% Text title : Maheshvaranityasarvajneti Vyakhyanam % File name : maheshvaranityasarvajnetivyAkhyAnam.itx % Category : shiva, shivarahasya % Location : doc\_shiva % Transliterated by : Ruma Dewan % Proofread by : Ruma Dewan % Description/comments : shrIshivarahasyam | mAheshvarAkhyaH prathamAMshaH | adhyAyaH 3 - jaigIShavyasurasaMvAdaH | 1-56|| % Latest update : December 17, 2023 % Send corrections to : sanskrit@cheerful.com % % This text is prepared by volunteers and is to be used for personal study % and research. The file is not to be copied or reposted for promotion of % any website or individuals or for commercial purpose without permission. % Please help to maintain respect for volunteer spirit. % \documentstyle[11pt,multicol,itrans]{article} #include=ijag.inc #endwordvowel=.h \portraitwide \parindent=100pt \let\usedvng=\Largedvng % for 1 column \pagenumbering{itrans} \def\engtitle#1{\hrule\medskip\centerline{\LARGE #1}} \def\itxtitle#1{\medskip\centerline{\LARGEdvng #1}\medskip\hrule} \def\endtitles{\medskip\obeyspaceslines} %% \begin{document} \engtitle{.. Maheshvaranityasarvajneti Vyakhyanam ..}## \itxtitle{.. maheshvaranityasarvaj~neti vyAkhyAnam ..}##\endtitles ## jaigIShavyaH \- shR^iNudhvaM brahmaviShNavAdyAH ( shakraviShNavAjAH) yanmAnasyamahaitukam (yanmAnasamahetukam) | nityaM sarvaj~natA tasya devadevasya shUlinaH || 1|| yo vedAntaika (vedAnaika) saMvedyo yaM dhyAyanti mumukShavaH | yasya niHshvAsapavanA vedAshchatvAra eva hi || 2|| yo brahmaviShNurudrANAM janakaH parameshvaraH | sUryasya janitA vahneshchandrashakrAnilAtmanAm || 3|| na tasya kAraNaM shambhoH sa sarvasyApi kAraNam | yaH samArAdhyate vipraiH bhinnabhinna(makhairmantra)kriyadibhiH || 4|| yastvagnIShomajaM sarvaM jagatpAti sanAtanaH | asa~NgaH sarvabhUteShu nirvikAro vikAriShu || 5|| yaM sUkShmabudhyA pashyanti svahR^idA vItarAgiNaH | yo dhyAnena japairyaj~naistapasA(.a)nAshakena cha || 6|| sa vetti vedyAnakShANi manovAchAmagocharaH | yasmAdbhUtAni jAyante yena jIvanti tAnyapi || 7|| yatra lInAni kalpyante (kalpAnte) sa ekaH parameshvaraH | yastvapANirnira~NghrishchApyachakShushchApyathAshravAH || 8|| (yastvapANirana~Nghrishcha achakShushchApyathAshravAH) || 8|| so.antike sa hi dUrasthaH sa bAhyAbhyantara.api cha | sasatyaM j~nAnamAnando guNairhInashchanirguNaH || 9|| sa svatantrashcha (su)pUrNashcha tena pUrNamidaM jagat | sa nityashchetanAnAM cha patInAM patirIshvaraH || 10|| yastvekaH sR^ijatIshAnaH charAcharamidaM jagat | yathorNanAbhistantUnvai sR^ijate grasate.api cha || 11|| yasya rUpAparij~nAnAddehamAtmeti manyate | yasya rUpAparij~nAnAnmana Atmeti manyate || 12|| yasya rUpAparij~nAnAtkhAnichAtmeti manyate | yasya rUpAparij~nAnAdbhUtAnyAtmeti manyate || 13|| yasya rUpAparij~nAnAtsarvamAtmeti manyate | yasyAkAshashsharIraM hi chAkAsho naiva vettitam || 14|| yasya bhUmissvarUpaM hi taM bhUmirnaiva vetti hi | yo manashchakShurAdInAM niyantA parameshvara || 15|| yasya bhAsA jagadbhAti sashakrAnalavAyavaH | bhItyAbhAnti cha vAntyeva chetanAnAM sachetanaH || 16|| yasya mAyAvilasitaM jagatsthAvaraja~Ngamam | sa mAyIparameshAnastenAvasyamidaM jagat || 17|| yo.asharIro hyali~Ngashcha yamibhiH paridR^ishyate | yasya vij~nAnamAtreNa sarvaM vij~nAtameva hi || 18|| j~nAnamAtmA tvahaM brahma (mahadbrahmA) j~nAnaM shAntiranuttamA | sa ekaH paramAtmA hi neha nAnAsti ki~nchana || 19|| sa eko j~nAnavAnIsha IshanIbhissa Ishate | eka eva mahArudraH puruSho vishvatomukhaH || 20|| tamekaM jAnatAtmAnaM tyaktavAnyattadidaM jagat | yajj~nAnAddhR^idayagranthibhedanaM jAyate nR^iNAm || 21|| yasyaikatvaM hi vij~nAya shokaM tarati mAnavaH | sa eva jyotiShAM jyotiH sa eva tapasAntapaH || 22|| sa ekassarvabhUteShu bahudhA bhAti mAyayA | yo jAgratasvanaturyAbhirgUDho(rguhA)tmA na prakAshate || 23|| yo dR^ishyassUkShmayA budhyA (buddhyA) tatprasAdena kevalam | tapasA veditavyassa (veditavyashcha) nAnyathA karmakoTibhiH || 24|| yo vedAdau svaraH prokto vedAnteShu pratiShThitaH | sa IshAno.adhividyAnAM pAradR^ishvA sanAtanaH || 25|| yo bhUtasa~Nghesupte.api jAgartIsho maheshvaraH | yasmAtprANo mano jaj~ne sa hi nAtyeti ki~nchana || 26|| yo jyotirjyotiShAM devo vishvAtmA vishvato mukhaH | yo bhUmimatyatiShThachcha yasmAdbrahmANi jaj~nire || 27|| yato brahmeshaviShNvindrAH saha devaishcha jaj~nire | yo brahma brahmavichchApi (brahmA viShNurudrau) chAtra brahmA samashnute || 28|| eSha brahmaiSha viShNushcha eSha devo virAjate | eSha bhUtapatirdava(vo)) eSha seturvidhAraNaH || 29|| ekameva mahAdevamindramitradibhissuraiH | nAmarUpaguNaishchaiva mAyayA manyate janaH || 30|| idaM jagatpurA sR^iShTvA tasminprAvishadIshvaraH | vyAkurvannAmarUpe tu vyavahArIva bhAsate || 31|| puruShoyaHparassUkShmobhoktAbhojya~nchayassadA | yo.akhilo vishvanetA cha yasmAnnAnyatparAyaNam || 32|| asharIro.avyayAtmAyashchAshIrNo(yaH asharIrI)hyavinAshakaH | yomAyayA sharIrasthastadvIryairnai(rNai)valipyate || 33|| bhogIva bhAsate devo hyannapAnAdibhogabhAk | yashcha sarvendriyAtItassarveShAmapi bhAsakaH || 34|| yo.avyaktovyaktatAmetya jagatpuShNAti lIlayA | yo.avidyayAsaMsarati vidyAcha pramuchyate || 35|| yo(.a)nAdhAro.akhilAdhArassvemahimnipratiShThitaH | yaMshR^iNvanto(.a)pi vedAntairguhyaM muhyanti yatayassurAH || 36|| yastvenaMvR^iNu(Na)te devAstasyaivAtmAprakAshate | ya AtmA sarvabhUtastho jaDAnAM viduShAmapi || 37|| yo jagajjanmamaraNairashIryo nahi shIryate | yohyAgatairduHkhasa~NghaiH sukhairvA spR^ishyate na hi || 38|| yasminj~nAte.akhilaM j~nAtaM na ki~nchidavashiShyate | yamavij~nAyavishveshaM duHkhAntannAdhigachChati || 39|| yo(.a)sa~NgaHpuruShonityassthANuvannishchalo.aguNaH | yo na jIvashshivashchApi chA(a)nyopAdhivivarjitaH || 40|| pa~nchakoshAtigohyAtmA sadAnandaghanassukham | eko.advayastR^itIyashcha (eko.advitIyashcha) na vai sa devo bahudhA vibhuH || 41|| yo(.a)ntike sa hi dUrasthastenAvAsyamidaM surAH | sa bhUmA paramAnanda ArtameThajjagatsurAH || 42|| tajjaM tallaM cha tadanaM jagadetatprakAshate | yastamaHpArago nityaM manovAchAmagocharaH || 43|| yasyaiva shaktirvividhA svabhAvAjj~nAnadA surAH | sa eSha paramAnandassadasatpakShavarjitaH || 44|| li~NgahInassadA.asa~Ngoyo vedAntaikagocharaH | dR^ishyate tvagnyayA budhyA sUkShamayA sUkShadarshibhiH || 45|| muktaye dehi(ha) sa~NghAnAM sulabho vyaktatAM gataH | triNetro nIlakaNThashchomAdehArdhavigrahaH || 46|| krIDatepramathAdhIsho herambaskandaputravAn | sarvAvAso.api bhagavAnkailAsAchalamAsthitaH || 47|| yasya li~NgArchanenaiva trailokyashrIravApyate | yasya prasAdAdviShNutvaM tvayA prApataM sudarshanam || 48|| brahmaNassR^iShTisAmarthyamindrasyApyarinigrahaH | devarAjyaM bhogabhogyaM sarvamaishAdanugrahAt || 49|| na tatra sUryodevesho bhAti chandro na chAnalaH | bhItyAbhAnticha sarve.apiso.antarApuruShoharaH || 50|| hiraNyabAhurIshAno hiraNyapatirIshvaraH | karmadivAssarva eva brahmaviShNumaheshvarAH || 51|| yasyAj~nAvartinassarve sarveShA~NkAraNaM shivaH | brahmaNashchashirashChinnaM devadevena lIlayA || 52|| indrasyAsyabhujastambho yenAkAri dayAlunA | yasya bhaktasya shApena dashajanmAni te hare || 53|| saukaraM nArasihmaM te rUpaM saMshikShitaM harAt | sarvaM jAnAmiteviShNo brahmanshakragatavyathAH || 54|| yUyaM hi prashavo.aj~nAnajR^imbhitAH pashupassahi | gachChantvadya yathAkAmaM mAdR^ikShenAstidhR^iShTa(ShR^i)tA || 55|| bhavanto devatAssarve tvahaMsharvapadAshrayaH | 56(1) || iti shivarahasyAntargate mAheshvarAkhye maheshvaranityasarvaj~netivyAkhyAnam || \- || shrIshivarahasyam | mAheshvarAkhyaH prathamAMshaH | adhyAyaH 3 \- jaigIShavyasurasaMvAdaH | 1\-56|| ## - .. shrIshivarahasyam . mAheshvarAkhyaH prathamAMshaH . adhyAyaH 3 - jaigIShavyasurasaMvAdaH . 1-56.. Notes: Jaigīṣavya ##jaigIShavya##, on being requested by Viśṇu ##viShNu##, Indra ##indra ## et al Deva-s ##devAH## ; discourses about the Oneness and Supremacy of Maheśvara ##maheshvara##. Shloka numbering differs amongst the referenced source texts on account of missing shlokas in one of them.## ## Encoded and proofread by Ruma Dewan \medskip\hrule\obeylines Please send corrections to sanskrit@cheerful.com Last updated \today https://sanskritdocuments.org \end{document}