% Text title : nahuShagItA % File name : nahuShagiitaa.itx % Category : gItA, giitaa % Location : doc\_giitaa % Proofread by : Sunder Hattangadi sunder at hotmail.com % Latest update : January 12, 2012 % Send corrections to : sanskrit at cheerful dot c om % % This text is prepared by volunteers and is to be used for personal study % and research. The file is not to be copied or reposted for promotion of % any website or individuals or for commercial purpose without permission. % Please help to maintain respect for volunteer spirit. % \documentstyle[11pt,multicol,itrans]{article} #include=ijag.inc #endwordvowel=.h \portraitwide \parindent=100pt \let\usedvng=\Largedvng % for 1 column \pagenumbering{itrans} \def\engtitle#1{\hrule\medskip\centerline{\LARGE #1}} \def\itxtitle#1{\medskip\centerline{\LARGEdvng #1}\medskip\hrule} \def\endtitles{\medskip\obeyspaceslines} %% \begin{document} \engtitle{.. nahuShagItA ..}## \itxtitle{.. nahuShagItA ..}##\endtitles ## || atha nahuShagItA || \medskip\hrule\medskip\centerline{\Largedvng adhyAya 177} vaishampAyana uvAcha | yudhiShThirastamAsAdya sarpabhogena veShTitam | dayitaM bhrAtara.n vIramidaM vachanamabravIt || 1|| kuntImAtaH kathamimAmApada.n tvamavAptavAn | kashchAyaM parvatAbhogapratimaH pannagottamaH || 2|| sa dharmarAjamAlakShya bhrAtA bhrAtaramagrajam | kathayAmAsa tatsarva.n grahaNAdi vicheShTitam || 3|| yudhiShThira uvAcha | devo vA yadi vA daitya urago vA bhavAnyadi | satya.n sarpo vacho brUhi pR^ichChati tvAM yudhiShThiraH || 4|| kimAhR^itya viditvA vA prItiste syAdbhuja~Ngama | kimAhAraM prayachChAmi kathaM mu~nchedbhavAnimam || 5|| sarpa uvAcha | nahuSho nAma rAjA.ahamAsaM pUrvastavAnagha | prathitaH pa~nchamaH somAdAyoHputro narAdhipa || 6|| kratubhistapasA chaiva svAdhyAyena damena cha | trailokyaishvaryamavyagraM prApto vikramaNena cha || 7|| tadaishvarya.n samAsAdya darpo mAmagamattadA | sahasra.n hi dvijAtInAmuvAha shibikAM mama || 8|| aishvaryamadamatto.ahamavamanya tato dvijAn | imAmagastyena dashAmAnItaH pR^ithivIpate || 9|| na tu mAmajahAtpraGYA yAvadadyeti pANDava | tasyaivAnugrahAdrAjannagastyasya mahAtmanaH || 10|| ShaShThe kAle mamAhAraH prApto.ayamanujastava | nAhamena.n vimokShyAmi na chAnyamabhikAmaye || 11|| prashnAnuchchAritA.nstu tva.n vyAhariShyasi chenmama | atha pashchAdvimokShyAmi bhrAtara.n te vR^ikodaram || 12|| yudhiShThira uvAcha | brUhi sarpa yathAkAmaM prativakShyAmi te vachaH | api chechChaknuyAM prItimAhartu.n te bhuja~Ngama || 13|| vedya.n yadbrAhmaNeneha tadbhavAnvetti kevalam | sarparAja tataH shrutvA prativakShyAmi te vachaH || 14|| sarpa uvAcha | brAhmaNaH ko bhavedrAjanvedya.n kiM cha yudhiShThira | bravIhyatimati.n tvA.n hi vAkyairanumimImahe || 15|| yudhiShThira uvAcha | satya.n dAnaM kShamA shIlamAnR^isha.nsyaM damo ghR^iNA | dR^ishyante yatra nAgendra sa brAhmaNa iti smR^itaH || 16|| vedya.n sarpa paraM brahma nirduHkhamasukha.n cha yat | yatra gatvA na shochanti bhavataH ki.n vivakShitam || 17|| sarpa uvAcha | chAturvarNyaM pramANa.n cha satyaM cha brahma chaiva hi | shUdreShvapi cha satya.n cha dAnamakrodha eva cha | AnR^isha.nsyamahi.nsA cha ghR^iNA chaiva yudhiShThira || 18|| vedya.n yachchAtha nirduHkhamasukha.n cha narAdhipa | tAbhyA.n hInaM pada.n chAnyanna tadastIti lakShaye || 19|| yudhiShThira uvAcha | shUdre chaitadbhavellakShya.n dvije tachcha na vidyate | na vai shUdro bhavechChUdro brAhmaNo na cha brAhmaNaH || 20|| yatraitallakShyatesarpa vR^itta.n sa brAhmaNaH smR^itaH | yatraitanna bhavetsarpa ta.n shUdramiti nirdishet || 21|| yatpunarbhavatA proktaM na vedya.n vidyateti ha | tAbhyA.n hInamatItyAtra padaM nAstIti chedapi || 22|| evametanmata.n sarpa tAbhyAM hInaM na vidyate | yathA shItoShNayormadhye bhavennoShNaM na shItatA || 23|| eva.n vai sukhaduHkhAbhyAM hInamasti pada.n kva chit | eShA mama matiH sarpa yathA vA manyate bhavAn || 24|| sarpa uvAcha | yadi te vR^ittato rAjanbrAhmaNaH prasamIkShitaH | vyarthA jAtistadA.a.ayuShmankR^itiryAvanna dR^ishyate || 25|| yudhiShThira uvAcha | jAtiratra mahAsarpa manuShyatve mahAmate | sa~NkarAtsarvavarNAnA.n duShparIkShyeti me matiH || 26|| sarve sarvAsvapatyAni janayanti yadA narAH | vA~Nmaithunamatho janma maraNa.n cha samaM nR^iNAm || 27|| idamArShaM pramANa.n cha ye yajAmaha ityapi | tasmAchChIlaM pradhAneShTa.n vidurye tattvadarshinaH || 28|| prA~NnAbhirvardhanAtpu.nso jAtakarma vidhIyate | tatrAsya mAtA sAvitrI pitA tvAchArya uchyate || 29|| vR^ittyA shUdra samo hyeSha yAvadvede na jAyate | asminnevaM matidvaidhe manuH svAyambhuvo.abravIt || 30|| kR^itakR^ityAH punarvarNA yadi vR^ittaM na vidyate | sa~Nkarastatra nAgendra balavAnprasamIkShitaH || 31|| yatredAnIM mahAsarpa sa.nskR^ita.n vR^ittamiShyate | taM brAhmaNamahaM pUrvamuktavAnbhujagottama || 32|| sarpa uvAcha | shruta.n viditavedyasya tava vAkyaM yudhiShThira | bhakShayeyamaha.n kasmAdbhrAtaraM te vR^ikodaram || 33|| \medskip\hrule\medskip\centerline{\Largedvng adhyAya 178} yudhiShThira uvAcha | bhavAnetAdR^isho loke vedavedA~NgapAragaH | brUhi ki.n kurvataH karma bhavedgatiranuttamA || 1|| sarpa uvAcha | pAtre dattvA priyANyuktvA satyamuktvA cha bhArata | ahi.nsAnirataH svarga.n gachChediti matirmama || 2|| yudhiShThira uvAcha | dAnAdvAsarpovAcha |satyAdvA kimato guru dR^ishyate | ahi.nsA priyayoshchaiva gurulAghavamuchyatAm || 3|| sarpovAcha | dAne ratatva.n satya.n cha ahi.nsA priyameva cha | eShA.n kAryagarIyastvAddR^ishyate gurulAghavam || 4|| kasmAchchiddAnayogAddhi satyameva vishiShyate | satyavAkyAchcha rAjendra ki.nchiddAna.n vishiShyate || 5|| evameva maheShvAsa priyavAkyAnmahIpate | ahi.nsA dR^ishyate gurvI tatashcha priyamiShyate || 6|| evametadbhavedrAjankAryApekShamanantaram | yadabhipretamanyatte brUhi yAvadbravImyaham || 7|| yudhiShThira uvAcha | katha.n svarge gatiH sarpa karmaNA.n cha phalaM dhruvam | asharIrasya dR^ishyeta viShayAMshcha bravIhi me || 8|| sarpa uvAcha | tisro vai gatayo rAjanparidR^iShTAH svakarmabhiH | mAnuShya.n svargavAsashcha tiryagyonishcha tattridhA || 9|| tatra vai mAnuShAllokAddAnAdibhiratandritaH | ahi.nsArthasamAyuktaiH kAraNaiH svargamashnute || 10|| viparItaishcha rAjendra kAraNairmAnuSho bhavet | tiryagyonistathA tAta visheShashchAtra vakShyate || 11|| kAmakrodhasamAyukto hi.nsA lobhasamanvitaH | manuShyatvAtparibhraShTastiryagyonau prasUyate || 12|| tiryagyonyAM pR^ithagbhAvo manuShyatve vidhIyate | gavAdibhyastathA.ashvebhyo devatvamapi dR^ishyate || 13|| so.ayametA gatIH sarvA jantushcharati kAryavAn | nitye mahati chAtmAnamavasthApayate nR^ipa || 14|| jAto jAtashcha balavAnbhu~Nkte chAtmA sa dehavAn | phalArthastAta niShpR^iktaH prajA lakShaNabhAvanaH || 15|| yudhiShThira uvAcha | shabde sparshe cha rUpe cha tathaiva rasagandhayoH | tasyAdhiShThAnamavyagro brUhi sarpa yathAtatham || 16|| kiM na gR^ihNAsi viShayAnyugapattvaM mahAmate | etAvaduchyatA.n chokta.n sarvaM pannagasattama || 17|| sarpa uvAcha | yadAtmadravyamAyuShmandehasaMshrayaNAnvitam | karaNAdhiShThitaM bhogAnupabhu~Nkte yathAvidhi || 18|| GYAna.n chaivAtra buddhishcha manashcha bharatarShabha | tasya bhogAdhikaraNe karaNAni nibodha me || 19|| manasA tAta paryeti kramasho viShayAnimAn | viShayAyatanasthena bhUtAtmA kShetraniHsR^itaH || 20|| atra chApi naravyAghra mano jantorvidhIyate | tasmAdyugapadasyAtra grahaNaM nopapadyate || 21|| sa AtmA puruShavyAghra bhruvorantaramAshritaH | dravyeShu sR^ijate buddhi.n vividheShu parAvarAm || 22|| buddheruttarakAla.n cha vedanA dR^ishyate budhaiH | eSha vai rAjashArdUla vidhiH kShetraGYabhAvanaH || 23|| yudhiShThira uvAcha | manasashchApi buddheshcha brUhi me lakShaNaM param | etadadhyAtmaviduShAM para.n kArya.n vidhIyate || 24|| sarpa uvAcha | buddhirAtmAnugA tAta utpAtena vidhIyate | tadAshritA hi sa~nj~naiShA vidhistasyaiShiNI bhavet || 25|| buddherguNavidhirnAsti manastu guNavadbhavet | buddhirutpadyate kArye manastUtpannameva hi || 26|| etadvisheShaNa.n tAta mano buddhyormayeritam | tvamapyatrAbhisambuddhaH katha.n vA manyate bhavAn || 27|| yudhiShThira uvAcha | aho buddhimatA.n shreShTha shubhA buddhiriya.n tava | vidita.n veditavya.n te kasmAnmAmanupR^ichChasi || 28|| sarvaGYa.n tvAM kathaM moha AvishatsvargavAsinam | evamadbhutakarmANamiti me saMshayo mahAn || 29|| sarpa uvAcha | supraGYamapi chechChUramR^iddhirmohayate naram | vartamAnaH sukhe sarvo nAvaitIti matirmama || 30|| so.ahamaishvaryamohena madAviShTo yudhiShThira | patitaH pratisambuddhastvA.n tu sambodhayAmyaham || 31|| kR^ita.n kAryaM mahArAja tvayA mama parantapa | kShINaH shApaH sukR^ichChro me tvayA sambhAShya sAdhunA || 32|| aha.n hi divi divyena vimAnena charanpurA | abhimAnena mattaH sanka.n chinnAnyamachintayam || 33|| brahmarShidevagandharvayakSharAkShasa kiMnarAH | karAnmama prayachChanti sarve trailokyavAsinaH || 34|| chakShuShA yaM prapashyAmi prANinaM pR^ithivIpate | tasya tejo harAmyAshu taddhi dR^iShTibalaM mama || 35|| brahmarShINA.n sahasraM hi uvAha shibikAM mama | sa mAmapanayo rAjanbhraMshayAmAsa vai shriyaH || 36|| tatra hyagastyaH pAdena vahanpR^iShTo mayA muniH | adR^iShTena tato.asmyukto dhva.nsa sarpeti vai ruShA || 37|| tatastasmAdvimAnAgrAtprachyutashchyuta bhUShaNaH | prapatanbubudhe.a.atmAna.n vyAlI bhUtamadhomukham || 38|| ayAcha.n tamaha.n vipraM shApasyAnto bhavediti | aGYAnAtsampravR^ittasya bhagavankShantumarhasi || 39|| tataH sa mAmuvAchedaM prapatanta.n kR^ipAnvitaH | yudhiShThiro dharmarAjaH shApAttvAM mokShayiShyati || 40|| abhimAnasya ghorasya balasya cha narAdhipa | phale kShINe mahArAja phalaM puNyamavApsyasi || 41|| tato me vismayo jAtastaddR^iShTvA tapaso balam | brahma cha brAhmaNatva.n cha yena tvAhamachUchudam || 42|| satya.n damastapoyogamahi.nsA dAnanityatA | sAdhakAni sadA pu.nsAM na jAtirna kulaM nR^ipa || 43|| ariShTa eSha te bhrAtA bhImo mukto mahAbhujaH | svasti te.astu mahArAja gamiShyAmi divaM punaH || 44|| vaishampAyana uvAcha | ityuktvA.a.ajagara.n dehaM tyaktvA sa nahuSho nR^ipaH | divya.n vapuH samAsthAya gatastridivameva ha || 45|| yudhiShThiro.api dharmAtmA bhrAtrA bhImena sa~NgataH | dhaumyena sahitaH shrImAnAshramaM punarabhyagAt || 46|| tato dvijebhyaH sarvebhyaH sametebhyo yathAtatham | kathayAmAsa tatsarva.n dharmarAjo yudhiShThiraH || 47|| tachChrutvA te dvijAH sarve bhrAtarashchAsya te trayaH | AsansuvrIDitA rAjandraupadI cha yashasvinI || 48|| te tu sarve dvijashreShThAH pANDavAnA.n hitepsayA | maivamityabruvanbhIma.n garhayanto.asya sAhasam || 49|| pANDavAstu bhayAnmuktaM prekShya bhImaM mahAbalam | harShamAhArayA.n chakrurvijahrushcha mudA yutAH || 50|| || iti nahuShagItA samAptA || ## Mahabharata Vanaparva, adhyAya 177-178 Proofread by Sunder Hattangadi \medskip\hrule\obeylines Please send corrections to sanskrit@cheerful.com Last updated \today https://sanskritdocuments.org \end{document}