Kumbhaghonam Edition in Kannada Script
4. ವಿರಾಟಪರ್ವ
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 001
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.1. ಅಧ್ಯಾಯಃ 001
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇಣ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಯ ಮೃಗಾಪಹೃತಾರಣಿಭಾಂಡಪ್ರತ್ಯರ್ಪಣಂ ॥ 1 ॥ ಧೌಂಯೇನ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮಧ್ಯೇ ದುರ್ಯೋಧನಾಪನಯಾದಿಕಥನೇನ ಶೋಚತೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸ್ಯ ದುಃಖಾನುಭವವಿಷಯೇ ದೇವಾದಿನಿದರ್ಶನಪ್ರದರ್ಶನೇನ ಪರಿಸಾಂತ್ವನಂ ॥ 2 ॥ ಪಾಂಡವೈಃ ಸ್ವಸಹಚರಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಭ್ಯನುಜ್ಞಾನಸಂಪಾದನೇನ ತದ್ವಿತರ್ಜನಪೂರ್ವಕಂ ಧೌಂಯೇನಸಹ ಮಂತ್ರಾಯ ಕ್ವಚಿದುಪವೇಶನಂ ॥ 3 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-1-0 (28115)
॥ ಶ್ರೀವೇದವ್ಯಾಸಾಯ ನಮಃ ॥ 4-1-0x (2967)
ನಾರಾಯಣಂ ನಮಸ್ಕೃತ್ಯ ನರಂ ಚೈವ ನರೋತ್ತಮಂ।
ದೇವೀಂ ಸರಸ್ವತೀಂ ವ್ಯಾಸಂ ತತೋ ಜಯಮುದೀರಯೇತ್ ॥ 4-1-1 (28116)
॥ ಜನಮೇಜಯ ಉವಾಚ ।
ಕಥಂ ವಿರಾಟನಗರೇ ಮಮ ಪೂರ್ವಪಿತಾಮಹಾಃ ।
ಅಜ್ಞಾತವಾಸಮುಷಿತಾ ದುರ್ಯೋಧನಭಯಾರ್ದಿತಾಃ ॥ 4-1-2x (2968)
ಪತಿವ್ರತಾ ಮಹಾಭಾಗಾ ಸತತಂ ಸುಖಭಾಗಿನೀ ।
ದ್ರೌಪದೀ ಸಾ ಕಥಂ ಬ್ರಹ್ಮನ್ನಜ್ಞಾತಾ ದುಃಖಿತಾಽವಸತ್ ॥ 4-1-2 (28117)
ತೇ ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮುಖ್ಯಾಶ್ಚ ಸೂತಪೌರೋಗವೈಃ ಸಹ।
ಅಜ್ಞಾತವಾಸಮುಷಿತಾಃ ಕಥಂ ಚ ಪರಿಚಾರಕಾಃ ॥ 4-1-3 (28118)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-1-4x (2969)
ಯಥಾ ವಿರಾಟನಗರೇ ತವ ಪೂರ್ವಪಿತಾಮಹಾಃ ।
ಅಜ್ಞಾತವಾಸಮುಷಿತಾಸ್ತಾವದ್ವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ತಚ್ಛೃಣು ॥ 4-1-4 (28119)
ತಥಾ ಸ ತಾನ್ವರಾಂʼಲ್ಲಬ್ಧ್ವಾ ಧರ್ಮರಾಜೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ಗತ್ವಾಽಽಶ್ರಮಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇಭ್ಯ ಆಚಖ್ಯೌ ವೃತ್ತಮಾತ್ಮನಃ ॥ 4-1-5 (28120)
ಕಥಯಿತ್ವಾ ಚ ತತ್ಸರ್ವಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇಭ್ಯೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ಅರಣೀಸಹಿತಂ ಭಾಂಡಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಯ ನ್ಯವೇದಯತ್ ॥ 4-1-6 (28121)
ತತೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೋ ರಾಜಾ ಕುಂತೀಪುತ್ರೋ ದೃಢವ್ರತಃ।
ಸಮಾಹೂಯಾನುಜಾನ್ಸರ್ವಾನಿತಿ ಹೋವಾಚ ಭಾರತ ॥ 4-1-7 (28122)
ದ್ವಾದಶೇಮಾನಿ ವರ್ಷಾಣಿ ರಾಷ್ಟ್ರಾದ್ವಿಪ್ರೋಷಿತಾ ವಯಂ।
ಛದ್ಮನಾ ಹೃತರಾಜ್ಯಾಶ್ಚ ನಿಸ್ವಾಶ್ಚ ಬಹುಶಃ ಕೃತಾಃ ॥ 4-1-8 (28123)
ಉಷಿತಾಶ್ಚ ವನೇ ವಾಸಂ ಯಥಾ ದ್ವಾದಶ ವತ್ಸರಾನ್।
ಅಜ್ಞಾತಚರ್ಯಾಂ ವತ್ಸ್ಯಾಮಶ್ಛನ್ನಾ ವರ್ಷಂ ತ್ರಯೋದಶಂ ॥ 4-1-9 (28124)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-1-10x (2970)
ಧರ್ಮೇಣ ತೇಽಭ್ಯನುಜ್ಞಾತಾಃ ಪಾಂಡವಾಃ ಸತ್ಯವಿಕ್ರಮಾಃ।
ಅಜ್ಞಾತವಾಸಂ ವತ್ಸ್ಯಂತಶ್ಛನ್ನಾ ವರ್ಷಂ ತ್ರಯೋದಶಂ ॥ 4-1-10 (28125)
ಉಪೋಪವಿಶ್ಯ ವಿದ್ವಾಂಸಃ ಸ್ನಾತಕಾಃ ಸಂಶಿತವ್ರತಾಃ ।
ಯೇ ತತ್ರ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಆಸನ್ವನವಾಸಸಹಾಯಿನಃ ।
ಯೇ ಚ ಭಕ್ತಾ ವಸಂತಿ ಸ್ಮ ವನವಾಸೇ ತಪಸ್ವಿನಃ ॥ 4-1-11 (28126)
ತಾನಬ್ರುವನ್ಮಹಾತ್ಮಾನೋ ಹೃಷ್ಟಾಃ ಪ್ರಾಂಜಲಯಃ ಸ್ಥಿತಾಃ ।
ಅಭ್ಯನುಜ್ಞಾಪಯಿಷ್ಯಂತಸ್ತಾನ್ಪ್ರವಾಸೇ ಧೃತವ್ರತಾಃ ॥ 4-1-12 (28127)
ವಿದಿತಂ ಭವತಾಂ ಸರ್ವಂ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರೈರ್ಯಥಾ ವಯಂ ।
ಛದ್ಮನಾ ಹೃತರಾಜ್ಯಾಶ್ಚ ನಿಸ್ವಾಶ್ಚ ಬಹುಶಃ ಕೃತಾಃ ॥ 4-1-13 (28128)
ಉಷಿತಾಶ್ಚ ವನೇ ವಾಸಂ ಯಥಾ ದ್ವಾದಶವತ್ಸರಾನ್ ।
ಭವದ್ಭಿರೇವ ಸಹಿತಾ ವನ್ಯಾಹಾರಾ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಾಃ ॥ 4-1-14 (28129)
ಅಜ್ಞಾತವಾಸಸಮಯಂ ಶೇಷಂ ವರ್ಷಂ ತ್ರಯೋದಶಂ।
ತದ್ವತ್ಸ್ಯಾಮೋ ವಯಂ ಛನ್ನಾಸ್ತದನುಜ್ಞಾತುಮರ್ಹಥ ॥ 4-1-15 (28130)
ಸುಯೋಧನಶ್ಚ ದುಷ್ಟಾತ್ಮಾ ಕರ್ಣಶ್ಚ ಸಹಸೌಬಲಃ ।
ಜಾನಂತೋ ವಿಷಮಂ ಕುರ್ಯುರಸ್ಮಾಸ್ವತ್ಯಂತವೈರಿಣಃ ॥ 4-1-16 (28131)
ಯುಕ್ತಚಾರಾಶ್ಚ ಯತ್ತಾಶ್ಚ ದಾಯೇ ಸ್ವಸ್ಯ ಜನಸ್ಯ ಚ ।
ದುರಾತ್ಮನಾಂ ಹಿ ಕಸ್ತೇಷಾಂ ವಿಶ್ವಾಸಂ ಗಂತುಮರ್ಹತಿ ॥ 4-1-17 (28132)
ಅಪಿ ನಸ್ತದ್ಭವೇದ್ಭೂಯೋ ಯದ್ವಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೈಃ ಸಹ।
ಸಮಸ್ತೇಷು ಚ ರಾಷ್ಟ್ರೇಷು ಸ್ವರಾಜ್ಯಸ್ಥಾ ಭವೇಮ ಹಿ ॥ 4-1-18 (28133)
ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ದುಃಖಶೋಕಾರ್ತಃ ಶುಚಿರ್ಧರ್ಮಸುತಸ್ತದಾ।
ಸಂಮೂರ್ಚ್ಛಿತೋಽಭವದ್ರಾಜಾ ಸಾಸ್ರಕಂಠೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ॥ 4-1-19 (28134)
ತಮಥಾಶ್ವಾಸಯನ್ಸರ್ವೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಭ್ರಾತೃಭಿಃ ಸಹ ॥ 4-1-20 (28135)
ಪ್ರಬುಧ್ಯ ದುಃಖಮೋಹಾರ್ತೋ ಧೌಂಯಂ ಧರ್ಮಭೃತಾಂವರಂ ।
ಪ್ರಾವೈಕ್ಷತ ತದಾ ರಾಜಾ ಸಾಶ್ರುಕಂಠೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ॥ 4-1-21 (28136)
ಅಥ ಧೌಂಯೋಽಬ್ರವೀದ್ವಾಕ್ಯಂ ಮಹಾರ್ಥಂ ನೃಪತಿಂ ತದಾ।
ಆಶ್ವಾಸಯಂಸ್ತಂ ಸ ನೃಪಂ ಭ್ರಾತೄಂಶ್ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೈಃ ಸಹ ॥ 4-1-22 (28137)
ರಾಜನ್ವಿದ್ವಾನ್ಭವಾಂದಾಂತಃ ಸತ್ಯಸಂಧೋ ಜಿತೇಂದ್ರಿಯಃ।
ನೈವಂವಿಧಾಃ ಪ್ರಮುಹ್ಯಂತಿ ಧೀರಾಃ ಕಸ್ಯಾಂಚಿದಾಪದಿ ॥ 4-1-23 (28138)
ದೇವೈರಪ್ಯಾಪದಃ ಪ್ರಾಪ್ತಾಶ್ಛನ್ನೈಶ್ಚ ಬಹುಭಿಸ್ತದಾ।
ತತ್ರತತ್ರ ಸಪತ್ನಾನಾಂ ನಿಗ್ರಹಾರ್ಥಂ ಮಹಾತ್ಮಭಿಃ ॥ 4-1-24 (28139)
ದಿತಿಪುತ್ರೈರ್ಹೃತೇ ರಾಜ್ಯೇ ದೇವರಾಜಃ ಸುದುಃಖಿತಃ।
ಬ್ರಹ್ಮಾಣಂ ತೋಷಯಿಷ್ಯಂಶ್ಚ ಬ್ರಹ್ಮರೂಪಂ ವಿಧಾಯ ಚ ॥ 4-1-25 (28140)
ಇಂದ್ರೇಣ ನಿಷಧಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಗಿರಿಪ್ರಸ್ಥಾಹ್ವಯೇ ಪುರೇ।
ಛನ್ನೇನೋಷ್ಯ ಕೃತಂ ಕರ್ಮ ದ್ವಿಷತಾಂ ಬಲನಿಗ್ರಹೇ ॥ 4-1-26 (28141)
ಪ್ರಸಾದಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ರಾಜಂದಿತೇಃ ಪುತ್ರಾನ್ಮಹಾಬಲಾನ್ ।
ನಿರ್ಜಿತ್ಯ ತರಸಾ ಶತ್ರೂನ್ಪುನರ್ಲೋಕಾಂಜುಗೋಪ ಚ ॥ 4-1-27 (28142)
ವಿಷ್ಣುನಾಽಶ್ಮಗಿರಿಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ತದಾ ದಿತ್ಯಾಂ ನಿವತ್ಸ್ಯತಾ।
ಗರ್ಭೇ ವಧಾರ್ಥಂ ದೈತ್ಯಾನಾಮಜ್ಞಾತೇನೋಷಿತಂ ಚಿರಂ ॥ 4-1-28 (28143)
ಪ್ರೋಷ್ಯ ವಾಮನರೂಪೇಣ ಚ್ಛನ್ನೇನ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಣಾ।
ಬಲೇರ್ಯಥಾ ಹೃತಂ ರಾಜ್ಯಂ ವಿಕ್ರಮೈಸ್ತಚ್ಚ ತೇ ಶ್ರುತಂ ॥ 4-1-29 (28144)
ಔರ್ವೇಣ ವಸತಾ ಛನ್ನಮೂರೌ ಬ್ರಹ್ಮರ್ಷಿಣಾ ತದಾ।
ಯತ್ಕೃತಂ ತಾತ ಲೋಕೇಷು ತಚ್ಚ ಸರ್ವಂ ಶ್ರುತಂ ತ್ವಯಾ ॥ 4-1-30 (28145)
ಪ್ರಚ್ಛನ್ನೇನಾಪಿ ಸರ್ವತ್ರ ಹರಿಣಾ ವೃತ್ರನಿಗ್ರಹೇ।
ವಜ್ರಂ ಪ್ರವಿಶ್ಯ ಶಕ್ರಸ್ಯ ಯತ್ಕೃತಂ ತಚ್ಚ ತೇ ಶ್ರುತಂ ॥ 4-1-31 (28146)
ಹುತಾಶನೇನ ಯಚ್ಚಾಪಃ ಪ್ರವಿಶ್ಯ ಚ್ಛನ್ನಮೂಷಿತಂ।
ವಿಬುಧಾನಾಂ ಹಿ ಯತ್ಕರ್ಮ ಕೃತಂ ತಚ್ಚಾಪಿ ತೇ ಶ್ರುತಂ ॥ 4-1-32 (28147)
ಯಥಾ ವಿವಸ್ವತಾ ತಾತ ಛನ್ನೇನೋತ್ತಮತೇಜಸಾ।
ನಿರ್ದಗ್ಧಾಃ ಶತ್ರವಃ ಸರ್ವೇ ವಸತಾ ಗವಿ ವರ್ಷಶಃ ॥ 4-1-33 (28148)
ವಿಷ್ಣುನಾ ವಸತಾ ಚಾತ್ರ ಗೃಹೇ ದಶರಥಸ್ಯ ವೈ।
ದಶಗ್ರೀವೋ ಹತಶ್ಛನ್ನಂ ಸಂಯುಗೇ ಭೀಮಕರ್ಮಣಾ ॥ 4-1-34 (28149)
ಏವಮೇತೇ ಮಹಾತ್ಮಾನಃ ಪ್ರಚ್ಛನ್ನಾಸ್ತತ್ರತತ್ರ ಹಿ।
ಅಜಯಂಛಾತ್ರವಾನ್ಮುಖ್ಯಾಂಸ್ತಥಾ ತ್ವಮಪಿ ಜೇಷ್ಯಸಿ ॥ 4-1-35 (28150)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-1-36x (2971)
ಇತಿ ಧೌಂಯೇನ ಧರ್ಮಜ್ಞೋ ವಾಕ್ಯೈಃ ಸ ಪರಿಹರ್ಷಿತಃ।
ಶಾಂತಬುದ್ಧಿಃ ಪುನರ್ಭೂತ್ವಾ ವ್ಯಷ್ಟಂಭತ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ॥ 4-1-36 (28151)
ಅಥಾಬ್ರವೀನ್ಮಹಾಬಾಹುರ್ಭೀಮಸೇನೋ ಮಹಾಬಲಃ।
ರಾಜಾನಂ ಬಲಿನಾಂ ಶ್ರೇಷ್ಠೋ ಗಿರಾ ಸಂಪರಿಹರ್ಷಯನ್ ॥ 4-1-37 (28152)
ಅವೇಕ್ಷಯ ಮಹಾರಾಜ ತವ ಗಾಂಡೀವಧನ್ವನಾ।
ಧರ್ಮಾರ್ಥಪರಯಾ ಬುದ್ಧ್ಯಾ ನ ಕಿಂಚಿತ್ಸಾಹಸಂ ಕೃತಂ ॥ 4-1-38 (28153)
ಸಹದೇವೋ ಮಯಾ ನಿತ್ಯಂ ನಕುಲಶ್ಚ ನಿವಾರಿತೌ ।
ಶಕ್ತೌ ವಿಧ್ವಂಸನೇ ತೇಷಾಂ ಶತ್ರುಘ್ನೌ ಭೀಮವಿಕ್ರಮೌ ॥ 4-1-39 (28154)
ನ ವಯಂ ವರ್ತ್ಮ ಹಾಸ್ಯಾಮೋ ಯಸ್ಮಿನ್ಯೋಕ್ಷ್ಯತಿ ನೋ ಭವಾನ್ ।
ತದ್ವಿಧತ್ತಾಂ ಭವಾನ್ಸರ್ವಂ ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ಜೇಷ್ಯಾಮಹೇ ಪರಾನ್ ॥ 4-1-40 (28155)
ಇತ್ಯುಕ್ತೋ ಭೀಮಸೇನೇನ ಧರ್ಮರಾಜೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ।
ಸುಖೋಪವಿಷ್ಟೋ ವಿದ್ವದ್ಭಿಸ್ತಾಪಸೈಃ ಸಂಶಿತವ್ರತೈಃ ॥ 4-1-41 (28156)
ಯೇ ತದ್ಭಕ್ತ್ಯಾಽಭವಂಸ್ತಸ್ಮಿನ್ವನವಾಸೇ ತಪಸ್ವಿನಃ ।
ತಾನಬ್ರವೀನ್ಮಹಾಪ್ರಾಜ್ಞಃ ಶಿಷ್ಟಾನ್ರಾಜಾ ಕೃತಾಂಜಲಿಃ ।
ಅಭ್ಯನುಜ್ಞಾಪಯಿಷ್ಯನ್ವೈ ತಸ್ಮಿನ್ವಾಸೇ ಧೃತವ್ರತಃ ॥ 4-1-42 (28157)
ವಿದಿತಂ ಭವತಾಂ ಸರ್ವೇ ರ್ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರೈರ್ಯಥಾ ವಯಂ।
ಸಂಮಂತ್ರಾಹೃತರಾಜ್ಯಾಶ್ಚ ನಿಸ್ಸ್ವಾಶ್ಚ ಬಹುಶಃ ಕೃತಾಃ ।
ಉಷಿತಾಃ ಸ್ಮೋ ವನೇ ಕೃಚ್ಛ್ರಂ ತಥಾ ವರ್ಷಾಣಿ ದ್ವಾದಶ ॥ 4-1-43 (28158)
ಅಜ್ಞಾತಚರ್ಯಾಸಮಯಂ ಶೇಷಂ ವರ್ಷಂ ತ್ರಯೋದಶಂ।
ತದ್ವತ್ಸ್ಯಾಮಃ ಕ್ವಚಿಚ್ಛನ್ನಾಸ್ತದನುಜ್ಞಾತುಮರ್ಹಥ ॥ 4-1-44 (28159)
ಇತ್ಯುಕ್ತಾ ಧರ್ಮರಾಜೇನ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಃ ಪರಮಾಶಿಷಃ ।
ಪ್ರಯುಜ್ಯಾಪೃಚ್ಛ್ಯ ಭರತಾನ್ಯಥಾಸ್ವಂ ಪ್ರಯಯುರ್ಗೃಹಾನ್ ॥ 4-1-45 (28160)
ಸರ್ವೇ ವೇದವಿದೋ ಮುಖ್ಯಾ ಯತಯೋ ಮುನಯಸ್ತದಾ।
ಆಶೀರುಕ್ತ್ವಾ ಯಥಾನ್ಯಾಯಂ ಪುನರ್ದರ್ಶನಕಾಂಕ್ಷಿಣಃ ॥ 4-1-46 (28161)
ತೇ ತು ಭೃತ್ಯಾಶ್ಚ ದೂತಾಶ್ಚ ಶಿಲ್ಪಿನಃ ಪರಿಚಾರಕಾಃ।
ಅನುಜ್ಞಾಪ್ಯ ಯಥಾನ್ಯಾಯಂ ಪುನರ್ದರ್ಶನಕಾಂಕ್ಷಿಣಃ ॥ 4-1-47 (28162)
ಸಹ ಧೌಂಯೇನ ವಿದ್ವಾಂಸಸ್ತಥಾ ತೇ ಪಂಚ ಪಾಂಡವಾಃ।
ಉತ್ಥಾಯ ಪ್ರಯಯುರ್ವೀರಾಃ ಕೃಷ್ಣಾಮಾದಾಯ ಭಾರತ ॥ 4-1-48 (28163)
ಕ್ರೋಶಮಾತ್ರಮತಿಕ್ರಂಯ ತಸ್ಮಾದ್ವಾಸಾನ್ನಿಮಿತ್ತತಃ ।
ಶ್ವೋಭೂತೇ ಮನುಜವ್ಯಾಘ್ರಾಶ್ಛನ್ನವಾಸಾರ್ಥಮುದ್ಯತಾಃ ॥ 4-1-49 (28164)
ಪೃಥಕ್ ಶಾಸ್ತ್ರವಿದಃ ಸರ್ವೇ ಸರ್ವೇ ಮಂತ್ರವಿಶಾರದಾಃ ।
ಸಂಧಿವಿಗ್ರಹತತ್ವಜ್ಞಾ ಮಂತ್ರಾಯ ಸಮುಪಾವಿಶನ್ ॥ ॥ 4-1-50 (28165)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಪಾಂಡವಪ್ರವೇಶಪರ್ವಣಿ ಪ್ರಥಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 1 ॥
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Footnotes
4-1-1ಅಯಮಧ್ಯಾಯೋ ಝo ಪುಸ್ತಕೇ ವನಪರ್ವಾಂತಿಮಾಧ್ಯಾಯತಯಾ ವರ್ತತೇ। ವಿರಾಟo।ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 002
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.2. ಅಧ್ಯಾಯಃ 002
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇಣ ಭ್ರಾತೃಭಿಃ ಸಹ ಮಂತ್ರಣೇನ ವಿರಾಟನಗರೇ ನಿವಾಸನಿರ್ಧಾರಣಂ ॥ 1 ॥ ತಥಾ ಸ್ವಸ್ಯ ಯತಿವೇಪಪರಿಗ್ರಹೇಣ ವಿರಾಟಸಭಾಸ್ತಾರೀಭವನಕಥನಂ ॥ 2 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-2-0 (28166)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ । 4-2-0x (2972)
ನಿವೃತ್ತವನವಾಸಾಸ್ತೇ ಸತ್ಯಸಂಧಾ ಮನಸ್ವಿನಃ।
ಅಕುರ್ವತ ಪುನರ್ಮಂತ್ರಂ ಸಹ ಧೌಂಯೇನ ಪಾಂಡವಾಃ ॥ 1 ॥ 4-2-1 (28167)
ಅಥಾಬ್ರವೀದ್ಧರ್ಮರಾಜಃ ಕುಂತೀಪುತ್ರೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ಭ್ರಾತೄನ್ಕೃಷ್ಣಾಂ ಚ ಸಂಗ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ಧೌಂಯಂ ಚ ಕುರುನಂದನಃ ॥ 2 ॥ 4-2-2 (28168)
ದ್ವಾದಶೇಮಾನಿ ವರ್ಷಾಣಿ ರಾಜ್ಯಾದ್ವಿಪ್ರೋಷಿತಾ ವಯಂ।
ತ್ರಯೋದಶೋಽಯಂ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತಃ ಕೃಚ್ಛ್ರಾತ್ಪರಮದುರ್ವಸಃ।
ಸ ಸಾಧು ಕೌಂತೇಯ ಇತೋ ವಾಸಮರ್ಜುನ ರೋಚಯ ॥ 3 ॥ 4-2-3 (28169)
ತ್ರಯೋದಶಮಿದಂ ಪ್ರಾಪ್ತಂ ಕ್ವನು ವತ್ಸ್ಯಾಮಹೇಽರ್ಜುನ।
ಅಬುದ್ಧಾ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರೈಶ್ಚ ಸಮಗ್ರಾಃ ಸಹ ಕೃಷ್ಣಯಾ ॥ 4 ॥ 4-2-4 (28170)
ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ। 4-2-5x (2973)
ತಸ್ಯೈವ ವರದಾನೇನ ಧರ್ಮಸ್ಯ ಮನುಜಾಧಿಪ।
ಅಜ್ಞಾತಾ ವಿಚರಿಷ್ಯಾಮೋ ನರಾಣಾಂ ಭರತರ್ಷಭ ॥ 5 ॥ 4-2-5 (28171)
ಯಾನಿ ರಾಷ್ಟ್ರಾಣಿ ವಾಸಾಯ ಕೀರ್ತಯಿಷ್ಯಾಮಿ ಕಾನಿಚಿತ್ ।
ರಮಣೀಯಾನಿ ಗುಪ್ತಾನಿ ತೇಷಾಂ ಕಿಂಚಿತ್ತು ರೋಚಯ ॥ 6 ॥ 4-2-6 (28172)
ರಂಯಾ ಜನಪದಾಃ ಸಂತಿ ಬಹವಸ್ತ್ವಭಿತಃ ಕುರೂನ್ ।
ಪಾಂಚಾಲಾಶ್ಚೈವ ಮತ್ಸ್ಯಾಶ್ಚ ಸಾಲ್ವವೈದೇಹಬಾಹ್ಲಿಕಾಃ ।
ದಶಾರ್ಣಾಃ ಶೂರಸೇನಾಶ್ಚ ಕಲಿಂಗಾ ಮಾಗಧಾ ಅಪಿ ॥ 7 ॥ 4-2-7 (28173)
ವಿರಾಟನಗರಂ ಚಾಪಿ ಶ್ರೂಯತೇ ಶತ್ರುಸೂದನ ।
ರಮಣೀಯಂ ಜನಾಕೀರ್ಣಂ ಸುಭಿಕ್ಷಂ ಸ್ಫೀತಮೇವ ಚ ॥ 8 ॥ 4-2-8 (28174)
ನಾನಾರಾಷ್ಟ್ರಾಣಿ ಚಾನ್ಯಾನಿ ಶ್ರೂಯಂತೇ ಸುಬಹೂನಿ ಚ ।
ಯತ್ರ ತೇ ರೋಚತೇ ರಾಜಂಸ್ತತ್ರ ಗಚ್ಛಾಮಹೇ ವಯಂ ॥ 9 ॥ 4-2-9 (28175)
ಕತಮಸ್ಮಿಂಜನಪದೇ ಮಹಾರಾಜ ನಿವತ್ಸ್ಯಸಿ ।
ಮಾ ವಿಷಾದೇ ಮನಃ ಕಾರ್ಯಂ ರಾಜ್ಯಭ್ರಂಶ ಇತಿ ಕ್ವಚಿತ್ ॥ 10 ॥ 4-2-10 (28176)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಉವಾಚ। 4-2-11x (2974)
ಏವಮೇತನ್ಮಹಾಬಾಹೋ ಯಥಾ ಸ ಭಗವಾನ್ಪ್ರಭುಃ।
ಅಬ್ರವೀತ್ಸರ್ವಭೂತೇಶಸ್ತಥೈತನ್ನ ತದನ್ಯಥಾ ॥ 11 ॥ 4-2-11 (28177)
ಅವಶ್ಯಂ ತ್ವೇವ ವಾಸಾರ್ಥಂ ರಮಣೀಯಂ ಶಿವಂ ಸುಖಂ।
ಸಂಮಂತ್ರ್ಯ ಸಹಿತೈಃ ಸರ್ವೈರ್ದ್ರವ್ಯಮಕುತೋಽಭಯಂ ॥ 12 ॥ 4-2-12 (28178)
ಮಾತ್ಸ್ಯೋ ವಿರಾಟೋ ಬಲವಾನಭಿರಕ್ತೋಥ ಪಾಂಡವಾನ್।
ಧರ್ಮಶೀಲೋ ವದಾನ್ಯಶ್ಚ ವೃದ್ಧಃ ಸತ್ಸ್ವಪಿ ಸಂಮತಃ ॥ 13 ॥ 4-2-13 (28179)
ಗುಣವಾಂʼಲ್ಲೋಕವಿಖ್ಯಾತೋ ದೃಢಭಕ್ತಿರ್ಜಿತೇಂದ್ರಿಯಃ ।
ತತ್ರ ಮೇ ರೋಚತೇ ಪಾರ್ಥ ಮತ್ಸ್ಯರಾಜಾಂತಿಕೇಽನಘ ॥ 14 ॥ 4-2-14 (28180)
ವಿರಾಟನಗರೇ ತಾತ ಮಾಸಾಂದ್ವಾದಶಸಂಮಿತಾನ್।
ಕುರ್ವಂತಸ್ತಸ್ಯ ಕರ್ಮಾಣಿ ವಸಾಮೋ ಯದಿ ರೋಚತೇ ॥ 15 ॥ 4-2-15 (28181)
ಯಾನಿಯಾನಿ ಚ ಕರ್ಮಾಣಿ ತಸ್ಯ ಶಕ್ಷ್ಯಾಮಹೇ ವಯಂ।
ಕರ್ತುಂ ಯೋ ಯತ್ಸ ತತ್ಕರ್ಮ ಬ್ರವೀತು ಕುರುನಂದನ ॥ 16 ॥ 4-2-16 (28182)
ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ ॥ 4-2-16x (2975)
ನರದೇವ ಕಥಂ ಕರ್ಮ ತಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರೇ ಕರಿಷ್ಯಸಿ ।
ಮನುಜೇಂದ್ರ ವಿರಾಟಸ್ಯ ರಂಸ್ಯಸೇ ಕೇನ ಕರ್ಮಣಾ ॥ 17 ॥ 4-2-17 (28183)
ಅಕ್ಲಿಷ್ಟವೇಷಧಾರೀ ಚ ಧಾರ್ಮಿಕೋ ಹ್ಯನಸೂಯಕಃ ।
ನ ತವಾಭ್ಯುಚಿತಂ ಕರ್ಮ ನೃಶಂಸಂ ನಾಪಿ ಕೈತವಂ ॥ 18 ॥ 4-2-18 (28184)
ಸತ್ಯವಾಗಸಿ ಯಾಜ್ಞೀಕೋ ಲೋಭಕ್ರೋಧವಿವರ್ಜಿತಃ ।
ಮೃದುರ್ವದಾನ್ಯೋ ಹ್ರೀಮಾಂಶ್ಚ ಧಾರ್ಮಿಕಃ ಸತ್ಯವಿಕ್ರಮಃ ॥ 19 ॥ 4-2-19 (28185)
ಸ ರಾಜಂಸ್ತಪಸಾ ಕ್ಲಿಷ್ಟಃ ಕಥಂ ತಸ್ಯ ಕರಿಷ್ಯಸಿ।
ನ ದುಃಖಮುಚಿತಂ ಕಿಂಚಿದ್ರಾಜನ್ಪಾಪಮತೇರ್ಯಥಾ।
ಸ ಇಮಾಮಾಪದಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಕಥಂ ಘೋರಾಂ ತರಿಷ್ಯಸಿ ॥ 20 ॥ 4-2-20 (28186)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-2-21x (2976)
ಅರ್ಜುನೇನೈವಮುಕ್ತಸ್ತು ಪ್ರತ್ಯುವಾಚ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ।
ಶೃಣು ತ್ವಂ ಯತ್ಕರಿಷ್ಯಾಮಿ ಕರ್ಮ ವೈ ಕುರುನಂದನ ॥ 21 ॥ 4-2-21 (28187)
ವಿರಾಟಂ ಸಮನುಪ್ರಾಪ್ಯ ರಾಜಾನಂ ಮಾತ್ಸ್ಯನಂದನಂ ।
ಸಭಾಸ್ತಾರೋ ಭವಿಷ್ಯಾಮಿ ವಿರಾಟಸ್ಯೇತಿ ಮೇ ಮತಿಃ ॥ 22 ॥ 4-2-22 (28188)
ಕಂಕೋ ನಾಮ ಬ್ರುವಾಣೋಽಹಂ ಮತಾಕ್ಷಃ ಸಾಧುದೇವಿತಾ।
ವೈಡೂರ್ಯಾನ್ಕಾಂಚನಾಂದಾನಾನ್ಸ್ಫಾಟಿಕಾನ್ರಾಜತಾನಪಿ ॥ 23 ॥ 4-2-23 (28189)
ಕೃಷ್ಣಾಕ್ಷಾಂʼಲ್ಲೋಹಿತಾಕ್ಷಾಂಶ್ಚ ನಿವಪ್ಸ್ಯಾಮಿ ಮನೋರಮಾನ್।
ಅರಿಷ್ಟಾನ್ರಾಜಗೋಲಿಂಗಾಂದರ್ಶನೀಯಾನ್ಸುವರ್ಚಸಃ ॥ 24 ॥ 4-2-24 (28190)
ಲೋಹಿತಾಶ್ಚಾಶ್ಮಗರ್ಭಾಶ್ಚ ಸಂತಿ ತಾತ ಧನಾನಿ ಮೇ।
ದರ್ಶನೀಯಾಃ ಸಭಾನಂದಾಃ ಕುಶಲೈಃ ಸಾಧುನಿಷ್ಠಿತಾಃ ॥ 25 ॥ 4-2-25 (28191)
ಅಪ್ಯೇತಾನ್ಪಾಣಿನಾ ಸ್ಪೃಷ್ಟ್ವಾ ಸಂಪ್ರಹೃಷ್ಯಂತಿ ಮಾನವಾಃ ॥ 26 ॥ 4-2-26 (28192)
ತಾನ್ವಿಕೀರ್ಯ ಸಮೇ ದೇಶೇ ರಮಣೀಯೇ ವಿಪಾಂಸುಲೇ।
ದೇವಿಷ್ಯಾಮಿ ಯಥಾಕಾಮಂ ಸ ವಿಹಾರೋ ಭವಿಷ್ಯತಿ ॥ 27 ॥ 4-2-27 (28193)
ಕಂಕೋ ನಾಂನಾ ಪರಿವ್ರಾಟ್ ಚ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಸಭಾಸದಃ।
ಜ್ಯೋತಿಷೇ ಶಕುನಜ್ಞಾನೇ ನಿಮಿತ್ತೇ ಚಾಕ್ಷಕೌಶಲೇ ।
ಬ್ರಾಹ್ಮೇ ವೇದೇ ಮಯಾಽಧೀತೇ ವೇದಾಂಗೇಷು ಚ ಸರ್ವಶಃ ॥ 28 ॥ 4-2-28 (28194)
ಧರ್ಮಕಾಮಾರ್ಥಮೋಕ್ಷೇಷು ನೀತಿಶಾಸ್ತ್ರೇಷು ಪಾರಗಃ।
ಪೃಷ್ಟೋಽಹಂ ಕಥಯಿಷ್ಯಾಮಿ ರಾಜ್ಞಃ ಪ್ರಿಯತಮಂ ವಚಃ ॥ 29 ॥ 4-2-29 (28195)
ಆಸಂ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸ್ಯಾಹಂ ಪುರಾ ಪ್ರಾಣಸಮಃ ಸಖಾ।
ಇತಿ ವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ರಾಜಾನಂ ಯದಿ ಮಾಮನುಯೋಕ್ಷ್ಯತೇ ॥ 30 ॥ 4-2-30 (28196)
ವಿರಾಟನಗರೇ ಛನ್ನ ಏವಂ ಯುಕ್ತಃ ಸದಾ ವಸೇ।
ಇತ್ಯೇವಂ ಮೇ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾತಂ ವಿಚರಿಷ್ಯಾಂಯಹಂ ಯಥಾ ॥ 31 ॥ 4-2-31 (28197)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಪಾಂಡವಪ್ರವೇಶಪರ್ವಣಿ ದ್ವಿತೀಯೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 2 ॥
------------
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 003
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.3. ಅಧ್ಯಾಯಃ 003
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಭೀಮೇನ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂಪ್ರತಿ ಸ್ವಸ್ಯ ಸೂದವೇಷಪರಿಗ್ರಹೇಣ ವಿರಾಟಭವನೇ ನಿವಾಸಕಥನಂ ॥ ಅರ್ಜುನೇನ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂಪ್ರತಿ ಸ್ವೇನ ನಪುಂಸಕವೇಷಪರಿಗ್ರಹೇಣ ರಾಜಕನ್ಯಾನಾಟನಾದಿಕಥನಂ ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-3-0 (28198)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-3-0x (2977)
ಏವಂ ನಿರ್ದಿಶ್ಯ ಚಾತ್ಮಾನಂ ನಿಶ್ವಸನ್ನುಷ್ಣಮಾರ್ತಿಜಂ ।
ವಿಮುಂಚನ್ನಶ್ರು ನೇತ್ರಾಭ್ಯಾಂ ಭೀಮಸೇನಮುವಾಚ ಹ ॥ 4-3-1 (28199)
ಭೀಮಸೇನ ಕಥಂ ಕರ್ಮ ಮಾತ್ಸ್ಯರಾಷ್ಟ್ರೇ ಕರಿಷ್ಯಸಿ।
ಹತ್ವಾ ಕ್ರೋಧವಶಾಂಸ್ತತ್ರ ಪರ್ವತೇ ಗಂಧಮಾದನೇ ॥ 4-3-2 (28200)
ಯಕ್ಷಾನ್ಕ್ರೋಧಾಭಿತಾಂರಾಕ್ಷಾನ್ರಾಕ್ಷಸಾಂಶ್ಚಾಪಿ ಪೌರುಷಾತ್।
ಪ್ರಾದಾಃ ಪಾಂಚಾಲಕನ್ಯಾಯೈ ಪದ್ಮಾನಿ ಸುಬಹೂನ್ಯಪಿ ॥ 4-3-3 (28201)
ಬಕಂ ರಾಕ್ಷಸರಾಜಾನಂ ಭೀಷಣಂ ಪುರುಷಾದಕಂ ।
ಜಘ್ನಿವಾನಸಿ ಕೌಂತೇಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾರ್ಥಮರಿಂದಮ।
ಕ್ಷೇಮಾ ಚಾಭಯಸಂವೀತಾ ಸೈಕಚಕ್ರಾ ತ್ವಯಾ ಕೃತಾ ॥ 4-3-4 (28202)
ಹಿಡಿಂಬಂ ಚ ಮಹಾವೀರ್ಯಂ ಕಿರ್ಮೀರಂ ಚೈವ ರಾಕ್ಷಸಂ।
ತ್ವಯಾ ಹತ್ವಾ ಮಹಾಬಾಹೋ ವನಂ ನಿಷ್ಕಂಟಕಂ ಕೃತಂ ॥ 4-3-5 (28203)
ಆಪದಂ ಚಾಪಿ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತಾ ದ್ರೌಪದೀ ಚಾರುಹಾಸಿನೀ ।
ಜಟಾಸುರವಧಂ ಕೃತ್ವಾ ವಯಂ ಚ ಪರಿಮೋಕ್ಷಿತಾಃ ॥ 4-3-6 (28204)
ಮತ್ಸ್ಯರಾಜಾಂಂತಿಕೇ ತಾತ ವೀರ್ಯಪೂರ್ಣೋಽತ್ಯಮರ್ಷಣಃ।
ವೃಕೋದರ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಬಲೀಯಾಂದುರ್ಬಲೀಯಸಃ।
ಸಮೀಪೇ ನಗರೇ ತಸ್ಯ ವತ್ಸ್ಯಸೇ ಕೇನ ಕರ್ಮಣಾ ॥ 4-3-7 (28205)
ಭೀಮ ಉವಾಚ। 4-3-8x (2978)
ಸೂದೋಽಹಂ ವಲಲೋ ನಾಂನಾ ಸೂಪಕಾರೋ ನರಾಧಿಪ।
ಉಪಸ್ಥಾಸ್ಯಾಮಿ ರಾಜಾನಂ ವಿರಾಟಮಿತಿ ರೋಚಯೇ ॥ 4-3-8 (28206)
ರಸಾನ್ನಾನಾವಿಧಾಂಶ್ಚಾಪಿ ಸ್ವಾದೂಂಶ್ಚ ಮಧುರಾಂಸ್ತಥಾ ।
ಸೂಪಾಂಶ್ಚಾಪಿ ಕರಿಷ್ಯಾಮಿ ಕುಶಲೋಸ್ಮಿ ಮಹಾನಸೇ ॥ 4-3-9 (28207)
ಕೃತಪೂರ್ವಾಣಿ ಯಾನ್ಯಸ್ಯ ವ್ಯಂಜನಾನಿ ಸುಶಿಕ್ಷಿತೈಃ ।
ತಾನ್ಯಪ್ಯಭಿಭವಿಷ್ಯಾಮಿ ಪ್ರೀತಿಂ ಸಂಜನಯನ್ನಹಂ ॥ 4-3-10 (28208)
ಪೂರ್ವಮಪ್ರಾಶಿತಾಂಸ್ತೇನ ಕರ್ತಾ ರಸಗುಣಾನ್ವಿತಾನ್ ।
ಸ್ವಾದು ವ್ಯಂಜನಮಾಸ್ವಾದ್ಯ ಮಾತ್ಸ್ಯಃ ಪ್ರೀತೋ ಭವಿಷ್ಯತಿ ॥ 4-3-11 (28209)
ಆಹರಿಷ್ಯಾಮಿ ದಾರೂಣಾಂ ಪಾಟಿತಾನಾಂ ಶತಂಶತಂ।
ರಾಜಾ ಕರ್ಮಾಣಿ ಮೇ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ನ ಮಾಂ ಪರಿಭವಿಷ್ಯತಿ ॥ 4-3-12 (28210)
ಯೇ ಚ ತಸ್ಯ ಮಹಾಮಲ್ಲಾಃ ಸಮರೇಷ್ವಪರಾಜಿತಾಃ ।
ಕೃತಪ್ರತಾಪಾ ಬಹುಶೋ ರಾಜ್ಞಃ ಪ್ರತ್ಯಾಯಿತಾ ಬಲೇ ॥ 4-3-13 (28211)
ರಂಗೋಪಜೀವಿನಃ ಸರ್ವೇ ಪರೇಷಾಂ ಚ ಭಯಾವಹಾಃ ।
ತಾನಹಂ ನಿಹನಿಷ್ಯಾಮಿ ರತಿಂ ರಾಜ್ಞಃ ಪ್ರವರ್ತಯನ್ ॥ 4-3-14 (28212)
ನ ಚ ತಾನ್ಯುಧ್ಯಮಾನೋಽಹಂ ನಯಿಷ್ಯೇ ಯಮಸಾದನಂ।
ತಥಾ ತಾನ್ನಿಹನಿಷ್ಯಾಮಿ ಜೀವಿಷ್ಯಂತಿ ಯಥಾಽಽತುರಾಃ ॥ 4-3-15 (28213)
ವೃಷೋ ವಾ ಮಹಿಷೋ ವಾಪಿ ನಾಗೋ ವಾ ಷಾಷ್ಟಿಹಾಯನಃ ।
ಸಿಂಹೋ ವ್ಯಾಘ್ರೋ ಗ್ರಹೀತವ್ಯೋ ಭವಿಷ್ಯತಿ ನ ಸಂಶಯಃ ॥ 4-3-16 (28214)
ತಾನ್ಸರ್ವಾಂದುರ್ಗ್ರಹಾನನ್ಯೈರಾಶೀವಿಷವಿಷೋಪಮಾನ್।
ಬಲಾದಹಂ ಗ್ರಹೀಷ್ಯಾಮಿ ಮತ್ಸ್ಯರಾಜಸ್ಯ ಪಶ್ಯತಃ ॥ 4-3-17 (28215)
ಆರಾಲಿಕಾ ವಾ ಸೂದಾ ವಾ ಯೇಽಸ್ಯ ಯುಕ್ತಾ ಮಹಾನಸೇ।
ತಾನಹಂ ಪ್ರೀಣಯಿಷ್ಯಾಮಿಂ ಮನುಷ್ಯಾನ್ಸ್ತೇನ ಕರ್ಮಣಾ ॥ 4-3-18 (28216)
ಆರಾಲಿಕೋ ಗೋವಿಕರ್ತಾ ಸೂಪಕರ್ತಾ ನಿಯೋಧಕಃ।
ಆಸಂ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸ್ಯಾಹಮಿತಿ ವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಮಾನವಾನ್ ॥ 4-3-19 (28217)
ಆತ್ಮಾನಮಾತ್ಮನಾ ರಕ್ಷಂಶ್ಚರಿಷ್ಯಾಮಿ ವಿಶಾಂಪತೇ ।
ಇತ್ಯೇವಂ ಚ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾತಂ ವಿಚರಿಷ್ಯಾಂಯಹಂ ಯಥಾ।
ವಿರಾಟನಗರೇ ಚ್ಛನ್ನೋ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಸಮೀಪತಃ ॥ 4-3-20 (28218)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಉವಾಚ। 4-3-21x (2979)
ಅಗ್ನಿರ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣರೂಪೇಣ ಪ್ರಚ್ಛನ್ನೋಽನ್ನಮಯಾಚತ।
ಮಹಾಶನಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ಮಾಂ ಪ್ರಮುಂಚಾರ್ಜುನ ಖಾಂಡವೇ ॥ 4-3-21 (28219)
ಸಂಶುಶ್ರುವೇ ಚ ಧರ್ಮಾತ್ಮಾ ಯಸ್ತಮರ್ಥಂ ಚಕಾರ ಹ।
ತಸ್ಮೈ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರೂಪಾಯ ಹುತಾಶಾಯ ಮಹಾಯಶಾಃ ।
ವಿಜಿತ್ಯೈಕರಥೇನೇಂದ್ರಂ ಹತ್ವಾ ಪನ್ನಗರಾಕ್ಷಸಾನ್ ॥ 4-3-22 (28220)
ಯಸ್ತು ದೇವಾನ್ಮನುಷ್ಯಾಂಶ್ಚ ಸರ್ವಾನೇಕರಥೋಽಜಯತ್।
ಸ ಭೀಮಧನ್ವಾ ಶ್ವೇತಾಶ್ವಃ ಪಾಂಡವಃ ಕಿಂ ಕರಿಷ್ಯತಿ ॥ 4-3-23 (28221)
ಆಶೀವಿಷಸಮಸ್ಪರ್ಶೋ ನಾಗಾನಾಮಿವ ವಾಸುಕಿಃ ।
ದೃಷ್ಟೀವಿಷ ಇವಾಹೀನಾಮಗ್ನಿಸ್ತೇಜಸ್ವಿನಾಮಿವ ॥ 4-3-24 (28222)
ಸಮುದ್ರ ಇವ ಸಿಂಧೂನಾಂ ಶೈಲಾನಾಂ ಹಿಮವಾನಿವ।
ಮಹೇಂದ್ರ ಇವ ದೇವಾನಾಂ ದಾನವಾನಾಂ ಬಲಿರ್ಯಥಾ ॥ 4-3-25 (28223)
ಸುಪ್ರತೀಕೋ ಗಜೇಂದ್ರಾಣಾಂ ಯುಗ್ಯಾನಾಂ ತುರಗೋ ಯಥಾ।
ಕುಬೇರ ಇವ ಯಕ್ಷಾಣಾಂ ಮೃಗಾಣಾಂ ಕೇಸರೀ ಯಥಾ ॥ 4-3-26 (28224)
ರಾಕ್ಷಸಾನಾಂ ದಶಗ್ರೀವೋ ದೈತ್ಯಾನಾಮಿವ ಶಂಬರಃ ।
ರುದ್ರಾಣಾಮಿವ ಕಾಪಾಲೀ ವಿಷ್ಣುರ್ಬಲವತಾಮಿವ ॥ 4-3-27 (28225)
ರೋಷಾಮರ್ಷಸಮಾಯುಕ್ತೋ ಭುಜಂಗಾನಾಂ ಚ ತಕ್ಷಕಃ ।
ವಾಯುವೇಗಬಲೋದ್ಧೃತೋ ಗರುಡಃ ಪತತಾಮಿವ ॥ 4-3-28 (28226)
ತಪತಾಮಿವ ಚಾದಿತ್ಯಃ ಪ್ರಜಾನಾಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಯಥಾ।
ಹ್ರದಾನಾಮಿವ ಪಾತಾಲಂ ಪರ್ಜನ್ಯೋ ನರ್ದತಾಮಿವ ॥ 4-3-29 (28227)
ಆಯುಧಾನಾಂ ವರೋ ವಜ್ರಃ ಕಕುದ್ಮಾಂಶ್ಚ ಗವಾಂ ವರಃ।
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಶ್ಚ ನಾಗಾನಾಂ ಹಸ್ತಿಷ್ವೈರಾವತೋ ಯಥಾ ॥ 4-3-30 (28228)
ಪುತ್ರಃ ಪ್ರಿಯಾಣಾಮಧಿಕೋ ಭಾರ್ಯಾ ಚ ಸುಹೃದಾಂ ವರಾ।
ಗಿರೀಣಾಂ ಪ್ರವರೋ ಮೇರುರ್ದೇವಾನಾಂ ಮಧುಸೂದನಃ।
ಗ್ರಹಾಣಾಂ ಪ್ರವರಶ್ಚಂದ್ರಃ ಸರಸಾಂ ಮಾನಸೋ ಯಥಾ ॥ 4-3-31 (28229)
ಯಥೈತಾನಿ ವಿಶಿಷ್ಟಾನಿ ಸ್ವಸ್ಯಾಂ ಜಾತ್ಯಾಂ ವೃಕೋದರ ।
ಏವಂ ಯುವಾ ಗುಡಾಕೇಶಃ ಶ್ರೇಷ್ಠಃ ಸರ್ವಧನುಷ್ಮತಾಂ ॥ 4-3-32 (28230)
ಸೋಯಮಿಂದ್ರಾದನವಮೋ ವಾಸುದೇವಾಚ್ಚ ಭಾರತ ।
ಉಷಿತ್ವಾ ಪಂಚ ವರ್ಷಾಣಿ ಸಹಸ್ರಾಕ್ಷಸ್ಯ ವೇಶ್ಮನಿ।
ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ವ್ರತೇ ಯುಕ್ತಃ ಸರ್ವಶಸ್ತ್ರಭೃತಾಂವರಃ ॥ 4-3-33 (28231)
ಅವಾಪ ಚಾಸ್ತ್ರಮಸ್ತ್ರಜ್ಞಃ ಸರ್ವಜ್ಞಃ ಸರ್ವಸಂಮತಃ ।
ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ಚಾಣು ವಿಚಿತ್ರಂ ಚ ಧ್ರುವಂ ಚ ವದತಾಂ ವರಃ ॥ 4-3-34 (28232)
ಅನುಜ್ಞಾತಃ ಸುರೇಂದ್ರೇಣ ಪುನಃ ಪ್ರತ್ಯಾಗತೋ ಮಹೀಂ।
ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರವಿನಾಶಾಯ ಪಾಂಡವಾನಾಂ ಜಯಾಯ ಚ ॥ 4-3-35 (28233)
ಯಂ ಮನ್ಯೇ ದ್ವಾದಶಂ ರುದ್ರಮಾದಿತ್ಯಾನಾಂ ತ್ರಯೋದಶಂ ।
ವಸೂನಾಂ ನವಮಂ ಮನ್ಯೇ ಗಿರೀಣಾಮಷ್ಟಮಃ ಸ್ಮೃತಃ ॥ 4-3-36 (28234)
ಯಸ್ಯ ದೀರ್ಘೌ ಸಮೌ ಬಾಹೂ ಜ್ಯಾಘಾತೇನ ಕಿಣೀಕೃತೌ ।
ದಕ್ಷಿಣಶ್ಚೈವ ಸವ್ಯಶ್ಚ ಬಾಹೂ ಅನಡುಹೋ ಯಥಾ। 4-3-37 (28235)
ತಲಾಂಗುಲಿತ್ರಾಭ್ಯುಚಿತೌ ನಾಗರಾಜಕರೋಪಮೌ ।
ಪೀನೌ ಪರಿಘಸಂಕಾಶೌ ಮೃದುತಾಂರತಲೌ ಶುಭೌ ॥ 4-3-38 (28236)
ಶ್ಯಾಮೋ ಯುವಾ ಗುಡಾಕೇಶೋ ದರ್ಶನೀಯಶ್ಚ ಪಾಂಡವಃ ।
ಗಾಂಡೀವಧನ್ವಾ ಶ್ವೇತಾಶ್ವಃ ಕಿರೀಟೀ ವಾನರಧ್ವಜಃ ॥ 4-3-39 (28237)
ಕಿಂರೂಪಧಾರೀ ಕಿಂಕರ್ಮಾ ಕಿಂಚೇಷ್ಟಃ ಕಿಂಪರಾಯಣಃ।
ಬೀಭತ್ಸುರ್ಭೀಮಧನ್ವಾ ಚ ಕಿಂ ಕರಿಷ್ಯತಿ ಚಾರ್ಜುನಃ ।
ಕುಂತೀಪುತ್ರೋ ವಿರಾಟಸ್ಯ ರಮತೇ ಕೇನ ಕರ್ಮಣಾ ॥ 4-3-40 (28238)
ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ। 4-3-41x (2980)
ಇಮೌ ಕಿಣೀಕೃತೌ ಬಾಹೂ ಜ್ಯಾಘಾತತಲಪೀಡನಾತ್।
ನಿತ್ಯಂ ಕಂಚುಕಸಂಛನ್ನೌ ನಾನ್ಯಥಾ ಗೋಪ್ತುಮುತ್ಸಹೇ ॥ 4-3-41 (28239)
ಕಿಂ ತು ಕಾರ್ಯವಶಾದೇತದಾಚರಿಷ್ಯಾಮಿ ಕುತ್ಸಿತಂ ॥ 4-3-42 (28240)
ಬಾಹೂ ಮೇ ಭರತಶ್ರೇಷ್ಠ ಮಹಾಲಾಂಛನಲಕ್ಷಿತೌ ।
ಜ್ಯಾಘಾತೇನ ಮಹಾಂತೌ ಮೇ ಗೂಹಿತುಂ ನಾನ್ಯಥೋತ್ಸಹೇ ॥ 4-3-43 (28241)
ಉಭೌ ಕಂಬೂ ಪ್ರತೀಮುಚ್ಯ ಕುಂಡಲೇ ಪರಿಪಾತುಕೇ ।
ವೇಣೀಕೃತಶಿರಾ ಭೂತ್ವಾ ಭವಿಷ್ಯಾಮಿ ಬೃಹನ್ನಲಾ ॥ 4-3-44 (28242)
ಪಠನ್ನಾಖ್ಯಾಯಿಕಾಂ ನಾಮ ಸ್ತ್ರೀಭಾವೇನ ಪುನಃ ಪುನಃ ।
ಪ್ರಜಾನಾಂ ಸಮುದಾಚಾರಂ ಬಹುನರ್ಮಕೃತಂ ವದನ್ ।
ರಮಯಿಷ್ಯಾಮಿ ರಾಜಾನಮನ್ಯಂ ಚಾಂತಃಪುರೇ ಜನಂ ॥ 4-3-45 (28243)
ನೃತ್ತಂ ಗೀತಂ ಚ ವಾದಿತ್ರಂ ದಿವ್ಯಂ ಚ ವಿವಿಧಂ ತಥಾ ।
ಶಿಕ್ಷಯಿಷ್ಯಾಂಯಹಂ ರಾಜನ್ವಿರಾಟನಗರೇ ಸ್ತ್ರಿಯಃ ॥ 4-3-46 (28244)
ಸ್ತ್ರೀಭಾವಸಮುದಾಚಾರಾನ್ನೃತ್ತಗೀತಕಥಾಶ್ರಯೈಃ।
ಛಾದಯಿಷ್ಯಾಮಿ ರಾಜೇಂದ್ರ ಮಾಯಯಾಽಽತ್ಮಾನಮಾತ್ಮನಾ ॥ 4-3-47 (28245)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸ್ಯ ಗೇಹೇಽಸ್ಮಿಂದ್ರೌಪದ್ಯಾಃ ಪರಿಚಾರಿಕಾ।
ಉಷಿತಾಽಸ್ಮೀತಿ ವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಧರ್ಮರಾಜಸ್ಯ ಸಂಮತಾ ॥ 4-3-48 (28246)
ಉರ್ವಶ್ಯಾಶ್ಚಾಪಿ ಶಾಪೇನ ಪ್ರಾಪ್ತೋಸ್ಮಿ ನೃಪ ಷಂಡತಾಂ।
ಶಕ್ರಪ್ರಸಾದಾನ್ಮುಕ್ತೋಽಹಂ ವರ್ಷಾದೂರ್ಧ್ವಂ ತ್ರಯೋದಶಾತ್।
ಇತ್ಯೇತನ್ಮೇ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾತಂ ವಿಚರಿಷ್ಯಾಂಯಹಂ ಯಥಾ ॥ 4-3-49 (28247)
ಏತೇನ ವಿಧಿನಾ ಛನ್ನಃ ಕೃತಕೇನ ಯಥಾ ನಲಃ।
ವಿಹರಿಷ್ಯಾಮಿ ರಾಜೇಂದ್ರ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಪುರೇ ಸುಖಂ ॥ 4-3-50 (28248)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಉವಾಚ। 4-3-51x (2981)
ವಾಸುದೇವಸಮೋ ಲೋಕೇ ಯಶಸಾ ವಿಕ್ರಮೇಣ ಚ।
ಸೋಯಂ ರಾಜ್ಯೇ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಭವನೇ ಭರತರ್ಷಭಃ ॥ 4-3-51 (28249)
ಮೇರುಃ ಪ್ರಚ್ಛಾದಿತ ಇವ ವಸನ್ವಜ್ರೋಣ ಮುಷ್ಟಿನಾ।
ಆಖ್ಯಾತಾ ಷಂಡಕೋಸ್ಮೀತಿ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾತಂ ಹಿ ಪಾತಕಂ ॥ ॥ 4-3-52 (28250)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಪಾಂಡವಪ್ರವೇಶಪರ್ವಣಿ ತೃತೀಯೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 004
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.4. ಅಧ್ಯಾಯಃ 004
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂಪ್ರತಿ ನಕುಲೇನ ವಿರಾಟನಗರೇ ಅಶ್ವಪಾಲಕತಯಾ ಸ್ವಸ್ಯ ನಿವಾಸಕಥನಂ ॥1 ॥ ಸಹದೇವೇನ ಗೋಪಾಲಕತಯಾ ಸ್ವಸ್ಯ ನಿವಾಸಕಥನಂ ॥ 2 ॥ ದ್ರೌಪದ್ಯಾ ಸೈರಂಧ್ರೀಭಾವೇನ ಸ್ವಸ್ಯ ನಿವಾಸಕಥನಂ ॥ 3 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-4-0 (28251)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ । 4-4-0x (2982)
ಇತ್ಯೇವಮುಕ್ತ್ವಾ ಪುರುಷಪ್ರವೀರಸ್ತಥಾರ್ಜುನೋ ಧರ್ಮಾಮೃತಾಂ ವರಿಷ್ಠಃ।
ವಾಕ್ಯಂ ತಥಾಸೌ .... ಭೂಯೋ ನೃಪೋಽಪರಂ ಭ್ರಾತರ...ಬಭಾಷೇ 4-4-1 (28252)
ಕಿಂಕರ್ಮಾ ಕಿಂಸಮಾಚಾರೋ ನಕುಲೋಯಂ ಭವಿಷ್ಯತಿ।
ಸುಕುಮಾರಶ್ಚ ಶೂರಶ್ಚ ದರ್ಶನೀಯಃ ಸುಖೋಚಿತಃ ॥ 4-4-2 (28253)
ಅದುಃಖಾರ್ಹಶ್ಚ ಬಾಲಶ್ಚ ಲಾಲಿತಶ್ಚಾಪಿ ನಿತ್ಯಶಃ ।
ಸೋಯಮಾರ್ತಶ್ಚ ಶಾಂತಶ್ಚ ಕಿಂ ನು ರೋಚಯತಾತ್ತ್ವಿಹ ॥ 4-4-3 (28254)
ಕಿಂ ತ್ವಂ ನಕುಲ ಕುರ್ವಾಣಸ್ತಸ್ಯ ತಾತ ಚರಿಷ್ಯಸಿ।
ಕರ್ಮ ತತ್ತ್ವಂ ಸಮಾಚಕ್ಷ್ವ ರಾಜ್ಯೇ ತಸ್ಯ ಮಹೀಪತೇಃ ॥ 4-4-4 (28255)
ನಕುಲ ಉವಾಚ। 4-4-5x (2983)
ಅಶ್ವಾಧ್ಯಕ್ಷೋ ಭವಿಷ್ಯಾಮಿ ವಿರಾಟಸ್ಯೇತಿ ಮೇ ಮತಿಃ।
ದಾಮಗ್ರಂಥೀತಿ ನಾಂನಾಽಹಂ ಕರ್ಮೈತತ್ಸುಪ್ರಿಯಂ ಮಮ ॥ 4-4-5 (28256)
ದಾಮಗ್ನಂಥೀ ಪರಿಜ್ಞಾತಃ ಕುಶಲೋ ದಾಮಕರ್ಮಣಿ ।
ನ ಮಾಂ ಪರಿಭವಿಷ್ಯಂತಿ ಜನಾ ಜಾತ್ವಿಹ ಕರ್ಹಿಚಿತ್ ॥ 4-4-6 (28257)
ಕುಶಲೋತ್ಸ್ಂಯಶ್ವಶಿಕ್ಷಾಯಾಂ ತಥೈವಾಶ್ವಚಿಕಿತ್ಸನೇ।
ಪ್ರಿಯಾಶ್ಚ ಸತತಂ ಮೇಽಶ್ವಾಃ ಕುರುರಾಜಾ ಯಥಾ ತವ॥ 4-4-7 (28258)
ನ ಮಾಂ ಪರಿಭವಿಷ್ಯಂತಿ ಕಿಶೋರಾ ವಡವಾಸ್ತಥಾ ।
ನ ದುಷ್ಟಾಶ್ಚ ಭವಿಷ್ಯಂತಿ ಪೃಷ್ಠೇ ಧುರಿ ಚ ಮದ್ಗತಾಃ ॥ 4-4-8 (28259)
ದ್ರಕ್ಷ್ಯಂತಿ ಯೇ ಚ ಮಾಂ ಕೇಚಿದ್ವಿರಾಟನಗರೇ ಜನಾಃ ।
ತೇಭ್ಯ ಏವಂ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ವಿಹರಿಷ್ಯಾಂಯಹಂ ಯಥಾ ॥ 4-4-9 (28260)
ಪಾಂಡವೇನ ಹ್ಯಹಂ ತಾತ ಅಶ್ವೇಷ್ವಧಿಕೃತಃ ಪುರಾ।
ಇತಿ ತಸ್ಯ ಪುರೇ ಛನ್ನಶ್ಚರಿಷ್ಯಾಮಿ ಮಹೀಪತೇ ।
ಇತ್ಯೇತದ್ವಃ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾತಂ ವಿಹರಿಷ್ಯಾಂಯಹಂ ಯಥಾ ॥ 4-4-10 (28261)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-4-11x (2984)
ನಕುಲೇನೈವಮುಕ್ತಸ್ತು ಧರ್ಮರಾಜೋಽಬ್ರವೀದ್ವಚಃ।
ಬೃಹಸ್ಪತಿಸಮೋ ಬುದ್ಧ್ಯಾ ನಯೇನೋಶನಸಾ ಸಮಃ ॥ 4-4-11 (28262)
ಮಂತ್ರೈರ್ನಾನಾವಿಧೈರ್ನೀತಃ ಪಥ್ಯೇಷು ಪರಿನಿಷ್ಠಿತಃ ।
ಸುಪ್ರಣೀತಃ ಸುಮಾರ್ಗಸ್ಥೋ ರಾಜತಂತ್ರಮವಾಪ ಯಃ ॥ 4-4-12 (28263)
ನ ಚಾಸ್ಯ ಸ್ಖಲಿತಂ ಕಿಂಚಿದ್ದದೃಶುಸ್ತದ್ವಿದೋ ಜನಾಃ।
ಸುನೀತಿಜ್ಞಶ್ಚ ಶೂರಶ್ಚ ಸರ್ವಮಂತ್ರವಿಶಾರದಃ ॥ 4-4-13 (28264)
ಅಧಿಕೋ ಮಾತುರಸ್ಮಾಕಂ ಕುಂತ್ಯಾಃ ಪ್ರಿಯತಮಃ ಸದಾ।
ಸಹದೇವ ಕಥಂ ಕರ್ಮ ತಸ್ಯ ರಾಜ್ಞಃ ಕರಿಷ್ಯಸಿ।
ಕಿಂ ವಾ ತ್ವಂ ತಾತ ಕುರ್ವಾಣಃ ಪ್ರಚ್ಛನ್ನೋ ವಿಚರಿಷ್ಯಸಿ ॥ 4-4-14 (28265)
ಸಹದೇವ ಉವಾಚ। 4-4-15x (2985)
ಗೋಸಂಖ್ಯಾತಾ ಭವಿಷ್ಯಾಮಿ ವಿರಾಟಸ್ಯೇತಿ ರೋಚಯೇ।
ಪ್ರತಿಭೋಕ್ತಾ ಚ ದೋಗ್ಧಾ ಚ ಸಂಖ್ಯಾನಕುಶಲೋ ಗವಾಂ।
ತಂತ್ರೀಪಾಲೇತಿ ಮೇ ನಾಮ ಸ್ವಯಂ ಪ್ರೋಕ್ತಂ ಭವಿಷ್ಯತಿ॥ 4-4-15 (28266)
ಅಯೋಗಾ ಬಹುಲಾಃ ಪುಷ್ಟಾಃ ಕ್ಷೀರವತ್ಯೋ ಬಹುಪ್ರಜಾಃ ।
ನಿಷ್ಪನ್ನಸತ್ತ್ವಾಃ ಸುಭೃತಾ ಹ್ಯಪೇತಜ್ವರಕಿಲ್ವಿಷಾಃ ॥ 4-4-16 (28267)
ದೃಷ್ಟಚೋರಭಯಾ ನಿತ್ಯಂ ವ್ಯಾಧಿವ್ಯಾಘ್ರವಿವರ್ಜಿತಾಃ ।
ಗಾವಃ ಸುಸಹಿತಾ ರಾಜನ್ನಿರುದ್ವಿಗ್ನಾ ನಿರಾಮಯಃ ॥ 4-4-17 (28268)
ಭವಿಷ್ಯಂತಿ ಮಯಾ ಗುಪ್ತಾ ವಿರಾಟನಗರೇ ತದಾ।
ನಿಪುಣತ್ವಂ ಚರಿಷ್ಯಾಮಿ ಪ್ರೀತಿರತ್ರ ಪರಾ ಹಿ ಮೇ ॥ 4-4-18 (28269)
ಅಹಂ ಹಿ ಭವತಾ ಗೋಷು ಪ್ರಹಿತಃ ಸತತ ಪುರಾ।
ತತ್ರ ಮೇ ಕೌಶಲಂ ಸರ್ವಮನುಬದ್ಧಂ ವಿಶಾಂಪತೇ ॥ 4-4-19 (28270)
ಲಕ್ಷಣಂ ಚರಿತಂ ಚೈವ ಗವಾಂ ಯಚ್ಚಾಪಿ ಮಂಗಲಂ ।
ಸತ್ಸರ್ವಂ ಮೇ ಸುವಿದಿತಮನ್ಯಚ್ಚಾಪಿ ವಿಶಾಂಪತೇ ॥ 4-4-20 (28271)
ವೃಷಭಾನಪಿ ಜಾನಾಮಿ ರಾಜನ್ಪೂಜಿತಲಕ್ಷಣಾನ್।
ಯೇಷಾಂ ಮೂತ್ರಮುಪಾಘ್ರಾಯ ಅಪಿ ವಂಧ್ಯಾ ಪ್ರಸೂಯತೇ ॥ 4-4-21 (28272)
ಸೋಽಹಮೇವಂ ಚರಿಷ್ಯಾಮಿ ಪ್ರೀತಿರತ್ರ ಪರಾ ಹಿ ಮೇ।
ವಿರಾಟನಗರೇ ಗೂಢೋ ರಂಸ್ಯೇಽಹಂ ತೇನ ಕರ್ಮಣಾ ॥ 4-4-22 (28273)
ತೋಷಯಿಷ್ಯೇ ಚ ರಾಜಾನಾಂ ಮಾ ಭೂಚ್ಚಿಂತಾ ತವಾನಘ ।
ನ ಚ ಮಾಂ ವೇತ್ಸ್ಯತಿ ಪರಸ್ತತ್ತೇ ರೋಚತು ಪಾರ್ಥಿವ।
ಇತ್ಯೇತದ್ವಃ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾತಂ ವಿಚರಿಷ್ಯಾಂಯಹಂ ಯಥಾ ॥ 4-4-23 (28274)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಉವಾಚ। 4-4-24x (2986)
ಕೇನಾತ್ರ ಕರ್ಮಣಾ ಕೃಷ್ಣಾ ದ್ರೌಪದೀ ವಿಚರಿಷ್ಯತಿ।
ನ ಹಿ ಕಿಂಚಿದ್ವಿಜಾನಾತಿ ಕರ್ಮ ಕರ್ತುಂ ಯಥಾ ಸ್ತ್ರಿಯಃ ॥ 4-4-24 (28275)
ಮಾಲ್ಯಾಗಂಧಾನಲಂಕಾರಾನ್ವಸ್ತ್ರಾಣಿ ವಿವಿಧಾನಿ ಚ।
ಏತಾನ್ಯೇವಾಭಿಜಾನಾತಿ ಯಥಾಜಾತಾ ಚ ಭಾಮಿನೀ ॥ 4-4-25 (28276)
ಪತಿವ್ರತಾ ಮಹಾಭಾಗಾ ಕಥಂ ನು ವಿಚರಿಷ್ಯತಿ।
ಇಯಂ ತು ನಃ ಪ್ರಿಯಾ ಭಾರ್ಯಾ ಪ್ರಾಣೇಭ್ಯೋಪಿ ಗರೀಯಸೀ ॥ 4-4-26 (28277)
ಮಾತೇವ ಪರಿಪಾಲ್ಯಾ ಚ ಪೂಜ್ಯಾ ಜ್ಯೇಷ್ಠಾ ಸ್ವಸೇವ ಚ ।
ಸುಕುಮಾರೀ ಸುಶೀಲಾ ಚ ರಾಜಪುತ್ರೀ ಯಶಸ್ವಿನೀ ।
ಕಥಂ ವತ್ಸ್ಯತಿ ಕಲ್ಯಾಣೀ ವಿರಾಟನಗರೇ ಸತೀ ॥ 4-4-27 (28278)
ದ್ರೌಪದ್ಯುವಾಚ। 4-4-28x (2987)
ಅಹಂ ವತ್ಸ್ಯಾಮಿ ರಾಜೇಂದ್ರ ನಿರ್ವೃತೋ ಭವ ಪಾರ್ಥಿವ।
ಯಥಾ ತೇ ಮತ್ಕೃತೇ ಶೋಕೋ ನ ಭವೇನ್ನೃಪತೇ ಶೃಣು।
ಯಥಾ ತು ಮಾಂ ನ ಜಾನಂತಿ ಯತ್ಕರಿಷ್ಯಾಂಯಹಂ ಪ್ರಭೋ ॥ 4-4-28 (28279)
ಛನ್ನಾ ವತ್ಸ್ಯಾಂಯಹಂ ಯನ್ಮಾಂ ನ ವಿಜಾನಂತಿ ಕೇಚನ।
ವೃತ್ತಂ ತಚ್ಚ ಸಮಾಖ್ಯಾಸ್ಯೇ ಶರ್ಮ ತೇಸ್ತು ವಿಶಾಂಪತೇ ॥ 4-4-29 (28280)
ಸೈರಂಧ್ರೀಜಾತಿಸಂಪನ್ನಾ ನಾಂನಾಽಹಂ ವ್ರತಚಾರಿಣೀ ।
ಭವಿಷ್ಯಾಮಿ ಮಹಾರಾಜ ವಿರಾಟಸ್ಯೇತಿ ಮೇ ಮತಿಃ ॥ 4-4-30 (28281)
ಸೈರಂಧ್ರ್ಯೋ ರಕ್ಷಿತಾಃ ಸ್ತ್ರೀಣಾಂ ಭುಜಿಷ್ಯಾಃ ಸಂತಿ ಭಾರತ ।
ಏಕಪತ್ನ್ಯಃ ಸ್ತ್ರಿಯಶ್ಚೈತಾ ಇತಿ ಲೋಕಸ್ಯ ನಿಶ್ಚಯಃ ॥ 4-4-31 (28282)
ಸಾಽಹಂ ಬ್ರುವಾಣಾ ಸೈರಂಧ್ರೀ ಕುಶಲಾ ಕೇಶಕರ್ಮಣಿ।
ಪ್ರಮದಾಹರಿಕಾ ಲೋಕೇ ಪುರುಷಾಣಾಂ ಪ್ರವಾಸಿನಾಂ ॥ 4-4-32 (28283)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸ್ಯ ವೈ ಗೇಹೇ ದ್ರೌಪದ್ಯಾಃ ಪರಿಚಾರಿಕಾ।
ಉಷಿತಾಽಸ್ಮೀತಿ ವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಪೃಷ್ಟಾ ರಾಜ್ಞಾ ಚ ಭಾರತ।
ಆತ್ಮಗುಪ್ತಾ ಚರಿಷ್ಯಾಮಿ ಯನ್ಮಾಂ ತ್ವಂ ಪರಿಪೃಚ್ಛಸಿ ॥ 4-4-33 (28284)
ನಾಹಂ ತತ್ರ ಭವಿಷ್ಯಾಮಿ ದುರ್ಭರಾ ರಾಜವೇಶ್ಮನಿ।
ಕೃತ್ವಾ ಚೈವ ಸದಾ ರಕ್ಷಾಂ ವ್ರತೇನೈವ ನರಾಧಿಪ ॥ 4-4-34 (28285)
ಸುದೇಷ್ಣಾಂ ಪ್ರತ್ಯುಪಸ್ಥಾಸ್ಯೇ ರಾಜಭಾರ್ಯಾಂ ಯಶಸ್ವಿನೀಂ ।
ಸಾ ರಕ್ಷಿಷ್ಯತಿ ಮಾಂ ಪ್ರಾಪ್ತಾಂ ಮಾ ತೇ ಭೂದ್ದುಃಖಮೀದೃಶಂ ॥ 4-4-35 (28286)
ಅಥ ಗುಪ್ತಾ ಚರಿಷ್ಯಾಮಿ ಯುಷ್ಮಾಭಿಸ್ತತ್ರ ತಸ್ಥುಷೀ।
ಇತ್ಯೇವಂ ವಃ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾತಂ ವಿಹರಿಷ್ಯಾಂಯಹಂ ಯಥಾ ॥ 4-4-36 (28287)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಉವಾಚ। 4-4-37x (2988)
ಯಥಾ ನೋ ದುರ್ಹೃದಃ ಪಾಪಾ ಭವಂತಿ ಸುಖಿನಃ ಪುನಃ।
ಕುರ್ಯಾಸ್ತಥಾ ತ್ವಂ ಕಲ್ಯಾಣಿ ಲಕ್ಷಯೇಯುರ್ನ ತೇ ಜನಾಃ ॥ 4-4-37 (28288)
4-4-38 (28289)
ಕಲ್ಯಾಣಂ ಭಾಷಸೇ ಕೃಷ್ಣೇ ಯಥಾ ಕೌಲೇಯಕೀ ತಥಾ।
ನ ಪಾಪಮಭಿಜಾನಾಸಿ ಸಾಧ್ವೀ ಸಾಧುವ್ರತೇ ಸ್ಥಿತಾ ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 005
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.5. ಅಧ್ಯಾಯಃ 005
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಪಾಂಡವೈರಿಂದ್ರಸೇನಾದೀನ್ಪ್ರತಿ ದ್ವಾರಕಾದಿಗಮನಚೋದನಾ ॥ 1 ॥ ಪಾಂಡವಾನ್ಪ್ರತಿ ಧೌಂಯೇನ ರಾಜಗೃಹವಾಸಪ್ರಕಾರಾನುಶಾಸನಂ ॥ 2 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-5-0 (28290)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಉವಾಚ। 4-5-0x (2989)
ಕರ್ಮಾಣ್ಯುಕ್ತಾನಿ ಯುಷ್ಮಾಭಿರ್ಯಾನಿ ತಾನಿ ಚರಿಷ್ಯಥ।
ಮಮ ಚಾಪಿ ಯಥಾ ಬುದ್ಧಿರುಚಿತಾ ಹಿ ವಿನಿಶ್ಚಯಾತ್ ॥ 4-5-1 (28291)
ಪುರೋಹಿತೋಽಯಮಸ್ಮಾಕಮಗ್ನಿಹೋತ್ರಾಣಿ ರಕ್ಷತು।
ಸೂತಪೌರೋಗವೈಃ ಸಾರ್ಧಂ ದ್ರುಪದಸ್ಯ ನಿವೇಶನೇ ॥ 4-5-2 (28292)
ಇಂದ್ರಸೇನಮುಖಾಶ್ಚೇಮೇ ರಥಾನಾದಾಯ ಕೇವಲಾನ್ ।
ಯಾಂತು ದ್ವಾರವತೀಂ ಶೀಘ್ರಮಿತಿ ಮೇ ವರ್ತತೇ ಮತಿಃ ॥ 4-5-3 (28293)
ಇಮಾಶ್ಚ ನಾರ್ಯೋ ದ್ರೌಪದ್ಯಾಃ ಸರ್ವಾಶ್ಚ ಪರಿಚಾರಿಕಾ ।
ಪಾಂಚಾಲಾನೇವ ಗಚ್ಛಂತು ಸೂತಪೌರೋಗವೈಃ ಸಹ ॥ 4-5-4 (28294)
ಸರ್ವೈರಪಿ ಚ ವಕ್ತವ್ಯಂ ನ ಪ್ರಾಜ್ಞಾಯಂತ ಪಾಂಡವಾಃ ।
ಅರ್ಧರಾತ್ರೇ ಮಹಾತ್ಮಾನೋ ಭಿಕ್ಷಾದಾನ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಪಿ।
ಗತಾ ಹ್ಯಸ್ಮಾನಪಾಹಾಯ ಸರ್ವೇ ದ್ವೈತವನಾದಿತಿ ॥ 4-5-5 (28295)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-5-6x (2990)
ಏವಂ ತೇಽನ್ಯೋನ್ಯಮಾಮಂತ್ರ್ಯ ಕರ್ಮಾಣ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಪೃಥಕ್ಪೃಥಕ್।
ಧೌಂಯಮಾಮಂತ್ರಯಾಮಾಸುಃ ಸ ಚ ತಾನ್ಮಂತ್ರಮಬ್ರವೀತ್ ॥ 4-5-6 (28296)
ತಾನನ್ವಶಾತ್ಸ ಧರ್ಮಾತ್ಮಾ ಸರ್ವಧರ್ಮವಿಶೇಷವಿತ್ ।
ಧೌಂಯಃ ಪುರೋಹಿತೋ ರಾಜನ್ಪಾಂಡವಾನ್ಪುರುಷರ್ಷಭಾನ್ ॥ 4-5-7 (28297)
ಧೌಂಯ ಉವಾಚ। 4-5-8x (2991)
ವಿದಿತಂ ವೈ ಯಥಾ ಸರ್ವಂ ಲೋಕೇ ವೃತ್ತಮಿದಂ ನೃಪ।
ವಿದಿತೇ ಚಾಪಿ ವಕ್ತವ್ಯಂ ಸುಹೃದ್ಭಿರನುರಾಗತಃ ॥ 4-5-8 (28298)
ಅತೋಽಹಮಭಿವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಹೇತುಮಾತ್ರಂ ನಿಬೋಧತ।
ಹಂತೇಮಾಂ ರಾಜವಸತಿಂ ರಾಜಪುತ್ರಾ ಬ್ರವೀಮಿ ವಃ।
ಯಥಾ ರಾಜಕುಲಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಚರನ್ಪ್ರೋಷ್ಯ ನ ರಿಷ್ಯತಿ ॥ 4-5-9 (28299)
ದುರ್ವಾಸಮೇವ ಕೌರವ್ಯ ಜಾತೇನ ಕುರುವೇಶ್ಮನಿ ।
ಅಮಾನಿತೇನ ಮಾನಾರ್ಹ ಗೂಢೇನ ಪರಿವತ್ಸರಂ ॥ 4-5-10 (28300)
ದಿಷ್ಟದ್ವಾರೋ ಲಭೇದ್ದ್ರಷ್ಟುಂ ರಾಜಸ್ವೇಷು ನ ವಿಶ್ವಸೇತ್।
ನ ಚಾನುಶಿಷ್ಯಾದ್ರಾಜಾನಮಪೃಚ್ಛಂತಂ ಕದಾಚನ ॥ 4-5-11 (28301)
ತೂಷ್ಣೀಂ ತ್ವೇನಮುಪಾಸೀತ ಕಾಲೇ ಸಮಭಿಪೂಜಯೇತ್ ॥ 4-5-12 (28302)
ಅಸೂಯಂತಿ ಹಿ ರಾಜಾನೋ ಜನಾನನೃತವಾದಿನಃ।
ತಥೈವ ಚಾವಮನ್ಯಂತೇ ಮಂತ್ರಿಣಂ ವಾದಿನಂ ಮೃಷಾ ॥ 4-5-13 (28303)
ವಿದಿತೇ ಚಾಸ್ಯ ಕುರ್ವೀತ ಕಾರ್ಯಾಣಿ ಸುಲಘೂನ್ಯಪಿ।
ಏವಂ ವಿಚರತೋ ರಾಜ್ಞಿ ನ ಕ್ಷತಿರ್ಜಾಯತೇ ಕ್ವಚಿತ್ ॥ 4-5-14 (28304)
ಪಾಂಡವಾಗ್ನಿರಯಂ ಲೋಕೇ ಸರ್ವಶಸ್ತ್ರಮಯೋ ಮಹಾನ ।
ಭರ್ತಾ ಗೋಪ್ತಾ ಚ ಭೂತಾನಾಂ ರಾಜಾ ಪುರುಷವಿಗ್ರಹಃ ॥ 4-5-15 (28305)
ಸರ್ವಾತ್ಮನಾ ವರ್ತಮಾನಂ ಯಥಾ ದೋಷೋ ನ ಸಂಸ್ಪೃಶೇತ್ ।
ರಾಜಾನಮುಪತಿಷ್ಠಂತಂ ತಸ್ಯ ವೃತ್ತಂ ನಿಬೋಧತ ॥ 4-5-16 (28306)
ಕ್ಷತ್ರಿಯಂ ಚೈವ ಸರ್ಪಂ ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ಚ ಬಹುಶ್ರುತಂ ।
ನಾವಮನ್ಯೇತ ಮೇಧಾವೀ ಕೃಶಾನಪಿ ಕದಾಚನ ॥ 4-5-17 (28307)
ಏತತ್ರಯಂ ಚ ಪುರುಷಂ ನಿರ್ದಹೇದವಮಾನಿತಂ।
ರಾಜಾ ತಸ್ಮಾದ್ಬುಧೈರ್ನಿತ್ಯಂ ಪೂಜನೀಯಃ ಪ್ರಯತ್ನತಃ ॥ 4-5-18 (28308)
ನಾತಿವರ್ತೇತ ಮರ್ಯಾದಾಂ ಪುರುಷೋ ರಾಜಸಂಮತಃ।
ವ್ಯವಹಾರಂ ಪುನರ್ಲೋಕೇ ಮರ್ಯಾದಾಂ ಪಂಡಿತಾ ವಿದುಃ ॥ 4-5-19 (28309)
ನ ಹಿ ಪುತ್ರಂ ನ ನಪ್ತಾರಂ ನ ಭ್ರಾತರಮರಿಂದಮ।
ಸಮತಿಕ್ರಾಂತಮರ್ಯಾದಂ ಪೂಜಯಂತಿ ಪರಾಧಿಪಾಃ ॥ 4-5-20 (28310)
ಗಚ್ಛನ್ನಪಿ ಪರಾಂ ಭೂತಿಂ ಭೂಮಿಪಾಲನಿಯೋಜಿತಃ।
ಜಾತ್ಯಂಧ ಇವ ಮನ್ಯೇತ ಮರ್ಯಾದಾಮನುಚಿಂತಯನ್ ॥ 4-5-21 (28311)
ಧೃಷ್ಟೋ ದ್ವಾರಂ ಸದಾ ಪಶ್ಯನ್ನ ಚ ರಾಜಸು ವಿಶ್ವಸೇತ್ ।
ತದೇವಾಸನಮನ್ವಿಚ್ಛೇದ್ಯತ್ರ ನಾಭಿಲಷೇತ್ಪರಃ ॥ 4-5-22 (28312)
ಯತ್ರೋಪವಿಷ್ಟಃ ಸಂಕಲ್ಪಂ ನೋಪಹನ್ಯಾದ್ಬಲೀಯಸಃ ।
ತದಾಸನಂ ರಾಜಕುಲೇ ಈಪ್ಸೇತ ಪುರುಷೋ ವಸನ್ ॥ 4-5-23 (28313)
ಯಥೈನಂ ಯತ್ರ ಚಾಸೀನಂ ಶಂಕಯೇದ್ದುಷ್ಟಚರಿಣಂ ।
ನ ತತ್ರೋಪವಿಶೇಜ್ಜಾತು ಯೋ ರಾಜವಸತಿಂ ವಸೇತ್ ॥ 4-5-24 (28314)
ಸ್ವಭೂಮೌ ಕಾಮಮಾಸೀತ ತಿಷ್ಠೇದ್ವಾ ರಾಜಸನ್ನಿಧೌ।
ನ ತ್ವೇವಾಸನಮನ್ಯಸ್ಯ ಪ್ರಾರ್ಥಯೇತ ಕದಾಚನ ॥ 4-5-25 (28315)
ಪರಾಸನಗತಂ ಹ್ಯೇನಂ ಪರಸ್ಯ ಪರಿಚಾರಕಾಃ ।
ಪರಿಷದ್ಯಪಕರ್ಷೇಯುಃ ಪರಿಹಾಸ್ಯೇತ ಶತ್ರುಭಿಃ ॥ 4-5-26 (28316)
ನಿತ್ಯಂ ವಿಪ್ರತಿಷಿದ್ಧಂ ತತ್ಪುರಸ್ತಾದಾಸನಂ ಮತಂ ।
ಅರ್ಥಾರ್ಥಂ ಹಿ ಯದಾ ಭೃತ್ಯೋ ರಾಜಾನಮುಪತಿಷ್ಠತೇ ॥ 4-5-27 (28317)
ದಕ್ಷಿಣಂ ವಾಽಥ ವಾಮಂ ವಾ ಭಾಗಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ಪಂಡಿತಃ।
ತಿಷ್ಠೇದ್ವಿನೀತವದ್ರಾಜನ್ನ ಪುರಸ್ತಾನ್ನ ಪೃಷ್ಠತಃ।
ರಾಕ್ಷಿಣಾಮಾತ್ತಶಸ್ತ್ರಾಣಾಂ ಪಶ್ಚಾತ್ಸ್ಥಾನಂ ವಿಧೀಯತೇ ॥ 4-5-28 (28318)
ಮಾತೃಗೋತ್ರೇ ಸ್ವಗೋತ್ರೇ ವಾ ನಾಂನಾ ಶೀಲೇನ ವಾ ಪುನಃ ।
ಸಂಗ್ರಹಾರ್ಥಂ ಮನುಷ್ಯಾಣಾಂ ನಿತ್ಯಮಾಭಾಷಿತಾ ಭವೇತ್ ॥ 4-5-29 (28319)
ಪೂಜ್ಯಮಾನೋಪಿ ಯೋ ರಾಜ್ಞಾ ನರೋ ನ ಪ್ರತಿಪೂಜಯೇತ್।
ನೈನಮಾರಾಧಯೇಜ್ಜಾತು ಶಾಸ್ತಾ ಶಿಷ್ಯಾನಿವಾಲಸಾನ್ ॥ 4-5-30 (28320)
ನಾಸ್ಯ ಯುಗ್ಯಂ ನ ಪರ್ಯಂಕಂ ನಾಸನಂ ನ ರಥಂ ತಥಾ।
ಆರೋಹೇತ್ಸಂಮತೋಽಸ್ಮೀತಿ ಯೋ ರಾಜವಸತಿಂ ವಸೇತ್ ॥ 4-5-31 (28321)
ಯೋ ವೈ ಗೃಹೇಭ್ಯಃ ಪ್ರವಸನ್ಕ್ರಿಯಮಾಣಮನುಸ್ಮರನ್ ।
ಉತ್ಥಾನೇ ನಿತ್ಯಸಂಕಲ್ಪೋ ನಿಸ್ತಂದ್ರೀಃ ಸಂಘತಾತ್ಮವಾನ್ ॥ 4-5-32 (28322)
ಪರೀತಃ ಕ್ಷುತ್ಪಿಪಾಸಾಭ್ಯಾಂ ವಿಹಾಯ ಪರಿದೇವನಂ ।
ದುಃಖೇನ ಸುಖಮನ್ವಿಚ್ಛೇದ್ಯೋ ರಾಜವಸತಿಂ ವಸೇತ್ ॥ 4-5-33 (28323)
ಅನ್ಯೇಷು ಪ್ರೇಷ್ಯಮಾಣೇಷು ಪುರಸ್ತಾದ್ಧೀರ ಉತ್ಪತೇತ್ ।
ಕರಿಷ್ಯಾಂಯಹಮಿತ್ಯೇವ ಯಃ ಸ ರಾಜಸು ಸಿಧ್ಯತಿ ॥ 4-5-34 (28324)
ಉಷ್ಣೇ ವಾ ಯದಿ ವಾ ಶೀತೇ ರಾತ್ರೌ ವಾ ಯದಿ ವಾ ದಿವಾ ।
ಆದಿಷ್ಟೋ ನ ವಿಕಲ್ಪೇತ ಯಃ ಸ ರಾಜಸು ಸಿದ್ಧ್ಯತಿ ॥ 4-5-35 (28325)
ನೈವ ಪ್ರಾಪ್ತೋಽವಮನ್ಯೇತ ಸದಾಽಮಾತ್ಯೋ ವಿಶಾರದಃ ।
ಮಾನಂ ಪ್ರಾಪ್ತೋ ನ ಹೃಷ್ಯೇತ ನ ವ್ಯಥೇಚ್ಚ ವಿಮಾನಿತಃ ।
ಋದುರ್ಮೃದುಃ ಸತ್ಯವಾದೋ ಯಃ ಸ ರಾಜಸು ಸಿದ್ಧ್ಯತಿ ॥ 4-5-36 (28326)
ನೈವ ಲಾಭಾದ್ಧರ್ಷಮಿಯಾನ್ನ ವ್ಯಥೇಚ್ಚ ವಿಮಾನಿತಃ।
ಸಮಃ ಪೂರ್ಣತುಲೇವ ಸ್ಯಾದ್ಯೋ ರಾಜವಸತಿಂ ವಸೇತ್ ॥ 4-5-37 (28327)
ಅಲ್ಪೇಚ್ಛೋ ಧೃತಿಮಾನ್ರಾಜಂಛಾಯೇವಾನುಗತಃ ಸದಾ।
ದಕ್ಷಃ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೋ ಧೀರಃ ಸ ರಾಜವಸತಿಂ ವಸೇತ್ ॥ 4-5-38 (28328)
ಇತಿಹಾಸಪುರಾಣಜ್ಞಃ ಕುಶಲಃ ಸತ್ಕಥಾಸು ಚ।
ವದಾನ್ಯಃ ಸತ್ಯವಾಕ್ವಾಪಿ ಯೋ ರಾಜವಸತಿಂ ವಸೇತ್ ॥ 4-5-39 (28329)
ನ ಮಿಥೋ ಭಾಷಿತಂ ರಾಜ್ಞೋ ಮನುಷ್ಯೇಷು ಪ್ರಕಾಶಯೇತ್ ।
ಯಂ ಚಾಸೂಯಂತಿ ರಾಜಾನಃ ಪುರುಷಂ ನೋ ವದೇಚ್ಚ ತಂ ॥ 4-5-40 (28330)
ನೈಷಾಂ ಕರ್ಮಸು ಸಂಯುಕ್ತೋ ಧನಂ ಕಿಂಚಿದುಪಸ್ಪೃಶೇತ್।
ಪ್ರಾಪ್ನುಯಾದಾದದಾನೋ ವಾ ಬಂಧಂ ವಾ ವಧಮೇವ ವಾ ॥ 4-5-41 (28331)
ಹುಲ್ಯೋಪಸ್ಥಿತಯೋಃ ಪಶ್ಯ ಮಮ ಚಾನ್ಯಸ್ಯ ಚೋಭಯೋಃ ।
ಅನ್ಯಂ ಪುಷ್ಣಾತಿ ಮದ್ಧೀನಮಿತಿ ಧೀರೋ ನ ಮುಹ್ಯತಿ ॥ 4-5-42 (28332)
ಶ್ರೇಯಾಂಸಂ ಹಿ ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ವೈದ್ಯಂ ಕರ್ಮಣಿಕರ್ಮಣಿ ।
ಪಾಪೀಯಾಂಸಂ ಪ್ರಕುರ್ವೀರಞ್ಶೀಲಮೇಷಾಂ ತಥಾವಿಧಂ ॥ 4-5-43 (28333)
ನೈಷಾಂ ದಾರೇಷು ಕುರ್ವೀತ ಪ್ರಾಜ್ಞೋ ಮೈತ್ರೀಂ ಕಥಂಚನ ।
ರಕ್ಷಣಂ ತು ನ ಸೇವೇತ ಯೋ ರಾಜವಸತಿಂ ವಸೇತ್ ॥ 4-5-44 (28334)
ಯದಾ ಹ್ಯಭಿಸಮೀಕ್ಷೇತ ಪ್ರೇಷ್ಯಂ ಸ್ತ್ರೀಭಿಃ ಸಮಾಗತಂ ।
ಬುದ್ಧಿಃ ಪರಿಭವೇತ್ತಸ್ಯ ರಾಜಾ ಶಂಕೇತ ವಾ ಪುನಃ ॥ 4-5-45 (28335)
ಶಂಕಿತಸ್ಯ ಪುನಃ ಸ್ತ್ರೀಷು ಕಸ್ಯ ಭೃತ್ಯಸ್ಯ ಭೂಮಿಪಃ।
ಜೀವಿತಂ ಸಾಧು ಮನ್ಯೇತ ಪ್ರಕೃತಿಸ್ಥೋ ಬಲಾತ್ಕೃತಃ ॥ 4-5-46 (28336)
ಹರ್ಷವಸ್ತುಷು ಚಾಪ್ಯತ್ರ ವರ್ತಮಾನೇಷು ಕೇಷು ಚಿತ್।
ನಾತಿಗಾಢಂ ಪ್ರಹೃಷ್ಯೇತ ತಾನ್ಯೇವಾಸ್ಯಾನುಪೂಜಯೇತ್ ॥ 47 ॥ 4-5-47 (28337)
ಹರ್ಷಾದ್ಧಿ ಮಂದಃ ಪುರುಷಃ ಸ್ವೈರಂ ಕುರ್ವೀತ ವೈಕೃತಂ ।
ತದಸ್ಯಾಂತಃಪುರೇ ವೃತ್ತಮೀಕ್ಷಾಂ ಕುರ್ವೀತ ಭೂಮಿಪಃ ॥ 4-5-48 (28338)
ಅಂತಃಪುರಗತಂ ಹ್ಯೇನಂ ಸ್ತ್ರಿಯಃ ಕ್ಲೀಬಾಶ್ಚ ಸರ್ವತಃ ।
ವರ್ತಮಾನಂ ಯಥಾವಚ್ಚ ಕುತ್ಸಯೇಯುರಸಂಶಯಂ ॥ 4-5-49 (28339)
ತಸ್ಮಾದ್ಗಂಭೀರಮಾತ್ಮಾನಂ ಕೃತ್ವಾ ಹರ್ಷಂ ನಿಯಂಯ ಚ।
ನಿತ್ಯಮಂತಃಪುರೇ ರಾಜ್ಞೋ ನ ವೃತ್ತಂ ಕೀರ್ತಯೇದ್ಬಹಿಃ ॥ 4-5-50 (28340)
ಯಥಾ ಹಿ ಸುಮಹಾಮಂತ್ರೋ ಭಿದ್ಯಮಾನೋ ಹರೇತ್ಸುಖಂ।
ಏವಮಂತಃಪುರೇ ವೃತ್ತಂ ಶ್ರೂಯಮಾಣಂ ಬಹಿರ್ಭವೇತ್ ॥ 4-5-51 (28341)
ಯಾ ತು ವೃತ್ತಿರಬಾಹ್ಯಾನಾಂ ಬಾಹ್ಯಾನಾಮಪಿ ಕೇವಲಂ।
ಉಭಯೇಷಾಂ ಸಮಸ್ತಾನಾಂ ಶೃಣು ರಾಜೋಪಜೀವಿನಾಂ ॥ 4-5-52 (28342)
ನ ಸ್ತ್ರಿಯೋ ಜಾತು ಮನ್ಯೇತ ಬಾಹ್ಯೇ ವಾಭ್ಯಂತರೇಽಪಿ ವಾ ।
ಅನುಜೀವಿನಾಂ ನರೇಂದ್ರಸ್ತು ಸೃಜೇದ್ಧಿ ಸುಮಹದ್ಭಯಂ ॥ 4-5-53 (28343)
ಮತ್ವಾಽಸ್ಯ ಪ್ರಿಯಮಾತ್ಮಾನಂ ರಾಜರತ್ನಾನಿ ರಾಜವತ್।
ಅರಾಜಾ ರಾಜಯೋಗ್ಯಾನಿ ನೋಪಯುಂಜೀತ ಪಂಡಿತಃ ॥ 4-5-54 (28344)
ಅರಾಜಾನಂ ಹಿ ರತ್ನಾನಿ ರಾಜಕಾಂತಾನಿ ರಾಜವತ್।
ಭುಂಜಾನಂ ತಂ ನರಂ ರಾಜಾ ನ ತಿತಿಕ್ಷೇತ ಜೀವಿತಂ ॥ 4-5-55 (28345)
ತಸ್ಮಾದವ್ಯಕ್ತಭೋಗೇನ ಭೋಕ್ತವ್ಯಂ ಭೂತಿಮಿಚ್ಛತಾ ।
ತುಲ್ಯಭೋಗಂ ಹಿ ರಾಜಾ ತು ಭೃತ್ಯಂ ಕೋಪೇನ ಯೋಜಯೇತ್ ॥ 4-5-56 (28346)
ನ ಚಾಪತ್ಯೇನ ಸಂಪ್ರೀತಿಂ ರಾಜ್ಞಃ ಕುರ್ವೀತ ಕೇನಚಿತ್ ।
ಅಧಿಕ್ಷಿಪ್ತಮನರ್ಥಂ ಚ ದ್ವೇಷ್ಯಂ ಚ ಪರಿವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 4-5-57 (28347)
ಏತಾಂ ಹಿ ಸೇವಮಾನಸ್ಯ ನರಸೀಮಾಂ ಚತುರ್ವಿಧಾಂ।
ದ್ವಿಧಾ ವಿಚ್ಛಿದ್ಯತೇ ಮೂಲಂ ರಾಜಮೂಲೋಪಸೇವಿನಃ ॥ 4-5-58 (28348)
ಏತೈಸ್ತು ವಿಪರೀತಾ ಯಾ ನರಸೀಮಾ ನರಾಧಮೈಃ ।
ತಥಾ ಕುರ್ವೀತ ಸಂಸರ್ಗಂ ನ ವಿರೋಧಂ ಕಥಂಚನ ॥ 4-5-59 (28349)
ಬಂಧುಭಿಶ್ಚ ನರೇಂದ್ರಸ್ಯ ಬಲವದ್ಭಿಶ್ಚ ಮಾನವೈಃ ।
ಸಾಧು ಮನ್ಯೇತ ಸಂಸರ್ಗಂ ನ ವಿರೋಧಂ ಕಥಂಚನ ॥ 4-5-60 (28350)
ತಾಭ್ಯಾಂ ತು ನರಸೀಮಾಭ್ಯಾಂ ವಿರುದ್ಧಸ್ಯಾಲ್ಪತೇಜಸಃ ।
ಪ್ರಥಮಂ ಛಿದ್ಯತೇ ಮೂಲಂ ದ್ವಿತೀಯಂ ಜಾಯತೇ ಭಯಂ ॥ 4-5-61 (28351)
ಉದ್ಧತಾನಾಂ ಚ ಯೋ ವೇಷಃ ಕುಹಕಾನಾಂ ಚ ಯೋ ಭವೇತ್ ।
ರಾಜವೇಷಂ ಚ ವಿಸ್ಪಷ್ಟಂ ಸೇವಮಾನೋ ನ ವರ್ಧತೇ।
ಇತರಾಭ್ಯಾಂ ತು ವೇಷಾಭ್ಯಾಂ ಪರಿಹಾಸ್ಯೇತ ಬಾಂಧವೈಃ ॥ 4-5-62 (28352)
ಅಪುಂಭಿಶ್ಚೈವ ಪುಂಭಿಶ್ಚ ಸ್ತ್ರೀಭಿಃ ಸ್ತ್ರೀದರ್ಶಿಭಿರ್ನರೈಃ ।
ಶಕ್ಯೇ ಸತಿ ನ ಸಂಭಾಷಾಂ ಜಾತು ಕುರ್ವೀತ ಕರ್ಹಿಚಿತ್ ॥ 4-5-63 (28353)
ಪ್ರತಿಸಂಭಾಷಮಾಣೋ ಹಿ ತ್ರಿಭಿರೇತೈರಚೇತನಃ।
ಶ್ಯೇನಃ ಪೇಶೀಮಿವಾದತ್ತೇ ಪುರುಷೋ ಭೂತಿಮಾತ್ಮನಃ ॥ 4-5-64 (28354)
ಯೇ ಚ ರಾಜ್ಞಾಽಭಿಸತ್ಕಾರಂ ಲಭೇರನ್ಕಾರಣಾದಿವ।
ತೈಶ್ಚ ಸಾಮಂತದೂತೈಶ್ಚ ನ ಸಂಸಜ್ಯೇತ ಕರ್ಹಿಚಿತ್ ॥ 4-5-65 (28355)
ನ ಚಾನ್ಯಾಚರಿತಾಂ ಭೂಮಿಮಸಂದಿಷ್ಟೋ ಮಹೀಪತೇಃ।
ಉಪಸೇವೇತ ಮೇಧಾವೀ ಯೋ ರಾಜವಸತಿಂ ವಸೇತ್ ॥ 4-5-66 (28356)
ನ ಚ ಸಂದರ್ಶನೇ ರಾಜ್ಞಾಂ ಪ್ರಬಂಧಮಭಿಸಂಜಪೇತ್ ।
ಅಪಿ ಚೈತದ್ದರಿದ್ರಾಣಾಂ ವ್ಯಲೀಕಸ್ಥಾನಮುತ್ತಮಂ ॥ 4-5-67 (28357)
ಅರ್ಥಕಾಮಾ ಚ ಯಾ ನಾರೀ ರಾಜಾನಂ ಸ್ಯಾದುಪಸ್ಥಿತಾ।
ಅನುಜೀವೀ ತಥಾಯುಕ್ತಾಂ ನಿಧ್ಯಾಯಂದುಷ್ಯತೇ ಚ ಸಃ ॥ 4-5-68 (28358)
ತಸ್ಮಾನ್ನಾರೀಂ ನ ನಿಧ್ಯಾಯೇತ್ತಥಾಯುಕ್ತಾಂ ವಿಚಕ್ಷಣಃ।
ತಥಾ ಕ್ಷುತಂ ಚ ವಾತಂ ಚ ನಿಷ್ಠೀವಂ ಚಾಚರೇಚ್ಛನೈಃ ॥ 4-5-69 (28359)
ನ ನರ್ಮಸು ಹಸೇಜ್ಜಾತು ಮೂಢವೃತ್ತಿರ್ಹಿ ಸಾ ಸ್ಮೃತಾ ।
ಸ್ಮಿತಂ ತು ಮೃದುಪೂರ್ವೇಣ ದರ್ಶಯೀತ ಪ್ರಸಾದಜಂ ॥ 4-5-70 (28360)
ನ ಚಾಕ್ಷೌ ನ ಭುಜೌ ಜಾತು ನ ಚ ವಾಕ್ಯಂ ಸಮಾಕ್ಷಿಪೇತ್।
ನ ಚ ತಿರ್ಯಗವೇಕ್ಷೇತ ಚಕ್ಷುರ್ಭ್ಯಾಂ ಸಂಯಗಾಚರೇತ್ ॥ 4-5-71 (28361)
ಭ್ರುಕುಟಿಂ ಚ ನ ಕುರ್ವೀತ ನ ಚಾಂಗುಷ್ಠೈರ್ಲಿಖೇನ್ಮಹೀಂ।
ನ ಚ ಗಾಢಂ ವಿಜೃಂಭೇತ ಜಾತು ರಾಜ್ಞಃ ಸಮೀಪತಃ ॥ 4-5-72 (28362)
ನ ಪ್ರಶಂಸೇನ್ನಾ ಚಾಸೂಯೇತ್ಪ್ರಿಯೇಷು ಚ ಹಿತೇಷು ಚ ।
ಸ್ತೂಯಮಾನೇಷು ವಾ ತತ್ರ ದೂಷ್ಯಮಾನೇಷು ವಾ ಪುನಃ ॥ 4-5-73 (28363)
ಅಥ ಸಂದೃಶ್ಯಮಾನೇಷು ಪ್ರಿಯೇಷು ಚ ಹಿತೇಷು ಚ।
ಶ್ರೂಯಮಾಣೇಷು ವಾಕ್ಯೇಷು ವರ್ಣಯೇದಮೃತಂ ಯಥಾ ॥ 4-5-74 (28364)
ನ ರಾಜ್ಞಃ ಪ್ರತಿಕೂಲಾನಿ ಸೇವಮಾನಃ ಸುಖೀ ಭವೇತ್।
ಪುತ್ರೋ ವಾ ಯದಿ ವಾ ಭ್ರಾತಾ ಯದ್ಯಪ್ಯಾತ್ಮಸಮೋ ಭವೇತ್ ॥ 4-5-75 (28365)
ಅಪ್ರಮತ್ತೋ ಹಿ ರಾಜಾನಂ ರಂಜಯೇಚ್ಛೀಲಸಂಪದಾ।
ಉತ್ಥಾನೇನ ತು ಮೇಧಾವೀ ಶೌಚೇನ ವಿವಿಧೇನ ಚ ॥ 4-5-76 (28366)
ಸ್ನಾನಂ ಹಿ ವಸ್ತ್ರಶುದ್ಧಿಶ್ಚ ಶಾರೀರಂ ಶೌಚಮುಚ್ಯತೇ।
ಅಸಕ್ತಿಃ ಪ್ರಾಕೃತಾರ್ಥೇಷು ದ್ವಿತೀಯಂ ಶೌಚಮುಚ್ಯತೇ ॥ 4-5-77 (28367)
ರಾಜಾ ಭೋಜೋ ವಿರಾಟ್ ಸಂರಾಟ್ ಕ್ಷತ್ರಿಯೋ ಭೂಪತಿರ್ನೃಪಃ ।
ಯ ಏತೈಃ ಸ್ತೂಯತೇ ಶಬ್ದೈಃ ಕಸ್ತಂ ನಾರ್ಚಿತುಮರ್ಹತಿ ॥ 4-5-78 (28368)
ತಸ್ಮಾದ್ಭಕ್ತ್ಯಾ ಚ ಯುಕ್ತಃ ಸನ್ಸತ್ಯವಾದೀ ಜಿತೇಂದ್ರಿಯಃ ।
ಮೇಧಾವೀ ಧೃತಿಮಾನ್ಪ್ರಾಜ್ಞಃ ಸಂಶ್ರಯೀತ ಮಹೀಪತಿಂ ॥ 4-5-79 (28369)
ಕೃತಜ್ಞಂ ಪ್ರಾಜ್ಞಮಕ್ಷುದ್ರಂ ದೃಢಭಕ್ತಿಂ ಜಿತೇಂದ್ರಿಯಂ ।
ವರ್ಧಮಾನಂ ಸ್ಥಿತಂ ಸ್ಥಾನೇ ಸಂಶ್ರಯೀತ ಮಹೀಪತಿಂ ॥ 4-5-80 (28370)
ಏಷ ವಃ ಸಮುದಾಚಾರಃ ಸಮುದ್ದಿಷ್ಟೋ ಯಥಾವಿಧಿ ।
ಯಥಾರ್ಥಾನ್ಸಂಪ್ರಪತ್ಸ್ಯಂತೇ ಪಾರ್ಥ ರಾಜೋಪಜೀವಿನಃ ॥ 4-5-81 (28371)
ಸಂವತ್ಸರಮಿಮಂ ತಾವದೇವಂಶೀಲಾ ಬುಭೂಷಥಃ ।
ತತಃ ಸ್ವವಿಷಯಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಯಥಾಕಾಮಂ ಚರಿಷ್ಯಥ ॥ 4-5-82 (28372)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-5-83x (2992)
ತಂ ತಥೇತ್ಯಬ್ರುವನ್ಪಾರ್ಥಾಃ ಪಿತೃಕಲ್ಪಂ ಯಶಸ್ವಿನಂ।
ಪ್ರಹೃಷ್ಟಾಶ್ಚಾಭಿವಾದ್ಯೈನಮುಪಾತಿಷ್ಠನ್ಪರಂತಪಾಃ ॥ 4-5-83 (28373)
ತೇಷಾಂ ಪ್ರತಿಷ್ಠಮಾನಾನಾಂ ಮಂತ್ರಾಂಶ್ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋಽಜಪತ್।
ಭವಾಯ ರಾಜ್ಯಲಾಭಾಯ ವೀರ್ಯಾಯ ವಿಜಯಾಯ ಚ ॥ 4-5-84 (28374)
ತತೋಽಬ್ರವೀದಸೌ ವಿಪ್ರೋ ವಾಚಮಾಶೀಃ ಪ್ರಯುಜ್ಯ ಚ।
ಸ್ವದ್ರವ್ಯಪ್ರತಿಲಾಭಾಯ ಶತ್ರೂಣಾಂ ಮರ್ದನಾಯ ಚ ॥ 4-5-84 (28375)
ಸ್ವಸ್ತಿ ವೋಸ್ತು ಶಿವಃ ಪಂಥಾ ದ್ರಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಪುನರಾಗತಾನ್।
ಇತ್ಯುಕ್ತಾ ಹೃಷ್ಟಮನಸೋ ಗುರುಣಾ ತೇನ ಧೀಮತಾ। 4-5-85 (28376)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಮುಖಾಃ ಸರ್ವೇ ಗಂತುಂ ಸಮುಪಚಕ್ರಮುಃ ॥ ॥ 4-5-86 (28377)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಪಾಂಡವಪ್ರವೇಶಪರ್ವಣಿ ಪಂಚಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 5 ॥
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Footnotes
4-5-15 ಪಾಂಡವಾಗ್ನಿರಿತಿ ಪಾಂಡವೇತಿ ಛೇದಃ। ರಾಜಾ ಪುರುಷವಿಗ್ರಹೋಽಗ್ನಿರಿತ್ಯನ್ವಯಃ ॥ 15 ॥ 4-5-61 ಪ್ರಥಮಂ ಛಿದ್ಯತೇ ನಿದ್ರಾ ಇತಿ ಥo ಧo ಪಾಠಃ ॥ 61 ॥ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 006
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.6. ಅಧ್ಯಾಯಃ 006
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಪಾಂಡವೈರ್ಧೌಂಯವಿಸರ್ಜನಪೂರ್ವಕಂ ವಿರಾಟನಗರಸಮೀಪಗಮನಂ ॥ 1 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-6-0 (28378)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-6-0x (2993)
ತೇಽಗ್ನಿಂ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣಂ ಕೃತ್ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ಚ ಪುರೋಹಿತಂ।
ಅಭಿವಾದ್ಯ ತತಃ ಸರ್ವೇ ಪ್ರಸ್ಥಾತುಮುಪಚಕ್ರಮುಃ ॥ 1 ॥ 4-6-1 (28379)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಉವಾಚ। 4-6-2x (2994)
ಅನುಶಿಷ್ಟೋಸ್ಮಿ ಭದ್ರಂ ತೇ ನೈತದ್ವಕ್ತಾಽಸ್ತಿ ಕಶ್ಚನ।
ಕುಂತೀಮೃತೇ ಮಾತರಂ ನಃ ಪಿತರಂ ಚ ಯಶಸ್ವಿನಂ ॥ 2 ॥ 4-6-2 (28380)
ಯದೇವಾನಂತರಂ ಕಾರ್ಯಂ ತದ್ಭವಾನ್ವಕ್ತುಮರ್ಹತಿ।
ತಾರಣಾಯ ತು ದುಃಖಸ್ಯ ಪ್ರಸ್ಥಾನಾಯ ಭವಾಯ ಚ ॥ 3 ॥ 4-6-3 (28381)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-6-4x (2995)
ತೇಷಾಂ ಪ್ರತಿಷ್ಠಮಾನಾನಾಂ ಧೌಂಯೋ ಮಂತ್ರಾನಥಾಜಪತ್।
ಸರ್ವವಿಘ್ನಪ್ರಶಮನಾನರ್ಥಸಿದ್ಧಿಕರಾಂಸ್ತಥಾ।
ತತಃ ಪಾವಕಮುಂಜ್ವಾಲ್ಯ ಮಂತ್ರಹವ್ಯಪುರುಸ್ಕೃತಂ ॥ 4 ॥ 4-6-4 (28382)
ಯಾಜ್ಞಸೇನೀಂ ಪುರಸ್ಕೃತ್ಯ ಸರ್ವ ಏವ ಮಹಾರಥಾಃ।
ಪ್ರಾದ್ರವನ್ಸಹ ಧೌಂಯೇನ ಬದ್ಧಶಸ್ತ್ರಾ ವನಾದ್ವನಂ ॥ 5 ॥ 4-6-5 (28383)
ತೇ ವೀರಾ ಬದ್ಧನಿಸ್ತ್ರಿಂಶಾ ಧನುರ್ಬಾಣಕಲಾಪಿನಃ ।
ಅಗಚ್ಛನ್ಭೀಮಧನ್ವಾನಃ ಕಾಂಯಕಾದ್ಯಮುನಾಂ ನದೀಂ ॥ 6 ॥ 4-6-6 (28384)
ಉತ್ತರೇಣ ದಶಾರ್ಣಾನಾಂ ಪಾಂಚಾಲಾಂದಕ್ಷಿಣೇನ ತು।
ಅಂತರೇಣ ಯಕೃಲ್ಲೋಂನಃ ಶೂರಸೇನಾಂಶ್ಚ ಪಾಂಡವಾಃ ॥ 7 ॥ 4-6-7 (28385)
ತೇ ತಸ್ಯಾ ದಕ್ಷಿಣಂ ತೀರಮನ್ವಗಚ್ಛನ್ಪದಾತಯಃ ।
ತತಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಪ್ರಯಾತಾಸ್ತೇ ಸಂಕ್ರಾಮಂತೋ ವನಾದ್ವನಂ ॥ 8 ॥ 4-6-8 (28386)
ವಸಾನಾ ವನದುರ್ಗೇಷು ರಮಣೀಯೇಷು ಧನ್ವಿನಃ ।
ಪಲ್ವಲೇಷು ಚ ರಂಯೇಷು ನದೀನಾಂ ಸಂಗಮೇಷು ಚ॥ 9 ॥ 4-6-9 (28387)
ದ್ರುಮಾನ್ನಾನಾವಿಧಾಕಾರಾನ್ನಾನಾವಿಧಲತಾಕುಲಾನ್ ।
ಕುಸುಮಾಢ್ಯಾನ್ಮನಃಕಾಂತಾಞ್ಶುಭಗಂಧಾನ್ಮನೋರಮಾನ್ ॥ 10 ॥ 4-6-10 (28388)
ಪಾರ್ಥಾ ನಿರೀಕ್ಷಮಾಣಾಶ್ಚ ತಾಂದ್ರುಮಾನ್ಪುಷ್ಪಶಾಲಿನಃ।
ಜಿಘ್ರಂತಃ ಪುಷ್ಪಗಂಧಾಂಶ್ಚ ಫಲಗಂಧಾನ್ಮನೋರಮಾನ್ ॥ 11 ॥ 4-6-11 (28389)
ವಿಧ್ಯಂತೋ ಮೃಗಜಾತಾನಿ ಮಹೇಪ್ವಾಸಾ ಮಹಾಬಲಾಃ ।
ಉಪಿತ್ವಾ ದ್ವಾದಶಸಮಾ ವನೇ ಪರಪುರಂಜಯಾಃ ।
ಲುಬ್ಧಾನ್ಬ್ರುವಾಣಾ ಮಾತ್ಸ್ಯಸ್ಯ ವಿಪಯಂ ಪ್ರಾವಿಶಂಸ್ತದಾ ॥ 12 ॥ 4-6-12 (28390)
ತತ್ರ ಧೌಂಯಂ ಮಹೇಪ್ವಾಸಾಃ ಪಾಂಡವೇಯಾ ವ್ಯಸರ್ಜಯನ್ ।
ಅಗ್ನಿಹೋತ್ರಂ ಪರಿಚರನ್ಸೋಽಬುದ್ಧೋಽವಸದಾಶ್ರಮೇ ॥ 13 ॥ 4-6-13 (28391)
ತತಸ್ತೇಷು ಪ್ರಯಾತೇಷು ಪಾಂಡವೇಷು ಮಹಾತ್ಮಸು।
ಇಂದ್ರಸೇನಮುಖಾಶ್ಚೈವ ಯಥೋಕ್ತಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ನಿರ್ವೃತಾಃ।
ರಥಾನಶ್ವಾಂಶ್ಚ ರಕ್ಷಂತಃ ಸುಖಮೂಷುಃ ಸುಸಂವೃತಾಃ ॥ 14 ॥ 4-6-14 (28392)
ತತೋ ಜನಪದಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಕೃಷ್ಣಾ ರಾಜಾನಮಬ್ರವೀತ್ ॥ 15 ॥ 4-6-15 (28393)
ಪಶ್ಯೈಕಪದ್ಯೋ ದೃಶ್ಯಂತೇ ಕ್ಷೇತ್ರೇ ಗೋಷ್ಠಂ ಸಮಾಶ್ರಿತಾಃ ।
ವೃಕ್ಷಾಂಶ್ಚೋಪವನೋಪೇತಾನ್ಗ್ರಾಮಾಣಾಂ ನಗರಸ್ಯ ಚ ॥ 16 ॥ 4-6-16 (28394)
ವ್ಯಕ್ತಂ ದೂರೇ ವಿರಾಟಮ...ರಾಜಧಾನೀ ಭವಿಷ್ಯತಿ।
ವಸಾಮೇಹಾಪರಾಂ ರಾತ್ರಿಂ ಬಲವಾನ್ಮೇ ಪರಿಶ್ರಮಃ ॥ 17 ॥ 4-6-17 (28395)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಉವಾಚ। 4-6-18x (2996)
ಇಮಾಂ ಕಮಲಪತ್ರಾಕ್ಷೀಂ ದ್ರೌಪದೀಂ ಮಾದ್ರಿನಂದನ।
ಮುಹೂರ್ತಂ ಪರಿಗೃಹ್ಯೈನಾಂ ಘಾಹುಭ್ಯಾಂ ನಕುಲ ವ್ರಜ ॥ 18 ॥ 4-6-18 (28396)
ತತೋಽದೂರೇ ವಿರಾಟಸ್ಯ ನಗರಂ ಭರತರ್ಷಭ ।
ರಾಜಧಾನ್ಯಾಂ ನಿವತ್ಸ್ಯಾಮಃ ಪ್ರಮುಕ್ತಮಿವ ನೋ ವನಂ ॥ 19 ॥ 4-6-19 (28397)
ನಕುಲ ಉವಾಚ। 4-6-20x (2997)
ಪೂರ್ವಾಹ್ಣೇ ಮೃಗಯಾಂ ಕೃತ್ವಾ ಮಯಾ ವಿದ್ಧಾ ಮೃಗಾ ವನೇ।
ಅಟವೀ ಚ ಮಯಾ ದೂರಂ ಧೃತಾ ಮೃಗವಧೇಪ್ಸುನಾ ॥ 20 ॥ 4-6-20 (28398)
ವಿಷಮಾ ಹ್ಯತಿದುರ್ಗಾ ಚ ವೇಗವತ್ಪರಿಧಾವತಾ।
ಸೋಹಂ ಧರ್ಮಾಭಿತಪ್ತೋ ವೈ ನೈನಾಮಾದಾತುಮುತ್ಸಹೇ ॥ 21 ॥ 4-6-21 (28399)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಉವಾಚ। 4-6-22x (2998)
ಸಹದೇವ ತ್ವಮಾದಾಯ ಮುಹೂರ್ತಂ ದ್ರೌಪದೀಂ ನಯ।
ರಾಜಧಾನ್ಯಾಂ ನಿವತ್ಸ್ಯಾಮಃ ಸುಮುಕ್ತಮಿವ ನೋ ವನಂ ॥ 22 ॥ 4-6-22 (28400)
ಸಹದೇವ ಉವಾಚ । 4-6-23x (2999)
ಅಹಮಪ್ಯಸ್ಮಿ ತೃಷಿತಃ ಕ್ಷುಧಯಾ ಪರಿಪೀಡಿತಃ।
ಪರಿಶ್ರಾಂತಶ್ಚ ಭದ್ರಂ ತೇ ನೈನಾಮಾದಾತುಮುತ್ಸಹೇ ॥ 23 ॥ 4-6-23 (28401)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಉವಾಚ । 4-6-24x (3000)
ಏಹಿ ವೀರ ವಿಶಾಲಾಶ್ಚ ವೀರಸಿಂಹ ಇವಾರ್ಜುನ ।
ಇಮಾಂ ಕಮಲಪತ್ರಾಕ್ಷೀಂ ದ್ರೌಪದೀಂ ದ್ರುಪದಾತ್ಮಜಾಂ ॥ 24 ॥ 4-6-24 (28402)
ಪರಿಗೃಹ್ಯ ಮುಹೂರ್ತಂ ತ್ವಂ ಬಾಹುಭ್ಯಾಂ ಕುಶಲಂ ವ್ರಜ ।
ರಾಜಧಾನ್ಯಾಂ ನಿವತ್ಸ್ಯಾಮಃ ಪ್ರಮುಕ್ತಮಿವ ನೋ ವನಂ ॥ 25 ॥ 4-6-25 (28403)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-6-26x (3001)
ಗುರೋರ್ವಚನಮಾಜ್ಞಾಯ ಸಂಪ್ರಹೃಷ್ಟೋ ಜಿತೇಂದ್ರಿಯಃ।
ಬಾಹುಭ್ಯಾಂ ಪರಿಗೃಹ್ಯಾಥ ರಾಜಪುತ್ರೀಮನಿಂದಿತಾಂ ।
ಪ್ರವವ್ರಾಜ ಮಹಾಬಾಹುರರ್ಜುನಃ ಪ್ರಿಯದರ್ಶನಾಂ ॥ 26 ॥ 4-6-26 (28404)
ಜಟಿಲೋ ವಲ್ಕಲಧರಃ ಶತತೂಣೀಧನುರ್ಧರಃ।
ಸ್ಕಂಧೇ ಕೃತ್ವಾ ವರಾರೋಹಾಂ ಬಾಲಾಮಾಯತಲೋಚನಾಂ । 4-6-27 (28405)
ಆನೀಯ ನಗರಾಭ್ಯಾಶಮವಾತಾರಯದರ್ಜುನಃ ॥ 27 ॥ ॥ 4-6-28 (28406)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಪಾಂಡವಪ್ರವೇಶಪರ್ವಣಿ ಷಷ್ಠೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 6 ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 007
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.7. ಅಧ್ಯಾಯಃ 007
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಪಾಂಡವೈರ್ವನಮಧ್ಯೇ ಶ್ಮಶಾನಸಂನಿಹಿತೇ ಶಮೀವೃಕ್ಷೇ ಸ್ವಾಯುಧನಿಕ್ಷೇಪಃ ॥ 1 ॥ ತಥಾ ಸ್ವೇಷಾಂ ಸಾಂಕೇತಿಕನಾಮಕಲ್ಪನೇನ ವಿರಾಟನಗರಪರಿಸರಗಮನಂ ॥ 2 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-7-0 (28407)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-7-0x (3002)
ಸ ರಾಜಧಾನೀಂ ಸಂಪ್ರಾಪ್ಯ ಪಾರ್ಥಿವೋಽರ್ಜುನಮಬ್ರವೀತ್।
ಇಮಾನಿ ಪುರುಷವ್ಯಾಘ್ರ ಆಯುಧಾನಿ ಪರಂತಪ।
ಕಸ್ಮಿನ್ನ್ಯಾಸಯಿತವ್ಯಾನಿ ಗುಪ್ತಿಶ್ಚೈಷಾಂ ಕಥಂ ಭವೇತ್ ॥ 1 ॥ 4-7-1 (28408)
ಸಾಯುಧಾ ಹಿ ವಯಂ ತಾತ ಪ್ರವೇಕ್ಷ್ಯಾಮಃ ಪುರಂ ಯದಿ।
ಸಮುದ್ವೇಗಂ ಜನಸ್ಯಾಸ್ಯ ಕರಿಷ್ಯಾಮೋ ನ ಸಂಶಯಃ ॥ 2 ॥ 4-7-2 (28409)
ಗಾಂಡೀವಂ ಹಿ ನರವ್ಯಾಘ್ರ ತ್ರಿಷು ಲೋಕೇಷು ವಿಶ್ರುತಂ।
ಕಥಂ ನಾವಿಷ್ಕೃತಾಃ ಸ್ಯಾಮೋ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ಮಾರಿಷ ॥ 3 ॥ 4-7-3 (28410)
ಯದೀದ.. ಧನುರಾದಾಯ ಚರೇಮ ಸಜನೇ ಪುರೇ।
ಕ್ಷಿಪ್ರ ನಃ ಪ್ರತಿಜಾನೀಯುರ್ಮನುಷ್ಯಾ ನಾತ್ರ ಸಂಶಯಃ ॥ 4 ॥ 4-7-4 (28411)
ಏಕಸ್ಮಿನ್ನಪಿ ವಿಜ್ಞಾತೇ ಸಮಯಂ ನೋ ವ್ಯತೀತ್ಯ ಚ ।
ಭೂಯೋ ದ್ವಾದಶವರ್ಷಾಣಿ ಪ್ರವಿಶೇಮ ವನಂ ವಯಂ ॥ 5 ॥ 4-7-5 (28412)
ತಸ್ಮಾತ್ಸರ್ವಾಣಿ ಶಸ್ತ್ರಾಣಿ ಪ್ರಚ್ಛಾದ್ಯಾನ್ಯತ್ರ ಯತ್ರ ವಾ ।
ಪ್ರವಿಶೇಮ ಪುರಶ್ರೇಷ್ಠಂ ತಥಾ ಸಂಯಕ್ಕೃತಂ ಭವೇತ್ ॥ 6 ॥ 4-7-6 (28413)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-7-7x (3003)
ಅಜಾತಶತ್ರೋರ್ವಚನಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ಚೈವ ಮಹಾಯಶಾಃ।
ಉವಾಚ ಧರ್ಮಪುತ್ರಂ ತಮರ್ಜುನಃ ಪರವೀರಹಾ ॥ 7 ॥ 4-7-7 (28414)
ಇಯಂ ವನೇ ಮನುಷ್ಯೇಂದ್ರ ಮಹತೀ ದೃಶ್ಯತೇ ಶಮೀ।
ಭೀಮಶಾಖಾ ದುರಾರೋಹಾ ಶ್ಮಶಾನಸ್ಯ ಸಮೀಪತಃ ॥ 8 ॥ 4-7-8 (28415)
ಉತ್ಪಥೇ ಚಾಪಿ ಜಾತೇಯಂ ಮನುಷ್ಯೈರ್ನ ನಿಷೇವ್ಯತೇ ।
ವಿಪುಲಾಽಽಕೀರ್ಣಶಾಖಾ ಚ ವಾಯಸೈರುಪಸೇವಿತಾ ॥ 9 ॥ 4-7-9 (28416)
ಸ್ನೇಹಾನುಬದ್ಧಾಂ ಪಶ್ಯಾಮಿ ದುರಾರೋಹಾಮಿಮಾಂ ಶಮೀಂ ॥ 10 ॥ 4-7-10 (28417)
ಸಮೀಪೇ ಚ ಶ್ಮಶಾನಸ್ಯ ಗೃಹಂ ನಾಸ್ಯ ವಿಶೇಷತಃ।
ಸಮಾಸಜ್ಯಾಯುಧಾನ್ಯಸ್ಯಾಂ ಗಚ್ಛಾಮೋ ನಗರಂ ನೃಪ ॥ 11 ॥ 4-7-11 (28418)
ನ ಚಾಸ್ಯಾಂ ಚಾರಯಿಷ್ಯಂತಿ ಮನುಷ್ಯಾಃ ಪಾರ್ಥ ಕೇಚನ ॥ 12 ॥ 4-7-12 (28419)
ಧನುರ್ಭಿಃ ಪುರುಷಂ ಕೃತ್ವಾ ಚರ್ಮಕೇಶಾಸ್ಥಿಸಂವೃತಂ।
ಉದ್ಬಂಧಮಿವ ಕೃತ್ವಾ ಚ ಧನುರ್ಜ್ಯಾಪಾಶಸಂವೃತಂ ।
ಅಸ್ಯಾಮಾಯುಧಮಾಸಜ್ಯ ಗಚ್ಛಾಮ ನಗರಂ ವಯಂ ॥ 13 ॥ 4-7-13 (28420)
ಏವಂ ಪರಿಹರಿಷ್ಯಂತಿ ಮನುಷ್ಯಾ ವನಚಾರಿಣಃ ।
ಅತ್ರೈವಂ ನಾವಬುಧ್ಯಂತೇ ಮನುಷ್ಯಾಃ ಕೇಚಿದಾಯುಧಂ ॥ 14 ॥ 4-7-14 (28421)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ । 4-7-15x (3004)
ಏವಮುಕ್ತ್ವಾ ಸ ರಾಜಾನಂ ಧರ್ಮಾತ್ಮಾನಂ ಧನಂಜಯಃ।
ಪ್ರಚಕ್ರಮೇ ನಿಧಾನಾಯ ಶಶ್ತ್ರಾಣಾಂ ಭರತರ್ಷಭ ॥ 15 ॥ 4-7-15 (28422)
ತಾನಿ ಸರ್ವಾಣಿ ಸಂನಹ್ಯ ಪಂಚ ಪಂಚಾಚಲೋಪಮಾಃ ।
ಆಯುಧಾನಿ ಕಲಾಪಾಂಶ್ಚ ನಿಸ್ತ್ರಿಂಶಾನತುಲಪ್ರಭಾನ್ ॥ 16 ॥ 4-7-16 (28423)
ತತೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೋ ರಾಜಾ ಸಹದೇವಮುವಾಚ ಹ।
ಆರುಹ್ಯೇಮಾಂ ಶಮೀಂ ವೀರ ನಿಧತ್ಸ್ವೇಹಾಯುಧಾನಿ ನಃ ॥ 17 ॥ 4-7-17 (28424)
ಇತಿ ಸಂದಿಶ್ಯ ತಂ ಪಾರ್ಥಃ ಪುನರೇವ ಧನಂಜಯಂ ।
ಅಬ್ರವೀದಾಯುಧಾನೀಹ ನಿಧಾತುಂ ಭರತರ್ಷಭಃ ॥ 18 ॥ 4-7-18 (28425)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-7-19x (3005)
ಯೇನ ದೇವಾನ್ಮನುಷ್ಯಾಂಶ್ಚ ಪಿಶಾಚೋರಗರಾಕ್ಷಸಾನ್ ।
ನಿವಾತಕವಚಾಂಶ್ಚಾಪಿ ಪೌಲೋಮಾಂಶ್ಚ ಪರಂತಪಃ ।
ಕಾಲಕೇಯಾಂಶ್ಚ ದುರ್ಧಾಷಾನ್ಸರ್ವಾಂಶ್ಚೈಕರಥೋಽಜಯತ್ ॥ 19 ॥ 4-7-19 (28426)
ಸ್ಫೀತಾಂಜನಪದಾಂಶ್ಚಾನ್ಯಾನಜಯತ್ಕುರುನಂದನಃ।
ತದುದಗ್ರಂ ಮಹಾಘೋರಂ ಸಪತ್ನಗಣಮೂದನಂ।
ಅಪಜ್ಯಮಕರೋತ್ಪಾರ್ಥೋ ಗಾಂಡೀವಂ ಚ ಭಯಂಕರಂ ॥ 20 ॥ 4-7-20 (28427)
ಯೇನ ವೀರಃ ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರಮಭ್ಯರಕ್ಷತ್ಪರಂತಪಃ ।
ಜೃಂಭಿತೇ ಚ ಧನುಃಶ್ರೇಷ್ಠೇ ನ್ಯಾಸಾರ್ಥಂ ನೃಪಸತ್ತಮಃ ॥ 21 ॥ 4-7-21 (28428)
ಧರ್ಮಪುತ್ರೋ ಮಹಾತೇಜಾಃ ಸರ್ವಲೋಕವಶಂಕರಂ।
ಭುಜಂಗಭೋಗಸದೃಶಂ ಮಣಿಕಾಂಚನಭೂಷಿತಂ ॥ 22 ॥ 4-7-22 (28429)
ವಿತ್ರಾಸನಂ ದಾನವಾನಾಂ ರಾಕ್ಷಸಾನಾಂ ಚ ನಿತ್ಯಶಃ ।
ಧನೂರತ್ನಂ ಮಹಾತೇಜಾ ಜೃಂಭಯಾಮಾಸ ಪಾಂಡವಃ ॥ 23 ॥ 4-7-23 (28430)
ಪಾಂಚಾಲಾನ್ಯೇನ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ಭೀಮಸೇನೋಽಜಯತ್ಪುರಾ ।
ಪ್ರತ್ಯಷೇಧದ್ಬಹೂನೇಕಃ ಸಪತ್ನಾಂಶ್ಚಾಪಿ ದಿಗ್ಜಯೇ ॥ 24 ॥ 4-7-24 (28431)
ನಿಶಂಯ ಯಸ್ಯ ವಿಷ್ಕಾರಂ ವಿದ್ರವಂತಿ ರಣೇ ಪರೇ ।
ಪರ್ವತಸ್ಯೇವ ದೀರ್ಣಸ್ಯ ವಿಸ್ಫೋಟಮಶನೇರಿವ ॥ 25 ॥ 4-7-25 (28432)
ಸೈಂಧವಂ ಯೇನ ರಾಜಾನಂ ಜಿತ್ವಾ ಕ್ರುದ್ಧಃ ಪರಾಮೃಶತ್ ।
ಯೇನ ಕ್ರೋಧವಶಾಂಜಘ್ನೇ ಪರ್ವತೇ ಗಂಧಮಾದನೇ ॥ 26 ॥ 4-7-26 (28433)
ದಿವ್ಯಂ ಸೌಗಂಧಿಕಂ ಪುಷ್ಪಂ ಯೇನಾಜೈಷೀತ್ಸ ಪಾಂಡವಃ।
ತ್ರಿಗರ್ತಾನ್ಯೇನ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ಜಿತ್ವಾ ತ್ರೈಗರ್ತಮಾನಯತ್ ॥ 27 ॥ 4-7-27 (28434)
ಇಂದ್ರಾಶನಿಸಮಸ್ಪರ್ಶಂ ವಜ್ರಹಾಟಕಭೂಷಿತಂ ।
ಜ್ಯಾಪಾಶಂ ಧನುಷಸ್ತಸ್ಯ ಭೀಮಸೇನೋಽವತಾರಯತ್ ॥ 28 ॥ 4-7-28 (28435)
ನಕುಲಂ ಪುನರಾಹೂಯ ಧರ್ಮರಾಜೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ಉವಾಚ ಯೇನ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ಸರ್ವಶತ್ರೂಂಜಿಘಾಂಸಸಿ ॥ 29 ॥ 4-7-29 (28436)
ಸುರಾಷ್ಟ್ರಾಂಜಿತವಾನ್ಯೇನ ಶಾರ್ಂಗಗಾಂಡೀವಸನ್ನಿಭಂ ।
ಸುವರ್ಣವಿಕೃತಂ ಸಾರಮಿಂದ್ರಾಯುಧನಿಭಂ ವರಂ ॥ 30 ॥ 4-7-30 (28437)
ತವಾನುರೂಪಂ ಸುಕೃತಂ ಚಾಪಮೇತದಲಂಕೃತಂ।
ತದ್ವ್ಯಂಸಯಿತ್ವಾ ಜ್ಯಾಪಾಶಂ ನಿಧಾತುಂ ಧನುರಾಹರ ॥ 31 ॥ 4-7-31 (28438)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-7-32x (3006)
ಅಜಯತ್ಪಶ್ಚಿಮಾಮಾಶಾಂ ಧನುಷಾ ಯೇನ ಪಾಂಡವಃ।
ಮಾದ್ರೀಪುತ್ರೋ ಮಹಾಬಾಹುಸ್ತಾಂರಾಸ್ಯೋ ಮಿತಭಾಷಿತಾ ॥ 32 ॥ 4-7-32 (28439)
ತಸ್ಯ ಮೌರ್ವೀಮಪಾಕರ್ಷಚ್ಛೂರಃ ಸಂಕ್ರಂದನೋ ಯುಧಿ ।
ಕುಲೇ ನಾಸ್ತಿ ಸಮೋ ರೂಪೇ ಯಸ್ಯೇತಿ ನಕುಲಃ ಸ್ಮೃತಃ ॥ 33 ॥ 4-7-33 (28440)
ಸಹದೇವಂ ಚ ಸಂಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ಪುನರ್ಧರ್ಮಸುತೋಽಬ್ರವೀತ್।
ಕಲಿಂಗಾಂದ್ರಾಕ್ಷಿಣಾತ್ಯಾಂಶ್ಚ ಮಾಗಧಾಂಶ್ಚಾಜಿಶೋಭನಃ ॥ 34 ॥ 4-7-34 (28441)
ಯೇನೈವ ಶತ್ರೂನ್ಸಮರೇ ಅಧಾಕ್ಷೀರರಿಮರ್ದನ।
ತತ್ಸ್ರಂಸಯಿತ್ವಾ ಜ್ಯಾಪಾಶಂ ನಿಧಾತುಂ ಧನುರಾಹರ ॥ 35 ॥ 4-7-35 (28442)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-7-36x (3007)
ದಕ್ಷಿಣಾಂ ದಕ್ಷಿಣಾಚಾರೋ ದಿಶಂ ಯೇನಾಜಯತ್ಪ್ರಭುಃ ।
ಅಪಜ್ಯಮಕರೋದ್ವೀರಃ ಸಹದೇವಸ್ತದಾಯುಧಂ ॥ 36 ॥ 4-7-36 (28443)
ದೀಪ್ತಾನ್ಖಂಡಾಂಶ್ಚ ಸುದೃಢಾನ್ಸುತೀಕ್ಷ್ಣಾನ್ಕನಕತ್ಸರೂನ್ ।
ವಿವಿಧಾನ್ಕ್ಷುರನಾರಾಚಾನ್ನಿಸ್ತ್ರಿಂಶಾಂಶ್ಚ ಶರಾನಪಿ ।
ಆಯುಧಾನಿ ಕಲಾಪಾಂಶ್ಚ ಗದಾಶ್ಚ ನಿದಧುಃ ಸಹ ॥ 37 ॥ 4-7-37 (28444)
ಅಥಾಬ್ರವೀದ್ಧರ್ಮರಾಜಃ ಸಹದೇವಂ ಪರಂತಪಃ।
ಆರುಹ್ಯೇಮಾಂ ಶಮೀಂ ವೀರ ನಿಧತ್ಸ್ವೇಹಾಯುಧಾನಿ ನಃ ॥ 38 ॥ 4-7-38 (28445)
ಇದಂ ಗೋಮೃಗಮಭ್ಯಾಶೇ ಗತಸತ್ವಮಚೇತನಂ ।
ಏತದುತ್ಕೃತ್ಯ ವೈ ವೀರ ಧನೂಂಪಿ ಪರಿವೇಷ್ಟಯ ॥ 39 ॥ 4-7-39 (28446)
ಏವಮುಕ್ತೋ ಮಹಾಬಾಹುಃ ಸಹದೇವೋ ಯಥೋಕ್ತವತ್ ।
ಶಮೀಮಾರುಹ್ಯ ತ್ವರಿತೋ ಧನೂಂಪಿ ಪರಿವೇಷ್ಟಯತ್ ॥ 40 ॥ 4-7-40 (28447)
ಶೀತವಾತಾತಪಭಯಾದ್ವರ್ಪತ್ರಾಣಾಯ ದುರ್ಜಯಃ।
ತಾನಿ ವೀರೋ ಯಥಾ ಜಾನನ್ನಿರಾವಾಧಾನಿ ಸರ್ವಶಃ ।
ಪುನಃ ಪುನಃ ಸುಸಂವೇಷ್ಟ್ಯ ಕೃತ್ವಾ ಸುಕೃತಮಾವರಂ ॥ 41 ॥ 4-7-41 (28448)
ಯತ್ರ ಚಾಪಶ್ಯತ ಸ ವೈ ತಿರೋವರ್ಪಾಣಿ ವರ್ಪತಿ।
ತತ್ರ ತಾನಿ ದೃಢೈಃ ಪಾಶೈಃ ಸುಗಾಢಂ ಪರ್ಯವಂಧತ ॥ 42 ॥ 4-7-42 (28449)
ತತಃ ಪರಮದೂರಸ್ಥಮುಂಛವೃತ್ತಿಕಲೇವರಂ।
ಪ್ರಾಯೋಪವೇಶನಾಚ್ಛುಷ್ಕಂ ಸ್ನಾಯುಚರ್ಮಾಸ್ಥಿಸಂಯುತಂ ॥ 43 ॥ 4-7-43 (28450)
ತಚ್ಚಾನೀಯ ಧನುರ್ಮಧ್ಯೇ ನಿಬಬಂಧು ಪಾಂಡವಾಃ ।
ಉಪಾಯಕುಶಲಾಃ ಸರ್ವೇ ಪ್ರಣದಂತಃ ಸಮಬ್ರುವನ್ ॥ 44 ॥ 4-7-44 (28451)
ಅಸ್ಯ ಬದ್ಧಸ್ಯ ದೌರ್ಗಂಧ್ಯಾನ್ಮನುಷ್ಯಾ ವನಚಾರಿಣಃ।
ದೂರಾತ್ಪರಿಹರಿಷ್ಯಂತಿ ಸಶವೇಯಂ ಶಮೀ ಇತಿ ॥ 45 ॥ 4-7-45 (28452)
ಅಥಾಬ್ರವೀನ್ಮಹಾರಾಜೋ ಧರ್ಮಾತ್ಮಾ ಸ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ರಂಜುಭಿಃ ಸುಕೃತಂ ಪ್ರಾಜ್ಞ ವಿನಿರ್ವಧ್ನೀಹಿ ಪಾಂಡವ ॥ 46 ॥ 4-7-46 (28453)
ಯಾನಿ ಚಾತ್ರ ವಿಶಾಲಾನಿ ರೂಢಮೂಲಾನಿ ಮನ್ಯಸೇ।
ತೇಪಾಮುಪರಿ ಬಧ್ನೀಹಿ ಇದಂ ವಿಪ್ರಕಲವರಂ ॥ 47 ॥ 4-7-47 (28454)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-7-48x (3008)
ತಚ್ಛ್ರುತ್ವಾ ಸಹದೇವಸ್ತು ಪರ್ಯಬಧ್ನತ ತಚ್ಛವಂ ॥ 48 ॥ 4-7-48 (28455)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ಶುಚಿರ್ಭೂತ್ವಾ ಮನಸಾಽಭಿಪ್ರಣಂಯ ಚ।
ಬ್ರಹ್ಮಾಣಾಮಿಂದ್ರಂ ವರದಂ ಕುಬೇರಂ ವರುಣಾನಿಲೌ ॥ 49 ॥ 4-7-49 (28456)
ರುದ್ರಂ ಯಮಂ ಚ ವಿಷ್ಣುಂ ಚ ಸೋಮಾರ್ಕೌ ಧರ್ಮಮೇವ ಚ ।
ಪೃಥಿವೀಮಂತರಿಕ್ಷಂ ಚ ದಿಶಶ್ಚೋಪದಿಶಸ್ತಥಾ ।
ವಸೂಶ್ಚಂ ಮರುತಶ್ಚೈವ ಜ್ವಲನಂ ಚಾತಿತೇಜಸಂ ॥ 50 ॥ 4-7-50 (28457)
ದಿವಾಚರಾ ರಾತ್ರಿಚರಾಣಿ ವಾಽಪಿ ಯಾನೀಹ ಭೂತಾನ್ಯನುಕೀರ್ತಿತಾನಿ ।
ತೇಭ್ಯೋ ನಮಸ್ಕೃತ್ಯ ಚ ಸುವ್ರತೇಭ್ಯಃ ಪ್ರಣಂಯ ತೇಪಾಂ ಶರಣಂ ಗತೋಽಹಂ ॥ 51 ॥ 4-7-51 (28458)
ಸರ್ವಾಯುಧಾನೀಹ ಮಹಾಬಲಾನಿ ನ್ಯಾಸಂ ಮಹಾದೇವಸಮೀಪತೋ ವೈ।
ನ್ಯಸ್ಯಾಂಯಹಂ ವಾಯುಸಮೀಪತಶ್ಚ ವನಸ್ಪತೀನಾಂ ಚ ಸಪರ್ವತಾನಾಂ ॥ 52 ॥ 4-7-52 (28459)
ಏಷ ನ್ಯಾಸೋ ಮಯಾ ದತ್ತಃ ಸೋಮಮೂರ್ಯಾನಿಲಾಂತಿಕೇ।
ಮಮ ಪಾರ್ಥಸ್ಯ ವಾ ದೇಯಂ ಪೂರ್ಣೇ ವರ್ಷೇ ತ್ರಯೋದಶೇ ॥ 53 ॥ 4-7-53 (28460)
ನೇದಂ ಭೀಮೇ ಪ್ರದಾತವ್ಯಮಯಂ ಕ್ರುದ್ಧೋ ವೃಕೋದರಃ।
ಆಮರ್ಷಾನ್ನಿತ್ಯಸಂಕ್ರುದ್ಧೋ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಸುತಾನ್ಪ್ರತಿ।
ಅಪೂರ್ಣಕಾಲೇ ಪ್ರಹರೇತ್ಕ್ರೋಧಸಂಜಾತಮತ್ಸರಃ ॥ 54 ॥ 4-7-54 (28461)
ಪುನಃ ಪ್ರವೇಶೋ ನಃ ಸ್ಯಾತ್ತು ವನವಾಸಾಯ ಸರ್ವದಾ ।
ಸಮಯೇ ಪರಿಪೂರ್ಣೇ ತು ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಾನ್ನಿಹನ್ಮಹೇ ॥ 55 ॥ 4-7-55 (28462)
ಏಷ ಚಾರ್ಥಶ್ಚ ಧರ್ಮಶ್ಚ ಕಾಮಃ ಕೀರ್ತಿರಲಂ ಯಶಃ।
ಮದಾಯತ್ತಮಿದಂ ಸರ್ವಂ ಜೀವಿತಂ ಚ ನ ಸಂಶಯಃ ॥ 56 ॥ 4-7-56 (28463)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-7-57 (28464)
ದೈವತೇಭ್ಯೋ ನಮಸ್ಕೃತ್ಯ ಶಮೀಂ ಕೃತ್ವಾ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣಂ।
ನಗರಂ ಗಂತುಮಾಯಾತಾಃ ಸರ್ವೇ ತೇ ಭ್ರಾತರಃ ಸಹ ॥ 57 ॥ 4-7-57 (28465)
ಆಗೋಪಾಲಾವಿಪಾಲೇಭ್ಯಃ ಕರ್ಷಕೇಭ್ಯಃ ಪರಂತಪ।
ಆಜಗ್ಮುರ್ನಗರಾಭ್ಯಾಶಂ ದರ್ಶಯಂತಃ ಪುನಃ ಪುನಃ ॥ 58 ॥ 4-7-58 (28466)
ಅಶೀತಿಶತವರ್ಪೇಯಂ ಮಾತಾಽಸ್ಮಾಕಮಿಹಾಂತಿಕೇ ।
ಬಹುಕಾಲಪರೀಣಾಮಾ ಮೃತ್ಯೋಸ್ತು ವಶಮೇಯುಪೀ ।
ನ ಚಾಗ್ನಿಸಂಸ್ಕಾರಮಿಯಂ ಪ್ರಾಪಿತಾ ಕುಲಧರ್ಮತಃ ॥ 59 ॥ 4-7-59 (28467)
ಯಃ ಸಮಾಸಾದ್ಯತೇ ಕಶ್ಚಿತ್ತಸ್ಮಿಂದೇಶೇ ಯದೃಚ್ಛಯಾ।
ತಮೇವಮೃಚುರ್ಧರ್ಮಜ್ಞಾಃ ಕುಲಧರ್ಮೋ ನ ಈದೃಶಃ ॥ 60 ॥ 4-7-60 (28468)
ವಿಶ್ರಾವಯಂತಸ್ತೇ ಹೃಷ್ಟಾ ದಿಶಃ ಸರ್ವಾ ವ್ಯನಾದಯನ್ ।
ಸ್ವರ್ಗತೇಯಮಿಹಾಸ್ಮಾಕಂ ಜನನೀ ಶೋಕವಿಹ್ವಲಾ ॥ 61 ॥ 4-7-61 (28469)
ವನೇ ವಿಚರಮಾಣಾನಾಂ ಲುಬ್ಧಾನಾಂ ವನಚಾರಿಣಾಂ।
ಕುಲಧರ್ಮೋಽಯಮಸ್ಮಾಕಂ ಪೂರ್ವೈರಾಚರಿತಃ ಪುರಾ ॥ 62 ॥ 4-7-62 (28470)
ಏವಂ ತೇ ಸುಕೃತಂ ಕೃತ್ವಾ ಸಮಂತಾದವಘುಷ್ಯ ಚ।
ಭೀಮಸೇನೋಽರ್ಜುನಶ್ಚೈವ ಮಾದ್ರೀಪುತ್ರಾವುಭಾವಪಿ ॥ 63 ॥ 4-7-63 (28471)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಶ್ಚ ಕೃಷ್ಣಾ ಚ ರಾಜಪತ್ನೀ ಸುಮಧ್ಯಮಾ।
ತತೋ ಯಥಾಸಮಾಜ್ಞಪ್ತಂ ನಗರಂ ಪ್ರಾವಿಶಂಸ್ತದಾ ॥ 64 ॥ 4-7-64 (28472)
ಮತ್ಸ್ಯರಾಜ್ಞೋ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಸಮೀಪಂ ವಸ್ತುಮಂಜಸಾ।
ಅಜ್ಞಾತಚರ್ಯಾಂ ಚರಿತುಂ ವರ್ಷಂ ರಾಷ್ಟ್ರೇ ತ್ರಯೋದಶಂ ॥ 65 ॥ 4-7-65 (28473)
ಅತಶ್ಛನ್ನಾನಿ ನಾಮಾನಿ ಚಕಾರೈಷಾಂ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ।
ಜಯೋ ಜಯೇಶೋ ವಿಜಯೋ ಜಯತ್ಸೇನೋ ಜಯದ್ಬಲಃ। 4-7-66 (28474)
ಆಪತ್ಸು ನಾಮಭಿಸ್ತ್ವೇತೈಃ ಸಮಾಹ್ವಾಮಃ ಪರಸ್ಪರಂ ॥ 66 ॥
ತತೋ ಯಥಾಪ್ರತಿಜ್ಞಾಭಿಃ ಪ್ರಾವಿಶನ್ನಗರಂ ಮಹತ್। 4-7-67 (28475)
ಅಜ್ಞಾತಚರ್ಯಾಂ ವತ್ಸ್ಯಂತೋ ರಾಷ್ಟ್ರೇ ವರ್ಷಂ ತ್ರಯೋದಶಂ ॥ 67 ॥ ॥ 4-7-68 (28476)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಪಾಂಡವಪ್ರವೇಶಪರ್ವಣಿ ಸಪ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 7 ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 008
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.8. ಅಧ್ಯಾಯಃ 008
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ವಿರಾಟನಗರಂ ಗಚ್ಛತಾ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇಣ ದುರ್ಗಾಯಾಃ ಸ್ತವನಂ ॥ 1 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-8-0 (28477)
[ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-8-0x (3009)
ವಿರಾಟನಗರಂ ರಂಯಂ ಗಚ್ಛಮಾನೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ಅಸ್ತುವನ್ಮನಸಾ ದೇವೀಂ ದುರ್ಗಾಂ ತ್ರಿಭುವನೇಶ್ವರೀಂ ॥ 1 ॥ 4-8-1 (28478)
ಯಶೋದಾಗರ್ಭಸಂಭೂತಾಂ ನಾರಾಯಣವರಪ್ರಿಯಾಂ ।
ನಂದಗೋಪಕುಲೇ ಜಾತಾಂ ಮಂಗಲ್ಯಾಂ ಕುಲವರ್ಧನೀಂ ॥ 2 ॥ 4-8-2 (28479)
ಕಂಸವಿದ್ರಾವಣಕರೀಮಸುರಾಣಾಂ ಕ್ಷಯಂಕರೀಂ।
ಶಿಲಾತಟವಿನಿಕ್ಷಿಪ್ತಾಮಾಕಾಶಂ ಪ್ರತಿ ಗಾಮಿನೀಂ ॥ 3 ॥ 4-8-3 (28480)
ವಾಸುದೇವಸ್ಯ ಭಗಿನೀಂ ದಿವ್ಯಮಾಲ್ಯವಿಭೂಷಿತಾಂ।
ದಿವ್ಯಾಂಬರಧರಾಂ ದೇವೀಂ ಖಂಗಖೇಟಕಧಾರಿಣೀಂ ॥ 4 ॥ 4-8-4 (28481)
ಭಾರಾವತರಣೇ ಪುಣ್ಯೇ ಯೇ ಸ್ಮರಂತಿ ಸದಾ ಶಿವಾಂ ।
ತಾನ್ವೈ ತಾರಯತೇ ಪಾಪಾತ್ಪಂಕೇ ಗಾಮಿವ ದುರ್ಬಲಾಂ ॥ 5 ॥ 4-8-5 (28482)
ಸ್ತೋತುಂ ಪ್ರಚಕ್ರಮೇ ಭೂಯೋ ವಿವಿಧೈಃ ಸ್ತೋತ್ರಸಂಭವೈಃ ।
ಆಮಂತ್ರ್ಯ ದರ್ಶನಾಕಾಂಕ್ಷೀ ರಾಜಾ ದೇವೀಂ ಸಹಾನುಜಃ ॥ 6 ॥ 4-8-6 (28483)
ನಮೋಸ್ತು ವರದೇ ಕೃಷ್ಣೇ ಕುಮಾರಿ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಣಿ ।
ಬಾಲಾರ್ಕಸದೃಶಾಕಾರೇ ಪೂರ್ಣಚಂದ್ರನಿಭಾನನೇ ॥ 7 ॥ 4-8-7 (28484)
ಚತುರ್ಭುಜೇ ಚತುರ್ವಕ್ರೇ ಪೀನಶ್ರೋಣಿಪಯೋಧರೇ।
ಮಯೂರಪಿಚ್ಛವಲಯೇ ಕೇಯೂರಾಂಗದಧಾರಿಣಿ ॥ 8 ॥ 4-8-8 (28485)
ಭಾಸಿ ದೇವಿ ಯಥಾ ಪದ್ಮಾ ನಾರಾಯಣಪರಿಗ್ರಹಃ ।
ಸ್ವರೂಪಂ ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಂ ಚ ವಿಶದಂ ತವ ಖೇಚರಿ ॥ 9 ॥ 4-8-9 (28486)
ಕೃಷ್ಣಚ್ಛವಿಸಮಾ ಕೃಷ್ಣಾ ಸಂಕರ್ಷಣಸಮಾನನಾ ।
ಬಿಭ್ರತೀ ವಿಪುಲೌ ಬಾಹು ಶಕ್ರಧ್ವಜಸಮುಚ್ಛ್ರಯೌ ॥ 10 ॥ 4-8-10 (28487)
ಪಾತ್ರೀ ಚ ಪಂಕಜೀ ಘಂಟೀ ಸ್ತ್ರೀ ವಿಶುದ್ಧಾ ಚ ಯಾ ಭುವಿ ।
ಪಾಶಂ ಧನುರ್ಮಹಾಚಕ್ರಂ ವಿವಿಧಾನ್ಯಾಯುಧಾನಿ ಚ ॥ 11 ॥ 4-8-11 (28488)
ಕುಂಡಲಾಭ್ಯಾಂ ಸುಪೂರ್ಣಾಭ್ಯಾಂ ಕರ್ಣಾಭ್ಯಾಂ ಚ ವಿಭೂಷಿತಾ ।
ಚಂದ್ರವಿಸ್ಪರ್ಧಿನಾ ದೇವಿ ಮುಖೇನ ತ್ವಂ ವಿರಾಜಸೇ ॥ 12 ॥ 4-8-12 (28489)
ಮುಕುಟೇನ ವಿಚಿತ್ರೇಣ ಕೇಶಬಂಧೇನ ಶೋಭಿನಾ।
ಭುಜಂಗಾಭೋಗವಾಸೇನ ಶ್ರೋಣಿಸೂತ್ರೇಣ ರಾಜತಾ ॥ 13 ॥ 4-8-13 (28490)
ವಿಭ್ರಾಜಸೇ ಚಾಽಽಬದ್ಧೇನ ಭೋಗೇನೇವೇಹ ಮಂದರಃ।
ಧ್ವಜೇನ ಶಿಖಿಪಿಚ್ಛಾನಾಮುಚ್ಛ್ರಿತೇನ ವಿರಾಜಸೇ ॥ 14 ॥ 4-8-14 (28491)
ಕೌಮಾರಂ ವ್ರತಮಾಸ್ಥಾಯ ತ್ರಿದಿವಂ ಪಾವಿತಂ ತ್ವಯಾ।
ತೇನ ತ್ವಂ ಸ್ತೂಯಸೇ ದೇವಿ ತ್ರಿದಶೈಃ ಪೂಜ್ಯಸೇಽಪಿ ಚ ॥ 15 ॥ 4-8-15 (28492)
ತ್ರೈಲೋಕ್ಯರಕ್ಷಣಾರ್ಥಾಯ ಮಹಿಷಾಸುರನಾಶಿನಿ ।
ಪ್ರಸನ್ನಾ ಮೇ ಸುರಶ್ರೇಷ್ಠೇ ದಯಾಂ ಕುರು ಶಿವಾ ಭವ ॥ 16 ॥ 4-8-16 (28493)
ಜಯಾ ತ್ವಂ ವಿಜಯಾ ಚೈವ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ಚ ಜಯಪ್ರದಾ।
ಮಮಾಪಿ ವಿಜಯಂ ದೇಹಿ ವರದಾ ತ್ವಂ ಚ ಸಾಂಪ್ರತಂ ॥ 17 ॥ 4-8-17 (28494)
ವಿಂಧ್ಯೇ ಚೈವ ನಗಶ್ರೇಷ್ಠೇ ತವ ಸ್ಥಾನಂ ಹಿ ಶಾಶ್ವತಂ।
ಕಾಲಿ ಕಾಲಿ ಮಹಾಕಾಲಿ ಶೀಧುಮಾಂಸಪಶುಪ್ರಿಯೇ ॥ 18 ॥ 4-8-18 (28495)
ಕೃತಾನುಯಾತ್ರಾ ಭೂತೈಸ್ತ್ವಂ ವರದಾ ಕಾಮಚಾರಿಣೀ।
ಭಾರಾವತಾರೇ ಯೇ ಚ ತ್ವಾಂ ಸಂಸ್ಮರಿಷ್ಯಂತಿ ಮಾನವಾಃ ॥ 19 ॥ 4-8-19 (28496)
ಪ್ರಣಮಂತಿ ಚ ಯೇ ತ್ವಾಂ ಹಿ ಪ್ರಭಾತೇ ತು ನರಾ ಭುವಿ ।
ನ ತೇಷಾಂ ದುರ್ಲಭಂ ಕಿಂಚಿತ್ಪುತ್ರತೋ ಧನತೋಪಿ ವಾ ॥ 20 ॥ 4-8-20 (28497)
ದುರ್ಗಾತ್ತಾರಯಸೇ ದುರ್ಗೇ ತತ್ತ್ವಂ ದುರ್ಗಾ ಸ್ಮೃತಾ ಜನೈಃ ।
ಕಾಂತಾರೇಷ್ವವಸನ್ನಾನಾಂ ಮಗ್ರಾನಾಂ ಚ ಮಹಾರ್ಣವೇ।
ದಸ್ಯುಭಿರ್ವಾ ನಿರುದ್ಧಾನಾಂ ತ್ವಂ ಗತಿಃ ಪರಮಾ ನೃಣಾಂ ॥ 21 ॥ 4-8-21 (28498)
ಜಲಪ್ರತರಣೇ ಚೈವ ಕಾಂತಾರೇಷ್ವಟವೀಷು ಚ।
ಯೇ ಸ್ಮರಂತಿ ಮಹಾದೇವಿ ನ ಚ ಸೀದಂತಿ ತೇ ನರಾಃ ॥ 22 ॥ 4-8-22 (28499)
ತ್ವಂ ಕೀರ್ತಿಃ ಶ್ರೀರ್ಧೃತಿಃ ಸಿದ್ಧಿರ್ಹ್ರೀರ್ವಿದ್ಯಾ ಸಂತತಿರ್ಮತಿಃ।
ಸಂಧ್ಯಾ ರಾತ್ರಿಃ ಪ್ರಭಾ ನಿದ್ರಾ ಜ್ಯೋತ್ಸ್ನಾ ಕಾಂತಿಃಕ್ಷಮಾದಯಾ ॥ 23 ॥ 4-8-23 (28500)
ನೃಣಾಂ ಚ ಬಂಧನಂ ಮೋಹಂ ಪುತ್ರನಾಶಂ ಧನಕ್ಷಯಂ।
ವ್ಯಾಧಿಂ ಮೃತ್ಯುಂ ಭಯಂ ಚೈವ ಪೂಜಿತಾ ನಾಶಯಿಷ್ಯಸಿ ॥ 24 ॥ 4-8-24 (28501)
ಸೋಹಂ ರಾಜ್ಯಾತ್ಪರಿಭ್ರಷ್ಟಃ ಶರಣಂ ತ್ವಾಂ ಪ್ರಪನ್ನವಾನ್ ।
ಪ್ರಣತಶ್ಚ ಯಥಾ ಮೂರ್ಧ್ನಾ ತವ ದೇವಿ ಸುರೇಶ್ವರಿ ॥ 25 ॥ 4-8-25 (28502)
ತ್ರಾಹಿ ಮಾಂ ಪದ್ಮಪತ್ರಾಕ್ಷಿ ಸತ್ಯೇ ಸತ್ಯಾ ಭವಸ್ವ ನಃ।
ಶರಣಂ ಭವ ಮೇ ದುರ್ಗೇ ಶರಣ್ಯೇ ಭಕ್ತವತ್ಸಲೇ ॥ 26 ॥ 4-8-26 (28503)
ಏವಂ ಸ್ತುತಾ ಹಿ ಸಾ ದೇವೀ ದರ್ಶಯಾಮಾಸ ಪಾಂಡವಂ ।
ಉಪಗಂಯ ತು ರಾಜಾನಮಿದಂ ವಚನಮಬ್ರವೀತ್ ॥ 27 ॥ 4-8-27 (28504)
ದೇವ್ಯುವಾಚ । 4-8-28x (3010)
ಶೃಣು ರಾಜನ್ಮಹಾಬಾಹೋ ಮದೀಯಂ ವಚನಂ ಪ್ರಭೋ।
ಭವಿಷ್ಯತ್ಯಚಿರಾದೇವ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ವಿಜಯಸ್ತವ ॥ 28 ॥ 4-8-28 (28505)
ಮಮ ಪ್ರಸಾದಾನ್ನಿರ್ಜಿತ್ಯ ಹತ್ವಾ ಕೌರವವಾಹಿನೀಂ ।
ರಾಜ್ಯಂ ನಿಷ್ಕಂಟಕಂ ಕೃತ್ವಾ ಭೋಕ್ಷ್ಯಸೇ ಮೇದಿನೀಂ ಪುನಃ ॥ 29 ॥ 4-8-29 (28506)
ಭ್ರಾತೃಭಿಃ ಸಹಿತೋ ರಾಜನ್ಪ್ರೀತಿಂ ಪ್ರಾಪ್ಸ್ಯಸಿ ಪುಷ್ಕಲಾಂ ।
ಮತ್ಪ್ರಸಾದಾಚ್ಚ ತೇ ಸೌಖ್ಯಮಾರೋಗ್ಯಂ ಚ ಭವಿಷ್ಯತಿ ॥ 30 ॥ 4-8-30 (28507)
ಯೇ ಚ ಸಂಕೀರ್ತಯಿಷ್ಯಂತಿ ಲೋಕೇ ವಿಗತಕಲ್ಮಷಾಃ।
ತೇಷಾಂ ತುಷ್ಟಾ ಪ್ರದಾಸ್ಯಾಮಿ ರಾಜ್ಯಮಾಯುರ್ವಪುಃ ಸುತಂ ॥ 31 ॥ 4-8-31 (28508)
ಪ್ರವಾಸೇ ನಗರೇ ವಾಽಪಿ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ಶತ್ರುಸಂಕಟೇ ।
ಅಟವ್ಯಾಂ ದುರ್ಗಕಾಂತಾರೇ ಸಾಗರೇ ಗಹನೇ ಗಿರೌ ॥ 32 ॥ 4-8-32 (28509)
ಯೇ ಸ್ಮರಿಷ್ಯಂತಿ ಮಾಂ ರಾಜನ್ಯಥಾಽಹಂ ಭವತಾ ಸ್ಮೃತಾ ।
ನ ತೇಷಾಂ ದುರ್ಲಭಂ ಕಿಂಚಿತಸ್ಮಿಂʼಲ್ಲೋಕೇ ಭವಿಷ್ಯತಿ ॥ 33 ॥ 4-8-33 (28510)
ಇದಂ ಸ್ತೋತ್ರವರಂ ಭಕ್ತ್ಯಾ ಶೃಣುಯಾದ್ವಾ ಪಠೇತ ವಾ।
ತಸ್ಯ ಸರ್ವಾಣಿ ಕಾರ್ಯಾಣಿ ಸಿದ್ಧಿಂ ಯಾಸ್ಯಂತಿ ಪಾಂಡವಾಃ ॥ 34 ॥ 4-8-34 (28511)
ಮತ್ಪ್ರಸಾದಾಚ್ಚ ವಃ ಸರ್ವಾನ್ವಿರಾಟನಗರೇ ಸ್ಥಿತಾನ್ ।
ನ ಪ್ರಜ್ಞಾಸ್ಯಂತಿ ಕುರಕೋ ನರಾ ವಾ ತನ್ನಿವಾಸಿನಃ ॥ 35 ॥ 4-8-35 (28512)
ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ವರದಾ ದೇವೀ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಮರಿಂದಮಂ।
ರಕ್ಷಾಂ ಕೃತ್ವಾ ಚ ಪಾಂಡೂನಾಂ ತತ್ರೈವಾಂತರಧೀಯತ ॥] 36 ॥ ॥ 4-8-36 (28513)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಪಾಂಡವಪ್ರವೇಶಪರ್ವಣಿ ಅಷ್ಟಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 8 ॥
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Footnotes
4-8-3 ಶಿಲಾತಟೇ ಕಂಸೇನೈವ ವಿನಿಕ್ಷಿಪ್ತಾ ಸತೀ ಆಕಾಶಂ ಗತಾ ತಾಂ ॥ 3 ॥ 4-8-6 ಸ್ತೋತ್ರಾರ್ಥಮೇವ ಸಂಭವ ಉದ್ಭವೋ ಯೇಷಾಂ ನಾಂನಾಂ ವರದೇ ಇತ್ಯಾದೀನಾಂತೈಃ। ಆಮಂತ್ರ್ಯ ಸಂಬೋಧ್ಯ ॥ 6 ॥ 4-8-9 ಪದ್ಮಾ ಲಕ್ಷ್ಮೀಂ ಅತ ಏವ ನಾರಾಯಣಪರಿಗ್ರಹೋ ವಿಷ್ಣುಕಾಂತಾ ॥ 9 ॥ 4-8-10 ಕೃಷ್ಣಚ್ಛವಿರ್ನೀಲಮೇಘಸ್ತೇನ ಸಮಾ ಅತ ಏವ ಕೃಷ್ಣಾ । ಅಷ್ಟಭುಜಾಮಾಹ ಬಿಭ್ರತೀತಿ। ವಿಪುಲೌ ವರಾಭಯಪ್ರದತ್ವೇನ ಊರ್ಜಿತೌ ದ್ವೌ ಬಾಹೂ ॥ 10 ॥ 4-8-11 ತತ ಏಕಃ ಪಾತ್ರೀ ಪಾತ್ರವಾನ್ಪಂಕಜೀ ಪಂಕಜವಾನ್ ಘಂಟೀ ಘಂಟಾವಾನ್ ಪಂಚಮಃ ಪಾಶಂ ಧನುರ್ಮಹಾಚಕ್ರಂ ಚ ಬಿಭ್ರತೀತಿ ಪೂರ್ವೇಣಾನ್ವಯಃ ॥ 11 ॥ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 009
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.9. ಅಧ್ಯಾಯಃ 009
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇಣ ಯತಿವೇಷಪರಿಗ್ರಹೇಣ ವಿರಾಟಸಭಾಪ್ರವೇಶಃ ॥ 1 ॥ ಪ್ರತ್ಯುತ್ಥಾನಾದಿನಾ ಸತ್ಕೃತೇನ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇಣ ವಿರಾಟಭವನೇ ನಿವಾಸಃ ॥ 2 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-9-0 (28514)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-9-0x (3011)
ತತಸ್ತು ತೇ ಪುಣ್ಯಜಲಾಂ ಶಿವಾಂ ಶುಭಾಂ ಮಹರ್ಷಿಗಂಧರ್ವನಿಷೇವಿತೋದಕಾಂ।
ತ್ರಿಲೋಕಕಾಂತಾಮವತೀರ್ಯ ಜಾಹ್ನವೀಮೃಷೀಂಶ್ಚ ದೇವಾಂಶ್ಚ ಪಿತೃನತಪರ್ಯನ್ ॥ 1 ॥ 4-9-1 (28515)
ವರಪ್ರದಾನಂ ಹ್ಯನುಚಿಂತ್ಯ ಪಾರ್ಥಿವೇ ಹುತ್ವಾಽಗ್ನಿಹೋತ್ರಂ ಕೃತಜಪ್ಯಮಂಗಲಃ ।
ದಿಶಂ ತಥೈಂದ್ರೀಮಭಿತಃ ಪ್ರಪೇದಿವಾನ್ಕೃತಾಂಜಲಿರ್ಧರ್ಮಮುಪಾಹ್ವಯಚ್ಛನೈಃ ॥ 2 ॥ 4-9-2 (28516)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಉವಾಚ। 4-9-3x (3012)
ವರಪ್ರದಾನಂ ಮಮ ದತ್ತವಾನ್ಪಿತಾ ಪ್ರಸನ್ನಚೇತಾ ವರದಃ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ।
ಜಲಾರ್ಥಿನೋ ಮೇ ತೃಷಿತಸ್ಯ ಸೋದರಾ ಮಯಾ ಪ್ರಯುಕ್ತಾ ವಿವಿಶುರ್ಜಲಾಶಯಂ ॥ 3 ॥ 4-9-3 (28517)
ನಿಪಾತಿತಾ ಯಕ್ಷವರೇಣ ತೇ ವನೇ ಮಹಾಹವೇ ವಜ್ರಭೃತೇವ ದಾನವಾಃ ।
ಮಯಾ ಚ ಗತ್ವಾ ವರದೋ ಹಿ ತೋಷಿತೋ ವಿವಕ್ಷತಾ ಪ್ರಶ್ನಸಮುಚ್ಚಯಂ ಗುರುಃ ॥ 4 ॥ 4-9-4 (28518)
ಸ ಮೇ ಪ್ರಸನ್ನೋ ಭಗವಾನ್ವರಂ ದದೌ ಪರಿಷ್ವಜಂಶ್ಚಾಹ ತಥೈವ ಸೌಹೃದಾತ್।
ವೃಣೀಷ್ವ ಯದ್ವಾಂಛಸಿ ಪಾಂಡುನಂದನ ಸ್ಥಿತೋಽಂತರಿಕ್ಷೇ ವರದೋಽಸ್ಮಿ ಪಶ್ಯ ಮಾಂ ॥ 5 ॥ 4-9-5 (28519)
ಸ ವೈ ಮಯೋಕ್ತೋ ವರದಃ ಪಿತಾ ಪ್ರಭುಃ ಸದೈವ ಮೇ ಧರ್ಮರತಾ ಮತಿರ್ಭವೇತ್।
ಇಮೇ ಚ ಜೀವಂತು ಮಮಾನುಜಾಃ ಪ್ರಭೋ ವಯಂ ಸ್ವರೂಪಂ ಚ ಜಯಂ ತಥಾಽಽಪ್ನುಮಃ ॥ 6 ॥ 4-9-6 (28520)
ಕ್ಷಮಾ ಚ ಕೀರ್ತಿಶ್ಚ ಯಥೇಪ್ಸಿತಂ ಭವೇದ್ವ್ರತಂ ತು ಸತ್ಯಂ ಚ ಸಮಾಪ್ತಿರೇವ ಚ।
ವರೋ ಮಮೈಷೋಸ್ತು ಯಥಾಽನುಕೀರ್ತಿತೋ ನ ತನ್ಮೃಷಾ ದೇವವೃಷೋ ಯಥಾಽಬ್ರವೀತ್ ॥ 7 ॥ 4-9-7 (28521)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-9-8x (3013)
ಇತ್ಯೇವಮುಕ್ತ್ವಾ ಧರ್ಮಾತ್ಮಾ ಧರ್ಮಮೇವಾನುಚಿಂತಯನ್।
ತದೈವ ತತ್ಪ್ರಸಾದೇನ ರೂಪಮೇವಾಭವತ್ಸ್ವಯಂ ॥ 8 ॥ 4-9-8 (28522)
ಸ ವೈ ದ್ವಿಜಾತಿಸ್ತರುಣಸ್ತ್ರಿದಂಡಭೃತ್ಕಮಂಡಲೂಷ್ಣೀಷಧರೋ ವ್ಯಜಾಯತ।
ಸುರಕ್ತಮಾಂಜಿಷ್ಠವರಾಂಬರಃ ಶಿಖೀ ಪವಿತ್ರಪಾಣಿರ್ದದೃಶೇ ತದಾಽದ್ಭುತಂ ॥ 9 ॥ 4-9-9 (28523)
ತಥೈವ ತೇಷಾಮಪಿ ಧರ್ಮಚಾರಿಣಾಂ ಯಥೋಚಿತಾರ್ಹಾಭರಣಾಂಬರಸ್ರಜಃ।
ಕ್ಷಣೇನ ರಾಜನ್ನಭವನ್ಮಹಾತ್ಮನಾಂ ಪ್ರಶಸ್ತಧರ್ಮಾಗ್ರ್ಯಫಲಾಭಿಕಾಂಕ್ಷಿಣಾಂ ॥ 10 ॥ 4-9-10 (28524)
ನವೇನ ರೂಪೇಣ ವಿಶಾಂಪತಿರ್ಯುತಸ್ತ್ವಥರ್ವರೂಪೇಣ ಬಭೌ ಪ್ರತಾಪವಾನ್।
ನಿಬದ್ಧವೈಡೂರ್ಯಸಿತಾನ್ಸಕಾಂಚನಾನ್ನೃಪಸ್ತಥಾಽಕ್ಷಾನ್ಪರಿವೇಷ್ಟ್ಯ ವಾಸಸಃ ॥ 11 ॥ 4-9-11 (28525)
ತತೋ ವಿರಾಟಂ ಪ್ರಥಮಂ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೋ ದದರ್ಶ ದೂರಾತ್ಸುಸಮೃದ್ಧತೇಜಸಂ।
ಅನಂತತೇಜೋಜ್ವಲಿತಂ ಹುತಾಶನಂ ದುರಾಸದಂ ತೀಕ್ಷ್ಣವಿಷಂ ಯಥೋರಗಂ ॥ 12 ॥ 4-9-12 (28526)
ಸಭಾಸದಂ ಪ್ರಾಂಜಲಿಭಿರ್ಜನೈರ್ವೃತಂ ವಿಚಿತ್ರನಾನಾವಿಧಶಸ್ತ್ರಪಾಣಿಭಿಃ ।
ಉಪಾಯನೌಘೈಃ ಪ್ರವಿಶದ್ಭಿರಾಚಿತಂ ದ್ವಿಜೈಶ್ಚ ಶಿಕ್ಷಾಕ್ಷರಮಂತ್ರಧಾರಿಭಿಃ ॥ 13 ॥ 4-9-13 (28527)
ಗಜೈರುದೀರ್ಮಂ ತುರಗೈಶ್ಚ ಸಂಕುಲಂ ಮೃಗದ್ವಿಪೈಃ ಕುಬ್ಜಗಣೈಃ ಸಮಾವೃತಂ ।
ಸಿತೋಚ್ಛ್ರಿತೋಷ್ಣೀಷನಿರುದ್ಧಮೂರ್ಧಜಂ ವಿಚಿತ್ರವೈಡೂರ್ಯವಿಕಾರಕುಂಡಲಂ ।
ವಿರಾಟಮಾಯಾಚ್ಚ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸ್ತದಾ ಬೃಹಸ್ಪತಿಃ ಶಕ್ರಮಿವ ತ್ರಿವಿಷ್ಟಪೇ ॥ 14 ॥ 4-9-14 (28528)
ತಮಾವ್ರಜಂತಂ ಪ್ರಸಮೀಕ್ಷ್ಯ ಪಾಂಡವಂ ವಿರಾಟರಾಜೋ ಮುದಿತೇನ ಚಕ್ಷುಷಾ ।
ಪಪ್ರಚ್ಛ ಚೈನಂ ಸ ನರಾಧಿಪೋ ಮುಹುರ್ದ್ವಿಜಾಶ್ಚ ಯೇ ಚಾಸ್ಯ ಸಭಾಸದಸ್ತದಾ ॥ 15 ॥ 4-9-15 (28529)
ವಿರಾಟ ಉವಾಚ । 4-9-16x (3014)
ಕೋ ವಾ ವಿಜಾನಾತಿ ಪುರಾಽಸ್ಯ ದರ್ಶನಂ ಯುವಾ ಸಭಾಂ ಯೋಽಯಮುಪೈತಿ ಮಾಮಿಕಾಂ।
ರೂಪೇಣ ಸಾರೇಣ ವಿರಾಜಯನ್ಮಹೀಂ ಶ್ರಿಯಾ ಹ್ಯಯಂ ವೈಶ್ರವಣೋ ದ್ವಿಜೋ ಯಥಾ ॥ 16 ॥ 4-9-16 (28530)
ಮೃಗೇಂದ್ರರಾಡ್ವಾರಣಯೂಥಪೋಪಮಃ ಪ್ರಭಾತ್ಯಯಂ ಕಾಂಚನಪರ್ವತೋ ಯಥಾ।
ವಿರಾಜತೇ ಪಾವಕಸೂರ್ಯಸನ್ನಿಭಂ ಸಚಂದ್ರನಕ್ಷತ್ರ ಇವಾಂಶುಮಾನ್ಗ್ರಹಃ ॥ 17 ॥ 4-9-17 (28531)
ನ ದೃಶ್ಯತೇಽಸ್ಯಾನುಚರೋ ನ ಕುಂಜರೋ ನ ಚೋಷ್ಣರಶ್ಂಯಾವರಣಂ ಸಮುಚ್ಛ್ರಿತಂ ।
ನ ಕುಂಡಲಂ ನಾಂಗದಮಸ್ಯ ನ ಸ್ರಜೋ ವಿಚಿತ್ರಿತಾಂಗಶ್ಚ ರಥಶ್ರತುರ್ಯುಜಃ ॥ 38 ॥ 4-9-18 (28532)
ಕ್ಷಾತ್ರಂ ಚ ರೂಪಂ ಹಿ ಬಿಭರ್ತ್ಯಯಂ ಭೃಶಂ ಗಜೇಂದ್ರಶಾರ್ದೂಲಮಹರ್ಷಭೋಪಮಃ ।
ಅಭ್ಯಾಗತೋಽಸ್ಮಾನನಲಂಕೃತೋಪಿ ಸನ್ ವಿರೋಚತೇ ಭಾನುರಿವಾಚಿರೋದಿತಃ ॥ 19 ॥ 4-9-19 (28533)
ವಿಭಾತ್ಯಯಂ ಕ್ಷತ್ರಿಯ ಏವ ಸರ್ವಥಾ ವಿರಾಟ ಇತ್ಯೇವಮುವಾಚ ತಂ ಪ್ರತಿ।
ಸಸಾಗರಾಂತಾಮಯಮದ್ಯ ಮೇದಿನೀಂ ಪ್ರಶಾಸಿತುಂ ಚಾರ್ಹತಿ ವಾಸವೋಪಮಃ ॥ 20 ॥ 4-9-20 (28534)
ನಾಕ್ಷತ್ರಿಯೋ ನೂನಮಯಂ ಭವಿಷ್ಯತಿ ಮೂರ್ಧಾಭಿಷಿಕ್ತಃ ಪ್ರತಿಭಾತಿ ಮಾಂ ಪ್ರತಿ ।
ತುಲ್ಯಂ ಹಿ ರೂಪಂ ಪ್ರತಿದೃಶ್ಯತೇಽಸ್ಯ ಗಜಸ್ಯ ಸಿಂಹಸ್ಯ ತಥರ್ಷಭಸ್ಯ ॥ 21 ॥ 4-9-21 (28535)
ಯಮೇಷ ಕಾಮಂ ಪರಿಮಾರ್ಗತೇ ದ್ವಿಜಃ ಸ ಚಾಸ್ಯ ಸರ್ವಃ ಕ್ರಿಯತಾಮಸಂಶಯಂ ।
ಪ್ರಿಯಂ ಚ ಮೇ ದರ್ಶನಮೀದೃಶೇ ಜನೇ ದ್ವಿಜೇಷು ಮುಖ್ಯೇಷು ತಥಾಽತಿಥಿಷ್ವಪಿ ॥ 22 ॥ 4-9-22 (28536)
ಧನೇಷು ರತ್ನೇಷ್ವಥ ಗೋಷು ವೇಶ್ಮಸು ಪ್ರಕಾಮತೋ ಮೇ ವಿಚರತ್ವವಾರಿತಃ ॥ 23 ॥ 4-9-23 (28537)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ । 4-9-24x (3015)
ಏವಂ ಬ್ರುವಾಣಸ್ತಮನಂತತೇಜಸಂ ವಿರಾಜಮಾನಂ ಸಹಸೋತ್ಥಿತೋ ನೃಪಃ।
ಅನ್ಯೇನ ರೂಪೇಣ ಸಮೀಪಮಾಗತಂ ತ್ರಿದಂಡಕುಂಡ್ಯಂಕುಶಶಿಕ್ಯಪಾಣಿನಂ ॥ 24 ॥ 4-9-24 (28538)
ಸಮುತ್ಥಿತಾ ಸಾ ಹಿ ಸಭಾ ಸಪಾರ್ಥಿವಾ ಸವಿಪ್ರರಾಜನ್ಯವಿಶಾ ಸಶೂದ್ರಕಾ ।
ಸಭಾಗತ ಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ತಪಂತಮರ್ಚಿಷಾಂ ವಿನಿಃಸೃತಂ ರಾಹುಮುಖಾದ್ಯಥಾ ರವಿಂ ॥ 25 ॥ 4-9-25 (28539)
ಸ ತೇನ ಪೂರ್ವಂ ಜಯತಾಂ ಭವಾನಿಹ ದ್ವಿಜಾತಿನೋಕ್ತೋಽಭಿಮುಖಃ ಕೃತಾಂಜಲಿಃ ।
ಜಯಂ ಜಯಾರ್ಹೇಣ ಸಮೇತ್ಯ ವರ್ಧಿತೋ ವಿರಾಟರಾಜೋ ಹ್ಯಭಿವಾದಯಚ್ಚ ತಂ ॥ 26 ॥ 4-9-26 (28540)
ತಮಬ್ರವೀತ್ಪ್ರಾಂಜಲಿರೇಷ ಪಾರ್ಥಿವೋ ವಿರಾಟರಾಜೋ ಮಧುರಾಕ್ಷರಂ ವಚಃ।
ಪ್ರಾಪ್ತಃ ಕುತಸ್ತ್ವಂ ಭಗವನ್ಕಿಮಿಚ್ಛಸಿ ಕ್ವ ಯಾಸ್ಯಸೇ ಕಿಂ ಕರವಾಣಿ ತೇ ದ್ವಿಜ ॥ 27 ॥ 4-9-27 (28541)
ಶ್ರುತಂ ಚ ಶೀಲಂ ಚ ಕುಲಂ ಚ ಶಂಸ ಮೇ ಗೋತ್ರಂ ತಥಾ ನಾಮ ಚ ದೇಶಮೇವ ತೇ।
ಸತ್ಯಪ್ರತಿಜ್ಞಾ ಹಿ ಭವಂತಿ ಸಾಧವೋ ವಿಶೇಷತಃ ಪ್ರವ್ರಜಿತಾ ದ್ವಿಜಾತಯಃ ॥ 28 ॥ 4-9-28 (28542)
ಯಥಾಽನುರೂಪಂ ಪ್ರಚರಾಮಿ ತೇ ತ್ವಹಂ ನ ಚಾವಮಂತಾ ನ ತವಾಭಿಭಾಷಿತಂ ।
ಅಪೂಜಿತಾ ಹ್ಯಗ್ನಿಸಮಾ ದ್ವಿಜಾತಯಃ ಕುಲಂ ದಹೇಯುಃ ಸವಿಷಾ ಇವೋರಗಾಃ ॥ 29 ॥ 4-9-29 (28543)
ಸರ್ವಾಂ ಚ ಭೂಮಿಂ ತವ ದಾತುಮುತ್ಸಹೇ ಸದಂಡಕೋಶಾಂ ವಿಸೃಜಾಮಿ ತೇ ಪುರಂ ।
ಕಸ್ಯಾಸಿ ರಾಜ್ಞೋ ವಿಷಯಾದಿಹಾಗತಃ ಕಿಂ ಕರ್ಮ ಚಾತ್ರಾಚರಸಿ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮ ॥ 30 ॥ 4-9-30 (28544)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-9-31x (3016)
ಏವಂ ಬ್ರುವಾಣಂ ತಮುವಾಚ ಪಾರ್ಥಿವಂ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೋ ಧರ್ಮಮವೇಕ್ಷ್ಯ ಚಾಸಕೃತ್ ।
ಸತ್ಯಂ ವಚಃ ಕೋ ನ್ವಿಹ ವಕ್ತುಮುತ್ಸಹೇದ್ಯಥಾಪ್ರತಿಜ್ಞಂ ತು ಶೃಣುಷ್ವ ಪಾರ್ಥಿವ ॥ 31 ॥ 4-9-31 (28545)
ಶ್ರುತಂ ಚ ಶೀಲಂ ಚ ಕುಲಂ ಚ ಕರ್ಮ ಚ ಶೃಣುಷ್ವ ಮೇ ಜನ್ಮ ಚ ದೇಶಮೇವ ಚ ।
ಗುರೂಪದೇಶಾನ್ನಿಯಮಾಚ್ಚ ಮೇ ವ್ರತಂ ಕುಲಕ್ರಮಾರ್ಥಂ ಪಿತೃಭಿರ್ನಿಯೋಜಿತಂ ॥ 32 ॥ 4-9-32 (28546)
ದ್ವಿಜೋ ವ್ರತೇನಾಸ್ಮಿ ನ ಚ ಸ್ವತಃ ಪ್ರಭೋ ಸಂಮುಂಡಿತಃ ಪ್ರವ್ರಜಿತಸ್ತ್ರಿದಂಡಭೃತ್ ।
ಇದಂ ಶರೀರಂ ಮಮ ಪಶ್ಯ ಮಾನುಷಂ ಸಮಾವೃತಂ ಪಂಚಭಿರೇವ ಧಾತುಭಿಃ ॥ 33 ॥ 4-9-33 (28547)
ಮಮೇಹ ಪಂಚೇಂದ್ರಿಯಗಾತ್ರದರ್ಶಿನೋ ವದಂತಿ ಪಂಚೈವ ಪಿತೄನ್ಯಥಾ ಶ್ರುತಿಃ ।
ಮನುಷ್ಯಜಾತಿತ್ವಮಚಿಂತಯನ್ನಹಂ ನ ಚಾಸ್ಮಿ ತುಲ್ಯಃ ಪಿತೃಭಿಃ ಸ್ವಭಾವತಃ ॥ 34 ॥ 4-9-34 (28548)
ಕಂಕೋ ಹಿ ನಾಂನಾ ವಿಷಯಂ ತವಾಗತೋ ವ್ರತೀ ದ್ವಿಜಾತಿಃ ಸ್ವಕೃತೇನ ಕರ್ಮಣಾ।
ದ್ಯೂತಪ್ರಸಂಗಾದಧನೋಽಸ್ಮಿ ರಾಜನ್ಸತ್ಯಪ್ರತಿಜ್ಞಾ ವ್ರತಿನಶ್ಚರಾಮಃ ॥ 35 ॥ 4-9-35 (28549)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸ್ಯಾಪಿ ಸಖಾಽಭವಂ ಪುರಾ ಗೃಹಪ್ರವೇಶೀ ಚ ಶರೀರಮೇವ ಚ।
ಗೃಹೇ ಚ ತಸ್ಯೋಪಿತವಾನಹಂ ಸುಖಂ ರಾಜಾಽಸ್ಮಿ ತಸ್ಯ ಸ್ವಪುರೇಽಭವಂ ಪುರಾ ॥ 36 ॥ 4-9-36 (28550)
ಮಮಾಜ್ಞಯಾ ತತ್ರ ವಿಚೇರುರಂಗನಾ ಮಮ ಪ್ರಿಯಾರ್ಥಂ ದಮಯಂತಿ ವಾಜಿನಃ ।
ಮಯಾ ಕೃತಂ ತಸ್ಯ ಪುರೇ ತು ಯತ್ಪುರಾ ನ ತತ್ಕದಾಚಿತ್ಕೃತವಾಂಜನೋಽನ್ಯಥಾ ॥ 37 ॥ 4-9-37 (28551)
ಸೋಹಂ ಪುರಾ ತಸ್ಯ ವಯಸ್ಸಮಃ ಸಖಾ ಚರಾಮಿ ಸರ್ವಾಂ ವಸುಧಾಂ ಸುದುಃಖಿತಃ ।
ನ ತು ಪ್ರಶಾಂತಿಂ ಕ್ವಚಿದಾಪ್ತವಾನಹಂ ವ್ರತೋಪದೇಶಾನ್ನಿಯಮೇನ ಭಾರಿಕಃ ॥ 38 ॥ 4-9-38 (28552)
ವೈಯಾಘ್ರಪದ್ಯೋಸ್ಮಿ ನರೇಂದ್ರ ಗೋತ್ರತಸ್ತದೇವ ಸೌಖ್ಯಂ ಮೃಗಯಾಮಹೇ ವಯಂ।
ಕೃತಜ್ಞಭಾವೇನ ಮಯಾಽನುಕೀರ್ತಿತಂ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸ್ಯಾತ್ಮಸಮಸ್ಯ ಚೇಷ್ಟಿತಂ ॥ 39 ॥ 4-9-39 (28553)
ಇಮಂ ಹಿ ಮೋಕ್ಷಾಶ್ರಮಮಾಸ್ಥಿತಸ್ಯ ಮೇ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸ್ತುಲ್ಯಗುಣೋ ಭವಾನಪಿ ।
ನ ಮೇಽಸ್ತಿ ಮಾತಾ ನ ಪಿತಾ ನ ಬಾಂಧವಾ ನ ಮೇಽಸ್ತಿ ರೂಪಂ ನ ರತಿರ್ನ ಸಂತತಿಃ ॥ 40 ॥ 4-9-40 (28554)
ಸುಖಂ ಚ ದುಃಖಂ ಚ ಹಿ ತುಲ್ಯಮದ್ಯ ಮೇ ಪ್ರಿಯಾಪ್ರಿಯೇ ತುಲ್ಯಗತೇ ಗತಾಗತೇ।
ಮುಕ್ತೋಸ್ಮಿ ಕಾಮಾಚ್ಚ ಧನಾಚ್ಚ ಸಾಂಪ್ರತಂ ತ್ವದಾಶ್ರಯೇ ವಸ್ತುಮಿಹಾಭ್ಯುಪಾಗತಃ ॥ 41 ॥ 4-9-41 (28555)
ಸಂವತ್ಸರೇಣೇಹ ಸಮಾಪ್ಯತೇ ತ್ವಿದಂ ಮಮ ವ್ರತಂ ದುಷ್ಕರಕರ್ಮಕಾರಿಣಃ।
ತತೋ ಭವಂತಂ ಪರಿತೋಷ್ಯ ಕರ್ಮಭಿಃ ಪುನರ್ವ್ರಜಿಷ್ಯೇ ಚ ಕುತೂಹಲಂ ಯತಃ ॥ 42 ॥ 4-9-42 (28556)
ಅಕ್ಷಾನ್ನಿವಪ್ತುಂ ಕುಶಲೋಸ್ಂವಹಂ ಸದಾ ಪರಾಜಿತಃ ಶಕುನಿರುತಾನಿ ಚಿಂತಯನ್ ।
ಮೃಗದ್ವಿಜಾನಾಂ ಚ ರುತಾನಿ ಚಿಂತಯನ್ನಿರಾಶ್ರಯಃ ಪ್ರವ್ರಜಿತೋಸ್ಮಿ ಭಿಕ್ಷುಕಃ ॥ 43 ॥ 4-9-43 (28557)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ । 4-9-44x (3017)
ತೇನೈವಮುಕ್ತೇ ವಚನೇ ನರಾಧಿಪಃ ಕೃತಾಂಜಲಿಃ ಪ್ರವ್ರಜಿತಂ ವಿಲೋಕ್ಯ ಚ ।
ಅಥಾಬ್ರವೀದ್ಧೃಷ್ಟಮನಾಃ ಶುಭಾಕ್ಷರಂ ಮನೋನುಗಂ ಸರ್ವಸಭಾಗತಂ ವಚಃ ॥ 44 ॥ 4-9-44 (28558)
ದದಾಮಿ ತೇ ಹಂತ ವರಂ ಯದೀಪ್ಸಿತಂ ಪ್ರಶಾಧಿ ಮತ್ಸ್ಯಾನ್ಯದಿ ಮನ್ಯತೇ ಭವಾನ್।
ಪ್ರಿಯಾ ಹಿ ಧೂರ್ತಾ ಮಮ ಚಾಕ್ಷಕೋವಿದಾಸ್ತ್ವಂ ಚಾಪಿ ದೇವೋ ಮಮ ರಾಜ್ಯಮರ್ಹಸಿ ॥ 45 ॥ 4-9-45 (28559)
ಸಮಾನಯಾನಾಸನವಸ್ತ್ರಭೋಜನಂ ಪ್ರಭ್ರೂತಮಾಲ್ಯಾಭರಣಾನುಲೇಪನಂ।
ಸ ಸಾರ್ವಭೌಮೋಪಮ ಸರ್ವದಾಽರ್ಹಸಿ ಪ್ರಿಯಂ ಹಿ ಮನ್ಯೇ ತವ ನಿತ್ಯದರ್ಶನಂ ॥ 46 ॥ 4-9-46 (28560)
ಯೇ ತ್ವಾಽಭಿಧಾವೇಯುರನರ್ಥಪೀಡಿತಾ ದ್ವಿಜಾತಿಮುಖ್ಯಾ ಯದಿ ವೇತರೇ ಜನಾಃ।
ಸರ್ವಾಣಿ ಕಾರ್ಯಾಣ್ಯಹಮರ್ಥಿತಸ್ತ್ವಯಾ ತೇಷಾಂ ಕರಿಷ್ಯಾಮಿ ನ ಮೇಽತ್ರ ಸಂಶಯಃ ॥ 47 ॥ 4-9-47 (28561)
ಮಮಾಂತಿಕೇ ಯಶ್ಚ ತವಾಪ್ರಿಯಂ ಚರೇತ್ಪ್ರವಾಸಯೇ ತಂ ಪರಿಚಿಂತ್ಯ ಮಾನವಂ ।
ಯಚ್ಚಾಪಿ ಕಿಂಚಿದ್ವಸು ವಿದ್ಯತೇ ಮಮ ಪ್ರಭುರ್ಭವಾಂಸ್ತಸ್ಯ ವಶೀ ವಸೇಹ ಚ ॥ 48 ॥ 4-9-48 (28562)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಉವಾಚ। 4-9-49x (3018)
ಅತೋಽಭಿಲಾಷಃ ಪರಮೋ ನ ವಿದ್ಯತೇ ನ ಮೇ ಜಿತಂ ಕಿಂಚನ ಧಾರಯೇ ಧನಂ।
ನ ಭೋಜನಂ ಕಿಂಚನ ಸಂಸ್ಪೃಶೇಯಂ ಹವಿಷ್ಯಭೋಜೀ ನಿಶಿ ಚ ಕ್ಷಿತೀಶಯಃ ॥ 49 ॥ 4-9-49 (28563)
ವ್ರತೋಪದೇಶಾತ್ಸಮಯೋ ಹಿ ನೈಷ್ಠಿಕೋ ನ ಕ್ರೋಧಿತವ್ಯಂ ನರದೇವ ಕಸ್ಯಚಿತ್।
ಏವಂಪ್ರತಿಜ್ಞಸ್ಯ ಮಮೇಹ ಭೂಪತೇ ನಿವಾಸಬುದ್ಧಿರ್ಭವಿತಾ ತು ನಾನ್ಯಥಾ ॥ 50 ॥ 4-9-50 (28564)
ಏವಂ ವರಂ ಮಾತ್ಸ್ಯ ವೃಣೇ ಪ್ರದಾಪಿತಂ ಕೃತಿ ಭವಿಷ್ಯಾಮಿ ವರೇಣ ತೇಽನಘ ॥ 51 ॥ 4-9-51 (28565)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-9-52x (3019)
ಏವಂ ತು ರಾಜ್ಞಃ ಪ್ರಥಮಃ ಸಮಾಗಮೋ ಬಭೂವ ಮಾತ್ಸ್ಯಸ್ಯ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸ್ಯ ಚ।
ವಿರಾಟರಾಜಸ್ಯ ಹಿ ತೇನ ಸಂಗಮೋ ಬಭೂವ ವಿಷ್ಣೋರಿವ ವಜ್ರಪಾಣಿನಾ ॥ 52 ॥ 4-9-52 (28566)
ತಮಾಸನಸ್ಥಂ ಪ್ರಿಯರೂಪದರ್ಶನಂ ನಿರೀಕ್ಷಮಾಣೋ ನ ತತರ್ಪ ಭೂಮಿಪಃ।
ಸಭಾಂ ಚ ತಾಂ ಪ್ರಜ್ವಲಯನ್ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ಶ್ರಿಯಾ ಯಥಾ ಶಕ್ರಇವ ತ್ರಿವಿಷ್ಟಪಂ ॥ 53 ॥ 4-9-53 (28567)
ಏವಂ ಸ ಲಬ್ಧ್ವಾ ನೃಪತಿಃ ಸಮಾಗಮಂ ವಿರಾಟರಾಜೇನ ನರರ್ಷಭಸ್ತದಾ।
ಉವಾಸ ವೀರಃ ಪರಮಾರ್ಚಿತಃ ಸುಖೀ ನ ಚಾಸ್ಯ ಕಶ್ಚಿಚ್ಚರಿತಂ ಬುಬೋಧ ತತ್ ॥ 54 ॥ ॥ 4-9-54 (28568)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಪಾಂಡವಪ್ರವೇಶಪರ್ವಣಿ ನವಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 9 ॥
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Footnotes
4-9-6 ವಯಶ್ಚ ರೂಪಂ ಚ ಬಲಂ ತಥಾಽಽಪ್ನುಯುರಿತಿ ಥo ಧo ಪಾಠಃ ॥ 6 ॥ 4-9-24 ಅನ್ಯೇನ ರೂಪೇಣ ಯತಿವೇಷೇಣ ಆಗತಂ ದೃಷ್ಟ್ವೇತಿ ಶೇಷಃ ॥ 24 ॥ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 010
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.10. ಅಧ್ಯಾಯಃ 010
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಭೀಮೇನ ಸೂದವೇಷಪರಿಗ್ರಹೇಣ ವಿರಾಟಸಭಾಪ್ರವೇಶಃ ॥ 1 ॥ ವಿರಾಟೇನ ಭೀಮಸ್ಯ ಪಾಕಾಧಿಕಾರೇ ನಿಯೋಜನಂ ॥ 2 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-10-0 (28569)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ । 4-10-0x (3020)
ಅಥಾಪರಸ್ಯಾಂ ದಿಶಿ ಭೀಮದರ್ಶನೋ ವೃಕೋದರೋಽದೃಶ್ಯತ ಸಿಂಹವಿಕ್ರಮಃ।
ಅಸಿಪ್ರವೇಕೇ ಪ್ರತಿಮುಚ್ಯ ಶಾಣಿತೇ ಖಜಾಂ ಚ ದರ್ವೀ ಚ ಕರೇಣ ಧಾರಯನ್ ॥ 1 ॥ 4-10-1 (28570)
ತ್ವಚಂ ಚ ಗೋಚರ್ಮಮಯೀಂ ಸುಮರ್ದಿತಾಂ ಸಮುಕ್ಷಿತಾಂ ಪಾನಕರಾಗಷಾಡವೈಃ ।
ಕಿಲಾಸಮಾಲಂಬ್ಯ ಕರೇಣ ಚಾಯಸಂ ಸಶೃಂಗಿಬೇರಾರ್ದ್ರಕಭೂಸ್ತೃಣಾಂಕುರಂ ॥ 2 ॥ 4-10-2 (28571)
ಗಂಭೀರರೂಪಃ ಪರಮೇಣ ತೇಜಸಾ ರವಿರ್ಯಥಾ ಲೋಕಮಿಮಂ ಪ್ರಕಾಶಯನ್।
ಸ ಕೃಷ್ಣವಾಸಾ ಗಿರಿರಾಜಸಾರವಾನ್ ಸ ಮತ್ಸ್ಯರಾಜಂ ಸಮುಪೇತ್ಯ ತಸ್ಥಿವಾನ್ ॥ 3 ॥ 4-10-3 (28572)
ಸಭಾಗತೋ ವಾರಣಯೂಥಪೋಪಮಸ್ತಮಿಸ್ರಹಾ ರಾತ್ರಿಮಿವಾವಭಾಸಯನ್।
ಸಹಸ್ರನೇತ್ರಾವರಜಾಂತಕೋಪಮಸ್ತ್ರಿಲೋಕಪಾಲಾಧಿಪತಿರ್ಯಥಾ ಹರಿಃ ॥ 4 ॥ 4-10-4 (28573)
ತಮಾವ್ರಜಂತಂ ಗಜಯೂಥಪೋಪಮಂ ನಿರೀಕ್ಷಮಾಣೋ ನವಸೂರ್ಯವರ್ಚಸಂ।
ಭಯಾತ್ಸಮುದ್ವಿಗ್ನವಿಪಣ್ಣಚೇತನೋ ದಿಶಶ್ಚ ಸರ್ವಾಃ ಪ್ರಸಮೀಕ್ಷ್ಯ ಚಾಸಕೃತ್ ॥ 5 ॥ 4-10-5 (28574)
ತಮೇಕವಸ್ತ್ರಂ ಪರಸೈನ್ಯವಾರಣಂ ಸಭಾಽವಿದೂರಾನ್ನೃಪತಿರ್ನೃಪಾತ್ಮಜಂ।
ಸಮೀಕ್ಷ್ಯ ವೈಕ್ಲಬ್ಯಮುಪೇಯಿವಾಞ್ಶನೈರ್ಜನಾಶ್ಚ ಭೀತಾಃ ಪರಿಸರ್ಪಿರೇ ಭೃಶಂ ॥ 6 ॥ 4-10-6 (28575)
ಅಥಾಬ್ರವೀನ್ಮಾತ್ಸ್ಯಪತಿಃ ಸಭಾಗತಾನ್ ಭೃಶಾತುರೋಷ್ಣಂ ಪರಿನಿಶ್ವಸನ್ನಿವ ।
ಕೋಽಯಂ ಯುವಾ ವಾರಣರಾಜಸನ್ನಿಭಃ ಸಭಾಮಭಿಪ್ರೈತಿ ಹಿ ಮಾಮಿಕಾಮಿಮಾಂ ॥ 7 ॥ 4-10-7 (28576)
ಕೋ ವಾ ವಿಜಾನಾತಿ ಪುರಾಽಸ್ಯ ದರ್ಶನಂ ಮೃಗೇಂದ್ರಶಾರ್ದೂಲಗತಿಂ ಹಿ ಮಾಮಕಃ।
ವ್ಯೂಢಾಂತರಾಂಸೋ ಮೃಗರಾಡಿವೋತ್ಕಟೋ ಯ ಏಷ ದಿವ್ಯಃ ಪುರುಷಃ ಪ್ರಕಾಶತೇ ॥ 8 ॥ 4-10-8 (28577)
ರಾಜಶ್ರಿಯಾ ಹ್ಯೇಷ ವಿಭಾತಿ ರಾಜವದ್ವಿರೋಚತೇ ರುಕ್ಮಗಿರಿಪ್ರಭೋಪಮಃ।
ನಾಕ್ಷತ್ರಿಯೋ ನೂನಮಯಂ ಭವಿಷ್ಯತಿ ಸಹಸ್ರನೇತ್ರಪ್ರತಿಮಸ್ತಥಾ ಹ್ಯಸೌ ॥ 9 ॥ 4-10-9 (28578)
ರೂಪೇಣ ಯಶ್ಚಾಪ್ರತಿಮೋ ಹ್ಯಯಂ ಮಹಾನ್ಮಹೀಮಿಮಾಂ ಶತ್ರಃ ಇವಾಭಿಪಾಲಯೇತ್।
ನಾಭೂಮಿಪೋಽಯಂ ಹಿ ರತಿರ್ಮಮೇತಿ ಚ ಚ್ಯುತಃ ಸಮೃದ್ಧ್ಯಾ ನಭಸೀವ ನಾಹುಷಃ ॥ 10 ॥ 4-10-10 (28579)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-10-11x (3021)
ವಿತರ್ಕಮಾಣಸ್ಯ ಚ ತಸ್ಯ ಪಾಂಡವಃ ಸಭಾಮತಿಕ್ರಂಯ ವೃಕೋದರೋಽಬ್ರವೀತ್।
ಜಯೇತಿ ರಾಜಾನಮಭಿಪ್ರಮೋದಯನ್ಸುಖೇನ ಸಭ್ಯಂ ಚ ಸಭಾಗತಂ ಜನಂ ॥ 11 ॥ 4-10-11 (28580)
ತತೋ ನೃಪಂ ವಾಕ್ಯಮುವಾಚ ಪಾಂಡವೋ ಯಥಾಽನುಪೂರ್ವ್ಯಾತ್ಕೃಪಯಾನ್ವಿತೋತ್ತರಂ।
ತ್ವಾಂ ಜೀವಿತುಂ ಶತ್ರುಹನ್ನಾಗತೋಽಹಂ ತ್ವಮೇವ ಲೋಕೇ ಪರಮೋ ಹಿ ಸಂಶ್ರಯಃ ॥ 12 ॥ 4-10-12 (28581)
ನರೇಂದ್ರ ಶೂದ್ರೋಸ್ಮಿ ಚತುರ್ಥವರ್ಣಭಾಗ್ಗುರೂಪದೇಶಾತ್ಪರಿಚಾರಕರ್ಮಕೃತ್।
ಜಾನಾಮಿ ಸೂಪಾಂಶ್ಚ ರಸಾಂಶ್ಚ ಸಂಸ್ಕೃತಾನ್ಮಾಂಸಾನ್ಯಪೂಪಾಂಶ್ಚ ಪಚಾಮಿ ಶೋಭನಾನ್ ।
ರಾಗಪ್ರಕಾರಾಶ್ಚ ಬಹೂನ್ಫಲಾಶ್ರಯಾನ್ಮಹಾನಸೇ ಮೇ ನ ಸಮೋಸ್ತಿ ಸೂಪಕೃತ್ ॥ 13 ॥ 4-10-13 (28582)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ । 4-10-14x (3022)
ತಮಬ್ರವೀನ್ಮತ್ಸ್ಯಪತಿಃ ಪ್ರಹೃಷ್ಟವತ್ಪ್ರಿಯಂ ಪ್ರಗಲ್ಭಂ ಮಧುರಂ ವಿನೀತವತ್।
ನ ಶೂದ್ರತಾಂ ಕಾಂಚನ ಲಕ್ಷಯಾಮಿ ತೇ ಕುಬೇರಚಂದ್ರೇಂದ್ರದಿವಾಕರಪ್ರಭ ॥ 14 ॥ 4-10-14 (28583)
ಹುತಾಶನಾಶೀವಿಷತುಲ್ಯತೇಜಸೋ ನ ಕರ್ಮ ತೇ ಯೋಗ್ಯಮಿದಂ ಮಹಾನಸೇ ।
ನ ಸೂಪಕಾರೋ ಭವಿತುಂ ತ್ವಮರ್ಹಸಿ ಸುಪರ್ಣಗಂಧರ್ವಮಹೋರಗೋಪಮ ॥ 15 ॥ 4-10-15 (28584)
ಅನೀಕಕರ್ಣಾಗ್ರಧರೋ ಧ್ವಜೀ ರಥೀ ಭವಾದ್ಯ ಮೇ ವಾರಣವಾಹಿನೀಪತಿಃ।
ನ ನೀಚಕರ್ಮಾ ಭವಿತುಂ ತ್ವಮರ್ಹಸಿ ಪ್ರಶಾಸಿತುಂ ಭೂಮಿಮಿಮಾಂ ತ್ವಮರ್ಹಸಿ ॥ 16 ॥ 4-10-16 (28585)
ಭೀಮ ಉವಾಚ । 4-10-17x (3023)
ಚತುರ್ಥವರ್ಣೋಸ್ಂಯಹಮುಗ್ರಶಾಸನ ನ ವೈ ವೃಣೇ ತ್ವಾಮಹಮೀದೃಶಂ ಪದಂ।
ಜಾತ್ಯಾಽಸ್ಮಿ ಶೂದ್ರೋ ಬಲಲೇತಿ ನಾಂನಾ ಜಿಜೀವಿಷುಸ್ತ್ವದ್ವಿಷಯಂ ಸಮಾಗತಃ ॥ 17 ॥ 4-10-17 (28586)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸ್ಯಾಸ್ಮಿ ಮಹಾನಸೇ ಪುರಾ ಬಭೂವ ಸರ್ವಪ್ರಭುರನ್ನಪಾನದಃ।
ಅಥಾಪಿ ಮಾಮುತ್ಸೃಜಸೇ ಮಹೀಪತೇ ವ್ರಜಾಂಯಹಂ ಯಾವದಿತೋ ಯಥಾಗತಂ ॥ 18 ॥ 4-10-18 (28587)
ತ್ವಮನ್ನಸಂಸ್ಕಾರವಿಧೌ ಪ್ರಶಾಧಿ ಮಾಂ ಭವಾಮಿ ತೇಽಹಂ ನರದೇವ ಸೂಪಕೃತ್ ।
ಬಲೇನ ತುಲ್ಯಶ್ಚ ನ ವಿದ್ಯತೇ ಮಯಾ ನಿಯುದ್ಧಶೀಲೋಸ್ಮಿ ಸದಾ ಹಿ ಪಾರ್ಥಿವ ॥ 19 ॥ 4-10-19 (28588)
ಗಜಾಂಶ್ಚ ಸಿಂಹಾಂಶ್ಚ ಸಮೇಯಿವಾನಹಂ ಸದಾ ಕರಿಷ್ಯಾಮಿ ತವಾನಘ ಪ್ರಿಯಂ।
ನ ನೀಚಕರ್ಮಾ ತವ ಮಾದೃಶಃ ಪ್ರಭೋ ಬಲಸ್ಯ ನೇತಾಽಪ್ಯಬಲೋ ಭವೇದಿತಿ ॥ 20 ॥ 4-10-20 (28589)
ಸ್ವಕರ್ಮತುಷ್ಟಾಶ್ಚ ವಯಂ ನರಾಧಿಪ ಪ್ರಶಾಧಿ ಮಾಂ ಸೂದಪದೇ ಯದೀಚ್ಛಸಿ।
ಯೇ ಸಂತಿ ಮಲ್ಲಾ ಬಲವೀರ್ಯಸಂಮತಾಸ್ತಾನೇವ ಯೋತ್ಸ್ಯಾಮಿ ತವಾಭಿಹರ್ಪಯನ್ ॥ 21 ॥ 4-10-21 (28590)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-10-22x (3024)
ತಮೇವಮುಕ್ತೇ ವಚನೇ ನರಾಧಿಪಃ ಪ್ರತ್ಯಬ್ರವೀನ್ಮತ್ಸ್ಯಪತಿಃ ಪ್ರಹೃಷ್ಟವತ್।
ಸೋಹಂ ನ ಮನ್ಯೇ ತವ ಕರ್ಮ ತತ್ಸಮಂ ಸಮುದ್ರನೇಮಿಂ ಪೃಥಿವೀಂ ತ್ವಮರ್ಹಸಿ ॥ 22 ॥ 4-10-22 (28591)
ತ್ರಿಲೋಕಪಾಲೋ ಹಿ ಯಥಾ ವಿರಾಜಸೇ ತಥಾಽದ್ಯ ಮೇ ವಿಷ್ಣುರಿವಾತಿರೋಚಸೇ।
ಯಥಾ ತು ಕಾಮಸ್ತವ ತತ್ತಥಾ ಕೃತಂ ಮಹಾನಸೇ ಮೇ ಭವ ಮೇ ಪುರಸ್ಕೃತಃ ।
ನರಾಶ್ಚ ಮೇ ತತ್ರ ಮಯಾ ಸದಾಽರ್ಚಿತಾ ಭವಾದ್ಯ ತೇಷಾಮಧಿಪೋ ಮಯಾ ಕೃತಃ ॥ 23 ॥ 4-10-23 (28592)
ತಥಾ ಸ ಭೀಮೋ ವಿಹಿತೋ ಮಹಾನಸೇ ವಿರಾಟರಾಜಸ್ಯ ಬಭೂವ ವೈ ಪ್ರಿಯಃ।
ಉವಾಸ ರಾಜನ್ನ ಚ ತಂ ಪೃಥಗ್ಜನೋ ಬುಬೋಧ ತಸ್ಯಾನುಚರಶ್ಚ ಕಶ್ಚನ ॥ 24 ॥ ॥ 4-10-24 (28593)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಪಾಂಡವಪ್ರವೇಶಪರ್ವಣಿ ದಶಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 10 ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 011
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.11. ಅಧ್ಯಾಯಃ 011
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಅರ್ಜುನೇನ ಷಂಡವೇಷಪರಿಗ್ರಹೇಣ ವಿರಾಟಸಭಾಪ್ರವೇಶಃ ॥ 1 ॥ ವಿರಾಟೇನಾರ್ಜುನಸ್ಯ ಕನ್ಯಾನಾಟನೇ ನಿಯೋಜನಂ ॥ 2 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-11-0 (28594)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-11-0x (3025)
ಅಥಾಪರೋಽದೃಶ್ಯತ ವರ್ಣವಾನ್ಯುವಾ ಸ್ತ್ರೀವೇಷಧಾರೀ ಸಮಲಂಕೃತೋ ಭೃಶಂ।
ಪ್ರವಾಲಚಿತ್ರೇ ಪ್ರವಿಮುಚ್ಯ ಕುಂಡಲೇ ಉಭೇ ಚ ಕಂಬೂ ಪರಿಪಾತುಕೇ ತಥಾ ॥ 1 ॥ 4-11-1 (28595)
ಕೃಷ್ಣೇ ಚ ರಕ್ತೇ ಚ ನಿಬಧ್ಯ ವಾಸಸೀ ಶರೀರವಾಞ್ಶುಕ್ರಬೃಹಸ್ಪತಿಪ್ರಭಃ।
ಬಹೂಂಶ್ಚ ದೀರ್ಘಾಂಶ್ಚ ವಿಕೀರ್ಯ ಮೂರ್ಧಜಾನ್ಮಹಾಭುಜೋ ಮತ್ತಗಜೇಂದ್ರವಿಕ್ರಮಃ ॥ 2 ॥ 4-11-2 (28596)
ಕ್ಲೈಬ್ಯೇನ ವೇಷೇಣ ನ ಭತಿ ಭಾತಿ ಚ ಗ್ರಹಾಭಿಪನ್ನೋ ನಭಸೀವ ಚಂದ್ರಮಾಃ ।
ಗತೇನ ಚೋರ್ವೀ ಪರಿಕಂಪಯಂಸ್ತದಾ ವಿರಾಟಮಾಸಾದ್ಯ ಸಭಾಸಮೀಪತಃ ॥ 3 ॥ 4-11-3 (28597)
ತಂ ಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ರಾಜೋಪಗತಂ ಸಭಾತಲೇ ವ್ಯಾಜಾಪ್ರತಿಚ್ಛನ್ನಮಮಿತ್ರಮರ್ದನಂ ।
ವಿರಾಜಮಾನಂ ಸುರರಾಜವರ್ಚಸಂ ಸುತಂ ಸುರೇಂದ್ರಸ್ಯ ಗಜೇಂದ್ರವಿಕ್ರಮಂ ॥ 4 ॥ 4-11-4 (28598)
ಸರ್ವಾನಪೃಚ್ಛಚ್ಚ ಸಮೀಪಚಾರಿಣಃ ಕುತೋಽಯಮಾಯಾತಿ ನ ಮೇ ಪುರಾ ಶ್ರುತಃ।
ನ ಚೈನಮೂಚುರ್ವಿದಿತಂ ನರಾಸ್ತದಾ ಸವಿಸ್ಮಯಂ ವಾಕ್ಯಮಿದಂ ನೃಪೋಽಬ್ರವೀತ್ ॥ 5 ॥ 4-11-5 (28599)
ವಿರಾಟ ಉವಾಚ। 4-11-6x (3026)
ಗಜೇಂದ್ರಲೀಲೋ ಮೃಗರಾಜಗಾಮೀ ವೃಷೇಕ್ಷಣೋ ದೇವಸುತೋಗ್ರತೇಜಾಃ।
ಪೀನಾಂಸಬಾಹುಃ ಕನಕಾವದಾತಃ ಕೋಽಯಂ ನರೋ ಮೇ ನಗರಂ ಪ್ರವಿಷ್ಟಃ ॥ 6 ॥ 4-11-6 (28600)
ಕಿಮೇಷ ದೇವೇಂದ್ರಸುತಃ ಕಿಮೇಷ ಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮಜೋ ವಾ ಕಿಮಯಂ ಸ್ವಯಂಭೂಃ।
ಉಮಾಸುತೋ ವೈಶ್ರವಣಾತ್ಮಜೋ ವಾ ಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯೈನಮಾಸೀದಿತಿ ಮೇ ವಿತರ್ಕಃ ॥ 7 ॥ 4-11-7 (28601)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-11-8x (3027)
ಸಭಾಮತಿಕ್ರಂಯ ಸ ವಾಸವೋಪಮೋ ನಿರೀಕ್ಷಮಾಣೋ ಬಹುಭಿಃ ಸಭಾಗತೈಃ।
ಸ ತತ್ರ ರಾಜನಮಮಿತ್ರಹಾಽಬ್ರವೀದ್ಬೃಹನ್ನಲಾಹಂ ನರದೇವ ನರ್ತಕೀ ॥ 8 ॥ 4-11-8 (28602)
ವೇಣೀಂ ಪ್ರಕುರ್ಯಾಂ ರುಚಿರೇ ಚ ಕುಂಡಲೇ ಗ್ರಥೇ ಸ್ರಜಃ ಪ್ರಾವರಣಾನಿ ಸಂಹರೇ।
ಸ್ನಾನಂ ಚರೇಯಂ ವಿಮೃಜೇ ಚ ದರ್ಪಣಂ ವಿಶೇಷಕೇಷ್ವೇವ ಚ ಕೌಶಲಂ ಮಮ ॥ 9 । 4-11-9 (28603)
ಕ್ಲೀಬೇಷು ಬಾಲೇಷು ಜನೇಷು ನರ್ತನೇ ಶಿಕ್ಷಾಪ್ರದಾನೇಷು ಚ ಯೋಗ್ಯತಾ ಮಮ।
ಕರೋಮಿ ವೇಣೀಷು ಚ ಪುಷ್ಪಪೂರಕಂ ನ ಮೇ ಸ್ತ್ರಿಯಃ ಕರ್ಮಣಿ ಕೌಶಲಾಧಿಕಾಃ ॥ 10 ॥ 4-11-10 (28604)
ಇತ್ಯರ್ಜುನಸ್ತಂ ನರದೇವಮೋಜಸಾ ವಿಜ್ಞಾಪ್ಯ ತಸ್ಥೌ ವಿಧಿನಾಽಽತ್ಮನಃ ಕ್ರಿಯಾಂ।
ತಮಬ್ರವೀತ್ಪ್ರಾಂಶುಮುದೀಕ್ಷ್ಯ ವಿಸ್ಮಿತೋ ವಿರಾಟರಾಜೋಪಸೃತಂ ಮಹಾಯಶಾಃ ॥ 11 ॥ 4-11-11 (28605)
ನಾರ್ಹಸ್ತು ವೇಷೋಽಯಮನೂರ್ಜಿತಸ್ತೇ ನಾಪುಂಸ್ತ್ವಮರ್ಹಂ ನರದೇವಸಿಂಹ ।
ತವೈವ ವೇಷಃ ಶುಭವೇಷಭೂಷಣೈರ್ವಿಭೂಷಿತೋ ಭೂತಪತೇರಿವ ಪ್ರಭೋ ॥ 12 ॥ 4-11-12 (28606)
ವಿಭಾತಿ ಭಾನೋರಿವ ರಶ್ಮಿಮಾಲಿನೋ ಘನಾವರುದ್ಧೇ ಗಗನೇ ಘನೈರಿವ।
ಧನುರ್ಹಿ ಮನ್ಯೇ ತವ ಶೋಭಯೇದ್ಭುಜೌ ತಥಾಹಿ ಪೀನಾವತಿಮಾತ್ರಮಾಯತೌ ॥ 13 ॥ 4-11-13 (28607)
ಪ್ರಗೃಹ್ಯ ಚಾಪಂ ತ್ವನುರೂಪಮಾತ್ಮನೋ ರಕ್ಷಸ್ವ ದೇಶಂ ಪುರಮದ್ಯ ಸುಸ್ಥಿರಃ।
ಪುತ್ರೇಣ ತುಲ್ಯೋ ಭವ ಮೇ ಬೃಹನ್ನಲೇ ವೃದ್ಧೋಸ್ಮಿ ವಿತ್ತಂ ಪ್ರತಿಪಾದಯಾಮಿ ತೇ ॥ 14 ॥ 4-11-14 (28608)
ತ್ವಂ ರಕ್ಷ ಮೇ ಸರ್ವಮಿದಂ ಪುರಂ ಪ್ರಭೋ ನ ಷಂಡತಾಂ ಕಾಂಚನ ಲಕ್ಷಯಾಮಿ ತೇ।
ಪ್ರಶಾಧಿ ಮತ್ಸ್ಯಾಂಸ್ತರಸಾ ವಿವರ್ಧಯಂದದಾಮಿ ರಾಜ್ಯಂ ತವ ಸತ್ಯವಾಗಹಂ ॥ 15 ॥ 4-11-15 (28609)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-11-16x (3028)
ತಸ್ಯಾಗ್ರತಃ ಸ್ವಾನಿ ಧನೂಂಷಿ ಪಾರ್ಥಿವೋ ಬಹೂನಿ ದೀರ್ಘಾಣಿ ಚ ವರ್ಣವಂತಿ ಚ।
ದದೌ ಸ ಸಜ್ಯಾನಿ ಬಲಾನ್ವಿತಾನಿ ಜಿಜ್ಞಾಸಮಾನಃ ಕಿಮಯಂ ಕರಿಷ್ಯತಿ ॥ 16 ॥ 4-11-16 (28610)
ತತೋಽರ್ಜುನಃ ಕ್ಲೀಬತರಂ ವಚೋಽಬ್ರವೀನ್ನ ಮೇ ಧನುರ್ಧಾರಿತಮೀದೃಶಂ ವಿಭೋ।
ನ ಚಾಪಿ ದೃಷ್ಟಂ ಧನುರೀದೃಶಂ ಕ್ವಚಿನ್ನ ಮಾದೃಶಾಃ ಸಂತಿ ಧನುರ್ಧರಾ ಭುವಿ ॥ 17 ॥ 4-11-17 (28611)
ನೃತ್ಯಾಮ ಗಾಯಾಮಿ ಚ ವಾದಯಾಂಯಹಂ ಪ್ರಾನರ್ತನೇ ಕೌಶಲನೈಪುಣಂ ಮಮ।
ತದುತ್ತರಾಯಾಃ ಪರಿಧತ್ಸ್ವ ನರ್ತನೇ ಭವಾಮಿ ದೇವ್ಯಾ ನರದೇವ ನರ್ತಕೀ ॥ 18 ॥ 4-11-18 (28612)
ವಿರಾಟ ಉವಾಚ। 4-11-19x (3029)
ದದಾಮಿ ತೇ ತಂ ಹಿ ವರಂ ಬೃಹನ್ನಲೇ ಸುತಾಂ ಹಿ ಮೇ ನರ್ತಯ ಯಾಶ್ಚ ತಾದೃಶೀಃ ।
ತತೋ ವಿರಾಟಃ ಸ್ವಯಮಾಹ್ವಯತ್ಸುತಾಂ ನರಾಧಿಪಸ್ತಾಂ ಚ ಸುಮಧ್ಯಸುಂದರೀಂ ॥ 19 ॥ 4-11-19 (28613)
ಉವಾಚ ಚೈನಾಂ ಮುದಿತೇನ ಚೇತಸಾ ಬೃಹನ್ನಲಾ ನಾಮ ಸಖೀ ಭವತ್ವಿಯಂ।
ಸುಗಾತ್ರಿ ಸಂಪ್ರೀತಿಸುಬದ್ಧಸೌಹೃದಾ ತವಾಂಗನೇ ಪ್ರಾಣಸಮಾ ಚ ನಿತ್ಯದಾ ॥ 20 ॥ 4-11-20 (28614)
ಪ್ರಕಾಮಭಕ್ಷ್ಯಾಭರಣಾಂಬರಾ ಶುಭಾ ಚರತ್ವಿಯಂ ಸರ್ವಜನೇಷ್ವವಾರಿತಾ।
ನ ದುಷ್ಕುಲಾನಾಮಿಯಮಾಕೃತಿರ್ಭವೇನ್ನ ವೃತ್ತಭೇದೀ ಭವತೀದೃಶೋ ಜನಃ ॥ 21 ॥ 4-11-21 (28615)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-11-22x (3030)
ಸಂಮಂತ್ರ್ಯ ರಾಜಾ ವಿವಿಧೈಃ ಸ್ವಮಂತ್ರಿಭಿಃ ಪರೀಕ್ಷ್ಯ ಚೈನಂ ಪ್ರಮದಾಭಿರಾಶು ವೈ।
ಅಪುಂಸ್ತ್ವಮಪ್ಯಸ್ಯ ನಿಶಂಯ ಚ ಸ್ಥಿರಂ ತತಃ ಕುಮಾರೀಪುರಮುತ್ಸಸರ್ಜ ತಂ ॥ 22 ॥ 4-11-22 (28616)
ಸ ಶಿಕ್ಷಯಾಮಾಸ ಚ ಗೀತವದನಂ ಸುತಾಂ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಧನಂಜಯಃ ಪ್ರಭುಃ ।
ಸಖೀಶ್ಚ ತಸ್ಯಾಃ ಪರಿಚಾರಿಕಾಸ್ತಥಾ ಪ್ರಿಯಶ್ಚ ತಸ್ಯಾಃ ಸ ಬಭೂವ ಪಾಂಡವಃ ॥ 23 ॥ 4-11-23 (28617)
ತಥಾ ಸ ತತ್ರೈವ ಧನಂಜಯೋಽವಸತ್ಪ್ರಿಯಾಣಿ ಕುರ್ವಂತ್ಸಹ ತಾಭಿರಾತ್ಮವಾನ್।
ತಥಾ ಗತಂ ತತ್ರ ನ ಜಝಿರೇ ಜನಾ ಬಹಿಶ್ಚರಾ ವಾಽಪ್ಯಥವೇತರೇ ಜನಾಃ ॥ 24 ॥ ॥ 4-11-24 (28618)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಪಾಂಡವಪ್ರವೇಶಪರ್ವಣಿ ಏಕಾದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 11 ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 012
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.12. ಅಧ್ಯಾಯಃ 012
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ನಕುಲೇನ ವಿರಾಟಮೇತ್ಯ ಸ್ವಸ್ಯಾಶ್ವಶಾಸ್ತ್ರೇ ಕೌಶಲಾಭಿಧಾನಂ ॥ 1 ॥ ವಿರಾಟೇನ ನಕುಲಸ್ಯಾಶ್ವಪಾಲನೇ ನಿಯೋಜನಂ ॥ 2 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-12-0 (28619)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-12-0x (3031)
ಅಥಾಪರೋಽದೃಶ್ಯತ ಪಾಂಡವಃ ಪ್ರಭುರ್ವಿರಾಟರಾಜೇ ತುರಗಾನ್ಸಮೀಕ್ಷತಿ।
ತಮಾಪತಂತಂ ದದೃಶುಃ ಪೃಥಗ್ಜನಾಃ ಪ್ರಮುಕ್ತಮಭ್ರಾದಿವ ಚಂದ್ರಮಂಡಲಂ ॥ 1 ॥ 4-12-1 (28620)
ಸ ವೈ ಹಯಾನೈಕ್ಷತ ತಾನಿತಸ್ತತಃ ಸಮೀಕ್ಷಮಾಣಂ ಚ ದದರ್ಶ ಮತ್ಸ್ಯರಾಟ್।
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ತಥೈನಂ ಸ ಕುರೂತ್ತಮಂ ತಮಃ ಪಪ್ರಚ್ಛ ತಾನ್ಸರ್ಬಸಭಾಸದಸ್ತದಾ ॥ 2 ॥ 4-12-2 (28621)
ಕೋ ವಾ ವಿಜಾನಾತಿ ಪುರಾಽಸ್ಯ ದರ್ಶನಂ ಯೋಽಯಂ ಯುವಾಽಭ್ಯೇತಿ ಹಿ ಮಾಸಿಕಾಂ ಸಭಾಂ ।
ಪ್ರಿಯೋ ಹಿ ಮೇ ದರ್ಶನತೋಪಿ ಸಂಮತೋ ಬ್ರವೀತು ಕಶ್ಚಿದ್ಯದಿ ದೃಷ್ಟವಾನಿಮಂ ॥ 3 ॥ 4-12-3 (28622)
ಅಯಂ ಹಯಾನ್ಪಶ್ಯತಿ ಮಾಮಕಾನ್ಮುಹುರ್ಧ್ರುವಂ ಹಯಜ್ಞೋ ಭವಿತಾ ವಿಚಕ್ಷಣಃ।
ಪ್ರವೇಶ್ಯತಾಮೇಷ ಸಮೀಪಮಾಶು ವೈ ವಿಭಾತಿ ವೀರೋ ಹಿ ಯಥಾಽಮರಸ್ತಥಾ ॥ 4 ॥ 4-12-4 (28623)
ವಿತರ್ಕಯತ್ಯೇವ ಹಿ ಮತ್ಸ್ಯರಾಜನಿ ತ್ವರನ್ಕುರೂಣಾಮೃಷಭಃ ಸಭಾಮಗಾತ್।
ತತಃ ಪ್ರಣಂಯೋಪನತಃ ಕುರೂತ್ತಮೋ ವಿರಾಟರಾಜಾನಮುವಾಚ ಪಾರ್ಥಿವಂ ॥ 5 ॥ 4-12-5 (28624)
ತವಾಗತೋಽಹಂ ಪುರಮದ್ಯ ಭೂಪತೇ ಜಿಜೀವಿಷುರ್ವೇತನಭೋಜನಾರ್ಥಿಕಃ।
ತವಾಶ್ವಬಂಧಃ ಸುಭೃತೋ ಭವಾಂಯಹಂ ಕುರುಷ್ವ ಮಾಮಶ್ವಪತಿಂ ಯದೀಚ್ಛಸಿ ॥ 6 ॥ 4-12-6 (28625)
ವಿರಾಟ ಉವಾಚ। 4-12-7x (3032)
ದದಾನಿ ಯಾನಾನಿ ಧನಾನಿ ವೇತನಂ ನ ಚಾಶ್ವಸೂತೋ ಭವಿತುಂ ತ್ವಮರ್ಹಸಿ।
ಕುತೋಸಿ ಕಸ್ಯಾಮಿ ಕಥಂ ತ್ವಮಾಗತೋ ಬ್ರವೀಹಿ ಶಿಲ್ಪಂ ತವ ವಿದ್ಯತೇ ಚ ಯತ್ ॥ 7 ॥ 4-12-7 (28626)
ನಕುಲ ಉವಾಚ। 4-12-8x (3033)
ಪಂಚಾನಾಂ ಪಾಂಡುಪುತ್ರಾಣಾಂ ಜ್ಯೇಷ್ಠೋ ರಾಜಾ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ತೇನಾಹಮಶ್ವೇಷು ಪುರಾ ಪ್ರಕೃತಃ ಶತ್ರುಕರ್ಶನ ॥ 8 ॥ 4-12-8 (28627)
ಅಶ್ವಾನಾಂ ಪ್ರಕೃತಿಂ ವೇದ್ಮಿ ವಿನಯಂ ಚಾಪಿ ಸರ್ವಶಃ ।
ದುಷ್ಟಾನಾಂ ಪ್ರತಿಪತ್ತಿಂ ಚ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಚೈವ ಚಿಕಿತ್ಸಿತಂ ॥ 9 ॥ 4-12-9 (28628)
ನ ಕಾತರಂ ಸ್ಯಾನ್ಮಮ ವಾಜಿವಾಹನಂ ನ ಮೇಽಸ್ತಿ ದುಷ್ಟಾ ಬಡವಾ ಕುತೋ ಹಯಃ।
ಜಾನಂಸ್ತು ಮಾಮಾಹ ಸ ಚಾಪಿ ಪಾಂಡವೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೋ ಗ್ರಂಥಿಕಮೇವ ನಾಮತಃ ॥ 10 ॥ 4-12-10 (28629)
ಮಾತಲಿರಿವ ದೇವಪತೇರ್ದಶರಥನೃಪತೇಃ ಸುಮತ್ರ ಇವ ಯಂತಾ।
ಸುಮಹ ಇವ ಜಾಮದಗ್ರೇಸ್ತಥೈವ ತವ ಶಿಕ್ಷಯಾಂಯಶ್ವಾನ್ ॥ 11 ॥ 4-12-11 (28630)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸ್ಯ ರಾಜೇಂದ್ರ ನರರಾಜಸ್ಯ ಶಾಸನಾತ್।
ಶತಸಾಹಸ್ರಕೋಟೀನಾಮಶ್ವಾನಾಮಸ್ಮಿ ರಕ್ಷಿತಾ ॥ 12 ॥ 4-12-12 (28631)
ವಿರಾಟ ಉವಾಚ। 4-12-13x (3034)
ಯದಸ್ತಿ ಕಿಂಚಿನ್ಮಮ ವಾಜಿವಾಹನಂ ತದಸ್ತು ಸರ್ವಂ ತ್ವದಧೀನಮದ್ಯ ವೈ।
ಯೇ ಚಾಪಿ ಕೇಚಿನ್ಮಮ ವಾಜಿಯೋಧಾಸ್ತ್ವದಾಶ್ರಯಾಃ ಸಾರಥಯಶ್ಚ ಸಂತು ಮೇ ॥ 13 ॥ 4-12-13 (28632)
ಇದಂ ತವೇಷ್ಟಂ ವಿಹಿತಂ ಸುರೋಪಮ ...ಹಿ ಯತ್ತೇ ಪ್ರಸಮೀಕ್ಷಿತಂ ವರಂ।
...ಽನುರೂಪಂ ಹಯಕರ್ಮ ದೃಶ್ಯತೇ ವಿಭಾತಿ ರಾಜೇವ ನ ಕರ್ಮ ವಾಜಿನಾಂ ॥ 14 ॥ 4-12-14 (28633)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸ್ಯೈವ ಹಿ ದರ್ಶನೇನ ಮೇ ಸಮಂ ತವೇದಂ ಪ್ರಿಯದರ್ಶ ದರ್ಶನಂ ।
ಕಥಂ ನು ಭೃತ್ಯೈಃ ಸ ವಿನಾಕೃತೋ ವನೇ ಚರತ್ಯನಿಂದ್ಯೋ ರಮತೇ ಚ ಪಾಂಡವಃ ॥ 15 ॥ 4-12-15 (28634)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ । 4-12-16x (3035)
ತಥಾ ಸ ಗಂಧರ್ವವರೋಪಮೋ ಯುವಾ ವಿರಾಟರಾಜ್ಞಾ ಮುದಿತೇನ ಪೂಜಿತಃ।
ನ ಚೈವಮನ್ಯೇಽಪಿ ವಿದುಃ ಕಥಂಚನ ಪ್ರಿಯಾಭಿರಾಮಂ ವಿಚರಂತಮಂತರಾ ॥ 16 ॥ ॥ 4-12-16 (28635)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಪಾಂಡವಪ್ರವೇಶಪರ್ವಣಿ ದ್ವಾದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 12 ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 013
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.13. ಅಧ್ಯಾಯಃ 013
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಸಹದೇವೇನ ಗೋಪಾಲವೇಷಧಾರಣೇನ ವಿರಾಟಂಪ್ರತಿ ಗಮನಂ ॥ 1 ॥ ವಿರಾಟೇನ ಸಹದೇವಸ್ಯ ಗೋಪಾಲನೇ ನಿಯೋಜನಂ ॥ 2 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-13-0 (28636)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-13-0x (3036)
ಅಥಾಪರೋಽದೃಶ್ಯತ ವೈ ಶಶೀ ಯಥಾ ಹುತೋ ಹವಿರ್ಭಿರ್ಹಿ ಯಥಾಽಧ್ವರೇ ಶಿಖೀ।
ತಥಾ ಸಮಾಲಕ್ಷ್ಯತ ಚಾರುದರ್ಶನಃ ಪ್ರಕಾಶಯನ್ಸೂರ್ಯ ಇವಾಚಿರೋದಿತಃ ॥ 1 ॥ 4-13-1 (28637)
ತಮಾವ್ರಜಂತಂ ಸಹದೇವಮಗ್ರಣೀರ್ನೃಪೋ ವಿರಾಟೋ ನಚಿರಾತ್ಸಮೈಕ್ಷತ।
ಪ್ರೈಕ್ಷಂತ ತಂ ತತ್ರ ಪೃಥಕ್ಸಮಾಗತಾಃ ಸಭಾಗತಾಃ ಸರ್ವಮನೋಹರಪ್ರಭಂ।
ಯುವಾನಮಾಯಾಂತಮಮಿತ್ರಕರ್ಶನಂ ಪ್ರಮುಕ್ತಮಭ್ರಾದಿವ ಚಂದ್ರಮಂಡಲಂ ॥ 2 ॥ 4-13-2 (28638)
ಯಷ್ಟ್ಯಾ ಪ್ರಮಾಣಾನ್ವಿತಯಾ ಸುದರ್ಶನಂ ದಾಮಾನಿ ಪಾಶಂ ಚ ನಿಬದ್ಧ್ಯ ಪೃಷ್ಠತಃ।
ಮೌರ್ವೀ ಚ ತಂತ್ರೀಂ ಮಹತೀಂ ಸುಸಂಹಿತಾಂ ಬಾಲೈಶ್ಚ ತಾರೈರ್ಬಹುಭಿಃ ಸಮಾವೃತಾಂ ॥ 3 ॥ 4-13-3 (28639)
ಸ ಚಾಪಿ ರಾಜಾನಮುವಾಚ ವೀರ್ಯವಾನ್ಕುರುಷ್ವ ಮಾಂ ಪಾರ್ಥಿವ ಗೋಷ್ವವಸ್ಥಿತಂ।
ಮಯಾ ಹಿ ಗುಪ್ತಾಃ ಪಶವೋ ಭವಂತು ತೇ ಪ್ರಸನ್ನನಿದ್ರಾಃ ಪ್ರಭವೋಸ್ಮಿ ವಲ್ಲವಃ ॥ 4 ॥ 4-13-4 (28640)
ನ ಶ್ವಾಪದೇಭ್ಯೋ ನ ಚ ರೋಗತೋ ಭಯಂ ನ ಚಾಪಿ ದಾವಾನ್ನ ಚ ತಸ್ಕರಾದ್ಭಯಂ।
ಪಯಃಪ್ರಭೂತಾ ಬಹುಲಾ ನಿರಾಮಯಾ ಭವಂತಿ ಗಾವಃ ಸುಭೃತಾ ನರಾಧಿಪ ॥ 5 ॥ 4-13-5 (28641)
ನಿಶಂಯ ರಾಜಾ ಸಹದೇವಭಾಷಿತಂ ನಿರೀಕ್ಷ್ಯ ಮಾದ್ರೀಸುತಮಭ್ಯನಂದತ್।
ಉವಾಚ ಹೃಷ್ಟೋ ಮುದಿತೇನ ಚೇತಸಾ ನ ಬಲ್ಲವತ್ವಂ ತ್ವಯಿ ವೀರ ಲಕ್ಷಯೇ ॥ 6 । 4-13-6 (28642)
ಧೈರ್ಯಾದ್ವಪುಃ ಕ್ಷಾತ್ರಮಿವೇಹ ತೇ ದೃಢಂ ಪ್ರಕಾಶತೇ ಕೌರವವಂಶಜಸ್ಯ ವಾ।
ನಾಪಂಡಿತೇಯಂ ತವ ದೃಶ್ಯತೇ ತನುರ್ಭವೇಹ ರಾಜ್ಯೇ ಮಮ ಮಂತ್ರಧರ್ಮಭೃತ್ ॥ 7 ॥ 4-13-7 (28643)
ಪ್ರಶಾಧಿ ಮತ್ಸ್ಯಾನ್ಸಹರಾಜಕಾನಿಮಾನ್ಬೃಹಸ್ಪತಿಃ ಶತ್ರುಯುತಾನಿವಾಮರಾನ್।
ಬಲಂ ಚ ಮೇ ರಕ್ಷ ಸುವೇಷ ಸರ್ವಶೋ ಗೃಹಾಣ ಖಂಗಂ ಪ್ರತಿರೂಪಮಾತ್ಮಃ ॥ 8 ॥ 4-13-8 (28644)
ಅನೀಕಕರ್ಣಾಗ್ರಧರೋ ಬಲಸ್ಯ ಮೇ ಪ್ರಭುರ್ಭವಾನಸ್ತು ಗೃಹಾಣ ಕಾರ್ಮುಕಂ ॥ 9 । 4-13-9 (28645)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-13-10x (3037)
ವಿರಾಟರಾಜ್ಞಾಽಭಿಹಿತಃ ಕುರೂತ್ತಮಃ ಪ್ರಶಸ್ಯ ರಾಜಾನಮಭಿಪ್ರಣಂಯ ಚ।
ಉವಾಚ ಮತ್ಸ್ಯಪ್ರವರಂ ಮಹಾಪತಿಃ ಶೃಣುಷ್ವ ರಾಜನ್ಮಮ ವಾಕ್ಯಮುತ್ತಮಂ ॥ 10 ॥ 4-13-10 (28646)
ಬಾಲೋ ಹ್ಯಹಂ ಜಾತಿವಿಶೇಷದೂಷಿತಃ ಕುತೋಽದ್ಯ ಮೇ ನೀತಿಷು ಯುಕ್ತಮಂತ್ರತಾ ।
ಸ್ವಕರ್ಮತುಷ್ಟಾಶ್ಚ ವಯಂ ನರಾಧಿಪ ಪ್ರಶಾಧಿ ಮಾಂ ಗೋಪರಿರಕ್ಷಣೇಽನಘ ॥ 11 ॥ 4-13-11 (28647)
ವೈಶ್ಯೋಸ್ಮಿ ನಾಂನಾಽಹಮರಿಷ್ಟನೇಮಿರ್ಗೋಸಂಖ್ಯ ಆಸಂ ಕುರುಪುಂಗವಾನಾಂ ।
ವಸ್ತುಂ ತ್ವಯೀಚ್ಛಾಮಿ ವಿಶಾಂವರಿಷ್ಠ ತಾನ್ರಾಜಸಿಂಹಾನ್ನ ಹಿ ವೇದ್ಮಿ ಪಾರ್ಥಾನ್ ॥ 12 ॥ 4-13-12 (28648)
ನ ಜೀವಿತುಂ ಶಕ್ಯಮತೋಽನ್ಯಕರ್ಮಣಾ ನ ಚ ತ್ವದನ್ಯೋ ಮಮ ರೋಚತೇ ವಿಭೋ ॥ 13 ॥ 4-13-13 (28649)
ವಿರಾಟ ಉವಾಚ। 4-13-14x (3038)
ತ್ವಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ವಾ ಯದಿ ವಾಽಪಿ ಭೂಮಿಪಃ ಸಮುದ್ರನೇಮೀಶ್ವರರೂಪವಾನಸಿ।
ಆಚಕ್ಷ್ವ ತತ್ವಂ ತ್ವಮಮಿತ್ರಕರ್ಶನ ನ ಬಲ್ಲವತ್ವಂ ತ್ವಯಿ ವಿದ್ಯತೇ ಸಮಂ ॥ 14 ॥ 4-13-14 (28650)
ಕಸ್ಯಾಮಿ ರಾಜ್ಞೋ ವಿಷಯಾದಿಹಾಗತಃ ಕಿಂ ಚಾಪಿ ಶಿಲ್ಪಂ ತವ ವಿದ್ಯತೇ ಕೃತಂ।
ಕಥಂ ತ್ವಮಸ್ಮಾಸು ನಿವತ್ಸ್ಯಸೇ ಸದಾ ವದಸ್ವ ಕಿಂ ಚಾಪಿ ತವೇಹ ವೇತನಂ ॥ 15 ॥ 4-13-15 (28651)
ಸಹದೇವ ಉವಾಚ। 4-13-16x (3039)
ಪಂಚಾನಾಂ ಪಾಂಡುಪುತ್ರಾಣಾಂ ಜ್ಯೇಷ್ಠೋ ರಾಜಾ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ತಸ್ಯಾಷ್ಟೌ ಶತಸಾಹಸ್ರಂ ಗವಾಂ ವರ್ಗಾಃ ಶತಂಶತಂ ॥ 16 ॥ 4-13-16 (28652)
ಅಪರೇ ದಶಸಾಹಸ್ರಾ ದ್ವಿಸ್ತಾವಂತಸ್ತಥಾ ಪರೇ।
ತೇಷಾಂ ಗೋಸಂಖ್ಯ ಆಸಂ ವೈ ತಂತ್ರೀಪಾಲೇತಿ ಮಾಂ ವಿದುಃ ॥ 17 ॥ 4-13-17 (28653)
ಭೂತಂ ಭವ್ಯಂ ಭವಿಷ್ಯಚ್ಚ ಯಚ್ಚಾನ್ಯದ್ಗೋಗತಂ ಕ್ವಚಿತ್।
ನ ಮೇಽಸ್ತ್ಯವಿದಿತಂ ಕಿಂಚಿತ್ಸಮಂತಾದ್ದಶಯೋಜನಂ ॥ 18 ॥ 4-13-18 (28654)
ಗುಣಾಃ ಸುವಿದಿತಾ ಹ್ಯಾಸನ್ಮಯಾ ತಸ್ಯ ಮಹಾತ್ಮನಃ।
ಆಸೀಚ್ಚ ಸ ಮಯಾ ತುಷ್ಟಃ ಕುರುರಾಜೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ॥ 19 ॥ 4-13-19 (28655)
ಅನೇನ ಗಣಿತಾ ಗಾವೋ ದುರ್ವಿಜ್ಞೇಯಾ ಮಹತ್ತರಾಃ।
ಬಹುಕ್ಷೀರತರಾಸ್ತಾ ವೈ ಬಹ್ವ್ಯಃ ಸತ್ಯಃ ಸಪುತ್ರಿಕಾಃ ॥ 20 ॥ 4-13-20 (28656)
ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ಚ ಗಾವೋ ಬಹುಲಾ ಭವಂತಿ ನ ತಾಸು ರೋಗೋ ಭವತೀಹ ಕಶ್ಚಿತ್।
ತೈಸ್ತೈರುಪಯೈರ್ವಿದಿತಂ ಮಯೈತದೇತಾನಿ ಶಿಲ್ಪಾನಿ ಮಯಿ ಸ್ಥಿತಾನಿ ॥ 21 ॥ 4-13-21 (28657)
ಋಷಭಾನಪಿ ಜಾನಾಮಿ ರಾಜನ್ಪೂಜಿತಲಕ್ಷಣಾನ್।
ಯೇಷಾಂ ಮೂತ್ರಮುಪಾಘ್ರಾಯ ವಂಧ್ಯಾ ಅಪಿ ಪ್ರಸೂಯತೇ ॥ 22 ॥ 4-13-22 (28658)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-13-23x (3040)
ಮತ್ಸ್ಯಾಧಿಪೋ ಹರ್ಷಕಲೇನ ಚೇತಸಾ ಮಾದ್ರೀಸುತಂ ಪಾಂಡವಮಭ್ಯಭಾಷತ।
ನೈವಾನುಮನ್ಯೇ ತವ ಕರ್ಮ ಕುತ್ಸಿತಂ ಮಹೀಂ ಸಮಗ್ರಾಮಭಿಪಾತುಮರ್ಹಸಿ ॥ 23 ॥ 4-13-23 (28659)
ಅಥ ತ್ವಿದಾನೀಂ ತವ ರೋಚತೇ ವಿಭೋ ಯಥೇಷ್ಟತೋ ಗವ್ಯಮವೇಕ್ಷ ಮಾಮಕಂ।
ತ್ವದರ್ಪಣಾ ಮೇ ಪಶವೋ ಭವಂತು ವೈ ಪಶೂನ್ಸಪಾಲಾನ್ಭವತೇ ದದಾಂಯಹಂ ॥ 24 ॥ 4-13-24 (28660)
ಶತಂ ಸಹಸ್ರಾಣಿ ಗವಾಂ ಹಿ ಸಂತಿ ವರ್ಣಸ್ಯವರ್ಣಸ್ಯ ಪೃಥಗ್ಗಣಾನಾಂ।
ದದಾಮಿ ತೇಽಹಂ ವರಮೀಪ್ಸಿತಂ ಚ ಯತ್ತ್ವದರ್ಪಣಾ ಮೇ ಪಶವೋ ಭವಂತ್ವಿತಿ ॥ 25 ॥ 4-13-25 (28661)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-13-26x (3041)
ಏವಂ ವಿರಾಟೇನ ಸಮೇತ್ಯ ಪಾಂಡವೋ ಲಬ್ಧ್ವಾ ಚ ಗೋಬಲ್ಲವತಾಂ ಯಥೇಷ್ಟತಃ।
ಅಜ್ಞಾತಚರ್ಯಾಮವಸನ್ಮಹಾತ್ಮಾ ಯಥಾ ರವಿಶ್ಚಾಸ್ತಗಿರಿಂ ಪ್ರವಿಷ್ಟಃ ॥ 26 ॥ 4-13-26 (28662)
ಏವಂ ವಿರಾಟೇ ನ್ಯವಸಂಶ್ಚ ಪಾಂಡವಾ ಯಥಾ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾಭಿರಮೋಘವಿಕ್ರಮಾಃ ।
ಅಬುದ್ಧಚರ್ಯಾಂ ಚರಿತುಂ ಯಥಾತಥಂ ಸಮುದ್ರನೇಮೀಮಭಿಶಾಸ್ತುಮುದ್ಯತಾಃ ॥ 27 ॥ ॥ 4-13-27 (28663)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಪಾಂಡವಪ್ರವೇಶಪರ್ವಣಿ ತ್ರಯೋದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 13 ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 014
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.14. ಅಧ್ಯಾಯಃ 014
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ದ್ರೌಪದ್ಯಾ ಸೈರಂಧ್ರೀವೇಷಧಾರಣೇನ ಸುದೇಷ್ಣಾಗೃಹೇ ನಿವಾಸಃ ॥ 1 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-14-0 (28664)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ । 4-14-0x (3042)
ತತಃ ಕೃಷ್ಣಾ ಸುಕೇಶೀ ಸಾ ದರ್ಶನೀಯಾ ಶುಚಿಸ್ಮಿತಾ।
ವೇಣೀಕೇಶಾನ್ಸಮುತ್ಕ್ಷಿಪ್ಯ ಪೀನವೃತ್ತಕುಚಾ ಶುಭಾ ।
ಜುಗೂಹೇ ದಕ್ಷಿಣೇ ಪಾರ್ಶ್ವೇ ಮೃದೂನಸಿತಲೋಚನಾ ॥ 1 ॥ 4-14-1 (28665)
ವಾಸಶ್ಚ ಪರಿಧಾಯೈಕಂ ಕೃಷ್ಣಾ ಸುಮಲಿನಂ ಮಹತ್।
ಕೃತ್ವಾ ವೇಷಂ ಚ ಸೈರಂಧ್ರ್ಯಾಃ ಕೃಷ್ಣಾ ವ್ಯಚರದಾರ್ತವತ್ ॥ 2 ॥ 4-14-2 (28666)
ಪ್ರವಿಷ್ಟಾ ನಗರಂ ಭೀರೂಃ ಸೈರಂಧ್ರೀವೇಷಸಂಯುತಾ।
ತಾಂ ನರಾಃ ಪರಿಧಾವಂತಃ ಸ್ತ್ರಿಯಶ್ಚ ಸಮುಪಾದ್ರವನ್ ॥ 3 ॥ 4-14-3 (28667)
ಅಪೃಚ್ಛಂಸ್ತೇ ಚ ತಾಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಕಾ ತ್ವಂ ಕಿಂ ಚ ಚಿಕೀರ್ಷಸಿ।
ಸಾ ತಾನುವಾಚ ರಾಜೇಂದ್ರ ಸೈರಂಧ್ರ್ಯಹಮುಪಾಗತಾ।
ಕರ್ಮ ಚೇಚ್ಛಾಮಿ ವೈ ಕರ್ತುಂ ತಸ್ಯ ಯಾ ಮಾಂ ಭರಿಷ್ಯತಿ ॥ 4 ॥ 4-14-4 (28668)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-14-5x (3043)
ತಸ್ಯಾ ರೂಪೇಣ ವೇಷೇಣ ಶ್ಲಕ್ಷ್ಣಯಾ ಚ ಗಿರಾ ತಥಾ।
ನ ಶ್ರದ್ದಧಾನಾಸ್ತಾಂ ದೇವೀಮನ್ನಹೇತೋರುಪಸ್ಥಿತಾಂ ॥ 5 ॥ 4-14-5 (28669)
ವಿರಾಟಸ್ಯ ತು ಕೈಕೇಯೀ ಭಾರ್ಯಾ ಪರಮಸಂಮತಾ।
ಆಲೋಕಯಂತೀ ದದೃಶೇ ಪ್ರಾಸಾದಾದ್ದ್ರುಪದಾತ್ಮಜಾಂ ॥ 6 ॥ 4-14-6 (28670)
ಸಾ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯ ತಥಾರೂಪಾಮನಾಥಾಮೇಕವಾಸಸಂ।
ಸ್ತ್ರೀಭಿಶ್ಚ ಪುರುಷೈಶ್ಚಾಪಿ ಸರ್ವತಃ ಪರಿವಾರಿತಾಂ ॥ 7 ॥ 4-14-7 (28671)
ವಿರಾಟಭಾರ್ಯಾ ತಾಂ ದೇವೀ ಕಾರುಣ್ಯಾಜ್ಜಾತಸಂಭ್ರಮಾ।
ಅಪ್ರೇಷಯತ್ಸಮೀಪಸ್ಥಾಃ ಸ್ತ್ರಿಯೋ ವೃದ್ಧಾಶ್ಚ ತತ್ಪರಾಃ ॥ 8 ॥ 4-14-8 (28672)
ಅಪನೀಯ ತತಃ ಸರ್ವಾ ಆನಯಧ್ವಮಿಹೈವ ತಾಂ।
ಯದಾ ದೃಷ್ಟಾ ಮಯಾ ಸಾಧ್ವೀ ಕಂಪತೇ ಮೇ ಮನಸ್ತದಾ।
ತಸ್ಮಾಚ್ಛೀಘ್ರಮಿಹಾನಾಯ ದರ್ಶಯಧ್ವಂ ಯದೀಚ್ಛಥ ॥ 9 ॥ 4-14-9 (28673)
ತಾಸ್ತಥೋಕ್ತಾ ಉಪಾಗಂಯ ದ್ರೌಪದೀಂ ಪರಿಸಂಗತಾಃ।
ಆನೀಯ ಸರ್ವಥಾ ತ್ವೇನಾಮಬ್ರುವನ್ಮಧುರಾಕ್ಷರಂ ॥ 10 ॥ 4-14-10 (28674)
ಭದ್ರೇ ತ್ವಾಂ ದ್ರಷ್ಟುಮಿಚ್ಛಂತೀ ಸುದೇಷ್ಣಾ ಹರ್ಂಯಭೂತಲೇ।
ತ್ವದರ್ಥಂ ಪ್ರೈಷಯಚ್ಚಾಸ್ಮಾಂದ್ರಷ್ಟುಂ ತಾಂ ತ್ವಂ ಯದೀಚ್ಛಸಿ।
ಆಯಾಹ್ಯಸ್ಮಾಭಿರೇವಾದ್ಯ ರಕ್ಷ್ಯಮಾಣಾ ಯಥೇಷ್ಟತಃ ॥ 11 ॥ 4-14-11 (28675)
ತಚ್ಛ್ರುತ್ವಾ ದ್ರೌಪದೀ ತಾಸಾಂ ವಚನಂ ವಾಕ್ಯಕೋವಿದಾ।
ಈಪ್ಸಿತರ್ಥಾತಿಲಾಭೇನ ಹೃಷ್ಟಾಽಽಯಾತಾ ಗೃಹೋತ್ತಮಂ ॥ 12 ॥ 4-14-12 (28676)
ರಾಜವೇಶ್ಮ ಹ್ಯುಪಾಕ್ರಂಯ ಯತ್ರಾಗ್ರ್ಯಮಹಿಷೀ ಸ್ಥಿತಾ।
ಸುದೇಷ್ಣಾಮಗಮತ್ಕೃಷ್ಣಾ ರಾಜಭಾರ್ಯಾಂ ಯಶಸ್ವಿನೀಂ ॥ 13 ॥ 4-14-13 (28677)
ಕೃಷ್ಣಾನ್ಕೇಶಾನ್ಮೃದೂಂದೀರ್ಘಾನ್ಸಮುದ್ಗ್ರಥ್ಯಾಸಿತೇಕ್ಷಣಾ।
ಕುಂಚಿತಾಗ್ರಾಂಸ್ತು ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಗ್ರಾಂದರ್ಶನೀಯಾನ್ನಿಬಧ್ಯ ಚ।
ಜುಗೂಹೇ ದಕ್ಷಿಣೇ ಪಾರ್ಶ್ವೇ ಮೃದೂನಾಯತಲೋಚನಾ ॥ 14 ॥ 4-14-14 (28678)
ಸಾ ಪ್ರವಿಶ್ಯ ವಿರಾಟಸ್ಯ ದ್ರೌಪದ್ಯಂತಃಪುರಂ ಶುಭಾ।
ಹ್ರೀನಿಷೇವಾನ್ವಿತಾ ಬಾಲಾ ಕಂಪಮಾನಾ ಲತೇವ ಸಾ ॥ 15 ॥ 4-14-15 (28679)
ಅಭಿಗಂಯ ಚ ಸುಶ್ರೋಣೀ ಸರ್ವಲಕ್ಷಣಸಂಯುತಾ।
ದದರ್ಶಾವಸ್ಥಿತಾಂ ಹೈಮೇ ಪೀಠೇ ರತ್ನಪರಿಚ್ಛದೇ ॥ 16 ॥ 4-14-16 (28680)
ರಕ್ತಸೂಕ್ಷ್ಮಾಂಬರಧರಾಂ ಮೇಘೇ ಸೌದಾಮಿನೀಮಿವ ।
ನಾನಾವರ್ಣವಿಚಿತ್ರಾಂ ಚ ಸರ್ವಾಭರಣಭೂಷಿತಾಂ ॥ 17 ॥ 4-14-17 (28681)
ಸುಭ್ರೂಂ ಸುಕೇಶೀಂ ಸುಶ್ರೋಣೀಂ ಕುಬ್ಜವಾಮನಮಧ್ಯಗಾಂ।
ಬಹುಪುಷ್ಪೋಪಕೀರ್ಣಾಯಾಂ ಭೂಂಯಾಂ ವೇದಿಮಿವಾಧ್ವರೇ ॥ 18 ॥ 4-14-18 (28682)
ಸುದೇಷ್ಣಾಂ ರಾಜಮಹಿಷೀಂ ಸರ್ವಾಲಂಕಾರಭೂಷಿತಾಂ।
ಶ್ರೀಮತೀಂ ರಾಜಪುತ್ರೀಣಾಂ ಶತೇನ ಪರಿವಾರಿತಾಂ ॥ 19 ॥ 4-14-19 (28683)
ತಾಃ ಸರ್ವಾ ದ್ರೌಪದೀಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಸಂತಪ್ತಾಃ ಪರಮಾಂಗನಾಃ ।
ಪರಿತಶ್ಚೋಪತಸ್ಥುಸ್ತಾಃ ಸಹಸೋತ್ಥಾಯ ಚಾಸನಾತ್ ॥ 20 ॥ 4-14-20 (28684)
ನಿರೀಕ್ಷಮಾಣಾಃ ಸರ್ವಾಸ್ತಾಃ ಶಚೀಂ ದೇವೀಮಿವಾಗತಾಂ।
ಗೂಢಗುಲ್ಫಾಂ ವರಾರೋಹಾಂ ಕೃಷ್ಣಾಂ ತಾಂರಾಯತೇಕ್ಷಣಾಂ।
ಅತಿಸರ್ವಾನವದ್ಯಾಂಗೀಂ ನತಗಾತ್ರೀಂ ಸುಮಧ್ಯಮಾಂ ॥ 21 ॥ 4-14-21 (28685)
ನ ಹ್ರಸ್ವಾಂ ನಾತಿಮಹತೀಂ ಜಾತಾಂ ಬಹುತೃಣೇ ವನೇ।
ಋಶ್ಯರೋಹೀಮಿವಾನಿಂದ್ಯಾಂ ಸುಕೇಶೀಂ ಮೃಗಲೋಚನಾಂ ॥ 22 ॥ 4-14-22 (28686)
ತಾಂ ಮೃಗೀಮಿವ ವಿತ್ರಸ್ತಾಂ ಯೂಥಭ್ರಷ್ಟಾಮಿವ ದ್ವಿಪಾಂ।
ಲಕ್ಷ್ಮೀಮಿವ ವಿಶಾಲಾಕ್ಷೀಂ ವಿದ್ಯಾಮಿವ ಯಶಸ್ವಿನೀಂ ॥ 23 ॥ 4-14-23 (28687)
ರೋಹಿಣೀಮಿವ ತಾರಾಣಾಂ ದೀಪ್ತಾಮಗ್ನಿಶಿಖಾಮಿವ।
ಪಾರ್ವತೀಮಿವ ರುದ್ರಾಣೀಂ ವೇಲಾಮಿವ ಮಹೋದಧೇಃ ॥ 24 ॥ 4-14-24 (28688)
ಸುಲಭಾಮಿವ ನಾಗೀನಾಂ ಮೃಗೀಣಾಮಿವ ಕಿನ್ನರೀಂ।
ಗಂಗಾಮಿವ ವಿಶುದ್ಧಾಂಗೀಂ ಶಾರದೀಮಿವ ಶರ್ವರೀಂ ॥ 25 ॥ 4-14-25 (28689)
ತಾಮಚಿಂತ್ಯತಮಾಂ ಲೋಕೇ ಇಲಾಮಿವ ಯಶಸ್ವಿನೀಂ ।
ಸಾವಿತ್ರೀಮಿವ ದುರ್ಧಷಾಂ ಬ್ರಾಹ್ಂಯಾ ಲಕ್ಷ್ಂಯಾ ಸಮನ್ವಿತಾಂ ॥ 26 ॥ 4-14-26 (28690)
ಸೀತಾಮಿವ ಸತೀಂ ಶುದ್ಧಾಮರುಂಧತೀಮಿವ ಪ್ರಿಯಾಂ ।
ಸುದೇಷ್ಣಾ ಪರ್ಯಪೃಚ್ಛತ್ತಾಂ ವಿಸ್ಮಯೋತ್ಫುಲ್ಲಲೋಚನಾ ॥ 27 ॥ 4-14-27 (28691)
ಕಾ ತ್ವಂ ಸರ್ವಾನವದ್ಯಾಂಗಿ ಕುತೋಸಿ ತ್ವಮಿಹಾಗತಾ।
ಕಸ್ಯ ವಾ ತ್ವಂ ವಿಶಾಲಾಕ್ಷಿ ಕಿಂ ವಾ ತೇ ಕರವಾಣ್ಯಹಂ ॥ 28 ॥ 4-14-28 (28692)
ಗೂಢಗುಲ್ಫಾ ಸಮಾನೋರೂಸ್ತ್ರಿಗಂಭೀರಾ ಷಡುನ್ನತಾ।
ಸ್ನಿಗ್ಧಾ ಪಂಚಸು ರಕ್ತೇಷು ಹಂಸಗದ್ಗದಭಾಷಿಣೀ ॥ 29 ॥ 4-14-29 (28693)
ಶುಕೇಶೀ ಸುಸ್ವರಾ ಶ್ಯಾಮಾ ಪೀನಶ್ರೋಣೀಪಯೋಧರಾ।
ಅರಾಲಪಕ್ಷ್ಮನಯನಾ ಬಿಂಬೋಷ್ಠೀ ತನುಮಧ್ಯಮಾ ॥ 30 ॥ 4-14-30 (28694)
ಕಂಬುಗ್ರೀವಾ ಗೂಢಸಿರಾ ಪೂರ್ಣಚಂದ್ರನಿಭಾನನಾ ।
ದಾನವೀ ಕಿನ್ನರೀ ವಾ ತ್ವಂ ಗಂಧರ್ವೀ ವನದೇವತಾ ॥ 31 ॥ 4-14-31 (28695)
ಅಪ್ಸರಾ ವಾಽಸಿ ನಾಗೀ ವಾ ತಾರಾ ವಾ ತ್ವಂ ವಿಲಾಸಿನೀ ।
ಅಲಂಬುಸಾ ಮಿಶ್ರಕೇಶೀ ಪುಂಡರೀಕಾಽಥ ಮಾಲಿನೀ ॥ 32 ॥ 4-14-32 (28696)
ತೇನತೇನೈವ ಸಂಪನ್ನಾ ಕಾಶ್ಮೀರೀವ ತುರಂಗಮಾ।
ಇಂದ್ರಾಣೀ ತ್ವಥ ರುದ್ರಾಣೀ ಸ್ವಧಾ ವಾಽಪ್ಯಥವಾ ರತಿಃ ॥ 33 ॥ 4-14-33 (28697)
ದೇವಿ ದೇವೇಷು ವಿಖ್ಯಾತಾ ಬ್ರೂಹಿ ಕಾ ತ್ವಮಿಹಾಗತಾ।
ತವ ಹ್ಯನುಪಮಂ ರೂಪಂ ಭೂಷಣೈರಪಿ ವರ್ಜಿತಂ ॥ 34 ॥ 4-14-34 (28698)
ತ್ವಾಂ ಸೃಷ್ಟ್ವೋಪರತಂ ಮನ್ಯೇ ಲೋಕಕರ್ತಾರಮೀಶ್ವರಂ।
ನ ತೃಪ್ಯಂತಿ ಸ್ತ್ರಿಯೋ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಕಾ ನ ಪುಂಸಾಂ ರತಿರ್ಭವೇತ್ ॥ 35 ॥ 4-14-35 (28699)
ಪ್ರವಾಲಪುಷ್ಪಸ್ತಬಕೈರಾಚಿತಾ ವನದೇವತಾಃ।
ತ್ವಾಮೇವ ಹಿ ನಿರೀಕ್ಷಂತೇ ವಿಸ್ಮಿತಾ ರೂಪಸಂಪದಾ ॥ 36 ॥ 4-14-36 (28700)
ಅಂತಃಪುರಗತಾ ನಾರ್ಯೋ ಮೃಗಾಃ ಪಕ್ಷಿಗಣಾ ನರಾಃ।
ಸರ್ವೇ ತ್ವಾಮೇವ ಕಲ್ಯಾಣಿ ನಿರೀಕ್ಷಂತೇ ಸುವಿಸ್ಮಿತಾಃ ॥ 37 ॥ 4-14-37 (28701)
ನ ತ್ವಾದೃಶೀ ಕಾಚನ ಮೇ ತ್ರಿಷು ಲೋಕೇಷು ಸುಂದರೀ।
ದೃಷ್ಟಪೂರ್ವಾ ಶ್ರುತಾ ವಾಽಪಿ ಚಕ್ಷುಪಾ ವಿದ್ಯತೇ ಶುಭಾ ॥ 38 ॥ 4-14-38 (28702)
ದ್ರೌಪದ್ಯುವಾಚ। 4-14-39x (3044)
ನಾಸ್ತಿ ದೇವೀ ನ ಗಂಧರ್ವೀ ನ ಯಕ್ಷೀ ನ ಚ ಕಿನ್ನರೀ।
ಸೈರಂಧ್ರೀ ನಾಮ ಮೇ ಜಾತಿರ್ವನ್ಯಮೂಲಫಲಾಶನಾ ॥ 39 ॥ 4-14-39 (28703)
ಪತೀನಾಂ ಪ್ರೇಕ್ಷಮಾಣಾನಾಂ ಕಸ್ಮಿಂಶ್ಚಿತ್ಕಾರಣಾಂತರೇ।
ಕೇಶಪಾಶೇ ಪರಾಮೃಷ್ಟಾ ಸಾಽಹಂ ತ್ರಸ್ತಾ ವನಂ ಗತಾ ॥ 40 ॥ 4-14-40 (28704)
ತತ್ರ ದ್ವಾದಶವರ್ಷಾಣಿ ವನ್ಯಮೂಲಫಲಾಶನಾ।
ಚರಾಂಯನಿಲಯಾ ಸುಭ್ರೂಃ ಸಾ ತವಾಂತಿಕಮಾಗತಾ ॥ 41 ॥ 4-14-41 (28705)
ಜಾನಾಮಿ ಕೇಶಾನ್ಗ್ರಥಿತುಂ ವಿಚಿತ್ರಾನ್ಗ್ರಥಿತುಂ ಮಣೀನ್।
ಮಲ್ಲಿಕೋತ್ಪಲಪದ್ಮಾನಾಂ ಜಾನಾಮಿ ಗ್ರಥಿತುಂ ಸ್ರಜಃ ॥ 42 ॥ 4-14-42 (28706)
ಸಿಂಧುವಾರಕಜಾತೀನಾಂ ರಚಯಾಂಯವತಂಸಕಾನ್।
ಪತ್ರಂ ಮೃಗಾಂಗಮಗರುಂ ಪಿಷೇ ಚ ಹರಿಚಂದನಂ ।
ಗ್ರಥಯಿಷ್ಯಾಮಿ ಚಿತ್ರಾಶ್ಚ ಸ್ರಜಃ ಪರಮಶೋಭನಾಃ ॥ 43 ॥ 4-14-43 (28707)
ಆರಾಧನಂ ಸತ್ಯಭಾಮಾಂ ಕೃಷ್ಣಸ್ಯ ಮಹಿಷೀಂ ಪ್ರಿಯಾಂ।
ಕೃಷ್ಣಾಂ ಚ ಭಾರ್ಯಾಂ ಪಾರ್ಥಾನಾಂ ನಾರೀಣಾಮುತ್ತಮಾಂ ತಥಾ ॥ 44 ॥ 4-14-44 (28708)
ತಥಾಽಸ್ಮಿ ಸುಭ್ರುವಾ ಚಾಹಮಿಷ್ಟಲಾಭೇನ ತೋಷಿತಾ।
ಮಾಲಿನೀ ಚೇತಿ ಮೇ ನಾಮ ಸ್ವಯಂ ದೇವೀ ಚಕಾರ ಹ।
ಕೃಷ್ಣಾ ಕಮಲಪತ್ರಾಕ್ಷೀ ಸಾ ಮೇ ಪ್ರಾಣಸಮಾ ಸಖೀ ॥ 45 ॥ 4-14-45 (28709)
ನ ಚಾಹಂ ಚಿರಮಿಚ್ಛಾಮಿ ಕ್ವಚಿದ್ವಸ್ತುಂ ಶುಭಾನನೇ।
ವ್ರತಂ ಕಿಲೈತದಸ್ಮಾಕಂ ಕುಲಧರ್ಮೋಽಯಮೀದೃಶಃ ॥ 46 ॥ 4-14-46 (28710)
ಯೋಽಸ್ಮಾಕಂ ತು ಹರೇದ್ದ್ರವ್ಯಂ ದೇಶಂ ವಸನಮೇವ ವಾ।
ನ ಕ್ರೋದ್ಧವ್ಯಂ ಕಿಲಾಸ್ಮಾಭಿರಸ್ಮದ್ಗುರುರಮರ್ಷಣಃ ॥ 47 ॥ 4-14-47 (28711)
ಸಾಽಹಂ ವನಾನಿ ದುರ್ಗಾಣಿ ತೀರ್ಥಾನಿ ಚ ಸರಾಂಸಿ ಚ।
ಶೈಲಾಂಶ್ಚ ವಿವಿಧಾನ್ರಂಯಾನ್ಸರಿತಶ್ಚ ಸಮುದ್ರಗಾಃ ॥ 48 ॥ 4-14-48 (28712)
ಭರ್ತೃಶೋಕಪರೀತಾಂಗೀ ಭರ್ತೃಸಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಣೀ ।
ವಿಚರಾಮಿ ಮಹೀಂ ದುರ್ಗಾಂ ಯತ್ರ ಸಾಯಂನಿವೇಶನಾ ॥ 49 ॥ 4-14-49 (28713)
ವೀರಪತ್ನೀ ಯದಾ ದೇವೀ ಚರಮಾಣೇಷು ಭರ್ತೃಷು।
ಸಾಽಹಂ ವಿವತ್ಸಾ ವಿಧಿನಾ ಗಂಧಮಾದನಪರ್ವತಾತ್।
ಶೃಣೋಮಿ ತವ ಸೌಶೀಲ್ಯಂ ಭರ್ತುರ್ಮಧುರಭಾಷಿಣಿ ॥ 50 ॥ 4-14-50 (28714)
ಮಾಹಾತ್ಂಯಂ ಚ ತತಃ ಶ್ರುತ್ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಂ ಸಮೀಪತಃ।
ತ್ವಾಮುಪಸ್ಥಾತುಮಿಚ್ಛಾಮಿ ತತಶ್ಚಾಹಮಿಹಾಗತಾ ॥ 51 ॥ 4-14-51 (28715)
ಗುರವೋ ಮಮ ಧರ್ಮಶ್ಚ ವಾಯುಃ ಶಕ್ರಸ್ತಥಾಽಶ್ವಿನೌ ।
ತೇಷಾಂ ಪ್ರಸಾದಾಚ್ಚ ನ ಮಾಂ ಕಶ್ಚಿದ್ಧರ್ಷಯತೇ ಪುಮಾನ್ ॥ 52 ॥ 4-14-52 (28716)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-14-53x (3045)
ಏವಮುಕ್ತ್ವಾ ಸುದೇಷ್ಣಾಂ ತಾಂ ಕೃತಾಂಜಲಿಪುಟಾ ಸ್ಥಿತಾ।
ಸಾಽಬ್ರವೀದ್ವಿಸ್ಮಯಾವಿಷ್ಟಾ ದ್ರೌಪದೀಂ ಯೋಷಿತಾಂ ವರಾಂ ॥ 53 ॥ 4-14-53 (28717)
ನ ಭರೇಯಮಹಂ ಭದ್ರೇ ಸಂಶಯೋ ಮಮ ವಿದ್ಯತೇ।
ರಾಜಾ ತ್ವಯಂ ಹಿ ತ್ವಾಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಮತಿಂ ಪಾಪಾಂ ಕರಿಷ್ಯತಿ ॥ 54 ॥ 4-14-54 (28718)
ಸಾಽಹಂ ತ್ವಾಂ ನ ಕ್ಷಮಾಂ ಮನ್ಯೇ ವಸಂತೀಮಿಹ ವೇಶ್ಮನಿ।
ಏಷ ದೋಷೋಸ್ತಿ ಸುಶ್ರೋಣಿ ಕಥಂ ವಾಭೀರು ಮನ್ಯಸೇ ॥ 55 ॥ 4-14-55 (28719)
ಸ್ಥಿತಾ ರಾಜಕುಲೇ ನಾರ್ಯೋ ಯಾಶ್ಚೇಮಾ ಮಮ ವೇಶ್ಮನಿ।
ತ್ವಾಮೇವೈಕಾಂ ನಿರೀಕ್ಷಂತೇ ವಿಸ್ಮಯಾದ್ವರವರ್ಣಿನಿ ॥ 56 ॥ 4-14-56 (28720)
ವೃಕ್ಷಾಂಶ್ಚೋಪಸ್ಥಿತಾನ್ಪಶ್ಯ ಯ ಇಮೇ ಮಮ ವೇಶ್ಮನಿ।
ವಿನಮಂತೇ ಹಿ ತ್ವಾಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಪುಮಾಂಸಂ ಕಂ ನ ಲೋಭಯೇಃ ॥ 57 ॥ 4-14-57 (28721)
ಬಿಭರ್ಷಿ ಪರಮಂ ರೂಪಮತಿಮಾನುಷಮದ್ಭುತಂ।
ತಿರ್ಯಗ್ಯೋನಿಗತಾಶ್ಚಾಪಿ ನಿರೀಕ್ಷಂತೇ ಸವಿಸ್ಮಯಾಃ ।
ತವ ರೂಪಮನಿಂದ್ಯಾಂಗಿ ಕಿಂ ಪುನರ್ಮಾನವಾ ಭುವಿ ॥ 58 ॥ 4-14-58 (28722)
ರಾಜಾ ವಿರಾಟಃ ಸುಶ್ರೋಣಿ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ತೇ ಪರಮಂ ವಪುಃ।
ಮಾಂ ವಿಹಾಯ ವರಾರೋಹೇ ತ್ವಾಂ ಗಚ್ಛೇತ್ಸರ್ವಚೇತಸಾ ॥ 59 ॥ 4-14-59 (28723)
ಯಂ ಹಿ ತ್ವಮನವದ್ಯಾಂಗೀ ನರಮಾಯತಲೋಚನೇ।
ಸುಪ್ರಸನ್ನಾ ಹಿ ವೀಕ್ಷೇಥಾಃ ಸ ಕಾಮವರಾಗೋ ಭವೇತ್ ॥ 60 ॥ 4-14-60 (28724)
ಸುಸ್ನಾತಾಽಲಂಕೃತಾ ಹಿ ತ್ವಂ ಯಮೀಕ್ಷೇಥಾ ಹಿ ಮಾನುಷಂ।
ಗ್ಲಾನಿರ್ನ ತಸ್ಯ ದುಃಖಂ ವಾ ನ ತಂದ್ರಿರ್ನ ಪರಾಜಯಃ ॥ 61 ॥ 4-14-61 (28725)
ನ ಶೋಕೋ ನ ಚ ಸಂತಾಪೋ ನ ಕ್ರೋಧೋ ನಾನೃತಂ ವದೇ।
ಯಂ ತ್ವಂ ಸರ್ವಾತವದ್ಯಾಂಗಿ ಭಜೇಥಾಃ ಸಮಲಂಕೃತಾ ॥ 62 ॥ 4-14-62 (28726)
ನ ವ್ಯಾಧಿರ್ನ ಜರಾ ತಸ್ಯ ನ ತೃಷ್ಣಾ ನ ಕ್ಷುಧಾ ಭವೇತ್।
ಯಸ್ಯ ತ್ವಂ ವಶಗಾ ಸುಭ್ರು ಭವೇರಂಕಗತಾ ಸತೀ ॥ 63 । 4-14-63 (28727)
ಪಂಚತ್ವಮಪಿ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತಂ ಯಂ ಚ ತ್ವಂ ಪರಿಪಸ್ವಜೇಃ।
ಬಾಹುಭ್ಯಾಮನುರೂಪಾಭ್ಯಾಂ ಸ ಜೀವೇದಿತಿ ಮೇ ಮತಿಃ ॥ 64 ॥ 4-14-64 (28728)
ಯಸ್ಯ ಹಿ ತ್ವಂ ಭವೇರ್ಭಾರ್ಯಾ ಯಂ ಚ ಹೃಷ್ಟಾ ಪರಿಷ್ವಜೇಃ ।
ಅತಿಜೀವೇಸ್ಯ ಸರ್ವೇಷು ದೇವೇಷ್ವಿವ ಪುರಂದರಃ ॥ 65 ॥ 4-14-65 (28729)
ಅಧ್ಯಾರೋಹೇದ್ಯಥಾ ವೃಕ್ಷಂ ಯಥಾ ವಾಽಽರುಹ್ಯ ತಕ್ಷತಿ।
ರಾಜವೇಶ್ಮನಿ ವಾಮೋರು ನನು ಸ್ಯಾಸ್ತ್ವಂ ತಥಾ ಮಮ ॥ 66 ॥ 4-14-66 (28730)
ಯಥಾ ಕರ್ಕಟಕೀ ಗರ್ಭಮಾಧತ್ತೇ ಮೃತ್ಯುಮಾತ್ಮನಃ।
ತಥಾವಿಧಮಹಂ ಮನ್ಯೇ ತವ ಸುಭ್ರು ಸಮಾಗಮಂ ॥ 67 ॥ 4-14-67 (28731)
ಅನುಮಾನಯೇ ತ್ವಾಂ ಸೈರಂಧ್ರಿ ನಾವಮನ್ಯೇ ಕಥಂಚನ।
ಭರ್ತೃಶೀಲಭಯಾದ್ಭದ್ರೇ ತವ ವಾಸಂ ನ ರೋಚಯೇ ॥ 68 ॥ 4-14-68 (28732)
ಸೈರಂಧ್ರ್ಯುವಾಚ। 4-14-69x (3046)
ನಾಹಂ ಶಕ್ಯಾ ವಿರಾಟೇನ ಯದ್ವಾ ಚಾನ್ಯೇನ ಕೇನಚಿತ್।
ದೇವಗಂಧರ್ವಯಕ್ಷೈರ್ವಾ ದ್ರಷ್ಟುಂ ದುಷ್ಟೇನ ಚೇತಸಾ ॥ 69 ॥ 4-14-69 (28733)
ಗಂಧರ್ವಾಃ ಪಾಲಯಂತೇ ಮಾಂ ಸುಕುಲಾಃ ಪಂಚ ಸುವ್ರತಾಃ ।
ಪುತ್ರಾ ದೇವಾದಿದೇವಾನಾಂ ಸೂರ್ಯಪಾವಕವರ್ಚಸಃ ॥ 70 ॥ 4-14-70 (28734)
ಯಶ್ಚ ದುಃಶೀಲವಾನ್ಮರ್ತ್ಯೋ ಮಾಂ ಸ್ಪೃಶೇದ್ದುಷ್ಟಚೇತಸಾ।
ಸ ತಾಮೇವ ನಿಶಾಂ ಶೀಘ್ರಂ ಶಯೀತ ಮುಸಲೈರ್ಹತಃ ॥ 71 ॥ 4-14-71 (28735)
ಯಸ್ಯಾಪಿ ಹಿ ಶತಂ ಪೂರ್ಣಂ ಬಾಂಧವಾನಾಂ ಭವೇದಪಿ।
ಸಹಸ್ರಂ ವಾ ವಿಶಾಲಾಕ್ಷಿ ಕೋಟಿರ್ವಾಪಿ ಸಹಸ್ರಿಕಾ ।
ದುಷ್ಟಚಿತ್ತಶ್ಚ ಮಾಂ ಬ್ರೂಯಾನ್ನ ಸ ಜೀವೇತ್ತವಾಗ್ರತಃ ॥ 72 ॥ 4-14-72 (28736)
ನ ತಸ್ಯ ತ್ರಿದಶಾ ದೇವಾ ನಾಸುರಾ ನ ಚ ಪನ್ನಗಾಃ।
ತೇಭ್ಯೋ ಗಂಧರ್ವರಾಜೇಭ್ಯಸ್ತ್ರಾಣಂ ಕುರ್ಯುರಸಂಶಯಂ ॥ 73 ॥ 4-14-73 (28737)
ಸುದೇಷ್ಣೇ ವಿಶ್ವಸ ತ್ವಂ ಮಾಂ ಸ್ವಜನೇ ಬಾಂಧವೇಽಪಿ ವಾ ।
ನಾಹಂ ಶಕ್ಯಾ ನರೈರ್ದ್ರಷ್ಟುಂ ನ ಚ ಮೇ ವೃತ್ತಮೀದೃಶಂ ॥ 74 ॥ 4-14-74 (28738)
ಯೋ ಮೇ ನ ದದ್ಯಾದುಚ್ಛಿಷ್ಟಂ ನ ಚ ಪಾದೌ ಪ್ರಧಾವಯೇತ್।
ಪ್ರೀಯೇರಂಸ್ತೇನ ವಾಸೇನ ಗಂಧರ್ವಾಃ ಪತಯೋ ಮಮ ॥ 75 ॥ 4-14-75 (28739)
ಯೋ ಹಿ ಮಾಂ ಪುರುಷೋ ಗೃದ್ಧ್ಯೇದ್ಯಥಾಽನ್ಯಾಃ ಪ್ರಾಕೃತಸ್ತ್ರಿಯಃ।
ತಾಮೇವ ಸ ಇಮಾಂ ರಾತ್ರಿಂ ಪ್ರವಿಶೇದಪರಾಂ ತನುಂ ॥ 76 ॥ 4-14-76 (28740)
ನ ಚಾಪ್ಯಹಂ ಚಾಲಯಿತುಂ ಶಕ್ಯಾ ಕೇನಚಿದಂಗನೇ।
ದುಃಖಶೀಲಾಶ್ಚ ಗಂಧರ್ವಾಸ್ತ ಇಮೇ ಬಲಿನಃ ಪ್ರಿಯಾಃ ।
ಏವಂ ನಿವಸಮಾನಾಯಾಂ ಮಯಿ ಮಾ ತೇ ಭಯಂ ಹಿ ಭೂತ್ ॥ 77 ॥ 4-14-77 (28741)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-14-78x (3047)
ಏವಮುಕ್ತಾ ತು ಸೈರಂಧ್ರ್ಯಾ ಸುದೇಷ್ಣಾ ವಾಕ್ಯಮಬ್ರವೀತ್।
ವಸೇಹ ಮಯಿ ಕಲ್ಯಾಣಿ ಯದಿ ತೇ ವೃತ್ತಮೀದೃಶಂ ॥ 78 ॥ 4-14-78 (28742)
ಕಶ್ಚ ತೇ ದಾತುಮುಚ್ಛಿಷ್ಟಂ ಪುಮಾನರ್ಹತಿ ಭಾಮಿನಿ ।
ಪ್ರಸಾರಯೇಚ್ಚ ಕಃ ಪಾದೌ ಲಕ್ಷ್ಮೀಂ ದೃಷ್ಟ್ವೈವ ಬುದ್ಧಿಮಾನ್ ॥ 79 ॥ 4-14-79 (28743)
ಏವಮಾಚಾರಸಂಪನ್ನಾ ಏವಂ ದೇವಪರಾಯಣಾ।
ರಕ್ಷ್ಯಾ ತ್ವಮಸಿ ಭೂತಾನಾಂ ಸಾವಿತ್ರೀವದ್ವಿಜನ್ಮನಾಂ ॥ 80 ॥ 4-14-80 (28744)
ದೇವತಾ ಇವ ಕಲ್ಯಾಣಿ ಪೂಜಿತಾ ವರವರ್ಣಿನೀ।
ವಸ ಭದ್ರೇ ಮಯಿ ಪ್ರೀತಾ ಪ್ರೀತಿರ್ಹಿ ಮಯಿ ವರ್ತತೇ।
ಸರ್ವಕಾಮೈಃ ಪ್ರಮುದಿತಾ ನಿರುದ್ವಿಗ್ನಮನಾಃ ಸುಖಂ ॥ 81 ॥ 4-14-81 (28745)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-14-82x (3048)
ಸುದೇಷ್ಣಯೈವಮುಕ್ತಾ ಸಾ ಸಂಪ್ರೀತಾ ಚಾರುಹಾಸಿನೀ।
ನಿರ್ವಿಶಂಕಾ ವಿರಾಟಸ್ಯ ವಿವೇಶಾಂತಃಪುರಂ ಸುಖಂ ॥ 82 ॥ 4-14-82 (28746)
ಯಾಜ್ಞಸೇನೀ ಸುದೇಷ್ಣಾಂ ತು ಶುಶ್ರೂಪಂತೀ ವಿಶಾಂಪತೇ।
ಅವಸತ್ಪರಿಚಾರಾರ್ಹಾ ಸುದುಃಖಂ ಜನಮೇಜಯ ॥ 83 ॥ 4-14-83 (28747)
ಏವಂ ವಿರಾಟೇ ನ್ಯವಸಂಸ್ತು ಪಾಂಡವಾಃ ಕೃಷ್ಣಾ ತಥಾಽಂತಃಪುರಮೇತ್ಯ ಶೋಭನಾ।
ಅಜ್ಞಾತಚರ್ಯಾಂ ಪ್ರತಿರುದ್ಧಮಾನಸಾ ಯಥಾಽಗ್ರಥೋ ಭಸ್ಮನಿ ಗೂಢತೇಜಸಃ ॥ 84 ॥ ॥ 4-14-84 (28748)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಪಾಂಡವಪ್ರವೇಶಪರ್ವಣಿ ಚತುರ್ದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 14 ॥
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Footnotes
4-14-1 ಸಮುತ್ಕ್ಷಿಪ್ಯ ವಲ್ಗಿತಾಗ್ರಾನನಿಂದಿತಾನಿತಿ ಖo ಥo ಧo ಪಾಠಃ ॥ 1 ॥ ಚತುರ್ದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 14 ॥ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 015
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.15. ಅಧ್ಯಾಯಃ 015
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಅಥ ಸಮಯಪಲನಪರ್ವ ॥ 2 ॥ ಪಾಂಡವೈಃ ಸ್ವಸ್ವವ್ಯಾಪಾರೈರ್ವಿರಾಟಪರಿತೋಪಣಂ ॥ 1 ॥ ಭೀಮೇನ ಶಂಕರೋತ್ಸವೇ ಮಹಾಮಲ್ಲಮಾರಣಂ ॥ 2 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-15-0 (28749)
ಜನಮೇಜಯ ಉವಾಚ। 4-15-0x (3049)
ಏವಂ ವಿರಾಟನಗರೇ ವಸಂತಃ ಸತ್ಯವಿಕ್ರಮಾಃ।
ಅತ ಊರ್ಧ್ವಂ ನರವ್ಯಾಘ್ರಾಃ ಕಿಮಕುರ್ವತ ಪಾಂಡವಾಃ ॥ 1 ॥ 4-15-1 (28750)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-15-2x (3050)
ಏವಂ ತೇ ನ್ಯವಸಂಸ್ತತ್ರ ಪ್ರಚ್ಛನ್ನಾಃ ಕುರುನಂದನಾಃ ।
ಆರಾಧಯಂತೋ ರಾಜಾನಾಂ ಯದಕುರ್ವತ ತಚ್ಛೃಣು ॥ 2 ॥ 4-15-2 (28751)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ಸಭಾಸ್ತಾರಃ ಸಭ್ಯಾನಾಮಭವತ್ಪ್ರಿಯಃ ।
ತಥೈವ ಚ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಸಪುತ್ರಸ್ಯ ವಿಶಾಂಪತೇ ॥ 3 ॥ 4-15-3 (28752)
ಸ ಹ್ಯಕ್ಷಹೃದಯಜ್ಞಸ್ತಾನ್ಕ್ರೀಡಯಾಮಾಸ ಪಾಂಡವಃ।
ಅಕ್ಷಬದ್ಧಾನ್ಯಥಾಕಾಮಂ ಸೂತ್ರಬದ್ಧಾನಿವ ದ್ವಿಜಾನ್ ॥ 4 ॥ 4-15-4 (28753)
ಅಜ್ಞಾತಂ ಚ ವಿರಾಟಸ್ಯ ವಿಜಿತ್ಯ ವಸು ಧರ್ಮರಾಟ್।
ಭ್ರಾತೃಭ್ಯಃ ಪುರುಷವ್ಯಾಘ್ರೋ ಯಥೇಷ್ಟಂ ಸಂಪ್ರಯಚ್ಛತಿ ॥ 5 ॥ 4-15-5 (28754)
ಭೀಮಸೇನೋಪಿ ಮಾಂಸಾನಿ ಭಕ್ಷ್ಯಾಣಿ ವಿವಿಧಾನಿ ಚ ।
ಅತಿಸೃಷ್ಟಾನಿ ಮತ್ಸ್ಯೇನ ವಿಕ್ರೀಣನ್ನಿವ ಭ್ರಾತೃಷು ॥ 6 ॥ 4-15-6 (28755)
ವಾಸಾಂಸಿ ಪರಿಜೀರ್ಣಾನಿ ಲಬ್ಧಾನ್ಯಂತಃಪುರೇಽರ್ಜುನಃ ।
ವಿಕ್ರೀಣನ್ನಿವ ಸರ್ವೇಭ್ಯಃ ಪಾಂಡವೇಭ್ಯಃ ಪ್ರಯಚ್ಛತಿ ॥ 7 ॥ 4-15-7 (28756)
ನಕುಲೋಪಿ ಧನಂ ಲಬ್ಧ್ವಾ ಕೃತೇ ಕರ್ಮಣಿ ವಾಜಿನಾಂ।
ತುಷ್ಟೇ ತಸ್ಮಿನ್ನರಪತೌ ಪಾಂಡವೇಭ್ಯಃ ಪ್ರಯಚ್ಛತಿ ॥ 8 ॥ 4-15-8 (28757)
ಸಹದೇವೋಪಿ ಗೋಪಾನಾಂ ವೇಷಮಾಸ್ಥಾಯ ಪಾಂಡವಃ।
ದಧಿ ಕ್ಷೀರಂ ಘೃತಂ ಚೈವ ಪಾಂಡವೇಭ್ಯಃ ಪ್ರಯಚ್ಛತಿ ॥ 9 ॥ 4-15-9 (28758)
ಕೃಷ್ಣಾ ತು ಸರ್ವಾನ್ಭ್ರಾತೄಂಸ್ತಾನ್ನಿರೀಕ್ಷಂತೀ ತಪಸ್ವಿನೀ ।
ಯಥಾ ಪುನರವಿಜ್ಞಾತಾ ತಥಾ ಚರತಿ ಭಾಮಿನೀ ॥ 10 ॥ 4-15-10 (28759)
ಏವಂ ಸಂಭಾವಯಂತಸ್ತೇ ತದಾಽನ್ಯೋನ್ಯಂ ಮಹಾರಥಾಃ।
ವಿರಾಟನಗರೇ ಚೇರುಃ ಪುನರ್ಗರ್ಭಧೃತಾ ಇವ ॥ 11 ॥ 4-15-11 (28760)
ಸಾಶಂಕಾ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ಭಯಾತ್ಪಾಂಡುಸುತಾಸ್ತದಾ ।
ಪ್ರೇಕ್ಷಮಾಣಾಸ್ತದಾ ಕೃಷ್ಣಾಮೂಪುಶ್ಛನ್ನಾ ನರಾಧಿಪ ॥ 12 ॥ 4-15-12 (28761)
ಅಥ ಮಾಸೇ ಚತುರ್ಥೇ ತು ಶಂಕರಸ್ಯ ಮಹೋತ್ಸವಃ।
ಆಸೀತ್ಸಮೃದ್ಧೋ ಮತ್ಸ್ಯೇಷು ಪುರುಷಾಣಾಂ ಸುಸಂಮತಃ ॥ 13 ॥ 4-15-13 (28762)
ತತ್ರ ಮಲ್ಲಾಃ ಸಮಾಪೇತುರ್ದಿಗ್ಭ್ಯೋ ರಾಜನ್ಸಹಸ್ರಶಃ ॥ 14 ॥ 4-15-14 (28763)
ಮಹಾಕಾಯಾ ಮಹಾವೀರ್ಯಾಃ ಕಾಲಕೇಯಾ ಇವಾಸುರಾಃ।
ವೀರ್ಯೋನ್ಮತ್ತಾ ಬಲೋದಗ್ರಾ ರಾಜ್ಞಾ ಸಮಭಿಪೂಜಿತಾಃ ॥ 15 ॥ 4-15-15 (28764)
ಸಿಂಹಸ್ಕಂಧಕಟಿಗ್ರೀವಾಃ ಸ್ವವದಾತಾ ಮನಸ್ವಿನಃ।
ಅಸಕೃಲ್ಲಬ್ಧಲಕ್ಷಾಸ್ತೇ ರಂಗೇ ಪಾರ್ಥಿವಸನ್ನಿಧೌ ॥ 16 ॥ 4-15-16 (28765)
ತೇಷಾಮೇಕೋ ಮಹಾನಾಸೀತ್ಸರ್ವಮಲ್ಲಾನಥಾಹ್ವಯತ್।
ವ್ಯಾವಲ್ಗಮಾನೋ ದದೃಶೇ ಗರ್ಜಿತೋದ್ಗತಿಭಿಃ ಸ್ಥಿತಃ ॥ 17 ॥ 4-15-17 (28766)
ವಿತ್ರಸ್ತಮನಸಃ ಸರ್ವೇ ಮಲ್ಲಾಸ್ತೇ ಹತಚೇತಸಃ ।
ಅವಾಙ್ಭುಖಾಶ್ಚ ಭೀತಾಶ್ಚ ಮಲ್ಲಾಶ್ಚಾನ್ಯೇ ವಿಚೇತಸಃ ॥ 18 ॥ 4-15-18 (28767)
ವ್ಯಸುತ್ವಮಪರೇ ಚೈವ ವಾಂಛಂತಿ ಪ್ರತಿವಿಹ್ವಲಾಃ।
ಗಾಂ ಪ್ರವೇಷ್ಟುಮಥೇಚ್ಛಂತಿ ಖಂ ಗಂತುಮಿವ ಚೋತ್ಥಿತಾಃ ॥ 19 ॥ 4-15-19 (28768)
ತ್ರಸ್ತಾಃ ಶಾಂತಾ ವಿಷಣಾಂಗಾ ನಿಃಶಬ್ದಂ ವಿಹ್ವಲೇಕ್ಷಣಾಃ ।
ವಿರಾಟರಾಜಮಲ್ಲಾಸ್ತೇ ಭಗ್ನದರ್ಪಾ ಹತಪ್ರಭಾಃ ॥ 20 ॥ 4-15-20 (28769)
ಮಲ್ಲೇಂದ್ರನಿಹತಾಃ ಸರ್ವೇ ನ ಕಿಂಚಿತ್ಪ್ರವದಂತಿ ತೇ।
ಮಲ್ಲ ಉದ್ವೀಕ್ಷ್ಯ ತಾನ್ಮಲ್ಲಾಂಸ್ರಸ್ತಾನ್ವಾಕ್ಯಮುವಾಚಹ ॥ 21 ॥ 4-15-21 (28770)
ಆಗತಂ ಮಲ್ಲರಾಜಂ ಮಾಂ ಕೃತ್ಸ್ನೇ ಪೃಥಿವಿಮಂಡಲೇ ।
ಸಿಂಹವ್ಯಾಘ್ರಗಣೈಃ ಸಾರ್ಧಂ ಕ್ರೀಡಂತಂ ವಿದ್ಧಿ ಭೂಪತೇ ॥ 22 ॥ 4-15-22 (28771)
ಮಲ್ಲೇಂದ್ರಸ್ಯ ವಚಃ ಶ್ರುತ್ವಾ ಬಲದರ್ಪಸಮನ್ವಿತಂ ।
ವಿರಾಟೋ ವೀಕ್ಷ್ಯ ತಾನ್ಮಲ್ಲಾಂಸ್ತ್ರಸ್ತಾನ್ವಾಕ್ಯಮುವಾಚ ಹ ॥ 23 ॥ 4-15-23 (28772)
ಅನೇನ ಸಹ ಮಲ್ಲೇನ ಕೋ ಯೋದ್ಧುಂ ಶಕ್ತಿಮಾನ್ನರಃ ॥ 24 ॥ 4-15-24 (28773)
ಇತ್ಯುಕ್ತಾಸ್ತೇ ವಿರಾಟೇನ ಸರ್ವೇ ಮಲ್ಲಾ ವಿಶಾಂಪತೇ ।
ತೂಷ್ಣೀಮಾಸಂಸ್ತತೋ ರಾಜಾ ಕ್ರೋಧಾವಿಷ್ಟ ಉವಾಚ ಹ ॥ 25 ॥ 4-15-25 (28774)
ಗ್ರಾಮಾಂಶ್ಚ ವೇತನಾನ್ಯೇಪಾಂ ಮಲ್ಲಾನಾಂ ಹಾರಯಾಂಯಹಂ।
ತತೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೋಽವಾದೀಚ್ಛ್ರುತ್ವಾ ಮಾತ್ಸ್ಯಪತೇರ್ವಚಃ ॥ 26 ॥ 4-15-26 (28775)
ಅಸ್ತಿ ಮಲ್ಲೋ ಮಹಾರಾಜ ಮಯಾ ದೃಷ್ಟೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇ।
ಅನೇನ ಸಹ ಮಲ್ಲೇನ ಯೋದ್ಧುಂ ಶಕ್ನೋತಿ ಭೂಪತೇ ॥ 27 ॥ 4-15-27 (28776)
ಯೋಸೌ ಮಲ್ಲೋ ಮಯಾ ದೃಷ್ಟಃ ಪೂರ್ವಂ ಯೌಧಿಷ್ಠಿರೇ ಪುರೇ।
ಸೋಯಂ ಮಲ್ಲೋ ವಸತ್ಯೇಪ ರಾಜಂಸ್ತವ ಮಹಾನಸೇ ॥ 28 ॥ 4-15-28 (28777)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-15-29x (3051)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರವಚಃ ಶ್ರುತ್ವಾ ವ್ಯಕ್ತಮಾಹೇತಿ ಪಾರ್ಥಿವಃ।
ಸೋಪ್ಯಥಾಹೂಯತಾಂ ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ಯೋದ್ಧುಂ ಮಲ್ಲೇನ ಸಂಪ್ರತಿ ॥ 29 ॥ 4-15-29 (28778)
ಭೀಮಸೇನೋ ವಿರಾಟೇನ ಆಹೂತಶ್ಚೋದಿತಸ್ತಥಾ।
ಯೋದ್ಧುಂ ತತೋಽಬ್ರವೀದ್ವಾಕ್ಯಂ ಯೋದ್ಧುಂ ಶಕ್ನೋಮಿ ಭೂಪತೇ ॥ 30 ॥ 4-15-30 (28779)
ನರೇಂದ್ರ ತೇ ಪ್ರಭಾವೇನ ಶ್ರಿಯಾ ಶಕ್ತ್ಯಾ ಚ ಶಾಸನಾತ್।
ಅನೇನ ಸಹ ಮಲ್ಲೇನ ಯೋದ್ಧುಂ ರಾಜೇಂದ್ರ ಶಕ್ನುಯಾಂ ॥ 31 ॥ 4-15-31 (28780)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಕೃತಂ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಶ್ರಿಯಾ ತವ ವಿಶಾಂಪತೇ।
ಮಹಾದೇವಸ್ಯ ಭಕ್ತ್ಯಾ ಚ ತಂ ಮಲ್ಲಂ ಪಾತಯಾಂಯಹಂ ॥ 32 ॥ 4-15-32 (28781)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-15-33x (3052)
ಚೋದಿತೋ ಭೀಮಸೇನಸ್ತು ಮಲ್ಲಮಾಹೂಯ ಮಂಡಲೇ।
ಯೋದ್ಧುಂ ವ್ಯವಸ್ಥಿತೋ ವೀರೋ ರೇಣುಂ ಸಂಮೃಜ್ಯ ಹಸ್ತಯೋಃ।
ಮತ್ತೋ ಗಜ ಇವಾನ್ಯಂ ತು ಯೋದ್ಧುಂ ಸಮುಪಚಕ್ರಮೇ ॥ 33 ॥ 4-15-33 (28782)
ಅಥ ಸೂದೇನ ತಂ ಮಲ್ಲಂ ಯೋಧಯಾಮಾಸ ಮತ್ಸ್ಯರಾಟ್ರ ॥ 34 ॥ 4-15-34 (28783)
ನೋದ್ಯಮಾನಸ್ತದಾ ಭೀಮೋ ದುಃಖೇನೇವಾಕರೋನ್ಮತಿಂ।
ನ ಹಿ ಶಕ್ನೋಂಯಶಕ್ತೋಪಿ ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾತುಂ ನರಾಧಿಪಂ ॥ 35 ॥ 4-15-35 (28784)
ತತಃ ಸ ಪುರುಷವ್ಯಾಘ್ರಃ ಶಾರ್ದೂಲಶಿಥಿಲಂ ಚರನ್।
ಪ್ರವಿವೇಶ ಮಹಾರಂಗಂ ವಿರಾಟಮಭಿಹರ್ಷಯನ್ ॥ 36 ॥ 4-15-36 (28785)
ಬವಂಧ ಕಕ್ಷಾಂ ಕೌಂತೇಯಸ್ತತಃ ಸಂಹರ್ಷಯಂಜನಂ ।
ತತಸ್ತು ವೃತ್ರಸಂಕಾಶಂ ಭೀಮೋ ಮಲ್ಲಂ ಸಮಾಹ್ವಯತ್ ॥ 37 ॥ 4-15-37 (28786)
ಜೀಮೂತಂ ನಾಮ ತಂ ತತ್ರ ಮಲ್ಲಪ್ರಖ್ಯಾತವಿಕ್ರಮಂ ।
ಕಕ್ಷೇ ಮಲ್ಲಂ ಗೃಹೀತ್ವಾಽಥ ನನಾದ ಬಹು ಸಿಂಹವತ್ ॥ 38 ॥ 4-15-38 (28787)
ತಾವುಭೌ ಸುಮಹೋತ್ಸಾಹಾವುಭೌ ಭೀಮಪರಾಕ್ರಮೌ ।
ಮತ್ತಾವಿವ ಮಹಾಕಾಯೌ ವಾರಣೌ ಷಷ್ಠಿಹಾಯನೌ ॥ 39 ॥ 4-15-39 (28788)
ತತಸ್ತೌ ನರಶಾರ್ದೂಲೌ ಬಾಹುಯುದ್ಧಂ ಸಮೀಯತು।
ವೀರೌ ಪರಮಸಂಹೃಷ್ಟಾವನ್ಯೋನ್ಯಜಯಕಾಂಕ್ಷಿಣೌ ॥ 40 ॥ 4-15-40 (28789)
ಉಭೌ ಪರಮಸಂಹೃಷ್ಟೌ ಬಲೇನಾತಿಬಲಾವುಭೌ ।
ಅನ್ಯೋನ್ಯಸ್ಯಾಂತರಂ ಪ್ರೇಪ್ಸೂ ಪರಸ್ಪರಜಯೈಷಿಣೌ ॥ 41 ॥ 4-15-41 (28790)
ಕೃತಪ್ರತಿಕೃತೈಶ್ಚಿತ್ರೈರ್ಬಾಹುಭಿಶ್ಚ ಸುಸಂಕಟೈಃ।
ಸನ್ನಿಪಾತಾವಧೂತೈಶ್ಚ ಪ್ರಮಾಥೋನ್ಮಥನೈಸ್ತಥಾ ॥ 42 ॥ 4-15-42 (28791)
ಕ್ಷೇಪಣೈರ್ಮುಷ್ಟಿಭಿಶ್ಚೈವ ವರಾಹೋದ್ಧೂತನಿಸ್ಸ್ವನೈಃ।
ತಲೈರ್ವಜ್ರನಿಪಾತೈಶ್ಚ ಪ್ರಸೃಷ್ಟಾಭಿಸ್ತಥೈವ ಚ ॥ 43 ॥ 4-15-43 (28792)
ಶಲಾಕಾನಖಪಾತೈಶ್ಚ ಪಾದೋದ್ಧೂತೈಶ್ಚ ದಾರುಣೈಃ ।
ಜಾನುಭಿಶ್ಚಾಶ್ಮನಿರ್ಘೋಷೈಃ ಶಿರೋಭಿಶ್ಚಾವಘಟ್ಟನೈಃ ॥ 44 ॥ 4-15-44 (28793)
ತದ್ಯುದ್ಧಮಭವದ್ಧೋರಮಶಸ್ತ್ರಂ ಬಾಹುತೇಜಸಾ।
ಬಲಪ್ರಾಣೇನ ಶೂರಾಣಾಂ ಸಮಾಜೋತ್ಸವಸನ್ನಿಧೌ ॥ 45 ॥ 4-15-45 (28794)
ಅರಜ್ಯತ ಜನಃ ಸರ್ವಃ ಸೋತ್ಕ್ರುಷ್ಟನಿನದೋತ್ಥಿತಃ।
ಬಲಿನೋಃ ಸಂಯುಗೇ ರಾಜನ್ವೃತ್ರವಾಸವಯೋರಿವ ॥ 46 ॥ 4-15-46 (28795)
ಪ್ರಕರ್ಷಣಾಕರ್ಷಣಯೋರಭ್ಯಾಕರ್ಷವಿಕರ್ಷಣೈಃ।
ಆಕರ್ಷತುರಥಾನ್ಯೋನ್ಯಂ ಜಾನುಭಿಶ್ಚಾಪಿ ಜನ್ಘತುಃ ॥ 47 ॥ 4-15-47 (28796)
ತತಃ ಶಬ್ದೇನ ಮಹತಾ ಭರ್ತ್ಸಯಂತೌ ಪರಸ್ಪರಂ।
ವ್ಯೂಢೋರಸ್ಕೌ ದೀರ್ಘಭುಜೌ ನಿಯುದ್ಧಕುಶಲಾವುಭೌ।
ಬಾಹುಭಿಃ ಸಮಸಜ್ಜೇತಾಮಾಯಸೈಃ ಪರಿಘೈರಿವ ॥ 48 ॥ 4-15-48 (28797)
ಉತ್ಪಪಾತಾಥ ವೇಗೇನ ಮಲ್ಲಂ ಕಕ್ಷೇ ಗೃಹೀತವಾನ್।
ಪಾರ್ಶ್ವಂ ನಿಗೃಹ್ಯ ಹಸ್ತೇನ ಪಾತಯಾಮಾಸ ಮಲ್ಲಕಂ ॥ 49 ॥ 4-15-49 (28798)
ಚಕರ್ಷ ದೋರ್ಭ್ಯಾಮುತ್ಪಾತ್ಯ ಭೀಮೋ ಮಲ್ಲಮಮಿತ್ರಹಾ।
ನಿನದಂ ತಮಭಿಕ್ರೋಶಞ್ಶಾರ್ದೂಲ ಇವ ವಾರಣಂ ॥ 50 ॥ 4-15-50 (28799)
ಸಮುದ್ಯಂಯ ಮಹಾಬಾಹುರ್ಭ್ರಾಮಯಾಮಾಸ ವೀರ್ಯವಾನ್ ।
ತತೋ ಮಲ್ಲಾಶ್ಚ ಮತ್ಸ್ಯಾಶ್ಚ ವಿಸ್ಮಯಂ ಚಕ್ರಿರೇ ಪರಂ ॥ 51 ॥ 4-15-51 (28800)
ಭ್ರಾಮಯಿತ್ವಾ ಶತಗುಣಂ ಗತಸತ್ವಮಚೇತನಂ ।
ಪ್ರತ್ಯಪಿಂಷನ್ಮಹಾಬಾಹುರ್ಮಲ್ಲಂ ಭುವಿ ವೃಕೋದರಃ॥ 52 ॥ 4-15-52 (28801)
ತಸ್ಮಿನ್ವಿನಿಹತೇ ವೀರೇ ಜೀಮೂತೇ ಲೋಕವಿಶ್ರುತೇ ।
ವಿರಾಟಃ ಪರಮಂ ಹರ್ಷಮಗಚ್ಛದ್ವಾಂಧವೈಃ ಸಹ ॥ 53 ॥ 4-15-53 (28802)
ಪ್ರಹರ್ಷಾತ್ಪ್ರದದೌ ವಿತ್ತಂ ಬಹು ರಾಜ ಮಹಾಮನಾಃ।
ವಲಲಾಯ ಮಹಾರಂಗೇ ಯಥಾ ವೈಶ್ರವಣಸ್ತಥಾ ॥ 54 ॥ 4-15-54 (28803)
ಏವಂ ಸ ಸುಬಹೂನ್ಮಲ್ಲಾನ್ಪುರುಷಾಂಶ್ಚ ಮಹಾಬಲಾನ್ ।
ವಿನಿಘ್ನನ್ಮತ್ಸ್ಯರಾಜಸ್ಯ ಪ್ರೀತಿಮಾಹರದುತ್ತಮಾಂ ॥ 55 ॥ 4-15-55 (28804)
ಯದಾಽಸ್ಯ ತುಲ್ಯಃ ಪುರುಷೋ ನ ಕಶ್ಚಿತತ್ರ ವಿದ್ಯತೇ ।
ತತೋ ವ್ಯಾಘ್ರೈಶ್ಚ ಸಿಂಹೈಶ್ಚ ದ್ವಿರದೈಶ್ಚಾಪ್ಯಯೋಧಯತ್ ॥ 56 ॥ 4-15-56 (28805)
ವಿರಾಟೇನ ಪ್ರದತ್ತಾನಿ ಚಿತ್ರಾಣಿ ವಿವಿಧಾನಿ ಚ।
ಸ್ಥಿತೇಭ್ಯಃ ಪುರುಷೇಭ್ಯಶ್ಚ ದತ್ತ್ವಾ ದ್ರವ್ಯಾಣಿ ಜಗ್ಮಿವಾನ್ ॥ 57 ॥ 4-15-57 (28806)
ಪುನರಂತಃಪುರಗತಃ ಸ್ತ್ರೀಣಾಂ ಮಧ್ಯೇ ವೃಕೋದರಃ।
ಯೋಧ್ಯತೇ ಸ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಗಜೈಃ ಸಿಂಹೈರ್ಮಹಾಬಲೈಃ ॥ 58 ॥ 4-15-58 (28807)
ಬೀಭತ್ಸುರಪಿ ಗೀತೇನ ನೃತ್ತೇನಾಪಿ ಚ ಪಾಂಡವಃ।
ವಿರಾಟಂ ತೋಷಯಾಮಾಸ ಸರ್ವಾಶ್ಚಾಂತಃಪುರಸ್ತ್ರಿಯಃ ॥ 59 ॥ 4-15-59 (28808)
ಅಶ್ವೈರ್ವಿನೀತೈರ್ಜವನೈಸ್ತತ್ರತತ್ರ ಸಮಾಗತಃ।
ತೋಪಯಾಮಾಸ ರಾಜಾನಂ ನಕುಲೋ ನೃಪಸತ್ತಮಂ।
ತಸ್ಮೈ ಪ್ರದೇಯಂ ಪ್ರಾಯಚ್ಛತ್ಪ್ರೀತೋ ರಾಜಾ ಧನಂ ಬಹು ॥ 60 ॥ 4-15-60 (28809)
ವಿನೀತಾನ್ವೃಪಭಾಂದೃಷ್ಟ್ವಾ ಸಹದೇವಸ್ಯ ಚಾಭಿತಃ।
ಧನಂ ದದೌ ಬಹುವಿಧಂ ವಿರಾಟಃ ಪುರುಷರ್ಷಭಃ ॥ 61 ॥ 4-15-61 (28810)
ದ್ರೌಪದೀ ಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ತಾನ್ಸರ್ವಾನ್ಕ್ಲಿಶ್ಯಮಾನಾನ್ಮಹಾರಥಾನ್ ।
ನಾತಿಪ್ರೀತಮನಾ ರಾಜನ್ನಿಶ್ವಾಸಪರಮಾಽಭವತ್ ॥ 62 ॥ 4-15-62 (28811)
ಏವಂ ತೇ ನ್ಯವಸಂಸ್ತತ್ರ ಪ್ರಚ್ಛನ್ನಾಃ ಪುರುಷರ್ಷಭಾಃ ।
ಕರ್ಮಾಣಿ ತಸ್ಯ ಕುರ್ವಾಣಾ ವಿರಾಟನೃಪತೇಸ್ತದಾ ॥ 63 ॥ ॥ 4-15-63 (28812)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಸಮಯಪಾಲನಪರ್ವಣಿ ಪಂಚದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 15 ॥ ॥ ಸಮಾಪ್ತಂ ಚೇದಂ ಸಮಯಪಾಲನಪರ್ವ ॥ 2 ॥
------------
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Footnotes
4-15-42 ಕೃತಪ್ರತಿಕೃತಾದಯೋ ಮಲ್ಲಯುದ್ಧವಿಶೇಷಾಃ ॥ 42 ॥ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 016
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.16. ಅಧ್ಯಾಯಃ 016
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ದ್ರೌಪದ್ಯಾ ಸ್ವಾತ್ಮಾನಂ ಕಾಮಯಮಾನಸ್ಯ ಕೀಚಕಸ್ಯ ಪರುಷಭಾಷಣೈಃ ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾನಂ ॥ 1 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-16-0 (28813)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-16-0x (3053)
ವಸಮಾನೇಷು ಪಾರ್ಥೇಷು ಮತ್ಸ್ಯಸ್ಯ ನಗರೇ ತದಾ।
ಮಹಾರಥೇಷು ಚ್ಛನ್ನೇಷು ಮಾಸಾ ದಶ ಸಮಾಯಯುಃ ॥ 1 ॥ 4-16-1 (28814)
ಯಾಜ್ಞಸೇನೀ ಸುದೇಷ್ಣಾಂ ತು ಶುಶ್ರೂಷಂತೀ ವಿಶಾಂಪತೇ ।
ಆವಸತ್ಪರಿಚಾರಾರ್ಹಾ ಸುದುಃಖಂ ಜನಮೇಜಯ ॥ 2 ॥ 4-16-2 (28815)
ತಥಾ ಚರಂತೀ ಪಾಂಚಾಲೀ ಸುದೇಷ್ಣಾಯಾ ನಿವೇಶನೇ।
ತಾ ದೇವೀಂ ತೋಪಯಾಮಾಸ ತಥಾ ಚಾಂತಃಪುರಸ್ತ್ರಿಯಃ ॥ 3 ॥ 4-16-3 (28816)
ತಸ್ಮಿನ್ವರ್ಷೇ ಗತಪ್ರಾಯೇ ಕೀಚಕಸ್ತು ಮಹಾಬಲಃ।
ಸೇನಾಪತಿರ್ವಿರಾಟಸ್ಯ ದದರ್ಶ ದ್ರುಪದಾತ್ಮಜಾಂ ॥ 4 ॥ 4-16-4 (28817)
ತಾಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ದೇವಗರ್ಭಾಯಾಂ ಚರಂತೀಂ ದೇವತಾಮಿವ ।
ಕೀಚಕಃ ಕಾಮಯಾಮಾಸ ಕಾಮಬಾಣಪ್ರಪೀಡಿತಃ ॥ 5 ॥ 4-16-5 (28818)
ಸ ತು ಕಾಮಾಗ್ನಿಸಂತಪ್ತಃ ಸುದೇಷ್ಣಾಮಭಿಗಂಯ ವೈ।
ಪ್ರಹಸನ್ನಿವ ಸೇನಾನೀರಿದಂ ವಚನಮಬ್ರವೀತ್ ॥ 6 ॥ 4-16-6 (28819)
ನೇಯಂ ಮಯಾ ಜಾತು ಪುರೇಹ ದೃಷ್ಟಾ ರಾಜ್ಞೀ ವಿರಾಟಸ್ಯ ನಿವೇಶನೇ ಶುಭಾ।
ರೂಪೇಣ ಚೋನ್ಮಾದಯತೀವ ಮಾಂ ಭೃಶಂ ಗಂಧೇನ ಜಾತಾ ಮದಿರೇವ ಭಾಮಿನೀ ॥ 7 ॥ 4-16-7 (28820)
ಕಾ ದೇವರೂಪಾ ಹೃದಯಂಗಮಾ ಶುಭೇ ಹ್ಯಾಚಕ್ಷ್ವ ಮೇ ಕಸ್ಯ ಕುತೋತ್ರ ಶೋಭನೇ।
ಚಿತ್ತಂ ಹಿ ನಿರ್ಮಥ್ಯ ಕರೋತಿ ಮಾಂ ವಶೇ ನ ಚಾನ್ಯದತ್ರೌಪಧಮಸ್ತಿ ಮೇ ಮತಂ ॥ 8 ॥ 4-16-8 (28821)
ಅಹೋ ತವೇಯಂ ಪರಿಚಾರಿಕಾ ಶುಭಾ ಪ್ರತ್ಯಗ್ರರೂಪಾ ಪ್ರತಿಭಾತಿ ಮಾಮಿಯಂ।
ಅಯುಕ್ತರೂಪಂ ಹಿ ಕರೋತಿ ಕರ್ಮ ತೇ ಪ್ರಶಾಸ್ತು ಮಾಂ ಯಚ್ಚ ಮಮಾಸ್ತಿ ಕಿಂಚನ ॥ 9 ॥ 4-16-9 (28822)
ಪ್ರಭೂತನಾಗಾಶ್ವರಥಂ ಮಹಾಜನಂ ಸಮೃದ್ಧಿಯುಕ್ತಂ ಬಹುಪಾನಯೋಜನಂ।
ಮನೋಹರಂ ಕಾಂಚನಚಿತ್ರಭೂಷಣಂ ಗೃಹಂ ಮಹಚ್ಛೋಭಯತಾಮಿಯಂ ಮಮ ॥ 10 ॥ 4-16-10 (28823)
ತತಃ ಸುದೇಷ್ಣಾಮನುಮಂತ್ರ್ಯ ಕೀಚಕಸ್ತತಃ ಸಮಭ್ಯೇತ್ಯ ನರಾಧಿಪಾತ್ಮಜಾಂ।
ಉವಾಚ ಕೃಷ್ಣಾಮಭಿಸಾಂತ್ವಯಂಸ್ತದಾ ಮೃಗೇಂದ್ರಕನ್ಯಾಮಿವ ಜಂಬುಕೋ ವನೇ ॥ 11 ॥ 4-16-11 (28824)
ಕಾ ತ್ವಂ ಕಸ್ಯಾಸಿ ಕಲ್ಯಾಣಿ ಕುತೋ ವಾ ತ್ವಂ ವರಾನನೇ।
ಪ್ರಾಪ್ತಾ ವಿರಾಟನಗರಂ ತತ್ತ್ವಮಾಚಕ್ಷ್ವ ಶೋಭನೇ ॥ 12 ॥ 4-16-12 (28825)
ರೂಪಮಗ್ರ್ಯಂ ತಥಾ ಕಾಂತಿಃ ಸೌಕುಮಾರ್ಯಮನುತ್ತಮಂ।
ಕಾಂತ್ಯಾ ವಿಭಾತಿ ವಕ್ರಂ ತೇ ಶಶಾಂಕ ಇವ ನಿರ್ಮಲಂ ॥ 13 ॥ 4-16-13 (28826)
ನೇತ್ರೇ ಸುವಿಪುಲೇ ಸುಭ್ರು ಪದ್ಮಪತ್ರನಿಭೇಶುಭೇ।
ವಾಕ್ಯಂ ತೇ ಚಾರುಸರ್ವಾಂಗಿ ಪರಪುಷ್ಟರುತೋಪಮಂ ॥ 14 ॥ 4-16-14 (28827)
ಏವಂರೂಪಾ ಮಯಾ ನಾರೀ ಕಾಚಿದನ್ಯಾ ಮಹೀತಲೇ।
ನ ದೃಷ್ಟಪೂರ್ವಾ ಸುಶ್ರೋಣಿ ಯಾದೃಶೀ ತ್ವಮನಿಂದಿತೇ ॥ 15 ॥ 4-16-15 (28828)
ಲಕ್ಷ್ಮೀಃ ಪದ್ಮಾಲಯಾ ಕಾ ತ್ವಮಥ ಭೂತಿಃ ಸುಮಧ್ಯಮೇ।
ಹ್ರೀಃ ಶ್ರೀಃ ಕೀರ್ತಿರಥೋ ಕಾಂತಿರಾಸಾಂ ಕಾ ತ್ವಂ ವರಾನನೇ ॥ 16 ॥ 4-16-16 (28829)
ಅತೀವ ರೂಪಿಣೀ ಕಿಂ ತ್ವಮನಂಗವಿಹಾರಿಣೀ।
ಅತೀವ ಭ್ರಾಜಸೇ ಸುಭ್ರು ಪ್ರಭೇವೇಂದೋರನುತ್ತಮಾ ॥ 17 ॥ 4-16-17 (28830)
ಅಪಿ ಚೇಕ್ಷಣಪಕ್ಷ್ಮಾಣಾಂ ಸ್ಥಿತಜ್ಯೋತ್ಸ್ನೋಪಮಂ ಶುಭಂ।
ದಿವ್ಯಾಂಶುರಶ್ಮಿಭಿರ್ವೃತ್ತಂ ದಿವ್ಯಕಾಂತಿಮನೋರಮಂ ॥ 18 ॥ 4-16-18 (28831)
ನಿರೀಕ್ಷ್ಯ ವಕ್ರಚಂದ್ರಂ ತೇ ಲಕ್ಷ್ಂಯಾಽನುಪಮಯಾ ಯುತಂ।
ಕೃತ್ಸ್ನೇ ಜಗತಿ ಕೋ ನೇಹ ಕಾಮಸ್ಯ ವಶಗೋ ಭವೇತ್ ॥ 19 ॥ 4-16-19 (28832)
ಹಾರಾಲಂಕಾರಯೋಗ್ಯೌ ತು ಸ್ತನೌ ಚೋಭೌ ಶುಭೋಭನೌ ।
ಸುಜಾತೌ ಸಹಿತೌ ಲಕ್ಷ್ಂಯಾ ಪೀನೌ ವೃತ್ತೌ ನಿರಂತರೌ ॥ 20 ॥ 4-16-20 (28833)
ಕುಡ್ಮಲಾಂಬುರುಹಾಕಾರೌ ತವ ಸುಭ್ರು ಪಯೋಧರೌ।
ಕಾಮಪ್ರತೋದಾವಿವ ಮಾಂ ತುದತಶ್ಚಾರುಹಾಸಿನಿ ॥ 21 ॥ 4-16-21 (28834)
ವಲೀವಿಭಂಗಚತುರಂ ಸ್ತನಭಾರವಿನಾಮಿತಂ।
ಕರಾಗ್ರಸಂಮಿತಂ ಮಧ್ಯಂ ತವೇದಂ ತನುಮಧ್ಯಮೇ ॥ 22 ॥ 4-16-22 (28835)
ದೃಷ್ಟ್ವೈವ ಚಾರುಜಘನಂ ಸರಿತ್ಪುಲಿನಸಂನಿಭಂ।
ಕಾಮವ್ಯಾಧಿರಸಾಧ್ಯೋ ಮಾಮಪ್ಯಾಕ್ರಾಮತಿ ಭಾಮಿನಿ ॥ 23 ॥ 4-16-23 (28836)
ಜಜ್ವಾಲ ಚಾಗ್ನಿಮದನೋ ದಾವಾಗ್ನಿರಿವ ನಿರ್ದಯಃ ।
ತ್ವತ್ಸಂಗಮಾಭಿಸಂಕಲ್ಪವಿವೃದ್ಧೋ ಮಾಂ ದಹತ್ಯಯಂ ॥ 24 ॥ 4-16-24 (28837)
ಆತ್ಮಪ್ರದಾನವರ್ಷೇಣ ಸಂಗಮಾಂಭೋಧರೇಣ ಚ।
ಶಮಯಸ್ವ ವರಾರೋಹೇ ಜ್ವಲಂತಂ ಮನ್ಮಥಾನಲಂ ॥ 25 ॥ 4-16-25 (28838)
ಮಚ್ಚಿತ್ತೋನ್ಮಾದನಕರಾ ಮನ್ಮಥಸ್ಯ ಶರೋತ್ಕರಾಃ।
ತ್ವತ್ಸಂಗಮಾಶಾನಿಶಿತಾಸ್ತೀವ್ರಾಃ ಶಶಿನಿಭಾನನೇ ।
ಮಹ್ಯಂ ವಿದಾರ್ಯ ಹೃದಯಮಿದಂ ನಿರ್ದಯವೇಗಿತಾಃ ॥ 26 ॥ 4-16-26 (28839)
ಪ್ರವಿಷ್ಟಾ ಹ್ಯಸಿತಾಪಾಂಗಿ ಪ್ರಚಂಡಾಶ್ಚಂಡದಾರುಣಾಃ।
ಅತ್ಯುನ್ಮಾದಸಮಾರಂಭಾಃ ಪ್ರೀತ್ಯುನ್ಮಾದಕರಾ ಮಮ।
ಆತ್ಮಪ್ರದಾನಸಂಭೋಗೈರ್ಮಾಮುದ್ಧರ್ತುಮಿಹಾರ್ಹಸಿ ॥ 27 ॥ 4-16-27 (28840)
ಚಿತ್ರಮಾಲ್ಯಾಂಬರಧರಾ ಸರ್ವಾಭರಣಭೂಷಿತಾ।
ಕಾಮಂ ಪ್ರಕಾಮಂ ಸೇವ ತ್ವಂ ಮಯಾ ಸಹ ವಿಲಾಸಿನಿ ॥ 28 ॥ 4-16-28 (28841)
ನಾರ್ಹಸೀಹಾಸುಖಂ ವಸ್ತುಂ ಸುಖಾರ್ಹಾ ಸುಖವರ್ಜಿತಾ।
ಪ್ರಾಪ್ನುಹ್ಯನುತ್ತಮಂ ಸೌಖ್ಯಂ ಮತ್ತಸ್ತ್ವಂ ಮತ್ತಗಾಮಿನಿ ॥ 29 ॥ 4-16-29 (28842)
ಸ್ವಾದೂನ್ಯಮೃತಕಲ್ಪಾನಿ ಪೇಯಾನಿ ವಿವಿಧಾನಿ ಚ।
ಪಿಬಮಾನಾ ಮನೋಜ್ಞಾನಿ ರಮಮಾಣಾ ಯಥಾಸುಖಂ ॥ 30 ॥ 4-16-30 (28843)
ಭೋಗೋಪಚಾರಾನ್ವಿವಿಧಾನ್ಸೌಭಾಗ್ಯಂ ಚಾಪ್ಯನುತ್ತಮಂ।
ಪಾನಂ ಪಿಬ ಮಹಾಭಾಗೇ ಭೋಗೈಶ್ಚಾನುತ್ತಮೈಃ ಶುಭೈಃ ॥ 31 ॥ 4-16-31 (28844)
ಇದಂ ಹಿ ರೂಪಂ ಪ್ರಥಮಂ ತವಾನಘೇ ನಿರರ್ಥಕಂ ಕೇವಲಮದ್ಯ ಭಾಮಿನಿ ।
ಅಧಾರ್ಯಮಾಣಾ ಸ್ನಗಿವೋತ್ತಮಾ ಶುಭಾ ನ ಶೋಭಸೇ ಸುಂದರಿ ಶೋಭನಾ ಸತೀ ॥ 32 ॥ 4-16-32 (28845)
ತ್ಯಜಾಮಿ ದಾರಾನ್ಮಮ ಯೇ ಪುರಾತನಾ ಭವಂತು ದಾಸ್ಯಸ್ತವ ಚಾರುಹಾಸಿನಿ ।
ಅಹಂ ಚ ತೇ ಸುಂದರಿ ದಾಸವತ್ಸ್ಥಿತಃ ಸದಾ ಭವಿಷ್ಯೇ ವಶಗೋ ವರಾನನೇ ॥ 33 ॥ ॥ 4-16-33 (28846)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಕೀಚಕವಧಪರ್ವಣಿ ಷೋಡಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 16 ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 017
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.17. ಅಧ್ಯಾಯಃ 017
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ದ್ರೌಪದ್ಯಾ ಸ್ವಾತ್ಮಾನಂ ಕಾಮಯಮಾನಸ್ಯ ಕೀಚಕಸ್ಯ ಪರುಷಭಾಷಣೈಃ ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾನಂ ॥ 1 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-17-0 (28847)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-17-0x (3054)
ಏವಮುಕ್ತಾಽನವದ್ಯಾಂಗೀ ಕೀಚಕೇನ ದುರಾತ್ಮನಾ ।
ದ್ರೌಪದೀ ತಮುವಾಚೇದಂ ಸೈರಂಧ್ರೀವೇಷಧಾರಿಣೀ ॥ 1 ॥ 4-17-1 (28848)
ಅಪ್ರಾರ್ಥನೀಯಾಮಿಹಂ ಮಾಂ ಸೂತಪುತ್ರಾಭಿಮನ್ಯಸೇ।
ನಿಹೀನವರ್ಣಾಂ ಸೈರೇಂಧ್ರೀಂ ಬೀಭತ್ಸಾಂ ಕೇಶಕಾರಿಣೀಂ ॥ 2 ॥ 4-17-2 (28849)
ಪರದಾರಾಽಸ್ಮಿ ಭದ್ರಂ ತೇ ನ ಯುಕ್ತಂ ತವ ಸಾಂಪ್ರತಂ।
ದಯಿತಾಃ ಪ್ರಾಣಿನಾಂ ದಾರಾ ಧರ್ಮಂ ಸಮನುಚಿಂತಯ ॥ 3 ॥ 4-17-3 (28850)
ಪರದಾರೇ ನ ತೇ ಬುದ್ಧಿರ್ಜಾತು ಕಾರ್ಯಾ ಕಥಂಚನ ।
ವಿವರ್ಜನಂ ಹ್ಯಕಾರ್ಯಾಣಾಮೇತತ್ಸುಪುರುಷವ್ರತಂ ॥ 4 ॥ 4-17-4 (28851)
ಮಿಥ್ಯಾಭಿಗೃಧ್ನೋ ಹಿ ನರಃ ಪಾಪಾತ್ಮಾ ಮೋಹಮಾಸ್ಥಿತಃ ।
ಅಯಶಃ ಪ್ರಾಪ್ನುಯಾದ್ಧೋರಂ ಮಹದ್ವಾ ಪ್ರಾಪ್ನುಯಾದ್ಭಯಂ ॥ 5 ॥ 4-17-5 (28852)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-17-6x (3055)
ಏವಮುಕ್ತಸ್ತು ಸೈರಂಧ್ರ್ಯಾ ಕೀಚಕಃ ಕಾಮಮೋಹಿತಃ।
ಜಾನನ್ನಪಿ ಸುದುರ್ಬುದ್ಧಿಃ ಪರದಾರಾಭಿಮರ್ಶನೇ ॥ 6 ॥ 4-17-6 (28853)
ದೋಷಾನ್ಬಹೂನ್ಪ್ರಾಣಹರಾನ್ಸರ್ವಲೋಕವಿಗರ್ಹಿತಾನ್ ।
ಪ್ರೋವಾಚೇದಂ ಸುದುರ್ಬುದ್ಧಿರ್ದ್ರೌಪದೀಮಜಿತೇಂದ್ರಿಯಃ ॥ 7 ॥ 4-17-7 (28854)
ನಾರ್ಹಸ್ಯೇವಂ ವರಾರೋಹೇ ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾತುಂ ವರಾನನೇ ।
ಮಾಂ ಮನ್ಮಥಸಮಾವಿಷ್ಟಂ ತ್ವತ್ಕೃತೇ ಚಾರುಹಾಸಿನಿ ॥ 8 ॥ 4-17-8 (28855)
ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾಯ ಚ ಮಾಂ ಭೀರು ವಶಗಂ ಪ್ರಿಯವಾದಿನಂ ।
ನೂನಂ ತ್ವಮಸಿತಾಪಾಂಗಿ ಪಶ್ಚಾತ್ತಾಪಂ ಕರಿಷ್ಯಸಿ ॥ 9 ॥ 4-17-9 (28856)
ಅಹಂ ಹಿ ಸುಭ್ರು ರಾಜ್ಯಸ್ಯ ಕೃತ್ಸ್ನಸ್ಯಾಸ್ಯ ಸುಮಧ್ಯಮೇ ।
ಪ್ರಭುರ್ವಾಸಯಿತಾ ಚೈವ ವೀರ್ಯೇ ಚಾಪ್ರತಿಮಃ ಕ್ಷಿತೌ ॥ 10 ॥ 4-17-10 (28857)
ಪೃಥಿವ್ಯಾಂ ಮತ್ಸಮೋ ನಾಸ್ತಿ ಕಶ್ಚಿದನ್ಯಃ ಪುಮಾನಿಹ ।
ರೂಪಯೌವನಸೌಭಾಗ್ಯೈರ್ಭೋಗೈಶ್ಚಾನುತ್ತಮೈಃ ಶುಭೈಃ ॥ 11 ॥ 4-17-11 (28858)
ಸರ್ವಕಾಮಸಮೃದ್ಧೇಷು ಭೋಗೇಷ್ವನುಪಮೇಷ್ವಿಹ।
ಭೋಕ್ತವ್ಯೇಷು ಚ ಕಲ್ಯಾಣಿ ಕಸ್ಮಾದ್ದಾಸ್ಯೇ ರತಾ ಹ್ಯಸಿ ॥ 12 ॥ 4-17-12 (28859)
ಮಯಾ ದತ್ತಮಿದಂ ರಾಜ್ಯಂ ಸ್ವಾಮಿನ್ಯಸಿ ಶುಭಾನನೇ।
ಭಜಸ್ವ ಮಾಂ ವರಾರೋಹೇ ಭುಂಕ್ಷ್ವಂ ಭೋಗಾನನುತ್ತಮಾನ್ ॥ 13 ॥ 4-17-13 (28860)
ಏವಮುಕ್ತಾ ತು ಸಾ ಸಾಧ್ವೀ ಕೀಚಕೇನಾಶುಭಂ ವಚಃ।
ಕೀಚಕಂ ಪ್ರತ್ಯುವಾಚೇದಂ ಗರ್ಹಯಂತ್ಯಸ್ಯ ತದ್ವಚಃ ॥ 14 ॥ 4-17-14 (28861)
ಸೈರಂಧ್ರ್ಯುವಾಚ। 4-17-15x (3056)
ಮಾ ಸೂತಪುತ್ರ ಮುಹ್ಯಸ್ವ ಮಾಽದ್ಯ ತ್ಯಕ್ಷ್ಯಸ್ವ ಜೀವಿತಂ।
ಜಾನೀಹಿ ಪಂಚಭಿರ್ಘೋರೈರ್ನಿತ್ಯಂ ಮಾಮಭಿರಕ್ಷಿತಾಂ ॥ 15 ॥ 4-17-15 (28862)
ನ ಚಾಪ್ಯಹಂ ತ್ವಯಾ ಲಭ್ಯಾ ಗಂಧರ್ವಾಃ ಪತಯೋ ಮಮ।
ತೇ ತ್ವಾಂ ನಿಹನ್ಯುಃ ಕುಪಿತಾಃ ಸಾಧ್ವಲಂ ಮಾ ವ್ಯನೀನಶಃ ॥ 16 ॥ 4-17-16 (28863)
ಅಶಕ್ಯರೂಪಂ ಪುರುಷೈರಧ್ವಾನಂ ಗಂತುಮಿಚ್ಛಸಿ ॥ 17 ॥ 4-17-17 (28864)
ಯಥಾ ನಿಶ್ಚೇತನೋ ಬಾಲಃ ಕೂಲಸ್ಥಃ ಕೂಲಮುತ್ತರಂ।
ತರ್ತುಮಿಚ್ಛತಿ ಮಂದಾತ್ಮಾ ತಥಾ ತ್ವಂ ಕರ್ತುಮಿಚ್ಛಸಿ ॥ 18 ॥ 4-17-18 (28865)
ಅಂತರ್ಮಹೀಂ ವಾ ಯದಿ ವೋರ್ಧ್ವಮುತ್ಪತೇಃ ಸಮುದ್ರಪಾರಂ ಯದಿ ವಾ ಪ್ರಧಾವಸಿ।
ತಥಾಪಿ ತೇಷಾಂ ನ ವಿಮೋಕ್ಷಮರ್ಹಸಿ ಪ್ರಮಾಥಿನೋ ದೇವಸುತಾ ಹಿ ಖೇಚರಾಃ ॥ 19 ॥ 4-17-19 (28866)
ತ್ವಂ ಕಾಲರಾತ್ರೀಮಿವ ಕಶ್ಚಿದಾತುರಃ ಕಿಂ ಮಾಂ ದೃಢಂ ಪಾರ್ಥಯಸೇಽದ್ಯ ಕೀಚಕ।
ಕಿಂ ಮಾತುರಂಕೇ ಶಯಿತೋ ಯಥಾ ಶಿಶುಶ್ಚಂದ್ರಂ ಜಿಘೃಕ್ಷುರಿವ ಮನ್ಯಸೇ ಹಿ ಮಾಂ ॥ 20 ॥ 4-17-20 (28867)
ತೇಷಾಂ ಪ್ರಿಯಾಂ ಪ್ರಾರ್ಥಯತೋ ನ ತೇ ಭುವಿ ಗತ್ವಾ ದಿವಂ ವಾ ಶರಣಂ ಭವಿಷ್ಯತಿ।
ನ ವರ್ತತೇ ಕೀಚಕ ತೇ ದೃಶಾ ಶುಭಂ ಯಾ ತೇನ ಸಂಜೀವನಮರ್ಥಯೇತ ಸಾ ॥ 21 ॥ ॥ 4-17-21 (28868)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಕೀಚಕವಧಪರ್ವಣಿ ಸಪ್ತದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 17 ॥
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Footnotes
4-17-16 ಭೂತಿಃ ಈಶ್ವರೀ ಐಶ್ವರ್ಯಾಭಿಮಾನಿನೀ ದೇವತಾ ॥ 16 ॥ 4-17-17 ಅನಂಗಾಂಗವಿಹಾರಿಣೀ ರತಿರಿತ್ಯರ್ಥಃ ॥ 17 ॥ 4-17-18 ಈಕ್ಷಣಪಕ್ಷ್ಮಾಣಾಂ ನೇತ್ರಪಕ್ಷ್ಮಣಾಂ ಸ್ಮಿತಂ ಈಷದುನ್ಮೀಲಂ ತದೇವ ಜ್ಯೋತ್ಸ್ನೋಪಮ ಮನಸ ಆಹ್ಲಾದಕರಂ ॥ 18 ॥ 4-17-20 ಸುಜಾತೌ ಉನ್ನತೌ। ನಿರಂತರೌ ಪೃಥತ್ವಾತ್ಸಾಂಶ್ಲಿಷ್ಟೌ ॥ 20 ॥ 4-17-21 ಕುಡ್ಭಲೇತಿ ಮುಕುಲೀಭೂತಪದ್ಮಾಕಾರೌ ॥ 21 ॥ 4-17-24 ಅಗ್ನಿಮದನೋ ಮದನಾಗ್ನಿಃ ॥ 24 ॥ 4-17-28 ಕಾಮಂ ಸ್ಮರಂ। ಪ್ರಕಾಮಮತಿಶಯಿತಂ ॥ 28 ॥ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 018
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.18. ಅಧ್ಯಾಯಃ 018
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಕೀಚಕೇನ ಸುದೇಷ್ಣಾಂಪ್ರತಿ ದ್ರೌಪದ್ಯಾಃ ಸ್ವವಶೀಕರಣಪ್ರಾರ್ಥನಾ ॥ 1 ॥ ಸುದೇಷ್ಣಯಾ ಕೀಚಕೇ ಸುರಾಹರಣವ್ಯಾಜೇನ ತದ್ಗೃಹಂಪ್ರತಿ ದ್ರೌಪದೀಪ್ರೇಷಣಪ್ರತಿಜ್ಞಾನಂ ॥ 2 ॥ ತಥಾ ಬಲಾತ್ಕಾರೇಣ ದ್ರೌಪದ್ಯಾಃ ಸುರಾನಯನಾಯ ಕೀಚಕಗೃಹಂಪ್ರತಿ ಗಮನಚೋದನಾ ॥ 3 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-18-0 (28869)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-18-0x (3057)
ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾತಶ್ಚ ಪಾಂಚಾಲ್ಯಾ ಕೀಚಕಃ ಕಾಮಮೋಹಿತಃ।
ಪ್ರವಿಶ್ಯ ರಾಜಭವನಂ ಭಗಿನ್ಯಾ ಅಗ್ರತಃ ಸ್ಥಿತಃ ॥ 1 ॥ 4-18-1 (28870)
ಸೋಭಿವೀಕ್ಷ್ಯ ಸುಕೇಶಾಂತಾಂ ಸುದೇಷ್ಣಾಂ ಭಗಿನೀಂ ಪ್ರಿಯಾಂ ।
ಅಮರ್ಯಾದೇನ ಕಾಮೇನ ಘೋರೇಣಾಭಿಪರಿಪ್ಲುತಃ ॥ 2 ॥ 4-18-2 (28871)
ಸ ತು ಮೂರ್ಧ್ರ್ಯಂಜಲಿಂ ಕೃತ್ವಾ ಭಗಿನ್ಯಾಶ್ಚರಣಾವುಭೌ ।
ಸಂಮೋಹಾಭಿಹತಸ್ತೂರ್ಣಂ ವಾತೋದ್ಧೃತ ಇವಾರ್ಣವಃ ॥ 3 ॥ 4-18-3 (28872)
ಸ ಪ್ರೋವಾಚ ಸುದುಃಖಾರ್ತೋ ಭಗಿನೀಂ ನಿಶ್ವಸನ್ಮುಹುಃ ।
ಅವ್ಯಕ್ತಮೃದುನಾ ಸಾಂನಾ ಶುಷ್ಯತಾ ಚ ಪುನಃಪುನಃ ॥ 4 ॥ 4-18-4 (28873)
ಯಥಾ ಸುದೇಷ್ಣೇ ಸೈರಂಧ್ರ್ಯಾ ಸಂಗಚ್ಛೇಯಂ ಸಕಾಮಯಾ ।
ತಥಾ ಶೀಘ್ರಂ ಕುರುಷ್ವಾದ್ಯ ಮಾಽಹಂ ಪ್ರಾಣಾನ್ಪ್ರಹಾಸಿಷಂ ॥ 5 ॥ 4-18-5 (28874)
ಯದೀಯಮನವದ್ಯಾಂಗೀ ನ ಮಾಮದ್ಯಾಪಿ ಕಾಂಕ್ಷತೇ ।
ಚೇತಸಾಽಭಿಪ್ರಸನ್ನೇನ ಗತೋಸ್ಮಿ ಯಮಸಾದನಂ ॥ 6 ॥ 4-18-6 (28875)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-18-7x (3058)
ತಮುವಾಚ ಪರಿಷ್ವಜ್ಯ ಸುದೇಷ್ಣಾ ಭ್ರಾತರಂ ಪ್ರಿಯಂ।
ಭ್ರಾತುರ್ಜೀವಿತರಕ್ಷಾರ್ಥಂ ಸಮಾಶ್ವಾಸ್ಯಾಸಿತೇಕ್ಷಣಾ ॥ 7 ॥ 4-18-7 (28876)
ಶರಣಾಗತೇಯಂ ಸುಶ್ರೋಣೀ ಮಯಾ ದತ್ತಾಭಯಾ ಚ ಸಾ।
ಶುಭಾಚಾರಾ ಚ ಭದ್ರಂ ತೇ ನೈನಾಂ ವಕ್ತುಮಿಹೋತ್ಸಹೇ ॥ 8 ॥ 4-18-8 (28877)
ಏಷಾ ಹಿ ಶಕ್ಯಾ ನಾನ್ಯೇನ ಸ್ಪ್ರಷ್ಟುಂ ಪಾಪೇನ ಚೇತಸಾ।
ಗಂಧರ್ವಾಃ ಕಿಲ ಪಂಚೇಮಾಂ ರಕ್ಷಂತಿ ರಮಯಂತಿ ಚ ॥ 9 ॥ 4-18-9 (28878)
ಏವಮೇಷಾ ಮಮಾಚಷ್ಟೇ ತಥಾ ಪ್ರಥಮಸಂಗಮೇ।
ತಥೈವ ಗಜನಾಸೋರೂಃ ಸತ್ಯಮಾಹ ಮಮಾಂತಿಕೇ।
ತೇ ಹಿ ಕ್ರುದ್ಧಾ ಮಹಾತ್ಮಾನೋ ನಾಶಯೇಯುರ್ಹಿ ಜೀವಿತಂ ॥ 10 ॥ 4-18-10 (28879)
ರಾಜಾ ಚೈವ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯೈನಾಂ ಸಂಮೋಹಂ ಗತವಾನಿಹ ।
ಮಯಾ ಚ ಸತ್ಯವಚನೈರನುನೀತೋ ಮಹೀಪತಿಃ ॥ 11 ॥ 4-18-11 (28880)
ಸೋಪ್ಯೇನಾಮನಿಶಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಮನಸೈವಾಭ್ಯನಂದತ।
ಭಯಾದ್ಗಂಧರ್ವಮುಖ್ಯಾನಾಂ ಜೀವಿತಸ್ಯೋಪಘಾತಿನಾಂ।
ಮನಸಾಽಪಿ ತತಸ್ತ್ವೇನಾಂ ನ ಚಿಂತಯತಿ ಪಾರ್ಥಿವಃ ॥ 12 ॥ 4-18-12 (28881)
ತೇ ಹಿ ಕ್ರುದ್ಧಾ ಮಹಾತ್ಮಾನೋ ಗರುಡಾನಿಲತೇಜಸಃ।
ದಹೇಯುರಪಿ ಲೋಕಾಂಸ್ತ್ರೀನ್ಯುಗಾಂತೇಷ್ವಿವ ಭಾಸ್ಕರಃ ॥ 13 ॥ 4-18-13 (28882)
ಸೈನಂಧ್ರ್ಯಾ ಹ್ಯೇತದಾಖ್ಯಾತಂ ಮಮ ತೇಷಾಂ ಮಹದ್ಬಲಂ।
ತವ ಚಾಹಮಿದಂ ಗುಹ್ಯಂ ಸ್ನೇಹಾದ್ವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಬಂಧುವತ್ ॥ 14 ॥ 4-18-14 (28883)
ಮಾ ಗಮಿಷ್ಯಸಿ ವೈ ಕೃಚ್ಛ್ರಾಂ ಗತಿಂ ಪರಮದುರ್ಗಮಾಂ।
ಬಲಿನಸ್ತೇ ರುಜಂ ಕುರ್ಯುಃ ಕುಲಸ್ಯ ಚ ಧನಸ್ಯ ಚ ॥ 15 ॥ 4-18-15 (28884)
ತಸ್ಮಾನ್ನಾಸ್ಯಾಂ ಮನಃ ಕರ್ತುಂ ಯದಿ ಪ್ರಾಣಾ ಪ್ರಿಯಾಸ್ತವ।
ನ ಚಿಂತಯೇಥಾ ಮಾಗಾಸ್ತ್ವಂ ಮತ್ಪ್ರಿಯಂ ಚ ಯದೀಚ್ಛಸಿ ॥ 16 ॥ 4-18-16 (28885)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-18-17x (3059)
ಏವಮುಕ್ತಸ್ತು ದುಷ್ಟಾತ್ಮಾ ಭಗಿನೀಂ ಕೀಚಕೋಽಬ್ರವೀತ್।
ಗಂಧರ್ವಾಣಾಂ ಶತಂ ವಾಽಪಿ ಸಹಸ್ರಮಯುತಾನಿ ವಾ ।
ಅಹಮೇಕೋ ವಧಿಷ್ಯಾಮಿ ಗಂಧರ್ವಾನ್ಪಂಚ ಕಿಂ ಪುನಃ ॥ 17 ॥ 4-18-17 (28886)
ನ ಚ ತ್ವಮಭಿಜಾನೀಷೇ ಸ್ತ್ರೀಣಾಂ ಗುಹ್ಯಮನುತ್ತಮಂ ।
ಪುತ್ರಂ ವಾ ಕಿಲ ಪೌತ್ರಂ ವಾ ಭ್ರಾತರಂ ವಾ ಮನಸ್ವಿನಂ ॥ 18 ॥ 4-18-18 (28887)
ರಹಸೀಹ ನರಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ನಾನಾಗಂಧವಿಭೂಷಿತಂ।
ಯೋನಿರುತ್ಸ್ವಿದ್ಯತೇ ಸ್ತ್ರೀಣಾಂ ಸತೀನಾಮಪಿ ಚ ಶ್ರುತಂ ॥ 19 ॥ 4-18-19 (28888)
ಮಾಂ ನಿರೀಕ್ಷ್ಯಾನುಲಿಪ್ತಾಂಗಂ ಸರ್ವಾಭರಣಭೂಷಿತಂ।
ವಶಮೇಷ್ಯತಿ ಸೈರಂಧ್ರೀ ಮನ್ಮಥೇನಾಭಿಪೀಡಿತಾ।
ಸಾ ತ್ವಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಬ್ರೂಹಿ ಚೈನಾಂ ಮಮ ಚೇಂಜೀವಿತಂ ಪ್ರಿಯಂ ॥ 20 ॥ 4-18-20 (28889)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-18-21x (3060)
ಏವಮುಕ್ತಾ ಸುದೇಷ್ಣಾ ತು ಶೋಕೇನಾಭಿಪ್ರಪೀಡಿತಾ।
ಅಹೋ ದುಃಖಮಹೋ ಕೃಚ್ಛ್ರಮಹೋ ಪಾಪಮಿತಿ ಸ್ಮಹ ॥ 21 ॥ 4-18-21 (28890)
ಪ್ರಾರುದದ್ಭೃಶದುಃಖಾರ್ತಾ ವಿಪಾಕಂ ತಸ್ಯ ವೀಕ್ಷ್ಯ ಸಾ।
ಪಾತಾಲೇಷು ಪತತ್ಯೇಷ ವಿಲಪನ್ಬಡವಾಮುಖೇ ॥ 22 ॥ 4-18-22 (28891)
ತ್ವತ್ಕೃತೇ ವಿನಶಿಷ್ಯಂತಿ ಭ್ರಾತರಃ ಸುಹೃದಶ್ಚ ಮೇ।
ಕಿಂನು ಶಕ್ಯಂ ಮಯಾ ಕರ್ತುಂ ಯತ್ತ್ವಮೇವಮಭಿಪ್ಲುತಃ ॥ 23 ॥ 4-18-23 (28892)
ನ ಚ ಶ್ರೇಯೋಽಭಿಜಾನೀಷೇ ಕಾಮಮೇವಾನುವರ್ತಸೇ।
ಧ್ರುವಂ ಗತಾಯುಸ್ತ್ವಂ ಪಾಪ ಯದೇವಂ ಕಾಮಮೋಹಿತಃ ।
ಅಕರ್ತವ್ಯೇ ಹಿ ಮಾಂ ಪಾಪೇ ನಿಯುನಂಕ್ಷಿ ನರಾಧಮ ॥ 24 ॥ 4-18-24 (28893)
ಅಪಿ ಚೈತತ್ಪುರಾ ಪ್ರೋಕ್ತಂ ನಿಪುಣೈರ್ಮನುಜೋತ್ತಮೈಃ ।
ಏಕಸ್ತು ಕುರುತೇ ಪಾಪಂ ಸ್ವಜಾತಿಸ್ತೇನ ಹನ್ಯತೇ ॥ 25 ॥ 4-18-25 (28894)
ಗತಸ್ತ್ವಂ ಧರ್ಮರಾಜಸ್ಯ ವಿಷಯಂ ನಾತ್ರ ಸಂಶಯಃ।
ಅದೂಷಿತಮಿದಂ ಸರ್ವಂ ಸ್ವಜನಂ ಘಾತಯಿಷ್ಯಸಿ ॥ 26 ॥ 4-18-26 (28895)
ಏತತ್ತು ಮೇ ದುಃಖತರಂ ಯೇನಾಹಂ ಭ್ರಾತೃಸೌಹೃದಾತ್।
ವಿದಿತಾರ್ಥಾ ಕರಿಷ್ಯಾಮಿ ತುಷ್ಟೋ ಭವ ಕುಲಕ್ಷಯೇ ॥ 27 ॥ 4-18-27 (28896)
ಗಚ್ಛ ಶೀಘ್ರಮಿತಸ್ತ್ವಂ ಹಿ ಸ್ವಮೇವ ಭವನಂ ಶುಭಂ।
ಕಿಂಚಿತ್ಕಾರ್ಯಂ ಸಮುದ್ದಿಶ್ಯ ಸುರಾಮನ್ನಂ ಚ ಕಾರಯ ॥ 28 ॥ 4-18-28 (28897)
ಕೃತೇ ಚಾನ್ನೇ ಸುರಾಯಾಂ ಚ ಪ್ರೇಷಯಿಷ್ಯಸಿ ಮೇ ಪುನಃ ।
ತಾಮಹಂ ಪ್ರೇಷಯಿಷ್ಯಾಮಿ ಮಧ್ವನ್ನಾರ್ಥಂ ತವಾಂತಿಕಂ ॥ 29 ॥ 4-18-29 (28898)
ತತಃ ಸಂಪ್ರೇಷಿತಾಮೇನಾಂ ವಿಜನೇ ನಿರವಗ್ರಹಾಂ।
ಸಾಂತ್ವಯೇಥಾ ಯಥಾನ್ಯಾಯಂ ಯದಿ ಸಾಮ ಸಹಿಷ್ಯತಿ ॥ 30 ॥ 4-18-30 (28899)
ಸದ್ಯಃ ಕೃತಮಿದಂ ಸರ್ವಂ ಶೇಷಮತ್ರಾನುಚಿಂತಯ ॥ 31 ॥ 4-18-31 (28900)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-18-32x (3061)
ಸುದೇಷ್ಣಯೈವಮುಕ್ತಸ್ತು ಕೀಚಕಃ ಕಾಲಚೋದಿತಃ।
ತ್ವರಮಾಣಃ ಪ್ರಚಕ್ರಾಮ ಸ್ವಗೃಹಂ ರಾಜವೇಶ್ಮನಃ ॥ 32 ॥ 4-18-32 (28901)
ಆಗಂಯ ಚ ಗೃಹಂ ರಂಯಂ ಸುರಾಮನ್ನಂ ಚಕಾರ ಹ।
ಅಜೈಡಕಂ ಚ ಸುಕೃತಂ ಬಹು ಚೋಚ್ಚಾವಚಾನ್ಮೃಗಾನ್ ॥ 33 ॥ 4-18-33 (28902)
ಭಕ್ಷಾಂಶ್ಚ ವಿವಿಧಾಕಾರಾನ್ಬಹೂಂಶ್ಚೋಚ್ಚಾವಚಾಂಸ್ತದಾ।
ಕಾರಯಾಮಾಸ ಕುಶಲೈರನ್ನಪಾನೈಃ ಸುಸಂಸ್ಕೃತಂ ॥ 34 ॥ 4-18-34 (28903)
ತ್ವರಾವಾನ್ಕಾಲಪಾಶೇನ ಕಂಠೇ ಬದ್ಧಃ ಪಶುರ್ಯಥಾ ।
ನಾವಬುಧ್ಯತ ಮೂಢಾತ್ಮಾ ಮರಣಂ ಸಮುಪಸ್ಥಿತಂ ॥ 35 ॥ 4-18-35 (28904)
ಆನೀತಾಯಾಂ ಸುರಾಯಾಂ ತು ಕೃತೇ ಚಾನ್ನೇ ಸುಸಂಸ್ಕೃತೇ।
ಕೀಚಕಃ ಪುನರಾಗಂಯ ಸುದೇಷ್ಣಾಂ ವಾಕ್ಯಮಬ್ರವೀತ್ ॥ 36 ॥ 4-18-36 (28905)
ಮಧು ಮಾಂಸಂ ಚ ಬಹುಧಾ ಭಕ್ಷ್ಯಾಶ್ಚ ಬಹುಧಾ ಕೃತಾಃ।
ಸುದೇಷ್ಣೇ ಬ್ರೂಹಿ ಸೈರಂಧ್ರೀಂ ಯಥಾ ಸಾ ಮೇ ಗೃಹಂ ವ್ರಜೇತ್ ॥ 37 ॥ 4-18-37 (28906)
ಕೇನಚಿತ್ತ್ವದ್ಯ ಕಾರ್ಯೇಣ ತ್ವರ ಶೀಘ್ರಂ ಮಮ ಪ್ರಿಯಂ।
ಅಹಂ ಹಿ ಶರಣಂ ದೇವಂ ಪ್ರತಿಪದ್ಯೇ ವೃಷಧ್ವಜಂ।
ಸಮಾಗಮಂ ಮೇ ಸೈರಂಧ್ರ್ಯಾ ಮರಣಂ ವಾ ದಿಶೇತಿ ವೈ ॥ 38 । 4-18-38 (28907)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-18-39x (3062)
ಸಾ ತಮಾಹ ವಿನಿಃಶ್ವಸ್ಯ ಪ್ರತಿಗಚ್ಛ ಸ್ವಕಂ ಗೃಹಂ।
ಏಷಾಽಹಮಪಿ ಸೈರಂಧ್ರೀಂ ಸುರಾರ್ಥೇ ತೂರ್ಣಮಾದಿಶೇ ॥ 39 ॥ 4-18-39 (28908)
ಏವಮುಕ್ತಸ್ತು ಪಾಪಾತ್ಮಾ ಕೀಚಕಸ್ತ್ವರಿತಃ ಪುನಃ ।
ಸ್ವಗೃಹಂ ಪ್ರಾವಿಶತ್ತೂರ್ಣಂ ಸೈರಂಧ್ರೀಗತಮಾನಸಃ ॥ 40 ॥ 4-18-40 (28909)
ಕೀಚಕಂ ತು ಗತಂ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ತ್ವರಮಾಣಂ ಸ್ವಕಂ ಗೃಹಂ।
ಸೈರಂಧ್ರೀಂ ತತ ಆಹೂಯ ಸದೇಷ್ಣಾ ವಾಕ್ಯಮಬ್ರವೀತ್ ॥ 41 ॥ 4-18-41 (28910)
ಗಚ್ಛ ಸೈರಂಧ್ರಿ ಮತ್ಪ್ರೀತ್ಯೈ ಕೀಚಕಸ್ಯ ನಿವೇಶನಂ ।
ಸುರಾಮಾನಯ ಸುಶ್ರೋಣಿ ತೃಷಿತಾಽಹಂ ವಿಲಾಸಿನಿ ॥ 42 ॥ 4-18-42 (28911)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-18-43x (3063)
ಸುದೇಷ್ಣಯೈವಮುಕ್ತಾ ಸಾ ನಿಃಶ್ವಸಂತೀ ನೃಪಾತ್ಮಜಾ।
ಅಬ್ರವೀಚ್ಛೋಕಸಂತಪ್ತಾ ನಾಹಂ ತತ್ರ ವ್ರಜಾಮಿ ವೈಃ ॥ 43 ॥ 4-18-43 (28912)
ಸೂತಪುತ್ರೋ ಹಿ ಮಾಂ ಭದ್ರೇ ಕಾಮಾತ್ಮಾ ಚಾಭಿಮನ್ಯತೇ ।
ನ ಗಚ್ಛೇಯಮಹಂ ತಸ್ಯ ರಾಜಪುತ್ರಿ ನಿವೇಶನಂ ।
ತ್ವಮೇವ ಭದ್ರೇ ಜಾನಾಸಿ ಯಥಾ ಸ ನಿರಪತ್ರಪಃ ॥ 44 ॥ 4-18-44 (28913)
ಸಮಯಶ್ಚ ಕೃತೋ ಭದ್ರೇ ಯಥಾ ಪ್ರಥಮಸಂಗಮೇ।
ತಥಾ ನಿವಸಮಾನಾಯಾಂ ಯಥಾಽಹಂ ನಾನ್ಯಚಾರಿಣೀ ॥ 45 ॥ 4-18-45 (28914)
ಕೀಚಕಶ್ಚ ಸುಕೇಶಾಂತೇ ಮೂಢೋ ಮದನಗರ್ವಿತಃ ।
ಸ ಮಾಮಿಹ ಗತಾಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ವ್ಯವಸ್ಯತಿ ನಿರಾಕೃತಿಂ।
ಕಥಂ ನು ವೈ ತತ್ರ ಗತಾಂ ಮರ್ಷಯೇನ್ಮಾಮಬಾಂಧವಾಂ ॥ 46 ॥ 4-18-46 (28915)
ಬಹ್ವ್ಯಃ ಸಂತಿ ತವ ಪ್ರೇಷ್ಯಾ ರಾಜಪುತ್ರಿ ವಶಾನುಗಾಃ।
ಅನ್ಯಾಂ ಪ್ರೇಷಯ ಕೈಕೇಯಿ ಸಂರಕ್ಷ್ಯಾಽಹಮಿಹ ತ್ವಯಾ ॥ 47 ॥ 4-18-47 (28916)
ಕೀಚಕಸ್ಯಾಲಯಂ ದೇವಿ ನ ಯಾಮಿ ಭಯಕಂಪಿತಾ।
ಯದ್ಯದನ್ಯಚ್ಚ ಮೇ ಕರ್ಮ ಕರೋಮಿ ಚ ಸುದುಷ್ಕರಂ ॥ 48 ॥ 4-18-48 (28917)
ಏವಮುಕ್ತಾ ತು ಪಾಂಚಾಲ್ಯಾ ದೈವಯೋಗೇನ ಕೈಕಯೀ ।
ತಾಂ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಮಾಹಿಷೀ ಕ್ರುದ್ಧಾ ಭೂಯೋಽನ್ವಶಾಸತ ॥ 49 ॥ 4-18-49 (28918)
ಕೀಚಕಂ ಚೈವ ಗಚ್ಛ ತ್ವಂ ಬಲಾತ್ಕಾರೇ ಚೋದಿತಾ।
ನಾಸ್ತಿ ಮೇಽನ್ಯಾ ತ್ವಯಾ ತುಲ್ಯಾ ಸಾ ತ್ವಂ ಶೀಘ್ರತರಂ ವ್ರಜ ॥ 50 ॥ 4-18-50 (28919)
ಅವಶ್ಯಂ ತ್ವೇವ ಗಂತವ್ಯಂ ಕಿಮರ್ಥಂ ಮಾಂ ವಿವಕ್ಷಸಿ।
ಶೀಘ್ರಂ ಗಚ್ಛ ತ್ವರಸ್ವೇತಿ ಮತ್ಪ್ರೀತಿವಶಮಾಚರ ॥ 51 ॥ 4-18-51 (28920)
ನ ಹೀದೃಶೋ ಮಮ ಭ್ರಾತಾ ಕಿಂ ತ್ವಂ ಸಮಭಿಶಂಕಸೇ।
ಉಕ್ತ್ವಾ ಚೈನಾಂ ಬಲಾಚ್ಚೈವ ವಿನಿಯುಜ್ಯ ಪ್ರಭುತ್ವತಃ ॥ 52 ॥ 4-18-52 (28921)
ಭಾಜನಂ ಪ್ರದದೌ ಚಾಸ್ಯೈ ಸಪಿಧಾನಂ ಹಿರಣ್ಮಯಂ।
ಯಾ ಸುಜಾತಾ ಸುಗಂಧಾ ಚ ತಾಮಾನಯ ಸುರಾಮಿತಿ ॥ 53 ॥ 4-18-53 (28922)
ಸಾ ಶಂಕಮಾನಾ ರುದತೀ ವೇಪಂತೀ ದ್ರುಪದಾತ್ಮಜಾ।
ದೈವತೇಭ್ಯೋ ನಮಸ್ಕೃತ್ವಾ ಶ್ವಶುರೇಭ್ಯಸ್ತಥಾಽಬ್ರವೀತ್ ॥ 54 ॥ 4-18-54 (28923)
ಯಥಾಽಹಮನ್ಯಂ ಪಾರ್ಥೇಭ್ಯೋ ನಾಭಿಜಾನಾಪಿ ಮಾನವಂ।
ತೇನ ಸತ್ಯೇನ ಮಾಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಕೀಚಕೋ ಮಾ ವಶಂ ನಯೇತ್ ॥ 55 ॥ 4-18-55 (28924)
ಯಥಾಽಹಂ ಪಾಂಡುಪುತ್ರೇಭ್ಯಃ ಪಂಚಭ್ಯೋ ನಾನ್ಯಗಾಮಿನೀ।
ತೇನ ಸತ್ಯೇನ ಮಾಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಕೀಚಕೋ ಮಾ ವಶಂ ನಯೇತ್ ॥ 56 ॥ ॥ 4-18-56 (28925)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಕೀಚಕವಧಪರ್ವಣಿ ಅಷ್ಟಾದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 18 ॥ ---------
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Footnotes
4-18-2 ಅಭಿಮನ್ಯಸೇ ಕಾಮಯಸೇ ॥ 2 ॥ 4-18-5 ಮಿಥ್ಯಾಭಿಗೃಧ್ನಃ ವಿತಥಾಭಿನಿವೇಶೀ । ಮಹದ್ಭಯಂ ಮೃತ್ಯುಂ ॥ 5 ॥ 4-18-20 ಮನ್ಯಸೇ ಲಿಪ್ಸಸೇ ಶಿಶೋಶ್ಚಂದ್ರವದಹಂ ತವ ದುರ್ಲಭಾಸ್ಮೀತಿ ಭಾವಃ ॥ 20 ॥ 4-18-21 ಯಾ ಸ್ವೀಯಂ ಅರ್ಥಯೇತ ಕಾಮಯೇತ ಶುಭೇಚ್ಛಾರೂಪಾ ತವ ನಾಸ್ತೀತ್ಯರ್ಥಃ। ತೇನ ಚ ಶುಭೇನ ಪರದಾರನಿವೃತ್ತಿರೂಪೇಣ ಕಾಮಿತೇನ ಸಂಜೀವನಂ ಭವತೀತಿ ಶೇಷಃ। ಅನ್ಯಥಾ ಮರಿಷ್ಯಸೀತ್ಯರ್ಥಃ ॥ 21 ॥ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 019
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.19. ಅಧ್ಯಾಯಃ 019
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಕೀಚಕಗೃಹಂಪ್ರತಿ ಪ್ರಸ್ಥಿತಯಾ ದ್ರೌಪದ್ಯಾ ತೇನ ಸ್ವಸ್ಯಾದೂಷಣಾಯ ಸೂರ್ಯಾದಿದೇವತಾಪ್ರಾರ್ಥನಾ ॥ 1 ॥ ಸೂರ್ಯೇಣ ತದ್ರಕ್ಷಣಾಯ ನಿಗೂಢಸ್ಯ ರಕ್ಷಸಃ ಪ್ರೇಷಣಂ ॥ 2 ॥ ಕೀಚಕೇನ ದ್ರೌಪದೀಂಪ್ರತಿ ಸ್ವವಶೀಭವನಯಾಚನಂ ॥ 3 ॥ ತಥಾ ತದನಂಗೀಕಾರರೋಷಾತ್ತಸ್ಯಾಃ ಪಾದೇನ ತಾಡನಂ ॥ 4 ॥ ಸೂರ್ಯದೂತೇನ ರಕ್ಷಸಾ ಕೀಚಕಸ್ಯ ಭೂಮೌ ನಿಪಾತನಂ ॥ 5 ॥ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇನ ಕೀಚಕಜಿಘಾಂಸೋರ್ಭೀಮಸ್ಯ ಸಂಕೇತೇನ ಪ್ರತಿಷೇಧನಂ ॥ 6 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-19-0 (28926)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-19-0x (3064)
ಅಕೀರ್ತಯತ ಸುಶ್ರೋಣೀ ಧರ್ಮಂ ಶಕ್ರಂ ದಿವಾಕರಂ।
ಮಾರುತಂ ಚಾಶ್ವಿನೌ ದೇವೌ ಕುಬೇರಂ ವರುಣಂ ಯಮಂ ॥ 1 ॥ 4-19-1 (28927)
ರುದ್ರಮಗ್ನಿಂ ಭಗಂ ವಿಷ್ಣುಂ ಸ್ಕಂದಂ ಪೂಷಣಮೇವ ಚ।
ಸಾವಿತ್ರೀಸಹಿತಂ ಚಾಪಿ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಂ ಪರ್ಯಕೀರ್ತಯತ್ ॥ 2 ॥ 4-19-2 (28928)
ಇತ್ಯೇವಂ ಮೃಗಶವಾಕ್ಷೀ ಸುಶ್ರೋಣೀ ಧರ್ಮಚಾರಿಣೀ ।
ಉಪಾತಿಷ್ಠತ ಸಾ ಸೂರ್ಯಂ ಮುಹೂರ್ತಮಬಲಾ ತದಾ ॥ 3 ॥ 4-19-3 (28929)
ತದಸ್ಯಾಸ್ತನುಮಧ್ಯಾಯಾಃ ಸರ್ವಂ ಸೂರ್ಯೋಽವಬುದ್ಧವಾನ್।
ಅಂತರ್ಹಿತಂ ತತಸ್ತಸ್ಯಾ ರಕ್ಷೋ ರಕ್ಷಾರ್ಥಮಾದಿಶತ್ ॥ 4 ॥ 4-19-4 (28930)
ತಚ್ಚೈನಾಂ ನಾಜಹಾತ್ತತ್ರ ಸರ್ವಾವಸ್ಥಾಸ್ವನಿಂದಿತಾಂ ॥ 5 ॥ 4-19-5 (28931)
ಪ್ರತಸ್ಥೇ ಸಾ ಸುಕೇಶಾಂತಾ ತ್ವರಮಾಣಾ ಪುನಃಪುನಃ ।
ವಿಲಂಬಮಾನಾ ವಿವಶಾ ಕೀಚಕಸ್ಯ ನಿವೇಶನಂ ॥ 6 ॥ 4-19-6 (28932)
ತಾಂ ಮೃಗೀಮಿವ ವಿತ್ರಸ್ತಾಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಕೃಷ್ಣಾಂ ಸಮಾಗತಾಂ।
ಉತ್ಪಪಾತಾಸನಾತ್ತೂರ್ಣಂ ನಾವಂ ಲಬ್ಧ್ವೇವ ಪಾರಗಃ ॥ 7 ॥ 4-19-7 (28933)
ಶ್ಲಕ್ಷ್ಣಂ ಚೋವಾಚ ವಾಕ್ಯಂ ಸ ಕೀಚಕಃ ಕಾಮಮೂರ್ಚ್ಛಿತಃ।
ಸ್ವಾಗತಂ ತೇ ಸುಕೇಶಾಂತೇ ಸುವ್ಯುಷ್ಟಾ ರಜನೀ ಮಮ ॥ 8 ॥ 4-19-8 (28934)
ಸ್ವಾಮಿನೀ ತ್ವಮನುಪ್ರಾಪ್ತಾ ಚಿರಸ್ಯ ಭವನಂ ಶುಭೇ।
ಕುರುಷ್ವ ಚ ಮಯಿ ಪ್ರೀತಿಂ ವಶಂ ಚೋಪಾನಯಸ್ವ ಮಾಂ ॥ 9 ॥ 4-19-9 (28935)
ಪ್ರತಿಗೃಹ್ಣೀಷ್ವ ಮೇ ಭೋಗಾಂಸ್ತ್ವದರ್ಥಮುಪಕಲ್ಪಿತಾನ್।
ಸರ್ವರತ್ನಮಯೀಂ ಮಾಲಾಂ ಕುಂಡಲೇ ಚ ಹಿರಣ್ಮಯೇ ॥ 10 । 4-19-10 (28936)
ವಾಸಾಂಸಿ ಚಂದನಂ ಮಾಲ್ಯಂ ಧೂಪಶುದ್ಧಾಂ ಚ ವಾರುಣೀಂ।
ಪ್ರತಿಗೃಹ್ಣೀಷ್ವ ಭದ್ರಂ ತೇ ವಿಹರ ತ್ವಂ ಯಥೇಚ್ಛಸಿ।
ಪ್ರೀತ್ಯಾ ಮೇ ಕುರು ಮದ್ಮಾಕ್ಷಿ ಪ್ರಸಾದಂ ಪ್ರಿಯದರ್ಶನೇ ॥ 11 ॥ 4-19-11 (28937)
ಸ್ವಾಸ್ತೀರ್ಣಮಸ್ತಿ ಶಯನಂ ಸಿತಸೂಕ್ಷ್ಮೋತ್ತರಚ್ಛದಂ।
ಅತ್ರಾರುಹ್ಯ ಮಯಾ ಸಾರ್ಧಂ ಪಿಬೇಮಾಂ ವರವಾರುಣೀಂ ॥ 12 ॥ 4-19-12 (28938)
ಭಜಸ್ವ ಮಾಂ ವಿಶಾಲಾಕ್ಷಿ ಭರ್ತಾ ತೇ ಸದೃಶೋಸ್ಂಯಹಂ।
ಉಪಸರ್ಪ ವರಾರೋಹೇ ಮೇರುಮರ್ಕಪ್ರಭಾ ಯಥಾ ॥ 13 ॥ 4-19-13 (28939)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-19-14x (3065)
ಸ ಮೂಢಃ ಕೀಚಕಸ್ತತ್ರ ಪ್ರಾಪ್ತಾಂ ರಾಜೀವಲೋಚನಾಂ।
ಅಬ್ರವೀದ್ದ್ರೌಪದೀಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ದುರಾತ್ಮಾ ಹ್ಯಾತ್ಮಸಂಮತಃ ॥ 14 ॥ 4-19-14 (28940)
ಕೀಚಕೇನೈವಮುಕ್ತಾ ಸಾ ದ್ರೌಪದೀ ವರವರ್ಣಿನೀ।
ಅಬ್ರವೀತ್ತಮನಾಚಾರಂ ನೇದೃಶಂ ವಕ್ತುಮರ್ಹಸಿ ॥ 15 ॥ 4-19-15 (28941)
ನಾಹಂ ಶಕ್ಯಾ ತ್ವಯಾ ಸ್ಪ್ರಷ್ಟುಂ ಶ್ವಪಚೇನೇವ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೀ।
ಗಂತುಮಿಚ್ಛಸಿ ದುರ್ಬುದ್ಧೇ ಗತಿಂ ದುರ್ಗತರಾಂತರಾಂ ॥ 16 ॥ 4-19-16 (28942)
ಯತ್ರ ಗಚ್ಛಂತಿ ಬಹವಃ ಪರದಾರಾಭಿಮರ್ಶಕಾಃ।
ನರಾಃ ಸಂಭಿನ್ನಮರ್ಯಾದಾಃ ಕೀಟವಚ್ಚಾಶುಭಾಶ್ರಯಾಃ ॥ 17 ॥ 4-19-17 (28943)
ಅಪ್ರೈಷೀನ್ಮಾಂ ಸುರಾಹಾರೀಂ ಸುದೇಷ್ಣಾ ತ್ವನ್ನಿವೇಶನಂ ।
ತಸ್ಯೈ ನಯಿಷ್ಯೇ ಮದಿರಾಂ ಭಗಿನೀ ತೃಷಿತಾ ತವ ॥ 18 ॥ 4-19-18 (28944)
ಪಿಪಾಸಿತಾ ಚ ಕೈಕೇಯೀ ತೂರ್ಣಂ ಮಾಮಾದಿಶತ್ತತಃ।
ದೀಯತಾಂ ಮೇ ಸುರಾ ಶೀಘ್ರಂ ಸೂತಪುತ್ರ ವ್ರಜಾಂಯಹಂ ॥ 19 ॥ 4-19-19 (28945)
ಕೀಚಕ ಉವಾಚ। 4-19-20x (3066)
ಅನ್ಯಾ ಭದ್ರೇ ಹರಿಷ್ಯಂತಿ ರಾಜಪುತ್ರ್ಯಾಃ ಸುರಾಮಿಮಾಂ।
ಕಿಂ ತ್ವಂ ಯಾಸ್ಯಸಿ ಕಲ್ಯಾಣಿ ಮದರ್ಥಂ ತ್ವಮಿಹಾಗತಾ ॥ 20 ॥ 4-19-20 (28946)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-19-21x (3067)
ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ದಕ್ಷಿಣೇ ಪಾಣೌ ಸೂತಪುತ್ರಃ ಪರಾಮೃಶತ್।
ಸಾ ಗೃಹೀತಾ ವಿಧೂನ್ವಂತೀ ಭೂಮೌ ನಿಕ್ಷಿಪ್ಯ ಭಾಜನಂ ।
ಸಭಾಂ ಶರಣಮಾಧಾವದ್ಯತ್ರ ರಾಜಾ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ॥ 21 ॥ 4-19-21 (28947)
ತಾಂ ಕೀಚಕಃ ಪ್ರಧಾವಂತೀಂ ಕೇಶಪಕ್ಷೇ ಪರಾಮೃಶತ್।
ಪಾತಯಿತ್ವಾ ತು ತಾಂ ಭೂಮೌ ಸೂತಪುತ್ರಃ ಪದಾಽವಧೀತ್ ॥ 22 ॥ 4-19-22 (28948)
ಸಭಾಯಾಂ ಪಶ್ಯತೋ ರಾಜ್ಞೋ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಮಹಾತ್ಮನಃ।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಂ ಚ ವೃದ್ಧಾನಾಂ ಕ್ಷತ್ರಿಯಾಣಾಂ ಚ ಪಶ್ಯತಾಂ ॥ 23 ॥ 4-19-23 (28949)
ತಸ್ಯಾಃ ಪಾದಾಭಿತಪ್ತಾಯಾ ಮುಖಾದ್ರುಧಿರಮಾಸ್ರವತ್ ॥ 24 ॥ 4-19-24 (28950)
ತತೋ ದಿವಾಕರೇಣಾಶು ರಾಕ್ಷಸಃ ಸಂನಿಯೋಜಿತಃ।
ಸ ಕೀಚಕಮಪೋವಾಹ ವಾತವೇಗೇನ ಭಾರತ ॥ 25 ॥ 4-19-25 (28951)
ಸ ಪಪಾತ ತದಾ ಭೂಮೌ ರಕ್ಷೋಬಲಸಮೀರಿತಃ ।
ವಿಘೂರ್ಣಮಾನೋ ನಿಶ್ಚೇಷ್ಟಶ್ಛಿನ್ನಮೂಲ ಇವ ದ್ರುಮಃ ॥ 26 ॥ 4-19-26 (28952)
ತಾಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ತತ್ರ ತೇ ಸಭ್ಯಾ ಹಾಹಾಭೂತಾಃ ಸಮಂತತಃ।
ನ ಯುಕ್ತಂ ಸೂತಪುತ್ರೇತಿ ಕೀಚಕೇತಿ ಚ ತೇಽವದನ್।
ಕಿಮಿಯಂ ವಧ್ಯತೇ ಬಾಲಾ ಕೃಪಣಾ ಚಾಪ್ಯಬಾಂಧವಾ ॥ 27 ॥ 4-19-27 (28953)
ತಸ್ಯಾಮಾಸನ್ಹಿ ತೇ ಪಾರ್ಥಾಃ ಸಭಾಯಾಂ ಭ್ರಾತರಸ್ತಥಾ ।
ಅಮೃಷ್ಯಮಾಣಾಃ ಕೃಷ್ಣಾಯಾಃ ಕೀಚಕೇನ ಪದಾ ವಧಂ ॥ 28 ॥ 4-19-28 (28954)
ತಾಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಭೀಮಸೇನಸ್ಯ ಕ್ರೋಧಾದಾಸ್ರಮವರ್ತತ।
ಧೂಮೋಚ್ಛ್ವಾಸಃ ಸಮಭವನ್ನೇತ್ರೇ ಚೋಚ್ಛ್ರಿತಪಕ್ಷ್ಮಣೀ ।
ಸಸ್ವೇದಾ ಭ್ರುಕುಟೀ ಚೋಗ್ರಾ ಲಲಾಟೇ ಸಮವರ್ತತ ॥ 29 ॥ 4-19-29 (28955)
ತಸ್ಯ ಭೀಮೋ ವಧಪ್ರೇಪ್ಸುಃ ಕೀಚಕಸ್ಯ ದುರಾತ್ಮನಃ।
ದಂತೈರ್ದಂತಾಂಸ್ತದಾ ರೋಪಾನ್ನಿಷ್ಪಿಪೇಷ ಮಹಾಮನಾಃ ॥ 30 ॥ 4-19-30 (28956)
ಭೂಯಃ ಸಂಚರಿತಃ ಕ್ರುದ್ಧಃ ಸಹಸೋತ್ಥಾಯ ಚಾಸನಾತ್।
ನಿರೈಕ್ಷತ ದ್ರುಮಂ ದೀರ್ಘಂ ರಾಜಾನಂ ಚಾಪ್ಯವೈಕ್ಷತ॥ 31 ॥ 4-19-31 (28957)
ವಧಮಾಕಾಂಕ್ಷಮಾಣಂ ತಂ ಕೀಚಕಸ್ಯ ದುರಾತ್ಮನಃ।
ಆಕಾರೇಣೈವ ಭೀಮಂ ಸ ಪ್ರತ್ಯಪೇಧದ್ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ॥ 32 ॥ 4-19-32 (28958)
ತಸ್ಯ ರಾಜಾ ಶನೈಃ ಸಂಜ್ಞಾಂ ಕುಂತೀಪುತ್ರೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ಚಕಾರ ಭೀಮಸೇನಸ್ಯ ರೋಷಾವಿಷ್ಟಸ್ಯ ಧೀಮತಃ ॥ 33 ॥ 4-19-33 (28959)
ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾನಂ ತದಾ ಚಾಹ ಕಂಕೋ ನಾಮ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ॥ 34 ॥ 4-19-34 (28960)
ಸೂದ ಮಾ ಸಾಹಸಂ ಕಾರ್ಷೀಃ ಫಲಿತೋಽಯಂ ವನಸ್ಪತಿಃ।
ನಾತ್ರ ಶುಷ್ಕಾಣಿ ಕಾಷ್ಠಾನಿ ಸಂತಿ ಯಾನಿ ಚ ಕಾನಿ ಚ॥ 35 ॥ 4-19-35 (28961)
ಯದಿ ತೇ ದಾರುಕೃತ್ಯಂ ಸ್ಯಾನ್ನಿಷ್ಕ್ರಂಯ ನಗರಾದ್ಬಹಿಃ।
ಸಮೂಲಂ ಶಾತಯೇರ್ವೃಕ್ಷಂ ಶ್ರಮಸ್ತೇ ನ ಭವಿಷ್ಯತಿ॥ 36 ॥ 4-19-36 (28962)
ಯಸ್ಯ ಚಾರ್ದ್ರಸ್ಯ ವೃಕ್ಷಸ್ಯ ಶೀತಚ್ಛಾಯಾಂ ಸಮಾಶ್ರಯೇತ್।
ನ ತಸ್ಯ ಪರ್ಣೇ ದ್ರುಹ್ಯೇತ ಪೂರ್ವವೃತ್ತಮನುಸ್ಮರನ್ ॥ 37 ॥ 4-19-37 (28963)
ನ ಕ್ರೋಧಕಾಲಸಮಯಃ ಸೂದ ಮಾ ಚಾಪಲಂ ಕೃಥಾಃ।
ಅಪೂರ್ಣೋಽಯಂ ದ್ವಿಪಕ್ಷೋನೋ ನೇದಂ ಬಲವತಾಂ ಬಹು ॥ 38 ॥ 4-19-38 (28964)
ಅಥಾಂಗುಷ್ಠೇನಾವಮೃದ್ಗಾದಂಗುಷ್ಠಂ ತತ್ರ ಧರ್ಮರಾಟ್।
ಪ್ರಬೋಧನಭಯಾದ್ರಾಜ್ಞೋ ಭೀಮಂ ತಂ ಪ್ರತ್ಯಷೇಧಯತ್ ॥ 39 ॥ 4-19-39 (28965)
ಭೀಮಸೇನಸ್ತು ತದ್ವಾಕ್ಯಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ಪರಪುರಂಜಯಃ।
ಸಹಸೋತ್ಪತಿತಂ ಕ್ರೋಧಂ ನ್ಯಯಚ್ಛದ್ಧೃತಿಮಾನ್ಬಲಾತ್ ।
ಇಂಗಿತಜ್ಞಃ ಸ ತು ಭ್ರಾತುಸ್ತೂಷ್ಣೀಮಾಸೀದ್ವೃಕೋದರಃ ॥ 40 ॥ 4-19-40 (28966)
ಭೀಮಸ್ಯ ಚ ಸಮಾರಂಭಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ರಾಜ್ಞೋಽಸ್ಯ ಚೇಷ್ಟಿತಂ।
ದ್ರೌಪದೀ ಚಾಧಿಕಂ ಕ್ರೋಧಾತ್ಪ್ರಾರುದತ್ಸಾ ಪುನಃಪುನಃ ॥ 41 ॥ 4-19-41 (28967)
ಕೀಚಕೇನಾನುಗಮನಾತ್ಕೃಷ್ಣಾ ತಾಂರಾಯತೇಕ್ಷಣಾ ।
ಸಭಾದ್ವಾರಮುಪಗಂಯ ರುದಂತೀ ವಾಕ್ಯಮಬ್ರವೀತ್ ॥ 42 ॥ 4-19-42 (28968)
ಅವೇಕ್ಷಮಾಣಾ ಸುಶ್ರೋಣೀ ಪತೀಂಸ್ತಾಂದೀನಚೇತಸಃ।
ಆಕಾರಂ ಪರಿರಕ್ಷಂತೀ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾಂ ಧರ್ಮಸಂಯುತಾಂ।
ದಹ್ಯಮಾನೇವ ರೌದ್ರೇಣ ಚಕ್ಷುಷಾ ದ್ರುಪದಾತ್ಮಜಾ ॥ 43 ॥ 4-19-43 (28969)
ಪ್ರಜಾರಕ್ಷಣಶೀಲಾನಾಂ ರಾಜ್ಞಾಂ ಹ್ಯಮಿತತೇಜಸಾಂ।
ಕಾರ್ಯಾಽನುಪಾಲನಂ ನಿತ್ಯಂ ಧರ್ಮೇ ಸತ್ಯೇ ಚ ತಿಷ್ಠತಾಂ ॥ 44 ॥ 4-19-44 (28970)
ಸ್ವಪ್ರಜಾಯಾಂ ಪ್ರಜಾಯಾಂ ಚ ವಿಶೇಷಂ ನಾಧಿಗಚ್ಛತಾಂ।
ಪ್ರಿಯೇಷ್ವಪಿ ಚ ವಧ್ಯೇಷು ಸಮತ್ವಂ ಯೇ ಸಮಾಶ್ರಿತಾಃ ॥ 45 ॥ 4-19-45 (28971)
ವಿವಾದೇಷು ಪ್ರವೃತ್ತೇಷು ಸಮಂ ಕಾರ್ಯಾನುದರ್ಶಿನಾ।
ರಾಜ್ಞಾ ಧರ್ಮಾಸನಸ್ಥೇನ ಜಿತೌ ಲೋಕಾವುಭಾವಪಿ ॥ 46 ॥ 4-19-46 (28972)
ರಾಜಂಧರ್ಮಾಸನಸ್ಥೋ ಹಿ ರಕ್ಷ ಮಾಂ ತ್ವಮನಾಗಸಂ ॥ 47 ॥ 4-19-47 (28973)
ಅಹಂ ತ್ವನಪರಾಧ್ಯಂತೀ ಕೀಚಕೇನ ದುರಾತ್ಮನಾ ।
ಪಶ್ಯತಸ್ತೇ ಮಹಾರಾಜ ಹತಾ ಪಾದೇನ ದಾಸಿವಾತ್ ॥ 48 ॥ 4-19-48 (28974)
ತ್ವತ್ಸಮಕ್ಷಂ ನೃಪಶ್ರೇಷ್ಠ ನಿಷ್ಪಿಷ್ಟಾ ವಸುಧಾತಲೇ ।
ಅನಾಗಸಂ ಕೃಪಾರ್ಹಾಂ ಮಾಂ ಸ್ತ್ರಿಯಂ ತ್ವಂ ಪರಿಪಾಲಯ ॥ 49 ॥ 4-19-49 (28975)
ರಕ್ಷ ಮಾಂ ಕೀಚಕಾದ್ಭೀತಾಂ ಧರ್ಮಂ ರಕ್ಷ ನರೇಶ್ವರ ।
ಮತ್ಸ್ಯಾಧಿಪ ಪ್ರಜಾ ರಕ್ಷ ಪಿತಾ ಪುತ್ರಾನಿವೌರಸಾನ್ ॥ 50 ॥ 4-19-50 (28976)
ಯಸ್ತ್ವಧರ್ಮೇಣ ಕಾರ್ಯಾಣಿ ಮೋಹಾತ್ಮಾ ಕುರುತೇ ನೃಪಃ।
ಅಚಿರಾತ್ತಂ ದುರಾತ್ಮಾನಂ ವಶೇ ಕುರ್ವಂತಿ ಶತ್ರವಃ ॥ 51 ॥ 4-19-51 (28977)
ಮತ್ಸ್ಯಾನಾಂ ಕುಲಜಸ್ತ್ವಂ ಹಿ ತೇಷಾಂ ಸತ್ಯಂ ಪರಾಯಣಂ।
ತ್ವಂ ಕಿಲೈವಂವಿಧೋ ಜಾತಃ ಕುಲೇ ಧರ್ಮಪರಾಯಣೇ ॥ 52 ॥ 4-19-52 (28978)
ಅತಸ್ತ್ವಾಹಮಭಿಕ್ರಂದೇ ಶರಣಾರ್ಥಂ ನರಾಧಿಪ।
ತ್ರಾಹಿ ಮಾಮದ್ಯ ರಾಜೇಂದ್ರ ಕೀಚಕಾತ್ಪಾಪಪೂರುಷಾತ್ ॥ 53 ॥ 4-19-53 (28979)
ಅನಾಥಾಮಿಹ ಮಾಂ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಕೀಚಕಃ ಪುರುಷಾಧಮಃ।
ಪ್ರಹರತ್ಯೇವ ನೀಚಾತ್ಮಾ ನ ತು ಧರ್ಮಮವೇಕ್ಷತೇ ॥ 54 ॥ 4-19-54 (28980)
ಅಕಾರ್ಯಾಣಾಮನಾರಂಭಾತ್ಕಾರ್ಯಾಣಾಮನುಪಾಲನಾತ್।
ಪ್ರಜಾಸು ಯೇ ಸುವೃತ್ತಾಸ್ತೇ ಸ್ವರ್ಗಮಾಯಾಂತಿ ಭೂಮಿಪಾಃ ॥ 55 ॥ 4-19-55 (28981)
ಕಾರ್ಯಾಕಾರ್ಯವಿಶೇಷಜ್ಞಾಃ ಕಾಮಕಾರೇಣ ಪಾರ್ಥಿವಾಃ।
ಪ್ರಜಾಸು ಕಿಲ್ಬಿಷಂ ಕೃತ್ವಾ ನರಕಂ ಯಾಂತ್ಯಧೋಮುಖಾಃ ॥ 56 ॥ 4-19-56 (28982)
ನೈವ ಯಜ್ಞೈರ್ನ ವಾ ದಾನೈರ್ನ ಗುರೋರುಪಸೇವನಾತ್।
ಪ್ರಾಪ್ನುವಂತಿ ತಥಾ ಧರ್ಮಂ ಯಥಾ ಕಾರ್ಯಾನುಪಾಲನಾತ್ ॥ 57 ॥ 4-19-57 (28983)
ಅಪಿ ಚೇದಂ ಪುರಾ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಪ್ರೋವಾಚೇಂದ್ರಾಯ ಪೃಚ್ಛತೇ।
ದ್ವಂದ್ವಂ ಕಾರ್ಯಮಕಾರ್ಯಂ ಚ ಲೋಕೇ ಚಾಸೀತ್ಪರಂ ಯಥಾ ॥ 58 ॥ 4-19-58 (28984)
ಧರ್ಮಾಧರ್ಮೌ ಪುನರ್ದ್ವಂದ್ವಂ ವಿನಿಯುಕ್ತಮಥಾಪಿ ವಾ।
ಕ್ರಿಯಾಣಾಮಕ್ರಿಯಾಣಾಂ ಚ ಪ್ರಾಪಣೇ ಪುಣ್ಯಪಾಪಯೋಃ ॥ 59 ॥ 4-19-59 (28985)
ಪ್ರಜಾಯಾಂ ಸೃಜ್ಯಮಾನಾಯಾಂ ಪುರಾ ಹ್ಯೇತದುದಾಹೃತಂ।
ಏತದ್ವೋ ಮಾನುಷಾಃ ಸಂಯಕ್ಕಾರ್ಯಂ ದ್ವಂದ್ವತ್ರಯಂ ಭುವಿ ॥ 60 ॥ 4-19-60 (28986)
ಅಸ್ಮಿನ್ಸುನೀತೇ ದುರ್ನೀತೇ ಲಭತೇ ಕರ್ಮಜಂ ಫಲಂ।
ಕಲ್ಯಾಣಕಾರೀ ಕಲ್ಯಾಣಂ ಪಾಪಕಾರೀ ಚ ಪಾಪಕಂ ॥ 61 ॥ 4-19-61 (28987)
ತೇನ ಗಚ್ಛತಿ ಸಂಸರ್ಗಂ ಸ್ವರ್ಗಾಯ ನರಕಾಯ ವಾ।
ಸುಕೃತಂ ದುಷ್ಕೃತಂ ವಾಽಪಿ ಕೃತ್ವಾ ಮೋಹೇನ ಮಾನವಃ ।
ಪಶ್ಚಾತ್ತಾಪೇನ ತಪ್ಯೇತ ಸ್ವಬುದ್ಧ್ಯಾ ಮರಣಂ ಗತಃ ॥ 62 ॥ 4-19-62 (28988)
ಏವಮುಕ್ತ್ವಾ ಪರಂ ವಾಕ್ಯಂ ವಿಸಸರ್ಜ ಶತಕ್ರತುಂ।
ಶಕ್ರೋಪ್ಯಾಪೃಚ್ಛ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಂ ದೇವರಾಜ್ಯಮಪಾಲಯತ್ ॥ 63 ॥ 4-19-63 (28989)
ಯಥೋಕ್ತಂ ದೇವರಾಜೇನ ಬ್ರಹ್ಮಣಾ ಪರಮೇಷ್ಠಿನಾ।
ತಥಾ ತ್ವಮಪಿ ರಾಜೇಂದ್ರ ಕಾರ್ಯಾಕಾರ್ಯೇ ಸ್ಥಿರೋ ಭವ ॥ 64 ॥ ॥ 4-19-64 (28990)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಕೀಚಕವಧಪರ್ವಣಿ ಏಕೋನವಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 19 ॥
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Footnotes
4-19-17 ಕೀಟವಚ್ಚ ಗುಹಾಶ್ರಯಾ ಇತಿ ಕo ಥo ಪಾಠಃ ॥ 17 ॥ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 020
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.20. ಅಧ್ಯಾಯಃ 020
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ವಿರಾಟೇನ ಕೀಚಕಸ್ಯ ದಂಡಾಪ್ರಯೋಗಾದ್ರುಷ್ಟ್ಯಾ ದ್ರೌಪದ್ಯಾ ತಂಪ್ರತ್ಯುಪಾಲಂಭನಂ ॥ 1 ॥ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇಣ ದ್ರೌಪದ್ಯಾಃ ಸಾಂತ್ವನಂ ॥ 2 ॥ ದ್ರೌಪದ್ಯಾಽಜ್ಞಾನಾದಿವ ಸ್ವಶೋಕಹೇತುಂ ಪೃಚ್ಛಂತೀಂ ಸುದೇಷ್ಣಾಂಪ್ರತಿ ಗಂಧರ್ವೈಃ ಕೀಚಕವಧಸ್ಯ ಭಾವಿತ್ವಕಥನಂ ॥ 3 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-20-0 (28991)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-20-0x (3068)
ಏವಂ ವಿಲಪಮಾನಾಯಾಂ ಪಾಂಚಾಲ್ಯಾಂ ಮತ್ಸ್ಯಪುಂಗವಃ।
ಅಶಕ್ತಃ ಕೀಚಕಂ ತತ್ರ ಶಾಸಿತುಂ ಬಲದರ್ಪಿತಂ ।
ವಿರಾಟರಾಜಃ ಮೂತಂ ತು ಸಾಂತ್ವೇನೈವ ನ್ಯವಾರಯತ್ ॥ 1 ॥ 4-20-1 (28992)
ಕೀಚಕಂ ಮತ್ಸ್ಯರಾಜೇನ ಕೃತಾಗಸಮನಿಂದಿತಾ।
ನಾಪರಾಧಾನುರೂಪೇಣ ದಂಡೇನ ಪ್ರತಿಪಾದಿತಂ ॥ 2 ॥ 4-20-2 (28993)
ಪಾಂಚಾಲರಾಜಸ್ಯ ಸುತಾ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಸುರಸುತೋಪಮಾ।
ಧರ್ಮಜ್ಞಾ ವ್ಯವಹಾರಾಣಾಂ ಕೀಚಕೇ ಕೃತಕಿಲ್ಬಿಷೇ ।
ಪುನಃ ಪ್ರೋವಾಚ ರಾಜಾನಂ ಸ್ಮರಂತೀ ಧರ್ಮಮುತ್ತಮಂ ॥ 3 ॥ 4-20-3 (28994)
ಸಂಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ಚ ವರಾರೋಹಾ ಸರ್ವಾಂಸ್ತತ್ರ ಸಭಾಸದಃ।
ರಾಜಾನುವರ್ತನಪರಾನ್ಕೀಚಕಂ ಚ ಕೃತಾಗಸಂ।
ವಿರಾಟಂ ಚಾಹ ಪಾಂಚಾಲೀ ದುಃಖೇನಾವಿಷ್ಟಚೇತನಾ ॥ 4 ॥ 4-20-4 (28995)
ನ ರಾಜನ್ರಾಜವತ್ಕಿಂಚಿತ್ಸಮಾಚರಸಿ ಕೀಚಕೇ।
ದಸ್ಯೂನಾಮಿವ ತೇ ಧರ್ಮೋ ನ ಸತ್ಸು ಪರಿವರ್ತತೇ॥ 5 ॥ 4-20-5 (28996)
ನ ಕೀಚಕಃ ಸ್ವಧರ್ಮಸ್ಥೋ ನ ಚ ಮತ್ಸ್ಯಃ ಕಥಂಚನ।
ಸಭಾಸದೋಽಪ್ಯಧರ್ಮಜ್ಞಾ ಯ ಇಮಂ ಪರ್ಯುಪಾಸತೇ॥ 6 ॥ 4-20-6 (28997)
ನ ಧರ್ಮಂ ಕೀಚಕೋ ವೇತ್ತಿ ರಾಜಭೃತ್ಯಾಸ್ತಥೈವ ಚ।
ನ ರಾಜಾ ವಿನಯಂ ಬ್ರೂತೇ ಅಮಾತ್ಯಾಶ್ಚ ನ ಜಾನತೇ ॥ 7 ॥ 4-20-7 (28998)
ನೋಪಾಲಭೇ ತ್ವಾಂ ನೃಪತೇ ವಿರಾಟಂ ನೃಪಸಂಸದಿ।
ನಾಹಮೇತೇನ ಯುಕ್ತಾ ವೈ ಹಂತುಂ ಮಾತ್ಸ್ಯ ತವಾಂತಿಕೇ ॥ 8 ॥ 4-20-8 (28999)
ಸಭಾಸದಸ್ತು ಪಶ್ಯಂತು ಕೀಚಕಂ ಧರ್ಮಲಂಘಿನಂ।
ವಿರಾಟನೃಪತೇ ಪಶ್ಯ ಮಾಮನಾಥಾಮನಾಗಸಂ ॥ 9 ॥ 4-20-9 (29000)
ನ ಸಾಮ ಫಲತೇ ದುಷ್ಟೇ ದುಷ್ಟೇ ದಂಡಃ ಪ್ರಯುಜ್ಯತೇ ॥ 10 ॥ 4-20-10 (29001)
ಅದಂಡ್ಯಾಂದಂಡಯನ್ರಾಜಾ ದಂಡ್ಯಾಂಶ್ಚೈವಾಪ್ಯದಂಡಯನ್।
ಸ ರಾಜಾ ನ ಭವೇಲ್ಲೋಕೇ ರಾಜಶಬ್ದಸ್ಯ ಭಾಜನಂ ॥ 11 ॥ 4-20-11 (29002)
ದೀನಾಂಧಕೃಪಣಾಶಕ್ತಪಂಗುಕುಬ್ಜಜಡಾದಿಕಾನ್।
ಅನಾಥಬಾಲವೃದ್ಧಾಂಶ್ಚ ಪುರುಷಾನ್ವಾ ಸ್ತ್ರಿಯೋಽಪಿ ವಾ ।
ದುಷ್ಟಚೋರಾಭಿಭೂತಾಂಶ್ಚ ಪಾಲಯೇದವನೀಪತಿಃ ॥ 12 ॥ 4-20-12 (29003)
ಅನಾಥಾನಾಂ ಚ ನಾಥಃ ಸ್ಯಾದಪಿತೄಣಾಂ ಪಿತಾ ನೃಪಃ ।
ಮಾತಾ ಭವೇದಮಾತೄಣಾಮಗುರೂಣಾಂ ಗುರುರ್ಭವೇತ್।
ಅಗತೀನಾಂ ಗತೀ ರಾಜಾ ನೃಣಾಂ ರಾಜಾ ಪರಾಯಣಂ ॥ 13 ॥ 4-20-13 (29004)
ವಿಶೇಷತಃ ಪರೈರ್ದುಷ್ಟೈಃ ಪರಾಮೃಷ್ಟಂ ನರೋತ್ತಮಃ।
ಸ್ತ್ರಿಯಂ ಸಾಧ್ವೀಮನಾಥಾಂ ಚ ಪಾಲಯೇತ್ಸ್ವಸುತಾಮಿವ ॥ 14 ॥ 4-20-14 (29005)
ತ್ವದ್ಗೃಹಾವಸತಿಂ ರಾಜನ್ನೇತಾವತ್ಕಾಲಪರ್ಯಯಂ।
ಅಧಿಕಾಂ ತ್ವತ್ಸುತಾಯಾಶ್ಚ ಪಶ್ಯ ಮಾಂ ಕೀಚಕಾಹತಾಂ ॥ 15 ॥ 4-20-15 (29006)
ವಿರಾಟ ಉವಾಚ। 4-20-16x (3069)
ಪರೋಕ್ಷಂ ನಾಭಿಜಾನಾಮಿ ವಿಗ್ರಹಂ ಯುವಯೋರಹಂ।
ಅರ್ಥತತ್ತ್ವಮವಿಜ್ಞಾಯ ಕಿಂ ಸ್ಯಾದಕುಶಲಂ ಮಮ ॥ 16 ॥ 4-20-16 (29007)
ದ್ರೌಪದ್ಯುವಾಚ। 4-20-17x (3070)
ಯೇಷಾಂ ನ ವೈರೀ ಸ್ವಪಿತಿ ಪದಾ ಭೂಮಿಮುಪಸ್ಪೃಶನ್।
ತೇಷಾಂ ಮಾಂ ಮಾನಿನೀಂ ಭಾರ್ಯಾಂ ಸೂತಪುತ್ರಃ ಪದಾಽವಧೀತ್ ॥ 17 ॥ 4-20-17 (29008)
ಯೇ ಚ ದದ್ಯುರ್ನ ಯಾಚೇಯುರ್ಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯಾಃ ಸತ್ಯವಾದಿನಃ।
ಯೇಷಾಂ ದುಂದುಭಿನಿರ್ಘೋಷೋ ಜ್ಯಾಘೋಷಃ ಶ್ರೂಯತೇ ಭೃಶಂ।
ತೇಷಾಂ ಮಾಂ ದಯಿತಾಂ ಭಾರ್ಯಾಂ ಸೂತಪುತ್ರಃ ಪದಾಽವಧೀತ್ ॥ 18 ॥ 4-20-18 (29009)
ತೇಜಸ್ವಿನಸ್ತಥಾ ಕ್ಷಾಂತಾ ಬಲವಂತಶ್ಚ ಮಾನಿನಃ।
ಮಹೇಷ್ವಾಸಾ ರಣೇ ಶೂರಾ ಗರ್ವಿತಾ ಮಾನತತ್ಪರಾಃ।
ತೇಷಾಂ ಮಾಂ ಮಾನಿನೀಂ ಭಾರ್ಯಾಂ ಸೂತಪುತ್ರಃ ಪದಾಽವಧೀತ್ ॥ 19 ॥ 4-20-19 (29010)
ಸರ್ವಲೋಕಮಿಮಂ ಹನ್ಯುರ್ಯದಿ ಕ್ರುದ್ಧಾ ಮಹಾಬಲಾಃ।
ತೇಷಾಂ ಮಾಂ ದಯಿತಾಂ ಭಾರ್ಯಾಂ ಸೂತಪುತ್ರಃ ಪದಾಽವಧೀತ್ ॥ 20 ॥ 4-20-20 (29011)
ಯೇಷಾಂ ನಾಸ್ತಿ ಸಮಃ ಕಶ್ಚಿದ್ವೀರ್ಯೇ ಸತ್ಯೇ ಬಲೇ ದಮೇ।
ತೇಷಾಂ ಮಾಂ ದಯಿತಾಂ ಭಾರ್ಯಾಂ ಸೂತಪುತ್ರಃ ಪದಾಽವಧೀತ್ ॥ 21 ॥ 4-20-21 (29012)
ಯೇಷಾಂ ನ ಸದೃಶಃ ಕಶ್ಚಿದ್ಧನಾದ್ಯೈರ್ಭುವಿ ಮಾನವಃ।
ತೇಷಾಂ ಮಾಂ ದಯಿತಾಂ ಭಾರ್ಯಾಂ ಸೂತಪುತ್ರಃ ಪದಾಽವಧೀತ್ ॥ 22 ॥ 4-20-22 (29013)
ತವಾಗ್ರತೋ ವಿಶೇಷೇಣ ಪ್ರಜಾನಾಂ ಚ ಹಿತೈಷಿಣಃ।
ಪಶ್ಯತೋ ನಿಹತಾ ರಾಜಂಸ್ತೇನೇಹ ಜಗತೀಪತೇ ॥ 23 ॥ 4-20-23 (29014)
ಶರಣಂ ಯೇ ಪ್ರಪನ್ನಾನಾಂ ಭವಂತಿ ಶರಣಾರ್ಥಿನಾಂ।
ಚರಂತಿ ಲೋಕೇ ಪ್ರಚ್ಛನ್ನಾಃ ಕ್ವನು ತೇಽದ್ಯ ಮಹಾಬಲಾಃ ॥ 24 ॥ 4-20-24 (29015)
ಕಥಂ ತೇ ಸೂತಪುತ್ರೇಣ ವಧ್ಯಮಾನಾಂ ಪ್ರಿಯಾಂ ಸತೀಂ।
ಮರ್ಷಯಂತಿ ಯಥಾ ಕ್ಲೀಬಾ ಬಲವಂತೋಽತಿತೇಜಸಃ ॥ 25 ॥ 4-20-25 (29016)
ಕ್ವನು ತೇಷಾಮಮರ್ಷಶ್ಚ ವೀರ್ಯಂ ತೇಷಾಂ ಚ ತದ್ಬಲಂ।
ನ ಪರೀಪ್ಸಂತಿ ಯೇ ಭಾರ್ಯಾಂ ವಧ್ಯಮಾನಾಂ ದುರಾತ್ಮಾನಾ ॥ 26 ॥ 4-20-26 (29017)
ಮಯಾಽಪಿ ಶಕ್ಯಂ ಕಿಂ ಕರ್ತುಂ ವಿರಾಟೇ ಧರ್ಮದೂಷಣೇ।
ಮಾಂ ಮರ್ಷಂಯತಿ ಯಃ ಪಶ್ಯನ್ವಧ್ಯಮಾನಾಮನಾಗಸಂ ॥ 27 ॥ 4-20-27 (29018)
ಧರ್ಮೋ ವಿದ್ಧೋ ಹ್ಯಧರ್ಮೇಣ ಸಭಾಂ ಯತ್ರೋಪತಿಷ್ಠತಿ।
ನ ಚೇದ್ವಿಶಲ್ಯಃ ಕ್ರಿಯತೇ ಸರ್ವೇ ವಿದ್ಧಾಃ ಸಭಾಸದಃ ॥ 28 ॥ 4-20-28 (29019)
ಯತ್ರ ಧರ್ಮೋ ಹ್ಯಧರ್ಮೇಮ ಸತ್ಯಂ ಯತ್ರಾನೃತೇನ ಚ।
ಹನ್ಯತೇ ಪ್ರೇಕ್ಷಮಾಣಾನಾಂ ಹತಾಸ್ತತ್ರ ಸಭಾಸದಃ ॥ 29 ॥ 4-20-29 (29020)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-20-30x (3071)
ತಸ್ಯಾಸ್ತತ್ಕೃಪಣಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ಸೈರಂಧ್ರ್ಯಾಃ ಪರಿದೇವಿತಂ।
ತತಃ ಸಭ್ಯಾಸ್ತು ತೇ ಸರ್ವೇ ಭೂಯಃ ಕೃಷ್ಣಾಮಪೂಜಯನ್।
ಸಾಧುಸಾಧ್ವಿತಿ ಚಾಪ್ಯಾಹುಃ ಕೀಚಕಂ ಚಾಪ್ಯಗರ್ಹಯನ್ ॥ 30 ॥ 4-20-30 (29021)
ಕೇಚಿತ್ಕೃಷ್ಣಾಂ ಪ್ರಶಂಸಂತಿ ಕೇಚಿನ್ನಿಂದಂತಿ ಕೀಚಕಂ।
ಕೇಚಿನ್ನಿಂದಂತಿ ರಾಜಾನಂ ಕೇಚಿದ್ದೇವೀಂ ಚ ತಾಂ ನರಾಃ ॥ 31 ॥ 4-20-31 (29022)
ಸಭ್ಯಾ ಊಚುಃ । 4-20-32x (3072)
ಯಸ್ಯೇಯಂ ಚಾರುಸರ್ವಾಂಗೀ ಭಾರ್ಯಾ ಸ್ಯಾದಾಯತೇಕ್ಷಣಾ।
ಪರೋ ಲಾಭಶ್ಚ ತಸ್ಯ ಸ್ಯಾನ್ನ ಸ ಶೋಚೇತ್ಕದಾಚನ ॥ 32 ॥ 4-20-32 (29023)
ಯಸ್ಯಾ ಗಾತ್ರಂ ಶುಭಂ ಪೀನಂ ಮುಖಂ ಜಯತಿ ಪಂಕಜಂ।
ಗತಿರ್ಹಂಸಂ ಸ್ಮಿತಂ ಕುಂದಂ ಸೌಷಾ ನಾರ್ಹತಿ ಪದ್ವಧಂ ॥ 33 ॥ 4-20-33 (29024)
ದ್ವಾತ್ರಿಂಶದ್ದಶನಾ ಯಸ್ಯಾಃ ಶ್ವೇತಾ ಮಾಂಸನಿಬಂಧನಾಃ।
ಸ್ನಿಗ್ಧಾಶ್ಚ ಮೃದವಃ ಕೇಶಾಃ ಸೈಷಾ ನಾರ್ಹತಿ ಪದ್ವಧಂ ॥ 34 ॥ 4-20-34 (29025)
ಪದ್ಮಂ ಚಕ್ರಂ ಧ್ವಜಂ ಶಂಖಂ ಪ್ರಾಸಾದೋ ಮಕರಸ್ತಥಾ।
ಯಸ್ಯಾಃ ಪಾಣಿತಲೇ ಸಂತಿ ಸೈಷಾ ನಾರ್ಹತಿ ಪದ್ವಧಂ ॥ 35 ॥ 4-20-35 (29026)
ಆವರ್ತಾಃ ಖಲು ಚತ್ವಾರಃ ಸರ್ವೇ ಚೈವ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣಾಃ ।
ಸಮಂ ಗಾತ್ರಂ ಶುಭಂ ಸ್ನಿಗ್ಧಂ ಯಸ್ಯಾ ನಾರ್ಹತಿ ಪದ್ವಧಂ ॥ 36 ॥ 4-20-36 (29027)
ಅಚ್ಛಿದ್ರಹಸ್ತಪಾದಾ ಚ ಅಚ್ಛಿದ್ರದಶನಾ ಚ ಯಾ।
ಕನ್ಯಾ ಕಮಲಪತ್ರಾಕ್ಷೀ ಕಥಮರ್ಹತಿ ಪದ್ವಧಂ ॥ 37 ॥ 4-20-37 (29028)
ಸೇಯಂ ಲಕ್ಷಣಸಂಪನ್ನಾ ಪೂರ್ಣಚಂದ್ರನಿಭಾನನಾ।
ಸುರೂಪಿಣೀ ಸುವದನಾ ನೇಯಂ ಯೋಗ್ಯಾ ಪದಾ ವಧಂ ॥ 38 ॥ 4-20-38 (29029)
ದೇವದೇವೀವ ಸುಭಗಾ ಶಕ್ರದೇವೀವ ಶೋಭನಾ।
ಅಪ್ಸರಾ ಇವ ಸಾರೂಪ್ಯಾನ್ನೇಯಂ ಯೋಗ್ಯಾ ಪದಾ ವಧಂ ॥ 39 ॥ 4-20-39 (29030)
ಇತಿ ಸ್ಮಾಪೂಜಸಂಸ್ತತ್ರ ಕೃಷ್ಣಾಂ ಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ಸಭಾಸದಃ ॥ 40 ॥ 4-20-40 (29031)
ಸಾ ವಿನಿಃಶ್ವಸ್ಯ ಸುಶ್ರೋಣೀ ಭೂಮಾವಂತರ್ಮುಖೀ ಸ್ಥಿತಾ।
ತೂಷ್ಣೀಮಾಸೀತ್ತದಾ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ವಿವಕ್ಷಂತಂ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂ ॥ 41 ॥ 4-20-41 (29032)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸ್ಯ ಕೋಪಾತ್ತು ಲಲಾಟೇ ಸ್ವೇದ ಆಸ್ರವತ್।
ಅಬ್ರವೀದ್ಧರ್ಮಪುತ್ರೋಽಥ ಸೈರಂಧ್ರೀಂ ಮಹಿಷೀಂ ಪ್ರಿಯಾಂ ।
ಕೃಷ್ಣಾಂ ತತ್ರ ನೃಪಾಭ್ಯಾಶೇ ಪರಿವ್ರಾಜಕರೂಪಧೃತ್ ॥ 42 ॥ 4-20-42 (29033)
ಗಚ್ಛ ಸೈರಂಧ್ರಿ ಮಾ ಭೈಸ್ತ್ವಂ ಸುದೇಷ್ಣಾಯಾ ನಿವೇಶನಂ ।
ರಾಜಾ ಹ್ಯಯಂ ಧರ್ಮಶೀಲೋ ವಿರಾಟಃ ಪರಲೋಕಭೀಃ ।
ಯತಸ್ತ್ವಾಂ ನ ಪರಿತ್ರಾತಿ ಸತ್ಯೇ ಧರ್ಮಪಥೇ ಸ್ಥಿತಃ ॥ 43 ॥ 4-20-43 (29034)
ಭರ್ತಾರಮನುರುಂಧಂತ್ಯಃ ಕ್ಲಿಶ್ಯಂತೇ ವೀರಪತ್ನಯಃ।
ಶುಶ್ರೂಷಯಾ ಕ್ಲಿಶ್ಯಮಾನಾಃ ಪತಿಲೋಕಂ ಜಯಂತ್ಯುತ ॥ 44 ॥ 4-20-44 (29035)
ಮನ್ಯೇ ನ ಕಾಲಃ ಕ್ರೋಧಸ್ಯ ಪಶ್ಯಂತಿ ಪತಯಸ್ತವ।
ತೇನ ತ್ವಾಂ ನಾಭಿಧಾವಂತಿ ಗಂಧರ್ವಾಃ ಸೂರ್ಯವರ್ಚಸಃ ॥ 45 ॥ 4-20-45 (29036)
ಶ್ರೂಯಂತಾಂ ತೇ ಸುಕೇಶಾಂತೇ ಮೋಕ್ಷಧರ್ಮಾಶ್ರಯಾಃ ಕಥಾಃ।
ಯಥಾ ಧರ್ಮಃ ಕುಲಸ್ತ್ರೀಣಾಂ ದೃಷ್ಟೋ ಧರ್ಮಾನುರೋಧನಾತ್ ॥ 46 ॥ 4-20-46 (29037)
ನಾಸ್ತಿ ಯಜ್ಞಃ ಸ್ತ್ರಿಯಾಃ ಕಶ್ಚಿನ್ನ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ನಾಪ್ಯುಪೋಷಣಂ।
ಯಾ ತು ಭರ್ತಾರಿ ಶುಶ್ರೂಷಾ ಸಾ ಸ್ವರ್ಗಾಯಾಭಿಜಾಯತೇ ॥ 47 ॥ 4-20-47 (29038)
ಪಿತಾ ರಕ್ಷತಿ ಕೌಮಾರೇ ಭರ್ತಾ ರಕ್ಷತಿ ಯೌವನೇ।
ಪುತ್ರಸ್ತು ಸ್ಥಾವಿರೇ ಭಾವೇ ನ ಸ್ತ್ರೀ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಮರ್ಹತಿ ॥ 48 ॥ 4-20-48 (29039)
ಭೀರು ಭರ್ತೃಭಯಾತ್ಪತ್ನ್ಯೋ ನ ಕ್ರುಧ್ಯಂತಿ ಕದಾಚನ।
ಬಹುಭಿಶ್ಚ ಪರಿಕ್ಲೇಶೈರವಜ್ಞಾತಾಶ್ಚ ಶತ್ರುಭಿಃ ।
ಅನನ್ಯಭಾವಾಃ ಶುದ್ಧಾಶ್ಚ ಪುಣ್ಯಲೋಕಂ ಜಯಂತ್ಯುತ ॥ 49 ॥ 4-20-49 (29040)
ನ ಕ್ರೋಧಕಾಲಂ ನಿಯತಂ ಪಶ್ಯಂತಿ ಪತಯಸ್ತವ।
ನ ಕ್ರುದ್ಧಾನ್ಪ್ರತಿಯಾಯಾದ್ವೈ ಪತೀಂಸ್ತೇ ವೃತ್ರಹಾ ಅಪಿ।
ತೇನ ತ್ವಾಂ ನಾಭಿಧಾವಂತಿ ಗಂಧರ್ವಾಃ ಕಾಮರೂಪಿಣಃ ॥ 50 ॥ 4-20-50 (29041)
ಯದಿ ತೇ ಸಮಯಃ ಕಶ್ಚಿತ್ಕೃತೋ ಹ್ಯಾಯತಲೋಚನೇ।
ತಂ ಸ್ಮರಸ್ವ ಕ್ಷಮಾಶೀಲೇ ಕ್ಷಮಾ ಧರ್ಮೋ ಹ್ಯನುತ್ತಮಃ ॥ 51 ॥ 4-20-51 (29042)
ಕ್ಷಮಾ ಧರ್ಮಃ ಕ್ಷಮಾ ಸತ್ಯಂ ಕ್ಷಮಾ ದಾನಂ ಕ್ಷಮಾ ತಪಃ।
ಕ್ಷಮಾವತಾಮಯಂ ಲೋಕಃ ಪರಲೋಕಃ ಕ್ಷಮಾವತಾಂಂ ॥ 52 ॥ 4-20-52 (29043)
ದ್ವ್ಯಂಶಿನೋ ದ್ವಾದಶಾಂಗಸ್ಯ ಚತುರ್ವಿಂಶತಿಪರ್ವಣಃ।
ಕಸ್ತ್ರಿಷಷ್ಠಿಶತಾರಸ್ಯ ಮಾಸೋನಸ್ಯಾಕ್ಷಮೀ ಭವೇತ್॥ 53 ॥ 4-20-53 (29044)
ಗಚ್ಛ ಸೈರಂಧ್ರಿ ಗಂಧರ್ವಾಃ ಕರಿಷ್ಯಂತಿ ತವ ಪ್ರಿಯಂ।
ವ್ಯಪನೇಷ್ಯಂತಿ ತೇ ದುಃಖಂ ಯೇನ ತೇ ವಿಪ್ರಿಯಂ ಕೃತಂ ॥ 54 ॥ 4-20-54 (29045)
ಇತ್ಯೇವಮುಕ್ತೇ ತಿಷ್ಠಂತೀಂ ಪುನರೇವಾಹ ಧರ್ಮರಾಟ್।
ವಿಘ್ನಂ ಕರೋಷಿ ವೈ ಭದ್ರೇ ದೀವ್ಯತಾಂ ರಾಜಸಂಸದಿ ॥ 55 ॥ 4-20-55 (29046)
ತಸ್ಮಾತ್ತ್ವಮಪಿ ಸುಶ್ರೋಣಿ ಶೈಲೂಷೀವ ವಿಭಾಸಿ ನಃ।
ಏವಮುಕ್ತಾ ತು ಸಾ ಭರ್ತ್ರಾ ಸಮುದ್ವೀಕ್ಷ್ಯಾಬ್ರವೀದಿದಂ ॥ 56 ॥ 4-20-56 (29047)
ಸತ್ಯಮುಕ್ತಂ ತ್ವಯಾ ವಿದ್ವಞ್ಶೈಲೂಷೀಂ ವಿದ್ಧಿ ಮಾಂ ಪುನಃ।
ಶೈಲೂಷಕಸ್ಯ ತಸ್ಯಾಹಂ ಯೇಷಾಂ ಜ್ಯೇಷ್ಠೋಽಕ್ಷಕೋವಿದಃ ॥ 57 ॥ 4-20-57 (29048)
ಏವಮುಕ್ತ್ವಾ ವರಾರೋಹಾ ಪರಿಮೃಜ್ಯಾನನಂ ಶುಭಂ।
ಕೇಶಾನ್ವಿಮುಕ್ತಾನ್ಸಂಯಂಯ ರುಧಿರೇಣ ಸಮುಕ್ಷಿತಾನ್ ॥ 58 । 4-20-58 (29049)
ಪಾಂಸುಕುಂಠಿತಸರ್ವಾಂಗೀ ಗಜರಾಜವಧೂರಿವ।
ಪ್ರತಸ್ಥೇ ನಾಗನಾಸೋರೂರ್ಭರ್ತುರಾಜ್ಞಾಯ ಶಾಸನಂ ॥ 59 ॥ 4-20-59 (29050)
ವಿಮುಕ್ತಾ ಮೃಗಶಾವಾಕ್ಷೀ ನಿರಂತರಪಯೋಧರಾ।
ಪ್ರಭಾ ನಕ್ಷತ್ರರಾಜಸ್ಯ ಕಾಲಮೇಘೈರಿವಾವೃತಾ ॥ 60 ॥ 4-20-60 (29051)
ಯಸ್ಯಾರ್ಥೇ ಪಾಂಡವೇಯಾಸ್ತು ತ್ಯಜೇಯುರಪಿ ಜೀವಿತಂ।
ತಾಂ ತೇ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ತಥಾ ಕೃಷ್ಣಾಂ ಕ್ಷಮಿಣೋ ಧರ್ಮಚಾರಿಣಃ।
ಸಮಯಂ ನಾತಿವರ್ತಂತೇ ವೇಲಾಮಿವ ಮಹೋದಧಿಃ ॥ 61 ॥ 4-20-61 (29052)
ಸಾ ಪ್ರವಿಶ್ಯ ಪ್ರವೇಪಂತೀ ಸುದೇಷ್ಣಾಯಾ ನಿವೇಶನಂ।
ರುದಂತೀ ಚಾರುಸರ್ವಾಂಗೀ ತಸ್ಯಾಸ್ತಸ್ಥಾವಥಾಗ್ರತಃ ॥ 62 ॥ 4-20-62 (29053)
ತಾಮುವಾಚ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಮಹಿಷೀ ಶಾಠ್ಯಮಾಸ್ಥಿತಾ।
ಕಿಮಿದಂ ಪದ್ಮಸಂಕಾಶಂ ಸುದಂತೋಷ್ಠಾಕ್ಷಿನಾಸಿಕಂ ॥ 63 ॥ 4-20-63 (29054)
ರುದಂತ್ಯಾ ಅವಮೃಷ್ಟಾಸ್ರಂ ಪೂರ್ಣೇಂದುಸಮವರ್ಚಸಂ।
ಬಿಂಬೋಷ್ಠಂ ಕೃಷ್ಣತಾರಾಭ್ಯಾಮತ್ಯಂತರುಚಿರಪ್ರಭಂ।
ನಯನಾಭ್ಯಾಮಜಿಹ್ಯಾಭ್ಯಾಂ ಮುಖಂ ತೇ ಮುಂಚತೇ ಜಲಂ ॥ 64 ॥ 4-20-64 (29055)
ಕಸ್ತ್ವಾಽವಧೀದ್ವರಾರೋಹೇ ಕಸ್ಮಾದ್ರೋದಿಷಿ ಶೋಭನೇ।
ಕೋ ವಿಪ್ರಯುಜ್ಯತೇ ದಾರೈಃ ಸಪುತ್ರೈಃ ಸಹಬಾಂಧವೈಃ ॥ 65 ॥ 4-20-65 (29056)
ಕಸ್ಯಾದ್ಯ ರಾಜಾ ಕುಪಿತೋ ವಧಮಾಜ್ಞಾಪಯಿಷ್ಯತಿ।
ಬ್ರೂಹಿ ಕಿಂ ತೇ ಪ್ರಿಯಂ ಕರ್ಮ ಕಂ ತ್ಯಜೇ ಘಾತಯಾಮಿ ವಾ ॥ 66 ॥ 4-20-66 (29057)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-20-67x (3073)
ತಾಂ ನಿಃಶ್ವಸ್ಯಾಬ್ರವೀತ್ಕೃಷ್ಣಾ ಜಾನಂತೀ ನಾಮ ಪೃಚ್ಛಸಿ।
ಭ್ರಾತುಸ್ತ್ವಂ ಮಾಮನುಪ್ರೇಷ್ಯ ಕಿಮೇವಂ ಹಿ ವಿಕತ್ಥಸೇ ॥ 67 ॥ 4-20-67 (29058)
ಕೀಚಕೋ ಮಾಽವಧೀತ್ತತ್ರ ಸುರಾಹಾರೀಮಿತೋಗತಾಂ।
ಸಭಾಯಾಂ ಪಶ್ಯತೋ ರಾಜ್ಞೋ ಯಥಾ ವೈ ನಿರ್ಜನೇ ವನೇ ॥ 68 ॥ 4-20-68 (29059)
ಸುದೇಷ್ಣೋವಾಚ। 4-20-69x (3074)
ಘಾತಯಾಮಿ ಸುದಂತೋಷ್ಠಿ ಕೀಚಕಂ ಯದಿ ಮನ್ಯಸೇ।
ಭ್ರಾತಾ ಯದ್ಯೇಷ ಮೇ ವ್ಯಕ್ತಂ ಯೋಽತೀತೋ ಧರ್ಮಚಾರಿಣೀಂ।
ಯಸ್ತ್ವಾಂ ಕಾಮಾಭಿಭೂತಾತ್ಮಾ ದುರ್ಲಭಾಮವಮನ್ಯತೇ ॥ 69 ॥ 4-20-69 (29060)
ದ್ರೌಪದ್ಯುವಾಚ। 4-20-70x (3075)
ಅದ್ಯೈವ ತಂ ಹನಿಷ್ಯಂತಿ ಯೇಷಾಮಾಗಸ್ಕರೋ ಹಿ ಸಃ।
ಮನ್ಯೇಽಹಮದ್ಯ ವಾ ಶ್ವೋ ವಾ ಪರಲೋಕಂ ಗಮಿಷ್ಯತಿ ॥ 70 ॥ 4-20-70 (29061)
ಭ್ರಾತುಃ ಪ್ರಯಚ್ಛ ತ್ವರಿತಾ ಜೀವಚ್ಛ್ರಾದ್ಧಂ ತ್ವಮದ್ಯ ವೈ।
ಸುಹೃಷ್ಟಂ ಕುರು ವೈ ಚೈನಂ ನಾಸೂನ್ಮನ್ಯೇ ಧರಿಷ್ಯತಿ ॥ 71 ॥ 4-20-71 (29062)
ತೇಷಾಂ ಹಿ ಮಮ ಭರ್ತೄಣಾಂ ಪಂಚಾನಾಂ ಧರ್ಮಚಾರಿಣಾಂ।
ಏಕೋ ದುರ್ಧಷಣೋಽತ್ಯರ್ಥಂ ಬಲೇ ಚಾಪ್ರತಿಮೋ ಭುವಿ ॥ 72 ॥ 4-20-72 (29063)
ನಿರ್ಮನುಷ್ಯಮಿಮಂ ಲೋಕಂ ಕುರ್ಯಾತ್ಕ್ರುದ್ಧೋ ನಿಶಾಮಿಮಾಂ।
ನ ಸ ಸಂಕ್ರುಧ್ಯತೇ ತಾವದ್ಗಂಧರ್ವಃ ಕಾಮರೂಪಧೃತ್ ॥ 73 ॥ 4-20-73 (29064)
ನೂನಂ ಜ್ಞಾಸ್ಯತಿ ಯಾವದ್ವೈ ಮಮೈತತ್ಪಾದಘಾತನಂ।
ತತ್ಕ್ಷಣಾತ್ಕೀಚಕಃ ಪಾಪಃ ಸಪುತ್ರಭ್ರಾತೃಬಾಂಧವಃ।
ವಿನಶಿಷ್ಯತಿ ದುಷ್ಟಾತ್ಮಾ ಯಥಾ ದುಷ್ಕೃತಕರ್ಮಕೃತ್ ॥ 74 ॥ 4-20-74 (29065)
ಅಪಿ ಚೈತತ್ಪುರಾ ಪ್ರೋಕ್ತಂ ನಿಪುಣೈರ್ಮನುಜೋತ್ತಮೈಃ।
ಏಕಸ್ತು ಕುರುತೇ ಪಾಪಂ ಕಾಲಪಾಶವಶಂ ಗತಃ।
ನೀಚೇನಾತ್ಮಾಪರಾಧೇನ ಕುಲಂ ತೇನ ವಿನಶ್ಯತಿ ॥ 75 ॥ 4-20-75 (29066)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-20-76x (3076)
ಸುದೇಷ್ಣಾಮೇವಮುಕ್ತ್ವಾ ತು ಸೈರಂಧ್ರೀ ದುಃಖಮೋಹಿತಾ।
ಕೀಚಕಸ್ಯ ವಧಾರ್ಥಾಯ ವ್ರತದೀಕ್ಷಾಮುಪಾಗಮತ್ ॥ 76 ॥ 4-20-76 (29067)
ಅಭ್ಯರ್ಥಿತಾ ಚ ನಾರೀಭಿರ್ಮಾನಿತಾ ಚ ಸುದೇಷ್ಣಯಾ।
ನ ಚ ಸ್ನಾತಿ ನ ಚಾಶ್ನಾತಿ ನ ಪಾಂಸೂನ್ಪರಿಮಾರ್ಜತಿ।
ರುಧಿರಕ್ಲಿನ್ನವದನಾ ಬಭೂವ ಮೃದಿತೇಕ್ಷಣಾ ॥ 77 ॥ 4-20-77 (29068)
ತಾಂ ತಥಾ ಶೋಕಸಂತಪ್ತಾಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಪ್ರರುದಿತಾಂ ಸ್ತ್ರಿಯಃ।
ಕೀಚಕಸ್ಯ ವಧಂ ಸರ್ವಾ ಮನೋಭಿಶ್ಚ ಶಶಂಸಿರೇ ॥ 78 ॥ ॥ 4-20-78 (29069)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಕೀಚಕವಧಪರ್ವಣಿ ವಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 20 ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 021
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.21. ಅಧ್ಯಾಯಃ 021
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ವೈಶಂಪಾಯನೇನ ಜನಮೇಜಯಂಪ್ರತಿ ಕೀಚಕೋತ್ಪತ್ತಿಪ್ರಕಾರಾದಿಕಥನಂ ॥ 1 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-21-0 (29070)
ಜನಮೇಜಯ ಉವಾಚ। 4-21-0x (3077)
ಅಹೋ ದುಃಖತರಂ ಪ್ರಾಪ್ತಾ ಕೀಚಕೇನ ಪದಾ ಹತಾ।
ಪತಿವ್ರತಾ ಮಹಾಭಾಗಾ ದ್ರೌಪದೀ ಯೋಷಿತಾಂವರಾ ॥ 1 ॥ 4-21-1 (29071)
ದುಃಶಲಾಂ ಸ್ಮಾರಯಂತೀ ಸಾ ಭರ್ತೄಣಾಂ ಭಗಿನೀಂ ಶುಭಾಂ।
ನಾಶಪತ್ಸಿಂಧುರಾಜಂ ಸಾ ಬಲಾತ್ಕಾರೇಣ ವಾಹಿತಾ ॥ 2 ॥ 4-21-2 (29072)
ಕಿಮರ್ಥಮಿಹ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತಾ ಕೀಚಕೇನ ದುರಾತ್ಮನಾ ।
ನಾಶಪತ್ತಂ ಮಹಾಭಾಗಾ ಕೃಷ್ಣಾ ಪಾದೇನ ತಾಡಿತಾ ॥ 3 ॥ 4-21-3 (29073)
ತೇಜೋರಾಶಿರಿಯಂ ದೇವೀ ಧರ್ಮಜ್ಞಾ ಸತ್ಯವಾದಿನೀ ।
ಕೇಶಪಾಂಶೇ ಪರಾಮೃಷ್ಟಾ ಮರ್ಷಯಂತೀ ಹ್ಯಶಕ್ತವತ್ ॥ 4 ॥ 4-21-4 (29074)
ನೈತತ್ಕಾರಣಮಲ್ಪಂ ಹಿ ಶ್ರೋತುಕಾಮೋಽಸ್ಮಿ ಸತ್ತಮ।
ಕೃಷ್ಣಾಯಾಸ್ತು ಪರಿಕ್ಲೇಶಾನ್ಮನೋ ಮೇ ದೂಯತೇ ಭೃಶಂ ॥ 5 ॥ 4-21-5 (29075)
ಕಸ್ಯ ವಂಶೇ ಸಮುದ್ಭೂತಃ ಸ ಚ ದುರ್ಲಲಿತೋ ಮುನೇ ।
ಬಲೋನ್ಮತ್ತಃ ಕಥಂ ಚಾಸೀತ್ಸ್ಯಾಲೋ ಮಾತ್ಸ್ಯಸ್ಯ ಕೀಚಕಃ ॥ 6 ॥ 4-21-6 (29076)
ದೃಷ್ಟ್ವಾಪಿ ತಾಂ ಪ್ರಿಯಾಂ ಭಾರ್ಯಾಂ ಸೂತಪುತ್ರೇಣ ತಾಡಿತಾಂ ।
ನೈವ ಚುಕ್ಷುಭಿರೇ ವೀರಾಃ ಕಿಮಕುರ್ವಂತ ತಂ ಪ್ರತಿ ॥ 7 ॥ 4-21-7 (29077)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-21-8x (3078)
ತ್ವದುಕ್ತೋಽಯಮನುಪ್ರಶ್ನಃ ಕುರೂಣಾಂ ಕೀರ್ತಿವರ್ಧನಃ।
ಏತತ್ಸರ್ವಂ ಯಥಾ ವಕ್ಷ್ಯೇ ವಿಸ್ತರೇಣೇಹ ಪಾರ್ಥಿವ ॥ 8 ॥ 4-21-8 (29078)
ಬ್ರಾಹ್ಮಣ್ಯಾಂ ಕ್ಷತ್ರಿಯಾಂಜಾತಃ ಸೂತೋ ಭವತಿ ಪಾರ್ಥಿವ ।
ಪ್ರಾತಿಲೋಂಯೇನ ಜಾತಾನಾಂ ಸ ಹ್ಯೇಕೋ ದ್ವಿಜ ಏವ ತು ॥ 9 ॥ 4-21-9 (29079)
ರಥಕಾರಮಿತೀಮಂ ಹಿ ಕ್ರಿಯಾಯುಕ್ತಂ ದ್ವಿಜನ್ಮನಾಂ।
ಕ್ಷತ್ರಿಯಾದವರೋ ವೈಶ್ಯಾದ್ವಿಶಿಷ್ಟ ಇತಿ ಚಕ್ಷತೇ ॥ 10 ॥ 4-21-10 (29080)
ಸಹ ಸೂತೇನ ಸಂಬಂಧಃ ಕೃತಃ ಪೂರ್ವಂ ನರಾಧಿಪೈಃ।
ತೇನ ತು ಪ್ರಾತಿಲೋಂಯೇನ ರಾಜಶಬ್ದೋ ನ ಲಭ್ಯತೇ ॥ 11 ॥ 4-21-11 (29081)
ತೇಷಾಂ ತು ಸೂತವಿಷಯಃ ಸೂತಾನಾಂ ನಾಮತಃ ಕೃತಃ।
ಉಪಜೀವ್ಯಂ ಚ ಯತ್ಕ್ಷೇತ್ರಂ ರಾಜನ್ಸೂತೇನ ವೈ ಪುರಾ ॥ 12 ॥ 4-21-12 (29082)
ಸೂತಾನಾಮಧಿಪೋ ರಾಜಾ ಕೇಕಯೋ ನಾಮ ವಿಶ್ರುತಃ।
ರಾಜಕನ್ಯಾಸಮುದ್ಭೂತಃ ಸಾರಥ್ಯೇಽನುಪಮೋಽಭವತ್ ॥ 13 ॥ 4-21-13 (29083)
ಪುತ್ರಾಸ್ತಸ್ಯ ಕುರುಶ್ರೇಷ್ಠ ಮಾಲವ್ಯಾಂ ಜಝಿರೇ ತದಾ।
ಕೀಚಕಾ ಇತಿ ವಿಖ್ಯಾತಾಃ ಶತಂ ಷಟ್ ಚೈವ ಭಾರತ ॥ 14 ॥ 4-21-14 (29084)
ತೇಷಾಮಾಸೀದ್ಬಲಶ್ರೇಷ್ಠಃ ಕೀಚಕಃ ಸರ್ವಜಿತ್ಪ್ರಭೋ।
ಅಗ್ರಜೋ ಬಲಸಂಮತ್ತಸ್ತೇನಾಸೀತ್ಸೂತಷಟ್ಶತಂ ॥ 15 ॥ 4-21-15 (29085)
ಮಾಲವ್ಯಾ ಏವ ಕೌರವ್ಯ ತತ್ರ ಹ್ಯವರಜಾಽಭವತ್।
ತಸ್ಯಾಂ ಕೇಕಯರಾಜ್ಞಸ್ತು ಸುದೇಷ್ಣಾ ದುಹಿತಾಽಭವತ್ ॥ 16 ॥ 4-21-16 (29086)
ತಾಂ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಮಾತ್ಸ್ಯಸ್ಯ ಕೇಕಯಃ ಪ್ರದದೌ ಮುದಾ।
ಸುರಥಾಯಾಂ ಮೃತಾಯಾಂ ತು ಕೌಸಲ್ಯಾಂ ಶ್ವೇತಮಾತರಿ ॥ 17 ॥ 4-21-17 (29087)
ಶ್ವೇತೇ ವಿನಷ್ಟೇ ಶಂಖೇ ಚ ಗತೇ ಮಾತುಲವೇಶ್ಮನಿ ।
ಸುದೇಷ್ಣಾಂ ಮಹಿಷೀಂ ಲಬ್ಧ್ವಾ ರಾಜ ದುಃಖಮಪಾನುದತ್ ॥ 18 ॥ 4-21-18 (29088)
ಉತ್ತರಂ ಚೋತ್ತರಾಂ ಚೈವ ವಿರಾಟಾತ್ಪೃಥಿವೀಪತೇ।
ಸುದೇಷ್ಣಾ ಸುಷುವೇ ದೇವೀ ಕೈಕೇಯೀ ಕುಲವೃದ್ಧಯೇ ॥ 19 ॥ 4-21-19 (29089)
ಮಾತೃಷ್ವಸೃಸುತಾಂ ರಾಜನ್ಕೀಚಕಸ್ತಾಮನಿಂದಿತಾಂ।
ಸದಾ ಪರಿಚರನ್ಪ್ರೀತ್ಯಾ ವಿರಾಟೇ ನ್ಯವಸತ್ಸುಖೀ ॥ 20 ॥ 4-21-20 (29090)
ಭ್ರಾತರಶ್ಚಾಸ್ಯ ವಿಕ್ರಾಂತಾಃ ಸರ್ವೇ ಚ ತಮನುವ್ರತಾಃ ।
ವಿರಾಟಸ್ಯೈವ ಸಂಹೃಷ್ಟಾ ಬಲಂ ಕೋಶಂ ತ್ವವರ್ಧಯನ್ ॥ 21 ॥ 4-21-21 (29091)
ಕಾಲೇಯಾ ನಾಮ ತೇ ದೈತ್ಯಾಃ ಪ್ರಾಯಶೋ ಭುವಿ ವಿಶ್ರುತಾಃ।
ಜಝಿರೇ ಕೀಚಕಾ ರಾಜನ್ಬಾಣೋ ಜ್ಯೇಷ್ಠಸ್ತಥಾಽಭವತ್ ॥ 22 ॥ 4-21-22 (29092)
ಸ ಹಿ ಸರ್ವಾಸ್ರಸಂಪನ್ನೋ ಬಲವಾನ್ಭೀಮವಿಕ್ರಮಃ ।
ಕೀಚಕೋ ನಷ್ಟಮರ್ಯಾದೋ ಬಭೂವ ಭಯದೋ ನೃಣಾಂ ॥ 23 ॥ 4-21-23 (29093)
ತಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಬಲಸಂಮತ್ತಂ ವಿರಾಟಃ ಪೃಥಿವೀಪತಿಃ ।
ಜಿಗಾಯ ಸರ್ವಾಂಶ್ಚ ರಿಪೂನ್ಯಥೇಂದ್ರೋ ದಾನವಾನ್ಪುರಾ ॥ 24 ॥ 4-21-24 (29094)
ಮೇಖಲಾಂಶ್ಚ ತ್ರಿಗರ್ತಾಂಶ್ಚ ದಶಾರ್ಣಾಂಶ್ಚ ಕಶೇರುಕಾನ್।
ಮಾಲವಾಂಶ್ಚೈವ ಯವನಾನ್ಸಿಲಿಂದಾನ್ಕಾಶಿಕೋಸಲಾನ್ ॥ 25 ॥ 4-21-25 (29095)
ಕರದಾಂಶ್ಚ ನಿಷಿದ್ಧಾಂಶ್ಚ ಶಿವಾನ್ಮಚುಲಕಾಂಸ್ತಥಾ।
ಪುಲಿಂದಾಂಶ್ಚ ಕಲಿಂಗಾಂಶ್ಚ ತಂಕಣಾನ್ಪರತಂಕಣಾನ್ ॥ 26 ॥ 4-21-26 (29096)
ಅನ್ಯೇ ಚ ಬಹವಃ ಶೂರಾ ನಾನಾಜನಪದೇಶ್ವರಾಃ।
ಕೀಚಕೇನ ರಣೇ ಭಗ್ನಾ ವಿದ್ರವಂತಿ ದಿಶೋ ದಶ ॥ 27 ॥ 4-21-27 (29097)
ತಮೇವಂವೀರ್ಯಸಂಪನ್ನಂ ನಾಗಾಯುತಸಮಂ ಬಲೇ।
ವಿರಾಟಸ್ತತ್ರ ಸೇನಾಯಾಶ್ಚಕಾರ ಪತಿಮಾತ್ಮನಃ ॥ 28 ॥ 4-21-28 (29098)
ವಿರಾಟಭ್ರಾತರಶ್ಚೈವ ದಶ ದಾಶರಥೇಃ ಸಮಾಃ।
ತೇ ಚೈನಾನನ್ವವರ್ತಂತ ಕೀಚಕಾನ್ಬಲವತ್ತರಾನ್ ॥ 29 ॥ 4-21-29 (29099)
ಏವಂವಿಧಬಲೋ ಭೀಮಃ ಕೀಚಕಸ್ತೇ ಚ ತದ್ವಿಧಾಃ।
ರಾಜ್ಞಃ ಸ್ಯಾಲಾ ಮಹಾತ್ಮಾನೋ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಹಿತೈಷಿಣಃ ॥ 30 ॥ 4-21-30 (29100)
ಏತತ್ತೇ ಕಥಿತಂ ಸರ್ವಂ ಕೀಚಕಸ್ಯ ಪರಾಕ್ರಮಂ।
ದ್ರೌಪದೀ ನ ಶಶಾಪೈನಂ ಯಸ್ಮಾತ್ತದ್ಗದತಃ ಶೃಣು ॥ 31 ॥ 4-21-31 (29101)
ರಕ್ಷಂತಿ ಹಿ ತಪಃ ಕ್ರೋಧಾದೃಷಯೋ ನ ಶಪಂತಿ ಚ।
ಜಾನಂತೀ ತದ್ಯಥಾತತ್ತ್ವಂ ದ್ರೌಪದೀ ನ ಶಶಾಪ ತಂ ॥ 32 ॥ 4-21-32 (29102)
ಕ್ಷಮಾ ಧರ್ಮಃ ಕ್ಷಮಾ ದಾನಂ ಕ್ಷಮಾ ಯಜ್ಞಃ ಕ್ಷಮಾ ತಪಃ।
ಕ್ಷಮಾ ಸತ್ಯಂ ಕ್ಷಮಾ ಶೀಲಂ ಕ್ಷಮಾ ಸರ್ವಮಿತಿ ಶ್ರುತಿಃ ॥ 33 ॥ 4-21-33 (29103)
ಕ್ಷಮಾವತಾಮಯಂ ಲೋಕಃ ಪರಶ್ಚೈವ ಕ್ಷಮಾವತಾಂ।
ಏತತ್ಸರ್ವಂ ವಿಜಾನಂತೀ ಸಾ ಕ್ಷಮಾಮನ್ವಪದ್ಯತ ॥ 34 ॥ 4-21-34 (29104)
ಭರ್ತೄಣಾಂ ಮತಮಾಜ್ಞಾಯ ಕ್ಷಮಿಣಾಂ ಧರ್ಮಚಾರಿಣಾಂ।
ನಾಶಪತ್ತಂ ವಿಶಾಲಾಕ್ಷೀ ಸತೀ ಶಕ್ತಾಽಪಿ ಭಾರತ ॥ 35 ॥ 4-21-35 (29105)
ಪಾಂಡವಾಶ್ಚಾಪಿ ತೇ ಸರ್ವೇ ದ್ರೌಪದೀಂ ಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ದುಃಖಿತಾಂ।
ಕ್ರೋಧಾಗ್ನಿನಾಽಪ್ಯದಹ್ಯಂತ ತದಾ ಲಂಜಾವ್ಯಪೇಕ್ಷಯಾ ॥ 36 ॥ 4-21-36 (29106)
ಅಥ ಭೀಮೋ ಮಹಾಬಾಹುಃ ಮೂದಯಿಷ್ಯಂಸ್ತು ಕೀಚಕಂ।
ವಾರಿತೋ ಧರ್ಮಪುತ್ರೇಣ ವೇಲಯೇವ ಮಹೋದಧಿಃ ॥ 37 ॥ 4-21-37 (29107)
ಸಂಧಾರ್ಯ ಮನಸಾ ರೋಷಂ ದಿವಾರಾತ್ರಂ ವಿನಿಶ್ವಸನ್।
ಮಹಾನಸೇ ತದಾ ಕೃಚ್ಛ್ರಾತ್ಸುಷ್ವಾಪ ರಜನೀಂ ಚ ತಾಂ ॥ 38 ॥ ॥ 4-21-38 (29108)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಕೀಚಕವಧಪರ್ವಣಿ ಏಕವಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 21 ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 022
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.22. ಅಧ್ಯಾಯಃ 022
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಕೀಚಕಂ ಜಿಘಾಂಸಂತ್ಯಾ ದ್ರೌಪದ್ಯಾ ರಾತ್ರೌ ಮಹಾನಸಮೇತ್ಯ ಸ್ವಪತೋ ಭೀಮಸ್ಯ ಪ್ರಬೋಧನಂ ॥ 1 ॥ ತಥಾ ಕೀಚಕಮಾರಣಾಭಾವೇ ಸ್ವಪ್ರಾಣವಿಮೋಕ್ಷಣಪ್ರತಿಜ್ಞಾನಂ ॥ 2 ॥ ತಥಾ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಾದೀನ್ಪ್ರತಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕಂ ನಾಮನಿರ್ದೇಶಪೂರ್ವಕಮನುಶೋಚನಂ ॥ 3 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-22-0 (29109)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-22-0x (3079)
ಸಾ ಸೂತಪುತ್ರಾಭಿಹತಾ ರಾಜಪುತ್ರೀ ಸುದುಃಖಿತಾ।
ವಧಂ ಕೃಷ್ಣಾ ಪರೀಪ್ಸಂತೀ ಸೂತಪುತ್ರಸ್ಯ ಭಾಮಿನೀ ॥ 1 ॥ 4-22-1 (29110)
ಜಗಾಮಾವಾಸಮೇವಾಥ ತದಾ ಸಾ ದ್ರುಪದಾತ್ಮಜಾ।
ಕೃತ್ವಾ ಶೌಚಂ ಯಥಾನ್ಯಾಯಂ ಕೃಷ್ಣಾ ಸಾ ತನುಮಧ್ಯಮಾ ॥ 2 ॥ 4-22-2 (29111)
ಗಾತ್ರಾಣಿ ವಾಸಸೀ ಚೈವ ಪ್ರಕ್ಷಾಲ್ಯ ಸಲಿಲೇನ ಸಾ।
ಚಿಂತಯಾಮಾಸ ರುದತೀ ತಸ್ಯ ದುಃಖಸ್ಯ ನಿರ್ಣಯಂ ॥ 3 ॥ 4-22-3 (29112)
ಕಿಂ ಕರೋಮಿ ಕ್ವ ಗಚ್ಛಾಮಿ ಕಥಂ ಕಾರ್ಯಂ ಭವೇನ್ಮಮ।
ಇತ್ಯೇವಂ ಚಿಂತಯಿತ್ವಾ ಸಾ ಭೀಮಂ ತಂ ಮನಸಾಽಗಮತ್।
ಅನ್ಯಃ ಕರ್ತಾ ವಿನಾ ಭೀಮಾನ್ನ ಮೇಽದ್ಯ ಮನಸೇಪ್ಸಿತಂ ॥ 4 ॥ 4-22-4 (29113)
ಪ್ರಾದುರ್ಭೂತೇ ಕ್ಷಣೇ ರಾತ್ರೌ ವಿಹಾಯ ಶಯನಂ ಸ್ವಕಂ।
ದುಃಖೇನ ಮಹತಾ ಯುಕ್ತಾ ಮಾನಸೇನ ಮನಸ್ವಿನೀ ।
ಪ್ರಾದ್ರವನ್ನಾಥಮಿಚ್ಛಂತೀ ತಥಾ ನಾಥವತೀ ಸತೀ ॥ 5 ॥ 4-22-5 (29114)
ಸಾ ವೈ ಮಹಾನಸಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಭೀಮಸೇನಂ ಸುಚಿಸ್ಮಿತಾ।
ಉಪಾಸರ್ಪತ ಪಾಂಚಾಲೀ ವಾಸಿತೇವ ಮಹಾಗಜಂ ॥ 6 ॥ 4-22-6 (29115)
ಸರ್ವಶ್ವೇತೇವ ಮಾಹೇಯೀ ವನೇ ವೃದ್ಧಾ ತ್ರಿಹಾಯಣೀ।
ಮಹರ್ಪಭಂ ಯಥಾ ಸುಪ್ತಮರ್ಥಿನೀ ವನನಿರ್ಝರೇ ।
ಸಂಪ್ರಸುಪ್ತಂ ತಥಾ ಸಿಂಹಿಂ ಮೃಗರಾಜವಧೂರಿವ ॥ 7 ॥ 4-22-7 (29116)
ಅಭಿಪ್ರಸಾರ್ಯ ಬಾಹುಭ್ಯಾಂ ಪತಿಂ ಸುಪ್ತಂ ಸಮಾಶ್ಲಿಷತ್ ।
ಸುಜಾತಂ ಗೋಮತೀತೀರೇ ಸಾಲಂ ವಲ್ಲೀವ ಪುಷ್ಪಿತಾ ॥ 8 ॥ 4-22-8 (29117)
ಪರಿಸ್ಪೃಸ್ಯ ಚ ಪಾಣಿಭ್ಯಾಂ ಪತಿಂ ಸುಪ್ತಮಬೋಧಯತ್।
ಶ್ರೀರಿವಾನ್ಯಾ ಮಹೋತ್ಸಾಹಂ ಸುಪ್ತಂ ವಿಷ್ಣುಮಿವಾರ್ಣವೇ ।
ಕ್ಷೌಮಾವದಾತೇ ಶಯನೇ ಶಯಾನಂ ವೃಷಭೇಕ್ಷಣಂ ॥ 9 ॥ 4-22-9 (29118)
ಯಥಾ ಶಚೀ ದೇವರಾಜಂ ರುದ್ರಾಣೀ ಶಂಕರಂ ಯಥಾ।
ಬ್ರಹ್ಮಾಣಮಿವ ಸಾವಿತ್ರೀ ದೇವಸೇನಾ ಗುಹಂ ಯಥಾ ॥ 10 ॥ 4-22-10 (29119)
ದಿಶಾಗಜಸಮಾಕಾರಂ ಗಜಂ ಗಜವಧೂರಿವ ।
ಭೀಮಂ ಪ್ರಾಬೋಧಯತ್ಕಾಂತಾ ಲಕ್ಷ್ಮೀರ್ದಾಮೋದರಂ ಯಥಾ ॥ 11 ॥ 4-22-11 (29120)
ವೀಣೇವ ಮಧುರಾಲಾಪಾ ಸ್ವರಂ ಗಾಂಧಾರಮಾಶ್ರಿತಾ।
ಅಭ್ಯಭಾಷತ ಪಾಂಚಾಲೀ ಕೌರವಂ ಪಾಂಡುನಂದನಂ ॥ 12 ॥ 4-22-12 (29121)
ಉತ್ತಿಷ್ಠೋತ್ತಿಷ್ಠ ಕಿಂ ಶೇಷೇ ಭೀಮಸೇನ ಮೃತೋ ಯಥಾ।
ನ ಮೃತಃ ಸ ಹಿ ಪಾಪೀಯಾನ್ಭಾರ್ಯಾಮಾಲಂಬ್ಯ ಜೀವತಿ ॥ 13 ॥ 4-22-13 (29122)
ತಸ್ಮಿಂಜೀವತಿ ಪಾಪಿಷ್ಠೇ ಸೇನಾವಾಹೇ ಮಮ ದ್ವಿಷಿ ।
ತತ್ಕರ್ಮಂ ಕೃತವತ್ಯದ್ಯ ಕಥಂ ನಿದ್ರಾಂ ನಿಷೇವಸೇ ॥ 14 ॥ 4-22-14 (29123)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-22-15x (3080)
ಸುಖಸುಪ್ತಶ್ಚ ತಂ ಶಬ್ದಂ ನಿಶಂಯ ಸ ವೃಕೋದರಃ।
ಸಂವೇದಿತಃ ಕುರುಶ್ರೇಷ್ಠಃ ತೋತ್ರೈರಿವ ಮಹಾಗಜಃ ॥ 15 ॥ 4-22-15 (29124)
ಸ ವೈ ವಿಹಾಯ ಶಯನಂ ಯಸ್ಮಿನ್ಸುಪ್ತಃ ಪ್ರಬೋಧಿತಃ।
ಉದತಿಷ್ಠದಮೇಯಾತ್ಮಾ ಪರ್ಯಂಕೇ ಸೋತ್ತರಚ್ಛದೇ ॥ 16 ॥ 4-22-16 (29125)
ಉಪವೇಶ್ಯ ಚ ದುರ್ಧರ್ಪಃ ಪಾಂಚಾಲಕುಲವರ್ಧನೀಂ।
ಅಥಾಬ್ರವೀದ್ರಾಜಪುತ್ರೀಂ ಕೌರವ್ಯೋ ಮಹಿಷೀಂ ಪ್ರಿಯಾಂ ॥ 17 ॥ 4-22-17 (29126)
ಕೇನಾರ್ಥೇನ ಚ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತಾ ತ್ವರಿತೇವ ಮಮಾಂತಿಕಂ।
ನ ತೇ ಪ್ರಕೃತಿಮಾನ್ವರ್ಣಃ ಕೃಶಾ ತ್ವಮಭಿಲಕ್ಷ್ಯಸೇ ॥ 18 ॥ 4-22-18 (29127)
ಪ್ರಕಾಶಂ ಯದಿ ವಾ ಗುಹ್ಯಂ ಸರ್ವಮಾಖ್ಯಾತುಮರ್ಹಸಿ।
ಆಚಕ್ಷ್ವ ತ್ವಮಶೇಷೇಣ ಸರ್ವಂ ವಿದ್ಯಾಮಹಂ ಯಥಾ ॥ 19 ॥ 4-22-19 (29128)
ಸುಖಂ ವಾ ಯದಿ ವಾ ದುಃಖಂ ಶುಭಂ ವಾ ಯದಿ ವಾಽಶುಭಂ।
ಯದ್ಯಪ್ಯಸುಕರಂ ಕರ್ಮ ಕೃತಮಿತ್ಯವಧಾರಯ ॥ 20 ॥ 4-22-20 (29129)
ಅಹಮೇವ ಹಿ ತೇ ಕೃಷ್ಣೇ ವಿಶ್ವಾಸ್ಯಃ ಸರ್ವಕರ್ಮಸು।
ಅಹಮಾಪತ್ಸು ಚಾಪಿ ತ್ವಾಂ ಮೋಕ್ಷಯಾಮಿ ಪುನಃ ಪುನಃ ॥ 21 ॥ 4-22-21 (29130)
ಶೀಘ್ರಮುಕ್ತ್ವಾ ಯಥಾಕಾಮಂ ಯತ್ತೇ ಕಾರ್ಯಂ ವಿವಕ್ಷಿತಂ।
ಗಚ್ಛ ವೈ ಶಯನಾಯೈವ ಯಾವದನ್ಯೋ ನ ಬುಧ್ಯತೇ ॥ 22 ॥ 4-22-22 (29131)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-22-23x (3081)
ಸಾ ಲಂಜಮಾನಾ ಭೀತಾ ಚ ಅಧೋಮುಖಮುಖೀ ತತಃ।
ನೋವಾಚ ಕಿಂಚಿದ್ವಚನಂ ಬಾಷ್ಪದೂಷಿತಲೋಚನಾ ॥ 23 ॥ 4-22-23 (29132)
ಅಥಾಬ್ರವೀದ್ಭೀಮಪರಾಕ್ರಮೋ ಬಲೀ ವೃಕೋದರಃ ಪಾಂಡವಮುಖ್ಯಸಂಮತಃ।
ಪ್ರಬ್ರೂಹಿ ಕಿಂ ತೇ ಕರವಾಣಿ ಸುಂದರಿ ಪ್ರಿಯಂ ಪ್ರಿಯೇ ವಾರಣಮತ್ತಗಾಮಿನಿ ॥ 24 ॥ 4-22-24 (29133)
ದ್ರೌಪದ್ಯುವಾಚ। 4-22-25x (3082)
ಅಶೋಚ್ಯತಾ ಕುತಸ್ತಸ್ಯಾ ಯಸ್ಯಾ ಭರ್ತಾ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ಜಾನನ್ಸರ್ವಾಣಿ ದುಃಖಾನಿ ಕಿಂ ಮಾಂ ಭೀಮಾನುಪೃಚ್ಛಸಿ ॥ 25 ॥ 4-22-25 (29134)
ಯನ್ಮಾಂ ದಾಸೀಪ್ರವಾದೇನ ಪ್ರಾತಿಕಾಮೀ ತದಾಽನಯತ್।
ಸಭಾಯಾಂ ಪರಿಷನ್ಮಧ್ಯೇ ತನ್ಮೇ ಮರ್ಮಾಣಿ ಕೃಂತತಿ ॥ 26 ॥ 4-22-26 (29135)
ವಿಕೃಷ್ಟಾ ಹಾಸ್ತಿನಪುರೇ ಸಭಾಯಾಂ ರಾಜಸಂಸದಿ।
ದುಃಶಾಸನೇನ ಕೇಶಾಂತೇ ಪರಾಮೃಷ್ಟಾ ರಜಸ್ವಲಾ ॥ 27 ॥ 4-22-27 (29136)
ಕ್ಷತ್ರಿಯೈಸ್ತತ್ರ ಕರ್ಣಾದ್ಯೈರ್ದೃಷ್ಟಾ ದುರ್ಯೋಧನೇನ ಚ।
ಶ್ವಶುರಾಭ್ಯಾಂ ಚ ಭೀಷ್ಮೇಣ ವಿದುರೇಣ ಚ ಧೀಮತಾ।
ದ್ರೋಣೇನ ಚ ಮಹಾಬಾಹೋ ಕೃಪೇಣ ಚ ಪರಂತಪ ॥ 28 ॥ 4-22-28 (29137)
ಸಾಽಹಂ ಶ್ವಶುರಯೋರ್ಮಧ್ಯೇ ಭ್ರಾತೃಮಧ್ಯೇ ಚ ಪಾಂಡವ।
ಕೇಶೇ ಗೃಹೀತ್ವಾ ಚ ಸಭಾಂ ನೀತಾ ಜೀವತಿ ವೈ ತ್ವಯಿ ॥ 29 ॥ 4-22-29 (29138)
ವಿಪ್ರಯುಕ್ತಾ ತತಶ್ಚಾಹಂ ವನೇ ರಾಜ್ಯಾದ್ವನಂ ಗತಾ।
ಸಾಽಹಂ ವನೇ ದುರ್ವಸತಿಂ ವಸತೀ ತ್ವಧ್ವಕರ್ಶಿತಾ ।
ಜಟಾಸುರಪರಿಕ್ಲೇಶಾತ್ಪ್ರಾಪ್ತಾಪಿ ಸುಮಹದ್ಭಯಂ ॥ 30 ॥ 4-22-30 (29139)
ಪಾರ್ಥಿವಸ್ಯ ಸುತಾ ನಾಮ ಕಾನು ಜೀವೇನ ಮಾದೃಶೀ ।
ಅನುಭೂಯ ಭೃಶಂ ದುಃಖಮನ್ಯತ್ರ ದ್ರೌಪದೀಂ ಪ್ರಭೋ॥ 31 ॥ 4-22-31 (29140)
ವನವಾಸಗತಾ ಚಾಹಂ ಸೈಂಧವೇನ ದುರಾತ್ಮನಾ।
ಪರಾಮೃಷ್ಟಾ ದ್ವಿತೀಯಂ ಚ ಸೋದ್ರುಮುತ್ಸಹತೇ ತು ಕಾ ॥ 32 ॥ 4-22-32 (29141)
ಪದ್ಭ್ಯಾಂ ಪರ್ಯಚರಂ ಚಾಹಂ ದೇಶಾನ್ವಿಷಮಸಂಸ್ಥಿತಾನ್ ।
ದುರ್ಗಾಞ್ಶ್ವಾಪದಸಂಕೀರ್ಣಾಂಸ್ತ್ವಯಿ ಜೀವತಿ ಪಾಂಡವೇ ॥ 33 ॥ 4-22-33 (29142)
ತತೋಽಹಂ ದ್ವಾದಶೇ ವರ್ಷೇ ವನ್ಯಮೂಲಫಲಾಶನಾ।
ಇದಂ ಪುರಮನುಪ್ರಾಪ್ತಾ ಸುದೇಷ್ಣಾಪರಿಚಾರಿಕಾ।
ಪರಸ್ತ್ರಿಯಮುಪಾತಿಷ್ಠೇ ಸತ್ಯಧರ್ಮಪರಾಯಣಾ ॥ 34 ॥ 4-22-34 (29143)
ಗೋಶೀರ್ಷಕಂ ಪದ್ಮಕಂ ಚ ಹರಿಶ್ಯಾಮಂ ಚ ಚಂದನಂ।
ನಿತ್ಯಂ ಪಿಷೇ ವಿರಾಟಸ್ಯ ತ್ವಯಿ ಜೀವತಿ ಪಾಂಡವ ॥ 35 ॥ 4-22-35 (29144)
ಸಾಽಹಂ ಬಹೂನಿಃ ದುಃಖಾನಿ ಗಣಯಾಮಿ ನ ತೇ ಕೃತೇ ॥ 36 ॥ 4-22-36 (29145)
ಮತ್ಸ್ಯರಾಜಸಮಕ್ಷಂ ತು ತಸ್ಯ ಧೂರ್ತಸ್ಯ ಪಶ್ಯತಃ।
ಕೀಚಕೇನ ಪದಾ ಸ್ಪೃಷ್ಟಾ ಕಾ ನು ಜೀವೇತ ಮಾದೃಶೀ ॥ 37 ॥ 4-22-37 (29146)
ಏವಂ ಬಹುವಿಧೈರ್ದುಃಖೈಃ ಕ್ಲಿಶ್ಯಮಾನಾ ಚ ಪಾಂಡವ ।
ನ ಮಾಂ ಜಾನಾಸಿ ಕೌಂತೇಯ ಕಿಂ ಫಲಂ ಜೀವಿತೇನ ಮೇ ॥ 38 ॥ 4-22-38 (29147)
ದ್ರುಪದಸ್ಯ ಸುತಾ ಚಾಹಂ ಧೃಷ್ಟದ್ಯುಂನಸ್ಯ ಚಾನುಜಾ।
ಅಗ್ನಿಕುಂಡಾತ್ಸಮುದ್ಭೂತಾ ನೋರ್ವ್ಯಾಂ ಜಾತು ಚರಾಂಯಹಂ ॥ 39 ॥ 4-22-39 (29148)
ಕೀಚಕಂ ಚೇನ್ನ ಹನ್ಯಾಸ್ತ್ವಂ ಗ್ರೀವಾಂ ಬದ್ಧ್ವಾ ಜಲೇ ಂರಿಯೇ।
ವಿಷಮಾಲೇಡ್ಯ ಪಾಸ್ಯಾಮಿ ಪ್ರವೇಕ್ಷ್ಯಾಂಯಥವಾಽನಲಂ ॥ 40 ॥ 4-22-40 (29149)
ಆತ್ಮಾನಂ ನಾಶಯಿಷ್ಯಾಮಿ ವೃಕ್ಷಮಾರುಹ್ಯ ವಾ ಪತೇ ।
ಶಸ್ತ್ರೇಣಾಂಗಂ ಚ ಭೇತ್ಸ್ಯಾಮಿ ಕಿಂ ಫಲಂ ಜೀವಿತೇನ ಮೇ ॥ 41 ॥ 4-22-41 (29150)
ಯೋಽಯಂ ರಾಜ್ಞೋ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಕೀಚಕೋ ನಾಮ ಭಾರತ।
ಸೇನಾನೀಃ ಪುರುಷವ್ಯಾಘ್ರ ಸ್ಯಾಲಃ ಪರಮದುರ್ಮತಿಃ ॥ 42 ॥ 4-22-42 (29151)
ಸ ಮಾಂ ಸೈರಂಧ್ರಿವೇಷೇಣ ವಸಂತೀಂ ರಾಜವೇಶ್ಮನಿ।
ನಿತ್ಯಮೇವಾಹ ದುಷ್ಟಾತ್ಮಾ ಭಾರ್ಯಾ ಮಮ ಭವೇತಿ ವೈ ॥ 43 ॥ 4-22-43 (29152)
ತೇನೈವಮುಚ್ಯಮಾನಾಯಾ ವಧಾರ್ಹೇಣಾರಿಸೂದನ।
ಕಾಲೇನೇವ ಫಲಂ ಪಕ್ವಂ ಹೃದಯಂ ಮೇ ವಿದೀರ್ಯತೇ ॥ 44 ॥ 4-22-44 (29153)
ಶರಣಂ ಭವ ಕೌಂತೇಯ ಮಾ ಸ್ಮ ಗಚ್ಛೇ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂ।
ನಿರುದ್ಯೋಗಂ ನಿರಾಮರ್ಷಂ ನಿರ್ವೀರ್ಯಮರಿಮರ್ದನ ॥ 45 ॥ 4-22-45 (29154)
ಮಾ ಸ್ಮ ಸೀಮಂತಿನೀ ಕಾಚಿಂಜನಯೇತ್ಪುತ್ರಮೀದೃಶಂ ॥ 46 ॥ 4-22-46 (29155)
ವಿಜಾನಾಮಿ ತವಾಮರ್ಷಂ ಬಲಂ ವೀರ್ಯಂ ಚ ಪಾಂಡವ।
ತತೋಽಹಂ ಪರಿದೇವಾಮಿ ಚಾಗ್ರತಸ್ತೇ ಮಹಾಬಲ ॥ 47 ॥ 4-22-47 (29156)
ಯಥಾ ಯೂಥಪತಿರ್ಮತ್ತಃ ಕುಂಜರಃ ಷಾಷ್ಟಿಹಾಯನಃ।
ಭೂಮೌ ನಿಪತಿತಂ ಬಿಲ್ವಂ ಪದ್ಭ್ಯಮಾಕ್ರಂಯ ಪೀಡಯೇತ್ ॥ 48 ॥ 4-22-48 (29157)
ತಥೈವ ಚ ಶಿರಸ್ತಸ್ಯ ನಿಪಾತ್ಯ ಧರಣೀತಲೇ।
ವಾಮೇನ ಪುರುಷವ್ಯಾಘ್ರ ಮರ್ದ ಮಾದೇನ ಪಾಂಡವ ॥ 49 ॥ 4-22-49 (29158)
ಸ ಚೇದುದ್ಯಂತಮಾದಿತ್ಯಂ ಪ್ರಾತರುತ್ಥಾಯ ಪಶ್ಯತಿ।
ಕೀಚಕಃ ಶರ್ವರೀಂ ವ್ಯುಷ್ಟಾಂ ನಾಹಂ ಜೀವಿತುಮುತ್ಸಹೇ ॥ 50 ॥ 4-22-50 (29159)
ಶಾಪಿತೋಸಿ ಮಮ ಪ್ರಾಣೈಃ ಸುಕೃತೇನಾರ್ಜುನಸ್ಯ ಚ।
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸ್ಯ ಪಾದಾಭ್ಯಾಂ ಯಮಯೋರ್ಜೀವಿತೇನ ಚ।
ಕೀಚಕಸ್ಯ ವಧಂ ನಾದ್ಯ ಪ್ರತಿಜಾನಾಸಿ ಭಾರತ ॥ 51 ॥ 4-22-51 (29160)
ಭ್ರಾತ ಚ ವಿಗರ್ಹಸ್ವ ಜ್ಯೇಷ್ಠಂ ದುರ್ದ್ಯೂತದೇವಿನಂ।
ಯಸ್ಮಾಸ್ಮಿ ಕರ್ಮಣಾ ಪ್ರಾಪ್ತಾ ದುಃಖಮೇತದನಂತಕಂ ॥ 52 ॥ 4-22-52 (29161)
ಯೇಷಾಂ ಮುಖ್ಯತಮೋ ಜ್ಯೇಷ್ಠೋ ಭವೇತ್ತು ಕುಲಪಾಂಸನಃ।
ಭ್ರಾತರಂ ಪರಮನ್ವೀಯುಸ್ತೇಽಪಿ ಶಾಲೀನಬುದ್ಧಯಃ ॥ 53 ॥ 4-22-53 (29162)
ಕೋ ಹಿ ರಾಜ್ಯಂ ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ಸಪುತ್ರಪಶುಬಾಂಧವಂ ।
ಪ್ರವ್ರಜೇತ ಮಹಾರಣ್ಯಮಜಿನೈಃ ಪರಿವಾರಿತಃ ॥ 54 ॥ 4-22-54 (29163)
ಯದಿ ನಿಷ್ಕಸಹಸ್ರಾಣಿ ಯದ್ವಾಽನ್ಯತ್ಸಾರವದ್ಧನಂ ।
ಸಾಯಂ ಪ್ರಾತರದೇವಿಷ್ಯದಪಿ ಸಂವತ್ಸರಾಯುತಂ ॥ 55 ॥ 4-22-55 (29164)
ರುಕ್ಮಂ ಹಿರಣ್ಯಂ ವಾಸಾಂಸಿ ಯಾನಂ ಯುಗ್ಯಮಜಾವಿಕಂ ।
ಅಶ್ವಾಶ್ವತರಸಂಘಾಶ್ಚ ನ ಜಾತು ಕ್ಷಯಮಾವ್ರಜೇತ್॥ 56 ॥ 4-22-56 (29165)
ಸೋಯಂ ದ್ಯೂತಪ್ರವಾದೇನ ಶ್ರಿಯಶ್ಚೈವಾವರೋಪಿತಃ।
ತೂಷ್ಣೀಮಾಸ್ತೇ ಯಥಾ ಮೂಢಃ ಸ್ವಾನಿ ಕರ್ಮಾಣಿ ಚಿಂತಯನ್ ॥ 57 ॥ 4-22-57 (29166)
ಪುರಾ ದಶಸಹಸ್ರಾಣಿ ದಂತಿನಾಂ ವಾಜಿನಾಮಪಿ।
ಯಂ ಯಾಂತಮನುಯಾಂತಿ ಸ್ಮ ಸೋಯಂ ದ್ಯೂತೇನ ಜೀವತಿ ॥ 58 ॥ 4-22-58 (29167)
ತಥಾ ಶತಸಹಸ್ರಾಣಿ ಸ್ತ್ರೀಣಾಮಮಿತತೇಜಸಾಂ।
ಉಪಾಸತೇ ಸ್ಮ ರಾಜಾನಮಿಂದ್ರಪ್ರಸ್ಥೇ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂ ॥ 59 ॥ 4-22-59 (29168)
ಶತಂ ದಾಸೀಸಹಸ್ರಾಣಾಂ ಯಸ್ಯ ನಿತ್ಯಂ ಮಹಾನಸೇ।
ಪಾತ್ರಹಸ್ತಾ ದಿವಾರಾತ್ರಮತಿಥೀನ್ಭೋಜಯಂತ್ಯುತ ॥ 60 ॥ 4-22-60 (29169)
ಏಷ ನಿಷ್ಕಸಹಸ್ರಾಣಿ ದತ್ತ್ವಾ ಪ್ರಾತರ್ದಿನೇದಿನೇ ।
ದ್ಯೂತಜೇನ ಹ್ಯನರ್ಥೇನ ಮಹತಾ ಸಮುಪಾವೃತಃ ॥ 61 ॥ 4-22-61 (29170)
ಏನಂ ಸುಸ್ವರಸಂಪನ್ನಾ ಬಹವಃ ಸೂತಮಾಗಧಾಃ।
ಸುಪ್ತಂ ಪ್ರಾತರುಪಾತಿಷ್ಠನ್ಸುಮೃಷ್ಟಮಣಿಕುಂಡಲಾಃ ॥ 62 ॥ 4-22-62 (29171)
[ಸಹಸ್ರಂ ವಾಲಖಿಲ್ಯಾನಾಂ ಸಹಸ್ರಮುದವಾಸಿನಾಂ।
ಸಹಸ್ರಮಶ್ಮಕುಟ್ಟಾನಾಂ ಸಹಸ್ರಂ ವಾಯುಭೋಜಿನಾಂ ॥ 63 ॥ 4-22-63 (29172)
ಸಹಸ್ರಂ ಮುನಿಪತ್ನೀನಾಂ ಸಹಸ್ರಂ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಣಾಂ।
ಸಹಸ್ರಂ ಮೌನಶೀಲಾನಾಂ ಸಹಸ್ರಂ ಗೃಹಮೇಧಿನಾಂ ॥ 64 ॥ 4-22-64 (29173)
ಹಂಸಾಃ ಪರಮಹಂಸಾಶ್ಚ ಯೋಗಿನಶ್ಚ ದ್ವಿಜಾತಯಃ।
ಕುಟೀರಕಾಃ ಪರಿವ್ರಾಜೋ ಯೇ ಚಾನ್ಯೇ ವನಚಾರಿಣಃ ॥ 65 ॥ 4-22-65 (29174)
ಸಂವಿಭಕ್ತಾತ್ಮಕಾಶ್ಚೈವ ಬಹವಶ್ಚೋರ್ಧ್ವರೇತಸಃ ।
ಚತುರ್ವೇದವಿದೋ ವಿಪ್ರಾಃ ಶಿಕ್ಷಾಮೀಮಾಂಸಪಾರಗಾಃ ।
ಕ್ರಮಪಾಠಾಶ್ಚ ಯೇ ವಿಪ್ರಾಃ ಸಾಮಾಧ್ಯಾಯನಿಕಾಶ್ಚ ಯೇ ॥ 66 ॥] 4-22-66 (29175)
ಸಹಸ್ರಮೃಷಯೋ ಯಸ್ಯ ನಿತ್ಯಮಾಸನ್ಸಭಾಸದಃ।
ತಪಃಶ್ರುತೋಪಸಂಪನ್ನಾಃ ಸರ್ವಕಾಮೈರುಪಾಸ್ಥಿತಾಃ ॥ 67 ॥ 4-22-67 (29176)
ಅಂಧಾನ್ವೃದ್ಧಾನನಾಥಾಂಸ್ತು ಸರ್ವರಾಷ್ಟ್ರೇಷು ದುಃಖಿತಾನ್।
ಬಿಭರ್ತ್ಯನ್ನಾರ್ಥಿನೋ ನಿತ್ಯಮಾನೃಶಂಸ್ಯಾದ್ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ॥ 68 ॥ 4-22-68 (29177)
ಸ ಏಷ ನಿಲಯಂ ಪ್ರಾಪ್ತೋ ಮತ್ಸ್ಯಸ್ಯ ಪರಿಚಾರಕಃ।
ಸಭಾಯಾಂ ವಿನತೋ ರಾಜ್ಞಃ ಕಂಕೋ ನಾಮ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ॥ 69 ॥ 4-22-69 (29178)
ಇಂದ್ರಪ್ರಸ್ಥೇ ನಿವಸತಃ ಸಮಯೇ ಯಸ್ಯ ಪಾರ್ಥಿವಾಃ।
ಆಸನ್ಬಲಿಕರಾಃ ಸರ್ವೇ ಸೋನ್ಯೇಭ್ಯೋ ಭೃತಿಮಿಚ್ಛತಿ ॥ 70 ॥ 4-22-70 (29179)
ಪಾರ್ಥಿವಾಃ ಪೃಥಿವೀಪಾಲಾ ಯಸ್ಯಾಸನ್ವಶವರ್ತಿನಃ।
ಸ ವಶೇ ವಿವಶೋ ರಾಜ್ಞಾಂ ಪರೇಷಾಮದ್ಯ ವರ್ತತೇ ॥ 71 ॥ 4-22-71 (29180)
ಸಂಪ್ರಾಪ್ಯ ಪೃಥಿವೀಂ ಕೃತ್ಸ್ನಾಂ ರಶ್ಮಿವಾನಿವ ತೇಜಸಾ।
ಸೋದ್ಯ ರಾಜ್ಞೋ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಸಭಾಸ್ತಾರೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ॥ 72 ॥ 4-22-72 (29181)
ಯಮುಪಾಸತ ರಾಜಾನಂ ಸಭಾಯಾಮೃಷಿಸತ್ತಮಾಃ।
ತಮುಪಾಸೀನಮದ್ಯಾನ್ಯಂ ಪಶ್ಯ ಪಾಂಡವ ಪಾಂಡವಂ ॥ 73 ॥ 4-22-73 (29182)
ಅನವದ್ಯಂ ಮಹಾಪ್ರಾಜ್ಞಂ ಜೀವಿತಾರ್ಥೇನ ಸಂವೃತಂ ।
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಕಸ್ಯ ನ ದುಃಖಂ ಸ್ಯಾದ್ಧರ್ಮರಾಜಂ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂ ॥ 74 ॥ 4-22-74 (29183)
ಉಪಾಸ್ತೇ ಸ್ಮ ಸಭಾಯಾಂ ಯಂ ಕೃತ್ಸ್ನಾಽಪಿ ಚ ವಸುಂಧರಾ।
ತಮುಪಾಸೀನಮದ್ಯಾನ್ಯಂ ಪಶ್ಯ ಭಾರತ ಭಾರತಂ ॥ 75 ॥ 4-22-75 (29184)
ಏವಂ ಬಹುವಿದೈರ್ದುಃಖೈಃ ಪೀಡ್ಯಮಾನಾಮನಾಥವತ್।
ಶೋಕಸಾಗರಮಧ್ಯಸ್ಥಾಂ ಕಿಂ ಮಾಂ ಭೀಮ ನ ಪಶ್ಯಸಿ ॥ 76 ॥ 4-22-76 (29185)
ಇದಂ ತು ಮೇ ದುಃಖತರಂ ಯತ್ತ್ವಾಂ ವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಭಾರತ।
ನ ಮೇಽಭ್ಯಸೂಯಾ ಕರ್ತವ್ಯಾ ದುಃಖಾದೇತದ್ಬ್ರವೀಂಯಹಂ ॥ 77 ॥ 4-22-77 (29186)
ಶಾರ್ದೂಲೈರ್ಮಹಿಷೈರ್ನಾಗೌರಗಾರೇ ಯೋತ್ಸ್ಯಸೇ ಸದಾ।
ಕೈಕೇಯ್ಯಾಃ ಪ್ರೇಕ್ಷಮಾಣಾಯಾಸ್ತದಾ ಮೇ ಕಶ್ಮಲೋಽಭವತ್ ॥ 78 ॥ 4-22-78 (29187)
ಹಸಂತ್ಯಂತಃಪುರೇ ನಾರ್ಯೋ ಮಮ ಚೇಷ್ಟಾಂ ನಿರೀಕ್ಷ್ಯ ಚ ॥ 79 ॥ 4-22-79 (29188)
ತತ ಉತ್ಥಾಯ ಕೈಕೇಯೀ ಸರ್ವಾಸ್ತಾಃ ಪ್ರತ್ಯಭಾಷತ।
ಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ಮಾಮನವದ್ಯಾಂಗೀಂ ಕಶ್ಮಲಾಭಿಹತಾಮಿವ ॥ 80 ॥ 4-22-80 (29189)
ಸ್ನೇಹಾತ್ಸಂವಾಸಜಾದೇವ ತದಾ ವೈ ಚಾರುಹಾಸಿನೀ ।
ಯುಧ್ಯಮಾನಂ ಮಹಾವೀರ್ಯಮಿಮಂ ಸಮನುಶೋಚತಿ ॥ 81 ॥ 4-22-81 (29190)
ಕಲ್ಯಾಣರೂಪಾ ಸೈರಂಧ್ರೀ ವಲಲಶ್ಚಾಪಿ ಸುಂದರಃ।
ಸ್ತ್ರೀಣಾಂ ಚಿತ್ತಂ ಹಿ ದುರ್ಜ್ಞೇಯಂ ಯುಕ್ತರೂಪೌ ಹಿ ಮೇ ಮತೌ ॥ 82 ॥ 4-22-82 (29191)
ಸೈರಂಧ್ರೀ ಪ್ರಿಯಸಂವಾಸಾನ್ನಿತ್ಯಂ ಕರುಣವಾದಿನೀ।
ಅಸ್ಮಿನ್ರಾಜಕುಲೇ ಚೈತೌ ತುಲ್ಯಕಾಲನಿವಾಸಿನೌ ॥ 83 ॥ 4-22-83 (29192)
ಇತಿ ಬ್ರುವಾಣಾ ವಾಕ್ಯಾನಿ ಸಾ ಮಾಂ ನಿತ್ಯಮಜೀಜಪತ್ ।
ಕ್ರುಧ್ಯಂತೀಂ ಮಾಂ ಚ ಸಂಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ಪರ್ಯಶಂಕತ ಮಾಂ ತ್ವಯಿ ॥ 84 ॥ 4-22-84 (29193)
ತಸ್ಯಾಂ ತಥಾ ಬ್ರುವಂತ್ಯಾಂ ತು ಭೀಮೋ ಭೀಮಪರಾಕ್ರಮಃ।
ನೋವಾಚ ಕಿಂಚಿದ್ವಚನಂ ಸಂರಂಭಾದ್ರಕ್ತಲೋಚನಃ ॥ 85 ॥ 4-22-85 (29194)
ಜ್ಞಾತ್ವಾ-ತು ರುಷಿತಂ ಭೀಮಂ ದ್ರೌಪದೀ ಪುನರಬ್ರವೀತ್।
ಶೋಕೇ ಯೌಧಿಷ್ಠಿರೇ ಮಗ್ನಾ ನಾಹಂ ಜೀವಿತುಮುತ್ಸಹೇ ॥ 86 ॥ 4-22-86 (29195)
ಯಂಸ್ತು ದೇವಾನ್ಮನುಷ್ಯಾಂಶ್ಚ ಸರ್ವಾನೇಕರಥೋಽಜಯತ್।
ಸೋಯಂ ರಾಜ್ಞೋ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಕನ್ಯಾನಾಂ ನರ್ತಕೋ ಯುವಾ।
ಆಸ್ತೇ ವೇಷಪ್ರತಿಚ್ಛನ್ನಃ ಕನ್ಯಾನಾಂ ಪರಿಚಾರಕಃ ॥ 87 ॥ 4-22-87 (29196)
ಯೋಽತರ್ಪಯದಮೇಯಾತ್ಮಾ ಖಾಂಡವೇ ಜಾತವೇದಸಂ।
ಸೋಽಂತಃಪುರಗತಃ ಪಾರ್ಥಃ ಕೂಪೇಽಗ್ನಿರಿವ ಸಂವೃತಃ ॥ 88 ॥ 4-22-88 (29197)
ಯಸ್ಮಾದ್ಭಯಮಮಿತ್ರಾಣಾಂ ಸದೈವ ಪುರುಷರ್ಷಭಾತ್।
ಸ ಲೋಕಪರಿಭೂತೇನ ವೇಷೇಣಾಸ್ತೇ ಧನಂಜಯಃ ॥ 89 ॥ 4-22-89 (29198)
ಯಸ್ಯಂ ಜ್ಯಾತಲನಿರ್ಘೋಷಾತ್ಸಮಕಂಪಂತ ಶತ್ರವಃ।
ಷಂಡರೂಪಂ ವಹಂತಂ ತಂ ಗೀತಂ ನೃತ್ತಾವಲಂಬನಂ ।
ಕುರ್ವಂತಮರ್ಜುನಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ನ ಮೇ ಸ್ವಾಸ್ಥ್ಯಂ ಮನೋ ವ್ರಜೇತ್ ॥ 90 ॥ 4-22-90 (29199)
ಸ್ತ್ರಿಯೋ ಗೀತಸ್ವರಾತ್ತಸ್ಯ ಮುದಿತಾಃ ಪರ್ಯುಪಾಸತೇ ॥ 91 ॥ 4-22-91 (29200)
ಕಿರೀಟಂ ಸೂರ್ಯಸಂಕಾಶಂ ಯಸ್ಯ ಮೂರ್ಧನ್ಯಶೋಭತ।
ವೇಣೀವಿಕೃತಕೇಶಾಂತಃ ಸೋಽಯಮದ್ಯ ಧನಂಜಯಃ ॥ 92 ॥ 4-22-92 (29201)
ಯಸ್ಮಿನ್ನಸ್ತ್ರಾಣಿ ದಿವ್ಯಾನಿ ಸಮಸ್ತಾನಿ ಮಹಾತ್ಮನಿ ।
ಆಧಾರಃ ಸರ್ವವಿದ್ಯಾನಾಂ ಯೋ ಧಾರಯತಿ ಕುಂಡಲೇ ॥ 93 ॥ 4-22-93 (29202)
ಯಂ ವೈ ರಾಜಸಹಸ್ರಾಣಿ ತೇಜಸಾಽಪ್ರತಿಮಂ ಭುವಿ ।
ಸಮರೇ ನಾತಿವರ್ತಂತೇ ವೇಲಾಮಿವ ಮಹೋರ್ಮಯಃ ॥ 94 ॥ 4-22-94 (29203)
ಸೋಯಂ ರಾಜ್ಞೋ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಕನ್ಯಾನಾಂ ನರ್ತಕೋ ಯುವಾ।
ಆಸ್ತೇ ವೇಷಪ್ರತಿಚ್ಛನ್ನಃ ಕನ್ಯಾನಾಂ ಪರಿಚಾರಕಃ ॥ 95 ॥ 4-22-95 (29204)
ಯಸ್ಯ ಸ್ಮ ರಥನಿರ್ಘೋಷಾತ್ಸಮಕಂಪತ ಮೇದಿನೀ।
ಸಪರ್ವತವನಾಕಾಶಾ ಸಹಸ್ಥಾವರಜಂಗಮಾ ॥ 96 ॥ 4-22-96 (29205)
ಯಸ್ಮಿಂಜಾತೇ ಮಹೇಷ್ವಾಸೇ ಕುಂತ್ಯಾಃ ಪ್ರೀತಿರವರ್ಧತ।
ನ ಸ ಶೋಚತಿ ಮಾಮದ್ಯ ಭೀಮಸೇನ ತವಾನುಜಃ ॥ 97 ॥ 4-22-97 (29206)
ವಿಭೂಷಿತಮಲಂಕಾರೈಃ ಕುಂಡಲೈಃ ಪರಿಪಾತುಕೈಃ।
ಕಂಬುಪಾಣಿಮಥಾಯಾಂತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಸೀದತಿ ಮೇ ಮನಃ ॥ 98 ॥ 4-22-98 (29207)
ವೇಣೀವಿಕೃತಕೇಶಾಂತಂ ಭೀಮಧನ್ವಾನಮರ್ಜುನಂ।
ಕನ್ಯಾಪರಿವೃತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಶೋಕಂ ಗಚ್ಛತಿ ಮೇ ಮನಃ ॥ 99 ॥ 4-22-99 (29208)
ಯದಾ ಹ್ಯೇನಂ ಪರಿವೃತಂ ಕನ್ಯಾಭಿರ್ದೇವರೂಪಿಣಂ।
ಪ್ರಚ್ಛನ್ನಮಿವ ಮಾತಂಗಂ ಪರಿಪೂರ್ಣಂ ಕರೇಣುಭಿಃ ॥ 100 ॥ 4-22-100 (29209)
ಮಾತ್ಸ್ಯಂ ಪಾರ್ಥಂ ಚ ಗಾಯಂತಂ ವಿರಾಟಂ ಸಮುಪಸ್ಥಿತಂ।
ಪಶ್ಯಾಮಿ ತೂರ್ಯಮಧ್ಯಸ್ಥಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಮುಹ್ಯತಿ ಮೇ ಮನಃ ॥ 101 ॥ 4-22-101 (29210)
ನೂನಮಾರ್ಯಾ ನ ಜಾನಾತಿ ಕೃಚ್ಛ್ರಂ ಪ್ರಾಪ್ತಂ ಧನಂಜಯಂ।
ಅಜಾತಶತ್ರುಂ ಕೌರವ್ಯಂ ಮಗ್ನಂ ದ್ಯುರ್ದ್ಯೂತದೇವಿನಂ ॥ 102 ॥ 4-22-102 (29211)
ಐಂದ್ರವಾರುಣವಾಯವ್ಯಬ್ರಹ್ಮಾಗ್ನೇಯೈಃ ಸವೈಷ್ಣವೈಃ ।
ಅಗ್ನೀನ್ಸಂತರ್ಪಯನ್ಪಾರ್ಥಃ ಸರ್ವಶತ್ರುನಿಬರ್ಹಣಃ।
ದಿವ್ಯೈರಸ್ತ್ರೈರಮೇಯಾತ್ಮಾ ಸರ್ವಾಂಶ್ಚೈಕರಥೋಽಜಯತ್ ॥ 103 ॥ 4-22-103 (29212)
ಕೌಬೇರಂ ವೈಷ್ಣವಂ ಶೈವಮಸ್ತ್ರಾಣ್ಯನ್ಯಾನಿ ಭಾರತ।
ದರ್ಶಯನ್ನಸ್ತ್ರವೀರ್ಯಂ ಚ ವಾಸುದೇವಸಹಾಯವಾನ್ ॥ 104 ॥ 4-22-104 (29213)
ದಿವ್ಯಂ ಗಾಂಧರ್ವಮಸ್ತ್ರಂ ಚ ವಾಯವ್ಯಮಥ ವೈಷ್ಣವಂ।
ಬ್ರಾಹ್ಮಂ ಪಾಶುಪತಂ ಚೈವ ಸ್ಥೂಣಾಕರ್ಣಂ ಚ ದರ್ಶಯನ್ ॥ 105 ॥ 4-22-105 (29214)
ಪೌಲೋಮಾನ್ಕಾಲಕೇಯಾಂಶ್ಚ ಇಂದ್ರಶತ್ರೂನ್ಮಹಾಬಲಾನ್।
ನಿವಾತಕವಚೈಃ ಸಾರ್ಧಂ ಘೋರಾನೇಕರಥೋಽಜಯತ್।
ಸೋಂತಃಪುರಗತಃ ಪಾರ್ಥಃ ಕೂಪೇಽಗ್ನಿರಿವ ಸಂವೃತಃ ॥ 106 ॥ 4-22-106 (29215)
ಯೋ ವೈ ಮಹಾತಪಃ ಕುರ್ವನ್ಮಹಾಬಲಪರಾಕ್ರಮಃ ।
ಯುದ್ಧೇನ ತೋಷಯಾಮಾಸ ಶಂಕರಂ ಶೂಲಪಾಣಿನಂ ॥ 107 ॥ 4-22-107 (29216)
ಕನ್ಯಾಪುರಗತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಗೋಷ್ಠೇಷ್ವಿವ ಮಹಾವೃಷಂ।
ಸ್ತ್ರೀವೇಷವಿಕೃತಂ ಪಾರ್ಥಂ ಕುಂತೀಂ ಗಚ್ಛತಿ ಮೇ ಮನಃ ॥ 108 ॥ 4-22-108 (29217)
ಯಃ ಸ್ತ್ರೀಭಿರ್ನಿತ್ಯಸಂಪನ್ನೋ ರೂಪೇಣಾಸ್ತ್ರೇಣ ಮೇಧಯಾ ।
ಸೋಽಶ್ವಬಂಧೋ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಪಶ್ಯ ಕಾಲಸ್ಯ ಪರ್ಯಯಂ ॥ 109 ॥ 4-22-109 (29218)
ರಾಜಕನ್ಯಾಶ್ಚ ವೇಶ್ಯಾಶ್ಚ ವಿಶಾಂ ದುಹಿತರಶ್ಚ ಯಾಃ।
ಸರ್ವಾಃ ಸಾರಯುತಾ ನಾರ್ಯೋ ದಾಮಗ್ರಂಥಿವಶಂ ಗತಾಃ ।
ಪ್ರೇಷ್ಯಕರ್ಮಣಿ ತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಶೋಚಾಮಿ ವಿಲಪಾಮಿ ಚ ॥ 120 ॥ 4-22-110 (29219)
ವಿರಾಟಮುಪತಿಷ್ಠಂತಂ ದರ್ಶಯಂತಂ ಚ ವಾಜಿನಂ।
ಅಭ್ಯಕೀರ್ಯಂತ ಬೃಂದಾನಿ ದಾಮಗ್ರಂಥಿಮುದೀಕ್ಷಿತುಂ ।
ವಿನಯಂತಂ ಜವೇನಾಶ್ವಾಂಧರ್ಮರಾಜಸ್ಯ ಪಶ್ಯತಃ ॥ 111 ॥ 4-22-111 (29220)
ಕಿಂನು ಮಾಂ ಮನ್ಯಸೇ ಪಾರ್ಥ ಸುಖಿತೇತಿ ಪರಂತಪ।
ತಥಾ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಯವೀಯಾಂಸಂ ಸಹದೇವಂ ಯುಧಾಂಪತಿಂ ॥ 112 ॥ 4-22-112 (29221)
ತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಗೋಷು ಗೋಸಂಖ್ಯಂ ವತ್ಸಚರ್ಮಕ್ಷಿತೀಶಯಂ।
ದುಃಖಶೋಕಪರೀತಾಂಗೀ ಪಾಂಡುಭೂತಾಽಸ್ಮಿ ಪಾಂಡವ ॥ 113 ॥ 4-22-113 (29222)
ಸಹದೇವಸ್ಯ ವೃತ್ತಾನಿ ಚಿಂತಯಂತೀ ಪುನಃಪುನಃ ।
ನ ಪಶ್ಯಾಮಿ ಮಹಾಭಾಗ ಸಹದೇವಸ್ಯ ದುಃಷ್ಕೃತಂ।
ಯಸ್ಮಾದೇವಂವಿಧಂ ಕ್ಲೇಶಂ ಪ್ರಾಪ್ನುಯಾತ್ಸತ್ಯವಿಕ್ರಮಃ ॥ 114 ॥ 4-22-114 (29223)
ದೂಯಾಮಿ ಭರತಶ್ರೇಷ್ಠ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ತೇ ಭ್ರಾತರಂ ಪ್ರಿಯಂ।
ಗೋಷು ಗೋವೃಷಸಂಕಾಶಂ ಮಾತ್ಸ್ಯೇನಾಪಿ ನಿವೇಶಿತಂ ॥ 115 ॥ 4-22-115 (29224)
ಸಂರಬ್ಧತರರಕ್ತಾಕ್ಷಂ ಗೋಪಾಲಾನಾಂ ಪುರೋಗಮಂ।
ವಿರಾಟಮಭಿನಂದಂತಂ ವಿತ್ತೇ ಮೇ ಭವತಿ ಜ್ವರಃ ॥ 116 ॥ 4-22-116 (29225)
ಸಹದೇವಂ ಹಿ ಮೇ ನಿತ್ಯಂ ವೀರಮಾರ್ಯಾ ಪ್ರಶಂಸತಿ।
ಮಹಾಭಿಜನಸಂಪನ್ನೋ ನೀತಿಮಾನ್ಕುಲವಾನಪಿ ॥ 117 ॥ 4-22-117 (29226)
ಹೀನಿಷೇವೋ ಹ್ಯನವಮೋ ಧಾರ್ಮಿಕಶ್ಚ ಪ್ರಿಯಶ್ಚ ಮೇ।
ಸ ತೇಽರಣ್ಯೇಷು ವೋಢವ್ಯಃ ಪಾಂಚಾಲಿ ರಜನೀಷ್ವಪಿ ॥ 118 ॥ 4-22-118 (29227)
ಸುಕುಮಾರಶ್ಚ ಶೂರಶ್ಚ ರಾಜಾನಂ ಚಾಪ್ಯನುವ್ರತಃ।
ಜ್ಯೇಷ್ಠಾಪಚಾಯಿನಂ ವೀರಂ ಸ್ವಯಂ ಪಾಂಚಾಲಿ ಭೋಜಯೇಃ ॥ 119 ॥ 4-22-119 (29228)
ಇತ್ಯುವಾಚ ಹಿ ಮಾಂ ಕುಂತೀ ರುದತೀ ಪುತ್ರಗೃದ್ಧಿನೀ।
ಪ್ರವ್ರಜಂತಂ ಮಹಾರಣ್ಯಂ ತಂ ಪರಿಷ್ವಜ್ಯ ತಿಷ್ಠತೀ ॥ 120 ॥ 4-22-120 (29229)
ತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಗೋಷು ಗೋಪಾಲವೇಷಮಾಸ್ಥಾಯ ಧಿಷ್ಠಿತಂ।
ಸಹದೇವಂ ಯುಧಾಂಶ್ರೇಷ್ಠಂ ಕಿಂನು ಜೀವಾಮಿ ಪಾಂಡವಃ ॥ 121 ॥ 4-22-121 (29230)
ಏವಂ ದುಃಖಶತಾವಿಷ್ಟಾ ಯುಧಿಷ್ಠಿರನಿಮಿತ್ತತಃ ॥ 122 ॥ 4-22-122 (29231)
ಪುನಃ ಪ್ರತಿವಿಶಿಷ್ಟಾನಿ ದುಃಖಾನಿ ಶೃಣು ಭಾರತ।
ವರ್ಧಂತೇ ಮಯಿ ಕೌಂತೇಯ ವಕ್ಷ್ಯಾಂಯನ್ಯಾನಿ ತಾನಿ ವೈ ॥ 123 ॥ 4-22-123 (29232)
ಯುಷ್ಮಾಸು ಧ್ರಿಯಮಾಣೇಷು ದುಃಖಾನಿ ವಿವಿಧಾನ್ಯುತ।
ಶೋಷಯಂತಿ ಶರೀರಂ ಮೇ ಕಿಂನು ದುಃಖತರಂ ತತಃ ॥ 124 ॥ 4-22-124 (29233)
4-22-125 (29234)
ಏಕಭರ್ತಾ ತು ಯಾ ನಾರೀ ಸಾ ಸುಖೇನೈವ ವರ್ತತೇ।
ಪಂಚ ಮೇ ಪತಯಃ ಸಂತಿ ಮಮ ದುಃಖಮನಂತಕಂ ॥ 125 ॥
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Footnotes
4-22-7 ಸರ್ವಶ್ವೇತಾ ಬಕೀ ಇತಿ ನೀಲಕಂಠಃ ॥ 7 ॥ 4-22-10 ತಥಾ ಇತಿ ಖo ಪಾಠಃ ॥ 10 ॥ 4-22-13 ನಾಭೃತಸ್ಯ ಹಿ ಪಾಪೀಯಾನ್ಭಾರ್ಯಾಮಾಲಭ್ಯ ಜೀವತೀತಿ ಝo ಪಾಠಃ ॥ 13 ॥ 4-22-54 ಮಹಾರಣ್ಯಮನುಜೈಃ ಪರಿವಾರಿತಃ ಇತಿ ಖo ಪಾಠಃ ॥ 54 ॥( ಇಮೇ ಚತ್ವಾರಃ ಶ್ಲೋಕಾಃ ಧo ಪುಸ್ತಕ ಏವ ವರ್ತಂತೇ ॥)ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 023
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.23. ಅಧ್ಯಾಯಃ 023
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ದ್ರೌಪದ್ಯಾ ಭೀಮಂಪ್ರತಿ ಸ್ವವೈಭವಾನುಸ್ಮಾರಣೇನ ಪರಿಶೋಚನಪೂರ್ವಕಂ ಕೀಚಕಹನನಚೋದನಾ ॥ 1 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-23-0 (29235)
ದ್ರೌಪದ್ಯುವಾಚ। 4-23-0x (3083)
ಅಹಂ ಸೈರಂಧ್ರಿವೇಷೇಣ ವಸಂತೀ ರಾಜವೇಶ್ಮನಿ।
ವಶಗಾಽಸ್ಮಿ ಸುದೇಷ್ಣಾಯಾ ಅಕ್ಷಧೂರ್ತಸ್ಯ ಕಾರಣಾತ್ ॥ 1 ॥ 4-23-1 (29236)
ವಿಕ್ರಿಯಾಂ ಪಶ್ಯ ಮೇ ತೀವ್ರಾಂ ರಾಜಪುತ್ರ್ಯಾಃ ಪರಂತಪ।
ಆಸೇ ಕಾಲಮುಪಾಸೀನಾ ಸರ್ವದುಃಖಸಹಾ ಪುನಃ ॥ 2 ॥ 4-23-2 (29237)
ಅನಿತ್ಯಾಃ ಖಲು ಮರ್ತ್ಯಾನಾಮರ್ಥಾಶ್ಚ ವ್ಯಸನಾನಿ ಚ।
ಇತಿ ಮತ್ವಾ ಪ್ರತೀಕ್ಷಾಮಿ ಭರ್ತೄಣಾಮುದಯಂ ಪುನಃ ॥ 3 ॥ 4-23-3 (29238)
ಚಕ್ರವತ್ಪರಿವರ್ತಂತೇ ಹ್ಯರ್ಥಾಶ್ಚ ವ್ಯಸನಾನಿ ಚ ।
ಇತಿ ಕೃತ್ವಾ ಪ್ರತೀಕ್ಷಾಮಿ ಭರ್ತೄಣಾಮುದಯಂ ಪುನಃ ॥ 4 ॥ 4-23-4 (29239)
ಯ ಏವ ಹೇತುರ್ಭವತಿ ಪುರುಷಸ್ಯ ಜಯಾವಹಃ।
ಪರಾಜಯೇ ಚ ಹೇತುಃ ಸ ಇತಿ ಚ ಪ್ರತಿಪಾಲಯೇ ॥ 5 ॥ 4-23-5 (29240)
ದತ್ತ್ವಾ ಯಾಚಂತಿ ಪುರುಷಾ ಹತ್ವಾ ಹನ್ಯಂತ ಏವ ತೇ।
ಪಾತಯಿತ್ವಾ ಚ ಪಾತ್ಯಂತೇ ಪರೈರಿತಿ ಚ ಮೇ ಶ್ರುತಂ ॥ 6 ॥ 4-23-6 (29241)
ನ ದೈವಸ್ಯಾತಿಭಾರೋಸ್ತಿ ನ ಚೈವಾಸ್ಯಾತಿವರ್ತನಂ।
ಇತಿ ಚಾಪ್ಯಾಗಮಂ ಭೂಯೋ ದೈವಸ್ಯ ಪ್ರತಿಪಾಲಯೇ ॥ 7 ॥ 4-23-7 (29242)
ಸ್ಥಿತಂ ಪೂರ್ವಂ ಜಲಂ ಯತ್ರ ನ ಪುನಸ್ತತ್ರ ತಿಷ್ಠತಿ ।
ಇತಿ ಪರ್ಯಾಯಮಿಚ್ಛಂತಿ ಪ್ರತೀಕ್ಷಾಂಯುದಯಂ ಪುನಃ ॥ 8 ॥ 4-23-8 (29243)
ದೈವೇನ ಕಿಲ ಯಸ್ಯಾರ್ಥಃ ಸುನೀತೋಪಿ ವಿಪದ್ಯತೇ।
ಸದಾ ದೈವಾಗಮೇ ಯತ್ನಸ್ತೇನ ಕಾರ್ಯೋ ವಿಜಾನತಾ ॥ 9 ॥ 4-23-9 (29244)
ಕಿಂನು ಮೇ ವಚನಸ್ಯಾದ್ಯ ಕಥಿತಸ್ಯ ಪ್ರಯೋಜನಂ ।
ಪೃಚ್ಛ ಮಾಂ ದುಃಖಿತಾಮೇನಾಮಪೃಷ್ಟಾಽಪಿ ಬ್ರವೀಮಿ ತೇ ॥ 10 ॥ 4-23-10 (29245)
ಮಹಿಷೀ ಪಾಂಡುಪುತ್ರಾಣಾಂ ದುಹಿತಾ ದ್ರುಪದಸ್ಯ ಚ ।
ಇಮಾಮವಸ್ಥಾಂ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತಾ ಮದನ್ಯಾ ಕಾ ಜಿಜೀವಿಷೇತ್ ॥ 11 ॥ 4-23-11 (29246)
ಕುರೂನ್ಪರಿಹರನ್ಸರ್ವಾನ್ಪಾಂಚಾಲಾನಪಿ ಭಾರತ।
ಪಾಂಡವೇಯಾಂಶ್ಚ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತೋ ಮಮ ಶೋಕೋ ಹ್ಯರಿಂದಮ ॥ 12 ॥ 4-23-12 (29247)
ಭ್ರಾತೃಭಿಃ ಶ್ವಶುರೈಃ ಪುತ್ರೈರ್ಬಹುಭಿಃ ಪರಿವಾರಿತಾ।
ಏವಂ ಸಮುದಿತಾ ನಾರೀ ಕಾನ್ವೇಯಂ ದುಃಖಭಾಗಿನೀ ॥ 13 ॥ 4-23-13 (29248)
ನೂನಂ ಬಾಲತಯಾ ಧಾತುರ್ಮಯಾ ವೈ ವಿಪ್ರಿಯಂ ಕೃತಂ।
ತಸ್ಯ ಪ್ರಭಾವಾದ್ದುರ್ನೀತಂ ಪ್ರಾಪ್ತಾಽಸ್ಮಿ ಭರತರ್ಷಭ ॥ 14 ॥ 4-23-14 (29249)
ವರ್ಣಂ ವಿಕಾರಮಪಿ ಮೇ ಪಶ್ಯ ಪಾಂಡವ ಯಾದೃಶಂ ।
ಈದೃಶೋ ಮೇ ನ ತತ್ರಾಸೀದ್ದುಃಖೇ ಪರಮಕೇ ಪುರಾ ॥ 15 ॥ 4-23-15 (29250)
ತ್ವಮೇವ ಭೀಮ ಜಾನೀಷೇ ಯನ್ಮೇ ಪಾರ್ಥ ಸುಖಂ ಪುರಾ।
ಸಾಽಹಂ ದಾಸೀತ್ವಮಾಪನ್ನಾ ನ ಶಾಂತಿಂ ಮನಸಾ ಲಭೇ॥ 16 ॥ 4-23-16 (29251)
ತದ್ದೈವಿಕಮಿದಂ ಮನ್ಯೇ ಯತ್ರ ಪಾರ್ಥೋ ಧನಂಜಯಃ।
ಭೀಮಧನ್ವಾ ಮಹಾರಂಗೇ ಚಾಸ್ತೇ ಶಾಂತ ಇವಾನಲಃ ॥ 17 ॥ 4-23-17 (29252)
ಅಶಕ್ಯಾ ವೇದಿತುಂ ಪಾರ್ಥ ಪ್ರಾಣಿನಾಂ ವೈ ಗತಿರ್ನರೈಃ ।
ವಿನಿಪಾತಮಿಮಂ ಪಶ್ಯ ಯುಷ್ಮಾಕಮವಿಚಿಂತಿತಂ ॥ 18 ॥ 4-23-18 (29253)
ಯಸ್ಯಾ ಮಮ ಮುಖಪ್ರೇಕ್ಷಾ ಯೂಯಮಿಂದ್ರಸಮಾಃ ಸದಾ।
ಸಾ ಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ಮುಖಮನ್ಯಾಸಾಮವರಾಣಾಂ ವರಾ ಸತೀ ॥ 19 ॥ 4-23-19 (29254)
ಪಶ್ಯ ಪಾಂಡವ ಮೇಽವಸ್ಥಾಂ ಯಥಾ ನಾರ್ಹಾಮಿ ವೈ ತಥಾ ।
ಯುಷ್ಮಾಸು ಧ್ರಿಯಮಾಣೇಷು ಪಾಂಚಾಲೇಷು ಚ ಮಾನದ ॥ 20 ॥ 4-23-20 (29255)
ಯಸ್ಯಾಃ ಸಾಗರಪರ್ಯಂತಾ ಪೃಥಿವೀ ವಶವರ್ತಿನೀ।
ಆಸೀತ್ಸಾಽದ್ಯ ಸುದೇಷ್ಣಾಯಾಃ ಪಾಂಚಾಲೀ ವಶವರ್ತಿನೀ ॥ 21 ॥ 4-23-21 (29256)
ಯಸ್ಯಾಃ ಪುರಶ್ಚರಾ ಹ್ಯಾಸನ್ಪೃಷ್ಠತಶ್ಚಾನುಗಾಮಿನಃ।
ಸಾಹಮದ್ಯ ಸುದೇಷ್ಣಾಯಾಃ ಪುರಃ ಪಶ್ಚಾಚ್ಚ ಗಾಮಿನೀ ॥ 22 ॥ 4-23-22 (29257)
ಇದಂ ತು ದುಃಖಂ ಕೌಂತೇಯ ಮಮಾಸಹ್ಯಂ ನಿಬೋಧ ತತ್।
ಯಾ ನ ಜಾತು ಸ್ವಯಂ ಪಿಂಷೇ ಗಾತ್ರೋದ್ವರ್ತನಮಾತ್ಮನಃ ।
ಅನ್ಯತ್ರ ಕುಂತ್ಯಾ ಭದ್ರಂ ತೇ ಸಾ ಪಿನಷ್ಂಯದ್ಯ ಚಂದನಂ ॥ 23 ॥ 4-23-23 (29258)
ಪಶ್ಯ ಕೌಂತೇಯ ಪಾಣೀ ಮೇ ನೈವಂ ವೈ ಭವತಃ ಪುರಾ।
ಇತ್ಯಸ್ಮೈ ದರ್ಶಯಾಮಾಸ ಕಿಣವಂತೌ ಕರಾವುಭೌ ॥ 24 ॥ 4-23-24 (29259)
ಬಿಭೇಮಿ ಕುಂತ್ಯಾ ಯಾ ನಾಽಹಂ ಯುಷ್ಮಾಕಂ ವಾ ಕದಾಚನ।
ಸಾಽದ್ಯಾಗ್ರತೋ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಭೀತಾ ತಿಷ್ಠಾಮಿ ಕಿಂಕರೀ ॥ 25 ॥ 4-23-25 (29260)
ಕಿಂನು ವಕ್ಷ್ಯತಿ ಸಂರಾಣ್ಮಾಂ ವರ್ಣಕಃ ಸುಕೃತೋ ನ ವಾ।
ನಾನ್ಯಪಿಷ್ಟಂ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಚಂದನಂ ಕಿಲ ರೋಚತೇ ॥ 26 ॥ 4-23-26 (29261)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-23-27x (3084)
ಸಾ ಕೀರ್ತಯಂತೀ ದುಃಖಾನಿ ಭೀಮಸೇನಸ್ಯ ಭಾಮಿನೀ।
ರುರೋದ ಶನಕೈಃ ಕೃಷ್ಣಾ ಭೀಮಸ್ಯೋರಸ್ಸಮಾಶ್ರಿತಾ ॥ 27 ॥ 4-23-27 (29262)
ಸಾ ಬಾಷ್ಪಕಲಯಾ ವಾಚಾ ನಿಶ್ವಸಂತೀ ಪುನಃಪುನಃ ।
ಹೃದಯಂ ಭೀಮಸೇನಸ್ಯ ಘಟಯಂತೀದಮಬ್ರವೀತ್ ॥ 28 ॥ 4-23-28 (29263)
ನಾಲ್ಪಂ ಕೃತಂ ಮಯಾ ಭೀಮ ದೇವಾನಾಂ ಕಿಲ್ಬಿಷಂ ಪುರಾ।
ಅಭಾಗ್ಯಾ ಯಾ ತು ಜೀವಾಮಿ ಮರ್ತವ್ಯೇ ಸತಿ ಪಾಂಡವ ॥ 29 ॥ 4-23-29 (29264)
ಕೀಚಕಂ ಚೇನ್ನ ಹನ್ಯಾಸ್ತ್ವಂ ಸ್ವಾತ್ಮಾನಂ ನಾಶಯಾಂಯಹಂ।
ವಿಷಮಾಲೋಡ್ಯ ಪಾಸ್ಯಾಮಿ ಪ್ರವೇಕ್ಷ್ಯಾಂಯಥವಾಽನಲಂ।
ಅಭಾಗ್ಯಾಽಹಮಪುಣ್ಯಾಽಹಂ ನಿತ್ಯದುಃಖಾ ಚ ವಿಕ್ಲವಾ ॥ 30 ॥ 4-23-30 (29265)
ಪಾಪೇ ನಿಪತಿತಾಯಾಶ್ಚ ಕಿಂ ಫಲಂ ಜೀವಿತೇನ ಮೇ।
ಇತ್ಯಸ್ಮೈ ದರ್ಶಯಾಮಾಸ ಕಿಣಬದ್ಧೌ ಕರಾವುಭೌ ॥ 31 ॥ 4-23-31 (29266)
ತತಸ್ತಸ್ಯಾಃ ಕರೌ ಪೀನೌ ಕಿಣಬದ್ಧೌ ವೃಕೋದರಃ।
ಮುಖಮಾನೀಯ ವೇಪಂತ್ಯಾ ರುರೋದ ಪರವೀರಹಾ ॥ 32 ॥ 4-23-32 (29267)
ತೌ ಗೃಹೀತ್ವಾ ಚ ಕೌಂತೇಯೋ ಬಾಷ್ಪಮುತ್ಸೃಜ್ಯ ವೀರ್ಯವಾನ್ ।
ತತಃ ಪರಮದುಃಖಾರ್ತ ಇದಂ ವಚನಮಬ್ರವೀತ್ ॥ 32 ॥ ॥ 4-23-33 (29268)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಕೀಚಕವಧಪರ್ವಣಿ ತ್ರಯೋವಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 23 ॥
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Footnotes
4-23-6 ಮಾನಯಿತ್ವಾ ಚ ಮಾನ್ಯಂತೇ ನರಾ ದೈವವಿಪರ್ಯಯೇ ಇತಿ ಥo ಪಾಠಃ ॥ 6 ॥ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 024
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.24. ಅಧ್ಯಾಯಃ 024
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ದ್ರೌಪದೀಭೀಮಸಂವಾದಃ ॥ 1 ॥ ದ್ರೌಪದ್ಯಾ ಭೀಮಂಪ್ರತಿ ಹಟಾತ್ಕೀಚಕಸಂಹಾರಚೋದನಾ ॥ 2 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-24-0 (29269)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-24-0x (3085)
ಆಶ್ವಾಸಯಂಸ್ತಾಂ ಪಾಂಚಾಲೀಂ ಭೀಮಸೇನ ಉವಾಚ ಹ।
ಶೃಣು ಭದ್ರೇ ವರಾರೋಹೇ ಕ್ರೋಧಾತ್ತತ್ರ ತು ಚಿಂತಿತಂ ॥ 1 ॥ 4-24-1 (29270)
ತ್ವಂ ವೈ ಸಭಾಗತಾಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಮಾತ್ಸ್ಯಾನಾಂ ಕದನಂ ಮಹತ್ ।
ಕರ್ತುಕಾಮೇನ ಭದ್ರಂ ತೇ ವೃಕ್ಷಶ್ಚಾವೇಕ್ಷಿತೋ ಮಯಾ ॥ 2 ॥ 4-24-2 (29271)
ತತ್ರ ಮಾಂ ಧರ್ಮರಾಜಸ್ತು ಕಟಾಕ್ಷೇಣ ನ್ಯವಾರಯತ್।
ತಜ್ಜ್ಞಾತ್ವಾಽವಾಙ್ಭುಖಸ್ತೂಷ್ಣೀಮಾಸ್ಥಿತೋಸ್ಮಿ ಮಹಾನಸಂ ॥ 3 ॥ 4-24-3 (29272)
ಶೃಣುಷ್ವಾನ್ಯತ್ಪ್ರತಿಜ್ಞಾತಂ ಯದ್ವದಾಮೀಹ ಭಾಮಿನಿ ।
ಧಿಗಸ್ತು ಮೇ ಬಾಹುಬಲಂ ಗಾಂಡೀವಂ ಫಲ್ಗುನಸ್ಯ ಚ।
ಯತ್ತೇ ರಕ್ತೌ ಪುರಾ ಭೂತ್ವಾ ಪಾಣೀ ಕೃತಕಿಣಾವಿಮೌ ॥ 4 ॥ 4-24-4 (29273)
ತದದ್ಯ ಮಾಂ ತು ತಪತಿ ಯತ್ಕೃತಂ ನ ಮಯಾ ಪುರಾ।
ಸಭಾಯಾಂ ಸ್ಮ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಕರೋಮಿ ಕದನಂ ಮಹತ್ ॥ 5 ॥ 4-24-5 (29274)
ತತ್ರ ಮೇ ಕಾರಣಂ ಭಾತಿ ಕೌಂತೇಯೋ ಯತ್ಪ್ರತೀಕ್ಷತೇ।
ತದಹಂ ತಸ್ಯ ವಿಜ್ಞಾಯ ಸ್ಥಿತೋ ಧರ್ಮಸ್ಯ ಶಾಸನೇ ॥ 6 ॥ 4-24-6 (29275)
ಯಚ್ಚ ರಾಜ್ಯಾತ್ಪ್ರಚ್ಯವನಂ ಕುರೂಣಾಮವಧಶ್ಚ ಯಃ।
ಸುಯೋಧನಸ್ಯ ಕರ್ಣಸ್ಯ ಶಕುನೇಃ ಸೌಬಲಸ್ಯ ಚ ॥ 7 ॥ 4-24-7 (29276)
ದುಃಶಾಸನಸ್ಯ ಪಾಪಸ್ಯ ಯನ್ಮಯಾ ನ ಹೃತಂ ಶಿರಃ ।
ತನ್ಮಾಂ ದಹತಿ ಕಲ್ಯಾಣಿ ಹೃದಿ ಶಲ್ಯಮಿವಾರ್ಪಿತಂ ॥ 8 ॥ 4-24-8 (29277)
ಅಪಿ ಚಾನ್ಯದ್ವರಾರೋಹೇ ಸ್ಮರಿಷ್ಯಸಿ ವಚೋ ಮಮ।
ಪುಣ್ಯೇ ತೀರೇ ಸರಸ್ವತ್ಯಾ ಯತ್ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಮ ಸಂಗತಾಃ ।
ತತ್ರಾಹಮಬ್ರವಂ ಕೃಷ್ಣೇ ಸರ್ವಕ್ಲೇಶಾನನುಸ್ಮರನ್ ॥ 9 ॥ 4-24-9 (29278)
ನ ಚಾಹಮನುಗಚ್ಛೇಯಂ ಧರ್ಮರಾಜಂ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂ।
ಧನಂಜಯಂ ಚ ಪಾಂಚಾಲಿ ಮಾದ್ರಿಪುತ್ರೌ ಚ ಭ್ರಾತರೌ।
ಕೃತ್ವೈತಾಂ ಚ ಮತಿಂ ಕೃಷ್ಣೇ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಮಗರ್ಹಯಂ ॥ 10 ॥ 4-24-10 (29279)
ಪರುಷಂ ವಚನಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ಮಮ ಧರ್ಮಾತ್ಮಜಸ್ತದಾ।
ಹೀಮಾನ್ವಾಕ್ಯಮಹೀನಾರ್ಥಂ ಬ್ರುವನ್ರಾಜಾ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ।
ಸರ್ವಾನನ್ವನಯದ್ಭ್ರಾತೄನ್ಮುನೇರ್ಧೌಂಯಸ್ಯ ಪಶ್ಯತಃ ॥ 11 ॥ 4-24-11 (29280)
ಮಾ ರೋದೀ ರಾಜ್ಞಿ ಲೋಕಾನಾಂ ಸರ್ವಾಗಮಗುಣಾನ್ವಿತಾ।
ರಕ್ಷಿತವ್ಯಂ ಸಹಾಸ್ಮಾಭಿಃ ಸತ್ಯಮಪ್ರತಿಮಂ ಭುವಿ ॥ 12 ॥ 4-24-12 (29281)
ಅನುನೀತೇಷು ಚಾಸ್ಮಾಸು ಅನುನೀತಾ ತ್ವಮಪ್ಯಸಿ।
ಮಾ ಧರ್ಮಂ ಜಹಿ ಸುಶ್ರೋಣಿ ಕ್ರೋಧಂ ಜಹಿ ಮಹಾಮತೇ ॥ 13 ॥ 4-24-13 (29282)
ಇಮಂ ತು ಸಮುಪಾಲಂಭಂ ತ್ವತ್ತೋ ರಾಜಾ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ।
ಶೃಣುಯಾದ್ಯದಿ ಕಲ್ಯಾಣಿ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಜಹ್ಯಾತ್ಸ ಜೀವಿತಂ ॥ 14 ॥ 4-24-14 (29283)
ಧನಂಜಯೋ ವಾ ಸುಶ್ರೋಣಿ ಯಮೌ ಚಾಪಿ ಸುಮಧ್ಯಮೇ।
ಲೋಕಾಂತರಗತೇಷ್ವೇಷು ನಾಹಂ ಶಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಜೀವಿತುಂ ॥ 15 ॥ 4-24-15 (29284)
ಧರ್ಮಂ ಶೃಣುಷ್ವ ಪಾಂಚಾಲಿ ಯತ್ತೇ ವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಮಾನಿನಿ ॥ 16 ॥ 4-24-16 (29285)
ದುಹಿತಾ ಜನಕಸ್ಯಾಸೀದ್ವೈದೇಹೀ ಯದಿ ತೇ ಶ್ರುತಾ।
ಪತಿಮನ್ವಚರತ್ಸೀತಾ ಮಹಾರಣ್ಯನಿವಾಸಿನಂ ॥ 17 ॥ 4-24-17 (29286)
ವಸಂತೀ ಚ ಮಹಾರಣ್ಯೇ ರಾಮಸ್ಯ ಮಹಿಷೀ ಪ್ರಿಯಾ।
ರಾವಣೇನ ಹೃತಾ ಸೀತಾ ರಾಕ್ಷಸೀಭಿಶ್ಚ ತರ್ಜಿತಾ।
ಸಾ ಕ್ಲಿಶ್ಯಮಾನಾ ಸುಶ್ರೋಣೀ ರಾಮಮೇವಾನ್ವಪದ್ಯತ ॥ 18 ॥ 4-24-18 (29287)
ಲೋಪಾಮುದ್ರಾ ತಥಾ ಭೀರು ಭರ್ತಾರಮೃಷಿಸತ್ತಮಂ।
ಭಗವಂತಮಗಸ್ತ್ಯಂ ಸಾ ವನಾಯೈವಾನ್ವಪದ್ಯತ ॥ 19 ॥ 4-24-19 (29288)
ಸುಕನ್ಯಾ ನಾಮ ಶರ್ಯಾತೇರ್ಭಾರ್ಗವಚ್ಯವನಂ ವನೇ।
ವಲ್ಮೀಕಭೂತಂ ಸಾಧ್ವೀ ತಮನ್ವಪದ್ಯತ ಭಾಮಿನೀ ॥ 20 ॥ 4-24-20 (29289)
ನಾಲಾಯನೀ ಚೇಂದ್ರಸೇನಾ ರೂಪೇಣಾಪ್ರತಿಮಾ ಭುವಿ।
ಪತಿಮನ್ವಚರದ್ವೃದ್ಧಂ ಪುರಾ ವರ್ಷಸಹಸ್ರಿಣಂ ॥ 21 ॥ 4-24-21 (29290)
ನಲಂ ರಾಜಾನಮೇವಾಥ ದಮಯಂತೀ ವನಾಂತರೇ।
ಅನ್ವಗಚ್ಛತ್ಪುರಾ ಕೃಷ್ಣೇ ತಥಾ ಭರ್ತೄಂಸ್ತ್ವಮನ್ವಗಾಃ ॥ 22 ॥ 4-24-22 (29291)
ಯಥೈತಾಃ ಕೀರ್ತಿತಾ ನಾರ್ಯೋ ರೂಪವತ್ಯಃ ಪತಿವ್ರತಾಃ।
ತಥಾ ತ್ವಮಪಿ ಕಲ್ಯಾಣಿ ಸರ್ವೈಃ ಸಮುದಿತಾ ಗುಣೈಃ ॥ 23 ॥ 4-24-23 (29292)
ಮಾ ದೀರ್ಘಂ ಕ್ಷಮ ಕಾಲಂ ತ್ವಂ ತ್ರಿಂಶದ್ರಾತ್ರಮನಿಂದಿತೇ।
ಪೂರ್ಣೇ ತ್ರಯೋದಶೇ ವರ್ಷೇ ರಾಜ್ಞಾಂ ರಾಜ್ಞೀ ಭವಿಷ್ಯಸಿ ॥ 24 ॥ 4-24-24 (29293)
ಸತ್ಯೇನ ತೇ ಶಪೇ ಚಾಹಂ ಭವಿತಾ ನಾನ್ಯಥೇತಿ ಚ ॥ 25 ॥ 4-24-25 (29294)
ಸರ್ವಾಸಾಂ ಪರಮಸ್ತ್ರೀಣಾಂ ಪ್ರಾಮಾಣ್ಯಂ ಕರ್ತುಮರ್ಹಸಿ।
ಸರ್ವೇಷಾಂ ಚ ನರೇಂದ್ರಾಣಾಂ ಮೂರ್ಧ್ನಿ ಸ್ಥಾಸ್ಯಸಿ ಭಾಮಿನಿ ॥ 26 ॥ 4-24-26 (29295)
ಭರ್ತೃಭಕ್ತ್ಯಾ ಚ ವೃತ್ತೇನ ಭೋಗಾನಾಪ್ಸ್ಯಸಿ ದುರ್ಲಭಾನ್ ।
ಯಾತಾಯಾಂ ತು ಪ್ರತಿಜ್ಞಾಯಾಂ ಮಹಾಂತಂ ಭೋಗಮಾಪ್ನುಯಾಃ ॥ 27 ॥ 4-24-27 (29296)
ಗುರುಭಕ್ತಿಕೃತಂ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ರಾಜ್ಞಾಂ ಮೂರ್ಧ್ನಿ ಸ್ಥಿತಾ ಭವೇಃ ॥ 28 ॥ 4-24-28 (29297)
ದ್ರೌಪದ್ಯುವಾಚ। 4-24-29x (3086)
ಆರ್ತಪ್ರಲಾಪಾ ಕೌಂತೇಯ ನ ರಾಜಾನಮುಪಾಲಭೇ।
ಅಪಾರಯಂತ್ಯಾ ದುಃಖಾನಿ ಕೃತಂ ಬಾಷ್ಪಪ್ರಮೋಚನಂ ॥ 29 ॥ 4-24-29 (29298)
ಇದಂ ತು ದುಃಖಂ ಕೌಂತೇಯ ಮಮಾಸದ್ಯಂ ನಿಬೋಧ ತತ್ ॥ 30 ॥ 4-24-30 (29299)
ಯೋಽಯಂ ರಾಜ್ಞೋ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಸೂತಪುತ್ರಸ್ತು ಕೀಚಕಃ।
ಸ್ಯಾಲೋ ನಾಮ ಪ್ರವಾದೇನ ಭೋಜಸ್ತ್ರೈಗರ್ತದೇಶಜಃ ॥ 31 ॥ 4-24-31 (29300)
ತ್ಯಕ್ತಧರ್ಮೋ ನೃಶಂಸಶ್ಚ ಸರ್ವಾರ್ಥೇಷು ಚ ವಲ್ಲಭಃ ।
ನಿತ್ಯಮೇವಾಹ ದುಷ್ಟಾತ್ಮಾ ಭಾರ್ಯಾ ಮೇ ಭವ ಶೋಭನೇ ।
ಅವಿನೀತಃ ಸುದುಷ್ಟಾತ್ಮಾ ಮಾಮನಾಥೇತಿ ಚಿಂತಯನ್ ॥ 32 ॥ 4-24-32 (29301)
ಕಿಮುಕ್ತೇನ ವ್ಯತೀತೇನ ಭೀಮಸೇನ ಮಹಾಬಲ।
ಪ್ರತ್ಯುಪಸ್ಥಿತಕಾಲಸ್ಯ ಕಾರ್ಯಸ್ಯಾನಂತರೋ ಭವ ॥ 33 ॥ 4-24-33 (29302)
ಮಮೇಹ ಭೀಮ ಕೈಕೇಯೀ ರೂಪಾದ್ಧಿ ಭಯಶಂಕಿತಾ।
ನಿತ್ಯಮುದ್ವಿಜತೇ ರಾಜಾ ಕಥಂ ನೇಯಾದಿಮಾಮಿತಿ ॥ 34 ॥ 4-24-34 (29303)
ತಸ್ಯಾ ವಿದಿತ್ವಾ ತಂ ಭಾವಂ ಸ್ವಯಂ ಚಾನೃತದರ್ಶನಃ ।
ಕೀಚಕೋಪಿ ಚ ದುಷ್ಟಾತ್ಮಾ ಪುನಃ ಪ್ರಾರ್ಥಯತೇ ಚ ಮಾಂ ॥ 35 ॥ 4-24-35 (29304)
ತಮಹಂ ಕುಪಿತಾ ಭೀಮ ಪುನಃ ಕೋಪಂ ನಿಯಂಯ ಚ।
ಅಬ್ರವಂ ಕಾಮಸಂಮೂಢಮಾತ್ಮಾನಂ ರಕ್ಷ ಕೀಚಕ ॥ 36 ॥ 4-24-36 (29305)
ಗಂಧರ್ವಾಣಾಮಹಂ ಭಾರ್ಯಾ ಪಂಚಾನಾಂ ಮಹಿಷೀ ಪ್ರಿಯಾ ।
ತೇ ತ್ವಾಂ ನಿಹನ್ಯುರ್ದುರ್ಧರ್ಷಾಃ ಶೂರಾಃ ಸಾಹಸಕಾರಿಣಃ ॥ 37 ॥ 4-24-37 (29306)
ಏವಮುಕ್ತಸ್ತು ದುಷ್ಟಾತ್ಮಾ ಕೀಚಕಃ ಪ್ರತ್ಯುವಾಚ ಹ।
ನಾಹಂ ಬಿಭೇಮಿ ಭೈರಂಧ್ರಿ ಗಂಧರ್ವಾಣಾಂ ಶುಚಿಸ್ಮಿತೇ ॥ 38 ॥ 4-24-38 (29307)
ಶತಂ ಸಹಸ್ರಮಪಿ ವಾ ಗಂಧರ್ವಾಣಾಮಹಂ ರಣೇ।
ಸಮಾಗತಂ ಹನಿಷ್ಯಾಮಿ ತ್ವಂ ಭೀರು ಕುರು ಮೇ ಕ್ಷಣಂ ॥ 39 ॥ 4-24-39 (29308)
ಇತ್ಯುಕ್ತಾ ಚಾಬ್ರವಂ ಸೂತಂ ಕಾಮಾತುರಮಹಂ ಪುನಃ।
ನ ತ್ವಂ ಪ್ರತಿಬಲಸ್ತೇಷಾಂ ಗಂಧರ್ವಾಣಾಂ ಯಶಸ್ವಿನಾಂ ॥ 40 ॥ 4-24-40 (29309)
ಧರ್ಮೇ ಸ್ಥಿತಾಽಸ್ಮಿ ಸತತಂ ಕುಲಶೀಲಸಮನ್ವಿತಾ।
ನೇಚ್ಛಾಮಿ ಕಿಂಚಿದ್ವಧ್ಯಂ ತ್ವಾಂ ತಸ್ಮಾಜ್ಜೀವಸಿ ಕೀಚಕ ॥ 41 ॥ 4-24-41 (29310)
ಏವಮುಕ್ತಸ್ತು ದುಷ್ಟಾತ್ಮಾ ಪ್ರಹಸ್ಯ ಸ್ವನವತ್ತತಃ।
ನ ತಿಷ್ಠಿತಿ ಸ ಸನ್ಮಾರ್ಗೇ ನ ಚ ಧರ್ಮಂ ಬುಭೂಷತಿ ॥ 42 ॥ 4-24-42 (29311)
ಪಾಪಾತ್ಮಾ ಪಾಪಕಾರೀ ಚ ಕಾಮರಾಜವಶಾನುಗಃ ।
ಅವಿನೀತಶ್ಚ ದುಷ್ಟಾತ್ಮಾ ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾತಃ ಪುನಃ ಪುನಃ ॥ 43 ॥ 4-24-43 (29312)
ದರ್ಶನೇದರ್ಶನೇ ಹನ್ಯಾದ್ಯದಿ ಜಹ್ಯಾಂ ಚ ಜೀವಿತಂ।
ಧರ್ಮೇ ಪ್ರಯತಮಾನಾನಾಂ ಮಹಾಂಧರ್ಮೋ ನಶಿಷ್ಯತಿ ॥ 44 ॥ 4-24-44 (29313)
ಸಮಯಂ ರಕ್ಷಮಾಣಾನಾಂ ದಾರಾ ವೋ ನ ಭವಂತಿ ಚ ।
ಭಾರ್ಯಾಜಾಂ ರಕ್ಷ್ಯಮಾಣಾಯಾಂ ಪ್ರಜಾ ಭವತಿ ರಕ್ಷಿತಾ।
ಪ್ರಜಾಯಾಂ ರಕ್ಷ್ಯಮಾಣಾಯಾಮಾತ್ಮಾ ಭವತಿ ರಕ್ಷಿತಃ ॥ 45 ॥ 4-24-45 (29314)
ವಂದತಾಂ ವರ್ಣಧರ್ಮಾಂಶ್ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಂ ಚ ಮೇ ಶ್ರುತಂ ।
ಕ್ಷತ್ರಿಯಸ್ಯ ಸದಾ ಧರ್ಮೋ ನಾನ್ಯೋ ದಸ್ಯುನಿಬರ್ಹಣಾತ್ ॥ 46 ॥ 4-24-46 (29315)
ಪಶ್ಯತೋ ಧರ್ಮರಾಜಸ್ಯ ಕೀಚಕೋ ಮಾಽನ್ವಧಾವತ ।
ತವೇವ ಚ ಸಮಕ್ಷಂ ವೈ ಭೀಮಸೇನ ಮಹಾಬಲ ॥ 47 ॥ 4-24-47 (29316)
ತ್ವಯಾ ಚಾಹಂ ಪರಿತ್ರಾತಾ ಭೀಮ ತಸ್ಮಾಂಜಟಾಸುರಾತ್ ॥ 48 ॥ 4-24-48 (29317)
ಜಯದ್ರಥಂ ತಥೈವ ತ್ವಮಜೈಷೀರ್ಭ್ರಾತೃಭಿಃ ಸಹ।
ಜಹೀಮಮಪಿ ಪಾಪಿಷ್ಠಂ ಯೋಯಂ ಮಾಮವಮನ್ಯತೇ ।
ಕೀಚಕೋ ರಾಜವಾಲ್ಲಭ್ಯಾಚ್ಛೋಕಕೃನ್ಮಮ ಭಾರತ ॥ 49 ॥ 4-24-49 (29318)
ಕೀಚಕಂ ಕಾಮಸಂತಪ್ತಂ ಭಿಂಧಿ ಕುಂಭಮಿವಾಶ್ಮನಿ ।
ಯೋ ನಿಮಿತ್ತಮನರ್ಥಾನಾಂ ಬಹೂನಾಂ ಮಮ ಭಾರತ ॥ 50 ॥ 4-24-50 (29319)
ತಂ ಚೇಂಜೀವಂತಮಾದಿತ್ಯಃ ಪ್ರಾತರಭ್ಯುದಯಿಷ್ಯತಿ ।
ವಿಷಮಾಲೋಡ್ಯ ಪಾಸ್ಯಾಮಿ ಮಾ ಕೀಚಕವಶಂಗಮಂ ॥ 51 ॥ 4-24-51 (29320)
ಶ್ರೇಯೋ ಹಿ ಮರಣಂ ಮಹ್ಯಂ ಭೀಮಸೇನ ತವಾಗ್ರತಃ ।
ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಪ್ರಾರುದತ್ಕೃಷ್ಣಾ ಭೀಮಸ್ಯೋರಸಿ ಸಂಶ್ರಿತಾ ॥ 52 ॥ 4-24-52 (29321)
ಭೀಮಶ್ಚ ತಾಂ ಪರಿಷ್ವಜ್ಯ ಮಹತ್ಸಾಂತ್ವಂ ಪ್ರಯುಜ್ಯ ಚ।
ಕೀಚಕಂ ಮನಸಾಽಗಚ್ಛತ್ಸೃಕ್ಕಿಣೀ ಪರಿಲೇಲಿಹನ್ ॥ 53 ॥ 4-24-53 (29322)
ಆಶ್ವಾಸಯಿತ್ವಾ ಬಹುಶೋ ಭೃಶಮಾರ್ತಾಂ ಸುಮಧ್ಯಮಾಂ।
ಹೇತುತತ್ವಾರ್ಥಸಂಯುಕ್ತೈರ್ವಚೋಭಿರ್ದ್ರುಪದಾತ್ಮಜಾಂ ॥ 54 ॥ 4-24-54 (29323)
ಪ್ರಮೃಜ್ಯ ವದನಂ ತಸ್ಯಾಃ ಪಾಣಿನಾಽಶ್ರುಸಮಾಕುಲಂ।
ಉವಾಚ ಚೈನಾಂ ದುಃಖಾರ್ತಾಂ ಭೀಮಃ ಕ್ರೋಧಸಮನ್ವಿತಃ ॥ 55 ॥ ॥ 4-24-55 (29324)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಕೀಚಕವಧಪರ್ವಣಿ ಚತುರ್ವಿಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 24 ॥
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Footnotes
4-24-24 ಮಾ ದೀರ್ಘಂ ಕ್ಷಮ ಕಾಲಂ ತ್ವಂ ಮಾಸಮರ್ಧಂ ಚ ಸಂಮಿತಮಿತಿ ಝo ಪಾಠಃ ॥ 24 ॥ 4-24-26 ಪ್ರಾಧಾನ್ಯಂ ಕರ್ತುಮರ್ಹಸಿ ಇತಿ ಖo ಪಾಠಃ ॥ 26 ॥ 4-24-33 ದುಃಖಸ್ಯಾಂತಕರೋ ಭವೇತಿ ಧo ಪಾಠಃ ॥ 33 ॥ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 025
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.25. ಅಧ್ಯಾಯಃ 025
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ದ್ರೌಪದ್ಯಾ ಭೀಮವಚನಾತ್ಕೀಚಕಂಪ್ರತಿ ನರ್ತನಶಾಲಾಯಾ ಉಭಯೋಃ ಸಮಾಗಮೇ ಸಂಕೇತಸ್ಥಾನತ್ವನಿರ್ಧಾರಣೇನ ರಾತ್ರೌ ತತ್ರಾಗಮನಚಾದನಾ ॥ 1 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-25-0 (29325)
ಭೀಮ ಉವಾಚ। 4-25-0x (3087)
ತಥಾ ಭದ್ರೇ ಕರಿಷ್ಯಾಮಿ ಯಥಾ ತ್ವಂ ಭೀರು ಭಾಷಸೇ।
ಅದ್ಯೈನಂ ಸೂದಯಿಷ್ಯಾಮಿ ಕೀಚಕಂ ಸಹ ಬಾಂಧವೈಃ ॥ 1 ॥ 4-25-1 (29326)
ಅಸ್ಯಾಃ ಪ್ರದೋಷೇ ಶರ್ವರ್ಯಾಃ ಕುರುಷ್ವಾನೇನ ಸಂವಿದಂ ।
ದುಃಖಂ ಶೋಕಂ ಚ ನಿರ್ಧೂಯ ಯಾಜ್ಞಸೇನಿ ಶುಚಿಸ್ಮಿತೇ ॥ 2 ॥ 4-25-2 (29327)
ಯೈಷಾ ನರ್ತನಶಾಲೇಹ ಮತ್ಸ್ಯರಾಜೇನ ಕಾರಿತಾ।
ದಿವಾತ್ರ ಕನ್ಯಾ ನೃತ್ಯಂತಿ ರಾತ್ರೌ ಯಾಂತಿ ತಥಾ ಗೃಹಂ ॥ 3 ॥ 4-25-3 (29328)
ತತ್ರಾಸ್ತಿ ಶಯನಂ ಭೀರು ದೃಢಾಂಗಂ ಸುಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಂ।
ತತ್ರೈನಂ ದರ್ಶಯಿಷ್ಯಾಮಿ ಪೂರ್ವಪ್ರೇತಾನ್ಪಿತಾಮಹಾನ್ ।
ತ್ವದ್ದರ್ಶನಸಮುತ್ಥೇನ ಕಾಮೇನಾಕುಲಿತೇಂದ್ರಿಯಂ ॥ 4 ॥ 4-25-4 (29329)
ಸಂಕೇತಂ ಸೂತಪುತ್ರಸ್ಯ ಕಾರಯಸ್ವ ಶುಭಾನನೇ।
ಯಥಾ ಪರೇ ನ ಪಶ್ಯೇಯುಃ ಕುರ್ವಂತೀಂ ತೇನ ಸಂವಿದಂ ॥ 5 ॥ 4-25-5 (29330)
ತಥಾ ಕುರುಷ್ವ ಕಲ್ಯಾಣಿ ಯಥಾ ಸನ್ನಿಹಿತೋ ಭವೇತ್।
ತಥಾ ಕುರ್ಯಾಶ್ಚ ಸಂಕೇತಂ ಸೂತಪುತ್ರಸ್ಯ ಸಂವೃತಂ ॥ 6 ॥ 4-25-6 (29331)
ಆವಯೋಃ ಸಂಗಮಂ ಭೀರು ಯಥಾ ಮಾರ್ತ್ಯೋ ನ ಬುಧ್ಯತಿ ।
ಕೀಚಕಸ್ಯ ವಿನಾಶಾಯ ತಥಾ ಕುರು ನೃಪಾತ್ಮಜೇ ॥ 7 ॥ 4-25-7 (29332)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ । 4-25-8x (3088)
ತತ್ರ ತೌ ಕಥಯಿತ್ವಾ ತು ಬಾಷ್ಪಮುತ್ಸೃಜ್ಯ ದುಃಖಿತೌ।
ರಾತ್ರಿಶೇಷಂ ತಮತ್ಯುಗ್ರಂ ಧಾರಯಾಮಾಸತುರ್ಹೃದಿ ॥ 8 ॥ 4-25-8 (29333)
ಭೀಮೇನ ಚ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾತೇ ಕೀಚಕಸ್ಯ ವಧೇ ತದಾ।
ದ್ರೌಪದೀ ಚ ಸುದೇಷ್ಣಾಯಾಃ ಪ್ರವಿವೇಶ ಪುನರ್ಗೃಹಂ ॥ 9 ॥ 4-25-9 (29334)
ತಸ್ಯಾಂ ರಜನ್ಯಾಂ ವ್ಯುಷ್ಟಾಯಾಂ ಪ್ರಾತರುತ್ಥಾಯ ಕೀಚಕಃ।
ಗತ್ವಾ ರಾಜಕುಲಾಯೈವ ದ್ರೌಪದೀಮಿದಮಬ್ರವೀತ್ ॥ 10 ॥ 4-25-10 (29335)
ಯತ್ತ್ವಾಽಹಂ ಪಶ್ಯತೋ ರಾಜ್ಞಃ ಪಾತಯಿತ್ವಾ ಪದಾಽಹನಂ ।
ನ ಕಂಚಿಲ್ಲಭಸೇ ನಾಥಮಭಿಪನ್ನಾ ಬಲೀಯಸಾ ॥ 11 ॥ 4-25-11 (29336)
ಪ್ರವಾದೇನ ತು ಮಾತ್ಸ್ಯಾನಾಮಯಂ ರಾಜೇತಿ ಚೋಚ್ಯತೇ।
ಅಹಮೇವ ಹಿ ರಾಜಾ ವೈ ಮಾತ್ಸ್ಯಾನಾಂ ವಾಹಿನೀಪತಿಃ ॥ 12 ॥ 4-25-12 (29337)
ಸಾ ಸುಖಂ ಪ್ರತಿಪದ್ಯಸ್ವ ದಾಸೋ ಭೀರು ಭವಾಮಿ ತೇ।
ನ ಹ್ಯಹಂ ತ್ವಾಮೃತೇ ಭೀರು ಚಿರಂ ಜೀವಿತುಮುತ್ಸಹೇ ॥ 13 ॥ 4-25-13 (29338)
ಅಹನ್ಯಹನಿ ಸುಶ್ರೋಣಿ ಶತನಿಷ್ಕಂ ದದಾಮಿ ತೇ।
ದಾಸೀಶತಂ ಚ ತೇ ದದ್ಯಾಂ ದಾಸಾನಾಮಪಿ ಚಾಪರಂ ॥ 14 ॥ 4-25-14 (29339)
ರಥಾಂಶ್ಚಾಶ್ವತರೀಯುಕ್ತಾನಸ್ತು ನೌ ಭೀರು ಸಂಗಮಃ ।
ಸುದಾಸಾನಾಂ ಸಹಸ್ರಂ ಚ ಮಹಿಷಾಣಾಂ ಸಹಸ್ರಕಂ ॥ 15 ॥ 4-25-15 (29340)
ಅಂತಃಪುರಸಹಸ್ರಂ ಚ ಹೇಮಕೂಟಸಹಸ್ರಕಂ।
ತುಭ್ಯಂ ದಾಸ್ಯಾಮಿ ಸರ್ವಾಣಿ ರಾಜಾರ್ಹಾಣ್ಯಂಬರಾಣಿ ಚ ॥ 16 ॥ 4-25-16 (29341)
ದ್ರೌಪದ್ಯುವಾಚ। 4-25-17x (3089)
ಏತನ್ಮೇ ವಚನಂ ಸತ್ಯಂ ಪ್ರತಿಪದ್ಯಸ್ವ ಕೀಚಕ।
ನ ತೇ ಸಖಾ ವಾ ಭ್ರಾತಾ ವಾ ಜಾನೀಯಾತ್ಸಂಗಮಂ ಮಯಾ ॥ 17 ॥ 4-25-17 (29342)
ಅನುಪ್ರವಾದಾದ್ಭೀತಾಽಸ್ಮಿ ಗಂಧರ್ವಾಣಾಂ ಯಶಸ್ವಿನಾಂ ।
ಅನುಬೋಧಾದ್ಗನರ್ಥಃ ಸ್ಯಾದಯಶಶ್ಚ ಮಹದ್ಭವೇತ।
ಏತನ್ಮೇ ಪ್ರತಿಜಾನೀಹಿ ತತೋಽಹಂ ವಶಗಾ ತವ ॥ 18 ॥ 4-25-18 (29343)
ಕೀಚಕ ಉವಾಚ। 4-25-19x (3090)
ಏವಮೇತತ್ಕರಿಷ್ಯಾಮಿ ಯಥಾ ಸುಶ್ರೋಣಿ ಭಾಷಸೇ।
ಏಕೋಽಹಮಾಗಮಿಷ್ಯಾಮಿ ಶೂನ್ಯಮಾವಸಥಂ ತವ ॥ 19 ॥ 4-25-19 (29344)
ಸಮಾಗಮಾರ್ಥಂ ರಂಭೋರು ತ್ವಯಾ ಮದನದರ್ಪಿತಃ।
ಯಥಾ ತ್ವಾಂ ನೈವ ಪಶ್ಯೇಯುರ್ಗಂಧರ್ವಾಃ ಸೂರ್ಯವರ್ಚಸಃ ॥ 20 ॥ 4-25-20 (29345)
ದ್ರೌಪದ್ಯುವಾಚ। 4-25-21x (3091)
ಯದೇತನ್ನರ್ತನಾಗಾರಂ ಮಾತ್ಸ್ಯರಾಜೇನ ಕಾರಿತಂ।
ದಿವಾತ್ರ ಕನ್ಯಾ ನೃತ್ಯಂತಿ ರಾತ್ರೌ ಯಾಂತಿ ಸ್ವಕಂ ಗೃಹಂ ॥ 21 ॥ 4-25-21 (29346)
ನಿಶಾಯಾಂ ತತ್ರ ಗಚ್ಛೇಥಾ ಗಂಧರ್ವಾಸ್ತನ್ನ ಜಾನತೇ।
ತತ್ರ ದೋಷಃ ಪರಿಹೃತೋ ಭವಿಷ್ಯತಿ ನ ಸಂಶಯಃ ॥ 22 ॥ 4-25-22 (29347)
ಏಕಸ್ತ್ವಂ ನರ್ತನಾಗಾರಂ ರಾತ್ರೌ ಸಂಕೇತಮಾವ್ರಜ ।
ತತ್ರಾಹಂ ಭವಿತಾ ತುಭ್ಯಂ ವಶಗಾ ನಾತ್ರ ಸಂಶಯಃ ॥ 23 ॥ 4-25-23 (29348)
ಕೀಚಕ ಉವಾಚ। 4-25-24x (3092)
ತಥಾ ಭದ್ರೇ ಕರಿಷ್ಯಾಮಿ ಯಥಾ ತ್ವಂ ಭೀರು ವಕ್ಷ್ಯಸಿ।
ಏಕಃ ಸನ್ನರ್ತನಾಗಾರಮಾಗಮಿಷ್ಯಾಮಿ ಭಾಮಿನಿ।
ಸಮಾಗಮಾರ್ಥಂ ಸುಶ್ರೋಣಿ ಶಪೇ ಚ ಸುಕೃತೇನ ಮೇ ॥ 24 ॥ 4-25-24 (29349)
ಯಥಾ ತ್ವಾಂ ನಾವಬುಧ್ಯಂತಿ ಗಂಧರ್ವಾ ವರವರ್ಣಿನಿ।
ಸತ್ಯಂ ತೇ ಪ್ರತಿಜಾನಾಮಿ ಗಂಧರ್ವೇಭ್ಯೋ ನ ತೇ ಭಯಂ।
ಅಲಂಕರಿಷ್ಯಾಂಯದ್ಯಾಹಂ ತ್ವತ್ಸಮಾಗಮನಾಯ ವೈ ॥ 25 ॥ 4-25-25 (29350)
ವಾಸಾಂಸಿ ಚ ವಿಚಿತ್ರಾಣಿ ಮನೋಜ್ಞಾನಿ ತವಾಪಿ ಚ।
ಯಥಾ ಮಾಂ ನ ತ್ಯಜೇಥಾಸ್ತ್ವಂ ತಥ ರಂಸ್ಯೇ ತ್ವಯಾ ಸಹ ॥ 26 ॥ 4-25-26 (29351)
ದ್ರೌಪದ್ಯುವಾಚ। 4-25-27x (3093)
ತಥಾ ಚೇದಪ್ಯಹಂ ಸೂತ ದರ್ಶಯಿಷ್ಯಾಮಿ ತೇ ಸುಖಂ।
ಯನ್ನಾನುಭೂತಂ ಭವತಾ ಜನ್ಮಪ್ರಭೃತಿ ಕೀಚಕ ॥ 27 ॥ 4-25-27 (29352)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-25-28x (3094)
ತಮರ್ಥಮಪಿ ಜಲ್ಪಂತ್ಯಾ ದ್ರೌಪದ್ಯಾಃ ಕೀಚಕಸ್ಯ ಹ।
ಕ್ಷಣಮಾತ್ರಂ ತದಭವನ್ಮಾಸೇನೈವ ಸಮಂ ನೃಪ ॥ 28 ॥ 4-25-28 (29353)
ಕೀಚಕೋಽಥ ಗೃಹಂ ಗತ್ವಾ ಭೃಶಂ ಹರ್ಷಪರಿಪ್ಲುತಃ।
ಸೈರಂಧ್ರೀರೂಪಿಣೀಂ ಮೂಢೋ ಮೃತ್ಯುಂ ತಾಂ ನಾವಬುದ್ಧವಾನ್ ॥ 29 ॥ 4-25-29 (29354)
ಗಂಧಾಭರಣಮಾಲ್ಯೇಷು ವ್ಯಾಸಕ್ತಃ ಸ ವಿಶೇಷತಃ।
ಅಲಂಚಕ್ರೇ ತದಾಽಽತ್ಮಾನಂ ಸತ್ವರಃ ಕಾಮಮೋಹಿತಃ ॥ 30 ॥ 4-25-30 (29355)
ತಸ್ಯ ತತ್ಕುರ್ವತಃ ಕರ್ಮ ಕಾಲೋ ದೀರ್ಘ ಇವಾಭವತ್।
ಅನುಚಿಂತಯತಶ್ಚಾಪಿ ತಾಮೇವಾಯತಲೋಚನಾಂ ॥ 31 ॥ 4-25-31 (29356)
ಆಸೀದಭ್ಯಧಿಕಾ ಚಾಪಿ ಶ್ರೀಃ ಶ್ರಿಯಂ ಪ್ರಮುಮುಕ್ಷತಃ ।
ನಿರ್ವಾಣಕಾಲೇ ದೀಪಸ್ಯ ವರ್ತೀಮಿವ ದಿಧಕ್ಷತಃ ॥ 32 ॥ 4-25-32 (29357)
ಕೃತಸಂಪ್ರತ್ಯಯಸ್ತಸ್ಯಾಃ ಕೀಚಕಃ ಕಾಮಮೋಹಿತಃ।
ನಾಜಾನಾತ್ಪತನಂ ಸ್ವಸ್ಯ ಚಿಂತಯಂಸ್ತಾಂ ಶುಭಾನನಾಂ ॥ 33 ॥ 4-25-33 (29358)
ತತಸ್ತು ದ್ರೌಪದೀ ಗತ್ವಾ ಭೀಮಸೇನಂ ಮಹಾನಸೇ।
ಉಪಾತಿಷ್ಠತ ಕಲ್ಯಾಣೀ ಕೌರವ್ಯಂ ಪತಿಮಂತಿಕಾತ್ ॥ 34 ॥ 4-25-34 (29359)
ತಮುವಾಚ ಸುಕೇಶಾಂತಾ ಕೀಚಕಸ್ಯ ಕೃತೋ ಮಯಾ।
ಸಂಗಮೋ ನರ್ತನಾಗಾರೇ ಯಥಾಽವೋಚಃ ಪರಂತಪ ॥ 35 ॥ 4-25-35 (29360)
ಕಾಲೇನ ನಿಯತಂ ಬದ್ಧಃ ಕಾಮೇನ ಚ ಬಲಾತ್ಕೃತಃ।
ಶೂನ್ಯಂ ಸ ನರ್ತನಾಗಾರಮಾಗಮಿಷ್ಯತಿ ಕೀಚಕಃ।
ಏಕೋ ನಿಶಿ ಮಹಾಬಾಹೋ ಕೀಚಕಂ ತಂ ನಿಷೂದಯ ॥ 36 ॥ 4-25-36 (29361)
ತಂ ಮೂತಪುತ್ರಂ ಕೌಂತೇಯ ಕೀಚಕಂ ಮದದರ್ಪಿತಂ।
ಗತ್ವಾ ತ್ವಂ ನರ್ತನಾಗಾರಂ ನಿರ್ಜೀವಂ ಕುರು ಪಾಂಡವ ॥ 37 ॥ 4-25-37 (29362)
ಗರ್ವಿತಃ ಮೂತಪುತ್ರೋಽಸೌ ಗಂಧರ್ವಾನವಮನ್ಯತೇ।
ಸ ತ್ವಂ ಪ್ರಹರತಾಂಶ್ರೇಷ್ಠ ನಾಲಂ ನಾಗ ಇವೋದ್ಧರ ॥ 38 ॥ 4-25-38 (29363)
ಅಸ್ರಂ ದುಃಖಾಭಿಭೂತಾಯಾ ಮಮ ಮಾರ್ಜಸ್ವ ಭಾರತ।
ಬಾಹುವೀರ್ಯಾನುರೂಪಂ ಚ ದರ್ಶಯಾದ್ಯ ಪರಾಕ್ರಮಂ।
ಆತ್ಮನಶ್ಚೈವ ಭದ್ರಂ ತೇ ಕುರು ಮಾನಂ ಕುಲಸ್ಯ ಚ ॥ 39 ॥ 4-25-39 (29364)
ಭೀಮ ಉವಾಚ। 4-25-40x (3095)
ಸ್ವಾಗತಂ ತೇ ವರಾರೋಹೇ ಯನ್ಮಾಂ ವೇದಯಸೇ ಪ್ರಿಯಂ।
ನಹ್ಯಸ್ಯ ಕಂಚಿದಿಚ್ಛಾಮಿ ಸಹಾಯಂ ವರವರ್ಣಿನಿ ॥ 40 ॥ 4-25-40 (29365)
ಸಾ ಮೇ ಪ್ರೀತಿಸ್ತ್ವಯಾಽಽಖ್ಯಾತಾ ಕೀಚಕಸ್ಯ ಸಮಾಗಮೇ।
ಹತ್ವಾ ಹಿಡಿಂಬಂ ಯಾ ಪ್ರೀತಿರ್ಮಮಾಸೀತ್ಸಾ ಶುಚಿಸ್ಮಿತೇ ॥ 41 ॥ 4-25-41 (29366)
ಸತ್ಯಂ ಭ್ರಾತೄಂಶ್ಚ ಪುತ್ರಾಂಶ್ಚ ಪುರಸ್ಕೃತ್ಯ ಶಪಾಮಿ ತೇ।
ಕೀಚಕಂ ನಿಹನಿಷ್ಯಾಮಿ ವೃತ್ರಂ ದೇವಪತಿರ್ಯಥಾ ॥ 42 ॥ 4-25-42 (29367)
ಪ್ರಸಹ್ಯ ನಿಹನಿಷ್ಯಾಮಿ ಕೇಶವಃ ಕೇಶಿನಂ ಯಥಾ।
ರಹಸ್ಯಂ ವಾ ಪ್ರಕಾಶಂ ವಾ ಸೂದಯಿಷ್ಯಾಮಿ ಕೀಚಕಂ ॥ 43 ॥ 4-25-43 (29368)
ಅಹಂ ಭದ್ರೇ ಹನಿಷ್ಯಾಮಿ ಕೀಚಕಂ ಮದನಾನ್ವಿತಂ।
ಯಸ್ತ್ವಾಂ ಕಾಮಾಭಿಭೂತಾತ್ಮಾ ದುರ್ಲಭಾಮಭಿಮನ್ಯತೇ ॥ 44 ॥ 4-25-44 (29369)
ಅಥ ಚೇದವಬುಧ್ಯಂತಿ ಸೂತಪುತ್ರಂ ಮಯಾ ಹತಂ।
ನಿರ್ಮನುಷ್ಯಂ ಕರಿಷ್ಯಾಮಿ ಮತ್ಸ್ಯಾನಾಮಿದಮಾಲಯಂ ॥ 45 ॥ 4-25-45 (29370)
ಮಯಾ ಹತಾಂಶ್ಚೇನ್ಮಾತ್ಸ್ಯಾಂಸ್ತು ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರೋ ವಿಬುಧ್ಯತಿ।
ದುರ್ಯೋಧನಂ ತತೋ ಹತ್ವಾ ಸಾನುಬಂಧಂ ಸಬಾಂಧವಂ।
ಕುರುಣಾಮಖಿಲಂ ರಾಜ್ಯಂ ಪ್ರತಿಪತ್ಸ್ಯಾಮಿ ಭಾಮಿನಿ ॥ 46 ॥ 4-25-46 (29371)
ನಾಹಂ ಶಕ್ತೋಽನುನಯಿತುಂ ಕುಂತೀಪುತ್ರಂ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂ।
ಕಾಮಂ ಸತ್ಯಮುಪಾಸೀತ ಕುಂತೀಪುತ್ರೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ।
ಕಾಮಮನ್ಯೇ ಹ್ಯುಪಾಸಂತು ವಿನೀತಾ ಧರ್ಮಚಾರಿಣಃ ॥ 47 ॥ 4-25-47 (29372)
ತ್ವಾಂ ತು ದುಃಖಮಿದಂ ಪ್ರಾಪ್ತಾಂ ನಾಹಂ ಶಕ್ನೋಂಯುಪೇಕ್ಷಿತುಂ।
ನಿರ್ವೃತಾ ಭವ ಪಾಂಚಾಲಿ ಕೀಚಕಸ್ಯ ವಧಾತ್ಪುನಃ ॥ 48 ॥ 4-25-48 (29373)
ದ್ರೌಪದ್ಯುವಾಚ। 4-25-49x (3096)
ಕೀಚಕಸ್ಯ ವಧಂ ಭೀಮ ಯದಿ ಜಾನಂತಿ ನಾಗರಾಃ।
ತ್ವಯಾ ಕೃತಂ ಮಹಾಬಾಹೋ ನಾಹಂ ಜೀವಿತುಮುತ್ಸಹೇ ॥ 49 ॥ 4-25-49 (29374)
ಕಥಂ ಸತ್ಯಾಚ್ಚ ನಾಪೇಯಾದ್ರಾಜಾಽಯಂ ಮತ್ಕೃತೇ ಪ್ರಭೋ।
ನಿಶಿ ಗೂಢಂ ತಥಾ ಭೀಮ ಕೀಚಕಂ ತಂ ನಿಪಾತಯ ॥ 50 ॥ 4-25-50 (29375)
ಅನುಬುದ್ಧೇ ಹಿ ಕೌಂತೇಯೋ ಧರ್ಮರಾಜೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ಪುನರ್ವನಂ ವ್ರಜೇದ್ಧೀಮಾನನುಜೈಃ ಪರಿವಾರಿತಃ ॥ 51 ॥ 4-25-51 (29376)
ಕಶ್ಚ ಧರ್ಮಪರಂ ಜ್ಯೇಷ್ಠಮತಿವರ್ತೇತ ಭಾರತ।
ಭೀಮ ಭೀತಾಽಸ್ಮಿ ಸಂಬೋಧಾತ್ಸಾಧು ಮಾ ಚಾಪಲಂ ಕೃಥಾಃ ॥ 52 ॥ 4-25-52 (29377)
ಯಥಾ ನ ಕಶ್ಚಿಂಜಾನೀತೇ ಸೂತಪುತ್ರಂ ತ್ವಯಾ ಹತಂ।
ತಥಾ ಕುರುಷ್ವ ಕೌರವ್ಯ ಬಲವನ್ನರಿಮರ್ದನ ।
ಅದೃಶ್ಯಮಾನಸ್ತ್ವಂತಸ್ಯ ಭಿಂಧಿ ಪ್ರಾಣಾನರಿಂದಮ ॥ 53 ॥ ॥ 4-25-53 (29378)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಕೀಚಕವಧಪರ್ವಣಿ ಪಂಚವಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 25 ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 026
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.26. ಅಧ್ಯಾಯಃ 026
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಭೀಮೇನ ಕೀಚಕಾಗಮನಾತ್ಪೂರ್ವಮೇವ ನರ್ತನಾಗಾರಮೇತ್ಯ ಶಯ್ಯಾಯಾಂ ಶಯನಂ ॥ 1 ॥ ಪಶ್ಚಾತ್ಸಮಾಗತೇನ ಕೀಚಕೇನ ಭೀಮಂಪ್ರತಿ ದ್ರೌಪದೀ ಬುದ್ಧ್ಯಾ ಸಂಸ್ಪರ್ಶನಪೂರ್ವಕಂ ಸಂಭಾಷಣಂ ॥ 2 ॥ ಭೀಮೇನ ನಿಯುದ್ಧೇನ ಕೀಚಕಮಾರಣಂ ॥ 3 ॥ ಪಶ್ಚಾದ್ದ್ರೌಪದ್ಯಾ ಸಮಾಹ್ವಾನಾದುಪಕೀಚಕಾನಾಂ ತತ್ರ ಸಮಾಗಮನಂ ॥ 4 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-26-0 (29379)
ಭೀಮ ಉವಾಚ। 4-26-0x (3097)
ತಥಾ ಭದ್ರೇ ಕರಿಷ್ಯಾಮಿ ಯಥಾ ತ್ವಂ ಭೀರು ಭಾಷಸೇ।
ಅದೃಶ್ಯಮಾನಸ್ತಸ್ಯಾಹಂ ತಮಿಸ್ರಾಯಾಂ ಸಕುಂಡಲಂ ॥ 1 ॥ 4-26-1 (29380)
ನಾಗೋ ಬಿಲ್ವಮಿವಾಕ್ರಂಯ ಪೋಥಯಿಷ್ಯಾಮಿ ತಚ್ಛಿರಃ।
ಅಲಭ್ಯಾಮಿಚ್ಛತಸ್ತಸ್ಯ ಕೀಚಕಸ್ಯ ದುರಾತ್ಮನಃ ॥ 2 ॥ 4-26-2 (29381)
ಮಯಾ ಯದುಕ್ತಂ ಪಾಂಚಾಲಿ ಧರ್ಮರಾಜಸುತಂ ಪ್ರತಿ।
ಕೋಪಾದೃತೇ ಕಿಮನ್ಯತ್ತು ನಾನುವರ್ತೇತ ಕೋ ನೃಪಂ ॥ 3 ॥ 4-26-3 (29382)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-26-4x (3098)
ಏವಮುಕ್ತವಾ ಮಹಾಬಾಹುಸ್ತತ್ರ ಪಾಂಡವನಂದನಃ।
ಅರ್ಧರಾತ್ರೇ ತದೋತ್ಥಾಯ ಸತ್ವವಾನ್ಭೀಮವಿಕ್ರಮಃ ॥ 4 ॥ 4-26-4 (29383)
ಅವದಾತೇನ ಮೃದುನಾ ಪಟೇನಾಚ್ಛಾದಿತಸ್ತಥಾ ।
ದ್ರೌಪದೀಂ ಪೃಷ್ಠತಃ ಕೃತ್ವಾ ಯತ್ರಾಸೀನ್ನರ್ತನಾಲಯಃ ॥ 5 ॥ 4-26-5 (29384)
ಸ ಭೀಮಃ ಪ್ರಥಮಂ ಗತ್ವಾ ತಮಿಸ್ರಾಯಾಮುಪಾವಿಶತ್ ।
ಮೃಗಂ ಸಿಂಹ ಇವಾದೃಶ್ಯಃ ಪ್ರತ್ಯಾಕಾಂಕ್ಷತ್ಸ ಕೀಚಕಂ ॥ 6 ॥ 4-26-6 (29385)
ಕೀಚಕಸ್ತು ಶಿರಃಸ್ನಾತೋ ನಿಶಾಯಾಂ ಸಮಲಂಕೃತಃ।
ಸಂಕೇತಮಗಮತ್ತೂರ್ಣಂ ಶೂನ್ಯಾಗಾರಮಪಾವೃತಂ ॥ 7 ॥ 4-26-7 (29386)
ತದೇವ ನರ್ತನಾಗಾರಂ ಪಾಂಚಾಲೀ ಯದಭಾಷತ।
ತಾಂ ಮನ್ಯಮಾನಃ ಸಂಕೇತೇ ಸೈರಂಧ್ರೀಂ ಕಾಮಮೋಹಿತಃ ॥ 8 ॥ 4-26-8 (29387)
ಪ್ರವಿಶ್ಯ ನರ್ತನಾಗಾರಂ ತತಸ್ತಂ ಪುರುಷರ್ಷಭಂ।
ಪೂರ್ವಾಗತಂ ಭೀಮಸೇನಂ ದೃಪ್ತಮಪ್ರತಿಮಜಸಂ ॥ 9 ॥ 4-26-9 (29388)
ಶಯಾನಂ ಶಯನೇ ತತ್ರ ಮೃತ್ಯುಂ ಮೂಢಃ ಪರಾಮೃಶತ್।
ಜಾಜ್ವಲ್ಯಮಾನಂ ಕೋಪೇನ ಕೃಷ್ಣಾಧರ್ಷಣಜೇನ ಚ ॥ 10 ॥ 4-26-10 (29389)
ಏಕಾಂತೇ ಭೀಮಮಾಸಾದ್ಯ ಕೀಚಕಃ ಕಾಲಚೋದಿತಃ।
ಹರ್ಷೋನ್ಮಥಿತಚಿತ್ತಾತ್ಮಾ ಸ್ಮಯಮಾನೋಽಭ್ಯಭಾಷತ ॥ 11 ॥ 4-26-11 (29390)
ಪ್ರಹಿತಂ ತೇ ಮಯಾ ಭದ್ರೇ ಬಹುವಿತ್ತಂ ಶುಚಿಸ್ಮಿತೇ।
ತ್ವಯಿ ತಿಷ್ಠತು ತತ್ಸರ್ವಂ ಯಥಾಽಸಿ ಸ್ವಯಮಾಗತಾ ॥ 12 ॥ 4-26-12 (29391)
ಅಕಸ್ಮಾನ್ಮಾಂ ಪ್ರಶಂಸಂತಿ ಸದಾ ಗೃಹಗತಾಃ ಸ್ತ್ರಿಯಃ।
ಬಲವಾಂದರ್ಶನೀಯಶ್ಚ ನಾನ್ಯಸ್ತೇ ಸದೃಶಃ ಪುಮಾನ್ ॥ 13 ॥ 4-26-13 (29392)
ಅಹಂ ರೂಪೇಣ ಸಂಪನ್ನಃ ಸ್ನಾತೋ ಗುರುವಿಭೂಷಿತಃ।
ನಿತ್ಯಮೇವ ಪ್ರಿಯಃ ಸ್ತ್ರೀಣಾಂ ಸೌಭಾಗ್ಯಾತ್ಪ್ರಿಯದರ್ಶನಃ ।
ರೂಪಸ್ಯ ತನ್ಮಯಾ ಪ್ರಾಪ್ತಂ ಫಲಂ ಕಮಲಲೋಚನೇ ॥ 14 ॥ 4-26-14 (29393)
ಭೀಮ ಉವಾಚ। 4-26-15x (3099)
ದಿಷ್ಟ್ಯಾ ತ್ವಂ ದರ್ಶನೀಯೋಸಿ ದಿಷ್ಟ್ಯಾಽಽತ್ಮಾನಂ ಪ್ರಶಂಸಸಿ॥ 15 ॥ 4-26-15 (29394)
ತ್ವಯಾಽಪೀದೃಗ್ಗುಣಾ ನಾರೀ ರೂಪಶೀಲಸಮನ್ವಿತಾ।
ಅದೃಷ್ಟಪೂರ್ವಾ ಪಶ್ಯ ತ್ವಂ ಯತೋ ಜಾನಾಸಿ ಸೂತಜ।
ದ್ರಕ್ಷ್ಯಸಿ ತ್ವಂ ಮುಹೂರ್ತೇನ ಯಥೇಯಂ ಸ್ತ್ರೀ ಗುಣಾನ್ವಿತಾ ॥ 16 ॥ 4-26-16 (29395)
ಉಪರಂಸ್ಯಸಿ ಕಾಮಾಚ್ಚ ಶೀಘ್ರಂ ತ್ವಂ ಸ್ಪ್ರಷ್ಟುಮರ್ಹಸಿ ।
ಈದೃಶಸ್ತು ತ್ವಯಾ ಸ್ಪರ್ಶಃ ಸ್ಪೃಷ್ಟಪೂರ್ವೋ ನ ಕರ್ಹಿಚಿತ್ ॥ 17 ॥ 4-26-17 (29396)
ಸ್ಪರ್ಶಂ ವೇತ್ಸಿ ವಿದಗ್ಧಸ್ತ್ವಂ ಕಾಮಧರ್ಮವಿಚಕ್ಷಣಃ।
ಸ್ತ್ರೀಣಾಂ ಪ್ರೀತಿಕರೋ ನಾನ್ಯಸ್ತ್ವತ್ಸಮಃ ಪುರುಷಸ್ತ್ವಿಹ ॥ 18 ॥ 4-26-18 (29397)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-26-19x (3100)
ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ತಂ ಮಹಾಬಾಹುರ್ಭೀಮೋ ಭೀಮಪರಾಕ್ರಮಃ।
ಸಹಸೋತ್ಪತ್ಯ ಕೌಂತೇಯಃ ಪ್ರಹಸ್ಯೇದಮುವಾಚ ಹ ॥ 19 ॥ 4-26-19 (29398)
ಅದ್ಯ ತ್ವಾಂ ಭಗಿನೀ ಪಾಪಂ ಕೃಷ್ಯಮಾಣಂ ಮಯಾ ಭುವಿ ।
ದ್ರಕ್ಷ್ಯತೇಽದ್ರಿಪ್ರತೀಕಾಶಂ ಸಿಂಹೇನೇವ ಮಹಾಗಜಂ ॥ 20 ॥ 4-26-20 (29399)
ನಿರಾಬಾಧಾ ತ್ವಯಿ ಹತೇ ಸೈರಂಧ್ರೀ ವಿಚರಿಷ್ಯತಿ।
ಸುಖಮೇವ ಚರಿಷ್ಯಂತಿ ಸೈರಂಧ್ರ್ಯಾಃ ಪತಯಃ ಸದಾ ॥ 21 ॥ 4-26-21 (29400)
ತತೋ ಜಗ್ರಾಹ ಕೇಶೇಷು ಮಾಲ್ಯವತ್ಸು ಸುಗಂಧಿಷು ॥ 22 ॥ 4-26-22 (29401)
ಗೃಹೀತ್ವಾ ಕೀಚಕಂ ಭೀಮೋ ವಿರರಾಜ ಮಹಾಬಲಃ।
ಗೃಹೀತ್ವಾ ಗ್ರಾಸಕಾಮಸ್ತು ಸಿಂಹಃ ಕ್ಷುದ್ರಮೃಗಂ ಯಥಾ ॥ 23 ॥ 4-26-23 (29402)
ಸ ಕೇಶೇಷು ಪರಾಮೃಷ್ಟೋ ಬಲೇನ ಬಲಿನಾಂ ವರಃ।
ಆಕ್ಷಿಪ್ಯ ಕೇಶಾನ್ವೇಗೇನ ಬಾಹ್ವೋರ್ಜಗ್ರಾಹ ಪಾಂಡವಂ ॥ 24 ॥ 4-26-24 (29403)
ಬಾಹುಯುದ್ಧಂ ತಯೋರಾಸೀತ್ಕ್ರುದ್ಧಯೋರ್ನರಸಿಂಹಯೋಃ।
ವಸಂತೇ ವಾಸಿತಾಹೇತೋರ್ಬಲಿನೋರ್ನಾಗಯೋರಿವ ॥ 25 ॥ 4-26-25 (29404)
ಕೀಚಕಾನಾಂ ತು ಮುಖ್ಯಸ್ಯ ನರಾಣಾಮುತ್ತಮಸ್ಯ ಚ।
ವಾಲಿಸುಗ್ರೀವಯೋರ್ಭ್ರಾತ್ರೋಃ ಪುರೇವ ಕಪಿಸಿಂಹಯೋಃ ॥ 26 ॥ 4-26-26 (29405)
ಶಾರ್ದೂಲಾವಿವ ಗರ್ಜಂತೌ ತಾರ್ಕ್ಷ್ಯನಾಗಾವಿವೋದ್ಯತೌ।
ಸಮಯತ್ನೌ ಸಮಕ್ರೋಧೌ ಪತಿತೌ ಭೀಮಕೀಚಕೌ ॥ 27 ॥ 4-26-27 (29406)
ಗಜಾವಿವ ಮದೋನ್ಮತ್ತೌ ನದಂತೌ ಪತಿತೌ ಕ್ಷಿತೌ।
ವೃಷಭಾವಿವ ವಲ್ಮೀಕಂ ಮೃದ್ಗಂತೌ ಸಮವಿಕ್ರಮೌ ॥28 ॥ 4-26-28 (29407)
ಈಷದಾಗಲಿತಂ ಚಾಪಿ ಕ್ರೋಧಾಚ್ಚಾವಾಙ್ಮುಖಂ ಸ್ಥಿತಂ ।
ಕೀಚಕೋ ಬಲವಾನ್ಭೀಮಂ ಜಾನುಭ್ಯಾಂ ಪಾತಯದ್ಭುವಿ ॥ 29 ॥ 4-26-29 (29408)
ಪಾತಿತೋ ಭೀಮಸೇನಸ್ತು ಕೀಚಕೇನ ಬಲೀಯಸಾ।
ಉತ್ಪಪಾತಾಥ ವೇಗೇನ ದಂಡಾಹತ ಇವೋರಗಃ ॥ 30 ॥ 4-26-30 (29409)
ಸ್ಪರ್ಧಯಾ ಚ ಬಲೋನ್ಮತ್ತೌ ತಾವುಭೌ ಭೀಮಕೀಚಕೌ।
ನಿಶ್ಶಬ್ದಂ ಪರ್ಯಕರ್ಷೇತಾಮನ್ಯೋನ್ಯಸ್ಯ ವಿನಿರ್ಜಯೇ ॥ 31 ॥ 4-26-31 (29410)
ತತಸ್ತದ್ಭವನಶ್ರೇಷ್ಠಂ ಪ್ರಾಕಂಪತ ತದಾ ಭೃಶಂ।
ತೌ ಕ್ರೋಧವಶಮಾಪನ್ನಾವನ್ಯೋನ್ಯಮಭಿಜಘ್ನತುಃ ॥ 32 ॥ 4-26-32 (29411)
ತಲಾಭ್ಯಾಂ ಭೀಮಸೇನೇನ ವಕ್ಷಸ್ಯಭಿಹತೋ ಬಲೀ।
ಕೀಚಕೋ ರೋಷರಕ್ತಾಕ್ಷೋ ನ ಚಚಾಲ ಪದಾತ್ಪದಂ ॥ 33 ॥ 4-26-33 (29412)
ಮುಹೂರ್ತಮಶಕತ್ಸೋಢುಂ ವೇಗಂ ತಸ್ಯ ಮಹಾತ್ಮನಃ।
ಕೀಚಕೋ ಭೀಮಸೇನೇನ ಪಶ್ಚಾತ್ಪಶ್ಚಾದಹೀಯತ ॥ 34 ॥ 4-26-34 (29413)
ತಂ ಹೀಯಮಾನಂ ವಿಜ್ಞಾಯ ಭೀಮಸೇನೋ ಮಹಾಬಲಃ ।
ವಕ್ಷಸ್ಯಾನೀಯ ವೇಗೇನ ಪ್ರಮಮಾಥ ವಿಚೇತಸಂ ॥ 35 ॥ 4-26-35 (29414)
ಕ್ರೋಧಾವಿಷ್ಟೋ ವಿನಿಶ್ಚಸ್ಯ ಪುನಶ್ಚೈನಂ ವೃಕೋದರಃ ।
ಜಗ್ರಾಹ ಜಯತಾಂಶ್ರೇಷ್ಠಃ ಕೇಶೇಷ್ವೇವ ಭೃಶಂ ತದಾ ॥ 36 ॥ 4-26-36 (29415)
ಗೃಹೀತ್ವಾ ಕೀಚಕಂ ಭೀಮೋ ವಿರರಾಜ ಮಹಾಬಲಃ ।
ಆಮಿಷಾರ್ಥೇ ಗೃಹೀತ್ವೈವ ಶಾರ್ದೂಲೋ ಮೃಗಯೂಥಪಂ ॥ 37 ॥ 4-26-37 (29416)
ಪುನಶ್ಚಾತಿಬಲಸ್ತತ್ರ ಕೀಚಕೋ ಬಲದರ್ಪಿತಃ ।
ವ್ಯಾಯಚ್ಛನ್ನೇವ ದುರ್ಧರ್ಷಃ ಪಾಂಡವೇನ ತರಸ್ವಿನಾ ॥ 38 ॥ 4-26-38 (29417)
ಮುಷ್ಟಿನಾ ಭೀಮಸೇನೇನ ಶಿರಸ್ಯಭಿಹತೋ ಭೃಶಂ।
ಕೀಚಕೋ ವೃತ್ತರಕ್ತಾಕ್ಷೋ ಗತಾಸುರಪತದ್ಭುವಿ ॥ 39 ॥ 4-26-39 (29418)
ಆಸ್ಯೇ ಪಾಣೀ ಚ ಪಾದೌ ಚ ಶಿರೋಗ್ರೀವಾಂ ಸಕುಂಡಲಾಂ ।
ಕಾಯೇ ಪ್ರವೇಶಯಾಮಾಸ ಮೃದಿತ್ವಾಽಂಗಾನಿ ಸರ್ವಶಃ ॥ 40 ॥ 4-26-40 (29419)
ಸ ತಂ ಮಥಿತಸರ್ವಾಂಗಂ ಮಾಂಸಪಿಂಡಮಥಾಕರೋತ್ ॥ 41 ॥ 4-26-41 (29420)
ತತ್ರಾಗ್ನಿಂ ಸ್ವಯಮುಜ್ಜ್ವಾಲ್ಯ ಪಾಣಿಸಂಘರ್ಷಜಂ ಬಲೀ।
ಕಷ್ಣಾಯೈ ದರ್ಶಯಾಮಾಸ ಭೀಮಸೇನೋ ಮಹಾಬಲಃ ॥ 42 ॥ 4-26-42 (29421)
ಉವಾಚ ಚ ಮಹಾತೇಜಾ ದ್ರೌಪದೀಂ ಯೋಷಿತಾಂ ವರಾಂ।
ತ್ವಯಿ ಕಾಮುಕಮತ್ಯಂತಂ ಪಾಪಿನಂ ಪಾರದಾರಿಕಂ।
ಪಶ್ಯೈನಮೇಹಿ ಪಾಂಚಾಲಿ ಕಾಮುಕೋಽಯಂ ಮಯಾ ಹತಃ ॥ 43 ॥ 4-26-43 (29422)
ಪ್ರಾರ್ಥಯಂತೇ ಸುಕೇಶಾಂತೇ ಯೇ ತ್ವಾಂ ಶೀಲಸಮನ್ವಿತಾಂ ।
ಏವಂ ಸ್ವಪಂತಿ ತೇ ಭೀರು ಶೇತೇಽಯಂ ಕೀಚಕೋ ಯಥಾ।
ಯಸ್ತ್ವಾಮಭ್ಯಹನದ್ಭದ್ರೇ ಪದಾ ಭೂಮೌ ನಿಪಾತ್ಯ ಚ ॥ 44 ॥ 4-26-44 (29423)
ಏವಮುಕ್ತ್ವಾ ಮಹಾಬಾಹುರ್ಗಂಧರ್ವೇಣ ಹತಂ ತದಾ।
ವಿಜ್ಞಾಪನಾರ್ಥಮನ್ಯೇಷಾಂ ವಿರರಾಮ ಮಹಾಹವಂ ॥ 45 ॥ 4-26-45 (29424)
ತಥಾ ಸ ಕೀಚಕಂ ಹತ್ವಾ ಗತ್ವಾ ರೋಷಸ್ಯ ನಿಷ್ಕೃತಿಂ।
ಆಮಂತ್ರ್ಯ ದ್ರೌಪದೀಂ ಪಶ್ಚಾತ್ಕ್ಷಿಪ್ರಮಾಯಾನ್ಮಹಾನಸಂ ॥ 46 ॥ 4-26-46 (29425)
ಸ್ನಾತ್ವಾಽನುಲೇಪನಂ ಕೃತ್ವಾ ವ್ಯಾಪೂರ್ಯ ಚ ಮನೋರಥಂ।
ಸುಖೋಪವಿಷ್ಟಃ ಶಯನೇ ಭೀಮೋ ಭೀಮಪರಾಕ್ರಮಃ ॥ 47 ॥ 4-26-47 (29426)
ತತಃ ಕೃಷ್ಣಾ ಯದಾ ಮೇನೇ ಗತಂ ಭೀಮಂ ಮಹಾನಸಂ ।
ಕೀಚಕಂ ಘಾತಯಿತ್ವಾ ಚ ದ್ರೌಪದೀ ಯೋಷಿತಾಂ ವರಾ।
ಪ್ರಹೃಷ್ಟಾ ಗತಸಂತ್ರಾಸಾ ಸಭಾಪಾಲಾನುವಾಚ ಹ ॥ 48 ॥ 4-26-48 (29427)
ಕೀಚಕೋ ನಿಹತಃ ಶೇತೇ ಗಂಧರ್ವೈಃ ಪತಿಭಿರ್ಮಮ।
ಪರಸ್ತ್ರೀಕಾಮಸಂತಪ್ತಂ ಸಮಾಗಚ್ಛಂತ ಪಶ್ಯತ ॥ 49 ॥ 4-26-49 (29428)
ತಚ್ಛ್ರುತ್ವಾ ಭಾಷಿತಂ ತಸ್ಯಾ ನರ್ತನಾಗಾರರಕ್ಷಿಣಃ ।
ಸಹಸೈವ ಸಮುತ್ತಸ್ಥುರುಲ್ಕಾಮಾದಾಯ ಸರ್ವಶಃ ॥ 50 ॥ 4-26-50 (29429)
ತಸ್ಯಾಸ್ತಂ ನಿಹತಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ಕೀಚಕಸ್ಯ ಸಹೋದರಾಃ।
ತತೋ ಗತ್ವಾ ತು ತದ್ವೇಶ್ಮ ಕೀಚಕಂ ವಿನಿಪಾತಿತಂ।
ಗತಾಸುಂ ದದೃಶುರ್ಭೂಮೌ ರುಧಿರೇಣ ಸಮುಕ್ಷಿತಂ ॥ 51 ॥ 4-26-51 (29430)
ಪಾರ್ಷ್ಣಿಪಾಮಿಶಿರೋಹೀನಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ತೇ ವಿಸ್ಮಿತಾಽಭವನ್ ॥ 52 ॥ 4-26-52 (29431)
ಕ್ವಾಸ್ಯ ಗ್ರೀವಾ ಕ್ವ ಚರಮೌ ಕ್ವ ಪಾಮೀ ಕ್ವ ಶಿರಃ ಕ್ವ ದೃಕ್ ।
ಇತಿ ಸ್ಮ ತೇ ಪರೀಕ್ಷಂತೇ ಗಂಧರ್ವೇಣ ಹತಂ ತದಾ ॥ 53 ॥ 4-26-53 (29432)
ಅಮಾನುಷಂ ಕೃತಂ ಕರ್ಮ ತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ವಿನಿಪಾತಿತಂ ।
ನಿರೀಕ್ಷಂತೇ ತತಃ ಸರ್ವೇ ಪರಂ ವಿಸ್ಮಯಮಾಗತಾಃ ॥ 54 ॥ ॥ 4-26-54 (29433)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಕೀಚಕವಧಪರ್ವಣಿ ಷಡ್ವಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 26 ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 027
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.27. ಅಧ್ಯಾಯಃ 027
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಭ್ರಾತೃವಧಾಮರ್ಪಿತೈರುಪಕೀಚಕೈಃ ಪಾಂಚಾಲ್ಯಾಃ ಕೀಚಕೇನ ಸಹ ಚರಮವಿಮಾನಸಮಾರೋಪಣೇನ ಶ್ಮಶಾನಪ್ರಾಪಣಂ ॥ 1 ॥ ದ್ರೌಪದೀಸಮಾಕ್ರಂದನಿನದಶ್ರವಣಾತ್ಪಿತೃವನಮುಪಾಗತವತಾ ಭೀಮೇನೋಪಕೀಚಕಾನಾಂ ಪಂಚಾಧಿಕಶತಸ್ಯ ಪಂಚತಾಪ್ರಾಪಣಂ ॥ 2 ॥ ಭೀಮೇನ ದ್ರೌಪದ್ಯಾಃ ಪತಿವ್ರತೋಪಾಖ್ಯಾನಕಥನಾತ್ಸಮಾಶ್ವಾಸನೇನ ಸ್ವಾವಾಸಪ್ರೇಪಣಪೂರ್ವಕಂ ಮಹಾನಸಪ್ರವೇಶಃ ॥ 3 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-27-0 (29434)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-27-0x (3101)
ತತ್ಕಾಲೇ ತು ಸಮಾಗಂಯ ಸರ್ವೇ ತತ್ರಾಸ್ಯ ಬಾಂಧವಾಃ ।
ರುರುದುಃ ಕೀಚಕಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಪರಿವಾರ್ಯೋಪತಸ್ಥಿರೇ ॥ 1 । 4-27-1 (29435)
ಸರ್ವೇ ಸಂಹೃಷ್ಟರೋಮಾಣಃ ಸಂತ್ರಸ್ತಾಃ ಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ಕೀಚಕಂ।
ತಥಾ ಸಂಭುಗ್ನಸರ್ವಾಂಗಂ ಕೂರ್ಮಂ ಸ್ಥಲ ಇವೋದ್ಧೃತಂ ॥ 2 ॥ 4-27-2 (29436)
ಪೋಥಿತಂ ಭೀಮಸೇನೇನ ಮಹೇಂದ್ರೇಣೇವ ದಾನವಂ।
ಕೀಚಕಂ ಬಲಸಂಮತ್ತಂ ದುರ್ಧರ್ಷಂ ಯೇನ ಕೇನ ಚಿತ್ ॥ 3 ॥ 4-27-3 (29437)
ಗಂಧರ್ವೇಣ ಹತಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ಕೀಚಕಂ ಪುರುಷರ್ಷಭಂ।
ಸಂಸ್ಕಾರಯಿತುಮಿಚ್ಛಂತೋ ಬಹಿರ್ನೇತುಂ ಪ್ರಚಕ್ರಮುಃ ॥ 4 ॥ 4-27-4 (29438)
ಅಪಶ್ಯನ್ನಥ ತೇ ಕೃಷ್ಣಾಂ ಮೂತಪುತ್ರಾಃ ಸಮಾಗತಾಃ।
ಅದೂರಾದನವದ್ಯಾಂಗೀಂ ಸ್ತಂಭಮಾಲಿಂಗ್ಯ ತಿಷ್ಠತೀಂ ॥ 5 ॥ 4-27-5 (29439)
ಸಮಾಗತೇಷು ಸೂತೇಷು ತಾನುವಾಚೋಪಕೀಚಕಃ।
ಹಸನ್ನಿವ ಪದಾಽಮರ್ಷಾನ್ನಿರ್ದಹನ್ನಿವ ಚಕ್ಷುಷಾ ॥ 6 ॥ 4-27-6 (29440)
ಹನ್ಯತಾಂ ಶೀಘ್ರಮಸತೀ ಯತ್ಕೃತೇ ಕೀಚಕೋ ಹತಃ।
ಅಥವಾ ನೈವ ಹಂತವ್ಯಾ ದಹ್ಯತಾಂ ಕಾಮಿನಾ ಸಹ ॥ 7 ॥ 4-27-7 (29441)
ಮೃತಸ್ಯಾಪಿ ಪ್ರಿಯಂ ಕಾರ್ಯಂ ಸೂತಪುತ್ರಸ್ಯ ಸರ್ವಥಾ ।
ಇಯಂ ಹಿ ದುಷ್ಟಚರಿತಾ ಮಮ ಭ್ರಾತುರಮಿತ್ರಿಣೀ ॥ 8 ॥ 4-27-8 (29442)
ಯತ್ಕೃತೇ ಮರಣಂ ಪ್ರಾಪ್ತೋ ನೇಯಂ ಜೀವಿತುಮರ್ಹತಿ।
ಸಹೇಯಂ ದಹ್ಯತಾಂ ಸೂತಾ ಆಮಂತ್ರ್ಯ ಚ ಜನಾಧಿಪಂ ।
ಹತಸ್ಯಾಪಿ ಹಿ ಗಂಧರ್ವೈಃ ಕೀಚಕಸ್ಯ ಪ್ರಿಯಂ ಭವೇತ್ ॥ 9 ॥ 4-27-9 (29443)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ ॥ 4-27-10x (3102)
ತತೋ ವಿರಾಟಮಾಸಾದ್ಯ ಸೂತಾಃ ಪ್ರಾಂಜಲಯೋಽಬ್ರುವನ್।
ಕೀಚಕೋಽಯಂ ಹತಃ ಶೇತೇ ಗಂಧರ್ವೈಃ ಕಾಮರೂಪಿಭಿಃ ॥ 10 ॥ 4-27-10 (29444)
ಸೈರಂಧ್ರ್ಯಾ ಘಾತಿತೋ ರಾತ್ರೌ ತಂ ದಹೇಮ ಸಹಾನಯಾ ।
ಮಾನಿತಾಃ ಸ್ಮಸ್ತ್ವಯಾ ವೀರ ತದನುಜ್ಞಾತುಮರ್ಹಸಿ ॥ 11 ॥ 4-27-11 (29445)
ಪರಾಕ್ರಮಂ ತು ಸೂತಾನಾಂ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ರಾಜಾಽನ್ವಮನ್ಯತ ।
ಸೈರಂಧ್ರ್ಯಾಃ ಸೂತಪುತ್ರೇಣ ಸಹ ದಾಹಂ ನರಾಧಿಪಃ ॥ 12 ॥ 4-27-12 (29446)
ತತಸ್ತೇ ಸಮನುಜ್ಞಾತಾಃ ಸರ್ವೇ ತತ್ರಾಸ್ಯ ಬಾಂಧವಾಃ।
ರುರುದುಃ ಕೀಚಕಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಪರಿವಾರ್ಯಾಭಿತಃ ಸ್ಥಿತಾಃ ॥ 13 ॥ 4-27-13 (29447)
ಆರೋಪ್ಯ ಕೃಷ್ಣಾಂ ಸಹ ಕೀಚಕೇನ ನಿಬಧ್ಯ ಕೇಶೇಷು ಚ ಪಾದಯೋಶ್ಚ।
ತೇ ಚಾಪಿ ಸೂತಾ ವಚನೈರವೋಚನ್ನುದ್ದಿಶ್ಯ ಚೈನಾಮಭಿವೀಕ್ಷ್ಯ ಕೃಷ್ಣಾಂ ॥ 14 ॥ 4-27-14 (29448)
ಯಸ್ಯಾಃ ಕೃತೇಽಯಂ ನಿಹತೋ ಮಹಾತ್ಮಾ ತಸ್ಮಾದ್ಧಿ ಸಾ ಕೀಚಕಮಾರ್ಗಮೇತು ।
ಅವಾರ್ಯಸತ್ವೇನ ಚ ಕೀಚಕೇನ ಗತಾಸುನಾ ಸುಂದರೀ ಸ್ವರ್ಗಲೋಕಂ ॥ 15 ॥ 4-27-15 (29449)
ಸಾ ತೇನ ಕೃಷ್ಣಾ ಶಯನೇ ನಿಬದ್ಧಾ ಯಶಸ್ವಿನೀ ಚೈವ ಮನಸ್ವಿನೀ ಚ।
ಅನಾರ್ಯಸತ್ತ್ವೇನ ಮಹಾರ್ಯಸತ್ತ್ವಾ ಗತಾಸುನಾ ಸಾ ಪ್ರರುರೋದ ಕೃಷ್ಣಾ ।
ವಿಲಂಬಮಾನಾ ವಿವಶಾ ಹಿ ದುಷ್ಟೈಸ್ತತ್ರೈವ ಪರ್ಯಂಕವರೇ ಶುಭಾಂಗೀ ॥ 16 ॥ 4-27-16 (29450)
ಹ್ರಿಯಮಾಣಾಽಥ ಸುಶ್ರೋಣೀ ಸೂತಪುತ್ರೈರನಿಂದಿತಾ।
ಪ್ರಾಕ್ರೋಶನ್ನಾಥಮಿಚ್ಛಂತೀ ಕೃಷ್ಣಾ ನಾಥವತೀ ಸತೀ ॥ 17 ॥ 4-27-17 (29451)
ಮೃತೇನ ಸಹ ಬದ್ಧಾಂಗೀ ನಿರಾಶಾ ಜೀವಿತೇ ತದಾ।
ಶ್ಮಶಾನಾಭಿಮುಖಂ ನೀತಾ ಕರೇಣುರಿವ ರೌತಿ ಸಾ ॥ 18 ॥ 4-27-18 (29452)
ದ್ರೌಪದ್ಯುವಾಚ। 4-27-19x (3103)
ಜಯೋ ಜಯೇಶೋ ವಿಜಯೋ ಜಯತ್ಸೇನೋ ಜಯದ್ಬಲಃ।
ತ ಮೇ ವಾಚಂ ವಿಜಾನಂತು ಸೂತಪುತ್ರಾ ನಯಂತಿ ಮಾಂ ॥ 19 ॥ 4-27-19 (29453)
ಯೇಷಾಂ ದುಂದುಭಿನಿರ್ಘೋಷೋ ಜ್ಯಾಘೋಷಃ ಶ್ರೂಯತೇ ಮಹಾನ್।
ತೇ ಮೇ ವಾಚಂ ವಿಜಾನಂತು ಸೂತಪುತ್ರಾ ನಯಂತಿ ಮಾಂ ॥ 20 ॥ 4-27-20 (29454)
ಯೇಷಾಂ ಜ್ಯಾತಲನಿರ್ಘೋಷೋ ವಿಸ್ಫೂರ್ಜಿತಮಿವಾಶನೇಃ।
ಅಶ್ರೂಯತ ಮಹಾನ್ಯುದ್ಧೇ ಭೀಮಘೋಪಸ್ತರಸ್ವಿನಾಂ ॥ 21 ॥ 4-27-21 (29455)
ರಥಘೋಪಶ್ಚ ಬಲವಾನ್ಗಂಧರ್ವಾಣಾಂ ತರಸ್ವಿನಾಂ ।
ತೇ ಮೇ ವಾಚಂ ಬಿಜಾನಂತು ಸೂತಪುತ್ರಾ ನಯಂತಿ ಮಾಂ ॥ 22 ॥ 4-27-22 (29456)
ಯೇಷಾಂ ವೀರ್ಯಮತುಲ್ಯಂ ತು ಶಕ್ರಸ್ಯೇವ ಬಲಂ ಯಶಃ।
ರಾಜಸಿಂಹಾ ಇವಾಗ್ರ್ಯಾಸ್ತೇ ಮಾಂ ಜಾನಂತು ಸುದುಃಖಿತಾಂ ॥ 23 ॥ 4-27-23 (29457)
ಇತ್ಯಸ್ಯಾಃ ಕೃಪಣಾ ವಾಚಃ ಕೃಷ್ಣಾಯಾಃ ಪರಿದೇವಿತಾಃ।
ಶ್ರುತ್ವೈವಾಭ್ಯುತ್ಥಿತೋ ಭೀಮಃ ಶಯನಾದವಿಚಾರಯನ್ ॥ 24 ॥ 4-27-24 (29458)
ಭೀಮ ಉವಾಚ। 4-27-25x (3104)
ಅಹಂ ಸೈರಂಧ್ರಿ ತೇ ವಾಚಃ ಶೃಣೋಮಿ ತವ ಭಾಷಿತಾಃ।
ತಸ್ಮಾತ್ತೇ ಸೂತಪುತ್ರೇಭ್ಯೋ ನ ಭಯಂ ಜಾತು ವಿದ್ಯತೇ ॥ 25 ॥ 4-27-25 (29459)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-27-26x (3105)
ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಸ ಮಹಾಬಾಹುರ್ವಿಜಜೃಂಭೇ ಜಿಘಾಂಸಯಾ ॥ 26 ॥ 4-27-26 (29460)
ತತಃ ಸ ವ್ಯಾಯತಂ ಬದ್ಧ್ವಾ ವಸ್ತ್ರಂ ವಿಪರಿವೇಷ್ಟ್ಯ ಚ।
ಅದ್ವಾರೇಣಾಭ್ಯವಸ್ಕಂದ್ಯ ನಿರ್ಜಗಾಮ ಬಹಿಸ್ತದಾ ॥ 27 ॥ 4-27-27 (29461)
ಸ ಲಂಘಯಿತ್ವಾ ಪ್ರಾಕಾರಮಾರುಹ್ಯ ತರಸಾ ದ್ರುಮಂ ।
ಶ್ಮಶಾನಾಭಿಮುಖಃ ಪ್ರಾಯಾದ್ಯತ್ರ ತೇ ಕೀಚಕಾ ಗತಾಃ ॥ 28 ॥ 4-27-28 (29462)
ಸ ಲಂಘಯಿತ್ವಾ ಪ್ರಾಕಾರಂ ನಿಃಸೃತ್ಯ ಚ ಪುರೋತ್ತಮಾತ್ ।
ಜವೇನೋತ್ಪತಿತೋ ಭೀಮಃ ಸೂತಾನಾಮಗ್ರತಸ್ತದಾ ॥ 29 ॥ 4-27-29 (29463)
ಚಿತಾಸಮೀಪಂ ಗತ್ವಾ ಸ ತತ್ರಾಪಶ್ಯನ್ಮಹಾಬಲಃ ।
ತಾಲಮಾತ್ರಂ ಮಹಾಸ್ಕಂಧಮೂರ್ಧ್ವಶುಷ್ಕಂ ವನಸ್ಪತಿಂ ॥ 30 ॥ 4-27-30 (29464)
ತಂ ನಾಗವದುಪಕ್ರಂಯ ಬಾಹುಭ್ಯಾಂ ಪರಿರಭ್ಯ ಚ।
ವೃಕ್ಷಮುತ್ಪಾಟಯಾಮಾಸ ಭೀಮೋ ಭೀಮಪರಾಕ್ರಮಃ ॥ 31 ॥ 4-27-31 (29465)
ತತೋ ವೃಕ್ಷಂ ದಶವ್ಯಾಮಂ ನಿಷ್ಪತ್ರಮಕರೋತ್ತದಾ ॥ 32 ॥ 4-27-32 (29466)
ತಂ ಮಹಾಕಾಯಮುದ್ಯಂಯ ಭ್ರಾಮಯಿತ್ವಾ ಚ ವೇಗಿತಃ।
ಪ್ರಗೃಹ್ಯಾಭ್ಯಪತತ್ಸೂತಾಂದಂಡಪಾಣಿರಿವಾಂತಕಃ॥ 33 ॥ 4-27-33 (29467)
ಊರುವೇಗೇನ ತಸ್ಯಾಥ ನ್ಯಗ್ರೋಧಾಶ್ವತ್ಥಕಿಂಶುಕಾಃ।
ಭೂಮೌ ನಿಪತಿತಾ ವೃಕ್ಷಾಃ ಸಂಭಗ್ನಾಸ್ತತ್ರ ಶೇರತೇ ॥ 34 ॥ 4-27-34 (29468)
ತಂ ಸಿಂಹಮಿವ ಸಂಕ್ರುದ್ಧಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಗಂಧರ್ವಮಾಗತಂ।
ವಿತ್ರೇಸುಶ್ಚ ತದಾ ಸೂತಾ ವಿಪಾದಭಯಪೀಡಿತಾಃ ॥ 35 ॥ 4-27-35 (29469)
ತಮಂತಕಮಿವ ಕ್ರುದ್ಧಂ ಗಂಧರ್ವಭಯಶಂಕಿತಾಃ।
ದಿಧಕ್ಷಂತಸ್ತಥಾ ಜ್ಯೇಷ್ಠಂ ಭ್ರಾತರಂ ಚೋಪಕೀಚಕಾಃ।
ಪರಸ್ಪರಮಥೋಚುಸ್ತೇ ವಿಷಾದಭಯಮೋಹಿತಾಃ ॥ 36 ॥ 4-27-36 (29470)
ಗಂಧರ್ವೋ ಬಲವಾನೇತಿ ಕ್ರುದ್ಧ ಉದ್ಯಂಯ ಪಾದಪಂ।
ಪ್ರಬುದ್ಧಾಃ ಸುಮಹಾಭಾಗಾ ಗಂಧರ್ವಾಃ ಸೂರ್ಯವರ್ಚಸಃ।
ಸೈರಂಧ್ರೀ ಮುಚ್ಯತಾಂ ಶೀಘ್ರಂ ಭಯಂ ನೋ ಮಹದಾಗತಂ ॥ 37 ॥ 4-27-37 (29471)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-27-38x (3106)
ತೇ ದೃಷ್ಟ್ವಾಽಥ ಸಮಾವಿದ್ಧಂ ಭೀಮಸೇನೇನ ಪಾದಪಂ ।
ವಿಮುಚ್ಯ ದ್ರೌಪದೀಂ ತ್ರಸ್ತಾಃ ಪ್ರಾದ್ರವನ್ನಗರಂ ಪ್ರತಿ ॥ 38 ॥ 4-27-38 (29472)
ದ್ರವತಸ್ತಾಂಶ್ಚ ಸಂಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ಸ ವಜ್ರೀ ದಾನವಾನಿವ ।
ಅಥ ಭೀಮಃ ಸಮುತ್ಪತ್ಯ ದ್ರವತಾಂ ಪುರತೋಽಭವತ್ ॥ 39 ॥ 4-27-39 (29473)
ತೇ ತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಭಯೋದ್ವಿಗ್ನಾ ನಿಶ್ಚೇಷ್ಟಾಃ ಸಮವಸ್ಥಿತಾಃ ॥ 40 ॥ 4-27-40 (29474)
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ತಾಞ್ಶತಸಂಖ್ಯಕಾನ್ಸ ವಜ್ರೀ ದಾನವಾನಿವ।
ಏಕೇನೈವ ಪ್ರಹಾರೇಣ ದಶ ಸಪ್ತ ಚ ವಿಂಶತಿಂ।
ಅಷ್ಟಾದಶ ಚ ಪಂಚಾಶಂಜಘಾನ ಸ ವೃಕೋದರಃ ॥ 41 ॥ 4-27-41 (29475)
ಶತಂ ಪಂಚಾಧಿಕಂ ಭೀಮಃ ಪ್ರಾಹಿಣೋದ್ಯಮಸಾದನಂ।
ವೃಕ್ಷೇಣೈಕೇನ ರಾಜೇಂದ್ರ ಪ್ರಭಂಜನಸುತೋ ಬಲೀ।
ವಾಯುವೇಗಸಮಃ ಶ್ರೀಮಾನ್ಸರ್ವಾನ್ಸೂತಾನಶೇಷತಃ ॥ 42 ॥ 4-27-42 (29476)
ತಾನ್ನಿಹತ್ಯ ಮಹಾಬಾಹುರ್ಭೀಮಸೇನೋ ಮಹಾಬಲಃ।
ಆಶ್ವಾಸಯತ್ತದಾ ಕೃಷ್ಣಾಂ ಪ್ರತಿಮುಚ್ಯ ಚ ಬಂಧನಾತ್ ॥ 43 ॥ 4-27-43 (29477)
ಉವಾಚ ಶ್ಲಕ್ಷ್ಣಯಾ ವಾಚಾ ಪಾಂಚಾಲೀಂ ಭರತರ್ಷಭಃ ।
ಅಶ್ರುಪೂರ್ಣಮುಖೀಂ ಭೀತಾಮುದ್ಧರನ್ಸ ವೃಕೋದರಃ ॥ 44 ॥ 4-27-45a[ ಮಾ ಖಿದಸ್ತ್ವಂ(*) ಯಾಜ್ಞಸೇನಿ ಪಾತಿವ್ರತ್ಯವ್ರತೇ ಸ್ಥಿತಾ।
ಪಾತಿವ್ರತ್ಯೇ ಸ್ಥಿತಾ ನಾರೀ ವ್ರತಂ ರಕ್ಷೇತ್ಸದಾಽತ್ಮನಃ॥ 45 ॥ 4-27-44 (29478)
ಪುರಾ ಸ್ತ್ರೀ ದೇವರಾತಸ್ಯ ಪತಿಪ್ರೀತಾ ಶಿರೋಮಣಿಃ।
ಕದಾಚಿದ್ಭರ್ತೃರೂಪೇಣ ರಕ್ಷಸಾಽಪಹೃತಾ ಸತೀ ॥ 46 ॥ 4-27-46 (29479)
ಕಸ್ಯಚಿತ್ಸರಸಸ್ತೀರೇ ತಾಂ ನಿವೇಶ್ಯ ಸ ರಾಕ್ಷಸಃ।
ತದ್ಭರ್ತೃರೂಪಂ ಸಂತ್ಯಜ್ಯ ರಕ್ಷೋ ಭೂತ್ವಾ ಸುದಾರುಣಂ ॥ 47 ॥ 4-27-47 (29480)
ಸಾಂನಾ ದಾನೇನ ಭೇದೇನ ಸಾ ಯದಾ ನಾನ್ವಮನ್ಯತ।
ತದಾ ತಾಂ ಪಾತಯಿತ್ವಾ ಸ ಮೈಥುನಾಯೋಪಚಕ್ರಮೇ ॥ 48 ॥ 4-27-48 (29481)
ತತಃ ಸಾ ಧೈರ್ಯಮಾಸ್ಥಾಯ ವಿವರಂ ತ ದದೌ ತದಾ।
ತತಃ ಸ ಖಂಗಮುತ್ಕೃಷ್ಯ ಭೀಷಯಾಮಾಸ ತಾಂ ಸತೀಂ ॥ 49 ॥ 4-27-49 (29482)
ಸಾಽಪಿ ತ್ಯಕ್ತಭಯಾ ಸಾಧ್ವೀ ಪ್ರಾಣತ್ಯಾಗೇ ಸುನಿಶ್ಚಿತಾ।
ಪ್ರತಿಜ್ಞಾಮಕರೋತ್ಕೃಷ್ಣೇ ಪಾತಿವ್ರತ್ಯಪರಾಯಣಾ ॥ 50 ॥ 4-27-50 (29483)
ಆರಾಧಿತೋ ಯದಿ ಮಯಾ ಭರ್ತಾ ಮೇ ದೈವತಂ ಮಹತ್।
ಕರ್ಮಣಾ ಮನಸಾ ವಾಚಾ ಗುರವಸ್ತೋಷಿತಾ ಮಯಾ।
ತೇನ ಸತ್ಯೇನ ಯೋನಿರ್ಮೇ ಭವತ್ವದ್ಯ ಶಿಲಾ ದೃಢಾ ॥ 51 ॥ 4-27-51 (29484)
ಏವಂ ತಯಾ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾತೇ ತದ್ಯೋನಿಃ ಸಾ ಶಿಲಾಽಭವತ್।
ಅಂತರಾ ನಾಭಿಜಾನ್ವೋರ್ಯತ್ತತ್ಸರ್ವಂ ಚ ಶಿಲಾಽಭವತ್ ॥ 52 ॥ 4-27-52 (29485)
ತತಃ ಸ ಖಂಗಮುದ್ಧೃತ್ಯ ವೇಗೇನಾಸ್ಯಾಃ ಶಿರೋಽಹರತ್ ॥ 53 ॥ 4-27-53 (29486)
ಜಯಾ ನಾಮ ಸಖೀ ಸಾಽಭೂತ್ಪಾರ್ವತ್ಯಾ ನಖಮಾಂಸವತ್।
ತಸ್ಮಾತ್ಪತಿವ್ರತಾಯಾಶ್ಚ ದುಃಖಮಲ್ಪಂ ಸುಖಂ ಬಹು ॥ ] ॥ 54 ॥ 4-27-54 (29487)
ಏವಂ ತೇ ಭೀರು ವಧ್ಯಂತೇ ಯೇ ತ್ವಾಂ ಹಿಂಸಂತಿ ಮಾನವಾಃ।
ಗಚ್ಛ ತ್ವಂ ನಗರಂ ಕೃಷ್ಣೇ ನ ಭಯಂ ವಿದ್ಯತೇ ತವ ॥ 55 ॥ 4-27-55 (29488)
ಅನ್ಯೇನ ತ್ವಂ ಪಥಾ ಶೀಘ್ರಂ ಸುದೇಷ್ಣಾಯಾ ನಿವೇಶನಂ।
ಅನ್ಯೇನಾಹಂ ಗಮಿಷ್ಯಾಮಿ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಮಹಾನಸಂ ।
ಯಥಾ ನೌ ನಾವಬುಧ್ಯೇರನ್ರಾತ್ರಾವೇವಂ ವ್ಯವಸ್ಥಿತೌ ॥ 56 ॥ 4-27-56 (29489)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-27-57x (3107)
ಸಾಽಗಚ್ಛನ್ನಗರಂ ಕೃಷ್ಣಾ ಭೀಮೇನಾಶ್ವಾಸಿತಾ ಸತೀ ॥ 57 ॥
ಕೃತಕೃತ್ಯಾ ಸುದೇಷ್ಣಾಯಾ ಭವನಂ ಶುಭಲಕ್ಷಣಾ । 4-27-57 (29490)
ಶಚೀವ ನಹುಷೇ ಶಪ್ತೇ ಪ್ರವಿವೇಶ ತ್ರಿವಿಷ್ಟಪಂ ॥ 58 ॥
ಭೀಮೋಽಪ್ಯಮಿತವೀರ್ಯಸ್ತು ಬಲವಾನರಿಮರ್ದನಃ। 4-27-58 (29491)
ಸರ್ವಾಂಸ್ತಾನ್ಕೀಚಕಾಂಸ್ತತ್ರ ಹತ್ವಾ ಧರ್ಮಾತ್ಮಜಾನುಜಃ ॥ 59 ॥
ನಿಃಶೇಷಂ ಕೀಚಕಾನ್ಹತ್ವಾ ರಾಮೋ ರಾತ್ರಿಚರಾನಿವ। 4-27-59 (29492)
ಜಿತಶತ್ರುರದೀನಾತ್ಮಾ ಪ್ರವಿವೇಶ ಪುರಂ ತತಃ ॥ 60 ॥
ಪಂಚಾಧಿಕಂ ಶತಂ ತತ್ರ ನಿಹತಂ ತೇನ ಭಾರತ। 4-27-60 (29493)
ಮಹಾವನಮಿವ ಛಿನ್ನಂ ಶಿಶ್ಯೇ ವಿಗಲಿತದ್ರುಮಂ ॥ 61 ॥
ಏವಂ ತೇ ನಿಹತಾ ರಾಜಞ್ಶತಂ ಪಂಚೋಪಕೀಚಕಾಃ। 4-27-61 (29494)
ಸ ಚ ಸೇನಾಪತಿಃ ಸೂತ ಇತ್ಯೇತತ್ಸೂತಷಟ್ಶತಂ ॥ 62 ॥
ನ ಗಂಧರ್ವಭಯಾಕಿಂಚಿದ್ವಕ್ತುಂ ಕೀಚಕಬಾಂಧವಾಃ । 4-27-62 (29495)
ಅಶಕ್ನುವಂತಸ್ತಾಂ ತತ್ರ ಭಯಾದಪ್ಯಭಿವೀಕ್ಷಿತುಂ ॥ 63 ॥
ವಿರಾಟನಗರೇ ಚಾಪಿ ಸರ್ವೇ ಮಾತ್ಸ್ಯಾಃ ಸಮಾಗತಾಃ । 4-27-63 (29496)
ಕಾಲ್ಯಂ ಪಂಚಶತಂ ಚೈತಾನಪಶ್ಯನ್ಸಾರಥೀನ್ಹತಾನ್ ॥ 64 ॥
ತದ್ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಮಹದಾಶ್ಚರ್ಯಂ ನರಾ ನಾರ್ಯಶ್ಚ ನಾಗರಾಃ। 4-27-64 (29497)
ವಿಸ್ಮಯಂ ಪರಮಂ ಗತ್ವಾ ನೋಚುಃ ಕಿಂಚನ ಭಾರತ ॥ 65 ॥ ॥ 4-27-65 (29498)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಕೀಚಕವಧಪರ್ವಣಿ ಸಪ್ತವಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಾಃ ॥ 27 ॥
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Footnotes
4-27-45 *ಇಮೇ 10 ಶ್ಲೋಕಾಃ ಘo ಪುಸ್ತಕ ಏವ ದೃಶ್ಯಂತೇ ॥ 4-27-63 ತಾಂ ದ್ರೌಪದೀಮಭಿವೀಕ್ಷಿತುಮಪಿ ಅಶಕ್ನುವಂತಃ ಕೀಚಕಬಾಂಧವಾಃ ತಾಂಪ್ರತಿ ಕಿಂಚಿದ್ವಕ್ತುಂ ನಾಶಕ್ನುವನ್ನಿತ್ಯಧ್ಯಾಹಾರೇಣ ಯೋಜನಾ ॥ 63 ॥ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 028
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.28. ಅಧ್ಯಾಯಃ 028
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಪೌರೌರ್ವಿರಾಟಂಪ್ರತಿ ಸಾನುಜಕೀಚಕನಿಧನನಿವೇದನಪೂರ್ವಕಂ ನಗರಾದ್ದ್ರೌಪದೀನಿಷ್ಕಾಸನಪ್ರಾರ್ಥನಾ ॥ 1 ॥ ಸುದೇಷ್ಣಯಾ ವಿರಾಟನಿಯೋಗಾದ್ದ್ರೌಪದೀಂ ಪ್ರತಿ ಸ್ವಪುರಾನ್ನಿರ್ಗಮನಚೋದನಾ ॥ 2 ॥ ತಥಾ ದ್ರೌಪದ್ಯಾ ಮಾಸಾವಧಿಸ್ವವಾಸಾಭ್ಯನುಜ್ಞಾನಪ್ರಾರ್ಥನಾಯಾಂ ತದಂಗೀಕರಣಂ ॥ 3 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-28-0 (29499)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-28-0x (3108)
ತೇ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ನಿಹತಾನ್ಸೂತಾನ್ಭೀಮಸೇನೇನ ಭಾರತ।
ಪೌರಾಶ್ಚ ಸಹಿತಾಃ ಸರ್ವೇ ರಾಜ್ಞೇ ಗತ್ವಾ ನ್ಯವೇದಯನ್ ।
ಗಂಧರ್ವೇಣ ಹತಾ ರಾಜನ್ಸೂತಪುತ್ರಾಃ ಪರಶ್ಶತಂ ॥ 1 ॥ 4-28-1 (29500)
ಯಥಾ ವಜ್ರೇಣ ದೀರ್ಣಂ ವೈ ಪರ್ವತಸ್ಯ ಮಹಚ್ಛಿರಃ।
ವಿನಿಕಾರ್ಣಾಃ ಪ್ರದೃಶ್ಯಂತೇ ತಥಾ ಸೂತಾ ಮಹೀತಲೇ ॥ 2 ॥ 4-28-2 (29501)
ಸೈರಂಧ್ರೀ ಚಾಪಿ ಮುಕ್ತಾ ಸಾ ಪುನರಾಯಾತಿ ತೇ ಗೃಹಂ ।
ಸರ್ವಂ ಸಂಶಯಿತಂ ರಾಜನ್ನಗರಂ ತೇ ಭವಿಷ್ಯತಿ ॥ 3 ॥ 4-28-3 (29502)
ತಥಾರೂಪಾ ಹಿ ಸೈರಂಧ್ರೀ ಗಂಧರ್ವಾಶ್ಚ ಮಹಾಬಲಾಃ ।
ಪುಂಸಾಮಿಷ್ಟಶ್ಚ ವಿಷಯೋ ಮೈಥುನಾಯ ನ ಸಂಶಯಃ ॥ 4 ॥ 4-28-4 (29503)
ಯಥಾ ಸೈರಂಧ್ರಿದೋಷೇಣ ನೇದಂ ರಾಜನ್ಪುರಂ ತವ।
ವಿನಾಶಮೇತಿ ವೈ ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ತಥಾ ಸಾಧು ವಿಧೀಯತಾಂ ॥ 5 ॥ 4-28-5 (29504)
ಸರ್ವಾಂಗಸೌಷ್ಠವಯುತಾಂ ರೂಪಲಾವಣ್ಯಶಾಲಿನೀಂ ।
ಪಶ್ಯತಾಮನಿಮೇಷೇಣ ಚಕ್ಷುಷಾ ವನಿತಾಂ ಶುಭಾಂ।
ಮನಸಶ್ಚಕ್ಷುಷಶ್ಚೈವ ಪ್ರತಿಬಂಧೋ ನ ವಿದ್ಯತೇ ॥ 6 ॥ 4-28-6 (29505)
ತಸ್ಮಾತ್ತಾಂ ಯಃ ಪುಮಾಂದೃಷ್ಟ್ವಾ ರೂಪೇಣಾಪ್ರತಿಮಾಂ ಭುವಿ।
ಗಚ್ಛೇತ್ಕಾಮವಶಂ ಮೂಢೋ ಗಂಧರ್ವೈಃ ಸ ನಿಹನ್ಯತೇ ॥ 7 ॥ 4-28-7 (29506)
ನಿಷ್ಕಾಸಯೈನಾಂ ಭವನಾತ್ಪುರಾಚ್ಚೈವ ವಿಶೇಷತಃ।
ಕಾಲಃ ಪ್ರವಿಶ್ಯ ಸೈರಂಧ್ರೀಂ ಪುರಂ ನಾಶಯತೇ ಧ್ರುವಂ ॥ 8 ॥ 4-28-8 (29507)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-28-9x (3109)
ತೇಷಾಂ ತದ್ವಚನಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ವಿರಾಟೋ ವಾಹಿನೀಪತಿಃ।
ಅಬ್ರವೀತ್ಕ್ರಿಯತಾಮೇಷಾಂ ಸೂತಾನಾಮಪರಕ್ರಿಯಾ ॥ 9 ॥ 4-28-9 (29508)
ಏಕಸ್ಮಿನ್ನೇವ ತೇ ಸರ್ವೇ ಸುಸಮಿದ್ಧೇ ಹುತಾಶನೇ।
ದಹ್ಯಂತಾಂ ಕೀಚಕಾಃ ಸರ್ವೇ ಸರ್ವಗಂಧೈಶ್ಚ ಸರ್ವಶಃ ॥ 10 ॥ 4-28-10 (29509)
ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಪರಮೋದ್ವಗ್ನಿಃ ಪ್ರವಿಶ್ಯಾಂತಃಪುರಂ ಶುಭಂ।
ಸುದೇಷ್ಣಾಂ ಚಾಬ್ರವೀದ್ರಾಜಾ ಮಹಿಷೀಂ ಜಾತಸಾಧ್ವಸಃ ॥ 11 ॥ 4-28-11 (29510)
ಸೈರಂಧ್ರೀಮಾಗತಾಂ ಬ್ರೂಯಾ ಮಮೈವ ವಚನಾದಿಹ ।
ಗಚ್ಛ ಸೈರಂಧ್ರಿ ಭದ್ರಂ ತೇ ಯಥಾಕಾಮಂ ಚರಾಧುನಾ ।
ಬಿಭೇತಿ ರಾಜಾ ಸೈರಂಧಿ ಗಂಧರ್ವೇಭ್ಯಃ ಪರಾಭವಾತ್ ॥ 12 ॥ 4-28-12 (29511)
ನ ಹಿ ತಾಮುತ್ಸಹೇ ವಕ್ತುಂ ಸ್ವಯಂ ಗಂಧರ್ವರಕ್ಷಿತಾಂ ।
ಸ್ತ್ರಿಯಾಸ್ತ್ವದೋಷಸ್ತಾಂ ವಕ್ತುಮತಸ್ತ್ವಾಂ ಪ್ರಬ್ರವೀಂಯಹಂ ॥ 13 ॥ 4-28-13 (29512)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-28-14x (3110)
ಏಕಸ್ಮಿನ್ನೇವ ತೇ ಸರ್ವೇ ಸುಸಮಿದ್ಧೇ ಹುತಾಶನೇ।
ಅದಹನ್ಕೀಚಕಾನ್ಸರ್ವಾನ್ಸಂಸ್ಕಾರೈಶ್ಚೈವ ಸರ್ವಶಃ ॥ 14 ॥ 4-28-14 (29513)
ಅಥ ಮುಕ್ತಾ ಭಯಾತ್ಕೃಷ್ಣಾ ಸೂತಪುತ್ರಾನ್ನಿರಸ್ಯ ಚ।
ಮೋಕ್ಷಿತಾ ಭೀಮಸೇನೇನ ಜಗಾಮ ನಗರಂ ಪ್ರತಿ ॥ 15 ॥ 4-28-15 (29514)
ತ್ರಾಸಿತೇವ ಮೃಗೀ ಬಾಲಾ ಶಾರ್ದೂಲೇನ ಮನಸ್ವಿನೀ।
ಸಾ ತು ಗಾತ್ರಾಣಿ ವಾಸಶ್ಚ ಪ್ರಕ್ಷಾಲ್ಯ ಪ್ರವಿವೇಶ ಹ ॥ 16 ॥ 4-28-16 (29515)
ತಾಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಪುರುಷಾ ರಾಜನ್ಪ್ರಾದ್ರವಂತ ದಿಶೋ ದಶ।
ಗಂಧರ್ವಾಣಾಂ ಭಯತ್ರಸ್ತಾಃ ಕೇಚಿದ್ದೃಷ್ಟಿಂ ನ್ಯಮೀಲಯನ್ ॥ 17 ॥ 4-28-17 (29516)
ಪ್ರದುದ್ರುವುಶ್ಚಾಪ್ಯಪರೇ ತಥಾ ಜನಾ ಹಸ್ತೈಶ್ಚ ಚಕ್ಷೂಂಷಿ ಪಿಧಾಯ ಮೋಹಿತಾಃ।
ಮಾ ಪಶ್ಯತ ಸ್ಮೇತಿ ಚ ತಾಂ ಬ್ರುವಂತಸ್ತಥಾ ಜನಾಶ್ಚುಕ್ರುಶುರಾರ್ತರೂಪಾಃ ॥ 18 ॥ 4-28-18 (29517)
ತಾಮದ್ಯ ಯಃ ಪಶ್ಯತಿ ರೂಪಶಾಲಿನೀಂ ಶಯೀತ ಭಗ್ನೋಽತ್ರ ಯಥೈವ ಕೀಚಕಾಃ।
ಇತಿ ಬ್ರುವಂತೋ ಭಯವಿಗ್ನಚೇತಸೋ ಭಯೇನ ಗಂಧರ್ವಗತೇನ ಮೋಹಿತಾಃ ॥ 19 ॥ 4-28-19 (29518)
ತತೋ ಮಹಾನಸದ್ವಾರೇ ಭೀಮಸೇನಮವಸ್ಥಿತಂ।
ದದರ್ಶ ರಾಜನ್ಪಾಂಚಾಲೀ ಯಥಾ ಮತ್ತಂ ಮಹಾದ್ವಿಪಂ ॥ 20 ॥ 4-28-20 (29519)
ಸೋಪಹಾಸಂ ತು ಶನಕೈಃ ಸಂಜ್ಞಾಭಿರಿದಮಬ್ರವೀತ್।
ನಮೋ ಗಂಧರ್ವರಾಜಾಯ ಯೇನಾಸ್ಮಿ ಪರಿಮೋಕ್ಷಿತಾ ॥ 21 ॥ 4-28-21 (29520)
ಕೀಚಕೇಭ್ಯೋ ವಿನಿರ್ದೋಷಾಮನಾಥಾಂ ವಸತೀಂ ಗೃಹೇ।
ಯೋ ಮಾಂ ರಕ್ಷತಿ ಸಂತ್ರಸ್ತಾಂ ಗಂಧರ್ವಾಯ ನಮೋಸ್ತು ತೇ ॥ 22 ॥ 4-28-22 (29521)
ಭೀಮ ಉವಾಚ। 4-28-23x (3111)
ಯೇ ಯಸ್ಯಾ ವಿಚರಂತೀಹ ಪುರುಷಾ ವಶವರ್ತಿನಃ।
ತೇಷಾಂ ಚ ವಶಗಾ ನಿತ್ಯಂ ವಿಚರ ತ್ವಂ ಯಥೇಷ್ಟತಃ ॥ 23 ॥ 4-28-23 (29522)
ಯೇ ಪುರಾ ವಿಚರಂತೀಹ ಪುರುಷಾ ವಶವರ್ತಿನಃ।
ತಸ್ಯಾಸ್ತೇ ವಚನಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ಹ್ಯನೃಣಾ ವಿಹರಂತ್ವಿತಃ ॥ 24 ॥ 4-28-24 (29523)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-28-25x (3112)
ತಯೋಸ್ತದ್ವಚನಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ಜಝಿರೇ ನೇತರೇ ಜನಾಃ।
ತತಃ ಪಾಂಚಾಲರಾಜಸ್ಯ ಸುತಾ ಚಾಪಿ ಜಗಾಮ ಹ ॥ 25 ॥ 4-28-25 (29524)
ತತಃ ಸಾ ನರ್ತನಾಗಾರೇ ಧನಂಜಯಮಪಶ್ಯತ।
ರಾಜ್ಞಃ ಕನ್ಯಾ ವಿರಾಟಸ್ಯ ನರ್ತಯಂತಂ ಮಹಾಭುಜಂ ॥ 26 ॥ 4-28-26 (29525)
ತತಸ್ತಾ ನರ್ತನಾಗಾರಾದ್ವಿನಿಷ್ಕ್ರಂಯ ಸಹಾರ್ಜುನಾಃ।
ಕನ್ಯಾ ದದೃಶುರಾಯಾಂತೀಂ ಕೃಷ್ಣಾಂ ಕ್ಲಿಷ್ಟಾಮನಾಗಸಂ ॥ 27 ॥ 4-28-27 (29526)
ಕಾನ್ಯಾ ಊಚುಃ। 4-28-28x (3113)
ದಿಷ್ಟ್ಯಾ ಸೈರಂಧ್ರಿ ಮುಕ್ತಾಽಸಿ ದಿಷ್ಟ್ಯಾಽಸಿ ಪುನರಾಗತಾ।
ದಿಷ್ಟ್ಯಾ ಚ ನಿಹತಾಃ ಸೂತಾ ಯೇ ತ್ವಾಂ ಕ್ಲಿಶ್ಯಂತ್ಯನಾಗಸಂ ॥ 28 ॥ 4-28-28 (29527)
ಬೃಹನ್ನಲೋವಾಚ। 4-28-29x (3114)
ಕಥಂ ಸೈರಂಧ್ರಿ ಮುಕ್ತಾಽಸಿ ಕಥಂ ಪಾಪಾಶ್ಚ ತೇ ಹತಾಃ।
ಇಚ್ಛಾಮಿ ತೇ ಕಥಾಂ ಶ್ರೋತುಂ ಕಥಯಸ್ವ ಯಥಾತಥಂ ॥ 29 ॥ 4-28-29 (29528)
ಸೈರಂಧ್ಯುವಾಚ। 4-28-30x (3115)
ಬೃಹನ್ನಲೇ ಕಿಂನು ತವ ಸೈರಂಧ್ರ್ಯಾ ಕಾರ್ಯಮದ್ಯ ವೈ।
ಯಾ ತ್ವಂ ರಂಸ್ಯಸಿ ಕಲ್ಯಾಣಿ ಸದಾ ಕನ್ಯಾಪುರೇ ಸುಖಂ ॥ 30 ॥ 4-28-30 (29529)
ನ ಹಿ ದುಃಖ ಸಮಾಪ್ನೋಷಿ ಸೈರಂಧ್ರೀ ಯದುಪಾಶ್ರುತೇ।
ಸುಖೇನ ವರ್ತಸೇ ಯೇಹ ನ ತದ್ದುಃಖಮವಾಪ್ಯತೇ।
ತೇನ ಮಾಂ ದುಃಖಿತಾಮೇವಂ ಪೃಚ್ಛಸಿ ಪ್ರಹಸಂತ್ಯಪಿ ॥ 31 ॥ 4-28-31 (29530)
ಬೃಹನ್ನಲೋವಾಚ। 4-28-32x (3116)
ಬೃಹನ್ನಲಾಽಪಿ ಕಲ್ಯಾಣಿ ದುಃಖಮಾಪ್ನೋತ್ಯನಂತಕಂ।
ತಿರ್ಯಗ್ಯೋನಿಗತೇವೇಯಂ ನ ಚೈನಾಮವಬುಧ್ಯಸೇ ॥ 32 ॥ 4-28-32 (29531)
ತ್ವಯಾ ಸಹೋಷಿತಾ ಚಾಸ್ಮಿ ತ್ವಂ ಚ ಸರ್ವೈಃ ಸಹೋಷಿತಾ।
ತ್ವತ್ತಃ ಕೃಚ್ಛ್ರತರಂ ವಾಸಂ ವಸೇಯಮಹಮಂಗನೇ ।
ಕ್ಲಿಶ್ಯಂತ್ಯಾಂ ತ್ವಯಿ ಸುಶ್ರೋಣಿ ಕೋನು ದುಃಖಂ ನ ಚಿಂತಯೇತ್। ॥ 33 ॥ 4-28-33 (29532)
ನ ತು ಕೇನಚಿದನ್ಯಂತಂ ಕಸ್ಯಚಿದ್ಧೃದಯಂ ಕ್ವಚಿತ್।
ವೇದಿತುಂ ಶಕ್ಯತೇ ನೂನಂ ತೇನ ಮಾಂ ನಾವಬುಧ್ಯಸೇ ॥ 34 ॥ 4-28-34 (29533)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-28-35x (3117)
ತತಃ ಸಹೈವ ಕನ್ಯಾಭಿರ್ದ್ರೌಪದೀ ರಾಜವೇಶ್ಮ ತತ್।
ಪ್ರವಿವೇಶ ಸುದೇಷ್ಣಾಯಾಃ ಸಮೀಪಮನಸೂಯಿನೀ ॥ 35 ॥ 4-28-35 (29534)
ತಾಮಬ್ರವೀದ್ರಾಜಪತ್ನೀ ವಿರಾಟವಚನಾದಿದಂ ।
ಸೈರಂಧ್ರಿ ಗಂಯತಾಂ ಶೀಘ್ರಂ ಯತ್ರ ಕಾಮಯಸೇ ಗತಿಂ ।
ರಾಜಾ ಬಿಭೇತಿ ಸೈರಂಧ್ರಿ ಗಂಧರ್ವೇಭ್ಯಃ ಪರಾಭವಾತ್ ॥ 36 ॥ 4-28-36 (29535)
ತ್ವಂ ಚಾಪಿ ತರುಣೀ ಸುಭ್ರೂ ರೂಪೇಣಾಪ್ರತಿಮಾ ಭುವಿ ।
ಚಿತ್ತಾನಿ ಚ ನೃಣಾಂ ಭದ್ರೇ ರಕ್ತಾನಿ ಸ್ಪರ್ಶಜೇ ಸುಖೇ ॥ 37 ॥ 4-28-37 (29536)
ತಸ್ಮಾತ್ತ್ವತ್ತೋ ಭಯಂ ಮಹ್ಯಂ ರಾಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ನಗರಸ್ಯ ಚ।
ಗಚ್ಛಾದ್ಯೈವ ಯಥೇಷ್ಟಂ ತ್ವಂ ನಗರಾದ್ಯತ್ರ ರಂಸ್ಯಸೇ ॥ 38 ॥ 4-28-38 (29537)
ತ್ವನ್ನಿಮಿತ್ತಂ ಶುಭೇ ಮಹ್ಯಂ ಸರ್ವೋ ಬಂಧುಜನೋ ಹತಃ।
ನೃಶಂಸಾ ಖಲು ತೇ ಬುದ್ಧಿರ್ಭ್ರಾತೄಣಾಂ ಮೇ ಕೃತೋ ವಧಃ ॥ 39 ॥ 4-28-39 (29538)
ತಸ್ಮಾದ್ಗಂಧರ್ವರಾಜೇಭ್ಯೋ ಭಯಮದ್ಯ ಪ್ರವರ್ತತೇ।
ಯಥೇಷ್ಟಂ ಗಚ್ಛ ಸೈರಂಧ್ರಿ ಸ್ವಸ್ತಿ ಚೇಹ ಯಥಾ ಭವೇತ್ ॥ 40 ॥ 4-28-40 (29539)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-28-41x (3118)
ಸುದೇಷ್ಣಾಯಾ ವಚಃ ಶ್ರುತ್ವಾ ಸೈರಂಧ್ರೀ ಚೇದಮಬ್ರವೀತ್ ।
ತ್ರಯೋದಶಾಹಮಾತ್ರಂ ತು ರಾಜಾ ಕ್ಷಾಂಯತು ಭಾಮಿನಿ ॥ 41 ॥ 4-28-41 (29540)
ಕೃತಕೃತ್ಯಾ ಅವಿಷ್ಯಂತಿ ಗಂಧರ್ವಾಸ್ತೇ ನ ಸಂಶಯಃ ।
ತತೋ ಮಾಮುಪನೇಷ್ಯಂತಿ ಕರಿಷ್ಯಂತಿ ಚ ತೇ ಪ್ರಿಯಂ ॥ 42 ॥ 4-28-42 (29541)
ಧ್ರುವಂ ಚ ಶ್ರೇಯಸಾ ರಾಜಾ ಯೋಕ್ಷ್ಯತೇ ಸಹ ಬಾಂಧವೈಃ ।
ರಾಜ್ಞಃ ಕೃತೋಪಕಾರಾಶ್ಚ ಕೃತಜ್ಞಾಶ್ಚ ಸದಾ ಶುಭೇ।
ಸಾಧವಶ್ಚ ಬಲೋತ್ಸಿಕ್ತಾಃ ಕೃತಪ್ರತಿಕೃತೇಪ್ಸವಃ ॥ 43 ॥ 4-28-43 (29542)
ಅರ್ಥಿನೀ ಮಾ ಬ್ರವೀತ್ಯೇಷಾ ಯದ್ವಾತದ್ವೇತಿ ಚಿಂತಯ।
ಭರಸ್ವ ತದಹರ್ಮಾತ್ರಂ ತತ್ತೇ ಶ್ರೇಯೋ ಭವಿಷ್ಯತಿ ॥ 44 ॥ 4-28-44 (29543)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-28-45x (3119)
ತಸ್ಯಾಸ್ತದ್ವಚನಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ಕೈಕೇಯೀ ದುಃಖಮೋಹಿತಾ।
ಉವಾಚ ದ್ರೌಪದೀಮಾರ್ತಾ ಭ್ರಾತೃವ್ಯಸನಕರ್ಶಿತಾ ॥ 45 ॥ 4-28-45 (29544)
ವಸ ಭದ್ರೇ ಯಥೇಷ್ಟಂ ತ್ವಂ ತ್ವಾಮಹಂ ಶರಣಂ ಗತಾ।
ತ್ರಾಯಸ್ವ ಮಮ ಭರ್ತಾರಂ ಪುತ್ರಾಂಶ್ಚೈವ ವಿಶೇಷತಃ ॥ 46 ॥ 4-28-46 (29545)
ಇತ್ಯುಕ್ತವಾ ರಾಜಶಾರ್ದೂಲ ರಾಜ್ಞೇ ಸರ್ವಂ ನ್ಯವೇದಯತ್ ।
ತ್ರಿಂಶದ್ರಾತ್ರಿಮಿಮಾಂ ಭೀರುಃ ಕೃತಕೃತ್ಯಾ ನಿವಾಸಯೇ ॥ 47 ॥ 4-28-47 (29546)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಕೀಚಕವಧಪರ್ವಣಿ ಅಷ್ಟಾವಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 28 ॥
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Footnotes
4-28-1 ಗಂಧರ್ವೈರ್ನಿಹತಾ ರಾಜನ್ನಿತಿ ಖo ಥo ಧo ಪಾಠo ॥ 1 ॥ 4-28-5 ತಥಾ ನೀತಿರ್ವಿಧೀಯತಾಮಿತಿ ಧo ಪಾಠಃ ॥ 5 ॥ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 029
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.29. ಅಧ್ಯಾಯಃ 029
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಪಾಂಡವಾನ್ವೇಷಣಾಯ ಕ್ರಮೇಣ ವಿರಾಟಪುರಮಾಗತೈಶ್ಚಾರೈರ್ಹಾಸ್ತಿನಪುರಮೇತ್ಯ ದುರ್ಯೋಧನಂಪ್ರತಿ ಸ್ವೇಷಾಂ ಪಾಂಡವಾನವಗತಿನಿವೇದನಪೂರ್ವಕಂ ಕೀಚಕವಧನಿವೇದನಂ ॥ 1 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-29-0 (29547)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-29-0x (3120)
ಕೀಚಕೇ ತು ಹತೇ ರಾಜಾ ವಿರಾಟಃ ಪರವೀರಹಾ।
ಶೋಕಮಾಹಾರಯತ್ತೀವ್ರಂ ಸಾಮಾತ್ಯಃ ಸಪುರೋಹಿತಃ ॥ 1 ॥ 4-29-1 (29548)
ಕೀಚಕಸ್ಯ ವಧಂ ಘೋರಂ ಸಾನುಜಸ್ಯ ವಿಶಾಂಪತೇ ।
ಅತ್ಯಾಹಿತಂ ಚಿಂತಯಿತ್ವಾ ವ್ಯಸ್ಮಯಂತ ಪೃಥಗ್ಜನಾಃ ॥ 2 ॥ 4-29-2 (29549)
ತಸ್ಮಿನ್ಪುರೇ ಜನಪದೇ ಜಜಲ್ಪುಶ್ಚಾಪಿ ಸರ್ವಶಃ ।
ವೀರ್ಯವಾಂದಯಿತೋ ರಾಜ್ಞೋ ದರ್ಪೋತ್ಸಿಕ್ತಶ್ಚ ಕೀಚಕಃ ॥ 3 ॥ 4-29-3 (29550)
ಸಾಂಪರಾಯೇ ಪರಿಕ್ರುಷ್ಟೋ ಬಲವಾಂದುರ್ಜಯೋ ರಣೇ।
ಆಸೀತ್ಪ್ರಹರ್ತಾ ಶತ್ರೂಣಾಂ ದಾರದರ್ಶೀ ಚ ದುರ್ಮತಿಃ ।
ಸ ಹತಃ ಕಿಲ ಗಂಧರ್ವೈಃ ಸೈರಂಧ್ರೀಕಾರಣಾನ್ನಿಶಿ ॥ 4 ॥ 4-29-4 (29551)
ಇತ್ಯಜಲ್ಪನ್ಮಹಾರಾಜ ಕೀಚಕಸ್ಯ ವಿನಾಶನಂ ।
ದೇಶೇದೇಶೇ ಮನುಷ್ಯಾಶ್ಚ ವಿಸ್ಮಿತಃ ಕೀಚಕೇ ಹತೇ ॥ 5 ॥ 4-29-5 (29552)
ಅಥ ವೈಃ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರೇಣ ಪ್ರಯುಕ್ತಾ ಯೇ ಬಹಿಶ್ಚರಾಃ ।
ಮೃಗಯಿತ್ವಾ ಬಹೂಂದೇಶಾನ್ಗ್ರಾಮಾಂಶ್ಚ ನಗರಾಣಿ ಚ ॥ 6 ॥ 4-29-6 (29553)
ಸಂವಿಧಾಯ ಯಥಾಽಽದಿಷ್ಟಂ ಯಥಾದೇಶಂ ಪ್ರದರ್ಶಕಾಃ ।
ಕೃತಸಂಕೇತನಾಃ ಸರ್ವೇ ನ್ಯವರ್ತಂತ ಪುರಂ ತತಃ ॥ 7 ॥ 4-29-7 (29554)
ಆಗಂಯ ಹಾಸ್ತಿನಪುರಂ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಮರಿಂದಮಂ।
ತತ್ರ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ತು ರಾಜಾನಂ ಕೌರವ್ಯಂ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಜಂ ॥ 8 ॥ 4-29-8 (29555)
ದ್ರೋಣಕರ್ಣಕೃಪೈಃ ಸಾರ್ಧಂ ಭೀಷ್ಮೇಣ ಚ ಮಹಾತ್ಮನಾ।
ಸಂಗತಂ ಭ್ರಾತೃಭಿಃ ಸಾರ್ಧಂ ತ್ರಿಗರ್ತೈಶ್ಚ ಮಹಾರಥೈಃ ॥ 9 ॥ 4-29-9 (29556)
ಪ್ರಣಂಯ ಶಿರಸಾ ಭೂಮೌ ವರ್ಧಯಿತ್ವಾ ಜಯಾಶಿಷಾ।
ಆಸೀನಂ ಸೂರ್ಯಸಂಕಾಶೇ ಕಾಂಚನೇ ಪರಮಾಸನೇ ॥ 10 ॥ 4-29-10 (29557)
ಉಪಾಸ್ಯಮಾನಂ ಸಚಿವೈರ್ಮರುದ್ಭಿರಿವ ವಾಸವಂ ।
ವಿದ್ವದ್ಭಿರ್ಗಾಯಕೈಃ ಸಾರ್ಧಂ ಕವಿಭಿಃ ಸ್ತುತಿಪಾಠಕೈಃ ॥ 11 ॥ 4-29-11 (29558)
ಅನೇಕೈರಪಿ ರಾಜನ್ಯೈಃ ಸೇವಿತಂ ಸಪರಿಚ್ಛದೈಃ।
ದುರ್ಯೋಧನಂ ಸಭಾಮಧ್ಯೇ ಆಸೀನಮಿದಮಬ್ರುವನ್ ॥ 12 ॥ 4-29-12 (29559)
ಕೃತೋಽಸ್ಮಾಭಿಃ ಪರೋ ಯತ್ನಸ್ತೇಷಾಮನ್ವೇಷಣೇ ಸದಾ ।
ಪಾಂಡವಾನಾಂ ಮನುಷ್ಯೇಂದ್ರ ತಸ್ಮಿನ್ಮಹತಿ ಕಾನನೇ ॥ 13 ॥ 4-29-13 (29560)
ನಿರ್ಜನೇ ವ್ಯಾಲಸಂಕೀರ್ಣೇ ನಾನಾಭ್ರಮರಸಂಕುಲೇ ।
ಲತಾಪ್ರತಾನಗಹನೇ ನಾನಾಗುಲ್ಮಸಮಾವೃತೇ ॥ 14 ॥ 4-29-14 (29561)
ನ ಚ ವಿದ್ಮೋ ಗತಾ ಯೇನ ಪಾರ್ಥಾಃ ಸುದೃಢವಿಕ್ರಮಾಃ ।
ಮಾರ್ಗಮಾಣಾಃ ಪದನ್ಯಾಸಮಾಶ್ರಮೇಷು ವನೇಷು ಚ ॥ 15 ॥ 4-29-15 (29562)
ಗಿರಿಕೂಟೇಷು ತುಂಗೇಷು ನಾನಾಜನಪದೇಷು ಚ।
ಜನಾಕೀರ್ಣೇಷು ದೇಶೇಷು ಚತ್ವರೇಷು ಪುರೇಷು ಚ ॥ 16 ॥ 4-29-16 (29563)
ನರೇಂದ್ರ ಸಹಸಾ ನಷ್ಟಾನ್ನೈವ ವಿದ್ಮ ಚ ಪಾಂಡವಾನ್।
ಅತ್ಯಂತಾದರ್ಶನಾನ್ನಷ್ಟಾ ಭದ್ರಂ ತುಭ್ಯಂ ನರರ್ಷಭ ॥ 17 ॥ 4-29-17 (29564)
ಗಿರೀಣಾಂ ಕೂಟಕುಂಜೇಷು ಕಂದರೋದರಸಾನುಷು।
ನದೀಪ್ರಸ್ರವಣೇಷ್ವೇವ ಹ್ರದೇಷು ಚ ಸರಸ್ಸು ಚ॥ 18 ॥ 4-29-18 (29565)
ಗಹ್ವರೇಷು ಚ ದುರ್ಗೇಷು ಗ್ರಾಮೇಷೂ ಪವನೇಷು ಚ।
ದುರ್ವಿಜ್ಞೇಯಾ ಗತಿಸ್ತೇಷಾಂ ಮೃಗ್ಯತೇಽಸ್ಮಾಭಿರೇವ ಚ ॥
ಗಜವ್ಯಾಘ್ರಸಮೀಪೇಷು ಸಿಂಹಾಂತೇ ಶರಭಾಂತರೇ ॥ 19 ॥ 4-29-19 (29566)
ವತ್ಮನ್ಯನ್ವಿಚ್ಛಮಾನಾಸ್ತು ರಥಾನಾಂ ರಥಿಸತ್ತಮ।
ಕಂಚಿತ್ಕಾಲಂ ಮನುಷ್ಯೇಂದ್ರ ಸೂತಾನನುಗತಾ ವಯಂ ॥ 20 ॥ 4-29-20 (29567)
ಮೃಗಯಿತ್ವಾ ಯಥಾನ್ಯಾಯಂ ವಿದಿತಾರ್ಥಾಶ್ಚ ತತ್ವತಃ।
ಪ್ರಾಪ್ತಾ ದ್ವಾರವತೀಂ ಸೂತಾ ವಿನಾ ಪಾರ್ಥೈಃ ಪರಂತಪ ॥ 21 ॥ 4-29-21 (29568)
ನ ತತ್ರ ಕೃಷ್ಣಾ ರಾಜೇಂದ್ರ ಪಾಂಡವಾಶ್ಚ ಮಹಾವ್ರತಾಃ।
ನರದೇವ ಯಥೋದ್ದಿಷ್ಟಂ ನ ಚ ವಿದ್ಮಾತ್ರ ಪಾಂಡವಾನ್ ॥ 22 ॥ 4-29-22 (29569)
ನಿರ್ವೃತೋ ಭವ ನಷ್ಟಾಸ್ತೇ ಸ್ವಸ್ಥೋ ಭವ ಪರಂತಪ ।
ಸರ್ವಥೈವ ಪ್ರನಷ್ಟಾಸ್ತೇ ನಮಸ್ತೇ ಭರತರ್ಷಭ ॥ 23 ॥ 4-29-23 (29570)
ಸರ್ವಾ ಚ ಪೃಥಿವೀ ಕೃತ್ಸ್ನಾ ಸಶೈಲವನಕಾನನಾ ।
ಸರಾಷ್ಟ್ರನಗರಗ್ರಾಮಾ ಪತ್ತನೈಶ್ಚ ಸಮನ್ವಿತಾ ।
ಅನ್ವೇಷಿತಾ ಚ ಸರ್ವತ್ರ ನ ಚ ಪಶ್ಯಾಮಾ ಪಾಂಡವಾನ್ ॥ 24 ॥ 4-29-24 (29571)
ಪುನಃ ಶಾಧಿ ಮನುಷ್ಯೇಂದ್ರ ಅತ ಊರ್ಧ್ವಂ ವಿಶಾಂಪತೇ।
ಅನ್ವೇಷಣೇ ಪಾಂಡವಾನಾಂ ಭೂಯಃ ಕಿಂ ಕರವಾಮಹೇ ॥ 25 ॥ 4-29-25 (29572)
ಇಮಾಂ ಚ ನಃ ಪ್ರಿಯಾಂ ವೀರ ವಾಚಂ ಭದ್ರವತೀಂ ಶೃಣು ॥ 26 ॥ 4-29-26 (29573)
ಯೇನ ತ್ರಿಗರ್ತಾ ನಿಹತಾ ಬಲೇನ ಬಹುಶೋ ನೃಪ।
ಸೂತೇನ ರಾಜ್ಞೋ ಮತ್ಸ್ಯಸ್ಯ ಕೀಚಕೇನ ಬಲೀಯಸಾ।
ಸ ಹತಃ ಪತಿತಃ ಶೇತೇ ಗಂಧರ್ವೈರ್ನಿಶಿ ಭಾರತ ॥ 27 ॥ 4-29-27 (29574)
ಸ್ಯಾಲೋ ರಾಜ್ಞೋ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಸೇನಾಪತಿರುದಾರಧೀಃ।
ಸುದೇಷ್ಣಾಯಾನುಜಃ ಕ್ರೂರಃ ಶೂರೋ ವೀರೋ ಗತವ್ಯಥಃ ॥ 28 ॥ 4-29-28 (29575)
ಉತ್ಸಾಹವಾನ್ಮಹಾವೀರ್ಯೋ ನೀತಿಮಾನ್ಬಲವಾನಪಿ ।
ಯುದ್ಧಜ್ಞೋ ರಿಪುವೀರ್ಯಘ್ನಃಕ ಸಿಂಹತುಲ್ಯಪರಾಕ್ರಮಃ ॥ 29 ॥ 4-29-29 (29576)
ಪ್ರಜಾರಕ್ಷಣದಕ್ಷಶ್ಚ ಶತ್ರುಗ್ರಹಣಶಕ್ತಿಮಾನ್।
ವಿಜಿತಾರಿರ್ಮಹಾಯುದ್ಧೇ ಪ್ರಚಂಡೋ ಮಾನತತ್ಪರಃ ॥ 30 ॥ 4-29-30 (29577)
ನರನಾರೀಮನೋಹ್ಲಾದೀ ಧೀರೋ ವಾಗ್ಮೀ ರಣಪ್ರಿಯಃ।
ಪುಣ್ಯಕರ್ಮಾಽರ್ಥಕಾಮಾನಾಂ ಭಾಜನಂ ಮನುಜೋತ್ತಮಃ ॥ 31 ॥ 4-29-31 (29578)
ಸ ಹತೋ ನಿಶಿ ಗಂಧೈರ್ವಃ ಸ್ತ್ರೀನಿಮಿತ್ತಂ ನರಾಧಿಪ।
ಅಮೃಷ್ಯಮಾಣೋ ದುಷ್ಟಾತ್ಮಾ ನಿಶೀಥೇ ಸಹ ಸೋದರೈಃ ।
ಸುಹೃದಶ್ಚಾಸ್ಯ ನಿಹತಾ ಯೋಧಾಶ್ಚ ಪ್ರಹರೈರ್ಹತಾಃ ॥ 32 ॥ 4-29-32 (29579)
ಗಂಧರ್ವಾಣಾಂ ಚ ಮಹಿಷೀ ಕಾಚಿದಸ್ತಿ ನಿತಂಬಿನೀ।
ಸೈರಂಧ್ರೀ ನಾಮ ತಾಂ ದೃಪ್ತೋ ದುಷ್ಟಾತ್ಮಾಽಕಾಮಯದ್ಬಲೀ ॥ 33 ॥ 4-29-33 (29580)
ಇತ್ಯೇವಂ ಶ್ರುತಮಸ್ಮಾಭಿರ್ಗಂಧರ್ವೈರ್ನಿಹತೋ ನಿಶಿ ॥ 34 ॥ 4-29-34 (29581)
ಬಾಂಧವೈರ್ಬಹುಭಿಃ ಸಾರ್ಧಂ ಕೀಚಕೋ ನಿಹತೋ ಯತಃ।
ಅದ್ಯಪ್ರಭೃತಿ ರಾಜೇಂದ್ರ ಪಾಂಡವಾನ್ವೇಷಣಂ ಪ್ರತಿ।
ಚಾರಾಂಶ್ಚ ಸರ್ವತಶ್ಚರ್ತುಂ ಪ್ರೇಷಯೇತಿ ಮತಿರ್ಹಿ ನಃ ॥ 35 ॥ 4-29-35 (29582)
ನಿಹತೋ ನಿಶಿ ಗಂಧರ್ವೈರ್ದುಷ್ಟಾತ್ಮಾ ಭ್ರಾತೃಭಿಃ ಸಹ ।
ಏತಾವಚ್ಛ್ರುತಮಸ್ಮಾಭಿರ್ಭದ್ರಂ ತೇಽಸ್ತು ನರಾಧಿಪ ॥ 36 ॥ 4-29-36 (29583)
ಪ್ರಿಯಮೇತದುಪಶ್ರುತ್ಯ ಶತ್ರೂಣಾಂ ಚ ಪರಾಭವಂ ।
ಕೃತಕೃತ್ಯಶ್ಚ ಕೌರವ್ಯ ವಿಧತ್ಸ್ವ ಯದನಂತರಂ ॥ 37 ॥ ॥ 4-29-37 (29584)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗ್ರೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ಏಕೋಽನತ್ರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 29 ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 030
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.30. ಅಧ್ಯಾಯಃ 030
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ದುರ್ಯೋಧನಾದಿಭಿಃ ಪಾಂಡವಾನ್ವೇಷಣಾಯ ಸಮಾಲೋಚನಂ ॥ 1 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-30-0 (29585)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-30-0x (3121)
ತತೋ ದುರ್ಯೋಧನೋ ರಾಜಾ ಶ್ರುತ್ವಾ ತೇಷಾಂ ವಚಸ್ತದಾ।
ಚಿರಮಂತರ್ಮನಾ ಭೂತ್ವಾ ಇದಮಾಹ ಸಭಾಸದಃ ॥ 1 ॥ 4-30-1 (29586)
ಅಶಕ್ಯಂ ಖಲು ಕಾರ್ಯಸ್ಯ ಗತಿಂ ಜ್ಞಾತುಂ ಹಿ ತತ್ವತಃ ।
ತಸ್ಮಾತ್ಸರ್ವೇ ಪರೀಕ್ಷಧ್ವಂ ಕ್ವನು ಸ್ಯುಃ ಪಾಂಡವಾ ಗತಾಃ ॥ 2 ॥ 4-30-2 (29587)
ಅಲ್ಪಾವಶಿಷ್ಟಃ ಕಾಲಸ್ತು ಗತೋ ಭೂಯಿಷ್ಠ ಏವ ಚ।
ತೇಷಾಮಜ್ಞಾತಚರ್ಯಾಯಾಮಸ್ಮಿನ್ವರ್ಷೇ ತ್ರಯೋದಶೇ ॥ 3 ॥ 4-30-3 (29588)
ಅಪಿ ವರ್ಷಸ್ಯ ಶೇಷಂ ತೇ ಹ್ಯತೀಯುರಿಹ ಪಾಂಡವಾಃ।
ನಿವೃತ್ತಸಮಯಾಸ್ತೇ ಹಿ ಸತ್ಯವ್ರತಪರಾಯಣಾಃ ॥ 4 ॥ 4-30-4 (29589)
ಕ್ಷರಂತ ಇವ ನಾಗೇಂದ್ರಾಃ ಸರ್ವೇ ಹ್ಯಾಶೀವಿಷೋಪಮಾಃ ।
ದುಃಖಾದ್ಭವೇಯುಃ ಸಂರಬ್ಧಾಃ ಕೌರವಾನ್ಪ್ರತಿ ತೇ ಧ್ರುವಂ ॥ 5 ॥ 4-30-5 (29590)
ವಿಜ್ಞಾತವ್ಯಾ ಮನುಷ್ಯೇಂದ್ರಾಸ್ತರ್ಕಯಾ ಸುಪ್ರಣೀತಯಾ।
ನಿಪುಣೈಶ್ಚಾರಪುರುಷೈಃ ಪ್ರಾಜ್ಞೈರ್ದಕ್ಷೈಃ ಸುಸಂವೃತೈಃ ॥ 6 ॥ 4-30-6 (29591)
ಅಜ್ಞಾತಸಮಯೇ ಜ್ಞಾತಾಃ ಕೃಚ್ಛ್ರರೂಪಸಮಾಶ್ರಿತಾಃ।
ಪ್ರವಿಶೇಯುರ್ಜಿತಕ್ರೋಧಾಸ್ತಾವದೇವ ಪುನರ್ವನಂ ॥ 7 ॥ 4-30-7 (29592)
ತಸ್ಮಾತ್ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ವಿಚಿನ್ವಧ್ವಂ ಯಥಾ ಚಾತ್ಯಂತಮವ್ಯಯಂ।
ರಾಜ್ಯಂ ನಿರ್ದ್ವಂದ್ವಮವ್ಯಗ್ರಂ ನಿಃಸಪತ್ನಂ ಚಿರಂ ಭವೇತ್ ॥ 8 ॥ 4-30-8 (29593)
ದುರ್ಯೋಧನೇನೈವಮುಕ್ತೇ ವಚನೇಽತೀವ ದುಃಖಿನಾ।
ತತಃ ಕರ್ಣೋಽಬ್ರವೀದ್ವಾಕ್ಯಂ ಸತ್ಯಧರ್ಮಾರ್ಥಸಂಯುತಂ ॥ 9 ॥ 4-30-9 (29594)
ಏತೇ ಪುನರ್ನ ಗಚ್ಛಂತು ಅನ್ಯೇ ಗಚ್ಛಂತು ಭಾರತ ।
ಶೀಘ್ರವೃತ್ತಾ ನರಾ ಯೋಗ್ಯಾ ನಿಪುಣಾಶ್ಛನ್ನಚಾರಿಣಃ ॥ 10 ॥ 4-30-10 (29595)
ಚರಂತು ದೇಶಾನ್ವಿವಿಧಾನ್ಸ್ಫೀತಾಂಜನಪದಾಕುಲಾನ್ ।
ತತ್ರ ಗೋಷ್ಠೀಷು ರಂಯಾಸು ಸಿದ್ಧಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರೂಪಿಣಃ ॥ 11 ॥ 4-30-11 (29596)
ಪರಿವಾಹೇಷು ತೀರ್ಥೇಷು ವಿವಿಧೇಷ್ವಾಕರೇಷು ಚ।
ಅನ್ವೇಷ್ಟವ್ಯಾ ಮನುಷ್ಯೇಂದ್ರ ಪಾಂಡವಾಶ್ಛನ್ನಚಾರಿಣಃ ॥ 12 ॥ 4-30-12 (29597)
ನದೀಕುಂಜೇಷು ತೀರ್ಥೇಷು ಗ್ರಾಮೇಷು ನಗರೇಷು ಚ।
ಆಶ್ರಮೇಷು ಚ ರಂಯೇಷು ಪರ್ವತೇಷು ಗುಹಾಸು ಚ ॥ 13 ॥ 4-30-13 (29598)
ವಿಜ್ಞಾತವ್ಯಾ ಮನುಷ್ಯೇಂದ್ರ ತರ್ಕಯಾ ಸುವಿನೂತಯಾ ।
ವಿವಿಧೈಸ್ತತ್ಪರೈಃ ಸಂಯಙ್ವಿಪುಣೈಸ್ತಜ್ಜ್ಞಸಂಮತೈಃ ॥ 14 ॥ 4-30-14 (29599)
ಅಥಾಗ್ರಜಾನಂತರಜೋ ಭ್ರಾತುಃ ಪ್ರಿಯಹಿತೇ ರತಃ।
ಜ್ಯೇಷ್ಠಂ ದುಃಶಾಸನಸ್ತತ್ರ ಭ್ರಾತಾ ಭ್ರಾತರಮಬ್ರವೀತ್ ॥ 15 ॥ 4-30-15 (29600)
ಯೇಷು ನಃ ಪ್ರತ್ಯಯೋ ರಾಜಂಶ್ಚಾರೇಷು ಮನುಜಾಧಿಪ।
ತೇ ಯಾಂತು ದತ್ತದೇಯಾ ವೈ ಭೂಯಸ್ತಾನ್ಪರಿಮಾರ್ಗಿತುಂ ॥ 16 ॥ 4-30-16 (29601)
ಯದಾಹ ಕರ್ಣೋ ರಾಜೇಂದ್ರ ಸರ್ವಮೇತದವೇಕ್ಷ್ಯತಾಂ ।
ಯಥೋದ್ದಿಷ್ಟಂ ಚರಾಃ ಸರ್ವೇ ಮೃಗಯಂತು ಯತಸ್ತತಃ ॥ 17 ॥ 4-30-17 (29602)
ಘ್ರಾಣೈಃ ಪಶ್ಯಂತಿ ಪಶವೋ ವೇದೈರೇವ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಾಃ।
ಚಾರೈಃ ಪಶ್ಯಂತಿ ರಾಜಾನಶ್ಚಕ್ಷುರ್ಭ್ಯಾಮಿತರೇ ಜನಾಃ ॥ 18 ॥ 4-30-18 (29603)
ಯಥೋಕ್ತಾಶ್ಚಾರಪುರುಷಾ ಮೃಗಯಂತು ಪುನಃಪುನಃ ।
ಏತೇ ಚಾನ್ಯೇ ಚ ಬಹವೋ ದೇಶಾಂಶ್ಚ ನಗರಾಣಿ ಚ ॥ 19 ॥ 4-30-19 (29604)
ನ ಹಿ ತೇಷಾಂ ಗತಿರ್ವಾಸಃ ಪ್ರವೃತ್ತಿರ್ವೋಪಲಭ್ಯತೇ।
ಅತ್ಯಂತಂ ವಾ ನಿಗೂಢಾಸ್ತೇ ಪಾರಂ ವೋರ್ಮಿಮತೋ ಗತಾಃ ॥ 20 ॥ 4-30-20 (29605)
ವ್ಯಾಲೈರ್ವಾಽಪಿ ಮಹಾರಣ್ಯೇ ಭಕ್ಷಿತಾಃ ಶೂರಮಾನಿನಃ।
ದ್ವೀಪಂ ವಾ ಪರಮಂ ಪ್ರಾಪ್ತಾ ಗಿರಿದುರ್ಗವನೇಷ್ವಪಿ ॥ 21 ॥ 4-30-21 (29606)
ಹೀನದರ್ಪಾ ನಿರಾಶಾಸ್ತೇ ಭಕ್ಷಿತಾ ವಾಽಪಿ ರಾಕ್ಷಸೈಃ ।
ಅಥವಾ ವಿಷಮಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ವಿನಷ್ಟಾಃ ಶಾಶ್ವತೀಃ ಸಮಾಃ ॥ 22 ॥ 4-30-22 (29607)
ತಸ್ಮಾನ್ಮಾನಸಮವ್ಯಗ್ರಂ ಕೃತ್ವಾಽಽತ್ಮಾನಂ ನಿಯಂಯ ಚ।
ಕುರು ಕಾರ್ಯಂ ಮಹೋತ್ಸಾಹಂ ಮನ್ಯಸೇ ಯನ್ನರಾಧಿಪ ॥ 23 ॥ ॥ 4-30-23 (29608)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ತ್ರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 30 ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 031
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.31. ಅಧ್ಯಾಯಃ 031
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ದ್ರೋಣೇನ ದುರ್ಯೋಧನಂಪ್ರತಿ ಪಾಂಡವಾನಾಂ ಧಾರ್ಮಿಕತ್ವಾದಿಗುಣಶಾಲಿತಯಾ ವಿನಾಶಾಭಾವನಿರ್ಧಾರಣೇನ ತದನ್ವೇಷಣವಿಧಾನಂ ॥ 1 ॥ ಭೀಷ್ಮೇಣ ಪಾಂಡವಾವಾಸದೇಶಸ್ಯ ಲಕ್ಷಣಾಭಿಧಾನಪೂರ್ವಕಂ ತೇಷಾಂ ದುರ್ಜ್ಞೇಯತ್ವಸ್ಯಾಪಿ ಕಥನೇನ ತೈಃ ಸಹ ಸಂಧಿವಿಧಾನಂ ॥ 2 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-31-0 (29609)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-31-0x (3122)
ಅಥಾಽಬ್ರವೀತ್ಸಭಾಮಧ್ಯೇ ದ್ರೋಣಃ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾರ್ಥದರ್ಶಿವಾನ್।
ನ ತಾದೃಶಾ ವಿನಶ್ಯಂತಿ ನಾಪಿ ಯಾಂತಿ ಪರಾಭವಂ ॥ 1 ॥ 4-31-1 (29610)
ಶೂರಾಶ್ಚ ಕೃತವಿದ್ಯಾಶ್ಚ ಬುದ್ಧಿಮಂತೋ ಜಿತೇಂದ್ರಿಯಾಃ।
ಧರ್ಮಜ್ಞಾಃ ಸತ್ಯಸಂಧಾಶ್ಚ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಮನುವ್ರತಾಃ ॥ 2 ॥ 4-31-2 (29611)
ನೀತಿಧರ್ಮಾರ್ಥತತ್ವಜ್ಞಂ ಪಿತೃವಚ್ಚ ಸಮಾಹಿತಂ।
ಧರ್ಮೇ ಸ್ಥಿತಂ ಸತ್ಯಧೃತಿಂ ಜ್ಯೇಷ್ಠಂ ಶ್ರೇಷ್ಠಾಪಚಾಯಿನಂ ॥ 3 ॥ 4-31-3 (29612)
ಅನುವ್ರತಾ ಮಹಾತ್ಮಾನೋ ಭ್ರಾತರೋ ಭ್ರಾತರಂ ಪ್ರಿಯಂ ।
ಅಜಾತಶತ್ರುಂ ಶ್ರೀಮಂತಂ ಸರ್ವಭ್ರಾತೄನನುವ್ರತಂ ॥ 4 ॥ 4-31-4 (29613)
ತೇಷಾಂ ತಥಾವಿಧೇಯಾನಾಂ ನಿಭೃತಾನಾಂ ಮಹಾತ್ಮನಾಂ ।
ಕಿಮರ್ಥಂ ನೀತಿಮಾನ್ಪ್ರಾಜ್ಞಃ ಶ್ರೇಯೋ ನೈಷಾಂ ಕರಿಷ್ಯತಿ ॥ 5 ॥ 4-31-5 (29614)
ತಸ್ಮಾದ್ಯತ್ನಾತ್ಪರೀಕ್ಷಧ್ವಂ ನ ತಾವತ್ಸಮಯೋ ಗತಃ।
ನ ತೇ ವಿನಾಶಮೃಚ್ಛೇಯುರಿತಿ ಮೇ ನೈಷ್ಠಿಕೀ ಮತಿಃ ॥ 6 ॥ 4-31-6 (29615)
ಚಿಂತ್ಯತಾಂ ಚೈವ ಯತ್ಕಾರ್ಯಂ ತಚ್ಚ ಕ್ಷಿಪ್ರಮಕಾಲಿಕಂ ।
ಕ್ರಿಯತಾಂ ಸಾಧು ಸಂಚಿಂತ್ಯ ವಾಸಶ್ಚೈಷಾಂ ಪ್ರಚಿಂತ್ಯತಾಂ ॥ 7 ॥ 4-31-7 (29616)
ಯಥಾ ಚ ಪಾಂಡುಪುತ್ರಾಣಾಂ ಸರ್ವಾರ್ಥೇಷು ಧೃತಾತ್ಮನಾಂ ।
ಪ್ರವೃತ್ತಿರುಪಲಭ್ಯೇತ ತಥಾ ನೀತಿರ್ವಿಧೀಯತಾಂ ॥ 8 ॥ 4-31-8 (29617)
ಸರ್ವೋಪಾಯೈರ್ಯತಸ್ವ ತ್ವಂ ಯಥಾ ಪಶ್ಯಸಿ ಪಾಂಡವಾನ್ ।
ದುರ್ಜ್ಞೇಯಾಃ ಖಲು ಶೂರಾಸ್ತೇ ರಕ್ಷ್ಯಾ ನಿತ್ಯಂ ಚ ದೈವತೈಃ ॥ 9 ॥ 4-31-9 (29618)
ಶುದ್ಧಾತ್ಮಾ ಮಾನವಾನ್ಪಾರ್ಥಃ ಸತ್ಯವಾನ್ನೀತಿಮಾಞ್ಶುಚಿಃ ।
ತೇಜೋರಾಶಿಭಿರಾಪೂರ್ಣೋ ದಹೇದಪಿ ಚ ಚಕ್ಷುಷಾ ॥ 10 ॥ 4-31-10 (29619)
ತಸ್ಮಾದ್ಯತ್ನಶ್ಚ ಕ್ರಿಯತಾಂ ಭೂಯಶ್ಚ ಮೃಗಯಾಮಹೇ।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣೈಶ್ಚಾರಕೈಃ ಸಿದ್ಧೈಸ್ತಾಪಸೈರ್ನಿಪುಣೈರಪಿ ॥ 11 ॥ 4-31-11 (29620)
ವಿವಿಧೈಸ್ತತ್ಪರೈಃ ಸಂಯಙ್ವಿರ್ಭೀಕೈಸ್ತಜ್ಜ್ಞಸಂಮತೈಃ ।
ಅನ್ವೇಷ್ಟವ್ಯಾ ಮನುಷ್ಯೇಂದ್ರ ಪಾಂಡವಾಶ್ಛನ್ನಚಾರಿಣಃ ॥ 12 ॥ 4-31-12 (29621)
ತತಃ ಶಾಂತನವೋ ಧೀಮಾನ್ಭಾರತಾನಾಂ ಪಿತಾಮಹಃ ।
ಶ್ರುತವಾಂದೇಶಕಾಲಜ್ಞೋ ನೀತಿಮಾಂಶ್ಚ ಮಹಾಮತಿಃ ॥ 13 ॥ 4-31-13 (29622)
ತಸ್ಮಿನ್ನುಪರತೇ ವಾಕ್ಯೇ ಆಚಾರ್ಯಸ್ಯ ಮಹಾತ್ಮನಃ ।
ಅನಂತರಮುವಾಚೇದಂ ವಾಕ್ಯಂ ಹೇತ್ವರ್ಥಸಂಮಿತಂ ॥ 14 ॥ 4-31-14 (29623)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇ ಸಮಾಯುಕ್ತಾಂ ಧರ್ಮಜ್ಞೇ ಧರ್ಮಸಂಹಿತಾಂ।
ಪಾಂಡವೇ ನಿತ್ಯಮವ್ಯಗ್ರಾಂ ಗಿರಂ ಭೀಷ್ಮಃ ಸಮಾದದೇ ॥ 15 ॥ 4-31-15 (29624)
ಅಸತ್ಸು ದುರ್ಲಭಾಂ ನಿತ್ಯಂ ಸತಾಂ ಚಾಭಿಮತಾಂ ಸದ।
ಭೀಷ್ಮಸ್ತ್ವಭ್ಯವದತ್ತತ್ರ ಗಿರಂ ಸಾಧುಭಿರರ್ಚಿತಾಂ ॥ 16 ॥ 4-31-16 (29625)
ಯಥಾ ನೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋಽವಾದೀದಾಚಾರ್ಯಃ ಸರ್ವಧರ್ಮವಿತ್।
ಶ್ರುತವೃತ್ತೋಪಸಂಪನ್ನಾ ನಾಶಂ ನಾಯಾಂತಿ ಪಾಂಡವಾಃ ॥ 17 ॥ 4-31-17 (29626)
ಸರ್ವಲಕ್ಷಣಸಂಪನ್ನಾಃ ಸಾಧುವೃತ್ತಸಮನ್ವಿತಾಃ।
ವೃದ್ಧಾನುಶಾಸನೇ ಯತ್ತಾಃ ಸತ್ಯಧರ್ಮಪರಾಯಣಾಃ ॥ 18 ॥ 4-31-18 (29627)
ಸಮಯಂ ಸಮಯಜ್ಞಾಸ್ತೇ ಪಾಲಯಂತಃ ಶುಭವ್ರತಾಃ।
ನ ವಿಷೀದಂತಿ ತೇ ಪಾರ್ಥಾ ಉದ್ವಹಂತಃ ಸತಾಂ ಧುರಂ ॥ 19 ॥ 4-31-19 (29628)
ತಪಸಾ ಚೈವ ಗುಪ್ತಾಸ್ತೇ ಸ್ವವೀರ್ಯೇಣ ಚ ಪಾಂಡವಾಃ।
ನ ನಾಶಮಭಿಗಚ್ಛೇಯುರಿತಿ ಮೇ ನೈಷ್ಠಿಕೀ ಮತಿಃ ॥ 20 ॥ 4-31-20 (29629)
ಕ್ಷತ್ರಧರ್ಮರತಾ ನಿತ್ಯಂ ಕೇಶವಾನುಗತಾಃ ಸದಾ।
ಪ್ರವೀರಪುರುಷಾಸ್ತೇ ವೈ ಮಹಾತ್ಮಾನೋ ಮಹಾಬಲಾಃ ॥ 21 ॥ 4-31-21 (29630)
ತತ್ರ ಬುದ್ಧಿಂ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಪಾಂಡವಾನ್ವೇಷಣೇ ಶೃಣು।
ನ ತು ನೀತಿಃ ಸುನೀತಸ್ಯ ಶಕ್ಯತೇ ವೇದಿತುಂ ಪರೈಃ ॥ 22 ॥ 4-31-22 (29631)
ಯತ್ತು ಶಕ್ಯಮಿಹಾಸ್ಮಾಭಿಸ್ತಾನ್ವೈ ಸಂಚಿಂತ್ಯ ಪಾಂಡವಾನ್।
ಬುದ್ಧ್ಯಾ ಪ್ರಣೇತುಂ ತತ್ತೇಽಹಂ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ನಿಬೋಧ ತತ್ ॥ 23 ॥ 4-31-23 (29632)
ನ ತ್ವಿಯಂ ಸಾಧು ವಕ್ತವ್ಯಾ ತಸ್ಯ ನೀತಿಃ ಕಥಂಚನ ।
ವೃದ್ಧಾನುಶಾಸನೇ ತಾತ ತಿಷ್ಠತಃ ಸತ್ಯಶೀಲಿನಃ ॥ 24 ॥ 4-31-24 (29633)
ಅಯುಕ್ತಂ ತು ಮಯಾ ವಕ್ತುಂ ತುಲ್ಯಾ ಮೇ ಕುರುಪಾಂಡವಾಃ।
ನಿವಾಸಂ ಪಾಂಡುಪುತ್ರಾಣಾಂ ಸಂಚಿಂತ್ಯ ಚ ವದಾಂಯಹಂ।
ಬಹುನಾ ಕಿಂ ಪ್ರಲಾಪೇನ ಯತೋ ಧರ್ಮಸ್ತತೋ ಜಯಃ ॥ 25 ॥ 4-31-25 (29634)
ಅವಶ್ಯಂ ತು ನಿಯುಕ್ತೇನ ಸಭಾಮಧ್ಯೇ ವಿವಕ್ಷತಾ।
ಯಥಾರ್ಹಮಿಹ ವಕ್ತವ್ಯಂ ಸರ್ವಥಾ ಧರ್ಮಲಿಪ್ಸಯಾ ॥ 26 ॥ 4-31-26 (29635)
ಯತ್ರ ನಾಹಂ ತಥಾ ಮನ್ಯೇ ಯಥಾಽನ್ಯೇ ಮೇನಿರೇ ಜನಾಃ।
ನಿವಾಸಂ ಪಾಂಡುಪುತ್ರಾಣಾಂ ಶೃಣುಷ್ವಂ ಮನುಜಾಧಿಪ ॥ 27 ॥ 4-31-27 (29636)
[ಭ್ರಾತೃಭಿಃ ಸಹಿತೋ ವೀರೈಃ ಕೃಷ್ಣಯಾ ಚ ಮಹಾಯಶಾಃ।
ಕಿಮರ್ಥಂ ಸ ಮಹಾರಾಜೋ ನಾತ್ಮಶ್ರೇಯೋ ಭವಿಷ್ಯತಿ ॥ 28 ॥ 4-31-28 (29637)
ಪಾಂಡವೋ ನಿಕೃತಃ ಪೂರ್ವಂ ಯಥಾವದ್ವಿದಿತಂ ತವ।
ಕ್ಲೇಶಿತಶ್ಚ ಪುರೇ ನಿತ್ಯಂ ರಾಜ್ಯಕಾಮೈಶ್ಚ ಸಾಂಪ್ರತಂ।
ಛನ್ನಶ್ಚರತಿ ತಸ್ಮಾತ್ಸ ಪ್ರಕೃತ್ಯಾ ನೀತಿಮಾನ್ನೃಪಃ ॥ 29 ॥ 4-31-29 (29638)
ವರ್ಷಮೇಕಂ ಸುಸಂಚ್ಛನ್ನಮುಷ್ಯ ವಾಸಮನುತ್ತಮಂ।
ಆಯಾತಿ ಚೋದಯೇ ಕಾಲೇ ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ದಕ್ಷ್ಯಸಿ ಪಾಂಡವಂ ॥ 30 ॥ 4-31-30 (29639)
ಸೋದರೈಃ ಸಹಿತಂ ವೀರಂ ದ್ರೌಪದ್ಯಾ ಚ ಪರಂತಪ।
ಸಂವಿಧತ್ಸ್ವ ಮಹಾಬಾಹೋ ಯಥಾ ನಃ ಸ್ಯಾತ್ಸುಖೋದಯಃ ॥ 31 ॥ 4-31-31 (29640)
ಯಸ್ಮಿನ್ಸ ರಾಜಾ ವಸತಿ ಚ್ಛನ್ನಃ ಸತ್ತ್ವಭೃತಾಂವರಃ।
ಭವಿಷ್ಯಂತಿ ನರಾಸ್ತತ್ರ ರಾಗಮೋಹವಿವರ್ಜಿತಾಃ ॥ 32 ॥ 4-31-32 (29641)
ನಾಧಯೋ ಹಿ ಮಹಾರಾಜ ನ ವ್ಯಾಧಿಃ ಕ್ಷತ್ರಿಯರ್ಷಭ]।
ಪುರೇ ಜನಪದೇ ವಾಽಪಿ ಯತ್ರ ರಾಜಾ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ॥ 33 ॥ 4-31-33 (29642)
ದಾನಶೀಲೋ ವದಾನ್ಯಶ್ಚ ನಿಭೃತೋ ಹ್ರೀನಿಷೇವಕಃ।
ಪ್ರಿಯವಾಕ್ಸತ್ಯವಾಕ್ಶೂರೋ ಧರ್ಮಶೀಲೋ ಜಿತೇಂದ್ರಿಯಃ।
ಹೃಷ್ಟಃ ಪುಷ್ಟಃ ಶುಚಿರ್ದಕ್ಷೋ ಯತ್ರ ರಾಜಾ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ॥ 34 ॥ 4-31-34 (29643)
ನಾಸೂಯಕೋ ನ ಚಾಪೀರ್ಷ್ಯುರ್ನಾಭಿಮಾನೀ ನ ಮತ್ಸರೀ।
ಭವಿಷ್ಯತಿ ಜನಸ್ತತ್ರ ಸ್ವಯಂ ಧರ್ಮಮನುವ್ರತಃ ॥ 35 ॥ 4-31-35 (29644)
ಬ್ರಹ್ಮಘೋಷಾಶ್ಚ ಭೂಯಾಂಸಃ ಪುಣ್ಯಶಬ್ದಾಸ್ತಥೈವ ಚ।
ಕ್ರತವಶ್ಚ ಭವಿಷ್ಯಂತಿ ಭೂಯಾಂಸೋ ಭೂರಿದಕ್ಷಿಣಾಃ ॥ 36 ॥ 4-31-36 (29645)
ಸದಾ ಚ ತತ್ರ ಪರ್ಜನ್ಯಃ ಸಂಯಗ್ವರ್ಷೀ ನ ಸಂಶಯಃ ।
ಸಂಪನ್ನಸಸ್ಯಾ ಚ ಮಹೀ ಭವಿಷ್ಯತಿ ನಿರಾಮಯಾ ॥ 37 ॥ 4-31-37 (29646)
ರಸವಂತಿ ಚ ಧಾನ್ಯಾನಿ ಗುಣವಂತಿ ಫಲಾನಿ ಚ।
ಗಂಧವಂತಿ ಚ ಮಾಲ್ಯಾನಿ ಶುಭಶಬ್ದಾ ಚ ಭಾರತೀ ॥ 38 ॥ 4-31-38 (29647)
ವಾಯುಶ್ಚ ಸುಖಸಂಸ್ಪರ್ಶೋ ಯತ್ರ ರಾಜಾ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ।
ನೀರೋಗಾಸ್ತತ್ರ ವಿದ್ಯಂತೇ ವಧಬಂಧಾ ನ ಸಂತಿ ಚ ॥ 39 ॥ 4-31-39 (29648)
ನ ಚೋರಾ ನ ಚ ದಂಡಾಶ್ಚ ನ ಚ ಬಾಧಾ ಭವಂತ್ಯುತ।
ನಾಶಕ್ತಾ ನ ಚ ದುಷ್ಟಾಶ್ಚ ಯತ್ರ ರಾಜಾ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ॥ 40 ॥ 4-31-40 (29649)
ಭಯಂ ಚ ನಾವಿಶೇತ್ತತ್ರ ನಿಷ್ಪ್ರತೀಪಂ ಚ ದರ್ಶನಂ।
ಬಹುಕ್ಷೀರಾಸ್ತಥಾ ಗಾವಃ ಸುಪುಷ್ಟಾಶ್ಚ ಸುದೋಹನಾಃ ॥ 41 ॥ 4-31-41 (29650)
ಪಯಾಂಸಿ ದಧಿಸರ್ಪೀಷಿ ರಸವಂತಿ ಹಿತಾನಿ ಚ ।
ಸಲಿಲಾನಿ ಪ್ರಸನ್ನಾನಿ ಸರ್ವೇ ಭಾವಾಶ್ಚ ಶೋಭನಾಃ ॥ 42 ॥ 4-31-42 (29651)
ಗುಣವಂತಿ ಚ ಪಾನಾನಿ ಭೋಜ್ಯಾನಿ ವಿವಿಧಾನಿ ಚ।
ತತ್ರ ದೇಶೇ ಭವಿಷ್ಯಂತಿ ಯತ್ರ ರಾಜಾ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ॥ 43 ॥ 4-31-43 (29652)
ರಸಾಃ ಸ್ಪರ್ಶಾಶ್ಚ ಗಂಧಾಶ್ಚ ಶಬ್ದಾಶ್ಚಾಪಿ ಗುಣಾನ್ವಿತಾಃ।
ದೃಶ್ಯಾನಿ ಚ ಪ್ರಸನ್ನಾನಿ ಯತ್ರ ರಾಜಾ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ॥ 44 ॥ 4-31-44 (29653)
ಧರ್ಮಾಶ್ಚ ತತ್ರ ಸರ್ವೈಸ್ತು ಸೇವಿತಾಶ್ಚ ದ್ವಿಜಾತಿಭಿಃ।
ಸ್ವೈಃಸ್ವೈರ್ಗುಣೈಶ್ಚ ಸಂಯುಕ್ತಾ ಕಸ್ಮಿನ್ವರ್ಷೇ ತ್ರಯೋದಶೇ ।
ದೇಶೇ ತಸ್ಮಿನ್ಭವಿಷ್ಯಂತಿ ತತ ಪಾಂಡವಸಂಶ್ರಿತೇ ॥ 45 ॥ 4-31-45 (29654)
ಸಂಪ್ರೀತಿಮಾಂಜನಸ್ತತ್ರ ಸಂತುಷ್ಟಃ ಶುಚಿರವ್ಯಯಃ।
ದೇವತಾತಿಥಿಭೂಯಾಂಸ್ತು ಸರ್ವಭೂತಾನುರಾಗವಾನ್ ॥ 46 ॥ 4-31-46 (29655)
ಇಷ್ಟದಾನಮಹೋತ್ಸಾಹಾ ನಿತ್ಯಂ ಧರ್ಮಪರಾಯಣಾಃ ।
ವ್ಯಕ್ತವಾಕ್ಯಾಸ್ತತಸ್ತಾತ ಶುಭಕಲ್ಯಾಣಮಂಗಲಾಃ ॥ 47 ॥ 4-31-47 (29656)
ಶುಭತ್ವಿಷಃ ಶುಭೇಚ್ಛಾಶ್ಚ ನಿತ್ಯತುಷ್ಟಾಃ ಶ್ರಿಯಾಽನ್ವಿತಾಃ ।
ಭವಿಷ್ಯಂತಿ ಜನಾಸ್ತತ್ರ ಯತ್ರ ರಾಜಾ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ॥ 48 ॥ 4-31-48 (29657)
ನಿತ್ಯೋತ್ಸವಪ್ರಮುದಿತೋ ನಿತ್ಯಹೃಷ್ಟಃ ಶ್ರಿಯಾ ವೃತಃ।
ಭವಿಷ್ಯತಿ ನಿವಾಸೋಽಯಂ ಯತ್ರ ರಾಜಾ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ॥ 49 ॥ 4-31-49 (29658)
ಧರ್ಮಜ್ಞಃ ಸ ತು ದುರ್ಜ್ಞೇಯಃ ಸರ್ವಜ್ಞೈಶ್ಚ ದ್ವಿಜಾತಿಭಿಃ।
ಕಿಂಪುನಃ ಪ್ರಾಕೃತೈಸ್ತಾತ ಪಾರ್ಥೋ ವಿಜ್ಞಾಯತೇ ಕ್ವಚಿತ್ ॥ 50 ॥ 4-31-50 (29659)
ಯಸ್ಮಿನ್ಸತ್ಯಂ ಧೃತಿರ್ದಾನಂ ಪರಾ ಶಾಂತಿರ್ಧ್ರುವಾ ಕ್ಷಮಾ।
ಹ್ರೀಃ ಶ್ರೀಃ ಕೀರ್ತಿಃ ಪರಂ ತೇಜ ಆನೃಶಂಸ್ಯಮಥಾರ್ಜವಂ ॥ 51 ॥ 4-31-51 (29660)
ತಸ್ಮಾನ್ನಿವಾಸಃ ಪಾರ್ಥಾನಾಂ ಚಿಂತ್ಯತಾಂ ಯದ್ಬ್ರವೀಮಿ ವಃ ।
ಗತಿರ್ವಾ ಪರಮಾ ತತ್ರ ನೋತ್ಸಹೇ ವಕ್ತುಮನ್ಯಥಾ ॥ 52 ॥ 4-31-52 (29661)
ಏವಮೇತತ್ತು ಸಂಚಿಂತ್ಯ ಯತ್ಕೃತ್ಯಂ ಸಾಧು ಮನ್ಯಸೇ।
ತತ್ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ಕುರು ಕೌರವ್ಯ ಯದ್ಯೇತಚ್ಛ್ರದ್ದಧಾಸಿ ಮೇ।
ಕುಲಸ್ಯ ಹಿ ಕ್ಷಮಂ ತಾತ ಯದಹಂ ಪ್ರಬ್ರವೀಮಿ ತೇ ॥ 53 ॥ ॥ 4-31-53 (29662)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ಏಕತ್ರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 31 ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 032
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.32. ಅಧ್ಯಾಯಃ 032
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ದುರ್ಯೋಧನೇನ ಕೀಚಕವಧಸ್ಯ ಭೀಮಸೇನಕೃತತ್ವಸಂಭಾವನಯಾ ಪಾಂಡವಾನಾಂ ತತ್ರ ಸ್ಥಿತಿಸಂಭಾವನಾ ॥ 1 ॥ ತಥಾ ಭೀಷ್ಮಾದ್ಯನುಮತ್ಯಾ ಸುಶರ್ಮಣೋ ವಿರಾಟನಗರಂಪ್ರತಿ ಪ್ರೇಷಣಂ ॥ 2 ॥ ಸುಶರ್ಮಣಾ ವಿರಾಟನಗರಮೇತ್ಯ ದಕ್ಷಿಣಭಾಗೇ ಗೋಗ್ರಹಂ ॥ 3 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-32-0 (29663)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-32-0x (3123)
ತತಃ ಶಾರದ್ವತೋ ವಾಕ್ಯಮಿತ್ಯುವಾಚ ಕೃತಸ್ತದಾ।
ಯುಕ್ತಂ ಪ್ರಾಪ್ತಂ ಚ ವೃದ್ಧೇನ ಪಾಂಡವಾನ್ಪ್ರತಿ ಭಾಪಿತಂ ॥ 1 ॥ 4-32-1 (29664)
ಧರ್ಮಾರ್ಥಸಹಿತಂ ಶ್ಲಕ್ಷ್ಣಂ ಸರ್ವಂ ಸತ್ಯಂ ಸಹೇತುಕಂ।
ತತ್ರಾನುರೂಪಂ ಭೀಷ್ಮಸ್ಯ ಮಮಾಪಿ ವಚನಂ ಶೃಣು ॥ 2 ॥ 4-32-2 (29665)
ತೇಷಾಂ ಚೈವ ಗತಿಸ್ತತ್ರ ರ್ನಿವಾಸಶ್ಚಾನುಚಿಂತ್ಯತಾಂ ।
ನೀತಿರ್ವಿಧೀಯತಾಂ ತತ್ರ ಸಾಂಪ್ರತಂ ಯಾ ಹಿತಾ ಭವೇತ್ ॥ 3 ॥ 4-32-3 (29666)
ನಾವಜ್ಞೇಯೋ ರಿಪುಸ್ತಾತ ಪ್ರಾಕೃತೋಽಪಿ ಬುಭೂಷತಾ।
ಕಿಂ ಪುನಃ ಪಾಂಡವಾಃ ಶೂರಾ ವಿದ್ವಾಂಸೋ ಬಲಿನಸ್ತಥಾ ॥ 4 ॥ 4-32-4 (29667)
ತಸ್ಮಾತ್ಸತ್ರಂ ಪ್ರವಿಷ್ಟೇಷು ಪಾಂಡವೇಷು ಮಹಾತ್ಮಸು ।
ಗೂಢಭಾವೇಷು ಛನ್ನೇಷು ಕಾಲೇ ಚೋದಯಮಾಗತೇ ॥ 5 ॥ 4-32-5 (29668)
ಸ್ವರಾಷ್ಟ್ರೇ ಪರರಾಷ್ಟ್ರೇ ಚ ಜ್ಞಾತವ್ಯಂ ಬಲಮಾತ್ಮನಃ ।
ಉದಯಃ ಪಾಂಡವಾನಾಂ ಚ ಪ್ರಾಪ್ತಕಾಲೋ ನ ಸಂಶಯಃ ॥ 6 ॥ 4-32-6 (29669)
ನಿವೃತ್ತಸಮಯಾಃ ಪಾರ್ಥಾ ಮಹಾತ್ಮಾನೋ ಮಹಾಬಲಾಃ ।
ಮಹೋತ್ಸಾಹಾ ಭವಿಷ್ಯಂತಿ ಪಾಂಡವಾ ಹ್ಯಮಿತೌಜಸಃ ॥ 7 ॥ 4-32-7 (29670)
ತಸ್ಮಾದ್ಬಲಂ ಚ ಕೋಶಂ ಚ ನಾತಿಶ್ಚಾಪಿ ವಿಧೀಯತಾಂ।
ಯಥಾ ಕಾಲೋದಯೇ ಪ್ರಾಪ್ತೇ ಸಂಯಕ್ ತೈಃ ಸಂದಧಾಮಹೇ ॥ 8 ॥ 4-32-8 (29671)
ಯತ್ರ ಯನ್ಮನ್ಯಸೇ ಶ್ರೇಯೋ ಬುಧ್ಯಸ್ವ ಬಲಮಾತ್ಮನಃ ।
ನಿಯತಂ ಸರ್ವಮಿತ್ರೇಷು ಬಲವತ್ಸ್ವಬಲೇಷು ಚ ॥ 9 ॥ 4-32-9 (29672)
ಸಾರಂ ಫಲ್ಗು ಬಲಂ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಮಧ್ಯಸ್ಥಂ ಚಾಪಿ ಭಾರತ ।
ಸ್ವರಾಷ್ಟ್ರಪರರಾಷ್ಟ್ರೇಷು ಜ್ಞಾತವ್ಯಂ ಬಲಮಾತ್ಮನಃ ॥ 10 ॥ 4-32-10 (29673)
ಅಪ್ರಹೃಶಷ್ಟಂ ಪ್ರಾಹೃಷ್ಟಂ ವಾ ಸಂದಧಾಮ ತಥಾ ಪರೈಃ ।
ಸಾಂನಾ ದಾನೇನ ಭೇದೇನ ದಂಡೇನ ಬಲಿಕರ್ಮಣಾ ॥ 11 ॥ 4-32-11 (29674)
ನ್ಯಾಯೇನಾಕ್ರಂಯ ಚ ಪರಾನ್ಬಲಾಚ್ಚಾನಂಯ ದುರ್ಬಲಾನ್ ।
ಸಾಂತ್ವಯಿತ್ವಾ ಚ ಮಿತ್ರಾಣಿ ಬಲಂ ಚಾಭಾಷ್ಯತಾಂ ಸುಖಂ ॥ 12 ॥ 4-32-12 (29675)
ಸ್ವಕೋಶಬಲಸಂವೃದ್ಧಃ ಸಂಯಕ್ಸಿದ್ಧಿಮವಾಪ್ಸ್ಯಸಿ ।
ಯೋತ್ಸ್ಯಸೇ ಚಾಪಿ ಬಲಿಭಿರರಿಭಿಃ ಪ್ರತ್ಯುಪಸ್ಥಿತೈಃ।
ಅನ್ಯೈಸ್ತ್ವಂ ಪಾಂಡವೈರ್ವಾಽಪಿ ಹೀನೈಃ ಸ್ವಬಲವಾಹನೈಃ ॥ 13 ॥ 4-32-13 (29676)
ಏವಂ ಸರ್ವಂ ವಿನಿಶ್ಚಿತ್ಯ ವ್ಯವಹರ್ತಾಸಿ ನ್ಯಾಯತಃ।
ಯಥಾಕಾಲಂ ಮನುಷ್ಯೇಂದ್ರ ಚಿರಂ ಸುಖಮವಾಪ್ಸ್ಯಸಿ ॥ 14 ॥ 4-32-14 (29677)
ಭೀಷ್ಮಾದ್ರೋಣಕೃಪೈರುಕ್ತೇ ಕರ್ಣದುಃಶಾಸನಾದಿಭಿಃ।
ತತೋ ದುರ್ಯೋಧನೋ ವಾಕ್ಯಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ತೇಷಾಂ ಮಹಾತ್ಮನಾಂ ।
ಮುಹೂರ್ತಮನುಸಂಚಿಂತ್ಯ ಸಚಿವಾನಿದಮಬ್ರವೀತ್ ॥ 15 ॥ 4-32-15 (29678)
ಶ್ರುತಮೇತನ್ಮಯಾ ಪೂರ್ವಂ ಕಥಾಸು ಜನಸಂಸದಿ।
ಧೀರಾಣಾಂ ಶಾಸ್ತ್ರವಿದುಷಾಂ ಪ್ರಾಜ್ಞಾನಾಂ ಮತಿನಿಶ್ಚಯೇ ।
ಕೃತಿನಾಂ ಸಾರಫಲ್ಗುತ್ವೇ ಜಾನಾಮಿ ನಯಚಕ್ಷುಷಾ ॥ 16 ॥ 4-32-16 (29679)
ಸತ್ವೇ ಬಾಹುಬಲೇ ಧೈರ್ಯೇ ಪ್ರಾಣೇ ಶಾರೀರಸಂಭವೇ।
ಸಾಂಪ್ರತಂ ಮಾನುಷೇ ಲೋಕೇ ಸದೈತ್ಯನರರಾಕ್ಷಸೇ ॥ 17 ॥ 4-32-17 (29680)
ಚತ್ವಾರಸ್ತು ನರವ್ಯಾಘ್ರಾ ಬಲೇ ಶಕ್ರೋಪಮಾ ಭುವಿ।
ಉತ್ತಮಾಃ ಪ್ರಾಣಿನಾಂ ತೇಷಾಂ ನಾಸ್ತಿ ಕಶ್ಚಿದ್ಬಲೇ ಮಮಃ ॥ 18 ॥ 4-32-18 (29681)
ಬಲದೇವಶ್ಚ ಭೀಮಶ್ಚ ಮದ್ರರಾಜಶ್ಚ ವೀರ್ಯವಾನ್ ।
ಚತುರ್ಥಃ ಕೀಚಕಸ್ತೇಷಾಂ ಪಂಚಮಂ ನಾನುಶುಶ್ರುಮಃ ॥ 19 ॥ 4-32-19 (29682)
ಅನ್ಯೋನ್ಯಾನಂತರಬಲಾಃ ಪರಸ್ಪರಜಯೈಪಿಣಃ।
ಬಾಹೂಯುದ್ಧಮಭೀಪ್ಸಂತೋ ನಿತ್ಯಂ ಸಂರಬ್ಧಮಾನಸಾಃ ॥ 20 ॥ 4-32-20 (29683)
ತೇನಾಹಮವಗಚ್ಛಾಮಿ ಪ್ರತ್ಯಯೇನ ವೃಕೋದರಂ।
ಮನಸ್ಯಭಿನಿವಿಷ್ಟಂ ಮೇ ವ್ಯಕ್ತಂ ಜೀವಂತಿ ಪಾಂಡವಾಃ ॥ 21 ॥ 4-32-21 (29684)
ತತ್ರಾಹಂ ಕೀಚಕಂ ಮನ್ಯೇ ಭೀಮಸೇನೇನ ಮಾರಿತಂ।
ಸೈರಂಧ್ರೀಂ ದ್ರೌಪದೀಂ ಮನ್ಯೇ ನಾತ್ರ ಕಾರ್ಯಾ ವಿಚಾರಣಾ ॥ 22 ॥ 4-32-22 (29685)
ಶಂಕೇ ಕೃಷ್ಣಾನಿಮಿತ್ತಂ ತು ಭೀಮಸೇನೇನ ಕೀಚಕಃ।
ಗಂಧರ್ವವ್ಯಪದೇಶೇನ ಹತೋ ನಿಶಿ ಮಹಾಬಲಃ ॥ 23 ॥ 4-32-23 (29686)
ಕೋ ಹಿ ಶಕ್ತಃ ಪರೋ ಭೀಮಾತ್ಕೀಚಕಂ ಹಂತುಮೋಜಸಾ ।
ಶಸ್ತ್ರಂ ವಿನಾ ಬಾಹುಬಲಾತ್ತಥಾ ಸರ್ವಾಂಗಚೂರ್ಣನೇ ॥ 24 ॥ 4-32-24 (29687)
ಮರ್ದಿತುಂ ವಾ ತಥಾ ತೀವ್ರಂ ಚರ್ಮಮಾಂಸಾಸ್ಥಿಚೂರ್ಣನಂ ।
ರೂಪಮನ್ಯತ್ಸಮಾಸ್ಥಾಯ ಭೀಮಸ್ಯೈತದ್ವಿಚೇಷ್ಟಿತಂ ॥ 25 ॥ 4-32-25 (29688)
ಧ್ರುವಂ ಕೃಷ್ಣಾನಿಮಿತ್ತಂ ತು ಭೀಮಸೇನೇನ ಸೂತಜಾಃ ।
ಗಂಧರ್ವವ್ಯಪದೇಶೇನ ಹತಾ ನಿಶಿ ನ ಸಂಶಯಃ ॥ 26 ॥ 4-32-26 (29689)
ಪಿತಾಮಹೇನ ಯೇ ಚೋಕ್ತಾ ದೇಶಸ್ಯ ಚ ಜನಸ್ಯ ಚ।
ಗುಣಾಸ್ತೇ ಮತ್ಸ್ಯರಾಷ್ಟ್ರೇಷು ಬಹುಶೋಽಪಿ ಮಯಾ ಶ್ರುತಾಃ ॥ 27 ॥ 4-32-27 (29690)
ವಿರಾಟನಗರೇ ಮನ್ಯೇ ಪಾಂಡವಾಶ್ಛನ್ನಚಾರಿಣಃ।
ನಿವಸಂತಿ ಪುರೇ ರಂಯೇ ತತ್ರ ಯಾತ್ರಾ ವಿಧೀಯತಾಂ ॥ 28 ॥ 4-32-28 (29691)
ಮತ್ಸ್ಯರಾಷ್ಟ್ರಂ ಗಮಿಷ್ಯಾಮೋ ಗ್ರಹೀಷ್ಯಾಮಶ್ಚ ಗೋಧನಂ।
ಗೃಹೀತೇ ಗೋಧನೇ ನೂನಂ ತೇಽಪಿ ಯೋತ್ಸ್ಯಂತಿ ಪಾಂಡವಾಃ॥ 29 ॥ 4-32-29 (29692)
ಅಪೂರ್ಣೇ ಸಮಯೇ ಚಾಪಿ ಯದಿ ಪಶ್ಯೇಮ ಪಾಂಡವಾನ್।
ದ್ವಾದಶಾನ್ಯಾನಿ ವರ್ಷಾಣಿ ಪ್ರವೇಕ್ಷ್ಯಂತಿ ಪುನರ್ವನಂ ॥ 30 ॥ 4-32-30 (29693)
ತಸ್ಮಾದನ್ಯತರೇಣಾಪಿ ಲಾಭೋಽಸ್ಮಾಕಂ ಭವಿಷ್ಯತಿ।
ಕೋಶವೃದ್ಧಿರಿಹಾಸ್ಮಾಕಂ ಶತ್ರೂಣಾಂ ನಿಧನಂ ಭವೇತ್ ॥ 31 ॥ 4-32-31 (29694)
ಕಥಂ ಸುಯೋಧನಂ ಗಚ್ಛೇದ್ಯುಧಿಷ್ಠಿರಭೃತಃ ಪುರಾ।
ಏತಚ್ಚಾಪಿ ವದತ್ಯೇಷ ಮಾತ್ಸ್ಯಃ ಪರಿಭವಾನ್ಮಯಿ ॥ 32 ॥ 4-32-32 (29695)
ತಸ್ಮಾತ್ಕರ್ತವ್ಯಮೇತದ್ವೈ ತತ್ರ ಯಾತ್ರಾ ವಿಧೀಯತಾಂ।
ಏತತ್ಸುನೀತಂ ಮನ್ಯೇಽಹಂ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಯದಿ ರೋಚತೇ ॥ 33 ॥ 4-32-33 (29696)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-32-34x (3124)
ತತೋ ರಾಜಾ ತ್ರಿಗರ್ತಾನಾಂ ಸುಶರ್ಮಾ ರಥಯೂಥಪಃ।
ಪೂರ್ವಮಾಭಾಷ್ಯ ಕರ್ಣೇನ ತಥಾ ದುಃಶಾಸನೇನ ಚ।
ಪ್ರಾಪ್ತಕಾಲಮಿದಂ ವಾಕ್ಯಮುವಾಚ ತ್ವರಿತೋ ಬಲೀ ॥ 34 ॥ 4-32-34 (29697)
ಅಸಕೃನ್ನಿಕೃತಃ ಪೂರ್ವಂ ಮಾತ್ಸ್ಯಸಾಲ್ವೇಯಕೇಕಯೈಃ ।
ಸೂತೇನೈವ ಚ ಮಾತ್ಸ್ಯಸ್ಯ ಕೀಚಕೇನ ಪುನಃ ಪುನಃ ॥ 35 ॥ 4-32-35 (29698)
ಬಾಧಿತೋ ಬಂಧುಭಿಃ ಸಾರ್ಧಂ ಬಲಾದ್ಬಲವತಾ ವಿಭೋ।
ಸ ಕರ್ಣಮಭಿವೀಕ್ಷ್ಯಾಥ ದುರ್ಯೋಧನಮಭಾಷತ ॥ 36 ॥ 4-32-36 (29699)
ರಾಷ್ಟ್ರಂ ಮಮಾಸಕೃದ್ರಾಜನ್ರಾಜ್ಞಾ ಮಾತ್ಸ್ಯೇನ ಬಾಧಿತಂ ॥ 37 ॥ 4-32-37 (29700)
ಪ್ರಣೇತಾ ಕೀಚಕಸ್ತಸ್ಯ ಬಲೋತ್ಸಿಕ್ತೋಽಭವನ್ಪುರಾ।
ಅಮರ್ಷೀ ದುರ್ಜಯೋ ಜೇತಾ ಪ್ರಖ್ಯಾತಬಲಪೌರುಷಃ ।
ಸ ಹತಸ್ತತ್ರ ಗಂಧರ್ವೈಃ ಪಾಪಕರ್ಮಾ ನೃಶಂಸಕೃತ್ ॥ 38 ॥ 4-32-38 (29701)
ತಸ್ಮಿನ್ವಿನಿಹತೇ ರಾಜನ್ಹೀನದರ್ಪೋ ನಿರಾಶ್ರಯಃ।
ಭವಿಷ್ಯತಿ ನಿರುತ್ಸಾಹೋ ವಿರಾಟ ಇತಿ ಮೇ ಮತಿಃ ॥ 39 ॥ 4-32-39 (29702)
ತತ್ರ ಯಾತ್ರಾ ಮಮ ಮತಾ ಯದಿ ತೇ ರೋಚತೇಽನಘ।
ಕೌರವಾಣಾಂ ಚ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಕರ್ಣಸ್ಯ ಚ ಮಹಾತ್ಮನಃ ॥ 40 ॥ 4-32-40 (29703)
ಏತತ್ಕಾರ್ಯಮಹಂ ಮನ್ಯೇ ಪರಮಾತ್ಯಯಿಕಂ ಮಹತ್।
ರಾಷ್ಟ್ರಂ ತಸ್ಯಾಭಿಯಾಸ್ಯಾಮೋ ಧನಧಾನ್ಯಸಮಾಕುಲಂ ॥ 41 ॥ 4-32-41 (29704)
ಆದದಾಮೋಽಸ್ಯ ರತ್ನಾನಿ ವಿವಿಧಾನಿ ವಸೂನಿ ಚ।
ಗ್ರಾಮಾನ್ರಾಷ್ಟ್ರಾಣಿ ವಾ ತಸ್ಯ ಹರಿಷ್ಯಾಮೋ ವಿಭಾಗಶಃ ॥ 42 ॥ 4-32-42 (29705)
ಅಥವಾ ಗೋಸಹಸ್ರಾಣಿ ಬಹೂನಿ ಶುಭದರ್ಶನ।
ವಿವಿಧಾನಿ ಹರಿಷ್ಯಾಮಃ ಪ್ರತೀಪೀಡ್ಯ ಪುರಂ ಬಲಾತ್ ॥ 43 ॥ 4-32-43 (29706)
ಕೌರವೈಃ ಸಹ ಸಂಗಮಯ ತ್ರಿಗರ್ತೈಶ್ಚ ವಿಶಾಂಪತೇ।
ಗಾಸ್ತಸ್ಯಾಪಹರಿಷ್ಯಾಮಃ ಸಹ ಸರ್ವೈರ್ಮಹಾರಥೈಃ ॥ 44 ॥ 4-32-44 (29707)
ಸಂಧಿಂ ವಾ ತೇನ ಕೃತ್ವಾ ತು ನಿಬಧ್ನೀಮೋಽಸ್ಯ ಪೌರುಷಂ।
ಹತ್ವಾ ಚಾಸ್ಯ ಚಮೂಂ ಕೃತ್ಸ್ನಾಂ ವಶಮೇವಾನಯಾಮಹೇ ॥ 45 ॥ 4-32-45 (29708)
ತಂ ವಶೇ ನ್ಯಾಯತಃ ಕೃತ್ವಾ ಸುಖಂ ವತ್ಸ್ಯಾಮಹೇ ವಯಂ।
ಭವತಾಂ ಬಲವೃದ್ಧಿಶ್ಚ ಭವಿಷ್ಯತಿ ನ ಸಂಶಯಃ ॥ 46 ॥ 4-32-46 (29709)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-32-47x (3125)
ತಚ್ಛ್ರುತ್ವಾ ವಚನಂ ತಸ್ಯ ಕರ್ಣೋ ರಾಜಾನಮಬ್ರವೀತ್ ॥ 47 ॥ 4-32-47 (29710)
ಸೂಕ್ತಂ ಸುಶರ್ಮಣಾ ವಾಕ್ಯಂ ಪ್ರಾಪ್ತಕಾಲಮಿದಂ ವಚಃ।
ತಸ್ಮಾತ್ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ವಿನಿರ್ಯಾಮೋ ಯೋಜಯಿತ್ವಾ ವರೂಥಿನೀಂ ॥ 48 ॥ 4-32-48 (29711)
ಯದೇತತ್ತೇಽಭಿರುಚಿತಂ ಮಮ ಚೈತದ್ಧಿ ರೋಚತೇ।
ಪ್ರವಿಭಜ್ಯ ಚ ಸೈನ್ಯಾನಿ ಯಥಾ ವಾ ಮನ್ಯತೇ ಭವಾನ್ ॥ 49 । 4-32-49 (29712)
ಪ್ರಜ್ಞಾವಾನ್ಕುಲವೃದ್ಧಶ್ಚ ಸರ್ವೇಷಾಂ ನಃ ಪಿತಾಮಹಃ।
ಆಚಾರ್ಯಶ್ಚ ಕೃಪೋ ವಿದ್ವಾಞ್ಶಕುನಿಶ್ಚಾಪಿ ಸೌಬಲಃ ॥ 50 ॥ 4-32-50 (29713)
ಮನ್ಯಂತೇ ತೇ ಯಥಾ ಸರ್ವೇ ತಥಾ ಯಾತ್ರಾ ವಿಧೀಯತಾಂ।
ಸಂಮಂತ್ರ್ಯ ಚಾಶು ಗಚ್ಛಾಮಃ ಸಾಧನಾರ್ಥಂ ಮಹೀಪತೇ ॥ 51 ॥ 4-32-51 (29714)
ಕಿಂನು ನಃ ಪಾಂಡವೈಃ ಕಾರ್ಯಂ ಹೀನಾರ್ಥಬಲಪೌರುಷೈಃ।
ಅತ್ಯಂತಂ ಹಿ ಪ್ರನಷ್ಟಾಸ್ತೇ ಪ್ರಾಪ್ತಾ ವಾಽಪಿ ಯಮಕ್ಷಯಂ ॥ 52 ॥ 4-32-52 (29715)
ತದ್ಭವಾಂಶ್ಚತುರಂಗೇಣ ಬಲೇನ ಮಹತಾ ವೃತಃ।
ವಿರಾಟನಗರಂ ಯಾತು ಸರ್ವಸೈನ್ಯೇನ ಭಾರತ।
ಆದಾಸ್ಯಾಮೋಽಥ ಗಾಸ್ತಸ್ಯ ವಿವಿಧಾನಿ ವಸೂನಿ ಚ ॥ 53 ॥ 4-32-53 (29716)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-32-54x (3126)
ತತೋ ದುರ್ಯೋಧನೋ ರಾಜಾ ವಚಃ ಶ್ರುತ್ವಾ ತು ತಸ್ಯ ತತ್।
ವೈಕರ್ತನಸ್ಯ ಕರ್ಣಸ್ಯ ಕ್ಷಿಪ್ರಮಾಜ್ಞಾಪಯತ್ಸ್ವಯಂ।
ಶಾಸನೇ ನಿತ್ಯಯುಕ್ತಂ ತು ದುಃಶಾಸನಮನಂತರಂ ॥ 54 ॥ 4-32-54 (29717)
ದುರ್ಯೋಧನ ಉವಾಚ। 4-32-55x (3127)
ಸಹ ವೃದ್ಧೈಸ್ತು ಸಂಮಂತ್ರ್ಯ ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ಯೋಜಯ ವಾಹಿನೀಂ।
ಯಥೋದ್ದೇಶಂ ತು ಗಚ್ಛಾಮಃ ಸಹಿತಾಃ ಸರ್ವಕೌರವೈಃ ॥ 55 ॥ 4-32-55 (29718)
ಸುಶರ್ಮಾ ತು ಯಥೋದ್ದಿಷ್ಟಂ ದೇಶಂ ಯಾತು ಮಹಾರಥಃ।
ತ್ರಿಗರ್ತೈಃ ಸಹಿತಃ ಸರ್ವೈಃ ಪ್ರಖ್ಯಾತಬಲಪೌರುಷೈಃ।
ಪ್ರಾಗೇವ ಹಿ ಸುಸಂಯತ್ತೋ ವಿರಾಟನಗರಂ ಪ್ರತಿ ॥ 56 ॥ 4-32-56 (29719)
ಜಘನ್ಯತೋ ವಯಂ ತತ್ರ ಯಾಸ್ಯಾಮೋ ದಿವಸಾಂತರೇ।
ವಿಷಯಂ ಮತ್ಸ್ಯರಾಜಸ್ಯ ಸುಸಮೃದ್ಧಂ ಸುಸಂಹಿತಂ ॥ 57 ॥ 4-32-57 (29720)
ಸುಶರ್ಮಣಾ ಗೃಹೀತೇ ತು ಮತ್ಸ್ಯರಾಜಸ್ಯ ಗೋಧನೇ।
ವಿರಾಟಃ ಸೈನ್ಯಮಾದಾಯ ತ್ರಿಗರ್ತೈಃ ಸಹ ಯೋತ್ಸ್ಯತಿ ॥ 58 ॥ 4-32-58 (29721)
ಅಪರಂ ದಿವಸಂ ಗಾಸ್ತು ತತ್ರ ಗೃಹ್ಣಂತು ಕೌರವಾಃ।
ಗವಾರ್ಥೇ ಪಾಂಡವಾಸ್ತತ್ರ ಯೋತ್ಸ್ಯಂತಿ ಕುರುಭಿಃ ಸಹ ॥ 59 ॥ 4-32-59 (29722)
ತಥಾ ಗತ್ವಾ ಯಥೋದ್ದೇಶಂ ವಿರಾಟನಗರಾಂತಿಕೇ।
ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ಗೋಷ್ಠಂ ಸಮಾಸಾದ್ಯ ಗೃಹ್ಣಂತು ವಿಪುಲಂ ಧನಂ ॥ 60 ॥ 4-32-60 (29723)
ಗವಾಂ ಶತಸಹಸ್ರಾಣಿ ಶ್ರೀಮಂತಿ ಗುಣವಂತಿ ಚ।
ವಯಮಸ್ಯ ನಿಗೃಹ್ಣೀಮೋ ದ್ವಿಧಾ ಕೃತ್ವಾ ಚ ವಾಹಿನೀಂ ॥ 61 ॥ 4-32-61 (29724)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-32-62x (3128)
ತೇ ಸ್ಮ ಗತ್ವಾ ಯಥೋದ್ದಿಷ್ಟಂ ದೇಶಂ ಮತ್ಸ್ಯಮಹೀಪತೇಃ।
ಸಂನದ್ಧಾ ರಥಿನಃ ಸರ್ವೇ ಸಪತಾಕಾ ಬಲೋತ್ಕಟಾಃ।
ಪ್ರತಿವೈರಂ ಚಿಕೀರ್ಷಂತೋ ಗೋಷು ಗೃದ್ಧಾ ಮಹಾಬಲಾಃ ॥ 62 ॥ 4-32-62 (29725)
ಆದತ್ತ ಗಾಃ ಸುಶರ್ಮಾಽಥ ಕೃಷ್ಣಪಕ್ಷಸ್ಯ ಚಾಷ್ಟಮೀಂ ॥ 63 ॥ 4-32-63 (29726)
ಅಪರೇ ದಿವಸೇ ಸರ್ವೇ ರಾಜನ್ಸಂಭೂಯ ಕೌರವಾಃ।
ನವಂಯಾಂ ತೇ ನ್ಯಗೃಹ್ಣಂತ ಗೋಕುಲಾನಿ ಸಹಸ್ರಶಃ।
ಕೌರವಾಸ್ತು ಮಹಾವೀರ್ಯಾ ಮತ್ಸ್ಯಾನಾಂ ವಿಷಯಾಂತರೇ ॥ 64 ॥ ॥ 4-32-64 (29727)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ದ್ವಾತ್ರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 32 ॥
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Footnotes
4-32-31 ತಸ್ಮಾದನಂತರೇಣಾಪಿ ಲಾಭೋಽಸ್ಮಾಕಮಿತಿ ಧo ಪಾಠಃ। ತಸ್ಮಾತ್ ಗೋಗ್ರಹಣಾತ ಅನಂತರೇಣ ಯುದ್ಧಾಯಾಗತಪಾಂಡವದರ್ಶನೇನ ॥ 31 ॥ 4-32-32 ಯುಧಿಷ್ಠಿರಭೃತಃ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೋ ಭೃತೋ ಯೇನ ವಿರಾಟೇನೇತಿ ಬಹುವ್ರೀಹಿಃ ॥ 32 ॥ 4-32-63 ಕೃಷ್ಣಪಕ್ಷಸ್ಯ ಸಪ್ತಮೀಮಿತಿ ಅಷ್ಟಭ್ಯಾಂ ತೇಽನ್ಯಗೃಹ್ಣಂತೇತಿ ಚo ಥo ಪಾಠಃ ॥ 63 ॥ 4-32- 64 ವಿಷಯಾಂತರೇ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ॥ 64 ॥ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 033
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.33. ಅಧ್ಯಾಯಃ 033
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಗೋಪೈರ್ದುತೄತರಮಾದ್ರುತ್ಯ ವಿರಾಟಂಪ್ರತಿ ಸುಶರ್ಮಣಾ ಗೋಗಹಣನಿವೇದನಂ ॥ 1 ॥ ವಿರಾಟಾದಿಭಿರ್ಯುದ್ಧಾಯ ನಿರ್ಗಮೋದ್ಯಮಃ ॥ 2 ॥ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇಣ ವಿರಾಟಂಪ್ರತಿ ಸ್ವೇಷಾಂ ಯುದ್ಧಕೌಶಲನಿವೇದನೇನ ಭ್ರಾತೃಭಿಃ ಸಹ ಸಮರಾಭಿಯಾನಂ ॥ 3 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-33-0 (29728)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-33-0x (3129)
ತತಸ್ತೇಷಾಂ ಮಹಾರಾಜ ತತ್ರೈವಾಮಿತತೇಜಸಾಂ।
ಛದ್ಮಲಿಂಗಪ್ರವಿಷ್ಟಾನಾಂ ಪಾಂಡವಾನಾಂ ಮಹಾತ್ಮನಾಂ ॥ 1 ॥ 4-33-1 (29729)
ವ್ಯತೀತಃ ಸಮಯಃ ಸಂಯಗ್ವಿರಾಟನಗರೇ ಸತಾಂ।
ಕುರ್ವತಾಂ ತಸ್ಯ ಕರ್ಮಾಣಿ ವೀರಾಟಸ್ಯ ಮಹೀಪತೇಃ ॥ 2 ॥ 4-33-2 (29730)
ಕೀಚಕೇ ತು ಹತೇ ರಾಜಾ ವಿರಾಟಃ ಪರವೀರಹಾ।
ಪರಾಂ ಸಂಭಾವನಾಂ ಚಕ್ರೇ ಕುಂತೀಪುತ್ರೇ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇ ॥ 3 ॥ 4-33-3 (29731)
ತತಸ್ತ್ರಯೋದಶಸ್ವಾಂತೇ ತಸ್ಯ ವರ್ಷಸ್ಯ ಭಾರತ।
ಶುಶರ್ಮಣಾ ಗೃಹೀತಂ ತು ಗೋಧನಂ ತರಸಾ ಬಹು ॥ 4 ॥ 4-33-4 (29732)
ತತಃ ಶಬ್ದೋ ಮಹಾನಾಸೀದ್ರೇಣುಶ್ಚ ದಿವಮಸ್ಪೃಶತ್।
ಶಂಖದುಂದುಭಿಘೋಷಶ್ಚ ಭೇರೀಣಾಂ ಚ ಮಹಾಸ್ವನಃ।
ಗವಾಶ್ವರಥನಾಗಾನಾಂ ನಿಶ್ವನಶ್ಚ ಪದಾತಿನಾಂ ॥ 5 ॥ 4-33-5 (29733)
ಏವಂ ತೈಸ್ತ್ವಭಿನಿರ್ಯಾಯ ಮತ್ಸ್ಯರಾಜಸ್ಯ ಗೋಧನೇ।
ತ್ರಿಗರ್ತೈರ್ಗೃಹ್ಯಮಾಣೇ ತು ಗೋಪಾಲಾಃ ಪ್ರತ್ಯಷೇಧಯನ್ ॥ 6 ॥ 4-33-6 (29734)
ಅಥ ತ್ರಿಗರ್ತಾ ಬಹವಃ ಪರಿಗೃಹ್ಯ ಧನಂ ಬಹು ।
ಪರಿಕ್ಷಿಪ್ಯ ಹಯೈಃ ಶೀಘ್ರೈ ರಥವ್ರಾತೈಶ್ಚ ಭಾರತ।
ಗೋಪಾಲಾನ್ಪ್ರತ್ಯಯುಧ್ಯಂತ ರಣೇ ಕೃತ್ವಾ ಜಯೇ ಧೃತಿಂ ॥ 7 ॥ 4-33-7 (29735)
ತೇ ಹನ್ಯಮಾನಾ ಬಹುಭಿಃ ಪ್ರಾಸತೋಮರಪಾಣಿಭಿಃ ।
ಗೋಪಾಲಾ ಗೋಕುಲೇ ಭಕ್ತಾ ವಾರಯಾಮಾಸುರೋಜಸಾ ॥ 8 ॥ 4-33-8 (29736)
ಪರಶ್ವಥೈಶ್ಚ ಮುಸಲೈರ್ಭಿಂಡಿಪಾಲೈಶ್ಚ ಮುದ್ಗರೈಃ।
ಗೋಪಾಲಾಃ ಕರ್ಷಣೈಶ್ಚಿತ್ರೈರ್ಜಘ್ನುರಶ್ವಾನ್ಸಮಂತತಃ ॥ 9 ॥ 4-33-9 (29737)
ತೇ ಹನ್ಯಮಾನಾಃ ಸಂಕ್ರುದ್ಧಾಸ್ತ್ರಿಗರ್ತಾ ರಥಯೋಧಿನಃ ।
ವಿಸೃಜ್ಯ ಶರವರ್ಷಣಿ ಗೋಪಾನದ್ರಾವಯನ್ಬಲಾತ್ ॥ 10 ॥ 4-33-10 (29738)
ಹನ್ಯಮಾನೇಷು ಗೋಪೇಷು ವಿಮುಖೇಷು ವಿಶಾಂಪತೇ।
ತತೋ ಯುವಾನಃ ಸಂಭೀತಾಃ ಶ್ವಸಂತೋ ರೇಣುಗುಂಠಿತಾಃ ॥ 11 ॥ 4-33-11 (29739)
ಜವೇನ ಮಹತಾ ಚೈವ ಗೋಪಾಲಾಃ ಪುರಮಾವ್ರಜನ್।
ವಿರಾಟನಗರಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ನರಾ ರಾಜಾನಮಬ್ರುವನ್ ॥ 12 ॥ 4-33-12 (29740)
ಸಭಾಯಾಂ ರಾಜಶಾರ್ದೂಲಮಾಸೀನಂ ಪಾಂಡವೈಃ ಸಹ।
ಶೂರೈಃ ಪರಿವೃತಂ ಯೋಧೈಃ ಕುಂಡಲಾಂಗದಧಾರಿಭಿಃ ॥ 13 ॥ 4-33-13 (29741)
ಸದ್ಭಿಶ್ಚ ಪಂಡಿತೈಃ ಸಾರ್ಧಂ ಮಂತ್ರಿಭಿಶ್ಚಾಪಿ ಸಂವೃತಂ ।
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಶೀಘ್ರಂ ತು ಗೋಪಾಲಾ ವಿರಾಟಮಿದಮಬ್ರವನ್ ॥ 14 ॥ 4-33-14 (29742)
ಅಸ್ಮಾನ್ಯುಧಿ ವಿನಿರ್ಜಿತ್ಯ ಪರಿಭೂಯ ಸಬಾಂಧವಾನ್।
ಷಷ್ಟಿಂ ಗವಾಂ ಸಹಸ್ರಾಣಿ ತ್ರಿಗರ್ತಾಃ ಕಾಲಯಂತಿ ।
ತಾ ನಿವರ್ತಯ ರಾಜೇಂದ್ರ ಮಾ ನೇಶುಃ ಪಶವಸ್ತವ ॥ 15 ॥ 4-33-15 (29743)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-33-16x (3130)
ಶ್ರುತ್ವಾ ತು ವಚನಂ ತೇಷಾಂ ಗೋಪಾಲಾನಾಮರಿಂದಮಃ।
ಸ ರಾಜಾ ಮಹತೀಂ ಸೇನಾಂ ಮಾತ್ಸ್ಯಾನಾಂ ಸಮವಾಹಯತ್।
ರಥನಾಗಾಶ್ವಕಲಿಲಾಂ ಪತ್ತಿಧ್ವಜಸಮಾಕುಲಾಂ ॥ 16 ॥ 4-33-16 (29744)
ರಾಜಾನೋ ರಾಜಪುತ್ರಾಶ್ಚ ತನುತ್ರಾಣ್ಯಥ ಭೇಜಿರೇ।
ಭಾನುಮಂತಿ ವಿವಾತಾನಿ ಸೂಪಸೇವ್ಯಾನಿ ಭಾಗಶಃ ॥ 17 ॥ 4-33-17 (29745)
ಪೃಥಕ್ಕಾಂಚನಸನ್ನಾಹಾನ್ರಥೇಷ್ವಶ್ವಾನಯೋಜಯನ್ ।
ಉತ್ಕೃಷ್ಯ ಪಾಶಾನ್ಮೌರ್ವೀಣಾಂ ಶೂರಾಶ್ಚಾಪೇಷ್ವಯೋಜಯನ್ ॥ 18 ॥ 4-33-18 (29746)
ದೃಢಮಾಯಸಗರ್ಭಂ ತು ಕವಚಂ ತಪ್ತಕಾಂಚನಂ ।
ವಿರಾಟಸ್ಯ ಪ್ರಿಯೋ ಭ್ರಾತಾ ಶತಾನೀಕೋಽಭ್ಯಹಾರಯತ್ ॥ 19 ॥ 4-33-19 (29747)
ಸರ್ವಭಾರಸಹಂ ವರ್ಮ ಕಲ್ಯಾಣಪಟಲಂ ದೃಢಂ।
ಶತಾನೀಕಾದವರಜೋ ಮದಿರಾಕ್ಷೋಽಭ್ಯಹಾರಯತ್ ॥ 20 ॥ 4-33-20 (29748)
ಉತ್ಸೇಧೇ ಯಸ್ಯ ಪದ್ಮಾನಿ ಶತಂ ಸೌಗಂಧಿಕಾನಿ ಚ।
ಮೃಷ್ಟಹಾಟಕಪರ್ಯಂತಂ ಸೂರ್ಯದತ್ತೋಽಭ್ಯಹಾರಯತ್ ॥ 21 ॥ 4-33-21 (29749)
ದೃಢಮಾಯಸಗರ್ಭಂ ಚ ಶ್ವೇತಂ ರುಕ್ಮಪರಿಷ್ಕೃತಂ।
ವಿರಾಟಸ್ಯ ಸುತೋ ಜ್ಯೇಷ್ಠೋ ವೀರಃ ಶಂಖೋಽಭ್ಯಹಾರಯತ್ ॥ 22 ॥ 4-33-22 (29750)
ಶತಸೂರ್ಯಂ ಶತಾವರ್ತಂ ಶತಬಿಂದು ಶತಾಕ್ಷಿಮತ್।
ಅಭೇದ್ಯಕಲ್ಪಂ ಮತ್ಸ್ಯಾನಾಂ ರಾಜಾ ಕವಚಮಾಹರತ್ ॥ 23 ॥ 4-33-23 (29751)
ತತೋ ನಾನಾತನುತ್ರಾಣಿ ಸ್ವಾನಿಸ್ವಾನಿ ಮಹಾಬಲಾಃ।
ಯುಯುತ್ಸವೋಽಭ್ಯನಹ್ಯಂತ ದೇವಕಲ್ಪಾಃ ಪ್ರಹಾರಿಣಃ ॥ 24 ॥ 4-33-24 (29752)
ಸೋಪಸ್ಕರೇಷು ಶುಭ್ರೇಷು ಮಹತ್ಸು ಚ ಮಹಾರಥಾಃ ।
ಪೃಥಕ್ಕಾಂಚನಸನ್ನಾಹಾನ್ರಥೇಷ್ವಶ್ವಾನಯೋಜಯನ್ ॥ 25 ॥ 4-33-25 (29753)
ಸೂರ್ಯಚಂದ್ರಪ್ರತೀಕಾಶೇ ಮಣಿಹೇಮವಿಭೂಷಿತೇ।
ಮಹಾಪ್ರಮಾಣಂ ಮತ್ಸ್ಯಸ್ಯ ಧ್ವಜಮುಚ್ಛ್ರಿಯತೇ ರಥೇ ॥ 26 ॥ 4-33-26 (29754)
ಧ್ವಜಾನ್ಬಹುವಿಧಾಕಾರಾನ್ಸೌವರ್ಣಾನ್ಹೇಮಮಾಲಿನಃ।
ಯಥಾಸ್ವಂ ಕ್ಷತ್ರಿಯಾಃ ಶೂರಾ ರಥೇಷು ಸಮಯೋಜಯನ್ ॥ 27 ॥ 4-33-27 (29755)
ರಥೇಷು ಯುಜ್ಯಮಾನೇಷು ಕಂಕೋ ರಾಜಾನಮಬ್ರವೀತ್ ।
ಮಯಾ ಹ್ಯಸ್ರಂ ಚತುರ್ವರ್ಗಮವಾಪ್ತಮೃಷಿಸತ್ತಮಾತ್ ॥ 28 ॥ 4-33-28 (29756)
ದಂಶಿತೋ ರಥಮಾಸ್ಥಾಯ ಪದಂ ನಿರ್ಯಾಂಯಹಂ ಗವಾಂ।
ಅಯಂ ಚ ಬಲವಾಂಛರೋ ವಲಲೋ ದೃಶ್ಯತೇಽನಘ ॥ 29 ॥ 4-33-29 (29757)
ಗೋಸಂಖ್ಯಮಶ್ವಬಂಧಂ ಚ ಸಂಯೋಜಯ ರಥೇಷು ವೈಃ।
ನೈತೇನ ಜಾತು ಯುಧ್ದ್ಯೇಯುರ್ಗವಾರ್ಥಮಿತಿ ಮೇ ಮತಿಃ ॥ 30 ॥ 4-33-30 (29758)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-33-31x (3131)
ಅಥ ಮಾತ್ಸ್ಯೋಽಬ್ರವೀದ್ರಾಜಾ ಶತಾನೀಕಂ ಜಘನ್ಯಜಂ।
ಕಂಕಶ್ಚ ವಲಲಃ ಸೂದೋ ದಾಮಗ್ರಂಥಿಶ್ಚ ವೀರ್ಯವಾನ್ ॥ 31 ॥ 4-33-31 (29759)
ತಂತ್ರಿಪಾಲಶ್ಚ ಗೋಸಂಖ್ಯೋ ಯಥಾ ತೇ ಪುರುಷರ್ಷಭಾಃ ।
ಶೂರಾಃ ಸುವೀರಾಃ ಪುರುಷಾ ನಾಗರಾಜವರೋಪಮಾಃ ।
ಯುದ್ಧ್ಯೇಯುರಿತಿ ಮೇ ಬುದ್ಧಿರ್ವರ್ತತೇ ನಾತ್ರ ಸಂಶಯಃ ॥ 32 ॥ 4-33-32 (29760)
ಏತೇಪಾಮಪಿ ದೀಯಂತಾಂ ರಥಾ ಧ್ವಜಪತಾಕಿನಃ।
ಕವಚಾನಿ ವಿಚಿತ್ರಾಣಿ ದೃಢಾನಿ ಚ ಲಘೂನಿ ಚ ॥ 33 ॥ 4-33-33 (29761)
ಪ್ರತಿಮುಂಚಂತು ಗಾತ್ರೇಷು ದೀಯಂತಾಮಾಯುಧಾನಿ ಚ ।
ನೇಮೇ ಜಾತು ನ ಯುದ್ಧ್ಯ್ರೇಯುರಿತಿ ಮೇ ಧೀಯತೇ ಮತಿಃ ॥ 34 ॥ 4-33-34 (29762)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-33-35x (3132)
ತಚ್ಛ್ರುತ್ವಾ ನೃಪತೇರ್ವಾಕ್ಯಂ ಶೀಘ್ರಂ ತ್ವರಿತಮಾನಸಃ।
ಶತಾನೀಕಃ ಸ ಪಾರ್ಥಭ್ಯೋ ರಥಾನ್ರಾಜನ್ಸಮಾದಿಶತ್ ॥ 35 ॥ 4-33-35 (29763)
ಸಹದೇವಾಯ ರಾಜ್ಞೇ ಚ ಭೀಮಾಯ ನಕುಲಾಯ ಚ।
ತಾಂದೃಷ್ಟ್ವಾ ಸಹಸಾ ಸೂತಾ ರಾಜಭಕ್ತಿಪುರಸ್ಕೃತಾಃ ॥ 36 ॥ 4-33-36 (29764)
ನಿರ್ದಿಷ್ಟಾ ನರದೇವೇನ ರಥಾಂಛೀಘ್ರಮಯೋಜಯನ್।
ಕವಚಾನಿ ವಿಚಿತ್ರಾಣಿ ನವಾನಿ ಚ ದೃಢಾನಿ ಚ॥ 37 ॥ 4-33-37 (29765)
ವಿರಾಟಃ ಪ್ರದದೌ ಯಾನಿ ತೇಷಾಮಕ್ಲಿಷ್ಟಕರ್ಮಣಾಂ।
ತಾನ್ಯಾಮುಚ್ಯ ಶರೀರೇಷು ದಂಶಿತಾಸ್ತೇ ಮಹಾರಥಾಃ ॥ 38 ॥ 4-33-38 (29766)
ತರಸ್ವಿನಶ್ಛನ್ನರೂಪಾಃ ಸರ್ವಶಸ್ತ್ರವಿಶಾರದಾಃ ।
ರಥಾನ್ಹೇಮಪರಿಷ್ಕಾರಾನ್ಸಮಾಸ್ಥಾಯ ಮಹಾರಥಾಃ।
ಪಾಂಡವಾ ನಿರ್ಯಯುರ್ಹೃಷ್ಟಾ ದಂಶಿತಾ ರಾಜಸತ್ತಮ ॥ 39 ॥ 4-33-39 (29767)
ವಿರಾಟಮನ್ವಯುಃ ಪಶ್ಚಾತ್ಸಹಿತಾಃ ಕುರುಪುಂಗವಾಃ।
ಚತ್ವಾರೋ ಭ್ರಾತರಃ ಶೂರಾಃ ಪಾಂಡವಾಃ ಸತ್ಯವಿಕ್ರಮಾಃ ॥ 40 ॥ 4-33-40 (29768)
ದೀರ್ಘಾನಾಂ ಚ ದೃಢಾನಾಂ ಚ ಧನುಷಾಂ ತೇ ಯಥಾಬಲಂ।
ಉತ್ಕೃಷ್ಯ ಪಾಶಾನ್ಮೌರ್ವೀಣಾಂ ವೀರಾಶ್ಚಾಪೇಷ್ವಯೋಜಯನ್ ॥ 41 ॥ 4-33-41 (29769)
ತತಃ ಸುವಾಸಸಃ ಸರ್ವೇ ವೀರಾಶ್ಚಂದನರೂಷಿತಾಃ ।
ಚೋದಿತಾ ನರದೇವೇನ ಕ್ಷಿಪ್ರಮಶ್ವಾನಚೋದಯನ್ ॥ 42 ॥ 4-33-42 (29770)
ತೇ ಹಯಾ ಹೇಮಸಂಚ್ಛನ್ನಾ ಬೃಹಂತಃ ಸಾಧುವಾಹಿನಃ ।
ಚೋದಿತಾಃ ಪ್ರತ್ಯದೃಶ್ಯಂತ ಪತ್ರಿಣಾಮಿವ ಪಂಕ್ತಯಃ ॥ 43 ॥ 4-33-43 (29771)
ಭೀಮರೂಪಾಶ್ಚ ಮಾತಂಗಾಃ ಪ್ರಭಿನ್ನಕರಟಾಮುಖಾಃ।
ಸ್ವಾರೂಢಾ ಯುದ್ಧಕುಶಲೈರ್ಮಹಾಮಾತ್ರಾಧಿರೋಹಿತಾಃ ॥ 44 ॥ 4-33-44 (29772)
ಕ್ಷರಂತ ಇವ ಜೀಮೂತಾಃ ಸುದಂತಾಃ ಷಾಷ್ಟಿಹಾಯನಾಃ ।
ರಾಜಾನಮನ್ವಯುಃ ಪಶ್ಚಾತ್ಕ್ರಾಮಂತ ಇವ ಪರ್ವತಾಃ ॥ 45 ॥ 4-33-45 (29773)
ದೃಢಾಯುಧಜನಾಕೀರ್ಣಂ ರಥಾಶ್ವಗಜಸಂಕುಲಂ ।
ತದ್ಬಲಾಗ್ರಂ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಶಕ್ರಸ್ಯೇವ ತದಾ ಬಭೌ ॥ 46 ॥ 4-33-46 (29774)
ತಂ ಪ್ರಯಾಂತಂ ಮಹಾರಾಜ ನಿನೀಷಂತಂ ಗವಾಂ ಪದಂ।
ವಿಶಾರದಾನಾಂ ವೈಶ್ಯಾನಾಂ ಪ್ರಕೃಷ್ಟಾನಾಂ ತದಾ ನೃಪ ॥ 47 ॥ 4-33-47 (29775)
ವಿಂಶತಿಸ್ತು ಸಹಸ್ರಾಣಿ ನರಾಣಾಮನುಯಾಯಿನಾಂ।
ಅಷ್ಟೌ ರಥಸಹಸ್ರಾಣಿ ದಶ ನಾಗಶತಾನಿ ಚ ।
ವಿಂಶಚ್ಚಾಶ್ವಸಹಸ್ರಾಣಿ ಮಾತ್ಸ್ಯಾನಾಂ ತ್ವರಿತಂ ಯಯುಃ ॥ 48 ॥ 4-33-48 (29776)
ತದನೀಕಂ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಶುಶುಭೇಽತೀವ ಭಾರತ।
ವಸಂತೇ ಬಹುಪುಷ್ಪಾಢ್ಯಂ ಕಾನನಂ ಚಿತ್ರಿತಂ ಯಥಾ ॥ 49 ॥ ॥ 4-33-49 (29777)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಾಣಪರ್ವಣಿ ತ್ರಯಸ್ತ್ರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 33 ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 034
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.34. ಅಧ್ಯಾಯಃ 034
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ವಿರಾಟಸುಶರ್ಮಸೈನ್ಯಯೌರ್ಯುದ್ಧಂ ॥ 1 ॥ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಾದಿನಿಹತಾನಾಂ ಪರಿಸಹ್ಖ್ಯಾನಂ ॥ 2 ॥ ವಿರಾಟಸುಶರ್ಮಣೋರ್ಯುದ್ಧಂ ॥ 3 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-34-0 (29778)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-34-0x (3133)
ನಿರ್ಯಾಯ ನಗರಾಚ್ಛೂರಾ ವ್ಯೂಢಾನೀಕಾಃ ಪ್ರಹಾರಿಣಃ।
ತ್ರಿಗರ್ತಾನಸ್ಪೃಶನ್ಮಾತ್ಸ್ಯಾಃ ಮೂರ್ಯೇಽಸ್ತಂಗಮಿತೇ ಸತಿ ॥ 1 ॥ 4-34-1 (29779)
ತೇ ತ್ರಿಗರ್ತಾಶ್ಚ ಮಾತ್ಸ್ಯಾಶ್ಚ ವ್ಯೂಢಾನೀಕಾಃ ಪ್ರಹಾರಿಣಃ।
ಅನ್ಯೋನ್ಯಮಭಿವರ್ತಂತೇ ಗೋಷು ಗೃದ್ಧಾ ಮಹಾಬಲಾಃ ॥ 2 ॥ 4-34-2 (29780)
ಭೀಮಾಶ್ಚ ಮತ್ತಮಾತಂಗಾಸ್ತೋಮರಾಂಕುಶಚೋದಿತಾಃ।
ಗ್ರಾಮಣೀಯೈಃ ಸಮಾರೂಢಾಃ ಕುಶಲೈರ್ಹಸ್ತಿಸಾದಿಭಿಃ ॥ 3 ॥ 4-34-3 (29781)
ತೇಷಾಂ ಸಮಾಗಮೋ ಘೋರಸ್ತುಮುಲೋ ರೋಮಹರ್ಷಣಃ।
ಘ್ನತಾಂ ಪರಸ್ಪರಂ ರಾಜನ್ಯಮರಾಷ್ಟ್ರವಿವರ್ಧನಃ ॥ 4 ॥ 4-34-4 (29782)
ದೇವಾಸುರಸಮೋ ರಾಜನ್ನಾಸೀತ್ಸೂರ್ಯೇಽಬಲಂಬತಿ ।
ಪದಾತಿರಥನಾಗೇಂದ್ರಹಯಾರೋಹಬಲೌಘವಾನ್ ॥ 5 ॥ 4-34-5 (29783)
ಅನ್ಯೋನ್ಯಮಭ್ಯಾಪತತಾಂ ನಿಘ್ನತಾಂ ಚೇತರೇತರಂ ।
ಉದತಿಷ್ಠದ್ರಜೋ ಭೌಮಂ ನ ಪ್ರಾಜ್ಞಾಯತ ಕಿಂಚನ ॥ 6 ॥ 4-34-6 (29784)
ಪಕ್ಷಿಣಶ್ಚಾಪತನ್ಭೂಮೌ ಸೈನ್ಯೇನ ರಜಸಾ ವೃತಾಃ ।
ಇಷುಭಿರ್ವ್ಯತಿಸರ್ಪದ್ಭಿರಾದಿತ್ಯೋಽಂತರಧೀಯತ ॥ 7 ॥ 4-34-7 (29785)
ಖದ್ಯೋತೈರಿವ ಸಂಯುಕ್ತಮಂತರಿಕ್ಷಮಜಾಯತ॥ 8 ॥ 4-34-8 (29786)
ರುಕ್ಮಪೃಷ್ಠಾನಿ ಚಾಪಾನಿ ವಿಚೇರುರ್ವಿದ್ಯುತೋ ಯಥಾ ।
ನರ್ದತಾಂ ಲೋಕವೀರಾಣಾಂ ಸವ್ಯಂ ದಕ್ಷಿಣಮಸ್ಯತಾಂ ॥ 9 ॥ 4-34-9 (29787)
ರಥಾ ರಥೈಃ ಸಮಾಜಗ್ಮುಃ ಪತ್ತಯಶ್ಚ ಪದಾತಿಭಿಃ ।
ಸಾದಿನಃ ಸಾದಿಭಿರ್ಜಗ್ಮುರ್ಗಜೈಶ್ಚಾಪಿ ಮಹಾಗಜಾಃ ॥ 10 ॥ 4-34-10 (29788)
ಅಸಿಭಿಃ ಪಟ್ಟಸೈಶ್ಚಾಪಿ ಶಕ್ತಿಭಿಸ್ತೋಮರೈರಪಿ ।
ಸಂರಬ್ಧಾಃ ಸಮರೇ ಯೋಧಾ ನಿಜಘ್ನುರಿತರೇತರಂ ॥ 11 ॥ 4-34-11 (29789)
ನಿಘ್ನಂತಃ ಸಮರೇಽನ್ಯೋನ್ಯಂ ಹೃಷ್ಟಾಃ ಪರಿಘಪಾಣಯಃ ।
ನ ಶೇಕುರತಿಸಂಕ್ರುದ್ಧಾಃ ಶೂರಾಃ ಕರ್ತುಂ ಪರಾಙ್ಭುಖಂ ॥ 12 ॥ 4-34-12 (29790)
ರಕ್ತಾಧರೋಷ್ಠಂ ಸುನಸಂ ಕ್ಲೃಪ್ತಶ್ಮಶ್ರು ಸ್ವಲಂಕೃತಂ।
ಅದೃಶ್ಯತ ಶಿರಶ್ಛಿನ್ನಂ ರಜೋವಿಧ್ವಸ್ತಕುಂಡಲಂ ॥ 13 ॥ 4-34-13 (29791)
ದೃಶ್ಯಂತೇ ತತ್ರ ಗಾತ್ರಾಣಿ ವೀರೈಶ್ಛಿನ್ನಾನಿ ಸರ್ವಶಃ ।
ಸಾಲಸ್ಕಂಧನಿಕಾಶಾನಿ ಕ್ಷತ್ರಿಯಾಣಾ ಮಹಾಮೃಧೇ ॥ 14 ॥ 4-34-14 (29792)
ನಾಗಭೋಗನಿಕಾಶೈಶ್ಚ ಬಾಹುಭಿಶ್ಚಂದನೋಕ್ಷಿತೈಃ।
ಆಕೀರ್ಣಾ ವಸುಧಾ ತತ್ರ ಶಿರೋಭಿಶ್ಚ ಸಕುಂಡಲೈಃ ॥ 15 ॥ 4-34-15 (29793)
ಯಥಾ ವಾ ವಾಸಸೀ ಶ್ಲಕ್ಷ್ಣೇ ಮಹಾರಜತರಂಜಿತೇ।
ಬಿಭ್ರತೀ ಯುವತೀ ಶ್ಯಾಮಾ ತದ್ವದ್ಭಾತಿ ವಸುಂಧರಾ ॥ 16 ॥ 4-34-16 (29794)
ಉಪಾಶಾಂಯದ್ರಜೋ ಭೌಮಂ ರುಧಿರೇಣ ಪ್ರವರ್ಷತಾ।
ಕಶ್ಮಲಂ ಪ್ರಾವಿಶದ್ಧೋರಂ ನಿರ್ಮರ್ಯಾದಮವರ್ತತ ॥ 17 ॥ 4-34-17 (29795)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರೋಽಪಿ ಧರ್ಮಾತ್ಮಾ ಭ್ರಾತೃಭಿಃ ಸಹಿತಸ್ತದಾ।
ವ್ಯೂಹಂ ಕೃತ್ವಾ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಅನ್ವಯುಧ್ಯತ ಪಾಂಡವಃ ॥ 18 ॥ 4-34-18 (29796)
ಆತ್ಮಾನಂ ಶ್ಯೇನವತ್ಕೃತ್ವಾ ತುಂಡಮಾಸೀದ್ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ಪಕ್ಷೌಂ ಯಮೌ ಚ ಭವತಃ ಪುಚ್ಛಮಾಸೀದ್ವೃಕೋದರಃ ॥ 19 ॥ 4-34-19 (29797)
ಸಹಸ್ರಂ ನ್ಯಹನತ್ತತ್ರ ಕುಂತೀಪುತ್ರೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ಭೀಮಸೇನಸ್ತು ಸಂಕ್ರುದ್ಧಃ ಸರ್ವಶಸ್ತ್ರಭೃತಾಂವರಃ ।
ದ್ವಿಸಹಸ್ರಂ ರಥಾನ್ವೀರಃ ಪರಲೋಕಂ ಪ್ರವೇಶಯತ್ ॥ 20 ॥ 4-34-20 (29798)
ನಕುಲಸ್ತ್ರಿಶತಂ ಜಘ್ನೇ ಸಹದೇವಶ್ಚತುಃಶತಂ ।
ಶತಾನೀಕಃ ಶತಂ ಜಘ್ನೇ ಮದಿರಾಶ್ವಶ್ಚತುಃಶತಂ ॥ 21 ॥ 4-34-21 (29799)
ಪ್ರಹೃಷ್ಟಾಂ ಮಹತೀಂ ಸೇನಾಂ ತ್ರಿಗರ್ತಾನಾಂ ಮಹಾಬಲೌ ।
ಆರ್ಚ್ಛತಾಂ ಬಹುಸಂರಬ್ಧೌ ಕೇಶಾಕೇಶಿ ರಥಾರಥಿ ॥ 22 ॥ 4-34-22 (29800)
ಲಕ್ಷಯಿತ್ವಾ ತ್ರಿಗರ್ತಾನಾಂ ತೌ ಪ್ರವಿಷ್ಟೌ ಮಹಾಚಮೂಂ।
ಜಗ್ಮತುಃ ಸೂರ್ಯದತ್ತಶ್ಚ ವಲಲಶ್ಚಾಪಿ ಪೃಷ್ಠತಃ ॥ 23 ॥ 4-34-23 (29801)
ಶಂಖೋ ವಿರಾಟಪುತ್ರಶ್ಚ ಮಹೇಷ್ವಾಸೋ ಮಹಾಬಲಃ।
ವಿನಿಘ್ನನ್ಸಮರೇ ಶೂರಾನ್ಪ್ರವಿವೇಶ ಮಹಾಚಮೂಂ ॥ 24 ॥ 4-34-24 (29802)
ವಿರಾಟಸ್ತತ್ರ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ಹತ್ವಾ ಪಂಚಶತಂ ರಥಾನ್।
ಕುಂಜರಾಣಾಂ ಶತಂ ಚೈವ ಸಹಸ್ರಂ ವಾಜಿನಾಂ ತಥಾ ॥ 25 ॥ 4-34-25 (29803)
ಚರನ್ಸ ವಿವಿಧಾನ್ಮಾರ್ಗಾನ್ರಥೇನ ರಥಿನಾಂವರಃ।
ತ್ರಿಗರ್ತಾನಾಂ ಸುಶರ್ಮಾಣಮಾರ್ಚ್ಛದ್ರುಕ್ಮರಥಂ ರಣೇ ॥ 26 ॥ 4-34-26 (29804)
ತೌ ತು ಪ್ರಾಹರತಾಂ ತತ್ರ ಮಹೇಷ್ವಾಸೌ ಮಹಾಬಲೌ ।
ಅನ್ಯೋನ್ಯಮಭಿನಿಘ್ನಂತೌ ಗೋಷು ಗೋವೃಷಭಾವಿವ ॥ 27 ॥ 4-34-27 (29805)
ರಾಜಸಿಂಹೌ ಸುಸಂರಬ್ಧೌ ವಿರೇಜತುರಮರ್ಷಣೌ।
ಕೃತಾಸ್ರೌ ನಿಶಿತೈರ್ಬಾಣೈರಸಿಶಕ್ತಿಪರಶ್ವಥೈಃ ॥ 28 ॥ 4-34-28 (29806)
ತತೋ ರಥಾಭ್ಯಾಂ ರಥಿನೌ ವ್ಯತೀಯಾತಾಂ ಸಮಂತತಃ ।
ಶರಾನ್ಸಸೃಜತುಃ ಶೀಘ್ರಂ ತೋಯಧಾರಾ ಘನಾವಿವ ॥ 29 ॥ 4-34-29 (29807)
ಅನ್ಯೋನ್ಯಮಭಿಸಂರಬ್ಧೌ ದಂತಾಭ್ಯಾಮಿವ ಕುಂಜರೌ।
ಕೃತಾಸ್ತ್ರೌ ನಿಶಿತೈರ್ಬಾಣೈರ್ದಾರಯಾಮಾಸತೂ ರಣೇ ॥ 30 ॥ 4-34-30 (29808)
ಮಾತ್ಸ್ಯೋ ರಾಜಾ ಸುಶರ್ಮಾಣಂ ವಿವ್ಯಾಧ ನಿಶಿತೈಃ ಶರೈಃ ।
ಪಂಚಭಿಃ ಪಂಚಭಿರ್ಬಾಣೈರ್ವಿವ್ಯಾಧ ಚತುರೋ ಹಯಾನ್ ॥ 31 ॥ 4-34-31 (29809)
ದ್ವಾಭ್ಯಾಂ ಸೂತಂ ಚ ವಿವ್ಯಾಧ ಕೇತುಂ ಚ ತ್ರಿಭಿರಾಶುಗೈಃ ।
ತಥೈವ ಮಾತ್ಸ್ಯರಾಜಂ ತು ಸುಶರ್ಮಾ ಯುದ್ಧದುರ್ಮದಃ ।
ಪಂಚಾಶದ್ಭಿಃ ಶಿತೈರ್ಬಾಣೈವಿವ್ಯಾಧ ಪರಮಾಸ್ತ್ರವಿತ್ ॥ 32 ॥ 4-34-32 (29810)
ತಯೋರ್ಬಲಾನಿ ರಾಜೇಂದ್ರ ಸಮಸ್ತಾನಿ ಮಹಾರಣೇ।
ನಾಜಾನಂತ ತದಾಽನ್ಯೋನ್ಯಂ ಪ್ರದೋಷೇ ರಜಸಾ ವೃತೇ ॥ 33 ॥ ॥ 4-34-33 (29811)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ಚತುಸ್ತ್ರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 34 ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 035
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.35. ಅಧ್ಯಾಯಃ 035
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಸುಶರ್ಮಣಾ ಯುದ್ಧೇ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಗ್ರಹಣಂ ॥ 1 ॥ ಭೀಮೇನ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಚೋದನಯಾ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಮೋಚನಪೂರ್ವಕಂ ಸುಶರ್ಮಣೋ ಬಂಧನಂ ॥ 2 ॥ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇಣ ಕರುಣಯಾ ಸುಶರ್ಮಣೋ ವಿಮೋಕ್ಷಣಂ ॥ 3 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-35-0 (29812)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-35-0x (3134)
ತಮಸಾಽಭಿಪ್ಲುತೇ ಲೋಕೇ ರಜಸಾ ಚೈವ ಭಾರತ।
ವ್ಯತಿಷ್ಠಂತ ಮುಹೂರ್ತಂ ತೇ ವ್ಯೂಢಾನೀಕಾಃ ಪ್ರಹಾರಿಣಂ ॥ 1 ॥ 4-35-1 (29813)
ತತೋಽಂಧಕಾರಂ ಪ್ರಣುದನ್ನುದತಿಷ್ಠನ್ನಿಶಾಕರಃ।
ಕುರ್ವಾಣೋ ವಿಮಲಾಂ ರಾತ್ರಿಂ ದರ್ಶಯನ್ಕ್ಷತ್ರಿಯಾನ್ರಣೇ ॥ 2 ॥ 4-35-2 (29814)
ತತಃ ಪ್ರಕಾಶಮಾಸಾದ್ಯ ಪುನರ್ಯುದ್ಧಮವರ್ತತ।
ಘೋರರೂಪಂ ತದಾ ತೇಷಾಮವೇಕ್ಷ್ಯ ತು ಪರಸ್ಪರಂ ॥ 3 ॥ 4-35-3 (29815)
ತಥೈವ ತೇಷಾಂ ತುಮುಲಾನಿ ತಾನಿ ಕ್ರುದ್ಧಾನಿ ಚಾನ್ಯೋನ್ಯಮಭಿದ್ರವಂತಿ।
ಗದಾಸಿಪಟ್ಟೈಶ್ಚ ಪರಶ್ವಥೈಶ್ಚ ಪ್ರಾಸೈಶ್ಚ ತೀಕ್ಷ್ಣಾಗ್ರಸುಧೌತಧಾರೈಃ ॥ 4 ॥ 4-35-4 (29816)
ಬಲಂ ತು ಮಾತ್ಸ್ಯಸ್ಯ ಬಲೇನ ರಾಜಾ ಸರ್ವಂ ತ್ರಿಗರ್ತಾಧಿಪತಿಃ ಸುಶರ್ಮಾ।
ಪ್ರಮಥ್ಯ ಜಿತ್ವಾ ಚ ನಿಪೀಡ್ಯ ಮತ್ಸ್ಯಾನ್ವಿರಾಟಮೋಜಸ್ವಿನಮಭ್ಯಧಾವತ್ ॥ 5 ॥ 4-35-5 (29817)
ಮತ್ತಾವಿವ ವೃಷೌ ತೌ ತು ಗಜಾವಿವ ಮದೋದ್ಧತೌ ।
ಸಿಂಹಾವಿವ ಗಜಗ್ರಾಹೌ ಶಕ್ರವೃತ್ರಾವಿವೋದ್ಧತೌ ॥ 6 ॥ 4-35-6 (29818)
ಉಭೌ ತುಲ್ಯಬಲೋತ್ಸಾಹಾವುಭೌ ತುಲ್ಯಪರಾಕ್ರಮೌ।
ಉಭೌ ತುಲ್ಯಾಸ್ರವಿಕ್ಷೇಪಾವುಭೌ ಯುದ್ಧವಿಶಾರದೌ ॥ 7 ॥ 4-35-7 (29819)
ತೌ ನಿಹತ್ಯ ಪೃಥಗ್ಧುರ್ಯಾನುಭಯೋಃ ಪಾರ್ಷ್ಣಿಸಾರಥೀ ।
ಆಸ್ತಾಂ ತುಲ್ಯಧನುರ್ಗ್ರಾಹೌ ಕೃಷ್ಣಕಂಸಾವಿವೋದ್ಧತೌ ॥ 8 ॥ 4-35-8 (29820)
ತತಃ ಸುಶರ್ಮಾ ತ್ರೈಗರ್ತಃ ಸಹ ಭ್ರಾತ್ರಾ ಸುವರ್ಮಣಾ।
ಅಭ್ಯದ್ರವನ್ಮತ್ಸ್ಯರಾಜಂ ರಥವ್ರಾತೇನ ಸರ್ವಶಃ ॥ 9 ॥ 4-35-9 (29821)
ತತೋ ರಥಾಭ್ಯಾಂ ಪ್ರಸ್ಕಂದ್ಯ ಭ್ರಾತರೌ ಕ್ಷತ್ರಿಯರ್ಷಭೌ।
ಗದಾಪಾಣೀ ಸುಸಂರಬ್ಧೌ ಸಮಭ್ಯದ್ರವತಾಂ ಜವಾತ್ ॥ 10 ॥ 4-35-10 (29822)
ಸುಶರ್ಮಾ ಪರವೀರಘ್ನೋ ಬಲವಾನ್ವೀರ್ಯವಾನ್ಗದೀ।
ವಿರಥಂ ಮತ್ಸ್ಯರಾಜಾನಂ ಜೀವಗ್ರಾಹಮಥಾಗ್ರಹೀತ್ ॥ 11 ॥ 4-35-11 (29823)
ತಮುನ್ಮಥ್ಯ ಸುಶರ್ಮಾ ತು ಯುವತೀಮಿವ ಕಾಮುಕಃ।
ಸ್ಯಂದನಂ ಸ್ವಂ ಸಮಾರೋಪ್ಯ ಪ್ರಯಯೌ ಭೀಮವಿಕ್ರಮಃ ॥ 12 ॥ 4-35-12 (29824)
ತಸ್ಮಿನ್ಗೃಹೀತೇ ವಿರಥೇ ವಿರಾಟೇ ಬಲವತ್ತರೇ।
ಬಲಂ ಸರ್ವಂ ವಿಭಗ್ನಂ ತನ್ನಿರುತ್ಸಾಹಂ ನಿರಾಶಕಂ ॥ 13 ॥ 4-35-13 (29825)
ಪ್ರಾದ್ರವಂತ ಭಯಾನ್ಮಾತ್ಸ್ಯಾಸ್ತ್ರಿಗರ್ತೈರರ್ದಿತಾ ರಣೇ ।
ವಿದಿಕ್ಷುಃ ದಿಕ್ಷು ಸರ್ವಾಸು ಪಲಾಯಂತಿ ಚ ಯಾಂತಿ ಚ ॥ 14 ॥ 4-35-14 (29826)
ತೇಷು ವಿದ್ರಾಂವ್ಯಮಾಣೇಷು ಕುಂತೀಪುತ್ರೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ಅಭ್ಯಭಾಷತ ಧರ್ಮಾತ್ಮಾ ಭಿಮಸೇನಮರಿಂದಮಂ ॥ 15 ॥ 4-35-15 (29827)
ಮಾತ್ಸ್ಯರಾಜಸ್ತ್ರಿಗರ್ತೇನ ಪರಾಮೃಷ್ಟಃ ಸುಶರ್ಮಣಾ।
ತಂ ಮೋಕ್ಷಯ ಮಹಾಬಾಹೀ ಮಾ ಗಮದ್ದ್ವಿಷತಾಂ ವಶಂ ॥ 16 ॥ 4-35-16 (29828)
ಭೀಮಸೇನಃ ಮಹಾಬಾಹೋ ಗೃಹೀತಂ ತು ಸುಶರ್ಮಣಾ।
ತ್ರಾಯಸ್ವ ಮೋಚಯ ಕ್ಷಿಪ್ರಮಸ್ಮತ್ಪ್ರೀತಿಕರಂ ನೃಪಂ ॥ 17 ॥ 4-35-17 (29829)
ಉಷಿತಾಃ ಸ್ಮ ಸುಖಂ ಸರ್ವೇ ಸರ್ವಕಾಮೈಃ ಸುಪೂಜಿತಾಃ।
ಭೀಮಸೇನ ತ್ವಯಾ ಕಾರ್ಯಾ ತಸ್ಯ ವಾತಸ್ಯ ನಿಷ್ಕೃತಿಃ ॥ 18 ॥ 4-35-18 (29830)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-35-19x (3135)
ತಂ ತಥಾವಾದಿನಂ ತತ್ರ ಭೀಮಸೇನೋ ಮಹಾಬಲಃ।
ಅಭ್ಯಭಾಷತ ದುರ್ಧರ್ಷೋ ರಣಮಧ್ಯೇ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂ ॥ 19 ॥ 4-35-19 (29831)
ಅಹಮೇನಂ ಪರಿತ್ರಾಸ್ಯೇ ಶಾಸನಾತ್ತವ ಪಾರ್ಥಿವ।
ಪಶ್ಯೇದಂ ಸುಮಹತ್ಕರ್ಮ ಯುಧ್ಯತೋ ಮಮ ಶತ್ರುಭಿಃ ॥ 20 ॥ 4-35-20 (29832)
ಸ್ವಬಾಹುಬಲಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ಪರೇಷಾಮಸಮಂ ರಣೇ।
ಏಕಾಂತಮಾಶ್ರಿತೋ ರಾಜಂಸ್ತಿಷ್ಠ ತ್ವಂ ಭ್ರಾತೃಭಿಃ ಸಹ ॥ 21 ॥ 4-35-21 (29833)
ಅಯಂ ವೃಕ್ಷೋ ಮಹಾಶಾಖೋ ಗಿರಿಮಾತ್ರೋ ವನಸ್ಪತಿಃ।
ಅಹಮೇನಂ ಸಮಾರುಜ್ಯ ಪೋಥಯಿಷ್ಯಾಮಿ ಶಾತ್ರವಾನ್ ॥ 22 ॥ 4-35-22 (29834)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-35-23x (3136)
ತಂ ಮತ್ತಮಿವ ಮಾತಂಗಂ ವೀಕ್ಷಮಾಣಂ ವನಸ್ಪತಿಂ।
ಅಬ್ರವೀದ್ಭ್ರಾತರಂ ವೀರಂ ಧರ್ಮರಾಜೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ॥ 23 ॥ 4-35-23 (29835)
ಭೀಮ ಮಾ ಸಾಹಸಂ ಕಾರ್ಷೀಸ್ತಿಷ್ಠತ್ವೇಷ ವನಸ್ಪತಿಃ ॥ 24 ॥ 4-35-24 (29836)
ಮಾ ತ್ವಾಂ ವೃಕ್ಷೇಣ ಕರ್ಮಾಣಿ ಕುರ್ವಂತಮತಿಮಾನುಷಂ ।
ಜನಾಃ ಸಮವಬುಧ್ಯೇರನ್ಭೀಮೋಽಯಮಿತಿ ಭಾರತ ॥ 25 ॥ 4-35-25 (29837)
ಮಾ ಗ್ರಹೀಸ್ತ್ವಮಿಮಂ ವೃಕ್ಷಂ ಸಿಂಹನಾದಂ ಚ ಮಾ ನದ।
ಕರ್ಮಣಾ ಸಿಂಹನಾದೇನ ವಿಜ್ಞಾಸ್ಯಂತಿ ಜನಾ ಧ್ರುವಂ ॥ 26 ॥ 4-35-26 (29838)
ಇಮಂ ವೃಕ್ಷಂ ಗೃಹೀತ್ವಾ ತ್ವಂ ನೇಮಾಂ ಸೇನಾಮಭಿದ್ರವ ।
ವೃಕ್ಷಂ ಚ ತ್ವಾಂ ರುಜಂತಂ ವೈ ವಿಜ್ಞಾಸ್ಯತಿ ಜನೋ ಧ್ರುವಂ ॥ 27 ॥ 4-35-27 (29839)
ಅನ್ಯದೇವಾಯುಧಂ ಗೃಹ್ಯ ಪ್ರತಿಪದ್ಯಸ್ವ ಮಾನುಷಂ।
ಚಾಪಂ ವಾ ಯದಿ ವಾ ಶಕ್ತಿಂ ನಿಸ್ತ್ರಿಂಶಂ ವಾ ಪರಶ್ವಥಂ ॥ 28 ॥ 4-35-28 (29840)
ಯದೇವ ಮಾನುಷಂ ಭೀಮ ಭವೇದನ್ಯೈರಲಕ್ಷಿತಂ ।
ತದೇವಾಯುಧಮಾದಾಯ ಮೋಚಯಾಶು ಮಹೀತಿಂ ॥ 29 ॥ 4-35-29 (29841)
ಯಮೌ ಚ ಚಕ್ರರಕ್ಷೌ ತೇ ಭವಿತಾರೌ ಮಹಾಬಲೌ।
ವ್ಯಾಯಚ್ಛತಸ್ತೇ ಸಮರೇ ಮತ್ಸ್ಯರಾಜಂ ಪರೀಪ್ಸ್ರತಃ ॥ 30 ॥ 4-35-30 (29842)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-35-31x (3137)
ಭ್ರಾತುರ್ವಚನಮಾದಾಯ ಭೀಮೋ ವೃಕ್ಷಂ ವಿಸೃಜ್ಯ ಚ।
ಚಾಪಮಾದಾಯ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತೋ ರಥಮಾಸ್ಥಾಯ ಪಾಂಡವಃ ॥ 31 ॥ 4-35-31 (29843)
ವ್ಯಮುಂಚಚ್ಛರವರ್ಷಾಣಿ ಸತೋಯ ಇವ ತೋಯದಃ ।
ತಂ ಭೀಮೋ ಭೀಮಕರ್ಮಾಣಂ ಶುಶರ್ಮಾಣಮಥಾಽಽದ್ರವತ್ ॥ 32 ॥ 4-35-32 (29844)
ವಿರಾಟಮಭಿವೀಕ್ಷ್ಯೈನಂ ತಿಷ್ಠಿತಿಷ್ಠೇತಿ ಚಾವದತ್ ॥ 33 ॥ 4-35-33 (29845)
ಸುಶರ್ಮಾ ಚಿಂತಯಾಮಾಸ ಕಾಲಾಂತಕಯಮೋಪಮಂ ।
ತಿಷ್ಠತಿಷ್ಠೇತಿ ಭಾಷಂತಂ ಪೃಷ್ಠತೋ ರಥಪುಂಗವಃ ॥ 34 ॥ 4-35-34 (29846)
ಪಶ್ಯತಾಂ ಸುಮಹತ್ಕರ್ಮ ಮಹದ್ಯುದ್ಧಮುಪಸ್ಥಿತಂ ।
ಪರಾವೃತ್ತೋ ಧನುರ್ಗೃಹ್ಯ ಸುಶರ್ಮಾ ಭ್ರಾತೃಭಿಃ ಸಹ ॥ 35 ॥ 4-35-35 (29847)
ನಿಮೇಷಾಂತರಮಾತ್ರೇಣ ಭೀಮಸೇನೇನ ತೇ ರಥಾಃ ।
ರಥಾನಾಂ ಚ ಗಜಾನಾಂ ಚ ವಾಜಿನಾಂ ಚ ಸಸಾದಿನಾಂ ॥ 36 ॥ 4-35-36 (29848)
ಸಹಸ್ರಶತಸಂಘಾತಾಃ ಶೂರಾಣಾಮುಗ್ರಧನ್ವಿನಾಂ ।
ಪಾತಿತಾ ಭೀಮಸೇನೇನ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಸಮೀಪತಃ ॥ 37 ॥ 4-35-37 (29849)
ಪತ್ತಯೋ ನಿಹತಾಸ್ತೇಷಾಂ ಗದಾಂ ಗೃಹ್ಯ ಮಹಾತ್ಮನಾ ॥ 38 ॥ 4-35-38 (29850)
ತದ್ದೃಷ್ಟ್ವಾ ತಾದೃಶಂ ಯುದ್ಧಂ ಸುಶರ್ಮಾ ಯುದ್ಧದುರ್ಮದಃ।
ಚಿಂತಯಾಮಾಸ ಮನಸಾ ಕಿಂ ಶೇಷಂ ಹಿ ಬಲಸ್ಯ ಮೇ ॥ 39 ॥ 4-35-39 (29851)
ಅಪರೋ ದೃಶ್ಯತೇ ಸೈನ್ಯೇ ಪುರಾ ಮಗ್ನೋ ಮಹಾಬಲೇ।
ಆಕರ್ಣಪೂರ್ಣೇನ ತದಾ ಧನುಷಾ ಪ್ರತ್ಯದೃಶ್ಯತ ॥ 40 ॥ 4-35-40 (29852)
ಸುಶರ್ಮಾ ಸಾಯಕಾಂಸ್ತೀಕ್ಷ್ಣಾನ್ಕ್ಷಿಪತೇ ಚ ಪುನಃಪುನಃ ॥ 41 ॥ 4-35-41 (29853)
ತತಃ ಸಮಸ್ತಾಸ್ತೇ ಸರ್ವೇ ತುರಗಾನಭ್ಯಚೋದಯನ್।
ದಿವ್ಯಮಸ್ತ್ರಂ ವಿಕುರ್ವಾಣಾಸ್ತ್ರಿಗರ್ತಾನ್ಪ್ರತ್ಯಮರ್ಷಣಾಃ ॥ 42 ॥ 4-35-42 (29854)
ತಾನ್ನಿವೃತ್ತರಥಾಂದೃಷ್ಟ್ವಾ ಪಾಂಡವಾಸ್ತಾಂ ಮಹಾಚಮೂಂ ।
ವೈರಾಟಿಃ ಪರಮಕ್ರುದ್ಧೋ ಯುಯುಧೇ ಪರಮಾದ್ಭುತಂ ॥ 43 ॥ 4-35-43 (29855)
ತ್ರಿಗರ್ತಾಃ ಸಮಭಿಕ್ರಂಯ ಅಯುಧ್ಯಂತ ಜಯೈಷಿಣಃ।
ತಾನ್ಭೀಮಸೇನಃ ಸಂಕ್ರುದ್ಧಃ ಸರ್ವಶಸ್ತ್ರಭೃತಾಂವರಃ ।
ವೈರಾಟಿಃ ಪರಮಕ್ರುದ್ಧೋ ಯುಯುಧೇ ಪರಮಾದ್ಭುತಂ ॥ 44 ॥ 4-35-44 (29856)
ಸಹಸ್ರಂ ಪ್ರಾಹಿಣೀದ್ರಾಜಾ ಕುಂತೀಪುತ್ರೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ನಕುಲಶ್ಚಾಪಿ ಸಪ್ತೈವ ಶತಾನಿ ಪ್ರಾಹಿಣೋಚ್ಛರೈಃ ॥ 45 ॥ 4-35-45 (29857)
ಶತಾನಿ ತ್ರೀಣಿ ಶೂರಾಣಾಂ ಸಹದೇವಃ ಪ್ರತಾಪವಾನ್ ।
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸಮಾದಿಷ್ಟೋ ನಿಜಘ್ನೇ ಪುರುಷರ್ಷಭಃ ॥ 46 ॥ 4-35-46 (29858)
ಪ್ರವಿಶ್ಯ ಮಹತೀಂ ಸೇನಾಂ ತ್ರಿಗರ್ತಾನಾಂ ಮಹಾಬಲಃ ।
ಕ್ಷೋಭಯನ್ಸರ್ವಭೂತಾನಿ ಸಿಂಹಃ ಕ್ಷುದ್ರಮೃಗಾನಿವ ॥ 47 ॥ 4-35-47 (29859)
ತತೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೋ ರಾಜಾ ತ್ವರಮಾಣೋ ಮಹಾಬಲಃ।
ಅಭಿದ್ರುತ್ಯ ಸುಶರ್ಮಾಣಂ ಶರೈರಭ್ಯಹನದ್ಧೃಶಂ ॥ 48 ॥ 4-35-48 (29860)
ಸುಶರ್ಮಾಽಪಿ ಸುಸಂಕ್ರುದ್ಧಸ್ತ್ವರಾಣೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂ ।
ಅವಿಧ್ಯದ್ದಶಭಿರ್ಬಾಣೈಶ್ಚತುರ್ಭಿಶ್ಚತುರೋ ಹಯಾನ್ ॥ 49 ॥ 4-35-49 (29861)
ತತೋ ರಾಜನ್ಕ್ಷಿಪ್ರಕಾರೀ ಕುಂತೀಽಪುತ್ರೋ ವೃಕೋದರಃ।
ಸಮಾಸಾದ್ಯ ಸುಶರ್ಮಾಣಮಶ್ವಾಂಸ್ತಸ್ಯ ನ್ಯಪಾತಯತ್ ॥ 50 ॥ 4-35-50 (29862)
ಪೃಷ್ಠಗೋಷೌ ಚ ತಸ್ಯಾಥ ಹತ್ವಾ ಪರಮಸಾಯಕೈಃ।
ಅಥಾಸ್ಯ ಸಾರಥಿಂ ಕ್ರುದ್ಧೋ ರಥೋಪಸ್ಥಾದಪತಯತ್ ॥ 51 ॥ 4-35-51 (29863)
ಚಕ್ರರಕ್ಷಸ್ತು ಶೂರಶ್ಚ ಶೋಣಾಶ್ವೋ ನಾಮ ನಾಮತಃ।
ಸ ಭಯಾದ್ವಿರಥಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ತ್ರೈಗರ್ತಂ ವ್ಯಾಜಹಾತ್ತದಾ ॥ 52 ॥ 4-35-52 (29864)
ತತೋ ವಿರಾಟಃ ಪ್ರಸ್ಕಂದ್ಯ ರಥಾದಥ ಸುಶರ್ಮಣಃ।
ಗದಾಮಸ್ಯ ಪರಾಮೃಶ್ಯ ತಮೇವಾಭ್ಯಹನದ್ಬಲೀ ॥ 53 ॥ 4-35-53 (29865)
ಸ ಚಚಾರ ಗದಾಪಾಣಿರ್ವೃದ್ಧೋಽಪಿ ತರುಣೋ ಯಥಾ ॥ 54 ॥ 4-35-54 (29866)
ಭೀಮಸ್ತು ಭೀಮಸಂಕಾಶೋ ರಥಾತ್ಪ್ರಸ್ಕಂದ್ಯ ವೀರ್ಯವಾನ್ ।
ಉತ್ಪ್ಲುತ್ಯ ಗತ್ವಾ ವೇಗೇನ ತದ್ರಥೇ ವಿನಿಪತ್ಯ ಚ।
ಸುಶರ್ಮಣಃ ಶಿರೋಽಗುಹ್ಣಾತ್ಪುನರಾಶ್ವಾಸ್ಯ ಯುಧ್ಯತಃ ॥ 55 ॥ 4-35-55 (29867)
ಅಗ್ರಾದ್ಗಿರೇರ್ವಿನಿಕ್ಷಿಪ್ಯ ಸಿಂಹಃ ಕ್ಷುದ್ರಮೃಗಂ ಯಥಾ।
ಊರ್ಧ್ವಮುತ್ಪ್ಲೃತ್ಯ ಮಾರ್ಜಾರ ಆಖೋರ್ಯದ್ವಚ್ಛಿರೋ ರುಷಾ ॥ 56 ॥ 4-35-56 (29868)
ಸಮುದ್ಯಂಯ ತು ರೋಷಾತ್ತಂ ನಿಷ್ಪಿಪೇಷ ಮಹೀತಲೇ।
ಯದಾ ಮೂರ್ಧ್ನಿ ಮಹಾಬಾಹುಃ ಪ್ರಾಹರದ್ವಿಲಪಿಷ್ಯತಃ ॥ 57 ॥ 4-35-57 (29869)
ತಸ್ಯ ಜಾನು ದದೌ ಭೀಮೋ ಜಘ್ನೇ ಚೈನಮರತ್ನಿನಾ ।
ಸ ಮೋಹಮಗಮದ್ರಾಜಾ ಪ್ರಹಾರವರಪೀಡಿತಃ॥ 58 ॥ 4-35-58 (29870)
ತಸ್ಮಿನ್ವೀರೇ ಗೃಹೀತೇ ತು ತ್ರಿಗರ್ತಾನಾಂ ಮಹಾರಥೇ।
ಅಭಜ್ಯತ ಬಲಂ ಸರ್ವಂ ತ್ರಿಗರ್ತಾನಾಂ ಭಯಾತುರಂ ॥ 59 ॥ 4-35-59 (29871)
ನಿವೃತ್ಯ ಗಾಸ್ತತಃ ಸರ್ವಾಃ ಪಾಂಡುಪುತ್ರಾ ಮಹಾರಥಾಃ।
ಅವಜಿತ್ಯ ಸುಶರ್ಮಾಣಂ ಧನಂ ಚಾದಾಯ ಸರ್ವಶಃ ॥ 60 ॥ 4-35-60 (29872)
ಸ್ವಬಾಹುಬಲಸಂಪನ್ನಾ ಹ್ರೀನಿಷೇವಾ ಯತವ್ರತಾಃ।
ವಿರಾಟಸ್ಯ ಮಹಾತ್ಮಾನಃ ಪರಿಕ್ಲೇಶವಿನಾಶನಾಃ।
ಸ್ಥಿತಾಃ ಸಮಕ್ಷಂ ತೇ ಸರ್ವೇ ತ್ವಥ ಭೀಮೋಽಭ್ಯಭಾಷತ ॥ 61 ॥ 4-35-61 (29873)
ನಾಯಂ ಪಾಪಸಮಾಚಾರೋ ಮತ್ತೋ ಜೀವಿತುಮರ್ಹತಿ।
ಕಿಂನು ಶಕ್ಯಂ ಮಯಾ ಕರ್ತುಂ ಯದ್ರಾಜಾ ಸತತಂ ಘೃಣೀ ।
ಗಲೇ ಗೃಹೀತ್ವಾ ರಾಜಾನಮಾನೀಯ ವಿವಶಂ ವಶಂ ॥ 62 ॥ 4-35-62 (29874)
ತತ ಏನಂ ವಿಚೇಷ್ಟಂತಂ ಬದ್ಧ್ವಾ ಪಾರ್ಥೋ ವೃಕೋದರಃ।
ರಥಮಾರೋಪಯಾಮಾಸ ವಿಸಂಜ್ಞಂ ಪಾಂಸುಗುಂಠಿತಂ ॥ 63 ॥ 4-35-63 (29875)
ಅಭ್ಯೇತ್ಯ ರಣಮಧ್ಯಸ್ಥಮಭ್ಯಗಚ್ಛದ್ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂ ।
ದರ್ಶಯಾಮಾಸ ಭೀಮಸ್ತು ಸುಶರ್ಮಾಣಂ ನರಾಧಿಪಂ ॥ 64 ॥ 4-35-64 (29876)
ಪ್ರೋವಾಚ ಪುರುಷವ್ಯಾಘ್ರೋ ಭೀಮಮಾಹವಶೋಭಿನಂ ।
ತಂ ರಾಜಾ ಪ್ರಾಹಸದ್ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಮುಚ್ಯತಾಂ ವೈ ನರಾಧಮಃ ॥ 65 ॥ 4-35-65 (29877)
ಏವಮುಕ್ತೋಽಬ್ರವೀದ್ಭೀಮಃ ಸುಶರ್ಮಾಣಂ ಮಹಾಬಲಂ ।
ಜೀವಿತುಂ ಚೇಚ್ಛಸೇ ಮೂಢ ಹೇತುಂ ಮೇ ಗದತಃ ಶೃಣು ॥ 66 ॥ 4-35-66 (29878)
ದಾಸೋಸ್ಮೀತಿ ತ್ವಯಾ ವಾಚ್ಯಂ ಸಂಸತ್ಸು ಚ ಸಭಾಸು ಚ ।
ಏವಂ ತೇ ಜೀವಿತಂ ದದ್ಯಾಮೇಷ ಯುದ್ಧಜಿತೋ ವಿಧಿಃ ॥ 67 ॥ 4-35-67 (29879)
ತಮುವಾಚ ತತೋ ಜ್ಯೇಷ್ಠೋ ಭ್ರಾತಾ ಸಪ್ರಣಯಂ ವಚಃ।
ಮುಂಚಮುಂಚಾಧಮಾಚಾರಂ ಪ್ರಮಾಣಂ ಯದಿ ತೇ ವಯಂ ॥ 68 ॥ 4-35-68 (29880)
ದಾಸಭಾವಂ ಗತೋ ಹ್ಯೇಷ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಮಹೀಪತೇಃ।
ಅದಾಸೋ ಗಚ್ಛ ಮುಕ್ತೋಸಿ ಮೈವಂ ಕಾರ್ಷೀಃ ಕದಾಚನ ॥ 69 ॥ 4-35-69 (29881)
ಏವಮುಕ್ತೇ ತು ಸವ್ರೀಡಃ ಸುಶರ್ಮಾಽಸೀದಧೋಮುಖಃ ।
ಸ ಮುಕ್ತೋಽಭ್ಯೇತ್ಯ ರಾಜಾನಮಭಿವಾದ್ಯ ಪ್ರತಸ್ಥಿವಾನ್ ॥ 70 ॥ 4-35-70 (29882)
ವಿಸೃಜ್ಯ ತು ಸುಶರ್ಮಾಣಂ ಪಾಂಡವಾಸ್ತೇ ಹತದ್ವಿಷಃ ।
ಸ್ವಬಾಹುಬಲಸಂಪನ್ನಾ ಹೀನಿಷೇವಾ ಯತವ್ರತಾಃ ।
ಸಂಗ್ರಾಮಶಿರಸೋ ಮಧ್ಯೇ ತಾಂ ರಾತ್ರಿಂ ಸುಖಿನೋಽವಸನ್ ॥ 71 ॥ 4-35-71 (29883)
॥ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ಪಂಚತ್ರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 35 ॥
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Footnotes
4-35-2 ನಂದಯನ್ಕ್ಷತ್ರಿಯಾನಿತಿ ಥo ಪಾಠಃ ॥ 2 ॥ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 036
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.36. ಅಧ್ಯಾಯಃ 036
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಚೋದನಯಾ ವಿರಾಟಪ್ರೇಷಿತೈರ್ದೂತೈರ್ನಗರಮೇತ್ಯ ಜಯೋದ್ಧೋಷಣಂ ॥ 1 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-36-0 (29884)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-36-0x (3138)
ತತೋ ವಿರಾಟಃ ಕೌಂತೇಯಾನತಿಮಾನುಷವಿಕ್ರಮಾನ್।
ಅರ್ಚಯಾಮಾಸ ವಿತ್ತೇನ ಮಾನೇನ ಚ ಮಹಾರಥಾನ್।
ವಚಸಾ ಚೈವ ಸಾಂತ್ವೇನ ಸ್ನೇಹೇನ ಚ ಮುದಾಽನ್ವಿತಃ ॥ 1 ॥ 4-36-1 (29885)
ವಿರಾಟ ಉವಾಚ। 4-36-2x (3139)
ಯಥೈವ ಮಮ ರತ್ನಾನಿ ಯುಷ್ಮಾಕಂ ತಾನಿ ವೈ ತಥಾ।
ಕಾರ್ಯಂ ಕುರುತ ತೈಃ ಸರ್ವೈರ್ಯಥಾಕಾಮಂ ಯಥಾಸುಖಂ ॥ 2 ॥ 4-36-2 (29886)
ದದಾಂಯಲಂಕೃತಾಃ ಕನ್ಯಾ ವಸೂನಿ ವಿವಿಧಾನಿ ಚ।
ಮನಸಾ ಚಾಪ್ಯಭಿಪ್ರೇತಂ ಯದ್ವಃ ಶತ್ರುನಿಬರ್ಹಣಾಃ ॥ 3 ॥ 4-36-3 (29887)
ಯುಷ್ಮಾಕಂ ವಿಕ್ರಮಾದದ್ಯ ಮುಕ್ತೋಽಹಂ ಸ್ವಸ್ತಿಮಾನಿಹ ।
ತಸ್ಮಾದ್ಭವಂತೋ ಮತ್ಸ್ಯಾನಾಮೀಶ್ವರಾಃ ಸರ್ವ ಏವ ಹಿ ॥ 4 ॥ 4-36-4 (29888)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-36-5x (3140)
ತಂ ತಥಾವಾದಿನಂ ತತ್ರ ಕೌರವೇಯಾಃ ಪೃಥಕ್ಪೃಥಕ್।
ಊಚುಃ ಪ್ರಹೃಷ್ಟಮನಸೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಪುರೋಗಮಾಃ ॥ 5 ॥ 4-36-5 (29889)
ಪ್ರತಿನಂದಾಮಹೇ ವಾಚಂ ಸರ್ವಥೈವ ವಿಶಾಂಪತೇ।
ಏತಾವತಾಽದ್ಯ ಪ್ರೀತಾಃಸ್ಮೋ ಯತ್ತ್ವಂ ಮುಕ್ತೋಸಿ ಶತ್ರುಭಿಃ ॥ 6 ॥ 4-36-6 (29890)
ಯತ್ತ್ವಂ ಮುಕ್ತೋಸಿ ಶತ್ರುಭ್ಯೋ ಹ್ಯೇತತ್ಕಾರ್ಯಂ ಹಿತಂ ಹಿ ನಃ ।
ನ ಕಿಂಚಿತ್ಕಾರ್ಯಮಸ್ಮಾಕಂ ನ ಧನಂ ಮೃಗಯಾಮಹೇ ॥ 7 ॥ 4-36-7 (29891)
ಅಥಾಬ್ರವೀತ್ಪ್ರೀತಮನಾ ಮಾತ್ಸ್ಯರಾಜೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂ।
ನಿರ್ಭರಃ ಪ್ರೀತಿಪೂರೇಣ ಹರ್ಷಗದ್ಗದಯಾ ಗಿರಾ ॥ 8 ॥ 4-36-8 (29892)
ಪುನರೇವ ಮಹಾಬಾಹುರ್ವಿರಾಟೋ ರಾಜಸತ್ತಮಃ ।
ಏಹಿ ತ್ವಾಮಭಿಷೇಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಮತ್ಸ್ಯರಾಜಸ್ತು ನೋ ಭವಾನ್ ॥ 9 ॥ 4-36-9 (29893)
ಮನಸಾ ಚಾಪ್ಯಭಿಪ್ರೇತಂ ಯತ್ತೇ ಶತ್ರುನಿಬರ್ಹಣ।
ತತ್ತೇಽಹಂ ಸಂಪ್ರದಾಸ್ಯಾಮಿ ಸರ್ವಮರ್ಹತಿ ನೋ ಭವಾನ್ ॥ 10 ॥ 4-36-10 (29894)
ರತ್ನಾನಿ ಗಾಃ ಸುವರ್ಣಂ ಚ ಮಣಿಮುಕ್ತಮಥಾಪಿ ವಾ।
ವೈಯಾಘ್ರಪದ್ಯ ವಿಪ್ರೇಂದ್ರ ಸರ್ವಥೈವ ನಮೋಸ್ತು ತೇ ॥ 11 ॥ 4-36-11 (29895)
ತ್ವತ್ಕೃತೇ ಹ್ಯದ್ಯ ಪಶ್ಯಾಮಿ ರಾಜ್ಯಮಾತ್ಮಾನಮೇವ ಚ।
ಯತಶ್ಚ ಜಾತಃ ಸಂರಂಭಃ ಸ ಚ ಶತ್ರುರ್ವಶಂ ಗತಃ ॥ 12 ॥ 4-36-12 (29896)
ತತೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೋ ಮಾತ್ಸ್ಯಂ ಪುನರೇವಾಬ್ರವೀದ್ವಚಃ।
ಪ್ರತಿನಂದಾಮಿ ತೇ ವಾಚಂ ಮನೋಜ್ಞಾಂ ಮಾತ್ಸ್ಯ ಭಾಷಿತಾಂ ॥ 13 ॥ 4-36-13 (29897)
ಆನೃಶಂಸ್ಯಪರೋ ನಿತ್ಯಂ ಸುಮುಖಃ ಸತತಂ ಭವಾನ್ ।
ಪುನರೇವ ವಿರಾಟಶ್ಚ ರಾಜಾ ಕಂಕಮಭಾಷತ ॥ 14 ॥ 4-36-14 (29898)
ಅಹೋ ಶೂದ್ರಸ್ಯ ಕರ್ಮಾಣಿ ವಲಲಸ್ಯ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮ ।
ಸೋಹಂ ಶೂದ್ರೇಣ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ವಲಲೇನಾಭಿರಕ್ಷಿತಃ ॥ 15 ॥ 4-36-15 (29899)
ತ್ವತ್ಕೃತೇ ಸರ್ವಮೇವೈತದುಪಪನ್ನಂ ಮಮಾನಘ।
ವರಂ ವೃಷ್ಣೀಷ್ವ ಭದ್ರಂ ತೇ ಬ್ರೂಹಿ ಕಿಂ ಕರವಾಣಿ ತೇ ॥ 16 ॥ 4-36-16 (29900)
ದದಾಮಿ ತೇ ಮಹಾಪ್ರೀತ್ಯಾ ರತ್ನಾನ್ಯುಚ್ಚಾವಚಾನ್ಯಹಂ।
ಶಯನಾಸನಯಾನಾನಿ ಕನ್ಯಾಶ್ಚ ಸಮಲಂಕುತಾಃ ॥ 17 ॥ 4-36-17 (29901)
ಹಸ್ತ್ಯಶ್ವರಥಸಂಘಾಶ್ಚ ರಾಷ್ಟ್ರಾಣಿ ವಿವಿಧಾನಿ ಚ।
ಏತಾನಿ ಚ ಮಮ ಪ್ರೀತ್ಯಾ ಪ್ರತಿಗೃಹ್ಣ ಮಮಾಂತಿಕೇ ॥ 18 ॥ 4-36-18 (29902)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-36-19x (3141)
ತಂ ತಥಾವಾದಿನಂ ತತ್ರ ಕೌರವ್ಯಃ ಪ್ರತ್ಯಭಾಷತ।
ಏಷೈವ ತು ಮಮ ಪ್ರೀತಿರ್ಯತ್ತ್ವಂ ಮುಕ್ತೋಸಿ ಶತ್ರುಭಿಃ ॥ 19 ॥ 4-36-19 (29903)
ಪ್ರತೀತಶ್ಚೇತ್ಪುರಂ ತುಷ್ಟಃ ಪ್ರವಿಶಾದ್ಯ ಪರಂತಪ।
ದಾರೈಃ ಪುತ್ರೈಶ್ಚ ಸಂಶ್ಲಿಷ್ಯ ಸಾ ಹಿ ಪ್ರೀತಿರ್ಮಮಾತುಲಾ ॥ 20 ॥ 4-36-20 (29904)
ಸುಶರ್ಮಾಣಂ ತು ರಾಜೇಂದ್ರ ಸಭೃತ್ಯಬಲವಾಹನಂ ।
ವಿಸರ್ಜಯ ನರಶ್ರೇಷ್ಠಂ ವರಮೇತದಹಂ ವೃಣೇ ॥ 21 ॥ 4-36-21 (29905)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-36-22x (3142)
ಏವಮುಕ್ತೇ ತು ಕಂಕೇನ ವಿರಾಟೋ ರಾಜಸತ್ತಮಃ ।
ಪ್ರತ್ಯುವಾಚ ತತಃ ಕಂಕಂ ಸುಶರ್ಮಾ ಯಾತು ಚೇಷ್ಟತಃ ॥ 22 ॥ 4-36-22 (29906)
ಕಂಖ ಉವಾಚ। 4-36-23x (3143)
ಗಚ್ಛಂತು ದೂತಾಸ್ತ್ವರಿತಾ ನಗರಂ ತವ ಪಾರ್ಥಿವ।
ಸುಹೃದಾಂ ಪ್ರಿಯಮಾಖ್ಯಾತುಂ ಘೋಷಯಂತು ಚ ತೇ ಜಯಂ ॥ 23 ॥ 4-36-23 (29907)
ತತಸ್ತದ್ವಚನಾನ್ಮಾತ್ಸ್ಯೋ ದೂತಾನ್ರಾಜಾ ಸಮಾದಿಶತ್।
ಆಚಕ್ಷಧ್ವಂ ಪುರಂ ಸತ್ವಾ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ವಿಜಯಂ ಮಮ ॥ 24 ॥ 4-36-24 (29908)
ಕುಮಾರ್ಯಃ ಸಮಲಂಕೃತ್ಯ ಪ್ರಯಾಗಚ್ಛಂತು ಮೇ ಪುರಾತ್ ।
ವಾದಿತ್ರಾಣಿ ಚ ಸರ್ವಾಣಿ ಗಣಿಕಾಶ್ಚ ಸ್ವಲಂಕೃತಾಃ ।
ಪ್ರತ್ಯಾಯಾಂತು ಚ ಮೇ ಶೀಘ್ರಂ ನಾಗರಾಃ ಸರ್ವ ಏವ ತೇ ॥ 25 ॥ 4-36-25 (29909)
ಏವಮುಕ್ತಾಸ್ತಥಾ ದೂತಾ ರಾತ್ರೌ ಯಾತ್ವಾ ತು ಕೇವಲಂ ।
ತತೋಽಂತರೇ ಚಾನುಷಿತಾ ದೂತಾಃ ಶೀಘ್ರಾನುಯಾಯಿನಃ ॥ 26 ॥ 4-36-26 (29910)
ನಗರಂ ಪ್ರಾವಿಶಂಸ್ತೇ ವೈ ಸೂರ್ಯೇ ಸಂಯಗಥೋದಿತೇ।
ವಿರಾಟನಗರಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಶೀಘ್ರಂ ನಾಂದೀಮಘೋಷಯನ್ ।
ಪತಾಕೋಚ್ಛ್ರಯಮಾಲ್ಯಾಢ್ಯಂ ಪುರಮಪ್ರತಿಮಂ ಯಥಾ ॥ 27 ॥ ॥ 4-36-27 (29911)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ಷಟ್ತ್ರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 36 ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 037
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.37. ಅಧ್ಯಾಯಃ 037
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ದುರ್ಯೋಧನೇನ ಭೀಷ್ಮದ್ರೋಣಾದಿಭಿಃ ಸಹ ವಿರಾಟನಗರಮೇತ್ಯ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಗವಾಂ ಗ್ರಹಣಂ ॥ 1 ॥ ಗೋಪಾಲೇನ ಕೇನಚಿತ್ಪುರಮೇತ್ಯೋತ್ತರಂಪ್ರತಿ ಕುರುಭಿರ್ಗೋಗ್ರಹಣಸ್ಯ ನಿವೇದನಂ ॥ 2 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-37-0 (29912)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-37-0x (3144)
ಯಾತೇ ತ್ರಿಗರ್ತಾನ್ಮಾತ್ಸ್ಯೇ ತು ಪಶೂಂಸ್ತಾನ್ವೈ ಪರೀಪ್ಸತಿ।
ದುರ್ಯೋಧನಃ ಸಹಾಮಾತ್ಯೈರ್ವಿರಾಟ ಪುರಮಭ್ಯಗಾತ್ ॥ 1॥ 4-37-1 (29913)
ಭೀಷ್ಮದ್ರೋಣೌ ಚ ಕರ್ಣಶ್ಚ ಕೃಪಶ್ಚ ಪರಮಾಸ್ತ್ರವಿತ್ ।
ದ್ರೌಣಿಶ್ಚ ಸೌಬಲಶ್ಚೈವ ತಥಾ ದುಃಶಾಸನಃ ಶಲಃ ॥ 2 ॥ 4-37-2 (29914)
ವಿವಿಂಶತಿರ್ವಿಕರ್ಣಶ್ಚ ಚಿತ್ರಸೇನಶ್ಚ ವೀರ್ಯವಾನ್ ।
ದುಃಸಹೋ ದುರ್ಮುಖಶ್ಚೈವ ಏತೇ ಚಾನ್ಯೇ ಮಹಾರಥಾಃ ॥ 3 ॥ 4-37-3 (29915)
ಸರ್ವೇ ಮತ್ಸ್ಯಾನುಪಾಗಂಯ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಮಹೀಪತೇಃ ।
ಗೋಪಾನ್ವಿದ್ರಾವ್ಯ ತರಸಾ ಗೋಧನಂ ಜಹ್ರುರೋಜಸಾ ॥ 4 ॥ 4-37-4 (29916)
ಗವಾಂ ಶತಸಹಸ್ರಾಣಿ ಕುರವಃ ಕಾಲಯಂತಿ ಚ ।
ಮಹತಾ ರಥವಂಶೇನ ಪರಿಗೃಹ್ಯ ಸಮಂತತಃ ॥ 5 ॥ 4-37-5 (29917)
ಗೋಪಾಲಾನಾಂ ತು ಘೋಷೇಷು ಹನ್ಯತಾಂ ತೈರ್ಮಹಾರಥೈಃ ।
ಆರಾವಃ ಸುಮಹಾನಾಸೀತ್ಸಂಪ್ರಹಾರೇ ಭಯಂಕರೇ ॥ 6 ॥ 4-37-6 (29918)
ಗವಾಧ್ಯಕ್ಷಸ್ತು ಸಂತ್ರಸ್ತೋ ರಥಮಾಸ್ಥಾಯ ಸತ್ವರಃ।
ಜಗಾಮ ನಗರಾಯೈವ ಪರಿಕ್ರೋಶಂಸ್ತದಾಽಽರ್ತವತ್ ॥ 7 ॥ 4-37-7 (29919)
ಸ ಪ್ರವಿಶ್ಯ ಪುರಂ ರಾಜ್ಞೋ ನೃಪವೇಶ್ಮಾಭ್ಯಯಾತ್ತತಃ।
ಅವತೀರ್ಯ ರಥಾತ್ತೂರ್ಣಮಾಖ್ಯಾತುಂ ಪ್ರವಿವೇಶ ಹ ॥ 8 ॥ 4-37-8 (29920)
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಭೂಮಿಂಜಯಂ ನಾಮ ಪುತ್ರಂ ಮಾತ್ಸ್ಯಸ್ಯ ಮಾನಿನಂ ।
ತಸ್ಮೈ ಚ ಸರ್ವಮಾಚಷ್ಟ ರಾಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ಪಶುಕರ್ಷಣಂ ॥ 9 ॥ 4-37-9 (29921)
ಗವಾಂ ಶತಸಹಸ್ರಾಣಿ ಕುರಬಃ ಕಾಲಯಂತಿ ತೇ।
ಪ್ರತಿಜೇತುಂ ಸಮುತ್ತಿಷ್ಠ ಗೋಧನಂ ರಾಷ್ಟ್ರವರ್ಧನ ॥ 10 ॥ 4-37-10 (29922)
ರಾಜಪುತ್ರ ಹಿತಪ್ರೇಪ್ಸುಃ ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ನಿರ್ಯಾಹಿ ವೈ ಸ್ವಯಂ ।
ತ್ವಾಂ ಹಿ ಮತ್ಸ್ಯೋ ಮಹೀಪಾಲಃ ಶೂನ್ಯಪಾಲಮಿಹಾಕರೋತ್ ॥ 11 ॥ 4-37-11 (29923)
ತ್ವಾಂ ವೈ ಪರಿಷದೋ ಮಧ್ಯೇ ಶ್ಲಾಘತೇ ಸ ನರಾಧಿಪಃ ।
ಪುತ್ರೋ ಮಮಾನುರೂಪಶ್ಚ ಶೂರಶ್ಚೇತಿ ಕುಲೋದ್ವಹಃ ॥ 12 ॥ 4-37-12 (29924)
ಇಷ್ವಸ್ತ್ರನಿಪುಣೋ ಯೋಧಃ ಸದಾ ವೀರಶ್ಚ ಮೇ ಸುತಃ।
ಸಮರ್ಥಃ ಸಮರೇ ಯೋದ್ಧುಂ ಕೌರವೈಃ ಸಹ ತಾದೃಶೈ ॥ 13 ॥ 4-37-13 (29925)
ತಸ್ಯ ತತ್ಸತ್ಯಮೇವಾಸ್ತು ಮನುಷ್ಯೇಂದ್ರಸ್ಯ ಭಾಷಿತಂ ।
ಜಯಶ್ಚ ನಿಯತೋ ಯುದ್ಧೇ ಕೌರವಾಶ್ಚ ಧ್ರುವಂ ಹತಾಃ ॥ 14 ॥ 4-37-14 (29926)
ಆವರ್ತಯ ಕುರೂಂಜಿತ್ವಾ ಪಶೂನ್ಪಶುಪತಿರ್ಯಥಾ।
ನಿರ್ದರ್ಹಷಾಮನೀಕಾನಿ ಭೀಮೇನ ಶರತೇಜಸಾ ॥ 15 ॥ 4-37-15 (29927)
ಧನುಶ್ಚ್ಯುತೈ ರುಕ್ಮಪುಂಖೈಶ್ಚಿತ್ರೈಃ ಸಂನತಪರ್ವಭಿಃ ।
ದ್ವಿಷತಾಂ ಭಿಂಧ್ಯನೀಕಾನಿ ಗಜಾನಾಮಿವ ಯೂಥಪಃ ॥ 16 ॥ 4-37-16 (29928)
ಪಾಶೋಪಧಾನಾಂ ಜ್ಯಾತಂತ್ರೀಂ ಚಾಪದಂಡಾಂ ಮಹಾಸ್ವನಾಂ ।
ಶರವರ್ಣಾಂ ಧನುರ್ವೀಣಾಂ ಶತ್ರುಮಧ್ಯೇ ಪ್ರವಾದಯ ॥ 17 ॥ 4-37-17 (29929)
ನಿರ್ಯಾಹಿ ನಗರಾಚ್ಛೀಘ್ರಂ ರಾಜಪುತ್ರ ಕಿಮಾಸ್ಯತೇ ।
ಶ್ವೇತಾಃ ಕಾಂಚನಸಂನಾಹಾ ರಥೇ ಯುಜ್ಯಂತು ತೇ ಹಯಾಃ ।
ಧ್ವಜಂ ಚ ಸಿಹಂ ಸೌವರ್ಣಮುಚ್ಛ್ರಯಸ್ವ ತಥಾ ವಿಭೋ ॥ 18 ॥ 4-37-18 (29930)
ರುಕ್ಮಪುಂಖಾಃ ಪ್ರಸನ್ನಾಗ್ರಾ ಮುಕ್ತಾ ಹಸ್ತವತಾ ತ್ವಯಾ।
ಛಾದಯಂತು ಶರಾಃ ಸೂರ್ಯಂ ರಾಜ್ಞಮಾಯುರ್ನಿರೋಧಕಾಃ ॥ 19 ॥ 4-37-19 (29931)
ರಣೇ ಜಿತ್ವಾ ಕುರೂನ್ಸರ್ವಾನ್ವಜ್ರಪಾಣಿರಿವಾಸುರಾನ್ ।
ಯಶೋ ಮಹದವಾಪ್ಯ ತ್ವಂ ಪ್ರವಿರೋದಂ ಪುರಂ ಪುನಃ ॥ 20 ॥ 4-37-20 (29932)
ತ್ವಂ ಹಿ ರಾಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ಪರಮಾ ಗತಿರ್ಮಾತ್ಸ್ಯಪತೇಃ ಸುತಃ।
ಗತಿಮಂತೋ ಭವಂತ್ವದ್ಯ ಸರ್ವೇ ವಿಷಯವಾಸಿನಃ ॥ 21 ॥ 4-37-21 (29933)
ಯಥಾ ಹಿ ಪಾಂಡುಪುತ್ರಾಣಾಮರ್ಜುನೋ ಜಯತಾಂವರಃ ।
ಏವಮೇವ ಗತಿರ್ನೂನಂ ಭವಾನ್ವಿಪಯವಾಸಿನಾಂ ॥ 22 ॥ ॥ 4-37-22 (29934)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ಸಪ್ತತ್ರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 37 ॥
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Footnotes
4-37-17 ಪಾಶೋಪಧಾನಾಂ ಪಾಶೌ ಮೌರ್ವೀಪ್ರಾಂತದ್ವಯಗತೌ ತಾವೇವ ಉಪಾಧಾನೇ ವೀಣಾಯಾಂ ತಂತ್ರೀಸಂಧಾನಾರ್ಥಂ ಕೀಲವಿಶೇಷೌ ಯಸ್ಯಾಂ ಸಾ ತಾಂ। ಶರವರ್ಣಾಂ ಶರಾಸ್ತತೋ ನಿಃಸರಂತಸ್ತ ಏವ ವರ್ಣಾಃ ಶಬ್ದವತ್ತ್ವಸಾಮಾನ್ಯಾತ್ಸ್ವರಸ್ಪರ್ಶಾದಯೋ ಯಸ್ಯಾಂ ॥ 17 ॥ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 038
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.38. ಅಧ್ಯಾಯಃ 038
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಉತ್ತರೇ ಸಮುಚಿತಸಾರಥೇರಭಾವೇನ ಖಿದ್ಯಮಾನೇ ಅರ್ಜುನೇನ ದ್ರೌಪದೀಂಪ್ರತಿ ಉತ್ತರಾಯ ಬೃಹನ್ನಲಾಯಾಃ ಸಾರಥ್ಯಕೌಶಲನಿವೇದನಚೋದನಾ ॥ 1 ॥ ಭ್ರಾತೄಚೋದಿತಯಾ ಉತ್ತರಯಾ ಬೃಹನ್ನಲಾಂಪ್ರತಿ ಉತ್ತರರಥಸಾರಧ್ಯಕರಣಪ್ರಾರ್ಥನಾ ॥ 2 ॥ ಉತ್ತರೇಣ ಸಾರಥೀಭೂತೇನಾರ್ಜುನೇನ ಸಹ ಕುರೂನ್ಪ್ರತಿ ರಣಾಯಾಭಿಯಾನಂ ॥ 3 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-38-0 (29935)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-38-0x (3145)
ಮಹಾಜನಸಮಕ್ಷಂ ತು ಸ್ತ್ರೀಣಾಂ ಮಧ್ಯೇ ವಿಶೇಷತಃ ।
ಗವಾಧ್ಯಕ್ಷೇಣ ಸಂಪ್ರೋಕ್ತೋ ವಿರಾಟತನಯಸ್ತದಾ ॥ 1 ॥ 4-38-1 (29936)
ಸ್ತ್ರೀಮಧ್ಯ ಉಕ್ತಸ್ತೇನಾಸೌ ವಾಕ್ಯಂ ತೇಜಃಪ್ರವರ್ಧನಂ।
ಅಂತಃಪುರೇ ಶ್ಲಾಘಮಾನ ಇದಂ ವಚನಮಬ್ರವೀತ್ ॥ 2 ॥ 4-38-2 (29937)
ಉತ್ತರ ಉವಾಚ। 4-38-3x (3146)
ಅದ್ಯಾಹಮನುಗಚ್ಛೇಯಂ ದೃಢಧನ್ವಾ ಗವಾಂ ಪದಂ।
ಯದಿ ಮೇ ಸಾರಥಿಃ ಕಶ್ಚಿದ್ಭವೇದಶ್ವೇಷು ಕೋವಿದಃ ॥ 3 ॥ 4-38-3 (29938)
ತಮೇವ ನಾಧಿಗಚ್ಛಾಮಿ ಯೋ ಮೇ ಯಂತಾ ಸಮೋ ಭವೇತ್ ।
ಪಶ್ಯಧ್ವಂ ಸಾರಥಿಂ ಶೀಘ್ರಂ ಮಮ ಯುಕ್ತಂ ಪ್ರಯಾಸ್ಯತಃ ॥ 4 ॥ 4-38-4 (29939)
ಅಷ್ಟಾವಿಂಶತಿರಾತ್ರಂ ವಾ ಮಾಸಂ ವಾ ನೂನಮಂತತಃ ।
ಯತ್ತದಾಸೀನ್ಮಹಾಯುದ್ಧಂ ತತ್ರ ಮೇ ಸಾರಥಿರ್ಹತಃ ॥ 5 ॥ 4-38-5 (29940)
ಯದ್ಯಹಂ ತ್ವಧಿಗಚ್ಛೇಯಂ ಯೋ ಮೇ ಯಂತಾ ಭವೇದ್ಯುಧಿ ।
ತ್ವರಾವಾನದ್ಯ ಯಾಸ್ಯಾಮಿ ಸಮುಚ್ಛ್ರಿತಮಹಾಧ್ವಜಃ ॥ 6 ॥ 4-38-6 (29941)
ವಿಗಾಹ್ಯ ತತ್ಪರಾನೀಕಂ ಗಜವಾಜಿರಥಾಕುಲಂ ।
ಶಸ್ತ್ರಪ್ರತಾಪಾನ್ನಿರ್ವೀರ್ಯಾನ್ಕುರೂಂಜಿತ್ವಾಽಽನಯೇ ಪಶೂನ್ ॥ 7 ॥ 4-38-7 (29942)
ದುರ್ಯೋಧನಂ ವಿಕರ್ಣಂ ಚ ಕರ್ಣಂ ವೈಕರ್ತನಂ ಕೃಪಂ।
ದ್ರೋಣಂ ಚ ಸಹ ಪುತ್ರೇಣ ಮಹೇಷ್ವಾಸಾನ್ಸಮಾಗತಾನ್ ॥ 8 ॥ 4-38-8 (29943)
ವಿದ್ರಾವಯಿತ್ವಾ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ದಾನವಾನ್ಮಘವಾನಿವ ।
ಅನೇನೈವ ಮುಹೂರ್ತೇನ ಪುನಃ ಪ್ರತ್ಯಾನಯೇ ಪಶೂನ್ ॥ 9 ॥ 4-38-9 (29944)
ಶೂನ್ಯಮಾಜ್ಞಾಯ ಕುರವಃ ಪ್ರಯಾಂತ್ಯಾದಾಯ ಗೋಧನಂ ।
ಕಿಂ ನ ಶಕ್ಯಂ ಚ ತೈಃ ಕರ್ತುಂ ಯದಹಂ ತತ್ರ ನಾಭವಂ ॥ 10 ॥ 4-38-10 (29945)
ಪಶ್ಯಯುರದ್ಯ ಮೇ ವೀರ್ಯಂ ಕುರವಸ್ತೇ ಸಮಾಗತಾಃ ।
ಕಿಂನು ಪಾರ್ಥೋಽರ್ಜುನಃ ಸಾಕ್ಷಾದಿತಿ ಮಂಸ್ಯಂತಿ ಮಾಂ ಪರೇ ॥ 11 ॥ 4-38-11 (29946)
ವೈಶಂಪಯಾನ ಉವಾಚ। 4-38-12x (3147)
ತಸ್ಯ ತದ್ವಚನಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ಸ್ತ್ರೀಷು ಚಾತ್ಮಪ್ರಶಂಸನಂ ।
ನಾಮರ್ಷಯತ ಪಾಂಚಾಲೀ ಬೀಭತ್ಸೋಃ ಪರಿಕೀರ್ತನಂ ॥ 12 ॥ 4-38-12 (29947)
ಶ್ರುತ್ವಾ ತದರ್ಜುನೋ ವಾಕ್ಯಮುತ್ತರೇಣ ಪ್ರಭಾಷಿತಂ।
ಅತೀತಸಮಯೇ ಕಾಲೇ ಪ್ರಿಯಾಂ ಭಾರ್ಯಾಮಭಾಷತ ॥ 13 ॥ 4-38-13 (29948)
ದ್ರುಪದಸ್ಯ ಸುತಾಂ ರಾಜ್ಞಃ ಪಾಂಚಾಲೀಂ ರೂಪಸಂಮತಾಂ ।
ಸತ್ಯಾರ್ಜವಗುಣೋಪೇತಾಂ ಭರ್ತುಃ ಪ್ರಿಯಹಿತೈಷಿಣೀಂ ।
ಉವಾಚ ರಹಸಿ ಪ್ರೀತಃ ಕೃಷ್ಣಾಂ ಸರ್ವಾರ್ಥಕೋವಿದಃ ॥ 14 ॥ 4-38-14 (29949)
ಉತ್ತರಾಂ ಬ್ರೂಹಿ ಪಾಂಚಾಲಿ ಗತ್ವಾ ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ಶುಚಿಸ್ಮಿತೇ ॥ 15 ॥ 4-38-15 (29950)
ಇಯಂ ಕಿಲ ಪುರಾ ಯುದ್ಧೇ ಖಾಂಡವೇ ಸವ್ಯಸಾಚಿನಃ ।
ಸಾರಥಿಃ ಪಾಂಡುಪುತ್ರಸ್ಯ ಪಾರ್ಥಸ್ಯ ತು ಬೃಹನ್ನಲಾ।
ಮಹಾಂಜಯೋ ಭವೇದ್ಯುದ್ಧೇ ಸಾ ಚೇದ್ಯಂತಾ ಬೃಹನ್ನಲಾ ॥ 16 ॥ 4-38-16 (29951)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-38-17x (3148)
ಸಾ ಚೋದಿತಾ ತದಾ ಹ್ಯೇನ ಹ್ಯರ್ಜುನೇನ ಶುಚಿಸ್ಮಿತಾ।
ಪಾಂಚಾಲೀ ಚ ತದಾಽಽಗಂಯ ಉತ್ತರಾಯಾ ನಿವೇಶನಂ ॥ 17 ॥ 4-38-17 (29952)
ಜ್ಞಾತ್ವಾ ತು ಸಮಯಾನ್ಮುಕ್ತಂ ಚಂದ್ರಂ ರಾಹುಮುಖಾದಿವ ।
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂ ಧರ್ಮಪರಂ ಸತ್ಯಾರ್ಜವಪಥೇ ಸ್ಥಿತಂ ॥ 18 ॥ 4-38-18 (29953)
ಅಮರ್ಷಯಂತೀ ತದ್ದುಃಖಂ ಕೃಷ್ಣಾ ಕಮಲಲೋಚನಾ।
ಉತ್ತರಾಮಾಹ ವಚನಂ ಸಖೀಮಧ್ಯೇ ವಿಲಾಸಿನೀಂ ॥ 19 ॥ 4-38-19 (29954)
ಯೋಽಯಂ ಯುವಾ ವಾರಣಯೂಥಪೋಪಮೋ ಬೃಹನ್ನಲಾಽಸ್ಮೀತಿ ಜನೋಽಭ್ಯಭಾಷತ।
ಪುರಾಽಪಿ ಪಾರ್ಥಸ್ಯ ಸ ಸಾರಥಿಸ್ತದಾ ಧನುರ್ಧರಾಣಾಂ ಪ್ರವರಸ್ಯ ಮನ್ಯೇ ॥ 20 ॥ 4-38-20 (29955)
ಏತೇನ ವಾ ಸಾರಥಿನಾ ತದಾಽರ್ಜುನಃ ಸದೇವಗಂಧರ್ವಮಹಾಸುರೋರಗಾನ್ ।
ಸರ್ವಾಣಿ ಭೂತಾನ್ಯಜಯಸ್ತಸ ವೀರ್ಯವಾನತರ್ಪಯಚ್ಚಾಪಿ ಹಿರಣ್ಯರೇತಸಂ ॥ 21 ॥ 4-38-21 (29956)
ಯದಸ್ಯ ಸಂಸ್ಥಾಮಪಿ ತಸ್ಯ ಸಂಯುಗೇ ಜಾನಾಮಿ ವೀರ್ಯಂ ಪರವೀರಮಧ್ಯಗಂ ।
ಸಂಗೃಹ್ಯ ರಶ್ಮೀನಪಿ ಚಾಸ್ಯ ವೀರ್ಯವಾನಾದಾಯ ಚಾಪಂ ಪ್ರಯಯೌ ರಥೇ ಸ್ಥಿತಃ ॥ 22 ॥ 4-38-22 (29957)
ನ ಸರ್ವಭೂತಾನಿ ನ ದೇವದಾನವಾ ನ ಚಾಪಿ ಸರ್ವೇ ಕುರವಃ ಸಮಾಗತಾಃ।
ಧನಂ ಹರೇಯುಸ್ತವ ಜಾತು ಧನ್ವಿನೋ ಬೃಹನ್ನಲಾ ತೂತ್ತರಸಾರಥಿರ್ಯದಿ ॥ 23 ॥ 4-38-23 (29958)
ಧನುಷ್ಯನವಮಶ್ಚಾಸೀತ್ತಸ್ಯ ಶಿಷ್ಯೋ ಮಹಾತ್ಮನಃ ।
ಸುದೃಷ್ಟಪೂರ್ವೋ ಹಿ ಮಯಾ ಚರಂತ್ಯಾ ಪಾಂಡವಾಲಯೇ ॥ 24 ॥ 4-38-24 (29959)
ಸ ಚಾನೇನ ಸಹಾಯೇನ ಖಾಂಡವಂ ಚಾದಹತ್ಪುರಾ ।
ಅರ್ಜುನಸ್ಯ ತದಾಽನೇನ ಸಂಗೃಹೀತಾ ಹಯೋತ್ತಮಾಃ ॥ 25 ॥ 4-38-25 (29960)
ತೇನ ಸಾರಥಿನಾ ಪಾರ್ಥಃ ಸರ್ವಭೂತಾನಿ ಸರ್ವಶಃ।
ಅಜಯತ್ಖಾಂಡವಪ್ರಸ್ಥೇ ನ ಹಿ ಯಂತಾಽಸ್ತಿ ತಾದೃಶಃ ॥ 26 ॥ 4-38-26 (29961)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-28-27x (3149)
ತತಃ ಸೈರಂಧ್ರಿಸಹಿತಾ ಉತ್ತರಾ ಭ್ರಾತುರಬ್ರವೀತ್।
ಅಭ್ಯರ್ಥಯೈನಾಂ ಸಾರಥ್ಯೇ ವೀರ ಶೀಘ್ರಂ ಬೃಹನ್ನಲಾಂ ॥ 27 ॥ 4-38-27 (29962)
ಶಿಕ್ಷಿತೈಷಾ ಹಿ ಸಾರಥ್ಯೇ ನರ್ತನೇ ಗೀತವಾದಿತೇ ।
ಸೈರಂಧ್ಯ್ರಾಹ ಮಹಾಪ್ರಾಜ್ಞಾ ಸ್ತುವಂತೀ ವೈ ಬೃಹನ್ನಲಾಂ ॥ 28 ॥ 4-38-28 (29963)
ಉತ್ತರ ಉವಾಚ। 4-38-29x (3150)
ಸೈರಂಧ್ರಿ ಜಾನಾಸಿ ಮಮ ವ್ರತಂ ಹಿ ಕ್ಲೀಬೇನ ಪುಂಸಾ ನ ಹಿ ಸಂವದಾಂಯಹಂ।
ಸೋಹಂ ನ ಶಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಬೃಹನ್ನಲಾಂ ಶುಭೇ ವಕ್ತುಂ ಸ್ವಯಂ ಯಚ್ಛ ಹಯಾನ್ಮಮೇತಿ ॥ 29 ॥ 4-38-29 (29964)
ಸೈರಂಧ್ರ್ಯುವಾಚ। 4-38-30x (3151)
ಭಯಕಾಲೇ ತು ಸಂಪ್ರಾಪ್ತೇ ನ ವ್ರತಂ ನಾವ್ರತಂ ಪುನಃ।
ಯಥಾ ದುಃಖಂ ಪ್ರತರತಿ ಕರ್ತುಂ ಯುಕ್ತಂ ಚರೇದ್ಬುಧಃ ।
ಇತಿ ಧರ್ಮವಿದಃ ಪ್ರಾಹುಸ್ತಸ್ಮಾದ್ವಾಚ್ಯಾ ಬೃಹನ್ನಲಾ ॥ 30 ॥ 4-38-30 (29965)
ಯೇಯಂ ಕುಮಾರೀ ಸುಶ್ರೋಣೀ ಭಗಿನೀ ತೇ ಯವೀಯಸೀ।
ಅಸ್ಯಾಸ್ತು ವಚನಂ ವೀರ ಕರಿಷ್ಯತಿ ನ ಸಂಶಯಃ ॥ 31 ॥ 4-38-31 (29966)
ಯದಿ ತೇ ಸಾರಥಿಃ ಸಾ ಸ್ಯಾತ್ಕುರೂನ್ಸರ್ವಾನ್ನ ಸಂಶಯಃ।
ಜಿತ್ವಾ ಗಾಶ್ಚ ಸಮಾದಾಯ ಧ್ರುವಮಾಗಮನಂ ಭವೇತ್ ॥ 32 ॥ 4-38-32 (29967)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-38-33x (3152)
ಏವಮುಕ್ತಃ ಸ ಸೈರಂಧ್ರ್ಯಾ ಭಗಿನೀಂ ಪ್ರತ್ಯಭಾಷತ।
ಗಚ್ಛ ತ್ವಮನವದ್ಯಾಂಗಿ ತಾಮಾನಯ ಬೃಹನ್ನಲಾಂ ॥ 33 ॥ 4-38-33 (29968)
ಸಾ ಪ್ರಾದ್ರವತ್ಕಾಂಚನಮಾಲ್ಯಧಾರಿಣೀ ಜ್ಯೇಷ್ಠೇನ ಭ್ರಾತ್ರಾ ಪ್ರಹಿತಾ ಯಶಸ್ವಿನೀ ।
ಭ್ರಾತುರ್ನಿಯೋಗಂ ತು ನಿಶಂಯ ಸುಭ್ರುಃ ಶುಭಾನನಾ ಹಾಟಕವಜ್ರಭೂಷಿತಾ ॥ 34 ॥ 4-38-34 (29969)
ಸಾ ವಜ್ರಮುಕ್ತಾಮಣಿಹೇಮಕುಂಡಲಾ ಮೃದುಕ್ರಮಾ ಭ್ರಾತೃನಿಯೋಗಚೋದಿತಾ।
ಪ್ರದಕ್ಷಿಣಾವರ್ತತನುಃ ಶಿಖಂಡಿನೀ ಪದ್ಮಾನನಾ ಪದ್ಮದಲಾಯತಾಕ್ಷೀ ॥ 35 ॥ 4-38-35 (29970)
ತನ್ವೀ ಸಮಾಂಗೀ ಮೃದುಮಂದ್ರಲೋಚನಾ ಮಾತ್ಸ್ಯಸ್ಯ ರಾಜ್ಞೋ ದುಹಿತಾ ವಿಲಾಸಿನೀ ।
ಸಾ ನರ್ತನಾಗಾರಮರಾಲಪಕ್ಷ್ಮಾ ಶತಹ್ರದಾ ಮೇಘಮಿವಾನ್ವಪದ್ಯತ ॥ 36 ॥ 4-38-36 (29971)
ಸಾ ನಾಗನಾಸೋಪಮಸಂಹಿತೋರೂರನಿಂದಿತಾ ವೇದಿವಿಲಗ್ನಮಧ್ಯಾ।
ಆಸಾದ್ಯ ತಸ್ಥೌ ವರಮಾಲ್ಯಧಾರಿಣೀ ಪಾರ್ಥಂ ಶುಭಾ ನಾಗವಧೂರಿವ ದ್ವಿಪಂ ॥ 37 ॥ 4-38-37 (29972)
ತಾಮಾಗತಾಮಾಯತತಾಂರಲೋಚನಾಮವೇಕ್ಷ್ಯ ಪಾರ್ಥಃ ಸಮಯೇಽಭ್ಯಭಾಷತ ॥ 38 ॥ 4-38-38 (29973)
ಕಿಮಾಗತಾ ಕಾಂಚನಮಾಲ್ಯಧಾರಿಣೀ ಸುಗಾತ್ರಿ ಕಿಂಚಿತ್ತ್ವರಿತಾಽಸಿ ಸುಭ್ರು ।
ಕಿಂ ತೇ ಮುಖಂ ಸುಂದರಿ ನ ಪ್ರಸನ್ನಮಾಚಕ್ಷ್ವ ಶೀಘ್ರಂ ಮಮ ಚಾರುಹಾಸಿನಿ ॥ 39 ॥ 4-38-39 (29974)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-38-40x (3153)
ಸಾ ವಜ್ರವೈಡೂರ್ಯವಿಕಾರಕುಂಡಲಾ ವಿನಿದ್ರಪದ್ಮೋತ್ಪಲಪನ್ನಗಂಧಿನೀ ।
ಪ್ರಸನ್ನತಾರಾಧಿಪಸಂನಿಭಾನನಾ ಪಾರ್ಥೇ ಕುಮಾರೀ ವಚನಂ ಬಭಾಷೇ ॥ 40 ॥ 4-38-40 (29975)
ಉತ್ತರೋವಾಚ। 4-38-41x (3154)
ಹರಂತಿ ವಿತ್ತಂ ಕುರವಾಃ ಪಿತುರ್ಮೇ ಶತಂ ಸಹಸ್ರಾಣಿ ಗವಾಂ ಬೃಹನ್ನಲೇ।
ಸಾ ಭ್ರಾತುರಶ್ವಾನ್ಮಮ ಸಂಯಮಸ್ವ ಪುರಾ ಪರೇ ದೂರತರಂ ಹರಂತಿ ಗಾಃ ॥ 41 ॥ 4-38-41 (29976)
ಸೈರಂಧ್ರಿರಾಖ್ಯಾತಿ ಬೃಹನ್ನಲೇ ತ್ವಾಂ ಸುಶಿಕ್ಷಿತಾ ಸಂಗ್ರಹಣೇ ರಥಾಶ್ವಯೋಃ ।
ಅಹಂ ಮರಿಷ್ಯಾಮಿ ನ ಮೇಽತ್ರ ಸಂಶಯೋ ಮಯಾ ವೃತಾ ತತ್ರ ನ ಚೇದ್ಗಮಿಷ್ಯಸಿ ॥ 42 ॥ 4-38-42 (29977)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-38-43x (3155)
ತಥಾ ನಿಯುಕ್ತೋ ನರದೇವಕನ್ಯಯಾ ನರೋತ್ತಮಃ ಪ್ರೀತಮನಾ ಧನಂಜಯಃ।
ಉವಾಚ ಪಾರ್ಥಃ ಶುಭಮಂದ್ರಯಾ ಗಿರಾ ಶುಭಾನನಾಂ ಶುಕ್ಲದತೀಂ ಶುಚಿಸ್ಮಿತಾಂ ॥ 43 ॥ 4-38-43 (29978)
ಗಚ್ಛಾಮಿ ಯತ್ರೇಚ್ಛಸಿ ಚಾರುಹಾಸಿನಿ ಹುತಾಶನಂ ಪ್ರಜ್ವಲಿತಂ ವಿಶಾಮಿ ವಾ।
ಇಚ್ಛಾಮಿ ತೇಽಹಂ ವರಗಾತ್ರಿ ಜೀವಿತಂ ಕರೋಮಿ ಕಿಂ ತೇ ಪ್ರಿಯಮದ್ಯ ಸುಂದರಿ।
ನ ಮತ್ಕೃತೇ ದ್ರಕ್ಷ್ಯಸಿ ತತ್ಪುರಂ ಪ್ರಿಯೇ ವೈವಸ್ವತಂ ಪ್ರೇತಪತೇರ್ಮಹಾಭಯಂ ॥ 44 ॥ 4-38-44 (29979)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ । 4-38-45x (3156)
ಏತಾವದುಕ್ತ್ವಾ ಕುರುವೀರಪುಂಗವೋ ವಿಲಾಸಿನೀಂ ಶುಕ್ಲದತೀಂ ಶುಚಿಸ್ಮಿತಾಂ।
ಬೃಹನ್ನಲಾರೂಪವಿಭೂಷಿತಾನನೋ ವಿರಾಟಪುತ್ರಸ್ಯ ಸಮೀಪಮಾವ್ರಜತ್ ॥ 45 ॥ 4-38-45 (29980)
ತಥಾ ವ್ರಜಂತಂ ವರಭೂಷಣೈರ್ವೃತಂ ಮಹಾಪ್ರಭಂ ವಾರಣಯೂಥಪೋಪಮಂ।
ಗಜೇಂದ್ರಬಾಹುಂ ಕಮಲಾಯತೇಕ್ಷಣಂ ಕವಾಟವಕ್ಷಸ್ಥಲಮುನ್ನತಾಂಸಂ ॥ 46 ॥ 4-38-46 (29981)
ತಮಾಗತಂ ಪಾರ್ಥಮಮಿತ್ರಕರ್ಶನಂ ಮಹಾಬಲಂ ನಾಗಮಿವ ಪ್ರಮಾಥಿನಂ।
ವೈರಾಟಿರಾಮಂತ್ರ್ಯ ತತೋ ಬೃಹನ್ನಲಾಂ ಗವಾಂ ನಿನೀಷನ್ಪದಮುತ್ತರೋಽಬ್ರವೀತ್ ॥ 47 ॥ 4-38-47 (29982)
ತಮಾವ್ರಜಂತಂ ತ್ವರಿತಂ ಪ್ರಭಿನ್ನಮಿವ ಕುಂಜರಂ।
ಅನ್ವಗಚ್ಛದ್ವಿಶಾಲಾಕ್ಷೀ ಗಜಂ ಗಜವಧೂರಿವ ॥ 48 ॥ 4-38-48 (29983)
ದೂರಾದೇವ ತು ಸಂಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ರಾಜಪುತ್ರೋಽಭ್ಯಭಾಷತ ।
ತ್ವಯಾ ಸಾರಥಿನಾ ಪಾರ್ಥಃ ಖಾಂಡವೇಽಗ್ನಿಮತರ್ಪಯತ್ ॥ 49 ॥ 4-38-49 (29984)
ಪೃಥಿವೀಂ ಚಾಜಯತ್ಕೃತ್ಸ್ನಾಂ ಕುಂತೀಪುತ್ರೋ ಧನಂಜಯಃ।
ಸೈರಂಧ್ರೀ ತ್ವಾಂ ಮಮಾಚಷ್ಟ ಸಾ ಹಿ ಜಾನಾತಿ ಪಾಂಡವಾನ್ ॥ 50 ॥ 4-38-50 (29985)
ದೇವೇಂದ್ರಸಾರಥಿರ್ವೀರೋ ಮಾತಲಿಃ ಖ್ಯಾತವಿಕ್ರಮಃ ।
ಸುಮಹೋ ಜಾಮದಗ್ನೇಶ್ಚ ವಿಷ್ಣೋರ್ಯಂತಾ ಚ ದಾರುಕಃ ॥ 51 ॥ 4-38-51 (29986)
ಸುಮಂತ್ರೋ ವಾ ದಾಶರಥೇಃ ಸೂರ್ಯಯಂತಾ ತಥಾಽರುಣಃ।
ಸರ್ವೇ ಸಾರಥಯಃ ಖ್ಯಾತಾ ನ ಬೃಹನ್ನಲಯಾ ಸಮಾಃ ॥ 52 ॥ 4-38-52 (29987)
ಇತ್ಯುಕ್ತೋಽಹಂ ಚ ಸೈರಂಧ್ರ್ಯಾ ತೇನ ತ್ವಾಮಾಹ್ವಯಾಮಿ ವೈ ।
ಆಹುತಾ ತ್ವಂ ಮಯಾ ಸಾರ್ಧಂ ಯೋದ್ಧುಂ ಯಾಹಿ ಬೃಹನ್ನಲೇ ॥ 53 ॥ 4-38-53 (29988)
ದೂರಾದ್ದೂರತರಂ ಗಾವೋ ಭವಂತಿ ಕುರುಭಿರ್ಹೃತಾಃ।
ತಥೋಕ್ತಾ ಪ್ರತ್ಯುವಾಚೇದಂ ರಾಜಪುತ್ರಂ ಬೃಹನ್ನಲಾ ॥ 54 ॥ 4-38-54 (29989)
ಕಾ ಶಕ್ತಿರ್ಮಮ ಸಾರಥ್ಯಂ ಕರ್ತುಂ ಸಂಗ್ರಾಮಮೂರ್ಧನಿ ।
ನೃತ್ತಂ ವಾ ಯದಿ ವಾ ಗೀತಂ ವಾದಿತ್ರಂ ವಾ ಪೃಥಗ್ವಿಧಂ ।
ತತ್ಕರಿಷ್ಯಾಮಿ ಭದ್ರಂ ತೇ ಸಾರಥ್ಯಂ ತು ಕುತೋ ಮಮ ॥ 55 ॥ 4-38-55 (29990)
ಉತ್ತರ ಉವಾಚ। 4-38-56x (3157)
ತ್ವಂ ನರ್ತಕೋ ವಾ ಯದಿ ವಾಽಪಿ ಗಾಯಕಃ ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ತನುತ್ರಂ ಪರಿಧತ್ಸ್ವ ಭಾನುಮತ್।
ಅಭೀಕ್ಷ್ಣಮಾಹುಸ್ತವ ಕರ್ಮ ಪೌರುಷಂ ಸ್ತ್ರಿಯಃ ಪ್ರಶಂಸಂತಿ ಮಮಾದ್ಯ ಚಾಂತಿಕೇ ॥ 56 ॥ 4-38-56 (29991)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-38-57x (3158)
ಇತ್ಯೇವಮುಕ್ತ್ವಾ ನೃಪಸೂನುಸತ್ತಮಸ್ತದಾ ಸ್ಮಯಿತ್ವಾಽರ್ಜುನಮಭ್ಯನಂದಯತ್।
ಅಥೋತ್ತರಃ ಪಾರಶವಂ ಶತಾಕ್ಷಿಮತ್ಸುವರ್ಣಚಿತ್ರಂ ಪರಿಗೃಹ್ಯ ಭಾನುಮತ್ ॥ 57 ॥ 4-38-57 (29992)
ಬೃಹನ್ನಲಾಯೈ ಪ್ರದದೌ ಸ್ವಯಂ ತದಾ ವಿರಾಟಪುತ್ರಃ ಪರವೀರಘಾತಿನೇ।
ತದಾಜ್ಞಯಾ ಮಾತ್ಸ್ಯಸುತಸ್ಯ ವೀರ್ಯವಾನಕರ್ತುಕಾಮೇವ ಸಮಾದದೇ ತದಾ ॥ 58 ॥ 4-38-58 (29993)
ಬೃಹನ್ನಲೋವಾಚ। 4-38-59x (3159)
ಯದ್ಯಸ್ತಿ ಚ ರಣೇ ಶೌರ್ಯಂ ಶಕ್ಯಃ ಸ್ಯಾದ್ದ್ವಿಷತಾಂ ವಧಃ।
ಅಹಂ ತ್ವಾಮಭಿಗಚ್ಛಾಮಿ ಯತ್ರ ತ್ವಂ ಯಾಸಿ ತತ್ರ ಭೋ ॥ 59 ॥ 4-38-59 (29994)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-38-60x (3160)
ತತಃ ಸ ನರ್ಮಸಂಯುಕ್ತಮಕರೋತ್ಪಾಂಡವೋ ಬಹು।
ಉತ್ತರಾಯಾಃ ಪ್ರಮುಖತಃ ಸರ್ವಂ ಜಾನನ್ನರಿಂದಮಃ ॥ 60 ॥ 4-38-60 (29995)
ತಮಾದದಾನಂ ಪ್ರಮದಾ ಜಹಾಸಿರೇ ಹ್ಯಧೋಮುಖಂ ವೀರವರೋಽಭ್ಯಧಾರಯತ್।
ತತಸ್ತಿರಶ್ಚೀನಕೃತಂ ಸಪತ್ನಹಾ ಹ್ಯಧೋಮುಖಂ ಕವಚಮಥಾಭ್ಯಕರ್ಷತ ॥ 61 ॥ 4-38-61 (29996)
ಸಂಯಕ್ಪ್ರಜಾನನ್ನಪಿ ಸತ್ಯವಿಕ್ರಮೋ ಹ್ಯಜ್ಞಾತವತ್ಸರ್ವಕುರುಪ್ರವೀರಃ।
ಊರ್ಧ್ವಂ ಕ್ಷಿಪನ್ವೀರತರೋಽಭ್ಯಧಾರಯತ್ಪುನಶ್ಚ ಯಂತಾ ಕವಚಂ ಧನಂಜಯಃ ॥ 62 ॥ 4-38-62 (29997)
ಏವಂಪ್ರಕಾರಾಣಿ ಬಹೂನಿ ಕುರ್ವತಿ ತಸ್ಮಿನ್ಕುಮಾರ್ಯಃ ಪ್ರಮದಾ ಜಹಾಸಿರೇ ।
ತಥಾಪಿ ಕುರ್ವಂತಮಮಿತ್ರಕರ್ಶನಂ ನೈವೋತ್ತರಃ ಪರ್ಯಭವದ್ಧನಂಜಯಂ ॥ 63 ॥ 4-38-63 (29998)
ತಂ ರಾಜಪುತ್ರಃ ಸಮನಾಹಯತ್ಸ್ವಯಂ ಜಾಂಬೂನದಾಂತೇನ ಶುಭೇನ ವರ್ಮಣಾ।
ಕೃಶಾನುತಪ್ತಪ್ರತಿಮೇನ ಭಾಸ್ವತಾ ಜಾಜ್ವಲ್ಯಮಾನೇನ ಸಹಸ್ರರಶ್ಮಿನಾ ॥ 64 ॥ 4-38-64 (29999)
ಅಥಾಸ್ಯ ಶೀಘ್ರಂ ಪ್ರಸಮೀಕ್ಷ್ಯ ಭೋಜಯದ್ರಥೇ ಹಯಾನ್ಕಾಂಚನಜಾಲಸಂವೃತಾನ್।
ಸುವರ್ಣಜಾಲಾಂತರಯೋಕ್ತಭೂಷಣಂ ಸಿಂಹಂ ಚ ಸೌವರ್ಣಮುಪಾಶ್ರಯದ್ರಥೇ ॥ 65 ॥ 4-38-65 (30000)
ಧನೂಂಷಿ ಚ ವಿಚಿತ್ರಾಣಿ ಬಾಣಾಂಶ್ಚ ರುಚಿರಾನ್ಬಹೂನ್।
ಆಯುಧಾನಿ ಚ ವೈ ತತ್ರ ರಥೋಪಸ್ಥೇ ಚ ಸ ನ್ಯಸತ್ ॥ 66 ॥ 4-38-66 (30001)
ಆರುಹ್ಯ ಪ್ರಯಯೌ ವೀರಃ ಸಬೃಹನ್ನಲಸಾರಥಿಃ।
ಅಥೋತ್ತರಾ ಚ ಕನ್ಯಾಶ್ಚ ಸ ಖ್ಯಶ್ಚೈವಾಬ್ರುವಂಸ್ತದಾ ॥ 67 ॥ 4-38-67 (30002)
ಬೃಹನ್ನಲೇ ಆನಯೇಥಾ ವಾಸಾಂಸಿ ರುಚಿರಾಣಿ ನಃ।
ಪಾಂಚಾಲಿಕಾರ್ಥಂ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಣಿ ರತ್ನಾನಿ ವಿವಿಧಾನಿ ಚ ।
ವಿಜಿತ್ಯ ಸಂಗ್ರಾಮಗತಾನ್ಭೀಷ್ಮದ್ರೋಣಮುಖಾನ್ಕುರೂನ್ ॥ 68 ॥ 4-38-68 (30003)
ಅಥ ತಾ ಬ್ರುವತೀಃ ಕನ್ಯಾಃ ಸಹಿತಾಃ ಕುರುನಂದನಃ।
ಪ್ರತ್ಯುವಾಚ ಹಸನ್ಪಾರ್ಥೋ ಮೇಘದುಂದುಭಿನಿಸ್ವನಃ ॥ 69 ॥ 4-38-69 (30004)
ಯದ್ಯುತ್ತರೋಽಯಂ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ವಿಜೇಷ್ಯತಿ ಮಹಾರಥಾನ್ ।
ಅಥಾಹರಿಷ್ಯೇ ವಾಸಾಂಸಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಣ್ಯಾಭರಣಾನಿ ಚ ॥ 70 ॥ 4-38-70 (30005)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-38-71x (3161)
ಅಥೋತ್ತರೋ ವರ್ಮ ಮಹಾಪ್ರಭಾವಂ ಸುವರ್ಣವೈಡೂರ್ಯಪರಿಷ್ಕೃತಂ ಶುಭಂ।
ಆಮುಚ್ಯ ವೀರಃ ಪ್ರಯಯೌ ರಥೋತ್ತಮಂ ಧನಂಜಯಂ ಸಾರಥಿನಂ ಪ್ರಗೃಹ್ಯ ॥ 71 ॥ 4-38-71 (30006)
ತಮುತ್ತರಂ ಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ರಥೋತ್ತಮೇ ಸ್ಥಿತಂ ಬೃಹನ್ನಲಾಂ ಚೈವ ಮಹಾಜನಸ್ತದಾ।
ಸ್ತ್ರಿಯಶ್ಚ ಕನ್ಯಾಶ್ಚ ದ್ವಿಜಾಶ್ಚ ಸುವ್ರತಾಃ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣಂ ಮಂಗಲಿನೋಽಭ್ಯಪೂಜಯನ್ ॥ 72 ॥ 4-38-72 (30007)
ಯದರ್ಜುನಸ್ಯರ್ಷಭತುಲ್ಯಗಾಮಿನಃ ಪುರಾಽಭವತ್ಖಾಂಡವದಾಹಮಂಗಲಂ ।
ಕುರೂನ್ಸಮಾಸಾದ್ಯ ರಣೇ ಬೃಹನ್ನಲೇ ಸಹೋತ್ತರೇಣಾಸ್ತು ತವಾದ್ಯ ಮಂಗಲಂ ॥ 73 ॥ ॥ 4-38-73 (30008)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗ್ರೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ಅಷ್ಟತ್ರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 38 ॥
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Footnotes
4-38-35 ಶಿಖಂಡಿನೀ ಮಯೂರಪಿಚ್ಛಾಲಂಕಾರವತೀ ॥ 35 ॥ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 039
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.39. ಅಧ್ಯಾಯಃ 039
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಉತ್ತರೇಣ ಕುರುಸೇನಾವಲೋಕನಮಾತ್ರೇಣ ರಥಾದವಸ್ಕಂದ್ಯ ಭಯಾತ್ಪಲಾಯನಂ ॥ 1 ॥ ತಮನುಧಾವಿನಾಽರ್ಜುನೇನ ತಸ್ಯ ಕೇಶಪಾಶೇ ಗ್ರಹಣೇನ ಪರಿಸಾಂತ್ವನಪೂರ್ವಕಂ ಪುನಾ ರಥಾರೋಪಣಂ ॥ 2 ॥ ತಥಾ ತೇನ ಸಹ ಗಾಂಡೀವಾದ್ಯಾನಯನಾಯ ಶಮೀಂಪ್ರತಿ ಗಮನಂ ॥ 3 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-39-0 (30009)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-39-0x (3162)
ಸ ರಾಜಧಾನ್ಯ ನಿರ್ಯಾಯ ವೈರಾಟಿರಕುತೋಭಯಃ।
ಪ್ರಯಾಹೀತ್ಯಬ್ರವೀತ್ಸೂತಂ ಯತ್ರ ತೇ ಕುರವೋ ಗತಾಃ ॥ 1 ॥ 4-39-1 (30010)
ಸಮವೇತಾನ್ಕುರೂನ್ಸರ್ವಾಂಜಿಗೀಷೂನವಜಿತ್ಯ ವೈ।
ಗಾಶ್ಚೈತಾಃ ಕ್ಷಿಪ್ರಮಾದಾಯ ಪುನರೇಷ್ಯಾಂಯಹಂ ಪುರಂ ॥ 2 ॥ 4-39-2 (30011)
ತತಸ್ತಾಂಶ್ಚೋದಯಾಮಾಸ ಸದಶ್ವಾನ್ಪಾಂಡುನಂದನಃ ॥ 3 ॥ 4-39-3 (30012)
ತೇ ಹಯಾ ನರಸಿಂಹೇನ ಚೋದಿತಾ ವಾತರಂಹಸಃ।
ಆಲಿಖಂತ ಇವಾಕಾಶಮೂಹುಃ ಕಾಂಚನಮಾಲಿನಃ ॥ 4 ॥ 4-39-4 (30013)
ನಾತಿದೂರಮಥೋ ಗತ್ವಾ ಮಾತ್ಸ್ಯಪುತ್ರಧನಂಜಯೌ ।
ಅವೈಕ್ಷೇತಾಮವಿತ್ರಸ್ತೌ ಕುರೂಣಾಂ ಬಲಿನಾಂ ಬಲಂ ॥ 5 ॥ 4-39-5 (30014)
ಶ್ಮಶಾನಮಭಿತೋ ಗತ್ವಾ ಶೂರೌ ದದೃಶತುಃಕುರೂನ್ ॥ 6 ॥
ತದನೀಕಂ ಮಹತ್ತೇಷಾಂ ವಿಸ್ತೃತಂ ಸಾಗರೋಪಮಂ । 4-39-6 (30015)
ಸರ್ಪಮಾಣಮಿವಾಕಾಶೇ ವನಂ ಬಹುಲಪಾದಪಂ ॥ 7 ॥
ದದೃಶೇ ಪಾರ್ಥಿವೋ ರೇಣುರ್ಜನಿತಸ್ತೇನ ಸರ್ಪತಾ। 4-39-7 (30016)
ದೃಷ್ಟಿಪ್ರಣಾಶೋ ಭೂತಾನಾಂ ದಿವಸ್ಪೃಕ್ಕುರುಸತ್ತಮ ॥ 8 ॥
ತದನೀಕಮಥೋ ವೀಕ್ಷ್ಯ ಗಜಾಶ್ವರಥಸಂಕುಲಂ । 4-39-8 (30017)
ಕರ್ಣದುರ್ಯೋಧನಕೃಪೈರ್ಗುಪ್ತಂ ಶಾಂತನವೇನ ಚ ।
ದ್ರೋಣೇನ ಸಹ ಪುತ್ರೇಣ ಮಹೇಷ್ವಾಸೇನ ಧೀಮತಾ ॥ 9 ॥ 4-39-9 (30018)
ಹೃಷ್ಟರೋಮಾ ಭಯೋದ್ವಿಗ್ನೋ ನಿಮೀಲ್ಯ ಸ್ವದೃಶೌ ತದಾ।
ಕಂಪಮಾನಶರೀರಶ್ಚ ಪಾರ್ಥಂ ವೈರಾಟಿರಬ್ರವೀತ್ ॥ 10 ॥ 4-39-10 (30019)
ನೋತ್ಸಹೇ ಕುರುಭಿರ್ಯೋದ್ಧುಂ ರೋಮಹರ್ಷಂ ಹಿ ಪಶ್ಯ ಮೇ।
ಬಹುಪ್ರವೀರಮತ್ಯುಗ್ರಂ ದೇವೈರಪಿ ದುರಾಸದಂ।
ಪ್ರತಿಯೋದ್ಧುಂ ನ ಶಕ್ನೋಮಿ ಕುರುಸೈನ್ಯಂ ಭಯಾನಕಂ ॥ 11 ॥ 4-39-11 (30020)
ನಾಶಂಸೇ ಭಾರತೀಂ ಸೇನಾಂ ಪ್ರವೇಷ್ಟುಂ ಭೀಮಕಾರ್ಮುಕಾಂ।
ದೇವೈರಪಿ ಸಹೇಂದ್ರೇಣ ನ ಶಕ್ಯಂ ಕಿಂಪುನರ್ನರೈಃ ॥ 12 ॥ 4-39-12 (30021)
ರಥನಾಗಾಶ್ವಕಲಿಲಂ ಪತ್ತಿಧ್ವಜಸಮಾಕುಲಂ ।
ದೃಷ್ಟ್ವೈವ ಹಿ ಪರಾನೀಕಂ ಮನಃ ಪ್ರವ್ಯಥತೀವ ಮೇ ॥ 13 ॥ 4-39-13 (30022)
ಯತ್ರ ದ್ರೋಣಶ್ಚ ಭೀಷ್ಮಶ್ಚ ಕೃಪಃ ಕರ್ಣೋ ವಿವಿಂಶತಿಃ ।
ಅಶ್ವತ್ಥಾಮಾ ವಿಕರ್ಣಶ್ಚ ಸೋಮದತ್ತಶ್ಚ ಬಾಹ್ಲಿಕಃ ।
ದುರ್ಯೋಧನಸ್ತಥಾ ರಾಜಾ ವೀರೋ ದುರ್ಮರ್ಷಣಃ ಪರಃ ॥ 14 ॥ 4-39-14 (30023)
ನೀತಿಮಂತೋ ಮಹೇಷ್ವಾಸಾಃ ಸರ್ವೇ ಯುದ್ಧವಿಶಾರದಾಃ ।
ಮತ್ತಾ ಇವ ಮಹಾನಾಗಾ ಯುಕ್ತಧ್ವಜಪತಾಕಿನಃ ॥ 15 ॥ 4-39-15 (30024)
ನೀತಿಮಂತೋ ಮಹೇಷ್ವಾಸಾಃ ಸರ್ವಾರ್ಥಕೃತನಿಶ್ಚಯಾಃ ।
ತಾಂಜೇತುಂ ಸಮರೇ ಶೂರಾಂದುರ್ಬುದ್ಧಿರಹಮಾಗತಃ ॥ 16 ॥ 4-39-16 (30025)
ದೃಷ್ಟ್ವೈವ ಹಿ ಕುರೂನ್ಸರ್ವಾನ್ವ್ಯೂಢಾನೀಕಾನ್ಪ್ರಹಾರಿಣಃ ।
ಹೃಷಿತಾನಿ ಚ ರೋಮಾಣಿ ಕಶ್ಮಲೇನಾಹತಂ ಮನಃ ॥ 17 ॥ 4-39-17 (30026)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-39-17x (3163)
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ತು ಮಹತೀಂ ಸೇನಾಂ ಕುರೂಣಾಂ ದೃಢಧನ್ವಿನಾಂ।
ಪರಿದೇವಯತೇ ಮಂದಃ ಸಕಾಶೇ ಸವ್ಯಸಾಚಿನಃ ॥ 18 ॥ 4-39-18 (30027)
ತ್ರಿಗರ್ತಾನ್ಮೇ ಪಿತಾ ಯಾತಃ ಶೂನ್ಯೇ ವೈ ಪ್ರಣಿಧಾಯ ಮಾಂ।
ಸರ್ವಾಂ ಸೇನಾಮುಪಾದಾಯ ನ ಮೇ ಸಂತೀಹ ಸೈನಿಕಾಃ ॥ 19 ॥ 4-39-19 (30028)
ಅಹಮೇಕೋ ಬಹೂನ್ಬಾಲಃ ಕೃತಾಸ್ತ್ರಾನಕೃತಶ್ರಮಃ।
ಪ್ರತಿಯೋದ್ಧುಂ ನ ಶಕ್ನೋತಿ ನಿವರ್ತಯ ಬೃಹನ್ನಲೇ ॥ 20 ॥ 4-39-20 (30029)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-39-21x (3164)
ತಂ ತಥಾ ವಾದಿನಂ ತತ್ರ ಬೀಭತ್ಸುಃ ಪ್ರತ್ಯಭಾಷತ।
ಸಂಪ್ರಹಸ್ಯ ಪುನಸ್ತಂ ವೈ ಸರ್ವಲೋಕಮಹಾರಥಃ ॥ 21 ॥ 4-39-21 (30030)
ಭಯೇನ ದೀನರೂಪೋಽಸಿ ದ್ವಿಷತಾಂ ಹರ್ಷವರ್ಧನಃ ।
ನ ಚ ತಾವತ್ಕೃತಂ ಕಿಂಚಿತ್ಪರೈಃ ಕರ್ಮ ರಣಾಜಿರೇ ॥ 22 ॥ 4-39-22 (30031)
ಸ್ವಯಮೇವ ಚ ಮಾಮಾತ್ಥ ನಯ ಮಾಂ ಕೌರವಾನ್ಪ್ರತಿ ।
ಸೋಹಂ ತ್ವಾಂ ತತ್ರ ನೇಷ್ಯಾಮಿ ಯತ್ರೈತೇ ಬಹುಲಾ ಧ್ವಜಾಃ ॥ 23 ॥ 4-39-23 (30032)
ಮಧ್ಯಮಾಮಿಷಗೃಧ್ರೂನಾಂ ಕುರೂಣಾಮಾತತಾಯಿನಾಂ ।
ನೇಷ್ಯಾಮಿ ತ್ವಾಂ ಮಹಾಬಾಹೋ ಮಾ ತ್ವಂ ಹಿ ವಿಮನಾ ಭವ।
ಸಮುದ್ರಮಿವ ಗಂಭೀರಂ ಕುರುಸೈನ್ಯಮರಿಂದಮ ॥ 24 ॥ 4-39-24 (30033)
ಸ್ತ್ರೀಸಕಾಶೇ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾಯ ಪುರುಷಾಣಾಂ ಹಿ ಶೃಣ್ವತಾಂ।
ವಿಕತ್ಥಮಾನೋ ನಿರ್ಯಾತ್ವಾ ಬ್ರೂಷಿ ಕಿಂ ನಾತ್ರ ಯುದ್ಧ್ಯಸೇ ॥ 25 ॥ 4-39-25 (30034)
ತಥಾ ಸ್ತ್ರೀಷು ಪ್ರತಿಶ್ರುತ್ಯ ಪೌರುಷಂ ಪುರುಷೇಷು ಚ।
ರಥಮಾರುಹ್ಯ ನಿರ್ಯಾತ್ವಾ ಕಿಮರ್ಥಂ ನಾವಬುಧ್ಯಸೇ ॥ 26 ॥ 4-39-26 (30035)
ನ ಚೇದ್ವಿಜಿತ್ಯ ಗಾಸ್ತ್ವಂ ಹಿ ನಗರಂ ಪ್ರತಿಯಾಸ್ಯಸಿ।
ಪ್ರಹಸಿಷ್ಯಂತಿ ವೀರಾಸ್ತ್ವಾಂ ನರಾ ನಾರ್ಯಶ್ಚ ಸಂಗತಾಃ ॥ 27 ॥ 4-39-27 (30036)
ಅಹಮಪ್ಯಸ್ಮಿ ಸೈರಂಧ್ರ್ಯಾ ಸ್ತುತಃ ಸಾರಥ್ಯಕರ್ಮಣಿ ।
ನಾಹಂ ಶಕ್ನೋಂಯನಿರ್ಜಿತ್ಯ ಗಾಃ ಪ್ರಯಾತುಂ ಪುರಂ ಪ್ರತಿ ॥ 28 ॥ 4-39-28 (30037)
ಸ್ತೋತ್ರೇಣ ಚೈವ ಸೈರಂಧ್ರ್ಯಾಸ್ತವ ವಾಕ್ಯೇನ ಚೋದಿತಃ ।
ಕಥಂ ನ ಯುದ್ಧ್ಯೇಯಮಹಂ ಕುರೂನೇತಾನ್ಸ್ಥಿರೋ ಭವ ॥ 29 ॥ 4-39-29 (30038)
ಉತ್ತರ ಉವಾಚ। 4-39-30x (3165)
ಕಾಮಂ ಹರಂತು ಮಾತ್ಸ್ಯಾನಾಂ ಭೂಯಾಂಸಃ ಕುರವೋ ಧನಂ।
ಪ್ರಹಸಂತು ಚ ಮಾಂ ನಾರ್ಯೋ ನರಾ ವಾಽಪಿ ಬೃಹನ್ನಲೇ ॥ 30 ॥ 4-39-30 (30039)
ಸಂಗ್ರಾಮೇಣ ನ ಮೇ ಕಾರ್ಯಂ ಗಾವೋ ಗಚ್ಛಂತು ಚಾಪಿ ಮೇ ।
ನಗರಂ ಚ ಪ್ರವೇಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಪಶ್ಯತಸ್ತೇ ಬೃಹನ್ನಲೇ ॥ 31 ॥ 4-39-31 (30040)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-39-32x (3166)
ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಪ್ರಾದ್ರವದ್ಭೀತೋ ರಥಾತ್ಪ್ರಸ್ಕಂದ್ಯ ಕುಂಡಲೀ।
ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಮಾನಂ ಸುಸಂತ್ರಸ್ತೋ ವಿಸೃಜ್ಯ ಸಶರಂ ಧನುಃ ॥ 32 ॥ 4-39-32 (30041)
ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ। 4-39-33x (3167)
ನೈಷ ಶೂರೈಃ ಸ್ಮೃತೋ ಧರ್ಮಃ ಕ್ಷತ್ರಿಯಸ್ಯ ಪಲಾಯನಂ।
ಶ್ರೇಯೋ ಹಿ ಮರಣಂ ಯುದ್ಧೇ ನ ಭೀತಸ್ಯ ಪಲಾಯನಂ ॥ 33 ॥ 4-39-33 (30042)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-39-34x (3168)
ಏವಮುಕ್ತ್ವಾ ತು ಕೌರವ್ಯಃ ಸೋಽವಪ್ಲುತ್ಯ ರಥೋತ್ತಮಾತ್।
ತಮನ್ವಧಾವದ್ಧಾವಂತಂ ರಾಜಪುತ್ರಂ ಧನಂಜಯಃ ।
ದೀರ್ಘಾಂ ವೇಣೀಂ ವಿಧೂನ್ವಾನಃ ಸಾಧು ರಕ್ತೇ ಚ ವಾಸಸೀ ॥ 34 ॥ 4-39-34 (30043)
ವಿಕ್ರಮಂತಂ ಪದನ್ಯಾಸೈರ್ನಮಯಂತಂ ಚ ಭೂತಲಂ ।
ವಿಧೂಯ ವೇಣೀಂ ಧಾವಂತಮಜಾನಂತೋಽರ್ಜುನಂ ತದಾ।
ಸೈನಿಕಾಃ ಪ್ರಾಹಸನ್ಕೇಚಿದ್ಯೋಷಿದ್ರೂಪಮವೇಕ್ಷ್ಯ ತಂ ॥ 35 ॥ 4-39-35 (30044)
ತಂ ಚ ಶೀಘ್ರಂ ಪ್ರಧಾವಂತಂ ಸಂಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ಕುರವೋಽಬ್ರುವನ್ ।
ಕೋಽಯಂ ಧಾವತ್ಯಸಂಗೇನ ಪೂರ್ವಂ ಮುಕ್ತ್ವಾ ರಥೋತ್ತಮಂ ॥ 36 ॥ 4-39-36 (30045)
ಕ ಏಷ ವೇಷಸಂಚ್ಛನ್ನೋ ಭಸ್ಮನೇವ ಹುತಾಶನಃ।
ಕಿಂಚಿದಸ್ಯ ಯಥಾ ಪುಂಸಃ ಕಿಂಚಿದಸ್ಯ ಯಥಾ ಸ್ತ್ರಿಯಃ ॥ 37 ॥ 4-39-37 (30046)
ಇತ್ಯೇವಂ ಸೈನಿಕಾಃ ಪ್ರಾಹುರ್ದ್ರೋಣಸ್ತಾನಿದಮಬ್ರವೀತ್ ।
ಆಚಾರ್ಯಃ ಕುರುಪಾಂಡೂನಾಂ ಮತೌ ಶುಕ್ರಾಂಗಿರೋಪಮಃ ॥ 38 ॥ 4-39-38 (30047)
ಕಿಂ ವಿಚಾರೇಣ ವಃ ಕಾರ್ಯಮೇತೇನಾನುಸೃತೇನ ವಾ।
ಧಾವಂತಮನುಧಾವಂಶ್ಚ ನಿರ್ಭಯೋ ಭಯವಿಪ್ಲುತಂ ।
ವೇಣೀಕಲಾಪಂ ನಿರ್ಧೂಯ ಪ್ರವಿಭಾತಿ ನರರ್ಷಭಃ ॥ 39 ॥ 4-39-39 (30048)
ಆಕಾರಮರ್ಜುನಸ್ಯೇವ ಕ್ಲೀಬರೂಪಂ ಬಿಭರ್ತಿ ಚ।
ರೂಪೇಣ ಪಾರ್ಥಸದೃಶಃ ಸ್ತ್ರೀವೇಷಸಮಲಂಕೃತಃ ॥ 40 ॥ 4-39-40 (30049)
ತದೇವೈತಚ್ಛಿರೋಗ್ರೀವಂ ತೌ ಬಾಹೂ ಪರಿಘೋಪಮೌ ।
ತತ್ತದೇವಾಸ್ಯ ವಿಕ್ರಾಂತಂ ನಾಯಮನ್ಯೋ ಧನಂಜಯಾತ್ ॥ 41 ॥ 4-39-41 (30050)
ಅಮರೇಷ್ವಿವ ದೇವೇಂದ್ರೋ ಮನುಷ್ಯೇಷು ಧನಂಜಯಃ।
ಏಕಃ ಕೋಸ್ಮಾನುಪಾಯಾಯಾದನ್ಯೋ ಲೋಕೇ ಧನಂಜಯಾತ್ ॥ 42 ॥ 4-39-42 (30051)
ದ್ರೋಣೇನ ಚೈವಮುಕ್ತಸ್ತು ಕರ್ಣಃ ಪ್ರೋವಾಚ ಬುದ್ಧಿಮಾನ್।
ಏಕಃ ಪುತ್ರೋ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಶೂನ್ಯೇ ಸಂನಿಹಿತಃ ಪುರೇ ॥ 43 ॥ 4-39-43 (30052)
ಸ ಏಷ ಕಿಲ ನಿರ್ಯಾತೋ ಬಾಲಭಾವಾನ್ನ ಪೌರುಷಾತ್।
ಕ್ಲೀಬಂ ವೈ ಸಾರಥಿಂ ಕೃತ್ವಾ ನಿರ್ಯಾತೋ ನಗರಾದ್ಬಹಿಃ ॥ 44 ॥ 4-39-44 (30053)
ಛನ್ನಂ ಸತ್ರೇಣ ವೈ ನೂನಂ ಜಾನೀಧ್ವಂ ಯಾಂತಮರ್ಜುನಂ ।
ತೇ ಹಿ ನಃ ಪ್ರತಿಸಂಯಾತುಂ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ನ ಹಿ ಶಕ್ನುಯುಃ ।
ಕಥಮೇಕತರಸ್ತೇಷಾಂ ಸಮಸ್ತಾನ್ಯೋಧಯೇತ್ಕುರೂನ್ ॥ 45 ॥ 4-39-45 (30054)
ಉತ್ತರಃ ಸಾರಥಿಂ ಕೃತ್ವಾ ನಿರ್ಯಾತೋ ನಗರಾದ್ಬಹಿಃ।
ಸ ನೋ ಮನ್ಯೇ ಧ್ವಜಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಭೀತ ಏಷ ಪಲಾಯತಿ ॥ 46 ॥ 4-39-46 (30055)
ಕೃಪ ಉವಾಚ। 4-39-47x (3169)
ನೂನಂ ತಮೇವ ಧಾವಂತಂ ಜಿಘೃಕ್ಷತಿ ಧನಂಜಯಃ।
ಸಾರಥಿಂ ಹ್ಯುತ್ತರಂ ಕೃತ್ವಾ ಸ್ವಯಂ ಯೋದ್ಧುಮಿಹೇಚ್ಛತಿ ॥ 47 ॥ 4-39-47 (30056)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-39-48x (3170)
ಇತಿ ಸ್ಮ ಕುರವಃ ಸರ್ವೇ ವಿಮೃಶಂತಃ ಪೃಥಕ್ಪೃಥಕ್।
ನ ಚ ವ್ಯವಸಿತುಂ ವೀರಾ ಅರ್ಜುನಂ ಶಕ್ನುವಂತಿ ತೇ ॥ 48 ॥ 4-39-48 (30057)
ದುರ್ಯೋಧನ ಉವಾಚೇದಂ ಸೈನಿಕಾನ್ರಥಸತ್ತಮಾನ್ ।
ಅರ್ಜುನೋ ವಾಸುದೇವೋ ವಾ ರಾಮಃ ಪ್ರದ್ಯುಂನ ಏವ ವಾ।
ತೇ ಹಿ ನಃ ಪ್ರತಿಸಂಯಾತುಂ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ನ ಹಿ ಶಕ್ನುಯುಃ ॥ 49 ॥ 4-39-49 (30058)
ಅನ್ಯೋ ವೈ ಕ್ಲೀಬರೂಪೇಣ ಯದ್ಯಾಗಚ್ಛೇದ್ಗವಾಂ ಪದಂ।
ಶಸ್ತ್ರೈಸ್ತೀಕ್ಷ್ಣೈರರ್ಪಯಿತ್ವಾ ಪಾತಯಿಷ್ಯಾಮಿ ಭೂತಲೇ ।
ಕಥಮೇಕತರಸ್ತೇಷಾಂ ಸಮಸ್ತಾನ್ಯೋಧಯೇತ್ಕುರೂನ್ ॥ 50 ॥ 4-39-50 (30059)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-39-51x (3171)
ಛನ್ನಂ ತಥಾ ತಂ ವೇಷೇಣ ಪಾಂಡವಂ ಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ಸೈನಿಕಾಃ।
ಅರ್ಜುನೇತಿ ಚ ನೇತ್ಯೇವ ನ ವ್ಯವಸ್ಯಂತಿ ತೇ ಪುನಃ।
ಇತಿ ಸ್ಮ ಕುರವಃ ಸರ್ವೇ ವಿಮೃಶಂತಃ ಪುನಃ ಪುನಃ ॥ 51 ॥ 4-39-51 (30060)
ದೃಢೇವಧೀ ಮಹಾಸತ್ತ್ವಃ ಶಕ್ರತುಲ್ಯಪರಾಕ್ರಮಃ ।
ಅದ್ಯಾಗಚ್ಛತಿ ಚೇದ್ಯೋದ್ಧುಂ ಸರ್ವಂ ಸಂಶಯಿತಂ ಬಲಂ ॥ 52 ॥ 4-39-52 (30061)
ನ ಚಾಪ್ಯನ್ಯತರಂ ತತ್ರ ವ್ಯವಸ್ಯಂತಿ ಧನಂಜಯಾತ್ ॥ 53 ॥ 4-39-53 (30062)
ಉತ್ತರಂ ತು ಪ್ರಧಾವಂತಮನುದ್ರುತ್ಯ ಧನಂಜಯಃ।
ಗತ್ವಾ ಶತಪದಂ ತೂರ್ಣಂ ಕೇಶಪಕ್ಷೇ ಪರಾಮೃಶತ್ ॥ 54 ॥ 4-39-54 (30063)
ಮಾ ಮಾ ಗೃಹಾಣ ಭದ್ರಂ ತೇ ದಾಸೋಽಹಂ ತೇ ಬೃಹನ್ನಲೇ।
ಇತಿ ವಾದಿನಮೇವಾಶು ಧಾವಂತಂ ತರಸಾಽಗ್ರಹೀತ್।
ವಿರಾಟಪುತ್ರಂ ಬೀಭತ್ಸುರ್ಬಲವಾನರಿಮರ್ದನಃ ॥ 55 ॥ 4-39-55 (30064)
ಸೋಽರ್ಜುನೇನ ಪರಾಮೃಷ್ಟಃ ಪರ್ಯದೇವಯದಾರ್ತವತ್ ।
ಬಹುಲಂ ಕೃಪಣಂ ಚೈವ ವಿತ್ತಂ ಪ್ರಾವೇದಯದ್ಬಹು ॥ 56 ॥ 4-39-56 (30065)
ಸುವರ್ಣಮಣಿಮುಕ್ತಾನಾಂ ಯದ್ಯದಿಚ್ಛಸಿ ದದ್ಮಿ ತೇ।
ಹಸ್ತಿನೋಶ್ವಾನ್ರಥಾನ್ಗಾವಃ ಸ್ತ್ರಿಯಶ್ಚ ಸಮಲಂಕೃತಾಃ ॥ 57 ॥ 4-39-57 (30066)
ಶಾತಕುಂಭಸ್ಯ ಶುದ್ಧಸ್ಯ ಶ್ರೇಷ್ಠಸ್ಯ ರಜತಸ್ಯ ಚ।
ದದಾಮಿ ಶತನಿಷ್ಕಂ ತೇ ಮುಂಚ ಮಾಂ ತ್ವಂ ಬೃಹನ್ನಲೇ ॥ 58 ॥ 4-39-58 (30067)
ಷಷ್ಟಿಂ ಸ್ವಲಂಕೃತಾಃ ಕನ್ಯಾ ಗ್ರಾಮಮೇಕಂ ದದಾಮಿ ತೇ।
ಮುಂಚ ಮಾಂ ತ್ವಂ ಭೃಶಂ ದೀನಂ ವಿಹ್ವಲಂ ಭಯಕಂಪಿತಂ ॥ 59 ॥ 4-39-59 (30068)
ಮಣೀನಷ್ಟೌ ಚ ವೈಡೂರ್ಯಾನ್ಹೇಮಬದ್ಧಾನ್ಮಹಾಪ್ರಭಾನ್।
ಹೇಮದಂಡಪ್ರತಿಚ್ಛನ್ನಂ ರಥಂ ಯುಕ್ತಂ ತು ವಾಜಿಭಿಃ ॥ 60 ॥ 4-39-60 (30069)
ಮತ್ತಾಂಶ್ಚ ದಶ ಮಾತಂಗಾನ್ಮುಂಚ ಮಾಂ ತ್ವಂ ಬೃಹನ್ನಲೇ ।
ಗಮಿಷ್ಯಾಮಿ ಪುರಂ ಷಂಡ ದ್ರಷ್ಟುಂ ಮಾತರಮದ್ಯ ತಾಂ ॥ 61 ॥ 4-39-61 (30070)
ಏಕೋಽಹಮೇವ ಮೇ ಮಾತುಃ ಕುಮಾರಃ ಕಿಂ ಬ್ರುವೇ ತತಃ।
ವಿಧಿರೇವಂವಿಧೇ ಕಾಲೇ ತ್ವದ್ವಶಂ ಕುರುತೇ ಹಿ ಮಾಂ ॥ 62 ॥ 4-39-62 (30071)
ಮಾತ್ಸ್ಯಸ್ಯ ಪುತ್ರೋ ಬಾಲೋಽಹಂ ತೇನ ಚಾಸ್ಮಿ ಸುಪೋಷಿತಃ।
ಮಾತೃಪಾರ್ಶ್ವಶಯಾನೋಽಹಮಸ್ಪೃಷ್ಟಾತಪವಾಯುಮಾನ್ ॥ 63 ॥ 4-39-63 (30072)
ಅದೃಷ್ಟಬಾಲಯುದ್ಧೋಽಹಂ ಕುತಸ್ತೇ ಕುರವಃ ಕುತಃ।
ಮಾತೃಪಾರ್ಶ್ವಂ ಗಮಿಷ್ಯಾಮಿ ಮುಂಚ ಮಾಂ ತ್ವಂ ಬೃಹನ್ನಲೇ ॥ 64 ॥ 4-39-64 (30073)
ಪ್ರಲಯಾರ್ಣವಸಂಕಾಶಂ ದೃಶ್ಯತೇ ಕೌರವಂ ಬಲಂ ॥ 65 ॥ 4-39-65 (30074)
ಸ್ತ್ರೀಣಾಂ ಮಧ್ಯೇಽಹಮಜ್ಞಾನಾದ್ವೀರ್ಯಶೌರ್ಯಾಂಕಿತಾಂ ಗಿರಂ।
ಉಕ್ತೋ ಯೌವನಗರ್ವೇಣ ಕೋ ಜೇತುಂ ಶಕ್ನುಯಾತ್ಕುರೂನ್ ।
ಅಮುಕ್ತ್ವಾ ಮಾಂ ಯದಿ ನಯೇರ್ಮರಿಷ್ಯಾಮಿ ತವಾಗ್ರತಃ ॥ 66 ॥ 4-39-66 (30075)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-39-67x (3172)
ಏವಮಾದೀನಿ ವಾಕ್ಯಾನಿ ವಿಲಪಂತಮಚೇತಸಂ।
ಪ್ರಸಭಂ ಪುರುಷವ್ಯಾಘ್ರೋ ರಥಸ್ಯಾಂತಿಕಮಾನಯತ್ ॥ 67 ॥ 4-39-67 (30076)
ಅಥೈನಮಬ್ರವೀತ್ಪಾರ್ಥೋ ಭಯಾರ್ತಂ ನಷ್ಟಚೇತಸಂ ॥ 68 ॥ 4-39-68 (30077)
ಅಹಂ ಯೋತ್ಸ್ಯಾಮಿ ಕೌರವ್ಯೈರ್ಹಯಾನ್ಸಂಯಚ್ಛ ಮೇತಿ ಮಾಂ ।
ಆದದಾನಃ ಕಿಮರ್ಥಂ ತ್ವಂ ಪಲಾಯನಪರೋಽಭವಃ ॥ 69 ॥ 4-39-69 (30078)
ಯುಧ್ಯಸ್ವ ಕೌರವೈಃ ಸಾರ್ಧಂ ವಿಜಯಸ್ತೇ ಭವಿಷ್ಯತಿ।
ಯಸ್ಯ ಯಂತಾಸ್ಂಯಹಂ ಯುದ್ಧೇ ಸಂಯಚ್ಛಾಮಿ ಹಯೋತ್ತಮಾನ್।
ರಾಜ್ಞೋ ವಾ ರಾಜಪುತ್ರಸ್ಯ ತಸ್ಯ ಯುದ್ಧೇ ಜಯೋ ಧ್ರುವಂ ॥ 70 ॥ 4-39-70 (30079)
ಸರ್ವಥೋತ್ತರ ಯುಧ್ಯಸ್ವ ಯಂತ್ರಾ ಸಹ ಮಯಾ ಕುರೂನ್ ।
ಜಿತ್ವಾ ಮಹೀಂ ಯಶಃ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಭೋಕ್ಷ್ಯಸೇ ಸಕಲಾಮಿಮಾಂ ॥ 71 ॥ 4-39-71 (30080)
ಹತೋ ವಾ ಪ್ರಾಪ್ಸಸೇ ಸ್ವರ್ಗಂ ನ ಶ್ರೇಯಸ್ತೇ ಪಲಾಯನಂ ॥ 72 ॥ 4-39-72 (30081)
ಅದ್ಯ ಸರ್ವಾನ್ಕುರೂಂಜಿತ್ವಾ ಯಥಾ ಜಯಮವಾಪ್ಸ್ಯಸಿ।
ತಥಾಽಹಂ ಪ್ರಯತಿಷ್ಯೇಽತ್ರ ಸಹಾಯೋಽತ್ರ ಮತೋ ಹ್ಯಹಂ ॥ 73 ॥ 4-39-73 (30082)
ಯದಿ ನೋತ್ಸಹಸೇ ಯೋದ್ಧುಂ ಶತ್ರುಭಿಃ ಶತ್ರುಕರ್ಶನ।
ಏಹಿ ಮೇ ತ್ವಂ ಹಯಾನ್ಯಚ್ಛ ಯುಧ್ಯಮಾನಸ್ಯ ಶತ್ರುಭಿಃ ॥ 74 ॥ 4-39-74 (30083)
ಪ್ರಯಾಹ್ಯೇತದ್ರಥಾನೀಕಂ ಮದ್ಬಾಹುಪರಿರಕ್ಷಿತಃ ।
ಅಪ್ರಧೃಷ್ಯತಮಂ ಘೋರಂ ಗುಪ್ತಂ ಘೋರೈರ್ಮಹಾರಥೈಃ ।
ಮಾ ಭೈಸ್ತ್ವಂ ರಾಜಪುತ್ರಾಗ್ರ್ಯ ಕ್ಷತ್ರಿಯೋಸಿ ಪರಂತಪ ॥ 75 ॥ 4-39-75 (30084)
ಅಹಂ ತೈಃ ಕುರುಭಿರ್ಯೋತ್ಸ್ಯೇ ಪ್ರತ್ಯಾನೇಷ್ಯಾಮಿ ತೇ ಪಶೂನ್ ।
ಪ್ರವಿಶೈತದ್ರಥಾನೀಕಮಪ್ರಧೃಷ್ಯಂ ದುರಾಸದಂ ॥ 76 ॥ 4-39-76 (30085)
ಯಂತಾ ಭವ ನರಶ್ರೇಷ್ಠ ಯೋತ್ಸ್ಯೇಽಹಂ ಕುರುಭಿಃ ಸಹ।
ಶೂರಾನ್ಸಮರಚಂಡಾಂಶ್ಚ ನಯಿಷ್ಯೇ ಯಮಸಾದನಂ ॥ 77 ॥ 4-39-77 (30086)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-39-78x (3173)
ಏವಂ ಬ್ರುವಾಣೋ ವೈರಾಟಿಂ ಬೀಭತ್ಸುರಪರಾಜಿತಃ।
ಸಮಾಶ್ವಾಸ್ಯ ಭಯಾರ್ತಂ ತಮುತ್ತರಂ ಭರತರ್ಷಭಃ ॥ 78 ॥ 4-39-78 (30087)
ಇತಸ್ತತೋ ವಿವೇಷ್ಟಂತಮಕಾಮಂ ಭಯಪೀಡಿತಂ ।
ರಥಮಾರೋಪಮಾಯಾಸ ಪಾರ್ಥಃ ಪರಪುರಂಜಯಃ ॥ 79 ॥ 4-39-79 (30088)
ತಮಾರೋಪ್ಯ ರಥೋಪಸ್ಥೇ ವಿಲಪಂತಂ ಧನಂಜಯಃ।
ಗಾಂಡೀವಂ ಧನುರಾದಾತುಮುಪಾಯಾತ್ತಾಂ ಶಮೀಂ ಪ್ರತಿ। 4-39-80 (30089)
ಉತ್ತರಂ ತಂ ಸಮಾಶ್ವಾಸ್ಯ ಕೃತ್ವಾ ಯಂತಾರಮರ್ಜುನಃ ॥ 80 ॥ ॥ 4-39-81 (30090)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ಏಕೋನಚತ್ವಾರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 39 ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 040
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.40. ಅಧ್ಯಾಯಃ 040
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಉತ್ತರೇಣಾರ್ಜನಚೋದನಯಾ ಶಮೀಮಾರುಹ್ಯ ಧನುರಾದಾನಂ ॥ 1 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-40-0 (30091)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-40-0x (3174)
ತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಕ್ಲೀಬರೂಪೇಣ ರಥಸ್ಥಂ ರಥಿಪುಂಗವಂ।
ಶಮೀಮಭಿಮುಖಂ ಯಾಂತಂ ರಥಮಾರೋಪ್ಯ ಚೋತ್ತರಂ ॥ 4-40-1 (30092)
ದ್ರೋಣಭೀಷ್ಮಾದಯಃ ಶೂರಾಃ ಕುರೂಣಾಂ ರಥಿಸತ್ತಮಾಃ ।
ವಿತ್ರಸ್ತಮನಸಶ್ಚಾಸಂಧನಂಜಯಕೃತಾದ್ಭಯಾತ್ ॥ 4-40-2 (30093)
ತಾನವೇಕ್ಷ್ಯ ಹತೋತ್ಸಾಹಾನುತ್ಪಾತಾನಪಿ ಚಾದ್ಭುತಾನ್।
ಗುರುಃ ಶಸ್ತ್ರಭೃತಾಂಶ್ರೇಷ್ಠೋ ಭಾರದ್ವಾಜೋಽಭ್ಯಭಾಷತ ॥ 4-40-3 (30094)
ಸ್ವರಾಶ್ಚ ವಾತಾಃ ಸಂಯಾಂತಿ ರೂಕ್ಷಾಃ ಪರುಷನಿಸ್ವನಾಃ ।
ಭಸ್ಮವರ್ಷಪ್ರಕಾಶೇನ ತಮಸಾ ಸಂವೃತಂ ನಭಃ ॥ 4-40-4 (30095)
ರೂಕ್ಷವರ್ಣಾಶ್ಚ ಜಲದಾ ದೃಶ್ಯಂತೇಽದ್ಭುತದರ್ಶನಾಃ ।
ನಿಃಸರಂತಿ ಚ ಕೋಶೇಭ್ಯಃ ಶಸ್ತ್ರಾಣಿ ವಿವಿಧಾನಿ ಚ ॥ 4-40-5 (30096)
ಶಿವಾಶ್ಚ ವಿನದಂತ್ಯೇತಾ ದೀಪ್ತಾಯಾಂ ದಿಶಿ ದಾರುಣಾಃ ।
ಹಯಾಶ್ಚಾಶ್ರೂಣಿ ಮುಂಚಂತಿ ಧ್ವಜಾಃ ಕಂಪಂತ್ಯಕಂಪಿತಾಃ ॥ 4-40-6 (30097)
ಯಾದೃಶಾನ್ಯತ್ರ ದೃಶ್ಯಂತೇ ರೂಪಾಣಿ ವಿವಿಧಾನಿ ಚ।
ಯತ್ತಾ ಭವಂತಸ್ತಿಷ್ಠಂತು ಯುದ್ಧಂ ಸ್ಯಾತ್ಸಮುಪಸ್ಥಿತಂ ॥ 4-40-7 (30098)
ರಕ್ಷಧ್ವಮಪಿ ರಾಜಾನಂ ವ್ಯೂಹಧ್ವಂ ವಾಹಿನೀಮಪಿ ।
ವೈಶಸಂ ಚ ಪ್ರತೀಕ್ಷಧ್ವಂ ರಕ್ಷಧ್ವಂ ಚಾಪಿ ಗೋಧನಂ ॥ 4-40-8 (30099)
ಏಷ ವೀರೋ ಮಹೇಷ್ವಾಸಃ ಸರ್ವಶಸ್ತ್ರಭೃತಾಂವರಃ।
ಆಗತಃ ಕ್ಲೀಬವೇಷೇಣ ಪಾರ್ಥೋ ನಾಸ್ತ್ಯತ್ರ ಸಂಶಯಃ ॥ 4-40-9 (30100)
ಏತಾವದುಕ್ತ್ವಾ ವಚನಂ ಭೀಷ್ಮಮಾಲೋಕ್ಯ ಚಾಬ್ರವೀತ್ ॥ 4-40-10 (30101)
ನದೀಜ ಲಂಕೇಶವನಾರಿಕೇತುರ್ನಗಾಹ್ವಯೋ ನಾಮ ನಗಾರಿಸೂನುಃ ।
ಗತ್ಯಾ ಸುರೇಶಃ ಕ್ವಚಿದಂಗನೇವ ಗುರುರ್ಬಭಾಷೇ ವಚನಂ ತದಾನೀಂ ॥ 4-40-11 (30102)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-40-12x (3175)
ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಸಂಜ್ಞಯಾ ದ್ರೋಣಸ್ತೂಷ್ಣೀಮಾಸೀದ್ವಿಶಾಂಪತೇ।
ಭಾರದ್ವಾಜವಚಃ ಶ್ರುತ್ವಾ ಗಾಂಗೇಯಃ ಸಂಜ್ಞಯಾಽಬ್ರವೀತ್ ॥ 4-40-12 (30103)
ಅತೀತಂ ಚಕ್ರಮಸ್ಮಾಕಂ ವಿಷಯಾಂತರಮಾಗತಾಃ ।
ಅತೀತಃ ಸಮಯಶ್ಚೋಕ್ತ ಅಸ್ಮಾಭಿರ್ಯಃ ಸಭಾತಲೇ।
ನ ಭಯಂ ಶತ್ರುತಃ ಕಾರ್ಯಂ ಶಂಕಾಂ ತ್ಯಜ ನರರ್ಷಭ ॥ 4-40-13 (30104)
ದೇವವ್ರತೇನೈವಮುಕ್ತೇ ವಚನೇ ಹಿತಕಾರಿಣಾ ।
ದುರ್ಯೋಧನಮಥಾಲೋಕ್ಯ ಸಂಜ್ಞಯಾ ದ್ರೋಣ ಅಬ್ರವೀತ್ ॥ 4-40-14 (30105)
ಏಷ ವೀರೋ ಮಹೇಷ್ವಾಸಃ ಸರ್ವಶಸ್ತ್ರಭೃತಾಂವರಃ ।
ಆಗತಃ ಕ್ಲೀಬರೂಪೇಣ ಪಾರ್ಥೋ ನಾಸ್ತ್ಯತ್ರ ಸಂಶಯಃ ॥ 4-40-15 (30106)
ಏಷ ಪಾರ್ಥೋ ಹಿ ವಿಕ್ರಾಂತಃ ಸವ್ಯಸಾಚೀ ಪರಂತಪಃ।
ಯೇ ಜೇತಾರೋ ಮಹೀಪಾನಾಮಮುನಾ ಕುರವೋ ಹತಾಃ ॥ 4-40-16 (30107)
ಯಸ್ಮಿಂಜಾತೇ ಮಹೀ ಕೃತ್ಸ್ನಾ ನಿರ್ಭರೋಚ್ಛ್ವಾಸಿತಾಽಭವತ್।
ಯೇನ ಮೇ ದಕ್ಷಿಣಾ ದತ್ತಾ ಬದ್ಧ್ವಾ ದ್ರುಪದಮೋಜಸಾ ॥ 4-40-17 (30108)
ವಿದ್ಧ್ವಾ ವಿಯದ್ಗತಂ ಲಕ್ಷ್ಯಂ ವಿನಿರ್ಜಿತ್ಯ ಚ ಪಾರ್ಥಿವಾನ್ ।
ನಿರ್ಜಿತಾ ಯೇನ ಪಾಂಚಾಲೀ ಪುರಾ ಯೇನ ಸ್ವಯಂವರೇ ॥ 4-40-18 (30109)
ಖಾಂಡವೇ ಯೇನ ಸಂತೃಪ್ತೋ ವಹ್ನಿರ್ಜಿತ್ವಾ ಸುರಾಸುರಾನ್ ।
ಪರಿಣೀತಾ ಸುಭದ್ರಾ ಚ ಯೇನ ನಿರ್ಜಿತ್ಯ ಯಾದವಾನ್ ॥ 4-40-19 (30110)
ನಿರ್ಜಿತೋ ಯೇನ ಯುದ್ಧೇನ ತ್ರಿಪುರಾರಿಃ ಸ್ಮರಾರ್ದನಃ ॥ 4-40-20 (30111)
ಗತ್ವಾ ತ್ರಿವಿಷ್ಟಪಂ ಯೇನ ಜಿತೇಂದ್ರಾ ದಾನವಾ ಯುಧಿ ।
ನಿವಾತಕವಚಾ ರಾಜಂದಾನವಾನಾಂ ತ್ರಿಕೋಟಯಃ।
ನಿರ್ಜಿತಾಃ ಕಾಲಕೇಯಾಶ್ಚ ಹಿರಣ್ಯಪುರವಾಸಿನಃ ॥ 4-40-21 (30112)
ಯೇನ ತ್ವಂ ಮೋಚಿತೋ ಬದ್ಧಶ್ಚಿತ್ರಸೇನೇನ ತದ್ವನೇ ॥ 4-40-22 (30113)
ಯೇನ ಗತ್ವೋತ್ತರಂ ಮೇರೋರಾನಿನಾಯ ಮಹದ್ಧನಂ ।
ಯಾಜಿತೋ ಧರ್ಮಸೂನುಶ್ಚ ನೃಪಾನ್ಸರ್ವಾನ್ವಿಜಿತ್ಯ ಚ ॥ 4-40-23 (30114)
ಯಸ್ಮಿಞ್ಶೌರ್ಯಂ ಚ ವೀರ್ಯಂ ಚ ತೇಜೋ ಧೈರ್ಯಂ ಪರಾಕ್ರಮಃ ।
ಔದಾರ್ಯಂ ಚೈವ ಗಾಂಭೀರ್ಯಂ ಶ್ರೀರ್ಹ್ರೀರ್ಧರ್ಮೋ ದಯಾಽಽರ್ಜವಂ ।
ಏವಮಾದಿಗುಣೋಪೇತಃ ಸೋಯಂ ಪಾರ್ಥೋ ನ ಸಂಶಯಃ ॥ 4-40-24 (30115)
ನಾಜಿತ್ವಾ ವಿನಿವರ್ತೇತ ಸರ್ವಾನಪಿ ಮರುದ್ಗಣಾನ್ ॥ 4-40-25 (30116)
ಕ್ಲೇಶಿತಶ್ಚ ವನೇ ಶೂರೋ ವಾಸವೇನ ಚ ಶಿಕ್ಷಿತಃ।
ಅಮರ್ಷವಶಮಾಪನ್ನೋ ಯೋತ್ಸ್ಯತೇ ನಾತ್ರ ಸಂಶಯಃ ।
ನ ಹ್ಯಸ್ಯ ಪ್ರತಿಯೋದ್ಧಾರಮನ್ಯಂ ಪಶ್ಯಾಮಿ ಕೌರವ ॥ 4-40-26 (30117)
ಮಹಾದೇವೋಪಿ ಪಾರ್ಥೇನ ಶ್ರೂಯತೇ ಯುದ್ಧತೋಷಿತಃ ।
ಕಿರಾತವೇಷಪ್ರಚ್ಛನ್ನೋ ಗಿರೌ ಹಿಮವತಿ ಪ್ರಭುಃ ॥ 4-40-27 (30118)
ಇತ್ಯೇವಂವಾದಿನಂ ದ್ರೋಣಂ ಕರ್ಣಃ ಕ್ರುದ್ಧೋಽಭ್ಯಭಾಷತ ॥ 4-40-28 (30119)
ಸದಾ ಭವಾನ್ಫಲ್ಗುನಸ್ಯ ಗುಣಾನಸ್ಮಾಸು ಕತ್ಥಸೇ।
ನ ಚಾರ್ಜುನಃ ಕಲಾಪೂರ್ಣೋ ಮಮ ದುರ್ಯೋಧನಸ್ಯ ವಾ ॥ 4-40-29 (30120)
ದುರ್ಯೋಧನ ಉವಾಚ। 4-40-30x (3176)
ಯದ್ಯೇಷ ಪಾರ್ಥೋ ರಾಧೇಯ ಕೃತಂ ಕಾರ್ಯಂ ಭವೇನ್ಮಮ ।
ಜ್ಞಾತಾಃ ಪುನಶ್ಚರಿಷ್ಯಂತಿ ದ್ವಾದಶಾನ್ಯಾಂಶ್ಚ ವತ್ಸರಾನ್ ॥ 4-40-30 (30121)
ಅಥವಾ ಕಶ್ಚಿದೇವಾನ್ಯಃ ಕ್ಲೀಬರೂಪೇಣ ದೇವರಾಟ್ ।
ಶರೈರೇನಂ ಸುನಿಶಿತೈಃ ಪಾತಯಿಷ್ಯಾಮಿ ಭೂತಲೇ ॥ 4-40-31 (30122)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-40-32x (3177)
ತಸ್ಮಿನ್ವದತಿ ತಾಂ ವಾಚಂ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರೇ ಪರಂತಪೇ।
ಭೀಷ್ಮೋ ದ್ರೋಣಃ ಕೃಪೋ ದ್ರೌಣಿಃ ಪೌರುಷಂ ತದಪೂಜಯನ್ ॥ 4-40-32 (30123)
ತಾಂ ಶಮೀಮಭಿಸಂಗಂಯ ಪಾರ್ಥೋ ವೈರಾಟಿಮಬ್ರವೀತ್।
ಸುಖಸಂವರ್ಧಿತಂ ಪಿತ್ರಾ ಸಮರಾಣಾಮಕೋವಿದಂ ॥ 4-40-33 (30124)
ಏಹಿ ಭೂಮಿಂಜಯಾರುಹ್ಯ ವೈರಾಟೇ ಮಹತೀಂ ಶಮೀಂ।
ಸಮಾದಿಷ್ಟೋ ಮಯಾ ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ಧನುರ್ಗಾಂಡೀವಮಾನಯ ॥ 4-40-34 (30125)
ನೇಮಾನೀಷ್ವಾಸನಾನೀಹ ಸೋಢುಂ ಶಕ್ಷ್ಯಂತಿ ಮೇ ಬಲಂ ।
ನಾಲಂ ಭಾರಂ ಗುರುಂ ಭೇತ್ತುಂ ಕುಂಜರಂ ವಾ ಪ್ರಮರ್ದಿತುಂ ॥ 4-40-35 (30126)
ಮಮ ವಾ ಬಾಹುವಿಕ್ಷೇಪಂ ಶತ್ರೂನಿಹ ವಿಜೇಷ್ಯತಃ।
ನೇಚ್ಛಾಮಿ ತೈರಹಂ ಕರ್ತುಂ ಕರ್ಮ ವೈಜಯಿಕಂ ತ್ವಿಹ ॥ 4-40-36 (30127)
ಅತಿಸೂಕ್ಷ್ಮಾಣಿ ಹ್ರಸ್ವಾನಿ ಸರ್ವಾಣಿ ಚ ಮೃದೂನಿ ಚ।
ಆಯುಧಾನಿ ಮಹಾಬಾಹೋ ತವೈತಾನಿ ಮಹಾಬಲ ॥ 4-40-37 (30128)
ತಸ್ಮಾದ್ಭೂಮಿಂಜಯಾರುಹ್ಯ ಶಮೀಮೇತಾಂ ಪಲಾಶಿನೀಂ ।
ಅಸ್ಯಾಂ ಹಿ ಪಾಂಡುಪುತ್ರಾಣಾಂ ಧನೂಂಷಿ ನಿಹಿತಾತ್ಯುತ ॥ 4-40-38 (30129)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸ್ಯ ಭೀಮಸ್ಯ ಬೀಭತ್ಸೋರ್ಯಮಯೋಸ್ತಥಾ ।
ಧ್ವಜಾ ಶರಾಶ್ಚ ಶೂರಾಣಾಂ ದಿವ್ಯಾನಿ ಕವಚಾನಿ ಚ ॥ 4-40-39 (30130)
ಅತ್ರೈವ ತು ಮಹಾವೀರ್ಯಂ ಧನುಃ ಪಾರ್ಥಸ್ಯ ಗಾಂಡಿವಂ ।
ಏಕಂ ಶತಸಹಸ್ರೇಣ ಸಂಮಿತಂ ರಾಷ್ಟ್ರವರ್ಧನಂ ॥ 4-40-40 (30131)
ವ್ಯಾಯಾಮಸಹಮತ್ಯರ್ಥಂ ತೃಣರಾಜಸಮಂ ಮಹತ್ ।
ಸರ್ವಾಯುಧಮಹಾಮಾತ್ರಂ ಸರ್ವಾರಿಕ್ಷಯಕಾರಕಂ ॥ 4-40-41 (30132)
ಸುವರ್ಣವಿಕೃತಂ ದಿವ್ಯಂ ಶ್ಲಕ್ಷ್ಣಮಾಯತಮವ್ರಣಂ।
ಅಲಂ ಭಾರಂ ಗುರುಂ ಸೋಢುಂ ವಾರುಣಂ ಚ ಸುದರ್ಶನಂ ॥ 4-40-42 (30133)
ತಾದೃಶಾನ್ಯೇವ ಸರ್ವಾಣಿ ಬಲವಂತಿ ದೃಢಾನಿ ಚ।
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸ್ಯ ಭೀಮಸ್ಯ ಬೀಭತ್ಸೋರ್ಯಮಯೋಸ್ತಥಾ ।
ಪ್ರಥಿತಾನಿ ವಿಶಿಷ್ಟಾನಿ ದುರ್ದಶಾನಿ ಭವಂತ್ಯುತ ॥ 4-40-43 (30134)
ಉತ್ತರ ಉವಾಚ। 4-40-44x (3178)
ಶರೀರಮಿಹ ಚಾಸಕ್ತಂ ಶಂಯಾಂ ಶುಷ್ಕಂ ಪುರಾ ಕಿಲ।
ತದಹಂ ರಾಜಪುತ್ರಃ ಸನ್ಸ್ಪೃಶೇಯಂ ಪಾಣಿನಾ ಕಥಂ ॥ 4-40-44 (30135)
ನ ಮಾಮೇವಂವಿಧಂ ಕರ್ಮ ಕಾರಯಸ್ವ ಬೃಹನ್ನಲೇ ।
ಕಥಂ ವಾ ಶಕ್ಯತೇ ಕರ್ತುಂ ಬುದ್ಧ್ಯಾ ತ್ವಂ ಮನ್ಯಸೇ ಕಥಂ ॥ 4-40-45 (30136)
ನೈವಂವಿಧಂ ಮಯಾ ಯುಕ್ತಮಾಲಬ್ಧುಂ ಕ್ಷತ್ರಯೋನಿನಾ ।
ಮಹತಾ ರಾಜಪುತ್ರೇಣ ಮಂತ್ರಯಜ್ಞವಿದಾ ಸತಾ ॥ 4-40-46 (30137)
ಸ್ಪೃಷ್ಟವಂತಂ ಶರೀರಂ ಮಾಂ ಶವವಾಹಮಿವಾಶುಚಿಂ।
ಕಥಂ ವಾ ವ್ಯವಹಾರ್ಯಂ ವೈ ಕುರ್ವೀಥಾಸ್ತ್ವಂ ಬೃಹನ್ನಲೇ ॥ 4-40-47 (30138)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-40-48x (3179)
ತಮುವಾಚ ತತಃ ಶೂರಃ ಪಾರ್ಥಂ ಪರಪುಂರಜಯಃ।
ದಾಯಾದಂ ಸರ್ವಮತ್ಸ್ಯಾನಾಂ ಕುಲೇ ಜಾತಂ ವಿಶಾರದಂ ॥ 4-40-48 (30139)
ಜಾನಾಮಿ ತ್ವಾಂ ಮಹಾಪ್ರಾಜ್ಞ ಶುಭಂ ಜಾತ್ಯಾ ಕುಲೇನ ಚ ।
ಕಥಂ ನು ಪಾಪಕಂ ಕರ್ಮ ಬ್ರೂಯಾಂ ತ್ವಾಽಹಂ ಪರಂತಪ ॥ 4-40-49 (30140)
ವ್ಯವಹಾರ್ಯಶ್ಚ ರಾಜೇಂದ್ರ ಶುದ್ಧಶ್ಚೈವ ಭವಿಷ್ಯಸಿ ।
ಧನೂಂಷ್ಯೇತಾನಿ ಮಾ ಭೈಸ್ತ್ವಂ ಶರೀರಂ ನಾತ್ರ ವಿದ್ಯತೇ ॥ 4-40-50 (30141)
ದಾಯಾದಂ ಮತ್ಸ್ಯರಾಜಸ್ಯ ಕುಲೇ ಜಾತಂ ಮನಸ್ವಿನಂ ।
ಕಥಂ ವಾ ನಂದಿತಂ ಕರ್ಮ ಕಾರಯೇ ತ್ವಾಂ ನೃಪಾತ್ಮಜ ॥ 4-40-51 (30142)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-40-52x (3180)
ಏವಮುಕ್ತಃ ಸ ಪಾರ್ಥೇನ ರಥಾತ್ಪ್ರಸ್ಕಂದ್ಯ ಕುಂಡಲೀ।
ಆರುರೋಹ ಶಮೀವೃಕ್ಷಂ ವೈರಾಟಿರವಶಸ್ತದಾ ॥ 4-40-52 (30143)
ತಮನ್ವಶಾಸಚ್ಛತ್ರುಘ್ನೋ ರಥೇ ತಿಷ್ಠಂಧನಂಜಯಃ ।
ಅವರೋಪಯ ವೃಕ್ಷಾಗ್ರಾದ್ಧನೂಂಷ್ಯೇತಾನಿ ಮಾಚಿರಂ ॥ 4-40-53 (30144)
ಸೋಪಹೃತ್ಯ ಮಹಾರ್ಹಾಣಿ ಧನೂಂಷಿ ಪೃಥುವಕ್ಷಸಾಂ ।
ಪರಿವೇಷ್ಟನಪತ್ರಾಣಿ ವಿಮುಚ್ಯ ಸಮುಪಾನಯತ್ ॥ 4-40-54 (30145)
ಪರಿವೇಷ್ಟನಮೇತೇಷಾಂ ಸರ್ವಂ ಮುಂಚಸ್ವ ಮಾಚಿರಂ ।
ತೇಷಾಂ ಸಂನಹನೀಯಾನಿ ಪರಿಮುಚ್ಯ ಪರಂತಪಃ।
ಅಪಶ್ಯತ್ತತ್ರ ಗಾಂಡೀವಂ ಚತುರ್ಭಿರಪರೈಃ ಸಹ ॥ 4-40-55 (30146)
ತೇಷಾಂ ವಿಮುಚ್ಯಮಾನಾನಾಂ ಧನುಷಾಮರ್ಕವರ್ಚಸಾಂ।
ವಿನಿಶ್ಚೇರುಃ ಪ್ರಭಾ ದಿವ್ಯಾ ಗ್ರಹಾಣಾಮುದಯೇಷ್ವಿವ ॥ 4-40-56 (30147)
ಸ ತೇಷಾಂ ರೂಪಮಾಲೇಕ್ಯ ಭೋಗಿನಾಮಿವ ದೃಂಭತಾಂ ।
ಹೃಷ್ಟರೋಮಾ ಭಯೋದ್ವಿಗ್ರಃ ಪ್ರವೇಪಿತತನುಸ್ತದಾ ॥ 4-40-57 (30148)
ಅರ್ಜುನೇನ ಸಮಾಶ್ವಸ್ತಃ ಕಿಂಚಿದ್ಧೃಷ್ಟೋ ನೃಪಾತ್ಮಜಃ।
ತೇಷಾಂ ಸಂದರ್ಶನಾಭ್ಯಾಸಂ ಸ್ಪರ್ಶಾಭ್ಯಾಸಂ ಪುನಃ ಪುನಃ ॥ 58 ॥ 4-40-58 (30149)
ಆಮೀಲ್ಯ ಪುನರುನ್ಮೀಲ್ಯ ಸ್ಪೃಷ್ಟ್ವಾಸ್ಪೃಷ್ಟ್ವಾ ಚಕಾರ ಸಃ।
ಸಂಯಗ್ಘುಂಟಸ್ತದಾಽಽಶ್ವಸ್ತಃ ಕ್ಷಣೇನ ಸಮಪದ್ಯತ ॥ 59 ॥ 4-40-59 (30150)
ಸಂಸ್ಪೃಶ್ಯ ತಾನಿ ಚಾಪಾನಿ ಭಾನುಮಂತಿ ಬೃಹಂತಿ ಚ।
ವೈರಾಟಿರರ್ಜುನಂ ರಾಜನ್ನಿದಂ ವಚನಮಬ್ರವೀತ್ ॥ 60 ॥ ॥ 4-40-60 (30151)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ಚತ್ವಾರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 40 ॥
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Footnotes
4-40-11 ನಗಾರಿಸೂನುಃ। ಏಷೋಽಂಗನಾವೇಷಧರಃ ಕಿರೀಟೀ ಜಿತ್ವಾಽವ ಯಂ ನೇಷ್ಯತಿ ಚಾದ್ಯ ಗಾ ವ ಇತಿ ಝo ಪಾಠಃ। ಹೇ ನದೀಜ ಗಾಂಗೇಯ ಭೀಷ್ಮ, ಲಂಕೇಶಸ್ಯ ರಾವಣಸ್ಯ ವನಂ ತಸ್ಯಾರಿರ್ನಾಶಕೋ ಹನೂಮಾನ್ ಸ ಕೇತುರ್ಧ್ವಜೋ ಯಸ್ಯ ಸಃ ಲಂಕೇಶವನಾರಿಕೇತುಃ । ನಗೋ `ವೃಕ್ಷಸ್ತದಾಹ್ಲಯಃ ವೃಕ್ಷನಾಮಾ। ಅರ್ಜುನ ಇತ್ಯರ್ಥಃ। ಶೈಲವೃಕ್ಷೌ ನಗಾವಗಾವಿತ್ಯಮರಃ। ನಗಾರಿರಿಂದ್ರಸ್ತಸ್ಯ ಸೂನುಃ । ಕಿರೀಟೀ ತನ್ನಾಮಾ ಯಂ ಜಿತ್ವಾ ವಃ ಯುಷ್ಮಾಕಂ ಗಾಃ ಧೇನೂಃ ನೇಷ್ಯತಿ ತಂ ದುರ್ಯೋಧನಂ ಅವ ಪಾಲಯ ॥ 11 ॥ 4-40-46 ಆಲಬ್ಧುಂ ಸ್ಪ್ರಷ್ಟುಂ ॥ 46 ॥ ॥ ಚತ್ವಾರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 041
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.41. ಅಧ್ಯಾಯಃ 041
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಪಾಂಡವಕಾರ್ಮುಕಾದ್ಯವಲೋಕನವಿಸ್ಮಿತೇನೋತ್ತರಕುಮಾರೇಣಾರ್ಜುನಂಪ್ರತಿ ತತ್ತದಾಯುಧವರ್ಣನಪೂರ್ವಕಂ ತತ್ತತ್ಸ್ವಾಮಿನಾಂ ಪ್ರಶ್ನಃ ॥ 1 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-41-0 (30152)
ಉತ್ತರ ಉವಾಚ। 4-41-0x (3181)
ಸಾರಥೇ ಕಿಮಿದಂ ದಿವ್ಯಂ ನಾಗೋ ವಾ ಯದಿ ವಾ ಧನುಃ।
ಸೌವರ್ಣಾನ್ಯತ್ರ ಪದ್ಮಾನಿ ಶತಪತ್ರಾಣಿ ಭಾಗಶಃ ।
ಕುಶಾಗ್ನಿಪ್ರತಿತಪ್ತಾನಿ ಭಾನುಮಂತಿ ಬೃಹಂತಿ ಚ ॥ 4-41-1 (30153)
ಬಿಂದವಶ್ಚಾತ್ರ ಸೌವರ್ಣಾ ಮಣಿಪ್ರೋತಾಃ ಸಮಂತತಃ।
ಶಶಿಸೂರ್ಯಪ್ರಭಾಃ ಪೃಷ್ಠೇ ಭಾಂತಿ ರುಕ್ಮಪರಿಷ್ಕೃತಾಃ ॥ 4-41-2 (30154)
ಪುಷ್ಪಾಣ್ಯತ್ರ ಸುವರ್ಣಾನಿ ಶತಪತ್ರಾಣಿ ಭಾಗಶಃ ।
ವಿಸ್ಮಾಪನೀಯರೂಪಂ ಚ ಭೀಮಂ ಭೀಮಪ್ರದರ್ಶನಂ ॥ 4-41-3 (30155)
ನೀಲೋತ್ಪಲನಿಭಂ ಕಸ್ಯ ಶಾತಕುಂಭಪರಿಷ್ಕೃತಂ।
ಋಷಭಾ ಯಸ್ಯ ಸೌವರ್ಣಾಃ ಪೃಷ್ಠೇ ತಿಷ್ಠಂತಿ ಶೃಂಗಿಣಃ ॥ 4-41-4 (30156)
ತಾಲಪ್ರಮಾಣಂ ಕಸ್ಯೇದಂ ಮಣಿರುಕ್ಮವಿಭೂಷಿತಂ
ಹಾಟಕಸ್ಯ ಸುವರ್ಣಸ್ಯ ಯಸ್ಮಿಞ್ಶಾಖಾಮೃಗಾ ದಶ ॥ 4-41-5 (30157)
ದುರಾನಮಂ ಮಹಾದೀರ್ಘಂ ಸುರೂಪಂ ದುಷ್ಪ್ರಧರ್ಷಣಂ ।
ಕಸ್ಯೇದಮೀದೃಶಂ ಚಿತ್ರಂ ಧನುಃ ಸರ್ವೇ ಚ ದಂಶಿತಾಃ ॥ 4-41-6 (30158)
ಚಂದ್ರಾರ್ಕವಿಮಲಾಭಾಸಃ ಸುರೂಪಾಃ ಸುಪ್ರದರ್ಶನಾಃ ।
ಹಂಸಾಃ ಪೃಷ್ಠಂ ಶ್ರಿತಾ ಯಸ್ಯ ಕುಶಾಗ್ನಿಪ್ರತಿಮಾರ್ಚಿಷಃ ।
ಶಾರ್ಂಗಗಾಂಡೀವಸದೃಶಂ ಕಸ್ಯೇದಂ ಸಾರಥೇ ಧನುಃ ॥ 4-41-7 (30159)
ಚತುರ್ತಂ ಕಾಂಚನವಪುರ್ಭಾತಿ ವಿದ್ಯುದ್ಗಣೋಪಮಂ।
ನೀಲೋಪಲಿಪ್ತಮಚ್ಛಿದಂ ಜಾತರೂಪಮಯಂ ಧನುಃ ।
ಮತ್ಸ್ಯಶ್ಚಾಸ್ಯ ಹಿರಣ್ಯಸ್ಯ ಪೃಷ್ಠೇ ತಿಷ್ಠಂತಿ ದಂಶಿತಾಃ ॥ 4-41-8 (30160)
ಶಕ್ರಚಾಪೋಪಮಂ ದಿವ್ಯಂ ಕಸ್ಯೇದಂ ಸಾರಥೇ ಧನುಃ।
ಉಚ್ಛ್ರಿತಂ ಫಣಿವದ್ದಿವ್ಯಂ ಸಾರವತ್ತ್ವಾದ್ದುರಾನಮಂ ॥ 4-41-9 (30161)
ಸಹಸ್ರಗೋಧಾಃ ಸೌವರ್ಣಾ ದ್ವೀಪಿನಶ್ಚ ಚತುರ್ದಶ ।
ಬರ್ಹಿಣಶ್ಚಾತ್ರ ಸೌವರ್ಣಾಃ ಶತಚಂದ್ರಾರ್ಕಭೂಷಿತಾಃ।
ಜಾಂಬೂನದವಿಚಿತ್ರಾಂಗಂ ಕಸ್ಯೇದಂ ಪಂಚಮಂ ಧನುಃ ॥ 4-41-10 (30162)
ಕಸ್ಯೇಮೇ ಕ್ಷುರನಾರಾಚಾಃ ಸಹಸ್ರಂ ಲೋಮವಾಪಿನಃ।
ಪ್ರಕ್ಷಿಪ್ತಾಸ್ತೀಕ್ಷ್ಣತುಂಡಾಗ್ರಾ ಉಪಾಸಂಗೇ ಹಿರಣ್ಮಯೇ ॥ 4-41-11 (30163)
ಹಾರಿದ್ರವರ್ಣಾಃ ಕಸ್ಯೇಮೇ ಶಿತಾ ಪಂಚಶತಂ ಶರಾಃ।
ಆಶೀವಿಷಸಮಸ್ಪರ್ಶಾಃ ಶಿತಾಶ್ಚಾಜಿಂಹಗಾ ದೃಢಾಃ ॥ 4-41-12 (30164)
ವಿಪಾಠಾಃ ಪೃಥವಃ ಕಸ್ಯ ಗೃಧ್ರಪತ್ರಾರ್ಧವಾಜಿತಾಃ।
ವರಾಹಕರ್ಣಾಸ್ತೀಕ್ಷ್ಣಾಗ್ರಾಃ ಕಸ್ಯೇಮೇ ರುಚಿರಾಃ ಶರಾಃ ॥ 4-41-13 (30165)
ವಜ್ರಾಶನಿಸಮಸ್ಪರ್ಶಾ ವೈಶ್ವಾನರಶಿಖಾರ್ಚಿಷಃ।
ಸುವರ್ಣಪುಂಖಾಸ್ತೀಕ್ಷ್ಣಾಗ್ರಾಃ ಕಸ್ಯ ಸಪ್ತಶತಂ ಶರಾಃ ॥ 4-41-14 (30166)
ಕಸ್ಯಾಯಂ ಸಾಯಕೋ ದೀರ್ಘೋ ಗವ್ಯೇ ಕೋಶೇ ಚ ದಂಶಿತಃ।
ಕಸ್ಯ ದಂಡೋ ದೃಢಃ ಶ್ಲಕ್ಷ್ಣೋ ರುಚಿರೋಽಯಂ ಪ್ರಕಾಶತೇ ॥ 4-41-15 (30167)
ವೈಯಾಘ್ರಕೋಶಃ ಕಸ್ಯಾಯಂ ದಿವ್ಯಃ ಶಂಖೋ ಮಹಾಪ್ರಭಃ ।
ಕಸ್ಯಾರ್ಥಮಸಯಶ್ಚೈತೇ ಪಂಚ ಶಾರ್ದೂಲಲಕ್ಷಣಾಃ ॥ 4-41-16 (30168)
ಕಸ್ಯಾಯಂ ನಿರ್ಮಲಃ ಖಂಗೋ ದ್ವೀಪಿಚರ್ಮನಿವಾಸಿತಃ।
ನೀಲೋತ್ಪಲಸವರ್ಣೋಽಯಂ ಕಸ್ಯ ಖಂಗಃ ಪೃಥುರ್ಮಹಾನ್ ॥ 4-41-17 (30169)
ಮೃಗೇಂದ್ರಚರ್ಮಾವಸಿತಸ್ತೀಕ್ಷ್ಣಧಾರಃ ಸುನಿರ್ಮಲಃ।
ಋಷಭಾಜಿನಕೋಶಸ್ತು ಕಸ್ಯ ಖಂಗೋ ಮಹಾನಯಂ ॥ 4-41-18 (30170)
ಯಸ್ಯಾಪಿಧಾನೇ ದೃಶ್ಯಂತೇ ಸೂರ್ಯಾಃ ಪಂಚ ಪರಿಷ್ಕೃತಾಃ।
ಕಸ್ಯಾಯಂ ವಿಪುಲಃ ಖಂಗಃ ಶೃಂಗತ್ಸರುಮನೋಹರಃ ॥ 4-41-19 (30171)
ನಿಹಿತಃ ಪಾರ್ಷತೇ ಕೋಶೇ ತೈಲಧೌತಃ ಸಮಾಹಿತಃ।
ಪ್ರಮಾಣವರ್ಣಯುಕ್ತಶ್ಚ ಕಸ್ಯ ಖಂಗೋ ಮಹಾನಯಂ।
ಏತೇನ ಪ್ರತಿವಿದ್ಧಃ ಸಂಜೀವೇತ್ಕಶ್ಚಿನ್ನ ಕುಂಜರಃ ॥ 4-41-20 (30172)
ನಿರ್ದಿಶಸ್ವ ಯಥಾಮಾರ್ಗಂ ಮಯಾ ಪೃಷ್ಟಾ ಬೃಹನ್ನಲೇ।
ವಿಸ್ಮಯೋ ಮೇ ಪರೋ ಜಾತೋ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಸರ್ವಮಿದಂ ಮಹತ್ ॥ ॥ 4-41-21 (30173)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ಏಕಚತ್ವಾರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 41 ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 042
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.42. ಅಧ್ಯಾಯಃ 042
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಅರ್ಜುನೇನೋತ್ತರಂಪ್ರತಿ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಾದ್ಯಾಯುಧಾನಾಂ ಪೃಥಕ್ಪೃಥಙ್ನಿರ್ದೇಶೇನ ತತ್ತತ್ಸ್ವಾಮಿಕತ್ವಕಥನಂ ॥ 1 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-42-0 (30174)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-42-0x (3182)
ಅತ್ತರೇಣೈವಮುಕ್ತಸ್ತು ಪಾರ್ಥೋ ವೈರಾಟಿಮಬ್ರವೀತ್।
ಮೃದ್ವ್ಯಾ ಪ್ರತ್ಯಾಯಯನ್ವಾಚಾ ಭೀತಂ ಶಂಕಾವಶಂ ಗತಂ ॥ 4-42-1 (30175)
ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ। 4-42-2x (3183)
ಅತ್ತ್ವಯಾ ಪ್ರಥಮಂ ಪೃಷ್ಟಂ ಶತ್ರುಸೇನಾಂಗಮರ್ದನಂ।
ಪಾರ್ಥಸ್ಯೇದಂ ಧನುರ್ದಿವ್ಯಂ ಗಾಂಡೀವಮಿತಿ ವಿಶ್ರುತಂ ॥ 4-42-2 (30176)
ಅಭೇದ್ಯಮಭಯಂ ಶ್ರೀಮದ್ದಿವ್ಯಮಚ್ಛೇದ್ಯಮವ್ರಣಂ।
ಸರ್ವಾಯುಧಮಹಾಮಾತ್ರಂ ಶಾತಕುಂಭಮಯಂ ಧನುಃ ॥ 4-42-3 (30177)
ಏತಚ್ಛತಸಹಸ್ರೇಣ ಸಂಮಿತಂ ರಾಷ್ಟ್ರವರ್ಧನಂ ।
ದೇವದಾನವಗಂಧರ್ವೈಃ ಪೂಜಿತಂ ಶಾಶ್ವತೀಃ ಸಮಾಃ ॥ 4-42-4 (30178)
ಯೇನ ದೇವಾಸುರಾನ್ಪಾರ್ಥಃ ಸರ್ವಾನ್ವಿಷಹತೇ ರಣೇ।
ಏತದ್ವರ್ಷಸಹಸ್ರಂ ತು ಬ್ರಹ್ಮಾ ಪೂರ್ವಮಧಾರಯತ್ ॥ 4-42-5 (30179)
ಉಮಾಪತಿಶ್ಚತುಃಷಷ್ಟಿಂ ಶಕ್ರೋಽಶೀತಿಂ ಚ ಪಂಚ ಚ ।
ಸೋಮಃ ಪಂಚಸಹಸ್ರಾಣಿ ತಥಾ ಚ ವರುಣಃ ಶತಂ ॥ 4-42-6 (30180)
ತಸ್ಮಾಚ್ಚ ವರುಣಾದಗ್ನಿಃ ಪ್ರೇಂಣಾ ಪ್ರಾಹೃತ್ಯ ತಚ್ಛುಭಂ।
ಅಗ್ನಿನಾ ಪ್ರಾತಿಭಾವ್ಯೇನ ದತ್ತಂ ಪಾರ್ಥಾಯ ಗಾಂಡಿವಂ ।
ಪಂಚಷಷ್ಟಿಂ ಚ ವರ್ಷಾಣಿ ಕೌಂತೇಯೋ ಧಾರಯಿಷ್ಯತಿ ॥ 4-42-7 (30181)
ಏವಂವೀರ್ಯಂ ಮಹಾವೇತೇತಚ್ಚ ಧನುರುತ್ತಮಂ ।
ನೀಲೋತ್ಪಲಸಮಂ ರಾಜ್ಞಃ ಕೌರವ್ಯಸ್ಯ ಮಹಾತ್ಮನಃ ॥ 4-42-8 (30182)
ಬಿಂದವಶ್ಚಾತ್ರ ಸೌವರ್ಣಾಃ ಪೃಷ್ಠೇ ಸಾಧುನಿಯೋಜಿತಾಃ ।
ವಿಶ್ರುತಂ ಭೀಮಸೇನಸ್ಯ ಜಾತರೂಪಗ್ರಹಂ ದೃಢಂ ॥ 4-42-9 (30183)
ಸಹಸ್ರಗೋಧಾಃ ಸೌವರ್ಣಾ ದ್ವೀಪಿನಶ್ಚ ಚತುರ್ದಶ ।
ಋಷಭಾ ಯತ್ರ ಸೌವರ್ಣಾಃ ಪೃಷ್ಠೇ ತಿಷ್ಠಂತಿ ಶೃಂಗಿಣಃ ॥ 4-42-10 (30184)
ಯೇನ ಭೀಮೋಽಜಯತ್ಕೃತ್ಸ್ನಾಂ ದಿಶಂ ಪ್ರಾಚೀಂ ಪರಂತಪಃ।
ಪೃಷ್ಠೇ ವಿಭಕ್ತಾಃ ಶೋಭಂತೇ ಕುಶಾಗ್ನಿಪ್ರತಿದೀಪಿತಾಃ ॥ 4-42-11 (30185)
ಪೂಜಿತಂ ಸುರಮರ್ತ್ಯೇಷು ಪ್ರಥಿತಂ ಧನುರುತ್ತಮಂ।
ತಾಲಪ್ರಮಾಣಂ ಭೀಮಸ್ಯ ರತ್ನರುಕ್ಮವಿಭೂಷಿತಂ ॥ 4-42-12 (30186)
ದುರಾನಮಂ ಮಹದ್ದೀರ್ಘಂ ಸುರೂಪಂ ದುಷ್ಪ್ರಧರ್ಷಣಂ ।
ಬರ್ಹಿಣಶ್ಚಾತ್ರ ಸೌವರ್ಣಾಃ ಶತಚಂದ್ರಕಭೂಷಣಾಃ ॥ 4-42-13 (30187)
ನಕುಲಸ್ಯ ಧನುಸ್ತ್ವೇತನ್ಮಾದ್ರೀಪುತ್ರಸ್ಯ ಧೀಮತಃ।
ಏತೇನ ಸದೃಶಂ ಚಿತ್ರಂ ಧನುರೇತದ್ಯವೀಯಸಃ।
ಹಾರಿದ್ರವರ್ಣಂ ರಾಜ್ಞಸ್ತು ಕೌರವ್ಯಸ್ಯ ಮಹಾತ್ಮನಃ ॥ 4-42-14 (30188)
ವಿಪಾಠಾ ಭೀಮಸೇನಸ್ಯ ಗಿರೀಣಾಮಪಿ ದಾರಣಾಃ ।
ಸುಪ್ರಭಾಃ ಸುಮಹಾಕಾಯಾಸ್ತೀಕ್ಷ್ಣಾಗ್ರಾಃ ಸುತರಾಂ ದೃಢಾಃ ।
ಭೀಮೇನ ಪ್ರಹಿತಾ ಹ್ಯೇತೇ ವಾರಣಾನಾಂ ನಿವಾರಣಾಃ ॥ 4-42-15 (30189)
ಸುವರ್ಣದಂಡರುಚಿರಾಃ ಕಾಲದಂಡೋಪಮಾಃ ಶುಭಾಃ ।
ನಕುಲಸ್ಯ ಶರಾ ಹ್ಯೇತೇ ವಜ್ರಾಶನಿಸಮಪ್ರಭಾಃ ॥ 4-42-16 (30190)
ಯಾಂಶ್ಚ ತ್ವಂ ಪೃಚ್ಛಸೇ ದೀಪ್ತಾನ್ಸಮಧಾರಾನ್ಸಮಾಹಿತಾನ್।
ವರಾಹಕರ್ಣಾಸ್ತೀಕ್ಷ್ಣಾಗ್ರಾಃ ಸಹದೇವಸ್ಯ ತೇ ಶರಾಃ ॥ 4-42-17 (30191)
ಯಸ್ತ್ವಯಂ ಸಾಯಕೋ ದೀರ್ಘೋ ಗವ್ಯೇ ಕೋಶೇ ಚ ದಂಶಿತಃ।
ಪಾರ್ಥಸ್ಯಾಯಂ ಮಹಾಘೋರಃ ಸರ್ವಭಾರಸಹೋ ಮಹಾನ್ ॥ 4-42-18 (30192)
ಯಸ್ತ್ವಯಂ ನಿರ್ಮಲಃ ಖಂಗೋ ದ್ವೀಪಿಚರ್ಮಣಿ ದಂಶಿತಃ।
ರಾಜ್ಞೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸ್ಯಾಯಂ ಕುಂತೀಪುತ್ರಸ್ಯ ಧೀಮತಃ । 4-42-19 (30193)
ವೈಯಾಘಕೋಶೋ ಭೀಮಸ್ಯ ಪಂಚಶಾರ್ದೂಲಲಕ್ಷಣಃ ।
ವಾರಣಾನಾಂ ಸುದೃಪ್ತಾನಾಂ ಶಿಕ್ಷಿತಃ ಸ್ಕಂಧಶಾತನೇ ॥ 4-42-20 (30194)
ನೀಲೋತ್ಪಲಸವರ್ಣಾಭಃ ಖಂಗಃ ಪಾರ್ಥಸ್ಯ ಧೀಮತಃ।
ಮೃಗೇಂದ್ರಚರ್ಮಪಿಹಿತಸ್ತೀಕ್ಷ್ಣಧಾರಃ ಸುನಿರ್ಮಲಃ ॥ 4-42-21 (30195)
ದರ್ಶನೀಯಃ ಸುತೀಕ್ಷ್ಣಾಗ್ರಃ ಕುಂತೀಪುತ್ರಸ್ಯ ಧೀಮತಃ ।
ಅರ್ಜುನಸ್ಯೈಷ ನಿಸ್ತ್ರಿಂಶಃ ಪರಸೈನ್ಯಾಗ್ರದೂಷಣಃ ॥ 4-42-22 (30196)
ಯಸ್ತ್ವಯಂ ಪಾರ್ಷತೇ ಕೋಶೇ ನಿಕ್ಷಿಪ್ತೋ ರುಚಿರತ್ಸರುಃ ॥
ನಕುಲಸ್ಯೈಷ ನಿಸ್ತ್ರಿಂಶೋ ವೈಶ್ವಾನರಸಮಪ್ರಭಃ ॥ 4-42-23 (30197)
ಯಸ್ತ್ವಯಂ ಪಿಂಗಲಃ ಖಂಗಶ್ಚಿತ್ರೋ ಮಣಿಮಯತ್ಸರುಃ।
ಸಹದೇವಸ್ಯ ಖಂಗೋಽಯಂ ಭಾರಸಾಹೋಽತಿದಂಶಿತಃಕ ।
ಭೀಮಸ್ಯಾಯಂ ಮಹಾದಂಡಃ ಸರ್ವಾಮಿತ್ರವಿನಾಶನಃ ॥ 4-42-24 (30198)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-42-24x (3184)
ಭೇದತೋ ಹ್ಯರ್ಜುನಸ್ತೂರ್ಣಂ ಕಥಯಾಮಾಸ ತತ್ತ್ವತಃ ।
ಆಯುಧಾನಿ ಕಲಾಪಾಂಶ್ಚ ನಿಸ್ತ್ರಿಂಶಾಂಶ್ಚಾತುಲಪ್ರಭಾನ್ ॥ ॥ 4-42-25 (30199)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ದ್ವಿಚತ್ವಾರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 42 ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 043
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.43. ಅಧ್ಯಾಯಃ 043
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಅರ್ಜುನೇನೋತ್ತರಂಪ್ರತಿ ಸ್ವಸ್ಯಾರ್ಜುನತ್ವಕಥನಪೂರ್ವಕಂ ಕಂಕಾದೀನಾಂ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಾದಿತ್ವಕಥನಂ ॥ 1 ॥ ತತ್ಪ್ರತ್ಯಯಾರ್ಥಂ ಸ್ವನಾಮದಶಕಕಥನಪೂರ್ವಕಂ ತನ್ನಿರ್ವಚನಂ ॥ 2 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-43-0 (30200)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-43-0x (3185)
ಏತಸ್ಮಿನ್ನಂತರೇ ಪಾರ್ಥಂ ನ ಮೂಢಾತ್ಮಾ ವ್ಯಜಾನತ।
ವಿರಾಟಪುತ್ರಃ ಪ್ರಭುಖೇ ಪಪ್ರಚ್ಛ ಪುನರೇವ ತಂ ॥ 4-43-1 (30201)
ಸುವರ್ಣರುಚಿರಾಣ್ಯೇಷಾಮಾಯುಧಾನಿ ಮಹಾತ್ಮನಾಂ ।
ರುಚಿರಾಣಿ ಪ್ರಕಾಶಂತೇ ಪಾರ್ಥಾನಾಮಾಶುಕಾರಿಣಾಂ ॥ 4-43-2 (30202)
ಕ್ವನು ತೇ ಪಾಂಡವಾಃ ಶೂರಾಃ ಸಂಗ್ರಾಮೇಷ್ವಪರಾಜಿತಾಃ।
ಯೇಷಾಮಿಮಾನಿ ದೀಪ್ತಾನಿ ಶ್ರಿಯಾ ದೀಪ್ಯಂತಿ ಭಾಂತಿ ಚ। 4-43-3 (30203)
ಕಸ್ಮಿನ್ವಸಂತಿ ದೇಶೇ ಚ ಧರ್ಮಜ್ಞಾ ಬಂಧುವತ್ಸಲಾಃ।
ಕ್ವ ಧರ್ಮರಾಜಃ ಕೌಂತೇಯೋ ಧರ್ಮಪುತ್ರೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ॥ 4-43-4 (30204)
ಧರ್ಮಶೀಲಶ್ಚ ಧರ್ಮಾತ್ಮಾ ಧರ್ಮವಾಂಧರ್ಮವಿತ್ಸುಧೀಃ ।
ಧರ್ಮಾಧ್ಯಕ್ಷೋ ಧರ್ಮಪುತ್ರೋ ಧರ್ಮಜ್ಞೋ ಧರ್ಮಮೂರ್ತಿಮಾನ್ ॥ 4-43-5 (30205)
ಧರ್ಮನಿಷ್ಠೋ ಧರ್ಮಕರ್ತಾ ಧರ್ಮಗೋಪ್ತಾ ಸುಧರ್ಮಕೃತ್।
ಸತ್ಯಾರ್ಜವಕ್ಷಮಾಧಾರೋ ಘೃಣೀ ಧರ್ಮಪರಾಯಣಃ॥ 4-43-6 (30206)
ಭೀಮಸೇನಾರ್ಜುನೌ ಚಾಪಿ ಸರ್ವೇ ತೇ ಮಾತುಲಾ ಮಮ।
ನಕುಲಃ ಸಹದೇವೋ ವಾ ಸರ್ವಾಸ್ತ್ರಕುಶಲೌ ರಣೇ॥ 4-43-7 (30207)
ಸರ್ವ ಏವ ಮಹಾತ್ಮಾನಃ ಸರ್ವಾಮಿತ್ರವಿನಾಶನಾಃ।
ರಾಜ್ಯಮಕ್ಷೈಃ ಪರಾಜಿತ್ಯ ನಃ ಶ್ರೂಯಂತೇ ವನಂ ಗತಾಃ ॥ 4-43-8 (30208)
ದ್ರೌಪದೀ ಚಾಪಿ ಪಾಂಚಾಲೀ ಸ್ತ್ರೀರತ್ನಮಿತಿ ಮೇ ಶ್ರುತಾ।
ಜಿತಾ ಚಾಕ್ಷೈಸ್ತದಾ ಕೃಷ್ಣಾ ತಾನೇವಾನ್ವಗಮದ್ವನೇ ॥ 4-43-9 (30209)
ಉತ್ಸೃಜ್ಯ ರಾಜ್ಯಂ ಧರ್ಂಯಂ ತೇ ನಃ ಶ್ರೂಯಂತೇ ವನಂ ಗತಾಃ ॥ 4-43-10 (30210)
ಪಾಂಡವಾನ್ಯದಿ ಜಾನೀಷೇ ಕ್ವನು ತೇ ಧರ್ಮಚಾರಿಣಃ ।
ಕ್ವನು ವಾ ನಿವಸಂತೀತಿ ಸತ್ಯಂ ಬ್ರೂಹಿ ಬೃಹನ್ನಲೇ ॥ 4-43-11 (30211)
ಕಿಮರ್ಥಮಾಗತಾನ್ಯತ್ರ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಾಣಿ ಮಹಾತ್ಮನಾಂ।
ಕಥಂ ಜ್ಞಾತಾನಿ ಭವತಾ ತಥಾ ಮೇ ಬ್ರೂಹಿ ಶೋಭನೇ ॥ 4-43-12 (30212)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-43-13x (3186)
ತತಃ ಪ್ರಹಸ್ಯ ಬೀಭತ್ಸುಃ ಕೌಂತೇಯಃ ಶ್ವೇತವಾಹನಃ।
ಉವಾಚ ರಾಜಪುತ್ರಂ ತಮುತ್ತರಂ ಶೃಣು ಮೇ ವಚಃ ॥ 4-43-13 (30213)
ಮಾ ಭೈಸ್ತ್ವಂ ರಾಜಶಾರ್ದೂಲ ಸರ್ವಂ ತೇ ವರ್ಣಯಾಂಯಹಂ ।
ನಾತ್ರ ಭೇತವ್ಯಮದ್ಯಾಪಿ ರಾಜಪುತ್ರ ಯಥಾತಥಾ ॥ 4-43-14 (30214)
ವಯಂ ತೇ ಪಾಂಡವಾ ನಾಮ ವನವಾಸಸ್ಯ ಪಾರಗಾಃ।
ಅತೀತೇ ದ್ವಾದಶೇ ವರ್ಷೇ ಚ್ಛನ್ನವಾಸಮಿಹೋಷಿತಾಃ।
ತಸ್ಮಾದಶಂಕಿತಮನಾಃ ಶೃಣುಷ್ವಾವಹಿತೋತ್ತರ ॥ 4-43-15 (30215)
ಅಹಮಸ್ಂಯರ್ಜುನೋ ನಾಮ ಕಂಕೋ ನಾಮ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ಭೀಮಸೇನಸ್ತು ವಲಲಃ ಪಿತುಸ್ತೇ ರಸಪಾಚಕಃ।
ಅಶ್ವಬಂಧಸ್ತು ನಕುಲಃ ಸಹದೇವಸ್ತು ಗೋಪತಿಃ ॥ 4-43-16 (30216)
ಸೈರಂಧ್ರೀಂ ದ್ರೌಪದೀಂ ವಿದ್ಧಿ ಯದರ್ಥೇ ಕೀಚಕೋ ಹತಃ।
ಭೀಮಸೇನೇನ ದುರ್ವೃತ್ತಃ ಸಹಭ್ರಾತೃಭಿರಾಹವೇ ॥ 4-43-17 (30217)
ಶ್ರುತ್ವೈತದ್ವಚನಂ ಜಿಷ್ಣೋರ್ವಿಸ್ಮಯಸ್ಫಾರಿತೇಕ್ಷಣಃ ।
ಪಶ್ಯನ್ನನಿಮಿಷಃ ಪಾರ್ಥಂ ಶನೈರ್ವಾಚಮುವಾಚ ಹ ॥ 4-43-18 (30218)
ಉತ್ತರ ಉವಾಚ। 4-43-19x (3187)
ದಶ ಪಾರ್ಥಸ್ಯ ನಾಮಾನಿ ಶ್ರೂಯಂತೇ ಮೇ ಕಥಾಸು ಚ।
ಪ್ರಬ್ರೂಯಾಸ್ತಾನಿ ಯದಿ ಮೇ ಶ್ರದ್ದಧ್ಯಾಂ ಸರ್ವಮೇವ ತೇ ॥ 4-43-19 (30219)
ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ। 4-43-20x (3188)
ಅಹಂ ತರ್ಹಿ ತವಾಚಕ್ಷೇ ದಶ ನಾಮಾನಿ ತಾನಿ ಮೇ।
ವೈರಾಟೇ ಶೃಣು ತಾನಿ ತ್ವಂ ಯಾನಿ ಪೂರ್ವಂ ಶ್ರುತಾನಿ ತೇ।
ಈಶಾನೋ ವಿದಧೇ ದೇವಸ್ತ್ರಿದಿವಸ್ಯೇಶ್ವರೋ ದಿವಿ ॥ 4-43-20 (30220)
ಅರ್ಜುನಃ ಫಲ್ಗುನೋ ಜಿಷ್ಣುಃ ಕಿರೀಟೀ ಶ್ವೇತವಾಹನಃ।
ಬೀಭತ್ಸುರ್ವಿಜಯಃ ಪಾರ್ಥಃ ಸವ್ಯಸಾಚೀ ಧನಂಜಯಃ।
ಏತಾನಿ ಮಮ ನಾಮಾನಿ ಸ್ಥಾಪಿತಾನಿ ಸುರೋತ್ತಮೈಃ ॥ 4-43-21 (30221)
ಉತ್ತರ ಉವಾಚ। 4-43-22x (3189)
ಗುಣತೋ ದಶ ನಾಮಾನಿ ಸಮವೇತಾನಿ ಪಾಂಡವೇ।
ಚರಂತಿ ಲೋಕೇ ಖ್ಯಾತಾನಿ ವಿದಿತಾನಿ ಮಮಾವಘ ॥ 4-43-22 (30222)
ಕೇನಾಸಿ ವಿಜಯೋ ನಾಮ ಕೇನಾಸಿ ಶ್ವೇತವಾಹನಃ।
ಸವ್ಯಸಾಚೀ ಚ ಕೇನಾಸಿ ಜಿಷ್ಣುರ್ಬೀಭತ್ಸುರೇವ ಚ ॥ 4-43-23 (30223)
ಅರ್ಜುನಃ ಫಲ್ಗುನಃ ಪಾರ್ಥಃ ಕಿರೀಟೀ ಕೇನ ಸಾರಥೇ।
ಧನಂಜಯಶ್ಚ ಕೇನಾಸಿ ಶೀಘ್ರಂ ವದ ಬೃಹನ್ನಲೇ ॥ 4-43-24 (30224)
ಶ್ರುತಾ ಮೇ ತಸ್ಯ ವೀರಸ್ಯ ಕೇವಲಾ ನಾಮಹೇತವಃ।
ಇತಸ್ತತಶ್ಚಲತ್ಯೇತನ್ಮನೋ ಮೇ ಚಂಚಲಂ ತ್ವಯಿ।
ಅರ್ಜುನೋ ವಾ ಭವಾನ್ನೇತಿ ವದ ಶೀಘ್ರಂ ಬೃಹನ್ನಲೇ ॥ 4-43-25 (30225)
ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ। 4-43-26x (3190)
ಸರ್ವಾಂಜಿತ್ವಾ ಜನಪದಾಂಧನಂ ಚಾಚ್ಛಿದ್ಯ ಸರ್ವಶಃ।
ಮಧ್ಯೇ ಧನಸ್ಯ ತಿಷ್ಠಂತಂ ತನ್ಮಾಮಾಹುರ್ಧನಂಜಯಂ ॥ 4-43-26 (30226)
ಅಭಿಪ್ರಯಾಮಿ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ಯದಾಽಹಂ ಯುದ್ಧದುರ್ಮದಾನ್।
ಅಜಿತ್ವಾ ನ ನಿವಿರ್ತೇಯಂ ತೇನ ವೈ ವಿಜಯಂ ವಿದುಃ ॥ 4-43-27 (30227)
ಶ್ವೇತಾಃ ಕಾಂಚನಸನ್ನಾಹಾ ರಥೇ ಯುಜ್ಯಂತಿ ಮೇ ಹಯಾಃ।
ಶತ್ರುಭಿರ್ಯುಧ್ಯಮಾನಸ್ಯ ತೇನಾಹಂ ಶ್ವೇತವಾಹನಃ ॥ 4-43-28 (30228)
ಕಿರೀಟಂ ಸೂರ್ಯಸಂಕಾಶಂ ಭ್ರಾಜತೇ ಮೇ ಶಿರೋಗತಂ।
ರಣಮಧ್ಯೇ ರಥಸ್ಥಸ್ಯ ಸೂರ್ಯಪಾವಕಸನ್ನಿಭಂ ॥ 4-43-29 (30229)
ಅಚ್ಛೇದ್ಯಂ ರುಚಿರಂ ಚಿತ್ರಂ ಜಾಂಬೂನದಪರಿಷ್ಕೃತಂ।
ಇಂದ್ರದತ್ತಮನಾಹಾರ್ಯಂ ತೇನಾಹುರ್ಮಾಂ ಕಿರೀಟಿನಂ ॥ 4-43-30 (30230)
ನ ಕುರ್ಯಾಂ ಕರ್ಮ ಬೀಭತ್ಸಂ ಯುಧ್ಯಮಾನಃ ಕದಾಚನ।
ತೇನ ದೇವಮನುಷ್ಯೇಷು ಬೀಭತ್ಸುರಿತಿ ಮಾಂ ವಿದುಃ ॥ 4-43-31 (30231)
ಉಭೌ ಮೇ ತುಲ್ಯಕರ್ಮಾಣೌ ಗಾಂಡೀವಸ್ಯ ವಿಕರ್ಷಣೇ।
ಭುಜೌ ಮೇ ಭವತಃ ಸಂಖ್ಯೇ ಪರಸೈನ್ಯವಿನಾಶಿನೌ।
ತಯೋಃ ಸವ್ಯೋಽಧಿಕಸ್ತಸ್ಮಾತ್ಸವ್ಯಸಾಚೀತಿ ಮಾಂ ವಿದುಃ ॥ 4-43-32 (30232)
ಪೃಥಿವ್ಯಾಂ ಸಾಗರಾಂತಾಯಾಂ ವರ್ಣೋ ಮೇ ದುರ್ಲಭಃ ಸಮಃ।
ಶುದ್ಧತ್ವಾದ್ರುಪವತ್ತ್ವಾಚ್ಚ ತೇನ ಮಾಮಾರ್ಜುನಂ ವಿದುಃ ॥ 4-43-33 (30233)
ಉತ್ತರಾಭ್ಯಾಂ ತು ಪೂರ್ವಾಭ್ಯಾಂ ಫಲ್ಗುನೀಭ್ಯಾಮಹಂ ದಿವಾ ।
ಜಾತೋ ಹಿಮವತಃ ಪೃಷ್ಠೇ ತೇನ ಮಾಂ ಫಲ್ಗುನಂ ವಿದುಃ ॥ 4-43-34 (30234)
ಯೋ ಮಮಾಂಗೇ ವ್ರಣಂ ಕುರ್ಯಾದ್ಧಾತುರ್ಜ್ಯೇಷ್ಠಸ್ಯ ಪಶ್ಯತಃ।
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸ್ಯ ರುಧಿರಂ ದರ್ಶಯೇದ್ವಾ ಕದಾಚನ ।
ಪರಾಭವಮಹಂ ತಸ್ಯ ಕುಲೇ ಕುರ್ಯಾಂ ನ ಸಂಶಯಃ ॥ 4-43-35 (30235)
ಯೋತ್ಸ್ಯಾಮಿ ತೈರಹಂ ಸರ್ವೈರ್ನ ಮೇ ತೇಭ್ಯಃ ಪರಾಭವಃ।
ತೇನ ದೇವಮನುಷ್ಯೇಷು ಜಿಷ್ಣುರ್ನಾಮಾಸ್ಮಿ ವಿಶ್ರುತಃ ॥ 4-43-36 (30236)
ಮಾತಾ ಮಮ ಪೃಥಾ ನಾಮ ತೇನ ಮಾಂ ಪಾರ್ಥಮಬ್ರುವನ್ ॥ 4-43-37 (30237)
ದೇವದಾನವಗಂಧರ್ವಪಿಶಾಚೋರಗರಾಕ್ಷಸಾನ್ ।
ಅಹಂ ಪುರಾ ರಣೇ ಜಿತ್ವಾ ಖಾಂಡವೇಽಗ್ನಿಮತರ್ಪಯಂ ॥ 4-43-38 (30238)
ಹುತಾಶನಂ ತರ್ಪಯಿತ್ವಾ ಸಹಿತಃ ಶಾರ್ಂಗಧನ್ವನಾ ।
[ ತ್ರಿವಿಷ್ಟಪಗತೌ* ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಪಿತಾಮಹಮಹೇಶ್ವರೌ॥ 4-43-39 (30239)
ಮೂರ್ಚ್ಛಯಾ ಪತಿತಂ ಭೂಮಾವಾಗತೌ ದೇವಸತ್ತಮೌ ।
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ತೌ ವರದೌ ದೇವೌ ಸಂಜ್ಞಾಂ ಲಬ್ಧ್ವೋತ್ಥಿತಃ ಪುನಃ ॥ 4-43-40 (30240)
ಮೂರ್ಧ್ನಾ ಹಿ ಪ್ರಣತಂ ಭೂಮೌ ತೌ ದೇವೌ ವರದೌ ವರೌ।
ಕೃಷ್ಣೇತ್ಯೇಕಾದಶಂ ನಾಮ ಪ್ರೀತ್ಯಾ ಮೇ ಚಕ್ರತುಸ್ತದಾ।
ತುಷ್ಟೌ ಚ ಮಮ ವೀರ್ಯೇಣ ಕರ್ಮಣಾ ಚಾಭಿರಾಧಿತೌ ॥ 4-43-41 (30241)
ಸರ್ವದೇವೈಃ ಪರಿವೃತೌ ಭೂಯೋ ಮಾಂ ಸ್ವಯಮೂಚತುಃ।
ವರಂ ತಾತ ವೃಣೀಷ್ವೇತಿ ಯಂ ಪ್ರಾರ್ಥಯಸಿ ಪಾಂಡವ ॥ 4-43-42 (30242)
ತತೋಽಹಮಸ್ತ್ರಾಣ್ಯಲಭಂ ದಿವ್ಯಾನಿ ಚ ದೃಢಾನಿ ಚ।
ಬ್ರಾಹ್ಮಂ ಪಾಶುಪತಂ ಚೈವ ಸ್ಥೂಣಾಕರ್ಣಂ ಚ ದುರ್ಜಯಂ ।
ಐಂದ್ರಂ ವಾರುಣಮಾಗ್ನೇಯಂ ವಾಯವ್ಯಮಥ ವೈಷ್ಣವಂ ॥ 4-43-43 (30243)
ತತೋಽಹಮಜಯಂ ಭೂಯೋ ರಥೇನೈಂದ್ರೇಣ ದುರ್ಜಯಾನ್।
ಮಾತಲಿಂ ಸಾರಥಿಂ ಕೃತ್ವಾ ನಿವಾತಕವಚಾನ್ರಣೇ ।
ಅವಧ್ಯಕವಚಾಂಂದೇವೈರ್ವರದೃಪ್ತಾನ್ಮಹಾಸುರಾನ್ ॥ 4-43-44 (30244)
ತಿಸ್ರಃ ಕೋಟೀರ್ದಾನವಾನಾಂ ಸಂಯುಗೇಷ್ವನಿವರ್ತಿನಾಂ।
ಏಕೋ ನಿರ್ಜಿತ್ಯ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ಭೂಯೋ ದೇವಾನತೋಷಯಂ ॥ 4-43-45 (30245)
ತತೋ ಮೇ ಭಗವಾನಿಂದ್ರಃ ಕಿರೀಟಮದದಾತ್ಸ್ವಯಂ।
ದೇವಾಶ್ಚ ಶಂಖಮದದುಃ ಶತ್ರುಸೈನ್ಯನಿವಾರಣಂ ॥ 4-43-46 (30246)
ಅಹಂ ಪಾರೇ ಸಮುದ್ರಸ್ಯ ಹಿರಣ್ಯಪುರವಾಸಿನಾಂ।
ಹತ್ವಾ ಷಷ್ಟಿಂ ಸಹಸ್ರಾಣಿ ಜಯಂ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತವಾನ್ರಣೇ ॥ 4-43-47 (30247)
ಅಸಂಭ್ರಾಂತೋ ರಥೇ ತಿಷ್ಠನ್ಸಹಸ್ರೇಷು ಶತೇಷು ಚ।
ಶತ್ರುಮಧ್ಯೇ ದುರಾಧರ್ಷೋ ನ ಮುಹ್ಯಂತಿ ಚ ಮೇ ದಿಶಃ ॥ 4-43-48 (30248)
ಅಹಂ ಗಂಧರ್ವರಾಜೇನ ಹ್ರಿಯಮಾಣಂ ಸುಯೋಧನಂ।
ಭ್ರಾತೃಭಿಃ ಸಹಿತಂ ತಾತ ಗಂಧರ್ವೈಃ ಸಮರೇ ಜಿತಂ।
ಚತುರ್ದಶ ಸಹಸ್ರಾಣಿ ಹತ್ವಾ ಚೈನಮಮೋಚಯಂ ॥ 4-43-49 (30249)
ಏತಾನಿ ಮಮ ನಾಮಾನಿ ಯೋಽಹನ್ಯಹನಿ ಕೀರ್ತಯೇತ್।
ತಂ ನ ಪಶ್ಯಂತಿ ಸತ್ತ್ವಾನಿ ನ ತಂ ನಿಘ್ನಂತಿ ಶತ್ರವಃ ॥ 4-43-50 (30250)
ಅದ್ಯ ಪಶ್ಯ ಮಹಾಬಾಹೋ ಮಮ ವೀರ್ಯಂ ಸುದುಃಸಹಂ।
ಮಾ ಭೈರ್ವಿಗತಸಂತ್ರಾಸಃ ಕುರೂನೇತಾನ್ಸಮಾಗತಾನ್ ॥ 4-43-51 (30251)
ಸುಯೋಧನಸ್ಯ ಮಿಷತಃ ಕರ್ಣಸ್ಯ ಚ ಕೃಪಸ್ಯ ಚ।
ಪಿತಾಮಹಸ್ಯ ಭೀಷ್ಮಸ್ಯ ದ್ರೌಣೇರ್ದ್ರೋಣಸ್ಯ ಚ ಸ್ವಯಂ।
ಸರ್ವಾನೇವ ಕುರೂಂಜಿತ್ವಾ ಪ್ರತ್ಯಾನೇಷ್ಯಾಮಿ ತೇ ಪಶೂನ಼್] ॥ ॥ 4-43-52 (30252)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ತ್ರಿಚತ್ವಾರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 43 ॥
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Footnotes
4-43-31 ಬೀಭತ್ಸುರಿತಿ ಭದಿ ಕಲ್ಯಾಣೇ ಸುಖೇ ಚೇತ್ಯಸ್ಯ ಸನಿ ರೂಪಂ ॥ 4-43-32 ಸವ್ಯೇನ ವಾಮೇನಾಪಿ ಹಸ್ತೇನ ಸಚಿತುಂ ಜ್ಯಾಕರ್ಷಣಾದಿಕ್ರಿಯಾಯಾಂ ಸಂಬದ್ಧುಂ ಶೀಲಮಸ್ಯೇತಿ ಸವ್ಯಸಾಚೀ ॥ 4-43-33 ಅರ್ಜುನ ಇತಿ ಋಜ ಗತಿಸ್ಥಾನಾರ್ಜನೋಪಾರ್ಜನೇಷ್ವಿತ್ಯತ ಉನನ್ಪ್ರತ್ಯಯೇ ಭವತಿ। ದೀಪ್ತಿಮತ್ತ್ವಾತ್ಸಮತ್ವಾತ್ ಶುದ್ಧಕರ್ಮಕರತ್ವಾಚ್ಚಾರ್ಜುನ ಇತ್ಯರ್ಥಃ ॥ 4-43-34 ಉತ್ತರಾಭ್ಯಾಂ ಫಲ್ಗುನೀಭ್ಯಾಂ ನಕ್ಷತ್ರಾಭ್ಯಾಮಿತಿ ಝo ಪಾಠಃ । ನಕ್ಷತ್ರಾನ್ಯಾಂ ತಾರಾಭ್ಯಾಂ ತತ್ರ ಸ್ಥಿತೇ ಚಂದ್ರ ಇತ್ಯರ್ಥಃ ॥ ॥ ತ್ರಿಚತ್ವಾರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 43 ॥ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 044
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.44. ಅಧ್ಯಾಯಃ 044
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಉತ್ತರೇಣ ಬೃಹನ್ನಲಾಯಾ ಅರ್ಜುನತ್ವವಿಜ್ಞಾನೇನ ತಂಪ್ರತ್ಯಜ್ಞಾನಮೂಲಕಭೂತಪೂರ್ವಸ್ವಾಪರಾಧಕ್ಷಮಾಪನಂ ॥ 1 ॥ ಅರ್ಜುನೇನೋತ್ತರಂಪ್ರತಿ ಸ್ವಸ್ಯ ಕ್ಲೈಬ್ಯಪ್ರಾಪ್ತಿಹೇತುಕಥನಂ ॥ 2 ॥ ತಥೋತ್ತರಸ್ಯ ಸಾರಥೀಕರಣಾಪೂರ್ವಕಂ ರಥಾರೋಹಣೇನ ರಣಾಯಾಭಿಯಾನಂ ॥ 3 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-44-0 (30253)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-44-0x (3191)
ತತಃ ಪಾರ್ಥಂ ಸ ವೈರಾಟಿಃ ಪ್ರಾಂಜಲಿಸ್ತ್ವಭ್ಯವಾದಯತ್।
ಅಹಂ ಭೂಮಿಂಜಯೋ ನಾಮ ಪ್ರಣತೋಸ್ಮಿ ಧನಂಜಯ ॥ 4-44-1 (30254)
ದಿಷ್ಟ್ಯಾ ತ್ವಾಂ ಪಾರ್ಥ ಪಶ್ಯಾಮಿ ಸ್ವಾಗತಂ ತೇ ಧನಂಜಯ ।
ಲೋಹಿತಾಕ್ಷ ಮಹಾಬಾಹೋ ನಾಗರಾಜವರೋಪಮ ॥ 4-44-2 (30255)
ಯದಜ್ಞಾನಾದವೋಚಂ ತ್ವಾಂ ಪ್ರಮಾದೇನ ನರೋತ್ತಮ।
ಅಕೃತ್ವಾ ಹೃದಯೇ ಸರ್ವಂ ಕ್ಷಂತುಮರ್ಹಸಿ ತನ್ಮಮ ॥ 4-44-3 (30256)
ಯತಸ್ತ್ವಯಾ ಕೃತಂ ಪೂರ್ವಂ ಚಿತ್ರಂ ಕರ್ಮ ಸುದುಷ್ಕರಂ।
ಅತೋ ಭಯಂ ವ್ಯಪೇತಂ ಮೇ ಪ್ರೀತಿಶ್ಚ ಪರಮಾ ತ್ವಯಿ ॥ 4-44-4 (30257)
ದಾಸೋಽಹಂ ತೇ ಭವಿಷ್ಯಾಮಿ ಪಶ್ಯ ಮಾಮನುಕಂಪಯಾ ॥ 4-44-5 (30258)
ಯಾ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾ ಕೃತಾ ಪೂರ್ವಂ ತವ ಸಾರಥ್ಯಕಾರಣಾತ್।
ಸೇಯಂ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾ ಪೂರ್ಣಾ ಮೇ ಹರ್ಷಶ್ಚಾರ್ಜುನ ಜಾಯತೇ ॥ 4-44-6 (30259)
ದೇವೇಂದ್ರತನಯಸ್ಯೇಹ ಸಾರಥಿಃ ಸ್ಯಾಂ ಮಹಾಮೃಧೇ ।
ಇತಿ ಪೂರ್ವಂ ಕೃತಾಽಸ್ಮಾಭಿಃ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾ ಯುದ್ಧದುರ್ಮದ ॥ 4-44-7 (30260)
ಪ್ರತಿಜ್ಞಾ ಮಮ ಸಂಪೂರ್ಣಾ ತವ ಸಾರಥ್ಯಕಾರಣಾತ್ ।
ಮನಸ್ಸ್ವಾಸ್ಥ್ಯಂ ಚ ಮೇ ಜಾತಂ ಜಾತಂ ಭಾಗ್ಯಂ ಚ ಮೇ ಮಹತ್ ॥ 4-44-8 (30261)
ಆಸ್ಥಾಯ ವಿಪುಲಂ ವೀರ ರಥಂ ಸಾರಥಿನಾ ಮಯಾ।
ದುರ್ಯೋಧನಂ ಚ ಜಿತ್ವಾಽಽಜೌ ನಿವರ್ತಯ ಪಶೂನ್ಮಮ ॥ 4-44-9 (30262)
ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ। 4-44-10x (3192)
ಪ್ರೀತೋಸ್ಮಿ ರಾಜಪುತ್ರಾದ್ಯ ನ ಭಯಂ ವಿದ್ಯತೇ ತವ।
ಸರ್ವಾನ್ನುದಾಮಿ ತೇ ಶತ್ರೂನ್ರಣೇ ರಣವಿಶಾರದ ॥ 4-44-10 (30263)
ಸ್ವಸ್ಥೋ ಭವ ಮಹಾನ್ಯುದ್ಧೇ ಪಶ್ಯ ಮಾಂ ಶತ್ರುಭಿಃ ಸಹ ।
ಯುಧ್ಯಮಾನಂ ವಿಮರ್ದೇಽಸ್ಮಿನ್ಕುರ್ವಾಣಂ ಭೈರವಂ ರವಂ ॥ 4-44-11 (30264)
ಗಾಂಡೀವಂ ದೇವದತ್ತಂ ಚ ಶರಾನ್ಕನಕಭೂಷಣಾನ್।
ಏತಾನ್ಸರ್ವಾನುಪಾಸಂಗಾನ್ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ಬಧ್ನೀಹಿ ಮೇ ರಥೇ ।
ಏಕಂ ಚಾಹರ ನಿಸ್ತ್ರಿಂಶಂ ಜಾತರೂಪಪರಿಷ್ಕೃತಂ ॥ 4-44-12 (30265)
ಅಹಂ ವೈ ಕುರುಭಿರ್ಯೋತ್ಸ್ಯೇ ಮೋಕ್ಷಯಿಷ್ಯಾಮಿ ತೇ ಪಶೂನ್ ।
ತೋಷಯಿಷ್ಯಾಮಿ ರಾಜಾನಂ ಪ್ರವೇಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಪುರಂ ಪುನಃ ॥ 4-44-13 (30266)
ಸಂಕಲ್ಪಾಗಾಧಪರಿಧಂ ಬಾಹುಪ್ರಾಕಾರತೋರಣಂ।
ತ್ರಿದಂಡತೂಣಸಂಬಾಧಂ ನೈಕಧ್ವಜಸಮಾಕುಲಂ ॥ 4-44-14 (30267)
ಜ್ಯಾಕ್ಷೇಪನಿನದಾರಾವಂ ನೇಮೀನಿನದದುಂದುಭಿಃ ।
ಶರಜಾಲವಿತಾನಾಢ್ಯಮಾಕ್ಷ್ವೇಡಿತಮಹಾಸ್ವನಂ ।
ನಗರಂ ತೇ ಮಯಾ ಗುಪ್ತಂ ರಥೋಪಸ್ಥಂ ಭವಿಷ್ಯತಿ ॥ 4-44-15 (30268)
ಅಧಿಷ್ಠಿತೋ ಮಯಾ ಸಂಖ್ಯೇ ರಥೋ ಗಾಂಡೀವಧನ್ವಿನಾ ।
ಅಜಯ್ಯಃ ಶತ್ರುಸೈನ್ಯಾನಾಂ ವೈರಾಟೇ ವ್ಯೇತು ತೇ ಭಯಂ ॥ 4-44-16 (30269)
ಉತ್ತರ ಉವಾಚ। 4-44-17x (3193)
ಬಹುನಾ ಕಿಂ ಪ್ರಲಾಪೇನ ಶೃಣು ಮೇ ಪರಮಂ ವಚಃ।
ನಾಹಂ ಬಿಭೇಮಿ ಕೌಂತೇಯ ಸಾಕ್ಷಾದಪಿ ಶತಕ್ರತೋಃ ॥ 4-44-17 (30270)
ಯಮವಾಯುಕುಬೇರೇಭ್ಯೋ ದ್ರೋಣಭೀಷ್ಮಶತಾದಪಿ ।
ಬಿಭೇಮಿ ನಾಹಮೇತೇಭ್ಯೋ ಜಾನಾಮಿ ತ್ವಾಂ ಸ್ಥಿರಂ ಯುಧಿ ।
ಕೇಶವೇನಾಪಿ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ಸಾಕ್ಷಾದಿಂದ್ರೇಣ ವಾ ಸಮಂ ॥ 4-44-18 (30271)
ಇದಂ ತು ಚಿಂತಯನ್ನೇವ ಪರಿಮುಹ್ಯಾಮಿ ಕೇವಲಂ।
ನಿಶ್ಚಯಂ ನಾಧಿಗಚ್ಛಾಮಿ ನಾವಗಚ್ಛಾಮಿ ಕಿಂಚನ ॥ 4-44-19 (30272)
ಏವಂ ವರಾಂಗರೂಪಸ್ಯ ಲಕ್ಷಣೈಃ ಸೂಚಿತಸ್ಯ ಚ।
ಕೇನ ಕರ್ಮವಿಪಾಕೇನ ಕ್ಲೀಬತ್ವಂ ತ್ವಾಮುಪಾಗತಂ ॥ 4-44-20 (30273)
ಮನ್ಯೇ ತ್ವಾಂ ಕ್ಲೀಬರೂಪೇಣ ಚರಂತಂ ಶೂಲಪಾಣಿನಂ।
ಗಂಧರ್ವರಾಜಪ್ರತಿಮಂ ದೇವಂ ವಾಽಪಿ ಶತಕ್ರತುಂ ॥ 4-44-21 (30274)
ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ। 4-44-22x (3194)
ಭ್ರಾತುರ್ನಿಯೋಗಾಂಜ್ಯೇಷ್ಠಸ್ಯ ಸಂವತ್ಸರಮಿದಂ ವ್ರತಂ।
ಚರಾಮಿ ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಂ ವೈ ಸತ್ಯಮೇತದ್ಬ್ರವೀಮಿ ತೇ ॥ 4-44-22 (30275)
ನಾಸ್ಮಿ ಕ್ಲೀಬೋ ಮಹಾಬಾಹೋ ಪರವಾಂಧರ್ಮಸಂಯುತಃ ।
ಉರ್ವಶೀಶಾಪಸಂಭೂತಂ ಕ್ಲೈಬ್ಯಂ ಸಮುಪಸಂಸ್ಥಿತಂ ॥ 4-44-23 (30276)
ಪುರಾಽಹಮಾಜ್ಞಯಾ ಭ್ರಾತುರ್ಜ್ಯೇಷ್ಠಸ್ಯಾಸ್ಮಿ ಸುರಾಲಯಂ।
ಪ್ರಾಪ್ತವಾನುರ್ವಶೀ ದೃಷ್ಟಾ ಸುಧರ್ಮಾಯಾಂ ಮಯಾ ತದಾ ॥ 4-44-24 (30277)
ನೃತ್ಯಂತೀಂ ಪರಮಂ ರೂಪಂ ಬಿಭ್ರತೀಂ ವಜ್ರಿಸನ್ನಿಧೌ ।
ಅಪಶ್ಯಂ ತಾಮನಿಮಿಷಂ ಕೂಟಸ್ಥಾಮನ್ವಯಸ್ಯ ಮೇ॥ 4-44-25 (30278)
ರಾತ್ರೌ ಸಮಾಗತಾ ಮಹ್ಯಂ ಶಯನಂ ರಂತುಮಿಚ್ಛಯಾ।
ಅಹಂ ತಾಮಭಿವಾದ್ಯೈವ ಮಾತೃಸತ್ಕಾರಮಾಚರಂ ॥ 4-44-26 (30279)
ಸಾ ಚ ಮಾಮಶಪತ್ಕ್ರುದ್ಧಾ ಶಿಖಂಡೀ ತ್ವಂ ಭವೇತಿ ವೈ।
ಶ್ರುತ್ವಾ ತಮಿಂದ್ರೋ ಮಾಮಾಹ ಮಾ ಭೈಸ್ತ್ವಂ ಪಾರ್ಥ ಷಂಡತಾ ॥ 4-44-27 (30280)
ಉಪಕಾರೋ ಭವೇತ್ತುಭ್ಯಮಜ್ಞಾತವಸತೌ ಪುರಾ।
ಇತೀಂದ್ರೋ ಮಾಮನುಗ್ರಾಹ್ಯ ತತಃ ಪ್ರೇಷಿತವಾನ್ವೃಷಾ ॥ 4-44-28 (30281)
ತದಿದಂ ಸಮನುಪ್ರಾಪ್ತಂ ವ್ರತಂ ಚೀರ್ಣಂ ಮಯಾಽನಘ ।
ಸಮಾಪ್ತವ್ರತಮುತ್ತೀರ್ಣಂ ವಿದ್ಧಿ ಮಾಂ ತ್ವಂ ನೃಪಾತ್ಮಜ ॥ 4-44-29 (30282)
ಉತ್ತರ ಉವಾಚ। 4-44-30x (3195)
ಪರಮೋಽನುಗ್ರಹೋ ಮೇಽದ್ಯ ಯತ್ಪ್ರತರ್ಕೋ ನ ಮೇ ವೃಥಾ।
ನ ಹೀದೃಶಾಃ ಕ್ಲೀಬರೂಪಾ ಭವಂತಿ ತು ನರೋತ್ತಮಾಃ ॥ 4-44-30 (30283)
ಸಹಾಯವಾನಸ್ಮಿ ರಣೇ ಯುದ್ಧ್ಯೇಯಮಮರೈರಪಿ ।
ಸಾಧ್ವಸಂ ತತ್ಪ್ರನಷ್ಟಂ ಮೇ ಕಿಂ ಕರೋಮಿ ಬ್ರವೀಹಿ ಮೇ ॥ 4-44-31 (30284)
ಅಹಂ ತೇ ಸಂಗ್ರಹೀಷ್ಯಾಮಿ ಹಯಾಞ್ಶತ್ರುನಿರ್ಬಹಣ।
ಶಿಕ್ಷಿತೋ ಹ್ಯಸ್ಮಿ ಸಾರಥ್ಯೇ ನಿಷ್ಠಿತಃ ಪುರುಷರ್ಷಭ ॥ 4-44-32 (30285)
ದಾರುಕೋ ವಾಸುದೇವಸ್ಯ ಯಥಾ ಶಕ್ರಸ್ಯ ಮಾತಲಿಃ।
ತಥಾ ಮಾಂ ವಿದ್ಧಿ ಸಾರಥ್ಯೇ ಶಿಕ್ಷಿತಂ ನರಪುಂಗವ ॥ 4-44-33 (30286)
ಅಶ್ವಾ ಹ್ಯೇತೇ ಮಹಾಬಾಹೋ ತವೈವಾಹವದುರ್ಜಯಾಃ।
ಯೋಗ್ಯಾ ರಥವರೇ ಯುಕ್ತಾಃ ಪ್ರಾಣವಂತೋ ಜಿತಶ್ರಮಾಃ ॥ 4-44-34 (30287)
ಯಸ್ಯ ಯಾತೇನ ಪಶ್ಯಂತಿ ಭೂಮೌ ಕ್ಷಿಪ್ತಂ ಪದಂಪದಂ।
ದಕ್ಷಿಣಾಂ ಯೋ ಧುರಂ ವೋಢಾ ಸುಗ್ರೀವೋಣ ಸಮೋ ಹಯಃ ॥ 4-44-35 (30288)
ಯೋಽಯಂ ಹಯೋ ಧುರ್ಯವರೋ ವಾಮಾಂ ವಹತಿ ಶೋಭನಃ।
ತಂ ಮನ್ಯೇ ಮೇಘಪುಷ್ಪಸ್ಯ ಜವೇನ ಸದೃಶಂ ಹಯಂ ॥ 4-44-36 (30289)
ಯೋಽಯಂ ವಹತಿ ವೈ ಪಾರ್ಷ್ಣಿಂ ದಕ್ಷಿಣಾಮಂಚಿತೋದ್ಯತಃ ।
ವಲಾಹಕಾದಭಿಮತಸ್ತೇಜಸಾ ವೀರ್ಯವತ್ತರಃ ॥ 4-44-37 (30290)
ಯೋಽಯಂ ಕಾಂಚನಸನ್ನಾಹೋ ವಾಮಂ ವಹತಿ ಶೋಭನಃ ।
ಧುರ್ಯಂ ಶೈಬ್ಯಸ್ಯ ತಂ ಮನ್ಯೇ ಜವೇನ ಬಲವತ್ತರಂ ॥ 4-44-38 (30291)
ತ್ವಾಮೇವಾಯಂ ರಥೋ ವೋಢುಂ ಸಂಗ್ರಾಮೇಽರ್ಹತಿ ಧನ್ವಿನಂ ।
ತ್ವಂ ಚೇ.. ರಥಮಾಸ್ಥಾಯ ಯೋದ್ಧುಮರ್ಹೋ ಮತೋ ಮಮ।
ಶರ್ವಶತ್ರುಭಿರಾಯಾತೋ ದೇವರಾಜ ಇವಾಸುರೈಃ ॥ 4-44-39 (30292)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-44-40x (3196)
ತತೋ ರಥಾದವಸ್ಕಂದ್ಯ ವೀರ್ಯವಾನರಿಮರ್ದನಃ।
ಪ್ರಣಂಯ ದೇವಾನ್ಗಾಂಡೀವಮಾದಾಯ ರುರುಚೇ ಶ್ರಿಯಾ ॥ 4-44-40 (30293)
ತತೋ ವಿಮುಚ್ಯ ಬಾಹುಭ್ಯಾಂ ಸಂಖಚೂಡಾನಿ ಪಾಂಡವಃ ।
ತೌ ಚ ದುಂದುಭಿಸನ್ನಾದೌ ಪ್ರತಿಬದ್ಧ್ಯ ತಲಾವುಭೌ ॥ 4-44-41 (30294)
ಇಂದ್ರದತ್ತೇ ಚ ತೇ ದಿವ್ಯೇ ಉದ್ಧೃತ್ಯಾಮುಚ್ಯ ಕುಂಡಲೇ ।
ಶ್ಲಕ್ಷ್ಣಾನ್ಕೇಶಾನ್ಮೃದೂನ್ಸ್ನಿಗ್ಧಾಞ್ಶ್ವೇತೇನೋದ್ಗ್ರಥ್ಯ ವಾಸಸಾ ॥ 4-44-42 (30295)
ಅಥಾಸೌ ಪ್ರಾಙ್ಮುಖೋ ಭೂತ್ವಾ ಶುಚಿಃ ಪ್ರಯತಮಾನಸಃ।
ಅಭಿದಧ್ಯೌ ಮಹಾಬಾಹುಃ ಸರ್ವಾಸ್ತ್ರಾಣಿ ರಥೋತ್ತಮೇ ॥ 4-44-43 (30296)
ಊಚುಶ್ಚ ಪಾರ್ಥಂ ಸರ್ವಾಣಿ ಪ್ರಾಂಜಲೀನಿ ನೃಪಾತ್ಮಜಂ।
ಇಮಾನಿ ಸ್ಮೋ ಮಹೋದಾರ ಕಿಂಕರಾಣೀಂದ್ರನಂದನ ॥ 4-44-44 (30297)
ಪ್ರಣಿಪತ್ಯ ತತಃ ಪಾರ್ಥಃ ಸಮಾಲಭ್ಯ ಚ ಪಾಣಿನಾ।
ಸರ್ವಾಣಿ ಮಾನಸಾನೀಹ ಭವತೇತ್ಯಭ್ಯಭಾಷತ॥ 4-44-45 (30298)
ಪ್ರತಿಗೃಹ್ಯ ತತೋಽಸ್ತ್ರಾಣಿ ಪ್ರಹ್ಲಷ್ಟವದನೋಽಭವತ್ ।
ಅಧಿಜ್ಯಂ ತರಸಾ ಕೃತ್ವಾ ಗಾಂಡೀವಂ ವ್ಯಾಕ್ಷಿಪದ್ಧನುಃ ॥ 4-44-46 (30299)
ತಸ್ಯ ವಿಕ್ಷಿಪ್ಯಮಾಣಸ್ಯ ಧನುಷೋಽಭೂನ್ಮಹಾಸ್ವನಃ ।
ಯಥಾ ಶೈಲಸ್ಯ ಮಹತಃ ಶೈಲಾನಾಕ್ಷಿಪ್ಯ ಜಘ್ರುಷಃ ॥ 4-44-47 (30300)
ಸನಿರ್ಘಾತಾಽಭವದ್ಭೂಮಿರ್ದಿಕ್ಷು ವಾಯುರ್ವವೌ ಭೃಶಂ।
ಭ್ರಾಂತದ್ವಿಜಂ ಖಮಭವತ್ಪ್ರಾಕಂಪಂತ ಮಹಾದ್ರುಮಾಃ ॥ 4-44-48 (30301)
ತಂ ಶಬ್ದಂ ಕುರವೋ ರಾಜನ್ವಿಸ್ಫೋಟಮಶನೇರಿವ।
ತಾರ್ಕ್ಷ್ಯಂ ಶಬ್ದಮಿವ ಶ್ರುತ್ವಾ ವಿತ್ರೇಸುರ್ದೀನಮಾನಸಾಃ ॥ 4-44-49 (30302)
ಯಥೇಂದ್ರೋ ವ್ಯಾಕ್ಷಿಪದ್ಭೀಮಂ ವಿಸ್ಫೋಟಮಶನೇರ್ಭುವಿ ।
ತಥಾಽರ್ಜುನೋ ಧನುಃಶ್ರೇಷ್ಠಂ ಬಾಹುಭ್ಯಾಮಾಕ್ಷಿಪದ್ಬಲೀ ॥ 4-44-50 (30303)
ಮಹಾಶನಿಮಹಾಶಬ್ದಸದೃಶೋ ಜ್ಯಾಸ್ವನೋ ಮಹಾನ್ ।
ಶತ್ರೂನ್ವೀರಾಂಶ್ಚ ಸಂತರ್ಜ್ಯ ನಿಗ್ರಹಸ್ಥೋ ರಥೇ ಸ್ಥಿತಃ ॥ 4-44-51 (30304)
ಉತ್ತರ ಉವಾಚ। 4-44-52x (3197)
ಏಕಸ್ತ್ವಂ ಪಾಂಡವಶ್ರೇಷ್ಠ ಬಹೂನೋತಾನ್ಮಹಾರಥಾನ್।
ಕಥಂ ಜೇಷ್ಯಸಿ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ಸರ್ವಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಪಾರಗಾನ್ ॥ 4-44-52 (30305)
ಅಸಹಾಯೋ।ಸಿ ಕೋಂತೇಯ ಸಸಹಾಯಾಶ್ಚ ಕೌರವಾಃ ।
ಅತ ಏವ ಮಹಾಬಾಹೋ ಭೀತಸ್ತಿಷ್ಠಾಮಿ ತೇಽಗ್ರತಃ ॥ 4-44-53 (30306)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-44-54x (3198)
ಉವಾಚ ಪಾರ್ಥೋ ಮಾ ಭೈಷೀಃ ಪ್ರಹಸ್ಯ ಸ್ವನವತ್ತದಾ ॥ 4-44-54 (30307)
ಯುಧ್ಯಮಾನಸ್ಯ ಮೇ ವೀರ ಗಂಧರ್ವೈಃ ಸುಮಹಾಬಲೈಃ ।
ಸಹಾಯೋ ಘೋಷಯಾತ್ರಾಯಾಂ ಕಸ್ತದಾಸೀತ್ಸಖಾ ಮಮ ॥ 4-44-55 (30308)
ತಥಾ ಪ್ರತಿಭಯೇ ತಸ್ಮಿಂದೇವದಾನವಸಂಕುಲೇ।
ಖಾಂಡವೇ ಯುಧ್ಯಮಾನಸ್ಯ ಕಸ್ತದಾಸೀತ್ಸಖಾ ಮಮ ॥ 4-44-56 (30309)
ನಿವಾತಕವಚೈಃ ಸಾರ್ಧಂ ಪೌಲೋಮೈಶ್ಚ ಮಹಾಬಲೈಃ ।
ಯುಧ್ಯತೋ ದೇವರಾಜಾರ್ಥೇ ಕಃ ಸಹಾಯಸ್ತದಾಽಭವತ್ ॥ 4-44-57 (30310)
ಸ್ವಯಂವರೇ ತು ಪಾಂಚಾಲ್ಯಾ ರಾಜಭಿಃ ಸಹ ಸಂಯುಗೇ।
ಯುಧ್ಯತೋ ಬಹುಭಿಸ್ತಾತ ಕಃ ಸಹಾಯಸ್ತದಾಽಭವತ್ ॥ 4-44-58 (30311)
ಉಪಜೀವ್ಯ ಗುರುಂ ದ್ರೋಣಂ ಶುಕ್ರಂ ವೈಶ್ರವಣಂ ಯಮಂ।
ವರುಣಂ ಪಾವಕಂ ಚೈವ ಕೃಪಂ ಕೃಷ್ಣಂ ಚ ಮಾಧವಂ ।
ಪಿನಾಕಪಾಣಿನಂ ಚೈವ ಕಥಮೇತಾನ್ನ ಯೋಧಯೇ ॥ 4-44-59 (30312)
ರಥಂ ವಾಹಯ ಮೇ ಶೀಘ್ರಂ ವ್ಯೇತು ತೇ ಮಾನಸೋ ಜ್ವರಃ ॥ ॥ 4-44-60 (30313)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ಚತುಶ್ಚತ್ವಾರಿಂಶೋಽಧ್ಯಯಃ ॥ 44 ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 045
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.45. ಅಧ್ಯಾಯಃ 045
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಅರ್ಜುನೇನ ಯುದ್ಧಪ್ರಸ್ಥಾನಸಮಯೇ ಉತ್ತರರಥಾತ್ಸಿಂಹಧ್ವಜಸ್ಯಾವರೋಪಣಪೂರ್ವಕಂ ಸ್ವಧ್ಯಾನಸಂನಿಹಿತಸ್ಯ ಹನುಮದ್ಧ್ವಜಸ್ಯ ರಥೇ ಸ್ಥಾಪನಂ ॥ 1 ॥ ತಥಾ ಸ್ವಶಂಖಾದಿಶಬ್ದಶ್ರವಣವಿತ್ರಸ್ತಸ್ಯೋತ್ತರಸ್ಯ ಸಮಾಶ್ವಾಸನಪೂರ್ವಕಂ ರಣಾಯಾಭಿಯಾನಂ ॥ 2 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-45-0 (30314)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-45-0x (3199)
ಉತ್ತರಂ ಸಾಂರಥಿಂ ಕೃತ್ವಾ ಶಮೀಂ ಕೃತ್ವಾ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣಂ।
ಆಯುಧಂ ಸರ್ವಮಾದಾಯ ತತಃ ಪ್ರಾಯಾದ್ಧನಂಜಯಃ ॥ 4-45-1 (30315)
ಧ್ವಜಂ ಚ ಸಿಂಹಂ ಮಾತ್ಸ್ಯಸ್ಯ ಭ್ರಾತೄಣಾಮಾಯುಧಾನಿ ಚ।
ಪ್ರಣಿಧಾಯ ಶಮೀಮಧ್ಯೇ ಪ್ರಯಾತುಮುಪಚಕ್ರಮೇ ॥ 4-45-2 (30316)
ತತಃ ಕಾಂಚನಲಾಂಗೂಲಂ ಧ್ವಜಂ ವಾನರಲಕ್ಷಣಂ ।
ದಿವ್ಯಂ ಮಾಯಾಮಯಂ ಯುಕ್ತಂ ವಿಹಿತಂ ವಿಶ್ವಕರ್ಮಣಾ ।
ಮನಸಾ ಚಿಂತಯಾಮಾಸ ಪ್ರಸಾದಂ ಪಾವಕಸ್ಯ ಚ ॥ 4-45-3 (30317)
ಸ ಚ ತಚ್ಚಿಂತಿತಂ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಧ್ವಜೇ ಭೂತಾನ್ಯಯೋಜಯತ್।
ರಥೇ ವಾನರಮುಚ್ಛ್ರಿತ್ಯ ಗಾಂಡೀವಂ ವ್ಯಾಕ್ಷಿಪದ್ಧನುಃ ॥ 4-45-4 (30318)
ಸಪತಾಕಂ ವಿಚಿತ್ರಾಂಗಂ ಸೋಪಾಸಂಗಂ ಮಹಾಬಲಂ।
ಖಾತ್ಪಪಾತ ರಥೇ ತೂರ್ಣಂ ದಿವ್ಯರೂಪಂ ಮನೋರಮಂ ॥ 4-45-5 (30319)
ರಥಮಾಸ್ಥಾಯ ಬೀಭತ್ಸುಃ ಕೌಂತೇಯಃ ಶ್ವೇತವಾಹನಃ।
ಬದ್ಧಾಸಿಃ ಸತಲತ್ರಾಣಃ ಪ್ರಗೃಹೀತಶರಾಸನಃ ।
ತತಃ ಪ್ರಾಯಾದುದೀಚೀಂ ಸ ಕಪಿಪ್ರವರಕೇತನಃ ॥ 4-45-6 (30320)
ಸೈನ್ಯಾಭ್ಯಾಶಂ ಸ ಸಂಪ್ರಾಪ್ಯ ಗೃಹೀತ್ವಾ ಶಂಖಮುತ್ತಮಂ ।
ಸ್ವನವಂತಂ ಮಹಾಶಬ್ದಂ ದೇವದತ್ತಂ ಧನಂಜಯಃ ।
ಶಶಾಂಕರೂಪಂ ಬೀಭತ್ಸುಃ ಪ್ರಾಧ್ಮಾಪಯದರಿಂದಮಃ ॥ 4-45-7 (30321)
[ ಶಶಾಂಕಕುಂದಧವಲಂ ಮುಖೇ ನಿಕ್ಷಿಪ್ಯ ವಾಸವಿಃ ।
ಉಚ್ಛ್ವಸದ್ಗಂಡಯುಗಲಂ ಸಿರಾಲ್ಯಾಚಿತಫಾಲಕಂ ॥ 4-45-8 (30322)
ಆರಕ್ತನಿಂನನಯನಂ ಹ್ರಸ್ವಸ್ಥೂಲಶಿರೋಧರಂ।
ಅತಿಶ್ಲಿಷ್ಟೋದರೋರಸ್ಕಂ ತಿರ್ಯಗಾನನಶೋಭಿತಂ ॥ 4-45-9 (30323)
ಯಾವತ್ಸ್ವಶಕ್ತಿಸಾಮಗ್ರ್ಯಂ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯಂ ಕ್ಷೋಭಯನ್ನಿವ ।
ಮರುದ್ಭಿರ್ದಶಭಿಶ್ಚೈವ ಪ್ರಾಧ್ಮಾಪಯದರಿಂದಮಃ ]॥ 4-45-10 (30324)
ಶಂಖಶಬ್ದೋಸ್ಯ ಸೋತ್ಯರ್ಥಂ ಶ್ರೂಯತೇ ಕಾಲಮೇಘವತ್ ॥ 4-45-11 (30325)
ತಸ್ಯ ಶಂಖಸ್ಯ ಶಬ್ದೇನ ಧನುಪೋ ನಿಸ್ವನೇನ ಚ।
ವಾನರಸ್ಯ ನಿನಾದೇನ ರಥನೇಮಿಸ್ವನೇನ ಚ।
ಜಂಗಮಸ್ಯ ಭಯಂ ಘೋರಮಕರೋತ್ಪಾಕಶಾಸನಿಃ ॥ 4-45-12 (30326)
ಶಂಖಶಬ್ದೇನ ಪಾರ್ಥಸ್ಯ ಮುಖೇನಾಶ್ವಾಃ ಪತನ್ಕ್ಷಿತೌ ।
ಉತ್ತರಶ್ಚಾಪಿ ಸಂತ್ರಸ್ಥೋ ರಥೋಪಸ್ಥ ಉಪಾವಿಶತ್ ॥ 4-45-13 (30327)
ಅಥಾಶ್ವಾನ್ರಶ್ಮಿಭಿಃ ಪಾರ್ಥಃ ಸಮುದ್ಯಂಯ ಪರಂತಪಃ ।
ಅಭ್ರಾಜತ ರಥೋಪಸ್ಥೇ ಭಾನುರ್ಮೇರಾವಿವೋತ್ತರೇ ॥ 4-45-14 (30328)
ಶಂಖಘೋಷೇಣ ವಿತ್ರಸ್ತಂ ಜ್ಯಾಘಾತೇನ ಚ ಮೂರ್ಛಿತಂ ।
ಉತ್ತರಂ ಸಂಪರಿಷ್ವಜ್ಯ ಸಮಾಶ್ವಾಸಯದರ್ಜುನಃ ॥ 4-45-15 (30329)
ಮಾ ಭೈಸ್ತ್ವಂ ರಾಜಪುತ್ರಾಗ್ರ್ಯ ಕ್ಷತ್ರಿಯೋಸಿ ಪರಂತಪ ।
ಕಥಂ ಪುರುಷಶಾರ್ದೂಲ ಶತ್ರುಮಧ್ಯೇ ವಿಷೀದಸಿ ॥ 4-45-16 (30330)
ಶ್ರುತಾಸ್ತೇ ಶಂಖಶಬ್ದಾಶ್ಚ ಭೇರೀಶಬ್ದಾಶ್ಚ ಸರ್ವಶಃ ।
ಕುಂಜರಾಣಾಂ ಚ ನಿನದಾ ವ್ಯೂಢಾನೀಕೇಷು ನಿತ್ಯಶಃ ॥ 4-45-17 (30331)
ಸ ತ್ವಂ ಕಥಮಿವಾನೇನ ಶಂಖಶಬ್ದೇನ ಭೀಷಿತಃ ।
ವಿಪಣ್ಣರೂಪೋ ವಿತ್ರಸ್ತಃ ಪುರುಷಃ ಪ್ರಾಕೃತೋ ಯಥಾ ॥ 4-45-18 (30332)
ಉತ್ತರ ಉವಾಚ। 4-45-19x (3200)
ಶ್ರುತಾ ಮೇ ಶಂಖಶಬ್ದಾಶ್ಚ ಭೇರೀಶಬ್ದಾಶ್ಚ ನಿತ್ಯಶಃ।
ಕುಂಜರಾಣಾಂ ಚ ನಿನದಾ ವ್ಯೂಢಾನೀಕೇಷು ತಿಷ್ಠತಃ ॥ 4-45-19 (30333)
ನೈವಂವಿಧಾಃ ಶಂಖಶಬ್ದಾಃ ಪುರಾ ಜಾತು ಮಯಾ ಶ್ರುತಾಃ।
ಧ್ವಜಸ್ಯ ಚಾಪಿ ರೂಪಂ ಮೇ ದೃಷ್ಟಪೂರ್ವಂ ನಹೀದೃಶಂ ।
ಧನುಷಶ್ಚಾಪಿ ಘೋಷಶ್ಚ ಶ್ರುತಪೂರ್ವೋ ನ ಮೇ ಕ್ವಚಿತ್ ॥ 4-45-20 (30334)
ಅಸ್ಯ ಶಂಖಸ್ಯ ಶಬ್ದೇನ ಧನುಷೋ ನಿಸ್ವನೇನ ಚ।
ಅಮಾನುಷಾಣಾಂ ಶಬ್ದೇನ ಭೂತಾನಾಂ ನಿಸ್ವಸೇನ ಚ।
ರಥನೇಮಿಪ್ರಣಾದೇನ ಮನೋ ಕಮೇ ಮುಹ್ಯತೇ ಭೃಶಂ ॥ 4-45-21 (30335)
ವ್ಯಾಕುಲಾಶ್ಚ ದಿಶಃ ಸರ್ವಾ ಹೃದಯಂ ವ್ಯಥತೀವ ಚ।
ಧ್ವಜೇನ ಪಿಹಿತಾಃ ಸರ್ವಾ ದಿಶೋ ನ ಪ್ರತಿಭಾಂತಿ ಮೇ।
ಗಾಂಡೀವಸ್ಯ ಚ ಶಬ್ದೇನ ಕರ್ಣೌ ಮೇ ಬಧಿರೀಕೃತೌ ॥ 4-45-22 (30336)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-45-23x (3201)
ಪುನರ್ಧ್ವಜಂ ಪುನಃ ಶಂಖಂ ಧನುಶ್ಚೈವ ಪುನಃ ಪುನಃ ।
ಸ ಮೂಢಚೇತಾ ವೈರಾಟಿರರ್ಜುನಂ ಸಮುದೈಕ್ಷತ ॥ 4-45-23 (30337)
ಸ ಮುಹೂರ್ತಂ ಪ್ರಯಾತಂ ತು ಪಾರ್ಥೋ ವೈರಾಟಿಮಬ್ರವೀತ್ ॥ 4-45-24 (30338)
ಸ್ಥಿರೋ ಭವ ಮಹಾಬಾಹೋ ಸಂಜ್ಞಾಂ ಚಾತ್ಮಾನಮಾನಯ।
ಏಕಾಂತೇ ರಥಮಾಸ್ಥಾಯ ಪದ್ಭ್ಯಾಂ ತ್ವಮವಪೀಡ್ಯ ಚ।
ದೃಢಂ ಚ ರಶ್ಮೀನ್ಸಂಯಚ್ಛ ಶಂಖಂ ಧ್ಮಾಸ್ಯಾಂಯಹಂ ಪುನಃ ॥ 4-45-25 (30339)
ಏವಮುಕ್ತ್ವಾ ಮಹಾಬಾಹುಃ ಸವ್ಯಸಾಚೀ ಪರಂತಪಃ।
ತತಃ ಶಂಖಮುಪಾಧ್ಮಾಸೀದ್ದಾರಯನ್ನಿವ ಪರ್ವತಾನ್।
ಗುಹಾ ಗಿರೀಣಾಂ ಚ ತದಾ ದಿಶಃ ಶೈಲಾಂಸ್ತಥೈವ ಚ ॥ 4-45-26 (30340)
ಜ್ಯಾಘೋಷಂ ತಲಘೋಷಂ ಚ ಕೃತ್ವಾ ಭೂತಾನ್ಯಮೋಹಯತ್।
ಉತ್ತರಶ್ಚಾಪಿ ಸಂಲೀನೋ ರಥೋಪಸ್ಥ ಉಪಾವಿಶತ್।
ತಂ ಸಮಾಶ್ವಾಸಯಾಮಾಸ ಪುನರೇವ ಧನಂಜಯಃ । 4-45-27 (30341)
ತಸ್ಯ ಶಂಖಸ್ಯ ಶಬ್ದೇನ ರಥನೇಮಿಸ್ವನೇನ ಚ।
ಗಾಂಡೀವಸ್ಯ ಚ ಶಬ್ದೇನ ಪೃಥಿವೀ ಸಮಕಂಪತ ॥ ॥ 4-45-28 (30342)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ಪಂಚಚತ್ವಾರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 45 ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 046
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.46. ಅಧ್ಯಾಯಃ 046
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ದ್ರೋಣೇನಾರ್ಜುನಶಂಖನಾದಾದಿನಾ ತಸ್ಯಾರ್ಜುನತ್ವನಿರ್ಧಾರಣೇನ ದುರ್ಯೋಧನಂಪ್ರತಿ ತನ್ನಿವೇದನಪೂರ್ವಕಂ ದುರ್ನಿಮಿತ್ತಪ್ರದರ್ಶನಂ ॥ 1 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-46-0 (30343)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-46-0x (3202)
ಭಾರದ್ವಾಜಸ್ತತೋ ದ್ರೋಣಃ ಸರ್ವಶಸ್ತ್ರಭೃತಾಂವರಃ।
ರಾಜಾನಂ ಚಾಹ ಸಂಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ದುರ್ಯೋಧನಮರಿಂದಮಃ ॥ 4-46-1 (30344)
ಯಥಾ ರಥಸ್ಯ ನಿರ್ಘೋಷೋ ಯಥಾ ಶಂಖ ಉದೀರ್ಯತೇ।
ಕಂಪತೇ ಚ ಯಥಾ ಭೂಮಿರ್ನೈಷೋನ್ಯಃ ಸವ್ಯಸಾಚಿನಃ ॥ 4-46-2 (30345)
ಔತ್ಪಾತಿಕಮಿದಂ ರಾಜನ್ನಿಮಿತ್ತಂ ಭವತೀಹ ನಃ।
ನ ಹಿ ಪಶ್ಯಾಮಿ ವಿಜಯಂ ಸೈನ್ಯೇಽಸ್ಮಾಕಂ ಪರಂತಪ ॥ 4-46-3 (30346)
ಶಸ್ತ್ರಾಣಿ ನ ಪ್ರಕಾಶಂತೇ ನ ಪ್ರಹೃಷ್ಯಂತಿ ವಾಹನಾಃ ।
ಅಗ್ನಯಶ್ಚ ನ ಭಾಸಂತೇ ಸುಸಮಿದ್ಧಾ ನ ಶೋಭನಾಃ ॥ 4-46-4 (30347)
ಪ್ರತ್ಯಾದಿತ್ಯಂ ಚ ನಃ ಸರ್ವೇ ಮೃಗಾ ಘೋರಾ ನದಂತಿ ಚ।
ಶಕುನಾಶ್ಚಾಪಸವ್ಯಾಶ್ಚ ವೇದಯಂತಿ ಮಹಾಭಯಂ ॥ 4-46-5 (30348)
ಗೋಮಾಯುರೇಷ ಸೈನ್ಯಾನಾಂ ರುದನ್ಮಧ್ಯೇನ ಧಾವತಿ।
ಚಾಷಾ ನದಂತಿ ಚಾಕಾಶೇ ವೇದಯಂತೋ ಮಹದ್ಭಯಂ ॥ 4-46-6 (30349)
ಭವತಾಂ ಚೈವ ರೋಮಾಣಿ ಪ್ರಹೃಷ್ಟಾನೀವ ಲಕ್ಷಯೇ ॥ 4-46-7 (30350)
ಅನುಷ್ಣಾಂಗಾಶ್ಚ ಸಂಸ್ವಿನ್ನಾ ಜೃಂಭಂತೇ ಚಾಪ್ಯಭೀಕ್ಷ್ಣಶಃ ।
ವಿಷ್ಕಂಭಂತಿ ಚ ಮಾತಂಗಾ ಮುಂಚಂತ್ಯಶ್ರೂಣಿ ವಾಜಿನಃ ।
ಸದಾ ಮೂತ್ರಂ ಪುರೀಷಂ ಚ ಉತ್ಸೃಜಂತಿ ಪುನಃ ಪುನಃ ॥ 4-46-8 (30351)
ಲೋಹಿತಾರ್ದ್ರಾ ಚ ಪೃಥಿವೀ ದಿಶಃ ಸರ್ವಾಃ ಪ್ರಧೂಮಿತಾಃ ।
ನ ಚ ಸೂರ್ಯಃ ಪ್ರತಪತಿ ಮಹದ್ವೇದಯತೇ ಭಯಂ ॥ 4-46-9 (30352)
ಹಸ್ತಿನಶ್ಚಾಪಿ ವಿತ್ರಸ್ತಾ ಯೋಧಾಶ್ಚಾಪಿ ವಿತತ್ರಸುಃ ।
ಪರಾಭೂತಾ ಚ ವಃ ಸೇನಾ ನ ಕಶ್ಚಿದ್ಯೋದ್ಭುಮಿಚ್ಛತಿ ॥ 4-46-10 (30353)
ವಿಷಣ್ಣಮುಖಭೂಯಿಷ್ಠಾಃ ಸರ್ವೇ ಯೋಧಾ ವಿಚೇತಸಃ ।
ದಿಶಂ ತೇ ದಕ್ಷಿಣಾಂ ಸರ್ವೇ ವಿಪ್ರೇಕ್ಷಂತೇ ಪುನಃ ಪುನಃ ॥ 4-46-11 (30354)
ಮೃಗಾಶ್ಚ ಪಕ್ಷಿಣಶ್ಚೈವ ಸವ್ಯಮೇವ ಪತಂತಿ ನಃ।
ವಾದಿತ್ರೋದ್ಧೃಷ್ಟಘೋಷಾಶ್ಚ ನ ಚ ಗಾಢಂ ಸ್ವನಂತಿ ಚ।
ಧ್ವಜಾಗ್ರೇಷು ನಿಲೀಯಂತೇ ವಾಯಸಾಸ್ತನ್ನ ಶೋಭನಂ ॥ 4-46-12 (30355)
ಯಥಾ ಮೇಘಸ್ಯ ನಿನದೋ ಗಂಭೀರಸ್ತೂರ್ಣಮಾಯತಃ।
ಶ್ರೂಯತೇ ರಥನಿರ್ಘೋಷೋ ನಾಯಮನ್ಯೋ ಧನಂಜಯಾತ್ ॥ 4-46-13 (30356)
ಅಶ್ವಾನಾಂ ಸ್ವನತಾಂ ಶಬ್ದೋ ವಹತಾಂ ಪಾಕಶಾಸನಿಂ ।
ವಾನರಸ್ಯ ರಥೇ ದಿವ್ಯೋ ನಿಸ್ವನಃ ಶ್ರೂಯತೇ ಮಹಾನ್ ॥ 4-46-14 (30357)
ಶಂಖಶಬ್ದೇನ ಪಾರ್ಥಸ್ಯ ಕರ್ಣೌ ಮೇ ಬಧಿರೀಕೃತೌ ।
ಸರ್ವಸೈನ್ಯಂ ಚ ವಿತ್ರಸ್ತಂ ನಾಯಮನ್ಯೋ ಧನಂಜಯಾತ್ ॥ 4-46-15 (30358)
ರಾಜಾನಮಗ್ರತಃ ಕೃತ್ವಾ ದುರ್ಯೋಧನಮರಿಂದಮಂ।
ಗಾಃ ಪ್ರಸ್ಥಾಪ್ಯ ಚ ತಿಷ್ಠಾಮೋ ವ್ಯೂಢಾನೀಕಾಃ ಪ್ರಹಾರಿಣಃ ।
ಪ್ರವಿಭಜ್ಯ ತ್ರಿಧಾ ಸೇನಾಂ ಸಮುಚ್ಛ್ರಿತ್ಯ ಧ್ವಜಾನಪಿ ॥ 4-46-16 (30359)
ಶಿತೈರ್ಬಾಣೈಃ ಪ್ರತಾಪ್ಯೇಮಾಂ ಚಮೂಮೇಷ ಧನಂಜಯಃ।
ಮೂರ್ಧ್ನಿ ಸರ್ವನರೇಂದ್ರಾಣಾಂ ವಾಮಪಾದಂ ಕರಿಷ್ಯತಿ ॥ 4-46-17 (30360)
ನ ಹ್ಯೇಷ ಶಕ್ಯೋ ಬೀಭತ್ಸುರ್ಜೇತುಂ ದೇವಾಸುರೈರಪಿ ।
ದಿಕ್ಷು ಗುಲ್ಮಾ ನಿವೇಶ್ಯಂತಾಂ ಯತ್ತಾ ಯೋತ್ಸ್ಯಾಮಹೇಽರ್ಜುನ ॥ ॥ 4-46-18 (30361)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ಷಟ್ಚತ್ವಾರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 46 ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 047
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.47. ಅಧ್ಯಾಯಃ 047
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ದ್ರೋಣವಚನಾದರ್ಜುನಸ್ಯಾರ್ಜುನತ್ವಾವಧಾರಣೇನ ವಿಷಾದಾತ್ತೂಷ್ಣೀಂಭೂತೇಷು ಸ್ವೀಯೇಷು ದುರ್ಯೋಧನೇನ ದ್ರೋಣಾನಾದರಪೂರ್ವಕಂ ತಾನ್ಪ್ರತಿ ಸಮರಪ್ರೋತ್ಸಾಹನಂ ॥ 1॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-47-0 (30362)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-47-0x (3203)
ತತೋ ದುರ್ಯೋಧನೋ ರಾಜಾ ಸಮರೇ ಭೀಷ್ಮಮಬ್ರವೀತ್।
ದ್ರೋಣಂ ಚ ರಥಿಶಾರ್ದೂಲಂ ಕೃಪಂ ಚ ಸುಮಹಾಬಲಂ ॥ 4-47-1 (30363)
ಉಕ್ತೋಽಯಮರ್ಥ ಆಚಾರ್ಯ ಮಯಾ ಕರ್ಣೇನ ಚಾಸಕೃತ್।
ಪುನರೇವ ಚ ವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ನ ಹಿ ತೃಪ್ಯಾಮಿ ತದ್ಬ್ರುವನ್ ॥ 4-47-2 (30364)
ಪರಾಜಿತೈರ್ವಿವಸ್ತವ್ಯಂ ತೈಶ್ಚ ದ್ವಾದಶವತ್ಸರಾನ್ ।
ವನೇ ಜನಪದೇಽಜ್ಞಾತೈರೇಷ ಏವ ಪಣೋ ಹಿ ನಃ ॥ 4-47-3 (30365)
ತೇಷಾಂ ನ ತಾವನ್ನಿರ್ವೃತ್ತೋ ವತ್ಸರಃ ಸ ತ್ರಯೋದಶಃ ।
ಅಜ್ಞಾತವಾಸೇ ಬೀಭತ್ಸುರಥಾಸ್ಮಾಭಿಃ ಪರಿಶ್ರುತಃ॥ 4-47-4 (30366)
ಅನಿರ್ವೃತ್ತೇ ತು ನಿರ್ವಾಸೇ ಯದಿ ಬೀಭತ್ಸುರಾಗತಃ ।
ಪುನರ್ದ್ವಾದಶವರ್ಷಾಣಿ ವನೇ ವತ್ಸ್ಯಂತಿ ಪಾಂಡವಾಃ ॥ 4-47-5 (30367)
ಲೋಭಾದ್ವಾ ತೇ ನ ಜಾನೀಯುರಸ್ಮಾನ್ವಾ ಮೋಹ ಆವಿಶತ್।
ಹೀನಾತಿರಿಕ್ತಮೇತೇಷಾಂ ಭೀಷ್ಮೋ ವೇದಿತುಮರ್ಹತಿ॥ 4-47-6 (30368)
ಅರ್ಥಾನಾಂ ಹಿ ಪುನರ್ದ್ವೈಧೇ ನಿತ್ಯಂ ಭವತಿ ಸಂಶಯಃ ।
ಅನ್ಯಥಾ ಚಿಂತಿತೋ ಹ್ಯರ್ಥಃ ಪುನರ್ಭವತಿ ಚಾನ್ಯಥಾ ॥ 4-47-7 (30369)
ಉತ್ತರಂ ಮಾರ್ಗಮಾಣಾನಾಂ ಮಾತ್ಸ್ಯಸೇನಾಂ ಯುಯುತ್ಸತಾಂ ।
ಯದಿ ಬೀಭತ್ಸುರಾಯಾತಃ ಕಿಂತು ಕೃತ್ಯಮತಃ ಪರಂ ॥ 4-47-8 (30370)
ತ್ರಿಗರ್ತಾನಾಂ ಕೃತಂ ಕಾರ್ಯಂ ಪಾಂಡವಾನಾಂ ಚ ಮಾರ್ಗಣಂ ।
ವಿಪ್ರಕಾರೈರ್ಹಿ ಮಾತ್ಸ್ಯೇನ ಸುಶರ್ಮಾ ಬಾಧಿತ ಪುರಾ ॥ 4-47-9 (30371)
ತೇಷಾಂ ಭಯಾಭಿಪನ್ನಾನಾಂ ವಸ್ತಾನಾಂ ತ್ರಾಣಭಿಚ್ಛತಾಂ ।
ಅಭಯಂ ಯಾಚಮಾನಾನಾಂ ತದಾಽಸ್ಮಾಭಿಃ ಪರಿಶ್ರುತಂ ॥ 4-47-10 (30372)
ಪ್ರಥಮಂ ವೈರ್ಗ್ರಹೀತವ್ಯಂ ಮಾತ್ಸ್ಯಾನಾಂ ಗೋಧನಂ ಮಹತ್।
ಅಷ್ಟಂಯಾಶ್ಚಾಪರಾಹ್ಣೇ ತು ಇತಿ ನಸ್ತೈಃ ಸಮಾಹಿತಂ ॥ 4-47-11 (30373)
ನವಂಯಾಂ ಪುನರಸ್ಮಾಭಿಃ ಸೂರ್ಯಸ್ಯೋದಯನಂ ಪ್ರತಿ।
ಇಮಾ ಗಾವೋ ಗ್ರಹೀತವ್ಯಾ ಯಾತೇ ಮತ್ಸ್ಯೇ ಗವಾಂಪದಂ ॥ 4-47-12 (30374)
ಇತ್ಯೇವಂ ನಿಶ್ಚಯೋಽಸ್ಮಾಕಂ ಮಂತ್ರೋಽಭೂನ್ನಾಗಸಾಹ್ವಯೇ ।
ಪಾಂಡವಾನಾಂ ಪರಿಜ್ಞಾನೇ ಸರ್ವೇಷಾಂ ನಃ ಪರಸ್ಪರಂ ॥ 4-47-13 (30375)
ತೇ ವಾ ಗಾಶ್ಚ ನಯಿಷ್ಯಂತಿ ಯದಿ ವಾ ಸ್ಯುಃ ಪರಾಜಿತಾಃ।
ಅಸ್ಮಾನ್ವಾಽಪ್ಯತಿಸಂಧಾಯ ಕುರ್ಯುರ್ಮಾತ್ಸ್ಯೇನ ಸಂಗತಿಂ ॥ 4-47-14 (30376)
ಅಥವಾ ತಾನುಪಾದಾಯ ಮಾತ್ಸ್ಯೋ ಜಾನಪದೈಃ ಸಹ ।
ಸರ್ವಥಾ ಸೇನಯಾ ಸಾರ್ಧಮಸ್ಮಾನೇಷ ಯುಯುತ್ಸತಿ ॥ 4-47-15 (30377)
ತೇಷಾಮೇಕೋ ಮಹಾವೀರ್ಯಃ ಕಶ್ಚಿದೇವ ಪುನಃಸರಃ।
ಅಸ್ಮಾಂಜೇತುಮಿಹಾಯಾತೋ ಮಾತ್ಸ್ಯೋ ವಾಽಪಿ ಸ್ವಯಂ ಭವೇತ್ ॥ 4-47-16 (30378)
ಯದ್ಯೇಷ ರಾಜಾ ಮಾತ್ಸ್ಯಾನಾಂ ಯದಿ ಬೀಭತ್ಸುರಾಗತಃ ।
ಸರ್ವೈರ್ಯೋದ್ಧವ್ಯಮಸ್ಮಾಭಿರಿತಿ ನಃ ಸಮಯಃ ಕೃತಃ ॥ 4-47-17 (30379)
ಅಥ ಕಸ್ಮಾತ್ಥಿತಾ ಹ್ಯೇತೇ ರಥೇಷು ರಥಿಸತ್ತಮಾಃ ।
ಭೀಷ್ಮದ್ರೋಣಕೃಪಾಃ ಕರ್ಣೋ ವಿಕರ್ಣೋ ದ್ರೌಣಿರೇವ ಚ।
ಸಂಭ್ರಾಂತಮನಸಃ ಸರ್ವೇ ಪ್ರಾಪ್ತೇ ಹ್ಯಸ್ಮಿಂಧನಂಜಯೇ ॥ 4-47-18 (30380)
ನಾನ್ಯತ್ರ ಯುದ್ಧಾಚ್ಛ್ರೇಯೋಸ್ತಿ ತಥಾಽಽತ್ಮಾ ಪ್ರಣಿಧೀಯತಾಂ ।
ಸರ್ವಲೋಕೇನ ವಾ ಯುದ್ಧಂ ದೇವೈರ್ವಾಽಸ್ತು ಸವಾಸವೈಃ ॥ 4-47-19 (30381)
ಅನಾಚ್ಛಿನ್ನೇ ಧನೇಽಸ್ಮಾಕಮಥ ಶಕ್ರೇಣ ವಜ್ರಿಣಾ।
ಯಮೇನ ವಾಽಪಿ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ಕೋ ಹಾಸ್ತಿನಪುರಂ ವ್ರಜೇತ್ ॥ 4-47-20 (30382)
ಶರೈರಭಿಪ್ರಣುನ್ನಾನಾಂ ಭಗ್ನಾನಾಂ ಗಹನೇ ವನೇ ।
ಕೋ ಹಿ ಜೀವೇತ್ಪದಾತೀನಾಂ ಭವೇದಶ್ವೇಷು ಸಂಶಯಃ ॥ 4-47-21 (30383)
ಆಚಾರ್ಯಂ ಪೃಷ್ಠತಃ ಕೃತ್ವಾ ತಥಾ ನೀತಿರ್ವಿಧೀಯತಾಂ ।
ಜಾನಾಮಿ ಚ ಮತಂ ತೇಷಾಮತಸ್ತ್ರಾಸಯತೀವ ನಃ॥ 4-47-22 (30384)
ಅರ್ಜುನೇ ಚಾಪಿ ಸಂಪ್ರೀತಿಮಧಿಕಾಮುಪಲಕ್ಷಯೇ ।
ತಥಾ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಹಿ ಬೀಭತ್ಸುಮುಪಾಯಾಂತಂ ಪ್ರಶಂಸತಿ ।
ಯಥಾ ಸೇನಾ ನ ಭಜ್ಯೇತ ತಥಾ ನೀತಿರ್ವಿಧೀಯತಾಂ ॥ 4-47-23 (30385)
ಅದೇಶಿಕಾ ಹ್ಯರಣ್ಯೇಽಸ್ಮಿನ್ಕೃಚ್ಛ್ರೇ ಶತ್ರುವಶಂ ಗತಾ।
ಯಥಾ ನ ವಿಭ್ರಮೇತ್ಸೇನಾ ತಥಾ ನೀತಿರ್ವಿಧೀಯತಾಂ ॥ 4-47-24 (30386)
ಅಶ್ವಾನಾಂ ಹೇಷಿತಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ಕಾ ಪ್ರಶಂಸಾ ಭವೇತ್ಪರೇ ।
ಸ್ಥಾನೇ ವಾಽಪಿ ವ್ರಜಂತೋ ವಾ ಸದಾ ಹೇಷಂತಿ ವಾಜಿನಃ ॥ 4-47-25 (30387)
ಸದಾ ಚ ವಾಯವೋ ವಾಂತಿ ನಿತ್ಯಂ ವರ್ಷತಿ ವಾಸವಃ ।
ಸ್ತನಯಿತ್ನೋಶ್ಚ ನಿರ್ಘೋಷಃ ಶ್ರೂಯತೇ ಬಹುಶಸ್ತಥಾ ॥ 4-47-26 (30388)
ಭೀಷಯನ್ಪಾಂಡವೇಯೇಭ್ಯೋ ಭವಾನ್ಸರ್ವಾನಿಮಾಂಜನಾನ್।
ಪ್ರಮುಖೇ ಸರ್ವಸೈನ್ಯಾನಾಮಬದ್ಧಂ ಬಹು ಭಾಷತೇ ॥ 4-47-27 (30389)
ಯಥೈವಾಶ್ವಾನ್ಮಾರ್ಗಮಾಣಾಸ್ತಾನೇವಾಭಿಪರೀಪ್ಸವಃ ।
ಹೇಷಿತಾನೀವ ಶೃಣ್ವಂತಿ ತದಿದಂ ಭವತಸ್ತಥಾ ॥ 4-47-28 (30390)
ಕಿಮತ್ರ ಕಾರ್ಯಂ ಪಾರ್ಥಸ್ಯ ಕಥಂ ವಾ ಸ ಪ್ರಶಸ್ಯತೇ।
ಅನ್ಯತ್ರ ಕಾಮಾದ್ದ್ವೇಷಾದ್ವಾ ರೋಷಾದ್ವಾಽಸ್ಮಾಸು ಕೇವಲಂ ॥ 4-47-29 (30391)
ಆಚಾರ್ಯಾ ವೈ ಕಾರುಣಿಕಾಃ ಪ್ರಾಜ್ಞಾಶ್ಚಾಪಾಯದರ್ಶಿನಃ ।
ನೈತೇ ಮಹಾಹವೇ ಘೋರೇ ಸಂಪ್ರಷ್ಟವ್ಯಾಃ ಕಥಂಚನ ॥ 4-47-30 (30392)
ಪ್ರಾಸಾದೇಷು ವಿಚಿತ್ರೇಷು ಗೋಷ್ಠೀಪಾನಾಶನೇಷು ಚ।
ಕಥಾ ವಿಚಿತ್ರಾಃ ಕುರ್ವಾಣಾಃ ಪಂಡಿತಾಸ್ತತ್ರ ಸೋಭನಃ ॥ 4-47-31 (30393)
ಬಹೂನ್ಯಾಶ್ಚರ್ಯರೂಪಾಣಿ ಕುರ್ವತೇ ಜನಸಂಸದಿ ।
ಇಷ್ವಸ್ತ್ರೇ ಚಾಪಸಂಧಾನೇ ಪಂಡಿತಾಸ್ತತ್ರ ಶೋಭನಾಃ ॥ 4-47-32 (30394)
ಪರೇಷಾಂ ವಿವರಜ್ಞಾನೇ ಮನುಷ್ಯಾಚರಿತೇಷು ಚ।
ಅನ್ನಸಂಸ್ಕಾರದೋಷೇಷು ಪಂಡಿತಾಸ್ತತ್ರ ಶೋಭನಾಃ ॥ 4-47-33 (30395)
ಪಂಡಿತಾನ್ಪೃಷ್ಠತಃ ಕೃತ್ವಾ ಪರೇಷಾಂ ಗುಣವಾದಿನಃ ।
ವಿಧೀಯತಾಂ ತಥಾ ನೀತಿರ್ಯಥಾ ವಧ್ಯೇತ ವೈ ಪರಃ ॥ 4-47-34 (30396)
ಗಾವಶ್ಚೈತಾಃ ಪ್ರತಿಷ್ಠಂತಾಂ ಸೇನಾಂ ವ್ಯೂಹಂತು ಮಾಚಿರಂ।
ಆರಕ್ಷಾಶ್ಚ ವಿಧೀಯಂತಾಂ ಯತ್ರ ಯೋತ್ಸ್ಯಾಮಹೇ ಪರೈಃ ॥ ॥ 4-47-35 (30397)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ಸಪ್ತಚತ್ವಾರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 47 ॥
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Footnotes
4-47-11 ಸಪ್ತಂಯಾಶ್ಚಾಪರಾಹ್ಣೇ ತ್ವಿತಿ ನವಂಯಾಂ ಪುನರಸ್ಮಾಭಿರಿತಿ ಚ ಥo ಪಾಠಃ ॥ ॥ ಸಪ್ತಚತ್ವಾರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 47 ॥ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 048
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.48. ಅಧ್ಯಾಯಃ 048
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಕರ್ಣೇನಾತ್ಮಶ್ಲಾಘನಪೂರ್ವಕಮರ್ಜುನಪರಾಭವನಮಿಥ್ಯಾಪ್ರತಿಜ್ಞಾನಂ ॥ 1 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-48-0 (30398)
ಕರ್ಣ ಉವಾಚ। 4-48-0x (3204)
ಸರ್ವಾನಾಯುಷ್ಮತೋ ಭೀತಾನ್ಸಂತ್ರಸ್ತಾನಿವ ಲಕ್ಷಯೇ।
ಅಯುದ್ಧಮನಸಶ್ಚೈವ ಸರ್ವಾಂಶ್ಚೈವಾನವಸ್ಥಿತಾನ್ ॥ 4-48-1 (30399)
ಯದ್ಯೇಷ ಜಾಮದಗ್ನ್ಯೋ ವಾ ಯದಿ ವೇಂದ್ರಃ ಪುರಂದರಃ ।
ವಾಸುದೇವೇನ ಸಹಿತೋ ಯದಿ ಬೀಭತ್ಸುರಾಗತಃ।
ಅಹಮೇನಂ ನಿರೋತ್ಸ್ಯಾಮಿ ವೇಲೇವ ವರುಣಾಲಯಂ ॥ 4-48-2 (30400)
ರುಕ್ಮಪುಂಖಾಃ ಪ್ರಸನ್ನಾಗ್ರಾ ಮುಕ್ತಾ ಹಸ್ತವತಾ ಮಯಾ।
ಛಾದಯಂತು ಶಾರಃ ಸೂರ್ಯಂ ಪಾರ್ಥಸ್ಯಾಯುರ್ನಿರೋಧಕಾಃ ॥ 4-48-3 (30401)
ಮಮ ಚಾಪಪ್ರಮುಕ್ತಾನಾಂ ಶರಾಣಾಂ ನತಪರ್ವಣಾಂ ।
ನಿವೃತ್ತಿರ್ಗಚ್ಛತಾಂ ನಾಸ್ತಿ ಸರ್ಪಾಣಾಂ ಶ್ವಸತಾಮಿವ ॥ 4-48-4 (30402)
ಶರಾಣಾಂ ಪುಂಖಸಕ್ತಾನಾಂ ಮೌರ್ವ್ಯಾಽಭಿಹತಯೋರ್ಭೃಶಂ ।
ಶ್ರೂಯತೇ ತಲಯೋಃ ಶಬ್ದೋ ಭೇರ್ಯೋರಾಹತಯೋರಿವ ॥ 4-48-5 (30403)
ಏಕೈಕಂ ಚತುರಃ ಪಂಚ ಕ್ವಚಿತ್ಪಷ್ಟಿಂ ಕ್ವಚಿಚ್ಛತಂ।
ಹತಾನ್ಪಶ್ಯತ ಮಾತ್ಸ್ಯಾನಾಮಿಷುಭಿರ್ನಿಹತಾನ್ರಥಾನ್ ॥ 4-48-6 (30404)
ಮದ್ಬಾಹುಮುಕ್ತೈರಿಷುಭಿಸ್ತೈಲಧೌತೈಃ ಪತತ್ರಿಭಿಃ ।
ಖದ್ಯೋತೈರಿವ ಸಂಪೃಕ್ತಮಂತರಿಕ್ಷಂ ವಿರಾಜತಾಂ ॥ 4-48-7 (30405)
ಧ್ವಜಾಗ್ರಾದ್ವಾನರಸ್ತಸ್ಯ ಭಲ್ಲೇನಾಭಿಹತೋ ಮಯಾ।
ಅದ್ಯೈವ ಪತತಾಂ ಭೂಮೌ ವಿನದನ್ಭೈರವಾನ್ರವಾನ್ ॥ 4-48-8 (30406)
ಶತ್ರೋರ್ಮಯಾಭಿಪನ್ನಾನಾಂ ಭೂತಾನಾಂ ಧ್ವಜವಾಸಿನಾಂ ।
ದಿಶಃ ಪ್ರತಿಷ್ಠಮಾನಾನಾಮಸ್ತು ಶಬ್ದೋ ದಿವಂ ಗತಃ ॥ 4-48-9 (30407)
ಕ್ರುದ್ಧೇನಾಸ್ತ್ರಂ ಮಯಾ ಮುಕ್ತಂ ನಿರ್ದಹೇತ್ಪೃಥಿವೀಮಿಮಾಂ ।
ಸ್ಥಿತಂ ಸಂಗ್ರಾಮಶಿರಸಿ ಪಾರ್ಥಮೇಕಾಕಿನಂ ಕಿಮು ॥ 4-48-10 (30408)
ಸಮಾಹಿತಶ್ಚ ಬೀಭತ್ಸುರ್ವರ್ಷಾಣ್ಯಷ್ಟೌ ಚ ಪಂಚ ಚ ।
ಜಾತಸ್ನೇಹಶ್ಚ ಯುದ್ಧಸ್ಯ ಮಯಿ ಸಂದರ್ಶಯಿಷ್ಯತಿ ॥ 4-48-11 (30409)
ಪಾತ್ರೀಭೂತಸ್ತು ಕೌಂತೇಯೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಗುಣವಾನಿವ ।
ಶರಮಾಲಾಂ ಸ ಗೃಹ್ಣಾತು ಮತ್ಪ್ರಸೃಷ್ಟಾಂ ಸ್ವಧಾಮಿವ ॥ 4-48-12 (30410)
ಏಷ ಚಾಪಿ ಮಹೇಷ್ವಾಸಸ್ತ್ರಿಷು ಲೋಕೇಷು ವಿಶ್ರುತಃ ।
ಅಹಂ ಚಾಪಿ ನರಶ್ರೇಷ್ಠಾದರ್ಜುನಾನ್ನಾವಮಃ ಕ್ವಚಿತ್ ॥ 4-48-13 (30411)
ಮಮ ಹಸ್ತಪ್ರಮುಕ್ತಾನಾಂ ಶರಾಣಾಂ ನತಪರ್ವಣಾಂ।
ನಿವೃತ್ತಿರ್ಗಚ್ಛತಾಂ ನಾಸ್ತಿ ವೈಶ್ವಾನರಶಿಖಾರ್ಚಿಷಾಂ ॥ 4-48-14 (30412)
ಇತಶ್ಚೇತಶ್ಚ ಮುಕ್ತಾನಾಂ ಶರಾಣಾಂ ನತಪರ್ವಣಾಂ ।
ತುಗುಲಃ ಶ್ರೂಯತಾಂ ನಾದಃ ಷಟ್ಪದಾಂ ಗಾಯತಾಮಿವ ॥ 4-48-15 (30413)
ಅಂತರಾ ಸಂಪತದ್ಭಿಸ್ತು ಗೃಧ್ರಪತ್ರೈಃ ಶಿಲಾಶಿತೈಃ ।
ಶಲಭಾನಾಮಿವಾಕಾಶೇ ಛಾಯಾ ಸಂಪ್ರತಿ ದೃಶ್ಯತಾಂ ॥ 4-48-16 (30414)
ಅದ್ಯ ಮತ್ಕಾರ್ಮುಕೋತ್ಸೃಷ್ಟಾಃ ಶಿತಾಃ ಪಾರ್ಥಸ್ಯ ಮರ್ಮಗಾಃ।
ಶರೀರಮುಪಸರ್ಪಂತು ವಲ್ಮೀಕಮಿವ ಪನ್ನಗಾಃ ॥ 4-48-17 (30415)
ಬರ್ಹಿಬರ್ಹಿಣರಾಜಾನಾಂ ಬರ್ಹಿಣಾಂ ಬರ್ಹಿಣಾಮಿವ ।
ಪತತಾಂ ಪತತಾಂ ಘೋಷಃ ಪತತಾಂ ಪತತಾಮಿವ ॥ 4-48-18 (30416)
ಅದ್ಯ ತ್ವಹಮೃಣಾನ್ಮೋಕ್ಷ್ಯೇ ಯನ್ಮಯಾ ತತ್ಪ್ರತಿಶ್ರುತಂ ।
ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ತತ್ಕಾಲೇ ನಿಹತ್ಯ ಸಮರೇಽರ್ಜುನಂ ॥ 4-48-19 (30417)
ಇಂದ್ರಾಶನಿಸಮಸ್ಪರ್ಶಂ ಮಹೇಂದ್ರಸಮವಿಕ್ರಮಂ।
ಅರ್ದಯಿಷ್ಯಾಂಯಹಂ ಪಾರ್ಥಮುಲ್ಕಾಭಿರಿವ ಕುಂಜರಂ ॥ 4-48-20 (30418)
ಶರಜಾಲಮಹಾಜ್ವಾಲಮಸಿಶಕ್ತಿಗದೇಂಧನಂ ।
ನಿರ್ದಹಂತಮನೀಕಾನಿ ಶಮಯಿಷ್ಯೇಽರ್ಜುನಾನಲಂ ॥ 4-48-21 (30419)
ರಥಾದತಿರಥಂ ಲೋಕೇ ಸರ್ವಶಸ್ತ್ರಭೃತಾಂವರಂ ।
ವಿವಶಂ ಪಾರ್ಥಮಾದಾಸ್ಯೇ ಗರುತ್ಮಾನಿವ ಪನ್ನಗಂ ॥ 4-48-22 (30420)
ಕ್ಷುದ್ರಕೈರ್ವಿವಿಧೈರ್ಭಲ್ಲೈರ್ನಿಪತದ್ಭಿಶ್ಚ ಮಾಮಕೈಃ ।
ಸಂಮೂಢಚೇತಾಃ ಕೌಂತೇಯಃ ಕರ್ತವ್ಯಂ ನಾಭಿಪದ್ಯತಾಂ ॥ 4-48-23 (30421)
ಅದ್ಯ ದುರ್ಯೋಧನಸ್ಯಾಹಂ ಶೋಕಂ ಹೃದಿ ಚಿರಂ ಸ್ಥಿತಂ ।
ಸಮೂಲಮಪನೇಷ್ಯಾಮಿ ಹರನ್ಪಾರ್ಥಶಿರಃ ಶರೈಃ ॥ 4-48-24 (30422)
ಅದ್ಯ ಮತ್ಕಾರ್ಮುಕೋತ್ಸೃಷ್ಟೈರ್ಭಲ್ಲೈಶ್ಚ ನತಪರ್ವಭಿಃ।
ಹತಾಶ್ವಂ ವಿರಥಂ ಪಾರ್ಥಂ ಪೌರುಷೇ ಪರ್ಯವಸ್ಥಿತಂ ।
ನಿಶ್ವಸಂತಂ ಯಥಾ ನಾಗಮದ್ಯ ಪಶ್ಯಂತು ಕೌರವಾಃ ॥ 4-48-25 (30423)
ಜಾಮದಗ್ನ್ಯಾನ್ಮಯಾ ಲಬ್ಧಂ ದಿವ್ಯಾಸ್ರಮೃಷಿಸತ್ತಮಾತ್।
ತದುಪಾಶ್ರಿತ್ಯ ವೀರ್ಯಂ ಚ ಯುಧ್ಯೇಯಮಪಿ ವಾಸವಂ ॥ 4-48-26 (30424)
ಧ್ವಜಾಗ್ರೇ ವಾನರಸ್ತಿಷ್ಠನ್ಭಲ್ಲೇನ ನಿಹತೋ ಮಯಾ।
ಅದ್ಯೈವ ಪತತಾಂ ಭೂಮೌ ವಿನದನ್ಭೈರವಾನ್ರವಾನ್ ॥ 4-48-27 (30425)
ಕಾಮಂ ಗಚ್ಛಂತು ಕುರವೋ ಗಾಃ ಪ್ರಗೃಹ್ಯ ಪರಂತಪಾಃ ।
ರಥೇಷು ವಾಽಪಿ ತಿಷ್ಠಂತೋ ಯುದ್ಧಂ ಪಶ್ಯಂತು ಮಾಮಕಂ ॥ ॥ 4-48-28 (30426)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಾಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ಅಷ್ಟಚತ್ವಾರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 48 ॥
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Footnotes
4-48-18 ಬರ್ಹಿಣಾಂ ಬಹಿಣಾಮಿವ ಏಕೈಕಸ್ಯ ಪೃಷ್ಠೇಪೃಷ್ಠೇ ಗಚ್ಛತಾಂ ಮಯೂರಾಣಾಂ ಮಯೂರಾಣಾಮಿವ ಬರ್ಹಿಬರ್ಹಿಣರಾಜಾನಾಂ ಬರ್ಹಿಣೋ ಮಯೂರಸ್ಯ ಬರ್ಹಿಣೈಃ ಶರಮೂಲೇ ಪತ್ರರೂಪೇಣ ಸ್ಥಿತಮಯೂರಪತ್ರೈಃ ರಾಜಾನಾಂ ರಾಜಮಾನಾನಾಂ । ರಾಜೃದೀಪ್ತಾವಿತಿ ಧಾತೋಃ ಕರ್ತ್ರರ್ಥೇ ಪಚಾದ್ಯಚಿ ಕೃತೇ ರೂಪನಿಷ್ಪತ್ತಿಃ । ಪತತಾಂ ಪತತಾಂ ಏಕೈಕಸ್ಯ ಶರಸ್ಯ ಪೃಷ್ಠೇ ಪೃಷ್ಠೇ ನಿಪತತಾಂ ಶರಾಣಾಂ ಘೋಷಃ ಪತತಾಂ ಮಾಲಾರೂಪೇಣ ನಿಪತಮಾನಾನಾಂ ಪತತಾಂ ಪಕ್ಷಿಣಾಂ ಘೋಷ ಇವ ಅಖಿಲೈಃ ಶ್ರೂಯತಾಮಿತಿ ಯೋಗ್ಯಕ್ರಿಯಾಧ್ಯಾಹಾರೇಣ ಸಂಬಂಧಃ । ಯದ್ವಾ ಬರ್ಹಿಣಾಂ ಬರ್ಹವತಾಂ ಉತ್ಪನ್ನಬರ್ಹಾಣಾಮಿತ್ಯರ್ಥಃ । ಬರ್ಹಿಣಂ ಮಯೂರಾಣಾಮಿವ ಪತತಾಂ ಪತತಾಂ ಪುಂಖಾನುಪುಂಖತಯಾ ಕ್ಷಣೇಕ್ಷಣೇ ಪತತಾಂ ಪತತಾಂ ಶರಾಣಾಂ ಘೋಷಃ ಪತತಾಂ ಪಕ್ಷಿಣಾಂ ಘೋಷ ಇವ ಪತತಾಂ ದಿಶಿದಿಶಿ ಪತತಾಮಿತಿ ಲೋಡಂತಕ್ರಿಯಾ। ಸರ್ವೈಃ ಶ್ರೂಯತಾಮಿತಿ ಭಾವಃ । ಬರ್ಹಿಬರ್ಹಿಣವಾಜಾನಾಮಿತಿ ಟo ಥo ಧo ಪಾಠಃ ॥ 18 ॥ ॥ ಅಷ್ಟಚತ್ವಾರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 48 ॥ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 049
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.49. ಅಧ್ಯಾಯಃ 049
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಕೃಪೇಣಾರ್ಜುನಚರಿತ್ರಪ್ರಶಂಸನಪೂರ್ವಕಂ ಕರ್ಣಗರ್ಹಣಂ ॥ 1 ॥ ತಥಾ ಸ್ವೇಷು ಏಕೈಕೇನಾರ್ಜುನಸ್ಯ ದುರ್ಜಯತ್ವಕಥನಪೂರ್ವಕಂ ಸಂಭೂಯಾಭಿಯಾನನಿರ್ಧಾರಣಂ ॥ 2 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-49-0 (30427)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-49-0x (3205)
ತಸ್ಯ ತದ್ವಚನಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ನೀತಿಶಾಸ್ತ್ರವಿಶಾರದಃ।
ಆಚಾರ್ಯಃ ಕುರುವೀರಾಣಾಂ ಕೃಪಃ ಶಾರದ್ವತೋಽಬ್ರವೀತ್ ॥ 4-49-1 (30428)
ಸದೈವ ತವ ರಾಧೇಯ ಯುದ್ಧೇ ಕ್ರೂರತರಾ ಮತಿಃ।
ನಾರ್ಥಾನಾಂ ಪ್ರಕೃತಿಂ ವೇತ್ಸಿ ನಾನುಬಂಧಮವೇಕ್ಷಸೇ ॥ 4-49-2 (30429)
ನಯಾ ಹಿ ಬಹವಃ ಸಂತಿ ಶಾಸ್ತ್ರಾಣ್ಯಾಶ್ರಿತ್ಯ ಚಿಂತಿತಾಃ ।
ತೇಷಾಂ ಯುದ್ಧಂ ಸುಪಾಪಿಷ್ಠಂ ವೇದಯಂತಿ ಪುರಾವಿದಃ ॥ 4-49-3 (30430)
ದೇಶಕಾಲೇನ ಸಂಯುಕ್ತಂ ಯುದ್ಧಂ ವಿಜಯದಂ ಭವೇತ್।
ಹೀನಕಾಲಂ ತದೇವೇಹ ಅನರ್ಥಾಯೋಪಕಲ್ಪತೇ ॥ 4-49-4 (30431)
ದೇಶೇ ಕಾಲೇ ಚ ವಿಕ್ರಾಂತಂ ಕಲ್ಯಾಣಾಯ ವಿಧೀಯತೇ।
ಆನುಕೂಲ್ಯೇನ ಕಾರ್ಯಾಣಾಮುತ್ತರಂ ತು ವಿಧೀಯತೇ ॥ 4-49-5 (30432)
ಭಾರಂ ಹಿ ರಥಕಾರಸ್ಯ ನ ವ್ಯವಸ್ಯಂತಿ ಪಂಡಿತಾಃ।
ಪರಿಚಿಂತ್ಯ ತು ಪಾರ್ಥೇನ ಸಂನಿಪಾತೋ ನ ನಃ ಕ್ಷಮಃ ॥ 4-49-6 (30433)
ಏಕೋ ಹಿ ಶತ್ರೂನ್ಸಮರೇ ಸಮರ್ಥಃ ಪ್ರತಿಬಾಧಿತುಂ ।
ಏಕಃ ಕುರೂನಭ್ಯರಕ್ಷದೇಕಶ್ಚಾಗ್ನಿಮತರ್ಪಯತ್ ॥ 4-49-7 (30434)
ಏಕಶ್ಚ ಪಂಚ ವರ್ಷಾಣಿ ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಮಧಾರಯತ್ ।
ಏಕಃ ಸುಭದ್ರಾಮಾರೋಪ್ಯ ದ್ವೈರಥೇ ಕೃಷ್ಣಮಾಹ್ವಯಂ ॥ 4-49-8 (30435)
ಸೈಂಧವಂ ವನವಾಸೇ ತು ಜಿತ್ವಾ ಕೃಷ್ಣಾಮಥಾನಯತ್ ।
ಏಕಶ್ಚ ಪಂಚ ವರ್ಷಾಣಿ ಶಕ್ರಾದಸ್ರಾಣ್ಯಶಿಕ್ಷತ ॥ 4-49-9 (30436)
ಏಕಃ ಸಪತ್ನಾಂಜಿತ್ವಾ ತು ಕುರೂಣಾಮಕರೋದ್ಯಶಃ ।
ಏಕೋ ಗಂಧರ್ವರಾಜಾನಂ ಚಿತ್ರಸೇನಮರಿಂದಮಃ ।
ವಿಜಿಗ್ಯೇ ತರಸಾ ಸಂಖ್ಯೇ ಸೇನಾಂ ಚಾಸ್ಯ ಸುದುರ್ಜಯಾಂ ॥ 4-49-10 (30437)
ಪಾಂಚಾಲೀ ಶ್ರೀಮತೀ ಪ್ರಾಪ್ತಾ ಕ್ಷತ್ರಂ ಜಿತ್ವಾ ಸ್ವಯಂವರೇ ।
ಆದಾಯ ಗತವಾನ್ಪಾರ್ಥೋ ಭವಾನ್ಕ್ವನು ಗತಸ್ತದಾ ॥ 4-49-11 (30438)
ತಥಾ ನಿವಾತಕವಚಾಃ ಕಾಲಕೇಯಾಶ್ಚ ದಾನವಾಃ ।
ದೈವತೈರಪ್ಯವಧ್ಯಾಸ್ತೇ ಏಕೇನ ಯುಧಿ ಪಾತಿತಾಃ ॥ 4-49-12 (30439)
ಏಕೇನ ಹಿ ತ್ವಯಾ ಕರ್ಣ ಕಿಂ ನಾಮೇಹ ಕೃತಂ ಪುರಾ।
ಏಕೈಕೇನ ಯಥಾ ತೇಷಾಂ ಭೂಮಿಪಾಲಾ ವಶೇ ಕೃತಾಃ ॥ 4-49-13 (30440)
ಇಂದ್ರೋಪಿ ಹಿ ನ ಪಾರ್ಥೇನ ಸಂಯುಗೇ ಯೋದ್ಧುಮರ್ಹತಿ ।
ಯಸ್ತೇನಾಶಂಸತೇ ಯೋದ್ಧುಂ ಕರ್ತವ್ಯಂ ತಸ್ಯ ಭೇಷಜಂ ॥ 4-49-14 (30441)
ಆಶೀವಿಷಸ್ಯ ಕ್ರುದ್ಧಸ್ಯ ಪಾಣಿಮುದ್ಯಂಯ ದಕ್ಷಿಣಂ।
ಅವಮುಚ್ಯ ಪ್ರದೇಶಿನ್ಯಾ ದಂಷ್ಟ್ರಾಮಾದಾತುಮಿಚ್ಛಸಿ ॥ 4-49-15 (30442)
ಅಥವಾ ಕುಂಜರಂ ಮತ್ತಮೇಕಮೇಕಚರಂ ವನೇ।
ನಿರಂಕುಶಂ ಸಮಾರುಹ್ಯ ನಗರಂ ಯಾತುಮಿಚ್ಛಸಿ ॥ 4-49-16 (30443)
ಸಮಿದ್ಧಂ ಪಾವಕಂ ಚಾಪಿ ಘೃತಮೇದೋವಸಾಹುತಂ।
ಘೃತಾಕ್ತಶ್ಚೀರವಾಸಾಸ್ತ್ವಂ ಮಧ್ಯೇನೋತ್ಸರ್ತುಮಿಚ್ಛಸಿ ॥ 4-49-17 (30444)
ಆತ್ಮಾನಂ ಯಃ ಸಮಾಬಧ್ಯ ಕಂಠೇ ಬದ್ಧ್ವಾ ತಥಾ ಶಿಲಾಂ ।
ಸಮುದ್ರಂ ಪ್ರತರೇದ್ದೋರ್ಭ್ಯಾಂ ತತ್ರ ಕಿಂ ಕರ್ಣ ಪೌರುಷಂ ॥ 4-49-18 (30445)
ಅಕೃತಾಸ್ತ್ರಃ ಕೃತಾಸ್ತ್ರಂ ವೈ ಬಲವಂತಂ ಸುದುರ್ಬಲಃ।
ತಾದೃಶಂ ಕರ್ಣ ಯಃ ಪಾರ್ಥಂ ಯೋದ್ಧುಮಿಚ್ಛೇತ್ಸ ದುರ್ಮತಿಃ ॥ 4-49-19 (30446)
ಅಸ್ಮಾಭಿರೇವ ನಿಕೃತೋ ವರ್ಷಾಣೀಹ ತ್ರಯೋದಶ।
ಸಿಂಹಃ ಪಾಶವಿನಿರ್ಮುಕ್ತೋ ನ ನಃ ಶೇಷಂ ಕರಿಷ್ಯತಿ ॥ 4-49-20 (30447)
ಏಕಾಂತೇ ಪಾರ್ಥಮಾಸೀನಂ ಕೂಪೇಽಗ್ನಿಮಿವ ಸಂವೃತಂ ।
ಅಜ್ಞಾನಾದಭ್ಯವಸ್ಕಂದ್ಯ ಪ್ರಾಪ್ತಾಃ ಸ್ಮೋ ಭಯಮುತ್ತಮಂ ॥ 4-49-21 (30448)
ಉತ್ಸೃಷ್ಟಂ ತೂಲರಾಶೌ ತು ಏಕೋಽಗ್ನಿಂ ಶಮಯೇತ್ಕಥಂ ।
ಸಹ ಯುದ್ಧ್ಯಾಮಹೇ ಪಾರ್ಥಮಾಗತಂ ಯುದ್ಧದುರ್ಮದಂ ॥ 4-49-22 (30449)
ಯತ್ತಾ ವಯಂ ಪರಾಕ್ರಾಂತಾ ವ್ಯೂಢಾನೀಕಾಃ ಪ್ರಹಾರಿಣಃ।
ಯುದ್ಧಾಯಾವಸ್ಥಿತಂ ಪಾರ್ಥಮಾಗತಂ ಪಾಕಶಾಸನಿಂ ॥ 4-49-23 (30450)
ಯತ್ತಾಃ ಸರ್ವೇ ರಥಶ್ರೇಷ್ಠಂ ಪರಿವಾರ್ಯ ಸಮಂತತಃ।
ಷಡ್ರಥಾಃ ಪರಿಕೀರ್ಯಂತಾಂ ವಜ್ರಪಾಣಿಮಿವಾಸುರಾಃ ॥ 4-49-24 (30451)
ದ್ರೋಣೋ ದುರ್ಯೋಧನೋ ಭೀಷ್ಮೋ ಭವಾಂದ್ರೌಣಿಸ್ತಥಾ ವಯಂ।
ಸರ್ವೇ ಯುದ್ಧ್ಯಾಮಹೇ ಪಾರ್ಥಂ ಕರ್ಣ ಮಾ ಸಾಹಸಂ ಕೃಥಾಃ ॥ 4-49-25 (30452)
ನ ಹ್ಯಸಂಗತ್ಯ ಸಮರೇ ಪಾರ್ಥಂ ಜೇಷ್ಯಾಮಹೇ ವಯಂ।
ಸಂಗತ್ಯ ಸಮರೇ ಪಾರ್ಥಂ ಸರ್ವೇ ಜೇಷ್ಯಮಾಹೇ ವಯಂ ॥ 26 ॥ ॥ 4-49-26 (30453)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ಏಕೋನಪಂಚಾಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 49 ॥
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Footnotes
4-49-6 ಭಾರಂ ಹೀತಿ। ಯಥಾ ರಥಕಾರೇಣ ದಿವ್ಯೋಽಯಂ ಮಯಾ ನಿರ್ಮಿತೋ ರಥಃ ಸುದೃಢಾಂಗಃ ಅನೇನ ತ್ವಂ ದೇವಾನಪಿ ಸರ್ವಥಾ ಜೇಷ್ಯಸೀತ್ಯುಕ್ತೇ ತದ್ವಚಸಿ ಭಾರಂ ದತ್ತ್ವಾ ದೇಶಕಾಲಾನುಕೂಲ್ಯಮನಪೇಕ್ಷ್ಯೈವ ನ ವ್ಯವಸ್ಯಂತಿ। ಯೋದ್ಧುಮೇತಿ ಶೇಷಃ। ಏವಂ ತ್ವದ್ವಚಸಿ ಭಾರಂ ದತ್ತ್ವಾ ದೇಶಾದ್ಯಾನುಕೂಲ್ಯಮನವೇಕ್ಷ್ಯ ಕಥಮಸ್ಮಾಭಿರ್ಯೋದ್ಧವ್ಯಂ। ತವತು ವಚನಂ ರಥಕಾರವಚನವದರ್ಶಶೂನ್ಯಮಿತಿ ಭಾವಃ ॥ 6 ॥ 4-49-10 ಏಕಃ ಸಂಯಮಿನೀಂ ಜಿತ್ವಾ ಇತಿ ಧo ಪಾಠಃ ॥ 10 ॥ ॥ ಏಕೋನಪಂಚಾಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 49 ॥ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 050
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.50. ಅಧ್ಯಾಯಃ 050
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಕೃಪೇಣ ಸ್ವಗರ್ಹಣಮಮೃಷ್ಯತಾ ಕರ್ಣೇನ ತದುಪಾಲಂಭಃ ॥ 1 ॥ ತದಸಹಿಷ್ಣುನಾಽಶ್ವತ್ಥಾಂನಾ ಸಮರ್ಮೋದ್ಧಾಟನಂ ಕರ್ಣದುರ್ಯೋಧನೋಪಾಲಂಭಃ ॥ 2 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-50-0 (30454)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-50-0x (3206)
ಕೃಪಸ್ಯ ವಚನಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ಕರ್ಣೋ ರಾಜನ್ಯುಧಾಂಪತಿಃ ।
ಪುನಃ ಪ್ರೋವಾಚ ಸಂರಬ್ಧೋ ಗರ್ಹಯನ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ಕೃಪಂ ॥ 4-50-1 (30455)
ಕರ್ಣ ಉವಾಚ। 4-50-2x (3207)
ಲಕ್ಷಯಾಂಯಹಮಾಚಾರ್ಯಂ ಭಯಾದ್ಭಕ್ತಿಂ ಗತಂ ರಿಪೌ ।
ಭೀತೇನ ಹಿ ನ ಯೋದ್ಧವ್ಯಮಹಂ ಯೋತ್ಸ್ಯೇ ಧನಂಜಯಂ ॥ 2 ॥ 4-50-2 (30456)
ನನು ವಾರುಣಮಾಗ್ನೇಯಂ ಯಾಂಯಂ ವಾಯವ್ಯಮೇವ ಚ।
ಅಸ್ತ್ರಂ ಬ್ರಹ್ಮಶಿರಶ್ಚೈವ ಸತ್ವಹೀನಸ್ಯ ತೇ ವೃಥಾ ॥ 4-50-3 (30457)
ಮಿತ್ರಕಾರ್ಯಂ ಕೃತಮಿದಂ ಪಿತಾಪುತ್ರೈರ್ಮಹಾರಥೈಃ ।
ಭರ್ತೃಪಿಂಡಶ್ಚ ನಿರ್ವಿಷ್ಟೋ ಯಥೇಷ್ಟಂ ಗಂತುಮರ್ಹಥ ॥ 4-50-4 (30458)
ಭಿಕ್ಷಾಂ ಹರಸ್ವ ನಿತ್ಯಂ ತ್ವಂ ಯಜ್ಞಾನನುಚರಸ್ವ ಚ।
ಆಮಂತ್ರಣಾನಿ ಭುಂಕ್ಷಾದ್ಯ ಮಾಽಸ್ಮಾನ್ಯುದ್ಧೇನ ಭೀಷಯ ॥ 4-50-5 (30459)
ಭಾರ್ಗವಾಸ್ತ್ರಂ ಮಯಾ ಮುಕ್ತಂ ನಿರ್ದಹೇತ್ಪೃಥಿವೀಮಿಮಾಂ।
ಕಿಂ ಪುನಃ ಪಾಂಡುಪುತ್ರಾಣಾಮೇಕಮರ್ಜುನಮಾಹವೇ ॥ 4-50-6 (30460)
ಆಗಮಿಷ್ಯಂತಿ ಪದವೀಂ ಮಾತ್ಸ್ಯಾಃ ಪಾಂಡವಮಾಶ್ರಿತಾಃ ।
ಕೀಚಕಾನಾಂ ತು ಬಲಿನಾಂ ಶತ್ರುಸೇನಾವಮರ್ದಿನಾಂ ॥ 4-50-7 (30461)
ತಾನಹಂ ನಿಹನಿಷ್ಯಾಮಿ ಭವತಾ ಗಂಯತಾಂ ಗೃಹಂ ।
ಕಿಂ ವೇದವಾದಿನಾಂ ಕಾರ್ಯಂ ಪರಸ್ನೇಹಾನುಭಾಷಿಣಾಂ ॥ 4-50-8 (30462)
ತಸ್ಯ ತದ್ವಚನಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ಅಶ್ವತ್ಥಾಮಾ ಪ್ರತಾಪವಾನ್ ।
ಉವಾಚ ವದತಾಂಶ್ರೇಷ್ಠೋ ದುರ್ಯೋಧನಮವೇಕ್ಷ್ಯ ಚ ॥ 4-50-9 (30463)
ನ ಚ ತಾವಂಜಿತಾ ಗಾವೋ ನ ಚ ಸೀಮಾಂತರಂ ಗತಾಃ।
ನ ಹಾಸ್ತಿನಪುರಂ ಪ್ರಾಪ್ತಾಸ್ತ್ವಂ ಚ ಕರ್ಣ ವಿಕತ್ಥಸೇ ॥ 4-50-10 (30464)
ಬಹೂನಿ ಧರ್ಮಶಾಸ್ತ್ರಾಣಿ ಪಠಂತಿ ದ್ವಿಜಸತ್ತಮಾಃ ।
ತೇಷು ಕಿಂಸ್ವಿದಿದಂ ದೃಷ್ಟಂ ದ್ಯೂತೇ ಜೀಯೇತ ಯನ್ನೃಪಃ ॥ 4-50-11 (30465)
ಸಂಗ್ರಾಮಾನ್ವಿಪುಲಾಂಜಿತ್ವಾ ಲಬ್ಧಾ ಚ ವಿಪುಲಂ ಧನಂ ।
ವಿಜಿತ್ಯ ಚ ಮಹೀಂ ಕೃತ್ಸ್ನಾಂ ನೇಹ ಕತ್ಥಂತಿ ಪಂಡಿತಾಃ ॥ 4-50-12 (30466)
ಪಚತ್ಯಗ್ನಿರವಾಕ್ಯಸ್ತು ತೂಷ್ಣೀಂ ಭಾತಿ ದಿವಾಕರಃ ।
ತೂಷ್ಣೀಂ ಧಾರಯತೇ ಲೋಕಾನ್ವಸುಧಾ ಸಚರಾಚರಾನ್ ॥ 4-50-13 (30467)
ಚಾತುರ್ವರ್ಣ್ಯಸ್ಯ ಕರ್ಮಾಣಿ ವಿಹಿತಾನಿ ಮಹರ್ಷಿಭಿಃ ।
ಧನಂ ಯೈರಧಿಗಂತವ್ಯಂ ಯಚ್ಚ ಕುರ್ವನ್ನ ದುಷ್ಯತಿ ॥ 4-50-14 (30468)
ಅಧೀತ್ಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ವೇದಾನ್ಯಾಜಯೇತ ಯಜೇತ ವಾ ।
ಕ್ಷತ್ರಿಯೋ ಧನಮಾಹೃತ್ಯ ಯಜೇತೈವ ನ ಯಾಜಯೇತ್ ॥ 4-50-15 (30469)
ವೈಶ್ಯೋಽಧಿಗಂಯ ವಿತ್ತಾನಿ ವಾರ್ತಾಕರ್ಮಾಣಿ ಕಾರಯೇತ್॥ 4-50-16 (30470)
ಶೂದ್ರಃ ಶುಶ್ರೂಷಣಂ ಕುರ್ಯಾತ್ರಿಷು ವರ್ಣೇಷು ನಿತ್ಯಶಃ।
ವಂದನಾಯೋಗವಿಧಿಭಿರ್ವೈತಸೀಂ ವೃತ್ತಿಮಾಶ್ರಿತಃ ॥ 4-50-17 (30471)
ವರ್ತಮಾನಾ ಯಥಾಶಾಸ್ತ್ರಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಚಾಪಿ ಮಹೀಮಿಮಾಂ ।
ಪ್ರಕುರ್ವಂತಿ ಮಹಾಭಾಗಾ ಯಜ್ಞಾನ್ಸುವಿಪುಲಾನಪಿ ॥ 4-50-18 (30472)
ಕಾ ಜಾತಿಸ್ತೇಷು ಸೂತೇಯಂ ಕೇಽಪಿ ಮಂತ್ರಾಃ ಕ್ರಿಯಾಶ್ಚ ಕಾಃ ।
ಕೇಯಂ ವರ್ಣೇಷು ಯಾ ರಾಜ್ಞೋ ವಕ್ತೃಭೋಕ್ತೃನಿಯಂತೃಷು ॥ 4-50-19 (30473)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-50-20x (3208)
ದುರ್ಯೋಧನಮಭಿಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ಕರ್ಣಂ ಚ ಕುರುಸಂಸಾದ।
ಅಶ್ವತ್ಥಾಮಾ ಭೃಶಂ ಕ್ರುದ್ಧೋ ದುರ್ಯೋಧನಮತರ್ಜಯತ್ ॥ 4-50-20 (30474)
ಪ್ರಾಪ್ಯ ದ್ಯೂತೇನ ಕೋ ರಾಜ್ಯಂ ಕ್ಷತ್ರಿಯಃ ಸ್ತೋಷ್ಟುರ್ಮಹತಿ ।
ತಥಾ ನೃಶಂಸರೂಪೋಯಂ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಶ್ಚ ನಿರ್ಘೃಣಃ ॥ 4-50-21 (30475)
ತಥಾಽಧಿಗಂಯ ವಿತ್ತಾನಿ ಕೋ ವಿಕತ್ಥೇದ್ವಿಚಕ್ಷಣಃ ।
ನಿಕೃತ್ಯಾ ವಂಚನಾಯೋಗೈಶ್ಚರನ್ವೈತಂಸಿಕೋ ಯಥಾ ॥ 4-50-22 (30476)
ಕತಮದ್ದ್ವೈರಥಂ ಯುದ್ಧಂ ಯತ್ರಾಜೈಷೀರ್ಧನಂಜಯಂ।
ನಕುಲಂ ಸಹದೇವಂ ವಾ ಧನಂ ಯೇಷಾಂ ತ್ವಯಾ ಹೃತಂ ॥ 4-50-23 (30477)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರೋ ಜಿತಃ ಕಸ್ಮಿನ್ಭೀಮಶ್ಚ ಬಲಿನಾಂವರಃ ।
ಇಂದ್ರಪ್ರಸ್ಥಂ ತ್ವಯಾ ಕಸ್ಮಿನ್ಸಂಗ್ರಾಮೇ ನಿರ್ಜಿತಂ ಪುರಾ ॥ 4-50-24 (30478)
ತಥೈವ ಕತಮದ್ಯುದ್ಧಂ ಯಸ್ಮಿನ್ಕೃಷ್ಣಾ ಜಿತಾ ತ್ವಯಾ ।
ಏಕವಸ್ತ್ರಾ ಸಭಾಂ ನೀತಾ ಕ್ಷುದ್ರಕರ್ಮನ್ರಜಸ್ವಲಾ ॥ 4-50-25 (30479)
ಮೂಲಮೇಷಾಂ ಮಹತ್ಕೃತ್ತಂ ಸಾರಾರ್ಥೀ ಚಂದನಂ ಯಥಾ।
ಕ್ಷುದ್ರಂ ಕರ್ಮ ಸಮಾಸ್ಥಾಯ ತತ್ರ ಕಿಂ ವಿದುರೋಽಬ್ರವೀತ್ ॥ 4-50-26 (30480)
ಯಥಾಶಕ್ತಿ ಮನುಷ್ಯಾಣಾಮಮರ್ಷಂ ಲಕ್ಷಯಾಮಹೇ।
ಅನ್ಯೇಷಾಮಪಿ ಸತ್ವಾನಾಮಪಿ ಕೀಟಪಿಪೀಲಿಕೈಃ ॥ 4-50-27 (30481)
ದ್ರೌಪದ್ಯಾಃ ಸಂಪರಿಕ್ಲೇಶಂ ನ ಕ್ಷಂತುಂ ಪಾಂಡವೋಽರ್ಹತಿ।
ಕ್ಷಯಾಯ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಾಣಾಂ ಪ್ರಾದುರ್ಭೂತೋ ಧನಂಜಯಃ ॥ 4-50-28 (30482)
ತ್ವಂ ಪುನಃ ಪಂಡಿತೋ ಭೂತ್ವಾ ಹ್ಯಾಚಾರ್ಯಂ ಕ್ಷೇಪ್ತುಮಿಚ್ಛಸಿ।
ವೈರಾಂತಕರಣೋ ಜಿಷ್ಣುರ್ನ ನಃ ಶೇಷಂ ಕರಿಷ್ಯತಿ ॥ 4-50-29 (30483)
ನೈವ ದೇವಾ ನ ಗಂಧರ್ವಾ ನಾಸುರಾ ನ ಚ ರಾಕ್ಷಸಾಃ।
ಭಯಾದಿಹ ನ ಯುದ್ಧ್ಯೇರನ್ಪಾಂಡುಪುತ್ರೇಣ ಧೀಮತಾ ॥ 4-50-30 (30484)
ಯಂ ಯಮೇಕೋಪಿ ಸಂಕ್ರುದ್ಧಃ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ನಿಪತಿಷ್ಯತಿ ।
ವೃಕ್ಷಂ ಗರುಡವದ್ವೇಗಾದ್ವಿನಿಹತ್ಯಾಂತಮೇಷ್ಯತಿ ॥ 4-50-31 (30485)
ತ್ವತ್ತೋ ವಿಶಿಷ್ಟಂ ವೀರ್ಯೇಣ ಧನುಷ್ಯಮರರಾಟ್ಸಮಂ ।
ವಾಸುದೇವಸಮಂ ಯುದ್ಧೇ ತಂ ಪಾರ್ಥಂ ಕೋ ನ ಪೂಜಯೇತ್ ॥ 4-50-32 (30486)
ದೇವಂ ದೈವೇನ ಯುದ್ಧ್ಯೇತ ಮಾನುಪೇಣ ಚ ಮಾನುಪಂ ।
ಅಸ್ತ್ರಂ ಹ್ಯಸ್ತ್ರೇಣ ಯೋ ಹನ್ಯಾತ್ಕೋಽರ್ಜುನೇನ ಸಮಃ ಪುಮಾನ್ ॥ 4-50-33 (30487)
ಪುತ್ರಾದನವಮಃ ಶಿಷ್ಯ ಇತಿ ಧರ್ಮವಿದೋ ವಿದುಃ।
ಏತೇನಾಪಿ ನಿಮಿತ್ತೇನ ಪ್ರಿಯೋ ದ್ರೋಣಸ್ಯ ಪಾಂಡವಃ ॥ 4-50-34 (30488)
ಯಥಾ ತ್ವಮಕರೋರ್ದ್ಯೂತಮಿಂದ್ರಪ್ರಸ್ಥಂ ಯಥಾಽಹರಃ ।
ಯಥಾಽನೈಷೀಃ ಸಭಾಂ ಕೃಷ್ಣಾಂ ತಥಾ ಯುಧ್ಯಸ್ವ ಪಾಂಡವಂ ॥ 4-50-35 (30489)
ಅಯಂ ತೇ ಮಾತುಲಃ ಪ್ರಾಜ್ಞಃ ಕ್ಷತ್ರಧರ್ಮಸ್ಯ ಕೋವಿದಃ ।
ದುರ್ದ್ಯೂತದೇವೀ ಗಾಂಧಾರಃ ಶಕುನಿರ್ಯುದ್ಧ್ಯತಾಮಿಹ ॥ 4-50-36 (30490)
ನಾಕ್ಷಾನ್ಕ್ಷಿಪತಿ ಗಾಂಡೀವಂ ನ ಕೃತಂ ದ್ವಾಪರಂ ನ ಚ।
ಜ್ವಲತೋ ನಿಶಿತಾನ್ಬಾಣಾಂಸ್ತಾಂಸ್ತಾನ್ಕ್ಷಿಪತಿ ಗಾಂಡಿವಂ ॥ 4-50-37 (30491)
ನ ಹಿ ಗಾಂಡೀವನಿರ್ಮುಕ್ತಾ ಗೃಧ್ರಪಕ್ಷಾಃ ಸುತೇಜನಾಃ ।
ನಾಂತರೇಷ್ವವತಿಷ್ಠಂತೇ ಗಿರೀಣಾಮಪಿ ದಾರಣಾಃ ॥ 4-50-38 (30492)
ಅಂತಕಃ ಪವನೋ ಮೃತ್ಯುಸ್ತಥಾಽಗ್ನಿರ್ಬಡವಾಮುಖಃ ।
ಕುರ್ಯುರೇತೇ ಕ್ವಚಿಚ್ಛೇಷಂ ನ ತು ಕ್ರುದ್ಧೋ ಧನಂಜಯಃ ॥ 4-50-39 (30493)
ಯಥಾ ಸಭಾಯಾಂ ದ್ಯೂತಂ ತ್ವಂ ಮಾತುಲೇನ ಮಹಾಕರೋಃ ।
ತಥಾ ಯುದ್ಧಸ್ವ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ಸೌಬಲೇನ ಸುರಕ್ಷಿತಃ ॥ 4-50-40 (30494)
ಯುದ್ಧ್ಯತಾಂ ಕಾಮಮಾಚಾರ್ಯೋ ನಾಹಂ ಯೋತ್ಸ್ಯೇ ಧನಂಜಯಂ ।
ಮತ್ಸ್ಯೋ ಹ್ಯಸ್ಮಾಭಿರಾಯೋಧ್ಯೋ ಯದ್ಯಾಗಚ್ಛೇದ್ಗವಾಂಪದಂ ॥ ॥ 4-50-41 (30495)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ಪಂಚಾಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 50 ॥
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Footnotes
4-50-14 ಯದುಕ್ತಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಂ ಭೋಜನಾದಾವೇವ ಕೌಶಲಂ ನ ಯುದ್ಧ ಇತಿ ತತ್ರ ತವಾಪಿ ವೈಶ್ಯತ್ವಾನ್ನ ಯುದ್ಧೇ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಮಸ್ತೀತಿ ದರ್ಶಯಿಷ್ಯನ್ವರ್ಣಾನಾಂ ಕರ್ಮಾಣಿ ವಿಭಜತೇ ಚಾತುರ್ವರ್ಣ್ಯಸ್ಯೇತ್ಯಾದಿನಾ ॥ 14 ॥ 4-50-22 ವೈತಂಸಿಕೋ ವ್ಯಾಧಃ ॥ 22 ॥ 4-50-26 ಅನೃತಂ ದ್ಯೂತಂ ಕುರ್ವತಾ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರೇಣ ಧರ್ಮಸ್ಯ ಮೂಲಂ ಕೃತ್ತಂ ಛಿನ್ನಂ । ತತ್ರ ತದಾ ವಿದುರಃ ಕಿಮಬ್ರವೀತ್ ಕ್ಷಯಮೂಲಂ ದ್ಯೂತಮಿತಿ ತತ್ಸ್ಮರೇತಿ ಶೇಷಃ ॥ 26 ॥ 4-50-37 ಚಕಾರಾತ್ ತ್ರೇತಾನಿ ಸಮುಚ್ಚೀಯತೇ। ಕೃತಾದಯೋ ದ್ಯೂತಶಾಸ್ತ್ರಪ್ರಸಿದ್ಧಾಃ ಪಾಶಕಾಃ ॥ 37 ॥ ॥ ಪಂಚಾಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 50 ॥ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 051
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.51. ಅಧ್ಯಾಯಃ 051
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಕರ್ಣಕೃತದ್ರೋಣಕೃಪಾಧಿಕ್ಷೇಪಸಂಕ್ರುದ್ಧಮಶ್ವತ್ಥಾಮಾನಂ ಪ್ರತಿ ಭೀಷ್ಮೇಣ ದ್ರೋಣಾದಿಪ್ರಶಂಸನಪೂರ್ವಕಂ ಪರಿಸಾಂತ್ವನಂ ॥ 1 ॥ ದುರ್ಯೋಧನೇನ ಭೀಷ್ಮಕರ್ಣಾಭ್ಯಾಂ ಸಹ ಕೃಪದ್ರೋಣಕ್ಷಮಾಪನಂ ॥ 2 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-51-0 (30496)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-51-0x (3209)
ತತಃ ಶಾಂತನವಸ್ತತ್ರ ಧರ್ಮಾರ್ಥಕುಶಲಂ ಹಿತಂ ।
ದುರ್ಯೋಧನಮಿದಂ ವಾಕ್ಯಮಬ್ರವೀತ್ಕುರುಸಂಸದಿ ॥ 4-51-1 (30497)
ಸಾಧು ಪಶ್ಯತಿ ವೈ ದ್ರೋಣಃ ಕೃಪಃ ಸಾಧ್ವನುಪಶ್ಯತಿ ।
ಆಚಾರ್ಯಪುತ್ರಃ ಸಹಜಂ ನಿಶ್ಚಿತಂ ಸಾಧು ಭಾಷತೇ ॥ 4-51-2 (30498)
ಕರ್ಣಸ್ತು ಕ್ಷತ್ರಧರ್ಮೇಣ ಕೇವಲಂ ಯೋದ್ಧುಮಿಚ್ಛತಿ।
ಆಚಾರ್ಯೋ ನಾವಮಂತವ್ಯಃ ಪುರುಷೇಣ ವಿಜಾನತಾ।
ದೇಶಕಾಲೌ ತು ಸಂಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ಯೋದ್ಧವ್ಯಮಿತಿ ಮೇ ಮತಿಃ ॥ 4-51-3 (30499)
ಯಸ್ಯ ಸೂರ್ಯಸಮಾಃ ಪ಼ಂಚ ಸಪತ್ನಾಃ ಸ್ಯುಃ ಪ್ರಹಾರಿಣಃ।
ಕಥಮಭ್ಯುದಯೇ ತೇಷಾಂ ನ ಪ್ರಮುಹ್ಯೇತ ಪಂಡಿತಃ ॥ 4-51-4 (30500)
ಸ್ವಾರ್ಥೇ ಸರ್ವೇ ವಿಮುಹ್ಯಂತಿ ಯೇಽಪಿ ಧರ್ಮವಿದೋ ಜನಾಃ ।
ತಸ್ಮಾತ್ತತ್ವಂ ನ ಜಾನಾತಿ ಯತ್ತು ಕಾರ್ಯಂ ನರಾಧಿಪಃ ॥ 4-51-5 (30501)
ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರೋಪಿ ದುರ್ಬುದ್ಧಿಃ ಪಶ್ಯನ್ನಪಿ ಧನಂಜಯಂ ।
ನೈವ ಪಶ್ಯತಿ ನಾಘ್ರಾತಿ ಮಂದಃ ಕ್ರೋಧವಶಂ ಗತಃ ॥ 4-51-6 (30502)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-51-7x (3210)
ಏವಮುಕ್ತ್ವಾ ತು ರಾಜಾನಂ ಪುನರ್ದ್ರೌಣಿಮುವಾಚ ಹ।
ಪ್ರಾಂಜಲಿರ್ಭರತಶ್ರೇಷ್ಠಃ ಸಾಂನಾ ಬುದ್ಧಿಮತಾಂವರಃ ॥ 4-51-7 (30503)
ಕರ್ಣೋ ಹಿ ಯದವೋಚತ್ತ್ವಾಂ ತೇಜಸ್ಸಂಜನನಾಯ ತತ್।
ಆಚಾರ್ಯಪುತ್ರಃ ಕ್ಷಮತಾಂ ಮಹತ್ಕಾರ್ಯಮುಪಸ್ಥಿತಂ ॥ 4-51-8 (30504)
ನಾಯಂ ಕಾಲೋ ವಿರೋಧಸ್ಯ ಕೌಂತೇಯೇ ಸಮುಪಸ್ಥಿತೇ ।
ಕ್ಷಂತವ್ಯಂ ಭವತಾ ಸರ್ವಮಾಚಾರ್ಯೇಣ ಕೃಪೇಣ ಚ ॥ 4-51-9 (30505)
ಭವತಾಂ ಹಿ ಕೃತಾಸ್ತ್ರತ್ವಂ ಯಥಾಽಽದಿತ್ಯೇ ಪ್ರಭಾ ತಥಾ ।
ಯಥಾ ಚಂದ್ರಮಸೋ ಲಕ್ಷ್ಮೀಃ ಸರ್ವಥಾ ನಾಪಕೃಷ್ಯತೇ ।
ಏವಂ ಭವತ್ಸು ಬ್ರಾಹ್ಮಣ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಸ್ತ್ರಂ ಚ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಂ ॥ 4-51-10 (30506)
ಚತ್ವಾರ ಏಕತೋ ವೇದಾಃ ಕ್ಷಾತ್ರಮೇಕತ್ರ ದೃಶ್ಯತೇ।
ನೈತತ್ಸಮಸ್ತಮುಭಯಂ ಕಸ್ಮಿಂಶ್ಚಿದನುಶುಶ್ರುಮ।
ಅನ್ಯತ್ರ ಭಾರತಾಚಾರ್ಯಾತ್ಸುಪುತ್ರಾದಿತಿ ಮೇ ಮತಿಃ ॥ 4-51-11 (30507)
ವೇದಾಂತಾಶ್ಚ ಪುರಾಣಾನಿ ಇತಿಹಾಸಂ ಪುರಾತನಂ ।
ಜಾಮದಗ್ನ್ಯಮೃತೇ ರಾಜನ್ಕೋ ದ್ರೋಣಾದಧಿಕೋ ಭವೇತ್ ॥ 4-51-12 (30508)
ಬ್ರಹ್ಮಾಸ್ತ್ರಂ ಚೈವ ವೇದಾಶ್ಚ ನೈತದನ್ಯತ್ರ ದೃಶ್ಯತೇ ॥ 4-51-13 (30509)
ಆಚಾರ್ಯಪುತ್ರಃ ಕ್ಷಮತಾಂ ನಾಯಂ ಕಾಲೋ ವಿಭೇದನೇ ।
ಸರ್ವೇ ಸಂಹತ್ಯ ಯುದ್ಧ್ಯಾಮಃ ಪಾಕಶಾಸನಿಮಾಗತಂ ॥ 4-51-14 (30510)
ಬಲಸ್ಯ ವ್ಯಸನಾನೀಹ ಯಾನ್ಯುಕ್ತಾನಿ ಮನೀಷಿಭಿಃ ।
ಮುಖ್ಯೋ ಭೇದೋಹಿ ತೇಷಾಂ ತು ಪಾಪಿಷ್ಠೋ ವಿದುಷಾಂ ಮತಃ ॥ 4-51-15 (30511)
ಅಶ್ವತ್ಥಾಮೋವಾಚ। 4-51-16x (3211)
ನೈವಂ ನ್ಯಾಯ್ಯಮಿದಂ ವಾಚ್ಯಮಸ್ಮಾಕಂ ಪುರುಷರ್ಷಭ ।
ಕಿಂತು ರೋಷಪರೀತೇನ ಗುರುಣಾ ಭಾಷಿತಾ ಗುಣಾಃ ॥ 4-51-16 (30512)
ಶತ್ರೋರಪಿ ಗುಣಾ ಗ್ರಾಹ್ಯಾ ದೋಷಾ ವಾಚ್ಯಾ ಗುರೋರಪಿ ।
ಸರ್ವಥಾ ಸರ್ವಯತ್ನೇನ ಪುತ್ರೇ ಶಿಷ್ಯೇ ಹಿತಂ ವದೇತ್ ॥ 4-51-17 (30513)
ಆಚಾರ್ಯ ಏಷ ಕ್ಷಮತಾಂ ಶಾಂತಿರತ್ರ ವಿಧೀಯತಾಂ ।
ಅಭಿದ್ಯಮಾನೇ ತು ಗುರೌ ನಿವೃತ್ತಂ ರೋಷಕಾರಿತಂ ॥ 4-51-18 (30514)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-51-19x (3212)
ತತೋ ದುರ್ಯೋಧನೋ ದ್ರೋಣಂ ಕ್ಷಮಯಾಮಾಸ ಭಾರತ।
ಸಹ ಕರ್ಣೇನ ಭೀಷ್ಮೇಣ ಕೃಪಂ ಚೈವ ಮಹಾಬಲಂ ॥ 4-51-19 (30515)
ದ್ರೋಣ ಉವಾಚ। 4-51-20x (3213)
ಯದೇತತ್ಪ್ರಥಮಂ ವಾಕ್ಯಂ ಭೀಷ್ಮಃ ಶಾಂತನವೋಽಬ್ರವೀತ್।
ತೇನೈವಾಹಂ ಪ್ರಸನ್ನೋ ವೈ ಪರಮತ್ರ ವಿಧೀಯತಾಂ ॥ 4-51-20 (30516)
ಯಥಾ ದುರ್ಯೋಧನಂ ಪಾರ್ಥೋ ನೋಪಸರ್ಪತಿ ಸಂಗರೇ।
ಸಾಹಸಾದ್ಯದಿ ವಾ ಮೋಹಾತ್ತಥಾ ನೀತಿರ್ವಿಧೀಯತಾಂ ॥ 4-51-21 (30517)
ವನವಾಸೇ ಹ್ಯನಿರ್ವೃತ್ತೇ ದರ್ಶಯೇನ್ನ ಧನಂಜಯಃ ।
ಧನಂ ಚಾಲಭಮಾನೋಽತ್ರ ನಾದ್ಯ ತತ್ಕ್ಷಂತುಮರ್ಹತಿ ॥ 4-51-22 (30518)
ಯಥಾ ನಾಯಂ ಸಮಾಯುಂಜ್ಯಾದ್ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಂ ಕಥಂಚನ ।
ನ ಚ ಸೇನಾಂ ಪರಾಜಯ್ಯಾತ್ತಥಾ ನೀತಿರ್ವಿಧೀಯತಾಂ ॥ 4-51-23 (30519)
ಉಕ್ತಂ ದುರ್ಯೋಧನೇನಾಪಿ ಪುರಸ್ತಾದ್ವಾಕ್ಯಮೀದೃಶಂ ।
ತದನುಸ್ಮೃತ್ಯ ಗಾಂಗೇಯ ಯಥಾವದ್ವಕ್ತುಮರ್ಹಸಿ ॥ ॥ 4-51-24 (30520)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ಏಕಪಂಚಾಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 51 ॥
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Footnotes
4-51-21 ಯಥಾ ದುರ್ಯೋಧನೋ ರಾಜಾ ನ ಗಚ್ಛೇತ್ಕಾಂಚಿದಾಪದಮಿತಿ ಟo ಥo ಪಾಠಃ। ಯಥಾ ನಾಯಶಸಾ ಯುಕ್ತೋ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಃ ಕಥಂಚನೇತಿ ಧo ಪಾಠಃ ॥ 21 ॥ ॥ ಏಕಪಂಚಾಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 51 ॥ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 052
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.52. ಅಧ್ಯಾಯಃ 052
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಭೀಷ್ಮೇಣ ದುರ್ಯೋಧನಂಪ್ರತಿ ಹೇತೂಪನ್ಯಾಸಪೂರ್ವಕಂ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂಪ್ರತಿ ಶ್ರುತವನವಾಸಾದಿಕಾಲಸ್ಯ ಪರಿಸಮಾಪ್ತಿಕಥನಂ ॥ 1 ॥ ಭೀಷ್ಮೇಣಾರ್ಜುನಪರಾಕ್ರಮಪ್ರಶಂಸನಪೂರ್ವಕಂ ಪಾಂಡವೈಃ ಸಹ ಸಂಧಿವಿಧಾನೇಪಿ ದುರ್ಯೋಧನೇನ ತತ್ಪ್ರತಿಷೇಧನಂ ॥ 2 ॥ ಭೀಷ್ಮೇಣ ದ್ರೋಣವಚನಾದ್ಗೋಭಿಃ ಸಹ ದುರ್ಯೋಧನಸ್ಯ ಪ್ರಸ್ಥಾಪನಪೂರ್ವಕಂ ಸೇನಾಯಾ ವ್ಯೂಹೀಕರಣೇನ ಸಮರಾಭಿಯಾನಂ ॥ 3 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-52-0 (30521)
ಭೀಷ್ಮ ಉವಾಚ। 4-52-0x (3214)
ಕಲಾಃ ಕಾಷ್ಠಾಶ್ಚ ಯುಜ್ಯಂತೇ ಮುಹೂರ್ತಾಶ್ಚ ದಿನಾನಿ ಚ।
ಅರ್ಧಮಾಸಾಶ್ಚ ಮಾಸಾಶ್ಚ ನಕ್ಷತ್ರಾಣಿ ಗ್ರಹಾಸ್ತಥಾ ॥ 4-52-1 (30522)
ಋತವಶ್ಚಾಪಿ ಯುಜ್ಯಂತೇ ತಥಾ ಸಂವತ್ಸರಾ ಅಪಿ।
ಏವಂ ಕಾಲವಿಭಾಗೇನ ಕಾಲಚಕ್ರಂ ಪ್ರವರ್ತತೇ ॥ 4-52-2 (30523)
ತೇಷಾಂ ಕಾಲಾತಿರೇಕೇಣ ಜ್ಯೋತಿಷಾಂ ಚ ವ್ಯತಿಕ್ರಮಾತ್।
ಪಂಚಮೇ ಪಂಚಮೇ ವರ್ಷೇ ದ್ವೌ ಮಾಸಾವಧಿಮಾಸಕೌ ॥ 4-52-3 (30524)
ಏಷಾಮಭ್ಯಧಿಕಾ ಮಾಸಾಃ ಪಂಚ ಚ ದ್ವಾದಶ ಕ್ಷಪಾಃ ।
ತ್ರಯೋದಶಾನಾಂ ವರ್ಷಾಣಾಮಿತಿ ಮೇ ವರ್ತತೇ ಮತಿಃ ॥ 4-52-4 (30525)
ಪೂರ್ವೇದ್ಯುರೇವ ನಿರ್ವೃತ್ತಸ್ತತೋ ಬೀಭತ್ಸುರಾಗತಃ ॥ 4-52-5 (30526)
ಸರ್ವಂ ಯಥಾವಚ್ಚರಿತಂ ಯದ್ಯದೇಭಿಃ ಪ್ರತಿಶ್ರುತಂ।
ಏವಮೇತದ್ಭ್ರುವಂ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ತತೋ ಬೀಭತ್ಸುರಾಗತಃ ॥ 4-52-6 (30527)
ಸರ್ವೇ ಪಂಚ ಮಹಾತ್ಮಾನಃ ಸರ್ವೇ ಧರ್ಮಾರ್ಥಕೋವಿದಾಃ।
ಯೇಷಾಂ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೋ ರಾಜಾ ಕಸ್ಮಾದ್ಧರ್ಮೇಽಪರಾಧ್ನುಯುಃ ॥ 4-52-7 (30528)
ಕಾಮಾತ್ಕ್ರೋಧಾಚ್ಚ ಲೋಭಾಚ್ಚ ಕಾಮಕ್ರೋಧಭಯಾದಪಿ ।
ಸ್ನೇಹಾದ್ವಾ ಯದಿ ವಾ ಮೋಹಾದ್ಧರ್ಮಂ ನಾತ್ಯೇತಿ ಧರ್ಮಜಃ ॥ 4-52-8 (30529)
ಅಲುಬ್ಧಾಶ್ಚೈವ ಕೌಂತೇಯಾಃ ಕೃತವಂತಶ್ಚ ದುಷ್ಕರಂ।
ನ ಚಾಪಿ ಕೇವಲಂ ರಾಜ್ಯಮಿಚ್ಛೇಯುಸ್ತೇ ಹ್ಯಧರ್ಮತಃ ॥ 4-52-9 (30530)
ತದೈವ ತೇ ಹಿ ವಿಕ್ರಾಂತುಮೀಷುಃ ಕೌರವನಂದನಾಃ ।
ಧರ್ಮಪಾಶನಿಬದ್ಧಾಸ್ತು ನ ಚೇಲುಃ ಕ್ಷತ್ರಿಯವ್ರತಾತ್ ॥ 4-52-10 (30531)
ಯಶ್ಚಾನೃತ ಇತಿ ಖ್ಯಾತಃ ಸ ಚ ಗಚ್ಛೇತ್ಪರಾಭವಂ ।
ವೃಣುಯುರ್ಮಾಣಂ ಪಾರ್ಥಾ ನಾನೃತತ್ವಂ ಕಥಂಚನ ॥ 4-52-11 (30532)
ಪ್ರಾಪ್ತೇ ತು ಕಾಲೇ ಸ್ವಾನರ್ಥಾನ್ನೋತ್ಸೃಜೇಯುರ್ನರರ್ಷಭಾಃ ।
ಅಪಿ ವಜ್ರಭೃತಾ ಗುಪ್ತಾಂಸ್ತಥಾವೀರ್ಯಾ ಹಿ ಪಾಂಡವಾಃ ॥ 4-52-12 (30533)
ಪ್ರತಿಯುದ್ಧ್ಯೇಮ ಸಮರೇ ಸರ್ವಶಸ್ತ್ರಭೃತಾಂವರಂ ॥ 4-52-13 (30534)
ತಸ್ಮಾದ್ಯದತ್ರ ಕಲ್ಯಾಣಂ ಲೋಕೇ ಸದ್ಭಿರನುಷ್ಠಿತಂ।
ತತ್ಸಂವಿಧೀಯತಾಂ ಶೀಘ್ರಂ ಮಾ ವೋ ಹ್ಯರ್ಥೋಽಭ್ಯಗಾತ್ಪರಂ ॥ 4-52-14 (30535)
ನ ಹಿ ಪಶ್ಯಾಮಿ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ಕದಾಚಿದಪಿ ಕೌರವ ।
ಏಕಾಂತಸಿದ್ಧಿಂ ರಾಜೇಂದ್ರ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತಶ್ಚ ಧನಂಜಯಃ ॥ 4-52-15 (30536)
ಸಂಪ್ರವೃತ್ತೇ ತು ಸಂಗ್ರಾಮೇ ಭಾವಾಭಾವೌ ಜಯಾಜಯೌ ।
ಅವಶ್ಯಮೇಕಂ ಸ್ಪೃಶತೋ ದೃಷ್ಟಮೇತದಸಂಶಯಂ ॥ 4-52-16 (30537)
ತಸ್ಮಾದ್ಯುದ್ಧೋಪಚರಿತಂ ಕರ್ಮ ವಾ ಧರ್ಮಸಂಹಿತಂ ।
ಕ್ರಿಯತಾಮಾಶು ರಾಜೇಂದ್ರ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತಶ್ಚ ಧನಂಜಯಃ ॥ 4-52-17 (30538)
ಏಕೋ ಹಿ ಸಮರೇ ಪಾರ್ಥಃ ಪೃಥಿವೀಂ ನಿರ್ದಹೇಚ್ಛರೈಃ ।
ಭ್ರಾತೃಭಿಃ ಸಹಿತೋ ಭೂತ್ವಾ ಕಿಂ ಪುನಃ ಕೌರವಾನ್ರಣೇ ।
ತಸ್ಮಾತ್ಸಂಧಿಂ ಕುರುಶ್ರೇಷ್ಠ ಕುರುಷ್ವ ಯದಿ ಮನ್ಯಸೇ ॥ 4-52-18 (30539)
ದುರ್ಯೋಧನ ಉವಾಚ। 4-52-19x (3215)
ನಾಹಂ ರಾಜ್ಯಂ ಪ್ರದಾಸ್ಯಾಮಿ ಪಾಂಡವೇಭ್ಯಃ ಪಿತಾಮಹ।
ಗ್ರಾಮಂ ಸೇನಾಂ ಚ ದಾಸಾಂಶ್ಚ ಸ್ವಲ್ಪಂ ದ್ರವ್ಯಮಪಿ ಪ್ರಭೋ ।
ಯುದ್ಧೋಪಚಾರಿಕಂ ಯತ್ತು ತತ್ಸರ್ವಂ ಸಂವಿಧೀಯತಾಂ ॥ 4-52-19 (30540)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-52-20x (3216)
ಭೀಷ್ಮಸ್ಯೋಪರತೇ ವಾಕ್ಯೇ ತಥಾ ದುರ್ಯೋಧನಸ್ಯ ಚ।
ಪ್ರಾಪ್ತಮರ್ಥ್ಯಂ ಚ ಯದ್ವಾಕ್ಯಂ ದ್ರೋಣಶ್ವಾಹ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ॥ 4-52-20 (30541)
ಯತ್ತು ಯುದ್ಧೋಪಚರಿತಂ ಭವೇದ್ವಾ ಧರ್ಮಸಂಹಿತಂ।
ಕಸ್ತ್ವಯಾ ಸದೃಶೋ ಲೋಕೇ ಭೂಯಸ್ತ್ವಂ ವಕ್ತುಮರ್ಹಸಿ ॥ 4-52-21 (30542)
ಅತ್ರ ಯಾ ಮಾಮಿಕಾ ಬುದ್ಧಿಃ ಶ್ರೂಯತಾಂ ಯದಿ ರೋಚತೇ ।
ಸರ್ವಥಾ ಹಿ ಮಯಾ ಶ್ರೇಯೋ ವಕ್ತವ್ಯಂ ಕುರುನಂದನ ॥ 4-52-22 (30543)
ರಾಜಾ ಬಲಚತುರ್ಭಾಗಂ ಕ್ಷಿಪ್ರಮಾದಾಯ ಗಚ್ಛತು ।
ತತೋಽಪರಶ್ಚತುರ್ಭಾಗೋ ಗಾಃ ಸಮಾದಾಯ ಗಚ್ಛತು ।
ವಯಂ ಚಾರ್ಧೇನ ಸೈನ್ಯಸ್ಯ ಪ್ರತಿಯೋತ್ಸ್ಯಾಮ ಪಾಂಡವಂ ॥ 4-52-23 (30544)
ಅಹಂ ಭೀಷ್ಮಶ್ಚ ಕರ್ಣಶ್ಚ ಅಶ್ವತ್ಥಾಮಾ ಕೃಪಸ್ತಥಾ।
ಪ್ರತಿಯೋತ್ಸ್ಯಾಮ ಬೀಭತ್ಸುಮಾಗತಂ ಕೃತನಿಶ್ಚಯಂ ॥ 4-52-24 (30545)
ಏವಂ ರಾಜಾ ಸುಗುಪ್ತಃ ಸ್ಯಾನ್ನ ಕ್ಲೈಬ್ಯಂ ಗಂತುಮರ್ಹತಿ ।
ಮತ್ಸ್ಯಂ ವಾ ಪುನರಾಯಾತಮಥವಾಪಿ ಶತಕ್ರತುಂ ।
ಅಹಮಾವಾರಯಿಷ್ಯಾಮಿ ವೇಲೇವ ಮಕರಾಲಯಂ ॥ 4-52-25 (30546)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-52-26x (3217)
ತದ್ವಾಕ್ಯಂ ರುರುಚೇ ತೇಷಾಂ ದ್ರೋಣೇನೋಕ್ತಂ ಮಹಾತ್ಮನಾ ।
ತಥಾಹಿ ಕೃತವಾನ್ರಾಜಾ ಕೌರವಾಣಾಮನಂತರಂ ॥ 4-52-26 (30547)
ಭೀಷ್ಮಃ ಪ್ರಸ್ಥಾಪ್ಯ ರಾಜಾನಂ ಗೋಧನಂ ತದನಂತರಂ ।
ಸೇನಾಮುಖ್ಯಾನ್ವ್ಯವಸ್ಥಾಪ್ಯ ವ್ಯೂಹಿತುಂ ಸಂಪ್ರಚಕ್ರಮೇ ॥ 4-52-27 (30548)
ದ್ರೋಣಸ್ಯೋಪರತೇ ವಾಕ್ಯೇ ಭೀಷ್ಮಃ ಪ್ರೋವಾಚ ಬುದ್ಧಿಮಾನ್।
ಆಚಾರ್ಯ ಮಧ್ಯೇ ತಿಷ್ಠ ತ್ವಮಶ್ವತ್ಥಾಮಾ ತು ಸವ್ಯತಃ।
ಕೃಪಃ ಶಾರದ್ವತೋ ಧೀಮಾನ್ಪಾರ್ಶ್ವಂ ರಕ್ಷತು ದಕ್ಷಿಣಂ ॥ 4-52-28 (30549)
ವಿಕರ್ಣಶ್ಚ ಮಹಾವೀರ್ಯೋ ದುರ್ಮುಖಶ್ಚ ಪರಂತಪಃ।
ಶಕುನಿಃ ಸೌಬಲಶ್ಚೈವ ದುಃಸಹಶ್ಚ ಮಹಾಬಲಃ ।
ದ್ರೋಣಸ್ಯ ಪಾರ್ಶ್ವಮಜಿತಾಃ ಪಾಲಯಂತು ಮಹಾಬಲಾಃ ॥ 4-52-29 (30550)
ಅಗ್ರತಃ ಸೂತಪುತ್ರಸ್ತು ಕರ್ಣಸ್ತಿಷ್ಠತು ದಂಶಿತಃ।
ಅಹಂ ಸರ್ವಸ್ಯ ಸೈನ್ಯಸ್ಯ ಪಶ್ಚಾತ್ಸ್ಥಾಸ್ಯಾಮಿ ಪಾಲಯನ್ ॥ 4-52-30 (30551)
ಸರ್ವೇ ಮಹಾರಥಾಃ ಶೂರಾ ಮಹೇಷ್ವಾಸಾ ಮಹಾಬಲಾಃ ।
ಯುದ್ಧ್ಯಂತು ಪಾಂಡವಶ್ರೇಷ್ಠಮಾಗತಂ ಯತ್ನತೋ ಯುಧಿ ॥ 4-52-31 (30552)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-52-32x (3218)
ಅಭೇದ್ಯಂ ಪರಸೈನ್ಯಾನಾಂ ವ್ಯೂಹಂ ವ್ಯೂಹ್ಯ ಕುರೂತ್ತಮಃ ।
ವಜ್ರಗರ್ಭಂ ವ್ರೀಹಿಮುಖಂ ಪದ್ಮಚಂದ್ರಾರ್ಧಮಂಡಲಂ ॥ 4-52-32 (30553)
ತಸ್ಯ ವ್ಯೂಹಸ್ಯ ಪಶ್ಚಾರ್ಧೇ ಭೀಷ್ಮಶ್ಚಾಥೋದ್ಯತಾಯುಧಃ ।
ಸೌವರ್ಣಂ ತಾಲಮುಚ್ಛ್ರಿತ್ಯ ರಥೇ ತಿಷ್ಠನ್ನಶೋಭತ ॥ ॥ 4-52-33 (30554)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ದ್ವಿಪಂಚಾಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 52 ॥
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Footnotes
4-52-18 ತಸ್ಮಾದ್ಯದ್ಧೋಚಿತಂ ಕರ್ಮೇತಿ ಧo ಪಾಠಃ ॥ 18 ॥ 4-52-32 ಪದ್ಮಗರ್ಭಮಿತಿ ಥo ಪಾಠಃ ॥ 32 ॥ ॥ ದ್ವಿಪಂಚಾಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 52 ॥ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 053
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.53. ಅಧ್ಯಾಯಃ 053
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಇಂದ್ರೇಣ ಸುದರ್ಶನನಾಮನಿ ಕಾಮಗಾಮಿನಿ ಪ್ರಾಸಾದೇ ದೇವಗಣಸಮಾರೋಪಣಪೂರ್ವಕಮರ್ಜುನಕುರುರಣಾವಲೋಕನಾಯ ಗಗನಾಂಕಣಾವತರಣಂ ॥ 1 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-53-0 (30555)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-53-0x (3219)
ತತಃ ಸುದರ್ಶನಂ ನಾಮ ಪ್ರಾಸಾದಂ ಹರಿವಾಹನಃ ।
ಸರ್ವಾಂದೇವಾನ್ಸಮಾರೋಷ್ಯ ಪ್ರಯಯೋ ಯತ್ರ ಪಾಂಡವಃ ॥ 4-53-1 (30556)
ಸ್ಥೂಣಾರಾಜಿಸಹಸ್ರಂ ತು ಯತ್ರ ಮಧ್ಯೇ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಂ ।
ತತ್ರ ಸೂರ್ಯಪಥೇಽತಿಷ್ಠದ್ವಿಮಲಾ ಮಹತೀ ಸಭಾ ॥ 4-53-2 (30557)
ಆದಿತ್ಯಾ ವಸವೋ ರುದ್ರಾ ಅಶ್ವಿನೌ ಚ ಮರುದ್ಗಣಾಃ ।
ತತ್ರ ಶ್ವೇತಾನಿ ಚಕ್ರಾಣಿ ಕಾಂಚನಸ್ಫಾಟಿಕಾನಿ ಚ ॥ 4-53-3 (30558)
ತಥಾ ಚಿತ್ರಾಣಿ ಛತ್ರಾಣಿ ದಿವ್ಯರೂಪಾಣಿ ಭಾರತ ।
ಮಣಿರತ್ನವಿಚಿತ್ರಾಣಿ ನಾನಾರೂಪಾಣಿ ಭಾಗಶಃ ।
ಆಕಾಶೇ ಸಹ ದೃಶ್ಯಂತೇ ಭಾನುಮಂತಿ ಶುಭಾನಿ ಚ ॥ 4-53-4 (30559)
ಅಗ್ನೇರಿಂದ್ರಸ್ಯ ಸೋಮಸ್ಯ ಯಮಸ್ಯ ವರುಣಸ್ಯ ಚ।
ತಥಾ ಧಾತುರ್ವಿಧಾತುಶ್ಚ ಮಿತ್ರಸ್ಯ ಧನದಸ್ಯ ಚ।
ರುದ್ರಸ್ಯ ವಿಷ್ಣೋ ಸವಿತುಸ್ತ್ರಿದಶಾನಾಂ ತಥೈವ ಚ॥ 4-53-5 (30560)
ಕಾಂಚನಾನಿ ಚ ದಾಮಾನಿ ವಿವಿಧಾಶ್ಚೋತ್ತಮಸ್ರಜಃ।
ದಿವ್ಯಪುಷ್ಪಾಭಿಸವೀತಾಸ್ತತ್ರ ಚಿತ್ರಾಣಿ ಭೇಜಿರೇ ॥ 4-53-6 (30561)
ತಸ್ಮಿಂಸ್ತು ರಾಜನ್ಪ್ರಾಸಾದೇ ದಿವ್ಯರತ್ನವಿಭೂಷಿತೇ ।
ದಿವ್ಯಗಂಧಸಮಾಯುಕ್ತಾಃ ಸ್ರಜೋ ದಿವ್ಯಾಶ್ಚಕಾಶಿರೇ ॥ 4-53-7 (30562)
ದಿವ್ಯಶ್ಚ ವಾಯುಃ ಪ್ರವವೌ ಗಂಧಮಾದಾಯ ಸರ್ವಶಃ ।
ಋತವಃ ಪುಷ್ಪಮಾದಾಯ ಸಮತಿಷ್ಠಂತ ಭಾರತ ॥ 4-53-8 (30563)
ಪ್ರಜಾನಾಂ ಪತಯಃ ಸಪ್ತ ಸಪ್ತ ಚೈವ ಮಹರ್ಷಭಃ।
ತತ್ರ ದೇವರ್ಷಯಶ್ಚೈವ ದೇವರಾಜಂ ದಿವೌಕಸಃ ।
ಇಂದ್ರೇಣ ಸಹಿತಾಃ ಸರ್ವೇ ತ್ರಿದಶಾಶ್ಚ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಾಃ ॥ 4-53-9 (30564)
ನ ಪಂಕೋ ನ ರಜಸ್ತತ್ರ ಪ್ರವಿವೇಶ ಕಥಂಚನ ।
ಆದಿತ್ಯಶ್ಚ ವಿರೂಕ್ಷೋತ್ರ ನಾತಿವೇಲಮಿವಾತಪತ್ ॥ 4-53-10 (30565)
ದಿವ್ಯಗಂಧಂ ಸಮಾದಾಯ ವಾಯುಸ್ತತ್ರಾಭಿಗಚ್ಛತಿ।
ಆಕಾಶಂ ಚ ದಿಶಃ ಸರ್ವಾ ದರ್ಶನೀಯಮದೃಶ್ಯತ ॥ 4-53-11 (30566)
ತತ್ರ ದೇವಾಃ ಸಮಾರುಹ್ಯ ತಂ ದಿವ್ಯಂ ಸರ್ವತಃಪ್ರಭಂ ।
ಅಂಬರೇ ವಿಮಲೇಽತಿಷ್ಠನ್ಪ್ರಾಸಾದಂ ಕಾಮಗಾಮಿನಂ ॥ 4-53-12 (30567)
ತತ್ರ ರಾಜರ್ಷಯಶ್ಚೈವ ಸಮಾರುಹ್ಯ ದಿವೌಕಸಃ ।
ಶ್ವೇತೋ ರಾಜಾ ವಸುಮನಾಸ್ತಥಾ ಭದ್ರಃ ಪ್ರದರ್ಶನಃ ॥ 4-53-13 (30568)
ನೃಗೋ ಯಯಾತಿರ್ನಹುಪೋ ಮಾಂಧಾತ ಭರತಃ ಕುರುಃ ।
ಅಷ್ಟಕಶ್ಚ ಶಿಬಿಶ್ಚೋಭೌ ಸ ಚ ರಾಜಾ ಪುರೂರವಾಃ ॥ 4-53-14 (30569)
ಡಂಭೋದ್ಭವಃ ಕಾರ್ತವೀರ್ಯೋ ಹ್ಯರ್ಜುನಃ ಸಗರಸ್ತಥಾ।
ದಿಲೀಪಃ ಕೇರಲಃ ಪೂರುಃ ಶರ್ಯಾತಿಃ ಸೋಮಕಸ್ತದಾ ॥ 4-53-15 (30570)
ಹರಿಶ್ಚಂದ್ರಶ್ಚ ತೇಜಸ್ವೀ ರಘುರ್ದಶರಥಸ್ತಥಾ।
ಭಗೀರಥಶ್ಚ ರಾಜರ್ಷಿಃ ಸರ್ವೇ ಚ ಜನಮೇಜಯ॥ 4-53-16 (30571)
ಪಾಂಡುಶ್ಚೈವ ಮಹಾರಾಜಶ್ಚಾಮರವ್ಯಜನೋಜ್ಜ್ವಲಃ।
ಛತ್ರೇಣ ಧ್ರಿಯಮಾಣೇನ ರಾಜಸೂಯಶ್ರಿಯಾ ವೃತಃ ॥ 4-53-17 (30572)
ಏತೇ ಚಾನ್ಯೇ ಚ ಬಹವಃ ಪುಣ್ಯಶೀಲಾಃ ಶುಚಿವ್ರತಾಃ ।
ಕೀರ್ತಿಮಂತೋ ಮಹಾವೀರ್ಯಾಸ್ತತ್ರೈವಾಸಂದಿವಿ ಸ್ಥಿತಾಃ ॥ 4-53-18 (30573)
ಗಣಾಶ್ಚಾಪ್ಸರಸಾಂ ಸರ್ವೇ ಗಂಧರ್ವಾಶ್ಚಾಪಿ ಸರ್ವಶಃ ।
ದೈತ್ಯರಾಕ್ಷಸಯಕ್ಷಾಶ್ಚ ಸುಪರ್ಣಾಃ ಪನ್ನಗಾಸ್ತಥಾ ॥ 4-53-19 (30574)
ವಾಸವಪ್ರಮುಖಾಃ ಸರ್ವೇ ದೇವಾಶ್ಚ ಸಗಣೇಶ್ವರಾಃ ।
ಆಸಂಸ್ತತ್ರ ಸಮಾರೂಢಾಃ ಸಂಗ್ರಾಮಂ ತಂ ದಿದೃಕ್ಷವಃ ॥ 4-53-20 (30575)
4-53-21 (30576)
ಇತ್ಯಂಬರೇ ವ್ಯವಸ್ಥಾಯ ಪ್ರಾಸಾದಸ್ಥಾ ದಿವೌಕಸಃ ।
ಏಕಸ್ಯ ಚ ಬಹೂನಾಂ ಚ ಯುದ್ಧಂ ದ್ರುಷ್ಟುಂ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಾಃ ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 054
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.54. ಅಧ್ಯಾಯಃ 054
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಸೇನಾಮಧ್ಯೇ ದುರ್ಯೋಧನಮನವಲೋಕಯತಾಽರ್ಜುನೇನೋತ್ತರಂಪ್ರತಿ ತತ್ಪದವೀಮನು ರಥಯಾಪನಚೋದನಾ ॥ 1 ॥ ತಥಾ ಬಾಣಾಭ್ಯಾಂ ದ್ರೋಣಾದ್ಯಭಿವಾದನಪೂರ್ವಕಂ ತಾಭ್ಯಾಮೇವ ಕರ್ಣಮೂಲೇ ಕುಶಲಪ್ರಶ್ನಃ ॥ 2 ॥ ದ್ರೋಣೇನ ತತ್ಕೌಶಲಶ್ಲಾಘನಂ ॥ 3 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-54-0 (30577)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-54-0x (3220)
ತಥಾ ವ್ಯೂಢೇಷ್ವನೀಕೇಷು ಕೌರವೇಯೈರ್ಮಹಾರಥೈಃ ।
ಉಪಾಯಾದರ್ಜುನಂಸ್ತೂರ್ಣಂ ರಥಘೋಷೇಣ ನಾದಯನ್ ॥ 4-54-1 (30578)
ದದೃಶುಸ್ತೇ ಧ್ವಜಾಗ್ರಂ ವೈ ಶುಶ್ರುವುಶ್ಚ ರಥಸ್ವನಂ ।
ದೋಧೂಯಮಾನಸ್ಯ ಭೃಶಂ ಗಾಂಡೀವಸ್ಯ ಚ ನಿಸ್ವನಂ ॥ 4-54-2 (30579)
ತ್ರಿಕೋಶಮಾತ್ರಂ ಗತ್ವಾ ತು ಪಾಂಡವಃ ಶ್ವೇತವಾಹನಃ ।
ಸಂನಾಮುಖಮಭಿಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ಪಾರ್ಥೋ ವೈರಾಟಿಮಬ್ರವೀತ್ ॥ 4-54-3 (30580)
ರಾಜಾನಂ ನಾತ್ರ ಪಶ್ಯಾಮಿ ರಥಾನೀಕೇ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಂ।
ದಕ್ಷಿಣಂ ಪಕ್ಷಮಾದಾಯ ಕುರುವೋ ಯಾಂತ್ಯುದಙ್ಭುಂಖಾಃ ॥ 4-54-4 (30581)
ಉತ್ಸೃಜ್ಯೈತದ್ರಥಾನೀಕಂ ಮಹೇಷ್ವಾಸಾಭಿರಕ್ಷಿತಂ।
ಗವಾಗ್ರಮಭಿತೋ ಯಾಹಿ ಯಾವತ್ಪಶ್ಯಾಮಿ ಮೇ ರಿಪುಂ ॥ 4-54-5 (30582)
ಗವಾಗ್ರಮಭಿತೋ ಗತ್ವಾ ಗಾಶ್ಚೈವಾಶು ನಿವರ್ತಯ ।
ಯಾವದೇತೇ ನಿವರ್ತಂತೇ ಕುರವೋ ಜವಮಾಸ್ಥಿತಾಃ ।
ತಾವದೇವ ಪಶೂನ್ಸರ್ವಾನ್ನಿವರ್ತಿಷ್ಯೇ ತವಾಭಿಭೋ ॥ 4-54-6 (30583)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-54-7x (3221)
ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಸಮರೇ ಪಾರ್ಥೋ ವೈರಾಟಿಮಪರಾಜಿತಃ ।
ಸವ್ಯಂ ಪಕ್ಷಮನುಪ್ರಾಪ್ಯ ಜವೇನಾಶ್ವಾನಚೋದಯತ್ ॥ 4-54-7 (30584)
ತತೋಽಭ್ಯವಾದಯತ್ಪಾರ್ಥೋ ಭೀಷ್ಮಂ ಶಾಂತನವಂ ಕೃಪಂ।
ದ್ವಾಭ್ಯಾಂದ್ವಾಭ್ಯಾಂ ತಥಾಽಽಚಾರ್ಯಂ ದ್ರೋಣಂ ಪ್ರಥಮತಃ ಕ್ರಮಾತ್ ॥ 4-54-8 (30585)
ದ್ರೋಣಂ ಕೃಪಂ ಚ ಭೀಷ್ಮಂ ಚ ಪೃಷತ್ಕೈರಭ್ಯವಾದಯತ್।
ತತಸ್ತತ್ಸರ್ವಮಾಲೋಕ್ಯ ದ್ರೋಣೋ ವಚನಮಬ್ರವೀತ್॥ 4-54-9 (30586)
ಮಹಾರಥಮನುಪ್ರಾಪ್ತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಗಾಂಡೀವಧನ್ವಿನಂ ।
ನ ಕಶ್ಚಿದ್ಯೋದ್ಭಿಮಿಚ್ಛೇತ ನ ಚ ಗುಪ್ತಂ ಸ್ವಜೀವಿತಂ ।
ಅಯಂ ವೀರಶ್ಚ ಶೂರಶ್ಚ ದುರ್ಧರ್ಷಶ್ಚೈವ ಸಂಯುಗೇ ॥ 4-54-10 (30587)
ಏತದ್ಧ್ವಜಾಗ್ರಂ ಪಾರ್ಥಸ್ಯ ದೂರತಃ ಪ್ರತಿದೃಶ್ಯತೇ।
ಮೇಘಃಕ ಸವಿದ್ಯುತ್ಸ್ತನಿತೋ ರೋರವೀತಿ ಚ ವಾನರಃ ॥ 4-54-11 (30588)
ಆಸ್ಥಾಯ ಚ ರಥಂ ಯಾತಿ ಗಾಂಡೀವಂ ವಿಕ್ಷಿಪಂಧನುಃ ॥ 4-54-12 (30589)
ಅಶ್ವಾನಾಂ ಸ್ತನತಾಂ ಶಬ್ದೋ ವಹತಾಂ ಪಾಕಶಾಸನಿಂ।
ರಥಸ್ಯಾಂಬುಧರಸ್ಯೇವ ಶ್ರೂಯತೇ ಭೃಶದಾರುಣಃ ॥ 4-54-13 (30590)
ದಾರಯನ್ನಿವ ತೇಜಸ್ವೀ ವಸುಧಾಂ ವಾಸವಾತ್ಮಜಃ ।
ಏಷ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ರಥಾನೀಕಮಸ್ಮಾಕಮರಿಮರ್ದನಃ। 4-54-14 (30591)
ಶ್ರೀಮಾನ್ವದಾನ್ಯೋ ಧೃತಿಮಾಂತತ್ಕರೋತಿ ಚ ಪಾಂಡವಃ ॥
ಇಮೌ ಬಾಣಾವನುಪ್ರಾಪ್ತೌ ಪಾದಯೋಃ ಪ್ರತ್ಯುಪಸ್ಥಿತೌ । 4-54-15 (30592)
ರಥಸ್ಯಾಗ್ರೇ ನಿಖಾತೌ ಮೇ ಚಿತ್ರಪುಂಖಾವಜಿಹ್ಮಗೌ ॥
ಇಮೌ ಚಾಪ್ಯಪರೌ ಬಾಣಾವಭಿತಃ ಕರ್ಣಮೂಲಯೋಃ । 4-54-16 (30593)
ಸಂಸ್ಪೃಶಂತಾವತಿಕ್ರಾಂತೌ ಪೃಷ್ಟ್ವೇವಾನಾಮಯಂ ಭೃಶಂ ॥
ಚಿರದೃಷ್ಟೋಽಯಮಸ್ಮಾಭಿರ್ಧರ್ಮಜ್ಞೋ ಬಾಂಧವಪ್ರಿಯಃ । 4-54-17 (30594)
ಅತೀವ ಜ್ವಲತೇ ಲಕ್ಷ್ಂಯಾ ಪಾಂಡುಪುತ್ರಃ ಪ್ರತಾಪವಾನ್ ॥
ನಿರುಷ್ಯ ಚ ವನೇ ವಾಮಂ ಕೃತ್ವಾ ಕರ್ಮ ಸುದುಷ್ಕರಂ । 4-54-18 (30595)
ಅಭಿವಾದಯತೇ ಪಾರ್ಥಃ ಪೂಜಯನ್ಮಾಮರಿಂದಮಃ ॥
ಅಮರ್ಷೇಣ ಹಿ ಸಂಪೂರ್ಣೋ ದುಃಖೇನ ಪ್ರತಿಬೋಧಿತಃ। 4-54-19 (30596)
ಅದ್ಯೇಮಾಂ ಭಾರತೀಂ ಸೇನಾಮೇಕೋ ನಾಶಯತೇ ಧ್ರುವಂ ॥
ದ್ವ್ಯಧಿಕಂ ದಶಮುಷ್ಯ ವತ್ಸರಾಣಾಂ ಸ್ವಜನೇನಾವಿದಿತಸ್ತ್ರಯೋದಶಂ ಚ । 4-54-20 (30597)
ಜ್ವಲತೇ ರಥಮಾಸ್ಥಿತಃ ಕಿರೀಟೀ ತಮ ಇವ ರಾತ್ರಿಜಮಭ್ಯುದಸ್ಯ ಸೂರ್ಯಃ ॥
ರಥೀ ಶರೀ ಚಾರುಮಾಲೀ ನಿಷಂಗೀ ಶಂಖೀ ಪತಾಕೀ ಕವಚೀ ಕಿರೀಟೀ। 4-54-21 (30598)
ಖಂಗೀ ಚ ಧನ್ವೀ ಚ ವಿರಾಜತೇಽಯಂ ಶಿಖೀವ ಯಜ್ಞೇಷು ಘೃತೇನ ಸಿಕ್ತಃ ॥ ॥ 4-54-22 (30599)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ಚತುಃಪಂಚಾಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 54 ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 055
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.55. ಅಧ್ಯಾಯಃ 055
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಅರ್ಜುನೇನ ಸೇನಾಮಧ್ಯೇ ಸುಯೋಧನಾನವಲೋಕನೇನ ತಸ್ಯ ಗವಾಮಾದಾನೇನ ಗಮನಸಂಭಾವನಯಾ ರಥೇನ ಗವಾಗ್ರಂ ಪ್ರತ್ಯಭಿಯಾನಂ ॥ 1 ॥ ಭೀಷ್ಮೇಣ ಪಾರ್ಥಭಾವವಿಜ್ಞಾನಾತ್ಸೇನಯಾ ಸಹ ತಮನುಧಾವನಂ ॥ 2 ॥ ಗವಾಂತಿಕಮುಪಗತವತಾಽರ್ಜುನೇನ ತದ್ರಕ್ಷಿಣಾಂ ಬಾಣಗಣೈರಭಿಹನನೇನ ಗವಾಂ ವಿನಿವರ್ತನಂ ॥ 3 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-55-0 (30600)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-55-0x (3222)
ತಮದೂರಮುಪಾಯಾಂತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಪಾಂಡವಮರ್ಜುನಂ ।
ನಾರಯಃ ಪ್ರೇಕ್ಷಿತುಂ ಶೇಕುಸ್ತಪಂತಂ ಹಿ ಯಥಾ ರವಿಂ ॥ 4-55-1 (30601)
ಸ ತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ರಥಾನೀಕಂ ಪಾರ್ಥಃ ಸಾರಥಿಮಬ್ರವೀತ್ ।
ಇಷುಪಾತಮಾತ್ರೇ ಸೇನಾಯಾಃ ಸ್ಥಾಪಯಾಶ್ವಾನರಿಂದಮ।
ಯಾವತ್ಸಮೀಕ್ಷೇ ವ್ಯೂಹೇಽಸ್ಮಿನ್ಮಮ ಶತ್ರುಂ ಸುಯೋಧನಂ ॥ 4-55-2 (30602)
ರಕ್ತವೈಡೂರ್ಯವಿಕೃತಂ ಮಣಿಪ್ರವರಭೂಷಿತಂ ।
ಪರಂ ಜಾನಾಂಯಹಂ ತಸ್ಯ ಧ್ವಜಂ ದೂರಾತ್ಸಮುಚ್ಛ್ರಿತಂ ॥ 4-55-3 (30603)
ಯದ್ಯೇನಮಿಹ ಪಶ್ಯಾಮಿ ದುರ್ಬುದ್ಧಿಮತಿಮಾನಿನಂ ।
ಯಮಾಯ ಪ್ರೇಷಯಿಷ್ಯಾಮಿ ಸಹಾಯಃ ಸ್ಯಾದ್ಯದೀಶ್ವರಃ ॥ 4-55-4 (30604)
ಸರ್ವಾನನ್ಯಾನನಾದೃತ್ಯ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ತಮತಿಮಾನಿನಂ ।
ಸಿಂಹಃ ಕ್ಷುದ್ರಮೃಗಸ್ಯೇವ ಪತಿಷ್ಯೇ ತಸ್ಯ ಮೂರ್ಧನಿ ॥ 4-55-5 (30605)
ಹನಿಷ್ಯಾಮಿ ತಮೇವಾದ್ಯ ಶರೈರ್ಗಾಂಡೀವನಿಃಸೃತೈಃ ।
ತಸ್ಮಿನ್ಹತೇ ಭವಿಷ್ಯಂತಿ ಸರ್ವ ಏವ ಪರಾಜಿತಾಃ ॥ 4-55-6 (30606)
ಶರೈಶ್ಚ ಶಮಯಿಷ್ಯೇಽಹಂ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಂ ಸಸೌಬಲಂ ।
ಅಸಭ್ಯಾನಾಂ ಚ ವಕ್ತಾರಂ ಕುರೂಣಾಂ ಕಿಲ ಕಿಲ್ವಿಷಂ ॥ 4-55-7 (30607)
ರಾಜಾನಂ ನೇಹ ಪಶ್ಯಾಮಿ ನಿರಾಪಿಷಮಿದಂ ಬಲಂ।
ಅಭಿದ್ರೇವ ಹ ರಾಜಾನಂ ವ್ಯಕ್ತಮಿತ್ಯತ್ರ ನಿರ್ಭಯಃ ॥ 4-55-8 (30608)
ಆಸ್ಥಿತೋ ಮಧ್ಯಮಾಚಾರ್ಯೋಪ್ಯಶ್ವತ್ಥಾಮಾಽಪ್ಯನಂತರಂ।
ಕೃಪಕರ್ಣೌ ಪುರಸ್ತಾತ್ತು ಮಹೇಷ್ವಾಸೌ ವ್ಯವಸ್ಥಿತೌ ॥ 4-55-9 (30609)
ಭೂರಿಶ್ರವಾಃ ಸೋಮದತ್ತೋ ಬಾಹ್ಲೀಕಶ್ಚ ಜಯದ್ರಥಃ ।
ದಕ್ಷಿಣಂ ಪಕ್ಷಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ಸ್ಥಿತಾ ಯುದ್ಧವಿಶಾರದಾಃ ॥ 4-55-10 (30610)
ಸಾಲ್ವರಾಜೋ ದ್ಯುಮತ್ಸೇನೋ ವೃಷಸೇನಶ್ಚ ಸೌಬಲಃ।
ದಶಾರ್ಣಶ್ಚೈವ ಕಾಲಿಂಗೋ ವಾಮಂ ಪಕ್ಷಂ ಸಮಾಶ್ರಿತಃ॥ 4-55-11 (30611)
ಪೃಷ್ಠತಃ ಕುರುಮುಖ್ಯಶ್ಚ ಭೀಷ್ಮಸ್ತಿಷ್ಠತಿ ದಂಶಿತಃ।
ಸೋಽರ್ಧಸೈನ್ಯೇನ ಬಲವಾನ್ಸರ್ವೇಷಾಂ ನಃ ಪಿತಾಮಹಃ ॥ 4-55-12 (30612)
ದುರ್ಯೋಧನಂ ನ ಪಶ್ಯಾಮಿ ಕ್ವ ನು ರಾಜಾ ಸ ತಿಷ್ಠತಿ।
ಉತ್ಸೃಂಜ್ಯೈತದ್ರಥಾನೀಕಂ ಯಾಹಿ ಯತ್ರ ಸುಯೋಧನಃ ॥ 4-55-13 (30613)
ತಂ ಹತ್ವಾ ಸಂನಿವರ್ತಿಷ್ಯೇ ಗಾಃ ಸ ಆದಾಯ ಗಚ್ಛತಿ।
ಗವಾಗ್ರಮಭಿತೋ ಯಾಹಿ ಯತ್ರ ರಾಜಾ ಭವಿಷ್ಯತಿ ॥ 4-55-14 (30614)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-55-15x (3223)
ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಸಮರೇ ಪಾರ್ಥೋ ವೈರಾಟಿಮಪರಾಜಿತಃ।
ಸಂಸ್ಪೃಶಾನೋ ಧನುರ್ದಿವ್ಯಂ ತ್ವರಮಾಣೋಽಗಮತ್ತದಾ ॥ 4-55-15 (30615)
ತತೋ ಭೀಷ್ಮೋಽಬ್ರವೀದ್ವಾಕ್ಯಂ ಕುರುಮಧ್ಯೇ ಪರಂತಪಃ।
ಚಿರದೃಷ್ಟೋಽಯಮಸ್ಮಾಭಿರ್ಧರ್ಮಜ್ಞೋ ಬಾಂಧವಪ್ರಿಯಃ । 4-55-16 (30616)
ಅತೀವ ಜ್ವಲತೇ ಲಕ್ಷ್ಂಯಾ ಪಾಕಶಾಸನಿರಾಗತಃ।
ಏಷ ದುರ್ಯೋಧನಂ ಪಾರ್ಥೋ ಮಾರ್ಗತೇ ನಿಕೃತಿಂ ಸ್ಮರನ್ ॥ 4-55-17 (30617)
ಸೇನಾಮತ್ಯರ್ಥಮಾಲೋಕ್ಯ ತ್ವರತೇ ಗ್ರಹಣೇಽಸ್ಯ ಚ।
ಮೃಗಂ ಸಿಂಹ ಇವಾದಾತುಮೀಕ್ಷತೇ ಪಾಕಶಾಸನಿಃ ॥ 4-55-18 (30618)
ನೈಷೋಽಂತರೇಣ ರಾಜಾನಂ ಬೀಭತ್ಸುಃ ಸ್ಥಾತುಮರ್ಹತಿ।
ತಸ್ಯ ಪಾರ್ಷ್ಣಿ ಗ್ರಹೀಷ್ಯಾಮೋ ಜವೇನಾಭಿಪ್ರಧಾವತಃ ॥ 4-55-19 (30619)
ನ ಹ್ಯೇನಮಭಿಸಂಕ್ರುದ್ಧಮೇಕೋ ಯುದ್ಧ್ಯೇತ ಸಂಯುಗೇ।
ಅನ್ಯೋ ದೇವಾನ್ಮಹಾದೇವಾತ್ಕೃಷ್ಣಾದ್ವಾ ದೇವಕೀಸುತಾತ್।
ಆಚಾರ್ಯಾಚ್ಚ ಸಪುತ್ರಾದ್ವಾ ಭಾರದ್ವಾಜಾನ್ಮಹಾರಥಾತ್ ॥ 4-55-20 (30620)
ಕಿಂ ನೋ ಗಾವಃ ಕರಿಷ್ಯಂತಿ ದ್ರವ್ಯಂ ವಾ ವಿಪುಲಂ ತಥಾ।
ದುರ್ಯೋಧನಃ ಪಾರ್ಥಗತಃ ಪುರಾ ಪ್ರಾಣಾನ್ವಿಮುಂಚತಿ ॥ 4-55-21 (30621)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-55-22x (3224)
ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಸಮರೇ ಭೀಷ್ಮಃ ಸೇನಯಾ ಸಹ ಕೌರವಃ।
ಅನ್ವಧಾವತ್ತದಾ ಪಾರ್ಥಂ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ರಕ್ಷಣೇ ॥ 4-55-22 (30622)
ವಿಕ್ರೋಶಮಾತ್ರಂ ಯಾತ್ವಾ ತು ಪಾರ್ಥೋ ವೈರಾಟಿಮಬ್ರವೀತ್।
ಇಷುಪಾತಮಾತ್ರೇ ಸೇನಾಯಾಃ ಸ್ಥಾಪಯಾಶ್ವಾನರಿಂದಮ ॥ 4-55-23 (30623)
ಏತದಗ್ರಂ ಗವಾಂ ದೃಷ್ಟಂ ಮಂದಂ ವಾಹಯ ಸಾರಥೇ।
ಯಾಹ್ಯುತ್ತರೇಣ ಸೇನಾಯಾ ಗಾಶ್ಚೈವ ಪ್ರವಿಭಜ್ಯ ಚ ॥ 4-55-24 (30624)
ಪರಿಕ್ಷಿಪ್ಯ ಗವಾಂ ಯೂಥಮತ್ರ ಯೋತ್ಸ್ಯೇ ಸುಯೋಧನಂ ।
ಗಚ್ಛಂತಿ ಸತ್ವರಾ ಗಾವಃ ಸಗೋಪಾಃ ಪರಿಮೋಚಯ ॥ 4-55-25 (30625)
ತತ್ರ ಗತ್ವಾ ಪಶೂನ್ವೀರ ಸಗೋಪಾನ್ಪರಿಮೋಚಯ।
ಅಂತರೇಣ ಚ ಸೇನಾಯಾಃ ಪ್ರಾಙ್ಮುಖೋ ಗಚ್ಛ ಚೋತ್ತರ ॥ 4-55-26 (30626)
ಇಮೇ ತ್ವತಿರಥಾಃ ಸರ್ವೇ ಮಮ ವೀರ್ಯಪರಾಕ್ರಮಂ।
ಪಶ್ಯಂತು ಕುರವೋ ಯುದ್ಧೇ ಮಹೇಂದ್ರಸ್ಯೇವ ದಾನವಾಃ ॥ 4-55-27 (30627)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-55-28x (3225)
ತತಃ ಸ ರಥಿನಾಂ ಶ್ರೇಷ್ಠೋ ನಾಮ ವಿಶ್ರಾವ್ಯ ಚಾತ್ಮನಃ।
ನಿಶಿತಾಗ್ರಾಞ್ಶರಾಂಸ್ತೀಕ್ಷ್ಣಾನ್ಮುಮೋಚಾಂತಕಸನ್ನಿಭಾನ್ ॥ 4-55-28 (30628)
ಶಲಭೈರಿವ ಚಾಕಾಶಂ ಧಾರಾಭಿರಿವ ಪರ್ವತಂ।
ನಿರಾವಕಾಶಮಭವಚ್ಛರೈಃ ಕ್ಷಿಪ್ತೈಃ ಕಿರೀಟಿನಾ ॥ 4-55-29 (30629)
ವಿಕೀರ್ಯಮಾಣಾಸ್ತು ಶರೈಸ್ತೇ ಯೋಧಾ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಿಕಾಃ।
ಗಾಶ್ಚೈವ ನ ಚ ಪಶ್ಯಂತಿ ಪಾರ್ಥಮುಕ್ತೈರಜಿಹ್ಮಗೈಃ ॥ 4-55-30 (30630)
ಸಾ ಚಾಪಿ ಬಹುಲಾ ಸೇನಾ ಪಾರ್ಥಬಾಣಾಭಿಪೀಡಿತಾ।
ನಾಪಶ್ಯದ್ವಿವೃತಾಂ ಭೂಮಿಂ ನಾಂತರಿಕ್ಷಂ ದಿಶೋಪಿ ವಾ ॥ 4-55-31 (30631)
ಅರ್ಜುನಸ್ತು ತದಾ ಹೃಷ್ಟೋ ದರ್ಶಯನ್ವೀರ್ಯಮಾತ್ಮನಃ।
ಪೀಡಯಾಮಾಸ ಸೈನ್ಯಾನಿ ಗಾಂಡೀವಪ್ರಸೃತೈಃ ಶರೈಃ ॥ 4-55-32 (30632)
ತೇಷಾಂ ನೈವಾಪಯಾನೇ ಚ ನಾಭಿಯಾನೇ ಭವನ್ಮತಿಃ ।
ಶೀಘ್ರತಾಮೇವ ಪಾರ್ಥಸ್ಯ ಪೂಜಯಂತಸ್ತು ವಿಸ್ಮಿತಾಃ ॥ 4-55-33 (30633)
ಚಂದ್ರಾವದಾತಂ ಸಾಮುದ್ರಂ ಕುರುಸೈನ್ಯಭಯಂಕರಂ।
ತತಃ ಶಂಖಮುಪಾಧ್ಮಾಸೀದ್ದ್ವಿಷತಾಂ ರೋಮಹರ್ಷಣಂ।
ಜ್ಯಾಘೋಷಂ ತಲಘೋಷಂ ಚ ಕೃತ್ವಾ ಭೂತಾನ್ಯಮೋಹಯತ್ ॥ 4-55-34 (30634)
ತಸ್ಯ ಶಂಖಸ್ಯ ಶಬ್ದೇನ ಧನುಷೋ ನಿಸ್ವನೇನ ಚ।
ಶಬ್ದೇನಾಮಾನುಷಾಣಾಂ ಚ ಭೂತಾನಾಂ ಧ್ವಜವಾಸಿನಾಂ ।
ವಿಯದ್ಗತಾನಾಂ ದೇವಾನಾಂ ಮಾನುಷಾಣಾಂ ರವೇಣ ಚ॥ 4-55-35 (30635)
ಊರ್ಧ್ವಂ ಪುಚ್ಛಂ ವಿಧೂನ್ವಾನಾ ಹೇಮಮಾಣಾಃ ಸಮಂತತಃ ।
ಗಾವಃ ಸವತ್ಸಾಃ ಸಂತ್ರಸ್ತಾ ನಿವೃತ್ತಾ ದಕ್ಷಿಣಾಂ ದಿಶಂ ॥ 4-55-36 (30636)
ತತಃ ಸ ಸಮರೇ ಶೂರೋ ಬೀಭತ್ಸುಃ ಶತ್ರುಪೂಗಹಾ।
ಗೋಪಾಲಾಂಶ್ಚೋದಯಾಮಾಸ ಗಾವಶ್ಚೋದಯತೇತಿ ಚ ॥ 4-55-37 (30637)
ಉತ್ತರಂ ಚಾಹ ಬೀಭತ್ಸುರ್ಹರ್ಷಯನ್ಪಾಂಡುನಂದನಃ ।
ಗವಾಮಗ್ರಂ ಸಮೀಕ್ಷಸ್ವ ಗಶ್ಚೈವಾಶು ನಿವರ್ತಯ ॥ 4-55-38 (30638)
ಯಾವದೇತೇ ನಿವರ್ತಂತೇ ಕುರವೋ ಜವಮಾಸ್ಥಿತಾಃ ।
ಯಾಹ್ಯುತ್ತರೇಣ ಗಾಶ್ಚೈತಾಃ ಸೈನ್ಯಾನಾಂ ಚ ನೃಪಾತ್ಮಜ ॥ 4-55-39 (30639)
ಪಶ್ಯಂತು ಕುರವಃ ಸರ್ವೇ ಮಮ ವೀರ್ಯಪರಾಕ್ರಮಂ ॥ 4-55-40 (30640)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ।
ತೇ ಲಾಭಮಿವ ಮನ್ವಾನಾಃ ಕುರವೋಽರ್ಜುನಮಾಹವ। 4-55-41x (3226)
ದೃಷ್ಟವಾ ಯಾಂತಮದೂರಸ್ಥಂ ಕ್ಷಿಪ್ರಮಭ್ಯಪತನ್ರಥೈಃ ॥
ಹಸ್ತ್ಯಶ್ವಪರಿವಾರೇಣ ಮಹತಾಽಭಿವಿರಾಜತಾ। 4-55-41 (30641)
ಯೋಧೈಃ ಪ್ರಾಸಾಸಿಹಸ್ತೈಶ್ಚ ಚಾಪಬಾಣೋದ್ಯತಾಯುಧೈಃ ॥
ತಾನ್ಯನೀಕಾನ್ಯಶೋಭಂತ ಕುರೂಣಾಮಾತತಾಯಿನಾಂ। 4-55-42 (30642)
ಸಂಸರ್ಪಂತ ಇವಾಕಾಶೇ ವಿದ್ಯುತ್ವಂತೋ ವಲಾಹಕಾಃ ॥
ತಾನಿ ದೃಷ್ಟ್ವಾಽಪ್ಯನೀಕಾನಿ ನಿವರ್ತಿತರಥಾನಿ ಚ। 4-55-43 (30643)
ಪಾರ್ಥೋಽಪಿ ವಾಯುವದ್ಧೋರಂ ಸೈನ್ಯಾಗ್ರಂ ವ್ಯಧುನೋಚ್ಛರೈಃ ॥
ತಾಂ ಶತ್ರುಸೇನಾಂ ತರಸಾ ಪ್ರಣುದ್ಯ ಗಾಶ್ಚಾಪಿ ಜಿತ್ವಾ ಧನುಷಾ ಪರೇಣ। 4-55-44 (30644)
ದುರ್ಯೋಧನಾಯಾಭಿಮುಖಂ ಪ್ರಯಾಂತಂ ಕುರುಪ್ರವೀರಾಃ ಸಹಸಾಽಭ್ಯಗಚ್ಛನ್ ॥
ಗೋಷು ಪ್ರಯಾತಾಸು ಜವೇನ ಮಾತ್ಸ್ಯಾನ್ಕಿರೀಟಿನಂ ಪ್ರೀತಿಯುತಂ ಚ ದೃಷ್ಟ್ವಾ। 4-55-45 (30645)
ಪಶೂನ್ಸಮಾದಾಯ ತತೋ ನಿವೃತ್ತಾ ಗೋಪಾಃ ಸಮಸ್ತಾಃ ಪ್ರಯಯುಶ್ಚ ರಾಷ್ಟ್ರಂ ॥ ॥ 4-55-46 (30646)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ಪಂಚಪಂಚಾಸೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 55 ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 056
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.56. ಅಧ್ಯಾಯಃ 056
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಅರ್ಜುನೇನೋತ್ತರಂಪ್ರತಿ ದ್ರೋಣಕರ್ಣಾದಿರಥಾನಾಮಸಾಧಾರಣಧ್ವಜಚಿಹ್ನಪ್ರದರ್ಶನಪೂರ್ವಕಂ ತತ್ತನ್ನಾಮನಿರ್ದೇಶೇನ ತತ್ತತ್ಪರಾಕ್ರಮವರ್ಣನಂ ॥ 1 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-56-0 (30647)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-56-0x (3227)
ತತಸ್ತ್ರೀಣಿ ಸಹಸ್ರಾಣಿ ರಥಾನಾಂ ಚ ಧನುಷ್ಮತಾಂ।
ಘೋರಾಣಿ ಕುರುವೀರಾಣಾಂ ಪರ್ಯಕೀರ್ಯಂತ ಭಾರತ ॥ 4-56-1 (30648)
ಕರ್ಣೋ ರಥಸಹಸ್ರೇಣ ಪ್ರತ್ಯಗೃಹ್ಣಾದ್ಧನಂಜಯಂ।
ಭೀಷ್ಮಃ ಶಾಂತನವೋ ಧೀಮಾನ್ಸಹಸ್ರೇಣ ಪುರಸ್ಕೃತಃ ॥ 4-56-2 (30649)
ತಥಾ ರಥಸಹಸ್ರೇಣ ಭ್ರಾತೃಭಿಃ ಪರಿವಾರಿತಃ।
ಪಶ್ಚಾದ್ದುರ್ಯೋಧನೋಽತಿಷ್ಠದ್ಯಶಸಾ ಚ ಶ್ರಿಯಾ ಜ್ವಲನ್ ॥ 4-56-3 (30650)
ಅತಿಷ್ಠನ್ನಿವಕಾಶೇಷು ಪಾದಾತಾಃ ಸಹ ವಾಜಿಭಿಃ ।
ಭೀಮರೂಪಾಶ್ಚ ಮಾತಂಗಾಸ್ತೋಮರಾಂಕುಶಚೋದಿತಾಃ ॥ 4-56-4 (30651)
ತಾನಿ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಹ್ಯನೀಕಾನಿ ವಿತತಾನಿ ಮಹಾತ್ಮನಾಂ ।
ವೈರಾಟಿಮುತ್ತರಂ ತಂ ತು ಪ್ರತ್ಯಭಾಷತ ಪಾಂಡವಃ ॥ 4-56-5 (30652)
ಜಾಂಬೂನದಮಯೀ ವೇದೀ ಧ್ವಜಾಗ್ರೇ ಯಸ್ಯ ದೃಶ್ಯತೇ।
ಶೋಣಾಶ್ಚಾಶ್ವಾ ರಥೇ ಯುಕ್ತಾ ದ್ರೋಣ ಏಷ ಪ್ರಕಾಶತೇ ॥ 4-56-6 (30653)
ಆಚಾರ್ಯೋ ನಿಪುಣೋ ಧೀಮಾನ್ಬ್ರಹ್ಮವಿಚ್ಛೂರಸತ್ತಮಃ।
ಆಹವೇ ಚಾಪ್ರತಿದ್ವಂದ್ವೋ ದೂರಪಾತೀ ಮಹಾರಥಃ ॥ 4-56-7 (30654)
ಸುಪ್ರಸನ್ನೋ ಮಹಾವೀರಃ ಕುರುಷ್ವೈನಂ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣಂ।
ಅತ್ರೈವ ಚಾವಿರೋಧೇನ ಏಷ ಧರ್ಮಃ ಸನಾತನಃ ॥ 4-56-8 (30655)
ಯದಿ ಮೇ ಪ್ರಹರೇದ್ದ್ರೋಣಃ ಶರೀರೇ ಮೇ ಪ್ರಹೃಷ್ಯತಃ ।
ತತೋಽಸ್ಮಿನ್ಪ್ರಹರಿಷ್ಯಾಮಿ ನಾನ್ಯಥಾ ಬುದ್ಧಿರಸ್ತಿ ಮೇ ॥ 4-56-9 (30656)
ಭಾರತಾಚಾರ್ಯಮುಖ್ಯೇನ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇನ ಮಹಾತ್ಮನಾ ।
ತೇನ ಮೇ ಯುಧ್ಯಮಾನಸ್ಯ ಮಂದಂ ವಾಹಯ ಸಾರಥೇ ॥ 4-56-10 (30657)
ಧ್ವಜಾಗ್ರೇ ಸಿಂಹಲಾಂಗೂಲೋ ದಿಕ್ಷು ಸರ್ವಾಸು ಶೋಭತೇ ।
ಭಾರತಾಚಾರ್ಯಪುತ್ರಸ್ತು ಸೋಽಶ್ವತ್ಥಾಮಾ ವಿರಾಜತೇ ॥ 4-56-11 (30658)
ಧ್ವಜಾಗ್ರಂ ದೃಶ್ಯತೇ ಯತ್ರ ಬಾಲಸೂರ್ಯಸಮಪ್ರಭಂ ।
ದುರ್ಜಯಃ ಸರ್ವಸೈನ್ಯಾನಾಂ ದೇವೈರಪಿ ಸವಾಸವೈಃ ।
ತೇನ ಮೇ ಯುಧ್ಯಮಾನಸ್ಯ ಮಂದಂ ವಾಹಯ ಸಾರಥೇ ॥ 4-56-12 (30659)
ಧ್ವಜಾಗ್ರೇ ಗೋವೃಷೋ ಯಸ್ಯ ಕಾಂಚನೋಽಭಿವಿರಾಜತೇ ।
ಆಚಾರ್ಯವರಮುಖ್ಯಸ್ತು ಕೃಪ ಏಷ ಮಹಾರಥಃ ॥ 4-56-13 (30660)
ದ್ರೋಣೇನ ಚ ಸಮೋ ವೀರ್ಯೇ ಪಿತುರ್ಮೇ ಪರಮಃ ಸಖಾ।
ತೇನ ಮೇ ಯುಧ್ಯಮಾನಸ್ಯ ಮಂದಂ ವಾಹಯ ಸಾರಥೇ ॥ 4-56-14 (30661)
ಯಸ್ಯ ಕಾಂಚನಕಂಬೂಭಿರ್ಹಸ್ತಿಕಕ್ಷ್ಯಾಪರಿಷ್ಕೃತಃ।
ಧ್ವಜಃ ಪ್ರಕಾಶತೇ ದೂರಾದ್ರಥೇ ವಿದ್ಯುದ್ಗಣೋಪಮಃ ॥ 4-56-15 (30662)
ಏಷ ವೈಕರ್ತನಃ ಕರ್ಣಃ ಪ್ರತಿಮಾನಂ ಧನುಷ್ಮತಾಂ।
ದೃಢವೈರೀ ಸದಾಽಸ್ಮಾಕಂ ನಿತ್ಯಂ ಕಟುಕಭಾಷಣಃ ॥ 4-56-16 (30663)
ಯಸ್ಯಾಶ್ರಯಬಲಾದೇವ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಃ ಸಸೌಬಲಃ ।
ಅಸ್ಮಾನ್ನಿರಸ್ಯ ರಾಜ್ಯಾಚ್ಚ ಪುನರದ್ಯಾಪಿ ಯೋತ್ಸ್ಯತಿ ॥ 4-56-17 (30664)
ಏಷ ವೈ ಸ್ಪರ್ಧತೇ ನಿತ್ಯಂ ಮಯಾ ಸಹ ಸುದುರ್ಜಯಃ ।
ಜಾಮದಗ್ನ್ಯಸ್ಯ ರಾಮಸ್ಯ ಶಿಷ್ಯೋ ಹ್ಯೇಷ ಮಹಾರಥಃ ॥ 4-56-18 (30665)
ಸರ್ವಾಸ್ತ್ರಕುಶಲಃ ಕರ್ಣಃ ಸರ್ವಶಸ್ತ್ರಭೃತಾಂವರಃ ।
ಯುದ್ಧೇಽಪ್ರತಿಮವೀರ್ಯಶ್ಚ ದೃಢವೇಧೀ ಪರಾಕ್ರಮೀ ॥ 4-56-19 (30666)
ಅದ್ಯಾಹಂ ಯುದ್ಧಮೇತೇನ ಕರಿಷ್ಯೇ ಸೂತಬಂಧುನಾ।
ದ್ರಷ್ಟಾ ತ್ವಮಾವಯೋರ್ಯುದ್ಧಂ ಬಲಿವಾಸವಯೋರಿವ ॥ 4-56-20 (30667)
ಮಹಾರಥೇನ ಶೂರೇಣ ಸೂತಪುತ್ರೇಣ ಧನ್ವಿನಾ।
ತೇನ ಮೇ ಯುಧ್ಯಮಾನಸ್ಯ ಶೀಘ್ರಂ ವಾಹಯ ಸಾರಥೇ ॥ 4-56-21 (30668)
ಯಸ್ಯ ಚೈವ ರಥೋಪಸ್ಥೇ ನಾಗೋ ಮಣಿಮಯೋ ಧ್ವಜಃ ।
ಏಷ ದುರ್ಯೋಧನಸ್ತತ್ರ ಕೌರವೋ ಯಶಸಾ ವೃತಃ ॥ 4-56-22 (30669)
ಲಬ್ಧಲಕ್ಷೋ ದೃಢಂ ವೇಧೀ ಲಘುಹಸ್ತಃ ಪ್ರತಾಪವಾನ್ ।
ತೇನ ಮೇ ಯುಧ್ಯಮಾನಸ್ಯ ಶೀಘ್ರಂ ವಾಹಯ ಸಾರಥೇ ॥ 4-56-23 (30670)
ಯಸ್ತು ಶ್ವೇತಾವದಾತೇನ ಪಂಚತಾಲೇನ ಕೇತುನಾ ।
ವೈಡೂರ್ಯಮಯದಂಡೇನ ತಾಲವೃಕ್ಷೇಣ ರಾಜತೇ ॥ 4-56-24 (30671)
ಹಸ್ತಾವಾಪೀ ಬೃಹದ್ಧನ್ವಾ ಸೇನಾಂ ತಿಷ್ಠತಿ ಹರ್ಷಯನ್ ।
ರಾಮೇಣ ಜಾಮದಗ್ನ್ಯೇನ ದ್ವೈರಥೇನಾಜಿತಃ ಪುರಾ ॥ 4-56-25 (30672)
ಶೀಘ್ರಶ್ಚ ಲಗುವೇಧೀ ಚ ಲಘುಹಸ್ತಃ ಪ್ರತಾಪವಾನ್ ।
ಏಷ ಶಾಂತನವೋ ಭೀಷ್ಮಃ ಸರ್ವೇಷಾಂ ನಃ ಪಿತಾಮಹಃ ॥ 4-56-26 (30673)
ಕಕುದಃ ಸರ್ವಸೈನ್ಯಾನಾಂ ಸರ್ವಶಸ್ತ್ರಭೃತಾಂವರಃ ।
ಜಯಶ್ರಿಯಾಽವಬದ್ಧಸ್ತು ಸುಯೋಧನವಶಾನುಗಃ ।
ಪಶ್ಚಾದೇಷ ಪ್ರಯಾತವ್ಯೋ ನ ಮೇ ವಿಘ್ನಕರೋ ಭವೇತ್ ॥ 4-56-27 (30674)
ಇತ್ಯೇತಾಂಸ್ತ್ವರಿತಃ ಪಾರ್ಥಃ ಕಥಯಿತ್ವಾ ತು ಚೋತ್ತರೇ।
ರೂಪತಶ್ಚಿಹ್ನತಶ್ಚೈವ ಯುದ್ಧಾಯ ತ್ವರತೇ ಪುನಃ ॥ ॥ 4-56-28 (30675)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ಷಟ್ಪಂಚಾಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 56 ॥
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Footnotes
4-56-9 ಶರೀರೇ ಪ್ರಹರಿಷ್ಯತಃ ಇತಿ ನಾನ್ಯಯಾ ಯುದ್ಧಮಸ್ತಿ ಮೇ ಇತಿ ಚo ಧo ಪಾಠಃ ॥ 9 ॥ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 057
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.57. ಅಧ್ಯಾಯಃ 057
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಅರ್ಜುನಸ್ಯ ಭೀಷ್ಮದ್ರೋಣಾದಿಭಿಃ ಸಹ ಯುದ್ಧಂ ॥ 1 ॥ ಅರ್ಜುನೇನ ಕರ್ಣಸ್ಯ ಪರಾಭವಃ ॥ 2 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-57-0 (30676)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-57-0x (3228)
ಅಶ್ವತ್ಥಾಮಾ ತತಸ್ತತ್ರ ಕರ್ಣಂ ಸಂಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ವೀರ್ಯವಾನ್।
ಉವಾಚ ಸ್ಮಯಮಾನೋಽಸೌ ಸೂತಪುತ್ರಮರಿಂದಮಂ ॥ 4-57-1 (30677)
ಕರ್ಣ ಯಸ್ತ್ವಂ ಸಭಾಮಧ್ಯೇ ಬಹ್ವಬದ್ಧಂ ವಿಕತ್ಥಸೇ।
ನ ಮೇ ಯುಧಿ ಸಮೋಽಸ್ತೀತಿ ತದಿದಂ ಪ್ರತ್ಯುಪಸ್ಥಿತಂ ॥ 4-57-2 (30678)
ಏಷೋಽಂತಕ ಇವ ಕ್ರುದ್ಧಃ ಸರ್ವಭೂತಾವಮರ್ದನಃ ।
ಸಂಗ್ರಾಮಶಿರಸೋ ಮಧ್ಯೇ ದೃಂಭತೇ ಕೇಸರೀ ಯಥಾ ॥ 4-57-3 (30679)
ಶೂರೋಸಿ ಯದಿ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ದರ್ಶಯಸ್ವ ಸಭಾಂ ವಿನಾ ॥ 4-57-4 (30680)
ಯದ್ಯಶಕ್ತೋಸಿ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ಪಾರ್ಥೇನಾದ್ಭುತಕರ್ಮಣಾ।
ಪುನರೇವ ಸಭಾಂ ಗತ್ವಾ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರೇಣ ಧೀಮತಾ।
ಮಾತುಲಂ ಪರಿಗೃಹ್ಯಾಶು ಮಂತ್ರಯಸ್ವ ಯಥಾಸುಖಂ ॥ 4-57-5 (30681)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-57-6x (3229)
ಏವಮುಕ್ತಸ್ತಥಾ ಕರ್ಣಃ ಕ್ರೋಧಾದುದ್ವೃತ್ಯ ಲೋಚನೇ।
ದ್ರೋಣಪುತ್ರಮಿದಂ ವಾಕ್ಯಮುವಾಚ ಕುರುಸನ್ನಿಧೌ ॥ 4-57-6 (30682)
ನಾಹಂ ಬಿಭೇಮಿ ಬೀಭತ್ಸೋರ್ನ ಕೃಷ್ಣಾದ್ದೇವಕೀಸುತಾತ್ ।
ಪಾಂಡವೇಭ್ಯೋಪಿ ಸರ್ವೇಭ್ಯಃ ಕ್ಷತ್ರಧರ್ಮಮನುವ್ರತಃ ॥ 4-57-7 (30683)
ಸತ್ವಾಧಿಕಾನಾಂ ಪುಂಸಾಂ ತು ಧನುರ್ವೇದೋಪಜೀವಿನಾಂ ।
ಗರ್ಜತಾಂ ಜಾಯತೇ ದರ್ಪಃ ಸ್ವರಶ್ಚ ನ ವಿಷೀದತಿ ॥ 4-57-8 (30684)
ಪಶ್ಯತ್ವಾಚಾರ್ಯಪುತ್ರೋ ಮಾಮರ್ಜುನೇನಾತಿರಂಹಸಾ ।
ಯುಧ್ಯಮಾನಂ ಸುಸಂಯುಕ್ತಂ ಜಯೋ ವೈ ಮಯ್ಯವಸ್ಥಿತಃ ॥ 4-57-9 (30685)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-57-10x (3230)
ತತಃ ಪ್ರಹಸ್ಯ ಬೀಭತ್ಸುಃ ಕೌಂತೇಯಃ ಶ್ವೇತವಾಹನಃ।
ದಿವ್ಯಮಸ್ತ್ರಂ ವಿಕುರ್ವಾಣಃ ಪ್ರತ್ಯಯಾದ್ರಥಿಸತ್ತಮಃ ॥ 4-57-10 (30686)
ಮಹಾತ್ಮಾನಂ ಮಂದಬುದ್ಧಿರ್ನಿಶ್ವಸಂಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಜಃ।
ಉವಾಚ ಸ ಮಹಾರಾಜ ರಾಜಾ ದುರ್ಯೋಧನಸ್ತದಾ ॥ 4-57-11 (30687)
ನ ವಿದ್ಮೋ ಹ್ಯರ್ಜುನಂ ತತ್ರ ವಸಂತಂ ಮತ್ಸ್ಯವೇಶ್ಮನಿ ।
ತೇನೇದಂ ಕರ್ಣ ಮತ್ಸ್ಯಾನಾಮಗ್ರಹೀಷ್ಮ ಧನಂ ಬಹು ॥ 4-57-12 (30688)
ಏವಂ ಚೇತ್ತರ್ಹಿ ಗಚ್ಛಾಮೋ ವಿಸೃಜಂತೋ ಧನಂ ಬಹು ।
ಅಯಶೋ ನಾತಿವರ್ತೇತ ಲೋಕಯೋರುಭಯೋರಪಿ ॥ 4-57-13 (30689)
ಕಿಂ ಚ ಯುದ್ಧಾತ್ಪರಂ ನಾಸ್ತಿ ಕ್ಷತ್ರಿಯಾಣಾಂ ಸುಖಾವಹಂ।
ತಸ್ಮಾತ್ಪಾರ್ಥೇನ ಸಂಗ್ರಾಮಂ ಕುರ್ಮಹೇ ನ ಪಲಾಯನಂ ॥ 4-57-14 (30690)
ಏತಾವದುಕ್ತ್ವಾ ರಾಜಾ ವೈ ಹ್ಯಭಿಯಾನಮಿಯೇಷ ಸಃ।
ತಥಾ ದಶಸಹಸ್ರಾಣಿ ವೀರಾಣಾಂ ಹಿ ಧನುಷ್ಮತಾಂ ।
ಅಭ್ಯದ್ರವಂಸ್ತದಾ ಪಾರ್ಥಂ ಶಲಭಾ ಇವ ಪಾವಕಂ ॥ 4-57-15 (30691)
ವರ್ಮಿತಾ ವಾಜಿನಸ್ತತ್ರ ಸಂಭೃತಾಶ್ಚ ಪದಾತಿಭಿಃ ।
ಭೀಮರೂಪಾಶ್ಚ ಮಾತಂಗಾಸ್ತೋಮರಾಂಕುಶಪಾಣಿಭಿಃ । 4-57-16 (30692)
ಅಧಿಷ್ಠಿತಾಃ ಸುಸಂಯತ್ತೈರ್ಹಸ್ತಿಶಿಕ್ಷಾವಿಶಾರದೈಃ।
ಅಭ್ಯದ್ರವನ್ಸುಸಂಕ್ರುದ್ಧಾಶ್ಚಾಪಹಸ್ತೋದ್ಯತಾಯುಧಾಃ ॥ 4-57-17 (30693)
ಪಂಚ ಚೈನಂ ರಥೋದಗ್ರಾಸ್ತ್ವರಿತಾಃ ಪರ್ಯವಾರಯನ್।
ದ್ರೋಣೋ ಭೀಷ್ಮಶ್ಚ ಕರ್ಣಶ್ಚ ಕುರುರಾಜಶ್ಚ ವೀರ್ಯವಾನ್ ॥ 4-57-18 (30694)
ಅಶ್ವತ್ಥಾಮಾ ಮಹಾಬಾಹುರ್ಧನುರ್ವೇದಪರಾಯಣಃ।
ಇಷೂಂಶ್ಚ ಸಂಯಗಸ್ಯಂತೋ ಜೀಮೂತಾ ಇವ ವಾರ್ಷಿಕಾಃ ॥ 4-57-19 (30695)
ತೇ ಲಾಭಮಿವ ಮನ್ವಾನಾಃ ಪ್ರತ್ಯಗೃಹ್ಣಂಧನಂಜಯಂ।
ಶರೌಘಾನಭಿವರ್ಷಂತೋ ನಾದಯಂತೋ ದಿಶೋ ದಶ ॥ 4-57-20 (30696)
ತತಃ ಪ್ರಹಸ್ಯ ಬೀಭತ್ಸುಃ ಕೌಂತೇಯಃ ಶ್ವೇತವಾಹನಃ।
ದಿವ್ಯಮಸ್ತ್ರಂ ಪ್ರಕುರ್ವಾಣಃ ಪ್ರತ್ಯಯಾದ್ರಥಿಸತ್ತಮಾನ್ ॥ 4-57-21 (30697)
ಯಥಾ ರಶ್ಮಿಭಿರಾದಿತ್ಯಃ ಪ್ರಚ್ಛಾದಯತಿ ಮೇದಿನೀಂ।
ತಥಾ ಗಾಂಡೀವನಿರ್ಮುಕ್ತೈಃ ಶರೈರಾಚ್ಛಾದಯದ್ದಿಶಃ ॥ 4-57-22 (30698)
ನ ರಥಾನಾಂ ನ ಚಾಶ್ವಾನಾಂ ನ ಧ್ವಜಾನಾಂ ನ ವರ್ಮಿಣಾಂ।
ಅತಿವಿದ್ಧೈಃ ಶಿತೈರ್ಬಾಣೈರಾಸೀದದ್ವ್ಯಂಗುಲಿರಂತರಂ ॥ 4-57-23 (30699)
ದೈವಯೋಗಾದ್ಧಿ ಪಾರ್ಥಸ್ಯ ಹಯಾನಾಮುತ್ತರಸ್ಯ ಚ।
ಶಿಕ್ಷಾಬಲೋಪಪನ್ನತ್ವಾದಸ್ತ್ರಾಣಾಂ ವೈ ಪರಿಕ್ರಮಾತ್।
ಧ್ವಜಗಾಂಡೀವಯೋಶ್ಚಾಪಿ ದೈವ್ಯಾ ಶಕ್ತ್ಯಾ ಚ ಮಾಯಯಾ ॥ 4-57-24 (30700)
ಇತಸ್ತತಶ್ಚ ಸಂಯಾನೇ ದೂರೇ ವಾಽಪ್ಯಥವಾಽಂತಿಕೇ।
ದುರ್ಗೇ ವಿಷಮಜಾತೇ ವಾ ಸ್ಥಲೇ ನಿಂನೇ ತಥಾ ಕ್ಷಿತೌ।
ನ ಚ ರುಧ್ಯೇದ್ಗತಿಸ್ತಸ್ಯ ರಥಸ್ಯ ಮನಸೋ ಯಥಾ ॥ 4-57-25 (30701)
ಸಮರೇಷು ತು ವಿದ್ವಾಂಸಸ್ತಸ್ಯ ತಾಂಸ್ತಾನ್ಪರಿಕ್ರಮಾನ್।
ವೀರ್ಯಮತ್ಯದ್ಭುತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ತಥಾ ಪಾರ್ಥಸ್ಯ ತದ್ಬಲಂ ।
ತ್ರೇಸುರೇವಂ ಪರೇ ಭೀತಾಃ ಪರಾಙ್ಮುಖರಥಾ ಅಪಿ। 4-57-26 (30702)
ಕಾಲಾಗ್ನಿಮಿವ ಬೀಭತ್ಸುಂ ನಿರ್ದಹಂತಮಿವ ಪ್ರಜಾಃ ।
ನಾರಯಃ ಪ್ರೇಕ್ಷಿತುಂ ಶೇಕುರ್ಜ್ವಲಂತಮಿವ ಪಾವಕಂ ॥ 4-57-27 (30703)
ತಾನಿ ಭಿನ್ನಾನ್ಯನೀಕಾನಿ ರೇಜುರರ್ಜುನಮಾರ್ಗಣೈಃ।
ತಿಗ್ಮಾಂಶೋಶ್ಚ ಘನಾಭ್ರಾಣಿ ವ್ಯಾಪ್ತಾನೀವ ಗಭಸ್ತಿಭಿಃ ॥ 4-57-28 (30704)
ಅಶೋಕಾನಾ ವನಾನೀವ ಸಂಚಿತೈಃ ಕುಸುಮೈಃ ಶುಭೈಃ ।
ಪಾರ್ಥಃ ಸಂರಂಜಯಾಮಾಸ ರುಧಿರೇಣಾಕುಲಂ ಬಲಂ ॥ 4-57-29 (30705)
ಸಹಸ್ರಶೋಽರ್ಜುನಶರೈಶ್ಛಿನ್ನಾನ್ಯುಚ್ಚಾವಚಾನಿ ಚ।
ಛತ್ರಾಣಿ ಚ ಪತಾಕಾಶ್ಚ ಖೇಽಭ್ಯುವಾಹ ಸದಾಗತಿಃ ॥ 4-57-30 (30706)
ಯೇ ಹ್ಯರ್ಜುನಬಲತ್ರಸ್ತಾಃ ಪರಿಪೇತುರ್ದಿಶೋ ದಶ।
ರಥಾತ್ತಂ ದೇಶಮುತ್ಸೃಜ್ಯ ಪಾರ್ಥಚ್ಛಿನ್ನಯುಗಾ ಹಯಾಃ ॥ 4-57-31 (30707)
ನಿಕೃತ್ತಪೂರ್ವಚರಣಾಸ್ತೇ ನಿಪೇತುಃ ಶಿತೈಃ ಶರೈಃ।
ಶಿರೋಭಿಃ ಪ್ರಥಮಂ ಜಗ್ಮುರ್ಮೇದಿನೀಂ ಜಘನೈರ್ಹಯಾಃ ॥ 4-57-32 (30708)
ಚಕ್ಷುರ್ನಾಸಾವಿಷಾಣೇಷು ದಂತವೇಷ್ಟೇಷು ಚ ದ್ವಿಪಾನ್।
ಮರ್ಮಸ್ವನ್ಯೇಷು ಚಾಹತ್ಯ ತಥಾ ನಿಘ್ನನ್ಗಜೋತ್ತಮಾಃ ॥ 4-57-33 (30709)
ಕೌರವಾಣಾಂ ಗಜಾನಾಂ ಚ ಶರೀರೈರ್ಗತಚೇತಸಾಂ ।
ಕ್ಷಣೇನ ಸಂವೃತಾ ಭೂಮಿರ್ಮೇಘೈರಿವ ನಭಸ್ಥಲಂ ॥ 4-57-34 (30710)
ಅಸ್ತ್ರೈರ್ದಿವ್ಯೈರ್ಮಹಾಬಾಹುರರ್ಜುನಃ ಪ್ರಹಸನ್ನಿವ ।
ಬಡಬಾಮುಖಸಂಭೂತಃ ಕಾಲಾಗ್ನಿರಿವ ಸಂವೃತಃ ॥ 4-57-35 (30711)
ಯಥಾ ಯುಗಾಂತಸಮಯೇ ಸರ್ವಂ ಸ್ಥಾವರಜಂಗಮಂ ।
ಕಾಲಪಕ್ವಮಶೇಷೇಣ ಧಕ್ಷ್ಯೇದುಗ್ರಶಿಖಃ ಶಿಖೀ ॥ 4-57-36 (30712)
ತದ್ವತ್ಪಾರ್ಥೋಽಸ್ರತೇಜೋಭಿರ್ಧನುಷೋ ನಿಸ್ವನೇನ ಚ।
ದೈವಾದ್ವೀರ್ಯಾಚ್ಚ ಬೀಭತ್ಸುಸ್ತಸ್ಮಿಂದೌರ್ಯೋಧನೇ ಬಲೇ ॥ 4-57-37 (30713)
ರಣೇ ಶಕ್ತಿಮಮಿತ್ರಾಣಾಂ ಪ್ರಣೀಯೋಪನಿನಾಯ ಸಃ।
ಚೇಷ್ಟಾಂ ಪ್ರಾಯೇಣ ಭೂತಾನಾಂ ರಾತ್ರಿಃ ಪ್ರಾಣಭೃತಾಮಿವ ॥ 4-57-38 (30714)
ಸೋಽತೀಯಾತ್ಸಹಸಾ ಶತ್ರೂನ್ಸಹಸಾ ತೇಽಭಿಪೇದಿರೇ ।
ಶೀಘ್ರಾದೂರಂ ದೃಢಾಮೋಘಮಸ್ತ್ರಮಸ್ಯಾತಿಮಾನುಷಂ ।
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ತೇ ಕೌರವಾ ಭೀತಾ ಅತಿಮಾನುಷವಿಕ್ರಮಂ ॥ 4-57-39 (30715)
ಖಗಪತ್ರಾಭಿಸಂವೀತೈಃ ಖಾವಿಷ್ಟೈಃ ಖಗಮೈರಿವ।
ಅರ್ಜುನಸ್ಯ ಖಮಾವವ್ರೇ ಲೋಹಿತಪ್ರಾಣಪೈಃ ಖಗೈಃ ॥ 4-57-40 (30716)
ಅರ್ಜುನೇನ ವಿನಿರ್ಮುಕ್ತಾಃ ಶರಾ ಗಾಂಡೀವಧನ್ವನಾ ।
ತಾರ್ಕ್ಷ್ಯವೇಗಾ ಇವಾಕಾಶೇ ಸಸಂಜುಃ ಪರಮರ್ಮಸು ॥ 4-57-41 (30717)
ವರ್ಮಾಣಿ ಸಾರಥಿಶ್ಚೈವ ಹೇಮಜಾಲಾನಿ ವಾಜಿನಾಂ ।
ಕಿರೀಟಂ ಸೂರ್ಯಸಂಕಾಶಂ ವೈಯಾಘ್ರಮಥ ಚರ್ಮ ಚ ॥ 4-57-42 (30718)
ತತಃ ಸರ್ವಾಣಿ ಗಾತ್ರಾಣಿ ರಥಸ್ಯ ದ್ವಿಷತಾಂ ಶರೈಃ ।
ನೀಹಾರೇಣೇವ ಭೂತಾನಿ ಛನ್ನಾನೀಹ ಚಕಾಶಿರೇ॥ 4-57-43 (30719)
ಸಕೃದೇವ ನ ತಂ ಶೇಕುಃ ಕಥಮಭ್ಯಸಿತುಂ ಪರೇ ।
ಅನಭ್ಯಸ್ತಃ ಪುನಸ್ತೈರ್ಹಿ ರಥಃ ಸೋಭಿಪಪಾತ ತಾನ್ ॥ 4-57-44 (30720)
ತಚ್ಛರಾ ದ್ವಿಟ್ಶರೀರೇಷು ಯಥಾ ಚ ನ ಸಸಂಜಿರೇ ।
ದ್ವಿಧಾಽನೀಕೇಷು ಬೀಭತ್ಸೋರ್ನ ಸಸಂಜ ರಥಸ್ತಥಾ ॥ 4-57-45 (30721)
ಸ ತದ್ಧಿ ಕ್ಷೋಭಯಾಮಾಸ ವಿಗಾಹ್ಯಾರಿಬಲಂ ರಥೀ।
ಅನಂತವೇಗೋ ಭುಜಗಃ ಕ್ರೀಡನ್ನಿವ ಮಹಾರ್ಣವೇ ॥ 4-57-46 (30722)
ಅಸ್ಯತೋ ನಿತ್ಯಮತ್ಯರ್ಥಂ ಸರ್ವಘೋಷಾಧಿಕಸ್ತಥಾ ।
ಸಂನಾದಃ ಶ್ರೂಯತೇ ಭೂತೈರ್ಧನುಷಶ್ಚ ಕಿರೀಟಿನಃ ॥ 4-57-47 (30723)
ಸಂಚ್ಛಿನ್ನಾಸ್ತತ್ರ ಮಾತಂಗಾ ಬಾಣೈರಲ್ಪಾಂತರಾಂತರೈಃ।
ಸಂಸ್ಯೂತಾಸ್ತತ್ರ ದೃಶ್ಯಂತೇ ಮೇಘಾ ಇವ ಗಭಸ್ತಿಭಿಃ ॥ 4-57-48 (30724)
ದಿಶೋಽನುಭ್ರಮತಃ ಸರ್ವಾ ಸವ್ಯದಕ್ಷಿಣಮಸ್ಯತಃ।
ಸತತಂ ದೃಶ್ಯತೇ ಯುದ್ಧೇ ಸಾಯಕಾಸನಮಂಡಲಂ ॥ 4-57-49 (30725)
ಪತಂತ್ಯರೂಪೇಷು ಯಥಾ ಚಕ್ಷೂಂಷಿ ನ ಕದಾಚನ।
ನಾಲಕ್ಷ್ಯೇಷು ಶರಾಃ ಪೇತುಸ್ತಸ್ಯ ಗಾಂಡೀವಧನ್ವನಃ ॥ 4-57-50 (30726)
ಮಹಾಗಜಸಹಸ್ರಸ್ಯ ಯುಗಪನ್ಮೃದ್ಗತೋ ವನಂ।
ಕೌಂತೇಯರಥಮಾರ್ಗಸ್ತು ರಣೇ ಘೋರತರೋಽಭವತ್ ॥ 4-57-51 (30727)
ನೂನಂ ಪಾರ್ಥಜಯೈಷಿತ್ವಾಚ್ಛಕ್ರಃ ಸರ್ವಾಮರೈಃ ಸಹ।
ಹಂತ್ಯಸ್ಮಾನಿತಿ ಮನ್ಯಂತೇ ಪಾರ್ಥೇನೈವಾರ್ದಿತಾಃ ಪರೇ ॥ 4-57-52 (30728)
ಘ್ನಂತಮತ್ಯರ್ಥಮಹಿತಾನ್ಸವ್ಯಸಾಚಿನಮಾಹವೇ।
ಕಾಲಮರ್ಜುನರೂಪೇಣ ಗ್ರಸಂತಮಿವ ಚ ಪ್ರಜಾಃ ॥ 4-57-53 (30729)
ಕುರುಸೇನಾಶರೀರಾಣಿ ಪಾರ್ಥೇನಾನಾಹತಾನ್ಯಪಿ ।
ಪೇತುಃ ಪಾರ್ಥಹತಾನೀವ ಪಾರ್ಥಕರ್ಮಾನುದರ್ಶನಾತ್ ॥ 4-57-54 (30730)
ಓಷಧೀನಾಂ ಶಿರಾಂಸೀವ ಕಾಲಪಕ್ತಿಸಮನ್ವಯಾತ್।
ಅವನೇಮುಃ ಕುರೂಣಾಂ ಹಿ ಶಿರಾಂಸ್ಯರ್ಜುನಜಾದ್ಭಯಾತ್ ॥ 4-57-55 (30731)
ಚಕಾರ ಚಾರ್ಜುನಃ ಕ್ರೋಧಾದ್ವಿಮುಖಾನ್ರುಷಿತಾನಪಿ ॥ 4-57-56 (30732)
ಅರ್ಜುನೇನಾಪಿ ಭಿನ್ನಾನಿ ಬಲಾಗ್ನಾಣಿ ಪುನಃ ಕ್ವಚಿತ್।
ಚಕ್ರುರ್ಲೋಹಿತಧಾರಾಭಿರ್ಧರಣೀಂ ಲೋಹಿತೋತ್ತರಾಂ ॥ 4-57-57 (30733)
ಲೋಹಿತೇನಾಪಿ ಸಂಪೃಕ್ತೈಃ ಪಾಂಸುಭಿಃ ಪವನೋದ್ಧತೈಃ ।
ತೇನೈವ ಚ ಸಮುದ್ಧೂತೈಃ ಸೂಕ್ಷ್ಮೈರ್ಲೋಹಿತಬಿಂದುಭಿಃ ॥ 4-57-58 (30734)
ಲೋಹಿತಾರ್ದ್ರೈಃ ಪ್ರಹರಣೈಃ ಪ್ರಭಗ್ನಾ ಲೋಹಿತೋಕ್ಷಿತಾಃ।
ಲೋಹಿತೇಷು ನಿಮಗ್ನಾಸ್ತೇ ನಿಹತಾಶ್ಚ ಕಿರೀಟಿನಾ ॥ 4-57-59 (30735)
ಬಭೂವುರ್ಲೋಹಿತಾಸ್ತತ್ರ ಭೃಶಮಾದಿತ್ಯರಶ್ಮಯಃ।
ಆಕಾಶಂ ತತ್ಕ್ಷಣೇನಾಸೀತ್ಸಂಧ್ಯಾಭ್ರಮಿವ ಲೋಹಿತಂ ॥ 4-57-60 (30736)
ಅಪ್ಯಸ್ತಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಚಾದಿತ್ಯೋ ನಿವರ್ತೇತ ನ ಪಾಂಡವಃ।
ನಿವರ್ತಂತೇ ನ ಜಿತ್ವಾರಿಂ ನಿತ್ಯಜಲ್ಪವಿಚಕ್ಷಣಾಃ ॥ 4-57-61 (30737)
ತಾನ್ಸರ್ವಾನ್ಸಮರೇ ಶೂರಾನ್ಪೌರುಷೇ ಪರ್ಯವಸ್ಥಿತಾನ್।
ದಿವ್ಯೈರಸ್ತ್ರೈರಮೋಘಾತ್ಮಾ ಸರ್ವಾನಾರ್ಚ್ಛದ್ಧನುರ್ಧರಾನ್ ॥ 4-57-62 (30738)
ಸ ತು ದ್ರೋಣಂ ತ್ರಿಸಪ್ತತ್ಯಾ ನಾರಾಚಾನಾಂ ಸಮಾರ್ಪಯತ್।
ಅಶೀತ್ಯಾ ಶಕುನಿಂ ಚೈವ ದ್ರೌಣಿಮಪ್ಯಾಶು ಸಪ್ತಭಿಃ ॥ 4-57-63 (30739)
ದುಃಸಹಂ ದಶಭಿರ್ಬಾಣೈರರ್ಜುನಃ ಸಮವಿಧ್ಯತ ।
ದುಶ್ಯಾಸನಂ ದ್ವಾದಶಭಿಃ ಕೃಪಂ ಶಾರದ್ವತಂ ತ್ರಿಭಿಃ।
ಭೀಷ್ಮಂ ಶಾಂತನವಂ ಷಷ್ಟ್ಯಾ ಪ್ರತ್ಯವಿಧ್ಯತ್ಸ್ತನಾಂತರೇ ॥ 4-57-64 (30740)
ಸ ಕರ್ಣಂ ಕರ್ಣಿನಾಽವಿಧ್ಯತ್ಪೀತೇನ ನಿಶಿತೇನ ಚ।
ವಾಸವಿರ್ದ್ವಿಷತಾಂ ಮಧ್ಯೇ ವಿವ್ಯಾಧ ಪರಮೇಷುಣಾ ॥ 4-57-65 (30741)
ಸ ಕರ್ಣಂ ಸತನುತ್ರಾಣಂ ನಿರ್ಭಿದ್ಯ ನಿಶಿತಃ ಶರಃ।
ಅಗಚ್ಛದ್ದಾನಯನ್ಭೂಮಿಂ ಚೋದಿತೋ ದೃಢಧನ್ವನಾ ॥ 4-57-66 (30742)
ತತೋಽಸ್ಯ ವಾಹಾನ್ವ್ಯಹನಚ್ಚತುರ್ಭಿಶ್ಚತುರಃ ಕ್ಷುರೈಃ ।
ಸಾರಥೇಶ್ಚ ಶಿರಃ ಕಾಯಾದಪಾಹರದರಿಂದಮಃ ।
ಅರ್ಧಚಂದ್ರೇಣ ಚಿಚ್ಛೇದ ಚಾಪಂ ತಸ್ಯ ಕರೇ ಸ್ಥಿತಂ ॥ 4-57-67 (30743)
ತಸ್ಮಿನ್ವಿದ್ಧೇ ಮಹಾಭಾಗೇ ಕರ್ಣೇ ಸರ್ವಾಸ್ತ್ರಪಾರಗೇ।
ಹತಾಶ್ವಸೂತೇ ವಿರಥೇ ತತೋಽನೀಕಮಭಜ್ಯತ ॥ ॥ 4-57-68 (30744)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ಸಪ್ತಪಂಚಾಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 57 ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 058
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.58. ಅಧ್ಯಾಯಃ 058
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಅರ್ಜುನೇನ ರಣೇ ವಿಕರ್ಣಾದಿಪರಾಭವನಪೂರ್ವಕಂ ಕರ್ಣಾನುಜಹನನಂ ॥ 1 ॥ ಅರ್ಜುನಪರಾಜಿತೇನ ಕರ್ಣೇನ ರಣಾಂಕಣಾದಪಯಾನಂ ॥ 2 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-58-0 (30745)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-58-0x (3231)
ತತ್ಪ್ರಭಗ್ನಂ ಬಲಂ ಸರ್ವಂ ವಿಪುಲೌಘಸ್ವನಂ ತಥಾ।
ಭೀಷ್ಮಮಾಸಾದ್ಯ ಸಂತಸ್ಥೌ ವೇಲಾಮಿವ ಮಹೋದಧಿಃ ॥ 4-58-1 (30746)
ತಾನಿ ಸರ್ವಾಣಿ ಗಾಂಗೇಯಃ ಸಮಾಶ್ವಾಸ್ಯ ಪರಂತಪಃ ।
ತತೋ ವ್ಯೂಹ್ಯ ಮಹಾಬಾಹುಃ ಸಮರೇಷ್ವಪರಾಜಿತಃ ॥ 4-58-2 (30747)
ರಥನಾಗಾಶ್ವಕಲಿಕಂ ಯುಯುಜೇ ಯುದ್ಧಕೋವಿದಃ ।
ಅಭೇದ್ಯಂ ಪಂರಸೈನ್ಯಾನಾಂ ಶೂರೈರಪಿ ಸಮೀಕ್ಷಿತಂ ॥ 4-58-3 (30748)
ಆಚಾರ್ಯದುರ್ಯೋಧನಸೂತಪುತ್ರೈಃ ಕೃಪೇಣ ಭೀಷ್ಮೇಣ ಚ ಪಾಲಿತಾನಿ।
ಅವಧ್ಯಕಲ್ಪಾನಿ ದುರಾಸದಾನಿ ರಥಾಶ್ವಮಾತಂಗಸಮಾಕುಲಾನಿ ಚ ॥ 4-58-4 (30749)
ತೇಷಾಮನೀಕಾನಿ ಕಿರೀಟಮಾಲೀ ವ್ಯೂಢಾನಿ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ವಿಪುಲಧ್ವಜಾನಿ।
ಗಾಂಡೀವಧನ್ವಾ ದ್ವಿಷತಾಂ ನಿಹಂತಾ ವೈರಾಟಿಮಾಮಂತ್ರ್ಯ ತತೋಽಭ್ಯುವಾಚ ॥ 4-58-5 (30750)
ಸುಸಂಗೃಹೀತೈರಥ ರಶ್ಮಿಭಿಸ್ತ್ವಂ ಹಯಾನ್ನಿಯಂಯ ಪ್ರಸಮೀಕ್ಷ್ಯ ಯತ್ತಃ।
ಸಂಪ್ರೇಷಯಾಶು ಪ್ರತಿವೀರಮೇನಂ ವೈಕರ್ತನಂ ಯೋಧಯಿತುಂ ವೃಣೋಮಿ ॥ 4-58-6 (30751)
ಯಾಂ ಹಸ್ತಿಕಕ್ಷ್ಯಾಂ ಬಹುಧಾ ವಿಚಿತ್ರಾಂ ಸ್ತಂಭೇ ರಥೇ ಪಶ್ಯಸಿ ದರ್ಶನೀಯಾಂ ।
ವಿವರ್ತಮಾನಾಂ ಜ್ವಲನಪ್ರಕಾಶಾಂ ವೈಕರ್ತನಸ್ಯೈತದನೀಕಮಗ್ರ್ಯಂ ॥ 4-58-7 (30752)
ಏತೇನ ಶೀಘ್ರಂ ಪ್ರತಿಪಾದಯೇಮಾನ್ ಶ್ವೇತಾನ್ಹಯಾನ್ಕಾಂಚನಜಾಲಕಕ್ಷ್ಯಾನ್ ।
ಸರ್ವಂ ಜವಂ ತತ್ರ ವಿದರ್ಶಯಿಷ್ಯೇ ಹ್ಯಾಸಾದಯೈತದ್ರಥವೀರವೃಂದಂ ॥ 4-58-8 (30753)
ಗಜೋ ಗಜನೇವ ಹಿ ಯೋದ್ಧುಕಾಮೋ ಮಯಾ ಸದಾ ಕಾಂಕ್ಷತಿ ಸೂತಪುತ್ರಃ ।
ತಮೇವ ಮಾಂ ಪ್ರಾಪಯ ಸೂತಪುತ್ರಂ ದುರ್ಯೋಧನೋಪಾಶ್ರಯಜಾತದರ್ಪಂ ।
ತಂ ಪಾತಯಿಷ್ಯಾಮಿ ರಥಸ್ಯ ಮಧ್ಯೇ ಸಹಸ್ರನೇತ್ರೋಽಶನಿನೇವ ವೃತ್ರಂ ॥ 4-58-9 (30754)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-58-10x (3232)
ಸ ತೈರ್ಹಯೈರ್ಜಾತಜವೈರ್ಬೃಹದ್ಭಿಃ ಪುತ್ರೋ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಹಿರಣ್ಯಕಕ್ಷ್ಯೈ ।
ವಿಧ್ವಂಸಯಂಸ್ತದ್ರಥಿನಾಮನೀಕಂ ತತೋಽವಹತ್ಪಾಂಡವಮಾಜಿಮಧ್ಯೇ ॥ 4-58-10 (30755)
ತಮಾಪತಂತಂ ಪರಮೇಣ ತೇಜಸಾ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯ ವೈಕರ್ತನಮಭ್ಯರಕ್ಷನ್।
ಅಭ್ಯದ್ರವಂಸ್ತೇ ರಥವೀರವೃಂದಾ ವ್ಯಾಘ್ರೇಣ ಚಾಕ್ರಾಂತಮಿವರ್ಷಭಂ ರಣೇ ॥ 4-58-11 (30756)
ಚಿತ್ರಾಂಗದಶ್ಚಿತ್ರರಥಶ್ಚ ವೀರಃ ಸಂಗ್ರಾಮಜಿದ್ದುಃಸಹಚಿತ್ರಸೇನೌ ।
ವಿವಿಂಶತಿರ್ದುರ್ಮುಖದುರ್ಜಯೌ ಚ ವಿಕರ್ಣದುಃಶಾಸನಸೌಬಲಾಶ್ಚ।
ಶೋಣೋ ನಿಷೇಧಶ್ಚ ತಮನ್ವಯುಸ್ತೇ ವೈಕರ್ತನಂ ಶೀಘ್ರತರಂ ಯುವಾನಃ ॥ 4-58-12 (30757)
ಪುತ್ರಾ ಯಯುಸ್ತೇ ಸಹಸೋದರಾಶ್ಚ ವೈಕರ್ತನಂ ಪಾರ್ಥಗತಂ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯ ।
ಪ್ರಗೃಹ್ಯ ಚಾಪಾನಿ ಮಹಾಬಲಾ ರಣೇ ಧನಂಜಯಂ ಪರ್ಯಕಿರಞ್ಶರಾರ್ಚಿಭಿಃ ॥ 4-58-13 (30758)
ತೇಷಾಂ ಧನುರ್ಜ್ಯಾಕೃತನೈಕತಂತ್ರೀಂ ಪ್ರಾಸೋಪವೀಣಾಂ ಶರಸಂಘಕೋಣಾಂ।
ಕರಾಗ್ರಯಂತ್ರಾಂ ಸ್ಥಿರಚಾಪದಂಡಾಂ ವೀಣಾಮುಪಾವಾದಯದಾಶು ಪಾರ್ಥಃ ॥ 4-58-14 (30759)
ತಸ್ಮಿಂಸ್ತು ಯುದ್ಧೇ ತುಮುಲೇ ಪ್ರವೃತ್ತೇ ಪಾರ್ಥಂ ವಿಕರ್ಣೋಽತಿರಥಂ ರಥೇನ ।
ವಿಪಾಠವರ್ಷೇಣ ಕುರುಪ್ರವೀರೋ ಭೀಮೇನ ಭೀಮಾನುಜಮಾಸಸಾದ ॥ 4-58-15 (30760)
ತತೋ ವಿಕರ್ಣಸ್ಯ ಧನುರ್ವಿಕೃತ್ಯ ಜಾಂಬುನದೇನೋಪಹಿತಂ ದೃಢಜ್ಯಂ।
ನ್ಯಪಾತಯತ್ತದ್ಧ್ವಜಮಸ್ಯ ವಿದ್ಧ್ವಾ ಛಿನ್ನಧ್ವಜಃ ಸೋಽಪ್ಯಪಯಾಂಜವೇನ ॥ 4-58-16 (30761)
ತಂ ಶಾತ್ರವಾಣಾಂ ಗಣವಾಧಿತಾರಂ ಕರ್ಮಾಣಿ ಕುರ್ವಾಣಮಮಾನುಪಾಣಿ।
ಶತ್ರುಂತಪೋ ವೈರಮಮೃಷ್ಯಮಾಣಃ ಸಮಾರ್ಪಯತ್ಕೂರ್ಮನಖೇನ ಪಾರ್ಥಂ ॥ 4-58-17 (30762)
ಸ ತೇನ ರಾಜ್ಞಾಽತಿರಥೇನ ವಿದ್ಧೋ ವಿಗಾಹಮಾನೋ ಧ್ವಜಿನೀಂ ಪೇರಪಾಂ ।
ಶತ್ರುಂತಪಂ ಪಂಚಭಿರಾಶು ವಿದ್ಧ್ವಾ ತತೋಽಸ್ಯ ಸೂತಂ ದಶಭಿರ್ಜಘಾನ ॥ 4-58-18 (30763)
ತತಃ ಸ ವಿದ್ಧೋ ಭರತರ್ಷಭೇಣ ಬಾಣೇನ ಕಾಯಾವರಣಾತಿಗೇನ ।
ಗತಾಸುರಾಜೌ ನಿಪಪಾತ ರಾಜನ್ನಗೋ ನಗಾಗ್ರಾದಿವ ವಾತರುಗ್ಣಃ ॥ 4-58-19 (30764)
ರಥರ್ಷಭಾಸ್ತೇ ತು ರಥರ್ಷಭೇಣ ವೀರಾ ರಣೇ ವೀರತರೇಣ ಭಗ್ನಾಃ ।
ಚಕಂಪಿರೇ ವಾತವಶೇನ ಕಾಲೇ ಪ್ರಕಂಪಿತಾನೀವ ಮಹಾವನಾನಿ ॥ 4-58-20 (30765)
ಹತಾಶ್ಚ ಪಾರ್ಥೇನ ನರಪ್ರವೀರಾ ಭೂಮೌ ಯುವಾನಃ ಸುಷ್ರುಷುಃ ಸುವೇಷಾಃ ।
ವಸುಪ್ರದಾ ವಾಸವತುಲ್ಯವೀರ್ಯಾಃ ಪರಾಜಿತಾ ವಾಸವಜೇನ ಸಂಖ್ಯೇ।
ಸುವರ್ಣಕಾರ್ಷ್ಣಾಯಸವರ್ಭನದ್ಧಾ ನಾಗಾ ಯಥಾ ಹೈಮವತೇ ಪ್ರವೃದ್ಧಾಃ ॥ 4-58-21 (30766)
ತಥಾ ಸ ಶತ್ರೂನ್ಸಮರೇ ವಿನಿಘ್ನನ್ ಗಾಂಡೀವಧನ್ವಾ ಪುರುಷಪ್ರವೀರಃ।
ಚಚಾರ ಸಂಖ್ಯೇ ವಿದಿಶೋ ದಿಶಶ್ಚ ದಹನ್ನಿವಾಗ್ನಿರ್ವನಮಾತಪಾಂತೇ ॥ 4-58-22 (30767)
ಸುಜೀರ್ಣಪರ್ಣಾನಿ ಯಥಾ ವಸಂತೇ ವಿಶಾತಯಿತ್ವಾ ತು ರಜೋ ನುದನ್ಖೇ।
ತಥಾ ಸಪತ್ನಾನ್ವಿಕಿರನ್ಕಿರೀಟೀ ಚಚಾರ ಸಂಖ್ಯೇಽತಿರಥೋ ರಥೇನ ॥ 4-58-23 (30768)
ಶೋಣಾಶ್ವವಾಹಸ್ಯ ಹಯಾನ್ನಿಹತ್ಯ ವೈಕರ್ತನಭ್ರಾತುರದೀನಸತ್ವಃ ।
ಏಕೇನ ಸಂಗ್ರಾಮಜಿತಃ ಶರೇಣ ಶಿರೋ ಜಹಾರಾಥ ಕಿರೀಟಮಾಲೀ ॥ 4-58-24 (30769)
ತಸ್ಮಿನ್ಹತೇ ಭ್ರಾತರಿ ಸೂತಪುತ್ರೋ ವೈಕರ್ತನೋ ವೀರ್ಯಮದಪ್ರತಾಪೀ ।
ಪ್ರಗೃಹ್ಯ ದಂತಾವಿವ ನಾಗರಾಜೋ ಮಹಾಬಲಃ ಸಿಂಹಮಿವಾಜಗಾಮ ॥ 4-58-25 (30770)
ಸ ಪಾಂಡವಂ ದ್ವಾದಶಭಿಃ ಪೃಷತ್ಕೈರ್ವೈಕರ್ತನಃ ಪಾರ್ಥಮುಪಾಜಘಾನ್ ।
ವಿವ್ಯಾಧ ಗಾತ್ರೇಷು ಹಯಾಂಶ್ಚ ಸರ್ವಾನ್ವಿರಾಟಪುತ್ರಂ ಚ ಶರೈರ್ವಿಜಘ್ನೇ ॥ 4-58-26 (30771)
ತಮಾಪತಂತಂ ಸಮರೇ ಕಿರೀಟೀ ವೈಕರ್ತನಂ ಸರ್ವಸಮೃದ್ಧತೇಜಾಃ।
ಪ್ರಚ್ಛಾದಯಾಮಾಸ ಮಹಾಧನುಷ್ಮಾನ್ನ್ಯಷೇಧಯಚ್ಛತ್ರುಗಣಾಂಶ್ಚ ವೀರಃ ॥ 4-58-27 (30772)
ನಿಹತ್ಯ ಕರ್ಣಸ್ಯ ತತಃ ಕಿರೀಟೀ ಪುರಶ್ಚರಾಂಶ್ಚಾಪಿ ಚ ಪೃಷ್ಠಗೋಪಾನ್ ।
ಸಮೀಪಮಭ್ಯಾಗಮದಪ್ರಮೇಯೋ ವಿತತ್ಯ ಪಕ್ಷೌ ಗರುಡೋ ಯಥೋರಗಂ ॥ 4-58-28 (30773)
ತಾವುತ್ತಮೌ ಸರ್ವಧನುರ್ಧರಾಣಾಂ ಮಹಾಬಲೌ ಸರ್ವಸಪತ್ನಸಾಹೌ ।
ಕರ್ಣಂ ಚ ಪಾರ್ಥಂ ಚ ನಿಶಂಯ ಯುದ್ಧೇ ದಿದೃಕ್ಷಮಾಣಾಃ ಕುರವೋಽವತಸ್ಥುಃ ॥ 4-58-29 (30774)
ತಂ ಪಾಂಡವಃ ಸ್ಪಷ್ಟಮುದೀರ್ಣಕೋಪಂ ಕೃತಾಗಸಂ ಕರ್ಣಮುದೀಕ್ಷ್ಯ ಕೋಪಾತ್।
ಕ್ಷಣೇನ ಸಾಶ್ವಂ ಸರಥಂ ಸಸೂತಮಂತರ್ದಧೇ ಮೇಘ ಇವಾತಿವೃಷ್ಟ್ಯಾ ॥ 4-58-30 (30775)
ತತಃ ಸಯುಗ್ಯಾಃ ಸರಥಾಃ ಸನಾಗಾ ಯೋಧಾ ವಿನೇದುರ್ಭರತರ್ಷಭಾಣಾಂ।
ಅಂತರ್ಹಿತಂ ಭೀಷ್ಮಮುಖಾಃ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯ ಕಿರೀಟಿನಾ ಕರ್ಣರಥಂ ಪೃಷತ್ಕೈಃ ॥ 4-58-31 (30776)
ಸ ಚಾಪಿ ತಾನರ್ಜುನಬಾಹುಮುಕ್ತಾಞ್ಶರಾಞ್ಶರೌಘೈಃ ಪ್ರತಿಹತ್ಯ ತೂರ್ಣಂ ।
ಬಭೌ ಮಹಾತ್ಮಾ ಸಧನುಃ ಸಬಾಣಃ ಸವಿಷ್ಫುಲಿಂಗೋಽಗ್ನಿರಿವಾಥ ಕರ್ಣಃ ॥ 4-58-32 (30777)
ತತಸ್ತು ಜಜ್ಞೇ ಕರತಾಲಘೋಷಃ ಸಶಂಖಭೇರೀಪಣವಾಕುಲಸ್ತು।
ಪ್ರಕ್ಷ್ವೇಲಿತಾಸ್ಫೋಟಿತಸಿಂಹನಾದೈರ್ವೈಕರ್ತನಂ ಪೂಜಯತಾಂ ಕುರೂಣಾಂ ॥ 4-58-33 (30778)
ಆಧೂತಲಾಂಗೂಲಮಹಾಪತಾಕಂ ರಥೋತ್ತಮಂ ಶ್ರೇಷ್ಠತಮಂ ಕುರೂಣಾಂ।
ತತಃ ಸಗಾಂಡೀವಕೃತಪ್ರಣಾದಂ ಕಿರೀಟಿನಂ ಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ನನಾದ ಕರ್ಣಃ ॥ 4-58-34 (30779)
ಪಾರ್ಥೋಪಿ ವೈಕರ್ತನಮರ್ದಯಿತ್ವಾ ಸಾಶ್ವಂ ಸಕೇತುಂ ಸರಥಂ ಸಸೂತಂ।
ನನಾದ ಹರ್ಷಾತ್ಸಹಸಾ ಕಿರೀಟೀ ಪಿತಾಮಹಂ ದ್ರೋಣಕೃಪೌ ಚ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ॥ 4-58-35 (30780)
ಸಿಷೇಚ ಪಾರ್ಥಂ ಬಹುಭಿಃ ಶರೌಘೈರ್ವೈಕರ್ತನಃ ಸಂಯತಿ ತೀಕ್ಷ್ಣವೇಗೈಃ ।
ವೈಕರ್ತನಶ್ಚಾಪಿ ಕಿರೀಟಮಾಲೀ ಪ್ರಚ್ಛಾದಯಾಮಾಸ ಶಿತೈಃ ಶರೌಘೈಃ ॥ 4-58-36 (30781)
ತಯೋರಮೋಘನ್ಸೃಜತೋಃ ಶರೌಘಾನಸ್ತ್ರಜ್ಞಯೋರಾಸ ಮಹಾನ್ವಿಮರ್ದಃ।
ರಾಹುಪ್ರಮುಕ್ತಾವಿವ ಚಂದ್ರಸೂರ್ಯೌ ಕ್ಷಣಾಂತರೇಣಾನುದದರ್ಶ ಲೋಕಃ ॥ 4-58-37 (30782)
ಹತಾಸ್ತು ಪಾರ್ಥೇನ ರಥಪ್ರವೀರಾ ಭೂಮೌ ಯುವಾನಃ ಸುಪುಪುಃ ಸುಕೇಶಾಃ ।
ಸುವರ್ಣಲೋಹಾಯಸವರ್ಮಗಾತ್ರಾ ವೃಕ್ಷಾ ಯಥಾ ಹೈಮವತೇ ನಿಕೃತ್ತಾಃ ॥ 4-58-38 (30783)
ತಥಾ ಸ ಶತ್ರೂನ್ಸಮರೇ ವಿನಿಘ್ನನ್ಗಾಂಡೀವಧನ್ವಾ ವ್ಯಧಮತ್ಸಪತ್ನಾನ್।
ಚಚಾರ ಸಂಖ್ಯೇ ವಿದಿಶೋ ದಿಶಶ್ಚ ದಹನ್ನಿವಾಗ್ನಿರ್ವನಮಾತಪಾಂತೇ ॥ 4-58-39 (30784)
ಸುಶೀರ್ಣಪರ್ಣಾನಿ ಯಥಾ ವಸಂತೇ ವಿಧೂನಯನ್ವಾಯುರಿವಾಲ್ಪಸಾರಾನ್ ।
ತಥಾ ಸಪತ್ನಾನ್ವಿಧಮನ್ಕಿರೀಟೀ ಚಚಾರ ಸಂಖ್ಯೇಽತಿರಥೋ ರಥೇನ ॥ 4-58-40 (30785)
ಶತ್ರೂನಿವೇಂದ್ರಃ ಸಮರೇ ಕಿರೀಟೀ ವಿದ್ರಾವಯಂಸ್ತದ್ರಥವೀರಬೃಂದಂ।
ಪ್ರಾಚ್ಛಾದಯಚ್ಚರುಕಿರೀಟಮಾಲೀ ವರೇಷುಭಿಃ ಶತ್ರುಗಣಾನನೇಕಾನ್ ॥ 4-58-41 (30786)
ಕರ್ಣಂ ತದೋವಾಚ ಕಿರೀಟಮಾಲೀ ಶೂರಃ ಕುರೂಣಾಂ ಪ್ರವರೋಽಭಿಗರ್ಜನ್ ॥ 4-58-42 (30787)
ಕರ್ಣ ಯಸ್ತ್ವಂ ಸಭಾಮಧ್ಯೇ ಬಹ್ವಬದ್ಧಂ ಪ್ರಭಾಷಸೇ।
ನ ಮೇ ಯುಧಿ ಸಮೋಸ್ತೀತಿ ತದಿದಂ ಪ್ರತ್ಯುಪಸ್ಥಿತಂ ॥ 4-58-43 (30788)
ಸಭಾಯಾಂ ಪೌರುಷಂ ಪ್ರೋಚ್ಯ ಧರ್ಮಮುತ್ಸೃಜ್ಯ ಕೇವಲಂ।
ಕರ್ತುಮಿಚ್ಛಸಿ ಯತ್ಕರ್ಮ ತನ್ಮನ್ಯೇ ದುಷ್ಕರಂ ತ್ವಯಾ। 4-58-44 (30789)
ಯತ್ತ್ವಯಾ ಕಥಿತಂ ಪೂರ್ವಂ ನಾಸ್ತಿ ಮತ್ಸಮ ಇತ್ಯಪಿ।
ತತ್ಸತ್ಯಂ ಕುರು ರಾಧೇಯ ಕುರುಮಧ್ಯೇ ಮಯಾ ಸಹ ॥ 4-58-45 (30790)
ಸಭಾಯಾಂ ಯಸ್ತು ಪಾಂಚಾಲೀಂ ಕ್ಲಿಶ್ಯಮಾನಾಂ ತದಾ ತ್ವಯಾ ।
ದೃಷ್ಟವಾನಸ್ಮಿ ತಸ್ಯಾದ್ಯ ಫಲಮಶ್ರುಹಿ ಕೇವಲಂ ॥ 4-58-46 (30791)
ಧರ್ಮಪಾಶನಿಬದ್ಧೇನ ಯನ್ಮಯಾ ಮರ್ಷಿತಂ ತವ।
ತಸ್ಯ ಪಾಪಸ್ಯ ರಾಧೇಯ ಫಲಂ ಪ್ರಾಪ್ನುಹಿ ದುರ್ಮತೇ ॥ 4-58-47 (30792)
ಏಹಿ ಕರ್ಣ ಮಯಾ ಸಾರ್ಧಮಿಹಾದ್ಯ ಕುರು ವೈಶಸಂ।
ಪ್ರೇಕ್ಷಕಾ ಕುರವಃ ಸಂತು ಸರ್ವೇ ತೇ ಸಹಸೈನಿಕಾಃ ॥ 4-58-48 (30793)
ಇದಾನೀಮೇವ ತಾವತ್ತ್ವಮಪಯಾತೋ ರಣಾನ್ಮಮ।
ಕಸ್ಮಾಜ್ಜೀವಸಿ ರಾಧೇಯ ನಿಹತಸ್ತ್ವನುಜಸ್ತವ ॥ 4-58-49 (30794)
ಯೋ ಭ್ರಾತರಂ ಪಾತಯಿತ್ವಾ ಕಸ್ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಚ ರಣಾಜಿರಂ ।
ತ್ವದನ್ಯಃ ಪುರುಷಃ ಸತ್ಸು ಬ್ರೂಯಾದೇವಂ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಃ ॥ 4-58-50 (30795)
ಕರ್ಣ ಉವಾಚ। 4-58-51x (3233)
ಬ್ರವೀಷಿ ವಾಚಾ ಯತ್ಪಾರ್ಥ ಕರ್ಮಣಾ ತತ್ಸಮಾಚರ।
ವಿಶೇಷಿತೋ ಹಿ ತ್ವಂ ವಾಚಾ ಕರ್ಮಣಾಪ್ರತಿಮಂ ಭುವಿ ॥ 4-58-51 (30796)
ಯತ್ತ್ವಯಾ ಮರ್ಷಿತಂ ಪೂರ್ವಂ ತದಶಕ್ತೇನ ಮರ್ಷಿತಂ ।
ಇತಿ ಗೃಹ್ಣೀಮ ತೇ ಪಾರ್ಥ ತಮದೃಷ್ಟ್ವಾ ಪರಾಕ್ರಮಂ ॥ 4-58-52 (30797)
ಧರ್ಮಪಾಶನಿಬದ್ಧೇನ ಯತ್ತ್ವಯಾ ಮರ್ಷಿತಂ ಪುರಾ।
ತಥೈವ ಬದ್ಧಮಾತ್ಮಾನಮಬದ್ಧ ಇತಿ ಮನ್ಯಸೇ ॥ 4-58-53 (30798)
ನ ಹಿ ತಾವದ್ವನೇ ವಾಸೋ ಯಥೋಕ್ತಂ ಚರಿತಸ್ತ್ವಯಾ ।
ಕ್ಲಿಷ್ಟಸ್ತ್ವಮರ್ಥಲೋಭಾತ್ತು ಸಮಯಂ ಛೇತ್ತುಮಿಚ್ಛಸಿ ॥ 4-58-54 (30799)
ಯದಿ ಚೇಂದ್ರಃ ಸ್ವಯಂ ಪಾರ್ಥ ತವ ಯುದ್ಧ್ಯೇತ ಕಾರಣಾತ್।
ತಥಾಽಪಿನ ವ್ಯಥಾ ಕಾಚಿನ್ಮಮ ಸ್ಯಾದ್ವಿಕ್ರಮಿಷ್ಯತಃ ॥ 4-58-55 (30800)
ಅಯಂ ಕೌಂತೇಯಕಾಮಸ್ತೇ ನಚಿರಾತ್ಸಮುಪಸ್ಥಿತಃ।
ಯೋತ್ಸ್ಯಸೇ ಹಿ ಮಯಾ ಸಾರ್ಧಮತ್ರ ಪಶ್ಯಾಮಿ ತೇ ಬಲಂ ॥ 4-58-56 (30801)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-58-57x (3234)
ಇತಿ ಕರ್ಣೋ ಬ್ರುವನ್ನೇವ ಬೀಭತ್ಸುಮಪರಾಜಿತಂ।
ಅಭ್ಯಯಾದ್ವಿಸೃಜನ್ಬಾಣಾನ್ಕಾಯಾವರಣಭೇದಿನಃ ॥ 4-58-57 (30802)
ಪ್ರತಿಜಗ್ರಾಹ ತಾನ್ಪಾರ್ಥಃ ಪ್ರೀಯಮಾಣೋ ಮಹಾರಥಃ ॥ 4-58-58 (30803)
ಶರವರ್ಷೇಣ ಮಹತಾ ಪರ್ಜನ್ಯ ಇವ ವೃಷ್ಟಿಮಾನ್।
ಅಭೀಯಾಯ ಹಿ ಬೀಭತ್ಸುರ್ಗಾಂಡೀವಂ ವಿಕ್ಷಿಪಂಧನುಃ ॥ 4-58-59 (30804)
ಜಿಘಾಂಸುಃ ಸಮರೇ ಕರ್ಣಂ ವಿಸಸರ್ಜ ಶರಾನ್ಬಹೂನ್।
ತಾನ್ಕರ್ಣಃ ಪ್ರತಿಜಗ್ರಾಹ ವಾಯುವೇಗಮಿವಾಚಲಃ ॥ 4-58-60 (30805)
ತಯೋರ್ದೈವಾಸುರಸಮಃ ಸನ್ನಿಪಾತೋಽಭವನ್ಮಹಾನ್।
ಕಿರತೋಃ ಶರಜಾಲಾನಿ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ವ್ಯೋಮ ನಿರಂತರಂ ॥ 4-58-61 (30806)
ಉತ್ಪೇತುರ್ಮೇಘಜಾಲಾನಿ ಘೋರರೂಪಾಣಿ ಸರ್ವಶಃ ।
ವವರ್ಷ ಚ ರಜೋ ಭೌಮಂ ಕರ್ಣಪಾರ್ಥಸಮಾಗಮೇ ॥ 4-58-62 (30807)
ನ ಸ್ಮ ಸೂರ್ಯಃ ಪ್ರತಪತಿ ನ ಚ ವಾತಿ ಸಮೀರಣಃ।
ಶರಪ್ರಚ್ಛಾದಿತಂ ವ್ಯೋಮ ಛಾಯಾಭೂತಮಿವಾಭವತ್ ॥ 4-58-63 (30808)
ಗಾಂಡೀವಸ್ಯ ಚ ನಿರ್ಘೋಷಃ ಕರ್ಣಸ್ಯ ಧನುಷಸ್ತಥಾ।
ದಹ್ಯತಾಮಿವ ವೇಣೂನಾಮಾಸೀತ್ಪರಮದಾರುಣಃ ॥ 4-58-64 (30809)
ಅರ್ಜುನಸ್ತು ಹಯಾನ್ನಾಗಾನ್ರಥಾಂಶ್ಚ ವಿನಿಪಾತಯನ್।
ಕ್ಷೋಭಯಾಮಾಸ ತತ್ಸೈನ್ಯಂ ಕರ್ಣಂ ವಿವ್ಯಾಧ ಚಾಸಕೃತ್ ॥ 4-58-65 (30810)
ತತಃ ಪಾರ್ಥೋ ಮಹಾಬಾಹುಃ ಕರ್ಣಸ್ಯ ಧನುರಚ್ಛಿನತ್।
ಛಿನ್ನಧನ್ವಾ ತತಃ ಕರ್ಣಃ ಶಕ್ತಿಂ ಚಿಕ್ಷೇಪ ವೇಗವಾನ್
ತಾಂ ಶಕ್ತಿಂ ಸಮರೇ ಪಾರ್ಥಶ್ಚಿಚ್ಛೇದ ನಿಶಿತೈಃ ಶರೈಃ ॥ 4-58-66 (30811)
ತತೋ ನಿಪೇತುರ್ಬಹುಶೋ ರಾಧೇಯಸ್ಯ ಪದಾನುಗಾಃ ।
ತಾಂಶ್ಚ ಗಾಂಡೀವನಿರ್ಮುಕ್ತೈಃ ಪ್ರಾಹಿಣೋದ್ಯಮಸಾದನಂ ॥ 4-58-67 (30812)
ಅಶೇರತಾವೃತ್ಯ ಮಹೀಂ ಸಮಗ್ರಾಂ ಪಾರ್ಥೇಷುಮಾರ್ಗೇ ನಿಹತಾ ದ್ವಿಪೇಂದ್ರಾಃ ।
ಹಿರಣ್ಯಕಕ್ಷ್ಯಾಂ ಶರಜಾಲಚಿತ್ರಾ ಯಥಾ ನಗಾಃ ಪಾವಕಜಾಲನದ್ಧಾಃ ॥ 4-58-68 (30813)
ತಂ ಶತ್ರುಸೇನಾಂಗನಿಬರ್ಹಣಾನಿ ಕರ್ಮಾಣಿ ಕುರ್ವಾಣಮಮಾನುಷಾಣಿ ।
ವೈಕರ್ತನಃ ಪೂರ್ವಮಮೃಷ್ಯಮಾಣಃ ಸಮಾರ್ಪಯಲ್ಲಕ್ಷ್ಯಮಿವಾಶು ಪಾರ್ಥಂ ॥ 4-58-69 (30814)
ತತಶ್ಚತುರ್ಭಿಸ್ತುರಗಾನ್ವಿಕೃಷ್ಯ ವಿವ್ಯಾಧ ಕರ್ಣೋಽಥ ಧನಂಜಯಸ್ಯ।
ಷಙ್ಭಿಶ್ಚ ಸೂತಂ ದಶಭಿರ್ಹಯಾಂಶ್ಚ ಷಷ್ಟ್ಯಾ ಚ ಪಾರ್ಥಂ ತ್ರಿಭಿರಸ್ಯ ಕೇತುಂ ॥ 4-58-70 (30815)
ಸವಿಷ್ಫುಲಿಂಗೋಜ್ಜ್ವಲಭೀಮಘೋಷಃ ಕೋಪೇಂಧನಃ ಕೇತುಶಿಖಃ ಶರಾರ್ಚಿಃ ।
ಕರ್ಣಾಗ್ನಿರಸ್ತ್ರಾನಿಲಭೀಮವಾತೋ ಬಭೌ ದಿಧಕ್ಷನ್ನಿವ ಪಾರ್ಥಕಕ್ಷಂ ॥ 4-58-71 (30816)
ಸ್ವನೇಮಿಶಂಖಸ್ವನಭೀಮಘೋಷಶ್ಚಲತ್ಪತಾಕೋಜ್ಜ್ವಲಭೀಮವಿದ್ಯುತ್।
ಪಾರ್ಥಾಂಬುದಃ ಶಸ್ತ್ರಶರಾಂಬುಧಾರಃ ಕರ್ಣಾನಲಂ ಸಂಶಮಯಾಂಚಕಾರ ॥ 4-58-72 (30817)
ತೇನಾತಿವಿದ್ಧಃ ಸಮರೇ ಕಿರೀಟೀ ಪ್ರಬೋಧಿತಃ ಸಿಂಹ ಇವ ಪ್ರಸುಪ್ತಃ।
ಗಾಂಡೀವಧನ್ವಾ ಪ್ರವರಃ ಕುರೂಣಾಂ ಪ್ರತತ್ವರೇ ಕರ್ಣವಧಾಯ ಜಿಷ್ಣುಃ ॥ 4-58-73 (30818)
ಸ ಬ್ರಾಹ್ಮಮಸ್ತ್ರಂ ಸಮರೇ ಕಿರೀಟೀ ಪ್ರಾದುಶ್ಚಕಾರಾದ್ಭುತವೀರ್ಯಕರ್ಮಾ ।
ಸಂತಾಪಯನ್ಕರ್ಣರಥಂ ಶರೌಘೈರ್ಲೋಕಾನಿಮಾಂತ್ಸೂರ್ಯ ಇವಾಂಶುಮಾಲೀ ॥ 4-58-74 (30819)
ಸ ಹಸ್ತಿನೇವಾಭಿಹತೋ ಗಜೇಂದ್ರಃ ಪ್ರಗೃಹ್ಯ ಭಲ್ಲಾನ್ನಿಶಿತಾನ್ನಿಷಂಗಾತ್।
ಆಕರ್ಣಪೂರ್ಣೇ ತು ಧನುರ್ವಿಕೃಷ್ಯ ವಿವ್ಯಾಧ ಬಾಣೈರಥ ಸೂತಪುತ್ರಂ ॥ 4-58-75 (30820)
ಅಥಾಸ್ಯ ಬಾಹೂ ಸಶಿರೋ ಲಲಾಟಂ ಗ್ರೀವಾಮುರಃ ಸ್ಕಂಧಭುಜಾಂತರಂ ಚ।
ಕರ್ಣಸ್ಯ ಪಾರ್ಥೋ ಯುಧಿ ನಿರ್ಬಿಭೇದ ವಜ್ರೈರಿವಾದ್ರಿಂ ಭಗವಾನ್ಮಹೇಂದ್ರಃ ॥ 4-58-76 (30821)
ಸ ಪಾರ್ಥಮುಕ್ತಾನವಿಷಹ್ಯ ಬಾಣಾನ್ ಗಜೋ ಗಜೇನೇವ ಜಿತಸ್ತರಸ್ವೀ।
ವಿಹಾಯ ಸಂಗ್ರಾಮಶಿರೋಪಯಾತೋ ವೈಕರ್ತನಃ ಪಾರ್ಥಶರಾಭಿತಪ್ತಃ ॥ 77 ॥ ॥ 4-58-77 (30822)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ಅಷ್ಟಪಂಚಾಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 58 ॥
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Footnotes
4-58-23 ವಾಯುರ್ಯಥಾ ಖೇ ಆಕಾಶೇ ರಜೋ ನುದನ್ ಚರತಿ ತಥೇತ್ಯಧ್ಯಾಹಾರೇಣ ಯೋಜನಾ ॥ 23 ॥ 4-58-30 ಕರ್ಣಮುದೀಕ್ಷ್ಯ ಹರ್ಷಾದಿತಿ ಧo ಪಾಠಃ ॥ 30 ॥ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 059
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.59. ಅಧ್ಯಾಯಃ 059
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ದ್ರೋಣಾರ್ಜುನಯೋರ್ಯುದ್ಧವರ್ಣನಂ ॥ 1 ॥ ಅರ್ಜುನಬಾಣಾಹತಿವಿಷಪಣೇ ದ್ರೋಣೇ ಅಶ್ವತ್ಥಾಂನಾ ತದ್ರಕ್ಷಣಾಯಾರ್ಜುನಪ್ರತ್ಯಭಿಯಾನಂ ॥ 2 ॥ ಅತ್ರಾಂತರೇಽರ್ಜುನದತ್ತಾವಕಾಶೇನ ದ್ರೋಣೇನ ರಣಾದಪಯಾನಂ ॥ 3 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-59-0 (30823)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-59-0x (3235)
ಜಿತಂ ವೈಕರ್ತನಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಪಾರ್ಥೋ ವೈರಾಟಿಮಬ್ರವೀತ್।
ಸ್ಥಿರೋ ಭವ ತ್ವಂ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ಜಯೋಽಸ್ಮಾಕಂ ನೃಪಾತ್ಮಜಃ ॥ 4-59-1 (30824)
ಯಾವಚ್ಛಂಖಮುಪಾಧ್ಯಾಸ್ಯೇ ದ್ವಿಷತಾಂ ರೋಮಹರ್ಷಣಂ।
ಅವಿಕ್ಲಬಮಸಂಭ್ರಾಂತಮವ್ಯಕ್ತಹೃದಯೇಕ್ಷಣಂ। 4-59-2 (30825)
ಯಾಹಿ ಶೀಘ್ರಂ ಯತೋ ದ್ರೋಣೋ ಮಮಾಚಾರ್ಯೋ ರಣೇ ಸ್ಥಿತಃ ॥
ತಥಾ ಸಂಕ್ರೀಡಮಾನಸ್ಯ ಅರ್ಜುನಸ್ಯ ರಣಾಜಿರೇ। 4-59-3 (30826)
ಬಲಂ ಸತ್ವಂ ಚ ತೇಜಶ್ಚ ಲಾಘವಂ ಚ ವ್ಯವರ್ಧತ ॥
ತಚ್ಚಾದ್ಭುತಮಭಿಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ಭಯಮುತ್ತರಮಾವಿಶತ್ ॥ 4-59-4 (30827)
ಉತ್ತರ ಉವಾಚ। 4-59-5x (3236)
ಅಸ್ತ್ರಾಣಾಂ ತವ ದಿವ್ಯಾನಾಂ ಶರೌಘಾನ್ಕ್ಷಿಪತಃ ಶಿತಾನ್।
ಮನೋ ಮೇ ಮುಹ್ಯತೇಽತ್ಯರ್ಥಂ ತವ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಪರಾಕ್ರಮಂ ॥ 4-59-5 (30828)
ದ್ವೈಧೀಭೂತಂ ಮನೋ ಮಹ್ಯಂ ಭಯಾದ್ಭರತಸತ್ತಮ ।
ಅದೃಷ್ಟಪೂರ್ವಂ ಪಶ್ಯಾಮಿ ತವ ಗಾಂಡೀವನಿಸ್ವನಂ ॥ 4-59-6 (30829)
ತವ ಬಾಹುಬಲಂ ಚೈವ ಧನುಃ ಕರ್ಷಯತೋ ಬಹು।
ತವ ತೇಜೋ ದುರಾಧರ್ಷಂ ಯಥಾ ವಿಷ್ಣೋಸ್ತ್ರಿವಿಕ್ರಮೇ ॥ 4-59-7 (30830)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-59-8x (3237)
ತಮುತ್ತರಶ್ಚಿತ್ರಮವೇಕ್ಷ್ಯ ಗಾಂಡಿವಂ ಶರಾಂಶ್ಚ ಮುಕ್ತಾನ್ಸಹಸಾ ಕಿರೀಟಿನಾ ।
ಭೀತೋಽಬ್ರವೀದರ್ಜುನಮಾಜಿಮಧ್ಯೇ ನಾಹಂ ತವಾಶ್ವಾನ್ವಿಷಹೇ ನಿಯಂತುಂ ॥ 4-59-8 (30831)
ತಮಬ್ರವೀತ್ಕಿಂಚಿದಿವ ಪ್ರಹಸ್ಯ ಗಾಂಡೀವಧನ್ವಾ ದ್ವಿಷತಾಂ ನಿಹಂತಾ ।
ಮಯಾ ಸಹಾಯೇನ ಕುತೋಽಸ್ತಿ ತೇ ಭಯಂ ಪ್ರೇಹ್ಯುತ್ತರಾಶ್ವಾನನುಮಂತ್ರ್ಯ ವಾಹಯ ॥ 4-59-9 (30832)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-59-10x (3238)
ಆಶ್ವಾಸಿತಸ್ತೇನ ಧನಂಜಯೇನ ವೈರಾಟಿರಶ್ವಾನ್ಪ್ರತುತೋದಯ ಶೀಘ್ರಂ।
ಧನಂಜಯಶ್ಚಾಪಿ ವಿಕೃಷ್ಯ ಚಾಪಂ ವಿಷ್ಫಾರಯಾಮಾಸ ಮಹೇಂದ್ರಕಲ್ಪಃ ॥ 4-59-10 (30833)
ಉತ್ತರಂ ಚೈವ ಬೀಭತ್ಸುರಬ್ರವೀತ್ಪುನರರ್ಜುನಃ ।
ನ ಭೇತವ್ಯಂ ಮಯಾ ಸಾರ್ಧಂ ತಾತ ಸಂಗ್ರಾಮಮೂರ್ಧನಿ ॥ 4-59-11 (30834)
ರಾಜಪುತ್ರೋಽಸಿ ತೇ ಭದ್ರಂ ಕುಲೇ ಮಹತಿ ಮಾತ್ಸ್ಯಕೇ।
ಜಾತಸ್ತ್ವಂ ಕ್ಷತ್ರಿಯಕುಲೇ ನ ವಿಷೀದಿತುಮರ್ಹಸಿ ॥ 4-59-12 (30835)
ಧೃತಿಂ ಕೃತ್ವಾ ಸುವಿಪುಲಾಂ ರಾಜಪುತ್ರ ರಥಂ ಮಮ।
ಯುಧ್ಯಮಾನಸ್ಯ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ರಾಜಭಿಃ ಸಹ ವಾಹಯ ॥ 4-59-13 (30836)
ಉಕ್ತ್ವಾ ತಮೇವಂ ಬೀಭತ್ಸುರರ್ಜುನಃ ಪುನರಬ್ರವೀತ್।
ಪಾಂಡವೋ ರಥಿನಾಂ ಶ್ರೇಷ್ಠೋ ಭಾರದ್ವಾಜಂ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯ ತು ॥ 4-59-14 (30837)
ಯತ್ರೈಷಾ ಕಾಂಚನೀ ವೇದಿರ್ದೃಶ್ಯತೇಽಗ್ನಿಶಿಖೋಪಮಾ ।
ಉಚ್ಛ್ರಿತಾ ಕಾಂಚನೇ ದಂಡೇ ಪತಾಕಾಭಿರಲಂಕೃತಾ ॥ 4-59-15 (30838)
ತತ್ರ ಮಾಂ ವಹ ಭದ್ರಂ ತೇ ದ್ರೋಣಂ ಯೋತ್ಸ್ಯಾಮಿ ಸತ್ತಮಂ।
ಭಾರದ್ವಾಜೇನ ಯೋತ್ಸ್ಯೇಽಹಮಾಚಾರ್ಯೇಣ ಮಹಾತ್ಮನಾ ॥ 4-59-16 (30839)
ಅಮೀ ಶೋಣಾಃ ಪ್ರಕಾಶಂತೇ ತುರಗಾಃ ಸಾಧುವಾಹಿನಃ ।
ಮುಕ್ತಾ ರಥವರೇ ತಸ್ಯ ಸರ್ವಶಿಕ್ಷಾವಿಶಾರದಾಃ ॥ 4-59-17 (30840)
ಯತೋ ರಥವರೇ ಶೂರಃ ಸರ್ವಶಸ್ತ್ರಭೃತಾಂವರಃ।
ಸ್ನಿಗ್ಧವೈಡೂರ್ಯಸಂಕಾಶಸ್ತಾಂರಾಕ್ಷಃ ಪ್ರಿಯದರ್ಶನಃ ॥ 4-59-18 (30841)
ಆದಿತ್ಯ ಇವ ತೇಜಸ್ವೀ ಬಲವೀರ್ಯಸಮನ್ವಿತಃ।
ಸರ್ವಲೋಕಧನುಃಶ್ರೇಷ್ಠಃ ಸರ್ವಲೋಕೇಷು ಪೂಜಿತಃ।
ಅಂಗಿರೋಶನಸೋಸ್ತುಲ್ಯೋ ನಯೇ ಬುದ್ಧಿಮತಾಂವರಃ ॥ 4-59-19 (30842)
ಚತ್ವಾರೋ ನಿಖಿಲಾ ವೇದಾಃ ಸಾಂಗೋಪಾಂಗಾಃ ಸಲಕ್ಷಣಾಃ ।
ಧನುರ್ವೇದಶ್ಚ ಕಾರ್ತ್ಸ್ನ್ಯೇನ ಬ್ರಾಹ್ಮಂ ಚಾಸ್ತ್ರಂ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಂ ॥ 4-59-20 (30843)
ಪುರಾಣಮಿತಿಹಾಸಶ್ಚ ಅರ್ಥವಿದ್ಯಾ ಚ ಮಾನವಂ ।
ಭಾರದ್ವಾಜೇ ಸಮಸ್ತಾನಿ ಸರ್ವಾಣ್ಯೇತಾನಿ ಸಾಂಪ್ರತಂ ॥ 4-59-21 (30844)
ಕ್ಷಮಾ ದಮಶ್ಚ ಸತ್ಯಂ ಚ ತೇಜೋ ಮಾರ್ದವಮಾರ್ಜವಂ ।
ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಾ ಗುಣಾ ಯಸ್ಮಿನ್ಬಹವೋ ದ್ವಿಜಸತ್ತಮೇ ॥ 4-59-22 (30845)
ಯಸ್ಯಾಹಮಿಷ್ಟಃ ಸತತಂ ಮಮ ಚೇಷ್ಟಃ ಸದಾ ಚ ಸಃ।
ಕ್ಷತ್ರಧರ್ಮಂ ಪುರಸ್ಕೃತ್ಯ ತೇನ ಯೋತ್ಸ್ಯೇ ಹಿ ಸಾಂಪ್ರತಂ ॥ 4-59-23 (30846)
ಆಚಾರ್ಯಂ ಪ್ರಾಪಯೇದಾನೀಂ ಮಮೋತ್ತರ ಮಹಾರಥಂ।
ಅಪರಂ ಪಶ್ಯ ಸಂಗ್ರಾಮಮದ್ಭುತಂ ಮಮ ತಸ್ಯ ಚ॥ 4-59-24 (30847)
ಉತ್ತರಸ್ತ್ವೇವಮುಕ್ತೋಽಶ್ವಾಂಶ್ಚೋದಯಾಮಾಸ ತಂ ಪ್ರತಿ ।
ಆಜಗಾಮಾರ್ಜುನರಥೋ ಭಾರದ್ವಾಜರಥಂ ಪ್ರತಿ ॥ 4-59-25 (30848)
ತಮಾಪತಂತಂ ವೇಗೇನ ಪಾಂಡವಂ ಸರಥಂ ರಣೇ।
ದ್ರೋಣೋಪ್ಯಭ್ಯದ್ರವತ್ಪಾರ್ಥಂ ಮತೋ ಮತ್ತಮಿವ ದ್ವಿಪಂ ॥ 4-59-26 (30849)
ಸ ತು ರುಕ್ಮರಥಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಕೌಂತೇಯಃ ಸಮಭಿದ್ರುತಂ।
ಆಚಾರ್ಯಂ ತಂ ಮಹಾಬಾಹುಃ ಪ್ರಾಂಜಲಿರ್ವಾಕ್ಯಮಬ್ರವೀತ್ ॥ 4-59-27 (30850)
ಉಷಿತಾಃ ಸ್ಮೋ ವನೇ ವಾಸಂ ಪ್ರತಿಕರ್ಮಚಿಕೀರ್ಷವಃ ।
ಕೋಪಂ ನಾರ್ಹಸಿ ನಃ ಕರ್ತುಂ ಸದಾ ಸಮರದುರ್ಜಯ ॥ 4-59-28 (30851)
ಅಹಂ ತು ತಾಡಿತಃ ಪೂರ್ವಂ ಪ್ರಹರೇಯಂ ತವಾನಘ ।
ಇತಿ ಮೇ ವರ್ತತೇ ಬುದ್ಧಿಸ್ತದ್ಭವಾನ್ಕ್ಷಂತುಮರ್ಹತಿ ॥ 4-59-29 (30852)
ತತಃ ಪ್ರಾಧ್ಮಾಪಯಚ್ಛಂಖಂ ಭೇರೀಪಟಹವಾದಿತಂ ।
ವ್ಯಕ್ಷೋಭತ ಬಲಂ ಸರ್ವಮುದ್ಧೂತಮಿವ ಸಾಗರಂ ॥ 4-59-30 (30853)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-59-31x (3239)
ತತಸ್ತು ಪ್ರಾಹಿಣೋದ್ದ್ರೋಣಃ ಶರಾನಥ ಸ ವಿಂಶತಿಂ।
ಅಪ್ರಾಪ್ತಾನೇವ ತಾನ್ಪಾರ್ಥಶ್ಚಿಚ್ಛೇದ ಕೃತಹಸ್ತವಾನ್ ॥ 4-59-31 (30854)
ತತಃ ಶರಸಹಸ್ರೇಣ ರಥಂ ಪಾರ್ಥಸ್ಯ ವೀರ್ಯವಾನ್ ।
ಅವಾಕಿರತ್ತತೋ ದ್ರೋಣಃ ಶೀಘ್ರಹಸ್ತಂ ಪ್ರದರ್ಶಯನ್ ॥ 4-59-32 (30855)
ಏವಂ ಪ್ರವವೃತೇ ಯುದ್ಧಂ ಭಾರಜ್ವಾಜಕಿರೀಟಿನೋಃ ॥ 4-59-33 (30856)
ಅಶ್ವಾಞ್ಶೋಣಾನ್ಮಹಾವೇಗಾನ್ಹಂಸವರ್ಣೈಸ್ತು ವಾಜಿಭಿಃ ।
ಮಿಶ್ರಿತಾನ್ಸಮರೇ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ವ್ಯಸ್ಮಯಂತ ಪೃಥಗ್ಜನಾಃ ॥ 4-59-34 (30857)
ರಥಂ ರಥೇನ ಪಾರ್ಥಸ್ಯ ಸಮಾಹತ್ಯ ಪರಂತಪಃ ।
ಹರ್ಷಯುಕ್ತಸ್ತದಾಽಽಚಾರ್ಯಃ ಪ್ರತ್ಯಗೃಹ್ಣಾತ್ಸ ಪಾಂಡವಂ ॥ 4-59-35 (30858)
ಸಮಾಶ್ಲಿಷ್ಟಾವಿವಾನ್ಯೋನ್ಯಂ ದ್ರೋಣಪಾಂಡವಯೋರ್ಧ್ವಜೌ ।
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಪ್ರಾಕಂಪತ ಮುಹುರ್ಭಾರತಾನಾಂ ಮಹಾಚಮೂಃ ॥ 4-59-36 (30859)
ತತ್ತು ಯುದ್ಧಂ ಪ್ರವವೃತೇ ಹ್ಯಾಚಾರ್ಯಸ್ಯಾರ್ಜುನಸ್ಯ ಚ।
ವಿಮುಂಚತೋಃ ಶರಾನುಗ್ರಾನ್ವಿಶಿಖಾಂದೀಪ್ತತೇಜಸಃ ॥ 4-59-37 (30860)
ತೌ ವೀರೌ ವೀರ್ಯಸಂಪನ್ನೌ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಸಮರಮೂರ್ಧನಿ।
ಆಚಾರ್ಯಶಿಷ್ಯೌ ರಥಿನೌ ಕೃತವೀರ್ಯೌ ತರಸ್ವಿನೌ ॥ 4-59-38 (30861)
ಉಭೌ ವಿಶ್ರುತಕರ್ಮಾಣಾವುಭೌ ಶ್ರಮಗತೌ ಜಯೇ।
ಉಭಾವತಿರಥೌ ಲೋಕೇ ಹ್ಯುಭೌ ಪರಪುಂರಜಯೌ।
ಕ್ಷಿಪಂತೌ ಶರಜಾಲಾನಿ ಕ್ಷತ್ರಿಯಾನ್ಮೋಹ ಆವಿಶತ್ ॥ 4-59-39 (30862)
ವ್ಯಸ್ಮಯಂತ ನರಾಃ ಸರ್ವೇ ದ್ರೋಣಾರ್ಜುನಸಮಾಗಮೇ।
ನರಾಣಾಂ ಬ್ರುವತಾಂ ವಾಕ್ಯಂ ಶ್ರೂಯತೇ ಸ ಮಹಾಸ್ವನಃ ॥ 4-59-40 (30863)
ದ್ರೋಣಂ ಹಿ ಸಮರೇ ಕೋಽನ್ಯೋ ಯೋದ್ಧುಮರ್ಹತ್ಯಥಾರ್ಜುನಾತ್।
ರೌದ್ರಃ ಕ್ಷತ್ರಿಯಧರ್ಮೋಽಯಂ ಗುರಂ ವೈ ಯದಯೋಧಯತ್ ॥ 4-59-41 (30864)
ಇತ್ಯಬ್ರುವಂಜನಾಸ್ತತ್ರ ಸಂಗ್ರಾಮಶಿರಸಿ ಸ್ಥಿತಾಃ ।
ತೌ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯ ತು ಸಂರಬ್ಧೌ ಸನ್ನಿಕೃಷ್ಟೌ ಮಹಾರಥೌ ॥ 4-59-42 (30865)
ಛಾದ್ಯೇತಾಂ ಶರೌಘೈಸ್ತಾವನ್ಯೋನ್ಯಮುಪರಾಜಿತೌ ।
ಸಂಯುಗೇ ಸಂಚಕಾಶೇತಾಂ ಕಾಲಸೂರ್ಯಾವಿವೋದಿತೌ ॥ 4-59-43 (30866)
ವಿಷ್ಫಾರ್ಯ ಚ ಮಹಾಚಾಪಂ ಹೇಮಪೃಷ್ಠಂ ದುರಾಸದಂ।
ಸಂರಬ್ಧಸ್ತು ತದಾ ದ್ರೋಣಃ ಪ್ರತ್ಯಯುಧ್ಯತ ಫಲ್ಗುನಂ ॥ 4-59-44 (30867)
ಸ ಸಾಯಕಮಯೈರ್ಜಾಲೈರರ್ಜುನಸ್ಯ ರಥಂ ಪ್ರತಿ।
ಭಾನುಮದ್ಭಿಃ ಶಿಲಾಧೌತೈರ್ಬಾಣೈಃ ಪ್ರಾಚ್ಛಾದಯದ್ದಿಶಃ ॥ 4-59-45 (30868)
ಅರ್ಜುನಸ್ತು ತದಾ ದ್ರೋಣಂ ಮಹಾವೇಗೈರ್ಮಹಾರಥಃ।
ವಿವ್ಯಾಧ ಶತಶೋ ಬಾಣೈರ್ಧಾರಾಭಿರಿವ ಪರ್ವತಂ ॥ 4-59-46 (30869)
ಕಾಲಮೇಘ ಇವೋಷ್ಣಾಂತೇ ಫಲ್ಗುನಃ ಸಮವಾಕಿರತ್ ॥ 4-59-47 (30870)
ತಸ್ಯ ಜಾಂಬೂನದಮಯೈಶ್ಚಿತರೈಶ್ಚಾಪಚ್ಯುತೈಃ ಶರೈಃ।
ಪ್ರಾಚ್ಛಾದಯದ್ರಥಶ್ರೇಷ್ಠಂ ಭಾರದ್ವಾಜೋಽರ್ಜುನಸ್ಯ ವೈ ॥ 4-59-48 (30871)
ತಥೈವ ದಿವ್ಯಂ ಗಾಂಡೀವಂ ಧನುರಾನಂಯ ಚಾರ್ಜುನಃ ।
ಶತ್ರುಘ್ನಂ ವೇಗವತ್ಸೃಷ್ಟಂ ಭಾರಸಾಧನಮುತ್ತಮಂ ॥ 4-59-49 (30872)
ಶೋಭತೇ ಸ್ಮ ಮಹಾವಾಹುರ್ಗಾಂಡೀವಂ ವಿಕ್ಷಿಪಂಧನುಃ।
ಶರಾಂಶ್ಚ ವಿಸೃಜಂಶ್ಚಿತ್ರಾನ್ಸುವರ್ಣವಿಕೃತಾನ್ಬಹೂನ್ ॥ 4-59-50 (30873)
ಪ್ರಾಚ್ಛಾದಯದಮೇಯಾತ್ಮಾ ಭಾರದ್ವಾಜರಥಂ ಪ್ರತಿ।
ದ್ರೋಣಚಾಪವಿನಿರ್ಮುಕ್ತಾನ್ಬಾಣಾನ್ಬಾಣೈರವಾರಯತ್ ॥ 4-59-51 (30874)
ಸರಥೋಽಪ್ಯಚರತ್ಪಾರ್ಥಃ ಪ್ರೇಕ್ಷಣೀಯೋ ಮಹಾರಥಃ ।
ಯುಗಪದ್ದಿಕ್ಷು ಸರ್ವಾಸು ಸರ್ವತೋಽಸ್ತ್ರಾಣ್ಯವಾಸೃಜಂ ॥ 4-59-52 (30875)
ಆದದಾನಂ ಶರಾನ್ಘೋರಾನ್ಸಂದಧಾನಂ ಚ ಪಾಂಡವಂ ।
ವಿಸೃಜಂತಂ ಚ ಕ್ರೌಂತೇಯಂ ನ ಸ್ಮ ಪಶ್ಯಂತಿ ಲಾಘವಾಂ ॥ 4-59-53 (30876)
ಏಕಚ್ಛಾಯಮಿವಾಕಾಶಂ ಬಾಣೈಶ್ಚಕ್ರೇ ಸಮಂತತಃ।
ನಾದೃಶ್ಯತ ತತೋ ದ್ರೋಣೋ ನೀಹಾರೇಣೇವ ಪರ್ವತಃ ॥ 4-59-54 (30877)
ಮರೀಚಿವಿಕಚಸ್ಯೇವ ರಾಜನ್ಭಾನುಮತೋ ವಪುಃ।
ಆಸೀತ್ಪಾರ್ಥಸ್ಯ ಸುಮಹದ್ವಪುಃ ಶರಶತಾರ್ಚಿತಂ ॥ 4-59-55 (30878)
ಕ್ಷಿಪತಃ ಶರಜಾಲಾನಿ ಕೌಂತೇಯಸ್ಯ ಮಹಾತ್ಮನಃ ।
ತಾನ್ವಿಧೂಯ ಶರಾನ್ಘೋರಾಂದ್ರೋಣೋಽಪಿ ಸಮಿತಿಂಜಯಃ ।
ಬಭಾಸೇ ತಿಮಿರಂ ವ್ಯೋಂನಿ ವಿಧೂಯ ಸವಿತಾ ಯಥಾ ॥ 4-59-56 (30879)
ಅಗ್ನಿಚಕ್ರೋಪಮಂ ಘೋರಂ ಮಂಡಲೀಕೃತಮಾಹವೇ।
ವಿಕೃಷ್ಯ ಸುಮಹಚ್ಚಾಪಂ ಮೇಘಸ್ತನಿತನಿಸ್ವನಂ ।
ಅಸಕೃತ್ಮುಂಚತೋ ಬಾಣಾಂದದೃಶುಃ ಕುರವೋ ಯುಧಿ ॥ 4-59-57 (30880)
ದಿಕ್ಷು ಸರ್ವಾಸು ವಿಪುಲಃ ಶುಶ್ರುವೇಽಥ ಜನೈಸ್ತದಾ।
ದ್ರೋಣಸ್ಯಾಪಿ ಧನುರ್ಘೋಷೋ ವಿದ್ಯುತ್ಸ್ತನಿತನಿಸ್ವನಃ ।
ಅಭವದ್ವಿಸ್ಮಯಕರಃ ಸೈನ್ಯಾನಾಂ ಭರತರ್ಷಭ ॥ 4-59-58 (30881)
ತಪ್ತಜಾಂಬೂನದಮಯೈರ್ದೀಪ್ತೈರಗ್ನಿಸಮೈಃ ಶರೈಃ।
ಪ್ರಾಚ್ಛಾದಯದಮೇಯಾತ್ಮಾ ದಿಶಃ ಸೂರ್ಯಸ್ಯ ಚ ಪ್ರಭಾಂ ॥ 4-59-59 (30882)
ತತಃ ಕಾಂಚನಪಂಖಾನಾಂ ಶರಾಣಾಂ ನತಪರ್ವಣಾಂ।
ವಿಯದ್ಗತಾನಾಂ ಚರತಾಂ ದೃಶ್ಯಂತೇ ಬಹವೋ ವ್ರಜಾಃ ॥ 4-59-60 (30883)
ಶರಾಸನಾತ್ತು ದ್ರೋಣಸ್ಯ ಪ್ರಭವಂತಿ ಸ್ಮ ಸಾಯಕಾಃ।
ಏಕೋ ದೀರ್ಘ ಇವಾಭಾಂತಃ ಪ್ರದೃಶ್ಯಂತೇ ಮಹಾಶರಾಃ ।
ಆಕಾಶೇ ಸಮದೃಶ್ಯಂತ ಹಂಸಾನಾಮಿವ ಪಂಕ್ತಯಃ ॥ 4-59-61 (30884)
ಏವಂ ಸುವರ್ಣವಿಕೃತಾನ್ವಿಮುಂಚಂತೌ ಶರಾನ್ಬಹೂನ್।
ಆಕಾಶಂ ಸಂವೃತಂ ವೀರಾವುಲ್ಕಾಭಿರಿವ ಚಕ್ರತುಃ ॥ 4-59-62 (30885)
ತಯೋಃ ಶರಾಶ್ಚ ವಿಬಭುಃ ಕಂಕಬರ್ಹಿಣವಾಸಸಃ ।
ಪಂಕ್ತ್ಯಃ ಶರದಿ ಮತ್ತಾನಾಂ ಸಾರಸಾನಾಮಿವಾಂಬರೇ ॥ 4-59-63 (30886)
ತತ್ತು ಯುದ್ಧಂ ಮಹಾಘೋರಂ ತಯೋಃ ಸಂರಬ್ಧಯೋರಭೂತ್।
ಅತ್ಯದ್ಭುತಮಚಿಂತ್ಯಂ ಚ ವೃತ್ರವಾಸವಯೋರಿವ ॥ 4-59-64 (30887)
ಮಹಾಗಜಾವಿವಾಸಾದ್ಯ ವಿಷಾಣಾಗ್ರೈಃ ಪರಸ್ಪರಂ।
ಶರೈಃ ಪೂರ್ಣಾಯತೋತ್ಸೃಷ್ಟೈರನ್ಯೋನ್ಯಮಭಿಜಘ್ನತುಃ ॥ 4-59-65 (30888)
ಅಥ ತ್ವಾಚಾರ್ಯಮುಖ್ಯೇನ ಶರಾನ್ಸೃಷ್ಟಾಞ್ಶಿಲಾಶಿತಾನ್।
ಅವಾರಯಚ್ಛಿತೈರ್ಬಾಣೈರರ್ಜುನೋ ಜಯತಾಂವರಃ ॥ 4-59-66 (30889)
ದರ್ಶಯನ್ನೈಂದ್ರಮಾತ್ಮಾನಮುಗ್ರಮುಗ್ರುಪರಾಕ್ರಮಃ।
ಇಷುಭಿಸ್ತೂರ್ಣಮಾಕಾಶಂ ಬಹುಭಿಶ್ಚ ಸಮಾವೃಣೋತ್। 4-59-67 (30890)
ಜಿಘಾಂಸಂತಂ ನರವ್ಯಾಘ್ರಮರ್ಜುನಂ ಭೀಮದರ್ಶನಂ ।
ವಿವ್ಯಾಧ ನಿಶಿತೈರ್ದ್ರೋಣಃ ಶರೈಃ ಸನ್ನತಪರ್ವಭಿಃ ॥ 4-59-68 (30891)
ಹೃಷ್ಟಃ ಸಮಭವದ್ದ್ರೋಣೋ ರಣಶೌಂಡಃ ಪ್ರತಾಪವಾನ್ ।
ಅರ್ಜುನೇನ ಸಮಂ ಕ್ರೀಡಞ್ಶರೈಃ ಸನ್ನತಪರ್ವಭಿಃ ॥ 4-59-69 (30892)
ತೌ ವ್ಯದಾರಯತಾಂ ಶೂರೌ ಸನ್ನದ್ಧೌ ರಣಶೋಭಿನೌ ।
ಉದೀರಯಂತೌ ದಿವ್ಯಾನಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಾದ್ಯಸ್ತ್ರಾಣಿ ಭಾಗಶಃ ॥ 4-59-70 (30893)
ಪಾರ್ಥಸ್ತು ಸಮರೇ ಶೂರೋ ದರ್ಶಯನ್ವೀರ್ಯಮಾತ್ಮನಃ।
ಸ ಮಹ್ಯಸ್ತ್ರೈರ್ಮಹಾತ್ಮಾನಂ ದ್ರೋಣಂ ಪ್ರಾಚ್ಛಾದಯಚ್ಛರೈಃ ॥ 4-59-71 (30894)
ಅಸ್ತ್ರೈರಸ್ತ್ರಾಣಿ ಸಂವಾರ್ಯ ಪಾರ್ಥೋ ದ್ರೋಣಮವಾರಯತ್ ॥ 4-59-72 (30895)
ತಯೋರಾಸೀತ್ಸಂಪ್ರಹಾರಃ ಕ್ರುದ್ಧಯೋರ್ನರಸಿಂಹಯೋಃ।
ಅಮೃಷ್ಯಮಾಣಯೋಃ ಸಂಖ್ಯೇ ಬಲಿವಾಸವಯೋರಿವ ॥ 4-59-73 (30896)
ದರ್ಶಯೇತಾಂ ಮಹಾಸ್ರಾಣಿ ಭಾರದ್ವಾಜಾರ್ಜುನೌ ರಣೇ ॥ 4-59-74 (30897)
ಐಂದ್ರಂ ವಾಯವ್ಯಮಾಗ್ನೇಯಮಸ್ತ್ರಮಸ್ತ್ರೇಣ ಪಾಂಡವಃ ।
ಮುಕ್ತಂಮುಕ್ತಂ ದ್ರೋಣಚಾಪಾದ್ಗ್ರಮತೇ ಸ್ಮ ಪುನಃ ಪುನಃ ॥ 4-59-75 (30898)
ಏವಂ ಶೂರೌ ಮಹೇಷ್ವಾಸೌ ವಿಸೃಜಂತೌ ಶಿಲಾಶಿತಾನ್।
ಏಕಚ್ಛಾಯಮಕುರ್ವಾತಾಂ ಗಗನಂ ಶರವೃಷ್ಟಿಭಿಃ ॥ 4-59-76 (30899)
ತತೋಽರ್ಜುನೇನ ಮುಕ್ತಾನಾಂ ಪತತಾಂ ಚ ಶರೀರಿಪು।
ಪರ್ವತೇಷ್ವಿವ ವಜ್ರಾಣಾಂ ಶರಾಣಾಂ ಶ್ರೂಯತೇ ಸ್ವನಃ ॥ 4-59-77 (30900)
ತತೋ ನಾಗಾ ರಥಾಶ್ವಾಶ್ಚ ಸಾದಿನಶ್ಚ ವಿಶಾಂಪತೇ।
ಶೋಣಿತಾಕ್ತಾಶ್ಚ ದೃಶ್ಯಂತೇ ಪುಷ್ಪಿತಾ ಇವ ಕಿಂಶುಕಾಃ ॥ 4-59-78 (30901)
ಬಾಹುಭಿಶ್ಚ ಸಕೇಯೂರೈರ್ನಿಕೃತ್ತೈಶ್ಚ ಮಹಾರಥೈಃ ।
ಸುವರ್ಣಾಚಿತ್ರೈಃ ಕವಚೈರ್ಧ್ವಜೈಶ್ಚ ವಿನಿಪಾತಿತೈಃ ॥ 4-59-79 (30902)
ಯೋಧೈಶ್ಚ ನಿಹತೈಸ್ತತ್ರ ಪಾರ್ಥಬಾಣಾಭಿಪೀಡಿತೈಃ।
ಬಲಮಾಸೀತ್ಸುಸಂಭ್ರಾಂತಂ ದ್ರೋಣಾರ್ಜುನಸಮಾಗಮೇ ॥ 4-59-80 (30903)
ವಿಧೃನ್ವಾನೌ ತು ತೌ ವೀರೌ ಧನುಷೀ ಭಾರಸಾಧನೇ।
ಪ್ರಾಚ್ಛಾದಯೇತಾಮನ್ಯೋನ್ಯಂ ದಿಧಕ್ಷಂತೌ ವರೇಷುಭಿಃ ॥ 4-59-81 (30904)
ಅಥಾಂತರಿಕ್ಷೇ ನಾದೋಽಭೂದ್ದ್ರೋಣಂ ತತ್ರ ಪ್ರಶಂಸತಾಂ ।
ದುಷ್ಕರಂ ಕೃತವಾಂದ್ರೋಣೋ ಯದರ್ಜುನಮಯೋಧಯತ್ ॥ 4-59-82 (30905)
ಪ್ರಮಾಥಿನಂ ಮಹಾವೀರ್ಯಂ ದೃಢಮುಷ್ಟಿಂ ದುರಾಸದಂ।
ಜೇತಾರಂ ಸರ್ವದೈತ್ಯಾನಾಂ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಚ ಮಹಾರಥಂ ॥ 4-59-83 (30906)
ಅವಿಭ್ರಮಂ ಚ ಶಿಕ್ಷಾಂ ಚ ಲಾಘವಂ ದೂರಪಾತನಂ ।
ಪಾರ್ಥಸ್ಯ ಸಮರೇ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ದ್ರೋಣಸ್ಯಾಸೀಚ್ಚ ವಿಸ್ಮಯಃ ॥ 4-59-84 (30907)
ತತ್ಪ್ರವೃತ್ತಂ ಚಿರಂ ಘೋರಂ ತಯೋರ್ಯುದ್ಧಂ ಮಹಾತ್ಮನೋಃ ।
ಅವರ್ತತ ಮಹಾರೌದ್ರಂ ಲೋಕಸಂಕ್ಷೋಭಕರಕಂ ॥ 4-59-85 (30908)
ಅಥ ಗಾಂಡೀವಮುದ್ಯಂಯ ದಿವ್ಯಂ ಧನುರಮರ್ಷಣಃ ।
ವಿಚಕರ್ಷ ರಣೇ ಪಾರ್ಥೋ ಬಾಹುಭ್ಯಾಂ ಭರತರ್ಷಭಃ ॥ 4-59-86 (30909)
ತಸ್ಯ ಬಾಣಮಯಂ ವರ್ಷೇ ಶಲಭಾನಾಮಿವಾಭವತ್ ।
ನ ಚ ಬಾಣಾಂತರೇ ತಸ್ಯ ವಾಯುಃ ಶಕ್ನೋತಿ ಸರ್ಪಿತುಂ ॥ 4-59-87 (30910)
ಅಭೀಕ್ಷ್ಣಂ ಸಂದಧಾನಸ್ಯ ಬಾಣಾನುತ್ಸೃಜತಸ್ತಥಾ।
ನಾಂತರಂ ದದೃಶೇ ಕಿಂಚಿತ್ಪಾರ್ಥಸ್ಯಾಪತತೋಪೀ ಚ ॥ 4-59-88 (30911)
ಯುದ್ಧೇ ತು ಕೃತಶೀಘ್ರಾಸ್ತ್ರೇ ವರ್ತಮಾನೇ ಸುದಾರುಣೇ।
ಶೀಘ್ರಾಚ್ಛೀಘ್ರತರಂ ಪಾರ್ಥಃ ಶರಾನನ್ಯಾನುದೈರಯತ್ ॥ 4-59-89 (30912)
ತತಃ ಶರಸಹಸ್ರಾಣಿ ಶರಾಣಾಂ ನತಪರ್ವಣಾಂ।
ಯುಗಪತ್ಪ್ರಾಪತಂಸ್ತತ್ರ ದ್ರೋಣಸ್ಯ ರಥಮಂತಿಕಾತ್ ॥ 4-59-90 (30913)
ವಿಕೀರ್ಯಮಾಣೇ ದ್ರೋಣೇ ತು ಶರೈರ್ಗಾಂಡೀವಧನ್ವನಾ ॥
ಹಾಹಾಕಾರೋ ಮಹಾನಾಸೀತ್ಸೈನ್ಯಾನಾಂ ಭರತರ್ಷಭ ॥ 4-59-91 (30914)
ಪಾಂಡವಸ್ಯ ತು ಶೀಘ್ರಾಸ್ತ್ರಂ ಮಘವಾ ಸಮಪೂಜಯತ್।
ಗಂಧರ್ವಾಪ್ಸರಸಶ್ಚೈವ ಯೇ ಚ ತತ್ರ ಸಮಾಗತಾಃ ॥ 4-59-92 (30915)
ದ್ರೋಣಂ ಯುದ್ಧಾರ್ಣವೇ ಮಗ್ನಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಪುತ್ರಃ ಪ್ರತಾಪವಾನ್।
ತತೋ ವೃಂದೇನ ಮಹತಾ ರಥಿನಾಂ ರಥಿಯೂಥಪಃ ।
ಆಚಾರ್ಯಪುತ್ರಸ್ತು ಶರೈಃ ಪಾಂಡವಂ ಪ್ರತ್ಯವಾರಯತ್ ॥ 4-59-93 (30916)
ಅಶ್ವತ್ಥಾಮಾ ತು ತತ್ಕರ್ಮ ಹೃದಯೇನ ಮಹಾತ್ಮನಃ।
ಪೂಜಯಾಮಾಸ ಪಾರ್ಥಸ್ಯ ಕೋಪಂ ಚಾಸ್ಯ ತದಾಽಕರೋತ್ ॥ 4-59-94 (30917)
ಸ ಭನ್ಯುವಶಮಾಪನ್ನಃ ಪಾರ್ಥಮಭ್ಯದ್ರವದ್ರಣೇ ।
ಕಿರಞ್ಶರಸಹಸ್ರಾಣಿ ಪರ್ಜನ್ಯ ಇವ ವೃಷ್ಟಿಮಾನ್ ॥ 4-59-95 (30918)
ಆವೃತ್ಯ ಚ ಮಹಾಬಾಹುರ್ಯತೋ ದ್ರೋಣಸ್ತತೋಽಭವತ್।
ಅಂತರಂ ಪ್ರದದೌ ಪಾರ್ಥೋ ದ್ರೋಣಸ್ಯ ವ್ಯಪಸರ್ಪಿತುಂ ॥ 4-59-96 (30919)
ಸ ತು ಲಬ್ಧಾಂತರಸ್ತೂರ್ಣಮಪಾಯಾಂಜವನೈರ್ಹಯೈಃ ।
ಛಿನ್ನವರ್ಮಧ್ವಜರಥೋ ನಿಕೃತ್ತಃ ಪರಮೇಷುಭಿಃ ॥ 4-59-97 (30920)
ಪರಾಜಿತೇ ತದಾ ದ್ರೋಣೇ ದ್ರೋಣಪುತ್ರಃ ಸಮಾಗತಃ।
ಸದಂಡ ಇವ ರಕ್ತಾಕ್ಷಃ ಕೃತಾಂತಃ ಸಮರೇ ಸ್ಥಿತಃ ॥ ॥ 4-59-98 (30921)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ಏಕೋನಷಷ್ಟಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 59 ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 060
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.60. ಅಧ್ಯಾಯಃ 060
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಅರ್ಜುನೇನ ದ್ರೋಣಿಪರಾಭವನಂ ॥ 1 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-60-0 (30922)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-60-0x (3240)
ತಂ ಪಾರ್ಥಃ ಪ್ರತಿಜಗ್ರಾಹ ವಾಯುವೇಗಮಿವಾಚಲಃ।
ಶರಜಾಲೇನ ಮಹತಾ ವರ್ಷಮಾಣ ಇವಾಂಬುದಃ ॥ 4-60-1 (30923)
ತಯೋರ್ದೇವಾಸುರಸಮಃ ಸನ್ನಿಪಾತೋ ಮಹಾನಭೂತ್ ।
ಕಿರತೋಃ ಶರಜಾಲಾನಿ ವೃತ್ರವಾಸವಯೋರಿವ ॥ 4-60-2 (30924)
ನ ಸ್ಮ ಸೂರ್ಯಸ್ತದಾ ಭಾತಿ ನ ಚ ವಾತಿ ಸಮೀರಣಃ ।
ಶರಗಾಢೇ ಕೃತೇ ವ್ಯೋಂನಿ ಛಾಯಾಭೂತಮಿವಾಭವತ್ ॥ 4-60-3 (30925)
ಮಹಾಂಶ್ಚಟಚಟಾಶಬ್ದೋ ಯೋಧಯೋರ್ಯುಧ್ಯಮಾನಯೋಃ ।
ದಹ್ಯತಾಮಿವ ವೇಣೂನಾಮಾಸೀತ್ಪರಮದಾರುಣಃ॥ 4-60-4 (30926)
ಹಯಾಂಸ್ತಸ್ಯಾರ್ಜುನಃ ಸಂಖ್ಯೇ ಕೃತವಾನಲ್ಪತೇಜಸಾಃ ।
ತೇ ರಾಜನ್ನ ಪ್ರಜಾನಂತಿ ದಿಶಂ ಕಾಂಚನ ಮೋಹಿತಾಃ ॥ 4-60-5 (30927)
ತತೋ ದ್ರೌಣಿರ್ಮಹಾವೀರ್ಯಃ ಪಾರ್ಥಸ್ಯ ವಿಚರಿಷ್ಯತಃ ।
ವಿವರಂ ಸೂಕ್ಷ್ಮಮಾಲೋಕ್ಯ ಜ್ಯಾಂ ನುನೋದ ಕ್ಷುರೇಣ ಸಃ ॥ 4-60-6 (30928)
ತದಸ್ಯಾಪೂಜಯಂದೇವಾಃ ಕರ್ಮ ದೃಷ್ಟ್ವಾಽತಿಮಾನುಷಂ ।
ನ ಶಕ್ತೋಽನ್ಯಃ ಪುಮಾನ್ಸ್ಥಾತುಮೃತೇ ದ್ರೌಣೇರ್ಧನಂಜಯಂ ॥ 4-60-7 (30929)
ತತೋ ದ್ರೌಣಿರ್ಧನುರ್ವ್ಯಸ್ಯ ವ್ಯಪಕ್ರಂಯ ನರರ್ಷಭಃ ।
ಪುನರಪ್ಯಭ್ಯಹನ್ಪಾರ್ಥಂ ಹೃದಯೇ ಕಂಕಪತ್ರಿಭಿಃ । 4-60-8 (30930)
ತತಃ ಪಾರ್ಥೋ ಮಹಾಬಾಹುಃ ಪ್ರಹಸನ್ಸ್ವನವತ್ತದಾ।
ಯೋಜಯಾಮಾಸ ಚ ತದಾ ಮೌರ್ವ್ಯಾ ಗಾಂಡೀವಮೋಜಸಾ ॥ 4-60-9 (30931)
ತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಋದ್ಧಮಾಯಾಂತಂ ಪ್ರಭಿನ್ನಮಿವ ಕುಂಜರಂ ।
ಋದ್ಧಃ ಸಮಾಹ್ವಯಾಮಾಸ ದ್ರೌಣಿರ್ಯುದ್ಧಾಯ ಭಾರತ ॥ 4-60-10 (30932)
ತತೋಽರ್ಧಚಂದ್ರಪಾಹೃತ್ಯ ತೇನ ಪಾರ್ಥಃ ಸಮಾಹತಃ ।
ಚಿಚ್ಛೇದ ತಸ್ಯ ಚಾಪಂ ಚ ಸೂತಂ ಚಾಶ್ವಂ ಚ ತೇಜಸಾ ।
ವಿವ್ಯಾಧ ನಿಶಿತೈಶ್ಚಾಪಿ ಶರೈರಾಶೀವಿಪೋಪಮೈಃ ॥ 4-60-11 (30933)
ಸೋಽನ್ಯಂ ರಥಂ ಸಮಾಸ್ಥಾಯ ಪ್ರತ್ಯಾಯಾದ್ರಥಿಪುಂಗವಃ।
ವಾರಣೇನೇವ ಮತ್ತೇನ ಮತ್ತೋ ವಾರಣಯೂಥಪಃ ॥ 4-60-12 (30934)
ತತಃ ಪ್ರವವೃತೇ ಯುದ್ಧಂ ಪೃಥಿವ್ಯಾಮೇಕವೀರಯೋಃ ।
ರಣಮಧ್ಯೇ ದ್ವಯೋರೇವ ಸುಮಹದ್ರೋಮಹರ್ಷಣಂ ॥ 4-60-13 (30935)
ತೌ ವೀರೌ ಕುರವಃ ಸರ್ವೇ ದದೃಶುರ್ವಿಸ್ಮಯಾನ್ವಿತಾಃ।
ಯುಧ್ಯಮಾನೌ ಮಹಾತ್ಮಾನೌ ದ್ವಿರದಾವಿವ ಸಂಗತೌ ॥ 4-60-14 (30936)
ತೌ ಸಮಾಜಘ್ನತುರ್ವೀರೌ ಪರಸ್ಪರಜಯೈಷಿಣೌ ।
ಶರೈ ರಾಶೀವಿಷಾಕಾರೈರ್ಜ್ವಲದ್ಭಿರಿವ ಪಾವಕೈಃ ॥ 4-60-15 (30937)
ಅಕ್ಷಯಾವಿಷುಧೀ ದಿವ್ಯೌ ಪಾಂಡವಸ್ಯ ಮಹಾತ್ಮನಃ।
ತೇನ ಪಾರ್ಥೋ ರಣೇ ಶೂರಸ್ತಸ್ಥೌ ಗಿರಿರಿವಾಚಲಃ ॥ 4-60-16 (30938)
ಅಶ್ವತ್ಥಾಂನಃ ಪುನರ್ಬಾಣಾಃ ಕ್ಷಿಪ್ರಮಭ್ಯಸ್ಯತೋ ರಣೇ।
ಜಗ್ಮುಃ ಪರಿಕ್ಷಯಂ ಶೀಘ್ರಮಭೂತ್ತೇನಾಧಿಕೋಽರ್ಜುನಃ ॥ ॥ 4-60-17 (30939)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ಷಷ್ಟಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 60 ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 061
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.61. ಅಧ್ಯಾಯಃ 061
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಅರ್ಜುನೇನ ಯುಗಪದ್ದ್ರೋಣಾದಿಭಿಃ ಸಹ ಯದ್ಧಂ ॥ 1 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-61-0 (30940)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-61-0x (3241)
ಏತಸ್ಮಿನ್ನಂತರೇ ತತ್ರ ಮಹಾವೀರ್ಯಪರಾಕ್ರಮಃ।
ಆಜಗಾಮ ಮಹಾಬಾಹುಃ ಕೃಪಃ ಶಸ್ತ್ರಭೃತಾಂವರಃ ।
ಅರ್ಜುನಂ ಪ್ರತಿಯೋದ್ಧುಂ ವೈ ಯುದ್ಧಕಾಮೋ ಮಹಾರಥಃ। 4-61-1 (30941)
ಅಥಂ ದ್ರೌಣೇ ರಥಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಕೃಪಸ್ಯ ರಥಮುತ್ತಮಂ ।
ಆಜಗಾಮಾರ್ಜುನಸ್ತೂರ್ಣಂ ಸೂರ್ಯವೈಶ್ವಾನರಪ್ರಭಂ ॥ 4-61-2 (30942)
ತೌ ವೀರ ಸೂರ್ಯಸಂಕಾಶೌ ಯೋತ್ಸ್ಯಮಾನೌ ಮಹಾರಥೌ।
ವಾಷಿಕಾವಿವ ಜೀಮೂತೌ ವ್ಯರೋಚೇತಾಂ ವ್ಯವಸ್ಥಿತೌ ॥ 4-61-3 (30943)
ಶ್ರಗೃಹ್ಯ ಗಾಂಡಿವಂ ಲೋಕೇ ವಿಶ್ರುತಂ ಪುನರರ್ಜುನಃ।
ಅಭ್ಯಯಾದ್ಭರತಶ್ರೇಷ್ಠೋ ವಿನಿಘ್ನಞ್ಶರಮಾಲಯಾ ॥ 4-61-4 (30944)
ಕೃಪಶ್ಚ ಧನುರಾದಾಯ ತಥೈವಾರ್ಜುನಮಭ್ಯಗಾಂ ॥ 4-61-5 (30945)
ಪ್ರಗೃಹ್ಯ ಬಲವಚ್ಚಾಪಂ ನಾರಾಚಾನ್ರಕ್ತಭೋಜನಾನ್।
ಕೃಪಃ ಪಾರ್ಥಾಯ ಚಿಕ್ಷೇಪ ಶಂತಶೋಽಥ ಸಹಸ್ರಶಃ ॥ 4-61-6 (30946)
ಜೀಮೂತ ಇವ ಧರ್ಮಾಂತೇ ಶರವರ್ಪಂ ವಿಮುಂಚತಿ ।
ನಂದಯನ್ಸುಹೃದಃ ಸರ್ವಾನ್ಪ್ರತ್ಯಯುಧ್ಯತ ಫಲ್ಗುನಂ ॥ 4-61-7 (30947)
ವಿಕೃಷ್ಯ ಬಲವಚ್ಚಾಪಂ ಪಾಂಡವೋಽಮಿತವಿಕ್ರಮಃ।
ಚಚಾರ ಸಮರೇ ಪಾರ್ಥಶ್ಚಿತ್ರಮಾರ್ಗಾನ್ವಿದರ್ಶಯನ್ ॥ 4-61-8 (30948)
ಸರ್ವಾಶ್ಚೈವ ದಿಶೋ ಬಾಣೈಃ ಪ್ರದಿಶಶ್ಚ ಮಹಾಬಲಃ ।
ಏಕಚ್ಛಾಯಮಿವಾಕಾಶಂ ಸರ್ವತಃ ಕೃತವಾನ್ಪ್ರಭುಃ ॥ 4-61-9 (30949)
ಪ್ರಾಚ್ಛಾದಯದಮೇಯಾತ್ಮಾ ಪಾರ್ಥಃ ಶರಶತೈಃ ಕೃಪಂ ।
ಉದ್ಗತಃ ಸಮರೇ ಮೇಘೋ ಧಾರಾಭಿರಿವ ಪರ್ವತಂ ॥ 4-61-10 (30950)
ಸ ಶರೈರರ್ಪಿತಃ ಋದ್ಧಃ ಶಿತೈರಗ್ನಿಶಿಖೋಪಮೈಃ ।
ಕೃಪೋ ಬಭೂವ ಸಮರೇ ವಿಧೂಮೋಽಗ್ನಿರಿವ ಜ್ವಲಂಂ ॥ 4-61-11 (30951)
ತತಃ ಶರಸಹಸ್ರೇಣ ಪಾರ್ಥಮಪ್ರತಿಮೌಜಸಂ ।
ಅರ್ದಯಿತ್ವಾ ಮಹಾಬಾಹುರ್ನನಾದ ಸಮರೇ ಕೃಪಃ ॥ 4-61-12 (30952)
ತತಃ ಕನಕಪುಂಖೇನ ಶರೇಣ ನತಪರ್ವಣಾ।
ಬಿಭೇದ ಸಮರೇ ಪಾರ್ಥಃ ಕೃಪಸ್ಯ ಧ್ವಜಮುತ್ತಮಂ ॥ 4-61-13 (30953)
ತತಃ ಪಶ್ಚಾನ್ಮಹಾತೇಜಾ ನಾರಾಚಾನ್ಸೂರ್ಯಸನ್ನಿಭಾನ್ ।
ಜಗ್ರಾಹ ಸಮರೇ ಪಾರ್ಥೋ ಭೂಯೋ ಬಹುಶಿಲೀಮುಖಾನ್ ॥ 4-61-14 (30954)
ತೈಸ್ತದಾತೀಂ ಮಹಾಬಾಹುಃ ಕೃಪಸ್ಯ ರಥರಕ್ಷಿಣಃ ।
ಜಘಾನ ಕ್ಷತ್ರಿಯಶ್ರೇಷ್ಠೋ ಯುಧ್ಯಮಾನಾನ್ಮಹಾರಥಾನ್ ॥ 4-61-15 (30955)
ಚಂದ್ರಕೇತುಃ ಸುಕೇತುಶ್ಚ ಚಿತ್ರಾಶ್ವೋ ಮಣಿಮಾಂಸ್ತದ।
ಮುಂಜಮೌಲಿಶ್ಚ ವಿಕ್ರಾಂತೋ ಹೇಮವರ್ಣೋ ಭಯಾವಹಃ ॥ 4-61-16 (30956)
ಸುರಥೋಽತಿರಥಶ್ಚೈವ ಸುಪೇಣೋಽರಿಷ್ಟ ಏವ ಚ।
ನೃಕೇತುಶ್ಚ ಸಹಾನೀಕಾಸ್ತೇ ನಿಷೇದುರ್ಗತಾಸವಃ ॥ 4-61-17 (30957)
ತಾನ್ನಿಹತ್ಯ ತತಃ ಪಾರ್ಥೋ ನಿಮೇಪಾದಿವ ಭಾರತ ।
ಪುನರನ್ಯಾನ್ಸಮಾಧತ್ತ ತ್ರಯೋದಶ ಶಿಲೀಮುಖಾನ್ ॥ 4-61-18 (30958)
ಅಥಾಸ್ಯ ಯುಗಮೇಕೇನ ಚತುರ್ಭಿಶ್ಚತುರೋ ಹಯಾನ್।
ಷಷ್ಠೇನ ತು ಶಿರಃ ಸಂಖ್ಯೇ ಕೃಪಸ್ಯ ರಥಸಾರಥೇಃ ॥ 4-61-19 (30959)
ತ್ರಿಭಿಸ್ತ್ರಿವೇಣುಂ ಬಲವಾಂದ್ವಾಭ್ಯಾಮಕ್ಷಂ ಮಹಾಬಲಃ ।
ದ್ವಾದಶೇನ ತು ಭಲ್ಲೇನ ಕೃಪಸ್ಯ ಸಶರಂ ಧನುಃ ॥ 4-61-20 (30960)
ಛಿತ್ತ್ವಾ ವಜ್ರನಿಕಾಶೇನ ಫಲ್ಗುನಃ ಪ್ರಹಸನ್ನಿವ।
ತ್ರಯೋದಶೇನೇಂದ್ರಸಮಃ ಪ್ರತ್ಯವಿಧ್ಯತ್ಸ್ತನಾಂತರೇ ॥ 4-61-21 (30961)
ಸ ಛಿನ್ನಧನ್ವಾ ವಿರಥೋ ಹತಾಶ್ವೋ ಹತಸಾರಥಿಃ ।
ಅಥ ಶಕ್ತಿಂ ಪರಾಮೃಶ್ಯ ಸೂರ್ಯವೈಶ್ವಾನರಪ್ರಭಾಂ ।
ಚಿಕ್ಷೇಪ ಸಹಸಾ ಕ್ರುದ್ಧಃ ಪಾರ್ಥಾಯಾದ್ಭುತಕರ್ಮಣೇ ॥ 4-61-22 (30962)
ತಾಮರ್ಜುನಸ್ತಥಾರೂಪಾಂ ಶಕ್ತಿಂ ಹೇಮಪರಿಷ್ಕೃತಾಂ।
ರುರೋಧ ಸಾಯಕೈಸ್ತೀಕ್ಷ್ಣೈರರ್ಧಚಂದ್ರಮುಖೈಶ್ಚ ತಾಂ ॥ 4-61-23 (30963)
ಆಪತಂತೀಂ ಮಹೋಲ್ಕಾಭಾಂ ಚಿಚ್ಛೇದ ದಶಭಿಃ ಶರೈಃ।
ಸಾಪತದ್ದಶಧಾ ಭೂಮೌ ಪಾರ್ಥೇನ ನಿಹತಾ ಶರೈಃ ॥ 4-61-24 (30964)
ಶಕ್ತ್ಯಾಂ ತು ವಿನಿಕೃತ್ತಾಯಾಂ ವಿರಥಃ ಶರಪೀಡಿತಃ।
ಗದಾಪಾಣಿರವಪ್ಲುತ್ಯ ರಥಾತ್ತೂರ್ಣಮಮಿತ್ರಹಾ।
ಗದಾಂ ಚಿಕ್ಷೇಪ ಸಹಸಾ ಪಾರ್ಥಾಯಾಮಿತತೇಜಸೇ ॥ 4-61-25 (30965)
ಸಾ ಚ ಮುಕ್ತಾ ಗದಾ ಗುರ್ವೀ ರೂಪೇಣಾಸ್ಯ ಪರಿಷ್ಕೃತಾ ।
ಅರ್ಜುನಸ್ಯ ಶರೈರ್ನುನ್ನಾ ಪ್ರತಿಮಾರ್ಗಂ ಜಗಾಮ ಸಾ ॥ 4-61-26 (30966)
ಅಥ ಖಂಗಂ ಸಮುದ್ಧೃತ್ಯ ಶತಚಂದ್ರಂ ಚ ಭಾನುಮತ್।
ಇಯೇಷ ಪಾಂಡವಂ ಹಂತುಂ ಕೃಪೋ ಲಘುಪರಾಕ್ರಮಃ ॥ 4-61-27 (30967)
ಸ ಶರದ್ವತ್ಸುತಸ್ತೂರ್ಣಂ ಮಹಾಚಾರ್ಯಃ ಸುಶಿಕ್ಷಿತಃ ।
ಖೇಚರೇವ ಚಚಾರಕೈಃ ಕ್ರಮಾಚ್ಚರ್ಮಾಸಿಧೃಗ್ಭುವಿ ॥ 4-61-28 (30968)
ತತಃ ಕ್ಷುರಪ್ರೈಃ ಕೌಂತೇಯೋ ದಶಭಿಃ ಖಂಗಚರ್ಮಣೀ ।
ನಿಮೇಷಾದಿವ ಚಿಚ್ಛೇದ ತದದ್ಭುತಮಿವಾಭವತ್ ॥ 4-61-29 (30969)
ವಿಷಣ್ಣವದಮಸ್ತತ್ರ ವಿನಾಶಾತ್ಖಂಗಚರ್ಮಣೋಃ।
ದಂತೈರ್ದಂತಚ್ಛದಾಂದಷ್ಟ್ವಾ ಚುಕೋಪ ಹೃದಿ ದೀರ್ಘವತ್ ॥ 4-61-30 (30970)
ಭವತ್ವಿತಿ ಪುನಶ್ಚೋಕ್ತ್ವಾ ಯುದ್ಧಾಪಗಮನೋದ್ಯತಃ।
ಅಶ್ವತ್ಥಾಂನಸ್ತು ಸ ರಥಂ ಕೃಪಃ ಸಮಭಿಪುಪ್ಲುವೇ।
ಸ್ವಸ್ರೀಯಸ್ಯ ಮಹಾತೇಜಾ ಜಗ್ರಾಹ ಚ ಧನುಃ ಪುನಃ ॥ 4-61-31 (30971)
ಏತಸ್ಮಿನ್ನಂತರೇ ಕ್ರುದ್ಧೋ ಭೀಷ್ಮೋ ದ್ರೋಣಮಥಾಬ್ರವೀತ್।
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಕೃಪಂ ಫಲ್ಗುನೇನ ಪೀಡಿತಂ ಚೋರ್ಜಿತಂ ಚ ತಂ ॥ 4-61-32 (30972)
ಏಕೈಕಮಸ್ಮಾನ್ಸಂಗ್ರಾಮೇ ಪರಾಜಯತಿ ಫಲ್ಗುನಃ।
ಅಹಂ ದ್ರೋಣಶ್ಚ ಕರ್ಣಶ್ಚ ದ್ರೌಣಿರ್ಗೌತಮ ಏವ ಚ।
ಅನ್ಯೇ ಚ ಬಹವಃ ಶೂರಾ ವಯಂ ಜೇಷ್ಯಾಮ ವಾಸವಿಂ ॥ 4-61-33 (30973)
ಸಮಾಗಂಯ ತತಃ ಸರ್ವೇ ಭೀಷ್ಮದ್ರೋಣಮುಖಾ ರಥಾಃ।
ಅರ್ಜುನಂ ಸಹಸಾ ಯುಕ್ತಾಃ ಪ್ರತ್ಯಯುಧ್ಯಂತ ಭಾರತ ॥ 4-61-34 (30974)
ಸ ಸಾಯಕಮಯೈರ್ಜಾಲೈಃ ಸರ್ವತಸ್ತಾನ್ಮಹಾರಥಾನ್।
ಪ್ರಾಚ್ಛಾದಯಚ್ಛರೌಘೈಸ್ತಾನ್ನೀಹಾರ ಇವ ಪರ್ವತಾನ್ ॥ 4-61-35 (30975)
ನದದ್ಭಿಶ್ಚ ಮಹಾನಾಗೈರ್ಹೇಷಮಾಣೈಶ್ಚ ವಾಜಿಭಿಃ ।
ಭೇರೀಶಂಖನಿನಾದೈಶ್ಚ ಸ ಶಬ್ದಸ್ತುಮುಲೋಽಭವತ್ ॥ 4-61-36 (30976)
ನಾಗಾಶ್ವಕಾಯಾನ್ನಿರ್ಭಿದ್ಯ ಲೌಹಾನಿ ಕವಚಾನಿ ಚ।
ಪಾರ್ಥಸ್ಯ ಶರವರ್ಷಾಣಿ ನ್ಯಪತಞ್ಶತಶಃ ಕ್ಷಿತೌ ॥ 4-61-37 (30977)
ತ್ವರಮಾಣಃ ಶರಾನಸ್ಯನ್ಪಾಂಡವಸ್ತು ಪ್ರಕಾಶತೇ।
ಮಧ್ಯಂದಿನಗತೋಽರ್ಚಿಷ್ಮಾಂಛರದೀವ ದಿವಾಕರಃ॥ 4-61-38 (30978)
ಅವಿಷಹ್ಯ ಶರಾನ್ಸರ್ವೇ ಪಾರ್ಥಚಾಪಚ್ಯುಪಾನ್ರಣೇ।
ಉದಕ್ಪ್ರಯಾಂತಿ ವಿಧ್ವಸ್ತಾ ರಥೇಭ್ಯೋ ರಥಿನಸ್ತದಾ।
ಸಾದಿನಶ್ಚಾಶ್ವಪೃಷ್ಠೇಭ್ಯೋ ಭೂಮೌ ಚಾಪಿ ಪದಾತಯಃ॥ 4-61-39 (30979)
ಶರೈಸ್ತು ತಾಡ್ಯಮಾನಾನಾಂ ಕವಚಾನಾಂ ಮಹಾತ್ಮನಾಂ।
ತಾಂರರಾಜತಲೌಹಾನಾಂ ಪ್ರಾದುರಾಸೀನ್ಮಹಾಸ್ವನಃ॥ 4-61-40 (30980)
ಛನ್ನಮಾಯೋಧನಂ ಜಜ್ಞೇ ಶರೀರೈರ್ಗತಚೇತಸಾಂ।
ಶ್ರಾಂತ್ಯಾ ಗಲಿತಶಸ್ತ್ರಾಣಾಂ ಪತತಾಮಶ್ವಸಾದಿನಾಂ॥ 4-61-41 (30981)
ಶೂನ್ಯಾನ್ಕುರ್ವನ್ರಥೋಪಸ್ಥಾನ್ಮಾನವೈರಾಸ್ತೃಣೋನ್ಮಹೀಂ।
ಪ್ರನೃತ್ಯನ್ನಿವ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ಚಾಪಹಸ್ತೇ ಧನಂಜಯಃ॥ 4-61-42 (30982)
ಶಿರಾಂಸ್ಯಪಾತಯತ್ಸಂಖ್ಯೇ ಕ್ಷತ್ರಿಯಾಣಾಂ ನರರ್ಷಭಃ।
ಶ್ರುತ್ವಾ ಗಾಂಡೀವನಿರ್ಘೋಷಂ ವಿಷ್ಣೂಜಿತಮಿವಾಶನೇ।
ತ್ರಸ್ತಾನಿ ಸರ್ವಸೈನ್ಯಾನಿ ವ್ಯಲೀಯಂತ ಚ ಭಾಗಶ॥ 4-61-43 (30983)
ಕುಂಡಲೋಷ್ಣೀಷಧಾರೀಣಿ ಜಾತರೂಪಸ್ರಜಾನಿ ಚ।
ಪತಿತಾನಿ ಸ್ಮ ದೃಶ್ಯಂತೇ ಶಿರಾಂಸಿ ಕರಣಮೂರ್ಧನಿ ॥ 4-61-44 (30984)
ವಿಶಿಖೋನ್ಮಥಿತೈರ್ಗಾತ್ರೈರ್ಬಾಹುಭಿಶ್ಚ ಸಕಾರ್ಮುಕೈಃ।
ಸಹಸ್ತಾಭರಣೈಶ್ಚಾನ್ಯೈಃ ಪ್ರಚ್ಛನ್ನಾ ಭಾತಿ ಮೇದಿನೀ ॥ 4-61-45 (30985)
ಶಿರಸಾಂ ಪಾತ್ಯಮಾನಾನಾಂ ಸಮರೇ ನಿಶಿತೈಃ ಶರೈಃ।
ಅಶ್ಮವೃಷ್ಟಿರಿವಾಕಾಶಾದಭವದ್ಭರತರ್ಷಭ ॥ 4-61-46 (30986)
ದರ್ಶಯಿತ್ವಾ ತದಾಽಽತ್ಮಾನಂ ರೌದ್ರಂ ರೌದ್ರಪರಾಕ್ರಮಃ।
ಜಘಾನ ಸಮರೇ ಶೂರಾಂಛತಶೋಽಥ ಸಹಸ್ರಶಃ ॥ 4-61-47 (30987)
ತಥಾವರುದ್ಧಶ್ಚಾರಣ್ಯೇ ದಶವರ್ಷಾಣಿ ತ್ರೀಣಿ ಚ।
ಕ್ರೋಧಾಗ್ನಿಮುತ್ಸಸರ್ಜಾಜೌ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರೇಷು ಪಾಂಡವಃ ॥ 4-61-48 (30988)
ತಸ್ಯ ತದ್ದಹತಃ ಸೈನ್ಯಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಚಾಸ್ಯ ಪರಾಕ್ರಮಂ।
ಸರ್ವೇ ಶಾಂತಿಪರಾ ಯೋಧಾ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ಭಾರತ ॥ 4-61-49 (30989)
ಯಥಾ ನಲವನಂ ನಾಗಃ ಪ್ರಭಿನ್ನಃ ಷಷ್ಟಿಹಾಯನಃ।
ಏವಂ ಸರ್ವಾನಪಾಮೃದ್ರಾದರ್ಜುನಃ ಶಸ್ತ್ರತೇಜಸಾ ॥ 4-61-50 (30990)
ವಿದ್ರಾವ್ಯ ಚ ತತಃ ಸೈನ್ಯಂ ತ್ರಾಸಯಿತ್ವಾ ಮಹಾರಥಾನ್।
ಅರ್ಜುನೋ ಜಯತಾಂಶ್ರೇಷ್ಠಃ ಪರ್ಯಾವರ್ತತ ಭಾರತ ॥ 4-61-51 (30991)
ತಸ್ಯ ಮಾರ್ಗಾನ್ವಿಚರತೋ ನಿಘ್ನತಶ್ಚ ರಣಾಜಿರೇ ।
ಪ್ರಾವರ್ತತ ನದೀ ಘೋರಾ ಶೋಣಿತಾಂತ್ರತರಂಗಿಣೀ ॥ 4-61-52 (30992)
ಅಸ್ಥಿಶೈವಾಲಸಂಬಾಧಾಂ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ಪಾರ್ಥನಿರ್ಮಿತಾಂ ।
ಶರಚಾಪಪ್ಲವಾಂ ಘೋರಾಂ ಮಾಂಸಶೋಣಿತಕರ್ದಮಾಂ ॥ 4-61-53 (30993)
ರಥೋಡುಪಾಂ ಚಾಂತ್ರಸರ್ಪಾಂ ಕೇಶಶೈವಾಲಶಾಡ್ವಲಾಂ।
ಕರವಾಲಾಸಿಪಾಠೀನಾಂ ಚಾಮರೋಷ್ಣೀಷಫೇನಿಲಾಂ ॥ 4-61-54 (30994)
ಅಶ್ವಗ್ರೀವಾಮಹಾವರ್ತಾಂ ಕಬಂಧಜಲಮಾನುಷಾಂ।
ಕಾಕಕಂಕರುತಾಂ ತೀವ್ರಾಂ ಸಾರಸಕ್ರೌಂಚನಾದಿತಾಂ ॥ 4-61-55 (30995)
ಸಿಂಹನಾದಮಹಾನಾದಾಂ ಶಂಖಸ್ವನಮಹಾಸ್ವನಾಂ ।
ವೀರೋತ್ತಮಾಂಗಪದ್ಮಾಢ್ಯಾಂ ಶರಚಾಪಮಹಾನಲಾಂ ॥ 4-61-56 (30996)
ಪದಾತಿಮತ್ಸ್ಯಕಲುಷಾಂ ಗಜಶೀರ್ಷಕಕಚ್ಛಪಾಂ।
ಗೋಮಾಯುಗಸಂಘುಷ್ಟಾಂ ಮಾಂಸಮಂಜಾಭಿಕರ್ದಮಾಂ ॥ 4-61-57 (30997)
ಪ್ರಾವರ್ತಯನ್ನದೀಂ ಘೋರಾಂ ಪಿಶಾಚಗಣಸೇವಿತಾಂ ।
ಅಪಾರಾಮನಿವಾಸಾಂ ಚ ರಕ್ತೋದಾಂ ಸರ್ವತೋ ವೃತಾಂ ॥ 4-61-58 (30998)
ಅಭೀಕ್ಷ್ಣಮಕರೋತ್ಪಾರ್ಥೋ ನದೀಮುತ್ತಮಶೋಣಿತಾಂ।
ಗಜವರ್ಮಮಹಾದ್ವೀಪಾಮಶ್ವದೇಹಮಹಾಶಿಲಾಂ ॥ 4-61-59 (30999)
ಪದಾತಿದೇಹಸಂಘಾಟಾಂ ರಥಾವಲಿಮಹಾತರುಂ।
ಕೇಶಶಾದ್ವಲಸಂಛನ್ನಾಂ ಸುತರಾಂ ಭೀತಿದಾಂ ನೃಣಾಂ ॥ 4-61-60 (31000)
ಅಗಾಧರಕ್ತೋದವಹಾಂ ಯಮಸಾಗರಗಾಮಿನೀಂ।
ದುಸ್ತರಾಂ ಭೀರುಮರ್ತ್ಯಾನಾಂ ಶೂರಾಣಾಂ ಸುತರಾಂ ನೃಪ।
ಪ್ರಾವರ್ತಯನ್ನದೀಮೇವಂ ಭೀಷಣಾಂ ಪಾಕಶಾಸನಿಃ ॥ 4-61-61 (31001)
ತಸ್ಯಾದದಾನಸ್ಯ ಶರಾನ್ಸಂದಧಾನಸ್ಯ ಮುಂಚತಃ।
ವಿಕರ್ಷತಶ್ಚ ಗಾಂಡೀವಂ ನ ಕಿಂಚಿದ್ದದೃಶೇಽಂತರಂ ॥ ॥ 4-61-62 (31002)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ಏಕಷಷ್ಟಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Footnotes
4-61-28 ಸ್ವೇಚರಃ ಇವೇತಿಚ್ಛೇದಃ ॥ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 062
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.62. ಅಧ್ಯಾಯಃ 062
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ರಣಾಯ ಭೀಷ್ಮಾರ್ಜುನಯೋಃ ಸಮಾಗಮೇ ದೇವೈಸ್ತಯೋಃ ಪ್ರಶಂಸನಂ ॥ 1 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-62-0 (31003)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-62-0x (3242)
ಏವಂ ವಿದ್ರಾವ್ಯ ತತ್ಸೈನ್ಯಂ ಪಾರ್ಥೋ ಭೀಷ್ಮಮುಪಾದ್ರವತ್।
ತ್ರಸ್ತೇಷು ಸರ್ವಸೈನ್ಯೇಷು ಕೌರವ್ಯಸ್ಯ ಮಹಾತ್ಮನಃ ॥ 4-62-1 (31004)
ಬಾಣಾಂಧನುಷಿ ಸಂಧಾಯ ಚತುರಃ ಪಾಕಶಾಸನಿಃ।
ಭೀಷ್ಮಂ ಚ ಪ್ರಾಹಿಣೋದ್ಭೀತಸ್ತಂ ದ್ವಾಭ್ಯಾಮಭ್ಯವಾದಯತ್ ॥ 4-62-2 (31005)
ತಸ್ಯ ಕರ್ಣಾಂತಿಕಂ ಗತ್ವಾ ದ್ವಾವಬ್ರೂತಾಂ ಚ ಕೌಶಲಂ ।
ಸೋಽಪ್ಯಾಶೀರವದದ್ಭೀಷ್ಮಃ ಕೌಂತೇಯೋ ಜಯತಾಮಿತಿ ॥ 4-62-3 (31006)
ನರಸಿಂಹಮುಪಾಯಾಂತಂ ಜಿಗೀಷಂತಂ ಪರಾನ್ರಣೇ।
ವೃಷಸೇನೋಽಭ್ಯಯಾತ್ತೂರ್ಣಂ ಯೋದ್ಧುಕಾಮೋ ಧನಂಜಯಂ ॥ 4-62-4 (31007)
ವೈಕರ್ತನಾತ್ಮಜೋ ವೀರಃ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ಲೋಕವಿಶ್ರುತಃ।
ಶೌರ್ಯವೀರ್ಯಾದಿಭಿಃ ಕರ್ಣಾದ್ಬಿಂಬಾದ್ವಿಂಬ ಇವೋದ್ಧೃತಃ ॥ 4-62-5 (31008)
ಆತ್ಮನಾ ಯುಧ್ಯತಸ್ತಸ್ಯ ವೃಷಸೇನಸ್ಯ ಪಾಂಡವಃ ।
ಮುಹೂರ್ತಂ ತಸ್ಯ ತದ್ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಹಸ್ತಲಾಘವಪೌರುಷೇ।
ತುತೋಷ ಚ ತತಃ ಪಾರ್ಥೋ ವೃಷಸೇನಪರಾಕ್ರಮಂ ॥ 4-62-6 (31009)
ತಸ್ಯ ಪಾರ್ಥಸ್ತದಾ ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ಕ್ಷುರಧಾರೇಣ ಕಾರ್ಮುಕಂ ।
ನ್ಯಕೃನ್ಯದ್ಗೃಧ್ರಪತ್ರೇಣ ಜಾಂಬೂನದಪರಿಷ್ಕೃತಂ ॥ 4-62-7 (31010)
ಅಥೈನಂ ಪಂಚಭಿರ್ಭೂಯಃ ಪ್ರತ್ಯವಿಧ್ಯತ್ಸ್ತನಾಂತರೇ।
ಸ ಪಾರ್ಥಬಾಣಾಭಿಹತೋ ರಥಾತ್ಪ್ರಸ್ಕಂದ್ಯ ದುದ್ರುವೇ ॥ 4-62-8 (31011)
ದುಃಶಾಸನೋ ವಿಕರ್ಣಶ್ಚ ಶಕುನಿಶ್ಚ ವಿವಿಂಶತಿಃ।
ಆಯಾಂತಂ ಭೀಮಧನ್ವಾನಂ ಪರ್ಯಕೀರ್ಯಂತ ಪಾಂಡವಂ ॥ 4-62-9 (31012)
ತೇಷಾಂ ಪಾರ್ಥೋ ರಣೇ ಕ್ರುದ್ಧಃ ಶರೈಃ ಸನ್ನತಪರ್ವಭಿಃ ।
ಯುಗಂ ಧ್ವಜಂ ಶರಾಸಂ ಚ ಚಿಚ್ಛೇದ ತರಸಾ ರಣೇ ॥ 4-62-10 (31013)
ತೇ ನಿಕೃತ್ತಧ್ವಜಾಃ ಸರ್ವೇ ಛಿನ್ನಕಾರ್ಮುಕವೇಷ್ಟನಾಃ ।
ರಣಮಧ್ಯಾದಪಯಯುಃ ಪಾರ್ಥಬಾಣಾಭಿಪೀಡಿತಾಃ ॥ 4-62-11 (31014)
ತತಃ ಪ್ರಹಸ್ಯ ಬೀಭತ್ಸುರ್ವೈರಾಟಿಮಿದಮಬ್ರವೀತ್ ।
ಏತಂ ಮೇ ಪ್ರಾಪಯೇದಾನೀಂ ತಾಲಂ ಸೌವರ್ಣಮುಚ್ಛ್ರಿತಂ ॥ 4-62-12 (31015)
ಮೇಘಮಧ್ಯೇ ಯಥಾ ವಿದ್ಯುದುಜ್ಜ್ವಲಂತೀ ಪುನಃ ಪುನಃ ।
ಅಸೌ ಶಾಂತನವೋ ಭೀಷ್ಮಸ್ತತ್ರ ಯಾಹಿ ಪರಂತಪ ॥ 4-62-13 (31016)
ಅಸ್ರಾಣಿ ತಸ್ಯ ದಿವ್ಯಾನಿ ದರ್ಶಯಿಷ್ಯಾಮಿ ಸಂಯುಗೇ।
ಘೋರರೂಪಾಣಿ ಚಿತ್ರಾಣಿ ಲಘೂನಿ ಚ ಗುರೂಣಿ ಚ ॥ 4-62-14 (31017)
ಅಸ್ಮಾಕಂ ಪೋಷಕೋ ನಿತ್ಯಮಾಬಾಲ್ಯಾನ್ಮತ್ಸ್ಯಭೂಮಿಪ।
ಶ್ರೇಯಸ್ಕಾಮೀ ಸದಾಽಸ್ಮಾಕಂ ಯೋಗಕ್ಷೇಮಕರಃ ಸದಾ ॥ 4-62-15 (31018)
ತಸ್ಯಾಂಕೇ ವಿರ್ಧಿತೋ ಬಾಲ್ಯೇ ತದ್ಯೋತ್ಸ್ಯೇಽನೇನ ಸಾಂಪ್ರತಂ।
ಅಸ್ಮಾಕಂ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಾಣಾಂ ಶಮಕಾಮೋ ದಿವಾನಿಶಂ ॥ 4-62-16 (31019)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-62-17 (31020)
ತಸ್ಯ ತದ್ವಚನಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ವೈರಾಟಿಃ ಪಾರ್ಥಸಾರಥಿಃ।
ವಾಹಯಚ್ಚೋದಿತಸ್ತೇನ ರಥಂ ಭೀಷ್ಮರಥಂ ಪ್ರತಿ ॥ 4-62-17 (31021)
ತಂ ರಥಂ ಚೋದಿತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಫಲ್ಗುನಸ್ಯ ರಥೋತ್ತಮಂ ।
ವಾಯುನೇವ ಮಹಾಮೇಘಂ ಸಹಸಾಽಭಿಸಮೀರಿತಂ।
ತಂ ಪ್ರತ್ಯಯಾಚ್ಚ ಗಾಂಗೇಯೋ ರಥೇನಾದಿತ್ಯವರ್ಚಸಾ ॥ 4-62-18 (31022)
ಆಯಾಂತಮರ್ಜುನಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಭೀಷ್ಮಃ ಪರಪುಂಜಯಃ।
ಪ್ರತ್ಯುಂಜಗಾಮ ಯುದ್ಧಾರ್ಥೀ ಮಹರ್ಷಭಮಿವರ್ಷಭಃ ॥ 4-62-19 (31023)
ತಥಾ ಹಿ ಗುಪ್ತ ಏತೇಷಾಂ ದುರಾಧರ್ಷಃ ಪಿತಾಮಹಃ ।
ಹನ್ಯಮಾನೇಷು ಯೋಘೇಷು ಧನಂಜಯಮುಪಾದ್ರವತ್ ॥ 4-62-20 (31024)
ಪ್ರಗೃಹ್ಯ ಕಾರ್ಮುಕಶ್ರೇಷ್ಠಂ ಜಾತರೂಪಪರಿಷ್ಕೃತಂ ।
ಶರಾನಾದಾಯ ತೀಕ್ಷ್ಣಾಗ್ರಾನ್ಮರ್ಮದೇಹಪ್ರಮಾಥಿನಃ ॥ 4-62-21 (31025)
ಪಾಂಡುರೇಣಾತಪತ್ರೇಣ ಧ್ರಿಯಮಾಣೇನ ಮೂರ್ಧನಿ ।
ಶುಶುಭೇ ಸ ನರವ್ಯಾಘ್ರೋ ಗಿರಿಃ ಸೂರ್ಯೋತ್ತರೇ ಯಥಾ ॥ 4-62-22 (31026)
ಪ್ರಾಧ್ಮಾಪ್ಯ ಶಂಖಂ ಗಾಂಗೇಯೋ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಾನ್ಪ್ರಹರ್ಷಯನ್ ।
ಪ್ರದಕ್ಷಿಣಮುಪಾವೃತ್ಯ ಬೀಭತ್ಸುಂ ಪ್ರತ್ಯವಾರಯತ್ ॥ 4-62-23 (31027)
ತಮವೇಕ್ಷ್ಯ ಸಮಾಯಾಂತಂ ಕೌಂತೇಯಃ ಪರವೀರಹಾ ।
ಪ್ರತ್ಯಗೃಹ್ಣಾದಮೇಯಾತ್ಮಾ ಪ್ರಿಯಾತಿಥಿಮಿವಾಗತಂ ।
ದೇವದತ್ತಂ ಮಹಾಶಂಖಂ ಪ್ರದಧ್ಮೌ ಯುಧಿ ವೀರ್ಯವಾನ್ ॥ 4-62-24 (31028)
ತೌ ಶಂಖನಾದಾವತ್ಯರ್ಥಂ ಭೀಷ್ಮಪಾಂಡವಯೋಸ್ತದಾ ।
ನಾದಯಾಮಾಸತುರ್ದ್ಯಾಂ ಚ ಖಂ ಚ ಭೂಮಿಂ ಚ ಸರ್ವಶಃ ॥ 4-62-25 (31029)
ಅಂತರಿಕ್ಷೇ ಚ ಜಲ್ಪಂತಿ ಸರ್ವೇ ದೇವಾಃ ಸವಾಸವಾಃ ।
ಯದರ್ಜುನಃ ಕುರೂನ್ಸರ್ವಾನ್ಪ್ರಾಕೃಂತಚ್ಛಸ್ರತೇಜಸಾ ॥ 4-62-26 (31030)
ಕುರುಶ್ರೇಷ್ಠಾವಿಮೌ ವೀರೌ ರಣೇ ಭೀಷ್ಮಧನಂಜಯೌ ।
ಸರ್ವಾಸ್ತ್ರಕುಶಲೌ ವೀರಾವಪ್ರಮತ್ತೌ ರಣೇ ಸದಾ ॥ 4-62-27 (31031)
ಉಭೌ ದೇವಮನುಷ್ಯೇಷು ವಿಶ್ರುತೌ ಸ್ವಪರಾಕ್ರಮೈಃ ।
ಉಭೌ ಪರಮಸಂರಬ್ಧಾವುಭೌ ದೀಪ್ತಧನುರ್ಧರೌ ॥ 4-62-28 (31032)
ಸಮಾಗತೌ ನರವ್ಯಾಘ್ರೌ ವ್ಯಾಘ್ರಾವಿವ ತರಸ್ವಿನೌ ।
ಉಭೌ ಸದೃಶಕರ್ಮಾಣೌ ಸೂರ್ಯಸ್ಯಾಗ್ನೇಶ್ಚ ಭಾರತ ॥ 4-62-29 (31033)
ವಾಸುದೇವಸ್ಯ ಸದೃಶೌ ಕಾರ್ತವೀರ್ಯಸಮಾವುಭೌ ।
ಉಭೌ ವಿಶ್ರುತಕರ್ಮಾಣಾವುಭೌ ಶೂರೌ ಮಹಾಬಲೌ ।
ಸರ್ವಾಸ್ತ್ರವಿದುಷಾಂ ಶ್ರೇಷ್ಠೌ ಸರ್ವಶಸ್ತ್ರಭೃತಾಂ ವರೌ ॥ 4-62-30 (31034)
ಅಗ್ನೇರಿಂದ್ರಸ್ಯ ಸೋಮಸ್ಯ ಯಮಸ್ಯ ವರುಣಸ್ಯ ಚ ॥
ಅನಯೋಃ ಸದೃಶಂ ವೀರ್ಯಂ ಮಿತ್ರಸ್ಯ ವರುಣಸ್ಯ ಚ ॥ 4-62-31 (31035)
ಕೋ ವಾ ಕುಂತೀಸುತಂ ಯುದ್ಧೇ ದ್ವೈರಥೇನೋಪಯಾಸ್ಯತಿ।
ಋತೇ ಶಾಂತನವಾದನ್ಯಃ ಕ್ಷತ್ರಿಯೋ ಭುವಿ ವಿದ್ಯತೇ ॥ 4-62-32 (31036)
ಇತಿ ಸಂಪೂಜಯಾಮಾಸುರ್ಭೀಷ್ಮಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾಽರ್ಜುನಂ ಗತಂ ।
ತಂ ರಣೇ ಸಂಪ್ರಹೃಷ್ಯಂತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ದೇವಾಃ ಸವಾಸವಾಃ ॥ 4-62-33 (31037)
ಅಥ ಬಹುವಿಧತೂರ್ಯಶಂಖಯೋಷೈರ್ವಿವಿಧರವೈಃ ಸಹ ಸಿಂಹನಾದಮಿಶ್ರೈಃ ।
ಕುರುವೃಷಭಮಪೂಜಯತ್ಕುರೂಣಾಂ ಬಲಮಮರಾಧಿಪಸೈನ್ಯಸಪ್ರಭಂ ತತ್ ॥ ॥ 4-62-34 (31038)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ದ್ವಿಷಷ್ಟಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 063
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.63. ಅಧ್ಯಾಯಃ 063
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಅರ್ಜುನೇನ ಭೀಷ್ಮಪರಾಜಯಃ ॥ 1 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-63-0 (31039)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-63-0x (3243)
ತತೋ ಭೀಷ್ಮಃ ಶರಾನಷ್ಟೌ ಧ್ವಜೇ ಪಾರ್ಥಸ್ಯ ವೀರ್ಯವಾನ್।
ಸಮಾರ್ಪಯನ್ಮಹಾವೇಗಾಜ್ಜ್ವಲತಃ ಪನ್ನಗಾನಿವ ॥ 4-63-1 (31040)
ತೇ ಧ್ವಜಂ ಪಾಂಡುಪುತ್ರಸ್ಯ ಸಮಾಸಾದ್ಯ ಪತತ್ರಿಣಃ।
ಧ್ವಜಸ್ಥಂ ಕಪಿಮಾಜಘ್ನುಃ ಧ್ವಜಾಗ್ರನಿಲಯಾಂಶ್ಚ ತಾನ್ ॥ 4-63-2 (31041)
ಸಾರಥಿಂ ಚ ಹಯಾಂಶ್ಚಾಸ್ಯ ವಿವ್ಯಾಧ ದಶಭಿಃ ಶರೈಃ ।
ಉರಸ್ಯತಾಡಯತ್ಪಾರ್ಥಂ ತ್ರಿಭಿರೇವಾಯಸೈಃ ಶರೈಃ ॥ 4-63-3 (31042)
ತತೋಽರ್ಜುನಃ ಶರೈಸ್ತೀಕ್ಷ್ಣೈರ್ವಿದ್ಧ್ವಾ ಕುರುಪಿತಾಮಹಂ।
ಧ್ವಜಂ ಚ ಸಾರಥಿಂ ಚಾಪಿ ವಿವ್ಯಾಧ ದಶಭಿಃ ಶರೈಃ ॥ 4-63-4 (31043)
ತದ್ಯುದ್ಧಮಭವದ್ಧೋರಂ ರೋಮಹರ್ಷಣಮದ್ಭುತಂ।
ಭೀಷ್ಮಸ್ಯ ಸಹ ಪಾರ್ಥೇನ ಬಲಿವಾಸವಯೋರಿವ ॥ 4-63-5 (31044)
ಸಂತತಂ ಶರಜಾಲಾಭಿರಾಕಾಶಂ ಸಮಪದ್ಯತ।
ಅಂಬುದೈರಿವ ಧಾರಾಭಿಸ್ತಯೋಃ ಕಾರ್ಮುಕನಿಃಸೃತೈಃ ॥ 4-63-6 (31045)
ಭಲ್ಲೈರ್ಭಲ್ಲಾಃ ಸಮಾಹತ್ಯ ಕುರುಪಾಂಡವಯೋ ರಣೇ।
ಅಂತರಿಕ್ಷೇ ವ್ಯರಾಜಂತ ಖದ್ಯೋತಾಃ ಪ್ರಾವೃಷೀವ ಹಿ ॥ 4-63-7 (31046)
ಅಗ್ನಿವಕ್ರೋಪಮಂ ಘೋರಂ ಮಂಡಲೀಕೃತಮಾಹವೇ ।
ಗಾಂಡೀವಮಭವಂಜಿಷ್ಣೋಃ ಸವ್ಯಂ ದಕ್ಷಿಣಮಸ್ಯತಃ ॥ 4-63-8 (31047)
ಪರ್ವತಂ ವಾರಿಧಾರಾಭಿಶ್ಛಾದಯನ್ನಿವ ತೋಯದಃ ।
ಅರ್ಜುನಶ್ಛಾದಯದ್ಭೀಷ್ಮಂ ಶರವರ್ಷೈರನೇಕಶಃ ॥ 4-63-9 (31048)
ತಾಂ ಸಮುದ್ರಮಿವೋದ್ಧೂತಾಂ ಶರವೃಷ್ಟಿಂ ಸಮುದ್ಯತಾಂ ।
ವ್ಯಧಮತ್ಸಾಯಕೈರ್ಭೀಷ್ಮಃ ಸೋರ್ಜುನಂ ಚ ನ್ಯವಾರಯತ್ ॥ 4-63-10 (31049)
ತತಸ್ತಾನಿ ವಿಸೃಷ್ಟಾನಿ ಶರಜಾಲಾನಿ ಸಂಘಶಃ।
ಆಹತಾನಿ ವ್ಯಶೀರ್ಯಂತಂ ಅರ್ಜುನಸ್ಯ ರಥಂ ಪ್ರತಿ ॥ 4-63-11 (31050)
ತತಃ ಕನಕಪುಂಖಾಗ್ರೈಃ ಶಿತೈಃ ಸಂನತಪರ್ವಭಿಃ ।
ಪತದ್ಭಿಃ ಖಗವಾಜೈಶ್ಚ ದ್ಯೌರಾಸೀತ್ಸಂವೃತಾ ಶರೈಃ ॥ 4-63-12 (31051)
ತತಃ ಪ್ರಾಸೃಜದುಗ್ರಾಣಿ ಶರಜಾಲಾನಿ ಪಾಂಡವಃ।
ತಾವಂತಿ ಶರಜಾಲಾನಿ ಭೀಷ್ಮಃ ಪಾರ್ಥಾಯ ಪ್ರಾಹಿಣೋತ್ ॥ 4-63-13 (31052)
ಸಾಶ್ವಂ ಸಸೂತಂ ಸರಥಂ ಸ ಪಾರ್ಥಂ ಸಮಾಚಿನೋದ್ಭಾರತೋ ವತ್ಸದಂತೈಃ ।
ಪ್ರಚ್ಛಾದಯಾಮಾಸ ದಿಶಶ್ಚ ಸರ್ವಾ ನಭಶ್ಚ ಬಾಣೈಸ್ತಪನೀಯಪುಂಖೈಃ ॥ 4-63-14 (31053)
ತತೋ ದೇವರ್ಷಿಗಂಧರ್ವಾಃ ಸಾಧುಸಾಧ್ವಿತ್ಯಪೂಜಯನ್।
ದುಷ್ಕರಂ ಕೃತವಾನ್ಭೀಷ್ಮೋ ಯದರ್ಜುನಮವಾರಯತ್ ॥ 4-63-15 (31054)
ಬಲವಾನರ್ಜುನೋ ದಕ್ಷಃ ಕ್ಷಿಪ್ರಕಾರೀ ಚ ಪಾಂಡವಃ।
ಕೋಽನ್ಯಃ ಸಮರ್ಥಃ ಪಾರ್ಥಸ್ಯ ವೇಗಂ ಧಾರಯಿತುಂ ರಣೇ ॥ 4-63-16 (31055)
ಋತೇ ಶಾಂತನವಾದ್ಭೀಷ್ಮಾತ್ಕೃಷ್ಣಾದ್ವಾ ದೇವಕೀಸುತಾತ್ ।
ಆಚಾರ್ಯವರಮುಖ್ಯಾದ್ವಾ ಭಾರದ್ವಾಜಾನ್ಮಹಾಬಲಾತ್ ॥ 4-63-17 (31056)
ಅಸ್ತ್ರೈರಸ್ತ್ರಾಣಿ ಸಂವಾರ್ಯ ಕ್ರೀಡತಃ ಪುರುಷೋತ್ತಮೌ ।
ಚಕ್ಷೂಂಷಿ ಸರ್ವಭೂತಾನಾಂ ಮೋದಯಂತೌ ಮಹಾಬಲೌ ॥ 4-63-18 (31057)
ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯಂ ತಥೈವೈಂದ್ರಮಾಗ್ನೇಯಂ ಚ ಸುದಾರುಣಂ ।
ಕೌಬೇರಂ ವಾರುಣಂ ಚೈವ ಯಾಂಯಂ ವಾಯವ್ಯಮೇವ ಚ ।
ಪ್ರಯುಂಜಾನೌ ಮಹಾತ್ಮಾನೌ ಸಮರೇ ತೌ ವಿರೇಜತುಃ ॥ 4-63-19 (31058)
ವಿಸ್ಮಿತಾನ್ಯಥ ಭೂತಾನಿ ತೌ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಸಂಯುಗೇ ತದಾ।
ಸಾಧು ಪಾರ್ಥ ಮಹಾಬಾಹೋ ಸಾಧು ಭೀಷ್ಮೇತಿ ಚಾಬ್ರುವನ್ ॥ 4-63-20 (31059)
ನೈತದನ್ಯೋ ಮನುಷ್ಯೇಷು ಪ್ರದರ್ಶಯಿತುಮಾಹವೇ।
ಮಹಾಸ್ರಾಣಾಂ ಸಂಪ್ರಯೋಗಂ ಸಮರೇ ಭೀಷ್ಮಪಾರ್ಥಯೋಃ ॥ 4-63-21 (31060)
ಏವಂ ಸರ್ವಾಸ್ತ್ರವಿದುಷೋರಸ್ತ್ರಯುದ್ಧಮವರ್ತತ ॥ 4-63-22 (31061)
ಅಥ ಜಿಷ್ಣುರುದಾವೃತ್ಯ ಶಿತಧಾರೇಣ ಕಾರ್ಮುಕಂ ।
ನ್ಯಕೃಂತದ್ಗೃಧ್ರಪತ್ರೇಣ ಶಾತಕುಂಭಪರಿಷ್ಕೃತಂ ॥ 4-63-23 (31062)
ನಿಮೇಷಾಂತರಮಾತ್ರೇಣ ಭೀಷ್ಮೋಽನ್ಯತ್ಕಾರ್ಮುಕಂ ರಣೇ।
ಸಮಾದಾಯ ನರವ್ಯಾಘ್ರಃ ಸಜ್ಯಂ ಚಕ್ರೇ ಮಹಾಬಲಃ ॥ 4-63-24 (31063)
ಶರಾಂಶ್ಚ ಸುಬಹುನ್ಕ್ರುದ್ಧೋ ಮುಮೋಚಾಶು ಧನಂಜಯೇ ।
ಅರ್ಜುನೋಪಿ ಶರಾಂಸ್ತೀಕ್ಷ್ಣಾನ್ಭೀಷ್ಮಾಯ ನಿಶಿತಾನ್ಬಹೂನ್।
ಚಿಕ್ಷೇಪ ಚ ಮಹಾತೇಜಾಸ್ತಥಾ ಭೀಷ್ಮಶ್ಚ ಪಾಂಡವೇ ॥ 4-63-25 (31064)
ತಯೋರ್ದಿವ್ಯಾಸ್ತ್ರವಿದುಷೋರಸ್ಯತೋರನಿಶಂ ಶರಾನ್ ।
ನ ವಿಶೇಷಸ್ತದಾ ರಾಜಂದೃಶ್ಯತೇ ಸುಮಹಾತ್ಮನೋಃ ॥ 4-63-26 (31065)
ಅಥಾವೃಣೋದ್ದಶ ದಿಶಃ ಶರೈರತಿರಥಸ್ತದಾ ।
ಕಿರೀಟಮಾಲೀ ಕೌಂತೇಯಃ ಶೂರಂ ಶಾಂತನವಂ ತಥಾ ॥ 4-63-27 (31066)
ಅತೀವ ಪಾಂಡವೋ ಭೀಷ್ಮಂ ಭೀಷ್ಮಶ್ಚಾತೀವ ಪಾಂಡವಂ ।
ಬಭೂವ ತತ್ರ ಸಂಘೇಽಸ್ಮಿನ್ಲೋಕೇ ರಾಜಂಸ್ತದದ್ಭುತಂ ॥ 4-63-28 (31067)
ಪಾಂಡವೇನ ಹತಾಃ ಶೂರಾ ಭೀಷ್ಮಸ್ಯ ರಥರಕ್ಷಿಣಃ।
ಶೇರತೇ ಸ್ಮ ಮಹಾಬಾಹೋ ಕೌಂತೇಯಸ್ಯಾಭಿತೋ ರಥಂ ॥ 4-63-29 (31068)
ತತೋ ಗಾಂಡೀವನಿರ್ಮುಕ್ತಾ ನಿರಮಿತ್ರಂ ಚಿಕೀರ್ಷವಃ।
ಅಸಕ್ತಾಃ ಪುಂಖಸಂಸಕ್ತಾಃ ಶ್ವೇತವಾಹನಪತ್ರಿಣಃ ॥ 4-63-30 (31069)
ನಿಷ್ಪತಂತೋ ರಥಾತ್ತಸ್ಯ ಧೌತಾ ಹೈರಣ್ಯವಾಸಸಃ।
ಆಕಾಶೇ ಪ್ರತ್ಯದೃಶ್ಯಂತ ಹಂಸಾನಾಮಿವ ಪಂಕ್ತಯಃ ॥ 4-63-31 (31070)
ತಸ್ಯ ತದ್ದಿವ್ಯಮಸ್ತ್ರಂ ಹಿ ಪ್ರಗಾಢಂ ಚಿತ್ರಮಸ್ಯತಃ ।
ಪ್ರೇಕ್ಷಂತೇ ಸ್ಮಾಂತರಿಕ್ಷಸ್ಥಾಃ ಸರ್ವೇ ದೇವಾಃ ಸವಾಸವಾಃ ॥ 4-63-32 (31071)
ತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಪರಮಪ್ರೀತೋ ಗಂಧರ್ವಶ್ಚಿತ್ರಮದ್ಭುತಂ ।
ಶಶಂಸ ದೇವರಾಜಾಯ ಚಿತ್ರಸೇನಃ ಪ್ರತಾಪವಾನ್ ॥ 4-63-33 (31072)
ಪಶ್ಯೇಮಾನರಿನಿರ್ದಾರಾನ್ಸಂಸಕ್ತಾನಿವ ಗಚ್ಛತಃ ।
ಚಿತ್ರರೂಪಮಿದಂ ಜಿಷ್ಣೋರ್ದಿವ್ಯಮಸ್ತ್ರಮುದೀರ್ಯತಃ ॥ 4-63-34 (31073)
ನೇದಂ ಮನುಷ್ಯಾಃ ಶ್ರದ್ದಧ್ಯುರ್ನ ಹೀದಂ ತೇಷು ವಿದ್ಯತೇ।
ಸೌರಾಣಾಂ ಚ ಮಹಾಸ್ರಾಣಾಂ ವಿಚಿತ್ರೋಽಯಂ ಸಮಾಗಮಃ ॥ 4-63-35 (31074)
ಮಧ್ಯಂದಿನಗತಂ ಸೂರ್ಯಂ ಪ್ರತಪಂತಮಿವಾಂಬರೇ ।
ನ ಶಕ್ನುವಂತಿ ಸೈನ್ಯಾನಿ ಪಾಂಡವಂ ಪ್ರಸಮೀಕ್ಷಿತುಂ ॥ 4-63-36 (31075)
ಉಭೌ ವಿಶ್ರುತಕರ್ಮಾಣಾವುಭೌ ಶೂರೌ ಮಹೀಕ್ಷಿತಾಂ ।
ಉಭೌ ವಿಚಿತ್ರಕರ್ಮಾಣಾವುಭೌ ಯುಧಿ ದುರಾಸದೌ ॥ 4-63-37 (31076)
ಇತ್ಯುಕ್ತೋ ದೇವರಾಜಸ್ತು ಪಾರ್ಥಭೀಷ್ಮಸಮಾಗಮಂ।
ಪೂಜಯಾಮಾಸ ದಿವ್ಯೇನ ಪುಷ್ಪವರ್ಷೇಣ ಭಾರತ ॥ 4-63-39a[ಅಶ್ವತ್ಥಾಮಾ ತತೋಽಭ್ಯೇತ್ಯ ದ್ರುತಂ ಕರ್ಣಮಭಾಷತ ।
ಅಹಮೇಕೋ ಹನಿಷ್ಯಾಮಿ ಸಮೇತಾನ್ಸರ್ವಪಾಂಡವಾನ್ ॥ 4-63-38 (31077)
ಇತಿ ಕರ್ಮ ಸಮಕ್ಷಂ ಮೇ ಸಭಾಮಧ್ಯೇ ತ್ವಯೋದಿತಂ ।
ನ ತು ತತ್ಕೃತಮೇಕಸ್ಮಾದ್ಭೀತೋ ಧಾವಸಿ ಸೂತಜ ॥ 4-63-40 (31078)
ವೈಚಿತ್ರವೀರ್ಯಜಾಃ ಸರ್ವೇ ತ್ವಾಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ಪೃಥಾಸುತಾನ್ ।
ಜೇತುಮಿಚ್ಛಂತಿ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ಭವಾನ್ಯುಧ್ಯಸ್ವ ಫಲ್ಗುನಂ ॥ 4-63-41 (31079)
ಅಶ್ವತ್ಥಾಮೋದಿತಂ ವಾಕ್ಯಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ದುರ್ಯೋಧನಸ್ತದಾ ।
ಪ್ರತ್ಯುವಾಚ ರುಷಾ ದ್ರೌಣಿಂ ಕರ್ಣಪ್ರಿಯಚಿಕೀರ್ಷಯಾ ॥ 4-63-42 (31080)
ಮಾ ಮಾನಭಂಗಂ ವಿಪ್ರೇಂದ್ರ ಕುರು ವಿಶ್ರುತಕರ್ಮಣಃ ।
ಮಾನಭಂಗೇನ ರಾಜ್ಞಾಂ ತು ಬಲಹಾನಿರ್ಭವಿಷ್ಯತಿ ॥ 4-63-43 (31081)
ಶೂರಾ ವದಂತಿ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ವಾಚಾ ಕರ್ಮಾಣಿ ಕುರ್ವತೇ।
ಪರಾಕ್ರಮಂತಿ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ಸ್ವಸ್ಯ ವೀರ್ಯಾನುಸಾರತಃ ॥ 4-63-44 (31082)
ತಸ್ಮಾತ್ತಂ ನಾರ್ಹತಿ ಭವಾನ್ಗರ್ಹಿತುಂ ಶೂರಸಂಮತಂ ।
ರಾಜ್ಞೈವಮುಕ್ತಃ ಸ ದ್ರೌಣಿರ್ಗತರೋಷೋಽಭವತ್ತದಾ ॥] 4-63-45 (31083)
ತತೋ ಭೀಷ್ಮಃ ಶಾಂತನವೋ ಬಾಣಾನ್ಪಾರ್ಶ್ವೇ ಸಮಾರ್ಪಯತ್।
ಅಸ್ಯತಃ ಪ್ರತಿಸಂಧಾಯ ವಿವೃತಂ ಸವ್ಯಸಾಚಿನಃ 4-63-46 (31084)
ತತಃ ಪ್ರಸಹ್ಯ ಬೀಭತ್ಸುಃ ಪೃಥುಧಾರೇಣ ಕಾರ್ಮುಕಂ।
ನ್ಯಕೃಂತದ್ಗೃಧ್ರಪತ್ರೇಣ ಭೀಷ್ಮಸ್ಯಾಮಿತತೇಜಸಃ ॥ 4-63-47 (31085)
ಅಥೈನಂ ದಶಭಿಃ ಪಶ್ಚಾತ್ಪ್ರತ್ಯವಿಧ್ಯತ್ಸ್ತನಾಂತರೇ।
ಯತಮಾನಂ ಪರಾಕ್ರಾಂತಂ ಕುಂತೀಪುತ್ರೋ ಧನಂಜಯಃ ॥ 4-63-48 (31086)
ಸ ಪೀಡಿತೋ ಮಹಾಬಾಹುರ್ಗೃಹೀತ್ವಾ ರಥಕೂಬರಂ ।
ಗೋಂಗೇಯೋ ಯುಧಿ ದುರ್ಧರ್ಷಸ್ತಸ್ಥೌ ದೀಪ ಇವಾತುರಃ ॥ 4-63-49 (31087)
ತಂ ವಿಸಂಜ್ಞಮಪೋವಾಹ ಸಂಯಂತಾ ರಥವಾಜಿನಾಂ ।
ಉಪದೇಶಮನುಸ್ಮೃತ್ಯ ರಕ್ಷಮಾಣೋ ಮಹಾರಥಂ ॥ 4-63-50 (31088)
ಪರಾಕ್ರಮೇ ಚ ಶೌರ್ಯೇ ಚ ವೀರ್ಯೇ ಸತ್ತ್ವೇ ಬಲೇ ರಣೇ।
ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರೇಷು ಚ ಸರ್ವೇಷು ಲಾಘವೇ ದೂರಪಾತನೇ ॥ 4-63-51 (31089)
ಯಸ್ಯ ನಾಸ್ತಿ ಸಮೋ ಲೋಕೇ ಪಿತೃದತ್ತವರಶ್ಚ ಯಃ।
ಜಿತಶ್ರಮೋ ಜಿತಾರಾತಿರ್ನಿಸ್ತಂದ್ರಿಃ ಖೇದವರ್ಜಿತಃ ।
ಯಃ ಸ್ವೇಚ್ಛಾಮರಣಃ ಶೂರಃ ಪಿತೃಶುಶ್ರೂಷಣೇ ರತಃ ॥ 4-63-52 (31090)
ದುರ್ಯೋಧನಹಿತಾರ್ಥಾಯ ಯುದ್ಧ್ವಾ ಪಾರ್ಥೇನ ಸಂಗರೇ।
ಪೃಥಾಸುತಹಿತಾರ್ಥಾಯ ಪರಾಜಿತ ಇವಾಭವತ್ ॥ ॥ 4-63-53 (31091)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ತ್ರಿಷಷ್ಟಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 064
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.64. ಅಧ್ಯಾಯಃ 064
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಅರ್ಜುನೇನ ದ್ರೋಣಾದಿಪಂಚರಥಾನ್ಪ್ರತ್ಯಭಿಯಾನಂ ॥ 1 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-64-0 (31092)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-64-0x (3244)
ಭೀಷ್ಮಂ ವಿಜಿತ್ಯ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ಕುರೂಣಾಂ ಮಿಷತಾಂ ರಣೇ।
ತತೋ ಯುದ್ಧಮನಾಃ ಪ್ರಾಯಾತ್ಪಾರ್ಥಃ ಪಂಚ ಮಹಾರಥಾನ್ ॥ 4-64-1 (31093)
ಆದದಾನಶ್ಚ ನಾರಾಚಾನ್ವಿಮೃಶನ್ನಿಷುಧೀ ಅಪಿ।
ಸಂಸ್ಪೃಶಾನಶ್ಚ ಗಾಂಡೀವಂ ಭೂಯಃ ಕರ್ಣಂ ಸಮಭ್ಯಗಾಂ ॥ 4-64-2 (31094)
ದ್ರೌಣಿರುವಾಚ। 4-64-3x (3245)
ಕರ್ಣ ಯತ್ತತ್ಸಭಾಮಧ್ಯೇ ಬಹ್ವಬದ್ಧಂ ಪ್ರಭಾಷಸೇ।
ನ ಮೇ ಯುಧಿ ಸಮೋಽಸ್ತೀತಿ ತದಿದಂ ಪ್ರತ್ಯುಪಸ್ಥಿತಂ ॥ 4-64-3 (31095)
ಏಷೋಽಂತಕ ಇವ ಕ್ರುದ್ಧಃ ಸರ್ವಭೂತಾವಮರ್ದನಃ।
ಅದೂರಾತ್ಪ್ರತ್ಯುಪಸ್ಥಾಯ ಜೃಂಭತೇ ಕೇಸರೀ ಯಥಾ।
ನ ಪಲಾಯಸ್ವ ಶೂರಶ್ಚೇತ್ಸ್ಥಿತ್ವಾ ಯುಧ್ಯಸ್ವ ಫಲ್ಗುನಂ ॥ 4-64-4 (31096)
ಕರ್ಣ ಉವಾಚ। 4-64-5x (3246)
ನಾಹಂ ಬಿಭೇಮಿ ಬೀಭತ್ಸೋಃ ಕೃಷ್ಣಾದ್ವಾ ದೇವಕೀಸುತಾತ್ ।
ಪಾಂಡವೇಭ್ಯೋಪಿ ಸರ್ವೇಭ್ಯಃ ಕ್ಷತ್ರಧರ್ಮಮನುವ್ರತಃ ॥ 4-64-5 (31097)
ಸತ್ವಾಧಿಕಾನಾಂ ಶೂರಾಣಾಂ ಧನುರ್ವೇದೋಪಜೀವಿನಾಂ ।
ದರ್ಶನಾಂಜಾಯತೇ ದರ್ಪಃ ಸ್ವರಶ್ಚ ನ ವಿಷೀದತಿ ॥ 4-64-6 (31098)
ಪಶ್ಯತ್ವಾಚಾರ್ಯಪುತ್ರೋ ಮಾಮರ್ಜುನೇನ ಸಮಂ ಯುಧಿ।
ಯುಧ್ಯಮಾನಂ ಸುಸಂಯುಕ್ತಂ ದೈವಂ ತು ದುರತಿಕ್ರಮಂ ॥ 4-64-7 (31099)
ಅಶ್ವತ್ಥಾಮೋವಾಚ। 4-64-8x (3247)
ಕೋ ದೋಷಃ ಕರ್ಣ ಶೂರಾಣಾಂ ವಾಚಾ ಸಾಕಂ ಹಿ ಪೌರುಷಂ ।
ವಿದ್ಯತೇ ಯದಿ ತಲ್ಲೋಕೇ ಗುಣೋತ್ತರಮಿಹೋಚ್ಯತೇ ॥ 4-64-8 (31100)
ಯುವ್ಯಸ್ವ ತ್ವಮಭೀಃ ಪಾರ್ಥಂ ಪ್ರಪಲಾಯಸ್ವ ಮಾ ರಣಾತ್।
ಉಕ್ತಂ ವಚಃ ಸ್ಮರನ್ಕರ್ಣ ನಾಹಮಿತ್ಯಾದಿ ಸಂಯುಗೇ ॥ 4-64-9 (31101)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-64-10x (3248)
ತಂ ಸಮಂತಾದ್ರಥಾಃ ಪಂಚ ಪರಿವಾರ್ಯ ಧನಂಜಯಂ।
ತ ಇಷೂನ್ಸಂಯಗಸ್ಯಂತೋ ಮುಮುಕ್ಷಂತೋಪಿ ಜೀವಿತಾತ್ ॥ 4-64-10 (31102)
ತೇ ಲಾಭಮಿವ ಮನ್ವಾನಾಃ ಕ್ಷಿಪ್ರಮಾರ್ಚ್ಛಂಧನಂಜಯಂ।
ಶರೌಘಾನ್ಸಂಯಗಸ್ಯಂತೋ ಜೀಮೂತಾ ಇವ ವಾರ್ಷಿಕಾಃ ॥ 4-64-11 (31103)
ಬಹುಭಿರ್ನಿಶಿತೈರ್ಬಾಣೈರ್ವಿವಿಧೈರ್ಲೋಮವಾಪಿಭಿಃ ।
ಆದ್ರವನ್ಪ್ರತ್ಯವಸ್ಥಾಯ ಪ್ರತ್ಯವಿಧ್ಯಂಧನಂಜಯಂ ॥ 4-64-12 (31104)
ತತಃ ಪ್ರಹಸ್ಯ ಬೀಭತ್ಸುಃ ಸರ್ವಶಸ್ತ್ರಭೃತಾಂವರಃ ।
ದಿವ್ಯಮಸ್ತ್ರಂ ವಿಕುರ್ವಾಣಃ ಪ್ರತ್ಯಯಾದ್ರಥಸತ್ತಮಾನ್ ॥ 4-64-13 (31105)
ಯಥಾ ರಶ್ಮಿಭಿರಾದಿತ್ಯಃ ಪ್ರಚ್ಛಾದಯತಿ ಮೇದಿನೀಂ।
ಏವಂ ಗಾಂಡೀವನಿರ್ಮುಕ್ತೈಃ ಶರೈಃ ಪ್ರಾಚ್ಛಾದಯದ್ದಿಶಃ ॥ 4-64-14 (31106)
ನ ರಥಾನಾಂ ನ ನಗಾನಾಂ ನ ಧ್ವಜಾನಾಂ ನ ವಾಜಿನಾಂ।
ಅವಿದ್ಧಂ ನಿಶಿತೈರ್ಬಾಣೈರಾಸೀದ್ದ್ಯೂಂಗುಲಮಂತರಂ ॥ 4-64-15 (31107)
ಸರ್ವೇ ಶಾಂತಿಪರಾ ಯೋಧಾಃ ಸ್ವಚಿತ್ತಂ ನಾಭಿಜಝಿರೇ ।
ಹಸ್ತಿನೋಽಶ್ವಾಶ್ಚ ವಿತ್ರಸ್ತಾ ವ್ಯವಲೀಯಂತ ಭಾರತ ॥ 4-64-16 (31108)
ಯಥಾ ನಲವನಂ ನಾಗಃ ಪ್ರಭಿನ್ನಃ ಷಾಷ್ಟಿಹಾಯನಃ ।
ಏವಂ ಸರ್ವಾನಪಾಮೃದ್ಗಾದರ್ಜುನಃ ಶಸ್ತ್ರತೇಜಸಾ ॥ 4-64-17 (31109)
ಗಾಂಡೀವಸ್ಯ ತು ಘೋಷೇಣ ಪೃಥಿವೀ ಸಮಕಂಪತ।
ಮನಾಂಸಿ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಾಣಾಮಪ್ಯಕೃಂತದ್ಧನಂಜಯಃ ॥ 4-64-18 (31110)
ತತೋ ವಿಗಾಹ್ಯ ಸೈನ್ಯಾನಾಂ ಮಧ್ಯಂ ಶಸ್ತ್ರಭೃತಾಂವರಃ ।
ಸಾರಥಿಂ ಸಮರೇ ಶೂರಸ್ತ್ವಭ್ಯಭಾಷತ ವೀರ್ಯವಾನ್ ॥ 4-64-19 (31111)
ಸಂನಿಯಂಯ ಹಯಾನೇತಾನ್ಮಂದಂ ವಾಹಯ ಸಾರಥೇ ।
ಆಚಾರ್ಯಪುತ್ರಂ ಸಮರೇ ಯೋಧಯಿಷ್ಯೇಽಪರಾಜಿತಂ ॥ 4-64-20 (31112)
ಪುರಾ ಹ್ಯೇಷ ಮಯಾ ಯುಕ್ತಃ ಸ ಮೇ ಭವತಿ ಪೃಷ್ಠತಃ ॥
ಏವಮುಕ್ತೇಽರ್ಜುನೇನಾಸಾವಶ್ವತ್ಥಾಮರಥಂ ಪ್ರತಿ। 4-64-21 (31113)
ವಿರಾಟಪುತ್ರೋ ಜವನಾನ್ಭೃಶಮಶ್ವಾನಚೋದಯತ್ ॥ 4-64-22 (31114)
ಕರ್ಣ ಉವಾಚ।
ಏಷೋಪಯಾತಿ ಬೀಭತ್ಸುರ್ವ್ಯಥಿತೋ ಗಾಢವೇದನಃ। 4-64-23x (3249)
ತಂ ತು ತತ್ರೈವ ಯಾಸ್ಯಾಮಿ ನಾಸೌ ಮುಚ್ಯೇತ ಜೀವಿತಾತ್ ॥ 4-64-23 (31115)
ದ್ರೋಣ ಉವಾಚ। 4-64-24x (3250)
ನಾಸೌ ಭಯೇನ ನಿರ್ಯಾತೋ ಮಹಾತ್ಮಾ ಪಾಕಶಾಸನಿಃ।
ನೈವಂ ಭೀತಾ ನಿವರ್ತಂತೇ ನ ಪುನರ್ಗಾಢವೇದನಾಃ ॥ 4-64-24 (31116)
ಯದ್ಯೇನಮಭಿಸಂರಬ್ಧಂ ಪುನರೇವಾಭಿಯಾಸ್ಯಸಿ।
ಬಹೂನ್ಯಸ್ತ್ರಾಣಿ ಜಾನೀತೇ ನ ಪುನರ್ಮೋಕ್ಷ್ಯತೇ ಭವಾನ್ ॥ 4-64-25 (31117)
ದಿಷ್ಟ್ಯಾ ದುರ್ಯೋಧನೋ ಮುಕ್ತೋ ದಿಷ್ಟ್ಯಾ ಗಾವಃ ಪಲಾಯಿತಾಃ।
ಮುಕ್ತೋ ದಿಷ್ಟ್ಯಾ ಚ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ಕಿಂ ರಣೇನ ಕರಿಷ್ಯಸಿ ॥ 4-64-26 (31118)
ಕ್ರೋಶಮಾತ್ರಮಪಾಕ್ರಂಯ ಬಲಮನ್ವಾನಯಾಮಹೇ।
ಅನ್ವಾಗತಬಲಾಃ ಪಾರ್ಥಂ ಪುನರೇವಾಭಿಯಾಸ್ಯಥ ॥ ॥ 4-64-27 (31119)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ಚತುಃಷಷ್ಟಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 065
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.65. ಅಧ್ಯಾಯಃ 065
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಅರ್ಜುನೇನೋತ್ತರಂಪ್ರತಿ ಭೀಷ್ಮಾದಿಸಕಾಶೇ ರಥಪ್ರಾಪಣಪ್ರೇರಣಾಪೂರ್ವಕಂ ತದಾಪ್ಯಾಯನಾಯ ಸ್ವಪರಾಕ್ರಮಪ್ರಕಥನಂ ॥1 ॥ ತದಾ ದುಃಶಾಸನಾದಿಪರಾಭವನಪೂರ್ವಕಂ ಭೀಷ್ಮಾದಿಭಿಃ ಸಹಾಯೋಧನಂ ॥ 2 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-65-0 (31120)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-65-0x (3251)
ಕರ್ಣಂ ಪರಾಜಿತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಪಾರ್ಥೋ ವೈರಾಟಿಮಬ್ರವೀತ್।
ಏತಂ ಮಾಂ ಪ್ರಾಪಯೇದಾನೀಂ ರಥವೃಂದಂ ಪ್ರಹಾರಿಣಾಂ ॥ 4-65-1 (31121)
ಯತ್ರ ಶಾಂತನವೋ ಭೀಷ್ಮಃ ಸರ್ವೇಷಾಂ ನಃ ಪಿತಾಮಹಃ ।
ಸುಯುದ್ಧಂ ಕಾಂಕ್ಷಮಾಣೋ ವೈ ರಥೇ ತಿಷ್ಠತಿ ದಂಶಿತಃ ॥ 4-65-2 (31122)
ತಾಲೋ ವೈ ಕಾಂಚನೋ ಯತ್ರ ವಜ್ರವೈಡೂರ್ಯಭೂಷಿತಃ ।
ಅತೀವ ಸಮರೇ ಭಾತಿ ಮಾತರಿಶ್ವಪ್ರಕಂಪಿತಃ ॥ 4-65-3 (31123)
ದಾರುಣಂ ಪ್ರಹರಿಷ್ಯಾಮಿ ರಥಬೃಂದಾನಿ ಧನ್ವಿನಾಂ।
ಆದಾಸ್ಯಾಂಯಹಮೇತೇಷಾಂ ಧನುರ್ಜ್ಯಾವೇಷ್ಟನಾನಿ ಚ ॥ 4-65-4 (31124)
ಅಸ್ಯಂತಂ ದಿವ್ಯಮಸ್ತ್ರಾಣಿ ಚಿತ್ರಮುತ್ತರ ಪಶ್ಯಸಿ ॥ 4-65-5 (31125)
ಶತಹ್ರದಾಂ ಜೃಂಭಮಾಣಾಂ ಮೇಘಸ್ಥಾಂ ಪ್ರಾವೃಷೀವ ಚ।
ಸುವರ್ಣಪೃಷ್ಠಂ ಗಾಂಡೀವಂ ಪಶ್ಯಂತು ಕುರವೋ ಮಮ ॥ 4-65-6 (31126)
ದಕ್ಷಿಣೇನಾಥ ವಾಮೇನ ಕತಮೇನ ಸ್ವಿದಸ್ಯತಿ।
ಇತಿ ಮಾಂ ಶತ್ರವಃ ಸರ್ವೇ ನ ವಿಜ್ಞಾಸ್ಯಂತಿ ಸಾರಥೇ ॥ 4-65-7 (31127)
ಅಸ್ತ್ರೋದಕಾಂ ಹಯಾವರ್ತಾಂ ನಾಗನಕ್ರಾಂ ರಥಹ್ರದಾಂ।
ನದೀಂ ಪ್ರಸ್ಕಂದಯಿಷ್ಯಾಮಿ ಪರಲೋಕಾಪಹಾರಿಣೀಂ ॥ 4-65-8 (31128)
ಪಾಣಿಪಾದಶಿರಃಪೃಷ್ಠಬಾಹುಶಂಖಚರಾಚರಂ।
ವನಂ ಕುರೂಣಾಂ ಛೇತ್ಸ್ಯಾಮಿ ಭಲ್ಲೈಃ ಸನ್ನತಪರ್ವಭಿಃ ॥ 4-65-9 (31129)
ತೂಣೀಶಯಾಃ ಸುಪುಂಖಾಗ್ರಾ ವಿಶಿಖಾ ದುಂದುಭಿಸ್ವನಾಃ।
ಮಯಾ ಪ್ರಮುಕ್ತಾಃ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ಕುರೂಂಧಕ್ಷ್ಯಂತಿ ಸಾಯಕಾಃ ॥ 4-65-10 (31130)
ಧ್ವಜವೃಕ್ಷಂ ಶರತೃಣಂ ನಾಗಾಶ್ವಶ್ವಾಪದಾಕುಲಂ ।
ರಥಸಿಂಹಗಣೈರ್ಯುಕ್ತಂ ಧನುರ್ವಲ್ಲಿಸಮಾಕುಲಂ।
ವನಮಾದೀಪಯಿಷ್ಯಾಮಿ ಕುರೂಣಾಮಸ್ತ್ರತೇಜಸಾ ॥ 4-65-11 (31131)
ಜಯತೋ ಭಾರತೀಂ ಸೇನಾಮೇಕಸ್ಯ ಮಮ ಸಂಯುಗೇ।
ಶತಂ ಮಾರ್ಗಾ ಭವಿಷ್ಯಂತಿ ಪಾವಕಸ್ಯೇವ ಕಾನನೇ ॥ 4-65-12 (31132)
ಮಯಾ ಚಕ್ರಮಿವಾವಿದ್ಧಂ ಸೈನ್ಯಂ ದ್ರಕ್ಷ್ಯಸಿ ಕೇವಲಂ ।
ತಾನಹಂ ರಥನೀಡೇಭ್ಯಃ ಪರಲೋಕಾಯ ಶಾತ್ರವಾನ್।
ಏಕಃ ಪ್ರದ್ರಾವಯಿಷ್ಯಾಮಿ ಚಕ್ರಪಾಣಿರಿವಾಸುರಾನ್ ॥ 4-65-13 (31133)
ಅಸಂಭ್ರಾಂತೋ ರಥೇ ತಿಷ್ಠನ್ಸಮೇಷು ವಿಷಮೇಷು ಚ।
ಮಾರ್ಗಮಾವೃತ್ಯ ತಿಷ್ಠಂತಮಪಿ ಭೇತ್ಸ್ಯಾಮಿ ಪರ್ವತಂ ॥ 4-65-14 (31134)
ಅಹಮಿಂದ್ರಸ್ಯ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ದ್ವಿಷತೋ ಬಲದರ್ಪಿತಾನ್।
ಮಾತಲಿಂ ಸಾರಥಿಂ ಕೃತ್ವಾ ನಿವಾತಕವಚಾನ್ರಣೇ ।
ಹತವಾನ್ಸರ್ವತಃ ಸರ್ವಾಂಧಾವತೋ ಯುಧ್ಯತಸ್ತದಾ ॥ 4-65-15 (31135)
ನಿವಾತಕವಚಾನ್ಹತ್ವಾ ಗಾಂಡೀವಾಸ್ತ್ರೈಃ ಸಹಸ್ರಶಃ ।
ಪರಂ ಪಾರೇ ಸಮುದ್ರಸ್ಯ ಹಿರಣ್ಯಪುರಮಾರುಜಂ ॥ 4-65-16 (31136)
ಹತ್ವಾ ಷಷ್ಟಿಸಹಸ್ರಾಣಿ ರಥಾನಾಮುಗ್ರಧನ್ವಿನಾಂ।
ಪೌಲೋಮಾನ್ಕಾಲಕೇಯಾಂಶ್ಚ ಸಮರೇ ಭೃಶದಾರುಣಾನ್ ।
ಅಸುರಾನಹನಂ ಘೋರಾನ್ರೌದ್ರೇಣಾಸ್ತ್ರೇಣ ಸಾರಥೇ ॥ 4-65-17 (31137)
ಅಹಮಿಂದ್ರಾದ್ದೃಢಾಂ ಮುಷ್ಟಿಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಕ್ಷಿಪ್ರಹಸ್ತತಾಂ ।
ಪ್ರಗಾಢನಿಪುಣಂ ಚಿತ್ರಮತಿವೃದ್ಧಂ ಪ್ರಜಾಪತೇಃ ॥ 4-65-18 (31138)
ರೌದ್ರಂ ರುದ್ರಾದಹಂ ವೇದ್ಮಿ ವಾರುಣಂ ವರುಣಾದಪಿ ।
ಸೌರ್ಯಂ ಸೂರ್ಯಾದಹಂ ವೇದ್ಮಿ ಯಾಂಯಂ ದಂಡಧರಾದಪಿ ॥ 4-65-19 (31139)
ಅಸ್ತ್ರಮಾಗ್ನೇಯಮಗ್ನೇಶ್ಚ ವಾಯವ್ಯಂ ಮಾತರಿಶ್ವನಃ।
ಅನ್ಯೈರ್ದೇವೈರಹಂ ಪ್ರಾಪ್ತಃ ಕೋ ಮಾಂ ವಿಷಹತೇ ಪುಮಾನ್ ॥ 4-65-20 (31140)
ಅದ್ಯ ಗಾಂಡೀವನಿರ್ಮುಕ್ತೈಃಶರೌಘೈ ರೋಮಹರ್ಷಣೈಃ ।
ಕುರೂಣಾಂ ಪಾತಯಿಷ್ಯಾಮಿ ರಥವೃಂದಾನಿ ಧನ್ವಿನಾಂ ॥ 4-65-21 (31141)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-65-22x (3252)
ಏವಮಾಶ್ವಾಸಿತಸ್ತೇನ ವೈರಾಟಿಃ ಸವ್ಯಸಾಚಿನಾ।
ವ್ಯಗಾಹತ ರಥಾನೀಕಂ ಭೀಮಂ ಭೀಷ್ಮಸ್ಯ ವಾಜಿಭಿಃ ॥ 4-65-22 (31142)
ರಥಿಸಿಂಹಮನಾಧೃಷ್ಯಂ ಜಿಗೀಷಂತಂ ಪರಾನ್ರಣೇ।
ಅಭ್ಯಧಾವತ್ತದೈವೋಗ್ರೋ ಜ್ಯಾಂ ವಿಕರ್ಷಂಧನಂಜಯಃ ॥ 4-65-23 (31143)
ದುಃಶಾಸನೋಽಭ್ಯಯಾತ್ತೂರ್ಣಮರ್ಜುನಂ ಭರತರ್ಷಭಃ ॥ 4-65-24 (31144)
ಅನ್ಯೇಽಪಿ ಚಿತ್ರಾಭರಣಾ ಯುವಾನೋ ಮೃಷ್ಟಕುಂಡಲಾಃ ।
ಅಭ್ಯಯುರ್ಭೀಮಧನ್ವಾನೋ ಮೌವೀ ಪರ್ಯಸ್ಯ ಬಾಹುಭಿಃ ॥ 4-65-25 (31145)
ದುಃಶಾಸನೋ ವಿಕರ್ಣಶ್ಚ ವೃಷಸೇನೋ ವಿವಿಶತಿಃ।
ಅಭೀತಾ ಭೀಮಧನ್ವಾನಂ ಪಾಂಡವಂ ಪರ್ಯವಾರಯನ್ ॥ 4-65-26 (31146)
ತಸ್ಯ ದುಃಶಾಸನಃ ಷಷ್ಟಿಂ ವಾಮಪಾರ್ಶ್ವೇ ಸಮಾರ್ಪಯತ್।
ಅಸ್ಯತಃ ಪ್ರತಿಸಂಧಾಯ ಕುಂತೀಪುತ್ರಸ್ಯ ಧೀಮತಃ ॥ 4-65-27 (31147)
ಪುನಶ್ಚೈವ ಸ ಭಲ್ಲೇನ ವಿದ್ಧ್ವಾ ವೈರಾಟಿಮುತ್ತರಂ ।
ದ್ವಿತೀಯೇನಾರ್ಜುನಂ ವೀರಂ ಪ್ರತ್ಯವಿಧ್ಯತ್ಸ್ತನಾಂತರೇ ॥ 4-65-28 (31148)
ತಸ್ಯ ಜಿಷ್ಣುರುದಾವೃತ್ಯ ಕ್ಷುರಧಾರೇಣ ಕಾರ್ಮುಕಂ।
ಪ್ರಾಕೃಂತದ್ಗೃಧ್ರಪತ್ರೇಣ ಜಾತರೂಪಪರಿಷ್ಕೃತಂ॥ 4-65-29 (31149)
ಅಥೈನಂ ಪಂಚಭಿರ್ಬಾಣೈಃ ಪ್ರತ್ಯವಿಧ್ಯತ್ಸ್ತನಾಂತರೇ।
ಸೋಪಯಾತೋ ರಥೋಪಸ್ಥಾತ್ಪಾರ್ಥಬಾಣಾಭಿಪೀಡಿತಃ ॥ 4-65-30 (31150)
ಸರ್ವಾ ದಿಶಶ್ಚಾಭ್ಯಪತದ್ಬೀಭತ್ಸುರಪಾರಾಜಿತಃ।
ತಂ ವಿಕರ್ಣಃ ಶರೈಸ್ತೀಕ್ಷ್ಣೈರ್ಗೃಧ್ರಪಕ್ಷೈಃ ಶಿಲಾಶಿತೈಃ।
ವಿವ್ಯಾಧ ಪರವೀರಧ್ನಮರ್ಜುನಂ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಜಃ ॥ 4-65-31 (31151)
ತತಸ್ತಮಪಿ ಕೌಂತೇಯಃ ಶರೇಣ ನತಪರ್ವಣಾ ।
ಲಲಾಟೇಽಭ್ಯಹನದ್ಗಾಢಂ ಸ ವಿದ್ಧಃ ಪ್ರಾದ್ರವದ್ಭಯಾತ್ ॥ 4-65-32 (31152)
ತತಃ ಪಾರ್ಥಮುಪಾದ್ರುತ್ಯ ದುಸ್ಸಹಃ ಸವಿವಿಂಶತಿಃ।
ಅವಾಕಿರಚ್ಛರೈಸ್ತೀಕ್ಷ್ಣೈಃ ಪರೀಪ್ಸನ್ಭ್ರಾತರಂ ರಣೇ ॥ 4-65-33 (31153)
ತಾವುಭೌ ಗೃಧ್ರಪತ್ರಾಭ್ಯಾಂ ನಿಶಿತಾಭ್ಯಾಂ ಧನಂಜಯಃ।
ವಿವ್ಯಾಧ ಯುಗಪದ್ವ್ಯಗ್ರಸ್ತಯೋರ್ವಾಹಾನಸೂದಯತ್ ॥ 4-65-34 (31154)
ತೌ ಹತಾಶ್ವೌ ತು ವಿದ್ಧಾಂಗೌ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಾತ್ಮಜಾವುಭೌ ।
ಅಭಿಪತ್ಯ ರಥೈರನ್ಯೈರಪನೀತೌ ಪದಾನುಗೈಃ ॥ 4-65-35 (31155)
ವ್ಯದ್ರಾವಯದಶೇಷಾಂಶ್ಚ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಸುತಾಂಸ್ತದಾ ।
ವಿದ್ರಾವ್ಯ ಚ ರಣೇ ಪಾರ್ಥೋ ರಣಭೂಮಿಂ ವ್ಯರಾಜಯತ್ ॥ 4-65-36 (31156)
ಕಿರೀಟಮಾಲೀ ಕೌಂತೇಯೋ ಲಬ್ಧಲಕ್ಷಃ ಪ್ರತಾಪವಾನ್ ।
ಪಾತಯನ್ನುತ್ತಮಾಂಗಾನಿ ಬಾಹೂಶ್ಚ ಪರಿಘೋಪಮಾನ್ ॥ 4-65-37 (31157)
ಅಶೇರತ ಮಹಾವೀರಾಃ ಶತಶೋ ರುಕ್ಮಮಾಲಿನಃ ॥ 4-65-38 (31158)
ಕಮಲದಿನಕರೇಂದುಸನ್ನಿಭೈಃ ಸಿತದಶನೈಃ ಸುಮುಖಾಕ್ಷಿನಾಸಿಕೈಃ।
ರುಚಿರಮಕರಕುಂಡಲೈರ್ಮಹೀ ಪುರುಷಶಿರೋಭಿರಥಾಸ್ತೃತಾ ಬಭೌ ॥ 4-65-39 (31159)
ಸುನಸಂ ಚಾರುದೀಪ್ತಾಶ್ಚಂ ಕ್ಲೃಪ್ತಶ್ಮಶ್ರು ಸ್ವಲಂಕೃತಂ ।
ಅದೃಶ್ಯತ ಶಿರಶ್ಛಿನ್ನಮನೇಕಂ ಹೇಮಕುಂಡಲಂ ॥ 4-65-40 (31160)
ಏವಂ ತತ್ಪ್ರಹತಂ ಸೈನ್ಯಂ ಸಮಂತಾತ್ಪ್ರದ್ರುತಂ ಭಯಾತ್॥ 4-65-41 (31161)
ಅಥ ದುರ್ಯೋಧನಃ ಕರ್ಣಃ ಸೌಬಲಃ ಶಕುನಿಸ್ತದಾ।
ದ್ರೋಣಶ್ಚ ದ್ರೋಣಪುತ್ರಶ್ಚ ಕೃಪಶ್ಚಾತಿರಥೋ ರಣೇ ॥ 4-65-42 (31162)
ಸಹಿತಾ ವಿಜಯಂ ತತ್ರ ಯೋಧಯಂತೋ ಮಹಾರಥಾಃ।
ವಿಷ್ಫಾರಯಂತಶ್ಚಾಪಾನಿ ಬಲವಂತಿ ಮಹಾಬಲಾಃ ॥ 4-65-43 (31163)
ತತಃ ಕೀರ್ಣಪತಾಕೇನ ರಥೇನಾದಿತ್ಯವರ್ಚಸಾ।
ಪುನರಾವೃತ್ಯ ಮಾರ್ಗಸ್ಥಂ ದದೃಶುರ್ವಾನರಧ್ವಜಂ ॥ 4-65-44 (31164)
ತೇ ಮಹಾಸ್ತ್ರೈರ್ಮಹೇಷ್ವಾಸಾಃ ಪರಿವಾರ್ಯ ಧನಂಜಯಂ।
ಅಭ್ಯವರ್ಷನ್ಸುಸಂಕ್ರುದ್ಧಾ ಮಹಾಮೇಘಾ ಇವಾಚಲಂ ॥ 4-65-45 (31165)
ಶರೌಘಾನ್ಸಂಯಗಸ್ಯಂತೋ ಜೀಮೂತಾ ಇವ ಶಾರದಾಃ ।
ಯುದ್ಧೇ ತಸ್ಥುರ್ಮಹಾವೀರ್ಯಾಃ ಪ್ರತಪಂತಃ ಕಿರೀಟಿನಂ ॥ 4-65-46 (31166)
ಇಷುಭಿರ್ಬಹುಭಿಸ್ತೂರ್ಣಂ ನಿಶಿತೈರ್ಲೋಮವಾಪಿಭಿಃ ।
ಅದೂರಾತ್ಪ್ರತ್ಯವಸ್ಥಾಯ ಪಾಂಡವಂ ಸಮಯೋಧಯನ್ ॥ 4-65-47 (31167)
ತತಃ ಪ್ರಹಸ್ಯ ಬೀಭತ್ಸುಸ್ತಮೈಂದ್ರಂ ಪಂಚವಾರ್ಷಿಕಂ ।
ಅಸ್ತ್ರಮಾದಿತ್ಯಸಂಕಾಶಂ ಗಾಂಡೀವೇ ಸಮಯೋಜಯತ್ ॥ 4-65-48 (31168)
ನಾಕ್ಷಣಾಂ ನ ಚ ಚಕ್ರಾಣಾಂ ನ ರಥಾನಾಂ ನ ವಾಜಿನಾಂ ।
ಅಂಗುಲಾದ್ದವ್ಯಂಗುಲಾದ್ವಾಪಿ ವಿವೃತಂ ಪ್ರತ್ಯದೃಶ್ಯತ ॥ 4-65-49 (31169)
ಯಥಾ ರಶ್ಮಿಭಿರಾದಿತ್ಯೋ ವೃಣುತೇ ಸರ್ವತೋ ದಿಶಂ।
ಏವಂ ಕಿರೀಟಿನಾ ಮುಕ್ತಂ ಸರ್ವಂ ಪ್ರಾಚ್ಛಾದಯಂಜಗತ್ ॥ 4-65-50 (31170)
ಯಥಾ ಬಲಾಹಕೇ ವಿದ್ಯುತ್ಪಾವಕೋ ವಾ ಶಿಲೋಚ್ಚಯೇ।
ತಥಾ ಗಾಂಡೀವಮಭವಚ್ಚಕ್ರಾಭುಧಮಿವಾತತಂ ॥ 4-65-51 (31171)
ಯಥಾ ವರ್ಷತಿ ಪರ್ಜನ್ಯೋ ವಿದ್ಯುತ್ಪತತಿ ಪರ್ವತೇ।
ವಿಸ್ಫೂರ್ಜಿತಾ ದಿಶಃ ಸರ್ವಾ ಜ್ವಲದ್ಗಾಂಡೀವಮಾವೃಣೋತ್॥ 4-65-52 (31172)
ತ್ರಸ್ತಾಶ್ಚ ರಥಿನಃಕ ಸರ್ವೇ ಚೈಂದ್ರಮಸ್ತ್ರಂ ವಿಕುರ್ವತಿ।
ಸರ್ವೇ ಶಾಂತಿಪರಾ ಯೋಧಾಃ ಸ್ವಚಿತ್ತಂ ನಾಭಿಜಝಿರೇ ।
ಸಹಿತಾ ದ್ರೋಣಭೀಷ್ಮಾಭ್ಯಾಂ ಪ್ರಮೋಹಗತಚೇತನಾಃ॥ 4-65-53 (31173)
ತಾನಿ ಸರ್ವಾಣಿ ಸೈನ್ಯಾನಿ ಭಗ್ನಾನಿ ಭರತರ್ಷಭ ।
ಪ್ರಾದ್ರವಂತ ದಿಶಃ ಸರ್ವಾ ಭಯಾದ್ವೈ ಸವ್ಯಸಾಚಿನಃ ॥ ॥ 4-65-54 (31174)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ಪಂಚಷಷ್ಟಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 066
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.66. ಅಧ್ಯಾಯಃ 066
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಅರ್ಜುನೇನ ಭೀತಮುತ್ತರಂಪ್ರತಿ ಸಮಾಶ್ವಾಸನಪೂರ್ವಕಂ ದುರ್ಯೋಧನಂಪ್ರತಿ ರಥಯಾಪನಚೋದನಾ ॥ 1॥ ತಥಾ ಸ್ವಬಾಣಾಭಿಘಾತಾಸಹನೇನ ಪಲಾಯಮಾನಂ ತಂಪ್ರತಿ ಸೋಪಹಾಸಮಾಹ್ವಾನಂ ॥2 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-66-0 (31175)
ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ। 4-66-0x (3253)
ದಕ್ಷಿಣಾಮೇವ ತು ದಿಶಂ ಹಯಾನುತ್ತರ ವಾಹಯ।
ಪುರಾ ಸಾರ್ಥೀ ಭವತ್ಯೇಷಾಮಯಂ ಶಬ್ದೋಽತ್ರ ತಿಷ್ಠತಾಂ ॥ 4-66-1 (31176)
ಅಶ್ಚತ್ಥಾಂನಃ ಪ್ರತಿರಥಂ ಪ್ರಾಚೀಮುದ್ಯಾಹಿ ಸಾರಥೇ ।
ಅಚಿರಾದ್ದ್ರಷ್ಟುಮಿಚ್ಛಾಮಿ ಗುರುಪುತ್ರಂ ಯಶಸ್ವಿನಂ ॥ 4-66-2 (31177)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-66-3x (3254)
ಮೋಹಯಿತ್ವಾ ತು ತಾನ್ಸರ್ವಾಂಧನುರ್ಘೋಷೇಣ ಪಾಂಡವಃ।
ಪ್ರಸವ್ಯಂ ಚೈವಮಾವೃತ್ಯ ಕ್ರೋಶಾರ್ಧಂ ಪ್ರಾದ್ರವತ್ತದಾ ॥ 4-66-3 (31178)
ಯಥಾ ಸತತಗೋ ವಾಯುಃ ಸುಪರ್ಣಶ್ಚಾಪಿ ಶೀಘ್ರಗಃ ।
ತಥಾ ಪಾರ್ಥರಥಃ ಶೀಘ್ರಮಾಕಾಶೇ ಪರ್ಯವರ್ತತ ॥ 4-66-4 (31179)
ಮುಹೂರ್ತೋಪರತೇ ಶಬ್ದೇ ಪ್ರತಿಯಾತೇ ಧನಂಜಯೇ ।
ಹಸ್ತ್ಯಶ್ವರಥಪಾದಾತಂ ಪುರಸ್ಕೃತ್ಯ ಮಹಾರಥಾಃ ॥ 4-66-5 (31180)
ದ್ರೋಣಭೀಷ್ಮಮುಖಾಃ ಸರ್ವೇ ಸೈನ್ಯಾನಾಂ ಜಘನೇ ಯಯುಃ।
ಯತ್ತಾಃ ಪಾರ್ಥಮಪಶ್ಯಂತಃ ಸಹಿತಾಃ ಶರವಿಕ್ಷತಾಃ ॥ 4-66-6 (31181)
ಸೈನಿಕಾ ಊಚುಃ । 4-66-7x (3255)
ದಿಷ್ಟ್ಯಾ ದುರ್ಯೋಧನೋ ಮುಕ್ತಃ ಸೈನ್ಯಂ ಭೂಯಿಷ್ಠಮಾಗತಂ।
ಕ್ರೋಶಮಾತ್ರಮತಿಕ್ರಂಯ ಬಲಮನ್ವಾನಯಾಮಹೇ।
ಯಾತ ಯತ್ರ ವನಂ ಗುಲ್ಮಂ ನದೀಮನ್ವಶ್ಮಕಾಂ ಪ್ರತಿ ॥ 4-66-7 (31182)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-66-8x (3256)
ಅಥ ದುರ್ಯೋಧನೋ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಭಗ್ನಂ ಸ್ವಂ ಬಲಮಾಹವೇ।
ಅಮೃಷ್ಯಮಾಣಃ ಕ್ರೋಧೇನ ಪ್ರತಿಮಾರ್ಗಂಧನಂಜಯಂ॥ 4-66-8 (31183)
ನ್ಯವರ್ತತ ಕುರುಶ್ರೇಷ್ಠ ಸ್ವೇನಾನೀಕೇನ ಸಂವೃತಃ ।
ವಾರ್ಯಮಾಣೋ ದುರಾಧರ್ಷೈರ್ಭೀಷ್ಮದ್ರೋಣಕೃಪೈರ್ಭೃಶಂ ॥ 4-66-9 (31184)
ತತೋಽರ್ಜುನಶ್ಚಿತ್ರಮುದಾರವೇಗಂ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯ ಗಾಂಡೀವಮುವಾಚ ವಾಕ್ಯಂ।
ಭೋಗೀಂದ್ರಕಲ್ಪಂ ಭುವನೇಷು ರೂಢಮಭೇದ್ಯಮಚ್ಛೇದ್ಯಮದಾಹ್ಯಮಾಜೌ ॥ 4-66-10 (31185)
ಇದಂ ತ್ವಿದಾನೀಮನಯಂ ಕುರೂಣಾಂ ಶಿವಂ ಧನುಃ ಶತ್ರುನಿಬರ್ಹಣಂ ಚ।
ಅತ್ಯಾಶುಗಂ ವೇಗವದಾಶುಕರ್ತೃ ಅವಾರಣೀಯಂ ಮಹತೇ ರಣಾಯ॥ 4-66-11 (31186)
ಪ್ರದಾರಣಂ ಶತ್ರುವರೂಥಿನೀನಾಮನೀಕಜಿತ್ಸಂಯತಿ ವಜ್ರಕಲ್ಪಂ।
ವೈಧವ್ಯದಂ ಶತ್ರುನಿತಂಬಿನೀನಾಂ ಮುಖಪ್ರದಂ ಕೌರವವಂಶಜಾನಾಂ ॥ 4-66-12 (31187)
ಪ್ರಯಾಹಿ ಯತ್ರೈಷ ಸುಯೋಧನೋ ಹಿ ತಂ ಪಾತಯಿಷ್ಯಾಮಿ ಶರೈಃ ಸುತೀಕ್ಷ್ಣೈಃ ।
ಆಚಾರ್ಯಪುತ್ರಂ ಚ ಸುಯೋಧನಂ ಚ ಪಿತಾಮಹಂ ಸೂತಸುತಂ ಚ ಸಂಖ್ಯೇ ।
ದ್ರೋಣಂ ಕೃಪಂ ಚೈವ ನಿವಾರ್ಯ ಸರ್ವಾಞ್ಶಿರೋ ಹರಿಷ್ಯಾಮಿ ಸುಯೋಧನಸ್ಯ ॥ 4-66-13 (31188)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-66-14x (3257)
ತದುತ್ತರಶ್ಚಿತ್ರಮುದಾರವೇಗಂ ಧನುಶ್ಚ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ನಿಶಿತಾಞ್ಶರಾಂಶ್ಚ।
ಭೀತೋಽಬ್ರವೀದರ್ಜುನಮಾಜಿಮಧ್ಯೇ ನಾಹಂ ತವಾಶ್ವಾನ್ವಿಷಹೇ ನಿಯಂತುಂ ॥ 4-66-14 (31189)
ತಮಬ್ರವೀನ್ಮಾತ್ಸ್ಯಸುತಂ ಪ್ರಹಸ್ಯ ಗಾಂಡೀವಧನ್ವಾ ದ್ವಿಷತಾಂ ನಿಹಂತಾ ।
ಮಯಾ ಸಹಾಯೇನ ಕುತೋ ಭಯಂ ತೇ ಪ್ರೇಹ್ಯುತ್ತರಾಶ್ವಾನುಪಮಂತ್ರಯಸ್ವ ॥ 4-66-15 (31190)
ಆಶ್ವಾಸಿತಸ್ತೇನ ಧನಂಜಯೇನ ವೈರಾಟಿರಶ್ವಾನತುದಂಜವೇನ।
ವಿಷ್ಫಾರಯಂಸ್ತದ್ಧನುರುಗ್ರವೇಗಂ ಯುಯುತ್ಸಮಾನಃ ಪುನರೇವ ಜಿಷ್ಣುಃ ॥ 4-66-16 (31191)
ಗಾಂಡೀವಶಬ್ದೇನ ತು ತತ್ರತತ್ರ ಭೂಮೌ ನಿಷೇದುರ್ಬಹವೋಽತಿವೇಲಂ।
ಶಂಖಸ್ಯ ಶಬ್ದೇನ ತು ವಾನರಸ್ಯ ಶಬ್ದೇನ ತೇ ಯೋಧವರಾಃ ಸಮಂತಾತ್ ॥ 4-66-17 (31192)
ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ। 4-66-18x (3258)
ಏಷೋಽತಿಮಾನೀ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಪುತ್ರಃ ಸೇನಾಮುಖೇ ಸರ್ವಸಮೃದ್ಧತೇಜಾಃ।
ಪರಾಜಯಂ ನಿತ್ಯಮಮೃಷ್ಯಮಾಣೋ ನಿವರ್ತತೇ ಯುದ್ಧಮನಾಃ ಪುರಸ್ತಾತ್॥ 4-66-18 (31193)
ತಮೇವ ಯಾಹಿ ಪ್ರಸಮೀಕ್ಷ್ಯ ಯುಕ್ತಃ ಸುಯೋಧನಂ ತತ್ರ ಸಹಾನುಜಂ ಚ ॥ 4-66-19 (31194)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-66-20x (3259)
ತಮಾಪತಂತಂ ಪ್ರಸಮೀಕ್ಷ್ಯ ಸರ್ವೇ ಕುರುಪ್ರವೀರಾಃ ಸಹಸಾಽಭ್ಯಗಚ್ಛನ್।
ಪ್ರಹಸ್ಯ ವೀರಃ ಸ ತು ತಾನತೀತ್ಯ ದುರ್ಯೋಧನೇ ದ್ವೌ ನಿಚಖಾನ ಬಾಣೌ ॥ 4-66-20 (31195)
ತೇನಾರ್ದಿತೋ ನಾಗ ಇವ ಪ್ರಭಿನ್ನಃ ಪಾರ್ಥೇನ ವಿದ್ಧೋ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಪುತ್ರಃ ।
ಯುಯುತ್ಸಮಾನೋಽತಿರಥೇನ ಸಂಖ್ಯೇ ಸ್ವಯಂ ವಿಗೃಹ್ಯಾರ್ಜುನಮಾಸಸಾದ ॥ 4-66-21 (31196)
ಸ ಭೀಮಧನ್ವಾನಮುದಗ್ರವೇಗೋ ಧನಂಜಯಂ ಶತ್ರುಶತೈರಜೇಯಂ।
ಆಕರ್ಣಪೂರ್ಣಾಯತಚೋದಿತೇನ ಭಲ್ಲೇನ ವಿವ್ಯಾಧ ಲಲಾಟಮಧ್ಯೇ ॥ 4-66-22 (31197)
ಸ ತೇನ ಬಾಣೇನ ಸಮರ್ಪಿತೇನ ಜಾಂಬೂನದಾಭೇನ ಸುಸಂಹಿತೇನ ।
ರರಾಜ ಪಾರ್ಥೋ ರುಧಿರಂ ಕ್ಷರನ್ವೈ ಯಥೈಕರಶ್ಮಿರ್ಭಗವಾಂದಿವಾರ್ಕಃ ॥ 4-66-23 (31198)
ಅಥಾಸ್ಯ ಬಾಣೇನ ವಿದಾರಿತಸ್ಯ ಪ್ರಾದುರ್ವಭೂವಾಸ್ರಮಜಸ್ರಮುಷ್ಣಂ।
ಸಾ ತಸ್ಯ ಜಾಂಬೂನದಪುಷ್ಪಚಿತ್ರಾ ಮಾಲೇವ ಧಾರಾಽಭಿವಿರಾಜತೇ ಸ್ಮ ॥ 4-66-24 (31199)
ಸ ತೇನ ಬಾಣಾಭಿಹತಸ್ತರಸ್ವೀ ದುಯೋಧನೇನೋದ್ಧತಮನ್ಯುವೇಗಃ ।
ಶರಾನುಪಾದಾಯ ವಿಷಾಗ್ನಿಕಲ್ಪಾನ್ವಿವ್ಯಾಧ ರಾಜಾನಮದೀನಸತ್ವಃ ॥ 4-66-25 (31200)
ದುರ್ಯೋಧನಶ್ಚಾಪಿ ತಮುಗ್ರತೇಜಾಃ ಪಾರ್ಥಶ್ಚ ದುರ್ಯೋಧನಮೇಕವೀರಃ ।
ಅನ್ಯೋನ್ಯಮಾಜೌ ಪುರುಷಪ್ರವೀರೌ ಸಮ ಸಮಾಜಘ್ನತುರಾಜಮೀಢೌ ॥ 4-66-26 (31201)
ತತಃ ಪ್ರಭಿನ್ನೇನ ಮಹಾಗಜೇನ ಮಹೀಧರಾಭೇನ ಪುನರ್ವಿಕರ್ಣಃ ।
ರಥೈಶ್ಚತುರ್ಭಿರ್ಗಜಪಾದರಕ್ಷೈಃ ಕುಂತೀಸುತಂ ಪಾಂಡವಮಭ್ಯಧಾವತ್ ॥ 4-66-27 (31202)
ತಮಾಪತಂತಂ ತ್ವರಿತಂ ಗಜೇಂದ್ರಂ ಧನಂಜಯಃ ಕುಂಭಲಲಾಟಮಧ್ಯೇ।
ಆಕರ್ಣಪೂರ್ಣೇನ ದೃಢಾಯಸೇನ ಬಾಣೇನ ವಿವ್ಯಾಧ ಭೃಶಂ ತು ವೀರಃ ॥ 4-66-28 (31203)
ಪಾರ್ಥೇನ ಸೃಷ್ಟಃ ಸ ತು ಗೃಧ್ರಪತ್ರೋ ಹ್ಯಾಪುಂಖದೇಶಂ ಪ್ರವಿವೇಶ ನಾಗಂ।
ವಿದಾರ್ಯ ಶೈಲಪ್ರವರಪ್ರಕಾಶಂ ಯಥಾಽಶನಿಃ ಪರ್ವತಮಿಂದ್ರಸೃಷ್ಟಃ ॥ 4-66-29 (31204)
ಶರಪ್ರತಪ್ತಃ ಸ ತು ನಾಗರಾಜಃ ಪ್ರವೇಪಿತಾಂಗೋ ವ್ಯಥಿತಾಂತರಾತ್ಮಾ।
ಸಂಸೀದಮಾನೋ ನಿಪಪಾತ ಭೂಮೌ ವಜ್ರಾಹತಂ ಶೃಂಗಮಿವಾಚಲಸ್ಯ ॥ 4-66-30 (31205)
ನಿಪಾತಿತೇ ದಂತಿವರೇ ಪೃಥಿವ್ಯಾಂ ತ್ರಾಸಾದ್ವಿಕರ್ಣಃ ಸಹಸಾಽವತೀರ್ಯ ।
ತೂರ್ಣಂ ಪದಾನ್ಯಷ್ಟಶತಾನಿ ಗತ್ವಾ ವಿವಿಂಶತೇಃ ಸ್ಯಂದನಮಾರುರೋಹ ॥ 4-66-31 (31206)
ನಿಹತ್ಯ ನಾಗಂ ತು ಶರೇಣ ತೇನ ವಜ್ರೋಪಮೇನಾದ್ರಿವರಪ್ರಕಾಶಂ।
ತಥಾವಿಧೇನೈವ ಶರೇಣ ಪಾರ್ಥೋ ದುರ್ಯೋಧನಂ ವಕ್ಷಸಿ ನಿರ್ಬಿಭೇದ ॥ 4-66-32 (31207)
ಹತೇ ಗಜೇ ರಾಜನಿ ಚೈವ ಭಿನ್ನೇ ಭಗ್ನೇ ವಿಕರ್ಣೇ ಚ ಸಪಾದರಕ್ಷೇ ।
ಗಾಂಡೀವಮುಕ್ತೈರ್ವಿಶಿಖೈಃ ಪ್ರಭಿನ್ನಾಸ್ತೇ ಯೋಧಮುಖ್ಯಾಃ ಸಹಸಾ ಪ್ರಜಗ್ಮುಃ ॥ 4-66-33 (31208)
ದೃಷ್ಟ್ವೈವ ಬಾಣೇನ ಹತಂ ಚ ನಾಗಂ ಯೋಧಾಂಶ್ಚ ಸರ್ವಾನ್ನೃಪತಿರ್ನಿರೀಕ್ಷ್ಯ।
ರಥಂ ಸಮಾವೃತ್ಯ ಕುರಗ್ನವೀರೋ ರಣಾತ್ಪ್ರದುದ್ರಾವ ಯತೋ ನ ಪಾರ್ಥಃ ॥ 4-66-34 (31209)
ತಂ ಭೀತರೂಪಂ ತ್ವರಿತಂ ವ್ರಜಂತಂ ದುರ್ಯೋಧನಂ ಶತ್ರುಗಣಾವಮರ್ದೀ ।
ಅನ್ವಾಹ್ವಯದ್ಯೋದ್ಧುಮನಾಃ ಕಿರೀಟೀ ಬಾಣಾಭಿವಿದ್ಧಂ ರುಧಿರಂ ವಮಂತಂ ॥ 4-66-35 (31210)
ತಸ್ಮಿನ್ಮಹೇಷ್ವಾಸವರೇಽತಿವಿದ್ಧೇ ಧನಂಜಯೇನಾಪ್ರತಿಮೇನ ಯುದ್ಧೇ।
ಸರ್ವಾಣಿ ಸೈನ್ಯಾನಿ ಭಯಾರ್ದಿತಾನಿ ತ್ರಾಸಂ ಯಯುಃ ಪಾರ್ಥಮುದೀಕ್ಷ್ಯ ತಾನಿ ॥ 4-66-36 (31211)
ತತಸ್ತು ತೇ ಶಾಂತಿಪರಾಶ್ಚ ಸರ್ವೇ ದೃಷ್ಟ್ವಾಽರ್ಜುನಂ ನಾಗಮಿವ ಪ್ರಭಿನ್ನಂ।
ಉಚ್ಚೈರ್ನದಂತಂ ಬಲಮತ್ತಮಾಜೌ ಮಧ್ಯೇ ಸ್ಥಿತಂ ಸಿಂಹಮಿವರ್ಷಭಾಣಾಂ ॥ 4-66-37 (31212)
ಗಾಂಡೀವಶಬ್ದೇನ ತು ಪಾಂಡವಸ್ಯ ಯೋಧಾ ನಿಪೇತುಃ ಸಹಸಾ ರಥೇಭ್ಯಃ।
ಭಯಾರ್ದಿತಾಃ ಪಾರ್ಥಶರಾಭಿತಪ್ತಾಃ ಸಿಂಹಾಭಿಪನ್ನಾ ಇವ ವಾರಣೇಂದ್ರಾಃ ॥ 4-66-38 (31213)
ಸಂರಕ್ತನೇತ್ರಃ ಪುನರಿಂದ್ರಕರ್ಮಾ ವೈಕರ್ತನಂ ದ್ವಾದಶಭಿಃ ಪೃಷತ್ಕೈಃ।
ವಿತ್ರಾಸ್ಯ ತೇಷಾಂ ದ್ರವತಾಂ ಸಮೈಕ್ಷದ್ದುಃಶಾಸನಂ ಚೈಕರಥೇನ ಪಾರ್ಥಃ ॥ 4-66-39 (31214)
ಕರ್ಣೋಽಬ್ರವೀತ್ಪಾರ್ಥಶರಾಭಿತಪ್ತೋ ದುರ್ಯೋಧನಂ ದುಷ್ಪ್ರಸಹಂ ಚ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ।
ದೃಷ್ಟೋಽರ್ಜುನೋಽಯಂ ಪ್ರತಿಯಾಮ ಶೀಘ್ರಂ ಶ್ರೇಯೋ ವಿಧಾಸ್ಯಾಮ ಇತೋ ಗತೇನ ॥ 4-66-40 (31215)
ಮನ್ಯೇ ತ್ವಯಾ ತಾತ ಕೃತಂ ಚ ಕಾರ್ಯಂ ಯದರ್ಜುನೋಽಸ್ಮಾಭಿರಿಹಾದ್ಯ ದೃಷ್ಟಃ ।
ಭೂಯೋ ವನಂ ಗಚ್ಛತು ಸವ್ಯಸಾಚೀ ಪಶ್ಯಾಮಿ ಪೂರ್ಣಂ ಸಮಯಂ ನ ತೇಷಾಂ ॥ 4-66-41 (31216)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-66-42x (3260)
ಶರಾರ್ದಿತಾಸ್ತೇ ಯುಧಿ ಪಾಂಡವೇನ ಪ್ರಸಸುರನ್ಯೋನ್ಯಮಥಾಹ್ವಯಂತಃ।
ಕರ್ಣೋಽಬ್ರವೀದಾಪತತ್ಯೇಷ ಜಿಷ್ಣುರ್ದುರ್ಯೋಧನಂ ಸಂಪರಿವಾರ್ಯ ಯಾಮಃ ॥ 4-66-42 (31217)
ಸರ್ವಾಸ್ತ್ರವಿದ್ವಾರಣಯೂಥಪಾಭಃ ಕಾಲೇ ಪ್ರಹರ್ತಾ ಯುಧಿ ಶಾತ್ರವಾಣಾಂ।
ಅಯಂ ಚ ಪಾರ್ಥಃ ಪುನರಾಗತೋ ನೋ ಮೂಲಂ ಚ ರಕ್ಷ್ಯಂ ಭರತರ್ಷಭಾಣಾಂ ॥ 4-66-43 (31218)
ಸಮೀಕ್ಷ್ಯ ಪಾರ್ಥಂ ತರಸಾಽಽಪತಂತಂ ದುರ್ಯೋಧನಃ ಕಾಲಮಿವಾತ್ತಶಸ್ತ್ರಂ ।
ಭಯಾರ್ತರೂಪಃ ಶರಣಂ ಪ್ರಪೇದೇ ದ್ರೋಣಂ ಚ ಕರ್ಣಂ ಚ ಕೃಪಂ ಚ ಭೀಷ್ಮಂ ॥ 4-66-44 (31219)
ತಂ ಭೀತರೂಪಂ ಶರಣಂ ವ್ರಜಂತಂ ದುರ್ಯೋಧನಂ ಶತ್ರುಸಹೋ ನಿಷಂಗೀ।
ಇತ್ಯಬ್ರವೀತ್ಪ್ರೀತಮನಾಃ ಕಿರೀಟೀ ಬಾಣಾಭಿತಪ್ತಂ ರುಧಿರಂ ವಮಂತಂ ॥ 4-66-45 (31220)
ವಿಹಾಯ ಕೀರ್ತಿಂ ಚ ಯಶಶ್ಚ ಲೋಕೇ ಯುದ್ಧಾತ್ಪರಾವೃತ್ಯ ಪಲಾಯಸೇ ಕಿಂ।
ನ ನಂದಯಿಷ್ಯಂತಿ ತವಾಹತಾನಿ ತೂರ್ಯಾಣಿ ಯುದ್ಧಾದವರೋಪಿತಸ್ಯ॥ 4-66-46 (31221)
ನ ಭೋಕ್ಷ್ಯಸೇ ಸೋಽದ್ಯ ಮಹೀಂ ಸಮಗ್ರಾಂ ಯಾನಾನಿ ವಸ್ತ್ರಾಣ್ಯಥ ಭೋಜನಾನಿ।
ಕಲ್ಯಾಣಗಂಧೀನಿ ಚ ಚಂದನಾನಿ ಯುದ್ಧಾತ್ಪರಾವೃತ್ಯ ತು ಭೋಕ್ಷ್ಯಸೇ ಕಿಂ ।
ಸುವರ್ಣಮಾಲ್ಯಾನಿ ಚ ಕುಂಡಲಾನಿ ಹಾರಾಂಶ್ಚ ವೈಡೂರ್ಯಕೃತೋಪಧಾನಾನ್ ॥ 4-66-47 (31222)
ಚ್ಯುತರಾ ಯುದ್ಧಾನ್ನ ತು ಶಂಖಶಬ್ದಾಸ್ತಥಾ ಭವಿಷ್ಯಂತಿ ತವಾದ್ಯ ಪಾಪ।
ನ ಭೋಗಹೇತೋರ್ವರಚಂದನಂ ಚ ಸ್ತ್ರಿಯಶ್ಚ ಮುಖ್ಯಾ ಮಧುರಪ್ರಲಾಪಾಃ ।
ಯುದ್ಧಾತ್ಪ್ರಯಾತಸ್ಯ ನರೇಂದ್ರಸೂನೋ ಪರೇ ಚ ಲೋಕೇ ಫಲಿತಾ ನ ಚೇಹ ॥ 4-66-48 (31223)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸ್ಯಾಸ್ಮಿ ನಿದೇಶಕಾರೀ ಪಾರ್ಥಸ್ತೃತೀಯೋ ಯುಧಿ ಚ ಸ್ಥಿರೋಸ್ಮಿ।
ತದರ್ಥಮಾವೃತ್ಯ ಮುಖಂ ಪ್ರಯಚ್ಛನರೇಂದ್ರವೃತ್ತಂ ಸ್ಮರ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಃ ॥ 4-66-49 (31224)
ಮೋಘಂ ತವೈತದ್ಭುವಿ ನಾಮಧೇಯಂ ದುರ್ಯೋಧನೇತೀಹ ಕೃತಂ ಪುರಸ್ತಾತ್।
ದುರ್ಯೋಧನಸ್ತ್ವಂ ಪ್ರಥಿತೋಸಿ ನಾಂನಾ ಸುಯೋಧನಃ ಸನ್ನಿಕೃತಿಪ್ರಧಾನಃ । 4-66-50 (31225)
ನ ತೇ ಪುರಸ್ತಾದಥ ಪೃಷ್ಠತೋ ವಾ ಪಶ್ಯಾಮಿ ದುರ್ಯೋಧನ ರಕ್ಷಿತಾರಂ।
ಪರೀಪ್ಸ ಯುದ್ಧೇನ ಕುರುಪ್ರವೀರ ಪ್ರಾಣಾನ್ಮಯಾ ಬಾಣಬಲಾಭಿತಪ್ತಾನ್ ॥ ॥ 4-66-51 (31226)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ಷಟ್ಷಷ್ಟಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Footnotes
4-66-50 ಸುಯೋಧನಸ್ತ್ವಂ ನಿಕೃತಿಪ್ರಧಾನ ಇತಿ ಖo ಪಾಠಃ ॥ 50 ॥ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 067
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.67. ಅಧ್ಯಾಯಃ 067
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಸೋಪಹಾಸಮರ್ಜುನಸಮಾಹೂತೇನ ದುರ್ಯೋಧನೇನ ಪುನಃ ಪರಾವೃತ್ಯಾಭಿಯಾನಂ ॥ 1 ॥ ಭೀಷ್ಮಾದಿಭಿಸ್ತದ್ರಕ್ಷಣಾಯ ಪರಿತೋಽವಸ್ಥಾನಂ ॥ 2 ॥ ಅರ್ಜುನೇನ ತೈಃ ಸಹ ಚಿರಂ ಪ್ರಯುಧ್ಯ ಪಶ್ಚಾತ್ಸಂಮೋಹನಾಸ್ತ್ರಪ್ರಯೋಗಃ ॥ 3 ॥ ಉತ್ತರೇಣಾರ್ಜುನಚೋದನಯಾಽಸ್ತ್ರಮೋಹಿತಾನಾಂ ದ್ರೋಣಾದೀನಾಂ ವಸ್ತ್ರಾಪಹರಣಂ ॥ 4 ॥ ಅರ್ಜುನೇನ ಬಾಣೈರ್ಭೀಷ್ಮಾದ್ಯಭಿವಾದನಂ ॥ 5 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ ।
ಆಹೂಯಮಾನಸ್ತು ಸ ತೇನ ಸಂಖ್ಯೇ ಮಹಾತ್ಮನಾ ವೈ ಧೃ
ನಿವರ್ತಿತಶ್ಚಾಪಿ ಗಿರಾಂಕುಶೇನ ಗಜೋ ಮದೋನ್ಮತ್ತ ಇವಾಂಕುಶೇನ ॥ 4-67-1 (31227)
ಸೋಮೃಷ್ಯಮಾಣೋ ವಚಸಾಽಭಿಮೃಷ್ಟೋ ಮಹಾರಥೇನಾತಿರಥಸ್ತರಸ್ವೀ ।
ತತಃ ಸ ಪರ್ಯಾವವೃತೇ ರಥೇನ ಭೋಗೀ ಯಥಾ ಪಾದತಲಾಭಿಮೃಷ್ಟಃ ॥ 4-67-2 (31228)
ತತೋ ದುರ್ಯೋಧನಃ ಕ್ರುದ್ಧೋ ವಿಕ್ಷಿಪಂಧನುರುತ್ತಮಂ।
ಧೃತಿಂ ಕೃತ್ವಾ ಸುವಿಪುಲಾಂ ಪ್ರತ್ಯುವಾಚ ಪನ಼ಂಜಯಂ ॥ 4-67-3 (31229)
ಸೋಹಮಿಂದ್ರಾದಭಿಕ್ರುದ್ಧಾನ್ನ ಬಿಭೇಮೀಹ ಭಾರತ ।
ಭುಕ್ತ್ವಾ ಸುವಿಪುಲಂ ರಾಜ್ಯಂ ವಿತ್ತಾನಿ ಚ ಸುಖಾನಿ ಚ।
ಕಿಮರ್ಥಂ ಯುದ್ಧಸಮಯೇ ಪಲಾಪಿಷ್ಯೇ ನರೋತ್ತಮ ॥ 4-67-4 (31230)
ಏವಮುಕ್ತ್ವಾ ಮಹಾರಾಜಃ ಪ್ರತ್ಯಯುಧ್ಯತ ಭಾರತ।
ಸಂನ್ಯವರ್ತತ ಶೀಘ್ರಾಶ್ವಸ್ತೋತ್ರಾರ್ದಿತ ಇವ ದ್ವಿಪಃ ॥ 4-67-5 (31231)
ಆಕ್ರಾಂತಭೋಗಸ್ತೇಜಸ್ವೀ ಧನುರ್ವಕ್ರ ಇವೋರಗಃ ।
ರಥಂ ರಥೇನ ಸಂಗಂಯ ಯೋಧಯಾಮಾಸ ಪಾಂಡವಂ ॥ 4-67-6 (31232)
ತಂ ಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ಕರ್ಣಃ ಪರಿವರ್ತಮಾನಂ ನಿವೃತ್ಯ ಸಂಸ್ತಂಭಿತಸರ್ವಗಾತ್ರಂ ।
ದುರ್ಯೋಧನಂ ದಕ್ಷಿಣತೋಽನ್ವರಕ್ಷತ್ಪಾರ್ಥಾನ್ಮಹಾಬಾಹುರಧಿಜ್ಯಧನ್ವಾ ॥ 4-67-7 (31233)
ಗಾಂಧಾರರಾಜಃ ಶಕುನಿರ್ನಿವೃತ್ಯ ದ್ರೌಣಿಶ್ಚ ಸರ್ವಾಸ್ತ್ರವಿದಾಂ ವರಿಷ್ಠಃ ।
ರರಕ್ಷತುಃ ಕೌರವಮಭ್ಯುಪೇತ್ಯ ಪಾರ್ಥಾನ್ನೃವೀರೌ ಯುಧಿ ಸವ್ಯತಶ್ಚ ॥ 4-67-8 (31234)
ಭೀಷ್ಮಸ್ತತಃ ಶಾಂತನವೋ ವಿವೃತ್ಯ ಹಿರಣ್ಯಕಕ್ಷ್ಯಾಂಸ್ತ್ವರಯಾ ತುರಂಗಾನ್।
ದುರ್ಯೋಧನಂ ಪಶ್ಚಿಮತೋ ರರಕ್ಷ ಪಾರ್ಥಾನ್ಮಹಾಬಾಹುರಧಿಜ್ಯಧನ್ವಾ ॥ 4-67-9 (31235)
ದ್ರೋಣಃ ಕೃಪಶ್ಚೈವ ವಿವಿಂಶತಿಶ್ಚ ದುಃಶಾಸನಶ್ಚೈವ ನಿವೃತ್ಯ ಶೀಘ್ರಂ।
ಸರ್ವೇ ಪುರಸ್ತಾತ್ಪ್ರಣಿಧಾಯ ಬಾಣಾಂದುರ್ಯೋಧನಾರ್ಥಂ ತ್ವರಿತಾಽಭ್ಯುಪೇಯುಃ ॥ 4-67-10 (31236)
ಸರ್ವಾಣ್ಯನೀಕಾನಿ ನಿವರ್ತಿತಾನಿ ಸಂಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ಪೂರ್ಣೌಘನಿಭಾನಿ ಪಾರ್ಥಃ ।
ಹಂಸೋ ಮಹಾಮೇಘಮಿವಾಪತಂತಂ ಧನಂಜಯಃ ಪ್ರತ್ಯಪತತ್ತರಸ್ವೀ ॥ 4-67-11 (31237)
ತೇ ಸರ್ವತಃ ಸಂಪರಿವಾರ್ಯ ಪಾರ್ಥಮಸ್ತ್ರಾಣಿ ದಿವ್ಯಾನಿ ಸಮಾದದಾನಾಃ ।
ವವರ್ಷುರಭ್ಯೇತ್ಯ ಶರೈಃ ಸಮಗ್ರೈರ್ಮೇಘಾ ಯಥಾ ಭೂಧರಮಂಬುವೇಗೈಃ ॥ 4-67-12 (31238)
ತತೋಽಸ್ರಮಸ್ತ್ರೇಣ ನಿವಾರ್ಯ ತೇಷಾಂ ಗಾಂಡೀವಧನ್ವಾ ಕುರುಪುಂಗವಾನಾಂ।
ಸಂಮೋಹನಂ ಶತ್ರುಸಹೋಽನ್ಯದಸ್ತ್ರಂ ಪ್ರಾದುಶ್ಚಕಾರೈಂದ್ರಮವಾರಣೀಯಂ ॥ 4-67-13 (31239)
ತತೋ ದಿಶಶ್ಚಾನುದಿಶೋ ನಿವಾರ್ಯ ಶರೈಃ ಸುಘೋರೈರ್ನಿಶಿತೈಃ ಸುಪುಂಖೈಃ।
ಗಾಂಡೀವಶಬ್ದೇನ ಮನಾಂಸಿ ತೇಷಾಂ ಮಹಾಬಲಂ ಪ್ರವಥಯಾಂಚಕಾರ ॥ 4-67-14 (31240)
ತತಃ ಪುನರ್ಭೀಮರವಂ ನಿಗೃಹ್ಯ ದೋರ್ಭ್ಯಾಂ ಮಹಾಶಂಖಮುದಾರಘೋಷಂ।
ವ್ಯನಾದಯನ್ಸಂಪ್ರದಿಶೋ ದಿಶಃ ಖಂ ಭುವಂ ಚ ಪಾರ್ಥೋ ದ್ವಿಷತಾಂ ನಿಹಂತಾ ॥ 4-67-15 (31241)
ಸಂಮೋಹನಾಸ್ತ್ರಪ್ರಭವೈಃ ಶರೌಘೈರ್ವಿನಷ್ಟದೇಹಾಶ್ಚ ನಿಪತ್ಯ ಯೋಧಾಃ ।
ನಿಃಸತ್ವವೇಗಾಃ ಕುರುರಾಜಸೈನ್ಯಾಃ ಕುಡಯೋಪಮಾಸ್ತಸ್ಥುರನೀಹಮಾನಾಃ ॥ 4-67-16 (31242)
ತೇ ಶಂಖನಾದೇನ ಕುರುಪ್ರವೀರಾಃ ಸಂಮೋಹಿತಾಃ ಪಾರ್ಥಸಮೀರಿತೇನ ।
ಉತ್ಸೃಜ್ಯ ಚಾಪಾನಿ ದುರಾಸದಾನಿ ಸರ್ವೇ ತದಾ ಮೋಹಪರಾ ಬಭೂವುಃ ॥ 4-67-17 (31243)
ತತೋ ವಿಸಂಜ್ಞಾನಿ ಪರೇಷು ಪಾರ್ಥಃ ಸಂಸ್ಮೃತ್ಯ ಸಂದೇಶಮಥೋತ್ತರಾಯಾಃ ।
ನಿರ್ಯಾಹಿ ವಾಹಾದಿತಿ ಮಾತ್ಸ್ಯಪುತ್ರಮುವಾಚ ಯಾವತ್ಕುರವೋ ವಿಸಂಜ್ಞಾಃ ॥ 4-67-18 (31244)
ಆಚಾರ್ಯಶಾರದ್ವತಯೋಃ ಸುಶುಕ್ಲೇ ಕರ್ಣಸ್ಯ ಪೀತಂ ರುಚಿರಂ ಚ ವಸ್ತ್ರಂ।
ದ್ರೌಣೇಶ್ಚ ರಾಜ್ಞಶ್ಚ ತಥೈವ ನೀಲೇ ವಸ್ತ್ರೇ ಸಮಾದತ್ಸ್ವ ನರಪ್ರವೀರ ॥ 4-67-19 (31245)
ಭೀಷ್ಮಸ್ಯ ಸಂಜ್ಞಾಂ ತು ತಥೈವ ಮನ್ಯೇ ಜಾನಾತಿ ಮೇಽಸ್ತ್ರಪ್ರತಿಘಾತಮೇಷಃ।
ಏತಸ್ಯ ವಾಹಾನ್ಕುರು ಸವ್ಯತಸ್ತ್ವಮೇವಂ ಪ್ರಯಾತವ್ಯಮಮೂಢಸಂಜ್ಞೈಃ ॥ 4-67-20 (31246)
ರಶ್ಮೀನ್ಸಮುತ್ಸೃಜ್ಯ ತತೋ ಮಹಾತ್ಮಾ ರಥಾದವಪ್ಲುತ್ಯ ವಿರಾಟಪುತ್ರಃ ।
ವಸ್ತ್ರಾಣ್ಯುಪಾದಾಯ ಮಹಾರಥಾನಾಂ ನಾನಾವಿಧಾನ್ಯದ್ಭುತವರ್ಣಕಾನಿ ॥ 4-67-21 (31247)
ಮಹಾಂತಿ ಚೀನಾಂಶುದುಕೂಲಕಾನಿ ಪಟ್ಟಾಂಶುಕಾನಿ ವಿವಿಧಾನಿ ಮನೋಜ್ಞಕಾನಿ ।
ಹಾರಾಂಶ್ಚ ರಾಜ್ಞಾಂ ಮಣಿಭೂಷಣಾನಿ ಸುವರ್ಣನಿಷ್ಕಾಭರಣಾನಿ ಮಾರಿಷ ॥ 4-67-22 (31248)
ಮಾಣಿಕ್ಯಬಾಹ್ವಂಗದಕಂಕಣಾನಿ ಅನ್ಯಾನಿ ರಾಜ್ಞಾಂ ಮಣಿಭೂಷಣಾನಿ।
ವಸ್ತ್ರಾಣ್ಯುಪಾದಾಯ ಮಹಾರಥಾನಾಂ ತೂರ್ಣಂ ಪುನಃ ಖಂ ರಥಮಾರುರೋಹ ॥ 4-67-23 (31249)
ರಾಜ್ಞಶ್ಚ ಸರ್ವಾನ್ಕೃತಸಂನಿಕಾಶಾನ್ಸಂಮೋಹನಾಸ್ತ್ರೇಣ ವಿಸಂಜ್ಞಕಲ್ಪಾನ್ ।
ನಾಸಾಗ್ರವಿನ್ಯಸ್ತಕರಾಂಗುಲೀಕಃ ಪಾರ್ಥೋ ಜಹಾಸ ಸ್ಮಯಮಾನಚೇತಾಃ ॥ 4-67-24 (31250)
ತತೋಽನ್ವಶಾತ್ತಾಂಶ್ಚತುರಃ ಸದಶ್ವಾನ್ಪುತ್ರೋ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಹಿರಣ್ಯಕಕ್ಷ್ಯಾನ್ ।
ತೇ ತದ್ವ್ಯತೀಯುರ್ದ್ವಿಷತಾಮನೀಕಂ ಶ್ವೇತಾ ವಹಂತೋಽರ್ಜುನಮಾಜಿಮಧ್ಯಾತ್ ॥ 4-67-25 (31251)
ತಥಾ ಪ್ರಯಾಂತಂ ಪುರುಷಪ್ರವೀರಂ ಭೀಷ್ಮಃ ಶರೈರಭ್ಯಹನತ್ತರಸ್ವೀ।
ಸ ಚಾಪಿ ಭೀಷ್ಮಸ್ಯ ಹಯಾನ್ನಿಹತ್ಯ ವಿವ್ಯಾಧ ಭೀಷ್ಮಂ ದಶಭಿಃ ಪೃಷತ್ಕೈಃ ॥ 4-67-26 (31252)
ತತೋಽರ್ಜುನೋ ಭೀಷ್ಮಮಪಾಸ್ಯ ಯುದ್ಧೇ ವಿದ್ಧ್ವಾಽಸ್ಯ ಯಂತಾರಮರಿಷ್ಟಧನ್ವಾ।
ತಸ್ಥೌ ವಿಮುಕ್ತೋ ರಥವೃಂದಮಧ್ಯಾದ್ರಾಹುಂ ವಿದಾರ್ಯೇವ ಸಹಸ್ರರಶ್ಮಿಃ ॥ 4-67-27 (31253)
ಲಬ್ಧ್ವಾ ತು ಸಂಜ್ಞಾಂ ಪುರುಷಪ್ರವೀರಃ ಪಾರ್ಥಂ ನಿರೀಕ್ಷ್ಯಾಥ ಮಹೇಂದ್ರಕಲ್ಪಂ ।
ರಣಾತ್ಪ್ರಮುಕ್ತಂ ಪುರುಷಪ್ರವೀರಂ ಸ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಸ್ತ್ವರಿತೋ ಬಭಾಷೇ ॥ 4-67-28 (31254)
ಅಯಂ ಕಥಂಚಿದ್ಭವತೋ ವಿಮುಕ್ತಸ್ತಂ ವೈ ಪ್ರಬಧ್ನೀತ ಯಥಾ ನ ಮುಚ್ಯೇತ್।
ತಮಬ್ರವೀಚ್ಛಾಂತನವಃ ಪ್ರಹಸ್ಯ ಕ್ವ ತೇ ಗತಾ ಬುದ್ಧಿರಭೂತ್ಕ್ಕ ವೀರ್ಯಂ ॥ 4-67-29 (31255)
ಶಾಂತಿಂ ಪರಾಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಯಥಾ ಸ್ಥಿತಸ್ತ್ವಮುತ್ಸೃಜ್ಯ ಬಾಣಾಂಶ್ಚ ಧನುಶ್ಚ ಚಿತ್ರಂ ।
ನ ತ್ವೇವ ಬೀಭತ್ಸುರಲಂ ನೃಶಂಸಂ ಕರ್ತುಂ ನ ಪಾಪೇಽಸ್ಯ ಮನೋ ನಿವಿಷ್ಟಂ ॥ 4-67-30 (31256)
ಜಹ್ಯಾನ್ನ ಧರ್ಮಂ ತ್ರಿದಿವಸ್ಯ ಹೇತೋಃ ಸರ್ವೇ ತು ತಸ್ಮಾನ್ನ ಹತಾ ರಣೇಽಸ್ಮಿನ್।
ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ಕುರೂನ್ಯಾಹಿ ಕುರುಪ್ರವೀರ ವಿಜಿತ್ಯ ಗಾಶ್ಚ ಪ್ರತಿಯಾತು ಪಾರ್ಥಃ ॥ 4-67-31 (31257)
ಸಂಮೋಹನಾಸ್ತ್ರಪ್ರತಿಮೋಹಿತಾಃ ಸ್ಥ ಯೂಯಂ ನ ಜಾನೀಥ ಧನಾಪಹಾರಂ।
ಪಶ್ಯಾಮಿ ವಸ್ತ್ರಾಭರಣಾನಿ ರಾಜನ್ವಿರಾಟಪುತ್ರೇಣ ಸಮಾಹೃತಾನಿ ॥ 4-67-32 (31258)
ನೃಪೇಷು ಸರ್ವೇಷು ಚ ಮೋಹಿತೇಷು ಹಂತುಂ ಯದೀಚ್ಛೇತ್ಸ ಹನಿಷ್ಯತೀತಿ।
ತದಾ ತು ಧರ್ಮಾತ್ಮತಯಾ ನೃವೀರೋ ನ ಚಾಹನದ್ವೋ ಬಲಭಿತ್ತನೂಜಃ ॥ 4-67-33 (31259)
ಭಾಗ್ಯೇನ ಯುಷ್ಮಾನವಧೀನ್ನ ಪಾರ್ಥಃ ಸಂಧಿಂ ಕುರೂಣಾಮನುಮನ್ಯಮಾನಃ ।
ತದ್ಯಾತ ಯೂಯಂ ಸಹಸೈನಿಕೈಸ್ತೈರ್ಹತಾವಶಿಷ್ಟೈರ್ಗಜಸಾಹ್ವಯಂ ಪುರುಂ ॥ 4-67-34 (31260)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-67-35x (3261)
ದುರ್ಯೋಧನಸ್ತಸ್ಯ ನಿಶಂಯ ವಾಕ್ಯಂ ಪಿತಾಮಹಸ್ಯಾತ್ಮಹಿತಂ ಪ್ರಶಸ್ಯ।
ಅತೀತಕಾಮೋ ಯುಧಿ ಸೋಽತ್ಯಮರ್ಷೀ ರಾಜಾ ವಿನಿಶ್ವಸ್ಯ ಬಭೂವ ತೂಷ್ಣೀಂ ॥ 4-67-35 (31261)
ತದ್ಭೀಷ್ಮವಾಕ್ಯಂ ಹಿ ನಿಶಂಯ ಸರ್ವೇ ಧನಂಜಯಾಗ್ನಿಂ ಚ ವಿವರ್ಧಮಾನಂ।
ನಿವರ್ತನಾಯೈವ ಮತಿಂ ನಿದಧ್ಯುರ್ದುರ್ಯೋಧನಂ ತಂ ಪರಿರಕ್ಷಮಾಣಾಃ ॥ 4-67-36 (31262)
ತಾನ್ಪ್ರಸ್ಥಿತಾನ್ಪ್ರೀತಮನಾಃ ಸಮರ್ಥೋ ಧನಂಜಯಃ ಸರ್ವಕುರುಪ್ರವೀರಃ ।
ಆಮಂತ್ರ್ಯ ವೀರೋಽನುಯಯೌ ಮುಹೂರ್ತಂ ಗಾಂಡೀವಘೋಷೇಣ ವಿನದ್ಯ ಲೋಕಂ ॥ 4-67-37 (31263)
ತೇಷಾಮನೀಕಾನಿ ನಿರೀಕ್ಷ್ಯ ಪಾರ್ಥೋ ವಿಕೀರ್ಣಯಾನಧ್ವಜಕಾರ್ಮುಕಾಣಿ।
ಗಾಂಡೀವಧನ್ವಾ ಪ್ರಹಸನ್ಕುರೂಣಾಂ ಶಂಖ ಪ್ರದಧ್ಮೌ ಬಲವಾನ್ಬಲೇನ ॥ 4-67-38 (31264)
ತೇ ಶಂಖಶಬ್ದಂ ತುಮುಲಂ ನಿಶಂಯ ಧ್ವಜಸ್ಯ ಶಬ್ದಂ ಚ ತತೋಽಂತರಿಕ್ಷೇ।
ಗಾಂಡೀವಶಬ್ದೇನ ಮುಹುರ್ಮುಹುಸ್ತೇ ಭೀತಾ ಯಯುಃ ಸರ್ವಧನಂ ವಿಹಾಯ ॥ 4-67-39 (31265)
ತಾನರ್ಜುನೋ ದೂರತರಂ ವಿಭಜ್ಯ ಧನಂ ಚ ಸರ್ವಂ ನಿಖಿಲಂ ನಿವರ್ತ್ಯ ।
ಆಪೃಚ್ಛ್ಯ ತಾಂದೂರಮನುಪ್ರಯಾತ್ವಾ ಧನಂಜಯಸ್ತತ್ರ ಕುರೂನ್ಮಹಾತ್ಮಾ।
ಗುರೂಂಶ್ಚ ಸರ್ವಾನಭಿವಾದ್ಯ ಬಾಣೈರ್ನ್ಯವರ್ತತೋದಗ್ರಮನಾಃ ಶರೈಃ ಸಹ ॥ 4-67-40 (31266)
ಪಿತಾಮಹಂ ಶಾಂತನವಂ ಮಹಾತ್ಮಾ ದ್ವಾಭ್ಯಾಂ ಶರಾಭ್ಯಾಮಭಿವಾದ್ಯ ವೀರಃ।
ದ್ರೋಣಂ ಕೃಪಂ ಚೈವ ಕುರೂಂಶ್ಚ ಮಾನ್ಯಾಞ್ಶರೈಶ್ಚ ಸರ್ವಾನಭಿವಾದ್ಯ ಸಂಖ್ಯೇ।
ದುರ್ಯೋಧನಸ್ಯೋತ್ತಮರತ್ನಚಿತ್ರಂ ಚಿಚ್ಛೇದ ಪಾರ್ಥೋ ಮಕುಟಂ ಶರೌಘೈಃ ॥ 4-67-41 (31267)
ಅರಾಜವಂಶಸ್ಯ ಕಿಮರ್ಥಮೇತನ್ನಿತ್ಯಂ ನ ಧಾರ್ಯಂ ಮಕುಟಂ ತ್ವಯೇತಿ।
ಸಂಪಾತಿತಂ ಭೂಮಿತಲೇ ಸರತ್ನಂ ಪ್ರೀತಸ್ತುತೋ ಮಾತ್ಸ್ಯಸುತೋ ಬಭೂವ ॥ 4-67-42 (31268)
ಧನಂಜಯಂ ನಾಗಮಿವ ಪ್ರಭಿನ್ನಂ ವಿಜಿತ್ಯ ಶತ್ರೂನ್ಪರಿವರ್ತಮಾನಂ।
ಗಾಸ್ತಾ ವಿಜಿತ್ಯಾಭಿಮುಖಂ ಪ್ರಯಾಂತಂ ನ ಶಕ್ನುವಂತಃ ಕುರವಃ ಪ್ರಯಾತಾಃ ॥ 4-67-43 (31269)
ಧನಂಜಯಂ ಸಿಂಹಮಿವಾತ್ತಶಸ್ತ್ರಂ ಗಾ ವೈ ವಿಜಿತ್ಯಾಭಿಮುಖಂ ಪ್ರಯಾಂತಂ ।
ಉದೀಕ್ಷಿತುಂ ಪಾರ್ಥಿವಾಸ್ತೇ ನ ಶೇಕುರ್ಯಥೈವ ಮಧ್ಯಾಹ್ನಗತಂ ಹಿ ಸೂರ್ಯಂ ॥ 4-67-44 (31270)
ರಕ್ತಾನಿ ವಾಸಾಂಸಿ ಚ ತಾನಿ ಗೃಹ್ಯ ರಣೋತ್ಕಟೋ ನಾಗ ಇವ ಪ್ರಭಿನ್ನಃ।
ಜಿತ್ವಾ ಚ ವೈರಾಟಿಮುವಾಚ ಪಾರ್ಥಃ ಪ್ರಹೃಷ್ಟರೂಪೋ ರಥಿನಾಂ ವರಿಷ್ಠಃ ॥ 4-67-45 (31271)
ಆವರ್ತಯಾಶ್ವಾನ್ಪಶವೋ ಜಿತಾಸ್ತೇ ಯಾತಾಃ ಪರೇ ಪ್ರೈಹಿ ಪುರಂ ಪ್ರಹೃಷ್ಟಃ ।
ಉದ್ಧುಷ್ಯತಾಂ ತೇ ವಿಜಯೋಽದ್ಯ ಶೀಘ್ರಂ ಗಾತ್ರಂ ತು ತೇ ಸೇವತು ಮಾಲ್ಯಗಂಧಃ ।
ಮಾತಾ ತು ತೇ ನಂದತು ಬಾಂಧವಾಶ್ಚ ತ್ವಾಮದ್ಯ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಸಮುದೀರ್ಣಹರ್ಷಂ ॥ ॥ 4-67-46 (31272)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ಸಪ್ತಷ್ಟಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Footnotes
4-67-11 ಪೂರ್ಣೌಘನಿಭಾನಿ ಪೂರ್ವನದೀಪ್ರವಾಹಸದೃಶಾನಿ ॥ 11 ॥ 4-67-16 ಅನೀಹಮಾನಾಃ ಅಚೇಷ್ಟಮಾನಾಃ ॥ 16 ॥ 4-67-18 ಯಾವದ್ವಿಸಂಜ್ಞಾಸ್ತಾವನ್ನಿರ್ಯಾಹೀತ್ಯಧ್ಯಾಹಾರೇಣ ಯೋಜನಾ ॥ 18 ॥ 4-67-19 ಆದಸ್ತ್ವ ಗೃಹಾಣ ॥ 19 ॥ 4-67-20 ಅಮೂಢಸಂಜ್ಞೈಃ ಅಸ್ಮಾಭಿರಿತಿ ಶೇಷಃ । ಸವ್ಯತಸ್ತ್ವಮೇವಂ ಹಿ ಧಮಮಾಹುರ್ಜಿತಸ್ಯೇತಿ ಧo ಪಾಠಃ ॥ 20 ॥ 4-67- 25 ಸಂನಿಕಾಶಾನ್ ಕೃತಂ ಕೃತಕಂ ಪ್ರತಿಮಾದಿ ನಿಶ್ಚೇಷ್ಟತಯಾ ತತ್ಸದೃಶಾನಿತ್ಯರ್ಥಃ ॥ 25 ॥ 4-67-45 ಹಿಮತ್ವಾ ಚ ವೈರಾಟಿಮುವಾಚೇತಿ ಪಾಠಾಂತರಂ ॥ 45 ॥ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 00
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.68. ಅಧ್ಯಾಯಃ 00
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಅರ್ಜುನೇನೋತ್ತರಂಪ್ರತಿ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಾದಿತತ್ವಪ್ರಕಾಶನಪ್ರತಿಷೇಧನಂ ॥ 1 ॥ ತಥಾ ಶ್ಮಶಾನಮೇತ್ಯ ಶಮೀತರೌ ಗಾಂಡಿವಾದಿನಿಧಾನಪೂರ್ವಕಂ ಪುನರ್ಬೃಹನ್ನಲಾವೇಷಪರಿಗ್ರಹೇಣ ಸಾರಥ್ಯಕರಣಂ ॥ 2 ॥ ಉತ್ತರೇಣಾರ್ಜುನಚೋದನಯಾ ಸ್ವಜಯೋದ್ಧೋಷಣಾಯ ನಗರಂಪ್ರತಿ ದೂತಪ್ರೇಷಣಂ ॥ 3 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-68-0 (31273)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-68-0x (3262)
ತತೋ ವಿಜಿತ್ಯ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ಕುರುಗೋವೃಷಭೇಕ್ಷಣಃ।
ಸಮಾನಯಾಮಾಸ ತದಾ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಧನಂ ಮಹತ್ ॥ 4-68-1 (31274)
ಮತಷು ಚ ಪ್ರಭಗ್ನೇಷು ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರೇಷು ಸರ್ವಶಃ।
ವನಾನ್ನಿಷ್ಕ್ರಂಯ ಗಹನಾದ್ಬಹವಃ ಕುರುಸೈನಿಕಾಃ ।
ಭಯಾತ್ಸಂತ್ರಸ್ತಮನಸಃ ಸಮಾಜಗ್ಮುಸ್ತತಸ್ತತಃ ॥ 4-68-2 (31275)
ಮುಕ್ತಕೇಶಾಃ ಪ್ರದೃಶ್ಯಂತೇ ಸ್ಥಿತಾಃ ಪ್ರಾಂಜಲಯಸ್ತದಾ।
ಕ್ಷುತ್ಪಿಣಸಾಪರಿಶ್ರಾಂತಾ ವಿದೇಶಸ್ಥಾ ವಿಚೇತಸಃ ।
ಊಚುಃ ಪ್ರಾಂಜಲಯಃ ಸರ್ವೇ ಪಾರ್ಥ ಕಿಂ ಕರವಾಮಹೇ ॥ 4-68-3 (31276)
ಪ್ರಾಣಾನಂತರ್ಮನೋಯಾತಾನ್ಪ್ರಯಾಚಿಷ್ಯಾಮಹೇ ವಯಂ।
ವಯಂ ಚಾರ್ಜುನ ತೇ ದಾಸಾ ಹ್ಯನುರಕ್ಷ್ಯಾ ಹ್ಯನಾಥಕಾಃ ॥ 4-68-4 (31277)
ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ। 4-68-5x (3263)
ಅನಾಥಾಂದುಃಖಿತಾಂದೀನಾನ್ಕೃಶಾನ್ವೃದ್ಧಾನ್ಪರಾಜಿತಾನ್।
ನ್ಯಸ್ತಶಸ್ತ್ರಾನ್ನಿರಾಶಾಂಶ್ಚ ನಾಹಂ ಹನ್ಮಿ ಕೃತಾಂಜಲೀನ್ ॥ 4-68-5 (31278)
ಭವಂತೋ ಯಾಂತು ವಿಸ್ರಬ್ಧಾ ನಿರ್ಭಯಾ ಅಮೃತಾ ಯಥಾ।
ಮಮ ಪಾದರಜೋಲಕ್ಷ್ಂಯಾ ಜೀವಂತು ಸುಚಿರಂ ಭುವಿ ॥ 4-68-6 (31279)
ತಸ್ಯ ತಾಮಭಯಾಂ ವಾಚಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ಯೋಧಾಃ ಸಮಾಗತಾಃ ।
ಆಯುಃ ಕೀರ್ತಿಯಶೋಭಿಸ್ತೇ ತಮಾಶೀರ್ಭಿರವರ್ಧಯನ್ ॥ 4-68-7 (31280)
ತತೋ ನಿವೃತ್ತಾಃ ಕುರವೋ ಯಗ್ನಾಶ್ಚ ದಿವಮಾಸ್ಥಿತಾಃ ।
ಪ್ರಯಾತಾಃ ಸರ್ವತಸ್ತತ್ರ ನಮಸ್ಕೃತ್ಯ ಧನಂಜಯಂ ॥ 4-68-8 (31281)
ಏವಂ ದತ್ತಾಭಯಾಸ್ತೇನ ತತೋ ಯಾತಾಃ ಕುರೂನ್ಪ್ರತಿ ॥ 4-68-9 (31282)
ಸ ಕರ್ಮ ಕೃತ್ವಾ ಪರಮಾರ್ಯಕರ್ಮಾ ನಿಹತ್ಯ ಶತ್ರೂಂದ್ವಿಷತಾಂ ನಿಹಂತಾ।
ಯಾತೋ ಮಹಾಮೇಘ ಇವಾತಪಾಂತೇ ವಿದ್ರಾವ್ಯ ಪಾರ್ಥಃ ಕುರುಸೈನ್ಯಮೇಕಃ ॥ 4-68-10 (31283)
ತಂ ಮಾತ್ಸ್ಯಪುತ್ರಂ ದ್ವಿಷತಾಂ ನಿಹಂತಾ ವಚೋಽಬ್ರವೀತ್ಸಂಪರಿಗೃಹ್ಯ ರಾಜನ್ ॥ 4-68-11 (31284)
ಪಿತುಃ ಸಕಾಶೇ ತವ ತಾತ ಸರ್ವೇ ವಸಂತಿ ಪಾರ್ಥಾ ವಿದಿತಂ ತ್ವಯೇತಿ।
ತಾನ್ಮಾಸ್ಮ ಶಂಸೀರ್ನಗರಂ ಪ್ರವಿಶ್ಯ ಭೀತಃ ಪ್ರಣಶ್ಯೇತ್ಸ ಚ ಮತ್ಸ್ಯರಾಜಃ ॥ 4-68-12 (31285)
ಮಯಾ ಜಿತಾ ಸಾ ಧ್ವಜಿನೀ ಕುರೂಣಾಂ ಮಯಾ ಹಿ ಗಾವೋ ವಿಜಿತಾ ದ್ವಿಷದ್ಭ್ಯಃ ।
ಏವಂ ತು ಕಾಮಂ ನಗರಂ ಪ್ರವಿಶ್ಯ ತ್ವಮಾತ್ಮನಾ ಕರ್ಮ ಕೃತಂ ಬ್ರವೀಹಿ ॥ 4-68-13 (31286)
ರ ಉವಾಚ । 4-68-14x (3264)
ಯತ್ತೇ ಕೃತಂ ಕರ್ಮ ನ ವಾರಣೀಯಂ ತತ್ಕರ್ಮ ಕರ್ತುಂ ಮಮ ನಾಸ್ತಿ ಶಕ್ತಿಃ।
ನ ತ್ವಾಂ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಪಿತುಃ ಸಕಾಶೇ ಯಾವನ್ನ ಮಾಂ ವಕ್ಷ್ಯಸಿ ಸವ್ಯಸಾಚಿನ್ ॥ 4-68-14 (31287)
ಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-68-15x (3265)
ಸ ಶತ್ರುಸೇನಾಂ ತರಸಾ ವಿಜಿತ್ಯ ಆಚ್ಛಿದ್ಯ ಸರ್ವಂ ತು ಧನಂ ಕುರೂಣಾಂ।
ಶ್ಮಶಾನಮಾಗಂಯ ಪುನಃ ಶಮೀಂ ತಾಮಭ್ಯೇತ್ಯ ತಸ್ಥೌ ಶರವಿಕ್ಷತಾಂಗಃ ॥ 4-68-15 (31288)
ತತಃ ಸ ವಹ್ನಿಪ್ರತಿಮೋ ಮಹಾಕಪಿಃ ಸಹೈವ ಭೂತೈರ್ದಿವಮುತ್ಪಪಾತ।
ತಥಾ ಚ ಮಾಯಾ ವಿಹಿತಾ ಬಭೂವ ಸಾ ಧ್ವಜಂ ಚ ಸಿಂಹಂ ಯುಯುಜೇ ರಥೇ ಪುನಃ ॥ 4-68-16 (31289)
ನಿಧಾಯ ತಚ್ಚಾಯುಧಮಾಜಿಮರ್ದನಃ ಕುರೂತ್ತಮಾನಾಮಿಷುಧೀಂಧ್ವಜಾಂಸ್ತಥಾ।
ಪ್ರಾಯಾತ್ಸ ಮಾತ್ಸ್ಯೋ ನಗರಂ ಪ್ರವೇಷ್ಟುಂ ಕಿರೀಟಿನಾ ಸಾರಥಿನಾ ಮಹಾತ್ಮಾ ॥ 4-68-17 (31290)
ಪಾರ್ಥಶ್ಚ ಕೃತ್ವಾ ಪರಮಾರ್ಯಕರ್ಮ ನಿಹತ್ಯ ಶತ್ರೂಂದ್ವಿಷತಾಂ ನಿಹಂತಾ।
ವಿಧಾಯ ಭೂಯಶ್ಚ ತಥೈವ ವೇಷಂ ಜಗ್ರಾಹ ರಶ್ಮೀನ್ಪುನರುತ್ತರಸ್ಯ।
ಬೃಹನ್ನಲಾರೂಪಮಥೋ ವಿಧಾಯ ಪ್ರಾಯಾತ್ಯ ಮಾತ್ಸ್ಯೋ ನಗರಂ ಪ್ರವೇಷ್ಟುಂ ॥ 4-68-18 (31291)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-68-19x (3266)
ತತೋ ನಿವೃತ್ತಾಃ ಕುರವಃ ಪ್ರಭಗ್ನಾಃ ಶಮಮಾಸ್ಥಿತಾಃ ।
ಪರಸ್ಪರಮವೇಕ್ಷ್ಯೈವ ಜಗ್ಮುಸ್ತೇ ಹೃತವಾಸಸಃ ॥ 4-68-19 (31292)
ಪಂಥಾನಮುಪಸಂಗಂಯ ಫಲ್ಗುನೋ ವಾಕ್ಯಮಬ್ರವೀತ್।
ರಾಜಪುತ್ರ ಪ್ರಪದ್ಯಸ್ವ ಧನಾನೀಮಾನಿ ಸರ್ವಶಃ।
ಗೋಕುಲಾನಿ ಮಹಾಬಾಹೋ ವೀರಗೋಪಾಲಕೈಃ ಸಹ ॥ 4-68-20 (31293)
ತತೋಽಪರಾಹ್ಣೇ ಯಾಸ್ಯಾಮೋ ವಿರಾಟನಗರಂ ಪ್ರತಿ।
ಆಶ್ವಾಸ್ಯ ಪಾಯಯಿತ್ವಾ ಚ ಪರಿಪ್ಲಾವ್ಯ ಚ ವಾಜಿನಃ। 4-68-21 (31294)
ಗಚ್ಛಂತು ತ್ವರಿತಂ ದೂತಾ ಗೋಪಾಲಾಃ ಪ್ರೇಷಿತಾಸ್ತ್ವಯಾ।
ನಗರೇ ಪ್ರಿಯಮಾಖ್ಯಾತುಂ ಘೋಷಯಂತು ಚ ತೇ ಜಯಂ ॥ 4-68-22 (31295)
ಉತ್ತರಸ್ತ್ವರಮಾಣೋಽಥ ದೂತಾನಾಜ್ಞಾಪಯತ್ತತಃ।
ವಚನಾದರ್ಜುನಸ್ಯೈವ ಹ್ಯಾಚಕ್ಷಧ್ವಂ ಜಯಂ ಮಮ ॥ 4-68-23 (31296)
4-68-24 (31297)
ಮಯಾ ಜಿತಾ ಸಾ ಧ್ವಜಿನೀ ಕುರುಣಂ
ಮಯಾ ಚ ಗಾವೋ ವಿಜಿತಾ ದ್ವಿಷದ್ಭ್ಯಃ।
ಏವಂ ತು ಕಾಮಂ ನಗರಂ ಪ್ರವಿಶ್ಯ
ಮಯಾಽಽತ್ಮನಾ ಕರ್ಮ ಕೃತಂ ಬ್ರವೀತ ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 069
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.69. ಅಧ್ಯಾಯಃ 069
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ವಿರಾಟೇನ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಾದಿಭಿಃ ಸಹ ಸುಶರ್ಮಾದಿಜಯಾನಂತರಂ ಪುಸಂಪ್ರತ್ಯಾಗಮನಂ ॥ 1॥ ತಥಾ ಉತ್ತರಸ್ಯ ಕುರುವಿಜಯಾಯ ಸಹಬೃಹನ್ನಲಯಾ ಗಮನಶ್ರವಣೇನ ತದ್ರಕ್ಷಣಾಯ ಸೇನಾಚೋದನಾ ॥ 2 ॥ ಅತ್ರಾಂತರೇ ವಿರಾಟಾಯ ದೂತೈರುತ್ತರಜನಿವೇದನಂ ॥ 3 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-69-0 (31298)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-69-0x (3267)
ಸ ವಿಜಿತ್ಯ ಧನಂ ಚಾಪಿ ವಿರಾಟೋ ವಾಹಿನೀಪತಿಃ।
ಪ್ರಾವಿಶನ್ನಗರಂ ಹೃಷ್ಟಶ್ಚತುರ್ಭಿಃ ಸಹ ಪಾಂಡವೈಃ ॥ 4-69-1 (31299)
ಜಿತ್ವಾ ತ್ರಿಗರ್ತಾನ್ಸಂಗ್ರಾಮೇ ಗಾಶ್ಚೈವಾನಾಯ್ಯ ಕೇವಲಾಃ।
ಅಶೋಭತ ಮಹಾರಾಜಃ ಸಹ ಪಾರ್ಥೈಃ ಶ್ರಿಯಾ ವೃತಃ ॥ 4-69-2 (31300)
ತಮಾಸನಗತ ವೀರಂ ಸುಹೃದಾಂ ಪ್ರೀತಿವರ್ಧನಂ ।
ತಪತಸ್ಥುಃ ಪ್ರಕೃತಯಃ ಸಮಂತಾದ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣೈಃ ಸಹ ॥ 4-69-3 (31301)
ಸಭಾಜಿತಃ ಸಭಾಸದ್ಭಿಃ ಪ್ರತಿನಂದ್ಯ ಸ ಮತ್ಸ್ಯರಾಟ್ ।
ವಿಸರ್ಜಯಾಮಾಸ ತದಾ ದ್ವಿಜಾಂಶ್ಚ ಪ್ರಕೃತೀಸ್ತಥಾ ॥ 4-69-4 (31302)
ತತಃ ಸ ರಾಜಾ ಮಾತ್ಸ್ಯಾನಾಂ ವಿರಾಟೋ ವಾಹಿನೀಪತಿಃ।
ಪ್ರವಿಶ್ಯಾಂತಃಪುರಂ ರಂಯಂ ಸ್ತ್ರೀಶತೈರುಪಶೋಭಿತಂ।
ಉತ್ತರಂ ತತ್ರ ನಾಪಶ್ಯತ್ಕ್ವ ಯಾತ ಇತಿ ಚಾಬ್ರವೀತ್ ॥ 4-69-5 (31303)
ಆಚಖ್ಯುಸ್ತತ್ರ ಸಂಹೃಷ್ಟಾಃ ಸ್ತ್ರಿಯಃ ಕನ್ಯಾಶ್ಚ ವೇಶ್ಮನಿ।
ಅಂತಃಪುರಚರಾಶ್ಚೈವ ಕುರುಭಿರ್ಗೋಧನಂ ಹೃತಂ ॥ 4-69-6 (31304)
ತಾಂಜೇತುಮಭಿಸಂರಬ್ಧ ಏಕ ಏವಾತಿಸಾಹಸಾತ್ ।
ಬೃಹನ್ನಲಾಸಹಾಯಶ್ಚ ನಿರ್ಯಾತಃ ಪೃಥಿವೀಂಜಯಃ ॥ 4-69-7 (31305)
ಉಪಯಾತಾನತಿರಥಾಂದ್ರೋಣಂ ಶಾಂತನವಂ ಕೃಪಂ।
ಕರ್ಣಂ ದುರ್ಯೋಧನಂ ಚೈವ ದ್ರೋಣಪುತ್ರಂ ಚ ಷಡ್ರಥಾನ್ ॥ 4-69-8 (31306)
ತತೋ ವಿರಾಟಃ ಪರಮಾಭಿತಪ್ತಃ
ಪುತ್ರಂ ನಿಶಂಯೈಕರಥೇನ ಯಾತಂ।
ಬೃಹನ್ನಲಾಸಾರಥಿಮಾಜಿಮರ್ದನಂ
ಪ್ರೋವಾಚ ಸರ್ವಾನಥ ಮಂತ್ರಿಮುಖ್ಯಾನ್ ॥ 4-69-9 (31307)
ಗವಾಂ ಶತಸಹಸ್ರಾಣಿ ಉಭಿಭೂಯ ಮಮಾತ್ಮಜಂ।
ಕುಸ್ವಃ ಕಾಲಯಂತಿ ಸ್ಮ ಸರ್ವೇ ಯುದ್ಧವಿಶಾರದಾಃ ॥ 4-69-10 (31308)
ತಸ್ಮಾದ್ಗಚ್ಛತು ಮೇ ಯೋಧಾ ಬಲೇನ ಮಹತಾ ವೃತಾಃ।
ಉತ್ತರಸ್ಯ ಪರೀಪ್ಸಾರ್ಥಂ ಯೇ ತ್ರಿಗರ್ತೈರವಿಕ್ಷತಾಃ ॥ 4-69-11 (31309)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-69-12x (3268)
ಹಯಾಂಶ್ಚ ನಾಗಾಂಶ್ಚ ರಥಾಂಶ್ಚ ಶೀಘ್ರಂ
ವಾದಿತ್ರಸಂಘಾಂಶ್ಚ ತತಃ ಪ್ರಭೂತಾನ್।
ಪ್ರಸ್ಥಾಪಯಾಮಾಸ ಸುತಸ್ಯ ಹೇತೋ-
ರ್ವಿಚಿತ್ರಚಿತ್ರಾಭರಣೋಪಪನ್ನಾನ್ ॥ 4-69-12 (31310)
ಏವಂ ಸ ರಾಜಾ ಮಾತ್ಸ್ಯಾನಾಂ ಮಹಾನಕ್ಷೋಹಿಣೀಪತಿಃ।
ವ್ಯಾದಿದೇಶಾಥ ಸ ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ವಾಹಿನೀಂ ಚತುರಂಗಿಣೀಂ ॥ 4-69-13 (31311)
ಕುಮಾರಮಾಶು ಜಾನೀತ ಯದಿ ಜೀವತಿ ವಾ ನವಾ।
ಯಸ್ಯ ಯಂತಾ ಗತಃ ಷಂಡೋ ಮನ್ಯೇಽಹಂ ಸ ನ ಜೀವತಿ ॥ 4-69-14 (31312)
ತಮಬ್ರವೀದ್ಧರ್ಮಸುತೋ ವಿರಾಟ-
ಮಾರ್ತಂ ವಿದಿತ್ವಾ ಕುರುಭಿಃ ಪ್ರತಪ್ತಂ।
ಬೃಹನ್ನಲಾ ಸಾರಥಿಶ್ಚೇನ್ನರೇಂದ್ರ
ಪರೇ ನ ನೇಷ್ಯಂತಿ ತವಾದ್ಯ ಗಾಶ್ಚ ॥ 4-69-15 (31313)
ಸರ್ವಾನ್ಮಹೀಪಾನ್ಸಹಿತಾನ್ಕುರೂಂಶ್ಚ
ತಥೈವ ದೇವಾಸುರನಾಗಯಕ್ಷಾನ್।
ಅಲಂ ವಿಜೇತುಂ ಸಮರೇ ಸುತಸ್ತೇ
ಅನುಷ್ಠಿತಃ ಸಾರಥಿನಾ ಹಿ ತೇನ ॥ 4-69-16 (31314)
ಸರ್ವಥಾ ಕುರವಶ್ಚಾಪಿ ಯೇ ಚಾನ್ಯೇ ವಸುಧಾಧಿಪಾಃ ।
ತ್ರಿಗರ್ತಾನ್ನಿರ್ಜಿತಾಞ್ಶ್ರುತ್ವಾ ನ ಸ್ಥಾಸ್ಯಂತಿ ಕಥಂಚನ ॥ 4-69-17 (31315)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-69-18x (3269)
ಅಥೋತ್ತರೇಣ ಪ್ರಹಿತಾ ದೂತಾಸ್ತೇ ಶೀಘ್ರಗಾಮಿನಃ ।
ವಿರಾಟನಗರಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಜಯಂ ಪ್ರಾವೇದಯಂಸ್ತದಾ ॥ 4-69-18 (31316)
ರಾಜಾನಂ ವೃತಮಾಚಖ್ಯುರ್ಮಂತ್ರಿಭಿರ್ಜಯಮುತ್ತಮಂ ।
ಪರಾಜಯಂ ಕುರೂಣಾಂ ಚ ಉಪಾಯಾಂತಂ ತಥೋತ್ತರಂ ॥ 4-69-19 (31317)
ಸರ್ವಾ ವಿನಿರ್ಜಿತಾ ಗಾವಃ ಕುರವಶ್ಚ ಪರಾಜಿತಾಃ।
ಉತ್ತರಃ ಸಹ ಸೂತೇನ ಕುಶಲೀ ಚ ಪರಂತಪಃ ॥ 4-69-20 (31318)
ಕಂಕ ಉವಾಚ। 4-69-21x (3270)
ದಿಷ್ಟ್ಯಾ ತೇ ನಿರ್ಜಿತಾ ಗಾವಃ ಕುರವಶ್ಚ ಪರಾಜಿತಾಃ।
ದಿಷ್ಟ್ಯಾ ತೇ ವಿಜಯೀ ಪುತ್ರಃ ಶ್ರೂಯತೇ ಪಾರ್ಥಿವರ್ಷಭಃ ॥ 4-69-21 (31319)
ನಾದ್ಭುತಂ ತ್ವಿಹ ಮನ್ಯೇಽಹಂ ಯತ್ತೇ ಪುತ್ರೋಽಜಯತ್ಕುರೂನ್।
ಧ್ರುವ ಏವ ಜಯಸ್ತಸ್ಯ ಯಸ್ಯ ಯಂತಾ ಬೃಹನ್ನಲಾ॥ 4-69-22 (31320)
ದೇವೇಂದ್ರಸಾರಥಿಶ್ಚೈವ ಮಾತಲಿಃ ಖ್ಯಾತವಿಕ್ರಮಃ ।
ಕೃಷ್ಣಸ್ಯ ಸಾರಥಿಶ್ಚೈವ ನ ಬೃಹನ್ನಲಯಾ ಸಮೌ ॥ 4-69-23 (31321)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-69-24x (3271)
ತತೋ ವಿರಾಟೋ ನೃಪತಿಃ ಸಂಪ್ರಹೃಷ್ಟತನೂರುಹ।
ಶ್ರುತ್ವಾ ತು ವಿಜಯಂ ತಸ್ಯ ಕುಮಾರಸ್ಯಾಮಿತೌಜಸಃ।
ಸಂತೋಷಯಿತ್ವಾ ದೂತಾಂಸ್ತಾಂಧನರತ್ನೈಶ್ಚ ಸರ್ವಶಃ ॥ 4-69-24 (31322)
ಗತೇ ತ್ವನುಜನೇ ತಸ್ಮಿಂದೂತವಾಕ್ಯಂ ನಿಶಂಯ ಚ।
ಉತ್ತರಸ್ಯ ಜಯಾತ್ಪ್ರೀತೋ ವಿರಾಟಃ ಪ್ರತ್ಯಭಾಷತ ॥ 4-69-25 (31323)
ರಾಜಮಾರ್ಗಾಃ ಕ್ರಿಯಂತಾಂ ವೈ ಪತಾಕಾಭಿರಲಂಕೃತಾಃ।
ಪುಷ್ಪೋಪಹಾರೈರರ್ಚ್ಯತಾಂ ದೇವತಾಶ್ಚಾಪಿ ಸರ್ವಶಃ ॥ 4-69-26 (31324)
ಕುಮಾರಾ ಯೋಧಮುಖ್ಯಾಶ್ಚ ಗಣಿಕಾಶ್ಚ ಸ್ವಲಂಕೃತಾಃ।
ವಾದಿತ್ರಾಣಿ ಚ ಸರ್ವಾಣಿ ಪ್ರತ್ಯುದ್ಯಾಂತು ಸುತಂ ಮಮ ॥ 4-69-27 (31325)
ಭವಂತು ತೇ ಲಬ್ಧಜಯೇ ಸುತೇ ಮೇ
ಪೌರಾಶ್ಚ ಮರ್ತ್ಯಾಶ್ಚ ಪರೇ ಚ ನಾರ್ಯಃ ।
ತೇ ಶುಕ್ಲವಸ್ತ್ರಾಃ ಪ್ರಭವಂತು ಮಾರ್ಗೇ
ಸುಗಂಧಮಾಲ್ಯಾಭರಣಾಶ್ಚ ನಾರ್ಯಃ ॥ 4-69-28 (31326)
ಭಜಂತು ಸರ್ವಾ ಗಣಿಕಾಃ ಸುತಂ ಮೇ
ನಾರ್ಯಶ್ಚ ಕನ್ಯಾಃ ಸಹಸೈನಿಕಾಶ್ಚ ।
ಸ್ವಲಂಕೃತಾಸ್ತಾಃ ಸುಭಗಾಃ ಸುವೇಷಾಃ
ಪುತ್ರಸ್ಯ ಪಂಥಾನಮನುವ್ರಜಂತು ॥ 4-69-29 (31327)
ಘಂಟಾಪಣವಕಾಃ ಶೀಘ್ರಂ ಮತ್ತಮಾರುಹ್ಯ ಕುಂಜರಂ।
ಶೃಂಗಾಟಕೇಷು ಸರ್ವೇಷು ಸಮಾಖ್ಯಾಂತು ಜಯಂ ಮಂ॥ 4-69-30 (31328)
ಉತ್ತರಾ ಚ ಕುಮಾರೀಭಿರ್ಬಹ್ವಾಭರಣಭೂಷಿತಾ।
ಸಖೀಂ ವಿಜಿತಸಂಗ್ರಾಮಾಂ ಪ್ರತ್ಯುದ್ಯಾತು ಬೃಹನ್ನಲಾಂ ॥ 4-69-31 (31329)
ಶ್ರುತ್ವಾ ತು ವಚನಂ ತಸ್ಯ ಪಾರ್ಥಿವಸ್ಯ ಮಹಾತ್ಮನ।
ತಥೈವ ಚಕ್ರುಃ ಸಂಹೃಷ್ಟಾಃ ಪೌರಾಃ ಸ್ವಸ್ತಿಕಪಾಣಯಃ ॥ 4-69-32 (31330)
ಮೂತಾಶ್ಚ ಸರ್ವೇ ಸಹಮಾಗಧಾಶ್ಚ
ಹೃಷ್ಟಾ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಪುರೇ ಜನೌಘಾಃ ।
ಭೇರ್ಯಶ್ಚ ತೂರ್ಯಾಣಿ ಚ ವಾರಿಜಾಶ್ಚ
ವೇಪೈಃ ಪರಾರ್ಧ್ಯೈಃ ಪ್ರಮದಾಜನಾಶ್ಚ ॥ 4-69-33 (31331)
ವಂದಿಪ್ರವಾದಾಃ ಪಣವಾದಿಕಾಶ್ಚ
ತಥೈವ ವಾದ್ಯಾನಿ ಚ ವಂಶಶಬ್ದಾಃ ।
ಕಾಂಸ್ಯಂ ಸತಾಲಂ ಮಧುರಂ ಚ ಗೀತ-
ಮಾದಾಯ ನಾರ್ಯೋ ನಗರಾನ್ನಿರೀಯುಃ ॥ 4-69-34 (31332)
ಪ್ರತ್ಯುದ್ಯಯುಃ ಪುತ್ರಮನಂತವೀರ್ಯಂ
ತೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಃ ಶಾಂತಿಪರಾಃ ಪ್ರಧಾನಾಃ ।
ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯವೇದಾಧ್ಯಯನಕ್ರಮಜ್ಞಾಃ
ಸ್ವಸ್ತಿಕ್ರಿಯಾಗೀತಜಪಪ್ರಧಾನಾಃ ॥ ॥ 4-69-35 (31333)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ಏಕೋನಸಪ್ತತಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 070
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.70. ಅಧ್ಯಾಯಃ 070
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಉತ್ತರಜಯಶ್ರವಣಹೃಷ್ಟೇನ ವಿರಾಟೇನ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇಣ ಸಹ ದ್ಯೂತದೇವನಂ ॥ 1 ॥ ವಿರಾಟೇನೋತ್ತರಪ್ರಶಂಸನೇ ಕಂಕೇನ ಬೃಹನ್ನಲಯಾ ಕುರುಪರಾಜಯಕಥನಂ ॥ 2 ॥ ತತೋ ರುಷ್ಟೇನ ವಿರಾಟೇನ ಕಂಕಸ್ಯ ಕರ್ಣಮೂಲೇಽಕ್ಷೇಣಾಭಿಹನನಂ ॥ 3 ॥ ಸೈರಂಧ್ರ್ಯಾ ಕ್ಷತಾತ್ಪ್ರಸ್ರವತೋ ರಕ್ತಸ್ಯ ನಿಜೋತ್ತರೀಯೇಣ ಗ್ರಹಣಂ ॥ 4 ॥ ತಥಾ ವಿರಾಟೇನ ತದ್ಗ್ರಹಣಕಾರಣಪ್ರಶ್ನೇ ತತ್ಕಥನಂ ॥ 5 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-70-0 (31334)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ । 4-70-0x (3272)
ಪ್ರಸ್ಥಾಪ್ಯ ಸೇನಾಂ ಕನ್ಯಾಶ್ಚ ಗಣಿಕಾಶ್ಚ ಸ್ವಲಂಕೃತಾಃ।
ಮತ್ಸ್ಯರಾಜೋ ಮಹಾರಾಜಃ ಪ್ರಹೃಷ್ಟ ಇದಮಬ್ರವೀತ್ ॥ 4-70-1 (31335)
ವ್ರಿಗರ್ತಾಃ ಕುರವಃ ಸರ್ವೇ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ನಿರ್ಜಿತಾ ಮಯಾ।
ಪ್ರವಿಶ್ಯಾಂತಃಪುರಂ ಹೃಷ್ಟಾ ದ್ಯೂತಂ ದೀವ್ಯಾಮ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ॥ 4-70-2 (31336)
ಅಕ್ಷಾನಾಹರ ಸೈರಂಧ್ರಿ ಆಸನಂ ಚೋಪಕಲ್ಪಯ।
ಆದಾಯ ವ್ಯಜನಂ ತ್ವಂ ಚ ಪಾರ್ಶ್ವತೋಽನಂತರಾ ಭವ ॥ 4-70-3 (31337)
ತಂ ತಥಾವಾದಿನಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಪಾಂಡವಃ ಪ್ರತ್ಯಭಾಪತ।
ನ ದೇವಿತವ್ಯಂ ಹೃಷ್ಟೇನ ಕಿತವೇನೇತಿ ನಃ ಶ್ರುತಂ ॥ 4-70-4 (31338)
ನ ತ್ವಾಮದ್ಯ ಮುದಾ ಯುಕ್ತಮಹಂ ದೇವಿತುಮುತ್ಸಹೇ ।
ಪ್ರಿಯಂ ತು ತೇ ಚಿಕೀರ್ಪಾಮಿ ವರ್ತತಾಂ ಯದಿ ರೋಚತೇ।
ದ್ಯೂತಂ ಕರ್ತುಂ ನ ವಾಂಛಾಮಿ ನರೇಂದ್ರ ಜನಸಂಸದಿ ॥ 4-70-5 (31339)
ವಿರಾಟ ಉವಾಚ। 4-70-6x (3273)
ಸ್ತ್ರಿಯೋ ಗಾವೋ ಹಿರಣ್ಯಂ ಚ ಯಚ್ಚಾನ್ಯದ್ವಸು ಕಿಂಚನ।
ನ ಮೇ ಕಿಂಚಿತ್ತ್ವಯಾ ಕಾರ್ಯಮಂತರೇಣಾಪಿ ದೇವಿತಂ ॥ 4-70-6 (31340)
ಕಂಕ ಉವಾಚ। 4-70-7x (3274)
ಕಿಂ ತೇ ದ್ಯೂತೇನ ರಾಜೇಂದ್ರ ಬಹುದೋಷೇಣ ಮಾನದ।
ದೇವನೇ ಬಹವೋ ದೋಷಾಸ್ತಸ್ಮಾತ್ತತ್ಪರಿವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 4-70-7 (31341)
ಶ್ರುತೋ ವಾ ಯದಿ ವಾ ದೃಷ್ಟೋ ಧರ್ಮರಾಜೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ।
ಸ ರಾಜ್ಯಂ ಧನಮಕ್ಷಯ್ಯಂ ಪಣಮೇಕಮಮನ್ಯತ ॥ 4-70-8 (31342)
ಕೃಷ್ಣಾಂ ಚ ಭಾರ್ಯಾಂ ದಯಿತಾಂ ಭ್ರಾತೄಂಶ್ಚ ತ್ರಿದಶೋಪಮಾನ್।
ನಿಃಸಂಶಯಂ ಸ ಕಿತವಃ ಪಶ್ಚಾತ್ತಪ್ಯತಿ ಪಾಂಡವಃ ॥ 4-70-9 (31343)
ವಿವಿಧಾನಾಂ ಚ ರತ್ನಾನಾಂ ಧನಾನಾಂ ಚ ಪರಾಜಯೇ।
ಅಭೀಪ್ಸಿತವಿನಾಶಶ್ಚ ವಾಕ್ಪಾರುಷ್ಯಮನಂತರಂ ॥ 4-70-10 (31344)
ಅವಿಶ್ವಾಸ್ಯಂ ಬುಧೈರ್ನಿತ್ಯಮೇಕಾಹ್ನಾ ದ್ರವ್ಯನಾಶನಂ।
ದ್ಯೂತೇ ಹಾರಿತವಾನ್ಸರ್ವಂ ತಸ್ಮಾದ್ದ್ಯೂತಂ ನ ರೋಚಯೇ ॥ 4-70-11 (31345)
ಅಥವಾ ಮನ್ಯಸೇ ರಾಜಂದೀವ್ಯಾವ ಯದಿ ರೋಚತೇ।
ಏವಮಾಭಾಷ್ಯ ವಾಕ್ಯೈಸ್ತು ಕ್ರೀಡತಸ್ತೌ ನರೋತ್ತಮೌ ॥ 4-70-12 (31346)
ಪ್ರವರ್ತಮಾನೇ ದ್ಯೂತೇ ತು ಮಾತ್ಸ್ಯಃ ಪಾಂಡವಮಬ್ರವೀತ್ ॥ 4-70-13 (31347)
ಪಶ್ಯ ಪುತ್ರೇಣ ಮೇ ಯುದ್ಧೇ ತಾದೃಶಾಃ ಕುರವೋ ಜಿತಾಃ ।
ಕುರವೋಽತಿರಥಾಃ ಸರ್ವೇ ದೇವೈರಪಿ ಸುದುರ್ಜಯಾಃ ॥ 4-70-14 (31348)
ತತೋಽಬ್ರವೀದ್ಧರ್ಮರಾಜೋ ದ್ಯೂತೇ ಮಾತ್ಸ್ಯಂ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ದಿಷ್ಟ್ಯಾ ತೇ ವಿಜಿತಾ ಗಾವಃ ಕುರವಶ್ಚ ಪರಾಜಿತಾಃ ॥ 4-70-15 (31349)
ಅತ್ಯದ್ಭುತತಮಂ ಮನ್ಯೇ ಉತ್ತರಶ್ಚೇತ್ಕೂರೂಂಜಯೇತ್।
ಯಂತಾ ಬೃಹನ್ನಲಾ ಯಸ್ಯ ಸ ಕಥಂಚಿದ್ವಿಜೇಷ್ಯತೇ ॥ 4-70-16 (31350)
ತತೋ ವಿರಾಟಃ ಕ್ಷುಭಿತೋ ಮನ್ಯುನಾ ಚ ಪರಿಪ್ಲುತಃ।
ಉವಾಚ ವಚನಂ ಕ್ರುದ್ಧಃ ಪರಿವ್ರಾಜಮನಂತರಂ ॥ 4-70-17 (31351)
ತಾದೃಶೇನ ತು ಯೋಧೇನ ಮಹೇಷ್ವಾಸೇನ ಧೀಮತಾ।
ಕುರವೋ ನಿರ್ಜಿತಾ ಯುದ್ಧೇ ತತ್ರ ಕಿಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾದ್ಭುತಂ ॥ 4-70-18 (31352)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಉವಾಚ। 4-70-19x (3275)
ಸಮಂ ಷಂಡೇನ ಮೇ ಪುತ್ರಂ ಬ್ರಹ್ಮಬಂಧೋ ಪ್ರಶಂಸಸಿ।
ವಾಚ್ಯಾವಾಚ್ಯಂ ನ ಜಾನೀಷೇ ನೂನಂ ಮಾಮವಮನ್ಯಸೇ ॥ 4-70-19 (31353)
ವಿರಾಟ ಉವಾಚ। 4-70-20x (3276)
ಸಮಂ ಷಂಡೇನ ಮೇ ಪುತ್ರಂ ಬ್ರಹ್ಮಬಂಧೋ ಪ್ರಶಂಸಸಿ।
ವಾಚ್ಯಾವಾಚ್ಯಂ ನ ಜಾನೀಷೇ ನೂನಂ ಮಾಮವಮನ್ಯಸೇ ॥ 4-70-20 (31354)
ಪುಮಾಂಸೋ ಬಹವೋ ದೃಷ್ಟಾಃ ಸೂತಾಶ್ಚ ಬಹವೋ ಮಯಾ।
ವಿಕ್ರಂಯ ಯಂತಾ ಯೋದ್ಧಾ ಚ ನ ಮೇ ದೃಷ್ಟಃ ಕದಾಚನ ॥ 4-70-21 (31355)
ವಿಪ್ರಿಯಂ ನ ಚರೇದ್ರಾಜ್ಞಾಮನುಕೂಲಂ ಪ್ರಿಯಂ ವದೇತ್।
ಆಚರನ್ವಿಪ್ರಿಯಂ ರಾಜ್ಞಾಂ ನ ಜಾತು ಸುಖಮೇಧತೇ ॥ 4-70-22 (31356)
ವಯಸ್ಯತ್ವಾತ್ತು ತೇ ಸರ್ವಮಪರಾಧಮಿಮಂ ಕ್ಷಮೇ।
ನೇದೃಶೀಂ ಪ್ರವದರ್ವಾಚಂ ಯದಿ ಜೀವಿತುಮಿಚ್ಛಸಿ ॥ 4-70-23 (31357)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-70-24x (3277)
ತತೋಽಬ್ರವೀತ್ಪುನಃ ಕಂಕಃ ಪ್ರಹಸ್ಯ ಕುರುವರ್ಧನಃ ।
ಬೃಹನ್ನಲಾಯಾ ಸಜೇಂದ್ರ ಧುಷ್ಯತಾಂ ನಗರೇ ಜಯಃ ॥ 4-70-24 (31358)
ಉತ್ತರೇಣ ತು ಸಾರಥ್ಯಂ ಕೃತಂ ನೂನಂ ಭವಿಷ್ಯತಿ।
ನಿಮಿತ್ತಂ ಕಿಂಚಿದುತ್ಪನ್ನಂ ತರ್ಕಶ್ಚಾಪಿ ದೃಢೋ ಮಮ।
ಯತೋ ಜಾನಾಮಿ ರಾಜೇಂದ್ರ ನಾನ್ಯಥಾ ತದ್ಭವಿಷ್ಯತಿ ॥ 4-70-25 (31359)
ಕುರವೋಽಪಿ ಮಹಾವೀರ್ಯಾ ದೇವೈರಪಿ ಸುದುರ್ಜಯಾಃ।
ಸಸೋಮವರುಣಾದಿತ್ಯೈಃ ಸಯಕ್ಷೇಶಹುತಾಶನೈಃ ॥ 4-70-26 (31360)
ಯತ್ರ ಶಾಂತನವೋ ಭೀಷ್ಮೋ ದ್ರೋಣಕರ್ಣೌ ಸುದುರ್ಜಯೌ।
ಅಶ್ವತ್ಥಾಮಾ ವಿಕರ್ಣಶ್ಚ ಸೋಮದತ್ತೋ ಜಯದ್ರಥಃ ॥ 4-70-27 (31361)
ಭೂರಿಶ್ರವಾಃ ಶಲೋ ಭೂರಿರ್ಜಲಸಂಧಿಶ್ಚ ವೀರ್ಯವಾನ್।
ದುರ್ಯೋಧನೋ ದುಷ್ಪ್ರಸಹೋ ದುಃಶಾಸನವಿವಿಂಶತೀ ॥ 4-70-28 (31362)
ವೃಷಸೇನೋಽಶ್ವವೇಗಶ್ಚ ವಾಯುವೇಗಸುವರ್ಚಸೌ ।
ಬಾಹ್ಲೀಕಃ ಶೂರಸೇನಶ್ಚ ಯುಯುತ್ಸುಶ್ಚ ಪರಂತಪಃ ॥ 4-70-29 (31363)
ಸೌಬಲಃ ಶಕುನಿಶ್ಚೈವ ದ್ಯುಮತ್ಸೇನಶ್ಚ ಸಾಲ್ವರಾಟ್ ।
ಅನ್ಯೇ ಚ ಬಹವಃ ಶೂರಾ ನಾನಾಜನಪದೇಶ್ವರಾಃ ॥ 4-70-30 (31364)
ಕೃಪೇಣಾಚಾರ್ಯಮುಖ್ಯೇನ ಸಹಿತಾಃ ಕುರವೋ ನೃಪಾಃ।
ಸಂಜಕಾರ್ಮುಕನಿಸ್ತ್ರಿಂಶಾ ರಥಿನೋ ರಥಯೂಥಪಾಃ।
ಅನ್ಯೇ ಚೈವ ಮಹಾವೀರ್ಯಾ ರಾಜಪುತ್ರಾ ಮಹಾರಥಾಃ ॥ 4-70-31 (31365)
ಮರುದ್ಗಣೈಃ ಪರಿವೃತಃ ಸಾಕ್ಷಾದಪಿ ಪುರಂದರಃ ।
ತದ್ಬಲಂ ನ ಜಯೇತ್ಕ್ರುದ್ಧೋ ಭೀಷ್ಮದ್ರೋಣಾದಿಭಿರ್ವೃತಂ ॥ 4-70-32 (31366)
ಕಸ್ತದ್ಬೃಹನ್ನಲಾದನ್ಯೋ ಮನುಷ್ಯಃ ಪ್ರತಿಯೋತ್ಸ್ಯತಿ।
ಯಸ್ಯ ಬಾಹುಬಲೇ ತುಲ್ಯೋ ನ ಭವಿಷ್ಯತಿ ಕಶ್ಚನ ॥ 4-70-33 (31367)
ಅತೀವ ಸಮರಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಹರ್ಷೋ ಯಸ್ಯಾಭಿವರ್ಧತೇ।
ಕಿಮೇವಂ ಪುರುಷೋ ಲೋಕೋ ದಿವಿ ವಾ ಭುವಿ ವಿದ್ಯತೇ ॥ 4-70-34 (31368)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-70-35x (3278)
ತೇನ ಸಂಕ್ಷುಭಿತೋ ರಾಜಾ ದೀರ್ಯಮಾಣೇನ ಚೇತಸಾ ।
ಅಬ್ರವೀದ್ವಚನಂ ಕ್ರೂರಮಜಾನನ್ವೈ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂ॥ 4-70-35 (31369)
ಕಂಖ ಮಾ ಬ್ರೂಹಿ ಮೇ ವಾಕ್ಯಂ ಪ್ರತಿಕೂಲಂ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮ ।
ಬಹುಶಃ ಪ್ರತಿಷಿದ್ಧಸ್ತ್ವಂ ನ ಚ ವಾಚಂ ನಿಯಚ್ಛಸಿ ॥ 4-70-36 (31370)
ನಿಯಂತಾ ಚೇನ್ನ ವಿದ್ಯೇತ ನ ಕಶ್ಚಿದ್ಧರ್ಮಮಾಚರೇತ್।
ಇತಿ ಪ್ರಕ್ಷುಭಿತೋ ರಾಜಾ ಸೋಽಕ್ಷೇಣಾಭ್ಯಹನದ್ಭೃಶಂ ॥ 4-70-37 (31371)
ತಸ್ಯ ತಕ್ಷಕಭೋಗಾಭಂ ಬಾಹುಮುತ್ಕ್ಷಿಪ್ಯ ದಕ್ಷಿಣಂ।
ವಿರಾಟಃ ಪ್ರಾಹನತ್ಕ್ರುದ್ಧಃ ಕರ್ಣಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ದಕ್ಷಿಣಂ ॥ 4-70-38 (31372)
ಮುಖೇ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂ ಕೋಪಾನ್ಮೈವಮಿತ್ಯವಭರ್ತ್ಸಯನ್।
ಬಲವತ್ಪ್ರತಿವಿದ್ಧಸ್ಯ ನಸ್ತಃ ಶೋಣಿತಮಾಸ್ರವತ್ ॥ 4-70-39 (31373)
ಅಕ್ಷೇಣಾಭಿಹತೋ ರಾಜಾ ವಿರಾಟೇನ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ।
ತೂಷ್ಣೀಮಾಸೀನ್ಮಹಾಬಾಹುಃ ಕೃಷ್ಣಾಂ ಪಶ್ಯನ್ಸುದುಃಖಿತಾಂ ॥ 4-70-40 (31374)
ತಸ್ಯ ರಕ್ತೋತ್ಪಲನಿಭಂ ಶಿರಸಃ ಶೋಣಿತಂ ತದಾ।
ಪ್ರಾವರ್ತತ ಮಹಾಬಾಹೋರಭಿಘಾತಾನ್ಮಹಾತ್ಮನಃ ॥ 4-70-41 (31375)
ತದಪ್ರಾಪ್ತಂ ಮಹೀಂ ಪಾರ್ಥಃ ಪಾಣಿಭ್ಯಾಂ ಸಮಧಾರಯತ್।
ಅವೈಕ್ಷತ ಚ ಧರ್ಮಾತ್ಮಾ ದ್ರೌಪದೀಂ ಪಾರ್ಶ್ವತಃ ಸ್ಥಿತಾಂ ॥ 4-70-42 (31376)
ಸಾ ವೇದನಾಮಭಿಜ್ಞಾಯ ಭರ್ತುಶ್ಚಿತ್ತವಶಾನುಗಾ।
ಸಾ ವಿಷಣ್ಣಾ ಚ ಭೀತಾ ಚ ಕ್ರುದ್ಧಾ ಚ ದ್ರುಪದಾತ್ಮಜಾ ॥ 4-70-43 (31377)
ಬಾಷ್ಪಂ ನಿಯಂಯ ಕೃಚ್ಛ್ರೇಣ ಭರ್ತುರ್ನಿಃಶ್ರೇಯಸೈಷಿಣೀ ।
ಉತ್ತರೀಯೇಣ ಸೂಕ್ಷ್ಮೇಣ ತೂರ್ಣಂ ಜಗ್ರಾಹ ಶೋಣಿತಂ ॥ 4-70-44 (31378)
ನಿಗೃಹ್ಯ ರಕ್ತಂ ವಸ್ತ್ರೇಣ ಸೈರಂಧ್ರೀ ದುಃಖಮೋಹಿತಾ।
ಸೌವರ್ಣಂ ಗೃಹ್ಯ ಭೃಂಗಾರಂ ಶೋಣಿತಂ ತದಪಾಮೃಜತ್ ।
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸ್ಯ ರಾಜೇಂದ್ರ ದ್ರುಪದೇಂದ್ರಸುತಾ ತದಾ ॥ 4-70-45 (31379)
ವಿರಾಟ ಉವಾಚ। 4-70-46x (3279)
ಸೈರಂಧ್ರಿ ಕಿಮಿದಂ ರಕ್ತಮುತ್ತರೀಯೇಣ ಗೃಹ್ಯತೇ।
ಕೋತ್ರ ಹೇತುರ್ವಿಶಾಲಾಕ್ಷಿ ತನ್ಮಪ್ರಾಚಕ್ಷ್ವ ತತ್ವತಃ ॥ 4-70-46 (31380)
ಸೈರಂಧ್ರ್ಯುವಾಚ। 4-70-47x (3280)
ರಕ್ತಬಿಂದನಿ ಯಾವಂತಿ ಕಂಕಸ್ಯ ಧರಣೀತಲೇ।
ತಾವದ್ವರ್ಷಾಣಿ ರಾಷ್ಟ್ರೇ ತೇ ಅನಾವೃಷ್ಟಿರ್ಭವಿಷ್ಯತಿ॥ 4-70-47 (31381)
ಏತನ್ನಿಮಿತ್ತಂ ಮಾತ್ಸ್ಯೇಂದ್ರ ಕಂಕಸ್ಯ ರುಧಿರಂ ಮಯಾ।
ಗೃಹೀತಮುತ್ತರೀಯೇಣ ವಿನಾಶೋ ಮಾ ಭವೇತ್ತವ ॥ 4-70-48 (31382)
ಯತೀಶಂ ಯೋ ವಿಹನ್ಯೇತ ತಸ್ಯಾಯುರ್ವಿನಶಿಷ್ಯತಿ।
ಯೋ ಯತೀಶಂ ನಿಯಂಯೇತ ಸಹಸ್ರಂ ಯಾತನಾ ಯಮೇ ॥ 4-70-49 (31383)
ಯತೌ ರಕ್ತಂ ದರ್ಶಯತಿ ಯಾವತ್ಪಾಂಸುರಗೃಹ್ಯತ।
ತಾವಂತಃ ಪಿತೃಲೋಕಸ್ಥಾಃ ಪಿತರಃ ಪ್ರಪತಂತ್ಯಧಃ ॥ 4-70-50 (31384)
ಇತಿ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ವಿರಾಟೇಂದ್ರ ಧೃತಂ ರಕ್ತಂ ಚ ವಾಸಸಾ।
ಮಯಾ ತವ ಹಿತಾರ್ಥಾಯ ತ್ವಯಿ ಪ್ರಣಯಕಾರಣಾತ್ ॥ ॥ 4-70-51 (31385)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ಸಪ್ತತಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Footnotes
4-70-10 ಧನಾನಾಂ ಚ ವಿನಾ..... ವಾಕ್ಪಾರುಷ್ಯಂ ಚಾಭವದಿತಿ ಶೇಷಪೂರಣೇನ ಯೋಜನಾ ॥ 10 ॥ 4-70-19 ಕಿಂ ಕಿಮಪಿ ॥ 19 ॥ 4-70-47 ಧರಣೀತಲೇ ಪತೇಯುರಿತಿ ಶೇಷಃ ॥ 47 ॥ 4-70-48 ನಿಯಂಯೇತ ನಿಯಮಯೇತ್ ತಸ್ಯೇತಿ ಶೇಷಃ ॥ 49 ॥ 4-70-50 ಅಗೃಹ್ಯತ ಗೃಹ್ಯೇತ ರಕ್ತೇನೇತಿ ॥ 50 ॥ 4-70-51 ಇತೀಮಮರ್ಥಂ ॥ 51 ॥ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 071
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.71. ಅಧ್ಯಾಯಃ 071
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಅರ್ಜುನಕುರುಯುದ್ಧದಿದೃಕ್ಷಯಾ ಸಮಾಗತೈರ್ದೇವೈರರ್ಜುನಂ ಶ್ಲಾಘಮಾನೈಃ ಸದ್ಭಿಃ ಪುನಃ ಸ್ವರ್ಗಂಪ್ರತಿ ಗಮನಂ ॥ 1 ॥ ಉತ್ತರೇಣ ಸವಾದಿನ್ನಗೋಷಂ ಪೌರೈಃ ಪ್ರತ್ಯುದ್ಗಂಯಮಾನೇನ ಸ್ವನಗರಪ್ರವೇಶನಂ ॥ 2 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-71-0 (31386)
ಜನಮೇಜಯ ಉವಾಚ। 4-71-0x (3281)
ಯುದ್ಧಂ ತು ಮಾನುಷಂ ದ್ರಷ್ಟುಮಾಗತಾಸ್ತ್ರಿದಶಾಃ ಪುರಾ।
ಕಿಮಕುರ್ವಂತ ತೇ ಪಶ್ಚಾತ್ಕಥಯಸ್ವ ಮಮಾನಘ ॥ 4-71-1 (31387)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-71-2x (3282)
ವಾಸವಪ್ರಮುಖಾಃ ಸರ್ವೇ ದೇವಾಃ ಸರ್ಷಿಪುರೋಗಮಾಃ।
ಯಕ್ಷಗಂಧರ್ವಸಂಘಾಶ್ಚ ಗಣಾ ಅಪ್ಸರಸಾಂ ತಥಾ ॥ 4-71-2 (31388)
ಯುದ್ಧಂ ತು ಮಾನುಷಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಕುರೂಣಾಂ ಫಲ್ಗುನಸ್ಯ ಚ।
ಏಕಸ್ಯ ಚ ಬಹೂನಾಂ ಚ ರೌದ್ರಮತ್ಯುಗ್ರದರ್ಶನಂ ॥ 4-71-3 (31389)
ಅಸ್ತ್ರಾಣಾಮಥ ದಿವ್ಯಾನಾಂ ಪ್ರಯೋಗಾನಥ ಸಂಗ್ರಹಾನ್।
ಲಘು ಸುಷ್ಠು ಚ ಚಿತ್ರಂ ಚ ಕೃತೀನಾಂ ಚ ಪ್ರಯತ್ನತಃ ॥ 4-71-4 (31390)
ಭೀಷ್ಮಂ ಶಾರದ್ವತಂ ದ್ರೋಣಂ ಕರ್ಣಂ ಗಾಂಡೀವಧನ್ವನಾ।
ಜಿತಾನನ್ಯಾನ್ಭೂಮಿಪಾಲಾಂದೃಷ್ಟ್ವಾ ಜಗ್ಮುರ್ದಿವೌಕಸಃ ॥ 4-71-5 (31391)
ಸರ್ವೇ ತೇ ಪರಿತುಷ್ಟಾಶ್ಚ ಪ್ರಶಸ್ಯ ಚ ಮುಹುರ್ಮುಹುಃ।
ಅಸಂಗತಿನಾ ತೇನ ವಿಮಾನೇನಾಶುಗಾಮಿನಾ।
ಪ್ರತಿಜಗ್ಮುರಸಂಗಾಸ್ತೇ ತ್ರಿದಿವಂ ಚ ದಿವೌಕಸಃ ॥ 4-71-6 (31392)
[*ಕುರವೋ ನಿರ್ಜಿತಾಃ ಸರ್ವೇ ಭೀಷ್ಮದ್ರೋಣಕೃಪಾದಯಃ।
ಅಜಯ್ಯಾಸ್ತ್ರಿದಶೈಃ ಸರ್ವೈಃ ಸೇಂದ್ರೈಃ ಸರ್ವೈಃ ಸುರಾಸುರೈಃ ।
ಪಾರ್ಥೇನೈಕೇನ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ವಿಸ್ಮಯೋ ನೋ ಮಹಾನಹೋ ॥ 4-71-7 (31393)
ಕಸ್ಮಿನ್ಮುಹೂರ್ತೇ ಸಂಜಾತಃ ಕಸ್ಯ ಧರ್ಮಸ್ಯ ವಾ ಫಲಂ ॥ 4-71-8 (31394)
ಕಿಮಾಶ್ಚರ್ಯಂ ಫಲ್ಗುನೇಽಸ್ಮಿನ್ಯೋ ರುದ್ರೇಣ ನ್ಯಯೋಧಯತ್।
ನಿವಾತಕವಚಾನಾಜೌ ಯಸ್ತ್ರಿಂಶತ್ಕೋಟಿಸಂಮಿತಾನ್ ॥ 4-71-9 (31395)
ತಸ್ಯ ಚೈತತ್ಕಿಮಾಶ್ಚರ್ಯಂ ಸ್ತುವಂತ ಇತಿ ತೇ ಸುರಾಃ ।
ಜಗ್ಮುಃ ಸುರಾಲಯಂ ಹೃಷ್ಟಾ ವಿಸ್ಮಯಾವಿಷ್ಟಚೇತಸಃ ॥] 4-71-10 (31396)
ಕುರವೋಽರ್ಜುನಬಾಣೈಶ್ಚ ತಾಡಿತಾಃ ಶರವಿಕ್ಷತಾಃ ।
ಕುರೂನಭಿಮುಖಾಂ ಯಾತಾಃ ಸಮಗ್ರಬಲವಾಹನಾಃ ॥ 4-71-11 (31397)
ವಿರಾಟನಗರಾಚ್ಚೈವ ಗಜಾಶ್ವರಥಸಂಕುಲಾಃ ।
ಯೋಧೈಃ ಕ್ಷತ್ರಿಯದಾಯಾದೈರ್ಬಲವದ್ಭಿರಧಿಷ್ಠಿತಾಃ ॥ 4-71-12 (31398)
ವಿರಾಟಪ್ರಹಿತಾ ಸೇನಾ ನಗರಾಚ್ಛೀಘ್ರಯಾಯಿನೀ ।
ಉತ್ತರಂ ಸಹ ಸೂತೇನ ಪ್ರತ್ಯಯಾತ್ತಮರಿಂದಮಂ ॥ 4-71-13 (31399)
ತಸ್ಮಿಂಸ್ತೂರ್ಯಶತಾಕೀರ್ಣೇ ಹಸ್ತ್ಯಶ್ಚರಥಸಂಕುಲೇ ।
ಪ್ರಹರ್ಷಃ ಸ್ತ್ರೀಕುಮಾರಾಣಾಂ ತುಮುಲಃ ಸಮಪದ್ಯತ ॥ 4-71-14 (31400)
ಅರ್ಜುನಸ್ತು ತತೋ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಸೈನ್ಯರೇಣುಂ ಸಮುತ್ಥಿತಂ ।
ಸೈನ್ಯಧ್ವಜಂ ನಿಶಂಯಾಥ ವೈರಾಟಿಂ ಸಮಭಾಷತ॥ 4-71-15 (31401)
ನಗರೇ ತುಮುಲಃ ಶಬ್ದೋ ರೇಣುಶ್ಚಾಕ್ರಮತೇ ನಭಃ।
ಕಿಂನು ಖಲ್ವಪಯಾತಾಸ್ತೇ ಕುರವೋ ನಗರಂ ಗತಾಃ ॥ 4-71-16 (31402)
ತೇ ಚೈವ ನಿರ್ಜಿತಾಽಸ್ಮಾಭಿರ್ಮಹೇಷ್ವಾಸಾಃ ಸುತೇಜಸಃ ।
ಆಮುಂಚ ಕವಚಂ ವೀರ ಚೋದಯಸ್ವ ಚ ವಾಜಿನಃ ।
ಜವೇನಾಭಿಪ್ರಪದ್ಯಸ್ವ ವಿರಾಟನಗರಂ ಪ್ರತಿ ॥ 4-71-17 (31403)
ನ ತಾವತ್ತಲನಿರ್ಘೋಷಂ ಗಾಂಡೀವಸ್ಯ ಚ ನಿಸ್ವನಂ ।
ಧ್ವಜಂ ವಾ ದರ್ಶಯಿಷ್ಯಾಮಿ ಅಥವಾ ಸ್ವಜನೋ ಭವೇತ್ ॥ 4-71-18 (31404)
ಉತ್ತರ ಉವಾಚ। 4-71-19x (3283)
ಸೇನಾಗ್ರಮೇತನ್ಮಾತ್ಸ್ಯಾನಾಂ ಗಣಿಕಾಶ್ಚ ಸ್ವಲಂಕೃತಾಃ।
ಕನ್ಯಾ ರಥೇಷು ದೃಶ್ಯಂತೇ ಯೋಧಾ ವಿವಿಧವಾಸಸಃ ॥ 4-71-19 (31405)
ಉತ್ತರಾಮತ್ರ ಪಶ್ಯಾಮಿ ಸಖೀಭಿಃ ಪರಿವಾರಿತಾಂ।
ಅನೀಕಿನ್ಯಃ ಪ್ರದೃಶ್ಯಂತೇ ಹಸ್ತಿನೋಶ್ವಾಶ್ಚ ವರ್ಮಿತಾಃ ॥ 4-71-20 (31406)
ರಥಿನಶ್ಚ ಪದಾತಾಶ್ಚ ಬಹವೋ ನ ಚ ಶಸ್ತ್ರಿಣಃ।
ವಿರಾಟವಚನಾತ್ಸರ್ವೇ ಸಂಹೃಷ್ಟಾಃ ಪ್ರತಿಭಾಂತಿ ಮೇ।
ನ ಚ ಮೇಽತ್ರ ಪ್ರತೀಘಾತಶ್ಚಿತ್ತಸ್ಯ ಸ್ವಜನೇ ಯಥಾ ॥ 4-71-21 (31407)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-71-22x (3284)
ತತಃ ಶೀಘ್ರಂ ಸಮಾಸಾದ್ಯ ಉತ್ತರಂ ಸ್ವಜನೋ ಬಹು।
ಪರಸ್ಪರಮಮಿತ್ರಘ್ನಂ ಸಸ್ವಜೇ ತಂ ಸಮಾಗತಂ ॥ 4-71-22 (31408)
ಜನಾ ಊಚುಃ। 4-71-23x (3285)
ಪ್ರೀತಿಮಾನ್ಪುರುಷವ್ಯಾಘ್ರೋ ಹರ್ಷಯುಕ್ತಃ ಪುನಃ ಪುನಃ ।
ದಿಷ್ಟ್ಯಾ ಜಯಸಿ ಭದ್ರಂ ತೇ ದಿಷ್ಟ್ಯಾ ಸೂತೋ ಬೃಹನ್ನಲಾಃ।
ದಿಷ್ಟ್ಯಾ ಸಂಗ್ರಾಮಮಾಗಂಯ ಭಯಂ ತವ ನ ಕಿಂಚನ ॥ 4-71-23 (31409)
ಉತ್ತರ ಉವಾಚ। 4-71-24x (3286)
ಅಜೈಷೀದೇಷ ಜಾಂಜಿಷ್ಣುಃ ಕುರೂನೇಕರಥೋ ರಣೇ।
ಏತಸ್ಯಕ ಬಾಹುವೀರ್ಯಂ ತದ್ಯೇನ ಗಾವೋ ಜಿತಾ ಮಯಾ।
ಕುರವೋ ನಿರ್ಜಿತಾ ಯಸ್ಮಾತ್ಸಗ್ರಾಮೇಽಮಿತತೇಜಸಃ ॥ 4-71-24 (31410)
ಅಕಾರ್ಷೀದೇಷ ತತ್ಕರ್ಮ ದೇವಪುತ್ರೋಪಮೋ ಯುವಾ।
ಏಷ ತತ್ಪುರುಷವ್ಯಾಘ್ರೋ ವಿಕ್ಷೋಭ್ಯ ಕುರುಮಂಡಲಂ।
ಗಾವಃ ಪ್ರಸಹ್ಯ ವಿಜಿತಾ ರಣೇ ಮಾಂ ಚಾಭ್ಯಪಾಲಯತ್ ॥ 4-71-25 (31411)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-71-26x (3287)
ಉತ್ತರಸ್ಯ ವಚಃ ಶ್ರುತ್ವಾ ಶಂಸಮಾನಸ್ಯ ಚಾರ್ಜುನಂ।
ಚೋದಿತಾ ರಾಜಪುತ್ರೇಣ ಜಯಂ ಮಂಗಲವಾದಿನಃ ॥ 4-71-26 (31412)
ತತೋ ಗಂಧೈಶ್ಚ ಮಾಲ್ಯೈಶ್ಚ ಧೂಪೈಶ್ಚ ವಸುಸಂಭೃತೈಃ ।
ಕನ್ಯಾಃ ಪಾರ್ಥಮಮಿತ್ರಘ್ನಂ ಕಿರಂತ್ಯಃ ಸಮಪೂಜಯನ್ ॥ 4-71-27 (31413)
ಆಪೂರ್ಯಮಾಣೋ ಮಾಲ್ಯೈಶ್ಚ ಗಂಧೈಶ್ಚ ವಿವಿಧೈಃ ಶುಭೈಃ ।
ಸಂಪೂಜ್ಯಮಾನೋ ಲೋಕೇನ ನಗರದ್ವಾರಮಾಗಮತ್ ॥ 4-71-28 (31414)
ಭೇರ್ಯಶ್ಚ ತೂರ್ಯಾಣಿ ಚ ವೇಣವಶ್ಚ
ವಿಚಿತ್ರವೇಷಾಃ ಪ್ರಮದಾಜನಾಶ್ಚ।
ಪುರೋ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಮಹಾಬಲಸ್ಯ
ನಿಷ್ಕ್ರಂಯ ಭೂಮಿಂಜಯಮಭ್ಯನಂದನಂ ॥ 4-71-29 (31415)
ಪ್ರಶಸ್ಯಮಾನಸ್ತು ಜಯೇನ ತತ್ರ
ಪುತ್ರೋ ವಿರಾಟಸ್ಯ ನ ಹೃಷ್ಯತಿ ಸ್ಮ।
ಸಂಭಾಷ್ಯಮಾಣಸ್ತು ಜಯೇನ ತತ್ರ
ಸೋಽಂತರ್ಮನಾಃ ಪಾಂಡವಮೀಕ್ಷಮಾಣಃ ॥ 4-71-30 (31416)
ಪುತ್ರ್ಯೈ ವಿರಾಟಸ್ಯ ತತೋ ವರಾಣಿ
ವಸ್ತ್ರಾಣ್ಯದಾತ್ಪಾಂಡುಸುತಃ ಸಖೀಭ್ಯಃ।
ಸಭಾಜಯಂಶ್ಚಾಪಿ ಸಮಾಗತಾಸ್ತಾ
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಜಯಂ ತಚ್ಚ ಬಲಂ ಕುಮಾರ್ಯಃ ॥ ॥ 4-71-31 (31417)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ಏಕಸಪ್ತತಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Footnotes
4-71-7 *ಇಮೇ ಶ್ಲೋಕಾಃ ಥo ಪುಸ್ತಕಮಾತ್ರೇ ವರ್ತಂತೇ।ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 072
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.72. ಅಧ್ಯಾಯಃ 072
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಉತ್ತರೇಣ ರಾಜಾಭ್ಯನುಜ್ಞಯಾಽಂತಃಪುರಮೇತ್ಯ ತದಭಿವಾದನಂ ॥ 1 ॥ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಘ್ರಣಾವಲೋಕನಭೀತೋತ್ತರಚೋದನಯಾ ವಿರಾಟೇನ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಕ್ಷಮಾಪನಂ ॥ 2 ॥ ತತೋಽರ್ಜುನಸ್ಯಾಂತಃಪ್ರವೇಶಃ ॥ 3 ॥ ಉತ್ತರಸ್ಯೈವ ಜೇತೃತ್ವಭ್ರಮಹೃಷ್ಟೇನ ವಿರಾಟೇನ ತತ್ಪ್ರಶಂಸನಂ ॥ 4 ॥ ತೇನ ತಂತಪಿ ಕಸ್ಯಚಿದ್ದೇವಪುತ್ರಸ್ಯೈವ ಜೇತೃತ್ವಕಥನಂ ॥ 5 ॥ ತತೋಽರ್ಜುನೇನೋತ್ತರಾಪ್ರಭೃತಿಭ್ಯಃ ಕುರುವಸ್ತ್ರಪ್ರದಾನಂ ॥ 6 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-72-0 (31418)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-72-0x (3288)
ಸಭಾಜ್ಯಮಾನಃ ಪೌರೈಶ್ಚ ಸ್ತ್ರೀಭಿರ್ಜಾನಪದೈರಪಿ।
ಆಸಾದ್ಯಾಂತಃಪುರದ್ವಾರಂ ಪಿತ್ರೇ ಸಂಪ್ರತ್ಯವೇದಯತ್ ॥ 4-72-1 (31419)
ತತೋ ದ್ವಾಃಸ್ಥಃ ಸಮಾಸಾದ್ಯ ಪ್ರಣಿಪತ್ಯ ಕೃತಾಂಜಲಿಃ ।
ವರ್ಧಯಿತ್ವಾ ಜಯಾಶೀರ್ಭಿರಿದಂ ವಚನಮಬ್ರವೀತ್॥ 4-72-2 (31420)
ರಾಜನ್ಪೃಥುಯಶಸ್ತುಭ್ಯಂ ಜಿತ್ವಾ ಶತ್ರೂನ್ಸಮಾಗತಃ।
ಉತ್ತರಃ ಸಹ ಸೂತೇನ ದ್ವಾರಿ ತಿಷ್ಠತಿ ವಾರಿತಃ ॥ 4-72-3 (31421)
ಕುಮಾರೋ ಯೋಧಮುಖ್ಯೈಸ್ಚ ಗಣಿಕಾಭಿಸ್ಚ ಸಂವೃತಃ ।
ಪೌರಜಾನಪದೈರ್ಯುಕ್ತಃ ಪೂಜ್ಯಮಾನೋ ಜಯಾಶಿಷಾಃ ॥ 4-72-4 (31422)
ತತೋ ಹೃಷ್ಟೋ ಮಹೀಪಾಲಃ ಕ್ಷತ್ತಾರಮಿದಮಬ್ರವೀತ್ ।
ಪ್ರವೇಶಯೋಭೌ ತೌ ತೂರ್ಣಂ ದರ್ಶನೇಪ್ಸುರಹಂ ತಯೋಃ ॥ 4-72-5 (31423)
ಕ್ಷತ್ತಾರಂ ಕುರುರಾಜಸ್ತು ಶನೈಃ ಕರ್ಣ ಉಪಾಜಪತ್।
ಉತ್ತರಃ ಪ್ರವಿಶತ್ವೇಕೋ ನ ಪ್ರವೇಶ್ಯಾ ಬೃಹನ್ನಲಾಃ॥ 4-72-6 (31424)
ತಸ್ಯ ಹಿ ಮಹಾಬಾಹೋರ್ವ್ರತಂ ನಿತ್ಯಂ ಮಹಾತ್ಮನಃ।
ಯೋ ಮಮಾಂಗೇ ವ್ರಣಂ ಕುರ್ಯಾಚ್ಛೋಣಿತಂ ವಾ ಪ್ರದರ್ಶಯೇತ್।
ಅನ್ಯತ್ರ ಸಂಗ್ರಾಮಗತಾನ್ನ ಸ ಜೀವೇತ್ಕಥಂಚನ ॥ 4-72-7 (31425)
ವ್ಯಕ್ತಂ ಭೃಸಂ ಸುಸಂಕ್ರುದ್ಧೋ ಮಾಂ ದೃಷ್ಟ್ವೈವ ಸಶೋಣಿತಂ।
ವಿರಾಟಮಿಹ ಸಾಮಾತ್ಯಂ ಹನ್ಯಾತ್ಸಬಲಾವಾಹನಂ ॥ 4-72-8 (31426)
ಇಂದ್ರಂ ವಾಪಿ ಕುಬೇರಂ ವಾ ಯಮಂ ವಾ ವರುಣಂ ತಥಾ।
ಮಮ ಶೋಣಿತಕರ್ತಾರಂ ಮೃದ್ಗೀಯಾತ್ಕಿಂ ಪುನರ್ನರಂ ॥ 4-72-9 (31427)
ಕ್ಷಣಮಾತ್ರಂ ತು ತತ್ರೈವ ದ್ವಾರಿ ತಿಷ್ಠತು ವೀರ್ಯವಾನ್ ।
ಇತಿ ಪ್ರೋವಾಚ ಧರ್ಮಾತ್ಮಾ ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಉದಾರಧೀಃ ॥ 4-72-10 (31428)
ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಕ್ಷಮಯಾ ಯುಕ್ತೋ ಧರ್ಮರಾಜೋ ಘೃಣಾನ್ವಿತಃ।
ಸಭಾಯಾಂ ಸಹ ಮಾತ್ಸ್ಯೇನ ತೂಷ್ಣೀಮುಪವಿವೇಶ ಹ ॥ 4-72-11 (31429)
ತತೋ ರಾಜಸುತೋ ಜ್ಯೇಷ್ಠಃ ಪ್ರಾವಿಶತ್ಪೃಥಿವೀಂಜಯಃ।
ವವಂದೇ ಸ ಪಿತುಃ ಪಾದೌ ಕಂಕಂ ಚಾಪ್ಯುಪತಿಷ್ಠತ ॥ 4-72-12 (31430)
ಪಶ್ಯನ್ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂ ದೃಷ್ಟ್ಯಾ ವಕ್ರಯಾ ಚರಣೌ ಪಿತುಃ।
ಅಭಿವಾದ್ಯ ತತೋ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಕಂಕಸ್ಯ ರುಧಿರಪ್ಲುತಂ ।
ಹೃದಯೇಽದಹ್ಯತ ತದಾ ಮೃತ್ಯುಗ್ರಸ್ತ ಇವೋತ್ತರಃ ॥ 4-72-13 (31431)
ತತೋ ರುಧಿರಸಿಕ್ತಾಂಗಮನೇಕಾಗ್ರಮನಾಗಸಂ।
ಭೂಮಾವೇಕಾಂತ ಆಸೀನಂ ಸೈರಂಧ್ರ್ಯಾ ಸಮುಪಾಸಿತಂ।
ತತಃ ಪಪ್ರಚ್ಛ ರಾಜಾನಂ ತ್ವರಮಾಣ ಇವೋತ್ತರಃ ॥ 4-72-14 (31432)
ಕೇನಾಯಂ ತಾಡಿತಃ ಕಂಕಃ ಕೇನ ಪಾಪಮಿದಂ ಕೃತಂ।
ಕೋ ವಾ ಜಿಗಮಿಷುರ್ಮೃತ್ಯುಂ ಕೇನ ಸ್ಪೃಷ್ಟಃ ಪದೋರಗಃ ॥ 4-72-15 (31433)
ಶ್ರೋತ್ರಿಯೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಶ್ರೇಷ್ಠ ಇಂದ್ರಾಸನರತಿಕ್ಷಮಃ।
ಪೂಜನೀಯೋಽಭಿವಾದ್ಯಶ್ಚ ನ ಪ್ರಬಾಧ್ಯೋಽಯಮೀದೃಶಃ ॥ 4-72-16 (31434)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-72-17x (3289)
ಸ ಪುತ್ರಸ್ಯ ವಚಃ ಶ್ರುತ್ವಾ ವಿರಾಟೋ ರಾಷ್ಟ್ರವರ್ಧನಃ।
ಪ್ರತ್ಯುವಾಚೋತ್ತರಂ ವಾಕ್ಯಂ ಸಾಧ್ವಸಾದ್ಧ್ವಸ್ತಮಾನಸಃ ॥ 4-72-17 (31435)
ಪುತ್ರ ತೇ ವಿಜಯಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ಪ್ರಹೃಷ್ಟೋಽಹಂ ಮುದಾ ಭೃಶಂ।
ಅಕ್ಷಕ್ರೀಡನಯಾಽನೇನ ಕಾಲಕ್ಷೇಪಮಕಾರಿಷಂ ॥ 4-72-18 (31436)
ತತ್ರಾಜಯತ್ಕುರೂನ್ಸರ್ವಾನುತ್ತರೋ ರಾಷ್ಟ್ರವರ್ಧನಃ।
ಇತ್ಯುಕ್ತಂ ಹಿ ಮಯಾ ಪುತ್ರ ನೇತಿ ಕಂಕೋ ಬೃಹನ್ನಲಾ।
ಅಜಯತ್ಸಾ ಕುರೂನ್ಸರ್ವಾನಿತಿ ಮಾಮಬ್ರವೀನ್ಮುಹುಃ ॥ 4-72-19 (31437)
ಪ್ರಶಂಸಿತೇ ಮಯಾ ಪುತ್ರ ವಿಜಯೇ ತವ ವಿಶ್ರುತೇ।
ಬೃಹನ್ನಲಾಯಾ ವಿಜಯಂ ಕಂಕೋಽಸ್ತುವತ ವೈ ರುಷಾ ॥ 4-72-20 (31438)
ಮಯಾ ಪ್ರಶಸ್ಯಮಾನೇ ತು ತ್ವಯಿ ಪಂಡಂ ಪ್ರಶಂಸತಿ।
ಬೃಹನ್ನಲಾಪ್ರಶಂಸಾಭಿರಭ್ಯಸೂಯಮಹಂ ತದಾ।
ತಾಡಿತೋಽಯಂ ಮಯಾ ಪುತ್ರ ದುರಾತ್ಮಾ ಶತ್ರುಪಕ್ಷಕೃತ್ ॥ 4-72-21 (31439)
ತಾಡಿತೋಽಯಂ ಯತಿಃ ಕಂಕ ಇತ್ಯುಕ್ತಂ ತದ್ವಚೋತ್ತರಃ।
ಶ್ರುತ್ವಾ ಪಿತುರ್ಭೃಶಂ ಕ್ರುದ್ಧಃ ಪಿತರಂ ವಾಕ್ಯಮಬ್ರವೀತ್ ॥ 4-72-22 (31440)
ಅಕಾರ್ಯಂ ತೇ ಕೃತಂ ರಾಜನ್ಕ್ಷಿಪ್ರಮೇಷ ಪ್ರಸಾದ್ಯತಾಂ।
ಮಾ ತ್ವಾ ಬ್ರಹ್ಮವಿಷಂ ಘೋರಂ ಸಮೂಲಮುಪನಿರ್ದಹೇತ್ ॥ 4-72-23 (31441)
ಯಾವನ್ನ ಕ್ಷಯಮಾಯಾತಿ ಕುಲಂ ಸರ್ವಮಶೇಷನಃ।
ಸ್ಫೀತಂ ವೃದ್ಧಂ ಚ ಮಾತ್ಸ್ಯಾನಾಮಯಂ ತಾವತ್ಪ್ರಸಾದ್ಯತಾಂ ॥ 4-72-24 (31442)
ಪ್ರಣಂಯ ಪಾದಯೋರಸ್ಯ ದಂಡವತ್ಕ್ಷಿತಿಮಂಡಲೇ ।
ಪ್ರಗೃಹ್ಯ ಪಾದೌ ಪಾಣಿಭ್ಯಾಮಯಂ ತಾವತ್ಪ್ರಸಾದ್ಯತಾಂ ॥ 4-72-25 (31443)
ದಕ್ಷೇಣ ಪಾಣಿನಾ ಸ್ಪೃಷ್ಟ್ವಾ ಶಪೇ ತ್ವಾಂ ಕ್ಷಪಿತಂ ಮಯಾ।
ಇತಿ ಯಾವದ್ವದೇತ್ಕಙ್ ಅಯಂ ತಾವತ್ಪ್ರಸಾದ್ಯತಾಂ ॥ 4-72-26 (31444)
ಸ ಪುತ್ರಸ್ಯ ವಚಃ ಶ್ರುತ್ವಾ ವಿರಾಟಃ ಸಾಧ್ವಸಾಕುಲಃ।
ಕ್ಷಮಯಾಮಾಸ ಕೌಂತೇಯಂ ಛನ್ನಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣವರ್ಚಸಾ ॥ 4-72-27 (31445)
ಕ್ಷಮಯಂತಂ ತು ರಾಜಾನಂ ಪಾಂಡವಃ ಪ್ರತ್ಯಭಾಷತ।
ಚಿರಂ ಕ್ಷಾಂತಂ ಮಯಾ ರಾಜನ್ಮನ್ಯುರ್ಮಮ ನ ವಿದ್ಯತೇ ॥ 4-72-28 (31446)
ಯದಿ ಸ್ಮ ತತ್ಪತೇದ್ಭೂಮೌ ರುಧಿರಂ ಮಮ ಪಾರ್ಥಿವ ।
ಸರಾಷ್ಟ್ರಸ್ತ್ವಮಿಹೋಚ್ಛೇದಮಾಪದ್ಯೇಥಾ ನರರ್ಷಭ ॥ 4-72-29 (31447)
ನ ದೂಷಯಾಮಿ ರಾಜೇಂದ್ರ ಯಸ್ತು ಹನ್ಯಾದದೂಷಕಂ।
ಫಲಂ ತಸ್ಯ ಮಹಾರಾಜ ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ದಾರುಣಮಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 4-72-30 (31448)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-72-31x (3290)
ಶೋಣಿತೇ ತು ವ್ಯತಿಕ್ರಾಂತೇ ಪ್ರವಿವೇಶ ಬೃಹನ್ನಲಾ।
ಅಭಿವಾದ್ಯ ಮಹಾರಾಜಂ ಕಂಕಂ ಚಾಪ್ಯುಪತಿಷ್ಠತ ॥ 4-72-31 (31449)
ಕ್ಷಮಯಿತ್ವಾ ತು ಕೌರವ್ಯಂ ರಣಾದುತ್ತರಮಾಗತಂ ।
ಪರಿಷ್ವಜ್ಯ ದೃಢಂ ರಾಜಾ ಪ್ರವೇಶ್ಯ ಭವನೋತ್ತಮಂ।
ಪ್ರಶಶಂಸ ತತೋ ಮಾತ್ಸ್ಯಃ ಶೃಣ್ವತಃ ಸವ್ಯಸಾಚಿನಃ ॥ 4-72-32 (31450)
ವಿರಾಟ ಉವಾಚ। 4-72-33x (3291)
ತ್ವಯಾ ದಾಯಾದವಾನಸ್ಮಿ ಕೈಕೇಯೀನಂದಿವರ್ಧನ।
ತ್ವಯಾ ಮೇ ಸದೃಶಃ ಪುತ್ರೋ ನ ಭೂತೋ ನ ಭವಿಷ್ಯತಿ ॥ 4-72-33 (31451)
ಪದಂ ಪದಸಹಸ್ರೇಣ ಯಶ್ಚರನ್ನಾಪರಾಧ್ನುಯಾತ್।
ತೇನ ಕರ್ಣೇನ ತೇ ತಾತ ಕಥಮಾಸೀತ್ಸಮಾಗಮಃ ॥ 4-72-34 (31452)
ರಣೇ ಯಂ ಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ಸೀದಂತಿ ಹೃತವೀರ್ಯಪರಾಕ್ರಮಾಃ।
ಕೃಪೇನ ತೇನ ತೇ ತಾತ ಕಥಮಾಸೀತ್ಸಮಾಗಮಃ ॥ 4-72-35 (31453)
ಯಸ್ಯ ತದ್ವಿಶ್ರುತಂ ಲೋಕೇ ಮಹದ್ವೃತ್ತಮನುತ್ತಮಂ ।
ಪಿತುಃ ಕೃತೇ ಕೃತಂ ಘೋರಂ ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಮನುತ್ತಮಂ ॥ 4-72-36 (31454)
ಯೋಽಯೋಧೀತ್ಸಮರೇ ರಾಮಂ ಜಾಮದಗ್ನ್ಯಂ ಪ್ರತಾಪಿನಂ।
ಭೀಷ್ಮೋಸೌ ಪುರುಷವ್ಯಾಘ್ರ ನ ಚ ಯುದ್ಧೇ ಪರಾಜಿತಃ ॥ 4-72-37 (31455)
ಪರಾಕ್ರಮೀ ಚ ದುರ್ಧರ್ಷೋ ವಿದ್ವಾಞ್ಶೂರೋ ಜಿತೇಂದ್ರಿಯಃ।
ದೃಢವೇಧೀ ಕ್ಷಿಪ್ರಕಾರೀ ವಿಶ್ರುತಃ ಸರ್ವಕರ್ಮಸು ॥ 4-72-38 (31456)
ತೇನ ತೇ ಸಹ ಭೀಷ್ಮೇಣ ಕುರುವೃದ್ಧೇನ ಸಂಯುಗೇ ।
ಯುದ್ಧಮಾಸೀತ್ಕಥಂ ತಾತ ಸರ್ವಮೇತದ್ಬ್ರವೀಹಿ ಮೇ ॥ 4-72-39 (31457)
ಪರ್ವತಂ ಯೋ ವಿನಿರ್ಭಿಂದ್ಯಾದ್ರಾಜಪುತ್ರೋ ವರೇಷುಭಿಃ।
ದುರ್ಯೋಧನೇನ ತೇ ತಾತ ಕಥಮಾಸೀತ್ಸಮಾಗಮಃ ॥ 4-72-40 (31458)
ಆಚಾರ್ಯೋ ವೃಷ್ಣಿರೀರಾಣಾಂ ಪಾಂಚಾಲಾನಾಂ ಚ ಯಃ ಪ್ರಭುಃ।
ಕುರೂಣಾಂ ಪಾಂಡವಾನಾಂ ಚ ಸರ್ವಕ್ಷತ್ರಸ್ಯ ಯೋ ಗುರುಃ ॥ 4-72-41 (31459)
ಸರ್ವಶಸ್ತ್ರಭೃತಾಂ ಶ್ರೇಷ್ಠಃ ಸರ್ವಲೋಕೇಷು ವಿಶ್ರುತಃ।
ತೇನ ದ್ರೋಣೇನ ತೇ ತಾತ ಕಥಮಾಸೀತ್ಸಮಾಗಮಃ ॥ 4-72-42 (31460)
ಆಚಾರ್ಯಪುತ್ರೋ ಯಃ ಶೂರೋ ದ್ರೋಣಾದನವಮೋ ರಣೇ।
ತೇನ ವೀರೇಣ ತೇ ತಾತ ಕಥಮಾಸೀತ್ಸಮಾಗಮಃ ॥ 4-72-43 (31461)
ಸರ್ವೇ ಚೈವ ಮಹಾವೀರ್ಯಾ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಃ ಮಹಾರಥಾಃ ।
ತೈಸ್ತೈರ್ವೀರೈಶ್ಚ ತೇ ತಾತ ಕಥಮಾಸೀತ್ಸಮಾಗಮಃ ॥ 4-72-44 (31462)
ಉತ್ತರ ಉವಾಚ। 4-72-45x (3292)
ನ ಮಯಾ ನಿರ್ಜಿತಾ ಗಾವೋ ನ ಮಯಾ ಕುರವೋ ಜಿತಾಃ।
ಕೃತಂ ಚ ಕರ್ಮ ತತ್ಸರ್ವಂ ದೇವಪುತ್ರೇಣ ಕೇನಚಿತ್ ॥ 4-72-45 (31463)
ಸ ಹಿ ಭೀತಂ ದ್ರವಂತಂ ಮಾಂ ಭೀಷ್ಮದ್ರೋಣಮುಖಾನ್ಕುರೂನ್।
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ವಿಷಣ್ಣಂ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ದೇವಪುತ್ರೋ ನ್ಯವಾರಯತ್ ॥ 4-72-46 (31464)
ಸ ಹಿ ತಿಷ್ಠನ್ರಥೋಪಸ್ಥೇ ವಜ್ರಪಾಣಿನಿಭೋ ಯುವಾ।
ತೇನ ತೇ ನಿರ್ಜಿತಾ ಗಾವಸ್ತೇನ ತೇ ಕುರವೋ ಜಿತಾಃ॥ 4-72-47 (31465)
ತಸ್ಯ ತತ್ಕರ್ಮ ವೀರಸ್ಯ ನ ಮಯಾ ತಾತ ತತ್ಕೃತಂ ।
ಸ ಹಿ ಶಾರದ್ವತಂ ದ್ರೋಣಂ ದ್ರೋಣಪುತ್ರಂ ಚ ವೀರ್ಯವಾನ್ ।ಟ
ಸೂತಪುತ್ರಂ ಚ ಭೀಷ್ಮಂ ಚ ಚಕಾರ ವಿಮುಖಾಞ್ಶರೈಃ ॥ 4-72-48 (31466)
ದುರ್ಯೋದನಂ ಚ ಸಮರೇ ಪ್ರಭಿನ್ನಮಿವ ಕುಂಜರಂ।
ಪ್ರಭಗ್ನಮಬ್ರವೀದ್ಭೀತಂ ರಾಜಪುತ್ರಂ ಮಹಾಬಲಂ ॥ 4-72-49 (31467)
ನ ಹಾಸ್ತಿನಪುರೇ ತ್ರಾಣಂ ತವ ಪಶ್ಯಾಮಿ ಕಿಂಚನ।
ನ ಹಾಸ್ತಿನಪುರೇ ಭೋಗಾ ಭೋಕ್ತುಂ ಶಕ್ಯಾಃ ಪಲಾಯತಾ ॥ 4-72-50 (31468)
ವ್ಯಾಯಾಮೇನ ಪರೀಪ್ಸಸ್ವ ಜೀವಿತಂ ಕೌರವಾತ್ಮಜ ।
ನ ಮೋಕ್ಷ್ಯಸೇ ಪಲಾಯಂಸ್ತ್ವಂ ಲೋಕೇ ಯುದ್ಧಮನಾ ಭವ।
ಪೃಥಿವೀಂ ಭೋಕ್ಷ್ಯಸೇ ಜಿತ್ವಾ ಹತೋ ವಾ ಸ್ವರ್ಗಮಾಪ್ಸ್ಯಸಿ ॥ 4-72-51 (31469)
ಸ ನಿವೃತ್ತೋ ನರವ್ಯಾಘ್ರೋ ಮುಂಚನ್ವಜ್ರನಿಭಾಞ್ಶರಾನ್।
ಸಚಿವೈಃ ಸಂವೃತೋ ರಾಜಾ ಭೀಷ್ಮದ್ರೋಣಕೃಪಾದಿಭಿಃ ।
ತತೋ ಮೇ ರೋಮಹರ್ಷೋಽಭೂದೂರುಸ್ತಂಭಶ್ಚ ಮೇಽಭವತ್ ॥ 4-72-52 (31470)
ಯದಭೂದ್ಧನಸಂಕಾಶಮನೀಕಂ ವ್ಯಧಮಚ್ಛರೈಃ।
ತತ್ಪ್ರಪುದ್ಯ ರಥಾನೀಕಂ ಸಿಂಹದರ್ಪಸಮೋ ಯುವಾ।
ತಾನ್ಕುರುಂದ್ರಾವಯದ್ರಾಜನ್ರಣೇ ನಾಗ ಇವ ಶ್ವಸನ್ ॥ 4-72-53 (31471)
ಏಕೇನ ತೇನ ಶೂರೇಣ ಷಡ್ರಥಾಃ ಪರಿನಿರ್ಜಿತಾಃ ।
ಶಾರ್ದೂಲೇನೇವ ಮತ್ತೇನ ಮೃಗಾಸ್ತೃಣಚರಾ ಯಥಾ ॥ 4-72-54 (31472)
ಹಯಾನಾಂ ಚ ಗಜಾನಾಂ ಚ ಶೂರಾಣಾಂ ಚ ಧನುಷ್ಮತಾಂ।
ನಿಹತಾನಿ ಸಹಸ್ರಾಣಿ ಭಗ್ನಾ ಚ ಕುರುವಾಹಿನೀ ॥ 4-72-55 (31473)
ಸೂತಪುತ್ರಂ ಶತೈರ್ವಿದ್ಧ್ವಾ ಹಯಾನ್ಹತ್ವಾ ಮಹಾರಥಃ ।
ಅಸ್ತ್ರೇಣ ಮೋಹಯಿತ್ವಾ ತಂ ರಕ್ತವಸ್ತ್ರಂ ಸಮಾದದೇ ॥ 4-72-56 (31474)
ಚತುರ್ಭಿಃ ಪುನರಾನರ್ಚ್ಛದ್ಭೀಷ್ಮಂ ಶಾಂತನವಂ ಶರೈಃ।
ಸ ತಂ ವಿದ್ಧ್ವಾ ಹಯಾಂಶ್ಚಾಶು ನಾಸ್ಯ ವಸ್ತ್ರಂ ಸಮಾದದೇ ॥ 4-72-57 (31475)
ದುರ್ಯೋಧನಂ ಚ ಬಲವಾನ್ಬಾಣೈರ್ವಿವ್ಯಾಧ ಸಪ್ತಭಿಃ।
ತಂ ಸ ವಿದ್ಧ್ವಾ ಹಯಾಂಶ್ಚಾಸ್ಯ ಪೀತವಸ್ತ್ರಂ ಸಮಾದದೇ ॥ 4-72-58 (31476)
ದ್ರೋಣಂ ಕೃಪಂ ಚ ಬಲವಾನ್ಸೋಮದತ್ತಂ ಜಯದ್ರಥಂ।
ಭೂರಿಶ್ರವಸಮಿಂದ್ರಾಭಂ ಶಕುನಿಂ ಚ ಮಹಾರಥಂ ॥ 4-72-59 (31477)
ತ್ರಿಭಿಸ್ತ್ರಿಭಿಃ ಸ ವಿದ್ಧ್ವಾ ತು ದುಃಶಾಸನಮುಖಾನಪಿ।
ವಿವಿಧಾನಿ ಚ ವಸ್ತ್ರಾಣಿ ಮಹಾರ್ಹಾಣ್ಯಾಜಹಾರ ಸಃ ॥ 4-72-60 (31478)
ದ್ವಾಭ್ಯಾಂ ಶರಾಭ್ಯಾಂ ವಿದ್ಧ್ವಾಽಥ ತಥಾಽಽಚಾರ್ಯಸುತಂ ರಣೇ।
ಚಾಪಂ ಛಿತ್ತ್ವಾ ವಿಕರ್ಣಸ್ಯ ನೀಲೇ ಚಾದತ್ತ ವಾಸಸೀ ॥ 4-72-61 (31479)
ವಿರಾಟ ಉವಾಚ। 4-72-62x (3293)
ಕ್ವ ಸ ವೀರೋ ಮಹಾಬಾಹುರ್ದೇವಪುತ್ರೋ ಮಹಾಯಶಾಃ।
ಯೋ ಮಮಾಮೋಚಯತ್ಪುತ್ರಂ ಕುರುಭಿರ್ಗ್ರಸ್ತಮಾಹವೇ॥ 4-72-62 (31480)
ಇಚ್ಛಾಮಿ ತಮಮಿತ್ರಘ್ನಂ ದುಷ್ಟುಮರ್ಚಿತುಮೇವ ಚ।
ಯೇನ ಮೇ ತ್ವಂ ಚ ಗಾವಶ್ಚ ಮೋಕ್ಷಿತಾ ದೇವಸೂನುನಾ ॥ 4-72-63 (31481)
ತಸ್ಮೈ ದಾಸ್ಯಾಮಿ ತಾಂ ಪುತ್ರೀಂ ಗ್ರಾಮಾಂಶ್ಚೈವ ತು ಹಾಟಕಾನ್।
ಸ್ಫುರಿತಂ ಕಟಿಸೂತ್ರಂ ಚ ಸ್ತ್ರೀಸಹಸ್ರಶತಾನಿ ಚ ॥ 4-72-64 (31482)
ಉತ್ತರ ಉವಾಚ। 4-72-65x (3294)
ಅಂತರ್ಧಾನಂ ಗತಸ್ತಾತ ದೇವಪುತ್ರಃ ಪ್ರತಾಪವಾನ್।
ಅದ್ಯ ಶ್ವೋ ವಾ ಪರಶ್ವೋ ವಾ ಮನ್ಯೇ ಪ್ರಾದುರ್ಭವಿಷ್ಯತಿ ॥ 4-72-65 (31483)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-72-66x (3295)
ಏವಮಾಖ್ಯಾಯಮಾನಸ್ತು ಛನ್ನಂ ಸತ್ರೇಣ ಪಾಂಡವಂ।
ವಸಂತಂ ತಂ ತು ನಾಜ್ಞಾಸೀದ್ವಿರಾಟಃ ಪಾರ್ಥಮರ್ಜುನಂ ॥ 4-72-66 (31484)
ತತಃ ಪಾರ್ಥೋಽಭ್ಯನುಜ್ಞಾತೋ ವಿರಾಟೇನ ಮಹಾತ್ಮನಾ।
ಸಹ ಪುತ್ರೇಣ ಮಾತ್ಸ್ಯಸ್ಯ ಮಂತ್ರಯಿತ್ವಾ ಧನಂಜಯಃ ॥ 4-72-67 (31485)
ಇತ್ಯೇವಂ ಬ್ರೂಹಿ ರಾಜಾನಂ ವಿರಾಟಂ ಸಮುಪಸ್ಥಿತಂ।
ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಸಹಸಾ ಪಾರ್ಥಃ ಪ್ರವಿಶ್ಯಾಂತಃಪುರಂ ಶುಭಂ।
ದದೌ ವಸ್ತ್ರಾಣಿ ರಂತಾನಿ ವಿರಾಟದುಹಿತುಃ ಸ್ವಯಂ ॥ 4-72-68 (31486)
ಉತ್ತರಾ ತು ಮಹಾರ್ಹಾಣಿ ವಸ್ತ್ರಾಣ್ಯಾಭರಣಾನಿ ಚ।
ಪ್ರಗೃಹ್ಯ ತಾನಿ ಸರ್ವಾಣಿ ಪ್ರೀತಾ ಸಾನುಚರಾಽಭವತ್ ॥ ॥ 4-72-69 (31487)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ದ್ವಿಸಪ್ತತಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Footnotes
4-72-5 ಕ್ಷತ್ತಾರಂ ಸಾರಥಿಂ ॥ 5 । 4-72-6 ಕರ್ಣ ಉಪಾಜಪತ್ ಕರ್ಣೇ ಇತಿ ಚ್ಛೇದಃ ॥ 6 ॥ 4-72-7 ಮಮಾಂಗ ಇತಿ ಮಮ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸ್ಯ । ಸಂಗ್ರಾಮಾಯ ಗತಾತ್ ಗಮನಾತ್॥ 7 ॥ 4-72-13 ರುಧಿರಪ್ಲುತಂ ರುಧಿರತ್ರಾವಂ ॥ 13 ॥ 4-72-14 ಅನೇಕಾಗ್ರಂ ವ್ಯಗ್ರಂ । ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ರಾಜಾನಂ ಪಪ್ರಚ್ಛೇತ್ಯನ್ವಯಃ ॥ 14 ॥ 4-72- 22 ತದ್ವಚಃ ಇತಿ ಚ್ಛೇದಃ ಸಂಧಿರಾರ್ಷಃ ॥ 22 ॥ 4-72-30 ತಸ್ಯೇತಿ। ಸ ಇತಿ ಶೇಷಃ। ಸ ಹಂತಾ ತಸ್ಯ ಸ್ವಕೃತಹನನಸ್ಯ ॥ 30 । 4-72-31 ಉಪತಿಷ್ಠತ ಉಪಾತಿಷ್ಠತ ಅಸೇವತ ॥ 31 ॥ 4-72- 33 ದಾಯಾದವಾನ್ಪುತ್ರವಾನ್ ॥ 33 । 4-72-34 ಪದಸಹಸ್ರೇಣ ಲಕ್ಷ್ಯಸಹಸ್ರಾರ್ಥಂ । ಹೇತ್ವರ್ಥೇ ತೃತೀಯಾ। ಯುಗಪತ್ಸಹಸ್ರಲಕ್ಷ್ಯಾಣಿ ವೇದ್ಧುಮಿತ್ಯರ್ಥಃ। ಚರನ್ ಬಾಣೈಃ । ಪದಂ ಏಕಮಪಿ ಲಕ್ಷ್ಯಂ ನಾಪರಾಧ್ನುಯಾತ್ ಲಕ್ಷ್ಯಾತ್ ಚ್ಯುತಸಾಯಕೋ ನ ಭವೇದಿತ್ಯರ್ಥಃ ॥ 34 ॥ 4-72-47 ತಿಷ್ಠನ್ ಅಯುಧ್ಯತೇತಿ ಶೇಷಃ ॥ 47 ॥ 4-72-52 ಸ ನಿವೃತ್ತೋಽಭೂದಿತ್ಯನ್ವಯಃ ॥ 52 ॥ 4-72-53 ಸಿಂಹೇನ ದರ್ಪೇ ರಾಮಃ । ದ್ರಾವಯತ್ .........॥ 53 ॥ 4-72-54 ತೃಣಚರಾಸ್ತೃಣಭಕ್ಷಕಾಃ ॥ 54 ॥ 4-72-66 ಸತ್ರೇಣ ವೇಷಾಂತರೇಣ ॥ 66 ॥ 4-72-68 ಶ್ವ ಇತೋ ಬ್ರೂಹಿ ರಾಜಾನಂ ವಿರಾಟ......ಚೇತಿ ಶo ಪಾಠಃ ॥ 68 ॥ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 073
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.73. ಅಧ್ಯಾಯಃ 073
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಭೀಮಾರ್ಜುನಾದಿಭೀ ರಾತ್ರೌ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸಮೀಪಗಮನಂ ॥ 1 ॥ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇಣ ಸಹರ್ಷಂ ಸ್ವಾನಭಿಭಾಷಣೇ ಅರ್ಜುನೇನ ಭೀಮಂಪ್ರತಿ ತತ್ಕಾರಣಪ್ರಶ್ನಃ ॥ 2 ॥ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇಣ ತಂ ಪ್ರತಿ ವಿರಾಟೇನಾಕ್ಷತಾಡನಸ್ಯ ತತ್ಕಾರಣತ್ವಕಥನಂ ॥ 3 ॥ ಭೀಮಾದಿಭಿಃ ಕ್ರೋಧಾದ್ವಿರಾಟವಧಾಧ್ಯವಸಾಯೇ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇಣ ಹೇತುಕಥನೇನ ತತ್ಪ್ರತಿಷೇಧನಂ ॥ 4 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-73-0 (31488)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-73-0x (3296)
ಪ್ರದಾಯ ವಸ್ತ್ರಾಣಿ ಕಿರೀಟಮಾಲೀ
ವಿರಾಟಗೇಹೇ ಮುದಿತಃ ಸಖೀಭ್ಯಃ ।
ಕೃತ್ವಾ ಮಹರ್ತರ್ಮ ತದಾಽಽಜಿಮಧ್ಯೇ
ದಿದೃಕ್ಷಯಾ ಸೋಽಭಿಜಗಾಮ ಪಾರ್ಥಂ ॥ 4-73-1 (31489)
ತಂ ಪ್ರೇಕ್ಷಮಾಣಸ್ತ್ವಥ ಧರ್ಮರಾಜಂ
ಪಪ್ರಚ್ಛ ಪಾರ್ಥೋಽಥ ಸ ಭೀಮಸೇನಂ।
ಕಿಂ ಧರ್ಮರಾಜೋ ಹಿ ಯಥಾಪುರಂ ಮಾಂ
ಮುಖಂ ಪ್ರತಿಚ್ಛಾದ್ಯ ನ ಚಾಹ ಕಿಂಚಿತ್ ॥ 4-73-2 (31490)
ತಮೇವಮುಕ್ತ್ವಾ ಪರಿಶಂಕಮಾನಂ
ದೃಷ್ಟ್ವಾಽರ್ಜುನಂ ಭೀಮಸೇನಂ ಚ ರಾಜಾ।
ತದಾಽಬ್ರವೀತ್ತಾವಭಿವೀಕ್ಷ್ಯ ರಾಜ-
ನ್ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸ್ತತ್ಪರಿಮೃಜ್ಯ ರಕ್ತಂ ॥ 4-73-3 (31491)
ದುರಾತ್ಮನಾ ತ್ವಯ್ಯಭಿಪೂಜ್ಯಮಾನೇ
ವಿರಾಟರಾಜ್ಞಾಽಭಿಹತೋಽಸ್ಮಿ ಪಾರ್ಥ ।
ತಸ್ಮಾತ್ಪ್ರಹಾರಾದ್ರುಧಿರಸ್ಯ ಬಿಂದೂ-
ನ್ಪಶ್ಯನ್ನ ಚೇಮೇ ಪೃಥಿವೀಂ ಸ್ಪೃಶೇಯುಃ ।
ಇತಿ ಪ್ರತಿಚ್ಛಾದ್ಯ ಮುಖಂ ತತೋಽಹಂ
ಮನ್ಯುಂ ನಿಯಚ್ಛನ್ನುಪವಿಷ್ಟ ಆಸಂ ॥ 4-73-4 (31492)
ಶುಭಾರ್ಹ ರಾಷ್ಟ್ರಂ ನ ಖಿಲೀಕೃತಂ ಭವೇ-
ದ್ವಯಂ ತು ಯಸ್ಮಿನ್ಸುಖಿನೋಽಭವಾಮ।
ಕ್ರುದ್ಧೇ ತು ವೀರೇ ತ್ವಯಿ ಚಾಪ್ರತೀತೇ
ರಾಜಾ ವಿರಾಟೋ ನ ಲಭೇತ ಶರ್ಮ ॥ 4-73-5 (31493)
ಅಜಾನತಾ ತೇನ ಚ ಶೌರ್ಯಮಾಜೌ
ಛನ್ನಸ್ಯ ಸತ್ರೇಣ ಬಲಂ ಚ ಪಾರ್ಥ।
ಇದಂ ವಿರಾಟೇನ ಮಯಿ ಪ್ರಯುಕ್ತಂ
ತ್ವಾಂ ವೀಕ್ಷಮಾಣೋ ನ ಗತೋಸ್ಮಿ ಹರ್ಷಂ ॥ 4-73-6 (31494)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ 4-73-7x (3297)
ತೇನಾಪ್ರಮೇಯೇನ ಮಹಾಬಲೇನ
ತಸ್ಮಿಂಸ್ತಥೋಕ್ತೇ ಶಮಮಾಸ್ಥಿತೇನ।
ತಂ ಭೀಮಸೇನೋ ಬಲವಾನಮರ್ಷೀ
ಧನಂಜಯಂ ಕ್ರುದ್ಧಮುವಾಚ ವಾಕ್ಯಂ ॥ 4-73-7 (31495)
ನ ಪಾರ್ಥ ನಿತ್ಯಂ ಕ್ಷಮಕಾಲಮಾಹ
ಬೃಹಸ್ಪತಿರ್ಜ್ಞಾನವತಾಂ ವರಿಷ್ಠಃ ।
ಕ್ಷಮೀಹ ಸರ್ವೈಃ ಪರಿಭೂಯತೇಸೌ
ಯಥಾ ಭುಡಂಗೋ ವಿಷವೀರ್ಯಹೀನಃ ॥ 4-73-8 (31496)
ವಿರಾಟಮದ್ಯೈವ ನಿಹತ್ಯ ಶೀಘ್ರಂ
ಸಪುತ್ರಪೌತ್ರಂ ಸಕುಲಂ ಸಸೈನ್ಯಂ।
ಯೋಕ್ಷ್ಯಾಮಹೇ ಧರ್ಮಸುತಂ ಚ ರಾಜ್ಯೇ
ಅದ್ಯೈವ ಶೀಘ್ರಂ ತ್ವರಿರೇಷ ಮಾತ್ಸ್ಯಃ ॥ 4-73-9 (31497)
ಅನೇನ ಪಾಂಚಾಲಸುತಾಽಥ ಕೃಷ್ಣಾ
ಉಪೇಕ್ಷಿತಾ ಕೀಚಕೇನಾಭಿಯುಕ್ತಾ।
ತಸ್ಮಾದಯಂ ನಾರ್ಹತಿ ರಾಜಶಬ್ದಂ
ರಾಜಾ ಭವ ತ್ವಂ ನೃಪ ಪಾರ್ಥವೀರ್ಯಾತ್॥ 4-73-10 (31498)
ರಾಜಾ ಕುರೂಣಾಂ ಚ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೋಽಯಂ
ಮಾತ್ಸ್ಯೇಷು ರಾಜಾ ಭವತು ಪ್ರವೀರಃ
ತಂ ಮಾತ್ಸ್ಯದೇಹಂ ಶತಧಾ ಭಿನದ್ಮಿ
ಪೂರ್ಣೋದಕಂ ಕುಂಭಮಿವಾಶ್ಮನೀಹ ॥ 4-73-11 (31499)
ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ। 4-73-12x (3298)
ಭವತಃ ಕ್ಷಮಯಾ ರಾಜಂತ್ಸರ್ವೇ ದೋಷಾಶ್ಚ ನೋಽಭವನ್।
ತಂ ಮಾತ್ಸ್ಯಂ ಸಬಲಂ ಹತ್ವಾ ಸಪುತ್ರಜ್ಞಾತಿಬಾಂಧವಂ।
ಪಶ್ಚಾಚ್ಚೈವ ಕುರೂನ್ಸರ್ವಾನ್ಹನಿಷ್ಯಾಮಿ ನ ಸಂಶಯಃ ॥ 4-73-12 (31500)
ಭೀಮಸೇನಶ್ಚ ಯೇ ಚಾನ್ಯೇ ತಥೈವೇತಿ ತಮಬ್ರುವನ್ ॥ 4-73-13 (31501)
ತಮಬ್ರವೀದ್ಧರ್ಮಸುತೋ ಮಹಾತ್ಮಾ
ಕ್ಷಮೀ ವದಾನ್ಯಃ ಕುಪಿತಂ ಚ ಭೀಮಂ।
ನ ಪ್ರತ್ಯುಪಸ್ಥಾಸ್ಯತಿ ಚೇತ್ಸದಾರಃ
ಪ್ರಸಾದನೇ ಸಂಯಗಥಾಸ್ತು ವಧ್ಯಃ ॥ 4-73-14 (31502)
ನ ಹಂತವ್ಯೋ ದುರಾತ್ಮಾಽಯಂ ವಿರಾಟಶ್ಚಾಪಿ ತೇಽರ್ಜುನ ॥ 4-73-15 (31503)
ಶ್ವಃ ಪ್ರಭಾತೇ ಪ್ರವೇಕ್ಷ್ಯಾಮಃ ಸಭಾಂ ಸಿಂಹಾಸನೇಷ್ವಪಿ।
ರಾಜವೇಷೇಣ ಸಂಯುಕ್ತಾಃ ಸ್ಥಾನಮಸ್ವ ಸ್ವಲಂಕೃತಾಃ ॥ 4-73-16 (31504)
ವಿರಾಟೋ ಯದಿ ತತ್ರಸ್ಥಾನ್ರಾಜಾಲಂಕಾರಶೋಭಿತಾನ್।
ರಾಜಲಕ್ಷಣಸಂಪನ್ನಾನ್ಯದಿ ತತ್ರ ನ ಮಂಸ್ಯತೇ।
ಪಶ್ಚಾದ್ಧನ್ಯಾಮಹೇ ಪಾರ್ಥ ವಿರಾಟಂ ಸಹಬಾಂಧವಂ ॥ 4-73-17 (31505)
ಇತಿಕರ್ತವ್ಯತಾಂ ಸರ್ವೇ ಮಂತ್ರಯಿತ್ವಾ ತು ಪಾಂಡವಾಃ।
ನ್ಯವಸಂಶ್ಚೈವ ತಾಂ ರಾತ್ರಿಂ ಧರ್ಮಜ್ಞಾ ಧರ್ಮವತ್ಸಲಾಃ ॥ 4-73-18 (31506)
ಸಹಪುತ್ರೇಣ ಮಾತ್ಸ್ಯಃ ಸ ಸಂಪ್ರಹೃಷ್ಟೋ ನರಾಧಿಪಃ ।
ತಾಂ ರಾತ್ರಿಮವಸತ್ಪ್ರೀತಃ ಸಂಪ್ರಹೃಷ್ಟೇನ ಚೇತಸಾ ॥ ॥ 4-73-19 (31507)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ಗೋಗ್ರಹಣಪರ್ವಣಿ ತ್ರಿಸಪ್ತತಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 074
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.74. ಅಧ್ಯಾಯಃ 074
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಕುರುವಿಜಯದಿನಾತ್ಪರೇದ್ಯುಃ ಪ್ರಭಾತೇ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಾದಿಭೀ ರಾಜಲಕ್ಷಣಧಾರಣೇನ ಸಿಂಹಾಸನಾದಿಷೂಪವೇಶನಂ ॥ 1 ॥ ತತಃ ಸಹೋತ್ತರೇಣ ಸಭಾಮಾಗತವತಾ ವಿರಾಟೇನ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂಪ್ರತಿ ರಾಜಾಸನೋಪವೇಶನಾಕ್ಷೇಪಃ ॥ 2 ॥ ಅರ್ಜುನೇನ ತಂಪ್ರತಿ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸ್ಯ ಯಾಥಾತಥ್ಯಕಥನೇನ ತದೀಯಗುಣಾನುವರ್ಣನಪೂರ್ವಕಂ ತಸ್ಯ ರಾಜಾಸನಾರೋಹಣಾರ್ಹತ್ವಪ್ರತಿಪಾದನಂ ॥ 3 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ।
ತತೋ ದ್ವಿತೀಯೇ ದಿವಸೇ ಭ್ರಾತರಃ ಪಂಚ ಪಾಂಡವಾಃ।
ಸ್ನಾತಾಃ ಶುಕ್ಲಾಂಬರಧರಾಃ ಸರ್ವೇ ಸುಚರಿತವ್ರತಾಃ ॥ 4-74-1 (31508)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂ ಪುರಸ್ಕೃತ್ಯ ಸರ್ವಾಭರಣಭೂಷಿತಾಃ।
ಅಭಿಪನ್ನಾ ಮಹಾಭಾಗಾ ಭ್ರಾಜಮಾನಾ ಮಹಾರಥಾಃ ॥ 4-74-2 (31509)
ವಿರಾಟಸ್ಯ ಸಭಾಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಭೂಮಿಪಾಲಾಸನೇಷು ತೇ ।
ನಿಷೇದುಃ ಪಾವಕಪ್ರಖ್ಯಾಃ ಸತ್ರೇ ಧಿಷ್ಣ್ಯೇಷ್ವಿವಾಗ್ನಯಃ ॥ 4-74-3 (31510)
ತೇಷು ತತ್ರೋಪವಿಷ್ಟೇಷು ವಿರಾಟಃ ಪೃಥಿವೀಪತಿಃ।
ತಸ್ಯಾಂ ರಾತ್ರ್ಯಾಂ ವ್ಯತೀತಾಯಾಂ ಪ್ರಾತಃಕೃತ್ಯಂ ಸಮಾಪ್ಯ ಚ ॥ 4-74-4 (31511)
ಗೋಸುವರ್ಣಾದಿಕಂ ದತ್ತ್ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇಭ್ಯೋ ಯಥಾವಿಧಿ ।
ಆಜಗಾಮ ಸಭಾಂ ರಾಜಾ ಉತ್ತರೇಣ ಸಹ ಪ್ರಭೋ ॥ 4-74-5 (31512)
ಸ ತಾಂದೃಷ್ಟ್ವಾ ಮಹಾಸತ್ವಾಂಜ್ವಲತಃ ಪಾವಕಾನಿವ।
ರಾಜವೇಷಾನುಪಾದಾಯ ಪಾರ್ಥಿವೋ ವಿಸ್ಮಿತೋಽಭವತ್। 4-74-6 (31513)
ಕಿಮಿದಂ ಕೋ ವಿಧಿಸ್ತ್ವೇಷ ಭಯಾರ್ತ ಇವ ಪಾರ್ಥಿವಃ।
ಪುರುಷಪ್ರವರಾಂದೃಷ್ಟ್ವಾ ವಿಷಾದಮಗಮನ್ನೃಪಃ ॥ 4-74-7 (31514)
ಅಥ ಮಾತ್ಸ್ಯೋಽಬ್ರವೀತ್ಕಂಖಂ ದೇವರಾಜಮಿವ ಸ್ಥಿತಂ ।
ಮರುದ್ಗಣೈರುಪಾಸೀನಂ ತ್ರಿದಶಾನಾಮಿವೇಶ್ವರಂ ॥ 4-74-8 (31515)
ಸ ಕಿಲಾಕ್ಷನಿವಾಪಸ್ತ್ವಂ ಸಭಾಸ್ತಾರೋ ಮಯಾ ಕೃತಃ।
ಅಥ ರಾಜಾಸನೇ ಕಸ್ಮಾದುಪವಿಷ್ಟೋಽಸ್ಯಲಂಕೃತಃ ॥ 4-74-9 (31516)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-74-10x (3299)
ಪರಿಹಾಸೇಚ್ಛಯಾ ರಾಜ್ಞೋ ವಿರಾಟಸ್ಯ ನಿಶಂಯ ತತ್।
ಸ್ಮಯಮಾನೋಽಬ್ರವೀದ್ವಾಕ್ಯಮರ್ಜುನಃ ಪರವೀರಹಾ ॥ 4-74-10 (31517)
ಇಂದ್ರಸ್ಯಾರ್ಧಾಸನಂ ರಾಜನ್ನಯಮಾರೋಢುಮರ್ಹತಿ।
ಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯಃ ಶ್ರುತವಾಂಸ್ತ್ಯಾಗೀ ಸರ್ವಲೋಕಾಭಿಪೂಜಿತಃ ॥ 4-74-11 (31518)
ಏಷ ವಿಗ್ರಹವಾಂಧರ್ಮ ಏಷ ವೀರ್ಯವತಾಂ ವರಃ।
ಏಷ ಬುದ್ಧ್ಯಾಧಿಕೋ ಲೋಕೇ ತಪಸಾಂ ಚ ಪರಾಯಣಂ ॥ 4-74-12 (31519)
ಏಷೋಽಸ್ತ್ರಂ ವಿವಿಧಂ ವೇತ್ತಿ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯೇ ಸಚರಾಚರೇ।
ನ ಚೈವಾನ್ಯಃ ಪುಮಾನ್ವೇತ್ತಿ ನ ವೇತ್ಸ್ಯತಿ ಕದಾಚನ ॥ 4-74-13 (31520)
ನ ದೇವಾ ನಾಸುರಾಃ ಕೇಚಿನ್ನ ಮನುಷ್ಯಾ ನ ರಾಕ್ಷಸಾಃ।
ಗಂಧರ್ವಯಕ್ಷಪ್ರವರಾಃ ಸಕಿನ್ನರಮಹೋರಗಾಃ ॥ 4-74-14 (31521)
ದೀರ್ಘದರ್ಶೀ ಮಹಾತೇಜಾಃ ಪಾರೈಜಾನಪದಪ್ರಿಯಃ।
ಪಾಂಡವಾನಾಮತಿರಥೋ ಯಜ್ಞಧರ್ಮಪರೋ ವಶೀ ॥ 4-74-15 (31522)
ಮಹರ್ಷಿಕಲ್ಪೋ ರಾಜರ್ಷಿಃ ಸರ್ವಲೋಕೇಷು ವಿಶ್ರುತಃ ।
ಬಲವಾಂಧೃತಿಮಾಂದಕ್ಷಃ ಸತ್ಯವಾದೀ ಜಿತೇಂದ್ರಿಯಃ ॥ 4-74-16 (31523)
ಧನೈಶ್ಚ ಸಂಚಯೈಶ್ಚೈವ ಶಕ್ರವೈಶ್ರವಣೋಪಮಃ ।
ಯಥಾ ಮನುರ್ಮಹಾತೇಜಾ ಲೋಕಾನಾಂ ಪರಿರಕ್ಷಿತಾ ।
ಏವಮೇವ ಮಹಾತೇಜಾಃ ಪ್ರಜಾನುಗ್ರಹಕಾರಕಃ ॥ 4-74-17 (31524)
ಅಯಂ ಕುರೂಣಾಮೃಷಭಃ ಕುಂತೀಪುತ್ರೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ।
ಯಸ್ಯ ಕೀರ್ತಿಃ ಸ್ಥಿತಾ ಲೋಕೇ ಸೂರ್ಯಸ್ಯೇವೋದ್ಯತಃ ಪ್ರಭಾ ॥ 4-74-18 (31525)
ಸಂಸರಂತಿ ದಿಶಃ ಸರ್ವಾ ಯಶಸೋಸ್ಯ ಗಭಸ್ತಯಃ ।
ಉದಿತಸ್ಯೇವ ಸೂರ್ಯಸ್ಯ ತೇಜಸೋಽನುಗಭಸ್ತಯಃ ॥ 4-74-19 (31526)
ಏನಂ ತ್ರಿಂಶತ್ಸಹಸ್ರಾಣಿ ಕುಂಜರಾಣಾಂ ತರಸ್ವಿನಾಂ ।
ಅನ್ವಯುಃ ಪೃಷ್ಠತೋ ರಾಜನ್ಯಾವದಧ್ಯಾವಸತ್ಕುರೂನ್ ॥ 4-74-20 (31527)
ತ್ರಿಂಶಚ್ಚೈವ ಸಹಸ್ರಾಣಿ ರಥಾನಾಂ ರಥಿನಾಂ ವರಂ।
ಸದಶ್ವೈರುಪಸಂಪನ್ನಾಃ ಪೃಷ್ಠತೋಽನುಯಯುಸ್ತದಾ ॥ 4-74-21 (31528)
ವಾಜಿನಾಂ ಚ ಶತಂ ರಾಜಂತ್ಸಹಸ್ರಾಣ್ಯಯುತಾನಿ ಚ।
ಇಮಮಷ್ಟಶತಂ ಸೂತಾಃ ಸುಮೃಷ್ಟಮಣಿಕುಂಡಲಾಃ।
ತುಷ್ಟುವುರ್ಮಾಗಧೈಃ ಸಾರ್ಧಂ ಪುರಾ ಶಕ್ರಮಿವರ್ಷಯಃ ॥ 4-74-22 (31529)
ಇಮಂ ನಿತ್ಯಪುಮಾತಿಷ್ಠನ್ಕುರವಃ ಕಿಂಕರಾಸ್ತದಾ।
ಸರ್ವೇ ಚ ನೃಪ ರಾಜಾನಂ ಧನೇಶ್ವರಮಿವಾಮರಾಃ ॥ 4-74-23 (31530)
ಏಷ ಸರ್ವಾನ್ಮಹೀಪಾಲಾನ್ಕರಮಾಹಾರಯತ್ತದಾ।
ವೈಶ್ಯಾನಿವ ಮಹಾರಾಜ ವಿವಶಾನ್ಸ್ವವಶಾನಪಿ ॥ 4-74-24 (31531)
ಅಷ್ಟಾಶೀತಿಸಹಸ್ರಾಣಿ ಸ್ನಾತಕಾನಾಂ ಮಹಾತ್ಮನಾಂ।
ಉಪಜೀವಂತಿ ರಾಜಾನಮೇನಂ ಸುಚರಿತವ್ರತಾಃ ॥ 4-74-25 (31532)
ಏಷ ವೃದ್ಧಾನನಾಥಾಂಶ್ಚ ವ್ಯಂಗಾನ್ಪಂಗೂಶ್ಚಂ ವಾಮನಾನ್ ।
ಪುತ್ರವತ್ಪಾಲಯಾಮಾಸ ಪ್ರಜಾಧರ್ಮೇಣ ಚಾಭಿಭೂಃ ॥ 4-74-26 (31533)
ಏಷ ಧರ್ಮೇ ದಮೇ ಚೈವ ದಾನೇ ಸತ್ಯೇ ರತಃ ಸದಾ।
ಮಹಾಪ್ರಸಾದೋ ಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯಃ ಸತ್ಯವಾದೀ ಚ ಪಾರ್ಥಿವಃ ॥ 4-74-27 (31534)
ಶ್ರೀಮತ್ಸಂಪತ್ಪ್ರಭಾವೇನ ತಪ್ಯತೇ ಯಸ್ಯ ಕೌರವಃ ।
ರಗಣಃ ಸಹ ಕರ್ಣೇನ ಸೌಬಲೇನ ಚ ವೀರ್ಯವಾನ್ ॥ 4-74-28 (31535)
ಗುಣಾ ನ ಶಕ್ಯಾಃ ಸಂಖ್ಯಾತುಮೇತಸ್ಯೈವ ನರೇಶ್ವರ।
ಏಷ ಧರ್ಮಪರೋ ನಿತ್ಯಮನೃಶಂಸಃ ಸುಶೀಲವಾನ್ ॥ 4-74-29 (31536)
ಏವಂ ಯುಕ್ತೋ ಮಹಾರಾಜಾ ಪಾಂಡವಃ ಪುರುಷರ್ಷಭಃ ।
ಕಥಂ ನಾರ್ಹತಿ ರಾಜಾರ್ಹಮಾಸನಂ ಪೃಥಿವೀಪತಿಃ ॥ ॥ 4-74-30 (31537)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ವೈವಾಹಿಕಪರ್ವಣಿ ಚತುಃಸಪ್ತತಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 075
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.75. ಅಧ್ಯಾಯಃ 075
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಅರ್ಜುನೇನ ವಿರಾಟಪ್ರಶ್ನಾದ್ವಲಲಾದೀನಾಂ ಭೀಮಸೇನಾದಿತ್ವಕಥನಂ ॥ 1 ॥ ಉತ್ತರೇಣ ವಿರಾಟಂಪ್ರತಿ ತತ್ತಲ್ಲಕ್ಷಣಾಭಿಧಾನಪೂರ್ವಕಂ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಾದೀನಾಂ ನಿರ್ದೇಶಃ ॥ 2 ॥ ತಥಾಽರ್ಜುನಪರಾಕ್ರಮವರ್ಣನಂ ॥ 3 ॥ ತತೋ ವಿರಾಟೇನ ಸಪ್ರಣಾಮಂ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಾದಿಪ್ರಸಾದನಂ ॥ 4 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-75-0 (31538)
ವಿರಾಟ ಉವಾಚ। 4-75-0x (3300)
ಯದ್ಯೇಷ ರಾಜಾ ಕೌರವ್ಯಃ ಕುಂತೀಪುತ್ರೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ಕತಮೋಽಸ್ಯಾರ್ಜುನೋ ಭ್ರಾತಾ ಭೀಮಶ್ಚ ಕತಮೋ ಬಲೀ ॥ 4-75-1 (31539)
ನಕುಲಃ ಸಹದೇವೋ ವಾ ದ್ರೌಪದೀ ವಾ ಯಶಸ್ವಿನೀ ।
ಯದಾ ಹ್ಯಕ್ಷೈರ್ಜಿತಾ ಹ್ಯೇತೇ ನಾಂತರಾ ಶ್ರೂಯತೇ ಕಥಾ ॥ 4-75-2 (31540)
ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ। 4-75-3x (3301)
ಯ ಏಷ ಬಲಲೋಽಭೂತ್ತೇ ಸೂಪಕಾರಶ್ಚ ತೇ ನೃಪ।
ಏಷ ಭೀಮೋ ಮಹಾಭಾಗ ಭೀಮವೇಗಪರಾಕ್ರಮಃ ॥ 4-75-3 (31541)
ಏಷ ಕ್ರೋಧವಶಾನ್ಹತ್ವಾ ಪರ್ವತೇ ಗಂಧಮಾದನೇ।
ಸೌಗಂಧಿಕಾನಿ ಪುಷ್ಪಾಣಿ ಕೃಷ್ಣಾರ್ಥೇ ಸಮುಪಾನಯತ್ ॥ 4-75-4 (31542)
ಗಂಧರ್ವ ಏಷ ವೈ ಹಂತಾ ಕೀಚಕಾನಾಂ ದುರಾತ್ಮನಾಂ।
ವ್ಯಾಘ್ರಾನೃಕ್ಷಾನ್ಗಜಾಂಶ್ಚೈವ ಹತವಾಂಶ್ಚ ಪುರೇ ತವ ॥ 4-75-5 (31543)
ಹಿಡಿಂಬಂ ಚ ಬಕಂ ಚೈವ ಕಿರ್ಮೀರಂ ಚ ಜಟಾಸುರಂ।
ಹತ್ವಾ ನಿಷ್ಕಂಟಕಂ ಚಕ್ರೇ ಅರಣ್ಯಂ ಸರ್ವತಃ ಶುಭಂ ॥ 4-75-6 (31544)
ಯಶ್ಚಾಸೀದಶ್ವಬಂಧಸ್ತೇ ನಕುಲೋಽಯಂ ಪರಂತಪ।
ಗೋಸಂಖ್ಯಃ ಸಹದೇವಶ್ಚ ಮಾದ್ರೀಪುತ್ರೌ ಮಹಾಬಲೌ ॥ 4-75-7 (31545)
ಶೃಂಗಾರವೇಷಾರಣೌ ರೂಪವಂತೌ ಮನಸ್ವಿನೌ ।
ನಾನಾರಥಸಹಸ್ರಾಣಾಂ ಸಮರ್ಥೌ ಭರತರ್ಷಭೌ ॥ 4-75-8 (31546)
ಏಷಾ ಪದ್ಮಪಲಾಶಾಕ್ಷೀ ಸುಮಧ್ಯಾ ಚಾರುಹಾಸಿನೀ ।
ಸೈರಂಧ್ರೀ ದ್ರೌಪದೀ ರಾಜನ್ಯಕೃತೇ ಕೀಚಕಾ ಹತಾಃ ॥ 4-75-9 (31547)
ದ್ರುಪದಸ್ಯ ಪ್ರಿಯಾ ಪುತ್ರೀ ಧೃಷ್ಟ್ಯುಂನಸ್ಯ ಚಾನುಜಾ ।
ಅಗ್ನಿಕುಂಡಾತ್ಸಮುದ್ಭೂತಾ ದ್ರೌಪದೀ ತ್ವವಗಂಯತಾಂ ॥ 4-75-10 (31548)
ಭೀಮ ಉವಾಚ। 4-75-11x (3302)
ಅಸ್ತ್ರಜ್ಞೋ ದುರ್ಲಭಃ ಕಶ್ಚಿತ್ಕೇವಲಂ ಪೃಥಿವೀಮನು।
ಧನುರ್ಭೃತಾಮತಿಶ್ರೇಷ್ಠಃ ಕೌಂತೇಯೋಯಂ ಧನಂಜಯಃ ॥ 4-75-11 (31549)
ಏತೇನ ಖಾಂಡವಂ ತಸ್ಯ ಹ್ಯಕಾಮಸ್ಯ ಶತಕ್ರತೋಃ।
ದಗ್ಧಂ ನಾಗವನಂ ಚೈವ ಸಹ ನಾಗೈರ್ನರಾಧಿಪ ॥ 4-75-12 (31550)
ವರ್ಷಂ ಚ ಶರವರ್ಷೇಣ ವಾರಿತಂ ದುರ್ಜಯೇನ ವೈ।
ಕರಮಾಹಾರಿತಾಃ ಸರ್ವೇ ಪಾರ್ಥಿವಾಃ ಪೃಥಿವೀತಲೇ ॥ 4-75-13 (31551)
ಸ್ತ್ರೀವೇಷಂ ಕೃತವಾನೇಷ ತವ ರಾಜನ್ನಿವೇಶನೇ।
ಬೃಹನ್ನಲೇತಿ ಯಾಮಾಹುರರ್ಜುನಂ ಜಯತಾಂವರಂ ॥ 4-75-14 (31552)
ಉಷಿತಾಃಸ್ಮ ಸುಖಂ ಸರ್ವೇ ತವ ರಾಜನ್ನಿವೇಶನೇ।
ಅಜ್ಞಾತವಾಸೇ ನಿಭೃತಾ ಗರ್ಭವಾಸ ಇವ ಪ್ರಜಾಃ ॥ 4-75-15 (31553)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-75-16x (3303)
ಯದಾಽರ್ಜುನೇನ ತೇ ವೀರಾಃ ಕಥಿತಾಃ ಪಂಚ ಪಾಂಡವಾಃ।
ಪುನರೇವ ಚ ತಾನ್ಪಾರ್ಥಾಂದರ್ಶಯಾಮಾಸ ಚೋತ್ತರಃ ॥ 4-75-16 (31554)
ಉತ್ತರ ಉವಾಚ। 4-75-17x (3304)
ಯ ಏಷ ಜಾಂಬೂನದಶುದ್ಧಗೌರ-
ತನುರ್ಮಹಾನ್ಸಿಂಹ ಇವ ಪ್ರವದ್ಧಃ ।
ಪ್ರಚಂಡಘೋಣಃ ಪೃಥುದೀರ್ಘನೇತ್ರ-
ಸ್ತಾಂರಾಯತಾಕ್ಷಃ ಕುರುರಾಜ ಏಷಃ ॥ 4-75-17 (31555)
ಅಯಂ ಪುನರ್ಮತ್ತಗಜೇಂದ್ರಗಾಮೀ
ಪ್ರತಪ್ತಚಾಮೀಕರಶುದ್ಧಗೌರಃ।
ಪೃಥ್ವಾಯತಾಂಸೋ ಗುರುದೀರ್ಘಬಾಹು-
ರ್ವೃಕೋದರಃ ಪಶ್ಯತ ಪಶ್ಯತೈನಂ॥ 4-75-18 (31556)
ಯಸ್ತ್ವೇವ ಪಾರ್ಶ್ವೇಽಸ್ಯ ಮಹಾಧನುಷ್ಮಾ-
ಞ್ಶ್ಯಾಮೋ ಯುವಾ ವಾರಣಯೂಥಪೋಪಮಃ ।
ಸಿಂಹೋನ್ನತಾಂಸೋ ಗಜರಾಜಗಾಮೀ
ಪದ್ಮಾಯತಾಕ್ಷೋಽರ್ಜುನ ಏಷ ವೀರಃ ॥ 4-75-19 (31557)
ರಾಜ್ಞಃ ಸಮೀಪೇ ಪುರುಷೋತ್ತಮೌ ತು
ಯಮಾವಿಮೌ ವಿಷ್ಣುಮಹೇಂದ್ರಕಲೌ।
ಮನುಷ್ಯಲೋಕೇ ಸಕಲೇ ಸಮೋಽಸ್ತಿ
ಯಯೋರ್ನ ರೂಪೇ ನ ಬಲೇ ನ ಶೀಲೇ॥ 4-75-20 (31558)
ಆಭ್ಯಾಂ ತು ಪಾರ್ಶ್ವೇ ಕನಕೋತ್ತಮಾಂಗೀ
ಯೈಷಾ ಪ್ರಭಾ ಮೂರ್ತಿಮತೀವ ಗೌರೀ।
ನೀಲೋತ್ಪಲಾಭಾ ಸುರದೇವತೇವ
ಕೃಷ್ಣಾ ಸ್ಥಿತಾ ಮೂರ್ತಿಮತೀವ ಲಕ್ಷ್ಮೀಃ ॥ 4-75-21 (31559)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-75-22x (3305)
ಏವಂ ನಿವೇದ್ಯ ತಾನ್ಪಾರ್ಥಾನ್ಪಾಂಡವಾನ್ಪಂಚ ಭೂಪತೇಃ।
ತತೋಽರ್ಜುನಸ್ಯ ವೈರಾಟಿಃ ಕಥಯಾಮಾಸ ವಿಕ್ರಮಂ ॥ 4-75-22 (31560)
ಅಯಂ ಸ ದ್ವಿಷತಾಂ ಮಧ್ಯೇ ಮೃಗಾಣಾಮಿವ ಕೇಸರೀ।
ಅಚರದ್ರಥಬೃಂದೇಷು ನಿಘ್ನಂಸ್ತೇಷಾಂ ಪರಾವರಾನ್ ॥ 4-75-23 (31561)
ಅನೇನ ವಿದ್ಧಾ ಮಾತಂಗಾ ಮಹಾಮೇಘೋಪಮಾಸ್ತದಾ।
ಹಿರಣ್ಯಕಕ್ಷ್ಯಾಃ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ದಂತಾಭ್ಯಾಮಗಮನ್ಮಹೀಂ 4-75-24 (31562)
ಅನೇನ ವಿಜಿತಾ ಗಾವೋ ನಿರ್ಜಿತಾಃ ಕುರವೋ ಯುಧಿ।
ಅಸ್ಯ ಶಂಖಸ್ಯ ಶಬ್ದೇನ ಕರ್ಣೌ ಮೇ ಬಧಿರೀಕೃತೌ॥ 4-75-25 (31563)
ಜಾಯತೇ ರೋಮರ್ಷೋ ಮೇ ಸಂಸ್ಮೃತ್ಯಾಸ್ಯ ಧನುರ್ಧ್ವನಿಂ।
ಧ್ವಜಸ್ಯ ವಾನರಂ ಭೂತೈರಾಕ್ರೋಶಂತಂ ಸಹಾನುಗೈಃ ॥ 4-75-26 (31564)
ನಾದದಾನಂ ಶರಾನ್ಘೋರಾನ್ನ ಮುಂಚಂತಂ ಶರೋತ್ಕರಾನ್।
ನ ಕಾರ್ಮುಕಂ ವಿಕರ್ಷಂತಮೇನಂ ಪಶ್ಯಾಮಿ ಸಂಯುಗೇ ॥ 4-75-27 (31565)
ಏತದ್ಧನುಃಪ್ರಮುಕ್ತಾಶ್ಚ ಶರಾಃ ಪುಂಖಾನುಪುಂಖಿನಃ ।
ನಾಲಕ್ಷ್ಯೇಷು ರಣೇ ಪೇತುರ್ನಾರಾಚಾ ರಕ್ತಭೋಜನಾಃ ॥ 4-75-28 (31566)
ತೀಕ್ಷ್ಣನಾರಾಚಸಂಕೃತ್ತಶಿರೋಬಾಹೂರುವಕ್ಷಸಾಂ।
ಕಲೇಬರಾಣಿ ದೃಶ್ಯಂತೇ ಯೋಧಾನಾಂ ಸಾಶ್ವಸಾದಿನಾಂ ॥ 4-75-29 (31567)
ಅನೇನ ತಟಿನೀ ತತ್ರ ಶೋಣಿತಾಂಬುಪ್ರವಾಹಿನೀ।
ಪ್ರವರ್ತಿತಾ ಭೀಮರೂಪಾ ಯಾಂ ಸ್ಮೃತ್ವಾಽದ್ಯಾಪಿ ಮೇ ಮನಃ।
ಪ್ರಕಂಪತೇ ಚಂಡವಾಯುಕಂಪಿತಾ ಕದಲೀ ಯಥಾ ॥ 4-75-30 (31568)
ಅನೇನ ರಾಜನ್ವೀರೇಣ ಭೀಷ್ಮದ್ರೋಣಮುಖಾ ರಥಾಃ।
ದುರ್ಯೋಧನೇನ ಸಹಿತಾ ನಿರ್ಜಿತಾ ಭೀಮಕರ್ಮಣಾ ॥ 4-75-31 (31569)
ಅಯಂ ಭೀತಂ ದ್ರವಂತಂ ಮಾಂ ದೇವಪುತ್ರೋ ನ್ಯವಾರಯತ್।
ಯಸ್ಯ ಬಾಹುಬಲೇನಾಸ್ಮಿ ಜೀವನ್ಪ್ರತ್ಯಾಗತಃ ಪುರಂ ॥ 4-75-32 (31570)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-75-33x (3306)
ತಸ್ಯ ತದ್ವಚನಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ಮಾತ್ಸ್ಯರಾಜಃ ಪ್ರತಾಪವಾನ್।
ಧನಂಜಯಂ ಪರಿಷ್ವಜ್ಯ ಪಾಂಡವಾನಥ ಸರ್ವಶಃ ॥ 4-75-33 (31571)
ಧರ್ಮರಾಜಂ ನಮಸ್ಕೃತ್ಯ ರಾಜಾ ರಾಜ್ಯೇಽಭಿಷೇಚಿತಂ।
ನಾತೃಪ್ಯದ್ದರ್ಶನೇ ತೇಷಾಂ ವಿರಾಟೋ ವಾಹಿನೀಪತಿಃ ॥ 4-75-34 (31572)
ಸಂಪ್ರೀಯಮಾಣೋ ರಾಜಾನಾಂ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಮಥಾಬ್ರವೀತ್।
ದಿಷ್ಟ್ಯಾ ಭವಂತಃ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತಾಃ ಸರ್ವೇ ಕುಶಲಿನೋ ವನಾತ್।
ದಿಷ್ಟ್ಯಾ ವಿಚರಿತಂ ಕೃಚ್ಛ್ರಮಜ್ಞಾತಂ ಚ ದುರಾತ್ಮಭಿಃ ॥
ಇದಂ ರಾಜ್ಯಂ ಚ ವಃ ಸರ್ವಂ ಯಚ್ಚಾಪಿ ವಸು ಕಿಂಚನ ।
ವಿಭಕ್ತಮೇತದ್ಭವತಾಂ ನೋತ್ಕಂಠಾಂ ಕರ್ತುಮರ್ಹಥ।
ಅವಿಭಕ್ತಂ ಭವದ್ಭಿರ್ಮೇ ನ ಸಂದೇಹೋ ನರಾಧಿಪಾಃ ॥ ॥ 4-75-35 (31573)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ವೈವಾಹಿಕಪರ್ವಣಿ ಪಂಚಸಪ್ತತಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥
ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 076
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.76. ಅಧ್ಯಾಯಃ 076
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಉತ್ತರೇಣ ವಿರಾಟಂಪ್ರತಿ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಾದಿಕೃತೋಪಕಾರಸ್ಮಾರಣಪೂರ್ವಕಮುತ್ತರಾಯಾಃ ಪ್ರದಾನೇನ ತತ್ಪ್ರಸಾದನಚೋದನಾ ॥ 1 ॥ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇಣೋತ್ತರಾಯಾ ಪುರಸ್ಕಾರೇಣ ಸಪ್ರಣಾಮಂ ಪ್ರಸಾದಯತೇ ವಿರಾಟಾಯಾಭಯಪ್ರದಾನಂ ॥ 2 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-76-0 (31574)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-76-0x (3307)
ವಿರಾಟಸ್ಯ ವಚಃ ಶ್ರುತ್ವಾ ಪಾರ್ಥಿವಸ್ಯ ಮಹಾತ್ಮನಃ।
ಉತ್ತರಃ ಪ್ರತ್ಯುವಾಚೇದಮಭಿಪನ್ನೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇ ॥ 4-76-1 (31575)
ಪ್ರಸಾದನಂ ಪ್ರಾಪ್ತಕಾಲಂ ಪಾಂಡವಸ್ಯಾಭಿರೋಚಯೇ।
ತೇಜಸ್ವೀ ಬಲವಾಞ್ಶೂರೋ ರಾಜರಾಜೇಶ್ವರಃ ಪ್ರಭುಃ ॥ 4-76-2 (31576)
ಉತ್ತರಾಂ ಚ ಸ್ವಸಾರಂ ಮೇ ಪಾರ್ಥಸ್ಯಾಮಿತ್ರಕರ್ಶನ।
ಪ್ರಣಿಪತ್ಯ ಪ್ರಯಚ್ಛಾಮಸ್ತತಃ ಶಿಷ್ಟಾ ಭವಾಮಹೇ। 4-76-3 (31577)
ವಯಂ ಚ ಸರ್ವೇ ಸಾಮಾತ್ಯಾಃ ಕುಂತೀಪುತ್ರಂ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂ ।
ಪ್ರಸಾದ್ಯಾಭ್ಯುಪತಿಷ್ಠಾಮೋ ರಾಜನ್ಕಿಂ ಕರವಾಗಹೇ ॥ 4-76-4 (31578)
ರಾಜಂಸ್ತ್ವಮಸಿ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ಗೃಹೀತಸ್ತೇನ ಮೋಕ್ಷಿತಃ ।
ಏತೇಷಾಂ ಬಾಹುವೀರ್ಯೇಣ ಗಾವಶ್ಚ ವಿಜಿತಾಸ್ತ್ವಯಾ ॥ 4-76-5 (31579)
ಕುರವೋ ನಿರ್ಜಿತಾ ಯಸ್ಮಾತ್ಸಂಗ್ರಾಮೇಽಮಿತತೇಜಸಃ ।
ಏಷ ತತ್ಸರ್ವಮಕರೋತ್ಕುಂತೀಪುತ್ರೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ॥ 4-76-6 (31580)
ಅರ್ಚ್ಯಾಃ ಪೂಜ್ಯಾಶ್ಚ ಮಾನ್ಯಾಶ್ಚ ಪ್ರತ್ಯುತ್ಥೇಯಾಶ್ಚ ಪಾಂಡವಾಃ।
ಅರ್ವಾರ್ಹಾಶ್ಚಾಭಿವಾದ್ಯಾಶ್ಚ ಪ್ರಾಪ್ತಕಾಲಂ ಚ ಮೇ ಮತಂ ॥ 4-76-7 (31581)
ಪೂಜ್ಯತಾಂ ಪೂಜನೀಯಾಶ್ಚ ಮಹಾಭಾಗಾಶ್ಚ ಪಾಂಡವಾಃ।
ನ ಹ್ಯೇತೇ ಕುಪಿತಾ ಶೇಷಂ ಕುರ್ಯುರಾಶೀವಿಷೋಪಮಾಃ ॥ 4-76-8 (31582)
ತಸ್ಮಾಚ್ಛೀಘ್ರಂ ಪ್ರಪದ್ಯೇಮ ಕುಂತೀಪುತ್ರಂ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂ ।
ಪ್ರಸಾದಯಾಂಯಹಂ ತತ್ರ ಸಹ ಪಾರ್ಥೇರ್ಮಹಾತ್ಮಭಿಃ ॥ 4-76-9 (31583)
ಉತ್ತರಾಮಗ್ರತಃ ಕೃತ್ವಾ ಶಿರಃಸ್ನಾತಾಂ ಕೃತಾಂಜಲಿಃ ।
ಜಾನಾಂಯಹಮಿದಂ ಸರ್ವಮೇಷಾಂ ತು ಬಲಪೌರುಷಂ ।
ಕುಲೇ ಚ ಜನ್ಮ ಮಹತಿ ಫಲ್ಗುನಸ್ಯ ಚ ವಿಕ್ರಮಂ ॥ 4-76-10 (31584)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-75-11x (3308)
ಉತ್ತರಾತ್ಪಾಂಡವಾಞ್ಶ್ರುತ್ವಾ ವಿರಾಟೋ ರಿಪುಸೂದನಃ।
ಉತ್ತರಂ ಚಾಪಿ ಸಂಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ಪ್ರಾಪ್ತಕಾಲಮಚಿಂತಯತ್ ॥ 4-76-11 (31585)
ತತೋ ವಿರಾಟಃ ಸಾಮಾತ್ಯಃ ಸಹಪುತ್ರಃ ಸಬಾಂಧವಃ।
ಉತ್ತರಾಮಗ್ರತಃ ಕೃತ್ವಾ ಶಿರಃಸ್ನಾತಾಂ ಕೃತಾಂಜಲಿಃ।
ಭೂಮೌ ನಿಪತಿತಸ್ತೂರ್ಣಂ ಪಾಂಡವಸ್ಯ ಸಮೀಪತಃ ॥ 4-76-12 (31586)
ವಿರಾಟ ಉವಾಚ। 4-76-13x (3309)
ಪ್ರಸೀದತು ಮಹಾರಾಜೋ ಧರ್ಮಪುತ್ರೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ಪ್ರಚ್ಛನ್ನರೂಪವೇಷತ್ವಾನ್ನಾಗ್ನಿರ್ದೃಷ್ಟಸ್ತೃಣೈರ್ವೃತಃ ॥ 4-76-13 (31587)
ಶಿರಸಾಽಭಿಪ್ರಪನ್ನೋಸ್ಮಿ ಸಪುತ್ರಪರಿಚಾರಕಃ ॥ 4-76-14 (31588)
ಯದಸ್ಮಾಭಿರಜಾನದ್ಭಿರಧಿಕ್ಷಿಪ್ತೋ ಮಹೀಪತಿಃ ।
ಅವಮತ್ಯ ಕೃತಂ ಸರ್ವಮಜ್ಞಾನಾತ್ಪ್ರಾಕೃತೇ ಯಥಾ।
ಕ್ಷಂತುಮರ್ಹಸಿ ತತ್ಸರ್ವಂ ಧರ್ಮಜ್ಞೋ ಧರ್ಮವತ್ಸಲ ॥ 4-76-15 (31589)
ಯದಿದಂ ಮಾಮಕಂ ರಾಷ್ಟ್ರಂ ಪುರಂ ರಾಜ್ಯಂ ಚ ಪಾರ್ಥಿವ ।
ಸದಂಡಕೋಶಂ ವಿಸೃಜೇ ತವ ವಶ್ಯೋಸ್ಮಿ ಪಾರ್ಥಿವ ।
ವಯಂ ಚ ಸರ್ವೇ ಸಾಮಾತ್ಯಾ ಭವಂತಂ ಶರಣಂ ಗತಾಃ ॥ 4-76-16 (31590)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-76-17x (3310)
ತಂ ಧರ್ಮರಾಜಃ ಪತಿತಂ ಮಹೀತಲೇ
ಸಬಂಧುವರ್ಗಂ ಪ್ರಸಮೀಕ್ಷ್ಯ ಪಾರ್ಥಿವಂ ।
ಉವಾಚ ವಾಕ್ಯಂ ಪರಲೋಕದರ್ಶನಃ
ಪ್ರನಷ್ಟಮನ್ಯುರ್ಗತಶೋಕಮತ್ಸರಃ॥ 4-76-17 (31591)
ನ ಮೇ ಭಯಂ ಪಾರ್ಥಿವ ವಿದ್ಯತೇ ಮಯಿ
ಪ್ರತೀತರೂಪೋಸ್ಂಯನುಚಿಂತ್ಯ ಮಾನಸಂ।
ಏತತ್ತ್ವಯಾ ಸಂಯಗಿಹೋಪಪಾದಿತಂ
ದ್ವಿಜೈರಮಾತ್ಯೈಃ ಸದೃಶೈಶ್ಚ ಪಾಂಡಿತೈಃ ।
ಇಮಾಂ ಚ ಕನ್ಯಾಂ ಸಮಲಂಕೃತಾಂ ಭೃಶಂ
ಸಮೀಕ್ಷ್ಯ ತುಷ್ಟೋಸ್ಮಿ ನರೇಂದ್ರಸತ್ತಮ ॥ 4-76-18 (31592)
ಕ್ಷಾಂತಮೇತನ್ಮಹಾಬಾಹೋ ಯನ್ಮಾಂ ವದಸಿ ಪಾರ್ಥಿವ।
ನ ಚೈವ ಕಿಂಚಿತ್ಪಶ್ಯಾಮಿ ವಿಕೃತಂ ತೇ ನರಾಧಿಪ ॥ 4-76-19 (31593)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-76-20x (3311)
ತತೋ ವಿರಾಟಃ ಪರಮಾಮಿತುಷ್ಟಃ
ಸಮೇತ್ಯ ರಾಜ್ಞಾ ಸಮಯಂ ಚಕಾರ।
ರಾಜ್ಯಂ ಚ ಸರ್ವಂ ವಿಸಸರ್ಜ ತಸ್ಮೈ
ಸದಂಡಕೋಶಂ ಸಪುರಂ ಮಹಾತ್ಮಾ ॥ ॥ 4-76-20 (31594)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ವೈವಾಹಿಕಪರ್ವಣಿ ಷಟ್ಸಪ್ತತಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Footnotes
4-76-1 ಅಭಿಪನ್ನೋಽಪರಾಧಂ ಕೃತವಾನ್ ॥ 1 ॥ 4-76-3 ತತಸ್ತುಷ್ಟಾ ಭವಂತು ತೇ ಇತಿ ಥo ಪಾಠಃ ॥ 3 ॥ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 077
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.77. ಅಧ್ಯಾಯಃ 077
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ವಿರಾಟೇನಾರ್ಜುನಂಪ್ರತಿ ಸ್ವಕುಮಾರ್ಯಾ ಉತ್ತರಾಯಾ ಭಾರ್ಯಾತ್ವೇನ ಪ್ರತಿಗ್ರಹಣಪ್ರಾರ್ಥನೇ ತಂಪ್ರತ್ಯರ್ಜುನೇನ ಸಹೇತುಕಥನಂ ಸ್ನುಪಾತ್ವೇನ ಪರಿಗ್ರಹಾಂಗೀಕರಣಂ ॥ 1 ॥ ದುರ್ಯೋಧನೇನ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂಪ್ರತಿ ದೂತಮುಖೇನ ತ್ರಯೋದಶವತ್ಸರಸ್ಯಾಸಂಪೂರ್ತಾವೇವಾರ್ಜುನೇನಾತ್ಮಪ್ರಕಾಶನಾತ್ಪುನರ್ವನವಾಸವಿಧೇಯತಾನಿವೇದನಂ ॥ 2 ॥ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇಣ ತಂಪ್ರತಿ ತೇನೈವ ದೂತೇನ ಭೀಷ್ಮಮುಖಾತ್ಸಂದೇಹಸ್ಯ ಪರಿಹರಣೀಯತಾಪ್ರತಿವೇದನಂ ॥ 3 ॥ ಭೀಷ್ಮೇಣ ವಿಚಾರ್ಯ ನಿರ್ಧಾರಣಪೂರ್ವಕಂ ಸಂಕೇತಕಾಲಸ್ಯ ಪೂರ್ಣತ್ವೋಕ್ತಿಃ ॥ 4 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-77-0 (31595)
ವಿರಾಟ ಉವಾಚ। 4-77-0x (3312)
ಯಚ್ಚ ವಕ್ಷ್ಯಾಂಯಹಂ ತೇಽದ್ಯ ಮಾ ಶಂಕೇಥಾ ಯುಧಿಷ್ಠಿರ।
ಇದಂ ಸನಗರಂ ರಾಷ್ಟ್ರಂ ಸಜನಂ ಸವಧೂಜನಂ।
ಯುಷ್ಯಭ್ಯಂ ಸಂಪ್ರದಾಸ್ಯಾಮಿ ಭೋಕ್ಷ್ಯಾಂಯುಚ್ಛಿಷ್ಟಮೇವ ಚ ॥ 4-77-1 (31596)
ಅಹಂ ವದ್ಧಶ್ಚಿರಂ ರಾಜನ್ಭುಕ್ತಭೋಗಶ್ಚಿರಂ ಸುಖಂ।
ರಾಜ್ಯಂ ದತ್ತ್ವಾ ತು ಯುಷ್ಮಭ್ಯಂ ಪ್ರವ್ರಜಿಷ್ಯಾಮಿ ಕಾನನಂ ॥ 4-77-2 (31597)
ಉತ್ತರಾಂ ಪ್ರತಿಗೃಹ್ಣಾತು ಸವ್ಯಸಾಚೀ ಧನಂಜಯಃ ।
ಅಯಂ ಹ್ಯೌಪಯಿಕೋ ಭರ್ತಾ ತಸ್ಯಾಃ ಪುರುಷಸತ್ತಮಃ ॥ 4-77-3 (31598)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-77-4x (3313)
ಏವಮುಕ್ತೋ ಧರ್ಮರಾಜಃ ಪಾರ್ಥಪೈಕ್ಷದ್ವನಂಜಯಂ।
ಈಕ್ಷಿತಂ ಚಾರ್ಜುನೋ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಮಾತ್ಸ್ಯಂ ವಚನಮಬ್ರವೀತ್ ॥ 4-77-4 (31599)
ವಯಂ ವನಾಂತರಾತ್ಪ್ರಾಪ್ತಾ ನ ತೇ ರಾಜ್ಯಂ ಗೃಹಾಮಹೇ।
ಕಿಂತು ದುರ್ಯೋಧನಾದೀನಾಂ ರಾಜ್ಞಾಂ ರಾಜ್ಯಂ ಗೃಹಾಮಹೇ ॥ 4-77-5 (31600)
ಪ್ರತಿಗೃಹ್ಣಾಂಯಹಂ ರಾಜನ್ಸ್ರುಷಂ ದುಹಿತರಂ ತವ।
ಯುಕ್ತೋ ಹ್ಯಾವಾಂ ಹಿ ಸಂಬಂಧೋ ಮಾತ್ಸ್ಯಭಾರತವಂಶಯೋಃ ॥ 4-77-6 (31601)
ವಿರಾಟ ಉವಾಚ। 4-77-7x (3314)
ಕಿಮರ್ಥಂ ಪಾಂಡವಶ್ರೇಷ್ಠ ಭಾರ್ಯಾಂ ದುಹಿತರಂ ಮಮ।
ಪ್ರತಿಗ್ರಹೀತುಂ ನೇಮಾಂ ತ್ವಂ ಮಯಾ ದತ್ತಮಿಹೇಚ್ಛಸಿ ॥ 4-77-7 (31602)
ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ। 4-77-8x (3315)
ಅಂತಃಪುರೇಽಹಮುಷಿತಃ ಸದಾ ಪಶ್ಯನ್ಸುತಾಂ ತವ।
ಸಹಸ್ಯಂ ಚ ಪ್ರಕಾಶಂ ಚ ವಿಶ್ವಸ್ತಾ ಪಿತೃವನ್ಮಯಿ ॥ 4-77-8 (31603)
ಪ್ರಿಯೋ ಬಹುಮತಶ್ಚಾಹಂ ನರ್ತನೇ ಗೀತವಾದಿತೇ।
ಆಚಾರ್ಯವಚ್ಚ ಮಾಂ ನಿತ್ಯಂ ಮನ್ಯತೇ ದುಹಿತಾ ತವ ॥ 4-77-9 (31604)
ವಯಸ್ಯಯಾ ತಯಾ ರಾಜನ್ಸಹ ಸಂವತ್ಸರೋಷಿತಃ ।
ಅತಿಶಂಕಾ ತತೋಽಸ್ಥಾನೇ ತವ ಲೋಕಸ್ಯ ಚ ಪ್ರಭೋ ॥ 4-77-10 (31605)
ತಸ್ಮಾದಾಮಂತ್ರಯೇ ತ್ವಾಽದ್ಯ ಪುತ್ರಾರ್ಥಂ ಮೇ ವಿಶಾಂಪತೇ।
ಸುದ್ಧಂ ಜಿತೇಂದ್ರಿಯಂ ಮನ್ಯೇ ತಸ್ಯಾಃ ಶುದ್ಧಿಃ ಕೃತಾ ಮಯಾ ॥ 4-77-11 (31606)
ಸ್ನುಷಾಯಾಂ ದುಹಿತುರ್ವಾಪಿ ಪುತ್ರೇ ಚಾತ್ಮನಿ ವಾ ಪುನಃ ।
ಅತಿಶಂಕಾಂ ನ ಪಶ್ಯಾಮಿ ತೇನ ಶುದ್ಧಿರ್ಭವಿಷ್ಯತಿ ॥ 4-77-12 (31607)
ಅಭಿಷಂಗಾದಹಂ ಭೀತೋ ಮಿಥ್ಯಾಚಾರಾತ್ಪರಂತಪ ।
ಸ್ರುಷಾರ್ಥಮುತ್ತರಾಂ ರಾಜನ್ಪ್ರತಿಗೃಹ್ಣಾಮಿ ತೇ ಸುತಾಂ ॥ 4-77-13 (31608)
ಸ್ವಸ್ತ್ರೀಯೋ ವಾಸುದೇವಸ್ಯ ಸಾಕ್ಷಾದ್ದೇವಸುತೋ ಯಥಾ।
ದಯಿತಶ್ಚಕ್ರಹಸ್ತಸ್ಯ ಬಲವಾನಸ್ತ್ರಕೋವಿದಃ ॥ 4-77-14 (31609)
ಅಭಿಮನ್ಯುರ್ಗಹಾಬಾಹುಃ ಪುತ್ರೋ ಮಮ ವಿಶಾಂಪತೇ ।
ಜಾಮಾತಾ ತವ ಯುಕ್ತೋ ವೈ ಭರ್ತಾ ಚ ದುಹಿತುಸ್ತವ ॥ 4-77-15 (31610)
ವಿರಾಟ ಉವಾಚ। 4-77-16x (3316)
ಉಪಪನ್ನಂ ಕುರುಶ್ರೇಷ್ಠೇ ಕುಂತೀಪುತ್ರೇ ಧನಂಜಯೇ।
ಸದೈವ ಧರ್ಮನಿತ್ಯಶ್ಚ ಜ್ಞಾತಜ್ಞಾನಶ್ಚ ಪಾಂಡವಃ ॥ 4-77-16 (31611)
ಯತ್ಕೃತ್ಯಂ ಮನ್ಯಸೇ ಪಾರ್ಥ ಕ್ರಿಯತಾಂ ತದನಂತರಂ।
ಸರ್ವೇ ಕಾಮಾಃ ಸಮೃದ್ಧಾ ಮೇ ಸಂಬಂಧೀ ಯಸ್ಯ ಮೇಽರ್ಜುನಃ ॥ 4-77-17 (31612)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-77-18x (3317)
ಏವಂ ಬ್ರುವತಿ ರಾಜೇಂದ್ರೇ ಕುಂತೀಪುತ್ರೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ಅನ್ವಜಾನತ ಸಂಬಂಧಂ ಸಮಯೇ ಕೃಷ್ಣಮಾತ್ಸ್ಯಯೋಃ ॥ 4-77-18 (31613)
ದೂತಾನ್ಸರ್ವೇಷು ಮಿತ್ರೇಷು ವಾಸುದೇವೇ ಚ ಭಾರತ।
ಪ್ರೇಷಯಾಮಾಸ ಕೌಂತೇಯೋ ವಿರಾಟಶ್ಚ ಮಹೀಪತಿಃ । 4-77-19 (31614)
ಪ್ರತಿಗೃಹ್ಯ ಸ್ನುಷಾರ್ಥಂ ವೈ ದರ್ಶಯನ್ವ್ರತಮಾತ್ಮನಃ ।
ಶೀಲಶೌಚಸಮಾಚಾರಂ ಲೋಕಸ್ಯಾವೇದ್ಯ ಫಲ್ಗುನಃ ॥ 4-77-20 (31615)
ಲೋಕೇ ವಿಖ್ಯಾಪ್ಯ ಮಾಹಾತ್ಂಯಂ ಯಶಶ್ಚ ಸ ಪರಂತಪಃ ।
ಕೃತಾರ್ಥಃ ಶುಚಿರವ್ಯಗ್ರಸ್ತುಷ್ಟಿಮಾನಭವತ್ತದಾ ॥ 4-77-21 (31616)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಉವಾಚ। 4-77-22x (3318)
ರಾಜನ್ಪ್ರೀತೋಸ್ಮಿ ಭದ್ರಂ ತೇ ಸಖಾ ಮೇಽಸಿ ಪರಂತಪ।
ಸುಖಮಧ್ಯುಷಿತಾಃ ಸರ್ವೇ ಅಜ್ಞಾತಾಸ್ತ್ವಯಿ ಪಾರ್ಥಿವ ॥ 4-77-22 (31617)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-77-23x (3319)
ವಿರಾಟನಗರೇ ರಾಜಾ ಧರ್ಮಾತ್ಮಾ ಸಂಶಿತವ್ರತಃ ।
ಪೂಜಿತಶ್ಚಾಭಿಷಿಕ್ತಶ್ಚ ರತ್ನೈಶ್ಚ ಶತಶೋರ್ಚಿತಃ ॥ 4-77-23 (31618)
ತಥಾ ಬ್ರುವಂತಂ ಪ್ರಸಮೀಕ್ಷ್ಯ ರಾಜಾ
ಪರಂ ಪ್ರಹೃಷ್ಟಃ ಸ್ವಜನೇನ ತೇನ।
ಸ್ನೇಹಾತ್ಪರಿಷ್ವಜ್ಯ ನೃಪೋ ಭುಜಾಭ್ಯಾಂ
ದದೌ ಮಹಾರ್ಥಂ ಕುರುಪಾಂಡವಾನಾಂ ॥ 4-77-24 (31619)
ಯುದ್ಧಾತ್ಪ್ರಯಾತಾಃ ಕುರವೋ ಹಿ ಮಾರ್ಗೇ
ಸಮೇತ್ಯ ಸರ್ವೇ ಹಿತಮೇವ ತತ್ರ।
ಆಚಾರ್ಯಪುತ್ರಃ ಶಕುನಿಶ್ಚ ರಾಜಾ
ದುರ್ಯೋಧನಃ ಸೂತಪುತ್ರಶ್ಚ ಕರ್ಣಃ।
ಸಂಮಂತ್ರ್ಯ ರಾಜನ್ಸಹಿತಾಃ ಸಮರ್ಥಾಃ
ಸಮಾದಿಶಂದೂತಮಥೋ ಸಮಗ್ರಾಃ ॥ 4-77-25 (31620)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಶ್ಚಾಪಿ ಸುಸಂಗ್ರಹೃಷ್ಟೋ
ದುರ್ಯೋಧನಾದ್ದೂತಮಪಶ್ಯದಾಗತಂ।
ಸ ಚಾಬ್ರವೀದ್ಧರ್ಮರಾಜಂ ಸಮೇತ್ಯ
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂ ಪಾಂಡವಮುಗ್ರವೀರ್ಯಂ ॥ 4-77-26 (31621)
ಧನಂಜಯೇನಾಸಿ ಪುನರ್ವನಾಯ
ಪ್ರವ್ರಾಜಿತಃ ಸಮಯೇ ತಿಷ್ಠ ಪಾರ್ಥಃ।
ತ್ರಯೋದಶೇ ಹ್ಯೇವ ಕಿರೀಟಮಾಲೀ
ಸಂವತ್ಸರೇ ಪಾಂಡವೇಯೋಽದ್ಯ ದೃಷ್ಟಃ ॥ 4-77-27 (31622)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-77-28x (3320)
ತತೋಽಬ್ರವೀದ್ಧರ್ಮಸುತಃ ಪ್ರಹಸ್ಯ
ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ಗತ್ವಾ ಬ್ರೂಹಿ ಸುಯೋಧನಂ ತಂ।
ಪಿತಾಮಹಃ ಶಾಂತನವೋ ಬ್ರವೀತು
ಪೂರ್ಣೋ ನ ಪೂರ್ಣೋಽದ್ಯ ತ್ರಯೋದಶೋ ನಃ ॥ 4-77-28 (31623)
ಸಂವತ್ಸರಾತ್ತೇ ತು ಧನಂಜಯೇನ
ವಿಷ್ಫಾರಿತಂ ಗಾಂಡಿವಮಾಜಿಮಧ್ಯೇ।
ಪೂರ್ಣೋ ನ ಪೂರ್ಣೋ ನ ಇತಿ ಬ್ರವೀತು
ಯದಸ್ಯ ಸತ್ಯಂ ಮಮ ತತ್ಪ್ರಮಾಣಂ ॥ 4-77-29 (31624)
ತೇನೈವಮುಕ್ತಃ ಸ ನಿವೃತ್ಯ ದೂತೋ
ದುರ್ಯೋಧನಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಶಶಂಸ ತತ್ತ್ವಂ॥ 4-77-30 (31625)
ಸಮೇತ್ಯ ದೂತೇನ ಸ ರಾಜಪುತ್ರೋ
ದುರ್ಯೋಧನೋ ಮಂತ್ರಯಾಮಾಸ ತತ್ರ।
ಭೀಷ್ಮೇಣ ಕರ್ಣೇನ ಕೃಪೇಣ ಚೈವ
ದ್ರೋಣೇನ ಭೂರಿಶ್ರವಸಾ ಚ ಸಾರ್ಧಂ ॥ 4-77-31 (31626)
ಸಂಮಂತ್ರ್ಯ ರಾತ್ರೌ ಬಹುಭಿಃ ಸುಹೃದ್ಭಿ-
ರ್ಭೀಷ್ಮೋಽಬ್ರವೀದ್ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಂ ಮಹಾತ್ಮಾ ।
ತೀರ್ಣಪ್ರತಿಜ್ಞೇನ ಧನಂಜಯೇನ
ವಿಷ್ಫಾರಿತಂ ಗಾಂಡಿವಮಾಜಿಮಧ್ಯೇ ॥ 4-77-32 (31627)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-77-33x (3321)
ನೇಚ್ಛಂತ್ಯಸತ್ಯೇನ ಸುರೇಂದ್ರಲೋಕಂ
ಪಾಂಡೋಃ ಸುತಾ ಬ್ರಹ್ಮಣಶ್ಚಾಪಿ ಲೋಕಂ।
ತಥ್ಯಂ ಚ ತೇ ಪಥ್ಯಮಹಂ ಬ್ರವೀಮಿ
ಸ್ವರ್ಗ್ಯಂ ಯಶಸ್ಯಂ ಪರಲೋಕಪಥ್ಯಂ ॥ 4-77-33 (31628)
ಕುಂತೀಸುತೈಸ್ತ್ವಂ ಸಮುಪೈಹಿ ಸಂಧಿಂ
ಭುಂಕ್ಷ್ವ ಸ್ವರಾಜ್ಯಂ ಸಹ ಪಾಂಡವೇಯೈಃ।
ಯುಧ್ಯಸ್ವ ನೋಚೇತ್ಸ್ಥಿರಬುದ್ಧಿರಾಜೌ
ಕುಂತೀಸುತೈರ್ಯದ್ಯಪಿ ರಾಜ್ಯಮಿಚ್ಛೇಃ ॥ 4-77-34 (31629)
ಆಂತಂ ನ ಶಕ್ಯಂ ಕಪಟೇನ ಭೋಕ್ತುಂ
ರಾಜ್ಯಂ ಪರೇಷಾಂ ಮಹತಾಂ ಬಲೀನಾಂ।
ಜಿತ್ವಾ ಶತ್ರೂನ್ಭುಂಕ್ಷ್ವ ರಾಜ್ಯಂ ಸಮಗ್ರಂ
ಹತೋ ಭವಾನ್ಭೋಕ್ಷ್ಯತಿ ವಜ್ರಿಲೋಕಂ ॥ 4-77-35 (31630)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-77-36x (3322)
ತತಃ ಸ ಭಾಗೀರಥಿಸೂನುವಾಕ್ಯಂ
ನಿಶಂಯ ಗಾಂಧಾರಿತನೂದ್ಭವೋ ನೃಪಃ।
ಉವಾಚ ಭೀಷ್ಮಂ ಪ್ರಮುಖೇ ಚ ಪಿತ್ರೋ-
ರ್ಮಹೀಂ ನ ದದ್ಯಾಮಣುಮಾತ್ರಿಕಾಮಪಿ।
ನಿಹನ್ಮಿ ಪಾಂಡೂದರಸಂಭವಾನ್ವಾ
ಹತೋಸ್ಮಿ ತೈರ್ವಾ ಸುರಲೋಕಮೇಮಿ ॥ 4-77-36 (31631)
ತೇ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಾಃ ಸಮಯಂ ನಿಶಂಯ
ತೀರ್ಣಪ್ರತಿಜ್ಞಸ್ಯ ಧನಂಜಯಸ್ಯ
ಸಂಚಿಂತ್ಯ ಸರ್ವೇ ಸಹಿತಾಃ ಸುಹೃದ್ಭಿಃ
ಸಪಾರ್ಥಿವಾಃ ಸ್ವಾನಿ ಗೃಹಾಣಿ ಜಗ್ಮುಃ ॥ ॥ 4-77-37 (31632)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ವೈವಾಹಿಕಪರ್ವಣಿ ಸಪ್ತಸಪ್ತತಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Footnotes
4-77-6 ಆವಾಂ ಆವಯೋಃ ॥ 6 ॥ವಿರಾಟಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 078
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
4.78. ಅಧ್ಯಾಯಃ 078
Mahabharata - Virata Parva - Chapter Topics
ಅಜ್ಞಾತವಾಸಪರಿಸಮಾಪನಾನಂತರಮುಪಪ್ಲಾವ್ಯನಗರೇ ವಸದ್ಭಿಃ ಪಾಂಡವೈರ್ದೂತಮುಖೇನ ಸಮಾಹೂತೈ ರಾಮಕೃಷ್ಣಾದಿಭಿಃ ಸುಭದ್ರಾಭಿಮನ್ಯುಪ್ರಭೃತಿಭಿಃ ಸಹೋಪಪ್ಲಾವ್ಯಂ ಪ್ರತ್ಯಾಗಮನಂ ॥ 1 ॥ ತಥಾ ದ್ರೌಪದೇಯಾದಿಭಿಃ ಸಹ ದ್ರುಪದಾದಿಭಿರಾಗಮನಂ ॥ 2 ॥ ತತ ಉತ್ತರಯಾಽಭಿಮನ್ಯೋರುದ್ವಾಹಃ ॥ 3 ॥Mahabharata - Virata Parva - Chapter Text
4-78-0 (31633)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-78-0x (3323)
ತತಸ್ತ್ರಯೋದಶೇ ವರ್ಷೇ ನಿವೃತ್ತೇ ಪಂಚ ಪಾಂಡವಾಃ।
ಉಪಪ್ಲಾವ್ಯೇ ವಿರಾಟಸ್ಯ ವಾಸಂ ಚಕ್ರುಃ ಪುರೋತ್ತಮೇ ॥ 4-78-1 (31634)
ದೂತಾನ್ಮಿತ್ರೇಷು ಸರ್ವೇಷು ಜ್ಞಾತಿಸಂಬಂಧಿಕೇಷ್ವಪಿ।
ಪ್ರೇಷಯಾಮಾಸ ಕೌಂತೇಯೋ ವಿರಾಟಶ್ಚ ಮಹೀಪತಿಃ ॥ 4-78-2 (31635)
ತೇಷು ತತ್ರೋಪವಿಷ್ಟೇಷು ಪ್ರೇಷಿತೇಷು ತತಸ್ತತಃ ।
ತತ್ರಾಗಮನ್ಮಹಾಬಾಹುರ್ವನಮಾಲೀ ಬಲಾನುಜಃ ॥ 4-78-3 (31636)
ತಸ್ಮಿನ್ಕಾಲೇ ನಿಶಂಯಾಥ ದೂತವಾಕ್ಯಂ ಜನಾರ್ದನಃ।
ದಯಿತಂ ಸ್ವಸ್ತ್ರಿಯಂ ಪುತ್ರಂ ಸುಭದ್ರಾಯಾಃ ಸುಮಾನಿತಂ।
ಅಭಿಮನ್ಯುಂ ಸಮಾದಾಯ ರಾಮೇಣ ಸಹಿತಸ್ತದಾ ॥ 4-78-4 (31637)
ಸರ್ವಯಾದವಮುಖ್ಯೈಶ್ಚ ಸಂವೃತಃ ಪರವೀರಹಾ।
ಶಂಖದುಂದುಭಿನಿರ್ಘೋಷೈರ್ವಿರಾಟನಗರಂ ಯಯೌ ॥ 4-78-5 (31638)
ಕೃತವರ್ಮಾ ಚ ಹಾರ್ದಿಕ್ಯೋ ಯುಯುಧಾನಶ್ಚ ಸಾತ್ಯಕಿಃ।
ಅನಾಧೃಷ್ಟಿಸ್ತಥಾಽಕ್ರೂರಃ ಸಾಂಬೋ ನಿಶಠ ಏವ ಚ।
ಪ್ರದ್ಯುಂನಶ್ಚ ಮಹಾಬಾಹುರುಲ್ಮುಕಶ್ಚ ಮಹಾಬಲಃ ॥ 4-78-6 (31639)
ಅಭಿಮನ್ಯುಮುಪಾದಾಯ ಸಹ ಮಾತ್ರಾ ಪರಂತಪಾಃ।
ಕೃಷ್ಣೇನ ಸಹಿತಾಃ ಸರ್ವೇ ಪಾಂಡವಾಂದ್ರಷ್ಟುಮಾಗತಾಃ ॥ 4-78-7 (31640)
ಇಂದ್ರಸೇನಾದಯಶ್ಚೈವ ರಥೈಸ್ತೈಃ ಸುಸಮಾಹಿತೈಃ ।
ಉಪೇಯುಃ ಸಹಿತಾಃ ಸರ್ವೇ ಪರಿಸಂವತ್ಸರೋಷಿತಾಃ ॥ 4-78-8 (31641)
ದಶನಾಗಸಹಸ್ರಾಣಿ ಹಯಾನಾಂ ದ್ವಿಗುಣಂ ತಥಾ।
ರಥಾನಾಂ ನಿಯುತಂ ಪೂರ್ಣಂ ನಿಖರ್ವಂ ಚ ಪದಾತಯಃ ॥ 4-78-9 (31642)
ವೃಷ್ಣ್ಯಂಧಕಾಶ್ಚ ಶತಶೋ ಭೋಜಾಶ್ಚ ಪರಮೌಜಸಃ।
ಅನ್ಯುರ್ವೃಷ್ಣಿಶಾರ್ದೂಲಂ ವಾಸುದೇವಂ ಮಹಾಬಲಂ ॥ 4-78-10 (31643)
ವಾಸುದೇವಂ ತಥಾಽಽಯಾಂತಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ಪಾಂಡುಸುತಾಸ್ತದಾ।
ಮಾತ್ಸ್ಯೇನ ಸಹಿತಾಃ ಸರ್ವೇ ಪ್ರತ್ಯುದ್ಯಾತಾ ಜನಾರ್ದನಂ ॥ 4-78-11 (31644)
ಶಂಖದುಂದುಭಿನಿರ್ಘೋಷೈರ್ಮಂಗಲೈಶ್ಚ ಜನಾರ್ದನಂ ।
ವವಂದುರ್ಮುದಿತಾಃ ಸರ್ವೇ ಪಾದಯೋಸ್ತಸ್ಯ ಪಾಂಡವಾಃ।
ಮಾತ್ಸ್ಯೇನ ಸಹಿತಾಃ ಸರ್ವೇ ಆನಂದಾಶ್ರುಪರಿಪ್ಲುತಾಃ ॥ 4-78-12 (31645)
ಪಾಂಡವಾ ಊಚುಃ। 4-78-13x (3324)
ತವ ಕೃಷ್ಣ ಪ್ರಸಾದಾದ್ವೈ ವರ್ಷಾಣ್ಯೇತಾನಿ ಸರ್ವಶಃ।
ತ್ರಯೋದಶೋಪಿ ದಾಶಾರ್ಹ ಯಥಾ ಸ ಸಮಯಃ ಕೃತಃ ॥ 4-78-13 (31646)
ಉಷಿತಾಃ ಸ್ಮೋ ಜಗನ್ನಾಥ ತ್ವಂ ನಾಥೋ ನೋ ಜನಾರ್ದನ।
ರಕ್ಷಸ್ವ ದೇವದೇವೇಶ ತ್ವಾಮಾರ್ಯ ಶರಣಂ ಗತಾಃ ॥ 4-78-14 (31647)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 4-78-15x (3325)
ತಾನ್ವಂದೂಮಾನಾನ್ಸಹಸಾ ಪರಿಷ್ವಜ್ಯ ಜನಾರ್ದನಃ।
ವಿರಾಟಸ್ಯ ಸಹಾಯಾಂಸ್ತಾನ್ಸರ್ವಯಾದವಸಂವೃತಃ॥ 4-78-15 (31648)
ಯಥಾರ್ಹಂ ಪೂಜಯಾಮಾಸ ಮುದಾ ಪರಮಯಾ ಯುತಃ।
ವೃಷ್ಣಿವೀರಾಶ್ಚ ತಾನ್ಸರ್ವಾನ್ಯಥಾರ್ಹಂ ಪ್ರತಿಪೇದಿರೇ ॥ 4-78-16 (31649)
ಕೃಷ್ಣಾ ಚ ದೇವಕೀಪುತ್ರಂ ವವಂದೇ ಪಾದಯೋಸ್ತಥಾ।
ತಾಮುದ್ಯಂಯ ಸುಕೇಶಾಂತಾಂ ನಯನೇ ಪರಿಮೃಜ್ಯ ಚ ।
ಉವಾಚ ವಾಕ್ಯಂ ದೇವೇಶಃ ಸರ್ವಯಾದವಸನ್ನಿಧೌ ॥ 4-78-17 (31650)
ಮಾ ಶೋಕಂ ಕುರು ಕಲ್ಯಾಣಿ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಾನ್ಸಮಾಹಿತಾನ್।
ಅಚಿರಾದ್ಧಾತಯಿತ್ವಾಽಹಂ ಪಾರ್ಥೇನ ಸಹಿತಃ ಕ್ಷಿತಿಂ ॥ 4-78-18 (31651)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಾಯ ದಾಸ್ಯಾಮಿ ಯಾತು ತೇ ಮಾನಸೋ ಜ್ವರಃ।
ಅಭಿಮನ್ಯುನಾ ಚ ಪಾರ್ಥೇನರೌಕ್ಮಿಣೇಯೇನ ತೇ ಶಪೇ ॥ 4-78-19 (31652)
ಸತ್ಯಮೇತದ್ವಚೋ ಮಹ್ಯಮವೈಹಿ ತ್ವಮನಿಂದಿತೇ।
ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ತಾಂ ವಿಸೃಜ್ಯಾಥ ಪ್ರೀಯಮಾಣೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂ।
ಅನ್ವಾಸ್ತ ವೃಷ್ಣಿಶಾರ್ದೂಲಃ ಸಹ ವೃಷ್ಣ್ಯಂಧಕೈಸ್ತಥಾ ॥ 4-78-20 (31653)
ಕಾಶಿರಾಜಶ್ಚ ಶೈಬ್ಯಶ್ಚ ಭಜಮಾನೌ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂ।
ಅಕ್ಷೌಹಿಣೀಭ್ಯಾಂ ಸಹಿತಾವಾಗತೌ ಪೃಥಿವೀಪತೀ ॥ 4-78-21 (31654)
ಅಕ್ಷೌಹಿಣೀಭಿಃ ಪಾಂಚಾಲಸ್ತಿಸೃಭಿಶ್ಚ ಮಹಾಬಲಃ।
ದ್ರೌಪದ್ಯಾಶ್ಚ ಸುತಾ ವೀರಾಃ ಶಿಖಂಡೀ ಚಾಪರಾಜಿತಃ ॥ 4-78-22 (31655)
ಧೃಷ್ಟದ್ಯುಂನಶ್ಚ ದುರ್ಧರ್ಷಃ ಸರ್ವಶಸ್ತ್ರಭೃತಾಂವರಃ।
ಉಪಪ್ಲಾವ್ಯಂ ಯಯುಃ ಶೀಘ್ರಂ ಪಾಂಡವಾರ್ಥೇ ಮಹಾಬಲಾಃ ॥ 4-78-23 (31656)
ತತಃ ಶತಸಹಸ್ರಾಣಿ ಪ್ರಯುತಾನ್ಯರ್ಬುದಾನಿ ಚ।
ಸಮೀಪಮಭಿವರ್ತಂತೇ ಯೋಧಾ ಯೌಧಿಷ್ಠಿರಂ ಬಲಂ॥ 4-78-24 (31657)
ಸಮುದ್ರಮಿವ ಧರ್ಮಾಂತೇ ಸ್ರೋತಃಶ್ರೇಷ್ಠಾಃ ಪೃಥಕ್ಪೃಥಕ್।
ಆಪೂರಯನ್ಮಹೀಪಾಲಾ ಯಜ್ವಾನೋ ಭೂರಿದಕ್ಷಿಣೈಃ ।
ವೇದಾವಭೃಥಸಂಪನ್ನಾಃ ಶೂರಾಃ ಸರ್ವೇ ತನುತ್ಯಜಃ ॥ 4-78-25 (31658)
ತಾನಾಗತಾನಭಿಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ಪಾರ್ಥೋ ಜ್ಞಾನಭೃತಾಂ ವರಃ।
ಪೂಜಯಾಮಾಸ ವಿಧಿವದ್ಯಥಾರ್ಹಂ ರಾಜಸತ್ತಮಾನ್॥ 4-78-26 (31659)
ಪಾರಿಬರ್ಹಂ ದದೌ ಕೃಷ್ಣಃ ಪಾಂಡವಾನಾಂ ಮಹಾತ್ಮನಾಂ।
ಸ್ತ್ರಿಯೋ ವಾಸಾಂಸಿ ರತ್ನಾನಿ ಪೃಥಕ್ಪೃಥಗನೇಕಶಃ ॥ 4-78-27 (31660)
ರಾಜಾನೋ ರಾಜಪುತ್ರಾಶ್ಚ ನಿವೃತ್ತೇ ಸಮಯೇ ತಥಾ।
ಯಥಾಂರ್ಹ ಪಾಂಡವಶ್ರೇಷ್ಠೈರವರ್ತಂತಾಭಿಪೂಜಿತಾಃ।
ಆಸನ್ಪ್ರಹೃಷ್ಟಮನಸಃ ಪಾರಿಬರ್ಹಂ ದದುಸ್ತದಾ ॥ 4-78-28 (31661)
ಸರ್ವೇಷು ಸಮವೇತೇಷು ರಾಜಭಿರ್ವೃಷ್ಣಿಭಿಃ ಸಹ।
ವಿವಾಹೋ ವಿಧವದ್ರಾಜನ್ವವೃಧೇ ಕುರುಮಾತ್ಸ್ಯಯೋಃ॥ 4-78-29 (31662)
ತತಃ ಶಂಖಾ ಮೃದಂಗಾಶ್ಚ ಗೋಮುಖಾ ಡಿಂಡಿಮಾಸ್ತದಾ।
ಅಭಿಮನ್ಯೋರ್ವಿವಾಹೇ ತು ನೇದುರ್ಮಾತ್ಸ್ಯಸ್ಯ ವೇಶ್ಮನಿ ॥ 4-78-30 (31663)
ಉಚ್ಚಾವಚಾನ್ಮೃಗಾಂಜಘ್ನುರ್ಮೇಧ್ಯಾಂಶ್ಚ ಶತಶಸ್ತಥಾ।
ಭಕ್ಷ್ಯಾನ್ನಭೋಜ್ಯಪಾನಾನಿ ಪ್ರಭೂತಾನ್ಯಭ್ಯಹಾರಯನ್ ॥ 4-78-31 (31664)
ಗಾಯನಾಖ್ಯಾನಶೀಲಾಶ್ಚ ನಟಾ ವೈತಾಲಿಕಾಸ್ತಥಾ।
ಸ್ತುವಂತಸ್ತಾನುಪಾತಿಷ್ಠನ್ಸೂತಾಶ್ಚ ಸಹ ಮಾಗಧೈಃ॥ 4-78-32 (31665)
ಸ್ತ್ರಿಯೋ ವೃದ್ಧಾಸ್ತರುಣ್ಯಶ್ಚ ಉತ್ಸವೇ ತಸ್ಯ ಮಂಗಲೇ।
ದ್ರೌಪದ್ಯಂತಃಪುರೇ ಚೈವ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಗೃಹೇ ಸ್ತ್ರಿಯಃ ॥ 4-78-33 (31666)
ಸುದೇಷ್ಣಾಂ ತು ಪುರಸ್ಕೃತ್ಯ ಮತ್ಸ್ಯಾನಾಮಪಿ ಚ ಸ್ತ್ರಿಯಃ।
ಆಜಗ್ಮುಶ್ಚಾರುಪೀನಾಂಗ್ಯಃ ಸುಮೃಷ್ಟಮಣಿಕುಂಡಲಾಃ॥ 4-78-34 (31667)
ವರ್ಣೋಪಪನ್ನಾಸ್ತಾ ನಾರ್ಯೋ ರೂಪವಂತಯಃ ಸ್ವಲಂಕೃತಾಃ।
ಸರ್ವಾಸಾಮಭವತ್ಕೃಷ್ಣಾ ರೂಪೇಣ ವಪುಷಾಽಧಿಕಾ ॥ 4-78-35 (31668)
ಪರಿವಾರ್ಯೋತ್ತರಾಂ ಶ್ಲಾಘ್ಯಾಂ ರಾಜಪುತ್ರೀಮಲಂಕೃತಾಂ।
ಸುತಾಮಿವ ಮಹೇಂದ್ರಸ್ಯ ಪುರಸ್ಕೃತ್ಯೋಪತಸ್ಥಿರೇ ॥ 4-78-36 (31669)
ಭೃಂಗಾರುಂ ತು ಸಮಾದಾಯ ಸೌವರ್ಣಂ ಜಲಪೂರಿತಂ।
ಪಾರ್ಥಸ್ಯ ಹಸ್ತೇ ಸಹಸಾ ಸುತಾಮಿಂದೀವರೇಕ್ಷಣಾಂ।
ಸ್ನುಷಾರ್ಥಂ ಪ್ರಾಕ್ಷಿಪದ್ವಾರಿ ವಿರಾಟೋ ವಾಹಿನೀಪತಿಃ ॥ 4-78-37 (31670)
ತಾಂ ಪ್ರತ್ಯಗೃಹ್ಣಾಕೌಂತೇಯಃ ಸುತಸ್ಯಾರ್ಥೇ ಮಹಾಮನಾಃ ।
ಸೌಭದ್ರಾಶ್ಚಾನವದ್ಯಾಂಗೋ ವಿರಾಟತನಯಾಂ ತದಾ ॥ 4-78-38 (31671)
ತತ್ರಾತಿಷ್ಠದ್ಗೃಹೀತ್ವಾ ತು ರೂಪಮಿಂದ್ರಾಸ್ಯ ಧಾರಯನ್।
ಸ್ನುಷಾಂ ತಾಂ ಪರಿಗೃಹ್ಣಾನಃ ಕುಂತೀಪುತ್ರೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ॥ 4-78-39 (31672)
ದ್ರುಪದಶ್ಚ ವಿರಾಟಶ್ಚ ಶಿಖಂಡೀ ಚ ಮಹಾಬಲಃ ।
ಯುಯುಧಾನಶ್ಚ ಶೈಬ್ಯಶ್ಚ ಧೃಷ್ಟದ್ಯುಂನಶ್ಚ ಸಾತ್ಯಕಿಃ ॥ 4-78-40 (31673)
ಸಪ್ತೈತೇಽಕ್ಷೌಹಿಣೀಪಾಲಾ ಯಜ್ವಾನೋ ಭೂರಿದಕ್ಷಿಣಾಃ ।
ಪಾಂಡವಂ ಪರಿವಾರ್ಯೈತೇ ನಿವೇಶಂ ಚಕ್ರಿರೇ ತದಾ ॥ 4-78-41 (31674)
ತತ್ರಸ್ಥಾಯಾಂ ತು ಸೇನಾಯಾಂ ಮಾತ್ಸ್ಯೋ ಧರ್ಮಭೃತಾಂವರಃ ।
ಪ್ರೀತೋ ದುಹಿತರಂ ಗೃಹ್ಯ ಪ್ರದದಾವಭಿಮನ್ಯವೇ ॥ 4-78-42 (31675)
ಪ್ರತಿಗೃಹ್ಯೋತ್ತರಾಂ ಪಾರ್ಥಃ ಪುರಸ್ಕೃತ್ಯ ಜನಾರ್ದನಂ ।
ವಿವಾಹಂ ಕಾರಯಾಮಾಸ ಸೌಭದ್ರಸ್ಯ ಮಹಾತ್ಮನಃ ॥ 4-78-43 (31676)
ತತೋ ವಿವಾಹೋ ವವೃಧೇ ಸ್ಫೀತಃ ಸರ್ವಗುಣಾನ್ವಿತಃ ।
ಸೌಭದ್ರಸ್ಯಾದ್ಭುತಂ ಕರ್ಮ ಪಿತುಸ್ತವ ಪಿತುಸ್ತದಾ ॥ 4-78-44 (31677)
ಧೌಂಯಃ ಶಿಷ್ಯೈಃ ಪರಿವೃತೋ ಜುಹಾವಾಗ್ನೌ ವಿಧಾನತಃ ।
ಅಗ್ನಿಂ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೀಕುರ್ವನ್ಸೌಭದ್ರಃ ಪಾಣಿಮಗ್ರಹೀತ್ ॥ 4-78-45 (31678)
ತತಃ ಪಾರ್ಥಾಯ ಸಂಹೃಷ್ಟೋ ಮಾತ್ಸ್ಯರಾಜೋ ಧನಂ ಮಹತ್।
ತಸ್ಮೈ ಶತಸಹಸ್ರಾಣಿ ಹಯಾನಾಂ ವಾತರಂಹಸಾಂ ॥ 4-78-46 (31679)
ದ್ವೇ ಚ ನಾಗಶತೇ ಮುಖ್ಯೇ ಧನಂ ಬಹುವಿಧಂ ತದಾ।
ಪ್ರಾದಾನ್ಮಾತ್ಸ್ಯಪತಿರ್ಹೃಷ್ಟಃ ಕನ್ಯಾಧನಮನುತ್ತಮಂ ॥ 4-78-47 (31680)
ಪಾರಿಬರ್ಹಂ ಚ ಪಾರ್ಥೇಭ್ಯಃ ಪ್ರದದೌ ಮತ್ಸ್ಯಪುಂಗವಃ ।
ಕೃಷ್ಣೇನ ಸಹ ಕೌಂತೇಯಃ ಪ್ರತ್ಯಗೃಹ್ಣಾತ್ಪ್ರಭೂತವತ್ ॥ 4-78-48 (31681)
ಕೃತೇ ವಿವಾಹೇ ತು ತದಾ ಧರ್ಮಪುತ್ರೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇಭ್ಯೋ ದದೌ ವಿತ್ತಂ ಯದುಪಾಹರದಚ್ಯುತಃ ॥ 4-78-49 (31682)
ಗೋಸಹಸ್ರಾಣಿ ವಸ್ತ್ರಾಣಿ ರತ್ನಾನಿ ವಿವಿಧಾನಿ ಚ।
ಭೂಷಣಾನಿ ಚ ಸರ್ವಾಣಿ ಯಾನಾನಿ ಶಯನಾನಿ ಚ ॥ 4-78-50 (31683)
ನಾಗರಾನ್ಪ್ರೀತಿಭಿರ್ದಿವ್ಯೈಸ್ತರ್ಪಯಾಮಾಸ ಭೂಪತಿಃ ॥ 4-78-51 (31684)
ತನ್ಮಹೋತ್ಸವಸಂಕಾಶಂ ಹೃಷ್ಟಪುಷ್ಟಜನಾಕುಲಂ।
ನಗರಂ ಮತ್ಸ್ಯರಾಜಸ್ಯ ಶುಶುಭೇ ಭರತರ್ಷಭ ॥ 4-78-52 (31685)
ಪುರೋಹಿತೈರಮಾತ್ಯೈಶ್ಚ ಪೌರೈರ್ಜಾನಪದೈಃ ಸಹ।
ವಿರಾಟೋ ನೃಪತಿಃ ಶ್ರೀಮಾನ್ಸೌಭದ್ರಾಯಾಭಿಮನ್ಯವೇ ।
ತಾಂ ಸುತಾಮುತ್ತರಾಂ ದತ್ತ್ವಾ ಮುಮುದೇ ಪರಮಂ ತದಾ ॥ 4-78-53 (31686)
ಜನಮೇಜಯ ಉವಾಚ। 4-78-54x (3326)
ವೃತ್ತೇ ವಿವಾಹೇ ಹೃಷ್ಟಾತ್ಮಾ ಯದುವಾಚ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ತತ್ಸರ್ವಂ ಕಥಯಸ್ವೇಹ ಕೃತವಂತೋ ಯದುತ್ತರಂ ॥ ॥ 4-78-54 (31687)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಶತಸಾಹಸ್ತ್ರಿಕಾಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಂ ವೈಯಾಸಿಕ್ಯಾಂ ವಿರಾಟಪರ್ವಣಿ ವೈವಾಹಿಕಪರ್ವಣಿ ಅಷ್ಟಸಪ್ತತಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ ॥ ವೈವಾಹಿಕಪರ್ವ ಸಮಾಪ್ತಂ ॥ 5 ॥ ॥ ಸಮಾಪ್ತಂ ಚ ವಿರಾಟಪರ್ವ ॥ 4 ॥