% Text title : Dohavali % File name : Dohavali\_i.itx % Category : tulasIdAsa, raama % Location : doc\_z\_otherlang\_hindi % Author : Goswami Tulasidas % Transliterated by : Mr. Balram J. Rathore, Ratlam, M.P., a retired railway driver % Description-comments : Converted from ISCII to ITRANS % Acknowledge-Permission: Dr. Vineet Chaitanya, vc@iiit.net % Latest update : August 28, 2021 % Send corrections to : Sanskrit@cheerful.com % % This text is prepared by volunteers and is to be used for personal study % and research. The file is not to be copied or reposted for promotion of % any website or individuals or for commercial purpose without permission. % Please help to maintain respect for volunteer spirit. % \documentstyle[11pt,multicol,itrans]{article} #include=ijag.inc #endwordvowel=.h \portraitwide \parindent=100pt \let\usedvng=\Largedvng % for 1 column \pagenumbering{itrans} \def\engtitle#1{\hrule\medskip\centerline{\LARGE #1}} \def\itxtitle#1{\medskip\centerline{\LARGEdvng #1}\medskip\hrule} \def\endtitles{\medskip\obeyspaceslines} %% \begin{document} \engtitle{.. gosvAmI tulasIdAsa kRita dohavali..}## \itxtitle{.. gosvAmI tulasIdAsa kR^ita dohAvalI ..}##\endtitles ## .. rAma .. .. shrI hanumate namaH .. do0 shrIguru charana saroja raja, nija manu mukuru sudhAri. barana_u.N raghubara bimala jasu, jo dAyaku phala chAri .. buddhihIna tanu jAnike, sumirau pavana\-kumAra. bala buddhi vidyA dehu mohi, harahu kalesa bikAra .. chaupA_I jaya hanumAna GYAna guna sAgara. jaya kapIsa tihu.N loka ujAgara .. rAma dUta atulita bala dhAmA. a.njani\-putra pavanasuta nAmA .. mahAbIra bikrama bajara.ngI. kumati nivAra sumati ke sa.ngI .. ka.nchana barana birAja subesA. kAnana ku.nDala ku.nchita kesA .. hAtha bajra aura dhvajA birAjai. kA.Ndhe mU.Nja jane_U sAjai .. sa.nkara suvana kesarIna.ndana. teja pratApa mahA jaga ba.ndana .. bidyAvAna gunI ati chAtura. rAma kAja karibe ko Atura .. prabhu charitra sunibe ko rasiyA. rAma lakhana sItA mana basiyA .. sUkShma rupa dhari siyahi dikhAvA. bikaTa rupa dhari la.nka jarAvA .. bhIma rupa dhari asura sa.NhAre. rAmachandra ke kAja sa.NvAre .. lAya sa.njIvana lakhana jiyAye. shrIraghubIra haraShi ura lAye .. raghupati kInhI bahuta baDA_I. tuma mama priya bharatahi sama bhA_I .. sahasa badana tumharo jasa gAvai.n. asa kahi shrIpati ka.nTha lagAvai.n .. sanakAdika brahmAdi munIsA. nArada sArada sahita ahIsA .. jama kubera digapAla jahA.N te. kabi kobida kahi sake kahA.N te .. tuma upakAra sugrIvahi.n kInhA. rAma milAya rAja pada dInhA .. tumharo ma.ntra bibhIShaNa mAnA. la.nkeshvara bha_e saba jaga jAnA .. juga sahasra jojana para bhAnU. lIlyo tAhi madhura phala jAnU .. prabhu mudrikA meli mukha mAhI. jaladhi lA.Nghi gaye acharaja nAhI.n .. durgama kAja jagata ke jete. sugama anugraha tumhare tete .. rAma du_Are tuma rakhavAre. hota na AGYA binu paisAre .. saba sukha lahai tumhArI saranA. tuma rachchhaka kAhu ko DaranA .. Apana teja saMhAro Apai. tIno loka hA.Nka te kA.Npai .. bhUta pisAcha nikaTa nahi Avai. mahAbIra jaba nAma sunAvai .. nAsai roga harai saba pIrA. japata nira.ntara hanumata bIrA .. sa.nkaTa te.n hanumAna chhuDAvai.n. mana krama bachana dhyAna jo lAvai .. saba para rAma tapasvI rAjA. tina ke kAja sakala tuma sAjA .. aura manoratha jo ko_I lAvai. so_i amita jIvana phala pAvai .. chAro juga paratApa tumhArA. hai parasiddha jagata ujiyArA .. sAdhu sa.nta ke tuma rakhavAre. asura nika.ndana rAma dulAre .. aShTa siddhi nau nidhi ke dAtA. asa bara dIna jAnakI mAtA .. rAma rasAyana tumhare pAsA. sadA raho raghupati ke dAsA .. tumhare bhajana rAma ko pAvai. janama janama ke dukha bisarAvai .. a.nta kAla raghubara pura jA_I. jahA.N janma hari\-bhakta kahA_I .. aura devatA chitta na dhara_I. hanumata se_i sarba sukha kara_I .. sa.nkaTa kaTai miTai saba pIrA. jo sumirai hanumata balabIrA .. jai jai jai hanumAna gosA_I. kR^ipA karahu gurudeva kI nA_I .. jo sata bAra pATha kara ko_I. chhUTahi ba.ndi mahAsukha ho_I .. jo yaha paDhai hanumAna chAlIsA. hoya siddhi sAkhI gaurIsA .. tulasIdAsa sadA hari cherA. kIjai nAtha hR^idaya maha.N DerA .. do0 pavanatanaya sa.nkaTa harana, ma.ngala mUrati rupa. rAma lakhana sItA sahita, hR^idaya basahu sura bhUpa .. .. iti .. siyAvara rAmachandra kI jaya. pavanasuta hanumAna kI jaya .. umApati mahAdeva kI jaya. bolo bhA_i saba sa.ntanha kI jaya .. ##\hrule## .. shrIsItArAmAbhyA.n namaH .. dohAvalI dhyAna rAma bAma disi jAnakI lakhana dAhinI ora. dhyAna sakala kalyAnamaya surataru tulasI tora .. sItA lakhana sameta prabhu sohata tulasIdAsa. haraShata sura baraShata sumana saguna suma.ngala bAsa .. pa.nchabaTI baTa biTapa tara sItA lakhana sameta. sohata tulasIdAsa prabhu sakala suma.ngala deta .. rAma\-nAma\-japakI mahimA chitrakUTa saba dina basata prabhu siya lakhana sameta. rAma nAma japa jApakahi tulasI abhimata deta .. paya ahAra phala khA_i japu rAma nAma ShaTa mAsa. sakala suma.ngala siddhi saba karatala tulasIdAsa .. rAma nAma manIdIpa dharu jIha deharI dvAra. tulasI bhItara bAharehu.N jau.n chAhasi ujiyAra .. hiya.N nirguna nayananhi saguna rasanA rAma sunAma. manahu.N puraTa sa.npuTa lasata tulasI lalita lalAma .. saguna dhyAna ruchi sarasa nahi.n nirguna mana te dUri. tulasI sumirahu rAmako nAma sajIvana mUri .. eku chhatru eku mukuTamani saba baranani para jo_u. tulasI raghubara nAma ke barana birAjata do_u .. nAma rAma ko a.nka hai saba sAdhana hai.n sUna. a.nka ga_e.N kachhu hAtha nahi.n a.nka rahe.n dasa gUna .. nAmu rAma ko kalapataru kali kalyAna nivAsu. jo sumirata bhayo bhA.Nga te.n tulasI tulasIdAsu .. rAma nAma japi jIha.N jana bha_e sukR^ita sukhasAli. tulasI ihA.N jo AlasI gayo Aju kI kAli .. nAma garIbanivAja ko rAja deta jana jAni. tulasI mana pariharata nahi.n ghura bini_A kI bAni .. kAsI.n bidhi basi tanu taje.n haThi tanu taje.n prayAga. tulasI jo phala so sulabha rAma nAma anurAga .. mITho aru kaThavati bharo rau.ntA_I aru chhaima. svAratha paramAratha sulabha rAma nAma ke prema .. rAma nAma sumirata sujasa bhAjana bha_e kujAti. kutaruka surapura rAjamaga lahata bhuvana bikhyAti .. svAratha sukha sapanehu.N agama paramAratha na prabesa. rAma nAma sumirata miTahi.n tulasI kaThina kalesa .. mora mora saba kaha.N kahasi tU ko kahu nija nAma. kai chupa sAdhahi suni samujhi kai tulasI japu rAma .. hama lakhi lakhahi hamAra lakhi hama hamAra ke bIcha. tulasI alakhahi kA lakhahi rAma nAma japa nIcha .. rAma nAma avala.nba binu paramAratha kI Asa. baraShata bArida bU.Nda gahi chAhata cha.Dhana akAsa .. tulasI haThi haThi kahata nita chita suni hita kari mAni. lAbha rAma sumirana ba.Do ba.DI bisAre.n hAni .. bigarI janama aneka kI sudharai abahI.n Aju. hohi rAma ko nAma japu tulasI taji kusamAju .. prIti pratIti surIti so.n rAma rAma japu rAma. tulasI tero hai bhalo Adi madhya parinAma .. da.npati rasa rasanA dasana parijana badana sugeha. tulasI hara hita barana sisu sa.npati sahaja saneha .. baraShA ritu raghupati bhagati tulasI sAli sudAsa. rAmanAma bara barana juga sAvana bhAdava mAsa .. rAma nAma nara kesarI kanakakasipu kalikAla. jApaka jana prahalAda jimi pAlihi dali surasAla .. rAma nAma kali kAmataru rAma bhagati suradhenu. sakala suma.ngala mUla jaga gurupada pa.nkara renu .. rAma nAma kali kAmataru sakala suma.ngala ka.nda. sumirata karatala siddhi saba paga paga paramAna.nda .. jathA bhUmi saba bIjamaya nakhata nivAsa akAsa. rAma nAma saba dharamamaya jAnata tulasIdAsa .. sakala kAmanA hIna je rAma bhagati rasa lIna. nAma suprema piyUSha hR^ida tinhahu.N ki_e mana mIna .. brahma rAma te.n nAmu ba.Da bara dAyaka bara dAni. rAma charita sata koTi maha.N liya mahesa jiya.N jAni .. sabarI gIdha susevakani sugati dInhi raghunAtha. nAma udhAre amita khala beda bidita guna gAtha .. rAma nAma para nAma te.n prIti pratIti bharosa. so tulasI sumirata sakala saguna suma.ngala kosa .. la.nka bibhIShana rAja kapi pati mAruti khaga mIcha. lahI rAma so.n nAma rati chAhata tulasI nIcha .. harana ama.ngala agha akhila karana sakala kalyAna. rAmanAma nita kahata hara gAvata beda purAna .. tulasI prIti pratIti so.n rAma nAma japa jAga. ki_e.N ho_i bidhi dAhino de_i abhAgehi bhAga .. jala thala nabha gati amita ati aga jaga jIva aneka. tulasI to se dIna kaha.N rAma nAma gati eka .. rAma bharoso rAma bala rAma nAma bisvAsa. sumirata subha ma.ngala kusala mA.Ngata tulasIdAsa .. rAma nAma rati rAma gati rAma nAma bisvAsa. sumirata subha ma.ngala kusala duhu.N disi tulasIdAsa .. rAmapremake binA saba vyartha hai rasanA sA.Npini badana bila je na japahi.n harinAma. tulasI prema na rAma so.n tAhi bidhAtA bAma .. hiya phATahu.N phUTahu.N nayana jara_u so tana kehi kAma. dravahi.n stravahi.n pulaka_i nahI.n tulasI sumirata rAma .. rAmahi sumirata rana bhirata deta parata guru pA.Nya. tulasI jinhahi na pulaka tanu te jaga jIvata jAya.N .. soraThA hR^idaya so kulisa samAna jo na drava_i hariguna sunata. kara na rAma guna gAna jIha so dAdura jIha sama .. stravai na salila sanehu tulasI suni raghubIra jasa. te nayanA jani dehu rAma karahu baru A.Ndharo .. rahai.n na jala bhari pUri rAma sujasa suni rAvaro. tina A.Nkhina me.n dhUri bhari bhari mUThI meliye .. prArthanA bAraka sumirata tohi hohi tinhahi sammukha sukhada. kyo.n na sa.NbhArahi mohi dayA si.ndhu dasarattha ke .. rAmakI aura rAmapremakI mahimA sAhiba hota saroSha sevaka ko aparAdha suni. apane dekhe doSha sapanehu rAma na ura dhare .. dohA tulasI rAmahi Apu te.n sevaka kI ruchi mIThi. sItApati se sAhibahi kaise dIjai pIThi .. tulasI jAke hoyagI a.ntara bAhira dIThi. so ki kR^ipAluhi de_igo kevaTapAlahi pIThi .. prabhu taru tara kapi DAra para te ki_e Apu samAna. tulasI kahU.N na rAma se sAhiba sIla nidhAna .. udbodhana re mana saba so.n nirasa hvai sarasa rAma so.n hohi. bhalo sikhAvana deta hai nisi dina tulasI tohi .. hare charahi.n tApahi bare phare.n pasArahi.n hAtha. tulasI svAratha mIta saba paramAratha raghunAtha .. svAratha sItA rAma so.n paramAratha siya rAma. tulasI tero dUsare dvAra kahA kahu kAma .. svAratha paramAratha sakala sulabha eka hI ora. dvAra dUsare dInatA uchita na tulasI tora .. tulasI svAratha rAma hita paramAratha raghubIra. sevaka jAke lakhana se pavanapUta ranadhIra .. jyo.n jaga bairI mIna ko Apu sahita binu bAri. tyo.n tulasI raghubIra binu gati ApanI bichAri .. tulasIdAsajIkI abhilAShA rAma prema binu dUbaro rAma premahI.n pIna. raghubara kabahu.Nka karahuge tulasihi jyo.n jala mIna .. rAmapremakI mahattA rAma sanehI rAma gati rAma charana rati jAhi. tulasI phala jaga janama ko diyo bidhAtA tAhi .. Apu Apane te.n adhika jehi priya sItArAma. tehi ke paga kI pAnahI.n tulasI tanu ko chAma .. svAratha paramAratha rahita sItA rAma saneha.N. tulasI so phala chAri ko phala hamAra mata eha.N .. je jana rUkhe biShaya rasa chikane rAma saneha.N. tulasI te priya rAma ko kAnana basahi ki geha.N .. jathA lAbha sa.ntoSha sukha raghubara charana saneha. tulasI jo mana khU.Nda sama kAnana basahu.N ki geha .. tulasI jau.n pai rAma so.n nAhina sahaja saneha. mU.N.Da mu.DAyo bAdihI.n bhA.N.Da bhayo taji geha .. rAmavimukhatAkA kuphala tulasI shrIraghubIra taji karai bharoso aura. sukha sa.npati kI kA chalI narakahu.N nAhI.n Thaura .. tulasI parihari hari harahi pA.Nvara pUjahi.n bhUta. a.nta phajIhata hohi.nge ganikA ke se pUta .. seye sItA rAma nahi.n bhaje na sa.nkara gauri. janama ga.NvAyo bAdihI.n parata parA_I pauri .. tulasI hari apamAna te.n ho_i akAja samAja. rAja karata raja mili ga_e sadala sakula kururAja .. tulasI rAmahi parihare.n nipaTa hAni suna ojha. surasari gata so_I salila surA sarisa ga.ngojha .. rAma dUri mAyA ba.Dhati ghaTati jAni mana mA.Nha. bhUri hoti rabi dUri lakhi sira para pagatara chhA.Nha .. sAhiba sItAnAtha so.n jaba ghaTihai anurAga. tulasI tabahI.n bhAlate.n bhabhari bhAgihai.n bhAga .. karihau kosalanAtha taji jabahi.n dUsarI Asa. jahA.N tahA.N dukha pA_ihau.n tabahI.n tulasIdAsa .. bi.ndhi na I.ndhana pA_i_ai sAgara jurai na nIra. parai upAsa kubera ghara jo bipachchha raghubIro .. barasA ko gobara bhayo ko chahai ko karai prIti. tulasI tU anubhavahi aba rAma bimukha kI rIti .. sabahi.n samarathahi sukhada priya achchhama priya hitakAri. kabahu.N na kAhuhi rAma priya tulasI kahA bichAri .. tulasI udyama karama juga jaba jehi rAma suDIThi. ho_i suphala so_i tAhi saba sanamukha prabhu tana pIThi .. rAma kAmataru pariharata sevata kali taru ThU.NTha. svAratha paramAratha chahata sakala manoratha jhU.NTha .. kalyANakA sugama upAya nija dUShana guna rAma ke samujhe.n tulasIdAsa. ho_i bhalo kalikAla hU.N ubhaya loka anayAsa .. kai tohi lAgahi.n rAma priya kai tU prabhu priya hohi. du_i me.n ruchai jo sugama so kIbe tulasI tohi .. tulasI du_i maha.N eka hI khela chhA.N.Di chhala khelu. kai karu mamatA rAma so.n ke mamatA parahelu .. shrIrAmajIkI prAptikA sugama upAya nigama agama sAheba sugama rAma sA.NchilI chAha. a.nbu asana avaloki_ata sulabha sabai jaga mA.Nha .. sanamukha Avata pathika jyo.n di_e.N dAhino bAma. taiso_i hota su Apa ko tyo.n hI tulasI rAma .. rAmapremake liye vairAgyakI AvashyakatA rAma prema patha pekhi_ai di_e.N biShaya tana pIThi. tulasI ke.nchuri parihare.n hota sA.NpahU dIThi .. tulasI jau lau.n biShaya kI mudhA mAdhurI mIThi. tau lau.n sudhA sahasra sama rAma bhagati suThi sIThi .. sharaNAgatikI mahimA jaiso taiso rAvaro kevala kosalapAla. tau tulasI ko hai bhalo tihU.N loka tihu.N kAla .. hai tulasI ke.n eka guna avaguna nidhi kahai.n loga. bhalo bharoso rAvaro rAma rIjhibe joga .. bhaktikA svarupa prIti rAma so.n nIti patha chaliya rAga risa jIti. tulasI sa.ntana ke mate ihai bhagati kI rIti .. kaliyugase kauna nahI.n chhalA jAtA satya bachana mAnasa bimala kapaTa rahita karatUti. tulasI raghubara sevakahi sakai na kalijuga dhUti .. tulasI sukhI jo rAma so.n dukhI so nija karatUti. karama bachana mana ThIka jehi tehi na sakai kali dhUti .. gosvAmIjIkI prema\-kAmanA nAto nAte rAma ke.n rAma saneha.N sanehu. tulasI mA.Ngata jori kara janama janama siva dehu .. saba sAdhanako eka phala jehi.n jAnyo so jAna. jyo.n tyo.n mana ma.ndira basahi.n rAma dhare.n dhanu bAna .. jau.n jagadIsa tau ati bhalo jau.n mahIsa tau bhAga. tulasI chAhata janama bhari rAma charana anurAga .. parau naraka phala chAri sisu mIcha DAkinI khA_u. tulasI rAma saneha ko jo phala so jari jA_u .. rAmabhaktake lakShaNa hita so.n hita, rati rAma so.n, ripu so.n baira bihA_u. udAsIna saba so.n sarala tulasI sahaja subhA_u .. tulasI mamatA rAma so.n samatA saba sa.nsAra. rAga na roSha na doSha dukha dAsa bha_e bhava pAra .. udbodhana rAmahi Daru karu rAma so.n mamatA prIti pratIti. tulasI nirupadhi rAma ko bha_e.N hArehU.N jIti .. tulasI rAma kR^ipAlu so.n kahi sunA_u guna doSha. hoya dUbarI dInatA parama pIna sa.ntoSha .. sumirana sevA rAma so.n sAhaba so.n pahichAni. aisehu lAbha na lalaka jo tulasI nita hita hAni .. jAne.n jAnana jo_i_ai binu jAne ko jAna. tulasI yaha suni samujhi hiya.N Anu dhare.n dhanu bAna .. karamaTha kaThamaliyA kahai.n gyAnI gyAna bihIna. tulasI tripatha bihA_i go rAma du_Are.n dIna .. bAdhaka saba saba ke bha_e sAdhaka bha_e na ko_i. tulasI rAma kR^ipAlu te.n bhalo ho_i so ho_i .. shiva aura rAmakI ekatA sa.nkara priya mama drohI siva drohI mama dAsa. te nara karahi.n kalapa bhari ghora naraka mahu.N bAsa .. bilaga bilaga sukha sa.nga dukha janama marana so_i rIti. rahi_ata rAkhe rAma ke.n ga_e te uchita anIti .. rAmapremakI sarvotkR^iShTatA jA.Nya kahaba karatUti binu jAya.N joga bina chhema. tulasI jAya.N upAya saba binA rAma pada prema .. loga magana saba jogahI.n joga jA.Nya binu chhema. tyo.n tulasIke bhAvagata rAma prema binu nema .. shrIrAmakI kR^ipA rAma nikA_I rAvarI hai sabahI ko nIka. jau.n yaha sA.NchI hai sadA tau nIko tulasIka .. tulasI rAma jo Adar_yo khoTo kharo kharo_i. dIpaka kAjara sira dhar_yo dhar_yo sudhar_yo dharo_i .. tanu bichitra kAyara bachana ahi ahAra mana ghora. tulasI hari bha_e pachchhadhara tAte kaha saba mora .. laha_i na phUTI kau.n.DihU ko chAhai kehi kAja. so tulasI maha.Ngo kiyo rAma garIba nivAja .. ghara ghara mA.Nge TUka puni bhUpati pUje pAya. je tulasI taba rAma binu te aba rAma sahAya .. tulasI rAma sudIThi te.n nibala hota balavAna. baira bAli sugrIva ke.n kahA kiyo hanumAna .. tulasI rAmahu te.n adhika rAma bhagata jiya.N jAna. riniyA rAjA rAma bhe dhanika bha_e hanumAna .. kiyo susevaka dharama kapi prabhu kR^itagya jiya.N jAni. jori hAtha ThA.Dhe bha_e baradAyaka baradAni .. bhagata hetu bhagavAna prabhu rAma dhare_u tanu bhUpa. ki_e charita pAvana parama prAkR^ita nara anurupa .. gyAna girA gotIta aja mAyA mana guna pAra. so_i sachchidAna.ndaghana kara nara charita udAra .. hiranyAchchha bhrAtA sahita madhu kaiTabha balavAna. jehi.n mAre so_i avatare_u kR^ipAsi.ndhu bhagavAna .. suddha sachchidAna.ndamaya ka.nda bhAnukula ketu. charita karata nara anuharata sa.nsR^iti sAgara setu .. bhagavAn kI bAlalIlA bAla bibhUShana basana bara dhUri dhUsarita a.nga. bAlakeli raghubara karata bAla ba.ndhu saba sa.nga .. anudina avadha badhAvane nita nava ma.ngala moda. mudita mAtu pitu loga lakhi raghubara bAla binoda .. rAja ajira rAjata ruchira kosalapAlaka bAla. jAnu pAni chara charita bara saguna suma.ngala mAla .. nAma lalita lIlA lalita lalita rUpa raghunAtha. lalita basana bhUShana lalita lalita anuja sisu sAtha .. rAma bharata lachhimana lalita satru samana subha nAma. sumirata dasaratha suvana saba pUjahi.n saba mana kAma .. bAlaka kosalapAla ke sevakapAla kR^ipAla. tulasI mana mAnasa basata ma.ngala ma.nju marAla .. bhagata bhUmi bhUsura surabhi sura hita lAgi kR^ipAla. karata charita dhari manuja tanu sunata miTahi.n jagajAla .. nija ichchhA prabhu avatara_i sura mahi go dvija lAgi. saguna upAsaka sa.nga taha.N rahahi.n mochchha saba tyAgi .. prArthanA paramAna.nda kR^ipAyatana mana paripUrana kAma. prema bhagati anapAyanI dehu hamahi shrIrAma .. bhajanakI mahimA bAri mathe.n ghR^ita ho_i baru sikatA te baru tela. binu hari bhajana na bhava tari_a yaha siddhA.nta apela .. hari mAyA kR^ita doSha guna binu hari bhajana na jAhi.n. bhaji_a rAma saba kAma taji asa bichAri mana mAhi.n .. jo chetana kaha.N ja.Da kara_i ja.Dahi kara_i chaitanya. asa samartha raghunAyakahi bhajahi.n jIva te dhanya .. shrIraghubIra pratApa te si.ndhu tare pAShAna. te matima.nda je rAma taji bhajahi.n jA_i prabhu Ana .. lava nimeSha paramAnu juga barasa kalapa sara cha.nDa. bhajasi na mana tehi rAma kaha.N kAlu jAsu koda.nDa .. taba lagi kusala na jIva kahu.N sapanehu.N mana bishrAma. jaba lagi bhajata na rAma kahu.N sokadhAma taji kAma .. binu satasa.nga na harikathA tehi.n binu moha na bhAga. moha ga_e.N binu rAmapada ho_i na dR^iDha anurAga .. binu bisvAsa bhagati nahi.n tehi binu dravahi.n na rAmu. rAma kR^ipA binu sapanehu.N jIva na la bishrAmu .. soraThA asa bichAri matidhIra taji kutarka sa.nsaya sakala. bhajahu rAma raghubIra karunAkara su.ndara sukhada .. bhAva basya bhagavAna sukha nidhAna karunA bhavana. taji mamatA mada mAna bhaji_a sadA sItA ravana .. kahahi.n bimalamati sa.nta beda purAna bichAri asa. dravahi.n jAnakI ka.nta taba chhUTai sa.nsAra dukha .. binu guru ho_i ki gyAna gyAna ki ho_i birAga binu. gAvahi.n beda purAna sukha ki lahi_a hari bhagati binu .. dohA rAmacha.ndra ke bhajana binu jo chaha pada nirbAna. gyAnava.nta api so nara pasu binu pU.Nchha biShAna .. jara_u so sa.npati sadana sukhu suhR^ida mAtu pitu bhA_i. sanamukha hota jo rAmapada kara_i na sahasa sahA_i .. se_i sAdhu guru samujhi sikhi rAma bhagati thiratA_i. larikA_I ko pairibo tulasI bisari na jA_i .. rAmasevakakI mahimA saba_i kahAvata rAma ke sabahi rAma kI Asa. rAma kahahi.n jehi Apano tehi bhaju tulasIdAsa .. jehi sarIra rati rAma so.n so_i Adarahi.n sujAna. rudradeha taji nehabasa bAnara bhe hanumAna .. jAni rAma sevA sarasa samujhi karaba anumAna. puruShA te sevaka bha_e hara te bhe hanumAna .. tulasI raghubara sevakahi khala DATata mana mAkhi. bAjarAja ke bAlakahi lavA dikhAvata A.Nkhi .. rAvana ripuke dAsa te.n kAyara karahi.n kuchAli. khara dUShana mArIcha jyo.n nIcha jAhi.nge kAli .. punya pApa jasa ajasa ke bhAvI bhAjana bhUri. sa.nkaTa tulasIdAsa ko rAma karahi.nge dUri .. khelata bAlaka byAla sa.Nga melata pAvaka hAtha. tulasI sisu pitu mAtu jyo.n rAkhata siya raghunAtha .. tulasI dina bhala sAhu kaha.N bhalI chora kaha.N rAti. nisi bAsara tA kaha.N bhalo mAnai rAma itAti .. rAma mahimA tulasI jAne suni samujhi kR^ipAsi.ndhu raghurAja. maha.Nge mani ka.nchana ki_e sau.ndhe jaga jala nAja .. rAmabhajanakI mahimA sevA sIla saneha basa kari parihari priya loga. tulasI te saba rAma so.n sukhada sa.Njoga biyoga .. chAri chahata mAnasa agama chanaka chAri ko lAhu. chAri parihare.n chAri ko dAni chAri chakha chAhu .. rAmapremakI prApti sugama upAya sUdhe mana sUdhe bachana sUdhI saba karatUti. tulasI sUdhI sakala bidhi raghubara prema prasUti .. rAmaprAptime.n bAdhaka beSha bisada bolani madhura mana kaTu karama malIna. tulasI rAma na pA_i_ai bha_e.N biShaya jala mIna .. bachana beSha te.n jo bana_i so bigara_i parinAma. tulasI mana te.n jo bana_i banI banA_I rAma .. rAma anukUlatAme.n hI kalyANa hai nIcha mIchu lai jA_i jo rAma rajAyasu pA_i. tau tulasI tero bhalo na tu anabhalo aghA_i .. shrIrAmakI sharaNAgatavatsalatA jAti hIna agha janma mahi mukta kInhi asi nAri. mahAma.nda mana sukha chahasi aise prabhuhi bisAri .. ba.ndhu badhU rata kahi kiyo bachana niruttara bAli. tulasI prabhu sugrIva kI chita_i na kachhU kuchAli .. bAli balI balasAli dali sakhA kInha kapirAja. tulasI rAma kR^ipAlu ko birada garIba nivAja .. kahA bibhIShana lai milyo kahA bigAr_yo bAli. tulasI prabhu saranAgatahi saba dina A_e pAli .. tulasI kosalapAla so ko saranAgata pAla. bhajyo bibhIShana ba.ndhu bhaya bha.njyo dArida kAla .. kulisahu chAhi kaThora ati komala kusumahu chAhi. chitta khagesa rAma kara samujhi para_i kahu kAhi .. balakala bhUShana phala asana tR^ina sajyA druma prIti. tinha samayana la.nkA da_I yaha raghubara kI rIti .. jo sa.npati siva rAvanahi dInhi di_e.N dasa mAtha. so_i sa.npadA bibhIShanahi sakuchi dInhi raghunAtha .. abichala rAja bibhIShanahi dInha rAma raghurAja. ajahu.N birAjata la.nka para tulasI sahita samAja .. kahA bibhIShana lai milyo kahA diyo raghunAtha. tulasI yaha jAne binA mU.Dha mIjihai.n hAtha .. bairi ba.ndhu nisichara adhama tajyo na bhare.n kala.nka. jhUThe.n agha siya pariharI tulasI sA_i.N sasa.nka .. tehi samAja kiyo kaThina pana jehi.n taulyo kailAsa. tulasI prabhu mahimA kahau.n sevaka ko bisvAsa .. sabhA sabhAsada nirakhi paTa pakari uThAyo hAtha. tulasI kiyo igAraho.n basana besa jadunAtha .. trAhi tIni kahyo draupadI tulasI rAja samAja. prathama ba.Dhe paTa biya bikala chahata chakita nija kAja .. sukha jIvana saba ko_u chahata sukha jIvana hari hAtha. tulasI dAtA mAgane_u dekhi_ata abudha anAtha .. kR^ipana de_i pA_i_a paro binu sAdhe.n sidhi ho_i. sItApati sanamukha samujhi jau kIjai subha so_i .. da.nDaka bana pAvana karana charana saroja prabhA_u. Usara jAmahi.n khala tarahi.n ho_i ra.nka te rA_u .. binahi.n ritu tarubara pharata silA dravahi jala jora. rAma lakhana siya kari kR^ipA jaba chitavata jehi ora .. silA sutiya bha_i giri tare mR^itaka ji_e jaga jAna. rAma anugraha saguna subha sulabha sakala kalyAna .. silA sApa mochana charana sumirahu tulasIdAsa. tajahu socha sa.nkaTa miTihi.n pUjahi manakI Asa .. mu_e ji_A_e bhAlu kapi avadha biprako pUta. sumirahu tulasI tAhi tU jAko mAruti dUta .. prArthanA kAla karama guna dora jaga jIva tihAre hAtha. tulasI raghubara rAvaro jAnu jAnakInAtha .. roga nikara tanu jaraThapanu tulasI sa.nga kuloga. rAma kR^ipA lai pAli_ai dIna pAlibe joga .. mo sama dIna na dIna hita tumha samAna raghubIra. asa bichAri raghuba.nsa mani harahu biShama bhava bhIra .. bhava bhu_a.nga tulasI nakula Dasata gyAna hari leta. chitrakUTa eka auShadhI chitavata hota sacheta .. hau.nhu kahAvata sabu kahata rAma sahata upahAsa. sAhiba sItAnAtha so sevaka tulasIdAsa .. rAmarAjyakI mahimA rAma rAja rAjata sakala dharama nirata nara nAri. rAga na roSha na doSha dukha sulabha padAratha chAri .. rAma rAja sa.ntoSha sukha ghara bana sakala supAsa. taru surataru suradhenu mahi abhimata bhoga bilAsa .. khetI bani bidyA banija sevA silipa sukAja. tulasI surataru sarisa saba suphala rAma ke.n rAja .. da.nDa jatinha kara bheda jaha.N nartaka nR^itya samAja. jItahu manahi.n suni_a asa rAmacha.ndra ke.n rAja .. kope.n socha na pocha kara kari_a nihora na kAja. tulasI paramiti prIti kI rIti rAma ke.n rAja .. shrIrAmakI dayAlutA mukura nirakhi mukha rAma bhrU ganata gunahi dai doSha. tulasI se saTha sevakanhi lakhi jani parahi.n saroSha .. shrIrAmakI dharmadhurandharatA sahasanAma muni bhanita suni tulasI ballabha nAma. sakuchita hiya.N ha.Nsi nirakhi siya dharama dhura.ndhara rAma .. shrIsItAjIkA alaukika prema gautama tiya gati surati kari nahi.n parasati paga pAni. mana biha.Nse raghuba.nsamani prIti alaukika jAni .. shrIrAmakI kIrti tulasI bilasata nakhata nisi sarada sudhAkara sAtha. mukutA jhAlari jhalaka janu rAma sujasu sisu hAtha .. raghupati kIrati kAminI kyo.n kahai tulasIdAsu. sarada akAsa prakAsa sasi chAru chibuka tila jAsu .. prabhu guna gana bhUShana basana bisada biseSha subesa. rAma sukIrati kAminI tulasI karataba kesa .. rAma charita rAkesa kara sarisa sukhada saba kAhu. sajjana kumuda chakora chita hita biseShi ba.Da lAhu .. raghubara kIrati sajjanani sItala khalani sutAti. jyo.n chakora chaya chakkavani tulasI chA.Ndani rAti .. rAmakathAkI mahimA rAma kathA ma.ndAkinI chitrakUTa chita chAru. tulasI subhaga saneha bana siya raghubIra bihAru .. syAma surabhi paya bisada ati gunada karahi.n saba pAna. girA grAmya siya rAma jasa gAvahi.n sunahi.n sujAna .. hari hara jasa sura nara girahu.N baranahi.n sukabi samAja. hA.N.DI hATaka ghaTita charu rA.Ndhe svAda sunAja .. rAmamahimAkI aGYeyatA tila para rAkhe_u sakala jaga bidita bilokata loga. tulasI mahimA rAma kI kauna jAnibe joga .. shrIrAmajIke svarupakI alaukikatA soraThA rAma sarUpa tumhAra bachana agochara buddhipara. abigata akatha apAra neti neti nita nigama kaha .. Ishvara\-mahimA dohA mAyA jIva subhAva guna kAla karama mahadAdi. Isa a.nka te.n ba.Dhata saba Isa a.nka binu bAdi .. shrIrAmajIkI bhaktavatsalatA hita udAsa raghubara biraha bikala sakala nara nAri. bharata lakhana siya gati samujhi prabhu chakha sadA subAri .. sItA,lakShmaNa aura bharatake rAmapremakI alaukikatA sIya sumitrA suvana gati bharata saneha subhA_u. kahibe ko sArada sarasa janibe ko raghurA_u .. jAni rAma na kahi sake bharata lakhana siya prIti. so suni guni tulasI kahata haTha saThatA kI rIti .. saba bidhi samaratha sakala kaha sahi sA.Nsati dina rAti. bhalo nibAhe_u suni samujhi svAmidharma saba bhA.Nti .. bharata\-mahimA bharatahi ho_i na rAjamadu bidhi harihara pada pA_i. kabahu.N ki kA.NjI sIkarani chhIrasi.ndhu binasA_i .. sa.npati chaka_I bharata chaka muni Ayasa khelavAra. tehi nisi Ashrama pi.njarA.N rAkhe bhA bhinusAra .. sadhana chora maga mudita mana dhanI gahI jyo.n phe.nTa. tyo.n sugrIva bibhIShanahi.n bha_I bharatakI bhe.nTa .. rAma sarAhe bharata uThi mile rAma sama jAni. tadapi bibhIShana kIsapati tulasI garata galAni .. bharata syAma tana rAma sama saba guna rUpa nidhAna. sevaka sukhadAyaka sulabha sumirata saba kalyAna .. lakShmaNamahimA lalita lakhana mUrati madhura sumirahu sahita saneha. sukha sa.npati kIrati bijaya saguna suma.ngala geha .. shatrughnamahimA nAma satrusUdana subhaga suShamA sIla niketa. sevata sumirata sulabha sukha sakala suma.ngala deta .. kausalyAmahimA kausalyA kalyAnama_i mUrati karata pranAma. saguna suma.ngala kAja subha kR^ipA karahi.n siyArAma .. sumitrAmahimA sumiri sumitrA nAma jaga je tiya lehi.n sanema. su_ana lakhana ripudavana se pAvahi.n pati pada prema .. sItAmahimA sItAcharana pranAma kari sumiri sunAma sunema. hohi.n tIya patidevatA prAnanAtha priya prema .. rAmacharitrakI pavitratA tulasI kevala kAmataru rAmacharita ArAma. kalitaru kapi nisichara kahata hamahi.n ki_e bidhi bAma .. kaikeyIkI kuTilatA mAtu sakala sAnuja bharata guru pura loga subhA_u. dekhata dekha na kaika_ihi la.nkApati kapirA_u .. sahaja sarala raghubara bachana kumati kuTila kari jAna. chala_i jo.nka jala bakragati jadyapi salilu samAna .. dasharathamahimA dasaratha nAma sukAmataru phala_i sakalo kalyAna. dharani dhAma dhana dharama suta sadaguna rUpa nidhAna .. tulasI jAnyo dasarathahi.n dharamu na satya samAna. rAmu taje jehi lAgi binu rAma parihare prAna .. rAma biraha.N dasaratha marana muni mana agama sumIchu. tulasI ma.ngala marana taru suchi saneha jala sI.nchu .. soraThA jIvana marana sunAma jaise.n dasaratha rAya ko. jiyata khilA_e rAma rAma biraha.N tanu parihare_u .. jaTAyukA bhAgya dohA prabhuhi bilokata goda gata siya hita ghAyala nIchu. tulasI pA_I gIdhapati mukuti manohara mIchu .. birata karama rata bhagata muni siddha U.Ncha aru nIchu. tulasI sakala sihAta suni gIdharAja kI mIchu .. mu_e marata marihai.n sakala gharI paharake bIchu. lahI na kAhU.N Aju lau.n gIdharAja kI mIchu .. mu.Ne mukuta jIvata mukuta mukuta mukuta hU.N bIchu. tulasI sabahI te.n adhika gIdharAja kI mIchu .. raghubara bikala biha.nga lakhi so biloki do_u bIra. siya sudhi kahi siyala rAma kahi deha tajI mati dhIra .. dasaratha te.n dasaguna bhagati sahita tAsu kari kAju. sochata ba.ndhu sameta prabhu kR^ipAsi.ndhu raghurAju .. rAmakR^ipAkI mahattA kevaTa nisichara bihaga mR^iga ki_e sAdhu sanamAni. tulasI raghubara kI kR^ipA sakala suma.ngala khAni .. hanumatsmaraNakI mahattA ma.njula ma.ngala modamaya mUrati mAruta pUta. sakala siddhi kara kamala tala sumirata raghubara dUta .. dhIra bIra raghubIra priya sumiri samIra kumAru. agama sugama saba kAja karu karatala siddhi bichAru .. sukha muda ma.ngala kumuda bidhu suguna saroruha bhAnu. karahu kAja saba siddhi subha Ani hi_e.N hanumAnu .. sakala kAja subha sama_u bhala saguna suma.ngala jAnu. kIrati bijaya bibhUti bhali hiya.N hanumAnahi Anu .. sUra siromani sAhasI sumati samIra kumAra. sumirata saba sukha sa.npadA muda ma.ngala dAtAra .. bAhupI.DAkI shAntike liye prArthanA tulasI tanu sara sukha jalaja bhuja ruja gaja barajora. dalata dayAnidhi dekhi_ai kapi kesarI kisora .. bhuja taru koTara roga ahi barabasa kiyo prabesa. bihagarAja bAhana turata kA.Dhi_a miTai kalesa .. bAhu biTapa sukha biha.Nga thalu lagI kupIra ku_Agi. rAma kR^ipA jala sIchi_ai begi dIna hita lAgi .. kAshImahimA soraThA mukti janma mahi jAni gyAna khAni agha hAni kara. jaha.N basa sa.nbhu bhavAni so kAsI se_i_a kasa na .. sha.nkaramahimA jarata sakala sura bR^i.nda biShama garala jehi.n pAna kiya. tehi na bhajasi mana ma.nda ko kR^ipAlu sa.nkara sarisa .. sha.nkarajIse prArthanA dohA bAsara DhAsani ke DhakA rajanI.n chahu.N disi chora. sa.nkara nija pura rAkhi_ai chitai sulochana kora .. apanI bIsI.n ApuhI.n purihi.n lagA_e hAtha. kehi bidhi binatI bisva kI karau.n bisva ke nAtha .. bhagavallIlAkI durGYeyatA aura karai aparAdhu ko_u aura pAva phala bhogu. ati bichitra bhagava.nta gati ko jaga jAnai jogu .. premame.n prapa~ncha bAdhaka hai prema sarIra prapa.ncha ruja upajI adhika upAdhi. tulasI bhalI subaida_I begi bA.Ndhi_ai byAdhi .. abhimAna hI bandhanakA mUla hai hama hamAra AchAra ba.Da bhUri bhAra dhari sIsa. haThi saTha parabasa parata jimi kIra kosa kR^imi kIsa .. jIva aura darpaNake pratibimbakI samAnatA kehi.n maga prabisati jAti kehi.n kahu darapaname.n chhAha.N. tulasI jyo.n jaga jIva gati kari jIva ke nAha.N .. bhagavanmAyAkI durGYeyatA sukhasAgara sukha nI.nda basa sapane saba karatAra. mAyA mAyAnAtha kI ko jaga jAnanihAra .. jIvakI tIna dashA_e.N jIva sIva sama sukha sayana sapane.n kachhu karatUti. jAgata dIna malIna so_i bikala biShAda bibhUti .. sR^iShTi svapnavat hai sapane.n ho_i bhikhAri nR^ipu ra.nku nAkapati ho_i. jAge.n lAbhu na hAni kachhu timi prapa.ncha jiya.N jo_i .. hamArI mR^ityu pratikShaNa ho rahI hai tulasI dekhata anubhavata sunata na samujhata nIcha. chapari chapeTe deta nita kesa gahe.n kara mIcha .. kAlakI karatUta karama kharI kara moha thala a.nka charAchara jAla. hanata gunata gani guni hanata jagata jyautiShI kAla .. indriyo.nkI sArthakatA kahibe kaha.N rasanA rachI sunibe kaha.N kiye kAna. dharibe kaha.N chita hita sahita paramArathahi sujAna .. saguNake binA nirguNakA nirUpaNa asambhava hai gyAna kahai agyAna binu tama binu kahai prakAsa. niraguna kahai jo saguna binu so guru tulasIdAsa .. nirguNakI apekShA saguNa adhika prAmANika hai a.nka aguna Akhara saguna samujhi_a ubhaya prakAra. kho_e.N rAkhe.n Apu bhala tulasI chAru bichAra .. viShayAsaktikA nAsha hu_e binA GYAna adhUrA hai paramAratha pahichAni mati lasati biShaya.N lapaTAni. nikasi chitA te.n adhajarita mAnahu.N satI parAni .. viShayAsakta sAdhukI apekShA vairAgyavAn gR^ihastha achchhA hai sIsa udhArana kina kahe_u baraji rahe priya loga. gharahI.n satI kahAvatI jaratI nAha biyoga .. sAdhuke liye pUrNa tyAgakI AvashyakatA khariyA kharI kapUra saba uchita na piya tiya tyAga. kai khariyA mohi meli kai bimala bibeka birAga .. bhagavatapremame.n Asakti bAdhaka hai, gR^ihasthAshrama nahI.n ghara kInhe.n ghara jAta hai ghara chhA.N.De ghara jA_i. tulasI ghara bana bIchahI.n rAma prema pura chhA_i .. sa.ntoShapUrvaka gharame.n rahanA uttama hai di_e.N pIThi pAchhe.n lagai sanamukha hota parA_i. tulasI sa.npati chhA.Nha jyo.n lakhi dina baiThi ga.NvA_i .. viShayo.n kI AshA hI duHkha kA mUla hai tulasI adbhUta devatA AsA devI nAma. see.N soka samarpa_I bimukha bha_e.N abhirAma .. moha\-mahimA so_I se.nvara te_i suvA sevata sadA basa.nta. tulasI mahimA moha kI sunata sarAhata sa.nta .. biShaya\-sukhakI heyatA karata na samujhata jhUTha guna sunata hota mati ra.nka. pArada pragaTa prapa.nchamaya siddhi_u nA_u.N kala.nka .. lobhakI prabalatA gyAnI tApasa sUra kabi kobida guna AgAra. kehi kai lobha biDa.nbanA kInhi na ehi.n sa.nsAra .. dhana aura aishvaryake mada tathA kAmakI vyApakatA shrImada bakra na kInha kehi prabhutA badhira na kAhi. mR^igalochani ke naina sara ko asa lAga na jAhi .. mAyAkI phauja byApi rahe_u sa.nsAra mahu.N mAyA kaTaka pracha.nDa. senApati kAmAdi bhaTa da.nbha kapaTa pASha.nDa .. kAma,krodha,lobhakI prabalatA tAta tIni ati prabala khala kAma krodha aru lobha. muni bigyAna dhAma mana karahi.n nimiSha mahu.N chhobha .. kAma,krodha,lobhake sahAyaka lobha ke.n ichchhA da.nbha bala kAma ke kevala nAri. krodha ke paruSha bachana bala munibara kahahi.n bichAri .. mohakI senA kAma krodha lobhAdi mada prabala moha kai dhAri. tinha maha.N ati dAruna dukhada mAyArupI nAri .. agni,samudra,prabala strI aura kAlakI samAnatA kAha na pAvaka jAri saka kA na samudra samA_i. kA na karai abalA prabala kehi jaga kAlu na khA_i .. strI jhaga.De aura mR^ityukI ja.Da hai janamapatrikA barati kai dekhahu manahi.n bichAri. dAruna bairI mIchu ke bIcha birAjati nAri .. udbodhana dIpasikhA sama jubati tana mana jani ho.asi pata.nga. bhajahi rAma taji kAma mada karahi sadA satasa.nga .. gR^ihAsakti shrIraghunAthajIke svarUpake GYAname.n bAdhaka hai kAma krodha mada lobha rata gR^ihAsakta dukharUpa. te kimi jAnahi.n raghupatihi mU.Dha pare bhava kUpa .. kAma\-krodhAdi eka\-eka anarthakAraka hai phira sabakI to bAta hI kyA hai graha grahIta puni bAta basa tehi puni bIchhI mAra. tehi pi_A_i_a bArunI kahahu kAha upachAra .. kisake manako shAnti nahI.n milatI ? tAhi ki sa.npati saguna subha sapanehu.N mana bishrAma. bhUta droha rata mohabasa rAma bimukha rati kAma .. GYAnamArgakI kaThinatA kahata kaThina samujhata kaThina sAdhata kaThina bibeka. ho_i ghunAchchhara nyAya jau.n puni pratyUha aneka .. bhagavadbhajanake atirikta aura saba prayatna vyartha hai khala prabodha jaga sodha mana ko nirodha kula sodha. karahi.n te phoTaka pachi marahi.n sapanehu.N sukha na subodha .. sa.ntoShakI mahimA soraThA ko_u bishrAma ki pAva tAta sahaja sa.ntoSha binu. chalai ki jala binu nAva koTi jatana pachi pachi mari_a .. mAyAkI prabalatA aura usake taranekA upAya sura nara muni ko_u nAhi.n jehi na moha mAyA prabala. asa bichAri mana mAhi.n bhaji_a mahAmAyA patihi .. gosvAmIjIkI ananyatA dohA eka bharoso eka bala eka Asa bisvAsa. eka rAma ghana syAma hita chAtaka tulasIdAsa .. premakI ananyatAke liye chAtakakA udAharaNa jau.n ghana baraShai samaya sira jau.n bhari janama udAsa. tulasI yA chita chAtakahi ta_U tihArI Asa .. chAtaka tulasI ke mate.n svAtihu.N pi_ai na pAni. prema tR^iShA bA.Dhati bhalI ghaTe.n ghaTaigI Ani .. raTata raTata rasanA laTI tR^iShA sUkhi ge a.nga. tulasI chAtaka prema ko nita nUtana ruchi ra.nga .. cha.Dhata na chAtaka chita kabahu.N priya payoda ke doSha. tulasI prema payodhi kI tAte nApa na jokha .. baraShi paruSha pAhana payada pa.nkha karau Tuka TUka. tulasI parI na chAhi_ai chatura chAtakahi chUka .. upala barasi garajata taraji DArata kulisa kaThora. chitava ki chAtaka megha taji kabahu.N dUsarI ora .. pabi pAhana dAmini garaja jhari jhakora khari khIjhi. roSha na prItama doSha lakhi tulasI rAgahi rIjhi .. mAna rAkhibo mA.Ngibo piya so.n nita nava nehu. tulasI tIni_u taba phabai.n jau chAtaka mata lehu .. tulasI chAtaka hI phabai mAna rAkhibo prema. bakra bu.nda lakhi svAtihU nidari nibAhata nema .. tulasI chAtaka mA.Ngano eka eka ghana dAni. deta jo bhU bhAjana bharata leta jo ghU.NTaka pAni .. tIni loka tihu.N kAla jasa chAtaka hI ke mAtha. tulasI jAsu na dInatA sunI dUsare nAtha .. prIti papIhA payada kI pragaTa na_I pahichAni. jAchaka jagata kanA_u.Do kiyo kanau.DA dAni .. nahi.n jAchata nahi.n sa.ngrahI sIsa nA_i nahi.n le_i. aise mAnI mAganehi ko bArida bina de_i .. ko ko na jyAyo jagata me.n jIvana dAyaka dAni. bhayo kanau.Do jAchakahi payada prema pahichAni .. sAdhana sA.Nsati saba sahata sabahi sukhada phala lAhu. tulasI chAtaka jalada kI rIjhi bUjhi budha kAhu .. chAtaka jIvana dAyakahi jIvana samaya.N surIti. tulasI alakha na lakhi parai chAtaka prIti pratIti .. jIva charAchara jaha.N lage hai saba ko hita meha. tulasI chAtaka mana basyo ghana so.n sahaja saneha .. Dolata bipula biha.nga bana pi_ata pokharani bAri. sujasa dhavala chAtaka navala tuhI bhuvana dasa chAri .. mukha mIThe mAnasa malina kokila mora chakora. sujasa dhavala chAtaka navala rahyo bhuvana bhari tora .. bAsa besa bolani chalani mAnasa ma.nju marAla. tulasI chAtaka prema kI kIrati bisada bisAla .. prema na parakhi_a paruShapana payada sikhAvana eha. jaga kaha chAtaka pAtakI Usara barasai meha .. ho_i na chAtaka pAtakI jIvana dAni na mU.Dha. tulasI gati prahalAda kI samujhi prema patha gU.Dha .. garaja ApanI sabana ko garaja karata ura Ani. tulasI chAtaka chatura bho jAchaka jAni sudAni .. charaga cha.ngu gata chAtakahi nema prema kI pIra. tulasI parabasa hA.Da para parihai.n puhumI nIra .. badhyo badhika par_yo punya jala ulaTi uThA_I cho.ncha. tulasI chAtaka premapaTa maratahu.N lagI na kho.ncha .. a.nDa phori kiyo cheTuvA tuSha par_yo nIra nihAri. gahi cha.ngula chAtaka chatura DAr_yo bAhira bAri .. tulasI chAtaka deta sikha sutahi bArahI.n bAra. tAta na tarpana kIji_ai binA bAridhara dhAra .. soraThA ji_ata na nA_I nAri chAtaka ghana taji dUsarahi. surasarihU ko bAri marata na mA.Nge_u aradha jala .. sunu re tulasIdAsa pyAsa papIhahi prema kI. parihari chAri_u mAsa jau a.Nchavai jala svAti ko .. jAchai bAraha mAsa pi_ai papIhA svAti jala. jAnyo tulasIdAsa jogavata nehI neha mana .. dohA tulasI.n ke mata chAtakahi kevala prema pi_Asa. pi_ata svAti jala jAna jaga jA.Nchata bAraha mAsa .. AlabAla mukutAhalani hiya saneha taru mUla. ho_i hetu chita chAtakahi svAti salilu anukUla .. uShna kAla aru deha khina mana pa.nthI tana Ukha. chAtaka batiyA.N na ruchI.n ana jala sI.nche rUkha .. ana jala sI.nche rUkha kI chhAyA te.n baru ghAma. tulasI chAtaka bahuta hai.n yaha prabIna ko kAma .. eka a.nga jo sanehatA nisi dina chAtaka neha. tulasI jAso.n hita lagai vahi ahAra vahi deha .. ekA~NgI anurAgake anya udAharaNa bibi rasanA tanu syAma hai ba.nka chalani biSha khAni. tulasI jasa shravanani sunyo sIsa samarapyo Ani .. mR^igakA udAharaNa Apu byAdha ko rUpa dhari kuhau kura.ngahi rAga. tulasI jo mR^iga mana murai parai prema paTa dAga .. sarpakA udAharaNa tulasI mani nija duti phanihi byAdhihi de_u dikhA_i. bichhurata ho_i naba A.Ndharo tAte prema na jA_i .. kamalakA udAharaNa jarata tuhina lakhi banaja bana rabi dai pIThi parA_u. udaya bikasa athavata sakucha miTai na sahaja subhA_u .. machhalIkA udAharaNa de_u Apane.n hAtha jala mInahi mAhura ghori. tulasI ji_ai jo bAri binu tau tu dehi kabi khori .. makara uraga dAdura kamaTha jala jIvana jala geha. tulasI ekai mIna ko hai sA.Nchilo saneha .. mayUrashikhA bUTIkA udAharaNa tulasI miTe na mari miTehu.N sA.Ncho sahaja saneha. morasikhA binu mUrihU.N paluhata garajata meha .. sulabha prIti prItama sabai kahata karata saba ko_i. tulasI mIna punIta te tribhuvana ba.Do na ko_i .. ananyatAkI mahimA tulasI japa tapa nema brata saba sabahI.n te.n ho_i. lahai ba.DA_I devatA iShTadeva jaba ho_i .. gA.Dhe dinakA mitra hI mitra hai kudina hitU so hita sudina hita anahita kina ho_i. sasi chhabi hara rabi sadana ta_u mitra kahata saba ko_i .. barAbarIkA sneha duHkhadAyaka hotA hai kai laghukai ba.Da mIta bhala sama saneha dukha so_i. tulasI jyo.n ghR^ita madhu sarisa mile.n mahAbiSha ho_i .. mitratAme.n chhala bAdhaka hai mAnya mIta so.n sukha chahai.n so na chhu_ai chhala chhAha.N. sasi trisa.nku kaike_i gati lakhi tulasI mana mAha.N .. kahi_a kaThina kR^ita komalahu.N hita haThi ho_i sahA_i. palaka pAni para o.Di_ata samujhi kughA_i sughA_i .. vaira aura prema a.ndhe hote hai tulasI baira saneha do_u rahita bilochana chAri. surA sevarA Adarahi.n ni.ndahi.n surasari bAri .. dAnI aura yAchakakA svabhAva ruchai mAganehi mAgibo tulasI dAnihi dAnu. Alasa anakha na Acharaja prema pihAnI jAnu .. prema aura vaira hI anukulatA aura pratikUlatAme.n hetu hai.n ami_a gAri gAre_u garala gAri kInha karatAra. prema baira kI janani juga jAnahi.n budha na gavA.Nra .. smaraNa aura priya bhAShaNa hI premakI nishAnI hai sadA na je sumirata rahahi.n mili na kahahi.n priya baina. te pai tinha ke jAhi.n ghara jinha ke hi_e.N na naina .. svArtha hI achchhA_I\-burA_IkA mAnadaNDa hai.n hita punIta saba svArathahi.n ari asuddha binu chA.Da. nija mukha mAnika sama dasana bhUmi pare te hA.Da .. sa.nsArame.n premamArgake adhikArI birale hI hai.n mAkhI kAka ulUka baka dAdura se bha_e loga. bhale te suka pika morase ko_u na prema patha joga .. kaliyugame.n kapaTakI pradhAnatA hR^idaya.N kapaTa bara beSha dhari bachana kahahi.n ga.Dhi chholi. aba ke loga mayUra jyo.n kyo.n mili_e mana kholi .. kapaTa antataka nahI.n nibhatA charana cho.ncha lochana ra.Ngau chalau marAlI chAla. chhIra nIra bibarana samaya baka ugharata tehi kAla .. kuTila manuShya apanI kuTilatAko nahI.n chho.Da sakatA milai jo saralahi sarala hvai kuTila na sahaja bihA_i. so sahetu jyo.n bakra gati byAla na bilahi.n samA_i .. kR^isadhana sakhahi na deba dukha mu_ehu.N na mAgaba nIcha. tulasI sajjana kI rahani pAvakala pAnI bIcha .. sa.nga sarala kuTilahi bha_e.N hari hara karahi.n nibAhu. graha ganatI gani chatura bidhi kiyo udara binu rAhu .. svabhAvakI pradhAnatA nIcha nichA_I nahi.n taja_i sajjanahU ke.n sa.nga. tulasI cha.ndana biTapa basi binu biSha bha_e na bhu_a.nga .. bhalo bhalA_ihi pai laha_i laha_i nichA_ihi nIchu. sudhA sarAhi_a amaratA.N garala sarAhi_a mIchu .. mithyA mAhura sajjanahi khalahi garala sama sA.Ncha. tulasI chhu_ata parA_i jyo.n pArada pAvaka A.Ncha .. satsa.nga aura asatsa.ngakA pariNAmagata bheda sa.nta sa.nga apabarga kara kAmI bhava kara pa.ntha. kahahi sa.nta kabi kobida shruti purAna sadagra.ntha .. sukR^ita na sukR^itI parihara_i kapaTa na kapaTI nIcha. marata sikhAvana de_i chale gIdharAja mArIcha .. sajjana aura durjanakA bheda sujana sutaru bana Ukha sama khala Ta.nkikA rukhAna. parahita anahita lAgi saba sA.Nsati sahara samAna .. pi_ahi sumana rasa alila biTapa kATi kola phala khAta. tulasI tarujIvI jugala sumati kumati kI bAta .. avasarakI pradhAnatA avasara kau.DI jo chukai bahuri di_e.N kA lAkha. du_ija na cha.ndA dekhi_ai udau kahA bhari pAkha .. bhalA_I karanA birale hI jAnate hai.n gyAna anabhale ko sabahi bhale bhalehU kA_u. sI.nga sU.N.Da rada lUma nakha karata jIva ja.Da ghA_u .. sa.nsArame.n hita karanevAle kama hai tulasI jaga jIvana ahita katahu.N ko_u hita jAni. soShaka bhAnu kR^isAnu mahi pavana eka ghana dAni .. suni_a sudhA dekhi_ahi.n garala saba karatUti karAla. jaha.N taha.N kAka ulUka baka mAnasa sakR^ita marAla .. jalachara thalachara gaganachara deva danuja nara nAga. uttama madhyama adhama khala dasa guna ba.Dhata bibhAga .. bali misa dekhe devatA kara misa mAnava deva. mu_e mAra subichAra hata svAratha sAdhana eva .. sujana kahata bhala pocha patha pApi na parakha_i bheda. karamanAsa surasarita misa bidhi niShedha bada beda .. vastuhI pradhAna hai, AdhAra nahI.n mani bhAjana madhu pAra_I pUrana amI nihAri. kA chhA.N.Di_a kA sa.ngrahi_a kahahu bibeka bichAri .. prIti aura vairakI tIna shreNiyA.N uttama madhyama nIcha gati pAhana sikatA pAni. prIti parichchhA tihuna kI baira bitikrama jAni .. jise sajjana grahaNa karate hai,use durjana tyAga dete hai.n punya prIti pati prApati_u paramAratha patha pA.Ncha. lahahi.n sujana pariharahi.n khala sunahu sikhAvana sA.Ncha .. prakR^itike anusAra vyavahArakA bheda bhI Avashyaka hai.n nIcha nirAdarahI.n sukhada Adara sukhada bisAla. kadarI badarI biTapa gati pekhahu panasa rasAla .. apanA AcharaNa sabhI ko achchhA lagatA hai tulasI apano Acharana bhalo na lAgata kAsu. tehi na basAta jo khAta nita lahasunahU ko bAsu .. bhAgyavAn kauna hai ? budha so bibekI bimalamati jinha ke roSha na rAga. suhR^ida sarAhata sAdhu jehi tulasI tAko bhAga .. sAdhujana kisakI sarAhanA karate hai Apu Apu kaha.N saba bhalo apane kaha.N ko_i ko_i. tulasI saba kaha.N jo bhalo sujana sarAhi_a so_i .. sa.ngakI mahimA tulasI bhalo susa.nga te.n pocha kusa.ngati so_i. nA_u ki.nnarI tIra asi loha bilokahu lo_i .. guru sa.ngati guru ho_i so laghu sa.ngati laghu nAma. chAra padAratha me.n ganai naraka dvArahU kAma .. tulasI guru laghutA lahata laghu sa.ngati parinAma. devI deva pukAri_ata nIcha nAri nara nAma .. tulasI ki_e.N kusa.nga thiti hohi.n dAhine bAma. kahi suni sakuchi_a sUma khala gata hari sa.nkara nAma .. basi kusa.nga chaha sujanatA tAkI Asa nirAsa. tIrathahU ko nAma bho gayA magaha ke pAsa .. rAma kR^ipA.N tulasI sulabha ga.nga susa.nga samAna. jo jala parai jo jana milai kIjai Apu samAna .. graha bheShaja jala pavana paTa pA_i kujoga sujoga. hohi.n kubastu subastu jala lakhahi.n sulachchhana loga .. janama joga me.n jAni_ata jaga bichitra gati dekhi. tulasI Akhara a.nka rasa ra.nga bibheda biseShi .. Akhara jori bichAra karu sumati a.nka likhi lekhu. joga kujoga sujoga maya jaga gati samujhi biseShu .. mArga\-bhedase phala\-bheda karu bichAra chalu supatha bhala Adi madhya parinAma. ulaTi jape.n 'jArA marA' sUdhe.n'rAjA rAma' .. bhaleke bhalA hI ho, yaha niyama nahI.n hai ho_i bhale ke anabhalo ho_i dAni ke sUma. ho_i kapUta sapUta ke.n jyo.n pAvaka me.n dhUma .. vivekakI AvashyakatA ja.Da chetana guna doSha maya bisva kInha karatAra. sa.nta ha.nka guna gahahi.n paya parihari bAri bikAra .. soraThA pATa kITa te.n ho_i tehi te.n pATa.nbara ruchira. kR^imi pAla_i sabu ko_i parama apAvana prAna sama .. dohA jo jo jehi.n jehi.n rala magana taha.N so mudita mana mAni. rasaguna doSha bichAribo rasika rIti pahichAni .. sama prakAsa tama pAkha duhu.N nAma bheda bidhi kInha. sasi soShaka poShaka samujhi jaga jasa apajasa dInha .. kabhI\-kabhI bhaleko burA_I bhI mila jAtI hai loka bedahU lau.n dago nAma bhale ko pocha. dharmarAja jama gAja pabi kahata sakocha na socha .. sajjana aura durjanakI parIkShAke bhinna\-bhinna prakAra biruchi parakhi_ai sujana jana rAkhi parakhi_ai ma.nda. ba.DavAnala soShata udadhi haraSha ba.DhAvata cha.nda .. nIcha puruShakI nIchatA prabhu sanamukha bha_e.N nIcha nara hota nipaTa bikarAla. rabirukha lakhi darapana phaTika ugilata jvAlAjAla .. sajjanakI sajjanatA prabhu samIpa gata sujana jana hota sukhada subichAra. lavana jaladhi jIvana jalada baraShata sudhA subAri .. nIcha nirAvahi.n nirasa taru tulasI sI.nchahi.n Ukha. poShata payada samAna saba biSha piyUSha ke rUkha .. baraShi bisva haraShita karata harata tApa agha pyAsa. tulasI doSha na jalada ko jo jala jarai javAsa .. amara dAni jAchaka marahi.n mari mari phiri phiri lehi.n. tulasI jAchaka pAtakI dAtahi dUShana dehi.n .. nIchanindA lakhi gaya.nda lai chalata bhaji svAna sukhAno hA.Da. gaja guna mola ahAra bala mahimA jAna ki rA.Da .. sajjanamahimA kai nidarahu.N kai Adarahu.N si.nghahi svAna si_Ara. haraSha biShAda na kesarihi ku.njara ga.njanihAra .. durjanokA svabhAva ThA.Dho dvAra na dai sakai.n tulasI je nara nIcha. ni.ndahi balila haricha.nda ko kA kiyo karana dadhIcha .. nIchakI nindAse uttama puruSho.nkA kuchha nahI.n ghaTatA Isa sIsa bilasata bimala tulasI tarala tara.nga. svAna sarAvaga ke kahe.n laghutA lahai na ga.nga .. tulasI devala deva ko lAge lAkha karori. kAka abhAge.n hagi bhar_yo mahimA bha_I ki thori .. guNo.nkA hI mUlya hai,dUsaro.nke Adara\-anAdarakA nahI.n nija guna ghaTata na nAga naga parakhi pariharata kola. tulasI prabhu bhUShana ki_e gu.njA ba.Dhe na mola .. shreShTha puruSho.nkI mahimAko ko_I nahI.n pA sakatA rAkApati Sho.Dasa u_ahi.n tArA gana samudA_i. sakala girinha dava lA_i_a binu rabi rAti na jA_i .. duShTa puruSho.ndvArA kI hu_I nindA\-stutikA ko_I mUlya nahI.n hai bhalo kahahi.n binu jAnehU.N binu jAne.n apabAda. te nara gAdura jAni jiya.N kariya na haraSha biShAda .. DAha karanevAlo.nkA kabhI kalyANa nahI.n hotA para sukha sa.npati dekhi suni jarahi.n je ja.Da binu Agi. tulasI tina ke bhAgate chalai bhalA_I bhAgi .. dUsaro.nkI nindA karanevAlo.nkA muha.N kAlA hotA hai tulasI je kIrati chahahi.n para kI kIrati kho_i. tinake muha.N masi lAgihai.n miTahi na marihai dho_i .. mithyA abhimAnakA duShpariNAma tana guna dhana mahimA dharama tehi binu jehi abhimAna. tulasI ji_ata biDa.nbanA parinAmahu gata jAna .. nIchA banakara rahanA hI shreShTha hai sAsu sasura guru mAtu pitu prabhu bhayo chahai saba ko_i. honI dUjI ora ko sujana sarAhi_a so_i .. sajjana svAbhAvika hI pUjanIya hote hai saTha sahi sA.Nsati pati lahata sujana kalesa na kAya.N. ga.Dhi gu.Dhi pAhana pUji_ai ga.nDaki silA subhAya.N .. bhUpa\-darabArakI nindA ba.De bibudha darabAra te.n bhUmi bhUpa darabAra. jApaka pUjata pekhi_ata sahata nirAdara bhAra .. chhala\-kapaTa sarvatra varjita hai binu prapa.ncha chhala bhIkha bhali lahi_a na di_e.N kalesa. bAvana bali so.n chhala kiyo diyo uchita upadesa .. bhalo bhale so.n chhala ki_e.N janama kanau.Do ho_i. shrIpati sira tulasI lasati bali bAvana gati so_i .. bibudha kAja bAvana balihi chhalo bhalo jiya jAni. prabhutA taji basa bhe tadapi mana kI ga_i na galAni .. jagat me.n saba sIdho.nko ta.nga karate hai sarala bakra gati pa.ncha graha chapari na chitavata kAhu. tulasI sUdhe sUra sasi samaya biDa.nbita rAhu .. duShTa\-nindA khala upakAra bikAra phala tulasI jAna jahAna. meDhuka markaTa banika bakra kathA satya upakhAna .. tulasI khala bAnI madhura suni samujhi_a hiya.N heri. rAma rAja bAdhaka bha_I mU.Dha ma.ntharA cheri .. jo.nka sUdhi mana kuTila gati khala biparIta bichAru. anahita sonita soSha so so hita soShanihAru .. nIcha gu.Di jyo.n jAnibo suni lakhi tulasIdAsa. DhIli di_e.N giri parata mahi khai.nchata cha.Dhata akAsa .. bharadara barasata kosa sata bachai je bU.Nda barA_i. tulasI te_u khala bachana kara ha_e ga_e na parA_i .. perata kolhU meli tila tilI sanehI jAni. dekhi prIti kI rIti yaha aba dekhibI risAni .. sahabAsI kAcho gilahi.n purajana pAka prabIna. kAlachhepa kehi mili karahi.n tulasI khaga mR^iga mIna .. jAsu bharose.n so_i_ai rAkhi goda me.n sIsa. tulasI tAsu kuchAla te.n rakhavAro jagadIsa .. mAra khoja lai sau.nha kari kari mata lAja na trAsa. mu_e nIcha te mIcha binu je ina ke.n bisvAsa .. paradrohI paradAra rata paradhana para apabAda. te nara pAva.Nra pApamaya deha dhare.n manujAda .. kapaTIko pahachAnanA ba.DA kaThina hai bachana beSha kyo.n jAni_e mana malIna nara nAri. sUpanakhA mR^iga pUtanA dasamukha pramukha bichAri .. kapaTI se sadA DaranA chAhiye ha.Nsani milani bolani madhura kaTu karataba mana mA.Nha. chhuvata jo sakucha_i sumati so tulasI tinha ki chhAha.N .. kapaTa hI duShTatAkA svarUpa hai kapaTa sAra sUchI sahasa bA.Ndhi bachana parabAsa. kiyo durA_u chahau chAturI.n so saTha tulasIdAsa .. kapaTI kabhI sukha nahI.n pAtA bachana bichAra achAra tana mana karataba chhala chhUti. tulasI kyo.n sukha pA_i_ai a.ntarajAmihi dhUti .. sAradUla ko svA.Nga kari kUkara kI karatUti. tulasI tApara chAhi_ai kIrati bijaya bibhUti .. pApa hI duHkhakA mUla hai ba.De pApa bA.Dhe ki_e chhoTe ki_e lajAta. tulasI tA para sukha chahata bidhi so.n bahuta risAta .. aviveka hI duHkhakA mUla hai desa kAla karatA karama bachana bichAra bihIna. te surataru tara dAridI surasari tIra malIna .. sAhasa hI kai kopa basa ki_e.N kaThina paripAka. saTha sa.nkaTa bhAjana bha_e haThi kujAti kapi kAka .. rAja karata binu kAjahI.n karahi.n kuchAli kusAji. tulasI te dasaka.ndha jyo.n ja_ihai.n sahita samAja .. rAja karata binu kAjahI.n ThaTahi.n je kUra kuThATa. tulasI te kururAja jyo.n ja_ihai bAraha bATa .. viparIta buddhi binAshakA lakShaNa hai sabhA suyodhana kI sakuni sumati sarAhana joga. drona bidura bhIShama harihi kahahi.n prapa.nchI loga .. pA.nDu su_ana kI sadasi te nIko ripu hita jAni. hari hara sama saba mAni_ata moha gyAna kI bAni .. hita para ba.Dha_i birodha jaba anahita para anurAga. rAma bimukha bidhi bAma gati saguna aghA_i abhAga .. sahaja suhR^ida gura svAmi sikha jo na kara_i sira mAni. so pachhitA_i aghA_i ura avasi ho_i hita hAni .. joshame.n Akara anadhikAra kArya karanevAlA pachhatAtA hai bharuhA_e naTa bhA.NTa ke chapari cha.Dhe sa.ngrAma. kai vai bhAje A_ihai ke bA.Ndhe parinAma .. samayapara kaShTa saha lenA hitakara hotA hai loka rIti phUTI sahahi.n A.NjI saha_i na ko_i. tulasI jo A.NjI saha_i so A.Ndharo na ho_i .. bhagavAn sabake rakShaka hai bhAge.n bhala o.Dehu.N bhalo bhalo na ghAle.n ghA_u. tulasI saba ke sIsa para rakhavAro raghurA_u .. la.DanA sarvathA tyAjya hai sumati bichArahi.n pariharahi.n dala sumanahu.N sa.ngrAma. sakula ga_e tanu binu bha_e sAkhI jAdau kAma .. Ulaha na jAnaba chhoTa kari kalaha kaThina parinAma. lagati agini laghu nIcha gR^iha jarata dhanika dhana dhAma .. kShamAkA mahatva chhamA roSha ke doSha guna suni manu mAnahi.n sIkha. abichala shrIpati hari bha_e bhUsura lahai na bhIkha .. kaurava pA.nDava jAni_ai krodha chhamA ke sIma. pA.Nchahi mAri na sau sake sayau sa.NghAre bhIma .. krodhakI apekShA premake dvArA vasha karanA hI jIta hai bola na moTe mAri_ai moTI roTI mAru. jIti sahasa sama hAribo jIte.n hAri nihAru .. jo pari pAya.N manA_i_e tAso.n rUThi bichAri. tulasI tahA.N na jIti_ai jaha.N jItehU.N hAri .. jUjhe te bhala bUjhibo bhalI jIti te.n hAra. Dahake.n te.n DahakA_ibo bhalo jo kari_a bichAra .. jA ripu so.n hArehu.N ha.NsI jite pApa paritApu. tAso.n rAri nivAri_ai samaya.N sa.NbhAri_a Apu .. jo madhu marai na mAri_ai mAhura de_i so kA_u. jaga jiti hAre parasudhara hAri jite raghurA_u .. baira mUla hara hita bachana prema mUla upakAra. do hA subha sa.ndoha so tulasI ki_e.N bichAra .. roSha na rasanA kholi_ai baru kholi_a taravAri. sunata madhura parinAma hita boli_a bachana bichAri .. madhura bachana kaTu bolibo binu shrama bhAga abhAga. kuhU kuhU kalaka.nTha rava kA kA kararata kAga .. peTa na phUlata binu kahe.n kahata na lAga_i Dhera. sumati bichAre.n boli_ai samujhi kuphera suphera .. vItarAga puruSho.nkI sharaNa hI jagat ke ja.njAlase bachanekA upAya hai chhidyo na taruni kaTAchchha sara kare_u na kaThina sanehu. tulasI tina kI deha ko jagata kavacha kari lehu .. shUravIra karanI karate hai,kahate nahI.n sUra samara karanI karahi.n kahi na janAvahi.n Apu. bidyamAna rana pA_i ripu kAyara kathahi.n pratApu .. abhimAna ke bachana kahanA achchhA nahI.n bachana kahe abhimAna ke pAratha pekhata setu. prabhu tiya lUTata nIcha bhara jaya na mIchu tehi.n hetu .. dIno.nkI rakShA karanevAlA sadA bijayI hotA hai rAma lakhana bija_I bha_e banahu.N garIba nivAja. mukhara bAli rAvana ga_e gharahI.n sahita samAja .. nItikA pAlana karanevAleke sabhI sahAyaka bana jAte hai.n khaga mR^iga mIta punIta kiya banahu.N rAma nayapAla. kumati bAli dasaka.nTha ghara suhada ba.ndhu kiyo kAla .. sarAhaneyogya kauna hai lakha_i aghAno bhUkha jyo.n lakha_i jItime.n hAri. tulasI sumati sarAhi_ai maga paga dhara_i bichAri .. avasara chUka jAnese ba.DI hAni hotI hai lAbha samaya ko pAlibo hAni samaya kI chUka. sadA bichArahi.n chArumati sudina kudina dina dUka .. samayakA mahatva si.ndhu tarana kapi giri harana kAja sA_i.N hita do_u. tulasI samayahi.n saba ba.Do bUjhata kahu.N ko_u ko_u .. tulasI mIThI amI te.n mAgI milai jo mIcha. sudhA sudhAkara samaya binu kAlalakUTa te.n nIcha .. vipattikAlake mitra kauna hai ? tulasI asamaya ke sakhA dhIraja dharama bibeka. sAhita sAhasa satyabrata rAma bharoso eka .. samaratha ko_u na rAma so.n tIya harana aparAdhu. samayahi.n sAdhe kAja saba samaya sarAhahi.n sAdhu .. tulasI tIrahu ke chale.n samaya pA_ibI thAha. dhA_ija na jA_i thahA_ibI sara saritA avagAha .. honahArakI prabalatA tulasI jasi bhavatabyatA taisI mila_i sahA_i. Apunu Ava_i tAhi pai tAhi tahA.N lai jA_i .. paramArthaprAptike chAra upAya kai jUjhIbo kai bUjhibo dAna ki kAya kalesa. chAri chAru paraloka patha jathA joga upadesa .. vivekakI AvashyakatA pAta pAta ko sI.nchibo na karu saraga taru heta. kuTila kaTuka phara pharaigo tulasI karata acheta .. vishvAsakI mahimA gaThiba.Ndha te paratIti ba.Di jehi.n sabako saba kAja. kahaba thora samujhaba bahuta gA.De ba.Dhata anAja .. apano aipana nija hathA tiya pUjahi.n nija bhIti. phara_i sakala mana kAmanA tulasI prIti pratIti .. baraShata karaShata Apu jala haraShata araghani bhAnu. tulasI chAhata sAdhu sura saba saneha sanamAnu .. bAraha nakShatra vyApArake liye achchhe hai.n shruti guna kara guna pu juga mR^iga hara revatI sakhA_u. dehi lehi dhana dharani dharu ga_ehu.N na jA_ihi kA_u .. chaudaha nakShatro.nme.n hAthase gayA hu_A dhana vApasa nahI.n milatA Uguna pUguna bi aja kR^i ma A bha a mU gunu sAtha. haro dharo gA.Do diyo dhana phiri cha.Dha_i na hAtha .. kauna\-sI tithiyA.N kaba hAnikAraka hotI hai.n ? rabi hara disi guna rasa nayana muni prathamAdika bAra. tithi saba kAja nasAvanI ho_i kujoga bichAra .. kauna\-sA chandramA ghAtaka samajhanA chAhiye ? sasi sara nava du_i chha dasa guna muni phala basu hara bhAnu. meShAdika krama te.n ganahi.n ghAta cha.ndra jiya.N jAnu .. kina\-kina vastuo.nkA darshana shubha hai ? nakula sudarasanu darasanI chhemakarI chaka chASha. dasa disi dekhata saguna subha pUjahi.n mana abhilASha .. sAta vastu_e.N sadA ma~NgalakArI hai.n sudhA sAdhu surataru sumana suphala suhAvani bAta. tulasI sItApati bhagati saguna suma.ngala sAta .. shrIraghunAthajIkA smaraNa sAre ma~Ngalo.nkI ja.Da hai bharata satrusUdana lakhana sahita sumiri raghunAtha. karahu kAja subha sAja saba milihi suma.ngala sAtha .. yAtrAke samayakA shubha smaraNa rAma lakhana kausika sahita sumirahu karahu payAna. lachchhi lAbha lai jagata jasu ma.ngala saguna pramAna .. vedakI apAra mahimA atulita mahimA beda kI tulasI ki_e.N bichAra. jo ni.ndata ni.ndita bhayo bidita buddha avatAra .. budha kisAna sara beda nija mate.n kheta saba sI.ncha. tulasI kR^iShi lakhi jAnibo uttama madhyama nIcha .. dharmakA parityAga kisI bhI hAlatame.n nahI karanA chAhiye sahi kubola sA.Nsati sakala a.Nga_i anaTa apamAna. tulasI dharama na parihari_a kahi kari ga_e sujAna .. dUsarekA hita hI karanA chAhiye, ahita nahI.n anahita bhaya parahita ki_e.N para anahita hita hAni. tulasI chAru bichAru bhala kari_a kAja suni jAni .. pratyeka kAryakI siddhime.n tIna sahAyaka hote hai.n puruShAratha pUraba karama paramesvara paradhAna. tulasI pairata sarita jyo.n sabahi.n kAja anumAna .. nItikA avalambana aura shrIrAmajIke charaNo.nme.n prema hI shreShTha hai chalaba nIti maga rAma paga neha nibAhaba nIka. tulasI pahiri_a so basana jo na pakhAre.n phIka .. dohA chAru bichAru chalu parihari bAda bibAda. sukR^ita sIva.N svAratha avadhi paramAratha marajAda .. vivekapUrvaka vyavahAra hI uttama hai tulasI so samaratha sumati sukR^itI sAdhu sayAna. jo bichAri byavahara_i jaga kharacha lAbha anumAna .. jAya joga jaga chhema binu tulasI ke hita rAkhi. binu.aparAdha bhR^igupati nahuSha benu bR^ikAsura sAkhi .. nemase prema ba.DA hai ba.Di pratIti gaThiba.ndha te.n ba.Do joga te.n chhema. ba.Do susevaka sA_i.N te.n ba.Do nema te.n prema .. kisa\-kisakA parityAga kara denA chAhiye siShya sakhA sevaka sachiva sutiya sikhAvana sA.Ncha. suni samujhi_a puni parihari_a para mana ra.njana pA.Ncha .. sAta vastuo.nko rasa biga.Daneke pahale hI chho.Da denA chAhiye nagara nAri bhojana sachiva sevaka sakhA agAra. sarasa parihare.n ra.nga rasa nirasa biShAda bikAra .. manake chAra kaNTaka hai.n tUThahi.n nija ruchi kAja kari rUThahi.n kAja bigAri. tIya tanaya sevaka sakhA mana ke ka.nTaka chAri .. kauna nirAdara pAte hai.n ? dIragha rogI dAridI kaTubacha lolupa loga. tulasI prAna samAna ta_u hohi.n nirAdara joga .. pA.Ncha duHkhadAyI hote hai pAhI khetI lagana baTa rina kubyAja maga kheta. baira ba.De so.n Apane ki_e pA.Ncha dukha heta .. samartha pApIke vaira karanA uchita nahI.n dhA_i lagai lohA lalaki khai.nchi le_i na_i nIchu. samaratha pApI so.n bayara jAni bisAhI mIchu .. shochanIya kauna hai sochi_a gR^ihI jo moha basa kara_i karama patha tyAga. sochi_a jatI prapa.ncha rata bigata bibeka birAga .. paramArthase vimukha hI a.ndhA hai tulasI svAratha sAmuho paramAratha tana pIThi. a.ndha kahe.n dukha pA_ihai DiThi_Aro kehi DIThi .. manuShya A.Nkha hote hu_e bhI mR^ityuko nahI.n dekhate bina A.Nkhina kI pAnahI.n pahichAnata lakhi pAya. chAri nayana ke nAri nara sUjhata mIchu na mAya .. mU.Dha upadesha nahI.n sunate jau pai mU.Dha upadesa ke hote joga jahAna. kyo.n na sujodhana bodha kai A_e syAma sujAna .. soraThA phula_i phara_i na beta jadapi sudhA baraShahi.n jalada. mUrukha hR^idaya.N na cheta jau.n gura milahi.n bira.nchi sama .. dohA rIjhi ApanI bUjhi para khIjhi bichAra bihIna. te upadesa na mAnahI.n moha mahodadhi mIna .. bAra\-bAra sochanekI AvashyakatA anasamujhe.n anusochano avasi samujhi_ai Apu. tulasI Apu na samujhi_ai pala pala para paritApu .. mUrkhashiromaNi kauna hai.n ? kUpa khanata ma.ndira jarata A_e.N dhAri babUra. bavahi.n navahi.n nija kAja sira kumati siromani kUra .. IshvaravimukhakI durgati hI hotI hai niDara Isa te.n bIsa kai bIsa bAhu so ho_i. gayo gayo kahai.n sumati saba bhayo kumati kaha ko_i .. jAna\-bUjhakara anIti karanevAleko upadesha denA vyartha hai.n jo suni samujhi anIti rata jAgata rahe ju so_i. upadesibo jagA_ibo tulasI uchita na ho_i .. bahu suta bahu ruchi bahu bachana bahu achAra byavahAra. inako bhalo manA_ibo yaha agyAna apAra .. jagat ke logo.nko rijhAnevAlA mUrkha hai.n logani bhalo manAva jo bhalo hona kI Asa. karata gagana ko ge.nDu.NA so saTha tulasIdAsa .. apajasa joga ki jAnakI mani chorI kI kAnha. tulasI loga rijhA_ibo karaShi kAtibo nAnha .. tulasI ju pai gumAna ko hoto kachhU upA_u. tau ki jAnakihi jAni jiya.N pariharate raghurA_u .. pratiShThA duHkhakA mUla hai mAgi madhukarI khAta te sovata go.Da pasAri. pApa pratiShThA ba.Dhi parI tAte bA.DhI rAri .. tulasI bhe.DI kI dha.Nsani ja.Da janatA sanamAna. upajata hI abhimAna bho khovata mU.Dha apAna .. bhe.DiyAdha.NsAnakA udAharaNa lahI A.Nkhi kaba A.Ndhare bA.Njha pUta kaba lyA_i. kaba ko.DhI kAyA lahI jaga baharA_icha jA_i .. aishvarya pAkara manuShya apaneko niDara mAna baiThate hai.n tulasI nirabhaya hota nara suni_ata surapura jA_i. so gati lakhi brata achhata tanu sukha sa.npati gati pA_i .. tulasI torata tIra taru baka hita ha.nsa biDAri. bigata nalina ali malina jala surasarihU ba.Dhi_Ari .. adhikarI basa ausarA bhale_u jAnibe ma.nda. sudhA sadana basu bArahe.n cha_uthe.n cha_uthi_u cha.nda .. naukara svAmIkI apekShA adhika atyAchArI hote hai tribidha eka bidhi prabhu anuga avasara karahi.n kuThATa. sUdhe Te.Dhe sama biShama saba maha.N bArahabATa .. prabhu te.n prabhu gana dukhada lakhi prajahi.n sa.NbhArai rA_u. kara te.n hota kR^ipAnako kaThina ghora ghana ghA_u .. byAlahu te.n bikarAla ba.Da byAlaphena jiya.N jAnu. vahi ke khA_e marata hai vahi khA_e binu prAnu .. kArana te.n kAraju kaThina ho_i dosu nahi.n mora. kulisa asthi te.n upala te.n loha karAla kaThora .. kAla bilokata Isa rukha bhAnu kAla anuhAri .. rabihi rA_u rAjahi.n prajA budha byavaharahi.n bichAri .. jathA amala pAvana pavana pA_i kusa.nga susa.nga. kahi_a kubAsa subAsa timi kAla mahIsa prasa.nga .. bhalehu chalata patha pocha bhaya nR^ipa niyoga naya nema. sutiya subhUpati bhUShi_ata loha sa.NvArita hema .. rAjAko kaisA honA chAhiye ? mAlI bhAnu kisAna sama nIti nipuna narapAla. prajA bhAga basa hohi.nge kabahu.N kabahu.N kalikAla .. baraShata haraShata loga saba karaShata lakhai na ko_i. tulasI prajA subhAga te bhUpa bhAnu so ho_i .. rAjanIti sudhA sujAna kujAna phala Ama asana sama jAni. suprabhu prajA hita lehi.n kara sAmAdika anumAni .. pAke paka_e biTapa dala uttama madhyama nIcha. phala nara lahai.n naresa tyo.n kari bichAri mana bIcha .. rIjhi khIjhi guru deta sikha sakhA susAhiba sAdhu. tori khA_i phala ho_i bhala taru kATe.n aparAdhu .. dharani dhenu chAritu charata prajA subachchha penhA_i. hAtha kachhU nahi.n lAgihai ki_e.N go.Da ki gA_i .. cha.Dhe badhUre.n cha.nga jyo.n gyAna jyo.n soka samAja. karama dharama sukha sa.npadA tyo.n jAnibe kurAja .. ka.nTaka kari kari parata giri sAkhA sahasa khajUri. marahi.n kR^inR^ipa kari kari kunaya so.n kuchAli bhava bhUri .. kAla topachI tupaka mahi dArU anaya karAla. pApa palItA kaThina guru golA puhumI pAla .. kisakA rAjya achala ho jAtA hai ? bhUmi ruchira rAvana sabhA a.ngada pada mahipAla. dharama rAma naya sIya bala achala hota subha kAla .. prIti rAma pada nIti rati dharama pratIti subhAya.N. prabhuhi na prabhutA pariharai kabahu.N bachana mana kAya.N .. kara ke kara mana ke manahi.n bachana bachana guna jAni. bhUpahi bhUli na pariharai bijaya bibhUti sayAni .. golI bAna suma.ntra sara samujhi ulaTi mana dekhu. uttama madhyama nIcha prabhu bachana bichAri biseShu .. satru sayAno salila jyo.n rAkha sIsa ripu nAva. bU.Data lakhi paga Dagata lakhi chapari chahU.N disi ghAva .. rai_ata rAja samAja ghara tana dhana dharama subAhu. sA.nta susachivana sau.npi sukha bilasa_i nita naranAhu .. mukhi_A mukhu so chAhi_ai khAna pAna kahu.N eka. pAla_i poSha_i sakala a.Nga tulasI sahita bibeka .. sevaka kara pada nayana se mukha so sAhibu ho_i. tulasI prIti ki rIti suni sukabi sarAhahi.n so_i .. sachiva baida gura tIni jau.n priya bolahi.n bhaya Asa. rAja dharma tana tInI kara ho_i begihI.n nAsa .. rasanA mantrI dasana jana toSha poSha nija kAja. prabhu kara sena padAdikA bAlaka rAja samAja .. laka.DI Dau_A karachhulI sarasa kAja anuhAri. suprabhu sa.ngrahahi.n pariharahi.n sevaka sakhA bichAri .. prabhu samIpa chhoTe ba.De rahata nibala balavAna. tulasI pragaTa biloki_ai kara a.NgulI anumAna .. AGYAkArI sevaka svAmI se ba.DA hotA hai sAhaba te.n sevaka ba.Do jo nija dharama sujAna. rAma bA.Ndhi utare udadhi lA.Nghi ga_e hanumAna .. mUlake anusAra ba.DhanevAlA aura binA abhimAna kiye sabako sukha denevAlA puruSha hI shreShTha hai tulasI bhala barataru ba.Dhata nija mUlahi.n anukula. sabahi bhA.Nti saba kaha.N sukhada dalani phalani binu phUla .. tribhuvanake dIpa kauna hai ? saghana saguna sadharama sagana sabala susA_i.N mahIpa. tulasI je abhimAna binu te tibhuvana ke dIpa .. kIrti karatUtise hI hotI hai tulasI nija karatUti binu mukuta jAta jaba ko_i. gayo ajAmila loka hari nAma sakyo nahi.n dho_i .. ba.Do kA Ashraya bhI manuShyako ba.DA banA detA hai ba.Do gahe te hota ba.Da jyo.n bAvana kara da.nDa. shrIprabhu ke sa.Nga so.n ba.Dho gayo akhila brahma.nDa .. kapaTI dAnIkI durgati tulasI dAna jo deta hai.n jala me.n hAtha uThA_i. pratigrAhI jIvai nahI.n dAtA narakai jA_i .. apane logo.nke chho.Da denepara sabhI vairI ho jAte hai Apana chho.Do sAtha jaba tA dina hitU na ko_i. tulasI a.nbuja a.nbu binu tarani tAsu ripu ho_i .. sAdhanase manuShya Upara uThatA hai aura sAdhana binA gira jAtA hai urabI pari kalahIna ho_i Upara kalApradhAna. tulasI dekhu kalApa gati sAdhana ghana pahichAna .. sajjanoko duShTo.nkA sa.nga bhI ma~NgaladAyaka hotA hai tulasI sa.ngati pocha kI sujanahi hoti ma\-dAni. jyo.n hari rUpa sutAhi te.n kIni gohAri Ani .. kaliyugame.n kuTilatAkI vR^iddhi kali kuchAli subha mati harani saralai da.nDai chakra. tulasI yaha nihachaya bha_I bA.Dhi leti nava bakra .. Apasame.n mela rakhanA uttama hai go khaga khe khaga bAri khaga tIno.n mAhi.n biseka. tulasI pIvai.n phiri chalai.n rahai.n phirai sa.Nga eka .. saba samaya samatAme sthita rahanevAle puruSha hI shreShTha hai.n sAdhana samaya susiddhi lahi ubhaya mUla anukUla. tulasI tIni_u samaya sama te mahi ma.ngala mUla .. jIvana kinakA saphala hai ? mAtu pitA guru svAmi sikha sira dhari karahi.n subhAya.N. lahe_u lAbhu tinha janama kara nataru janamu jaga jAya.N .. pitAkI AGYAkA pAlana sukhakA mUla hai anuchita uchita bichAru taji je pAlahi.n pitu baina. te bhAjana sukha sujasa ke basahi.n amarapati aina .. strIke liye patisevA hI kalyANadAyinI hai soraThA sahaja apAvani nAri pati sevata subha gati laha_i. jasu gAvata shruti chAri ajahu.N tulasikA harihi priya .. sharaNAgatakA tyAga pApakA mUla hai dohA saranAgata kahu.N je tajahi.n nija anahita anumAni. te nara pAva.Nra pApamaya tinhahi.n bilokata hAni .. tulasI tR^ina jalakUla ko nirabala nipaTa nikAja. kai rAkhe kai sa.Nga chalai bA.Nha gahe kI lAja .. kaliyugakA varNana rAmAyana anuharata sikha jaga bhayo bhArata rIti. tulasI saTha kI ko sunai kali kuchAli para prIti .. pAta pAta kai sI.nchibo barI barI kai lona. tulasI khoTe.n chaturapana kali Dahake kahu ko na .. prIti sagA_I sakala bidhi banija upAya.N aneka. kala bala chhala kali mala malina Dahakata ekahi eka .. da.nbha sahita kali dharama saba chhala sameta byavahAra. svAratha sahita saneha saba rUchi anuharata achAra .. chora chatura baTamAra naTa prabhu priya bha.NDu_A bha.nDa. saba bhachchhaka paramArathI kali supa.ntha pASha.nDa .. asubha beSha bhUShana dhare.n bhachchhAbhachchha je khAhI.n. te_i jogI te_i siddha nara pUjya te kalijuga mAhi.n .. soraThA je apakArI chAra tinha kara gaurava mAnya te_i. mana krama bachana labAra te bakatA kalikAla mahu.N .. dohA brahmagyAna binu nAri nara kahahi.n na dUsari bAta. kau.DI lAgi lobha basa karahi.n bipra gura ghAta .. bAdahi.n sUdra dvijanha sana hama tumha te kachhu ghATi. jAna_i brahma so biprabara A.Nkhi dekhAvahi.n DATi .. sAkhI sabadI doharA kahi kahanI upakhAna. bhagati nirUpahi.n bhagata kali ni.ndahi.n beda purAna .. shruti sa.nmata haribhagati patha sa.njuta birati bibeka. tehi pariharihi.n bimoha basa kalpahi.n pa.ntha aneka .. sakala dharama biparIta kali kalpita koTi kupa.ntha. punya parAya pahAra bana dure purAna sugrantha .. dhAtubAda nirupAdhi bara sadgurU lAbha sumIta. deva darasa kalikAla me.n pothina dure sabhIta .. sura sadanani tIratha purina nipaTa kuchAli kusAja. manahu.N mavA se mAri kali rAjata sahita samAja .. go.n.Da gavA.Nra nR^ipAla mahi jamana mahA mahipAla. sAma na dAna na bheda kali kevala da.nDa karAla .. phorahi.n sila lo.DhA sadana lAge.n aDhuka pahAra. kAyara kUra kupUta kali ghaSha ghara sahasa DahAra .. pragaTa chAri pada dharma ke kali mahu.N eka pradhAna. jena kena bidhi dInhe dAna kara_i kalyAna .. kalijuga sama juga Ana nahi.n jau.n nara kara bisvAsa. gA_i rAma guna gana bimala bhava tara binahi.n prayAsa .. aura chAhe jo bhI ghaTa jAya, bhagavAn se prema nahI.n ghaTanA chAhiye shravana ghaTahu.N puni dR^iga ghaTahu.N ghaTa_u sakala bala deha. ite ghaTe.n ghaTihai kahA jau.n na ghaTai harineha .. kusamayakA prabhAva tulasI pAvasa ke samaya dharI kokilana mauna. aba to dAdura bolihai.n hame.n pUchhihai kauna .. shrIrAmajIke guNo.nkI mahimA kupatha kutaraka kuchAli kali kapaTa da.nbha pASha.nDa. dahana rAma guna grAma jimi I.ndhana anala pracha.nDa .. kaliyugame.n do hI AdhAra hai soraThA kali pASha.nDa prachAra prabala pApa pAva.Nra patita. tulasI ubhaya adhAra rAma nAma surasari salila .. bhagavatprema hI saba ma~Ngalo.nkI khAna hai dohA rAmacha.ndra mukha cha.ndramA chita chakora jaba ho_i. rAma rAja saba kAja subha samaya suhAvana so_i .. bIja rAma guna gana nayana jala a.nkura pulakAli. sukR^itI sutana sukheta bara bilasata tulasI sAli .. tulasI sahita saneha nita sumirahu sItA rAma. saguna suma.ngala subha sadA Adi madhya parinAma .. puruShAratha svAratha sakala paramAratha parinAma. sulabha siddhi saba sAhibI sumirata sItA rAma .. dohAvalIke doho.nkI mahimA manimaya dohA dIpa jaha.N ura ghara pragaTa prakAsa. taha.N na moha tama bhaya tamI kali kajjalI bilAsa .. kA bhAShA kA sa.nsakR^ita prema chAhi_ai sA.Ncha. kAma ju Avai kAmarI kA lai kari_a kumAcha .. rAmakI dInabandhutA mani mAnika maha.Nge ki_e saha.Nge tR^ina jala nAja. tulasI ete jAni_ai rAma garIba nevAja .. .. iti .. ## \medskip\hrule\obeylines Please send corrections to sanskrit at cheerful dot c om Last updated \today https://sanskritdocuments.org \end{document}