% Text title : TripadvibhuMahanarayana Upanishad % File name : tripadvibhu.itx % Category : upanishhat, svara % Location : doc\_upanishhat % Author : Vedic tradition % Transliterated by : Sunder Hattangadi % Proofread by : Sunder Hattangadi % Description-comments : 52 / 108; Atharva Veda - Vaishnava upanishad % Latest update : May 09, 2000, November 9, 2014 % Send corrections to : sanskrit at cheerful dot c om % % This text is prepared by volunteers and is to be used for personal study % and research. The file is not to be copied or reposted for promotion of % any website or individuals or for commercial purpose without permission. % Please help to maintain respect for volunteer spirit. % \documentstyle[11pt,multicol,itrans]{article} #include=ijag.inc #endwordvowel=.h \portraitwide \parindent=100pt \let\usedvng=\Largedvng % for 1 column \pagenumbering{itrans} \def\engtitle#1{\hrule\medskip\centerline{\LARGE #1}} \def\itxtitle#1{\medskip\centerline{\LARGEdvng #1}\medskip\hrule} \def\endtitles{\medskip\obeyspaceslines} %% \begin{document} \engtitle{.. Tripad-Vibhuti-MahanArayana Upanishad ..}## \itxtitle{.. tripAdvibhUtimahAnArAyaNopaniShat ..}##\endtitles ## yatrApahnavatA.n yAti svAvidyApadavibhramaH | tattripAnnArAyaNAkhya.n svamAtramavashiShyate || AUM bhadra.n karNebhiH shruNuyAma devAH | bhadra.n pashyemAkShabhiryajatrAH | sthiraira~NgaistuShTuvA{\m+}sastanUbhirvyashema devahita.n yadAyuH || atha paramatattvarahasya.n jij~nAsuH parameShThI devamAnena sahasrasa.nvatsara.n tapashchachAra | sahasravarShe.atIte.atyugratIvratapasA prasannaM bhagavantaM mahAviShNuM brahmA paripR^ichChati bhagavan paramatattvarahasyaM me brUhIti | paramatattvarahasyavaktA tvameva nAnyaH kashchidasti tatkathamiti | tadevochyate | tvameva sarvaj~naH | tvameva sarvashaktiH | tvameva sarvAdhAraH | tvameva sarvasvarUpaH | tvameva sarveshvaraH | tvameva sarvapravartakaH | tvameva sarvapAlakaH | tvameva sarvanivartakaH | tvameva sadasadAtmakaH | tvameva sadasadvilakShaNaH | tvamevAntarbahirvyApakaH | tvamevAtisUkShmataraH | tvamevAtimahato mahIyAn | tvameva sarvamUlAvidyAnivartakaH | tvamevAvidyAvihAraH | tvamevAvidyAdhArakaH | tvameva vidyAvedyaH | tvameva vidyAsvarUpaH | tvameva vidyAtItaH | tvameva sarvakAraNahetuH | tvameva sarvakAraNasamaShTiH | tvameva sarvakAraNavyaShTiH | tvamevAkhaNDAnandaH | tvameva paripUrNAnandaH | tvameva niratishayAnandaH | tvameva turIyaturIyaH | tvameva turIyAtItaH | tvameva anantopaniShadvimR^igyaH | tvamevAkhilashAstrairvimR^igyaH | tvameva brahmeshAnapurandarapurogamairakhilAmarairakhilAgamairvimR^igyaH | tvameva sarvamumukShubhirvimR^igyaH | tvamevAmR^itamayairvimR^igyaH | tvamevAmR^itamayastvamevAmR^itamayastvamevAmR^itamayaH | tvameva sarva.n tvameva sarva.n tvameva sarvam | tvameva mokShastvameva mokShadastvamevAkhilamokShasAdhanam | na ki~nchidasti tvadvyatiriktam | tvadvyatirikta.n yatki.nchitpratIyate tatsarva.n bAdhitamiti nishchayam | tasmAttvameva vaktA tvamevagurustvameva pitA tvameva sarvaniyantA tvameva sarva.n tvameva sadA dhyeya iti sunishchitaH | paramatattvaj~nastamuvAcha mahAviShNuratiprasanno bhUtvA sAdhusAdhviti sAdhuprasha.nsApUrva.n sarvaM paramatattvarahasya.n te kathayAmi | sAvadhAnena shruNu | brahman devadarshItyAkhyAtharvaNashAkhAyAM paramatattvarahasyAkhyAtharvaNamahAnArAyaNopaniShadi gurushiShyasa.nvAdaH purAtanaH prasiddhatayA jAgarti | purA tatsvarUpaj~nAnena mahAntaH sarvaM brahmabhAva.n gatAH | yasya shravaNena sarvabandhaH pravinashyanti | yasya j~nAnena sarvarahasya.n viditaM bhavati | tatsvarUpa.n kathamiti | shAnto dAnto.ativiraktaH sushuddho gurubhaktastaponiShThaH shiShyo brahmaniShTha.n gurumAsAdya pradakShiNapUrvaka.n daNDavatpraNamya prA~njalirbhUtvA vinayenopasa.ngamya bhagavan guro me paramatattvarahasya.n vivichya vaktavyamiti | atyAdarapUrvakamiti harSheNa shiShyaM bahUkR^itya gururvadati | paramatattvarahasyopaniShatkramaH kathyate savAdhAnena shrUyatAm .kathaM brahma | kAlatrayAbAdhitaM brahma | sarvakAlAbAdhitaM brahma | saguNanirguNasvarUpaM brahma | AdimadhyAntashUnyaM brahma | sarva.n khalvidaM brahma | mAyAtIta.n guNAtItaM brahma | anantamaprameyAkhaNDaparipUrNaM brahma | advitIyaparamAnandashuddhabuddhamuktasatyasvarUpavyApakAbhinnAparichChinaM brahma | sachchidAnandasvaprakAshaM brahma | manovAchAmagocharaM brahma | amitavedAntavedyaM brahma | deshataH kAlato vastutaH parichChedarahitaM brahma | sarvaparipUrNaM brahma turIya.n nirAkAramekaM brahma | advaitamanirvAchyaM brahma | praNavAtmakaM brahma | praNavAtmakatvenoktaM brahma | praNavAdyakhilamantrAtmakaM brahma | pAdachatuShTayAtmakaM brahma | ki.n tatpAdachatuShTayaM brahma bhavati | avidyApAdaH suvidyApAdashchAnandapAdasturIyapAdasturIya iti | turIyapAdasturIyaturIya.n turIyAtIta.n cha | kathaM pAdachatuShTayasya bhedaH | avidyApadaH prathamaH pAdo vidyApAdo dvitIyaH AnandapAdastR^itIyasturIyapAdasturIya iti | mUlAvidyA prathamapAde nAnyatra | vidyAnandaturIyA.nshAH sarveShu pAdeShu vyApya tiShThanti | eva.n tarhi vidyAdInAM bhedaH kathamiti | tattatprAdhAnyena tattadvyapadeshaH | vastutastvabheda eva | tatrAdhastanamekaM pAdamavidyAshabalaM bhavati | uparitanapAdatraya.n shuddhabodhAnandalakShaNamamR^itaM bhavati | tachchAnirvAchyamanirdeshyamakhaNDAnandaikarasAtmakaM bhavati | tatra madhyamapAdamadhyapradeshe.amitatejaHpravAhAkAratayA nityavaikuNTha.n vibhAti | tachcha niratishayAnandAkhaNDabrahmAnandanijamUrtyAkAreNa jvalati | aparichChinnamaNDalAni yathA dR^ishyante tadvadakhaNDAnandAmitavaiShNavadivyatejorAshyantargatavilasanmahAviShNoH paramaM pada.n virAjate | dugdhodadhimadhyasthitAmR^itAmR^itakalashavadvaiShNava.n dhAma parama.n sa.ndR^ishyate | sudarshanadivyatejo.antargataH sudarshanapuruSho yathA sUryamaNDalAntargataH sUryanArAyaNo.amitAparichChinnAdvaitaparamAnandalakShaNatejorAshyantargata AdinArAyaNastathA sa.ndR^ishyate | sa eva turIyaM brahma sa eva turIyAtItaH sa eva viShNuH sa eva samastabrahmavAchakavAchyaH sa eva para.njyotiH sa eva mAyAtItaH sa eva guNAtItaH sa eva kAlAtItaH sa eva akhilakarmAtItaH sa eva satyopAdhirahitaH sa eva parameshvaraH sa eva chirantanaH puruShaH praNavAdyakhilamantravAchakavAchya AdyantashUnya AdideshakAlavastuturIyasa.nj~nAnityaparipUrNaH pUrNaH satyasa.nkalpa AtmArAmaH kAlatrayAbAdhitanijasvarUpaH svaya.njyotiH svayamprakAshamayaH svasamAnAdhikaraNashUnyaH svasamAnAdhikashUnyo na divArAtrivibhAgo na sa.nvatsarAdikAlavibhAgaH svAnandamayAnantAchintyavibhava AtmAntarAtmA paramAtmA j~nAnAtmA turIyAtmetyAdivAchakavAchyo.advaitaparamAnando vibhurnityo niShkala~Nko nirvikalpo nira~njano nirAkhyAtaH shuddho deva eko nArAyaNo na dvitIyo.asti kashchiditi ya eva.n veda sa puruShastadIyopAsanayA tasya sAyujyametItyasa.nshayamityupaniShat || ityAtharvaNamahAnArAyaNopaniShadi pAdachatuShTayasvarUpanirUpaNa.n nAma prathamo.adhyAyaH || 1|| atheti hovAcha chChAtro guruM bhagavantam | bhagavanvaikuNThasya nArAyaNasya cha nityatvamuktvam | sa eva turIyamityuktameva | vaikuNThaH sAkAro nArAyaNaH sAkArashcha | turIya.n tu nirAkAram | sAkAraH sAvayavo niravayava.n nirAkAram | tasmAtsAkAramanitya.n nitya.n nirAkAramiti shruteH | yadyatsAvayava.n tattadanityamityanumAnAchcheti pratyakSheNa dR^iShTatvAchcha | atastayoranityatvameva vaktumuchitaM bhavati | kathamukta.n nityatvamiti | turIyamakSharamiti shruteH | turIyasya nityatvaM prasiddham | nityatvAnityatve parasparaviruddhadharmau | tayorekasminbrahmaNyatyantaviruddhaM bhavati | tasmAdvaikuNThasya cha nArAyaNasya cha nityatvameva vaktumuchitaM bhavati | satyameva bhavatIti deshikaM pariharati | sAkArastu dvividhaH | sopAdhiko nirupAdhikashcha | tatra sopAdhikaH sAkAraH kathamiti | AvidyakamakhilakAryakaraNajAmavidyApAda eva nAnyatra | tasmAtsamastAvidyopAdhiH sAkAraH sAvayava eva | sAvayavatvAdavashyamanityaM bhavatyeva | sopAdhikasAkAro varNitaH | tarhi nirupAdhika sAkAraH kathamiti | nirupAdhikasAkArastrividhaH | brahmavidyAsAkArashchAnandasAkArubhayAtmakasAkArashcheti | brahmavidyAsAkArashchAnandasAkAra ubhayAtmakasAkArashcheti | trividhasAkAro.api punardvividho bhavati | nityasAkAro muktasAkArashcheti | nityasAkArastvAdyantashUnyaH shAshvataH | upAsanayA ye mukti.n gatAsteShA.n sAkAro muktasAkAraH | tasyAkhaNDaj~nAnenAvirbhAvo bhavati | so.api shAshvataH | muktasAkArastvaichChika iti | anye vadanti shAshvatatva.n kathamiti | advaitAkhaNDaparipUrNaniratishayaparamAnanda\- shuddhabuddhamuktasatyAtmakabrahma chaitanyasAkAratvAt nirupAdhikasAkArasya nityatva.n siddhameva | tasmAdeva nirupAdhikasAkArasya niravayavatvAtsvAdhikamapi dUrato nirastameva | niravayavaM brahmachaitanyamiti sarvopaniShatsu sarvashAstrasiddhAnteShu shrUyate | atha cha vidyAnandaturIyANAmabheda eva shrUyate | sarvatra vidyAdisAkArabhedaH kathamiti | satyamevoktamiti deshikaH pariharati | vidyAprAdhAnyena vidyAsAkAraH AnandaprAdhAnyenAnandasAkAraH ubhayaprAdhAnyenobhayAtmakasAkArashcheti | prAdhAnyenAtra bheda eva | sa bhedo vastutastvabheda eva | bhagavannakhaNDAdvaitaparamAnandalakShaNaparabrahmaNaH sAkAranirAkArau viruddhadharmau | viruddhobhayAtmakatva.n kathamiti | satyameveti guruH pariharati | yathA sarvagatasya nirAkArasya mahAvAyoshcha tadAtmakasya tvakpatitvena prasiddhasya sAkArasya mahAvAyudevasya chAbheda eva shrUyate sarvatra | yathA pR^ithIvyAdInA.n vyApakasharIrANA.n devavisheShaNA.n cha tadvilakShaNatadabhinnavyApakA parichChinnA nijamUrtyAkAradevatAH shrUyante sarvatra tadvatparabrahmaNaH sarvAtmakasya sAkAranirAkArabhedavirodho nAstyeva vividhavichitrAnantashakteH parabrahmaNaH svarUpaj~nAnenavirodho na vidyate | tadabhAve satyanantavirodho bhavati | atha cha rAmakR^iShNAdyavatAreShvadvaitaparamAnandalakShaNaparabrahmaNaH paramatattvaparamavibhavAnusandhAna.n svIyatvena shrUyate sarvatra | sarvaparipUrNasyAdvaitaparamAnandalakShaNaparabrahmaNastu ki.n vaktavyam | anyathA sarvaparipUrNasya parabrahmaNaH paramArthataH sAkAra.n vinA kevala nirAkAratva.n yadyabhimata.n tarhi kevalanirAkArasya gaganasyeva parabrahmaNo.api jaDatvamApadyeta | tasmAtparabrahmaNaH paramArthataH sAkAranirAkArau svabhAvasiddhau | tathAvidhasyAdvaitaparamAnandalakShaNasyAdinArAyaNasyonmeShanimeShAbhyAM mUlAvidyodayasthitilayA jAyante | kadAchidAtmArAmasyAkhilaparipUrNasyAdinArAyaNasya svechChAnusAreNonmeSho bhavati | avyaktAnmUlAvirbhAvo mUlAvidyAvirbhAvashcha | tasmAdeva sachChabdavAchyaM brahmAvidyAshabalaM bhavati | tato mahat | mahato.aha~NkAraH | aha~NkArAtpa~nchatanmAtrANi | pa~nchatanmAtrebhyaH pa~nchamahAbhUtAni | pa~nchamahAbhUtebhyo brahmaikapAdavyAptamekamavidyANDa.n jAyate | tatra tattvato guNAtItashuddhasattvamayo lIlAgR^ihItaniratishayAnandalakShaNo mAyopAdhiko nArAyaNa AsIt | sa eva nityaparipUrNaH pAdavibhUtivaikuNThanArAyaNaH | sa chAnantakoTibrahmANDAnAmudayasthitilayAdyakhilakAryakAraNajAla\- paramakAraNakAraNabhUto mahAmAyAtItasturIyaH parameshvaro jayati | tasmAtsthUlavirATsvarUpo jAyate | sasarvakAraNamUla.n virATsvarUpo bhavati | sa chAnantashIrShA puruSha anantAkShipANipAdo bhavati | anantashravaNaH sarvamAvR^itya tiShThati | sarvavyApako bhavati | saguNanirguNasvarUpo bhavati | j~nAnabalaishvaryashaktitejaHsvarUpo bhavati | vividhavichitrAnantajagadAkAro bhavati | niratishayanira~Nkushasarvaj~nasarvashaktisarvaniyantR^itvA\- dyanantakalyANaguNAkAro bhavati | vAchAmagocharAnantadivyatejorAshyAkAro bhavati | samastAvidyANDavyApako bhavati | sa chAnantamahAmAyAvilAsAnAmadhiShThAnavisheSha\- niratishayAdvaitaparamAnanda\- lakShaNaparabrahmavilAsavigraho bhavati | asyaikaikaromakUpAntareShvanantakoTi\- brahmANDAni sthAvarANi cha jAyante | teShvaNDeShu sarveShvekaikanArAyaNAvatAro jAyate | nArAyaNAddhiraNyagarbho jAyate | nArAyaNAdaNDavirATsvarUpo jAyate | nArAyaNAdakhilalokasraShTR^iprajApatayo jAyante | nArAyaNAdekAdasharudrAshcha jAyante | nArAyaNAdakhilalokAshcha jAyante | nArAyaNAdindro jAyate | nArAyaNAtsarvedevAshcha jAyante | nArAyaNAddvAdashAdityAH sarve vasavaH sarve R^iShayaH sarvANi bhUtAni sarvANi ChandA.nsi nArAyaNAdeva samutpadyante | nArAyaNAtpravartante | nArAyaNe pralIyante | atha nityo.akSharaH paramaH svarAT | brahmA nArAyaNaH | shivashcha nArAyaNaH | shakrashcha nArAyaNaH | dishashcha nArAyaNaH | vidishashcha nArAyaNaH | kAlashcha nArAyaNaH | karmAkhila.n cha nArAyaNaH | mUrtAmUrta.n cha nArAyaNaH | kAraNAtmaka.n sarva.n kAryAtmaka.n sakala.n nArAyaNaH | tadubhayavilakShaNo nArAyaNaH | para.njyotiH svaprakAshamayo brahmAnandamayo nityo nirvikalpo nira~njano nirAkhyAtaH shuddho deva eko nArAyaNo na dvitIyo.asti kashchit | na sa samAnAdhika ityasa.nshayaM paramArthato ya eva.n veda | sakalabandhA.nshChittvA mR^ityu.n tIrtvA sa mukto bhavati sa mukto bhavati | ya eva.n viditvA sadA tamupAste puruShaH sa nArAyaNo bhavati sa nArAyaNo bhavatItyupaniShat || ityAtharvaNamahAnArAyaNopaniShadi parabrahmaNaH sAkAranirAkArasvarUpanirUpaNa.n nAma dvitIyo.adhyAyaH || 2|| atha ChAtrastathetihovAcha | bhagavandeshika paramatattvaj~na savilAsamahAmUlA.avidyodayakramaH kathitaH | tadu prapa~nchotpattikramaH kIdR^isho bhavati | visheSheNa kathanIyaH | tasya tattva.n veditumichChAmi | tathetyuktvA gururityuvAcha .yathAnAdisarvaprapa~ncho dR^ishyate | nityo.anityo veti sa.nshayyete | prapa~ncho.api dvividhaH | vidyAprapa~nchashchAvidyAprapa~nchashcheti | vidyAprapa~nchasya nityatva.n siddhameva nityAnanda\- chidvilAsAtmakatvAt | atha cha shuddhabuddhamukta\- satyAnandasvarUpatvAchcha | avidyAprapa~nchasya nityatvamanityatva.n vA kathamiti | pravAhato nityatva.n vadanti kechana | pralayAdika.n shrUyamANatvAdanityatva.n vadantyanye | ubhaya.n na bhavati | punaH kathamiti | sa.nkochavikAsAtmakamahAmAyAvilAsAtmaka eva sarvo.apyavidyAprapa~nchaH | paramArthato na ki.nchidasti kShaNashUnyAnAdimUlA.avidyAvilAsatvAt | tatkathamiti | ekamevAdvitIyaM brahma | neha nAnAsti ki.nchana | tasmAdbrahmavyatirikta.n sarvaM bAdhitameva | satyameva parambrahma satya.n j~nAnamanantaM brahma | tataH savilAsamUlA.avidyopasa.nhArakramaH kathamiti | atyAdarapUrvakamatiharSheNa deshika upadishati | chaturyugasahasrANi brahmaNo divA bhavati | tAvatA kAlena punastasya rAtrirbhavati | dve ahorAtre eka.n dinaM bhavati | tasminnekasmindine AsatyalokAntamudayasthitilayA jAyante | pa~nchadashadinAni pakSho bhavati | pakShadvayaM mAso bhavati | mAsadvayamR^iturbhavati | R^itutrayamayanaM bhavati | ayanadvaya.n vatsaro bhavati | vatsarashataM brahmamAnena brahmaNaH paramAyuHpramANam .tAvatkAlastasya sthitiruchyate | sthityante.aNDavirATpuruShaH svA.nsha.n hiraNyagarbhamabhyeti | hiraNyagarbhasya kAraNaM paramAtmAnamaNDaparipAlakanArAyaNamabhyeti | punarvatsarashata.n tasya pralayo bhavati | tadA jIvAH sarve prakR^itau pralIyante | pralayaM sarvashUnyaM bhavati | tasya brahmaNaH sthitipralayAvAdinArAyaNasyA.nshenAvatIrNa\- syANDaparipAlakasya mahAviShNorahorAtrisa.nj~nakau | te ahorAtre eka.n dinaM bhavati | eva.n dinapakShamAsa\- sa.nvatsarAdibhedAchcha tadIyamAnena shatakoTivatsarakAlastasya sthitiruchyate | sthityante svA.nshaM mahAvirATpuruShamabhyeti | tataH sAvaraNaM brahmANDa.n vinAshameti | brahmANDAvaraNa.n vinashyati taddhi viShNoH svarUpam | tasya tAvatpralayo bhavati | pralaye sarvashUnyaM bhavati | aNDaparipAlakamahAviShNoH sthitipralayAvAdivirATpuruShasyAhorAtrisa.nj~nakau te ahorAtre eka.n dinaM bhavati | eva.n dinapakShamAsasa.nvatsarAdibhedAchcha tadIyamAnena shatakoTivatsarakAlastasya sthitiruchyate | sthityante AdivirATpuruShaH svA.nshamAyopAdhikanArAyaNamabhyeti | tasya virATpuruShasya yAvatsthitikAlastAvatpralayo bhavati | pralaye sarvashUnyaM bhavati | virATsthitipralayau mUlAvidyANDaparipAlaka\- syAdinArAyaNasyAhorAtrisa.nj~nakau | te ahorAtre eka.n dinaM bhavati | eva.n dinapakShamAsasa.nvatsarAdibhedAchcha tadIyamAnena shatakoTivatsarakAlastasya sthitiruchyate | sthityante tripAdvibhUtinArAyaNa syechChAvashAnnimeSho jAyate | tasmAnmUlAvidyANDasya sAvaraNasya vilayo bhavati | tataH savilAsamUlavidyA sarvakAryopAdhisamanvitA sadasadvilakShaNAnirvAchyA lakShaNashUnyAvirbhAvatirobhAvAtmikAnAdyakhilakAraNa\- kAraNAnantamahAmAyAvisheShaNavisheShitA paramasUkShmamUlakAraNamavyakta.n vishati | avyakta.n vishedbrahmaNi nirindhano vaishvAnaro yathA | tasmAnmAyopAdhika AdinArAyaNastathA svasvarUpaM bhajati | sarve jIvAshcha svasvarUpaM bhajante | yathA japAkusumasAnnidhyAdraktasphaTika\- pratItistadabhAve shuddhasphaTikapratItiH | brahmaNopi mAyopAdhivashAtsaguNaparichChinnAdipratItirupAdhi\- vilayAnnirguNaniravayavAdipratItirityupaniShat || ityAtharvaNamahAnArAyaNopaniShadi mUlAvidyApralayasvarUpaNa.n nAma tR^itIyo.adhyAyaH || 3|| AUM tatastasmAnnirvisheShamatinirmalaM bhavati | avidyApAdamatishuddhaM bhavati | shuddhabodhAnanda\- lakShaNakaivalyaM bhavati | brahmaNaH pAdachatuShTaya.n nirvisheShaM bhavati | akhaNDalakShaNAkhaNDaparipUrNa\- sachchidAnandasvaprakAshaM bhavati | advitIyamanIshvaraM bhavati | akhilakAryakAraNasvarUpamakhaNDachidghanAnanda\- svarUpamatidivyama~NgalAkAra.n niratishayAnandatejorAshi\- visheSha.n sarvaparipUrNAnantachinmayastagbhAkAra.n shuddhabodhAnandavisheShAkAramanantachidvilAsavibhUti\- samaShTyAkAramadbhutAnandAshcharyavibhUtivisheShAkAramananta\- paripUrNAnandadivyasaudAminInichayAkAram | evamAkAramadvitIyAkhaNDAnandabrahmasvarUpa.n nirUpitam | atha ChAtro vadati | bhagavanpAdabhedAdika.n katha.n kathamadvaitasvarUpamiti nirUpitam | deshikaH pariharati | virodho na vidyate brahmAdvitIyameva satyam | tathaivokta.n cha | brahmabhedo na kathito brahmavyatirikta.n na ki.nchidasti | pAdabhedAdikathana.n tu brahmasvarUpakathanameva | tadevochyate | pAdachatuShTayAtmakaM brahma tatraikamavidyApAdam | pAdatrayamamR^itaM bhavati | shAkhAntaropaniShatsvarUpameva nirUpitam | tamasastu para.n jyotiH paramAnandalakShaNam | pAdatrayAtmakaM brahma kaivalya.n shAshvataM paramiti | vedAhametaM puruShaM mahAntamAdityavarNa.n tamasaH parastAt | tameva.nvidvAnamR^itaiha bhavati | nAnyaH panthA vidyate.ayanAya | sarveShA.n jyotiShA.n jyotistamasaH paramuchyate | sarvasya dhAtAramachintyarUpamAdityavarNaM para.njyotistamasa upari vibhAti | yadekamavyaktamanantarUpa.n vishvaM purANa.n tamasaH parastAt | tadevarta.n tadu satyamAhustadeva satya.n tadeva brahma parama.n vishuddha.n kathyate | tamashshabdenAvidyA | pAdo.asya vishvA bhUtAni | tripAdasyAmR^ita.n divi | tripAdUrdhva udaitpuruShaH | pAdo.asyehAbhavatpunaH | tato vishva~N vyakrAmat | sAshanA.anashane abhi | vidyAnandaturIyAkhyapAdatrayamamR^itaM bhavati | avashiShTamavidyAshrayamiti | AtmArAmasyAnAdinArAyaNasya kIdR^ishAvunmeShanimeShau tayoH svarUpa.n kathamiti | gururvadati | parAgdR^iShTirunmeShaH | pratyagdR^iShTirnimeShaH | pratyagdR^iShTyA svasvarUpachintanameva nimeShaH | parAgdR^iShTyA svasvarUpachintanamevonmeShaH | yAvadunmeShakAlastAvannimeShakAlo bhavati | avidyAyAH sthitirunmeShakAle nimeShakAle tasyAH pralayo bhavati | yathA unmeSho jAyate tathA chirantanAtisUkShmavAsanAbalAtpunaravidyAyA udayo bhavati | yathApUrvamavidyAkAryANi jAyante | kAryakAraNopAdhibhedAjjIveshvarabhedo.api dR^ishyate | kAryopAdhiraya.n jIvaH kAraNopAdhirIshvaraH | Ishvarasya mahAmAyA tadAj~nAvashavartinI | tatsa.nkalpAnusAriNI vividhAnantamahAmAyA\- shaktisa.nsavetinAnantamahAmAyA jAlajananamandirA mahAviShNoH krIDAsharIrarUpiNI brahmAdInAmagocharA | etAM mahAmAyA.n tarantyeva ye viShNumeva bhajanti nAnye taranti kadAchana | vividhopayairapi avidyAkAryANyantaHkaraNAnyatItya kAlAnanu tAni jAyante | brahmachaitanya.n teShu pratibimbitaM bhavati | pratibimbA eva jIvA iti kathyante | antaHkaraNopAdhikAH sarve jIvA ityeva.n vadanti | mahAbhUtotthasUkShmA~NgopAdhikAH sarve jIvA ityeke vadanti | buddhipratibimbitachaitanya.n jIvA ityapare manyante | eteShAmupAdhInAmatyantabhedo na vidyate | sarvaparipUrNo nArAyaNastvanayA nijayA krIDati svechChayA sadA | tadvadavidyamAnaphalguviShayasukhAshayAH sarve jIvAH prabhAvantyasArasa.nsArachakre | evamanAdiparamparA vartate.anAdisa.nsAraviparItabhramAdityupaniShat || ityatharvaNashAkhAyA.n tripAdvibhUtimahAnArAyaNopaniShadi mahAmAyAtItAkhaNDAdvaitaparamAnandalakShaNaparabrahmaNaH paramatattvasvarUpanirUpaNa.n nAma chaturtho.adhyAyaH || 4|| pUrvakANDaH samAptaH || atha shiShyo vadati guruM bhagavanta.n namaskR^itya bhagavan sarvAtmanA naShTAyA avidyAyAH punarudayaH katham | satyameveti gururiti hovAcha | prAvR^iTkAlaprArambhe yathA maNDUkAdInAM prAdurbhAvastadvatsarvAtmanA naShTAyA avidyAyA unmeShakAle punarudayo bhavati | bhagavan katha.n jIvAnAmanAdisa.nsArabhramaH | tannivR^ittirvA kathamiti | katha.n mokShamArgasvarUpa.n cha | mokShasAdhana.n kathamiti | ko vA mokShopAyaH | kIdR^ishaM mokShasvarUpam | kA vA sAyujyamuktiH | etatsarva.n tattvataH kathanIyamiti | atyAdarapUrvakamatiharSheNa shiShyaM bahUkR^itya gururvadati shrUyatA.n sAvadhAnena | kutsitAnantajanmAbhyastAtyantotkR^iShTa\- vividhavichitrAnantaduShkarmavAsanAjAlavisheShairdehAtmaviveko na jAyate | tasmAdeva dR^iDhataradehAtmabhramo bhavati | ahamaj~naH ki.nchijj~no.ahamaha.n jIvo.ahamatyantaduHkhAkAro. ahamanAdisa.nsArIti bhramavAsanAbalAtsa.nsAra eva pravR^ittistannivR^ittyupAyaH kadApi na vidyate | mithyAbhUtAnsvapnatulyAnviShayabhogAnanubhUya vividhAnasa.nkhyAnatidurlabhAnmanorathAnanavaratamAshAsyamAnaH atR^iptaH sadA paridhAvati | vividhavichitrasthUlasUkShmotkR^iShTa\- nikR^iShTAnantadehAnparigR^ihya tattadehavihitavividhavichitrA.aneka\- shubhAshubhaprArabdhakarmANyanubhUya tattatkarmaphala\- vAsanAjAlavAsitAntaHkaraNAnAM punaHpunastattatkarmaphala\- viShayapravR^ittireva jAyate | sa.nsAranivR^ittimArgapravR^ittiH kadApi na jAyate | tasmAdaniShTameveShTamiva bhAti | iShTamevA.aniShTamiva bhAtyanAdisa.nsAraviparItabhramAt | tasmAtsarveShA.n jIvAnAmiShTaviShaye buddhiH sukhabuddhirduHkhabuddhishcha bhavati | paramArthatastvabAdhita\- brahmasukhaviShaye pravR^ittireva na jAyate | tatsvarUpaj~nAnAbhAvAt | tatkimiti na vidyate | kathaM bandhaH kathaM mokSha iti vichArAbhAvAchcha | tatkathamiti | aj~nAnaprAbalyAt | kasmAdaj~nAnaprAbalyamiti | bhaktij~nAnavairAgyavAsanAbhAvAchcha | tadabhAvaH kathamiti | atyantAntaHkaraNamalinavisheShAt | ataH sa.nsArataraNopAyaH kathamiti | deshikastameva kathayati | sakalavedashAstrasiddhAntarahasya\- janmAbhyastAtyantotkR^iShTasukR^itaparipAkavashAtsadbhiH sa~Ngo jAyate | tasmAdvidhiniShedhaviveko bhavati | tataH sadAchArapravR^ittirjAyate | sadAchArAdakhiladuritakShayo bhavati | tasmAdantaHkaraNamativimalaM bhavati | tataH sadgurukaTAkShamantaHkaraNamAkA~NkShati | tasmAtsadgurukaTAkShaleshavisheSheNa sarvasiddhayaH siddhyanti | sarvabandhAH pravinashyanti | shreyovighnAH sarve pralaya.n yAnti | sarvANi shreyA.nsi svayamevAyAnti | yathA jAtyandhasya rUpaj~nAna.n na vidyate tathA gurUpadeshena vinA kalpakoTibhistattvaj~nAna.n na vidyate | tasmAtsadgurukaTAkShaleshavisheSheNAchirAdeva tattvaj~nAnaM bhavati | yadA sadgurukaTAkSho bhavati tadA bhagavatkathAshravaNadhyAnAdau shraddhA jAyate | tasmAddhR^idayasthitAnAdidurvAsanAgranthivinAsho bhavati | tato hR^idayasthitAH kAmAH sarve vinashyanti | tasmAddhR^idayapuNDarIkakarNikAyAM paramAtmAvirbhAvo bhavati | tato dR^iDhatarA vaiShNavI bhaktirjAyate | tato vairAgyamudeti | vairAgyAdbuddhivij~nAnAvirbhAvo bhavati | abhyAsAttajj~nAna.n krameNa paripakvaM bhavati | pakvavij~nAnAjjIvanmukto bhavati | tataH shubhAshubhakarmANi sarvANi savAsanAni nashyanti | tato dR^iDhatarashuddhasAttvika\- vAsanayA bhaktyatishayo bhavati | bhaktyatishayena nArAyaNaH sarvamayaH sarvAvasthAsu vibhAti | sarvANi jaganti nArAyaNamayAni pravibhAnti | nArAyaNavyatirikta.n na ki.nchidasti | ityetadbuddhvA viharatyupAsakaH sarvatra | nirantarasamAdhiparamparAbhirjagadIshvarAkArAH sarvatra sarvAvasthAsu pravibhAnti | asya mahApuruShasya kvachitkvachidIshvarasAkShAtkAro bhavati | asya dehatyAgechChA yadA bhavati tadA vaikuNThapArShadAH sarve samAyAnti | tato bhagavaddhyAnapUrvaka.n hR^idayakamale vyavasthitamAtmAna.n sa.nchitya samyagupachArairabhyarchya ha.nsamantramuchcharantsarvANi dvArANi sa.nyamya samya~Nmano nirudhya chordhvagena vAyunA saha praNavena praNavAnusandhAnapUrvaka.n shanaiH shanairAbrahmarandhrAdvinirgatya so.ahamiti mantreNa dvAdashAntasthitaj~nAnAtmAnamekIkR^itya pa~nchopachArairabhyarchya punaH so.ahamiti mantreNa ShoDashAntasthitaj~nAnAtmAnamekIkR^itya samyagupachArairabhyarchya prAkR^itapUrvadehaM parityajya punaHkalpitamantramayashuddhabrahmatejomayaniratishayAnandamaya\- mahAviShNUsArUpyavigrahaM parigR^ihya sUryamaNDalAntargatAnanta\- divyacharaNAravindA~NguShThanirgataniratishayAnandamayAparanadI\- pravAhamAkR^iShya bhAvanayAtra snAtvA vastrAbharaNAdyupachArairAtmapUjA.n vidhAya sAkShAnnArAyaNo bhUtvA tato gurunamaskArapUrvakaM praNavagaruDa.n dhyAtvA dhyAnenAvirbhUta\- mahApraNavagaruDaM pa~nchopachArairArAdhya gurvanuj~nayA pradakShiNanamaskArapUrvakaM praNavagaruDamAruhya mahAviShNoH samastAsAdhAraNachihnachihnito mahAviShNoH samastAsAdhAraNadivyabhUShaNairbhUShitaH sudarshanapuruShaM puraskR^itya viShvaksenaparipAlito vaikuNThapArShadaiH pariveShTito nabhomArgamAvishya pArshvadvayasthitAnekapuNyalokAnatikramya tatratyaiH puNyapuruShairabhipUjitaH satyalokamAvishya brahmANamabhyarchya brahmaNA cha satyalokavAsibhiH sarvairabhipUjitaH shaivamIshAnakaivalyamAsAdya shiva.n dhyAtvA shivamabhyarchya shivagaNaiH sarvaiH shivena chAbhipUjito maharShimaNDalAnyatikramya sUryasomamaNDale bhittvA kIlakanArAyaNa.n dhyAtvA dhruvamaNDalasya darshana.n kR^itvA bhagavanta.n dhruvamabhipUjya tataH shi.nshumArachakra.n vibhidya shi.nshumAraprajApatimabhyarchya chakramadhyagata.n sarvAdhAra.n sanAtanaM mahAviShNumArAdhya tena pUjitastata uparyupari gatvA paramAnandaM prApya prakAshate | tato vaikuNThavAsinaH sarve samAyAnti tAntsarvAnsusampUjya taiH sarvairabhipUjita\- shchoparyupari gatvA virajAnadIM prApya tatra snAtvA bhagavaddhyAnapUrvakaM punarnimajjya tatrApa~nchIkR^itabhUtottha.n sUkShmA~Ngabhoga\- sAdhana.n sUkShmasharIramutsR^ijya kevalamantramayadivyatejomaya\- niratishayAnandamayamahAviShNusArUpyavigrahaM parigR^ihya tata unmajyAtmapUjA.n vidhAya pradakShiNanamaskArapUrvakaM brahmamayavaikuNThamAvishya tatratyAnvisheSheNa sampUjya tanmadhye cha brahmAnandamayAnantaprAkAraprAsAdatoraNa\- vimAnopavanAvalibhirjvalachChikharairupalakShito nirupamanityaniravadyaniratishayaniravadhika\- brahmAnandAchalo virAjate | tadupari jvalati niratishayAnandadivyatejorAshiH | tadabhyantarasa.nsthAne shuddhabodhAnandalakShaNa.n vibhAti | tadantarAle chinmayavedikA AnandavedikAnandavanavibhUShitA | tadabhyantare amitatejorAshistaduparijvalati | paramama~NgalAsana.n virAjate | tatpadmakarNikAyA.n shuddhasheShabhogAsana.n virAjate | tasyopari samAsInamAnandaparipAlakamAdinArAyaNa.n dhyAtvA tamIshvara.n vividhopachArairArAdhya pradakShiNanamaskArAnvidhAya tadanuj~nAtashcoparyupari gatvA pa~nchavaikuNThAnatItyANDavirATkaivalyaM prApya ta.n samArAdhopAsakaH paramAnandaM prApetyupaniShat || ityAtharvaNamahAnArAyaNopaniShadi sa.nsArataraNopAyakathanadvArA paramamokShamArgasvarUpanirUpaNa.n nAma pa~nchamo.adhyAyaH || 5|| yata upAsakaH paramAnandaM prApa sAvaraNaM brahmANDa.n cha bhittvA paritaH samavalokya brahmANDasvarUpa.n nirIkShya paramArthatastatsvarUpaM brahmaj~nAnenAvabudhya samastavedashAstretihAsapurANAni samastavidyAjAlAni brahmAdayaH surAH sarve samastAH paramarShayashchANDAbhyantaraprapa~nchaikadeshameva varNayanti | aNDasvarUpa.n na jAnanti | brahmANDAdbahiH prapa~nchaj~nAna.n na jAnatyeva | kuto.aNDAntarAntararbahiH prapa~nchaj~nAna.n dUrato mokShaprapa~nchaj~nAnamavidyA cheti kathaM brahmANDasvarUpamiti | kukkuTANDAkAraM mahadAdisamaShTyAkAraNamaNDa.n tapanIyamaya.n taptajAmbUnadaprabhamudyatkoTidivAkarAbha.n chaturvidhasR^iShTyupalakShitaM mahAbhUtaiH pa~nchabhirAvR^itaM mahadaha~NkR^ititamobhishcha mUlaprakR^ityA pariveShTitam | aNDabhItivishAla.n sapAdakoTiyojanapramANam | ekaikAvaraNa.n tathaiva | aNDapramANaM parito.ayutadvayakoTiyojanapramANaM mahAmaNDUkAdyanantashaktibhiradhiShThita.n nArAyaNakrIDAkantukaM paramANuvadviShNulokasusa.nlagna\- madR^iShTashrutavividhavichitrAnantavisheShairupalakShitam | asya brahmANDasya samantataH sthitAnyetAdR^ishAnyananta\- koTibrahmANDAni sAvaraNAni jvalanti | chaturmukhapa~nchamukhaShaNmukhasaptamukha\- aShTamukhAdisa.nkhyAkrameNa sahasrAvadhimukhA\- ntairnArAyaNA.nshai rajoguNapradhAnairekaikasR^iShTi\- kartR^ibhiradhiShThitAni viShNumaheshvarAkhyairnArAyaNA.nshaiH sattvatamoguNapradhAnairekaikasthitisa.nhArakartR^ibhiradhiShThitAni mahAjalaughamatsyabudbudAnantasa~Nghavadbhramanti | krIDAsaktajAlakakaratalAmalakavR^indavanmahAviShNoH karatale vilasantyanantakoTibrahmANDAni | jalayantrasthaghaTamAlikA\- jAlavanmahAviShNorekaikaromakUpAntareShvanantakoTibrahmANDAni sAvaraNAni bhramanti | samastabrahmANDAntarbahiH prapa~ncharahasyaM brahmaj~nAnenAvabudhya vividhavichitrAnantaparamavibhUtisamaShTi\- visheShantsamavalokyAtyAshcharyAmR^itasAgare nimajjya niratishayAnandapArAvAro bhUtvA samastabrahmANDajAlAni samulla~NghyAmitAparichChinnAnantatamaH sAgaramR^ittIrya mUlAvidyApura.n dR^iShTvA vividhavichitrAnantamahAmAyA\- visheShaiH pariveShTitAmanantamahAmAyAshaktisamaShTyAkArAmanantadivya\- tejojvAlAjAlairala~NkR^itAmanantamahAmAyAvilasAnAM paramAdhiShThAnavisheShAkArA.n shashvadamitAnandAchalopari vihAriNIM mUlaprakR^itijananImavidyAlakShmImeva.n dhyAtvA vividhopachArairArAdhya samastabrahmANDasamaShTijananI.n vaiShNavIM mahAmAyA.n namaskR^itya tayA chAnuj~nAtashchoparyupari gatvA mahAvirATpadaM prApa || mahAvirATsvarUpa.n kathamiti | samastAvidyApAdako virAT | vishvatashchakShuruta vishvatomukho vishvatohasta uta vishvataspAt | sambAhubhyA.n namati sampatatrairdyAvApR^ithivI janayandeva ekaH | na sandR^ishe tiShThati rUpamasya na chakShuShA pashyati kashchanainam | hR^idA manIShA manasAbhiklR^ipto ya ena.n viduramR^itAste bhavanti | manovAchAmagocharamAdivirATsvarUpa.n dhyAtvA vividhopachArairArAdhya tadanuj~nAtashchoparyupari gatvA vividhavichitrAnantamUlAvidyAvilAsAnavalokyopAsakaH paramakautukaM prApa | akhaNDaparipUrNaparamAnandalakShaNa\- parabrahmaNaH samastasvarUpavirodhakAriNyaparichChinna\- tiraskariNyAkArA vaiShNavI mahAyogamAyA mUrtimadbhirananta\- mahAmAyAjAlavisheShaiH pariShevitA tasyAH puramatikautuka\- matyAshcharyasAgarAnandalakShaNamamR^itaM bhavati | avidyAsAgarapratibimbitanityavaikuNThaprativaikuNThamiva vibhAti | upAsakastatpuraM prApya yogalakShmIma.ngamAyA.n dhyAtvA vividhopachArairArAdhya tayA sampUjitashchAnuj~nAta\- shchoparyupari gatvAnantamAyAvilAsAnavalokyopAsakaH paramakautukaM prApa || tata upari pAdavibhUtivaikuNThapuramAbhAti | atyAshcharyAnantavibhUtisamaShTyAkAra\- mAnandarasapravAhairala~NkR^itamabhitastara~NgiNyAH pravAhairatima~NgalaM brahmatejovisheShAkArairananta\- brahmavanairabhitastatamanantanityamuktairabhivyAptamananta\- chinmayaprAsAdajAlasa.nkulamanAdipAdavibhUtivaikuNTha\- mevamAbhAti | tanmadhye cha chidAnandAchalo vibhAti || tadupari jvalati niratishayAnandadivyatejorAshiH | tadabhyantare paramAnandavimAna.n vibhAti | tadabhyantarasa.nsthAne chinmayAsana.n virAjate | tatpadmakarNikAyA.n niratishayadivyatejorAshyantara\- samAsInamAdinArAyaNa.n dhyAtvA vividhopachAraista.n samArAdhya tenAbhipUjitastadanuj~nAtashchoparyuparigatvA sAvaraNamavidyANDa.n cha bhittvA vidyApAdamulla~Nghya vidyAvidyayoH sandhau vishvaksenavaikuNThapuramAbhAti || anantadivyatejojvAlAjAlairabhito.anIkaM prajvalantamananta\- bodhAnantabodhAnandavyUhairabhitastata.n shuddhabodha\- vimAnAvalibhirvirAjitamanantAnandaparvataiH paramakautuka\- mAbhAti | tanmadhye cha kalyANAchalopari shuddhAnanda\- vimAna.n vibhAti | tadabhyantare divyama~NgalAsana.n virAjate | tatpadmakarNikAyAM brahmatejorAshyabhyantarasamAsInaM bhagavadanantavibhUtividhiniShedhaparipAlaka.n sarvapravR^itti\- sarvahetunimittika.n niratishayalakShaNamahAviShNUsvarUpa\- makhilApavargaparipAlakamamitavikramameva.nvidha.n vishvaksena.n dhyAtvA pradakShiNanamaskArAnvidhAya vividhopachArairArAdhya tadanuj~nAtashchoparyupari gatvA vidyAvibhUtiM prApya vidyAmayAnantavaikuNThAnparito.avasthitAnbrahmatejomayA\- navalokyopAsakaH paramAnandaM prApa || vidyAmayAnanantasamudrAnatikramya brahmavidyA\- tara~NgiNImAsAdya tatra snAtvA bhagavaddhyAnapUrvakaM punarnimajjya mantramayasharIramutsR^ijya vidyAnanda\- mayAmR^itadivyasharIraM parigR^ihya nArAyaNasArUpyaM prApyAtmapUjA.n vidhAya brahmamayavaikuNThavAsibhiH sarvairnityamuktaiH supUjitastato brahmavidyApravAhairAnanda\- rasanirbharaiH krIDAnantaparvatairanantairabhivyAptaM brahmavidyAmahaiH sahasraprAkArairAnandAmR^itamayai\- rdivyagandhasvabhAvaishchinmayairanantabrahmavanairatishobhita\- mupAsakastveva.nvidhaM brahmavidyAvaikuNThamAvishya tadabhyantarasthitAtyantonnatabodhAnandaprAsAdAgrasthita\- praNavavimAnoparisthitAmapArabrahmavidyAsAmrAjyAdhidevatA\- mamoghanijamandakaTAkSheNAnAdimUlAvidyApralayakarImadvitIyA\- mekAmanantamokShasAmrAjyakShmImeva.n dhyAtvA pradakShiNanamaskArAnvidhAya vividhopachArairArAdhya puShpA~njali.n samarpya stutvA stotravisheShaistayAbhipUjita\- stadanugatashchoparyupari gatvA brahmavidyAtIre gatvA bodhAnandamayAnanantavaikuNThAnavalokya niratishayAnandaM prApya bodhAnandamayAnanantasamudrAnatikramya gatvAgatvA brahmavaneShu paramama~NgalAchalashroNIShu tato bodhAnandavimAnaparamparA\- sUpAsakaH paramAnandaM prApa || tataH shrItulasIvaikuNThapuramAbhAti paramakalyANamananta\- vibhavamamitatejorAshyAkAramanantabrahmatejorAshi\- samaShTyAkAra.n chidAnandamayAnekaprAkAravisheShaiH pariveShTitamamitabodhAnandAchaloparisthitaM bodhAnanda\- tara~NgiNyAH pravAhairatima~Ngala.n niratishayAnandairananta\- vR^indAvanairatishobhitamakhilapavitrANAM paramapavitra.n chidrUpairanantanityamuktairabhivyAptamAnandamayAnanta\- vimAnajalairala~NkR^itamamitatejorAshyantargatadivyatejorAshi\- visheShamupAsakastvevamAkAra.n tulasIvaikuNThaM pravishya tadantargatadivyavimAnoparisthitA.n sarvaparipUrNasya mahAviShNoH sarvA~NgeShu vihAriNI.n niratishayasaundaryalAvaNyAdhidevatAM bodhAnandamayairanantanityaparijanaiH pariShevitA.n shrIsakhI.n tulasImeva.n lakShmI.n dhyAtvA pradakShiNanamaskArAnvidhAya vividhopachArairArAdhya stutvA stotravisheShaistayAbhipUjita\- stadanuj~nAtashchoparyuparigatvA paramAnandatara~NgiNyAstIre gatvA tatra parito.avasthitA~nChuddhabodhAnandamayAnananta\- vaikuNThAnavalokya niratishayAnandaM prApya tatraityaishchidrUpaiH purANapuruShaishchAbhipUjitastato gatvAgatvA brahmavaneShu divyagandhAnandapuShpavR^iShTibhiH samanviteShu divya\- ma~NgalAlayeShu niratishayAnandAmR^itasAgareShvamitatejo\- rAshyAkAreShu kallolavanasa.nkuleShu tato.anantashuddhabodha\- vimAnajAlasa.nkulAnandAchalashroNIShUpAsakastata uparyupari gatvA vimAnaparamparAsvanantatejaHparvatarAjiShveva.n krameNa prApya vidyAnandamayoH sandhi.n tatrAnadatara~NgiNyAH pravAheShu snAtvA bodhAnandavanaM prApya shuddhabodhaparamAnandAnandAkAravana.n santatAmR^itapuShpavR^iShTibhiH pariveShTitaM paramAnandapravAhairabhivyAptaM mUrtimadbhiH paramama~NgalaiH paramakautukamaparichChinnAnanda\- sAgarAkAra.n krIDAnandaparvatairabhishobhita.n tanmadhye cha shuddhabodhAnandavaikuNTha.n yadeva brahmavidyApAdavaikuNTha.n sahasrAnandaprAkAraiH samujjvalati | anantAnandavimAnajAlasa.nkulamanantabodhasaudha\- visheShairabhito.anishaM prajvalanta.n krIDAnantamaNDapa\- visheShairvisheShitaM bodhAnandamayAnantaparamachChatra\- dhvajachAmaravitAnatoraNairala~NkR^itaM paramAnandavyUhairnityamuktairabhitastatamanantadivyatejaHparvata\- samaShTyAkAramaparichChinnAnantashuddhabodhAnantamaNDala.n vAchAmagocharAnandabrahmatejorAshimaNDalamAkhaNDalavisheSha.n shuddhAnandasamaShTimaNDalavisheShamakhaNDachidghanAnanda\- visheShameva.n tejomaNDalavidhaM bodhAnandavaikuNThamupAsakaH pravishya tatratyaiH sarvairabhipUjitaH paramAnandAchaloparyakhaNDa\- bodhavimAnaM prajvalati | tadabhyantare chinmayAsana.n virAjate | tadupari vibhAtyakhaNDAnandatejomaNDalam | tadabhyantare samAsIna\- mAdinArAyaNa.n dhyAtvA pradakShiNanamaskArAnvidhAya vividhopachAraiH susampUjya puShpA~njali.n samarpya stutvA stotravisheShaiH svarUpeNAvasthitamupAsakamavalokya tamupAsaka\- mAdinArAyaNaH svasi.nhAsane susa.nsthApya tadvaikuNThavAsibhiH sarvaiH samanvitaH samastamokShasAmrAjyapaTTAbhiShekamuddishya mantrapUtairapAsakamAnandakalashairabhiShichya divyama~Ngala\- mahAvAdyapuraHsara.n vividhopachArairabhyarchya mUrtimadbhiH sarvaiH svachihnairala~NkR^itya pradakShiNanamaskArAnvidhAya tvaM brahmAsi ahaM brahmAsmi Avayorantara.n na vidyate tvamevAhaM ahamevatvaM ityabhidhAyetyuktvAdinArAyaNastirodadhe tadetyupaniShat || ityAtharvaNamahAnArAyaNopaniShadi paramamokShamArgasvarUpanirUpaNa.n nAma ShaShThodhyAyaH || 6|| athopAsakastadAj~nayA nitya.n garuDamAruhya vaikuNThavAsibhiH sarvaiH pariveShTito mahAsudarshanaM puraskR^itya vishvaksenaparipAlitashchoparyupari gatvA brahmAnandavibhUtiM prApya sarvatrAvasthitAbrahmAnanda\- mayAnanantavaikuNThAnavalokya niratishayAnandasAgaro bhUtvAtmArAmAnandavibhUtipuruShAnanantAnavalokya tAnsarvAnupachAraiH samabhyarchya taiH sarvairabhipUjita\- shchopAsakastata uparyupari gatvA brahmAnandavibhUtiM prApyAnantadivyatejaHparvatairala~NkR^itAnparamAnanda\- laharIvanashobhitAnasa.nkhyAkAnAnandasamudrAnatikramya vividhavichitrAnantaparamatattvavibhUtisamaShTivisheShA\- nparamakautukAnbrahmAnandavibhUtivisheShanatikramyopAsakaH paramakautukaM prApa | tataH sudarshanavaikuNThapuramAbhAti nityama~Ngalamanantavibhava.n sahasrAnandaprakArapariveShTitamayutakukShyupalakShita\- manantotkaTajvaladaramaNDala.n niratishayadivyatejomaNDala.n vR^indArakaparamAnanda.n shuddhabuddhasvarUpamanantAnanda\- saudAminIparamavilAsa.n niratishayaparamAnandapArAvAra\- manantairAnandapuruShaishchidrUpairadhiShThitam | tanmadhye cha sudarshanaM mahAchakram | charaNaM pavitra.n vitataM purANa.n yena pUtastarati duShkR^itAni | tena pavitreNa shuddhena pUtA atipApmAnamarAti.n tarema | lokasya dvAramarchimatpavitram | jyotiShmadbhrAjamAnaM mahasvat | amR^itasya dhArA bahudhA dohamAnam | charaNa.n no loke sudhitA.n dadhAtu | ayutAra.n jvalantamayutArasamaShTyAkara.n niratishayavikramavilAsamananta\- divyAyudhadivyashaktisamaShTirUpaM mahAviShNoranargalapratApa\- vigrahamayutAyutakoTiyojanavishAlamanantajvAlajAlairala~NkR^ita.n samastadivyama~NgalanidAnamanantadivyatIrthAnA.n nijamandirameva.n sudarshanaM mahAchakraM prajvalati | tasya nAbhimaNDalasa.nsthAne upalakShyate niratishayAnanda\- divyatejorAshiH | tanmadhye cha sahasrArachakraM prajvalati | tadakhaNDadivyatejomaNDalAkAraM paramAnandasaudAminI\- nichayojjvalam | tadabhyantarasa.nsthAne ShaTshatArachakraM prajvalati | tasyAmitaparamatejaH paramavihArasa.nsthAnavisheSha.n vij~nAnaghanasvarUpam | tadantarAle trishatArachakra.n vibhAti | tachcha paramakalyANavilAsavisheShamanantachidAdityasamaShTyAkaram | tadabhyantare shatArachakramAbhAti | tachcha paramatejomaNDala\- visheSham | tanmadhye ShaShTyarachakramAbhAti | tachcha brahmatejaHparamavilAsavisheSham | tadabhyantarasa.nsthAne ShaTkoNachakraM prajvalati | tachchAparichChinnAnantadivyatejorAshyAkaram | tadabhyantare mahAnandapada.n vibhAti | tatkarNikAyA.n sUryenduvahnimaNDalAni chinmayAni jvalanti | tatropalakShyate niratishayadivyatejorAshiH | tadabhyantarasa.nsthAne yuagapaduditA\- nantakoTiraviprakAshaH sudarshanapuruSho virAjate | sudarshanapuruSho mahAviShNureva | mahaviShNoH samastAsAdhAraNachihnachihnitaH | evamupAsakaH sudarshanapuruSha dhyAtvA vividhopachArairArAdhya pradakShiNanamaskArAnvidhAyopAsakastenAbhipUjitastadanuj~nAta\- shchoparyupari gatvA paramAnandamayAnantavaikuNThAnavalokyopAsakaH paramAnandaM prApa | tata upari vividhavichitrAnantachidvilAsavibhUti\- visheShAnatikramyAnantaparamAnandavibhUtisamaShTivisheShAnanta\- niratishayAnantasamudrAnatItyopAsakaH krameNAdvaitasa.nsthAnaM prApa || kathamadvaitasa.nsthAnam | akhaNDAnandasvarUpa\- manirvAchyamatibodhasAgaramamitAnandasamudra.n vijAtIyavisheShavivarjita.n sajAtIyavisheShavisheShita.n niravayava.n nirAdhAra.n nirvikAra.n nira~njanamananta\- brahmAnandasamaShTikandaM paramachidvilAsa\- samaShTyAkAra.n nirmala.n niravadya.n nirAshraya\- matinirmalAnantakoTiraviprakAshaikasphuli~Ngamana\- ntopaniShadarthasvarUpamakhilapramANAtItaM manovAchAmagochara.n nityamuktasvarUpamanAdhAra\- mAdimadhyAntashUnya.n kaivalyaM parama.n shAnta.n sUkShmataraM mahato mahattaramaparimitAnandavisheSha.n shuddhabodhAnandavibhUtivisheShamanantAnandavibhUti\- visheShasamaShTirUpamakSharamanirdeshya.n kUTastha\- machala.n dhruvamadigdeshakAlamantarbahishcha tatsarva.n vyApya paripUrNaM paramayogibhirvimR^igya.n deshataH kAlato vastutaH parichChedarahita.n nirantarAbhinava.n nityaparipUrNamakhaNDAnandAmR^itavisheSha.n shAshvataM paramaM pada.n niratishayAnandAnantataTitparvatAkAra\- madvitIya.n svayamprakAshamanisha.n jvalati | paramAnanda\- lakShaNAparichChinnAnantapara.njyotiH shAshvata.n shashvadvibhAti | tadabhyantarasa.nsthAne.amitAnandachidrUpAchala\- makhaNDaparamAnandavisheShaM bodhAnandamahojjvala.n nityama~Ngalamandira.n chinmathanAvirbhUta.n chitsAramanantAshcharyasAgaramamitatejorAshyantargata\- tejovisheShamanantAnandapravAhairala~NkR^ita.n niratishayAnandapArAvArAkAra.n nirupamanityaniravadya\- niratishayaniravadhikatejorAshivisheSha.n niratishayAnanda\- sahasraprAkArairala~NkR^ita.n shuddhabodhasaudhAvali\- visheShairala~NkR^ita.n chidAnandamayAnantadivyArAmaiH sushobhita.n shashvadamitapuShpavR^iShTibhiH samantataH santatam | tadeva tripAdvibhUti vaikuNThasthAna.n tadeva paramakaivalyam | tadevAbAdhitaparamatattvam | tadevAnanto\- paniShadvimR^igyam | tadeva paramayogibhirmumukShibhiH sarvairAshAsyamAnam | tadeva sadghanam | tadeva chidghanam | tadevAnandaghanam | tadeva shuddhabodhaghanavisheSha\- makhaNDAnandabrahmachaitanyAdhidevatAsvarUpam | sarvAdhiShThAnamadvayaparabrahmavihAramaNDala.n niratishayAnandatejomaNDalamadvaitaparamAnandalakShaNa\- parabrahmaNaH paramAdhiShThAnamaNDala.n niratishaya\- paramAnandaparamamUrtivisheShamaNDalamanantaparama\- mUrtisamaShTimaNDala.n niratishayaparamAnandalakShaNa\- parabrahmaNaH paramamUrtiparamatattvavilAsavisheShamaNDalaM bodhAnandamayAnantaparamavilAsavibhUtivisheShasamaShTi\- maNDalamanantachidvilAsavibhUtivisheShasamaShTimaNDala\- makhaNDashuddhachaitanyanijamUrtivisheShavigraha.n vAchAmagocharAnantashuddhabodhavisheShavigrahamanantAnanda\- samudrasamaShTyAkAramanantabodhAchalairadhiShThita.n niratishayAnandaparamama~NgalavisheShasamaShTyAkAra\- makhaNDAdvaitaparamAnandalakShaNaparabrahmaNaH paramamUrti\- paramatejaHpu~njapiNDavisheSha.n chidrUpAdityamaNDala.n dvAtri.nshadvyUhabhedairadhiShThitam | vyUhabhedAshcha keshavAdichaturvi.nshatiH | sudarshanAdinyAsamantrAH | sudarshanAdi yantroddhAraH | anantagaruDavishvaksenAshcha niratishayAnandAshcha | AnandavyUhamadhye sahasrakoTiyojanAyatonnata\- chinmayaprAsAdaM brahmAnandamayavimAnakoTibhi\- ratima~NgalamanantopaniShadarthArAmajAlasa.nkula.n sAmaha.nsakUjitairatishobhitamAnandamayAnantashikharai\- rala~NkR^ita.n chidAnandarasanirjharairabhivyAptamakhaNDA\- nandatejorAshyantarasthitamanantAnandAshcharyasAgara.n tadabhyantarasa.nsthAne.anantakoTiraviprakAshAtishaya\- prAkAra.n niratishayAnandalakShaNaM praNavAkhya.n vimAna.n virAjate | shatakoTishikharairAnandamayaiH samujjvalati | tadantarAle bodhAnandAchaloparyaShTAkSharI\- maNTapo vibhAti | tanmadhye cha chidAnandamayavedikAnanda\- vanavibhUShitA | tadupari jvalati niratishayAnandatejorAshiH | tadabhyantarasa.nsthAne.aShTAkSharIpadmavibhUShita.n chinmayAsana.n virAjate | praNavakarNikAyA.n sUryendu\- vahnimaNDalAni chinmayAni jvalanti | tatrAkhaNDAnanda\- tejorAshyantargataM paramama~NgalAkAramanantAsana.n virAjate | tasyopari cha mahAyantraM prajvalati | niratishaya\- brahmAnandaparamamUrtimahAyantra.n samastabrahma\- tejorAshisamaShTirUpa.n chitsvarUpa.n nira~njanaM parabrahma\- svarUpaM parabrahmaNaH paramarahasyakaivalyaM mahAyantramaya\- paramavaikuNThanArAyaNayantra.n vijayate | tatsvarUpa.n kathamiti | deshikastatheti hovAcha | Adau ShaTkoNachakram | tanmadhye ShaTdalapadmam | tatkarNikAyAM praNava AUMiti | praNavamadhye nArAyaNabIjamiti | tatsAdhyagarbhitaM mama sarvAbhIShTasiddhi.n kurukuru svAheti | tatpadmadaleShu viShNunR^isi.nhaShaDakShara\- mantrau AUM namo viShNave aiM klIM shrIM hrIM kShmauM phaT | taddalakapoleShu rAmakR^iShNaShaDakSharamantrau | rAM rAmAya namaH | klIM kR^iShNAya namaH | ShaTkoNeShu sudarshanaShaDakSharamantraH | sahasrAra huM phaDiti | ShaTkoNa\- kapoleShu praNavayuktashivapa~nchAkSharamantraH | AUM namaH shivAyeti | tadbahiH praNavamAlAyukta.n vR^ittam | vR^ittAdbahi\- raShTadalapadmam | teShu daleShu nArAyaNanR^isi.nha\- aShTAkSharamantrau | AUM namo nArAyaNAya | jayajaya narasi.nha | taddalasandhiShu rAmakR^iShNashrIkarAShTAkSharamantrAH | AUM rAmAya huM phaT svAhA | klIM dAmodarAya namaH | uttiShTha shrIkarasvAhA | tadbahiH praNavamAlAyukta.n vR^ittam | vR^ittadbahirnavadalapadmam | teShu daleShu rAmakR^iShNa\- hayagrIvanavAkSharamantrAH | AUM rAmachandrAya namAUM | klIM kR^iShNAya govindAya klIm | hlauM hayagrIvAya namo hlauM | taddalakapoleShu dakShiNAmUrtirIshvaram | tadbahi\- rnArAyaNabIjayukta.n vR^ittam | vR^ittadbahirdashadalapadmam | teShu daleShu rAmakR^iShNadashAkSharamantrau | huM jAnakI\- vallabhAya svAhA | gopIjanavallabhAya svAhA | taddalasandhiShu nR^isi.nhamAlAmantraH | AUM namo bhagavate shrImahAnR^isi.nhAya karAlada.nShTravadanAya mama vighnAtpachapacha svAhA | tadbahirnR^isi.nhaikAkSharayukta.n vR^ittam | kShmauM ityekAkSharam | vR^ittAdbahirdvAdashadalapadmam | teShu daleShu nArAyaNa\- vAsudevadvAdashAkSharamantrau | AUM namo bhagavate nArAyaNAya | AUM namo bhagavate vAsudevAya | taddalakapoleShu mahAviShNu\- rAmakR^iShNadvAdashAkSharamantrAshcha | AUM namo bhagavate mahAviShNave | AUM hrIM bharatAgraja rAma klIM svAhA | shrIM hrIM klIM kR^iShNAya govindAya namaH | tadbahirjaganmohana\- bIjayukta.n vR^itta.n klIM iti | vR^ittadbahishchaturdashadalapadmam | teShu daleShu lakShmInArAyaNahayagrIvagopAladadhivAmana\- mantrAshcha | AUM hrIM hrIM shrIM shrIM lakShmIvAsudevAya namaH | AUM namaH sarvakoTisarvavidyArAjAya klIM kR^iShNAya gopAlachUDAmaNaye svAhA | AUM namo bhagavate dadhivAmanAya AUM | taddalasandhiShvannapUrNeshvarImantraH | hrIM padmAvatyannapUrNe mAheshvarI svAhA | tadbahiH praNavamAlAyukta.n vR^ittam | vR^ittAdbahiH ShoDashadalapadmam | teShu daleShu shrIkR^iShNa\- sudarshanaShoDashAkSharamantrau cha | AUM namo bhagavate rukmiNIvallabhAya svAhA | AUM namo bhagavate mahAsudarshanAya huM phaT | taddalasandhiShu svarAH sudarshanamAlAmantrAshcha | a A i I u U R^i R^I lR^i lR^I e ai o au aM aH | sudarshanamahAchakrAya dIptarUpAya sarvato mA.n rakSharakSha sahasrAra huM phaT svAhA | tadbahirvarAhabIjayukta.n vR^ittam | taddhumiti | vR^ittadbahiraShTAdashadalapadmam | teShu daleShu shrIkR^iShNavAmanAShTAdashAkSharamantrau | klIM kR^iShNAya govindAya gopIjanavallabhAya svAhA | AUM namo viShNave surapataye mahAbalAya svAhA | taddalakapoleShu garuDapa~nchAkSharImantro garuDamAlAmantrashcha | kShipa AUM svAhA | AUM namaH pakShirAjAya sarvaviShabhUtarakShaH\- kR^ityAdibhedanAya sarveShTasAdhakAya svAhA | tadbahirmAyAbIjayukta.n vR^ittam | vR^ittadbahiH punaraShTadalapadmam | teShu daleShu shrIkR^iShNavAmanAShTAkSharamantrau | OM namo dAmodarAya | OM vAmanAya namaH OM | taddalakapoleShu nIlakaNThatryakSharIgaruDapa~nchAkSharImantrau cha | preM rIM ThaH | namo.aNDajAya | tadbahirmanmathabIjayukta.n vR^ittam | vR^ittadbahishchaturvi.nshatidalapadmam | teShu daleShu sharaNAgata\- nArAyaNamantrau nArAyaNahayagrIvagAyatrI mantrau cha | shrImannArAyaNacharaNau sharaNaM prapadye shrImate nArAyaNAya namaH | nArAyANAya vidmahe vAsudevAya dhImahi | tanno viShNuH prachodayAt | vAgIshvarAya vidmahe hayagrIvAya dhImahi | tanno ha.nsaH prachodayAt | taddalakapoleShu nR^isi.nhasudarshanagAyatrImantrAshcha | vajranakhAya vidmahe tIkShNada.nShTrAya dhImahi | tanno nR^isi.nhaH prachodayAt | sudarshanAya vidmahe hetirAjAya dhImahi | tannashchakraH prachodayAt | tatsaviturvareNyaM bhargo devasya dhImahi | dhiyo yo naH prachodayAt | tadbahirhayagrIvaikAkSharayukta.n vR^itta.n hlohsaumiti | vR^ittAdbahirdvAtri.nshaddalapadmam | teShu daleShu nR^isi.nhahayagrIvAnuShTubhamantrau ugra.n vIraM mahAviShNu.n jvalanta.n sarvatomukham | nR^isi.nhaM bhIShaNaM bhadraM mR^ityumR^ityu.n namAmyaham | R^igyajuHsAmarUpAya vedAharaNakarmaNe | praNavodgIthavapuShe mahAshvashirase namaH | taddalakapoleShu rAmakR^iShNAnuShTubhamantrau | rAmabhadra maheshvAsa raghuvIra nR^ipottama | bho dashAsyAntakAsmAka.n rakShA.n dehi shriya.n cha me | devakIsuta govinda vAsudeva jagatpate | dehi me tanaya.n kR^iShNa tvAmaha.n sharaNa.n gataH | tadbahiH praNavasampuTitAgnibIjayukta.n vR^ittam | AUM ramomiti | vR^ittadbahiH ShaTtri.nshaddalapadmam | teShu daleShu hayagrIvaShaTtri.nshadakSharamantraH punaraShTatri.nshadakShara mantrashcha | ha.nsaH | vishvottIrNasvarUpAya chinmayAnandarUpiNe | tubhya.n namo hayagrIva vidyArAjAya viShNave | so.aham | hlauM AUM namo bhagavate hayagrIvAya sarvavAgIshvareshvarAya sarvavedamayAya sarvavidyA.n me dehi svAhA | taddalakapoleShu praNavAdinamontAshcha turthyantAH keshavAdichaturvi.nshatimantrAshcha | avashiShTadvAdashasthAneShu rAmakR^iShNagAyatrIdvayavarNachatuShTayamekaikasthale | AUM keshavAya namaH | AUM nArAyaNAya namaH | AUM mAdhavAya namaH | AUM govindAya namaH | AUM viShNave namaH | AUM madhusUdanAya namaH | AUM trivikramAya namaH | AUM vAmanAya namaH | AUM shrIdharAya namaH | AUM hR^iShIkeshAya namaH | AUM padmanAbhAya namaH | AUM dAmodarAya namaH | AUM sa~NkarShaNAya namaH | AUM vAsudevAya namaH | AUM pradyumnAya namaH | AUM aniruddhAya namaH | AUM puruShottamAya namaH | AUM adhokShajAya namaH | AUM nArasi.nhAya namaH | AUM achyutAya namaH | AUM janArdanAya namaH | AUM upendrAya namaH | AUM haraye namaH | AUM shrIkR^iShNAya namaH | dAsharathAya vidmahe sItAvallabhAya dhImahi | tanno rAmaH prachodayAt | dAmodarAya vidmahe vAsudevAya dhImahi | tannaH kR^iShNaH prachodayAt | tadbahiH praNavasampuTitA~NkushabIjayukta.n vR^ittam | AUM kromiti | tadbahiH punarvR^itta.n tanmadhye dvAdashakukShisthAnAni sAntarAlAni | teShu kaustubhavanamAlAshrIvatsasudarshanagaruDapadma\- dhvajAnantashAr~NgagadAsha~NkhanandakamantrAH praNavAdi\- namaontAshchaturthyantAH krameNa | AUM kaustubhAya namaH | AUM vanamAlAya namaH | AUM shrIvatsAya namaH | AUM sudarshanAya namaH | AUM garuDAya namaH | AUM padmAya namaH | AUM dhvajAya namaH | AUM anantAya namaH | AUM shAr~NgAya namaH | AUM gadAyai namaH | AUM sha~NkhAya namaH | AUM nandakAya namaH | tadantarAleShu##----##AUM vishvaksenAya namaH | AUMAchakrAya svAhA | AUM vichakrAya svAhA | AUM suchakrAya svAhA | AUM dhIchakrAya svAhA | AUM sa.nchakrAya svAhA | AUM jvAlachakrAya svAhA | AUM kruddholkAya svAhA | AUM mahotkAya svAhA | AUM vIryolkAya svAhA | AUM dyulkAya svAhA | AUM sahasrolkAya svAhA | iti praNavAdi mantrAH | tadbahiH praNavasampuTitagaruDapa~nchAkSharayukta.n vR^ittam | AUM kShipa AUM svAhAm | AUM tachcha dvAdashavajraiH sAntarAlairala~NkR^itam | teShu vajreShu AUM padmanidhaye namaH | AUM mahApadmanidhaye namaH | AUM garuDanidhaye namaH | sha~Nkhanidhaye namaH | AUM makaranidhaye namaH | AUM kachChapanidhaye namaH | AUM vidyAnidhaye namaH | AUM paramAnandanidhaye namaH | AUM mokShanidhaye namaH | AUM lakShmInidhaye namaH | AUM brahmanidhaye namaH | AUM shrImukundanidhaye namaH | AUM vaikuNThanidhaye namaH | tatsandhisthAneShu##----## AUM vidyAkalpakatarave namaH | AUM muktikalpakatarave namaH | AUM Anandakalpakatarave namaH | AUM brahmakalpakatarave namaH | AUM muktikalpakatarave namaH | AUM amR^itakalpakatarave namaH | AUM bodhakalpakatarave namaH | AUM vibhUtikalpakatarave namaH | AUM vaikuNThakalpakatarave namaH | AUM vedakalpakatarave namaH | AUM yogakalpakatarave namaH | AUM yaj~nakalpakatarave namaH | AUM padmakalpakatarave namaH | tachcha shivagAyatrIparabrahmamantrANA.n varNairvR^ittAkAreNa sa.nveShTya | tatpuruShAya vidmahe mahAdevAya dhImahi | tanno rudraH prachodayAt | shrIamannArAyaNo jyotirAtmA nArAyaNaH paraH | nArAyaNaparaM brahma nArAyaNa namo.astu te | tadbahiH praNavasampuTitashrIbIjayukta.n vR^ittam | AUM shrImomiti | vR^ittAdbahishchatvAri.nshaddalapadmam | teShu daleShu vyAhR^itishiraHsampuTitavedagAyatrI\- pAdachatuShTayasUryAShTAkSharamantrau | AUM bhUH | AUM bhuvaH | AUM suvaH | AUM mahaH | AUM janaH | AUM tapaH | AUM satyam | AUM tatsaviturvareNyam | AUM bhargo devasya dhImahi | AUM dhiyo yo naH prachodayAt | AUM parorajase sAvadom | AUM ApojyotI raso.amR^itaM brahma bhUrbhuvaH suvarom | AUM ghR^iNiH sUrya AdityaH | taddalasandhiShu praNavashrIbIjasampuTitanArAyaNabIja.n sarvatra | AUM shrImaM shrImom | tadbahiraShTashUlA~NkitabhUchakram | chakrAntashchakShurdikShu ha.nsaHsohammantrau praNavasampuTitA nArAyaNAstramantrAshcha | AUM ha.nsaH soham | AUM namo nArAyaNAya huM phaT | tadbahiH praNavamAlAsa.nyukta.n vR^ittam | vR^ittAdbahiH pa~nchAshaddalapadmam | teShu daleShu mAtR^ikA pa~nchAshadakSharamAlA lakAravarjyA | taddalasandhiShu praNavashrIbIjasampuTitarAmakR^iShNamAlAmantrau | AUM shrImoM namo bhagavate raghunandanAya rakShoghnavishadAya madhuraprasannavadanAyAmitatejase balAya rAmAya viShNave namaH | shrImoM namaH kR^iShNAya devakIputrAya vAsudevAya nirgalachChedanAya sarvalokAdhipataye sarvajaganmohanAya viShNave kAmitArthadAya svAhA shrImom | tadbahiraShTashUlA~NkitabhUchakram | teShu praNavasampuTitamahAnIlakaNThamantravarNAni | AUmmoM namo nIlakaNThAya | AUM shUlAgreShu lokapAlamantrAH praNavAdinamontAshchaturthyantAH krameNa | AUM indrAya namaH | AUM agnaye namaH | AUM yamAya namaH | AUM nirR^itaye namaH | AUM varuNAya namaH | AUM vAyave namaH | AUM somAya namaH | AUM IshAnAya namaH | tadbahiH praNavamAlAyukta.n vR^ittatrayam | tadbahirbhUpurachatuShTaya.n chaturdvArayuta.n chakrakoNachatuShTayamahAvajravibhUShitaM teShu vajreShu praNavashrIbIjasampuTitAmR^itabIjadvayam | AUM shrIM ThaM vaM shrImomiti | bahirbhUpuravIthyAm ##----## AUM AdhArashaktyai namaH | AUM mUlaprakR^ityai namaH | AUM AdikUrmAya namaH | AUM anantAya namaH | AUM pR^ithivyai namaH | madhyabhUpuravIthyAm ##----## AUM kShIrasamudrAya namaH | AUM ratnadvIpAya namaH | AUM maNimaNDapAya namaH | AUM shvetachChatrAya namaH | AUM kalpakavR^ikShAya namaH | AUM ratnasi.nhAsanAya namaH | prathamabhUpuravIthyAmoM dharmaj~nAnavairAgyaishva\- ryAdharmAj~nAnAvairAgyAnaishvaryasatvarajastamomAyA\- vidyAnantapadmAH praNavAdinamontAshchaturthyantAH krameNa | antavR^ittavIthyAmomanugrahAyai namaH | AUM namo bhagavate viShNave sarvabhUtAtmane vAsudevAya sarvAtmasa.nyoga\- yogapIThAtmane namaH | vR^ittavakAsheShu##----##bIjaM prANa.n cha shakti.n cha dR^iShTi.n vashyAdika.n tathA | mantrayantrAkhyagAyatrIprANasthApanameva cha | bhUtadikpAlabIjAni yantrasyA~NgAni vai dasha | mUlamantramAlAmantrakavachadigbandhanamantrAshcha | eva.nvidhametadyantraM mahAmantramaya.n yogadhIrAntaiH paramantrairala~NkR^ita.n ShoDashopachArairabhyarchita.n japahomAdinA sAdhitametadyantra.n shuddhabrahmatejomaya.n sarvAbhaya~Nkara.n samastaduritakShayakara.n sarvAbhIShTa\- sampAdaka.n sAyujyamuktipradametatparamavaikuNTha\- mahAnArAyaNayantraM prajvalati | tasyopari cha niratishayAnanda\- tejorAshyabhyantarasamAsIna.n vAchAmagocharAnanda\- tejorAshyAkAra.n chitsArAvirbhUtAnandavigrahaM bodhAnanda\- svarUpa.n niratishayasaundaryapArAvAra.n turIyasvarUpa.n turIyAtIta.n chAdvaitaparamAnandanirantarAtiturIyaniratishaya\- saundaryAnandapArAvAra.n lAvaNyavAhinIkallolataTidbhAsura.n divyama~NgalavigrahaM mUrtimadbhiH paramama~NgalairupasevyamAna.n chidAnandamayairanantakoTiraviprakAshairanantabhUShaNairala~NkR^ita.n sudarshanapA~nchajanyapadmagadAsishAr~NgamusalaparighAdyai\- shchinmayairanekAyudhagaNairmUrtimadbhiH susevitam | bAhyavR^ittavIthyA.n vimalotkarShiNI j~nAna kriyA yoga prahvI satyeshAnA praNavAdinamontAshchaturthyantAH krameNa | shrIvatsakaustubhavanamAlA~NkitavakShasaM brahmakalpavanAmR^ita\- puShpavR^iShTibhiH santatamAnandaM brahmAnandarasanirbharai\- rasa.nkhyairatima~Ngala.n sheShAyutaphaNAjAlavipulachChatrashobhita.n tatphaNAmaNDalodarchirmaNidyotitavigraha.n tada~NgakAntinirjharaistata.n niratishayabrahmagandhasvarUpa.n niratishayAnandabrahmagandha\- visheShakAramanantabrahmagandhAkArasamaShTivisheShamantAnanda\- tulasImAlyairabhinava.n chidAnandamayAnantapuShpamAlyairvirAjamAna.n tejaHpravAhatara~NgatatparamparAbhirjvalanta.n niratishayAnanda.n kAntivisheShAvartairabhito.anishaM prajvalantaM bodhAnandamayAnanta\- dhUpadIpAvaliniratishobhita.n niratishayAnandachAmaravisheShaiH parisevita.n nirantaranirupamaniratishayotkaTaj~nAnAnandAnantaguchCha\- phalairala~NkR^ita.n chinmayAnandadivyavimAnachChatradhvajarAjibhi\- rvirAjamAnaM paramama~NgalAnantadivyatejobhirjvalantamanisha.n vAchAmagocharamanantatejorAshyantargatamardhamAtrAtmaka.n turya.n dhvanyAtmaka.n turIyAtItamavAchya.n nAdabindukalAdhyAtma\- svarUpa.n chetyAdyanantAkAreNAvasthita.n nirguNa.n niShkriya.n nirmala.n niravadya.n nira~njana.n nirAkAra.n nirAshraya.n niratishayAdvaita\- paramAnandalakShaNamAdinArAyaNa.n dhyAyedityupaniShat || ityAtharvaNamahAnArAyaNopaniShadi paramamokShasvarUpa\- nirUpaNadvArA tripAdvibhUtiparamavaikuNThamahAnArAyaNa\- yantrasvarUpanirUpaNa.n nAma saptamo.adhyAyaH || 7|| tataH pitAmahaH paripR^ichChati bhagavantaM mahAviShNuM bhagava~nChuddhAdvaitaparamAnandalakShaNaparabrahmaNastava katha.n viruddhavaikuNThaprAsAdaprAkAravimAnAdyanantavastubhedaH | satyamevoktamiti bhagavAnmahAviShNuH pariharati | yathA shuddhasuvarNasya kaTakamukuTA~NgadAdibhedaH | yathA samudrasalilasya sthUlasUkShmatara~NgaphenabudbuadakaralavaNa\- pAShANAdyanantavastubhedaH | yathA bhUmeH parvatavR^ikSha\- tR^iNagulmalatAdyanantavastubhedaH | tathaivAdvaitaparamAnanda\- lakShaNaparabrahmaNo mama sarvAdvaitamupapannaM bhavatyeva | matsvarUpameva sarvaM madvyatiriktamaNumAtra.n na vidyate | punaH pitAmahaH paripR^ichChati | bhagavan paramavaikuNTha eva paramamokShaH | paramamokShastveka eva shrUyate sarvatra | kathamanantavaikuNThAshchAnantAnandasamudrAdayashchAnanta\- mUrtayaH santIti | tatheti hovAcha bhagavAnmahAviShNuH | ekasminnavidyApAde.anantakoTibrahmANDAni sAvaraNAni shrUyante | tasminnekasminnaNDe bahavo lokAshcha bahavo vaikuNThAshchAnanta\- vibhUtayashcha santyeva | sarvANDeShvAnantalokAshchAnanta\- vaikuNThAH santIti sarveShA.n khalvabhimatam | pAdatraye.api ki.n vaktavya.n niratishayAnandAvirbhAvo mokSha iti mokShalakShaNaM pAdatraye vartate | tasmAtpAdatrayaM paramamokShaH | pAdatrayaM paramavaikuNThaH | pAdatrayaM paramakaivalyamiti | tataH shuddhachidAnandabrahmavilAsAnandAshchAnantaparamAnanda\- vibhUtayashchAnantavaikuNThAshchAnantaparamAnandasamudrAdayaH santyeva | upAsakastato.abhyetyaiva.nvidha.n nArAyaNa.n dhyAtvA pradakShiNanamaskArAnvidhAya vividhopachArairabhyarchya niratishayAdvaitaparamAnandalakShaNo bhUtvA tadagre sAvadhAneno\- pavishyAdvaitayogamAsthAya sarvAdvaitaparamAnandalakShaNA\- khaNDAmitatejorAshyAkAra.n vibhAvyopAsakaH svaya.n shuddha\- bodhAnandamayAmR^itaniratishayAnandatejorAshyAkAro bhUtvA mahAvAkyArthamanusmaran brahmAhamasmi ahamasmi brahmAhamasmi yo.ahamasmi brahmAhamasmi ahamevAhaM mA.n juhomi svAhA | ahaM brahmeti bhAvanayA yathA paramatejomahAnadI\- pravAhaparamatejaHpArAvAe pravishati | yathA paramatejaHpArAvAra\- tara~NgAH paramatejaHpArAvAre pravishanti | tathaiva sachchidAna\- ndAtmopAsakaH sarvaparipUrNAdvaitaparamAnandalakShaNe parabrahmaNi nArAyaNe mayi sachchidAtmako.ahamajo.ahaM paripUrNo.ahamasmIti pravivesha | tata upAsako nistara~NgAdvaitApAraniratishayasachchidAnanda samudro babhUva | yastvanena mArgeNa samyagAcharati sa nArAyaNo bhavatyasa.nshayameva | anena mArgeNa sarve munayaH siddhi.n gatAH | asa.nkhyAtAH paramayoginashcha siddhi.n gatAH | tataH shiShyo guruM paripR^ichChati | bhagavantsAlamba\- nirAlambayogau kathamiti brUhIti | sAlambastu samastakarmAti\- dUratayA karacharaNAdimUrtivishiShTaM maNDalAdyAlambana.n sAlambayogaH | nirAlambastu samastanAmarUpakarmAtidUratayA sarvakAmAdyantaHkaraNavR^ittisAkShitayA tadAlambanashUnyatayA cha bhAvana.n nirAlambayogaH | atha cha nirAlambayogAdhikArI kIdR^isho bhavati | amAnitvAdilakShaNopalakShito vaH puruShaH sa eva nirAlambayogAdhikArI kAryaH kashchidasti | tasmAtsarveShA\- madhikAriNAmanadhikAriNAM bhaktiyoga eva prashasyate | bhaktiyogo nirupadravaH | bhaktiyogAnmuktiH | buddhimatAmanAyAsenAchirAdeva tattvaj~nAnaM bhavati | tatkathamiti | bhaktavatsalaH svayameva sarvebhyo mokShavighnebhyo bhaktiniShThAnsarvAnparipAlayati | sarvAbhIShTA\- nprayachChati | mokSha.n dApayati | chaturmukhAdInA.n sarveShAmapi vinA viShNubhaktyA kalpakoTibhirmokSho na vidyate | kAraNena vinA kArya.n nodeti | bhaktyA vinA brahmaj~nAna.n kadApi na jAyate | tasmAttvamapi sarvopAyAnparityajya bhaktimAshraya | bhaktiniShTho bhava | bhaktiniShTho bhava | bhaktyA sarvasiddhayaH sidhyanti | bhaktyA.asAdhya.n na ki.nchidasti | eva.nvidha.n gurUpadeshamAkarNya sarvaM paramatattvarahasyamavabudhya sarvasa.nshayAnvidhUya kShiprameva mokSha.n sAdhayAmIti nishchitya tataH shiShyaH samutthAya pradakShiNanamaskAra.n kR^itvA gurubhyo gurupUjA.n vidhAya gurvanuj~nayA krameNa bhaktiniShTho bhUtvA bhaktyatishayena pakva.n vij~nAnaM prApya tasmAdanAyAsena shiShyaH kShiprameva sAkShAnnArAyaNo babhUvetyupaniShat || tataH provAchat bhagavAn mahAviShNushchaturmukhamavalokya brahman paramatattvarahasya.n te sarva.n kathitam | tatsmaraNa\- mAtreNa mokSho bhavati | tadanuShThAnena sarvamavidita.n viditaM bhavati | yatsvarUpaj~nAninaH sarvamavidita.n viditaM bhavati | tatsarvaM paramarahasya.n kathitam | guruH ka iti | guruH sAkShAdAdinArAyaNaH puruShaH | sa AdinArAyaNo.ahameva | tasmAnmAmeka.n sharaNa.n vraja | madbhaktiniShTho bhava | madIyopAsanA.n kuru | mAmeva prApsyasi | madvyatirikta.n sarvaM bAdhitam | madvyatiriktamabAdhita.n na ki.nchidasti | niratishayAnandAdvitIyo.ahameva | sarvaparipUrNo.ahameva | sarvAshrayo.ahameva | vAchAmagocharanirAkAraparabrahmasvarUpo.ahameva | madvyatiriktamaNumAtra.n na vidyate | ityevaM mahAviShNoH paramimamupadesha.n labdhvA pitAmahaH paramAnandaM prApa | viShNoH karAbhimarshanena divyaj~nAnaM prApya pitAmahastataH samutthAya pradakShiNanamaskArA\- nvidhAya vividhopachArairmahAviShNuM prapUjya prA~njalirbhUtvA vinayenopasa.ngamya bhagavan bhaktiniShThAM me prayachCha | tvadabhinnaM mAM paripAlaya kR^ipAlaya | tathaiva sAdhusAdhviti sAdhuprasha.nsApUrvakaM mahAviShNuH provAcha | madupAsakaH sarvotkR^iShTaH sa bhavati | madupAsanayA sarvama~NgalAni bhavanti | madupAsanayA sarva.n jayati | madupAsakaH sarvavandyo bhavati | madIyopAsakasyAsAdhya.n na ki.nchidasti | sarve bandhAH pravinashyanti | sadvR^ittamiva sarve devAsta.n sevante | mahAshreyA.nsi cha sevante | madupAsakastasmAnniratishayA\- dvaitaparamAnandalakShaNaparabrahma bhavati | yastu paramatattva\- rahasyAtharvaNamahAnArAyaNopaniShadamadhIte sarvebhyaH pApebhyo mukto bhavati | j~nAnAj~nAnakR^itebhyaH pAtakebhyo mukto bhavati | mahApAtakebhyaH pUto bhavati | rahasyakR^ita\- prakAshakR^itachirakAlAtyantakR^itebhyastebhyaH sarvebhyaH pApebhyo mukto bhavati | sa sakalalokA~njayati | sa sakalamantra\- japaniShTho bhavati | sa sakalavedAntarahasyAdhigataparamArthaj~no bhavati | sa sakalabhogabhugbhavati | sa sakalayogavidbhavati | sa sakala\- jagatparipAlako bhavati | so.advaitaparamAnandalakShaNaM parabrahma bhavati | idaM paramatattvarahasya.n na vAchya.n gurubhaktivihInAya | na chAshushrUShave vAchyam | na tapovihInAya nAstikAya | na dAmbhikAya madbhaktivihInAya | mAtsaryA~Nkitatanave na vAchyam | na vAchyaM madasUyAparAya kR^itaghnAya | idaM paramarahasya.n yo madbhakteShvabhidhAsyati | madbhaktiniShTho bhUtvA mAmeva prApsyati | Avayorya ima.n sa.nvAdamadhyeShyati | sa naro brahmaniShTho bhavati | shraddhAvAnanasUyuH shruNuyA\- tpaThati vA ya ima.n sa.nvAdamAvayoH sa puruSho matsAyujyameti | tato mahAviShNustirodadhe | tato brahmA svasthAna.n jagAmetyupaniShat || ityAtharvaNamahAnArAyaNopaniShadi paramasAyujyamukti\- svarUpanirUpaNa.n nAmAShTamo.adhyAyaH || 8|| iti tripAdvibhUtimahAnArAyaNopaniShatsamAptA || ## Encoded by Sunder Hattangadi \medskip\hrule\obeylines Please send corrections to sanskrit at cheerful dot c om Last updated \today https://sanskritdocuments.org \end{document}