वदः सुपि क्यप् च ३।१।१०६

अनुपसर्गे इति वर्तते। वदेर् धातोः सुबन्तोः उपपदे अनुपसर्गे क्यप् प्रत्ययो भवति, चकाराद् यत् च। ब्रह्मोद्यम्, ब्रह्मवद्यम्। सत्योद्यम्, सत्यवद्यम्। सुपि इति किम्? वाद्यम्। अनुपसर्गे इत्येव, प्रवाद्यम्।

वदः सुपि क्यप् च। , ३।१।१०६

"अनुपसर्ग इति वत्र्तते" इति। ननु च "सत्सूद्विष" ३।२।६१ इत्यादौ सूत्रे वक्ष्यति-- एतदुपसर्गग्रहणं ज्ञापनार्थम्, अन्यत्र सुब्ग्रहण उपसर्गग्रहणं न भवतीति; एवञ्च तत एव ज्ञापकादुपसर्गे न भविष्यतीति किमिहानुपसर्गग्रहणानुवृत्त्या? विस्पष्टार्थमित्येके। तत्र वाज्ञापनार्थमुपसर्गग्रहणं कत्र्तव्यम्; इह वानुपसर्गमनुवत्र्यमिति विकल्पदर्शनार्थमित्यपरे। "ब्राहृओद्यम्" इति। ब्राहृणो वदनमित्यर्थः। भावे क्यप्, पूर्ववत् संप्रसारणम्, "आद्गुणः" ६।१।८४, उपपदसमासः॥

वदः सुपि क्यप् च ६७५, ३।१।१०६

वदः सुपि। उत्तरेति। "भुवो भावे" इत्यत्तरसूत्राद्भावे इत्यपकृष्यते इत्यर्थः। भूधातोरकर्मकत्वेन उत्तरसूत्रे भावग्रहणस्य वैयथ्र्यादिति भावः। अनुपसर्गे इति। "वृः सुप्यनुसर्गग्रहण"मिति भाष्यादिति भावः। ब्राहृओद्यमिति। वदेः क्यपि " वचिस्वपी"पि संप्रसारणम्। "वस्तुतस्तु नेह भावग्रहणमपकृष्यते, तत्र भावग्रहणमुत्तरार्थमिति भाष्या"दिति मतमनुसृत्य आह-- कर्मणि प्रत्ययावित्येके इति। क्यब्यतावित्यर्थः।

वदः सुपि क्यप् च ५६१, ३।१।१०६

वदः। सकर्मकत्वाद्भावे कृत्यप्रत्ययो दुर्लभः, "लः कर्मणि" इति सूत्र इव "तयोरेव" इत्यत्रापि सकर्मकेभ्यः कर्मणि, अकर्मकेभ्य एव भावे इति सिद्धान्तात्। अत आह----भाव इत्याकृष्यत इति। "भुवो भावे" इत्यत्राऽनुपसर्ग इत्यनुवर्तनात्, निरुपसर्गस्य भवतेरकर्मकत्वात् "तयोरेव कृत्ये" ति भावे कृत्यप्रत्ययसिद्धौ भावग्रहणस्य वैयथ्र्यशङ्कायां भावग्रहणमुत्तरार्थमिति भाष्ये स्थितम्। तद्भाष्यस्वारस्यग्रहिणां मतमाह--- कर्मणीति। अनुपसर्ग इति। सुपि किम्?। "हनस्तोऽचिण्णलोः"घातः। अनुपसर्गे किम्?। प्रघातः। भावे घञ्।