कैलासवर्णनम् ६
(कैलासशैले देवीप्रस्ताववर्णनम् ६)
स्कन्दः -
मणिकॢप्ते महापीठे संस्थिता मुग्धदर्शना ।
लावकानां मयूराणां कुक्कुटानां मनोहरम् ॥ ६०॥
मेषसारङ्गशृङ्गोद्यत्स्फारनाराविदिक्तटम् ।
रम्यं रत्नाब्जिनीतीरं बद्धैर्दिक्षु मणीन्द्रकैः ॥ ६१॥
सोपानतीरसङ्कॢप्तमणिसुन्दरमण्डपे ।
रत्नपञ्जरमध्यस्थान्रत्नशारीशुकाञ्छिवा ॥ ६२॥
पश्यन्ती दाडिमीबीजं ददाति शुकवक्त्रके ।
पूगद्रुवेष्टितापारद्राक्षावल्लीसुगुच्छके ॥ ६३॥
सन्ध्यावल्लीसुमारक्तचन्द्रिकापुष्पशोभिते ।
पर्यन्तकुल्यातीराच्छमणिबन्धसुधापयः ॥ ६४॥
पयोजविकसत्फुल्लहल्लकामोदमोदिते ।
धारासारमहायन्त्रशोभिते गन्धमोदिते ॥ ६५॥
पूगद्रुमौलिसञ्छादिमणिहर्म्योरुमञ्चगा ।
क्रीडाशिखण्डिविहितताण्डवं पश्यती शिवा ॥ ६६॥
महामणीन्द्रसङ्कॢप्त सौधैरूपरिकल्पिते ।
नानाचित्रपटीकॢप्तपटाम्बरगृहादरा ॥ ६७॥
तिरस्करणिकाकॢप्तचतुर्दिश्च मनोहरे ।
मणिकुम्भोद्यते देवी मणिस्तम्भविभूषिते ॥ ६८॥
सखीभिस्सह सल्लापं कुर्वन्ती संस्थिता क्वचित् ।
रथाकारमहासौधैर्मणिचक्रैर्हयैस्तथा ॥ ६९॥
पर्यन्तैव तत्सौधे सिह्महंसविराजिते ।
तत्रैवान्तर्गृहे देव्याः क्रीडाभवनमीशितुः ॥ ७०॥
श्रीचक्राकारमतुलं तन्मणीन्द्रमनोहरम् ।
सहस्रयोजनायामं मणिचित्रगवाक्षकैः ॥ ७१॥
हंसपद्ममहाव्यालिपालीचित्रैर्विचित्रिते ।
मणिस्तम्भमहासारधारारञ्जितभूतलैः ॥ ७२॥
वितानमालाकलितैर्मुक्तागुच्छालिलम्बितैः ।
मणिमञ्चैर्महापादैर्लम्बिताधस्थितैरपि ॥ ७३॥
तेषूद्यता महाशय्यास्सोपधानमनोहराः ।
चन्द्रमण्डलसङ्काशाः फेनगोक्षीरसप्रभाः ॥ ७४॥
सुमामोदितगन्धाढ्या मल्लिकापुष्पसंस्तृताः ।
भ्रमद्दीपगृहभ्राजन्मणिचित्रविभूषिताः ॥ ७५॥
देवस्य देव्याः क्रीडादिरसचित्रोरुकुट्टिमाः ।
धूपवृक्षैर्दीपवृक्षैर्मणिकॢप्तैस्सहस्रशः ॥ ७६॥
ताम्बूलकल्पपात्तरैश्च मणिभृङ्गाकैश्शुभः ।
धूपपपात्रैर्दीपपात्रैः पुष्पताम्बूलपात्रकैः ॥ ७७॥
फलपूर्णैः रत्नपात्रैर्मणिकुम्भैस्भुधायुतैः ।
धूपामोदमणिद्योतिविराजितमनुत्तमम् ॥ ७८॥
मणिपुत्तलिकाकॢप्तचारुचामरवीजनैः ।
व्यजनादर्शताम्बूलधृतपुत्तलिकायुतैः ॥ ७९॥
गणैश्च रहितो देवस्सखीविरहिता शिवा ।
तस्मिञ्छ्रीचक्रसौधे(चक्रमध्य) तु क्रीडतस्तौ शिवौ मुने ॥ ८०॥
कैलासे नवशक्तिरत्नविलसत्पीठे महातत्ववा-
ग्जाते नैकगकोटिविस्तरयुते श्रीचक्रमध्यङ्गते ।
बिन्दौ चन्द्रदिनेशकोटियुगले मञ्चे च तत्पीठके
पञ्चब्रह्ममये वयं गिरिजया सार्धं हृदादध्महे ॥ ८१॥
कैलासे नवरत्नहर्म्यविलसन्मञ्चे सुधापान्निधौ (सुधाम्भोनिधेर्मध्ये)
काञ्चद्रन(कल्प)कवाटिकापरिवृते चिन्तामणीभायुते ।
सार्द्धं यो जगदम्बया रविमयं चैकं सुधावर्ष्मणो
रूपं कन्तुकमुत्क्षिपत्यनुदिनं तेनैव रात्रिन्दिवम् ॥ ८२॥
मूर्तीर्यो विधिविष्णुरुद्रसुरराडष्टौ पुमर्थानपि
चत्वार्येव युगानि वेदनिवहं दिव्यं फलानां गणम् ।
कुर्वन्नेव चतुर्दिशात्मकमठावैचित्र्यपीठे सदा
दीव्यन्त्सार्धमशेषभाग्यनिवहैः कृत्वा गृहं सम्मतम् ॥ ८३॥
कृत्स्नप्राणिकलापरम्य फलकस्तोमं विधायात्र वै
कालं कर्म च पाशकं सहि शिवो दीव्यन्त्सहास्तेऽम्बया ॥ ८४॥
देवीप्रस्ताववर्णनम्
॥ इति शिवरहस्यान्तर्गते माहेश्वराख्ये कैलासशैले वृषगोपुरवर्णनम् ॥
- ॥ श्रीशिवरहस्यम् । माहेश्वराख्यः प्रथमांशः । अध्यायः २६ - कैलासवर्णने वृष(कृत)स्तुतिः । ६०-८४॥
- .. shrIshivarahasyam . mAheshvarAkhyaH prathamAMshaH . adhyAyaH 26 - kailAsavarNane vRRiSha(kRRita)stutiH . 60-84..
Notes:
Skanda स्कन्द describes about the grand residence of Devī देवी Mount Kailāsa कैलास शैल, and mentions about the Śrīcakra श्रीचक्र - in the center of which She sports with Śiva शिव.
Śivarahasyam Aṃśaḥ-1 (Māheśvarākhya) शिवरहस्यम् अंशः-१ (माहेश्वराख्य) has several descriptions about Mount Kailāsa कैलास शैल and Śiva शिव. Selected verses from some of the chapters are presented here.
Encoded and proofread by Ruma Dewan