% Text title : raghuvansha11 % File name : raghuvansha11.itx % Category : major\_works, kAlidAsa % Location : doc\_z\_misc\_major\_works % Author : kalidasa % Transliterated by : Arvind Kolhatkar akolhatkar at rogers.com % Proofread by : Arvind Kolhatkar akolhatkar at rogers.com % Latest update : August 05, 2005 % Send corrections to : sanskrit at cheerful dot c om % % This text is prepared by volunteers and is to be used for personal study % and research. The file is not to be copied or reposted for promotion of % any website or individuals or for commercial purpose without permission. % Please help to maintain respect for volunteer spirit. % \documentstyle[11pt,multicol,itrans]{article} #include=ijag.inc #endwordvowel=.h \portraitwide \parindent=100pt \let\usedvng=\Largedvng % for 1 column \pagenumbering{itrans} \def\engtitle#1{\hrule\medskip\centerline{\LARGE #1}} \def\itxtitle#1{\medskip\centerline{\LARGEdvng #1}\medskip\hrule} \def\endtitles{\medskip\obeyspaceslines} %% \begin{document} \engtitle{.. Raghuvansha 11 by Kalidas ..}## \itxtitle{.. raghuva.nshaM sargaH 11 kAlidAsakR^itam ..}##\endtitles ## kaushikena sa kila kShitIshvaro rAmamadhvaravighAtashAntaye | kAkapakShadharametya yAcitastejasA.n hi na vayaH samIkShyate || 11\-1|| kR^icChralabdhamapi labdhavarNabhAkta.n didesha munaye salakShmaNam | apyasupraNayinA.n raghoH kule na vyahanyata kadAcidarthitA || 11\-2|| yAvadAdishati pArthivastayornirgamAya puramArgasa.nskriyAm | tAvadAshu vidadhe marutsakhaiH sA sapuShpajalavarShibhirghanaiH || 11\-3|| tau nideshakaraNodyatau piturdhanvinau caraNayornipetatuH | bhUpaterapi tayoH pravatsyatornamrayorupari bAShpabindavaH || 11\-4|| tau piturnayanajena vAriNA ki.ncidukShitashikhaNDakAvubhau | dhanvinau tamR^iShimanvagacChatA.n pauradR^iShTikR^itamArgatoraNau || 11\-5|| lakShmaNAnucarameva rAghava.n netumaicChadR^iShirityasau nR^ipaH | AshiSha.n prayuyuje na vAhinI.n sA hi rakShaNavidhau tayoH kShamA || 11\-6|| mAtR^ivargacaraNaspR^ishau munestau prapadya padavI.n mahaujasaH | recaturgativashAtpravartinau bhAskarasya madhumAdhavAviva || 11\-7|| vIcilolabhujayostayorgata.n shaishavAccapalamapyashobhata | tooyadAgama ivoddhyabhidyayornAmadheyasadR^isha.n viceShTitam || 11\-8|| tau balAtibalayoH prabhAvato vidyayoH pathi munipradiShTayoH | mamlaturna maNikuTTimocitau mAtR^ipArshvaparivartinAviva || 11\-9|| pUrvavR^ittakathitaiH purAvidaH sAnujaH pitR^isakhasya rAghavaH | uhyamAna iva vAhanocitaH pAdacAramapi na vyabhAvayat || 11\-10|| tau sarA.nsi rasavadbhirambubhiH kUjitaiH shrutisukhaiH patatriNaH | vAyavaH surabhipuShpareNubhishChAyayA ca jaladAH siShevire || 11\-11|| nAmbhasA.n kamalashobhinA.n tathA shAkhinA.n ca na parishramacChidAm | darshanena laghunA yathA tayoH prItimApurubhayostapasvinaH || 11\-12|| sthANudagdhavapuShastapovana.n prApya dAsharathirAttakArmukaH | vigraheNa madanasya cAruNA so.abhavatpratinidhirna karmaNA || 11\-13|| tau suketusutayA khilIkR^ite kaushikAdviditashApayA pathi | ninyatuH sthalaniveshitATanI lIlayaiva dhanuShI adhijyatAm || 11\-14|| jyAninAdamatha gR^ihNatI tayoH prAdurAsa bahulakShapAChaviH | tADakA calakapAlakuNDalA kAlikeva nibiDA balAkinI || 11\-15|| tIvravegadhutamArgavR^ikShayA pretacIvaravasA svanograyA | abhyabhAvi bharatAgrajastayA vAtyayeva pitR^ikAnanotthayA || 11\-16|| udyataikabhujayaShTimAyatI.n shroNilambipuruShAntramekhalAm | tA.n vilokya vanitAvadhe ghR^iNA.n patriNA saha mumoca rAghavaH || 11\-17|| yaccakAra vivara.n shilAghane tADakorasi sa rAmasAyakaH | apraviShTaviShayasya rakShasA.n dvAratAmagamadantakasya tat || 11\-18|| bANabhinnahR^idayA nipetuShI sA svakAnanabhuva.n na kevalAm | viShTapatrayaparAjayasthirA.n rAvaNashriyamapi vyakampayat || 11\-19|| rAmamanmathashareNa tADitA duHsahena hR^idaye nishAcarI | gandhavadrudhiracandanokShitA jIviteshavasati.n jagAma sA || 11\-20|| nairR^itaghnamatha mantravanmuneH prApadastramavadAnatoShitAt | jyotirindhananipAti bhAskarAtsUryakAnta iva tADakAntakaH || 11\-21|| vAmanAshramapada.n tataH para.n pAvana.n shrutamR^iSherupeyivAn | unmanAH prathamajanmaceShTitAnyasmarannapi babhUva rAghavaH || 11\-22|| AsasAda munirAtmanastataH shiShyavargaparikalpitArhaNam | baddhapallavapuTA~njalidruma.n darshanonmukhamR^iga.n tapovanam || 11\-23|| tatra dIkShitamR^iShi.n rarakShaturvighnato dasharathAtmajau sharaiH | lokamandhatamasAtkramoditau rashmibhiH shashidivAkarAviva || 11\-24|| vIkShya vedimatha raktabindubhirbandhujIvapR^ithubhiH pradUShitAm | sa.nbhramo.abhavadapoDhakarmaNAmR^itvijA.n cyutavika~NkatasrucAm || 11\-25|| unmukhaH sapadi lakShamaNAgrajo bANamAshrayamukhAtsamuddharan | rakShasA.n balamapashyadambare gR^idhrapakShapavaneritadhvajam || 11\-26|| tatra yAvadhipatI makhadviShA.n tau sharavyamakarotsa netarAn | ki.n mahoragavisarpivikramo rAjileShu garuDaH pravartate || 11\-27|| so.astramugrajavamastrakovidaH sa.ndadhe dhanuShi vAyudaivatam | tena shailagurumapyapAtayatpANDupatramiva tADakAsutam || 11\-28|| yaH subAhuriti rAkShaso.aparastatra tatra visasarpa mAyayA | ta.n kShuraprashakalIkR^ita.n kR^itI patriNA.n vyabhajadAshramAdbahiH || 11\-29|| ityapAstamakhavighnayostayoH sA.nyugInamabhinandya vikramam | R^itvijaH kulapateryathAkrama.n vAgyatasya niravartayankriyAH || 11\-30|| tau praNAmacalakAkapakShakau bhrAtarAvavabhR^ithApluto muniH | AshiShAmanupada.n samaspR^ishaddarbhapATalatalena pANinA || 11\-31|| ta.n nyamantrayata sa.nbhR^itakraturmaithilaH sa mithilA.n vrajanvashI | rAghavAvapi ninAya bibhratau taddhanuHshravaNaja.n kutUhalam || 11\-32|| taiH shiveShu vasatirgatAdhvabhiH sAyamAshramatanuShvagR^ihyata | yeShu dIrghatapasaH parigraho vAsavakShaNakalatratA.n yayau || 11\-33|| pratyapadyata cirAya yatpunashcAru gautamavadhUH shilAmayI | sva.n vapuH sa kila kilbiShacChidA.n rAmapAdarajasAmanugrahaH || 11\-34|| rAghavAnvitamupasthita.n muni.n ta.n nishamya janako janeshvaraH | arthakAmasahita.n saparyayA dehabaddhamiva dharmamabhyagAt || 11\-35|| tau videhanagarInivAsinA.n gA.n gatAviva divaH punarvasU | manyate sma pibatA.n vilocanaiH pakShmapAtamapi va~ncanA.n manaH || 11\-36|| yUpavatyavasite kriyAvidhau kAlavitkushikava.nshavardhanaH | rAmamiShvasanadarshanotsuka.n maithilAya kathayA.nbabhUva saH || 11\-37|| tasya vIkShya lalita.n vapuH shishoH pArthivaH prathitava.nshajanmanaH | sva.n vicintya ca dhanurdurAnama.n pIDito duhitR^ishulkasa.nsthayA || 11\-38|| abravIcca bhagavanmata~NgajairyadbR^ihadbhirapi karma duShkaram | tatra nAhamanumantumutsahe mokShavR^itti kalabhasya ceShTitam || 11\-39|| hrepitA hi bahavo nareshvarAstena tAta dhanuShA dhanurbhR^itaH | jyAnighAtakaThinatvaco bhujAnsvAnvidhUya dhigiti pratasthire || 11\-40|| pratyuvAca tamR^iShirnishamyatA.n sArato.ayamathavA girA kR^itam | cApa eva bhavato bhaviShyati vyaktashaktirashanirgirAviva || 11\-41|| evamAptavacanAtsa pauruSha.n kAkapakShakadhare.api rAghave | shraddadhe tridashagopamAtrake dAhashaktimiva kR^iShNavartmani || 11\-42|| vyAdidesha gaNasho.atha pArshvagAnkArmukAbhiharaNAya maithilaH | taijasasya dhanuShaH pravR^ittaye toyadAniva sahasralocanaH || 11\-43|| tatprasuptabhujagendrabhIShaNa.n vIkShya dAsharathirAdade dhanuH | vidrutakratumR^igAnusAriNa.n yena bANamasR^ijatvR^iShadhvajaH || 11\-44|| Atatajyamakarotsa sa.nsadA vismayastimitanetramIkShitaH | shailasAramapi nAtiyatnataH puShpacApamiva peshala.n smaraH || 11\-45|| bhajyamAnamatimAtrakarShaNAttena vajraparuShasvana.n dhanuH | bhArgavAya dR^iDhamanyave punaH kShatramudyatamiva nyavedayat || 11\-46|| dR^iShTasAramatha rudrakArmuke vIryashulkamabhinandya maithilaH | rAghavAya tanayAmayonijA.n rUpiNI.n shriyamiva nyavedayat || 11\-47|| maithilaH sapadi satyasa.ngaro rAghavAya tanayAmayonijAm | sa.nnidhau dyutimatastaponidheragnisAkShika ivAtisR^iShTavAn || 11\-48|| prAhiNocca mahita.n mahAdyutiH kosalAdhipataye purodhasam | bhR^ityabhAvi duhituH parigrahAddishyatA.n kulamida.n nimeriti || 11\-49|| anviyeSha sadR^ishI.n sa ca snuShA.n prApa cainamanukUlavAgdvijaH | sadya eva sukR^itA.n hi pacyate kalpavR^ikShaphaladharmi kA~NkShitam || 11\-50|| tasya kalpitapuraskriyAvidheH shushruvAnvacanamagrajanmanaH | uccacAla balabhitsakho vashI sainyareNumuShitArkadIdhitiH || 11\-51|| AsasAda mithilA.n sa veShTayanpIDitopavanapAdapA.n balaiH | prItirodhamasahiShTa sA purI strIva kAntaparibhogamAyatam || 11\-52|| tau sametya samaye sthitAvubhau bhUpatI varuNavAsavopamau | kanyakAtanayakautukakriyA.n svaprabhAvasadR^ishI.n vitenatuH || 11\-53|| pArthivImudavahadraghUdvaho lakShmaNastadanujAmathormilAm | yau tayoravarajau varaujasau tau kushadhvajasute sumadhyame || 11\-54|| te caturthasahitAstrayo babhuH sUnavo navavadhUparigrahAH | sAmadAnavidhibhedanigrahAH siddhimanta iva tasya bhUpateH || 11\-55|| tA narAdhipasutA nR^ipAtmajaiste ca tAbhiragamankR^itArthatAm | so.abhavadvaravadhUsamAgamaH pratyayaprakR^itiyogasa.nnibhaH || 11\-56|| evamAttaratirAtmasa.nbhavA.nstAnniveshya caturo.api tatra saH | adhvasu triShu visR^iShTamaithilaH svA.n purI.n dasharatho nyavartata || 11\-57|| tasya jAtu marutaH pratIpagA vartmasu dhvajatarupramAthinaH | ciklishurbhR^ishatayA varUthinImuttaTA iva nadIrayAH sthalIm || 11\-58|| lakShyate sma tadanantara.n ravirbaddhabhImapariveShamaNDalaH | vainateyashamitasya bhogino bhogaveShTita iva cyuto maNiH || 11\-59|| shyenapakShaparidhUsarAlakAH sA.ndhyamegharudhirArdravAsasaH | a~NganA iva rajasvalA disho no babhUvuravalokanakShamAH || 11\-60|| bhAskarashca dishamadhyuvAsa yA.n tA.n shritAH pratibhaya.n vavAsire | kShatrashoNitapitR^ikriyocita.n codayantya iva bhArgava.n shivAH || 11\-61|| tatpratIpapavanAdivaikR^ita.n prekShya shAntimadhikR^itya kR^ityavid | anvayu~Nkta gurumIshvaraH kShiteH svantamityalaghayatsa tadvyathAm || 11\-62|| tejasaH sapadi rAshirutthitaH prAdurAsa kila vAhinImukhe | yaH pramR^ijya nayanAni sainikairlakShaNIyapuruShAkR^itishcirAt || 11\-63|| pitryava.nshamupavItalakShaNa.n mAtR^ika.n ca dhanurUrjita.n dadhat | yaH sasoma iva gharmadIdhitiH sadvijihva iva candanadrumaH || 11\-64|| yena roShaparuShAtmanaH pituH shAsane sthitibhido.api tasthuShA | vepamAnajananIshirashChidA prAgajIyata ghR^iNA tato mahI || 11\-65|| akShabIjavalayena nirbabhau dakShiNashravaNasa.nsthitena yaH | kShatriyAntakaraNaikavi.nshatervyAjapUrvagaNanAmivodvahan || 11\-66|| ta.n piturvadhabhavena manyunA rAjava.nshanidhanAya dIkShitam | bAlasUnuravalokya bhArgava.n svA.n dashA.n ca viShasAda pArthivaH || 11\-67|| nAma rAma iti tulyamAtmaje vartamAnamahite ca dAruNe | hR^idyamasya bhayadAyi cAbhavadratnajAtamiva hArasarpayoH || 11\-68|| arghyamarghyamiti vAdina.n nR^ipa.n so.anavekShya bharatAgrajo yataH | kShatrakopadahanArciSha.n tataH sa.ndadhe dR^ishamudagratArakAm || 11\-69|| tena kArmukaniShaktamuShTinA rAghavo vigatabhIH purogataH | a~NgulIvivaracAriNa.n shara.n kurvatA nijagade yuyutsunA || 11\-70|| kShatrajAtamapakAravairi me tannihatya bahushaH shama.n gataH | suptasarpa iva daNDaghaTTanAdroShito.asmi tava vikramashravAt || 11\-71|| maithilasya dhanuranyapArthivaistva.n kilAnamitapUrvamakShaNoH | tannishamya bhavatA samarthaye vIryashR^i~Ngamiva bhagnamAtmanaH || 11\-72|| anyadA jagati rAma ityaya.n shabda uccarita eva mAmagAt | vrIDamAvahati me sa sa.nprati vyastavR^ittirudayonmukhe tvayi || 11\-73|| bibhrato.astramacale.apyakuNThita.n dvau rupU mama matau samAgasau | dhenuvatsaharaNAcca haihayastva.n ca kIrtimapahartumudyataH || 11\-74|| kShatriyAntakaraNo.api vikramastena mAmavati nAjite tvayi | pAvakasya mahimA sa gaNyate kakShavajjalati sAgare.api yaH || 11\-75|| viddhi cAttabalamojasA hareraishvara.n dhanurabhAji yattvayA | khAtamUlamanilo nadIrayaiH pAtayatyapi mR^idustaTadrumam || 11\-76|| tanmadIyamidamAyudha.n jyayA sa.ngamayya sashara.n vikR^iShyatAm | tiShThatu pradhavamevamapyaha.n tulyabAhutarasA jitastvayA || 11\-77|| kAtaro.asi yadi vodgatArciShA tarjitaH parashudhArayA mama | jyAnighAtakaThinA~NgulirvR^ithA badhyatAmabhayayAcanA~njaliH || 11\-78|| evamuktavati bhImadarshane bhArgave smitavikampitAdharaH | taddhanurgrahaNameva rAghavaH pratyapadyata samarthamuttaram || 11\-79|| pUrvajanmadhanuShA samAgataH so.atimAtralaghudarshano.abhavat | kevalo.api subhago navAmbudaH ki.n punastridashacApalA~nChitaH || 11\-80|| tena bhUminihitaikakoTi tatkArmuka.n ca balinAdhiropitam | niShprabhashca ripurAsa bhUbhR^itA.n dhUmasheSha iva dhUmaketanaH || 11\-81|| tAvubhAvapi parasparasthitau vardhamAnaparihInatejasau | pashyati sma janatA dinAtyaye pArvaNau shashidivAkarAviva || 11\-82|| ta.n kR^ipAmuduravekShya bhArgava.n rAghavaH skhalitavIryamAtmani | sva.n ca sa.nhitamamoghamAshuga.n vyAjahAra harasUnusa.nnibhaH || 11\-83|| na prahartumalamasmi nirdaya.n vipra ityabhibhatyapi tvayi | sha.nsa ki.n gatimanena patriNA hanmi lokamuta te makhArjitam || 11\-84|| pratyuvAca tamR^iShirna tattvatastvA.n na vedmi puruSha.n purAtanam | gA.n gatasya tava dhAma vaiShNava.n kopito hyasi mayA didR^ikShuNA || 11\-85|| bhasmasAtkR^itavataH pitR^idviShaH pAtrasAcca vasudhA.n sasAgarAm | Ahito jayaviparyayo.api me shlAghya eva parameShThinA tvayA || 11\-86|| tadgati.n matimatA.n varepsitA.n puNyatIrthagamanAya rakSha me | pIDayiShyati na mA.n khilIkR^itA svargapaddhatiramoghalolupam || 11\-87|| pratyapadyata tatheti rAghavaH prA~Nmukhashca visasarja sAyakam | bhArgavasya sukR^ito.api so.abhavatsvargamArgaparigho duratyayaH || 11\-88|| rAghavo.api caraNau taponidheH kShamyatAmiti vadansamaspR^ishat | nirjiteShu tarasA tarasvinA.n shatruShu praNatireva kIrtaye || 11\-89|| rAjasatvamavadhUya mAtR^ika.n pitryamasmi gamitaH shama.n yadA | nanvaninditaphalo mama tvayA nigraho.apyayamanugR^ihIkR^itaH || 11\-90|| sAdhayAmyahamavighnamastu te devakAryamupapAdayiShyataH | UcivAniti vacaH salakShmaNa.n lakShmaNAgrajamR^iShitirodadhe || 11\-91|| tasmingate vijayina.n parirabhya rAma.n snehAdamanyata pitA punareva jAtam | tasyAbhavatkShaNashucaH paritoShalAbhaH kakShAgnila~Nghitataroriva vR^iShTipAtaH || 11\-92|| atha pathi gamayitvA kL^iptaramyopakArye katicidavanipAlaH sharvarIH sharvakalpaH | puramavishadayodhyA.n maithilIdarshanInA.n kuvalayitagavAkShA.n locanaira~NganAnAm || 11\-93|| iti shrIraghuva.nshe mahAkAvye kavishrIkAlidAsakR^itau sItavivAhavarNano nAmaikAdashaH sargaH || ## Encoded and Proofread by Arvind Kolhatkar akolhatkar at rogers.com \medskip\hrule\obeylines Please send corrections to sanskrit@cheerful.com Last updated \today https://sanskritdocuments.org \end{document}