% Text title : Mahanarayana Upanishad % File name : mahanarayana.itx % Category : upanishhat, narayana, svara % Location : doc\_upanishhat % Author : Vedic Tradition % Transliterated by : Sunder Hattangadi % Proofread by : Sunder Hattangadi % Description-comments : 18/108; Krishna YajurVeda, Vaishnava Upanishad, Taittiriya Aranyaka. Strictly not in 108 mentioned in Muktika upanishad. % Latest update : August 13, 2023 % Send corrections to : sanskrit at cheerful dot c om % % This text is prepared by volunteers and is to be used for personal study % and research. The file is not to be copied or reposted for promotion of % any website or individuals or for commercial purpose without permission. % Please help to maintain respect for volunteer spirit. % \documentstyle[11pt,multicol,itrans]{article} #include=ijag.inc #endwordvowel=.h \portraitwide \parindent=100pt \let\usedvng=\Largedvng % for 1 column \pagenumbering{itrans} \def\engtitle#1{\hrule\medskip\centerline{\LARGE #1}} \def\itxtitle#1{\medskip\centerline{\LARGEdvng #1}\medskip\hrule} \def\endtitles{\medskip\obeyspaceslines} %% \begin{document} \engtitle{.. Mahanarayana Upanishad ..}## \itxtitle{.. mahAnArAyaNopaniShat ..}##\endtitles ## hariH OM || sha.n no mitraH sha.n varuNaH | sha.n no bhavatyaryamA | sha.n na indro bR^ihaspatiH | sha.n no viShNururukramaH || namo brahmaNe | namaste vAyo | tvameva pratyakShaM brahmAsi | tvAmeva pratyakShaM brahma vadiShyAmi | R^ita.n vadiShyAmi | satya.n vadiShyAmi | tanmAmavatu | tadvaktAramavatu | avatu mAm | avatu vaktAram || OM shAntiH shAntiH shAntiH || OM saha nAvavatu | saha nau bhunaktu | saha vIrya.n karavAvahai | tejasvi nAvadhItamastu | mA vidviShAvahai | OM shAntiH shAntiH shAntiH || prathamo.anuvAkaH | ambhasyapAre bhuvanasya madhye nAkasya pR^iShThe mahato mahIyAn | shukreNa jyotI{\m+}Shi samanupraviShTaH prajApatishcharati garbhe antaH || 1|| yasminnida{\m+} sa.n cha vi chaiti sarva.n yasmin devA adhi vishve niSheduH | tadeva bhUta.n tadu bhavyamA ida.n tadakShare parame vyoman || 2|| yenAvR^ita.n kha.n cha diva.n mahI cha yenAdityastapati tejasA bhrAjasA cha | yamantaH samudre kavayo vayanti yadakShare parame prajAH || 3|| yataH prasUtA jagataH prasUtI toyena jIvAn vyachasarja bhUmyAm | yadoShadhIbhiH puruShAn pashU{\m+}shcha vivesha bhUtAni charAcharANi || 4|| ataH para.n nAnyadaNIyasa{\m+} hi parAtpara.n yanmahato mahAntam | yadekamavyaktamanantarUpa.n vishvaM purANa.n tamasaH parastAt || 5|| tadevarta.n tadu satyamAhustadeva brahma parama.n kavInAm | iShTApUrtaM bahudhA jAta.n jAyamAna.n vishvaM bibharti bhuvanasya nAbhiH || 6|| tadevAgnistadvAyustatsUryastadu chandramAH | tadeva shukramamR^ita.n tadbrahma tadApaH sa prajApatiH || 7|| sarve nimeShA jaj~nire vidyutaH puruShAdadhi | kalA muhUrtAH kAShThAshchAhorAtrAshcha sarvashaH || 8|| ardhamAsA mAsA R^itavaH sa.nvatsarashcha kalpantAm | sa ApaH pradudhe ubhe ime antarikShamatho suvaH || 9|| nainamUrdhva.n na tirya~ncha.n na madhye parijagrabhat | na tasyeshe kashchana tasya nAma mahadyashaH || 10|| na sa.ndR^ishe tiShThati rUpamasya na chakShuShA pashyati kashchanainam | hR^idA manIshA manasAbhiklR^ipto ya ena.n viduramR^itAste bhavanti || 11|| paramAtma##-## hiraNyagarbha##-## sUkta adbhyaH sambhUto hiraNyagarbha ityaShTau || adbhya sambhUtaH pR^ithivyau rasAchcha vishvakarmaNaH samavartatAdhi | tasya tvaShTA vidadhadrUpameti tatpuruShasya vishvamAjAnamagre | 1. vedAhametaM puruShaM mahAntaM AdityavarNa.n tamasaH parastAt | tameva.n vidvAnabhR^ita iha bhavati nAnyaHpanthAvidyate.ayanAya | 2. prajApatishcharati garbhe antaH ajAyamAno bahuthA vijAyate | tasya dhIrAH parijAnanti yonim marIchInAM padamichChanti vedhasaH | 3. yo devebhya Atapati yo devAnAM purohitaH | pUrvo yo devebhyo jAtaH namo ruchAya brAhmaye | 4. ruchaM brAhma.n janayantaH devA agre tadabruvan | yastvaivaM brAhmaNo vidyAt tasya devA asan vashe | 5. hrIshcha te lakShmIshcha patnyau ahorAtre pArshve nakShatrANi rUpam | ashvinau vyAttam iShTaM maniShANa amuM maniShANa sarvaM maniShANa | 6. iti uttaranArAyaNAnuvAkaH | hiraNyagarbhaH samavartatAgre bhUtasya jAtaH patireka AsIt | sa dAdhAra pR^ithivI.n dyAmutemA.n kasmai devAya haviShA vidhema || 1|| yaH prANato nimiShato mahitvaika idrAjA jagato babhUva | ya Ishe asya dvipadashchatuShpadaH kasmai devAya haviShA vidhema || 2|| ya AtmadA bala.ndA yasya vishva upAsate prashiSha.n yasya devAH | yasya ChAyAmR^ita.n yasya mR^ityuH kasmai devAya haviShA vidhema || 3|| yasyeme himavanto mahitvA yasya samudra{\m+} rasayA sahAhuH | yasyemAH pradisho yasya bAhU kasmai devAya haviShA vidhema || 4|| ya.n krandasI avasA tastabhAne asyaikShetAM manasA rejamAne | yatrAdhi sUra uditau vyeti kasmai devAya haviShA vidhema || 5|| yena dyaurugrA pR^ithivI cha dR^iDhe yena suvaH stabhita.n yena nAkaH | yo antarikShe rajaso vimAnaH kasmai devAya haviShA vidhema || 6|| Apo ha yanmahatIrvishvamAya.n dakSha.n dadhAnA janayantIragnim | tato devAnA.n niravartatAsurekaH kasmai devAya haviShA vidhema || 7|| yashchidApo mahinA paryapashyaddakSha.n dadhAnA janayantIragnim | yo deveshvadhi deva eka kasmai devAya haviShA vidhema || 8|| eSha hi devaH pradisho.anu sarvAH pUrvo hi jAtaH sa u garbhe antaH | sa vijAyamAnaH sa janiShyamANaH pratya~NmukhAstiShThati vishvatomukhaH || 12|| vishvatashchakShuruta vishvato mukho vishvato hasta uta vishvataspAt | saM bAhubhyA.n namati saM patatrairdyAvApR^ithivI janayan deva ekaH || 13|| venastat pashyan vishvA bhuvanAni vidvAn yatra vishvaM bhavatyekanIDam | yasminnida{\m+}sa.n cha vi chaika{\m+}sa otaH protashcha vibhuH prajAsu || 14|| pra tadvoche amR^ita.n nu vidvAn gandharvo nAma nihita.n guhAsu | trINi padA nihitA guhAsu yastadveda savituH pitA sat || 15|| sa no bandhurjanitA sa vidhAtA dhAmAni veda bhuvanAni vishvA | yatra devA amR^itamAnashAnAstR^itIye dhAmAnyabhyairayanta || 16|| pari dyAvApR^ithivI yanti sadyaH pari lokAn pari dishaH pari suvaH | R^itasya tantu.n vitata.n vichR^itya tadapashyat tadabhavat prajAsu || 17|| parItya lokAn parItya bhUtAni parItya sarvAH pradisho dishashcha | prajApatiH prathamajA R^itasyAtmanAtmAnamabhisambabhUva || 18|| sadasaspatimadbhutaM priyamindrasya kAmyam | saniM medhAmayAsiSham || 19|| uddIpyasva jAtavedo.apaghnanniR^itiM mama | pashU{\m+}shcha mahyamamAvaha jIvana.n cha disho disha || 20|| mA no hi{\m+}sIjjAtavedo gAmashvaM puruSha.n jagat | abibhradagna Agahi shriyA mA paripAtaya || 21|| puruShasya vidmahe sahasrAkShasya mahAdevasya dhImahi | tanno rudraH prachodayAt || 22|| gAyatryAH | tatpuruShAya vidmahe mahAdevAya dhImahi | tanno rudraH prachodayAt || 23|| tatpuruShAya vidmahe vakratuNDAya dhImahi | tanno dantiH prachodayAt || 24|| tatpuruShAya vidmahe chakratuNDAya dhImahi | tanno nandiH prachodayAt || 25|| tatpuruShAya vidmahe mahAsenAya dhImahi | tannaH ShaNmukhaH prachodayAt || 26|| tatpuruShAya vidmahe suvarNapakShAya dhImahi | tanno garuDaH prachodayAt || 27|| vedAtmanAya vidmahe hiraNyagarbhAya dhImahi | tanno brahma prachodayAt || 28|| nArAyaNAya vidmahe vAsudevAya dhImahi | tanno viShNuH prachodayAt || 29|| vajranakhAya vidmahe tIkShNada{\m+}ShTrAya dhImahi | tanno nArasi{\m+}haH prachodayAt || 30|| bhAskarAya vidmahe mahaddyutikarAya dhImahi | tanno AdityyaH prachodayAt || 31|| vaishvAnaraya vidmahe lAlIlAya dhImahi | tanno agniH prachodayAt || 32|| kAtyAyanAya vidmahe kanyAkumAri dhImahi | tanno durgiH prachodayAt || 33|| ##[##pAThabhedaH: chaturmukhAya vidmahe kamaNDaludharAya dhImahi | tanno brahmA prachodayAt || AdityAya vidmahe sahasrakiraNAya dhImahi | tanno bhAnuH prachodayAt || pAvakAya vidmahe saptajihvAya dhImahi | tanno vaishvAnaraH prachodayAt || mahAshUlinyai vidmahe mahAdurgAyai dhImahi | tanno bhagavatI prachodayAt || subhagAyai vidmahe kamalamAlinyai dhImahi | tanno gaurI prachodayAt || navakulAya vidmahe viShadantAya dhImahi | tannaH sarpaH prachodayAt ||##]## sahasraparamA devI shatamUlA shatA~NkurA | sarva{\m+}haratu me pApa.n dUrvA duHsvapnanAshinI || 34|| kANDAt kANDAt prarohantI paruShaH paruShaH pari | evA no dUrve pratanu sahasreNa shatena cha || 35|| yA shatena pratanoShi sahasreNa virohasi | tasyAste devIShTake vidhema haviShA vayam || 36|| ashvakrAnte rathakrAnte viShNukrAnte vasundharA | shirasA dhArayiShyAmi rakShasva mAM pade pade || 37|| bhUmirdhenurdharaNI lokadhAriNI | uddhR^itAsi varAheNa kR^iShNena shatabAhunA || 38|| mR^ittike hana pApa.n yanmayA duShkR^ita.n kR^itam | mR^ittike brahmadattAsi kAshyapenAbhimantritA | mR^ittike dehi me puShTi.n tvayi sarvaM pratiShThitam || 39|| mR^ittike pratiShThite sarva.n tanme nirNuda mR^ittike | tvayA hatena pApena gachChAmi paramA.n gatim || 40|| yata indra bhayAmahe tato no abhaya.n kR^idhi | maghava~nChagdhi tava tanna Utaye vidviSho vimR^idho jahi || 41|| svastidA vishaspatirvR^itrahA vimR^idho vashI | vR^iShendraH pura etu naH svastidA abhaya~NkaraH || 42|| svasti na indro vR^iddhashravAH svasti naH pUShA vishvavedAH | svasti nastArkShyo ariShTanemiH svasti no bR^ihaspatirdadhAtu || 43|| ApAntamanyustR^ipalaprabharmA dhuniH shimIvA~nCharumA{\m+}R^ijIShI | somo vishvAnyatasAvanAni nArvAgindraM pratimAnAni debhuH || 44|| brahmajaj~nAnaM prathamaM purastAdvi sImataH surucho vena AvaH | sa budhniyA upamA asya viShThAH satashcha yonimasatashcha vivaH || 45|| syonA pR^ithivi bhavAn nR^ikSharA niveshanI | yachChA naH sharma saprathAH || 46|| gandhadvArA.n durAdharShA.n nityapuShTA.n karIShiNIm | IshvarI{\m+} sarvabhUtAnA.n tAmihopahvaye shriyam || 47|| shrIrme bhajatu alakShmIrme nashyatu | viShNumukhA vai devAshChandobhirimA.c.nllokAnanapajayyamabhyajayan | mahA{\m+} indro vajrabAhuH ShoDashI sharma yachChatu || 48|| svasti no maghavA karotu | hantu pApmAna.n yo.asmAn dveShTi || 49|| somAna{\m+} svaraNa.n kR^iNuhi brahmaNaspate kakShIvanta.n ya aushijam | sharIra.n yaj~nashamala.n kusIda.n tasmintsIdatu yo.asmAn dveShTi || 50|| charaNaM pavitra.n vitataM purANa.n yena pUtastarati duShkR^itAni | tena pavitreNa shuddhena pUtA ati pApmAnamarAti.n tarema || 51|| sajoShA indra sagaNo marudbhiH somaM piba vR^itraha~nChUra vidvAn | jahi shatrU{\m+}rapa mR^idho nudasvAthAbhaya.n kR^iNuhi vishvato naH || 52|| sumitrA na Apa oShadhayaH santu | durmitrAstasmai bhUyAsuryo.asmAn dveShTi ya.n cha vaya.n dviShmaH || 53|| Apo hi ShThA mayobhuvastA na Urje dadhAtana | mahe raNAya chakShase | yo vaH shivatamo rasastasya bhAjayate.aha naH | ushatIriva mAtaraH | tasmA ara.n gamAma vo yasya kShayAya jinvatha | Apo janayathA cha naH || 54|| hiraNyashR^i~Nga.n varuNaM prapadye tIrtha me dehi yAchitaH | yanmayA bhuktamasAdhUnAM pApebhyashcha pratigrahaH || 55|| yanme manasA vAchA karmaNA vA duShkR^ita.n kR^itam | tanna indro varuNo bR^ihaspatiH savitA cha punantu punaH punaH || 56|| namo.agnaye.apsumate nama indrAya namo varuNAya namo vAruNyai namo.adbhyaH || 57|| yadapA.n krUra.n yadamedhya.n yadashAnta.n tadapagachChatAt || 58|| atyAshanAdatIpAnAd yachcha ugrAt pratigrahAt | tanme varuNo rAjA pANinA hyavamarshatu || 59|| so.ahamapApo virajo nirmukto muktakilbiShaH | nAkasya pR^iShThamAruhya gachChedbrahmasalokatAm || 60|| yashchApsu varuNaH sa punAtvaghamarShaNaH || 61|| imaM me ga~Nge yamune sarasvati shutudri stoma{\m+} sachatA paruShNiyA | asiknia marudvR^idhe vitastayArjIkIye shR^iNuhyA suShomayA || 62|| R^ita.n cha satya.n chAbhIddhAttapaso.adhyajAyata | tato rAtrirajAyata tataH samudro arNavaH || 63|| samudrAdarNavAdadhi sa.nvatsaro ajAyata | ahorAtrANi vidadhadvishvasya miShato vashI || 64|| sUryAchandramasau dhAtA yathApUrvamakalpayat | diva.n cha pR^ithivI.n chAntarikShamatho suvaH || 65|| yatpR^ithivyA{\m+} rajaH svamAntarikShe virodasI | imA{\m+}stadApo varuNaH punAtvaghamarShaNaH || punantu vasavaH punAtu varuNaH punAtvaghamarShaNaH | eSha bhUtasya madhye bhuvanasya goptA || eSha puNyakR^itA.n lokAneSha mR^ityorhiraNmayam | dyAvApR^ithivyorhiraNmaya{\m+} sa{\m+}shrita{\m+} suvaH | sa naH suvaH sa{\m+}shishAdhi || 66|| Ardra.n jvalatijyotirahamasmi | jyotirjvalati brahmAhamasmi | yo.ahamasmi brahmAhamasmi | ahamasmi brahmAhamasmi | ahamevAhaM mA.n juhomi svAhA || 67|| akAryavakIrNI steno bhrUNahA gurutalpagaH | varuNo.apAmaghamarShaNastasmAt pApAt pramuchyate || 68|| rajobhUmistva mA{\m+} rodayasva pravadanti dhIrAH || 69|| AkrAntsamudraH prathame vidharma~njanayanprajA bhuvanasya rAjA | vR^iShA pavitre adhi sAno avye bR^ihatsomo vAvR^idhe suvAna induH || 70|| dvitIyo.anuvAkaH | jAtavedase sunavAma somamarAtIyato nidahAti vedaH | sa naH parShadati durgANi vishvA nAveva sindhu.n duritAtyagniH || 1|| durgA sUktam | tAmagnivarNA.n tapasA jvalantI.n vairochanI.n karmaphaleShu juShTAm | durgA.n devI{\m+} sharaNamahaM prapadye sutarasi tarase namaH || 2|| agne tvaM pArayA navyo asmAn svastibhirati durgANi vishvA | pUshcha pR^ithvI bahulA na urvI bhavA tokAya tanayAya sha.nyoH || 3|| vishvAni no durgahA jAtavedaH sindhu.n na nAvA duritAtiparShi | agne atrivanmanasA gR^iNAno.asmAka.n bodhyavitA tanUnAm || 4|| pR^itanAjita{\m+} sahamAnamugramagni{\m+} huvema paramAtsadhasthAt | sa naH parShadati durgANi vishvA kShAmaddevo ati duritAtyagniH || 5|| pratnoShi kamIDyo adhvareShu sanAchcha hotA navyashcha satsi | svA.n chAgne tanuvaM piprayasvAsmabhya.n cha saubhagamAyajasva || 6|| gobhirjuShTamayujo niShikta.n tavendra viShNoranusa.ncharema | nAkasya pR^iShThamabhi sa.nvasAno vaiShNavI.n loka iha mAdayantAm || 7|| tR^itIyo.anuvAkaH | bhUrannamagnaye pR^ithivyai svAhA bhuvo.annaM vAyave.antarikShAya svAhA suvarannamAdityAya dive svAhA bhUrbhuvassuvaranna.n chandramase digbhyaH svAhA namo devebhyaH svadhA pitR^ibhyo bhUrbhuvaH suvarannamom || 1|| chaturtho.anuvAkaH | bhUragnaye pR^ithivyai svAhA bhuvo vAyave.antarikShAya svAhA suvarAdityAya dive svAhA bhUrbhuvassuvashchandramase digbhyaH svAhA namo devebhyaH svadhA pitR^ibhyo bhUrbhuvaHsuvaragna om || 1|| pa~nchamo.anuvAkaH | bhUragnaye cha pR^ithivyai cha mahute cha svAhA bhuvo vAyave chAntarikShAya cha mahate cha svAhA suvarAdityAya cha dive cha mahate cha svAhA bhUrbhuvassuvashchandramase cha nakShatrebhyashcha digbhyashcha mahate cha svAhA namo devebhyaH svadhA pitR^ibhyo bhUrbhuvaH suvarmaharom || 1|| ShaShTho.anuvAkaH | pAhi no agna enase svAhA pAhi no vishvavedase svAhA yaj~naM pAhi vibhAvaso svAhA sarvaM pAhi shatakrato svAhA || 1|| saptamo.anuvAkaH | pAhi no agna ekayA pAhyuta dvitIyayA pAhyUrja tR^itIyayA pAhi gIrbhishchatasR^ibhirvaso svAhA || 1|| aShTamo.anuvAkaH | yashChandasAmR^iShabho vishvarUpashChandobhyashchandA{\m+}syAvivesha | satA{\m+}shikyaH provAchopaniShadindro jyeShTha indriyAya R^iShibhyo namo devebhyaH svadhA pitR^ibhyo bhUrbhuvassuvashChanda om || 1|| navamo.anuvAkaH | namo brahmaNe dhAraNaM me astvanirAkaraNa.n dhArayitA bhUyAsa.n karNayoH shrutaM mA chyoDhaM mamAmuShya om || 1|| dashamo.anuvAkaH | R^ita.n tapaH satya.n tapaH shruta.n tapaH shAnta.n tapo damastapaH shamastapo dAna.n tapo yaj~na.n tapo bhUrbhuvaH suvarbrahmaitadupAsvaitattapaH || 1|| ekAdasho.anuvAkaH | yathA vR^ikShasya sampuShpitasya dUrAdgandho vAtyevaM puNyasya karmaNo dUrAdgandho vAti yathAsidhArA.n karte.avahitamavakrAme yadyuve yuve havA vihvayiShyAmi karta.n patiShyAmItyevamamR^itAdAtmAna.n jugupset || 1|| dvAdasho.anuvAkaH | aNoraNIyAn mahato mahIyAnAtmA guhAyA.n nihito.asya jantoH | tamakratuM pashyati vItashoko dhAtuH prasAdAnmahimAnamIsham || 1|| sapta prANA prabhavanti tasmAt saptArchiShaH samidhaH sapta jihvAH | sapta ime lokA yeShu charanti prANA guhAshayAnnihitAH sapta sapta || 2|| ataH samudrA girayashcha sarve.asmAtsyandante sindhavaH sarvarUpAH | atashcha vishvA oShadhayo rasAshcha yenaiSha bhUtastiShThatyantarAtmA || 3|| brahmA devAnAM padavIH kavInAmR^iShirviprANAM mahiSho mR^igANAm | shyeno gR^idhrANA{\m+}svadhitirvanAnA{\m+}somaH pavitramatyeti rebhan || 4|| ajAmekA.n lohitashuklakR^iShNAM bahvIM prajA.n janayantI{\m+} sarUpAm | ajo hyeko juShamANo.anushete jahAtyenAM bhuktabhogAmajo.anyaH || 5|| ha.nsaH shuchiShadvasurantarikShasaddhotA vediShadatithirduroNasat | nR^iShadvarasadR^itasadvyomasadabjA gojA R^itajA adrijA R^itaM bR^ihat || 6|| yasmAjjAtA na parA naiva ki.nchanAsa ya Avivesha bhuvanAni vishvA | prajApatiH prajayA sa.nvidAnastrINi jyotI{\m+}Shi sachate sa ShoDashI || 6 ka|| vidhartAra{\m+} havAmahe vasoH kuvidvanAti naH | savitAra.n nR^ichakShasam || 6 kha|| ghR^itaM mimikShire ghR^itamasya yonirghR^ite shrito ghR^itamuvasya dhAma | anuShvadhamAvaha mAdayasva svAhAkR^ita.n vR^iShabha vakShi havyam || 7|| samudrAdUrmirmadhumA{\m+} udAradupA{\m+}shunA samamR^itatvamAnaT | ghR^itasya nAma guhya.n yadasti jihvA devAnAmamR^itasya nAbhiH || 8|| vaya.n nAma prabravAmA ghR^itenAsmin yaj~ne dhArayAmA namobhiH | upa brahmA shR^iNavachChasyamAna chatuHshR^i~Ngo.avamIdgaura etat || 9|| chatvAri shR^i~NgA trayo asya pAdA dveshIrShe sapta hastAso asya | tridhA baddho vR^iShabho roravIti maho devo martyA{\m+} Avivesha || 10|| tridhA hitaM paNibhirguhyamAna.n gavi devAso ghR^itamanvavindan | indra eka{\m+} sUrya eka.n jajAna venAdeka{\m+} svadhayA niShTatakShuH || 11|| yo devAnAM prathamaM purastAdvishvAdhiko rudro maharShiH | hiraNyagarbhaM pashyata jAyamAna{\m+} sa no devaH shubhayAsmR^ityA sa.nyunaktu || 12|| yasmAtpara.n nAparamasti ki~nchit yasmAnnANIyo na jyAyo.asti kashchit | vR^ikSha iva stabdho divi tiShThatyekastenedaM pUrNaM puruSheNa sarvam || 13|| na karmaNA na prajayA dhanena tyAgenaike amR^itatvamAnashuH | pareNa nAka.n nihita.n guhAyAM bibhrAjate yadyatayo vishanti || 14|| vedAntavij~nAnavinishchitArthAH sa.nnyAsayogAdyatayaH shuddhasattvAH | te brahmaloke tu parAntakAle parAmR^itAH parimuchyanti sarve || 15|| dahra.n vipApa.n parame.ashmabhUta yat puNDarIkaM puramadhyasa{\m+}stham | (varave.ashmabhUta) tatrApi dahre gagana.n vishoka.n tasmin yadantastadupAsitavyam || 16|| yo vedAdau svaraH prokto vedAnte cha pratiShThitaH | tasya prakR^itilInasya yaH paraH sa maheshvaraH || 17|| trayodasho.anuvAkaH | sahasrashIrSha.n deva.n vishvAkSha.n vishvashambhuvam | vishva.n nArAyaNa.n devamakSharaM paramaM prabhum || 1|| vishvataH parama.n nitya.n vishva.n nArAyaNa{\m+} harim | vishvamevedaM puruShastadvishvamupajIvati || 2|| pati.n vishvasyAtmeshvara{\m+} shAshvata{\m+} shivamachyutam | nArAyaNaM mahAj~neya.n vishvAtmAnaM parAyaNam || 3|| nArAyaNaH paraM brahma tattva.n nArAyaNaH paraH | nArAyaNaH paro jyotirAtmA nArAyaNaH paraH || 4|| nArAyaNaH paro dhyAtA dhyAna.n nArAyaNaH paraH | yachcha ki~nchijjagatyasmin dR^ishyate shrUyate.api vA | antarbahishcha tatsarva.n vyApya nArAyaNaH sthitaH || 5|| anantamavyaya.n kavi{\m+} samudre.anta.n vishvashambhuvam | padmakoshapratIkAsha{\m+} hR^idaya.n chApyadhomukham || 6|| adho niShTyA vitastyAnte nAbhyAmupari tiShThati | hR^idaya.n tadvijAnIyAdvishvasyAyatanaM mahat || 7|| santata{\m+} sirAbhistu lambatyAkoshasannibham | tasyAnte suShira{\m+} sUkShma.n tasmintsarvaM pratiShThitam || 8|| tasya madhye mahAnagnirvishvArchirvishvatomukhaH | so.agrabhugvibhajantiShThannAhAramajaraH kaviH || 9|| tiryagUrdhvamadhaHshAyI rashmayastasya santatAH | santApayati sva.n dehamApAdatalamastakam | tasya madhye vahnishikhA aNIyordhvA vyavasthitA || 10|| nIlatoyadamadhyasthA vidyullekheva bhAsvarA | nIvArashUkvattanvI pItA bhAsvatyaNUpama || 11|| tasyAH shikhAyA madhye paramAtmA vyavasthitaH | sa brahma sa shivaH sa hariH sendraH so.akSharaH paramaH svarAT || 12|| (brahmA) chaturdasho.anuvAkaH | Adityo vA eSha etanmaNDala.n tapati tatra tA R^ichastadR^ichA maNDala{\m+} sa R^ichA.n loko.atha ya eSha etasminmaNDale.archirdIpyate tAni sAmAni sa sAmnA.n loko.atha ya eSha etasminmaNDale.archiShi puruShastAni yajU{\m+}Shi sa yajuShA maNDala{\m+} sa yajuShA.n lokaH saiShA trayyeva vidyA tapati ya eSho.antarAditye hiraNmayaH puruShaH || 1|| pa~nchadasho.anuvAkaH | Adityo vai teja ojo bala.n yashashchakShuH shrotramAtmA mano manyurmanurmR^ityuH satyo mitro vAyurAkAshaH prANo lokapAlaH kaH ki.n ka.n tatsatyamannamamR^ito jIvo vishvaH katamaH svayambhu brahmaitadamR^ita eSha puruSha eSha bhUtAnAmadhipatirbrahmaNaH sAyujya{\m+} salokatAmApnotyetAsAmeva devatAnA{\m+} sAyujya{\m+} sArShTitA{\m+} samAnalokatAmApnoti ya eva.n vedetyupaniShat || 1|| ghR^iNiH sUrya Adityomarchayanti tapaH satyaM madhu kSharanti tadbrahma tadApa Apo jyotI raso.amR^itaM brahma bhUrbhuvaH suvarom || 2|| ShoDasho.anuvAkaH | nidhanapataye namaH | nidhanapatAntikAya namaH | UrdhvAya namaH | Urdhvali~NgAya namaH | hiraNyAya namaH | hiraNyali~NgAya namaH | suvarNAya namaH | suvarNali~NgAya namaH | divyAya namaH | divyali~NgAya namaH | bhavAya namaH. bhavali~NgAya namaH | sharvAya namaH | sharvali~NgAya namaH | shivAya namaH | shivali~NgAya namaH | jvalAya namaH | jvalali~NgAya namaH | AtmAya namaH | Atmali~NgAya namaH | paramAya namaH | paramali~NgAya namaH | etatsomasya sUryasya sarvali~Nga{\m+} sthApayati pANimantraM pavitram || 1|| saptadasho.anuvAkaH | sadyojAtaM prapadyAmi sadyojAtAya vai namo namaH | bhave bhave nAtibhave bhavasva mAm | bhavodbhavAya namaH || 1|| aShTadasho.anuvAkaH | vAmadevAya namo jyeShThAya namaH shreShThAya namo rudrAya namaH kAlAya namaH kalavikaraNAya namo balavikaraNAya namo balAya namo balapramathAya namaH sarvabhUtadamanAya namo manonmanAya namaH || 1|| ekonavi.nsho.anuvAkaH | aghorebhyo.atha ghorebhyo ghoraghoratarebhyaH | sarvataH sharva sarvebhyo namaste astu rudrarUpebhyaH || 1|| vi.nsho.anuvAkaH | tatpuruShAya vidmahe mahAdevAya dhImahi | tanno rudraH prachodayAt || 1|| ekavi.nsho.anuvAkaH | IshAnaH sarvavidyAnAmIshvaraH sarvabhUtAnAM brahmAdhipatirbrahmaNo.adhipatirbrahmA shivo me astu sadAshivom || 1|| dvAvi.nsho.anuvAkaH | namo hiraNyabAhave hiraNyavarNAya hiraNyarUpAya hiraNyapataye. ambikApataya umApataye pashupataye namo namaH || 1|| trayovi.nsho.anuvAkaH | R^ita{\m+} satyaM paraM brahma puruSha.n kR^iShNapi~Ngalam | Urdhvareta.n virUpAkSha.n vishvarUpAya vai namo namaH || 1|| chaturvi.nsho.anuvAkaH | sarvo vai rudrastasmai rudrAya namo astu | puruSho vai rudraH sanmaho namo namaH | vishvaM bhUtaM bhuvana.n chitraM bahudhA jAta.n jAyamAna.n cha yat | sarvo hyeSha rudrastasmai rudrAya namo astu || 1|| pa~nchavi.nsho.anuvAkaH | kadrudrAya prachetase mIDhuShTamAya tavyase | vochema sha.ntama{\m+} hR^ide | sarvohyeSha rudrastasmai rudrAya namo astu || 1|| ShaDvi.nsho.anuvAkaH | yasya vaika~NkatyagnihotrahavaNI bhavati pratyevAsyAhutayastiShThatyatho pratiShThityai || 1|| saptavi.nsho.anuvAkaH | kR^iNuShva pAja iti pa~ncha | kR^iNuShva pAjaH prasiti.n na pR^ithvI.n yAhi rAjevAmavA.c.n ibhena | tR^iShvImanu prasiti.n drUNAno.astAsi vidhya rakShasastapiShThaiH || 1|| tava bhramAsa AshuyA patantyanu spR^isha dhR^ishatA shoshuchAnaH | tapU.nShyagne juhvA pata~NgAnasandito vi sR^ija vishvagulkAH || 2|| prati spasho visR^ija tUrNitamo bhavA pAyurvishI asyA adabdhaH | yo no dUre aghasha.n so yo antyagne mAkiShTe vyathirAdadharShIta || 3|| udagne tiShTha pratyA tanuShva nyamitrA.n.c oShatAttigmahete | yo no arAti.n samidhAna chakre nIchAta.n dhakShyatasa.n na shuShkam || 4|| Urdhvo bhava prati.n vidyAdhyasmadAviShkR^iNuShva daivyAnyagne | avasthirA tanuhi yAtujUnA.n jAmimajAmiM pramR^iNIhi shatrUn || 5|| aShTAvi.nsho.anuvAkaH | aditirdevA gandharvA manuShyAH pitaro.asurAsteShA{\m+} sarvabhUtAnAM mAtA medinI mahatI mahI sAvitrI gAyatrI jagatyurvI pR^ithvI bahulA vishvA bhUtA katamA kAyA sA satyetyamR^iteti vAsiShThaH || 1|| ekonatri.nsho.anuvAkaH | Apo vA ida{\m+} sarva.n vishvA bhUtAnyApaH prANA vA ApaH pashava Apo.annamApo.amR^itamApaH samrADApo virADApaH svarADApashChandA{\m+}syApo jyotI{\m+}ShyApo yajU{\m+}ShyApaH satyamApaH sarvA devatA Apo bhUrbhuvaH suvarApa om || 1|| tri.nsho.anuvAkaH | ApaH punantu pR^ithivIM pR^ithivI pUtA punAtu mAm | punantu brahmaNaspatirbrahmapUtA punAtu mAm || 1|| yaduchChiShTamabhojya.n yadvA dushcharitaM mama | sarvaM punantu mAmApo.asatA.n cha pratigraha{\m+} svAhA || 2|| ekatri.nsho.anuvAkaH | agnishcha mA manyushcha manyupatayashcha manyukR^itebhyaH | pApebhyo rakShantAm | yadahnA pApamakArSham | manasA vAchA hastAbhyAm | padbhyAmudareNa shishnA | ahastadavalimpatu | yatki~ncha duritaM mayi | idamahaM mAmamR^itayonI | satye jyotiShi juhomi svAhA || 1|| dvAtri.nsho.anuvAkaH | sUryashcha mA manyushcha manyupatayashcha manyukR^itebhyaH | pApebhyo rakShantAm | yadrAtriyA pApamakArSham | manasA vAchA hastAbhyAm | padbhyAmudareNa shishnA | rAtristadavalumpatu | yatki~ncha duritaM mayi | iadamahaM mAmamR^itayonI | sUrye jyotiShi svAhA || 1|| trayastri.nsho.anuvAkaH | omityekAkSharaM brahma | agnirdevatA brahma ityArSham | gAyatra.n ChandaM paramAtma.n sarUpam | sAyujya.n viniyogam || 1|| chatustri.nsho.anuvAkaH | AyAtu varadA devI akSharaM brahma saMmitam | gAyatrI ChandasAM mAtedaM brahma juShasva naH || 1|| yadahnAtkurute pApa.n tadahnAtpratimuchyate | yadrAtriyAtkurute pApa.n tadrAtriyAtpratimuchyate | sarvavarNe mahAdevi sandhyAvidye sarasvati || 2|| pa~nchatri.nsho.anuvAkaH | ojo.asi saho.asi balamasi bhrAjo.asi devAnA.n dhAmanAmAsi vishvamasi vishvAyuaH sarvamasi sarvAyurabhibhUro.n gAyatrImAvAhayAmi sAvitrImAvAhayAmi sarasvatImAvAhayAmi ChandarhInAvAhayAmi shriyamAvAhayAmi gAyatriyA gAyatrI Chando vishvAmitra R^iShiH savitA devatAgnirmukhaM brahmA shiro viShNuhR^idaya{\m+} rudraH shikhA pR^ithivI yoniH prANApAnavyAnodAnasmAnA saprANA shvetavarNA sA.nkhyAyanasagotrA gAyatrI chaturvi.nshatyakSharA tripadA ShTkukShiH pa~nchashIrShopanayane viniyogaH || 1|| OM bhUH | AUM bhuvaH | o{\m+}suvaH | AUM mahaH | AUM janaH | AUM tapaH | o{\m+} satyam | OM tatsaviturvareNyaM bhargo devasya dhImahi | dhiyo yo naH prachodayAt | omApo jyotI raso.amR^itaM brahma bhUrbhuvaH suvarom || 2|| ShaTtri.nsho.anuvAkaH | uttame shikhare devi jAte bhUmyAM parvatamUrdhani | brAhmaNebhyo.abhyanuj~nAtA gachCha devi yathAsukham || 1|| stuto mayA varadA vedamAtA prachodayantI pavane dvijAtA | AyuH pR^ithivyA.n draviNaM brahmavarchasaM mahya.n datvA prajAtuM brahmalokam || 2|| saptatri.nsho.anuvAkaH | ghR^iNiH sUrya Adityo na prabhA vAtyakSharam | madhu kSharanti tadrasam | satya.n vai tadrasamApo jyotI raso.amR^itaM brahma bhUrbhuvaH suvarom || 1|| trisuparNamantraH 1 aShTatri.nsho.anuvAkaH | brahmametu mAm | madhumetu mAm | brahmameva madhumetu mAm | yAste soma prajA vatso.abhi so aham | duHShvapnahan duruShShaha | yAste soma prANA{\m+}stA~njuhomi || 1|| trisuparNamayAchitaM brAhmaNAya dadyAt | brahmahatyA.n vA ete ghnanti | ye brAhmaNAstrisuparNaM paThanti | te somaM prApnuvanti | A sahasrAt pa~NktiM punanti | OM || 2|| trisuparNamantraH 2 ekonachatvAri.nsho.anuvAkaH | brahma medhayA | madhu medhayA | brahmameva madhumedhayA || 1|| adyAno deva savitaH prajAvatsAvIH saubhagam | parA duHShvapniya{\m+} suva || 2|| vishvAni deva savitarduritAni parAsuva | yadbhadra.n tanmama Asuva || 3|| madhuvAtA R^itAyate madhukSharanti sindhavaH | mAdhvIrnaH santvoShadhIH || 4|| madhu naktamutoShasi madhumatpArthiva{\m+} rajaH | madhudyaurastu naH pitA || 5|| madhumAnno vanaspatirmadhumA{\m+} astu sUryaH | mAdhvIrgAvo bhavantu naH || 6|| ya ima.n trisuparNamayAchitaM brAhmaNAya dadyAt | bhrUNahatyA.n vA ete ghnanti | ye brAhmaNAstrisuparNaM paThanti | te somaM prApnuvanti | A sahasrAtpa~NktiM punanti | OM || 7|| trisuparNamantraH 3 chatvAri.nsho.anuvAkaH | brahma medhavA | madhu medhavA | brahmameva madhu medhavA || 1|| brahmA devAnAM padavIH kavInAmR^iShirviprANAM mahiSho mR^igANAm | shyeno gR^iddhANA{\m+} svadhitirvanAnA{\m+} somaH pavitramatyeti rebhat || 2|| ha{\m+}saH shuchiShadvasurantarikShasaddhotA vediShadatithirduroNasat | nR^iShadvarasadR^itasadvyomasadabjA gojA R^itajA adrijA R^itaM bR^ihat || 3|| R^iche tvA R^iche tvA samitsravanti sarito na dhenAH | antarhR^idA manasA pUyamAnAH | ghR^itasya dhArA abhichAkashImi || 4|| hiraNyayo vetaso madhya AsAm | tasmintsuparNo madhukR^it kulAyI bhajannAste madhu devatAbhyaH | tasyAsate harayaH sapta tIre svadhA.n duhAnA amR^itasya dhArAm || 5|| ya ida.n trisuparNamayAchitaM brAhmaNAya dadyAt | vIrahatyA.n vA ete ghnanti | ye brAhmaNAstrisuparNaM paThanti | te somaM prApnuvanti | AsahasrAt pa~NktiM punanti | OM || 6|| ekachatvAri.nsho.anuvAkaH | medhAdevI juShamANA na AgAdvishvAchI bhadrA sumanasyamAnA | tvayA juShTA juShamANA duruktAnbR^ihadvadema vidathe suvIrAH || 1|| tvayA juShTa R^iShirbhavati devi tvayA brahmAgatashrIruta tvayA | tvayA juShTashchitra.n vindate vasu sA no juShasva draviNena medhe || 2|| dvichatvAri.nsho.anuvAkaH | medhAM ma indro dadAtu meadhA.n devI sarasvatI | medhAM me ashvinAvubhAvAdhattAM puShkarasrajau || 1|| apsarAsu cha yA medhA gandharveShu cha yanmanaH | daivI medhA sarasvatI sa mAM medhA surabhirjuShatA{\m+} svAhA || 2|| trichatvAri.nsho.anuvAkaH | A mAM medhA surabhirvishvarUpA hiraNyavarNA jagatI jagamyA | UrjasvatI payasA pinvamAnA sA mAM medhA supratIkA juShatAm || 1|| chatushchatvAri.nsho.anuvAkaH | mayi medhAM mayi prajAM mayyagnistejo dadhAtu | mayi medhAM mayi prajAM mayIndra indriya.n dadhAtu | mayi medhAM mayi prajAM mayi sUryo bhrAjo dadhAtu || 1|| pa~nchachatvAri.nsho.anuvAkaH | apaitu mR^ityuramR^ita.n na Aganvaivasvato no abhaya.n kR^iNotu | parNa.n vanaspaterivAbhi naH shIyatA{\m+}rayiH sachatA.n naH shachIpatiH || 1|| ShaTchatvAri.nsho.anuvAkaH | paraM mR^ityo anuparehi panthA.n yaste sva itaro devayAnAt | chakShuShmate shR^iNvate te bravImi mA naH prajA{\m+} rIriSho mota vIrAn || 1|| saptachatvAri.nsho.anuvAkaH | vAtaM prANaM manasAnvArabhAmahe prajApati.n yo bhuvanasya gopAH | sa no mR^ityostrAyatAM pAtva{\m+}haso jyogjIvA jarAma shImahi || 1|| aShTachatvAri.nsho.anuvAkaH | amutrabhUyAdadha yadyamasya bR^ihaspate abhishasteramu~nchaH | pratyauhatAmashvinA mR^ityumasmaddevAnAmagne bhiShajA shachIbhiH || 1|| ekonapa~nchAsho.anuvAkaH | hari{\m+} harantamanuyanti devA vishvasyeshAna.n vR^iShabhaM matInAm | brahmasarUpamanu medamAgAdayanaM mA vivadhIrvikramasva || 1|| pa~nchAsho.anuvAkaH | shalkairagnimindhAna ubhau lokau sanemaham | ubhayorlokayorR^idhvAti mR^ityu.n tarAmyaham || 1|| ekapa~nchAsho.anuvAkaH | mA Chido mR^ityo mA vadhIrmA me bala.n vivR^iho mA pramoShIH | prajAM mA me rIriSha Ayurugra nR^ichakShasa.n tvA haviShA vidhema || 1|| dvipa~nchAsho.anuvAkaH | mA no mahAntamuta mA no arbhakaM mA na ukShantamuta mA na ukShitam | mA no vadhIH pitaraM mota mAtaraM priyA mA nastanuvo rudra rIriShaH || 1|| tripa~nchAsho.anuvAkaH | mA nastoke tanaye mA na AyuShi mA no goShu mA no ashveShu rIriShaH | vIrAnmA no rudra bhAmito vadhIrhaviShmanto namasA vidhema te || 1|| chatuShpa~nchAsho.anuvAkaH | prajApate na tvadetAnyanyo vishvA jAtAni pari tA babhUva | yatkAmaste juhumastanno astu vaya{\m+} syAma patayo rayINAm || 1|| pa~nchapa~nchAsho.anuvAkaH | svastidA vishaspatirvR^itrahA vimR^idho vashI | vR^iShendraH pura etu naH svastidA abhaya~NkaraH || 1|| ShaTpa~nchAsho.anuvAkaH | tryambaka.n yajAmahe sugandhiM puShTivardhanam | urvArukamiva bandhanAnmR^ityormukShIya mAmR^itAt || 1|| saptapa~nchAsho.anuvAkaH | ye te sahasramayu pAshA mR^ityo martyAya hantave | tAn yaj~nasya mAyayA sarvAnavayajAmahe || 1|| aShTapa~nchAsho.anuvAkaH | mR^ityave svAhA mR^ityave svAhA || 1|| ekonaShaShTitamo.anuvAkaH | devakR^itasyainaso.avayajanamasi svAhA | manuShyakR^itasyainaso.avayajanamasi svAhA | pitR^ikR^itasyaiso.avayajanamasi svAhA | AtmakR^itasyainaso.vayAjanamasi svAhA | anyakR^itasyainaso.avayajanamasi svAhA | asmatkR^itasyainaso.avayajanamasi svAhA | yaddivA cha nakta.n chainashchakR^ima tasyAvayajanamasi svAhA | yatsvapantashcha jAgratashchainashchakR^ima tasyAvayajanamasi svAhA | yatsuShuptashcha jAgratashchainashchakR^ima tasyAvayajanamasi svAhA | yadvidvA{\m+}sashchAvidvA{\m+}sashchainashchakR^ima tasyAvayajanamasi svAhA | enasa enaso.avayajanamasi svAhA || 1|| ShaShTitamo.anuvAkaH | yadvo devAshchakR^ima jihvayA.n guru manaso vA prayutI devaheDanam | arAvA yo no abhi duchChunAyate tasmin tadeno vasavo nidhetana svAhA || 1|| ekaShaShTitamo.anuvAkaH | kAmo.akArShInnamo namaH | kAmo.akArshItkAmaH karoti nAha.n karomi kAmaH kartA nAha.n kartA kAmaH kArayitA nAha.n kArayitA eSha te kAma kAmAya svAhA || 1|| dviShaShTitamo.anuvAkaH | manyurakArShInnamo namaH | manyurakArShInmanyuH karoti nAha.n karomi manyuH kartA nAha.n kartA manyuH kArayitA nAha.n kArayitA eSha te manyo manyave svAhA || 1|| triShaShTitamo.anuvAkaH | tilA~njuhomi sarasAn sapiShTAn gandhAra mama chitte ramantu svAhA || 1|| gAvo hiraNya.n dhanamannapAna{\m+} sarveShA{\m+} shriyai svAhA || 2|| shriya.n cha lakShmI.n cha puShTi.n cha kIrti.n chAnR^iNyatAm | brAhmaNyaM bahuputratAm | shraddhAmedhe prajAH sa.ndadAtu svAhA || 3|| chatuHShaShTitamo.anuvAkaH | tilAH kR^iShNAstilAH shvetAstilAH saumyA vashAnugAH | tilAH punantu me pApa.n yatki~nchid duritaM mayi svAhA || 1|| chorasyAnna.n navashrAddhaM brahmahA gurutalpagaH | gosteya{\m+} surApAnaM bhrUNahatyA tilA shAnti{\m+} shamayantu svAhA || 2|| shrIshcha lakShmIshcha puShTIshcha kIrti.n chAnR^iNyatAm | brahmaNyaM bahuputratAm | shraddhAmedhe praj~nA tu jAtavedaH sa.ndadAtu svAhA || 3|| pa~nchaShaShTitamo.anuvAkaH | prANApAnavyAnodAnasamAnA me shudhyantA.n jyotiraha.n virajA vipApmA bhUyAsa{\m+} svAhA || 1|| vA~NmanashchakShuHshrotrajihvAghrANaretobuddhyAkUtiHsa~NkalpA me shudhyantA.n jyotiraha.n virajA vipApmA bhUyAsa{\m+} svAhA || 2|| tvakcharmamA.nsarudhiramedomajjAsnAyavo.asthIni me shudhyantA.n jyotiraha.n virajA vipApmA bhUyAsa{\m+} svAhA || 3|| shiraHpANipAdapArshvapR^iShThorUdharaja~NghAshishnopasthapAyav o me shudhyantA.n jyotiraha.n virajA vipApmA bhUyAsa{\m+} svAhA || 4|| uttiShTha puruSha harita pi~Ngala lohitAkShi dehi dehi dadApayitA me shudhyantA.n jyotiraha.n virajA vipApmA bhUyAsa{\m+} svAhA || 5|| ShaTShaShTitamo.anuvAkaH | pR^ithivyaptejovAyurAkAshA me shudhyantA.n jyotiraha.n virajA vipApmA bhUyAsa{\m+} svAhA || 1|| shabdasparsharUparasagandhA me shudhyantA.n jyotiraha.n virajA vipApmA bhUyAsa{\m+} svAhA || 2|| manovAkkAyakarmANi me shudhyantA.n jyotiraha.n virajA vipApmA bhUyAsa{\m+} svAhA || 3|| avyaktabhAvairaha~NkArair##-## jyotiraha.n virajA vipApmA bhUyAsa{\m+} svAhA || 4|| AtmA me shudhyantA.n jyotiraha.n virajA vipApmA bhUyAsa{\m+} svAhA || 5|| antarAtmA me shudhyantA.n jyotiraha.n virajA vipApmA bhUyAsa{\m+} svAhA || 6|| paramAtmA me shudhyantA.n jyotiraha.n virajA vipApmA bhUyAsa{\m+} svAhA || 7|| kShudhe svAhA | kShutpipAsAya svAhA | viviTyai svAhA | R^igvidhAnAya svAhA | kaShotkAya svAhA | OM svAhA || 8|| kShutpipAsAmala.n jyeShThAmalalakShmIrnAshayAmyaham | abhUtimasamR^iddhi.n cha sarvAnnirNuda me pApmAna{\m+} svAhA || 9|| annamayaprANamayamanomayavij~nAnamayamAnandamayamAtmA me shudhyantA.n jyotiraha.n virajA vipApmA bhUyAsa{\m+} svAhA || 10|| saptaShaShTitamo.anuvAkaH | agnaye svAhA | vishvebhyo devebhyaH svAhA | dhruvAya bhUmAya svAhA | dhruvakShitaye svAhA | achyutakShitaye svAhA | agnaye sviShTakR^ite svAhA || dharmAya svAhA | adharmAya svAhA | adbhyaH svAhA | oShadhivanaspatibhyaH svAhA | rakShodevajanebhyaH svAhA | gR^ihyAbhyaH svAhA | avasAnebhyaH svAhA | avasAnapatibhyaH svAhA | sarvabhUtebhyaH svAhA | kAmAya svAhA | antarikShAya svAhA | yadejati jagati yachcha cheShTati nAmno bhAgo.aya.n nAmne svAhA | pR^ithivyai svAhA | antarikShAya svAhA | dive svAhA | sUryAya svAhA | chandramase svAhA | nakShatrebhyaH svAhA | indrAya svAhA | bR^ihaspataye svAhA | prajApataye svAhA | brahmaNe svAhA | svadhA pitR^ibhyaH svAhA | namo rudrAya pashupataye svAhA | devebhyaH svAhA | pitR^ibhyaH svadhAstu | bhUtebhyo namaH | manuShyebhyo hantA | prajApataye svAhA | parameShThine svAhA || 1|| yathA kUpaH shatadhAraH sahasradhAro akShitaH | evA me astu dhAnya{\m+} sahasradhAramakShitam || dhanadhAnyai svAhA || 2|| ye bhUtAH pracharanti divAnaktaM balimichChanto vitudasya preShyAH | tebhyo baliM puShTikAmo harAmi mayi puShTiM puShTipatirdadhAtu svAhA || 3|| aShTaShaShTitamo.anuvAkaH | OM tadbrahma | AUM tadvAyuaH | AUM tadAtmA | AUM tatsatyam | OM tatsarvam | AUM tatpurornamaH || 1|| OM antashvarati bhUteShu guhAyA.n vishvamUrtiShu | tva.n yaj~nastva.n vaShaTkArastvamindrastva{\m+} rudrastva.n viShNustvaM brahma tvaM prajApatiH | tva.n tadApa Apo jyotI raso.amR^itaM brahma bhUrbhuvaH suvarom || 2|| ekonasaptatitamo.anuvAkaH | shraddhAyAM prANe niviShTo.amR^ita.n juhomi | shraddhAyAmapAne niviShTo.amR^ita.n juhomi | shraddhAyA.n vyAne niviShTo.amR^ita.n juhomi | shraddhAyAmudAne niviShTo.amR^ita.n juhomi | shraddhAyA{\m+} samAne niviShTo.amR^ita.n juhomi | brahmaNi ma AtmAmR^itatvAya || 1|| amR^itopastaraNamasi || 2|| shraddhAyAM prANe niviShTo.amR^ita.n juhomi | shivo mA vishApradAhAya | prANAya svAhA || shraddhAyAmapAne niviShTo.amR^ita.n juhomi | shivo mA vishApradAhAya | apAnAya svAhA || shraddhAyA.n vyAne niviShTo.amR^ita.n juhomi | shivo mA vishApradAhAya | vyAnAya svAhA || shraddhAyAmudAne niviShTo.amR^ita.n juhomi | shivo mA vishApradAhAya | udAnAya svAhA || shraddhAyA{\m+} samAne niviShTo.amR^ita.n juhomi | shivo mA vishApradAhAya | samAnAya svAhA || brahmaNi ma AtmAmR^itatvAya || 3|| amR^itApidhAnamasi || 4|| ekasaptatitamo.anuvAkaH | a~NguShThamAtraH puruSho.a~NguShTha.n cha samAshritaH | IshaH sarvasya jagataH prabhuH prINAtu vishvabhuk || 1|| dvisaptatitamo.anuvAkaH | vA~N ma Asan | nasoH prANaH | akShyoshchakShuH | karNayoH shrotram | bAhuvorbalam | uruvorojaH | ariShTA vishvAnya~NgAni tanUH | tanuvA me saha namaste astu mA mA hi{\m+}sIH || 1|| trisaptatitamo.anuvAkaH | vayaH suparNA upasedurindraM priyamedhA R^iShayo nAdhamAnAH | apa dhvAntamUrNuhi pUrdhi chakShurmumugdhyasmAnnidhayeva baddhAn || 1|| chatuHsaptatitamo.anuvAkaH | prANAnA.n granthirasi rudro mA vishAntakaH | tenAnnenApyAyasva || 1|| pa~nchasaptatitamo.anuvAkaH | namo rudrAya viShNave mR^ityurme pAhi || 1|| ShaTsaptatitamo.anuvAkaH | tvamagne dyubhistvamAshushukShaNistvamadbhyastvamashmanaspari | tva.n vanebhyastvamoShadhIbhyastva.n nR^iNA.n nR^ipate jAyase shuchiH || 1|| saptasaptatitamo.anuvAkaH | shivena me sa.ntiShThasva syonena me sa.ntiShThasva brahmavarchasena me sa.ntiShThasva yaj~nasyarddhimanusa.ntiShThasvopa te yaj~na nama upa te nama upa te namaH || 1|| aShTasaptatitamo.anuvAkaH | satyaM paraM para{\m+} satya{\m+} satyena na suvargAllokAchchyavante kadAchana satA{\m+} hi satya.n tasmAtsatye ramante || 1|| tapa iti tapo nAnashanAtpara.n yaddhi para.n tapastad durdharSha.n tad durAdhaSha tasmAttapasi ramante || 2|| dama iti niyataM brahmachAriNastasmAddame ramante || 3|| shama ityaraNye munastamAchChame ramante || 4|| dAnamiti sarvANi bhUtAni prasha{\m+}santi dAnAnnAtiduShkara.n tasmAddAne ramante || 5|| dharma iti dharmeNa sarvamidaM parigR^ihIta.n dharmAnnAtidushchara.n tasmAddharme ramante || 6|| prajana iti bhUyA{\m+}sastasmAt bhUyiShThAH prajAyante tasmAt bhUyiShThAH prajanane ramante || 7|| agnaya ityAha tasmAdagnaya AdhAtavyAH || 8|| agnihotramityAha tasmAdagnihotre ramante || 9|| yaj~na iti yaj~nena hi devA diva.n gatAstasmAdyaj~ne ramante || 10|| mAnasamiti vidvA{\m+}sastasmAdvidvA{\m+}sa eva mAnase ramante || 11|| nyAsa iti brahmA brahmA hi paraH paro hi brahmA tAni vA etAnyavarANi tapA{\m+}si nyAsa evAtyarechayat ya eva.n vedetyupaniShat || 12|| ekonAshItitamo.anuvAkaH | prAjApatyo hAruNiH suparNeyaH prajApatiM pitaramupasasAra kiM bhagavantaH paramaM vadantIti tasmai provAcha || 1|| satyena vAyurAvAti satyenAdityo rochate divi satya.n vAchaH pratiShThA satye sarvaM pratiShThita.n tasmAtsatyaM parama.n vadanti || 2|| tapasA devA devatAmagra Ayan tapasArShayaH suvaranvavindan tapasA sapatnAnpraNudAmArAtIstapasi sarvaM pratiShThita.n tasmAttapaH parama.n vadanti || 3|| damena dAntAH kilbiShamavadhUnvanti damena brahmachAriNaH suvaragachChan damo bhUtAnA.n durAdharSha.n dame sarvaM pratiShThita.n tasmAddamaH parama.n vadanti || 4|| shamena shAntAH shivamAcharanti shamena nAkaM munayo.anvavindan shamo bhUtAnA.n durAdharSha.n shame sarvaM pratiShThita.n tasmAchChamaH parama.n vadanti || 5|| dAna.n yaj~nAnA.n varUtha.n dakShiNA loke dAtAra{\m+} sarvabhUtAnyupajIvanti dAnenArAtIrapAnudanta dAnena dviShanto mitrA bhavanti dAne sarvaM pratiShThita.n tasmAddAnaM parama.n vadanti || 6|| dharmo vishvasya jagataH pratiShThA loke dharmiShTha prajA upasarpanti dharmeNa pApamapanudati dharme sarvaM pratiShThita.n tasmAddharmaM parama.n vadanti || 7|| prajanana.n vai pratiShThA loke sAdhu prajAyAstantu.n tanvAnaH pitR^iNAmanuNo bhavati tadeva tasyAnR^iNa.n tasmAt prajananaM parama.n vadanti || 8|| agnayo vai trayI vidyA devayAnaH panthA gArhapatya R^ik pR^ithivI rathantaramanvAhAryapachanaH yajurantarikSha.n vAmadevyamAhavanIyaH sAma suvargo loko bR^ihattasmAdagnIn parama.n vadanti || 9|| agnihotra{\m+} sAyaM prAtargR^ihANA.n niShkR^itiH sviShTa{\m+} suhuta.n yaj~nakratUnAM prAyaNa{\m+} suvargasya lokasya jyotistasmAdagnihotraM parama.n vadanti || 10|| yaj~na iti yaj~no hi devAnA.n yaj~nena hi devA diva.n gatA yaj~nenAsurAnapAnudanta yaj~nena dviShanto mitrA bhavanti yaj~ne sarvaM pratiShThita.n tasmAdyaj~naM parama.n vadanti || 11|| mAnasa.n vai prAjApatyaM pavitraM mAnasena manasA sAdhu pashyati R^iShayaH prajA asR^ijanta mAnase sarvaM pratiShThita.n tasmAnmAnasaM parama.n vadanti || 12|| nyAsa ityAhurmanIShiNo brahmANaM brahmA vishvaH katamaH svayambhUH prajApatiH sa.nvatsara iti || 13|| sa.nvatsaro.asAvAdityo ya eSha Aditye puruShaH sa parameShThI brahmAtmA || 14|| yAbhirAdityastapati rashmibhistAbhiH parjanyo varShati parjanyenauShadhivanaspatayaH prajAyanta oShadhivanaspatibhirannaM bhavatyannena prANAH prANairbalaM balena tapastapasA shraddhA shraddhayA medhA medhayA manIShA manIShayA mano manasA shAntiH shAntyA chitta.n chittena smR^itiH smR^ityA smAra{\m+} smAreNa vij~nAna.n vij~nAnenAtmAna.n vedayati tasmAdanna.n dadansarvANyetAni dadAtyannAtprANA bhavanti bhUtAnAM prANairmano manasashcha vij~nAna.n vij~nAnAdAnando brahma yoniH || 15|| sa vA eSha puruShaH pa~nchadhA pa~nchAtmA yena sarvamidaM protaM pR^ithivI chAntarikSha.n cha dyaushcha dishashchAvAntaradishAshcha sa vai sarvamida.n jagatsa sabhUta{\m+} sa bhavya.n jij~nAsaklR^ipta R^itajA rayiShThAH shraddhA satyo pahasvAntamasopariShTAt | j~nAtvA tamevaM manasA hR^idA cha bhUyo na mR^ityumupayAhi vidvAn | tasmAnnyAsameShA.n tapasAmatiriktamAhuH || 16|| vasuraNvo vibhUrasi prANe tvamasi sandhAtA brahman tvamasi vishvasR^ittejodAstvamasyagnerasi varchodAstvamasi sUryasya dyumnodAstvamasi chandramasa upayAmagR^ihIto.asi brahmaNe tvA mahase || 17|| omityAtmAna.n yu~njIta | etadvai mahopaniShada.n devAnA.n guhyam | ya eva.n veda brahmaNo mahimAnamApnoti tasmAdbrahmaNo mahimAnamityupaniShat || 18|| ashItitamo.anuvAkaH | tasyaiva.n viduSho yaj~nasyAtmA yajamAnaH shraddhA patnI sharIramidhmamuro vedirlomAni barhirvedaH shikhA hR^idaya.n yUpaH kAma AjyaM manyuH pashustapo.AgnirdamaH shamayitA dAna.n dakShiNA vAgghotA prANa udgAtA chakShuradhvaryurmano brahmA shrotramagnIt yAvaddhriyate sA dIkShA yadashnAti taddhaviryatpibati tadasya somapAna.n yadramate tadupasado yatsa~ncharatyupavishatyuttiShThate cha sa pravargyo yanmukha.n tadAhavanIyo yA vyAhR^itirahutiryadasya vij~nAna tajjuhoti yatsAyaM prAtaratti tatsamidha.n yatprAtarmadhyandina{\m+} sAya.n cha tAni savanAni ye ahorAtre te darshapUrNamAsau ye.ardhamAsAshcha mAsAshcha te chAturmAsyAni ya R^itavaste pashubandhA ye sa.nvatsarAshcha parivatsarAshcha te.ahargaNAH sarvavedasa.n vA etatsatra.n yanmaraNa.n tadavabhR^itha etadvai jarAmaryamagnihotra{\m+}satra.n ya eva.n vidvAnudagayane pramIyate devAnAmeva mahimAna.n gatvAdityasya sAyujya.n gachChatyatha yo dakShiNe pramIyate pitR^iNAmeva mahimAna.n gatvA chandramasaH sAyujya.n gachChatyetau vai sUryAchandramasormahimAnau brAhmaNo vidvAnabhijayati tasmAd brahmaNo mahimAnamityupaniShat || 1|| OM sha.n no mitraH sha.n varuNaH | sha.n no bhavatyaryamA | sha.n na indro bR^ihaspatiH | sha.n no viShNururukramaH | namo brahmaNe | namaste vAyo | tvameva pratyakShaM brahmAsi | tvAmeva pratyakShaM brahmAvAdiSham | R^itamavAdiSham | satyamavAdiSham | tanmAmAvIt | tadvaktAramAvIt | AvInmAm | AvidvaktAram || OM sahanAvavatu | saha nau bhunaktu | saha vIrya.n karavAvahai | tejasvi nAvadhItamastu | mA vidviShAvahai || OM shAntiH shAntiH shAntiH || iti mahAnArAyaNopaniShatsamAptA || || mahAnArAyaNa upaniShat || ## It appears that Mahanarayana Upanishad was also known as Yajnikyopanishad, and same as Taittiriya Aranyaka Prapathaka 10. Neither Narayana U. nor Tripad-Mahanarayana U. correspond to this. U-B's bhashya makes no mention of this. It is not mentioned in Muktika U. list of 108 U. Encoded and proofread by Sunder Hattangadi \medskip\hrule\obeylines Please send corrections to sanskrit at cheerful dot c om Last updated \today https://sanskritdocuments.org \end{document}