% Text title : Drig-Drishya-Viveka % File name : drigdrishyaviveka.itx % Category : major\_works % Location : doc\_z\_misc\_major\_works % Author : Sw. Bharati Tirtha [Sringeri Mathadhipati 1328-1380] % Transliterated by : Sunder Hattangadi % Proofread by : Sunder Hattangadi % Description-comments : A prakarana grantha on Vedanta % Latest update : April 17, 2003, February 26, 2021 % Send corrections to : sanskrit at cheerful dot c om % % This text is prepared by volunteers and is to be used for personal study % and research. The file is not to be copied or reposted for promotion of % any website or individuals or for commercial purpose without permission. % Please help to maintain respect for volunteer spirit. % \documentstyle[11pt,multicol,itrans]{article} #include=ijag.inc #endwordvowel=.h \portraitwide \parindent=100pt \let\usedvng=\Largedvng % for 1 column \pagenumbering{itrans} \def\engtitle#1{\hrule\medskip\centerline{\LARGE #1}} \def\itxtitle#1{\medskip\centerline{\LARGEdvng #1}\medskip\hrule} \def\endtitles{\medskip\obeyspaceslines} %% \begin{document} \engtitle{.. Drig-Drishya-Viveka ..}## \itxtitle{.. dR^igdR^ishyavivekaH athavA vAkyasudhA ..}##\endtitles ## bhAratI tIrtha svAminA virachitaH rUpaM dR^ishyaM lochanaM dR^ik taddR^ishyaM dR^iktu mAnasam | dR^ishyA dhIvR^ittayaH sAkShI dR^igeva na tu dR^ishyate || 1|| nIlapItasthUlasUkShmahrasvadIrghAdi bhedataH | nAnAvidhAni rUpANi pashyellochanamekadhA || 2|| AndhyamAndyapaTutveShu netradharmeShu chaikadhA | sa~NkalpayenmanaH shrotratvagAdau yojyatAmidam || 3|| kAmaH sa~Nkalpasandehau shraddhA.ashraddhe dhR^itItare | hrIrdhIrbhIrityevamAdIn bhAsayatyekadhA chitiH || 4|| nodeti nAstametyeShA na vR^iddhiM yAti na kShayam | svayaM vibhAtyathAnyAni bhAsayetsAdhanaM vinA || 5|| chichChAyA.a.aveshato buddhau bhAnaM dhIstu dvidhA sthitA | ekAha~NkR^itiranyA syAdantaHkaraNarUpiNI || 6|| ChAyA.aha~NkArayoraikyaM taptAyaHpiNDavanmatam | tadaha~NkAratAdAtmyAddehashchetanatAmagAt || 7|| aha~NkArasya tAdAtmyaM chichChAyAdehasAkShibhiH | sahajaM karmajaM bhrAntijanyaM cha trividhaM kramAt || 8|| sambandhinoH satornAsti nivR^ittiH sahajasya tu | karmakShayAt prabodhAchcha nivartete kramAdubhe || 9|| aha~NkAralaye suptau bhaveddeho.apyachetanaH | aha~NkAravikAsArdhaH svapnaH sarvastu jAgaraH || 10|| antaHkaraNavR^ittishcha chitichChAyaikyamAgatA | vAsanAH kalpayet svapne bodhe.akShairviShayAn bahiH || 11|| mano.aha~NkR^ityupAdAnaM li~NgamekaM jaDAtmakam | avasthAtrayamanveti jAyate mriyate tathA || 12|| shaktidvayaM hi mAyAyA vikShepAvR^itirUpakam | vikShepashaktirli~NgAdi brahmANDAntaM jagat sR^ijet || 13|| sR^iShTirnAma brahmarUpe sachchidAnandavastuni | abdhau phenAdivat sarvanAmarUpaprasAraNA || 14|| antardR^igdR^ishyayorbhedaM bahishcha brahmasargayoH | AvR^iNotyaparA shaktiH sA saMsArasya kAraNam || 15|| sAkShiNaH purato bhAti li~NgaM dehena saMyutam | chitichChAyA samAveshAjjIvaH syAdvyAvahArikaH || 16|| asya jIvatvamAropAt sAkShiNyapyavabhAsate | AvR^itau tu vinaShTAyAM bhede bhAte.apayAti tat || 17|| tathA sargabrahmaNoshcha bhedamAvR^itya tiShThati | yA shaktistadvashAdbrahma vikR^itatvena bhAsate || 18|| atrApyAvR^itinAshena vibhAti brahmasargayoH | bhedastayorvikAraH syAt sarge na brahmaNi kvachit || 19|| asti bhAti priyaM rUpaM nAma chetyaMshapa~nchakam | AdyatrayaM brahmarUpaM jagadrUpaM tato dvayam || 20|| khavAyvagnijalorvIShu devatirya~NnarAdiShu | abhinnAH sachchidAnandAH bhidyete rUpanAmanI || 21|| upekShya nAmarUpe dve sachchidAnandatatparaH | samAdhiM sarvadA kuryAd.h\-hR^idaye vA.athavA bahiH || 22|| savikalpo nirvikalpaH samAdhirdvividho hR^idi | dR^ishyashabdAnuviddhena savikalpaH punardvidhA || 23|| (sarasvatIrahasyopaniShade shabdAnubhedena, shabdAnuvedhena) kAmAdyAshchittagA dR^ishyAstatsAkShitvena chetanam | dhyAyeddR^ishyAnuviddho.ayaM samAdhiH savikalpakaH || 24|| asa~NgaH sachchidAnandaH svaprabho dvaitavarjitaH | asmIti shabdaviddho.ayaM samAdhiH savikalpakaH || 25|| svAnubhUtirasAveshAddR^ishyashabdAvupekShya tu | nirvikalpaH samAdhiH syAnnivAtasthitadIpavat || 26|| hR^idIva bAhyadeshe.api yasmin kasmiMshcha vastuni | samAdhirAdyaH sanmAtrAnnAmarUpapR^ithakkR^itiH || 27|| akhaNDaikarasaM vastu sachchidAnandalakShaNam | ityavichChinnachinteyaM samAdhirmadhyamo bhavet || 28|| stabdhIbhAvo rasAsvAdAttR^itIyaH pUrvavanmataH | etaiH samAdhibhiH ShaDbhirnayet kAlaM nirantaram || 29|| dehAbhimAne galite vij~nAte paramAtmani | yatra yatra mano yAti tatra tatra samAdhayaH || 30|| bhidyate hR^idayagranthishChidyante sarvasaMshayAH | kShIyante chAsya karmANi tasmin dR^iShTe parAvare || 31|| avachChinnashchidAbhAsastR^itIyaH svapnakalpitaH | vij~neyastrividho jIvastatrAdyaH pAramArthikaH || 32|| avachChedaH kalpitaH syAdavachChedyaM tu vAstavam | tasmin jIvatvamAropAdbrahmatvaM tu svabhAvataH || 33|| avachChinnasya jIvasya pUrNena brahmaNaikatAm | tattvamasyAdivAkyAni jagurnetarajIvayoH || 34|| brahmaNyavasthitA mAyA vikShepAvR^itirUpiNI | AvR^ityAkhaNDatAM tasmin jagajjIvau prakalpayet || 35|| jIvo dhIsthachidAbhAso bhavedbhoktA hi karmakR^it | bhogyarUpamidaM sarvaM jagat syAdbhUtabhautikam || 36|| anAdikAlamArabhya mokShAt pUrvamidaM dvayam | vyavahAre sthitaM tasmAdubhayaM vyAvahArikam || 37|| chidAbhAsasthitA nidrA vikShepAvR^itirUpiNI | AvR^itya jIvajagatI pUrve nUtne tu kalpayet || 38|| pratItikAla evaite sthitatvAt prAtibhAsike | na hi svapnaprabuddhasya punaH svapne sthitistayoH || 39|| prAtibhAsikajIvo yastajjagat prAtibhAsikam | vAstavaM manyate.anyastu mithyeti vyAvahArikaH || 40|| vyAvahArikajIvo yastajjagadvyAvahArikam | satyaM pratyeti mithyeti manyate pAramArthikaH || 41|| pAramArthikajIvastu brahmaikyaM pAramArthikam | pratyeti vIkShate nAnyadvIkShate tvanR^itAtmanA || 42|| mAdhuryadravashaityAni nIradharmAstara~Ngake | anugamyAtha tanniShThe phene.apyanugatA yathA || 43|| sAkShisthAH sachchidAnandAH sambandhAdvyAvahArike | taddvAreNAnugachChanti tathaiva prAtibhAsike || 44|| laye phenasya taddharmA dravAdyAH syustara~Ngake | tasyApi vilaye nIre tiShThantyete yathA purA || 45|| prAtibhAsikajIvasya laye syurvyAvahArike | tallaye sachchidAnandAH paryavasyanti sAkShiNi || 46|| iti bhAratI tIrtha svAminA virachitaH dR^igdR^ishyavivekaH samAptaH || ## Encoded and proofread by Sunder Hattangadi \medskip\hrule\obeylines Please send corrections to sanskrit@cheerful.com Last updated \today https://sanskritdocuments.org \end{document}