% Text title : Guha Gita % File name : guhagiitaa.itx % Category : gItA, giitaa, subrahmanya % Location : doc\_giitaa % Transliterated by : Sunder Hattangadi % Proofread by : Sunder Hattangadi, PSA Easwaran % Source : Subrahmanyastutimanjari, Mahaperiaval Trust % Latest update : June 7, 2015 % Send corrections to : sanskrit at cheerful dot c om % % This text is prepared by volunteers and is to be used for personal study % and research. The file is not to be copied or reposted for promotion of % any website or individuals or for commercial purpose without permission. % Please help to maintain respect for volunteer spirit. % \documentstyle[11pt,multicol,itrans]{article} #include=ijag.inc #endwordvowel=.h \portraitwide \parindent=100pt \let\usedvng=\Largedvng % for 1 column \pagenumbering{itrans} \def\engtitle#1{\hrule\medskip\centerline{\LARGE #1}} \def\itxtitle#1{\medskip\centerline{\LARGEdvng #1}\medskip\hrule} \def\endtitles{\medskip\obeyspaceslines} %% \begin{document} \engtitle{.. Guhagita ..}## \itxtitle{.. guhagItA ..}##\endtitles ## atha guhagItA prArambhaH | atha prathamo.adhyAyaH manovikAraH viprA UchuH\- sUtaputra mahAprAj~na kathako.asi dayAkara | guhagItAM cha no vaktuM tvamevArhasi chAnagha || 1\.1|| sUta uvAcha\- kutukI guhagItAyAH shravaNe tatparo muniH | karmayogI hiDimbhaM cha prArthayan pratyahaM sthitaH || 1\.2|| shrAnto.asi kiM vA shrotuM me chAritraM vachmi sAdaram | vadannevaM hiDimbhashchApyAgataH punarekadA || 1\.3|| muniruvAcha\- satkAraM svIkuruShvAdya guhagItAM dayAnidhe | hiDimbha brUhi me vaktA tvameva khalu bhaktarAT || 1\.4|| hiDimbha uvAcha\- bahudhA sevitaH svAmI mayA bhikShuH ShaDAnanaH | prasAdamakarot divyakaruNApA~Ngato mayi || 1\.5|| tadA.ahaM sabhayaM bhaktyA sahitaH praNaman guro | kiM tvayA nihatA bhikSho pUrvajA mama chAnvaye || 1\.6|| kimahaM rakShitashchAsmi tvayA tatkAraNaM vada | na manye tvAM vinA hyanyaM matsandehanivArakam || 1\.7|| shrIbhikShuruvAcha\- prashiShyo.asi hiDimbha tvaM sAkShAt shiShyashcha pArShadaH | hanta te kathayiShyAmi tattvaM shR^iNu samAhitaH || 1\.8|| abhayaM sattvasaMshuddhiH j~nAnayogavyavasthitiH | dAnaM damashcha yaj~nashcha svAdhyAyastapa Arjavam || 1\.9|| ahiMsA satyamakrodhaH tyAgashshAntirapaishunam | dayA bhUteShvaloluptiH mArdavaM hrIrachApalam || 1\.10|| tejaH kShamA dhR^itiH shauchaM adroho nAtimAnitA | bhavanti sampadaM daivIM abhijAte hiDimbhaka || 1\.11|| dambho darpo.abhimAnashcha krodhaH pAruShyameva cha | aj~nAnaM chAbhijAteShu sampadaM rAkShasIM bata || 1\.12|| te pUrvajAH shUramukhyA abhijAtAshcha rAkShasIm | pravR^ittiM cha nivR^ittiM cha na jAnanti hi rAkShasAH || 1\.13|| na shauchaM na sadAchAro na satyaM teShu vidyate | prabhUtA hyugrakarmANaH kShayAya jagato.ahitAH || 1\.14|| kAmopabhogaparamAH krodhopAttabalAdhikAH | asatyamapratiShThaM te jagadAhuranIshvaram || 1\.15|| Ishvaro.ahamahaM bhogI ko.anyosti sadR^isho mayA | yakShye dAsyAmi modiShye ityaj~nAnavimohitAH || 1\.16|| mayaiva nihatAH pUrve lokarakShechChayA kila | mA shuchaH sampadaM daivIM abhijAto.asyanAmayaH || 1\.17|| puNyapu~njaprabhAvo.asi guruNA kumbhajanmanA | mayaiva sa~njIvito.asi nihato.api hiDimbhaka || 1\.18|| Arto.asi jij~nAsurasi j~nAnI chAsi hiDimbhaka | matsevArthyasi kA chintA sukhI bhava nirantaram || 1\.19|| hiDimbha uvAcha\- tadA me sadgurorbhikShoH uktadivyopadeshataH | matpUrvikamahAbhogabhAgyavaibhavasaMsR^iteH || 1\.20|| AnandabAShpA udriktAH sAkaM duHkhAshrubhirbata | nirviNNo.ahaM svayaM buddho nishcheShTo.asmi tato guroH || 1\.21|| bhikShuruvAcha\- kutastvA kashmalamidaM viShame samupasthitam | gatAsUnagatAMsUMshcha nAnushochati tattvavit || 1\.22|| natvevAhaM jAtu nAsaM na tvaM neme tvadagrajAH | na chaiva na bhaviShyAmaH sarve vayamataH param || 1\.23|| dehino.asmin yathA dehe kaumAraM yauvanaM jarA | tathA dehAntaraprAptirdhIrastatra na muhyati || 1\.24|| avinAshi tu tadviddhi yena sarvamidaM tatam | vinAshamavyayasyAsya na kashchit kartumarhati || 1\.25|| ya enaM vetti hantAraM yashchainaM manyate hatam | ubhau tau na vijAnIto nAyaM hanti na hanyate || 1\.26|| achChedyo.ayamadAhyo.ayaM akledyo.ashoShya eva cha | nityassarvagataH sthANuH achalo.ayaM sanAtanaH || 1\.27|| avyakto.ayaM achintyo.ayaM avikAryo.ayamuchyate | tasmAdevaM viditvainaM nAnushochitumarhasi || 1\.28|| yadidaM dR^ishyate sarvaM jagat sthAvaraja~Ngamam | tat suShuptAviva svapnaH kalpAnte pravinashyati || 1\.29|| R^itamAtmA paraM brahma satyamityAdikA budhaiH | kalpitA vyavahArArthaM yasya sa~nj~nA mahAtmanaH || 1\.30|| yathA kaTakashabdArthaH pR^ithagbhAvo na kA~nchanAt | na hemakaTakAt tadvat jagat shabdArthatA pare || 1\.31|| teneyamindrajAla krIDAgatiH pravitanyate | draShTurdR^ishyasya sattAntaH bandha ityabhidhIyate || 1\.32|| dR^iShTvA dR^ishyavashAt baddho dR^ishyAbhAve vimuchyate | jagattvamahamityAdi sargAtmA dR^ishyamuchyate || 1\.33|| manastenendrajalashrIH jagatI pravitanyate | yAvadetat sambhavati tAvanmokSho na vidyate || 1\.34|| brahmaNA tanyate vishvaM manasaiva svayambhuvA | manomayamato vishvaM yannAma paridR^ishyate || 1\.35|| na bAhye nApi hR^idaye sadrUpaM vidyate manaH | yadarthaM pratibhAnaM tat mana ityabhidhIyate || 1\.36|| sa~NkalpanaM mano viddhi sa~Nkalpastatra vidyate | yatra sa~NkalpanaM tatra mano.astItyavagamyatAm || 1\.37|| sa~NkalpamanasI bhinne na kadAchana kenachit | sa~NkalpajAte galite svarUpamavashiShyate || 1\.38|| ahaM tvaM jagadityAdau prashAnte dR^ishyasambhrame | syAt tAdR^ishI kevalatA dR^ishye sattAmupAgate || 1\.39|| mahApralaya sampattau hyasattAM samupAgate | asheShadR^ishye sargAdau shAntamevAvashiShyate || 1\.40|| manasA bhAvyamAno hi dehatAM yAti dehakaH | manovilAsaH saMsAra iti me nishchitA matiH || 1\.41|| antaHkaraNasadbhAvastvavidyAyAshcha sambhavaH | anekakoTibrahmANDaM sarvaM mithyeti nishchinu || 1\.42|| jIvanneva sadA muktaH kR^itArtho brahmavittamaH | upAdhinAshAdbrahmaiva sa brahmApnoti nirbhayam || 1\.43|| tadbrahmAnandamadvandvaM nirguNaM satyachidghanam | viditvA svAtmano rUpaM mA bibhestvaM kadAchana || 1\.44|| sarvaM cha khalvidaM brahma nityaM chidghanamakShatam | kalpanA.anyA manonAmnI vidyate nahi kAchana || 1\.45|| na jAyate na mriyate ki~nchidatra jagattraye | na cha bhAvavikArANAM sattA kachana vidyate || 1\.46|| nAhaM mAMsaM na chAsthIni dehAdanyaH paro.asmyaham | iti nishchitavAnantaH kShINAvidyo vimuchyate || 1\.47|| mA bhavAj~no bhava j~nastvaM jahi saMsArabhAvanAm | anAtmanyAtmabhAvena kimaj~na iva rodaShi || 1\.48|| kastavAyaM jaDo mUko deho mAMsamayo.ashuchiH | yadarthaM sukhaduHkhAbhyAM avashaH paribhUyase || 1\.49|| a~NgAnya~NgairivAkramya jayedAdau svakaM manaH | manaso vijayAnnAnyA gatirasti bhavArNave || 1\.50|| prakShINachittadarpasya nigR^ihItendriyadviShaH | padminya iva hemante kShIyante bhogavAsanAH || 1\.51|| vivekaM paramAshritya buddhyA satyamavekShya cha | indriyArInalaM ChitvA tIrNo bhava bhavArNavAt || 1\.52|| yadyatkaroShi satyena sarvaM mithyeti nishchinu | tvameva paramAtmAsi tvaM brahmAsi na saMshayaH || 1\.53|| iti kalisantAraka shrIguhagItAyAM brahmavidyAyAM advaitashAstre bhikShurUpiguhahiDimbhasaMvAde manovikAro nAma prathamo.adhyAyaH || 1|| \medskip\hrule\medskip atha dvitIyo.adhyAyaH sarvatra samabhAvanA shrIbhikShuruvAcha\- antarAsthAM parityajya bhAvashrIM bhAvanAmayIm | yo.asi so.asi jagatyasmin lIlayA viharAnagha || 2\.1|| sarvatrAhaM akarteti dR^iDhabhAvanayA.anayA | paramAmR^itanAmnI sA samataivAvashiShyate || 2\.2|| khedollAsavilAseShu svAtmakartR^itayaikayA | svasa~Nkalpe kShayaM yAte samataivAvashiShyate || 2\.3|| samatA sarvabhUteShu yAsau satyaparA sthitiH | tasyAM avasthitaM chittaM na bhUyo janmabhAgbhavet || 2\.4|| athavA sarvakartR^itvaM akartR^itvaM tathaiva cha | sarvaM tyaktvA manaH pItvA yo.asi so.asi sthiro bhava || 2\.5|| sheShasthirasamAdhAno yena tyajasi tattyaja | chinmanaH kalanAkAraM prakAshatimirAdikam || 2\.6|| vAsanAM vAsitAraM cha prANaspandanapUrvakam | samUlamakhilaM tyaktvA vyomasAmyaH prashAntadhIH || 2\.7|| hR^idayAtsamparityajya vAsanApa~Nktayo.akhilAH | yastiShThati gatavyagraH sa muktaH parameshvaraH || 2\.8|| dR^iShTaM draShTavyamakhilaM bhrAntaM bhrAntyA disho dasha | yuktyA vai charato.aj~nasya saMsAro goShpadAkR^itiH || 2\.9|| sabAhyAbhyantare dehe hyadha UrdhvaM cha dikShu cha | ita AtmA tato.apyAtmA nAstyanAtmamayaM jagat || 2\.10|| na tadasti na yatrAhaM na tadasti na tanmayam | kimanyat abhivA~nChAmi sarvaM sachchinmayaM tatam || 2\.11|| samastaM khalvidaM brahma paramAtmedamAtatam | ahamanyat idaM chAnyat iti bhrAnti tyajAnagha || 2\.12|| tato brahmaghane nitye sambhavanti na kalpitAH | na shoko.asti na moho.asti na jarA.asti na janma cha || 2\.13|| yadastIha tadevAsti vijvaro bhava sarvadA | yayA prAptAnubhavataH sarvatrAnabhivA~nChanAt | tyAgAdAna parityAgI vijvaro bhava sarvadA || 2\.14|| na varNAshramAchAradharmAH kutaste na puNyaM na pApaM na dharmo.apyadharmaH | na pUjyo.apyapUjyaH sadA.a.anandabhAvaM paraM brahma sAkShAt tvamevAsi tAta || hiDimbha uvAcha\- evamuktvA visR^iShTo.ahaM brahmasAkShAtkR^itiM dadau | tadAdi brahmabhAvena sthito.ahaM gatakalmaShaH || 2\.16|| brahmAkArAkAritAntarvR^ittiH kalpitavAnaham | sarvaM subrahmaNyamayaM jagadbhAti na saMshayaH || 2\.17|| vAchAmagocharaM divyaM mano.atItaM mahAdyutim | tadbrahmAnubhavaM pUrNAnandaM vaktuM na shakyate || 2\.18|| tUShNIM sthitvA bhikShuNA sambodhito.ahaM praNamya tam | yattvayoktaM vachastena moho.ayaM vigato mama || 2\.19|| tavaivAnugraheNAhaM sachchidAnandamAtrakaH | kiM vA vaktuM na shaknomi bhagavan tava sannidhau || 2\.20|| evaM gadgadayA vAchA.apyapR^ichChaM bhikShumavyayam | kR^itA~njalipuTo bhUtvA namaskR^itya punaHpunaH || 2\.21|| sthAne bhikSho tavoktyA.ahaM dhyAtvA tvAmeva santatam | jIvanmukto.asmi tAdAtmyanishchayAdeva ShaNmukha || 2\.22|| varNAshramAchAradharmAH kimarthaM vedachoditAH | tairbaddhAH kIdR^ishA loke muktAH kIdR^igvidhA api || 2\.23|| shrIbhikShuruvAcha\- hanta te kathayAmyadya tattvaM shR^iNu sanAtanam | avidyopAdhinA.ashAntaprANino jagati sthitAH || 2\.24|| varNAshramAdidharmAshcha sukR^itaM duShkR^itaM tathA | sApyavidyA.anekajanmavAsanApihitA matA || 2\.25|| nAdiranto.asti tasyAstu brahmaj~nAnena kevalam | bahUnAM janmanAmante j~nAnavAnmAM prapadyate || 2\.26|| sarvaM brahmaiveti matiH sa mahAtmA sudurlabhaH | purA.apR^ichChadagastyo.api praNamya pitaraM mama || 2\.27|| varNAshramAdidharmAstu kathambhUtA vibho iti | tadahaM sa~NgraheNaiva vachmi shR^iNu sanAtanam || 2\.28|| sahasrashIrShe bhagavAn sthito nArAyaNAbhidhaH | kShIrAbdhau chintayan shambhuM sha~NkaraM shivamavyayam || 2\.29|| kadAchit pa~NkajaM divyaM taruNAdityasannibham | tasya suptasya devasya nAbhyAM jAtaM mahattaram || 2\.30|| hiraNyagarbho bhagavAn brahmA vishvajagatpatiH | AsthAya paramAM mUrtiM tasmin padme samudbabhau || 2\.31|| shivAj~nayA tasya pUrvavAsanAsahitAnmukhAt | brahmaNA brAhmaNastrIbhiH sahajAtA hiDimbhaka || 2\.32|| tasya hastAt saha strIbhiH jaj~nire sha~NkarAj~nayA | svastrIShu svasvadharmeNa mArgeNotthaH svabhurbhavet || 2\.34|| aparAsUttamAjjAtaH tvanulomaH prakIrtitaH | uttamAsvaparAjjAtaH pratiloma iti smR^itaH || 2\.35|| varNastrIShu anulomena jAtassyAdAntarAlikaH | varNAsu pratilomena jAto vrAtya iti smR^itaH || 2\.36|| brAhmaNyAM sadhavAyAM yo brAhmaNenaiva mohataH | jAtashchairyeNa kuNDo.asau vidhavAyAM tu golakaH || 2\.37|| evamevAnulomAshcha pratilomAshcha jAtayaH | uchchAvachaprapa~nche.asmin bahvyo jAtA hi kAmataH || 2\.38|| varNAnAmAshramAH proktA munibhishcha sanAtanaiH | teShAM varNAshramasthAnAM vedaki~NkaratA sadA || 2\.39|| chakShurAdipriyANAM cha bhedo lokipakArakaH | tadvadvarNAshramAdInAM bhedo lokipakArakaH || 2\.40|| ShaNNAM rasAnAM bhedo.asti yathA jihvopakArakaH | tathA varNAshramAdInAM bhedo lokipakArakaH || 2\.41|| yathA bhAkShyavisheShANAM bhedo bhoktuH prayojakaH | tathA varNAshramAdInAM bhedo lokaprayojakaH || 2\.42|| yathA tarulatAdInAM bhedaH phalasamR^iddhidaH | tathA varNAshramAdInAM bhedaH phalasamR^iddhidaH || 2\.43|| yathA bahUnAM lohAnAM bhedaH karmasamR^iddhidaH | tathA varNAshramAdInAM bhedaH karmasamR^iddhidaH || 2\.44|| yathA ratnAdipAShANabhedo gauravadAyakaH | tathA varNAshramAdInAM bhedo gauravadAyakaH || 2\.45|| yathA pAkaprabhedo hi dehasyArogyado bhavet | tathA varNAshramAdInAM bhedo lokasya saukhyadaH || 2\.46|| yathA mR^igANAM bhedo hi vanasyollAsako bhavet | tathA varNAshramAdInAM bhedo lokasya ra~njakaH || 2\.47|| yathA.ala~NkArabhedo hi lokavyAvR^ittisUchakaH | tathA varNAshramAdInAM bhedo vyAvR^ittisUchakaH || 2\.48|| yathA.anekAyudhAnAM cha bhedo yuddhajayapradaH | tathA varNAshramAdInAM bhedo j~nAnajayapradaH || 2\.49|| yathA bahUnAM puShpANAM bhedo bhogasamR^iddhidaH | tathA varNAshramAdInAM bhedo dharmasamR^iddhidaH || 2\.50|| yathA shuklAdivarNAnAM bhedaH chakShuHsukha~NkaraH | tathA varNAshramAdInAM bhedo janasukha~NkaraH || 2\.51|| tato varNAshramAchAre na vairaM parikalpayet | yadA varNAshramAdInAM shAtravaM syAt parasparam || 2\.52|| tadA lokasya saMhAraH svA~Ngairdehasya nAshavat | varNAnAmAshramANAM cha sa~Nkaro dharmanAshakaH || 2\.53|| mallokapAshado.asi tvaM tatastvAM shikShayAmyaham | yadA varNAshramAdInAM yatra lopaH prajAyate || 2\.54|| tatra sthitvA prasannastvaM dhArmikAvanado bhava | hiDimbha strIShu duShTAsu jAyate varNasa~NkaraH || 2\.55|| sa kAlaH kalirityukto lokadharmavinAshakaH | adR^ishUlA janapadAH shivashUlAH chatuShpadAH || 2\.56|| pramadAH keshashUlinyo janakAH pAkashUlinaH | svadehashUlinaH sarve prabhavanti kalau yuge || 2\.57|| tasmAt varNAshramAdInAM rakShako bhava santatam | vyAvahArikaloke.asmin idaM kAryaM tvayA shR^iNu || 2\.58|| sarveShAM karmaNA jAtiH nAnyathA kalpakoTibhiH | pashvAdInAM yathA jAtiH janmanaiva cha nAnyathA || 2\.59|| sA.api sthUlasya dehasya bhautikasya na chAtmanaH | tathApi dehe.ahammAnAt AtmA viprAdisa~nj~nitaH || 2\.60|| svasvarUpAparij~nAnAt dehe.ahammAna AtmanaH | aparij~nAnamapyasya chAvidyAvAsanAbalAt || 2\.61|| yasyAparokShavij~nAnaM asti shrIgurvanugrahAt | tasya nAsti niyojyatvaM iti me nishchitA matiH || 2\.62|| asti chet brahmavij~nAnaM striyo vA puruShasya vA | varNAshramasamAchAraH tasya nAstyeva sarvadA || 2\.63|| avij~nAyAtmavij~nAnaM ye svavarNAshramAdikAn | tyajanti mUDhAtmAnaste patantyeva na saMshayaH || 2\.64|| hiDimbha nissaMshayabhAvatastvaM dR^iDhaM bhajanmAM suvihArako bhava | mada~Nghribhaktasya sadA.astu nirbhayaM punashcha kiM pR^ichChasi mAM mahAmate || 2\.65|| iti kalisantAraka shrIguhagItAyAM brahmavidyAyAM advaitashAstre bhikShurUpiguhahiDimbhasaMvAde sarvatra samabhAvanAnAma dvitIyo.adhyAyaH || 2|| \medskip\hrule\medskip atha tR^itIyo.adhyAyaH aj~nAnamUlam hiDimbha uvAcha\- svAmin rahasyaM me brUhi devAnAM dehinAM vibho | yadbhAvanAbalenaiva prANI mokShamavApnuyAt || 3\.1|| shrIbhikShuruvAcha\- rahasyaM te pravakShyAmi samAsena savistarAt | shraddhayA shR^iNu shaireya sarvasiddhikaraM param || 3\.2|| sarveShAM kAraNaM sAkShAt paratattvamavasthitam | tvagasR^i~NmAMsamedo.asthimajjAShaTkaushike svayam || 3\.3|| pA~nchabhautikadehe.asmin shivashshivataro.asmyaham | shivaH pa~nchamukho.ahantu ShaNmukhastata uchyate || 3\.4|| AvayoraikyabhAvo hi muktiheturhi prANinAm | shivapa~nchamukhAnyeva brahmANDe pa~nchadevatAH || 3\.5|| kAryaM brahmA mahIbhAge kAyaM viShNurjalAshaye | kAryaM rudro.agnibhAge cha vAyvaMshe cheshvaraH paraH || 3\.6|| AkAshAMshe sharIrasya sthitassAkShAt sadAshivaH | sharIrasya bahirbhAge virADAtmA sthitassadA || 3\.7|| antarbhAge svarADAtmA samrADdehasya madhyame | j~nAnendriyeShu manasi shrotrAdiShu cha pa~nchasu || 3\.8|| mama ShaDvadanAnyeva glaudigvAyvarkavArvarAH | bhUmishcha kAyabhUtAH syuH pa~nchahasto gaNeshvaraH || 3\.9|| karmendriyasvarUpashcha pAdapANyAdiShu kramAt | trivikramendra vahvyAkhyAH kAyabhUtAH prajApatiH || 3\.10|| mitrashchApi tathA prANe sUtrAtmA susthitassadA | chaturmukho.antaH karaNe tadavasthAsu cha kramAt || 3\.11|| chandramA manasi prokto buddhau tu sa bR^ihaspatiH | aha~NkAre cha kAlAgniH rudrashchitte shivaH sthitaH || 3\.12|| bhUtapretapishAchAdyAH dehasyAsthiShu saMsthitAH | majjAkhye pitR^igandharvAH romasu kShudradevatAH || 3\.13|| sarvAshcha rAkShasAshchaiva sthitAH snAyuShu sarvashaH | vartante devatAssarvAH dehe.asminneva saMsthitAH || 3\.14|| trimUrtinAM tu yo brahmA tasya ghorAbhidhA tanuH | dakShiNAkShiNi jantUnAM shAntAkhyA cha tanustathA || 3\.15|| vartante vAmanetre chApyantarbhAge tayoH punaH | bahirbhAge sUryachandrau vartete kandhare tathA || 3\.16|| trimUrtInAM tu yo viShNuH shAnto ghoro.antato bahiH | trimUrtInAM tu yo rudraH shAnto ghoro.antato bahiH || 3\.17|| chichChaktiH paramA dehamadhye kuNDalinI sthitA | mAyAshaktirlalATAgre tanmadhye nAdarUpiNI || 3\.18|| aparAMshe bindumayI tasya shaktiH sthitA svayam | jIvAtmA bindumadhye tu sUkShmarUpaH prakAshate || 3\.19|| hR^idaye sthUlarUpeNa tayormadhye tu madhyamaH | hR^inmadhye tu mahAlakShmIH jihvAyAM tu sarasvatI || 3\.20|| rudrANI saha rudreNa hR^idaye vartate sadA | Ishvarassarvatra dehe sarvasAkShI sadAshivaH || 3\.21|| j~nA samyak navatAM dehe sakalA devatA amUH | pratyagAtmatayA bhAnti devatArUpato.api cha || 3\.22|| vedamArgekaniShThAnAM vishuddhAnAM tu vigrahe | devatArUpato bhAnti na bhAti pratyagAtmanA || 3\.23|| tAntrikANAM sharIre tu vartante na prakAshakAH | shuddhabhAvAt yathAjAtaprANinAM sarvadevatAH || 3\.24|| tirobhUtatayA nityaM vartante na svarUpataH | atashcha bhogamokShArthI sharIraM devatAmayam || 3\.25|| svakIyaM parakIyaM cha pUjayet suvisheShataH | nAvamAnaM sadA kuryAt mohato vApi buddhimAn || 3\.26|| yadi kuryAt pramAdena patatyeva bhavArNave | durvR^ittamapi mUrkhaM cha pUjayet devatAtmanA || 3\.27|| devatArUpataH pashyan muchyate janmabandhanAt | mohenApi sadA naiva kuryAdapriyabhAShaNam || 3\.28|| yadi kuryAt pramAdena hanti taM paradevatA | dehe tu na kShataM kuryAt astrashastranakhAdibhiH || 3\.29|| tathA na lohitaM kuryAt yadi kuryAt patatyadhaH | eShA sanAtanI vidyA bhogamokShapradAyinI || 3\.30|| mayaiva kathitA nityA sarvalokopakAriNI | kathitA.abhUte hiDimbha sarvaM brahmamayaM jagat || 3\.31|| brahmANDe.api cha piNDANDe sarvatra brahmabhAvataH | tattvamevAsyahaM chAsi devadeva sukhI bhava || 3\.32|| iti kalisantAraka shrIguhagItAyAM brahmavidyAyAM advaitashAstre bhikShurUpiguhahiDimbhasaMvAde aj~nAnamUlaM nAma tR^itIyo.adhyAyaH || 3|| \medskip\hrule\medskip atha chaturtho.adhyAyaH j~nAnotpattiH hiDimbha uvAcha\- sa~Nkocho dehayAtrAyAM prANinAM asti ShaNmukha | teShu j~nAnArthinAM buddhirupakShINA bhavetkila || 4\.1|| taddhetoH j~nAnasampattiH dehayAtrA cha durlabhA | tasyAstasyAshcha saulabhyaM kathaM bhavati sadguro || 4\.2|| shrIbhikShuruvAcha\- hanta tAta pravakShyAmi j~nAnotpattestu kAraNam | vinA yena shivaj~nAnaM na jAyeta katha~nchana || 4\.3|| mumukShuratisantuShTaH siddhyatyeva gatirmama | iti nishchayabuddhistu pratibandhanivR^ittaye || 4\.4|| devatAssakalA nityaM prArthayenmatimuttamaH | adhikArI bhavettatra janmanA karmaNA dvijaH || 4\.5|| shanno mitrashshaM varuNaH shanno bhavatu chAryamA | shanna indro bR^ihaspatiH shanno viShNururukramaH || 4\.6|| namo.astu brahmaNe vAyo namo.astu tava shobhanam | tvameva sAkShAd brahmAsi tvAM vadiShyAmi sha~Nkaram || 4\.7|| R^itaM cha satyaM chAhaM tvAM vadiShyAmi samAhitaH | tanmAmavatu kalyANaM tadvaktAraM cha shobhanam || 4\.8|| mAM bhUyo.avatu vaktAraM api chAvatu shobhanam | shAntiH shAntiH punaH shAntiH doShatrayanivR^ittaye || 4\.9|| kR^itvaivaM prArthanAM Atmaj~nAnArthaM matimAn sadA | tasya vij~nAnasampattiH kramato jAyate dhruvam || 4\.10|| japennityaM gurorlabdhvA mantraM yashChandasAmiti | me gopAyeti paryantam j~nAnotpatteshcha kAraNam || 4\.11|| shatAkSharAM cha gAyatrIM japennityaM dine dine | tanmantrapUtodakena snAnapAnAdinA.api cha || 4\.12|| j~nAnotpattirbhavatyeva shivabhaktyA cha santatam | upAyamaparaM chApi bravImi shR^iNu sAdaram || 4\.13|| gurorbhaktirdR^iDhA yasya svato j~nAnaM prajAyate | bahUnAM janmanAmante gurubhaktiH prajAyate || 4\.14|| gurubhaktiyute jantau j~nAnotpattirna saMshayaH | yathAkatha~nchit sa bhavet brAhmaNo jAyate bhuvi || 4\.15|| brAhmaNo gurubhaktastu shrutij~nAnAt pramuchyate | shrutiprAmANyabuddhirhi mokShasya gatiruchyate || 4\.16|| prArabdhaM puShyati vapuH iti nishchitya chetasA | dhairyamAlambya yatnena tUShNIM sthitirapi svayam || 4\.17|| vaidekAnAM bhaved j~nAnajanane kAraNaM sadA | sa~Nkocho dehayAtrAyAM tadR^ishAnAM bhavetkhalu || 4\.18|| ataH sa~NkochahAnAya chAvahantIti mantrataH | AjyenAnnena chobhAbhyAM juhuyAchcha dine dine || 4\.19|| tadashaktaH smarennityaM mantraM vA shraddhayA saha | brahmachArI gR^ihastho vA vAnaprasthashcha bhikShukaH || 4\.20|| nityaM AchAryashushrUShAM prakuryAt bhaktipUrvakam | prANinAM tAdR^ishAnAM tu lokayAtrA bhavetsvayam || 4\.21|| ananyAshchintayanto mAM ye janAH paryupAsate | teShAM nityAbhiyuktAnAM yogakShemaM vahAmyaham || 4\.22|| ahameva paraM sAkShAt ahameva sadAshivaH | ahameva jagatsAkShI chAhameva jagadguruH || 4\.23|| nityaM li~Nge mahAdevaM pUjayet bhaktimAnnaraH | vedAntashravaNaM kuryAt mananaM cha samAhitaH || 4\.24|| rudrAdhyAyI bhavennityaM rudrAkShAbharaNo bhavet | bhasmatripuNDradhArI cha j~nAnavAnmAM prapadyate || 4\.25|| shambhormamaikyabhAvo hi mAyA.avidyAvinAshakaH | uktasAdhanasampannaH j~nAnAd bhasmAdhigachChati || 4\.26|| shivasvarUpaM paramaM bhAsanAt bhasmasa~nj~nitam | tadeva svIyamAyotthaprapa~nche jalasUryavat || 4\.27|| anupraviShTaM tadrUpaM bhasmaleshamudAhR^itam | tena leshena deveshaH pratibimbena bhasmanA || 4\.28|| svatantro bimbabhUtastu sadaivoddhUlitaH shivaH | sadaiva pUjanIyastu brahmaviShNvAdibhiH suraiH || 4\.29|| so.ahaM chAhaM sa evAsmin viShaye mAstu saMshayaH | AvayorantaraM nAsti tAta shabdArthayoriva || 4\.30|| tatprasAdena sarveShAM devatvaM na svabhAvataH | svabhAvAdeva devatvaM devadevasya me.api cha || 4\.31|| taM viditvA vimuchyante shAntA dAntA munIshvarAH | gR^ihasthAshcha tathaivAnye satyadharmaparAyaNAH || 4\.32|| bhasmasa~nChannasarvA~NgAH tripuNDrA~NkitamastakAH | rudrAkShamAlAbharaNAH shrIShaDakSharajApakAH || 4\.33|| nityaM devAcharnaparAH satkriyAdagdhakilbiShAH | evaM j~nAnArthinAM samyak sAdhanAni bahUni cha || 4\.34|| santi teShAM mukhyatamAnIdAnIM kathitAni vai | j~nAnaM vedAntavij~nAnaM brahmAtmaikatvagocharam || 4\.35|| sampAdanIyaM tajj~nAnaM j~nAnAnmuchyeta bandhanAt | maduktArteShu vishvAsaM hiDimbha kuru santatam || 4\.36|| sarvasaulabhyamevAhaM upAyaM vachmi sAdaram | manmanA bhava madbhakto madyAjI mAM namaskuru || 4\.37|| ahaM tvA sarvakaShTebhyo mokShayiShyAmi mA shuchaH | evameva vachassAkShAt sadguroH karuNAmR^itam || 4\.38|| deve ruShTe gurustrAtA gurau ruShTe na kashchana | tvameva tatra dR^iShTAntarUpo.agastyakR^ipoditaH || 4\.39|| iti kalisantAraka shrIguhagItAyAM brahmavidyAyAM advaitashAstre bhikShurUpiguhahiDimbhasaMvAde j~nAnotpattirnAma chaturtho.adhyAyaH || 4|| \medskip\hrule\medskip atha pa~nchamo.adhyAyaH mAyAmohajAlam hiDimbha uvAcha\- aho sarvamidaM brahma baddho muktashcha kaH punaH | sarvamAshvaryameva syAt manmanaH klishyate prabho || 5\.1|| sadguro bhagavan svAmin kimarthaM jagadIdR^isham | uchchAvachaM bhAti brahma mAyAmUlaM cha me vada || 5\.2|| shrIbhikShuruvAcha\- mAyA.avidyA vishuddhA chit jIva AtmA cha vAsanA | vyAvahArikasattAyAM ShaDasmAkaM anAdayaH || 5\.3|| vyAvahArikasarvasvaM mithyaiva paramArthataH | traikAlikAbAdhyavastu sachchidAnandalakShaNam || 5\.4|| brahmaikameva satyaM hi tadAtmA parikIrtitaH | svasvarUpAnusandhAne j~nAne sarvaM vilIyate || 5\.5|| baddho mukta iti vyAkhyA guNato naiva vastutaH | guNastu mAyAmUlatvAt na te mokSho na bandhanam || 5\.6|| vakShye shR^iNu samAsena sarvasAdhanamuttamam | vyAvahArikalokAnAM uddhArArthaM hiDimbhaka || 5\.7|| apekShitArthaH sarveShAM bhuktirmuktishcha sarvadA | muktirnAnAvidhA proktA mayA vedAnusArataH || 5\.8|| tatra sAyujyarUpAyA mukteH sAkShAttu sAdhanam | samyak j~nAnaM na karmoktaM na tayoshcha samuchchayaH || 5\.9|| nityasiddhA.athavA muktiH sAdhyarUpA dvayorgatiH | nityasiddhA tu sarveShAM AtmarUpA.athavA.aparA || 5\.10|| AtmarUpaiva chenmuktiH nityaprAptA hi sAtmanaH | nityaprAptasya chAprAptiH vibhramaH khalu dehinAm || 5\.11|| vibhramasya nivR^ittyA sA prApteti vyapadishyate | vibhramasya nivR^ittistu siddhyatyaj~nAnanAshanAt || 5\.12|| aj~nAnasya vinAshastu j~nAnAdeva na chAnyataH | j~nAnAdaj~nAnanAshastu prasiddhassarvadehinAm || 5\.13|| aparA sA parA muktiH AtmarUpaiva chenmatam | tathApi muktiH prApyA vA nAprApyA vA.a.atmanA bhavet || 5\.14|| prApyA chet AtmanA muktiH aprAptaprAptireva sA | aprAptaprAptirapyasya sambandho vaikyameva cha || 5\.15|| sa sambandhashcha sAdhyo vA nityo vA sAdhya eva chet | anityassa tu sambandho bhavennityo na sarvadA || 5\.16|| sAdhyAnAmapi bhAvAnAM anityatvaM vyavasthitam | abhAvasya na sAdhyatvaM pradhvaMsAkhyasya sarvadA || 5\.17|| sAdhyatvAkhyastu dharmashcha naivAbhAvAshrayo bhavet | nityo yadi sa sambandhaH tarhi sambandhasa~nj~nitA || 5\.18|| muktishcha nityasiddhaiva mumukShorAtmano bhavet | tathApi nityaprAptAyA mukteH prAptistu pUrvavat || 5\.19|| vij~nAnenaiva nAnyena satyamuktaM chidAtmakam | aprAptaprAptirUpAya mukteraikyaM bhavedyadi || 5\.20|| tanna yuktaM dvayoraikyaM na siddhyati kadAchana | bhinnayoH bhedanAshe vA muktirbhede sthite.athavA || 5\.21|| bhedanAshe tayoraikyaM ghaTate nAtra saMshayaH | bhede sati bhavedaikyaM iti chet tanna sa~Ngatam || 5\.22|| bhedasya sannidhAnaikyaM virodhAnnaiva siddhyati | na prApyA hyAtmanA muktiH iti chet tanna sa~Ngatam || 5\.23|| aprApyAyAstu mukteshcha nAstyapekShA hi sAdhane | sAdhane sati sA muktiH aprApyaiva sadA khalu || 5\.24|| na nityasiddhA sA muktiH sAdhyarUpaiva chenmatam | sAdhyatve satyanityatvaM pUrvamevAbhibhAShitam || 5\.25|| pradhvaMsasya tu nityatvaM sarvasho na bhaviShyati | achidrUpasya sarvasya vinAsho gamyate yataH || 5\.26|| bhAvatve sati sAdhyatvAt vinAshashchetanasya tu | pradhvaMsasya tu sAdhyatve.apyabhAvatvena hetunA || 5\.27|| na siddhyati vinAshashchet tachcha naiva susa~Ngatam | prAgabhAvasamAkhyasyApyanityatvasya darshanAt || 5\.28|| prAgabhAvasya sAdhyatvAbhAve satyapyabhAvataH | anityatvaM yadiShyeta pradhvaMsasyApi tatsamam || 5\.29|| bhAvAnAmapyabhAvAnAM sAdhyAnAM cha hiDimbhaka | asAdhyAnAM cha sarveShAM anityatve prayojakam || 5\.30|| achetanatvamevoktaM netaradvyabhichArataH | chetanasya tu nityatvaM shrutirAha sanAtanI || 5\.31|| tasmAduktaprakAreNa muktiH sAyujyarUpiNI | j~nAnalabhyA kriyAmAtrAt na labhyA na samuchchayAt || 5\.32|| j~nAnaM nAmAkhilaM chedaM madrUpeNAvabhAsanam | kriyA tu kAraNApekShA na j~nAnAlambinI sadA || 5\.33|| ataH kriyAyA j~nAnena virodhAdeva sarvadA | samuchchayo na yujyeta kutastena parA gatiH || 5\.34|| sArUpyAkhyA tu sA muktiH sAmIpyAkhyA cha yA.aparA | sAlokyAkhyA cha yA tAsAM kevalaM karma sAdhanam || 5\.35|| aihikAmuShmikAkArA muktayaH sarvadehinAm | karmaNaiva hi siddhyanti na j~nAnena virodhataH || 5\.36|| j~nAnaM karma cha vedoktameva nAnyoditaM bhavet | anyoditaM tu manyante vyavahAre vivekinAm || 5\.37|| apekShya buddhiM vij~nAnaM karma cheti vidhIyate | tayApi vyavahAre te vyAvahArikasiddhide || 5\.38|| vedashshivaH shivo.ahaM vai sarvaM brahmamayaM jagat | vedanindA na kartavyA j~nAninA yatrakutrachit || 5\.39|| tasmAtsarvatra nAstikyaM na kuryAnme matisattamaH | nAstikyAdeva sarveShAM saMsAre parivartanam || 5\.40|| astItyevopalabdhavyaH paramAtmA shrutessvayam | lIlAmAtraM prabhorjanma saMsAraparivartanam || 5\.41|| dharmAdharmai puNyapApe prANinAM karmabandhanam | bhasmasAtkurute j~nAnavahniH saMsAravAsanAm || 5\.42|| sarvaM tyaktvaiva manasA yena tyajasi tattyaja | svayameva svayaM sAkShAt kiM vaktavyamataH param || 5\.43|| iti kalisantAraka shrIguhagItAyAM brahmavidyAyAM advaitashAstre bhikShurUpiguhahiDimbhasaMvAde mAyAmohajAlaM nAma pa~nchamo.adhyAyaH || 5|| \medskip\hrule\medskip atha ShaShTho.adhyAyaH jIvabrahmaikyam hiDimbha uvAcha\- sarvamuktaM samAsena sadguro mayyanugrahAt tvayaivAhaM brahmavichcha na me janma na me mR^itiH || 6\.1|| dehabuddhyA bhavaddAsaH jIvabuddhyA tvadaMshakaH | AtmabuddhyA tvamevAhaM sadgato.asmin na saMshayaH || 6\.2|| atha kena prayukto.ahaM kurve karma jagadguro | jIvanmuktaH sukhI tUShNIM sthAsyAmItyabruvaM mune || 6\.3|| shrIbhikShuruvAcha\- samyagvyavasitA buddhiH hiDimbha tava tAttvike | api cheddehayAtrAyAM avashastvaM hi mAyayA || 6\.4|| AdhikArikajIvo.asi malloke pArShado.asi cha | AkalpAntaM mayA.aj~naptaH karma kartuM tvamarhasi || 6\.5|| brahmaNA saha muktiH syAt pralaye tava chAnagha | karmatattvaM pravakShyAmi shR^iNu guhyaM sanAtanam || 6\.6|| niyataM kuru karma tvaM karma jyAyo hyakarmaNaH | sharIrayAtrApi cha te na prasiddhyedakarmaNaH || 6\.7|| nahi kashchit kShaNamapi jAtu tiShThatyakarmakR^it | kAryate hyavashaH karma sarvaH prakR^itijairguNaiH || 6\.8|| karma brahmodbhavaM viddhi brahmAkSharasamudbhavam | tasmAtsarvagataM brahma nityaM yaj~ne pratiShThitam || 6\.9|| sahayaj~nAH prajAH sR^iShTvA purovAcha prajApatiH | anena prasaviShyadhvaM eSha vo.astviShTakAmadhuk || 6\.10|| devAn bhAvayatAnena te devA bhAvayantu vaH | parasparaM bhAvayantaH shreyaH paraM avApsyatha || 6\.11|| iShTAn bhogAn hi vo devAH dAsyante yaj~nabhAvitAH | tairdattAnapradAyaibhyo yo bhu~Nkte stena eva saH || 6\.12|| yaj~nashiShTAshinaH santo muchyante sarvakilbiShaiH | bhu~njante te tvaghaM pApA ye pachantyAtmakAraNAt || 6\.13|| annAdbhavanti bhUtAni parjanyAdannasambhavaH | yaj~nAdbhavati parjanyo yaj~naH karmasamudbhavaH || 6\.14|| yaj~nAdbhavanti bhUtAni parjanyAdannasambhavaH | yaj~nAdbhavati parjanyo yaj~naH karmasamudbhavaH || 6\.14|| ## repeat## yaj~nArthAt karmaNo.anyatra loko.ayaM karmabandhanaH | tadarthaM karma shaireya muktasa~NgaH samAchara || 6\.15|| evaM pravartitaM chakraM nAnuvartayatIha yaH | aghAyurindriyArAmo vyarthajIvI sa eva hi || 6\.16|| AtmAnaM rathinaM viddhi sharIraM rathameva tu | buddhiM tu sArathiM viddhi manaH pragrahameva cha || 6\.17|| indriyANi hayAnAhuH viShayAMsteShu gocharAn | AtmendriyamanoyuktaM bhoktetyAhuH manIShiNaH || 6\.18|| yastvavij~nAnavAn bhavati ayuktena manasA sadA | tasyendriyANi vashyAni duShTAshchA iva sAratheH || 6\.19|| yastu vij~nAnavAn bhavati yuktena manasA sadA | tasyendriyANi vashyAni sadashchA iva sAratheH || 6\.20|| yastvavij~nAnavAn bhavatyamanaskaH sadA.ashuchiH | na sa tatpadamApnoti saMsAraM chAdhigachChati || 6\.21|| yastu vij~nAnavAn bhavati samanaskaH sadA shuchiH | sa tu tatpadamApnoti yasmAdbhUyo na jAyate || 6\.22|| vij~nAnasArathiryastu manaHpragrahavAnnaraH | so.adhvanaH pAramApnoti matpadaM paramaM shivam || 6\.23|| indriyebhyaH parA hyarthA arthebhyashcha paraM manaH | manasashcha parA buddhiH buddherAtmA mahAn paraH || 6\.24|| mahataH paramavyaktaM avyaktAt puruShaH paraH | puruShAnna paraM ki~nchit sA kAShThA sA parA gatiH || 6\.25|| eSha sarveShu bhUteShu gUDhaH AtmA na prakAshate | dR^ishyate tvagryyA buddhyA sUkShmayA sUkShmadarshibhiH || 6\.26|| yachChedvA~NmanasI prAj~naH tadyachChet j~nAna AtmanI | j~nAnamAtmani mahati tadyachChet shAnta Atmani || 6\.27|| mayi sarvANi karmANi sannyasyAdhyAtmachetasA | asakto hyAcharan karma paramApnoti nAnyathA | kiM bhavAnichChati punarnissandeho bhavArbhaka || 6\.28|| hiDimbha uvAcha\- paramAtman guro bhikSho tvamevAhaM gatirmama | draShTumichChAmi te bhUyo rUpaM ShANmukhamaishvaram || 6\.29|| bhavadAj~nAvashaH kurve tvadiShTaM karma nAnyathA | tvatShaNmukhatvasvarUpaM brahma piNDANDayoH katham || 6\.30|| shrIbhikShuruvAcha\- j~nAnendriyamanobuddhiH mahadavyaktapUruShaH | piNDANDe ShaNmukhAnIti madIyAni vibhAvaya || 6\.31|| tadashaktau tu sarvatra j~nAnendriyamanAMsi cha | dR^ishyaM jagachcha brahmANaM viShNuM rudraM tatheshvaram || 6\.32|| sadAshivaM shivashataM brahmANDe paribhAvaya | pashya me tAdR^ishaM rUpaM malloke skandanAmake | mAmeva sharaNaM gachCha mayyarpitamanA bhava || 6\.33|| hiDimbha uvAcha\- ityuktvA ShANmukhaishvaryarUpaM dhR^itvA.atha bhikShukaH | skandalokaM jagAmAtha subrahmaNyaH shikhIndragaH || 6\.34|| ShANmukhaishvaryaM tAdrUpyaM tadAnIntanavaibhavam | sarvalokeShu sarveShu dR^iShTvA mayi cha vismitaH || 6\.35|| jaDadehI kiyatkAlaM nIto.ahaM mAmapi svayam | na jAne.atha svayaM mandam prabuddho vyAvahArike || 6\.36|| jagatItthaM chariShyAmi svAmipreraNayA yathA | guhagItAmimAM shrutvA dhanyo bhavati mAnavaH || 6\.37|| arthAnusandhAnaparo mukta eva na saMshayaH | iyaM choktA tava mune guhyAdguhyataraM khalu | na chAshushrUShave vAchyA nAbhaktAya kadAchana || 6\.38|| iti kalisantAraka shrIguhagItAyAM brahmavidyAyAM advaitashAstre bhikShurUpiguhahiDimbhasaMvAde jIvabrahmaikyaM nAma ShaShTho.adhyAyaH || 6|| OM tatsat brahmArpaNamastu || ## Proofread by Sunder Hattangadi PSA Easwaran \medskip\hrule\obeylines Please send corrections to sanskrit at cheerful dot c om Last updated \today https://sanskritdocuments.org \end{document}