Kumbhaghonam Edition in Kannada Script
16. ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ
ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 001
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.1. ಅಧ್ಯಾಯಃ 001
ಅಥಾಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವ ॥ 1 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇಣ ರಾಜ್ಯಪರಿಪಾಲನಂ॥ 1 ॥ ಕುಂತೀದ್ರೌಪದ್ಯಾದಿಭಿರ್ಗಾಂಧಾರ್ಯಾಂ ಶ್ವಶ್ರೂವದ್ವರ್ತನಂ॥ 2 ॥ ಭೀಮವರ್ಜಮರ್ಜುನಾದಿಭಿರ್ಯುಧಿಷ್ಠಿರಶಾಸನೇನ ವಿಶೇಷತೋ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಾನುವರ್ತನಂ॥ 3 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ಶ್ರೀವೇದವ್ಯಾಸಾಯ ನಮಃ।
ನಾರಾಯಣಂ ನಮಸ್ಕೃತ್ಯ ನರಂ ಚೈವ ನರೋತ್ತಮಂ।
ದೇವೀಂ ಸರಸ್ವತೀಂ ವ್ಯಾಸಂ ತತೋ ಜಯಮುದೀರಯೇತ್॥ 16-1-1 (97215)
ಜನಮೇಜಯ ಉವಾಚ। 16-1-1x (8029)
ಪ್ರಾಪ್ಯ ಪೈತಾಮಹಂ ರಾಜ್ಯಂ ಮಮ ಪೂರ್ವಪಿತಾಮಹಾಃ।
ಕಥಮಾಸನ್ಮಹಾರಾಜೇ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೇ ಮಹಾತ್ಮನಿ॥ 16-1-1 (97216)
ಸ ತು ರಾಜಾ ಹತಾಮಾತ್ಯೋ ಹತಪುತ್ರೋ ನಿರಾಶ್ರಯಃ।
ಕಥಮಾಸೀದ್ಧತೈಶ್ವರ್ಯೋ ಗಾಂಧಾರೀ ಚ ತಪಸ್ವಿನೀ॥ 16-1-2 (97217)
ಕಿಯಂತಂ ಚೈವ ಕಾಲಂ ತೇ ಮಮ ಪೂರ್ವಪಿತಾಮಹಾಃ।
ಸ್ಥಿತಾ ರಾಜ್ಯೇ ಮಹಾತ್ಮಾನಸ್ತನ್ಮೇ ವ್ಯಾಖ್ಯಾತುಮರ್ಹಸಿ॥ 16-1-3 (97218)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 16-1-4x (8030)
ಪ್ರಾಪ್ಯ ರಾಜ್ಯಂ ಮಹಾತ್ಮಾನಃ ಪಾಂಡವಾ ಹತಶತ್ರವಃ।
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಂ ಪುರಸ್ಕೃತ್ಯ ಪೃಥಿವೀಂ ಪರ್ಯಪಾಲಯನ್॥ 16-1-4 (97219)
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಮುಪಾತಿಷ್ಠದ್ವಿದುರಃ ಸಂಜಯಸ್ತಥಾ।
ವೈಶ್ಯಾಪುತ್ರಶ್ಚ ಮೇಧಾವೀ ಯುಯುತ್ಸುಃ ಕುರುಸತ್ತಮ॥ 16-1-5 (97220)
ಪಾಂಡವಾಃ ಸರ್ವಕಾರ್ಯೇಷು ಪರ್ಯಪೃಚ್ಚಂತ ತಂ ನೃಪಂ।
ಚಕ್ರುಸ್ತೇನಾಭ್ಯನುಜ್ಞಾತಾ ವರ್ಷಾಣಿ ದಶ ಪಂಚ ಚ॥ 16-1-6 (97221)
ಸದಾಽಭಿಗಂಯ ತೇ ವೀರಾಃ ಪರ್ಯುಪಾಸಂತ ತಂ ನೃಪಂ।
ಪಾದಾಭಿವಾದನಂ ಕೃತ್ವಾ ಧರ್ಮಿರಾಜಮತೇ ಸ್ಥಿತಾಃ॥ 16-1-7 (97222)
ತೇ ಮೂರ್ಧ್ನಿ ಸಮುಪಾಘ್ರಾತಾಃ ಸರ್ವಕಾರ್ಯಾಣಿ ಚಕ್ರಿರೇ।
ಕುಂತಿಭೋಜಸುತಾ ಚೈವ ಗಾಂಧಾರೀಮನ್ವವರ್ತತ॥ 16-1-8 (97223)
ದ್ರೌಪದೀ ಚ ಸುಭದ್ರಾ ಚ ಯಾಶ್ಚಾನ್ಯಾಃ ಪಾಂಡವಸ್ತ್ರಿಯಃ।
ಸಮಾಂ ವೃತ್ತಿಮವರ್ತಂತ ತಯೋಃ ಶ್ವಶ್ರ್ವೋರ್ಯಥಾವಿಧಿ॥ 16-1-9 (97224)
ಶಯನಾನಿ ಮಹಾರ್ಹಾಣಿ ವಾಸಾಂಸ್ಯಾಭರಣಾನಿ ಚ।
ರಾಜಾರ್ಹಾಣಿ ಚ ಸರ್ವಾಣಿ ಭಕ್ಷ್ಯಭೋಜ್ಯಾನ್ಯನೇಕಶಃ॥ 16-1-10 (97225)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರೋ ಮಹಾರಾಜ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೇಽಭ್ಯುಪಾಹರತ್।
ತಥೈವ ಕುಂತೀ ಗಾಂಧಾರ್ಯಾಂ ಗುರುವೃತ್ತಿಮವರ್ತತ॥ 16-1-11 (97226)
ವಿದುರಃ ಸಂಜಯಶ್ಚೈವ ಯುಯುತ್ಸುಶ್ಚೈವ ಕೌರವ।
ಉಪಾಸತೇ ಸ್ಮ ತಂ ವೃದ್ಧಂ ಹತಪುತ್ರಂ ಜನಾಧಿಪಂ॥ 16-1-12 (97227)
ಶ್ಯಾಲೋ ದ್ರೋಣಸ್ಯ ಯಶ್ಚಾಸೀದ್ದಯಿತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಮೋ ಮಹಾನ್।
ಸ ಚ ತಸ್ಮಿನ್ಮಹೇಷ್ವಾಸಃ ಕೃಪಃ ಸಮಭವತ್ತದಾ॥ 16-1-13 (97228)
ವ್ಯಾಸಶ್ಚ ಭಗವಾನ್ನಿತ್ಯಮಾಸಾಂಚಕ್ರೇ ನೃಪೇಣ ಹ।
ಕಥಾಃ ಕುರ್ವನ್ಪುರಾಣರ್ಷಿರ್ದೇವರ್ಷಿಪಿತೃರಕ್ಷಸಾಂ॥ 16-1-14 (97229)
ಧರ್ಮಯುಕ್ತಾನಿ ಕಾರ್ಯಾಣಿ ವ್ಯವಹಾರಾನ್ವಿತಾನಿ ಚ।
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಾಭ್ಯನುಜ್ಞಾತೋ ವಿದುರಸ್ತಾನ್ಯಕಾರಯತ್॥ 16-1-15 (97230)
ಸಾಮಂತೇಭ್ಯಃ ಪ್ರಿಯಾಣ್ಯಸ್ಯ ಕಾರ್ಯಾಣಿ ಸುಬಹೂನ್ಯಪಿ।
ಪ್ರಾಪ್ಯಂತೇಽರ್ಥೇಃ ಸುಲಘುಭಿಃ ಸುನಯಾದ್ವಿದುರಸ್ಯ ವೈ॥ 16-1-16 (97231)
ಅಕರೋದ್ಬಂಧಮೋಕ್ಷಂ ಚ ವಧ್ಯಾನಾಂ ಮೋಕ್ಷಣಂ ತಥಾ।
ನ ಚ ಧರ್ಮಸುತೋ ರಾಜಾ ಕದಾಚಿತ್ಕಿಂಚಿದಬ್ರವೀತ್॥ 16-1-17 (97232)
ವಿಹಾರಯಾತ್ರಾಸು ಪುನಃ ಕುರುರಾಜೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ಸರ್ವಾನ್ಕಾಮಾನುಪಸ್ಥಾಪ್ಯ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೇ ನ್ಯವೇದಯತ್॥ 16-1-18 (97233)
ಆರಾಲಿಕಾಃ ಸೂಪಕಾರಾ ರಾಗಷಾಡವಿಕಾಸ್ತಥಾ।
ಉಪಾತಿಷ್ಠಂತ ರಾಜಾನಂ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಂ ಯಥಾಪುರಂ॥ 16-1-19 (97234)
ವಾಸಾಂಸಿ ಚ ಮಹಾರ್ಹಾಣಿ ಮಾಲ್ಯಾನಿ ವಿವಿಧಾನಿ ಚ।
ಉಪಾಜಹ್ರುರ್ಯಥಾಕಾಲಂ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ಪಾಂಡವಾಃ॥ 16-1-20 (97235)
ಮೈರೇಯಮಧುಮಾಂಸಾನಿ ಪಾನಕಾನಿ ಲಘೂನಿ ಚ।
ಚಿತ್ರಾನ್ಭಕ್ಷ್ಯವಿಕಾರಾಂಶ್ಚ ಚಕ್ರುಸ್ತಸ್ಯ ಯಥಾ ಪುರಾ॥ 16-1-21 (97236)
ಯೇ ಚಾಪಿ ಪೃಥಿವೀಪಾಲಾಃ ಸಮಾಜಗ್ಮುಸ್ತತಸ್ತತಃ।
ಉಪಾತಿಷ್ಠಂತ ತೇ ಸರ್ವೇ ಕೌರವೇಂದ್ರಂ ಯಥಾಪುರಾ॥ 16-1-22 (97237)
ಕುಂತೀ ಚ ದ್ರೌಪದೀ ಚೈವ ಸಾತ್ವತೀ ಚ ಯಶಸ್ವಿನೀ।
ಉಲೂಪೀ ನಾಗಕನ್ಯಾ ಚ ದೇವೀ ಚಿತ್ರಾಂಗದಾ ತಥಾ॥ 16-1-23 (97238)
ಧೃಷ್ಟಕೇತೋಶ್ಚ ಭಗಿನೀ ಜರಾಸಂಧಸುತಾ ತಥಾ।
ಏತಾಶ್ಚಾನ್ಯಾಶ್ಚ ಬಹ್ವ್ಯೋ ವೈ ಯೋಷಿತಃ ಪುರುಷರ್ಷಭ।
ಕಿಂಕರಾಃ ಪರ್ಯುಪಾತಿಷ್ಠನ್ಸರ್ವಾಃ ಸುಬಲಜಾಂ ತಥಾ॥ 16-1-24 (97239)
ಯಥಾ ಪುತ್ರವಿಯುಕ್ತೋಽಯಂ ನ ಕಿಂಚಿದ್ದುಃಖಮಾಪ್ನುಯಾತ್।
ಇತಿ ತಾನನ್ವಶಾದ್ಭಾತೄನ್ನಿತ್ಯಮೇವ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ॥ 16-1-25 (97240)
ಏವಂ ತೇ ಧರ್ಮರಾಜಸ್ಯ ಶ್ರುತ್ವಾ ವಚನಮರ್ಥವತ್।
ಸವಿಶೇಷಮವರ್ತಂತಿ ಭೀಮಮೇಕಂ ತದಾ ವಿನಾ॥ 16-1-26 (97241)
ನ ಹಿ ತತ್ತಸ್ಯ ವೀರಸ್ಯ ಹೃದಯಾದಪಸರ್ಪತಿ।
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ದುರ್ಬುದ್ಧ್ಯಾ ಯದ್ವೃತ್ತಂ ದ್ಯೂತಮಂಡಲೇ॥ ॥ 16-1-27 (97242)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ಆಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವಣಿ ಪ್ರಥಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 1 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Footnotes
7-1-2 ಗಾಂಧಾರೀ ಚ ಯಶಸ್ವಿನೀತಿ ಝ.ಥ.ಪಾಠಃ॥ 7-1-5 ಉಪಾತಿಷ್ಠದಾರಾಧಿತವಾನ್॥ 7-1-9 ಸತಾಂ ವೃತ್ತಿಮವರ್ತಂತೇತಿ ಥ.ಪಾಠಃ॥ 7-1-13 ತಸ್ಮಿಂಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೇ ಸಮಭವತ್ತನ್ನಿಕಟೇ ಅಭವತ್॥ 7-1-14 ವಾಸಂ ಚಕ್ರೇ ನೃಪೇಣ ಹೇತಿ ಕ.ಥ.ಪಾಠಃ॥ 7-1-16 ಪ್ರಭಾವಾದ್ವಿದುರಸ್ಯ ವೈ ಇತಿ ಕ.ಥ.ಪಾಠಃ॥ 7-1-19 ಅರಯಾ ಶಸ್ತ್ರವಿಶೇಷೇಣ ಲೂನಂ ಛಿನ್ನಂ ಶಾಕಾದಿ ಅರಾಲು ತತ್ಸಂಸ್ಕುರ್ವಂತಿ ತೇ ಆರಾಲಿಕಾಃ ಶಾಕವಿಶೇಷಕರ್ತಾರಃ ರಾಗಖಾಂಡವಿಕಾಸ್ತಥೇತಿ ಝ.ಪಾಠಃ। ರಾಗಷಾಡವಂ ಪಿಪ್ಪಲೀಶುಠೀಶರ್ಕರೋಪೇತೋ ಮುದ್ಗಯೂಷಸ್ತತ್ಕರ್ತಾರೋ ರಾಗಷಾಡವಿಕಾಃ॥ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 002
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.2. ಅಧ್ಯಾಯಃ 002
ಅಥಾಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವ ॥ 1 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇಣ ನಾಗರಾಣಾಂ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಾನುಶಾಸನಪೂರ್ವಕಂ ಸಹಭ್ರಾತೃಭಿರಪ್ರಮಾದೇನ ತತ್ಪರಿತೋಷಣಂ॥ 1 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ।
ಏವಂ ಸಂಪೂಜಿತೋ ರಾಜಾ ಪಾಂಡವೈರಂಬಿಕಾಸುತಃ।
ವಿಜಹಾರ ಯಥಾಪೂರ್ವಮೃಷಿಭಿಃ ಪರ್ಯುಪಸ್ಥಿತಃ॥ 16-2-1 (97243)
ಬ್ರಹ್ಮದೇಯಾಗ್ರಹಾರಾಂಶ್ಚ ಪ್ರದದೌ ಸ ಕುರೂದ್ವಹಃ।
ತಚ್ಚ ಕುಂತೀಸುತೋ ರಾಜಾ ಸರ್ವಮೇವಾನ್ವಮೋದತ॥ 16-2-2 (97244)
ಆನೃಶಂಸ್ಯಪರೋ ರಾಜಾ ಪ್ರೀಯಮಾಣೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ಉವಾಚ ಸ ತದಾ ಭ್ರಾತೄನಮಾತ್ಯಾಂಶ್ಚ ಮಹೀಪತಿಃ।
ಮಯಾ ಚೈವ ಭವದ್ಭಿಶ್ಚ ಮಾನ್ಯ ಏಷ ನರಾಧಿಪಃ॥ 16-2-3 (97245)
ನಿದೇಶೇ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ಯಸ್ತಿಷ್ಠತಿ ಸ ಮೇ ಸುಹೃತ್।
ವಿಪರೀತಶ್ಚ ಮೇ ಶತ್ರುರ್ನಿಯಂಯಶ್ಚ ಭವೇನ್ನರಃ॥ 16-2-4 (97246)
ಪರಿವೃತ್ತೇಷು ಚಾಹಃಸು ಪುತ್ರಾಣಾಂ ಶ್ರಾದ್ಧಕರ್ಮಣಿ।
ದದೌ ಚ ರಾಜಾ ವಿತ್ತಾನಿ ಯಾವದಸ್ಯ ಚಿಕೀರ್ಷಿತಂ॥ 16-2-5 (97247)
ತತಃ ಸ ರಾಜಾ ಕೌರವ್ಯೋ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೋ ಮಹಾಮನಾಃ।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇಭ್ಯೋ ಯಥಾರ್ಹೇಭ್ಯೋ ದದೌ ವಿತ್ತಾನ್ಯನೇಕಶಃ॥ 16-2-6 (97248)
ಧರ್ಮಿರಾಜಶ್ಚ ಭೀಮಶ್ಚ ಸವ್ಯಸಾಚೀ ಯಮಾವಪಿ।
ತತ್ಸರ್ವಮನ್ವವರ್ತಂತ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರವ್ಯಪೇಕ್ಷಯಾ॥ 16-2-7 (97249)
ಕಥಂ ನು ರಾಜಾ ವೃದ್ಧಃ ಸ ಪುತ್ರಪೌತ್ರವಧಾರ್ದಿತಃ।
ಶೋಕಮಸ್ಮತ್ಕೃತಂ ಪ್ರಾಪ್ಯಿ ನ ಂರಿಯೇತೇತಿ ಚಿಂತ್ಯ ತೇ॥ 16-2-8 (97250)
ಯಾವದ್ಧಿ ಕುರುವೀರಸ್ಯ ಜೀವತ್ಪುತ್ರಸ್ಯ ವೈ ಸುಖಂ।
ತಾವತ್ಸುಖಮವಾಪ್ನೋತಿ ಭೋಗಾಂಶ್ಚೈವ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಾನ್॥ 16-2-9 (97251)
ತತಸ್ತೇ ಸಹಿತಾಃ ಪಂಚ ಭ್ರಾತರಃ ಪಾಂಡುನಂದನಾಃ।
ತಥಾಶೀಲಾಃ ಸಮಾತಸ್ಥುರ್ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ಶಾಸನೇ॥ 16-2-10 (97252)
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಶ್ಚ ತಾನ್ಸರ್ವಾನ್ವಿನೀತಾನ್ನಿಯಮೇ ಸ್ಥಿತಾನ್।
ಶಿಷ್ಯವೃತ್ತಿಂ ಸಮಾಪನ್ನಾನ್ಗುರುವತ್ಪ್ರತ್ಯಪದ್ಯತ॥ 16-2-11 (97253)
ಗಾಂಧಾರೀ ಚೈವ ಪುತ್ರಾಣಾಂ ವಿವಿಧೈಃ ಶ್ರಾದ್ಧಕರ್ಮಭಿಃ।
ಆನೃಣ್ಯಮಗಮತ್ಕಾಮಾನ್ವಿಪ್ರೇಭ್ಯಃ ಪ್ರತಿಪಾದ್ಯ ಸಾ॥ 16-2-12 (97254)
ಏವಂ ಧರ್ಮಭೃತಾಂಶ್ರೇಷ್ಠೋ ಧರ್ಮರಾಜೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ಭ್ರಾತೃಭಿಃ ಸಹಿತೋ ಧೀಮಾನ್ಪೂಜಯಾಮಾಸಂ ತಂ ನೃಪಂ॥ 16-2-13 (97255)
ಸ ರಾಜಾ ಸುಮಹಾತೇಜಾ ವೃದ್ಧಃ ಕುರುಕುಲೋದ್ವಹಃ।
ನ ದದರ್ಶ ತದಾ ಕಿಂಚಿದಪ್ರಿಯಂ ಪಾಂಡುನಂದನೇ॥ 16-2-14 (97256)
ವರ್ತಮಾನೇಷು ಸದ್ವೃತ್ತಿಂ ಪಾಂಡವೇಷು ಮಹಾತ್ಮಸು।
ಪ್ರೀತಿಮಾನಭವದ್ರಾಜಾ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೋಂಽಬಿಕಾಸುತಿಃ॥ 16-2-15 (97257)
ಸೌಬಲೇಯೀ ಚ ಗಾಂಧಾರೀ ಪುತ್ರಶೋಕಮಪಾಸ್ಯ ತಂ।
ಸದೈವ ಪ್ರೀತಿಮತ್ಯಾಸೀತ್ತನಯೇಷು ನಿಜೇಷ್ವಿವ॥ 16-2-16 (97258)
ಪ್ರಿಯಾಣ್ಯೇವ ತು ಕೌರವ್ಯೋ ನಾಪ್ರಿಯಾಣಿ ಕುರೂದ್ವಹಃ।
ವೈಚಿತ್ರವೀರ್ಯ ನೃಪತೌ ಸಮಾಚರತ ಸರ್ವದಾ॥ 16-2-17 (97259)
ಯದ್ಯದ್ಬ್ರೂತೇ ಚ ಕಿಂಚಿತ್ಸ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೋ ಜನಾಧಿಪಃ।
ಗುರು ವಾ ಲಘು ವಾ ಕಾರ್ಯಂ ಗಾಂಧಾರೀ ಚ ತಪಸ್ವಿನೀ॥ 16-2-18 (97260)
ತಂ ಸ ರಾಜಾ ಮಹಾರಾಜ ಪಾಂಡವಾನಾಂ ಧುರಂಧರಃ।
ಪೂಜಯಿತ್ವಾ ವಚಸ್ತತ್ತದಕಾರ್ಷೀತ್ಪರವೀರಹಾ॥ 16-2-19 (97261)
ತೇನ ತಸ್ಯಾಭವತ್ಪ್ರೀತೋ ವೃತ್ತೇನ ಸ ನರಾಧಿಪಃ।
ಅನ್ವತಪ್ಯತ ಸಂಸ್ಮೃತ್ಯ ಪುತ್ರಂ ತಂ ಮಂದಚೇತಸಂ॥ 16-2-20 (97262)
ಸದಾ ಚ ಪ್ರಾತರುತ್ಥಾಯ ಕೃತಜಪ್ಯಃ ಶುಚಿರ್ನೃಪಃ।
ಆಶಾಸ್ತೇ ಪಾಂಡುಪುತ್ರಾಣಾಂ ಸಮರೇಷ್ವಪರಾಜಯಂ॥ 16-2-21 (97263)
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನ್ಸ್ವಸ್ತಿವಾಚ್ಯಾಥ ಹುತ್ವಾ ಚೈವ ಹುತಾಶನಂ।
ಆಯೂಂಷಿ ಪಾಂಡುಪುತ್ರಾಣಾಮಾಶಂಸತ ನರಾಧಿಪಃ॥ 16-2-22 (97264)
ನ ತಾಂ ಪ್ರೀತಿಂ ಪರಾಮಾಪ ಪುತ್ರೇಭ್ಯಃ ಸ ತದಾ ಪುರಾ।
ಯಾಂ ಪ್ರೀತಿಂ ಪಾಂಡುಪುತ್ರೇಭ್ಯಃ ಸದಾಽವಾಪ ನರಾಧಿಪಃ। 16-2-23 (97265)
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಂ ಯಥಾ ವೃತ್ತಃ ಕ್ಷತ್ರಿಯಾಣಾಂ ಯಥಾವಿಧಃ।
ತಥಾ ವಿಟ್ಶೂದ್ರಸಂಘಾನಾಮಭವತ್ಸ ಪ್ರಿಯಸ್ತದಾ॥ 16-2-24 (97266)
ಯಚ್ಚ ಕಿಂಚಿತ್ತದಾ ಪಾಪಂ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಸುತೈಃ ಕೃತಂ।
ಅಕೃತ್ವಾ ಹೃದಿ ತತ್ಪಾಪಂ ತಂ ನೃಪಂ ಸೋನ್ವವರ್ತತ॥ 16-2-25 (97267)
ಯಃ ಕಶ್ಚಿದಪಿ ಯತ್ಕಿಂಚಿತ್ಪ್ರಮಾದಾದಂಬಿಕಾಸುತೇ।
ಕುರುತೇ ದ್ವೇಷ್ಯತಾಮೇತಿ ಸ ಕೌಂತೇಯಸ್ಯ ಧೀಮತಃ॥ 16-2-26 (97268)
ನ ರಾಜ್ಞೋ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ನ ಚ ದುರ್ಯೋಧನಸ್ಯ ವೈ।
ಉವಾಚ ದುಷ್ಕೃತಂ ಕಶ್ಚಿದ್ಯುಧಿಷ್ಠಿರಭಯಾನ್ನರಃ॥ 16-2-27 (97269)
ಧೃತ್ಯಾ ತುಷ್ಟೋ ನರೇಂದ್ರಃ ಸ ಗಾಂಧಾರೀ ವಿದುರಸ್ತಥಾ।
ಅಜಾತಶತ್ರೋರ್ವೃತ್ತೇನ ನ ತು ಭೀಮಸ್ಯ ಪಾರ್ಥಿವಃ॥ 16-2-28 (97270)
ಅನ್ವವರ್ತತ ಭೀಮೋಪಿ ನಿಶ್ಚಿತೋ ಧರ್ಮಜಂ ನೃಪಂ।
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಂ ಚ ಸಂಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ಸದಾ ಭವತಿ ದುರ್ಮನಾಃ॥ 16-2-29 (97271)
ರಾಜಾನಮನುವರ್ತಂತ ಧರ್ಮಪುತ್ರಮಮಿತ್ರಹಾ।
ಅನ್ವವರ್ತತ ಸಂಕ್ರುದ್ಧೋ ಹೃದಯೇನ ಪರಾಙ್ಮುಖಃ॥ ॥ 16-2-30 (97272)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ಆಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವಣಿ ದ್ವಿತೀಯೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥। 2 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Footnotes
7-2-4 ನಿರಸ್ಯಶ್ಚ ಭವೇನ್ನರ ಇತಿ ಕ.ಥ.ಪಾಠಃ॥ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 003
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.3. ಅಧ್ಯಾಯಃ 003
ಅಥಾಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವ ॥ 1 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ಭೀಮಸೇನಪರುಷಭಾಷಣಶ್ರವಣಾನ್ನಿರ್ವೇದಮುಪಗತವತಾ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೇಣಿ ಸಹಗಾಂಧಾರ್ಯಾ ವನಗಮನಾಧ್ಯವಸಾಯಃ॥ 1 ॥ ತಥಾ ಸಕಲಪೌರಾನಯನೇನ ತೇಷು ಸ್ವಾಧ್ಯವಸಾಯನಿವೇದನಂ॥ 2 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ।
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸ್ಯ ನೃಪತೇರ್ದುರ್ಯೋಧನಪಿತುಸ್ತದಾ।
ನಾಂತರಂ ದದ್ದಶೂ ರಾಜ್ಯೇ ಪುರುಷಾಃ ಪ್ರಣಯಂ ಪ್ರತಿ॥ 16-3-1 (97273)
ಯದಾ ತು ಕೌರವೋ ರಾಜಾ ಪುತ್ರಂ ಸಸ್ಮಾರ ಬಾಲಿಶಂ।
ತದಾ ಭೀಮಂ ಹೃದಾ ರಾಜನ್ನಪಧ್ಯಾತಿ ಸ ಪಾರ್ಥಿವಃ॥ 16-3-2 (97274)
ಕೌರವಶ್ಚೈವ ಭೀಮಶ್ಚ ಹೃದಾಽನ್ಯೋನ್ಯಮವರ್ತತಾಂ।
ಧ್ಯಾಯಂತೌ ಶ್ಲಕ್ಷ್ಣಯಾ ವಾಚಾ ತ್ವನ್ಯೋನ್ಯಮಭಿತಿಷ್ಟಿತಾಂ 16-3-3 (97275)
ಅಪ್ರಕಾಶಂ ವ್ಯಲೀಕಾನಿ ಚಕಾರಾಸ್ಯ ವೃಕೋದರಃ।
ಆಜ್ಞಾಂ ಪ್ರತ್ಯಹರಚ್ಚಾಪಿ ಕೃತಕೈಃ ಪುರುಷೈಃ ಸದಾ॥ 16-3-4 (97276)
ಸ್ಮರಂದುರ್ಮಂತ್ರಿತಂ ತಸ್ಯ ವೃತ್ತಾನ್ಯಪ್ಯಸ್ಯ ಕಾನಿಚಿತ್।
`ಅಸಕೃಚ್ಚಾಪ್ಯುವಾಚೇದಂ ಹತಾಸ್ತೇ ಮಂದಚೇತಸಃ॥' 16-3-5 (97277)
ಅಥ ಭೀಮಃ ಸುಹೃನ್ಮಧ್ಯೇ ಬಾಹುಶಬ್ದಂ ತಥಾಽಕರೋತ್।
ಸಂಶ್ರವೇ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ಗಾಂಧಾರ್ಯಾಶ್ಚಾಪ್ಯಮರ್ಷಣಃ॥ 16-3-6 (97278)
ಸ್ಮೃತ್ವಾ ದುರ್ಯೋಧನಂ ಶತ್ರುಂ ಕರ್ಣದುಃಖಾಸನಾವಪಿ।
ಪ್ರೋವಾಚೇದಂ ಸುಸಂರಬ್ಧೋ ಭೀಮಃ ಸಪರುಷಂ ವಚಃ॥ 16-3-7 (97279)
ಅಂಧಸ್ಯ ನೃಪತೇಃ ಪುತ್ರಾ ಮಯಾ ಪರಿಘವಾಹುನಾ।
ನೀತಾ ಲೋಕಮಮುಂ ಸರ್ವೇ ನಾನಾಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಯೋಧಿನಃ॥ 16-3-8 (97280)
ಇಮೌ ತೌ ಪರಿಘಪ್ರಖ್ಯೌ ಭುಜೌ ಮಮ ದುರಾಸದೌ।
ಯಯೋರಂತರಮಾಸಾದ್ಯ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಾಃ ಕ್ಷಯಂ ಗತಾಃ॥ 16-3-9 (97281)
ತಾವಿಮೌ ಚಂದನೇನಾಕೌ ವಂದನೀಯೌ ಚ ಮೇ ಭುಜೌ।
ಯಾಭ್ಯಾಂ ದುರ್ಯೋಧನೋ ನೀತಃ ಕ್ಷಯಂ ಸಸುತಬಾಂಧವಃ॥ 16-3-10 (97282)
ಏತಾಸ್ಚಾನ್ಯಾಶ್ಚ ವಿವಿಧಾಃ ಶಲ್ಯಭುತಾ ನರಾಧಿಪಃ।
ವೃಕೋದರಸ್ಯ ತಾ ವಾಚಃ ಶ್ರುತ್ವಾ ನಿರ್ವೇದಮಾಗಮತ್॥ 16-3-11 (97283)
ಸಾ ಚ ಬುದ್ಧಿಮತೀ ದೇವೀ ಕಾಲಪರ್ಯಾಯವೇದಿನೀ।
ಗಾಂಧಾರೀ ಸರ್ವಧರ್ಮಜ್ಞಾ ತಾನ್ಯಲೀಕಾನಿ ಶುಶ್ರುವೇ।
`ಕುಂತೀಂ ವರ್ಯಾ ತು ಸಂವೀಕ್ಷ್ಯ ಶಾಪೇ ನಾಸ್ಯಾಕರೋನ್ಮತಿ' 16-3-12 (97284)
ತತಃ ಪಂಚದಶೇ ವರ್ಷೇ ಸಮತೀತೇ ನರಾಧಿಪಃ।
ರಾಜಾ ನಿರ್ವೇದಮಾಪೇದೇ ಭೀಮವಾಗ್ಬಾಣಪೀಡಿತಃ॥ 16-3-13 (97285)
`ಸುಖಾಸಕ್ತಂ ಕೃಚ್ಛ್ರಪರಂ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಚೈವ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂ।
ತಪೋಯೋಗಾತ್ತಪಸ್ತಪ್ತುಂ ಮನಶ್ಚಕ್ರೇ ಮಹಾಮತಿಃ॥' 16-3-14 (97286)
ನಾನ್ವಬುಧ್ಯತ ತದ್ರಾಜಾ ಕುಂತೀಪುತ್ರೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ಶ್ವೇತಾಶ್ವೋವಾಽಥಕುಂತೀ ವಾ ದ್ರೌಪದೀ ವಾ ಯಶಸ್ವಿನೀ॥ 16-3-15 (97287)
ಮಾದ್ರೀಪುತ್ರೌ ಚ ಭೀಮಸ್ಯ ಮತಂ ತಾವನ್ವವರ್ತತಾಂ।
ರಾಜ್ಞಸ್ತು ಚಿತ್ತಂ ರಕ್ಷಂತೌ ನೋಚತುಃ ಸ್ವಯಮಪ್ರಿಯಂ॥ 16-3-16 (97288)
ತತಃ ಸಮಾನಯಾಮಾಸ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಃ ಸುಹೃಜ್ಜನಂ।
ಬಾಷ್ಪಸಂದಿಗ್ಧಮತ್ಯರ್ಥಮಿದಮಾಹ ಚ ತಾನ್ಭೃಶಂ॥ 16-3-17 (97289)
ವಿದಿತಂ ಭವತಾಮೇತದ್ಯಥಾ ವೃತ್ತಃ ಕುರುಕ್ಷಯಃ।
ಮಮಾಪರಾಧಾತ್ತತ್ಸರ್ವಮಿತಿ ಜ್ಞೇಯಂ ತು ಕೌರವಾಃ॥ 16-3-18 (97290)
ಯೋಽಹಂ ದುಷ್ಟಮತಿಂ ಮಂದೋ ಜ್ಞಾತೀನಾಂ ಭಯವರ್ಧನಂ।
ದುರ್ಯೋಧನಂ ಕೌರವಾಣಾಮಾಧಇಪತ್ಯೇಽಭ್ಯಷೇಚಯಂ।
ಯಚ್ಚಾಹಂ ವಾಸುದೇವಸ್ಯ ನಾಶ್ರೌಷಂ ವಾಕ್ಯಮರ್ಥವತ್॥ 16-3-19 (97291)
ವಧ್ಯತಾಂ ಸಾಧ್ವಯಂ ಪಾಪಃ ಸಾಮಾತ್ಯ ಇತಿ ದುರ್ಮತಿಃ।
ಪುತ್ರಸ್ನೇಹಾಭಿಭೂತಸ್ತು ಹಿತಮುಕ್ತೋ ಮನೀಷಿಭಿಃ॥ 16-3-20 (97292)
ವಿದುರೇಣಾಥ ಭೀಷ್ಮೇಣ ದ್ರೋಣೇನ ಚ ಕೃಪೇಣ ಚ।
ಪದೇಪದೇ ಭಗವತಾ ವ್ಯಾಸೇನ ಚ ಮಹಾತ್ಮನಾ।
ಸಂಜಯೇನಾಥ ಗಾಂಧಾರ್ಯಾ ತದಿದಂ ತಪ್ಯತೇ ಮಯಾ॥ 16-3-21 (97293)
ಯಚ್ಚಾಹಂ ಪಾಂಡುಪುತ್ರೇಷು ಗುಣವತ್ಸು ಮಹಾತ್ಮಸು।
ನ ನ್ಯಸ್ತವಾಞ್ಶ್ರಿಯಂ ದೀಪ್ತಾಂ ಪಿತೃಪೈತಾಮಹೀಮಿಮಾಂ॥ 16-3-22 (97294)
ವಿನಾಶಂ ಪಶ್ಯಮಾನೋ ಹಿ ಸರ್ವರಾಜ್ಞಾಂ ಗದಾಗ್ರಜಃ।
ಏತಚ್ಛ್ರೇಯಸ್ತು ಪರಮಮಮನ್ಯತ ಜನಾರ್ದನಃ॥ 16-3-23 (97295)
ಸೋಹಮೇತಾನ್ಯಲೀಕಾನಿ ದುರ್ವೃತ್ತಾನ್ಯಾತ್ಮನಸ್ತದಾ।
ಹೃದಯೇ ಶಲ್ಯಭೂತಾನಿ ಧಾರಯಾಮಿ ಸಹಸ್ರಶಃ॥ 16-3-24 (97296)
ವಿಶೇಷತಸ್ತು ದಹ್ಯಾಮಿ ವರ್ಷೇ ಪಂಚದಶೇಽದ್ಯ ವೈ।
ಅಸ್ಯ ಪಾಪಸ್ಯ ಶುದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ನಿಯತೋಸ್ಮಿ ಸುದುರ್ಮತಿಃ॥ 16-3-25 (97297)
ಚತುರ್ಥೇ ನಿಯತೇ ಕಾಲೇ ಕದಾಚಿದಪಿ ಚಾಷ್ಟಮೇ।
ತೃಷ್ಣಾವಿನಯನಂ ಭುಂಜೇ ಗಾಂಧಾರೀ ವೇದ ತನ್ಮಮ॥ 16-3-26 (97298)
ಕರೋತ್ಯಾಹಾರಮಿತಿ ಮಾಂ ಸರ್ವಃ ಪರಿಜನಃ ಸದಾ।
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಭಯಾದೇತಿ ಭೃಶಂ ತಪ್ಯತಿ ಪಾಂಡವಃ॥ 16-3-27 (97299)
ಭೂಮೌ ಶಯೇ ಜಪ್ಯಪರೋ ದರ್ಭಷ್ವಜಿನಸಂವೃತಃ।
ನಿಯಮವ್ಯಪದೇಶೇನ ಗಾಂಧಾರೀ ಚ ಯಶಸ್ವಿನೀ॥ 16-3-28 (97300)
ಅಹಂ ಪುತ್ರಶತಂ ವೀರಂ ಸಂಗ್ರಾಮೇಷ್ವಪಲಾಯಿನಂ।
ನಾನುತಪ್ಯೇ ಹತಂ ತತ್ರ ಕ್ಷತ್ರಧರ್ಮಂ ಹಿ ತಂ ವಿದುಃ॥ 16-3-29 (97301)
ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಧರ್ಮರಾಜಾನಮಭ್ಯಭಾಷತ ಕೌರವಃ।
ಭದ್ರಂ ತೇ ಯಾದವೀಮಾತರ್ವಚಶ್ಚೇದಂ ನಿಬೋಧ ಮೇ॥ 16-3-30 (97302)
ಸುಖಮಧ್ಯುಷಿತಃ ಪುತ್ರ ತ್ವಯಾ ಸುಪರಿಪಾಲಿತಃ।
ಮಯಾ ದಾನಾನಿ ದತ್ತಾನಿ ಶ್ರಾದ್ಧಾನಿ ಚ ಪುನಃಪುನಃ॥ 16-3-31 (97303)
ಪ್ರಕೃಷ್ಟಂ ಚ ಮಯಾ ಪುತ್ರ ಪುಣ್ಯಂ ಚೀರ್ಣಂ ಯಥಾಬಲಂ।
ಗಾಂಧಾರೀ ಹತಪುತ್ರೇಯಂ ಧೈರ್ಯೇಣೋದೀಕ್ಷತೇ ಚ ಮಾಂ॥ 16-3-32 (97304)
ದ್ರೌಪದ್ಯಾ ಹ್ಯಪಕರ್ತಾರಸ್ತವ ಚೈಶ್ವರ್ಯಹಾರಿಣಃ।
ಸಮತೀತಾ ನೃಶಂಸಾಸ್ತೇ ಸ್ವಧರ್ಮೇಣ ಹತಾ ಯುಧಿ॥ 16-3-33 (97305)
ನ ತೇಷು ಪ್ರತಿಕರ್ತವ್ಯಂ ಪಶ್ಯಾಮಿ ಕುರುನಂದನ।
ಸರ್ವೇ ಶಸ್ತ್ರಜಿತಾಂʼಲ್ಲೋಕಾನ್ಗತಾಸ್ತೇಽಭಿಮುಖಂ ಹತಾಃ॥ 16-3-34 (97306)
ಆತ್ಮನಸ್ತು ಹಿತಂ ಪುಣ್ಯಂ ಪ್ರತಿಕರ್ತವ್ಯಮದ್ಯ ತೇ।
ಗಾಂಧಾರ್ಯಾಶ್ಚೈವ ರಾಜೇಂದ್ರ ತದನುಜ್ಞಾತುಮರ್ಹಸಿ॥ 16-3-35 (97307)
ತ್ವಂ ತು ಶಸ್ತ್ರಭೃತಾಂ ಶ್ರೇಷ್ಠಃ ಸತತಂ ಧರ್ಮವತ್ಸಲಃ।
ರಾಜಾ ಗುರುಃ ಪ್ರಾಣಭೃತಾಂ ತಸ್ಮಾದೇತದ್ಬ್ರವೀಂಯಹಂ॥ 16-3-36 (97308)
ಅನುಜ್ಞಾತಸ್ತ್ವಯಾ ವೀರ ಸಂಶ್ರಯೇಯಂ ವನಾನ್ಯಹಂ।
ಚೀರವಲ್ಕಲಭೃದ್ರಾಜನ್ಗಾಂಧಾರ್ಯಾ ಸಹಿತೋಽನಯಾ॥ 16-3-37 (97309)
ತವಾಶಿಷಃ ಪ್ರಯುಂಜಾನೋ ಭವಿಷ್ಯಾಮಿ ವನೇಚರಃ।
ಉಚಿತಂ ನಃ ಕುಲೇ ತಾತ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಭರತರ್ಷಭ।
ಪುತ್ರೇಷ್ವೈಶ್ಚರ್ಯಮಾಧಾಯ ವಯಸೋಂತೇ ವನಂ ನೃಪ॥ 16-3-38 (97310)
ತತ್ರಾಹಂ ವಾಯುಭಕ್ಷೋ ವಾ ನಿರಾಹಾರೋಪಿ ವಾ ವಸನ್।
ಪತ್ನ್ಯಾ ಸಹಾನಯಾ ವೀರ ಚರಿಷ್ಯಾಮಿ ತಪಃ ಪರಂ॥ 16-3-39 (97311)
ತ್ವಂ ಚಾಪಿ ಫಲಭಾಕ್ತಾತ ತಪಸಃ ಪಾರ್ಥಿವೋ ಹ್ಯಸಿ।
ಫಲಭಾಜೋ ಹಿ ರಾಜಾನಃ ಕಲ್ಯಾಣಸ್ಯೇತರಸ್ಯ ವಾ॥ ॥ 16-3-40 (97312)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ಆಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವಣಿ ತೃತೀಯೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 3 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Footnotes
7-3-3 ತಥೈವ ಭೀಮಸೇನೋಽಪಿ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಂ ಜನಾಧಿಪಂ। ನಾಮರ್ಷಯತ ರಾಜೇಂದ್ರಿ ಸದೈವ ದುಷ್ಟವದ್ಧೃದೇತಿ ಝ.ಪಾಠಃ॥ 7-3-24 ಸೋಹಮೇತಾನ್ಯತೀತಾನೀತಿ ಕ.ಪಾಠಃ॥ 7-3-26 ತೃಷ್ಣವಿನಯನಂ ತೃಷಾಮಾತ್ರಾಪಹಂ ಮಂಡದಿ ನತು ಕ್ಷುದ್ವ್ಯಾಧಿಹರಂ॥ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 004
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.4. ಅಧ್ಯಾಯಃ 004
ಅಥಾಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವ ॥ 1 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ಧುತರಾಷ್ಟ್ರೇಣ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂಪ್ರತಿ ಸ್ವಸ್ಯ ವನಗಮನಾಭ್ಯನುಜ್ಞಾನಪ್ರಾರ್ಥನಾ॥ 1 ॥ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇಣ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಾನುಶೋಚನಪೂರ್ವಕಂ ತತ್ಪ್ರತಿಷೇಧನೇ ವ್ಯಾಸೇನ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಚೋದನಾಯ ತತ್ರಾಗಮನಂ॥ 2 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಉವಾಚ।
ನ ಮಾಂ ಪ್ರೀಣಯತೇ ರಾಜ್ಯಂ ತ್ವಯ್ಯೇವಂ ದುಃಖಿತೇ ನೃಪ।
ದಿಙ್ಮಾಮಸ್ತು ಸುದುರ್ಬುದ್ಧಿಂ ರಾಜ್ಯಸಕ್ತಂ ಪ್ರಮಾದಿನಂ॥ 16-4-1 (97313)
ಗೃಹೇ ವಸಂತಂ ದುಃಖಾರ್ತಮುಪವಾಸಕೃಶಂ ಭೃಶಂ।
ಯತಾಹಾರಂ ಕ್ಷಿತಿಶಯಂ ನಾವಿದಂ ಭ್ರಾತೃಭಿಃ ಸಹ॥ 16-4-2 (97314)
ಅಹೋಸ್ಮಿ ವಂಚಿತೋ ಮೂಢೋ ಭವತಾ ಗೂಢಬುದ್ಧಿನಾ।
ವಿಸ್ವಾಸಯಿತ್ವಾ ಪೂರ್ವಂ ಮಾಂ ಯದಿದಂ ದುಃಖಮಶ್ನುಥಾ॥ 16-4-3 (97315)
ಕಿಂ ಮೇ ರಾಜ್ಯೇನ ಭೋಗೈರ್ವಾ ಕಿಂ ಯಜ್ಞೈಃ ಕಿಂ ಸುಖೇನ ವಾ।
ಯಸ್ಯ ಮೇ ತ್ವಂ ಮಹೀಪಾಲ ದುಖಾನ್ಯೇತಾನ್ಯವಾಪ್ತವಾನ್॥ 16-4-4 (97316)
ಪೀಡಿತಂ ಚಾಪಿ ಜಾನಾಮಿ ರಾಜ್ಯಮಾತ್ಮಾನಮೇವ ಚ।
ಅನೇನ ವಚಸಾ ತೇಽದ್ಯ ದುಃಖಿತಸ್ಯ ಜನೇಶ್ವರಃ॥ 16-4-5 (97317)
ಭವಾನ್ಪಿತಾ ಭವಾನ್ಮಾತಾ ಭವಾನ್ನಃ ಪರಮೋ ಗುರುಃ।
ಭವತಾ ವಿಪ್ರಹೀಣಾ ವೈ ಕ್ವನು ತಿಷ್ಠಾಮಹೇ ವಯಂ॥ 16-4-6 (97318)
ಔರಸೋ ಭವತಃ ಪುತ್ರೋ ಯುಯುತ್ಸುರ್ನೃಪಸತ್ತಮ।
ಅಸ್ತು ರಾಜಾ ಮಹಾರಾಜ ಯಮನ್ಯಂ ಮನ್ಯತೇ ಭವಾನ್॥ 16-4-7 (97319)
ಅಹಂ ವನಂ ಗಮಿಷ್ಯಾಮಿ ಭವಾನ್ರಾಜಾ ಪ್ರಶಾಸ್ತ್ವಿದಂ।
ನಮಾಮಯಶಸಾ ದಗ್ಧಂ ಭೂಯಸ್ತ್ವಂ ದಗ್ಧುಮರ್ಹಸಿ॥ 16-4-8 (97320)
ನಾಹಂ ರಾಜಾ ಭವಾನ್ರಾಜಾ ಭವತಾ ಪರವಾನಹಂ।
ಕಥಂ ಗುರುಂ ತ್ವಾಂ ಧರ್ಮಜ್ಞಮನುಜ್ಞಾತುಮಿಹೋತ್ಸಹೇ॥ 16-4-9 (97321)
ನ ಮನ್ಯುರ್ಹೃದಿ ನಃ ಕಶ್ಚಿತ್ಸುಯೋಧನಕೃತೇಽನಘ।
ಭವಿತವ್ಯಂ ತಥಾ ತದ್ಧಿ ವಯಂ ಚಾನ್ಯೇ ಚ ಮೋಹಿತಾಃ॥ 16-4-10 (97322)
ವಯಂ ಪುತ್ರಾ ಹಿ ಭವೋತ ಯಥಾ ದುರ್ಯೋಧನಾದಯಃ।
ಗಾಂಧಾರೀ ಚೈವ ಕುಂತೀ ಚ ನಿರ್ವಿಶೇಷೇ ಮತೇ ಮಮ॥ 16-4-11 (97323)
ಸ ಮಾಂ ತ್ವಂ ಯದಿ ರಾಜೇಂದ್ರ ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ಗಮಿಷ್ಯಸಿ।
ಪೃಷ್ಠತಸ್ತ್ವನುಯಾಸ್ಯಾಮಿ ಸತ್ಯಮಾತ್ಮಾನಮಾಲಭೇ॥ 16-4-12 (97324)
ಇಯಂ ಹಿ ವಸುಸಂಪೂರ್ಣಾ ಮಹೀ ಸಾಗರಮೇಖಲಾ।
ಭವತಾ ವಿಪ್ರಹೀಣಸ್ಯ ನ ಮೇ ಪ್ರೀತಿಕರೀ ಭವೇತ್॥ 16-4-13 (97325)
ಭವದೀಯಮಿದಂ ಸರ್ವಂ ಶಿರಸಾ ತ್ವಾಂ ಪ್ರಸಾದಯೇ।
ತ್ವದಧೀನಾಃ ಸ್ಮ ರಾಜೇಂದ್ರ ವ್ಯೇತು ತೇ ಮಾನಸೋ ಜ್ವರಃ॥ 16-4-14 (97326)
ಭವಿತವ್ಯಮನುಪ್ರಾಪ್ತೋ ಮನ್ಯೇ ತ್ವಂ ವಸುಧಾಧಿಪ।
ದಿಷ್ಟ್ಯಾ ಶುಶ್ರೂಷಮಾಣಸ್ತ್ವಾಂ ಮೋಕ್ಷಿಷ್ಯೇ ಮನಸೋ ಜ್ವರಂ॥ 16-4-15 (97327)
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರ ಉವಾಚ। 16-4-16x (8031)
ತಾಪಸ್ಯೇ ಮೇ ಮನಸ್ತಾತ ವರ್ತತೇ ಕುರುನಂದನ।
ಉಚಿತಂ ಚ ಕುಲೇಽಸ್ಮಾಕಮರಣ್ಯಗಮನಂ ಪ್ರಭೋ॥ 16-4-16 (97328)
ಚಿರಮಧ್ಯುಷಿತಃ ಪುತ್ರ ಚಿರಂ ಶುಶ್ರೂಷಿತಸ್ತ್ವಯಾ।
ವೃದ್ಧಂ ಮಾಮಪ್ಯನುಜ್ಞಾತುಮರ್ಹಸಿ ತ್ವಂ ನರಾಧಿಪ॥ 16-4-17 (97329)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 16-4-18x (8032)
ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಧರ್ಮರಾಜಾನಂ ವೇಪಮಾನಂ ಕೃತಾಂಜಲಿಂ।
ಉವಾಚ ವಿದುರಂ ರಾಜಾ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೋಂಽಬಿಕಾಸುತಃ॥ 16-4-18 (97330)
ಸಂಜಯಂ ಚ ಮಹಾತ್ಮಾನಂ ಕೃಪಂ ಚಾಪಿ ಮಹಾರಥಂ।
ಅನುನೇತುಮಿಹೇಚ್ಛಾಮಿ ಭವದ್ಭಿರ್ವಸುಧಾಧಿಪಂ॥ 16-4-19 (97331)
ಂಲಾಯತೇ ಮೇ ಮನೋ ಹೀದಂ ಮುಖಂ ಚ ಪರಿಶುಷ್ಯತಿ।
ವಯಸಾ ಚ ಪ್ರಕೃಷ್ಟೇನ ವಾಗ್ವ್ಯಾಯಾಮೇನ ಚೈವ ಹ॥ 16-4-20 (97332)
ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಸ ತು ಧರ್ಮಾತ್ಮಾ ವೃದ್ಧೋ ರಾಜಾ ಕುರೂದ್ವಹಃ।
ಗಾಂಧಾರೀಂ ಶಿಶ್ರಿಯೇ ಧೀಮಾನ್ಸಹಸೈವ ಗತಾಸುವತ್॥ 16-4-21 (97333)
ತಂ ತು ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಸಮಾಸೀನಂ ವಿಸಂಜ್ಞಮಿವ ಕೌರವಂ।
ಆರ್ತಿಂ ರಾಜಾಽಗಮತ್ತೀವ್ರಾಂ ಕೌಂತೇಯಃ ಪರವೀರಹಾ॥ 16-4-22 (97334)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಉವಾಚ। 16-4-23x (8033)
ಯಸ್ಯ ನಾಗಸಹಸ್ರೇಣ ಶತಸಂಖ್ಯೇನ ವೈ ಬಲಂ।
ಸೋಯಂ ನಾರೀಂ ವ್ಯಪಾಶ್ರಿತ್ಯ ಶೇತೇ ರಾಜಾ ಗತಾಸುವತ್॥ 16-4-23 (97335)
ಆಯಸೀ ಪ್ರತಿಮಾ ಯೇನ ಭೀಮಸೇನಸ್ಯ ಸಾ ಪುರಾ।
ಚೂರ್ಣೀಕೃತಾ ಬಲವತಾ ಸೋಬಲಾಮಾಶ್ರಿತಃ ಸ್ತ್ರಿಯಂ॥ 16-4-24 (97336)
ಧಿಗಸ್ತು ಮಾಮಧರ್ಮಜ್ಞಂ ಧಿಗ್ಬುದ್ಧಿಂ ಧಿಕ್ಚ ಮೇ ಶ್ರುತಂ।
ಯತ್ಕೃತೇ ಪೃಥಿವೀಪಾಲಃ ಶೇತೇಽಯಮತಥೋಚಿತಃ॥ 16-4-25 (97337)
ಅಹಮಪ್ಯುಪವತ್ಸ್ಯಾಮಿ ಯಥೈವಾಯಂ ಗುರುರ್ಮಮ।
ಯದಿ ರಾಜಾ ನ ಭುಂಕ್ತೇಽಯಂ ಗಾಂಧಾರೀ ಚ ಯಶಸ್ವಿನೀ॥ 16-4-26 (97338)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 16-4-27x (8034)
ತತೋಸ್ಯ ಪಾಣಿನಾ ರಾಜಂಜಲಶೀತೇನ ಪಾಂಡವಃ।
ಉರೋ ಮುಖಂ ಚ ಶನಕೈಃ ಪರ್ಯಮಾರ್ಜತ ಧರ್ಮವಿತ್॥ 16-4-27 (97339)
ತೇನ ರತ್ನೌಷಧಿಮತಾ ಪುಣ್ಯೇನ ಚ ಸುಗಂಧಿನಾ।
ಪಾಣಿಸ್ಪರ್ಶೇನ ರಾಜ್ಞಃ ಸ ರಾಜಾ ಸಂಜ್ಞಾಮವಾಪ ಹ॥ 16-4-28 (97340)
ಸ್ಪೃಶಂತಂ ಪಾಣಿನಾ ಭೂಯಃ ಪರಿಷ್ಯಜ್ಯ ಚ ಪಾಂಡವಂ।
`ಉವಾಚ ರಾಜಾ ಧರ್ಮಜ್ಞೋ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಃ ಶುಭಂ ವಚಃ॥' 16-4-29 (97341)
ಜೀವಾಮೀವಾತಿಸಂಸ್ಪರ್ಶಾತ್ತವ ರಾಜೀವಲೋಚನ।
ಮೂರ್ಧಾನಂ ಚ ತವಾಘ್ರಾತುಮಿಚ್ಛಾಮಿ ಮನುಜಾಧಿಪ।
ಪಾಣಿಭ್ಯಾಂ ಹಿ ಪರಿಸ್ಪ್ರಷ್ಟುಂ ಪ್ರಾಣಾನಾಂ ಹಿತಮಾತ್ಮನಿ॥ 16-4-30 (97342)
ಅಷ್ಟಮೋ ಹ್ಯದ್ಯ ಕಾಲೋಽಯಮಾಹಾರಸ್ಯ ಕೃತಸ್ಯ ಮೇ।
ಯೇನಾಹಂ ಕುರುಶಾರ್ದೂಲ ಶಕ್ನೋಮಿ ನ ವಿಚೇಷ್ಟಿತುಂ॥ 16-4-31 (97343)
ವ್ಯಾಯಾಮಶ್ಚಾಯಮತ್ಯರ್ಥಂ ಕೃತಸ್ತ್ವಾಮಭಿಯಾಚತಾ।
ತತೋ ಗ್ಲಾನಮನಾಸ್ತಾನ ನಷ್ಟಸಂಜ್ಞ ಇವಾಭವಂ॥ 16-4-32 (97344)
ತವಾಮೃತಸುಖಸ್ಪರ್ಶಂ ಹಸ್ತಸ್ಪರ್ಶಮಿಮಂ ಪ್ರಭೋ।
ಲಬ್ಧ್ವಾ ಸಂಜೀವಿತೋಸ್ಮೀತಿ ಮನ್ಯೇ ಕುರುಕುಲೋದ್ವಹ॥ 16-4-33 (97345)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 16-4-34x (8035)
ಏವಮುಕ್ತಸ್ತು ಕೌಂತೇಯಃ ಪಿತ್ರಾ ಜ್ಯೇಷ್ಠೇನ ಭಾರತ।
ಪಸ್ಪರ್ಶ ಸರ್ವಗಾತ್ರೇಷು ಸ್ನೇಹಾರ್ದ್ರಸ್ತಂ ಶನೈಸ್ತದಾ॥ 16-4-34 (97346)
ಉಪಲಭ್ಯ ತತಃ ಪ್ರಾಣಾಂಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೋ ಮಹೀಪತಿಃ।
ಬಾಹುಭ್ಯಾಂ ಸಂಪರಿಷ್ವಜ್ಯ ಮೂರ್ಧ್ನ್ಯಾಜಿಘ್ರತ ಪಾಂಡವಂ॥ 16-4-35 (97347)
ವಿದುರಾದಯಶ್ಚ ತೇ ಸರ್ವೇ ರುರುದುರ್ದುಃಖಿತಾ ಭೃಶಂ।
ಅತಿದುಃಖಾತ್ತು ರಾಜಾನಂ ನೋಚುಃ ಕಿಂಚನ ಪಾಂಡವಂ॥ 16-4-36 (97348)
ಗಾಂಧಾರೀ ತ್ವೇವ ಧರ್ಮಜ್ಞಾ ಮನಸೋದ್ವಹತೀ ಭೃಶಂ।
ದುಃಖಾನ್ಯಧಾರಯದ್ರಾಜನ್ಮೈವಮಿತ್ಯೇವ ಚಾಬ್ರವೀತ್॥ 16-4-37 (97349)
ಇತರಾಸ್ತು ಸ್ತ್ರಿಯಃ ಸರ್ವಾಃ ಕುಂತ್ಯಾ ಸಹ ಸುದಃಖಿತಾಃ।
ನೇತ್ರೈರಾಗತವಿಕ್ಲೇದೈಃ ಪರಿವಾರ್ಯ ಸ್ಥಿತಾಽಭವನ್॥ 16-4-38 (97350)
ಅಥಾಬ್ರವೀತ್ಪುನರ್ವಾಕ್ಯಂ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂ।
ಅನುಜಾನೀಹಿ ಮಾಂ ರಾಜಂಸ್ತಾಪಸ್ಯೇ ಭರತರ್ಷಭ॥ 16-4-39 (97351)
ಗ್ಲಾಯತೇ ಮೇ ಮನಸ್ತಾತ ಭೂಯೋಭೂಯಃ ಪ್ರಜಲ್ಪತಃ।
ನ ಮಾಮತಃ ಪರಂ ಪುತ್ರ ಪರಿಕ್ಲೇಷ್ಟುಮಿಹಾರ್ಹಸಿ॥ 16-4-40 (97352)
ತಸ್ಮಿಂಸ್ತು ಕೌರವೇಂದ್ರೇ ತಂ ತಥಾ ಬ್ರುವತಿ ಪಾಂಡವಂ।
ಸರ್ವೇಷಾಮವರೋಧಾನಾಮಾರ್ತನಾದೋ ಮಹಾನಭೂತ್॥ 16-4-41 (97353)
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಕೃಶಂ ವಿವರ್ಣಂ ಚ ರಾಜಾನಮತಥೋಚಿತಂ॥
ಉಪವಾಸಪರಿಶ್ರಾಂತಂ ತ್ವಗಸ್ಥಿಪರಿವಾರಿತಂ॥ 16-4-42 (97354)
ಧರ್ಮಪುತ್ರಃ ಸ್ವಪಿತರಂ ಪರಿಷ್ವಜ್ಯ ಮಹಾಪ್ರಭುಂ।
ಶೋಕಜಂ ಬಾಷ್ಪಮುತ್ಸೃಜ್ಯಿ ಪುನರ್ವಚನಮಬ್ರವೀತ್॥ 16-4-43 (97355)
ನ ಕಾಮಯೇ ನರಶ್ರೇಷ್ಠ ಜೀವಿತಂ ಪೃಥಿವೀಂ ತಥಾ।
ಯಥಾ ತವ ಪ್ರಿಯಂ ರಾಜಂಶ್ಚಿಕೀರ್ಷಾಮಿ ಪರಂತಪ॥ 16-4-44 (97356)
ಯದಿ ಚಾಹಮನುಗ್ರಾಹ್ಯೋ ಭವತೋ ದಯಿತೋಽಪಿ ವಾ।
ಕ್ರಿಯತಾಂ ತಾವದಾಹಾರಸ್ತತೋ ವೇತ್ಸ್ಯಾಂಯಹಂ ಪರಂ॥ 16-4-45 (97357)
ತತೋಽಬ್ರವೀನ್ಮಹಾತೇಜಾ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂ।
ಅನುಜ್ಞಾತಸ್ತ್ವಯಾ ಪುತ್ರ ಭುಂಜೀಯಾಮಿತಿ ಕಾಮಯೇ॥ 16-4-46 (97358)
ಇತಿ ಬ್ರುವತಿ ರಾಜೇಂದ್ರೇ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೇ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂ।
ಋಷಿಃ ಸತ್ಯವತೀಪುತ್ರೋ ವ್ಯಾಸೋಽಭ್ಯೋತ್ಯ ವಚೋಽಬ್ರವೀತ್॥ ॥ 16-4-47 (97359)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ಆಶ್ರಮಿವಾಸಪರ್ವಣಿ ಚತುರ್ಥೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 4 ॥
ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 005
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.5. ಅಧ್ಯಾಯಃ 005
ಅಥಾಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವ ॥ 1 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ವ್ಯಾಸೇನ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂಪ್ರತಿ ಸಹೇತೂಪನ್ಯಾಸಂ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ವನಗಮನಾಭ್ಯನುಜ್ಞಾನಚೋದನಾಪೂರ್ವಕಂ ಸ್ವಾಶ್ರಮಗಮನಂ॥ 1 ॥ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇಣಿ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಂಪ್ರತಿ ಕೃಚ್ಛ್ರೇಣ ತದಭ್ಯನುಜ್ಞಾನಾಂಗೀಕರಣಂ॥ 2 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ।
ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಮಹಾಬಾಹೋ ********** ಕುರುನಂದನಃ।
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೋ ಮಹಾತೇಜಾಸ್ತತ್ಕುರುಷ್ವಾವಿಚಾರಯನ್॥ 16-5-1 (97360)
ಅಯಂ ಹಿ ವೃದ್ಧೋ ನೃಪತಿರ್ಹತಪುತ್ರೋ ವಿಶೇಷತಃ।
ನೇದಂ ಕೃಚ್ಛ್ರಂ ಚಿರತರಂ ಸಹೇದಿತಿ ಮತಿರ್ಮಮ॥ 16-5-2 (97361)
ಗಾಂಧಾರೀ ಚ ಮಹಾಭಾಗಾ ಪ್ರಾಜ್ಞಾ ಕರುಣವೇದಿನೀ।
ಪುತ್ರಶೋಕಂ ಮಹಾರಾಜ ಧೈರ್ಯೇಣೋದ್ವಹತೇ ಭೃಶಂ॥ 16-5-3 (97362)
ಅಹಮಪ್ಯೇತದೇವ ತ್ವಾಂ ಬ್ರವೀಮಿ ಕುರು ಮೇ ವಚಃ।
ಅನುಜ್ಞಾಂ ಲಭತಾಂ ರಾಜಾ ಮಾಂ ವೃಥೇಹ ಮರಿಷ್ಯತಿ॥ 16-5-4 (97363)
`ಸ್ವಸ್ಥೋ ಭವತ್ವಯಂ ಧೀಮಾನ್ವನೇಷು ಮಧುಗಂಧಿಷು।'
ರಾಜರ್ಷೀಣಾಂ ಪುರಾಣಾನಾಮನುಯಾತು ಗತಿಂ ನೃಪಃ। ರಾಜರ್ಷೀಣಾಂ ಹಿ ಸರ್ವೇಷಾಮಂತೇ ವನಮುಪಾಶ್ರಯಃ॥ 16-5-5 (97364)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 16-5-6x (8036)
ಇತ್ಯುಕ್ತಃ ಸ ತದಾ ರಾಜಾ ವ್ಯಾಸೇನಾದ್ಭುತಕರ್ಮಣಾ।
ಪ್ರತ್ಯುವಾಚ ಮಹಾತೇಜಾ ಧರ್ಮರಾಜೋ ಮಹಾಮುನಿಂ॥ 16-5-6 (97365)
ಭಗವಾನೇವ ನೋ ಮಾನ್ಯೋ ಭಗವಾನೇವ ನೋ ಗುರುಃ।
ಭಗವಾನಸ್ಯ ರಾಜ್ಯಸ್ಯ ಕುಲಸ್ಯ ಚ ಪರಾಯಣಂ॥ 16-5-7 (97366)
ಅಹಂ ತು ಪುತ್ರೋ ಭಗವನ್ಪಿತಾ ರಾಜಾ ಗುರುಶ್ಚ ಮೇ।
ನಿದೇಶವತೀ ಚ ಪಿತುಃ ಪುತ್ರೋ ಭವತಿ ಧರ್ಮತಃ॥ 16-5-8 (97367)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 16-5-9x (8037)
ಇತ್ಯುಕ್ತಃ ಸ ತು ತಂ ಪ್ರಾಹ ವ್ಯಾಸೋ ವೇದವಿದಾಂವರಃ।
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂ ಮಹಾತೇಜಾಃ ಪುನರೇವ ಮಹಾಕವಿಃ॥ 16-5-9 (97368)
ಏವಮೇತನ್ಮಹಾಭಾಗ ಯಥಾ ವದಸಿಂ ಭಾರತ।
ರಾಜಾಽಯಂ ವೃದ್ಧತಾಂ ಪ್ರಾಪ್ತಃ ಪ್ರಮಾಣೇ ಪರಮೇ ಸ್ಥಿತಃ॥ 16-5-10 (97369)
ಸೋಯಂ ಮಯಾಽಭ್ಯನುಜ್ಞಾತಸ್ತ್ವಥಾ ಚ ಪೃಥಿವೀಪತಿಃ।
ಕರೋತು ಸ್ವಮಭಿಪ್ರಾಯಂ ಮಾ ಸ್ಮ ವಿಘ್ನಕರೋ ಭವ॥ 16-5-11 (97370)
ಏಷ ಏವ ಪರೋ ಧರ್ಮೋ ರಾಜರ್ಷೀಣಾಂ ಯುಧಿಷ್ಠಿರ।
ಸಮರೇ ವಾ ಭವೇನ್ಮೃತ್ಯುರ್ವನೇ ವಾ ವಿಧಿಪೂರ್ವಕಂ॥ 16-5-12 (97371)
ಪಿತ್ರಾ ತು ತವ ರಾಜೇಂದ್ರ ಪಾಂಡುನಾ ಪೃಥಿವೀಕ್ಷಿತಾ।
ಶಿಷ್ಯಭೂತೇನ ರಾಜಾಽಯಂ ಗುರುವತ್ಪರ್ಯುಪಾಸಿತಃ॥ 16-5-13 (97372)
ಕ್ರತುಭಿರ್ದಕ್ಷಿಣಾವದ್ಭೀ ರತ್ನಪರ್ವತಶೋಭಿತೈಃ।
ಮಹದ್ಭಿರಿಷ್ಟಂ ಗೌರ್ಭುಕ್ತಾ ಪ್ರಜಾಶ್ಚ ಪರಿಪಾಲಿತಾಃ॥ 16-5-14 (97373)
ಪುತ್ರಸಂಸ್ಯಂ ಚ ವಿಪುಲಂ ರಾಜ್ಯಂ ವಿಪ್ರೋಷಿತೇ ತ್ವಯಿ।
ತ್ರಯೋದಶಸಮಾ ಭುಕ್ತಂ ದತ್ತಂ ಚ ವಿವಿಧಂ ವಸು॥ 16-5-15 (97374)
ತ್ವಯಾ ಚಾಯಂ ನರವ್ಯಾಘ್ರ ಗುರುಶುಶ್ರೂಷಯಾಽನಘ।
ಆರಾಧಿತಃ ಸ ಭೃತ್ಯೇನ ಗಾಂಧಾರೀ ಚ ಯಶಸ್ವಿನೀ॥ 16-5-16 (97375)
ಅನುಜಾನೀಹಿ ಪಿತರಂ ಸಮಯೋಽಸ್ಮ ತಪೋವಿಧೌ।
ನ ಮನ್ಯುರ್ವಿದ್ಯತೇ ಚಾಸ್ಯ ಸುಸೂಕ್ಷ್ಮೋಽಪಿ ಯುಧಿಷ್ಠಿರ॥ 16-5-17 (97376)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 16-5-18x (8038)
ಏತಾವದುಕ್ತ್ವಾ ವಚನಮನುಮಾನ್ಯ ಚ ಪಾರ್ಥಿವಂ।
ತಥಾಽಸ್ತ್ವಿತಿ ಚ ತೇನೋಕ್ತಃ ಕೌತೇಯೇನ ಯಯೌ ವನಂ॥ 16-5-18 (97377)
ಗತೇ ಭಗವತಿ ವ್ಯಾಸೇ ರಾಜಾ ಪಾಂಡುಸುತಸ್ತದಾ।
ಪ್ರೋವಾಚ ಪಿತರಂ ವೃದ್ಧಂ ಮಂದಂಮಂದಮಿವಾನತಃ॥ 16-5-19 (97378)
ಯದಾಹ ಭಗವಾನ್ವ್ಯಾಸೋ ಯಚ್ಚಾಪಿ ಭವತೋ ಮತಂ।
ಯಥಾಽಽಹ ಚ ಮಹೇಷ್ವಾಸಃ ಕೃಪೋ ವಿದುರ ಏವ ಚ॥ 16-5-20 (97379)
ಯುಯುತ್ಸುಃ ಸಂಜಯಶ್ಚೈವ ತತ್ಕರ್ತಾಸ್ಂಯಹಮಂಜಸಾ।
ಸರ್ವ ಏವ ಹಿ ಮಾನ್ಯಾ ಮೇ ಕುಲಸ್ಯ ಹಿ ಹಿತೈಷಿಣಃ॥ 16-5-21 (97380)
ಇದಂ ತು ಯಾಚೇ ನೃಪತೇ ತ್ವಾಮಹಂ ಶಿರಸಾ ನತಃ।
ಕ್ರಿಯತಾಂ ತಾವದಾಹಾರಸ್ತತೋ ಗಚ್ಛಾಶ್ರಮಂ ಪ್ರತಿ॥ ॥ 16-5-22 (97381)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ಆಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವಣಿ ಪಂಚಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 5 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Footnotes
7-5-17 ತಪೋವಿಧೌ ತಪಃಕರಣೇ॥ 18 ॥ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 006
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.6. ಅಧ್ಯಾಯಃ 006
ಅಥಾಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವ ॥ 1 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ವನಂ ಯಿಯಾಸುನಾ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೇಣ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಾಯ ರಾಜನೀತ್ಯುಪದೇಶಃ॥ 1 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ।
ತತೋ ರಾಜ್ಞಾಽಭ್ಯನುಜ್ಞಾತೋ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೋ ಮಹಾಮನಾಃ।
ಯಯೌ ಸ್ವಭವನಂ ರಾಜಾ ಗಾಂಧಾರ್ಯಾಽನುಗತಸ್ತದಾ॥ 16-6-1 (97382)
ಮಂದಪ್ರಾಣಗತಿರ್ಧಾಮಾನ್ಕೃಚ್ಛ್ರಾದಿವ ಸಮುದ್ವಹನ್।
ಪದಾನಿ ಸ ಮಹೀಪಾಲೋ ಜೀರ್ಣೋ ಗಜಪತಿರ್ಯಥಾ॥ 16-6-2 (97383)
ತಮನ್ವಗಚ್ಛದ್ವಿದುರೋ ವಿದ್ವಾನ್ಸೂತಶ್ಚ ಸಂಜಯಃ।
ಸ ಚಾಪಿ ಪರಮೇಷ್ವಾಸಃ ಕೃಪಃ ಸಾರದ್ವತಸ್ತಥಾ॥ 16-6-3 (97384)
ಸ ಪ್ರವಿಶ್ಯ ಗೃಹಂ ರಾಜಾ ಕೃತಪೂರ್ವಾಹ್ಣಿಕಕ್ರಿಯಃ।
ತರ್ಪಯಿತ್ವಾ ದ್ವಿಜಶ್ರೇಷ್ಠಾನಾಹಾರಮಕರೋತ್ತದಾ॥ 16-6-4 (97385)
ಗಾಂಧಾರೀ ಚೈವ ಧರ್ಮಜ್ಞಾ ಕುಂತ್ಯಾ ಸಹ ಮನಸ್ವಿನೀ।
ವಧೂಭಿರುಪಚಾರೇಣಿ ಪೂಜಿತಾಽಭುಂಕ್ತ ಭಾರತ॥ 16-6-5 (97386)
ಕೃತಾಹಾರಂ ಕೃತಾಹಾರಾಃ ಸರ್ವೇ ತೇ ವಿದುರಾದಯಃ।
ಪಾಂಡವಾಶ್ಚ ಕುರುಶ್ರೇಷ್ಠಮುಪಾತಿಷ್ಠಂತ ತಂ ನೃಪಂ॥ 16-6-6 (97387)
ತತೋಽಬ್ರವೀನ್ಮಹಾರಾಜಃ ಕುಂತೀಪುತ್ರಮುಪಹ್ವರೇ।
ನಿಷಣ್ಣಂ ಪಾಣಿನಾ ಪೃಷ್ಠೇ ಸಂಸ್ಪೃಶನ್ನಂಬಿಕಾಸುತಃ॥ 16-6-7 (97388)
ಅಪ್ರಮಾದಸ್ತ್ವಯಾ ಕಾರ್ಯಃ ಸರ್ವಥಾ ಕುರುನಂದನ।
ಅಷ್ಟಾಂಗೇ ರಾಜಶಾರ್ದೂಲ ರಾಜ್ಯೇ ಧರ್ಮಪುರಸ್ಕೃತೇ॥ 16-6-8 (97389)
ತತ್ತು ಶಕ್ಯಂ ಮಹಾರಾಜ ರಕ್ಷಿತುಂ ಪಾಂಡುನಂದನ।
ರಾಜ್ಯಂ ಧರ್ಮೇಣ ಕೌಂತೇಯ ವಿದ್ವಾನಸಿ ನಿಬೋಧ ತತ್॥ 16-6-9 (97390)
ವಿದ್ಯಾವೃದ್ಧಾನ್ಸದೈವ ತ್ವಮುಪಾಸೀಥಾ ಯುಧಿಷ್ಠಿರ।
ಶೃಣುಯಾಸ್ತೇ ಚ ಯದ್ಬ್ರೂಯುಃ ಕುರ್ಯಾಶ್ಚೈವಾವಿಚಾರಯನ್॥ 16-6-10 (97391)
ಪ್ರಾತರುಸ್ಥಾಯ ತಾನ್ರಾಜನ್ಪೂಜಯಿತ್ವಾ ಯಥಾವಿಧಿ।
ಕೃತ್ಯಕಾಲೇ ಸಮುತ್ಪನ್ನೇ ಪೃಚ್ಛೇಥಾಃ ಕಾರ್ಯಮಾತ್ಮನಃ॥ 16-6-11 (97392)
ತೇ ತು ಸಂಮಾನಿತಾ ರಾಜಂಸ್ತ್ವಯಾ ಲೋಕಹಿತಾರ್ಥಿನಾ।
ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯಂತಿ ಹಿತಂ ತಾತ ಸರ್ವಥಾ ತವ ಭಾರತ॥ 16-6-12 (97393)
ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಚ ಸರ್ವಾಣಿ ವಾಜಿವತ್ಪರಿಪಾಲಯ।
ಹಿತಾಯೈವ ಭವಿಷ್ಯಂತಿ ರಕ್ಷಿತಂ ದ್ರವಿಣಂ ಯಥಾ॥ 16-6-13 (97394)
ಅಮಾತ್ಯಾನುಪಧಾತೀತಾನ್ಪಿತೃಪೈತಾಮಹಾಞ್ಶುಚೀನ್।
ದಾಂತಾನ್ಕರ್ಮಸು ಸರ್ವೇಷು ಮುಖ್ಯಾನ್ಮುಖ್ಯೇಷು ಯೋಜಯೇಃ॥ 16-6-14 (97395)
ಚಾರಯೇಥಾಶ್ಚ ಸತತಂ ಚಾರೈರವಿದಿತಃ ಪರೈಃ।
ಪರೀಕ್ಷಿತೈರ್ಬಹುವಿಧೈಃ ಸ್ವರಾಷ್ಟ್ರೇಷು ಪರೇಷು ಚ॥ 16-6-15 (97396)
ಪುರಂ ಚ ತೇ ಸುಗುಪ್ತಂ ಸ್ಯಾದ್ದೃಢಪ್ರಾಕಾರತೋರಣಂ।
ಅಟ್ಟಾಟ್ಟಾಲಕಸಂಬಾಧಂ ಷಟ್ಪದಂ ಸರ್ವತೋ ದಿಶಂ॥ 16-6-16 (97397)
ತಸ್ಯ ದ್ವಾರಾಣಿ ಸರ್ವಾಣಿ ಪರ್ಯಾಪ್ತಾನಿ ಬೃಹಂತಿ ಚ।
ಸರ್ವತಃ ಸುವಿಭಕ್ತಾನಿ ಯಂತ್ರೈರಾರಕ್ಷಿತಾನಿ ಚ॥ 16-6-17 (97398)
ಪುರುಷೈರಲಮರ್ಥಸ್ತೇ ವಿದಿತೈಃ ಕುಲಶೀಲತಃ।
ಆತ್ಮಾ ಚ ರಕ್ಷ್ಯಃ ಸತತಂ ಭೋಜನಾದಿಷು ಭಾರತ।
ವಿಹಾರಾಹಾರಕಾಲೇಷು ಮಾಲ್ಯಶಯ್ಯಾಸನೇಷು ಚ॥ 16-6-18 (97399)
ಸ್ತ್ರಿಯಶ್ಚ ತೇ ಸುಗುಪ್ತಾಃ ಸ್ಯುರ್ವೃದ್ಧೈರಾಪ್ತೈರಧಿಷ್ಠಿತಾಃ।
ಶೀಲವದ್ಭಿಃ ಕುಲೀನೈಶ್ಚ ವಿದ್ವದ್ಭಿಶ್ಚ ಯುಧಿಷ್ಠಿರ॥ 16-6-19 (97400)
ಮಂತ್ರಿಣಿಶ್ಚೈವ ಕುರ್ವೀಥಾ ದ್ವಿಜಾನ್ವಿದ್ಯಾವಿಶಾರದಾನ್।
ವಿನೀತಾಂಶ್ಚ ಕುಲೀನಾಂಶ್ಚ ಧರ್ಮಾರ್ಥಕುಶಲಾನೃಜೂನ್॥ 16-6-20 (97401)
ತೈಃ ಸಾರ್ಧಂ ಮಂತ್ರಯೇಥಾಸ್ತ್ವಂ ನಾತ್ಯರ್ಥಂ ಬಹುಭಿಃಕ ಸಹ।
ಸಮಸ್ತೈರಪಿ ಚ ವ್ಯಸ್ತೈರ್ವ್ಯಪದೇಶೇನ ಕೇನಚಿತ್॥ 16-6-21 (97402)
ಸುಸಂವೃತಂ ಮಂತ್ರಗೃಹಂ ಸ್ಥಲಂ ಚಾರುಹ್ಯ ಮಂತ್ರಯೇಃ।
ಅರಣ್ಯೇ ನಿಃಶಲಾಕೇ ವಾ ನ ಚ ರಾತ್ರೌ ಕಥಂಚನ॥ 16-6-22 (97403)
ವಾನರಾಃ ಪಕ್ಷಿಣಶ್ಚೈವ ಯೇ ಮನುಷ್ಯಾನುಕಾರಿಣಃ।
ಸರ್ವೇ ಮಂತ್ರಗೃಹೇ ವರ್ಜ್ಯಾ ಯೇ ಚಾಪಿ ಜಡಪಂಗವಃ॥ 16-6-23 (97404)
ಮಂತ್ರಭೇದೇ ಹಿ ಯೇ ದೋಷಾ ಭಂತಿ ಪೃಥಿವೀಕ್ಷಿತಾಂ।
ನ ತೇ ಶಕ್ಯಾಃ ಸಮಾಧಾತುಂ ಕಥಂಚಿದಿತಿ ಮೇ ಮತಿಃ॥ 16-6-24 (97405)
ದೋಷಾಂಶ್ಚ ಮಂತ್ರಭೇದಸ್ಯ ಬ್ರೂಯಾಸ್ತ್ವಂ ಮಂತ್ರಿಮಂಡಲೇ।
ಅಭೇದೇ ಚ ಗುಣಾ ರಾಜನ್ಪುನಃಪುನರರಿಂದಮ॥ 16-6-25 (97406)
ಪೌರಜಾನಪದಾನಾಂ ಚ ಶೌಚಶೌಚೇ ಯುಧಿಷ್ಠಿರ।
ಯಥಾ ಸ್ಯಾದ್ವಿದಿತಂ ರಾಜಂಸ್ತಥಾ ಕಾರ್ಯಂ ಕುರೂದ್ವಹ॥ 16-6-26 (97407)
ವ್ಯವಹಾರಶ್ಚ ತೇ ರಾಜನ್ನಿತ್ಯಮಾಪ್ತೈರಧಿಷ್ಠಿತಃ।
ಯೋಜ್ಯಸ್ತುಷ್ಟೈರ್ಹಿತೈ ರಾಜನ್ನಿತ್ಯಂ ಚಾರೈರನುಷ್ಠಿತಃ॥ 16-6-27 (97408)
ಪರಿಮಾಣಂ ವಿದಿತ್ವಾ ಚ ದಂಡಂ ದಂಡ್ಯೇಷು ಭಾರತ।
ಪ್ರಣಯೇಯುರ್ಯಥಾನ್ಯಾಯಂ ಪುರುಷಾಸ್ತೇ ಯುಧಿಷ್ಠಿರ॥ 16-6-28 (97409)
ಆದಾನರುಚಯಶ್ಚೈವ ಪರದಾರಾಭಿಮರ್ಶಿನಃ।
ಉಗ್ರದಂಡಿಪ್ರಧಾನಾಶ್ಚ ಮಿಥ್ಯಾವ್ಯಾಹಾರಿಣಸ್ತಥಾ॥ 16-6-29 (97410)
ಆಕ್ರೋಷ್ಟಾರಶ್ಚ ಲುಬ್ಧಾಶ್ಚ ಹರ್ತಾರಃ ಸಾಹಸಪ್ರಿಯಾಃ।
ಸಭಾವಿಹಾರಭೇತ್ತಾರೋ ವರ್ಣಾನಾಂ ಚ ಪ್ರದೂಷಕಾಃ।
ಹಿರಣ್ಯದಂಡ್ಯಾ ವಧ್ಯಾಶ್ಚ ಕರ್ತವ್ಯಾ ದೇಶಕಾಲತಃ॥ 16-6-30 (97411)
`ಅವರೋಧಭೂಮೌ ಭೃತ್ಯೈಶ್ಚ ಪಾನಂ ಸಹ ವಿವರ್ಜಯೇತ್।
ಆಕ್ರೋಶಂತ್ಯನುಮತ್ತಾಸ್ತೇ ಕಲತ್ರಂ ವಾಽಪಿ ಗೃಹ್ಣತೇ॥ 16-6-31 (97412)
ಜಿಘಾಂಸಂತ್ಯಪಿ ಶಸ್ತ್ರೇಣ ನಷ್ಟಾಃ ಕ್ರೀಡಂತಿ ಚೋತ್ಕಟಾಃ।
ನಾನಾಕ್ಷೇಪಾ ವ್ಯಾಹರಂತಿ ಗಂಯಾಗಂಯಂ ನ ಜಾನತೇ॥ 16-6-32 (97413)
ಅತಿಪಾನೇನಿ ರಾಜಾಽಪಿ ಸರ್ವಂ ಕೋಶಂ ವಿನಾಶಯೇತ್।
ವಿತರೇದ್ಗಾಯಕೇಭ್ಯಶ್ಚ ವೃಥಾ ಚ ದ್ರವ್ಯಸಂಚಯಂ॥ 16-6-33 (97414)
ಶಬ್ದಮಾತ್ಮನಿ ದೋಷಾಂಶ್ಚ ಪಿಬೇದೇಕಶ್ಚ ಜಾಯಯಾ।
ಯುಕ್ತ್ಯಾ ಪ್ರಕಾಶಮಯತಿ ಸುವೀರ್ಯಸ್ಯಿ ವಿವೃದ್ಧಯೇ॥' 16-6-34 (97415)
ಪ್ರಾತರೇವ ಹಿ ಪಶ್ಯಥಾ ಯೇ ಕುರ್ಯುಃ ಪ್ರಿಯಕರ್ಮ ತೇ।
ಅಲಂಕಾರಮಥೋ ಭೋಜ್ಯಮತ ಊರ್ಧ್ವಂ ಸಮಾಚರೇಃ॥ 16-6-35 (97416)
ಪಶ್ಯೇಥಾಶ್ಚಿ ತತೋ ಯೋಧಾನ್ಸದಾ ತ್ವಂ ಪ್ರತಿಹರ್ಷಯನ್।
ದೂತಾನಾಂ ಚ ಚರಾಣಾಂ ಚ ಪ್ರದೋಷಸ್ತೇ ಸದಾ ಭವೇತ್॥ 16-6-36 (97417)
ಸದಾ ಚಾಪರರಾತ್ರಾಂತೇ ಭವೇತ್ಕಾರ್ಯಾರ್ಥನಿರ್ಣಯಃ।
ಮಧ್ಯರಾತ್ರೇ ವಿಹಾರಸ್ತೇ ಮಧ್ಯಾಹ್ನೇ ಚ ಸದಾ ಭವೇತ್॥ 16-6-37 (97418)
ಸರ್ವೇ ತ್ವೌಪಯಿಕಾಃ ಕಾಲಾಃ ಕಾರ್ಯಾಣಾಂ ಭರತರ್ಷಭ।
ತಥೈವಾಲಂಕೃತಃ ಕಾಲೇ ತಿಷ್ಠಿಥಾ ಭೂರಿದಕ್ಷಿಣಃ॥ 16-6-38 (97419)
`ನ ವಿದ್ರಾವ್ಯ ಚ ತಿಷ್ಠೇತ ಪರಿಹಾರ್ಯ ವಿಭೂಷಣಂ।
ಪ್ರಯೋಜ್ಯಂ ಸರ್ವದೈವೇಹ ಮಂಗಲ್ಯಂ ಪಾಪನಾಶನಂ॥' 16-6-39 (97420)
ಚಕ್ರವತ್ತಾತ ಕಾರ್ಯಾಣಾಂ ಪರ್ಯಾಯೋ ದೃಶ್ಯತೇ ಸದಾ।
ಕೋಶಸ್ಯ ನಿಚಯೇ ಯತ್ನಂ ಕುರ್ವೀಥಾ ನ್ಯಾಯತಃ ಸದಾ।
ವಿವಿಧಸ್ಯ ಮಹಾರಾಜ ವಿಪರೀತಂ ವಿವರ್ಜಯೇಃ॥ 16-6-40 (97421)
ಚಾರೈರ್ವಿದಿತ್ವಾ ಶತ್ರೂಂಶ್ಚ ಯೇ ರಾಜ್ಞಾಮಂತರೈಷಿಣಃ।
ತಾನಾಪ್ತೈಃ ಪುರುಷೈರ್ದೂರಾದ್ಧಾತಯೇಥಾ ನರಾಧಿಪ॥ 16-6-41 (97422)
ಕರ್ಮ ದೃಷ್ಟ್ವಾಽಥ ಭೃತ್ಯಾಂಸ್ತ್ವಂ ವರಯೇಥಾಃ ಕುರೂದ್ವಹ।
ಕಾರಯೇಥಾಶ್ಚ ಕರ್ಮಾಣಿ ಯುಕ್ತಾಯುಕ್ತೈರಧಿಷ್ಠಿತೈಃ॥ 16-6-42 (97423)
ಸೇನಾಪ್ರಾಣೇತಾ ಚ ಭವೇತ್ತವ ತಾತ ದೃಢವ್ರತಃ।
ಶೂರಃ ಕ್ಲೇಶಸಹಶ್ಚೈವ ಹಿತೋ ಭಕ್ತಶ್ಚ ಪೂರುಷಃ॥ 16-6-43 (97424)
ಸರ್ವೇ ಜನಪದಾಶ್ಚೈವ ತವ ಕರ್ಮಾಣಿ ಪಾಂಡವ।
ಗೋವದ್ರಾಸಭವಚ್ಚೈವ ಕುರ್ಯುರ್ಯೇ ವ್ಯವಹಾರಿಣಃ॥ 16-6-44 (97425)
ಸ್ವರಂಧ್ರಂ ಪರರಂಧ್ರಂ ಚ ಸ್ವೇಷು ಚೈವ ಪರೇಷು ಚ।
ಉಪಲಕ್ಷಯಿತವ್ಯಂ ತೇ ನಿತ್ಯಮೇವ ಯುಧಿಷ್ಠಿರ॥ 16-6-45 (97426)
ದೇಶಜಾಶ್ಚೈವ ಪುರುಷಾ ವಿಕ್ರಾಂತಾಃ ಸ್ವೇಷು ಕರ್ಮಸು।
ಯಾತ್ರಾಭಿರನುರೂಪಾಭಿರನುಗ್ರಾಹ್ಯಾ ಹಿತಾಸ್ತ್ವಯಾ॥ 16-6-46 (97427)
ಗುಣಾರ್ಥಿನಾಂ ಗುಣಃ ಕಾರ್ಯೋ ವಿದುಷಾ ವೈ ಜನಾಧಿಪ।
ಅವಿಚಾರ್ಯಾಶ್ಚ ತೇ ತೇ ಸ್ಯುರಚಲಾ ಇವ ನಿತ್ಯಶಃ॥ ॥ 16-6-47 (97428)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ಆಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವಣಿ ಷಷ್ಠೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 6 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Footnotes
7-6-5 ಅಭುಂಕ್ತ ಭುಕ್ತವತೀ॥ 7-6-8 ಅಷ್ಟಾಂಗೇ ಸ್ವಾಂಯಮಾತ್ಯಾದಿಯುತೇ॥ 7-6-13 ರಾಜ್ಯವತ್ಪರಿಪಾಲಯೇತಿ ಕ.ಥ.ಪಾಠಃ॥ 7-6-16 ಅಷ್ಟಾ ದುರ್ಗೋಪರಿಭಾಗೇ ಸಂಚಾರಸ್ಥಾನಾನಿ। ಷಟ್ಪದಂ ಷಡ್ಭಿಃ ಪದೈಃ ಪದನೀಯೈಃ ಸ್ಥಾನೈರ್ಯುಕ್ತಂ। ತೇನ ಸಪ್ತಪ್ರಾಕಾರಮಿತಿ ಗಂಯತೇ। ತತ್ರ ಸಪ್ತಮಸ್ಯಾಂತಃಪುರತ್ವಾತ್ ಷಡೇವಾನ್ಯೇಷಾಂ ಪದನೀಯಾನಿ ಸ್ಥಾನಾನಿ॥ 7-6-22 ನಿಃಶಲಾಕೇ ಅತೃಣೇ। ಸತೃಣೇ ಹ್ಯಾಸನ್ನಃ ಪರಚಾರೋ ಜ್ಞಾತುಮಶಕ್ಯ ಇತಿ॥ 7-6-29 ಆದಾನರುಚಯಃ ಉತ್ಕೋಚೋಪಜೀವಿನಃ॥ 7-6-36 ಪ್ರದೋಷೋ ರಜನೀಮುಖಂ ದೂತಾದೀನಾಂ ದರ್ಶನಕಾಲಃ। ಪ್ರದೇಯಸ್ತೇ ಸದಾ ಭವೇದಿತಿ ಕ.ಥ.ಪಾಠಃ॥ 7-6-44 ಗವಾದಿವತ್ ಆಹಾರಮಾತ್ರವೇತನಾಃ। ವ್ಯವಹಾರಿಣಃ ಕಾರುಶಿಲ್ಪಿಪ್ರಭೃತಯಃ॥ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 007
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.7. ಅಧ್ಯಾಯಃ 007
ಅಥಾಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವ ॥ 1 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೇಣ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂಪ್ರತಿ ರಾಜನೀತಿಕಥನಂ॥ 1 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರ ಉವಾಚ।
ಮಂಡಲಾನಿ ಚ ಬುಧ್ಯೇಥಾಃ ಪರೇಷಾಮಾತ್ಮನಸ್ತಥಾ।
ಉದಾಸೀನಗುಣಾನಾಂ ಚ ಮಧ್ಯಸ್ಥಾನಾಂ ಚ ಭಾರತ॥ 16-7-1 (97429)
ಚತುರ್ಣಾಂ ಶತ್ರುಜಾತಾನಾಂ ಸರ್ವೇಷಾಮಾತತಾಯಿನಾಂ।
ಮಿತ್ರಂ ಚಾಮಿತ್ರಮಿತ್ರಂ ಚ ಬೋದ್ಧವ್ಯಂ ತೇಽರಿಕರ್ಶನ॥ 16-7-2 (97430)
ಅಥ ನಾನಾಜನಪದಾ ದುರ್ಗಾಣಿ ವಿವಿಧಾನಿ ಚ।
ಬಲಾನಿ ಚ ಕುರುಶ್ರೇಷ್ಠ ಭವತ್ಯೇಷಾಂ ಯಥೇಚ್ಛಕಂ॥ 16-7-3 (97431)
ತೇ ಚ ದ್ವಾದಶ ಕೌಂತೇಯ ರಾಜಾನೋ ವಿವಿಧಾತ್ಮಕಾಃ।
ಮಂತ್ರಿಪ್ರಧಾನಾಶ್ಚ ಗುಣಾಃ ಷಷ್ಟಿರ್ದ್ವಾದಶ ಚ ಪ್ರಭೋ॥ 16-7-4 (97432)
ಏತನ್ಮಂಡಲಮಿತ್ಯಾಹುರಾಚಾರ್ಯಾ ನೀತಿಕೋವಿದಾಃ।
ಅತ್ರ ಷಾಡ್ಗುಣ್ಯಮಾಚತ್ತಂ ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ನಿಬೋಧ ತತ್॥ 16-7-5 (97433)
ವೃದ್ಧಿಕ್ಷಯೌ ಚ ವಿಜ್ಞೇಯೌ ಸ್ಥಾನಂ ಚ ಕುರುಸತ್ತಮ।
ದ್ವಿಸಪ್ತತ್ಯಾಂ ಮಹಾಬಾಹೋ ತತಃ ಷಾಡ್ಗುಣ್ಯಜಾ ಗುಣಾಃ॥ 16-7-6 (97434)
ಯಥಾ ಸ್ವಪಕ್ಷೋ ಬಲವಾನ್ಪರಪಕ್ಷಸ್ತಥಾ ಬಲಃ।
ವಿಗೃಹ್ಯ ಶತ್ರೂನ್ಕೌಂತೇಯ ಯಾಯಾತ್ಕ್ಷಿತಿಪತಿಸ್ತದಾ॥ 16-7-7 (97435)
ಯದಾ ಪರೇ ಚ ಬಲಿನಃ ಸ್ವಪಕ್ಷಶ್ಚೈವ ದುರ್ಬಲಃ।
ಸಾರ್ಧಂ ವಿದ್ವಾಂಸ್ತದಾ ಕ್ಷೀಣಃ ಪರೈಃ ಸಂಧಿಂ ಮಸಾಶ್ರಯೇತ್॥ 16-7-8 (97436)
ದ್ರವ್ಯಾಣಾಂ ಸಂಚಯಶ್ಚೈವ ಕರ್ತವ್ಯಃ ಸುಮಹಾಂಸ್ತಥಾ।
ಯದಾ ಸಮರ್ಥಾ ಯಾನಾಯ ನಚಿರೇಣೈವ ಭಾರತ॥ 16-7-9 (97437)
ತದಾ ಸರ್ವಂ ವಿಧೇಯಂ ಸ್ಯಾತ್ಸ್ಥಾನೇನ ಚ ವಿಚಾರಯೇತ್।
ಭೂಮಿರಲ್ಪಫಲಾ ದೇಯಾ ವಿಪರೀತಸ್ಯ ಭಾರತ॥ 16-7-10 (97438)
ಹಿರಣ್ಯರೂಪ್ಯಭೂಯಿಷ್ಠಂ ಮಿತ್ರಂ ಕ್ಷೀಣಮಕೋಶಭೃತ್।
ವಿಪರೀತಂ ನಿಗೃಹ್ಣೀಯಾತ್ಸ್ವಯಂ ಸಂಧಿವಿಶಾರದಃ॥ 16-7-11 (97439)
ಸಂಧ್ಯರ್ಥಂ ರಾಜಪುತ್ರಂ ವಾ ಲಿಪ್ಸೇಥಾ ಭರತರ್ಷಭ।
ವಿಪರೀತಂ ನ ತಚ್ಛ್ರೇಯಃ ಪುತ್ರ ಕಸ್ಯಾಂಚಿದಾಪದಿ॥ 16-7-12 (97440)
ತಸ್ಯಾಃ ಪ್ರಮೋಕ್ಷೇ ಯತ್ನಂ ಚ ಕುರ್ಯಾಃ ಸೋಪಾಯಮಂತ್ರವಿತ್।
ಪ್ರಕೃತೀನಾಂ ಚ ರಾಜೇಂದ್ರ ರಾಜಾ ದೀನಾನ್ವಿಭಾವಯೇತ್॥ 16-7-13 (97441)
ಕ್ರಮೇಣಿ ಯುಗಪದ್ಬುಧ್ವಾ ವ್ಯಸನಾನಾಂ ಬಲಾಬಲಂ।
ಪೀಡನಂ ಸ್ತಂಭನಂ ಚೈವ ಕೋಶಭಂಗಸ್ತಥೈವ ಚ॥ 16-7-14 (97442)
ಕಾರ್ಯಂ ಯತ್ನೇನ ಶತ್ರೂಣಾಂ ಸ್ವರಾಜ್ಯಂ ರಕ್ಷತಾ ಸ್ವಯಂ।
ನ ಚ ಹಿಂಸ್ಯೋಽಭ್ಯುಪಗತಃ ಸಾಮಂತೋ ವೃದ್ಧಿಮಿಚ್ಛತಾ॥ 16-7-15 (97443)
ಕೌಂತೇಯ ತದ್ಧಿತಂ ತೇ ಸ್ಯಾತ್ಪೃಥಿವೀಂ ವಿಜಿಗೀಷತಃ।
ಗುಣಾನಾಂ ಭೇದನೇ ಯೋಗಮೀಪ್ಸೇಥಾಃ ಸಹ ಮಂತ್ರಿಭಿಃ॥ 16-7-16 (97444)
ಸಾಧುಸಂಗ್ರಹಣಾಚ್ಚೈವ ಪಾಪನಿಗ್ರಹಣಾತ್ತಥಾ।
ಆತ್ಮಸಾತ್ಕರಣೇ ನಿತ್ಯಂ ಪಾಲನಾನಿ ಗೃಹೇ ತಥಾ।
ದುರ್ಬಲಾಶ್ಚೈವ ಸತತಂ ನಾನ್ವೇಷ್ಟವ್ಯಾ ಬಲೀಯಸಾ॥ 16-7-17 (97445)
ತಿಷ್ಠೇಥಾ ರಾಜಶಾರ್ದೂಲ ವೈತಸೀಂ ವೃತ್ತಿಮಾಸ್ಥಿತಃ।
ಯದ್ಯೇನಮಭಿಯಾಯಾಚ್ಚ ಬಲವಾಂದುರ್ಬಲ ನೃಪಃ। 16-7-18 (97446)
ಸಾಮಾದಿಭಿರುಪಾಯೈಸ್ತಂ ಕ್ರಮೇಣಿ ವಿನಿವರ್ತಯೇಃ।
ಅಶಕ್ನುವಂಶ್ಚ ಯುದ್ಧಾಯ ನಿಷ್ಪತೇತ್ಸಹ ಮಂತ್ರಿಭಿಃ॥ 16-7-19 (97447)
ಕೋಶೇನ ಪೌರೈರ್ದಂಡೇನ ಯೇ ಚಾಸ್ಯ ಪ್ರಿಯಕಾರಿಣಃ।
ಅಸಂಭವೇ ತು ಸರ್ವಸ್ಯ ಯಥಾ ಮುಖ್ಯೇನ ನಿಷ್ಪತೇತ್।
ಕ್ರಮೇಣಾನೇನ ಮೋಕ್ಷಃ ಸ್ಯಾಚ್ಛರೀರಂ ಪ್ರತಿ ಕೇವಲಂ॥ ॥ 16-7-20 (97448)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ಆಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವಣಿ ಸಪ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 7 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Footnotes
7-7-1 ಮಂಡಲಾನಿ ಅರಿರ್ಮಿತ್ರಮಿತ್ಯಾದೀನಿ॥ 7-7-3 ಯಥೇಚ್ಛಕಂ ಪರೈರ್ಭೇದ್ಯತ್ವಮಭೇದ್ಯತ್ವಂ ಚ ಭವತಿ ತಸ್ಮಾದವಹಿತಸ್ತಿಷ್ಠೇತ್। ತಥಾಮಾತ್ಯಾ ಜನಪದಾ ಇತಿ ಝ.ಪಾಠಃ। ಭವತ್ಯೇಷಾಂ ಸ್ವಕಂ ಪರಮಿತಿ ಥ.ಪಾಠಃ॥ 7-7-4 ದ್ವಾದಶ ಚತ್ವಾರಃ ಶತ್ರುಜಾತಾಃ। ಷಟ್ ಆತತಾಯಿನಃ। ಮಿತ್ರಂ ಅಮಿತ್ರಮಿತ್ರಂ ಚೇತಿ ಷಷ್ಟಿರ್ಗುಣಾಃ। ಕೃಷ್ಯಾದೀನ್ಯಷ್ಟೌ ಸಂಧಾನಕರ್ಮಾಣಿ। ಬಾಲಾದಯೋ ವಿಂಶತಿರಸಂಧೇಯಾ। ನಾಸ್ತಿಕ್ಯಾದಯಶ್ಚತುರ್ದಶ ದೋಷಾಃ। ಮಂತ್ರಾದೀನ್ಯಷ್ಟಾದಶ ತೀರ್ಥಾನೀತಿ। ಏತೇಷು ಕೇಚಿತ್ ಹಾನಾರ್ಥಂ ಜ್ಞಾತವ್ಯಾಃ ಕೇಚಿದುಪಾದಾನಾರ್ಥಂ॥ 7-7-5 ತತಃ ಷಾಂಗುಣ್ಯಚಾರಿಣ ಇತಿ ಕ.ಥ.ಪಾಠಃ॥ 7-7-6 ದ್ರವ್ಯಾಣಾಂ ಸಂಚಯೇ ಚೈವ ಯತ್ನಃ ಕಾರ್ಯಃ ಸದಾ ಭವೇತ್ ಇತಿ ಕ.ಪಾಠಃ॥ 7-7-9 ದೀನಾನ್ ಅಂಧವಧಿರಾದೀನ್ ವಿಭಾವಯೇತ್ಪೂಜಯೇತ್॥ 7-7-13 ಏನಂ ತ್ವಾಂಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 008
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.8. ಅಧ್ಯಾಯಃ 008
ಅಥಾಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವ ॥ 1 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೇಣ ಯುಧಿಷ್ಠರಂಪ್ರತಿ ರಾಜನೀತಿಕಥನಂ॥ 1 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರ ಉವಾಚ।
ಸಂಧಿವಿಗ್ರಹಮಪ್ಯತ್ರ ಪಶ್ಯೇಥಾ ರಾಜಸತ್ತಮ।
ದ್ವಿಯೋನಿಂ ವಿವಿಧೋಪಾಯಂ ಬಹುಕಲ್ಪಂ ಯುಧಿಷ್ಠಿರ॥ 16-8-1 (97449)
ಕೌರವ್ಯ ಪರ್ಯುಪಾಸೀಥಾಃ ಸ್ಥಿತ್ವಾ ದ್ವೈವಿಧ್ಯಮಾತ್ಮನಃ।
ತುಷ್ಟಪುಷ್ಟಜನಃ ಶತ್ರುರರ್ಥವಾನಿತಿ ಚ ಸ್ಮರೇತ್॥ 16-8-2 (97450)
ಪರ್ಯುಪಾಸನಕಾಲೇ ತು ವಿಪರೀತಂ ವಿಧೀಯತೇ।
ಆಮರ್ದಕಾಲೇ ರಾಜೇಂದ್ರ ವ್ಯವಸಾಯಸ್ತತೋಽಪರಃ॥ 16-8-3 (97451)
ವ್ಯಸನಂ ಭೇದನಂ ಚೈವ ಶತ್ರೂಣಾಂ ಕಾರಯೇತ್ತತಃ।
ಕರ್ಷಣಂ ಭೀಷಣಂ ಚೈವ ಯುದ್ಧೇ ಚೈವ ಬಹುಕ್ಷಯಂ॥ 16-8-4 (97452)
ಪ್ರಯಾಸ್ಯಮಾನೋ ನೃಪತಿಸ್ತ್ರಿವಿಧಂ ಪರಿಚಿಂತಯೇತ್।
ಆತ್ಮನಶ್ಚೈವ ಶತ್ರೋಶ್ಚ ಶಕ್ತಿಂ ಶಾಸ್ತ್ರವಿಶಾರದಃ॥ 16-8-5 (97453)
ಉತ್ಸಾಹಪ್ರಭುಶಕ್ತಿಭ್ಯಾಂ ಮಂತ್ರಶಕ್ತ್ಯಾ ಚ ಭಾರತ।
ಉಪಪನ್ನೋ ನೃಪೋ ಯಾಯಾದ್ವಿಪರೀತಂ ಚ ವರ್ಜಯೇತ್॥ 16-8-6 (97454)
ಆದದೀತ ಬಲಂ ರಾಜಾ ಮೌಲಂ ಮಿತ್ರಬಲಂ ತಥಾ।
ಅಟವೀಬಲಂ ಭೃತಂ ಚೈವ ತತಾ ಶ್ರೇಣೀಬಲಂ ಪ್ರಭೋ॥ 16-8-7 (97455)
`ಮಿತ್ರಾಮಿತ್ರಬಲಂ ರಾಜನ್ನ್ಯಾಯಾದ್ವೃದ್ಧ್ಯುದಯೇ ಧೃತಃ।'
ತತ್ರ ಮಿತ್ರಬಲಂ ರಾಜನ್ಮೌಲಂ ಚೈವ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ।
ಶ್ರೇಣೀಬಲಂ ಭೃತಂ ಚೈವ ತುಲ್ಯೇ ಏವೇತಿ ಮೇ ಮತಿಃ॥ 16-8-8 (97456)
ತಥಾಽಽಚಾರಬಲಂ ಚೈವ ಪರಸ್ಪರಸಮಂ ನೃಪ।
ವಿಜ್ಞೇಯಂ ಬಲಕಾಲೇಷು ರಾಜ್ಞಾ ಕಾಲ ಉಪಸ್ಥಿತೇ॥ 16-8-9 (97457)
ಆಪದಶ್ಚಾಪಿ ಬೋದ್ಧವ್ಯಾ ಬಹುರೂಪಾ ನರಾಧಿಪ।
ಭವಂತಿ ರಾಜ್ಞಾ ಕೌರವ್ಯ ಯಾಸ್ತಾಃ ಪೃಥಗತಃ ಶೃಣು॥ 16-8-10 (97458)
ವಿಕಲ್ಪಾ ಬಹುಧಾ ರಾಜನ್ನಾಪದಾಂ ಪಾಂಡುನಂದನ।
ಸಾಮಾದಿಭಿರುಪನ್ಯಸ್ಯ ಗಮಯೇತ್ತಾನ್ನೃಪಃ ಸದಾ॥ 16-8-11 (97459)
ಯಾತ್ರಾಂ ಗಚ್ಛೇದ್ಬಲೈರ್ಯುಕ್ತೋ ರಾಜಾ ಷಡ್ಭಿಃ ಪರಂತಪ।
ಯುಕ್ತಶ್ಚ ದೇಶಕಾಲಾಭ್ಯಾಂ ಬಲೈರಾತ್ಮಗುಣೈಸ್ತಥಾ॥ 16-8-12 (97460)
ಹೃಷ್ಟಪುಷ್ಟಬಲೋ ಗಚ್ಛೇದ್ರಾಜಾ ವೃದ್ಧ್ಯುದಯೇ ರತಃ।
ಅಕೃಶಶ್ಚಾಪ್ಯಥೋ ಯಾಯಾದನೃತಾವಪಿ ಪಾಂಡವ॥ 16-8-13 (97461)
ತೂಣಾಶ್ಮಾನಂ ವಾಜಿರಥಪ್ರವಾಹಾಂ
ಧ್ವಜದ್ರುಮೈಃ ಸಂವೃತಕೂಲರೋಧಸಂ।
ಪದಾತಿನಾಗೈರ್ಬಹುಕರ್ದಮಾಂ ನದೀಂ
ಸಪತ್ನಾನಾಶೇ ನೃಪತಿಃ ಪ್ರಯೋಜಯೇತ್॥ 16-8-14 (97462)
ಅಥೋಪಪತ್ತ್ಯಾ ಶಕಟಂ ಪದ್ಮವಜ್ರಂ ಚ ಭಾರತ।
ಉಶನಾ ವೇದ ಯಚ್ಛಾಸ್ತ್ರಂ ತತ್ರೈತದ್ವಿಹಿತಂ ವಿಭೋ॥ 16-8-15 (97463)
ಚಾರಯಿತ್ವಾ ಪರಬಲಂ ಕೃತ್ವಾ ಸ್ವಬಲದರ್ಶನಂ।
ಸ್ವಭೂಮೌ ಯೋಜಯೇದ್ಯುದ್ಧಂ ಪರಭೂಮೌ ತಥೈವ ಚ॥ 16-8-16 (97464)
ಬಲಂ ಪ್ರಸಾದಯೇದ್ರಾಜಾ ನಿಕ್ಷಿಪೇದ್ಬಲನೋ ನರಾನ್।
ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಸ್ವವಿಷಯಂ ತತ್ರ ಸಾಮಾದಿಭಿರುಪಕ್ರಮೇತ್॥ 16-8-17 (97465)
ಸರ್ವಥೈವ ಮಹಾರಾಜ ಶರೀರಂ ಧಾರಯೇದಿಹ।
ಪ್ರೇತ್ಯ ಚೇಹ ಚ ಕರ್ತವ್ಯಮಾತ್ಮನಿಃಶ್ರೇಯಸಂ ಪರಂ॥ 16-8-18 (97466)
ಏವಂ ಕುರ್ವಞ್ಶುಭಾ ವಾಚೋ ಲೋಕೇಽಸ್ಮಿಞ್ಶೃಣು ತೇ ನೃಪ।
ಪ್ರೇತ್ಯ ಸ್ವರ್ಗಮವಾಪ್ನೋತಿ ಪ್ರಜಾ ಧರ್ಮೇಣಿ ಪಾಲಯನ್॥ 16-8-19 (97467)
ಏವಂ ತ್ವಯಾ ಕುರುಶ್ರೇಷ್ಠ ವರ್ತಿತವ್ಯಂ ಪ್ರಜಾಸು ವೈ।
ಉಭಯೋರ್ಲೋಕಯೋಸ್ತಾತ ಪ್ರಾಪ್ತಯೇ ನಿತ್ಯಮೇವ ಹಿ॥ 16-8-20 (97468)
ಭೀಷ್ಮೇಣ ಸರ್ವಮುಕ್ತೋಸಿ ಕೃಷ್ಣೇನ ವಿದುರೇಣ ಚ।
ಮಯಾಽಪ್ಯವಶ್ಯಂ ವಕ್ತವ್ಯಂ ಪ್ರೀತ್ಯಾ ತೇ ನೃಪಸತ್ತಮ॥ 16-8-21 (97469)
ಏತತ್ಸರ್ವಂ ಯಥಾನ್ಯಾಯಂ ಕುರ್ವೀಥಾ ಭೂರಿದಕ್ಷಿಣ।
ಪ್ರಿಯಸ್ತಥಾ ಪ್ರಜಾನಾಂ ತ್ವಂ ಸ್ವರ್ಗೇ ಸುಖಮವಾಪ್ಸ್ಯಸಿ॥ 16-8-22 (97470)
ಅಶ್ವಮೇಧಸಹಸ್ರೇಣ ಯೋ ಯಜೇತ್ಪೃಥಿವೀಪತಿಃ।
ಪಾಲಯೇದ್ವಾಽಪಿ ಧರ್ಮೇಣಿ ಪ್ರಜಾಸ್ತುಲ್ಯಂ ಫಲಂ ಲಭೇತ್॥ ॥ 16-8-23 (97471)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ಆಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವಣಿ ಅಷ್ಟಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 8 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Footnotes
7-8-1 ಪ್ರಬಲಪ್ರತಿಯೋಗಿಕೌ ದುರ್ಬಲಪ್ರತಿಯೋಗಿಕೌ ಚೇತಿ ದ್ವಿಯೋನೀ ಸಂಧಿವಿಗ್ರಹೌ॥ 7-8-2 ಸ್ಥಿತ್ವಾ ಸ್ಥಿರೋ ಭೂತ್ವಾ। ದ್ವೈವಿಧ್ಯಂ ಬಲಾಬಲಂ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಶತ್ರುಂ ಪರ್ಯುಪಾಸ್ಸ್ವೇತಿ ಭಾವಃ। ಸ್ಮರೇಜ್ಜಯೋಪಾಯಂ ವಿಚಾರಯೇನ್ನ ತ್ವಕಸ್ಮಾತ್ಪ್ರಯಾಯಾತ್। ಜಿತ್ವಾ ದ್ವಿವಿಧಮಾತ್ಮನೇತಿ ಕ.ಪಾಠಃ॥ 7-8-3 ವಿಪರೀತಮತುಷ್ಟಪುಷ್ಟಬಲಂ ಪ್ರಯಾಯಾದಿತ್ಯರ್ಥಃ॥ 7-8-4 ಗಮನಂ ವೇದನಂ ಚೈವೇತಿ ಥ.ಪಾಠಃ॥ 7-8-7 ಮೌಲಂ ಧನಬಲಂ॥ 7-8-13 ಅನೃತೌ ಅಕಾಲೇಽಪಿ ಶಿಶಿರಾದೌ॥ 7-8-15 ಶಕಟಾದಯೋ ವ್ಯೂಹವಿಶೇಷಾಃ॥ 7-8-16 ಸಾಧಯಿತ್ವಾ ಪರಬಲಂ ಕೃತ್ವಾ ಚ ಬಲಮರ್ಷಣಂ ಇತಿ ಕ.ಥ.ಪಾಠಃ॥ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 009
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.9. ಅಧ್ಯಾಯಃ 009
ಅಥಾಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವ ॥ 1 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ಧೃತರಾಷ್ಟೇಣ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಾತ್ಸಕಲಪೌರಜನಾನಯನೇನ ಸ್ವಸ್ಯ ವನಜಿಗಮಿಷಾನಿವೇದನಪೂರ್ವಕಂ ತಾನ್ಪ್ರಾತ ತದಭ್ಯನುಜ್ಞಾನಪ್ರಾರ್ಥನಾ॥ 1 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಉವಾಚ।
ಏವಮೇತತ್ಕರಿಷ್ಯಾಮಿ ಯಥಾಽಽತ್ಥ ಪೃಥಿವೀಪತೇ।
ಭೂಯಶ್ಚೈವಾನುಶಾಸ್ಯೋಽಹಂ ಭವತಾ ಪಾರ್ಥಿವರ್ಷಭ॥ 16-9-1 (97472)
ಭೀಷ್ಮೇ ಸ್ವರ್ಗಮನುಪ್ರಾಪ್ತೋ ಗತೇ ಚ ಮಧುಸೂದನೇ।
ವಿದುರೇ ಸಂಜಯೇ ಚೈವ ಕೋಽನ್ಯೋ ಮಾಂ ವಕ್ತುಮರ್ಹತಿ॥ 16-9-2 (97473)
ಯತ್ತು ಮಾಮನುಶಾಸ್ತೀಹ ಭವಾನದ್ಯ ಹಿತೇ ಸ್ಥಿತಃ।
ಕರ್ತಾಸ್ಮಿ ತನ್ಮಹೀಪಾಲ ನಿರ್ವೃತೋ ಭವ ಪಾರ್ಥಿವ॥ 16-9-3 (97474)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 16-9-4x (8039)
ಏವಮುಕ್ತಃ ಸ ರಾಜರ್ಷಿರ್ಧರ್ಮರಾಜೇನ ಧೀಮತಾ।
ಕೌಂತೇಯಂ ಸಮನುಜ್ಞಾತುಮಿಯೇಷ ಭರತರ್ಷಭ॥ 16-9-4 (97475)
ಪುತ್ರ ವಿಶ್ರಾಂಯತಾಂ ತಾವನ್ಮಮಾಪಿ ಬಲವಾಞ್ಶ್ರಮಃ।
ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಪ್ರಾವಿಶದ್ರಾಜಾ ಗಾಂಧಾರ್ಯಾ ಭವನಂ ತದಾ॥ 16-9-5 (97476)
ತಮಾಸನಗತಂ ದೇವೀ ಗಾಂಧಾರೀ ಧರ್ಮಚಾರಿಣೀ।
ಉವಾಚ ಕಾಲೇ ಕಾಲಜ್ಞಾ ಪ್ರಜಾಪತಿಸಮಂ ಪತಿಂ॥ 16-9-6 (97477)
ಅನುಜ್ಞಾತಃ ಸ್ವಯಂ ತೇನ ವ್ಯಾಸೇನಿ ತ್ವಂ ಮಹರ್ಷಿಣಾ।
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸ್ಯಾನುಮತೇ ಕದಾಽರಣ್ಯಂ ಗಮಿಷ್ಯಸಿ॥ 16-9-7 (97478)
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರ ಉವಾಚ। 16-9-8x (8040)
ಗಾಂಧಾರ್ಯಹಮನುಜ್ಞಾತಃ ಸ್ವಯಂ ಪಿತ್ರಾ ಮಹಾತ್ಮನಾ।
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸ್ಯಾನುಮತೇ ಗಂತಾಸ್ಮಿ ನಚಿರಾದ್ವನಂ॥ 16-9-8 (97479)
ಅಹಂ ಹಿ ತಾವತ್ಸರ್ವೇಷಾಂ ತೇಷಾಂ ದುರ್ದ್ಯೂತದೇವಿನಾಂ।
ಪುತ್ರಾಣಾಂ ದಾತುಮಿಚ್ಛಾಮಿ ಪ್ರೇತ್ಯಭಾವಾನುಗಂ ವಸು।
ಸರ್ವಪ್ರಕೃತಿತಿಸಾನ್ನಿಧ್ಯಂ ಕಾರಯಿತ್ವಾ ಸ್ವವೇಶ್ಮನಿ॥ 16-9-9 (97480)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 16-9-10x (8041)
ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಧರ್ಮರಾಜಾಯ ಪ್ರೇಷಯಾಮಾಸ ವೈ ತದಾ।
ಸ ಚ ತದ್ವಚನಾತ್ಸರ್ವಂ ಸಮಾನಿನ್ಯೇ ಮಹೀಪತಿಃ॥ 16-9-10 (97481)
ತತಃ ಪ್ರತೀತಮನಸೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಃ ಕುರುಜಾಂಗಲಾಃ।
ಕ್ಷತ್ರಿಯಾಶ್ಚೈವ ವೈಶ್ಯಾಶ್ಚ ಶೂದ್ರಾಶ್ಚೈವ ಸಮಾಯಯುಃ॥ 16-9-11 (97482)
ತತೋ ನಿಷ್ಕ್ರಂಯ ನೃಪತಿಸ್ತಸ್ಮಾದಂತಃಕಪುರಾತ್ತದಾ।
ದದ್ದಶೇ ತಂ ಜನಂ ಸರ್ವಂ ಸರ್ವಾಶ್ಚ ಪ್ರಕೃತೀಸ್ತಥಾ॥ 16-9-12 (97483)
ಸಮವೇತಾಂಶ್ಚ ತಾನ್ಸರ್ವಾನ್ಪೌರಾಂಜಾನಪದಾಂಸ್ತಥಾ।
ತಾನಾಗತಾನಭಿಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ಸಮಸ್ತಂ ಚ ಸುಹೃಂಜನಂ॥ 16-9-13 (97484)
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಂಶ್ಚ ಮಹೀಪಾಲ ನಾನಾದೇಶಸಮಾಗತಾನ್।
ಉವಾಚ ಮತಿಮಾನ್ರಾಜಾ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೋಽಂಬಿಕಾಸುತಃ॥ 16-9-14 (97485)
ಭವಂತಃ ಕುರುವಶ್ಚೈವ ಚಿರಕಾಲಂ ಸಹೋಷಿತಾಃ।
ಪರಸ್ಪರಸ್ಯ ಸುಹೃದಃ ಪರಸ್ಪರಹಿತೇ ರತಾಃ॥ 16-9-15 (97486)
ಯದಿದಾನೀಮಹಂ ಬ್ರೂಯಾಮಸ್ಮಿನ್ಕಾಲ ಉಪಸ್ಥಿತೇ।
ತಥಾ ಭವದ್ಭಿಃ ಕರ್ತವ್ಯಮವಿಚಾರ್ಯ ವಚೋ ಮಮ॥ 16-9-16 (97487)
ಅರಣ್ಯಗಮನೇ ಬುದ್ಧಿರ್ಗಾಂಧಾರೀಸಹಿತಸ್ಯ ಮೇ।
ವ್ಯಾಸಸ್ಯಾನುಮತೇ ರಾಜ್ಞಸ್ತಥಾ ಕುಂತೀಸುತಸ್ಯ ಮೇ॥ 16-9-17 (97488)
ಭವಂತೋಪ್ಯನುಜಾನಂತು ಮಾನ್ಯಾ ವೋಽಭೂದ್ವಿಚಾರಣಾ॥ 16-9-18 (97489)
ಅಸ್ಮಾಕಂ ಭವತಾಂ ಚೈವ ಯೇಯಂ ಪ್ರೀತಿರ್ಹಿ ಶಾಶ್ವತೀ।
ನ ಚ ಸಾಽನ್ಯೇಷು ದೇಶೇಷು ರಾಜ್ಞಾಮಿತಿ ಮತಿರ್ಮಮ॥ 16-9-19 (97490)
ಶಾಂತೋಸ್ಮಿ ವಯಸಾಽನೇನ ತಥಾ ಪುತ್ರವಿನಾಕೃತಃ।
ಉಪವಾಸಕೃಶಶ್ಚಾಸ್ಮಿ ಗಾಂಧಾರೀಸಹಿತೋಽನಘಾಃ॥ 16-9-20 (97491)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಗತೇ ರಾಜ್ಯೇ ಪ್ರಾಪ್ತಶ್ಚಾಸ್ಮಿ ಸುಖಂ ಮಹತ್।
ಮನ್ಯೇ ದುರ್ಯೋಧನೈಶ್ವರ್ಯಾದ್ವಿಶಿಷ್ಟಂ ಬಹುಭಿರ್ಗುಣೈಃ॥ 16-9-21 (97492)
ಮಮ ಚಾಂಧಸ್ಯ ವೃದ್ಧಸ್ಯ ಹತಪುತ್ರಸ್ಯ ಕಾ ಗತಿಃ।
ಋತೇ ವನಂ ಮಹಾಭಾಗಾಸ್ತನ್ಮಾಽನುಜ್ಞಾತುಮರ್ಹಥ॥ 16-9-22 (97493)
ತಸ್ಯ ತದ್ವಚನಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ಸರ್ವೇ ತೇ ಕುರುಜಾಂಗಲಾಃ।
ಬಾಪ್ಪಸಂದಿಗ್ಧಯಾ ವಾಚಾ ರುರುದುರ್ಭರತರ್ಷಭ॥ 16-9-23 (97494)
ತಾನವಿಬ್ರುವತಃ ಕಿಂಚಿತ್ಸರ್ವಾಞ್ಶೋಕಪರಾಯಣಾನ್।
ಪುನರೇವ ಮಹಾತೇಜಾ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೋಽಬ್ರವೀದಿದಂ॥ ॥ 16-9-24 (97495)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ಆಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವಣಿ ನವಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 9 ॥
ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 010
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.10. ಅಧ್ಯಾಯಃ 010
ಅಥಾಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವ ॥ 1 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೇಣ ಪೌರಾನ್ಪ್ರತಿ ದುರ್ಯೋಧನಪಕ್ಷಪಾತೇನ ಸ್ವಕೃತಾಪನಯಕ್ಷಮಾಪನಂ॥ 1 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರ ಉವಾಚ।
ಶಾಂತನುಃ ಪಾಲಯಾಮಾಸ ಯಥಾವದ್ವಸುಧಾಮಿಮಾಂ।
ತಥಾ ವಿಚಿತ್ರವೀರ್ಯಶ್ಚ ಭೀಷ್ಮೇಣ ಪರಿಪಾಲಿತಃ।
ಪಾಲಯಾಮಾಸ ನಸ್ತಾತೋ ವಿದಿತಂ ವೋ ನ ಸಂಶಯಃ॥ 16-10-1 (97496)
ಯಥಾ ಚ ಪಾಂಡುರ್ಭಾತಾ ಮೇ ದಯಿತೋ ಭವತಾಮಭೂತ್।
ಸ ಚಾಪಿ ಪಾಲಯಾಮಾಸ ಯಥಾವತ್ತಚ್ಚ ವೇತ್ಥ ಹ॥ 16-10-2 (97497)
`ಅನಂತರಂ ಹಿ ಪಿತರಮನುಜ್ಞಾತೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ನಾತ್ರ ಕಿಂಚಿನ್ಮೃಷಾ ಜಾತು ಭಾಷತೇತಿ ಮತಿರ್ಮಮ॥' 16-10-3 (97498)
ಮಯಾ ಚ ಭವತಾಂ ಸಂಯಕ್ ಶುಶ್ರೂಷಾ ಯಾ ಕೃತಾಽನಘಾಃ।
ಅಸಂಯಗ್ವಾ ಮಹಾಭಾಗಾಸ್ತತ್ಕ್ಷಂತವ್ಯಮತಂದ್ರಿತೈಃ॥ 16-10-4 (97499)
ಯದಾ ದುರ್ಯೋಧನೇನೇದಂ ಭುಕ್ತಂ ರಾಜ್ಯಮಕಂಟಕಂ।
ಅಪಿ ತತ್ರ ನ ವೋ ಮಂದೋ ದುರ್ಬುದ್ಧಿರಪರಾದ್ಧವಾನ್॥ 16-10-5 (97500)
ತಸ್ಯಾಪರಾಧಾದ್ದುರ್ಬುದ್ಧೇರಭಿಮಾನಾನ್ಮಹೀಕ್ಷಿತಾಂ।
ವಿಮರ್ದಃ ಸುಮಹಾನಾಸೀದನಯಾತ್ಸ್ವಕೃತಾದಥ।
`ಘಾತಿತಾಃ ಕೌರವೇಯಾಶ್ಚ ಪೃಥಿವೀ ಚ ವಿನಾಶಿತಾ॥' 16-10-6 (97501)
ತನ್ಮಯಾ ಸಾಧು ವಾಽಪೀದಂ ಯದಿ ವಾಽಸಾಧು ವೈ ಕೃತಂ।
ತದ್ವೋ ಹೃದಿ ನ ಕರ್ತವ್ಯಂ ಮಯಾ ಬದ್ಧೋಽಯಮಂಜಲಿಃ॥ 16-10-7 (97502)
ವೃದ್ಧೋಽಯಂ ಹತಪುತ್ರೋಽಯಂ ದುಃಖಿತೋಽಯಂ ನರಾಧಿಪಃ।
ಪೂರ್ವರಾಜ್ಞಾಂ ಚ ಪುತ್ರೋಽಯಮಿತಿ ಕೃತ್ವಾಽನುಜಾನಥ॥ 16-10-8 (97503)
ಇಯಂ ಚ ಕೃಪಣಾ ವೃದ್ಧಾ ಹತಪುತ್ರಾ ತಪಸ್ವಿನೀ।
ಗಾಂಧಾರೀ ಪುತ್ರಶೋಕಾರ್ತಾ ತುಲ್ಯಂ ಯಾಚತಿ ವೋ ಮಯಾ॥ 16-10-9 (97504)
ಹತಪುತ್ರಾವಿಮೌ ವೃದ್ಧೌ ವಿದಿತ್ವಾ ದುಃಖಿತೌ ತಥಾ।
ಅನುಜಾನೀತ ಭದ್ರಂ ವೋ ವ್ರಜಾವ ಶರಣಂ ಚ ವಃ॥ 16-10-10 (97505)
ಅಯಂ ಚ ಕೌರವೋ ರಾಜಾ ಕುಂತೀಪುತ್ರೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ಸರ್ವೈರ್ಭವದ್ಭಿರ್ದ್ರವ್ಯಃ ಸಮೇಷು ವಿಷಮೇಷು ಚ।
ನ ಜಾತು ವಿಷಮಂ ಚೈವ ಗಮಿಷ್ಯತಿ ಕದಾಚನ॥ 16-10-11 (97506)
ಚತ್ವಾರಃ ಸಚಿವಾ ಯಸ್ಯ ಭ್ರಾತರೋ ವಿಪುಲೌಜಸಃ।
ಲೋಕಕಪಾಲಸಮಾ ಹ್ಯೇತೇ ಸರ್ವಧರ್ಮಾರ್ಥದರ್ಶಿನಃ॥ 16-10-12 (97507)
`ಚತುರ್ಣಾಂ ಲೋಕಪಾಲಾನಾಂ ಮಧ್ಯೇ ವಿಪರಿವರ್ತತೇ।'
ಬ್ರಹ್ಮೇವ ಭಗವಾನೇಷ ಸರ್ವಭೂತಜಗತ್ಪತಿಃ॥ 16-10-13 (97508)
`ಏವಮೇವ ಮಹಾಬಾಹುರ್ಭೀಮಾರ್ಜುನಯಮೈರ್ವೃತಃ।'
ಯುಧಿಷ್ಠಿರೋ ಮಹಾತೇಜಾ ಭವತಃ ಪಾಲಯಿಷ್ಯತಿ॥ 16-10-14 (97509)
ಅವಶ್ಯಮೇವ ವಕ್ತವ್ಯಮಿತಿ ಕೃತ್ವಾ ಬ್ರವೀಮಿ ವಃ।
ಏಷ ನ್ಯಾಸೋ ಮಯಾ ದತ್ತಃ ಸರ್ವೇಷಾಂ ವೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ಭವಂತೋಽಸ್ಯ ಚ ವೀರಸ್ಯ ನ್ಯಾಸಭೂತಾಃ ಕೃತಾ ಮಯಾ॥ 16-10-15 (97510)
ಯದೇವ ತೈಃ ಕೃತಂ ಕಿಂಚಿದ್ವ್ಯಲೀಕಂ ವಃ ಸುತೈರ್ಮಮ।
ಯದನ್ಯೇನಿ ಮದೀಯೇನ ತದನುಜ್ಞಾತುಮರ್ಹಥ॥ 16-10-16 (97511)
ಭವದ್ಭಿರ್ನ ಹಿ ಮೇ ಮನ್ಯುಃ ಕೃತಪೂರ್ವಃ ಕಥಂಚನ।
ಅತ್ಯಂತಗುರುಭಕ್ತಾನಾಮೇಷೋಽಂಜಲಿರಿದಂ ನಮಃ॥ 16-10-17 (97512)
ತೇಷಾಮಸ್ಥಿರಬುದ್ಧೀನಾಂ ಲುಬ್ಧಾನಾಂ ಕಾಮಚಾರಿಣಾಂ।
ಕೃತೇ ಯಾಚೇಽದ್ಯ ವಃ ಸರ್ವಾನ್ಗಾಂಧಾರೀಸಹಿತೋಽನಘಾಃ॥ 16-10-18 (97513)
ಇತ್ಯುಕ್ತಾಂಸ್ತೇನ ತೇ ಸರ್ವೇ ಪೌರಜಾನಪದಾ ಜನಾಃ।
ನೋಚುರ್ಬಾಷ್ಪಕಲಾಃ ಕಿಂಚಿದ್ವೀಕ್ಷಾಂಚಕ್ರುಃ ಪರಸ್ಪರಂ॥ ॥ 16-10-19 (97514)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ಆಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವಣಿ ದಶಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 10 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Footnotes
7-10-7 ನ ಕರ್ತವ್ಯಮನುಜ್ಞಾತುಮಿಹಾರ್ಹಥೇತಿ ಕ.ಟ.ಥ.ಪಾಠಃ॥ 7-10-16 ಅನ್ಯೇನ ಭೃತ್ಯೇನ। ಅನುಜ್ಞಾತುಂ ಕ್ಷಂತುಂ॥ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 011
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.11. ಅಧ್ಯಾಯಃ 011
ಅಥಾಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವ ॥ 1 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ಪೌರಜನೈರ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮುಖೇನ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಂಪ್ರತಿ ಸಮಾಶ್ವಾಸನಪೂರ್ವಕಂ ಕೃಚ್ಛ್ರೇಣಿ ವನಗಮನಾಭ್ಯನುಜ್ಞಾನಂ॥ 1 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ।
ಏವಮುಕ್ತಾಸ್ತು ತೇ ತೇನ ಪೌರಜಾನಪದಾ ಜನಾಃ।
ವೃದ್ಧೇನ ರಾಜ್ಞಾ ಕೌರವ್ಯ ನಷ್ಟಸಂಜ್ಞಾ ಇವಾಭವನ್॥ 16-11-1 (97515)
ತೂಷ್ಣೀಂಭೂತಾಂಸ್ತತಸ್ತಾಂಸ್ತು ವಾಷ್ಪಕಂಠಾನ್ಮಹೀಪತಿಃ।
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೋ ಮಹೀಪಾಲಃ ಪುನರೇವಾಭ್ಯಭಾಷತ॥ 16-11-2 (97516)
ವೃದ್ಧಂ ಚ ಹತಪುತ್ರಂ ಚ ಧರ್ಮಪತ್ನ್ಯಾ ಸಹಾನಯಾ।
ವಿಲಪಂತಂ ಬಹುವಿಧಂ ಕೃಪಣಂ ಚೈವ ಸತ್ತಮಾಃ॥ 16-11-3 (97517)
ಪಿತ್ರಾ ಸ್ವಯಮನುಜ್ಞಾತಂ ಕೃಷ್ಣದ್ವೈಪಾಯನೇನ ವೈ।
ವನವಾಸಾಯ ಧರ್ಮಜ್ಞಾ ಧರ್ಮಜೇನ ನೃಪೇಣ ಹ॥ 16-11-4 (97518)
ಸೋಹಂ ಪುನಃಪುನರ್ಯಾಚೇ ಶಿರಸಾಽವನತೋಽನಘಾಃ।
ಗಾಂಧಾರ್ಯಾ ಸಹಿತಂ ತನ್ಮಾಂ ಸಮನುಜ್ಞಾತುಮರ್ಹಥ॥ 16-11-5 (97519)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 16-11-6x (8042)
ತಚ್ಛ್ರುತ್ವಾ ಕುರುರಾಜಸ್ಯ ವಾಕ್ಯಾನಿ ಕರುಣಾನಿ ತೇ।
ರುರುದುಃ ಸರ್ವಶೋ ರಾಜನ್ಸಮೇತಾಃ ಕುರುಜಾಂಗಲಾಃ॥ 16-11-6 (97520)
ಉತ್ತರೀಯೈಃ ಕರೈಶ್ಚಾಪಿ ಸಂಛಾದ್ಯ ವದನಾನಿ ತೇ।
ರುರುದುಃ ಶೋಕಸಂತಪ್ತಾ ಮುಹೂರ್ತಂ ಪಿತೃಮಾತೃವತ್॥ 16-11-7 (97521)
ಹೃದಯೈಃ ಶೂನ್ಯಭೂತೈಸ್ತೇ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಪ್ರವಾಸಜಂ।
ದುಃಖಂ ಸಂಧಾರಯಂತೋ ಹಿ ನಷ್ಟಸಂಜ್ಞಾ ಹವಾಭವನ್॥ 16-11-8 (97522)
ತೇ ವಿನೀಯ ತಮಾಯಾಸಂ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರವಿಯೋಗಜಂ।
ಶನೈಃ ಶನೈಸ್ತದಾಽನ್ಯೋನ್ಯಮಬ್ರುವನ್ಸ್ವಮತಾನ್ಯುತ॥ 16-11-9 (97523)
ತತಃ ಸಂಚಿಂತ್ಯ ತೇ ಸರ್ವೇ ವಾಕ್ಯಾನ್ಯಥ ಸಮಾಸತಃ।
ಏಕಸ್ಮಿನ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇ ಕಾರ್ಯಮಾವೇಸ್ಯೋಚುರ್ನರಾಧಿಪಂ॥ 16-11-10 (97524)
ತತಃ ಸ್ವಾಚರಣೋ ವಿಪ್ರಃ ಸಂಮತೋಽರ್ಥವಿಶಾರದಃ।
ಸಂಭಾವ್ಯೋ ಬಹ್ವೃಚೋ ರಾಜನ್ವಕ್ತುಂ ಸಮುಪಚಕ್ರಮೇ॥ 16-11-11 (97525)
ಅನುಮಾನ್ಯ ಮಹಾರಾಜಂ ಸದಃ ಸಮನುಭಾಷ್ಯ ಚ।
ವಿಪ್ರಃ ಪ್ರಗಲ್ಭೋ ಮೇಧಾವೀ ಸ ರಾಜಾನಮುವಾಚ ಹ॥ 16-11-12 (97526)
ರಾಜನ್ವಾಕ್ಯಂ ಜನಸ್ಯಾಸ್ಯ ಮಯಿ ಸರ್ವಂ ಸಮರ್ಪಿತಂ।
ವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ತದಹಂ ವೀರ ತಜ್ಜುಷಸ್ವ ನಪಾಧಿಪ॥ 16-11-13 (97527)
ಯಥಾ ವದಸಿ ರಾಜೇಂದ್ರ ಸರ್ವಮೇತತ್ತಥಾ ವಿಭೋ।
ನಾತ್ರ ಮಿಥ್ಯಾ ವಚಃ ಕಿಂಚಿತ್ಸುಹೃತ್ತ್ವಂ ನಃ ಪರಸ್ಪರಂ॥ 16-11-14 (97528)
ನ ಜಾತ್ವಸ್ಯ ಚ ವಂಶಸ್ಯ ರಾಜ್ಞಾಂ ಕಶ್ಚಿತ್ಕದಾಚನ।
ರಾಜಾಽಽಸೀದ್ಯಃ ಪ್ರಜಾಪಾಲಃ ಪ್ರಜಾನಾಮಪ್ರಿಯೋಽಭವತ್॥ 16-11-15 (97529)
ಪಿತೃವನ್ಮಾತೃವಚ್ಚೈವ ಭವಂತಃ ಪಾಲಯಂತಿ ನಃ।
ನ ಚ ದುರ್ಯೋಧನಃ ಕಿಂಚಿದಯುಕ್ತಂ ಕೃತವಾನ್ನೃಪಃ॥ 16-11-16 (97530)
`ಪ್ರಿಯಾಣಿ ಕುರ್ವನ್ಸರ್ವೇಷಾಮನುವೃತ್ತ್ಯರ್ಥಮುದ್ಯತಃ।'
ಯಥಾ ಬ್ರವೀತಿ ಧರ್ಮಾತ್ಮಾ ಮುನಿಃ ಸತ್ಯವತೀಸುತಃ।
ತಥಾ ಕುರು ಮಹಾರಾಜ ಸ ಹಿ ನಃ ಪರಮೋ ಗುರುಃ॥ 16-11-17 (97531)
ತ್ಯಕ್ತಾ ವಯಂ ತು ಭವತಾ ದುಃಖಶೋಕಪರಾಯಣಾಃ।
ಭವಿಷ್ಯಾಮಶ್ಚಿರಂ ರಾಜನ್ಭವದ್ಗುಣಶತೈರ್ಹೃತಾಃ॥ 16-11-18 (97532)
ಯಥಾ ಶಂತನುನಾ ಗುಪ್ತಾ ರಾಜ್ಞಾ ಚಿತ್ರಾಂಗದೇನ ಚ।
ಭೀಷ್ಮವೀರ್ಯೋಪಗೂಢೇನ ಪಿತ್ರಾ ತವ ಚ ಪಾರ್ಥಿವ।
ಭವದ್ಬುದ್ಧಿಯುಜಾ ಚೈವಿ ಪಾಂಡುನಾ ಪೃಥಿವೀಕ್ಷಿತಾ॥ 16-11-19 (97533)
ತಥಾ ದುರ್ಯೋಧನೇನಾಪಿ ರಾಜ್ಞಾ ಸುಪರಿಪಾಲಿತಾಃ।
ನ ಸ್ವಲ್ಪಮಪಿ ಪುತ್ರಸ್ತೇ ವ್ಯಲೀಕಂ ಕೃತವಾನ್ನೃಪ। 16-11-20 (97534)
ಪಿತರೀವ ಸುವಿಶ್ವಸ್ತಾಸ್ತಸ್ಮಿನ್ನಪಿ ನರಾಧಿಪೇ।
ವಯಸಾ ಸ್ಮ ಯಥಾ ಸಂಯಗ್ಭವತೋ ವಿದಿತಂ ತಥಾ॥ 16-11-21 (97535)
ತಥಾ ವರ್ಷಸಹಸ್ರಾಣಿ ಕುಂತೀಪುತ್ರೇಣ ಧೀಮತಾ।
ಪಾಲ್ಯಮಾನಾ ಧೃತಿಮತಾ ಸುಖಂ ವಿಂದಾಮಹೇ ನೃಪ॥ 16-11-22 (97536)
ರಾಜರ್ಷೀಣಾಂ ಪುರಾಣಾನಾಂ ಭವತಾಂ ಪುಣ್ಯಕರ್ಮಣಾಂ।
ಕುರುಸಂವರಣಾದೀನಾಂ ಭರತಸ್ಯ ಚ ಧೀಮತಃ॥ 16-11-23 (97537)
ವೃತ್ತಂ ಸಮನುಯಾತ್ಯೇಷ ಧರ್ಮಾತ್ಮಾ ಭೂರಿದಕ್ಷಿಣಃ।
ನಾತ್ರ ವಾಚ್ಯಂ ಮಹಾರಾಜ ಸುಸೂಕ್ಷ್ಮಮಪಿ ವಿದ್ಯತೇ॥ 16-11-24 (97538)
ಉಷಿತಾಃ ಸ್ಮ ಸುಖಂ ನಿತ್ಯಂ ಭವತಾ ಪರಿಪಾಲಿತಾಃ।
ಸುಸೂಕ್ಷ್ಮಂ ಚ ವ್ಯಲೀಕಂ ತೇ ಸಪುತ್ರಸ್ಯ ನ ವಿದ್ಯತೇ॥ 16-11-25 (97539)
ಯತ್ತು ಜ್ಞಾತಿವಿಮರ್ದೇಽಸ್ಮಿನ್ನಾತ್ಥ ದುರ್ಯೋಧನಂ ಪ್ರತಿ।
ಭಂತಮನುನೇಷ್ಯಾಮಿ ತತ್ರಾಪಿ ಕುರುನಂದನ॥ 16-11-26 (97540)
ನ ತದ್ದುರ್ಯೋಧನಕೃತಂ ನ ಚ ತದ್ಭವತಾ ಕೃತಂ।
ನ ಕರ್ಣಸೌಬಲಾಭ್ಯಾಂ ಚ ಕುರವೋ ಯತ್ಕ್ಷಯಂ ಗತಾಃ॥ 16-11-27 (97541)
ದೈವಂ ತತ್ತು ವಿಜಾನೀಮೋ ಯನ್ನ ಶಕ್ಯಂ ಪ್ರಬಾಧಿತುಂ।
ದೈವಂ ಪುರುಷಕಾರೇಣಿ ನ ಶಕ್ಯಮಪಿ ಬಾಧಿತುಂ॥ 16-11-28 (97542)
ಅಕ್ಷೌಹಿಣ್ಯೋ ಮಹಾರಾಜ ದಶಾಷ್ಟೌ ಚ ಸಮಾಗತಾಃ।
ಅಷ್ಟಾದಶಾಹೇನ ಹತಾಃ ಕುರುಭಿರ್ಯೋಧಪುಂಗವೈಃ॥ 16-11-29 (97543)
ಭೀಷ್ಮದ್ರೋಣಕೃಪಾದ್ಯೈಶ್ಚ ಕರ್ಣೇನ ಚ ಮಹಾತ್ಮನಾ।
ಯುಯುಧಾನೇನ ವೀರೇಣ ಧೃಷ್ಟದ್ಯುಂನೇನ ಚಾಹವೇ॥ 16-11-30 (97544)
ಚತುರ್ಭಿಃ ಪಾಂಡುಪುತ್ರೈಶ್ಚ ಭೀಮಾರ್ಜುನಯಮೈಸ್ತಥಾ।
ನ ಚ ಕ್ಷಯೋಽಯಂ ನೃಪತೇ ಕ್ರತೇ ದೈವಬಲಾದಭೂತ್॥ 16-11-31 (97545)
ಅವಶ್ಯಮೇವ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ಕ್ಷತ್ರಿಯೇಣ ವಿಶೇಷತಃ।
ಕರ್ತವ್ಯಂ ನಿಧನಂ ಕಾಲೇ ಮರ್ತವ್ಯಂ ಕ್ಷತ್ರಬಂಧುನಾ॥ 16-11-32 (97546)
ತೈರಿಯಂ ಪುರುಷವ್ಯಾಘ್ರೈರ್ವಿದ್ಯಾಬಾಹುಬಲಾನ್ವಿತೈಃ।
ಪೃಥಿವೀ ನಿಹತಾ ಸರ್ವಾ ಸಹಯಾ ಸರಥದ್ವಿಪಾ॥ 16-11-33 (97547)
ನ ಸ ರಾಜ್ಞಾಂ ವಧೇ ಸೂನುಃ ಕಾರಣಂ ತೇ ಮಹಾತ್ಮನಾಂ।
ನ ಭವಾನ್ನ ಚ ತೇ ಭೃತ್ಯಾ ನ ಕರ್ಣೋ ನ ಚ ಸೌಬಲಃ॥ 16-11-34 (97548)
ಯದ್ವಿಶಸ್ತಾಃ ಕುರುಶ್ರೇಷ್ಠ ರಾಜಾನಶ್ಚ ಸಹಸ್ರಶಃ।
ಸರ್ವಂ ದೈವಕೃತಂ ವಿದ್ಧಿ ಕೋತ್ರ ಕಿಂ ವಕ್ತುಮರ್ಹತಿ॥ 16-11-35 (97549)
ಗುರುರ್ಮತೋ ಭವಾನಸ್ಯ ಕೃತ್ಸ್ನಸ್ಯ ಜಗತಃ ಪ್ರಭುಃ।
ಧರ್ಮಾತ್ಮಾನಮತಸ್ತುಭ್ಯಮನುಜಾನೀಮಹೇ ಸುತಂ॥ 16-11-36 (97550)
ಲಭತಾಂ ವೀರಲೋಕಂ ಸ ಸಸಹಾಯೋ ನರಾಧಿಪಃ।
ದ್ವಿಜಾಗ್ರ್ಯೈಃ ಸಮನುಜ್ಞಾತಸ್ತ್ರಿದಿವೇ ಮೋದತಾಂ ಸುಖಂ। 16-11-37 (97551)
ಪ್ರಾಪ್ಸ್ಯತೇ ಚ ಭವಾನ್ಪುಣ್ಯಂ ಧರ್ಮೇ ಚ ಸತತಂ ಸ್ಥಿತಃ।
ವೇದ ಧರ್ಮಂ ಮಹಾಬಾಹೋ ಲೌಕ್ಯಂ ವೈದಿಕಮೇವ ಚ॥ 16-11-38 (97552)
ದೃಷ್ಟಾಪದಾನಾಶ್ಚಾಸ್ಮಾಭಿಃ ಪಾಂಡವಾಃ ಪುರುಷರ್ಷಭಾಃ।
ಸಮರ್ಥಾಸ್ತ್ರಿದಿವಸ್ಯಾಪಿ ಪಾಲನೇ ಕಿಂ ಪುನಃ ಕ್ಷಿತೇಃ॥ 16-11-39 (97553)
ಅನುವರ್ತ್ಸ್ಯಂತಿ ವಾ ಧೀಮನ್ಸಮೇಷು ವಿಷಮೇಷು ಚ।
ಪ್ರಜಾಃ ಕುರುಕುಲಶ್ರೇಷ್ಠ ಪಾಂಡವಾಞ್ಶೀಲಭೂಷಣಾನ್॥ 16-11-40 (97554)
ಬ್ರಹ್ಮದೇಯಾಗ್ರಹಾರಾಂಶ್ಚ ಪಾರಿಬರ್ಹಾಂಶ್ಚ ಪಾರ್ಥಿವಃ।
ಪೂರ್ವರಾಜಾತಿಸರ್ಗಾಂಶ್ಚ ಪಾಲಯತ್ಯೇವ ಪಾಂಡವಃ॥ 16-11-41 (97555)
ದೀರ್ಘದರ್ಶೀಂ ಮೃದುರ್ದಾಂತಃ ಸದಾ ವೈಶ್ರವಣೋ ಯಥಾ।
ಅಕ್ಷುದ್ರಸಚಿವಶ್ಚಾಯಂ ಕುಂತೀಪುತ್ರೋ ಮಹಾಮನಾಃ॥ 16-11-42 (97556)
ಅಪ್ಯಮಿತ್ರೇ ದಯಾವಾಂಶ್ಚ ಶುಚಿಶ್ಚ ಭರತರ್ಷಭಃ।
ಋಜು ಪಶ್ಯತಿ ಮೇಧಾವೀ ಪುತ್ರವತ್ಪಾತಿ ನಃ ಸದಾ॥ 16-11-43 (97557)
ವಿಪ್ರಿಯಂ ಚ ಜನಸ್ಯಾಸ್ಯ ಸಂಸರ್ಗಾದ್ಧರ್ಮಜಸ್ಯ ವೈ।
ನ ಕರಿಷ್ಯಂತಿ ರಾಜರ್ಷೇ ತಥಾ ಭೀಮಾರ್ಜುನಾದಯಃ॥ 16-11-44 (97558)
ಮಂದಾ ಮೃದುಷು ಕೌರವ್ಯ ತೀಕ್ಷ್ಣೇಷ್ವಾಶೀವಿಷೋಪಮಾಃ।
ವೀರ್ಯವಂತೋ ಮಹಾತ್ಮಾನಃ ಪೌರಾಣಾಂ ಚ ಹಿತೇ ರತಾಃ॥ 16-11-45 (97559)
ನ ಕುಂತೀ ನ ಚ ಪಾಂಚಾಲೀ ನ ಚೋಲೂಪೀ ನ ಸಾತ್ವತೀ।
ಅಸ್ಮಿಂಜನೇ ಕರಿಷ್ಯಂತಿ ಪ್ರತಿಕೂಲಾನಿ ಕರ್ಹಿಚಿತ್॥ 16-11-46 (97560)
ಭವತ್ಕೃತಮಿಮಂ ಸ್ನೇಹಂ ಯುಧಿಷ್ಠಿರವಿವರ್ಧಿತಂ।
ನ ಪೃಷ್ಠತಃ ಕರಿಷ್ಯಂತಿ ಪೌರಾ ಜಾನಪದಾ ಜನಾಃ॥ 16-11-47 (97561)
ಅಧರ್ಮಿಷ್ಠಾನಪಿ ಸತಃ ಕುಂತೀಪುತ್ರಾ ಮಹಾರಥಾಃ।
ಮಾನವಾನ್ಪಾಲಯಿಷ್ಯಂತಿ ಭೂತ್ವಾ ಧರ್ಮಪರಾಯಣಾಃ॥ 16-11-48 (97562)
ಸ ರಾಜನ್ಮಾನಸಂ ದುಃಖಮಪನೀಯ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಾತ್।
ಕುರು ಕಾರ್ಯಾಣಿ ಧರ್ಂಯಾಣಿ ನಮಸ್ತೇ ಪುರುಷರ್ಷಭ॥ 16-11-49 (97563)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 16-11-50x (8043)
ತಸ್ಯ ತದ್ವಚನಂ ಧರ್ಂಯಮನುಮಾನ್ಯ ಗುಣೋತ್ತರಂ।
ಸಾಧುಸಾಧ್ವಿತಿ ಸರ್ವಃ ಸ ಜನಃ ಪ್ರತಿಗೃಹೀತವಾನ್॥ 16-11-50 (97564)
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಾಶ್ಚ ತದ್ವಾಕ್ಯಮಭಿಪೂಜ್ಯ ಪುನಃಪುನಃ।
ವಿಸರ್ಜಯಾಮಾಸ ತದಾ ಪ್ರಕೃತೀಸ್ತು ಶನೈಃಶನೈಃ॥ 16-11-51 (97565)
ಸ ತೈಃ ಸಂಪೂಜಿತೋ ರಾಜಾ ಶಿವೇನಾವೇಕ್ಷಿತಸ್ತಥಾ।
ಪ್ರಾಂಜಲಿಃ ಪೂಜಯಾಮಾಸ ತಂ ಜನಂ ಭರತರ್ಷಭ॥ 16-11-52 (97566)
ತತೋ ವಿವೇಶ ಭವನಂ ಗಾಂಧಾರ್ಯಾ ಸಹಿತೋ ನಿಜಂ।
ಆಗತಾಯಾಂ ಚ ಶರ್ವರ್ಯಾಂ ಸುಖಂ ಶೇತೇ ನರಾಧಿಪಃ॥ ॥ 16-11-53 (97567)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಮಶ್ರವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ಆಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವಣಿ ಏಕಾದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 11 ॥
ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 012
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.12. ಅಧ್ಯಾಯಃ 012
ಅಥಾಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವ ॥ 1 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೇಣ ಭೀಷ್ಮದುರ್ಯೋಧನಾದೀನಾಂ ಶ್ರಾದ್ಧದಾನಾಯ ವಿದುರಮುಖಾದ್ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂಪ್ರತಿ ದ್ರವ್ಯಯಾಚನಂ॥ 1 ॥ ತಚ್ಛ್ರವಣೇನ ವಿಮನಾಯಮಾಭೀಮೇ ತದ್ಭಾದಜ್ಞೇನಾರ್ಜುನೇನ ತಂಪ್ರತಿ ದ್ರವ್ಯಯಾಚನೇ ಭೀಮೇನ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಾಪನಯಾನುಸ್ಮಾರಣಪೂರ್ವಕಂ ತದನಂಗೀಕರಣಂ॥ 2 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ।
ತತೋ ರಜನ್ಯಾಂ ವ್ಯುಷ್ಟಾಯಾಂ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೋಂಽಬಿಕಾಸುತಃ।
ವಿದುರಂ ಪ್ರೇಷಯಾಮಾಸ ಯುಧಿಷ್ಠಿರನಿವೇಶನಂ॥ 16-12-1 (97568)
ಸ ಗತ್ವಾ ರಾಜವಚನಾದುವಾಚಾಚ್ಯುತಮೀಶ್ವರಂ।
ಯುಧಿಷ್ಠಿ ಮಹಾತೇಜಾಃ ಸರ್ವಬುದ್ಧಿಮತಾಂವರಃ॥ 16-12-2 (97569)
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೋ ಮಹಾರಾಜೋ ವನವಾಸಾಯ ದೀಕ್ಷಿತಃ।
ಗಮಿಷ್ಯತಿ ವನಂ ರಾಜನ್ನಾಗತಾಂ ಕಾರ್ತಿಕೀಮಿಮಾಂ॥ 16-12-3 (97570)
ಸ ತ್ವಾಂ ಕುರುಕುಲಶ್ರೇಷ್ಠ ಕಿಂಚಿರ್ಥಮಭೀಪ್ಸತಿ।
ಶ್ರಾದ್ಧಮಿಚ್ಛತಿ ದಾತುಂ ಸ ಗಾಂಗೇಯಸ್ಯ ಮಹಾತ್ಮನಃ॥ 16-12-4 (97571)
ದ್ರೋಣಸ್ಯ ಸೋಮದತ್ತಸ್ಯ ಬಾಹ್ಲೀಕಸ್ಯ ಚ ಧೀಮತಃ।
ಪುತ್ರಾಣಾಂ ಚೈವ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಯೇ ಚಾನ್ಯೇ ಸುಹೃದೋ ಹತಾಃ।
ಯದಿ ಚಾಪ್ಯನುಜಾನೀಷೇ ಸೈಂಧವಾಪಶದಸ್ಯ ಚ॥ 16-12-5 (97572)
ಏತಚ್ಛ್ರುತ್ವಾ ತು ವಚನಂ ವಿದುರಸ್ಯ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ಹೃಷ್ಟಃಕ ಸಂಪೂಜಯಾಮಾಸ ಗುಡೋಕೇಶಶ್ಚ ಪಾಂಡವಃ॥ 16-12-6 (97573)
ನ ಚ ಭೀಮೋ ದ್ದಢಕ್ರೋಧಸ್ತದ್ವಚೋ ಜಗೃಹೇ ತದಾ।
ವಿದುರಸ್ಯ ಮಹಾತೇಜಾ ದುರ್ಯೋಧನಕೃತಂ ಸ್ಮರನ್॥ 16-12-7 (97574)
ಅಭಿಪ್ರಾಯಂ ವಿದಿತ್ವಾ ತು ಭೀಮತಸೇನಸ್ಯ ಫಲ್ಗುನಃ।
ಕಿರೀಟೀ ಕಿಂಚಿದಾನಂಯ ತಮುವಾಚ ನರರ್ಷಭಂ॥ 16-12-8 (97575)
ಭೀಮ ರಾಜಾ ಪಿತಾ ವೃದ್ಧೋ ವನವಾಸಾಯ ದೀಕ್ಷಿತಃ।
ದಾತುಮಿಚ್ಛತಿ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಸುಹೃದಾಮೌರ್ಧ್ವದೇಹಿಕಂ॥ 16-12-9 (97576)
ಭವತಾ ನಿರ್ಜಿತಂ ವಿತ್ತಂ ದಾತುಮಿಚ್ಛತಿ ಕೌರವಃ।
ಭೀಷ್ಮಾದೀನಾಂ ಮಹಾಬಾಹೋ ತದನುಜ್ಞಾತುಮರ್ಹಸಿ॥ 16-12-10 (97577)
ದಿಷ್ಟ್ಯಾ ತ್ವದ್ಯ ಮಹಾಬಾಹೋ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಃ ಪ್ರಯಾಚತೇ।
ಯಾಚಿತೋ ಯಃ ಪುರಾಽಸ್ಮಾಭಿಃ ಪಶ್ಯ ಕಾಲಸ್ಯ ಪರ್ಯಯಂ॥ 16-12-11 (97578)
ಯೋಸೌ ಪೃಥಿವ್ಯಾಃ ಕೃತ್ಸ್ನಾಯಾ ಭರ್ತಾ ಭೂತ್ವಾ ನರಾಧಿಪಃ।
ಪರೈರ್ವಿನಿಹತಾಮಾತ್ಯೋ ವನಂ ಗಂತುಮಭೀಪ್ಸತಿ॥ 16-12-12 (97579)
ಮಾ ತೇಽನ್ಯತ್ಪುರುಷವ್ಯಾಘ್ರ ದಾನಾದ್ಭವತು ದರ್ಶನಂ।
ಅಯಶಸ್ಯಮತೋಽನ್ಯತ್ಸ್ಯಾದಧರ್ಮಶ್ಚ ಮಹಾಭುಜಃ॥ 16-12-13 (97580)
ರಾಜಾನಮುಪತಿಷ್ಠಸ್ವ ಜ್ಯೇಷ್ಠಂ ಭ್ರಾತರಮೀಶ್ವರಂ।
ಅರ್ಹಸ್ತ್ವಮಸಿ ದಾತುಂ ವೈ ನಾದಾತುಂ ಭರತರ್ಷಭ॥ 16-12-14 (97581)
ಏವಂ ಬ್ರುವಾಣಂ ಬೀಭತ್ಸುಂ ಧರ್ಮರಾಜೋಽಪ್ಯಪೂಜಯತ್।
ಭೀಮಸೇನಸ್ತು ಸಕ್ರೋಧಮುವಾಚ ವಿಜಯಂ ತದಾ॥ 16-12-15 (97582)
ವಯಂ ಭೀಷ್ಮಸ್ಯ ದಾಸ್ಯಾಮಃ ಪ್ರೇತಕಾರ್ಯಂ ತು ಫಲ್ಗುನ।
ಸೋಮದತ್ತಸ್ಯ ನೃಪತೇರ್ಭೂರಿಶ್ರವಸ ಏವ ಚ॥ 16-12-16 (97583)
ಬಾಹ್ಲೀಕಸ್ಯ ಚ ರಾಜರ್ಷೇರ್ದ್ರೋಣಸ್ಯ ಚ ಮಹಾತ್ಮನಃ।
ಅನ್ಯೇಷಾಂ ಚೈವ ಸುಹೃದಾಂ ಕುಂತೀ ಕರ್ಣಾಯ ದಾಸ್ಯತಿ॥ 16-12-17 (97584)
ಶ್ರಾದ್ಧಾನಿ ಪುರುಷವ್ಯಾಘ್ರ ಮಾ ಪ್ರದಾತ್ಕೌರವೋ ನೃಪಃ।
ಇತಿ ಮೇ ವರ್ತತೇ ಬುದ್ಧಿರ್ಮಾ ವೋ ನಂದಂತು ಶತ್ರವಃ॥ 16-12-18 (97585)
ಕಷ್ಟಾತ್ಕಷ್ಟತರಂ ಯಾಂತು ಸರ್ವೇ ದುರ್ಯೋಧನಾದಯಃ।
ಯೈರಿಯಂ ಪೃಥಿವೀ ಕೃತ್ಸ್ನಾ ಘಾತಿತಾ ಕುಲಪಾಂಸನೈಃ॥ 16-12-19 (97586)
ಕುತಸ್ತ್ವಮದ್ಯ ವಿಸ್ಮೃತ್ಯ ವೈರಂ ದ್ವಾದಶವಾರ್ಷಿಕಂ।
ಅಜ್ಞಾತವಾಸಗಮನಂ ದ್ರೌಪದೀಶೋಕವರ್ಧನಂ॥ 16-12-20 (97587)
ಕ್ವ ತದಾ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ಸ್ನೇಹೋಽಸ್ಮದ್ಗೋಚರೋ ಗತಃ।
ಕೃಷ್ಣಾಜಿನೋಪಸಂವೀತೋ ಹೃತಾಭರಣಭೂಷಣಃ।
ಸಾರ್ಧಂ ಪಾಂಚಾಲಪುತ್ರ್ಯಾ ತ್ವಂ ರಾಜಾನಮುಪಜಗ್ಮಿವಾನ್॥ 16-12-21 (97588)
ಕ್ವ ತದಾ ದ್ರೋಣಭಿಷ್ಮೌ ತೌ ಸೋಮದತ್ತೋಪಿ ವಾಽಭವತ್।
ಯತ್ರ ದ್ವಾದಶ ವರ್ಷಾಣಿ ವನೇ ವನ್ಯೇನ ಜೀವಥ।
ನ ತದಾ ತ್ವಾಂ ಪಿತಾ ಜ್ಯೇಷ್ಠಃ ಪಿತೃತ್ವೇನಾಭಿವೀಕ್ಷತೇ॥ 16-12-22 (97589)
ಕಿಂ ತೇ ತದ್ವಿಸ್ಮೃತಂ ಪಾರ್ಥಕ ಯದೇಷ ಕುಲಪಾಂಸನಃ।
ದುರ್ಬುದ್ಧಿರ್ವಿದುರಂ ಪ್ರಾಹ ದ್ಯೂತೇ ಕಿಂ ಜಿತಮಿತ್ಯುತ॥ 16-12-23 (97590)
ತಮೇವಂವಾದಿನಂ ರಾಜಾ ಕುಂತೀಪುತ್ರೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ಉವಾಚ ವಚನಂ ಧೀಮಾಂಜೋಷಮಾಸ್ಸ್ವೇತಿ ಭರ್ತ್ಸಯನ್॥ ॥ 16-12-24 (97591)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ಆಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವಣಿ ದ್ವಾದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 12 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Footnotes
7-12-4 ಕಿಂಚಿದರ್ಥಂ ಕಿಂಚಿತ್ಕಾರ್ಯಂ ಕರ್ತುಂ ತ್ವಾಮಭೀಪ್ಸತಿ ದ್ರಷ್ಟುಮಿತಿ ಶೇಷಃ॥ 7-12-8 ಕಿಂಚಿದಾಗಂಯ ಭೀಮಂ ವಚನಮಬ್ರವೀದಿತಿ ಕ.ಥ.ಪಾಠಃ॥ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 013
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.13. ಅಧ್ಯಾಯಃ 013
ಅಥಾಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವ ॥ 1 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ಭೀಮೇ ದುರ್ಯೋಧನಾದಿಭ್ಯಃ ಶ್ರಾದ್ಧದಾನಾಯ ಧನದಾನಮರೋಚಯತಿ ಸತಿ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇಣ ವಿದುರಂಪ್ರತಿ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೇ ನಿಜಗೃಹಕೋಶಾದ್ಧನದಾನನಿವೇದನಕಥನಂ॥ 1 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ।
ಭೀಮ ಜ್ಯೇಷ್ಠೋ ಗುರುರ್ಮೇ ತ್ವಂ ನಾತೋಽನ್ಯದ್ವಮುಕ್ತುಮುತ್ಸಹೇ।
ಧೃತಾರಾಷ್ಟ್ರಸ್ತು ರಾಜರ್ಷಿಃ ಸರ್ವಥಾ ಮಾನಮರ್ಹತಿ॥ 16-13-1 (97592)
ನ ಸ್ಮರಂತ್ಯಪರಾದ್ಧಾನಿ ಸ್ಮರಂತಿ ಸುಕೃತಾನ್ಯಪಿ।
ಅಸಂಭಿನ್ನಾರ್ಥಮರ್ಯಾದಾಃ ಸಾಧವಃ ಪುರುಷೋತ್ತಮಾಃ॥ 16-13-2 (97593)
ಇತಿ ತಸ್ಯ ವಚಃ ಶ್ರುತ್ವಾ ಫಲ್ಗುನಸ್ಯ ಮಹಾತ್ಮನಃ।
ವಿದುರಂ ಪ್ರಾಹ ಧರ್ಮಾತ್ಮಾ ಕುಂತೀಪುತ್ರೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ॥ 16-13-3 (97594)
ಇದಂ ಮದ್ವಚನಾತ್ಕ್ಷತ್ತಃ ಕೌರವಂ ಬ್ರೂಹಿ ಪಾರ್ಥಿವಂ।
ಯಾವದಿಚ್ಛತಿ ಪುತ್ರಾಣಾಂ ದಾತುಂ ತಾವದ್ದದಾಂಯಹಂ॥ 16-13-4 (97595)
ಭೀಷ್ಮಾದೀನಾಂ ಚ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಸುಹೃದಾಮುಪಕಾರಿಣಾಂ।
ಮಮ ಕೋಶಾದಿತಿ ವಿಭೋ ಮಾ ಭೂದ್ಭೀಮಃ ಸುದುರ್ಮನಾಃ॥ 16-13-5 (97596)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 16-13-6x (8044)
ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಧರ್ಮರಾಜಸ್ತಮರ್ಜುನಂ ಪ್ರತ್ಯಪೂಜಯತ್।
ಭೀಮಸೇನಃ ಕಟಾಕ್ಷೇಣ ವೀಕ್ಷಾಂಚಕ್ರೇ ಧನಂಜಯಂ॥ 16-13-6 (97597)
ತತಃ ಸ ವಿದುರಂ ಧೀಮಾನ್ವಾಕ್ಯಮಾಹ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ನ ಭೀಮಸೇನ ಕೋಪಂ ಸ ನೃಪತಿಃ ಕರ್ತುಮರ್ಹತಿ॥ 16-13-7 (97598)
ಪರಿಕ್ಲಿಷ್ಟೋ ಹಿ ಭೀಮಸ್ತು ಹಿಮವೃಷ್ಟ್ಯಾತಪಾದಿಭಿಃ।
ದುಃಖೈರ್ಬಹುವಿಧೈರ್ಧೀಮಾನರಣ್ಯೇ ವಿದಿತಂ ತವ॥ 16-13-8 (97599)
ಕಿಂತು ಮದ್ವಚನಾದ್ಬ್ರೂಹಿ ರಾಜಾನಂ ಭರತರ್ಷಭಂ॥
ಯದ್ಯದಿಚ್ಛಸಿ ಯಾವಚ್ಚ ಗೃಹ್ಯತಾಂ ಮದ್ಗೃಹಾದಿತಿ॥ 16-13-9 (97600)
ಯನ್ಮಾತ್ಸರ್ಯಮಯಂ ಭೀಮಃ ಕರೋತಿ ಭೃಶದುಃಖಿತಃ।
ನ ತನ್ಮನಸಿ ಕರ್ತವ್ಯಮಿತಿ ವಾಚ್ಯಃ ಸ ಪಾರ್ಥಿವಃ॥ 16-13-10 (97601)
ಯನ್ಮಮಾಸ್ತಿ ಧನಂ ಕಿಂಚಿದರ್ಜುನಸ್ಯ ಚ ವೇಶ್ಮನಿ।
ತಸ್ಯ ಸ್ವಾಮೀ ಮಹಾರಾಜ ಇತಿ ವಾಚ್ಯಃ ಸ ಪಾರ್ಥಿವಃ॥ 16-13-11 (97602)
ದದಾತು ರಾಜಾ ವಿಪ್ರೇಭ್ಯೋ ಯಥೇಷ್ಟಂ ಕ್ರಿಯತಾಂ ವ್ಯಯಃ।
ಪುತ್ರಾಣಾಂ ಸುಹೃದಾಂ ಚೈವ ಗಚ್ಛತ್ವಾನೃಣ್ಯಮದ್ಯ ಸಃ॥ 16-13-12 (97603)
ಇದಂ ಚಾಪಿ ಶರೀರಂ ಮೇ ತವಾಯತ್ತಂ ಜನಾಧಿಪ।
ಧನಾನಿ ಚೇತಿ ವಿದ್ಧಿ ತ್ವಂ ಕ್ಷತ್ತರ್ನಾಸ್ತ್ಯತ್ರ ಸಂಶಯಃ॥ ॥ 16-13-13 (97604)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ಆಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವಣಿ ತ್ರಯೋದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥। 13 ॥
ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 014
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.14. ಅಧ್ಯಾಯಃ 014
ಅಥಾಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವ ॥ 1 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ವಿದುರೇಣ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಂಪ್ರತಿ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇಣ ಭೀಷ್ಮಾದೀನಾಂ ಶ್ರಾದ್ಧದಾನಾಯ ಧನದಾನಾಂಗೀಕರಣನಿವೇದನಂ॥ 1 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ।
ಏವಮುಕ್ತಸ್ತು ರಾಜ್ಞಾ ಸ ವಿದುರೋ ಬುದ್ಧಿಸತ್ತಮಃ।
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಮುಪೇತ್ಯೈವ ವಾಕ್ಯಮಾಹ ಮಹಾರ್ಥವತ್॥ 16-14-1 (97605)
ಉಕ್ತೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೋ ರಾಜಾ ಭವದ್ವಚನಮಾದಿತಃ।
ಸ ಚ ಸಂಶ್ರುತ್ಯ ವಾಕ್ಯಂ ತೇ ಪ್ರಶಶಂಸ ಮಹಾದ್ಯುತಿಃ॥ 16-14-2 (97606)
ಬೀಭತ್ಸುಶ್ಚ ಮಹಾತೇಜಾ ನಿವೇದಯತಿ ತೇ ಗೃಹಾನ್।
ವಸು ತಸ್ಯ ಗೃಹೇ ಯಚ್ಚ ಪ್ರಾಣಾನಪಿ ಚ ಕೇವಲಾನ್॥ 16-14-3 (97607)
ಧರ್ಮರಾಜಶ್ಚ ಪುತ್ರಸ್ತೇ ರಾಜ್ಯಂ ಪ್ರಾಣಾಂಧನಾನಿ ಚ।
ಅನುಜಾನಾತಿ ರಾಜರ್ಷೇ ಯಚ್ಚಾನ್ಯದಪಿ ಕಿಂಚನ॥ 16-14-4 (97608)
ಭೀಮಸ್ತು ಸರ್ವದುಃಖಾನಿ ಸಂಸ್ಮೃತ್ಯ ಬಹುಲಾನ್ಯುತ।
ಕೃಚ್ಛ್ರಾದಿವ ಮಹಾಬಾಹುರನುಜಜ್ಞೇ ವಿನಿಃಶ್ವಸನ್॥ 16-14-5 (97609)
ರ ರಾಜಂಧರ್ಮಶೀಲೇನ ರಾಜ್ಞಾ ಬೀಭತ್ಸುನಾ ತಥಾ।
ಅನುನೀತೋ ಮಹಾಬಾಹುಃ ಸೌಹೃದೇ ಸ್ಥಾಪಿತೋಪಿ ಚ॥ 16-14-6 (97610)
ನ ಚ ಮನ್ಯುಸ್ತ್ವಯಾ ಕಾರ್ಯ ಇತಿ ತ್ವಾಂ ಪ್ರಾಹ ಧರ್ಮರಾಟ್।
ಸಂಸ್ಮೃತ್ಯ ಭೀಮಸ್ತದ್ವೈರಂ ಯದನ್ಯಾಯವದಾಚರತ್॥ 16-14-7 (97611)
ಏವಂಪ್ರಾಯೋ ಹಿ ಧರ್ಮೋಽಯಂ ಕ್ಷತ್ರಿಯಾಣಾಂ ನರಾಧಿಪ।
ಶುದ್ಧೇ ಕ್ಷತ್ರಿಯಧರ್ಮೇ ನ ನಿರತೋಽಯಂ ವೃಕೋದರಃ॥ 16-14-8 (97612)
ವೃಕೋದರಕೃತೇ ಚಾಹಮರ್ಜುನಶ್ಚ ಪುನಃ ಪುನಃ।
ಪ್ರಸೀದ ಯಾಚೇ ನೃಪತೇ ಭವಾನ್ಪ್ರಭುರಿಹಾಸ್ತಿ ಯತ್॥ 16-14-9 (97613)
ತದ್ದದಾತು ಭವಾನ್ವಿತ್ತಂ ಯಾವದಿಚ್ಛಸಿ ಪಾರ್ಥಿವಃ।
ತ್ವಮೀಶ್ವರೋ ನೋ ರಾಜ್ಯಸ್ಯ ಪ್ರಾಣಾನಾಮಪಿ ಭಾರತ॥ 16-14-10 (97614)
ಬ್ರಹ್ಮದೇಯಾಗ್ರಹಾರಾಂಶ್ಚ ಪುತ್ರಾಣಾಮೌರ್ಧ್ವದೇಹಿಕಂ।
ಇತೋ ರತ್ನಾನಿ ಗಾಶ್ಚೈವ ದಾಸೀದಾಸಮಜಾವಿಕಂ॥ 16-14-11 (97615)
ಅರ್ಚಯಿತ್ವಾ ಕುರುಶ್ರೇಷ್ಠೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇಭ್ಯಃ ಪ್ರಯಚ್ಛತು।
ದೀನಾಂಧಕೃಪಣೇಭ್ಯಶ್ಚ ತತ್ರತತ್ರ ನೃಪಾಜ್ಞಯಾ॥ 16-14-12 (97616)
ಬಹ್ವನ್ನರಸಪಾನಾಢ್ಯಾಃ ಸಭಾ ವಿದುರ ಕಾರಯ।
ಗವಾಂ ನಿಪಾನಾನ್ಯನ್ಯಚ್ಚ ವಿವಿಧಂ ಪುಣ್ಯಕಂ ಕುರು॥ 16-14-13 (97617)
ಇತಿ ಮಾಮಬ್ರವೀದ್ರಾಜಾ ಪಾರ್ಥಶ್ಚೈವ ಧನಂಜಯಃ।
ಯದತ್ರಾನಂತರಂ ಕಾರ್ಯಂ ತದ್ಭವಂವವಕ್ತುಮರ್ಹತಿ॥ 16-14-14 (97618)
ಇತ್ಯುಕ್ತೇ ವಿದುರೇಣಾಥ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೋಽಭಿನಂದ್ಯ ತಾನ್।
ಮನಶ್ಚಕ್ರೇ ಮಹಾದಾನೇ ಕಾರ್ತಿಕ್ಯಾಂ ಜನಮೇಜಯ॥ 16-14-15 (97619)
॥ ಇತೀ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ಆಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವಣಿ ಚತುರ್ದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 14 ॥
ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 015
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.15. ಅಧ್ಯಾಯಃ 015
ಅಥಾಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವ ॥ 1 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೇಣ ಭೀಷ್ಮದುರ್ಯೋಧನಾದ್ಯುದ್ದೇಶ್ಯಕಶ್ರಾದ್ಧೇ ಧನವಸ್ರಾನ್ನಾದಿನಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾದಿಸಂತರ್ಪಣಂ॥ 1 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ।
ವಿದುರೇಣೈವಮುಕ್ತಸ್ತು ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೋ ಜನಾಧಿಪಃ।
ಪ್ರೀತಿಮಾನಭವದ್ರಾಜನ್ರಾಜ್ಞೋ ಜಿಷ್ಣೋಶ್ಚ ಕರ್ಮಣಾ॥ 16-15-1 (97620)
ತತೋಽಭಿರೂಪಾನ್ಭೀಷ್ಮಾಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನೃಷಿಸತ್ತಮಾನ್।
ಪುತ್ರಾರ್ಥೇ ಸುಹೃದಾಂ ಚೈವ ಸ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯ ಸಹಸ್ರಶಃ॥ 16-15-2 (97621)
ಕಾರಯಿತ್ವಾಽನ್ನಪಾನಾನಿ ಯಾನಾನ್ಯಾಚ್ಛಾದನಾನಿ ಚ।
ಸುವರ್ಣಮಣಿರತ್ನಾನಿ ದಾಸೀದಾಸಪರಿಚ್ಛದಾನ್॥ 16-15-3 (97622)
ಕಂಬಲಾನಿ ಚ ರತ್ನಾನಿ ಗ್ರಾಮಾನ್ಕ್ಷೇತ್ರಂ ತಥಾ ಧನಂ।
ಸಾಲಂಕಾರಾನ್ಗಜಾನಶ್ವಾನ್ಕನ್ಯಾಶ್ಚೈವ ವರಸ್ತ್ರಿಯಃ॥ 16-15-4 (97623)
ಆದಿಶ್ಯಾದಿಶ್ಯ ಸರ್ವೇಭ್ಯೋ ದದೌ ಸ ನೃಪಸತ್ತಮಃ।
ದ್ರೋಣಂ ಸಂಕೀರ್ತ್ಯ ಭೀಷ್ಮಂ ಚ ಸೋಮದತ್ತಂ ಚ ಬಾಹ್ಲಿಕಂ॥ 16-15-5 (97624)
ದುರ್ಯೋಧನಂ ಚ ರಾಜಾನಂ ಪುತ್ರಾಂಶ್ಚೈವ ಪೃಥಕ್ಪೃಥಕ್।
ಜಯದ್ರಥಪುರೋಗಾಂಶ್ಚ ಸುಹೃದಶ್ಚಾಪಿ ಸರ್ವಶಃ॥ 16-15-6 (97625)
ಸ ಶ್ರಾದ್ಧಯಜ್ಞೋ ವವೃತೇ ಬಹುಗೋಧನದಕ್ಷಿಣಃ।
ಅನೇಕಧನರತ್ನೌಘೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಮತೇ ತದಾ॥ 16-15-7 (97626)
ಅನಿಶಂ ಯತ್ರ ಪುರುಷಾ ಗಣಕಾ ಲೇಖಕಾಸ್ತದಾ।
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸ್ಯ ವಚನಾದಪೃಚ್ಛಂತ ಸ್ಮ ತಂ ನೃಪಂ॥ 16-15-8 (97627)
ಆಜ್ಞಾಪಯ ಕಿಮೇತೇಭ್ಯಃ ಪ್ರದೇಯಂ ದೀಯತಾಮಿತಿ।
ತದುಪಸ್ಥಿತಮೇವಾತ್ರ ವಚನಾಂತೇ ದದುಸ್ತದಾ॥ 16-15-9 (97628)
ಶತೇ ದೇಯೇ ದಶಶತಂ ಸಹಸ್ರಂ ಚಾಯುತಂ ತಥಾ।
ದೀಯತೇ ವಚನಾದ್ರಾಜ್ಞಃ ಕುಂತೀಪುತ್ರಸ್ಯ ಧೀಮತಃ॥ 16-15-10 (97629)
ಏವಂ ಸ ವಸುಧಾರಾಭಿರ್ವರ್ಷಮಾಣೋ ನೃಪಾಂಬುದಃ।
ತಪ್ರಯಾಮಾಸ ವಿಪ್ರಾಂಸ್ತಾನ್ವರ್ಷನ್ಭೂಮಿಮಿವಾಂಬುದಃ॥ 16-15-11 (97630)
ತತೋಽಂತಂತರಮೇವಾತ್ರ ಸರ್ವವರ್ಣಾನ್ಮಹಾಮತೇ।
ಅನ್ನಪಾನರಸೌಘೇಣ ಪ್ಲಾವಯಾಮಾಸ ಪಾರ್ಥಿವಃ॥ 16-15-12 (97631)
ಸವಸ್ತ್ರಧನರತ್ನೌಘೋ ಮೃದಂಗನಿನದಸ್ವನಃ।
ಗವಾಶ್ವಮಕರಾವರ್ತೋ ನಾನಾರತ್ನಮಹಾಕರಃ॥ 16-15-13 (97632)
ಗ್ರಾಮಾಗ್ರಹಾರದ್ವೀಪಾಢ್ಯೋ ಮಣಿಹೇಮಜಲಾರ್ಣವಃ।
ಜಗತ್ಸಂಪ್ಲಾವಯಾಮಾಸ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೋಡುಪೋದ್ಧತಃ॥ 16-15-14 (97633)
ಏವಂ ಸ ಪುತ್ರಪೌತ್ರಾಣಾಂ ಪಿತೄಣಾಮಾತ್ಮನಸ್ತಥಾ।
ಗಾಂಧಾರ್ಯಾಶ್ಚ ಮಹಾರಾಜ ಪ್ರದದಾವೌರ್ದ್ವದೇಹಿಕಂ॥ 16-15-15 (97634)
ಪರಿಶ್ರಾಂತೋ ಯದಾಸೀತ್ಸ ದದದ್ದಾನಾನ್ಯನೇಕಶಃ।
ನಿವರ್ತಯಾಮಾಸ ತದಾ ದಾನಯಜ್ಞಂ ನರಾಧಿಪಃ॥ 16-15-16 (97635)
ಏವಂ ಸ ರಾಜಾ ಕೌರವ್ಯಶ್ಚಕ್ರೇ ದಾನಮಹಾಕ್ರತುಂ।
ನಟನರ್ತಕಲಾಸ್ಯಾಢ್ಯಂ ಬಹ್ವನ್ನರಸದಕ್ಷಿಣಂ॥ 16-15-17 (97636)
ದಶಾಹಮೇವಂ ದಾನಾನಿ ದತ್ತ್ವಾ ರಾಜಾಂಽಬಿಕಾಸುತಃ।
ಬಭೂವ ಪುತ್ರಪೌತ್ರಾಣಾಮನೃಣೋ ಭರತರ್ಷಭ॥ ॥ 16-15-18 (97637)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ಆಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವಣಿ ಪಂಚದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 15 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Footnotes
7-15-13 ಸವಸ್ತ್ರಫೇನರತೌಘ ಇತಿ ಕ.ಥ.ಪಾಠಃ॥ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 016
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.16. ಅಧ್ಯಾಯಃ 016
ಅಥಾಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವ ॥ 1 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೇಣ ಕುಂತೀಸ್ಕಂಧಾವಸಕ್ತಹಸ್ತಾಯಾ ಗಾಂಧಾರ್ಯಾ ಅಂಸಾವಲಂಬನೇನ ಸಶೋಕೈಃ ಪೌರೈರ್ಯುಧಿಷ್ಠಿರಾದಿಭಿಶ್ಚಾನುಗಂಯಮಾನೇನ ಸತಾ ವನಂ ಪ್ರತಿ ಪ್ರಸ್ಥಾನಂ॥ 1 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ।
ತತಃ ಪ್ರಭಾತೇ ರಾಜಾ ಸ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೋಂಽಬಿಕಾಸುತಃ।
ಆನಾಯ್ಯ ಪಾಂಡವಾನ್ವೀರಾನ್ವನಷಾಸೇ ಕೃತಕ್ಷಣಃ॥ 16-16-1 (97638)
ಗಾಂಧಾರೀಸಹಿತೋ ಧೀಮಾನಭ್ಯನಂದದ್ಯಥಾವಿಧಿ।
ಕಾರ್ತಿಕ್ಯಾಂ ಕಾರಯಿತ್ವೇಷ್ಟಿಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೈರ್ವೇದಪಾರಗೈಃ॥ 16-16-2 (97639)
ಅಗ್ನಿಹೋತ್ರಂ ಪುರಸ್ಕೃತ್ಯ ವಲ್ಕಲಾಜಿನಸಂವೃತಃ।
ವಧೂಜನವೃತೋ ರಾಜಾ ನಿರ್ಯಯೌ ಭವನಾತ್ತತಃ॥ 16-16-3 (97640)
ತತಃ ಸ್ತ್ರಿಯಃ ಕೌರವಪಾಂಡವಾನಾಂ
ಯಾಂಚಾಪರಾಃ ಕೌರವರಾಜವಂಶ್ಯಾಃ।
ತಾಸಾಂ ನಾದಃ ಪ್ರಾದುರಾಸೀತ್ತದಾನೀಂ
ವೈಚಿತ್ರಿವೀರ್ಯೇ ನೃಪತೌ ಪ್ರಯಾತೇ॥ 16-16-4 (97641)
ತತೋ ಲಾಜೈಃ ಸುಮನೋಭಿಶ್ಚ ರಾಜಾ
ವಿಚಿತ್ರಾಭಿಸ್ತದ್ಗೃಹಂ ಪೂಜಯಿತ್ವಾ।
ಸಂಯೋಜ್ಯಾಶ್ವೈರ್ಭೃತ್ಯವರ್ಗಂ ಚ ಸರ್ವಂ
ತತಃ ಸಮುತ್ಸೃಜ್ಯ ಯಯೌ ನರೇಂದ್ರಃ॥ 16-16-5 (97642)
ತತೋ ರಾಜಾ ಪ್ರಾಂಜಲಿರ್ವೇಪಮಾನೋ
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ಸಸ್ವರಂ ಬಾಷ್ಪಕಂಠಃ।
ವಿನದ್ಯೋಚ್ಚೈರ್ಗಾಂ ಮಹಾರಾಜ ಸಾಧೋ
ಕ್ವ ಯಾಸ್ಯಸೀತ್ಯಪತತ್ತಾತಿ ಭೂಮೌ॥ 16-16-6 (97643)
ತಥಾಽರ್ಜುನಸ್ತೀವ್ರದುಃಖಾಭಿತಪ್ತೋ
ಮುಹುರ್ಮುಹುರ್ನಿಃ ಶ್ವಸನ್ಭಾರತಾಗ್ರ್ಯಃ।
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂ ಮೈವಮಿತ್ಯೇವಮುಕ್ತ್ವಾ
ನಿಗೃಹ್ಯಾಥೋ ದೀನತರೋ ಬಭೂವ॥ 16-16-7 (97644)
ವೃಕೋದರಃ ಫಲ್ಗುನಶ್ಚೈವ ವೀರೌ
ಮಾದ್ರೀಪುತ್ರೌ ವಿದುರಃ ಸಂಜಯಶ್ಚ।
ವೈಶ್ಯಾಪುತ್ರಃ ಸಹಿತೋ ಗೌತಮೇನ
ಧೌಂಯೋ ವಿಪ್ರಾಶ್ಚಾನ್ವಯುರ್ಬಾಷ್ಪಕಂಠಾಃ॥ 16-16-8 (97645)
ಕುಂತೀ ಗಾಂಧಾರೀಂ ಬದ್ಧನೇತ್ರಾಂ ವ್ರಜಂತೀಂ
ಸ್ಕಂಧಾಸಕ್ತಂ ಹಸ್ತಮಥೋದ್ವಹಂತೀ।
ರಾಜಾ ಗಾಂಧಾರ್ಯಾಃ ಸ್ಕಂಧದೇಶೇಽವಸಜ್ಯ
ಪಾಣಿಂ ಯಯೌ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಃ ಪ್ರತೀತಃ॥ 16-16-9 (97646)
ತಥಾ ಕೃಷ್ಣಾ ದ್ರೌಪದೀ ಯಾದವೀ ಚ
ಬಾಲಾಪತ್ಯಾ ಚೋತ್ತರಾ ಕೌರವೀ ಚ।
ಚಿತ್ರಾಂಗದಾ ಯಾಶ್ಚ ಕಾಶ್ಚಿತ್ಸ್ತ್ರಿಯೋಽನ್ಯಾಃ
ಸಾರ್ಧಂ ರಾಜ್ಞಾ ಪ್ರಸ್ಥಿತಾಸ್ತಾ ವಧೂಭಿಃ॥ 16-16-10 (97647)
ತಾಸಾಂ ನಾದೋ ರುದತೀನಾಂ ತದಾಽಽಸೀ-
ದ್ರಾಜಂದುಃಖಾತ್ಕುರರೀಣಾಮಿವೋಚ್ಚೈಃ।
ತತೋ ನಿಷ್ಪೇತುರ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣಕ್ಷತ್ರಿಯಾಣಾಂ
ವಿಟ್ಶೂದ್ರಾಣಾಂ ಚೈವ ಭಾರ್ಯಾಃ ಸಮಂತಾತ್॥ 16-16-11 (97648)
ತನ್ನಿರ್ಯಾಣೇ ದುಃಖಿತಃ ಪೌರವರ್ಗೋ
ಗಜಾಹ್ವಯೇ ಚೈವ ಬಭೂವ ರಾಜನ್।
ಯಥಾಪೂರ್ವಂ ಗಚ್ಛತಾಂ ಪಾಂಡವಾನಾಂ
ದ್ಯೂತೇ ರಾಜನ್ಕೌರವಾಣಾಂ ಸಭಾಯಾಂ॥ 16-16-12 (97649)
ಯಾ ನಾಪಶ್ಯಚ್ಚಂದ್ರಮಾ ನೈವ ಸೂರ್ಯೋ
ರಾಮಾಃ ಕಾಶ್ಚಿತ್ತಾಃ ಸ್ಮ ತಸ್ಮಿನ್ನರೇಂದ್ರೇ।
ಮಹಾವನಂ ಗಚ್ಛತಿ ಕೌರವೇಂದ್ರೇ
ಶೋಕೇನಾರ್ತಾ ರಾಜಮಾರ್ಗಂ ಪ್ರಪೇದುಃ॥ ॥ 16-16-13 (97650)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ಆಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವಣಿ ಷೋಡಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 16 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Footnotes
7-16-9 ಕುಂತೀ ಗಾಂಧಾರೀಂ ಅನಯದಿತಿ ಶೇಷಃ। ಕಿಂಭೂತಾ। ಅರ್ಥಾದ್ಗಾಂಧಾರ್ಯಾ ಹಸ್ತಂ ಸ್ಕಂಧಾಸಕ್ತಂ ಉದ್ವಹಂತೀ। ಕುಂತೀ ಗಾಂಧಾರೀಮನುಭರ್ತೃ ವ್ರಜಂತೀಮಿತಿ ಕ.ಥ.ಪಾಠಃ॥ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 017
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.17. ಅಧ್ಯಾಯಃ 017
ಅಥಾಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವ ॥ 1 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ವನಪ್ರಸ್ಥಾನಸಮಯೇ ವಿದುರಸಂಜಯಾಭ್ಯಾಮಪಿ ವನವಾಸಾಯ ತೇನ ಸಹ ಪ್ರಸ್ಥಾನಂ॥ 1 ॥ ತಥಾ ಕುಂತ್ಯಾಪಿ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಾದಿಭಿರ್ಬಹುಧಾ ಪ್ರಾರ್ಥನಾಭಿಃ ಪ್ರತಿಷೇಧನೇಪಿ ತತ್ಸಮಾಶ್ವಾಸನಪೂರ್ವಕಂ ಗಾಂಧಾರ್ಯಾ ಸಹ ವನಂಪ್ರತಿ ಪ್ರಸ್ಥಾನಂ॥ 2 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ವನಪ್ರಸ್ಥಾನಸಮಯೇ ವಿದುರಸಂಜಯಾಭ್ಯಾಮಪಿ ವನವಾಸಾಯ ತೇನ ಸಹ ಪ್ರಸ್ಥಾನಂ ॥ 1 ॥ ತಥಾ ಕುಂತ್ಯಾಪಿ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಾದಿಭಿರ್ಬಹುಧಾ ಪ್ರಾರ್ಥನಾಭಿಃ ಪ್ರತಿಷೇಧನೇಪಿ ತತ್ಸಮಾಶ್ವಾಸನಪೂರ್ವಕಂ ಗಾಂಧಾರ್ಯಾ ಸಹ ವನಂಪ್ರತಿ ಪ್ರಸ್ಥಾನಂ॥ 2 ॥
16-17-0 (97651)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 16-17-0x (8045)
ತತಃ ಪ್ರಾಸಾದಹರ್ಂಯೇಷು ವಸುಧಾಯಾಂ ಚ ಪಾರ್ಥಿವ।
ನಾರೀಣಾಂ ಚ ನರಾಣಾಂ ಚ ನಿಃಸ್ವನಃ ಸುಮಹಾನಭೂತ್॥ 16-17-1 (97652)
ಸ ರಾಜಾ ರಾಜಮಾರ್ಗೇಣ ನೃನಾರೀಸಂಕುಲೇನ ಚ।
ಕಥಂಚಿನ್ನಿರ್ಯಯೌ ಧೀಮಾನ್ವೇಪಮಾನಃ ಕೃತಾಂಜಲಿಃ॥ 16-17-2 (97653)
ಸ ವರ್ಧಮಾನದ್ವಾರೇಣಿ ನಿರ್ಯಯೌ ಗಜಸಾಹ್ವಯಾತ್।
ವಿಸರ್ಜಯಾಮಾಸ ಚ ತಂ ಜನೌಘಂ ಸ ಮುಹುರ್ಮುಹುಃ॥ 16-17-3 (97654)
ವನಂ ಗಂತುಂ ಚ ವಿದುರೋ ರಾಜ್ಞಾ ಸಹ ಕೃತಕ್ಷಣಃ।
ಸಂಜಯಶ್ಚ ಮಹಾಮಾತ್ರಃ ಸೂತೋ ಗಾವಲ್ಗಣಿಸ್ತಥಾ॥ 16-17-4 (97655)
ಕಕೃಪಂ ನಿವರ್ತಯಾಮಾಸ ಯುಯುತ್ಸುಂ ಚ ಮಹಾರಥಂ।
ಧೃತಾರಾಷ್ಟ್ರೋ ಮಹೀಪಾಲಃ ಪರಿದಾಪ್ಯ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇ॥ 16-17-5 (97656)
ನಿವೃತ್ತೇ ಪೌರವರ್ಗೇ ಚ ರಾಜಾ ಸಾಂತಃಪುರಸ್ತದಾ।
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಾಭ್ಯನುಜ್ಞಾತೋ ನಿವರ್ತಿತುಮಿಯೇಷ ಹ॥ 16-17-6 (97657)
ಸೋಬ್ರವೀನ್ಮಾತರಂ ಕುಂತೀಮುಪೇತ್ಯ ಭರತರ್ಷಭ॥
ಅಹಂ ರಾಜಾನಮನ್ವಿಷ್ಯೇ ಭವತೀ ವಿನಿವರ್ತತಾಂ॥ 16-17-7 (97658)
ವಧೂಪರಿವೃತಾ ರಾಜ್ಞಿ ನಗರಂ ಗಂತುಮರ್ಹಸಿ।
ರಾಜಾ ಯಾತ್ವೇಷ ಧರ್ಮಾತ್ಮಾ ತಪಸೇ ಕೃತನಿಶ್ಚಯಃ॥ 16-17-8 (97659)
ಇತ್ಯುಕ್ತಾ ಧರ್ಮರಾಜೇನಿ ಬಾಷ್ಪವ್ಯಾಕುಲಲೋಚನಾ।
ಜಗಾಮೈವ ತದಾ ಕುಂತೀ ಗಾಂಧಾರೀಂ ಪರಿಗೃಹ್ಯ ಹ॥ 16-17-9 (97660)
ಕುಂತ್ಯುವಾಚ। 16-17-10x (8046)
ಸಹದೇವೇ ಮಹಾರಾಜ ಮಾಽಪ್ರಸಾದಂ ಕೃಥಾಃ ಕ್ವಚಿತ್।
ಏಷ ಮಾಮನುರಕ್ತೋ ಹಿ ರಾಜಂಸ್ತ್ವಾಂ ಚೈವ ಸರ್ವದಾ॥ 16-17-10 (97661)
ಕರ್ಣಂ ಸ್ಮರೇಥಾಃ ಸತತಂ ಸಂಗ್ರಾಮೇಷ್ವಪಲಾಯಿನಂ।
ಅವಕೀರ್ಣೋ ಹಿ ಸ ಮಯಾ ವೀರೋ ದುಷ್ಪ್ರಜ್ಞಯಾ ತದಾ॥ 16-17-11 (97662)
ಆಯಸಂ ಹೃದಯಂ ನೂನಂ ಮಂದಾಯಾ ಮಮ ಪುತ್ರಕ।
ಯತ್ಸೂರ್ಯಜಮಪಶ್ಯಂತ್ಯಾಃ ಶತಧಾ ನ ವಿದೀರ್ಯತೇ॥ 16-17-12 (97663)
ಏವಂ ಗತೇ ತು ಕಿಂ ಶಕ್ಯಂ ಮಯಾ ಕರ್ತುಮರಿಂದಮ।
ಮಮ ದೋಷೋಽಯಮತ್ಯರ್ಥಂ ಖ್ಯಾಪಿತೋ ಯನ್ನ ಸೂರ್ಯಜಃ॥ 16-17-13 (97664)
ತನ್ನಿಮಿತ್ತಂ ಮಹಾಬಾಹೋ ದಾನಂ ದದ್ಯಾಸ್ತ್ವಮುತ್ತಮಂ।
ಸದೈವ ಭ್ರಾತೃಭಿಃ ಸಾರ್ಧಂ ಸೂರ್ಯಜಸ್ಯಾರಿಮರ್ದನ॥ 16-17-14 (97665)
ದ್ರೌಪದ್ಯಾಶ್ಚ ಪ್ರಿಯೇ ನಿತ್ಯಂ ಸ್ಥಾತವ್ಯಮರಿಕರ್ಶನ।
ಭೀಮಸೇನೋಽರ್ಜುನಶ್ಚೈವ ನಕುಲಶ್ಚ ಕುರೂದ್ವಹ॥ 16-17-15 (97666)
ಸಮಾಧೇಯಾಸ್ತ್ವಯಾ ರಾಜಂಸ್ತ್ವಯ್ಯದ್ಯ ಕುಲಧೂರ್ಗತಾ।
ಶ್ವಶ್ರೂಶ್ವಶುರಯೋಃ ಪಾದಾಞ್ಶುಶ್ರೂಷಂತೀ ವನೇ ತ್ವಹಂ।
ಗಾಂಧಾರೀಸಹಿತಾ ವತ್ಸ್ಯೇ ತಾಪಸೀ ಮಲಪಂಕಿನೀ॥ 16-17-16 (97667)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 16-17-17x (8047)
ಏವಮುಕ್ತಃ ಸ ಧರ್ಮಾತ್ಮಾ ಭ್ರಾತೃಭಿಃ ಸಹಿತೋ ವಶೀ।
ವಿಷಾದಮಗಮದ್ಧೀಮಾನ್ನ ಚ ಕಿಂಚಿದುವಾಚ ಹ॥ 16-17-17 (97668)
ಮುಹೂರ್ತಮಿವ ತು ಧ್ಯಾತ್ವಾ ಧರ್ಮರಾಜೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ಉವಾಚ ಮತಾರಂ ದೀನಶ್ಚಿಂತಾಶೋಕಪರಾಯಣಃ॥ 16-17-18 (97669)
ಕಿಮಿದಂ ತೇ ವ್ಯವಸಿತಂ ನೈವಂ ತ್ವಂ ವಕ್ತುಮರ್ಹಸಿ।
ನ ತ್ವಾಮಭ್ಯನುಜಾನಾಮಿ ಪ್ರಸಾದಂ ಕರ್ತುಮರ್ಹಸಿ॥ 16-17-19 (97670)
ವ್ಯಚೋದಯಃ ಪುರಾಽಸ್ಮಾಕಮುತ್ಸಾಹಂ ಶುಭದರ್ಶನೇ।
ವಿದುಲಾಯಾ ವಚೋಭಿಸ್ತ್ವಂ ನಾಸ್ಮಾನ್ಸಂತ್ಯಕ್ತುಮರ್ಹಸಿ॥ 16-17-20 (97671)
ನಿಹತ್ಯ ಪೃಥಿವೀಪಾಲಾನ್ರಾಜ್ಯಂ ಪ್ರಾಪ್ತಮಿದಂ ಮಯಾ।
ತವ ಪ್ರಜ್ಞಾಮುಪಶ್ರುತ್ಯ ವಾಸುದೇವಾನ್ನರರ್ಷಭಾತ್॥ 16-17-21 (97672)
ಕ್ವ ಸಾ ಬುದ್ಧಿರಿಯಂ ಚಾದ್ಯ ಭವತ್ಯಾ ಯಾ ಶ್ರುತಾ ಮಯಾ।
ಕ್ಷತ್ರಧರ್ಮೇ ಸ್ಥಿತಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ನ ಪ್ರಯಾತುಮಿಹಾರ್ಹಸಿ॥ 16-17-22 (97673)
ಅಸ್ಮಾನುತ್ಸೃಜ್ಯ ರಾಜ್ಯಂ ಚ ಸ್ನುಷಾಹೀನಾ ಯಶಸ್ವಿನಿ।
ಕಥಂ ವತ್ಸ್ಯಸಿ ದುರ್ಗೇಷು ವನೇಷ್ವದ್ಯ ಪ್ರಸೀದ ಮೇ॥ 16-17-23 (97674)
ಇತಿ ಬಾಷ್ಪಕಲಾ ವಾಚಃ ಕುಂತೀ ಪುತ್ರಸ್ಯ ಶೃಣ್ವತೀ।
ಜಗಾಮೈವಾಶ್ರುಪೂರ್ಣಾಕ್ಷೀ ಭೀಮಸ್ತಾಮಿದಮಬ್ರವೀತ್॥ 16-17-24 (97675)
ಯದಾ ರಾಜ್ಯಮಿದಂ ಕುಂತಿ ಭೋಕ್ತವ್ಯಂ ಪುತ್ರನಿರ್ಜಿತಂ।
ಪ್ರಾಪ್ತವ್ಯಾ ರಾಜಧರ್ಮಾಶ್ಚ ತದೇಯಂ ತೇ ಕುತೋ ಮತಿಃ॥ 16-17-25 (97676)
ಕಿಂ ವಯಂ ಕಾರಿತಾಃ ಪೂರ್ವಂ ಭವತ್ಯಾ ಪೃಥಿವೀಕ್ಷಯಂ।
ಕಸ್ಯ ಹೇತೋಃ ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ವನಂ ಗಂತುಮಭೀಪ್ಸಸಿ॥ 16-17-26 (97677)
ವನಾಚ್ಚಾಪಿ ಕಿಮಾನೀತಾ ಭವತ್ಯಾ ಬಾಲಕಾ ವಯಂ।
ದುಃಖಶೋಕಸಮಾವಿಷ್ಟೌ ಮಾದ್ರೀಪುತ್ರಾವಿಮೌ ತಥಾ॥ 16-17-27 (97678)
ಪ್ರಸೀದ ಮಾತರ್ಮಾ ಗಾಸ್ತ್ವಂ ವನಮದ್ಯ ಯಶಸ್ವಿನಿ।
ಶ್ರಿಯಂ ಯೌಧಿಷ್ಠಿರೀಂ ಮಾತರ್ಭುಂಕ್ಷ್ವ ಪಾರ್ಥಬಲಾರ್ಜಿತಾಂ॥ 16-17-28 (97679)
ಇತಿ ಸಾ ನಿಶ್ಚಿತೈವಾಶು ವನವಾಸಕೃತತಕ್ಷಣಾ।
ಲಾಲಪ್ಯತಾಂ ಬಹುವಿಧಂ ಪುತ್ರಾಣಾಂ ನಾಕರೋದ್ವಚಃ॥ 16-17-29 (97680)
ದ್ರೌಪದೀ ಚಾನ್ವಯಾಚ್ಛ್ವಶ್ರೂಂ ವಿಷಷ್ಣವದನಾ ತದಾ।
ವನವಾಸಾಯ ಗಚ್ಛಂತೀಂ ರುದತೀ ಭದ್ರಯಾ ಸಹ॥ 16-17-30 (97681)
ಸಾ ಪುತ್ರಾನ್ರುದತಃ ಸರ್ವಾನ್ಮುಹುರ್ಮುಹುರವೇಕ್ಷತೀ।
ಜಗಾಮೈವ ಮಹಾಪ್ರಾಜ್ಞಾ ವನಾಯ ಕೃತನಿಶ್ಚಯಾ॥ 16-17-31 (97682)
ಅನ್ವಯುಃ ಪಾಂಡವಾಸ್ತಾಂ ತು ಸಭೃತ್ಯಾಂತಃಪುರಾಸ್ತಥಾ।
ತತಃ ಪ್ರಮೃಜ್ಯ ಸಾಽಶ್ರೂಣಿ ಪುತ್ರಾನ್ವಚನಮಬ್ರವೀತ್॥ ॥ 16-17-32 (97683)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ಆಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವಣಿ ಸಪ್ತದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 17 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Footnotes
7-17-10 ಮಾ ಪ್ರಮಾದಂ ಕೃಥಾ ಇತಿ ಕ.ಥ.ಪಾಠಃ॥ 7-17-16 ಶ್ವಶ್ರೂಶ್ವಶುರಯೋಃ। ಜ್ಯೇಷ್ಠತ್ವಾದ್ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಃ ಪಾಂಡೋಃ ಪಿತೃಸಮಸ್ತೇನ ಕುಂತ್ಯಾಃ ಸ ಶ್ವಶುರ ಇತಿ॥ 7-17-22 ಕ್ಷತ್ರಧರ್ಮೇ ಸ್ಥಿತಿಂ ಹ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ನ ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾತುಮರ್ಹಸಿ ಇತಿ ಥ.ಪಾಠಃ। ಸ್ಥಿತಿಂ ಚೋಕ್ತ್ವಾ ತಸ್ಯಾಶ್ಚ್ಯವಿತುಮಿಚ್ಛಸಿ ಇತಿ ಝ.ಪಾಠಃ॥ 7-17-30 ಭದ್ರಯಾ ಸುಭದ್ರಯಾ॥ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 018
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.18. ಅಧ್ಯಾಯಃ 018
ಅಥಾಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವ ॥ 1 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ಕುಂತ್ಯಾ ಸ್ವಸ್ಯ ವನಗಮನಾಧ್ಯವಸಾಯೇನ ವಿಷೀದತೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಾದೀನ್ಪ್ರತಿ ಸಹೇತೂಪನ್ಯಾಸಂ ಸಮಾಶ್ವಾಸನಂ॥ 1 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ಕುಂತ್ಯುವಾಚ।
ಏವಮೇತನ್ಮಹಾಬಾಹೋ ಯಥಾ ವದಸಿ ಪಾಂಡವಃ।
ಕೃತಮುದ್ಧರಣಂ ಪೂರ್ವಂ ಮಯಾ ವಃ ಸೀದತಾಂ ನೃಪಾಃ॥ 16-18-1 (97684)
ದ್ಯೂತಾಪಹೃತರಾಜ್ಯಾನಾಂ ಪತಿತಾನಾಂ ಸುಖಾದಪಿ।
ಜ್ಞಾತಿಭಿಃ ಪರಿಭೂತಾನಾಂ ಕೃತಮುದ್ಧರಣಂ ಮಯಾ॥ 16-18-2 (97685)
ಕಥಂ ಪಾಂಡೋರ್ನ ನಶ್ಯೇತ ಸಂತತಿಃ ಪುರುಷರ್ಷಭಾಃ।
ಯಶಶ್ಚ ವೋ ನ ನಶ್ಯೇತ ಇತಿ ಚೋದ್ಧರಣಂ ಕೃತಂ॥ 16-18-3 (97686)
ಯೂಯಮಿಂದ್ರಸಮಾಃ ಸರ್ವೇ ದೇವತುಲ್ಯಪರಾಕ್ರಮಾಃ।
ಮಾ ಪರೇಷಾಂ ಮುಖಪ್ರೇಕ್ಷಾಃ ಸ್ಥೇತ್ಯೇವಂ ತತ್ಕೃತಂ ಮಯಾ॥ 16-18-4 (97687)
ಕಥಂ ಧರ್ಮಭೃತಾಂ ಶ್ರೇಷ್ಠೋ ರಾಜಾ ತ್ವಂ ವಾಸವೋಪಮಃ।
ಪುನರ್ವನೇ ನ ದುಃಖೀ ಸ್ಯಾ ಇತಿ ಚೋದ್ಧರಣಂ ಕೃತಂ॥ 16-18-5 (97688)
ನಾಗಾಯುತಸಮಪ್ರಾಣಃ ಖ್ಯಾತವಿಕ್ರಮಪೌರುಷಃ।
ನಾಯಂ ಭೀಮೋತ್ಯಯಂ ಗಚ್ಛೇದಿತಿ ಚೋದ್ಧರಣಂ ಕೃತಂ॥ 16-18-6 (97689)
ಭೀಮಸೇನಾದವರಜಸ್ತಥಾಽಯಂ ವಾಸವೋಪಮಃ।
ವಿಜಯೋ ನಾವಸೀದೇತ ಇತಿ ಚೋದ್ಧರಣಂ ಕೃತಂ॥ 16-18-7 (97690)
ನಕುಲಃ ಸಹದೇವಶ್ಚ ತಥೇಮೌ ಗುರುವರ್ತಿನೌ।
ಕ್ಷುಧಾ ಕಥಂ ನ ಸೀದೇತಾಮಿತಿ ಚೋದ್ಧರಣಂ ಕೃತಂ॥ 16-18-8 (97691)
ಇಯಂ ಚ ಬೃಹತೀ ಶ್ಯಾಮಾ ತಥಾಽತ್ಯಾಯತಲೋಚನಾ।
ವೃಥಾ ಸಭಾತಲೇ ಕ್ಲಿಷ್ಟಾ ಮಾ ಭೂದಿತಿ ಚ ತತ್ಕೃತಂ॥ 16-18-9 (97692)
ಅಪೇಕ್ಷತಾಮೇವ ವೋ ಭೀಮ ವೇಪಂತೀಂ ಕದಲೀಮಿವ।
ಸ್ತ್ರೀಧರ್ಮಿಣೀಮರಿಷ್ಟಾಂಗೀಂ ತಥಾ ದ್ಯೂತಪರಾಜಿತಾಂ॥ 16-18-10 (97693)
ದುಃಶಾಸನೋ ಯದಾ ಮೌರ್ಖ್ಯಾದ್ದಾಸೀವತ್ಪರ್ಯಕರ್ಷತ।
ತದೈವ ವಿದಿತಂ ಮಹ್ಯಂ ಪರಾಭೂತಮಿದಂ ಕುಲಂ॥ 16-18-11 (97694)
ನಿಷಣ್ಣಾಃ ಕುರವಶ್ಚೈವ ತದಾ ಮೇ ಶ್ವಶುರಾದಯಃ।
ಸಾ ದೈವಂ ನಾಥಮಿಚ್ಛಂತೀ ವ್ಯಲಪತ್ಕುರರೀ ಯಥಾ॥ 16-18-12 (97695)
ಕೇಶಪಕ್ಷೇ ಪರಾಮೃಷ್ಟಾ ಪಾಪೇನ್ ಹತಬುದ್ಧಿನಾ।
ಯದಾ ದುಃಶಾಸನೇನೈಷಾ ತದಾ ಮುಹ್ಯಾಂಯಹಂ ನೃಪಾಃ॥ 16-18-13 (97696)
ಯುಷ್ಮತ್ತೇಜೋವಿವೃದ್ಧ್ಯರ್ತಂ ಮಯಾ ಹ್ಯುದ್ಧರಣಂ ಕೃತಂ।
ತದಾನೀಂ ವಿದುಲಾವಾಕ್ಯೈರಿತಿ ತದ್ವಿತ್ತ ಪುತ್ರಕಾಃ॥ 16-18-14 (97697)
ಕಥಂ ನ ರಾಜವಂಶೋಽಯಂ ನಶ್ಯೇತ್ಪ್ರಾಪ್ಯ ಸುತಾನ್ಮಮ।
ಪಾಂಡೋರಿತಿ ಮಯಾ ಪುತ್ರಸ್ತಸ್ಮಾದುದ್ಧರಣಂ ಕೃತಂ॥ 16-18-15 (97698)
ನ ತಸ್ಯ ಪುತ್ರಾಃ ಪೌತ್ರಾ ವಾ ಕ್ಷತವಂಶಸ್ಯ ಪಾರ್ಥಿವ।
ಲಭ್ತೇ ಸುಕೃತಾಂʼಲ್ಲೋಕಾನ್ಯಸ್ಮಾದ್ವಂಶಃ ಪ್ರಣಶ್ಯತಿ॥ 16-18-16 (97699)
ಭುಕ್ತಂ ರಾಜ್ಯಫಲಂ ಪುತ್ರಾ ಭರ್ತುರ್ಮೇ ವಿಪುಲಂ ಪುರಾ।
ಮಹಾದಾನಾನಿ ದತ್ತಾನಿ ಪೀತಃ ಸೋಮೋ ಯಥಾವಿಧಿ॥ 16-18-17 (97700)
ನಾಹಮಾತ್ಮಫಲಾರ್ಥಂ ವೈ ವಾಸುದೇವಮಚೂಚುದಂ।
ವಿದುಲಾಯಾಃ ಪ್ರಲಾಪೈಸ್ತೈಃ ಪಾಲನಾರ್ಥಂ ಚ ತತ್ಕೃತಂ॥ 16-18-18 (97701)
ನಾಹಂ ರಾಜ್ಯಫಲಂ ಪುತ್ರಾಃ ಕಾಮಯೇ ಪುತ್ರನಿರ್ಜಿತಂ।
ಪತಿಲೋಕಾನಹಂ ಪುಣ್ಯಾನ್ಕಾಮಯೇ ತಪಸಾ ಪಿಭೋ॥ 16-18-19 (97702)
ಶ್ವಶ್ರೂಶ್ವಶುರಯೋಃ ಕೃತ್ವಾ ಶುಶ್ರೂಷಾಂ ವನವಾಸಿನೋಃ।
ತಪಸಾ ಶೋಷಯಿಷ್ಯಾಮಿ ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಕಲೇವರಂ॥ 16-18-20 (97703)
ನಿವರ್ತಸ್ವ ಕುರುಶ್ರೇಷ್ಠ ಭೀಮಸೇನಾದಿಭಿಃ ಸಹ।
ಧರ್ಮೇ ತೇ ಧೀಯತಾಂ ಬುದ್ಧಿರ್ಮನಸ್ತು ಮಹದಸ್ತು ಚ॥ ॥ 16-18-21 (97704)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ಆಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವಣಿ ಅಷ್ಟಾದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 18 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Footnotes
7-18-10 ಪಶ್ಯಂತ್ಯಾ ಮೇ ತಥಾ ಭೀತಾಂ ವೇಪಂತೀಮಿತಿ ಕ.ಥ.ಪಾಠಃ॥ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 019
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.19. ಅಧ್ಯಾಯಃ 019
ಅಥಾಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವ ॥ 1 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ಕುಂತ್ಯಾ ಕೃಚ್ಛ್ರೇಣ ಪ್ರತಿನಿವರ್ತಿತೈರ್ಯುಧಿಷ್ಠಿರಾದಿಭಿಃ ಕೃಚ್ಛ್ರಾತ್ಪುನರ್ನಗರಂ ಪ್ರತ್ಯಾಗಮನಂ॥ 1 ॥ ಧೃತಾಷ್ಟ್ರೇಣ ವಿದುರಾದಿಭಿಃ ಸಹ ವನಮೇತ್ಯ ಗಂಗಾತೀರೇ ಸಂಧ್ಯೋಪಾಸ್ತ್ಯಾದಿನಾ ರಾತ್ರಿಯಾಪನಂ॥ 2 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ।
ಕುಂತ್ಯಾಸ್ತು ವಚನಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ಪಾಂಡವಾ ರಾಜಸತ್ತಮ।
ವ್ರೀಡಿತಾಃ ಸಂನ್ಯವರ್ತಂತ ಪಾಂಚಾಲ್ಯಾ ಸಹ ಭಾರತ॥ 16-19-1 (97705)
ತತಃ ಶಬ್ದೋ ಮಹಾನೇವ ಸರ್ವೇಷಾಮಭವತ್ತದಾ।
ಅಂತಃಪುರಾಣಾಂ ರುದತಾಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಕುಂತೀಂ ತಥಾ ಗತಾಂ॥ 16-19-2 (97706)
ಪ್ರದಕ್ಷಿಣಮಥಾವೃತ್ತ್ಯ ರಾಜಾನಂ ಪಾಂಡವಾಸ್ತದಾ।
ಅಭಿವಾದ್ಯ ನ್ಯವರ್ತಂತ ಪೃಥಾಂ ತಾಮನಿವರ್ತ್ಯ ವೈ॥ 16-19-3 (97707)
ತತೋಽಬ್ರವೀನ್ಮಹಾತೇಜಾ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೋಂಽಬಿಕಾಸುತಃ।
ಗಾಂಧಾರೀಂ ವಿದುರಂ ಚೈವ ಸಮಾಭಾಷ್ಯಾವಗೃಹ್ಯ ಚ॥ 16-19-4 (97708)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸ್ಯ ಜನನೀ ದೇವೀ ಸಾಧು ನಿವರ್ತ್ಯತಾಂ।
ಯಥಾ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ಪ್ರಾಹ ತತ್ಸರ್ವಂ ಸತ್ಯಮೇವ ಹಿ॥ 16-19-5 (97709)
ಪುತ್ರೈಶ್ವರ್ಯಂ ಮಹದಿದಮಪಾಸ್ಯ ಚ ಮಹಾಫಲಂ।
ಕಾಽನುಗಚ್ಛೇದ್ವನಂ ದುರ್ಗಂ ಪುತ್ರಾನುತ್ಸೃಜ್ಯ ಮೂಢವತ್॥ 16-19-6 (97710)
ರಾಜ್ಯಸ್ಥಯಾ ತಪಸ್ತಪ್ತುಂ ಕರ್ತುಂ ದಾನವ್ರತಂ ಮಹತ್।
ಅನಯಾ ಶಕ್ಯಮೇವಾದ್ಯ ಶ್ರೂಯತಾಂ ಚ ವಚೋ ಮಮ॥ 16-19-7 (97711)
ಗಾಂಧಾರಿ ಪರಿತುಷ್ಟೋಸ್ಮಿ ವಧ್ವಾಃ ಶುಶ್ರೂಷಣೇನ ವೈ।
ತಸ್ಮಾತ್ತ್ವಮೇನಾಂ ಧರ್ಮಜ್ಞೇ ಸಮನುಜ್ಞಾತುಮರ್ಹಸಿ॥ 16-19-8 (97712)
ಇತ್ಯುಕ್ತಾ ಸೌಬಲೇಯೀ ತು ರಾಜ್ಞಾ ಕುಂತೀಮುವಾಚ ಹ।
ತತ್ಸರ್ವಂ ರಾಜವಚನಂ ಸ್ವಂ ಚ ವಾಕ್ಯಂ ವಿಶೇಷವತ್॥ 16-19-9 (97713)
ನ ಚ ಸಾ ವನವಾಸಾಯ ದೇವೀ ಕೃತಮತಿಂ ತದಾ।
ಶಕ್ನೋತ್ಯುಪಾವರ್ತಯಿತುಂ ಕುಂತೀಂ ಧರ್ಮಪರಾಂ ಸತೀಂ॥ 16-19-10 (97714)
ತಸ್ಯಾಸ್ತಾಂ ತು ಸ್ಥಿತಿಂ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ವ್ಯವಸಾಯಂ ಕುರುಸ್ತ್ರಿಯಃ।
ನಿವೃತ್ತಾಂಶ್ಚ ಕುರುಶ್ರೇಷ್ಠಾಂದೃಷ್ಟ್ವಾ ಪ್ರರುರುದುಸ್ತದಾ॥ 16-19-11 (97715)
ಉಪಾವೃತ್ತೇಷು ಪಾರ್ಥೇಷು ಸರ್ವಾಸ್ವೇವ ವಧೂಷು ಚ।
ಯಯೌ ರಾಜಾ ಮಹಾಪ್ರಾಜ್ಞೋ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೋ ವನಂ ತದಾ॥ 16-19-12 (97716)
ಪಾಂಡವಾಶ್ಚಾತಿದೀನಾಸ್ತೇ ದುಃಖಶೋಕಪರಾಯಣಾಃ।
ಯಾನೈಃ ಸ್ತ್ರೀಸಹಿತಾಃ ಸರ್ವೇ ಪುರಂ ಪ್ರವಿವಿಶುಸ್ತದಾ॥ 16-19-13 (97717)
ತದಹೃಷ್ಟಮನಾನಂದಂ ಗತೋತ್ಸವಮಿವಾಭವತ್।
ನಗರಂ ಹಾಸ್ತಿನಪುರಂ ಸಸ್ತ್ರೀವೃದ್ಧಕುಮಾರಕಂ॥ 16-19-14 (97718)
ಸರ್ವೇ ಚಾಸನ್ನಿರುತ್ಸಾಹಾಃ ಪಾಂಡವಾ ಜಾತಮನ್ಯವಃ।
ಕುಂತ್ಯಾ ಹೀನಾಃ ಸುದುಃಖಾರ್ತಾ ವತ್ಸಾ ಇವ ವಿನಾಕೃತಾಃ॥ 16-19-15 (97719)
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಸ್ತು ತೇನಾಹ್ನಾ ಗತ್ವಾ ಸುಮಹದಂತರಂ।
ತತೋ ಭಾಗೀರಥೀತೀರೇ ನಿವಾಸಮಕರೋತ್ಪ್ರಭುಃ॥ 16-19-16 (97720)
ಪ್ರಾದುಷ್ಕೃತಾ ಯಥಾನ್ಯಾಯಮಗ್ನಯೋ ವೇದಪಾರಗೈಃ।
ವ್ಯರಾಜಂತ ದ್ವಿಜಶ್ರೇಷ್ಠೈಸ್ತತ್ರತತ್ರ ತಪೋವನೇ।
ಪ್ರಾದುಷ್ಕೃತಾಗ್ನಿರಭವತ್ಸ ಚ ವೃದ್ಧೋ ನರಾಧಿಪಃ॥ 16-19-17 (97721)
ಸ ರಾಜಾಽಗ್ನೀನ್ಪರ್ಯುಪಾಸ್ಯ ಹುತ್ವಾ ಚ ವಿಧಿವತ್ತದಾ।
ಸಂಧ್ಯಾಗತಂ ಸಹಸ್ರಾಂಶುಮುಪಾತಿಷ್ಠತ ಭಾರತ॥ 16-19-18 (97722)
ವಿದುರಃ ಸಂಜಯಶ್ಚೈವ ರಾಜ್ಞಃ ಶಯ್ಯಾಂ ಕುಶೈಸ್ತತಃ।
ಚಕ್ರತುಃ ಕುರುವೀರಸ್ಯ ಗಾಂಧಾರ್ಯಾಶ್ಚಾವಿದೂರತಃ॥ 16-19-19 (97723)
ಗಾಂಧಾರ್ಯಾಃ ಸನ್ನಿಕರ್ಷೇ ತು ನಿಷಸಾದ ಕುಶೇ ಸುಖಂ।
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸ್ಯ ಜನನೀ ಕುಂತೀ ಸಾಧುವ್ರತೇ ಸ್ಥಿತಾ॥ 16-19-20 (97724)
ತೇಷಾಂ ಸಂಶ್ರವಣೇ ಚಾಪಿ ನಿಷೇದುರ್ವಿದುರಾದಯಃ।
ಯಾಜಕಾಶ್ಚ ಯಥೋದ್ದೇಶಂ ದ್ವಿಜಾ ಯೇ ಚಾನುಯಾಯಿನಃ॥ 16-19-21 (97725)
ಪ್ರಾಧೀತದ್ವಿಜಮುಖ್ಯಾ ಸಾ ಸಂಪ್ರಜ್ವಲಿತಪಾವಕಾ।
ಬಭೂವ ತೇಷಾಂ ರಜನೀ ಬ್ರಾಹ್ಮೀವ ಪ್ರೀತಿವರ್ಧಿನೀ॥ 16-19-22 (97726)
ತತೋ ರಾತ್ರ್ಯಾಂ ವ್ಯತೀತಾಯಾಂ ಕೃತಪೂರ್ವಾಹ್ಣಿಕಕ್ರಿಯಾಃ।
ಹುತ್ವಾಽಗ್ನಿಂ ವಿಧಿವತ್ಸರ್ವೇ ಪ್ರಯಯುಸ್ತೇ ಯಥಾಕ್ರಮಂ।
ಉದಙ್ಮುಖಾ ನಿರೀಕ್ಷಂತ ಉಪವಾಸಪರಾಯಣಾಃ॥ 16-19-23 (97727)
ಸ ತೇಷಾಮತಿದುಃಖೋಽಭೂನ್ನಿವಾಸಃ ಪ್ರಥಮೇಽಹನಿ।
ಶೋಚತಾಂ ವದತಾಂ ಚಾಪಿ ಪೌರಜಾನಪದೈರ್ಜನೈಃ॥ ॥ 16-19-24 (97728)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕರ್ವಣಿ ಆಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವಣಿ ಏಕೋನವಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 19 ॥
ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 020
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.20. ಅಧ್ಯಾಯಃ 020
ಅಥಾಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವ ॥ 1 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೇಣ ವಿದುರಾದಿಭಿಃ ಸಹ ಗಂಗಾತೀರಾತ್ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರಮೇತ್ಯ ತತ್ರ ಶತಯೂಪಾಶ್ರಮೇ ವ್ಯಾಸಾಜ್ಞಯಾ ತದುಪದಿಷ್ಟವಿಧಿನಾ ತೀವ್ರತಪಶ್ಚರಣಂ॥ 1 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ।
ತತೋ ಭಾಗೀರಥೀತೀರೇ ಮೇಧ್ಯೇ ಪುಣ್ಯಜನೋಚಿತೇ।
ನಿವಾಸಮಕರೋದ್ರಾಜಾ ವಿದುರಸ್ಯ ಮತೇ ಸ್ಥಿತಃ॥ 16-20-1 (97729)
ತತ್ರೈನಂ ಪರ್ಯುಪಾತಿಷ್ಠನ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವನವಾಸಿನಃ।
ಕ್ಷತ್ರವಿಟ್ಶೂದ್ರಸಂಖಾಶ್ಚ ಬಹವೋ ಭರತರ್ಷಭ॥ 16-20-2 (97730)
ಸ ತೈಃ ಪರಿವೃತೋ ರಾಜಾ ಕಥಾಭಿಃ ಪರಿನಂದ್ಯ ತಾನ್।
ಅನುಜಜ್ಞೇ ಸ ಶಿಷ್ಯಾನ್ವೈ ವಿಧಿವತ್ಪ್ರತಿಪೂಜ್ಯ ಚ॥ 16-20-3 (97731)
ಸಾಯಾಹ್ನೇ ಸ ಮಹೀಪಾಲಸ್ತತೋ ಗಂಗಾಮುಪೇತ್ಯ ಚ।
ಚಕಾರ ವಿಧಿವಚ್ಛೌಚಂ ಗಾಂಧಾರೀ ಚ ಯಶಸ್ವಿನೀ॥ 16-20-4 (97732)
ತೇ ಚೈವಾನ್ಯೇ ಪೃಥಕ್ ಸರ್ವೇ ತೀರ್ಥೇಷ್ವಾಪ್ಲುತ್ಯ ಭಾರತ।
ಚಕ್ರುಃ ಸರ್ವಾಃ ಕ್ರಿಯಾಸ್ತತ್ರ ಪುರುಷಾ ವಿದುರಾದಯಃ॥ 16-20-5 (97733)
ಕೃತಶೌಚಂ ತತೋ ವೃದ್ಧಂ ಶ್ವಶುರಂ ಕುಂತಿಭೋಜಜಾ।
ಗಾಂಧಾರೀಂ ಚ ಪೃಥಾ ರಾಜನ್ಗಂಗಾತೀರ್ಥಮುಪಾನಯತ್॥ 16-20-6 (97734)
ರಾಜ್ಞಸ್ತು ಯಾಜಕೈಸ್ತತ್ರ ಕೃತೋ ವೇದೀಪರಿಸ್ತರಃ।
ಜುಹಾವ ತತ್ರ ವಹ್ನಿಂ ಸ ನೃಪತಿಃ ಸತ್ಯಸಂಗರಃ॥ 16-20-7 (97735)
ತತೋ ಭಾಗೀರಥೀತೀರಾತ್ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರಂ ಜಗಾಮ ಸಃ।
ಸಾನುಗೋ ನೃಪತಿರ್ವೃದ್ಧೋ ನಿಯತಃ ಸಂಯತೇಂದ್ರಿಯಃ॥ 16-20-8 (97736)
ತತ್ರಾಶ್ರಮಪದಂ ಧೀಮಾನಭಿಗಂಯ ಸ ಪಾರ್ಥಿವಃ।
ಆಸಸಾದಾಥ ರಾಜರ್ಷಿಂ ಶತಯೂಪಂ ಮನೀಷಿಣಂ॥ 16-20-9 (97737)
ಸ ಹಿ ರಾಜಾ ಮಹಾನಾಸೀತ್ಕೇಕಯೇಷು ಪರಂಪತಃ।
ಸ್ವಪುತ್ರಂ ಮನುಜೈಶ್ವರ್ಯೇ ನಿವೇಶ್ಯ ವನಮಾವಿಶತ್॥ 16-20-10 (97738)
ತೇನಾಸೌ ಸಹಿತೋ ರಾಜಾ ಯಯೌ ವ್ಯಾಸಾಶ್ರಮಂ ಪ್ರತಿ।
ತತ್ರೈನಂ ವಿಧಿವದ್ರಾಜನ್ಪ್ರತ್ಯಗೃಹ್ಣಾತ್ಕುರೂದ್ವಹಂ॥ 16-20-11 (97739)
ಸ ದೀಕ್ಷಾಂ ತತ್ರ ಸಂಪ್ರಾಪ್ಯ ರಾಜಾ ಕೌರವನಂದನಃ।
ಶತಯೂಪಾಶ್ರಮೇ ತಸ್ಮಿನ್ನಿವಾಸಮಕರೋತ್ತದಾ॥ 16-20-12 (97740)
ತಸ್ಮೈ ಸರ್ವಂ ವಿಧಿಂ ರಾಜ್ಞೇ ರಾಜಾಽಽಚಖ್ಯೌ ಮಹಾಮತಿಃ।
ಆರಣ್ಯಕಂ ಮಹಾರಾಜ ವ್ಯಾಸಸ್ಯಾನುಮತೇ ತದಾ॥ 16-20-13 (97741)
ಏವಂ ಚ ತಪಸಾ ರಾಜಂಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೋ ಮಹಾಮನಾಃ।
ಯೋಜಯಾಮಾಸ ಚಾತ್ಮಾನಂ ತಾಂಶ್ಚಾಪ್ಯನುಚರಾಂಸ್ತದಾ॥ 16-20-14 (97742)
ತಥೈವ ದೇವೀ ಗಾಂಧಾರೀ ವಲ್ಕಲಾಜಿನಧಾರಿಣೀ।
ಕುಂತ್ಯಾ ಸಹ ಮಹಾರಾಜಿ ಸಮಾನವ್ರತಚಾರಿಣೀ॥ 16-20-15 (97743)
ಕರ್ಮಣಾ ಮನಸಾ ವಾಚಾ ಚಕ್ಷುಷಾ ಚೈವ ತೇ ನೃಪ।
ಸನ್ನಿಯಂಯೇಂದ್ರಿಯಗ್ರಾಮಮಾಸ್ಥಿತಾಃ ಪರಮಂ ತಪಃ॥ 16-20-16 (97744)
ತ್ವಗಸ್ಥಿಭೂತಃ ಪರಿಶುಷ್ಕಮಾಂಸೋ
ಜಟಾಜಿನೀ ವಲ್ಕಲಸಂವೃತಾಂಗಃ।
ಸ ಪಾರ್ತಿವಸ್ತತ್ರ ತಪಶ್ಚಚಾರ
ಮಹರ್ಷಿವತ್ತೀವ್ರಮಪೇತಮೋಹಃ॥ 16-20-17 (97745)
ಕ್ಷತ್ತಾ ಚ ಧರ್ಮಾರ್ಥವಿದಗ್ರ್ಯಬುದ್ಧಿಃ
ಸಸಂಜಯಸ್ತಂ ನೃಪತಿಂ ಸದಾರಂ।
ಉಪಾಚರದ್ಧೋರತಪೋರ್ಜಿತಾತ್ಮಾ
ತದಾ ಕೃಶೋ ವಲ್ಕಲಚೀರವಾಸಾಃ॥ ॥ 16-20-18 (97746)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ಆಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವಣಿ ವಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 20 ॥
ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 021
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.21. ಅಧ್ಯಾಯಃ 021
ಅಥಾಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವ ॥ 1 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ನಾರಪರ್ವತಾದಿಭಿರ್ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಾದಿದಿದೃಕ್ಷ್ಯಾ ಶತಯೂಪಾಶ್ರಮಂ ಪ್ರತ್ಯಾಗಮನಂ॥ 1 ॥ ನಾರದೇನ ಧೃತಾರಾಷ್ಟ್ರಂಪ್ರತಿ ತತ್ತಪೋವನಸ್ಯಿ ಸಹಸ್ರಚಿ ತ್ಯಾದಿರಾಜರ್ಷೀಣಾಂ ಸ್ವರ್ಗಪ್ರಾಪಕತ್ವಮಹಿಮೋಕ್ತಿಪೂರ್ವಕಂ ವಿದುರಾದಿಭಿಃ ಸಹ ತಸ್ಯಾಪಿ ಭವಿಷ್ಯತ್ಸಿದ್ಧಿಪ್ರದತ್ವಕಥನಂ॥ 2 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ।
ತತಸ್ತತ್ರ ಮುನಿಶ್ರೇಷ್ಠಾ ರಾಜಾನಂ ದ್ರಷ್ಟುಮಭ್ಯಯುಃ।
ನಾರದಃ ಪರ್ವತಶ್ಚೈವ ದೇವಲಶ್ಚ ಮಹಾತಪಾಃ॥ 16-21-1 (97747)
ದ್ವೈಪಾಯನಃ ಸಶಿಷ್ಯಶ್ಚ ಸಿದ್ಧಾಶ್ಚಾನ್ಯೇ ಮನೀಷಿಣಃ।
ಶತಯೂಪಶ್ಚ ರಾಜರ್ಷಿರ್ವೃದ್ಧಃ ಪರಮಧಾರ್ಮಿಕಃ॥ 16-21-2 (97748)
ತೇಷಾಂ ಕುಂತೀ ಮಹಾರಾಜ ಪೂಜಾಂ ಚಕ್ರೇ ಯಥಾವಿಧಿ।
ತೇ ಚಾಪಿ ತುತುಷುಸ್ತಸ್ಯಾಸ್ತಾಪಸಾಃ ಪರಿಚರ್ಯಯಾ॥ 16-21-3 (97749)
ತತ್ರ ಧರ್ಂಯಾಃ ಕಥಾಸ್ತಾತ ಚಕ್ರುಸ್ತೇ ಪರಮರ್ಷಯಃ।
ರಮಯಂತೋ ಮಹಾತ್ಮಾನಂ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಂ ಜನಾಧಿಪಂ॥ 16-21-4 (97750)
ಕಥಾಂತರೇ ತು ಕಸ್ಮಿಂಶ್ಚಿದ್ದೇವರ್ಷಿರ್ನಾರದಸ್ತತಃ।
ಕಥಾಮಿಮಾಮಕಥಯತ್ಸರ್ವಪ್ರತ್ಯಕ್ಷದರ್ಶಿವಾನ್॥ 16-21-5 (97751)
ನಾರದ ಉವಾಚ। 16-21-6x (8048)
ಪುರಾ ಪ್ರಜಾಪತಿಸಮೋ ರಾಜಾಽಽಸೀದಕುತೋಭಯಃ।
ಸಹಸ್ರಚಿತ್ಯಿ ಇತ್ಯುಕ್ತಃ ಶತಯೂಪಪಿತಾಮಹಃ॥ 16-21-6 (97752)
ಸ ಪುತ್ರೇ ರಾಜ್ಯಮಾಸಜ್ಜ್ಯಿ ಜ್ಯೇಷ್ಠೇ ಪರಮಧಾರ್ಮಿಕೇ।
ಸಹಸ್ರಚಿತ್ಯೋ ಧರ್ಮಾತ್ಮಾ ಪ್ರವಿವೇಶ ವನಂ ನೃಪಃ॥ 16-21-7 (97753)
ಸ ಗತ್ವಾ ತಪಸಃ ಪಾರಂ ದೀಪ್ತಸ್ಯ ವಸುಧಾಧಿಪಃ।
ಪುರಂದರಸ್ಯ ಸಂಸ್ಥಾನಂ ಪ್ರತಿಪೇದೇ ಮಹಾದ್ಯುತಿಃ॥ 16-21-8 (97754)
ದೃಷ್ಟಪೂರ್ವಃ ಸ ಬಹುಶೋ ರಾಜನ್ಸಂಪತತಾ ಮಯಾ।
ಮಹೇಂದ್ರಸದನೇ ರಾಜಾ ತಪಸಾ ದಗ್ಧಕಿಲ್ಬಿಷಃ॥ 16-21-9 (97755)
ತಥಾ ಶೈಲಾಲಯೋ ರಾಜಾ ಭಗತ್ತಪಿತಾಮಹಃ।
ತಪೋಬಲೇನೈವ ನೃಪೋ ಮಹೇಂದ್ರಸದನಂ ಗತಃ॥ 16-21-10 (97756)
ತಥಾ ಪೃಷಧ್ರೋ ರಾಜಾಽಽಸೀದ್ರಾಜನ್ವಜ್ರಧರೋಪಮಃ।
ಸ ಚಾಪಿ ತಪಸಾ ಲೇಭೇ ನಾಕಪೃಷ್ಠಮಿತೋ ಗತಃ॥ 16-21-11 (97757)
ಅಸ್ಮಿನ್ನರಣ್ಯೇ ನೃಪತೇ ಮಾಂಧಾತುರಪಿ ಚಾತ್ಮಜಃ।
ಪುರುಕುತ್ಸೋ ನೃಪಃ ಸಿದ್ಧಿಂ ಮಹತೀಂ ಸಮವಾಪ್ತವಾನ್॥ 16-21-12 (97758)
ಭಾರ್ಯಾ ಸಮಭವದ್ಯಸ್ಯ ನರ್ಮದಾ ಸರಿತಾಂ ವರಾ।
ಸೋಸ್ಮಿನ್ನರಣ್ಯೇ ನೃಪತಿಸ್ತಪಸ್ತಪ್ತ್ವಾ ದಿವಂ ಗತಃ॥ 16-21-13 (97759)
ಶಶಲೋಮಾ ಚ ರಾಜಾಽಽಸೀದ್ರಾಜನ್ಪರಮಧಾರ್ಮಿಕಃ।
ಸಂಯಗಸ್ಮಿನ್ವನೇ ತಪ್ತ್ವಾ ತತೋ ದಿವಮವಾಪ್ತವಾನ್॥ 16-21-14 (97760)
ದ್ವೈಪಾಯನಪ್ರಸಾದಾಚ್ಚ ತ್ವಮಪೀದಂ ತಪೋವನಂ।
ರಾಜನ್ನವಾಪ್ಯ ದುಷ್ಪ್ರಾಪಾಂ ಸಿದ್ಧಿಮಗ್ರ್ಯಾಂ ಗಮಿಷ್ಯಸಿ॥ 16-21-15 (97761)
ತ್ವಂ ಚಾಪಿ ರಾಜಶಾರ್ದೂಲ ತಪಸೋಂತೇ ಶ್ರಿಯಾ ವೃತಃ।
ಗಾಂಧಾರೀಸಹಿತೋ ಗಂತಾ ಗತಿಂ ತೇಷಾಂ ಮಹಾತ್ಮನಾಂ 16-21-16 (97762)
ಪಾಂಡುಃ ಸ್ಮರತಿ ತೇ ನಿತ್ಯಂ ಬಲಹಂತುಃ ಸಮೀಪಗಃ।
ತ್ವಾಂ ಸದೈವ ಮಹಾರಾಜ ಶ್ರೇಯಸಾ ಸ ಚ ಯೋಕ್ಷ್ಯತಿ॥ 16-21-17 (97763)
ತವ ಶುಶ್ರೂಷಯಾ ಚೈವ ಗಾಂಧಾರ್ಯಾಶ್ಚ ಯಶಸ್ವಿನೀ।
ಭರ್ತುಃ ಸಲೋಕತಾಂ ಕುಂತೀ ಗಮಿಷ್ಯತಿ ವಧೂಸ್ತವ॥ 16-21-18 (97764)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸ್ಯ ಜನನೀ ಸ ಹಿ ಧರ್ಮಃ ಸನಾತನಃ।
ವಯಮೇತತ್ಪ್ರಪಶ್ಯಾಮೋ ನೃಪತೇ ದಿವ್ಯವಕ್ಷುಷಾಃ॥ 16-21-19 (97765)
ಪ್ರವೇಕ್ಷ್ಯತಿ ಮಹಾತ್ಮಾನಂ ವಿದುರಶ್ಚ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂ।
ಸಂಜಯಸ್ತದನುಧ್ಯಾನಾದಿತಃ ಸ್ವರ್ಗಮವಾಪ್ಸ್ಯತಿ॥ 16-21-20 (97766)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 16-21-21x (8049)
ಏತಚ್ಛ್ರುತ್ವಾ ಕೌರವೇಂದ್ರೋ ಮಹಾತ್ಮಾ
ಸಾರ್ಧಂ ಪತ್ನ್ಯಾ ಪ್ರೀತಿಮಾನ್ಸಂಬಭೂವ।
ವಿದ್ವಾನ್ವಾಕ್ಯಂ ನಾರದಸ್ಯ ಪ್ರಶಸ್ಯ
ಚಕ್ರೇ ಪೂಜಾಂ ಚಾತುಲಾಂ ನಾರದಾಯ॥ 16-21-21 (97767)
ತತಃ ಸರ್ವೇ ನಾರದಂ ವಿಪ್ರಸಂಘಾಃ
ಸಂಪೂಜಯಾಮಾಸುರತೀವ ರಾಜನ್।
ರಾಜ್ಞಃ ಪ್ರೀತ್ಯಾ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ತೇ ವೈ
ಪುನಃಪುನಃ ಸಂಪ್ರಹೃಷ್ಟಾಸ್ತದಾನೀಂ॥ ॥ 16-21-22 (97768)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ಆಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವಣಿ ಏಕವಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 21 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Footnotes
7-21-11 ತದಾ ಪ್ರವೃದ್ಧೋ ರಾಜಸೀದಿತಿ ಕ.ಥ.ಪಾಠಃ॥ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 022
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.22. ಅಧ್ಯಾಯಃ 022
ಅಥಾಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವ ॥ 1 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ಶತಯೂಪಪೃಷ್ಟೇನ ನಾರದೇನ ತಂಪ್ರತಿ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ವರ್ಷತ್ರಯಾದೂರ್ಧ್ವಂ ಗಾಂಧಾರ್ಯಾ ಸಹ ಕುಬೇರಲೋಕಪ್ರಾಪ್ತಿಕಥನಂ॥ 1 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ।
ನಾರದಸ್ಯ ತು ತದ್ವಾಕ್ಯಂ ಶಶಂಸುರ್ದ್ವಿಜಸತ್ತಮಾಃ।
ಶತಯೂಪಸ್ತು ರಾಜರ್ಷಿರ್ನಾರದಂ ವಾಕ್ಯಮಬ್ರವೀತ್॥ 16-22-1 (97769)
ಅಹೋ ಭಗವತಾ ಶ್ರದ್ಧಾ ಕುರುರಾಜಸ್ಯ ವರ್ಧಿತಾ।
ಸರ್ವಸ್ಯ ಚ ಜನಸ್ಯಾಸ್ಯ ಮಮ ಚೈವ ಮಹಾದ್ಯುತೇ॥ 16-22-2 (97770)
ಅಸ್ತಿ ಕಾಚಿದ್ವಿವಕ್ಷಾ ತು ತಾಂ ಮೇ ನಿಗದತಃ ಶೃಣು।
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಂ ಪ್ರತಿ ನೃಪಂ ದೇವರ್ಷೇ ಲೋಕಪೂಜಿತ॥ 16-22-3 (97771)
ಸರ್ವವೃತ್ತಾಂತತತ್ತ್ವಜ್ಞೋ ಭವಾಂದಿವ್ಯೇನ ಚಕ್ಷುಷಾ।
ಯುಕ್ತಃ ಪಶ್ಯಸಿ ವಿಪ್ರರ್ಷೇ ಗತಯೋ ವಿವಿಧಾ ನೃಣಾಂ॥ 16-22-4 (97772)
ಉಕ್ತವಾನ್ನೃಪತೀನಾಂ ತ್ವಂ ಮಹೇಂದ್ರಸ್ಯ ಸಲೋಕತಾಂ।
ನ ತ್ವಸ್ಯ ನೃಪತೇರ್ಲೋಕಾಃ ಕಥಿತಾಸ್ತೇ ಮಹಾಮುನೇ॥ 16-22-5 (97773)
ಸ್ಥಾನಮಪ್ಯಸ್ಯ ನೃಪತೇಃ ಶ್ರೋತುಮಿಚ್ಛಾಂಯಹಂ ವಿಭೋ।
ತ್ವತ್ತಃ ಕೀದೃಕ್ಕದಾ ಚೇತಿ ತನ್ಮಮಾಖ್ಯಾಹಿ ತತ್ತ್ವತಃ॥ 16-22-6 (97774)
ಇತ್ಯುಕ್ತೋ ನಾರದಸ್ತೇನ ವಾಕ್ಯಂ ಸರ್ವಮನೋನುಗಂ।
ವ್ಯಾಜಹಾರ ಸಭಾಮಧ್ಯೇ ದಿವ್ಯದರ್ಶೀ ಮಹಾತಪಾಃ॥ 16-22-7 (97775)
ನಾರದ ಉವಾಚ। 16-22-8x (8050)
ಯದೃಚ್ಛಯಾ ಶಕ್ರಸದೋ ಗತ್ವಾ ಶಕ್ರಂ ಶಚೀಪತಿಂ।
ದೃಷ್ಟವಾನಸ್ಮಿ ರಾಜರ್ಷೇ ತತ್ರ ಪಾಂಡುಂ ನರಾಧಿಪಂ॥ 16-22-8 (97776)
ತತ್ರೇಯಂ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ಕಥಾ ಸಮಭವನ್ನಪ।
ತಪಸೋ ದುಷ್ಕರಸ್ಯಾಸ್ಯ ಯದಯಂ ತಪತೇ ನೃಪಃ॥ 16-22-9 (97777)
ತತ್ರಾಹಮಿದಮಶ್ರೌಷಂ ಶಕ್ರಸ್ಯ ವದತಃ ಸ್ವಯಂ।
ವರ್ಷಾಣಿ ತ್ರೀಣಿ ಶಿಷ್ಟಾನಿ ರಾಜ್ಞೋಸ್ಯ ಪರಮಾಯುಷಃ॥ 16-22-10 (97778)
ತತಃ ಕುಬೇರಭವನಂ ಗಾಂಧಾರೀಸಹಿತೋ ನೃಪಃ।
ಪ್ರಯಾತಾ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೋಽಯಂ ರಾಜರಾಜಾಭಿಸತ್ಕೃತಃ॥ 16-22-11 (97779)
ಕಾಮಗೇನ ವಿಮಾನೇನ ದಿವ್ಯಾಭರಣಭೂಷಿತಃ।
ಋಷಿಪುತ್ರೋ ಮಹಾಭಾಗಸ್ತಪಸಾ ದಗ್ಧಕಿಲ್ಬಿಷಃ॥ 16-22-12 (97780)
ಸಂಚರಿಷ್ಯತಿ ಲೋಕಾಂಶ್ಚ ದೇವಗಂಧರ್ವರಕ್ಷಸಾಂ।
ಸ್ವಚ್ಛಂದೇನೇತಿ ಧರ್ಮಾತ್ಮಾ ವ್ಯಾಸಸ್ಯ ತು ತಪೋಬಲಾತ್॥ 16-22-13 (97781)
ದೇವಗುಹ್ಯಮಿದಂ ಪ್ರೀತ್ಯಾ ಮಯಾ ವಃ ಕಥಿತಂ ಮಹತ್।
ಭವಂತೋ ಹಿ ಶ್ರುತಧನಾಸ್ತಪಸಾ ದಗ್ಧಕಿಲ್ಬಿಷಾಃ॥ 16-22-14 (97782)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 16-22-15x (8051)
ಇತಿ ತೇ ತಸ್ಯ ತಚ್ಛ್ರುತ್ವಾ ದೇವರ್ಷೇರ್ಮಧುರಂ ವಚಃ।
ಸರ್ವೇ ಸುಮನಸಃ ಪ್ರೀತಾ ಬಭೂವುಃ ಸ ಚ ಪಾರ್ಥಿವಃ॥ 16-22-15 (97783)
ಏವಂ ಕಥಾಭಿರನ್ವಾಸ್ಯ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಂ ಮನೀಷಿಣಃ।
ವಿಪ್ರಜಗ್ಮುರ್ಯಥಾಕಾಮಂ ತೇ ಸಿದ್ಧಗತಿಮಾಸ್ಥಿತಾಃ॥ ॥ 16-22-16 (97784)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ಆಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವಣಿ ದ್ವಾವಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 22 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Footnotes
7-22-12 ಋಷಿಪುತ್ರೋ ವ್ಯಾಸಪುತ್ರಃ॥ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 023
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.23. ಅಧ್ಯಾಯಃ 023
ಅಥಾಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವ ॥ 1 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಾದಿಭಿಃ ಕುಂತೀಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಾದೀನಾಂ ಪ್ರವ್ರಜನಶೋಕೇನಾಭಿಮನ್ಯುಪ್ರಭೃತಿಬಂಧುಜನಾನುಸ್ಮರಣಜಶೋಕೇನ ಸ್ವಸ್ವವ್ಯಾಪಾರೇಷ್ವಪ್ಯನಾದರಣಂ॥ 1 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ।
ವನಂ ಗತೇ ಕೌರವೇಂದ್ರೇ ದುಃಖಶೋಕಸಮನ್ವಿತಾಃ।
ಬಭೂವುಃ ಪಾಂಡವಾ ರಾಜನ್ಮಾತೃಶೋಕೇನಿ ಚಾನ್ವಿತಾಃ॥ 16-23-1 (97785)
ತಥಾ ಪೌರಜನಃ ಸರ್ವಃ ಶೋಚನ್ನಾಸ್ತೇ ಜನಾಧಿಪಂ।
ಕುರ್ವಾಣಾಶ್ಚ ಕಥಾಸ್ತತ್ರ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ನೃಪತಿಂ ಪ್ರತಿ॥ 16-23-2 (97786)
ಕಥಂ ನ ರಾಜಾ ವೃದ್ಧಃ ಸ ವನೇ ವಸತಿ ನಿರ್ಜನೇ।
ಗಾಂಧಾರೀ ಚ ಮಹಾಭಾಗಾ ಸಾ ಚ ಕುಂತೀ ಪೃಥಾ ಕಥಂ॥ 16-23-3 (97787)
ಸುಖಾರ್ಹಃ ಸ ಹಿ ರಾಜರ್ಷಿರಸುಖೀ ತದ್ವನಂ ಮಹತ್।
ಕಿಮವಸ್ಥಃ ಸಮಾಸಾದ್ಯ ಪ್ರಜ್ಞಾಚಕ್ಷುರ್ಮಹಾಮನಾಃ॥ 16-23-4 (97788)
ಸುದುಷ್ಕರಂ ಕೃತವತೀ ಕುಂತೀ ಪುತ್ರಾನಪಾಸ್ಯ ಸಾ।
ರಾಜ್ಯಶ್ರಿಯಂ ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ವನಂ ಸಾ ಸಮರೋಚಯತ್॥ 16-23-5 (97789)
ವಿದುರಃ ಕಿಮವಸ್ಥಶ್ಚ ಭ್ರಾತೃಶುಶ್ರೂಷುರಾತ್ಮವಾನ್।
ಸ ಚ ಗಾವಲ್ಗಣಿರ್ಧೀಮಾನ್ಭರ್ತೃಪಿಂಡಾನುಪಾಲಕಃ॥ 16-23-6 (97790)
ಆಕುಮಾರಂ ಚ ಪೌರಾಸ್ತೇ ಚಿಂತಾಶೋಕಸಮಾಹತಾಃ।
ತತ್ರತತ್ರ ಕಥಾಶ್ಚಕ್ರುಃ ಸಮಾಸಾದ್ಯ ಪರಸ್ಪರಂ॥ 16-23-7 (97791)
ಪಾಂಡವಾಶ್ಚೈವ ತೇ ಸರ್ವೇ ಭೃಶಂ ಶೋಕಪರಾಯಣಾಃ।
ಶೋಚಂತೋ ಮಾತರಂ ವೃದ್ಧಾಮೂಷುರ್ನಾತಿಚಿರಂ ಪುರೇ॥ 16-23-8 (97792)
ತಥೈವ ವೃದ್ಧಂ ಪಿತರಂ ಹತಪುತ್ರಂ ಜನೇಶ್ವರಂ।
ಗಾಂಧಾರೀಂ ಚ ಮಹಾಭಾಗಾಂ ವಿದುರಂ ಚ ಮಹಾಮತಿಂ॥ 16-23-9 (97793)
ನೈಷಾಂ ಬಭೂವ ಸಂಪ್ರೀತಿಸ್ತಾನ್ವಿಚಿಂತಯತಾಂ ತದಾ।
ನ ರಾಜ್ಯೇ ನ ಚ ನಾರೀಷು ನ ವೇದಾಧ್ಯಯನೇಷು ಚ॥ 16-23-10 (97794)
ಪರಂ ನಿರ್ವೇದಮಗಮಂಶ್ಚಿಂತಯಂತಾ ನರಾಧಿಪಂ।
ತಂ ಚ ಜ್ಞಾತಿವಧಂ ಘೋರಂ ಸಂಸ್ಮರಂತಃ ಪುನಃಪುನಃ॥ 16-23-11 (97795)
ಅಭಿಮನ್ಯೋಶ್ಚ ಬಾಲಸ್ಯ ವಿನಾಶಂ ರಣಮೂರ್ಧನಿ।
ಕರ್ಣಸ್ಯ ಚ ಮಹಾಬಾಹೋಃ ಸಂಗ್ರಾಮೇಷ್ವಪಲಾಯಿನಃ॥ 16-23-12 (97796)
ತಥೈವ ದ್ರೌಪದೇಯಾನಾಮನ್ಯೇಷಾಂ ಸುಹೃದಾಮಪಿ।
ವಧಂ ಸಂಸ್ಮೃತ್ಯ ತೇ ವೀರಾ ನಾತಿಪ್ರಮನಸೋಽಭವನ್॥ 16-23-13 (97797)
ಹತಪ್ರವೀರಾಂ ಪೃಥಿವೀಂ ಹೃತರತ್ನಾಂ ಚ ಭಾರತ।
ಸದೈವ ಚಿಂತಯಂತಸ್ತೇ ನ ಶಮಂ ಚೋಪಲೇಭಿರೇ॥ 16-23-14 (97798)
ದ್ರೌಪದೀ ಹತಪುತ್ರಾ ಚ ಸುಭದ್ರಾ ಚೈವ ಭಾಮಿನೀ।
ನಾತಿಪ್ರೀತಿಯುತೇ ದೇವ್ಯೌ ತದಾಸ್ತಾಮಪ್ರಹೃಷ್ಟವತ್॥ 16-23-15 (97799)
ವೈರಾಟ್ಯಾಸ್ತನಯಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಪಿತರಂ ತೇ ಪರಿಕ್ಷಿತಂ।
ಧಾರಯಂತಿ ಸ್ಮ ತೇ ಪ್ರಾಣಾಂಸ್ತವ ಪೂರ್ವಪಿತಾಮಹಾಃ॥ ॥ 16-23-16 (97800)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ಆಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವಣಿ ತ್ರಯೋವಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 23 ॥
ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 024
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.24. ಅಧ್ಯಾಯಃ 024
ಅಥಾಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವ ॥ 1 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇಣ ವನಸ್ಥಕುಂತೀಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಾದಿದಿದೃಕ್ಷಯಾ ದ್ರೌಪದ್ಯಾದಿಭಿಃ ಪೌರೈರ್ಭ್ರಾತೃಭಿಶ್ಚ ಸಹ ವನಂಪ್ರತಿ ಪ್ರಸ್ಥಾನಂ॥ 1 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇಣ ವನಸ್ಥಕುಂತೀಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಾದಿದಿದೃಕ್ಷ್ಯಾ ದ್ರೌಪದ್ಯಾದಿಭಿಃ ಪೌರೈರ್ಭ್ರಾತೃಭಿಶ್ಚ ಸಹ ವನಂಪ್ರತಿ ಪ್ರಸ್ಥಾನಂ॥ 1 ॥
16-24-0 (97801)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 16-24-0x (8052)
ಏವಂ ತೇ ಪುರುಷವ್ಯಾಘ್ರಾಃ ಪಾಂಡವಾ ಮಾತೃನಂದನಾಃ।
ಸ್ಮರಂತೋ ಮಾತರಂ ವೀರಾ ಬಭೂವುರ್ಭಶದುಃಖಿತಾಃ॥ 16-24-1 (97802)
ಯೇ ರಾಜಕಾರ್ಯೇಷು ಪುರಾ ವ್ಯಾಸಕ್ತಾ ನಿತ್ಯಶೋಽಭವನ್।
ತೇ ರಾಜಕಾರ್ಯಾಣಿ ತದಾ ನಾಕಾರ್ಷುಃ ಸರ್ವತಃ ಪುರೇ॥ 16-24-2 (97803)
ಪ್ರವಿಷ್ಟಾ ಇವ ಶೋಕೇನ ನಾಭ್ಯನಂದಂತ ಕಿಂಚನ।
ಸಂಭಾಷ್ಯಮಾಣಾ ಅಪಿ ತೇ ನ ಕಿಂಚಿತ್ಪ್ರತ್ಯಪೂಜಯನ್॥ 16-24-3 (97804)
ತೇ ಸ್ಮ ವೀರಾ ದುರಾಧರ್ಷಾ ಗಾಂಭೀರ್ಯೇ ಸಾಗರೋಪಮಾಃ।
ಶೋಕೋಪಹತವಿಜ್ಞಾನಾ ನಷ್ಟಸಂಜ್ಞಾ ಇವಾಭವನ್॥ 16-24-4 (97805)
ಅಚಿಂತಯಂಶ್ಚ ಜನನೀಂ ತತಸ್ತೇ ಪಾಂಡುನಂದನಾಃ।
ಕಥಂ ನು ವೃದ್ಧಮಿಥುನಂ ವಹತ್ಯತಿಕೃಶಾ ಪೃಥಾ॥ 16-24-5 (97806)
ಕಥಂ ಚ ಸ ಮಹೀಪಾಲೋ ಹತಪುತ್ರೋ ನಿರಾಶ್ರಯಃ।
ಪತ್ನ್ಯಾ ಸಹ ವಸತ್ಯೇಕೋ ವನೇ ಶ್ವಾಪದಸೇವಿತೇ॥ 16-24-6 (97807)
ಸಾ ಚ ದೇವೀ ಮಹಾಭಾಗಾ ಗಾಂಧಾರೀ ಹತಬಾಂಧವಾ।
ಪತಿಮಂಧಂ ಕಥಂ ವೃದ್ಧಮನ್ವೇತಿ ವಿಜನೇ ವನೇ॥ 16-24-7 (97808)
ಏವಂ ತೇಷಾಂ ಕಥಯತಾಮೌತ್ಸುಕ್ಯಮಭವತ್ತದಾ।
ಗಮನೇ ಚಾಭವದ್ಬುದ್ಧಿರ್ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರದಿದೃಕ್ಷಯಾ॥ 16-24-8 (97809)
ಸಹದೇವಸ್ತು ರಾಜಾನಂ ಪ್ರಣಿಪತ್ಯೇದಮಬ್ರವೀತ್।
ಅಹೋ ಮೇ ಭವತೋ ದೃಷ್ಟಂ ಹೃದಯಂ ಗಮನಂ ಪ್ರತಿ। 16-24-9 (97810)
ನ ಹಿ ತ್ವಾಂ ಗೌರವೇಣಾಹಮಶಕಂ ವಕ್ತುಮಂಜಸಾ।
ಗಮನಂ ಪ್ರತಿ ರಾಜೇಂದ್ರ ತದಿದಂ ಸಮುಪಸ್ಥಿತಂ॥ 16-24-10 (97811)
ದಿಷ್ಟ್ಯಾ ದ್ರಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ತಾಂ ಕುಂತೀಂ ವರ್ತಯಂತೀಂ ತಪಸ್ವಿನೀಂ।
ಜಟಿಲಾಂ ತಾಪಸೀಂ ವೃದ್ಧಾಂ ಕುಶಕಾಶಪರಿಕ್ಷತಾಂ॥ 16-24-11 (97812)
ಪ್ರಾಸಾದಹರ್ಂಯಸಂವೃದ್ಧಾಮತ್ಯಂತಸುಖಭಾಗಿನೀಂ।
ಕದಾನುಜನನೀಂ ಶ್ರಾಂತಾಂ ದ್ರಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಭೃಶದುಃಖಿತಾಂ॥ 16-24-12 (97813)
ಅನಿತ್ಯಾಃ ಖಲು ಮರ್ತ್ಯಾನಾಂ ಗತಯೋ ಭರತರ್ಷಭ।
ಕುಂತೀ ರಾಜಸುತಾ ಯತ್ರ ವಸತ್ಯಸುಖಿತಾ ವನೇ॥ 16-24-13 (97814)
ಸಹದೇವವಚಃ ಶ್ರುತ್ವಾ ದ್ರೌಪದೀ ಯೋಷಿತಾಂ ವರಾ।
ಉವಾಚ ದೇವೀ ರಾಜಾನಮಭಿಪೂಜ್ಯಾಭಿನಂದ್ಯ ಚ। 16-24-14 (97815)
ಕದಾ ದ್ರಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ತಾಂ ದೇವೀಂ ಯದಿ ಜೀವತಿ ಸಾ ಪೃಥಾ।
ಜೀವಂತ್ಯಾ ಹ್ಯದ್ಯ ಮೇ ಪ್ರೀತಿರ್ಭವಿಷ್ಯತಿ ಜನಾಧಿಪ॥ 16-24-15 (97816)
ಏಷಾ ತೇಽಸ್ತು ಮತಿರ್ನಿತ್ಯಂ ಧರ್ಮೇ ತೇ ರಮತಾಂ ಮನಃ।
ಯೋಽದ್ಯ ತ್ವಮಸ್ಮಾನ್ರಾಜೇಂದ್ರ ಶ್ರೇಯಸಾ ಯೋಜಯಿಷ್ಯಸಿ॥ 16-24-16 (97817)
ಅಗ್ರಪಾದಸ್ಥಿತಂ ಚೇಮಂ ವಿದ್ಧಿ ರಾಜನ್ವಧೂಜನಂ।
ಕಾಂಕ್ಷಂತಂ ದರ್ಶನಂ ಕುಂತ್ಯಾ ಗಾಂಧಾರ್ಯಾಃ ಶ್ವಸುರಸ್ಚ ಚ॥ 16-24-17 (97818)
ಇತ್ಯುಕ್ತಃ ಸ ನೃಪೋ ದೇವ್ಯಾ ದ್ರೌಪದ್ಯಾ ಭರತರ್ಷಭ।
ಸೇನಾಧ್ಯಕ್ಷಾನ್ಸಮಾನಾಯ್ಯ ಸರ್ವಾನಿದಮುವಾಚ ಹ॥ 16-24-18 (97819)
ನಿರ್ಯಾತಯತ ಮೇ ಸೇನಾಂ ಪ್ರಭೂತರಥಕುಂಜರಾಂ।
ದ್ರಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ವನಸಂಸ್ಥಂ ಚ ಧೃತಾಷ್ಟ್ರಂ ಮಹೀಪತಿಂ॥ 16-24-19 (97820)
ಸ್ತ್ರ್ಯಧ್ಯಕ್ಷಾಂಶ್ಚಾಬ್ರವೀದ್ರಾಜಾ ಯಾನಾನಿ ವಿವಿಧಾನಿ ಮೇ।
ಸಜ್ಜೀಕ್ರಿಯಂತಾಂ ಸರ್ವಾಣಿ ಶಿಬಿಕಾಶ್ಚ ಸಹಸ್ರಶಃ॥ 16-24-20 (97821)
ಶಕಟಾಪಣವೇಶಾಶ್ಚ ಕೋಶಃ ಶಿಲ್ಪಿನ ಏವ ಚ।
ನಿರ್ಯಾಂತು ಕೋಶಪಾಲಾಶ್ಚ ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರಾಶ್ರಮಂ ಪ್ರತಿ॥ 16-24-21 (97822)
ಯಶ್ಚ ಪೌರಜನಃ ಕಶ್ಚಿದ್ದ್ರಷ್ಟುಮಿಚ್ಛತಿ ಪಾರ್ಥಿವಂ।
ಅನಾವೃತಃ ಸುವಿಹಿತಃ ಸ ಚ ಯಾತು ಸುರಕ್ಷಿತಃ॥ 16-24-22 (97823)
ಸೂದಾಃ ಪೌರೋಗವಾಶ್ಚೈವ ಸರ್ವಂ ಚೈವ ಮಹಾನಸಂ।
ವಿವಿಧಂ ಭಕ್ಷ್ಯಭೋಜ್ಯಂ ಚ ಶಕಟೈರುಹ್ಯತಾಂ ಮಮ॥ 16-24-23 (97824)
ಪ್ರಯಾಣಂ ಘುಷ್ಯತಾಂ ಚೈವ ಶ್ವೋಭೂತ ಇತಿ ಮಾಚಿರಂ।
ಕ್ರಿಯತಾಂ ಪಥಿ ಚಾಪ್ಯದ್ಯ ವೇಶ್ಮಾನಿ ವಿವಿಧಾನಿ ಚ। 16-24-24 (97825)
ಏವಮಾಜ್ಞಾಪ್ಯ ರಾಜಾ ಸ ಭ್ರಾತೃಭಿಃ ಸಹ ಪಾಂಡವಃ।
ಶ್ವೋಭೂತೇ ನಿರ್ಯಯೌ ರಾಜನ್ಸಸ್ತ್ರೀವೃದ್ಧಪುರಃಸರಃ॥ 16-24-25 (97826)
ಸ ಬಹಿರ್ದಿವಸಾನೇವ ಜನೌಘಂ ಪರಿಪಾಲಯನ್।
ನ್ಯವಸನ್ನೃಪತಿಃ ಪಂಚ ತತೋಽಗಚ್ಛದ್ವನಂ ಪ್ರತಿ॥ ॥ 16-24-26 (97827)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ಆಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವಣಿ ಚತುರ್ವಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 24 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Footnotes
7-24-17 ಅಪ್ರಪಾದಸ್ಥಿತಂ ಪ್ರಯಾಣಾರ್ಥಂ ಪುರಸ್ಕೃತೇನೈವ ಪಾದೇನ ಸ್ಥಿತಂ। ಅತ್ಯಂತಮುತ್ಸುಕಮಿತ್ಯರ್ಥಃ॥ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 025
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.25. ಅಧ್ಯಾಯಃ 025
ಅಥಾಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವ ॥ 1 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇಣ ನಾನಾಯಾನಾರೂಢೈಃ ಪೌರೈರ್ಭ್ರಾತೃಭಿಶ್ಚ ಸಹ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಾದಿದಿದೃಕ್ಷಯಾ ಶತಯೂಪಾಶ್ರಮವನಪ್ರವೇಶಃ॥ 1 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ।
ಆಜ್ಞಾಪಯಾಮಾಸ ತತಃ ಸೇನಾಂ ಭರತಸತ್ತಮಃ।
ಅರ್ಜುನಪ್ರಮುಖೈರ್ಗುಪ್ತಾಂ ಲೋಕಪಾಲೋಪಮೈರ್ನರೈಃ॥ 16-25-1 (97828)
ಯೋಗೋಯೋಗ ಇತಿ ಪ್ರೀತ್ಯಾ ತತಃ ಶಬ್ದೋ ಮಹಾನಭೂತ್।
ಕ್ರೋಶತಾಂ ಸಾದಿನಾಂ ತತ್ರ ಯುಜ್ಯತಾಂ ಯುಜ್ಯತಾಮಿತಿ॥ 16-25-2 (97829)
ಕೇಚಿದ್ಯಾನೈರ್ನರಾ ಜಗ್ಮುಃ ಕೇಚಿದಶ್ವೈರ್ಮಹಾಜವೈಃ।
ಕಾಂಚನೈಶ್ಚ ರಥೈಃ ಕೇಚಿಜ್ಜ್ವಲಿತಜ್ವಲನೋಪಮೈಃ॥ 16-25-3 (97830)
ಗಜೇಂದ್ರೈಶ್ಚ ತಥೈವಾನ್ಯೇ ಕೇಚಿದುಷ್ಟ್ರೈರ್ನರಾಧಿಪ।
ಪದಾತಯಸ್ತಥೈವಾನ್ಯೇ ನಖರಪ್ರಾಸಯೋಧಿನಃ॥ 16-25-4 (97831)
ಪೌರಜಾನಪದಾಶ್ಚೈವ ಯಾನೈರ್ಬಹುವಿಧೈಸ್ತಥಾ।
ಅನ್ವಯುಃ ಕುರುರಾಜಾನಂ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಂ ದಿದಕ್ಷವಃ॥ 16-25-5 (97832)
ಸ ಚಾಪಿ ರಾಜವಚನಾದಾಚಾರ್ಯೋ ಗೌತಮಃ ಕೃಪಃ।
ಸೇನಾಮಾದಾಯ ಸೇನಾನೀಃ ಪ್ರಯಯಾವಾಶ್ರಮಂ ಪ್ರತಿ॥ 16-25-6 (97833)
ತತೋ ದ್ವಿಜೈಃ ಪರಿವೃತಃ ಕುರುರಾಜೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ಸಂಸ್ತೂಯಮಾನೋ ಬಹುಭಿಃ ಸೂತಮಾಗಧಬಂದಿಭಿಃ॥ 16-25-7 (97834)
ಪಾಂಡುರೇಣಾತಪತ್ರೇಣ ಧ್ರಿಯಮಾಣೇನ ಮೂರ್ಧನಿ।
ರತಾನೀಕೇನ ಮಹತಾ ನಿರ್ಜಗಾಮ ಕುರೂದ್ವಹಃ॥ 16-25-8 (97835)
ಗಜೈಶ್ಚಾಚಲಸಂಕಾಶೈರ್ಭೀಮಕರ್ಮಾ ವೃಕೋದರಃ।
ಸಜ್ಜಯಂತ್ರಾಯುಧೋಪೇತೈಃ ಪ್ರಯಯೌ ಪವನಾತ್ಮಜಃ॥ 16-25-9 (97836)
ಮಾದ್ರೀಪುತ್ರಾವಪಿ ತಥಾ ಹಯಾರೋಹೌ ಸುಸಂವೃತೌ।
ಜಗ್ಮತುಃ ಶೀಘ್ರಗಮನೌ ಸನ್ನದ್ಧಕವಚಧ್ವಜೌ॥ 16-25-10 (97837)
ಅರ್ಜುನಶ್ಚ ಮಹಾತೇಜಾ ರಥೇನಾದಿತ್ಯವರ್ಚಸಾ।
ವಶೀ ಶ್ವೇತೈರ್ಹಯೈರ್ಯುಕ್ತೈರ್ದಿವ್ಯೇನಾನ್ವಗಮನ್ನೃಪಂ॥ 16-25-11 (97838)
ದ್ರೌಪದೀಪ್ರಮುಖಾಶ್ಚಾಪಿ ಸ್ತ್ರೀಸಂಘಾಃ ಶಿಬಿಕಾಗತಾಃ।
ಸ್ತ್ರ್ಯಧ್ಯಕ್ಷಗುಪ್ತಾಃ ಪ್ರಯಯುರ್ವಿಸೃಜಂತೋಽಮಿತಂ ವಸು॥ 16-25-12 (97839)
ಸಮೃದ್ಧರಥಹಸ್ತ್ಯಶ್ವಂ ವೇಣುವೀಣಾನುನಾದಿತಂ।
ಶುಶುಭೇ ಪಾಂಡವಂ ಸೈನ್ಯಂ ತತ್ತದಾ ಭರತರ್ಷಭ॥ 16-25-13 (97840)
ನದೀತೀರೇಷು ರಂಯೇಷು ಸರಃಸು ಚ ವಿಶಾಂಪತೇ।
ವಾಸಾನ್ಕೃತ್ವಾ ಕ್ರಮೇಣಾಥ ಜಗ್ಮುಸ್ತೇ ಕುರುಪುಂಗವಾಃ॥ 16-25-14 (97841)
ಯುಯುತ್ಸುಶ್ಚ ಮಹಾತೇಜಾ ಧೌಂಯಶ್ಚೈವಿ ಪುರೋಹಿತಃ।
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸ್ಯ ವಚನಾತ್ಪುರಗುಪ್ತಿಂ ಪ್ರಚಕ್ರತುಃ॥ 16-25-15 (97842)
ತತೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೋ ರಾಜಾ ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರಮವಾತರತ್।
ಕ್ರಮೋಣೋತ್ತೀರ್ಯ ಯಮುನಾಂ ನದೀಂ ಪರಮಪಾವಿನೀಂ॥ 16-25-16 (97843)
ಸ ದದರ್ಶಾಶ್ರಮಂ ದೂರಾದ್ರಾಜರ್ಷೇಸ್ತಸ್ಯ ಧೀಮತಃ।
ಶತಯೂಪಸ್ಯ ಕೌರವ್ಯ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ಚೈವ ಹ॥ 16-25-17 (97844)
ತತಃ ಪ್ರಮುದಿತಃ ಸರ್ವೋ ಜನಸ್ತದ್ವನಮಂಜಸಾ।
ವಿವೇಶ ಸುಮಹಾನಾದೈರಾಪೂರ್ಯ ಭರತರ್ಷಭ॥ ॥ 16-25-18 (97845)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮಿವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ಆಶ್ರಮಿವಾಸಪರ್ವಣಿ ಪಂಚವಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 25 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Footnotes
7-25-3 ಯಾನೈಮನುಷ್ಯವಾಹ್ಯಃ॥ 7-25-4 ನಖರಪ್ರಾಸಃ ವ್ಯಾಘ್ರನಖವತ್ಪರಾಚೀನಫಲಕಕುಕ್ಷಿರ್ಯಃ॥ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 026
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.26. ಅಧ್ಯಾಯಃ 026
ಅಥಾಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವ ॥ 1 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಾದಿಭಿಃ ಶತಯೂಪಾಶ್ರಮೇ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಾದೀನುಪೇತ್ಯ ಸ್ವಸ್ವನಾಮಕೀರ್ತನಪೂರ್ವಕಂ ತತ್ಪಾದಾಭಿವಾದನಂ॥ 1 ॥ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೇಣ ಸ್ವಾವಾ ಸ್ಯಾದರ್ಶನೇನ ಶೋಚತಾಂ ತೇಷಾಂ ಸಮಾಶ್ವಾಸನಂ॥ 2 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ।
ತತಸ್ತೇ ಪಾಂಡವಾ ದೂರಾದವತೀರ್ಯ ಪದಾತಯಃ।
ಅಭಿಜಗ್ಮುರ್ನರಪತೇರಾಶ್ರಮಂ ವಿನಯಾನತಾಃ॥ 16-26-1 (97846)
ಸ ಚ ಯೋಧಜನಃ ಸರ್ವೋ ಯೇ ಚ ರಾಷ್ಟ್ರನಿವಾಸಿನಃ।
ಸ್ತ್ರಿಯಶ್ಚ ಕುರುಮುಖ್ಯಾನಾಂ ಪದ್ಭಿರೇವಾನ್ವಯುಸ್ತದಾ॥ 16-26-2 (97847)
ಆಶ್ರಮಂ ತೇ ತತೋ ಜಗ್ಮುರ್ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ಪಾಂಡವಾಃ।
ಶೂನ್ಯಂ ಮೃಗಗಣಾಕೀರ್ಣಂ ಕದಲೀವನಶೋಭಿತಂ॥ 16-26-3 (97848)
ತತಸ್ತತ್ರ ಸಮಾಜಗ್ಮುಸ್ತಾಪಸಾ ನಿಯತವ್ರತಾಃ।
ಪಾಂಡವಾನಾಗತಾಂದ್ರಷ್ಟುಂ ಕೌತೂಹಲಸಮನ್ವಿತಾಃ॥ 16-26-4 (97849)
ತಾನಪೃಚ್ಛತ್ತತೋ ರಾಜಾ ಕ್ವಾಸೌ ಕೌರವವಂಶಭೃತ್।
ಪಿತಾ ಜ್ಯೇಷ್ಠೋ ಗತೋಽಸ್ಮಾಕಮಿತಿ ಬಾಷ್ಪಪರಿಪ್ಲುತಃ॥ 16-26-5 (97850)
ತೇ ತಮೂಚುಸ್ತತೋ ವಾಕ್ಯಂ ಯಮುನಾಮವಗಾಹಿತುಂ।
ಪುಷ್ಪಾಣಾಮುದಕುಂಭಸ್ಯ ಚಾರ್ಥೇ ಗತ ಇತಿ ಪ್ರಭೋ॥ 16-26-6 (97851)
ತೈರಾಖ್ಯಾತೇನ ಮಾರ್ಗೇಣ ತತಸ್ತೇ ಜಗ್ಮುರಂಜಸಾ।
ದದೃಶುಶ್ಚಾವಿದೂರೇ ತಾನ್ಸರ್ವಾನಥ ಪದಾತಯಃ॥ 16-26-7 (97852)
ತತಸ್ತೇ ಸತ್ವರಾ ಜಗ್ಮುಃ ವಿತುರ್ದರ್ಶನಕಾಂಕ್ಷಿಣಃ।
ಸಹದೇವಸ್ತು ವೇಗೇನ ಪ್ರಾಧಾವದ್ಯತ್ರ ಸಾ ಪೃಥಾ॥ 16-26-8 (97853)
ಸುಸ್ವರಂ ರುರುದೇ ಧೀಮಾನ್ಮಾತುಃ ಪಾದಾವುಪಸ್ಪೃಶನ್।
ಸಾ ಚ ಬಾಷ್ಪಾಕುಲಮುಖೀ ದದರ್ಶಕ ದಯಿತಂ ಸುತಂ॥ 16-26-9 (97854)
ಬಾಹುಭ್ಯಾಂ ಸಂಪರಿಷ್ವಜ್ಯ ಸಮುನ್ನಾಂಯ ಚ ಪುತ್ರಕಂ।
ಗಾಂಧಾರ್ಯಾಃ ಕಥಯಾಮಾಸ ಸಹದ್ರೇವಮುಪಸ್ಥಿತಂ॥ 16-26-10 (97855)
ಅನಂತರಂ ಚ ರಾಜಾನಂ ಭೀಮಸೇನಮಥಾರ್ಜುನಂ।
ನಕುಲಂ ಚ ಪೃಥಾ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ತ್ವರಮಾಣೋಪಚಕ್ರಮೇ॥ 16-26-11 (97856)
ಸಾ ಹ್ಯಗ್ರೇ ಗಚ್ಛತಿ ತಯೋರ್ದಪತ್ಯೋರ್ಹತಪುತ್ರಯೋಃ।
ಕರ್ಷಂತೀ ತೌ ತತಸ್ತೇ ತಾಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಸಂನ್ಯಪತನ್ಭುವಿ।
`ತಯೋಸ್ತು ಪಾದಯೋ ರಾಜನ್ನ್ಯಪತನ್ಹತಪುತ್ರಯೋಃ॥' 16-26-12 (97857)
ರಾಜಾ ತಾನ್ಸ್ವರಯೋಗೇನ ಸ್ಪರ್ಶೇನ ಚ ಮಹಾಮನಾಃ।
ಪ್ರತ್ಯಭಿಜ್ಞಾಯ ಮೇಧಾವೀ ಸಮಾಶ್ವಾಸಯತ ಪ್ರಭುಃ॥ 16-26-13 (97858)
ತತಸ್ತೇ ಬಾಷ್ಪಮುತ್ಸೃಜ್ಯ ಗಾಂಧಾರೀಸಹಿತಂ ನೃಪಂ।
ಉಪತಸ್ಥುರ್ಮಹಾತ್ಮಾನೋ ಮಾತರಂ ಚ ಯಥಾವಿಧಿ॥ 16-26-14 (97859)
ಸರ್ವೇಷಾಂ ತೋಯಕಲಶಾಂಜಗೃಹುಸ್ತೇ ಸ್ವಯಂ ತದಾ।
ಪಾಂಡವಾ ಲಬ್ಧಸಂಜ್ಞಾಸ್ತೇ ಮಾತ್ರಾ ಚಾಶ್ವಾಸಿತಾಃ ಪುನಃ॥ 16-26-15 (97860)
ತಥಾ ನಾರ್ಯೋ ನೃಸಿಂಹಾನಾಂ ಸೋಽವರೋಧಜನಸ್ತದಾ।
ಪೌರಜಾನಪದಾಶ್ಚೈವ ದದೃಶುಸ್ತಂ ಜನಾಧಿಪಂ॥ 16-26-16 (97861)
ನಿವೇದಯಾಮಾಸ ತದಾ ಜನಂ ತನ್ನಾಮಗೋತ್ರತಃ।
ಯುಧಿಷ್ಠಿರೋ ನರಪತಿಃ ಸ ಚೈನಂ ಪ್ರತ್ಯಪೂಜಯತ್॥ 16-26-17 (97862)
ಸ ತೈಃ ಪರಿವೃತೋ ಮೇನೇ ಹರ್ಷಬಾಷ್ಪಾವಿಲೇಕ್ಷಣಃ।
ರಾಜಾಽಽತ್ಮಾನಂ ಗೃಹಗತಂ ಪುರೇವಿ ಗಜಸಾಹ್ವಯೇ॥ 16-26-18 (97863)
ಅಭಿವಾದಿತೋ ವಧೂಭಿಶ್ಚ ಕೃಷ್ಣಾದ್ಯಾಭಿಃ ಸ ಪಾರ್ಥಿವಃ।
ಗಾಂಧಾರ್ಯಾ ಸಹಿತೋ ಧೀಮಾನ್ಕುಂತ್ಯಾ ಚ ಪ್ರತ್ಯನಂದತ॥ 16-26-19 (97864)
ತತಶ್ಚಾಶ್ರಮಮಾಗಚ್ಛತ್ಸಿದ್ಧಚಾರಣಸೇವಿತಂ।
ದಿದೃಕ್ಷುಭಿಃ ಸಮಾಕೀರ್ಣಂ ನಭಸ್ತಾರಾಗಣೈರಿವ॥ ॥ 16-26-20 (97865)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ಆಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವಣಿ ಷಡ್ವಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 26 ॥
ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 027
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.27. ಅಧ್ಯಾಯಃ 027
ಅಥಾಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವ ॥ 1 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ಸಂಜಯೇನ ತಾಪಸಾನ್ಪ್ರತಿ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಾದೀನಾಂ ದ್ರೌಪದ್ಯಾದಿಸ್ತ್ರೀಣಾಂ ಚಾಂಗುಲಿನಿರ್ದೇಶೇನ ನಾಮನಿರ್ದೇಶಃ॥ 1 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ।
ಸ ತೈಃ ಸಹ ನರವ್ಯಾಧ್ರೈರ್ಭ್ರಾತೃಭಿರ್ಭರತರ್ಷಭ।
ರಾಜಾ ರುಚಿರಪದ್ಮಾಕ್ಷೈರಾಸಾಂಚಕ್ರೇ ತದಾಶ್ರಮೇ॥ 16-27-1 (97866)
ತಾಪಸೈಶ್ಚ ಮಹಾಭಾಗೈರ್ನಾನಾದೇಶಸಮಾಗತೈಃ।
ದ್ರಷ್ಟುಂ ಕುರುಪತೇಃ ಪುತ್ರಾನ್ಪಾಂಡವಾನ್ಪೃಥುವಕ್ಷಸಃ॥ 16-27-2 (97867)
ತೇ ಬ್ರುವಂಜ್ಞಾತುಮಿಚ್ಛಾಮಃ ಕತಮೋಽತ್ರ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ಭೀಮಾರ್ಜುನೌ ಯಮೌ ಚೈವ ದ್ರೌಪದೀ ಚ ಯಶಸ್ವಿನೀ॥ 16-27-3 (97868)
ತಾನಾಚಖ್ಯೌ ತದಾ ಸೂತಸ್ತೇಷಾಂ ನಾಮ ಪ್ರಧಾನತಃ।
ಸಂಜಯೋ ದ್ರೌಪದೀಂ ಚೈವ ಸರ್ವಾಶ್ಚಾನ್ಯಾ ಕುರುಸ್ತ್ರಿಯಃ॥ 16-27-4 (97869)
ಸಂಜಯ ಉವಾಚ। 16-27-5x (8053)
ಯ ಏಷ ಜಾಂಬೂನದಶುದ್ಧಗೌರ-
ಸ್ತನುರ್ಮಹಾಸಿಂಹ ಇವ ಪ್ರವೃದ್ಧಃ।
ಪ್ರಚಂಡಘೋಣಃ ಪೃಥುದೀರ್ಘನೇತ್ರ-
ಸ್ತಾಂರಾಯತಾಕ್ಷಃ ಕುರುರಾಜ ಏಷಃ॥ 16-27-5 (97870)
ಅಯಂ ಪುನರ್ಮತ್ತಗಜೇಂದ್ರಗಾಮೀ
ಪ್ರತಪ್ತಚಾಮೀಕರಶುದ್ಧಗೌರಃ।
ಪೃಥ್ವಾಯತಾಂಸಃ ಪೃಥುದೀರ್ಘಬಾಹು-
ರ್ವೃಕೋದರಃ ಪಶ್ಯತ ಪಶ್ಯತೇಮಂ॥ 16-27-6 (97871)
ಯಸ್ತ್ವೇಷ ಪಾರ್ಶ್ವೇಽಸ್ಯ ಮಹಾಧನುಷ್ಮಾ-
ಞ್ಶ್ಯಾಮೋ ಯುವಾ ವಾರಣಯೂಥಪಾಭಃ।
ಸಿಂಹೋನ್ನತಾಂಸೋ ಗಜಖೇಲಗಾಮೀ
ಪದ್ಮಾಯತಾಕ್ಷೋಽರ್ಜುನ ಏಷ ವೀರಃ॥ 16-27-7 (97872)
ಕುಂತೀಸಮೀಪೇ ಪುರುಷೋತ್ತಮೌ ತು
ಯಮಾವಿಮೌ ವಿಷ್ಣುಮಹೇಂದ್ರಕಲ್ಪೌ।
ಮನುಷ್ಯಲೋಕೇ ಸಕಲೇ ಸಮೋಸ್ತಿ
ಯಯೋರ್ನ ರೂಪೇ ನ ಬಲೇ ನ ಶೀಲೇ॥ 16-27-8 (97873)
ಇಯಂ ಪುನಃ ಪದ್ಮದಲಾಯತಾಕ್ಷೀ
ಮಧ್ಯಂ ವಯಃ ಕಿಂಚಿದಿವ ಸ್ಪಶಂತೀ।
ನೀಲೋತ್ಪಲಾಭಾ ಪುರದೇವತೇವ
ಕೃಷ್ಣಾ ಸ್ಥಿತಾ ಮೂರ್ತಿಮತೀವ ಲಕ್ಷ್ಮೀಃ॥ 16-27-9 (97874)
ಅಸ್ಯಾಸ್ತು ಪಾರ್ಶ್ವೇ ಕನಕೋಪಮತ್ವ-
ಗೇಷಾ ಸ್ಥಿತಾ ಮೂರ್ತಿಮತೀವ ಗೌರೀ।
ಸತ್ಯೇ ಸ್ಥಿತಾ ಸಾ ಭಗಿನೀ ದ್ವಿಜಾಗ್ರ್ಯಾ-
ಶ್ಚಕ್ರಾಯುಧಸ್ಯಾಪ್ರತಿಮಸ್ಯ ತಸ್ಯ॥ 16-27-10 (97875)
ಇಯಂ ಚ ಜಾಂಬೂನದಶುದ್ಧಗೌರೀ
ಪಾರ್ಥಸ್ಯ ಭಾರ್ಯಾ ಭುಜಗೇಂದ್ರಕನ್ಯಾ।
ಚಿತ್ರಾಂಗದಾ ಚೈವ ನರೇಂದ್ರಕನ್ಯಾ
ಯೈಷಾ ಸವರ್ಣಾರ್ದ್ರಮಧೂಕಪುಷ್ಪೈಃ॥ 16-27-11 (97876)
ಇಯಂ ಸ್ವಸಾ ರಾಜಚಮೂಪತೇಶ್ಚ
ಪ್ರವೃದ್ಧನೀಲೋತ್ಪಲದಾಮವರ್ಣಾ।
ಪಸ್ಪರ್ಧ ಕೃಷ್ಣೇನ ಸದಾ ನೃಪೋ ಯೋ
ವೃಕೋದರಸ್ಯೈಷ ಪರಿಗ್ರಹೋಽಗ್ರ್ಯಃ॥ 16-27-12 (97877)
ಇಯಂ ಚ ರಾಜ್ಞೋ ಮಗಧಾಧಿಪಸ್ಯ
ಸುತಾ ಜರಾಸಂಧ ಇತಿ ಶ್ರುತಸ್ಯ।
ಯವೀಯಸೋ ಮಾದ್ರವತೀಸುತಸ್ಯ
ಭಾರ್ಯಾ ಮತಾ ಚಂಪಕದಾಮಗೌರೀ॥ 16-27-13 (97878)
ಇಂದೀವರಶ್ಯಾಮತನುಃ ಸ್ಥಿತಾ ತು
ಯೈಷಾ ಪರಾಽಽಸನ್ನತರೋರ್ಲತೇವ।
ಭಾರ್ಯಾ ಮತಾ ಮಾದ್ರವತೀಸುತಸ್ಯ
ಜ್ಯೇಷ್ಠಸ್ಯ ಸೇಯಂ ಕಮಲಾಯತಾಕ್ಷೀ॥ 16-27-14 (97879)
ಇಯಂ ತು ನಿಷ್ಟಪ್ತಸುವರ್ಣಗೌರೀ
ರಾಜ್ಞೋ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಸುತಾ ಸಪುತ್ರಾ।
ಭಾರ್ಯಾಽಭಿಮನ್ಯೋರ್ನಿಹತೋ ರಣೇ ಯೋ
ದ್ರೋಣಾದಿಭಿಸ್ತೈರ್ವಿರಥೋ ರಥಸ್ಥೈಃ॥ 16-27-15 (97880)
ಏತಾಸ್ತು ಸೀಮಂತಶಿರೋರುಹಾ ಯಾಃ
ಶುಕ್ಲೋತ್ತರೀಯಾ ನರರಾಜಪತ್ನ್ಯಃ।
ರಾಜ್ಞೋಸ್ಯ ವೃದ್ಧಸ್ಯ ಪರಂಶತಾಖ್ಯಾಃ
ಸ್ನುಷಾ ನೃವೀರಾಹತಪುತ್ರನಾಥಾಃ॥ 16-27-16 (97881)
ಏಕತಾ ಯಥಾಮುಖ್ಯಮುದಾಹೃತಾ ವೋ
ಬ್ರಾಹ್ಮಣ್ಯಭಾವಾದೃಜುಬುದ್ಧಿಸತ್ವಾತ್।
ಸರ್ವಾ ಭವದ್ಭಿಃ ಪರಿಪೃಚ್ಛ್ಯಮಾನಾ
ನರೇಂದ್ರಪತ್ನ್ಯಃ ಸುವಿಶುದ್ಧಸತ್ವಾಃ।
`ಸರ್ವೇ ಭವಂತೋಪಿ ತಪೋಬಲಾಗ್ರ್ಯಾಃ
ಕ್ಷಾಂತಾಶ್ಚ ದಾಂತಾಶ್ಚ ಕುಲೋದ್ಭವಾಶ್ಚ॥' 16-27-17 (97882)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 16-27-18x (8054)
ಏವಂ ಸ ರಾಜಾ ಕುರುವೃದ್ಧವರ್ಯಃ
ಸಮಾಗತಸ್ತೈರ್ನರದೇವಪುತ್ರೈಃ।
ಪಪ್ರಚ್ಛ ಸರ್ವಂ ಕುಶಲಂ ತದಾನೀಂ
ಗತೇಷು ಸರ್ವೇಷ್ವಥ ತಾಪಸೇಷು॥ 16-27-18 (97883)
ಯೋಧೇಷು ಚಾಪ್ಯಾಶ್ರಮಮಂಡಲಂ ತ-
ನ್ಮತ್ವಾ ನಿವಿಷ್ಟೇಷು ವಿಮುಚ್ಯ ಪತ್ರಂ।
ಸ್ತ್ರೀವೃದ್ಧಬಾಲೇ ಚ ಸುಸಂನಿವಿಷ್ಟೇ
ಯಥಾರ್ಹತಸ್ತಾನ್ಕುಶಲಾನ್ಯಪೃಚ್ಛತ್॥ ॥ 16-27-19 (97884)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ಆಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವಣಿ ಸಪ್ತವಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 27 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Footnotes
7-27-12 ಪರಿಗ್ರಹೋ ಭಾರ್ಯಾ॥ 7-27-14 ಯಾಸೌ ವಿಶುದ್ಧಾಂಬುಜಪದ್ಮನೇತ್ರಾ ಇತಿ ಕ.ಥ.ಪಾಠಃ॥ 7-27-16 ಭೀಮಂತಮಾತ್ರೇಣ ಉಪಲಕ್ಷಿತಾ। ನತ್ವಲಂಕಾರಾದಿನಾ ತಾದೃಶಾಃ ಶಿರೋರುಹಾಃ ಕೇಶಾ ಯಾಸಾಂ ತಾಃ ಸೀಮಂತಶಿರೋರುಹಾಃ। ಅಸೀಮಂತೇತಿ ಪಾಠೋ ಯುಕ್ತಃ। ಶುಕ್ಲೋತ್ತರೀಯಾ ನರರಾಜಕನ್ಯಾ ಇತಿ ಕ.ಥ.ಪಾಠಃ॥ 7-27-19 ಪತ್ರಂ ವಾಹನಂ॥ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 028
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.28. ಅಧ್ಯಾಯಃ 028
ಅಥಾಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವ ॥ 1 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಯುಧಿಷ್ಠಿರಾಭ್ಯಾಂ ಪರಸ್ಪರಕುಶಲಪ್ರಶ್ನಾದಿಪೂರ್ವಕಂ ಸಂʼಲ್ಲಾಪಃ॥ 1 ॥ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇಣ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಂಪ್ರತಿ ವಿದುರಃ ಕ್ವೇತಿ ಪ್ರಶ್ನೇ ತತ್ರತ್ಯೇನ ಕೇನಚಿದ್ಯದೃಚ್ಛಯಾ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಮುಪಸರ್ಪತೋ ಜನಾವಲೋಕನೇನ ಪ್ರತಿನಿವರ್ತಮಾನಸ್ಯ ಚ ತಸ್ಯ ಪ್ರದರ್ಶನಂ॥ 2 ॥ ತತೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇಣಾನುಧಾವನೇನ ತತ್ಸಮೀಪಗಮನಂ॥ 3 ॥ ತತೋ ವಿದುರೇ ಯೋಗಾತ್ಸ್ವಶರೀರತ್ಯಾಗೇನ ತಚ್ಛರೀರಪ್ರವೇಶಃ॥ 4 ॥ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇಣ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಾದಿಷು ತದದ್ಭುತನಿವೇದನಂ॥ 5 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರ ಉವಾಚ।
ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಮಹಾಬಾಹೋ ಕಚ್ಚಿತ್ವಂ ಕುಶಲೀ ಹ್ಯಸಿ।
ಸಹಿತೋ ಭ್ರಾತೃಭಿಃ ಸರ್ವೈಃ ಪೌರಜಾನಪದೈಸ್ತಥಾ॥ 16-28-1 (97885)
ಯೇ ಚ ತ್ವಾಮನುಜೀವಂತಿ ಕಚ್ಚಿತ್ತೇಽಪಿ ನಿರಾಮಯಾಃ।
ಸಚಿವಾ ಭೃತ್ಯವರ್ಗಾಶ್ಚ ಗುರವಶ್ಚೈವ ತೇ ನೃಪ॥ 16-28-2 (97886)
ಕಚ್ಚಿತ್ತೇಽಪಿ ನಿರಾತಂಕಾ ವಸಂತಿ ವಿಷಯೇ ತವ।
ಕಚ್ಚಿದ್ವರ್ತಸಿ ಪೌರಾಣೀಂ ವೃತ್ತಿಂ ರಾಜರ್ಷಿಸೇವಿತಾಂ॥ 16-28-3 (97887)
ಕಚ್ಚಿನ್ನ್ಯಾಯಾನನುಚ್ಛಿದ್ಯ ಕೋಶಸ್ತೇಽಭಿಪ್ರಪೂರ್ಯತೇ।
ಅರಿಮಧ್ಯಸ್ಥಮಿತ್ರೇಷು ವರ್ತಸೇ ಚಾನುರೂಪತಃ।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಗ್ರಹಾರೈರ್ವಾ ಯಥಾವದನುಪಶ್ಯಸಿ॥ 16-28-4 (97888)
ಕಚ್ಚಿತ್ತೇ ಪರಿತುಷ್ಯಂತಿ ಶೀಲೇನಿ ಭರತರ್ಷಭ।
ಶತ್ರವೋಪಿ ಕುತಃ ಪೌರಾ ಭೃತ್ಯಾ ವಾ ಸ್ವಜನೋಪಿ ವಾ॥ 16-28-5 (97889)
ಕಚ್ಚಿದ್ಯಜಸಕಿ ರಾಜೇಂದ್ರ ಶ್ರದ್ಧಾವಾನ್ಪಿತೃದೇವತಾಃ।
ಅತಿಥೀನನ್ನಪಾನೇನಿ ಕಚ್ಚಿದರ್ಚಸಿ ಭಾರತ॥ 16-28-6 (97890)
ಕಚ್ಚಿನ್ನಯಪಥೇ ವಿಪ್ರಾಃ ಸ್ವಕರ್ಮನಿರತಾಸ್ತವ।
ಕ್ಷತ್ರಿಯಾ ವೈಶ್ಯವರ್ಣಾ ವಾ ಶೂದ್ರಾ ವಾಽಪಿ ಕುಟುಂಬಿನಃ॥ 16-28-7 (97891)
ಕಚ್ಚಿತ್ಸ್ತ್ರೀಬಾಲವೃದ್ಧಂ ತೇ ನ ಶೋಚತಿ ನ ಯಾಚತೇ।
ಜಾಮಯಃ ಪೂಜಿತಾಃ ಕಚ್ಚಿತ್ತವ ಗೇಹೇ ನರರ್ಷಭ॥ 16-28-8 (97892)
ಕಚ್ಚಿದ್ರಾಜರ್ಷಿವಂಶೋಽಯಂ ತ್ವಾಮಾಸಾದ್ಯ ಮಹೀಪತಿಂ।
ಯಥೋಚಿತಂ ಮಹಾರಾಜ ಯಶಸಾ ನಾವಸೀದತಿ॥ 16-28-9 (97893)
ವೈಶಣ್ಪಾಯನ ಉವಾಚ। 16-28-10x (8055)
ಇತ್ಯೇವಾದಿನಂ ತಂ ಸ ನ್ಯಾಯವಿತ್ಪ್ರತ್ಯಭಾಷತ।
ಕುಶಲಪ್ರಶ್ನಸಂಯುಕ್ತಂ ಕುಶಲೋ ವಾಕ್ಯಮಬ್ರವೀತ್॥ 16-28-10 (97894)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಉವಾಚ। 16-28-11x (8056)
ಅಪಿ ತೇ ವರ್ಧತೇ ರಾಜಂಸ್ಪಪೋ ಮಂದಃ ಶ್ರಮಶ್ಚ ತೇ ॥ 16-28-11 (97895)
ಅಪಿ ಮೇ ಜನನೀ ಚೇಯಂ ಶುಶ್ರೂಷುರ್ವಿಗತಕ್ಲಮಾ।
ಅಥಾಸ್ಯಾಃ ಸಫಲೋ ರಾಜನ್ವನವಾಸೋ ಭವಿಷ್ಯತಿ॥ 16-28-12 (97896)
ಇಯಂ ಚ ಮಾತಾ ಜ್ಯೇಷ್ಠಾ ಮೇ ಶೀತವಾತಾಧ್ವಕರ್ಶಿತಾ।
ಘೋರೇಣ ತಪಸಾ ಯುಕ್ತಾ ದೇವೀ ಕಚ್ಚಿನ್ನ ಶೋಚತಿ॥ 16-28-13 (97897)
ಹತಾನ್ಪುತ್ರಾನ್ಮಹಾವೀರ್ಯಾನ್ಕ್ಷತ್ರಧರ್ಮಪರಾಯಣಾನ್।
ನಾಪಧ್ಯಾಯತಿ ವಾ ಕಚ್ಚಿದಸ್ಮಾನ್ಪಾಪಕೃತಃ ಸದಾ॥ 16-28-14 (97898)
ಕ್ವ ಚಾಸೌ ವಿದುರೋ ರಾಜನ್ನೇಮಂ ಪಶ್ಯಾಮಹೇ ವಯಂ।
ಸಂಜಯಃ ಕುಶಲೀ ಚಾಯಂ ಕಚ್ಚಿನ್ನು ತಪಸಿ ಸ್ಥಿರಃ॥ 16-28-15 (97899)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 16-28-16x (8057)
ಇತ್ಯುಕ್ತಃ ಪ್ರತ್ಯುವಾಚೈನಂ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೋ ಜನಾಧಿಪಂ।
ಕುಶಲೀ ವಿದುರಃ ಪುತ್ರ ತಪೋ ಘೋರಂ ಸಮಾಶ್ರಿತಃ॥ 16-28-16 (97900)
ವಾಯುಭಕ್ಷೋ ನಿರಾಹಾರಃ ಕೃಶೋ ಧಮನಿಸಂತತಃ।
ಕಜಾಚಿದ್ದೃಶ್ಯತೇ ವಿಪ್ರೈಃ ಶೂನ್ಯೇಽಸ್ಮಿನ್ಕಾನನೇ ಕ್ವಚಿತ್॥ 16-28-17 (97901)
ಇತ್ಯೇವಂ ಬ್ರುವತಸ್ತಸ್ಯ ಜಟೀ ವೀಟಾಮುಖಃ ಕೃಶಃ।
ದಿಗ್ವಾಸಾ ಮಲದಿಗ್ಧಾಂಗೋ ವನರೇಣುಸಮುಕ್ಷಿತಃ॥ 16-28-18 (97902)
ದೂರಾದಾಲಕ್ಷಿತಃ ಕ್ಷತ್ತಾ ತತ್ರಾಖ್ಯಾತೋ ಮಹೀಪತೇಃ।
`ಕವಿದುರಸ್ತ್ವೇಷ ಧರ್ಮಾತ್ಮಾ ಜನಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ನಿವರ್ತತೇ॥' 16-28-19 (97903)
ನಿವರ್ತಮಾನಂ ಸಹಸಾ ಜನಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾಽಽಶ್ರಮಂ ಪ್ರತಿ।
ತಮನ್ವಧಾವನ್ನೃಪತಿರೇಕ ಏವ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ಪ್ರವಿಶಂತಂ ವನಂ ಘೋರಂ ಲಕ್ಷ್ಯಾಲಕ್ಷ್ಯಂ ಕ್ವಚಿತ್ಕ್ವಚಿತ್॥ 16-28-20 (97904)
ಭೋಭೋ ವಿದುರ ರಾಜಾಽಹಂ ದಯಿತಸ್ತೇ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ಇತಿ ಬ್ರುವನ್ನರಪತಿಸ್ತಂ ಯತ್ನಾದಭ್ಯಧಾವತ॥ 16-28-21 (97905)
ತತೋ ವಿವಿಕ್ತ ಏಕಾಂತೇ ತಸ್ಥೌ ಬುದ್ಧಿಮತಾಂ ವರಃ।
ವಿದುರೋ ವೃಕ್ಷಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ಕಂಚಿತ್ತತ್ರ ವನಾಂತರೇ॥ 16-28-22 (97906)
ತಂ ರಾಜಾ ಕ್ಷೀಣಭೂಯಿಷ್ಠಮಾಕೃತೀಮಾತ್ರಸೂಚಿತಂ।
ಅಭಿಜಜ್ಞೇ ಮಹಾಬುದ್ಧಿಂ ಮಹಾಬುದ್ಧಿರ್ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ॥ 16-28-23 (97907)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರೋಽಹಮಸ್ಮೀತಿ ವಾಕ್ಯಮುಕ್ತ್ವಾಽಗ್ರತಃ ಸ್ಥಿತಃ।
ವಿದುರಸ್ಯಾಶ್ರಮೇ ರಾಜಾ ಸ ಚ ಪ್ರತ್ಯಾಹ ಸಂಜ್ಞಯಾ॥ 16-28-24 (97908)
ತತಃ ಸೋಽನಿಮಿಷೋ ಭೂತ್ವಾ ರಾಜಾನಂ ತಮುದೈಕ್ಷತ।
ಸಂಯೋಜ್ಯ ವಿದುರಸ್ತಸ್ಮಿಂದೃಷ್ಟಿಂ ದೃಷ್ಟ್ಯಾ ಸಮಾಹಿತಃ॥ 16-28-25 (97909)
ವಿವೇಶ ವಿದುರೋ ಧೀಮಾನ್ಗಾತ್ರೈರ್ಗಾತ್ರಾಣಿ ಚೈವ ಹ।
ಪ್ರಾಣಾನ್ಪ್ರಾಣೇಷು ಚ ದಧದಿಂದ್ರಿಯಾಣೀಂದ್ರಿಯೇಷು ಚ॥ 16-28-26 (97910)
ಸ ಯೋಗಬಲಮಾಸ್ಥಾಯ ವಿವೇಶ ನೃಪತೇಸ್ತನುಂ।
ವಿದುರೋ ಧರ್ಮರಾಜಸ್ಯ ತೇಜಸಾ ಪ್ರಜ್ವಲನ್ನಿವ॥ 16-28-27 (97911)
ವಿದುರಸ್ಯ ಶರೀರಂ ತು ತಥೈವ ಸ್ತಬ್ಧಲೋಚನಂ।
ವೃಕ್ಷಾಶ್ರಿತಂ ತದಾ ರಾಜಾ ದದರ್ಶ ಗತಚೇತನಂ॥ 16-28-28 (97912)
ಬಲವಂತಂ ತಥಾಽಽತ್ಮಾನಂ ಮೇನೇ ಬಹುಗುಣಂ ತದಾ।
ಧರ್ಮರಾಜೋ ಮಹಾತೇಜಾಸ್ತಚ್ಚ ಸಸ್ಮಾರ ಪಾಂಡವಃ॥ 16-28-29 (97913)
ಪೌರಾಣಮಾತ್ಮನಃ ಸರ್ವಂ ಭವಿಷ್ಯಂ ಚ ವಿಶಾಂಪತೇ।
ಯೋಗಧರ್ಮಂ ಮಹಾತೇಜಾ ವ್ಯಾಸೇನ ಕಥಿನಂ ಯಥಾ॥ 16-28-30 (97914)
ಧರ್ಮರಾಜಶ್ಚ ತತ್ರೈನಂ ಸಂಚಸ್ಕಾರಯಿಷುಸ್ತದಾ।
ದಗ್ಧುಕಾಮೋಽಭವದ್ವಿದ್ವಾನಥ ವಾಗಭ್ಯಭಾಷತ॥ 16-28-31 (97915)
ಭೋಭೋ ರಾಜನ್ನ ದಗ್ಧವ್ಯಮೇತದ್ವಿದುರಸಂಜ್ಞಕಂ।
ಕಲೇಬರಮಿಹೈವಂ ತೇ ಧರ್ಮ ಏಷ ಸನಾತನಃ॥ 16-28-32 (97916)
ಲೋಕೋ ವೈಕರ್ತನೋ ನಾಮ ಭವಿಷ್ಯತ್ಯಸ್ಯ ಭಾರತ।
ಯತಿಧರ್ಮಮವಾಪ್ತೋಸೌ ನೈಷ ಶೋಚ್ಯಃ ಪರಂತಪ॥ 16-28-33 (97917)
ಇತ್ಯುಕ್ತೋ ಧರ್ಮರಾಜಃ ಸ ವಿನಿವೃತ್ಯ ತತಃ ಪುನಃ।
ರಾಜ್ಞೋ ವೈಚಿತ್ರವೀರ್ಯಸ್ಯ ತತ್ಸರ್ವಂ ಪ್ರತ್ಯವೇದಯತ್॥ 16-28-34 (97918)
ತತಃ ಸ ರಾಜಾ ಧೃತಿಮಾನ್ಸ ಚ ಸರ್ವೋ ಜನಸ್ತದಾ।
ಭೀಮಸೇನಾದಯಶ್ಚೈವ ಪರಂ ವಿಸ್ಮಿಯಮಾಗತಾಃ॥ 16-28-35 (97919)
ತಚ್ಛ್ರುತ್ವಾ ಪ್ರೀತಿಮಾನ್ರಾಜಾ ಭೂತ್ವಾ ಧರ್ಮಜಮಬ್ರವೀತ್।
ಆಪೋ ಮೂಲಂ ಫಲಂ ಚೈವ ಮಮೇದಂ ಪ್ರತಿಗೃಹ್ಯತಾಂ॥ 16-28-36 (97920)
ಯದನ್ನೋ ಹಿ ನರೋ ರಾಜಂಸ್ತದನ್ನೋಽಸ್ಯಾತಿಥಿಃ ಸ್ಮೃತಃ।
ಇತ್ಯುಕ್ತಃ ಸ ತಥೇತ್ಯೇವಂ ಪ್ರಾಹ ಧರ್ಮಾತ್ಮಜೋ ನೃಪಂ॥ 16-28-37 (97921)
ಫಲಂ ಮೂಲಂ ಚ ಬುಭುಜೇ ರಾಜ್ಞಾ ದತ್ತಂ ಸಹಾನುಜಃ।
ತತಸ್ತೇ ವೃಕ್ಷಮೂಲೇಷು ಕೃತವಾಸಪರಿಗ್ರಹಾಃ।
ತಾಂ ರಾತ್ರಿಮವಸನ್ಸರ್ವೇ ಫಲಮೂಲಜಲಾಶನಾಃ॥ ॥ 16-28-38 (97922)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ಆಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವಣಿ ಅಷ್ಟಾವಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 28 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Footnotes
7-28-4 ಕಚ್ಚಿದಾಯಾನನುಚ್ಛಿದ್ಯೇತಿ ಕ.ಪಾಠಃ॥ 7-28-8 ಜಾಮಯಃ ಸೌಭಾಗ್ಯವತ್ಯಃ॥ 7-28-18 ವೀಟಾ ಪಾಷಾಣಕವಲಃ। ವನದಿಗ್ಧಾಂಗೋ ವಾನರೈರುಪಲಕ್ಷಿತ ಇತಿ ಥ.ಪಾಠಃ॥ 7-28-29 ತಚ್ಚ ಸ್ವಸ್ಯ ವಿದುರಸ್ಯ ಚ ಏಕಸ್ಯೈವ ಧರ್ಮಸ್ಯಾಂಶಾಜ್ಜಾತತ್ವಂ ಸಸ್ಮಾರ॥ 7-28-30 ಯೋಗಧರ್ಮಂ ಸಸ್ಮಾರೇತ್ಯನುಷಜ್ಯತೇ॥ 7-28-31 ಸಂಚಸ್ಕಾರಯಿಷುಃ ಸಂಸ್ಕಾರಂ ಲಂಭಯಿತುಮಿಚ್ಛುಃ॥ 7-28-33 ಲೋಕಾಸ್ಸಾಂತಾನಿಕಾನಾಮ ಭವಿಷ್ಯಂತ್ಯಸ್ಯೇತಿ ಝ.ಪಾಠಃ। ಯತಿಧರ್ಮೋ ದಾಹಾದ್ಯಯೋಗ್ಯತ್ವಂ॥ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 029
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.29. ಅಧ್ಯಾಯಃ 029
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇಣ ಧೃರಾಷ್ಟ್ರಾಭ್ಯನುಜ್ಞಯಾ ಭ್ರಾತ್ರಾದಿಭಿಃ ಸಹ ಮಹರ್ಷಿಣಾಮಾಶ್ರಮದರ್ಶನಂ॥ 1 ॥ ಶತಯೂಪಾದಿಭಿಃ ಸಶಿಷ್ಯೇಣ ವ್ಯಾಸೇನ ಚ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಾದಿಭಿಃ ಪರಿವೃತಸ್ಯ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಸ್ಯಾಶ್ರಮಂಪ್ರತ್ಯಾಗಮನಂ॥ 2 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ।
ತತಸ್ತು ರಾಜನ್ನೇತೇಷಾಮಾಶ್ರಮೇ ಪುಣ್ಯಕರ್ಮಣಾಂ।
ಶಿವಾ ನಕ್ಷತ್ರಸಂಪನ್ನಾ ಸಾ ವ್ಯತೀಯಾಯ ಶರ್ವರೀ॥ 16-29-1 (97923)
ತತಸ್ತತ್ರ ಕಥಾಶ್ಚಾಸಂಸ್ತೇಷಾಂ ಧರ್ಮಾರ್ಥಲಕ್ಷಣಾಃ।
ವಿಚಿತ್ರಪದಸಂಚಾರಾ ನಾನಾಶ್ರುತಿಭಿರನ್ವಿತಾಃ॥ 16-29-2 (97924)
ಪಾಂಡವಾಸ್ತ್ವಭಿತೋ ಮಾತುರ್ಧರಣ್ಯಾಂ ಸುಷುಪುಸ್ತದಾ।
ಉತ್ಸೃಜ್ಯ ತು ಮಹಾರ್ಹಾಣಿ ಶಯನಾನಿ ನರಾಧಿಪ॥ 16-29-3 (97925)
ಯದಾಹಾರೋಽಭಕವದ್ರಾಜಾ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೋ ಮಹಾಮನಾಃ।
ತದಾಹಾರಾ ನೃವೀಂರಾಸ್ತೇ ನ್ಯವಸಂಸ್ತಾಂ ನಿಶಾಂ ತದಾ॥ 16-29-4 (97926)
ವ್ಯತೀತಾಯಾಂ ತು ಶರ್ವರ್ಯಾಂ ಕೃತಪೌರ್ವಾಹ್ಣಿಕಕ್ರಿಯಃ।
ಭ್ರಾತೃಭಿಃ ಸಹಿತೋ ರಾಜಾ ದದರ್ಶಾಶ್ರಮಮಂಡಲಂ॥ 16-29-5 (97927)
ಸಾಂತಃ ಪುರಪರೀವಾರಃ ಸಭೃತ್ಯಃ ಸಪುರೋಹಿತಃ।
ಯಥಾಸುಖಂ ಯಥೋದ್ದೇಶಂ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಾಭ್ಯನುಜ್ಞಯಾ॥ 16-29-6 (97928)
ದದರ್ಶ ತತ್ರ ವೇದೀಶ್ಚ ಸಂಪ್ರಜ್ವಲಿತಪಾವಕಾಃ।
ಕೃತಾಭಿಷೇಕೈರ್ಮುನಿಭಿರ್ಹುತಾಗ್ನಿಭಿರುಪಸ್ಥಿತಾಃ॥ 16-29-7 (97929)
ವಾನೇಯಪುಷ್ಪನಿಕರೈರಾಜ್ಯಧೂಮೋದ್ಗಮೈರಪಿ।
ಬ್ರಾಹ್ಮೇಣ ವಪುಷಾ ಯುಕ್ತಾ ಯುಕ್ತಾ ಮುನಿಗಣಸ್ಯ ತಾಃ॥ 16-29-8 (97930)
ಮೃಗಯೂಥೈರನುದ್ವಿಗ್ನೈಸ್ತತ್ರತತ್ರ ಸಮಾಶ್ರಿತೈಃ।
ಅಶಂಕಿತೈಃ ಪಕ್ಷಿಗಣೈಃ ಪ್ರಗೀತೈರಿವ ಚ ಪ್ರಭೋ॥ 16-29-9 (97931)
ಕೇಕಾಭಿರ್ನೀಲಕಂಠಾನಾಂ ದಾತ್ಯೂಹಾನಾಂ ಚ ಕೂಜಿತೈಃ।
ಕೋಕಿಲಾನಾಂ ಕುಹುರವೈಃ ಸುಖೈಃ ಶ್ರುತಿಮನೋಹರೈಃ॥ 16-29-10 (97932)
ಪ್ರಾಧೀತದ್ವಿಜಘೋಷೈಶ್ಚ ಕ್ವಚಿತ್ಕ್ವಚಿದಲಂಕೃತಂ।
ಫಲಮೂಲಸಮಾಹಾರೈರ್ಮಹದ್ಭಿಶ್ಚೋಪಶೋಭಿತಂ॥ 16-29-11 (97933)
ತತಃ ಸ ರಾಜಾ ಪ್ರದದೌ ತಾಪಸಾರ್ಥಮುಪಾಹೃತಾನ್।
ಕಲಶಾನ್ಕಾಂಚನಾನ್ರಾಜಂಸ್ತಥೈವೌದುಂಬರಾನಪಿ॥ 16-29-12 (97934)
ಅಜಿನಾನಿ ಪ್ರವೇಣೀಶ್ಚ ಸ್ರುಕ್ಸ್ರುವಂ ಚ ಮಹೀಪತಿಃ।
ಕಮಂಡಲೂಂಶ್ಚಿ ಸ್ಥಾಲೀಶ್ಚ ಪಿಠರಾಣಿ ಚ ಭಾರತ॥ 16-29-13 (97935)
ಭಾಜನಾನಿ ಚ ಲೌಹಾನಿ ಪಾತ್ರೀಶ್ಚ ವಿವಿಧಾ ನೃಪ।
ಯದ್ಯದಿಚ್ಛತಿ ಯಾವಚ್ಚ ಯದನ್ಯದಪಿ ಕಾಂಕ್ಷಿತಂ॥ 16-29-14 (97936)
ಏವಂ ಸ ರಾಜಾ ಧರ್ಮಾತ್ಮಾ ಪರೀತ್ಯಾಶ್ರಮಮಂಡಲಂ।
ವಸು ವಿಶ್ರಾಣ್ಯ ತತ್ಸರ್ವಂ ಪುನರಾಯಾನ್ಮಹೀಪತಿಃ॥ 16-29-15 (97937)
ಕೃತಾಹ್ನಿಕಂ ಚ ರಾಜಾನಂ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಂ ಮಹೀಪತಿಂ।
ದದರ್ಶಾಸೀನಮವ್ಯಗ್ರಂ ಗಾಂಧಾರೀಸಹಿತಂ ತದಾ॥ 16-29-16 (97938)
ಮಾತರಂ ಚಾವಿದೂರಸ್ಥಾಂ ಶಿಷ್ಯವತ್ಪ್ರಣತಾಂ ಸ್ಥಿತಾಂ।
ಕುಂತೀಂ ದದರ್ಶ ಧರ್ಮಾತ್ಮಾ ಶಿಷ್ಟಾಚಾರಸಮನ್ವಿತಾಂ॥ 16-29-17 (97939)
ಸ ತಮಭ್ಯರ್ಚ್ಯ ರಾಜಾನಂ ನಾಮ ಸಂಶ್ರಾವ್ಯ ಚಾತ್ಮನಃ।
ನಿಷೀದೇತ್ಯಭ್ಯನುಜ್ಞಾತೋ ವೃಸ್ಯಾಮುಪವಿವೇಶ ಹ॥ 16-29-18 (97940)
ಭೀಮಸೇನಾದಯಶ್ಚೈವ ಪಾಂಡವ ಭರತರ್ಷಭ।
ಅಭಿವಾದ್ಯೋಪಸಂಗೃಹ್ಯ ನಿಷೇದುಃ ಪಾರ್ಥಿವಾಜ್ಞಯಾ॥ 16-29-19 (97941)
ಸ ತೈಃ ಪರಿವೃತೋ ರಾಜಾ ಶುಶುಭೇಽತೀವ ಕೌರವಃ।
ಬಿಭ್ರದ್ಬ್ರಾಹ್ಮೀಂ ಶ್ರಿಯಂ ದೀಪ್ತಾಂ ದೇವೈರಿವ ಬೃಹಸ್ಪತಿಃ॥ 16-29-20 (97942)
ತಥಾ ತೇಷೂಪವಿಷ್ಟೇಷು ಸಮಾಜಗ್ಮುರ್ಮಹರ್ಷಯಃ।
ಶತಯೂಪಪ್ರಭೃತಯಃ ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರನಿವಾಸಿನಃ॥ 16-29-21 (97943)
ವ್ಯಾಸಶ್ಚ ಭಗವಾನ್ವಿಪ್ರೋ ದೇವರ್ಷಿಗಣಸೇವಿತಃ।
ವೃತಃ ಶಿಷ್ಯೈರ್ಮಹಾತೇಜಾ ದರ್ಶಯಾಮಾಸ ಪಾರ್ಥಿವಂ॥ 16-29-22 (97944)
ತತಃ ಸ ರಾಜಾ ಕೌರವ್ಯಃ ಕುಂತೀಪುತ್ರಶ್ಚ ಧರ್ಮರಾಟ್।
ಭೀಮಸೇನಾದಯಶ್ಚೈವ ಪ್ರತ್ಯುತ್ಥಾಯಾಭ್ಯವಾದಯನ್॥ 16-29-23 (97945)
ಸಮಾಗತಸ್ತತೋ ವ್ಯಾಸಃ ಶತಯೂಪಾದಿಭಿರ್ವೃತಃ।
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಂ ಮಹೀಪಾಲಮಾಸ್ಯತಾಮಿತ್ಯಭಾಷತ॥ 16-29-24 (97946)
ವರಂ ತು ವಿಷ್ಟರಂ ಕೌಶ್ಯಂ ಕೃಷ್ಣಾಜಿನಕುಶೋತ್ತರಂ।
ಪ್ರತಿಪೇದೇ ತದಾ ವ್ಯಾಸಸ್ತದರ್ಥಮುಪಕಲ್ಪಿತಂ॥ 16-29-25 (97947)
ತೇ ಚ ಸರ್ವೇ ದ್ವಿಜಶ್ರೇಷ್ಠಾ ವಿಷ್ಟರೇಷು ಸಮಂತತಃ।
ದ್ವೈಪಾಯನಾಭ್ಯನುಜ್ಞಾತಾ ನಿಷೇದುರ್ವಿಪುಲೌಜಸಃ॥ ॥ 16-29-26 (97948)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ಆಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವಣಿ ಏಕೋನತ್ರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 29 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Footnotes
7-29-8 ಮುನಿಗಣಸ್ಯ ಮುನಿಗಣೇನ। ತಾ ವೈದಿಕ್ಯೋ ಲೌಕಿಕ್ಯಶ್ಚ॥ 7-29-9 ಮೃಗಯೂಥಾದಿಭಿರಲಂಕೃತಮಾಶ್ರಮಂ॥ 7-29-12 ಔದುಂಬರಾನ್ ಕಲಶಾನ್॥ 7-29-13 ಪ್ರವೇಣೀಃ ಕುಥಾಃ॥ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 030
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.30. ಅಧ್ಯಾಯಃ 030
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ವ್ಯಾಸನ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಂಪ್ರತಿ ಕುಶಲಾದಿಪ್ರಶ್ನಪೂರ್ವಕಂ ವಿದುರಸ್ಯ ನಿಜಸ್ವರೂಪಾದಿಪ್ರತಿಪಾದನಂ॥ 1 ॥ ತಥಾ ಇತರಮಹರ್ಷಿದುಷ್ಕರತದಭೀಷ್ಟಾಶ್ಚರ್ಯಕರ್ಮಕರಣಪ್ರತಿಜ್ಞಾನಂ॥ 2 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ।
ತತಃ ಸಮುಪವಿಷ್ಟೇಷು ಪಾಂಡವೇಷು ಮಹಾತ್ಮಸು।
ವ್ಯಾಸಃ ಸತ್ಯವತೀಪುತ್ರಃ ಪ್ರೋವಾಚಾಮಂತ್ರ್ಯ ಪಾರ್ಥಿವಂ॥ 16-30-1 (97949)
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರ ಮಹಾಬಾಹೋ ಕಚ್ಚಿತ್ತೇ ವರ್ತತೇ ತಪಃ।
ಕಚ್ಚಿನ್ಮನಸ್ತೇ ಪ್ರೀಣಾತಿ ವನವಾಸೇ ನರಾಧಿಪ॥ 16-30-2 (97950)
ಕಚ್ಚಿದ್ಧೃದಿ ನ ತೇ ಶೋಕೋ ರಾಜನ್ಪುತ್ರವಿನಾಶಜಃ।
ಕಚ್ಚಿಜ್ಜ್ಞಾನಾನಿ ಸರ್ವಾಣಿ ಸುಪ್ರಸನ್ನಾನಿ ತೇಽನಘ॥ 16-30-3 (97951)
ಕಚ್ಚಿದ್ಬುದ್ಧಿಂ ದೃಢಾಂ ಕೃತ್ವಾ ಚರಸ್ಯಾರಣ್ಯಕಂ ವಿಧಿಂ।
ಕಚ್ಚಿದ್ವಧೂಶ್ಚ ಗಾಂಧಾರೀ ನ ಶೋಕೇನಾಭಿಭೂಯತೇ॥ 16-30-4 (97952)
ಮಹಾಪ್ರಜ್ಞಾ ಬುದ್ಧಿಮತೀ ದೇವೀ ಧರ್ಮಾರ್ಥದರ್ಶಿನೀ।
ಆಗಮಾಪಾಯತತ್ತ್ವಜ್ಞಾ ಕಚ್ಚಿದೇಷಾ ನ ಶೋಚತಿ॥ 16-30-5 (97953)
ಕಚ್ಚಿತ್ಕುಂತೀ ಚ ರಾಜಂಸ್ತ್ವಾಂ ಶುಶ್ರೂಷತ್ಯನಹಂಕೃತಾ।
ಯಾ ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ಸ್ವಂ ಪುತ್ರಂ ಗುರುಶುಶ್ರೂಷಣೇ ರತಾ॥ 16-30-6 (97954)
ಕಚ್ಚಿದ್ಧರ್ಮಸುತೋ ರಾಜಾ ತ್ವಯಾ ಪ್ರತ್ಯಭಿನಂದಿತಃ।
ಭೀಮಾರ್ಜುನಯಮಾಶ್ಚೈವ ಕಚ್ಚಿದೇತೇಽಪಿ ಸಾಂತಿತಾಃ॥ 16-30-7 (97955)
ಕಚ್ಚಿನ್ನಂದಸಿ ದೃಷ್ಟ್ರೈತಾನ್ಕಚ್ಚಿತೇ ನಿರ್ಮಲಂ ಮನಃ।
ಕಚ್ಚಿಚ್ಚ ಶುದ್ಧಭಾವೋಸಿ ಜಾತಜ್ಞಾನೋ ನರಾಧಿಪ॥ 16-30-8 (97956)
ಏತದ್ಧಿ ತ್ರಿತಯಂ ಶ್ರೇಷ್ಠಂ ಸರ್ವಭೂತೇಷು ಭಾರತ।
ನಿರ್ವೈರತಾ ಮಹಾರಾಜ ಸತ್ಯಮಕ್ರೋಧ ಏವ ಚ॥ 16-30-9 (97957)
ಕಚ್ಚಿತ್ತೇ ನ ಚ ಮೋಹೋಸ್ತಿ ವನವಾಸೇನ ಭಾರತ।
ಸ್ವದತ್ತೇ ವನ್ಯಮನ್ನಂ ವಾ ಉಪವಾಸೋಪಿ ವಾ ಭವೇತ್॥ 16-30-10 (97958)
ವಿದಿತಂ ಚಾಪಿ ರಾಜೇಂದ್ರ ವಿದುರಸ್ಯ ಮಹಾತ್ಮನಃ।
ಗಮನಂ ವಿಧಿನಾಽನೇನ ಧರ್ಮಸ್ಯ ಸುಮಹಾತ್ಮನಃ॥ 16-30-11 (97959)
ಮಾಂಡವ್ಯಶಾಪಾದ್ಧಿ ಸ ವೈ ಧರ್ಮೋ ವಿದುರತಾಂ ಗತಃ।
ಮಹಾಬುದ್ಧಿರ್ಮಹಾಯೋಗೀ ಮಹಾತ್ಮಾ ಸುಮಹಾಮನಾಃ॥ 16-30-12 (97960)
ಬೃಹಸ್ಪತಿರ್ವಾ ದೇವೇಷು ಶುಕ್ರೋ ವಾಽಪ್ಯಸುರೇಷು ಚ।
ನ ತಥಾ ಬುದ್ಧಿಸಂಪನ್ನೋ ಯಥಾ ಸ ಪುರುಷರ್ಷಭಃ॥ 16-30-13 (97961)
ತಪೋಬಲವ್ಯಯಂ ಕೃತ್ವಾ ಸುಚಿರಾತ್ಸಂಭೃತಂ ತದಾ।
ಮಾಂಡವ್ಯೇನರ್ಷಿಣಾ ಧರ್ಮೋ ಹ್ಯಭಿಭೂತಃ ಸನಾತನಃ॥ 16-30-14 (97962)
ನಿಯೋಗಾದ್ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಪೂರ್ವಂ ಮಯಾ ಸ್ವೇನ ಬಲೇನ ಚ।
ವೈಚಿತ್ರವೀರ್ಯಕೇ ಕ್ಷೇತ್ರೇ ಜಾತಃ ಸ ಸುಮಹಾಮತಿಃ॥ 16-30-15 (97963)
ಭ್ರಾತಾ ತವ ಮಹಾರಾಜ ದೇವದೇವಃ ಸನಾತನಃ।
ಧಾರಣಾನ್ಮನಸಾ ಧ್ಯಾನಾದ್ಯ ಧರ್ಮ ಕವಯೋ ವಿದುಃ॥ 16-30-16 (97964)
ಸತ್ಯೇನ ಸಂವರ್ಧಯತಿ ಯೋ ದಮೇನ ಶಮೇನ ಚ।
ಅಹಿಂಸಯಾ ಚ ದಾನೇನ ತಪಸಾ ಚ ಸನಾತನಃ॥ 16-30-17 (97965)
ಯೇನ ಯೋಗಬಲಾಜ್ಜಾತಃ ಕುರುರಾಜೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ಧರ್ಮ ಇತ್ಯೇಷ ನೃಪತೇ ಪ್ರಾಜ್ಞೇನಾಮಿತಬುದ್ಧಿನಾ॥ 16-30-18 (97966)
ಯಥಾ ವಹ್ನಿರ್ಯಥಾ ವಾಯುರ್ಯಥಾಽಽಪಃ ಪೃಥಿವೀ ಯಥಾ।
ಯಥಾಽಽಕಾಶಂ ತಥಾ ಧರ್ಮ ಇಹ ಚಾಮುತ್ರ ಚ ಸ್ಥಿತಃ॥ 16-30-19 (97967)
ಸರ್ವಗಶ್ಚೈವ ರಾಜೇಂದ್ರ ಸರ್ವಂ ವ್ಯಾಪ್ಯ ಚರಾಚರಂ।
ದೃಶ್ಯತೇ ದೇವದೇವೈಃ ಸ ಸಿದ್ಧೈರ್ನಿರ್ಮುಕ್ತಕಲ್ಮಷೈಃ॥ 16-30-20 (97968)
ಯೋ ಹಿ ಧರ್ಮಃ ಸ ವಿದುರೋ ವಿದುರೋ ಯಃ ಸ ಪಾಂಡವಃ।
ಸ ಏಷ ರಾಜಂದೃಶ್ಯಸ್ತೇ ಮಾಂಡವಃ ಪ್ರೇಷ್ಯವತ್ಸ್ಥಿತಃ॥ 16-30-21 (97969)
ಪ್ರವಿಷ್ಟಃ ಸ ಮಹಾತ್ಮಾನಂ ಭ್ರಾತಾ ತೇ ಬುದ್ಧಿಸಂಮತಃ।
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಮಹಾತ್ಮಾ ಕೌಂತೇಯಂ ಮಹಾಯೋಗಬಲಾನ್ವಿತಃ॥ 16-30-22 (97970)
ತ್ವಾಂ ಚಾಪಿ ಶ್ರೇಯಸಾ ಯೋಕ್ಷ್ಯೇ ನಚಿರಾದ್ಭರತರ್ಷಭ।
ಸಂಶಯಚ್ಛೇದನಾರ್ಥಾಯ ಪ್ರಾಪ್ತಂ ಮಾಂ ವಿದ್ಧಿ ಪುತ್ರಕ॥ 16-30-23 (97971)
ನ ಕೃತಂ ಯೈಃ ಪುರಾ ಕೈಶ್ಚಿತ್ಕರ್ಮ ಲೋಕೇ ಮಹರ್ಷಿಭಿಃ।
ಆಶ್ಚರ್ಯಭೂತಂ ತಪಸಃ ಫಲಂ ತದ್ದರ್ಶಯಾಮಿ ವಃ॥ 16-30-24 (97972)
ಕಿಮಿಚ್ಛಸಿ ಮಹೀಪಾಲ ಮತ್ತಃ ಪ್ರಾಪ್ತುಮಭೀಪ್ಸಿತಂ।
ದ್ರಷ್ಟ್ರುಂ ಸ್ಪ್ರಷ್ಟುಮಥ ಶ್ರೋತುಂ ತತ್ಕರ್ತಾಸ್ಮಿ ತವಾನಘ॥ ॥ 16-30-25 (97973)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ಆಶ್ರಮವಾಸಪರ್ವಣಿ ತ್ರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 30 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Footnotes
7-30-6 ಯಾ ಪರಿತ್ಯವ್ಯ ರಾಜ್ಯಂ ಸ್ವಮಿತಿ ಕ.ಥ.ಪಾಠಃ॥ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 031
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.31. ಅಧ್ಯಾಯಃ 031
ಅಥ ಪುತ್ರದರ್ಶನಪರ್ವ ॥ 2 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಾಶ್ರಮೇ ಭ್ರಾತ್ರಾದಿಭಿಃ ಸೈನ್ಯೇನ ಚ ಸಹ ಮಾಸಮೇಕಂ ನಿವಸತಿ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇ ಕದಾಚನ ವ್ಯಾಸಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೌ ಪರಿವಾರ್ಯ ನಾರಾದಾದಿಭಿರ್ಗಾಂಧಾರ್ಯಾದಿಭಿಃ ಪಾಂಡವೈಶ್ಚ ಸಮುಪವೇಶನಂ॥ 1 ॥ ತತ್ರ ಗಾಂಧಾರ್ಯಾ ವ್ಯಾಸಂಪ್ರತಿ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ಪುತ್ರದಿದೃಕ್ಷಾನಿವೇದನೇ ವ್ಯಾಸೇನ ಕುಂತೀಂಪ್ರತಿ ತದಭೀಷ್ಟನಿವೇದನಚೋದನಾ॥ 2 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ಜನಮೇಜಯ ಉವಾಚ।
ವನವಾಸಂ ಗತೇ ವಿಪ್ರ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೇ ಮಹೀಪತೌ।
ಸಭಾರ್ಯೇ ನೃಪಶಾರ್ದೂಲೇ ವಧ್ವಾ ಕುಂತ್ಯಾ ಸಮನ್ವಿತೇ॥ 16-31-1 (97974)
ವಿದುರೇ ಚಾಪಿ ಧರ್ಮಜ್ಞೇ ಧರ್ಮರಾಜಂ ವ್ಯಪಶ್ರಿತೇ।
ವಸತ್ಸು ಪಾಂಡುಪುತ್ರೇಷು ಸರ್ವೇಷ್ವಾಶ್ರಮಮಂಡಲೇ॥ 16-31-2 (97975)
ಯತ್ತದಾಶ್ಚರ್ಯಮಿತಿ ವೈ ಕರಿಷ್ಯಾಮೀತ್ಯುವಾಚ ಹ।
ವ್ಯಾಸಃ ಪರಮತೇಜಸ್ವೀ ಮಹರ್ಷಿಸ್ತದ್ವದಸ್ವ ಮೇ॥ 16-31-3 (97976)
ವನವಾಸೇ ಚ ಕೌರವ್ಯಾಃ ಕಿಯಂತಂ ಕಾಲಮಚ್ಯುತಃ।
ಯುಧಿಷ್ಠಿರೋ ನರಪತಿರ್ನ್ಯವಸತ್ಸಜನಸ್ತದಾ॥ 16-31-4 (97977)
ಕಿಮಾಹಾರಾಶ್ಚ ತೇ ತತ್ರ ಸಸೈನ್ಯಾ ನ್ಯವಸನ್ಪ್ರಭೋ।
ಸಾಂತಃಪುರಾ ಮಹಾತ್ಮಾನ ಏತದಿಚ್ಛಾಮಿ ವೇದಿತುಂ॥ 16-31-5 (97978)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 16-31-6x (8058)
`ವನವಾಸಗತಂ ರಾಜಂಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಂ ಮಹೀಪತಿಂ।
ಯುಧಿಷ್ಠಿರೋಽಭ್ಯಯಾದ್ದ್ರಷ್ಟುಂ ಸಸೈನ್ಯೋ ಭ್ರಾತೃಭಿಃ ಸಹ॥ 16-31-6 (97979)
ಪ್ರಥಮೇ ದಿವಸೇ ಚೈಷಾಮಾಪೋ ಮೂಲಂ ಫಲಂ ತಥಾ।
ಭೋಜನಂ ಭೂಮಿಶಯ್ಯಾ ಚ ತತ್ರಾಸೀದ್ಭರತರ್ಷಭ॥ 16-31-7 (97980)
ತೇಽನುಜ್ಞಾತಾಸ್ತದಾ ರಾಜನ್ಕುರುರಾಜೇನ ಪಾಂಡವಾಃ।
ವಿವಿಧಾನ್ಯನ್ನಪಾನಾನಿ ಶಯ್ಯಾಶ್ಚೈವಾಭಜನ್ವನೇ॥ 16-31-8 (97981)
ಮಾಸಮೇಕಂ ವಿಜಹ್ರುಸ್ತೇ ಸಸೈನ್ಯಾಂತಃಪುರೋ ವನೇ।
ಅಥ ತತ್ರಾಗಮದ್ವ್ಯಾಸೋ ಯಥೋಕ್ತಂ ತೇ ಮಯಾಽನಘ॥ 16-31-9 (97982)
ತಥಾ ಚ ತೇಷಾಂ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಕಥಾಭಿರ್ನೃಪಸನ್ನಿಧೌ।
ವ್ಯಾಸನ್ವಾಸ್ಯ ತಂ ರಾಜನ್ನಾಜಗ್ಮುರ್ಮುನಯೋಽಪರೇ॥ 16-31-10 (97983)
ನಾರದಃ ಪರ್ವತಶ್ಚೈವ ದೇವಲಶ್ಚ ಮಹಾತಪಾಃ।
ವಿಶ್ವಾವಸುಸ್ತುಂಬುರುಶ್ಚ ಚಿತ್ರಸೇನಶ್ಚ ಭಾರತ॥ 16-31-11 (97984)
ತೇಷಾಮಪಿ ಯಥಾನ್ಯಾಯಂ ಪೂಜಾಂ ಚಕ್ರೇ ಮಹಾತಪಾಃ।
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಾಭ್ಯನುಜ್ಞಾತಃ ಕುರರಾಜೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ॥ 16-31-12 (97985)
ನಿಷೇದುಸ್ತೇ ತತಃ ಸರ್ವೇ ಪೂಜಾಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಾತ್।
ಆಸನೇಷು ಚ ಪುಣ್ಯೇಷು ಬರ್ಹಿಣೇಷು ವರೇಷಉ ಚ॥ 16-31-13 (97986)
ತೇಷು ತತ್ರೋಪವಿಷ್ಟೇಷು ಸ ತು ರಾಜಾ ಮಹಾಮತಿಃ।
ಪಾಂಡುಪುತ್ರೈಃ ಪರಿವೃತೋ ನಿಷಸಾದ ಕುರೂದ್ವಹ॥ 16-31-14 (97987)
ಗಾಂಧಾರೀ ಚೈವ ಕುಂತೀ ಚ ದ್ರೌಪದೀ ಸಾತ್ವತೀ ತಥಾ।
ಸ್ತ್ರಿಯಶ್ಚಾನ್ಯಾಸ್ತಥಾಽನ್ಯಾಭಿಃ ಸಹೋಪವಿವಿಶುಸ್ತತಃ॥ 16-31-15 (97988)
ತೇಷಾಂ ತತ್ರ ಕಥಾ ದಿವ್ಯಾ ಧರ್ಮಿಷ್ಠಾಶ್ಚಾಭವನ್ನೃಪ।
ರಾಜರ್ಷೀಣಾಂ ಪುರಾಣಾನಾಂ ದೇವಾಸುರವಿಭಿಶ್ರಿತಾಃ॥ 16-31-16 (97989)
ತತಃ ಕಥಾಂತೇ ವ್ಯಾಸಸ್ತಂ ಪ್ರಜ್ಞಾಚಕ್ಷುಷಮೀಶ್ವರಂ।
ಪ್ರೋವಾಚ ವದತಾಂಶ್ರೇಷ್ಠಃ ಪುನರೇವ ಸ ತದ್ವಚಃ॥ 16-31-17 (97990)
ಪ್ರೀಯಮಾಣೋ ಮಹಾತೇಜಾಃ ಸರ್ವವೇದವಿದಾಂವರಃ।
ವಿದಿತಂ ಮಮ ರಾಜೇಂದ್ರ ಯತ್ತೇ ಹೃದಿ ವಿವಕ್ಷಿತಂ॥ 16-31-18 (97991)
ದಹ್ಯಮಾನಸ್ಯ ಶೋಕೇನ ತವ ಪುತ್ರಕೃತೇನ ವೈ।
ಗಾಂಧಾರ್ಯಾಶ್ಚೈವ ಯದ್ದುಃಖಂ ಹೃದಿ ತಿಷ್ಟತಿ ನಿತ್ಯದಾ॥ 16-31-19 (97992)
ಕುಂತ್ಯಾಶ್ಚ ಯನ್ಮಹಾರಾಜ ದ್ರೌಪದ್ಯಾಶ್ಚ ಹೃದಿ ಸ್ಥಿತಂ।
ಯಚ್ಚ ಧಾರಯತೇ ತೀವ್ರಂ ದುಃಖಂ ಪುತ್ರವಿನಾಶಜಂ।
ಸುಭದ್ರಾ ಕೃಷ್ಣಭಗಿನೀ ತಚ್ಚಾಪಿ ವಿದಿತಂ ಮಮ॥ 16-31-20 (97993)
ಶ್ರುತ್ವಾ ಸಮಾಗಮಮಿಮಂ ಸರ್ವೇಷಾಂ ವಸ್ತತೋ ನೃಪ।
ಸಂಶಯಚ್ಛೇದನಾರ್ಥಾಯ ಪ್ರಾಪ್ತಃ ಕೌರವನಂದನ॥ 16-31-21 (97994)
ಇಮೇ ಚ ದೇವಗಂಧರ್ವಾಃ ಸರ್ವೇ ಚೇಮೇ ಮಹರ್ಷಯಃ।
ಪಶ್ಯಂತು ತಪಸೋ ವೀರ್ಯಮದ್ಯ ಮೇ ಚಿರಸಂಭೃತಂ॥ 16-31-22 (97995)
ತದುಚ್ಯತಾಂ ಮಹಾಪ್ರಾಜ್ಞ ಕಂ ಕಾಮಂ ಪ್ರದದಾಮಿ ತೇ।
ಪ್ರವಣೋಸ್ಮಿ ವರಂ ದಾತುಂ ಪಶ್ಯ ಮೇ ತಪಸೋ ಬಲಂ॥ 16-31-23 (97996)
ಏವಮುಕ್ತಃ ಸ ರಾಜೇಂದ್ರೋ ವ್ಯಾಸೇನಾಮಿತಬುದ್ಧಿನಾ।
ಮುಹೂರ್ತಮಿವ ಸಂಚಿಂತ್ಯ ವಚನಾಯೋಪಚಕ್ರಮೇ॥ 16-31-24 (97997)
ಧನ್ಯೋಸ್ಂಯನುಗೃಹೀತಶ್ಚ ಸಫಲಂ ಜೀವಿತಂ ಚ ಮೇ।
ಯನ್ಮೇ ಸಮಾಗಮೋಽದ್ಯೇಹ ಭವದ್ಭಿಃ ಸಹ ಸಾಧುಭಿಃ॥ 16-31-25 (97998)
ಅದ್ಯ ಚಾಪ್ಯವಗಚ್ಛಾಮಿ ಗತಿಮಿಷ್ಟಾಮಿಹಾತ್ಮನಃ।
ಬ್ರಹ್ಮಕಲ್ಪೈರ್ಭವದ್ಭಿರ್ಯತ್ಸಮೇತೋಽಹಂ ತಪೋಧನಾಃ॥ 16-31-26 (97999)
ದರ್ಶನಾದೇವ ಭವತಾಂ ಪೂತೋಽಹಂ ನಾತ್ರ ಸಂಶಯಃ।
ವಿದ್ಯತೇ ನ ಭಯಂ ಚಾಪಿ ಪರಲೋಕೇ ಮಮಾನಘಾಃ॥ 16-31-27 (98000)
ಕಿಂತು ತಸ್ಯ ಸುದುರ್ಬುದ್ಧೇರ್ಮಂದಸ್ಯಾಪನಯೈರ್ಭೃಶಂ।
ದೂಯತೇ ಮೇ ಮನೋ ನಿತ್ಯಂ ಸ್ಮರತಃ ಪುತ್ರಗೃದ್ಧಿನಃ॥ 16-31-28 (98001)
ಅಪಾಪಾಃ ಪಾಂಡವಾ ಯೇನ ನಿಕೃತಾಃ ಪಾಪಬುದ್ಧಿನಾ।
ಘಾತಿತಾ ಪೃಥಿವೀ ಯೇನ ಸಹಯಾ ಸನರದ್ವಿಪಾ॥ 16-31-29 (98002)
ರಾಜಾನಶ್ಚ ಮಹಾತ್ಮಾನೋ ನಾನಾಜನಪದೇಶ್ವರಾಃ।
ಆಗಂಯ ಮಮ ಪುತ್ರಾರ್ಥೇ ಸರ್ವೇ ಮೃತ್ಯುವಶಂ ಗತಾಃ॥ 16-31-30 (98003)
ಯೇ ತೇ ಪಿತೄಶ್ಚಂ ದಾರಾಂಶ್ಚ ಪ್ರಾಣಾಂಶ್ಚ ಮನಸಃ ಪ್ರಿಯಾನ್।
ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ಗತಾಃ ಶೂರಾಃ ಪ್ರೇತರಾಜನಿವೇಶನಂ॥ 16-31-31 (98004)
ಕಾ ನು ತೇಷಾಂ ಗತಿರ್ಬ್ರಹ್ಮನ್ಮಿತ್ರಾರ್ಥೇ ಯೇ ಹತಾ ಮೃಧೇ।
ತಥೈವ ಪುತ್ರಪೌತ್ರಾಣಾಂ ಮಮ ಯೇ ನಿಹತಾ ಯುಧಿ॥ 16-31-32 (98005)
ದೂಯತೇ ಮೇ ಮನೋಽಭೀಕ್ಷ್ಣಂ ಘಾತಯಿತ್ವಾ ಮಹಾಬಲಂ।
ಭೀಷ್ಮಂ ಶಾಂತನವಂ ವೃದ್ಧಂ ದ್ರೋಣಂ ಚ ದ್ವಿಜಸತ್ತಮಂ॥ 16-31-33 (98006)
ಮಮ ಪುತ್ರೇಣ ಮೂಢೇನ ಪಾಪೇನಾಕೃತಬುದ್ಧಿನಾ।
ಕ್ಷಯಂ ನೀತಂ ಕುಲಂ ದೀಪ್ತಂ ಪೃಥಿವೀರಾಜ್ಯಮಿಚ್ಛತಾ॥ 16-31-34 (98007)
`ಏತೇ ಮದರ್ಥೇ ಪುತ್ರಾಂಶ್ಚ ದಾರಾಂಶ್ಚ ಮನಸಃ ಪ್ರಿಯಾನ್।
ಭೋಗಾಂಶ್ಚ ವಿವಿಧಾಂಸ್ತಾತ ಇಷ್ಟಾಪುರ್ತಾಂಸ್ತಥೈವ ಚ।
ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ಗತಾಃ ಶೂರಾಃ ಪ್ರೇತರಾಜನಿವೇಶನಂ॥' 16-31-35 (98008)
ಏತತ್ಸರ್ವಮನುಸ್ಮೃತ್ಯ ದಹ್ಯಮಾನೋ ದಿವಾನಿಶಂ।
ನ ಶಾಂತಿಮಧಿಗಚ್ಛಾಮಿ ದುಃಖಶೋಕಸಮಾಹತಃ॥ 16-31-36 (98009)
ಇತಿ ಮೇ ಚಿಂತಯಾನಸ್ಯ ಪಿತಃ ಶಾಂತಿರ್ನ ವಿದ್ಯತೇ॥ 16-31-37 (98010)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 16-31-38x (8059)
ತಚ್ಛ್ರುತ್ವಾ ವಿವಿಧಂ ತಸ್ಯ ರಾಜರ್ಷೇಃ ಪರಿದೇವಿತಂ।
ಪುನರ್ನವೀಕೃತಃ ಶೋಕೋ ಗಾಂಧಾರ್ಯಾ ಜನಮೇಜಯ॥ 16-31-38 (98011)
ಕುಂತ್ಯಾ ದ್ರುಪದಪುತ್ರ್ಯಾಶ್ಚ ಸುಭದ್ರಾಯಾಸ್ತಥೈವ ಚ।
ತಾಸಾಂ ಚ ವರನಾರೀಣಾಂ ವಧೂನಾಂ ಕೌರವಸ್ಯ ಹ॥ 16-31-39 (98012)
ಪುತ್ರಶೋಕಸಮಾವಿಷ್ಟಾ ಗಾಂಧಾರೀ ತ್ವಿದಮಬ್ರವೀತ್।
ಶ್ವಶುರಂ ಬದ್ಧನಯನಾ ದೇವೀ ಪ್ರಾಂಜಲಿರುತ್ಥಿತಾ॥ 16-31-40 (98013)
`ಲೋಕಾಂತರಗತಾನ್ಪುತ್ರಾನಯಂ ಕಾಂಕ್ಷತಿ ಮಾನದ।
ತಚ್ಚಾಸ್ಯ ಮಾಸಂ ಜ್ಞಾತಂ ಭಗವಂಸ್ತಪಸಾ ತ್ವಯಾ॥' 16-31-41 (98014)
ಷೋಡಶೇಮಾನಿ ವರ್ಷಾಣಿ ಗತಾನಿ ಮುನಿಪುಂಗವ।
ಅಸ್ಯ ರಾಜ್ಞೋಹತಾನ್ಪುತ್ರಾಞ್ಶೋಚತೋ ನ ಶಮೋ ವಿಭೋ॥ 16-31-42 (98015)
ಪುತ್ರಶೋಕಸಮಾವಿಷ್ಟೋ ನಿಃಶ್ವಸನ್ಹ್ಯೇಷ ಭೂಮಿಪಃ।
ನ ಶೇತೇ ವಸತೀಃ ಸರ್ವಾ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೋ ಮಹಾಮುನೇ॥ 16-31-43 (98016)
ಲೋಕಾನನ್ಯಾನ್ಸಮರ್ಥೋಸಿ ಸ್ರಷ್ಟುಂ ಸರ್ವಾಂಸ್ತಪೋಬಲಾತ್।
ಕಿಮು ಲೋಕಾಂತರಗತಾನ್ರಾಜ್ಞೋ ದರ್ಶಯಿತುಂ ಸುತಾನ್॥ 16-31-44 (98017)
ಇಯಂ ಚ ದ್ರೌಪದೀ ಕೃಷ್ಣಾ ಹತಜ್ಞಾತಿಸುತಾ ಭೃಶಂ।
ಶೋಚತ್ಯತೀವ ಸರ್ವಾಸಾಂ ಸ್ನುಷಾಣಾಂ ದಯಿತಾ ಸ್ನುಷಾ॥ 16-31-45 (98018)
ತಥಾ ಕೃಷ್ಣಸ್ಯ ಭಗಿನೀ ಸುಭದ್ರಾ ಭದ್ರಭಾಷಿಣೀ।
ಸೌಭದ್ರಕವಧಸಂತಪ್ತಾ ಭೃಶಂ ಶೋಚತಿ ಭಾಮಿನೀ॥ 16-31-46 (98019)
ಇಯಂ ಚ ಭೂರಿಶ್ರವಸೋ ಭಾರ್ಯಾ ಪರಮಸಂಮತಾ।
ಭರ್ತೃವ್ಯಸನಶೋಕಾರ್ತಾ ಭೃಶಂ ಶೋಚತಿ ಭಾಮಿನೀ॥ 16-31-47 (98020)
ಯಸ್ಯಾಸ್ತು ಶ್ವಶುರೋ ಧೀಮಾನ್ಬಾಹ್ಲಿಕಃ ಸ ಕುರೂದ್ವಹಃ।
ನಿಹತಃ ಸೋಮದತ್ತಶ್ಚ ಪಿತ್ರಾ ಸಹ ಮಹಾರಣೇ॥ 16-31-48 (98021)
ಶ್ರೀಮತೋಸ್ಯ ಮಹಾಬುದ್ಧೇಃ ಸಂಗ್ರಾಮೇಷ್ವಪಲಾಯಿನಃ।
ಪುತ್ರಸ್ಯ ತೇ ಪುತ್ರಶತಂ ನಿಹತಂ ಯದ್ರಣಾಜಿರೇ॥ 16-31-49 (98022)
ತಸ್ಯ ಭಾರ್ಯಾಶತಮಿದಂ ದುಃಖಶೋಕಸಮಾಹತಂ।
ಪುನಃಪುನರ್ವರ್ಧಯಾನಂ ಶೋಕಂ ರೋಜ್ಞೋ ಮಮೈವ ಚ।
ಹತಾಹಾರೇಣ ಮಹತಾ ಮಾಮುಪಾಸ್ತೇ ಮಹಾಮುನೇ॥ 16-31-50 (98023)
ಯೇ ಚ ಶೂರಾ ಮಹಾತ್ಮಾನಃ ಶ್ವಶುರಾ ಮೇ ಮಹಾರಥಾಃ।
ಸೋಮದತ್ತಪ್ರಭೃತಯಃ ಕಾ ನು ತೇಷಾಂ ಗತಿಃ ಪ್ರಭೋ॥ 16-31-51 (98024)
ತವ ಪ್ರಸಾದಾದ್ಭಗವನ್ವಿಶೋಕೋಽಯಂ ಮಹೀಪತಿಃ।
ಕುರ್ಯಾತ್ಕಾಲಮಹಂ ಚೇಯಂ ವಧೂಸ್ತವ ಮಹಾಮುನೇ॥ 16-31-52 (98025)
ಇತ್ಯುಕ್ತವತ್ಯಾಂ ಗಾಂಧಾರ್ಯಾಂ ಕುಂತೀ ವ್ರತಕೃಶಾನನಾ।
ಪ್ರಚ್ಚನ್ನಜಾತಂ ಪುತ್ರಂ ತು ಸಸ್ಮಾರಾದಿತ್ಯಸನ್ನಿಭಂ॥ 16-31-53 (98026)
ತಾಮೃಷಿರ್ವರದೋ ವ್ಯಾಸೋ ದೂರಶ್ರವಣದರ್ಶನಃ।
ಅಪಶ್ಯದ್ದುಃಖಿತಾಂ ದೇವೀಂ ಮಾತರಂ ಸವ್ಯಸಾಚಿನಃ॥ 16-31-54 (98027)
ತಾಮುವಾಚ ತತೋ ವ್ಯಾಸೋ ಯತ್ತೇ ಕಾರ್ಯಂ ವಿವಕ್ಷಿತಂ।
ತದ್ಬೂಹಿ ತ್ವಂ ಮಹಾಭಾಗೇ ಯತ್ತೇ ಮನಸಿ ವರ್ತತೇ॥ 16-31-55 (98028)
ಶ್ವಶುರಾಯ ತತ ಕುಂತೀ ಪ್ರಣಂಯ ಶಿರಸಾ ತದಾ।
ಉವಾಚ ವಾಕ್ಯಂ ಸವ್ರೀಡಾ ವಿವೃಣ್ವಾನಾ ಪುರಾತನಂ॥ ॥ 16-31-56 (98029)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ಪುತ್ರದರ್ಶನಪರ್ವಣಿ ಏಕತ್ರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 31 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Footnotes
7-31-13 ಬರ್ಹಿಣೇಷು ಪಕ್ಷಿಬರ್ಹಜತೂಲಿಕಾಮಯೇಷು॥ 7-31-50 ಮಾಮುಪಾಸ್ತೇ ಭಾರ್ಯಾಶತಂ ರೋದನಂ ಕುರ್ವತ್ ಮಾಮೇವ ಪರಿವಾರ್ಯ ತಿಷ್ಠತೀತ್ಯರ್ಥಃಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 032
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.32. ಅಧ್ಯಾಯಃ 032
ಅಥ ಪುತ್ರದರ್ಶನಪರ್ವ ॥ 2 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ಕುಂತ್ಯಾ ವ್ಯಾಸಂಪ್ರತಿ ಸ್ವಸ್ಮಿಂದುರ್ವಾಸಃಪ್ರಸಾದೇನ ಸೂರ್ಯಾತ್ಕರ್ಣಸ್ಯೋತ್ಪತ್ತಿಕಥನಪೂರ್ವಕಂ ಸ್ವಸ್ಯ ತದ್ದಿದೃಕ್ಷಾನಿವೇದನಂ॥ 1 ॥ ವ್ಯಾಸೇನ ಕುಂತೀಂಪ್ರತಿ ಹೇತೂಪನ್ಯಾಸೇನ ತತ್ಪ್ರಯುಕ್ತದೋಷಶಂಕಾನಿರಸನಂ॥ 2 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ಕುಂತ್ಯುವಾಚ।
ಭಗವಞ್ಶ್ವಶುರೋ ಮೇಽಸಿ ದೈವತಸ್ಯಾಪಿ ದೈವತಂ।
ಸ ಮೇ ದೇವಾತಿದೇವಸ್ತ್ವಂ ಶೃಣು ಸತ್ಯಾಂ ಗಿರಂ ಮಮ॥ 16-32-1 (98030)
ತಪಸ್ವೀ ಕೋಪನೋ ವಿಪ್ರೋ ದುರ್ವಾಸಾ ನಾಮ ಮೇ ಪಿತುಃ।
ಭಿಕ್ಷಾಮುಪಾಗತೋ ಭೋಕ್ತುಂ ತಮಹಂ ಪರ್ಯತೋಷಯಂ॥ 16-32-2 (98031)
ಶೌಚನೇ ತ್ವಾಗಸಸ್ತ್ಯಾಗೈಃ ಶುದ್ಧೇನ ಮನಸಾ ತಥಾ।
ಕೋಪಸ್ಥಾನೇಷ್ವಪಿ ಮಹತ್ಸ್ವಕುಪ್ಯನ್ನ ಕದಾಚನ॥ 16-32-3 (98032)
ಸ ಪ್ರೀತೋ ವರದೋ ಮೇಽಭೂತ್ಕೃತಕೃತ್ಯೋ ಮಹಾಮುನಿಃ।
ಅವಶ್ಯಂ ತೇ ಗ್ರಹೀತವ್ಯಮಿತಿ ಮಾಂ ಸೋಬ್ರವೀದ್ವಚಃ॥ 16-32-4 (98033)
ತತಃ ಶಾಪಭಯಾದ್ವಿಪ್ರಮವೋಚಂ ಪುನರೇವ ತಂ।
ಏವಮಸ್ತ್ವಿತಿ ಚ ಪ್ರಾಹ ಪುನರೇವ ಸ ಮೇ ದ್ವಿಜಃ॥ 16-32-5 (98034)
ಧರ್ಮಸ್ಯ ಜನನೀ ಭದ್ರೇ ಭವಿತ್ರೀ ತ್ವಂ ಶುಭಾನನೇ।
ವಶೇ ಸ್ಥಾಸ್ಯಂತಿ ತೇ ದೇವಾ ಯಾಂಸ್ತ್ವಮಾವಾಹಯಿಷ್ಯಸಿ॥ 16-32-6 (98035)
ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾಽಂತರ್ಹಿತೋ ವಿಪ್ರಸ್ತತೋಽಹಂ ವಿಸ್ಮಿತಾಽಭವಂ।
ನ ಚ ಸರ್ವಾಸ್ವವಸ್ಥಾಸು ಸ್ಮೃತಿರ್ಮೇ ವಿಪ್ರಣಶ್ಯತಿ॥ 16-32-7 (98036)
ಅಥ ಹರ್ಂಯತಲಸ್ಥಾಽಹಂ ರವಿಮುದ್ಯಂತಮೀಕ್ಷತೀ।
ಸಂಸ್ಮೃತ್ಯ ತದೃಷೇರ್ವಾಕ್ಯಂ ಸ್ಪೃಹಯಂತೀ ದಿವಾಕರಂ॥ 16-32-8 (98037)
ಸ್ಥಿತಾಽಹಂ ಬಾಲಭಾವೇನ ತತ್ರ ದೋಷಮಬುದ್ಧ್ಯತೀ।
ಅಥ ದೇವಃ ಸಹಸ್ರಾಂಶುರ್ಮತ್ಸಮೀಪಗತೋಽಭವತ್॥ 16-32-9 (98038)
ದ್ವಿಧಾ ಕೃತ್ವಾಽಽತ್ಮನೋ ದೇಹಂ ಭೂಮೌ ಚ ಗಗನೇಽಪಿ ಚ।
ತತಾಪ ಲೋಕಾನೇಕೇನ ದ್ವಿತೀಯೇನಾಗಮತ್ಸ ಮಾಂ॥ 16-32-10 (98039)
ಸ ಮಾಮುವಾಚ ವೇಪಂತೀಂ ವರಂ ಮತ್ತೋ ವೃಣೀಷ್ವ ಹ।
ಗಂಯತಾಮಿತಿ ತಂ ಚಾಹಂ ಪ್ರಣಂಯ ಸಿರಸಾಽವದಂ॥ 16-32-11 (98040)
ಸ ಮಾಮುವಾಚ ತಿಗ್ಮಾಂಶುರ್ವೃಥಾಽಽಹ್ವಾನಂ ನ ಮೇ ಕ್ಷಮಂ।
ಧಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ತ್ವಾಂ ಚ ವಿಪ್ರಂ ಚ ಯೇನ ದತ್ತೋ ವರಸ್ತವ॥ 16-32-12 (98041)
ತಮಹಂ ರಕ್ಷತೀ ವಿಪ್ರಂ ಶಾಪಾದನಪಕಾರಿಣಂ।
ಪುತ್ರೋ ಮೇ ತ್ವತ್ಸಮೋ ದೇವ ಭವೇದಿತಿ ತತೋಽಬ್ರವಂ॥ 16-32-13 (98042)
ತತೋ ಮಾಂ ತೇಜಸಾಽಽವಿಶ್ಯ ಮೋಹಯಿತ್ವಾ ಚ ಭಾನುಮಾನ್।
ಉವಾಚ ಭವಿತಾ ಪುತ್ರಸ್ತವೇತ್ಯಭ್ಯಗಮದ್ದಿವಂ॥ 16-32-14 (98043)
ತತೋಽಹಮಂತರ್ಭವನೇ ಪಿತುಶ್ಚಿತ್ತಾನುರಕ್ಷಿಣೀ।
ಗೂಢೋತ್ಪನ್ನಂ ಸುತಂ ಬಾಲಂ ಜಲೇ ಕರ್ಣಮವಾಸೃಜಂ॥ 16-32-15 (98044)
ನೂನಂ ತಸ್ಯೈವ ದೇವಸ್ಯ ಪ್ರಸಾದಾತ್ಪುನರೇವ ತು।
ಕನ್ಯಾಽಹಮಭವಂ ವಿಪ್ರ ಯಥಾ ಪ್ರಾಹ ಸ ಮಾಮೃಷಿಃ॥ 16-32-16 (98045)
ಸ ಮಯಾ ಸೂಢಯಾ ಪುತ್ರೋ ಜ್ಞಾಯಮಾನೋಽಪ್ಯುಪೇಕ್ಷಿತಃ।
ತನ್ಮಾಂ ದಹತಿ ವಿಪ್ರರ್ಷೇ ಯಥಾ ಸುವಿದಿತಂ ತವ॥ 16-32-17 (98046)
ಯದಿ ಪಾಪಮಪಾಪಂ ವಾ ಯದೇತದ್ವಿವೃತಂ ಮಯಾ।
ತಂ ದ್ರಷ್ಟುಮಿಚ್ಛಾಮಿ ಭಗವನ್ವ್ಯಪನೇತುಂ ತ್ವಮರ್ಹಸಿ॥ 16-32-18 (98047)
ಯಚ್ಚಾಸ್ಯ ರಾಜ್ಞೋ ವಿದಿತಂ ಹೃದಿಸ್ಥಂ ಭವತೋಽನಘ।
ತಂ ಚಾಯಂ ಲಭತಾಂ ಕಾಮಮದ್ಯೈವ ಮುನಿಸತ್ತಮ॥ 16-32-19 (98048)
ಇತ್ಯುಕ್ತಃ ಪ್ರತ್ಯುವಾಚೇದಂ ವ್ಯಾಸೋ ವೇದವಿದಾಂವರಃ।
ಸಾಧು ಸರ್ವಮಿದಂ ಭಾವ್ಯಮೇವಮೇತದ್ಯಥಾಽಽತ್ಥ ಮಾಂ॥ 16-32-20 (98049)
ಅಪರಾಧಶ್ಚ ತೇ ನಾಸ್ತಿ ಕನ್ಯಾಭಾವಂ ಗತಾ ಹ್ಯಸಿ।
ದೇವಾಶ್ಚೈಶ್ವರ್ಯವಂತೋ ವೈ ಶರೀರಾಣ್ಯಾವಿಶಂತಿ ವೈ॥ 16-32-21 (98050)
ಸಂತಿ ದೇವನಿಕಾಯಾಶ್ಚ ಸಂಕಲ್ಪಾಜ್ಜನಯಂತಿ ಯೇ।
ವಾಚಾ ದೃಷ್ಟ್ಯಾ ತಥಾ ಸ್ಪರ್ಶಾತ್ಸಂಘರ್ಷೇಣೇತಿ ಪಂಚಧಾ॥ 16-32-22 (98051)
ಮನುಷ್ಯಧರ್ಮೋ ದೈವೇನ ಧರ್ಮೇಣ ಹಿ ನ ದುಷ್ಯತಿ।
ಇತಿ ಕುಂತಿ ವಿಜಾನೀಹಿ ವ್ಯೇತು ತೇ ಮಾನಸೋ ಜ್ವರಃ॥ 16-32-23 (98052)
ಸರ್ವಂ ಬಲವತಾಂ ಪಥ್ಯಂ ಸರ್ವಂ ಬಲವತಾಂ ಶುಚಿ।
ಸರ್ವಂ ಬಲವತಾಂ ಧರ್ಮಃ ಸರ್ವಂ ಬಲವತಾಂ ಸ್ವಕಂ॥ ॥ 16-32-24 (98053)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ಪುತ್ರದರ್ಶನಪರ್ವಣಿ ದ್ವಾತ್ರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 32 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Footnotes
7-32-3 ಆಗಸಸ್ತ್ಯಾಗೈರಪರಾಧತ್ಯಾಗೈಃ॥ 7-32-22 ಸಘರ್ಷೇಣ ರತ್ಯಾ॥ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 033
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.33. ಅಧ್ಯಾಯಃ 033
ಅಥ ಪುತ್ರದರ್ಶನಪರ್ವ ॥ 2 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ವ್ಯಾಸೇನ ಗಾಂಧಾರೀಂಪ್ರತಿ ಸಮರಹತಾನಾಂ ದುರ್ಯೋಧನಾದೀನಾಂ ಸರ್ವೇಷಾಂ ರಾತ್ರೌ ಪ್ರದರ್ಶನಪ್ರತಿಜ್ಞಾನಪೂರ್ವಕಂ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಾದೀನಾಂ ವಿಶಿಷ್ಯ ಗಂಧರ್ವಾದ್ಯಂಶತ್ವಕಥನಂ॥ 1 ॥ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಾದಿಭಿರ್ವ್ಯಾಸವಚನಾದ್ಗಂಗಾತೀರಮೇತ್ಯ ಬಂಧುದರ್ಶನೌತ್ಕಂಠ್ಯೇನ ಕೃಚ್ಛ್ರಾದಹರ್ಯಾಪನಂ। 2 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ।
ಭದ್ರೇ ದ್ರಕ್ಷ್ಯಸಿ ಗಾಂಧಾರಿ ಪುತ್ರಾನ್ಭ್ರಾತೄನ್ಸ್ವಕಾನ್ಗಣಾನ್।
ವಧೂಶ್ಚ ಪತಿಭಿಃ ಸಾರ್ಧಂ ನಿಶಿ ಸುಪ್ತೋಸ್ಥಿತಾ ಇವ॥ 16-33-1 (98054)
ಕರ್ಣಂ ದ್ರಕ್ಷ್ಯತಿ ಕುಂತೀ ಚ ಸೌಭದ್ರಂ ಚಾಪಿ ಯಾದವೀ।
ದ್ರೌಪದೀ ಪಂಚಪುತ್ರಾಂಶ್ಚ ಪಿತೄನ್ಭ್ರಾತೄಂಸ್ತಥೈವ ಚ॥ 16-33-2 (98055)
ಪೂರ್ವಮೇವೈಷ ಹೃದಯೇ ವ್ಯವಸಾಯೋಽಭಕವನ್ಮಮ।
ಯದಾಽಸ್ಮಿ ಚೋದಿತೋ ರಾಜ್ಞಾ ಭವತ್ಯಾ ಪೃಥಯೈವ ಚ॥ 16-33-3 (98056)
ನ ತೇ ಶೋಚ್ಯಾ ಮಹಾತ್ಮಾನಃ ಸರ್ವ ಏವ ನರರ್ಷಭಾಃ।
ಕ್ಷತ್ರಧರ್ಮಪರಾಃ ಸಂತಸ್ತಥಾ ಹಿ ನಿಧನಂ ಗತಾಃ॥ 16-33-4 (98057)
ಭವಿತವ್ಯಮವಶ್ಯಂ ತತ್ಸುರಕಾರ್ಯಮನಿಂದಿತೇ।
ಅವತೇರುಸ್ತತಃ ಸರ್ವೇ ದೇವಾ ಭಾಗೈರ್ಮಹೀತಲಂ॥ 16-33-5 (98058)
ಗಂಧರ್ವಾಪ್ಸರಸಶ್ಚೈವ ಪಿಶಾಚಾ ಗುಹ್ಯರಾಕ್ಷಸಾಃ।
ತಥಾ ಪುಣ್ಯಜನಾಶ್ಚೈವ ಸಿದ್ಧಾ ದೇವರ್ಷಯೋಪಿ ಚ॥ 16-33-6 (98059)
ದೇವಾಶ್ಚ ದಾನವಾಶ್ಚೈವ ತಥಾ ದೇವರ್ಷಯೋಽಮಲಾಃ।
ತೇ ಏತೇ ನಿಧನಂ ಪ್ರಾಪ್ತಾಃ ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರೇ ರಣಾಜಿರೇ॥ 16-33-7 (98060)
ಗಂಧರ್ವರಾಜೋ ಯೋ ಧೀಮಾಂಧೃತರಾಷ್ಟ್ರ ಇತಿ ಶ್ರುತಃ।
ಸ ಏವ ಮಾನುಷೇ ಲೋಕೇ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಃ ಪತಿಸ್ತವ॥ 16-33-8 (98061)
ಪಾಂಡುಂ ಮರುದ್ಗಣಾದ್ವಿದ್ಧಿ ವಿಶಿಷ್ಟತಮಮಚ್ಯುತಂ।
ಧರ್ಮಸ್ಯಾಂಶೋಽಭವತ್ಕ್ಷತ್ತಾ ರಾಜಾ ಚೈವ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ॥ 16-33-9 (98062)
ಕಲಿಂ ದುರ್ಯೋಧನಂ ವಿದ್ಧಿ ಶಕುನಿಂ ದ್ವಾಪರಂ ನೃಪಂ।
ದುಃಶಾಸನಾದೀನ್ವಿದ್ಧಿ ತ್ವಂ ರಾಕ್ಷಸಾನ್ಶುಭದರ್ಶನೇ॥ 16-33-10 (98063)
ಮರುದ್ಗಣಾದ್ಭೀಮಸೇನಂ ಬಲವಂತಮರಿಂದಮಂ।
ವಿದ್ಧಿಂ ತ್ವಂ ತು ನರಮೃಷಿಮಿಮಂ ಪಾರ್ಥಂ ಧನಂಜಯಂ।
ನಾರಾಯಣಂ ಹೃಷೀಕೇಶಮಶ್ವಿನೌ ಯಮಜೌ ತಥಾ॥ 16-33-11 (98064)
ದ್ವಿಧಾ ಕೃತ್ವಾಽಽತ್ಮನೋ ದೇಹಮಾದಿತ್ಯಂ ತಪತಾಂ ವರಂ।
ಲೋಕಾಂಶ್ಚ ತಾಪಯಾನಂ ವೈ ಕರ್ಣಂ ವಿದ್ಧಿ ಪೃಥಾಸುತಂ॥ 16-33-12 (98065)
ಯಃ ಸ ವೈರಾರ್ಥಮುದ್ಭೂತಃ ಸಂಘರ್ಷಜನನಸ್ಕತಥಾ।
ತಂ ಕರ್ಣಂ ವಿದ್ಧಿ ಕಲ್ಯಾಣಿ ಭಾಸ್ಕರಂ ಶುಭದರ್ಶನೇ॥ 16-33-13 (98066)
ಯಶ್ಚ ಪಾಂಡವದಾಯಾದೋ ಹತಃ ಷಙ್ಮಿರ್ಮಹಾರಥೈಃ।
ಸ ಸೋಮ ಇಹ ಸೌಭದ್ರೋ ಯೋಗಾದೇವಾಭವದ್ದ್ವಿಧಾ॥ 16-33-14 (98067)
ದ್ರೌಪದ್ಯಾ ಸಹ ಸಂಭೂತಂ ಧೃಷ್ಟದ್ಯುಂನಂ ಚ ಪಾವಕಾತ್।
ಅಗ್ರೇರ್ಭಾಗಂ ಶುಭಂ ವಿದ್ಧಿ ರಾಕ್ಷಸಂ ತು ಶಿಖಂಡಿನಂ॥ 16-33-15 (98068)
ದ್ರೋಣಂ ಬೃಹಸ್ಪತೇರ್ಭಾಗಂ ವಿದ್ಧಿ ದ್ರೌಣಿಂ ಚ ರುದ್ರಜಂ।
ಗಾಂಗೇಯೋ ವಸುವೀರ್ಯೇಣ ದೇವೋ ಮಾನುಷತಾಂ ಗತಃ॥ 16-33-16 (98069)
ಏವಮೇತೇ ಮಹಾಪ್ರಜ್ಞೇ ದೇವಾ ಮಾನುಷ್ಯಮೇತ್ಯ ಹಿ।
ತತಃ ಪುನರ್ಗತಾಃ ಸ್ವರ್ಗಂ ಕೃತೇ ಕರ್ಮಣಿ ಶೋಭನೇ॥ 16-33-17 (98070)
ಯಚ್ಚ ವೈ ಹೃದಿ ಸರ್ವೇಷಾಂ ದುಃಖಮೇತಚ್ಚಿರಂ ಸ್ಥಿತಂ।
ತದದ್ಯ ವ್ಯಪನೇಷ್ಯಾಮಿ ಪರಲೋಕಕೃತಾದ್ಭಯಾತ್॥ 16-33-18 (98071)
ಸರ್ವೇ ಭವಂತೋ ಗಚ್ಛಂತು ನದೀಂ ಭಾಗೀರಥೀಂ ಪ್ರತಿ।
ತತ್ರ ದ್ರಕ್ಷ್ಯಥ ತಾನ್ಸರ್ವಾನ್ಯೇ ಹತಾಸ್ತತ್ರ ಸಂಯುಗೇ॥ 16-33-19 (98072)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 16-33-20x (8060)
ಇತಿ ವ್ಯಾಸಸ್ಯ ವಚನಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ಸರ್ವಾ ಜನಸ್ತದಾ।
ಮಹತಾ ಸಿಂಹನಾದೇನ ಗಂಗಾಮಭಿಮುಖೋ ಯಯೌ॥ 16-33-20 (98073)
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಶ್ಚ ಸಾಮಾತ್ಯಃ ಪ್ರಯಯೌ ಸಹ ಪಾಂಡವೈಃ।
ಸಹಿತೋ ಮುನಿಶಾರ್ದೂಲೈರ್ಗಂಧರ್ವೈಶ್ಚ ಸಮಾಗತೈಃ॥ 16-33-21 (98074)
ತತೋ ಗಂಗಾಂ ಸಮಾಸಾದ್ಯ ಕ್ರಮೇಣ ಸ ಜನಾರ್ಣವಃ।
ನಿವಾಸಮಕರೋತ್ಸರ್ವೋ ಯಥಾಪ್ರೀತಿ ಯಥಾಸುಖಂ॥ 16-33-22 (98075)
ರಾಜಾ ಚ ಪಾಂಡವೈಃ ಸಾರ್ಧಮಿಷ್ಟೇ ದೇಶೇ ಸಹಾನುಗಃ।
ನಿವಾಸಮಕರೋದ್ಧೀಮಾನ್ಸಸ್ತ್ರೀವೃದ್ಧಪುರಃಸರಃ॥ 16-33-23 (98076)
ಜಗಾಮ ತದಹಸ್ಚಾಪಿ ತೇಷಾಂ ವರ್ಷಶತಂ ಯಥಾ।
ನಿಶಾಂ ಪ್ರತೀಕ್ಷಮಾಣಾನಾಂ ದಿದೃಕ್ಷೂಣಾಂ ಮೃತಾನ್ನೃಪಾನ್॥ 16-33-24 (98077)
ಅಥ ಪುಣ್ಯಂ ಗಿರಿವರಮಸ್ತಮಭ್ಯಗಮದ್ರವಿಃ।
ತತಃ ಕೃತಾಭಿಷೇಕಾಸ್ತೇ ನೈಶಂ ಕರ್ಮ ಸಮಾಚರನ್॥ ॥ 16-33-25 (98078)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ಪುತ್ರದರ್ಶನಪರ್ವಣಿ ತ್ರಯಸ್ತ್ರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 33 ॥
ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 034
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.34. ಅಧ್ಯಾಯಃ 034
ಅಥ ಪುತ್ರದರ್ಶನಪರ್ವ ॥ 2 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ವ್ಯಾಸೇನ ನಿಶಾಯಾಂ ಗಂಗಾಜಲಾವಗಾಹನೇನ ಸಮಾಹ್ನಾನೇ ಪುರಾ ಸಮರನಿಹತೈಃ ಕುರುಪಾಂಡವೋಭಯಪಕ್ಷೀಯೈಃ ಸರ್ವೈಃ ಸ್ವಸ್ವಾಭರಣಾಯುಧವಾಹನಾದಿಭಿಃ ಸಹ ಸಲಿಲಾದುದ್ಗಂಯ ತೀರೋತ್ತರಣಂ॥ 1 ॥ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೇಣ ವ್ಯಾಸಪ್ರಸಾದಲಬ್ಧದಿವ್ಯಚಕ್ಷುಷಾ ದುರ್ಯೋಧನಾದೀನಾಂ ಸರ್ವೇಷಾಮವಲೋಕನಂ॥ 2 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ।
ತತೋ ನಿಶಾಯಾಂ ಪ್ರಾಪ್ತಾಯಾಂ ಕೃತಸಾಯಾಹ್ನಿಕಕ್ರಿಯಾಃ।
ವ್ಯಾಸಮಭ್ಯಗಮನ್ಸರ್ವೇ ಯೇ ತತ್ರಾಸನ್ಸಮಾಗತಾಃ॥ 16-34-1 (98079)
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಸ್ತು ಧರ್ಮಾತ್ಮಾ ಪಾಂಡವೈಃ ಸಹಿತಸ್ತದಾ।
ಶುಚಿರೇಕಮನಾಃ ಸಾರ್ಧಮೃಷಿಭಿಸ್ತೈರುಪಾವಿಶತ್॥ 16-34-2 (98080)
ಗಾಂಧಾರ್ಯಾ ಸಹ ನಾರ್ಯಸ್ತು ಸಹಿತಾಃ ಸಮುಪಾವಿಶನ್।
ಪೌರಜಾನಪದಶ್ಚಾಪಿ ಜನಃ ಸರ್ವೋ ಯಥಾ ವಯಃ॥ 16-34-3 (98081)
ತತೋ ವ್ಯಾಸೋ ಮಹಾತೇಜಾಃ ಪುಣ್ಯಂ ಭಾಗೀರಥೀಜಲಂ।
ಅವತೀರ್ಯಾಜುಹಾವಾಥ ಸಂʼರ್ವಾಲ್ಲೋಕಾನ್ಮಹಾಮುನಿಃ॥ 16-34-4 (98082)
ಪಾಂಡವಾನಾಂ ಚ ಯೇ ಯೋಧಾಃ ಕೌರವಾಣಾಂ ಚ ಸರ್ವಶಃ।
ರಾಜಾನಶ್ಚ ಮಹಾಭಾಗಾ ನಾನಾದೇಶನಿವಾಸಿನಃ।
`ಪ್ರತೀಕ್ಷ್ಯ ತಸ್ಥುಸ್ತೇ ಸರ್ವೇ ತೇಷಾಮಾಗಮನಂ ಪ್ರತಿ॥' 16-34-5 (98083)
ತತಃ ಸುತುಮುಲಃ ಶಬ್ದೋ ಜಲಾಂತೇ ಜನಮೇಜಯ।
ಪ್ರಾದುರಾಸೀದ್ಯಥಾಯೋಗಂ ಕುರುಪಾಂಡವಸೇನಯೋಃ॥ 16-34-6 (98084)
ತತಸ್ತೇ ಪಾರ್ಥಿವಾಃ ಸರ್ವೇ ಭೀಷ್ಮದ್ರೋಣಪುರೋಗಮಾಃ।
ಸಸೈನ್ಯಾಃ ಸಲಿಲಾತ್ತಸ್ಮಾತ್ಸಮುತ್ತಸ್ಥುಃ ಸಹಸ್ರಶಃ॥ 16-34-7 (98085)
ವಿರಾಟದ್ರುಪದೌ ಚೈವ ಸಹಪುತ್ರೌ ಸಸೈನಿಕೌ।
ದ್ರೌಪದೇಯಾಶ್ಚ ಸೌಭದ್ರೋ ರಾಕ್ಷಸಶ್ಚ ಘಟೋತ್ಕಚಃ॥ 16-34-8 (98086)
ಕರ್ಣದುರ್ಯೋಧನೌ ಚೈವ ಶಕುನಿಶ್ಚ ಮಹಾರಥಃ।
ದುಃಶಾಸನಾದಯಶ್ಚೈವ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಾ ಮಹಾಬಲಾಃ॥ 16-34-9 (98087)
ಜಾರಾಸಂಧಿರ್ಭಗದತ್ತೋ ಜಲಸಂಧಶ್ಚ ವೀರ್ಯವಾನ್।
ಭೂರಿಶ್ರವಾಃ ಶಲಃ ಶಲ್ಯೋ ವೃಷಸೇನಶ್ಚ ಸಾನುಜಃ॥ 16-34-10 (98088)
ಲಕ್ಷ್ಮಣೋ ರಾಜಪುತ್ರಶ್ಚ ಧೃಷ್ಟದ್ಯುಂನಸ್ಸಹಾತ್ಮಜಃ।
ಶಿಖಂಡಿಪುತ್ರಾಃ ಸರ್ವೇ ಚ ಧೃಷ್ಟಕೇತುಶ್ಚ ಸಾನುಜ॥ 16-34-11 (98089)
ಅಚಲೋ ವೃಷಕಶ್ಚೈವ ರಾಕ್ಷಸಶ್ಚಾಪ್ಯಲಾಯುಧಃ।
ಬಾಹ್ಲಿಕಃ ಸೋಮದತ್ತಶ್ಚ ಚೇಕಿತಾನಶ್ಚ ಪಾರ್ಥಿವಃ॥ 16-34-12 (98090)
ಏತೇ ಚಾನ್ಯೇ ಚ ಬಹವೋ ಬಹುತ್ವಾದ್ಯೇ ನ ಕೀರ್ತಿತಾಃ।
ಸರ್ವೇ ಭಾಸುರದೇಹಾಸ್ತೇ ಸಮುತ್ತಸ್ಥುರ್ಜಲಾತ್ತತಃ॥ 16-34-13 (98091)
ಯಸ್ಯ್ ವೀರಸ್ಯ ಯೋ ವೇಷೋ ಯೋ ಧ್ವಜೋ ಯಚ್ಚ ವಾಹನಂ।
ಯದ್ವರ್ಮ ಯತ್ಪ್ರಹರಣಂ ತೇನ ತೇನ ಸ ದೃಶ್ಯತೇ॥ 16-34-14 (98092)
ದಿವ್ಯಾಂಬರಧರಾಃ ಸರ್ವೇ ಸರ್ವೇ ಭ್ರಾಜಿಷ್ಣುಕುಂಡಲಾಃ।
ನಿರ್ವೈರಾ ನಿರಹಂಕಾರಾ ವಿಗತಕ್ರೋಧಮತ್ಸರಾಃ॥ 16-34-15 (98093)
ಗಂಧರ್ವೈರುಪಗೀಯಂತಃ ಸ್ತೂಯಮಾನಾಶ್ಚ ಬಂದಿಭಿಃ।
ದಿವ್ಯಮಾಲ್ಯಸ್ರಜೋಪೇತಾಸ್ತಥಾ ದಿವ್ಯಾಪ್ಸರೋವೃತಾಃ॥ 16-34-16 (98094)
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ಚ ತದಾ ದಿವ್ಯಂ ಚಕ್ಷುರ್ನರಾಧಿಪ।
ಮುನಿಃ ಸತ್ಯವತೀಪುತ್ರಃ ಪ್ರೀತಃ ಪ್ರಾದಾತ್ತಪೋಬಲಾತ್॥ 16-34-17 (98095)
ದಿವ್ಯಜ್ಞಾನಬಲೋಪೇತಾ ಗಾಂಧಾರೀ ಚ ಯಶಸ್ವಿನೀ।
ದದರ್ಶ ಪುತ್ರಾಂಸ್ತಾನ್ಸರ್ವಾನ್ಯೇ ಚಾನ್ಯೇಽಪಿ ಮೃಘೇ ಹತಾಃ॥ 16-34-18 (98096)
ತದದ್ಭುತಮಚಿಂತ್ಯಂ ಚ ಸುಮಹದ್ರೋಮಹರ್ಷಮಂ।
ವಿಸ್ಮಿತಃ ಸ ಜನಃ ಸರ್ವೋ ದದರ್ಶಾನಿಮಿಷೇಕ್ಷಣಃ॥ 16-34-19 (98097)
ತದುತ್ಸವಮಹೋದಗ್ರಂ ಹೃಷ್ಟನಾರೀನರಾಕುಲಂ।
ಆಶ್ಚರ್ಯಭೂತಂ ದದೃಶೇ ಚಿತ್ರಂ ಪಟಗತಂ ಯಥಾ॥ 16-34-20 (98098)
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಸ್ತು ತಾನ್ಸರ್ವಾನ್ಪಶ್ಯಂದಿವ್ಯೇನ ಚಕ್ಷುಷಾ।
ಮುಮುದೇ ಭರತಶ್ರೇಷ್ಠ ಪ್ರಸಾದಾತ್ತಸ್ಯ ವೈ ಮುನೇಃ॥ ॥ 16-34-21 (98099)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ಪುತ್ರದರ್ಶನಪರ್ವಣಿ ಚತುಸ್ತ್ರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 34 ॥
ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 035
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.35. ಅಧ್ಯಾಯಃ 035
ಅಥ ಪುತ್ರದರ್ಶನಪರ್ವ ॥ 2 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಧಿಷ್ಠಿರಾದಿಭಿರ್ಷ್ಯಾಸಪ್ರಸಾದೋಜ್ಜೀವಿತೈರ್ಹತಪೂರ್ವಬಂಧುಭಿಃ ಸಹ ಸಂʼಲ್ಲಾಪಾದಿನಾ ಯಾವದ್ರಾತ್ರಿಸುಖವಿಹರಣಂ॥ 1 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ।
ತತಸ್ತೇ ಪುರಷಶ್ರೇಷ್ಠಾಃ ಸಮಾಜಗ್ಮುಃ ಪರಸ್ಪರಂ।
ವಿಗತಕ್ರೋಧಮಾತ್ಸರ್ಯಾಃ ಸರ್ವೇ ವಿಗತಕಲ್ಮಷಾಃ॥ 16-35-1 (98100)
ವಿಧಿಂ ಪರಮಮಾಸ್ಥಾಯ ಬ್ರಹ್ಮರ್ಷಿವಿಹಿತಂ ಶುಭಂ।
ಸಂಹೃಷ್ಟಮನಸಃ ಸರ್ವೇ ದೇವಲೋಕ ಇವಾಮರಾಃ॥ 16-35-2 (98101)
ಪುತ್ರಃ ಪಿತ್ರಾ ಚ ಮಾತ್ರಾ ಚ ಭಾರ್ಯಾಶ್ಚ ಪತಿಭಿಃ ಸಹ।
ಭ್ರಾತ್ರಾ ಭ್ರಾತಾ ಸಖಾ ಚೈವ ಸಖ್ಯಾ ರಾಜನ್ಸಮಾಗತಾಃ॥ 16-35-3 (98102)
ಪಾಂಡವಾಸ್ತು ಮಹೇಷ್ವಾಸಂ ಕರ್ಣಂ ಸೌಭದ್ರಮೇವ ಚ।
ಸಂಪ್ರಹರ್ಷಾತ್ಸಮಾಜಗ್ಮುರ್ದ್ರೌಪದೇಯಾಂಶ್ಚಕ ಸರ್ವಶಃ॥ 16-35-4 (98103)
ತತಸ್ತೇ ಪ್ರೀಯಮಾಣಾ ವೈ ಕರ್ಣೇನ ಸಹ ಪಾಂಡವಾಃ।
ಸಮೇತ್ಯ ಪೃಥಿವೀಪಾಲ ಸೌಹೃದೇ ಚ ಸ್ಥಿತಾಽಭವನ್॥ 16-35-5 (98104)
ಪರಸ್ಪರಂ ಸಮಾಗಂಯ ಯೋಧಾಸ್ತೇ ಭರತರ್ಷಭ।
ಮುನೇಃ ಪ್ರಸಾದಾತ್ತೇ ಹ್ಯೇವಂ ಕ್ಷತ್ರಿಯಾ ನಷ್ಟಮನ್ಯವಃ॥ 16-35-6 (98105)
ಅಸೌಹೃದಂ ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ಸೌಹೃದೇ ಪರ್ಯವಸ್ಥಿತಾಃ।
ಏವಂ ಸಮಾಗತಾಃ ಸರ್ವೇ ಗುರುಭಿರ್ಬಾಂಧವೈಃ ಸಹ॥ 16-35-7 (98106)
ಪುತ್ರೈಶ್ಚ ಪುರುಷವ್ಯಾಘ್ರಾಃ ಕುರವೋಽನ್ಯೇ ಚ ಪಾರ್ಥಿವಾಃ।
ತಾಂ ರಾತ್ರಿಮಕಿಲಾಮೇವಂ ವಿಹೃತ್ಯ ಪ್ರೀತಮಾನಸಾಃ॥ 16-35-8 (98107)
ಮೇನಿರೇ ಪರಿತೋಷೇಣ ನೃಪಾಃ ಸ್ವರ್ಗಸದೋ ಯಥಾ।
ನಾತ್ರ ಶೋಕೋ ಭಯಂ ತ್ರಾಸೋ ನಾರತಿರ್ನಾಯಶೋಽಭವತ್॥ 16-35-9 (98108)
ಪರಸ್ಪರಂ ಸಮಾಗಂಯ ಯೋಧಾನಾಂ ಭರತರ್ಷಭ।
ಸಮಾಗತಾಸ್ತಾಃ ಪಿತೃಭಿರ್ಭ್ರಾತೃಭಿಃ ಪತಿಭಿಃ ಸುತೈಃ।
ಮುದಂ ಪರಮಿಕಾಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ನಾರ್ಯೋ ದುಃಖಮಥಾತ್ಯಜನ್॥ 16-35-10 (98109)
`ದೇವಲೋಕಂ ಗತಾ ಯೇ ಚ ಯೇ ಚ ಬ್ರಹ್ಮಸದೋ ಗತಾಃ।
ಯೇ ಚಾಪಿ ವಾರುಣಂ ಲೋಕಂ ಯೇ ಚ ಗೋಲೋಕಮಾಶ್ರಿತಾಃ॥ 16-35-11 (98110)
ತಥಾ ವೈವಸ್ವತಂ ಲೋಕಂ ಯೇ ಚ ಯಕ್ಷಾನುಪಾಗತಾಃ।
ರಾಕ್ಷಸಾಂಶ್ಚ ಪಿಶಾಚಾಂಶ್ಚ ಕುರೂಂಶ್ಚಾಪಿ ತಥೋತ್ತರಾನ್॥ 16-35-12 (98111)
ವಿಚಿತ್ರಾಶ್ಚ ಗತೀರನ್ಯೇ ಯೇ ಪ್ರಾಪ್ತಾಃ ಕರ್ಮಭಿರ್ನರಾಃ।
ಸರ್ವೇ ತೇ ತದ್ವಯೋರೂಪವೇಷಾಸ್ತತ್ರ ಸಮಭ್ಯಯುಃ॥' 16-35-13 (98112)
ಏಕಾಂ ರಾತ್ರಿಂ ವಿಹೃತ್ಯೈವಂ ತೇ ವೀರಾಸ್ತಾಶ್ಚ ಯೋಷಿತಃ।
ಆಮಂತ್ರ್ಯಾನ್ಯೋನ್ಯಮಾಶ್ಲಿಷ್ಯ ತತೋ ಜಗ್ಮುರ್ಯಥಾಗತಂ॥ 16-35-14 (98113)
ತತೋ ವಿಸರ್ಜಯಾಮಾಸ ಲೋಕಾಂಸ್ತಾನ್ಮುನಿಪುಂಗವಃ।
ಕ್ಷಣೇನಾಂತರ್ಹಿತಾಶ್ಚೈವ ಪ್ರೇಕ್ಷತಾಮೇವ ತೇಽಭವನ್॥ 16-35-15 (98114)
ಅವಗಾಹ್ಯ ಮಹಾತ್ಮಾನಃ ಪುಣ್ಯಾಂ ಭಾಗೀರಥೀಂ ನದೀಂ।
ಸರಥಾಃ ಸಧ್ವಜಾಶ್ಚೈವ ಸ್ವಾನಿ ವೇಶ್ಮಾನಿ ಭೇಜಿರೇ॥ 16-35-16 (98115)
ದೇವಲೋಕಂ ಯಯುಃ ಕೇಚಿತ್ಕೇಚಿದ್ಬ್ರಹ್ಮಸದಸ್ತಥಾ।
ಕೇಚಿಚ್ಚ ವಾರುಣಂ ಲೋಕಂ ಕೇಚಿತ್ಕೌಬೇರಮಾಪ್ನುವನ್॥ 16-35-17 (98116)
ತತೋ ವೈವಸ್ವತಂ ಲೋಕಂ ಕೇಚಿಚ್ಚೈವಾಪ್ನುವನ್ನೃಪಾಃ।
ರಾಕ್ಷಸಾನಾಂ ಪಿಶಾಚಾನಾಂ ಕೇಚಿಚ್ಚಾಪ್ಯುತ್ತರಾನ್ಕುರೂನ್॥ 16-35-18 (98117)
ವಿಚಿತ್ರಗತಯಃ ಸರ್ವೇ ಯಾನವಾಪ್ಯಾಮರೈಃ ಸಹ।
ಆಜಗ್ಮುಸ್ತೇ ಮಹಾತ್ಮಾನಃ ಸವಾಹಾಃ ಸಪದಾನುಗಾಃ॥ 16-35-19 (98118)
ಗತೇಷು ತೇಷು ಸರ್ವೇಷು ಸಲಿಲಸ್ಥೋ ಮಹಾಮುನಿಃ।
ಧರ್ಮಸೀಲೋ ಮಹಾತೇಜಾಃ ಕುರೂಣಾಂ ಹಿತಕೃತದಾ।
ತತಃ ಪ್ರೋವಾಚ ತಾಃ ಸರ್ವಾಃ ಕ್ಷತ್ರಿಯಾ ನಿಹತೇಶ್ವರಾಃ। 16-35-20 (98119)
ಯಾಯಾಃ ಪತಿಕೃತಾಂʼಲ್ಲೋಕಾನಿಚ್ಛನತಿ ಪರಮಸ್ತ್ರಿಯಃ।
ತಾ ಜಾಹ್ನವೀಜಲಂ ಕ್ಷಿಪ್ರಮವಗಾಹಂತ್ವತಂದ್ರಿತಾಃ॥ 16-35-21 (98120)
ತತಸ್ತಸ್ಯ ವಚಃ ಶ್ರುತ್ವಾ ಶ್ರದ್ದಧಾನಾ ವರಾಂಗನಾಃ।
ಶ್ವಶುರಂ ಸಮನುಜ್ಞಾಪ್ಯ ವಿವಿಶುರ್ಜಾಹ್ನವೀಜಲಂ॥ 16-35-22 (98121)
ವಿಮುಕ್ತಾ ಮಾನುಷೈರ್ದೇಹೈಸ್ತತಸ್ತಾ ಭರ್ತೃಭಿಃ ಸಹ।
ಸಮಾಜಗ್ಮುಸ್ತದಾ ಸಾಧ್ವ್ಯಃ ಸರ್ವಾ ಏವಂ ವಿಶಾಂಪತೇ॥ 16-35-23 (98122)
ಏವಂ ಕ್ರಮೇಣಿ ಸರ್ವಾಸ್ತಾಃ ಶೀಲವತ್ಯಃ ಪತಿವ್ರತಾಃ।
ಪ್ರವಿಶ್ಯ ತೋಯಂ ನಿರ್ಮುಕ್ತಾ ಜಗ್ಮುರ್ಭರ್ತೃಸಲೋಕತಾಂ॥ 16-35-24 (98123)
ದಿವ್ಯರೂಪಸಮಾಯುಕ್ತಾ ದಿವ್ಯಾಭರಣಭೂಷಿತಾಃ।
ದಿವ್ಯಮಾಲ್ಯಾಂಬರಧರಾ ಯಥಾಽಽಸಾಂ ಪತಯಸ್ತಥಾ॥ 16-35-25 (98124)
ತಾಃ ಶೀಲಗುಣಸಂಪನ್ನಾ ವಿಮಾನಸ್ಥಾ ಗತಕ್ಲುಮಾಃ।
ಸರ್ವಾಃ ಸರ್ವಗುಣೋಪೇತಾಃ ಸ್ವಸ್ಥಾನಂ ಪ್ರತಿಪೇದಿರೇ॥ 16-35-26 (98125)
ಯಸ್ಯ ಯಸ್ಯ ತು ಯಃ ಕಾಮಸ್ತಸ್ಮಿನ್ಕಾಲೇ ಬಭೂವ ಹ।
ತಂತಂ ವಿಸೃಷ್ಟವಾನ್ವ್ಯಾಸೋ ವರದೋ ಧರ್ಮವತ್ಸಲಃ॥ 16-35-27 (98126)
ತಚ್ಛ್ರುತ್ವಾ ನರದೇವಾನಾಂ ಪುನರಾಗಮನಂ ನರಾಃ।
ಜಹೃಷುರ್ಮುದಿತಾಶ್ಚಾಸನ್ನಾನಾದೇಶಗತಾ ಅಪಿ॥ 16-35-28 (98127)
`ತೇ ನಷ್ಟಭಯಸಂಕಲ್ಪಾ ನರಾ ವಿಗತಕಲ್ಮಷಾಃ।
ಬಭೂವುಃ ಪೌರವಾಃಸರ್ವೇ ತದ್ದೃಷ್ಟ್ವಾಽಽಶ್ಚರ್ಯಮುತ್ತಮಂ॥' 16-35-29 (98128)
ಪ್ರಿಯೈಃ ಸಮಾಗಮಂ ತೇಷಾಂ ಯಃ ಸಂಯಕ್ ಶೃಣುಯಾನ್ನರಃ।
ಪ್ರಿಯಾಣಿ ಲಭತೇ ನಿತ್ಯಮಿಹ ಚ ಪ್ರೇತ್ಯ ಚೈವ ಸಃ।
ಇಷ್ಟಬಾಂಧವಸಂಯೋಗಮನಾಯಾಸಮನಾಮಯಂ॥ 16-35-30 (98129)
ಯಶ್ಚೈತಚ್ಛ್ರಾವಯೇದ್ವಿದ್ವಾನ್ವಿದುಷೋ ಧರ್ಮವಿತ್ತಮಃ।
ಸ ಯಶಃ ಪ್ರಾಪ್ನುಯಾಲ್ಲೋಕೇ ಪರತ್ರ ಚ ಶುಭಾಂ ಗತಿಂ॥ 16-35-31 (98130)
ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯಯುಕ್ತಾ ಮನುಜಾಸ್ತಪೋಯುಕ್ತಾಶ್ಚ ಭಾರತ।
ಸಾಧ್ವಾಚಾರಾ ದಮೋಪೇತಾ ದಾನನಿರ್ಧೂತಕಲ್ಮಷಾಃ॥ 16-35-32 (98131)
ಋಜವಃ ಶುಚಯಃ ಶಾಂತಾ ಹಿಂಸಾನೃತವಿವರ್ಜಿತಾಃ।
ಆಸ್ತಿಕಾಃ ಶ್ರದ್ದಧಾನಾಶ್ಚ ಧೃತಿಮಂತಶ್ಚ ಮಾನವಾಃ।
ಶ್ರುತ್ವಾಽಽಶ್ಚರ್ಯಮಿದಂ ಪರ್ವ ಹ್ಯವಾಪ್ಸ್ಯಂತಿ ಪರಾಂ ಗತಿಂ॥ 16-35-33 (98132)
`ಪುನಸ್ತೇ ದರ್ಶನಂ ಪ್ರಾಪ್ತಾಃ ಪುನಶ್ಚ ಪರಿಕೀರ್ತಿತಾಃ।
ಪುನಃಪುನಃ ಪ್ರಯಚ್ಛಂತಿ ಶೃಣ್ವತಾಮಭಯಂ ಸದಾ॥' ॥ 16-35-34 (98133)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ಪುತ್ರದರ್ಶನಪರ್ವಣಿ ಪಂಚತ್ರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 35 ॥
ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 036
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.36. ಅಧ್ಯಾಯಃ 036
ಅಥ ಪುತ್ರದರ್ಶನಪರ್ವ ॥ 2 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ತ್ಯಕ್ತದೇಹಾನಾಮಪಿ ಕುರುಪಾಂಡವಪಕ್ಷೀಯಾಣಾಂ ಕಥಂ ಪುನರಾಗಮನಮಿತಿ ಜನಮೇಜಯಪ್ರಶ್ನಸ್ಯ ಸೋಪಪತ್ತಿಕಮುತ್ತರದಾನಂ॥ 1 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ಸೌತಿರುವಾಚ।
ಏತಚ್ಛ್ರುತ್ವಾ ನೃಪೋ ವಿದ್ವಾನ್ಹೃಷ್ಟೋಽಭೂಜ್ಜನಮೇಜಯಃ।
ಪಿತಾಮಹಾನಾಂ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಗಮನಾಗಮನಂ ತದಾ॥ 16-36-1 (98134)
ಅಬ್ರವೀಚ್ಚ ಮುದಾ ಯುಕ್ತಃ ಪುನರಾಗಮನಂ ಪ್ರತಿ।
ಕಥಂ ನ ತ್ಯಕ್ತದೇಹಾನಾಂ ಪುನಸ್ತದ್ರೂಪದರ್ಶನಂ॥ 16-36-2 (98135)
ಇತ್ಯುಕ್ತಃ ಸ ದ್ವಿಜಶ್ರೇಷ್ಠೋ ವ್ಯಾಸಶಿಷ್ಯಃ ಪ್ರತಾಪವಾನ್।
ಪ್ರೋವಾಚ ವದತಾಂಶ್ರೇಷ್ಠಸ್ತಂ ನೃಪಂ ಜನಮೇಜಯಂ॥ 16-36-3 (98136)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 16-36-4x (8061)
ಅವಿಪ್ರಣಾಶಃ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಕರ್ಮಣಾಮಿತಿ ನಿಶ್ಚಯಃ।
ಕರ್ಮಜಾನಿ ಶರೀರಾಣಿ ಶರೀರಾಕೃತಯಸ್ತಥಾ॥ 16-36-4 (98137)
ಮಹಾಭೂತಾನಿ ನಿತ್ಯಾನಿ ಭೂತಾಧಿಪತಿಸಂಶ್ರಯಾತ್।
ತೇಷಾಂ ಚ ನಿತ್ಯಸಂವಾಸೋ ನ ವಿನಾಶೋ ವಿಯುಜ್ಯತಾಂ॥ 16-36-5 (98138)
ಅನಾಶಯಾ ಕೃತಂ ಕರ್ಮ ತಸ್ಯ ಚೇಷ್ಟಃ ಫಲಾಗಮಃ।
ಆತ್ಮಾ ಚೈಭಿಃ ಸಮಾಯುಕ್ತಃ ಸುಖದುಃಖಮುಪಾಶ್ನುತೇ॥ 16-36-6 (98139)
ಅವಿನಾಶ್ಯಸ್ತಥಾ ನಿತ್ಯಂ ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞ ಇತಿ ನಿಶ್ಚಯಃ।
ಭೂತಾನಾಮಾತ್ಮಭಾವೋ ಯೋ ಧ್ರುವೋಸೌ ಸಂವಿಜಾನತಾಂ॥ 16-36-7 (98140)
ಯಾವನ್ನ ಕ್ಷೀಯತೇ ಕರ್ಮ ತಾವತ್ತಸ್ಯ ಸ್ವರೂಪತಾ।
ಕ್ಷೀಣಕರ್ಮಾ ನರೋ ಲೋಕೇ ರೂಪಾನ್ಯತ್ವಮುಪಾಶ್ನುತೇ॥ 16-36-8 (98141)
ನಾನಾಭೂತಾಸ್ತಥೈಕತ್ವಂ ಶರೀರಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಸಂಹತಾಃ।
ಭವಂತಿ ತೇ ತಥಾ ನಿತ್ಯಾಃ ಪೃಥಗ್ಭಾವಂ ವಿಜಾನತಾಂ॥ 16-36-9 (98142)
ಅಶ್ವಮೇಧಶ್ರುತಿಶ್ಚೇಯಮಶ್ವಸಂಜ್ಞಪನಂ ಪ್ರತಿ।
ಲೋಕಾಂತರಗತಾ ನಿತ್ಯಂ ಪ್ರಾಣಾ ನಿತ್ಯಾ ಹಿ ವಾಜಿನಃ॥ 16-36-10 (98143)
ಅಹಂ ಹಿತಂ ವದಾಂಯೇತತ್ಪ್ರಿಯಂ ಚೇತ್ತವ ಪಾರ್ಥಿವ।
ದೇವಯಾನಾ ಹಿ ಪಂಥಾನಃ ಶ್ರುತಾಸ್ತೇ ಯಜ್ಞಸಂಸ್ತರೇ॥ 16-36-11 (98144)
ಸುಕೃತೋ ಯತ್ರ ಯಜ್ಞಸ್ತೇ ತತ್ರ ದೇವಾ ಹಿತಾಸ್ತವ।
ಯದಾ ಸಮನ್ವಿತಾ ದೇವಾಃ ಪಶೂನಾಂ ಗಮನೇಶ್ವರಾಃ॥ 16-36-12 (98145)
ಗಮಿಮಂತಶ್ಚ ತೇನೇಷ್ಟ್ವಾ ನಾನ್ಯೇ ನಿತ್ಯಾ ಭವಂತ್ಯುತ।
ನಿತ್ಯೇಽಸ್ಮಿನ್ಪಂಚಕೇ ವರ್ಗೇ ನಿತ್ಯೇ ಚಾತ್ಮನಿ ಪೂರುಷಃ॥ 16-36-13 (98146)
ಅಸ್ಯ ನಾಶಂ ಸಮಾಯೋಗಂ ಯಃ ಪಶ್ಯತಿ ವೃಥಾಮತಿಃ।
ವಿಯೋಗೇ ಶೋಚತೇಽತ್ಯರ್ಥಂ ಸ ಬಾಲ ಇತಿ ಮೇ ಮತಿಃ॥ 16-36-14 (98147)
ವಿಯೋಗೇ ದೋಷದರ್ಶೀ ಯಃ ಸಂಯೋಗಂ ಸ ವಿಸರ್ಜಯೇತ್।
ಅಸಂಗೇ ಸಂಗಮೋ ನಾಸ್ತಿ ದುಃಖಂ ಭಾವಿ ವಿಯೋಗಜಮ॥ 16-36-15 (98148)
ಪರಾಪರಜ್ಞಸ್ತ್ವಪರೋ ನಾಭಿಮಾನಾದುದೀಕ್ಷಿತಃ।
ಅಪರಜ್ಞಃ ಪರಾಂ ಬುದ್ಧಿಂ ಸ್ಪೃಷ್ಟ್ವಾ ಮೋಹಾದ್ವಿಮುಚ್ಯತೇ॥ 16-36-16 (98149)
ಅದರ್ಶನಾದಾಪತಿತಃ ಪುನಶ್ಚಾದರ್ಶನಂ ಗತಃ।
ನಾಹಂ ತಂ ವೇದ್ಮಿ ನಾಸೌ ಮಾಂ ನ ಚ ಮೇಽಸ್ತಿ ವಿರಾಗತಾ॥ 16-36-17 (98150)
ಯೇನಯೇನ ಶರೀರೇಣಿ ಕರೋತ್ಯಯಮನೀಶ್ವರಃ।
ತೇನತೇನ ಶರೀರೇಣ ತದವಶ್ಯಮುಪಾಶ್ನುತೇ।
ಮಾನಸಂ ಮನಸಾಽಽಪ್ನೋತಿ ಶರೀರಂ ಚ ಶರೀರವಾನ್॥ ॥ 16-36-18 (98151)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ಪುತ್ರದರ್ಶನಪರ್ವಣಿ ಷಟ್ತ್ರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 36 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Footnotes
7-36-10 ಸಂಜ್ಞಪನಂ ಮಾರಣಂ॥ 7-36-11 ನಾಸೌ ಮಾನಾದಹಂಕಾರಾನ್ನ ಚ ವೇತಿ ವಿರಾಗತಾಮಿತಿ ಕ.ಪಾಠಃ॥ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 037
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.37. ಅಧ್ಯಾಯಃ 037
ಅಥ ಪುತ್ರದರ್ಶನಪರ್ವ ॥ 2 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ಜನಮೇಜಯೇನ ಪರಿಕ್ಷಿತ್ಪ್ರದರ್ಶನೇ ಪ್ರಾರ್ಥಿತೇ ವ್ಯಾಸೇನ ಪರಿಕ್ಷಿತಃ ಶಮೀಕಮಹರ್ಷಃ ಶೃಂಗೀಣಶ್ಚ ಪ್ರದರ್ಶನಂ॥ 1 ॥ ಜನಮೇಜಯೇನಾವಭೃಥಸ್ನಾನಾನಂತರಮಾಸ್ತಿಕಪೂಜನಪೂರ್ವಕಂ ವೈಶಂಪಾಯನಂಪ್ರತಿ ಕಥಾವಶೇಷಕಥನಪ್ರಾರ್ಥನಾ॥ 2 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ।
ಅದೃಷ್ಟ್ವಾ ತು ನೃಪಃ ಪುತ್ರಾಂದರ್ಶನಂ ಪ್ರತಿಲಬ್ಧವಾನ್।
ಋಷೇಃ ಪ್ರಸಾದಾತ್ಪುತ್ರಾಣಾಂ ಸ್ವರೂಪಾಣಾಂ ಕುರೂದ್ವಹ॥ 16-37-1 (98152)
ಸ ರಾಜಾ ರಾಜಧರ್ಮಾಂಶ್ಚ ಬ್ರಹ್ಮೋಪನಿಷದಂ ತಥಾ।
ಅವಾಪ್ತವಾನ್ನರಶ್ರೇಷ್ಠೋ ಬುದ್ಧಿನಿಶ್ಚಯಮೇವ ಚ। 16-37-2 (98153)
ವಿದುರಶ್ಚ ಮಹಾಪ್ರಾಜ್ಞೋ ಯಯೌ ಸಿದ್ಧಿಂ ತಪೋಬಲಾತ್।
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಃ ಸಮಾಸಾದ್ಯ ವ್ಯಾಸಂ ಚೈವ ತಪಸ್ವಿನಂ॥ 16-37-3 (98154)
ಜನಮೇಜಯ ಉವಾಚ। 16-37-4x (8062)
ಮಮಾಪಿ ವರದೋ ವ್ಯಾಸೋ ದರ್ಶಯೇತ್ಪಿತರಂ ಯದಿ।
ತದ್ರೂಪವೇಷವಯಸಂ ಶ್ರದ್ದಧ್ಯಾಂ ಸರ್ವಮೇವ ತತ್॥ 16-37-4 (98155)
ಪ್ರಿಯಂ ಮೇ ಸ್ಯಾತ್ಕೃತಾರ್ಥಶ್ಚ ಸ್ಯಾಮಹಂ ಕೃತನಿಶ್ಚಯಃ।
ಪ್ರಸಾದಾದೃಷಿಮುಖ್ಯಸ್ಯ ಮಮ ಕಾಮಃ ಸಮೃದ್ಧ್ಯತಾಂ॥ 16-37-5 (98156)
ಸೌತಿರುವಾಚ। 16-37-6x (8063)
ಇತ್ಯುಕ್ತವಚನೇ ತಸ್ಮಿನ್ನೃಪೇ ವ್ಯಾಸಃ ಪ್ರತಾಪವಾನ್।
ಪ್ರಸಾದಮಕರೋದ್ಧೀಮಾನಾನಯಚ್ಚ ಪರಿಕ್ಷಿತಂ॥ 16-37-6 (98157)
ತತಸ್ತದ್ರೂಪವಯಸಮಾಗತಂ ನೃಪತಿಂ ದಿವಃ।
ಶ್ರೀಮಂತಂ ಪಿತರಂ ರಾಜಾ ದದರ್ಶ ಸ ಪರೀಕ್ಷಿತಂ॥ 16-37-7 (98158)
ಶಮೀಕಂ ಚ ಮಹಾತ್ಮಾನಂ ಪುತ್ರಂ ತಂ ಚಾಸ್ಯ ಶೃಂಗಿಣಂ।
ಅಮಾತ್ಯಾ ಯೇ ಚ ನಿಹತಾ ರಾಜ್ಞಸ್ತಾಂಶ್ಚ ದದರ್ಶ ಹ॥ 16-37-8 (98159)
ತತಃ ಸೋವಭೃಥೇ ರಾಜಾ ಮುದಿತೋ ಜನಮೇಜಯಃ।
ಪಿತರಂ ಸ್ನಾಪಯಾಮಾಸ ಸ್ವಯಂ ಸಸ್ನೌ ಚ ಪಾರ್ಥಿವಃ॥ 16-37-9 (98160)
`ಪರೀಕ್ಷಿದಪಿ ತತ್ರೈವ ಬಭೂವ ಸ ತಿರೋಹಿತಃ।'
ಸ್ನಾತ್ವಾ ಸ ನೃಪತಿರ್ವಿಪ್ರಮಾಸ್ತೀಕಮಿದಮಬ್ರವೀತ್।
ಯಾಯಾವರಕುಲೋತ್ಪನ್ನಂ ಜರತ್ಕಾರುಸುತಂ ತದಾ॥ 16-37-10 (98161)
ಆಸ್ತೀಕ ವಿವಿಧಾಶ್ಚರ್ಯೋ ಯಜ್ಞೇಽಯಮಿತಿ ಮೇ ಮತಿಃ।
ಯದದ್ಯಾಯಂ ಪಿತಾ ಪ್ರಾಪ್ತೋ ಮಮ ಶೋಕಪ್ರಣಾಶನಃ॥ 16-37-11 (98162)
ಆಸ್ತೀಕ ಉವಾಚ। 16-37-12x (8064)
ಋಷಿರ್ದ್ವೈಪಾಯನೋ ಯತ್ರ ಪುರಾಣಸ್ತಪಸೋ ನಿಧಿಃ।
ಯಜ್ಞೇ ಕುರುಕುಲಶ್ರೇಷ್ಠ ತಸ್ಯ ಲೋಕಾವುಭೌ ಜಿತೌ॥ 16-37-12 (98163)
ಶ್ರುತಂ ವಿಚಿತ್ರಮಾಖ್ಯಾನಂ ತ್ವಯಾ ಪಾಂಡವನಂದನ।
ಸರ್ಪಾಶ್ಚ ಭಸ್ಮಸಾನ್ನೀತಾ ಗತಾಶ್ಚ ಪದವೀಂ ಪಿತುಃ॥ 16-37-13 (98164)
ಕಥಂಚಿತ್ತಕ್ಷಕೋ ಮುಕ್ತಃ ಸತ್ಯತ್ವಾತ್ತವ ಪಾರ್ಥಿವ।
ಋಷಯಃ ಪೂಜಿತಾಃ ಸರ್ವೇ ಗತಿರ್ದೃಷ್ಟಾ ಮಹಾತ್ಮನಃ॥ 16-37-14 (98165)
ಪ್ರಾಪ್ತಃ ಸುವಿಪುಲೋ ಧರ್ಮಃ ಶ್ರುತ್ವಾ ಪಾಪವಿನಾಶನಂ।
ವಿಮುಕ್ತೋ ಹೃದಯಗ್ರಂಥಿರುದಾರಜನದರ್ಶನಾತ್॥ 16-37-15 (98166)
ಯೇ ಚ ಪಕ್ಷಧರಾ ಧರ್ಮೇ ಸದ್ವೃತ್ತರುಚಯಶ್ಚ ಯೇ।
ಯಾಂದೃಷ್ಟ್ವಾ ಹೀಯತೇ ಪಾಪಂ ತೇಭ್ಯಃ ಕಾರ್ಯಾ ನಮಸ್ಕ್ರಿಯಾ॥ 16-37-16 (98167)
ಸೌತಿರುವಾಚ। 16-37-17x (8065)
ಏತಚ್ಛ್ರುತ್ವಾ ದ್ವಿಜಶ್ರೇಷ್ಠಾತ್ಸ ರಾಜಾ ಜನಮೇಜಯಃ।
ಪೂಜಯಾಮಾಸ ತಮೃಷಿಮನುಮಾನ್ಯ ಪುನಃಪುನಃ॥ 16-37-17 (98168)
ಪಪ್ರಚ್ಛ ತಮೃಷಿ ಚಾಪಿ ವೈಶಂಪಾಯನಮಚ್ಯುತಂ।
ಕಥಾವಶೇಷಂ ಧರ್ಮಜ್ಞೋ ವನವಾಸಸ್ಯ ಸತ್ತಮ॥ ॥ 16-37-18 (98169)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ಪುತ್ರದರ್ಶನಪರ್ವಣಿ ಸಪ್ತತ್ರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 37 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Footnotes
7-37-2 ಸ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೋ ರಾಜಾ ವಿದುರಶ್ಚ ಸಿದ್ಧಿಂ ಯಯೌ ಇತಿ ದ್ವಯೋಃ ಸಂಬಂಧಃ। ತತ್ರಾಪಿ ವಿದುರಸ್ತಪೋಬಲಾತ್। ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೋ ವ್ಯಾಸಂ ಸಮಾಸಾದ್ಯೇತಿ ಸಂಬಂಧಃ॥ 7-37-15 ಪಾಪವಿನಾಶಂ ಇತಿಹಾಸಮಿತಿ ಶೇಷಃ॥ 7-37-16 ಪಕ್ಷಧರಾಃ ಪಕ್ಷಸ್ಥಾಪಕಾಃ॥ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 038
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.38. ಅಧ್ಯಾಯಃ 038
ಅಥ ಪುತ್ರದರ್ಶನಪರ್ವ ॥ 2 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೇಣ ಪುತ್ರದರ್ಶನಾನಂತರಂ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಾದಿಭಿಃ ಸಹ ಪುನಃ ಸ್ವಾಶ್ರಮಂಪ್ರತ್ಯಾಗಮನಂ॥ 1 ॥ ವ್ಯಾಸೇನ ಧೃತಾಷ್ಟ್ರಂಪ್ರತಿ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಾದೀನಾಂ ನಗರಪ್ರಸ್ಥಾಪನಚೋದನಾ॥ 2 ॥ ನಗರಂಪ್ರತಿ ಪುನರಾಗಮನಮನಿಚ್ಛತಾಪಿ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇಣ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ಕುಂತೀಗಾಂಧಾರ್ಯೋಶ್ಚ ನಿದೇಶನಿರ್ಬಂಧೇನ ಪುನಃ ಸರ್ವೈಃಸಹ ಹಾಸ್ತಿನಪುರಂ ಪ್ರತ್ಯಾಗಮನಂ॥ 3 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ಜನಮೇಜಯ ಉವಾಚ।
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಪುತ್ರಾಂಸ್ತಥಾ ಪೌತ್ರಾನ್ಸಾನುಬಂಧಾಂಜನಾಧಿಪಃ।
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಃ ಕಿಮಕರೋದ್ರಾಜಾ ಚೈವ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ॥ 16-38-1 (98170)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 16-38-2x (8066)
ತದ್ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಮಹದಾಶ್ಚರ್ಯಂ ಪುತ್ರಾಣಾಂ ದರ್ಶನಂ ಪುನಃ।
ವೀತಶೋಕಃ ಸ ರಾಜರ್ಷಿಃ ಪುನರಾಶ್ರಮಮಾಗಮತ್॥ 16-38-2 (98171)
ಇತರಸ್ತು ಜನಃ ಸರ್ವಸ್ತೇ ಚೈವ ಪರಮರ್ಷಯಃ।
ಪ್ರತಿಜಗ್ಮುರ್ಯಥಾಕಾಮಂ ಧೃತಾರಾಷ್ಟ್ರಾಭ್ಯನುಜ್ಞಯಾ॥ 16-38-3 (98172)
ಪಾಂಡವಾಸ್ತು ಮಹಾತ್ಮಾನೋ ಲಘುಭೂಯಿಷ್ಠಸೈನಿಕಾಃ।
ಅನುಜಗ್ಮುರ್ಮಹಾತ್ಮಾನಂ ಸದಾರಾಸ್ತಂ ಮಹೀಪತಿಂ॥ 16-38-4 (98173)
ತಮಾಶ್ರಮಗತಂ ಧೀಮಾನ್ಬ್ರಹ್ಮರ್ಷಿರ್ಲೋಕಪೂಜಿತಃ।
ದ್ವೈಪಾಯನೋಽಭ್ಯುಪಾಗಂಯ ರಾಜಾನಮಿದಂನಬ್ರವೀತ್॥ 16-38-5 (98174)
ಧೃತಾಷ್ಟ್ರ ಮಹಾಬಾಹೋ ಶೃಣು ಕೌರವನಂದನ।
ಶ್ರುತಾಸ್ತೇ ಜ್ಞಾನವೃದ್ಧಾನಾಮೃಷೀಣಾಂ ಪುಣ್ಯಕರ್ಮಣಾಂ॥ 16-38-6 (98175)
ಅದ್ಧಾಭಿಜನವೃದ್ಧಾನಾಂ ವೇದವೇದಾಂಗವೇದಿನಾಂ।
ಧರ್ಮಜ್ಞಾನಾಂ ಪುರಾಣಾನಾಂ ವದತಾಂ ವಿವಿಧಾಃ ಕಥಾಃ॥ 16-38-7 (98176)
ಮಾ ಸ್ಮ ಶೋಕೇ ಮನಃ ಕಾರ್ಷೀರ್ದಿಷ್ಟೇ ನ ವ್ಯಥತೇ ಬುಧಃ।
ಶ್ರುತಂ ದೇವರಹಸ್ಯಂ ತೇ ನಾರದಾದ್ದೇವದರ್ಶನಾತ್॥ 16-38-8 (98177)
ಗತಾಸ್ತೇ ಕ್ಷತ್ರಧರ್ಮೇಣ ಶಸ್ತ್ರಪೂತಾಂ ಗತಿಂ ಶುಭಾಂ।
ಯಥಾ ದೃಷ್ಟಾಸ್ತ್ವಯಾ ಪುತ್ರಾಸ್ತಥಾ ಕಾಮವಿಹಾರಿಣಃ॥ 16-38-9 (98178)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ಸ್ವಯಂ ಧೀಮಾನ್ಭವಂತಮನುರುಧ್ಯತೇ।
ಸಹಿತೋ ಭ್ರಾತೃಭಿಃ ಸರ್ವೈಃಇ ಸದಾರಃ ಸಸುಹೃಜ್ಜನಃ॥ 16-38-10 (98179)
ವಿಸರ್ಜಯೈನಂ ಯಾತ್ವೇಷ ಸ್ವರಾಜ್ಯಮನುಶಾಸತಾಂ।
ಮಾಸಃ ಸಮಧಿಕಸ್ತೇಷಾಮತೀತೋ ವಸತಾಂ ವನೇ॥ 16-38-11 (98180)
ಏತದ್ಧಿ ನಿತ್ಯಂ ಯತ್ನೇನ ಪದಂ ರಕ್ಷ್ಯಂ ನರಾಧಿಪ।
ಬಹುಪ್ರತ್ಯರ್ಥಿಕಂ ಹ್ಯೇತದ್ರಾಜ್ಯಂ ನಾಮ ಕುರೂದ್ವಹ॥ 16-38-12 (98181)
ಇತ್ಯುಕ್ತಃ ಕೌರವೋ ರಾಜಾ ವ್ಯಾಸೇನಾಮಿತಬುದ್ಧಿನಾ।
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಮಥಾಹೂಯ ವಾಗ್ಮೀ ವಚನಮಬ್ರವೀತ್॥ 16-38-13 (98182)
ಅಜಾತಶತ್ರೋ ಭದ್ರಂ ತೇ ಶೃಣು ಮೇ ಭ್ರಾತೃಭಿಃ ಸಹ।
ತ್ವತ್ಪ್ರಸಾದಾನ್ಮಹೀಪಾಲ ಶೋಕೋ ನಾಸ್ಮಾನ್ಪ್ರಬಾಧತೇ॥ 16-38-14 (98183)
ರಮೇ ಚಾಹಂ ತ್ವಯಾ ಪುತ್ರ ಪುರೇವ ಗಜಸಾಹಯೇ।
ನಾಥೇನಾನುಗತೋ ವಿದ್ವನ್ಪ್ರಿಯೇಷು ಪರಿವರ್ತಿನಾ॥ 16-38-15 (98184)
ಪ್ರಾಪ್ತಂ ಪುತ್ರಫಲಂ ತ್ವತ್ತಃ ಪ್ರೀತಿರ್ಮೇ ಪರಮಾ ತ್ವಯಿ।
ನ ಮೇ ಮನ್ಯುರ್ಮಹಾಬಾಹೋ ಗಂಯತಾಂ ಮಾ ಚಿರಂ ಕೃಥಾಃ॥ 16-38-16 (98185)
ಭವಂತಂ ಚೇಹ ಸಂಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ತಪೋ ಮೇ ಪರಿಹೀಯತೇ।
ಉಪಯುಕ್ತಂ ಶರೀರಂ ಚ ತ್ವಾಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಧಾರಿತಂ ಪುನಃ॥ 16-38-17 (98186)
ಮಾತರೌ ತೇ ತಥೈವೇಮೇ ಶೀರ್ಣಪರ್ಣಕೃತಾಶನೇ।
ಮಮ ತುಲ್ಯವ್ರತೇ ಪುತ್ರ ನ ಚಿರಂ ವರ್ತಯಿಷ್ಯತಃ॥ 16-38-18 (98187)
ದುರ್ಯೋಧನಪ್ರಭೃತಯೋ ದೃಷ್ಟಾ ಲೋಕಾಂತರಂ ಗತಾಃ।
ವ್ಯಾಸಸ್ಯ ತಪಸೋ ವೀರ್ಯಾದ್ಭವತಶ್ಚ ಸಮಾಗಮಾತ್॥ 16-38-19 (98188)
ಪ್ರಯೋಜನಂ ಚಿರಂ ವೃತ್ತಂ ಜೀವಿತಸ್ಯ ಮಮಾನಘ।
ಉಗ್ರಂ ತಪಃ ಸಮಾಸ್ಥಾಸ್ಯೇತ್ವಮನುಜ್ಞಾತುಮರ್ಹಸಿ॥ 16-38-20 (98189)
ತ್ವಯ್ಯದ್ಯ ಪಿಂಡಃ ಕೀರ್ತಿಶ್ಚ ಕುಲಂ ಚೇದಂ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಂ।
ಶ್ವೋವಾಽದ್ಯ ವಾ ಮಹಾಬಾಹೋ ಗಂಯತಾಂ ಮಾಚಿರಂ ಕೃಥಾಃ॥ 16-38-21 (98190)
ರಾಜನೀತಿಃ ಸುಬಹುಶಃ ಶ್ರುತಾ ತೇ ಭರತರ್ಷಭ।
ಸಂದೇಷ್ಟವ್ಯಂ ನ ಪಶ್ಯಾಮಿ ಕೃತಮೇತಾವತಾ ವಿಭೋ॥ 16-38-22 (98191)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 16-38-23x (8067)
ಇತ್ಯುಕ್ತವಚನಂ ತಂ ತು ನೃಪೋ ರಾಜಾನಮಬ್ರವೀತ್।
ನ ಮಾಮರ್ಹಸಿ ಧರ್ಮಜ್ಞ ಪರಿತ್ಯಕ್ತುಮನಾಗಸಂ॥ 16-38-23 (98192)
ಕಾಮಂ ಗಚ್ಛಂತು ಮೇ ಸರ್ವೇ ಭ್ರಾತರೋಽನುಚರಾಸ್ತಥಾ।
ಭವಂತಮಹಮನ್ವಿಷ್ಯೇ ಮಾತರೌ ಚ ಯತವ್ರತಃ॥ 16-38-24 (98193)
ತಮುವಾಚಾಥ ಗಾಂಧಾರೀ ಮೈವಂ ಪುತ್ರ ಶೃಣುಷ್ವ ಚ।
ತ್ವಯ್ಯಧೀನಂ ಕುರುಕುಲಂ ಪಿಂಡಶ್ಚ ಶ್ವಶುರಸ್ಯ ಮೇ॥ 16-38-25 (98194)
ಗಂಯತಾಂ ಪುತ್ರ ಪರ್ಯಾಪ್ತಮೇತಾವತ್ಪೂಜಿತಾ ವಯಂ।
ರಾಜಾ ಯದಾಹ ತತ್ಕಾರ್ಯಂ ತ್ವಯಾ ಪುತ್ರ ಪಿತುರ್ವಚಃ॥ 16-38-26 (98195)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 16-38-27x (8068)
ಇತ್ಯುಕ್ತಃ ಸ ತು ಗಾಂಧಾರ್ಯಾ ಕುಂತೀಮಿದಮಭಾಷತ।
ಸ್ನೇಹಬಾಷ್ಪಾಕುಲೇ ನೇತ್ರೇ ಪರಿಮೃಜ್ಯ ವಿನೀತವತ್॥ 16-38-27 (98196)
ವಿಸರ್ಜಯತಿ ಮಾಂ ರಾಜಾ ಗಾಂಧಾರೀ ಚ ಯಶಸ್ವಿನೀ।
ಭವತ್ಯಾಂ ಬದ್ಧಚಿತ್ತಸ್ತು ಕಥಂ ಯಾಸ್ಯಾಮಿ ದುಃಖಿತಃ॥ 16-38-28 (98197)
ನ ಚೋತ್ಸಹೇ ತಪೋವಿಘ್ನಂ ಕರ್ತುಂ ತೇ ಧರ್ಮಚಾರಿಣಿ।
ತಪಸೋ ಹಿ ಪರಂ ನಾಸ್ತಿ ತಪಸಾ ವಿಂದತೇ ಮಹತ್॥ 16-38-29 (98198)
ಮಮಾಪಿ ನ ತಥಾ ರಾಜ್ಞಿ ರಾಜ್ಯೇ ಬುದ್ಧಿರ್ಯಥಾ ಪುರಾ।
ತಪಸ್ಯೇವಾನುರಕ್ತಂ ಮೇ ಮನಃ ಸರ್ವಾತ್ಮನಾ ತಥಾ॥ 16-38-30 (98199)
ಶೂನ್ಯೇಯಂ ಚ ಮಹೀ ಕೃತ್ಸ್ನಾ ನ ಮೇ ಪ್ರೀತಿಕರೀ ಶುಭೇ।
ಬಾಂಧವಾ ನಃ ಪರಿಕ್ಷೀಣಾ ಬಲಂ ನೋ ನ ಯಥಾ ಪುರಾ॥ 16-38-31 (98200)
ಪಾಂಚಾಲಾಃ ಸುಭೃಶಂ ಕ್ಷೀಣಾಃ ಕನ್ಯಾಮಾತ್ರಾವಶೇಷಿತಾಃ।
ನ ತೇಷಾಂ ಕುಲಕರ್ತಾರಂ ಕಂಚಿತ್ಪಶ್ಯಾಂಯಹಂ ಶುಭೇ॥ 16-38-32 (98201)
ಸರ್ವೇ ಹಿ ಭಸ್ಮಾಸಾನ್ನೀತಾಸ್ತೇ ದ್ರೋಣೇನ ರಣಾಜಿರೇ।
ಅವಶಿಷ್ಟಾಶ್ಚ ನಿಹತಾ ದ್ರೋಣಪುತ್ರೇಣ ವೈ ನಿಶಿ।
ಚೇದಯಶ್ಚೈವ ಮತ್ಸ್ಯಾಶ್ಚ ದೃಷ್ಟಪೂರ್ವಾಸ್ತಥೈವ ನಃ॥ 16-38-33 (98202)
ಕೇವಲಂ ವೃಷ್ಣಿಚಕ್ರಂ ಚ ವಾಸುದೇವಪರಿಗ್ರಹಾತ್।
ಯದ್ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಸ್ಥಾತುಮಿಚ್ಛಾಮಿ ಧರ್ಮಾರ್ಥಂ ನಾರ್ಥಹೇತುತಃ॥ 16-38-34 (98203)
ಶಿವೇನ ಪಶ್ಯ ನಃ ಸರ್ವಾಂದುರ್ಲಭಂ ತವ ದರ್ಶನಂ।
ಭವಿಷ್ಯತ್ಯಂಬ ರಾಜಾ ಹಿ ತೀವ್ರಂ ಚಾರಪ್ಸ್ಯತೇ ತಪಃ॥ 16-38-35 (98204)
ಏತಚ್ಛ್ರುತ್ವಾ ಮಹಾಬಾಹುಃ ಸಹದೇವೋ ಯುಧಾಂಪತಿಃ।
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಮುವಾಚೇದಂ ಬಾಷ್ಪವ್ಯಾಕುಲಲೋಚನಃ॥ 16-38-36 (98205)
ನೋತ್ಸಹೇಽಹಂ ಪರಿತ್ಯಕ್ತುಂ ಮಾತರಂ ಭರತರ್ಷಭ।
ಪ್ರತಿಯಾತು ಭವಾನ್ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ತಪಸ್ತಪ್ಸ್ಯಾಂಯಹಂ ವನೇ॥ 16-38-37 (98206)
ಇಹೈವ ಶೋಷಯಿಷ್ಯಾಮಿ ತಪಸೇದಂ ಕಲೇವರಂ।
ಪಾದಶುಶ್ರೂಷಣೇರಕ್ತೋ ರಾಜ್ಞೋ ಮಾತ್ರೋಸ್ತಥಾಽನಯೋಃ॥ 16-38-38 (98207)
ತಮುವಾಚ ತತಃ ಕುಂತೀ ಪರಿಷ್ವಜ್ಯ ಮಹಾಭುಜಂ।
ಗಂಯತಾಂ ಪುತ್ರ ಮೈವಂ ತ್ವಂ ವೋಚಃ ಕುರು ವಚೋ ಮಮ॥ 16-38-39 (98208)
ಆಗಮಾ ವಃ ಶಿವಾಃ ಸಂತು ಸ್ವಸ್ಥಾ ಭವತ ಪುತ್ರಕಾಃ।
ಉಪರೋಧೋ ಭವೇದೇವಮಸ್ಮಾಕಂ ತಪಸಃ ಕೃತೇ॥ 16-38-40 (98209)
ತ್ವತ್ಸ್ನೇಹಪಾಶಬದ್ಧಾ ಚ ಹೀಯೇಯಂ ತಪಸಃ ಪರಾತ್।
ತಸ್ಮಾತ್ಪುತ್ರಕ ಗಚ್ಛ ತ್ವಂ ಶಿಷ್ಟಮಲ್ಪಂ ಚ ನಃ ಪ್ರಭೋ॥ 16-38-41 (98210)
ಏವಂ ಸಂಸ್ತಂಭಿತಂ ವಾಕ್ಯೈಃ ಕುಂತ್ಯಾ ಬಹುವಿಧೈರ್ಮನಃ।
ಸಹದೇವಸ್ಯ ರಾಜೇಂದ್ರ ರಾಜ್ಞಶ್ಚೈವ ವಿಶೇಷತಃ॥ 16-38-42 (98211)
ತೇ ಮಾತ್ರಾ ಸಮನುಜ್ಞಾತಾ ರಾಜ್ಞಾ ಚ ಕುರುಪುಂಗವಾಃ।
ಅಭಿವಾದ್ಯ ಕುರುಶ್ರೇಷ್ಠಮಾಮಂತ್ರಯಿತುಮಾರಭನ್॥ 16-38-43 (98212)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಉವಾಚ। 16-38-44x (8069)
ರಾಜ್ಯಂ ಪ್ರತಿ ಗಮಿಷ್ಯಾಮಃ ಶಿವೇನ ಪ್ರತಿನಂದಿತಃ।
ಅನುಜ್ಞಾತಾಸ್ತ್ವಯಾ ರಾಜನ್ಗಮಿಷ್ಯಾಮೋ ವಿಕಲ್ಮಷಾಃ॥ 16-38-44 (98213)
ಏವಮುಕ್ತಃ ಸ ರಾಜರ್ಷಿರ್ಧರ್ಮರಾಜ್ಞಾ ಮಹಾತ್ಮನಾ।
ಅನುಯಜ್ಞೇ ಜಯಾಶೀರ್ಭಿಃ ಪೂಜಯಿತ್ವಾ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂ॥ 16-38-45 (98214)
ಭೀಮಂ ಚ ಬಲಿನಾಂ ಶ್ರೇಷ್ಠಂ ಸಾಂತ್ವಯಾಮಾಸ ಪಾರ್ಥಿವಃ।
ಸ ಚಾಸ್ಯ ಸಂಯಙ್ಮೇಧಾವೀ ಪ್ರತ್ಯಪದ್ಯತ ವೀರ್ಯವಾನ್॥ 16-38-46 (98215)
ಅರ್ಜುನಂ ಚ ಸಮಾಶ್ಲಿಷ್ಯ ಯಂಮೌ ಚ ಭರತರ್ಷಭೌ।
ಅನುಯಜ್ಞೇ ಸ ಕೌರವ್ಯಃ ಪರಿಷ್ವಜ್ಯಾಭಿನಂದ್ಯ ಚ॥ 16-38-47 (98216)
ಗಾಂಧಾರ್ಯಾ ಚಾಭ್ಯನುಜ್ಞಾತಾಃ ಕೃತಪಾದಾಭಿವಾದನಾಃ।
ಜನನ್ಯಾ ಸಮುಪಾಘ್ರಾತಾಃ ಪರಿಷ್ವಕ್ತಾಶ್ಚ ತೇ ನೃಪಂ॥ 16-38-48 (98217)
ಚಕ್ರುಃ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣಂ ಸರ್ವೇ ವತ್ಸಾ ಇವ ನಿವಾರಣೇ।
ಪುನಃ ಪುನರ್ನಿರೀಕ್ಷಂತಃ ಪ್ರಚಕ್ರುಸ್ತೇ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣಂ॥ 16-38-49 (98218)
ದ್ರೌಪದೀಪ್ರಮುಖಾಶ್ಚೈವ ಸರ್ವಾಃ ಕೌರವಯೋಷಿತಃ।
ನ್ಯಾಯತಃ ಶ್ವಶುರೇ ವೃತ್ತಿಂ ಪ್ರಯುಜ್ಯ ಪ್ರಯಯುಸ್ತತಃ॥ 16-38-50 (98219)
ಶ್ವಶ್ರೂಭ್ಯಾಂ ಸಮನುಜ್ಞಾತಾಃ ಪರಿಷ್ವಜ್ಯಾಭಿನಂದಿತಾಃ॥
ಸಂದಿಷ್ಟಾಶ್ಚೇತಿಕರ್ತವ್ಯಂ ಪ್ರಯಯುರ್ಭರ್ತೃಭಿಃ ಸಹ॥ 16-38-51 (98220)
ತತಃ ಪ್ರಜಜ್ಞೇ ನಿನದಃ ಸೂತಾನಾಂ ಯುಜ್ಯತಾಮಿತಿ।
ಉಷ್ಟ್ರಾಣಾಂ ಕ್ರೋಶತಾಂ ಚಾಪಿ ಹಯಾನಾಂ ಹೇಷತಾಮಪಿ॥ 16-38-52 (98221)
ತತೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೋ ರಾಜಾ ಸದಾರಃ ಸಹಸೈನಿಕಃ।
ನಗರಂ ಹಾಸ್ತಿನಪುರಂ ಪುನರಾಯಾತ್ಸಬಾಂಧವಃ॥ ॥ 16-38-53 (98222)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ಪುತ್ರದರ್ಶನಪರ್ವಣಿ ಅಷ್ಟತ್ರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 38 ॥ ॥ ಸಮಾಪ್ತಂ ಚೇದಂ ಪುತ್ರದರ್ಶನಪರ್ವ ॥ 2 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Footnotes
7-38-12 ಬಹವಃ ಪ್ರತ್ಯರ್ಥಿನಃ ಪ್ರಾರ್ಥಯಾನಾಃ ಶತ್ರವೋ ಯತ್ರ ತತ್॥ 7-38-15 ನಾಥೇನ ತ್ವಯಾ॥ 7-38-24 ಅನ್ವಿಷ್ಯೇ ಸೇವಿಷ್ಯೇ॥ 7-38-32 ಕಥಾಮಾತ್ರಾವಶೇಷಿತಾ ಇತಿ ಝ.ಪಾಠಃ॥ 7-38-35 ಅವಿಷಹ್ಯಂ ಚ ರಾಜಾ ಹೀತಿ ಝ.ಪಾಠಃ॥ 7-38-41 ಶ್ರೇಯಸಃ ಪರಾದೀತಿ ಕ.ಟ.ಪಾಠಃ। ಶಿಷ್ಠಮಾಯುರಿತಿ ಶೇಷಃ॥ 7-38-49 ನಿವಾರಣೇ ಸ್ತನಪಾನಾದಿತಿ ಶೇಷಃ॥ 7-38-50 ತಥೈವ ದ್ರೌಪದೀ ಭದ್ರಾ ಪಾಂಡ್ಯಜಾ ಭುಜಗೇಂದ್ರಜೇತಿ ಕ.ಠ.ಥ.ಪಾಠಃ॥ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 039
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.39. ಅಧ್ಯಾಯಃ 039
ಅಥ ನಾರದಾಗಮನಪರ್ವ ॥ 3 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ಕದಾಚನ ಹಾಸ್ತಿನಪುರಮುಪಾಗತೇನ ನಾರದೇನ ಪಾಂಡವಾನ್ಪ್ರತಿ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಾದೀನಾಂ ಸ್ವರ್ಗಪ್ರಾಪ್ತಿನಿವೇದನಂ॥ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೇ ಗಾಂಧಾರೀಕುಂತೀಸಂಜಯೈಃ ಸಹ ಗಂಗಾಯಾಮಾಪ್ಲುತ್ಯ ಸ್ವಾಶ್ರಮಮಾಗಚ್ಛತಿ ಸತಿ ಮಧ್ಯೇಮಾರ್ಗಂ ದಾವಾಗ್ನಿನಾ ತತ್ಪರೀವೇಷ್ಟನಂ॥ ಧೃರರಾಷ್ಟ್ರೇಣ ಸಂಜಯ ಪ್ರತ್ಯಪ್ನಿತೋ ದೂರಾಪಸರಣಪ್ರೇರಣಾಪೂರ್ವಕಂ ಕುಂತೀಗಾಂಧಾರೀಭ್ಯಾಂ ಸಹ ವನ್ಹೌ ಪ್ರವೇಶನಂ॥ 3 ॥ ತತಃ ಸಂಜಯೇನ ಹಿಮವತ್ಪರ್ವತಂಪ್ರತಿ ಗಮನಂ॥ 4 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ।
ತೇಷು ಚೋಪನಿವೃತ್ತೇಷು ಪಾಂಡವೇಷು ಯದೃಚ್ಛಯಾ।
ದೇವರ್ಷಿರ್ನಾರದೋ ರಾಜನ್ನಾಜಗಾಮ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂ॥ 16-39-1 (98223)
ತಮಭ್ಯರ್ಚ್ಯ ಮಹಾಬಾಹುಃ ಕುರುರಾಜೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ।
ಆಸೀನಂ ಪರಿವಿಶ್ವಸ್ತಂ ಪ್ರೋವಾಚ ವದತಾಂವರಃ॥ 16-39-2 (98224)
ಚಿರಾತ್ತು ನಾನುಪಶ್ಯಾಮಿ ಭಗವಂತಮುಪಸ್ಥಿತಂ।
ಕಚ್ಚಿತ್ತೇ ಕುಶಲಂ ವಿಪ್ರ ಶುಭಂ ವಾ ಪ್ರತ್ಯುಪಸ್ಥಿತಂ॥ 16-39-3 (98225)
ಕೇ ದೇಶಾಃ ಪರಿದೃಷ್ಟಾಸ್ತೇ ಕಿಂ ಚ ಕಾರ್ಯಂ ಕರೋಮಿ ತೇ।
ತದ್ಬ್ರೂಹಿ ದ್ವಿಜಮುಖ್ಯಸ್ತ್ವಂ ಹ್ಯಸ್ಮಾಕಂ ಚ ಪ್ರಿಯೋಽತಿಥಿಃ। 16-39-4 (98226)
ನಾರದ ಉವಾಚ। 16-39-5x (8070)
ಚಿರದೃಷ್ಟೋಸಿ ಮೇಽತ್ಯೇವಮಾಗತೋಽಹಂ ತಪೋವನಾತ್।
ಪರಿದೃಷ್ಟಾನಿ ತೀರ್ಥಾನಿ ಗಂಗಾ ಚೈವ ಮಯಾ ನೃಪ॥ 16-39-5 (98227)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಉವಾಚ। 16-39-6x (8071)
ವದಂತಿ ಪುರುಷಾ ಮೇಽದ್ಯ ಗಂಗಾತೀರನಿವಾಸಿನಃ।
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಂ ಮಹಾತ್ಮಾನಮಾಸ್ಥಿತಂ ಪರಮಂ ತಪಃ॥ 16-39-6 (98228)
ಅಪಿ ದೃಷ್ಟಸ್ತ್ವಯಾ ತತ್ರ ಕುಶಲೀ ಸ ಕುರೂದ್ವಹಃ।
ಗಾಂಧಾರೀ ಚ ಪೃಥಾ ಚೈವ ಸೂತಪುತ್ರಶ್ಚ ಸಂಜಯಃ॥ 16-39-7 (98229)
ಕಥಂ ಚ ವರ್ತತೇ ಚಾದ್ಯ ಪಿತಾ ಮಮ ಸ ಪಾರ್ಥಿವಃ।
ಶ್ರೋತುಮಿಚ್ಛಾಮಿ ಭಗವನ್ಯದಿ ದೃಷ್ಟಸ್ತ್ವಯಾ ನೃಪಃ॥ 16-39-8 (98230)
ನಾರದ ಉವಾಚ। 16-39-9x (8072)
ಸ್ಥಿರೀಭೂಯ ಮಹಾರಾಜ ಶೃಣು ವೃತ್ತಂ ಯಥಾತಥಂ।
ಯಥಾಶ್ರುತಂ ಚ ದೃಷ್ಟಂ ಚ ಮಯಾ ತಸ್ಮಿಂಸ್ತಪೋವನೇ॥ 16-39-9 (98231)
ವನವಾಸನಿವೃತ್ತೇಷು ಭವತ್ಸು ಕುರುನಂದನ।
ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರಾತ್ಪಿತಾ ತುಭ್ಯ ಗಂಗಾದ್ವಾರಂ ಯಯೌ ನೃಪ॥ 16-39-10 (98232)
ಗಾಂಧಾರ್ಯಾ ಸಹಿತೋ ಧೀಮಾನ್ವಧ್ವಾ ಕುಂತ್ಯಾ ಸಮನ್ವಿತಃ।
ಸಂಜಯೇನ ಚ ಸೂತೇನ ಸಾಗ್ನಿಹೋತ್ರಃ ಸಯಾಜಕಃ॥ 16-39-11 (98233)
ಆತಸ್ಥೇ ಸ ತಪಸ್ತೀವ್ರಂ ಪಿತಾ ತವ ತಪೋಧನಃ।
ಅಗ್ನಿಂ ಮುಖೇ ಸಮಾಧಾಯ ವಾಯುಭಕ್ಷೋಽಭವನ್ಮುನಿಃ॥ 16-39-12 (98234)
ವನೇ ಸ ಮುನಿಭಿಃ ಸರ್ವೈಃ ಪೂಜ್ಯಮಾನೋ ಮಹಾತಪಾಃ।
ತ್ವಗಸ್ಥಿಮಾತ್ರಶೇಷಃ ಸ ಷಣ್ಮಾಸಾನಭವನ್ನೃಪಃ॥ 16-39-13 (98235)
ಗಾಂಧಾರೀ ತು ಜಲಾಹಾರೀ ಕುಂತೀ ಮಾಸೋಪವಾಸಿನೀ।
ಸಂಜಯಃ ಷಷ್ಠಭುಕ್ತೇನ ವರ್ತಯಾಮಾಸ ಭಾರತ॥ 16-39-14 (98236)
ಅಗ್ನೀಂಸ್ತು ಯಾಜಕಾಸ್ತತ್ರ ಜುಹುವುರ್ವಿಧಿವತ್ಪ್ರಭೋ।
ದೃಶ್ಯತೋಽದೃಶ್ಯತಶ್ಚೈವ ವನೇ ತಸ್ಮಿನ್ನೃಪಸ್ಯ ವೈ॥ 16-39-15 (98237)
ಅನಿಕೇತೋಥ ರಾಜಾ ಸ ಬಭೂವ ವನಗೋಚರಃ।
ತೇ ಚಾಪಿ ಸಹಿತೇ ದೇವ್ಯೌ ಸಂಜಯಶ್ಚ ತಮನ್ವಯುಃ॥ 16-39-16 (98238)
ಸಂಜಯೋ ನೃಪತೇರ್ನೇತಾ ಸಮೇಷು ವಿಷಮೇಷು ಚ।
ಗಾಂಧಾರ್ಯಾಶ್ಚ ಪೃಥಾ ಚೈವ ಚಕ್ಷುರಾಸೀದನಿಂದಿತಾ॥ 16-39-17 (98239)
ತತಃ ಕದಾಚಿದ್ಗಂಗಾಯಾಃ ಕಚ್ಛೇ ಸ ನೃಪಸತ್ತಮಃ।
ಗಂಗಾಯಾಮಾಪ್ಲುತೋ ಧೀಮಾನಾಶ್ರಮಾಭಿಮುಖೋ ಯಯೌ॥ 16-39-18 (98240)
ಅಥ ವಾಯುಃ ಸಮುದ್ಭುತೋ ದಾವಾಗ್ನಿರಭವನ್ಮಹಾನ್।
ದದಾಹ ತದ್ವನಂ ಸರ್ವಂ ಪರಿಗೃಹ್ಯ ಸಮಂತತಃ॥ 16-39-19 (98241)
ದಹ್ಯತ್ಸು ಮೃಗಯೂಥೇಷು ದ್ವಿಜಿಹ್ವೇಷು ಸಮಂತತಃ।
ವರಾಹಾಣಾಂ ಚ ಯೂಥೇಷು ಸಂಶ್ರಯತ್ಸು ಜಲಾಶಯಾನ್॥ 16-39-20 (98242)
ಸಂಪ್ರದೀಪ್ತೇ ವನೇ ತಸ್ಮಿನ್ಪ್ರಾಪ್ತೇ ವ್ಯಸನ ಉತ್ತಮೇ।
ನಿರಾಹಾರತಯಾ ರಾಜಾ ಮಂದಪ್ರಾಣವಿಚೇಷ್ಟಿತಃ।
ಅಸಮರ್ಥೋಽಪಸರಣೇ ಸುಕೃಶೇ ಮಾತರೌ ಚ ತೇ॥ 16-39-21 (98243)
ತತಃ ಸ ನೃಪತಿರ್ದೃಷ್ಟ್ವಾ ವಹ್ನಿಮಾಯಾಂತಮಂತಿಕಾತ್।
ಇದಮಾಹ ತತಃ ಸೂತಂ ಸಂಜಯಂ ಜಯತಾಂವರಃ॥ 16-39-22 (98244)
ಗಚ್ಛ ಸಂಜಯ ಯತ್ರಾಗ್ನಿರ್ನ ತ್ವಾಂ ದಹತಿ ಕರ್ಹಿಚಿತ್।
ವಯಮತ್ರಾಗ್ನಿನಾ ಯುಕ್ತಾ ಗಮಿಷ್ಯಾಮಃ ಪರಾಂ ಗತಿಂ॥ 16-39-23 (98245)
ತಮುವಾಚ ಕಿಲೋದ್ವಿಗ್ನಃ ಸಂಜಯೋ ವದತಾಂವರಃ।
ರಾಜನ್ಮೃತ್ಯುರನಿಷ್ಟೋಽಯಂ ಭವಿತಾ ತೇ ವೃಥಾಽಗ್ನಿನಾ॥ 16-39-24 (98246)
ನ ಚೋಪಾಯಂ ಪ್ರಪಶ್ಯಾಮಿ ಮೋಕ್ಷಣೇ ಜಾತವೇದಸಃ।
ಯದತ್ರಾನಂತರಂ ಕಾರ್ಯಂ ತದ್ಭವಾನ್ವಕ್ತುಮರ್ಹತಿ॥ 16-39-25 (98247)
ಇತ್ಯುಕ್ತಃ ಸಂಜಯೇನೇದಂ ಪುನರಾಹ ಸ ಪಾರ್ಥಿವಃ।
ನೈಷ ಮೃತ್ಯುರನಿಷ್ಟೋ ನೋ ನಿಃಸೃತಾನಾಂ ಗೃಹಾತ್ಸ್ವಯಂ॥ 16-39-26 (98248)
ಜಲಮಗ್ನಿಸ್ತಥಾ ವಾಯುರಥವಾಽಪಿ ವಿಕರ್ಷಣಂ।
ತಾಪಸಾನಾಂ ಪ್ರಶಸ್ಯಂ ತೇ ಗಚ್ಚ ಸಂಜಯ ಮಾಚಿರಂ॥ 16-39-27 (98249)
ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಸಂಜಯಂ ರಾಜಾ ಸಮಾಧಾಯ ಮನಸ್ತಥಾ।
ಪ್ರಾಙ್ಮುಖಃ ಸಹ ಗಾಂಧಾರ್ಯಾ ಕುಂತ್ಯಾ ಚೋಪಾವಿಶತ್ತದಾ॥ 16-39-28 (98250)
ಸಂಜಯಸ್ತಂ ತಥಾ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣಮಥಾಕರೋತ್।
ಉವಾಚ ಚೈನಂ ಮೇಧಾವೀ ಯುಂಕ್ಷ್ವಾತ್ಮಾನಮಿತಿ ಪ್ರಭೋ॥ 16-39-29 (98251)
ಋಷಿಪುತ್ರೋ ಮನೀಷೀ ಸ ರಾಜ ಚಕ್ರೇಽಸ್ಯ ತದ್ವಚಃ।
ಸನ್ನಿರುಧ್ಯೇಂದ್ರಿಯಗ್ರಾಮಮಾಸೀತ್ಕಾಷ್ಠೋಪಮಸ್ತದಾ॥ 16-39-30 (98252)
ಗಾಂಧಾರೀ ಚ ಮಹಾಭಾಗಾ ಜನನೀ ಚ ಪೃಥಾ ತವ।
ದಾವಾಗ್ನಿನಾ ಸಮಾಯುಕ್ತೇ ಸ ಚ ರಾಜಾ ಪಿತಾ ತವ॥ 16-39-31 (98253)
ಸಂಜಯಸ್ತು ಮಹಾಪ್ರಾಜ್ಞಸ್ತಸ್ಮಾದ್ದಾವಾದಮುಚ್ಯತ।
ಗಂಗಾಕೂಲೇ ಮಯಾ ದೃಷ್ಟಸ್ತಾಪಸೈಃ ಪರಿವಾರಿತಃ॥ 16-39-32 (98254)
ಸ ತಾನಾಮಂತ್ರ್ಯ ತೇಜಸ್ವೀ ನಿವೇದ್ಯೈತಚ್ಚ ಸರ್ವಶಃ।
ಪ್ರಯಯೌ ಸಂಜಯೋ ಧೀಮಾನ್ಹಿಮವಂತಂ ಮಹೀಧರಂ॥ 16-39-33 (98255)
ಏವಂ ಸ ನಿಧನಂ ಪ್ರಾಪ್ತಃ ಕುರುರಾಜೋ ಮಹಾಮನಾಃ।
ಗಾಂಧಾರೀ ಚ ಪೃಥಾ ಚೈವ ಜನನ್ಯೌ ತೇ ವಿಶಾಂಪತೇ॥ 16-39-34 (98256)
ಯದೃಚ್ಛಯಾಽನುವ್ರಜತಾ ಮಯಾ ರಾಜ್ಞಃ ಕಲೇವರಂ।
ತಯೋಶ್ಚ ದೇವ್ಯೋರುಭಯೋರ್ಮಯಾ ದೃಷ್ಟಾನಿ ಭಾರತ॥ 16-39-35 (98257)
ತತಸ್ತಪೋವನೇ ತಸ್ಮಿನ್ಸಮಾಜಗ್ಮುಸ್ತಪೋಧನಾಃ।
ಶ್ರುತ್ವಾ ರಾಜ್ಞಸ್ತದಾ ನಿಷ್ಠಾಂ ನ ತ್ವಶೋಚನ್ಗತೀಶ್ಚ ತೇ॥ 16-39-36 (98258)
ತತ್ರಾಶ್ರೌಷಮಹಂ ಸರ್ವಮೇತತ್ಪುರುಷಸತ್ತಮ।
ಯಥಾ ಚ ನೃಪತಿರ್ದಗ್ಧೋ ದೇವ್ಯೌ ತೇ ಚೇತಿ ಪಾಂಡವ॥ 16-39-37 (98259)
ನ ಶೋಚಿತವ್ಯಂ ರಾಜೇಂದ್ರ ಸ್ವರ್ಗಸ್ಥಃ ಪೃಥಿವೀಪತಿಃ।
ಪ್ರಾಪ್ತವಾನಗ್ನಿಸಂಯೋಗಂ ಗಾಂಧಾರೀ ಜನನೀ ಚ ತೇ॥ 16-39-38 (98260)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 16-39-39x (8073)
ಏತಚ್ಛ್ರುತ್ವಾ ಚ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಪಾಂಡವಾನಾಂ ಮಹಾತ್ಮನಾಂ।
ನಿರ್ಯಾಣಂ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ಶೋಕಃ ಸಮಭವನ್ಮಹಾನ್॥ 16-39-39 (98261)
ಅಂತಃಪುರಾಣಾಂ ಚ ತದಾ ಮಹಾನಾರ್ತಸ್ವರೋಽಭವತ್।
ಪೌರಾಣಾಂ ಚ ಮಹಾರಾಜ ಶ್ರುತ್ವಾ ರಾಜ್ಞಸ್ತದಾ ಗತಿಂ॥ 16-39-40 (98262)
ಅಹೋ ಧಿಗಿತಿ ರಾಜಾ ತು ವಿಕ್ರುಶ್ಯ ಭೃಶದುಃಖಿತಃ।
ಊರ್ಧ್ವಬಾಹುಃ ಸ್ಮರನ್ಮಾತುಃ ಪ್ರರುರೋದ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ॥ 16-39-41 (98263)
ಭೀಮಸೇನಪುರೋಗಾಶ್ಚ ಭ್ರಾತರಃ ಸರ್ವ ಏವ ತೇ।
`ರುರುದುರ್ದುಃಖಸಂತಪ್ತಾ ವರ್ಣಯಂತಃ ಪೃಥಾಂ ತದಾ॥ 16-39-42 (98264)
ಅಂತಃಪುರೇಷು ಚ ತದಾ ಸುಮಹಾನ್ರುದಿತಸ್ವನಃ।
ಪ್ರಾದುರಾಸೀನ್ಮಹಾರಾಜ ಪೃಥಾಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ತಥಾಗತಾಂ॥ 16-39-43 (98265)
ತಂ ಚ ವೃದ್ಧಂ ತಥಾ ದಗ್ಧಂ ಹತಪುತ್ರಂ ನರಾಧಿಪಂ।
ಅನ್ವಶೋಚಂತ ತೇ ಸರ್ವೇ ಗಾಂಧಾರೀಂ ಚ ತಪಸ್ವಿನೀಂ॥ 16-39-44 (98266)
ತಸ್ಮಿನ್ನುಪರತೇ ಶಬ್ದೇ ಮುಹೂರ್ತಾದಿವ ಭಾರತ।
ನಿಗೃಹ್ಯ ಬಾಷ್ಪಂ ಧೈರ್ಯೇಣ ಧರ್ಮರಾಜೋಽಬ್ರವೀದಿದಂ॥ ॥ 16-39-45 (98267)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ನಾರದಾಗಮನಪರ್ವಣಿ ಏಕೋನಚತ್ವಾರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 39 ॥
Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Footnotes
7-39-1 ದ್ವಿವರ್ಷೋಪನಿವೃತ್ತೇಷ್ವಿತಿ ಝ.ಪಾಠಃ॥ 7-39-5 ಮೇ ಮಯಾಽತಿಚಿರಂ ದೃಷ್ಟೋಽಸೀತ್ಯರ್ಥಃ॥ 7-39-12 ಮುಖೇ ಪಿಂಡಾನ್ಸಮಾಧಾಯೇತಿ ಕ.ಟ.ಪಾಠಃ। ವೀಟಾಂ ಮುಖೇ ಸಮಾಧಾಯೇತಿ ಝ.ಪಾಠಃ॥ 7-39-15 ದೃಶ್ಯತೋಽದೃಶ್ಯತ ಇತಿ। ಪಶ್ಯಂತಮಪಶ್ಯಂತಂ ಚಾನಾದೃತ್ಯೇತ್ಯರ್ಥಃ। ನಿಯಮೇನ ಸಾನ್ನಿಧ್ಯಾ ಭಾವಾತ್॥ 7-39-27 ವಿಕರ್ಷಣಂ ಅನಶನಂ॥ 7-39-30 ಋಷಿಪುತ್ರೋ ವ್ಯಾಸಪುತ್ರ ಇತಿ ಯೋಗಸಮಾರ್ಥ್ಯಂ ಸೂಚಿತಂ॥ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 040
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.40. ಅಧ್ಯಾಯಃ 040
ಅಥ ನಾರದಾಗಮನಪರ್ವ ॥ 3 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇಣ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಾದಿನಿಧನಶ್ರವಣೇನ ಭ್ರಾತೃಭಿಃ ಸಹ ಸಕರುಣಂ ಪರಿದೇವನಪೂರ್ವಕಂ ಸತಿಸಂಸ್ಕೃತಾಗ್ನೌ ತೇಷಾಂ ವೃಥಾಗ್ನಿನಾ ದಾಹಂ ಪ್ರತ್ಯನುಶೋಚನಂ॥ 1 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಉವಾಚ।
ತಥಾ ಮಹಾತ್ಮನಸ್ತಸ್ಯ ತಪಸ್ಯುಗ್ರೇ ಚ ತಸ್ಥುಷಃ।
ಅನಾಥಸ್ಯೇವ ನಿಧನಂ ತಿಷ್ಠತ್ಸ್ವಸ್ಮಾಸು ಬಂಧುಷು॥ 16-40-1 (98268)
ದುರ್ವಿಜ್ಞೇಯಾ ಗತಿರ್ಬ್ರಹ್ಮನ್ಪುರುಷಾಣಾಂ ಮತಿರ್ಮಮ।
ಯತ್ರ ವೈಚಿತ್ರವೀರ್ಯೋಸೌ ದಗ್ಧ ಏವಂ ವನಾಗ್ನಿನಾ॥ 16-40-2 (98269)
ಯಸ್ಯ ಪುತ್ರಶತಂ ಶ್ರೀಮದಭವದ್ಬಾಹುಶಾಲಿನಃ।
ನಾಗಾಯುತಬಲೋ ರಾಜಾ ಸ ದಗ್ಧೋ ಹಿ ದವಾಗ್ನಿನಾ॥ 16-40-3 (98270)
ಯಂ ಪುರಾ ಪರ್ಯವೀಜಂತ ತಾಲವೃಂತೈರ್ವರಸ್ತ್ರಿಯಃ।
ತಂ ಗೃಧ್ರಾಃ ಪರ್ಯವೀಜಂತ ದಾವಾಗ್ನಿಪರಿಕಾಲಿತಂ॥ 16-40-4 (98271)
ಸೂತಮಾಗಧಸಂಘೈಶ್ಚ ಶಯಾನೋ ಯಃ ಪ್ರಬೋಧ್ಯತೇ।
ಧರಣ್ಯಾಂ ಸ ನೃಪಃ ಶೇತೇ ವಿಕೃಷ್ಟೋ ಗೃಧ್ರವಾಯಸೈಃ॥ 16-40-5 (98272)
ನ ಚ ಶೋಚಾಮಿ ಗಾಂಧಾರೀಂ ಹತಪುತ್ರಾಂ ಯಶಸ್ವಿನೀಂ।
ಪತಿಲೋಕಮನುಪ್ರಾಪ್ತಾಂ ತಥಾ ಭರ್ತೃವ್ರತೇ ಸ್ಥಿತಾಂ॥ 16-40-6 (98273)
ಪೃಥಾಮೇವ ಚ ಶೋಚಾಮಿ ಯಾ ಪುತ್ರೈಶ್ವರ್ಯಮೃದ್ಧಿಮತ್।
ಉತ್ಸೃಜ್ಯ್ ಸುಮಹದ್ದೀಪ್ತಂ ವನವಾಸಮರೋಚಯತ್॥ 16-40-7 (98274)
ಧಿಗ್ರಾಜ್ಯಮಿದಮಸ್ಮಾಕಂ ಧಿಗ್ಬಲಂ ಧಿಕ್ಪರಾಕ್ರಮಂ।
ಕ್ಷತ್ರಧರ್ಮಂ ಚ ಧಿಗ್ಯಸ್ಮಾನ್ಮೃತಾ ಜೀವಾಮಹೇ ವಯಂ॥ 16-40-8 (98275)
ಸುಸೂಕ್ಷ್ಮಾ ಕಿಲ ಲೋಕಸ್ಯ ಗತಿರ್ದ್ವಿಜವರೋತ್ತಮ।
ಯತ್ಸಮುತ್ಸೃಜ್ಯ ರಾಜ್ಯಂ ಸಾ ವನವಾಸಮರೋಚಯತ್॥ 16-40-9 (98276)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸ್ಯ ಜನನೀ ಭೀಮಸ್ಯ ವಿಜಯಸ್ಯ ಚ।
ಅನಾಥವತ್ಕಥಂ ದಗ್ಧಾ ಇತಿ ಮುಹ್ಯಾಮಿ ಚಿಂತಯನ್॥ 16-40-10 (98277)
ವೃಥಾ ಸಂತರ್ಪಿತೋ ವಹ್ನಿಃ ಖಾಂಡವೇ ಸವ್ಯಸಾಚಿನಾ।
ಉಪಕಾರಮಜಾನನ್ಸ ಕೃತಘ್ನ ಇತಿ ಮೇ ಮತಿಃ॥ 16-40-11 (98278)
ಯತ್ರಾದಹತ್ಸ ಭಗವಾನ್ಮಾತರಂ ಸವ್ಯಸಾಚಿನಃ।
ಕೃತ್ವಾ ಯೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಚ್ಛದ್ಮ ಭಿಕ್ಷಾರ್ಥೀ ಸಮುಪಾಗತಃ॥ 16-40-12 (98279)
ಧಿಗಗ್ನಿಂ ಧಿಕ್ ಚ ಪಾರ್ಥಸ್ಯ ವಿಶ್ರುತಾಂ ಸತ್ಯಸಂಧತಾಂ।
ಇದಂ ಕಷ್ಟತರಂ ಚಾನ್ಯದ್ಭಗವನ್ಪ್ರತಿಭಾತಿ ಮೇ॥ 16-40-13 (98280)
ವೃಥಾಽಗ್ನಿನಾ ಸಮಾಯೋಗೋ ಯದಭೂತ್ಪೃಥಿವೀಪತೇಃ।
ತಥಾ ತಪಸ್ವಿನಸ್ತಸ್ಯ ರಾಜರ್ಷೇಃ ಕೌರವಸ್ಯ ಹ॥ 16-40-14 (98281)
ಕಥಮೇವಂವಿಧೋ ಮೃತ್ಯುಃ ಪ್ರಶಾಸ್ಯ ಪೃಥಿವೀಮಿಮಾಂ॥ 16-40-15 (98282)
ತಿಷ್ಠತ್ಸು ಮಂತ್ರಪೂತೇಷು ತಸ್ಯಾಗ್ನಿಷು ಮಹಾವನೇ।
ವೃಥಾಽಗ್ನಿನಾ ಸಮಾಯುಕ್ತೋ ನಿಷ್ಠಾಂ ಪ್ರಾಪ್ತಃ ಪಿತಾ ಮಮ॥ 16-40-16 (98283)
ಮನ್ಯೇ ಪೃಥಾ ವೇಪಮಾನಾ ಕೃಶಾ ಧಮನಿಸಂತತಾ।
ಹಾ ತಾತ ಧರ್ಮರಾಜೇತಿ ಮಾಮಾಕ್ರಂದನ್ಮಹಾಭಯೇ॥ 16-40-17 (98284)
ಭೀಮ ಪರ್ಯಾಪ್ನುಹಿ ಭಯಾದಿತಿ ಚೈವಾಭಿವಾಶತೀ।
ಸಮಂತತಃ ಪರಿಕ್ಷಿಪ್ತಾ ಮಾತಾಽಭೂನ್ಮೇ ದವಾಗ್ನಿನಾ॥ 16-40-18 (98285)
ಸಹದೇವಃ ಪ್ರಿಯಸ್ತಸ್ಯಾಃ ಪುತ್ರೇಭ್ಯೋಧಿಕ ಏವ ತು।
ನ ಚೈನಾಂ ಮೋಕ್ಷಯಾಮಾಸ ವೀರೋ ಮಾದ್ರವತೀಸುತಃ॥ 16-40-19 (98286)
ತಚ್ಛ್ರುತ್ವಾ ರುರುದುಃ ಸರ್ವೇ ಸಮಾಲಿಂಗ್ಯ ಪರಸ್ಪರಂ।
ಪಾಂಡವಾಃಕ ಪಂಚ ದುಃಖಾರ್ತಾ ಭೂತಾನೀವ ಯುಗಕ್ಷಯೇ॥ 16-40-20 (98287)
ತೇಷಾಂ ತು ಪುರುಷೇಂದ್ರಾಣಾಂ ರುದತಾಂ ರುದಿತಸ್ವನಃ।
ಪ್ರಾಸಾದಾಭೋಗಸಂರುದ್ಧೇ ಅನ್ವರೌತ್ಸೀತ್ಸ ರೋದಸೀ॥ ॥ 16-40-21 (98288)
ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವಣಿ ನಾರದಾಗಮನಪರ್ವಣಿ ಚತ್ವಾರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 40 ॥
ಆಶ್ರಮವಾಸಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 041
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
16.41. ಅಧ್ಯಾಯಃ 041
ಅಥ ನಾರದಾಗಮನಪರ್ವ ॥ 3 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Topics
ನಾರದೇನ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂಪ್ರತಿ ದೃಥರಾಷ್ಟ್ರಾದಿದಾಹಕಾಗ್ನೇರ್ಮಂತ್ರಪೂತತ್ವಕಥನಂ॥ 1 ॥ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇಣ ಯುಯುತ್ಸುಪುರಸ್ಕಾರೇಣ ಗಾಂಧಾರೀಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಯೋ ರುದಕದಾನಪೂರ್ವಕಂ ಕುಂತ್ಯಾಶ್ಚ ವಿಧಿವಚ್ಛ್ರಾದ್ಧದಾನಂ॥ 2 ॥ ತತೋ ನಾರದಗಮನಾನಂತರಂ ಪ್ರಜಾಪಾಲನೇನ ನಿಜನಗರೇ ಭ್ರಾತ್ರಾದಿಭಿಃ ಸಹ ಸುಖವಿಹಾರಃ॥ 3 ॥Mahabharata - AshramaVasika Parva - Chapter Text
ನಾರದ ಉವಾಚ।
ನಾಸೌ ವೃಥಾಽಗ್ನಿನಾ ದಗ್ಧೋ ಯಥಾ ತತ್ರ ಶ್ರುತಂ ಮಯಾ।
ವೈಚಿತ್ರವೀರ್ಯೋ ನೃಪತಿರ್ನ ತೇ ಶೋಚ್ಯೋ ನರಾಧಿಪ॥ 16-41-1 (98289)
ವನಂ ಪ್ರವಿಶತಾನೇನ ವಾಯುಭಕ್ಷೇಣ ಧೀಮತಾ।
ಅಗ್ನಯಃ ಕಾರಯಿತ್ವೇಷ್ಟಿಮುತ್ಸೃಷ್ಟಾ ಇತಿ ನಃ ಶ್ರುತಂ॥ 16-41-2 (98290)
ಯಾಜಕಾಸ್ತು ತತಸ್ತಸ್ಯ ತಾನಗ್ನೀನ್ನಿರ್ಜನೇ ವನೇ।
ಸಮುತ್ಸೃಜ್ಯ ಯಥಾಕಾಮಂ ಜಗ್ಮುರ್ಭರತಸತ್ತಮ॥ 16-41-3 (98291)
ಸ ವಿವೃದ್ಧಸ್ತದಾ ವಹ್ನಿರ್ವನೇ ತಸ್ಮಿನ್ನಭೂತ್ಕಿಲ।
ತೇನ ತದ್ವನಮಾದೀಪ್ತಮಿತಿ ತೇ ತಾಪಸಾಽಬ್ರುವನ್॥ 16-41-4 (98292)
ಸ ರಾಜಾ ಜಾಹ್ನವೀತೀರೇ ಯಥಾ ತೇ ಕಥಿತಂ ಮಯಾ।
ತೇನಾಗ್ನಿನಾ ಸಮಾಯುಕ್ತಃ ಸ್ವೇನೈವ ಭರತರ್ಷಭ॥ 16-41-5 (98293)
ಏವಮಾವೇದಯಾಮಾಸುರ್ಮುನಯಸ್ತೇ ಮಮಾನಘ।
ಯೇ ತೇ ಭಾಗೀರಥೀತೀರೇ ಮಯಾ ದೃಷ್ಟಾ ಯುಧಿಷ್ಠಿರ॥ 16-41-6 (98294)
ಏವಂ ಸ್ವೇನಾಗ್ನಿನಾ ರಾಜಾ ಸಮಾಯುಕ್ತೋ ಮಹೀಪತೇ।
ಮಾ ಶೋಚಿಥಾಸ್ತ್ವಂ ನೃಪತಿಂ ಗತಃ ಸ ಪರಮಾಂ ಗತಿಂ॥ 16-41-7 (98295)
ಗುರುಶುಶ್ರೂಷಯಾ ಚೈವ ಜನನೀ ತೇ ಜನಾಧಿಪ।
ಪ್ರಾಪ್ತಾ ಸುಮಹತೀಂ ಸಿದ್ಧಿಮಿತಿ ಮೇ ನಾತ್ರ ಸಂಶಯಃ॥ 16-41-8 (98296)
ಕರ್ತುಮರ್ಹಸಿ ರಾಜೇಂದ್ರ ತೇಷಾಂ ತ್ವಮುದಕಕ್ರಿಯಾಂ।
ಭ್ರಾತೃಭಿಃ ಸಹಿತಃ ಸರ್ವೈರೇತದತ್ರ ವಿಧೀಯತಾಂ॥ 16-41-9 (98297)
ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 16-41-10x (8074)
ತತಃ ಸ ಪೃಥಿವೀಪಾಲಃ ಪಾಂಡವಾನಾಂ ಧುರಂಧರಃ।
ನಿರ್ಯಯೌ ಸಹಸೋದರ್ಯಃ ಸದಾರಶ್ಚ ನರರ್ಷಭಃ॥ 16-41-10 (98298)
ಪೌರಜಾನಪದಾಶ್ಚೈವ ರಾಜಭಕ್ತಿಪುರಸ್ಕೃತಾಃ।
ಗಂಗಾಂ ಪ್ರಜಗ್ಮುರಭಿತೋ ವಾಸಸೈಕೇನ ಸಂವೃತಾಃ॥ 16-41-11 (98299)
ತತೋಽವಗಾಹ್ಯ ಸಲಿಲೇ ಸರ್ವೇ ತು ಕುರುಪುಂಗವಾಃ।
ಯುಯುತ್ಸುಮಗ್ರತಃ ಕೃತ್ವಾ ದದುಸ್ತೋಯಂ ಮಹಾತ್ಮನೇ॥ 16-41-12 (98300)
ಗಾಂಧಾರ್ಯಾಶ್ಚ ಪೃಥಾಯಾಶ್ಚ ವಿಧಿವನ್ನಾಮಗೋತ್ರತಃ।
ಶಾಚಂ ನಿವರ್ತಯಂತಸ್ತೇ ತತ್ರೋಷುರ್ನಗರಾದ್ಬಹಿಃ॥ 16-41-13 (98301)
ಪ್ರೇಷಯಾಮಾಸ ಸ ನರಾನ್ವಿಧಿಜ್ಞಾನಾಪ್ತಕಾರಿಣಃ।
ಗಂಗಾದ್ವಾರಂ ಕುರುಶ್ರೇಷ್ಠೋ ಯತ್ರ ದಗ್ಧೋಽಭವನ್ನೃಪಃ। 16-41-14 (98302)
ತತ್ರೈವ ತೇಷಾಂ ತುಲ್ಯಾನಿ ಗಂಗಾದ್ವಾರೇಽನ್ವಶಾತ್ತದಾ।
ಕರ್ತವ್ಯಾನೀತಿ ಪುರುಷಾಂದತ್ತದೇಯಾನ್ಮಹೀಪತಿಃ॥ 16-41-15 (98303)
ದ್ವಾದಶೇಽಹನಿ ತೇಭ್ಯಃ ಸ ಕೃತಶೌಚೋ ನರಾಧಿಪಃ।
ದದೌ ಶ್ರಾದ್ಧಾನಿ ವಿಧಿವದ್ದಕ್ಷಇಣಾವಂತಿ ಪಾಂಡವಃ॥ 16-41-16 (98304)
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಂ ಸಮುದ್ದಿಶ್ಯ ದದೌ ಸ ಪೃಥಿವೀಪತಿಃ।
ಸುವರ್ಣಂ ರಜತಂ ಗಾಶ್ಚ ಶಯ್ಯಾಶ್ಚ ಸುಮಹಾಧನಾಃ॥ 16-41-17 (98305)
ಗಾಂಧಾರ್ಯಾಶ್ಚೈವ ತೇಜಸ್ವೀ ಪೃಥಾಯಾಶ್ಚ ಪೃಥಕ್ಪೃಥಕ್।
ಸಂಕೀರ್ತ್ಯ ನಾಮನೀ ರಾಜಾ ದದೌ ದಾನಮನುತ್ತಮಂ॥ 16-41-18 (98306)
ಯೋ ಯದಿಚ್ಛತಿ ಯಾವಚ್ಚ ತಾವತ್ಸ ಲಭತೇ ದ್ವಿಜಃ।
ಶಯನಂ ಭೋಜನಂ ಯಾನಂ ಮಣಿರತ್ನಮಥೋ ಧನಂ॥ 16-41-19 (98307)
ಯಾನಮಾಚ್ಛಾದನಂ ಭೋಗಾಂದಾಸೀಶ್ಚ ಸಮಲಂಕೃತಾಃ।
ದದೌ ರಾಜಾ ಸಮುದ್ದಿಶ್ಯ ತಯೋರ್ಮಾತ್ರೋರ್ಮಹೀಪತಿಃ॥ 16-41-20 (98308)
ತತಃ ಸ ಪೃಥಿವೀಪಾಲೋ ದತ್ತ್ವಾ ಶ್ರಾದ್ಧಾನ್ಯನೇಕಶಃ।
ಪ್ರವಿವೇಶ ಪುನರ್ಧೀಮಾನ್ನಗರಂ ವಾರಣಾಹ್ವಯಂ॥ 16-41-21 (98309)
ತೇ ಚಾಪಿ ರಾಜವಚನಾತ್ಪುರುಷಾ ಯೇ ಗತಾಽಭವನ್।
ಸಂಕಲ್ಪ್ಯ ತೇಷಾಂ ಕುಲ್ಯಾನಿ ಪುನಃ ಪ್ರತ್ಯಾಗಮಂಸ್ತತಃ॥ 16-41-22 (98310)
ಮಾಲ್ಯೈರ್ಗಂಧೈಶ್ಚ ವಿವಿಧೈರರ್ಚಯಿತ್ವಾ ಯಥಾವಿಧಿ।
ಕುಲ್ಯಾನಿ ತೇಷಾಂ ಸಂಯೋಜ್ಯ ತದಾಚಖ್ಯುರ್ಮಹೀಪತೇಃ॥ 16-41-23 (98311)
ಸಮಾಶ್ವಾಸ್ಯ ತು ರಾಜಾನಂ ಧರ್ಮಾತ್ಮಾನಂ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂ।
ನಾರದೋಪ್ಯಗಮತ್ಪ್ರೀತಃ ಪರಮರ್ಷಿರ್ಯಥೋಪ್ಸಿತಂ॥ 16-41-24 (98312)
ಏವಂ ವರ್ಷಾಣ್ಯತೀತಾನಿ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ಧೀಮತಃ।
ವನವಾಸೇ ತಥಾ ತ್ರೀಣಿ ನಗರೇ ದಶಪಂಚ ಚ॥ 16-41-25 (98313)
ಹತಪುತ್ರಸ್ಯ ಸಂಗ್ರಾಮೇ ದಾನಾನಿ ದದತಃ ಸದಾ।
ಜ್ಞಾತಿಸಂಬಂಧಿಮಿತ್ರಾಣಾಂ ಭ್ರಾತೄಣಾಂ ಸ್ವಜನಸ್ಯ ಚ॥ 16-41-26 (98314)
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸ್ತು ನೃಪತಿರ್ನಾತಿಪ್ರೀತಮನಾಸ್ತದಾ।
ಧಾರಯಾಮಾಸ ತದ್ರಾಜ್ಯಂ ನಿಹತಜ್ಞಾತಿಬಾಂಧವಃ॥ ॥ 16-41-27 (98315)