% Text title : Mandalabrahmana Upanishad % File name : mandala.itx % Category : upanishhat, upanishad % Location : doc\_upanishhat % Author : Vedic tradition % Transliterated by : Sunder Hattangadi (sunderh at hotmail.com) % Proofread by : Sunder Hattangadi (sunderh at hotmail.com) % Description-comments : 48 / 108; Shukla Yajurveda - Yoga upanishad % Latest update : Mar. 17, 2000 % Send corrections to : Sanskrit@cheerful.com % % This text is prepared by volunteers and is to be used for personal study % and research. The file is not to be copied or reposted for promotion of % any website or individuals or for commercial purpose without permission. % Please help to maintain respect for volunteer spirit. % \documentstyle[11pt,multicol,itrans]{article} #include=ijag.inc #endwordvowel=.h \portraitwide \parindent=100pt \let\usedvng=\Largedvng % for 1 column \pagenumbering{itrans} \def\engtitle#1{\hrule\medskip\centerline{\LARGE #1}} \def\itxtitle#1{\medskip\centerline{\LARGEdvng #1}\medskip\hrule} \def\endtitles{\medskip\obeyspaceslines} %% \begin{document} \engtitle{.. Mandalabrahmana Upanishad ..}## \itxtitle{.. maNDalabrAhmaNopaniShat ..}##\endtitles ## bAhyAntastArakAkara.n vyomapa~nchakavigraham.h . rAjayogaikasa.nsiddha.n rAmachandramupAsmahe .. AUM pUrNamadaH pUrNamidaM pUrNAtpUrNamudachyate . pUrNasya pUrNamAdAya pUrNamevAvashiShyate .. AUM shAntiH shAntiH shAntiH .. AUM yAj~navalkyo ha vai mahAmunirAdityaloka.n jagAma . tamAditya.n natvA bho bhagavannAdityAtmatattvamanubrUhIti . sahovAcha nArAyaNaH . j~nAnayuktayamAdyaShTA~Ngayoga uchyate . shItoShNAhAranidrAvijayaH sarvadA shAntirnishchalatva.n viShayendriyanigrahashchaite yamAH . gurubhaktiH satyamArgAnuraktiH sukhAgatavastvanubhavashcha tadvastvanubhavena tuShTirniHsa~NgatA ekAntavAso manonivR^ittiH phalAnabhilASho vairAgyabhAvashcha niyamAH . sukhAsanavR^ittishchIravAsAshchaivamAsananiyamo bhavati . pUrakakumbhakarechakaiH ShoDashachatuShShaShTi\- dvAtri.anshatsa~NkhyayA yathAkrama.n prANAyAmaH . viShayebhya indriyArthebhyo manonirodhanaM pratyAhAraH . sarvasharIreShu chaitanyaikatAnatA dhyAnam.h . viShayavyAvartanapUrvaka.n chaitanye chetaHsthApana.n dhAraNaM bhavati . dhyAnavismR^itiH samAdhiH . eva.n sUkShmA~NgAni . ya eva.n veda sa muktibhAgbhavati .. 1.. dehasya pa~nchadoShA bhavanti kAmakrodhaniHshvAsabhayanidrAH . tannirAsastu niHsa~NkalpakShamAlaghvAhArapramAdatAtattvasevanam.h . nidrAbhayasarIsR^ipa.n hi.nsAditara~Nga.n tR^iShNAvarta.n dArapa~Nka.n sa.nsAravArdhi.n tartu.n sUkShmamArgamavalambya sattvAdiguNAnatikramya tAramavalokayet.h . bhrUmadhye sachchidAnandatejaHkUTarUpa.n tArakaM brahma . tadupAya.n lakShyatrayAvalokanam.h . mUlAdhArAdArabhya brahmarandhraparyanta.n suShumnA sUryAbhA . mR^iNAlatantusUkShmA kuNDalinI . tato tamonivR^ittiH . taddarshanAtsarvapApanivR^ittiH . tarjanyagronmIlitakarNarandhradvaye phUtkArashabdo jAyate . tatra sthite manasi chakShurmadhya nIlajyotiH pashyati . eva.n hR^idaye.api . bahirlakShya.n tu nAsAgre chatuH\- ShaDaShTadashadvAdashA~NgulIbhiH kramAnnIladyutishyAmatva\- sadR^igraktabha~NgIsphuratpItavarNadvayopeta.n vyomatvaM pashyati sa tu yogI chalanadR^iShTyA vyomabhAgavIkShituH puruShasya dR^iShTyagre jyotirmayUkhA vartante . taddR^iShTiH sthirA bhavati . shIrShopari dvAdashA~NgulimAnajyotiH pashyati tadA.amR^itatvameti . madhyalakShya.n tu prAtashchitrAdivarNasUryachandravahnijvAlA\- valIvattadvihInAntarikShavatpashyati . tadAkArAkArI bhavati . abhyAsAnnirvikAra.n guNarahitAkAshaM bhavati . visphurattArakAkAragADha\- tamopamaM parAkAshaM bhavati . kAlAnalasama.n dyotamAnaM mahAkAshaM bhavati . sarvotkR^iShTa\- paramAdvitIyapradyotamAna.n tattvAkAshaM bhavati . koTisUryaprakAsha.n sUryAkAshaM bhavati . evamabhyAsAttanmayo bhavati . ya eva.n veda .. 2.. tadyoga.n cha dvidhA viddhi pUrvottaravibhAgataH . pUrva.n tu tAraka.n vidyAdamanaska.n taduttaramiti . tAraka.n dvividham.h . mUrtitArakamamUrtitArakamiti . yadindriyAnta.n tanmUrtitArakam.h . yadbhrUyugAtIta.n tadamUrtitArakamiti . ubhayamapi manoyuktamabhyaset.h . manoyuktAntaradR^iShTistArakaprakAshAya bhavati . bhrUyugamadhyabile tejasa AvirbhAvaH . etatpUrvatArakam.h . uttara.n tvamanaskam.h . tAlumUlordhvabhAge mahAjyotirvidyate . taddarshanAdaNimAdisiddhiH . lakShye.antarbAhyAyA.n dR^iShTau nimeShonmeShavarjitAyA.n cha iya.n shAmbhavI mudrA bhavati . sarvatantreShu gopyamahAvidyA bhavati . tajj~nAnena sa.nsAranivR^ittiH . tatpUjanaM mokShaphaladam.h . antarlakShya.n jalajyotiHsvarUpaM bhavati . maharShivedyaM antarbAhyendriyairadR^ishyam.h .. 3.. sahasrAre jalajyotirantarlakShyam.h . buddhiguhAyA.n sarvA~NgasundaraM puruSharUpamantarlakShyamityapare . shIrShAntargatamaNDalamadhyagaM pa~nchavaktramumAsahAya.n nIlakaNThaM prashAntamantarlakShyamiti kechit.h . a~NguShThamAtraH puruSho.antarlakShyamityeke . uktavikalpa.n sarvamAtmaiva . tallakShya.n shuddhAtmadR^iShTyA vA yaH pashyati sa eva brahmaniShTho bhavati . jIvaH pa~nchavi.nshakaH svakalpitachaturvi.nshatitattvaM parityajya ShaDvi.nshaH paramAtmAhamiti nishchayAjjIvanmukto bhavati . evamantarlakShyadarshanena jIvanmuktidashAyA.n svayamantarlakShyo bhUtvA paramAkAshAkhaNDamaNDalo bhavati .. 4.. iti prathamaM brAhmaNam.h .. atha ha yAj~navalkya AdityamaNDalapuruShaM paprachCha . bhagavannantarlakShyAdikaM bahudhoktam.h . mayA tanna j~nAtam.h . tadbrUhi mahyam.h . taduhovAcha pa~nchabhUta\- kAraNa.n taDitkUTAbha.n tadvachchatuHpITham.h . tanmadhye tattvaprakAsho bhavati . so.atigUDha avyaktashcha . tajj~nAnaplavAdhirUDhena j~neyam.h . tadbAhyAbhyantarlakShyam.h . tanmadhye jagallInam.h . tannAdabindukalAtItamakhaNDamaNDalam.h . tatsaguNanirguNasvarUpam.h . tadvettA vimuktaH . AdAvagnimaNDalam.h . tadupari sUryamaNDalam.h . tanmadhye sudhAchandramaNDalam.h . tanmadhye.akhaNDabrahmatejomaNDalam.h . tadvidyullekhAvachChukla\- bhAsvaram.h . tadeva shAmbhavIlakShaNam.h . taddarshane tisro mUrtaya amA pratipatpUrNimA cheti . nimIlitadarshanamamAdR^iShTiH . ardhonmIlitaM pratipat.h . sarvonmIlanaM pUrNimA bhavati . tAsu pUrNimAbhyAsaH kartavyaH tallakShya.n nAsAgram.h . tadA tAlumUle gADhatamo dR^ishyate . tadabhyAsAdakhaNDamaNDalAkAra\- jyotirdR^ishyate . tadeva sachchidAnandaM brahma bhavati . eva.n sahajAnande yadA mano lIyate tadA shAnto bhavI bhavati . tAmeva khecharImAhuH . tadabhyAsAnmanaHsthairyam.h . tato vAyusthairyam.h . tachchihnAni . Adau tArakavaddR^ishyate . tato vajradarpaNam.h . tata upari pUrNachandramaNDalam.h . tato vahnishikhAmaNDala.n kramAddR^ishyate .. 1.. tadA pashchimAbhimukhaprakAshaH sphaTikadhUmra\- bindunAdakalAnakShatrakhadyotadIpanetrasavarNanava\- ratnAdiprabhA dR^ishyante . tadeva praNavasvarUpam.h . prANApAnayoraikya.n kR^itvA dhR^itakumbhako nAsAgra\- darshanadR^iDhabhAvanayA dvikarA~NgulibhiH ShaNmukhI\- karaNena praNavadhvani.n nishamya manastatra lInaM bhavati . tasya na karmalepaH . raverudayAstamayayoH kila karma kartavyam.h . eva.nvidashchidAdityasyodayAstamayAbhAvA\- tsarvakarmAbhAvaH . shabdakAlalayena divArAtryatIto bhUtvA sarvaparipUrNaj~nAnenonyAnyavasthAvashena brahmaikyaM bhavati . unmanyA amanaskaM bhavati . tasya nishchintA dhyAnam.h . sarvakarmanirAkaraNamAvAhanam.h . nishchayaj~nAnamAsanam.h . unmanIbhAvaH pAdyam.h . sadA.amanaskamarghyam.h . sadAdIptirapArAmR^itavR^ittiH snAnam.h . sarvatra bhAvanA gandhaH . dR^iksvarUpAvasthAna\- makShatAH . chidAptiH puShpam.h . chidagnisvarUpa.n dhUpaH . chidAdityasvarUpa.n dIpaH . paripUrNachandrAmR^itarasasyaikIkaraNa.n naivedyam.h . nishchalatvaM pradakShiNam.h . sohaMbhAvo namaskAraH . mauna.n stutiH . sarvasantoSho visarjanamiti ya eva.n veda . .. 2.. eva.n tripuTyA.n nirastAyA.n nistara~NgasamudravannivAta\- sthitadIpavadachalasampUrNabhAvAbhAvavihInakaivalyadyotirbhavati . jAgrannindAntaHparij~nAnena brahmavidbhavati . suShuptisamAdhyormanolayAvisheShe.api mahadastyubhayo\- rbhedastamasi lInatvAnmuktihetutvAbhAvAchcha . samAdhau mR^iditatamovikArasya tadAkArAkAritAkhaNDAkAra\- vR^ittyAtmakasAkShichaitanye prapa~nchalayaH sampadyate prapa~nchasya manaHkalpitatvAt.h . tato bhedAbhAvAtkadAchi\- dbahirgate.api mithyAtvabhAnAt.h . sakR^idvibhAtasadAnandA\- nubhavaikagocharo brahmavittadeva bhavati . yasya sa~NkalpanAshaH syAttasya muktiH kare sthitA . tasmAdbhAvAbhAvau parityajya paramAtmadhyAnena mukto bhavati . punaHpunaH sarvAvasthAsu j~nAnaj~neyau dhyAnadhyeyau lakShyAlakShye dR^ishyAdR^ishye chohApohAdi parityajya jIvanmukto bhavet.h . ya eva.n veda .. 3.. pa~nchAvasthAH jAgratsvapnasuShuptiturIyaturIyAtItAH . jAgrati pravR^itto jIvaH pravR^ittimArgAsaktaH . pApaphalanarakAdimA.nstu shubhakarmaphalasvargamastviti kA~NkShate . sa eva svIkR^itavairAgyAtkarmaphalajanmA.ala.n sa.nsArabandhanamalamiti vimuktyabhimukho nivR^ittimArga\- pravR^itto bhavati . sa eva sa.nsAratAraNAya gurumAshritya kAmAdi tyaktvA vihitakarmAcharansAdhanachatuShTayasampanno hR^idayakamalamadhye bhagavatsattAmAtrAntarlakShyarUpamAsAdya suShuptyavasthAyA muktabrahmAnandasmR^iti.n labdhvA eka evAhamadvitIyaH ka~nchitkAlamaj~nAnavR^ittyA vismR^itajAgradvAsanAnuphalena taijaso.asmIti tadubhayanivR^ittyA prAj~na idAnImasmItyahameka eva sthAnabhedAdavasthAbhedasya para.ntu nahi madanyaditi jAtavivekaH shuddhAdvaitabrahmAhamiti bhidAgandha.n nirasya svAntarvijR^imbhitabhAnumaNDaladhyAna\- tadAkArAkAritaparaMbrahmAkAritamuktimArgamArUDhaH paripakvo bhavati . sa~NkalpAdikaM mano bandhahetuH . tadviyuktaM mano mokShAya bhavati . tadvA.nshchakShurAdibAhyaprapa~ncharato vigataprapa~nchagandhaH sarvajagadAtmatvena pashya.nstyaktAha~NkAro brahmAhamasmIti chintayannida.n sarva.n yadayamAtmeti bhAvayankR^itakR^ityo bhavati .. 4.. sarvaparipUrNaturIyAtItabrahmabhUto yogI bhavati . taM brahmeti stuvanti . sarvalokastutipAtraH sarvadesha\- sa.nchArashIlaH paramAtmagagane bindu.n nikShipya shuddhAdvaitAjADyasahajAmanaskayoganidrAkhaNDA\- nandapadAnuvR^ittyA jIvanmukto bhavati . tachchAnanda\- samudramagnA yogino bhavanti . tadapekShayA indrAdayaH svalpAnandAH . evaM prAptAnandaH paramayogI bhavatItyupaniShat.h .. 5.. iti dvitIyaM brAhmaNam.h .. 2.. yAj~navalkyo mahAmunirmaNDalapuruShaM paprachCha svAminnamanaskalakShaNamuktamapi vismR^itaM punastallakShaNaM brUhIti . tatheti maNDalapuruSho.abravIt.h . idamamanaskamatirahasyam.h . yajj~nAnena kR^itArtho bhavati tannitya.n shAMbhavImudrAnvitam.h . paramAtmadR^iShTyA tatpratyayalakShyANi dR^iShTvA tadanu sarveshamaprameyamaja.n shivaM paramAkAsha.n nirAlambamadvayaM brahmaviShNurudrAdInA\- mekalakShya.n sarvakAraNaM paraMbrahmAtmanyeva pashyamAno guhAviharaNameva nishchayena j~nAtvA bhAvAbhAvAdidvandvAtItaH sa.nviditamanonmanyanubhavastadanantaramakhilendriyakShayavashAdamanaska\- sukhabrahmAnandasamudre manaHpravAhayogarUpanivAtasthitadIpavadachalaM paraMbrahma prApnoti . tataH shuShkavR^ikShavanmUrchChAnidrAmaya\- niHshvAsochChvAsAbhAvAnnaShTadvandvaH sadAcha~nchalagAtraH paramashAnti.n svIkR^itya manaH prachArashUnyaM paramAtmani lInaM bhavati . payasrAvAnantara.n dhenustanakShIramiva sarvendriyavarge parinaShTe manonAshaM bhavati tadevAmanaskam.h . tadanu nityashuddhaH paramAtmAhameveti tattvamasItyupadeshena tvamevAhamahameva tvamiti tArakayogamArgeNAkhaNDAnandapUrNaH kR^itArtho bhavati .. 1.. paripUrNaparAkAshamagnamanAH prAptonmanyavasthaH sa.nnyastasarvendriyavargaH anekajanmArjitapuNyapu~njapakva\- kaivalyaphalo.akhaNDAnandanirastasarvakleshakashmalo brahmAhamasmIti kR^itakR^ityo bhavati . tvamevAha.n na bhedo.asti pUrNatvAtparamAtmanaH . ityuchcharantsamAli~Ngya shiShya.n j~naptimanInayat.h .. 2.. iti tR^itIyaM brAhmaNam.h .. 3.. atha ha yAj~navalkyo maNDalapuruShaM paprachCha vyomapa~nchakalakShaNa.n vistareNAnubrUhIti . sa hovAchAkAshaM parAkAshaM mahAkAsha.n sUryAkAshaM paramAkAshamiti pa~ncha bhavanti . bAhyAbhyantaramandhakAramayamAkAsham.h . bAhyasyAbhyantare kAlAnalasadR^ishaM parAkAsham.h . sabAhyAbhyantare.aparimitadyutinibha.n tattvaM mahAkAsham.h . sabAhyAbhyantare sUryanibha.n sUryAkAsham.h . anirvachanIyajyotiH sarvavyApaka.n niratishayAnandalakShaNaM paramAkAsham.h . eva.n tattallakShyadarshanAttattadrUpo bhavati . navachakra.n ShaDAdhAra.n trilakShya.n vyomapa~nchakam.h . samyagetanna jAnAti sa yogI nAmato bhavet.h .. 1.. iti chaturthaM brAhmaNam.h .. 4.. saviShayaM mano bandhAya nirviShayaM muktaye bhavati . ataH sarva.n jagachchittagocharam.h . tadeva chitta.n nirAshrayaM manonmanyavasthAparipakva.n layayogyaM bhavati . tallayaM paripUrNe mayi samabhyaset.h . manolayakAraNamahameva . anAhatasya shabdasya tasya shabdasya yo dhvaniH . dhvanerantargata.n jyotirjyotirantargataM manaH . yanmanastrijagatsR^iShTisthitivyasanakarmakR^it.h . tanmano vilaya.n yAti tadviShNoH paramaM padam.h . tallayAchChuddhAdvaitasiddhirbhedAbhAvAt.h . etadeva paramatattvam.h . sa tajj~no bAlonmatta\- pishAchavajjaDavR^ittyA lokamAcharet evamamanaskAbhyAsenaiva nityatR^iptiralpamUtrapurIShamitabhojanadR^iDhA~NgA\- jADyanidrAdR^igvAyuchalanAbhAvabrahmadarshanAjj~nAta\- sukhasvarUpasiddhirbhavati . eva.n chirasamAdhijanita\- brahmAmR^itapAnaparAyaNo.asau sa.nnyAsI paramaha.nsa avadhUto bhavati . taddarshanena sakala.n jagatpavitraM bhavati . tatsevAparo.aj~no.api mukto bhavati . tatkulamekottarashata.n tArayati . tanmAtR^ipitR^ijAyApatyavarga.n cha muktaM bhavatItyupaniShat.h .. AUM pUrNamadaH pUrNamidaM pUrNAtpUrNamudachyate . pUrNasya pUrNamAdAya pUrNamevAvashiShyate .. AUM shAntiH shAntiH shAntiH .. iti maNDalabrAhmaNopaniShatsamAptA .. ## Encoded by Sunder Hattangadi (sunderh@hotmail.com) \medskip\hrule\obeylines Please send corrections to sanskrit at cheerful dot c om Last updated \today https://sanskritdocuments.org \end{document}