% Text title : Jabala Darshanopanishad with Upanishadbrahmayogi's Commentary % File name : darshanopaniShatsavAkhyA.itx % Category : upanishhat, vyAkhyA % Location : doc\_upanishhat % Author : Upanishadbrahmayogi % Proofread by : K.S. Sheshadri Sharma % Description-comments : 90 / 108; Sama Veda - Yoga upanishad % Latest update : December 4, 2022 % Send corrections to : Sanskrit@cheerful.com % % This text is prepared by volunteers and is to be used for personal study % and research. The file is not to be copied or reposted for promotion of % any website or individuals or for commercial purpose without permission. % Please help to maintain respect for volunteer spirit. % \documentstyle[11pt,multicol,itrans]{article} #include=ijag.inc #endwordvowel=.h \portraitwide \parindent=100pt \let\usedvng=\Largedvng % for 1 column \pagenumbering{itrans} \def\engtitle#1{\hrule\medskip\centerline{\LARGE #1}} \def\itxtitle#1{\medskip\centerline{\LARGEdvng #1}\medskip\hrule} \def\endtitles{\medskip\obeyspaceslines} %% \begin{document} \engtitle{.. darshanopaniShat savyAkhyA ..}## \itxtitle{.. darshanopaniShat savyAkhyA ..}##\endtitles ## jAbAladarshanopaniShat savyAkhyA (shrI upaniShadbrahmayoginAvirachitAvyAkhyAsahitA) \chapter{viShayAnukramaNikA} prathamakhaNDaH jIvanmuktisAdhanaM aShTA~NgayogaH aShTA~NgoddeshaH dashavidhayamaH ahiMsA satyam asteyam brahmacharyam dayA Arjavam kShamA dhR^itiH mitAhAraH shaucham brahmAtmavedanavidhiH dvitIyakhaNDaH dashavidhaniyamaH tapaH santoShaH Astikyam dAnam IshvarapUjanam siddhAntashravaNam hrIH matiH japaH tR^itIyakhaNDaH AsanAni nava svastikam gomukham padmam vIrAsanam siMhAsanam bhadrAsanam muktAsanam mayUrAsanam sukhAsanam AsanajayaphalaM chaturthakhaNDaH dehapramANam nADIparigaNanam kuNDalyAH sthAnaM svarUpaM cha nADIsthAnAni nADIShu vAyusa~nchAraH vAyuvyApArAH nADIdevatAH nADIShu chandrasUryasa~nchAraH nADIShu saMvatsarAtmakaprANasUryasa~nchAraH antastIrthaprAshastyam Atmani shivadR^iShTiH brahmadarshanena brahmabhAvaH pa~NchamakhaNDaH nADIshodhanam nADIshuddhichihnAni svAtmashuddhiH ShaShThakhaNDaH prANAyAmalakShaNam pUrakAdilakShaNam prANAyAmasiddhayaH roganivartakaprANAyAmabhedAH ShaNmukhImudrA.abhyAsena vAyujayaH vAyujayachihnAni vAyujayena rogapApavinAshavairAgyapUrvikA j~nAnotapattiH saptamakhaNDaH pratyAhAralakShaNaM tadbhedAshcha pratyAhAraphalam vAyudhAraNAtmakapratyAhAraH vedAntasa.nmatapratyAhAraH aShTamakhaNDaH pa~nchabhUteShu dhAraNA Atmani dhAraNA navamakhaNDaH savisheShabrahmadhyAnam nirvisheShabrahmadhyAnam dhyAnaphalam dashamakhaNDaH samAdhisvarUpam brahmabhAtrAvasheShaH upasaMhAraH \chapter{darshanopaniShat, shrI upaniShadbrahmayoginAvirachitAvyAkhyAsahitA} || hariH OM || OM ApyAyantu mamA~NgAni vAkprANashchakShuHshrotram | atho balamindriyANi cha sarvANi | sarvaM brahmaupaniShadaM mA.ahaM brahmanirAkuryAm | mA mA brahmanirAkarodanirAkaraNamastu | anirAkaraNaM me.astu | tadAtmani nirate ya upaniShatsu dharmAste mayi santu | te mayi santu || OM shAntiH shAntiH shAntiH || jIvanmuktisAdhanaM aShTA~NgayogaH dattAtreyo mahAyogI bhagavAnbhUtabhAvanaH | chaturbhujo mahAviShNuryogasAmrAjyadIkShitaH || 1|| tasya shiShyo munivaraH sA~NkR^itirnAma bhaktimAn | paprachCha gurumekAnte prA~njalirvinayAnvitaH || 2|| bhagavanbrUhi me yogaM sAShTA~NgaM saprapa~nchakam | yena vij~nAtamAtreNa jIvanmukto bhavAmyaham || 3|| sA~NkR^ite shR^iNu vakShyAmi yogaM sAShTA~Ngadarshanam | yamAdyaShTA~NgagayogebrahmamAtraprabodhataH | yogino yatpadaM yAnti tatkaivalyapadaM bhaje || iha khalu sAmavedapravibhakteyaM darshanopaniShat nirvisheShabrahmaj~nAnasahakR^itayamAdyaShTA~NgayogaprakaTanavyagrA niShpratiyogikabrahmamAtraparyavasannA vijR^imbhate | asyAH svalpagranthato vivaraNamArabhyate | sA~NkR^itidattAtreyaprashnaprativachanarUpeyaM AkhyAyikA vidyAstutyarthA | AkhyAyikAmavatArayati\-dattAtreya iti || 1\-2|| kimiti ? bhagavan ityAdi || 3 || sA~NkR^itinA evaM pR^iShTo bhagavAnAha sA~NkR^ita iti || aShTA~NgoddeshaH yamashcha niyamashchaiva tathaivAsanameva cha || 4|| prANAyAmastathA brahmanpratyAhArastataH param | dhAraNA cha tathA dhyAnaM samAdhishchAShTamaM mune || 5|| aShTA~NgAni kAnItyata Aha\-yamashcheti || 4\-5|| dashavidhayamaH ahiMsA satyamasteyaM brahmacharyaM dayA.a.arjavam | kShamA dhR^itirmitAhAraH shauchaM cheti yamA dasha || 6|| dashadhA bhinnayamAvayavamAha\-ahiMseti || 6|| ahiMsA vedoktena prakAreNa vinA satyaM tapodhana | kAyena manasA vAchA hiMsA hiMsA na chAnyathA || 7|| AtmA sarvagato.achChedyo na grAhya iti yA matiH | sA chAhiMsA varA proktA mune vedAntavedibhiH || 8|| upAyopeyabhedena ahiMsAdidashayamalakShaNamAha\-vedeti | vedoktayaj~nIyapashvAdihiMsA ahiMsaivetyarthaH || 7|| yadvA\-AtmetyAdi || 8 || satyaM chakShurAdIndriyairdR^iShTaM shrutaM ghrAtaM munIshvara | tasyaivoktirbhavetsatyaM vipra tannAnyathA bhavet || 9|| sarvaM satyaM paraM brahma na chAnyaditi yA matiH | tachcha satyaM varaM proktaM vedAntaj~nAnapAragaiH || 10|| upAyopeyasatyalakShaNaM tu\-chakShurityAdi || 9\-25|| asteyaM anyadIye tR^iNe ratne kA~nchane mauktike.api cha | manasA vinivR^ittiryA tadasteyaM vidurbudhAH || 11|| AtmanyanAtmabhAvena vyavahAravivarjitam | yattadasteyamityuktamAtmavidbhirmahAmune || 12|| brahmacharyaM kAryana vAchA manasA strINAM parivivarjanam | R^ito bhAryo nadA svasya brahmacharyaM taduchyate || 13|| brahmabhAve manashchAraM brahmacharyaM parantapa | dayA svAtmavatsarvabhUteShu kAyena manamA girA || 14|| anuj~nA yA dayA saiva proktA vedAntavedibhiH | ArjavaM putra mitre kalatre cha ripo svAtmani santatam || 15|| ekarUpaM mune yattadArjavaM prochyate mayA | kShamA kAyena manasA vAchA shatrubhiH paripIDite || 16|| buddhikShobhanivR^ittiryA kShamA sA munipu~Ngava | dhR^itiH vedAdeva vinirmokShaH samsArasya na chAnyathA || 17|| iti vij~nAnaniShpattirdhR^itiH proktA hi vaidikaiH | ahamAtmA na chAnyo.ammItyevamaprachyutA matiH || 18|| mitAhAraH alpamR^iShTAshanAbhyAM cha chaturthAMshAvasheShakam | tasmAdyogAnuguNyena bhojanaM mitabhojanam || 19|| shauchama svadehamalanirmokSho mR^ijjalAbhyAM mahAmune | yattachChauchaM bhavedbAhyaM mAnasaM mananaM viduH || 20|| ahaM shuddha iti j~nAnaM shauchamAhurmanIShiNaH | atyantamalino deho dehI chAtyantanirmalaH || 21|| ubhayorantaraM j~nAtvA kasya shauchaM vidhIyate | j~nAnashauchaM parityajya bAhye yo ramate naraH || 22|| sa mUDhaH kA~nchanaM tyaktvA loShTaM gR^ihNAti suvrata | brahmAtmavedanavidhiH j~nAnAmR^itena tR^iptasya kR^itakR^ityasya yoginaH || 23|| na chAsti ki~nchitkartavyamasti chena sa tattvavit | lokatraye.api kartavyaM ki~nchinnAstyAtmavedinAm || 24|| tasmAtsarvaprayatnena mune.ahiMsAdisAdhanaiH | AtmAnamakSharaM brahma viddhi j~nAnAttu vedanAt || 25|| iti prathamaH khaNDaH || 1|| \section{dvitIyaH khaNDaH} dashavidhaniyamaH tapaH santoShamAstikyaM dAnamIshvarapUjanam | siddhAntashravaNaM chaiva hrImatishcha japo vratam || 1|| ete cha niyamAH proktAstAnvakShyAmi kramAchChR^iNu | dashadhA bhinnaniyamAvayavAnAha\-tapa iti || 1|| tapaH vedoktena prakAreNa kR^ichChrachAndrAyaNAdibhiH || 2|| sharIrashoShaNaM yattattapa ityuchyate budhaiH | ko vA mokShaH kathaM kena saMsAraM pratipannavAn || 3|| ityA lokanamarthaj~nAstapaH shaMsanti paNDitAH | upAyopeyambhedena tapAdiniyamalakShaNamAha\-vedeti || 2\-10|| santoShaH yadR^ichChAlAbhato nityaM prItiryA jAyate nR^iNAm || 4|| tatsantoShaM viduH prAj~nAH parij~nAnaikatatparAH | brahmAvalokaparyantAdviraktayA yallabhetpriyam || 5|| sarvatra vigatasnehaH santoShaM paramaM viduH | AstikyaM shraute smArte cha vishvAso yattadAstikyamuchyate || 6|| dAnaM nyAyArjitadhanaM shrAnte shraddhayA vaidike jane | anyadvA yatpradIyante taddAnaM prochyate mayA || 7|| IshvarapUjanaM rAgAdyapetaM hR^idayaM vAgaduShTA.anR^itAdinA | hiMsAdirahitaM karma yattadIshvarapUjanam || 8|| siddhAntashravaNaM satyaM j~nAnamanantaM cha parAnandaM paraM dhruvam | pratyagityavagantavyaM vedAntashravaNaM budhaH || 9|| hrIH vedalaukikamArgeShu kutsitaM karma yadbhavet | tasminbhavati yA lajjA hrIH saiveti prakIrtitA || 10|| matiH vaidikeShu cha sarveShu shraddhA yA sA matirbhavet | guruNA chopadiShTo.api tatra sambandhavarjitaH || 11|| vedaviruddhamArgaH guruNA upadiShTA.api tatra sambandhavarjitaH sana vedoktAnuShThAnameva kuryAdityarthaH || 11\-16|| japaH vedoktenaiva mArgeNa mantrAbhyAso japaH smR^itaH | kalpasUtre yathA vede dharmashAstre purANake || 12|| itihAse cha vR^ittiryA sa japaH prochyate mayA | japastu dvividhaH prokto vAchiko mAnasastathA || 13|| vAchikopAMshuruchchaishcha dvividhaH parikIrtitaH | mAnaso mananadhyAnabhedAdvaividhyamAshritaH || 14|| uchchairjapAdupAMshushcha sahasraguNamuchyate | mAnasashcha tathopAMshoH sahasraguNamuchyate || 15|| uchchairjpashcha sarveShAM yayoktaphalado bhavet | nIchaiH shrotreNa chenmantraH shrutashchenniShphalaM bhavet || 16|| iti dvitIyaH khaNDaH || 2|| \section{tR^itIyaH khaNDaH} AsanAni nava svastikaM gomukhaM padmaM vIrasiMhAsane tathA | bhadraM muktAsanaM chaiva mayUrAsanameva cha || 1|| sukhAsanasamAkhyaM cha navamaM munipu~Ngava | yamaniyamalakShaNamuktvA AsanalakShaNamAha\-\-\-svastikamiti || 1\-14|| svastikaM jAnUrvorantara kR^itvA samyak pAdatale ubhe || 2|| samagrIvashiraHkAyaH svastikaM nityamabhyaset | gomukhaM savye dakShiNagulphaM tu pR^iShThapArshve niyojayet || 3|| dakShiNe.api tathA savyaM gomukhaM tatprachakShate | padmaM a~NguShThAvadhi gR^ihNIyAddhastAbhyAM vyutkrameNa tu || 4|| urvorupari viprendra kR^itvA pAdataladvayam | padmAsanaM bhavetprAj~na sarvarogabhayApaham || 5|| dakShiNetarapAdaM tu dakShiNoruNi vinyaset | R^ijukAyaH samAsIno vIrAsanamudAhR^itam || 6|| gulphau tu vR^iShaNasyAdhaH sIvanyAH pArshvayoH kShipet | pArshvapAdau cha pANibhyAM dR^iDhaM baddhvA sunishchalam | bhadrAsanaM bhavedetadviSharogavinAshanam || 7|| nipIDya sIvanIM sUkShmaM dakShiNetaragulphataH | vAmaM yAmyena gulphena muktAsanamidaM bhavet || 8|| meDhrAdupari nikShipya savyaM gulphaM tatopari | gulphAntaraM cha sa~NkShipya muktAsanamidaM mune || 9|| kUrparAgre munishreShTha nikShipennAbhipArshvayoH | bhUmyAM pANitaladvandvaM nikShipyaikAgramAnasaH || 10|| samunnatashiraHpAdo daNDavadvyomnisaMsthitaH | mayUrAsanametatsyAtsarvapApapraNAshanam || 11|| yena kena prakAreNa sukhaM dhairyaM cha jAyate | tatsukhAsanamityuktamashaktastatsamAshrayet || 12|| AsanaM vijitaM yena jitaM tena jagattrayam | anena vidhinA yuktaH prANAyAmaM sadA kuru || 13|| iti || iti tR^itIyaH khaNDaH || 3|| ## Missing pages 160-161 from the commentary book## \section{atha chaturthaH khaNDaH} sharIraM tAvadeva syAtShaNNavatya~NgulAtmakam | dehamadhye shikhisthAnaM taptajAmbUnadaprabham || 1|| trikoNaM manujAnAM tu satyamuktaM hi sA~NkR^ite | gudAttu dvya~NgulAdUrdhvaM meDhrAttu dvyan~NgulAdadhaH || 2|| dehamadhyaM muniproktamanujAnIhi sA~NkR^ite | kandasthAnaM munishreShTha mUlAdhArAnnavA~Ngulam || 3|| chatura~NgulamAyAmavistAraM munipu~Ngava | kukuTANDavadAkAraM bhUShitaM tu tvagAdibhiH || 4|| tanmadhye nAbhirityuktaM yogaj~nairmunipu~Ngava || prANAyAmasya nADIpu~njadehaprANanirvartyatvena dehatatkAryeyattAparij~nAnaM vinA prANAyAmasiddhiH na syAditi dehanADIprANeyattAM prapa~nchayati sharIramiti shikhisthAnaM agnisthAnam || 1\-10|| nADIparigaNanaM kandamadhyasthitA nADI suShumneti prakIrtitA || 5|| tiShThanti paritastasya nADayo munipu~Ngava | dvisaptatisahasrANi tAsAM mukhyAshchaturdasha || 6|| suShumnA pi~NgalA tadvadiDA chaiva sarasvatI | pUShA cha varuNA chaiva hastijihvA yashasvinI || 7|| alambusA kuhUshchaiva vishvodarA payasvinI | sha~NkhinI chaiva gAndhArA iti mukhyAshchaturdasha || 8|| AsAM mukhyatamAstisrastisR^iShvekottamottamA | brahmanADIti sA proktA mune vedAntavedibhiH || 9|| pR^iShThamadhyasthitenAsthA vINAdaNDena suvrata | saha mastakaparyantaM suShumnA supratiShThitA || 10|| kuNDalyAH sthAnaM svarUpaM cha nAbhikandAdadhaH sthAnaM kuNDalyA dvya~NgulaM mune | aShTaprakR^itirUpA sA kuNDalI munisattama || 11|| yathAvadvAyucheShTAM cha jalAnnAdIni nityashaH | paritaH kandapArshveShu nirudhyaiva sadA sthitA || 12|| svamukhena sadA.a.aveShTya brahmarandhramukhaM mune || kuNDalinIsthAnaM tatsvarUpaM chAha\-\- nAbhIti | pR^ithivyaptejovAyvAkAshamanobud.hdhyaha~NkArarUpiNyaH aShTau prakR^itayaH || 11\-12|| nADIsthAnAni suShumnAyA iDA savye dakShiNe pi~NgalA sthitA || 13|| sarasvatI kuhUshchaiva suShumnApArshvayoH sthite | gAndhArA hastijihvA cha iDAyAH pR^iShThapUrvayoH || 14|| pUShA yashasvinI chaiva pi~NgalApR^iShThapUrvayoH | kuhoshcha hastijihvAyA madhye vishvodarA sthitA || 15|| yashasvinyAH kuhormadhye varuNA supratiShThitA | pUShAyAshcha sarasvatyA madhye proktA yashasvinI || 16||| gAndhArAyAH sarasvatyA madhye proktA cha sha~NkhinI | alambusA sthitA pAyuparyantaM kandamadhyagA || 17|| pUrvabhAge suShumnAyA rAkAyAH saMsthitA kUhaH | adhashchordhvaM sthitA nADI yAmyanAsAntamiShyate || 18|| iDA tu savyanAsAntaM saMsthitA munipu~Ngava | yashasvinI cha vAmasya pAdA~NguShThAntamiShyate || 19|| pUShA vAmAkShiparyantA pi~NgalAyAstu pR^iShThataH | payasvinI cha yAmyasya karNAntaM prochyate budhaiH || 20|| sarasvatI tathA chordhvaM gatA jihvA tathA mune | hastijihvA tathA savyapAdA~NguShThAntamiShyate || 21|| sha~NkhinI nAma yA nADI savyakarNAntamiShyate | gAndhArA savyanetrAntA proktA vedAntavedibhiH || 22|| vishvodarAbhidhA nADI kandamadhye vyavasthitA | suShumnAnADIparitaH pradhAnanADyaH tiShThantItyAha\-suShumnAyA iti || 13\-22|| nADIShu vAyusa~nchAraH prANo.apAnastathA vyAnaH samAnodAna eva cha || 23|| nAgaH kUrmashcha kR^ikaro devadatto dhana~njayaH | ete nADIShu sarvAsu charanti dasha vAyavaH || 24|| teShu prANAdayaH pa~ncha mukhyAH pa~nchasu suvrata | prANasa.nj~nastathA.apAnaH pUjyaH prANastayormune || 25|| AsyanAsikyormadhye nAbhimadhye tathA hR^idi | prANasa.nj~no.anilo nityaM vartate munisattama || 26|| apAno vartate nityaM gudamadhyorujAnuShu | udare sakale kaTyAM nAbhau ja~Nghe cha suvrata || 27|| vyAnaH shrotrAkShimadhye cha kakudbhyAM gulphayorapi | prANasthAne gale chaiva vartate munipu~Ngava || 28|| udAnasa.nj~no vij~neyaH pAdayorhastayorapi | samAnaH sarvadeheShu vyApya tiShThatyasaMshayaH || 29|| nAgAdivAyavaH pa~ncha tvagasthyAdiShu saMsthitAH | evamuktAsu nADIShu prANAdayashcharantItyAha \-\-prANa iti || 23\-26|| udare sakale yAvadudare | ja~Nghe ja~NghAyAm || 27\-29 || vAyuvyApArAH niHshvAsochChvAsakAmAshcha prANakarma hi sA~NkR^ite || 30|| apAnAkhyasya vAyostu viNmUtrAdivisarjanam | samAnaH sarvasAmIpyaM karoti munipu~Ngava || 31|| udAna UrdhvagamanaM karotyeva na saMshayaH || vyAno vivAdakR^it prokto mune vedAntavedibhiH || 32|| udgArAdiguNaH prokto nAgAkhyasya mahAmune | dhana~njayasya shobhAdi karma proktaM hi sA~NkR^ite || 33|| nimIlanAdi kUrmasya kShudhA tu kR^ikarasya cha | devadattasya viprendra tandrIkarma prakIrtitam || 34|| prANAdidashavAyuvyApArAnAha \-\-niHshvAseti || nADIdevatAH suShumnAyAH shivo deva iDAyA devatA hariH || pi~NgalAyA viri~nchaH syAt sarasvatyA virANmune || 35|| pUShA.adhidevatA prokto varuNA vAyudevatA | hastijihvAbhidhAyAstu varuNo devatA bhavet || 36|| yashasvinyA munishreShTha bhagavAn bhAskarastathA | alambusAyA abAtmA varuNaH parikIrtitaH || 37|| kuhoH kShuddevatA proktA gAndhArI chandradevatA | sha~NkhinyAshchandramAstadvat payasvinyAH prajApatiH || 38|| vishvodarAbhidhAyAstu bhagavAn pAvakaH patiH | suShumnAdichaturdashanADIdevatAbhedamAha suShumnAyA iti || 35\-\-38|| nADIShu chandrasUryasa~nchAraH iDAyAM chandramA nityaM charatyeva mahAmune || 39|| pi~NgalAyAM ravistadvanmune vedavidAM vara | sadeDApi~NagaLayoshchandrasUryau charataH ityAha\-\-\-iDAyAmiti || 40|| nADIShu saMvatsarAtmakaprANasUryasa~nchAraH pi~NgalAyA iDAyAM tu vAyoH sa~NkramaNaM tu yat || 40|| taduttarAyaNaM proktaM mune vedAntavedibhiH | iDAyAH pi~NgalAyAM tu prANasa~NkramaNaM mune || 41||| dakShiNAyanamityuktaM pi~NgalAyAmiti shrutiH | iDApi~NgalayoH sandhi yadA prANaH samAgataH || 42|| amAvAsyA tadA proktA dehe dehabhR^itAM vara | mUlAdhAraM yadA prANaH praviShTaH paNDitottama || 43|| tadAdyaM viShuvaM proktaM tApasaistApasottama | prANasa.nj~no munishreShTha mUrdhAnaM prAvishadyadA || 44|| tadantyaM viShuvaM proktaM tApasaistattvachintakaiH | niHshvAsochChvAsanaM sarvaM mAsAnAM sa~Nkramo bhavet || 45|| iDayA kuNDalIsthAnaM yadA prANaH samAgataH | somagrahaNamityuktaM tadA tattvavidAM vara || 46|| yadA pi~NgalayA prANaH kuNDalIsthAnamAgataH | tadAtadA bhavet sUryagrahaNaM munipu~Ngava || 47|| saMvatsarAtmakaprANasUryasya nADIrashisa~nchArato dinapakShamAsAyanAdigrahaNAdiH bhavatItyAha\-\-\-pi~NgaLAyA iti || 41\-47|| antastIrthaprAshastyaM shrIparvataM shiraHsthAne kedAraM tu lalATake | vArANasI mahAprAj~na bhruvorghrANasya madhyame || 48|| kurukShetraM kuchasthAne prayAgaM hR^itsaroruhe | chidambaraM tu hR^inmadhye AdhAre kamalAlayam || 49|| AtmatIrthaM samutsR^ijya bahistIrthAni yo vrajet || karasthaM sa mahAratnaM tyaktvA kAchaM vimArgate || 50|| bhAvatIrthaM paraM tIrthaM pramANaM sarvakarmasu | anyathA.a.ali~Ngyate kAntA anyathA.a.ali~Ngyate sutA || 51|| tIrthAni toyapUrNAni devAn kAShThAdinirmitAn | yogino na prapadyante svAtmapratyayakAraNAt || 52|| bahistIrthAt paraM tIrthamantastIrthaM mahAmune | AtmatIrthaM mahAtIrthamanyattIrthaM nirarthakam || 53|| chittamantargataM duShTaM tIrthasnAnairna shudhyati | shatasho.api jalairdhautaM surAbhANDamivAshuchi || 54|| viShuvAyanakAleShu grahaNe chAntare sadA | vArANasyAdike sthAne snAtvA shuddho bhavennaraH || 55|| j~nAnayogaparANAM tu pAdaprakShAlitaM jalam | bhAvashud.hdhyarthamaj~nAnAM tattIrthaM munipu~Ngava || 56|| mastakAdyAdhArAntaM shrIshailAdipuNyasthalaM bhavatItyAha \-\-shrIparvatamiti || 48\-49||| evaM bhAvanAmayamAtmatIrthaM tadeva mumukShubhiH sevyaM iti stauti\-AtmatIrthamiti | kAchaM\-kAchamaNim || 50|| dehAdinirvartyasarvakarmasu tIrthabuddhiH garIyasItyarthaH | tatra dR^iShTAntastu\-anyatheti || 11 || ata evaM tIrthAnIti || 52 || tadeva AtmatIrtham || 13 || bAhyatIrthasnAnena ko.api na shudhyatIti sadR^iShTAntamAha\-\-chittamiti || 14 || na tathA bhAvatIrthasnAnenetyAha\-\-viShuveti | bhrUmadhyAdisthAneShu svAtmalakShyAnusandhAnataH shuddhAtmaiva bhavatItyarthaH || 55 || evamAtmatIrthasnAnAnadhikAre[rI] tIrthapAdacharaNodakasparshataH shuddho bhavatItyAha\-j~nAneti || 56 || Atmani shivadR^iShTiH tIrthe dAne jape yaj~ne kAShThe pAShANake sadA || shivaM pashyati mUDhAtmA shive dehe pratiShThite || 57|| antaHsthaM mA parityajya bahiShThaM yastu sevate | hastasthaM piNDamutsR^ijya lihet kUrparamAtmanaH || 58|| shivamAtmani pashyanti pratimAsu na yoginaH | aj~nAnAM bhAvanArthAya pratimAH parikalpitAH || 59|| svAj~nAH svAtiriktAtmAnaM draShTumichChanti, svaj~nAH svamAtmAnaM pashyantItyAha\-\- tIrthe iti || 57\-58|| ata eva shivamiti | ayogijanAnukampayA pratimA.api vikalpitetyAha\-aj~nAnAmiti || 59|| brahmadarshanena brahmabhAvaH apUrvamaparaM brahma svAtmAnaM satyamadvayam | praj~nAnaghanamAnandaM yaH pashyati sa pashyati || 60|| nADIpujaM sadA.asAraM narabhAvaM mahAmune | samutsR^ijyAtmanA.a.atmAnamahamityavadhAraya || 61|| asharIraM sharIreShu mahAntaM vibhumIshvaram || AnandamakSharaM sAkShAnmatvA dhIro na shochati || 62|| vibhedajanake j~nAne naShTe j~nAnabalAnmune | Atmano brahmaNo bhedamasantaM kiM kariShyati || 63|| nirvisheShaM brahma yaH pashyati sa tadeva bhavatItyAha \-\-\-\-apUrvamiti | yasmAt pUrvaM kAraNaM paraM kAryaM vA na vidyate tat kAryakAraNakalanAshUnyaM brahma svamAtramiti yaH pashyati sa tanmAtramavashiShyate ityarthaH || 60|| yAvachchittashuddhiH tAvat narabhAvanayA yogaM yu~njIta, tataH shuddhAvuditAyAM narabhAvaM vihAya brahmabhAvena vartasvetyAha\-nADIti || 61 || yaH ko.apyevamAtmAnaM jAnAti sa kR^itakR^ityo bhavatItyAha \-\-\- asharIramiti || 62 || svAj~nAnajabhedadR^iShTyapAye nirbhedaM brahma prasIdatItyAha\-\-\-vibhedeti | vastutaH kAlatraye.apyasambhavabhedaH kiM kariShyati? svasya labdhAtmakatvAnnirbhedaM brahmAvashiShyate ityarthaH || 63 || iti chaturthaH khaNDaH || 4|| \section{pashchamaH khaNDaH} nADIshodhanaM samyakkathaya me brahman nADIshuddhiM samAsataH | yayA shud.hdhyA sadA dhyAyan jIvanmukto bhavAmyaham || 1| sA~NkR^ite shR^iNu vakShyAmi nADIshuddhiM samAsataH | vidhyuktakarmasaMyuktaH kAmasa~NkalpavarjitaH || 2|| yamAdyaShTA~NgasaMyuktaH shAntaH satyaparAyaNaH | svAtmanyavasthitaH samyak j~nAnibhishcha sushikShitaH || 3|| parvatAgre nadItIre bilvamUle vane.athavA | manorame shuchau deshe maThaM kR^itvA samAhitaH || 4|| Arabhya chAsanaM pashchAt prA~Nmukhoda~Nmukho.api vA | samagrIvashiraHkAyaH saMvR^itAsyaH sunishchalaH || 5|| nAsAgre shashabhR^idbhimbe bindumadhye turIyakam | sravantamamR^itaM pashyennetrAbhyAM susamAhitaH || 6|| iDayA prANamAkR^iShya pUrayitvodarasthitam | tato.agniM dehamadhyasthaM dhyAyan jvAlAvalIyutam || 7|| bindunAdasamAyuktamagnibIjaM vichintayet | pashchAdvirechayet samyak prANaM pi~NgalayA budhaH || 8|| punaH pi~NgalayA.a.apUrya vahnibIjamanusmaret | punarvirechayeddhImAniDayaiva shanaiHshanaiH || 9|| trichaturvAsaraM vA.atha trichaturvArameva cha || ShaTkR^itvo vicharennityaM rahasyevaM trisandhiShu || 10|| narabhAvabhAvitanADIshuddhibubhutsayA pR^ichChatItyAha\-\-samyagiti || 1|| prashnottaraM bhagavAnAha\-sA~NkR^ita iti || kastatprakAraH ityatra\-vidhyukteti || 2\-5 || sravadamR^itachandrabimbaM nAsAgre avalokayan yogaM samArabhedityarthaH || 6\-7 || rAmiti agnibIjam || 8\-9 || pratidinaM trichaturvAram || 10\-14 || nADIshuddhichihnAni nADIshuddhimavApnoti pR^ithakchihnopalakShitaH | sharIralaghutA dIptirvahnejATharavartinaH || 11|| nAdAbhivyaktirityetachchihnaM tatsiddhisUchakam | yAvadetAni sampashyettAvadevaM samAcharet || 12|| svAtmashuddhiH athavaitat parityajya svAtmashuddhiM samAcharet | AtmA shuddhaH sadA nityaH sukharUpaH svayamprabhaH || 13|| aj~nAnAnmalino bhAti j~nAnAchChuddho vibhAtyayam | aj~nAnamalapa~NkaM yaH kShAlayejj~nAnatoyataH | sa eva sarvadA shuddho nAnyaH karmarato hi saH || 14|| iti pa~nchamaH khaNDaH || 5|| \section{ShaShThaH khaNDaH} prANAyAmalakShaNaM prANAyAmakramaM vakShye sA~NkR^ite shR^iNu sAdaram | prANAyAma iti prokto rechapUrakakumbhakaiH || 1|| varNatrayAtmakAH proktA rechapUrakakumbhakAH | sa eSha praNavaH proktaH prANAyAmashcha tanmayaH || 2|| iDayA vAyumAkR^iShya pUrayitvodarasthitam | manaiH ShoDashabhirmAtrairakAraM tatra saMsmaret || 3|| pUritaM dhArayet pashchAchchatuHShaShTyA tu mAtrayA | ukAramUrtimatrApi saMsmaran praNavaM japet || 4|| yAvadvA shakyate tAvaddhArayejjapatatparaH | pUritaM rechayet pashchAnmakAreNAnilaM budhaH || 5|| shanaiH pi~NgalayA tatra dvAtriMshanmAtrayA punaH | prANAyAmo bhavedeShaH tatashchaivaM samabhyaset || 6|| punaH pi~NgalayA.a.apUrya mAtraiH ShoDashabhistathA | akAramUrtimatrApi smaredekAgramAnasaH || 7|| dhArayet pUritaM vidvAn praNavaM sa~njapan vashI | ukAramUrtiM sa dhyAyan chatuHShaShTyA tu mAtrayA || 8|| makAraM tu smaran pashchAdrechayediDayA.anilam | evameva punaH kuryAdiDayA.a.apUrya buddhimAn || 9|| evaM samabhyasennityaM prANAyAma munIshvara | evamabhyAsato nityaM ShaNmAsAd j~nAnavAn bhavet || 10|| vatsarAdbrahmavidvAn syAt tasmAnnityaM samabhyaset | yogAbhyAsarato nityaM svadharmaniratashcha yaH || 11|| prANasaMyamanenaiva j~nAnAnmukto bhaviShyati | visheShataH prANAyAmeti || 1\-11|| pUrakAdilakShaNaM bAhyAdApUraNaM vAyorudare pUrako hi saH || 12|| sampUrNakumbhavadvAyordhAraNaM kumbhako bhavet | bahirvirechanaM vAyorudarAdrechakaH smR^itaH || 13|| pUrakAdilakShaNamAha\-bAyAditi || 12\-13|| prANAyAmasiddhayaH prasvedajanako yastu prANAyAmeShu so.adhamaH | kampanaM madhyamaM vidyAdutthAnaM chottamaM viduH || 14|| pUrvapUrvaM prakurvIta yAvadutthAnasambhavaH | sambhavatyuttame prAj~naH prANAyAme sukhI bhavet || 15|| prANAyAmena chittaM tu shuddhaM bhavati suvrata | chitte shuddhe shuchiH sAkShAt pratyagjyotirvyavasthitaH || 16|| prANashchittena saMyuktaH paramAtmani tiShThati | prANAyAmaparasyAsya puruShasya mahAtmanaH || 17|| dehashchottiShThate tena ki~nchinj~nAnAdvimuktatA | rechakaM pUrakaM muktvA kumbhakaM nityamabhyaset || 18|| sarvapApavinirmuktaH samyanj~nAnamavApnuyAt | manojavatvamApnoti palitAdi cha nashyati || 19|| prANAyAmaikaniShThasya na ki~nchidapi durlabham | tasmAt sarvaprayatnena prANAyAmAn samabhyamet || 20|| svedAdisiddhimAha\- prasvedeti || 14\-17|| uttiShThate bhUtalAt || 18\-20 || roganivartakaprANAyAmabhedAH viniyogAn pravakShyAmi prANAyAmasya suvrata | sandhyayorbrahmakAle.api madhyAhne vA.athavA sadA || 21|| bAhyaM prANaM samAkR^iShya pUrayitvodareNa cha | nAsAgre nAbhimadhye cha pAdA~NguShThe cha dhAraNAt || 22|| sarvarogavinirmukto jIvedvarShashataM naraH | nAsAmadhAraNAdvA.api jito bhavati suvrata || 23|| sarvaroganivR^ittiH syAnnAbhimadhye tu dhAraNAt | sharIralaghutA vipra pAdA~NguShThanirodhanAt || 24|| jihvayA vAyumAkR^iShya yaH pibet satataM naraH | shramadAhavinirmukto yogI nIrogatAmiyAt || 25|| jihvayA vAyumAkR^iShya jihvAmUle nirodhayet | pibedamR^itamavyayaM sakalaM sukhamApnuyAt || 26|| iDayA vAyumAkR^iShya bhruvormadhye nirodhayet | yaH pibedamR^itaM shuddhaM vyAdhibhirmuchyate hi saH || 27|| iDayA vedatattvaj~na tathA pi~Ngalayaiva cha | nAbhau nirodhayettena vyAdhibhirmuchyate naraH || 28|| mAsamAtraM trisandhyAyAM jihvayA.a.aropya mArutam | amR^itaM cha pibannAbhau mandamandaM nirodhayet || 29|| vAtajAH pittajA doShA nashyantyeva na saMshayaH | nAsAbhyAM vAyumAkR^iShya netra dvandve nirodhayet || 30|| netrarogA vinashyanti tathA shrotranirodhanAt | tathA vAyuM samAropya dhArayechChirasi sthitam || 31|| shirorogA vinashyanti satyamuktaM hi sA~NkR^ite | yogasid.hdhyantarAyaroganirAsakAn dhAraNAbhedAnAha\-\-\-viniyogAniti | brAhmakAle brAhme muhUrte || 21\-35|| ShaNmukhImudrAbhyAsAdinA vAyujayaH svastikAsanamAsthAya samAhitamanAstathA || 32|| apAnamUrdhvamutthApya praNavena shanaiH shanaiH | hastAbhyAM dhArayetsamyak karNAdikaraNAni cha || 33|| a~NguShThAbhyAM mune shrotre tarjanIbhyAM tu chakShuShI | nAsApuTAvathAnyAbhyAM prachChAdya karaNAni vai || 34|| AnandAvirbhavo yAvat tAvanmUrdhani dhArayet | prANaH prayAtyanenaiva brahmarandhraM mahAmune || 35|| brahmarandhraM gate vAyau nAdashchotpadyate.anagha ||| sha~NkhadhvaninibhashchAdau madhye meghadhvaniryathA || 36|| shiromadhyagate vAyau giriprasravaNaM yathA | pashchAt prIto mahAprAj~na sAkShAdAtmonmukho bhavet || 37|| punastajj~nAnaniShpattiryogAt saMsAranihnutiH | dakShiNottaragulphena sIvinIM pIDayet sthirAm || 38|| savyetareNa gulphena pIDayedbuddhimAn naraH | jAnvoradhaH sthitA sandhi smR^itvA devaM triyambakam || 39|| vinAyakaM cha saMsmR^itya tathA vAgIshvarIM punaH | li~NganAlAt samAkR^iShya vAyumapyagrato mune || 40|| praNavena niyuktena binduyuktena buddhimAn || mUlAdhArasya viprendra madhye taM tu nirodhayet || 41|| nirudhya vAyunA dIpto vahnirUhati kuNDalIm | punaH suShumnayA vAyurvahninA saha gachChati || 42|| evamabhyasatastasya jito vAyurbhavedbhR^isham | evaM ShaNmukhImudrAbhyAsataH brahmarandhramiti || 36|| yathA tathA chandramaNDalagiritaH amR^itapravAho jAyate | tena bhrUmadhyasthajyotirli~NgamabhiShichya tadamR^itAsvAdanato yogI vimR^ityuH bhavati | tataH pashchAt || 37\-38 || dakShiNetaragulphAbhyAM sIvinI medagudAntarALasthanADI sampIDayan jAnvoradhaHsthitasandhi shivali~Nga smR^itvA vinAyakaM vAgIshvarIM cha dhyAtvA tato li~NganAlAdityAdi || 39\-42 || vAyujayachihnAni prasvedaH prathamaH pashchAt kampanaM munipu~Ngava || 43|| utthAnaM cha sharIrasya chihnametajjite.anile | vAyujayasUchakachihAnyAha \-prasveda iti || 43\-48|| vAyujayena rogapApavinAshavairAgyapUrvikA j~nAnotpattiH evamabhyasatastasya mUlarogo vinashyati || 44|| bhagandharaM cha naShTaM syAt sarvarogAshcha sA~NkR^ite | pAtakAni vinashyanti kShudrANi cha mahAnti cha || 45|| naShTe pApe vishuddhaM syAchchittadarpaNamadbhutam | punarbrahmAdibhogebhyo vairAgyaM jAyate hR^idi || 46|| viraktasya tu saMsArAjj~nAnaM kaivalyasAdhanam | tena pAshApahAniH syAt j~nAtvA devaM sadAshivam || 47|| j~nAnAmR^itaraso yena sakR^idAsvAdito bhavet | sa sarvakAryamutsR^ijya tatraiva paridhAvati || 48|| j~nAnasvarUpamevAhurjagadetadvichakShaNAH | arthasvarUpamaj~nAnAt pashyantyanye kudR^iShTayaH || 49|| AtmasvarUpavij~nAnAdaj~nAnasya parikShayaH | kShINe.aj~nAna mahAprAj~na rAgAdInAM parikShayaH || 50|| rAgAdyasambhave prAj~na puNyapApavimarshanam | tayornishe sharIreNa na punaH samprayujyate || 51|| vichakShaNAH j~nAninaH || 49\-50|| vimarshanaM vishodhanaM vinAshanamityarthaH || 51|| iti ShaShThaH khaNDaH || 6|| \section{saptamaH khaNDaH} pratyAhAralakShaNam, tadbhedAshcha athAtaH sampravakShyAmi pratyAhAraM mahAmune | indriyANAM vicharatAM viShayeShu svabhAvataH || 1|| balAdAharaNaM teShAM pratyAhAraH sa uchyate | yatpashyati tu tatsarvaM brahma pashyansamAhitaH || 2|| pratyAhAro bhavedeSha brahmavidbhiH puroditaH | yadyachChuddhamashuddhaM vA karotyAmaraNAntikam || 3|| tatsarvaM brahmaNe kuryAt pratyAhAraH sa uchyate | athavA nityakarmANi brahmArAdhanabuddhitaH || 4|| kAmyAni cha tathA kuryAt pratyAhAraH sa uchyate | athavA vAyumAkR^iShya sthAnAt sthAnaM nirodhayet || 5|| dantamUlAttathA kaNThe kaNThAdurasi mArutam | urodeshAt samAkR^iShya nAbhideshe nirodhayet || 6|| nAbhideshAt samAkR^iShya kuNDalyAM tu nirodhayet | kuNDalIdeshato vidvAn mUlAdhAre nirodhayet || 7|| athApAnAt kaTidvandve tathorau cha sumadhyame | tasmAjjAnudvaye ja~Nghe pAdA~NguShThe nirodhayet || 8|| pratyAhAro.ayamuktastu pratyAhAraparaiH purA | yamaniyamAsanaprANAyAmeyattA pratipAdya tataH pratyAhArasvarUpamAha \- atheti || 1\-12|| pratyAhAraphalaM evamabhyAsayuktasya puruShasya mahAtmanaH || 9|| sarvapApAni nashyanti bhavarogashcha suvrata | vAyudhAraNAtmakapratyAhAraH nAsAbhyAM vAyumAkR^iShya nishchalaH svastikAsanaH || 10|| pUrayedanilaM vidvAnApAdatalamastakam | pashchAt pAdadvaye tadvat mUlAdhAre tathaiva cha || 11|| nAbhikande cha hR^inmadhye kaNThamUle cha tAluke | bhruvormadhye lalATe cha tathA mUrdhani dhArayet || 12|| vedAntasammatapratyAhAraH dehe tvAtmamatiM vidvAn samAkR^iShya samAhitaH | AtmanA.a.atmani nirdvandve nirvikalpe nirodhayet || 13|| pratyAhAraH samAkhyAtaH sAkShAdvedAntavedibhiH | evamabhyasatastasya na ki~nchidapi durlabham || 14|| kiM bahunA\-dehe iti || 13\-14|| iti saptamaH khaNDaH || 7|| \section{aShTamaH khaNDaH} pa~nchabhUteShu dhAraNA athAtaH sampravakShyAmi dhAraNAH pa~ncha suvrata | dehamadhyagate vyomni bAhyAkAshaM tu dhArayet || 1|| prANe bAhyAnilaM tadvat jvalane chAgnimaudare | toyaM toyAMshake bhUmiM bhUmibhAge mahAmune || 2|| hayarAvalakArAkhyaM mantramuchchArayet kramAt | dhAraNaiShA parA proktA sarvapApavishodhinI || 3|| jAnvantaM pR^ithivI hyaMsho hyapAM pAyvantamuchyate | hR^idayAMshastathAgnyaMsho bhrUmadhyAnto.anilAMshakaH || 4|| AkAshAMshastathA prAj~na mUrdhAMshaH parikIrtitaH | brahmANaM pR^ithivIbhAge viShNuM toyAMshake tathA || 5|| agnyaMshe cha maheshAnamIshvaraM chAnilAMshake | AkAshAMshe mahAprAj~na dhArayettu sadAshivam || 6|| pratyAhAralakShaNamuktvA dhAraNAlakShaNamAha\-atheti || 1\-6|| Atmani dhAraNA atha vA tava vakShyAmi dhAraNAM munipu~Ngava | puruShe sarvashAstAraM bodhAnandamayaM shivam || 7|| dhArayedbuddhimAn nityaM sarvapApavishuddhaye | brahmAdikAryarUpANi svesve saMhR^itya kAraNe || 8|| sarvakAraNamavyaktamanirUpyamachetanam | sAkShAdAtmani sampUrNe dhArayet praNave manaH | indriyANi samAhR^itya manasAtmani yojayet || 9|| puruShe pratIchi svAtiriktasarvagrAsatayA shivaM dhArayet | yadvA\-puruShe paramAtmani sarvashAstAraM pratya~nchaM dhArayet || 7\-9|| ityaShTamaH khaNDaH || 8|| \section{navamaH khaNDaH} savisheShabrahmadhyAnaM athAtaH sampravakShyAmi dhyAnaM saMsAranAshanam | R^itaM satyaM paraM brahma sarvasaMsArabheShajam || 1|| UrdhvaretaM virUpAkShaM vishvarUpaM maheshvaram | so.ahamityAdareNaiva dhyAyedyogIshvareshvaram || 2|| dhAraNAmuktvA savisheShanirvisheShabrahmadhyAnamAha\-atheti | R^itaM karmaphalamaparaM brahma | satyaM j~nAnaphalaM paraM brahma || 1\-2|| nirvisheShabrahmadhyAnaM atha vA satyamIshAnaM j~nAnamAnandamadvayam | atyarthamamalaM nityamAdimadhyAntavarjitam || 3|| tathA.asthUlamanAkAshamasammpR^ishyamachAkShuSham | na rasaM na cha gandhAkhyamaprameyamanUpamam || 4|| AtmAnaM sachchidAnandamanantaM brahma suvrata | ahamasmItyabhidhyAyeddehAtItaM vimuktaye || 5|| arthajAtamatItya j~naptimAtratayA vartate iti atyartham || 3|| anAkAshamityAdipa~nchavisheShaNataH pa~nchabhUtavailakShaNyamuktaM bhavati || 4\-6 || dhyAnaphalaM evamabhyAsayuktasya puruShasya mahAtmanaH | kramAdvedAntavij~nAnaM vijAyeta na saMshayaH || 6|| iti navamaH khaNDaH || 9|| \section{dashamaH khaNDaH} samAdhisvarUpaM athAtaH sampravakShyAmi samAdhi bhavanAshanam | samAdhiH saMvidutpattiH parajIvaikatAM prati || 1|| nityaH sarvagato hyAtmA kUTastho doShavarjitaH | ekaH san bhidyate bhrAntyA mAyayA na svarUpataH || 2|| tasmAdadvaitamevAsti na prapa~ncho na saMsR^itiH | yathA.a.akAsho ghaTAkAsho maThAkAsha itIritaH || 3|| tathA bhrAntairdvidhA prokto hyAtmA jIveshvarAtmanA | nAhaM deho na cha prANo nendriyANi mano na hi || 4|| sadA sAkShisvarUpatvAchChiva evAsmi kevalaH | iti dhIryA munishreShTha sA samAdhirihochyate || 5|| dhyAnaprakAramuktvA samAdhiprakAramAha\-\- atheti || 1\-2|| yasmAdevaM tasmAt | yathA.a.akAsha eva ghaTAkAshaH || 3\-6|| brahmamAtrAvashaShaH so.ahaM brahma na saMsArI na matto.anyaH kadAchana | yathA phenatara~NgAdi samudrAdutthitaM punaH || 6|| samudre lIyate tadvat jaganmayyanulIyate | tasmAnmanaH pR^itha~N nAsti jaganmAyA cha nAsti hi || 7|| yasyaivaM paramAtmA.ayaM pratyagbhUtaH prakAshitaH | sa tu yAti cha pumbhAvaM svayaM sAkShAt parAmR^itam || 8|| yadA manasi chaitanyaM bhAti sarvatragaM sadA | yogino.avyavadhAnena tadA sampadyate svayam || 9|| yadA sarvANi bhUtAni khAtmanyeva hi pashyati | sarvabhUteShu chAtmAnaM brahma sampadyate tadA || 10|| yadA sarvANi bhUtAni samAdhistho na pashyati | ekIbhUtaH pareNAsau tadA bhavati kevalaH || 11|| yadA pashyati chAtmAnaM kevalaM paramArthataH | mAyAmAnaM jagat kR^itsnaM tadA bhavati nirvR^itiH || 12|| yasmAdevaM tasmAt manaH mattaH pR^ithak nAsti || 7|| pratyakparachitorekatvAt svayaM ityAdi | svAtiriktaprapa~nche mAyAmAtrapadaM gate svayameva niShpratiyogikabrahmamAtramavashiShyate iti darshanopaniShatphalito.arthaH || 8\-12|| upasaMhAraH evamuktvA sa bhagavAn dattAtreyo mahAmuniH | sA~NkR^itiH svasvarUpeNa sukhamAste.atinirbhayaH || 13|| iti || AkhyAyikAmupasaMharati\-\-\-evamiti | itishabdo darshanopaniShatparisamAptyarthaH || 13|| iti dashamaH khaNDaH || 10|| shrIvAsudevendrashiShyopaniShadbrahmayoginA | darshanopaniShadvyAkhyA likhitA brahmamAtragA || darshanopaniShadvyAkhyAgranthastu dvishataM smR^itaH || iti shrImadIshAdyaShTottarashatopaniShachChAstravivaraNe navatisa~NkhyApUrakaM darshanopaniShadvivaraNaM sampUrNaM ## Proofread by K.S. Sheshadri Sharma \medskip\hrule\obeylines Please send corrections to sanskrit at cheerful dot c om Last updated \today https://sanskritdocuments.org \end{document}