प्रभवति ४।३।८३

ततः इत्येव। पञ्चमीसमर्थात् ङ्याप्प्रातिपदिकात् प्रभवति इत्येतस्मिन् विषये यथाविहितं प्रत्ययो भवति। प्रभवति प्रकाशते, प्रथमत उपलभ्यते इत्यर्थः। हिमवतः प्रभवति गैमवती गङ्गा। दारदी सिन्धुः।

प्रभवति ११०६, ४।३।८३

हिमवतः प्रभवति हैमवती गङ्गा॥

प्रभवति। , ४।३।८३

"{प्रथमतः--काशिका"} प्रथम उपलभ्यत इत्यर्थः" इति। प्रथम इत्यनेन प्रशब्दस्यार्थमाचष्टे। "उपलभ्यते" इत्यनेनापि भवतेः। अनेकार्थत्वाद्धातूनां भवतिरिहोपलब्धौ भवतिरिहोपलब्धौ वत्र्तते। "हिमवतः प्रभवति" इति। "भुवः प्रभवः" १।४।३१ इति हिमवतोऽपादानसंज्ञा॥

हेतुमनुष्येभ्योऽन्यतरस्यां रूप्यः १४४०, ४।३।८३

हेतुमनुष्येभ्यः। "तत आगत" इत्येव। हेतुभ्य उदाहरति--समादागतमित्यादि। मनुष्यवाचिन उदाहरति--देवदत्तरूप्यमिति।

प्रभवति १४४२, ४।३।८३

प्रभवति। तत इत्येवेति। "आगत" इति तु निवृत्तम्। प्रभवतीत्यर्थे पञ्चम्यन्ताद्यथाविहितं प्रत्ययाः स्युरित्यर्थः। प्रभवः-प्रथमप्रकाशः। हिमवतः प्रभवतीति। हिमवति प्रथमं प्रकाशत इत्यर्थः। "भुवः प्रभवः" इत्यापादानत्वम्।

अभिनिष्क्रामति द्वारम् १४४५, ४।३।८३

अभिनिष्क्रामति द्वारम्। कान्येति। कान्यकुब्जाख्यजनपदस्य द्वारमित्यर्थः।

प्रभवति ११२९, ४।३।८३

हैमवतीति। हिमवतः प्रकाशते। तत्र प्रथमं दृश्यत इत्यर्थः। उत्पत्तिवचनस्तु प्रभवतिर्न गृह्रते, "तत्र जातः"इत्यतो भेदेन निर्देशात्।