8. karNaparva
.. shrIH ..
8.1. adhyAyaH 001
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
shibirAddhAstinapuramupagatavatA sa~njayena dhR^itarAShTraMprati karNAdinidhanakathanam.. 1 .. tachChravaNena mUrchChAmupagatavato dhR^itarAShTrasya sa~njayAdibhirAshvAsanam.. 2 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-1-0
(54873)
shrIvedavyAsAya namaH. 8-1-0x
(4817)
nArAyaNaM namaskR^itya naraM chaiva narottamam.
devIM sarasvatIM vyAsaM tato jayamudIrayet.. 8-1-1
(54874)
`vaishampAyana uvAcha.
shibirAddhAstinapuraM prApya bhArata sa~njayaH.
pravivesha mahAbAhurdhR^itarAShTraniveshanam.. 8-1-1x
(4818)
shokenApahataH sUto vilapanbhR^ishaduHkhitaH.
chintayannidhanaM ghoraM sUtaputrasya pANDavaiH.. 8-1-2
(54875)
antaHpuraM pravishyaiva sa~njayo rAjasattamam.
ashrupUrNo bhR^ishaM trasto rAjAnamupajagmivAn.. 8-1-3
(54876)
upasthAya cha rAjAnaM vinishvasya cha sUtajaH.
nAtihR^iShTamanA rAjannidaM vachanamabravIt.. 8-1-4
(54877)
sa~njaya uvAcha. 8-1-5x (4819)
sa~nchayo.ahaM mahArAja namaste bharatarShabha.
hato vaikartanaH karNaH kR^itvA karma suduShkaram.. 8-1-5
(54878)
chedikAshikarUshAnAM matsyAnAM somakaiH saha.
kR^itvA.asau kadanaM shete vAtanunna iva drumaH.. 8-1-6
(54879)
goShThamadhyeva R^iShabho govrajaiH parivAritaH.
vyAlena nihato yadvattathA.asau nihataH paraiH.. 8-1-7
(54880)
nirAshAnpANDavAnkR^itvA dR^iDhaM rAjansasAtyakAn.
pA~nchAlAnAM rathAMshchaiva vinihatya sahasrashaH.. 8-1-8
(54881)
jitvA shUrAnmaheShvAsAnvidrAvya cha dishodasha.
hato vaikartanaH karNaH pANDavena kirITinA.. 8-1-9
(54882)
vairasya gata AnR^iNyaM durgamasya durAtmabhiH.
hatvA karNaM mahArAja vishalyaH pANDavo.abhavat.. 8-1-10
(54883)
shoShaNaM sAgarANAM vA patanaM vA vivasvataH.
vishIrNatvaM yathA merostathA karNasya pAtanam.. 8-1-11
(54884)
yodhAshcha bahavo rAjanhatAstatra jayaiShiNaH.
rAjAno rAjaputrAshcha shUrAH parighabAhavaH.. 8-1-12
(54885)
rathaughAshcha naraughAshcha hatA rAjansahasrashaH.
vAraNA nihatAstatra vAjinashcha mahAhave.. 8-1-13
(54886)
kShatriyAshcha mahArAja senayorubhayorhatAH.
parasparaM vai vIkShyAtra parasparakR^itAgasaH.. 8-1-14
(54887)
ki~nchichCheShAnparAnkR^itvA tIrtvA pANDavavAhinIm.
pArthavelAM samAsAdya hato vaikartano vR^iShA.. 8-1-15
(54888)
jayAshA dhArtarAShTrANAM vairasya cha mukhaM nR^ipa.
tIrNaM tatpANDavai rAjanyatpurA nAvabudhyase.. 8-1-16
(54889)
prochyamAnaM mahArAja bandhubhirhitabuddhibhiH.
tadidaM samanuprAptaM vyasanaM tvAM mahAbhayam.. 8-1-17
(54890)
putrANAM rAjyakAmena tvayA rAjanhitaiShiNA.
charitAnyahitAnyeva teShAM te phalamAgatam.. 8-1-18
(54891)
hato duHshAsano rAjanyathoktaM pANDavena tu.
pratij~nA bhImasenena nistIrNA sA chamUmukhe.. 8-1-19
(54892)
pItaM cha kShatajaM tasya dhArtarAShTrasya saMyuge.
pANDavena mahArAja karma kR^itvA suduShkaram*'.. 8-1-20
(54893)
vaishampAyana uvAcha. 8-1-21x (4820)
etachChrutvA mahArAja dhR^itarAShTro.ambikAsutaH.
shokasyAntamapashyanvai hataM matvA suyodhanam.
vihvalaH patito bhUmau naShTachetA iva dvipaH.. 8-1-21
(54894)
tasminnipatite bhUmau vihvale rAjasattame.
ArtanAdo mahAnAsItstrINAM bharatasattama.. 8-1-22
(54895)
sha shabdaH pR^ithivIM kR^itsnAM pUrayAmAsa sarvashaH.. 8-1-23
(54896)
shokArNave mahAghore nimagnA bharatastriyaH.
rurudurduHkhashokArtA bhR^ishamudvignachetasaH.. 8-1-24
(54897)
rAjAnaM cha samAsAdya gAndhArI bharatarShabha.
niHsaMj~nA patitA bhUmau sarvANyantaH purANi cha.. 8-1-25
(54898)
tatastAH sQa~njayo rAjansamAshvAsayadAturAH.
muhyAmAnAH subahusho mu~nchantIrvAri netrajam.. 8-1-26
(54899)
samAshvastAH striyastAstu vepamAnA muhurmuhuH.
kadalya iva vAtena dhUyamAnAH samantataH.. 8-1-27
(54900)
rAjAnaM vidurashchApi praj~nAchakShuShamIshvaram.
AshvAsayAmAsa tadA si~nchaMstoyena kauravam.. 8-1-28
(54901)
sa labdhvA sanakaiH saMj~nAM tAshcha dR^iShTvA striyo nR^ipaH.
unmatta iva rAjendra sthitastUShNIM vishAmpate.. 8-1-29
(54902)
tato dhyAtvA chiraM kAlaM niHshvasya cha punaHpunaH.
svAnputrAngarhayAmAsa bahumene cha pANDavAn.. 8-1-30
(54903)
garhayaMshchAtmano buddhiM shakuneH saubalasya cha.
dhyAtvA tu suchiraM kAlaM vepamAno muhurmuhuH.. 8-1-31
(54904)
saMstabhya cha mano bhUyo rAjA dhairyasamanvitaH.
punargAvalgaNiM sUtaM paryapR^ichChata sa~njayam.. 8-1-32
(54905)
na tvayA kathitaM vAkyaM shrutaM sa~njaya tanmayA.. 8-1-33
(54906)
kachchidduryodhanaH sUta na gato vai yamakShayam.
jaye nirAshaH putro me satataM jayakAmukaH.
brUhi sa~njaya tattvena punaruktAM kathAmimAm.. 8-1-34
(54907)
vaishampAyana uvAcha. 8-1-35x (4821)
evamukto.abravItsUto rAjAnaM janamejaya.
hato vaikartano rAjansahaputrairmahArathaH.
bhrAtR^ibhishcha maheShvAsaiH sUtaputraistanutyajaiH.. 8-1-35
(54908)
duHshAsanashcha nihataH pANDavena yashasvinA.
pItaM cha rudhiraM kopAdbhImasenena saMyuge.. 8-1-36
(54909)
`vaishampAyana uvAcha. 8-1-37x (4822)
etachChrutvA mahArAja dhR^itarAShTro.ambikAsutaH.
dahyamAno.abravItsUtaM muhUrtaM tiShTha sa~njaya.
vyAkulaM me manastAta mA tAvatkiMchiduchyatAm.. 8-1-37
(54910)
rAjApi nAbravItki~nchitsa~njayo vidurastathA.
tUShNImbhUtastadA so.atha babhUva jagatIpatiH'.. .. 8-1-38
(54911)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi prathamo.adhyAyaH.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
duryodhanAdibhiH karNasya sainApatye.abhiShechanapUrvakaM yuddhAya niryANam.. 1 .. janamejayena vaishampAyanamprati karNamaraNashrAviNo dhR^itarAShTrasya pravR^ittiprashnaH.. 2 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-1-0 (54912)
shrIkR^iShNAya namaH.. 8-1-0x (4823)
[nArAyaNaM namaskR^itya naraM chaiva narottamam.
devIM sarasvatIM chaiva tato jayamudIrayet.. 8-1-1 (54913)
vaishampAyana uvAcha. 8-1-2x (4824)
tato droNe hate rAjanduryodhanamukhA nR^ipAH.
bhR^ishamudvignamanaso droNaputramupAgaman.. 8-1-2 (54914)
te droNamanushochantaH kashmalAbhihataujasaH.
paryupAsanta shokArtAstataH shAradvatIsutam.. 8-1-3 (54915)
te muhUrtaM samAshvasya hetubhiH shAstrasammitaiH.
rAtryAgame mahIpAlAH svAni veshmAni bhejire.. 8-1-4 (54916)
te veshmasvapi kauravya pR^ithvIshA nApnuvansukham.
chintayantaH kShayaM tIvraM duHkhashokasamanvitAH.. 8-1-5 (54917)
visheShataH sUtaputro rAjA chaiva suyodhanaH.
duHshAsanashcha shakuniH saubalashcha mahAbalaH.. 8-1-6 (54918)
uShitAste nishAM tAM tu duryodhananiveshane.
chintayantaH parikleshAnpANDavAnAM mahAtmanAm.. 8-1-7 (54919)
yattaddyUte parikliShTA kR^iShNA chAnAyitA sabhAm.
tatsmaranto.anushochanto bhR^ishamudvignachatetasaH.. 8-1-8 (54920)
tathA tu sa~nchintayatAM tAnkleshAndyUtakAritAn.
duHkhena kShaNadA rAja~njagAmAbdashatopamA.. 8-1-9 (54921)
tataH prabhAte vimale sthitA diShTasya shAsane.
chakrurAvashyakaM sarve vidhidR^iShTena karmaNA.. 8-1-10 (54922)
te kR^itvA.avashyakAryANi samAshvasya cha bhArata.
yogamAj~nApayAmAsuryudvAya cha viniryayuH.. 8-1-11 (54923)
karNaM senApatiM kR^itvA kR^itakautukama~NgalAH.
pUjayitvA dvijashreShThAndadhipAtraghR^itAkShataiH.. 8-1-12 (54924)
gobhirashvaishcha niShkaishcha vAsobhishcha mahAdhanaiH.
vandyamAnA jayAshIrbhiH sUtamAgadhabandibhiH.. 8-1-13 (54925)
tathaiva pANDavA rAjankR^itapUrvAhNikakriyAH.
shibirAnniryayustUrNaM yudvAya kR^itanishchayAH.. 8-1-14 (54926)
tataH pravavR^ite yudvaM tumulaM romaharShaNam.
kurUNAM pANDavAnAM cha parasparajayaiShiNAm.. 8-1-15 (54927)
tayordvau divasau yudvaM kurupANDavasenayoH.
karNe senApatau rAjanbabhUvAdbhutadarshanam.. 8-1-16 (54928)
tataH shatrukShayaM kR^itvA sumahAntaM raNe vR^iShaH.
pashyatAM dhArtarAShTrANAM phalgunena nipAtitaH.. 8-1-17 (54929)
tatastu sa~njayaH sarvaM gatvA nAgapuraM drutam.
AchaShTa dhR^itarAShTrAya yadvR^ittaM kurujA~Ngale.. 8-1-18 (54930)
janamayejaya uvAcha. 8-1-19x (4825)
ApageyaM hataM shrutvA droNaM chApi mahAratham.
AjagAma parAmArtiM vR^idvo rAjA.ambikAsutaH.. 8-1-19 (54931)
sa shrutvA nihataM karNaM duryodhanahitaiShiNam.
kathaM dvijavara prANAnadhArayata duHkhitaH.. 8-1-20 (54932)
yasmi~njayAshAM putrANAM samamanyata pArthivaH.
tasminhate sa kauravyaH kathaM prANAnadhArayat.. 8-1-21 (54933)
durmaraM tadahaM manye nR^iNAM kR^ichChre.api vartatAm.
yatra karNaM hataM shrutvA nAtyajajjIvitaM nR^ipaH.. 8-1-22 (54934)
tathA shAntanavaM vR^idvaM brahmanbAhlIkameva cha.
droNaM cha somadattaM cha bhUrishravasameva cha.. 8-1-23 (54935)
tathaiva chAnyAnsuhR^idaH putrAnpautrAMshcha pAtitAn.
shrutvA yannAjahAtprANAMstanmanye duShkaraM dvija.. 8-1-24 (54936)
etanme sarvamAchakShva vistareNa mahAmune.
na hi tR^ipyAmi pUrveShAM shR^iNvAnashcharitaM mahat.. .. 8-1-25 (54937)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi ShoDashadivasayuddhArambhe prathamo.adhyAyaH.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
dhR^itarAShTreNa bhIShmadroNau pratyanushochanapUrvakaM sa~njayamprati duryodhanAdipravR^ittiprashnaH.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-1-0 (54938)
vaishampAyana uvAcha. 8-1-0x (4826)
hate karNe mahArAja nishi gAvalgaNistadA.
dIno yayau nAgapuramashvairvAtasamairjave.. 8-1-1 (54939)
sa hAstinapuraM gatvA bhR^ishamudvignachetanaH.
jagAma dhR^itarAShTrasya kShayaM prakShINabAndhavam.. 8-1-2 (54940)
sa tamudvIkShya rAjAnaM kashmalAbhihataujasam.
vavande prA~njalirbhUtvA mUrdhnA pAdau nR^ipasya ha.. 8-1-3 (54941)
sampUjya cha yathAnyAyaM dhR^itarAShTraM mahIpatim.
hA kaShTamiti choktvA sa tato vachanamAdade.. 8-1-4 (54942)
sa~njayo.ahaM kShitipate kachchidAste sukhaM bhavAn.
svadoShairApadaM prApya kachchinnAdya vimuhyati.. 8-1-5 (54943)
hitAnyuktAni viduradroNagA~NgeyakeshavaiH.
agR^ihItAnyanusmR^itya kachchinna kuruShe vyathAm.. 8-1-6 (54944)
rAmanAradakaNvAdyairhitamuktaM sabhAtale.
na gR^ihItamanusmR^itya kachchinna kuruShe vyathAm.. 8-1-7 (54945)
suhR^idastvadvite yuktAnbhIShmadroNamukhAnparaiH.
nihatAnyudhi saMsmR^itya kachchinna kuruShe vyathAm.. 8-1-8 (54946)
tamevaMvAdinaM rAjA sUtaputraM kR^itAjalim.
sudIrghamatha niHshvasya duHkhArta idamabravIt.. 8-1-9 (54947)
dhR^itarAShTra uvAcha. 8-1-10x (4827)
Apageye hate shUre divyAstravati sa~njaya.
droNe cha parameShvAse bhR^ishaM me vyathitaM manaH.. 8-1-10 (54948)
yo rathAnAM sahasrANi daMshitAnAM dashaiva tu.
ahanyahani tejasvI nijaghne vasusambhavaH.. 8-1-11 (54949)
taM hataM yaj~nasenasya putreNeha shikhaNDinA.
pANDaveyAbhiguptena shrutvA me vyathitaM manaH.. 8-1-12 (54950)
bhArgavaH pradadau yasmai paramAstraM mahAhave.
sAkShAdrAmaNe yo bAlye dhanurveda upAkR^itaH.. 8-1-13 (54951)
yasya prasAdAtkaunteyA rAjaputrA mahArathAH.
mahArathatvaM samprAptAstathA.anye vasudhAdhipAH.. 8-1-14 (54952)
taM droNaM nihataM shrutvA dhR^iShTadyumnena saMyuge.
satyasandhaM maheShvAsaM bhR^ishaM me vyathitaM manaH.. 8-1-15 (54953)
yayorloke pumAnastre na samo.asti chaturvidhe.
tau droNabhIShmau shrutvA tu hatau me vyathitaM manaH.. 8-1-16 (54954)
trailokye yasya chAstreShu na pumAnvidyate samaH.
taM droNaM nihataM shrutvA kimakurvata mAmakAH.. 8-1-17 (54955)
saMshaptakAnAM cha bale pANDavena mahAtmanA.
dhana~njayena vikramya gamite yamasAdanam.. 8-1-18 (54956)
nArAyaNAstre cha hate droNaputrasya dhImataH.
vipradrutAnahaM manyenimagnA~nshokasAgare. 8-1-19 (54957)
plavamAnAnhate droNe sannanaukAnivArNave..
duryodhanasya karNasya bhojasya kR^itavarmaNaH. 8-1-20 (54958)
madrarAjasya shalyasya drauNeshchaiva kR^ipasya cha..
matputrasya cha sheShasya tathA.anyeShAM cha sa~njaya. 8-1-21 (54959)
vipradruteShvanIkeShu mukhavarNo.abhavatkatham..
etatsarvaM yathAvR^ittaM tathA gAvalgaNe mama. 8-1-22 (54960)
AchakShva pANDaveyAnAM mAmakAnAM cha vikramam.. 8-1-23 (54961)
sa~njaya uvAcha. 8-1-23x (4828)
tavAparAdhAdyadvR^ittaM kauraveyeShu mAriSha.
tachChrutvA mA vyathAM kArShIrdiShTe na vyathate budhaH.. 8-1-24 (54962)
yasmAdabhAvI bhAvI vA bhavedartho naraM prati.
aprAptau tasya vA prAptau na kashchidyathate budhaH.. 8-1-25 (54963)
dhR^itarAShTra uvAcha. 8-1-26x (4829)
na vyathA.abhyadhikA kAchidvidyate mama sa~njaya.
diShTametatpurA manye kathayasya yathechChakam.. .. 8-1-26 (54964)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi dvitIyo.adhyAyaH.. 2 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
duryodhanena droNamaraNanirviNNAnAM sainikAnAM karNaguNAnuvarNanena protsAhanam.. 1 .. sa~njayena dhR^itarAShTramprati karNaparAka maprashaMsanapUrvakaM tannidhanakathanam.. 2 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-1-0 (54965)
sa~njaya uvAcha. 8-1-0x (4830)
hate droNe maheShvAse tava putrA mahArathAH.
babhUvurasvasthamukhA viShaNNA gatachetasaH.. 8-1-1 (54966)
avA~NmukhAH shastrabhR^itaH sarva eva vishAmpate.
avekShamANAH shokArtA nAbhyabhAShanparasparam.. 8-1-2 (54967)
tAndR^iShTvA vyathitAkArAnsainyAni tava bhArata.
Urdhvameva niraikShanta duHkhatrastAnyanekashaH.. 8-1-3 (54968)
shastrANyeShAM tu rAjendra shoNitAktAni sarvashaH.
prAbhrashyanta karAgrebhyo dR^iShTvA droNaM hataM yudhi.. 8-1-4 (54969)
tAni badvAnyariShTAni lambamAnAni bhArata.
adR^ishyanta mahArAja nakShatrANi yathA divi.. 8-1-5 (54970)
tathA tu stimitaM dR^iShTvA gatasatvamavasthitam.
balaM tava mahArAja rAjA duryodhano.abravIt.. 8-1-6 (54971)
bhavatAM bAhuvIryaM hi samAshritya mayA yudhi.
pANDaveyAH samAhUtA yudvaM chedaM pravartitam.. 8-1-7 (54972)
tadidaM nihate droNe viShaNNamiva lakShyate.
yudhyamAnAshcha samare yodhA vadhyanti sarvashaH.. 8-1-8 (54973)
jayo vA.api vadho vA.api yudhyamAnasya saMyuge.
bhavetkimatra chitraM vai yudhyadhvaM sarvatomukhAH.. 8-1-9 (54974)
pashyadhvaM cha mahAtmAnaM karNaM vaikartanaM yudhi.
pracharantaM maheShvAsaM divyairastrairmahAbalam.. 8-1-10 (54975)
yasya vai yudhi santrAsAtkuntIputro dhana~njayaH.
nivartate sadA mandaH siMhAtkShudramR^igo yathA.. 8-1-11 (54976)
yena nAgAyutaprANo bhImaseno mahAbalaH.
mAnuSheNaiva yuddhena tAmavasthAM praveshitaH.. 8-1-12 (54977)
yena divyAstravichChUro mAyAvI sa ghaTotkachaH.
amoghayA raNe shaktyA nihato bhairavaM nadan.. 8-1-13 (54978)
tasya durvAravIryasya satyasandhasya dhImataH.
bAhvordraviNamakShayyamadya drakShyatha saMyuge.. 8-1-14 (54979)
droNaputrasya vikrAntaM rAdheyasyaiva chobhayoH.
pashyantu pANDuputrAste viShNuvAsavayoriva.. 8-1-15 (54980)
sarva eva bhavantashcha shaktAH pratyekasho.api vA.
pANDuputrAnraNe hantuM sasainyAnkisu saMhatAH.
vIryavantaH kR^itAstrAshcha drakShyathAdya parasparam.. 8-1-16 (54981)
sa~njaya uvAcha. 8-1-17x (4831)
evamuktvA tataH karNaM chakre senApatiM tadA.
tava putro mahAvIryo bhrAtR^ibhiH sahito.anagha.. 8-1-17 (54982)
sainApatyamathAvApya karNo rAjanmahArathaH.
siMhanAdaM vinadyochchaiH prAyudhyata raNotkaTaH.. 8-1-18 (54983)
sasR^i~njayAnAM sarveShAM pA~nchAlAnAM cha mAriSha.
kekayAnAM videhAnAM chakAra kadanaM mahat.. 8-1-19 (54984)
tasyeShudhArAH shatashaH prAdurAsa~nCharAsanAt.
agre pu~NkheShu saMsaktA yathA bhramarapa~NktayaH.. 8-1-20 (54985)
sa pIDayitvA pA~nchAlAnpANDavAMshcha tarasvinaH.
hatvA sahasrasho yodhAnarjunena nipAtitaH.. .. 8-1-21 (54986)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi tR^itIyo.adhyAyaH.. 3 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.2. adhyAyaH 002
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
dhR^itarAShTreNa nijasenAyAM nihatAnAM nAmanivedanaM choditena sa~njayena tatkathanam.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-2-0 (54987)
`janamejaya uvAcha. 8-2-0x (4832)
tachChrutvA karNahananaM putrAMshchaiva palAyitAn.
dhR^itarAShTro nR^ipashchaiva dvijashreShTha kimabravIt.. 8-2-1 (54988)
prAptavAnvyasanaM ghoraM putravyasanajaM mahat.
kAle yaduktavAMstasmiMstanmamAchakShva tattvataH'.. 8-2-2 (54989)
vaishampAyana uvAcha. 8-2-3x (4833)
etachChrutvA mahArAja dhR^itarAShTro.ambikAsutaH.
abravItsa~njayaM sUtaM shokasaMvignamAnasaH.. 8-2-3 (54990)
duShpraNItena me tAta putrasyAdIrghajIvinaH.
hataM vaikartanaM shrutvA shoko marmANi kR^intati.. 8-2-4 (54991)
tasya me saMshayaM Chindhi duHkhapAraM titIrShataH.
kurUNAM sR^i~njayAnAM cha ke jIvanti ke mR^itAH.. 8-2-5 (54992)
sa~njaya uvAcha. 8-2-6x (4834)
hataH shAntanavo rAjandurAdharShaH pratApavAn.
hatvA pANDavayodhAnAmarbudaM dashabhirdinaiH.. 8-2-6 (54993)
tathA droNo maheShvAsaH pA~nchAlAnAM rathavrajAn.
nihatya yudhi durdharShaH pa~nchAdrukmaratho hataH.. 8-2-7 (54994)
hatasheShasya bhIShmeNa droNena cha mahAtmanA.
ardhaM nihatya sainyasya karNo vaikartano hataH.. 8-2-8 (54995)
viviMshatirmahArAja rAjaputro mahAbalaH.
AnartayodhA~nshatasho nihatya nihato raNe.. 8-2-9 (54996)
tathA putro vikarNaste kShatravratamanusmaran.
kShINabANo hataH shUraH sthito hyabhimukhaH paraiH.. 8-2-10 (54997)
dhorarUpAnparikleshAnduryodhanakR^itAnbahUn.
pratij~nAM smaratA tena bhImasenena pAtitaH.. 8-2-11 (54998)
vindAnuvindAvAvantyau rAjaputrau mahArathau.
kR^itvA svasukaraM karma gatau vaivasvatakShayam.. 8-2-12 (54999)
sindhurAShTramukhAnIha dasha rAShTrANi yAniha.
yasya tiShThanti vachane yaH sthitastava shAsane.. 8-2-13 (55000)
akShauhiNIrdashaikAM cha vinirjitya shitaiH sharaiH.
so.arjunena hato rAjanmahAvIryo jayadrathaH.. 8-2-14 (55001)
tathA duryodhanasutastarasvI yuddhadurmadaH.
vartamAnaH pituH shAstre saubhadreNa nipAtitaH.. 8-2-15 (55002)
tathA dauHshAsaniH sUro bAhushAlI raNotkaTaH.
draupadeyena sa~Ngamya gamito yamasAdanam.. 8-2-16 (55003)
kirAtAnAmadhipatiH sAgarAnUpavAsinAm.
devarAjasya dharmAtmA priyo bahumataH sakhA.. 8-2-17 (55004)
bhagadatto mahIpAlaH kShatradharmarataH sadA.
dhana~njayena vikramya gamito yamasAdanam.. 8-2-18 (55005)
tathA kauravadAyAdo nyastashastro mahAyashAH.
hato bhUrishravA rAja~nshUraH sAtyakinA yudhi.. 8-2-19 (55006)
shrutAyurapi chAmbaShThaH kShatriyANAM dhurandharaH.
charannabhItavatsa~Nkhye nihataH savyasAchinA.. 8-2-20 (55007)
tava putraH sadAmarShI kR^itAstro yuddhadurmadaH.
duHshAsano mahArAja bhImasenena pAtitaH.. 8-2-21 (55008)
yasya rAjangajAnIkaM bahusAhasramadbhutam.
sudakShiNaH sa sa~NgrAme nihataH savyasAchinA.. 8-2-22 (55009)
kosalAnAmadhipatirhatvA bahumatAnparAn.
saubhadreNeha vikramya gamito yamasAdanam.. 8-2-23 (55010)
bahusho yodhayitvA tu bhImasenaM mahAratham.
chitrasenastava suto bhImasenena pAtitaH.. 8-2-24 (55011)
madrarAjAtmajaH shUraH pareShAM bhayavardhanaH.
asicharmadharaH shrImAnsaubhadreNa nipAtitaH.. 8-2-25 (55012)
samaH karNasya samare yaH sa karNasya pashyataH.
vR^iShaseno mahAtejAH shIghrAstro dR^iDhavikramaH.. 8-2-26 (55013)
abhimanyorvadhaM smR^itvA pratij~nAmapi chAtmanaH.
dhana~njayena vikramya gamito yamasAdanam.. 8-2-27 (55014)
nityaM prasaktavairo yaH pANDavaiH pR^ithivIpatiH.
vishrAvya vairaM pArthena shrutAyuH sa nipAtitaH.. 8-2-28 (55015)
shalyaputrastu vikrAntaH sahadevena mAriSha.
hato rukmaratho rAja~nshyAlo mAtulajo yudhi.. 8-2-29 (55016)
rAjA bhAgIratho vR^iddho bR^ihatkShatrashcha kekayaH.
parAkramantau vikrAntau nihatau vIryavattarau.. 8-2-30 (55017)
bhagadattasuto rAjankR^itapraj~no maMhAbalaH.
shyenavachcharatA sa~Nkhye nakulena nipAtitaH.. 8-2-31 (55018)
pitAmahastava tathA bAhlIkaH saha bAhlikaiH.
nihato bhImasenena mahAbAlaparAkramaH.. 8-2-32 (55019)
jayatsenastathA rAja~njArAsandhirmahAbalaH.
mAgadho nihataH sa~Nkhye saubhadreNa mahAtmanA.. 8-2-33 (55020)
putraste durmukho rAjanduHsahashcha mahArathaH.
gadayA bhImasenena nihatau shUramAninau.. 8-2-34 (55021)
durmarShaNo durviShaho durjayashcha mahArathaH.
kR^itvA tvasukaraM karma gatA vaivasvatakShayam.. 8-2-35 (55022)
ubhau kali~NgavR^iShakau bhrAtarau yuddhadurmadau.
kR^itvA chAsukaraM karma gatau vaivasvatakShayam.. 8-2-36 (55023)
sachivo vR^iShaparvA te shUraH paramavIryavAn.
bhImasenena vikramya gamito yamasAdanam.. 8-2-37 (55024)
tathaiva pauravo rAjA nAgAyutabalo mahAn.
samare pANDuputreNa nihataH savyasAchinA.. 8-2-38 (55025)
vasAtayo mahArAja dvisAhasrAH prahAriNaH.
shUrasenAshcha vikrAntAH sarve yudhi nipAtitAH.. 8-2-39 (55026)
abhIShAhAH kavachinaH praharanto raNotkaTAH.
shibayashcha rathodArAH kAli~NgasahitA hatAH.. 8-2-40 (55027)
gokule nityasaMvR^iddhA yuddhe paramakopanAH.
gopAlAH kR^itavIrAste nihatAH savyasAchinA.. 8-2-41 (55028)
shreNayo bahusAhasrAH saMshaptakagaNAshcha ye.
te sarve pArthamAsAdya gadA vaivasvatakShayam.. 8-2-42 (55029)
shyAlau tava mahArAja rAjAnau vR^iShakAchalau.
tvadarthamativikrAntau nihatau savyasAchinA.. 8-2-43 (55030)
ugrakarmA maheShvAso nAmataH karmatastathA.
sAlvarAjo mahAbAhurbhImasenena pAtitaH.. 8-2-44 (55031)
oghavAMshcha mahArAja bR^ihantaH sahitau raNe.
parAkramantau mitrArthe gatau vaivasvatakShayam.. 8-2-45 (55032)
tathaiva rathinAM shreShThaH kShemadhUrtirvishAmpate.
nihato gadayA rAjanbhImasenena saMyuge.. 8-2-46 (55033)
tathA rAjanmaheShvAso jalasandhau mahAbalaH.
sumahatkadanaM kR^itvA hataH sAtyakinA raNe.. 8-2-47 (55034)
alambuso rAkShasendraH kharabandhurayAnavAn.
ghaTotkachena vikramya gamito yamasAdanam.. 8-2-48 (55035)
rAdheyaH sUtaputrashcha bhrAtarashcha mahArathAH.
kekayAH sarvashashchApi nihatAH svyasAchinA.. 8-2-49 (55036)
mAlavA madrakAshchaiva drAviDAshchograkarmiNaH.
yaudheyAshcha lalitthAshcha kShudrakAshchApyushInarAH.. 8-2-50 (55037)
mAvellakAstuNDikerAH sAvitrIputrakAshcha ye.
prAchyodIchyAH pratIchyAshcha dAkShiNAtyAshcha mAriSha.. 8-2-51 (55038)
pattInAM nihatAH sa~NghA hayAnAM prayutAni cha.
rathavrajAshcha nihatA hatAshcha varavAraNAH.. 8-2-52 (55039)
sadhvajAH sAyudhAH shUrAH savarmAmbarabhUShaNAH.
kAlena mahatA.a.ayastAH kushalairye cha vardhitAH.. 8-2-53 (55040)
te hatAH samare rAjanpArthenAkliShTakarmaNA.
anye tathA.amitabalAH parasparavadhaiShiNaH.. 8-2-54 (55041)
ete chAnye cha bahavo rAjAnaH sagaNA raNe.
hatAH sahasrasho rAjanyanmAM tvaM paripR^ichChasi.. 8-2-55 (55042)
evameSha kShayo vR^ittaH karNArjunasamAgame.
mahendreNa yathA vR^itro yathA rAmeNa rAvaNaH.. 8-2-56 (55043)
yathA kR^iShNena narako murushcha nihato raNe.
kArtavIryashcha rAmeNa bhArgaveNa yathA hataH.. 8-2-57 (55044)
saj~nAtibAndhavaH shUraH samare yuddhadurmadaH.
raNe kR^itvA mahadyuddhaM ghoraM trailokyamohanam.. 8-2-58 (55045)
yathA skandena mahiSho yathA rudreNa chAndhakaH.
tathA.arjunena sa hato dvairathe yuddhadurmadaH.. 8-2-59 (55046)
sAmAtyabAndhavo rAjankarNaH praharatAM varaH.
jayAshA dhArtarAShTrANAM vairasya cha mukhaM nR^ipaH.. 8-2-60 (55047)
tIrNaM tatpANDavai rAjanyatpurA nAvabudhyase.
uchyamAno mahArAja bandhubhirhitakA~NkShibhiH.. 8-2-61 (55048)
`na kR^itaM cha tvayA pUrvaM daivena vidhinA balAt'.
tadidaM samanuprAptaM vyasanaM sumahAtyayam.. 8-2-62 (55049)
gANAM rAjyakAmAnAM tvayA rAjanhitaiShiNA.
ahitAnyeva chIrNAni teShAM te phalamAgatam.. .. 8-2-63 (55050)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi dvitIyo.adhyAyaH.. 2 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.3. adhyAyaH 003
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
sa~njayena dhR^itarAShTrampati yuddhe nihatAnAM pareShAM nAmakathanam.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-3-0 (55051)
dhR^itarAShTra uvAcha. 8-3-0x (4835)
AkhyAtA mAmakAstAta nihatA yudhi pANDavaiH.
hatAMshcha pANDaveyAnAM mAmakairbrUhi sa~njaya.. 8-3-1 (55052)
sa~njaya uvAcha. 8-3-2x (4836)
kR^itino yudhi vikrAntA mahAsatvA mahAbalAH.
sAnubandhAH sahAmAtyA gA~Ngeyena nipAtitAH.. 8-3-2 (55053)
nArAyaNA vallavAshcha rAmAshcha shatasho pare.
anuraktAshcha vIreNa bhIShmeNa yudhi pAtitAH.. 8-3-3 (55054)
samaH kirITinA sa~Nkhye vIryeNa cha balena cha.
satyajitsatyasandhena droNena nihato yudhi.. 8-3-4 (55055)
pA~nchAlAnAM maheShvAsAH sarve yudvavishAradAH.
droNena saha sa~Ngamya gatA vaivasvatakShayam.. 8-3-5 (55056)
tathA virATadrupadau vR^idvau sahasutau nR^ipau.
parAkramantau mitrArthe droNena nihatau raNe.. 8-3-6 (55057)
yo bAla eva samare sammitaH savyasAchinA.
keshavena cha durdharSho baladevena chAbhibhUH.. 8-3-7 (55058)
pareShAM kadanaM kR^itvA mahadraNavishAradaH.
parivArya madAmAtraiH ShaDbhiH paramakai rathaiH.
ashaknuvadbhirbIbhatsumabhimanyurnipAtitaH.. 8-3-8 (55059)
kR^itaM taM virathaM vIraM kShatradharme vyavasthitam.
dauHshAsanirmahArAja saubhadraM hatavAnraNe.. 8-3-9 (55060)
paTachcharanihantA cha mahatyA senayA vR^itaH.
ambaShThasya sutaH shrImAnmitrahetoH parAkraman.. 8-3-10 (55061)
AsAdya lakShmaNaM vIraM duryodhanasutaM raNe.
sumahatkadanaM kR^itvA gato vaivasvatakShayam.. 8-3-11 (55062)
bR^ihantaH sumaheShvAsaH kR^itAstro yudvadurmadaH.
duHshAsanena vikramya gamito yamasAdanam.. 8-3-12 (55063)
maNimAndaNDadhArashcha rAjAnau yuddhadurmadau.
parAkramantau mitrArthe droNena yudhi pAtitau.. 8-3-13 (55064)
aMshumAnbhojarAjastu sahasainyo mahArathaH.
bhAradvAjena vikramya gamito yamasAdanam.. 8-3-14 (55065)
sAmudrashchitrasenashcha saha putreNa bhArata.
samudrasenena balAdgamito yamasAdanam.. 8-3-15 (55066)
anUpavAsI nIlashcha vyAdhradattashcha vIryavAn.
ashvatthAmnA vikarNena gamitau yamasAdanam.. 8-3-16 (55067)
chitrAyudhashchitrayodhI kR^itvA cha kadanaM mahat.
chitramArgeNa vikramya vikarNena hato mR^idhe. 8-3-17 (55068)
vR^ikodarasamo yuddhe vR^itaH kekayajo yudhi.
kekayena cha vikramya bhrAtA bhrAtrA nipAtitaH.. 8-3-18 (55069)
janamejayo gadAyodhI pArvatIyaH pratApavAn.
durmukhena mahArAja tava putreNa pAtitaH.. 8-3-19 (55070)
rochamAnau naravyAghrau rochamAnau grahAviva.
drauNena yugapadrAjandivaM samprAtitau sharaiH.. 8-3-20 (55071)
nR^ipAshcha pratiyudhyantaH parAkrAntA vishAmpate.
kR^itvA nasukaraM karma gatA vaivasvatakShayam.. 8-3-21 (55072)
purujitkR^intibhojashcha mAtulau savyasAchinaH.
saMgrAmanirjitA.NllokAngamitau droNasAyakaiH.. 8-3-22 (55073)
abhibhUH kAshirAjashcha kAshikairbahubhirvR^itaH.
vasudAnasya putreNa tyAjito dehamAhave.. 8-3-23 (55074)
amitaujA yudhAmanyuruttamaujAshcha vIryavAn.
nihatya shatashaH sUrAnasmadIyairnipAtitAH.. 8-3-24 (55075)
mitravarmA cha pA~nchAlyaH kShatradharmA cha bhArata.
droNena parameShvAsau gamitau yamasAdanam.. 8-3-25 (55076)
shikhaNDitanayo yuddhe kShatradevo yudhAmpatiH.
lakShmaNena hato rAjaMstava pautreNa bhArata.. 8-3-26 (55077)
suchitrashchitravarmA cha pitAputrau mahArathau.
pracharantau mahAvIrau droNena nihatau raNe.. 8-3-27 (55078)
vArdhakShemirmahArAja samudra iva parvaNi.
AyudhakShayamAsAdya prashAntiM paramAM gataH.. 8-3-28 (55079)
senAbindusutaH shreShThaH shAstravAnpraharanyudhi.
bAhlikena mahArAja kauravendreNa pAtitaH.. 8-3-29 (55080)
dhR^iShTaketurmahArAja chedInAM pravaro rathaH.
kR^itvA nasukaraM karma gato vaivasvatakShayam.. 8-3-30 (55081)
tathA satyadhR^itirvIraH kR^itvA kadanamAhave.
pANDavArthe parAkrAnto gamito yamasAdanam.. 8-3-31 (55082)
putrastu shishupAlasya suketuH pR^ithivIpatiH.
nihatya shAtravAnsa~Nkhye droNena nihato yudhi.. 8-3-32 (55083)
tathA satyadhR^itirvIro madirAshvashcha vIryavAn.
sUryadattashcha vikrAnto nihato droNasAyakaiH.. 8-3-33 (55084)
`mAtsyAdavarajaH shrImA~nshatAnIko nipAtitaH.
shreNimAMshcha mahArAja yudhyamAnaH parAkramI.
kR^itvA nasukaraM karma gato vaivasvatakShayam.. 8-3-34 (55085)
tathaiva yudhi vikrAnto mAgadhaH paramAstravit.
bhIShmeNa nihato rAja~nshete.adya paravIrahA.. 8-3-35 (55086)
virATaputraH sha~Nkhastu uttarashcha mahArathaH.
kurvantau sumahatkarma gatau vaivasvatakShayam.. 8-3-36 (55087)
vasudAnashcha kadanaM kurvANo.atIva saMyuge.
bhAradvAjena vikramya gamito yamasAdanam.. 8-3-37 (55088)
ete chAnye cha bahavaH pANDavAnAM mahArathAH.
hatA droNena vikramya yanmAM tvaM paripR^ichChasi.. .. 8-3-38 (55089)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi tR^itIyo.adhyAyaH.. 3 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.4. adhyAyaH 004
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
sa~njayena dhR^itarAShTramprati hatAvashiShTAnAM nAmakathanam.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-4-0 (55090)
dhR^itarAShTra uvAcha. 8-4-0x (4837)
mAmakasyAsya sainyasya hR^itotsekasya sQa~njaya.
avasheShaM na pashyAmi kakude mR^idite sati.. 8-4-1 (55091)
tau hi vIrau maheShvAsau madarthe kurusattamau.
bhIShmadroNau hatau shrutvA konvartho jIvitena me.. 8-4-2 (55092)
na cha mR^iShyAmi rAdheyaM hatamAhavashobhinam.
yasya bAhvorbalaM tulyaM ku~njarANAM shataM shatam.. 8-4-3 (55093)
hatapravarasainyaM me yathA shaMsasi sa~njaya.
ahatAnapi me shaMsa ye.atra jIvanti kechana.. 8-4-4 (55094)
eteShu hi mR^iteShvadya ye tvayA parikIrtitAH.
ye.api jIvanti te sarve mR^itA iti matirmama.. 8-4-5 (55095)
sa~njaya uvAcha. 8-4-6x (4838)
yasminmahAstrANi samarpitAni
chitrANi shubhrANi chaturvidhAni.
divyAni rAjanvihitAni chaiva
droNena vIre dvijasattamena.. 8-4-6 (55096)
mahArathaH kR^itimAnkShiprahasto
dR^iDhAyudho dR^iDhamuShTirdR^iDheShuH.
sa vIryavAndroNaputrastarasvI
vyavasthito yodvukAmastvadarthe.. 8-4-7 (55097)
AnartavAsI hR^idikAtmajo.asau
mahArathaH sAtvatAnAM variShThaH.
svayaM bhojaH kR^itavarmA kR^itAstro
vyavasthito yodvukAmastvadarthe.. 8-4-8 (55098)
ArtAyaniH samare duShprakampyaH
senAgraNIH prathamastAvakAnAm.
yaH svasrIyAnpANDaveyAnvisR^ijya
satyAM vAchaM svAM chikIrShustarasvI.. 8-4-9 (55099)
tajovadhaM sUtaputrasya sa~Nkhye
pratishrutyAjAtashatroH purastAt.
durAdharShaH shakrasamAnavIryaH
shalyaH sthito yodvukAmastvadarthe.. 8-4-10 (55100)
shAradvato gautamashchApi rAja--
nmahAbAhuchitrAstrayodhI.
dhanushchitraM sumahadbhAvarasAhaM
vyavasthito yodvukAmaH pragR^ihya.. 8-4-11 (55101)
gAndhArarAjaH sasutashcha rAja--
ndurdyUtadevI kalahapriyashcha.
gAndhAramukhyairyavanaishcha rAja--
nvyavasthito yodvukAmastvadarthe.. 8-4-12 (55102)
mahArathaH kekayarAjaputraH
sadashvayuktaM cha patAkinaM cha.
rathaM samAruhya kurupravIra
vyavasthito yodvukAmastvadarthe.. 8-4-13 (55103)
tathA sutaste jvalanArkavarNaM
rathaM samAsthAya kurupravIraH.
vyavasthitaH purumitro narendra
vyabhre sUryo bhrAjamAno yathA khe.. 8-4-14 (55104)
duryodhano nAgakulasya madhye
vyavasthitaH siMha ivAbabhAse.
rathena jAmbUnadabhUShaNena
vyavasthitaH samare yotsyamAnaH.. 8-4-15 (55105)
sa rAjamadhye puruShapravIro
rarAja jAmbUnadachitravarmA.
padmaprabho vahnirivAlpadhUmo
meghAntare sUrya iva prakAshaH.. 8-4-16 (55106)
tathA suSheNo.apyasicharmapANi--
stavAtmajaH satyasenashcha vIraH.
vyavasthitau chitrasenena sArdhaM
hR^iShTAtmAnau samare yoddhakAmau.. 8-4-17 (55107)
hIniShevo bhAratarAjaputra
ugrAyudhaH shrutavarmA jayashcha.
shalashcha satyavrataduHshalau cha
vyavasthitAH sahasainyA narAgryAH.. 8-4-18 (55108)
kaitavyAnAmadhipaH shUramAnI
raNeraNe shatruhA rAjaputraH.
rathI hayI nAgapattiprayAyI
vyavasthito yodvukAmastvadarthe.. 8-4-19 (55109)
vIraH shrutAyushcha dhR^itAyudhashcha
chitrA~Ngadashchitrasenashcha vIraH.
vyavasthitA yodvukAmA narAgryAH
prahAriNo mAninaH satyasandhAH.. 8-4-20 (55110)
karNAtmajaH satyasandho mahAtmA
vyavasthitaH samare yodvukAmaH.. 8-4-21 (55111)
athAparau karNasutau varAstrau
vyavasthitau laghuhastau narendra.
bale mahatyulbaNasatvavIryau
samAsthitau yodvukAmau tvadarthe.. 8-4-22 (55112)
etaishcha mukhyairaparaishcha rAja--
nyodhapravIrairamitaprabhAvaiH.
vyavasthito nAgakulasya madhye
yathA mahendraH kururAjo jayAya.. 8-4-23 (55113)
dhR^itarAShTra uvAcha. 8-4-24x (4839)
AkhyAtA jIvamAnA ye pare sainyA yathAyatham.
itIdamavagachChAmi vyaktamarthAbhipattitaH.. 8-4-24 (55114)
vaishampAyana uvAcha. 8-4-25x (4840)
evaM bruvanneva tadA dhR^itarAShTro.ambikAsutaH.
hatapravIraM bhUyiShThaM ki~nchichCheShaM svakaM balam.
shrutvA vyAmohamAgachChachChokavyAkulitendriyaH.. 8-4-25 (55115)
vyAkulaM me manastAta shrutvA sumahadapriyam..
mano muhyati chA~NgAni na cha shaknomi dhAvitum.
ityevamuktvA vachanaM dhR^itarAShTro.ambikAsutaH.
bhrAntachittastataH so.atha babhUva jagatIpatiH.. .. 8-4-26 (55116)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi chaturtho.adhyAyaH.. 4 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.5. adhyAyaH 005
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
dhR^itarAShTreNa karNaguNAnuvarNanapUrvakaM shochanam.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-5-0 (55117)
janamejaya uvAcha. 8-5-0x (4841)
shrutvA karNaM hataM yudve putrAMshchaiva palAyinaH.
narendraH ki~nchidAshvasto dvijashreShTha kimabravIt.. 8-5-1 (55118)
prAptavAnparamaM duHkhaM putravyasanajaM mahat.
tasminyaduktavAnkAle tanmamAchakShva pR^ichChataH.. 8-5-2 (55119)
vaishampAyana uvAcha. 8-5-3x (4842)
shrutvA karNasya nidhanamashradveyamivAdbhutam.
bhUtasammohanaM bhImaM meroH saMsarpaNaM yathA.. 8-5-3 (55120)
chittamohamivAyuktaM bhArgavasya mahAmateH.
parAjayamivendrasya dviShaddhyo bhImakarmaNaH.. 8-5-4 (55121)
divaH prapatanaM bhAnoruravyAmiva mahAdyuteH.
saMshoShaNamivAchintyaM samudrasyAkShayAmbhasaH.. 8-5-5 (55122)
mahIviyaddigambUnAM sarvanAshamivAdbhutam.
karmaNoriva vaiphalyamubhayoH puNyapApayoH.. 8-5-6 (55123)
sa~nchintya nipuNaM buddhyA dhR^itarAShTro janeshvaraH.
nedamastIti sa~nchintya karNasya samare vadham.. 8-5-7 (55124)
prANinAmevamAtmatvAtsyAdapIti vichArya cha.
shokAgninA dahyamAno dhamyamAna ivAshaye.. 8-5-8 (55125)
visrastA~NgaH shvasandIno hAhetyuktvA suduHkhitaH.
vilalApa mahArAja dhR^itarAShTro.ambikAsutaH.. 8-5-9 (55126)
dhR^itarAShTra uvAcha. 8-5-10x (4843)
sa~njayAdhirathirvIraH siMhadviradavikramaH.
vR^iShabhapratimaskandho vR^iShabhAkShagatisvaraH.. 8-5-10 (55127)
vR^iShabho vR^iShabhasyeva yo yuddhe na nivartate.
shatrorapi mahendrasya vajrasaMhanano yuvA.. 8-5-11 (55128)
yasya jyAtalashabdena sharavR^iShTiraveNa cha.
rathAshvanaramAta~NgA nAvatiShThanti saMyuge.. 8-5-12 (55129)
yamAshritya mahAbAhuM dviShatsa~Nghaghnamachyutam.
duryodhano.akarodvairaM pANDuputrairmahArathaiH.. 8-5-13 (55130)
sa kathaM rathinAM shreShThaH karNaH pArthena saMyuge.
nihataH puruShavyAghraH prasahyAsahyavikramaH.. 8-5-14 (55131)
yo nAmanyata vai nityamachyutaM cha dhana~njayam.
na vR^iShmInsahitAnanyAnsvabAhubaladarpitaH.. 8-5-15 (55132)
shAr~NgagANDIvadhanvAnau sahitAvaparAjitau.
ahaM divyAdrathAdekaH pAtayiShyAmi saMyuge.. 8-5-16 (55133)
iti yaH satataM mandamavochallobhamohitam.
duryodhanamavAchInaM rAjyakAmukamAturam.. 8-5-17 (55134)
yo.ajayatsarvakAmbhojAnAvantyAnkekayaiH saha.
gAndhArAnmadrakAnmAtsyAMstrigartAMsta~NkaNA~nshakAn. 8-5-18 (55135)
pA~nchAlAMshcha videhAMshcha kulindAnkAshikosalAn
sUhmAna~NgAMshcha va~NgAMshcha niShAdAnpuNDrakIkaTAn.. 8-5-19 (55136)
vatsAnkali~NgAndaradAnashmakAnR^iShikAnapi.
`shabarAnhArahUNAMshcha praghUNAnsaralAnapi.. 8-5-20 (55137)
mlechCharAShTrAdhipAMshchaiva durgAnATavikAMstathA'.
jitvaitAnsamare vIraH pradIptaiH ka~NkapatribhiH.. 8-5-21 (55138)
karamAhArayAmAsa jitvA sarvAnarIMstathA.
duryodhanasya vR^iddhyarthaM rAdheyo rathinAM varaH.
divyAstravimanhAtejAH karNo vaikartano vR^iShaH.. 8-5-22 (55139)
senAgopashcha sa kathaM shatrubhiH paramAstravit.
ghAtitaH pANDavaiH shUraiH samare vIryashAlibhiH.. 8-5-23 (55140)
vR^iSho mahendro deveShu vR^iShaH karNo nareShvapi.
tR^itIyamanyaM lokeShu vR^iShaM naivAnushushruma.. 8-5-24 (55141)
uchchaiH shravA varo.ashvAnAM rAj~nAM vaishravaNo varaH.
varo mahendro devAnAM karNaH praharatAM varaH.. 8-5-25 (55142)
yo.ajitaH pArthivaiH shUraiH samarthairvIryashAlibhiH.
duryodhanasya vR^iddhyarthaM kR^itsnAmurvImathAjayat.. 8-5-26 (55143)
yaM labdhvA mAgadho rAjA sAMtvamAno.atha sauhR^idaiH.
arautsItpArthivaM kShatramR^ite yAdavakauravAn.. 8-5-27 (55144)
taM shrutvA nihataM karNaM dvairathe savyasAchinA.
shokArNave nimagno.ahaM bhinnA nauriva sAgare.. 8-5-28 (55145)
taM vR^iShaM nihataM shrutvA dvairathe rathinAM varam.
shokArNave nimagno.ahamapluvaH sAgare yathA.. 8-5-29 (55146)
IdR^ishairyadyahaM duHkhairna vinashyAmi sa~njaya.
vajrAddR^iDhataraM manye hR^idayaM mama durbhidam.. 8-5-30 (55147)
j~nAtisaMbandhimitrANAmimaM shrutvA parAbhavam.
ko madanyaH pumA.Nlloke na jahyAtsUta jIvitam.. 8-5-31 (55148)
viShamagniM prapAtaM cha parvatAgrAdahaM vR^iNe.
`mahAprasthAnagamanaM jalaM prAyopaveshanam'.
na hi shakShyAmi duHkhAni soDhuM kaShTAni sa~njaya.. .. 8-5-32 (55149)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi pa~nchamo.adhyAyaH.. 5 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.6. adhyAyaH 006
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
karNavadhashravaNAnantarIyakadhR^itarAShTrapravR^ittiM pR^iShTena vaishampAyanena karNaduryodhanastutinindApUrvakaM sa~njayamprati karNArjunayuddhakathanachodanArUpadhR^itarAShTrapravR^ittikathanam.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-6-0 (55150)
sa~njaya uvAcha. 8-6-0x (4844)
shriyA kulena yashasA tapasA cha shrutena cha.
tvAmadya santo manyante yayAtimiva nAhuSham.. 8-6-1 (55151)
shrute maharShipratimaH kR^itakR^ityo.asi pArthiva.
paryavasthApayAtmAnaM mA viShAde manaH kR^ithAH.. 8-6-2 (55152)
dhR^itarAShTra uvAcha. 8-6-3x (4845)
daivameva paraM manye dhikpauruShamanarthakam.
yatra sAlapratIkAshaH karNo.ahanyata saMyuge.. 8-6-3 (55153)
hatvA yudhiShThirAnIkaM pA~nchAlAnAM rathavrajAn.
pratApya sharavarSheNa dishaH sarvA mahArathaH.. 8-6-4 (55154)
mohiyitvA raNe pArthAnvajnahasta ivAsurAn.
sa kathaM nihataH shete vAyurugNa iva drumaH.. 8-6-5 (55155)
shokasyAntaM na pashyAmi pAraM jalanidheriva.
chintA me vardhate.atIva mumUrShA chApi jAyate.. 8-6-6 (55156)
karNasya nidhanaM shrutvA vijayaM phalgunasya cha.
ashraddheyamahaM manye vadhaM karNasya sa~njaya.. 8-6-7 (55157)
vajrasAramidaM nUnaM hR^idayaM durbhidaM mama.
yachChrutvA puruShavyAghraM hataM karNaM na dIryate.. 8-6-8 (55158)
AryurnUnaM sudIrghaM me vihitaM daivataiH purA.
yatra karNaM hataM shrutvA jIvAmIha suduHkhitaH.. 8-6-9 (55159)
dhigjIvitamidaM chaiva suhR^idvInasya sa~njaya.
adya chAhaM dashAmetAM gataH sa~njaya garhitAm.
kR^ipaNaM vartayiShyAmi shochyaH sarvasya mandadhIH.. 8-6-10 (55160)
ahameva purA bhUtvA sarvalokasya satkR^itaH.
paribhUtaH kathaM sUta paraiH shakShyAmi jIvitum.. 8-6-11 (55161)
duHkhAdduHkhataraM bhanye prAptavAnasmi sa~njaya.
bhIShmadroNavadhenaiva karNasya cha mahAtmanaH.. 8-6-12 (55162)
nAvasheShaM prapashyAmi sUtaputre hate yudhi.
sahi pAraM mahAnAsItputrANAM mama sa~njaya.. 8-6-13 (55163)
yuddhe hi nihataH shUro visR^ijansAyakAnbahUn.
ko hi me jIvitenArthastamR^ite puruSharShabham.. 8-6-14 (55164)
rathAdAdhirathirnUnaM nyapatatsAyakArditaH.
parvatasyeva shikharaM va jrapAtAdvidAritam.. 8-6-15 (55165)
sa shete pR^ithivIM nUnaM shobhayanrudhirokShitaH.
mAta~Nga iva mattena matA~Ngena nipAtitaH.. 8-6-16 (55166)
yo balaM dhArtarAShTrANAM pANDavAnAM yato bhayam.
so.arjunena hataH karNaH pratimAnaM dhanuShmatAm.. 8-6-17 (55167)
sa hi vIro maheShvAso mitrANAmabhaya~NkaraH.
shete vinihato vIraH shakreNeva purA balaH.. 8-6-18 (55168)
pa~NgorivAdhvagamanaM daridrasyeva kAmitam.
duryodhanasya lobhashcha samAnyetAni sa~njaya.. 8-6-19 (55169)
anyathA chintitaM kAryamanyathA tattu jAyate.
aho nu balavaddaivaM kAlashcha duratikramaH.. 8-6-20 (55170)
palAyamAnaH kR^ipaNo dInAtmA dInapauruShaH.
kachchidvinihataH sUta putro duHshAsano mama.. 8-6-21 (55171)
kachchinna dInAcharitaM kR^itavAMstAta saMyuge.
kachchinna nihataH shUrA yathA.anye kShatriyarShabhAH.. 8-6-22 (55172)
yudhiShThirasya vachanaM mA yuddhamiti sarvadA.
duryodhano nAbhyagR^ihNAnmUDhaH pathyamivauShadham.. 8-6-23 (55173)
shatalpe shayAnena bhIShmeNa sumahAtmanA.
pAnIyaM yAchitaH pArthaH sovidhyanmedinItalam.. 8-6-24 (55174)
jalasya dhArAM janitAM dR^iShTvA pANDusutena cha.
abravItsa mahAbAhustAta saMshAmya pANDavaiH.. 8-6-25 (55175)
prashamAdvi bhavechChAntirmadantaM yuddhamastu vaH.
bhrAtR^ibhAvena pR^ithivIM bhu~NkShva pANDusutaiH saha.. 8-6-26 (55176)
akurvanvachanaM tasya nUnaM shochati putrakaH.
tadidaM samanuprApta vachanaM dIrghadarshinaH.. 8-6-27 (55177)
ahaM tu nihatAmAtyo hataputrashcha sa~njaya.
dyUtataH kR^ichChramApanno lUnapakSha iva dvijaH.. 8-6-28 (55178)
yathA hi shakuniM gR^ihya ChittvA pakShau cha sa~njaya.
visarjayanti saMhR^iShTAH krIDamAnAH kumArakAH.. 8-6-29 (55179)
lUnapakShatayA tasya gamanaM nopapadyate.
tathAhamapi samprApto lUnapakSha iva dvijaH.. 8-6-30 (55180)
kShINaH sarvArthahInashcha nirj~nAtirbandhuvarjitaH.
kAM dishaM pratipatsyAmi dInaH shatruvashaM gataH.. 8-6-31 (55181)
vaishampAyana uvAcha. 8-6-32x (4846)
ityevaM dhR^itarAShTro.atha vilapya bahuduHkhitaH.
provAcha sa~njayaM bhUyaH sokavyAkulamAnasaH.. 8-6-32 (55182)
dhR^itarAShTra uvAcha. 8-6-33x (4847)
yo.ajayatsarvakAmbhojAnambaShThAnkaikayaiH saha.
gAndhArAMshcha videhAMshcha jitvA kAryArthamAhave.. 8-6-33 (55183)
duryodhanasya vR^iddhyarthaM yo.ajayatpR^ithivIM prabhuH.
sa jitaH pANDavaiH shUraiH samare vAhushAlibhiH.. 8-6-34 (55184)
tasminhate maheShvAse karNe yudhi kirITinA.
ke vIrAH paryatiShThanta tanmamAchakShva sa~njaya.. 8-6-35 (55185)
kachchinnaikaH parityaktaH pANDavairnihato raNe.
uktaM tvayA purA tAta yathA vIro nipAtitaH.. 8-6-36 (55186)
bhIShmamapratiyudhyantaM shikhamDI sAyakottamaiH.
pAtayAmAsa samare sarvashastrabhR^itAM varam.. 8-6-37 (55187)
tathA draupadinA droNo nyastasarvAyudho yudhi.
`dharmarAjavachaH shrutvA ashvatthAmA hatastviti'.. 8-6-38 (55188)
yuktayogo maheShvAsaH sharairbahubhirAchitaH.
nihataH kha~Ngamudyamya dhR^iShTadyumnena sa~njaya.. 8-6-39 (55189)
antareNa hatAvetau Chalena cha visheShataH.
ashrauShamahametadvai bhIShmadroNau nipAtitau.. 8-6-40 (55190)
bhIShmadroNau hi samare na hanyAdvajrabhR^itsvayam.
nyAyena yudhyansamare tadvai satyaM bravImi te.. 8-6-41 (55191)
karNaM tvasyantamastrANi divyAni cha bahUni cha.
kathamindropamaM vIraM mR^ityuryudve samaspR^ishat.. 8-6-42 (55192)
yasya vidyutprabhAM shaktiM divyAM kanakabhUShaNAm.
prAyachChaddviShatAM hantrIM kuNDalAbhyAM purandaraH.. 8-6-43 (55193)
yasya sarpamukho divyaH sharaH kA~nchanabhUShaNaH.
asheta nishitaH patrI samareShvarisUdanaH.. 8-6-44 (55194)
bhIShmadroNamukhAnvIrAnyo.avamatya mahArathAn.
jAmadagnyAnmahAghoraM brAhmamastramashikShata.. 8-6-45 (55195)
yashcha droNamukhAndR^iShTvA vimukhAnarditA~nsharaiH.
saubhadrasya mahAbAhurvyadhamatkArmukaM shitaiH.. 8-6-46 (55196)
yashcha nAgAyutaprANAM vajraraMhasamachyutam.
virathaM sahasA kR^itvA bhImasenamapAhasat.. 8-6-47 (55197)
sahadevaM cha nirjitya sharaiH sannataparvabhiH.
kR^ipayA virathaM kR^itvA nAhanaddharmachintayA.. 8-6-48 (55198)
yashcha mAyAsahasrANi vikurvANaM jayaiShiNam.
ghaTotkachaM rAkShasendraM shakrashaktyA nijaghnivAn.. 8-6-49 (55199)
evAMshcha divasAnyasya yuddhe bhIto dhana~njayaH.
nAgamaddvairathaM vIraH sa kathaM nihato raNe.. 8-6-50 (55200)
[saMshaptakAnAM yodhA ye Ahvayanta sadA.anyataH.
etAnhatvA haniShyAmi pashchAdvaikartanaM raNe.. 8-6-51 (55201)
iti vyapadishanpArtho varjayansUtajaM raNe.
sa kathaM nihato vIraH pArthena paravIrahA..] 8-6-52 (55202)
rathabhahgo na chettasya dhanurvA na vyashIryata.
na chedastrANi naShTAni sa kathaM nihataH paraiH.. 8-6-53 (55203)
ko hi shakto raNe karNaM vidhunvAnaM mahaddhanuH.
vimu~nchantaM sharAnghorAndivyAnyastrANi chAhave.
jetuM puruShashArdUlaM shArdUlamiva veginam.. 8-6-54 (55204)
dhravaM tasya dhanushChinnaM ratho vA.api mahIM gataH.
astrANi vA pranaShTAni yathA shaMsasi me hatam.
na hyanyadapi pashyAmi kAraNaM tasya nAshane.. 8-6-55 (55205)
na hinmi phalgunaM yAvattAvatpAdau na dhAvaye.
iti yasya mahAghoraM vratamAsInmahAtmanaH.. 8-6-56 (55206)
yasya bhIto rame nidrAM dharmarAjo yudhiShThiraH.
trayodashasamA nityaM nAbhajatpuruSharShabhaH.. 8-6-57 (55207)
yasya vIryavato vIryamupAshritya mahAtmanaH.
mama putraH sabhAM bhAryAM pANDUnAM nItavAnbalAt.. 8-6-58 (55208)
tatrApi cha sabhAmadhye pANDavAnAM cha pashyatAm.
dAsabhAryeti pA~nchAlImabravItkurusannidhau.. 8-6-59 (55209)
[na santi tapayaH kR^iShNe sarve ShaNDatilaiH samAH.
upatiShThasva bhartAramanyaM vA varavarNini.. 8-6-60 (55210)
ityevaM yaH purA vAcho rUkShAH saMshrAvayanruShA.
sabhAyAM sUtajaH kR^iShNAM sa kathaM nihataH paraiH.. 8-6-61 (55211)
yadi bhIShmo raNashlAghI droNo vA yudhi durmadaH.
na haniShyati kaunteyAnpakShapAtAtsuyodhana.
sarvAneva haniShyAmi vyetu te mAnaso jvaraH.. 8-6-62 (55212)
kiM kariShyati gANDIvamakShayyau cha maheShudhI.
snigdhachandanadigdhasya machCharasyAbhidhAvataH.
sa nUnamR^iShabhaskandho hyarjunena kathaM hataH..] 8-6-63 (55213)
yashcha gANDIvamuktAnAM sparshamugramachintayan.
apatirhyasi kR^iShNeti bruvanpArthAnavaikShata.. 8-6-64 (55214)
yasya nAsIdbhayaM pArthAtsaputrAtsajanArdanAt.
svabAhubalamAshritya muhUrtamapi sa~njaya.. 8-6-65 (55215)
tasya nA.ahaM vadhaM manye devairapi savAsavaiH.
pratIpamabhighAvadbhiH kiM punastAta pANDavaiH.. 8-6-66 (55216)
na hi jyAM saMsampR^ishAnasya talatre vA.api gR^ihNataH.
pumAnAdhiratheH sthAtuM kashchitpramukhato.arhati.. 8-6-67 (55217)
api syAnmedinI hInA somasUryaprabhAMshubhiH.
na vadha- puruShendrasya saMyugeShvapalAyinaH.. 8-6-68 (55218)
yena mandaH sahAyena bhrAtrA duHshAsanena cha.
vAsudevasya durbuddhiH pratyAkhyAnamarochata.. 8-6-69 (55219)
sa nUnaM vR^iShabhaskandhaM karNaM dR^iShTvA nipAtitam.
duHshAsanaM cha nihataM manye shochati putrakaH.. 8-6-70 (55220)
hataM vaikartanaM dR^iShTvA dvairathe savyasAchinA.
jayataH pANDavAndR^iShTvA kiMsvidduryodhano.abravIt.. 8-6-71 (55221)
[durmarShaNaM hataM dR^iShTvA vR^iShasenaM cha saMyuge.
prabhagraM cha balaM dR^iShTvA vadhyamAnaM mahArathaiH.. 8-6-72 (55222)
parA~NmukhAMshcha rAj~nastu palAyanaparAyaNAn.
vidrutAnrathino dR^iShTvA manye shochati putrakaH.. 8-6-73 (55223)
aneyashchAbhimAnI cha durbuddhirajitendriyaH.
hatotsAhaM balaM dR^iShTvA kiMsviduryodhano.abravIt.. 8-6-74 (55224)
svayaM vairaM mahatkR^itvA vAryamANaH suhR^idgaNaiH.
pradhane hatabhUyiShThaiH kiMsvidduryodhano.abravIt.. 8-6-75 (55225)
bhrAtaraM nihataM dR^iShTvA bhImasenena saMyuge.
rudhire pIyamAne cha kiMsviddruryodhano.abravIt..] 8-6-76 (55226)
saha gAndhArarAjena sabhAyAM yadabhAShata.
karNo.arjunaM raNe hantA hate tasminkimabravIt.. 8-6-77 (55227)
dyUtaM kR^itvA purA hR^iShTho va~nchayitvA cha pANQDavAn.
shakuniH saubalastAta hate karNe kimabravIt.. 8-6-78 (55228)
kR^itavarmA maheShvAsaH sAtvatAnAM mahArathaH.
hataM vaikartanaM dR^iShTvA hArdikyaH kimabhAShata.. 8-6-79 (55229)
brAhmaNAH kShatriyA vaishyA yasya shikShAmupAsate.
dhanurvedaM chikIrShanto droNaputrasya dhImataH.. 8-6-80 (55230)
yuvA rUpeNa sampanno darshanIyo mahAyashAH.
ashvatthAmA hate karNe kimabhAShata sa~njaya.. 8-6-81 (55231)
AchAryo yo dhanurvede gautamo rathasattamaH.
kR^ipaH shAradvatastAta hate karNe kimabravIt.. 8-6-82 (55232)
madrarAjo maheShvAsaH shalyaH samitishobhanaH.
dR^iShTvA vinihataM karNaM sArathye rathinAM varaH.
kimabhAShata sauvIro madrANAmadhipo balI.. 8-6-83 (55233)
dR^iShTvA vinihataM sarve yodhA vAraNadurjayAH.
ye cha kena rAjAnaH pR^ithivyAM yodvumAgatAH.
vaikartanaM hataM dR^iShTavA kAnyabhAShanta sa~njaya.. 8-6-84 (55234)
droNe tu nihate vIre rathavyAghre nararShabhe.
ke vA mukhamanIkAnAmAsansa~njaya bhAgashaH.. 8-6-85 (55235)
madrarAjaH kathaM shalyo niyukto rathinAM varaH.
vaikartanasya sArathye tanmamAchakShva sa~njaya.. 8-6-86 (55236)
ke.arakShandakShiNaM chakraM sUtaputrasya yudhyataH.
vAmaM chakraM rarakShurvA ke vA vIrasya pR^iShThataH.. 8-6-87 (55237)
ke karNaM na jahuH shUrAH ke kShudrAH prAdravaMstataH.
kathaM cha vaH sametAnAM hataH karNo mahArathaH.. 8-6-88 (55238)
pANDavAshcha svayaM shUrAH pratyudIyurmahArathAH.
sR^ijantaH sharavarShANi vAridhArA ivAmbudAH.. 8-6-89 (55239)
sa cha sarpamukho divyo maheShupravarastadA.
vyarthaH kathaM samabhavattanmamAchakShva sQa~njaya.. 8-6-90 (55240)
mAmakasyAsya sainyasya hatotsedhasya sa~njaya.
avasheShaM na pashyAmi kakude mR^idite sati.. 8-6-91 (55241)
tau hi vIrau maheShvAsau madarthe tyaktajIvItau.
bhIShmadroNau hatau shrutvA ko nvartho jIvitena me.. 8-6-92 (55242)
punaH punarna mR^iShyAmi vadhaM karNasya pANDavaiH.
yasya bAhvorbalaM tulyaM ku~njarANAM shataM shatam.. 8-6-93 (55243)
droNe hate cha yadvR^ittaM kauravANAM paraiH saha.
sa~NghAme naravIrANAM tanmamAchakShva sa~njaya.. 8-6-94 (55244)
yathA karNashcha kaunteyaiH saha yuddhamayojayat.
tathA cha dviShatAM hantA raNe shAntastaduchyatAm.. .. 8-6-95 (55245)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi ShaShTho.adhyAyaH.. 6 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.7. adhyAyaH 007
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
ashvatthAmavachanAdduryodhanena sainApatye.abhiShiktena karNena raNAya senAniyojanam.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-7-0 (55246)
sa~njaya uvAcha. 8-7-0x (4848)
hate droNe maheShvAse tasminnahani bhArata.
kR^ite cha moghasaMkalpe droNaputre mahArathe.. 8-7-1 (55247)
dravamANe mahArAja kauravANAM balArNave.
vyUhya pArthaH svakaM sainyamatiShThadvAtR^ibhirvR^itaH.. 8-7-2 (55248)
tamavasthitamAj~nAya putraste bharatarShabha.
vidrutaM svabalaM dR^iShTvA pauruSheNa nyavArayat.. 8-7-3 (55249)
svamanIkamavasthApya bAhuvIryamupAshritaH.
yuddhA cha suchiraM kAlaM pANDavaiH saha bhArata.. 8-7-4 (55250)
labdhalakShaiH parairhaShTairvyAyachChadbhishchiraM tadA.
sandhyAkAlaM samAsAdya pratyAhAramakArayat.. 8-7-5 (55251)
`niveshya balavadvoraM kShutpipAsAbalairyutam.
shrameNa mahatA yuktaM tathA droNavadhena cha.. 8-7-6 (55252)
dInarUpA raNe karma kR^itvA ghoraM cha sharvarIm.
vishaM prApya sA senA vishramya muditA.abhavat'.. 8-7-7 (55253)
kR^itvA.avahAraM sainyAnAM pravishya shibiraM svakam.
kuravaH sahitA mantraM mantrayA~nchakrire mithaH.. 8-7-8 (55254)
parya~NkeShu parArdhyeShu spardhyAstaraNavatsu cha.
varAsaneShUpaviShTAH sukhashayyAsvivAmarAH.. 8-7-9 (55255)
tato duryodhano rAjA sAmnA paramavalgunA.
tAnAbhAShya maheShvAsAnprAptakAlamabhAShata.. 8-7-10 (55256)
mataM matimatAM shreShThAH sarve prabrUta mA chiram.
eva~Ngatena yatkAryaM bhavetkAryataraM nR^ipAH.. 8-7-11 (55257)
sa~njaya uvAcha. 8-7-12x (4849)
evamukte narendreNa narasiMhA yuyutsavaH.
chakrurnAnAvidhAshcheShTAH siMhAsanagatAstadA.. 8-7-12 (55258)
teShAM nishAmye~NgitAni yuddhe prANA~njuhUShatAm.
samudvIkShya mukhaM rAj~no bAlArkasamavarchasam.
AchAryaputro medhAvI vAkyaj~no vAkyamAdade.. 8-7-13 (55259)
rAgo yogastathA dAkShyAM nayashchetyarthasAdhakAH.
upAyAH paNDitaiH proktAste tu daivamupAshritAH.. 8-7-14 (55260)
lokapravIrA ye.asmAkaM devakalpA mahArathAH.
nItimantastathA yuktA dakShA raktAshcha te hatAH.. 8-7-15 (55261)
na tveva kAryaM nairAshyamasmAbhirvijayaM prati.
sunItairiha sarvArthairdaivamapyanulomyate.. 8-7-16 (55262)
te vayaM pravaraM nR^INAM sarvairyodhaguNairyutam.
karNamevAbhiShebhyAmaH sainApatyena bhArata.. 8-7-17 (55263)
karNaM senApatiM kR^itvA pramathiShyAmahe ripUn.. 8-7-18 (55264)
eSha hyatibalaH shUraH kR^itAstro yuddhadurmadaH.
vaivasvata ivAsahyaH shakto jetuM raNe nipUn.. 8-7-19 (55265)
etadAchAryatanayAchChrutvA rAjaMstavAtmajaH.
`duryodhano mahArAja bhR^ishaM prItamanAstadA'.. 8-7-20 (55266)
AshAM bahumatIM chakre varNaM prati sa vai tadA.
hate bhIShme cha droNe cha karNo jeShyati pANDavAn.. 8-7-21 (55267)
tAmAshAM hR^idaye kR^itvA samAshvasya cha bhArata.
[tato duryodhanaH prItaH priyaM shrutvA.asya tadvachaH.
prItisatkArasaMyuktaM tathyamAtmahitaM shUbham..] 8-7-22 (55268)
svaM manaH samavasthApya bAhuvIryamupAshritaH.. 8-7-23 (55269)
`priyasatkArasaMyuktaM tathyamAtmahite ratam'.
duryodhano mahArAja rAdheyamidamabravIt.. 8-7-24 (55270)
karNa jAnAmi te vIryaM sauhR^idaM paramaM mayi.
tathA.api tvAM mahAbAho pravakShyAmi hitaM vachaH.. 8-7-25 (55271)
shrutvA yatheShTaM cha kuru vIra yattava rochate.
bhavAnprAj~natamo nityaM mama chaiva parA gatiH.. 8-7-26 (55272)
bhIShmadroNAvatirathau hatau senApatI mama.
senApatirbhavAnastu tAbhyAM draviNavattaraH.. 8-7-27 (55273)
vR^iddho cha tau maheShvAsau sApekSho cha dhana~njaye.
mAnitau cha mayA vIrau rAdheya vachanAttava.. 8-7-28 (55274)
pitAmahatvaM samprekShya pANDuputrA mahAraNe.
rakShitAstAta bhIShmeNa divasAni dashaiva tu.. 8-7-29 (55275)
nyastashastre tu bhavati hato bhIShmaH pitAmahaH.
shikhaNDinaM puruskR^itya phalgunena mahAhave.. 8-7-30 (55276)
hate tasminmaheShvAse sharatalpagate tathA.
tvayokte puruShavyAghra droNo hyAsItpuraHsaraH.. 8-7-31 (55277)
tenApi rakShitAH pArthAH shiShyatvAditi me matiH.
sa chApi nihato vR^iddho dhR^iShTadyumnena satvaram.. 8-7-32 (55278)
nihatAbhyAM pradhAnAbhyAM tAbhyAmatulavikrama.
tvatsamaM samare yodhaM nAnyaM pashyAmi chintayan.. 8-7-33 (55279)
bhavAneva tu naH shakto vijayAya na saMshayaH.
pUrvaM madhye cha pashchAshcha tathaiva vihitaM hitam.. 8-7-34 (55280)
sa bhavAndhuryavatsa~Nkhye dhuramudvo.aDhumarhati.
abhiShechaya sainAnye svayamAtmAnamAtmanA.. 8-7-35 (55281)
devatAnAM yathA skandaH senAnIH prabhuravyayaH.
tathA bhavAnimAM senAM dhArtarAShTrIM bibhartu vai.. 8-7-36 (55282)
jahi shatrugaNAnsarvAnmahendro dAnavAniva.
avasthitaM rame dR^iShTvA pANDavAstvAM mahArathAH.
draviShyanti cha pA~nchAlA viShNuM dR^iShTveva dAnavAH.. 8-7-37 (55283)
tasmAttvaM puruShavyAghra prakarShaitAM mahAchamUm.. 8-7-38 (55284)
bhavatyavasthite yatte pANDavA mandachetasaH.
draviShyanti sahAmAtyAH pA~nchAlAH sR^i~njayAshcha ha. 8-7-39 (55285)
yathA hyabhyuditaH sUryaH pratapansvena tejasA.
vyapohati tamastIvraM tathA shatrUnpratApaya.. 8-7-40 (55286)
sa~njaya uvAcha. 8-7-41x (4850)
evamuktastu rAdheyo rAj~nA duryodhanena ha.
rAj~nAM madhye mahAbAhuH prItAtmA sa mahAbalaH.
harShayannabravItkarNo duryodhanamidaM vachaH.. 8-7-41 (55287)
karNa uvAcha. 8-7-42x (4851)
uktametanmayA pUrvaM gAndhAre tava sannidhau.
jeShyAmi pANDavAnsarvAnsaputrAnsajanArdanAn.. 8-7-42 (55288)
senApatirbhaviShyAmi tavAhaM nAtra saMshayaH.
sthiro bhava mahArAja jitAnvidvi cha pANDavAn.. 8-7-43 (55289)
sa~njaya uvAcha. 8-7-44x (4852)
evamukto mahArAja tato duryAdhano nR^ipaH.
uttasthau rAjabhiH sArdhaM devairiva shatakratuH.. 8-7-44 (55290)
sainApatyena satkartuM karNaM skandamivAmarAH.
tato.abhiShiShichuH karNaM vidhidR^iShTena karmaNA.. 8-7-45 (55291)
duryodhanamuktA rAjanrAjAno vijayaiShiNaH.
shAtakumbhamayaiH kumbhermAheyaishchAbhimantritaiH.. 8-7-46 (55292)
toyapUrNairviShANaishcha dvipakha~NgamaharShabhaiH.
maNimuktAyutaishchAnyaiH puNyagandhaistathauShadhaiH.. 8-7-47 (55293)
audumbare sukhAsInamAsane kShaumasaMvR^ite.
shAstradR^iShTena vidhinA sambhAraishcha susambhR^itaiH.. 8-7-48 (55294)
brAhmaNaH kShatriyA vaishyAstathA shUdrAshcha sammatAH.
tuShTuvustaM mahAtmAnamabhiShiktaM varAsane.. 8-7-49 (55295)
tato.abhiShikte rAjendra niShkairgobhirdhanena cha.
vAchayAmAsa viprAgryAnrAdheyaH paravIrahA.. 8-7-50 (55296)
`sa vyarochata rAdheyaH sUtamAgadhabandibhiH.
stUyamAno yathA bhAnurudaye brahmavAdibhiH.. 8-7-51 (55297)
tataH puNyAhaghoSheNa vAditraninadena cha.
jayashabdena shUrANAM tumulaH sarvato.abhavat.. 8-7-52 (55298)
jayetyUchurnR^ipAH sarve rAdheyaM tatra sa~NgatAH'.. 8-7-53 (55299)
jaya pArthAnsagovindAnsAnugAMstAnmahAmR^idhe.
iti taM bandinaH prAhurdvijAshcha puruSharShabham.. 8-7-54 (55300)
jahi pArthAnsapA~nchAlAnrAdheya vijayAya naH.
udyanniva sadA bhAnustamAMsyugrairgabhastibhiH.. 8-7-55 (55301)
na hyalaM tvadvisR^iShTAnAM sharANAM vai sakeshavAH.
ulUkAH sUryarashmInAM jvalatAmiva darshane.. 8-7-56 (55302)
na hi pArthAH sapA~nchAlAH sthAtuM shaktAstavAgrataH.
Attavajrasya samare mahendrasyeva dAnavAH.. 8-7-57 (55303)
`sa~njaya uvAcha. 8-7-58x (4853)
sa satkR^itaH stUyamAnaH suhR^idgaNavR^ito ruShA.
karNo duryodhanaM vAkyamabravItprahasanpriyam.. 8-7-58 (55304)
duryodhanAdya sagaNaM pANDUnAM pravaraiH saha.
phalgunaM sUdayiShyAmi tvatpriyArthaM sabAndhavam.. 8-7-59 (55305)
saparvatArNavadvIpAM shAdhi gAM gatapANDavAm.
putrapautraprapautreShu pratiShThAM gamayiShyami.. 8-7-60 (55306)
nAsahyaM vidyate mahyaM tvatpriyArthamarindama.
satyadharmAnuraktasya siddhirAtmavato yathA.. 8-7-61 (55307)
abhiShiktastu rAgheyaH prabhayA so.amitaprabhaH.
atyarichyata rUpeNa divAkara ivAparaH.. 8-7-62 (55308)
sainApatye tu rAdheyamabhiShichya sutastava.
amanyata tadAtmAnaM kR^itArthaM kAlachoditaH.. 8-7-63 (55309)
karNo.api rAj~naH saMprApya sainApatyamarindamaH.
yogamAj~nApayAmAsa sUryasyodayanaM prati.. 8-7-64 (55310)
tava putrairvR^itaH karNaH shushubhe tatra bhArata.
devairiva yathA skandaH sa~NgrAme tArakAmaye.. .. 8-7-65 (55311)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptamo.adhyAyaH.. 7 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.8. adhyAyaH 008
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
karNArjunAkShyAM vyUharachanApUrvakaM raNAya niryANam.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-8-0 (55312)
dhR^itarAShTra uvAcha. 8-8-0x (4854)
sainApatyaM tu samprApya karNo vaikartanastadA.
tathoktashcha svayaM rAj~nA snigdhaM bhrAtR^isamaM vachaH.. 8-8-1 (55313)
hitashcha priyakAmashcha mama putrasya nityashaH.
akarotkiM mahAprAj~nastanmamAchakShva sQa~njaya.. 8-8-2 (55314)
sa~njaya uvAcha. 8-8-3x (4855)
karNasya matamAj~nAya putrAste bharatarShabha.
yogamAj~nApayAmAsurnanditUryapuraHsaram.. 8-8-3 (55315)
mahatyapararAtre cha tava sainyasya mAriSha.
yogo yoga iti hyAshu prAdurAsInmahAsvanaH.. 8-8-4 (55316)
kalpatAM nAgamukhyAnAM rathAnAM cha varuthinAm.
sannahyatAM narANAM cha vAjinAM cha vishAmpate.. 8-8-5 (55317)
kroshatAM chaiva yodhAnAM tvaritAnAM parasparam.
babhUva tumulaH shabdo divaspR^iksumahAMstataH.. 8-8-6 (55318)
tataH shvetapatAkena balAkAvarNavAjinA.
hemapR^iShThena dhanuShA nAgakakSheNa ketunA.. 8-8-7 (55319)
tUNIrashatapUrNena sagadena varUthinA.
shataghnIki~NkiNIshaktishUlatomaradhAriNA.. 8-8-8 (55320)
kArmukairupapannena vimalAdityavarchasA.
rathenAbhipatAkena sutaputro hyadR^ishyata.. 8-8-9 (55321)
dhmApayanvArijaM rAjanhemajAlavibhUShintam.
vidhrunvAno mahachchApaM kArtasvaravibhUShitam.. 8-8-10 (55322)
dR^iShTvA karNaM maheShvAsaM rathasthaM rathinAM varam.
bhAnumantamivodyantaM tamo ghnantaM durAsadam.. 8-8-11 (55323)
na bhIShmavyasanaM kechinnApi droNasya mAriSha.
nAnyeShAM puruShavyAghra menire tatra kauravAH.. 8-8-12 (55324)
tatastu tvarayanyodhA~nsha~Nkhashabdena mAriSha.
karNo niShkarShayAmAsa kauravANAM mahadbalam.. 8-8-13 (55325)
vyUhaM vyUhya maheShvAso makaraM shatrutApanaH.
pratyudyayau tathA karNaH pANDavAnvijigIShayA.. 8-8-14 (55326)
makarasya tu tuNDe vai karNo rAjanvyavasthitaH.
netrAbhyAM shakuniH shUra ulUkashcha mahArathaH.. 8-8-15 (55327)
droNaputrastu shirasi grIvAyAM sarvasodarAH.
madhyeduryodhano rAjA balena mahatA vR^itaH.. 8-8-16 (55328)
vAmapAde tu rAjendra kR^itavarmA vyavasthitaH.
nArAyaNabalairyukto gopAlairyuddhadurmadaiH.. 8-8-17 (55329)
pAde tu dakShiNe rAjangautamaH satyavikramaH.
trigartaiH sumaheShvAsairdAkShiNAtyaishcha saMvR^itaH.. 8-8-18 (55330)
anupAde tu yo vAmastatra shalyo vyavasthitaH.
mahatyA senayA sArdhaM madradeshasamutthayA.. 8-8-19 (55331)
dakShiNe tu mahArAja suSheNaH satyasa~NgaraH.
vR^ito rathamahasreNa dantinAM cha tribhiH shataiH.. 8-8-20 (55332)
puchChe hyAstAM mahAvIryau bhrAtarau pArthivau tadA.
chitrashcha chitrasenashcha mahatyA senayA vR^itau.. 8-8-21 (55333)
tathA prayAte rAjendra karNe naravarottame.
dhana~njayamabhipekShya dharmarAjo.abravIdidam.. 8-8-22 (55334)
pashya pArtha yathA senA dhArtarAShTrIha saMyuge.
karNena vihitA vIra guptA vIrairmahArathaiH.. 8-8-23 (55335)
hatavIratamA hyeShA dhArtarAShTrI mahAchamUH.
phalgusheShA mahAbAho tR^iNaistulyA matA mama.. 8-8-24 (55336)
eko hyatra maheShvAsaH sUtaputro virAjate.
sadevAsuragandharvaiH sakinnaramahoragaiH.
charAcharaistribhirlokairajeyo yo mahArathaH.. 8-8-25 (55337)
taM hatvA.adya mahAbAho vijayastava phalguna.
uddhR^itashcha bhavechChalyo mama dvAdashavArShikaH.. 8-8-26 (55338)
evaM j~nAtvA mahAbAho vyUhaM vyUha yathechChasi.. 8-8-27 (55339)
sa~njaya uvAcha. 8-8-28x (4856)
bhrAturetadvachaH shrutvA pANDavaH shvetavAhanaH.
ardhachandreNa vyUhena pratyavyUhata tAM chamUm.. 8-8-28 (55340)
vAmapArshve tu tasyAtha bhImaseno vyavasthitaH.
dakShiNe cha maheShvAso dhR^iShTadyumno vyavasthitaH.. 8-1-29 (55341)
madhye vyUhasya rAjA tu pANDavashcha dhana~njayaH.
nakulaH sahadevashcha dharmarAjasya pR^iShThataH.. 8-8-30 (55342)
chakrarakShau tu pA~nchAlyau yudhAmanyUttamaujasau.
pArthaM na jahaturyudve pAlyamAnau kirITinA.. 8-8-31 (55343)
sheShAM nR^ipatayo vIrAH sthitA vyUhasya daMshitAH.
yathAbhAgaM yathotsAhaM yathAyatnaM cha bhArata.. 8-8-32 (55344)
evametanmahAvyUhaM vyUhya bhArata pANDavAH.
tAvakAshcha maheShvAsA yuddhAyaiva mano dadhuH.. 8-8-33 (55345)
dR^iShTvA vyUDhAM tava chamUM sUtaputreNa saMyuge.
nihatAnpANDavAnmene dhArtarAShTraH sabAndhavaH.. 8-8-34 (55346)
tathaiva pANDavIM senAM vyUDhAM dR^iShTvA yudhiShThiraH.
dhArtarAShTrAnhatAnmene sakarNAnvai janAdhipaH.. 8-8-35 (55347)
tataH sha~NkhAshcha bheryashcha paNavAnakagomukhAH.
DiNDimAshchApyahanyanta jharjharAshcha samantataH.. 8-8-36 (55348)
senayorubhayo rAjanprAvAdyanta mahAsvanAH.
siMhanAdashcha sa~njaj~ne shUrANAM jayagR^iddhinAm.. 8-8-37 (55349)
hayaheShitashabdAshcha vAraNAnAM cha bR^iMhitAH.
rathanemisvanAshchogrAH sambabhUvurjanAdhipa.. 8-8-38 (55350)
na droNavyasanaM kashchijjAnIte tatra bhArata.
dR^iShTvA karNaM maheShvAsaM mukhe vyUhasya daMshitam.. 8-8-39 (55351)
ubhe sainye mahArAja prahR^iShTanarasa~Nkule.
yodvukAme sthite rAjanhantumanyonyamojasA.. 8-8-40 (55352)
vijaye jAtasaMrambhe dR^iShTvA.anyonyaM vyavasthite.
anIkamadhye rAjendra cheratuH karNapANDavau.. 8-8-41 (55353)
nR^ityantyAviva te sene sameyAtAM parasparam.
tayoH pakShaprapakShebhyo niryayuryudvalipsavaH.. 8-8-42 (55354)
tataH pravavR^ite yuddhaM naravAraNavAjinAm.
rathAnAM cha mahArAja anyonyamabhinighnatAm.. .. 8-8-43 (55355)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi ShoDashadivasayuddhArambhe aShTamo.adhyAyaH.. 8 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.9. adhyAyaH 009
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
sa~Nkulayuddham.. 1 .. bhImena kShemadhUrtivadhaH.. 2 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-9-0 (55356)
sa~njaya uvAcha. 8-9-0x (4857)
te sene.anyonyamAsAdya prahR^iShTAshvanaradvipe.
bR^ihatyau samprajahAte devAsurachamUsame.. 8-9-1 (55357)
tato nAnArathAshvebhAH pattayashchogravikramAH.
samprahArAnbhR^ishaM chakrurdehapApmavinAshanAn.. 8-9-2 (55358)
pUrNachandrArkapadmAnAM kAntitvi~NgandhataH samaiH.
uttamA~NgairnR^isiMhAnAM nR^isiMhAstastarurmahIm.. 8-9-3 (55359)
ardhachandraistathA bhallaiH kShuraprairasipaTTasaiH.
parashvathaishchApahR^itAnyuttamA~NgAni yudhyatAm.. 8-9-4 (55360)
vyAyatAyatabAhUnAM vyAyatAyatabAhubhiH.
vAhavaH pAtitA rejurdharaNyAM sAyudhA~NgadaiH.. 8-9-5 (55361)
taiH sphuradbhirmahI bhAti raktA~NgulitalaistathA.
garuDaprahitairugraiH pa~nchAsyairuragairiva.. 8-9-6 (55362)
dviradasyandanAshvebhyaH peturvIrA dviShaddhatAH.
vimAnebhyo yathA kShINe puNye svargadastathA.. 8-9-7 (55363)
gadAbhiranye gurvIbhiH paridhairmusalairapi.
pothitAH shatashaH peturvIrA vIratarai raNe.. 8-9-8 (55364)
rathA rathairvimathitA mattA mattairdvipA dvipaiH.
sAdinaH sAdibhishchaiva tasminparamasa~Nkule.. 8-9-9 (55365)
rathairnarA rathA nAgairashvArohAshcha pattibhiH.
ashvArohaiH padAtAshcha nihatA yudhi sherate.. 8-9-10 (55366)
rathAshvapattayo nAgai rathAshvebhAshcha pattibhiH.
rathapattidvipAshchAshchai rathaishchApi naradvipAH.. 8-9-11 (55367)
rathAshvebhanarANAM tu narAshvebharathaiH kR^itam.
pANipAdaishcha shastraishcha rathaishcha kadanaM mahat.. 8-9-12 (55368)
tathA tasminbale shUrairvadhyamAne hate.api cha.
asmAnabhyAyayuH pArthA vR^ikodarapurogamAH.. 8-9-13 (55369)
vR^iShTadyumnaH shikhaNDI cha draupadeyAH prabhadrakAH.
sAtyakishchekitAnashcha drAviDaiH sainikaiH saha.. 8-9-14 (55370)
vR^itA vyUhena mahatA pANDyAshcholAH sakeralAH.
vyUDhoraskA dIrghabhujAH prAMshavaH pR^ithulochanAH.. 8-9-15 (55371)
ApIDino raktadantA mattamAta~NgavikramAH.
nAnAvirAgavasAnA gandhachUrNAvachUrNitAH.. 8-9-16 (55372)
baddhAsayaH pAshahastA vAraNaprativAraNAH.
samAnamR^ityavo rAjannAtyajanta parasparam.. 8-9-17 (55373)
kalApinashchApahastA dIrghakeshAH priyaMvadAH.
pattayaH sAyakairviddhA ghorarUpaparAkramAH.. 8-9-18 (55374)
athApare punaH shUrAshchedipA~nchAlakekayAH.
kArUshAH kosalAH kA~nchyA mAgadhAshchApi dudruvuH.. 8-9-19 (55375)
teShAM rathAshvanAgAshcha pravarAshchograpattayaH.
nAnAbANaravairhR^iShTA nR^ityanti cha hasanti cha.. 8-9-20 (55376)
tasya sainyasya mahato mahAmAtravarairvR^itaH.
madhye vR^ikodaro.abhyAyAttvadIyAnnAgadhUrgataH.. 8-9-21 (55377)
sa nAgapravaro.atyugro vidhivatkalpito babhau.
udayAgrAdribhavanaM yathA.abhyuditabhAskaram.. 8-9-22 (55378)
tasyAyasaM varmavaraM vararatnavibhUShitam.
tArAvyAptasya nabhasaH shAradasya samaM tviShA.. 8-9-23 (55379)
sa tomaravyagrakarashchArumauliH svala~NkR^itaH.
sharanmadhyandinArkAbhastejayA pradAhadripUn.. 8-9-24 (55380)
taM dR^iShTvA dviradaM dUrAtkShemadhUrtirdvipasthita.
AhvayannabhidudrAva prahasanpR^itanAmukhe.. 8-9-25 (55381)
tayoH samabhavadyuddhaM dvipayorugrarUpayoH.
yadR^ichChayA drutavatormahAparvatayoriva.. 8-9-26 (55382)
saMsaktanAgau tau vIrau tomarairitaretaram.
balavatsUryarashmyAbhairbhittvA.anyonyaM vinedatuH.. 8-9-27 (55383)
vyapasR^itya tu nAgAbhyAM maNDalAni vicheratuH.
pragR^ihya chobhau dhanuShI jaghnaturvai parasparam.. 8-9-28 (55384)
kShveDitAsphoTitaravairbANashabdaistu sarvataH.
tau janaM harShayantau cha siMhanAdaM prachakratuH.. 8-9-29 (55385)
samudyatakarAbhyAM tau dvipAbhyAM kR^itinAvubhau.
vAtodvUtapatAkAbhyAM yuyudhAte mahAbalau.. 8-9-30 (55386)
tAvanyonyasya dhanuShI ChittvA.anyonyaM vinedatuH.
shaktitomaravarSheNa prAvR^iNmeghAvivAmbubhiH.. 8-9-31 (55387)
kShemadhUrtistadA bhImaM tomareNa stanAntare.
nirbibhedAtivegena ShaDbhishchApyaparairnadan.. 8-9-32 (55388)
sa bhImasenaH shushubhe tomaraira~NgamAshritaiH.
krodhadIptavapurmedhaiH saptasaptirivAMshamAn.. 8-9-33 (55389)
tato bhAskaravarNAbhama~nchogatimayasmAyam.
sasarja tomaraM bhImaH pratyamitrAya yatnavAn.. 8-9-34 (55390)
tataH karUshAdhipatishchApamAnamya sAyakaiH.
dashabhistomaraM bhittvA ShaShTyA vivyAdha pANDavam.. 8-9-35 (55391)
atha kArmukamAdAya bhImo jaladaniH svanam.
riporabhyardayannAgamunnadanpANDavAH sharaiH.. 8-9-36 (55392)
sa sharaughArdito nAgo bhImasenena saMyuge.
gR^ihyamANo.api nAtiShThadvAtoddhUta ivAmbudaH.. 8-9-37 (55393)
tamabhyadhAvaddviradaM bhImo bhImasya nAgarAT.
mahAvAteritaM meghaM vAtoddhUta ivAmbudaH.. 8-9-38 (55394)
sannivAryAtmano nAgaM kShemadhUrtiH pratApavAn.
vivyAdhAbhidrutaM bANairbhImasenasya ku~njaram.. 8-9-39 (55395)
tataH sAdhuvisR^iShTena kShureNAnataparvaNA.
ChittvA sharAsanaM shatrornAgaM chApi pramArdayat.. 8-9-40 (55396)
tataH kruddho raNe bhImaM kShemadhUrtiH parAbhinat.
jaghAna chAsya dviradaM nArAchaiH sarvamarmasu.. 8-9-41 (55397)
sa papAta mahAnAgo bhImasenasya bhArata.
purA nAgasya patanAdavaplutya sthito mahIm.. 8-9-42 (55398)
bhImaseno.api tannAgaM gadayA samapothayat.
tasmAtpramathitAnnAgAtkShemadhUrtiravaplutaH.. 8-9-43 (55399)
`uddhR^itya sva~NgaM nishitamabhyadhAvatsa pANDavam'.
udyatAyudhamAyAntaM sadayA.ahanvR^ikodaraH.. 8-9-44 (55400)
sa papAta hataH sAsirvyasustamabhito dvipam.
vajraprabhagnamachalaM siMho vajrahato yathA.. 8-9-45 (55401)
taM hataM nR^ipatiM dR^iShTvA karUshAnAM yashaskaram.
prAdrAvadvyathitA senA tvadIyA bharatarShabha.. .. 8-9-46 (55402)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi ShoDashadivasayuddhe navamo.adhyAyaH.. 9 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.10. adhyAyaH 010
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
dvandvayuddham.. 1 .. sAtyakinA vindAnuvindavadhaH.. 2 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-10-0 (55403)
sa~nchaya uvAcha. 8-10-0x (4858)
tataH karNo maheShvAsaH pANDavAnAmanIkinIm.
jaghAna samare shUraH sannataparvabhiH.. 8-10-1 (55404)
tathaiva pANDavA rAjaMstava putrasya vAhinIm.
karNasya pramukhe kruddhA nijaghnuste mahArathAH.. 8-10-2 (55405)
karNo.api rAjansamare vyahanatpANDavIM chamUm.
nArAchairarkarashmyAbhaiH karmAraparimArjitaiH.. 8-10-3 (55406)
tatra bhArata karNena nArAchaistADitA gajAH.
neduH sedushcha mamlushcha babhrumushcha disho dasha.. 8-10-4 (55407)
vadhyamAne bale tasminsUtaputreNa mAriSha.
nakulo.abhyadravattUrNaM sUtaputraM mahAraNe.. 8-10-5 (55408)
bhImasenastathA drauNiM kurvANaM karma duShkaram.
vindAnuvindau kaikeyau sAtyakiH samavArayat.. 8-10-6 (55409)
shrutakarmANamAyAntaM chitraseno mahIpatiH.
prativindhyastathA chitraM chitraketanakArmukam.. 8-10-7 (55410)
duryodhanastu rAjAnaM dharmaputraM yudhiShThiram.
saMshaptakagaNA hR^iShTA hyabhyadhAvandhana~njayam.. 8-10-8 (55411)
dhR^iShTadyumnaH kR^ipaM chApi tasminvIravarakShaye.
shikhaNDI kR^itavarmANaM samAsAdayadachyutam.. 8-10-9 (55412)
shrutakIrtistathA shalyaM mAdrIputraH sutaM tava.
duHshAsanaM mahArAja sahadevaH pratApavAn.. 8-10-10 (55413)
kaikeyau sAtyakiM yuddhe sharavarSheNa bhAsvatA.
sAtyakiH kekayau chApi chChAdayAmAsa bhArata.. 8-10-11 (55414)
tAvenaM bhrAtarau vIrau jaghnaturhR^idaye bhR^isham.
viShANAbhyAM yathA nAgau pratinAgaM mahAvane.. 8-10-12 (55415)
sharasambinnavarmANau tAvubhau bhrAtarau raNe.
sAtyakiM satyakarmANaM rAjanvivyadhatuH sharaiH.. 8-10-13 (55416)
tau sAtyakirmahArAja prahasansarvatodishaH.
ChAdaya~nCharavarSheNa vArayAmAsa bhArata.. 8-10-14 (55417)
vAryamANau tatastau hi shaineyasharavR^iShTibhiH.
shaineyasya rathaM tUrNaM ChAdayAmAsatuH sharaiH.. 8-10-15 (55418)
tayostu dhanuShI chitre ChittvA shaurirmahAyashAH.
atha tau sAyakaistIkShNairvArayAmAsa sAtyakiH.. 8-10-16 (55419)
athAnye dhanuShI chitre pragR^ihya cha mahAsharAn.
sAtyakiM ChAdayantau tau cheraturlaghu suShThu cha.. 8-10-17 (55420)
tAbhyAM muktA mahAbANAH ka~NkabarhiNavAsasaH.
dyotayanto dishaH sarvAH sampetuH svarNabhUShaNAH.. 8-10-18 (55421)
bANAndhakAramabhavattayo rAjanmahAmR^idhe.
anyonyasya dhanushchaiva chichChiduste mahArathAH.. 8-10-19 (55422)
tataH kruddho mahArAja sAtvato yuddhadurmadaH.
dhanuranyatsamAdAya sajyaM kR^itvA cha saMyuge.. 8-10-20 (55423)
kShurapreNa sutIkShNena hyanuvindashiro.aharat.
apatattachChiro rAjankuNQDalopachitaM mahat.. 8-10-21 (55424)
shambarasya shiro yadvannihatasya mahAraNe.
shochayankekayAnsarvA~njagAmAshu vasundharAm.. 8-10-22 (55425)
taM dR^iShTvA nihataM shUraM bhrAtA tasya mahArathaH.
sajyamanyaddhanuH kR^itvA shaineyaM paryavArayat.. 8-10-23 (55426)
sa ShaShTyA sAtyakiM vidvvA svarNapu~NkhaiH shilAshitaiH.
nanAda balavannAdaM tiShThatiShTheti chAbravIt.. 8-10-24 (55427)
sAtyakiM cha tatastUrNaM kekayAnAM mahArathaH.
sharairanekasAhasrairbAhvorurasi chArpayat.. 8-10-25 (55428)
sa sharaiH kShatasarvA~NgaH sAtyakiH satyavikramaH.
rarAja samare rAjansapuShpa iva kiMshukaH.. 8-10-26 (55429)
sAtyakiH samare vidvaH kaikeyena mahAtmanA.
kaikeyaM pa~nchaviMshatyA vivyAdha prahasanniva.. 8-10-27 (55430)
tAvanyonyasya samare sa~nChidya dhanuShI shubhe.
hatvA cha sArathI tUrNaM hayAMshcha rathinAM varau.. 8-10-28 (55431)
virathAvasiyuddhAya samAjagmaturAhave.
shatachandrachite gR^ihya charmaNI subhujau tathA.. 8-10-29 (55432)
virochetAM mahAra~Nge nistriMshabaradhAriNau.
yathA devAsure yuddhe jambhashakrau mahAbalau.. 8-10-30 (55433)
maNDalAni tatastau tu vichantau mahAraNe.
anyonyamabhitastUrNaM samAjagmaturAhave.. 8-10-31 (55434)
anyonyasya vadhe chaiva chakraturyatnamuttamam.
kaikeyasya dvidhA charma tatashchichCheda sAtvataH.. 8-10-32 (55435)
sAtyakestu tathaivAsau charma chichCheda pArthivaH.
charma chChittvA tu kaikeyastArAgaNashatairvR^itam.
chachAra maNDalAnyeva gatapratyAgatAni cha.. 8-10-33 (55436)
taM charantaM mahAra~Nge nistriMshavaradhAriNam.
apahastena chichCheda shaineyastvarayA.anvitaH.. 8-10-34 (55437)
savarmA kekayo rAjandvidhA chChinno mahAraNe.
nipapAta maheShvAso vajrAhata ivAtvalaH.. 8-10-35 (55438)
taM nihatya raNe shUraH shaineyo rathasattamaH.
yudhAmanyurathaM tUrNamAruroha parantapaH.. 8-10-36 (55439)
tato.anyaM rathamAsthAya vidhivatkalpitaM punaH.
kekayAnAM mahatsainyaM vyadhamatsAtyakiH sharaiH.. 8-10-37 (55440)
sA vadhyamAnA samare kekayAnAM mahAchamUH.
tamutsR^ijya raNe shatruM pradudrAva disho dasha.. .. 8-10-38 (55441)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi ShoDashadivasayuddhe dashamo.adhyAyaH.. 10 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.11. adhyAyaH 011
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
prativindhyashrutakarmakShyAM chitrachitrasenayoH saMhAraH.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-11-0 (55442)
sa~njaya uvAcha. 8-11-0x (4859)
shrutakarmA tato rAjaMshchitrasenaM mahIpatim.
Ajaghne samare kruddhaH pa~nchAshadbhiH shilImukhaiH.. 8-11-1 (55443)
chitrasenastu taM rAjannavabhirnataparvabhiH.
shrutakarmANamAhatya sUtaM vivyAdha pa~nchabhiH.. 8-11-2 (55444)
shrutakarmA tataH kruddhashchitrasenaM chamUmukhe.
nArAchena sutIkShNena marmadeshe samArpayat.. 8-11-3 (55445)
so.atividdho mahArAja nArAchena mahAtmanA.
mUrchChAmabhiyayau vIraH kashmalaM chAvivesha ha.. 8-11-4 (55446)
etasminnantare chainaM shrutakIrtirmahAyashAH.
navatyA jagatIpAlaM ChAdayAmAsa patribhiH.. 8-11-5 (55447)
pratilabhya tataH saMj~nAM chitraseno mahArathaH.
dhanushchichCheda bhallena taM cha vivyAdha saptabhiH.. 8-11-6 (55448)
so.anyatkArmukamAdAya vegaghnaM rukmabhUShitam.
chitrarUpadharaM chakre chitrasenaM sharormibhiH.. 8-11-7 (55449)
sa sharaishchitrito rAjA chitramAlyadharo yuvA.
ashobhata mahAra~Nge shvAvichChalalo yathA.. 8-11-8 (55450)
shrutakarmANamatha vai nArAchena stanAntare.
bibheda tarasA shUrastiShThatiShTheti chAbravIt.. 8-11-9 (55451)
shrutakarmANi samare nArAchena samarpitaH.
susrAva rudhiraM tatra gairikAmbu yathA.achalaH.. 8-11-10 (55452)
tataH sa rudhirAktA~Ngo rudhireNa kR^itachChaviH.
rarAja samare vIraH sapuShpa iva kiMshukaH.. 8-11-11 (55453)
shrutakarmA tato rAja~nshatruNA samabhidrutaH.
shatrusaMvAraNaM kruddho dvidhA chichCheda kArmukam.. 8-11-12 (55454)
athainaM ChinnadhanvAnaM nArAchAnAM shataistribhiH.
ChAdayansamare rAjanvivyAdha cha supatribhiH.. 8-11-13 (55455)
tato.apareNa bhallena tIkShNena nishitena cha.
jahAra sashirastrANaM shirastasya mahAtmanaH.. 8-11-14 (55456)
tachChiro nyapatadbhUmau chitrasenasya dIptimat.
yadR^ichChayA yathA chandrashchyutaH svargAnmahItalam.. 8-11-15 (55457)
rAjAnaM nihataM dR^iShTvA te.abhisAraM tu mAriSha.
abhyadravanta vegena chitrasenasya sainikAH.. 8-11-16 (55458)
tataH kruddho maheShvAsastatsainyaM prAdravachCharaiH.
antakAle yathA kruddhaH sarvabhUtAni pretarAT.. 8-11-17 (55459)
te vadhyamAnAH samare tava pautreNa dhanvinA.
vyadravanta dishastUrNaM dAvadagdhA iva dvipAH.. 8-11-18 (55460)
tAMstu vidravato dR^iShTvA nirutsAhAndviShajjaye.
drAvayanniShubhistIkShNaiH shrutakarmA vyarochata.. 8-11-19 (55461)
prativindhyastatashchitraM bhittvA pa~nchabhirAshugaiH.
sArathiM cha tribhirvidvvA dhvajamekeShuNApi cha.. 8-11-20 (55462)
taM chitro navabhirbhallairbAhvorurasi chArpayat.
svarNapu~NkhaiH prasannAgnaiH ka~NkabarhiNavAjitaiH.. 8-11-21 (55463)
prativindhyo dhanushChittvA tasya bArata sAyakeH.
pa~nchabhirnishitairbANairathainaM sa hi jaghnivAn.. 8-11-22 (55464)
tataH shaktiM mahArAja svarNaghaNTAM durAsadAm.
prAhiNotprativindhyAya vichinvantImasUniva.. 8-11-23 (55465)
tAmApatantI sahasA shaktimulkAmivAmbare.
dvidhA chichCheda samare prativindhyo hasanniva.. 8-11-24 (55466)
sA papAta dvidhA ChinnA prativindhyasharaiH shitaiH.
yugAnte sarvabhUtAni trAsayantI yathA.ashaniH.. 8-11-25 (55467)
shaktiM tAM prahatAM dR^iShTvA chitro gR^ihya mahAgadAm.
prativindhyAya chikShepa rukmajAlavibhUShitAm.. 8-11-26 (55468)
sA jaghAna hayAMstasya sArathiM cha mahAraNe.
rathaM pramR^idya vegena dharamImanvapadyata.. 8-11-27 (55469)
etasminneva kAle tu rathAdAplutya bhArata.
shaktiM chikShepa chitrAya svarNadaNDAmala~NkR^itAm.. 8-11-28 (55470)
tAmApatantIM jagrAha chitro rAjanmahAmanAH.
tatastAmeva chikShepa prativindhyAya pArthivaH.. 8-11-29 (55471)
samAsAdya raNe shUraM prativindhyaM mahAprabhA.
nirbhidya dakShiNaM bAhuM nipapAta mahItale.
patitA.abhAsayashchaiva taM deshamashaniryathA.. 8-11-30 (55472)
prativindhyastato rAjaMstomaraM hemabhUShitam.
preShayAmAsa sa~Nkruddhashchitrasya vadhakA~NkShayA.. 8-11-31 (55473)
sa tasya gAtrAvaraNaM bhittvA hR^idayameva cha.
jagAma dharaNIM tUrNaM mahoraga ivAshayam.. 8-11-32 (55474)
sa papAta tadA rAjA tomareNa samAhataH.
prasArya vipulau bAhU pInau pighasannibhau.. 8-11-33 (55475)
chitraM samprekShya nihataM tAvakA raNashobhinaH.
abhyadravanta vegena prativindhyaM samantataH.. 8-11-34 (55476)
sR^ijanto vividhAnbANA~nshataghnIshcha saki~NkiNIH.
tamavachChAdayAmAsuH sUryamabhragaNA iva.. 8-11-35 (55477)
tAnvidhamya mahAbAhuH sharajAlena saMyuge.
vyadrAvayattava chamUM vajrahasta ivAsurIm.. 8-11-36 (55478)
te vadhyamAnAH samare tAvakAH pANDavairnR^ipa.
viprakIryanta sahasA vAtanunnA ghanA iva.. 8-11-37 (55479)
vipradrute bale tasminvadhyamAne samantataH.
drauNireko.abhyayAttUrNaM bhImasenaM mahAbalam.. 8-11-38 (55480)
taH samAgamo ghoro babhUva sahasA tayoH.
yathA daivAsure yuddhe vR^itravAsavayoriva.. .. 8-11-39 (55481)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi ShoDashadivasayuddhe ekAdasho.adhyAyaH.. 11 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.12. adhyAyaH 012
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
bhImAshvatthAmnoryuddham.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-12-0 (55482)
sa~njaya uvAcha. 8-12-0x (4860)
bhImasenaM tato drauNI rAjanvivyAdha patriNA.
parayA tvarayA yukto darshayannastralAghavam.. 8-12-1 (55483)
athainaM punarAjaghne navatyA nishitaiH sharaiH.
sarvamarmANi samprekShya marmaj~no laghuhastavat.. 8-12-2 (55484)
bhImasenaH samAkIrNo drauNinA nishitaiH sharaiH.
rarAja samare rAjanrashmivAniva bhAskaraH.. 8-12-3 (55485)
tataH sharasahasreNa suprayuktena pANDavaH.
droNaputramavachChAdya siMhanAdamamu~nchata.. 8-12-4 (55486)
sharaiH sarAMstato drauNiH saMvArya yudhi pANDavam.
lalATe.abhyAhanadrAjannArAchena smayanniva.. 8-12-5 (55487)
lalATasthaM tato bANaM dhArayAmAsa pANDavaH.
yathA shR^i~NgaM vane dR^iptaH kha~Ngo dhArayate nR^ipa.. 8-12-6 (55488)
tato drauNiM raNe bhImo yatamAnaM parAkramI.
tribhirvivyAdha nArAchairlalATe vismayanniva.. 8-12-7 (55489)
lalATasthaistato bANairbrAhmaNo.asau vyashobhata.
prAvR^iShIva yathA siktastrishR^i~NgaH parvatottamaH.. 8-12-8 (55490)
tataH sharashatairdrauNirardayAmAsa pANDavam.
na chainaM kampayAmAsa mAtarishveva parvatam.. 8-12-9 (55491)
tathaiva pAMNDavo yuddhe drauNiM sharashataiH shitaiH.
nAkampayata saMhR^iShTo vAryodha iva parvatam.. 8-12-10 (55492)
tAvanyonyaM sharairghoraishChAdayAnau mahArathau.
rathavaryagatau vIrau shushubhAte balotkaTau.. 8-12-11 (55493)
AdityAviva sandIptau lokakShayakarAvubhau.
svarashmibhirivAnyonyaM tApayantau sharottamaiH.. 8-12-12 (55494)
tataH pravikR^ite yatnaM kurvANau tau mahAraNe.
kR^itapratikR^ite yattau sharasa~NghairabhItavat.. 8-12-13 (55495)
vyAghrAviva cha sa~NgrAme cheratustau narottamau.
sharadaMShTrau durAdharShau chApavakrau bhaya~Nkarau.. 8-12-14 (55496)
abhUtAM tAvadR^ishyau cha sharajAlaiH samantataH.
meghajAlairiva chChanau gagane chandrabhAskarau.. 8-12-15 (55497)
chakAshete muhUrtena tatastAvapyarindamau.
vimuktAvabhrajAlena a~NgArakabudhAviva.. 8-12-16 (55498)
atha tatraiva sa~Ngrame vartamAne sudAruNe.
apasavyaM tatashchakre drauNistatra vR^ikodaram.. 8-12-17 (55499)
kira~nCharashatairugrairdhArAbhiriva parvatam.
na tu tanmamR^iShe bhImaH shatrorvijalakShaNam.. 8-12-18 (55500)
pratichakre tato rAjanpANDavo.apyapasavyataH.
maNDalAnAM vibhAgena gatapratyAgatena cha.. 8-12-19 (55501)
babhUva tumulaM yuddhaM tayoH puruShasiMhayoH.
charitvA vividhAnmArgAnmaNDalasthAnameva cha.. 8-12-20 (55502)
sharaiH pUrNAyatotsR^iShTairanyonyamabhijaghnatuH.
anyonyasya vadhe chaiva chakraturyatnamuttamam.. 8-12-21 (55503)
IShaturvirathaM chaiva kartumanyonyamAhave.
tato drauNirmahAstrANi prAdushchakre mahArathaH.. 8-12-22 (55504)
tAnyastraireva samare pratijaghne.atha pANDavaH.
tato ghoraM mahArAja astrayuddhamavartata.. 8-12-23 (55505)
grahayudvaM yathA ghoraM prajAsaMharaNe hyabhUt.
te vANAH samasajjanta muktAstAbhyAM tu bhArata.. 8-12-24 (55506)
dyotagranto dishaH sarvAstava sainyaM samantataH.
bANasa~NghairvR^itaM ghoramAkAshaM samapadyata.. 8-12-25 (55507)
ulkApAtAvR^itaM yuddhaM prajAnAM saMkShaye nR^ipa.
bANAbhighAtAtsa~njaj~ne tatra bhArata pAvakaH.. 8-12-26 (55508)
savisphuli~Ngo dIptArchiryo.adahadvAhinIdvayam.
tatra siddhA mahArAja sampatanto.abruvanvachaH.. 8-12-27 (55509)
yuddhAnAmati sarveShAM yuddhametaditi prabho.
sarvayuddhAni chaitasya kalAM nArhanti ShoDashIm.. 8-12-28 (55510)
nedR^ishaM cha punaryuddhaM bhaviShyati kadAchana.
aho j~nAnena sampannAvubha brAhmaNakShatriyau.. 8-12-29 (55511)
aho shauryeNa sampannAvubhau chograparAkramau.
aho bhImabalo bhIma etasya cha kR^itAstratA.. 8-12-30 (55512)
aho vIryasya sAratvamaho sauShThavametayoH.
sthitAvetau hi samare kAlAntakayamopamau.. 8-12-31 (55513)
rudrau dvAvi sambhUtau yathA dvAviva bhAskarau.
yamau vA puruShavyAghrau ghorarUpAvubhau raNe.. 8-12-32 (55514)
iti vAchaH sma shrUyante siddhAnAM vai muhurmuhuH.
siMhanAdashcha sa~njaj~ne sametAnAM divaukasAm.. 8-12-33 (55515)
adbhutaM chApyachintyaM cha dR^iShTvA karma tayo raNe.
sidvachAraNasa~NghAnAM vismayaH samapadyata.. 8-12-34 (55516)
prashaMsanti tadA devAH sidvAshcha paramarShayaH.
sAdhu drauNe mahAbAho sAdhu bhImeti chAbruvan.. 8-12-35 (55517)
tau shUrau samare rAjanparasparakR^itAgasau.
parasparamudIkShetAM krodhAdudvR^itya chakShuShI.. 8-12-36 (55518)
krodharaktekShaNau tau tu krodhAtprasphuritAdharau.
krodhAtsaMdaShTadashanau tathaiva dashanachChadau.. 8-12-37 (55519)
anyonyaM ChAdayantau sma sharavR^iShTyA mahArathau.
sharAmbudhAro samare shastravidyutprakAshinau.. 8-12-38 (55520)
tAvanyanyaM dhvajaM vidvvA sArathiM cha mahAraNe.
anyonyasya hayAnvidvA bibhidAte parasparam.. 8-12-39 (55521)
tataH kruddhau mahArAja bANau gR^ihya mahAhave.
ubhau chikShipatustUrmamanyonyasya vadhaiShiNau.. 8-12-40 (55522)
tau sAyakau mahArAja dyotamAnau chamUmukhe.
AjaghnatuH samAsAdya vajravegau durAsadau.. 8-12-41 (55523)
tau parasparavegAchcha sharAbhyAM cha bhR^ishAhatau.
nipetaturmahAvIryau rathopasthe tayostadA.. 8-12-42 (55524)
tatastu sArathirj~nAtvA droNaputramachetanam.
apovAha raNAdrAjansarvasainyasya pashyataH.. 8-12-43 (55525)
8-12-44 (55526)
tathaiva pANDavaM rAjanvihvalantaM muhurmuhuH.
apovAha rathenAjau vishokaH shatrutApanam.. .. *iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi ShoDashadivasayuddhe dvAdasho.adhyAyaH.. 12 .. *.jha. pantake etadanantaraM sthitAH saptAdhyAyA etatpAThe krameNa 52-53-54-55-56-59-60 tamAdhyAyatayA vartante.
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.13. adhyAyaH 013
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
shalyena shrutakIrtiparAjayaH..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-13-0 (55527)
`sa~njaya uvAcha. 8-13-0x (4861)
shrutakIrtimathAyAntaM kirantaM nishitA~nsharAn.
madrarAjo mahArAja vArayAmAsa hR^iShTavat.. 8-13-1 (55528)
madrarAjaM samAsAdya shrutakIrtirmahArathaH.
vivyAdha bhallairvishatyA kArtasvaravibhUShitaiH.. 8-13-2 (55529)
prativivyAdha taM shalyaM tribhistUrNamajihmagaiH.
sArathiM chAsya bhallena bhR^ishaM vivyAdha bhArata.. 8-13-3 (55530)
sa shalyaM sharavarSheNa chChAdayAmAsa saMyuge.
mumocha nishitAnbANAnmadrarAjarathaM prati.. 8-13-4 (55531)
tataH shalyo mahArAja shrutakIrtibhujachyutAn.
chichCheda samare bANAsanbaNaiH sannataparvabhiH.. 8-13-5 (55532)
shrutakIrtistataH shlyaM bhittvA navabhirAyasaiH.
sArathiM tribhirAnarchChatpunaH shalyaM cha pQa~nchabhiH.. 8-13-6 (55533)
tasya shalyo dhanushChittvA hastAvApaM nikR^itya cha.
vivyAdha samare tUrNaM saptabhistaM sharottamaiH.. 8-13-7 (55534)
athAnyaddhanurAdAya shrutakIrtirmahArathaH.
bhadreshvaraM chatuHShaShTyA bAhvorurasi chArpayat.. 8-13-8 (55535)
tatastu samare rAjaMstena vidvaH shilImukhaiH.
xxvivyAdha taM chApi navatyA nishitaiH sharaiH.. 8-13-9 (55536)
tasya madreshvarashchApaM punashchichCheda mAriSha.
sa chChinnadhanvA samare gadAM chikShepa satvaraH.. 8-13-10 (55537)
paTTairjAmbUnadairbaddhAM rupyapaTTaishcha bhArata.
bhrAjamAnAM yathA nArIM divyavastravibhUShitAm.. 8-13-11 (55538)
tAmApatantIM sahasA dIpyamAnAshaniprabhAm.
sharairanekasAhasrairvyaShTambhayata madrarAT.. 8-13-12 (55539)
viShTabhya cha gadAM vIraH pAtayitvA cha bhUtale.
shrukIrtimathAyatto rAjanvivyAdha pa~nchabhiH.. 8-13-13 (55540)
tasya shaktiM rame bhUyashchikShepa bhujopamAm.
tAM dvidhA chAChinachChalyo medinyAM sA tvashIryata.. 8-13-14 (55541)
tasya shalyaH kShurapreNa yantuH kAyAchChiro.aharat.
bAlahastAdyathA shyena AmiShaM vai narottama.. 8-13-15 (55542)
sa papAta rathopasthAtsArathistasya bhArata.
tataste prAdravansa~Nkhye haynAstasya mahAtmanaH.. 8-13-16 (55543)
palAyamAnaistairashvaiH sopanIto ramAjirAt.
shrutakIrtirmahArAja pashyatAM sarvayodhinAm.. 8-13-17 (55544)
tato madreshvaro rAjA pANDavAnAmanIkinIm.
vyagAhata mudA yukto nalinIM dvirado yathA.. 8-13-18 (55545)
lolayAmAsa sa balaM siMhaH pashugaNAniva.
shalyastatra mahAra~Nge pANDavAnAM mahAtmanAm.. 8-13-19 (55546)
nipAtya pANDupA~nchAlAnpR^itanAsu vyavasthitaH.
ashobhata raNe shalyo vidhUmo.agniriva jvalan.. 8-13-20 (55547)
senAkakShaM mahaddagdhvA kakShamagnirivotthitaH.
sthito rarAja samare puraM dagdhveva sha~NkaraH.. .. 8-13-21 (55548)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi ShoDashadivasayuddhe trayodasho.adhyAyaH.. 13 ..
.. shrIH ..
8.14. adhyAyaH 014
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
sahadevena duHshAsanaparAjayaH.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-14-0 (55549)
sa~njaya uvAcha. 8-14-0x (4862)
sahadevaM tathA kruddhaM nighnantaM tava vAhinIm.
duHshAsano mahArAja bhrAtA bhrAtaramabhyayAt.. 8-14-1 (55550)
tau sametau mahArAja dR^iShTvA tatra mahArathAH.
siMhanAdaravAMshchakrurvAsAMsyAdudhuvushcha ha.. 8-14-2 (55551)
tato bhArata ruShTena tava putreNa dhanvinA.
pANDuputrastribhirbANairvakShasyabhihato balI.. 8-14-3 (55552)
sahadevastato rAjannArAchena tavAtmajam.
vidvvA vivyAdha saptatyA sArathiM cha tribhiH sharaiH.. 8-14-4 (55553)
duHshAsanastatashchApaM ChittvA rAjanmahAhave.
sahadevaM trisaptatyA bAhorurasi chArpayat.. 8-14-5 (55554)
sahadevastu sa~NkruddhaH kha~NgaM gR^ihya mahAhave.
Avidhya prAsR^ijattUrNaM tava putrathaM prati.. 8-14-6 (55555)
samArgaNaguNaM chApaM ChittvA tasya mahAnasiH.
nipapAta tato bhUmau chyutaH sarpa ivAmbarAt.. 8-14-7 (55556)
athAnyaddhanurAdAya sahadevaH pratApavAn.
duHshAsanAya chikShepa bANamantakaraM tataH.. 8-14-8 (55557)
tamApatantaM vishikhaM yamadaNDopamatviSham.
kha~Ngena shitadhAreNa dvidhA chichCheda kauravaH.. 8-14-9 (55558)
tatastaM nishitaM kha~NgamAvidhya yudhi satvaraH.
dhanushchAnyatsamAdAya sharaM jagrAha vIryavAn.. 8-14-10 (55559)
tamApatantaM sahasA nistriMshaM nishitaiH sharaiH.
pAtayAmAsa samare sahadevo hasanniva.. 8-14-11 (55560)
tato bANAMshchatuH ShaShTiM tava putro mahAraNe.
sahadevarathaM tUrNaM preShayAmAsa bhArata.. 8-14-12 (55561)
tAchCharAnsamare rAjanvegenApapato bahUn.
ekaikaM pa~nchabhirbANaiH sahadevo nyakR^itantata.. 8-14-13 (55562)
sannivArya mahAbANAnsahadevaH pratApavAn.
athAsmai subahUnbANAnpreShayAmAsa saMyuge.. 8-14-14 (55563)
tAnvANAMstava putro.api ChittvaikaikaM tribhiH sharaiH.
nanAda sumahAnAdaM nAdayAno vasuMdharAm.. 8-14-15 (55564)
tato duHshAsano rAjandvAbhyAM pANDusutaM raNe.
sArathiM navabhirbANairmAdroyasya samAchinot.. 8-14-16 (55565)
tataH kruddho mahArAja sadahevaH pratApavAn.
samAdhatta sharaM ghoraM mR^ityukAlAntakopamam.. 8-14-17 (55566)
vikR^iShya balavachchApaM tava putrAya so.asR^ijat.
sa taM nirbhidya vegena bhittvA cha kavachaM mahat.. 8-14-18 (55567)
prAvishadvaraNIM rAjanvalmIkamiva pannagaH.
tataH sammumuhe rAjaMstava putro mahArathaH.. 8-14-19 (55568)
mUDhaM chainaM samAlokya sArathistvarito ratham.
apovAha bhR^ishaM trasto vadhyamAnaM shitaiH sharaiH.. 8-14-20 (55569)
parAjitya raNe taM tu kauravyaM pANDunandanaH.
duryodhanabalaM dR^iShTvA pramamAtha samantataH.. 8-14-21 (55570)
pipIlikapuTaM rAjanyathA mR^idgannaro ruShA.
tathA sA kauravI senA mR^iditA tena bhArata.. .. 8-14-22 (55571)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi ShoDashadivasayuddhe chaturdasho.adhyAyaH.. 14 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.15. adhyAyaH 015
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
karNanakulayoryuddham.. 1 .. karNena nakulasya parAbhAvanapUrvakaM sopahAsamadhikShepaH.. 2 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-15-0 (55572)
sa~njaya uvAcha. 8-15-0x (4863)
nakulaM rabhasaM yuddhe drAvayantaM varUthinIm.
karNo vaikartano rAjanvArayAmAsa vai ruShA.. 8-15-1 (55573)
nakulastu tataH karNaM prahasannidamabravIt..
chirasya bata dR^iShTo.ahaM daivataiH saumyachakShuShA. 8-15-2 (55574)
yasya me tvaM raNe pApa chakShurviShayamAgataH..
tvaM hi mUlamanarthAnAM vairasya kalahasya cha. 8-15-3 (55575)
tvaddoShAtkuravaH kShINAH samAsAdya parasparam.
tvAmadya samare hatvA kR^itakR^ityo.asmi vijvaraH.. 8-15-4 (55576)
evamuktaH pratyuvAcha nakulaM sUtanandanaH.
sadR^ishaM rAjaputrasya dhanvinashcha visheShataH.. 8-15-5 (55577)
praharasva cha me vIra pashyAmastava pauruSham.
karma kR^itvA rame shUra tataH katthitumarhasi.. 8-15-6 (55578)
anuktvA samare tAta shUrA yudhyanti shaktitaH.
prayudhyasva mayA shaktyA haniShye darpameva te.. 8-15-7 (55579)
ityuktvA prAharattUrNaM pANDuputrAya sUtajaH.
vivyAdha chainaM samare trisaptatyA shilImukhaiH.. 8-15-8 (55580)
nakulastu tato vidvaH sUtaputreNa bhArata.
ashItyA.a.ashIviShaprakhyaiH sUtaputramavidhyata.. 8-15-9 (55581)
tasya karNo dhanushChittvA svarNapu~NkhaiH shilAshitaiH.
triMshatA parameShvAsaH sharaiH pANDavamardayat.. 8-15-10 (55582)
te tasya kavachaM bhittvA papuH shoNitamAhave.
AshIviShA yathA nAgA bhittvA gAM salilaM papuH.. 8-15-11 (55583)
athAnyadvanurAdAya hemapR^iShThaM durAsadam.
karNaM vivyAdha saptatyA sArathi~ncha tribhiH sharaiH.. 8-15-12 (55584)
tataH kruddho mahArAja nakulaH paravIhA.
kShurapreNa sutIkShNena karNasya dhanurAchChinat.. 8-15-13 (55585)
athainaM ChinnadhanvAnaM sAyakAnAM shataistribhiH.
Ajaghne prahasanvIraH sarvalokamahAratham.. 8-15-14 (55586)
karNamabhyarditaM dR^iShTvA pANDuputreNa mAriSha.
vismayaM paramaM jagmurR^iShayaH saha daivataiH.. 8-15-15 (55587)
athAnyadvanurAdAya karNo vaikartanastadA.
nakulaM pa~nChabhirbANairjatrudeshe samArpayat.. 8-15-16 (55588)
urasthairatha tairbANairmAdrIputro vyarochata.
svarashmibhirivAdityo bhuvane visR^ijanprabhAm.. 8-15-17 (55589)
nakulastu tataH karNaM vidvvA saptabhirAshugaiH.
athAsya dhanuShaH koTiM punashchichCheda mAriSha.. 8-15-18 (55590)
so.anyatkArmukamAdAya samare vegavattaram.
nakulasya tato baiNaiH samantAchChAdayaddishaH.. 8-15-19 (55591)
sa~nChAdyamAnaH sahasA karNachApyutaiH saraiH.
chichCheda sa sharAMstUrNaM sharaireva mahArathaH.. 8-15-20 (55592)
tato bANamayaM jAlaM vitataM vyomnyadR^ishyata.
khadyotAnAmiva vrAtaiH sampatadbhiryathA nabhaH.. 8-15-21 (55593)
tairvimuktaiH sharashataishChAditaM gaganaM tadA.
shalabhAnAM yathA vrAtaistadvadAsIdvishAmpate.. 8-15-22 (55594)
te sharA hemavikR^itAH sampantau muhurmuhuH.
shreNIkR^itA vyakAshAnta krau~nchAH shreNIkR^itA iva.. 8-15-23 (55595)
bANajAlavR^ite vyomni chChAdite cha divAkare.
na sma sampatate bhUtaM ki~nchidapyantarikShagam.. 8-15-24 (55596)
nirudve tatra mArge cha sharasa~NghaiH samantataH.
vyarochetAM mahAtmAnau kAlasUryAvivoditau.. 8-15-25 (55597)
karNachApachyutairbANairvadhyamAnAstu somakAH.
avAlIyanta rAjendra vedanArtA bhUshArditAH.. 8-15-26 (55598)
nakulasya tathA bANairhanyamAnA chamUstava.
vyashIryata disho rAjanvAtanunnA ivAmbudAH.. 8-15-27 (55599)
te sene hanyamAne tu tAbhyAM divyairmahAsharaiH.
sharapAtamapAkramya tasthatuH prekShike tadA.. 8-15-28 (55600)
protsAritajane tasminkarNapANDavayoH sharaiH.
avidhyetAM mahAtmAnAvanyonyaM sharavR^iShTibhiH.. 8-15-29 (55601)
vidarshayantau divyAni shastrANi raNamUrdhani.
ChAdayantau cha sahasA parasparavadhaiShiNau.. 8-15-30 (55602)
nakulena sharA muktA ka~NkabarhiNavAsasaH.
sUtaputramavachChAdya vyatiShThanta yathA.ambare.. 8-15-31 (55603)
tathaiva sUtaputreNa preShitAH paramAhave.
pANDuputramavachChAdya vyatiShThantAmbare sharAH.. 8-15-32 (55604)
sharaveshmapraviShTau tau dadR^ishAte na kaishchana.
sUryAchandramasau rAja~nChAdyamAnau ghanairiva.. 8-15-33 (55605)
tataH kruddho raNe karNaH kR^itvA ghorataraM vapuH.
pANDavaM ChAdayAmAsa samantAchCharavR^iShTibhiH.. 8-15-34 (55606)
so.atichChanno mahArAja sUtaputreNa pANDavaH.
na chakAra vyathAM rAjanbhAskaro jaladairyathA.. 8-15-35 (55607)
tataH prahasyAdhirathiH sharajAlAni mAriSha.
preShayAmAsa samare shatasho.atha sahasrashaH.. 8-15-36 (55608)
ekachChAyamabhUtsarvaM tasya bANairmahAtmanaH..
abhrachChAyeva sa~njaj~ne sampatadbhiH sharottamaiH.. 8-15-37 (55609)
tataH karNo mahArAja dhanushChittvA mahAtmanaH.
sArathiM pAtayAmAsa rathanIDAdvasanniva.. 8-15-38 (55610)
tato.ashvAMshChaturashchAsya chaturbhirnishitaiH sharaiH.
yamasya bhavanaM tUrNaM preShayAmAsa bhArata.. 8-15-39 (55611)
athAsya taM rathaM divyaM tilasho vyadhamachCharaiH.
patAkAM chakrarakShAMshcha gadAM kha~NgaM cha mAriSha.. 8-15-40 (55612)
shatachandraM cha tachcharma sarvApakaraNAni cha.
`suvarNavikR^itaM tachcha dhanuH sharamAhave'.. 8-15-41 (55613)
hatAshvo virathashchaiva vivarmA cha vishAmpate.
avatIrya rathAttUrNaM parighaM gR^ihya dhiShThitaH.. 8-15-42 (55614)
tamudyataM mahAraghoraM parighaM tasya sUtajaH.
vyahanatsAyakai rAjansutIkShNairbhArasAdhanaiH.. 8-15-43 (55615)
vyAyudhaM chainamAlakShya sharaiH sannataparvabhiH.
ArpayadbahubhiH karNo na chainaM samapIDayat.. 8-15-44 (55616)
sa hanyamAnaH samare kR^itAstreNa balIyasA.
prAdravatsahasA rAjannakulo vyAkulendriyaH.. 8-15-45 (55617)
tamabhidrutya rAdheyaH prahasanvai punaHpunaH.
sajyamasya dhanuH kaNThe vyavAsR^ijata bhArata.. 8-15-46 (55618)
tataH sa shushubhe rAjankaNThAsaktamahAdhanuH.
pariveShamanuprApto yathA syAdvyomni chandramAH.. 8-15-47 (55619)
yathaiva chAsito meghaH shakrachApena shobhitaH.
`ashobhata mahArAja pANDuputrastathA raNe'.. 8-15-48 (55620)
tamabravIttataH karNo vyarthaM vyAhR^itavAnasi.
vadedAnIM punarhR^iShTo vadhyamAnaH punaHpunaH.. 8-15-49 (55621)
mA yotsIH kurubhiH sArdhaM balavadbhishcha pANDava.
sadR^ishaistAta yudhyasva vrIDAM mA kuru pANDava.. 8-15-50 (55622)
gR^ihaM vA gachCha mAdreya yatra vA kR^iShNaphalgunau.
evamuktvA mahArAja visasarja sa taM tadA.. 8-15-51 (55623)
vadhaprAptaM tu taM shUro nAhanadvarmavittadA.
smR^itvA kuntyA vacho rAjaMstata enaM vyasarjayat.. 8-15-52 (55624)
visR^iShTaH pANDavo rAjansUtaputreNa dhanvinA.
vrIDanniva jagAmAtha yudhiShThirarathaM prati.. 8-15-53 (55625)
Aruroha rathaM chApi sUtaputrapratApitaH.
niHshvasanduHkhasantaptaH kumbhakShipta ivoragaH.. 8-15-54 (55626)
taM vijityAtha karNo.api pA~nchAlAMstvarito yayau.
rathenAtipatAkena chandravarNahayena cha.. 8-15-55 (55627)
tatrAkrando mahAnAsItpANDavAnAM vishAmpate.
dR^iShTvA senApatiM yAntaM pA~nchAlAnAM rathavrajAn.. 8-15-56 (55628)
tatrAkaronmahArAja kadanaM sUtanandanaH.
madhyaM prApte dinakare chakravadvicharanprabhuH.. 8-15-57 (55629)
bhagnachakrai rathaiH kaishchichChinnadhyavajapatAkibhiH.
hatAshvairhatasUtaishcha bhagnAkShaishchaiva mAriSha.
hiyamANAnapashyAma pA~nchAlAnAM rathavrajAn.. 8-15-58 (55630)
tatratatra cha sambhrAntA vicheruratha ku~njarAH.
dAvAgnyabhiparItA~NgA yathaiva syurmahAvane.. 8-15-59 (55631)
bhinnakumbhAH sarudhirAshChinnahastAshcha vAraNAH.
ChinnagAtrAvarAshchaiva chChinnavAladhayo.apare.
ChinnAbhrANIva sampeturhanyamAnA mahAtmanA.. 8-15-60 (55632)
apare trAsitA nAgA nArAchasharatomaraiH.
tamevAbhimukhaM jagmuH shalabhA iva pAvakam.. 8-15-61 (55633)
apare niShTanantashcha vyadR^ishyanta mahAdvipAH.
kSharantaH shoNitaM gAtrairnagA iva jalasravAH.. 8-15-62 (55634)
urashChadairviyuktAMshcha vAlabandhaishcha vAjinaH.
rAjataishcha tathA kAMsyaiH sauvarNaishchaiva bhUShaNaiH.. 8-15-63 (55635)
hInAMshchAbharaNaishchaiva khalInaishcha vivarjitAn.
chAmaraishcha kuthAbhishcha tUNIraiH patitairapi.. 8-15-64 (55636)
nihataiH sAdibhishchaiva shUrairAhavashobhitaiH.
apashyAma raNe tatra bhrAmyamANAnhayottamAn.. 8-15-65 (55637)
prAsaiH kha~Ngaishcha rahitAnR^iShTibhishchApi bhArata.
hayasAdInapashyAma ka~nchukoShNIShadhAriNaH.. 8-15-66 (55638)
nihatAnvadhyamAnAMshcha vepamAnAMshcha bhArata.
nAgA~NgAvayavairhInAMstatratatraiva bhArata.. 8-15-67 (55639)
rathAnhemapariShkArAnsaMyuktA~njavanairhayaiH.
bhrAmyamANAnapashyAma hateShu rathiShu drutam.. 8-15-68 (55640)
bhagnAkShakUbarAnkAMshchidbhagnachakrAMshcha bhArata.
vipatAkadhvajAMshchAnyA~nChinneShAdaNDabandhurAn.. 8-15-69 (55641)
vihInAnrathinastatra dhAvamAnAMstatastataH.
sUtaputrasharaistIkShNairhanyamAnAnvishAmpate.. 8-15-70 (55642)
vishastrAMshcha tathaivAnyAnsashastrAMshcha hatAnbahUn.
tArakAjAlasa~nChannAnvaraghaNTAvishobhitAn.. 8-15-71 (55643)
nAnAvarNavichitrAbhiH patAkAbhirala~NkR^itAn.
vAramaAnanupashyAma dhAvamAnAnsamantataH.. 8-15-72 (55644)
shirAMsi bAhUnUrUMshcha chChinnAnanyAMstathaiva cha.
karNachApachyutairbANairapashyAma samantataH.. 8-15-73 (55645)
mahAnvyatikaro raudro yodhAnAmanvapadyata.
karNasAyakanunnAnAM yudhyatAM cha shitaiH sharaiH.. 8-15-74 (55646)
te vadhyamAnAH samare sUtaputreNa sR^i~njayAH.
tamevAbhimukhaM yAnti pata~NgA iva pAvakam.. 8-15-75 (55647)
taM dahantamanIkAni tatratatra mahAratham.
kShatriyA varjayAmAsuryugAntAgnimivolbaNam.. 8-15-76 (55648)
hatasheShAstu ye vIrAH pA~nchAlAnAM mahArathAH.
tAnprabhagrAndutAnvIraH pR^iShTho vikirQa~nCharaiH.
abhyadhAvata tejasvI vishIrNavachanadhvajAn.. 8-15-77 (55649)
tApayAmAsa tAnbANaiH sUtaputro mahAbalaH.
madhyandinamanuprApto bhUtAnIva tamonudaH.. .. 8-15-78 (55650)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi ShoDashadivasayuddhe pa~nchadasho.adhyAyaH.. 15 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.16. adhyAyaH 016
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
yuyutsUlUkayoryuddham.. 1 .. shakunisutasomayoryuddham.. 2 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-16-0 (55651)
sa~njaya uvAcha. 8-16-0x (4864)
yuyutsaM tava putrasya drAvayantaM balaM mahat.
ulUko nyapatattUrNaM tiShThatiShTheti chAbravIt.. 8-16-1 (55652)
yuyutsushcha tato rAja~nshitadhAreNa patriNA.
ulUkaM tADayAmAsa vajreNeva mahAbalam.. 8-16-2 (55653)
ulUkastu tataH kruddhastava putrasya saMyuge.
kShurapreNa dhanushChittvA tADayAmAsa karNinA.. 8-16-3 (55654)
tadapAsya dhanushChinnaM yuyutsarvegavattaram.
anyadAdatta sumahachchApaM saMraktalochanaH.. 8-16-4 (55655)
shAkuniM tu tataH ShaShTyA vivyAdha bharatarShabha.
sArathiM tribhirAnarchChattaM cha bhUyo vyavidhyata.. 8-16-5 (55656)
ulUkastaM tu viMshatyA vidvvA svarNavibhUShitaiH.
athAsya samare kruddho dhvajaM chichCheda kA~nchanam.. 8-16-6 (55657)
sa chChinnayaShTiH sumahA~nshIryamANo mahAdhvajaH.
papAta pramukhe rAjanyuyutsoH kA~nchanadhvajaH.. 8-16-7 (55658)
dhvajamunmathitaM dR^iShTvA yuyutsuH krodhamUrchChitaH.
ulUkaM pa~nchabhirbANairAjaghAna stanAntare.. 8-16-8 (55659)
ulUkastasya samare tailadhautena mAriSha.
shirashchichCheda bhallena yanturbharatasattama.. 8-16-9 (55660)
tachChinnamapatadbhUmau yuyutsoH sArathestadA.
tArArUpaM yathA chitraM nipapAta mahItale.. 8-16-10 (55661)
jaghAna chaturo.ashvAMshcha taM cha vivyAdha pa~nchabhiH.
so.atividvo balavatA pratyapAyAdrathAntaram.. 8-16-11 (55662)
taM nirjitya raNe rAjannulUkastvarito yayau.
pA~nchAlAnsR^i~njayAMshchaiva vinighnannishitaiH sharaiH.. 8-16-12 (55663)
shatAnIkaM mahArAja shrutakarmA sutastava.
vyashvasUtarathaM chakre nimeShArdhAdasambhramaH.. 8-16-13 (55664)
hatAshve tu rathe tiShTha~nshatAnIko mahArathaH.
gadAM chikShepa sa~Nkruddhastava putrasya mAriSha.. 8-16-14 (55665)
sA kR^itvA syandanaM bhasma hayAMshchaiva sasArathIn.
papAta dharaNIM tUrNaM dArayantIva bhArata.. 8-16-15 (55666)
tAvubhau virathau vIrau kurUNAM kIrtivardhanau.
vyapAkrametAM yudvAttu prekShamANau parasparam.. 8-16-16 (55667)
putrastu tava sambhrAnto viviMsho rathamAruhat.
shatAnIko.api tvaritaH prativindhyarathaM gataH.. 8-16-17 (55668)
sutamomaM tu shakunirvidvvA tu nishitaiH sharaiH.
nAkampayata sa~Nkrudvo vAryogha iva parvatam.. 8-16-18 (55669)
sutasomastu taM dR^iShTvA pituratyantavairiNam.
sharairanekasAhasraishChAdayAmAsa bhArata.. 8-16-19 (55670)
tA~nsharA~nshakunistUrNaM chichChedAnyaiH patatribhiH.
laghvastrashchitrayodhI cha jitakAshI cha saMyuge.. 8-16-20 (55671)
nivArya samare chApi sharAMstAnnishitaiH sharaiH.
AjaghAna susa~NkruddhaH sutasomaM tribhiH sharaiH.. 8-16-21 (55672)
`nAkampayata sa~Nkruddho vAryogha iva parvatam'.
tasyAshvAnketanaM sUtaM tilasho vyadhamachCharaiH.
shyAlastava mahArAja tata uchchukrushurjanAH.. 8-16-22 (55673)
hatAshvo virathashchaiva Chinnaketushcha mAriSha.
dhanvI dhanurvaraM gR^ihya rathAdbhUmAvatiShThata.. 8-16-23 (55674)
vyasR^ijatsAyakAMshchaiva svarNapu~NkhA~nshilAshitAn.
ChAdayAmAsuratha te tava shyAlasya taM ratham.
shaLabhAnAmiva vrAtAH sharavrAtA mahAratham.. 8-16-24 (55675)
sa~nChAdyamAno.api dR^iDhaM vivyathe naiva saubalaH.
pramamAtha sharAMstasya sharavrAtairmahAyashAH.. 8-16-25 (55676)
tatrAtuShyanta yodhAshcha sidvAshchApi divi sthitAH.
sutasomasya tatkarma dR^iShTvA.ashradveyamadbhutam.
rathasthaM shakuniM yattu padAtiH samayodhayat.. 8-16-26 (55677)
tasya tIkShNairmahAvegairbhallaiH sannataparvabhiH.
vyahanatkArAmukaM rAjaMstUNIrAMshchaiva sarvashaH.. 8-16-27 (55678)
sa chChinnadhanvA virathaH kha~Ngamudyamya chAnadat.
vaidUryotpalavarNAbhaM dantidantamayatsarum.. 8-16-28 (55679)
bhrAmyamANaM tatastaM tu vimalAmbaravarchasam.
kAladaNDopamaM mene sutasomasya dhImataH.. 8-16-29 (55680)
so.acharatsahasA kha~NgI maNDalAni sahasrashaH.
chaturdasha mahArAja shikShAbalasamanvitaH.. 8-16-30 (55681)
bhrAntamuddhAntamAviddhamAplutaM viplutaM sR^itam.
sampAtasamudIrNe cha darshayAmAsa saMyuge.. 8-16-31 (55682)
saubalastu tatastasya sharAMshchikShepa vIryavAn.
tAnApatata evAshu chichCheda paramAsinA.. 8-16-32 (55683)
tataH kruddho mahArAja saubalaH paravIrahA.
prAhiNotsutasomAya sharAnAshIviShopamAn.. 8-16-33 (55684)
chichCheda tAMstu kha~Ngena shikShayA cha balena cha.
darshaya.NllAghavaM yuddhe tArkShyatulyaparAkramaH.. 8-16-34 (55685)
tasya sa~ncharato rAjanmaNDalAvartane tadA.
kShurapreNa sutIkShNena kha~NgaM chichCheda suprabham.. 8-16-35 (55686)
sa chChinnaH sahasA bhUmau nipapAta mahAnasiH.
adharmasya sthitaM haste sutsarostatra bhArata.. 8-16-36 (55687)
ChinnamAj~nAya nistriMshamavaplutya padAni ShaT.
prAvidhyata tataH sheShaM sutasomo mahArathaH.. 8-16-37 (55688)
tachChittvA saguNaM chApaM raNe tasya mahAtmanaH.
papAta dharaNIM tUrNaM svarNavajravibhUShitam.. 8-16-38 (55689)
sutasomastato.agachChachChrutakIrtermahAratham.
saubalo.api dhanurgR^ihya ghoramanyatsudurjayam.. 8-16-39 (55690)
abhyayAtpANDavAnIkaM nighna~nshatrugaNAnbahUn.
tatra nAdo mahAnAsItpANDavAnAM vishAmpate.. 8-16-40 (55691)
saubalaM samare dR^iShTvA vicharantamabhItavat.
tAnyanIkAni dR^iptAni shastravanti mahAnti cha.
drAvyamANAnyadR^ishyanta saubalena mahAtmanA.. 8-16-41 (55692)
yathA daityachamUM rAjandevarAjo mamarda ha.
tathaiva pANQvIM senAM saubaleyo vyanAshayat.. .. 8-16-42 (55693)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi ShoDashadivasayuddhe ShoDasho.adhyAyaH.. 16 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.17. adhyAyaH 017
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
kR^ipakR^itavarmakShyAM dhR^iShTadyumnashikhaNDinoH parAjayaH.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-17-0 (55694)
sa~njaya uvAcha. 8-17-0x (4865)
dhR^iShTadyumnaM kR^ipo rAjanvArayAmAsa saMyuge.
yathA dR^iShTvA vane siMhaM sharabho vArayedyudhi.. 8-17-1 (55695)
nirudvaH pArShatastena gautamena balIyasA.
padAtpadaM vichalituM nAshakattatra bhArata.. 8-17-2 (55696)
gautamasya rathaM dR^iShTvA dhR^iShTadyumnarathaM prati.
vitresuH sarvabhUtAni kShayaM prAptaM cha menire.. 8-17-3 (55697)
tadA jalpanti pANDUnAM rathinaH sAdinastathA.
droNasya nidhanAnnUnaM sa~Nkrudvo dvipadAM varaH.. 8-17-4 (55698)
shAradvato mahAtejA divyAstravidudAradhIH.
api svasti bhavedadya dhR^iShTadyumnasya gautamAt.. 8-17-5 (55699)
apIyaM vAhinI kR^itsnA muchyeta mahato bhayAt.
apyayaM brAhmaNaH sarvAnna no hanyAtsamAgatAn.. 8-17-6 (55700)
yAdR^ishaM dR^ishyate rUpamantakapratimaM raNe.
gamiShyatyadya padavIM bhAradvAjasya gautamaH.. 8-17-7 (55701)
AchAryaH kShiprahastashcha vijayI cha sadA yudhi.
astravAnvIryasampannaH krodhena cha samanvitaH.. 8-17-8 (55702)
pArShatashcha mahAyudve vimukho.adyAbhilakShyate.
ityevaM vividhA vAchastAvakAnAM paraiH saha.
vyashrUyanta mahArAja tayostatra samAgame.. 8-17-9 (55703)
viniHshvasya tataH krodhAtkR^ipaH shAradvato nR^ipa.
pArShataM chArdayAmAsa nishcheShTaM sarvamarmasu.. 8-17-10 (55704)
sa hanyamAnaH samare gautamena mahAtmanA.
kartavyaM na sma jAnAti mohena mahatA vR^itaH.. 8-17-11 (55705)
tamabravIttato yantA ka~nchitkShemaM tu pArShata.
IdR^ishaM vyasanaM yuddhe na te dR^iShTaM mayA kvachit.. 8-17-12 (55706)
daivayogAttu te bANA nApatanmarmabhedinaH.
preShitA dvijamukhyena marmANyuddishya sarvataH.. 8-17-13 (55707)
vyAvartaye rathaM tUrNaM nadIvegamivArNavAt.
avadhyaM brAhmaNaM manye yena te vikramo hataH.. 8-17-14 (55708)
dhR^iShTadyumnastato rAja~nshanakairabravIdvachaH.
muhyate me manastAta gAtrasvedashcha jAyate.. 8-17-15 (55709)
vepathushcha sharIre me romaharShashcha sArathe.
varjayanbrAhmaNaM yuddhe shanairyAhi yato.arjunaH.. 8-17-16 (55710)
arjunaM bhImasenaM vA samare prApya sArathe.
kShemamadya bhavenmahyamiti me naiShThikI matiH.. 8-17-17 (55711)
tataH prAyAnmahArAja sArathistvarayanhayAn.
yato bhImo maheShvAso yuyudhe tava sainikaiH.. 8-17-18 (55712)
pradrutaM cha rathaM dR^iShTvA dhR^iShTadyumnasya mAriSha.
kira~nsharashatAnyeva gautamo.anuyayau tadA.. 8-17-19 (55713)
sha~NkhaM cha pUrayAmAsa muhurmuhurarindamaH.
pArShataM trAsayAmAsa mahendro namuchiM yathA.. 8-17-20 (55714)
shikhaNDinaM tu samare bhIShmamR^ityuM durAsadam.
hArdikyo vArayAmAsa smayanniva muhurmuhuH.. 8-17-21 (55715)
shikhaNDI tu samAsAdya hR^idikAnAM mahAratham.
pa~nchabhirnishitairbhallairjatrudeshe samAhanat.. 8-17-22 (55716)
kR^itavarmA tu sa~Nkraddho bhittvA ShaShTyA patatribhiH.
dhanurekena chichCheda hasanrAjanmahArathaH.. 8-17-23 (55717)
athAnyadvanurAdAya drupadasyAtmajo balI.
tiShThatiShTheti sa~Nkruddho hArdikyaM pratyabhAShata.. 8-17-24 (55718)
tato.asya navatiM bANAnrukmapu~NkhAnsutejanAn.
preShayAmAsa rAjendra te.asyAbhrashyanta varmaNaH.. 8-17-25 (55719)
vitathAMstAnsamAlakShya patitAMshcha mahItale.
kShurapreNa sutIkShNena kArmukaM chichChide bhR^isham.. 8-17-26 (55720)
athainaM ChinnadhanvAnaM bhagnashR^i~NgamivarShabham.
ashItyA mArgaNaiH kruddho bAhvorurasi chArpayat.. 8-17-27 (55721)
kR^itavarmA tu sa~Nkruddho mArgaNaiH kShatavikShataH.
vavAma rudhiraM gAtraiH kumbhavakrAdivodakam.. 8-17-28 (55722)
rudhireNa pariklinnaH kR^itavarmA tvarAjata.
varSheNa kledito rAjanyathA gairikaparvataH.. 8-17-29 (55723)
athAnyadvanurAdAya samArgaNaguNaM prabhuH.
shikhaNDinaM bANagaNaiH skandhadeshe vyatADayat.. 8-17-30 (55724)
skandhadeshasthitairbANaiH shikhaNDI tu vyarAjata.
shAkhAprashAkhAvipulaH sumahAnpAdapo yathA.. 8-17-31 (55725)
tAvanyonyaM bhR^ishaM vidvvA rudhireNa samukShitau.
`popluyamAnau hi yathA mahAntau shoNitahade.
tadvadvirejaturvIrau shoNitena pariplutau.. 8-17-32 (55726)
yathA cha kiMshukau phullau puShpamAse samAgate.
rudhirokShitasarvA~Ngau raktachandanarUShitau.
bhujagAviva sa~Nkruddhau rejatustau narottamau.. 8-17-33 (55727)
tAvubhau sharavanunnA~Ngau parasparasharakShatau'.
anyonyashR^i~NgAbhihatau rejaturvR^iShabhAviva.. 8-17-34 (55728)
anyonyasya vadhe yatnaM kurvANau tau mahArathau.
rathAbhyAM cheratustatra maNDalAni sahasrashaH.. 8-17-35 (55729)
kR^itavarmA mahArAja pArShataM nishitaiH sharaiH.
raNe vivyAdha saptatyA svarNapu~NgaiH shilAshitaiH.. 8-17-36 (55730)
tato.asya samare bANaM bhojaH praharatAM varaH.
jIvitAntakaraM ghoraM vyasR^ijattvarayA.anvitaH.. 8-17-37 (55731)
sa tenAbhihato rAjanmUrchChAmAshu samAvishat.
dhvajayaShTiM cha sahasA shishriye kashmalAvR^itaH.. 8-17-38 (55732)
apovAha raNAttUrNaM sArathI rathinAM varam.
hArdikyasharasantaptaM niHshvasantaM punaHpunaH.. 8-17-39 (55733)
parAjite tataH shUre drupadasyAtmaje prabho.
vyadravatpANDavI senA vyadhamAnA samantataH.. .. 8-17-40 (55734)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi ShoDashadivasayuddhe saptadasho.adhyAyaH.. 17 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.18. adhyAyaH 018
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
arjunena saMshaptakaparAjayaH.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-18-0 (55735)
sa~njaya uvAcha. 8-18-0x (4866)
shvetAshvo.api mahArAja vyadhamattAvakaM balam.
yathA vAyuH samAsAdya tUlarAshiM samantataH.. 8-18-1 (55736)
pratyudyayustrigartAstaM shibayaH kauravaiH saha.
vasAtayo.atha sAlvAshcha gopAlAshcha yashasvinaH.. 8-18-2 (55737)
satyadevaH satyakIrtirmitradevaH shruta~njayaH.
saushrutishchandradevashcha mitravarmA cha bhArata.. 8-18-3 (55738)
trigartarAjaH samare bhrAtR^ibhiH parivAritaH.
putraishchaiva maheShvAsairnAnAshastravishAradaiH.. 8-18-4 (55739)
vyasR^ijanta shastrAtAnkiranto.arjunamAhave.
abhyavartanta sahasA vAryoghA iva sAgaram.. 8-18-5 (55740)
te tvarjunaM samAsAdya yodhAH shatasahasrashaH.
agachChanvilayaM sarve tArkShyaM dR^iShTveva pannagAH.. 8-18-6 (55741)
te hanyamAnAH samare na jahuH pANDavaM raNe.
hanyamAnA mahArAja shalabhA iva pAvakam.. 8-18-7 (55742)
satyadevastribhirbANairvivyAdha yudhi pANDavam.
mitradevastriShaShTyA tu chandradevastu saptabhiH.. 8-18-8 (55743)
mitravarmA trisaptatyA saushrutishchApi saptabhiH.
shrutaMjayastu viMshatyA susharmA navabhiH sharaiH.. 8-18-9 (55744)
sa vidvo bahubhiH sa~Nkhye prativivyAdha tAnnR^ipAn.
saushrutiM saptabhirvidvvA chandradevaM tribhiH sharaiH.. 8-18-10 (55745)
shrutaMjayaM cha viMshatyA chandradevaM tathA.aShTabhiH.
mitradevaM shatenaiva satyadevaM tribhiH sharaiH.. 8-18-11 (55746)
navabhirmitravarmANaM susharmANaM tathA.aShTabhiH.
shruta~njayaM cha rAjAnaM hatvA tatra shilAshitaiH.. 8-18-12 (55747)
saushruteH sashirastrANaM shiraH kAyAdapAharat.
tvaritashchandradevaM cha sharairninye yamakShayam.. 8-18-13 (55748)
tathetarAnmahArAja yatamAnAnmahArathAn.
pa~nchabhiH pa~nchabhirbANairekaikaM pratyavArayat.. 8-18-14 (55749)
satyadevastu sa~NkrudvastomaraM vyasR^ijanmahat.
samuddishya raNe kR^iShNaM siMhanAdaM nanAda cha.. 8-18-15 (55750)
sa nirbhidya bhujaM savyaM mAdhavasya mahAtmanaH.
ayasmayaH svarNadaNDo jagAma dharaNIM tadA.. 8-18-16 (55751)
mAdhavasya tu viddhasya tomareNa mahAraNe.
pratodaH prApatadvastAdrashmayashcha vishAmpate.. 8-18-17 (55752)
vAsudevaM vibhinnA~NgaM dR^iShTvA pArtho dhana~njayaH.
krodhamAhArayattIvraM kR^iShNaM chedamuvAcha ha.. 8-18-18 (55753)
prApayAshvAnmahAbAho satyadevaM prati prabho.
yAvadenaM sharaistIkShNairnayAmi yamasAdanam.. 8-18-19 (55754)
pratodaM gR^ihya so.anyattu rashmInsa~NgR^ihya cha drutam.
vAhayAmAsa tAnashvAnsatyadevarathaM prati.. 8-18-20 (55755)
viShvaksenaM sunirvidvaM dR^iShTvA pArtho dhana~njayaH.
satyadevaM sharaistIkShNairvArayitvA mahArathaH.. 8-18-21 (55756)
tataH sunishitairbhallai rAj~nastasya mahachChiraH.
kumDalopachitaM kAyAchchakarta pR^itanAntare.. 8-18-22 (55757)
tannikR^itya shitairbANairbhitravarmANamAkShipat.
vatsadantena tIkShNena sArathiM chAsya mAriSha.. 8-18-23 (55758)
tataH sharashatairbhUyaH saMshaptakagaNAnbalI.
pAtayAmAsa sa~NkrudvaH shatasho.atha sahasrashaH.. 8-18-24 (55759)
tato rajatapu~Nkhena rAja~nshIrShaM mahAtmanaH.
mitradevasya chichCheda kShurapreNa mahArathaH.
susharmANaM susa~Nkruddho jatrudeshe samAhanat.. 8-18-25 (55760)
tataH saMshaptakAH sarve parivArya dhana~njayam.
shastraughairmamR^iduH krudvA nAdayanto disho dasha.. 8-18-26 (55761)
abhyarditastu tajjiShNuH shakratulyaparAkramaH.
aindramastramameyAtmA prAdushchakre mahArathaH.. 8-18-27 (55762)
tataH sharasahasrANi prAdurAsanvishAmpate.
`kArmukAtpANDuputrasya pArthasyAmitatejasaH'.. 8-18-28 (55763)
tatastu chChidyamAnAnAM dhvajAnAM dhanuShAM tathA.
rathAnAM sapatAkAnAM tUNIrANAM yugaiH saha.. 8-18-29 (55764)
akShANAmatha chakrANAM yoktrANAM rashmibhiH saha.
kUbarANAM varUthAnAM pR^iShatkAnAM cha saMyuge.. 8-18-30 (55765)
ashvAnAM patatAM chApi prAsAnAmR^iShTibhiH saha.
gadAnAM parighAnAM cha shaktitomarapaTTasaiH.. 8-18-31 (55766)
shataghnInAM sachakrANAM bhujAnAM chorubhiH saha.
kaNThasUtrA~NgadAnAM cha keyUrANAM cha mAriSha.. 8-18-32 (55767)
hArANAmatha niShkANAM tanutrANAM cha bhArata.
ChatrANAM vyajanAnAM cha shirasAM kumuTaiH saha.
rAshayashchAtra dR^ishyante patitAnAM mahItale.. 8-18-33 (55768)
sakuNDalAni svakShImi pUrNachandranibhAni cha.
shirAMsyurvyAmadR^ishyanta tArAjAlamivAmbare.. 8-18-34 (55769)
susragvINi suvAsAMsi chandanenokShitAni cha.
sharIrANi vyadR^ishyanta nihatAnAM mahItale.. 8-18-35 (55770)
rudrasyAkrIDasadR^ishaM ghoramAyodhanaM tadA.. 8-18-36 (55771)
nihatai rAjaputraishcha kShatriyaishcha mahAbalaiH.
`arjunena mahArAja tatratatra mahAraNe'.. 8-18-37 (55772)
hastibhiH patitaishchaiva tura~NgaishchAbhavanmahI.
agamyarUpA samare vishIrNairiva parvataiH.. 8-18-38 (55773)
nAsIdrathapathastasya pANDavasya mahAtmanaH.
nighnataH shAtravAnbhallairhastyashvaM chAsyato mahat.. 8-18-39 (55774)
svAnugA iva sIdanti rathachakrANi mAriSha.
charatastasya sa~NgrAme tasmiMllohitakardame.. 8-18-40 (55775)
sIdamAnAni chakrANi samuhUsturagA bhR^isham.
shrameNa mahatA yuktA manomArutaraMhasaH.. 8-18-41 (55776)
vadhyamAnaM tu tatsainyaM pANDuputreNa dhanvinA.
prAyasho vimukhaM sarvaM nAvatiShThata bhArata.. 8-18-42 (55777)
tA~njitvA samare jiShNuH saMshaptakagaNAnbahUn.
virarAja tadA pArtho vidhUmo.agniriva jvalan.. .. 8-18-43 (55778)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi ShoDashadivasayuddhe aShTAdasho.adhyAyaH.. 18 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.19. adhyAyaH 019
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
sa~Nkulayuddham.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-19-0 (55779)
sa~njaya uvAcha. 8-19-0x (4867)
yudhiShThiraM mahArAja visR^ijantaM sharAnbahUn.
svayaM duryodhano rAjA pratyagR^ihNAdabhItavat.. 8-19-1 (55780)
tamApatantaM sahasA tava putraM mahAratham.
dharmarAjo drutaM viddhvA tiShThatiShTheti chAbravIt.. 8-19-2 (55781)
sa tu taM prativivyAdha navabhirnishitaiH sharaiH.
sArathiM chAsya bhallena bhR^ishaM kruddho.abhyatADayat.. 8-19-3 (55782)
tato yudhiShThiro rAjansvarNapu~NkhA~nshilImukhAn.
duryodhanAya chikShepa trayodasha shilAshitAn.. 8-19-4 (55783)
chaturbhishchaturo vAhAMstasya hatvA mahArathaH.
pa~nchamena shiraH kAyAtsAratheshcha samAkShipat.. 8-19-5 (55784)
ShaShThena tu dhvajaM rAj~naH saptamena tu kArmukam.
aShTamena tathA kha~NgaM pAtayAmAsa bhUtale.
pa~nchabhirnR^ipatiM chApi dharmarAjo.ardayadbhR^isham.. 8-19-6 (55785)
hatAshvAttu rathAttasmAdavaplutya sutastava.
uttamaM vyasanaM prApto bhUmAvevAvatiShThata.. 8-19-7 (55786)
taM tu kR^ichChragataM dR^iShTvA karNadrauNikR^ipAdayaH.
abhyavartanta sahasA parIpsanto narAdhipam.. 8-19-8 (55787)
atha pANDusutAH sarve parivArya yudhiShThiram.
anvayuH samare rAjaMstato yuddhamavartata.. 8-19-9 (55788)
tatastUryasahasrANi prAvAdyanta mahAmR^idhe.. 8-19-10 (55789)
kShvelAH kilakilAshabdAH prAdurAsanmahIpate.
yatrAbhyagachChansamare pA~nchAlAH kauravaiH saha.. 8-19-11 (55790)
narA naraiH samAjagmurvAraNA varavAraNaiH.
rathAshcha rathibhiH sArdhaM hayAshcha hayasAdibhiH.. 8-19-12 (55791)
dvandvAnyAsanmahArAja prekShaNIyAni saMyuge.
vividhAnyapyachintyAni shastravantyuttamAni cha.. 8-19-13 (55792)
te shUrAH samare sarve chitraM laghu cha suShThu cha.
ayudhyanta mahAvegAH parasparavadhaiShiNaH.. 8-19-14 (55793)
anyonyaM samare jaghnuryodhavratamanuShThitAH.
na hi te samaraM chakruH pR^iShThato vai katha~nchana.. 8-19-15 (55794)
muhUrtameva tadyudvamAsInmadhuradarshanam.
tata unmattavadrAjannirmaryAdamavartata.. 8-19-16 (55795)
rathI nAgaM samAsAdya dArayannishitaiH sharaiH.
preShayAmAsa kAlAya sharaiH sannataparvabhiH.. 8-19-17 (55796)
nAgA hayAnsamAsAdya vikShipanto bahUnraNe.
dArayAmAsuratyugraM tatratatra tadAtadA.. 8-19-18 (55797)
hayArohAshcha bahavaH parivArya hayottamAn.
talashabdaravAMshchakruH sampatantastatastataH.. 8-19-19 (55798)
dhAvamAnAMstatastAMstu dravamANAnmahAgajAn.
pArshvataH pR^iShThatashchaiva nijaghnurhayasAdinaH.. 8-19-20 (55799)
vidrAvya cha bahUnashvAnnAgA rAjanmadotkaTAH.
viShANaishchApare jaghnurmamR^idushchApare bhR^isham.. 8-19-21 (55800)
sAshvArohAMshcha turagAnviShAmairvivyadhU ruShA.
apare chikShipurvegAtpragR^ihyAtibalAstadA.. 8-19-22 (55801)
pAdAtairAhatA nAgA vivareShu samantataH.
chakrurArtasvaraM ghoraM dudruvushcha disho dasha.. 8-19-23 (55802)
padAtInAM tu sahasA pradrutAnAM mahAhave.
utsR^ijyAbharaNaM tUrNamavavavrU raNAjire.. 8-19-24 (55803)
nimittaM manyamAnAstu pariNAmya mahAgajAH.
jagR^ihurbibhidushchaiva chitrANyAbharaNAni cha.. 8-19-25 (55804)
tAMstu tatra prasaktAnvai parinvArya padAtayaH.
hastyArohAnnijaghnuste mahAvegA balotkaTAH.. 8-19-26 (55805)
apare hastibhirhastaiH khaM vikShiptA mahAhave.
nipatanto viShANAgrairbhR^ishaM vidvAH sushikShitaiH.. 8-19-27 (55806)
apare sahasA gR^ihya viShANaireva sUditAH.
senAntaraM samAsAdya kechittatra mahAgajaiH.. 8-19-28 (55807)
kShuNNagAtrA mahArAja vikShipya cha punaHpunaH.
apare vyajanAnIva vibhrAmya nihatA mR^idhe.. 8-19-29 (55808)
puraHsarAshcha nAgAnAmapareShAM vishAmpate.
sharIrANyatividvAni tatratatra raNAjire.. 8-19-30 (55809)
pratimAneShu kumbheShu dantaveShTeShu chApare.
nigR^ihItA bhR^ishaM nAgAH prAsatomarashaktibhiH.. 8-19-31 (55810)
nigR^ihya cha gajAH kechit pArshvasthairbhR^ishadAruNaiH.
rathAshvasAdibhistatra sambhinnA nyapatanbhuvi.. 8-19-32 (55811)
sahayAH sAdinastatra tomareNa mahAmR^idhe.
bhUmAvamR^idranvegena sacharmANaM padAtinam.. 8-19-33 (55812)
chaChA sAvaraNAnkAMshchittatratatra vishAmpate.
rathAnnAgAH samAsAdya parigR^ihya cha mAriSha.
vyAkShipansahasA tatra ghorarUpe bhayAnake.. 8-19-34 (55813)
nArAchairnihatAshchApi gajAH peturmahAbalAH.
parvatasyeva shikharaM vajrarugNaM mahItale.. 8-19-35 (55814)
yodhA yodhAnsamAsAdya muShTibhirvyahananyudhi.
kesheShvanyonyamAkShipya chikShipurbibhidushcha ha.. 8-19-36 (55815)
udyamya cha bhujAnanye nikShipya cha mahItale.
padA choraH samAkramya sphurato.apAharachChiraH.. 8-19-37 (55816)
patatashchAparo rAjanvijahArAsinA shiraH.
`mR^itamanyo mahArAja padA tADitavAMstadA'.. 8-19-38 (55817)
jIvatashcha tathaivAnyaH shastraM kAye nyamajjayat.
muShTiyuddhaM mahachchAsIdyodhAnAM tatra bhArata.
tathA keshagrahashchogro bAhuyuddhaM cha bhairavam.. 8-19-39 (55818)
samAsaktasya chAnyena avij~nAtastathA.aparaH.
jahAra samare prANAnnAnAshastairanekadhA.. 8-19-40 (55819)
saMsakteShu cha yodheShu vartamAne cha sa~Nkule.
kabandhAnyutthitAni syuH shatasho.atha sahasrashaH.. 8-19-41 (55820)
shoNitaiH sichyamAnAni shastrANi kavachAni cha.
mahArAgAnuraktAni vastrANIva chakAshire.. 8-19-42 (55821)
evametanmahadyudvaM dAruNaM shastrasa~Nkulam.
unmattaga~NgApratimaM shabdenApUrayajjagat.. 8-19-43 (55822)
naiva sve na pare rAjanvij~nAyante sharAturAH.
yodvavyamiti yudhyante rAjAno jayagR^idvinaH.. 8-19-44 (55823)
svAnsve jaghnurmaharAja parAMshchaiva samAgatAn.
ubhayoH senayorvIrairvyAkulaM samapadyata.. 8-19-45 (55824)
rathairbhagnairmahArAja vAraNaishcha nipAtitaiH.
hayaishcha patitaistatra naraishcha vinipAtitaiH.. 8-19-46 (55825)
agamyarUpA pR^ithivI kShaNena samapadyata.
kShaNenAsInmahIpAla kShatajaughapravartinI.. 8-19-47 (55826)
pA~nchAlAnahatatkarNastrigartAMshcha dhana~njayaH.
bhImasenaH kurUnrAjanhastyanIkaM cha sarvashaH.. 8-19-48 (55827)
evameSha kShayo vR^ittaH kurupANDavasenayoH.
aparAhNe gate sUrye kA~NkShatAM vipulaM yashaH.. .. 8-19-49 (55828)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi ShoDashadivasayuddhe ekonaviMsho.adhyAyaH.. 19 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.20. adhyAyaH 020
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
yudhiShThireNa duryodhanaparAjayaH.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-20-0 (55829)
dhR^itarAShTra uvAcha. 8-20-0x (4868)
atitIvrANi duHkhAni duHsahAni bahUni cha.
tvatto.ahaM sa~njayAshrauShaM putrANAM chaiva sa~NkShayam.. 8-20-1 (55830)
yathA tvaM me kathayase yathA yudvamavartata.
na santi sUta kauravyA iti me nishchitA matiH.. 8-20-2 (55831)
duryodhanashcha virathaH kR^itastatra mahArathaH.
dharmaputraH kathaM chakre tasya vA nR^ipatiH katham.. 8-20-3 (55832)
aparAhNe kathaM yudvamabhavadromaharShaNam.
tanmamAchakShva tattvena kushalo hyasi sa~njaya.. 8-20-4 (55833)
sa~njaya uvAcha. 8-20-5x (4869)
saMsakteShu tu sainyeShu vadhyamAneShu bhAgashaH.
rathamanyaM samAsthAya putrastava vishAmpate.. 8-20-5 (55834)
krodhena mahatA yuktaH saviSho bhujago yathA.
duryodhanaH samAlakShya dharmarAjaM yudhiShThiram.
provAcha sUtaM tvarito yAhiyAhIti bhArata.. 8-20-6 (55835)
tatra mAM prApaya kShipraM sArathe yatra pANDavaH.
dhriyamANAtaprateNa rAjA rAjati daMshitaH.. 8-20-7 (55836)
sa sUtashchodito rAj~nA rAj~naH syandanamuttamam.
yudhiShThirasyAbhimukhaM preShayAmAsa saMyuge.. 8-20-8 (55837)
tato yudhiShThiraH krudvaH prabhinna iva ku~njaraH.
sArathiM chodayAmAsa yAhi yatra suyodhanaH.. 8-20-9 (55838)
tau samAjagmaturvIrau bhrAtarau rathasattamau.. 8-20-10 (55839)
sametya cha mahAvIrau saMrabdhau yudvadurmadau.
vavarShaturmaheShvAsau sharairanyonyamAhave.. 8-20-11 (55840)
tato duryodhano rAjA dharmashIlasya mAriSha.
shilAshitena bhallena dhanushchichCheda saMyuge.. 8-20-12 (55841)
taM nAmR^iShyata sa~Nkruddho hyavamAnaM yudhiShThiraH.
apavidhya dhanushChinnaM krodhasaMraktalochanaH.. 8-20-13 (55842)
anyatkArmukamAdAya dharmaputrashchamUmukhe.
duryodhanasya chichCheda dhvajaM kArmukameva cha.. 8-20-14 (55843)
athAnyadvanurAdAya putraste bharatarShabha.
`yudhiShThirasya chikShepa sharAnkanakabhUShaNAn.
rukmapu~NkhAnprasannAgrAnsaviShAniva pannagAn'.. 8-20-15 (55844)
tAvanyonyaM susa~Nkruddhau shastravarShANyamu~nchatAm.
siMhAviva susaMrabdhau parasparajigIShayA.. 8-20-16 (55845)
jaghnatustau raNe.anyonyaM nardamAnau vR^iShAviva.
antaraM mArgamANau cha cheratustau mahArathau.. 8-20-17 (55846)
tataH pUrNAyatotsR^iShTaiH sharaistau tu kR^itavraNau.
virejaturmahArAja kiMshukAviva puShpitau.. 8-20-18 (55847)
tato rAjanvimu~nchantau siMhanAdAnmuhurmuhuH.
talayoshcha tathA shabdAndhanuShashcha mahAhave.. 8-20-19 (55848)
sha~NkhashabdavarAMshchaiva chakratustau nareshvarau.
anyonyaM tau mahArAja pIDayAMchakraturbhR^isham.. 8-20-20 (55849)
tato yudhiShThiro rAjA putraM tava sharaistribhiH.
AjaghAnorasi kruddho vajravegairdurAsadaiH.. 8-20-21 (55850)
prativivyAdha taM tUrNaM tava putro mahIpatiH.
pa~nchabhirnishitairbANaiH svarNapu~NkhaiH shilAshitaiH.. 8-20-22 (55851)
tato duryodhano rAjA shaktiM chikShepa bhArata.
sarvapArashavIM tIkShNAM maholkApratimAM tadA.. 8-20-23 (55852)
tAmApatantIM sahasA dharmarAjaH shitaiH sharaiH.
tribhishchichCheda sahasA taM cha vivyAdha pa~nchabhiH.. 8-20-24 (55853)
nipapAta tataH sA.atha svarNadaNDA mahAsvanA.
nipatantI maholkeva vyarAjachChikhisannibhA.. 8-20-25 (55854)
shaktiM vinihatAM dR^iShTvA putrastava vishAmpate.
navabhirnishitairbhallairnijaghAna yudhiShThiram.. 8-20-26 (55855)
so.atividvo balavatA shatruNaA shatrutApanaH.
duryodhanaM samuddishya bANaM jagrAha satvaraH.. 8-20-27 (55856)
samAdhatta cha taM bANaM dhanurmadhye mahAbalaH.
chikShepa cha mahArAja tataH krudvaH parAkramI.. 8-20-28 (55857)
sa tu bANaH samAsAdya tava putraM mahAratham.
vyAmohayata rAjAnaM dharaNIM cha dadAra ha.. 8-20-29 (55858)
tato duryodhanaH kruddho gadAmudyamya vegitaH.
vidhitsuH kalahasyAntaM dharmarAjamupAdravat.. 8-20-30 (55859)
tamudyatagadaM dR^iShTvA daNDahastamivAntakam.
dharmarAjo mahAshaktiM prAhiNottava sUnave.. 8-20-31 (55860)
dIpyamAnAM mahAvegAM maholkAM jvalitAmiva.
yamadaNDanibhAM ghorAM kAlarAtrimivAparAm.. 8-20-32 (55861)
rathasthaH sa tayA vidvo varma bhittvA stanAntare.
bhR^ishaM saMvignahR^idayaH papAta cha mumoha cha.. 8-20-33 (55862)
nabhastamAha cha tataH pratij~nAmanupAlaya.
nAyaM vadhyastava nR^ipa ityuktaH sa nyavartata.. 8-20-34 (55863)
tatastvaritamAgamya kR^itavarmA tavAtmajam.
pratyapadyata rAjAnaM nimnaM vyasanArNave.. 8-20-35 (55864)
gadAmAdAya bhImo.api hemapaTTapariShkR^itAm.
abhidudrAva vegena kR^itavarmANamAhave.. 8-20-36 (55865)
evaM tadabhavadyuddhaM tvadIyAnAM paraiH saha.
aparAhNe mahArAja kA~NkShatAM vijayaM yudhi.. .. 8-20-37 (55866)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi ShoDashadivasayuddhe viMsho.adhyAyaH.. 20 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.21. adhyAyaH 021
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
sa~Nkulayuddham.. 1 .. ShoDashadivasayuddhopasaMhAraH.. 2 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-21-0 (55867)
sa~njaya uvAcha. 8-21-0x (4870)
tataH karNaM puraskR^itya tvadIyA yudvadurmadAH.
punarAvR^itya sa~NgrAmaM chakrurdevAsuropamam.. 8-21-1 (55868)
dviradanararathAshvasha~NkhashabdaiH
parihR^iShitA vividhaishcha shastrapAtaiH.
dviradarathapadAtisAdisa~NghAH
parikupitAbhimukhAH prajaghnire te.. 8-21-2 (55869)
shitaparashvathasAsipaTTasai--
riShubhiranekavidhaishcha sUditAH.
dviradarathahayA mahAhave
varapuruShaiH puruShAshcha vAhanaiH.. 8-21-3 (55870)
kamaladinakarendusannibhaiH
sitadashanaiH sumukhAkShinAsikaiH.
ruchiramakuTakuNDalairmahI
puruShashirobhirupastR^itA babhau.. 8-21-4 (55871)
parighamusalashaktitaumarai--
rnakharabhushuNDigadAshatairhatAH.
dviradanarahayAH sahasrasho
rudhiranadIpravahAstadA.abhavan.. 8-21-5 (55872)
prahatarathanarAshvaku~njaraM
pratibhayadarshanamulbaNavraNam.
tadahitahatamAbabhau balaM
pitR^ipatirAShTramiva prajAkShaye.. 8-21-6 (55873)
atha tava naradeva sainikA--
stava cha sutAH surasUnusannibhAH.
amitabalapuraH sarA raNe
kuruvR^iShabhAH shiniputramabhyayuH.. 8-21-7 (55874)
tadatirudhirabhImamAbabhau
puruShavarAshvarathadvipAkulam.
lavaNajalasamudvatasvanaM
balamasurAmarasainyasaprabham.. 8-21-8 (55875)
surapatisamavikramastata--
stridashavarAvarajopamaM yudhi.
dinakarakiraNaprabhaiH pR^iShatkai
ravitanayo.abhyahanachChinipravIram.. 8-21-9 (55876)
tamapi sarathavAjisArathiM
shinivR^iShabho vividhaiH sharaistvaran.
bhujagaviShasamaprabhai raNe
puruShavaraM samavAstR^iNottadA.. 8-21-10 (55877)
shinivR^iShabhasharairnipIDitaM
tava suhR^ido vasuSheNamabhyayuH.
tvaritamatirathA ratharShabhaM
dviradarathAshvapadAtibhiH saha.. 8-21-11 (55878)
tadudadhinibhamAdravadbalaM
tvaritataraiH samabhidrutaM paraiH.
drupadasutamukhaistadA.abhavat
puruSharathAshvagajakShayo mahAn.. 8-21-12 (55879)
atha puruShavarau kR^itAhnikau
bhavamabhipUjya yathAvidhi prabhum.
arivadhakR^itanishchayau drutaM
tava balamarjunakeshavau sR^itau.. 8-21-13 (55880)
jaladaninadaniHsvanaM rathaM
pavanavidhUtapatAkaketanam.
sitahayamupayAntamantikaM
kR^itamanaso dadR^ishustadA.arayaH.. 8-21-14 (55881)
atha viShphArya gANDIvaM rathe nR^ityannivArjunaH.
sharasambAdhamakarotkhaM dishaH pradishastathA.. 8-21-15 (55882)
rathAnvimAnapratimAnmajjayansAyudhadhvajAn.
sasArathIMstadA bANairabhrANIvAnilo.avadhIt.. 8-21-16 (55883)
gajAngajaprayantR^IMshcha vaijayantyAyudhadhvajAn.
sAdino.ashvAMshcha pattIMshcha sharairninye yamakShayam.. 8-21-17 (55884)
tamantakamiva kruddhamanivAryaM mahAratham.
duryodhano.abhyayAdeko nighnanbANairajihmagaiH.. 8-21-18 (55885)
tasyArjuno dhanuH sUtamashvAnketuM cha sAyakaiH.
hatvA saptabhirekena chChatraM chichCheda patriNA.. 8-21-19 (55886)
navamaM cha samAdhAya vyasR^ijatprANaghAtinam.
duryodhanAyeShuvaraM taM drauNiH saptadhA.achChinat.. 8-21-20 (55887)
tato drauNerdhanushChitvA hatvA chAshvarathA~nsharaiH.
kR^ipasyApi tadatyugraM dhanushchichCheda pANDavaH.. 8-21-21 (55888)
hArdikyasya dhanushChittvA dhvajaM chAshvAMstadA.avadhIt.
duHshAsanasyeShvasanaM ChittvA rAdheyamabhyayAt.. 8-21-22 (55889)
atha sAtyakimutsR^ijya tvarankarNo.arjunaM tribhiH.
vidvvA vivyAdha viMshatyA kR^iShNaM pArthaM punaHpunaH.. 8-21-23 (55890)
na glAnirAsItkarNasya kShipataH sAyakAnbahUn.
raNe vinighnataH shatrUnkruddhasyeva shatakratoH.. 8-21-24 (55891)
atha sAtyakirAgatya karNaM viddvA shitaiH sharaiH.
navatyA navabhishchograiH shatena punarArpayat.. 8-21-25 (55892)
tataH pravIrAH pArthAnAM sarve karNamapIDayan.
yudhAmanyuH shikhaNDI cha draupadeyAH prabhadrakAH.. 8-21-26 (55893)
uttamaujA yuyutsushcha yamau pArShata eva cha.
chedikArUshamAtsyAnAM kekayAnAM cha yadbalaM.. 8-21-27 (55894)
chekitAnashcha balavAndharmarAjashcha suvrataH.
ete rathAshvadviradaiH pattibhishchogravikramaiH.. 8-21-28 (55895)
parivArya raNe karNaM nAnAshastrairavAkiran.
bhAShanto vAgbhirugrAbhiH sarve karNavadhe dhR^itAH.. 8-21-29 (55896)
tAM shastravR^iShTiM bahudhA karNashChittvA shitaiH sharaiH.
apovAhAstravIryeNa drumaM bha~Nktveva mArutaH.. 8-21-30 (55897)
rathinaH samahAmAtrAngajAnashvAnsasAdinaH.
pattivrAtAMshcha sa~Nkrudvo nighnankarNo vyadR^ishyata.. 8-21-31 (55898)
tadvadhyamAnaM pANDUnAM balaM karNAstratejasA.
vishastrapatradehAsu prAya AsItparA~Nmukham.. 8-21-32 (55899)
atha karNAstramastreNa pratihatyArjunaH smayan.
dishaM khaM chaiva bhUmiM cha prAvR^iNochCharavR^iShTibhiH.. 8-21-33 (55900)
musalAnIva sampetuH parighA iva cheShavaH.
shataghnya iva chApyanye vajrANyugrANi chApare.. 8-21-34 (55901)
tairvadhyamAnaM tatsainyaM sapattyashvarathadvipam.
nimIlitAkShamatyarthaM babhrAma cha nanAda cha.. 8-21-35 (55902)
niShkaivalyaM tadA yudvaM prApurashvanaradvipAH.
hanyamAnAH sharairArtAstadA bhItAH pradudruvuH.. 8-21-36 (55903)
tvadIyAnAM tadA yudve saMsaktAnAM jayaiShiNAm.
girimastaM samAsAdya pratyapadyata bhAnumAn.. 8-21-37 (55904)
tamasA cha mahArAja rajasA cha visheShataH.
na ki~nchitpratyapashyAma shubhaM vA yadi vA.ashubham.. 8-21-38 (55905)
te trasyanto maheShvAsA rAtriyudvasya bhArata.
apayAnaM tatashchakruH sahitAH sarvayodhibhiH.. 8-21-39 (55906)
kauraveShvapayAteShu tadA rAjandinakShaye.
jayaM sumanasaH prApya pArthAH svashibiraM yayuH.. 8-21-40 (55907)
vAditrashabdairvividhaiH siMhanAdaiH sagarjitaiH.
parAnuvahantashcha stuvantashchAchyutArjunau.. 8-21-41 (55908)
kR^ite.avahAre tairvIraiH sainikAH sarva eva te.
AshIrvAchaH pANDaveShu prAyu~njanta nareshvarAH.. 8-21-42 (55909)
tataH kR^ite.avahAre cha prahR^iShTAstatra pANDavAH.
nishAyAM shibiraM gatvA nyavasanta nareshvarAH.. 8-21-43 (55910)
tato rakShaH pishAchAshcha shvApadAshchaiva sa~NghashaH.
jagmurAyodhanaM ghoraM rudrasyAkrIDasannibham.. .. 8-21-44 (55911)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi ShoDashadivasayuddhe ekaviMsho.adhyAyaH.. 21 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.22. adhyAyaH 022
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
kR^iShNatulyasAratherabhAvAtsvasyArjunAnnyUnatAM manyamAnena karNena duryodhanaM prati shalyasya sArathye niyojanachodanA.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-22-0 (55912)
dhR^itarAShTra uvAcha. 8-22-0x (4871)
svena chChandena naH sarvAnavadhIdvyaktamarjunaH.
na hyasya samare muchyedantako.apyAtatAyinaH.. 8-22-1 (55913)
pArtho hyeko.aharadbhadrAmekashchAgnimatarpayat.
ekashchemAM mahIM jitvA chakre balibhR^ito nR^ipAn.. 8-22-2 (55914)
eko nivAtakavachanAnahanaddivyakArmukaH.
ekaH kirAtarUpeNa sthitaM sharvamayodhayat.. 8-22-3 (55915)
eko hyarakShadbharatAneko bhavamatoShayat.
tenaikena jitAH sarve madIyA hyugratejasaH.. 8-22-4 (55916)
na te nindyAH prashasyAste yatte chakrurbravIhi tat.
tato duryodhanaH sUta pashchAtkimakarottadA.. 8-22-5 (55917)
sa~njaya uvAcha. 8-22-6x (4872)
hataprahatavidhvastA vivarmAyudhavAhanAH.
dInasvarA dUyamAnA mAninaH shatrunirjitAH.. 8-22-6 (55918)
shibirasthAH punarmantraM mantrayanti sma kauravAH.
bhagnadaMShTrA hataviShAH pAdAkrAntA ivoragAH.. 8-22-7 (55919)
tAnabravIttataH karNaH krudvaH sarpa iva shvasan.
karaM kareNa niShpIDya prekShamANastavAtmajam.. 8-22-8 (55920)
yatto dR^iDhashcha dakShashcha dhR^itimAnarjunaH sadA.
sambodhayati chApyenaM yathAkAlamadhokShajaH.. 8-22-9 (55921)
sahasA.astravisargeNa vayaM tenAdya va~nchitAH.
shvastvahaM tasya sa~NkalpaM sarvaM hantA mahIpate.. 8-22-10 (55922)
evamuktastathetyuktvA so.anujaj~ne nR^ipottamAn.
te.anuj~nAtA nR^ipAH sarve svAni veshmAni bhejire.. 8-22-11 (55923)
sukhoShitAstAM rajanIM hR^iShTA yudvAya niryayuH.
te.apashyanvihitaM vyUhaM dharmarAjena durjayam.
prayatnAtkurumukhyena bR^ihaspatyushanomatAt.. 8-22-12 (55924)
atha pratIpakartAraM pravIraM paravIrahA.
sasmAra vR^iShabhaskandhaM karNaM duryodhanastadA.. 8-22-13 (55925)
purandarasamaM yudve marudgaNasamaM bale.
kArtavIryasamaM vIrye karNaM rAj~no.agamanmanaH.. 8-22-14 (55926)
sarveShAM chaiva sainyAnAM karNamevAgamanmanaH.
sUtaputraM maheShvAsaM bandhumAtyayikeShviva.. 8-22-15 (55927)
dhR^itarAShTra uvAcha. 8-22-16x (4873)
tato duryodhanaH sUta pashchAtkimakarottadA.
yadvo.agamanmano mandAH karNaM vaikartanaM prati.. 8-22-16 (55928)
apyapashyata rAdheyaM shItArtA iva bhAskaram.
kR^ite.avahAre sainyAnAM pravR^itte cha raNe punaH.. 8-22-17 (55929)
`duryodhanaM cha tatrAjau pANDavena bhR^ishArditam.
parAkrAntAnpANDusutAndR^iShTvA.api bhR^ishArditam'.. 8-22-18 (55930)
kathaM vaikartanaH karNastatrAyudhyata sa~njaya.
kathaM cha pANDavAH sarve yuyudhustatra sUtajam.. 8-22-19 (55931)
karNo hyeko mahAbAhurhanyAtpArthAnsasR^i~njayAn.
karNasya bhujayorvIryaM shakraviShNusamaM yudhi.. 8-22-20 (55932)
tasya shastrANi ghorANi vikramashcha mahAtmanaH.
karNamAshritya sa~NgrAme matto duryodhano nR^ipaH.. 8-22-21 (55933)
duryodhanaM tato dR^iShTvA pANDavena bhR^ishArditam.
parAkrAntAnpANDusutAndR^iShTvA chApi mahArathaH.. 8-22-22 (55934)
karNamAshritya sa~NgrAme mando duryodhanaH punaH.
jetumutsahate pArthAnsaputrAnsahakeshavAn.. 8-22-23 (55935)
`yaH saubalaM tathA tAta nItimAniti manyate.
karNaM chAgratimaM yudve devairapi durutsaham.. 8-22-24 (55936)
manyate.abhyadhikaM pArthAdevaM chAsya hR^idi sthitam.
vijeShyati raNe karNa ekaH parthAnsasomakAn.
mama chaiva sadA mandaH shaMsate nityamagrataH'.. 8-22-25 (55937)
aho bata mahadduHkhaM yatra pANDusutAnraNe.
nAtaradrabhasaH karNo daivaM nUnaM parAyaNam.. 8-22-26 (55938)
aho dyUtasya niShTheyaM ghorA samprati vartate.. 8-22-27 (55939)
aho tIvrANi duHkhAni duryodhanakR^itAnyaham.
soDhA ghorANi bahushaH shalyabhUtAni sa~njaya.. 8-22-28 (55940)
saubalaM cha tadA tAta nItimAniti manyate.
karNashcha rabhaso nityaM rAjA ta chApyanuvrataH.. 8-22-29 (55941)
yadevaM vartamAneShu mahAyudveShu sa~njaya.
ashrauShaM nihatAnputrAnnityameva vinirjitAn.. 8-22-30 (55942)
na pANDavAnAM samare kashchidasti hataH kila.
strImadhyamiva gAhante daivaM tu balavattaram.. 8-22-31 (55943)
sa~njaya uvAcha. 8-22-32x (4874)
[rAjanpUrvanimittAni dharmiShThAni vichintaya]. 8-22-32 (55944)
atikrAntaM hi yatkAryaM pashchAchchintayate naraH.
tachchAsya na bhavetkAryaM chintayA cha vinashyati.. 8-22-33 (55945)
tadidaM tava kAryaM tu dUraprAptaM vijAnatA.
na kR^itaM yattvayA pUrvaM prAptAprAptavichAraNam.. 8-22-34 (55946)
ukto.asi bahudhA rAj~nanmA yudhyasveti pANDavaiH.
na cha tattvagrahIrdveShAtpANDaveShu vishAmpate.. 8-22-35 (55947)
tvayA pApAni ghorANi samAchIrNAni pANDuShu.
tvatkR^ite vartate ghoraH pArthivAnAM janakShayaH.. 8-22-36 (55948)
tattvidAnImatikrAntaM mA shucho bharatarShabha.
shR^iNu sarvaM yathAvR^ittaM ghoraM vaishasamuchyate.. 8-22-37 (55949)
prabhAtAyAM rajanyAM tu karNo rAjAnamabhyayAt.
sametya cha mahAbAhurduryodhanamathAbravIt.. 8-22-38 (55950)
karNa uvAcha. 8-22-39x (4875)
adya rAjansameShyAmi pANDavena yashasvinA.
nihaniShyAmi taM vIraM sa vA mAM nihaniShyati.. 8-22-39 (55951)
bahutvAnmama kAryANAM tathA pArthasya bhArata.
nAbhUtsamAgamo rAjanmama chaivArjunasya cha.. 8-22-40 (55952)
idaM tu me yathApraj~naM shR^iNu vAkyaM vishAmpate.
anihatya raNe pArthaM nAhameShyAmi bhArata.. 8-22-41 (55953)
hatapravIre sainye.asminmayi chAvasthite yudhi.
abhiyAsyati mAM pArthaH shakrashaktivinAkR^itam.. 8-22-42 (55954)
tataH shreyaskaraM yachcha tannibodha janeshvara.
AyudhAnAM cha me vIryaM divyAnAmarjunasya cha.. 8-22-43 (55955)
kAryasya mahato bhede lAghave dUrapAtane.
sauShThave chAstrapAte cha savyasAchI na matsamaH.. 8-22-44 (55956)
prANe shaurye.atha vij~nAne vikrame chApi bhArata.
nimittaj~nAnayoge cha savyasAchI na matsamaH.. 8-22-45 (55957)
sarvAyudhamahAmAtraM vijayaM nAma tadvanuH.
indrArthaM priyakAmena nirmitaM vishvakarmaNA.. 8-22-46 (55958)
yena daityagaNAnrAja~njitavAnvai shatakratuH.
yasya ghoSheNa daityAnAM vyAmuhyanta disho dasha.. 8-22-47 (55959)
tadbhArgavAya prAyachChachChakraH paramasammatam.
taddivyaM bhArgavo mahyamadadadvanurattamam.. 8-22-48 (55960)
tena yotsye mahAbAhumarjunaM jayatAM varam.
yathendraH samare sarvAndaiteyAnvai samAgatAn.
`nijaghAna tathA sarvA~njeShyAmi yudhi pANDavAn'.. 8-22-49 (55961)
dhanurghoraM rAmadattaM gANDIvAttadvishiShyate.
trissaptakR^itvaH pR^ithivI dhanuShA yena nirjitA.. 8-22-50 (55962)
dhanuSho hyasya karmANi divyAni prAha bhArgavaH.
tadrAmo hyadadanmahyaM tena yotsyAmi pANDavam.. 8-22-51 (55963)
adya duryodhanAhaM tvAM nandayiShye sabAndhavam.
nihatya samare vIramarjunaM jayatAM varam.. 8-22-52 (55964)
saparvatavanadvIpA hatavIrA sasAgarA.
putrapautrapratiShThA te bhaviShyatyadya pArthiva.. 8-22-53 (55965)
nAshakyaM vidyate me.adya tvatpriyArthaM visheShataH.
samyagdharmAnuraktasya sidvirAtmavato yathA.. 8-22-54 (55966)
na hi me vikramaM soDhuM sa shakto.agniM taruryathA.
avashyaM tu mayA vAchyaM yena hIno.asmi phalgunAt.. 8-22-55 (55967)
jyA tasya dhanuSho divyA tathA.akShayye maheShudhI.
sArathistasya govindo mama tAdR^i~Nga vidyate.. 8-22-56 (55968)
tasya divyaM dhanuH shreShThaM gANDIvamajitaM yudhi.
vijayaM cha mahaddivyaM mamApi dhanuruttamam.. 8-22-57 (55969)
tatrAhamadhikaH pArthAdvanuShA tena pArthiva.
yena chApyadhiko vIraH pANDavastannibodha me.. 8-22-58 (55970)
rashmigrAhashcha dAshArhaH sarvalokanamaskR^itaH.
agnidattashcha vai divyo rathaH kA~nchanabhUShaNaH.. 8-22-59 (55971)
achChedyAH sarvato vIra vAjinashcha manojavAH.
dhvajashcha divyo dyutimAnvAnaropi bhaya~NkaraH.. 8-22-60 (55972)
kR^iShNashcha jagataH sraShTA rathaM tamabhirakShati.
ebhistribhirahaM hIno yudvumichChAmi pANDavam.. 8-22-61 (55973)
ayaM tu sadR^ishaH shaureH shalyaH samitishobhanaH.
sArathyaM yadi me kuryAddruvaste vijayo bhavet.. 8-22-62 (55974)
tasya me sArathiH shalyo bhavatvasukaraH paraiH.
nArAchAngArdhrapatrAMshcha shakaTAni vahantu me.. 8-22-63 (55975)
rathAshcha mukhyA rAjendra yuktA vAjibhiruttamaiH.
AyAntu pashchAtsatataM mAmeva bharatarShabha.. 8-22-64 (55976)
evamabhyadhikaH pArthAdbhaviShyAmi guNairaham.
shalyopyabhyadhikaH kR^iShNAdarjunAdapichApyaham.. 8-22-65 (55977)
yathA.ashvahR^idayaM veda dAshArhaH paravIrahA.
tathA shalyo vijAnIte hayaj~nAnaM mahArathaH.. 8-22-66 (55978)
bAhuvIrye samo nAsti madrarAjasya kashchana.
tathA.astre matsamo nAsti kashchideva dhanurdharaH.. 8-22-67 (55979)
tathA shalyasamo nAsti hayaj~nAne hi kashchana.
so.ayamabhyadhikaH kR^iShNAdbhaviShyati ratho mama.. 8-22-68 (55980)
evaM kR^ite rathastho.ahaM guNairabhyadhiko.arjunAt.
vijayeyamahaM sa~Nkhye phalgunaM kurusattama.. 8-22-69 (55981)
samudyAtuM na shakShyanti devA api savAsavAH.
etatkR^itaM mahArAja tvayechChAmi parantapa.. 8-22-70 (55982)
kriyatAmeSha kAmo me mA vaH kAlo.atyagAdayam.
evaM kR^ite kR^itaM mahyaM tvayA sarvaM bhaviShyati.. 8-22-71 (55983)
tato drakShyasi sa~NgrAme yatkariShyAmi bhArata.
sarvathA pANDavAnsa~Nkhye vijeShye vai samAgatAn.. 8-22-72 (55984)
na hi me samare shaktAH samudyAtuM surAsurAH.
kimu pANDusutA rAjanraNe mAnuShayonayaH.. 8-22-73 (55985)
sa~njaya uvAcha. 8-22-74x (4876)
evamuktastava sutaH karNenAhavashobhinA.
sampUjya samprahR^iShTAtmA tato rAdheyamabravIt.. 8-22-74 (55986)
duryodhana uvAcha. 8-22-75x (4877)
evametatkariShyAmi yathA tvaM karNa manyase.
sopAsa~NgA rathAH sAshvAH svanuyAsyanti saMyuge.. 8-22-75 (55987)
nArAchAngArdhrapatrAMshcha shakaTAni vahantu te.
anuyAsyAma karNa tvAM vayaM sarve cha pArthivAH.. 8-22-76 (55988)
sa~njaya uvAcha. 8-22-77x (4878)
evamuktvA mahArAja tava putraH pratApavAn.
abhigamyAbravIdrAjA madrarAjamidaM vachaH.. .. 8-22-77 (55989)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi dvAviMsho.adhyAyaH.. 22 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.23. adhyAyaH 023
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
duryodhanaprArthanayA shalyena kR^ichChrAtkarNarathasArathyakaraNAkShyupagamaH.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-23-0 (55990)
sa~njaya uvAcha. 8-23-0x (4879)
evamukto mahArAja tava putraH pratApavAn.
madreshvaraM prati raNe surasainyabhaya~Nkaram.
sarvaM tathA.akarottUrNaM rAdheyastadyathA.abravIt.. 8-23-1 (55991)
madrAjaM cha samare praNamya cha mahAratham.
vinayenopasa~Ngamya praNayAdvAkyamabravIt.. 8-23-2 (55992)
satyavrata mahAbhAga dviShatAM tApavardhana.
madreshvara raNeshUra parasainyabhaya~Nkara.. 8-23-3 (55993)
`matpriyArthaM hitArthaM cha tathA pArthavadhAya cha'.
shrutavAnasi karNasya bruvato vadatAM vara.
yathA nR^ipatisiMhAnAM madhye tvAM varaye svayam.. 8-23-4 (55994)
tattvAmaprativIryAdya shatrupakShakShayAvaha.
madreshvara prayAche.ahaM shirasA vinayena cha.. 8-23-5 (55995)
tasmAtpArthavinAshArthaM hitArthaM mama chaiva hi.
tvaM pAhi sarvataH karNaM bhavaM brahmeva suvrata.. 8-23-6 (55996)
sArathyaM rathinAM shreShTha praNayAtkartumarhasi.
tvayi yantari rAdheyo vidviSho me vijeShyate.. 8-23-7 (55997)
abhIShUNAM hi karNasya grahItAnyo na vidyate.
R^ite hi tvAM mahAbhAga vAsudevasamaM yudhi.. 8-23-8 (55998)
sa pAhi sarvathA karNaM yathA brahmA maheshvaram.
yathA cha sarvathA.a.apatsu vArShNeyaH pAti pANDavam.
tathA madreshvarAdya tvaM rAdheyaM pratipAlaya.. 8-23-9 (55999)
bhIShmo droNaH kR^ipaH karNo bhavAnbhojashcha vIryavAn.
shakuniH saubalo drauNirahameva cha no balam.. 8-23-10 (56000)
evameSha kR^ito bhAgo navadhA pR^ithivIpate.
na cha bhAgo.atra bhIShmasya droNasya cha mahAtmanaH.. 8-23-11 (56001)
tAbhyAmatItya tau bhAgau nihatA mama shatravaH.
vR^idvau hi tau maheShvAsau Chalena nihatau yudhi.. 8-23-12 (56002)
kR^itvA chAsukaraM karma gatau svargamito.anagha.
tathAnye puruShavyAghrAH parairvinihatA yudhi.. 8-23-13 (56003)
asmadIyAshcha bahavaH svargAya gamitAH paraiH.
tyaktvA prANAnaythAshakti cheShTAM kR^itvA cha puShkalAm. 8-23-14 (56004)
tadidaM hatabhUyiShThaM balaM mama narAdhipa.
pUrvamapyalpakaiH pArthairhataM kimuta sAmpratam.. 8-23-15 (56005)
balavanto mahAtmAnaH kaunteyAH satyavikramAH.
balaM sheShaM na hanyurme yathA tatkuru pArthiva.. 8-23-16 (56006)
hatavIramidaM sainyaM pANDavaiH samare vibho.
karNo hyeko mahAbAhurasmatpriyahite rataH.. 8-23-17 (56007)
bhavAMshcha puruShavyAghra sarvalokamahArathaH.
shalya karNo.arjunenAdya yodvumichChati saMyuge.. 8-23-18 (56008)
tasmi~njayAshA vipulA madrarAja narAdhipa.
tasyAbhIShugrahavaro nAnyo.asti bhuvi kashchana.. 8-23-19 (56009)
pArthasya samare kR^iShNo yathA.abhIShugraho varaH.
tathA tvamapi karNasya rathe.abhIShugraho bhava.. 8-23-20 (56010)
tena yukto raNe pArtho rakShyamANashcha pArthiva.
yAni karmANi kurute pratyakShANi tathaiva tat.. 8-23-21 (56011)
pUrvaM naH samare hyevamadhIdarjuno ripUn.
idAnIM vikramo hyasya kR^iShNena sahitasya cha.. 8-23-22 (56012)
kR^iShNena sahitaH pArtho dhArtarAShTrIM mahAchamUm.
ahanyahani madresha drAvayandR^ishyate yudhi.. 8-23-23 (56013)
bhAgo.avashiShTaH karNasya tava chaiva mahAdyute.
taM bhAgaM saha karNena yugapannAshayAdya hi.. 8-23-24 (56014)
aruNena yathA sArdhaM tamaH sUryo vyapohati.
tathA karNena sahito jahi pArthaM mahAhave.. 8-23-25 (56015)
udyantau cha yathA sUryau bAlasUryasamaprabhau.
karNashalyau raNe dR^iShTvA vidravantu mahArathAH.. 8-23-26 (56016)
sUryAruShau yathA dR^iShTvA tamo nashyati mAriSha.
tathA nashyantu kaunteyAH sapA~nchAlAH sasR^i~njayAH.. 8-23-27 (56017)
rathinAM pravaraH karNo yantR^INAM pravaro bhavAn.
saMyogo yuvayorloke nAbhUnna cha bhaviShyati.. 8-23-28 (56018)
yathA sarvAsvavasthAsu vArShmeyaH pAti pANDavam.
tathA bhavAnparitrAtu karNaM vaikartanaM raNe.
`sArathyaM kriyatAM tasya yudhyamAnasya saMyuge.. 8-23-29 (56019)
yathA cha samare kR^iShNo rakShate sarvato.arjunam.
tathA tvamapi rAdheyaM rakShasva cha mahAraNe'.. 8-23-30 (56020)
tvayA sArathinA hyeSha apradhR^iShyo bhaviShyati.
devatAnAmapi raNe sashakrANAM mahIpate.
kiM punaH pANDaveyAnAM mA visha~NkIrvacho mama.. 8-23-31 (56021)
sa~njaya uvAcha. 8-23-32x (4880)
duryodhanavachaH shrutvA shalyaH krodhasamanvitaH.
`dhArtarAShTramathovAcha sR^ikviNI parilelihan'.. 8-23-32 (56022)
trishikhAM bhrukuTiM kR^itvA dhunvanhastau punaHpunaH.
krodharakte mahAnetre parivR^itya mahAbhujaH.
kulaishvaryashrutabalairdR^iptaH shalyo.abravIdidam.. 8-23-33 (56023)
shalya uvAcha. 8-23-34x (4881)
na mAmarhasi rAjedra niyoktuM karmaNIdR^ishe.
na hi pApIyasaH shreyAnpreShyatvaM kartumarhati.. 8-23-34 (56024)
yo hyabhyupagataM mitraM garIyAMsaM visheShataH.
vashe pApIyaso dhatte tatkAryamadharottaram.. 8-23-35 (56025)
brahmaNA brAhmaNAH sR^iShTA mukhAtkShatraM cha bAhutaH.
UrubhyAmatha vaishyA vai shUdrAH padbhyAmiti shrutiH.. 8-23-36 (56026)
tebhyo varNavisheShAshcha pratilomAnulomajAH.
athAnyonyasya saMyogAchchAturvarNyasya bhArata.. 8-23-37 (56027)
goptAraH sa~NgR^ihItAro dAtAraH kShatriyAH smR^itAH.. 8-23-38 (56028)
yAjanAdhyApanairviprA vishudvaishcha pratigrahaiH.
lokasyAnugrahArthAya sthApitA brAhmaNA bhuvi.. 8-23-39 (56029)
kR^iShishcha pAshupAlyaM cha vishAM dAnaM cha dharmataH.
brahmakShatravishAM shUdrA vihitAH parichArakAH.. 8-23-40 (56030)
brahmakShatrasya vihitAH sUtA vai parichArakAH.
na kShatriyo vai sUtAnAM shR^iNuyAchcha katha~nchana.. 8-23-41 (56031)
ahaM mUrdhAbhiShikto hi rAjarShikulajo nR^ipaH.
mahArathasamAkhyAtaH sevyaH stutyashcha vandinAM.. 8-23-42 (56032)
so.amahetAdR^isho bhUtvA nehAribalasUdanaH.
sUtaputrasya sa~NgrAme sArathyaM kartumutsahe.. 8-23-43 (56033)
avamanyase mAM gAndhAre dhruvaM chApyatisha~Nkase.
yasmAdbravIShi visrabdhaH sArathyaM kriyatAmiti.. 8-23-44 (56034)
asmatto.abhyadhikaM karNaM manvAnastaM prashaMsasi.
na chAhaM yudhi rAdheyaM gaNaye tulyamAtmanaH.. 8-23-45 (56035)
AdishyatAmabhyadhiko mamAMshaH pR^ithivIpate.
tamahaM samare hatvA gamiShyAmi yathAgatam.. 8-23-46 (56036)
athavApyeka evAhaM yotsyAmi tava shatrubhiH.
pashya vIryaM mamAdya tvaM sa~NgrAme dahato ripUn.. 8-23-47 (56037)
na chApi kAmAnkauravya nidhAya hR^idaye pumAn.
asmadvidhaH pravarteta mA mA tvamatisha~NkithAH.. 8-23-48 (56038)
api chApyavamAno me na kartavyaH katha~nchana.
pashya bhImau mama bhujau vajrasaMhananau dR^iDhau.. 8-23-49 (56039)
dhanuH pashya cha me chitraM sharAMshchAshIviShapamAn.
rathaM cha pashya me chitraM sadashvairvAtavegibhiH.. 8-23-50 (56040)
gadAM cha pashya gAndhAre hemapaTTavibhUShitAm.
dArayeyaM mahIM kruddho vikireyaM cha parvatAn.
shoShayeyaM samudrAMshcha pAtayeyaM cha bhAskaram.. 8-23-51 (56041)
taM mAmevaMvidhaM rAjansamarthamarinigrahe.
kasmAdyuna~NkShi sArathye sUtasyAdhirathestu mAm.. 8-23-52 (56042)
na chApi mama rAdheyaH kalAmarhati ShoDashIm.. 8-23-53 (56043)
sakarNA ye trayo lokAH sArjunAH sajanArdanAH.
nibadvAMstantraNe rAjanna gaNeyaM katha~nchana.. 8-23-54 (56044)
na chAhaM prAkR^itaH kashchinna chAsmyadhigataH svayam.
ayaM chApyavamAno me na kartavyaH katha~nchana.. 8-23-55 (56045)
ApR^ichChe tvAdya gAndhAre yAsyAmi viShayaM prati.
na chAhaM sUtaputrasya sArathyamupajagmivAn.. 8-23-56 (56046)
avamAnamahaM prApya na yotsyAmi katha~nchana.
ApR^ichChe tvA.adya gAndhAre gamiShyAmi gR^ihAya vai.. 8-23-57 (56047)
sa~njaya uvAcha. 8-23-58x (4882)
evamuktvA mahArAja shalyaH samitishobhanaH.
utthAya prayayau tUrNaM rAjamadhyAdamarShitaH.. 8-23-58 (56048)
praNayAdbahumAnAchcha taM nigR^ihya sutastava.
abravInmadhuraM vAkyaM sAmnA sarvArthasAdhakam.. 8-23-59 (56049)
yathA shalya tvamAtthedamevametadasaMshayam.
abhiprAyastu me kashchittaM nibodha janeshvara.. 8-23-60 (56050)
na karNo.abhyadhikastvatto na chAnye chaiva pArthivAH.
na cha madreshvara tvAM vai kR^iShNaH soDhuM cha shakShyati.. 8-23-61 (56051)
R^itameva hi pUrvAste vadanti puruShottamAH.
tasmAdArtAyaniH prokto bhavAniti matirmama.. 8-23-62 (56052)
shalyabUtastu shatrUNAM yasmAttvaM yudhi mAnada.
tasmAchChalyeti te nAma kathyate pR^ithivItale.. 8-23-63 (56053)
yadetadvyAhR^itaM pUrvaM bhavatA bhUridakShiNa.
tadeva kuru dharmaj~na madarthaM yadyaduchyate.. 8-23-64 (56054)
na cha tvatto hi rAdheyo na chAhamapi vIryavAn.
vR^iNe.ahaM tvAM hayAgryANAM yantAramiha saMyuge.. 8-23-65 (56055)
manye chAbhyadhikaM shalya guNaiH karNaM dhana~njayAt.
bhavantaM vAsudevAchcha loko.ayamatimanyate.. 8-23-66 (56056)
karNo hyabhyadhikaH pArthAdastraireva nararShabha.
bhavAnabhyadhikaH kR^iShNAdashvaj~nAne bale tathA.. 8-23-67 (56057)
yathA.ashvahR^idayaM veda vAsudevo mahAmanAH.
dviguNaM tvaM tathA vetsi madrarAjeshvarAtmaja.. 8-23-68 (56058)
shalya uvAcha. 8-23-69x (4883)
yanmAM bravIShi gAndhAre madhye sainyasya kaurava.
vishiShTaM devakIputrAtprItimAnasmyahaM tvayi.. 8-23-69 (56059)
eSha sArathyamAtiShThe rAdheyasya yashasvinaH.
yudhyataH pANDavAgryeNa yathA tvaM vIra manyase.. 8-23-70 (56060)
samayashcha hi me vIra kashchidvaikartanaM prati.
utsR^ijeyaM yathAshradvamahaM vAcho.asya sannidhau.. 8-23-71 (56061)
sa~njaya uvAcha. 8-23-72x (4884)
tatheti rAjanputraste saha karNena bhArata. 8-23-72 (56062)
abravInmadrarAjasya mataM bharatasaxxxx.. .. 8-23-72 (56063)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi trayoviMsho.adhyAyaH.. 23 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.24. adhyAyaH 024
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
duryodhanena shalyamprati tripurAsurakathAkathanArambhaH.. 1 .. tripurAsuropadrutairdevaiH stulyA rudraprasAdanam.. 2 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-24-0 (56064)
duryodhana uvAcha. 8-24-0x (4885)
bhUya eva tu madresha yattvA vakShyAmi tachChR^iNu.
yathA purAvR^ittamidaM yuddhe devAsure prabho.. 8-24-1 (56065)
yaduktavAnpiturmahyaM mArkaNDeyo mahAtapAH.
bruvatastadasheSheNa mama rAjarShisattama.
nibodha manasA chAtra na te kAryA vichAraNA.. 8-24-2 (56066)
`samutpanno hi rAjAnaH pramoha iti nishchayam.
kR^itvA chaiva vyavasyanti sarve dharmArthanishchayAn.. 8-24-3 (56067)
devAnAmasurANAM cha mahAnAsItsamuchChrayaH.
saiMhikeyAstadodvR^ittA vibudhAnavasUdayan.
te nirastaH kR^itA devairdAnavA balagarvitAH'.. 8-24-4 (56068)
tatrAsItprathamo rAjansa~NgrAmastArakAmayaH.
nirjitAshcha tato daityA daivatairiti naH shrutiH.. 8-24-5 (56069)
bhagnadarpA nirutsAhAH pAtAlaM vivishustadA.. 8-24-6 (56070)
nirjiteShu cha daityeShu tArakasya sutAstrayaH.
tArAkShaH kamalAkShashcha vidyunmAlI cha pArthiva.. 8-24-7 (56071)
tapa ugraM samAsthAya niyame parame sthitAH.
tapasA karNayAmAsurdehAMstA~nshatrukarshanAH.. 8-24-8 (56072)
damena tapasA chaiva niyamena samAdhinA.
teShAM pitAmahaH prIto varadaH pradadau varam.. 8-24-9 (56073)
avadhyatvaM cha te sarve sarvabhUteShu sarvadA.
sahitA varayAmAsaH sarvalokapitAmaham.. 8-24-10 (56074)
tAnabravIttadA devaH sarvalokaguruH prabhuH.
nAsti sarvAmaratvaM vai nivartadhvamito.asurAH.
anyaM varaM vR^iNIdhvaM vai rochate yAdR^isho hi vaH.. 8-24-11 (56075)
tataste sahitA rAjansampradhAryAsakR^idbahuH.
sarvalokeshvaraM vAkyaM praNamyainamathA.abruvan.. 8-24-12 (56076)
vastumichChAma nagaraM kartuM kAmagamaM shubham.
sarvakAmasamR^idvArthamavadhyaM devadAnavaiH.. 8-24-13 (56077)
yakSharakShoragagaNairnAnAjAtibhireva cha.
na kR^ityAbhirna shastraishcha na shApairbrahmavAdinAm.
vadhyeta tripuraM deva prayachCheH prapitAmaha.. 8-24-14 (56078)
vayaM purANi trINyeva samAsthAya mahImimAm.
vichariShyAma loke.asmiMstvatprasAdapuraskR^itAH.. 8-24-15 (56079)
tato varShasahasreShu sameShyAmaH parasparam.
ekIbhAvaM gabhiShyanti purANyetAni chAnagha.. 8-24-16 (56080)
samAgatAni chaitAni yo hanyAdbhagavAMstadA.
ekeShuNA devavaraH sa no mR^ityurbhaviShyati.. 8-24-17 (56081)
duryodhana uvAcha. 8-24-18x (4886)
teShAM tadvachanaM shrutvA dAnavAnAM pitAmahaH.
evamastviti tAndevaH pratyuktvA prAvishaddivam.. 8-24-18 (56082)
te tu labdhavarAH prItAH sampradhArya parasparam.
puratrayavisR^iShTyarthaM mayaM vavrurmahArathAH.
vishvakArmANamajaraM daityadAnavapUjitam.. 8-24-19 (56083)
tato mayaH svatapasA chakre dhImAnpurANi cha.
trINi kA~nchanamekaM vai raupyaM kArShNAyasaM tathA.. 8-24-20 (56084)
kA~nchanaM divi tatrAsIdantarikShe cha rAjatam.
AyasaM chAbhavadbhaumaM tadA teShAM parantapa.. 8-24-21 (56085)
ekaikaM yojanashataM vistR^itaM tAvadAyatam.
dR^iDhaM chATTAlakayutaM bR^ihatprAkAratoraNam.. 8-24-22 (56086)
gR^ihapravarasambAdhamasambAdhamahApatham.
prAsAdairvividhaishchApi dvAraishchaivopashobhitam.. 8-24-23 (56087)
tripuraM teShu chApyAsanrAjAno vai pR^ithakpR^ithak.
divyamAlyAmbaradharA daiteyA rAjasattama.. 8-24-24 (56088)
kA~nchanaM tArakAkShasya divyamAsInmahAtmanaH.
rAjataM kamalAkShasya vidyunmAlina Ayasam.. 8-24-25 (56089)
trayaste daityarAjAnastrI.NllokAnAshu tejasA.
Akramya tasthurUchushcha kashcha nAma prajApatiH.. 8-24-26 (56090)
teShAM dAnavamukhyAnAM prayutAnyarbudAni cha.
koTyAshchAprativIrANAM samAjagmustatastataH.. 8-24-27 (56091)
mAMsAshinaH sudR^iptAshcha surairvinikR^itAH purA.
mahadaishvaryamichChantastripuraM durgamAshritAH.. 8-24-28 (56092)
sarveShAM cha punashchaiShAM sarvayogavaho mayaH.
tamAshritya hi te sarve.avartayannakutobhayAH.. 8-24-29 (56093)
yo hi yaM manasA kAmaM dadhyau tripurasaMshrayaH.
tasmai tasmai mayastaM taM vidadhe mAyayA tadA.. 8-24-30 (56094)
tArakAkShasutashchAsIdvarirnAma mahAbalaH.
tapastepe paramakaM yenAtuShyatpitAmahaH.. 8-24-31 (56095)
santuShTamavR^iNoddevaM vApI bhavatuH naH pure.
shastrairvinihatA yatra kShiptAH syurbalavattarAH.. 8-24-32 (56096)
sa tu labdhvA varaM vIrastArakAkShasuto hariH.
sasR^ije tatra vApIM tAM mR^itasa~njIvinIM prabho.. 8-24-33 (56097)
yena rUpeNa yo daityo yena veSheNa chApyatha.
kShipyate nihato vApyAM tAdR^ishenaiva jAyate.
sampUrNabalavIryastu rAja~nChauryasamanvitaH.. 8-24-34 (56098)
evaM vIryeNa saMyuktAM kR^itAM tena mahAtmanA.
tAM prApya traipurA vApIM lokAnsarvAnbabAdhire.. 8-24-35 (56099)
mahatA tapasA siddhAH surANAM bhayavardhanAH.
ekasminnihate daitye sR^ijanti sma dashAsurAn.
na teShAM vidyate yudve kShayo rAjankatha~nchana.. 8-24-36 (56100)
tataste lobhamohAbhyAmabhibhUtA vichetasaH.
nirbhIkAH sahitAH sarve sthApitAH samalolupAH.. 8-24-37 (56101)
vidrAvya sagaNAndevAMstatratatra tadAtadA.
vicheruH svena kAmena varadAnena darpitAH.. 8-24-38 (56102)
devodyAnAni sarvANi sthAnAni cha divaukasAm.
R^iShINAmAshramAnpuNyAnramyA~nchanapadAMstathA.
utsAdayanta maryAdAM dAnavA duShTachAriNaH.. 8-24-39 (56103)
niHsthAnAshcha kR^itA devA R^iShayaH pitR^ibhiH saha.
daityaistribhistrayo lokA hyAkrAntAstaiH suretaraiH.. 8-24-40 (56104)
pIDyamAneShu lokeShu tataH shakro marudvR^itaH.
purANyAyodhayA~nchakre vajrahastaH samantataH.. 8-24-41 (56105)
nAshakattAnyabhedyAni yadA bhettuM purandaraH.
purANi varadattAni dhAtrA tena narAdhipa.. 8-24-42 (56106)
tadA bhItaH surapatirmuktvA tAni purANyatha.
taireva vibudhaiH sArdhaM pitAmahamarindama.
jagAmAtha tadAkhyAtuM viprakAraM suretaraiH.. 8-24-43 (56107)
te tattvaM sarvamAkhyAya shirobhiH sampraNamya cha.
tadvadhopAyamAchakShva bhagavanniti chAbruvan.. 8-24-44 (56108)
shrutvA tadbhagavAndevo devAnidamuvAcha ha.
shrUyatAM tridashAH sarve yathedaM vAkyagauravam.. 8-24-45 (56109)
durAtmAno.asurA nityaM te chApi vibudhA mama.
na shaknuvanti te (ye) sarve yuShmAnvai pIDayanti te.. 8-24-46 (56110)
ahaM samastu sarveShAM bhUtAnAM nAtra saMshayaH.
avinItA nihantavyA ityevaM prabravImi vaH.. 8-24-47 (56111)
ekeShuNA (hi) vibhedyAni tAni durgANi nAnyathA.
shaktastu tAni bANena bhettuM kAmaM trilochanaH.. 8-24-48 (56112)
te yUyaM sthANumIshAnaM jiShmumakliShTakAriNam.
yodvAraM vR^iNuta kShipraM sa tAnhantA suretarAn.. 8-24-49 (56113)
te devAstena vAkyena choditAH praNatAH sthitAH.
divyaM varShasahasraM vai tapastaptvA surarShabhAH.
shubhAtmAno mahAtmAno jagmurvai vR^iShabhadhvajam.. 8-24-50 (56114)
brahmANamagrataH kR^itvA sharaNyaM sharaNAgatAH.
tapaH paramamAjagmurgR^iNanto brahma shAshvatam.. 8-24-51 (56115)
ana~NgamathanaM sarve bhavaM sarvAtmanA gatAH.
devadevaM paraM sthANuM varadaM tryambakaM shivam.. 8-24-52 (56116)
sharvamIDyamajaM rudraM shashA~NkA~NkitamUrdhajam.
tuShTuvurvAgbhirugrAbhirbhayeShvabhayamachyutam.
sarvAtmAnaM mahAtmAnaM yenAptaM vishvamAtmanA.. 8-24-53 (56117)
tapovisheShairvividhairyogaM yo veda chAtmanaH.
yaH sA~NkhyamAtmanA vetti yasya chAtmA veshe sadA.. 8-24-54 (56118)
taM te dadR^ishurIshAnaM tejorAshimumApatim.
`pareNa yatnena bhavaM tridashAH sharvamIshvaram'.
ananyasadR^ishaM loke pratapantamakalmaSham.. 8-24-55 (56119)
ekashcha bhagavAMstatra nAnArUpamakalpayat.
AtmanaH pratirUpANi rUpANyatha mahAtmani.
parasparasya chApashyansarve paramavismitAH.. 8-24-56 (56120)
sarvabhUtamayaM dR^iShTvA tamajaM jagataH parim.
devA brahmarShayashchaiva shirobhirdharaNIM gatAH.. 8-24-57 (56121)
tAnsvastivAchya chAbhyarchya samutthApya cha sha~NkaraH.
brUtabrUteti bhagavAnsmayamAno.abhyabhAShata.. 8-24-58 (56122)
tryambakeNAbhyanuj~nAtAstataste svasthachetasaH.
namo namo namaste.astu prabho ityabruvanbhavam.. 8-24-59 (56123)
namo devAdhidevAya priyAdhAghne.atimanyave.
prajApatimakhaghnAya prajApatibhirIDyate.. 8-24-60 (56124)
namaH stutAya stutyAya stUyamAnAya shambhave.
vilohitAya rudrAya nIlagrIvAya shUline.. 8-24-61 (56125)
amoghAya mR^igAkShAya pravarAyudhayodhine.
arhAya chaiva shudvAya kShayAya krathanAya cha.. 8-24-62 (56126)
durvAraNAya shukrAya brahmaNe brahmachAriNe.
IshAnAyAprameyAya nihantre charmavAsase.. 8-24-63 (56127)
taporatAya pi~NgAya vratine kR^ittivAsase.
kumArapitre tryakShAya pravarAyudhadhAriNe.. 8-24-64 (56128)
prapannArtivinAshAya brahmadviTsa~NghaghAtine.
vanaspatInAM pataye vanAnAM pataye namaH.. 8-24-65 (56129)
gavAM cha pataye nityaM yaj~nAnAM pataye namaH.
namostu te sasainyAya tryambakAyAmitaujase.
manovAkkarmabhirdeva tvAM prapannAnbhajasva naH.. 8-24-66 (56130)
tataH prasanno bhagavAnsvAgatenAbhinandya cha.
provAcha vyetu vastrAso brUta kiM karavANi vaH.. 8-24-67 (56131)
`devAH sharvasya vachanaM shrutvA harShamupAgatAH'.. .. 8-24-68 (56132)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi chaturviMsho.adhyAyaH.. 24 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.25. adhyAyaH 025
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
devai rudravachanAttasya svasvArdhabaladAnapUrvakaM tripurasaMhArAyAbhiShechanam.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-25-0 (56133)
duryodhana uvAcha. 8-25-0x (4887)
pitR^idevarShisa~Nghebhyo.abhaye datte mahAtmanA.
satkR^itya shaMkaraM prAha brahmA lokapitAmahaH.. 8-25-1 (56134)
imAnyasuradurgANi lokAMstrInAkramanti hi.
kashcha prajApatirghorAMstAnsrarvA~njahi mA chiram.. 8-25-2 (56135)
varAtisargAddevesha prAjApatyamidaM param.
mayA.adhitiShThatA datto dAnavebhyo mahAnvaraH.. 8-25-3 (56136)
nAstyanyo yudhi teShAM vai nihantA iti naH shrutam.
tAnatikrAntamaryAdAnnAnyaH saMhartumarhati.
tvAmR^ite sarvabhUtesha tvaM hyeShAM pratyarirvadhe.. 8-25-4 (56137)
sa tvaM deva prapannAnAM yAchatAM cha divokasAm.
kuru prasAdaM varada dAnavA~njahi saMyuge.. 8-25-5 (56138)
tvatprasAdAjjagatsarvaM sukhamaidhata mAnada.
sharaNyastvaM hi devAnAM vayaM tvAM sharaNaM gatAH.. 8-25-6 (56139)
Ishvara uvAcha. 8-25-7x (4888)
hantavyAH shatravaH sarve yuShmAkamiti me matiH.
na tvekashchotsahe hantuM balinaH suravidviShaH.. 8-25-7 (56140)
te yUyaM sahitAH sarve madIyenApi tejasA.
jayadhvaM yudhi tAnsarvAnsa~NghAtena mahAbalAn.. 8-25-8 (56141)
devA UchuH. 8-25-9x (4889)
asmattejobalaM yAvattAvaddviguNameva vA.
tatteShAmiti manyAmo dR^iShTatejobalA hi te.. 8-25-9 (56142)
Ishvara uvAcha. 8-25-10x (4890)
vadhyAste sarvathA pApA ye yuShmAsvaparAdhinaH.
mama tejobalArdhena sarve mR^idgatha shAtravAn.. 8-25-10 (56143)
devA UchuH. 8-25-11x (4891)
bibhartuM tava tejordhaM na shakShyAma sureshvara.
sarveShAM no balArdhena tvameva jahi shAtravAn.. 8-25-11 (56144)
vayaM cha sarvathA deva rakShaNIyAstathaiva cha.
sa no rakSha mahAdeva tvameva jahi shAtravAn.. 8-25-12 (56145)
Ishvara uvAcha. 8-25-13x (4892)
mama tejo na shaktA hi sarve dhArayituM yadi.
ahamenAnvadhiShyAmi yuShmattejordhasaMyutaH.. 8-25-13 (56146)
balArdhaM yadi me devA na dhArayitumAhave.
shaktAH sarve hi sa~Ngamya yUyaM tatprabravImi vaH.. 8-25-14 (56147)
samA bhavanti me sarve dAnavAshchAmarAshcha ye.
shivo.asmi sarvabhUtAnAM shivatvaM tena me surAH.. 8-25-15 (56148)
kintvadharmeNa vartante yasmAtte surashatravaH.
tasmAdvadhyA mayApyete yuShmAkaM cha hitepsayA.. 8-25-16 (56149)
sharaNaM vaH prapannAnAM dharmeNa cha jigIShatAm.
sAhAyyaM vaH kariShyAmi nihaniShyAmi vo ripUn.. 8-25-17 (56150)
dIyatAM cha balArdhaM me sarvairapi pR^ithakpR^ithak.
pashutvaM chaiva me lokAH sarve kalpantu pIDitAH.. 8-25-18 (56151)
pashUnAM tu patitvaM me bhavatvadya divaukasaH.
evaM na pApaM prApsyAmi pashUnhatvA suradvipaH.. 8-25-19 (56152)
kalpayadhvaM rathaM divyaM rathAshvAMshchaiva pAragAn.
dhanuH sharaM sArathiM cha tato jeShyAmi vo ripUn.. 8-25-20 (56153)
iti shrutvA vacho devA devadevasya bhUpateH.
viShAdamagamansarve pashutvaM prati sha~NkitAH.. 8-25-21 (56154)
teShAM bhAvaM bhavo j~nAtvA devastAnabravIdidam.
mA vostu pashubhAve.asminbhayaM vibudhasattamAH.. 8-25-22 (56155)
shrUyatAM pashubhAvasya vimokShaH kriyatAM cha saH.. 8-25-23 (56156)
yo vaH pashupateshcharyAM chariShyati sa mokShyate.
pashutvAditi satyaM vaH pratijAne samAgame.. 8-25-24 (56157)
ye chApyanye chariShyanti vrataM mokShyanti te.api cha.. 8-25-25 (56158)
nai(tya)ShThikaM dvAdashAbdaM vA ardhamabdamR^itutrayam.
mAsaM dvAdasharAtraM guhyaM vrataM divyaM chariShyatha.. 8-25-26 (56159)
taM tathetyabruvandevA devadevanamaskR^itam.
UchushchedaM gR^ihANedaM tejaso.ardhamiti prabhum.. 8-25-27 (56160)
pratyuvAcha tathetyeva shUladhR^idrAjasattama.
tataste pradaduH sarve tejaso.ardhaM mahAtmane.. 8-25-28 (56161)
sarvamAdAya sarveShAM tejaso.ardhaM divaukasAm.
tejasApyadhiko bhUtvA bhUyo.apyatibalo.abhavat.. 8-25-29 (56162)
tataH prabhR^iti devAnAM devadevo.abhavadbhavaH.
patishcha sarvabhUtAnAM pashUnAM chAbhavattadA.. 8-25-30 (56163)
tasmAtpashupatishchokto bhavatvAchcha bhaveti vai..
ardhamAdAya sarveShAM tejasA prajvalanniva. 8-25-31 (56164)
bhAsayAmAsa tAnsarvAndevadevo mahAdyutiH..
tato.abhiShiShichyuH sarve surA rudraM purAriNam. 8-25-32 (56165)
mahAdeva iti hyAsIddevadevo maheshvaraH.. .. 8-25-33 (56166)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi pa~nchaviMsho.adhyAyaH.. 25 ..
.. shrIH ..
8.26. adhyAyaH 026
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
debAnAmAj~nayA vishvakarmaNA bhUmyAdisAdhanai rudrAya rathanirmANam.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-26-0 (56167)
duryodhana uvAcha. 8-26-0x (4893)
tejaso.ardhaM surA dattvA sha~NkarAya mahAtmane.
pashutvamapi chopetya vishvakarmANamavyayam.. 8-26-1 (56168)
UchuH sarve samAbhAShya rathaH sa~NkalpyatAmiti.
vishvakarmA.api sa~nchintya rathaM divyamakalpayat.. 8-26-2 (56169)
sametAM pR^ithivIM devI vishAlAM puramAlinIm.
saparvatavanadvIpAM chakre bhUtadharAM ratham.. 8-26-3 (56170)
IShAM nakShatravaMshaM cha ChatraM merumahAgirim.
anekadrusa~nChannaM ratnAkaramanuttamam.. 8-26-4 (56171)
himavantaM cha vindhyaM cha nAnAdrumalatAkulam.
avaskaraM pratiShThAnaM kalpayAmAsa vai tadA.. 8-26-5 (56172)
astaMgirimadhiShThAnaM nAnAdvijagaNAyutam.
chakAra bhagavAMstvaShTA udayaM rathakUbaram.. 8-26-6 (56173)
mInanakrajhaShAvAsaM dAnavAlayamuttamam.
samudramakShaM vidadhe pattanAkarashobhitam.. 8-26-7 (56174)
chakraM chakre chandramasaM tArakAgaNamaNDitam.
divAkaraM chApyaparaM chakraM chakreM.ashumAlinam.. 8-26-8 (56175)
ga~NgAM sarasvatIM tUNIM chakre vishvakR^idavyayaH.
ala~NkArA rathasyAsannApagAH saritastathA.. 8-26-9 (56176)
trInagnInmantravachchakre rathasyAtha triveNukam.
anukarShAnrathe dIptAnvarUthAMshchApi tArakAH.. 8-26-10 (56177)
oShadhIrvIrudhashchaiva ghaNTAjAlaM cha bhAnumat.
ala~nchakAra cha rathaM mAsapakShartubhirvibhuH.. 8-26-11 (56178)
ahorAtraiH kalAbhishcha kAShThAbhirayanaistathA.
dyAM yugaM yugaparvANi saMvartakabalAharakAn.. 8-26-12 (56179)
shamyAM dhR^itiM cha medhAM cha sthitiM sannatimeva cha.
R^ighvedaM sAmavedaM cha dhuryAvashvAvakalpayat.. 8-26-13 (56180)
pR^iShThAshvau tu yajurvedaH kalpito.atharvaNastathA.
ashvAnAM chApyala~NkAraM vidadhe padasa~nchayam.. 8-26-14 (56181)
sinIvAlImanumatiM kuhUM rAkAM cha suprabhAm.
yoktANi chakre chAshvAnAM kUshmANDAMshchApi pannagAn. 8-26-15 (56182)
tAlapR^iShTho.atha nahuShaH kArkoTakadhana~njayau.
itare chAbhavannAgA hayAnAM vAhabandhanam.. 8-26-16 (56183)
abhIshavaH ShaDa~NgAni kalpitAni mahIpate.
o~NkAraH kalpitastasya pratodo vishvakarmaNA.. 8-26-17 (56184)
yaj~nAH sarve pR^ithaklR^iptA rathA~NgAni cha bhAgashaH.
adhiShThAnaM manashchAsItparirathyA sarasvatI.. 8-26-18 (56185)
nAnAvarNAni shastrANi patAkAH pavaneritAH.
vidyudindradhanuryuktaM rathaM dIptyA vyadIpayat.. 8-26-19 (56186)
varma yoddhuM cha vihitaM namo grahagaNAkulam.
abhedyaM bhAnumachchitraM kAlachakraparikShatam.. 8-26-20 (56187)
evamasminmahArAja kalpite rathasattame.
tvaShTrA manujashArdUla dviShatAM bhayavardhane.. 8-26-21 (56188)
svAnyAyudhAni divyAni nyadadhAchCha~Nkaro rathe.
dhvajayaShTiM viyatkR^itvA sthApayAmAsa govR^iSham.. 8-26-22 (56189)
brahmadaNQDaH kAladamDo rudradaNDashcha te jvarAH.
pariShkArA rthasyAsansamantAddishamuddhatAH.. 8-26-23 (56190)
vichitramR^itubhiH ShaDbhiH kR^itvA saMvatsaraM dhanuH.
ChAyAmevAtmanashchakre dhanurjyAmakShayAM dhruvAm.. 8-26-24 (56191)
kAlo hi bhagavAnrudrastachcha saMvatsaraM dhanuH.
tasmAdraudrI kAlarAtrI jyA kR^itA dhanuSho jarA.. 8-26-25 (56192)
tato rathe rathAshvAMstAnR^iShayaH samayojayan.
ekaikashaH susaMhR^iShTAnAdAya sudhR^itavratAH.. 8-26-26 (56193)
dakShiNasyAM dhuri kR^ita R^igvedo mantrapAragaiH.
savyataH sAmavedashcha yukto rAjanmaharShibhiH.. 8-26-27 (56194)
pArShThidakShiNato yukto yajurvedaH suradvijaiH.
itarasyAM tathA pArShThyAM yukto rAjannatharvaNaH.. 8-26-28 (56195)
evaM te vAjino yuktA yaj~navidbhistathA rathe.
ashobhanta tathA yuktA yathaivAdhvaramadhyagAH.. 8-26-29 (56196)
kalpayitvA rathaM divyaM tato bANamakalpayat.
chintayitvA hariM viShNumavyayaM yaj~navAhanam.. 8-26-30 (56197)
sharaM sa~NkalpayA~nchakre vishvakarmA mahAmanAH.
tasya vAjAMshcha pu~NkhaM cha kalpayAmAsa vai tadA.. 8-26-31 (56198)
puNyagandhavahaM rAja~nshvasanaM rAjasattama.
agnIShomau sharamukhe kalpayAmAsa vai tadA.. 8-26-32 (56199)
agnIShomAtmakaM kR^itsnamuchyate vaiShNavaM jagat.
viShNurAtmA bhagavato bhavasyAmitatejasaH.. 8-26-33 (56200)
tasmAddhanurjyAsaMsparshaM sa viShehe sharasya vai.
tasmi~nshare tIkShNamanyumamu~nchadduHsahaM prabhuH.. 8-26-34 (56201)
bhR^igva~NgiromanyubhavaH krodhAgniratiduHsahaH.
sa nIlalohito dhUmraH kR^ittivAsA bhayAnakaH.. 8-26-35 (56202)
AdityAyutasa~NkAshastejojvAlAvR^ito bhavaH.
dushcharyachyAvako jetA hantA brahmadviShAM varaH.. 8-26-36 (56203)
tasyA~NgAni samAshritya sthitaM vishvamidaM jagat.
ja~NgamAja~NgamaM rAja~nChushubhe.adbhutadarshanam.. 8-26-37 (56204)
dR^iShTA tu taM rathaM divyaM kavachI sa sharAsanI.
Adade sa sharaM divyaM somaviShNvagnivAyujam.. 8-26-38 (56205)
tamAdAya mahAdevastrAsayandaityadAnavAn.
Aruroha tadA yattaH kampayanniva rodasI.. 8-26-39 (56206)
maharShibhiH stUyamAno vandyamAnashcha vandibhiH.
upanR^ittashchApsarasAM gaNairnR^ittavishAradaiH.. 8-26-40 (56207)
sa shobhamAno varadaH kha~NgI bANI sharAsanI.
hasannivAbravIddevaH sArathiH ko bhavediti.. .. 8-26-41 (56208)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi ShaDviMsho.adhyAyaH.. 26 ..
.. shrIH ..
8.27. adhyAyaH 027
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
devAnAM prArthanayA brahmaNA rudrarathasArathyakaraNam.. 1 .. rudreNa tripuradahanam.. 2 .. duryodhanena dR^iShTAntapradarshanapUrvakaM shalyamprati karNarathasArathyakaraNaprArthanA.. 3 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-27-0 (56209)
duryodhana uvAcha. 8-27-0x (4894)
tamabruvandevagaNA yaM bhavAnsanniyokShyate.
sa bhaviShyati devesha sArathiste na saMshayaH.. 8-27-1 (56210)
tAnabravInmahAdevo mattaH shreShThataro hi yaH.
taM sArathiM kurudhvaM vai svayaM sa~nchintya mA chiram.. 8-27-2 (56211)
etachChrutvA vacho devAH sarve gatvA pitAmaham.
praNipatyochurekAgrAH prasAdyainaM maharShibhiH.. 8-27-3 (56212)
tvayA yatkathitaM deva tridashArinibarhaNe.
tathA tatkR^itamasmAbhiH prasannashcha vR^iShadhvajaH.. 8-27-4 (56213)
rathashcha vihito.asmAbhirvichitrAyudhasaMvR^itaH.
sArathiM cha na jAnImaH kaH syAttasminrathottame.. 8-27-5 (56214)
tasmAdvidhIyatAM kashchitsArathirdevasattama.
saphalAM tAM giraM deva kartumarhasi no vibho.
evamasmAsu hi purA bhagavannuktavAnasi.. 8-27-6 (56215)
sadaiva yukto rathasattamo vai
durAdharSho drAvaNaH shAtravANAm.
pinAkadhanvA vihito.atra yoddhA
vibhIShayandAnavAnudyato.asau.. 8-27-7 (56216)
tathaiva vedAshcha hayA rathAgrya
dharA sashailA cha ratho mahAtmanaH.
nakShatravaMshAnugato varUthI
yasminyoddhA sArathinA.abhirakShyaH.. 8-27-8 (56217)
tatra sArathireShTavyaH sarvairetairvisheShavAn.. 8-27-9 (56218)
taM praviShTA rathaM devA rathayodvArameva cha.
kavachAni cha shastrANi kArmukaM cha pitAmaha.. 8-27-10 (56219)
tvAmR^ite sArathiM tatra nAnyaM pashyAmahe vayam.
tvaM hi sarvairgaNairyuktodevatAbhyo.adhikaH prabho.. 8-27-11 (56220)
tvaM deva shakto lokesha niyantuM pradrutAnimAn.
vedAMshcha sopaniShadaH sArathirbhava naH svayam.. 8-27-12 (56221)
yodvuM balena vIryeNa satvena vinayena cha.
adhikaHsArathiHkAryo nAsti chAnyo.adhiko bhavAt.. 8-27-13 (56222)
sa bhavAMstArayatvasmAnkuru sArathyamavyaya.
bhavAnabhyadhikastvatto nAnyosti bhavitA tviha.. 8-27-14 (56223)
tvaM hi devesha sarvaistu vishiShTo vadatAM vara.
taM rathaM tvaM samAruhya saMyachCha paramAnhayAn.. 8-27-15 (56224)
tava prasAdAdvadhyeyurdeva daivatakaNTakAH.
sa no rakSha mahAbAho daityebhyo mahato bhayAt.. 8-27-16 (56225)
tvaM hi no gatiravyagra tavaM ntre goptA mahAvrata.
tvatprasAdAtsurAH sarve pUjyante tridive prabho.. 8-27-17 (56226)
iti te shirasA.agachChaMstrilokeshaM pitAmaham.
devAH prasAdayAmAsuH sArathyAyeti naH shrutam.. 8-27-18 (56227)
brahmovAcha. 8-27-19x (4895)
evametatsurAstathyaM nAnyastvabhyadhiko bhavAt.
sArathitvaM kariShyAmi sha~Nkarasya mahAtmanaH.. 8-27-19 (56228)
sarvathA rathinaH shreyAnkartavyo rathasArathiH.
tasmAdetadyathAtattvaM j~nAtvA yuShmAMshcha sa~NgatAn.
saMyachChAmi hayAneSha vibudhAya kapardine.. 8-27-20 (56229)
duryodhana uvAcha. 8-27-21x (4896)
evamuktvA jaTAbhAraM saMyamya prapitAmahaH.
paridhAyAjinaM gADhaM sannyasya cha kamaNDalum.
pratodapANirbhagavAnAruroha rathaM tadA.. 8-27-21 (56230)
sArathau kalpite devairIshAnasya mahAtmanaH.
tasminnArohati rathaM kalpitaM lokasambhR^itam.
shirobhiH patitA bhUmau turagA vedasambhR^itAH.. 8-27-22 (56231)
ubhAbhyAM lokanAthAbhyAmAsthitaM rathasattamam.
oDhuM na shaktA vedAshvA jAnubhyAmapatanmahIm.. 8-27-23 (56232)
abhIshubhistu bhagavAnudyamya cha hayAnvibhuH.
astu vIryaM cha shauryaM cha vedAshvAnAmiti prabhuH.
rathaM sa~nchodayAmAsa devAnAM prabhuravyayaH.. 8-27-24 (56233)
tato.adhirUDhe varade rathaM pashupatistadA.
sAdhusAdhviti deveshaM smayamAno.abhyabhAShata.. 8-27-25 (56234)
yAhi deva yato daityAshchodayAshvAnarindama.
pashya bAhvorbalaM me.adya nighnataH shAtravAnraNe.. 8-27-26 (56235)
tato.ashvAMshchodayAmAsa manomArutaraMhasaH.
purANyuddishya khasthAni dAnavAnAM tarasvinAm.. 8-27-27 (56236)
tataste sahasotpatya vedAkhyA rathavAjinaH.
kShaNena tena daityAnAM purANi prApayanharam.. 8-27-28 (56237)
atharvA~Ngirasau chAstAM chakrarakShau mahAtmanaH.
athAdhijyaM dhanuH kR^itvA sharvaH sandhAya taM sharam.
yuktvA pAshupatAstreNa tripuraM samachintayat.. 8-27-29 (56238)
tasminsthite tato rAjanrudre sajjitakArmuke.
purANi tena kAlena jagmurekatvamAshu vai.. 8-27-30 (56239)
ekIbhAvaM gate chaiva tripuratvamupAgate.
babhUva tumulo harSho devatAnAM mahAtmanAm.. 8-27-31 (56240)
tato devaguNAH sarve siddhAshcha paramarShayaH.
jayeti vAcho mumuchuH saMstuvanto maheshvaram.. 8-27-32 (56241)
tato.agrataH prAdurabhUttripuraM jaghnuSho.asurAn.
anirdeshyAgryavapuSho devasyAsahyatejasaH.. 8-27-33 (56242)
trINi dR^iShTvaiva saMsthAni purANyatha pinAkadhR^it.
sa tadvikR^iShya bhagavAndivyaM lokeshvaro dhanuH.
trailokyasAraM tamiShuM mumocha tripuraM prati.. 8-27-34 (56243)
ekabANena taM devastripuraM parameshvaraH.
nijaghne sAsuragaNaM devadevo maheshvaraH.. 8-27-35 (56244)
bANatejognidagdhaM tadviprakIrNaM sahasradhA.
mahadArtasvaraM kR^itvA nAvasheShamupAgatam.
madresha sAsuragaNaM prApatatpashchimArNave.. 8-27-36 (56245)
evaM hi tripuraM dagdhaM dAnavAshchApyasheShataH.
maheshvareNa kruddhena trailokyasya hitaiShiNA.. 8-27-37 (56246)
sa chAtmakrodhajo vihnirdahetyukto nivAritaH.
trailokyamavisheSheNa punardagdhuM prachakrame.. 8-27-38 (56247)
kAlAgnimiva nirdagdhumutthitaM taM punaH punaH.
mAkArShIrbhasmAsAllokAniti tryakSho.abravIdvachaH.. 8-27-39 (56248)
tataH prakR^itimApannA delokAstatharShayaH.
tuShTuvurvAgbhiragryAbhiH sthANuM tripuravairiNam.. 8-27-40 (56249)
te.anuj~nAtA bhagavatA sarve jagmuryathAgatam.
kR^itakAmAH prasannena prajApatimukhAH surAH.. 8-27-41 (56250)
evaM rudrasya kR^itavAnsArathyaM tu pitAmahaH.
saMyachCha turagAnasya rAdheyasya mahAtmanaH.. 8-27-42 (56251)
tvaM hi kR^iShNAchcha karNAchcha phalgunAchcha guNAdhikaH.
balato rUpato yogAdastrasampada eva cha.. 8-27-43 (56252)
samAsaktaM mahIpAla kuru me hitamIpsitam.
yudve hyayaM rudrakalpastvaM cha brahmasamo.anagha.
tasmAchChaktau yuvAM jetuM machChatrUndivi vA surAn.. 8-27-44 (56253)
sa yathA shalya karNo.ayaM shvaMtAshvaM kR^iShNasArathim.
pramathya hanyAtkaunteyaM tathA nItirvidhIyatAm.. 8-27-45 (56254)
tvayi rAjyaM sukhaM chaiva jIvitaM jayameva cha.
samAsaktaM mahIpAla kuru me hitamIpsitam.. 8-27-46 (56255)
saMyachChAsya hayAntrAjanmatpriyArthaM parantapa.. .. 8-27-47 (56256)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptaviMsho.adhyAyaH.. 27 ..
.. shrIH ..
8.28. adhyAyaH 028
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
duryodhanena karNasArathye sha~NkamAnaM shalyamprati parashurAmacharitrakIrtanapUrvakaM karNasya tadantevAsitvAdiguNavattayA tatsArathya karaNe doShAbhAvapratipAdanam.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-28-0 (56257)
duryodhana uvAcha. 8-28-0x (4897)
imaM chApyaparaM bhUya iti hAsaM nibodha me.
piturmama sakAshe vai brAhmaNaH prAha dharmavit.. 8-28-1 (56258)
shrutvA chaitadvachashchitraM hetukAryArthatattvavit.
kuru shalya vinishchitya mA bhUdatra vichAraNA.. 8-28-2 (56259)
bhArgavANAM kule jAto jamadagnirmahAtapAH.
tasya rAmeti vikhyAtaH putrastejoguNAnvitaH.. 8-28-3 (56260)
sa tIvraM tapa AsthAya samprasAditavAnbhavam.
astrahetoH prasannAtmA niyataH saMyatendriyaH.. 8-28-4 (56261)
tasmai tuShTo mahAdevo bhaktyA cha prashamena cha.
hR^idgataM chAsya vij~nAya darshayAmAsa sha~NkaraH.
pratyakSheNa mahAdevaH svAM tanuM sarvasha~NkaraH.. 8-28-5 (56262)
sha~Nkara uvAcha. 8-28-6x (4898)
rAma tuShTo.asmi bhadraM te viditaM tava chepsitam.
kuruShva pUtamAtmAnaM sarvametadavApsyasi.. 8-28-6 (56263)
dAsyAmi te tadA.astrANi yadA pUto bhaviShyasi.
apAtramasamarthaM cha dahantyastrANi bhArgava.. 8-28-7 (56264)
ityukto jAmadagnyastu devadevena shUlinA.
pratyuvAcha mahAtmAnaM shirasA.avanataH prabhum.. 8-28-8 (56265)
yadA jAnAsi devesha pAtraM mAmastradhAraNe.
tadA shushrUShate.astrANi bhavAnme dAtumarhati.. 8-28-9 (56266)
tataH sa tapasA chaiva vratena niyamena cha.
pUjopahArabalibhirhomamantrapuraskR^itaiH.. 8-28-10 (56267)
samArAdhitavA~nsharvaM bahuvarShagaNAMstadA.
prasannashcha mahAdevo bhArgavasya mahAtmanaH.. 8-28-11 (56268)
asakR^ichchAbravIttasya guNAndevyAH sakAshataH.
bhaktimAneSha satataM mayi rAmo dR^iDhavrataH.. 8-28-12 (56269)
evamasya guNAnprIto bahusho kathayadvibhuH.
devatAnAM pitR^INAM cha samakShamarisUdana.. 8-28-13 (56270)
etasminneva kAle tu daityA hyAsanmahAbalAH.
taistadA darpamohAdvai abAdhyanta divaukasaH.. 8-28-14 (56271)
tataH sambhUya vibudhAstAnhantuM kR^itanishchayAH.
chakruH shatruvadhe yatnaM daityA~nchetumashaknuvan.. 8-28-15 (56272)
abhigamya tato devA maheshvaramumApatim.
prAsAdayaMstadA bhaktyA jahi shatrugaNAniti.. 8-28-16 (56273)
pratij~nAya tato devo devatAnAM ripukShayam.
rAmaM bhArgavamAhUya so.abhyabhAShata sha~NkaraH.. 8-28-17 (56274)
ripUnbhArgava devAnAM jahi sarvAnsamAgatAn.
lokAnAM hitakAmArthaM matpriyArthaM tathaiva cha.. 8-28-18 (56275)
parashurAma uvAcha. 8-28-19x (4899)
kA shaktirmama devesha akR^itAstrasya saMyuge.
nihantuM dAnavAnsarvAnkR^itAstrAnyuddhadurmadAn.. 8-28-19 (56276)
Ishvara uvAcha. 8-28-20x (4900)
gachCha tvaM madanuj~nAnAnnihaniShyasi shAtravAn.
vijitya cha ripUnsarvAnguNAnprApsyasi puShkalAn.. 8-28-20 (56277)
duryodhana uvAcha. 8-28-21x (4901)
etachChrutvA tu vachanaM pratigR^ihya cha sarvashaH.
rAmaH kR^itasvastyayanaH prayayau dAnavAnprati.. 8-28-21 (56278)
tato.ajayaddevashatrUnmahAdarpabalAnvitAn.
vajrAshanisamasparshaiH prahAraireva bhArgavaH.. 8-28-22 (56279)
sa dAnavaiH kShatatanurjAmadagnyo nR^ipottama.
saMspR^iShTaH sthANunA sadyo nirvraNaH samapadyata.. 8-28-23 (56280)
prItashcha bhagavAndevaH karmaNA tena tasya vai.
varAnprAdAdbahuvidhAnbhArgavAya mahAtmane.. 8-28-24 (56281)
uktashcha prItiyuktena devadevena shUlinA.. 8-28-25 (56282)
nipAtAttava shastrANAM sharIre yA.abhavadrujA.
tayA te mAnuShaM karma vyapohaM bhR^igunandana.
gR^ihANAstrANi divyAni matsakAshAdyathepsitaM.. 8-28-26 (56283)
tato.astrANi samagrANi varAMshcha manasepsitAn.
labdhvA bahuvidhAnrAmaH praNamyashirasA shivam.
anuj~nAM prApya deveshAjjagAma sa mahAtapAH.. 8-28-27 (56284)
evametatpurAvR^ittaM tathA kathitavAnR^iShiH.. 8-28-28 (56285)
bhArgavo.api dadau sarvaM dhanurvedaM mahAtmane.
karNAya puruShavyAghraH suprItenAntarAtmanA.. 8-28-29 (56286)
vR^ijinaM na bhavetki~nchidasya karNasya pArthiva.
sUtena vardhito nityaM na sUto nR^ipa eva saH.. 8-28-30 (56287)
vishuddhayoniM vij~nAya divyAnyastrANyadAdbhR^iguH.
nApi sUtakule jAtaM manye karNaM katha~nchana.
devaputramadaM manye kShatriyANAM kulodbhavam.. 8-28-31 (56288)
visR^iShTamavibodhArthaM kulasyeMti matirmama.
sarvathA na hyaso shalya karNaH sUtakulodbhavaH.. 8-28-32 (56289)
sakuNDalaM sakavachaM dIrghabAhumarindamam.
kathamAdityasa~NkAshaM mR^igI siMhaM prasUyate.. 8-28-33 (56290)
pashya hyasya bhujau pInau nAgarAjakaropamau.
vakShaH pashya vishAlaM cha sarvashastrasahaM raNe.. 8-28-34 (56291)
na tveva prAkR^itaH kashchitkarNo vaikartano vR^iShA.
mahAtmAhyeSha rAjendra rAmashiShyaH pratApavAn.. .. 8-28-35 (56292)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi aShTaviMsho.adhyAyaH.. 28 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.29. adhyAyaH 029
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
duryodhanaprArthitena shalyena samayakaraNapUrvakaM karNarathasArathyasvIkaraNam.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-29-0 (56293)
duryodhana uvAcha. 8-29-0x (4902)
evaM sa bhagavAndevaH sarvalokapitAmahaH.
sArathyamakarottatra brahmA rudro.abhavadrathI.. 8-29-1 (56294)
rathino.abhyadhiko vIra kartavyo rathasArathiH.
tasmAttvaM puruShavyAghra niyachCha turagAnyudhi.. 8-29-2 (56295)
yathA devagaNaistatra vR^ito yatnAtpitAmahaH.
tathA.asmAbhirbhavAnyatnAtkarNAdabhyadhiko vR^itaH.. 8-29-3 (56296)
yathA devairmahArAja IshvarAdadhiko vR^itaH.
tathA devairmahArAja kShipraM rudrasyava pitAmahaH.
niyachCha turagAnyudve rAdheyasya mahAdyute.. 8-29-4 (56297)
shalya uvAcha. 8-29-5x (4903)
mayApyetannarashreShTha bahusho narasiMhayoH.
kathyamAnaM shrutaM divyamAkhyAnamatimAnuSham.. 8-29-5 (56298)
yathA cha chakre sArathyaM bhavasya prapitAmahaH.
yathA.asurAshcha nihatA iShuNaikena bhArata.. 8-29-6 (56299)
kR^iShNasya chApi viditaM sarvametatpurA hyabhUt.. 8-29-7 (56300)
yathA pitAmaho jaj~ne bhagavAnsArathistadA.
anAgatamatikrAntaM veda kR^iShNo.api tattvataH.. 8-29-8 (56301)
etadarthaM viditvA.api sArathyamupajagmivAn.
svayambhUriva rudrasya kR^iShNaH pArthasya bhArata.. 8-29-9 (56302)
yadi hanyAchcha kaunteyaM sUtaputraH katha~nchanaH.
dR^iShTvA pArthaM hi nihataM svayaM yotsyati keshavaH.. 8-29-10 (56303)
sha~NkhachakragadApANirdhakShyate tava vAhinIm.
na chApi tasya kruddhasya vArShNeyasya mahAtmanaH.
sthAsyate pratyanIkeShu kashchidatra nR^ipastava.. 8-29-11 (56304)
sa~njaya uvAcha. 8-29-12 (56305)
taM tathA bhAShamANaM tu madrarAjamarindamaH.
pratyuvAcha mahAbAhuradInAtmA sutastava.. 8-29-12 (56306)
mAvamaMsthA mahAbAho karNaM vaikartanaM raNe.
sarvashastrabhR^itAM shreShThaM sarvashAstrArthaparAgam.. 8-29-13 (56307)
yasya jyAtalanirghoShaM shrutvA bhayakaraM mahat.
pANDaveyAni sainyAni vidravanti disho dasha.. 8-29-14 (56308)
pratyakSha te mahAbAho yathA rAtrau ghaTotkachaH.
mAyAshatAni kurvANo hato mAyApuraskR^itaH.. 8-29-15 (56309)
na chAtiShThata bIbhatsuH pratyanIke katha~nchana.
etAMshcha divasAnsarvAnbhayena mahatA vR^itaH.. 8-29-16 (56310)
bhImasenashcha balavAndhanuShkoTyAbhichoditaH.
uktashcha saMj~nayA rAjanmUDha audariko yathA.. 8-29-17 (56311)
mAdrIputrau tathA shUrau yena jitvA mahAraNe.
kamapyarthaM puraskR^itya na hatau yudhi mAriSha.. 8-29-18 (56312)
yena vR^iShNipravIrastu sAtyakiH sAtvatAM varaH.
nirjitya samare shUro visthashcha balAtkR^itaH.. 8-29-19 (56313)
sR^i~njayAshchetare sarve dhR^iShTadyumnapurogamAH.
asakR^innirjitAH sa~Nkhye smayamAnena saMyuge.. 8-29-20 (56314)
taM kathaM pANDavA yudve vijeShyanti mahAratham.
yo hanyAtsamare krudvo vajrahastaM purandaram.. 8-29-21 (56315)
tvaM cha sarvAstravidvIraH sarvavidyAstrapAragaH.
bAhuvIryeNa te tulyaH pR^ithivyAM nAsti kashchana.. 8-29-22 (56316)
tvaM shalyabhUtaH shatrUNAmaviShahyaH parAkrame.
tatastvamuchyase rAja~nshalya ityarisUdana.. 8-29-23 (56317)
tava bAhubalaM prApya na shekuH sarvasAtvatAH.
tava bAhubalAdrAjankiM nu kR^iShNo balAdhikaH.. 8-29-24 (56318)
yathA hi kR^iShNena balaM dhAryaM vai phalgune hate.
tathA karNAtyayIbhAve tvayA dhAryaM mahadbalam.. 8-29-25 (56319)
kimarthaM samare sainyaM vAsudevo nyavArayat.
kimarthaM cha bhavAnsainyaM na haniShyati mAriSha.. 8-29-26 (56320)
tvatkR^ite padavIM gantumichCheyaM yudhi mAriSha.
sodarANAM cha vIrANAM sarveShAM cha mahIkShitAm.. 8-29-27 (56321)
shalya uvAcha. 8-29-28x (4904)
yanmAM bravIShi gAndhAre agre sainyasya mAnada.
vishiShTaM devakIputrAtprItimAnasmyahaM tvayi.. 8-29-28 (56322)
eSha sArathyamAtiShThe rAdheyasya yashasvinaH.
yudhyataH pANDavAgryeNa yathA tvaM vIra manyase.. 8-29-29 (56323)
samayashcha hi me vIra kashchidvaikartanaM prati.
utsR^ijeyaM yathAshradvamahaM vAcho.asya sannidhau.. 8-29-30 (56324)
sa~njaya uvAcha. 8-29-31x (4905)
tatheti rAjanputraste saha karNena mAriSha.
abravItmadrarAjAnaM sarvakShatrasya sannidhau.. 8-29-31 (56325)
sArathyasyAbhyupagamAchChalyenAshvAsitastadA.
duryodhanastadA hR^iShTaH karNaM tamabhiShasvaje.. 8-29-32 (56326)
abravIchcha punaH karNaM stUyamAnaH sutastava.
jahi pArthAnraNe sarvAnmahendro dAnavAniva.. 8-29-33 (56327)
sa shalyenAbhyupagate hayAnAM sanniyachChane.
karNo hR^iShTamanA bhUyo duryodhanabhAShata.. 8-29-34 (56328)
nAtihR^iShTamanA hyeSha madrarAjo.abhibhAShate.
rAjanmadhurayA vAchA punarenaM bravIhi vai.. 8-29-35 (56329)
tato rAjA mahAprAj~naH sarvAstrakushalo balI.
duryodhano.abravIchChalyaM madrarAjaM mahIpatim.. 8-29-36 (56330)
pUrayanniva ghoSheNa meghagambhIrayA girA.
shalya karNo.arjunenAdya yodvavyamiti manyate.. 8-29-37 (56331)
tasya tvaM puruShavyAghra niyachCha turagAnyudhi.
karNo hatvetarAnsarvAnphalgunaM hantumichChati.
tasyAbhIShugrahe rAjanprayAche tvAM punaH punaH.. 8-29-38 (56332)
pArthasya sachivaH kR^iShNo yathA.abhIShugraho varaH.
tathA tvamapi rAdheyaM sarvataH paripAlaya.. 8-29-39 (56333)
sa~njaya uvAcha. 8-29-40x (4906)
tataH shalyaH pariShvajya sutaM te vAkyamabravIt.
duryodhanamamitraghnaM prIto madrAdhipastadA.. 8-29-40 (56334)
shalya uvAcha. 8-29-41x (4907)
evaM chenmanyase rAjangAndhAre priyadarshana.
tasmAtte yatpriyaM ki~nchittatsarvaM karavANyaham.. 8-29-41 (56335)
yatrAsmi bharatashreShTha yogyaH karmaNi karhichit.
tatra sarvAtmanA yukto vakShye kAryaM parantapa.. 8-29-42 (56336)
yattu karNamahaM brUyAM hitakAmaH priyApriye.
mama tatkShamatAM sarvaM bhavAnkarNashcha sarvashaH.. 8-29-43 (56337)
karNa uvAcha. 8-29-44x (4908)
IshAnasya yathA brahmA yathA pArthasya keshavaH.
tathA nityaM hite yukto madrarAja bhavasva naH.. 8-29-44 (56338)
shalya uvAcha. 8-29-45x (4909)
AtmanindAtmapUjA cha paranindA parastavaH.
anAcharitamAryANAM vR^ittametachchaturvidham.. 8-29-45 (56339)
yattu vidvanpravakShyAmi praxxxxyArthamahaM tava.
AtmanaH stavasaMyuktaM tannibodha yathAtatham.. 8-29-46 (56340)
ahaM shakrasya sArathye yogyo mAtalivatprabho.
apramAdAtprayogAchcha j~nAnavidyAchikitsanaiH.. 8-29-47 (56341)
tataH pArthena sa~NgrAme yudhyamAnasya te.anagha.
vAhayiShyAmi turagAnvijvaro bhava sUtaja.. .. 8-29-48 (56342)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi ekonatriMsho.adhyAyaH.. 29 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.30. adhyAyaH 030
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
shalyena sArathIbhUyAdhiShThitaM rathamadhiShThAya karNasya raNAya niryANam.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-30-0 (56343)
duryodhana uvAcha. 8-30-0x (4910)
ayaM te karNa sArathyaM madrarAjaH kariShyati.
kR^iShNAdabhyadhiko yantA deveshasyeva mAtaliH.. 8-30-1 (56344)
yathA harihayairyuktaM sa~NgR^ihNAti sa mAtaliH.
shalyastathA tavAdyAyaM saMyantA rathavAjinAm.. 8-30-2 (56345)
yodhe tvayi rathasthe cha madrarAje cha sArathau.
rathashreShTho dhruvaM sa~Nkhye pArthAnabhibhaviShyati.. 8-30-3 (56346)
sa~njaya uvAcha. 8-30-4x (4911)
tato duryodhano bhUyo madrarAjaM tarasvinam.
uvAcha rAjansa~NgrAme.adhyuShite paryupasthite.. 8-30-4 (56347)
karNasya yachCha sa~NgrAme madrarAja hayottamAn.
tvayA.abhigupto rAdheyo vijeShyati dhana~njayam.. 8-30-5 (56348)
ityukto rathamAsthAya tatheti prAha bhArata.
shalye.abhyupagate karNaH sArathiM sumanA.abravIt.. 8-30-6 (56349)
tvaM sUta syandanaM mahyaM kalpayetyasakR^ittvaran.. 8-30-7 (56350)
tato jaitraM rathavaraM gandharvanagaropamam.
vidhivatkalpitaM bhadraM jayetyuktvA nyavedayat.. 8-30-8 (56351)
taM rathaM rathinAM shreShThaH karNo.abhyarchya yathAvidhi.
sampAditaM brahmavidA pUrvameva purodhasA.. 8-30-9 (56352)
kR^itvA pradakShiNaM yatnAdupasthAya cha bhAskaram.
samIpasthaM madrarAjamAroha tvamathAbravIt.. 8-30-10 (56353)
tataH karNasya durdharShaM syandanapravaraM mahat.
Aruroha mahAtejAH shalyaH siMha ivAchalam.. 8-30-11 (56354)
tataH shalyAshritaM dR^iShTvA karNaH svaM rathamuttamam.
adhyatiShThadyathA.ambhodaM vidyutvantaM divAkaraH.. 8-30-12 (56355)
tAvekarathamArUDhAvAdityAgnisamatviShau.
abhrAjetAM yathA meghaM sUryAgnI sahitau divi.. 8-30-13 (56356)
saMstUyamAnau tau vIrau tadAstAM dyutimattamau.
R^itviksadasyairindrAgnI stUyamAnAvivAdhyare.. 8-30-14 (56357)
sa shalyasa~NgR^ihItAshve rathe karNaH sthito babhau.
dhanurviShphArayanghoraM pariveShIva bhAskaraH.. 8-30-15 (56358)
AsthitaH sa rathashreShThaM karNaH sharagabhastimAn.
prababhau puruShavyAghro mandarastha ivAMshumAn.. 8-30-16 (56359)
taM rathasthaM mahAbAhuM yudvAyAmitatejasam.
duryodhanastu rAdheyamidaM vachanamabravIt.. 8-30-17 (56360)
akR^itaM droNabhIShmAbhyAM duShkaraM karma saMyuge.
kuruShvAdhirathe vIra miShatAM sarvadhanvinAm.. 8-30-18 (56361)
manogataM mama hyAsIdbhIShmadroNau mahArathau.
arjunaM bhImasenaM cha nihantArAviti dhruvam.. 8-30-19 (56362)
tAbhyAM yadakR^itaM vIra vIrakarma mahAmR^idhe.
tatkarma kuru rAdheya vajrapANirivAparaH.. 8-30-20 (56363)
gR^ihANa dharmarAjaM vA jahi vA tvaM dhana~njayam.
bhImasenaM cha rAdheya mAdrIputrau yamAvapi.. 8-30-21 (56364)
jayashcha te.astu bhadraM te prayAhi puruSharShabha.
pANDuputrasya sainyAni kuru sarvANi bhasmasAt.. 8-30-22 (56365)
tatastUryasahasrANi bherINAmayutAni cha.
vAdyamAnAnyarochanta meghashabdo yathA divi.. 8-30-23 (56366)
pratigR^ihya tu tadvAkyaM rathastho ratharuttamaH.
abhyabhAShata rAdheyaH shalyaM yuddhavishAradam.. 8-30-24 (56367)
chodayAshvAnmahAbAho yAvadvanmi dhana~njayam.
bhImasenaM yamau chobhau rAjAnaM cha yudhiShThiram.. 8-30-25 (56368)
adya pashyatu me shalya bAhuvIryaM dhana~njayaH.
asyataH ka~NkapatrANAM sahasrANi shatAni cha.. 8-30-26 (56369)
adya kShepsyAmyahaM shalya sharAnparamatejanAn.
pANDavAnAM vinAshAya duryodhanajayAya cha.. 8-30-27 (56370)
sa~njaya uvAcha. 8-30-28x (4912)
etachChrutvA vachastasya shalyaH karNaM vacho.abravIt.
kathaM nu tAnmahAvIryAnpANDavAnavamanyase.. 8-30-28 (56371)
sarvAstraj~nAnmaheShvAsAnsarvAnena mahAbalAn.
anivartino mahAbhAgAnajayyAnsatyavikramAn.
api sa~njanayeyurye bhayaM sAkShAchChatakratoH.. 8-30-29 (56372)
yadA shroShyasi nirghoShaM visphUrjitamivAshaneH.
rAdheya pArthadhanuShastadA naivaM vadiShyasi.. 8-30-30 (56373)
yadA drakShyasi bhImena ku~njarAnIkamAhave.
vishIrNadantaM nihataM tadA naivaM vadiShyasi.. 8-30-31 (56374)
yadA drakShyasi sa~NgrAme dharmaputraM yamau tathA.
shitaiH pR^iShatkaiH kurvANAnabhrachChAyAmivAmbare.. 8-30-32 (56375)
asyataH kShiNvatashchArI.NllaghuhastAndurAsadAn.
pArthivAgapi chAnyAMstvaM tadA naivaM vadiShyasi.. 8-30-33 (56376)
sa~njaya uvAcha. 8-30-34x (4913)
anAdR^itya tu tadvAkyaM madrarAje bhAShitam.
drakShyasyadyetyavochattaM shalyaM karNo janeshvara.. .. 8-30-34 (56377)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi triMsho.adhyAyaH.. 30 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.31. adhyAyaH 031
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
karNasya raNaprayANakAle durnimittaprAdurbhAvaH.. 1 .. karNenAtmashlAghanapUrvakaM pArthavadhe pratij~nAte tadasahamAnena shalyenArjunaprashaMsanapUrvakaM karNopAlambhaH.. 2 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-31-0 (56378)
sa~njaya uvAcha. 8-31-0x (4914)
dR^iShTvA karNaM mahAvIryaM yuyutsaM samavasthitam.
chukrushuH kuravaH sarve hR^iShTarUpAH samantataH.. 8-31-1 (56379)
tato dundubhinirghoShairbherINAM ninadena cha.
koNashabdaishcha vividhairgarjitaishcha tarasvinAm.
niryayustAvakAH sarve mR^ityuM kR^itvA nivartanam.. 8-31-2 (56380)
prayAte tu tataH karNe ratheShu maditeShu cha.
chachAla cha mahI sarvA rarAsa cha suvisvaram.. 8-31-3 (56381)
niHsaranto vyadR^ishyanta sUryAtsapta mahAgrahAH.. 8-31-4 (56382)
ulkApAtAshcha sa~njaj~nurdigdAhAshchaiva dAruNAH.
tathA.ashanyashcha sampeturvavurvAtAshcha bhairavAH.. 8-31-5 (56383)
mR^igapakShigaNAshchaiva pR^itanAM bahushastava.
apasavyaM tadA chakrurvedayanto mahAbhayam.. 8-31-6 (56384)
prasthitasya cha karNasya nipetusturagA bhuvi.
asthivarShaM cha patitamantarikShAdbhayAnakam.. 8-31-7 (56385)
jajvalushchaiva shastrANi dhvajAshchaiva chakampire.
ashrUNi cha vyamu~nchanta vAhanAni vishAmpate.. 8-31-8 (56386)
ete chAnye cha bahava utpAtAstatra mAriSha.
samutpeturvinAshAya kauravANAM sudAruNAH.. 8-31-9 (56387)
na cha tAngaNayAmAsuH sarve daivena mohitAH.
prasthitaM sUtaputraM cha jayetsUchurnarAdhipAH.. 8-31-10 (56388)
`shalyena sahitaM dR^iShTvA karNamAhavashobhinam'.
nirjitAnpANDavAMshchaiva menire tatra kauravAH.. 8-31-11 (56389)
tato rathasthaH paravIrahantA
bhIShmadroNavativIryau samIkShya.
samujjvalanbhAskarapAvakAbho
vaikartano.asau rathaku~njaro vR^iShA.. 8-31-12 (56390)
alaM manuShyasya sukhAya vartituM
tathAhi yudve nihataH parairguruH.. 8-31-20 (56398)
hutAshanAdityasamAnatejasaM
parAkrame viShNupurandaropamam..
naye ba-haspatyushanaHsamaM sadA
na chainamastraM tadupAsta duHsaham.. 8-31-21 (56399)
samprAkruShTe ruditastrIkumAre
parAbhUte pauruShe dhArtarAShTre.
kR^ityaM mayA nAdya jAnAmi shalya
prayAhi tasmAddviShatAmanIkam.. 8-31-22 (56400)
sa yatra rAjA pANDavaH satyasandho
vyavasthito bhImasenArjunau cha.
sa vAsudevaH sAtyakiH sR^i~njayAshcha
yamau cha kastAnviShahenmadanyaH.. 8-31-23 (56401)
tasmAtkShipraM madrapate prayAhi
raNe pA~nchAlAnpANDavAnsR^i~njayAMshcha.
tAnvA haniShyAmi sametya sa~Nkhye
yAsyAmi vA droNamukho yamAya.. 8-31-24 (56402)
na tvevAhaM na gamiShyAmi madhye
teShAM shUrANAmiti shalyAdya vidvi.
mitradroho marShaNIyo na me.ayaM
tyaktvA prANAnanuyAsyAmi droNam.. 8-31-25 (56403)
prAj~nasya mUDhasya cha jIvitAnte
nAsti pramokSho.antakasannibhasya.
ato vidvannabhiyotsyAmi pArthaM
diShTaM na shakyaM vyativartituM vai.. 8-31-26 (56404)
kalyANavR^ittaH satataM hi rAjA
vaichitravIryasya suto mamAsIt.
tasyArthasidvyarthamahaM tyajAmi
priyAnbhogAndustyajaM jIvitaM cha.. 8-31-27 (56405)
vaiyAghracharmANamakUjanAkShaM
haimaM trikoshaM rajatatriveNum.
rathaprabarhaM turagaprabArhai--
ryuktaM prAdAnmahyamimaM hi rAmaH.. 8-31-28 (56406)
dhanUMShi chitrANi nirIkShya shalya
dhvajAngadAH sAyakAMshchograrUpAn.
asiM cha dIptaM paramAyudhaM cha
sha~NkhaM cha shubhraM svanavantamugram.. 8-31-29 (56407)
patAkinaM vajranipAtaniH svanaM
sitAshvayuktaM shubhatUNashobhitam.
imaM samAsthAya ratharShabhaM raNe
dR^iDhaM haniShyAmyahamarjunaM balAt.. 8-31-30 (56408)
taM chenmR^ityuH sarvaharo.abhirakShe--
tsadA.apramattaH samare pANDuputram.
taM vA haniShyAmi raNe sametya
yAsyAmi vA droNamukho yamAya.. 8-31-31 (56409)
yamavaruNakuberavAsavA vA
yadi yugapatsagaNA mahAhave.
jugupuriha sametya phalgunaM
kimu bahunA saha tairjayAmi tam.. 8-31-32 (56410)
sa~njaya uvAcha. 8-31-33x (4915)
iti raNarabhasasya katthata--
stadupanishamya vachaH sa madrarAT.
avahasadavamanya vIryavAn
pratiShiShidhe cha jagAda chottaram.. 8-31-33 (56411)
shalya uvAcha. 8-31-34x (4916)
virama virama karNa katthanA--
datirabhaso.apyativAchamuktavAn.
kva cha hi naravaro dhana~njayaH
kva punariha tvamaho narAdhamaH.. 8-31-34 (56412)
yadusadanamupendrapAlitaM
tridivamivAmararAjarakShitam.
prasabhamativiloDya ko hare--
tpuruShavarAvarajAmR^ite.arjunAt.. 8-31-35 (56413)
tribhuvanasR^ijamIshvareshvaraM
ka iha pumAnbhavamAhvayedyudhi.
mR^igavadhakalahe R^ite.arjunAt
surapativIryasamaprabhAvataH.. 8-31-36 (56414)
asurasuramahoragAnnarAn
garuDapishAchasayakSharAkShasAn.
iShubhirajayadagnigauravAt
svabhilaShitaM cha havirdadau jayaH.. 8-31-37 (56415)
smarasi nanu yadA parairhR^itaH
sahadhR^itarAShTrasuto vimokShitaH.
adhirathaja narottamairyutAn
kuruShu bahUnvinihatya tAnarIn.. 8-31-38 (56416)
prathamamapi palAyite tvayi
priyakalahA dhR^itarAShTrasUnavaH.
smarasi nanu yadA pramochitAH
khacharagaNAnavajitya pANDavaiH.. 8-31-39 (56417)
samuditabalavAhanAH punaH
puruShavareNa jitAH stha gograhe.
sagurugurusutAH sabhIShmakAH
kimu na jitaH sa tadA tvayA.arjunaH.. 8-31-40 (56418)
idamaparamupasthitaM puna--
stava nidhanAya suyudvamadya vai.
yadi na ripubhayAtpalAyase
samaragato.adya hato.asi sUtaja.. 8-31-41 (56419)
sa~njaya uvAcha. 8-31-42x (4917)
iti bahuparuShaM prabhAShati
pramanasi madrapatau ripustavam.
bhR^ishamabhiruShitaH sarantapaH
kurupR^itanApatirAha madrapam.. 8-31-42 (56420)
karNa uvAcha. 8-31-43x (4918)
bhavatu bhavatu kiM vikatthase
nanu marma tasya hi yuddhamudyatam.
yadi sa jayati mAmihAhave
tata idamastu sukatthitaM tava.. 8-31-43 (56421)
sa~njaya uvAcha. 8-31-44x (4919)
evamastviti madresha uktvA nottaramuktavAn.
yAhi shalyeti chApyenaM kaMrNaH prAha yuyutsayA.. 8-31-44 (56422)
sa rathaH prayayau shatrUnnighnataH shalyasArathiH.
nighnannamitrAnsamare tamoghnaH savitA yathA.. 8-31-45 (56423)
tataH prAyAtprItimAnvai rathena
vaiyAghreNa shvetayujA.atha karNaH.
sa chAlokya dhvajinIM pANDavAnAM
dhana~njayaM tvarayA paryapR^ichChat.. .. 8-31-46 (56424)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi ekatriMsho.adhyAyaH.. 31 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.32. adhyAyaH 032
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
karNena svasyArjunapradarshakAya tadabhimatapAritoShikapradAnapratij~nAnam.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-32-0 (56425)
sa~njaya uvAcha. 8-32-0x (4920)
prayatnena tadA karNo harShayanvAhinIM tava.
ekaikaM samare dR^iShTvA pANDavaM paryapR^ichChata.. 8-32-1 (56426)
yo mamAdya mahAtmAnaM darshayechChvetavAhanam.
tasmai dadyAmabhipretaM dhanaM yanmanasechChati.. 8-32-2 (56427)
na chettadabhimanyeta tasmai dadyAmahaM punaH.
shakaTaM ratnasampUrNaM yo me brUyAdvana~njayam.. 8-32-3 (56428)
na chettadabhimanyeta puruSho.arjunadarshivAn.
shataM dadyAM gavAM tasmai naityakaM kAMsyadohanam.. 8-32-4 (56429)
shataM grAmavarAMshchaiva dadyAmarjunadarshine.
tathA tasmai punardadyAM shvetamashvatarIratham.
yuktama~njanakeshIbhiryo me brUyAdvana~njayam.. 8-32-5 (56430)
na chettadabhimanyeta puruSho.arjunadarshivAn.
anyaM vA.asmai punardadyAM sauvarNaM hastiSha~Ngavam.. 8-32-6 (56431)
tathApyasmai punardadyAM strINAM shatamala~NkR^itam.
shyAmAnAM niShkakaNThInAM gItavAdyavipashchitAm.. 8-32-7 (56432)
na chettadabhimanyeta puruSho.arjunadarshivAn.
tasmai dadyAM shataM nAgA~nshataM grAmA~nshataM rathAn.. 8-32-8 (56433)
suvarNasya cha mukhyasya hayAgryANAM shataM shatAn.
R^idvyA guNaiH sudAntAMshcha dhuryavAhAnsushikShitAn.. 8-32-9 (56434)
tathA suvarNashR^i~NgINAM godhenUnAM chatuHshatam.
dadyAM tasmai savatsAnAM yo me brUyAdvana~njayam.. 8-32-10 (56435)
na chettadabhimanyeta puruSho.arjunadarshivAn.
anyadasmai varaM dadyAM shvetAnpa~nchashatAnhayAn.. 8-32-11 (56436)
hemabhANDaparichChannAnsumR^iShTamaNibhUShaNAn.
sudAntAnapi chaivAhaM dadyAmaShTAdashAparAn.. 8-32-12 (56437)
rathaM cha shubhraM sauvarNaM dadyAM tasmai svala~NkR^itam.
yuktaM paramakAmbhojairyo me brUyAdvana~njayam.. 8-32-13 (56438)
na chettadabhimanyeta puruSho.arjunadarshivAn.
anyadasmai varaM dadyAM ku~njarANAM shatAni ShaT.. 8-32-14 (56439)
kA~nchanairvividhairbhANDairAchChannAnhemamAlinaH.
utpannAnaparAnteShu vinItAnhastishikShakaiH.. 8-32-15 (56440)
na chettadabhimanyeta puruSho.arjunadarshivAn.
anyadasmai varaM dadyAM vaishyagrAmAMshchaturdasha.. 8-32-16 (56441)
susphItAndhanasaMyuktAnpratyAsannavanodakAn.
akutobhayAnsusampannAnrAjabhojyAMshchaturdasha.. 8-32-17 (56442)
dAsInAM niShkakaNThInAM mAgadhInAM shataM tathA.
pratyagravayasAM dadyAM yo me brUyAddhana~njayam.. 8-32-18 (56443)
na chettadabhimanyeta puruSho.arjunadarshivAn.
anyaM tasmai varaM dadyAM yamasau kAmayetsvayam.. 8-32-19 (56444)
putradArAnvihAyaiva yadanyadvittamasti me.
tachcha tasmai punardadyAM yadyachcha manasechChati.. 8-32-20 (56445)
hatvA cha sahitau kR^iShNau tayorvittAni sarvashaH.
tasmai dadyAmahaM yo me prabrUyAtkeshavArjunau.. 8-32-21 (56446)
sa~njaya uvAcha. 8-32-22x (4921)
etA vAchaH subahushaH karNa uchchArayanyudhi.
dadhmau sAgarasambhUtaM susvaraM sha~Nkhamuttamam.. 8-32-22 (56447)
tA vAchaH sUtaputrasya tathA yuktA nishamya tu.
duryodhano mahArAja saMhR^iShTaH sAnujo.abhavat.. 8-32-23 (56448)
tato dundubhinirghoSho mR^ida~NgAnAM cha sarvashA.
siMhanAdaH savAditraH ku~ncharANAM cha niHsvanaH.. 8-32-24 (56449)
prAdurAsIttadA rAjaMstvatsainye puruSharShabha.
yodhAnAM samprahR^iShTAnAM tathA samabhavatsvanaH.. 8-32-25 (56450)
tathA prahR^iShTe sainye taM pluvamAnaM mahAratham.
vikatthamAnaM cha tadA rAdheyamarikarshanam.
madrarAjaH prahasyedaM vachanaM pratyabhAShata.. .. 8-32-26 (56451)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi dvAtriMsho.adhyAyaH.. 32 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.33. adhyAyaH 033
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
karNagarvoktimasahamAnena shalyena tadgrarhaNam.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-33-0 (56452)
shalya uvAcha. 8-33-0x (4922)
mA sUtaputra manyeta(thAH) sauvarNaM hastiSha~Ngavam.
prayachChasi mudhaiva tvaM drakShyasyadya dhana~njayam.. 8-33-1 (56453)
mA sUtaputra dAnena sauvarNaM hastiSha~Ngavam.
prayachCha puruShAyAdya drakShyasi tvaM dhana~njayam.. 8-33-2 (56454)
balena mattastyajasi vasu vaishravaNo yathA.
ayatnenaiva rAdheya draShTAsyadya dhana~njayam.. 8-33-3 (56455)
purA sR^ijasi yachchApi vittaM bahu cha mUDhavat.
apAtradAnAdye doShAstAnmohAnnAvabudhyase.. 8-33-4 (56456)
yatpravedayase vittaM bahu tena khalu tvayA.
shakyaM bahuvidhairyaj~nairyaShTuM sUta yajasva taiH.. 8-33-5 (56457)
yachcha prArthayase hantuM kR^iShNau mohAdvR^ithaiva tat.
na hi shushruma sammarde kroShTrA siMhau nipAtitau.. 8-33-6 (56458)
aprArthitaM prArthayase suhR^ido na hi santi te.
ye tvAM nivArayantyAshu prapatantaM hutAshane.. 8-33-7 (56459)
kAryAkAryaM na jAnIShe kAlapakko.asyasaMshayam.
bahvabaddhamakarNIyaM ko hi brUyAjjijIviShuH.. 8-33-8 (56460)
samudrataraNaM dorbhyAM kaNThe baddhvA yathA shilAm.
giryagrAdvA nipatanaM tAdR^iktva chikIrShitam.. 8-33-9 (56461)
sahitaH sarvayodhaistvaM vyUDhAnIkaiH surakShitaH.
dhana~njayena yudhyasva shreyashchetprAptumichChasi.. 8-33-10 (56462)
hitArthaM dhArtarAShTrasya bravImi tvAM na hiMsayA.
shraddhasvedaM mayA proktaM yadi te.asti jijIviShA.. 8-33-11 (56463)
karNa uvAcha. 8-33-12x (4923)
svabAhuvIryamAshritya prArthayAmyarjunaM raNe.
tvaM tu mitramukhaH shatrurmAM bhIShayitumichChasi.. 8-33-12 (56464)
na mAmasmAdabhiprAyAtkashchidadya nivartayet.
apIndro vajramudyamya kimu martyaH katha~nchana.. 8-33-13 (56465)
sa~njaya uvAcha. 8-33-14x (4924)
iti karNasya vAkyAnte shalyaH prAhottaraM vachaH.
chukopayiShuratyarthaM karNaM madreshvaraH punaH.. 8-33-14 (56466)
yadA vai tvAM phalgunabAhuvegA--
jjyAchoditA vegavanto.agnikalpAH.
anvetAraH ka~NkapatrAH shitAgrA--
styakShyatyeShA svAM tadA karNa buddhiH.. 8-33-15 (56467)
yadA dirvya dhanurAdAya pArthaH
pratApayanpR^itanAM savyasAchI.
tvAM mardayiShyatyasukhaiH pR^iShatkai--
stadApR^ichChAM tyakShyase pANDavasya.. 8-33-16 (56468)
bAlashchandraM mAtura~Nke shayAno
yathA kashchitprArthayate.apahartum.
tadvanmohAddayotAmAnaM rathasthaM
jetuM pArthaM kA~NkShase sUtaputra.. 8-33-17 (56469)
harAdastraM tIkShNadhAraM yathA.adya
sarvANi gAtrANi nikarShasi tvam.
sutIkShNashastropamakarmaNeha
yuyutsase phalgunenAdya karNa.. 8-33-18 (56470)
hanyAdasiM tIkShNadhAraM yathA.ataH
sutejanaM nihitaM vai pR^ithivyAm.
tathA khanasyadya shitAnpR^iShatkA--
nyathArthayasyarjuneneha yuddham.. 8-33-19 (56471)
trishUlamAshliShya sutIkShNadhAraM
sarvANi gAtrANi vigharShasi tvam.
sutIkShNadhAropamakarmaNA tvaM
yuyutsase yo.arjunenAdya karNa.. 8-33-20 (56472)
kruddhaM siMhaM kesariNaM bR^ihantaM
bAlo mUDhaH kShudramR^igastarasvI.
samAhvayedvR^iShTamupetya yoddhuM
tathA tvamadyAhvayase hi pArtham.. 8-33-21 (56473)
mA sUtaputrAhvaya rAjaputraM
mahAvIryaM kesariNaM yathaiva.
vane shR^igAlaH pishitena tR^iptaH
pArthaM samAsAdya vina~NkShyasi tvam.. 8-33-22 (56474)
IShAdantaM mahAnAgaM prabhinnakaraTAmukham.
shashako hayase yudve karNa pArthaM dhana~njayam.. 8-33-23 (56475)
vilasthaM kR^iShNasarpaM tvaM jAlyAtkAShThena vidhyasi.
mahAviShaM pUrNakopaM yatpArthaM yodvumichChasi.. 8-33-24 (56476)
siMhaM kesariNaM kruddhamabhikramyAbhinardase.
shR^igAla iva mUDhastvaM nR^isiMhaM karNa pANDavam.. 8-33-25 (56477)
suparNaM patagashreShThaM vainateyaM tarasvinam.
svagevAhvayase pArthaM tathA karNaM dhana~njayam.. 8-33-26 (56478)
sarvAmbhasAM nidhiM bhImaM mUrtimantaM jhaShAkulam.
chandrodaye vivardhantamapluvastvaM titIrShasi.. 8-33-27 (56479)
R^iShabhaM dundubhigrIvaM tIkShNashR^i~NgaM prahAriNam.
vatsa Ahvayase yudve karNa pArthaM dhana~njayam.. 8-33-28 (56480)
mahAmeghaM mahAghoShaM darduraH pratinardasi.
bANatoyapradaM kAle naraparjanyamarjunam.. 8-33-29 (56481)
yathA cha shvA gR^ihasthastu vyAghraM vanagataM bhaShet.
tathA tvaM bhaShase karNa naravyAghraM dhana~njayam.. 8-33-30 (56482)
shR^igAlo hi vane karNa shashaiH parivR^ito vasan.
manyate siMhamAtmAnaM yAvatsiMhaM na pashyati.. 8-33-31 (56483)
tathA tvamapi rAdheya siMhamAtmAnamichChasi.
apashya~nshatrudamanaM narasiMhaM raNe.arjunam.. 8-33-32 (56484)
vyAghraM tvaM manyase.a.atmAnaM yAvatkR^iShNau na pashyasi.
samAsthitAvekarathe sUryAchandramasAviva.. 8-33-33 (56485)
yAvadgrANDIvaghoShaM tvaM na shR^iNoShi mahAhave.
tAvadeva tvayA karNa shakyaM vaktuM yathechChasi.. 8-33-34 (56486)
rathasha~NkhadhanuHshabdairnAdayantaM disho dasha.
nardantamiva shArdUlaM dR^iShTvA kroShTA bhaviShyasi.. 8-33-35 (56487)
nityameva shR^igAlastvaM nityaM siMho dhana~njayaH.
vIrapradveShaNAnmUDha tasmAtkroShTeva lakShyase.. 8-33-36 (56488)
yathA.a.akhuH syAdviDAlashcha shvA vyAghrashcha balAbale.
yathA shR^igAlaH siMhashcha yathA cha shashaku~njarau.. 8-33-37 (56489)
yathA.anR^itaM cha satyaM cha yathA chApi viShAmR^ite.
tathA tvamapi pArthashcha prakhyAtAvAtmakarmabhiH.. .. 8-33-38 (56490)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi trayastriMsho.adhyAyaH.. 33 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.34. adhyAyaH 034
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
karNena marmoddhATanapUrvakaM shalyagarhaNam.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-34-0 (56491)
sa~njaya uvAcha. 8-34-0x (4925)
adhikShiptastu rAdheyaH shalyenAmitatejasA.
shalyamAha susa~Nkruddho vAkshalyamavadhArayan.. 8-34-1 (56492)
karNa uvAcha. 8-34-2x (4926)
guNAnguNavatAM shalya guNavAnvetti nAguNaH.
tvaM tu nityaM guNairhInaH kiM j~nAsyasi guNAguNAn.. 8-34-2 (56493)
arjunasya mahAstrANi krodhaM vIryaM dhanuH sharAn.
ahaM shalyAbhijAnAmi na tvaM jAnAsi tattathA.. 8-34-3 (56494)
tathA kR^iShNasya mAhAtmyamR^iShabhasya mahIkShitAm.
yathAhaM shalya jAnAmi na tvaM jAnAsi tattathA.. 8-34-4 (56495)
evamevAtmano vIryamahaM vIryaM cha pANDave.
jAnaMstAvAhvaye yuddhe shalya nAgniM pata~Ngavat.. 8-34-5 (56496)
asti chA.ayamiShuH shalya supu~Nkho raktabhojanaH.
ekastUNIshayaH patrI sudhautaH samala~NkR^itaH.. 8-34-6 (56497)
shete chandanachUrNena pUjito bahulAH samAH.
Aheyo viShavAnugro narAshvadvipasa~NghahA.. 8-34-7 (56498)
ghorarUpo mahAraudrastanutrAsthividAraNaH.
nirbhindyAM yena ruShTo.ahamapi meruM mahAgirim.. 8-34-8 (56499)
tamahaM jAtu nAsyeyamanyasminphalgunAdR^ite.
kR^iShNAdvA devakIputrAtsatyaM chApi shR^iNuShva me.. 8-34-9 (56500)
tenAhamiShuNA shalya vAsudevadhana~njayau.
yotsye paramasaMrabdhau tatkarma sadR^ishaM mama.. 8-34-10 (56501)
sarveShAM vR^iShNivIrANAM kR^iShNe lakShmIH pratiShThitA.
sarveShAM pANDuputrANAM jayaH pArthe pratiShThitaH.
ubhayaM tu samAsAdya ko nivartitumarhati.. 8-34-11 (56502)
tAvetau puruShavyAghrau sametau syandane sthitau.
mAmekamabhisaMyuddhau sujAtaM pashya shalya me.. 8-34-12 (56503)
pitR^iShvasAmAtulajau bhrAtarAvaparAjitau.
maNI sUtra iva protau draShTAsi nihatau mayA.. 8-34-13 (56504)
arjune gANDivaM kR^iShNe chakraM tArkShyakapidhvajau.
bhIrUNAM trAsajananaM shalya harShakaraM mama.. 8-34-14 (56505)
tvaM tu duShprakR^itirmUDho mahAyudveShvakovidaH.
bhayAvadIrNaH santrAsAdabaddhaM bahuH bhAShase.. 8-34-15 (56506)
saMstauShi tau tu kenApi hetunA tvaM kudeshaja.
tau hatvA samare hantA tvAmadya saha bAndhavam.. 8-34-16 (56507)
pApadeshaja durbuddhe kShudra kShatriyapAMsana.
suhR^idrUpo ripuH kiM mAM kR^iShNAbhyAM bhIShayiShyasi.. 8-34-17 (56508)
tau vA mAmadya hantArau haniShye vA.api tAvaham.
nAhaM bibhemi kR^iShNAbhyAM vijAnannAtmano balam.. 8-34-18 (56509)
vAsudevasahasraM vA phalgunAnAM shatAni vA.
ahameko haniShyAmi joShamAssva kudeshaja.. 8-34-19 (56510)
striyo bAlAshcha vR^idvAshcha prAyaH krIDAgatA janAH.. 8-34-20 (56511)
yA gAthAH sampragAyanti kurvato.adhyayanaM yathA.
tA gAthAH shR^iNu me shalya madrakeShu durAtmasu.. 8-34-21 (56512)
brAhmaNaiH kathitAH pUrvaM yathAvadrAjasannidhau.
shrutvA chaikamanA mUDha mama vA brUhi chottaram.. 8-34-22 (56513)
mitradhru~Nmadrako nityaM yo no dveShTi sa madrakaH.
madrake sa~NgataM nAsti kShudravAkye narAdhame.. 8-34-23 (56514)
durAtmA madrako nityaM nityamAnR^itiko.anR^ijuH.
yachchAnyadapi daurAtmyaM madrakeShviti naH shrutam.. 8-34-24 (56515)
pitA putrashcha mAtA cha shvashrUshvashuramAtulAH.
bhaginI duhitA bhrAtA naptA.anye te cha bAndhavAH.. 8-34-25 (56516)
vayasyAbhyAgatAshchAnye dAsIdAsAshcha sa~NgatAH.
pumbhirvimishrA nAryashcha j~nAtAj~nAtAH svayechChayA.. 8-34-26 (56517)
yeShAM gR^iheShvashiShTAnAM saktumadyAshinAM sadA.
pItvA shIdhu sagomAMsaM krandanti cha hasanti cha.. 8-34-27 (56518)
gAyanti chApyabaddhAni pravartante cha kAmataH.
kAmapralApino.anyonyaM teShu dharmaHkathaM bhavet.. 8-34-28 (56519)
madrakeShvavalipteShu prakhyAtAshubhakarmasu.
nApi vairaM na sauhArdaM madrakeNa samAcharet.. 8-34-29 (56520)
madrake sa~NgataM nAsti madrako hi sadA malaH.
madrakeShu cha saMsR^iShTaM shauchaM gAndhArakeShu cha.. 8-34-30 (56521)
rAjayAjakayAjye hi yathA dattaM havirnashet.
shUdrasaMskArako vipro yathA yAti parAbhavam.. 8-34-31 (56522)
yathA brahmadviSho nityaM gachChantIha parAbhavam.
yathaiva saMgataM kR^itvA naraH patati madrakaiH.. 8-34-32 (56523)
bAleShvapi sadA na sma dhanaM vR^ishchika te viSham.
AtharvaNena mantreNa sarvashAntiH kR^itA mayA.. 8-34-33 (56524)
iti vR^ishchikadaShTasya viShavegahatasya cha.
kurvanti bheShajaM prAj~nAH satyaM tachchApi dR^ishyate.. 8-34-34 (56525)
evaM vidva~njoShamAssva brUhi chAtrottaraM vachaH.
vAsAMsyutsR^ijya nR^ityanti striyo madyavimohitAH.. 8-34-35 (56526)
maithune.asa~NgatAshchApi yathAkAmavarAshcha tAH.
tAsAM putra kathaM dharmaM madrako vaktumarhati.. 8-34-36 (56527)
yAstiShThantyaH pramehanti yathaivoShTradasherakAH.
tAsAM vibhraShTadharmANAM nirlajjAnAM tatastataH.
tvaM putrastAdR^ishInAM hi dharmaM vaktumihechChasi.. 8-34-37 (56528)
sauvIrakaM yAchyamAnA madrikA karShati sphichau.
adAtukAmA vachanamidaM vadati dAruNam.. 8-34-38 (56529)
mA mAM sauvIrakaM kashchidyAchatAM dayitaM mama.
putraM dadyAM patiM dadyAM na tu dadyAM suvIrakam.. 8-34-39 (56530)
gauryo bR^ihatyo nirhIkA madrikAH kampalAvR^itAH.
ghasmarA naShTashauchAshcha prAya ityanushushruma.. 8-34-40 (56531)
pamehitvA sphichau bhUmau gharShantyo hInashodhanAH.
shuddhA nAdbhirna mR^idbhishcha nityochChiShTA bhavanti hi.. 8-34-41 (56532)
evamAdi mayA.anyairvA shakyaM vaktuM bhavedbahu.
AkeshAntAnnakhAgrAchcha vaktavyeShu kukarmasu.. 8-34-42 (56533)
madrakAH sindhusauvIrA dharmaM vidyuH kathaM tviha.
pApadeshodbhavA mlechChA dharmANAmavichakShaNAH.. 8-34-43 (56534)
eSha mukhyatamo dharmaH kShatriyasyeti naH shrutam.
yadAjau nihataH shete sadbhiH samabhipUjitaH.. 8-34-44 (56535)
AyudhAnAM sAmparAye yanmu~ncheyamahaM tataH.
mamaiSha prathamaH kalpo nidhane svargamichChataH.. 8-34-45 (56536)
soyaM priyasakhA chAsmi dhArtarAShTrasya dhImataH.
tadarthe hi mama prANA yachcha me vidyate vasu.. 8-34-46 (56537)
vyaktaM tvamapyupahitaH pANDavaiH pApadeshaja.
yathA chAmitravatsarvaM tvamasmAsu pravartase.. 8-34-47 (56538)
kAmaM na khalu shakyo.ahaM tvadvidhAnAM shatairapi.
sa~NgrAmAdvimukhaH kartuM dharmaj~na iva nAstikaiH.. 8-34-48 (56539)
sAra~Nga iva gharmArtaH kAmaM vilapa shuShya cha.
nAhaM bhIShayituM shakyaH kShatradharme vyavasthitaH.. 8-34-49 (56540)
tanutyajAM nR^isiMhAnAmAhaveShvanivartinAm.
yA gatirguruNA proktA premNA rAmeNa tAM smare.. 8-34-50 (56541)
sveShAM trANArthamudyantaM vadhArthaM dviShatAmapi.
viddhi mAmAsthitaM vR^ittaM paurUravasamuttamam.. 8-34-51 (56542)
na tadbhUtaM prapashyAmi triShu lokeShu madrapa.
yo mAmasmAdabhiprAyAdvArayediti me matiH.. 8-34-52 (56543)
evaM vidva~njoShamAssva trAsAtkiM bahu bhAShase.
na tvAM hatvA pradAsyAmi kravyAdbhyo madrakAdham.. 8-34-53 (56544)
mitrapratIkShayA shalya dhR^itarAShTrasya chobhayoH.
apavAdatitikShAbhistribhiretairhi jIvasi.. 8-34-54 (56545)
punashchedIdR^ishaM vAkyaM madrarAja vadiShyasi.
shiraste pAtayiShyAsi gadayA vajrakalpayA.. 8-34-55 (56546)
shrotArastvidamadyeha draShTAro vrA kudeshaja.
karNaM vA jaghnatuH kR^iShNau karNo vA nijaghAna tau.. 8-34-56 (56547)
evamuktvA tu rAdheyaH punareva vishAmpate.
abravInmadrarAjAnaM yAhiyAhItyasambhramam.. .. 8-34-57 (56548)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi chatustriMsho.adhyAyaH.. 34 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.35. adhyAyaH 035
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
shalyena karNaMprati haMsakAkIyAkhyAnakathanam.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-35-0 (56549)
sa~njaya uvAcha. 8-35-0x (4927)
mAriShAdhiratheH shrutvA vAcho yuddhAbhinandinaH.
shalyo.abravItpunaH karNaM nidarshanamudAharan.. 8-35-1 (56550)
jAto.ahaM yajvanAM vaMshe sa~NgrAmeShvanivartinAm.
rAj~nAM mUrdhAbhiShiktAnAM svayaM dharmaparAyaNaH.. 8-35-2 (56551)
yathaiva matto madyena tvaM tathA lakShyase vR^iSha.
tathA.adya tvAM pramAdyantaM chikitseyaM suhR^ittayA.. 8-35-3 (56552)
imAM kAkopamAM karNa prochyamAnAM nibodha me.
shrutvA yatheShTaM kuryAstvaM nihIna kulapAMsana.. 8-35-4 (56553)
nAhamAtmani ki~nchidvai kilbiShaM karNa saMsmare.
yena mAM tvaM mahAbAho hantumichchasyanAgasam.. 8-35-5 (56554)
avashyaM tu mayA vAchyaM buddhvA tava hitAhitam.
visheShato rathasthena rAj~nashchaiva hitaiShiNA.. 8-35-6 (56555)
samaM cha viShamaM chaiva rathinashcha balAbalam.
shramaH khedashcha satataM hayAnAM rathinA saha.. 8-35-7 (56556)
Ayudhasya parij~nAnaM rutaM cha mR^igapakShiNAm.
sAraM chaivApyAsaraM cha shalyAnAM cha pratikriyA.. 8-35-8 (56557)
astrayogaM cha yudvaM cha nimittAni tathaiva cha.
sarvametanmayA j~neyaM rathasyAsya kuTumbinA.
atastvAM kathaye karNa nidarshanamidaM punaH.. 8-35-9 (56558)
vaishyaH kila samudrAnte prabhUtadhanadhAnyavAn.
yajvA dAnapatiH kShAntaH svakarmastho.abhavachChuchiH.. 8-35-10 (56559)
bahuputraH priyApatyaH sarvabhUtAnukampakaH.
rAj~no dharmapradhAnasya rAShTre vasati nirbhayaH.. 8-35-11 (56560)
putrANAM tasya bAlAnAM kumArANAM yashasvinAm.
kAko bahUnAmabhavaduchChiShTakR^itabhojanaH.. 8-35-12 (56561)
tasmaisadA prayachChanti vaishyaputrAH kumArakAH.
mAMsodanaM dadhi kShIraM pAyasaM madhusarpiShI.. 8-35-13 (56562)
sa chochChiShTabhR^itaH kAko vaishyaputraiH kumArakaiH.
sadR^ishAnpakShiNo dR^iptaH shreyasasashchAvamanyate.. 8-35-14 (56563)
atha haMsAH samudrAnte prajagmuratipAtinaH.
garuDasya gatau tulyAshchakrA~NgA hR^iShTachetasaH.. 8-35-15 (56564)
kumarArakAstadA haMsAndR^iShTvA kAkamathAbruvan.
bhavAneva vishiShTo.asi patatribhyo viha~Ngama.. 8-35-16 (56565)
ete.atipAtinaH pashya viha~NgAnviyadAshritAn.
ehi tvamapi shakto hi kasmAnna patitaM tvayA.. 8-35-17 (56566)
pratAryamANastaiH sarvairalpabuddhibha_iraNDajaH.
tadvachaH satyamityeva maurkhyAddarpAchcha jaj~nivAn.. 8-35-18 (56567)
tAnsonupatya jij~nAsuH ka eShAM shreShThabhAgiti.
uchChiShTadarpitaH kAko bahUnAmekapAtinAm.. 8-35-19 (56568)
teShAM yaM pravaraM mene haMsAnAM dUrapAtinAm.
sa tamAhvata durbuddhiH patAva iti pakShiNam.
tachChrutvA prAhasanhaMsA ye tatrAsansamAgatAH.. 8-35-20 (56569)
bhAShato bahu kAkasya bAlishyAtpatatAM varAH.
idamUchuH sma chakrA~NgAvachaH kAkaM vi~NgamAH.. 8-35-21 (56570)
haMsA UchuH. 8-35-22x (4928)
vayaM haMsAshcharAmemAM pR^ithivIM mAnasaukasaH.
pakShiNAM cha vayaM nityaM dUrapAtena pUjitAH.. 8-35-22 (56571)
kathaM haMsaM nu balinaM chakrA~NgaM dUrapAtinam.
kAko bhUtvA nipatane samAhvayasi durmate.
kathaM tvaM patitA kAka sahAsmAbhirbravIhi tat.. 8-35-23 (56572)
atha haMsavacho mUDhaH kutsayitvA punaH punaH.
prajagAdottaraM kAkaH katthano jAtilAghavAt.. 8-35-24 (56573)
kAka uvAcha. 8-35-25x (4929)
shatamekaM cha pAtAnAM patitA.asmi na saMshayaH.
shatayojanamekaikaM vichitraM vividhaM tathA.. 8-35-25 (56574)
uDDInamavaDInaM cha praDInaM DInameva cha.
niDInamatha saMDInaM tiryakDInagatAni cha.. 8-35-26 (56575)
viDInaM pariDInaM cha parADInaM suDInakam.
abhiDInaM mahADInaM nirDInamatiDInakam.. 8-35-27 (56576)
avaDInaM praDInaM cha saMDInaM DInaDInakam.
saMDInoDDInaDInaM cha punarDInaviDInakam.. 8-35-28 (56577)
saMpAtaM samudIShaM cha tato.anyadvyatiriktakam.
gatAgataM pratigataM bahvIshcha nikulInakAH.
kartA.asmi miShatAM vo.adya tato drakShayatha me balam.. 8-35-29 (56578)
teShAmanyatamenAhaM patiShyAmi vihAyasam.
pradishadhvaM yathAnyAyaM kena haMsAH patAmyaham.. 8-35-30 (56579)
te vai dhruvaM vinishchitya sampatadhvaM mayA saha.
pAtairebhiH khalu khagAH patituM khe nirAshraye.. 8-35-31 (56580)
evamukte tu kAkena prahasyaiko vihaMgamaH.
uvAcha kAkaM rAdheya vachanaM tannibodha me.. 8-35-32 (56581)
haMsa uvAcha. 8-35-33x (4930)
shatamekaM cha pAtAnAM tvaM kAka patitA dhruvam.
ekameva tu yaM pAtaM viduH sarve viha~NgamAH.
tamahaM patitA kAka nAnyaM jAnAmi ka~nchana.. 8-35-33 (56582)
kAka uvAcha. 8-35-34x (4931)
pata tvamapi tatrAshu yena pAtena manyase.. 8-35-34 (56583)
atha kAkaM prajahasurye tatrAsansamAgatAH.
kathamekena pAtena haMsaH pAtashataM jayet.
ekena vAyasa tvainaM pAtenAbhibhaviShyati.. 8-35-35 (56584)
haMsashchotpatitaH kAko balavAnAshuvikramaH.
prapetatuH spardhayA cha tatastau haMsavAyasau.
uparyupari vegena samudraM makarAlayam.. 8-35-36 (56585)
haMsastvekena pAtena kAkaH pAtashatena cha.
spardhinau sahitau tUrNaM khamAsthAya tarasvinau.. 8-35-37 (56586)
haMsastu mR^idunaikena vikrAntumupachakrame.
pUrvameva tu vai kAkaH sa taM tUrNaM prachakrame.. 8-35-38 (56587)
nAtyahIyata kAkashcha muhUrtamiva sUtaja.. 8-35-39 (56588)
kAkopi haMsaM chApalyAchChIghratAM pratidarshayan.
vegenAtItya tarasA punareti muhurmuhuH.. 8-35-40 (56589)
tuNDenAbhyahanachchainaM kurvannAmApasavyataH.
rorUyanniva chApyenaM samAhvayati vai muhuH.
visismApayiShuH pAtairdarshayannAtmanaH kriyAm.. 8-35-41 (56590)
atha tAni vichitrANi patitAnItarANi cha.
dR^iShTvA pramuditAH kAkA vineduradhikaiH svaraiH.. 8-35-42 (56591)
haMsAshchApahasanti sma pravadanti priyANi cha.
kurvANA vividhAnrAvAnichChanto jayamAtmanaH.. 8-35-43 (56592)
utpatyotpatya cha prAhurmuhUrtamiti cheti cha.
vR^ikShAgrebhyaH sthalebhyashcha nipatantyutpatanti cha.. 8-35-44 (56593)
avamatya cha haMsaM tamidaM kAko.abravIdvachaH.
yo.asAvutpatito haMsaH so.asAveva prahIyate.. 8-35-45 (56594)
atha haMsastu tachChrutvA bhAShitaM patatAMvaraH.
vigAhya haMso vikShobhya prApatatpashchimAM disham.. 8-35-46 (56595)
uparyupari vegena sAgaraM makarAlayam.
bahusatvasamAkIrNaM vIchIbhirbhImadarshanam.. 8-35-47 (56596)
athAchireNa rAdheya kAko vegAdahIyata.
tato.atIva parishrAntaH katha~nchidvaMsamanvagAt.. 8-35-48 (56597)
bhIshchainamAvishattIvraM kAkaM karNa vichetasam.
dvIpAndrumAnvitAnpashyanvishramArthaM shramAturaH.
nipateyaM kkanu shrAnta iti tasmi~njalArNave.. 8-35-49 (56598)
avagAhya samudro.api bahusatvagaNAlayaH.
mahAnbhUtashatodbhUsI nabhasastu vishiShyate.. 8-35-50 (56599)
gAmbhIryArdvi samudrasya na visheShaM kulAdhama.
dishashcha nAmbhasAM karNa samudrasthA vidurjanAH.
vipashchitopyapAratvAtkiM punaH karNa vAyasaH.. 8-35-51 (56600)
atha haMsopyatikrAmanmuhUrtamiva dUrataH.
atikramya cha chakrA~NgaH kAkaM taM samudaikShata.. 8-35-52 (56601)
shanakaiH parihInaM taM parishrAntamachetasam.
avekShamANastaM kAkaM pratyAgamya hasanniva.. 8-35-53 (56602)
taM prahasya cha chakrA~NgaH kAkaM mandagatiM tadA.
hIyamAnamatho dR^iShTvA haMsaH prAha yathArthavat.
ujjihIrShurnimajjantaM smaransatpuruShavratam.. 8-35-54 (56603)
bahUni patitAni tvamAchakShANo muhurmuhuH.
patasyavyAharankhedaM tato garhyaM prabhAShase.. 8-35-55 (56604)
jalaM nAma patitaM kAka yattvaM patasi sAmpratam.
jalaM spR^ishasi pakShAbhyAM tuNDena cha punaH punaH.. 8-35-56 (56605)
prabrUhi katamo.ayaM te pAto vartati vAyasa.
ehyehi kAka shIghraM tvameSha tvAM paripAlaye.. 8-35-57 (56606)
sa pakShAbhyAM spR^ishannArtastuNDena cha jalaM tadA.
kAko dR^iDhaM parishrAntaH sahasA nipapAta ha.. 8-35-58 (56607)
sAgarAmbhasi taM dR^iShTvA patatantaM dInachetasam.
mriyamANamidaM vAkyaM haMsaH kAkamuvAcha ha.. 8-35-59 (56608)
shatamekaM cha pAtAnAM patAmyahamiti sma ha.
shlAghannAtmAnamadya tvaM kAka bhAShitavAnasi.. 8-35-60 (56609)
sa tvamekashataM pAtaM patannabhyadhiko mayA.
kathamevaM parishrAntaH patito.asi mahArNave.. 8-35-61 (56610)
pratyuvAcha tataH kAkaH sIdamAna idaM vachaH.
uparItaM tadA haMsaM prasamIkShya prasAdayan.. 8-35-62 (56611)
uchChiShTAnnena puShTo.ahaM darpotsiktaH kusatvataH.
suparNa iva chAtmAnaM j~nAtavAnputralAghavAt.. 8-35-63 (56612)
sharaNaM tvAM prapanno.ahamudakAntamavApnuyAm.
haMsedAnIM parishrAntamApado mAM samudvara.. 8-35-64 (56613)
yadi nAma punarjIvangachCheyaM svaM niveshanam.
nainaM punarhInamapi kSheptA.ahaM khe vichAriNam.. 8-35-65 (56614)
tamevaM karuNaM dInaM vilapantamachetasam.
kAkakAketi vAshantaM nimajjantaM mahArNave.
kR^ipayA.abhiparIto vai kR^ipAM chakre durAtmani.. 8-35-66 (56615)
atha taM patataM dInaM jalaklinnamachetanam.
padbhyAmutkShipya vepantaM pR^iShThamAro payattadA.. 8-35-67 (56616)
sa haMsaH pR^iShThamAropya kAkaM karNa vichetasam.
avismayaMstadA karNa punareva samAnayat.
tameva deshaM tarasA spardhayA petaturyataH.. 8-35-68 (56617)
utsR^ijya tvabravInmaivaM punaH kAryaM tvayeti ha.
sthApya chainaM punardvIpe samAshvasya cha viklavam.
gato yathepsitaM deshaM haMso mana ivAshugaH.. 8-35-69 (56618)
evamuchChiShTapuShTaH sa kAko.ahaMsaparAjitaH.
balaM vIryaM mahatkarNa tyaktvA kShAntimupAgataH.. 8-35-70 (56619)
uchChiShTabhojanaH kAko yathA vaishyakule purA.
evaM tvamuchChiShTabhR^ito dhArtarAShTrairna saMshayaH.. 8-35-71 (56620)
sadR^ishA~nshreyasashchApi sarvAnkarNAvamanyase.
droNadrauNikR^ipairgupto bhIShmeNAnyaishcha kauravaiH.. 8-35-72 (56621)
virATanagare pArthamekaM kiM nAvadhIstadA.
yatra vyastAH samastAshcha nirjitAH stha kirITinA
sR^igAlA iva siMhena kva te vIryaM tadA gatam.. 8-35-73 (56622)
bhrAtaraM nihataM dR^iShTvA samare savyasAchinA.
pashyatAM kuravIrANAM prathamaM tvaM palAyitaH.. 8-35-74 (56623)
tathA dvaitavane karNa gandharvaiH samabhidrutAn.
kurUnsadArAnutsR^ijya tvamevAgre palAyitaH.. 8-35-75 (56624)
hatvA jitvA cha gandharvAMshchitrasenamukhAnraNe.
karNa duryodhanaM pArthaH sabhrAtR^ikamamokShayat.. 8-35-76 (56625)
punaH prabhAvaH pArthasya purANaH keshavasya cha.
kathitaH karNa rAmeNa sabhAyAM kurusaMsadi.. 8-35-77 (56626)
satataM cha tvamashrauShIrvachanaM droNabhIShmayoH.
avadhyau vadatoH kR^iShNau sannidhau cha mahIkShitAm.. 8-35-78 (56627)
kiyantaM tatra vakShyAmi yenayena dhana~njayaH.
tvatto.atiriktaH sarvebhyo bhUtebhyo brAhmaNo yathA.. 8-35-79 (56628)
idAnImeva draShTAsi pradhAne syandane sthitau.
putraM cha vasudevasya kuntIputraM cha pANDavam.. 8-35-80 (56629)
yathA.ashrayata chakrA~NgaM vAyaso buddhimAsthitaH.
tathAshrayasva vArShNeyaM pANDavaM cha dhana~njayam.. 8-35-81 (56630)
yadA tvaM yudhi vikrAntau vAsudevadhana~njayau.
draShTAsyekarathe karNa tadA naivaM vadiShyasi.. 8-35-82 (56631)
yadA sharashataiH pArtho darpaM tava vadhiShyati.
tadA tvamantaraM draShTA AtmanashchArjunasya cha.. 8-35-83 (56632)
devAsuramanuShyeShu prakhyAtau yau narottamau.
tau mAvamaMsthA maurkhyAttvaM svadyota iva rochanau.. 8-35-84 (56633)
sUryAchandramasau yadvattadvadajunakeshavau.
prakAshyenAbhivikhyAtau tvaM tu khadyotavannR^iShu.. 8-35-85 (56634)
evaM vidvanmAvamaMsthAH sUtaputrAchyutArjunau.
narasiMhau narashvA tvaM joShamAssva vikatthase.. .. 8-35-86 (56635)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi pa~nchatriMsho.adhyAyaH.. 35 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.36. adhyAyaH 036
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
karNena shalyamprati svasya parashurAmAt tathA kutashchidbrAhmaNAchcha shApaprAptikathanam.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-36-0 (56636)
sa~njaya uvAcha. 8-36-0x (4932)
madrAdhipasyAdhirathirmahAtmA
vacho nishamyApriyamapratItaH.
uvAcha shalyaM viditaM mamaita--
dyathAvidhAvarjunavAsudevau.. 8-36-1 (56637)
shaure rathaM vAhayato.arjunasya
balaM mahAstrANi cha pANDavasya.
ahaM vijAnAmi yathAvadadya
parokShabhUtaM tava tattu shalya.. 8-36-2 (56638)
tau chApyahaM shastrabhR^itAM variShThau
vyapetabhIryodhayiShyAmi kR^iShNau.
santApayatyabhyadhikaM hi rAmA--
chChApo.adya mAM brAhmaNasattamAchcha.. 8-36-3 (56639)
`purA mahendrAdrivare samudre
tapasvinaM rAmamupetya shalya.
astrArthinaM mA.adya shiShyaM gR^ihANe--
tyathA.abruvaM brAhmaNachChadmanA cha.. 8-36-4 (56640)
tatrAvasaM brAhmaNa ityavipro
brahmAstralobhAdanR^itena chAham.
tajjAmadagnyena paraM mahAstraM
samantrayuktaM vihitaM mamAsIt.. 8-36-5 (56641)
astraM yadA tadviditaM mamAsI--
ttadA.abravIdbrAhmaNo mAM maharShiH.
ApadgatenAstramidaM prayojyaM
tvayA raNe gachChatA sAdhayeti'.. 8-36-6 (56642)
tatrApi me devarAjena vighno
hitArthinA phalgunasyaiva shalya.
kR^ito vibhedena mamorumetya
pravishya kITasya tanuM virUpAm.. 8-36-7 (56643)
mamorumetya prabibheda kITaH
supte gurau tatra shiro nidhAya.
UruprabhedAchcha mahAnbabhUva
sharIrato me ghanashoNitaughaH.. 8-36-8 (56644)
gurorbhayAchchApi na chelivAnahaM
tato vibuddho dadR^ishe sa vipraH.
sa dhairyayuktaM prasamIkShya mAM vai
na tvaM vipraH ko.asi satyaM vadeti.. 8-36-9 (56645)
tasmai tadA.a.atmAnamahaM yathAva--
dAkhyAtavAnsUta ityeva shalya.
sa mAM nishAmyAtha mahAtapasvI
saMshaptavAnroShaparItachetAH.. 8-36-10 (56646)
sUta tvayA hyAptamidaM tavAstraM
na karmakAle pratibhAsyatIti.
anyatra tu syAttava mR^ityukAlA--
dabrAhmaNe brahma na hi dhruvaM syAt.. 8-36-11 (56647)
tadadya paryAptamatIva me.astra--
mupasthite.asmiMstumule vimarde.. 8-36-12 (56648)
shalyogradhanvAnamahaM variShThaM
tarasvinaM bhImamasahyavIryam.
satyapratij~naM yudhi pANDaveyaM
dhana~njayaM mR^ityumukhaM nayiShye.. 8-36-13 (56649)
astraM tato.anyatpratipannamadya
yena kShepsye samare shatrupUgAn.
pratApinaM balavantaM kR^itAstraM
tamugradhanvAnamamitaujasaM cha.
krUraM shUraM raudramamitrasAhaM
dhana~njayaM saMyuge.ahaM haniShye.. 8-36-14 (56650)
apAMpatirvegavAnaprameyo
nimajjayiShyanbahulAH prajA iva.
mahAravaM yaH kurute samudro
veleva taM vArayAmyaprameyam.. 8-36-15 (56651)
pramu~nchantaM bANasa~NghAnameyA--
nmarmachChido vIrahaNaH supatrAn.
kuntIputraM pratiyotsyAmi yuddhe
jyAM karShatAmuttamaM martyaloke.. 8-36-16 (56652)
evaM balenAtibalaM mahAstraM
samudrakalpaM sudurApamugram.
sharaughiNaM pArthivAnmajjayantaM
veleva pArthamiShubhirvArayiShye.. 8-36-17 (56653)
kR^itI kR^itAstro dR^iDhahastayodhI
divyAstravichChvetahayaH pramAthI.
surAsurAnyudhi vai yo jayeta
tenAdya me pashya yudvaM sughoram.. 8-36-18 (56654)
abhIrmAnI pANDavo yudvakAmo
hyamAnuShairasyati mAM mahAstraiH.
tasyAstramastrairabhibhUya sa~Nkhye
bANottamaiH pAtayiShyAmi pArtham.. 8-36-19 (56655)
sahasrarashmipratimaM jvalantaM
dishashcha sarvAH pratapantamugram.
tamonudaM megha ivAtimAtraM
dhana~njayaM ChAdayiShyAmi bANaiH.. 8-36-20 (56656)
vaishvAnaraM dhUmaketuM jvalantaM
tejasvinaM naravIrAndahantam.
parjanyabhUtaH sharavarShairyathA.agniM
tathA pArthaM shamayiShyAmi yuddhe.. 8-36-21 (56657)
AshIviShaM dR^iShTihaNaM sughoraM
sutIkShNadaMShTraM jvalanaprabhavAm.
krodhAtpradIptAnalavaddahantaM
kuntIputraM shamayiShyAmi bhallaiH.. 8-36-22 (56658)
pravAhiNaM balavantaM mahaujasaM
prabha~njanaM mAtarishvAnamugram.
yuddhe sahiShye himavAnivAchalo
dhana~njayaM kruddhamamR^iShyamANam. 8-36-23 (56659)
vishAradaM rathamArgeShu shaktaM
dhuryaM nityaM samareShu pravIram.
loke varaM sarvadhanurdharANAM
dhana~njayaM saMyuge.ahaM haniShye.. 8-36-24 (56660)
adyAhave yasya na tulyamanyaM
manye manuShyaM dhanurAdadAnam.
sarvAmimAM yaH pR^ithivIM saheta
tathApi tenAdya raNe sameShye.. 8-36-25 (56661)
yaH sarvabhUtAni sadaivatAni
prasthe.ajayatkhANDave savyasAchI
ko jIvitaM rakShamANo hi tena
yuyutsate.astrairmAnuSho mAmR^ite.anyaH.. 8-36-26 (56662)
mAnI kR^itAstraH kR^itahastayodhI
divyAstravichChvetahayaH pramAthI.
tasyAhamadyAtirathasya kAyA--
chChiro hariShyAmi shitaiH pR^iShatkaiH. 8-36-27 (56663)
yotsyAmyenaM shalya dhana~njayaM vai
mR^ityuM puraskR^itya raNe jayaM vA.
anyo hi na hyekarathena martyo
yudhyeta yaH pANDavamindrakalpam 8-36-28 (56664)
tasyAhave pauruShaM pANDavasya
brUyAM pR^iShTaH samitau kShatriyANAm
kiM tvaM mUrkhaH prahasanmUDhachetA
AkhyAsi me pauruShaM phalgunasya.. 8-36-29 (56665)
atyapriyo yaH puruSho niShThuro hi
kShudraH kSheptA kShamiNashchAkShamAvAn.
hanyAmahaM tvAdR^ishAnAM shatAni
kShamAmyahaM kShamiNAM kAla eShaH.. 8-36-30 (56666)
avochastvaM pANDavArye priyANi
pradharShayanmAM mUDhavatpApakarman.
mayyArjave jihmamatiryatastvaM
mitradrohI sAptapadaM hi mitram.. 8-36-31 (56667)
kAlastvayaM pratyupayAti dAruNo
duryodhano yuddhamupAgamadyat.
tasyArthasiddhiM tvabhikA~NkShamANa--
stamanveShye yatra chaikAntamasti.. 8-36-32 (56668)
`tathApyahaM pANDavavAsudevau
yotsye raNe madvidhasyaiva karma.
na prAkR^itaH sajjate vai kadAchi--
dyaH pratyudIyAtkR^iShNadhana~njayau tau'.. 8-36-33 (56669)
mitraM mindernandateH prIyatervA
santrAyaterminutermodatervA.
duryodhane sarvamidaM mamAsti
tachchApi sarvaM mama vetti rAjA.. 8-36-34 (56670)
shatruH shadeH shAsatervA shyatervA
shR^iNAtervA shvasateH sIdatervA.
shrameH shucho bahushaH sUdateshcha
prAyeNa sarvaM tvayi tachcha mahyam.. 8-36-35 (56671)
duryodhanArthaM tava cha priyArthaM
yashorthamAtmArthamapIshvarArtham.
tasmAdahaM pANDavavAsudevau
yotsye yatnAtkarma cha pashya me.adya.. 8-36-36 (56672)
`shalyAdyAhaM sa~NgataH pANDavena
muchyeyaM chejjIvamAnaH katha~nchit.
shashvanmR^ityoH syAmanAdhR^iShyarUpo
vyaktaM tasmAtsaMyugAdvipramuktAH'.. 8-36-37 (56673)
astraM brAhmaM manasA sa~njapanvai
yadA.asyate krodhitaH savyasAchI.
tadApi me naiva muchyeta pArtho
na chetpatedviShame me.adya chakram.. 8-36-38 (56674)
astrANi viddhvA samare gatAni
brAhmANi divyAnyatha mAnuShANi.
AsAdayiShyAmyahamugravIryaM
nAgottamaM nAga iva prabhinnaH.. 8-36-39 (56675)
vaivasvatAddaNDahastAdvaruNAdvApi pAshinaH.
sagadAdvA dhanapateH savajrAdvA surAdhipAt.. 8-36-40 (56676)
athAnyasmAdapi surAdamitrAdAtatAyinaH.
iti shalya vijAnIhi yathA nAhaM bibhemyuta.. 8-36-41 (56677)
tasmAnna me bhayaM pArthAnnApi chaiva janArdanAt.
saha yuddhaM hi me tAbhyAM sAmparAye bhaviShyati.. 8-36-42 (56678)
shvabhre te patatAM chakramiti mAM brAhmaNo.abravIt.
yudhyamAnasya sa~NgrAme prAptasyaikAyanaM bhayam.. 8-36-43 (56679)
tasmAdbibhemi balavadbrAhmaNavyAhR^itAdaham.
ete hi somarAjAna IshvarAH sukhaduHkhayoH.. 8-36-44 (56680)
kadAchibrAhmaNasyAtha yogyaheterahaM nR^ipa.
ajAnannakShipaM bANaM ghorarUpaM bhayAvaham.. 8-36-45 (56681)
homadhenvAstato vatsaH pramatta iShuNA hataH.
charanvai vijane shalya tato.anu vyAjahAra saH.. 8-36-46 (56682)
yasmAdvatsastvayA chAtra homadhenvA hato nR^ipa.
tasmAttvamapi rAdheya vAkshalyaM mahadApnuhi.. 8-36-47 (56683)
shvabhre te patitA chakraM yudhyamAnasya shatruNA.
prApta ekAyane kAle mR^ityusAdhAraNe tvayi.. 8-36-48 (56684)
spardhase yena sa~NgrAme yadarthaM ghaTase.anisham.
tata eva dhruvaM mR^ityuM sUta prApsyasi saMyuge.. 8-36-49 (56685)
ahaM prasAdayA~nchakre brAhmaNaM saMshitavratam.. 8-36-50 (56686)
gavAM dashashataM vittaM balIvardAMshcha ShaTshatam.
prachChannaM kA~nchanaiH kAmaM brAhmaNArthamahaM tadA.. 8-36-51 (56687)
dAsIshataM niShkakaNThaM shatamashvatarIrathAn.
kanyAnAM niShkakaNThInAM sahasraM samalaMkR^itam.. 8-36-52 (56688)
IShAdantAnnAgashatAndAsIdAsashatAni cha.
dadmi tairdvijamukhyo me prasAdaM na chakAra saH.. 8-36-53 (56689)
kR^iShNAnAM shvetavatsAnAM goshatAni chaturdasha.
dadanhi na labhe tasmAtprasAdaM dvijasattamAt.. 8-36-54 (56690)
yatki~nchinmAmakaM vittaM tvadadhInaM karomi tat.
iti mAM yAchamAnaM vai brAhmaNaH pratyavArayat.
krodhadIptekShaNaH shaLya nirdahanniva chakShuShA.. 8-36-55 (56691)
vyAhR^itaM yanmayA sUta tattathA na tadanyathA.
anR^itoktaM prajAM hanyAttataH pApamavApnuyAm.. 8-36-56 (56692)
tasmAddharmAbhirakShArthaM nAnR^itaM vaktumutsahe.
mA tvaM brahmagatiM hiMsyAH prAyashchittaM kR^itaM tvayA.. 8-36-57 (56693)
madvAkyaM nAnR^itaM loke kashchitkuryAtsamApnuhi.
`yanmayoktaM saroSheNa gachCha sUtaja mAchiram.. 8-36-58 (56694)
iti mAmasakR^itkruddhaH sa uvAcha dbijottamaH.
ete hi somarAjAna IshvarAH sukhaduHkhayoH.. 8-36-59 (56695)
nAhaM bibhemi bIbhatsorna shalya madhusUdanAm.
tasmAdbibhemyahaM shApAttena satyena te shape.. 8-36-60 (56696)
saha yuddhaM sametAbhyAmadyedaM samupasthitam.
yudve.asmi~njIvitaM me.adya shalya saMshayamAgatam.. 8-36-61 (56697)
shakro.apyamararAT tAbhyAmupagamyAhavaM saha.
saMshayaM paramaM gachChetkathaM vA manyate bhavAn.. 8-36-62 (56698)
ityevaM te mayA.a.akhyAtaM kShiptena na suhR^ittayA.
jAnAmi tvA.adhikShipantaM doShamAtmagataM shR^iNu'.. .. 8-36-63 (56699)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi ShaTtatriMsho.adhyAyaH.. 36 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.37. adhyAyaH 037
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
karNena sopahAsaM shalyagarhaNam.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-37-0 (56700)
sa~njaya uvAcha. 8-37-0x (4933)
tataH punarmahArAja madrarAjamarindamaH.
abhyabhAShata rAdheyaH sannivAryottaraM vachaH.. 8-37-1 (56701)
nirbhartsanArthaM shalya tvaM yattu jalpitavAnasi.
nAhaM shakyastvayA vAchA vibhIShayitumAhave.. 8-37-2 (56702)
yadi mAM devatAH sarvA yodhayeyuH savAsavAH.
tathApi me bhayaM na syAtkimu pArthAtsakeshavAt.. 8-37-3 (56703)
nAhaM bhIShayituM shakyaH shuddhakarNA mahAhave.
abhijAnIhi shaktastvamanyaM bhIShayituM raNe.. 8-37-4 (56704)
nIchasya balametAvatpAruShyaM yatattvamAttha mAm.
ashakto hi guNAnvaktuM valgase bahu durmate.. 8-37-5 (56705)
na hi karNaH samudbhUto bhayArthamiha madraka.
vikramArthamahaM jAto yashorthaM cha tathA.a.atmanaH.. 8-37-6 (56706)
sakhibhAvena sauhArdAnmitatrabhAvena chaiva hi.
kAraNaistribhiretaistvaM shalya jIvasi sAmpratam.. 8-37-7 (56707)
rAj~nashcha dhArtarAShTrasya kAryaM sumahadudyatam.
mayi tachchAhitaM shalya tena jIvasi me kShaNam.. 8-37-8 (56708)
kR^itashcha samayaH pUrvaM kShantavyaM vipriyaM tava.
`samayaH paripAlyo me tena jIvasi sAmpratam'.. 8-37-9 (56709)
R^ite shalyasahasreNa vijayeyamahaM parAn.
mitradrohastu pApIyAniti jIvasi sAmpratam.. 8-37-10 (56710)
shalya uvAcha. 8-37-11x (4934)
ArtapralApAMstvaM karNa yAnbravIShi parAnprati.
na te karNasahasreNa shakyA jetuM pare yudhi.. 8-37-11 (56711)
sa~njaya uvAcha. 8-37-12x (4935)
tathA bruvantaM paruShaM karNo madrAdhipaM tadA.
paruShaM dviguNaM bhUyaH provAchApriyadarshanam.. 8-37-12 (56712)
idaM tvamekAgramanAH shR^iNu madrajanAdhipa.
sannidhau dhR^itarAShTrasya prochyamAnaM mayA shrutam.. 8-37-13 (56713)
deshAMshcha vividhAMshchitrAnpUrvavR^ittAMshcha pArthivAn.
brAhmaNAH kathayanti sma dhR^itarAShTraniveshane.. 8-37-14 (56714)
tatra vR^iddhaH purAvR^ittAH kathAH kashchiddvijottamaH.
bAhlIkadeshaM madrAMshcha kutsayanvAkyamabravIt.. 8-37-15 (56715)
bahiShkR^itA himavatatA ga~NgayA cha tiraskR^itAH.
sarasvatyA yamunayA kurukShetreNa chApi ye.. 8-37-16 (56716)
pa~nchAnAM sindhuShaShThAnAM nadInAM ye.antarAshritAH.
tAndharmabAhyAnashuchInbAhlIkAnapi varjayet.. 8-37-17 (56717)
govardhano nAma vaTaH subhANDaM nAma pattanam.
etadrAjankalidvAramAkumArAtsmarAmyaham.. 8-37-18 (56718)
kAryeNAtyarthagUDhena bAhlIkeShUShitaM mayA.
tata eShAM samAchAraH saMvAsAdvidito mayA.. 8-37-19 (56719)
shAkalaM nAma nagaramApagAnAmanimnagA.
chaNDAlA nAma bAhlIkAsteShAM vR^ittaM suninditam.. 8-37-20 (56720)
pAnaM guDAsavaM pItvA gomAMsaM lashunaiH saha.
apUpasaktumadyAnAmAshitAH shIlavarjitAH.. 8-37-21 (56721)
gAyantyatha cha nR^ityanti striyo mattA vivAsasaH.
nagarApaNavesheShu bahirmAlyAnulepanAH.. 8-37-22 (56722)
mattAH pragItavirutaiH kharoShTraninadopamaiH.
anAvR^itA maithune tAH kAmachArAshcha sarvashaH.. 8-37-23 (56723)
AhuranyonyasUktAni prabruvANA madotkaxxxH.
hehatehehatetyevaM svAmibhartR^ihateti cha.. 8-37-24 (56724)
AkroshantyaH pranR^ityanti vrAtyAH parvasvasaMyatAH.
tAsAM kilAvaliptAnAM nivasankurujA~Ngale.. 8-37-25 (56725)
kashchidbAhlIkaduShTAnAM nAtihR^iShTamanA jagau.
sA nUnaM bR^ihatI gaurI sUkShmakambalavAsinI.. 8-37-26 (56726)
mAmanusmaratI shete bAhlIkaM kuruvAsinam.
shatadruM nu kadA tIrtvA tAM cha ramyAmirAvatIm.
gatvA svadeshaM drakShyAmi sthUlaja~NghAH shubhAH striyaH.. 8-37-27 (56727)
manaHshilojjvalApA~Ngyo gauryastAH kAkukUjitAH.
kambalAjinasaMvItA rudantyaH priyadarshanAH.. 8-37-28 (56728)
mR^ida~NgAnakasha~NkhAnAM mardalAnAM cha niHsvanaiH.
kharoShTrAshvataraishchaiva mattA yAsyAmahe sukham.. 8-37-29 (56729)
shamIpIlukarIrANAM vaneShu sukhavartmasu.
apUpAnsaktupiNDAMshcha prAshnanto mathitAnvitAn.. 8-37-30 (56730)
pathiShu prabalo bhUtvA tathA sampatato.adhvagAn.
chelApahAraM kurvANAstADayiShyAma bhUyasaH.. 8-37-31 (56731)
evaMshIleShu vrAtyeShu bAhlIkeShu durAtmasu.
kashchetayAno nivasenmuhUrtamapi mAnavaH.. 8-37-32 (56732)
karNa uvAcha. 8-37-33x (4936)
IdR^ishA brAhmaNenoktA bAhlIkA moghachAriNaH.
yeShAM ShaDbhAgahartA tvamubhayoH puNyapApayoH.. 8-37-33 (56733)
ityuktvA brAhmaNaH sAdhuruttaraM punaruktavAn.
bAhlIkeShvavinIteShu prochyamAnaM nibodha tat.. 8-37-34 (56734)
tatatra sma rAkShasI gAti kR^iShNachaturdashIm.
nagare shAkale sphIte Ahatya nishi dundubhim.. 8-37-35 (56735)
kathaM vastAdR^isho gAthAH punargAsyAmi shAkale.
gavyasya tR^iptA mAMsasya pItvA gauDaM surAsavam.. 8-37-36 (56736)
gaurIbhiH saha nArIbhirbR^ihatIbhiH svala~NkR^itA.
palANDugaNDUShayutAH khAdantashcheshikAnbahUn.. 8-37-37 (56737)
vArAhaM kaukkuTaM mAMsaM gavyaM gArdabhamauShTrakam.
dhAnAshcha ye na khAdanti teShAM janma nirarthakam.. 8-37-38 (56738)
evaM gAyanti ye mattAH shIdhunA pIlukAvane.
sabAlavR^iddhAH krandanti teShAM dharmaH kathaM bhavet.. 8-37-39 (56739)
yatra lokeshvaraH kR^iShNo devadevo janArdanaH.
vismR^itaH puruShairugraisteShAM dharmaH kathaM bhavet.. 8-37-40 (56740)
iti shalya vijAnIhi hanta bhUyo bravImi te.
yadanyopyuktavAnasmAnbrAhmaNaH kurusaMsadi.. 8-37-41 (56741)
pa~nchanadyo vahantyetA yatra pIluvanAnyuta.
shatadrushcha vipAshA cha tR^itIyairAvatI tathA.. 8-37-42 (56742)
chandrabhAgA vitastA cha sindhuShaShThA mahAnadI.
AraTTA nAma bahlIkA eteShvAryo hi no vaset.. 8-37-43 (56743)
vrAtyAnAM dAsamIyAnAM videhAnAmayajvanAm.
na devAH pratigR^ihNanti pitaro brAhmaNAstathA.. 8-37-44 (56744)
teShAM pranaShTadharmANAM bAhlIkAnAmiti shrutiH.
brAhmaNena yathA proktaM viduShA sAdhusaMsadi.. 8-37-45 (56745)
kAShThakuNDeShu bAhlIkA mR^iNmayeShu cha bhu~njate.
saktumadyAvalipteShu shvAvalIDheShu nirghR^iNAH.. 8-37-46 (56746)
AvikaM chauShTrikaM chaiva kShIraM gArdabhameva cha.
tadvikArAMshcha bAhlIkAH khAdanti cha pibanti cha.. 8-37-47 (56747)
pAtrasa~NkariNo jAlmAH sarvAnnakShIrabhojanAH.
AraTTA nAma bAhlIkA varjanIyA vipashchitA.. 8-37-48 (56748)
iti shalya vijAnIhi hanta bhUyo bravImi te.
yadanyo.apyuktavAnmahyaM brAhmaNaH kurusaMsadi.. 8-37-49 (56749)
yugandhare payaH pItvA proShya chApyachyutasthale.
tadvadbhUtilaye snAtvA kathaM svargaM gamiShyati.. 8-37-50 (56750)
pa~nchanadyo vahantyetA yatra niHsR^itya parvatAt.
AraTTA nAma bAhlIkA na teShvAryo dvyahaM vaset.. 8-37-51 (56751)
bAhlIkA nAma hIkashcha vipAshAyAM pishAchakau.
tayorapatyaM bAhlIkA naiShA sR^iShTiH prajApateH.. 8-37-52 (56752)
te kathaM vividhAndharmA~nj~nAsyante hInayonayaH.. 8-37-53 (56753)
kAraskarAnmAhiShakAnkarambhAnkaTakAlikAn.
karkarAnvIrakAnvIrA unmattAMshcha vivarjayet.. 8-37-54 (56754)
iti tIrthAnusa~nchArI rAkShasI kAchidabravIt.
ekarAtramuShitveha maholUkhalamekhalA.. 8-37-55 (56755)
AraTTA nAma te deshA bAhlIkaM nAma tadvanam.
vasAtisindhusauvIrA iti prAyo.atikutsitAH.. .. 8-37-56 (56756)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptatriMsho.adhyAyaH.. 37 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.38. adhyAyaH 038
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
shalyakarNayorvAkkalahaH.. 1 .. duryodhanena tayoH sAntvanam.. 2 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-38-0 (56757)
karNa uvAcha. 8-38-0x (4937)
iti shalya vijAnIhi hanta bhUyo bravImi te.
unyamAnaM mayA samyaktvamekAgramanAH shR^iNu.. 8-38-1 (56758)
brAhmaNaH kila no gehamadhyagachChatpurA.atithiH.
AchAraM tatra samprekShya prIto vachanamabravIt.. 8-38-2 (56759)
mayA himavataH shR^i~NgamekenAdhyuShitaM chiram.
dR^iShTAshcha bahavo deshA nAnAdharmasamAvR^itAH.. 8-38-3 (56760)
na cha kena cha dharmeNa virudhyante prajA imAH.
sarvAshchApyAcharandharmaM yaduktaM vedapAragaiH.. 8-38-4 (56761)
aTatA tu mayA deshAnnAnAdharmasamAkulAn.
AgachChatA mahArAja bAhlIkeShu nishAmitam.. 8-38-5 (56762)
tatra vai brAhmaNo bhUtvA punarbhavati kShatriyaH.
vaishyaH shUdrashcha bAhlIkastato bhavati nApitaH.. 8-38-6 (56763)
nApitashcha tato bhUtvA punarbhavati brAhmaNaH.
dvijo bhUtvA cha tatraiva punardAso.abhijAyate.. 8-38-7 (56764)
bhavantyekakule viprAH shiShTA ye kAmachAriNaH.
gAndhArA madrakAshchaiva bAhlIkAshchApyatejasaH.. 8-38-8 (56765)
etanmayA shrutaM tatra dharmasa~NkarakArakam.
kR^itsnAmaTitvA pR^ithivIM bAhlIkeShu viparyayaH.. 8-38-9 (56766)
iti shalya vijAnIhi hanta bhUyo bravImi te.
yadapyanyo.abravIdvAkyaM bAhlIkAnAM vikutsitaM.. 8-38-10 (56767)
AnIyehAkShatA kAchidAraTTAtkila dasyubhiH.
adharmatashchopayAtA sA tAnabhyashapattataH.. 8-38-11 (56768)
bAlAM bandhumatIM yanmAmadharmeNopagachChatha.
tasmAtkumAryaH svairiNyo bhaviShyanti kuleShu vaH.. 8-38-12 (56769)
na chaivAsmAtpramokShadhvaM ghorAchChApAnnarAdhamAH.
tasmAtteShAM bhAgaharaH kathaM dharmAnvadiShyasi.. 8-38-13 (56770)
kuravaH sahapA~nchAlAH sAlvA mAtsyAH sanaimishAH.
kosalAH kAshapauNDrAshcha kAli~NgA mAgadhAstathA.. 8-38-14 (56771)
chedayashcha mahAbhAgA dharmaM jAnanti shAshvatam.
nAnAdesheShvasantashcha prAyo bAhyAlayAnR^ite.. 8-38-15 (56772)
AmatsyebhyaH kurupA~nchAlasAlvA
AnaimishAchchedayo ye vishiShTAH.
dharmaM purANamupajIvanti santo
madrAnR^ite pA~nchanadAMshcha jihmAn.. 8-38-16 (56773)
evaM vidvAndharmakathAsu rAjaM--
stUShNIMbhUtaH shalya bhaveH sadA tvam.
tvaM tasya goptA cha janasya rAjA
ShaDbhAgahartA shubhaduShkR^itasya.. 8-38-17 (56774)
athavA duShkR^itasya tvaM hartA teShAmarakShitA.
rakShitA puNyabhAgrAjA prajAnAM tvaM hyapuNyabhAk.. 8-38-18 (56775)
pUjyamAne purA dharme sarvadesheShu shAshvate.
dharmaM pA~nchanadaM dR^iShTvA dhigityAha pitAmahaH.. 8-38-19 (56776)
vrAtyAnAM dAshakIyAnAM kR^ite.apyashubhakarmaNAm.
brahmaNA ninditAndharmAnkashchitsiddhAtmako.abravIt.. 8-38-20 (56777)
iti pA~nchanadaM dharmavamene pitAmahaH.
svadharmastheShu varNeShu so.apyetAnnAbhyapUjayat.. 8-38-21 (56778)
iti shalya vijAnIhi hanta bhUyo bravImi te.
kalmAShapAdaH sarasi nimQajjanrAkShaso.abravIt.. 8-38-22 (56779)
kShatriyasya malaM bhaikShyaM brAhmaNasyAshrutaM malam.
malaM pR^ithivyA bAhlIkAH strINAM kautUhalaM malam.. 8-38-23 (56780)
nimajjamAnamuddhR^itya kashchidrAjA nishAcharam.
apR^ichChattena chAkhyAtaM tachChR^iNuShva narAdhipa.. 8-38-24 (56781)
mAnuShANAM malaM mlechChA mlechChAnAM muShTikA malam.
muShTikAnAM malaM ShaNDhAH ShaNDhAnAM rAjayAjakAH.. 8-38-25 (56782)
rAjayAjakayAjyAnAM madrakANAM cha yanmalam.
tadbhavedvai tava malaM yadyasmAnna vimu~nchasi.. 8-38-26 (56783)
iti rakShopasR^iShTeShu viShavIryahateShu cha.
vidvadbhirbheShajaM dR^iShTaM saMsiddhavachanottaram.. 8-38-27 (56784)
brAhayAH pa~nchAlAH kauraveyAstu dharmyAH
satyA matsyAH shUrasenAshcha yAjyAH.
prAchyA dAsA vR^iShalA dAkShiNAtyAH
stenA bAhlIkAH sa~NkAra vai surAShTrAH.. 8-38-28 (56785)
kR^itaghnatA paravittApahAro
madyapAnaM gurudArAvamardaH.
vAkpAruShyaM govadho rAtricharyA
bahirgehaM paravastropabhogaH.. 8-38-29 (56786)
yeShAM dharmastAnprati nAstyadharmo
hyAraTTajAnpA~nchanadAndhigastu.
ApA~nchAlAH kuravo naimishAshcha
matsyAshchaivApyanujAnanti dharmam.
athodIchyAshchodayo bhAgadhAshcha
shiShTAndharmAnupajIvanti vR^iddhAH.. 8-38-30 (56787)
prAchIM dishaM shritA devA jAtavedaHpurogamAH.
dakShiNA pitR^ibhirguptA yamena shubhakarmaNA.. 8-38-31 (56788)
pratIchIM varuNaH pAti pAlayannasurAnbahUn.
udIchIM bhagavAnsoma brahmA cha brAhmaNaiH saha.. 8-38-32 (56789)
rakShaHpishAchAnhimavAnguhyakAngandhamAdanaH.
dhruvaM sarvANi bhUtAni viShNuH pAti surottamaH.. 8-38-33 (56790)
i~Ngita5Ashcha magadhAH prekShitaj~nAshcha kosalAH.
ardhoktAH kurupA~nchAlAH sarvoktA dAkShiNApathAH.. 8-38-34 (56791)
pArvatIyAshcha viShayA yathaiva girayastathA.
sarvaj~nA yavanA rAja~nshUrAshchaiva visheShataH.
mlechChAH svasaMj~nAniyatA nAnuktamitare janAH.. 8-38-35 (56792)
pratirabdhAstu bAhlIkA na cha kechana madrakAH.
sa tvametAdR^ishaH shalya nottaraM vaktumarhasi.. 8-38-36 (56793)
evaM j~nAtvA joShamAssva pratIpaM
mA sma kruddhaH pApabhR^itAM variShTha.
pUrvaM hatvA tvAM saputraM balaishcha
pashchAddhaMsye vAsudevArjunau cha.. 8-38-37 (56794)
shalya uvAcha. 8-38-38x (4938)
AturANAM parityAgaH svadArasutavikrayaH.
a~Nge pravartate karNa yeShAmadhipatirbhavAn.. 8-38-38 (56795)
rathAtirathasa~NkhyAyAM yattvAM bhIShmastadAbravIt.
tAnviditvA.atmano doShAnnirmanyurbhava mA krudhaH.. 8-38-39 (56796)
sarvatra brAhmaNAH santi santi sarvatra kShatriyAH.
vaishyAH shUdrAstathA karNa striyaH sAdhvyashcha suvratAH.. 8-38-40 (56797)
ramante chopahAsena puruShAH puruShaiH saha.
anyonyena ratAH kShIbA deshedeshe cha maithunam.. 8-38-41 (56798)
paravAchyeShu nipuNaH sarvo bhavati sarvadA.
AtmavAchyaM na jAnIte jAnannapi cha muhyati.. 8-38-42 (56799)
sarvatra santi rAjanaH svaMsvaM dharmamanuvratAH.
durmanuShyAnnigR^ihNanti santi sarvatra dhArmikAH.. 8-38-43 (56800)
na karNa deshasAmAnyAtsarvaH pApaM niShevate.
yAdR^ishAH svasvabhAvena deshAMstAMstAdR^ishAnviduH.. 8-38-44 (56801)
sa~njaya uvAcha. 8-38-45x (4939)
tatato duryodhano rAjA karNashalyAvavArayat.
sakhibhAvena rAdheyaM shalyaM saujanyakena cha.. 8-38-45 (56802)
tato nivAritaH karNo dhArtarAShTreNa mAriSha.
p_hahasya tatra rAjendraM yAdi shalyetyachodayat.. .. 8-38-46 (56803)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi aShTatriMsho.adhyAyaH.. 38 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.39. adhyAyaH 039
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
shalyakarNayoH saMvAdaH.. 1 .. senAdvayasya parasparamelanam.. 2 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-39-0 (56804)
sa~njaya uvAcha. 8-39-0x (4940)
tataH parAnIkabhidaM vyUhamapratimaM kR^itam.
samIkShya karNaH pArthAnAM dhR^iShTadhumnAbhirakShitam.. 8-39-1 (56805)
prayayau rathaghoSheNa siMhanAdaraveNa cha.
vAditrANAM cha ninadaiH kampayanniva medinIm.. 8-39-2 (56806)
sa~njaya uvAcha. 8-39-3x (4941)
tataH prayAntaM rAdheyaM madrarAjaH smayanniva.
avadhUya idaM vAkyamabravItkurusannidhau.. 8-39-3 (56807)
chamUM tavemAM vipulAM samR^idvA--
masa~NkheyAmashvanarAkulAM cha.
tathA praveShTA samare dhana~njayaH
kakShaM dahandIpta ivAshrayAshI.. 8-39-4 (56808)
rathe stitau vIravarau vareNyau
siMhaskandhau lohitapadmanetrau.
draShTA bhavAnadya vinA prayatnA--
ttathAhi me shakunA vedayanti.. 8-39-5 (56809)
adya draShTA.asi taM vIraM shvetAshvaM kR^iShNasArathim.
nighnantaM shAtravAnsa~Nkhye yaM karNa paripR^ichChasi.. 8-39-6 (56810)
adya tau puruShavyAghrau lohitAkShau parantapau.
vAsudevArjunau karNa draShTA.asyamitavikramau.. 8-39-7 (56811)
sArathiryasya govindo gANDIvaM yasya kArmukam.
taM chedvantA.asi rAdheya tvaM no rAjA bhaviShyasi.. 8-39-8 (56812)
pravAtyeSha mahAvAyurabhitastava vAhinIm.
kravyAdA vyAharantyete mR^igAH kurvanti bhairavam.. 8-39-9 (56813)
pashya karNa mahAghoraM bhayaM vai romaharShaNam.
arkaM jImUtasa~NkAshaH kabandho vArya tiShThati.. 8-39-10 (56814)
pashya yUthaM mR^igashataM mR^igANAM sarvatodisham.
rarAsa dIptalA~NgUlamAdityAmabhi saMsthitam.. 8-39-11 (56815)
pashya kAkAMshcha gR^idhrAMshcha samavetAnsahasrashaH.
AdityamabhivIkShante hyashivAH karNa sasvarAH.. 8-39-12 (56816)
shvetavAjisamAyukte tava karNa mahArathe.
patAkAH prajvalantyetA dhvajashchAtIva kampate.. 8-39-13 (56817)
udIryato hayAnpashya mahAkAyAnmahAjavAn.
plavamAnAnmahAvIryAnAkAshe garuDAniva.. 8-39-14 (56818)
dhruvameShu nimitteShu bhUmimAvR^itya pArthivAH.
svapsyanti nihatAH karNa shatasho.atha sahasrashaH.. 8-39-15 (56819)
sha~NkhAnAM tumulaH shabdaH shrUyate romaharShaNaH.
AnakAnAM cha rAdheya mR^ida~NgAnAM cha hanyatAm.. 8-39-16 (56820)
shR^iNu shabdAnbahuvidhAnnarAshvarathavAjinAm.
jyAtalatreShushabdAMshcha shR^iNu karNa mahAtmanAm.. 8-39-17 (56821)
hemarUpyapramR^iShTAnAM vAsasAM shilpinirmitAH.
sahemachandratArAbhAH patAkAH ki~NgiNIyutAH.. 8-39-18 (56822)
nAnAvarNA raNe bhAnti shvasanena prakampitAH.
pashya karNArjunasyaitAH saudAminya ivAmbude.. 8-39-19 (56823)
dhvajAH kaNakaNAyante vAtenAtisamIritAH.
sapatAkarathAshchApi pA~nchAlAnAM mahAtmanAm.. 8-39-20 (56824)
eSha reNuH samudbhUto divamAvR^itya tiShThati.
gajavAjipraNunnA cha kampate karNa medinI.. 8-39-21 (56825)
shrUyate meghasa~NkAsho rathanemisvanastathA.
pashya kuntIsutaM vIraM bIbhatsumaparAjitam.
prahariShyantamAyAntaM kapipravaraketanam.. 8-39-22 (56826)
gajAshvarathapattyoghAMstAvakAnyudhi nighnataH.
dhvajAgraM dR^ishyate tasya jyAshabdashchaiva shrUyate.. 8-39-23 (56827)
eSha saMshaptakAnbhUyastAnevAbhimukho gataH.
karoti kadanaM chaiSha sa~NgAme dviShatAM balI.. 8-39-24 (56828)
sa~njaya uvAcha. 8-39-25x (4942)
iti bruvANaM madreshaM karNaH provAcha manyumAn.. 8-39-25 (56829)
pashya saMshaptakaiH kruddhaiH samantAtsamabhidrutaH.
eSha sUrya ivAmbhodaishChannaH pArtho na dR^ishyate.
eSha dAnto.arjunaH shalya nimagnaH shokasAgare.. 8-39-26 (56830)
shalya uvAcha. 8-39-27x (4943)
varuNaM ko.ambhasA hanyAdindhanena cha ko.analam.
kovA.anilaM nigR^ihNIyAtpibedvA ko mahArNavam.. 8-39-27 (56831)
IdR^igrUpamahaM manye pArthasya yudhi nirjayam.
na hi shakyo.arjuno jetuM yudhi devAsurairapi.. 8-39-28 (56832)
athaighaM paritoShaste vAgbhistvaM sumAnA bhava.
na hi shakyo yudhA jetumanyaM kuru manoratham.. 8-39-29 (56833)
bAhubhyAmuddharedbhUmiM dahetkruddha imAH prajAH.
pAtayettridivAddevAnnArjunaM samare jayet.. 8-39-30 (56834)
pashya kuntIsutaM bhImaM vIramakliShTakAriNam.
praharantaM mahAbAhuM sthitaM merumivAchalam.. 8-39-31 (56835)
amarShI puruShavyAghraH sadA vairamanusmaran.
eSha bhImo jayaprepsuryudhi tiShThati vIryavAn.. 8-39-32 (56836)
eSha dharmabhR^itAM shreShTho dharmarAjo yudhiShThiraH.
tiShThatyasukaraH sa~Nkhye paraiH parapura~njayaH.. 8-39-33 (56837)
etau cha puruShavyAghrAvAshvineyau mahArathau.
nakulaH sahadevashcha tiShThato yudhi durjayau.. 8-39-34 (56838)
ete tiShThanti kArShNeyAH pa~ncha pa~nchAchalA iva.
yotsyamAnA mahAvIryA bhImArjunasamA yudhi.. 8-39-35 (56839)
ete drupadaputrAshcha dhR^iShTadyumnapurogamAH.
hInAH satyajitA vIrAstiShThanti paramaujasaH.. 8-39-36 (56840)
yatra kR^iShNArjunau vIrau yatra rAjA yudhiShThiraH.
tatra dharmashcha satyaM cha yato dharmastato jayaH.. 8-39-37 (56841)
iti saMvadatoreva tayoH puruShasiMhayoH.
te sene samasajjetAM ~NgAyamunavadbhR^isham.. .. 8-39-38 (56842)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi ekonachatvAriMsho.adhyAyaH.. 39 ..
.. shrIH ..
8.40. adhyAyaH 040
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
duryodhanena senAprotsAhanam.. 1 .. bhImena duryodhanaparAjayapUrvakaM gajAnIkavadhaH.. 2 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-40-0 (56843)
sa~njaya uvAcha. 8-40-0x (4944)
duryodhanastataH karNamupetya bharatarShabha.
abravInmadrarAjaM cha tathaivAnyAnmahArathAn.. 8-40-1 (56844)
yadR^ichChayA.ayamavyagro dharmaH paramakaH sakhA.
sukhinaH kShatriyAH karNa labhante yuddhamIdR^isham.. 8-40-2 (56845)
yAdR^ishaM kShatriyaiH shUraiH shUrANAM dIvyatAM yudhi.
iShTaM bhavati rAdheya tadidaM samupasthitam.. 8-40-3 (56846)
hatvA tu pANDavAnyuddhe sthirAmurvIM prashAsatha.
nihatA vA parairyuddhe vIralokAnavApsyatha.. 8-40-4 (56847)
duryodhanasya vachanaM shrutvA tatkShatriyarShabhAH.
siMhanAdAnudakroshanvAditrANi cha jaghnire.. 8-40-5 (56848)
tasminpramudite sainye tvadIye bharatarShabha.
harShayaMstAvakAnyodhAndrauNirvichanamabravIt.. 8-40-6 (56849)
pratyakShaM sarvasainyAnAM bhavatAM chApi pashyatAm.
nyastashastro mama pitA dhR^iShTadyumnena pAtitaH.. 8-40-7 (56850)
sa tenAhamamarSheNa pitrarthe chApi bhArata.
dhR^iShTadyumnamahatvA.ahaM na vimokShyAmi daMshanam.. 8-40-8 (56851)
kR^itvA.anR^itAM pratij~nAM vo nAsmi prAptA mahatphalam.
arjunaM bhImasenaM cha yashcha mAM pratiyotsyati.
sarvAMstAnpramathiShyAmi iti me nishchitA matiH.. 8-40-9 (56852)
sa~njaya uvAcha. 8-40-10x (4945)
evamukte tataH sarvA harShitA bhAratI chamUH.
abhyavartata kaunteyAMstathA tAM chApi pANDavAH.. 8-40-10 (56853)
sa sannipAto rathayUthapAnAM
mahAhave bhArata lobhanIye.
janakShayaH kAlayugAntakalpaH
prAvartatAgre kurusR^i~njayAnAm.. 8-40-11 (56854)
tataH pravR^itte yudhi samprahAre
bhUtAni sarvANi sadaivatAni.
AsansametAni sahApsarobhi--
nirIkShatIbhiryudhi vIrasa~NghAn.. 8-40-12 (56855)
divyaishcha gandhaiH paramaishcha puShpai--
ranyaishcha ratnairvividhairnarAgryAH.
raNeShu karmodvahatAH prahR^iShTA-
nanandayannapsarasaH prahR^iShTAH.. 8-40-13 (56856)
samIraNastAMstu niShevya gandhA--
nniShevate tAnapi yodhamukhyAn.
niShevyamANAstvanilena yodhAH
parasparaM chukrushurAjimadhye.. 8-40-14 (56857)
tathA tu tasmiMstumule pravR^itte
duryodhanaH krodhamamR^iShyamANaH.
`avebhya bhImaM balamadhyasaMsthaH
samArpayatkShudrakANAM shatena.. 8-40-15 (56858)
duHshAsanashchitrasenashcha vIra--
statholUkaH kitavaH saubalashcha.
gajAnIkaiH sarvato bhImasenaM
tathAviShaktaM sahasaivAbhyagachChan.. 8-40-16 (56859)
tamApatantaM samprekShya gajAnIkaM vR^ikodaraH.
duryodhanaM mahAbAhuH sharavarShairavAkirat.. 8-40-17 (56860)
duryodhanaM tato bhImaH sAyakairvajrasannibhaiH.
pANDavo vimukhIkR^itya gajAnabhyadravadbalI.. 8-40-18 (56861)
tataH pAvakasa~NkAshairbhImabANairavakragaiH.
shalabhairiva nAgAMstAnardayAmAsa pANDavaH.. 8-40-19 (56862)
tataH ku~njarayUthAni bhImaseno mahAbalaH.
vyadhamannishitairbANairmahAvAto ghanAniva.. 8-40-20 (56863)
nityamattAshcha mAta~NgAH shUrairmattairadhiShThitAH.
ArohakairmahAmAtraistomarA~NkurApANibhiH.. 8-40-21 (56864)
suvarNajAlaiH prachChannA maNijAlaishcha ku~njarAH.
rUpyajAmbUnadAbhAsaH kShuramAlAbhyala~NkR^itAH.. 8-40-22 (56865)
vadhyamAnAH sharai rAjanbhImasenena te gajAH.
vibhinnahR^idayAH kechittatraivAbhyapatanbhuvi.. 8-40-23 (56866)
nipatadbhirmahAvegairhemabhANDavibhUShitaiH.
ashobhata mahArAja dhAtuchitrairivAchalaiH.. 8-40-24 (56867)
dIptAbharaNavadbhishcha gajapR^iShThanipAtitaiH.
sa~NgaraH shushubhe rAjankShINapuNyairivAmaraiH.. 8-40-25 (56868)
mahAparighasa~NkAshau chandanAgarurUShitau.
apashyaM bhImasenasya dhanurvikShipato bhujau.. 8-40-26 (56869)
tasya jyAtalanirghoShamasyataH savyadakShiNam.
taM shrutvA.abhyadravannAgA bhImasenabhayArditAH.. 8-40-27 (56870)
tasya bhImasya tatkarma rAjannekasya dhImataH.
apashyAma mahArAja tadbhUtamivAbhavat'.. .. 8-40-28 (56871)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe chatvAriMsho.adhyAyaH.. 40 ..
.. shrIH ..
8.41. adhyAyaH 041
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
senAdvaye vyUharachanAvarNanam.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-41-0 (56872)
sa~njaya uvAcha. 8-41-0x (4946)
tataH parAnIkabhidaM vyUhamapratimaM mahat.
samIkShya karNaH pArthAnAM dhR^iShTadyumnAbhirakShitam.. 8-41-1 (56873)
prayayau rathaghoSheNa siMhanAdaraveNa cha.
vAditrANAM cha ninadaiH kampayanniva medinIm.. 8-41-2 (56874)
vepamAna iva krodhAdyudvashauNDaH parantapaH.
prativyUhya mahAtejA yathAvadbharatarShabha.. 8-41-3 (56875)
vyadhamatpANDavIM senAmAsurIM maghavAniva.
yudhiShThiraM chAbhyahanadapasavyaM chakAraha.. 8-41-4 (56876)
karNasya rathaghoSheNa maurvIniShpeShaNena cha.
susa~NgrAheNa rashmInAM samakampanta sR^i~njayAH.. 8-41-5 (56877)
tAni sarvANi sainyAni karNa dR^iShTvA vishAmpate.
babhUvuH samprahR^iShTAni tAvakAni yuyutsayA.. 8-41-6 (56878)
ashrUyanta tato vAchastAvakAnAM vishAmpate.
karNArjunamahAyuddhametadadya bhaviShyati.. 8-41-7 (56879)
adya duryodhano rAjA hatAmitro bhaviShyati.
adya karNaM raNe dR^iShTvA phalguno vidraviShyati.. 8-41-8 (56880)
adya tAvadvayaM yuddhe karNasyaivAnugAminaH.
karNabANamayaM bhImaM yuddhaM drakShyAma saMyuge.. 8-41-9 (56881)
chirakAlepsitamidamadyedAnIM bhaviShyati.
adya drakShyAma sa~NgrAmaM ghoraM devAsuropamam.. 8-41-10 (56882)
adyedAnIM mahadyuddhaM bhaviShyati bhayAnakam.
adyedAnIM jayo nityamekasyaikasya vA raNe.. 8-41-11 (56883)
arjunaM kila rAdheyo vadhiShyati mahAraNe.
athavA kaM naraM loke na spR^ishanti manorathAH.. 8-41-12 (56884)
ityuktvA vividhA vAchaH kuravaH kurunandana.
AjaghnuH paTahAMshchaiva tUryAMshchaiva sahasrashaH.. 8-41-13 (56885)
bherInAdAMshcha vividhAnsiMhanAdAMshcha puShkalAn.
murajAnAM mahAshabdAnAnakAnAM mahAravAn.. 8-41-14 (56886)
nR^ityamAnAshcha bahushastarjamAnAshcha mAriSha.
anyonyamabhyayuryuddhe yuddhara~NgagatA narAH.. 8-41-15 (56887)
teShAM padAtA nAgAnAM pAdarakShAH samantataH.
paTTasAsidharAH shUrAshchApabANamusuNThinaH.. 8-41-16 (56888)
bhiNDipAladharAshchaiva shUralahastAH suchakriNaH.
teShAM samAgamo ghoro devAsuraraNopamaH.. 8-41-17 (56889)
dhR^itarAShTraM uvAcha. 8-41-18x (4947)
kathaM sa~njaya rAdheyaH pratyavyUhata pANDavAn.
dhR^iShTadyumnamukhAnsa~Nkhye bhImasenAbhirakShitAn.
sarvAneva maheShvAsAnajayyAnamarairapi.. 8-41-18 (56890)
ke cha prapakShau pakShau vA mama sainyasya sa~njaya.
pravibhajya yathAnyAyamavatasthuH sudaMshitAH.. 8-41-19 (56891)
kathaM pANDusutAshchApi pratyavyUhanta mAmakAn.
kathaM chaitanmahadyuddhaM prAvartata sudAruNam.. 8-41-20 (56892)
kva cha bIbhatsurabhavadyatkarNo.ayAdyudhiShThiram.
ko hyarjunasya sAnnidhye shakto jetuM yudhiShThiram.. 8-41-21 (56893)
sarvabhUtAni yo hyekaH khANDave jitabAnpurA.
kastamanyastu rAdheyAtpratiyudhyejjijIviShuH.. 8-41-22 (56894)
sa~njaya uvAcha. 8-41-23x (4948)
shR^iNu vyUhasya rachanAmarjunashcha yathA gataH.
parivArya nR^ipAnsarvAnsa~NgrAmashchAbhavadyathA.. 8-41-23 (56895)
kR^ipaH shAradvato rAjanmAgadhAshcha tarasvinaH.
sAtvataH kR^itavarmA cha dakShiNaM pakShamAshritAH.. 8-41-24 (56896)
teShAM prapakShe shakunirulUkashcha mahArathaH.
sAdibhirvimalaprAsaistadAnImabhyarakShatAm.. 8-41-25 (56897)
gAndhAraishchApyasambhrAntaiH pArvatIyaishcha durjayaiH.
shalabhAnAmiva vrAtaiH pishAchairiva durdR^ishaiH.. 8-41-26 (56898)
chaturviMshatsahasrANi rathAnAmanivartinAm.
saMshaptakA yudvashauNDA vAmapAshvamapAlayan.. 8-41-27 (56899)
samanvitAstava sutaiH kR^iShNArjunajighAMsavaH.
teShAM prapakShAH kAmbhojAH shakAshcha yavanaiH saha.. 8-41-28 (56900)
nideshAtsUtaputrasya sarathAshvebhapattayaH.
Ahvayanto.arjunaM tasthuH keshavaM cha mahAbalam.. 8-41-29 (56901)
tataH senAmukhe karNo.apyavAtiShThata daMshitaH.
chitravarmA~NgadaH sragvI pAlayanvAhinImukham.. 8-41-30 (56902)
rakShamANaiH susaMrabdhaiH putraiH shastrabhR^itAM varaH.
vAhinIM pramukhe vIraH samprakarShannashobhata.. 8-41-31 (56903)
ashokastu mahAbAhuH sUryavaishvAnaraprabhaH.
mahAdvipaskandhagataH pi~NgAkShaH priyadarshanaH.
duHshAsano vR^itaH sainyaiH sthito vyUhasya pR^iShThataH.. 8-41-32 (56904)
tanmadhye sa mahAbAhuH svayaM duryodhano nR^ipaH.
chitrAshvaishchitrasannAhaiH sodaryairabhirakShitaH.. 8-41-33 (56905)
rakShyamANo mahAvIryaiH sahitairmadrakekayaiH.
ashobhata mahArAja devairiva shatakratuH.. 8-41-34 (56906)
ashvatthAmA kurUNAM cha ye pravIrA mahArathAH.
nityamattAshcha mAta~NgAH shUrairmlechChaiH samanvitAH.
anvayustadrathAnIkaM kSharanta iva toyadAH.. 8-41-35 (56907)
te dhvajairvaijayantIbhirjvaladbhiH paramAyudhaiH.
sAdibhishchAsthitA rejurdrumavanta ivAchalAH.. 8-41-36 (56908)
teShAM padAtinAgAnAM pAdarakShAH sahasrashaH.
paTTasAsidharAH shUrA babhUvuranivartinaH.. 8-41-37 (56909)
sAdibhiH syandanairnAgairadhikaM samala~NkR^itaiH.
sa vyUharAjo vibabhau devAsurachamUpamaH.. 8-41-38 (56910)
bArhaspatyaH suvihito nAyakena vipashchitA.
nR^ityatIva mahAvyUhaH pareShAM bhayamAdadhat.. 8-41-39 (56911)
tasya pakShaprapakShebhyo niShpatanti yuyutsavaH.
hastyashvarathamAta~NgAH prAvR^iShIva balAhakAH.. 8-41-40 (56912)
tataH senAmukhe karNaM dR^iShTvA rAjA yudhiShThiraH.
dhana~njayamamitraghnamekavIramuvAcha ha.. 8-41-41 (56913)
pashyArjuna mahAvyUhaM karNena vihitaM raNe.
yuktaM pakShaiH prapakShaishcha parAnIkaM prakAshate.. 8-41-42 (56914)
tatsamIpagataM hyetatpratyamitraM mahadbUlam.
yathA nAbhibhavatyasmAMstathA nItirvidhIyatAm.. 8-41-43 (56915)
sa~njaya uvAcha. 8-41-44x (4949)
evamukto.arjuno rAj~nA prA~njalirnR^ipamabravIt.. 8-41-44 (56916)
yathA yathA bhavAnAha tattathA na tadanyathA.
yattasya vihitaM kAryaM tatkariShyAmi suvrata.
pradhAnamatha chaivAsya vinAshaM cha karomyaham.. 8-41-45 (56917)
tasmAttvaM jahi rAdheyaM bhImasenaH suyodhanam.
vR^iShasenaM cha nakulaH sahadevo.api saubalam.. 8-41-46 (56918)
duHshAnaM shatAnIko hArdikyaM shinipu~NgavaH.
dhR^iShTadyumno droNasutaM svayaM yotsyAmyahaM kR^ipam.. 8-41-47 (56919)
draupadeyA dhArtarAShTrA~nshiShTAnsaha shikhaNDinA.
te te cha tAMstAnahitAnasmAkaM ghntu mAmakAH.. 8-41-48 (56920)
sa~njaya uvAcha. 8-41-49x (4950)
ityukto dharmarAjena tathetyuktvA dhana~njayaH.
vyAdidesha svasainyAni svayaM chAgAchchamUmukham.. 8-41-49 (56921)
dhana~njayo mahArAja dakShiNaM pakShamAsthitaH.
bhImaseno mahAbAhurvAmaM pakShamupAshritaH.. 8-41-50 (56922)
sAtyakirdraupadeyAshcha svayaM rAjA cha pANDavaH.
vyUhasya pramukhe tasthuH svenAnIkena saMvR^itAH.. 8-41-51 (56923)
svabalenArisainyaM tatpratyavasthApya pANDavaH.
pratyavyUhatpuraskR^itya dhR^iShTadyumnashikhaNDinau.. 8-41-52 (56924)
tatsAdinAgakalilaM padAtirathasa~Nkulam.
dhR^iShTadyumnamukhaM ghoramashobhata mahadbalam.. .. 8-41-53 (56925)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi ekachatvAriMsho.adhyAyaH.. 41 ..
.. shrIH ..
8.42. adhyAyaH 042
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
sa~Nkulayuddham.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-42-0 (56926)
dhR^itarAShTra uvAcha. 8-42-0x (4951)
tathA vyUDheShvanIkeShu saMsakteShu cha sa~njaya.
saMshaptakAH kathaM pArthaM kathaM karNaM cha pANDavAH.. 8-42-1 (56927)
etadvistarasho yuddhaM prabrUhi kushalo hyasi.
na hi tR^ipyAmi vIrANAM shR^iNvAno yudhi vikramam.. 8-42-2 (56928)
sa~njaya uvAcha. 8-42-3x (4952)
tatsaMsthimatho dR^iShTvA pratyamitraM mahadbalam.
pratyavyUhattataH karNo hitArthaM tanayasya te.. 8-42-3 (56929)
tatsAdinAgakalilaM padAtirathasa~Nkulam.
dhR^iShTadyumnamukhaM ghoramashobhata mahadbalam.. 8-42-4 (56930)
pArAvatasavarNAshvashchandrasUryasamadyutiH.
sa pArShato babhau dhanvI kAlo vigrahavAniva.. 8-42-5 (56931)
pArShataM tvabhitastasthurdraupadeyA yuyutsavaH.
sAnugA dIptavapuShashchandraM tArAgaNA iva.. 8-42-6 (56932)
atha vyUDheShvanIkeShu prekShya saMshaptakAnraNe.
kruddho.arjuno.abhidudrAva vyAkShipangANDivaM dhanuH.. 8-42-7 (56933)
atha saMshaptakAH pArthamabhyadhAvanvadhaiShiNaH.
vijaye dhR^itasa~NkalpA mR^ityuM kR^itvAnivartanam.. 8-42-8 (56934)
tadashvasa~NghabahulaM pattinAgarathAkulam.
udIryamANaM saMrabdhaM dhana~njayamabhidravat.. 8-42-9 (56935)
tadudyataM mahatsainyaM sAgaraughasamaM jave.
pArthavelAM samAsAdya viShThitaM samadR^ishyata.. 8-42-10 (56936)
mR^idgantaM shavarShaughairdrutamarjunamArdayat.. 8-42-11 (56937)
sa samprahArastumulasteShAmAsItkirITinA.
tasyaiva tu yathA rAjannivAtakavachaiH saha.. 8-42-12 (56938)
rathAnashvAndhvajAnnAgAnpattIngajagatAnapi.
iShUndhanUMShi kha~NgAMshcha chakrANi cha parashvathAn.. 8-42-13 (56939)
sAyudhAnudyatAnbAhUnvividhAnyAyudhAni cha.
chichCheda dviShatAM pArthaH shirAMsi cha sahasrashaH.. 8-42-14 (56940)
tasminsainyamahAvarte pAtAlatalasannibhe.
nimagnaM taM rathaM matvA neduH saMshaptakA mudA.. 8-42-15 (56941)
sa purastAdarInhatvA punaruttarato.avadhIt.
dakShiNena cha pashchAchcha kruddho rudraH pashUniva.. 8-42-16 (56942)
atha pA~nchAlachedInAM sR^iDhjayAnAM cha mAriSha.
tvadIyaiH saha sa~NgrAma AsItparamadAruNaH.. 8-42-17 (56943)
kR^ipashcha kR^itavarmA cha shakunishchApi saubalaH.
hR^iShTasenAH susaMrabdhA rathAnIkaprahAriNaH.. 8-42-18 (56944)
kosalaiH kAshyamatsyaishcha kArUshaiH kekayairapi.
shUrasenaiH shUravarairyuyudhuryuddhadurmadAH.. 8-42-19 (56945)
teShAmantakaraM yuddhaM dehapApmavinAshanam.
kShatraviTshUdravIrANAM dharmyaM svargyaM yashaskaram.. 8-42-20 (56946)
duryodhano.atha sahito bhrAtR^ibhirbharatarShabha.
guptaH kurupravIraishcha madrANAM cha mahArathaiH.. 8-42-21 (56947)
pANDavaiH saha pA~nchAlaishchedibhiH sAtyakena cha.
yudhyamAnaM raNe karNaM kuruvIro.abhyapAlayat.. 8-42-22 (56948)
karNo.api nishitairbANairvinihatya mahAchamUm.
pramR^idya cha rathashreShThAnyudhiShThiramapIDayat.. 8-42-23 (56949)
vipatrAyudhadehAsUnkR^itvA shatrUnsahasrashaH.
yuktvA svargayashobhyAM cha svebhyo mudamudAvahat.. 8-42-24 (56950)
tadvigAhya mahAnIkaM sUtaputro mahArathaH.
nadIM pravartayAmAsa shoNitaughatara~NgiNIm.. 8-42-25 (56951)
shoNitodAM kShuNNamatsthAM nAganakraduratyayAm.
mAMlamajjAkardaminIM chakrakUrmamahoDupAm.. 8-42-26 (56952)
pAtitairmeghasa~NkAshaistatratatra mahAdvipaiH.
ashanIbhiriva dhvastA nadI rAjanvirAjate.. 8-42-27 (56953)
tAM sharormimahAvartAM ChatrahaMsasamAkulAm.
tanutroShNIShasa~NghATAmasthipAShANasa~NkulAm.. 8-42-28 (56954)
apArAmanapArAM cha sha~NkhadundubhighoShiNIm.
raudrAM nadIM mahArAja rajasA sarvatovR^itAm.. 8-42-29 (56955)
atitIkShNAM narAkIrNAM nadImantakagAminIm.
samaM cha viShamaM chaiva samAyAntIM mahAbhayAm.. 8-42-30 (56956)
AkulAshchAtra sIdanti narAH shoNitakardame.
narairabhiparikShiptA yathA rAjanmahAdrumAH.. 8-42-31 (56957)
tataste tatratatraiva pracharanto mahAnadIm.
vicheruH sarvato yodhA nauvAraNamahArathaiH.. 8-42-32 (56958)
shoNitena samaM rAjankR^itamAsItsamantataH.
nadIvegairyathA bhUmistadvadAsIdvishApate.. 8-42-33 (56959)
evaM bhArata sa~NgrAmo naravAjigajakShayaH.
kurUNAM sR^i~njayAnAM cha devAsurasamo.abhavat.. .. 8-42-34 (56960)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe dvichatvAriMsho.adhyAyaH.. 42 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.43. adhyAyaH 043
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
sa~Nkulayuddham.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-43-0 (56961)
dhR^itarAShTra uvAcha. 8-43-0x (4953)
yuktaM pravishya pArthAnAM sainyaM kurva~njanakShayam.
karNo rAjAnamabhyetya tanmamAchakShva sQa~njaya.. 8-43-1 (56962)
ke cha pravIrAH pArthAnAM yudhi karNamavArayan.
kAMshcha pramathyAdhirathiryudhiShThiramapIDayat.. 8-43-2 (56963)
sa~njaya uvAcha. 8-43-3x (4954)
dhR^iShTadyumnamukhAnpArthAndR^iShTvA karNo vyavasthitAn.
samabhyadhAvattvaritaH pA~nchAlA~nChatrukarshanaH.. 8-43-3 (56964)
taM tUrNamabhidhAvantaM pA~nchAlA jitakAshinaH.
pratyudyayurmahAtmAnaM haMsAH sara ivoShNage.. 8-43-4 (56965)
tataH sha~NkhasahasrANAM niHsvano hR^idaya~NgamaH.
prAdurAsIdubhayato bherIshabdashcha dAruNaH.. 8-43-5 (56966)
nAnAbANaninAdashcha dvipAshvarathaniHsvanaH.
siMhanAdashcha vIrANAmabhavaddAruNastadA.. 8-43-6 (56967)
sAdridrumArNavA bhUmiH savAtAmbudamambaram.
sArkendugrahanakShatrA dyaushcha vyaktaM vighUrNitA.. 8-43-7 (56968)
iti bhUtAni taM shabdaM menire te cha vivyathuH.
yAni chApyalpasatvAni prAyastAni mR^itAni vai.. 8-43-8 (56969)
atha karNo bhR^ishaM kruddhaH shIghramastramudIrayan.
jaghAna pANDavIM senAmAsurIM maghavAniva.. 8-43-9 (56970)
sa pANDavabalaM karNaH pravishya visR^ija~nCharAn.
prabhadrakANAM pravarAnahanatsaptasaptatim.. 8-43-10 (56971)
tataH supu~Nkhairnishitairatha shraShTho ratheShubhiH.
avadhItpa~nchaviMshatyA pA~nchAlAnpa~nchaviMshatim.. 8-43-11 (56972)
suvarNapu~NkhairnArAchaiH parakAyavidAraNaiH.
chedikAnavadhIdvIraH shatasho.atha sahasrashaH.. 8-43-12 (56973)
taM tathA samare karma kurvANamatimAnuSham.
parivavrurmahArAja pA~nchAlAnAM rathavrajAH.. 8-43-13 (56974)
tataH sandhAya vishikhAnpa~ncha bhArata duHsahAn.
pA~nchAlAnavadhItpa~ncha karNo vaikartano vR^iShaH.. 8-43-14 (56975)
bhAnudevaM chitrasenaM senAbinduM cha bhArata.
tapanaM shUrasenaM cha pA~nchAlAnahanadraNe.. 8-43-15 (56976)
pA~nchAleShu cha shUreShu vadhyamAneShu sAyakaiH.
hAhAkAro mahAnAsItpA~nchAlAnAM mahAhave.. 8-43-16 (56977)
teShAM sahkrIDamAnAnAM hAhAkAraM prakurvatAm.
punareva cha tAnkarNo jaghAnAshu patattribhiH.. 8-43-17 (56978)
chakrarakShau tu karNasya putrau mAriSha durjayau.
suSheNaH satyasenashcha tyaktvA prANAnayudhyatAm.. 8-43-18 (56979)
pR^iShThagoptA tu karNasya jyeShThaH putro mahArathaH.
vR^iShaseno.anvayAtkarNaM pR^iShThataH paripAlayan.. 8-43-19 (56980)
dhR^iShTadyumnaH sAtyakishcha draupadeyA vR^ikodaraH.
janamejayaH shikhaNDI cha pravIrAshcha prabhadrakAH.. 8-43-20 (56981)
chedikekayapA~nchAlA yamau mAtsyAshcha daMshitAH.
samabhyadhAvanrAdheyaM jighAMsantaH prahAriNam.. 8-43-21 (56982)
ta enaM vividhaiH shastraiH sharadhArAbhireva cha.
abhyavarShanvimardantaM prAvR^iShIvAmbudA girim.. 8-43-22 (56983)
pitaraM tu parIpsantaH karNaputrAH prahAriNaH.
tvadIyAshchApare rAjanvIrA vIrAnavArayan.. 8-43-23 (56984)
suSheNo bhImasenasya chChittvA bhallena kArmukam.
nArAchaiH saptabirviddhvA hR^idi bhImaM nanAda ha.. 8-43-24 (56985)
athAnyadvanurAdAya sudR^iDhaM bhImavikramaH.
sajyaM vR^ikodaraH kR^itvA suSheNasyAchChinadvanuH.. 8-43-25 (56986)
vivyAdha chainaM dashabhiH kruddho nR^ityanniveShubhiH.
karNaM cha tUrNaM vivyAdha trisaptatyA shitaiH sharaiH.. 8-43-26 (56987)
satyasenaM cha dashabhiH sAshvasUtAyudhadhvajam.
pashyatAM suhR^idAM madhye karNaputramapAtayat.. 8-43-27 (56988)
kShurapraNunnaM tattasya shirashchandranibhAnanam.
shubhadarshanamevAsInnAlabhraShTamivAmbujam.. 8-43-28 (56989)
hatvA karNasutaM bhImastAvakAnpunarArdayat.
kR^ipahArdikyayoshChittvA chApau tAvapyathArdayat.. 8-43-29 (56990)
duHshAsanaM tribhirviddhvA shakuniM ShaDbhirAyasaiH.
ulUkaM cha patatriM cha chakAra virathAvubhau.. 8-43-30 (56991)
he suSheNa hato.asIti bruvannAdatta sAyakam.
tamasya karNashchichCheda tribhishchainamatADayat.. 8-43-31 (56992)
athAnyaM parijagrAha suparvANaM sutejanam.
suSheNAyAsR^ijadbhImastamapyasyAchChinadvR^iShaH.. 8-43-32 (56993)
punaH karNastrisaptatyA bhImasenamatheShubhiH.
putraM parIpsanvivyAdha kruddhaH shatrujighAMsayA.. 8-43-33 (56994)
suSheNastu dhanurgR^ihya bhArasAdhanamuttamam.
nakulaMpa~nchabhirbANairbAhvorurasi chArpayat.. 8-43-34 (56995)
nakulastaM tu viMshatyA vidvvA bhArasahairdR^iDhaiH.
nanAda balavannAdaM karNasya bhayamAdadhat.. 8-43-35 (56996)
taM suSheNo mahArAja viddhvA dashabhirAshugaiH.
chichCheda cha dhanuH shIghraM kShurapreNa mahArathaH.. 8-43-36 (56997)
athAnyadvanurAdAya nakulaH krodhamUrchChitaH.
suSheNaM navabhirbANairvArayAmAsa saMyuge.. 8-43-37 (56998)
sa tu bANairdisho rAjannAchChAdya paravIrahA..
Ajaghne sArathiM chAsya suSheNaM cha tatastribhiH.
chichCheda chAsya sudR^iDhaM dhanurbhallaistribhistridhA.. 8-43-38 (56999)
athAnyadvanurAdAya suSheNaH krodhamUrchChitaH.
AvidhyannakulaM ShaShTyA sahadevaM cha saptabhiH.. 8-43-39 (57000)
tadyuddhaM sumahaddhoramAsIddevAsuropamam.
nighnatAM sAyakaistUrNamanyonyasya vadhaM prati.. 8-43-40 (57001)
sAtyakirvR^iShasenaM tu viddhvA saptabhirAyasaiH.
`punarvivyAdha saptatyA sArathiM cha tribhiH shitaiH.. 8-43-41 (57002)
vR^iShasenastu shaineyaM shareNAnataparvaNA.
AjaghAna mahArAja sha~Nkhadeshe mahAratham.. 8-43-42 (57003)
shaineyo vR^iShasenena patriNA paripIDitaH.
kopaM chakre mahArAja kruddho vegaM cha dAruNam.. 8-43-43 (57004)
jagrAheShuvarAnvIraH shIghraM vai dasha pa~ncha cha.
sAtyakirvR^iShasenasya sUtaM hatvA tribhiH sharaiH'.. 8-43-44 (57005)
dhanushchichCheda bhallena jaghAnAshvAMshcha saptabhiH.
dhvajamekeShuNonmathya tribhishtaM hR^idyatADayat.. 8-43-45 (57006)
athAvasannaH svarathe muhUrtAtpunarutthitaH.
sa raNe yuyudhAnena visUtAshvarathadhvajaH.
kR^ito jighAMsuH shaineyaM kha~NgacharmadhR^igabhyayAt.. 8-43-46 (57007)
tasya chApatataH shIghraM vR^iShasenasya sAtyakiH.
vArAhakarNairdashabhiravidhyadasicharmaNI.. 8-43-47 (57008)
duHshAsanastu taM dR^iShTvA virathaM vyAyudhaM kR^itam.
Aropya svarathaM tUrNamapovAha rathAntaram.. 8-43-48 (57009)
athAnyaM rathamAsthAya vR^iShaseno mahArathaH.
draupadeyAMstrisaptatyA yuyudhAnaM cha pa~nchabhiH.. 8-43-49 (57010)
bhImasenaM chatuHShaShTyA sahadevaM cha pa~nchabhiH.
nakulaM triMshatA bANaiH shatAnIkaM cha saptabhiH.. 8-43-50 (57011)
shikhaNDinaM cha dashabhirdharmarAjaM shatena cha.
etAMshchAnyAMshcha rAjendra pravIrA~nchayagR^iddhinaH.. 8-43-51 (57012)
abhyardayanmaheShvAsaH karNaputro vishAmpate.
karNasya yudhi durdharShastataH pR^iShThamapAlayat.. 8-43-52 (57013)
yuyudhAnaM cha rAdheyo navairnavabhirAyasaiH.
visUtAshvarathaM kR^itvA lalATe tribhirArpayat.. 8-43-53 (57014)
sa tvanyaM rathamAsthAya vidhivatkalpitaM punaH.
yuyudhe pANDubhiH sArdhaM karNasya vyadhamadbalam.. 8-43-54 (57015)
dhR^iShTadyumnastataH karNamavidhyaddashabhiH sharaiH.
draupadeyAstrisaptatyA yuyudhAnastu saptabhiH.. 8-43-55 (57016)
bhImasenashchatuHShaShTyA sahadevashcha saptibhiH.
nakulastriMshatA bANaiH shatAnIkastu saptabhiH.. 8-43-56 (57017)
shikhaNDI dashabhirvIro dharmarAjaH shatena tu.
ete chAnye cha rAjendra pravIrA jayagR^idvinaH.
abhyardayanmaheShvAsaM sUtaputraM mahAmR^idhe.. 8-43-57 (57018)
tAnsUtaputro vishikhairdashabhirdashabhiH sharaiH.
rathenAnucharanvIraH pratyavidhyadarindamaH. 8-43-58 (57019)
`sAtyakiM bhImasenaM cha dhR^iShTadyumnaM shikhaNDinam.
draupadeyAMshcha saMrabdhAnyatamAnAnmahArathAn.. 8-43-59 (57020)
pashyatAM sarvasainyAnAmathainAnsUtanandanaH.
virathAnrathinaH shreShThAnnimeShArdhAchchakAra ha.. 8-43-60 (57021)
amoghatvAchcha bANAnAM bhUtasa~NghA visipmayuH'.. 8-43-61 (57022)
tatrAstravIryaM karNasya lAghavaM cha mahAtmanaH.
apashyAma mahAbhAga tadadbhutamivAbhavat.. 8-43-62 (57023)
na hyAdadAnaM dadR^ishuH sandadhAnaM cha sAyakAn.
vimu~nchantaM cha saMrambhAda pashyannaiva taM janAH.. 8-43-63 (57024)
pratIchyAM dishi taM dR^iShTvA prAchyAM pashyAma lAghavAt.
na cha pashyAma rAjendra kva nu karNo vyatiShThata.. 8-43-64 (57025)
iShUnevAsya pashyAmo vinikIrNA.ansamantataH.
ChAdayAnAndisho rAja~nshalabhAnAmiva vrajAn.. 8-43-65 (57026)
tasya tairiShubhistrIkShNaiH sampatadbhiH sahasrashaH.
marIchibhirivoShNAMshoH sharaiH sannataparvabhiH.. 8-43-66 (57027)
vyAptAH sarvA disho rAjanyodhAshcha dadR^ishustadA.
sharaiH saMvR^itamAkAshaM tatrAbhrairiva chAbhavat.. 8-43-67 (57028)
dyaurviyadbhUrdishashchaiva prachChannA nishitaiH sharaiH.
aruNAbhrAvR^itAkAraM tasmindeshe babhau viyat.. 8-43-68 (57029)
tataH punarameyAtmA karNo rAjA mahArathaH.
nyahanatsamare yodhAnyodhavR^ittamanuShThitaH.. 8-43-69 (57030)
nR^ityanniva hi rAdheyashchApahasto raNAjire.
yairvidvaH pratyavidvyattAnekaikaM triguNaiH sharaiH.. 8-43-70 (57031)
shataishcha dashabhishchaitAnpunarviddhvA nanAda cha.
sAshvasUtadhvajachChatrAstataste vivaraM daduH.. 8-43-71 (57032)
`te hanyamAnAH karNena palAyanta disho dasha.
nAdayanto dishaH sarvAH karmatrastA vichetasaH'.. 8-43-72 (57033)
tAnpramathya maheShvAsAnrAdheyaH sharavR^iShTibhiH.
rAjAnIkamasambAdhaM prAvishachChatrukarshanaH.. 8-43-73 (57034)
sa rathAMstrishataM hatvA chedInAmanivartinAm.
rAdheyo nishitairbANaistato.abhyAgAdyudhiShThiram.. 8-43-74 (57035)
`tataste virathAH shUrA rathAnanyAnsamAsthitAH.
parivavrurmahArAja dharmaputraM yudhiShThiram'.. 8-43-75 (57036)
tataste tu pare rAja~nChikhaNDI cha sasAtyakiH.
rAdheyAtparirakShanto rAjAnaM paryavArayan.
mu~nchanto vividhAnbANAnsvarNapu~NkhA~nshilAshitAn.. 8-43-76 (57037)
tathaiva tAvakAH sarve karNaM durvAraNaM raNe.
yattAH shUrA maheShvAsAH paryarakShanta sarvashaH.. 8-43-77 (57038)
nAnAvAditraghoShAshcha prAdurAsanvishAmpate.
siMhanAdashcha sa~njaj~ne shUrANAmabhigarjatAm.. 8-43-78 (57039)
tataH punaH samAjagmurabhItAH kurupANDavAH.
yudhiShThiramukhAH pArthAH sUtaputramukhA vayam.. .. 8-43-79 (57040)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe trichatvAriMsho.adhyAyaH.. 43 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.44. adhyAyaH 044
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
karNena yudhiShThirasya parAjayapUrvakamapahAsaH.. 1 .. sa~Nkulayuddham.. 2 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-44-0 (57041)
sa~njaya uvAcha. 8-44-0x (4955)
vidArya karNastAM senAM yudhiShThiramathAdravat.
rathahastyashvapattInAM sahasraiH parivAritaH.. 8-44-1 (57042)
nAnAyudhasahasrANi preritAnyaribhirvR^iShaH.
ChittvA bANashatairugraistAnavidhyadasambhramAt.. 8-44-2 (57043)
nichakarta shirAMsyeShAM bAhUnUrUMshcha sUtajaH..
te hatA bhUtale peturbhagnAshchAnye vidudruvuH.. 8-44-3 (57044)
draviDAndhraniShAdAstu punaH sAtyakichoditAH.
prabhyadrava~njighAMsantaH pattayaH karNamAhave.. 8-44-4 (57045)
te vibAhushirastrANAH prahatAH karNasAyakaiH.
petuH pR^ithivyAM yugapachChinnaM sAlavanaM yathA.. 8-44-5 (57046)
evaM yodhashatAnyAjau sahasrANyayutAni cha.
hatAnIyurmahIM dehairyashasA.apUrayandishaH.. 8-44-6 (57047)
atha vaikartanaM karNaM raNe kruddhamivAntakam.
rurudhuH pANDupA~nchAlA vyAdhiM mantrauShadhA iva.. 8-44-7 (57048)
sa tAnpramR^idyAbyapatatpunareva yudhiShThiram.
mantrauShadhikriyAtIto vyAdhiratyulbaNo yathA.. 8-44-8 (57049)
sa rAjagR^iddhibhI ruddhaH pANDupA~nchAlakekayaiH.
nAshakattAnatikrAntuM mR^ityurbrAhmavido yathA.. 8-44-9 (57050)
tato yudhiShThiraH karNamadUrasthaM nivAritam.
`tairyodhapramukhairvIraM dR^iShTvA vivyAdha sAyakaiH.. 8-44-10 (57051)
karNaH pArthasharAviddhastotrArdita iva dvipaH.
pramathya sahitAnvIrAnyudhiShThiramapIDayat.. 8-44-11 (57052)
tato yudhiShThiraH karNamAsAdya jayatAM varam'.
abravItparavIraghnaM krodhasaMraktalochanaH.. 8-44-12 (57053)
karNakarNa vR^ithAdR^iShTe sUtaputra vachaH shR^iNu.
sadA spardhasi sa~NgrAme phalgunena tarasvinA.. 8-44-13 (57054)
yathA.asmAnbAdhase nityaM dhArtarAShTramate sthitaH.
yadbalaM yachcha te vIryaM pradveSho yastu pANDuShu.. 8-44-14 (57055)
tatsarvaM darshayasvAdya pauruShaM mahadAsthitaH.
yuddhashradvAM cha te.adyAhaM vineShyAmi mahAhave.. 8-44-15 (57056)
evamuktvA mahArAja karNaM pANDusutastadA.
suvarNapu~NkhairdashabhirvivyAdAyasmayaiH sharaiH.. 8-44-16 (57057)
taM sUtaputro dashabhiH pratyaviddhyadarindamaH.
vatsadantairmaheShvAsaH prahasanniva bhArata.. 8-44-17 (57058)
so.avaj~nAya tu nirviddhaH sUtaputreNa pANDavaH.
prajajvAla tataH krodhAddhaviSheva hutAshanaH.. 8-44-18 (57059)
jvAlAmAlAparikShipto rAj~no deho vyadR^ishyata.
yugAnte dagdhukAmasya saMvartAgnerivAparaH.. 8-44-19 (57060)
tato visphArya sumahachchApaM hemapariShkR^itam.
samAdhatta shitaM bANaM girINAmapi dAraNam.. 8-44-20 (57061)
tataH pUrNAyatotkR^iShTaM yamadaNDanibhaM sharam.
mumocha tvarito rAjA sUtaputrajighAMsayA.. 8-44-21 (57062)
sa tu vegavatA mukto bANo vajrAshanisvanaH.
vivesha sahasA karNaM savye pArshve mahAratham.. 8-44-22 (57063)
sa tu tena prahAreNa pIDitaH pramumoha vai.
srastagAtro mahAbAhurdhanurutsR^ijya kampitaH.. 8-44-23 (57064)
gatAsuriva nishchetAH shalyasyAbhimukho.apatat.
rAjA.api bhUyo nAjaghne karNaM pArthahitepsayA.. 8-44-24 (57065)
tato hAhAkR^itaM sarvaM dhArtarAShTrabalaM mahat.
vivarNamukhamArtaM cha karNaM dR^iShTvA tathAgatam.. 8-44-25 (57066)
siMhanAdAshcha sa~njaj~nuH kShvelAH kilakilAstathA.
pANDavAnAM mahArAja dR^iShTvA rAj~naH parAkramam.. 8-44-26 (57067)
pratilabhya tu rAdheyaH saMj~nAM nAtichirAdiva.
dadhre rAjavinAshAya manaH krUraparAkramaH.. 8-44-27 (57068)
sa hemavikR^itaM chApaM visphArya vijayaM mahat.
avAkiradameyAtmA pANDavaM nishitaiH sharaiH.. 8-44-28 (57069)
tataH kShurAbhyAM pA~nchAlyau chakrarakShau mahAtmanaH.
jaghAna chandradevaM cha daNDadhAraM cha saMyuge.. 8-44-29 (57070)
tAvubhau dharmarAjasya pravIrau yudhi bhArata.
rathAbhyAshe chakAshete chandrasyeva punarvasU.. 8-44-30 (57071)
yudhiShThiraH punaH karNamavidvyattriMshatA sharaiH.
suSheNaM satyasenaM cha tribhistribhiratADayat.. 8-44-31 (57072)
shalyaM navatyA vivyAdha trisaptatyA cha sUtajam.
tAMstasya goptR^InvivyAdha tribhistribhirajihmagaiH.. 8-44-32 (57073)
tataH prahasyAdhirathiH ShaShThyA rAja~nshitaiH sharaiH.
viddhvA yudhiShThiraM sa~Nkhye nanAdAtirathastadA.. 8-44-33 (57074)
tataH pravIrAH pANDUnAmabhyadhAvannamarShitAH.
yudhiShThiraM parIpsantaH karNamabhyardaya~nCharaiH.. 8-44-34 (57075)
sAtyakishchekitAnashcha yuyutsuH pANDya eva cha.
dhR^iShTadyumnaH shikhaNDI cha draupadeyAH prabhadrakAH.. 8-44-35 (57076)
yamau cha bhImasenashcha shishupAlasya chAtmajaH.
kArUshA mAtsyasheShAshcha kekayAH kAshikosalAH.. 8-44-36 (57077)
ete cha tvaritA vIrA vasuSheNamatADayan.
janamejayashcha pA~nchAlyaH karNaM vivyAdha sAyakaiH.. 8-44-37 (57078)
vArAhakarNanArAchairnAlIkairnishitaiH sharaiH.
vatsadantairvipAThaishcha kShurapraishchaTakAmukhaiH.. 8-44-38 (57079)
nAnApraharaNaishchograi rathahastyashvasAdibhiH.
sarvato.abhyadravatkarNaM parivArya jighAMsayA.. 8-44-39 (57080)
sa pANDavAnAM pravaraiH sarvataH samabhidrutaH.
ChAdyamAnaH shitatairghoraiH svasvanAmA~NkitaiH sharaiH.. 8-44-40 (57081)
na chachAla raNe karNo mahendro dAnavairiva.
`nijaghAna maheShvAsAnpA~nchAlAnekaviMshatim.. 8-44-41 (57082)
tataH punarameyAtmA chedInAM pravarAndasha.
nyahanadbharatashreShTha karNo vaikartanastadA.. 8-44-42 (57083)
tasya bANasahasrANi samprapannAni mAriSha.
dR^ishyante dikShu sarvAsu shalabhAnAmiva vrajAH.. 8-44-43 (57084)
karNanAmA~NkitA bANAH svarNapu~NkhAH sutejanAH.
narAshvakAyAnnirbhidya petururvyAM samantataH.. 8-44-44 (57085)
karNenaikena samare chedInAM pravarAstadA.
sR^ijjayAnAM cha sarveShAM shatasho nihatA raNe.. 8-44-45 (57086)
karNasya sharasa~nChannaM babhUva tumulaM tamaH.
nAj~nAyata tataH ki~nchitpareShAmAtmano.api vA.. 8-44-46 (57087)
tasmiMstamasi bhUte cha kShatriyANAM bhaya~Nkare.
vichachAra mahabihurnirdahankShatriyAnbahUn'.. 8-44-47 (57088)
tataH sharamahAjvAlo vIryoShmA karNapAvakaH.
nirdahanpANDavavanaM chAru paryacharadraNe.. 8-44-48 (57089)
`tatasteShAM mahArAja pANDavAnAM mahArathAH.
sR^i~njayAnAM cha sarveShAM shatasho.atha sahasrashaH.
astraiH karNaM maheShvAsaM samantAtparyavArayan.. 8-44-49 (57090)
sa saMvArya mahAstrANi maheShvAso mahAtmanAm.
prahasya puruShendrasya karNashchichCheda kArmukam'.. 8-44-50 (57091)
tataH sandhAya navatiM nimeShAnnataparvaNAm.
bibheda kavachaM rAj~no raNe karNaH shitaiH sharaiH.. 8-44-51 (57092)
tadvarma hemavikR^itaM ratnachitraM babhau patat.
savidyudabhraM savituH shliShTaM vAtahataM yathA.. 8-44-52 (57093)
tada~NgAtpuruShendrasya bhraShTaM varma vyarochata.
ratnairalaMvR^itaM chitrervyabhnaM nishi yathA nabhaH.. 8-44-53 (57094)
bhinnavarmA sharaiH pArtho rudhireNa samukShitaH.
babhAse puruShashreShTha udyanniva divAkaraH.. 8-44-54 (57095)
sa sharAchitasarvA~NgashChinnavarmA.atha saMyuge.
kShAtraM dharmaM samAsthAya siMhanAdamakurvata.. 8-44-55 (57096)
narditvA cha chiraM kAlaM pANDavo rabhaso raNe.
shaktiM chikShepa vegena pradIptAmashanImiva.. 8-44-56 (57097)
tAM jvalantImivAkAshe shaktiM shaptabhirAshugaiH.
bhallaishchichCheda rAdheyaH sA tvashIryata vai raNe.. 8-44-57 (57098)
hR^idi bAhvorlalATe cha kShiprakArI yudhiShThiraH.
chaturbhistomaraiH karNaM tADayitvA.anadanmudA.. 8-44-58 (57099)
udbhinnarudhiraH karNaH krudvaH sarpa iva shvasan.
jaghAna sUtaM pArthasya pArShThiM cha navabhiH sharaiH.. 8-44-59 (57100)
dhvajaM chichCheda nR^ipatestribhirvivyAdha chaiva tam.
iShudhI chAsya chichCheda rathaM cha tilasho.achChinat.. 8-44-60 (57101)
etasminnantare shUrAH pANDavAnAM mahArathAH.
vavR^iShuH sharavarShANi rAdheyaM prati bhArata.. 8-44-61 (57102)
sAtyakiH pa~nchaviMshatyA shikhaNDI navabhiH sharaiH.
avarShatAM mahArAja rAdheyaM shatrukarshanam.. 8-44-62 (57103)
shaineyaM tu tatuH kruddhaH karNaH pa~nchabhirAyasaiH.
vivyAdha samare rAjaMstribhishchAnyaiH shilImukhaiH.. 8-44-63 (57104)
dakShiNaM tu bhujaM tasya tribhiH karNo.abhyavidhyata.
savyaM ShoDashabhirbANairyantAraM chAsya saptabhiH.. 8-44-64 (57105)
athAsya chaturo vAhAMshchaturbhirnishitaiH sharaiH.
sUtaputro.anayatkShipraM yamasya sadanaM prati.. 8-44-65 (57106)
athApareNa bhallena dhanushChittvA mahArathaH.
sAratheH sashirastrANaM shiraH kAyAdapAharat.. 8-44-66 (57107)
hatAshvasUte tu rathe sthitaH sa shinipu~NgavaH.
shaktiM chikShepa karNAya vaidUryamaNibhUShitAm.. 8-44-67 (57108)
tAmApatantIM sahasA dvidhA chichCheda bhArata.
karNo vai dhanvinAM shreShThastAMshcha sarvAnavArayat.. 8-44-68 (57109)
tatastAnnishitairbANaiH pANDavAnAM mahArathAn.
nyavArayadameyAtmA shikShayA cha balena cha.. 8-44-69 (57110)
ardayitvA sharaistAMstu siMhaH kShudramR^igAniva.
pIDayandharmarAjAnaM sharaiH sannataparvamiH.
abhyadravata rAdheyo dharmaputraM shitaiH sharaiH.. 8-44-70 (57111)
tataH pArSho hyapAsAsIdvatAshvo hatasArathiH.
ashaknuvanmukhe sthAtuM tataH karNasya durmanAH.. 8-44-71 (57112)
tamabhidrutya rAdheyaH pANDuputraM yudhiShThiram.
abravItprahasanrAjankutsayanniva pANDavam.. 8-44-72 (57113)
kathaM nAma kule jAtaH kShatradharme vyavasthitaH.
prajahyAtsamare shatrUnprANAnrakSha mahAhave.. 8-44-73 (57114)
na bhavAnkShatradharmeShu kushalo.asIti me matiH.
brAhme bale bhavAnyuktaH svAdhyAye yaj~nakarmaNi.. 8-44-74 (57115)
mA sma yudhyasva kaunteya mA sma vIrAnsamAsadaH.
mA chaivaM vipriyaM brUhi mA cha tvaM bhaja saMyugam.. 8-44-75 (57116)
vaktavyA mAriShA.anye tu na vaktavyAstu mAdR^ishAH.
mAdR^ishAnhi bruvanyuddhe etadanyachcha lapsyase.. 8-44-76 (57117)
svagR^ihaM gachCha kaunteya yatra vA keshavArjunau.
na hi tvAM samare rAjanhanyAtkarNaH katha~nchana.. 8-44-77 (57118)
sa~njaya uvAcha. 8-44-78x (4956)
varapradAnaM kuntyAstu karNaH smR^itvA mahArathaH.
vadhaprAptaM tu kaunteyaM nAvadhItpuruShottamaH.. 8-44-78 (57119)
evamuktvA tataH pArthaM visR^ijya cha mahAbalaH.
nyahanatpANDavIM senAM vajrahasta ivAsurIm.. 8-44-79 (57120)
tato.apAyAddrutaM rAjanvrIDanniva nareshvaraH.. 8-44-80 (57121)
athApayAtaM rAjAnaM matvA.anvIyustamachyutam.
chedipANDavapA~nchAlAH sAtyakishcha mahArathaH.
draupadeyAstathA shUrA mAdrIputrau cha pANDavau.. 8-44-81 (57122)
tato yudhiShThirAnIkaM dR^iShTvA karNaH parA~Nmukham.
kurubhiH sahito vIraH prahR^iShTaH pR^iShThato.anvagAt.. 8-44-82 (57123)
bherIsha~NkhamR^ida~NgAnAM kArmukANAM cha niHsvanaH.
babhUva dhArtarAShTrANAM siMhanAdaravastathA.. 8-44-83 (57124)
yudhiShThirastu kauravya rathamAruhya satvaram.
shrutakIrtermahArAja dR^iShTvA tatkarNavikramam.. 8-44-84 (57125)
kAlyamAnaM balaM dR^iShTvA sUtaputreNa mAriSha.
svAnyodhAnabravItkrudvo nighnataitAnkimAsata.. 8-44-85 (57126)
tato rAj~nA.abhyanuj~nAtAH pANDavAnAM mahArathAH.
bhImasenamukhAH sarve putrAMste pratyupAdravan.. 8-44-86 (57127)
abhavattumulaH shabdo yodhAnAM tatra bhArata.
rathahastyashvapattInAM dravatAM ninado mahAn.
udyataprativiShTAnAM shastrANAM cha tatastataH.. 8-44-87 (57128)
AgachChata praharata kShipraM viparidhAvata.
iti bruvANA hyanyonyaM jaghnuryodhA mahAraNe.. 8-44-88 (57129)
abhrachChAyeva tatrAsIchCharavR^iShTibhirambare.
samAvR^itairnaravarairnighnadbhiritaretaram.. 8-44-89 (57130)
vipatAkadhvajachChatrA vyashvasUtarathAyudhAH.
vya~NgA~NgAvayavAH petuH kShitau kShINAH kShitIshvarAH.
shikharANIva shelAnAM vajrabhinnAni mAniSha.. 8-44-90 (57131)
sArohA nihatAH peturdvipA bhinnA mahItale.
ChinnabhinnaviparyastavarmAla~NkAravigrahAH.. 8-44-91 (57132)
sArohAsturagAH peturhatavIrAH sahasrashaH.
vipravidvAyudhA~NgAshcha dviradA rathibhirhatAH.
prativIraishcha sammarde pattisa~NghAH sahasrashaH.. 8-44-92 (57133)
vishAlAyatatAmrAkShaiH padmendusadR^ishAnanaiH.
shirobhiryuddhashauNDAnAM sarvataH saMvR^itA mahI.. 8-44-93 (57134)
yathA bhuvi tathA vyomni niHsvanaM shushruvurjanAH.
vimAne.apsarasAM sa~NghairgItavAditraniHsvanaiH.. 8-44-94 (57135)
hatAnabhimukhAnvIrAnvIraiH shatasahasrashaH.
AropyAropya gachChanti vimAneShvapsarogaNAH.. 8-44-95 (57136)
taddR^iShTvA mahadAshcharyaM pratyakShaM svargalipsayA.
prahR^iShTamanasaH shUrAH kShipraM jaghnuH parasparam.. 8-44-96 (57137)
rathino rathibhiH sArdhaM chitraM yuyudhurAhave.
pattayaH pattibhirnAgAH saha nAgairhayairhayoH.. 8-44-97 (57138)
evaM pravR^itte sa~NgrAme gajavAjinarakShaye.
sainyena rajasA vR^ittate sve svA~njaghnuH pare parAn.. 8-44-98 (57139)
kachAkachaM yuddhamAsIddantAdanti nakhAnakhi.
muShTiyuddhaM niyuddhaM cha dehapApmavinAshanam.. 8-44-99 (57140)
tathA vartatati sa~Ngrame gajavAjinarakShaye.
narAshvanAgadehebhyaH prasR^itA lohitApagA.. 8-44-100 (57141)
gajAshvanaradehAnsA vyuvAha patitAnbahUn.
narAshvagajasambAdhe narAshvagajasAdinAm.. 8-44-10 (57142)
lohitodA mahAghorA mAMsashoNitakardamA.
narAshvagajadehAnvai vahantI bhIrubhIShaNA.. 8-44-10 (57143)
tasyA nadyAH paraM pAraM vrajanti vijayaiShiNaH.
nAgena cha plavanto vai nimajjyonmajjya chApare.. 8-44-10 (57144)
te tu lohitadigdhA~NgA raktavarmAyudhAmbarAH.
sasnustatasyAM papushchAsraM mamlushcha bharatarShabha.. 8-44-10 (57145)
rathAnashvAnnArAnnAgAnAyudhAbharaNAni cha.
varmANi chApyapashyAma patitAni sahasrashaH.
khaM dyAM bhUmiM dishashchaiva prAyaH pashyAma lohitAH.. 8-44-10 (57146)
lohitasya tu gandhena spardena cha rasena cha.
rUpeNa chAtiraktatena shabdena cha visarpatA.
viShAdaH sumahAnAsItprAyaH sainyasya bhArata.. 8-44-10 (57147)
tattu viprahataM sainyaM bhImasenamukhaistava.
bhUyaH samAdravanvIrAH sAtatyakipramukhAstadA.. 8-44-10 (57148)
teShAmApatatatAM vegamaviShahyaM nirIkShya cha.
putrANAM te mahAsainyamAsIdrAjanparA~Nmukham.. 8-44-10 (57149)
tatprakIrNarathAshvebhaM naravAjisamAkulam.
vidhvastavarmakavachaM pravidvAyudhakArmukam.. 8-44-10 (57150)
vyadravattAvakaM sainyaM loDyamAnaM samantataH.
siMhArditamivAraNye yathA gajakulaM tathA.. .. 8-44-10 (57151)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe chatushchatvAriMsho.adhyAyaH.. 44 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.45. adhyAyaH 045
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
karNaM parAjitya jighAMsorbhImasya shalyena hetukayahapUrvakaM niShedhanam.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-45-0 (57152)
sa~njaya uvAcha. 8-45-0x (4957)
tAnabhidravato dR^iShTvA pANDavAMstAvakaM balam. 8-45-1 (57153)
antamadya gamiShyAmi tasya duHkhasya pArShata.. 8-45-10 (57162)
hantAsmyadya raNe karNaM sa vA mAM nihaniShyati.
sa~NgrAme.adya sughore.asminsatyametadbravImi vaH.. 8-45-11 (57163)
rAjAnamadya bhavatAM nyAsabhUtaM dadAni vai.
tasya saMrakShaNe sarve yatadhvaM vigatajvarAH.. 8-45-12 (57164)
evamuktvA mahAbAhuH prAyAdAdhirathiM prati.
siMhanAdena mahatA sarvAH sannAdayandishaH.. 8-45-13 (57165)
dR^iShTvA tvaritamAyAntaM bhImaM yuddhAbhinandinam.
sUtaputramathovAcha madrANAmIshvaro vibhuH.. 8-45-14 (57166)
shalya uvAcha. 8-45-15x (4958)
pashya karNa mahAbAhuM sa~NkruddhaM pANDunandanam.
dIrghakAlArjitaM krodhaM moktukAmaM tvayi dhruvam.. 8-45-15 (57167)
IdR^ishaM nAsya rUpaM me dR^iShTapUrvaM kadAchana.
abhimanyau hate karNa rAkShase cha ghaTotkache.. 8-45-16 (57168)
trailokyasya samastasya shaktaH kruddho nivAraNe.
bibharti sadR^ishaM rUpaM yugAntAgnisamaprabham.. 8-45-17 (57169)
sa~njaya uvAcha. 8-45-18x (4959)
iti bruvati rAdheyaM madrANAmIshvare nR^ipa.
abhyavartata vai karNaM krodhadIptato vR^ikodaraH.. 8-45-18 (57170)
athAgataM tu samprekShya bhImaM yuddhAbhinandinam.
abravIdvachanaM shalyaM rAdheyaH prahasanniva.. 8-45-19 (57171)
yaduktaM vachanaM me.adya tvayA madrajaneshvara.
bhImasenaM prati vibho tatsatyaM nAtra saMshayaH.. 8-45-20 (57172)
eSha shUrashcha vIrashcha krodhanashcha vR^ikodaraH.
nirapekShaH sharIre cha prANatashcha balAdhikaH.. 8-45-21 (57173)
aj~nAtavAsaM vasatA virATanagare tadA.
draupadyAH priyakAmena kevalaM bAhusaMshrayAt.
gUDhabhAvaM samAshritya kIchakaH sagaNo hataH.. 8-45-22 (57174)
so.adya sa~NgrAmashirasi sannadvaH krodhamUrchChitaH.
kiM karodyatadaNDena mR^ityunApi vrajedraNam.. 8-45-23 (57175)
chirakAlAbhilaShito mamAyaM tu manorathaH.
arjunaM samare hanyAM mAM vA hanyAdvana~njayaH.. 8-45-24 (57176)
sa me kadAchidadyaiva bhavedbhImasamAgamAt.. 8-45-25 (57177)
nihate bhImasene vA yadi vA virathIkR^ite.
abhiyAsyati mAM pArthastanme sAdhu bhaviShyati.
atra yanmanyase prAptaM tachChIghraM sampradhAraya.. 8-45-26 (57178)
sa~njaya uvAcha. 8-45-27x (4960)
etachChrutvA tu vachanaM rAdheyasyAmitaujasaH.
uvAcha vachanaM shalyaH sUtaputraM tathAgatam.. 8-45-27 (57179)
abhiyAhi mahAbAho bhImasenaM mahAbalam.
nirapekShashcha yudhyasva shaktiM svAM sampradarshayan.. 8-45-28 (57180)
yaste kAmo.abhilaShitashchirAtprabhR^iti hR^idgatataH.
sa vai sampatsyate karNa satyametadbravImi te.. 8-45-29 (57181)
evamukte tataH karNaH shalyaM punarabhAShata.
hantA.ahamenaM saMrabdhaM mAM vA hantA vR^ikodaraH.. 8-45-30 (57182)
evamuktvA mahArAja rAdheyo rathinAM varaH.
yuddhe manaH samAdhAya yAhi yAhItyachodayat.. 8-45-31 (57183)
tataH prAyAdrathenAshu shalyastatra vishAmpate.
yatra bhImo maheShvAso vyadrAvayata vAhinIm.. 8-45-32 (57184)
tatastUryaninAdashcha bherINAM cha mahAsvanaH.
udatiShThachcha rAjendra karNabhImasamAgame.. 8-45-33 (57185)
bhImaseno.athatha sa~Nkruddhastasya sainyaM durAsadam.
nArAchairvimalaistIkShNairdishaH prAdrAvayadbalI.. 8-45-34 (57186)
sa sannipAtastatumulo ghorarUpo vishAmpate.
AsIdraudro mahArAja karNapANDavayormR^idhe.. 8-45-35 (57187)
tato muhUrtAdrAjendra nAtikR^ichChrAddhasanniva.
bhImaseno mahAbAhuH karNaM prepsurabhidravat.. 8-45-36 (57188)
samApatantaM samprekShya karNo vaikartano vR^iShA.
AjaghAna susa~Nkruddho nArAchena stanAntare.
punashchainamameyAtmA sharavarShairavAkirat.. 8-45-37 (57189)
sa vidvaH sUtaputreNa chChAdayAmAsa patribhiH.
vivyAdha nishitaiH karNaM navabhirnataparvabhiH.. 8-45-38 (57190)
tasya karNo dhanurmadhye dvidhA chichCheda patribhiH.. 8-45-39 (57191)
athainaM ChinnadhanvAnaM pratatyavidhyatstanAntare.
nArAchena sutIkShNena sarvAvaraNabhedinA.. 8-45-40 (57192)
so.anyatkArmukamAdAya sUtataputraM vR^ikodaraH.
rAjanmarmasu marmaj~no vivyAdha nishitaiH sharaiH.
nanAda balavannAdaM kampayanniva rodasI.. 8-45-41 (57193)
tataM karNaH pa~nchaviMshatyA nArAchAnAM samArpayat.
madotkaTaM vane dR^iptatamulkAbhiriva ku~njaram.. 8-45-42 (57194)
tataH sAyakabhinnA~NgaH pANDavaH krodhamUrchChitaH.
saMrambhAmarShatAmrAkShaH sUtaputravadhepsayA.. 8-45-43 (57195)
sa kArmuke mahAvegaM bhArasAdhanamuttamam.
girINAmapi bhettAraM sAyakaM samayojayat.. 8-45-44 (57196)
vikR^iShya balavachchApamAkarNAdatimArutiH.
taM mumocha maheShvAsaH kruddhaH karNajighAMsayA.. 8-45-45 (57197)
sa visR^iShTo balavatA bANo vajrAshanisvanaH.
adArayadraNe karNaM vajravego yathA.achalam.. 8-45-46 (57198)
sa bhImasenAbhihataH sUtaputraH kurUdvaha.
niShasAda rathopasthe visaMj~naH pR^itanApatiH.
`rudhireNAvasiktA~Ngo gatAsuvadarindamaH.. 8-45-47 (57199)
etasminnantare dR^iShTvA madrarAjo vR^ikodaram.
jighAMsuM ChettumAyAntaM sAdhayannidamabravIt.. 8-45-48 (57200)
bhImasena mahAbAho yatattatvAM vakShyAmi tachChR^iNu.
vachanaM hetusampannaM shrutvA chaitattathA kuru.. 8-45-49 (57201)
arjunena pratij~nAto vadhaH karNasya shuShmiNaH.
tAM tathA kuru bhadraM te pratij~nAM savyasAchinaH.. 8-45-50 (57202)
bhImasena uvAcha. 8-45-51x (4961)
dR^iDhavratatvaM pArthasya jAnAmi nR^ipasattama.
rAj~nastu dharShaNaM pApaH kR^itavAnmama sannidhau.. 8-45-51 (57203)
tataH kopAbhibhUtena sheShaM na gaNitaM mayA.
patite chApi rAdheye na me manyuH shamaM gataH).
jihvodvaraNamevAsya prAptakAlaM mataM mama.. 8-45-52 (57204)
anena sunR^ishaMsena samaveteShu rAjasu.
asmAkaM shR^iNvatAM shalya yAni vAkyAni mAtula.
asaheyAni nIchAni bahUni shrAvitAni bho.. 8-45-53 (57205)
nUnaM chaitatpratij~nAtaM dUrasthasyApi pArthiva.
ChedanaM chAsya jihvAyAstadaivAkA~NkShitaM mayA.
rAj~nastu priyakAmena kAlo.ayaM paripAlitaH.. 8-45-54 (57206)
bhavatA tu yadukto.asmi vAkyaM hetvarthasaMhitam.
tadgR^ihItaM mahArAta kaTukasthamivauShadham.. 8-45-55 (57207)
hInapratij~no bIbhatsurna hi jIveta karhichit.
asminvinaShTe naShTAH smaH sarva eva sakeshavAH.. 8-45-56 (57208)
adya chaiva nR^ishaMsAtmA pApaH pApakR^itAM varaH.
gamiShyatati parIbhAvaM dR^iShTamAtraH kirITinA.. 8-45-57 (57209)
yudhiShThirasya kopena pUrvaM dagdho nR^ishaMsakR^it.
tvayA saMrakShitatastatvadya matsamIpAdupAgataH.. 8-45-58 (57210)
sa~njaya uvAcha.' 8-45-59x (4962)
evaM madrAdhipaH shrutvA visaMj~naM sUtanandanam.
apovAha rathenAjau karNamAhavashobhinam.. 8-45-59 (57211)
parAjite tataH karNe dhArtarAShTrI mahAchamUH.
vyapAyAtsarvato bhagnA hAhAbhUtA samantataH.. .. 8-45-60 (57212)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptatadashadivasayuddhe pa~nchachatvAriMsho.adhyAyaH.. 45 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.46. adhyAyaH 046
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
bhImakarNayoryuddham.. 1 .. bhImena duryodhanAnujAnAM katipayAnAM hananam.. 2 .. sa~NkulayuddhaM cha.. 3 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-46-0 (57213)
dhR^itarAShTra uvAcha. 8-46-0x (4963)
suduShkaramidaM karma kR^itaM bhImena sa~njaya.
yena karNo mahAbAhU rathopasthe nipAtitaH.. 8-46-1 (57214)
karNo hyeko raNe hantA pANDavAnsR^i~njayaiH saha.
iti duryodhanaH sUta prAbravInmAM muhurmuhuH.. 8-46-2 (57215)
parAjitaM tu rAdheyaM dR^iShTvA bhImena saMyuge.
tataH paraM kimakarotputro duryodhano mama.. 8-46-3 (57216)
sa~njaya uvAcha. 8-46-4x (4964)
vimukhaM prekShya rAdheyaM sUtaputraM mahAhave.
putrastava mahArAja sodaryAnidamabravIt.. 8-46-4 (57217)
shIghraM gachChata bhadraM vo rAdheyaM parirakShata.
bhImasenabhaye.agAdhe mQajjantaM vyasanArNave.. 8-46-5 (57218)
te tu rAj~nA samAdiShTA bhImasenaM jighAMsavaH.
abhyavartanta sa~NkruddhAH pata~NgAH pAvakaM yathA.. 8-46-6 (57219)
shrutAyurdurdharaH krAtho vivitsurvikaTaH samaH.
niSha~NgI kavachI pAshI tathA nandopanandakau.. 8-46-7 (57220)
duShpradharShaH subAhushcha vAtavegasuvarchasau.
dhanurgrAho durmadashcha jalasandhaH shalaH sahaH.. 8-46-8 (57221)
ete rathaiH parivR^itA vIryavanto mahAbalAH.
bhImasenaM samAsAdya samantAtparyavArayan.. 8-46-9 (57222)
te vyamu~ncha~nCharavrAtAnnAnAli~NgAnsamantataH.
sa tairabhyardyamAnastu bhImaseno mahAbalaH.. 8-46-10 (57223)
teShAmApatatAM kShipraM sutAnAM te janAdhipa.
rathaiH pa~nchashataiH sArdhaM pa~nchAshadahanadrathAn.. 8-46-11 (57224)
vivitsostu tataH kruddho bhallenApAharachChiraH.
bhImaseno mahArAja tatpapAta hataM bhuvi.. 8-46-12 (57225)
sakuNDalashirastrANaM pUrNachandropamaM tathA.
`ashobhata mahArAja pUrNachandra ivAmbare'.. 8-46-13 (57226)
taM dR^iShTvA nihataM shUraM bhrAtaraH sarvatastadA.
abhyadravanta samare bhImaM bhImaparAkramam.. 8-46-14 (57227)
tato.aparAbhyAM bhallAbhyAM putrayoste mahAhave.
jahAra samare prANAnbhImo bhImaparAkramaH.. 8-46-15 (57228)
tau dharAmanvapadyetAM vAtarugNAviva drumau.
vikaTashcha sahashchomau devaputropamau nR^ipa.. 8-46-16 (57229)
tatastu tvarito bhImaH krAthaM ninye yamakShayam.
nArAchena sutIkShNena sa hato nyapatadbhuvi.. 8-46-17 (57230)
hAhAkArastatastIvraH sambabhUva janeshvara.
vadhyamAneShu vIreShu tava putreShu dhanviShu.. 8-46-18 (57231)
teShAM sululite sainye punarbhImo mahAbalaH.
nandopanandau samare praiShayadyamasAdanam.. 8-46-19 (57232)
tataste prAdravanbhItAH putrAste vihvalIkR^itAH.
bhImasenaM raNe dR^iShTvA kAlAntakayamopamam.. 8-46-20 (57233)
putrAMste nihatAndR^iShTvA sUtaputraH sudurmanAH.
haMsavarNAnhayAnbhUyaH praiShayadyatra pANDavaH.. 8-46-21 (57234)
te preShitA mahArAja madrarAjena vAjinaH.
bhImasenarathaM prApya samasajjanta vegitAH.. 8-46-22 (57235)
sa sannipAtastumulo ghorarUpo vishAmpate.
AsIdraudro mahArAja karNapANDavayormR^idhe.. 8-46-23 (57236)
dR^iShTvA mama mahArAja tau sametau mahArathau.
AsIdbudviH kathaM yudvametadadya bhaviShyati.. 8-46-24 (57237)
tato bhImo raNashlAghI ChAdayAmAsa patribhiH.
karNaM raNe mahArAja putrANAM tava pashyatAm.. 8-46-25 (57238)
tataH karNo bhR^ishaM kruddho bhImaM navabhirAyasaiH.
vivyAdha paramAstraj~no bhallaiH sannataparvabhiH.. 8-46-26 (57239)
tAnnihatya mahAbAhurbhImo bhImaparAkramaH.
AkarNapUrNairvishikhaiH karNaM vivyAdha saptabhiH.. 8-46-27 (57240)
tataH karNo mahArAja AshIviSha iva shvasan.
sharavarSheNa mahatA ChAdayAmAsa pANDavam.. 8-46-28 (57241)
bhImo.api tataM sharavrAtaishChAdayitvA mahAratham.
pashyatAM kauraveyANAM vinanarda mahAbalaH.. 8-46-29 (57242)
tataH karNo bhR^ishaM kruddho dR^iDhamAdAya kArmukam.
bhImaM vivyAdha dashabhiH ka~NkapatraiH shilAshitaiH.
kArmukaM chAsya chichCheda bhallena nishitena cha.. 8-46-30 (57243)
tato bhImo mahAbAhurhemapaTTavibhUShitam.
parighaM ghoramAdAya mR^itatyudaNDamivAparam.
karNasya nidhanAkA~NkShI chikShepAtibalo nadan.. 8-46-31 (57244)
tamApatantaM parighaM vajrAshanisamasvanam.
chichCheda bahudhA karNaH sharairAshIviShopamaiH.. 8-46-32 (57245)
tataH kArmukamAdAya bhImo dR^iDhataraM tadA.
ChAdayAmAsa vishikhaiH karNaM parabalArdanam.. 8-46-33 (57246)
tato yuddhamabhUddhoraM karNapANDavayormR^idhe.
balIndrayoriva muhuH parasparavadhaiShiNoH.. 8-46-34 (57247)
tataH karNo mahArAja bhImasenaM tribhiH sharaiH.
AkarNapUrNairvivyAdha dR^iDhamAnamya kArmukam.. 8-46-35 (57248)
so.atividdho maheShvAsaH karNena balinAM varaH.
ghoramAdatta vishikhaM karNakAyAvadAraNam.. 8-46-36 (57249)
tasya bhittvA tanutrANaM bhittvA kAyaM cha sAyakaH.
prAvishadvaraNIM rAjanvalmIkamiva pannagaH.. 8-46-37 (57250)
sa tenAtiprahAreNa vyathito vihvalanniva..
sa~nchachAla rathe karNaH kShitikampe yathA.achalaH.. 8-46-38 (57251)
tataH karNo mahArAja roShAmarShasamanvitaH.
bhImaM taM pa~nchaviMshatyA nArAchAnAM samArpayat.. 8-46-39 (57252)
chichCheda kArmukaM tUrNaM pANDavasyAshu patriNA.. 8-46-40 (57253)
tatato muhUrtAdrAjendra nAtikR^ichChrAdvasanniva.
virathaM bhImakarmANaM bhImaM karNashchakAra ha.. 8-46-41 (57254)
viratho bharatashreShTha prahasannanilopamaH.
gadAM gR^ihya mahAbAhurapatatsyandanottamAt.. 8-46-42 (57255)
gadayA cha mahArAja karNasya rathakUbaram.
pothayAmAsa sa~NkruddhaH samare shatrutApanaH.. 8-46-43 (57256)
sa krodhavashamApannaH pANDuputraH pratApavAn.
vidrAvya gadayA vIrastava putrAnmahAhave.. 8-46-44 (57257)
nAgAnsaptashatAnrAjannIShAdantAnprahAriNaH.
vyadhamatsahasA bhImaH kruddharUpaH parantapaH.. 8-46-45 (57258)
dantaveShTeShu netreShu kumbheShu cha kaTeShu cha.
marmasvapi cha marmaj~nastAnnAgAnavadhIdbalI.. 8-46-46 (57259)
`arditA bhImasenena vinadanto bhR^ishAturAH'.
tataste prAdravanbhItAH prahatAshcha punaHpunaH.
mahAmAtrAstamAvavrurmeghA iva divAkaram.. 8-46-47 (57260)
tAnsa saptashatAnnAgAnsArohAyudhaketanAn.
bhUmiShTho gadayA jaghne vajreNendra ivAchalAn.. 8-46-48 (57261)
tataH subalaputrasya nAgAnatibalAnpunaH.
pothayAmAsa kaunteyo dvipa~nchAshadarindamaH.. 8-46-49 (57262)
tathA rathashatataM sAgraM pattIMshcha shatasho.aparAn.
nyahanatpANDavo yuddhe tApayaMstava vAhinIm.. 8-46-50 (57263)
pratApyamAnaM sUryeNa bhImena cha mahAtmanA.
tava sainyaM sa~nchukocha charmAgnAvAhitaM yathA.. 8-46-51 (57264)
te bhImabhayasantrastAstAvakA bharatarShabha.
vihAya samare karNaM dudruvurvai disho dasha.. 8-46-52 (57265)
rathAH pa~nchashatAshchAnye hAdinaH sharavarShiNaH.
bhImamabhyadravanghnantaH sharapUgaiH samantataH.. 8-46-53 (57266)
tAnsa pa~nchashatAnvIrAnsapatAkadhvajAyudhAn.
pothayAmAsa gadayA bhImo viShNurivAsurAn.. 8-46-54 (57267)
tataH shakuninirdiShTAH sAdinaH shUrasammatAH.
trisAhasrANyabhiyayuH sharashaktyR^iShTipANayaH.. 8-46-55 (57268)
tAnpratyudgamya yavanAnsAshvArohAMstadA.arihA.
vividhAnvicharanmArgAngadayA samapothayat.. 8-46-56 (57269)
teShAmAsInmahA~nChabdastADitAnAM cha sarvashaH.
agnibhirdahyamAnAnAM nalAnAmiva bhArata.. 8-46-57 (57270)
evaM subalaputrasya trisAhasrAnhayottamAn.
hatvA.anyaM rathamAsthAya kruddho rAdheyamabhyayAt.. 8-46-58 (57271)
karNo.api samare rAjandharmaputramarindamam.
sa sharaishChAdayAmAsa sArathiM chApyapAtayat.. 8-46-59 (57272)
tataH sa pradrutaM sainyaM dR^iShTvA karNo mahArathaH.
anvadhAvatkiranbANaiH ka~NkapatrairajihmagaiH.. 8-46-60 (57273)
rAjAnamabhidhAvantaM sharairAvR^itya rodasI.
kruddhaH prachChAdayAmAsa sharajAlena mArutiH.. 8-46-61 (57274)
sannivR^ittastatastUrNaM rAdheyaH shatrukarshanaH.
bhImaM prachChAdayAmAsa samantAnnishitaiH sharaiH.. 8-46-62 (57275)
bhImasenarathaprepsuM karNaM bhArata sAtyakiH.
abhyardayadameyAtmA pArShNigrahaNakAraNAt.. 8-46-63 (57276)
bhImasenarathaprepsuM karNo bhArata sAtyakim.
abhyavartata shaineyamardaya~nCharavR^iShTibhiH.. 8-46-64 (57277)
tAvanyonyaM samAsAdya vR^iShabhau sarvadhanvinAm.
visR^ijantau sharAndIptAnvibhrAjetAM manasvinau.. 8-46-65 (57278)
tAbhyAM viyati rAjendra vitatatataM bhImadarshanam.
kau~nchapR^iShThAruNaM raudraM bANajAlaM vyadR^ishyata.. 8-46-66 (57279)
naiva sUryaprabhA rAjanna dishaH pradishastathA.
prAj~nAsiShma vayaM te vA sharairmuktaiH sahasrashaH.. 8-46-67 (57280)
madhyAhne tapato rAjanbhAskarasya mahAprabhAH.
hR^itAH sarvAH sharaughaistaiH karNamAdhavayostadA.. 8-46-68 (57281)
saubalaM kR^itavarmANaM drauNimAdhirathiM kR^ipam.
saMsaktAnpANDavairdR^iShTvA nivR^ittAH kuravaH punaH.. 8-46-69 (57282)
teShAmApatatAM shabdastItra AsIdvishAmpate.
udvR^ittAnAM yathA vR^iShTyA sAgarANAM bhayAvahaH.. 8-46-70 (57283)
te sene bhR^ishasaMsakte dR^iShTvA.anyonyaM mahAhave.
harSheNa mahatA yukte parigR^ihya parasparam.. 8-46-71 (57284)
tataH pravavR^ite yuddhaM madhyaM prApte divAkare.
yAdR^ishaM naivamasmAbhirdR^iShTapUrvaM na cha shrutam.. 8-46-72 (57285)
balaughastu samAsAdya balaughaM sahasA raNe.
upasarpata vegena vAryogha iva sAgaram.. 8-46-73 (57286)
AsInninAdaH sumahAnbANaughAnAM parasparam.
garjatAM sAgaraughANAM yathA syAnniHsvano mahAn.. 8-46-74 (57287)
te tu sene samAsAdya vegavatyau parasparam.
ekIbhAvamanuprApte nadyAviva samAgame.. 8-46-75 (57288)
tataH pravavR^ite yuddhaM ghorarUpaM vishAmpate.
kurUNAM pANDavAnAM cha lipsatAM sumahadyashaH.. 8-46-76 (57289)
shUrANAM garjatAM tatra hyavichChedakR^itA giraH.
shruyante vividhA rAjannAmAnyuddishya bhArata.. 8-46-77 (57290)
yasya yaddhi raNe vya~NgaM pitR^ito mAtR^ito.api vA.
karmataH shIlato vA.api sa tachChrAvayate yudhi.. 8-46-78 (57291)
tAndR^iShTvA samare shUshAMstarjamAnAnparasparam.
abhavanme matI rAjannaiShAmastIti jIvitam.. 8-46-79 (57292)
teShAM dR^iShTvA tu kruddhAnAM vapUMShyamitatejasAm.
abhavanme bhayaM tIvraM kathametadbhaviShyati.. 8-46-80 (57293)
tataste pANDavA rAjankauravAshcha mahArathAH.
tatakShuH sAyakaistUrNamanyonyaM vijayaiShiNaH.. .. 8-46-81 (57294)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe ShaTchatvAriMsho.adhyAyaH.. 46 ..
.. shrIH ..
8.47. adhyAyaH 047
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
sa~Nkulayuddham.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-47-0 (57295)
sa~njaya uvAcha. 8-47-0x (4965)
kShatriyAste mahArAja parasparavadhaiShiNaH.
anyonyaM samare jaghnuH kR^itavairA mahaujasaH.. 8-47-1 (57296)
rathaughAshcha hayaughAshcha naraughAshcha samantataH.
gajaughAshcha mahArAja saMsaktAshcha parasparam.. 8-47-2 (57297)
gadAnAM parighANAM cha shaktInAM cha parasparam.
prAsAnAM bhiNDipAlAnAM musuNThInAM cha sarvashaH.. 8-47-3 (57298)
sampAtaM chAnupashyAma sa~NgrAme bhR^ishadAruNe.
shalabhA iva sampetuH sharavR^iShTyaH samantataH.. 8-47-4 (57299)
nAgAnnAgAH samAsAdya vyadhamanta parasparam.
hayA hayAMshcha samare rathino rathinastathA.. 8-47-5 (57300)
pattayaH pattisa~NghAMshcha hayasa~NghAMshcha pattayaH.
pattayo rathamAta~NgAnrathA hastyashvameva cha.
nAgAshcha samare trya~NgaM mamR^iduH shIghragA nR^ipa.. 8-47-6 (57301)
vadhyatAM tatra shUrANAM kroshatAM cha parasparam.
ghoramAyodhanaM jaj~ne pashUnAM ghAtane yathA.. 8-47-7 (57302)
rudhireNa samAstIrNA babhau bhArata medinI.
shakragopagaNAkIrNA prAvR^iShIva vasundharA.. 8-47-8 (57303)
yathA vA vAsasI shukle mahArajanara~njite.
bibhratI yuvatI shyAmA tadvadAsIdvasundharA.. 8-47-9 (57304)
`badvachUDAmaNidharaiH shirobhishchArukuNDalaiH.
ujjhitairvR^iShabhAkShANAM bhrAjate sma vasundharA'.. 8-47-10 (57305)
shashashoNitadigdheva shAtakumbhamayIva cha.
`bhUrbabhau bharatashreShTha shAntArchirbhirivAnalaiH..' 8-47-11 (57306)
ChinnAnAM chottamA~NgAnAM bAhUnAM chorubhiH saha.
kuNDalAnAM pinaddhAnAM bhUShaNAnAM cha bhArata.. 8-47-12 (57307)
niShkANAM hemasUtrANAM sharIrANAM cha dhanvinAm.
charmaNAM sapatAkAnAM sa~NghAstatrApatanbhuvi. 8-47-13 (57308)
`agamyakalpA pR^ithivI sarvato bhR^ishakardamA'..
gajA gajAnsamAsAdya viShANairArdayannR^ipa.
viShANAgrahatAstatra bhrAjante dviradottamAH.
rudhireNAvasiktA~NgA gairikaprasravA iva.
`prAvR^iTkAle mahArAja meghA iva savidyutaH'.. 8-47-14 (57309)
syandamAnA yathA bhAnti parvatA dhAtumaNDitAH.
`tathA rejU raNe nAgA rudhireNa samAplutAH'.. 8-47-15 (57310)
tomarAnsAdibhirmuktAnpratimAnasthitAnbahUn.
hastairuddhR^itya tAnnAgA babha~njushchApare raNe.. 8-47-16 (57311)
nArAchaishChinnavarmANo bhrAjante sma gajottamAH.
himAgame yathA rAjanvyabhrA iva mahIdharAH.. 8-47-17 (57312)
sharaiH kanakapu~Nkhaishcha chitA rerjurgajottamAH.
ulkAbhiH sampradIptAgrAH parvatA iva bhArata.. 8-47-18 (57313)
kechidabhyAhatA nAgairnAgA nagavaropamAH.
na cheluH samarAttasmAchChinnapakShA ivAdrayaH.. 8-47-19 (57314)
apare prAdravannAgAH sharArtA vraNapIDitAH.
pratimAnaishcha kumbhaishcha petururvyAM mahAhave.. 8-47-20 (57315)
niSheduH siMhavachchAnye nadanto bhairavAnravAn.
vemushcha bahavo rAjaMshchukrushushchApare gajAH.. 8-47-21 (57316)
hayAshcha nihatA bANairhemabhANDavibhUShitAH.
niShedushchaiva mamlushcha babhramushcha disho dasha.. 8-47-22 (57317)
apare klishyamAnAshcha vyaveShTanta mahItale.
bhAvAnbahuvidhAMshchakrustADitAH sharatomaraiH.. 8-47-23 (57318)
narAstu nihatA bhUmau kUjantastatra mAripa.
dR^iShTvA cha bAndhavAnanye pitR^Inanye pitAmahAn.. 8-47-24 (57319)
dhAvamAnAnparAMshchAnye dR^iShTvAnye tatra bhArata.
khyAtAni gotranAmAni shashaMsuritaretaram.. 8-47-25 (57320)
teShAM ChinnA mahArAja bhujAH kanakabhUShaNAH.
udveShTante viveShTante bhramanti hyutpatanti cha.. 8-47-26 (57321)
nipatanti tathaivAnye sphuranti cha sahasrashaH.
vegAMshchAnye rame chakruH pa~nchAsyA iva pannagAH.. 8-47-27 (57322)
te bhujA bhogibhogAbhAshchandanAktA vishAmpate.
lohitArdrA bhR^ishaM rejustapanIyadhvajA iva.. 8-47-28 (57323)
vartamAne tathA ghore sa~Nkule sarvato disham.
avij~nAtAH sma yudhyante vinighnantaH parasparam.. 8-47-29 (57324)
bhaumena rajasAkIrNe shastrasampAtasa~Nkule.
naiva sve na pare rAjanvyaj~nAyanta tamovR^itAH.. 8-47-30 (57325)
tathA tadabhavadyuddhaM ghorarUpaM bhayAnakam.
lohitodA mahAnadyaH prasasrustatra chAsakR^it.. 8-47-31 (57326)
shIrShapAShANasa~nChannAH keshashaivalashAdvalAH.
asthimInasamAkIrNA dhanuHsharagadoDupAH.. 8-47-32 (57327)
mAMsashoNitapa~Nkinyo ghorarUpAH sudAruNAH.
nadIH pravartayAmAsuH soNitaughavivardhinIH.. 8-47-33 (57328)
bhIruvitrAsakAriNyaH shUrANAM harShavardhanAH.
tA nadyo ghorarUpAstu nayantyo yamasAdanam.. 8-47-34 (57329)
avagADhAnmajjayantyaH kShatrasyAjanayanbhayam.
kravyAdAnAM naravyAghra nardatAM tatratatra ha.. 8-47-35 (57330)
ghoramAyodhanaM jaj~ne pretarAjapuropamam.
utthitAnyagaNeyAni kabandhAni samantataH.. 8-47-36 (57331)
nR^ityanti vai bhUtagaNAH sutR^iptA mAMsashoNitaiH.
pItvA cha shoNitaM tatra vasAM bhuktvA cha bhArata.. 8-47-37 (57332)
medomajjAvasAmattAstR^iptA mAMsasya chaiva ha.
dhAvamAnAH sma dR^ishyante kAkagR^ighrabakAstathA.. 8-47-38 (57333)
shUrAstu samare rAjanbhayaM tyaktvA sudustyajam.
yodhavratasamAkhyAtAshchakruH karmANyabhItavat.. 8-47-39 (57334)
sharashaktisamAkIrNe kravyAdagaNasa~Nkule.
vyacharanta raNe shUrAH khyApayantaH svapauruSham.. 8-47-40 (57335)
anyonyaM shrAvayanti sma nAmagotrANi bhArata.
pitR^inAmAni cha raNe gotranAmAni vA vibho.. 8-47-41 (57336)
shrAvayANAshcha bahavastatra yodhA vishAmpate.
anyonyamavamR^idrantaH shaktitomarapaTTasaiH.. 8-47-42 (57337)
vartamAne tathA yuddhe ghorarUpe sudAruNe.
vyaShIdatkauravI senA bhinnA nauriva sAgare.. .. 8-47-43 (57338)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe saptachatvAriMsho.adhyAyaH.. 47 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.48. adhyAyaH 048
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
arjunasya saMshaptakairyuddham.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-48-0 (57339)
sa~njaya uvAcha. 8-48-0x (4966)
vartamAne tathA yuddhe kShatriyANAM nimajjane.
gANDIvasya mahAghoShaH shrUyate yudhi mAriSha.. 8-48-1 (57340)
saMshaptakAnAmakarotkadanaM yatra pANDavaH.
kosalAnAM tathA rAjannArAyaNabalasya cha.. 8-48-2 (57341)
saMshaptakAstu samare sharavR^iShTiH samantataH.
apAtayanpArthamUrdhni jayagR^iddhAH pramanyavaH.. 8-48-3 (57342)
tAM shastravR^iShTimAyAntImurasA dhArayanprabhuH.
vyagAhata parAnpArtho vinighnanrathinAM varAn.. 8-48-4 (57343)
vikShobhya tu rathAnIkaM ka~NkapatraiH shilAshitaiH.
AsasAda tataH pArthaH susharmANaM mahAratham.. 8-48-5 (57344)
sa tasya sharavarShANi vavarSha rathinAM varaH.
tathA saMshaptakAshchaiva pArthasya samare sthitAH.. 8-48-6 (57345)
susharmA tu tataH pArthaM viddhvA dashabhirAshugaiH.
janArdanaM tribhirbANairahanaddakShiNe bhuje.. 8-48-7 (57346)
tato.apareNa bhallena ketuM pArthasya mAriSha.
vivyAdha samare rAjansusharmA krodhamUrchChitaH.. 8-48-8 (57347)
sa vAnaravaro rAjanvishvakarmakR^ito mahAn.
nanAda sumahAnAdaM nR^ityanniva vibhIShayan.. 8-48-9 (57348)
kapestu ninadaM shrutvA santrastA tava vAhinI.
bhayaM vipulamAsAdya nishcheShTA samapadyata.. 8-48-10 (57349)
tataH sA shushubhe senA nishcheShTA.avasthitA nR^ipa.
nAnApuShpasamAkIrNaM yathA chitrIkR^itaM vanam.. 8-48-11 (57350)
pratilabhya tataH saMj~nAM yodhAste kurusattama.
arjunaM siShichurbANaiH parvataM jaladA iva.. 8-48-12 (57351)
sa~nChAdya samare pArthaM parivavruH samantataH.
te hayAnrathachakre tu ratheShAM chApi mAriSha.
grahItuM prachakramushchaiva krodhAviShTAH samantataH.. 8-48-13 (57352)
nigR^ihya tu rathaM tasya yodhAste tu sahasrashaH.
rathabandhaM prachakrurhi pANDavasyAmitaujasaH.. 8-48-14 (57353)
rathamAruruhuH kechitkR^iShNapArthau jighR^ikShavaH.
saMshaptakAnAM yodhAste siMhanAdAMshcha nedire.. 8-48-15 (57354)
apare jagR^ihushchaiva keshavasya mahAbhujau.
pArthaM chaike mahArAja rathasthaM jagR^ihurmudA.. 8-48-16 (57355)
achyutaH sa mahAbAhurvidhunvanraNamUrdhani.
pAtayAmAsa tAnsarvAnduShTahastIva hastipAn.. 8-48-17 (57356)
sa rathastairgR^ihItastu pANDavasya mahAtmanaH.
spandituM nAshakadrAjaMstadadbhutamivAbhavat.. 8-48-18 (57357)
tataH pArtho mahAbAhuH saMvR^itaH stairmahArathaiH.
nigR^ihItaM rathaM dR^iShTvA tAMshchApyAdravato bahUn.. 8-48-19 (57358)
rathArUDhAMshcha subahUnpadA.a.akShipya nyapAtayat.
apAtayadasambhrAntaH sharairAsannayodhibhiH.. 8-48-20 (57359)
tAMstApayitvA samare pArthaH parapura~njayaH.
smayanniva mahAbAhuH keshavaM vAkyamabravIt.. 8-48-21 (57360)
pashya kR^iShNa mahAbAho saMshaptakagaNAnbahUn.
kurvato.asukaraM karma mumUrShUnkAlachoditAn.. 8-48-22 (57361)
rathabandhamimaM prApya pR^ithivyAM nAsti kashchana.
yaH saheta pumA.Nlloke madanyaH kShatriyarShabhaH.. 8-48-23 (57362)
pashyaitatAnadya samare matprayuktaiH sutejanaiH.
pAtyamAnAnraNe kR^iShNa sharairAshIviShopamaiH.. 8-48-24 (57363)
ityevamuktvA bIbhatsuH sha~Nkhapravaramuttamam.
vyanAdayadameyAtmA devadattaM mahAmR^idhe.. 8-48-25 (57364)
devadattasvanaM shrutvA keshavo.api mahAyashAH.
pA~nchajanyasvanaM chakre pUrayanniva rodasI.. 8-48-26 (57365)
tayoH sha~NkhasvanaM shrutvA saMshaptakavarUthinI.
sa~nchachAla mahArAja vitrastA chAdravadbhR^isham.. 8-48-27 (57366)
nAgamastraM tataH pArthaH prAdushchakre hasanniva.
pAdabandhaM sa teShAM vai chakre tena mahAstravit.. 8-48-28 (57367)
yAnuddishya raNe pArthaH pAdabandhaM chakAra ha.
te baddhAH pAdabandhena yodhAH saMshaptakAstadA.. 8-48-29 (57368)
nirvicheShTAstadA.abhUvanpANDavasyAstratejasA.
nirvicheShTAMstato yodhAnavadhItpANDunandanaH.
yathendraH samare daityAMstArakasya vadhe purA.. 8-48-30 (57369)
te vadhyamAnAH samare mumuchustaM rathottamam.
AyudhAni cha sarvANi visraShTumupachakramuH.. 8-48-31 (57370)
tataH susharmA rAjendra gR^ihItAM vIkShya vAhinIm.
sauparNamastraM tvaritaH prAdushchakre mahArathaH.. 8-48-32 (57371)
tataH suparNAH sampeturbhakShayanto bhuja~NgamAn.
tato vidudruvurnAgAstAndR^iShTvA khecharAnnR^ipa.. 8-48-33 (57372)
tadvimuktaM balaM reje pAdabandhAdvishAmpate.
meghabandhAdyathA mukto bhAskarastApayanprajAH.. 8-48-34 (57373)
vipramuktAH svakA yodhAH phalgunasya rathaM prati.
sasR^ijuH sharasa~NghAMshcha shastrasa~NghAMshcha mAriSha.. 8-48-35 (57374)
tAM mahAstramayIM vR^iShTiM sharaiH sa~nChidya bhArata.
avadhItsatato yodhAnvAsaviH paravIrahA.. 8-48-36 (57375)
susharmA tu tato rAjanbANena nataparvaNA.
arjunaM hR^idaye viddhvA vivyAdhAnyaistrisaptabhiH.. 8-48-37 (57376)
sa gADhaviddho vyathito rathopastha upAvishatat.
tata uchchukrushuH sarve hataH pArtha iti bruvan.. 8-48-38 (57377)
tataH sha~NkhaninAdAshcha bherIshabdAshcha puShkalAH.
nAnAvAditraninadAH siMhanAdAshcha jaj~nire.. 8-48-39 (57378)
pratilabhya tataH saMj~nAM shvetAshvaH kR^iShNasArathiH.
so.atividdho maheShvAsaH sharairAshIvipopamaiH.
susharmANaM mahArAja krodhAviShTo mahArathaH.. 8-48-40 (57379)
tataH sharashataiH pArthaH sa~nChAdyainaM kShaNAdraNe.
dishastu vArayAmAsa bANaistatra mahAstravit.. 8-48-41 (57380)
vimukhIkR^itya samare susharmANaM dhana~njayaH.
aindramastramameyAtmA prAdushchakre hasanniva.. 8-48-42 (57381)
tato bANasahasrANi tadutsR^iShTAni mAriSha.
sarvadikShu vyadR^ishyanta sUdayanti rathadvipAn.. 8-48-43 (57382)
hayAnpattIMshcha samare shastraiH shatasahasrashaH.
rarAja samare rAja~nshakro nighnannivAsurAn.. 8-48-44 (57383)
vadhyamAne tataH sainye bhayaM sumahadAvishat.
saMshaptakagaNAnAM cha gopAlAnAM cha bhArata.. 8-48-45 (57384)
na hi tatra pumAnkashchidyo.arjunaM pratibudhyate.
pashyatAM tatra vIrANAmahanyata balaM tava.. 8-48-46 (57385)
hanyamAnaM cha tadabhUnnishcheShTaM cha parAkrame.. 8-48-47 (57386)
ayutaM tatra yodhAnAM hatvA pANDusuto raNe.
vyabhrAjata mahArAja vidhUmo.agniriva jvalan.. 8-48-48 (57387)
chaturdashasahasrANi yAni dR^iShTani bhArata.
rathAnAmayutaM chaiva trisahasrAshcha dantinaH.. 8-48-49 (57388)
tataH saMshaptakA bhUyaH parivavrurdhana~njayam.
martavyamiti nishchitya jayaM vApyanivartanam.. 8-48-50 (57389)
tatra yuddhaM mahachchAsIttAvakAnAM vishAmpate.
shUreNa balinA sArdhaM pANDavena kirITinA.
jitvA tAnnyahanatpArthaH shatrU~nshakra ivAsurAn.. .. 8-48-51 (57390)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe aShTachatvAriMsho.adhyAyaH.. 48 ..
.. shrIH ..
8.49. adhyAyaH 049
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
sa~Nkulayuddham.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-49-0 (57391)
sa~njaya uvAcha. 8-49-0x (4967)
kR^itavarmA kR^ipo drauNiH sUtaputrashcha mAriSha.
ulUkaH saubalashchaiva rAjA cha saha sodaraiH.. 8-49-1 (57392)
sIdamAnAM chamUM dR^iShTvA pANDuputrabhayArditAm.
samujjahruH sma vegena bhinnAM nAvamivArNave.. 8-49-2 (57393)
tato yuddhamatIvAsInmuhUrtamiva bhArata.
bhIrUNAM trAsajananaM shUrANAM harShavardhanam.. 8-49-3 (57394)
kR^ipeNa sharavarShANi pratimuktAni saMyuge.
sR^i~njayAMshChAdayAmAsuH shalabhAnAM vrajA iva.. 8-49-4 (57395)
shikhaNDI cha tataH kruddho gautamaM tvarito yayau.
vavarSha sharavarShANi samantAddvijapu~Ngavam.. 8-49-5 (57396)
kR^ipastu sharavarShaM tadvinihatya mahAstravit.
shikhaNDinaM raNe kruddho vivyAdha dashabhiH sharaiH.. 8-49-6 (57397)
tataH shikhaNDI kupitaH sharaiH saptabhirAhave.
kR^ipaM vivyAdha kupitaM ka~NkapatrairajihmagaiH.. 8-49-7 (57398)
tataH kR^ipaH sharaistIkShNaiH so.atividdho mahArathaH.
`tataH sunishitaistIkShNaiH kShuraprairhemabhUShitaiH'.
vyashvasUtarathaM chakre shikhaNDinamatho dvijaH.. 8-49-8 (57399)
hatAshvAttu tato yAnAdavaplutya mahArathaH.
kha~NgaM charma tathA gR^ihya satvaraM brAhmaNaM yayau.. 8-49-9 (57400)
tamApatantaM sahasA sharaiH sannataparvabhiH.
vArayAmAsa samare tadadbhutamivAbhavat.. 8-49-10 (57401)
tatrAdbhutamapashyAma shilAnAM plavanaM yathA.
nishcheShTo yadraNe rAja~nChikhaNDI samatiShThata.. 8-49-11 (57402)
kR^ipeNa vAritaM dR^iShTvA shikhaNDinamatho nR^ipa.
pratyudyayau kR^ipaM tUrNaM dhR^iShTadyumno mahArathaH.. 8-49-12 (57403)
dhR^iShTadyumnaM tato yAntaM shAradvatarathaM prati.
pratijagrAha vegena kR^itavarmA mahArathaH.. 8-49-13 (57404)
yudhiShThiramathAyAntaM shAradvatarathaM prati.
saputraM sahasainyaM cha droNaputro nyavArayat.. 8-49-14 (57405)
nakulaM sahadevaM cha tvaramANau mahArathau.
pratijagrAha te putraH sharavarSheNa vArayan.. 8-49-15 (57406)
bhImasenaM karUshAMshcha kekayAnsaha sR^i~njayaiH.
karNo vaikartano yuddhe vArayAmAsa bhArata.. 8-49-16 (57407)
shikhaNDine tato bANAnkR^ipaH shAradvato yudhi.
prAhiNottavarayA yukto bIbhatsoratha sannidhau.. 8-49-17 (57408)
tA~nCharAnpreShitAMstena samantAtsvarNabhUShitAn.
chichCheda kha~NgamAvidhya bhrAmayaMshcha punaH punaH.. 8-49-18 (57409)
shatachandraM cha tachcharma gautamastasya bhArata.
vyadhamatsAyakaistUrNaM tata uchchukrushurjanAH.. 8-49-19 (57410)
sa vicharmA mahArAja kha~NgapANirupAdravat.
kR^ipastaM sharasa~NghAtairAdravantamapIDayat.. 8-49-20 (57411)
shAradvatasharairgrastaM klishyamAnaM mahAbalaH.
chitraketusuto rAjansuketustvarito yayau.. 8-49-21 (57412)
vikiranbrAhmaNaM yuddhe bahubhirnishitaiH sharaiH.
abhyApatadameyAtmA gautamasya rathaM prati.. 8-49-22 (57413)
dR^iShTvA viShaktaM taM chaiva brAhmaNaM cha nivAritam.
apayAtastatastUrNaM shikhaNDI rAjasattama.. 8-49-23 (57414)
suketustu tato rAjangautamaM navabhiH sharaiH.
viddhvA vivyAdha saptatyA punashchainaM tribhiH sharaiH.. 8-49-24 (57415)
athAsya sasharaM chApaM punashchichCheda mAriSha.
sArathiM cha shareNAsya mR^ishaM marmasvatADayat.. 8-49-25 (57416)
gautamastu tataH kruddho dhanurgR^ihya navaM dR^iDham.
suketuM triMshatA bANaiH sarvamarmasvatADayat.. 8-49-26 (57417)
sa vihvalitasarvA~NgaH prachachAla rathottame.
bhUmikampe yathA vR^ikShashchachAlAkampito bhR^isham.. 8-49-27 (57418)
chalatastasya kAyAttuM shiro jvalitakuNDalam.
soShNIShaM sashirastrANaM kShurapreNa tvapAtayat.. 8-49-28 (57419)
tachChiraH prApatadbhUmau shyenAhR^itamivAmiSham.
tato.asya kAyo vasudhAM pashchAtprApatadachyuta.. 8-49-29 (57420)
tasminhate mahArAja putrAstasya padAnugAH.
gautamaM samare tyaktvA dudruvuste disho dasha.. 8-49-30 (57421)
dhR^iShTadyumnaM tu samare sannivArya mahArathaH.
kR^itavarmA.abravIdvR^iShTastiShThatiShTheti bhArata.. 8-49-31 (57422)
tadabhUttumulaM yudvaM vR^iShNipArShatayo raNe.
AmiShArthe yathA yuddhaM shyenayoH kruddhayornR^ipa.. 8-49-32 (57423)
dhR^iShTadyumnastu samare hArdikyaM navabhiH sharaiH.
AjaghAnorasi krudvaH pIDayanhR^idikAtmajam.. 8-49-33 (57424)
kR^itavarmA tu samare pArShatena dR^iDhAhataH.
pArShataM sarathaM sAshvaM ChAdayAmAsa sAyakaiH.. 8-49-34 (57425)
sarathashChAdito rAjandhR^iShTadyumno na dR^ishyate.
meghairiva parichChanno bhAskaro jaladhAribhiH.. 8-49-35 (57426)
vidhUya taM bANagaNaM sharaiH kanakabhUShaNaiH.
vyarochata raNe rAjandhR^iShTadyumnaH kR^itavraNaH.. 8-49-36 (57427)
tatastu pArShataH kruddhaH shastravR^iShTiM sudAruNAm.
kR^itavarmANamAsAdya vyasR^ijatpR^itanApatiH.. 8-49-37 (57428)
tAmApatantIM sahasA shastravR^iShTiM sudAruNAm.
sharairanekasAhasrairhArdikyo.avArayadyudhi.. 8-49-38 (57429)
dR^iShTvA tu vAritAM yuddhe shastravR^iShTiM durAsadAm.
kR^itavarmANamAsAdya vArayAmAsa pArShataH.. 8-49-39 (57430)
`yathA yugmarathenAjau vAhAnvAheramishrayat.
gR^ihItvA charma kha~NgaM cha rathaM tasyAvapupluve.. 8-49-40 (57431)
militeShvatha vAheShu pratyAsanne cha pArShate.
dR^iShTvA.apadAnaM tasyAshu gadAM jagrAha sAtvataH.. 8-49-41 (57432)
gadApANistato rAjanrathAttUrNamavaplutaH.
tamadR^iShTvA rathopasthe sArathiM samatADayat.. 8-49-42 (57433)
kha~Ngena shitadhAreNa sa hataH prApatadrathAt.
kR^itavarmA tato hR^iShTastalashabdaM chakAra ha.. 8-49-43 (57434)
pArShataM chAbravIdrAjannehyehIti punaHpunaH.
sa taM na mamR^iShe yudve talashabdaM samIritam.. 8-49-44 (57435)
avaplutya rathAttasmAtsvarathaM punarAsthitaH.
abhyayAtsa tu tattUrNaM tiShThatiShTheti chAbravIt.. 8-49-45 (57436)
tato rAjanmaheShvAsaM kR^itavarmANamAshu vai.
gadAM gR^ihya punarvegAtkR^itavarmANamAhanat.. 8-49-46 (57437)
so.atividvo balavatA nyapatanmUrchChayA hataH.
shrutarvA rathamAropya apovAha raNAjirAt'.. 8-49-47 (57438)
dhR^iShTadyumnastu samare dR^iShTvA shatruM mahArathaH.
kauravAnsamare tUrNaM vArayAmAsa sAyakaiH.. 8-49-48 (57439)
tataste tAvakA yodhA dhR^iShTadyumnamupAdravan.
siMhanAdaravAMshchakrustato yuddhamavartata.. .. 8-49-49 (57440)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe ekonapa~nchAsho.adhyAyaH.. 49 ..
.. shrIH ..
8.50. adhyAyaH 050
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
sa~Nkulayuddham.. 1 .. ashvatthAmnA yudhiShThiraparAjayaH.. 2 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-50-0 (57441)
sa~njaya uvAcha. 8-50-0x (4968)
drauNiryudhiShThiraM dR^iShTvA shaineyenAbhirakShitam.
draupadeyaistathA shUrairabhyavartata hR^iShTavat.. 8-50-1 (57442)
kiranniShugaNAnghorAnhemapu~NkhA~nshilAshitAn.
darshayanvividhAnmArgA~nshikShayA laghuhastavAn.. 8-50-2 (57443)
khaM puraya~nsharaistIkShNairvegavadbhiH samantataH.
yudhiShThirasya samare dishaH sarvAH samAvR^iNot.. 8-50-3 (57444)
bhAradvAjasharaishChannaM na prAj~nAyata ki~nchana.
bANabhUtamabhUtsarvamAyodhanashiro mahat.. 8-50-4 (57445)
bANajAlaM diviShThaM tatsvarNapu~NkhavibhUShitam.
shushubhe bharatashreShTha vimAnamiva viShThitam.. 8-50-5 (57446)
tena chChanne raNe rAjanbANajAlena bhAsvatA.
abhrachChAyeva sajaj~ne hR^itarashmistamonudaH.. 8-50-6 (57447)
tadadbhutamapashyAma bANabhUte nabhasthale.
na sma sampatate bhUtaM drauNerdR^iShTvA parAkramam.. 8-50-7 (57448)
sAtyakiryatamAnastu dharmarAjastu pANQDavaH.
tathetarANi sainyAni na sma chakruH parAkramam.. 8-50-8 (57449)
lAghavaM droNaputrasya dR^iShTvA tatra mahArathAH.
vyasmayanta mahArAja na chainaM pratyudIkShitum.. 8-50-9 (57450)
shekuste sarvarAjAnastapantamiva bhAskaram.
vadhyamAne tataH sainye draupadeyA mahArathAH.. 8-50-10 (57451)
sAtyakirdharmarAjashcha pA~nchAlAshchApi sa~NgatAH.
tyaktvA mR^ityubhayaM ghoraM drauNAyanibhupAdravan.. 8-50-11 (57452)
sAtyakiH saptaviMshatyA drauNiM viddhvA shilImukhaiH.
punarvivyAdha nArAchaiH saptabhiH svarNabhUShitaiH.. 8-50-12 (57453)
yudhiShThirastrisaptatyA prativindhyashcha saptabhiH.
shrutakarmA tribhirvANaiH shrutakIrtishcha saptabhiH. 8-50-13 (57454)
sutasomastu navabhiH shatAnIkashcha saptabhiH.
anye cha vahavaH shUrA vivyadhustaM samantataH.. 8-50-14 (57455)
sa tu kruddhastato rAjannAshIvipa iva shvasan.
sAtyakiM pa~nchaviMshatyA prAvidhyata shilImukhaiH.. 8-50-15 (57456)
shrutakIrtiM cha navabhiH sutasomaM cha pa~nchabhiH.
aShTabhiH shrutakarmANaM pratibindhyaM tribhiH sharaiH.. 8-50-16 (57457)
shatAnIkaM cha navabhirdharmaputraM cha pa~nchabhiH.
tathetarAMstataH shUrAndvAbhyAM dvAbhyAmatADayat.
shrutakIrtestathA chApaM chichCheda nishitaiH sharaiH.. 8-50-17 (57458)
athAnyadvanurAdAya shrutakIrtirmahArathaH.
drauNAyaniM tribhirvidvvA vivyAdhAnyaiH shitaiH sharaiH.. 8-50-18 (57459)
tato drauNirmahArAja sharavarSheNa bhAriSha.
ChAdayAmAsa tatsainyaM samantAdbharatarShabha.. 8-50-19 (57460)
tataH punarameyAtmA dharmarAjasya kArmukam.
drauNishchichCheda vihasanvivyAdha cha sharaistribhiH.. 8-50-20 (57461)
tato dharmasuto rAjanpragR^ihyAnyanmahaddhanuH.
droNaputraM tripaShTaxx tatu bAhvorurasi chArpayayat.. 8-50-21 (57462)
sAtyakistu tataH kruddho drauNeH praharato raNe.
ardhachandreNatIkShNena dhanushChittvA.anadadbhR^isham.. 8-50-22 (57463)
ChinnadhanvA tato drauNiH shaktyA shaktimatAM varaH.
sArathiM pAtayAmAsa shaineyasya rathAdrutam.. 8-50-23 (57464)
athAnyadvanurAdAya droNaputraH pratApavAn.
shaineyaM sharavarSheNa chChAdayAmAsa bhArata.. 8-50-24 (57465)
tasyAshvAH pradrutAH sa~Nkhye patite rathasArathau.
tatratatraiva dhAvantaH samadR^ishyanta bhArata.. 8-50-25 (57466)
yudhiShThirapurogAstu drauNiM shastrabhR^itAM varam.
abhyavarShanta vegena visR^ijantaH shitA~nCharAn.. 8-50-26 (57467)
sahasA patatastAnvai krudvarUpAnparantapaH.
prahasanpratijagrAha droNaputro mahAraNe.. 8-50-27 (57468)
tataH sharashatajvAlaH senAkakShaM mahAraNe.
drauNirdadAha samare kakShamagnirivotthitaH.. 8-50-28 (57469)
tadbalaM pANDuputrasya droNaputrapratApitam.
chukShubhe bharatashreShTha tasminneva chamUmukhe.. 8-50-29 (57470)
tadbalaM pANDaveyasya droNaputraH sharArchiShA.
tApayanbharatashreShTha gabhastibhirivAMshumAn.. 8-50-30 (57471)
tatpachyamAnaM marSheNa brAhmaNasya cha sAyakaiH.
kShubhyate pANDavaM sainyaM timineva nadImukham.. 8-50-31 (57472)
dR^iShTvA chaiva mahArAja droNaputraparAkramam.
sarvAnduryodhanaH pArthAnhatAnyudve.abhyamanyata.. 8-50-32 (57473)
yudhiShThirastu tvarito drauNiM pIDya mahAratham.
abravIddroNaputraM sa roShAmarShasamanvitaH.. 8-50-33 (57474)
`jAnAmi tvAM yudhi shreShTha vIryavantaM balAnvitam.
kR^itAstraM kR^itinaM chaiva tathA laghuparAkramam.. 8-50-34 (57475)
balametadbhavAnsarvaM pArShate yadi darsayet.
tatastvAM balavantaM cha kR^itavidyaM cha vidmahe.. 8-50-35 (57476)
na hi vai pArpataM dR^iShTvA samare shatrusUdanam.
bhavettava balaM ki~nchidbravImi tvAM na tu dvijam'.. 8-50-36 (57477)
naiva nAma tava prItirnaiva nAma kR^itaj~natA.
yatastvaM puruShavyAghra mAmevAdya jighAMsasi.. 8-50-37 (57478)
brAhmaNena tapaH kAryaM shamashcha damaeva cha.
kShatriyeNa dhanurnAbhyaM sa bhavAnbrAhmaNabruvaH.. 8-50-38 (57479)
miShataste mahAvAho yudhi jeShyAmi kauravAn.
kuruShva samare karma brahmabandhe yatheShTataH.. 8-50-39 (57480)
evamukto mahArAja droNaputraH sayanniva.
yukta tattvaM cha sa~nchintya nottaraM ki~nchidabravIt.. 8-50-40 (57481)
anuktvA cha tataH ki~nchichCharavarSheNa pANDavam.
ChAdayAmAsa samare kruddho.antaka iva prajAH.. 8-50-41 (57482)
sa chChAdyamAnastu tadA droNaputreNa mAriSha.
pArtho.apayAtaH shIghraM vai pragR^ihya mahatIM chamUm.. 8-50-42 (57483)
apayAte tatastasmindharmaputre yudhiShThire.
droNaputraH sthito rAjanpratyAdeshAnmahAtmanaH.. 8-50-43 (57484)
tato yudhiShThiro rAjaMstyaktvA drauNiM mahAhave.
prayayau tAvakaM sainyaM yuktaH krurAya karmaNe.. .. 8-50-44 (57485)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe pa~nchAsho.adhyAyaH.. 50 ..
.. shrIH ..
8.51. adhyAyaH 051
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
sa~Nkulayuddham.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-51-0 (57486)
sa~njaya uvAcha. 8-51-0x (4969)
bhImasenaM sapA~nchAlaM chedikekayasaMvR^itam.
senApatiH svayaM kruddho vArayAmAsa sAyakaiH.. 8-51-1 (57487)
tatastu chedikArUshAnsR^iDhjayAMshcha mahArathAn.
karNo jaghAna samare bhImasenasya pashyataH.. 8-51-2 (57488)
bhImasenastataH karNe vihAya rathasattamam.
prayayau kauravaM sainyaM kakShamagniriva jvalan.. 8-51-3 (57489)
sUtaputro.api samare pA~nchAlAnkekayAMstathA.
sR^i~njayAMshcha maheShvAsAnnijaghAnaM sahasrashaH.. 8-51-4 (57490)
saMshaptakeShu pArthashcha kauraveShu vR^ikodaraH.
pA~nchAleShu tathA karNaH kShayaM chakrurmahArathAH.. 8-51-5 (57491)
te kShatriyA dahyAmAnAstribhistaiH pAvakopamaiH.
jagmurvinAshaM samare rAjandurmantrite tava.. 8-51-6 (57492)
tato duryodhanaH kruddo nakulaM navabhiH sharaiH.
vivyAdha bharatashreShTha chaturashchAsya vAjinaH.. 8-51-7 (57493)
tataH paramameyAtmA tava putro janAdhipa.
kShureNa sahadevasya dhvajaM chichCheda kA~nchanam.. 8-51-8 (57494)
nakulastu tataH kruddhastava putraM cha saptabhiH.
jaghAna samare rAjansahadevashcha pa~nchabhiH.. 8-51-9 (57495)
tAvubhau bharatashreShThau jyeShThau sarvadhanuShmatAm.
vivyAdhorasi sa~NkruddhaH pa~nchabhiH pa~nchabhiH sharaiH.. 8-51-10 (57496)
tato.aparAbhyAM bhallAbyAM dhanuShI samakR^intata.
yamayoH prasabhaM vIro vivyAdhAshu tribhistribhiH.. 8-51-11 (57497)
tAvanye dhanuShI shreShThe shakrachApanibhe shubhe.
pragR^ihya rejatuH shUrau devaputrasamau yudhi.. 8-51-12 (57498)
tatastau rabhasau yuddhe bhrAtarau bhrAtaraM yudhi.
sharairvavarShaturghorairmahAmeghau yathA.achalam.. 8-51-13 (57499)
tataH kruddho mahArAja tava putro mahArathaH.
pANQDuputrau maheShvAsau vArayAmAsa patribhiH.. 8-51-14 (57500)
dhanurmaNDalamevAsya dadR^ishe yudhi bhArata.
sAyakAshchApyadR^ishyanta nishcharantaH samantataH.. 8-51-15 (57501)
`tasya sAyakasa~nChannau mAdreyau na virejatuH.
meghachChannau yathA vyomni chandrasUryau gataprabhau.. 8-51-16 (57502)
te tu bANA mahArAja svarNapu~NkhAH shilAshitAH'.
AchChAdayandishaH sarvAH sUryasyeva marIchayaH.. 8-51-17 (57503)
vANabhUte tatastasminsa~nChanne cha nabhastale.
rAj~nastu dadR^ishe rUpaM kAlAntakayamopamam.. 8-51-18 (57504)
parAkramaM tu taM dR^iShTvA tava sUnormahArathAH.
mR^ityorupAntikaM prAptau mAdrIputrau sma menire.. 8-51-19 (57505)
tataH senApatI rAjanpANDavAnAM mahArathaH.
pArShataH prayayau tatra yatra rAjA suyodhanaH.. 8-51-20 (57506)
mAdrIputrau tataH shUrau vyatikramya mahArathau.
dhR^iShTadyumnastava sutaM pIDayAmAsa sAyakaiH.. 8-51-21 (57507)
tamavidhyadameyAtmA tava putro hyamarpaNaH.
pA~nchAlyaM pa~nchaviMshatyA prahasya puruSharShabhaH.. 8-51-22 (57508)
tataH punarameyAtmA tava putro hyamarShaNaH.
viddhvA nanAda pA~nchAlyaM ShaShTyA pa~nchabhireva cha.. 8-51-23 (57509)
tathAsya sasharaM chApaM muShTideshe vishAmpate.
kShurapreNa sutIkShNena rAjA chichCheda saMyuge.. 8-51-24 (57510)
tadapAsya dhanushChinnaM pA~nchAlyaH shatrukarshanaH.
anyadAdatta vegena dhanurbhArasahaM navam.. 8-51-25 (57511)
krodhAdrudhiraraktAkShaH saMrambhAtprajvalanniva.
ashobhata maheShvAso dhR^iShTadyumnaH kR^itavraNaH.. 8-51-26 (57512)
sa pa~nchadasha nArAchA~nshvasataH pannagAniva.
jighAMsurbharatashreShThaM dhR^iShTadyumno vyapAsR^ijat.. 8-51-27 (57513)
te varma hemavikR^itaM bhittvA rAj~naH shilImukhAH.
vivishurvasudhAM vegAtka~NkabarhiNavAsasaH.. 8-51-28 (57514)
so.atividdho mahArAja putraste.ativyarAjata.
vasantakAle sumahAnpraphulla iva kiMshukaH.. 8-51-29 (57515)
sa chChinnavarmA nArAchaprahArairjharjharIkR^itaH.
dhR^iShTadyumnasya bhallena kruddhashchichCheda kArmukam.. 8-51-30 (57516)
athainaM ChinnadhanvAnaM tvaramANo mahIpatiH.
sAyakairdashabhI rAjanbhruvormadhye samArpayat.. 8-51-31 (57517)
tasya te.ashobhayanvaktraM karmAraparimArjitAH.
praphullaM pa~NkajaM yadvaddhamarA madhulipsavaH.. 8-51-32 (57518)
tadapAsya dhanushChinnaM dR^iShTadyumno mahAmanAH.
anyadAdatta vegena dhanurbhallAMshcha ShoDasha.. 8-51-33 (57519)
tato duryodhanasyAshvAnhatvA sUtaM cha pa~nchabhiH.
dhanushchichCheda bhallena jAtarUpapariShkR^itam.. 8-51-34 (57520)
rathaM sopaskaraM ChatraM shaktiM kha~NgaM gadAM dhvajam.
bhallaishchichCheda dashabhiH putrasya tava pArShataH.. 8-51-35 (57521)
tapanIyA~NgadaM ChatraM nAgaM maNimayaM shubham.
dhvajaM kurupateshChinnaM dadR^ishuH sarvapArthivAH.. 8-51-36 (57522)
duryodhanaM tu virathaM ChinnavarmAyudhadhvajam.
bhrAtaraM samudaikShanta sodarA bharatarShabha.. 8-51-37 (57523)
tamAropya rathe rAjankuNDadhAro mahAratham.
apAharadasambhrAnto dhR^iShTadyumnasya pashyataH.. 8-51-38 (57524)
karNastu sAtyakiM hitvA rAjagR^ighnuramarShaNaH.
dromahantAramugreShuM sasArAbhimukho raNe.. 8-51-39 (57525)
taM pR^iShThato.anvayAttUrNaM shaineyo.abhihataH sharaiH.
vAraNaM jaghanopAnte viShANAbhyAmiva dvipaH.. 8-51-40 (57526)
sa bhAratapurogAnAM rAj~nAM cha sumahAtmanAm.
karNapArShatayoryudve sa~NkraddhAnAM mahAraNe.. 8-51-41 (57527)
na pANDavAnAM nAsmAkaM kashchidAsItparA~NmukhaH.
pratyadR^ishyata yatkarNaH pA~nchAlAMstvarito yayau.. 8-51-42 (57528)
tasminkShaNe narashreShTha gajavAjirathakShayaH.
prAdurAsIdubhayato rAjanmadhyagate.ahani.. 8-51-43 (57529)
pA~nchAlAstu mahArAja tvaritA vijigIShavaH.
sarvato.abhyadravankarNaM patattriNa iva drumam.. 8-51-44 (57530)
teShAmAdhirathiH kruddhaH pradhAnAnvai tarasvinaH.
vichinvanniva bANaughaiH samAsAdayadagrataH.. 8-51-45 (57531)
vyAghraketuH susharmA cha shukrashchitrAyudhaH kratuH.
durjayo rochamAnashcha siMhasenastathA.aShTamaH.
mahatA rathavaMshena parivavrurnarottamam.. 8-51-46 (57532)
sR^ijantaH sAyakAMstUrNaM karNamAhavashobhinam.
yatamAnAMstu tA~nshUrAnmanujendraH shitaiH sharaiH.
aShTAbhiraShTau rAdheyaH pA~nchAlAnnyahanadraNe.. 8-51-47 (57533)
athAparAnmahArAja sUtaputraH pratApavAn.
jaghAna bahusAhasrAnyodhAnyudvavishAradAn.. 8-51-48 (57534)
viShNuM cha viShNuvarmANaM devApiM bhadrameva cha.
daNDadhAraM cha samare chitraM chiMtrAyudhaM harim.. 8-51-49 (57535)
siMhaketuM rochamAnaM shalabhaM cha mahAratham.
nijaghAna susa~NkrudvashchedInAM cha mahArathAn.. 8-51-50 (57536)
teShAmAdadataH prANAnAsIdAdhirathervapuH.
shoNitAbhyukShitA~Ngasya rudrasyaivAtibhairavam.. 8-51-51 (57537)
tatra bhArata karNena mAta~NgAstADitAH sharaiH.
sarvato.abhyadravanbhItAH kurvanto mahadAkulam.. 8-51-52 (57538)
nipetururvyAM samare karNasAyakatADitAH.
kurvanto vividhAnnAdAnvajranunnA ivAchalAH.. 8-51-53 (57539)
gajavAjimanuShyaishcha nipatadbhiH samantataH.
rathairbhagnairdhvajaishchaiva samAstIryata medinI.. 8-51-54 (57540)
naivaM bhAShmo na cha droNo nAnye yudhi cha tAvakAH.
chakruH sma tAdR^ishaM karma yAdR^ishaM kR^itavAnraNe.. 8-51-55 (57541)
mR^igamadhye yathA siMho dR^ishyate nirbhayashcharan.
pA~nchAlAnAM tathA madhye karNo.acharadabhItavat.. 8-51-56 (57542)
sUtaputro.atha nAgeShu hayeShu cha ratheShu cha.
nareShu cha naravyAghrashchakAra kadanaM mahat.. 8-51-57 (57543)
yathA mR^igagaNAMstrastAnsiMho drAvayate dishaH.
pA~nchAlAnAM rathavrAtAnkarNo vyadrAvayattathA.. 8-51-58 (57544)
siMhaM sma hi yathA prApya na jIvanti mR^igAH kvachit.
tathA karNamanuprAptA na jIvanti sma sR^i~njayAH.. 8-51-59 (57545)
vaishvAnaramukhaM prApya dahyante shalabhA yathA.
karNAgriM samare prApya dagdhA bhArata sR^i~njayaH.. 8-51-60 (57546)
chediShvekena karNena pA~nchAleShu cha bhArata.
veshrAvya nAma nihatA bahavaH shUrasampatAH.. 8-51-61 (57547)
mama chAsInmatI rAjandR^iShTvA karNasya vikramam.
naiko.apyAdhiratherjIvanpA~nchAlyo mokShyate yudhi.. 8-51-62 (57548)
sa~Nkhye vimardya pA~nchAlAnsUtaputraH punaH punaH.
abhyadhAvatsusa~NkruddhaH kuntIputraM yudhiShThiram.. 8-51-63 (57549)
dhR^iShTadyumnashcha rAjAnaM draupadeyAshcha mAriSha.
parivavruramitraghnaM shatashashchApare janAH.. 8-51-64 (57550)
shikhaNDI sahadevashcha nakulo nAkulistathA.
janamejayaH shinernaptA bahavashcha prabhadrakAH.. 8-51-65 (57551)
ete purogamA bhUtvA dhR^iShTadyumnashcha saMyuge.
karNamasyantamiShvastraistatakShuramitaujasam.. 8-51-66 (57552)
tAMstatrAdhirathiH sa~Nkhye chedipA~nchAlapANDavAn.
eko bahUnabhyapatadgarutmAniva pannagAn.. 8-51-67 (57553)
taiH karNasyAbhavadyuddhaM ghorarUpaM vishAmpate.
tAdR^igyAdR^ikpurAvR^ittaM devAnAM dAnavaiH saha.. 8-51-68 (57554)
tAnsametAnmaheShvAsA~nsharavarShaudhavarShiNaH.
eko vyadhamadavyagrastamAMsIva divAkaraH.. 8-51-69 (57555)
bhImasenastu saMsakte rAdheye pANDavaiH saha.
sarvato.abhyahanatkruddho yamadaNDanibhaiH sharaiH.. 8-51-70 (57556)
bAhlIkAnkekayAnmAtsyAnvAsAtyAnmadrasaindhavAn.
ekaH sa~Nkhye maheShvAso yodhayanbahvashobhata.. 8-51-71 (57557)
tatra marmasu bhImena nArAchaistADitA gajAH.
prapatanto hatArohAH kampayanti sma medinIm.. 8-51-72 (57558)
vAjinashcha hatArohAH pattayashcha gatAsavaH.
asherata mahArAja vamanto rudhiraM bahu.. 8-51-73 (57559)
tADitAH sahasA nAgA bhImasenena mAriSha.
nipatanti mahAvegA vajrarugNA ivAchalAH.. 8-51-74 (57560)
patitaistairmahArAja vegavadbhirmahArathaiH.
shushubhe vasudhA rAjanvikIrNairiva parvataiH.. 8-51-75 (57561)
sahasrashashcha rathinaH pattayaH patitAyudhAH.
akShatAH samadR^ishyanta bhImAdbhItA gatAsavaH.. 8-51-76 (57562)
rathibhiH sAdibhiH sUtaiH pAdAtairvAjibhirgajaiH.
bhImasenasharaishChinnairAchChannA sudhAbhavat..
tatstambhitamivAtiShThadbhImasenabhayArditam. 8-51-77 (57563)
duryodhanabalaM sarvaM nirutsAhaM kR^itaM raNe.
nishcheShTaM tumulaM dInaM babhau tasminmahAraNe.. 8-51-78 (57564)
prasannasalile kAle yathA syAtsAgaro nR^ipa.
tadvattava balaM tadvai nishchalaM samavasthitam.. 8-51-79 (57565)
manyuvIryabalopetaM darpAtpratyavaropitam.
abhavattava putrasya tatsainyaM niShprabhaM tadA.. 8-51-80 (57566)
te bale bharatashreShTha vadhyamAne parasparam.
rudhiraughapariklinne rudhirArdre babhUvatuH.. 8-51-81 (57567)
sUtaputro.avadhItkrudvaH pANDavAnAmanIkinIm.
bhImasenaH kurUNAM cha trigartAnAM dhana~njayaH.. 8-51-82 (57568)
vartamAne tathA rodre sa~NgrAme.adbhutadarshane.
nihatya pR^itanAmadhyaM saMshaptakagaNAnbahUn.
arjuno jayatAM shreShTho vAsudevamathAbravIt.. 8-51-83 (57569)
prabhagnaM balametaddhi yotsyamAnaM mayA saha.
ete dhAvanti sagaNAH saMshaptakamahArathAH.. 8-51-84 (57570)
`durjayA hyeva samare devairapi savAsavaiH'.
apArayanto madbANAnsiMhashabdaM mR^igA iva.. 8-51-85 (57571)
dIryate cha mahatsainyaM sR^i~njayAnAM mahAraNe.
`kuravashchAbhidhAvanti bhImasenabhayArditAH'.. 8-51-86 (57572)
hastikakShyo hyasau kR^iShNa ketuH karNasya dhImataH.
dR^ishyate rAjasainyasya madhye vicharato muhuH.. 8-51-87 (57573)
na cha karNaM raNe shaktA jetumete mahArathAH.
jAnIte hi bhavAnkarNaM vIryavantaM parAkrame.. 8-51-88 (57574)
tatra yAhi yataH karNo drAvayatyeSha no balam.
trigartAnvarjayanyAhi sUtaputraM mahAratham.
etanme rochate kR^iShNa yathA vA tava rochate.. 8-51-89 (57575)
etachChrutvA vachastasya govindaH prahasanniva.
abravIdarjunaM tUrNaM kauravAnyAhi pANDava.. 8-51-90 (57576)
tatastava mahAsainyaM govindapreritA hayAH.
haMsavarNA vishaMstUrNaM vahanto.arjunamAhave.. 8-51-91 (57577)
keshavapreritairashvaiH shvetaiH kA~nchanabhUShaNaiH.
pravishadbhistava balaM chaturdishamadIryata.. 8-51-92 (57578)
meghastanitanirhAdaH sa ratho vAnaradhvajaH.
chalatpatAkastAM senAM vimAnaM dyAmivAvishat.. 8-51-93 (57579)
tau vidArya mahAsenAM praviShTau keshavArjuno.
kruddhau saMrambharaktAkShau vibhrAjetAM mahAdyutI.. 8-51-94 (57580)
yuddhashauNDau samAhUtAvAgatau tau raNAdhvaram.
yajvabhirvidhinA hUtau makhaM devAvivAshvinau.. 8-51-95 (57581)
`krodhatAmrekShaNau shUrau shushubhAte mahAbalau.
madotkaTau yathA nAgau dR^iShTisa~nchArachAriNau'.. 8-51-96 (57582)
kruddhau tau tu naravyAghro yogavantau babhUvatuH.
talashabdena ruShitau mahAnAgAvivotkaTau.. 8-51-97 (57583)
vigAhya tu rathAnIkamashvasa~NghAMshcha phalgunaH.
vyacharatpR^itanAmadhye pAshahasta ivAnatkaH.. 8-51-98 (57584)
taM dR^iShTvA yudhi vikrAntaM senAyAM tava bhArata.
saMshaptakagaNAnbhUyaH putraste samachUchudat.. 8-51-99 (57585)
tato rathasahasreNa dviradAnAM tribhiH shataiH.
chaturdashasahasraistu turagANAM mahAhave.
dvAbhyAM shatasahasrAbhyAM padAtInAM cha dhanvinAm.. 8-51-100 (57586)
shUrANAM labdhalakShANAM viditAnAM samantataH.
abhyavartanta kaunteyaM ChAdayanto mahArathAH.. 8-51-100 (57587)
sharavarShairmahArAja sarvataH pANDunandanam.
sa chChAdyamAnaH samare sharaiH parabalArdanaH.. 8-51-101 (57588)
darshayanraudramAtmAnaM pAshahasta ivAntakaH.
nighnansaMshaptakAnpArthaH prekShaNIyataro.abhavat.. 8-51-102 (57589)
tato vidyutprabhairbANaiH kArtasvaravibhUShitaiH.
nirantaramivAkAshamAsIchChannaM kirITinA.. 8-51-103 (57590)
kirITichApanirmuktaiH sampatadbhirmahAsharaiH.
samAchChannaM babhau sarvaM kAdraveyairiva prabho.. 8-51-104 (57591)
rukmapu~NkhA~nsharAnghorAnprasannAnnataparvaNaH.
avAsR^ijadameyAtmA dikShu sarvAsu pANDavaH.. 8-51-105 (57592)
mahI viyaddishaH sarvAH samudrA girayo.api vA.
sphuTantIti janA jaj~nuH pArthasya talaniHsvanAt.. 8-51-106 (57593)
hatvA dashasahasrANi pArthivAnAM mahArathaH.
saMshaptakAnAM kaunteyaH prapakShaM tvaritobhyayAt.. 8-51-107 (57594)
prapakShaM cha samAsAdya pArthaH kAmbhojarakShitam.
pramamAtha balaM bhallairdAnavAniva vAsavaH.. 8-51-108 (57595)
prachichChedAshu bhallena dviShatAmAtatAyinAm.
shastrapANIMstathA bAhUMstathApi cha shirAMsyuta.. 8-51-109 (57596)
a~NgAM~NgAvayavaishChinnairvyAyudhAste.apatanbhuvi.
viShvagvAtAbhisambhagnA bahushAkhA iva drumAH.. 8-51-110 (57597)
hastyashvarathapattInAM vrAtAnnighnantamarjunam.
sudakShiNAdavarajaH sharavR^iShTyAbhyavIvR^iShat.. 8-51-112 (57598)
tasyAsyato.ardhachandrAbhyAM sa bAhU parighopamau.
pUrNachandrAbhavaktraM cha kShureNApAharachChiraH.. 8-51-113 (57599)
tatpapAta tato vegAtsvalohitapariShkR^itam.
manaH shilAgireH shR^i~NgaM vjreNevAvadAritam.. 8-51-114 (57600)
sudakShiNAdavarajaM kAmbhojA dadR^ishurhatam.
prAMshuM kamalapatrAkShamatyarthaM priyadarshanam.
kA~nchanastambhasadR^ishaM bhinnaM hemagiriM yathA.. 8-51-115 (57601)
tato.abhavatpunaryuddhaM ghoramatyarthamadbhutam.
nAnAvasthAshcha yodhAnAM babhUvustatra yudhyatAm.. 8-51-116 (57602)
pArtheShunihatairashvaiH kAmbhojairyavanaiH shakaiH.
shoNitAktaistadA raktaM sarvAmAsIdvishAM pate.. 8-51-117 (57603)
rathairhatAshvasUtaishcha hatArohaishcha vAjibhiH.
dviradaishcha hatArohairmahAmAtrairhatadvipaiH.. 8-51-118 (57604)
anyonyena mahArAja vinAshaH pR^ithivIkShitAm.
AsItkrudve.arjune karNe bhImasene cha dAruNam.. 8-51-119 (57605)
taspinprapakShe pakShe cha vadhyamAne madotkaTaH.
arjunaM jayatAM shreShThaM tvarito drauNirabhyayAt.. 8-51-120 (57606)
vidhunvAno mahachchApaM kArtasvaravibhUShitam.
AdadAnaH sharAnghorAnsvarashmIniva bhAskaraH.. 8-51-121 (57607)
tayorAsInmahadyuddhaM dharmabhrAtroranaiShThikam.
vismApayiShatorlokaM yashashchottamamichChatoH.. 8-51-122 (57608)
saMshaptakAMstu kaunteyaH kurUMshchApi vR^ikodaraH.
sUtaputrastu pA~nchAlAMstrayo.aghnaMstvaritAH sharaiH.. 8-51-123 (57609)
evameSha mahArAja vinAshaH pR^ithivIkShitAm.
yudvaM ghoraM tathA tvAsIttridhAbhUte chamUmukhe.. .. 8-51-124 (57610)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe ekapa~nchAsho.adhyAyaH.. 51 .. *.etadanantaraM jha.pustake vidyamAnA kathA asminpAThe---57--58 tamAdhyAyayorvartate.
.. shrIH ..
8.52. adhyAyaH 052
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
saMshaptakairyudhyamAnasya pArthasyAshvatthAmnA.a.ahnAnam.. 1 .. tayoryuddham.. 2 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-52-0 (57611)
dhR^itarAShTra uvAcha. 8-52-0x (4970)
kathaM saMshaptakaiH sArdhamarjunasyAbhavadraNaH.
sUtaputrasya pA~nchAlaiH kathaM yuddhaM pravartitam.. 8-52-1 (57612)
ashvatthAmnastu yadyuddhamarjunasya cha sa~njaya.
anyeShAM cha madIyAnAM pANDavaistadbravIhi me.. 8-52-2 (57613)
sa~njaya uvAcha. 8-52-3x (4971)
shR^iNu rAjanyathAvR^ittaM sa~NgrAmaM bruvato mama.
vIrANAM shatrubhiH sArdhaM dehapApmavinAshanam.. 8-52-3 (57614)
pArthaH saMshaptakabalaM pravishyArNavasannibham.
vyakShobhayadamitraghno mahAvAta ivArNavam.. 8-52-4 (57615)
pUrNachandrAbhavakrANi svakShibhrUdashanAni cha.
shirAMsyunmathya vIrANAM shitairbhallairdhana~njayaH.
santastAra kShitiM kShipraM vinAlairnalinairiva.. 8-52-5 (57616)
suvR^ittAnAyatAnpuShTAMshchandanAgurubhUShitAn.
sAyudhAnsatalatrAMshcha pa~nchAsyoragasannibhAn.
bAhUnkShurairamitrANAM chichCheda samare.arjunaH.. 8-52-6 (57617)
dhuryAndhuryotarAnsUtAndhvajAMshchApAni sAyakAn.
pANInnitAntanishitairbhallaishchichCheda pANDavaH.. 8-52-7 (57618)
rathAndvipAnhayAMshchaiva sArohAnarjuno yudhi.
sharairanekasAhasrairninye rAjanyamakShayam.. 8-52-8 (57619)
taM pravIrAH susaMrabdhA nardamAnA ivarShabhAH.
vAsitArthamiva kruddhamabhidrutya mahotkaTAH.
nighntamabhijaghnuste sharaiH shR^i~NgairivarShabhAH.. 8-52-9 (57620)
tasya teShAM cha tadyudvamabhavadromaharShaNam.
trailokyavijaye yadvaddaityAnAM saha vajriNA.. 8-52-10 (57621)
astraistrANi saMvArya dviShatAM sarvato.arjunaH.
iShubhirbahubhistUrNaM vidvvA prANA~njahAra saH.. 8-52-11 (57622)
ChinnatriveNuchakrAkShAnhatayodhAnsasArathIn.
vidhvastAyudhatUNIrAnsamunmathitaketanAn.. 8-52-12 (57623)
sa~nChinnayokrarashmIShAnvitriveNUnvikUbarAn.
visrastabandhurayugAnvisrastAkShapramaNDalAn.. 8-52-13 (57624)
rathAnvishakalIkurvanmahAbhrANIva mArutaH.. 8-52-14 (57625)
vismApakaM prekShakANAM dviShatAM bhayavardhanam.
mahArathasahasrasya samaM karmAkarojjayaH.. 8-52-15 (57626)
siddhadevarShisa~NghAshcha chAraNAshchApi tuShTuvuH.. 8-52-16 (57627)
devadundubhayo neduH puShpavarShANi chApatan.
keshavArjunayormUrdhni prAha vAkvAsharIriNI.. 8-52-17 (57628)
chandrAgnyanilasUryANAM kAntidIptibaladyutIH.
yau sadA bibhraturvIrAvimau tau keshavArjunau.. 8-52-18 (57629)
brahmeshAnAviva purA vIrAvekarathe sthitau.
sarvabhUtavarau vIrau naranArAyaNAvimau.. 8-52-19 (57630)
ityetanmahadAshcharyaM dR^iShTvA shrutvA cha bhArata.
ashvatthAmA susa~NkruddhaH kR^iShNAvabhyadravadraNe.. 8-52-20 (57631)
atha pANDavamasyantamamitrAntakarA~nCharAn.
seShuNA pANinA.a.ahUya prahasandrauNirabravIt.. 8-52-21 (57632)
yadi mAM manyase vIra prAptamarhamihAtithim.
tataH sarvAtmanA tvadya yudvAtithyaM prayachCha me.. 8-52-22 (57633)
evamAchAryaputreNa samAhUto yuyutsayA.
bahumene.arjuno.a.atmAnamiti chAha janArdanam.. 8-52-23 (57634)
saMshaptakAshcha me vadhyA drauNirAhvayate cha mAm.
yadatrAnantaraM prAptaM shaMsa me tadvi mAdhava.. 8-52-24 (57635)
AtithyakarmAbhyutthAya dIyatAM yadi manyase.
evamukto.avahatpArthaM kR^iShNodroNAtmajAntike.. 8-52-25 (57636)
shaikShyeNa vidhinA.a.ahUtaM vAyurindramivAdhvare.
tamAmantryaikamanasaM keshavo drauNimabravIt.. 8-52-26 (57637)
ashvatthAmansthiro bhUtvA praharAshu sahasva cha.
nirveShTuM bhartR^ipiNDaM hi kAlo.ayamupajIvinAm.. 8-52-27 (57638)
sUkShmo vivAdo viprANAM sUkShmau kShAstrau jayAjayau.. 8-52-28 (57639)
nahi saMkShamase mohAddivyAM pArthasya satkriyAm.
samAptimichChanyudhyasva syiro bhUtvA.adya pANDavaM.. 8-52-29 (57640)
ityukto vAsudevena tathetyuktvA dvijottamaH.
vivyAdha keshavaM ShaShTyA nArAchairarjunaM tribhiH.. 8-52-30 (57641)
tasyArjunaH susa~NkruddhastribhirbANaiH sharAsanam.
chichChedAthAnyadAdatta drauNirghorataraM dhanuH.. 8-52-31 (57642)
sajyaM kR^itvA nimeShAchcha vivyAdhArjunakeshavau.
tribhiH shatairvAsudevaM sahasreNa cha pANDavam.. 8-52-32 (57643)
tataH sharasahasrANi prayutAnyarbudAni cha.
sasR^ije drauNirAyastaH stambhayAmAsa chArjunam.. 8-52-33 (57644)
iShudherdhanuSho jyAyAstva~Ngulibhyashcha mAriSha.
bAhvoH karAbhyAmuraso vadanAdvrANanetrataH.. 8-52-34 (57645)
karNAbhyAM shiraso.a~Ngebhyo lomavarmabhya eva cha.
rathadhvajAbhyAM cha sharA niShpeturbrahmavAdinaH.. 8-52-35 (57646)
sharajAlena mahatA baddhvA mAdhavapANDavau.
nanAda sudito drauNirmahAmeghaughaniHsvanam.. 8-52-36 (57647)
`taiH patadbhirmahArAja drauNimuktaiH samantataH.
sa~nChAditau rathasthau tAvubhau kR^iShNadhana~njayau.. 8-52-37 (57648)
dataH sharaxxxxxxkShNairbhAradvAjaH pratApavAn.
nixxxxxchakre rathe mAdhavapANDavau.. 8-52-38 (57649)
xxxxja~NgamaM sthAvaraM tathA.
charAcharasA moptArau dR^iShTvA sa~nChAditau sharaiH.. 8-52-39 (57650)
siddhachAraxxxxxshcha saMpeturshai samantataH.
api xxxxxxxx lokAnAmiti chAbruvan.. 8-52-40 (57651)
na mayA xxxxxxxxxx rAjandR^iShTapR^irvaH parAkamaH.
xxxxxxxxxxxx kR^iShNo ChAdayato raNe.. 8-52-41 (57652)
xxxxxxxxxxxshabdaM rathAnAM trAsanaM raNe.
xxxxxxxxxx rAjansiMhasya nadato yathA.. 8-52-42 (57653)
charato yuddhe savyaM dakShiNamasyataH.
vidyudambhodharasyeva bhrAjamAnA vyadR^ishyata.. 8-52-43 (57654)
sa tadA kShiprakArI cha dR^iDhahastashcha pANDavaH.
pramohaM paramaM gatvA prekShannAste dhana~njayaH.. 8-52-44 (57655)
vikramaM charato yuddhe savyaM dakShiNamasyataH.
vikramaM cha hR^itaM mene Atmanastena saMyuge.. 8-52-45 (57656)
athAsya samare rAjanvapurAsItsudurdR^isham.
drauNestatkurvataH karma yAdR^igrUpaM pinAkinaH.. 8-52-46 (57657)
vardhamAne tatastatra droNaputre vishAmpate.
hIyamAne cha kaunteye kR^iShNaM roShaH samAvishat.. 8-52-47 (57658)
sa roShAnnishvasanrAjannirdahanniva chakShuShA.
drauNiM dadarsha sa~NgrAme phalgunaM cha muhurmuhuH.. 8-52-48 (57659)
tataH kR^iShNo.abravItkruddhaH pArthaM sapraNayaM vachaH.. 8-52-49 (57660)
atyadbhutatamidaM pArtha tvayi pashyAmi saMyuge.
yattvAM visheShayatyAjau droNaputro.adya bhArata.. 8-52-50 (57661)
kachchitte gANDivaM haste muShTirvA na vyashIryata.
kachchidvIryaM yathApUrvaM bhujayorvA balaM tava.. 8-52-51 (57662)
udIryamANaM hi raNe pashyAmi drauNimAhave.
guruputra iti hyenaM mAnayanpANDavarShabha.
upekShAM mA kR^ithAH pArtha nAyaM kAla upekShitum'.. 8-52-52 (57663)
arjuna uvAcha. 8-52-53x (4972)
pashya mAdhava daurAtmyaM guruputrasya mAM prati.
vadhaM prAptau manyate nau prAveshya shavareshmani.
eShosmi hanmi sa~NkalpaM shikShayA cha balena cha.. 8-52-53 (57664)
`evamuktvA.asya chichCheda bhallaiH karmAramArjitaiH.
dhanushChatraM patAkAM cha rathashaktiM gadAM varAm'.. 8-52-54 (57665)
ashvatthAmnaH sharAnastA~nChittvaikaikaM tridhA tridhA.
vyadhamadbharatashreShTho nIhAramiva mArutaH.. 8-52-55 (57666)
tataH saMshaptakAnbhUyaH sAshvasUtarathadvipAn.
dhvajapattigaNAnurgrairbANairvivyAdha pANDavaH.. 8-52-56 (57667)
ye ye dadR^ishire tatra yadyadrUpAstadA janAH.
te te tatra sharairvyAptaM menire.a.atmAnamAtmanA.. 8-52-57 (57668)
te gANDIvapramuktAstu nAnArUpAH patatriNaH.
kroshe sAgre sthitA~njaghnurdvipAMshcha puruShAnraNe.. 8-52-58 (57669)
bhallaishChinnAH karAH petuH kariNAM madavarShiNAm.
yathA vane parashubhirnikR^ittAH shAlmalidrumAH.. 8-52-59 (57670)
pashchAttu shailavatpatuste gajAH saha sAdibhiH.
vajrivajrAvamathitA yathaivAdrichayAstathA.. 8-52-60 (57671)
gandharvanagarAkArAnrathAMshchaiva sukalpitAn.
vinItairjavanairyuktAnAsthitAnyudvadurmadaiH.. 8-52-61 (57672)
sharairvishakalIkurvannamitrAnabhyavIvR^iShat.
svala~NkR^itAnashvasAdInpattIMshchAhandhana~njayaH.. 8-52-62 (57673)
dhana~njayayugAntArkaH saMshaptakamahArNavam.
vyashoShayata duHshoShaM tIkShNaiH sharagabhastibhiH.. 8-52-63 (57674)
punardrauNimahAshailaM nArAchairvajrasannibhaiH.
nirbibheda mahAvegaistvaranvajrIva parvatam.. 8-52-64 (57675)
tamAchAryasutaH kruddhaH sAshvayantAramAshugaiH.
yuyutsurAgamadyoddhuM pArthastAnachChinachCharAn.. 8-52-65 (57676)
tataH paramasa~NkruddhaH kANDakoshamavAsR^ijat.
ashvatthAmAbhirUpAya gR^ihAnatithaye yathA.. 8-52-66 (57677)
atha saMshaptakAMstyaktvA pANDavo drauNimabhyayAt.
apA~NkteyAniva tyaktvA dAtA pA~Nkteyamarthinam.. 8-52-67 (57678)
`sthitAH saMshaptakA rAjandR^iShTvA yudvaM mahAtmanoH'.. .. 8-52-68 (57679)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe dvipa~nchAsho.adhyAyaH.. 52 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.53. adhyAyaH 053
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
arjunenAshvatthAmaparAjayaH.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-53-0 (57680)
sa~njaya uvAcha. 8-53-0x (4973)
tataH samabhavadyuddhaM shukrA~NgirasavarchasoH.
nakShatramabhito vyomni shukrA~Ngirasayoriva.. 8-53-1 (57681)
santApayantAvanyonyaM dIptaiH sharagabhastibhiH.
lokatrAsakarAvAstAM vimArgasthau grahAviva.. 8-53-2 (57682)
tato.avidhyaddhuvormadhye nArAchairarjuno bhR^isham.
sa tena vibabhau drauNirUrdhvarashmiryathA raviH.. 8-53-3 (57683)
atha kR^iShNau sharashatairashvatthAmnA.arditau bhR^isham.
svarashmijAlavikachau yugAntArkAvivAsutaH.. 8-53-4 (57684)
tato.arjunaH sarvatodhAramastra--
mavAsR^ijadvAsudeve.abhibhUte.
drauNAyanishchAbhyahanatpR^iShatkai--
rvajrAgnivaivasvatadaNDakalpaiH.. 8-53-5 (57685)
sa keshavaM chArjunaM chAtitejA
vivyAdha marmasvatiraudrakarmA.
bANaiH sumuktairatitIvravegai--
ryairAhato mR^ityurapi vyatheta.. 8-53-6 (57686)
drauNeriShUniShubhiH sannivArya
vyAyachChatastaddviguNaiH supu~NkhaiH.
taM sAshvasUtadhvajamekavIra--
mAvR^itya saMshaptakasainyamArchChat.. 8-53-7 (57687)
dhanUMShi bANAniShudhIrdhanurjyAH
pANInbhujAnpANigataM cha shastram.
ChatrANi ketUMsturagAnratheShAM
vastrANi mAlyAnyathA bhUShaNAni.. 8-53-8 (57688)
charmANi varmANi manoramANi
prasahya chaiShAM sa shirAMsi chaiva.
srichCheda pArtho dviShatAM sumuktai--
rbANaiH sthitAnAmaparA~NmukhAnAm.. 8-53-9 (57689)
sukalpitAH smandanavAjinAgAH
samAsthitAH kR^itayatnairnR^ivIraiH.
pArtheritairbANashatairnirastA--
staireva sArdhaM nR^ivarairvineshuH.. 8-53-10 (57690)
padmArkapUrNendunibhAnanAni
kirITamAlyAbharaNojjvalAni.
bhallArdhachandrakShurasannikR^ittA--
nyapAtayachChatrushirAMsyajasram.. 8-53-11 (57691)
atha dvipairdaityaripudvipAbhai--
rdevArikalpA balamanyukalpaiH.
kali~Ngava~NgA~NganiShAdavIrA
jighAMsavaH pANDavamabhyadhAvan.. 8-53-12 (57692)
teShAM dvipAnAM nichakarta pArtho
varmANi charmANi karAnniyantR^In.
dhvajAH patAkAshcha tataH prapetu--
rvajrAhatAnIva gireH shirAMsi.. 8-53-13 (57693)
teShu prabhagneShu gurostanUjaM
bANaiH kirITi navasUryavarNaiH.
prachChAdayAmAsa mahAbhrajAlai--
rvAyuH samudyantamivAMshumantam.. 8-53-14 (57694)
tato.arjuneShUniShubhirnirasya
drauNiH shitairarjunavAsudevau.
prachChAdayitvA divi chandrasUryau
nanAda so.ambhoda ivAtapAnte.. 8-53-15 (57695)
tamarjunastAMshcha punastvadIyA--
nabhyarditastairabhisR^itya shastraiH.
vANAndhakAraM sahasaiva kR^ittvA
vivyAdha pArtho varahemapu~NkhaiH.. 8-53-16 (57696)
nApyAdadatsandadhannaiva mu~ncha--
nbANAnrathe.adR^ishyata savyasAchI.
rathAMshcha nAgAMsturagAnpadAtIn
saMsyUtadehAndadR^ishurhatAMshcha.. 8-53-17 (57697)
sandhAya nArAchavarAndashAshu
drauNistvarannekamivotsasarja.
teShAM cha pa~nchArjunamabhyavidhya--
npa~nchAchyutaM nirbibhuduH supu~NkhAH.. 8-53-18 (57698)
tairAhatau sarvamanuShyamukhyA--
vasR^iksravantau dhanadendrakalpau.
samAptavidyena tathA.abhibhUtau
hatau raNe tAviti menire.anye.. 8-53-19 (57699)
athArjunaM prAha dashArhanAthaH
pramAdyase kiM jahi yodhametam.
kuryAddhi doShaM samupekShito.ayaM
kaShTo bhavedvyAdhirivAkriyAvAn.. 8-53-20 (57700)
tatheti choktvA.achyutamapramAdI
drauNeH prahasyAshu kirITamAlI.
bhujau varau chandanasAradigdhau
vakShaH shiro.athApratimau tathorU.. 8-53-21 (57701)
gANDIvamuktaiH kupitAhikalpai--
drauNiM sharaiH saMyati nirbibheda.
ChittvA tu rashmIMsturagAnavidhya--
tte taM raNAdUhuratIva dUram.. 8-53-22 (57702)
sa tairhR^ito vAtajavaistura~Ngai-
rdrauNirdR^iDhaM pArthasharAbhibhUtaH.
AvR^itya naiva vyaShahatsa yoddhuM
pArthena sArdhaM matimAnvimR^ishya. 8-53-23 (57703)
jAna~njayaM niyataM vR^iShNivIre
dhana~njaye chA~NgirasAM variShThaH..
vivesha karNasya balaM tarasvI
bhagnotsAhaH kShINavANAstrayogaH.. 8-53-24 (57704)
pratIpakAme tu raNAdashvatthAmni hR^ite hayaiH.
mantrauShadhikriyAyogairvyAdhau dehAdivAhR^ite.. 8-53-25 (57705)
saMshaptakAnabhimukhau prayAtau keshavArjunau.
vAtodvUtapatAkena syandanenaughanAdinA.. .. 8-53-26 (57706)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe tripa~nchAsho.adhyAyaH.. 53 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.54. adhyAyaH 054
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
arjunena daNDadaNDadhArayorvadhaH.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-54-0 (57707)
sa~njaya uvAcha. 8-54-0x (4974)
athottareNa pANDUnAM senAyAM dhvanirutthitaH.
rathanAgAshvapattInAM daNDadhAreNa vadhyatAm.. 8-54-1 (57708)
nivartayitvA tu rathaM keshavo.arjunamabravIt.
vAhayanneva turagAngaruDAnilaraMhasaH.. 8-54-2 (57709)
mAgadho.asAvatikrAnto dviradena pramAthinA.
bhagadattAdanavamaH shikShayA cha balena cha.. 8-54-3 (57710)
enaM hatvA nihantA.asi punaH saMshaptakAniti.
vAkyAnte prApayatpArthaM daNDadhAragajaM prati.. 8-54-4 (57711)
sa mAgadhAnAM pravaro mahAbalo.a--
shubhagraho yodhagaNaiH samanvitaH.
sapatnasenAM pramamAtha dAruNo
bhImaM samagrAM balavAniva graham.. 8-54-5 (57712)
sukalpitaM dAnavanAgasannibhaM
mahAbhranirhAdasamasvanaM raNe.
samAsthito nAgavaraM nareshvaro
rathAshvamAta~NganarapramAthinam.. 8-54-6 (57713)
sa nAgayantR^Insamare mahArathA--
nsapattisa~NghAMsturagAnsasAdinaH.
dvipAMshcha bANairnijaghAna vIryavA--
nsamantato ghnanniva kAlachakravat.. 8-54-7 (57714)
narAMstu kAMsyAyasavarmabhUShaNA--
nnipAtya sAshvAnapi pattibhiH saha.
vyapothayaddantivareNa shuShmiNA
sashabdavatsthUlanalaM yathA tathA.. 8-54-8 (57715)
athArjuno jyAtalaneminiHsvane
mR^ida~NgabherIbahusha~NkhanAdite.
rathAshvamAta~NgasahasranAdite
rathottamenAbhyapataddvipottamam.. 8-54-9 (57716)
tato.arjunaM dvAdashabhiH sharottamai--
rjanArdanaM ShoDashabhiH samArpayat.
sa daNQDadhArasturagAMstribhistribhi---
stato nanAda prajahAsa chAsakR^it.. 8-54-10 (57717)
tato.asya pArthaH saguNeShukArmukaM
chakarta bhallairdhvajamapyala~NkR^itam.
punarniyantR^InsahapAdagoptR^ibhi--
stataH sa chukrodha girivrajeshvaraH.. 8-54-11 (57718)
tato.arjunaM bhinnakaTena dantinA
ghanAghanenAnilatulyaraMhasA.
atIva chukrodhayiShurjanArdanaM
ghana~njayaM chAbhijaghAna tomaraiH.. 8-54-12 (57719)
athAsya bAhU dvipahastasannibhau
shirashcha pUrNendunibhAnanaM tribhiH.
kShuraiH prachichCheda sahaiva pANDava--
stato dvipaM bANashataiH samarpayat.. 8-54-13 (57720)
sa pArthabANaistapanIyabhUShaNaiH
samAvR^itaH kA~nchanavarmabhR^iddvipaH.
bhR^ishaM chakAshe nishi parvato yathA
dAvAgninA prajvalitauShadhidrumaH.. 8-54-14 (57721)
sa vedanArto.ambudanisvano nadaM--
shcharanbhramanprassvalitAntaro.adravat.
papAta rugNaH saniyantR^ikastathA..
yathA girirvajravidAritastathA.. 8-54-15 (57722)
himAvadAnena suvarNamAlinA
himAdrikUTapratimena dantinA.
hate raNe bhrAtari daNDa Avraja--
jjighAMsurindrAvarajaM dhana~njayam.. 8-54-16 (57723)
satomarairarkaraprabhaistribhi--
rjanArdanaM pa~nchabhirarjunaM shitaiH.
samarpayitvA vinanAda chArdayaM--
stato.asya bAhU nichakarta pANDavaH.. 8-54-17 (57724)
kShuraprakR^ittau vipulau satomarau
shubhA~Ngadau chandanarUShitau bhujau.
gajAtpatantau yugapadvirejatu--
ryathoragau parvatashR^i~NgavanmahIm.. 8-54-18 (57725)
athA.ardhachandreNa hataM kirITinA
papAta daNDasya shiraH kShitiM dvipAt.
sa shoNitArdro nipatanvireje
divAkaro.astAdiva pashchimAM disham.. 8-54-19 (57726)
atha dvipaM shvetanagAgrasannibhaM
divAkarAMshupratimaiH sharottamaiH.
bibheda pArthaH sa papAta nAdayan
himAdrikUTaM kulishAhataM yathA.. 8-54-20 (57727)
tato.aparaM tatpratimA gajottamA
jigIShavaH saMyati savyasAchinA.
tathA kR^itAste.api yathaiva tau dvipau
tataH prabhagnaM sumahadriporbalam.. 8-54-21 (57728)
gajA rathAshvAH puruShAshcha sa~NghashaH
parasparaghnAH paripeturAhave.
parasparaM praskhalitAH samAhatA
bhR^ishaM cha tattadbahubhAShiNo hatAH.. 8-54-22 (57729)
athArjunaM sve parivArya sainikAH
purandaraM devagaNA ivAbruvan.
abhaiShma yasmAnmaraNAdiva prajAH
sa vIra diShTyA nihatastvayA ripuH.. 8-54-23 (57730)
na chetparitrAsyadimA~njanAnbhayA--
ddviShadbhirevaM balibhiH prapIDitAn.
tathA.abhaviShyaddviShatAM pramodanaM
yathA hateShveShviha no.arisUdana.. 8-54-24 (57731)
itIva bhUyashcha suhR^idbhirIDitA
nishamya vAchaH sumanAstadA.arjunaH.
yathA.anurUpaM pratipUjya taM janaM
jagAma saMshaptakasa~NghahA punaH.. .. 8-54-25 (57732)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe chatuHpa~nchAsho.adhyAyaH.. 54 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.55. adhyAyaH 055
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
arjunena saMshaptakAnAM vadhaH.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-55-0 (57733)
sa~njaya uvAcha. 8-55-0x (4975)
pratyetyAtha punarjiShNurjitvA saMshaptakAnbabhau.
vakrAnuvakragamanAda~NgAraka iva grahaH.. 8-55-1 (57734)
pArthabANahatA rAjannarAshvarathaku~njarAH.
vichelurbabhramurneshuH peturmamlushcha bhArata.. 8-55-2 (57735)
dhuryAndhuryetarAnsUtAndhvajAMshchapAsisAyakAn.
pANInpANigatA~nshastrAnbAhUnapi shirAMsi cha.. 8-55-3 (57736)
bhallaiH kShurairardhachandrairvatsadantaishcha pANDavaH.
chichChedAmitravIrANAM samare pratiyudhyatAm.. 8-55-4 (57737)
taM pravIrAstvadIyAnAM nardamAnA.abhidudruvuH.
vAsitArthe yuyutsanto vR^iShabhA vR^iShabhaM yathA.
nipatantyarjunaM shUrAH shatasho.atha sahasrashaH.. 8-55-5 (57738)
teShAM tasya cha tadyuddhamabhavadromaharShaNam.
trailokyavijaye yAdR^igdaityAnAM saha vajriNA.. 8-55-6 (57739)
tamavidhyattribhirbANairdandashUkairivAhibhiH.
ugrAyudhasya tasyAshu shiraH kAyAdapAharat.. 8-55-7 (57740)
te.arjunaM sarvataH kruddhA nAnAshastrairavIvR^iShan.
marudbhiH preritA meghA himavantamivoShNage.. 8-55-8 (57741)
astrairastrANiM saMvArya dviShatAM sarvato.arjunaH.
samyagastaiH sharaiH sarvAnahitAnahanadbahUn.. 8-55-9 (57742)
ChinnatriveNuja~NgheShAnhatAshvAnhatasArathIn.
visrastahastatUNIrAnvichakrathaketanAn.. 8-55-10 (57743)
sa~nChinnarashmiyoktrAkShAnvyanukarShayugAnrathAn.
vidhvastasarvasannAhAnbANaishchakre.arjunastvaran.. 8-55-11 (57744)
te rathAstatra vidhvastAH parArdvyA bhAntyanekashaH.
dhaninAmiva veshmAni hatAnyagnyanilAmbubhiH.. 8-55-12 (57745)
dvipAH sambhinnamarmANo vajrAshanisamaiH sharaiH.
peturgiryagraveshmAni vajravAtAgnibhiryathA.. 8-55-13 (57746)
anekaishcha shilAdhautairvajrAnalaviShopamaiH.
sharairnijaghnivAnpArtho mahendra iva dAnavAn.. 8-55-14 (57747)
sArohAsturagAH peturbahavo.arjunatADitAH.
nirjihvAntrAH kShitau kShINA rudhirArdrAH sudurdR^ishaH.. 8-55-15 (57748)
narAshvanAgA nArAchaiH saMsyUtAH savyasAchinA.
babhramushchaskhaluH peturnedurmamlushcha mAriSha.. 8-55-16 (57749)
mahArhavarmAbharaNA nAnArUpAmbarAyudhAH.
sarathAshvadvipA vIrA hatAH pArthena sherate.. 8-55-17 (57750)
nirbhayAH puNyakarmANo vishiShTAbhijanashrutAH.
gatAH sharIrairvasudhAmUrjitaiH karmabhirdivam.. 8-55-18 (57751)
athArjunarathaM vIrAstvadIyAH samabhidravan.
nAnAjanapadAdhyakShAH sagaNA jAtamanyavaH.. 8-55-19 (57752)
uhyamanA rathAshvebhaiH pattayashcha jighAMsavaH.
samabhyadhAvannasyanto vividhaM kShipramAyudham.. 8-55-20 (57753)
tadAyudhamahAvarShaM kShiptaM yodhamahAmbudaiH.
vyadhamannishitairbANaiH kShipramarjunamArutaH.. 8-55-21 (57754)
sAshvapattidviparathaM mahAshastraughasamplavam..
sahasA santitIrShantaM pArthaM shastrAstrasetunA.. 8-55-22 (57755)
athAbravIdvAsudevaH pArtha kiM krIDase.anagha.
saMshaptakAnpramathyainAMstataH karNavadhe tvara.. 8-55-23 (57756)
tathetyuktvA.arjunaH kR^iShNaM shiShTAnsaMshaptakAMstadA.
kShapayiShyaMstadA bANairdaityAnindra ivAvadhIt.. 8-55-24 (57757)
AdadatsandadhanneShR^indR^iShTaH kaishchidraNe.arjunaH.
vimu~nchanvA sharA~nshIghraM dR^ishyante vai narA hatAH.. 8-55-25 (57758)
Ashcharyamiti govindo bruvannashvAnachodayat.
haMsAMshugaurAste senAM haMsAH sara ivAvishan.. 8-55-26 (57759)
tataH sa~NgrAmabhUmiM tAM vartamAne janakShaye.
avekShamANo govindaH savyasAchinamabravIt.. 8-55-27 (57760)
eSha pArtha mahAraudro vartate bharatakShayaH.
pR^ithivyAM pArthivAnAM vai duryodhanakR^ite mahAn.. 8-55-28 (57761)
pashya bhArata chApAni rukmapR^iShThAni dhanvinAm.
hatAnAmapaviddhAni kalApAniShudhIMstathA.. 8-55-29 (57762)
jAtarUpamayaiH pu~NkhaiH sharAMshcha nataparvaNaH.
tailadhautAMshcha nArAchAnnirmuktAniva pannagAn.. 8-55-30 (57763)
AkIrNAMstomarAnvAhAMshChatrAnhemavibhUShitAn.
charmANi chApaviddhAni rukmapR^iShThAni bhArata.. 8-55-31 (57764)
suvarNavikR^itAnprAsA~nshaktIH kanakabhUShitAH.
jAmbUnadamayaiH paTTairbaddhAshcha vipulA gadAH.. 8-55-32 (57765)
jAtarUpamayIshcharShTIH paTTasAnhemabhUShitAn.
daNDaiH kanakachitraishcha vipraviddhAnparashvathAn.. 8-55-33 (57766)
parighAnbhiNDipAlAMshcha bhushuNDIH kaNapAnapi.
ayaskuntAMshcha patitAnmusalAni gurUNi cha.. 8-55-34 (57767)
nAnAvidhAni shastrANi pragR^ihya jayagR^iddhinaH.
jIvanta iva dR^ishyante gatasatvAstarasvinaH.. 8-55-35 (57768)
gadAvimathitairgAtrairmusalairbhinnamastakAn.
gajavAjirathaiH kShuNNAnpashya yodhAnsahasrashaH.. 8-55-36 (57769)
manuShyagajavAjInAM sharashaktyR^iShTitomaraiH.
nistriMshaiH paTTasaiH prAsairnakharairlaguDairapi.. 8-55-37 (57770)
sharIrairbahughA ChinnaiH shoNitaughapariplutaiH.
gatAsubhiramitraghna saMvR^itA raNabhUmayaH.. 8-55-38 (57771)
bAhubhishchandanAdigdhaiH sA~NgadaiH shubhabhUShaNaiH.
satalatraiH sakeyUrairbhAti bhArata medinI.. 8-55-39 (57772)
sA~NgulitrairbhujAgraishcha vipravidvairala~NkR^itaiH.
hastihastopamaishChinnairUrubhishcha tarasvinAm.. 8-55-40 (57773)
baddhachUDAmaNivaraiH shirobhishcha sakuNDalaiH.
`nikR^ittairvR^iShabhAkShANAM sharIraishchApi sa~NghashaH.. 8-55-41 (57774)
gajavAjimanuShyANAM sharashaktyR^iShTitomaraiH.
kabandhaiH shoNitAdigdhaishChinnagAtrashirodharaiH.
bhUrbhAti bharatashreShTha shAntAgnibhirivAdhvare'.. 8-55-42 (57775)
rathAMshcha bahudhA bhagnAnhemaki~NkiNinaH shubhAn.
ashvAMshcha buhadhA pashya shoNitena pariplutAn.. 8-55-43 (57776)
anukarShAnupAsa~NgAnpatAkA vividhAndhvajAn.
yodhAnAM cha mahAsha~NkhAnpANDurAMshcha prakIrNakAn.
nirastajihvAnmAta~NgA~nshayAnAnparvatopamAn.. 8-55-44 (57777)
vaijayantIrvichitrAshcha hatAMshcha gajayodhinaH.
vAraNAnAM paristomAnsaMyuktAnekakambalAn.. 8-55-45 (57778)
vipATitavichitrAshcha rUpachitrAH kuthAstathA.
bhinnAshcha bahudhA ghaNTAH patadbhishchUrNitA gajaiH.. 8-55-46 (57779)
vaidUryamaNidaNDAMshcha patitAMshchA~NkushAnbhuvi.
ashvAnAM cha yugApIDAnratnachitrAnurashChadAn.. 8-55-47 (57780)
viddhAH sAdidhvajAgreShu suvarNavikR^itAH kuthAH.
vichitrAnmaNichitrAMshcha jAtarUpapariShkR^itAn.. 8-55-48 (57781)
ashvAstaraparistomAnrA~NkavAnpatitAnbhuvi.
chUDAmaNInnarendrANAM vichitrAH kA~nchanasrajaH.
ChatrANi chApaviddhAni chAmaravyajanAni cha.. 8-55-49 (57782)
chandranakShatrabhAsaishcha vadanaishchArukuNDalaiH.
klR^iptashmashrubhiratyarthaM vIrANAM samala~NkR^itaiH.
vadanaiH pashya sa~nChannAM mahIM shoNitakardamAm.. 8-55-50 (57783)
sajIvAMshcha narAnpashya kUjamAnAnsamantataH.
upAsyamAnAMshcha bahUnnyastashastraishcha bhUpate.
j~nAtibhishcha jalaklinnAnrodamAnairmuhurmuhuH.. 8-55-51 (57784)
utkrAntAnaparAnyodhA~nChAdayitvA tarasvinaH.
punaryuddhAya gachChanti jaye lubdhAH pramanyavaH.. 8-55-52 (57785)
apare tatratatraiva paridhAvanti mAnavAH.
sannivR^ittAshcha te shUrA dR^iShTA chaitAnvichetasaH.. 8-55-53 (57786)
jalaM tyaktvA pradhAvanti kroshamAnAH parasparam.
jalaM pItvA mR^itAnpashya pibato.anyAMshcha bhArata.. 8-55-54 (57787)
pariShvajya priyAnanye bAndhavAnbandhuvatsalAH.
visaMj~nAnsamare yodhAMstatratatra mahAraNe.. 8-55-55 (57788)
pashyAparAnnarashreShTha sandaShToShThapuTAnpunaH.
bhR^ikuTIkuTilairvaktraiH prekShamANAnmahAraNam.. 8-55-56 (57789)
etattavaivAnurUpaM karmArjuna mahAhave.
divi vA devarAjasya tvayA yatkR^itamAhave.. 8-55-57 (57790)
sa~njaya uvAcha. 8-55-58x (4976)
evaM tAM darshayankR^iShNo yuddhabhUmiM kirITine.
gachChannevAshR^iNochChabdaM duryodhanabale mahat.. 8-55-58 (57791)
sha~NkhadundubhinirghoShaM bherIpaNavaniHsvanam.
rathAshvanaranAgAnAM pAdashabdAMshcha dAruNAn.. 8-55-59 (57792)
pravishya tadbalaM kR^iShNasturagairvAtavegitaiH.
pANDyenAbhyarditaM sainyaM tvadIyaM vIkShya vismitaH.. 8-55-60 (57793)
sa hi nAnAvidhairbANairiShvastrapravaro yudhi.
nyahanaddviShatAM pUgAngatAsUnantako yathA.. 8-55-61 (57794)
gajavAjimanuShyANAM sharIrANi shitaiH sharaiH.
bhittvA praharatAM shreShTho videhAsUnapAtayat.. 8-55-62 (57795)
shatrupravIrairastrANi nAnAshastrANi sAyakaiH.
ChittvA tAnavadhIchChatrUnpANDyaH shakra ivAsurAn.. .. 8-55-63 (57796)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe pa~nchapa~nchAsho.adhyAyaH.. 55 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.56. adhyAyaH 056
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
ashvatthAmnA pANDyavadhaH.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-56-0 (57797)
dhR^itarAShTra uvAcha. 8-56-0x (4977)
proktastvayA pUrvameva pravIro lokavishrutaH.
na tvasya karma sa~NgrAme tvayA sa~njaya kIrtitam.. 8-56-1 (57798)
tasya vistarasho brUhi pravIrasyAdya vikramam.
shikShAM prabhAvaM vIryaM cha pramANaM darpameva cha.. 8-56-2 (57799)
sa~njaya uvAcha. 8-56-3x (4978)
bhIShmadroNakR^ipadrauNikarNArjunajanArdanAn.
samAptavidyAndhanuShi shreShThAnyAnsapta manyase.. 8-56-3 (57800)
yo hyAkShipati vIryeNa sarvAnetAnmahArathAn.
na mene chAtmanA tulyaM ka~nchideva nareshvaram.. 8-56-4 (57801)
tulyatAMdroNabhIShmAbhyAmAtmano yo na mR^iShyate.
vAsudevArjunAbhyAM cha nyUnatAM naichChatAtmani.. 8-56-5 (57802)
sa pANDyo.arthapatishreShThaH sarvashastrabhR^itAM varaH.
karNasyAnIkamahanatpAshahasta ivAntakaH.. 8-56-6 (57803)
tadudIrNarathAshvebhaM pattipravarasa~Nkulam.
kulAlachakravaddhAntaM pANDyenAbhyAhataM balAt.. 8-56-7 (57804)
vyashvasUtadhvajarathAnviprayuktayugAnrathAn.
samyagastaiH sharaiH pANDyo vAyurmeghAnivAkShipat.. 8-56-8 (57805)
dviradAnpravarArohAnvipatAkAyudhadhvajAn.
sa pAdarakShAnahanadvajreNAdrInivAdrihA.. 8-56-9 (57806)
sa shaktiprAsatUNIrAnashvArohAnhayAnapi.
pulindakhasabAhlIkaniShAdAndhrakakuntalAn.. 8-56-10 (57807)
dAkShiNAtyAMshcha bhojAMshcha shUrAnsa~NgrAmakarkashAn.
vishastrakavachAnbANaiH kR^itvA pANDyo.akarodvyasUn.. 8-56-11 (57808)
chatura~NgaM balaM bANairnighnantaM pANDayamAhave.
dR^iShTvA drauNirasambhrAntamasambhrAntastato.abhyayAt.. 8-56-12 (57809)
AbhAShya chainaM madhuramabhItaM tamabhItavat.
prAha praharatAM shreShThaH smitapUrvaM samAhvayat.. 8-56-13 (57810)
rAjankamalapatrAkSha pradhAnAyudhavAhana.
vajrasaMhananaprakhya prakhyAtabalapauruSha.. 8-56-14 (57811)
muShTikliShTA~NgulibhyAM cha vyAyatAbhyAM mahaddhanuH.
dorbhyAM visphArayanbhAsi mahAjaladavadbhR^isham.. 8-56-15 (57812)
sharavarShairmahAvegairamitrAnabhivarShataH.
madanyaM nAnupashyAmi prativIraM tavAhave.. 8-56-16 (57813)
rathadviradapattyashvAnekaH pramathase bahUn.
mR^igasa~NghAnivAraNye vibhIrbhImabalo hariH.. 8-56-17 (57814)
mahatA rathaghoSheNa divaM bhUmiM cha nAdayan.
varShAnte sasyAM sUryo bhAbhirAdIpayanniva.. 8-56-18 (57815)
saMspR^ishAnaH sharaiH pUrNau tUNI chAshIviShopamaiH.
mayaivaikena yudhyasva tryambakenAndhako yathA.. 8-56-19 (57816)
evamuktastathetyuktvA pramathyainaM sa pArthivaH.
karNinA droNatanayaM vivyAdha malayadhvajaH.. 8-56-20 (57817)
marmabhedibhiratyugrairbANairagnishikhopamaiH.
marmasvabhyahanaddrauNiH pANDyamAchAryanandanaH.. 8-56-21 (57818)
tato.aparAnnavAMstUrNaM nArAchAnka~NkavAsasaH.
gatyA dashamyA saMyuktAnashvatthAmA.apyavAsR^ijat.. 8-56-22 (57819)
tAnachChinattadA pANDyashchaturbhiraparaiH sharaiH.
chaturo.abhyAhanachchAshvAnAshu te vyasavo.abhavan.. 8-56-23 (57820)
atha droNasutasyeShUMstA~nChittvA nishitaiH sharaiH.
dhanurjyAM vitatAM pANDyashchichChedAdityatejasaH.. 8-56-24 (57821)
divyaM dhanurathAdhijyaM kR^itvA drauNiramitrahA.
prekShya chAshu rathe yuktAnnarairanyAnhayottamAn.. 8-56-25 (57822)
tataH sharasahasrANi preShayAmAsa vai dvijaH.
iShusambAdhamAkAshamakaroddisha eva cha.. 8-56-26 (57823)
tatastAnasyataH sarvAndrauNerbANAnmahAtmanaH.
jAnAnopyakShayAnpANDyo shAtayatpuruSharShabhaH.. 8-56-27 (57824)
prayuktAMstAnprayatnena ChittvA drauNeriShUnariH.
chakrarakShau raNe tasya prANudannishitaiH sharaiH.. 8-56-28 (57825)
atha tallAghavaM dR^iShTvA maNDalIkR^itakArmukaH.
prAsyaddroNasuto bANAnvR^iShTiM pUShAnujo yathA.. 8-56-29 (57826)
aShTAvaShTagavAnyUhuH shakaTAni yadAyudham.
ahnastadaShTabhAgena drauNishchikShepa mAriSha.. 8-56-30 (57827)
tamantakamiva kruddhamantakAlAntakopamam.
ye ye dadR^ishire rUpaM visaMj~nAH prAyasho.abhavan.. 8-56-31 (57828)
AchAryaputrastAM senAM bANavR^iShTyA vyavIvR^iShat.
parjanya iva gharmAnte vR^iShTyA sAdridrumAM mahim.. 8-56-32 (57829)
drauNiparjanyamuktAM tAM bANavR^iShTiM suduHsahAm.
vAyavyAstreNa sa kShipraM viddhvA pANDyAtilo.anadat.. 8-56-33 (57830)
tasya nAnadataH ketuM chandanAgururUShitam.
malayapratimaM drauNishChittvAshvAMshchaturo.ahanat.. 8-56-34 (57831)
sUtamekeShuNA hatvA mahAjaladaniHsvanam.
dhanushChittvA.ardhachandreNa tilasho vyadhamadratham.. 8-56-35 (57832)
astrairastrANi saMvArya ChittvA sarvAyudhAni cha.
prAptamapyahitaM drauNirnAhanadyuddhatR^iShNayA.. 8-56-36 (57833)
hateshvaro dantivaraH sukalpita--
satvarAbhisR^iShTaH pratishabdago balI.
tamAdravaddrauNisharAhatastvaran
javena kR^itvA pratihastigarjitam.. 8-56-37 (57834)
taM vAraNaM vAraNayuddhakovido
dvipottamaM parvatasAnusannibham.
sambhyatiShThanmalayadhvajastvara--
nyathA.adrishR^i~NgaM harirunnadaMstathA.. 8-56-38 (57835)
sa tomaraM bhAskararashmivarchasaM
balAstrasargottamayatnamanyubhiH.
sasarja shIghraM paripIDayangajaM
guroH sutAya draviDeshvaro nadan.. 8-56-39 (57836)
maNipravekottamavajrahATakai--
rala~NkR^itaM chAMshukamAlyamauktikaiH.
hato mayAsItyasakR^inmudA nada--
nparAbhinaddrauNivarA~NgabhUShaNam.. 8-56-40 (57837)
tadarkachandragrahapAvakatviShaM
bhR^ishAbhighAtAtpatitaM vighUrNitam.
mahendravajrAbhihataM mahAsvanaM
yathA.adrishR^i~NgaM bharaNItale tathA.. 8-56-41 (57838)
tataH prajajvAla pareNa manyunA'
pAdAhato nAgapatiryathA tathA.
samAdade chAntakadaNDasannibhA--
niShUnamitrAntakarAMshchaturdasha.. 8-56-42 (57839)
dvipasya pAdAgrakarAnsa pa~nchabhi--
rnR^ipasya bAhU cha shiro.atha cha tribhiH.
jaghAna paDbhiH paDR^itUpamatviShaH
sa pANDyarAjAnucharAnmahArathAn.. 8-56-43 (57840)
sudIrghavR^ittau varachandanokShitau
suvarNamuktAmaNivajrabhUShaNau.
bhujau dharAyAM patitau nR^ipasya tau
vicheShTatustArkShyahatAvivoragau.. 8-56-44 (57841)
shirashcha tatpUrNashashiprabhAnanaM
saroShatAmrAyatanetramunnasam.
kShitAvapi bhrAjati tatsakuNDalaM
vishAkhayormadhyagataH shashI yathA.. 8-56-45 (57842)
[sa tu dvipaH pa~nchabhiruttameShubhiH
kR^itaH ShaDaMshashchaturo nR^ipastribhiH.
kR^ito dashAMshaH kushalena yudhyatA
yathA havistaddasha daivataM tathA.. 8-56-46 (57843)
sa pAdasho rAkShasabhojanAnbahUn
pradAya pANDyo.ashvamanuShyaku~njarAn.
svadhAmivApya jvalanaH pitR^ipriya--
stataH prashAntaH salilapravAhataH].. 8-56-47 (57844)
samAptavidyaM tu guroH sutaM nR^ipaH
samAptakarmANamupetya te sutaH.
suhR^idvR^ito.atyarthamapUjayanmudA
jite balau viShNumivAmareshvaraH.. .. 8-56-48 (57845)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe ShaTpa~nchAsho.adhyAyaH.. 56 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.57. adhyAyaH 057
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
sa~Nkulayuddham.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-57-0 (57846)
dR^itarAShTra uvAcha. 8-57-0x (4979)
pANDye hate kimakarodarjuno jayatAMvaraH.
ekavIreNa karNena drAvite cha yudhiShThire.. 8-57-1 (57847)
samAptavidyo balavAnyukto vIrashcha pANDavaH.
sarvabhUteShvanuj~nAtaH sha~NkareNa mahAtmanA.. 8-57-2 (57848)
tasmAnmahadbhayaM tIvramamitraghnAddhana~njayAt.
sa yattatrAkarotpArthastanmamAchakShva sa~njaya.. 8-57-3 (57849)
sa~njaya uvAcha. 8-57-4x (4980)
hate pANDye.arjunaM kR^iShNastvarannAha vacho hitam.
hataM pashya svarAjAnamapayAtAMshcha pANDavAn.. 8-57-4 (57850)
karNaM pashya mahAra~Nge jvalantamiva pAvakam.
asau bhImo maheShvAsaH prativR^itto raNaM prati.. 8-57-5 (57851)
ta ime nAnuvartante dhR^iShTadyumnapurogamAH.
pA~nchAlAH sR^i~njayAshchaiva pANDavAnAM chamUmukham.. 8-57-6 (57852)
`nivR^ittaishcha punaH pArthairbhagnaM shatrubalaM mahat'.
kauravAndravato hyeSha karNo vArayate bhR^isham.. 8-57-7 (57853)
antakapratimo vege shakratulyaparAkramaH.
asau gachChati kaunteya drauNiH shastrabhR^itAM varaH.. 8-57-8 (57854)
tameSha pradrutaH sa~Nkhye dhR^iShTadyumno mahArathaH.
ashvatthAmnA hatAH sa~Nkhye sarve kaunteya sR^i~njayAH.. 8-57-9 (57855)
rathAshvanaranAgAnAM kR^itaM cha kadanaM mahat.
ityetatsarvamAchaShTa vAsudevaH kirITine.. 8-57-10 (57856)
etachChrutvA cha dR^iShTvA cha bhrAtR^iNAM vyasanaM mahat.
vAhayAshvAnhR^iShIkesha kShipramityAha pANDavaH.. 8-57-11 (57857)
tataH prAyAddhR^iShIkesho rathenApratimo yudhi.
`tato reNuH samabhavatpunastatra mahAraNe.. 8-57-12 (57858)
tato rAjanmahAnAsItsa~NgAmo romaharShaNaH.
siMhanAdaravAshchAtra prAdurAsansamAgame.
ubhayoH senayo rAjanmR^ityuM kR^itvA nivartanam.. 8-57-13 (57859)
tataH hunaH samAjagmurabhItAH kurusR^i~njayAH.
yudhiSharamukhAH pArthA vaikartanamukhA vayam.. 8-57-14 (57860)
tataH pravavR^ite yUddhaM ghorarUpaM vishAmpate.
karNasya pANDavAnAM cha yamarAShTravivardhanam.. 8-57-15 (57861)
tasminpravR^itte sa~NgrAme tumule romaharShaNe.
saMshaptakeShu vIreShu ki~nchichCheSheShu bhArata.. 8-57-16 (57862)
dhR^iShTadyumno mahArAja sahitaH sarvarAjabhiH.
karNamevAbhidudrAva pANDavAshcha mahArathAH.. 8-57-17 (57863)
AgachChamAnAMstAndR^iShTvA sa~Ngrame vijayaiShiNaH.
dadhAraiko raNe kArNo jalaughAniva parvataH.. 8-57-18 (57864)
samAsAdya tu te karNaM vyashIryanta mahArathAH.
yathA.achalaM samAsAdya vAryodhAH sarvatodisham.. 8-57-19 (57865)
tayorAsInmahArAja sa~NgrAmo ghoradarshanaH.
pravR^iddhayormahAra~Nge balinorvijigIShatoH.. 8-57-20 (57866)
dhR^iShTadyumnastu rAdheyaM shareNAnataparvaNA.
ChAdayAmAsa sa~NkruddhastiShThatiShTheti chAbravIt.. 8-57-21 (57867)
vijayaM tu dhanuH shreShThaM vidhR^invAno mahArathaH.
pArShatasya dhanushChittvA sharAMshchAshIviShopamAn.. 8-57-22 (57868)
vavarSha sharavarShANi toyavarShAnivAmbudaH.
ChAdayAmAsa sa~NkruddhaH pArShataM navabhiH sharaiH.. 8-57-23 (57869)
te hemavikR^itaM varma bhittvA tasya mahAtmanaH.
shoNitAktA vyarAjanta shakragopA ivAnagha.. 8-57-24 (57870)
tadapAsya dhanushChinnaM dhR^iShTadyumnaH pratApavAn.
tato.anyaddhanurAdAya sAravadbhArasAdhanam.
karNaM vivyAdha saptatyA sharaiH sannataparvabhiH.. 8-57-25 (57871)
tathaiva rAjankarNo.api pArShataM shatrutApanam.
droNashatruM maheShvAso vivyAdha nishitaiH sharaiH.. 8-57-26 (57872)
punaranyaM mahArAja sharaM kanakabhUShaNam.
preShayAmAsa samare mR^ityudaNDamivAparam.. 8-57-27 (57873)
tamApatantaM sahasA ghorarUpaM vishAmpate.
chichCheda shatadhA rAjanpArShataH kR^itahastavat.. 8-57-28 (57874)
dR^iShTavAnpatitaM bhUmau sharaM karNo vishAmpate.. 8-57-29 (57875)
pArShataH sharavarSheNa samantAtparyavArayat.
vivyAdha chainaM tvarito nArAchaiH saptabhistadA.. 8-57-30 (57876)
taM pratyavidhyaddashabhiH sharairhemavibhUShitaiH.
tayoryuddhaM samabhavaddR^iShTishrotramanoharam.. 8-57-31 (57877)
AsIddhoraM cha chitraM cha prekShaNIyaM cha sarvashaH.. 8-57-32 (57878)
sarveShAM tatra bhUtAnAM romaharSho vyajAyata.
dR^iShTvA tatsamare karma karNapArShatayornR^ipa.. 8-57-33 (57879)
etasminnantare drauNirabhyayAttaM mahAratham.
pArShataM shatrudamanaM shatruvIryAsunAshanam.. 8-57-34 (57880)
sa dR^iShTvA samare yAntamabhItaM cha mahAratham.
abhyabhAShata sa~NkruddhaH pArShataM shatrutApanam.. 8-57-35 (57881)
rathaM rathena sampIDya pArShatasya tu brAhmaNaH.. 8-57-36 (57882)
tiShThatiShTheti brahmaghna na me jIvanvimokShyase.
ityuktvA subhR^ishaM vIraH shIghrakR^innishitaiH sharaiH.
ChAdayAmAsa samare yatamAno mahArathaH.. 8-57-37 (57883)
yatnataH parayA shaktyA dhR^iShTadyumnaM mahAratham.
yodhayAmAsa samare kruddharUpo vishAmpate.. 8-57-38 (57884)
tayostu sannipAte hi ghorarUpo vishAmpate.. 8-57-39 (57885)
yathA hi samare drauNiH pArShataM dR^ishyata mAriSha.
nAtihR^iShTamanA hyAsInmanvAno mR^ityumAtmanaH.. 8-57-40 (57886)
sa j~nAtvA pituratyantarairiNaM tu mahAhave.
AtmAnaM samare j~nAtvA.ashastravadhyaM mahAbalaH.
javenAbhiyayau drauNiM kAlaH kAlakShaye yathA.. 8-57-41 (57887)
drauNistu dR^iShTvA rAjendra dhR^iShTadyumnamavasthitam.
krodhena niHshvasanvIraH pArShadaM samabhidravat.. 8-57-42 (57888)
tAvanyonyaM tu dR^iShTvaiva saMrambhaM jagmatuH param.
pragR^ihya mahatI chApe sharAsanasamanvite.. 8-57-43 (57889)
athAbravInmahArAja droNaputraH pratApavAn.
dhR^iShTadyumnaM samIpasthaM tvaramANo vishAmpate.. 8-57-44 (57890)
pA~nchAlApashadAdya tvAM preShayAmi yamakShayam.
pApaM hi yattvayA karma kR^itaM tAtaM ghnatA raNe.. 8-57-45 (57891)
adya tvaM prApsyase tadvai yathA hyakushalastathA.
arakShyamANaH pArthena yadi tiShThasi saMyuge.
nApakrAmasi vA mohAtsatyametadbravImi te.. .. 8-57-46 (57892)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe saptapa~nchAsho.adhyAyaH.. 57 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.58. adhyAyaH 058
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
arjunasya drauNigrastadhR^iShTadyumnarakShaNapUrvakaM drauNiM nirjitya saMshaptakAnprati gamanam.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-58-0 (57893)
sa~njaya uvAcha. 8-58-0x (4981)
evamuktaH pratyuvAcha dhR^iShTadyumnaH pratApavAn.
AshiShaM tAM pravaktavyAM mAmako dAsyate tava.. 8-58-1 (57894)
yenaiva te piturdattA yatamAnasya saMyuge.
eSha te prativAkyaM vai asirdAsyati mAmakaH.
yena kR^ittaM tava pituryatamAnasya tachChiraH.. 8-58-2 (57895)
yadi tAvanmayA droNo nihato brAhmaNabruvaH.
tvAmidAnIM kathaM yuddhe na haniShyAmi kilbiSham.. 8-58-3 (57896)
evamuktvA mahAtejAH senApatirarindamaH.
sutIkShNenAtha bhallena drauNiM vivyAdha pArShataH.. 8-58-4 (57897)
tato drauNiH susa~NkruddhaH sharaiH sannataparvabhiH.
AchChAdayaddisho rAjandhR^iShTadyumnasya saMyuge.. 8-58-5 (57898)
naivAntarikShaM na disho nApi yodhAH sahasrashaH.
dR^ishyante vai mahArAja sharaishChannAH samantataH.
ekaH sanvArayAmAsa prekShaNIyaH samantataH.. 8-58-6 (57899)
tathaiva pArShato rAjandrauNimAhavashobhinam.
sharaiH sa~nChAdayAmAsa sUtaputrasya pashyataH.. 8-58-7 (57900)
rAdheyo.api mahArAja pA~nchAlAnsaha pANDavaiH.
draupadeyA yudhAmanyumuttamaujasameva cha.. 8-58-8 (57901)
sAtyakishcha mahArAja yodhAMshchAnyAnsahasrashaH.
ekastAnvArayAmAsa prekShaNIyaH samantataH.. 8-58-9 (57902)
dhR^iShTadyumnastu samare drauNeshchichCheda kArmukam.
kShurapreNa sutIkShNena pashyatAM sarvayodhinAm.. 8-58-10 (57903)
tadapAsya dhanushChinnamanyadAdatta kArmukam.
vegavatsamare ghoraM sharAMshchAshIviShopamAn.. 8-58-11 (57904)
sa pArShatasya rAjendra dhanuH shaktiM gadAM dhvajam.
hayAnsUtaM rathaM chaiva nimeShAdvyadhamachCharaiH.. 8-58-12 (57905)
sa chChinnadhanvA viratho hatAshvo hatasArathiH.
kha~NgamAdatta vipulaM shatachandraM cha bhAnumat.. 8-58-13 (57906)
drauNistadapi rAjendra bhallaiH kShipraM mahArathaH.
chichCheda samare vIraH kShiprahasto dR^iDhAyudhaH.. 8-58-14 (57907)
rathAdanavarUDhasya dhanvino bAhushAlinaH.
pashyatAM sarvasainyAnAM tadadbhutamivAbhavat.. 8-58-15 (57908)
dhR^iShTadyumnaM tu virathaM hatAshvarathasArathim.
shastraishcha bahudhA viddhamastraishcha shakalIkR^itam.
nAtaradbharatashreShTha yadamAno mahArathaH.. 8-58-16 (57909)
tasyAntamiShubhI rAjanyadA drauNirna gachChati.
atha tyaktvA rathaM vIraH pArShataM tvarito.anvagAt.
pragR^ihya vipulaM khahgaM jAtarUpapariShkR^itam.. 8-58-17 (57910)
tasya sampatato rAjanvapurAsInmahAtmanaH.
garuDasyeva tato jighR^ikShoH pannagottamam.. 8-58-18 (57911)
etasminneva kAle tu keshavaH paravIrahA.
abravIdbharatashreShThamarjunaM jayatAM varam.. 8-58-19 (57912)
pashya drauNiM pArShatasya yatamAnaM vadhaM prati.
yatnaM karoti vipulaM hanyAchchainaM na saMshayaH.. 8-58-20 (57913)
trAyasvainaM mahAbAho pArShataM yuddhadurmadam.
drauNerAsyagataM vIra mR^ityorAsyagataM yathA.. 8-58-21 (57914)
evamuktvA mahArAja vAsudevaH pratApavAn.
praiShayatturagAnyatra drauNirvIro vyavasthitaH.. 8-58-22 (57915)
te hayAshchandrasa~NkAshAH keshavena prachoditAH.
pibanta iva chAkAshaM jagmudrauNermahAratham.. 8-58-23 (57916)
dR^iShTvA drauNirmahArAja vAsudevadhanaMjayau.
dhR^iShTadyumnavadhe rAjaMshchakre yatnaM mahAbalaH.. 8-58-24 (57917)
vikR^iShyamANaM dR^iShTvai dhR^iShTadyumnaM janeshvara.
sharAMshchikShepa vai pArtho drauNiM prati mahArathaH.. 8-58-25 (57918)
te sharA hemavikR^itA gANDIvapreShitA bhR^isham.
drauNimAsAdya vivishurvalmIkamiva pannagAH.. 8-58-26 (57919)
viddhastu taiH sharairghoraidroNaputraH pratApavAn.
utsR^ijya samare rAjanpA~nchAlamamitaujasam.. 8-58-27 (57920)
Aruroha rathaM vIro dhana~njayasharArditaH.
pragR^ihya cha dhanuH shreShThaM pArthaM vivyAdha sAyakaiH.. 8-58-28 (57921)
etasminnantare shUraH sahadevo janAdhipa.
apovAha rathenAjau pArShataM shatrutApanam.. 8-58-29 (57922)
arjuno.api mahArAja drauNiM vivyAdha patribhiH.
taM droNaputraH saMrabdho bAhvorurasi chArpayat.. 8-58-30 (57923)
krodhitastu raNe pArtho nArAchaM kAlasannibham.
droNaputrAya chikShepa yamadaNDamivAparam.. 8-58-31 (57924)
sa brAhmaNasyAMsadeshe nipapAta mahAdyuteH.
sa vihvalo mahArAja sharavegena saMyuge.
niShasAda rathopasthe vaiklavyaM paramaM yayau.. 8-58-32 (57925)
taM tu matvA hataM vIraM sArathiH shatrukarshanam.
apovAha raNenAjau tvaramANo raNAjirAt.. 8-58-33 (57926)
athoddhR^iShTaM mahArAja pA~nchAlairjitakAshibhiH.
mokShitaM pArShataM dR^iShTvA droNaputraM cha pIDitam.. 8-58-34 (57927)
vAditrANi cha divyAni prAvAdyanta sahasrashaH.
siMhanAdashcha sa~njaj~ne dR^iShTvA yuddhaM tadadbhutam.. 8-58-35 (57928)
tataH karNo mahArAja vyAkShipadvijayaM dhanuH.
dR^iShTvArjunaM raNe kruddhaH prekShate cha muhurmuhuH.
dvairathaM chApi pArthena gantukAmo mahAdyutiH.. 8-58-36 (57929)
evaM kR^itvA.abravItpArtho vAsudevaM dhana~njayaH.
yAhi saMshaptakAnkR^iShNa kAryametatparaM mama.. 8-58-37 (57930)
tataH prayAto govindaH shrutvA pANDavabhAShitam.
rathenAtipatAkena manomArutaraMhasA.. 8-58-38 (57931)
evameSha kShayo vR^ittaH pR^ithivyAM pR^ithivIpate.
tAvakAnAM pareShAM cha rAjandurmantrite tava.. .. 8-58-39 (57932)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe aShTapa~nchAsho.adhyAyaH.. 58 ..
.. shrIH ..
8.59. adhyAyaH 059
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
sa~Nkulayuddham.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-59-0 (57933)
sa~njaya uvAcha. 8-59-0x (4982)
tataH pravavR^ite bhUyaH sa~NgrAmo rAjasattama.
karNasya pANDavAnAM cha yamarAShTravivardhanaH.. 8-59-1 (57934)
dhanUMShi bANAnparighAnasipaTTasatomarAn.
musalAni bhushuNDIshcha shaktiriShTiparashvathAn.. 8-59-2 (57935)
gadAH prAsA~nshitAnkuntAnbhiMDipAlAnmahA~NkushAn.
pragR^ihya kShipramApetuH parasparajighAMsayA.. 8-59-3 (57936)
bANajyAtalashabdena dyAM dishaH pradisho viyat.
pR^ithivIM nemighoSheNa nAdayanto.abhyayuH parAn.. 8-59-4 (57937)
tena shabdena mahatA saMhR^iShTAshchakrurAhavam.
vIrA vIrairmahAptorakalahAntaM titIrShavaH.. 8-59-5 (57938)
jyAtalatradhanuHshabdA~nshastrANAM cha nipAtyatAm.
tADitAnAM cha patatA ninAdAMshcha padAtinAm.. 8-59-6 (57939)
bANashabdAMshcha vividhA~nshUrANAM chAbhigarjatAm.
shrutvA gajA bhR^ishaM tresuH peturmamlushcha sainikAH.. 8-59-7 (57940)
teShAM ninadatAM chaiva shastravarShaM cha mu~nchatAm.
bahUnAdhirathirvIraH pramamAtheShubhiH parAn.. 8-59-8 (57941)
pa~ncha pA~nchAlavIrANAM rathAndasha cha pa~ncha cha.
sAshvasUtadhvajAnkarNaH sharairninye yamakShayam.. 8-59-9 (57942)
yodhamukhyA mahAvIryAH pANDUnAM karNamAhave.
shikShitAstamabhidrutya parivavruH samantataH.. 8-59-10 (57943)
tataH karNo dviShatsenAM sharavarShairviloDayan.
vijagAhANDajAkIrNAM padminImiva yUthapaH.. 8-59-11 (57944)
dviShatsainyamavaskandya rAdheyo dhanuruttamam.
vidhunvAnaH shitairbANaiH shirAMsyunmathya pAtayat.. 8-59-12 (57945)
`hastinaH samahAmAtrAnsAshvArohAnhayAnapi.
rathino.apyekabANena bhramatashchAvapAtayat'.. 8-59-13 (57946)
varma vA charma vA.ashritya nipAtamapi dehinaH.
viShehurnAsya saMsparshaM dvitIyasya patattriNaH.. 8-59-14 (57947)
varmayukteShu deheShu dhanuSho.asya~nshitA~nsharAn.
maurvyA talatre nyahanatkashayA vAjino yathA.. 8-59-15 (57948)
pANDusR^i~njayapA~nchAlA~nsharagocharamAgatAn.
mamarda tarasA karNaH siMho mR^igagaNAniva.. 8-59-16 (57949)
tataH pA~nchAlaputrashcha draupadeyAshcha mAriSha.
yamau cha yuyudhAnashcha tvaritAH karNamabhyayuH.. 8-59-17 (57950)
teShu vyAyachChamAneShu kurupA~nchAlapANDuShu.
priyAnasUnraNe tyaktvA yodhA jaghnuH parasparam.. 8-59-18 (57951)
susannaddhAH kavachinaH sashirastrANabhUShaNAH.
gadAbhirmusalaishchAnye parighaishcha mahAbAlAH.. 8-59-19 (57952)
samabhyadhAvanta bhR^ishaM kAladaNDairivodyataiH.
nardantashchAhvayantashcha pravalgantashcha mAriSha.. 8-59-20 (57953)
tato nijaghnuranyonyaM petushchAnyonyatADitAH.
vamanto rudhiraM gAtrairvimastiShkekShamAyudhAH.. 8-59-21 (57954)
dantapUrNaiH sarudhirairvakrairdADimasannibhaiH.
jIvanta iva chApyeke tasthuH shastraughabR^iMhitAH.. 8-59-22 (57955)
parashvathaishchApyapare paTTasairasibhistathA.
shaktibhirbhiNDipAlaishcha nakharaprAsatomaraiH.. 8-59-23 (57956)
tatakShushchichChidushchAnye bibhidushchikShipustathA.
sa~nchakartushcha jaghnushcha rAjanyodhA mahAraNe.. 8-59-24 (57957)
peturanyonyanihatA vyasavo rudhirokShitAH.
kSharantaH svarasaM raktaM prakR^ittAshchandanA iva.. 8-59-25 (57958)
rathai rathA vinihatA hastibhishchApi hastinaH.
narairnarA hatAH peturashvAshchAshvaiH sahasrashaH.. 8-59-26 (57959)
dhvajAH shirAMsi chChinnAH peturmahItale..
`vadhyatAM dAruNAH shabdAH patatAM stanatAmapi. 8-59-27 (57960)
kShurairbhallArdhachandraishcha chChinnAH peturmahItale..
narAshvebharathAnAM hinarAshvebharathaistathA'.. 8-59-28 (57961)
narAMshcha nAgAMshcha rathAnhayAnmamR^idurAhave.. 8-59-29 (57962)
ashvArohairhatAH shUrAshChinnahastAshcha dantinaH.
sapatAkAdhvajAH peturvishIrNA iva parvatAH.. 8-59-30 (57963)
pattibhishcha samAplutya dviradAH syandanAstathA.
hatAshcha hanyamAnAshcha patitAshchaiva sarvashaH.. 8-59-31 (57964)
ashvArohAH samAsAdya tvaritAH pattibhirhatAH.
sAdibhiH pattisa~NghAshcha nihatA yudhi sherate.. 8-59-32 (57965)
mR^iditAnIva padmAni pramlAnA iva cha srajaH.
hatAnAM vadanAnyAsangAtrANi cha mahAhave.. 8-59-33 (57966)
rUpANyatyarthakAntAni dviradAshvanR^iNAM nR^ipa.
samunnAnIva vastrANi yayurdurdurshatAM parAm.. .. 8-59-34 (57967)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe ekonaShaShTitamo.adhyAyaH.. 59 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.60. adhyAyaH 060
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
gajayuddham.. 1 .. sa~Nkulayuddham.. 2 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-60-0 (57968)
sa~njaya uvAcha. 8-60-0x (4983)
hastibhistu mahAmAtrAstava putreNa choditAH.
dhR^iShTadyumnaM ghnatetyAshu kruddhAH pArShatamabhyayuH.. 8-60-1 (57969)
prAchyAshcha dAkShiNAtyAshcha pravarA gajayodhinaH.
a~NgA va~NgAshcha puNDrAshcha mAgadhAstAmraliptakAH.. 8-60-2 (57970)
mekalAH koshalA madrA dashArNA niShadhAstathA.
gajayuddheShu kushalAH kali~NgaiH saha bhArata.. 8-60-3 (57971)
sharatomaranArAchairvR^iShTimanta ivAmbudAH.
siShichuste tataH sarve pA~nchAlabalamAhave.. 8-60-4 (57972)
tAnabhidravato nAgAnmadavegasamuddhatAn.
vipAThakShuranArAchairdhR^iShTadyumno hyavIvR^iShat.. 8-60-5 (57973)
ekaikaM dashabhiH ShQaDbhiraShTAbhirapi pArShataH.
dviradAnabhivivyAdha kShipraM girinibhA~nsharaiH.. 8-60-6 (57974)
prachChAdyamAnaM dviradairmeghairiva divAkaram.
paryayuH pANDupA~nchAlA nadanto hyAttakArmukAH.. 8-60-7 (57975)
tAnnAgAnabhivarShanto jyAtalatravinAdinaH.
vIranR^ityaM pranR^ityantaH shUratAlaprachoditaiH.
nakulaH sahadevashcha draupadeyAH prabhadrakAH.. 8-60-8 (57976)
sAtyakishcha shikhaNDI cha chekitAnashcha vIryavAn.
samantAtsiShichurvIrA meghAstoyairivAchalAn.. 8-60-9 (57977)
te mlechChaiH preShitA nAgA narAnashvAnrathAnapi.
hastairAkShipya mamR^iduH padbhishchApyatimanyavaH.. 8-60-10 (57978)
bibhidushcha viShANAgraiH samAkShipya cha chikShipuH.
viShANalagnAshchApyanye paripeturvibhIShaNAH.. 8-60-11 (57979)
pramukhe vartamAnaM tu dvipama~Ngasya sAtyakiH.
nArAchenogravegena bhittvA marmANyatADayat.. 8-60-12 (57980)
tasyAvarjitakAyasya dviradAdutpatiShyataH.
nArAchenAhanadvakShaH sAtyakiH so.apatadbhuvi.. 8-60-13 (57981)
puNDrasyApatato nAgaM chalantamiva parvatam.
sahadevaH prasannAgrairnArAchairahanattribhiH.. 8-60-14 (57982)
vipatAkaM viyantAraM vivarmadhvajajIvitam.
taM kR^itvA dviradaM bhUyaH sahadevo.a~NgamabhyayAt.. 8-60-15 (57983)
sahadevaM tu nakulo vArayitvA~NgamArdayat.
nArAchairyamadaNDAbhaistribhirnAgaM shatena tam.. 8-60-16 (57984)
divAkarakaprakhyAna~NgashchikShepa tomarAn.
nakulAya shatAnyaShTau tridhaikaikaM tu so.achChinat.. 8-60-17 (57985)
tathA.ardhachandreNa shirastasya chichCheda pANDavaH.
sa papAta hato mlechChastenaiva saha dantinA.. 8-60-18 (57986)
athA~Ngaputre nihate hastishikShAvishArade.
a~NgAH kruddhA mahAmAtrA nAgairnakulamabhyayuH.. 8-60-19 (57987)
chalatpatAkaiH sumukhairhemakakShyAtanuchChadaiH.
mimardiShantastvaritAH pradIptairiva parvataiH.. 8-60-20 (57988)
mekalotkalakAli~NgA niShadhAstAmraliptakAH.
sharatomaravarShANi vimu~nchanto jighAMsavaH.. 8-60-21 (57989)
taishChAdyamAnaM nakulaM nishAkaramivAmbudaiH.
paripetuH susaMrabdhAH pANDupA~nchAlasAtyakAH.. 8-60-22 (57990)
tatastadabhavadyuddhaM rathinAM hastibhiH saha.
sR^ijatAM sharavarShANi tomarAMshcha sahasrashaH.. 8-60-23 (57991)
nAgAnAM prAsphuTankumbhA marmANi cha nakhAni cha.
dantAshchaivAtividdhAnAM nArAchairhemabhUShaNaiH.. 8-60-24 (57992)
teShAmaShTau mahAnAgAMshchatuHShaShTyA sutejanaiH.
nArAchaiH sahadevastAnpAtayAmAsa sAdibhiH.. 8-60-25 (57993)
a~njogatibhirAyamya prayatnAddhanuruttamam.
nArAchairahanannAgAnnakulaH kulanandanaH.. 8-60-26 (57994)
tataH pA~nchAlashaineyau draupadeyAH prabhadrakAH.
shikhaNDI cha mahAnAgAnsiShichuH sharavR^iShTibhiH.. 8-60-27 (57995)
te pANDuyodhAmbudharaiH shatrudviradaparvatAH.
bANavarShairhatAH peturvajravarShairivAchalAH.. 8-60-28 (57996)
evaM hatvA tava gajAMste pANDurathaku~njarAH.
drutaM senAM cha varShanto bhinnakUlAmivApagAm.. 8-60-29 (57997)
tAM te senAM samAloDya pANDuputrasya sainikAH.
vikShobhayitvA cha punaH karNaM samabhidudruvuH.. .. 8-60-30 (57998)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe ShaShTitamo.adhyAyaH.. 60 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.61. adhyAyaH 061
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
kR^iShNenArjunamprati kurUNAM yudhiShThiragrahaNodyamakathanam.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-61-0 (57999)
sa~njaya uvAcha. 8-61-0x (4984)
teShAM pravR^itte sa~NgrAme vipule shoNitodake.
rarAja lohitenorvI saMsiktA bahudhA bhR^isham.. 8-61-1 (58000)
tato rajasi saMshAnte prakAshaH sarvato.abhavat.
etasminnantare pArthaM kR^iShNo vachanamabravIt.
darshayanniva kaunteyaM dharmarAjaM yudhiShThiram.. 8-61-2 (58001)
eSha pANDava te bhrAtA dhArtarAShTrairmahAbalaiH.
jighAMsubhirmaheShvAsaiH shIghraM pArtho.anusAryate.. 8-61-3 (58002)
tamanvageva pA~nchAlAshchedimAtsyAshcha bhArata.
anuyAnti mahAtmAnaM parIpsanto mahAjavAH.. 8-61-4 (58003)
eSha duryodhanaH pArtha gajAnIkena daMshitaH.
rAjA sarvasya lokasya rAjAnamanudhAvati.. 8-61-5 (58004)
jighAMsuH puruShavyAghraM bhrAtR^ibhiH sahito balI.
AshIviShasamasparshaiH sarvAyudhavishAradaiH.. 8-61-6 (58005)
nadadbhiH siMhanAdAMshcha dhamadbhishchApi vArijAn.
balavadbhirmaheShvAsairvidhUnvAnairdhanUMShi cha.. 8-61-7 (58006)
ete jighR^ikShavo yAnti dvipAshvarathapattayaH.
yudhiShThiraM dhArtarAShTro ratnottamamivArthinaH.. 8-61-8 (58007)
pashya sAtvatabhImAbhyAM niruddhA viShThitAH punaH.
jihIrShavo.amR^itaM daityAH shakrAgnibhyAmivAhave.. 8-61-9 (58008)
ete bahutvAttvaritAH punargachChanti pANDavam.
samudramiva vAryoghAH prAvR^iTkAle mahArathAH.. 8-61-10 (58009)
mR^ityormukhagataM manye kuntIputraM yudhiShThiram.
hutamagnau cha kaunteyaM duryodhanavashaM gatam.. 8-61-11 (58010)
yathAyuktamanIkaM hi dhArtarAShTrasya pANDava.
nAsya shakro.api muchyeta samprApto bANagocharam.. 8-61-12 (58011)
duryodhanasya vIrasya sharaughA~nshIghramasyataH.
sa~NkruddhasyAntakasyeva ko vegaM saMsahedraNe.. 8-61-13 (58012)
rasatastasya vIrasya drauNeH shAradvatasya cha.
karNasya cheShuvego vai parvatAnapi shAtayet.. 8-61-14 (58013)
karNena cha kR^ito rAjA vimukho.adya tu dR^ishyate.. 8-61-15 (58014)
balavA.Nllughuhastashcha kR^itI yuddhavishAradaH.
rAdheyaH pANDavashreShThaM shaktaH pIDayituM raNe.
sahito dhR^itarAShTrasya putraiH shUrairmahAbalaiH.. 8-61-16 (58015)
tasyaibhiryudhyamAnasya sa~NgrAme shaMsitAtmanaH.
anyairapi cha pArthasya kR^itaM karma mahArathaiH.. 8-61-17 (58016)
upavAsakR^isho rAjA bhR^ishaM bharatasattamaH.
brAhmo bale sthito hyeSha na kShAtre hi bale vibhuH.. 8-61-18 (58017)
karNena chAbhiyukto.ayaM bhUpatiH shatrutApanaH.
saMshayaM samanuprAptaH pANDavo vai yudhiShThiraH.. 8-61-19 (58018)
na jIvati mahArAjo manye pArtha yudhiShThiraH.
yadbhImasenaH sahate siMhanAdamamarShaNaH.. 8-61-20 (58019)
nardatAM dhArtarAShTrANAM punaHpunararindamaH.
dhamatAM cha mahAsha~NkhAnsa~NgrAme jitakAshinAm.. 8-61-21 (58020)
yudhiShThiraM pANDaveyaM hateti bharatarShabha.
sa~nchodayatyasau karNo dhArtarAShTrAnmahAbalAn.. 8-61-22 (58021)
sthUNAkarNAstrajAlena pArtha pAshupatena cha.
prachChAdayanti rAjAnamanuyAnti mahArathAH.. .. 8-61-23 (58022)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe ekaShaShTitamo.adhyAyaH.. 61 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.62. adhyAyaH 062
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
kR^iShNenArjunamprati yudhiShThirasya karNena parAbhavakathanapUrvakaM karNayuddhapradarshanam.. 1 .. tathA bhImasenayuddhapradarshanam.. 2 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-62-0 (58023)
shrIbhagavAnuvAcha. 8-62-0x (4985)
Aturo me mato rAjA avipahyashcha bhArata.
yathainamanuvartante pa~nchAlAH saha pANDavaiH.. 8-62-1 (58024)
tvaramANAstvarAkAle sarvashastrabhR^itAM varAH.
majjantamiva pAtAle balino hyujjihIrShavaH.. 8-62-2 (58025)
na keturdR^ishyate rAj~naH karNasya pihitaH sharaiH.
pashyatoryamayoH pArtha sAtyakeshcha shikhaNDinaH.. 8-62-3 (58026)
dhR^iShTadyumnasya bhImasya shatAnIkasya vA vibho.
pA~nchAlAnAM cha sarveShAM chedInAM chaiva bhArata.. 8-62-4 (58027)
eSha karNo raNe pArtha pANDavAnAmanIkinIm.
sharairvidhvaMsayAmAsa nalinImiva ku~njaraH.. 8-62-5 (58028)
ete dravanti rathinastvadIyAH pANDunandana.
pashya pashya yathA pArtha gachChantyete mahArathAH.. 8-62-6 (58029)
ete bhArata mAta~NgAH karNenAbhihatAH sharaiH.
ArtanAdAnvikurvANA vidravanti disho dasha.. 8-62-7 (58030)
rathAnAM dravate vR^indametachchaiva samantataH.
drAvyamANaM raNe pArtha karNenAmitatejasA.. 8-62-8 (58031)
hastikakShyAM raNe pashya charantIM tatratatra ha.
rathasthaM sUtaputrasya ketuM ketumatAM vara.. 8-62-9 (58032)
asau dhAvati rAdheyo bhImasenarathaM prati.
kira~nsharashatAnyeva vinighnaMstava vAhinIm.. 8-62-10 (58033)
ete nashyanti pA~nchAlA drAvyamANA mahAtmanA.
shakreNeva yathA daityA drAvyamANA mahAtmanA.. 8-62-11 (58034)
eSha karNo raNe jitvA pA~nchAlAnpANDusR^i~njayAn.
disho viprekShate sarvAstvadarthamiti me matiH.. 8-62-12 (58035)
eSha karNo dhanuHshreShThaM vidhUnvanbahushobhate.
shatruM jitvA yathA shakro devasa~NkhaiH samAvR^itaH.. 8-62-13 (58036)
ete nardanti kauravyA dR^iShTvA karNasya vikramam.
trAsayanto raNe pANDUnsR^iMjayAMshcha samantataH.. 8-62-14 (58037)
eSha sarvAtmanA pANDUMstrAsayitvA mahAraNe.
abhibhAShati rAdheyaH sarvasainyAni mAnada.. 8-62-15 (58038)
abhidravata bhadraM vo drutaM dravata kauravAH.
yathA na jIvavAnkashchinmuchyeta yudhi sR^i~njayaH.. 8-62-16 (58039)
tathA kuruta saMyattA vayaM yAsyAma pR^iShThataH.
evamuktvA gato hyeSha pR^iShThato vikira~nCharAn.. 8-62-17 (58040)
pashya karNaM raNe pArtha shvetachChatravirAjitam.
udayaM parvataM yadvachChashA~NkenAbhishobhitam.. 8-62-18 (58041)
pUrNachandranikAshena mUrdhni chChatreNa bhArata.
dhriyamANena samare shrImachChatashalAkinA.. 8-62-19 (58042)
eSha tvAM prekShate karNaH sakaTAkShaM dhana~njaya.
uttamaM yatnamAsthAya dhruvameShyati saMyuge.. 8-62-20 (58043)
pashya hyenaM mahAbAho vidhunvAnaM mahaddhanuH.
sharAMshchAshIviShAkArAnvisR^ijantaM mahAraNe.. 8-62-21 (58044)
asau nivR^itto rAdheyo dR^iShTvA te vAnaradhvajam.
prArthayansamaraM pArtha tvayA saha parantapa.
vadhAya hyAtmano.abhyeti pAvakaM shalabho yathA.. 8-62-22 (58045)
karNamekAkinaM dR^iShTvA dhArtarAShTro raNAjire.
tvAM cha pArthAbhisaMrabdhaM karNaM prati mahAratham.. 8-62-23 (58046)
kR^itAgasaM cha rAdheyaM dharmAtmani yudhiShThire.
atmAnaM cha kR^itArthaM cha samIkShya bharatarShabha.. 8-62-24 (58047)
asau duryodhanaH kruddho rathAnIkena bhArata.
rirakShiShuH susaMvR^itto dhArtarAShTro nivartate.. 8-62-25 (58048)
sarvaiH sahaibhirduShTAtmA badhyatAM cha prayatnataH.
tvayA yashashcha rAjyaM cha sukhaM chottamamichChatA.. 8-62-26 (58049)
adInayorvishrutayoryuvayoryotsyamAnayoH.
devAsure pArtha mR^idhe devadAnavayoriva.
pashyantu kauravAH sarve tava pArtha parAkramam.. 8-62-27 (58050)
tvAM cha dR^iShTvAtisaMrabdhaM karNaM cha bharatarSham.
asau duryodhanaH kruddho nottaraM pratipadyate.. 8-62-28 (58051)
AtmAnaM cha kR^itAtmAnaM samIkShya bharatarShabha.
kR^itAgasaM cha rAdheyaM dharmAtmani yudhiShThire.. 8-62-29 (58052)
pratipadyasva kaunteya prAptakAlamanantaram.
AryAM yuddhe matiM kR^itvA pratyehi rathayUthapam.. 8-62-30 (58053)
pa~ncha hyetAni mukhyAni rathAnAM rathasattama.
shatAnyaxxxxxxjalinAM tinmatejasAm.. 8-62-31 (58054)
pa~ncha nAghaxxxxx dviguNA vAjinastathA.
abhisaMhatya kaunteya padAtAH prayutAni cha.. 8-62-32 (58055)
xxxxxxxx vIra balaM tAmabhivartate.
dromaputraM puraskR^itya tachChIghraM sanniShUdaya.. 8-62-33 (58056)
nikR^ittyaitadrathAnIkaM balinaM lokavishrutam.
sUtaputre maheShvAse darshayAtmAnamAtmanA.. 8-62-34 (58057)
xxxxxxxxxxxxxxxbharatarShabha.
xxxxxxxxxxxxx pA~nchAlAnabhighAvati. 8-62-35 (58058)
xxxxxx hi pashyAmi dhR^iShTadyumnarartha prati.
xxxxxx pA~nchAlAniti manye parantapa.. 8-62-36 (58059)
AchachakShe priyaM pArtha tavedaM bharatarShabha.
rAjAsau kushalI shrImAndharmaputro yudhiShThiraH.. 8-62-37 (58060)
asau bhImo mahAbAhuH sannivR^ittashchamUyukhe.
vR^itaH sR^i~njaya sainyena shaineyena cha bhaptata.. 8-62-38 (58061)
vadhyanta ete samare kauravA nishitaiH sharaiH.
bhImasenena kaunteya pA~nchAlaishcha mahAtmabhiH.. 8-62-39 (58062)
senA hi dhArtarAShTrasya vimukhA vyadravadraNAt.
vegena bhImasenasya vihatA vividhaiH sharaiH.. 8-62-40 (58063)
vipannasasyeva mahI rudhireNa samukShitA.
bhAratI bharatashreShTha senA kR^ipaNadarshanA.. 8-62-41 (58064)
nivR^ittaM pashya kaunteya bhImasenaM yudhAmpatim.
AshIviShamiva kruddhaM tasmAddravati bhArati.. 8-62-42 (58065)
pItaraktAsitasitAstArAchandrArkamaNDitAH.
patAkA viprakIryante ChatrANyetAni chArjuna.. 8-62-43 (58066)
sauvarNA rAjatAshchaiva taijasAshcha pR^ithagvidhAH.
ketavo.abhinipAtyante hastyashvaM cha prakIryate.. 8-62-44 (58067)
rathebhyaH prapatantyete rathino vigatAsavaH.
nAnAvarNairhatA bANaiH pA~nchAlairapalAyibhiH.. 8-62-45 (58068)
nirmanuShyAngajAnashvAnrathAMshchaiva dhana~njaya.
samAdravanti pA~nchAlA dhArtarAShTrAMstarasvinaH.. 8-62-46 (58069)
vimR^idranti naravyAghrA bhImasenabalAshrayAt.
balaM pareShAM durdharShaM tyaktvA prANAnarindam.. 8-62-47 (58070)
ete nardinti pA~nchAlA dhmApayanti cha vArijAn.
abhidravanti cha raNe mR^idrantaH sAyakaiH parAn.. 8-62-48 (58071)
pashya svargasya mAhAtmyaM pA~nchAlA hi parAkramAt.
dhArtarAShTrAnvinighnanto vishantyete rathottamAn.. 8-62-49 (58072)
[shastramAchChidya shatrUNAM sAyudhAnAM nirAyudhAH.
tenaivaitAnamoghAstrA nighnanti cha nadanti cha.. 8-62-50 (58073)
shirAMsyetAni pAtyante shatrUNAM bAhavo.api cha.
rathanAgahayA vIrA yashasyAH sarva eva cha].. 8-62-51 (58074)
sarvatashchAbhipannaiShA dhArtarAShTrI mahAchamUH.
tyaktvA prANAnmaheShvAsaiH pA~nchAlaiH paripAtyate.. 8-62-52 (58075)
suhR^idashcha parAkrAntAH kR^ipakarNAdayo vibho.
nivAraNe maheShvAsAH pA~nchAlAnAM parantapa.. 8-62-53 (58076)
anivR^ittAMshcha bhItAMstAndhArtarAShTrAnparantapa.
dhR^iShTadyumnamukhA vIrA ghnanti shatrUnsahasrashaH.. 8-62-54 (58077)
rathAshcha vividhAH sarve nivR^itte bharatarShabhe.
vivarNamukhabhUyiShThA dhArtarAShTrI mahAchamUH.. 8-62-55 (58078)
pashya bhImena nArAchairbhinnA nAgAH patantyamI.
vajrivajrahatAnIva shikharANi dharAbhR^itAm.. 8-62-56 (58079)
bhImasenasya nirviddhA bANaiH sannataparvabhiH.
svAnyanIkAni mR^idganto dravantyete mahAgajAH.. 8-62-57 (58080)
`ete dravanti kuravo bhImasenabhayArditAH.
tyaktvA rathAngajAMshchaiva hayAMshchaiva sahasrashaH.. 8-62-58 (58081)
hastyashvarathapattInAM dravatAM niHsvanaM shR^iNu.
bhImasenasya ninadaM drAvayAnasya kauravAn.. 8-62-59 (58082)
abhijAnAmi bhImasya siMhanAdaM punaHpunaH'.
nadataH pANDaveyasya sa~NgrAme jitakAshinaH.. 8-62-60 (58083)
eSha naiShAdirabhyeti dvipamukhyena pANDavam.
visR^ijaMstomarAnkruddho daNDapANirivAntakaH.. 8-62-61 (58084)
tasya chaiva bhujau Chinnau bhImasenena garjataH.
nAgashcha krakaraprakhyairnArAchairdashabhirhataH.. 8-62-62 (58085)
hantaite punarAyAnti nAgA hyanye prahAriNaH.
nIlA~njanachayaprakhyA mahAmAtrairadhiShThitAH.. 8-62-63 (58086)
shaktitomarasa~Nghatairvinighnanto vR^ikodaram.
saptasapta cha nAgasthA vaijayantyashcha sadhvajAH.
navatyA nishitairbANaishChinnAH pArthAgrajena te.. 8-62-64 (58087)
dashabhirdashabhishchaiko nArAchairnihato gajaH.. 8-62-65 (58088)
na chAsau dhArtarAShTrANAM shrUyate ninadastathA.
purandarasame kruddhe nivR^itte bharatarShabhe.. 8-62-66 (58089)
akShauhiNyastathA tisro dhArtarAShTrasya sa~NgatAH.
kruddhena bhImasenena narasiMhena vAritAH.. 8-62-67 (58090)
na shaknuvanti vai pArthaM pArthivAH samudIkShitum.
madhyandinagataM sUryaM yathA durbalachakShuShaH.. 8-62-68 (58091)
ete bhImasya santrastAH siMhasyevetare mR^igAH.
sharaiH santrAsitAH sahkhye na labhante sukhaM kvachit.. 8-62-69 (58092)
rAdheyo bahubhiH sArdhamasau gachChati vegitaH.
vardhayitvA tu bhIruM taM pArshvato hyAnayaddhanuH.
taM pAlayanmahArAjaM dhArtarAShTraM balAnvitaH.. 8-62-70 (58093)
sa~njaya uvAcha. 8-62-71x (4986)
etachChrutvA mahAbAhurvAsudevAddhana~njayaH.
bhImasenena tatkarma kR^itaM dR^iShTvA suduShkaram.
arjuno vyadhamachChiShTAnsaMshaptakagaNAnbahUn.. 8-62-71 (58094)
te vadhyamAnAH pArthena saMshaptakagaNAH prabho.
shakrasyAtithitAM gatvA vishokA hyabhavaMstadA.. 8-62-72 (58095)
nArAyaNAMstu gopAlAnvyadhamatpANDunandanaH.
uttamaM vexxxxxptAsthAya chaNDavAyurdhanAniva.. 8-62-73 (58096)
anvakIryanta bhItAste tatratatraiva bhArata.
lulitAMshcha tataH shUrAnahanatpuruShottamaH.. 8-62-74 (58097)
punashcha puruShavyAghraH sharaiH sannataparvabhiH.
jaghAna dhArtarAShTrasya chaturvidhabalAM chamUm.. .. 8-62-75 (58098)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe dviShaShTitamo.adhyAyaH.. 62 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.63. adhyAyaH 063
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
raNAya rAj~nAM dvandvIbhAvaH.. 1 .. karNena shikhaNDiparAjayaH.. 2 .. dhR^iShTadyumnaduHshAsanayoryuddham.. 3 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-63-0 (58099)
dhR^itarAShTra uvAcha. 8-63-0x (4987)
nivR^itte bhImasene cha pANDave cha yudhiShThire.
vadhyamAne bale chApi mAmake pANDusR^i~njayaiH.. 8-63-1 (58100)
dravamANe balaughe cha nirAkrande muhurmuhuH.
`avasheShaM na pashyAmi mama sainyeShu sa~njaya.. 8-63-2 (58101)
aho bata dashAM prApto na hi shakShyAmi jIvitum.
jayakA~NkShI kathaM sUta putrANAmanivartinAm.. 8-63-3 (58102)
kathaM jIvAmi nihatA~nshrutvA cha mama sainikAn.
bahunA.adya kimuktena daivaM teShAM parAyaNam'.. 8-63-4 (58103)
mAmakAH kimakurvanta tanmamAchakShva sa~njaya.. 8-63-5 (58104)
sa~njaya uvAcha. 8-63-6x (4988)
dR^iShTvA bhImaM mahAbAhuM tava putraH pratApavAn.
krodharaktekShaNo rAjanbhImasenamabhidravat.. 8-63-6 (58105)
`tiShThatiShTha pR^ithAputra pashya me.adya parAkramam.
adya tvAM preShAyaShyAmi yamasya sadanaM prAte.
ityuktvA prayayau karNo yatra bhImo vyavasthitaH'.. 8-63-7 (58106)
tAvakaM tu balaM dR^iShTvA bhImasenAtparA~Nmukham.
yatnena mahatA karNaH paryavasthApayadbalI.. 8-63-8 (58107)
vyavasthApya mahAbAhustava putrasya vAhinIm.
pratyudyayau tadA karNaH pANDavAnyuddhadurmadAn.. 8-63-9 (58108)
pratyudyayushcha rAdheyaM pANDavAnAM mahArathAH.
dhunvAnAH kArmukANyAjau vikShipantashcha sAyakAn.. 8-63-10 (58109)
bhImasenaH shinernaptA shikhaNDI janamejayaH.
dhR^iShTadyumnashcha balavAnsarve chApi prabhadrakAH.. 8-63-11 (58110)
pA~nchAlAnAM naravyAghrAH samantAttva vAhinIm.
abhyadravanta sa~NkruddhAH samare jitakAshinaH.. 8-63-12 (58111)
tathaiva tAvakA rAjanpANDavAnAmanIkinIm.
abhyadravanta tvaritA jighAMsanto mahArathAn.. 8-63-13 (58112)
rathanAgAshvakalilaM pattidhvajasamAkulam.
babhUva puruShavyAghra sainyamadbhutadarshanam.. 8-63-14 (58113)
shikhaNDI tu yayau karNaM dhR^iShTadyumnaH sutaM tava.
duHshAsanaM mahArAja mahAsenaH samabhyayAt.. 8-63-15 (58114)
nakulo vR^iShasenaM tu chitrasenaM yudhiShThiraH.
ulUkaM samare rAjansahadevaH samabhyayAt.. 8-63-16 (58115)
sAtyakiH shakuniM chApi draupadeyAshcha kauravAn.
arjunaM cha raNe yatto droNaputro mahArathaH.. 8-63-17 (58116)
yudhAmanyuM maheShvAsaM gautamo.abhyapatadraNe.
kR^itavarmA cha balavAnuttamaujasamAdravat.. 8-63-18 (58117)
bhImasenaH kurUnsarvAnputrAMshcha tava mAriSha.
sahAnIkAnmahAbAhureka eva nyavArayat.. 8-63-19 (58118)
shikhaNDI tu tataH karNaM vicharantamabhItavat.
bhIShmahantA mahArAja vArayAmAsa patribhiH.. 8-63-20 (58119)
pratiruddhastataH karNo ropAtprasphuritAdharaH.
shikhaNDinaM tribhirbANairbhruvormadhye.abhyatADayat.. 8-63-21 (58120)
dhArayaMstu sa tAnvANA~nshikhaNDI bahvashobhata.
rAjataH parvato yadvattribhiH shR^i~NgaiH samanvitaH.. 8-63-22 (58121)
so.atividdho maheShvAsaH sUtaputreNa saMyuge.
karNaM vivyAdha samare navatyA nishitaiH sharaiH.. 8-63-23 (58122)
tasya karNo hayAnhatvA sArathiM cha sharaiH.
unmamAtha dhvajaM chAsya kShurapreNa mahArathaH.. 8-63-24 (58123)
hatAshvAttu tato yAnAdavaplutya mahArathaH.
shaktiM chikShepa karNAya sa~NkruddhaH shatrutApanaH.. 8-63-25 (58124)
tAM ChittvA samare karNastribhirbhArata sAyakaiH.
shikhaNDinamathAvidhyannavabhirnishitaiH sharaiH.. 8-63-26 (58125)
karNachApachyutAnbANAnvarjayaMstu narottamaH.
apayAtastatastUrNaM shikhaNDI bhR^ishavikShataH.. 8-63-27 (58126)
tataH karNo mahArAja pANDusainyAnyashAtayat.
tUlarAshiM samAsAdya yathA vAyurmahAbalaH.. 8-63-28 (58127)
dhR^iShTadyumno mahArAja tava putreNa pIDitaH.
duHshAsanaM tribhirbANaiH pratyavidhyatstanAntare.. 8-63-29 (58128)
tasya duHshAsano bAhuM savyaM vivyAdha mAriSha.
sa tena rukmapu~Nkhena bhallena nataparvaNA.. 8-63-30 (58129)
dhR^iShTadyumnastu nirviddhaH sharaM ghoramamarShaNaH.
duHshAsanAya sa~NkruddhaH preShayAmAsa bhArata.. 8-63-31 (58130)
ApatantaM mahAvegaM dhR^iShTadyumnasamIritam.
sharaishchichCheda putraste tribhireva vishAmpate.. 8-63-32 (58131)
athAparaiH ShoDashabhirbhallaiH kanakabhUShaNaiH.
dhR^iShTadyumnaM samAsAdya bAhvorurasi chArpayat.. 8-63-33 (58132)
tataH sa pArShataH kruddho dhanushchichCheda mAriSha.
kShurapreNa sutIkShNena tata uchchukrushurjanAH.. 8-63-34 (58133)
athAnyaddhanurAdAya putraste prahasanniva.
dhR^iShTadyumnaM sharavrAtaiH samantAtparyavArayat.. 8-63-35 (58134)
tava putrasya te dR^iShTvA vikramaM sumahAtmanaH.
vyasmayanta raNe yodhAH siddhAshchApsarasastathA.. 8-63-36 (58135)
dhR^iShTadyumnaM tu pashyAma ghaTamAnaM mahAbalam.
duHshAsanena saMruddhaM siMheneva mahAgajam.. .. 8-63-37 (58136)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe triShaShTitamo.adhyAyaH.. 63 ..
.. shrIH ..
8.64. adhyAyaH 064
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
sa~Nkulayuddham.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-64-0 (58137)
sa~njaya uvAcha. 8-64-0x (4989)
tataH sarathanAgAshvAH pA~nchAlAH pANDusR^i~njayAH.
senApatiM parIpsanto rurudhustanayaM tava.. 8-64-1 (58138)
tataH pravavR^ite yudvaM tAvakAnAM paraiH saha.
ghoraM prANabhR^itAM kAle bhImarUpaM parantapa.. 8-64-2 (58139)
nakulo vR^iShasenaM tu viddhvA pa~nchabhirAyasaiH.
pituH samIpe tiShThantaM tribhirantyairavidhyata.. 8-64-3 (58140)
nakulaM tu tataH shUro vR^iShaseno hasanniva.
nArAchena sutIkShNena vivyAdha hR^idaye bhR^isham'.. 8-64-4 (58141)
so.atividdho balavatA shatruNA shatrukarshana.
shatruM vivyAdha viMshatyA sUtaM chaivAsya saptabhiH.. 8-64-5 (58142)
tataH sharasahasreNa tAvubhau puruSharShabhau.
anyonyamAchChAdayatAM tavAbhajyata vAhinI.. 8-64-6 (58143)
sa dR^iShTvA pradrutAM senAM dhArtarAShTrasya sUtajaH.
nivArayAmAsa balAdanupatya vishAmpate.. 8-64-7 (58144)
`etasminnantare yuddhaM kaShTamAsIdvishAmpate'.
nivR^itte tu tataH sainye nakulaH kauravAnyayau.. 8-64-8 (58145)
karNaputrastu samare hitvA nakulameva tu.
jugopa chakraM tvarito rAdheyasyaiva mAriSha.. 8-64-9 (58146)
ulUkastu raNe kruddhaH sahadevena mAriSha.
`nivAritaH sharashataiH kruddhena raNamUrdhani.. 8-64-10 (58147)
tasyAshvAMshchaturo hatvA sahadevaH pratApavAn.
sArathiM preShayAmAsa yamasya sadanaM prati.. 8-64-11 (58148)
ulUkastu tato yAnAdavaplutya vishAmpate.
trigartAnAM balaM tUrNaM jagAma pitR^inandanaH.. 8-64-12 (58149)
sAtyakiH shakuniM viddhvA viMshatyA nishitaiH sharaiH.
dhvajaM chichCheda bhallena saubalasya hasanniva.. 8-64-13 (58150)
saubalastasya samare kruddho rAjanpratApavAn.
vidArya kavachaM bhUyo dhvajaM chichCheda kA~nchanam.. 8-64-14 (58151)
tathainaM nishitairbANaiH sAtyakiH pratyavidhyata.
sArathiM cha mahArAja tribhireva samArpayat.. 8-64-15 (58152)
athAsya vAhAMstvaritaH sharairnitye yamakShayam.
tato.avaplutya sahasA shakunirbharatarShabha.. 8-64-16 (58153)
Aruroha rathaM tUrNamulUkasya mahAtmanaH.
apovAhAtha shIghraM sa shaineyAdyuddhashAlinaH.. 8-64-17 (58154)
sAtyakistu raNa rAjaMstAvakAnAmanIkinIm.
abhidudrAva vegena tato.anIkamabhajvata.. 8-64-18 (58155)
shaineyasharasa~nChannaM tava sainyaM vishAmpate.
bheje dashA dishastUrNaM nyapatachcha gatAsuvat.. 8-64-19 (58156)
bhImasenaM tava suto vArayAmAsa saMyuge.. 8-64-20 (58157)
taM tu bhImo muhUrtena vyashvasUtarathadhvajam.
chakre lokeshvaraM tatra tenAtuShyanta vai janAH.. 8-64-21 (58158)
tato.apAyAnnR^ipastasmAdbhImasenabhayArditaH.
kurusainyaM tataH sarvaM bhImasenamupAdravat.
tatra nAdo mahAnAsIddhImasenaM jighAMsatAm.. 8-64-22 (58159)
yudhAmanyuH kR^ipaM viddhvA dhanurasyAshu chichChade.
athAnyaddhanurAdAya kR^ipaH shastrabhR^itAM varaH.
yudhAmanyordhvajaM sUtaM ChatraM chApAtayatkShitau.. 8-64-23 (58160)
tato.apAyAdrathenaiva yudhAmanyurmahArathaH.. 8-64-24 (58161)
uttamaujAshcha hArdikyaM bhImaM bhImaparAkramam.
ChAdayAmAsa sahasA megho vR^iShTyeva parvatam.. 8-64-25 (58162)
tadyuddhamAsItsumahaddhorarUpaM parantapa.
tAdR^ishaM na mayA yuddhaM dR^iShTapUrvaM vishAmpate.. 8-64-26 (58163)
kR^itavarmA tato rAjannuttamaujasamAhave.
hR^idi vivyAdha sahasA rathopastha upAvishat.. 8-64-27 (58164)
sArathistamapovAha rathena rathinAM varam.
tatastu sAtvato rAjanpANDusainyamabhidravat.. 8-64-28 (58165)
[duHshAsanaH saubalashcha gajAnIkena pANDavam.
mahatA parivAryaiva kShudrakairabhyatADayat.. 8-64-29 (58166)
tato bhImaH sharashatairduryodhanamamarShaNam.
vimukhIkR^itya tarasA gajAnIkamupAdravat.. 8-64-30 (58167)
tamApatantaM sahasA gajAnIkaM vR^ikodaraH.
dR^iShTvaiva subhR^ishaM kruddho divyamastramudairayat.. 8-64-31 (58168)
gajairgajAnabhyahanadvajreNendra ivAsurAn.. 8-64-32 (58169)
tato.antarikShaM bANaughaiH shalabhairiva pAdapam.
ChAdayAmAsa samare gajAnnighnanvR^ikodaraH.. 8-64-33 (58170)
tataH ku~njarayUthAni sametAni sahasrashaH.
vyadhamattarasA bhImo meghasa~NghAnivAnilaH.. 8-64-34 (58171)
suvarNajAlApihitA maNijAlaishcha ku~njarAH.
rejurabhyadhikaM saMkhye vidyutvanta ivAmbudAH.. 8-64-35 (58172)
te vadhyamAnA bhImena gajA rAjanvidudruvuH.
kechidvibhinnahR^idayAH ku~njarA nyapatanbhuvi.. 8-64-36 (58173)
patitairnipatadbhishcha gajairhemavibhUShitaiH.
ashobhata mahI tatra vishIrNairiva parvataiH.. 8-64-37 (58174)
dIptAbhai ratnavadbhishcha patitairgajayodhibhiH.
rarAja bhUmiH patitaiH kShINapuNyairiva grahaiH.. 8-64-38 (58175)
tato bhinnakaTA nAgA bhinnakumbhakarAstathA.
dudruvuH shatashaH saMkhye bhImasenasharAhatAH.. 8-64-39 (58176)
kechidvamanto rudhiraM bhayArtAH parvatopamAH.
vyadrava~nCharaviddhA~NgA dhAtuchitrA ivAchalAH.. 8-64-40 (58177)
mahAbhujagasa~NkAshau chandanAgururUShitau.
apashyaM bhImasenasya dhanurvikShipato bhujau.. 8-64-41 (58178)
tasya jyAtalanirghoShaM shrutvAshanisamasvanam.
vimu~nchantaH shakR^inmUtraM gajAH prAdudruvurbhR^isham.. 8-64-42 (58179)
bhImasenasya tatkarma rAjannekasya dhImataH.
nighnataH sarvabhUtAni rudrasyeva cha nirbabhau..] .. 8-64-43 (58180)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe chatuHShaShTitamo.adhyAyaH.. 64 ..
.. shrIH ..
8.65. adhyAyaH 065
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
sa~Nkulayuddham.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-65-0 (58181)
sa~njaya uvAcha. 8-65-0x (4990)
tataH shvetAshvasaMyukte nArAyaNasamAhite.
tiShThanrathavare shrImAnarjunaH samapadyata.. 8-65-1 (58182)
tadbalaM nR^ipatishreShTha tAvakaM vijayo raNe.
vyakShobhayadudIrNAshvaM mahodadhimivAnilaH.. 8-65-2 (58183)
duryodhanastava sutaH pramatte shvetavAhane.
abhyetya sahasA kruddhaH sainyArdhenAbhisaMvR^itaH.. 8-65-3 (58184)
paryavArayadAyAntaM yudhiShThiramamarShaNam.
kShuraprANAM trisaptatyA tato.avidhyata pANDavam.. 8-65-4 (58185)
akrudhyata bhR^ishaM tatra kuntIputro yudhiShThiraH.
sa bhallAMstriMshatastUrNaM tava putre nyaveshayat.. 8-65-5 (58186)
tato dhAvanta kauravyA jighR^ikShanto yudhiShThiram.. 8-65-6 (58187)
duShTabhAvAnparA~nj~nAtvA samavetA mahArathAH.
AjagmustaM parIpsantaH kuntIputraM yudhiShThiram.. 8-65-7 (58188)
`sa~njaya uvAcha. 8-65-8x (4991)
yudhiShThirashchitrasenaM sharavarShairavAkirat.
chitrasenastu kaunteyaM sa~NkruddhaH samavArayat.. 8-65-8 (58189)
muhUrtAdvimukhIkR^itya chitrasenaM sa dharmarAT.
tAvakaM sainyamabhyaghnatsamantAnnishitaiH sharaiH.. 8-65-9 (58190)
tAvakA hi mAbAho duryodhanapurogamAH.
yudhiShThiraM jighR^ikShantaH sarvasainyaM samAkShipan.. 8-65-10 (58191)
dR^iShTaprabhAvAMstAnmatvA samavetAnmahArathAn.
AjagmuH samparIpsantaH pANDaveyaM yudhiShThiram'.. 8-65-11 (58192)
nakulaH sahadevashcha dhR^iShTadyumnashcha pArShataH.
akShauhiNyA parivR^itAste.abhyadhAvanyudhiShThiram.. 8-65-12 (58193)
bhImasenashcha nArAchairmR^idraMstava mahArathAn.
abhyadhAvadabhiprepsU rAjAnaM shatrubhirvR^itam.. 8-65-13 (58194)
tAMstu sarvAnmaheShvAsAnkarNo vaikartano vR^iShA.
sharavarSheNa mahatA pratyavArayadAgatAn.. 8-65-14 (58195)
sharaughAnvisR^ijantaste preyantashcha ku~njarAn.
na shekuryatnavanto.api rAdheyaM prativIkShitum.. 8-65-15 (58196)
tAMshcha sarvAnmaheShvAsAnsarvashastravishAradAn.
mahatA sharavarSheNa rAdheyaH pratyavArayat.. 8-65-16 (58197)
duryodhanaM cha viMshatyA nArAchAnAM kR^itI balI.
avidhyattUrNamabhyetya sahadevo mahIpatim.. 8-65-17 (58198)
sa viddhaH sahadevena rarAja balasannidhau.
prabhinna iva mAta~Ngo rudhireNa pariplutaH.. 8-65-18 (58199)
dR^iShTvA tava sutaM tatra gADhaviddhaM sutejanaiH.
abhyadhAvaddR^iDhaM kruddho rAdheyo rathinAM varaH.. 8-65-19 (58200)
duryodhanaM tathA dR^iShTvA shIghramastramudIrya saH.
avadhItpANDavAnIkaM pA~nchAlAMshchaiva mAriSha.. 8-65-20 (58201)
tato yaudhiShThiraM sainyaM vadhyamAnaM mahAtmanA.
sahasA prAdrAvadrAjanmUtaputrasharArditam.. 8-65-21 (58202)
vividhA vishikhAstatra sampatanti parasparam.
bhallAH pu~NkhasamAshliShTAH sUtaputradhanushchyutAH.. 8-65-22 (58203)
antarikShe sharaughANAM patatAM cha parasparam.
sa~NgharpeNa mahArAja pAvakaH samajAyata.. 8-65-23 (58204)
takato dashadishaH karNaH shalabhairiva yAyibhiH.
abhyaghnaMstarasA rAja~nsharaiH parasharIragaiH.. 8-65-24 (58205)
raktachandanasandigdhau maNihemavibhUShitau.
bAhU vyatyakShipatkarNaH paramAstraM vidarshayan.. 8-65-25 (58206)
tataH sarvA disho rAjansAyakairvipramohayan.
apIDayadbhR^ishaM karNo dharmarAjaM yudhiShThiram.. 8-65-26 (58207)
tataH kruddho mahArAja dharmaputro yudhiShThiraH.
nishitairiShubhiH karNaM pa~nchAshadbhiH samArpayat.. 8-65-27 (58208)
[bANAndhakAramabhavattadyuddhaM ghoradarshanam.
hAhAkAro mahAnAsIttAvakAnAM vishAmpate.. 8-65-28 (58209)
vadhyamAne tadA sainye dharmaputreNa mAriSha.
sAyakairvividhaistIkShNaiH ka~NkapatraiH shilAshitaiH.
bhallairanekairvividhaiH shaktyR^iShTimusalairapi.. 8-65-29 (58210)
yatra yatra sa dharmAtmA duShTAM dR^iShTiM vyasarjayat.
tatra tatra vyashIryanta tAvakA bharatarShabha.. 8-65-30 (58211)
karNo.api bhR^ishasa~Nkudro dharmarAjaM yudhiShThiram.
nArAchairardhachandraishcha vatsadantaishcha saMyuge.. 8-65-31 (58212)
amarShI krodhanashchaiva roShaprasphuritAnanaH.
sAyakairaprameyAtmA yudhiShThiramabhidravat.. 8-65-32 (58213)
yudhiShThirashchApi sa taM svarNapu~NkhaiH shitaiH sharaiH..] 8-65-33 (58214)
prahasanniva taM karNaH ka~NkapatraiH shilAshitaiH.
urasyavidhyadrAjAnaM kuntIputraM yudhiShThiram.. 8-65-34 (58215)
sa pIDito bhR^ishaM tena dharmarAjo yudhiShThiraH.
upavishya rathopasthe sUtaM yAhItyanodayat.. 8-65-35 (58216)
akroshanta tataH sarve dhArtarAShTrAH sarAjakAH.
gR^ihNIdhvamiti rAjAnamabhyadhAvanta sarvashaH.. 8-65-36 (58217)
tataH shatAH saptadasha kekayAnAM prahAriNAm.
pa~nchAlaiH sahitA rAjandhArtarAShTrAnnyavArayan.. 8-65-37 (58218)
tasminsutumule yuddhe vartamAne janakShaye.
duryodhanashcha bhImashcha sameyAtAM mahAbalau.. .. 8-65-38 (58219)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe pa~nchaShaShTitamo.adhyAyaH.. 65 ..
.. shrIH ..
8.66. adhyAyaH 066
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
karNabANapIDitasya yudhiShThirasya vishramAya svashibirapraveshaH.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-66-0 (58220)
sa~njaya uvAcha. 8-66-0x (4992)
karNo.api sharajAlena kekayAnAM mahArathAn.
vyadhamatparameShvAsAnagrAnIke vyavasthitAn.. 8-66-1 (58221)
teShAM prayatamAnAnAM rAdheyasya nivAraNe.
rathAnpa~nchashatAnkarNaH prAhiNodyamasAdanam.. 8-66-2 (58222)
aviShahyatamaM dR^iShTvA rAdheyaM yudhi yodhinaH.
bhImasenamupAgachChankarNabANaprapIDitAH.. 8-66-3 (58223)
rathAnIkaM vidAryaiva sharai rAjannanekadhA.
karNa ekarathenaiva yudhiShThiramupAdravat.. 8-66-4 (58224)
senAniveshaM gachChantaM mArgaNairbhR^ishapIDitam.
yamayormadhyagaM vIraM shanairyAntaM vichetasam.. 8-66-5 (58225)
sa samAsAdya rAjAnaM duryodhanahitepsayA.
sUtaputrastribhistIkShNairvivyAdha parameShubhiH.. 8-66-6 (58226)
tathaiva rAjA rAdheyaM pratyavidhyatstanAntare.
sharaistribhishcha yantAraM chaturbhishchaturo hayAn.. 8-66-7 (58227)
chakrarakShau nR^ipasutau mAdrIputrau parantapau.
tAvapyadhAvatAM karNaM rAjAnaM mA vadhIditi.. 8-66-8 (58228)
tau pR^ithaksharavarShAbhyAM rAdheyaM samavarShatAm.
nakulaH sahadevashcha paramaM yatnamAsthitau.. 8-66-9 (58229)
tathaiva tau pratyavidhyatsUtaputraH pratApavAn.
bhallAbhyAM shitadhArAbhyAM mahAtmAnAvarindamau.. 8-66-10 (58230)
dantavarNAMstu rAdheyo nijaghAna manojavAn.
yudhiShThirasya sa~NgrAme kAlavAlAnhayottamAn.. 8-66-11 (58231)
tato.apareNa bhallena shirastrANamapAtayat.
kaunteyasya maheShvAsaH prahasanniva sUtajaH.. 8-66-12 (58232)
tathaiva nakulasyApi hayAnhatvA mahArathaH.
tato.apareNa bhallena bhR^ishaM tIkShNena bhArata.
dhanushchichCheda vIrasya mAdrIputrasya dhImataH.. 8-66-13 (58233)
tau hatAshvau hatarathau pANDavau bhR^ishavikShatau.
bhrAtarAvAruruhatuH sahadevarathaM tadA.. 8-66-14 (58234)
tau dR^iShTvA mAtulastatra virathau paravIrahA.
abhyabhAShata rAdheyaM madrarAjo.anukampayA.. 8-66-15 (58235)
mArgitavyastvayA karNa kuntIputro dhana~njayaH.
atastvaM dharmarAjena kimarthamiha yudhyase.. 8-66-16 (58236)
[kShINashastrAstrAkavachaH kShINabANo vibANadhiH.
shrAntasArathivAhashcha chChanno.astrairaribhistathA.
pArthamAsAdya rAdheya upahAsyo bhaviShyasi..] 8-66-17 (58237)
tathApi karNaH saMrabdho yudhiShThiramapIDayat.
sharaistIkShNairmahAvIryairmAdrIputrau cha pANDavau.. 8-66-18 (58238)
tataH shalyaH prahasyedaM karNaM punaruvAcha ha.
rathasthamatisaMrabdhaM yudhiShThiravadhe sthitam.. 8-66-19 (58239)
yadarthaM dhArtarAShTreNa satataM mAnito bhavAn.
taM pArtha jahi rAdheya kiM te hatvA yudhiShThiram.
`hate yasmindhruvaM pArthaH sarvA~njeShyati no rathAn.. 8-66-20 (58240)
tasminhi dhArtarAShTrasya nihate tu dhruvo jayaH.
dhvajo.asau dR^ishyate tasya rochamAnoM.ashumAniva.
sAro hyeSha mahAbAho kiM te hatvA yudhiShThiram..' 8-66-21 (58241)
sha~NkhayordhmAtayoH shabdaH sumahAneSha kR^iShNayoH.
shrUyate chApaghoShashcha prAvR^iShIvAmbudasya ha.. 8-66-22 (58242)
asau nighnanrathodArAnarjunaH sharavR^iShTibhiH.
sarvAM grasati naH senAM karNa pashyainamAhave.. 8-66-23 (58243)
pR^iShTharakShau cha shUrasya yudhAmanyUttamaujasau.. 8-66-24 (58244)
uttaraM chAsya vai shUrashchakraM rakShati sAMtyakiH.
dhR^iShTadyumnastathA chAsya chakraM rakShati dakShiNam.. 8-66-25 (58245)
bhImasenashcha vai rAj~nA dhArtarAShTreNa yudhyate.
yathA na hanyAttaM bhImaH sarveShAM no.adya pashyatAm.
kuru rAdheya vai rAjA yathA muchyeta tattathA.. 8-66-26 (58246)
xxxx bhImasenena grastamAhavashobhinA.
yadi nAmAdya muchyeta vismayaH sumahAnbhavet.. 8-66-27 (58247)
paritrAhyenamabhyetya saMshayaM paramaM gatam.
kiM nu mAdrIsutau hatvA rAjAnaM vA yudhiShThiram.. 8-66-28 (58248)
iti shalyavachaH shrutvA rAdheyaH pR^ithivIpate.
dR^iShTvA duryodhanaM chaiva bhImagrastaM mahAhave.. 8-66-29 (58249)
rAjagR^idhnurbhR^ishaM chaiva shalyavAkyaprachoditaH.
ajAtashatrumutsR^ijya mAdrIputrau cha pANDavau.. 8-66-30 (58250)
tava putraM paritrAtumabhyadhAvata vIryavAn.
madrarAjapraNuditairashvairAkAshagairiva.. 8-66-31 (58251)
gate karNe tu kaunteyaH pANDuputro yudhiShThiraH.
apAyAjjavanairashvaiH sahadevasya mAriSha.. 8-66-32 (58252)
[tAbhyAM sa sahitastUrNaM vrIDanniva nareshvaraH].
prApya senAniveshaM svaM mArgaNairbhR^ishavikShataH.. 8-66-33 (58253)
avatIrya rathAttUrNamAvishachChayanaM shubham.
apetashalyo rAjA tu hR^ichChalyenAbhipIDitaH.. 8-66-34 (58254)
so.abravIddhAtarau rAjA mAdrIputrau mahArathau.
gachChanta tvaritau vIrau yatra bhImo vyavasthitaH.. 8-66-35 (58255)
`tataste pANDavAH sarve samAbhAShya parasparam.
anIkaM bhImasenasya pANDavAvabhyagachChatAm'.
jImUta iva nardaMstu yudhyate sa vR^ikodaraH.. 8-66-36 (58256)
tato.anyaM rathamAsthAya nakulo rathapu~NgavaH.
sahadevashcha tejasvI bhrAtarau shatrukarshanau.. 8-66-37 (58257)
turagairagryaraMhobhiryatra bhImastarasvinau.
anIkaiH sahitau tatra bhrAtarau samavasthitau.. .. 8-66-38 (58258)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe ShaTShaShTitamo.adhyAyaH.. 66 ..
.. shrIH ..
8.67. adhyAyaH 067
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
pArthenAshvatthAmni parAjite karNena bhArgavAstraprayogAtpANDavasenApIDanam.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-67-0 (58259)
sa~njaya uvAcha. 8-67-0x (4993)
drauNistu rathavaMshena mahatA parivAritaH.
apatatsahasA rAjanyatra pArtho vyavasthitaH.. 8-67-1 (58260)
tamApatantaM sahasA shUraH shaurisahAyavAn.
dadhAra samare pArtho veleva makarAlayam.. 8-67-2 (58261)
tataH kruddho mahArAja droNaputraH pratApavAn.
arjunaM vAsudevaM cha chChAdayAmAsa sAyakaiH.. 8-67-3 (58262)
avachChannau tataH kR^iShNau dR^iShTvA tatra mahArathAH.
vismayaM paramaM gatvA praikShanta kuravastadA.. 8-67-4 (58263)
arjunastu tato divyamastraM chakre hasanniva.
tadastraM vArayAmAsa brAhmaNo yudhi bhArata.. 8-67-5 (58264)
yadyaddhi vyAkShipadyuddhe phalguno.astraM jighAMsayA.
tattadastrairmaheShvAso droNaputro jaghAna ha.. 8-67-6 (58265)
astrayuddhe mahArAja vartamAne mahAbhaye.
apashyAma raNe drauNiM vyAttAnanamivAntakam.. 8-67-7 (58266)
sa dishaH pradishashchaiva chChAdayitvA hyajihmagaiH.
vAsudevaM tribhirbANairavidhyaddakShiNe bhuje.. 8-67-8 (58267)
tato.arjuno rathAnsarvAnhatvA tasya padAnugAn.
chakAra samare bhUmiM shoNitaughapariplutAm.
[sarbalokavahAM raudrAM paralokavahAM nadIm].. 8-67-9 (58268)
sarathA rathinaH petuH pArthachApachyutaiH sharaiH.. 8-67-10 (58269)
[drauNerapahatAnsa~Nkhe dadR^ishu sa cha tAM tathA.
prAvartayanmahAghorAM nadIM paravahAM tadA.. 8-67-11 (58270)
tayostu vyAkule yuddhe drauNeH pArthasya dAruNe.
amaryAdaM yodhayantaH paryadhAvanta pR^iShThataH.. 8-67-12 (58271)
rathairhatAshvasUtaishcha hatArohaishcha vAjibhiH.
dviradaishcha hatArohairmahAmAtrairhatadvipaiH.. 8-67-13 (58272)
pArthena samare rAjankR^ito ghoro janakShayaH.
nihatA rathinaH petuH pArthachApachyutaiH sharaiH..] 8-67-14 (58273)
hayAshcha paryadhAvanta muktayoktrAstatastataH.
taddR^iShTvA karma pArthasya drauNirAhavashobhinaH.. 8-67-15 (58274)
arjunaM jayatAM shreShThaM tvarito.abhyetya vIryavAn.
vidhunvAno mahachchApaM kArtasvaravibhUShitam.. 8-67-16 (58275)
avAkirattato draumiH samantAnnishitaiH sharaiH.
bhUyo.arjunaM mahArAja drauNirAyamya patriNA.. 8-67-17 (58276)
vakShodeshe bhR^ishaM pArthaM tADayAmAsa nirdayam.
so.atividdho raNe tena droNaputreNa bhArata.. 8-67-18 (58277)
gANDIvadhanvA prasabhaM sharavarShairudAradhIH.
sa~nChAdya samare drauNiM chichChedAsya cha kArmukam.. 8-67-19 (58278)
sa chChinnadhanvA paridhaM vajrasparshasamaM yudhi.
AdAya chikShepa tadA droNaputraH kirITine.. 8-67-20 (58279)
tamApantataM parighaM jAmbUnadapariShkR^itam.
chichCheda sahasA rAjanprahasanniva pANDavaH.. 8-67-21 (58280)
sa papAta tadA bhUmau nikR^ittaH pArthasAyakaiH.
vikIrNaH parvato rAjanyathA vajreNa tADitaH.. 8-67-22 (58281)
tataH kruddho mahArAja droNaputro mahArathaH.
aindreNa chAstravegena bIbhatsuM samavAkirat.. 8-67-23 (58282)
tasyendrajAlAvatataM samIkShya
pArtho rAjangANDivamAdade saH.
aindraM jAlaM pratyaharattarasvI
varAstramAdAya mahendrasR^iShTam.. 8-67-24 (58283)
vidArya tajjAlamathendramuktaM
pArthastato drauNirathaM kShaNena.
prachChAdayAmAsa tato.abhyupetya
drauNistadA pArthasharAbhibhUtaH.. 8-67-25 (58284)
vigAhya tAM pANDavabANavR^iShTiM
sharaiH paraM nAma tataH prakAshya.
shatena kR^iShNaM sahasAbhyaviddhyA--
ttribhiH shatairarjunaM kShudrakANAm.. 8-67-26 (58285)
tato.arjunaH sAyakAnAM shatena
guroH sutaM marmasu nirbibheda.
ashvAMshcha sUtaM cha tathA dhanurjyA--
mavAkiratpashyatAM tAvakAnAm.. 8-67-27 (58286)
sa viddhvA marmasu drauNiM pANDavaH paravIrahA.
sArathiM chAsya bhallena rathanIDAdapAtayat.. 8-67-28 (58287)
sa sa~NgR^ihya svayaM vAhAnkR^iShNau prAchChadayachCharaiH.
tatrAdbhutamaparashyAma drauNerAshu parAkramam.. 8-67-29 (58288)
saMyachChaMsturagAnyachcha phalgunaM chApyayodhayat.
tadasya samare rAjansarvabhUtAnyapUjayan.. 8-67-30 (58289)
`tenAsya samare yodhAstuShTuvuH sarva eva te.
yadA nijagR^ihe pArtho droNaputreNa dhanvinA.. 8-67-31 (58290)
tadA prahasya bIbhasturdroNaputrasya saMyuge.
kShipraM rashmInathAshvAnAM kShurapraishchichChide jayaH.. 8-67-32 (58291)
prAdravaMsturagAstasya sharavegaprapIDitAH.
tato.abhUnninado ghorastava sainyasya bhArata.. 8-67-33 (58292)
pANDavAstu jayaM labdhvA tava sainyaM samAdravan.
samantAnnishitAnbANAnvimu~nchanto jayaiShiNaH.. 8-67-34 (58293)
tAvakI chatura~NgaiShA pANDavaistu mahAchamUH.
punaHpunaratho vIraiH prabhagnA jitakAshibhiH.. 8-67-35 (58294)
pashyatAM te mahArAja putrANAM chitrayodhinAm.
shakuneH saubaleyasya karNasya cha vishAmpate.. 8-67-36 (58295)
vAryamANA mahAsenA putraistava janeshvara.
na chAtiShThata sa~NgrAme pIDyamAnA samantataH.. 8-67-37 (58296)
tato yodhairmahArAja palAyadbhiH samantataH.
abhavadyvAkulaM bhItaM putrANAM te mahadbalam.. 8-67-38 (58297)
tiShThatiShTheti satataM sUtaputrasya jalpataH.
nAvatiShThati sA senA vadhyamAnA mahAtmabhiH.. 8-67-39 (58298)
athotkruShTaM mahArAja pANDavairjitakAshibhiH.
dhArtarAShTrabalaM dR^iShTvA vidrutaM vai samantataH.. 8-67-40 (58299)
tato duryodhanaH karNamabravItpraNayAdiva.
pashya karNa mahAsenAM pANDavairarditAM bhR^isham.. 8-67-41 (58300)
tvayi tiShThati santrAsAtsamantAtprapalAyate.
etajj~natvA mahAbAho kuru prAptamarindama.. 8-67-42 (58301)
sahasrANi cha yodhAnAM tvAmeva puruShottama.
kroshante samare vIra drAvyamANAni pANDavaiH.. 8-67-43 (58302)
sa~njaya uvAcha. 8-67-44x (4994)
etachChrutvA tu rAdheyo duryodhanavacho mahat.
madrarAjamidaM vAkyamabravItprahasanniva.. 8-67-44 (58303)
pashya me bhujayorvIryamastrANAM cha janeshvara.
adya hanmi raNe sarvAnpA~nchAlAnpANDubhiH saha.. 8-67-45 (58304)
vAhayAshvAnnaravyAghra madrAdhipa na saMshayaH.
evamuktvA mahArAja sUtaputraH pratApavAn.. 8-67-46 (58305)
pragR^ihya vijayaM vIro dhanuHshreShThaM purAtanam.
sajyaM kR^itvA mahArAja sammR^ijya cha punaH punaH.. 8-67-47 (58306)
sannivArya cha tAnyodhAnsatyena shapathena cha.
prAyojayadameyAtmA bhArgavAstraM mahAbalaH.. 8-67-48 (58307)
tasmAdrAjansahasrANi prayutAnyarbudAni cha.
koTishashcha sharAstIkShNA niragachChanmahAmR^idhe.. 8-67-49 (58308)
jvalitaistaiH sharairghoraiH ka~NkabarhiNavAjitaiH.
sa~nchannA pANDavI senA na prAj~nAyata ki~nchana.. 8-67-50 (58309)
hAhAkAro mahAnAsItpANDavAnAM vishAmpate.
pIDitAnAM balavatA bhArgavAstreNa saMyuge.. 8-67-51 (58310)
nipatadbhirgajai rAjannashvaishchApi sahasrashaH.
rathaishchApi naravyAghra naraishchaiva samantataH.. 8-67-52 (58311)
prAkampata mahI rAjannihataistaiH samantataH.
vyAkulaM sarvamabhavatpANDavAnAM mahadbalam.. 8-67-53 (58312)
karNastveko yudhAM shreShTho vidhUma iva pAvakaH.
daha~nshatrUnnaravyAghraH shushubhe sa parantapaH.. 8-67-54 (58313)
te vadhyamAnAH karNena pA~nchAlAshchedibhiH saha.
tatra tatra vyamuhyanta vanadAhe yathA dvipAH.. 8-67-55 (58314)
chukrushushcha naravyAghra yathAprANaM narottamAH.
teShAM tu kroshatAM dInaM bhItAnAM raNamUrdhani.. 8-67-56 (58315)
dhAvatAM cha tato rAjaMstrastAnAM cha samantataH.
ArtanAdo babhUvAtra bhUtAnAmiva sampluve.. 8-67-57 (58316)
vadhyamAnAMstu tAndR^iShTvA sUtaputreNa mAriSha..
vitresuH sarvabhUtAni tiryagyonigatAnyapi.. 8-67-58 (58317)
te vadhyamAtAH samare sUtaputreNa sR^i~njayAH.
arjunaM vAsudevaM cha kroshanti cha muhurmuhuH.
pretarAjapure yadvatpretarAjaM vichetasaH.. 8-67-59 (58318)
shrutvA tu ninadaM teShAM vadhyatAM karNasAyakaiH.
athAbravIdvAsudevaM kuntIputro dhanQa~njayaH.
bhArgavAstraM mahAghoraM dR^iShTvA tatra samIritam.. 8-67-60 (58319)
pashya kR^iShNa mahAbAho bhArgavAstrasya vikramam.
naitadastraM hi samare shakyaM hantuM katha~nchana.. 8-67-61 (58320)
sUtaputraM cha saMrabdhaM pashya kR^iShNa mahAraNe.
antakapratimaM vIrye kurvANaM karma dAruNam.. 8-67-62 (58321)
abhIkShNaM chodayannashvAnprekShate mAM muhurmuhuH.
nacha shakShyAmi karNasya saMyuge.ahaM palAyitum.. 8-67-63 (58322)
jIvanprApnoti puruShaH sa~Nkhye jayaparAjayau.
mR^itasya tu hR^ipIkesha bha~Nga eva kuto jayaH.. 8-67-64 (58323)
eSha karNo raNe bhAti madhyAhna iva bhAskaraH.
nivartaya rathaM kR^iShNa jIvanbhadrANi pashyati.. .. 8-67-65 (58324)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadvashadivasayuddhe saptaShaShTitamo.adhyAyaH.. 67 ..
.. shrIH ..
8.68. adhyAyaH 068
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
karNabANavyathApanodanAya yudhiShThiraM shibiragataM vij~nAya shatrunigrahe bhImaniyojanapUrvakamarjunena saha shrIkR^iShNasya tatsamIpaM prati gamanam.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-68-0 (58325)
sa~njaya uvAcha. 8-68-0x (4995)
tato janArdanaH shrutvA tasya vAkyaM vishAmpate.
rathenApayayau kShipraM sa~NgrAmAditi bhArata.. 8-68-1 (58326)
pratyanIkamavasthApya bhImaM bhImaparAkramam.
alaM viShahituM hyeSha kurUNAM samprapashyatAm.. 8-68-2 (58327)
karNaM cha samare rAjangrAhayiShya~nshramaM prati.
vishvamArthaM cha kauravya pArthasya cha mahAtmanaH.
apayAto raNAdvIro rAjAnaM draShTumeva cha.. 8-68-3 (58328)
arjunaM chAbravItkR^iShNo bhR^ishaM rAjA parikShataH.
tamAshvAsya kurushreShTha tataH karNaM haniShyasi.. 8-68-4 (58329)
tato dhana~njayaH shrutvA rAjAnaM shalyapIDitam.
yAhiyAhiti bahusho vAsudevamachodayat.
rAjAnaM prati vArShNeya dUyate me dR^iDhaM manaH.. 8-68-5 (58330)
sa chodyamAnaH pArthena keshighno vR^iShNinandanaH.
rathenApayayau kShipraM sa~NgrAmAddhoradarshanAt.. 8-68-6 (58331)
gachChanneva tu kaunteyo dharmarAjadidR^ikShayA.
sainyamAlokayAmAsa nApashyattatra chAgrajam.. 8-68-7 (58332)
yuddhaM kR^itvA tu kaunteyo droNaputreNa bhArata.
duHsahaM vajriNA sa~Nkhye parAjitya guroH sutam.. 8-68-8 (58333)
drauNiM parAjitya tatogradhanvA
kR^itvA mahadduShkaraM shUrakarma.
AlokayAmAsa tataH svasainyaM
dhana~njayaH shatrubhirapradhR^iShyaH.. 8-68-9 (58334)
saMyudhyamAnAnpR^itanAmukhasthA--
~nshUraH shUrAnharShayansavyasAchI.
pUrvApadAnaiH prathitaiH prashaMsa--
nsthitAMshchakArAtmarathAnanIke.. 8-68-10 (58335)
apashyamAnastu kirITamAlI
yudhiShThiraM bhrAtaramAjamIDham.
uvAcha bhImaM tarasAbhyupetya
rAj~naH pravR^ittistviha kutra cheti.. 8-68-11 (58336)
bhImasena uvAcha. 8-68-12x (4996)
apayAta ito rAjA dharmaputro yudhiShThiraH.
karNabANAbhitaptA~Ngo yadi jIvetkatha~nchana.. 8-68-12 (58337)
arjuna uvAcha. 8-68-13x (4997)
tasmAdbhavA~nshIghramitaH prayAtu
j~nAtuM pravR^ittiM puruSharShabhasya.
nUnaM sa viddho.atibhR^ishaM pR^iShatkaiH
karNena rAjA shibiraM gato.asau.. 8-68-13 (58338)
yaH samprahArairyudhi sampravR^itte
droNena viddho.atibhR^ishaM tarasvI.
tasthau sa tatrApi jayapratIkSho
droNena yAvanna hataH kilAsIt.. 8-68-14 (58339)
sa saMshayaM gamitaH pANDavAgryaH
sa~Nkhye.adya karNena mahAnubhAvaH.
j~nAtuM prayAhyAshu tamadya bhIma
sthAsyAmyahaM shatrugaNAnnirudhya.. 8-68-15 (58340)
bhImasena uvAcha. 8-68-16x (4998)
tvameva jAnIhi mahAnubhAva
rAj~naH pravR^ittiM bharatarShabhasya.
ahaM hi yadyarjuna yAmyamitrA
vadanti mAM bhIta iti pravIrAH.. 8-68-16 (58341)
tato.abravIdarjuno bhImasenaM
saMshaptakAH pratyanIkasthitA me.
etAnahatvAdya mayA na shakya--
mitopayAtuM ripusa~NkhamadhyAt.. 8-68-17 (58342)
athAbravIdarjunaM bhImasenaH
svavIryamAsAdya kurupravIra.
saMshaptakAnpratiyotsyAmi sa~Nkhye
sarvAnahaM yAhi dhana~njaya tvam.. 8-68-18 (58343)
tadbhImasenasya vacho nishamya
dhana~njayo bhrAturamitramadhye.
draShTuM kurushreShThamabhiprayAsya--
nprovAcha vR^iShNipravaraM tadAnIm.. 8-68-19 (58344)
arjuna uvAcha. 8-68-20x (4999)
`rAjAnaM prati vArShNeya dUyate me dR^iDhaM manaH'.
chodayAshvAnhR^iShIkesha vihAyaitadbalArNavam.
ajAtashatruM rAjAnaM draShTumichChAmi keshava.. 8-68-20 (58345)
sa~njaya uvAcha. 8-68-21x (5000)
`taM ratha chodayAmAsa bIbhatsorvachanAddhariH'.. 8-68-21 (58346)
tato hayAnsarvadAshArhamukhyaH
prachodayanbhImamuvAcha chedam.
naitachchitraM tava karmAdya bhIma
yAsyAvahe jahi pArthArisa~NghAn.. 8-68-22 (58347)
tato yayau hR^iShIkesho yatra rAjA yudhiShThiraH.
shIghrAchChIghrataro rAjanvAjibhirgaruDopamaiH.. 8-68-23 (58348)
pratyanIke tvavasthApya bhImasenamarindamam.
sandishya chainaM rAjendra yuddhaM prati vR^ikodaram.. 8-68-24 (58349)
tatastu gatvA puruShapravIrau
rAjAnamAsAdya shayAnamekam.
rathAdubhau pratyavaruhya tasmA--
dvavandaturdharmarAjasya pAdau.. 8-68-25 (58350)
`ityevamupasa~NgR^ihya ubhau tu pA~njalI sthitau.
shastrakShatau mahArAja rudhireNa samukShitau.
nihatya vAhinIM tubhyamapayAtau raNAjirAt'.. 8-68-26 (58351)
taM dR^iShTvA puruShavyAghraM kShemiNaM puruSharShabham.
mudAbhyanandatAM kR^iShNAvashvinAviva vAsavam.. 8-68-27 (58352)
tAvabhyanandadrAjApi vivasvAnashvinAviva.
hate mahAsure jambhe shakraviShNU yathA guruH.. 8-68-28 (58353)
manyamAno hataM karNaM prItaH parapura~njayaH.
`sa bhUtvA puruShavyAghro rAjA tatra yudhiShThiraH'.
harShagadgadayA vAchA prItaH prAha parantapaH.. .. 8-68-29 (58354)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe aShTaShaShTitamo.adhyAyaH.. 68 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.69. adhyAyaH 069
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
yudhiShThireNa karNasharavikShatasyAtmano didR^ikShayA svashibiramupAgatau kR^iShNArjunau dR^iShTvA pArthena rAdheyasya vadhabhrameNa pArthasya prashaMsanam.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-69-0 (58355)
sa~njaya uvAcha. 8-69-0x (5001)
[athopayAtau pR^ithulohitAkShau
sharAchitA~Ngau rudhirapradigdhau.
samIkShya senAgranarapravIrau
yudhiShThiro vAkyamidaM babhAShe..] 8-69-1 (58356)
tato yudhiShThiro dR^iShTvA sahitau keshavArjunau.
hatamAdhirathiM mene sa~Nkhye gANDIvadhanvanA.. 8-69-2 (58357)
tAvabhyanandatkaunteyaH sAmnA paramavalgunA.
smitapUrvamamitraghna pUjayanbharatarpabha.. 8-69-3 (58358)
yudhiShThira uvAcha. 8-69-4x (5002)
svAgataM devakIputra svAgataM te dhana~njaya.
priyaM me darshanaM vADhaM yuvayornarasiMhayoH.. 8-69-4 (58359)
ariShTayorakShatayoH karNaM hatvA mahAratham.
AshIvipasamaM yuddhe sarvashastravishAradam.. 8-69-5 (58360)
agragaM dhArtarAShTrANAM sarveShAM sharma varma cha.
rakShitaM vR^iShasenena supeNena cha dhanvinA.. 8-69-6 (58361)
anuj~nAtaM mahAvIryaM rAmeNAstre sudurjayam.
agryaM sarvasya lokasya rathinaM lokavishrutam.. 8-69-7 (58362)
trAtAraM dhArtarAShTrANAM gantAraM vAhinImukhe.
hantAraM parasainyAnAmamitragaNamardanam.. 8-69-8 (58363)
duryodhanahite yuktamasmadduHkhAya chodyatam.
apradhR^iShyaM mahAyuddhe devairapi savAsavaiH.. 8-69-9 (58364)
analAnilayostulyaM tejasA cha balena cha.
pAtAlamiva gambhIraM suhR^idAM nandivardhanam.. 8-69-10 (58365)
antakaM mama mitrANAM hatvA karNaM mahAmR^idhe.
diShTyA yuvAmanuprAptau hatvA.asuramivAmarau.. 8-69-11 (58366)
tena yuddhamabhItena mayA.adyApyachyutArjunau.
kR^itaM ghoraM mahAbAhU dhR^iShTadyumnasya pashyataH.
antakeneva kruddhena prajAH sarvA jighAMsatA.. 8-69-12 (58367)
tena ketushcha me chChinno hatau cha pArShNisArathI.
hatavAhaH kR^itashchAsmi yuyudhAnasya pashyataH.. 8-69-13 (58368)
dhR^iShTadyumnasya yamayorvIrasya cha shikhaNDinaH.
pashyatAM draupadeyAnAM shatadroshcha mahAtmanaH.. 8-69-14 (58369)
etA~njitvA mahAvIryaH karNaH shatrugaNAnbahUn.
jitavAnmAM mahAbAho yatamAno mahAraNe.. 8-69-15 (58370)
anusR^itya cha mAM yuddhe paruShANyuktavAnbahu.
tatra tatra yudhAM shreShTha paribhUya na saMshayaH.. 8-69-16 (58371)
bhImasenaprabhAvAttu yajjIvAmi dhana~njaya.
bahunAtra kimuktena hate soDhuM samutsahe.. 8-69-17 (58372)
trayodashAhaM varShANi yasmAdbhIto dhana~njaya.
na sma nidrAM labhe rAtrau na chAhani sukhaM kvachit.. 8-69-18 (58373)
tasya dveSheNa saMyuktaH paridahye dhana~njaya.
Atmano maraNaM jAnanvAdhrINasa iva dvijaH.. 8-69-19 (58374)
tasyAyamagamatkAlashchintayAnasya me chiram.
kathaM karNo mayA shakyo yuddhe kShapayituM bhavet.. 8-69-20 (58375)
jAgratsvapaMshcha kaunteya karNameva smarAhyaham.
pashyAmi tatratatraiva karNabhUtamidaM jagat.. 8-69-21 (58376)
yatra yatra hi gachChAmi karNAdbhIto dhana~njaya.
tatra tatra hi pashyAmi karNamevAgrataH sthitam.. 8-69-22 (58377)
so.ahaM tenaiva vIreNa samareShvapalAyinA.
sahayaH sarathaH pArtha jitvA jIvanvisarjitaH.. 8-69-23 (58378)
ko nu me jIvitenArtho rAjyenArtho bhavetpunaH.
mamaivaM vikShatasyAdya karNenAhavashobhinA.. 8-69-24 (58379)
na prAptapUrvaM yadbhIShmAtkR^ipAddroNAchcha saMyuge.
tatprAptamadya me yuddhe sUtaputrAnmahArathAt.. 8-69-25 (58380)
sa tvAM pR^ichChAmi kaunteya yathA na kushalastathA.
tanmamAchakShva kArtsnyena yathA karNo hatastvayA.. 8-69-26 (58381)
shakratulyabalo yuddhe yamatulyaH parAkrame.
rAmatulyastathAstreShu sa kathaM te niShUditaH.. 8-69-27 (58382)
mahArathasamAkhyAtaH sarvayuddhavishAradaH.
dhanurdharANAM pravaraH sarveShAM vai sadArjuna.. 8-69-28 (58383)
pUjito dhR^itarAShTreNa saputreNa vishAmpate.
tvadarthameva rAdheyaH sa kathaM nihatastvayA.. 8-69-29 (58384)
dhArtarAShTrasya yoddhAraH sarva eva sadArjuna.
tava mR^ityuM raNe karNaM manyante puruSharShabha.. 8-69-30 (58385)
sa tvayA puruShavyAghra kathaM yuddhe niShUditaH.
tanmamAchakShva kaunteya yathA karNo hatastvayA.. 8-69-31 (58386)
sotsedhamasya cha shiraH pashyatAM suhR^idAM hR^itam.
tvayA puruShashArdUla siMheneva yathA ruroH.. 8-69-32 (58387)
sarvA dishaH paryapatattvadarthaM
tvAM sUtaputraH samare parIpsan.
ditsannR^iNAM shakaTaM ratnapUrNaM
kathaM tvayAsau nihato.adya karNaH.. 8-69-33 (58388)
tvayA raNe nihataH sUtaputraH
kachchitkR^itaM me paramaM tvayAdya
priyaM raNe sUtaputraM nihatya.. 8-69-34 (58389)
sarvA dishaH paryapatattvadarthaM
mudAnvito garvitaH sUtaputraH.
sa shUramAnI samare sametya
kachchittvayA nihataH sUtaputraH.. 8-69-35 (58390)
rAjyaM paraM hastigavAshvayuktaM
rathaM ditsuryaH parebhyastvardarthe.
tvayA raNe spardhate yaH sa pApaH
kachchittvayA nihataH pApabuddhiH.. 8-69-36 (58391)
yo.asau nityaM shauryamadena matto
vikatthate saMsadi kauravANAm.
prItyarthaM vai tAta suyodhanasya
kachchitsa pApo nihatastvayAdya.. 8-69-37 (58392)
kachchitsamAgamya dhanuHpramuktai--
stvatpreShitairlohamayairvihaMgaiH.
shete bhinnaH pAMsuShu sUtaputraH
kachchidbhagrau dhArtarAShTrasya bAhU.. 8-69-38 (58393)
yo.asau sadA shlAghate rAjamadhye
duryodhanaM harShayandarpayuktaH.
hantA.asmi sarvAniti pANDuputrA--
nahaM hantA phalgunasyeti mohAt.. 8-69-39 (58394)
kachchidvacho.asya vitathaM tvayA kR^itaM
yattatpriyAmavadattAta karNaH.
sabhAmathye rUkShamanekarUpaM
dhikpANDavAnapatistvaM hi kR^iShNe.. 8-69-40 (58395)
kachchidbhuvaM shatrurayaM mahAtmA
hyadhArayaddvAdasha yaH samAstu.
karNo vrataM ghoramamitrasAho
duryodhanasyArthaniviShTabuddhiH.. 8-69-41 (58396)
pAdau na dhAve yAvadahaM na hanmi
dhana~njayaM samareShUgravegam.
kachchidraNe phalguna taM nihatya
kachchidvrataM tasya bhagnaM tvayA.adya.. 8-69-42 (58397)
yo.asau kR^iShNAmabravIdduShTabuddhiH
karNaH sabhAyAM kuruvIramadhye.
kiM pANDavAMstvaM na jahAsi kR^iShNe
sudurbalAnpatitAnhInasatvAn.. 8-69-43 (58398)
yo.asau karNaH pratyajAnAttvadarthe
nAhaM hatvA saha kR^iShNena pArtham.
ihopayAteti sa pApabuddhiH
kachchichChete sharasambhinnagAtraH.. 8-69-44 (58399)
kachchitsa~NgrAmo vidito vai tavAyaM
samAgame sR^i~njaya kauravANAm.
yenAvasthAmIdR^ishIM prApito.ahaM
kachchittvayA so.adya hato durAtmA.. 8-69-45 (58400)
kachchittvayA tasya sumandabuddhe--
rgANDIvamuktairvishikhairjvaladbhiH.
sakuNDalaM bhAnumaduttamA~NgaM
kAyAtprakR^ittaM yudhi savyasAchin.. 8-69-46 (58401)
yattanmayA bANasamarpitena
dhyAto.asi karNasya vadhAya vIra.
tanme tvayA kachchidamoghamadya
dhyAnaM kR^itaM karNanipAtanena.. 8-69-47 (58402)
yaddarpapUrNaH sa suyodhano.asmA--
ndidhakShate karNasamAshrayeNa.
kachchittvayA so.adya samAshrayo.asya
bhagnaH parAkramya suyodhanasya.. 8-69-48 (58403)
yo naH purA ShaNDhatilAnavocha--
tsabhAmadhye kauravANAM samakSham.
sa durmatiH kachchidupetya sa~Nkhye
tvayA hataH sUtaputro.atyamarShI.. 8-69-49 (58404)
yaH prAhiNotsUtaputro durAtmA
kR^iShNAM jitAM saubalehAnayeti.
sa mandabuddhirnihataH prasahya
vaikartanastvadya kachchinmahAtman.. 8-69-50 (58405)
yaH shastrabhR^ichChreShThatamaM pR^ithivyAM
pitAmahaM vyAkShipadalpachetAH.
sa~NkhyAyamAno.ardharathaH sa kachchi--
ttvayAM hato.adyAdhirathirmahAtman.. 8-69-51 (58406)
amarShajaM nikR^itisamIraNeritaM
hR^idi sthitaM jvalanamimaM sadA mama.
hato mayA so.adya sametya karNa
iti bruvanprashamayase.adya phalguna.. .. 8-69-52 (58407)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe ekonasaptatitamo.adhyAyaH.. 69 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.70. adhyAyaH 070
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
arjunena syayuddhAnuvAdapUrvakaM yudhiShThiramprati karNavadhapratij~nAnam.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-70-0 (58408)
sa~njaya uvAcha. 8-70-0x (5003)
taddharmashIlasya vacho nishamya
rAj~naH kruddhasyAtiratho mahAtmA.
uvAcha durmarShamadInasatvo
yudhiShThiraM jiShNuranantavIryaH.. 8-70-1 (58409)
droNaM hataM pArtha karNo viditvA
bhinnAM nAvavimAvatyagAdhe kurUNAm.
sammuhyamAnAndhArtarAShTrAnviditvA
nirutsAhAMshcha vijaye pareShAm.. 8-70-2 (58410)
sodaryavattvarito.amitaujA
uttArayiShyandhR^itarAShTrasya putrAn.
raNe rathenAdhirathirmahAtmA
tato hi mAM tvaritaH so.abhyadhAvat.. 8-70-3 (58411)
saMshaptakairyudhyamAnasya me.adya
senAgrayAyI kurusainyasya rAjan.
AshIviShAbhAnvikira~nsharaughA--
ndrauNiH purastAtsahasAdhyatiShThat.. 8-70-4 (58412)
sa me dR^iShTvA shUratamo dhvajAgraM
samAdishadrathasa~NghAnanekAn.
teShAmahaM pa~nchashataM nihatya
AsAdayaM droNaputraM nadantam.. 8-70-5 (58413)
sa droNaputraH sadR^ishaM mahAtmA
mAmapyarautsIttadanIkamadhye.
kira~nsharaughAnbahurUpAnvichitrA--
nsvAtIgataH shukra ivAtivarShan.. 8-70-6 (58414)
sa me rAnsarvataH ka~NkapatrA--
navAsR^ijadvai pR^ithivIprakAshAn.
nivArya tUrNaM paramAjimadhye
tato.api mAM bANagaNaiH samArpayat.. 8-70-7 (58415)
AkarShaNaM vApi vikR^iShya muktaM
na dR^ishyate tasya mahArathasya.
na sandadhAnaH kuta AdadAno
na vyAkShipanna vikarShanvimu~nchan.. 8-70-8 (58416)
savyena vA yadi vA dakShiNena
na j~nAyate katareNAsyatIti.
AchAryavatsamare paryavarta--
nmahachchitraM darshayansarvataH sma.. 8-70-9 (58417)
dR^iShTvIviShaM chAsuharaM pareShAM
sarvA dishaH pUrayAnaM sharaudhaiH.
alAtachakrapratimaM mahAtmanaH
sadA nataM kArmukaM brahmabandhoH.. 8-70-10 (58418)
tato.aparAnbANagaNAnanekA--
nAkarNapUrNAyatavipramuktAn.
sasarja shIghrAstrabalena vIra--
stoyaM yathA prAvR^iShi kAlameghaH.. 8-70-11 (58419)
AvidhyanmAM pa~nchabhidroNaputraH
shitaiH sharaiH pa~nchabhirvAsudevam.
abhyaghnaM bANaistamahaM sudhArai--
rnimeShamAtreNa suvarNapu~NkhaiH.. 8-70-12 (58420)
sa nirviddho viratho droNaputro
rathAnIkaM chAdhirathervivesha.
mayAbhibhUtAnsvarathaprabarhA--
nastraM cha pashyanrudhirapradigdham.. 8-70-13 (58421)
tato.abhibhUtaM yudhi vIkShya sainyaM
vidhvastayodhaM drutanAgayUtham.
pa~nchAshatA rathamukhyaiH sametaH
karNastvarannabhyapatatpramAthI.. 8-70-14 (58422)
tAnsUdayitvA.ahamapAsya karNaM
draShTuM bhavantaM tvarayopayAtaH.
sarve pA~nchAlA hyudvijante sma karNaM
dR^iShTvA gAvaH kesariNaM yathaiva.. 8-70-15 (58423)
mR^ityorAsyaM vyAttamivAbhipadya
prabhadrakAH karNamAsAdya sarve.
yAsyAmi tAMstArayiShyanbalaughA--
ddiShTyA bhavAnsvastimAnpArtha dR^iShTaH.. 8-70-16 (58424)
haniShye.ahaM bhArata sUtaputra--
masminsa~NgrAme yadi dR^ishyate.adya.
AyAhi pashyAdya yuyutsamAnau
mAM sUtaputraM cha dhR^itau raNAya.. 8-70-17 (58425)
mahAjhaShasyeva mukhaM prapannAH
prabhadrakAH karNamukhaM prapannAH.
ShaTsAhasrA bhArata rAjaputrAH
svargAya lokAya raNe nimagnAH.. 8-70-18 (58426)
tAnadya yAsyAmi raNAdvimoktuM
sarvAtmanA sUtaputraM cha hantum.. 8-70-19 (58427)
atha pravIreNa mahAnubhAva
dviShatsainyaM nirdahanvistareNa.
sametyAhaM sUtaputreNa sa~Nkhye
vajrIva vR^itreNa narendramukhya.. 8-70-20 (58428)
evaM gate ki~ncha mayA.adya shakyaM
kAryaM kartuM nigrahe sUtajasya.
tathaiva rAj~nashcha suyodhanasya
ye chApi mAM yoddhukAmAH sametAH.. 8-70-21 (58429)
karNaM na chedadya nihanmi rAja--
nsabAndhavaM yudhyamAnaM prasahya.
pratishrutyA.akurvatAM yA gatirvai
kaShTAM yAyAM tAmahaM rAjasiMha.. 8-70-22 (58430)
Amantraye tvAM brUhi raNe jayaM me
purA bhImaM dhArtarAShTrA grasanti.
sautiM haniShyAmi narendrasiMha
sainyaM tathA shatrugaNAMshcha sarvAn.. .. 8-70-23 (58431)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe saptatitamo.adhyAyaH.. 70 ..
.. shrIH ..
8.71. adhyAyaH 071
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
karNasyAmAraNaj~nAnAdruShTena yudhiShThireNa arjunamprati garhaNapUrvakaM kR^iShNakare gANDIvadAnachodanA.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-73-0 (58432)
sa~njaya uvAcha. 8-73-0x (5004)
vaikartanaM kushalinaM nishamya
kruddhaH pArthaH phalgUnasyAmitaujAH.
dhana~njayaM vAkyamuvAcha rAjA
yudhiShThiraH karNasharAbhitaptaH.. 8-73-1 (58433)
imAM cha vasatiM hitvA bhayAtkarNena phalguna.
ahaM cha bhImasenashcha mAdrIputrau cha pANDavau.. 8-73-2 (58434)
vAsudevena sahitA vayaM karNena nirjitAH.
punareva vanaM gatvA tapashcharyAM cha kurmahe.
athavA dhArtarAShTrANAM paricharyAM charAmahe.. 8-73-3 (58435)
ityevamuktvA bIbhatsuM roShAtsaMraktalochanaH.
abravItpunarevAtra dharmarAjo yudhiShThiraH.. 8-73-4 (58436)
idaM yadi dvaitavane tu sUktaM
karNaM niyoddhuM na sahe nR^ipeti.
vayaM tataH prAptakAlaM yathAva--
tkR^itvA.abhyupekShAma tathaiva rAjyam.. 8-73-5 (58437)
mayi pratishrutya vadhaM hi tasya
balasya chArdhasya tathaiva yuddhe.
AnIya mAM shatrumadhye sa kasmA--
tsamunnAmya sthaNDile pratyapiMShThAH.. 8-73-6 (58438)
anvAsya satyena yadAttha pArtha
satyaM shapanvAsudevena sArdham.
tannaH satyamaphalaM hyakArShIH
phalasya kAle chAchChinnaH puShpavR^ikSham.. 8-73-7 (58439)
prachChAditastvaM bAlisha duryashobhi--
ranarthavAkyo.asyarjuna naiva sAdhuH.
tyaktvA bhImaM sarvabhImeShu bhImaM
saMyojitastvaM sUtaputraM nihantum.. 8-73-8 (58440)
yattadvR^ithA vAguvAchAntarikShe
saptAhni jAte tvayi mandabuddhau.
apApIyAnvAsavAtkuntijAto
bahUnsa~NgrAmAnayameva jetA.. 8-73-9 (58441)
ayaM jetA pANDavo devasa~NghAn
sarvANi bhUtAnyapi chottamaujAH.
ayaM jetA madrakali~NgajAtA--
ndaityAMshcha rakShAMsi samAgatAni.. 8-73-10 (58442)
bhUmiM cha sarvAM nikhilena jetA
kurUMshcha jetA svagaNAMshcha jetA.
asmAtparo no bhavitA dhanurdharo
naiShyanna bhUtaH kashchidenaM vijetA.. 8-73-11 (58443)
ichChannayaM sarvabhUtAni kuryA--
dvashI vashe sarvasamAptavidyaH.
kAntyA shashA~Nkasya javena vAyoH
syairyeNa meroH kShamayA pR^ithivyAH.. 8-73-12 (58444)
agneshcha tApe dhanadasya lakShmyA
shauryeNa shakrasya jayena viShNoH.
tulyo mahAtmA tava kunti putro
jAto.aditerviShNurivAmitaujAH.. 8-73-13 (58445)
sveShAM jayAya dviShatAM vadhAya
jAto mahAtmA tava nandikartA.
ityantarikShe shatashR^i~NgamUrdhni
tapasvinAM shR^iNvatAM vAguvAcha.. 8-73-14 (58446)
evaMvidhastvaM na cha bhUtastathAdya
devAshcha nUnamanR^itaM vadanti.. 8-73-15 (58447)
tathA pareShAmR^iShisattamAnAM
shrutvA giraH pUjayatAM sadA tvAm.
na sannatiM yAmi suyodhanasya
na tvAM jAnAmyAdhiratherbhayArtam.. 8-73-16 (58448)
tvaShTrA kR^itaM vAhamakUjanAkShaM
shubhaM samAsthAya kapidhvajaM tam.
kha~NgaM gR^ihItvA hemachitrAvanadvaM
dhanurvaraM gANDivaM tAlamAtram.
tvaM vAsudevenohyamAnaH kathaM nu
karNAdbhIto vyapayAto.asi pArtha.. 8-73-17 (58449)
pUrvaM yaduktaM hi suyodhanena
na phalgunaH pramukhe sthAsyatIti.
karNasya yuddhe hi mahAbalasya
maurkhyAttu tannAvabuddhaM mayA.asIt.. 8-73-18 (58450)
tenAdya tapsye bhR^ishamaprameyaM
yanmitravargo narakaM praviShTaH.
tadaiva vAchyo.asmi nanu tvayA.ahaM
na yotsye.ahaM sUtaputraM katha~nchit.. 8-73-19 (58451)
tato nAhaM sR^i~njayAnkekayAMshcha
samAnayeyaM suhR^ido raNAya.. 8-73-20 (58452)
evaM gate kiM cha mayA.adya shakyaM
kAryaM kartuM nigrahe sUtajasya.
tathaiva rAj~nashcha suyodhanasya
ye vApi mAM yoddhukAmAH sametAH.. 8-73-21 (58453)
dhigastu majjIvitamadya kR^iShNa
yo.ahaM vashaM sUtaputrasya yAtaH.
madhye kurUNAM samuyodhanAnAM
ye chApyanye yoddhukAmAH sametAH.. 8-73-22 (58454)
ekaH sa me bhImaseno.adyaM nAtho
yenAbhipanno.asmi raNe mahAbhaye.
vimochya mAM chApi rupAnvitastataH
shareNa tIkShNena bibheda karNam.. 8-73-23 (58455)
tyaktvA prANAnsamare bhImasena--
shchakre yuddhaM kurumukhyaiH sametaiH.
gadAgrahasto rudhirokShitA~Nga--
shcharanraNe kAla ivAntakAle.. 8-73-24 (58456)
asau hi bhImasya mahAninAdo
muhurmahuH shrUyate dhArtarAShTraiH.
yadi sma jIvetsamare nihantA
mahArathAnAM pravaro narottamaH.. 8-73-25 (58457)
tavAbhimanyustanayo.adya pArtha
na chAsmi gantA samare parAbhavam.
athApi jIvetsamare ghaTotkacha--
stathA.api nAhaM samare parA~NyukhaH.. 8-73-26 (58458)
bhImasya putraH samarAgrayAyI
mahAstravinnApi tavAnurUpaH.
yaM taM xxxsAdya riporvalaM no
nimIlitAkShaM bhayaviplutaM bhavet.. 8-73-27 (58459)
xxxxxnishi yuddhameka--
styaksA raNaM yatva bhayAdravante.. 8-73-28 (58460)
sa chetsamAsAdya mahAnubhAvaH
karNaM raNe bANagaNaiH pramohyaH.
dhairye sthitenApi cha sUtajena
shakyA hato vAsavadattayA tayA.. 8-73-29 (58461)
mamaiva bhAgyAni purA kR^itAni
pApAni nUnaM phalavanti yuddhe.
tR^iNaM cha kR^itvA samare bhavantaM
tato.ahamevaM nikR^ito durAtmanA.
vaikartanenaiva tathA kR^ito.ahaM
yathA hyashaktaH kriyate tvabAndhavaH.. 8-73-30 (58462)
ApadgrataM yashcha naro vimokShaye--
tsa bAndhavaH snehayutaH suhR^ichcha.
evaM purANA R^iShayo vadanti
dharmaH sadA sadbhiranuShThitashcha.. 8-73-31 (58463)
kha~NgaM vibhrajjAtarUpatsaruM cha
dhanurvedaM gANDivaM tAlamAtram.
sa keshavenohyamAnaH kathaM nu
karNAtpArthastvamapaituM samaiShIH.. 8-73-32 (58464)
sa gANDIvaM keshavAya pradAya
yantA bhavestvaM yadi keshavasya.
tatastaretkeshavaH karNamugraM
marutsasvo vR^itramivAttavajraH.. 8-73-33 (58465)
mAse.apatiShyo yadi pa~nchame tvaM
na vA garbho yadyabhavaH pR^ithAyAH.
mattaH shreyAnrAjaputro.abhaviShya--
nna te yashaH phalguna ityapeyAt.. .. 8-73-34 (58466)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe ekasaptatitamo.adhyAyaH.. 71 ..
.. shrIH ..
8.72. adhyAyaH 072
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
xxxxxxxxxxxxx tena tannivedanam.. 1 .. kR^iShNena vadhapratinidhitvena yudhiShThirAdhikShepaxxxxxxx.. 2 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-72-0 (58467)
sa~njaya uvAcha. 8-72-0x (5005)
yudhiShThireNaixxxxktaH kaunteyaH shvetavAhanaH.
asiM jagrAha sa~Nkruddho jighAMsurbharatarShabham.. 8-72-1 (58468)
tasya kopaM samAj~nAya chittaj~naH keshavastadA.
uvAcha kimidaM kha~NgaM gR^ihNAsyarjuna shaMma me.. 8-72-2 (58469)
neha pashyAmi yoddhavyaM tvayA ki~nchidvana~njaya.
nehAgatA dhArtarAShTrAH sarve bhImena vAritAH.. 8-72-3 (58470)
upAgato.asi kaunteya rAjA draShTavya ityasau.
sa rAjA bhavatA dR^iShTaH kushalI cha yudhiShThiraH.. 8-72-4 (58471)
taM dR^iShTvA nR^ipashArdUlaM shArdUlasamavikramam.
harShakAle cha samprApte kasmAttvAM manyurAvishat.. 8-72-5 (58472)
na taM pashyAmi kaunteya yaste vadhyo bhavediha.
prahartumichChase kasmAtkiM vA te chittavibhramaH.. 8-72-6 (58473)
kasmAdbhavAnmahAkha~NgaM parigR^ihNAtyakAraNAt. 8-72-7 (58474)
tattvAM pR^ichChAmi kaunteya kimidaM te chikIrShitam.
parAmR^ishasi yatkruddhaH kha~Ngamadbhutavikrama.. 8-72-8 (58475)
evamuktaH kaTAkSheNa prekShamANo yudhiShThiram.
arjunaH prAha govindaM kruddhaH sarpa iva shvasan.. 8-72-9 (58476)
anyasmai dehi gANDIvamiti mAM yaH prachodayet.
bhindyAmahaM tasya shira ityupAMshu vrataM mama.
yudhiShThireNa tenAhamuktashchAsmi janArdana.. 8-72-10 (58477)
yadukto.ahamadInArthaM rAj~nA.anena yashasvinA.
samakShaM tava govinda na tatkShantumihotsahe.. 8-72-11 (58478)
tasmAdenaM vidhiShyAmi rAjAnaM dharmachAriNAm.
pratij~nAM pAlayiShyAmi hatvainaM narasattamam.. 8-72-12 (58479)
etadarthaM mayA khahgo gR^ihIto yadunandana.
so.ahaM yudhiShThiraM hatvA satyasyAnR^iNyatAM gataH.
vishoko vijvarashchApi bhaviShyAmi janArdana.. 8-72-13 (58480)
kiM vA tvaM manyase prAptamasminkArya upasthite.
tvamasya jagatastAta vettha sarvaM gatAgatam.. 8-72-14 (58481)
`jAtastvatto hi dharmashchAdharmashcheti parA shrutiH'.
tattathA prakariShyAmi yathA mAM vakShyate bhavAn.. 8-72-15 (58482)
sa~njaya uvAcha. 8-72-16x (5006)
dhigdhigityeva govindaH pArthamuktvAbravItpunaH.. 8-72-16 (58483)
kR^iShNa uvAcha. 8-72-17x (5007)
idAnIM pArtha jAnAmi na vR^iddhAH sevitAstvayA.
akAle puruShavyAghra saMrambhaM yadbhavAnagAt.. 8-72-17 (58484)
na hi dharmavigaj~nairevaM kAryaM dhana~njaya.
yathA tvaM pANDavAdyeha dharmabhIruraNDitaH.. 8-72-18 (58485)
yo.akAryANAM kriyAyAshcha saMyogaM nAvabudhyate.
kAryANAmakriyAyAshcha sa pArtha puruShAdhamaH.. 8-72-19 (58486)
anusR^itya tu ye dharmaM kavayaH samupasthitAH.
samAsavistaravidAM na teShAM vetsi nishchayam.. 8-72-20 (58487)
anishchayaj~no hi naraH kAryAkAryavinishchaye.
evaM sa muhyatyavasho yathA tvaM pArtha muhyasi.. 8-72-21 (58488)
na hi kAryamakAryaM vA sukhaM j~nAtuM katha~nchana.
shrutena j~nAyate sarvaM tachcha tvaM nAvahudhyase.. 8-72-22 (58489)
avij~nAnAdiha bhavAnsatyaM rakShati dharmavit.
prANinAM tvaM vadhaM pArtha dhArmiko nAvabudhyase.. 8-72-23 (58490)
prANinAM hi vadhAttAta vR^ithA dharmo mato mama.
anR^itaM tu bhavedvAchyaM na tu hiMsA kadAchana.. 8-72-24 (58491)
sa kathaM bhrAtaraM jyeShThaM rAjAnaM dharmakovidam.
hanyAdbhavAnnarashreShTha prAkR^ito.anyaH pumAniva.. 8-72-25 (58492)
ayudhyamAnasya gurostathA.ashatroshcha mAnada.
parA~Nmukhasya dravataH sharaNaM chApi gachChataH.. 8-72-26 (58493)
kR^itA~njaleH prapannasya pramattasya tathaiva cha.
na vadhaH pUjyate sadbhistachcha sarvaM gurau tava.. 8-72-27 (58494)
tvayA chaitadvrataM pArtha bAleneva kR^itaM purA.
tasmAdadharmasaMyuktaM maurkhyAdeva vyavasyasi.. 8-72-28 (58495)
svaguruM pArtha kasmAttvaM hantukAmo.abhidhAvasi.
asampradhArya dharmANAM gatiM sUkShmAM duratyayAm.. 8-72-29 (58496)
idaM dharmarahasyaM cha tava vakShyAmi pANDava.
yadbrUyAttava bhIShmo vA rAjA vApi yudhiShThiraH.. 8-72-30 (58497)
viduro vA punaH kShattA gAndhArI vA yashasvinI.
kuntI vA bharatashreShTha draupadI vA yashasvinI.
tatte vakShyAmi tattvena nibodhaitaddhana~njaya.. 8-72-31 (58498)
satyasyaM vachanaM sAdhu na satyAdvidyate param.
sudurvidaM hi tattvena tatsatyamiti me satiH.. 8-72-32 (58499)
bhavetsatyamavaktavyaM vaktavyamanR^itaM bhavet.
yatrAnR^itaM bhavetsatyaM satyaM chApyanR^itaM bhavet.. 8-72-33 (58500)
vivAhakAle ratisamprayoge
prANAtyaye sarvatranApahAre.
viprasya chArthe hyanR^itaM vadeta
pa~nchAnR^itAnyAhurapAtakAni.. 8-72-34 (58501)
sarvasvasyApahAre tu vaktavyamanR^itaM bhavet..
tatrAnR^itaM bhavetsatyaM satyaM chApyanR^itaM bhavet.. 8-72-35 (58502)
tAdR^isho hanyate bAlo yasya satyamanishchitam.
satyAnR^ite vinishchitya tato bhavati dharmavit.. 8-72-36 (58503)
kimAshcharyaM kR^itapraj~naH puruSho.api sudAruNaH.
sumahatprApnuyAtpuNyaM balAko.andhavadhAdiva.. 8-72-37 (58504)
kimAshcharyaM punarmUDho dharmakAmo hyapaNDitaH.
sumahatprApnuyAtpApamApagAsviva kaushikaH.. 8-72-38 (58505)
arjuna uvAcha. 8-72-39x (5008)
AchakShva bhagavannetadyathA vindAmyahaM tathA.
valAkasyAnusambaddhaM nadInAM kaushikasya cha.. 8-72-39 (58506)
vAsudeva uvAcha. 8-72-40x (5009)
mR^igavyAdho.abhavatkashchidbalAko nAma bhArata.
yAtrArthaM putradArANAM mR^igAnhanti na kAmataH.. 8-72-40 (58507)
vR^iddhau cha mAtApitarau bibhartyanyAMshcha saMshritAn.
svadharmanirato nityaM saMvibhajyAnasUyakaH.. 8-72-41 (58508)
sa kadAchinmR^igaprepsurnAnvavindanmR^igaM kvachit.
athApashyatsa pIvAnaM shvApadaM ghrANachakShuSham.. 8-72-42 (58509)
adR^iShTapUrvamapi tatsatvaM tena hataM tadA.
andhe hate tato vyomnaH puShpavarShaM papAta cha.. 8-72-43 (58510)
apsarogItavAditrairnAditaM cha manoramam.
vimAnamagamatsvargAnmR^igavyAdhaninIShayA.. 8-72-44 (58511)
tadbhUtaM sarvabhUtAnAmabhAvAya kilArjuna.
tapastaptvA varaM prAptaM kR^itamandhaM svayambhuvA.. 8-72-45 (58512)
taddhatvA sarvabhUtAnAmabhAvakR^itanishchayam.
balAko.agAtsvargalokamevaM dharmaH sudurvidaH.. 8-72-46 (58513)
kaushiko.apyabhavadviprastapasvIno bahushrutaH.
nadInAM sa~Ngame grAmAdadUre sa kilAvasat.. 8-72-47 (58514)
satyaM mayA sadA vAchyamiti tasyAbhavaddvatam.
satyavAdIti vikhyAtaH sa tadAsIddhana~njaya.. 8-72-48 (58515)
atha dasyubhayAtkechittadA tadvanamAvishan.
tatrApi dasyavaH kruddhAstAnamArganta yatnataH.. 8-72-49 (58516)
atha kaushikamabhyetya prochuste satyavAdinam.
katareNa pathA yAtA bhagavanniti vai janAH.
satyena pR^iShTaH prabrUhi yadi tadvettha shaMsa naH.. 8-72-50 (58517)
shrIkR^iShNa uvAcha. 8-72-51x (5010)
satyasya tvavibhAgaj~naH satyaM tebhyaH shashaMsa ha.
bahuvR^ikShalatAgulmametadgahanamAshritAH.
iti tAnkhyApayAmAsa tebhyastattvaM sa kaushikaH.. 8-72-51 (58518)
tataste tAnsamAsAdya krUrA jaghnuriti shrutiH.
tato.adharmeNa mahatA vAgduruktena kaushikaH.. 8-72-52 (58519)
gataH sukaShTaM nirayaM dharmasUkShmeShvatattvavit.
dR^iShTapUrvashruto mUDho dharmANAmavishAradaH.. 8-72-53 (58520)
vR^iddhAnapR^ichChansandehAnandhaH shvabhramivarchChati.. 8-72-54 (58521)
tatra te lakShaNoddeshaH kashchideva bhaviShyati.
duShkaraM pratisaMkhyAnaM kArtsnyenAtra vyavasthitiH.. 8-72-55 (58522)
satyaM dharma iti hyeke vadanti bahavo janAH.
na cha pArthAbhyasUyAmi naitatsarvatra shiShyate.. 8-72-56 (58523)
shrutistu dhAryA ityeke vadanti bahavo janAH.
na tvetatpratyasUyAmi tatra sarvaM vidhIyate.. 8-72-57 (58524)
yatsyAdahiMsAsaMyuktaM sa dharma iti nishchayaH.
ahiMsArthAya hiMsrANAM dharmapravachanaM kR^itam.
dhAraNAddharmamityAhurdharmo dhArayate prajAH.. 8-72-58 (58525)
prabhavArthAya bhUtAnAM dharmapravachanaM kR^itam.
yasmAtprabhavasaMyuktaH sa dharma iti nishchayaH.. 8-72-59 (58526)
ye.anyAyena jigIShanto dharmaM pR^ichChanti mAnavAH.
akUjanena chenmokSho nAtra kUjetkatha~nchana.. 8-72-60 (58527)
avashyaM kUjitavye ha sha~NkeranvApyakUjanAt.
ye.anyAyena jihIrShanto dharmaM pR^ichChanti kasyachit.
shreyastatrAnR^itaM vaktuM satyAditi vinishchitm.. 8-72-61 (58528)
prANAtyaye vivAhe vA sarvajAtyA mahAbhaye.
sarvasvasya cha lope vA vaktavyamanR^itaM bhavet.. 8-72-62 (58529)
adharmaM hi na pashyanti mR^iShodyaM tatra paNDitAH.
sarvathA.abhivadettattu nAnR^itaM syAdvichakShaNaH.. 8-72-63 (58530)
yaH stenaiH saha sambandho muchyate shapathAdapi.
bhavettatrAnR^itaM shreyaH satyAditi vichAritam.. 8-72-64 (58531)
na cha tebhyo dhanaM deyaM satyAditi katha~nchana.
pApebhyo.api dhanaM dattaM dAtAramapi pIDayet.
tasmAddharmArthamanR^itamuktvA nAnR^itavAgbhavet.. 8-72-65 (58532)
eSha te lakShaNoddesho mayoddiShTo yathAvidhi.
etajj~nAtvA brUhi pArtha yadi vadhyo yudhiShThiraH.. 8-72-66 (58533)
arjuna uvAcha. 8-72-67x (5011)
yathA brUyAnmahAprAj~no yathA brUyAnmahAyashAH.. 8-72-67 (58534)
suhR^idbrUyAdyathA.asmAkaM tathoktaM vachanaM tvayA.
bhavAnmAtR^isamo.asmAkaM bhavAnpitR^isamo.api cha.
gatishcha paramA kR^iShNa tvameva cha parAyaNam.. 8-72-68 (58535)
na hi te triShu lokeShu vidyate.aviditaM kvachit.
tasmAdbhavAnparaM dharmaM veda sarvaM yathAtatham.. 8-72-69 (58536)
avadhyaM pANDavaM manye dharmarAjaM yudhiShThiram.
adharmayukte saMyoge brUhi ki~nchidanugraham.. 8-72-70 (58537)
idaM chAparamatraiva brUhi tattvaM vivakShitam.. 8-72-71 (58538)
jAnAsi dAshArha mama vrataM tu
yo mAM brUyAtkashchana mAnuSheShu.
anyasmai tvaM gANDivaM dehi pArtha
yo matto.astre vIryato vA vishiShTaH.. 8-72-72 (58539)
hanyAmahaM keshava taM prasahya
bhImo hanyAttUvaraketi choktaH.
vanmAM rAjA hyuktavAMste samakShaM
dhanurdehItyasakR^idvR^iShNivIre.. 8-72-73 (58540)
taM hanyAM chetkeshava jIvaloke
sthAtA nAhaM kAlamapyalpamAtram.
dhyAtvA nUnaM hyenasA chApi mukto
vadhaM rAj~no bhraShTavIryo vichetAH.. 8-72-74 (58541)
yathA pratij~nA mama lokabuddhau
bhavetsatyA dharmabhR^itAM variShTha.
yathA jIvatpANDavo.ahaM cha kR^iShNa
tathA buddhiM dAtumapyarhasi tvam.. 8-72-75 (58542)
vAsudeva uvAcha. 8-72-76x (5012)
rAjA shrAnto vikShato duHkhitashcha
karNena sahkhye nishitairbANasa~NghaiH.
yashchAnishaM sUtaputreNa vIra
sharairbhR^ishaM tADito yudhyamAnaH.. 8-72-76 (58543)
atastvametena saroShamukto
duHkhAnvitenedamayuktarUpam.
akopito hyeSha yadi sma sa~Nkhye
karNaM na hanyAditi chAbravItsaH.. 8-72-77 (58544)
jAnAti taM pANDava eSha chApi
pApaM loke karNamasahyamanyaiH.
tatastvamukto bhR^isharoShitena
rAj~nA samakShaM paruShANi pArtha.. 8-72-78 (58545)
nityodyukte satataM chAprasahye
karNe dyUtaM hyadya raNe nibaddham.
tasminhate kuravo nirjitAH syu--
revaM buddhiH pArthive dharmaputre.. 8-72-79 (58546)
tato badhaM nArhati dharmaputra--
stvayA pratij~nA.arjuna pAlanIyA.
jIvannayaM yena mR^ito bhaveddhi
tanme nibodheha tavAnurUpam.. 8-72-80 (58547)
yadA mAnaM labhate mAnanArha--
stadA sa vai jIvati jIvaloke.
yadA.avamAnaM labhate mahAntaM
tadA jIvanmR^ita ityuchyate saH.. 8-72-81 (58548)
sammAnitaH pArthivo.ayaM sadaiva
tvayA cha bhImena tathA yamAbhyAm.
vR^iddhaishcha loke puruShaishcha shUrai--
stasyApamAnaM kalayA prayu~NkShva.. 8-72-82 (58549)
tvamityatrabhavantaM hi brUhi pArtha yudhiShThiram.
tvamityukto hi nihato gururbhavati bhArata.. 8-72-83 (58550)
evamAchara kaunteya dharmarAje yudhiShThire.
adharmayuktaM saMyogaM kuruShvainaM kurUdvaha.. 8-72-84 (58551)
atharvA~NgirasI hyeShA shrutInAmuttamA shrutiH.
avichAryaiva kAryaiShA shreyaskAmairnaraiH sadA.. 8-72-85 (58552)
avadhena vadhaH prokto yadgurustvamiti prabhuH.
tadbrUhi tvaM yanmayoktaM dharmarAjasya dharmavit.. 8-72-86 (58553)
yadA hyaM pANDava dharmarAja--
satvatto.ayuktaM lapsyate chaiva sAdhu.
tato.asya pAdAvabhivAdya pashchA--
chChreyo brUyAtsAntvayuktaM hitaM cha.. 8-72-87 (58554)
bhrAtA prAj~nastava kopaM na jAtu
kuryAdrAjA dharmamArgAnusArI.
mukto.anR^itAdvAtR^ivadhAchcha pApA--
ddhR^iShTaH karNaM tvaM jahi pArtha pashchAt.. .. 8-72-88 (58555)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe dvisaptatitamo.adhyAyaH.. 72 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.73. adhyAyaH 073
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
yudhiShThirAdhikShepAdAtmavadhodyataM pArthaM prati kR^iShNena tatpratinidhitayA AtmaprashaMsanachodanA.. 1 .. arjunenAtmaprashaMsanAnantaraM yudhiShThirakShamApanam.. 2 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-73-0 (58556)
sa~njaya uvAcha. 8-73-0x (5013)
ityevamuktastu janArdanena
pArthaH prashasyAtha suhR^idvachastat.
tato.abravIdarjuno dharmarAja--
manuktapUrvaM paruShaM prasahya.. 8-73-1 (58557)
mA tvaM rAjanvyAharasvAdya pApaM
tvaM tiShThasi kroshamAtre vyapetya.
bhImastu mAmarhati garhaNAya
yo yudhyate sarvalokapravIraiH.. 8-73-2 (58558)
kAle hi shatrUnparipIDya vIro
hatvA pravIrAnvasudhAdhipAnAm.
rathapradhAnottamanAgamukhyA
yudhipravIrA nihatAshcha shUrAH.. 8-73-3 (58559)
suduShkaraM karma karoti bhImaH
kartuM yathA nArhati kashchidanyaH.
rathAdavaskandya gadAM parAmR^ishaM--
stathA raNe hanti tathaiva vAraNAn.. 8-73-4 (58560)
sa ku~njarANAmadhikaM sahasraM
hatvA nadaMstumulaM siMhanAdam.
kAmbhojavAnAyujapArvatIyA--
nIhAmR^igAbhAnvinihatya vAjinaH.. 8-73-5 (58561)
mahArathAndaviradA~nshailakalpA--
nsaheta yaH ku~njarAnvadhyamAnAn.
asau bhImo dhArtarAShTreShu magnaH
sa mAmupAlabdhumarindamo.arhati.. 8-73-6 (58562)
varAsinA chAtha narAshvaku~njarAM--
stathA rathA~NgairdhanuShA cha hantyarIn.
pramR^idya paddhyAmahitAMstu hanti
punashcha dorbhyAM shatamanyuvikramaH.. 8-73-7 (58563)
mahAbalo vaishravaNAntakopamaH
prasahya hartA dviShatAM yashAMsi.
sa bhImaseno.arhati garhaNAya
na tvaM nityaM rakShyamANaH suhR^idbhiH.. 8-73-8 (58564)
kali~Ngava~NgA~NganipAdamAgadhA--
nsadA mahAshailavalAhakopamAn.
nihanti yaH shatrugaNAnanekashaH
sa mAM hi vaktuM prabhavatyamAnagasam.. 8-73-9 (58565)
saMyuktamAsthAya rathaM hi kAle
dhanurvidhUnva~nCharapUrNamuShTiH.
sR^ijechcha yo bANasa~NghAnpareShu
mahAbalo megha ivAmbudhArAH.. 8-73-10 (58566)
shatAnyaShTau vAraNAnAmadarshaya--
dvishAtitaiH kumbhaghaTAgrahastaiH.
yo bhImaseno nihatArisa~NghaH
sa mAmupAlabdhumarindamo.arhati.. 8-73-11 (58567)
rathAshcha nAgAshcha hayAshcha rAja--
nbhImenAjau nihatAH sa~Nghasho.adya.
rAjAnashcha bahavo mahAbalAH
sa mAmupAlabdhumarindamo.arhati.. 8-73-12 (58568)
dhR^itarAShTraputrA balinashcha yena
mahAbalA nihatAH prAyasho vai.
shUro yuddhe hyaprativAryavIryaH
sa mAmupAlabdhumarindamo.arhati.. 8-73-13 (58569)
pratApayaMstadbalamugrarUpaM
yo.asau rame dhArtarAShTrasya vIraH.
ekaH sahetApratisahyapauruSha--
stenAsmi vAchyo na tvayA vai kadAchit.. 8-73-14 (58570)
mahArathA yatra yatraiva yuddhe
bhindanti sainyaM tava kAmato.adya.
tatraiva tatraiva raNe mahAtmA
dR^iDhaM bhImaH parasa~NghAnamR^idrAt.. 8-73-15 (58571)
tenAsmi vAchyo na tvayA haM kadAchi--
nmA mA vochaH krUramihAdya pArtha.
nAsmadvidho vai bhavatA tu vAchyo
yathA bhavAnsarvalokasya vAchyaH.. 8-73-16 (58572)
evaM hi mA te bruvato narendra
kathaM na dIryechChatadhA.adya jihvA.
aho batedaM sunR^ishaMsarUpaM
kAmAdavochastvamihAdya yadvai.. 8-73-17 (58573)
balaM na vAdhiShThitaM sattamAnAM
yatkShatriyANAM bahulaM vadanti.
tvaM chAbalo bhArata niShThuro.asi
tvameva mAM vetsi yathAvidho.aham.. 8-73-18 (58574)
nakulena rAjangajavAjiyodhA
hatAshcha vIrAH sahasA sametya.
tyaktvA prANAnsamare yuddhakA~NkShI
sa mAmupAlabdhumarindamo.arhati.. 8-73-19 (58575)
kR^itaM karma sahadevena duShkaraM
yo yudhyate parasainyAvamardI.
na chAbravItki~nchidihAgato balI
pashyAntaraM tasya chevAtmanashcha.. 8-73-20 (58576)
dhR^iShTadyumnaH sAtyakirdraupadeyA
yudhAmanyushchottamaujAH shikhaNDI.
ete.adya yudhi samprapIDitA--
ste mAmulapAlabdhumarhanti na tvam.. 8-73-21 (58577)
tvanmUlamasmAbhiridaM hi vairaM
prAptaM tathA vyasanaM chAtighoram.
dyUpramattena kR^itaM tvayA.asakR^i--
tkasmAdupAlabdhumihArhasi tvam.. 8-73-22 (58578)
tvameva rAjansatataM pramatta--
stvameva mUDho bhAratAnAmasAdhuH.
tvAM prApya rAjyaM cha vinaShTameta--
tprAptA mahatpANDavAshchApi dAsyam.. 8-73-23 (58579)
tvattaH kR^ito.asmakadvanavAsaduHkhaM
rAjyasya nAsho hyabhimanyoshcha ghoraH.
AtmAnamevaM sunR^ishaMsarUpaM
j~nAtvA kimarthaM garhase mAdya vIra.. 8-73-24 (58580)
lajjasva rAjanyadi te.asti lajjA
tUShNImbhUtaH pashya sarvaM kR^itaghnaH.
bhImo nityaM samarasya kartA
darpasya bhettA punareva nityam.. 8-73-25 (58581)
svayaM hyashaktena narendra yuddhe
nareNa kAryA satataM kShamaiva.
balaM hi vAchi dvijasattamAnAM
kShAtraM dvijA bAhubalaM vadanti.. 8-73-26 (58582)
tvaM vAgbalo bhArata niShThuro.asi
tvameva mAM vetsi yathAvidho.aham.
ghaTAmi nityaM tava kartumiShTaM
dAraiH sutairjIvitenAtmanA cha.. 8-73-27 (58583)
eva~ncha mAM vAkChalAkairhinatsi
tvattaH sukhaM na vayaM vidma ki~nchit.
mA mAmavaMsthA draupadItalpakasaMstho
mahArathAnpratihanmi tvadarthe.. 8-73-28 (58584)
sarvAtisha~NkI bhavasi pramatta--
stvattaH sukhaM nAbhijAnAmi ki~nchit.
proktaH svayaM satyasandhena mR^ityu--
stava priyArthaM naradeva yuddhe.. 8-73-29 (58585)
shikhaNDinAmnA pradhane tavArthe
mayAbhiguptena hatashcha bhIShmaH.
droNo hato yaH satatopakArI
dhR^iShTadyumnena syandanAdviprakR^iShTaH.. 8-73-30 (58586)
drauNishcha ruddhaH sagaNo mahAtmA
tathApi te vai vachanaM nR^ishaMsavat.
duHkhaM priyaM te naradeva kartuM
yasya priyaM te na karomyahaM vai.. 8-73-31 (58587)
na yuchyate vai divi cheha yaH pumA--
nyaste madanyo.apriyamArabheta.
na chAbhinandAmi tathAhi rAjyaM
yatastvamakSheShu dR^iDhaM prasaktaH.. 8-73-32 (58588)
svayaM kR^itaM pApamanAryajuShTa--
masmAbhirAjau vyasanaM titIrShasi..
akSheShu doShA bahavo vidharmyAH
shrutAstvayA sahadevo.abravIdyAn.. 8-73-33 (58589)
tAnnechChasi tyaktumanAryajuShTA--
nghore sma sarve niraye tvayA.astAH.
tvaM devitA tvatkR^ite rAjyanAshaM--
stvatsambhavaM vyasanaM no narendra.. 8-73-34 (58590)
mAsmAnkrUrairShAkpratodaistudastvaM
bhUyo rAjankopayasyalpabuddhyA.. 8-73-35 (58591)
sa~njaya uvAcha. 8-73-36x (5014)
etA vAchaH paruShAH savyasAchI
sthirapratij~naH shrAvayitvA narendram.
viniH shvasa~njyeShThamaniShTamuktvA
tatastu koshAdasimudvabarha.. 8-73-36 (58592)
tamAha kR^iShNaH kimidaM punarbhavA--
nvikoshamAkAshanibhaM karotyasim.
prabrUhi satyaM punaruttaraM sakhe
vachaH pravakShyAbhi tavArthasiddhaye.. 8-73-37 (58593)
itIva pR^iShTaH puruShottamena
suduHkhitaH keshavamAha pArthaH.
ahaM haniShye svasharIrameta--
tprasahya yenAhitamuktavAngurum.. 8-73-38 (58594)
nishamya tatpArthavacho.abravIdidaM
janArdano dharmabhR^itAM variShThaH.
prabrUhi pArtha svaguNAnihAtmana--
stato hatAtmA bhavasIti nishchayaH.. 8-73-39 (58595)
tathA tu kR^iShNasya vacho nishamya
tato.arjunaH prAha dhanuH pragR^ihya.
yudhiShThiraM dharmabhR^itAM variShThaM
shR^iNuShva rAjanniti durvachaH svayam.. 8-73-40 (58596)
arjuna uvAcha. 8-73-41x (5015)
na mAdR^isho.anyo naradeva vidyate
dhanurdharo devamR^ite pinAkinam.
ahaM hi tenAnumato mahAtmanA
kShaNena hanyAM sacharAcharaM jagat.. 8-73-41 (58597)
mayA hi rAjansadigIshvarA disho
vijitya sarvA bhavataH kR^itA vashe.
sa rAjasUyashcha samAptadakShiNaH
sabhA cha divyA bhavato mamaujasA.. 8-73-42 (58598)
pANI pR^iShatkAlikhitAvimau puna--
rdhanushcha savye vitataM sabANam.
pAdau cha me lakShaNataH prashastau
na mAdR^ishaM yuddhagataM jayanti.. 8-73-43 (58599)
hatA udIchyA nihatAH pratIchyAH
prAchyA nirastA dAkShiNAtyA vishastAH.
saMshaptakAnAM ki~nchidevAvashiShTaM
sarvasya lokasya hataM mayA.ardham.. 8-73-44 (58600)
shete mayA nihatA shatrusenA
ChinnairgAtrairbhUmitale skhalantI.
anastraj~nAnnaiva nihanmi chAstrai--
stasmAnna bhasmaiva karomi lokAn.. 8-73-45 (58601)
jaitraM rathaM bhImamAsthAya kR^iShNa
yAvachChIghraM sUtaputraM nihantum.
rAjA bhavatvadya sunirvR^ito.ayaM
karNaM raNe nAshayitAsmi bANaiH.. 8-73-46 (58602)
ityevamuktvA punarAha pArtho
yudhiShThiraM dharmabhR^itAM variShTham.
adyAputrA sUtamAtA bhavitrI
kuntI vAtho vA mayA tena vApi.
satyaM vadAmyadya na karNamAjau
sharairahatvA kavachaM vimokShye.. 8-73-47 (58603)
sa~njaya uvAcha. 8-73-48x (5016)
ityevamuktvA punareva pArtho
yudhiShThiraM dharmabhR^itAM variShTham.
vimuchya shastrANi dhanurvisR^ijya
koshe cha kha~NgaM vinidhAya tUrNam.. 8-73-48 (58604)
sa vrIDayA namrashirAH kirITI
yudhiShThiraM prA~njalirabhyuvAcha.
prasIda rAjankShama yanmayoktaM
kAle bhavAnvetsyati tannamaste.. 8-73-49 (58605)
tatastu pAdAvupagR^ihya pArthaH
samutthito dIptatejAH kirITi.
prasAdya rAjAnamamitrasAhaM
sthito.abravIchchainamabhiprataptam.. 8-73-50 (58606)
yAmyeSha bhImaM samarAdvimoktuM
sarvAtmanA sUtaputraM cha hantum.
bhavatpriyArthaM mama jIvitaM hi
bravImi satyaM tadavehi rAjan.. 8-73-51 (58607)
nedaM chirAtkShipramidaM bhaviShya--
dAvartate.asAvabhiyAmi chainam.
adyApyaputrA tena hatena rAdhA
kuntI mayA vA tadidaM viddhi rAjan.. .. 8-73-52 (58608)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe trisaptatitamo.adhyAyaH.. 73 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.74. adhyAyaH 074
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
arjunakR^itAvamAnAdvanaM yiyAsoryudhiShThirasya kR^iShNena parisAntvanam.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-74-0 (58609)
sa~njaya uvAcha. 8-74-0x (5017)
etachChrutvA pANDavo dharmarAjo
bhrAturvAkyaM paruShaM phalgunasya.
utthAya tasmAchChayanAduvAcha
pArthaM tato duHkhaparItachetAH.. 8-74-1 (58610)
kR^itaM mayA pArthaM na sAdhukarma
yena prAptaM vyasanaM vaH sughoram.
tasmAchChirashChindhi mamaitadadya
kulAntakasyAdhamapUruShasya.. 8-74-2 (58611)
pApasya pApmohatasya vIra
vimUDhabuddheralasasya bhIroH.
vR^iddhAvamansuH paruShatya chaiva
kiM te chiraM mAmanusR^ijya rUkSham.. 8-74-3 (58612)
gachChAmyahaM vanamadyaiva pApaH
sukhaM bhavAnvartatAM madvihInaH.
yogyo rAjA bhImaseno mahAtmA
klIbasya kiM vA mama rAjyakR^ityam.. 8-74-4 (58613)
na chApi shaktaH paruShANi soDhuM
punastavemAni ruShAnvitasya.
bhImo.astu rAjA mama jIvitena
na kAryamadyAvamatasya vIra.. 8-74-5 (58614)
ityevamuktvA sahasotpapAta
ruShAnvitastachChayanaM vihAya.
iyeSha nirgantumatho vanAya
taM vAsudevaH praNato.abhyuvAcha.. 8-74-6 (58615)
na rAjanviditaM tatte yathA gANDIvadhanvanaH.
pratij~nA satyasandhasya gANDIvaM prati vishrutA.. 8-74-7 (58616)
brUyAdya enaM gANDIvaM dehyanyasmai tvamityuta.
vadhyo.asya sa pumA.Nlloke tvayA choktoyamIdR^isham.. 8-74-8 (58617)
tataH satyAM pratij~nAM tAM pArthena pratirakShatA.
machChandAdavamAno.ayaM kR^itastava mahIpate.. 8-74-9 (58618)
gurUNAmavamAno hi vadha ityabhidhIyate.
tasmAtkShama mahAbAho mama pArthasya chobhayoH.. 8-74-10 (58619)
vyatikramamimaM rAjansatyasaMrakShaNaM prati.
sharaNaM tvAM mahArAja pratipannAvubhAvapi.. 8-74-11 (58620)
kShantumarhasi me rAjanpraNatasyAbhiyAchataH.
rAdheyasyAdya pApasya bhUmiH pAsyati shoNitam.. 8-74-12 (58621)
satyaM te pratijAnAmi hataM vidvyadya sUtajam.
yasyechChasi vadhaM tasya gatamevAdya jivItam.. 8-74-13 (58622)
iti kR^iShNavachaH shrutvA dharmarAjo yudhiShThiraH.
sasambhramaM hR^iShIkeshamutthApya praNataM tadA.
kR^itA~njalimuvAchedaM vAkyaM yatsamanantaram.. 8-74-14 (58623)
evameva yathAttha tvamastyeSho.atikramo mama.
anunIto.asmi govinda tAritashchAsmi mAdhava.. 8-74-15 (58624)
mochitA vyasanAddhorAdvayamadya tvayAchyuta.
bhavantaM nAvamAsAdya hyAvAM vyasanasAgarAt.
ghorAdadya samuttIrNAvubhAvaj~nAnamohitau.. 8-74-16 (58625)
tvadbuddhiplavamAsAdya duHkhashokArNavAdvayam.
samuttIrNAH sahAmAtyAH sanAthAH sma tvayAchyuta.. .. 8-74-17 (58626)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi chatuHsaptatitamo.adhyAyaH.. 74 ..
.. shrIH ..
8.75. adhyAyaH 075
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
arjunena svAvamAnitasya yudhiShThirasya prasAdanam.. 1 .. arjunena yudhiShThirAgre karNavadhapratij~nAnam.. 2 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-75-0 (58627)
sa~njaya uvAcha. 8-75-0x (5018)
iti sma kR^iShNavachanAtpratyuchchArya yudhiShThiram.
babhUva vimanAH pArthaH ki~nchitkR^itveva pAtakam.. 8-75-1 (58628)
tato.abravIdvAsudevaH prahasanniva pANDavam.
kathaM nAma bhavedetadyadi tvaM pArtha dharmajam.. 8-75-2 (58629)
asinA tIkShNadhAraNe hanyA dharme vyasthitam.
tvamityuktvAtha rAjAnamevaM kashmalamAvishaH.. 8-75-3 (58630)
hatvA tu nR^ipatiM pArtha kariShyasi kimuttaram.
evaM hi durvido dharmo mandapraj~nairvisheShataH.. 8-75-4 (58631)
sa bhavAndharmabhIrutvAddhavaM yAyAnmahattamaH.
narakaM ghorarUpaM cha bhrAturjyetusya vai vathAt.. 8-75-5 (58632)
sa tvaM dharmabhR^itAM shreShThaM rAjAnaM dharmasaMhitam.
prasAdaya kurushreShThametadatra mataM mama.. 8-75-6 (58633)
prasAdya bhaktyA rAjAnaM prIte chaiva yudhiShThire.
prayAvastvaritau yoddhuM sUtaputrarathaM prati.. 8-75-7 (58634)
hatvA tu samare karNaM tvamadya nishitaiH sharaiH.
vipulAM prItimAdhatsva dharmaputrasya mAnada.. 8-75-8 (58635)
etadatra mahAbAho prAptakAlaM mataM mama.
evaM kR^ite kR^itaM chaiva tava kAryaM bhaviShyati.. 8-75-9 (58636)
sa~njaya uvAcha. 8-75-10x (5019)
tato.arjuno mahArAja lajjapA vai samanvitaH.
dhartarAjasya charaNau prapadya shirasA nataH.. 8-75-10 (58637)
uvAcha bharatashreShThaM prasIdeti punaH punaH.
kShamasva rAjanyatproktastvaM mayA dharmabhIruNA.. 8-75-11 (58638)
pAdayoH patitaM dR^iShTvA dharmarAjo yudhiShThiraH.
dhana~njayamamitraghnaM rudantaM bharatarShabham.. 8-75-12 (58639)
utthApya bhrAtaraM rAjA dharmarAjo dhana~njayam.
samAshliShya cha sasnehaM praruroda mahIpatiH.. 8-75-13 (58640)
ruditvA suchiraM kAlaM bhrAtarau sumahAdyutI.
kR^itashauchau mahArAja prItimantau babhUvatuH.. 8-75-14 (58641)
tata AshliShya taM premNA mUrdhni chAghrAya pANDavaH.
prItyA paramayA yukto vismayaMshcha punaHpunaH.
abravIttaM maheShvAsaM dharmarAjo dhana~njayam.. 8-75-15 (58642)
karNena me mahAbAho sarvasainyasya pashyataH.
kavachaM cha dhvajaM chaiva dhanuH shaktirhayAH sharAH.
sharaiH kR^ittA maheShvAsa yatamAnasya saMyuge.. 8-75-16 (58643)
so.ahaM dR^iShTvA raNe tasya karNa karNasya phalguna.
vyavasIdAmi duHkhena na tu me jIvitaM priyam.. 8-75-17 (58644)
na chedadya hi taM vIraM nihaniShyasi saMyuge.
prANAneva parityakShye jIvitArtho hi ko mama.. 8-75-18 (58645)
evamuktaH pratyuvAcha vijayo bharatarShabha.. 8-75-19 (58646)
satyena te shape rAjaMstvatpAdena tathaiva cha.
bhImena cha narashreShTha yamAbhyAM cha mahIpate.. 8-75-20 (58647)
`ahamenaM narashreShTha sAmAtyaM cha mahIpate'.
yathAdya samare karNaM haniShyAmi hatopi vA.
mahItale patiShyAmi satyenAyudhamAlabhe.. 8-75-21 (58648)
evamAbhAShya rAjAnamabravInmAdhavaM vachaH.
adya karNaM raNe kR^iShNa sUdayiShye na saMshayaH.
tvamanudhyAhi bhadraM te vadhaM tasya durAtmanaH.. 8-75-22 (58649)
evamukto.abravItpArthaM keshavo rAjasattama.
shakto.asi bharatashreShTha yatnaM kartuM yadAttha mAm.. 8-75-23 (58650)
eSha chApi hi me kAmo nityameva mahAratha.
kathaM bhavAnraNe karNaM nihanyAditi sattama.. 8-75-24 (58651)
evamuktastato rAjanpArtho vachanamabravIt.
hanyate dvairathe bhUyo yujyantAM vai rathottame.. 8-75-25 (58652)
upAvR^ittAshcha turagAH shikShitAshchAshvasAdibhiH.
rathopakaraNaiH sarvaiH satvaraM yAtu me rathaH.. 8-75-26 (58653)
evamukto mahArAja phalgunena mahAtmanA.
uvAcha dArukaM kR^iShNaH kuru sarvaM yadabravIt.
arjuno bhAratashreShThaH shreShThaH sarvadhanuShmatAm.. 8-75-27 (58654)
Aj~naptastvatha kR^iShNena dAruko rAjasattama.
yojayAmAsa cha rathaM vaiyAghnaM shatrutApanam.
sajjaM nivedayAmAsa pANDavasya mahAtmanaH.. 8-75-28 (58655)
yuktaM tu rathamAsthAya dArukeNa mahAtmanA.
upasthitaM rathaM dR^iShTvA padmanAbho raNAntakR^it.
bhUyashchovAcha matimAnmAdhavo dharmanandanam.. 8-75-29 (58656)
yudhiShThiremaM bIbhatsuM tvaM sAntvayitumarhasi.
anuj~nAtuM cha karNasya vadhAyAdya durAtmanaH.. 8-75-30 (58657)
shrutvA hyAvAM mahAsaMkhye tvAM karNasharapIDitam.
pravR^ittiM j~nAtumAyAtAvihAvAM pANDunandana.. 8-75-31 (58658)
diShTyAsi rAjanvirujo diShTyA na grahaNaM gataH.
parisAntvaya bIbhatsuM jayamAshAdhi chAnagha.. 8-75-32 (58659)
yudhiShThira uvAcha. 8-75-33x (5020)
ehyehi pArtha bIbhatso mAM pariShvaja pANDava.
vaktavyamuktosmyahitaM tvayA kShAntaM cha tanmayA.. 8-75-33 (58660)
ahaM tvAmanujAnAmi jahi karNaM dhana~njaya.
manyuM cha mA kR^ithAH pArtha yanmayokto.asi dAruNaM.. 8-75-34 (58661)
sa~njaya uvAcha. 8-75-35x (5021)
tato dhana~njayo rAja~nshirasA praNatastadA.
pAdau jagrAha pANibhyAM bhrAturjyeShThasya mAriSha.. 8-75-35 (58662)
tamutthApya tato rAjA pariShvajya cha pIDitam.
mUrdhnupAghrAya chaivainamidaM punaruvAcha ha.. 8-75-36 (58663)
dhana~njaya mahAbAho mAnito.asmi dR^iDhaM tvayA.
mAhAtmyaM vijayaM chaivaM bhUyaH prApnuhi shAshvatam.. 8-75-37 (58664)
arjuna uvAcha. 8-75-38x (5022)
adya taM pApakarmANaM sAnubandhaM raNe sharaiH.
nayAmyantaM samAsAdya rAdheyaM balagarvitam.. 8-75-38 (58665)
yena tvaM pIDito bANairdR^iDhamAyamya kArmukam.
tasyAdya karmaNaH karNaH phalamApsyati dAruNam.. 8-75-39 (58666)
adya tvAmupayAsyAmi karNaM hatvA mahIpate.
sabhAjaye tvAmAkrandAditi satyaM bravImi te.. 8-75-40 (58667)
nAhatvA viniShartiShye karNamadya raNAjirAt.
iti satyena te pAdau spR^ishAmi jagatIpate.. 8-75-41 (58668)
sa~njaya uvAcha. 8-75-42x (5023)
iti bruvANaM sumanAH kirITinaM
yudhiShThiraH prAha vacho bR^ihattaram.
yasho.akShayaM jIvitamIpsitaM te
jayaM sadA vIryamarikShayaM tadA.. 8-75-42 (58669)
prayAhi vR^iddhiM cha dishantu devatA
yathAhamichChAmi tavAstu tattathA.
prayAhi shIghraM jahi karNamAhave
purandaro vR^itramivAtmavR^idvaye.. .. 8-75-43 (58670)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe pa~nchasaptatitamo.adhyAyaH.. 75 ..
.. shrIH ..
8.76. adhyAyaH 076
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
karNena yoddhuMnirgachChato.arjunasya shubhanimittaprAdurbhAvaH.. 1 .. shrIkR^iShNenArjunasya protsAhanam.. 2 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-76-0 (58671)
sa~njaya uvAcha. 8-76-0x (5024)
prasAdya dharmarAjAnaM prahR^iShTenAntarAtmanA.
sampUjya devatAH sarva brAhmaNAnsvasti vAchya cha.
suma~NgalaM svastyayanamAruroha rathottamam.. 8-76-1 (58672)
tasya rAjA mahAprAj~no dharmarAjo yudhiShThiraH.
AshiSho.ayu~Nkta paramAH yuktaM karNarathaM prati.. 8-76-2 (58673)
tamAyAntaM maheShvAsaM dR^iShTvA bhUtAni bhArata.
nihataM menire karNaM pANDavena mahAtmanA.. 8-76-3 (58674)
babhUvurvimalAH sarvA disho rAjansamantataH.
chAShAshcha shatapatrAshcha krau~nchAshchaiva janeshvara.
pradakShiNamakurvanta tadA vai pANDunandanam.. 8-76-4 (58675)
bahavaH pakShiNo rAjanpunnAmAnaH shubhAH shivAH.
tvarayanto.arjunaM yuddhe hR^iShTarUpA vavAshire.. 8-76-5 (58676)
ka~NkA gR^idhrA bakAH shyenA vAyasAshcha vishAmpate.
agratastasya gachChanti bhakShyahetorbhayAnakAH.. 8-76-6 (58677)
nimittAni cha dhanyAni pANDavasya shashaMsire.
vinAshamarisainyAnAM karNasya cha vadhaM tathA.. 8-76-7 (58678)
prayAtasyAtha pArthasya mahAnsvedo vyajAyata.
chintA cha vipulA jaj~ne kathaM chedaM bhaviShyati.. 8-76-8 (58679)
viShaNNaM tu tato j~nAtvA savyasAchinamachyutaH.
sa~nchodayati tejasvI madhuhA vAnaradhvajam.. 8-76-9 (58680)
tato gANDIvadhanvAnamabravInmadhusUdanaH.
dR^iShTvA pArthaM tathAyAntaM chintAparigataM tadA.. 8-76-10 (58681)
gANDIvadhanvansa~NgrAme ye tvayA dhanuShA jitAH.
na teShAM mAnuSho jetA tvadanya iha vidyate.. 8-76-11 (58682)
ete hi bahavaH shUrAH shakratulyaparAkramAH.
tvAM prApya samare shUraM prayAtAH paramAM gatim.. 8-76-12 (58683)
ko hi droNaM cha bhIShmaM cha bhagadattaM cha mAriSha.
vindAnuvindAvAvantyau kAmbhojaM cha sudakShiNam.. 8-76-13 (58684)
shrutAyuM chAshrutAyuM cha shatAyuM cha mahAratham.
pratyudgamya bhavetkShemI yo na syAttvadvidhaH prabhuH.. 8-76-14 (58685)
tava hyastrANi divyAni lAghavaM balameva cha.
asammohashcha yuddheShu vij~nAnasya cha sannatiH.
vedhaH pAtashcha lakSheShu yogashchaiva tathArjuna.. 8-76-15 (58686)
bhavAndevAnsagandharvAnhanyAtsarvAMshcha rAkShasAn.
pR^ithivyAM tu raNe pArtha na yoddhA tvatsamaH pumAn.. 8-76-16 (58687)
dhanurgR^ihmanti ye kechitkShatriyA yuddhadurmadAH.
Atmanastu samaM teShAM na pashyAmi shR^iNomi cha.. 8-76-17 (58688)
brahmaNA hi prajAH sR^iShTA gANDIvaM cha mahaddhanuH.
yena tvaM yudhyase pArtha tasmAnnAsti tvayA samaH.. 8-76-18 (58689)
avashyaM tu mayA vAchyaM yatpathyaM tava pANDava.
mAvamaMsthA mahAbAho karNamAhavashobhinam.. 8-76-19 (58690)
karNo hi balavAndR^iptaH kR^itAstrashcha mahArathaH.
kR^itI cha chitrayodhI cha deshakAlasya kovidaH.. 8-76-20 (58691)
bahunAtra kimuktena saMkShepAchChR^iNu pANDava.
tvatsamaM tvadvishiShTaM vA karNaM manye mahAratham.
paramaM yatnamAsthAya tvayA vadhyo mahAhave.. 8-76-21 (58692)
tejasA vahnisadR^isho vAyuvegasamo jave.
antakapratimaH krodhe siMhasaMhanano balI.. 8-76-22 (58693)
aShTaratnirmahAbAhurvyUDhoraskaH sudurjayaH.
abhimAnI cha shUrashcha pravIraH priyadarshanaH.. 8-76-23 (58694)
sarvayodhaguNairyukto mitrANAmabhaya~NkaraH.
satataM pANDavadveShI dhArtarAShTrahite rataH.. 8-76-24 (58695)
sarvairavadhyo rAdheyo devairapi savAsavaiH.
R^ite tvAmiti me buddhistadadya jahi sUtajam..
devairapi hi saMyattairbibhradbhirmAMsashoNitam.
ashakyaH sa ratho jetuM sarvairapi yuyutsubhiH.. 8-76-25 (58696)
durAtmAnaM pApavR^ittaM nR^ishaMsaM
duShTapraj~naM pANDaveyeShu nityam.
hInasvArthaM pANDaveyairvirodhe
hatvA karNaM nishchitArtho bhavAdya.. 8-76-27 (58697)
taM sUtaputraM rathinAM variShThaM
niShkAlikaM kAlavashaM nayAdya.
taM sUtaputraM rathinAM variShThaM
hatvA prItiM dharmarAje kuruShva.. 8-76-28 (58698)
jAnAmi te pArthaM vIryaM yathAva--
ddurvAraNIyaM cha surAsuraishcha.
sadAvajAnAti hi pANDuputrA--
nasau darpAtsUtaputro durAtmA.. 8-76-29 (58699)
AtmAnaM manyate vIraM yena pApaH suyodhanaH.
tamadya mUlaM pApAnAM jahi sautiM dhana~njaya.. 8-76-30 (58700)
kha~NgajihvaM dhanurAsyaM sharadaMShTraM tarasvinam.
dR^iptaM puruShashArdUlaM jahi karNaM dhana~njaya.. 8-76-31 (58701)
ahaM tvAmanujAnAmi vIryeNa cha balena cha.
jahi karNaM raNe shUraM mAta~Ngamiva kesarI.. 8-76-32 (58702)
yasya vIryeNa vIryaM te dhArtarAShTro.avamanyate.
tamadya pArtha sa~NgrAme karNaM vaikartanaM jahi.. .. 8-76-33 (58703)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe ShaTsaptatitamo.adhyAyaH.. 76 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.77. adhyAyaH 077
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
kR^iShNenArjunamprati bhIShmAdiyuddhanidhanaprakArAnuvAdapUrvakaM teShAM vadhe tasyaiva mukhyakAraNatvakathanam.. 1 .. vAlyAtprabhUti duryodhanApanayAnusmarANapUrvakaM sarvatra karNasyaiva mUlatayA mahAparAdhitvadyotanena tasyAvashyaM hananavidhAnam.. 2 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-77-0 (58704)
sa~njaya uvAcha. 8-77-0x (5025)
tataH punarameyAtmA keshavo.arjunamabravIt.
kR^itasa~NkalpamAyAntaM vadhe karNasya bhArata.. 8-77-1 (58705)
adya saptadashAhAni vartamAnasya nityashaH.
vinAshasyAtighorasya naravAraNavAjinAm.. 8-77-2 (58706)
bhUtvA hi vipulA senA tAvakAnAM paraiH saha.
anyonyaM samaraM prApya ki~nchichCheShA vishAmpate.. 8-77-3 (58707)
bhUtvA vai kauravAH pArtha prabhUtagajavAjinaH.
tvAM vai shatruM samAsAdya vinaShTA raNamUrdhani.. 8-77-4 (58708)
ete te pR^ithivIpAlAH sR^i~njayAshcha samAgatAH.
tvAM samAsAdya durdharShaM pANDavAshcha vyavasthitAH.. 8-77-5 (58709)
pA~nchAlaiH pANDavairmAtsyaiH kArUshaishchedibhiH saha.
`magadhaiH pArijAtaishcha dAkShiNAtyaiH sakeralaiH'.
tvayA guptairamitraghnaiH kR^itaH shatrugaNakShayaH.. 8-77-6 (58710)
ko hi shakto raNe jetuM kauravAMstAta saMyuge.
anyatra pANDavAdyuddhe shvetAshvAdvAnaradhvajAt.. 8-77-7 (58711)
shaktastvaM hi raNe jetuM sasurAsuramAnuShAn.
trIMllokAnsamare yuktAnkiM punaH kauravaM balam.. 8-77-8 (58712)
bhagadattaM cha rAjAnaM ko.anyaH shaktastvayA vinA.
jetuM puruShashArdUla yo.api syAdvAsavopamaH.. 8-77-9 (58713)
tathemAM vipulAM senAM guptAM pArtha tvayA.anagha.
na shekuH pArthivAH sarve chakShurbhirapi vIkShitum.. 8-77-10 (58714)
tathaiva satataM pArtha rakShitAbhyAM tvayA raNe.
dhR^iShTadyumnashikhaNQDibhyAM droNabhIShmau nipAtitau.. 8-77-11 (58715)
ko hi shakto raNe pArtha bhAratAnAM mahArathau.
bhIShmadroNau yudhA jetuM shakratulyaparAkramau.. 8-77-12 (58716)
ko hi shAntanavaM bhIShmaM droNaM vaikartanaM kR^ipam.
drauNiM cha saumadattiM cha kR^itavarmANameva cha.. 8-77-13 (58717)
saindhavaM madrarAjaM cha rAjAnaM cha suyodhanam.
vIrAnkR^itAstrAnsamare sarvAnevAnivartinaH.. 8-77-14 (58718)
akShauhiNIpatInugrAnsaMhatAnyuddhadurmadAn.
tvAmR^ite puruShavyAghra jetuM shaktaH pumAniha.. 8-77-15 (58719)
shreNyashcha bahulAH kShINAH pradIrNAshvarathadvipAH.
nAnAjanapadAshchogrAH kShatriyANAmamarShiNAm.. 8-77-16 (58720)
gaNAshcha dAsamIyAnAM vasAtInAM cha bhArata.
prAchyAnAM vATadhAnAnAM bhojAnAM chAbhimAninAm. 8-77-17 (58721)
udIrNAshvagajA senA sarvakShatrasya bhArata.
tvAM samAsAdya nidhanaM gatA bhImaM cha bhArata.. 8-77-18 (58722)
ugrAshcha bhImakarmANastuShArA yavanAH khashAH.
dArvAbhisArA daradAH shakA mATharata~NkaNAH.. 8-77-19 (58723)
AndhrakAshcha pulindAshcha kirAtAshchogravikramAH.
mlechChAshcha parvatIyAshcha sAgarAnUpavAsinaH.. 8-77-20 (58724)
saMrambhiNo yuddhashauNDA balino daNDapANayaH.. 8-77-21 (58725)
ete suyodhanasyArthe saMrabdhAH kurubhiH saha.
na shakyA yudhi nirjetuM tvadanyena parantapa.. 8-77-21 (58726)
ete suyodhanasyArthe saMrabdhAH kurubhiH saha.
na shakyA yudhi nirjetuM tvadanyena parantapa.. 8-77-22 (58727)
dhArtarAShTramudagraM hi vyUDhaM dR^iShTvA mahadbalam.
yadi tvaM na bhavestrAtA pratIyAtko nu mAnavaH.. 8-77-23 (58728)
tatsAgaramivodvUtaM rajasA saMvR^itaM balam.
vidArya pANDavaiH kruddhaistvayA guptairhataM vibho.. 8-77-24 (58729)
mAgadhAnAmadhipatirjayatseno mahAbalaH.
adya saptaiva chAhAni hataH sa~Nkhye.abhimanyunA.. 8-77-25 (58730)
tato dashasahasrANi gajAnAM bhImakarmaNAm.
jaghAna gadayA bhImastasya rAj~naH parichChadam.. 8-77-26 (58731)
tathAnye.abhihatA nAgA rathAshcha shatasho balAt.
tadevaM samare pArtha vartamAne mahAbhaye.. 8-77-27 (58732)
bhImasenaM samAsAdya tvAM cha pANDava kauravAH.
savAjirathamAta~NgA mR^ityulokamito gatAH.. 8-77-28 (58733)
tathA senAmukhe tatra nihate pArtha pANDavaiH.
bhIShmaH prAsR^ijadugrANi sharatAlAni mAriSha.. 8-77-29 (58734)
sachedikAshipA~nchAlAnkarUshAnmAtsyakekayAn.
sharaiH prachChAdya nidhanamanayatparamAstravit.. 8-77-30 (58735)
tasya chApachyutairbANaiH paradehavidAraNaiH.
pUrNamAkAshamabhavadrukmapuhkhairajihmagaiH.. 8-77-31 (58736)
hanyAdrathasahasrANi ekaikenaiva muShTinA.
lakShaM naradvipAnhatvA sametAnsamahAbalAn.. 8-77-32 (58737)
gatyA dashamyA te gatvA jaghnurvAjirathadvipAn.
hitvA navagatIrduShTAH sa bANAnAhave.atyajat.. 8-77-33 (58738)
dinAni dasha bhIShmeNa nighnatA tAvakaM balam.
shUnyAH kR^itA rathopasthA hatAshcha gajavAjinaH.. 8-77-34 (58739)
`dashame.ahani samprApte kR^itvA ghoraM parAkramam'.
darshayitvA.a.atmano rUpaM rudropendrasamaM yudhi.. 8-77-35 (58740)
pANDavAnAmanIkAni pravigAhya vishAmpate.
vinighnanpR^ithivIpAlAMshchedipA~nchAlakekayAn.. 8-77-36 (58741)
ahanatpANDavIM senAM rathAshvagajasa~NkulAm.
majjantamapluve mandamujjihIrShuH suyodhanam.. 8-77-37 (58742)
tathA charantaM samare tapantamiva bhAskaram.
padAtikoTisAhasrAH pravarAyudhapANayaH.. 8-77-38 (58743)
na shekuH sR^i~njayA draShTuM tathaivAnye mahIkShitaH.
vicharantaM tathA taM tu sa~Ngrame jitakAshinam.. 8-77-39 (58744)
sarvodyamena mahatA pANDavAnsamabhidravat.
sa tu vidrAvya samare pANDavAnsR^i~njayAnapi.
eka eva raNe bhIShma ekavIratvamAgataH.. 8-77-40 (58745)
taM shikhaNDI samAsAdya tvayA gupto mahAvratam.
jaghAna puruShavyAghraM sharaiH sannataparvabhiH.. 8-77-41 (58746)
sa eSha patitaH shete sharatalpe pitAmahaH.
tvAM prApya puruShavyAghraM vR^itraH prApyeva vAsavam.. 8-77-42 (58747)
droNaH pa~nchadinAnyugro vidhamya ripuvAhinIm.
kR^itvA vyUhamabhedyaM cha pAtayitvA mahArathAn.. 8-77-43 (58748)
jayadrathasya samare kR^itvA rakShAM mahArathaH.
antakapratimashchogro rAtriyuddhe.adahatprajAH.. 8-77-44 (58749)
dagdhvA yodhA~nCharairvIro bhAradvAjaH pratApavAn.
dhR^iShTadyumnaM samAsAdya sa gataH paramAM gatim.. 8-77-45 (58750)
yadi vA.adya bhavAnyuddhe sUtaputramukhAnrathAn.
nAvArayiShyaH sa~NgrAme na sma droNo vyana~NkShyata.. 8-77-46 (58751)
bhavatA tu balaM sarvaM dhArtarAShTrasya vAritam.
tato droNo hato yuddhe pArShatena dhana~njaya.. 8-77-47 (58752)
kashcha shakto raNe kartuM tvadanyaH puruShabruvaH.
yAdR^ishaM te kR^itaM pArtha jayadrathavadhaM prati.. 8-77-48 (58753)
nivArya senAM mahatIM hatvA shUrAMshcha pArthivAn.
nihataH saindhavo rAjA tvayA.astrabalatejasA.. 8-77-49 (58754)
AshcharyaM sindhurAjasya vadhaM jAnanti pArthivAH.
anAshchAryaM hi tattvattastvaM hi pArtha mahArathaH.. 8-77-50 (58755)
tvAM hi prApya raNe kShatramekAhAditi bhArata.
nashyamAnamahaM yuktaM manyeyamiti me matiH.. 8-77-51 (58756)
seyaM pArtha chamUrghorA dhArtarAShTrasya saMyuge.
hatasarvasvabhUyiShThA bhIShmadroNau hatau yathA.. 8-77-52 (58757)
shIrNapravarayodhADhyA hatavAjirathadvipA.
hInA sUryendunakShatrairdyaurivAbhAti bhAratI.. 8-77-53 (58758)
vidhvastA hi raNe pArtha seneyaM bhImavikrama.
AsurIva mahAsenA devarAjaparAkramaiH.. 8-77-54 (58759)
teShAM hatAvashiShTAstu santi pa~ncha mahArathAH.
drauNishcha kR^itavarmA cha karNo madrAdhipaH kR^ipaH.. 8-77-55 (58760)
tAMstvamadya naravyAghra hatvA pa~ncha mahArathAn.
hatAmitraH prayachChorvI rAj~ne sadvIpapattanAm.. 8-77-56 (58761)
sAkAshajalapAtAlAM saparvatamahAvanAm.
prayachChAmitavIryAya pArthAyAdya vasundharAm.. 8-77-57 (58762)
etAM purA viShNuriva hatvA daiteyadAnavAn.
prayachCha medinIM rAj~ne shakrAyaiva hariryathA.. 8-77-58 (58763)
adya modantu pA~nchAlA nihateShvariShu tvayA.
viShNunA nihateShveva dAnaveyeShu devatAH.. 8-77-59 (58764)
yadi vA dvipadAM shreShThaM droNaM mAnayato gurum.
ashvatthAmni kR^ipA te.asti kR^ipe vAchAryagauravAt.. 8-77-60 (58765)
atyantApachitAnbandhUnmAnayanmAtR^ibAndhavAn.
kR^itavarmANamAsAdya na neShyAsi yamakShayam.. 8-77-61 (58766)
bhrAtaraM mAturAsAdya shalyaM madrajanAdhipam.
yadi tvamaravindAkSha dayAvAnna jighAsasi.. 8-77-62 (58767)
etatte sukR^itaM karma nAtra ki~nchana vidyate.
vayamapyanujAnImo nAtra doSho.asti kashchana.. 8-77-63 (58768)
imaM pApamatiM kShudramatyantaM pANDavAnprati.
karNamadya narashreShTha jahi pArtha shitaiH sharaiH.. 8-77-64 (58769)
dahane yatsaputrAyA nishi mAtustavAnagha.
dyUtArthe yachcha yuShmAsu prAvartata suyodhanaH.
tasya sarvasya duShTAtmA karNo vai mUlamityuta.. 8-77-65 (58770)
protsAhayati duShTAtmA dhArtarAShTraM sudurmatim.
samitau gadate karNastamadya jahi bhArata.. 8-77-66 (58771)
yashcha yuShmAsu pApaM vai dhArtarAShTraH prayuktavAn.
tasya sarvasya durbuddhiH karNo mUlamihArjuna.. 8-77-67 (58772)
karNaM hi manyate trANaM nityameva suyodhanaH.
tato mAmapi saMrabdho nigrahItuM parAkramAt.. 8-77-68 (58773)
sthitA buddhirnarendrANAM dhArtarAShTrasya chobhayoH.
karNaH pArthAnraNe sarvAnnAshayiShyati sAyakaiH.. 8-77-69 (58774)
karNamAshritya kaunteya dhArtarAShTrasya vigrahaH.
ruchito bhavatA sArdhaM jAnato.api balaM tava.. 8-77-70 (58775)
karNo jalpati vai nityamahaM pArthAnsamAgatAn.
vAsudevaM cha dAshArhaM vijeShyAmi mahAraNe.
samitau valgate karNastamadya jahi phalguna.. 8-77-71 (58776)
yachcha yuShmAsu pApaM vai dhArtarAShTraH pratApavAn.
sabhAyAM kR^itavAnnityaM karNamAshritya vai purA.. 8-77-72 (58777)
yachcha taM dhArtarAShTrANAM ShaDbhiH shUrairmahArathaiH.
pashyatAM saMvR^itaM shUraM saubhadramaparAjitam.. 8-77-73 (58778)
droNadrauNikR^ipAnvIrAnkampayAnaM maheShubhiH.
vidhamantamanIkAni pramathantaM mahArathAn.. 8-77-74 (58779)
manuShyavAjimAta~NgAnpreShayantaM yamakShayam.
sharaiH saubhadramAyAntaM dahantamarivAhinIm.. 8-77-75 (58780)
nirmanuShyAshcha mAta~NgA virathAshcha mahArathAH.
pradravanti sma samare disho bhItA.abhimanyave.. 8-77-76 (58781)
vigatAsUMshcha turagAnpattInvyAyudhajIvitAn.
kurvantamR^iShabhaskandhaM kuruvR^iShNiyashaskaram.
tanme dahati gAtrANi sakhe satyena te shape.. 8-77-77 (58782)
yattadAsItsuduShTAtmA karNo vinihataH prabhuH.
na shakto hyabhimanyostu karNaH sthAtuM raNAgrataH.. 8-77-78 (58783)
saubhadrasharanirbhinno visaMj~naH shoNitokShitaH.
nishvasankrodhasandIpto vimukhaH sAyakArditaH.. 8-77-79 (58784)
tasthau sa vihvalaH sa~Nkhye prahArajanitachChaviH.
apayAnakR^itotsAho nirutsAhashcha bhArata.. 8-77-80 (58785)
duryodhanaM raNe dR^iShTvA lajjamAno muhurmuhuH.
nApayAsIttatataH pArtha so.abhimanyormahAraNe.. 8-77-81 (58786)
dR^iShTvA droNaM vadhopAyamabhimanyoshcha pR^iShTavAn.
shrutvA droNavachaH krUraM tatashchichCheda kArmukam.. 8-77-82 (58787)
tatashChinnAyudhaM tena dR^iShTvA pa~ncha mahArathAH.
sa chaiva nikR^itiprAj~naH prAhiNochCharavR^iShTibhiH.. 8-77-83 (58788)
prahasansa tu duShTAtmA karNo rAjA cha kauravaH.
yachcha karNo.abravItkR^iShNAM sabhAyAM paruShaM vachaH.
pramukhe pANDaveyAnAM kurUNAM chaiva pashyatAm.. 8-77-84 (58789)
vinaShTAH pANDavAH kR^iShNe shAshvataM narakaM gatAH.
patimanyaM pR^ithushroNi vR^iNIShva mR^idubhAShiNi.. 8-77-85 (58790)
eShA tvaM dhR^itarAShTrasya dAsIbhUtA niveshanam.
pravishArAlapakShmAkShi na santi patayastava.. 8-77-86 (58791)
na pANDavAH prabhavanti tava kR^iShNe katha~nchana.
dAsabhAryA cha pA~nchAli svayaM dAsI cha shobhane.. 8-77-87 (58792)
adya duryodhano rAjA pR^ithivyAM nR^ipatiH smR^itaH.
sarve chAsya mahipAlA yogakShemamupAsate.. 8-77-88 (58793)
pashyedAnIM yadA bhadre niviShTAH pANDavAH samam.
anyonyaM samudIkShante dhArtarAShTrasya tejasA.. 8-77-89 (58794)
vyaktaM ShaNDatilA hyete narake cha nimajjitAH.
preShyavachchApi rAjAnamupasthAsyanti kauravam.. 8-77-90 (58795)
uktavAnsa cha pAtAtmA tathA paramadurmatiH.
pApaH pApavachaH karNaH pashyataste dhana~njaya.. 8-77-91 (58796)
asya pApasya tadvAkyaM suvarNavikR^itAH sharAH.
shamayanti shilAdhautA nAshayanto.asya jIvitam.. 8-77-92 (58797)
adya karNaM raNe grastaM pashyantu kuravastvayA.
svargAvataraNe yatnaM svargadvAragataM yathA.. 8-77-93 (58798)
adya te samare vIryaM pashyantu kuruyodhinaH.
sUtaputre hate pArtha jAnantu tvAM mahAratham.. 8-77-94 (58799)
adya kAkavalA gR^idhrA vAyasA jambukAstathA.
viprakarShantu gAtrANi sUtaputrasya mAriSha.. 8-77-95 (58800)
adyAdhirathirAkShipto nihatashcha tvayA raNe.
kurUNAM shokamAdhattAM pANvAnAM mudaM tadA.. 8-77-96 (58801)
adya tvAM pratimardantu pA~nchAlAH pANDavaiH saha.
yathA vR^itravadhe vR^itte devAH sarve shatakratum.. 8-77-97 (58802)
adya karNaM raNe hatvA prApya chaivottamaM yashaH.
vishoko vijvaraH pArtha bhava bandhupuraskR^itaH.. 8-77-98 (58803)
narasiMhavapuH kR^itvA yathA shasto mahAsuraH.
hiraNyakashipurdaityo viShNunA prabhaviShNunA.. 8-77-99 (58804)
tathA tvamapi rAdheyaM ghorAM kR^itvA mahAtanum.
jahi yuddhe mahAbAho trAyasva cha bhayAtsvakAn.. 8-77-10 (58805)
karNaM hAhAkR^itaM dInaM viShaNNaM tvachCharArditam.
prapatantaM mahIM karNaM pashyantu vasudhAdhipAH.. 8-77-10 (58806)
taM cha svashoNite magnaM shayAnaM patitaM bhuvi.
apaviddhAyukadhaM karNamadya pashyantu bAndhavAH.. 8-77-10 (58807)
tachchaivAdya mahatkarma gANDIvapreShitaiH sharaiH.
rathopasthe vishIryeta tArArAja ivAmbarAt.. 8-77-10 (58808)
Ashu chAdya sharAstasya sampatanto mahAjavaiH.
tvachCharaiH sannikR^ittAgrA vishIryante mahItale.. 8-77-10 (58809)
tvayA chAdya hate tasya vikrame bharatarShabha.
vimukhAH sarvarAjAno bhavantu gatajIvitAH.. 8-77-10 (58810)
tathA chAdhirathau yAte prayAntu kuravo dishaH.
manvAnAstaM rathashreShThaM sarvalokeShu dhanvinAm.. 8-77-10 (58811)
sa vai chAdya bhayAttyaktvA dhArtarAShTro mahAchamUm.
duryodhano bhayodvigno dravatu svaM niveshanam.. 8-77-10 (58812)
tathA chAdya hataM shrutvA dhR^itarAShTro janeshvaraH.
kShaNena nipatedbhUmau visaMj~no vai mahIpatiH.. 8-77-10 (58813)
adya jAnantu te pArtha vikramaM sarvayodhinaH.
yaduvAcha sabhAmadhye paruShaM bhArata tvayi.. 8-77-10 (58814)
yAni chAnyAni duShTAtmA pApAni kR^itavAMstvayi.
tAnyadya bharatashreShTha nAshayantu sharAstava.. 8-77-10 (58815)
shAntiM kuru parikleshA kR^iShNAyAH shatrupAtana.
hatvA shatruM raNe shlAghyaM garjantamatipauruSham.. 8-77-10 (58816)
adya chAdhirathirveddhastava bANaiH samantataH.
manyatAM tvAM naravyAghra pravaraM sarvadhanvinAm.. 8-77-10 (58817)
gANDIvaprasR^itAnvANAnadya gAtraspR^ishaH sharAn.
yAtu karNo raNe pArtha shvAvichChalalato yathA.. 8-77-10 (58818)
taM kathaM karNamAsAdya vidraveyurmahArathAH.
yastvekaH sarvapA~nchAlAnahanyahani nAshayan.
kAlavachcharate vIra pA~nchAlAnAM rathavraje.. 8-77-10 (58819)
tamapyAsAdya samare mitrArthe mitravatsala.
tathA jvalantamastraishcha shUraM sarvadhanuShmatAm.
nirdahantaM samArUDhaM durdharShaM droNama~njasA.. 8-77-10 (58820)
te nityamuditA jetuM yudhi shatrumarindamAH.
na chedAdhiratherbhItAH pA~nchAlAH syuH parA~NmukhAH.. 8-77-10 (58821)
teShAmApatatAM shUraH pA~nchAlAnAM tarasvinAm.
AdattAsU~nsharaiH karNaH pata~NgAnAmivAnalaH.. 8-77-10 (58822)
ete dravanti pA~nchAlA drAvyante yodhibhirdhruvam.
karNena bharatashreShTha pashyapashya tathAkR^itAn.. 8-77-10 (58823)
tAnsamArohataH shUrAnmitrArthe tyaktajIvitAn.
nistAraya mahAbAho karNAstrAtpAvakopamAt.. 8-77-10 (58824)
astraM hirAmAtkarNena bhArgavAdR^iShisattamAt.
yadavAptaM tadA ghoraM tasya rUpamudIryate.. 8-77-10 (58825)
tApanaM sarvasainyasya ghorarUpaM bhayAnakam.
yamAshritya mahAsenA jvalate svena tejasA.. 8-77-10 (58826)
ete charanti sa~NgrAme karNachApachyutAH sharAH.
prabhayA iha shatrUNAM ghAtayanto janAnprabho.. 8-77-10 (58827)
ete bhramanti pA~nchAlA utkrayanti cha mAriSha.
karNAstraM samare prApya durnivAryaM mahAtmabhiH.. 8-77-10 (58828)
eSha bhImo dR^iDhakrodho vR^itaH pArtha samantataH.
sR^i~njayairyo.ajayatkarNaM pIDyate nishitaiH sharaiH.. 8-77-10 (58829)
pA~nchAlAnsR^i~njayAMshchaiva pANDavAMshchaiva bhArata.
upekShito dahetkarNo rogo dehamivAntakaH.. 8-77-10 (58830)
nAnyaM tvatto hi pashyAmi yodhaM yaudhiShThire bale.
yaH samAsAdya rAdheyaM svastimAnAvrajedgR^ihAn.. 8-77-10 (58831)
tamadya nishitairbANairnihatya bharatarShabha.
yathA pratij~nAM tva pArtha tIrtvA kIrtimavApsyasi.. 8-77-10 (58832)
tvaM hi shakto raNe karNaM vijetuM saha pArthivaiH.
nAnyo yudhi yudhAM shreShTha satyametadbravImi te.. 8-77-10 (58833)
etatkR^itvA mahatkArma hatvA karNaM mahAratham.
kR^itArthaH saphalaH pArtha sukhI bhava narottama.. .. 8-77-10 (58834)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe saptasaptatitamo.adhyAyaH.. 77 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.78. adhyAyaH 078
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
arjunena kR^iShNAgre karNavadhAnantarabhAvyarthAnuvarNanapUrvakaM tadvadhapratij~nA.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-78-0 (58835)
sa~njaya uvAcha. 8-78-0x (5026)
sa keshavasya bIbhatsuH shrutvA bhArata bhAShitam.
vishokaH samprahR^iShTashcha kShaNena samapadyata.. 8-78-1 (58836)
tato jyAmabhimR^ijyAshu vyAkShipadgANDivaM dhanuH.
dadhre karNavinAshAya keshavaM chAbhyabhAShata.. 8-78-2 (58837)
tvayA nAthena govinda dhruva eva jayo mama.
prasanno yasya bhagavAnbhUtabhavyabhaviShyakR^it.. 8-78-3 (58838)
tvatsahAyo hyahaM kR^iShNa trIMllokAnvai samAgatAn.
prApayeyaM paraM lokaM kimu karNaM mahAhave.. 8-78-4 (58839)
pashyAmi dravatIM senAM pA~nchAlAnAM janArdana.
pashyAmi karNaM samare vicharantamabhItavat.. 8-78-5 (58840)
bhArgavAstraM cha pashyAmi jvalantaM kR^iShNa sarvashaH.
sR^iShTaM karNena vArShNeya shakreNeva mahAshanim.. 8-78-6 (58841)
anena khalu sa~NgrAme yattu kR^iShNa mayA kR^itam.
kathayiShyanti bhUtAni yAvadbhUmirdhariShyati.. 8-78-7 (58842)
adya kR^iShNa vikarNA me karNaM neShyanti mR^ityave.
gANDIvamuktAH kShiNvanto mama hastaprachoditAH.. 8-78-8 (58843)
adya rAjA dhR^itarAShTraH svAM buddhimavamaMsyate.
duryodhanamarAjyArhaM yayA rAjye.abhyaShechayat.. 8-78-9 (58844)
adya rAjyAtsukhAchchaiva shriyo rAShTrAttathA purAt.
putrebhyashcha mahAbAho dhR^itarAShTro vimokShyati.. 8-78-10 (58845)
guNavantaM hi yo hitvA nirguNaM kurute prabhum.
sa shochati chiraM kR^iShNa kShipramevAgate kShaye.. 8-78-11 (58846)
yathA cha puruShaH kashchichChittvA chAmravaNaM mahat.
palAshasechane buddhiM kR^itvA shochati mandadhIH.. 8-78-12 (58847)
dR^iShTvA puShpaM pale gR^idhnuH phalaM dR^iShTvA.anushochati.
tathedaM dhR^itarAShTrasya puShpalupdhasya mAnada.
phalaM dR^iShTvA bhR^ishaM duHkhaM bhaviShyati janArdana.. 8-78-13 (58848)
sUtaputre hate tvadya nirAsho bhavitA prabhuH.. 8-78-14 (58849)
adya duryodhano rAjyAjjIvitAchcha nirAshakaH.
bhaviShyati hate karNe kR^iShNa satyaM bravImi te.. 8-78-15 (58850)
adya dR^iShTvA mayA karNaM sharairvishakalIkR^itam.
smaratAM tava vAkyAni shamaM prati janeshvaraH.. 8-78-16 (58851)
adyAsau saubalaH kR^iShNa glahA~njAnAtu vai sharAn.
durodaraM cha gANDIvaM gaNQDavaM cha rathaM mama.. 8-78-17 (58852)
adya kuntIsutasyAhaM dR^iDhaM rAj~naH prajAgaram.
vyapaneShyAmi govinda hatvA karNaM shitaiH sharaiH.. 8-78-18 (58853)
adya kuntIsuto rAjA hate sUtasute mayA.
suprahR^iShTamanAH prItashchiraM sukhamavApsyati.. 8-78-19 (58854)
adya vAhamanAdhR^iShyaM keshavApratimaM sharam.
utsrakShyAmIhayaH karNaM jIvitAddhaMshayiShyati.. 8-78-20 (58855)
yasya chaitadvrataM mahyaM vadhe kila durAtmanaH.
pAdauna maxxxxxxnyAM na phalgunam.. 8-78-21 (58856)
xxxxxxxz pApasya madhusUdana.
xxxxxxxxxxxxxx sannataparvabhiH.. 8-78-22 (58857)
xxxxxxxxxxxxxx nAnyaM pR^ithivyAmanumanyate.
xxxxxxxxx sUtaputrasya bhUmiH pAsyati shoNitam.. 8-78-23 (58858)
xxxxxxx sUtaputro yadavravIt.
xxxxxxxxxxx shlAghamAnaH svakAnguNAn.. 8-78-24 (58859)
anR^itaM tatkariShyanti mAmakA nishitAH sharAH.
AshIviShA iva kruddhAstasyapAsyanti shoNitam.. 8-78-25 (58860)
mayA hastavatA muktA nArAchA vaidyutatviShaH.
gANDIvasR^iShTA dAsyanti karNasya paramAM gatim.. 8-78-26 (58861)
adya tapsyati rAdheyaH pA~nchAlIM yattadabravIt.
sabhAmadhye vachaH krUraM kutsayanpANDavAnprati.. 8-78-27 (58862)
ete ShaNDatilAH kR^iShNe nirvIryA hatavikramAH.
ahaM vaH pANDaveyebhyo bhayAttrAsyeti chAbravIt.
hantA.ahaM pANDavAnsarvAnsaputrAniha bhArata.. 8-78-28 (58863)
anR^itaM tatkariShyanti mAmakA nishitAH sharAH.
hate vaikartane karNe sUtaputre durAtmani.. 8-78-29 (58864)
yasya vIryaM samAshritya dhArtarAShTro bR^ihanmanAH.
tamadya karNaM hantAsmi samare madhusUdana.. 8-78-30 (58865)
adya karNe hate kR^iShNa dhArtarAShTrAH sarAjakAH.
vidravanti disho bhItAH siMhaM dR^iShTvA mR^igA iva.. 8-78-31 (58866)
adya duryodhano rAjA pR^ithivIM nAnvavekShate.
hate karNe mayA sa~Nkhye saputre sasuhR^ijjane.. 8-78-32 (58867)
adya karNe hataM dR^iShTvA dhArtarAShTro.atyamarShaNaH.
jAnAtu mAM raNe kR^iShNa pravaraM sarvadhanvinAm.. 8-78-33 (58868)
saputrapautraH sAmAtyaH sasuhR^ichcha nirAshiShaH.
pitrye rAjye nirAshashcha dhArtarAShTro nirAshrayaH.. 8-78-34 (58869)
adya rAjA dharmaputro hatAmitro bhaviShyati.
adya duryodhano dIptAM shriyaM rAjyaM cha hAsyati.. 8-78-35 (58870)
hate vaikartane karNe bhIShme droNe cha saMyuge.
kAtaraM tadbalaM kR^iShNa praviShTaM bhokShyate tu yat.. 8-78-36 (58871)
adyaprabhR^iti rAjAnaM dharmaputraM yudhiShThiram.
anumodantu suhR^ido j~nAtapUrvAshcha brAhmaNAH.. 8-78-37 (58872)
adya taM nihataM shrutvA karNaM vaikartanaM mayA.
karotu paTahonmishraM devatAsthAnapUjanam.. 8-78-38 (58873)
adya kR^iShNa hate karNe kurutAM chirasambhR^itam.
yAjanaM vai mahAbAho devatAnAM yathAvidhi.. 8-78-39 (58874)
adya tvambA cha kR^iShNA cha tvaramANe parasparam.
sasvajetAM hR^iShIkesha sampUrNe.asminmanorathe.. 8-78-40 (58875)
adya tvaM pANDavo jyeShThastathA.a.aryashcha vR^ikodaraH.
udIkShetAM hate karNe kR^iShNa saumyena chakShuShA.. 8-78-41 (58876)
abhivAdya gurUnadya kaniShThaishchAbhivAditaH.
sasvajAno hyahaM dorbhyAM prApsyAmi vipUlaM yashaH.. 8-78-42 (58877)
adya karNe hate kR^iShNa prashaMsanto.arjunaM surAH.
tridivaM yAntu saMhR^iShTAH sa~NgatAshcha tapodhanAH.. 8-78-43 (58878)
adya lokAstrayaH kR^iShNa jAnantu mama pauruSham.
dR^iShTvA karNaM hataM yuddhe dvairathe savyasAchinA.. 8-78-44 (58879)
adyAhamanR^iNaH kR^iShNa bhaviShyAmi dhanuShmatAm.
rathasya cha sharANAM cha dhanuSho gANDivasya cha.. 8-78-45 (58880)
mokShyAmyadya mahadduHkhaM trayodashasamArjitam.
hatvA karNaM raNe kR^iShNa shambaraM maghavAniva.. 8-78-46 (58881)
adya karNe hate yuddhe somakAnAM mahArathAH.
kR^itakAryAH pramodantAM mitrakAryepsavo yudhi.. 8-78-47 (58882)
na jAne cha kathaM prItiH shaineyasyAdya mAdhava.
ahaM hatvA raNe karNaM putrAMshchAsya jayAdhikAn.
prItiM dAsyAmi bhImasya sAtyakeryamayostathA.. 8-78-48 (58883)
dhR^iShTadyumnasya vIrasya tathaiva cha shikhaNDinaH.
adyAnR^iNyaM gamiShyAmi hatvA karNaM mahAhave.
dharmarAjasya saMshrutya vArShNeyashapathaM mithaH.. 8-78-49 (58884)
adya pashyantu sa~NgrAme dhana~njayamamarShaNam.
yudhyantaM kauravaiH sArdhaM ghAtayantaM cha sUtajam.. 8-78-50 (58885)
bhavatsamakShamaM vakShyAmi punarevAtmasaMstavam.
ityapyamitrapravaramadyAhaM hanmi sUtajam.. 8-78-51 (58886)
dhanurvede matsamaH ko nu loke
parAkrame vA mama ko.asti tulyaH.
ko vA.apyanyo matsamo.asti kShamAyAM
mamAnR^ishaMsye sadR^isho.asti ko.anyaH.. 8-78-52 (58887)
ahaM dhanuShmAnsasurAsurAMshcha
sarvANi bhUtAni cha sa~NgatAni.
svabAhuvIryAdgamaye parAbhavaM
matpauruShaM vidvi paraM parebhyaH.. 8-78-53 (58888)
sharArchiShA gANDivenAhamekaH
sarvAnkurUnbAhlikAMshchAbhipannaH.
himAtyaye kakShagato yathA.agniH
sa nirdaheyaM sahasA pragR^ihya.. 8-78-54 (58889)
pANI pR^iShatkAlikhitau mamaitau
dhanushcha sa~Nkhye vitataM sabANam.
pAdau chemau surathau sadhvajau cha
na mAdR^ishaM yuddhagataM bhajanti.. .. 8-78-55 (58890)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe aShTasaptatitamo.adhyAyaH.. 78 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.79. adhyAyaH 079
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
dvandvayuddham.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-79-0 (58891)
[dhR^itarAShTra uvAcha. 8-79-0x (5027)
samAgame pANDavasR^i~njayAnAM
mahAbhaye mAmakAnAmagAdhe.
dhana~njaye tAta raNAya yAte
karNena tadyudvamatho.atra kIdR^ik..] 8-79-1 (58892)
sa~njaya uvAcha. 8-79-2x (5028)
teShAmanIkAni mahAdhvajAni
raNe samR^iddhAni susa~NgatAni.
bherInirAdonmukharANyaMgarja--
nmeghA iva prAvR^iShi mArutAstAH.. 8-79-2 (58893)
mahAgajAbhrAkulamastratoyaM
vAditranemItalashabdavachcha.
hiraNyachitrAyudhavidyutaM cha
sharAsinArAchamahAstradhAram.. 8-79-3 (58894)
tadbhImavegaM rudhiraughavAhi
kha~NgAkulaM kShatriyajIvaghAti.
anArtavaM krUramaniShTavarShaM
babhUva saMrambhakaraM prajAnAm.. 8-79-4 (58895)
ekaM rathaM samparivArya mR^ityuM
nayantyaneke cha rathAH sametAH.
ekastathaikaM rathinaM rathAgryAM--
stathA rathashchApi rathAnanekAn.. 8-79-5 (58896)
rathaM sasUtaM sahayaM cha ka~nchi--
tkashchidratI mR^ityuvashaM ninAya.
ninAya chApyekagajena kashchi--
drathAnbahUnmR^ityuvashe tathAshvAn.. 8-79-6 (58897)
rathAnsasUtAnsahayAngajAMshcha
sarvAnarInmR^ityuvashaM sharaughaiH.
ninye hayAMshchaiva tathA sasAdI--
npadAtisa~NghAMshcha tathaiva pArthaH.. 8-79-7 (58898)
kR^ipaH shikhaNDI cha raNe sametau
duryodhanaM sAtyakiradhyagachChat.
shrutashravA droNaputreNa sArdhaM
yudhAmanyushchitrasenena sArdham.. 8-79-8 (58899)
karNasya putraM tu rathI suSheNaM
samAgataM sR^i~njayashchottamaujAH.
gAndhArarAjaM sahadevo.akShadhUrtaM
maharShabhaM siMha ivAbhyadhAvat.. 8-79-9 (58900)
shatAnIko nAkuliH karNaputraM
yuvA yuvAnaM vR^iShasenaM sharaughaiH.
samArpayatkarNaputrashcha shUraH
pA~nchAleyaM sharavarShairanekaiH.. 8-79-10 (58901)
ratharShabhaH kR^itavarmANabhArchCha--
nmAdrIputro nakulashchitrayodhI.
pA~nchAlAnAmadhipo yAj~naseniH
senApatiH karNamArchChatsasainyam.. 8-79-11 (58902)
duHshAsano bhArata bhArataM tu
vyAttAnanaM krUramivAntakAbham.
bhImaM raNe shastrabhR^itAM variShThaM
bhImaM samArchChattamasahyavegam.. 8-79-12 (58903)
karNAtmajaM tatra jaghAna vIra--
stathAchChinachchottamaujAH prasahya.
tasyottamA~NgaM nipapAta bhUmau
ninAdayadgAM ninadena khaM cha.. 8-79-13 (58904)
suSheNashIrShaM patitaM pR^ithivyAM
vilokya karNo.atha tadArtarUpaH.
krodhAddhayAMstasya rathaM dhvajaM cha
bANaiH sudhArairnishitairakR^intat.. 8-79-14 (58905)
sa tUttamaujA nishitaiH pR^iShatkai--
rvivyAdha kha~Ngena cha bhAsvareNa.
pArShNigrahAMshchaiva kR^ipasya hatvA
shikhaNDivAhaM sa tato.adhyarohat.. 8-79-15 (58906)
kR^ipaM tu dR^iShTvA virathaM rathastho
naichChachCharaistADayituM shikhaNDI.
taM drauNirAvArya rathaM kR^ipasya
samujjahe pa~NkagatAM yathA gAm.. 8-79-16 (58907)
hiraNyavarmA nishitaiH pR^iShatkai--
stavAtmajAnAmanilAtmajo vai.
atApayatsainyamatIva bhImaH
kAle shuchau madhyagato yathA.arkaH.. .. 8-79-17 (58908)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe ekonAshItitamo.adhyAyaH.. 79 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.80. adhyAyaH 080
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
bhImasenavishokayoH saMvAdaH.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-80-0 (58909)
sa~njaya uvAcha. 8-80-0x (5029)
atha tvidAnIM tumule vimarde
dviShadbhireko bahubhiH samAvR^itaH.
mahAraNe sArathimityuvAcha
bhImashchamUM vAhaya dhArtarAShTrIm.
tvaM sArathe yAhi javena vAhai--
rnayAmyetAndhArtarAShTrAnyamAya.. 8-80-1 (58910)
sa~nchodito bhImasenena chaivaM
sa sArathiH putrabalaM tvadIyam.
prAyAttataH satvaramugravego
yato bhImastadbalaM gantumaichChat.. 8-80-2 (58911)
tato.apare nAgarathAshvapattibhiH
pratyudyayustaM kuravaH samantAt.
bhImasya vAhAgryamudAravegaM
samantato bANagaNairnijaghnuH.. 8-80-3 (58912)
tataH sharAnApatato mahAtmA
chichCheda bANaistapInayapu~NkhaiH.
te vai nipetustapanIyapu~NkhA
dvidhA tridhA bhImasharairnikR^ittAH.. 8-80-4 (58913)
tato rAjannAgarathAshvayUnAM
bhImAhatAnAM vararAjamadhye.
ghoro ninAdaH sumahAnabhUttadA
vajrAhatAnAmiva parvatAnAm.. 8-80-5 (58914)
te vadhyamAnAshcha narendramukhyA
nirbhidyanto bhImasharapravekaiH.
bhImaM samantAtsamare.abhyarohan
vR^ikShaM shakuntA iva puShpahetoH.. 8-80-6 (58915)
tato.abhiyAte tava sainye sa bhImaH
prAdushchakre vegamanantavegaH.
yathA.antakAle kShapayandidhakShu--
rbhUtAntakR^itkAla ivAttadaNDaH.. 8-80-7 (58916)
tasyAtivegasya raNe.ativegaM
nAshaknuvandhArayituM tvadIyAH.
vyAttAnanasyApatato yathaiva
kAlasya kAle harataH prajA vai.. 8-80-8 (58917)
tato balaM bhArata bhAratAnAM
pradahyamAnaM samare mahAtmanA.
bhItaM disho.akIryata bhImanunnaM
mahAnilenAbhragaNA yathaiva.. 8-80-9 (58918)
tato dhImAnsArathimabravIdbalI
sa bhImasenaH punareva hR^iShTaH.. 8-80-10 (58919)
sUtAbhijAnIhi parAnsvakAnvA
rathAndhvajAMshchApatataH sametAn.
yudhyanhyahaM nAbhijAnAmi ki~nchi--
nmA sainyaM svaM ChAdayiShye pramattaH.. 8-80-11 (58920)
arInvishokAnhi nirIkShya sarvato
mahAMshcha manyuH punareti mAM bhR^isham.
rAjAturo nAgamadyatkirITI
bahUni duHkhAnyabhichintayAmi.. 8-80-12 (58921)
etadduHkhaM dhAraye dharmarAjo
yanmAM hitvA yAtavA~nshatrumadhye.
nainaM jIvaM nAbhijAnAmyajIvaM
bIbhatsuM vA tanmamAdyAtiduHkham.. 8-80-13 (58922)
so.ahaM dviShatsainyamudagrakalpaM
vinAshayiShye paramapratItaH.
etannihatyAjimadhye sametaM
prIto bhaviShyAmi saha tvayAdya.. 8-80-14 (58923)
sarvAMstUNAnsAyakAnAmavekShya
kiM shiShTaM syAtsAyakAnAM rathe me.
kA vA jAtiH kiM pramANaM cha teShAM
j~nAtvA vyaktaM tatsamAchakShva sUta.
`kati vA sahasrANi kati vA shatAni
hyAchakShva me sArathe kShiprameva.. 8-80-15 (58924)
vishoka uvAcha. 8-80-16x (5030)
sarvaM viditvaivamahaM vadAmi
tavArthasiddhipradamadya vIra.
kaikeyakAmbhojasurAShTrabAhlikA
mlechChAshcha suhmAH parata~NkaNAshcha. 8-80-16 (58925)
madrAshcha va~NgA magadhAH kuNindA
AnartakAvartakAH pArvatIyAH.
sarve gR^ihItapravarAyudhAstvAM
saMveShTya saMveShTya tato viveduH.. 8-80-17 (58926)
rathe tavAsminnishitAH supItA--
stato bhallA dvAdasha vai sahasrAH'.
ShaNmArgaNAnAmayutAni vIra
kShurAshcha bhallAshcha tathAyutAkhyAH.. 8-80-18 (58927)
nArAchAnAM dve sahasre cha vIra
trINyepa cha pradarANAM sma pArtha.
astyAyudhaM pANDaveyAvashiShTaM
na yadvahechChakaTaM Sha~NgavIyam.. 8-80-19 (58928)
etadvidvanmu~ncha sahasrasho.api
gadAsibAhudraviNaM cha te.asti.
prAsAshcha mudrarAH shaktayastomarAshcha
mAbhaiShIstvaM saMkShayAdAyudhAnAm.. 8-80-20 (58929)
bhImasena uvAcha. 8-80-21x (5031)
`adyaiva nUnaM kathayantu siddhAM
mama pratij~nAM sarvaloke vishoka.
na mokShyate samare bhImasena
ekaH shatrUnsamare vApyajaiShIt.
AshaMsitAnAmidamekamastu
tanme devAH sakalaM sAdhayantu..' 8-80-21 (58930)
sUtAdya madbAhuyutaiH samastA--
nsamAhanadbhiH pArthivAnAshuvegaiH.
chChannaM bANairAhavaM ghorarUpaM
naShTAdityaM mR^ityulokena tulyam.. 8-80-22 (58931)
adyaitadyai viditaM pArthivAnAM
bhaviShyati hyAkumAraM cha sUta.
nimagno vA samare bhImasena
ekaH kurUnvA samare vyajaiShIt.. 8-80-23 (58932)
sarve sa~Nkhye kuravo niShpatantu
mAM vA lokAH kIrtayantvAkumAram.
sarvAnekastAnahaM pAtayiShye
te vA sarve bhImasenaM tudantu.. 8-80-24 (58933)
AshAstAraH karma chApyuttamaM ye
tanme devAH saphalaM sAdhayantu.
AyAtIha keshavasArathI rathI
shakrastUrNaM yaj~na ivopahUtaH.. 8-80-25 (58934)
IkShasvaitAM bhAratIM dIryamANA--
mete kasmAdvidravante narendrAH.
vyaktaM dhImAnsavyasAchI narAgryaH
sainyaM hyetachChAdayatyAshu bANaiH.. 8-80-26 (58935)
pashya dhvajAMshcha dravato vishoka
nAgAnhayAnpattisa~NghAMshcha sa~Nkhye.
rathAnvikIrNA~nsharashaktitADitA--
npashyasvaitAnrathinashchaiva sUta.. 8-80-27 (58936)
ApUryate kauravI chApyabhIkShNaM
senA hyasau subhR^ishaM hanyamAnA.
dhana~njayasyAshanitulyavegai--
rgrastA sharaiH kA~nchanabarhajAlaiH.. 8-80-28 (58937)
ete dravanti sma rathAshvanAgAH
padAtisa~NghAnatimardayantaH.
sammuhyamAnAH kauravAH sarva eva
dravanti nAgA iva dAhabhItAH.. 8-80-29 (58938)
hAhAkR^itAshchaiva raNe vishoka
mu~nchanti nAdAnvipulAngajendrAH.. 8-80-30 (58939)
vishoka uvAcha. 8-80-31x (5032)
kiM bhIma nainaM tvamihAshR^iNoShi
visphAritaM gANDivasyAtighoram.
kruddhena pArthena vikR^iShyato.adya
kachchinnemau tava karNau vinaShTau.. 8-80-31 (58940)
sarve kAmAH pANDava te samR^iddhAH
kapirhyasau dR^ishyate hastisainye.
nIlAddhanAdvidyutamuchcharantIM
tathA pashya visphurantIM dhanurjyAm.. 8-80-32 (58941)
kapirhyasau vIkShate sarvato vai
dhvajAgramAruhya dhana~njayasya.
vitrAsayanri pusa~NghAnvimarde
bibhemyasmAdAtmanaivAbhivIkShya.. 8-80-33 (58942)
vibhrAjate chAtimAtraM kirITaM
vichitrametachcha dhana~njayasya.
divAkarAbho maNireSha divyo
vibhrAjate chaiva kirITasaMsthaH.. 8-80-34 (58943)
pArshve bhImaM pANDurAbhraprakAshaM
pashyasva sa~NkhaM devadattaM sughoSham.
abhIShuhastasya janArdanasya
vigAhamAnasya chamUM pareShAm.. 8-80-35 (58944)
raviprabhaM vajranAbhaM kShurAntaM
pArshve sthitaM pashya janArdanasya.
chakraM yashovardhanaM keshavasya
sadArchitaM yadibhiH pashya vIra.. 8-80-36 (58945)
mahAdvipAnAM saraladrumopamAH
karA nikR^ittAH prapatantyamI kShuraiH.
kirITinA tena punaH sasAdinaH
sharairnikR^ittAH kulishairivAdrayaH.. 8-80-37 (58946)
tathaiva kR^iShNasya cha pA~nchajanyaM
mahArhametaM dvijarAjavarNam.
kaunteya pashyorasi kaustubhaM cha
jAjvalyamAnaM vijayAM srajaM cha.. 8-80-38 (58947)
dhravaM rathAgryaH samupaiti pArtho
vidrAvayansainyamidaM pareShAm.
sitAbhravarNairasitaprayuktai--
rhayairmahArhai rathinAM variShThaH.. 8-80-39 (58948)
rathAnhayAnpattigaNAMshcha sAyakai--
rvidAritAnpashya patantyamI yathA.
tavAnujenAmararAjatejasA
mahAvanAnIva suparNavAyunA.. 8-80-40 (58949)
chatuH shatAnpashya rathAnimAnhatAn
savAjisUtAnsamare kirITinA.
maheShubhiH saptashatAni dantinAM
padAtisAdIMshcha rathAnanekashaH.. 8-80-41 (58950)
ayaM samabhyeti tavAntikaM balI
nighnankurUMshchitra iva graho.arjunaH.
samR^iddhakAmo.asi hatAstavAhitA
balaM tavAyushcha chirAya vardhatAm.. 8-80-42 (58951)
bhImasena uvAcha. 8-80-43x (5033)
dadAni te grAmavarAMshchaturdasha
priyAkhyAne sArathe suprasannaH.
dAsIshataM chApi rathAMshcha viMshatiM
yadarjunaM vedayase vishoka.. .. 8-80-43 (58952)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe ashItitamo.adhyAyaH.. 80 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.81. adhyAyaH 081
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
pArthaparAkramaH.. 1 .. bhImena duryodhanachoditasya shakuneH parAjayaH.. 2 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-81-0 (58953)
sa~njaya uvAcha. 8-81-0x (5034)
shrutvA tu rathanirghoShaM siMhanAdaM cha saMyuge.
arjunaH prAha govindaM shIghraM vAhaya vAjinaH.. 8-81-1 (58954)
arjunasya vachaH shrutvA govindo.arjunamabravIt.
eSha gachChAmi sukShipraM yatra bhImo vyavasthitaH.. 8-81-2 (58955)
taM yAntamashvA himasha~NkhavarNAH
suvarNamuktAmaNijAlanaddhAH.
jambhaM jighAMsuM pragR^ihItavajraM
hayA yathA tatra yathA vahaMstadA.. 8-81-3 (58956)
rathAshvamAta~NgapadAtisa~NghA
bANasvanairnemikhurasvanaishcha.
sannAdayanto vasudhAM dishashcha
kruddhA nR^isiMhA jayamabhyudIyaH.. 8-81-4 (58957)
teShAM cha pArthasya cha mAriShAsI--
ddehAsupApakShapaNaM suyuddham.
trailokyahetorasurairyathAsI--
ddevasya viShNorjayatAM varasya.. 8-81-5 (58958)
tairastamuchchAvachamAyudhaM ta--
dekaH prachichCheda kirITamAlI.
kShurArdhachandrairnishitaishcha bhallaiH
shirAMsi teShAM bahudhA cha bAhUn.. 8-81-6 (58959)
ChatrANi vAlavyajanAni ketU--
nashvAnrathAnpattigaNAndvipAMshcha.
te petururvyAM bahudhA vikR^ittA
vAtapraNunnAni yathA vanAni.. 8-81-7 (58960)
suvarNajAlAvanatA mahAgajAH
savaijayantIdhvajayodhakalpitAH.
suvarNapu~NghairiShubhiH samAchitA--
shakAshire prajvalitA yathAchalAH.. 8-81-8 (58961)
vidArya nAgAshvarathAndha~njayaH
sharottamairvAsavavajrasannibhaiH.
drutaM yayau karNajighAMsayA tathA
yathA marutvAnbalabhedane purA.. 8-81-9 (58962)
tataH sa puruShavyAghrastava sainyamarindamaH.
pravivesha mahAbAhurmakaraH sAgaraM yathA.. 8-81-10 (58963)
taM hR^iShTAstAvakA rAjanrathapattisamanvitAH.
gajAshvasAdibahulAH pANDavaM samupAdravan.. 8-81-11 (58964)
teShAmApatatAM pArthamArAvaH sumahAnabhUt.
sAgarasyeva kShubdhasya yathA syAtsalilasvanaH.. 8-81-12 (58965)
te tu taM puruShavyAghraM vyAghrA iva mahArathAH.
abhyadravanta sa~NgrAme tyaktvA prANakR^itaM bhayam.. 8-81-13 (58966)
teShAmApatatAM tatra sharavarShANi mu~nchatAm.
arjuno vyadhamatsainyaM mahAvAto ghanAniva.. 8-81-14 (58967)
te.arjunaM sahitA bhUtvA rathavaMshaiH grahAriNaH.
abhiyAya maheShvAsA vivyadhurnishitaiH sharaiH.. 8-81-15 (58968)
tato.arjunaH sahasrANi rathavAraNavAjinAm.
preShayAmAsa vishikhairyamasya sadanaM prati.. 8-81-16 (58969)
te vadhyamAnAH samare pArthachApachyutaiH sharaiH.
tatratatra sma lIyante bhaye jAte mahArathAH.. 8-81-17 (58970)
teShAM chatuHshatAnvIrAnyatamAnAnmahArathAn.
arjuno nishitairbANairanayadyamasAdanam.. 8-81-18 (58971)
te vadhyamAnAH samare nAnAli~NgaiH shitaiH sharaiH.
arjunaM samabhityajya dudruvurvai disho dasha.. 8-81-19 (58972)
teShAM shabdo mahAnAsIddravatAM vAhinImukhe.
meghaughasyeva bhadraM te girimAsAdya dIryataH.. 8-81-20 (58973)
tAM tu senAM bhR^ishaM viddhvA drAvayitvA.arjunaH sharaiH.
prAyAdabhimukhaH pArthaH sUtAnIkaM hi mAriSha.. 8-81-21 (58974)
tasya shabdo mahAnAsItparAnabhimukhasya vai.
garuDasyeva patataH pannagArthe yathA purA.. 8-81-22 (58975)
taM tu shabdamabhishrutya bhImaseno mahAbalaH.
babhUva paramaprItaH pArthadarshanalAlasaH.. 8-81-23 (58976)
shrutvaiva pArthamAyAntaM bhImasenaH pratApavAn.
tyaktvA prANAnmahArAja senAM tava mamarda ha.. 8-81-24 (58977)
sa vAyuvIryapratimo vAyuvegasamo jave.
vAyuvadvyacharadbhImo vAyuputraH pratApavAn.. 8-81-25 (58978)
tenAdyamAnA rAjendra senA tava vishAmpate.
vyabhrashyata mahArAja bhinnA nauriva sAgare.. 8-81-26 (58979)
tAM tu senAM tadA bhImo darshayanpANilAghavam.
sharairavachakartograiH prepayiShyanyamakShayam.. 8-81-27 (58980)
tatra bhArata bhImasya balaM dR^iShTvAtimAnuSham.
vyatrasyanta raNe yodhAH kAlasyeva yugakShaye.. 8-81-28 (58981)
tathA.arditAnbhImabalAnbhImasenena bhArata.
dR^iShTvA duryodhano rAjA idaM vachanamabravIt.. 8-81-29 (58982)
sainikAMshcha maheShvAsAnyodhAMshcha bharatarShabha.
samAdishanraNe sarvAnhata bhImamiti sma ha.. 8-81-30 (58983)
tasminhate hataM manye pANDusainyamasheShataH.. 8-81-31 (58984)
pratigR^ihya cha tAmAj~nAM tava putrasya pArthivAH.
bhImaM prachChAdayAmAsuH sharavarShaiH samantataH.. 8-81-32 (58985)
gajAshcha bahulA rAjannarAshcha jayagR^iddhinaH.
rathe sthitAshcha rAjendra parivavrurvR^ikodaram.. 8-81-33 (58986)
sa taiH parivR^itaH shUraiH shUro rAjansamantataH.
shushubhe bharatashreShTho nakShatrairiva chandramAH.. 8-81-34 (58987)
pariveShI yathA somaH paripUrNo virAjate.
sa rarAja tathA sa~Nkhye darshanIyo narottamaH.
nirvisheSho mahArAja vijayenaiva saMyuge.. 8-81-35 (58988)
tasya te pArthivAH sarve sharavR^iShTiM samAsR^ijan.
krodharaktekShaNAH shUrA hantukAmA vR^ikodaram.. 8-81-36 (58989)
tAM vidArya mahAsenAM sharaiH sannataparvabhiH.
nishchakrAma raNAdbhImo matsyo jAlAdivAmbhasi.. 8-81-37 (58990)
hatvA dashasahasrANi gajAnAmanivartinAm.
nR^iNAM shatasahasre dve dve shate chaiva bhArata.. 8-81-38 (58991)
pa~ncha chAshvasahasrANi rathAnAM shatameva cha.
hatvA prAsyandayadbhImo nadIM shoNitavAhinIm.. 8-81-39 (58992)
shoNitodAM rathAvartAM hastigrAhasamAkulAm.
naramInAshvanakrAntAM keshashaivalashAdvalAm.. 8-81-40 (58993)
sa~nChinnabhujanAgendrAM bahuratnApahAriNIm.
UrugrAhAM majjapa~NkAM shIrShopalasamAvR^itAm.. 8-81-41 (58994)
dhanuHkAshAM sharAvApAM gadAparighaketanAm.
haMsaChatradhvajopetAmuShNIShavaraphenilAm.. 8-81-42 (58995)
hArapadmAkarAM chaiva bhUmireNUrmimAlinIm.
AryavR^ittavatIM sa~Nkhye sutarAM bhIrudustarAm.. 8-81-43 (58996)
yodhagrAhavatIM sa~Nkhye vahantIM pitR^isAdanam.
kShaNena puruShavyAghraH prAvartayata nimnagAm.. 8-81-44 (58997)
yathA vaitaraNImugrAM dustarAmakR^itAtmabhiH.
tathA dustaraNIM ghorAM bhIrUNAM bhayavardhanIm.. 8-81-45 (58998)
yatoyataH pANDaveyaH praviShTo rathasattamaH.
tatastataH prApatanvai yodhAH shatasahasrashaH.. 8-81-46 (58999)
evaM dR^iShTvA kR^itaM karma bhImasenena saMyuge.
duryodhano mahArAja shakuniM vAkyamabravIt.. 8-81-47 (59000)
jahi mAtula sa~NgrAme bhImasenaM mahAbalam.
asmi~njite jitaM manye pANDaveyaM mahAbalam.. 8-81-48 (59001)
tataH prAyAnmahArAja saubaleyaH pratApavAn.
raNAya mahate yukto bhrAtR^ibhiH parivAritaH.. 8-81-49 (59002)
sa samAsAdya sa~NgrAme bhImaM bhImaparAkramam.
vArayAmAsa taM vIro veleva makarAlayam.. 8-81-50 (59003)
sannyavartata taM bhImo vAryamANaH shitaiH sharaiH.
shakunistasya rAjendra vAmapArshve stanAntare.
preShayAmAsa nArAchAnrukmapu~NkhA~nshilAshitAn.. 8-81-51 (59004)
varma bhittvA tu te ghorAH pANDavasya mahAtmanaH.
nyamQa~njanta mahArAja ka~NkabarhiNavAsasaH.. 8-81-52 (59005)
so.atividdho raNe bhImaH sharaM rukmavibhUShitam.
preShayAmAsa sa ruShA saubalaM prati bhArata.. 8-81-53 (59006)
tamAyAntaM sharaM ghoraM shakuniH shatrutApanaH.
chichCheda saptadhA rAjankR^itahasto mahAbalaH.. 8-81-54 (59007)
tasminnipatite bhUmau bhImaH kruddho vishAmpate.
dhanushChichCheda bhallena saubalasya hasanniva.. 8-81-55 (59008)
tadapAsya dhanushChinnaM saubaleyaH pratApavAn.
anyadAdAya vegena dhanurbhallAMshcha ShoDasha.
taistasya tu mahArAja bhallaiH sannataparvabhiH.. 8-81-56 (59009)
dvAbhyAM sa sArathiM hyArchChadbhImaM saptabhireva cha.
dhvajamekena chichCheda dvAbhyAM ChatraM vishAmpate.
chaturbhishchaturo vAhAnvivyAdha subalAtmajaH.. 8-81-57 (59010)
tataH kruddho mahArAja bhImasenaH pratApavAn.
shaktiM chikShepa samare rukmadaNDAmayasmayIm.. 8-81-58 (59011)
sA bhImabhujanirmuktA nAgajihvena cha~nchalA.
nipapAta raNe tUrNaM saubalasya mahAtmanaH.. 8-81-59 (59012)
tatastAmeva saMgR^ihya shaktiM kanakabhUShaNAm.
bhImasenAya chikShepa kruddharUpo vishAmpate.. 8-81-60 (59013)
sA nirbhidya bhujaM savyaM pANDavasya mahAtmanaH.
nipapAta tadA bhUmau yathA vidyunnabhashchyutA.. 8-81-61 (59014)
athotkruShTaM mahArAja dhArtarAShTraiH samantataH.
na tu taM mamR^iShe bhImaH siMhanAdaM tarasvinAm.. 8-81-62 (59015)
anyadgR^ihya dhanuH sajyaM tvaramANo mahAbalaH.
muhUrtAdiva rAjendra chChAdayAmAsa sAyakaiH.
saubalasya balaM sa~Nkhye tyaktvA nAdaM mahAbalaH.. 8-81-63 (59016)
tasyAshvAMshchaturo hatvA sUtaM chaiva vishAmpate.
dhvajaM chichCheda bhallena tvaramANaH parAkramI.. 8-81-64 (59017)
hatAshvaM rathamutsR^ijya tvaramANo narottamaH.
tasthau visphArayaMshchApaM krodharaktekShaNaH shvasan.. 8-81-65 (59018)
sharaishcha bahudhA rAjanbhImamArchChatsamantataH.. 8-81-66 (59019)
pratihatya tu vegena bhImasenaH pratApavAn.
dhanushchichCheda sa~Nkruddho vivyAdha cha shitaiH sharaiH.. 8-81-67 (59020)
so.atividdho balavatA shatruNA shatrukarshanaH.
nipapAta tadA bhUmau ki~nchitprANo narAdhipaH.. 8-81-68 (59021)
tatastaM vihvalaM j~nAtvA putrastava vishAmpate.
apovAha rathenAjau bhImasenasya pashyataH.. 8-81-69 (59022)
shakuniM vihvalaM dR^iShTvA dhArtarAShTrAH parA~NmukhAH.
pradudruvurdisho bhItA bhImasenabhayAtprabho.. 8-81-70 (59023)
saubale nirjite rAjanbhImasenena dhanvinA.
bhayena mahatA.a.aviShTaH putro duryodhanastava.
apAyAjjavanairashvaiH sApekSho mAtulaM prati.. 8-81-71 (59024)
parA~NmukhaM tu rAjAnaM dR^iShTvA sainyAni bhArata.
viprajagmuH samutsR^ijya dvairathAni samantataH.. 8-81-72 (59025)
tAndR^iShTvA vidrutAnsarvAndhArtarAShTrAnparA~NmukhAn.
javenAbhyApatadbhImaH kira~nsharashatAnbahUn.. 8-81-73 (59026)
te vadhyamAnA bhImena dhArtarAShTrAH parA~NmukhAH.
karNamAsAdya samare sthitA rAjansamantataH.. 8-81-74 (59027)
sa hi teShAM mahAvIryo dvIpo.abhUtsumahAbalaH.
bhinnanaukA yathA rAjandvIpamAsAdya nirvR^itAH.. 8-81-75 (59028)
bhavanti puruShavyAghra nAvikAH kAlaparyaye.
tathA karNaM samAsAdya tAvakAH puruSharShabha.. 8-81-76 (59029)
samAshvastAH sthitA rAjansamprahR^iShTAH parasparam.
samAjagmushcha yuddhAya mR^ityuM kR^itvA nivartanam.. .. 8-81-77 (59030)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe ekAshItitamo.adhyAyaH.. 81 ..
.. shrIH ..
8.82. adhyAyaH 082
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
karNaparAkramavarNanam.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-82-0 (59031)
dhR^itarAShTra uvAcha. 8-82-0x (5035)
tato bhagneShu sainyeShu bhImasenena saMyuge.
duryodhano.abravItkiM nu saubalo vA.api sa~njaya.. 8-82-1 (59032)
karNo vA jayatAM shreShTho yodhA vA mAmakA yudhi.
kR^ipo vA kR^itavarmA vA drauNirduHshAsano.api vA.. 8-82-2 (59033)
atyadbhutamahaM manye pANDaveyasya vikramam.
yadekaH samare sarvAnyodhayAmAsa mAmakAn.. 8-82-3 (59034)
yathApratij~naM yodhAnAM rAdheyaH kR^itavAnapi.
kurUNAmatha sarveShAM karNaH shatruniShUdanaH.
sharma varma pratiShThA cha jIvitAshA cha sa~njaya.. 8-82-4 (59035)
tadbhagraM svabalaM dR^iShTvA kaunteyenAmitaujasA.
dhanurdarANAM pravaraH karNaH kimakarodyudhi.. 8-82-5 (59036)
putrA vA mama durdharShA rAjAno vA mahArathAH.
etanme sarvamAchakShva kushalo hyasi sa~njaya.. 8-82-6 (59037)
sa~njaya uvAcha. 8-82-7x (5036)
aparAhNe mahArAja sUtaputraH pratApavAn.
jaghAna somakAnsarvAnbhImasenasya pashyataH.. 8-82-7 (59038)
bhImo.apyatibalaM sainyaM dhArtarAShTraM vyapothayat.. 8-82-8 (59039)
drAvyamANaM balaM dR^iShTvA bhImasenena dhImatA.
yantAramabravItkarNaH pA~nchAlAneva mAM vaha.. 8-82-9 (59040)
madrarAjastataH shalyaH shvetAnashvAnmahAjavAn.
prAhiNochchedipA~nchAlAnkarUshAMshcha mahAbalaH.. 8-82-10 (59041)
pravishya cha mahatsainyaM shalyaH parabalArdanaH.
nyayachChatturagAnhR^iShTo yatrayatra cha te rathAH.. 8-82-11 (59042)
taM rathaM meghasa~NkAshaM vaiyAghraparivAraNam.
saMdR^ishya pANDupa~nchAlAstrastA hyAsanvishAmpate.. 8-82-12 (59043)
tato rathasya ninadaH prAdurAsInmahAraNe.
parjanyasamanirghoShaH parvatasyeva dIryataH.. 8-82-13 (59044)
tataH sharashataistIkShaNaiH karNa AkarNaniHsR^itaiH.
jaghAna pANDavabalaM shatasho.atha sahasrashaH.. 8-82-14 (59045)
taM tathA samare karma kurvANamaparAjitam.
parivavrurmaheShvAsAH pANDavAnAM mahArathAH.. 8-82-15 (59046)
taM shikhaNDI cha bhImashcha dhR^iShTadyumnashcha pArShataH.
nakulaH sahadevashcha draupadeyAshcha sAtyakiH.. 8-82-16 (59047)
parivavrurjighAMsanto rAdheyaM sharavR^iShTibhiH.
sAtyakistu tadA karNaM viMshatyA nishitaiH sharaiH.. 8-82-17 (59048)
atADayadraNe shUro jatrudeshe narottamaH.
shikhaNDI pa~nchaviMshatyA dhR^iShTadyumnashcha saptabhiH.. 8-82-18 (59049)
draupadeyAshchatuHShaShTyA sahadevashcha saptabhiH.
nakulashcha shatenAjau karNaM vivyAdha sAyakaiH.. 8-82-19 (59050)
bhImasenastu rAdheyaM navatyA nataparvaNAm.
vivyAdha samare kruddho jatrudeshe mahAbalaH.. 8-82-20 (59051)
atha prahasyAdhirathirvyAkShipaddhanuruttamam.
mumocha nishitAnbANAnpIDayansumahAbalaH.. 8-82-21 (59052)
tAnpratyavidhyadrAdheyaH pa~nchabhiH pa~nchabhiH sharaiH.
sAtyakestu dhanushChittvA dhvajaM cha bharatarShabha.. 8-82-22 (59053)
taM tathA navabhirbANairAjaghAna stanAntare.
bhImasenaM tataH kruddho vivyAdha triMshatA sharaiH.. 8-82-23 (59054)
sahadevasya bhallena dhvajaM chichCheda mAriSha.
sArathiM cha tribhirbANairAjaghAna parantapaH.. 8-82-24 (59055)
virathAndraupadeyAMshcha chakAra bharatarShabha.
akShNornimeShamAtreNa tadadbhutamivAbhavat.. 8-82-25 (59056)
vimukhIkR^itya tAnsarvA~nsharaiH sannataparvabhiH.
pA~nchAlAnahana~nChUrAMshchedInAM cha mahArathAn.. 8-82-26 (59057)
te vadhyamAnAH samare chedimatsyA vishAmpate.
karNamekamabhidrutya sharasa~NkhaiH samArpayan.. 8-82-27 (59058)
tA~njaghAna shitairbANaiH sUtaputro mahArathaH.
te vadhyamAnAH samare chedimAtsyA vishAmpate.
prAdravanta raNe bhItAH siMhatrastA mR^igA iva.. 8-82-28 (59059)
etadatyudbhataM karma dR^iShTvAnasmi bhArata.
yadekaH samare shUrAnsUtaputraH pratApavAn.. 8-82-29 (59060)
yatamAnAnparaM shaktyA yodhayAnAMshcha dhanvinaH.
pANDaveyAnmahArAja sharairvAritavAnraNe.. 8-82-30 (59061)
tatra bhArata karNasya lAghavena mahAtmanaH.
tutuShurdevatAH sarvAH siddhAshcha saha chAraNaiH.. 8-82-31 (59062)
apUjayanmaheShvAsA dhArtarAShTrA narottamam.
karNaM rathavarashreShThaM shreShThaM sarvadhanuShmatAm.. 8-82-32 (59063)
tataH karNo mahArAja dadAha ripuvAhinIm.
kakShamiddho yathA vahnirnidAdhe jvalito mahAn.. 8-82-33 (59064)
te vadhyamAnAH karNena pANDaveyAstatastataH.
prAdravanta raNe bhItAH karNaM dR^iShTvA mahAratham.. 8-82-34 (59065)
tatrAkrando mahAnAsItpA~nchAlAnAM mahAraNe.
vadhyatAM sAyakaistIkShNaiH karNachApavarachyutaiH.. 8-82-35 (59066)
tena shabdena vitrastA pANDavAnAM mahAchamUH.
karNamekaM raNe yodhaM menire tatra shAtravAH.. 8-82-36 (59067)
tatrAdbhutaM punashchakre rAdheyaH shatrukarshanaH.
yadenaM pANDavAH sarve na shekurabhivIkShitum.. 8-82-37 (59068)
jalaughaH parvatashreShThaM yathAsAdya prabhidyate.
tathA tatpANDavaM sainyaM karNamAsAdya dIryate.. 8-82-38 (59069)
karNo.api samare rAjanvidhUmo.agniriva jvalat.
dahaMstasthau mahAbAhuH pANDavAnAM mahAchamUm.. 8-82-39 (59070)
shirAMsi cha mahArAja karNAM shchaiva sakuNDalAn.
bAhUMshcha vIro vIrANAM chichCheda laghu cheShubhiH.. 8-82-40 (59071)
hastidantatsarUnkha~NgAndhvajA~nshaktIrhayAngajAn.
rathAMshcha vividhAnrAjanpatAkA vyajanAni cha.. 8-82-41 (59072)
akShaM cha yugayoktrANi chakrANi vividhAni cha.
chichCheda bahudhA karNo yodhavratamanuShThitaH.. 8-82-42 (59073)
tatra bhArata karNena nihatairgajavAjibhiH.
agamyarUpA pR^ithivI mAMsashoNitakardamA.. 8-82-43 (59074)
viShamaM cha samaM chaiva hatairashvapadAtibhiH.
rathaishcha ku~njaraishchaiva na prAj~nAyata ki~nchana.. 8-82-44 (59075)
nApi sve na pare yodhAH prAj~nAyanta parasparam.
ghore sharAndhakAre tu karNAstre cha vijR^imbhite.. 8-82-45 (59076)
rAdheyachApanirmuktaiH sharaiH kA~nchanabhUShaNaiH.
sa~nChAditA mahArAja pANDavAnAM mahArathAH.. 8-82-46 (59077)
te pANDaveyAH samare rAdheyena punaH punaH.
abhajyanta mahArAja yatamAnA mahArathAH.. 8-82-47 (59078)
mR^igasa~NghAnyathA kruddhaH siMho drAvayate vane.
pa~nchAlAnAM rathashreShThAndrAvaya~nshAtravAMstathA.. 8-82-48 (59079)
karNastu samare yodhAMstrAsayunsumahAyashAH.
kAlayAmAsa tatsainyaM yathA pashugaNAnvR^ikaH.. 8-82-49 (59080)
dR^iShTvA tu pANDavIM menAM dhArtarAShTrAH parA~NyukhIm.
tatrAjagmurmaheShvAsA rudanto bhairavAtravAn .. 8-82-50 (59081)
duryodhano hi rAjendra mudA paramayA yutaH.
vAdayAmAsa saMhR^iShTo nAnAvAdyAni sarvashaH.. 8-82-51 (59082)
pA~nchAlAshcha maheShvAsA bhagnAstatra narottamAH.
nyavartanta tadA shUrA mR^ityuM kR^itvA nivartanam.. 8-82-52 (59083)
tAnnivR^ittAnraNe shUrAnrAdheyaH shatrutApanaH.
anekasho mahArAja babha~nja puruSharShabhaH.. 8-82-53 (59084)
tatra bhArata karNena pA~nchAlA viMshatI rathAH.
nihatAH sAyakaiH krodhAchchedayashcha paraMshatAH.. 8-82-54 (59085)
kR^itvA shUnyAnrathopasthAnvAjipR^iShThAMshcha bhArata.
nirmanuShyAngajaskandhAnpAdAtAMshchaiva vidrutAn.. 8-82-55 (59086)
Aditya iva madhyAhne durnirIkShyaH parantapaH.
kAlAntakavapuH shUraH sUtaputro.abhyarAjata.. 8-82-56 (59087)
evametanmahArAja naravAjirathadvipAn.
hatvA tasthau maheShvAsaH karNo.arigaNasUdanaH.. 8-82-57 (59088)
yathA bhUtagaNAnhatvA kAlastiShThenmahAbalaH.
tathA sa somakAnhatvA tasthAveko mahArathaH.. 8-82-58 (59089)
tatrAdbhutamapashyAma pA~nchAlAnAM parAkramam.
vadhyamAnA.api yatkarNaM nAjahU raNamUrdhani.. 8-82-59 (59090)
rAjA duHshAsanashchaiva kR^ipaH shAradvatastathA.
ashvatthAmA kR^itavarmA shakunishcha mahAbalaH.
vyahananpANDavIM senAM shatasho.atha sahasrashaH.. 8-82-60 (59091)
karmaputrau tu rAjendra bhrAtarau satyavikramau.
nijaghnAte balaM kruddhau pANDavAnAmitastataH.. 8-82-61 (59092)
tatra yuddhaM mahachchAsItkrUraM vishasanaM mahat.. 8-82-62 (59093)
tathaiva pANDavAH shUrA dhR^iShTadyumnashikhaNDinau.
draupadeyAshcha sa~NkruddhA abhyaghnaMstAvakaM balam.. 8-82-63 (59094)
evameSha kShayo vR^ittaH pANDavAnAM tatastataH.
tAvakAnAmapi raNe bhImaM prApya mahAbalam.. .. 8-82-64 (59095)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe dvyashItitamo.adhyAyaH.. 82 ..
.. shrIH ..
8.83. adhyAyaH 083
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
pArthachodanayA kR^iShNena karNasamIpamprati rathaprApaNam.. 1 .. shalyena karNaprotsAhanam.. 2 .. karNena pArthaprashaMsanapUrvakaM tadvadhapratij~nA.. 3 .. sa~Nkulayuddham.. 4 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-83-0 (59096)
sa~njaya uvAcha. 8-83-0x (5037)
hatvA tu phalgunaH senAM kauravANAM pR^ithakpR^ithak.
sUtaputrasya saMrambhaM dR^iShTvA chaiva mahAraNe.. 8-83-1 (59097)
shoNitodAM nadIM kR^itvA mAMsamajjAsthipa~NkilAm.
manuShyashIrShapAShANAM hastyashvakR^itarodhasam.. 8-83-2 (59098)
shUrAsthittayasa~NkIrNAM kAkagR^idhrAnunAditAm.
ChatrahaMsapluvopetAM vIravR^ikShApahAriNIm.. 8-83-3 (59099)
hArapadmAkaravatImuShNIShavaraphenilAm.
dhanuHsharadhvajopetAM narakShudrakapAlinIm.. 8-83-4 (59100)
charmavarmabhramopetAM rathoDupasamAkulAm.
jayaiShiNAM cha sutarAM bhIrUNAM cha sudustarAm.. 8-83-5 (59101)
nadIM prAvartayitvA cha bIbhatsuH paravIrahA.
vAsudevamidaM vAkyamabravItpuruSharShabhaH.. 8-83-6 (59102)
arjuna uvAcha. 8-83-7x (5038)
eSha ketU raNe kR^iShNa sUtaputrasya dR^ishyate.
bhImasenAdayashchaite yodhayanti mahAratham.. 8-83-7 (59103)
ete dravanti pA~nchAlAH karmatrastA janArdana.
eSha duryodhano rAjA shvetachChatreNa dhAryate.. 8-83-8 (59104)
karNena bhagnAnpA~nchAlAndrAvayanbahu shobhate.
kR^ipashcha kR^itavarmA cha drauNishchaiva mahArathaH.. 8-83-9 (59105)
ete rakShanti rAjAnaM sUtaputreNa rakShitAH.
avadhyamAnAste.asmAbhiryodhayiShyanti somakAn.. 8-83-10 (59106)
eSha shalyo rathopasthe rashmisa~NgrAhakovidaH.
sUtaputrarathaM kR^iShNa vAhayanbahu shobhate.. 8-83-11 (59107)
tatra me buddhirutpannA vAhayAtra rathaM mama.
nAhatvA samare karNaM nivartiShye katha~nchana.. 8-83-12 (59108)
mA sma karNo raNe pArthAnsR^i~njayAMshcha mahArathAn.
niHsheShAnsamare kuryAtpashyatAM no janArdana.. 8-83-13 (59109)
sa~njaya uvAcha. 8-83-14x (5039)
tataH prAyAjjavenAshu keshavastava vAhinIm.
karNaM prati maheShvAsaM dvairathe savyasAchinaH.. 8-83-14 (59110)
sa prayAto rathenAshu kR^iShNo rAjanmahAhave.
AshvAsayanraNe chAshu pANDusainyAni sarvashaH.. 8-83-15 (59111)
rathaghoShastatastasya pANDavasya babhUva ha.
vAsavAstranipAtena parvateShviva mAriSha.. 8-83-16 (59112)
mahatA rathaghoSheNa pANDavaH satyavikramaH.
abhyayAdaprameyAtmA nirjayaMstava vAhinIm.. 8-83-17 (59113)
tamAyAntaM samIkShyaiva shvetAshvaM kR^iShNasArathim.
madrarAjo.abravItkarNaM ketuM dR^iShTvA mahAtmanaH.. 8-83-18 (59114)
ayaM sa ratha AyAti shvetAshvaH kR^iShNasArathiH.
nighnannamitrAnsamare yaM karNa paripR^ichChasi.. 8-83-19 (59115)
eSha tiShThati kaunteyaH saMspR^ishangANDivaM dhanuH.
taM haniShyasi chedadya tannaH shreyo bhaviShyati.. 8-83-20 (59116)
dhanurjyA chandratArA~NkA patAkAki~NkiNIyutA.
pashya karNArjunasyaiShA saudAmanyambare yathA.. 8-83-21 (59117)
eSha dhvajAgre pArthasya prekShamANaH samantataH.
dR^ishyate vAnaro bhImo vIkShatAM bhayavardhanaH.. 8-83-22 (59118)
etachchakraM gadA sha~NkhaH shAr~NgaM kR^iShNasya cha prabho.
dR^ishyate pANDavarathe vAhayAnasya vAjinaH.. 8-83-23 (59119)
etatkUjati gANDIvaM visR^iShTaM savyasAchinA.
ete hastavatA muktA ghnantyamitrA~nshitAH sharAH.. 8-83-24 (59120)
vishAlAyatatAmrAkShaiH pUrNachandranibhAnanaiH.
eShA bhUH kIryate rAj~nAM shirobhirapalAyinAm.. 8-83-25 (59121)
ete parighasa~NkAshAH puNyagandhAnulepanAH.
uddhatA raNashUrANAM pAtyante sAyudhA bhujAH.. 8-83-26 (59122)
nirastajihvA netrAntA vAjinaH saha sAdibhiH.
patitAH pAtyamAnAshcha kShitau kShINA visherate.. 8-83-27 (59123)
ete parvatashR^i~NgANAM tulyA haimavatA gajAH.
sa~nChinnakumbhAH pArthena prapatantyadrayo yathA.. 8-83-28 (59124)
gandharvanagarAkArA rathA hatanareshvarAH.
vimAnAdiva puNyAnte svargiNo nipatantyamI.. 8-83-29 (59125)
vyAkulIkR^itamatyarthaM pashya sainyaM kirITinA.
nAnAmR^igasahasrANAM yUthaM kesariNA yathA.. 8-83-30 (59126)
tvAmabhiprepsurAyAti karNa nighnanvarAnrathAn.
asajjamAno rAdheya taM yAhi prati bhArata.. 8-83-31 (59127)
eShA vidIryate senA dhArtarAShTrI samantataH.
arjunasya bhayAttUrNaM nighnataH shAtravAnbahUn.. 8-83-32 (59128)
varjayansarvasainyAni tvarate hi dhana~njayaH.
tvadarthamiti manye.ahaM yathAsyodIryate vapuH.. 8-83-33 (59129)
na hyavasthAsyate pArtho yuyutsuH kenachitsaha.
tvAmR^ite krodhadIpto hi pIDyamAne vR^ikodare.. 8-83-34 (59130)
virathaM dharmarAjaM tu dR^iShTvA sudR^iDhavikShatam.
shikhaNDinaM sAtyakiM cha dhR^iShTadyumnaM cha pArShatam.. 8-83-35 (59131)
draupadeyAnyudhAmanyumuttamaujasameva cha.
nakulaM sahadevaM cha vashagAMste samIkShya tu.. 8-83-36 (59132)
sahasaikarathaH pArthastvAmabhyeti parantapaH.
krodharaktekShaNaH kruddho jighAMsuH sarvapArthivAn.. 8-83-37 (59133)
tvarito.abhipatatyasmAMstyaktvA sainyAnyasaMshayam.
tvaM karNa pratiyAhyenaM nAstyanyo hi dhanurdharaH.. 8-83-38 (59134)
na taM pashyAmi loke.asmiMstvatto hyanyaM dhanurdharam.
arjunaM samare kruddhaM yo velAmiva vArayet.. 8-83-39 (59135)
na chAsya rakShAM pashyAmi pArshvato na cha pR^iShThataH.
eka evAbhiyAti tvAM pashya sAphalyamAtmanaH.. 8-83-40 (59136)
tvaM hi kR^iShNau raNe shakto yoddhumetau parantapau.
tavaiva bhAro rAdheya pratyudyAhi dhana~njayam.. 8-83-41 (59137)
samAno hyasi bhIShmeNa dromadrauNikR^ipeNa cha.
savyasAchinamAyAntaM nivAraya mahAraNe.. 8-83-42 (59138)
lelihAnaM yathA sarpaM garjantamR^iShabhaM yathA.
vanasthitaM yathA vyAghraM jahi karNa dhana~njayam.. 8-83-43 (59139)
ete dravanti samarAnnirapekShA narAdhipAH.
arjunasya bhayatrastA dhArtarAShTrA mahAbalAH.. 8-83-44 (59140)
dravatAmatha teShAM tu nAnyo.asti yudhi mAnavaH.
bhayahA yo bhavedvIrastvAmR^ite sUtanandana.. 8-83-45 (59141)
ete tvAM kuravaH sarve dvIpamAsAdya saMyuge.
dhiShThitAH puruShavyAghra tvattaH sharaNakA~NkShiNaH.. 8-83-46 (59142)
vaidehAmbaShThakAmbhojAstathA nagnajitastvayA.
gAndhArAshcha yayA dhR^ityA jitAH sa~Nkhye sudurjayAH.
tAM dhR^itiM kururAdheya tataH pratyehi pANDavam.. 8-83-47 (59143)
vAsudevaM cha vArShNeyaM prIyamANaM kirITinA.
pratyudyAhi mahAbAho pauruShe mahati sthitaH.. 8-83-48 (59144)
karNa uvAcha. 8-83-49x (5040)
prakR^itistho.asi me shalya idAnIM sammatastathA.
pratibhAsi mahAbAho abhItashcha dhana~njayAt.. 8-83-49 (59145)
pashya bAhvorbalaM me.adya shikShitasya cha pashya me.
eko.adya nihaniShyAmi pANDavAnAM mahAchamUm.. 8-83-50 (59146)
kR^iShNau cha puruShavyAghra tataH satyaM bravImi te.
nAhatvA yudhi tau vIrau vyapayAsye katha~nchana.. 8-83-51 (59147)
shishye vA nihatastAbhyAmanityo hi raNe jayaH.
kR^itArtho.adya bhaviShyAmi hatvA vApyatha vA hataH.. 8-83-52 (59148)
shalya uvAcha. 8-83-53x (5041)
ajayyamenaM pravadanti yuddhe
mahArathAH karNa rathapravIram.
ekAkina kimu kR^iShNAbhiguptaM
vijetumenaM ka ihotsaheta.. 8-83-53 (59149)
karNa uvAcha. 8-83-54x (5042)
naitAdR^isho jAtu babhUva loke
rathottamo yAvadupashrutaM naH.
tamIdR^ishaM pratiyotsyAmi pArthaM
mahAhave pashya cha pauruShaM me .. 8-83-54 (59150)
raNe charatyeSha rathapravIraH
sitairhayaiH kauravarAjaputraH.
sa vA.adya mAM neShyati kR^ichChrameta--
tkarNo.asyAnte.apyatra bhavetsamarthaH.. 8-83-55 (59151)
asvedinau rAjaputrasya hastA--
vavepamAnau jAtakiNau bR^ihantau.
dR^iDhAyudhaH kR^itimAnkShiprahasto
na pANDaveyena samo.asti yodhaH.. 8-83-56 (59152)
gR^ihNAtyanekAnapi ka~NkapatrA--
nekaM yathA tAnpratiyojya chAshu.
te kroshamAtre nipatantyamodhAH
kastena yodho.asti samaH pR^ithivyAm.. 8-83-57 (59153)
atoShayatsvANDave yo hutAshaM
kR^iShNadvitIyo.atirathastarasvI.
lebhe chakraM yatra kR^iShNo mahAtmA
dhanurgANDIvaM pANDavaH savyasAchI.. 8-83-58 (59154)
shvetAshvayuktaM cha sughoShamugraM
rathaM mahAbAhuradInasatvaH.
maheShudhI chAkShaye divyarUpe
shastrANi divyAni cha havyavAhAt.. 8-83-59 (59155)
yastvindraloke nijaghAna daityA--
nasa~NkhyeyAnkAlakeyAMshcha sarvAn.
lebhe sha~NkhaM devadattaM sma tatra
ko nAma tenAbhyadhikaH pR^ithivyAm.. 8-83-60 (59156)
mahAdevaM toShayAmAsa yo.astraiH
sAkShAtsuyuddhena mahAnubhAvaH.
lebhe tataH pAshupataM sughoraM
trailokyasaMhArakaraM mahAstram.. 8-83-61 (59157)
pR^ithakpR^ithaglokapAlAH sametA
dadurmahAstrANyaprameyANi sa~Nkhye.
yaistA~njaghAnAshu raNe nR^isiMhaH
sakAlakeyAnasurAnsametAn.. 8-83-62 (59158)
tathA virATasya pure sametA--
nsarvAnasmAnekarathena jitvA.
jahAra tadrodhanamAjimadhye
vastrANi chAdatta mahArathebhyaH.. 8-83-63 (59159)
tamIdR^ishaM vIryaguNopapannaM
kR^iShNadvitIyaM paramaM nR^ipANAm.
tamAhvayansAhasamuttamaM vai
jAne svayaM sarvalokasya shalya.. 8-83-64 (59160)
anantavIryeNa cha keshavena
nArAyaNenApratimena guptaH.
varShAyutairyasya guNA na shakyA
vaktuM sametairapi sarvalokaiH.. 8-83-65 (59161)
mahAtmanaH sha~NkhachakrAsipANe--
rviShNorjiShNorvasudevAtmajasya.
bhayaM na me jAyate sAdhvasaM cha
dR^iShTvA kR^iShNAvekarathe sametau.. 8-83-66 (59162)
atIvAyaM dhanuShi rAjaputre--
ShvatIvAnyAnkeshavashchakrayuddhe.
evaMvidhau pANDavavAsudevau
chaletsvadeshAdvimavAnna kR^iShNau.. 8-83-67 (59163)
ubhau hi shUrau balinau dR^iDhAyudhau
mahArathau saMhananopapannau.
etau vIrau naravIrau sametau
sthAnAchchyutau devakumArarUpau.. 8-83-68 (59164)
agryAdityAvindravR^ihaspatI vA
yamAntakau vA shatripUShaNau vA.
bhagAMshamitrAvaruNAvashvinau vA
marudgaNau vA vasavaH sametAH.
vyastAH samastAshcha yudhA na shaktA
jetuM prasahyArjunaM chAchyutaM cha.. 8-83-69 (59165)
etau hi tAvarjunavAsudevau
ko.anyaH pratIyAnmadR^ite tu shalya.. 8-83-70 (59166)
sarveShAM vR^iShNivIrANAM kR^iShNe lakShmIH pratiShThitA.
sarveShAM pANDuputrANAM jayaH pArthe pratiShThitaH.. 8-83-71 (59167)
tAvubhau puruShavyAghrau samAne syandane sthitau.
mAmekamabhiyoddhArau sujAtaM bata shalya me.. 8-83-72 (59168)
naitachchiraM kShipramimaM rathaM me
pravartayaitAvabhiyAmi chaivam.
asminmuhUrte nihatau pashya kR^iShNau
tAbhyAM hataM vA yudhi mAM ripubhyAm.. 8-83-73 (59169)
evaM bruvANaH sahasA mahAratha--
stvabhyadravatpANDavaM sUtaputraH.. 8-83-74 (59170)
abhyetya putreNa tavAbhinanditAH
sametya choktAH kuruvIrasattamAH.
kR^ipashcha bhojashcha mahArathAvubhau
tathaiva gAndhArapatiH sahAnujaH.
guroH sutastasya tavAtmajAstathA
padAtisa~NghA dviradAstathA tadA.. 8-83-75 (59171)
nirudhyatAbhidravatAchyutArjunau
shrameNa saMyojayatAshu sarvashaH.
yathA bhavadbhirbhR^ishavikShatAvubhau
sukhena hanyAnmama vAhinIpatiH.. 8-83-76 (59172)
tatheti choktvA tvaritAH sma te.arjunaM
jighAMsavo vIratarAH samAyayuH.
sharaishcha jaghnuryudhi taM mahArathA
dhana~njayaM karNanideshakAriNaH.
nadInadaM bhUrijalo mahArNavo
yathA tathA tAnsamare.arjuno.agrasat.. 8-83-77 (59173)
na sandadhAno na tathA sharottamAn
pramu~nchamAno ripubhiH pradR^ishyate.
dhana~njayAstaiH sma sharairvidAritA
hatA nipeturnaravAjiku~njarAH.. 8-83-78 (59174)
sharArchiShaM gANDivachArumaNDalaM
yugAntasUryapratimAnatejasam.
na kauravAH shekurudIkShituM jayaM
yathA raviM vyAdhitachakShuSho janAH.. 8-83-79 (59175)
sharottamAnsamprahitAnmahArathai
shchichCheda pArthaH prahasa~nCharaudhaiH.
bhUyashcha tAnahanadbANasa~NghAn
gANDIvadhanvAyatapUrNamaNDalam.. 8-83-80 (59176)
yathograrashmiH shuchishukramadhyagaH
sukhaM vivasvAnharate jalaughAn.
tathArjuno bANagaNAnnirasya
dadAha senAM tava pArthivendra.. 8-83-81 (59177)
tamabhyadhAvadvisR^ijankR^ipaH sharAM--
stathaiva bhojastava chAtmajaH svayam.
mahAratho droNasutashcha sAyakai--
ravAkiraMstoyadharA yathA.achalam.. 8-83-82 (59178)
jighAMsubhistAnkushalaiH sharottamAn
mahAtmabhiH samprahitAnprayatnataH.
sharaiH pratichCheda sa pANDavastvaran
parAnvinirbhidya cha tAMstribhistribhiH.. 8-83-83 (59179)
sa gANDivavyAyatapUrNamaNDala--
stapanripUnarjunabhAskaro vabhau.
sharograshmiH shuchishukramadhyago
yathaiva sUryaH pariveyavAMstathA.. 8-83-84 (59180)
athAgryabANairdashabhirdhana~njayaM
parAbhinaddoNasuto.achyutaM tribhiH.
chaturbhirashvAMshchaturaH kapiM tataH
sharaishcha nArAchavarairavAkirat.. 8-83-85 (59181)
tathA tataH prasphuradasya kArmukaM
tribhiH sharairyantR^ishirashchakarta ha.
hayAMshchaturbhishchaturastribhirdhvajaM
dhana~njayo drauNirathAdapAtayat.. 8-83-86 (59182)
sa roShapUrNo hmativajrahATakai---
rala~NkR^itaM takShakabhogavarchasam.
sa tadvadhe kArmukamanyadAdade
yathA mahAhipravaraM tathaiva cha.. 8-83-87 (59183)
svamAyudhaM chApi vikIrya bhUtale
dhanushcha kR^itvA saguNaM guNAdhikaH.
samAnayaMsaltAvajitau narottamau
sharottamairdrauNiravidhyadantikAt.. 8-83-88 (59184)
kR^ipashcha bhojashcha tavAtmajashcha te
sharairanekairyudhi pANDavarShabham.
mahArathAH saMyugamUrdhani sthitA--
stamonudaM vAridharA ivApatan.. 8-83-89 (59185)
kR^ipasya pArthaH sharaM sharAsanaM
hayAndhvajAnsAradhimeva patribhiH.
[samArpayadvAhusahasravikrama--
stathA yathA vajradharaH purA baleH.. 8-83-90 (59186)
sa pArthabANairvinipAtitAyudho
dhvajAvamarde cha kR^ite mahAhave.
kR^itaH kR^ipo bANasahasrayanito
yathApageyaH prathamaM kirITinA..] 8-83-91 (59187)
sharaiH prachichCheda tavAtmajasya
dhvajaM dhanushcha prachakarta nardataH.
jaghAna chAshvAnkR^itavarmaNaH shubhAn
dhvajaM cha chichCheda tavAtmajasya ha.. 8-83-92 (59188)
savAjisUteShvasanAnsaketanA--
~njayAna nAgAshvarathAMshcha sa tvaran.
tataH prakIrNaM sumahadvalaM tava
prapIDitaM saviturivaujasA bhR^isham.. 8-83-93 (59189)
tato.arjunasvAshu rathena keshava--
shchakAra shatrUnapasavyamAturAn.
tataH prayAtaM tvaritaM dhana~njayaM
shatakratuM vR^itranijaghruShaM yathA.
samanvadhAvanpunarutthitairdhvajai
rathaiH suyuktairapare yuyutsavaH.. 8-83-94 (59190)
athAbhisR^itya prativArya chAhitAn
dhana~njayasyAnucharAnmahArathAH.
shikhaNDishaineyayamAH shitaiH sharai---
rvidArayanto vyanadansubhairavam.. 8-83-95 (59191)
tato.abhijaghnuH kupitAH parasparaM
sharaistadA~nchogatibhiH sutejanaiH.
kurupravIrAH saha pR^i~njayairyathA
surArayo devapatiM yathA tathA.. 8-83-96 (59192)
jayepsavaH svargamanAya chotsukAH
patanti nAgAshvarathAH parantapa.
tathaiva sarve bahavashcha vivyadhuH
sharaiH sumuktairitaretaraM pR^ithak.. 8-83-97 (59193)
sharAndhakAre tu mahAtmabhiH kR^ite
mahAmR^idhe yodhavaraiH parasparam.
chaturdisho vai vidishashcha pArthiva
prabhA cha sUryasya tamovR^itA.abhavat.. .. 8-83-98 (59194)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi tryashItitamo.adhyAyaH.. 83 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.84. adhyAyaH 084
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
sa~Nkutaxxxxx .. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-84-0 (59195)
sa~njaya uvAcha. 8-84-0x (5043)
xxxxxxxxxxxprabarairvalairbhImamabhidrutam.
xxxxxxxxxx kaunteyamusthihIrShurdhana~njayaH.. 8-84-1 (59196)
xxxxxxxxx senAM mArata sAyakaiH.
xxxxxxxxxx paravIrAndhana~njayaH.. 8-84-2 (59197)
xxxxxxxxxxx sharajAlAni bhAgashaH.
adR^ishyanta tathAnye cha nijaghnustava vAhinIm.. 8-84-3 (59198)
sa pakShisa~NghAcharitamAkAshaM pUraya~nsharaiH.
dhana~njayo mahAbAhuH kurUNAmantako.amayat 8-84-4 (59199)
tato bhallaiH kShurapraishcha nArAchairvimalairapi.
gAtrANi prAchChinatpArthaH shirAMsi cha chakarta ha.. 8-84-5 (59200)
ChinnagAtrairvikavachairvishiraskaiH samantataH.
pAtitaishcha patadbhishcha yodhairAsItsamAvR^itA.. 8-84-6 (59201)
dhana~njayasharAbhyastaiH syandanAshvarathadvipaiH.
sa~nChinnabhinnavidhvastairvya~NgA~NgAvayavaiH stR^itA.
gatasatvaiH sasatvaishcha saMvR^itA.a.asIdvasundharA.. 8-84-7 (59202)
sudurgamA suviShamA ghorA.atyarthaM sudurdR^ishA.
raNabhUmirabhUdrAjanmahAvaitaraNI yathA.. 8-84-8 (59203)
IShAchakrAkShabhallaishcha vyashvaiH sAshvaishcha yudhyatAm.
sasUtairhatasUtaishcha rathaiH stIrNA.abhavanmahI.. 8-84-9 (59204)
suvarNavarmasannAhairyodhaiH kanakamAlibhiH.
AsthitAH klR^iptavarmANo bhadrA nityamadA dvipAH.. 8-84-10 (59205)
kruddhAH krurairmahAmAtraiH preShitArjunamabhyayuH.
chatuH shatA rathavarA hatAH petuH kirITinA.. 8-84-11 (59206)
paryastAnIva shR^i~NgANi sasatvAni mahAgireH.
dhana~njayasharAbhyastaiH stIrNA bhUrvaravAraNaiH.. 8-84-12 (59207)
samantAjjaladaprakhyAnvAraNAnmadavarShiNaH.
abhipede.arjunaratho ghanAnbhindannivAMshumAn.. 8-84-13 (59208)
hatairgajamanuShyAshvairbhinnaishcha bahudhA rathaiH.
vishastrayantrakavachairyuddhashauNDairgatAsubhiH.
upaviddhAyudhairmArgaH stIrNo.abhUtphalgunena vai.. 8-84-14 (59209)
visphAritaM cha gANDIvamatyAsIdbhairavasvanam
sughoShaM vajraniShpeShaM stanayanniva toyadaH.. 8-84-15 (59210)
tataH prAdIryata chamUrdhana~njayasharAhatA.
mahAvAtasamAviddhA mahAnauriva sAgare.. 8-84-16 (59211)
nAnArUpAH prANaharAH sharA gANDIvachoditAH.
alAtolkAshaniprakhyAstava sainyaM vinirdahan.. 8-84-17 (59212)
mahAgirau veNuvanaM nishi prajvalitaM yathA.
tathA tava mahAsainyaM prAsphurachCharapIDitam.. 8-84-18 (59213)
tadvinaShTaM suvidhvastaM tava sainyaM kirITinA.
hatapravihataM bANaiH sarvataH pradrutaM dishaH.. 8-84-19 (59214)
sashvApadA mR^igagaNA dAvAgnitrAsitA yathA.
kuravaH paryavartanta nirdagdhAH savyasAchinA.. 8-84-20 (59215)
utsR^ijya cha mahAbAhuM bhImasenaM tathA raNe.
balaM kurUNAmudvignaM sarvamAsItparA~Nmukham.. 8-84-21 (59216)
tataH kuruShu bhagneShu bIbhatsuraparAjitaH.
bhImasenaM samAsAdya muhUrtaM so.abhyavartata.. 8-84-22 (59217)
samAgamya cha bhImena mantrayitvA cha phalgunaH.
vishalyamarujaM chAsmai kathayitvA yudhiShThiram.. 8-84-23 (59218)
bhImasenAbhyanuj~nAtastataH prAyAddhana~njayaH.
nAdanrathaghoSheNa pR^ithivIM dyAM cha bhArata.. 8-84-24 (59219)
tataH parivR^ito vIrairdashabhiH shatrutApanaH.
duHshAsanAdavarajaistava putrairdhana~njayaH.. 8-84-25 (59220)
te tamabhyardayanbANairulkAbhiriva ku~njaram.
AtateShvasanA vIrA nR^ityanta iva bhArata.. 8-84-26 (59221)
apasavyAMstu tAMshchakre rathena madhusUdanaH.
niyuktAnhi sa tAnmene yamAyAshu kirITinA.. 8-84-27 (59222)
tathAnye prANadanmUDhAH parA~NmukhamivArjunam.. 8-84-28 (59223)
teShAM nAnadatAM ketUnashvAMshchApAni sArathIn.
nArAchairardhachandraishcha kShipraM pArtho nyakR^intata.. 8-84-29 (59224)
*athAnyairdashabhirbhallaiH shirAMsyeShAmapAtayat.
roShasaMraktanetrANi sandaShTauShThAni bhUtale.. 8-84-30 (59225)
teShAM vakrANi vibabhurvyomni tArAgaNA iva.. 8-84-31 (59226)
tAMstu bhallairmahAvegairdashabhirdasha kauravAn.
rukmA~NgadAvrukmapu~NkhairhatvA prAyAdamitrahA.. .. 8-84-32 (59227)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe chaturashItitamo.adhyAyaH.. 84 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.85. adhyAyaH 085
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
sa~Nkulayuddham.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-85-0 (59228)
sa~njaya uvAcha. 8-85-0x (5044)
tamAyAntaM mahAvegairashvaiH kapivaradhvajam.
yuddhAyAbhyadravandIrAH kurUNAM navatIM rathAH.. 8-85-1 (59229)
kR^itvA saMshaptakA ghoraM shapathaM pAralaukikam.
parivavrurnaravyAghrA naravyAghraM raNe.arjunam.. 8-85-2 (59230)
kR^iShNaH shvetAnmahAvegAnashvAnkA~nchanabhUShaNAn.
muktAjAlapratichChannAnpraiShItkarNarathaM prati.. 8-85-3 (59231)
prekShya karNarathaM yAntamarighnaM taM dhana~njayam.
bANavarShairabhighnantaH saMshaptakagaNA yayuH.. 8-85-4 (59232)
tvaramANAMstu tAnsarvAnsasUteShvasanadhvajAn.
jaghAna navatiM vIrAnarjuno nishitaiH sharaiH.. 8-85-5 (59233)
te.apatanta hatA bANairnAnArUpaiH kirITinA.
vimAnebhyaH sukR^itinaH svargAtpuNyakShaye yathA.. 8-85-6 (59234)
tataH sarathanAgAshvAH kuravaH kurusattamam.
nirbhayA bharatashreShThamabhyavartanta phalgunam.. 8-85-7 (59235)
tadAyastamanuShyAshvamudIrNavaravAraNam.
putrANAM te mahAsainyaM samarautsIddhana~njayam.. 8-85-8 (59236)
shaktyR^iShTitomaraprAsairgadAnistriMshasAyakaiH.
prAchChAdayanmaheShvAsAH kuravaH kurunandanam.. 8-85-9 (59237)
tAmantarikShe vitatAM shastravR^iShTiM samantataH.
vyadhamatpANDavo bANaistamaH sUrya ivAMshubhiH.. 8-85-10 (59238)
tato mlechChAH sthitA mattaistrayodashashatairgajaiH.
pArshvato vyahananpArthaM tava putrasya shAsanAt.. 8-85-11 (59239)
karNinAlIkanArAchaistomaraprAsashaktibhiH.
karpaNairbhiNDipAlaishcha rathasthaM pArthamArdayan.. 8-85-12 (59240)
tAM shastravR^iShTimatulAM dvipasthaiH preShitAM prabhuH.
chichCheda nishitairbhallairardhachandraishcha phalgunaH.. 8-85-13 (59241)
atha tAndviradAnsarvAnnAnAli~NgaiH sharottamaiH.
sapatAkadhvajArohAngirInvajrairivAbhinat.. 8-85-14 (59242)
te hemapu~NkhairiShubhirarditA hemamAlinaH.
hatAH peturmahAnAgAH sAgrijvAlA ivAdrayaH.. 8-85-15 (59243)
tato gANDIvanirghoSho mahAnAsIdvishAmpate.
stanatAM kUjatAM chaiva manuShyagajavAjinAm.. 8-85-16 (59244)
ku~ncharAshcha hatA rAjandadruvuste samantataH.
ashvAshcha paryadhAvanta hatArohA disho dasha.. 8-85-17 (59245)
rathA hInA nahArAja rathibhirvAjibhistathA.
gandharvanagarAkArA dR^ishyante sma sahasrashaH.. 8-85-18 (59246)
ashvArohA mahArAja dhAvamAnA itastataH.
tatratatraiva dR^ishyante nihatAH pArthasAyakaiH.. 8-85-19 (59247)
tasminkShaNe pANDavasya bAhvorbalamadR^ishyata.
yatsAdino vAraNAMshcha rathAMshchaiko.ajayadyudhi.. 8-85-20 (59248)
asaMyuktAshcha te rAjanparivR^ittA raNaM prati.
narA nAgA rathAshchaiva nadanto.arjunamabhyayuH.. 8-85-21 (59249)
tatastrye~NgeNa mahatA balena bharatarShabha.
dR^iShTvA parivR^itaM rAjanbhImasenaH kirITinam.. 8-85-22 (59250)
hatAvasheShAnutsR^ijya tvadIyAnkatichidrathAn.
javenAbhyadravadbhImo dhana~njayarathaM prati.. 8-85-23 (59251)
tatastatprAdravatsainyaM hatabhUyiShThamAturam.
dR^iShTvA.arjunaM tadA bhImamAgataM bhrAtaraM prati.. 8-85-24 (59252)
hatAvashiShTAMsturagAnarjunena mahAbalaH.
bhImo vyadhamadashrAnto gadApANirmahAhave.. 8-85-25 (59253)
`gadApANiM tadA dR^iShTvA bhImaM bhArata bhAratAH.
menire tamanuprAptaM daNDapANimivAntakam'.. 8-85-26 (59254)
kAlarAtrimivAtyugrAM naranAgAshvabhojanAm.
prAkArATTapuradvAradAraNImatidAruNAm.. 8-85-27 (59255)
gadAM turaganAshAya tvaranbhImo vyavAsR^ijat.
sA jaghAna bahUnashvAnashvArohAMshcha mAriSha.. 8-85-28 (59256)
kAMsyAyasatanutrAMshcha narAnashvAMshcha pANDavaH.
pothayAmAsa gadayA sashabdaM te.apatanhatAH.. 8-85-29 (59257)
dantairdashanto vasudhAM sherate kShatajokShitAH.
bhagnamUrdhAsthicharaNAH kravyAdagaNabhojanAH.. 8-85-30 (59258)
asR^i~NmAMsavasAbhishcha tR^iptimabhyAgatA gadA.
asthInyapyashnatI tasthau kAlarAtrIva durdR^ishA.. 8-85-31 (59259)
sahasrANi dashAshvAnAM hatvA pattIMshcha bhUyasaH.
bhImo.abhyadhAvatsa~Nkruddho gadApANiritastataH.. 8-85-32 (59260)
gadApANiM tato bhImaM dR^iShTvA bhArata tAvakAH.
menire samanuprAptaM kAladaNQDodyataM yamam.. 8-85-33 (59261)
sa matta iva mAta~NgaH sa~NkruddhaH pANDunandanaH.
pravivesha gajAnIkaM makaraH sAgaraM yathA.. 8-85-34 (59262)
vigAhya cha gajAnIkaM pragR^ihya mahatIM gadAm.
kShaNena bhImaH sa~Nkruddhastanninye yamasAdanam.. 8-85-35 (59263)
gajAnsaka~NkaTAnmattAnsArohAnsapatAkinaH.
patataH samapashyAma sapakShAnparvatAniva.. 8-85-36 (59264)
hatvA tu tadgajAnIkaM bhImaseno mahAbalaH.
punaH svarathamAsthAya pR^iShThato.arjunamabhyayAt.. 8-85-37 (59265)
tataH parA~NmukhIbhUtaM nirutsAhaM balaM tava.
tadAnIM tu mahArAja prAyashaH shastraveShTitam.. 8-85-38 (59266)
vilambamAnaM tatsainyabhapragalbhamavasthitam.
dR^iShTvA prAchChAdayadbANairarjunaH shastravR^iShTibhiH.. 8-85-39 (59267)
narAshvarathamAta~NgA yudhi gANDIvadhanvanA.
sharavrAtaishchitA rejuH kadambA iva kesaraiH.. 8-85-40 (59268)
tataH kuruNAmabhavadArtanAdo mahAnnR^ipa.
narAshvanAgAsuhanAndR^iShTvA bANAnkirITinaH.. 8-85-41 (59269)
hAhAkR^itaM bhR^ishaM trastaM lIyamAnaM parasparam.
alAtachakravatsainyaM tadA babhrAma tAvakam.. 8-85-42 (59270)
tato.arjunasharadhvastaM kurUNAM sumahadbalam.
na hyatrAsIdanirbhinno rathaH sAdI hayo gajaH.. 8-85-43 (59271)
AdIptamiva tatsainyaM sharaishChinnatanuchChadam.
AsItsvashoNitaklinnaM raudraM naShTaM vishAmpate.. 8-85-44 (59272)
tatsainyaM hatabhUyiShThamAhataM nishitaiH sharaiH.
na jahau samaraM prApya phalgunaM shatrutApanam.. 8-85-45 (59273)
tatrAdbhutamapashyAma kauravANAM parAkramam.
vadhyamAno.api yatpArthaM na jahau bharatarShabha.. 8-85-46 (59274)
taM dR^iShTvA vikramaM tasya kuravaH savyasAchinaH.
nirAshAH samapadyanta sarve karNasya jIvite.. 8-85-47 (59275)
aviShahyaM tu pArthasya sharasaMsparshamAhave.
matvA nyavartankuravo jitA gANDIvadhanvanA.. 8-85-48 (59276)
te hitvA samare pArthaM vadhyamAnAshcha sAyakaiH.
pradudruvurdisho bhItAshchukrushushchApi sUtajam.. 8-85-49 (59277)
tAnvidrAvayate pArthaH kira~nsharashatAnbahUn.
harShayanpANDavIM senAM rAjAnaM cha yudhiShThiram.. 8-85-50 (59278)
putrAstava mahArAja jagmuH karNarathaM prati.
agAdhe majjatAM teShAM dvIpaH karNo.abhavattadA.. 8-85-51 (59279)
kuravo hi mahArAja nirviShAH pannagA iva.
karNamevopalIyanta bhayAdgANDIvaghanvanaH.. 8-85-52 (59280)
yathA sarvANi bhUtAni mR^ityorbhItAni mAriSha.
upalIyanti santrAsAddharmaM lokaparAyaNam.. 8-85-53 (59281)
tathA karNaM maheShvAsaM putrAstava narAdhipa.
upAlIyanta santrAsAtpANDavasya mahAtmanaH.. 8-85-54 (59282)
tA~nshoNitapariklinnAnviShamasthA~nsharAturAn.
mA bhaiShTetyabravItkarNo bhItAnAviShTachetasaH.. 8-85-55 (59283)
sambhagnaM hi balaM dR^iShTvA balAtpArthena tAvakam.
dhanurvisphArayankarNastasthau shatrujighAMsayA.. 8-85-56 (59284)
tAnpradrutAnkurUndR^iShTvA karNaH shastrabhR^itAM varaH.
sa~nchintayitvA pArthasya vadhe dadhre manaH shvasan.. 8-85-57 (59285)
visphArya sumahachchApaM tatashchAdhirathirvR^iShaH.
pA~nchAlAnpunarAdhAvatpashyataH savyasAchinaH.. 8-85-58 (59286)
tataH kShaNena kShitipAH kShatajapratimekShaNAH.
sharaughaishChAdayAmAsurmahAmeghA ivAchalam.. 8-85-59 (59287)
tataH sharasahasrANi karNamuktAni mAriSha.
pA~nchAlAnAM haratprANAMstamAMsIva tamonudaH.. 8-85-60 (59288)
mahadAsIttadA yuddhaM pA~nchAlAnAM mahAmate.
vadhyatAM sUtaputreNa mitrArthe mitragR^iddhinA.. .. 8-85-61 (59289)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe pa~nchAshItitamo.adhyAyaH.. 85 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.86. adhyAyaH 086
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
sa~Nkalayuddham.. 1 .. bhImaduHshAsanayoH samAgamaH saMvAdashcha.. 2 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-86-0 (59290)
sa~njaya uvAcha. 8-86-0x (5045)
tataH karNaH kuruShu pradruteShu
varUthinA shvetahayena rAjan.
pA~nchAlaputrAnvyadhamatsUtaputro
maheShumirvAta ivAbhrasa~NghAn.. 8-86-1 (59291)
sUtaM rathAda~njalikairnipAtya
jaghAna chAshvA~njanamejayasya.
shatAnIkaM sutasomaM cha bhallai--
ravAkiraddhanuShI chApyakR^intat.. 8-86-2 (59292)
dhR^iShTadyumnaM nirbibhedAtha ShaDbhi--
rjaghAnAshvAndakShiNAMstasya sa~Nkhye.
hatvA chAshvAnsAtyakeH sUtaputraH
kaikeyaputraM nyavadhIdvishokam.. 8-86-3 (59293)
tamabhyadhAvannihate kumAre
senApatiH kaikayo mitravarmA.
sharairvidhunvanbhR^ishamugravegaiH
karNAtmajaM chApyahanatsudevam.. 8-86-4 (59294)
tasyArdhachandraistribhiruchchakarta
prahasya bAhU cha shirashcha karNaH.
sa syandanAdgAmagamadgatAsuH
parashvathaiH sAla ivAvarugNaH.. 8-86-5 (59295)
hatAshvama~njogamibhiH suSheNaH
shinipravIraM nishitaiH pR^iShatkaiH.
prachChAdya nR^ityanniva karNaputraH
shaineyabANAbhihataH papAta.. 8-86-6 (59296)
putre hate krodhaparItayetAH
karNaH shinInAM pravaraM jighAMsuH.
hato.asi he sAtyaka ityudIrya
vyavAsR^ijadbANamamitrasAham.. 8-86-7 (59297)
tamasya chichCheda sharaM shikhaNDI
tribhistribhishcha pratutoda karNam.
shikhaNDinaH kArmukaM cha dhvajaM cha
chChittvA kShurAbhyAM nyahanatsujAtaH.. 8-86-8 (59298)
shikhaNDinaM ShaDbhiravidhyadugro
dhArShTadyumneH sa shirashchochchakarta.
tato.abhinatsutasomaM kShureNa
susa~njhitenAdhirathirmahAtmA.. 8-86-9 (59299)
athAkrande tumule vartamAne
dhArShTadyumne nihate tatra kR^iShNaH.
apA~nchAlyaM kriyate yAhi pArtha
karNaM jahIlAbravIdrAjasiMha.. 8-86-10 (59300)
tataH prahasyAshu narapravIro
rathaM rathenAdhiratherjagAma.
bhaye teShAM trANamichChansubAhu--
rabhyAhatAnAM rathayUthapena.. 8-86-11 (59301)
tato.apare bhArata duShprakampyAH
pA~nchAlAnAM rathasa~NghAH sametAH.
pratishritA hyantarikShe grahAbhA
dhanuHpravIrAstu rathapravIrAH.. 8-86-12 (59302)
visphArya gANDIvamathograghoShaM
jyayA samAhatya tale bhR^ishaM cha.
bANAndhakAraM sahasaiva kR^itvA
jaghAna nAgAshvarathadhvajAMshcha.. 8-86-13 (59303)
[pratishrutaH prAcharadantarikShe
guhA girINAmapatanvayAMsi.
yanmaNDalajyena vijR^imbhamANo
raudre muhUrte.abhyapatatkirITI..] 8-86-14 (59304)
taM bhImaseno.anuyayau rathena
pR^iShThe rakShanpANDavamekavIraH.
tau rAjaputrau tvaritau rathAbhyAM
karNAya yAtAvaribhirviShaktau.. 8-86-15 (59305)
tatrAntare sumahAnsUtaputra--
shchakre yuddhaM somakAnsampramathya.
rathAshvamAta~NgaNA~njaghAna
prachChAdayAmAsa sharairdishashcha.. 8-86-16 (59306)
tamuttamaujA janamejayashcha
kruddhau yudhAmanyushikhaNDinau cha.
karNaM bibheduH sahitAH pR^iShatkaiH
sannardamAnAH saha pArShatena.. 8-86-17 (59307)
te pa~ncha pA~nchAlarathAH sametA
vaikartanaM karNamabhidravantaH.
tasmAdrathAchchyAvayituM na sheku--
rdhairyAtkR^itAtmAnamivendriyArthAH.. 8-86-18 (59308)
teShAM dhanUMShi dhvajavAjisUtAM--
stUrNaM patAkAshcha nikR^itya bANaiH.
tAnpA~nchAlAnabhyahanatpR^ivatkaiH
karNastataH siMha ivonnanAda.. 8-86-19 (59309)
tasyAsyatastAnabhinighnatashcha
jyAbANahastasya dhanuHsvenana.
sAdridrumA syAtpR^ithivI vishIrNe--
tyatIva matvA janatA vyapIdat.. 8-86-20 (59310)
sa shakrachApapratimena dhanvanA
bhR^ishAyatenAdhirathiH sharAnsR^ijan.
babhau raNe dIptamarIchimaNDalo
yathAMshumAlI pariveShavAMstathA.. 8-86-21 (59311)
shikhaNDinaM dvAdashabhiH parAbhina--
chChitaiH sharaiH ShaDbhirathottamaujasam.
tribhiryudhAmanyumavidhyadAshugai--
stribhistribhiH somakapArShatAtmajau.. 8-86-22 (59312)
parAjitAH pa~ncha mahArathAstu te
mahAhave sUtasutena mAriSha.
nirudyamAstasthuramitranandanA
yathendriyArthAtmavatA parAjitAH.. 8-86-23 (59313)
nimajjatastAnatha karNasAgare
vipannanAvo vaNijo yathArNave.
uddadhrire naubhirivArNavAdrathaiH
sukalpitairdraupadijAH svamAtulAn.. 8-86-24 (59314)
tataH shinInAmR^iShabhaH shitaiH sharai--
rnikR^itya karNaprahitAniShUnvahUn.
vidArya karNaM nishitairayasmayai--
stavAtmajaM jyeShThamavidhyadaShTamiH.. 8-86-25 (59315)
kR^ipo.atha bhojashcha tavAtmajastathA
svayaM cha karNo nishitairatADayat.
sa taishchaturbhiryuyudhe yadUttamo
digIshvarairdaityapatiryathA tathA.. 8-86-26 (59316)
samAtateneShvasanena kUjatA
mahAsvanenAshanipAtadIdhitiH.
babhUva durdharShataraH sa sAtyakiH
sharannabhomadhyagato yathA raviH.. 8-86-27 (59317)
punaH samAsthAya rathAnsudaMshitAH
shinipravIraM jugupuH parantapAH.
sametya pA~nchAlamahArathA raNe
marudraNAH shakramivArinigrahe.. 8-86-28 (59318)
tato.abhavadyuddhamatIva dAruNaM
tavAhitAnAM tava sainikaiH saha.
rathAshvamAta~NgavinAshanaM tathA
yathA surANAmasuraiH purA.abhavat.. 8-86-29 (59319)
rathA dvipA vAjipadAtayastathA
bhramanti nAnAvidhashastraveShTitAH.
paraspareNAbhihatAshcha chaskhalu--
rvinedurArtA vyasavo.apataMstathA.. 8-86-30 (59320)
tathAgataM bhImamabhIstavAtmajaH
sasAra rAjAvarajaH kira~nsharaiH.
tamabhyadhAvattvarito vR^ikodaro
mahAruruM siMha ivAbhipedivAn.. 8-86-31 (59321)
tatastayoryuddhamatIva dAruNaM
pradIvyatoH prANadurodaraM dvayoH.
paraspareNAbhiniviShTaroShayo--
rudagrayoH shambarashakrayoryathA.. 8-86-32 (59322)
sharaiH sharIrArtikaraiH sutejanai--
rnijaghnatustAvitaretaraM bhR^isham.
sakR^itprabhinnAviva vAsitAntare
mahAgajau dorbhiradInaghAtinau.. 8-86-33 (59323)
Alokya tau chaiva parasparaM tataH
samaM cha shUrau cha sasArathI tadA.
bhImo.abravIdyAhi duHshAsanAya
duHshAsano yAhi vR^ikodarAya.. 8-86-34 (59324)
tayo rathau sArathisamprachoditau
samaM rathau tau mahasA samIyatuH.
nAnAyudhachChatrapatAkikAdhvajau
divIva pUrvaM balashakrayo raNe.. 8-86-35 (59325)
bhIma uvAcha. 8-86-36x (5046)
diShTyA.asi duHshAsana adya dR^iShTaH
kShaNaM pratIchChe sahavR^iddhi mUlam.
chiroditaM yanmayA te sabhAyAM
kR^iShNAbhimarshena gR^ihANa mattaH.. 8-86-36 (59326)
sa evamuktastu tato mahAtmA
duHshAsano vAkyamuvAcha vIraH.
sarvaM smaranneva visaMsmarAmi
udIryamANaM shR^iNu bhImasena.. 8-86-37 (59327)
smarAmi chAtmaprabhavaM chirAya
yajjAtuShe veshmani rAtryahAni.
vishvAsahInA mR^igayAM charanto
vasanti sarvatra nirAkR^itAstu.. 8-86-38 (59328)
mahAbhayaM rAtryahAni smaranta--
stathopabhogAchcha sukhAchcha hInAH.
vaneShvaTanto girigahvarANi
pA~nchAlarAjasya puraM praviShTAH.. 8-86-39 (59329)
mAyAM yUyaM kAmapi sampraviShTA
yato vR^itaH kR^iShNayA phalguno vaH.
saMbhUya pApaistadanAryavR^ittaM
kR^itaM tadA mAtR^ikR^itAnurUpam.. 8-86-40 (59330)
ekA vR^itA pa~nchabhiH sAbhipannA.
hyalajjamAneshcha parasparasya.
smare sabhAyAM subalAtmajena
dAsIkR^itA yatsaha kR^iShNayA cha.. 8-86-41 (59331)
sa~njaya uvAcha. 8-86-42x (5047)
ityevamuktastu tavAtmajena
pANDoH sutaH kopavashaM bhR^ishaM
dhanuH kShurAbhyAM dhvajameva chAchChinat.
lalATamapyasya bibheda patriNA 8-86-42 (59332)
shirashcha kAyAtprajahAra sAratheH..
sa rAjaputro.anyadavApya kArmukaM
vR^ikodaraM dvAdashabhiH parAbhinat.
svayaM niyachChaMsturagAnajihmagaiH 8-86-43 (59333)
sharaishcha bhImaM punarapyavIvR^iShat.. .. 8-86-44 (59334)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe ShaDashItitamo.adhyAyaH.. 86 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.87. adhyAyaH 087
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
bhImena rAj~nAM samakShaM duHshAsanavakShaso raktapAnam.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-87-0 (59335)
sa~njaya uvAcha. 8-87-0x (5048)
sara rAjaputreNa samArchChadugra--
duHshAsanena nikR^ito nikR^ityA.. 8-87-1 (59336)
tatrAkarodduShkaraM rAjaputro
duHshAsanaH kuruvIro mahAtmA.
yadbhImasenaM pratiyodhayadraNe
jambho yathA shakramudAravIryam.. 8-87-2 (59337)
dhanuchChittvA bhImasenasya sa~Nkhye
ShaDbhiH sharaiH sArathimabhyavidhyat.
tato.avidhyattriMshatA bhImasenaM
vareShubhirvanyamiva dvipendram.. 8-87-3 (59338)
sa kArmukaM gR^ihya tu bhArasAdhanaM
bhImastadA rAjaputraM hyavidhyat.
pa~nchAshatairbANagaNaiH stanAnantare
totrairyathA tIvravegaM dvipendram.. 8-87-4 (59339)
tatastu rAjanvirathaM mahAtmA
duHshAsano bhImasenaM chakAra.
nihatya sa~Nkhye chaturo.asya bAhA--
~nChittvA ratheShAM punareva chAkShipat.. 8-87-5 (59340)
tataH kShitisvo hyabaruhya yAnA--
dvR^ikodaro madayA tasya vAhAn.
yamakShayaM preShayitvA mahAtmA
rathaM samAkarpata rAjasUnoH.. 8-87-6 (59341)
tasmAdavaplutya rathAtsasarja
duHshAsanastomaramugravegam.
sa tena viddho hyurasi hyaprameyo
gadAM tasmai visasarjAprameyAm.. 8-87-7 (59342)
tataH krodhAdbhImasenaH kR^itAni
sarvANi duHkhAnyanusaMsmaranvai.
saMsmR^itya saMsmR^itya tathA pratij~nA--
mugrAmasau rAjaputrau vyaShIdat.. 8-87-8 (59343)
sa~nchintitaM roShamatIva vegA-
ttrayodashAbdaM puruShapravIraH.
pragR^ihya vajrAshanitulyavegAM
gadAM kareNAtha vR^ikodaro ruShA.. 8-87-9 (59344)
nipAtayitvA pR^ithivItale bhR^ishaM
sa tAjayAmA vR^ikodaro balI.
atIva santADitabhinnagAtro
duHshAsano vai nipapAta bhUmau.. 8-87-10 (59345)
Akramya kaNThe yudhi rAjaputraM
saMraktanetro hyabravIddhArtarAShTram.
tadbrUhi kiM tvaM parimArgamANo
hyasmAnparAbhUya ihAgataH punaH.. 8-87-11 (59346)
didIpayaMstadbhR^ishadIpitaM me
chirArjitaM roShamatipradIptam.
madhu prapAsye tava koShTabhAjanA--
dityabravIdbhImasenastarasvI.. 8-87-12 (59347)
duHshAsanaM kaNThadeshe pramR^idraM--
stataH krUraM bhImasenashchakAra.
kataM vyaMsayitvA sahasA sasAra
balAdasau dhArtarAShTrastarasvI.. 8-87-13 (59348)
bhImo.abhidudrAva sutaM tvadIyaM
sapatratAM darshayandhArtarAShTre.
mR^igaM muhuH siMhashishuryathA vane
tathAshvabhidrutya mahAbalaM balI.. 8-87-14 (59349)
nigR^ihya chainaM parameNa karmaNA
utkShipya chotkShipya cha tUrNamenam.
bhUmau tadA niShpipeShAtha vIra
asiM vikoshaM vimalaM chakAra.. 8-87-15 (59350)
taM pAtayitvA tu vR^ikodaro.atha
jagarja harSheNa vinAdayandishaH.
nAdena tenAkhilapArshvavartino
mUrchChAkulAH patitAstvAjamIDha.. 8-87-16 (59351)
duHshAsanaM tatra samIkShya rAja--
nbhImo mahAbAhurachintyakarmA.
smR^itvA cha keshagrahaNaM cha devyA
vastrApahAraM cha rajasvalAyAH.. 8-87-17 (59352)
anAgaso bhartR^iparA~NmukhAyA
duHkhAni dattAnyapi viprachintyA.
jajvAla kopAdatha bhImasena
Ajyaprasikto hi yathA hutAshaH.. 8-87-18 (59353)
tatrAha karNaM cha suyodhanaM cha
kR^ipaM drauNiM kR^itavarmANameva.
nihanmi duHshAsanamadya pApaM
saMrakShyatAmadya samastayodhAH.. 8-87-19 (59354)
ityevamuktvA sahasAbhyadhAva--
nnihantukAmo.atibalastarasvI.
tathA tu vikramya rame vR^ikodaro
mahAgajaM kesariko yathaiva.
nigR^ihya duHshAsanamekavIraH
suyodhanasyAdhiratheH samakSham.. 8-87-20 (59355)
asiM samudyamya sitaM sudhAraM
kaNThe padAkramya cha vepamAnam.
uvAcha tadgauriti yadbruvANo
hR^iShTo.avadaH karNasuyodhanAbhyAm.. 8-87-21 (59356)
ye rAjasUyAvabhR^ithe pavitrA
jAtAH kaChA yAj~nasenyA durAtman.
te pANinA katareNAvakR^iShTA--
stadbrUhi tvAM pR^ichChati bhImasenaH.. 8-87-22 (59357)
shrutvA tu tadbhImavachaH sughoraM
duHshAsano bhImasenaM nirIkShya.
jajvAla bImaM sa tadA smayena
saMshR^iNvatAM kauravasomakAnAm.
uktastadAjau sa tathA saroShaM
jagAda bhImaM parivR^ittanetraH.. 8-87-23 (59358)
ayaM karikarAkAraH pInastanavimardanaH.
gosahasrapradAtA cha kShatriyAntakaraH karaH.. 8-87-24 (59359)
anena yAj~nasenyA me bhIma keshA vikarShitAH.
pashyatAM kurumukhyAnAM yuShmAkaM cha sabhAsadAm.. 8-87-25 (59360)
evaM tvasau rAjasutaM nishamya
bruvantamAjau vinipIDya vakShaH.
bhImo balAttaM pratigR^ihya dorbhyA--
muchchairnanAdAtha samastayodhAn.. 8-87-26 (59361)
uvAcha yasyAsti balaM sa rakSha--
tvasau bhavedadya nirastabAhuH.
duHshAnaM jIvitaM protsR^ijanta--
mAkShipya yodhAMstarasA mahAbalaH.. 8-87-27 (59362)
evaM kruddho bhImasenaH kareNa
utpATayAmAsa bhujaM mahAtmA.
duHshAsanaM tena sa vIramadhye
jaghAna vajrAshanisannibhena.. 8-87-28 (59363)
kaNThe samAkramya cha vepamAnaM
kR^itvA.anu rUpaM paramaM sughoram.
kAlAntakAbhyAM sadR^ishaM tadAnIM
vidArya vakShashcha mahArathasya.. 8-87-29 (59364)
duHshAsanasya nipushAsanasya
uddhR^itya vakShaH patitasya bhUmau.
tato.apibachChoNitamasya koShNa--
mAsvAdya chAsvAdya cha vIkShamANaH.. 8-87-30 (59365)
kruddhaH prahR^iShTo nijagAda vAkyaM
stanyasya mAtuH payaso.amR^itasya.
mAdhvIkajasyeva rasasya tasya
madhoshcha pAnAdyavakasya pAnAt.. 8-87-31 (59366)
payodadhibhyAM mathitAchcha mukhyA--
ttathekShusArasya manoharasya.
sarvebhya evAbhyadhiko raso.asya
mato mamAdyAhitalohitasya.. 8-87-32 (59367)
evaM bruvANaM punarutthitaM ta--
mAsphoTya valgantamatiprahR^iShTam.
ye bhImasenaM dadR^ishustadAnIM
prAyeNa te.api vyathitA nipetuH.. 8-87-33 (59368)
ye chApi nAsanpatitA manuShyA--
steShAM karebhyaH patitaM tu shastram.
bhayAchcha sa~nchukrushurasvaraistadA
nimIlitAkShA mumuhushcha tatra.. 8-87-34 (59369)
ye tatra bhImaM rudhiraM pibantaM
duHshAsanasya dadR^ishuH prapannAH.
nAyaM manuShyastviti bhAShamANAH
sarve.apalAyanta bhayAbhipannAH.. .. 8-87-35 (59370)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe saptashItitamo.adhyAyaH.. 87 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.88. adhyAyaH 088
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
duHshAsanavadhakrodhAdAtmanAmabhidrutadatAM tadanujAnAM bhImena vadhaH.. 1 .. duHshAsanAdinidhanAdbishyataH karNasya shalyena protsAhanam.. 2 .. sa~Nkulayuddham.. 3 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-88-0 (59371)
sa~njaya uvAcha. 8-88-0x (5049)
sa pItvA rudhiraM tasya charaNau gR^ihya bhArata.
ityuchchairvachanaM prAha pratinR^ityanvR^ikodaraH.. 8-88-1 (59372)
eSha te rudhiraM tIvraM pibAmi puruShAdavat.
vadedAnIM susaMrabdhaH punargauriti gauriti.. 8-88-2 (59373)
ye chAsmAnpratinR^ityanti tadA gauriti gauriti.
tAnvayaM pratinR^ityAmaH punargauriti gauriti.. 8-88-3 (59374)
pramANakoTyAM shayane kAlakUTakabhojanam.
daMshanaM chAhibhistIkShNairdAhaM jatugR^ihe cha yat.. 8-88-4 (59375)
dyUte cha doShabhUyastvamaraNye vasatishcha yA.
iShvastrANi cha sa~NgrAme anilAnilaveshmasu.. 8-88-5 (59376)
duHkhAnyevAbhijAnImo na sukhAni kadAchana.
dhR^itarAShTrasya daurAtmyAtsaputrasya vayaM sadA.. 8-88-6 (59377)
ityuchchairvachanaM prochya jayaM prApya vR^ikodaraH.
punareva mahArAja tava sainyamabhidravat.. 8-88-7 (59378)
raktArdrapANistu tato mahAtmA
gadApANiH kAla ivAntakAle.
vibhIShayaMstava putrasya sainya--
mitastato dhAvati vAhinIM te.. 8-88-8 (59379)
tataH kShaNAdbhArata shUnyamAsI--
dAyodhanaM ghorataraM kurUNAm.
yatrAjimadhye prApibadbhImaseno
duHshAsanasya rudhiraM krodhadIptaH.. 8-88-9 (59380)
sa hatvA samare rAjanrAjaputraM mahAbalam.
pUrNakAmo madodagraH siMho rurumivotkaTaH.. 8-88-10 (59381)
rudhirArdro mahArAja vyashobhata parantapaH.
sapuShpaH kiMshuka iva raktaraktataro babhau.. 8-88-11 (59382)
rudhirAkto ghoraveShaH kruddho rAjanvacho.abravIt.
brUhIdAnIM pApamate nR^ishaMsa patito hyasi.. 8-88-12 (59383)
duHshAsane yAdR^ishaM saMshrutaM na--
stadavAptaM pANDavaiH sarvameva.
atraivamApsyAmyaparaM dvitIyaM
duryodhanaM yaj~napashuM vishasya.. 8-88-13 (59384)
shiro mR^iditvA.asya punashcha shAntiM
yAsyAmyahaM kauravANAM samakSham.
yA sA.apatiH sA sapatirhi jAtA
yAstAH sapatyo.apatayastu jAtAH.. 8-88-14 (59385)
pashyantu chitraM vividhaM hi loke
ye vai tilAH ShaNDatilA babhUvuH.
te chetsaMsiddhA nidhanaM gatAH pare
kiM chitrarUpaM bata jIvaloke.. 8-88-15 (59386)
etAvaduktvA vachanaM prahR^iShTaH
prAkroshaduchchai rudhirArdravakraH.
nanarta chaivAtibalo mahAtmA
vR^itraM nihatyeva sahasranetraH.. 8-88-16 (59387)
dR^iShTvA tu nR^ityantamudagravIryaM
kAlaM yathA tvantakAle prajAnAm.
mahadbhayaM chAdhirathiM vivesha
jaye nirAshAshcha sutAstvadIyAH.. 8-88-17 (59388)
duHshAsane tu nihate putrAstava mahArathAH.
mahatkrodhaviShaM vIrA dhArayanto mahAbalAH.
te tu rAjanmahAvIryA bhImaM prAchChAdaya~nCharaiH.. 8-88-18 (59389)
niSha~NgI kavachI kha~NgI daNDadhAro dhanurdharaH.
alamburjalasandhashcha vAtavegasuvarchasau.. 8-88-19 (59390)
ete sametya sahitA bhrAtR^ivyasanakarshitAH.
bhImasenaM mahAbAhuM pIDayAmAsura~njasA.. 8-88-20 (59391)
sa vadhyamAno vishikhaiH samantAttairmahArathaiH.
bhImaH krodhAbhiraktAkShaH kruddhaH kAla ivAbabhau.. 8-88-21 (59392)
tataH parivR^ito rAjannavabhiH shatrutApanaiH.
duHshAsanAdavarajaiH putraistava vR^ikodaraH.. 8-88-22 (59393)
tAMstu bhallairmahAvegairnavabhirnava bhArata.
rukmA~NgadAnrukmapu~NkhaiH pArtho ninye yamakShayam.. 8-88-23 (59394)
hateShu tava putreShu balaM tadvipradudruve.
pashyataH sUtaputrasya pANDavasya bhayArditam.. 8-88-24 (59395)
tataH karNaM mahArAja pravivesha mahadbhayam.
dR^iShTvA bhImasya vikrAntamantakasya prajAsviva.. 8-88-25 (59396)
tasya tvAkArabhAvaj~naH shalyaH samitishobhanaH. 8-88-26 (59397)
uvAcha vachanaM karNaM prAptakAlaM hitaM tadA.. 8-88-27 (59398)
ete dravanti rAjAno bhImasenabhayArditAH.
duryodhanashcha sammUDho bhrAtR^ivyasanakarshitaH.. 8-88-28 (59399)
duHshAsanasya rudhire pIyamAne mahAtmanA.
vyApannachetAH sahasA shokopahatachetanaH.. 8-88-29 (59400)
upAsate tvAmete hi parivArya mahArathAH.
kR^ipaprabhR^itayaH karNa hatasheShAH sahodarAH.. 8-88-30 (59401)
pANDavA labdhalakShAshcha dhana~njayapurogamAH.
tvAmevAbhimukhAH shUrA yuddhAya samupasthitAH.. 8-88-31 (59402)
sa tvaM puruShashArdUla pauruShe mahati sthitaH.
kShatradharmaM puraskR^itya pratyudyAhi dhana~njayam.. 8-88-32 (59403)
bhAro hi dhArtarAShTreNa tvayi sarvaH samAhitaH.
tamudvaha mahAbAho yathAshakti yathAbalam.. 8-88-33 (59404)
jaye syAdvipulA kIrtirdhruvaH svargaH parAjaye.
vR^iShasenashcha rAdheya sa~Nkruddhastanayastava.
tvayi mohaM samApanne pANQDavAnabhidhAvati.. 8-88-34 (59405)
sa~njaya uvAcha. 8-88-35x (5050)
etachChrutvA tu vachanaM shalyasyAmitatojasaH.
hR^idi mAnuShyakaM bhAvaM kR^itvA yudvAya susthiram.. 8-88-35 (59406)
tataH kruddho vR^iShaseno.abhyadhAva--
dbhImaM samAyAntamamitrasAham.
bANaiH kirantaM pratiyAti chograM
vyAttAnanaM kAlamivApatantam.. 8-88-36 (59407)
tamabhyadhAvannakulaH pravIra--
mArAdamitraM pratudanpR^iShatkaiH.
karNasya putraM samare prahR^iShTaM
jiShNurjighAMsurmaghaveva jambham.. 8-88-37 (59408)
tato dhvajaM sphATikahemachitraM
chichCheda dhairyAnnakulaH kShureNa.
karNAtmajasyeShvasanaM cha chitraM
bhallena jAmbUnadachitranaddham.. 8-88-38 (59409)
athAnyadAdAya dhanuH sa shIghraM
karNAtmajaH pANDavamabhyavidhyat.
divyairastrairabhyavarShattadainaM
karNasya putro nakulaM kR^itAstram.. 8-88-39 (59410)
tataH kruddho nakulaH karNaputraM
sharairmaholkAbhirivAbhyapIDayat.
sa karNaputro nakulasya rAja--
nsarvAnastrAnvArayaduttamAstraiH.. 8-88-40 (59411)
AsItsughoraM bharatapravIra
yuddhaM tadA karNajapANDavAbhyAm.. 8-88-41 (59412)
vanAyujAnsukumArAnsushubhrA--
nala~NkR^itA~njAtarUpeNa chitrAn.
jaghAna chAshvAnnakulasya vIro
raNAjire sUtaputrasya putraH.. 8-88-42 (59413)
tato hatAshvAdavaruhya yAnA--
chcharmA.a.adade ruchiraM barhichitram.
AkAshasa~NkAshamasiM pragR^ihya
prakAshamAnaH khagavachchachAra.. 8-88-43 (59414)
tato.asya pakShAnanayadyamAya
dvisAhasrAnnakulaH kShiprakArI.
te prApatannasinA vai vishastA
yathA.ashvamedhe pashavaH shamitrA.. 8-88-44 (59415)
tatastato vijitA yuddhashauNDA
nAnAdeshyAH suhR^idaH satyasandhAH.
ekena shIghraM nakulena nunnAH
sArepsunevottamachandanasya.. 8-88-45 (59416)
bhUmau charantaM nakulaM rathaughAH
samantataH sAyakaiH pratyagR^ihNan.
sa tudyamAno nakulo viha~Ngai--
shchachAra sa~Nkhye dviShato vinighnan.. 8-88-46 (59417)
taM karNaputro.api charantamAjau
narAshvamAta~NgarathapravIrAn.
nighnantamaShTAdashabhiH pR^iShatkai--
rvivyAdha vIraH sa chukopa viddhaH.. 8-88-47 (59418)
tato.abhyadhAvatsamare jighAMsuH
karNAtmajaM pANDusuto nR^ivIram.
tasyeShubhirvadhamatsUtaputro
mahAraNe varma sahasrabhAram.. 8-88-48 (59419)
tasyAtha kAMsyaM sushitaM supIta--
masipravIraM gurubhArAsAham.
dviShachCharIrApaharaM sughora--
mAdhUnvataH sarpamivAttakosham.. 8-88-49 (59420)
kShipraM sharaiH Sha~NbhiramitrasAha--
shchakarta kha~NgaM nishitaiH sudhAraiH.
punashcha pArthaM nishitaiH pR^iShatkaiH
stanAntare kShipramivAtyavidhyat.. 8-88-50 (59421)
sa bhImasenasya rathaM cha gatvA
vavarSha vai sharavarShaM sughoram.. 8-88-51 (59422)
nakulamatha viditvA ChinnabANAsanAsiM
virathamaribhirArtaM karNaputrAstramagnam.
pavanachalapatAkA hlAdino valgitAshvAH
parapuruShaniyuktAH svai rathaiH shIghramIyuH.. 8-88-52 (59423)
drupadasutavariShThAH pa~ncha shaineyaShaShThA
drupadaduhitR^iputrAH pa~ncha chAmitrasAhAH.
dviradarathanarAshvAnsUdayantastvadIyAn
bhagavata iva rudrAH sa~NkhyayA hetimantaH.. 8-88-53 (59424)
atha tava rathamukhyAstAnpratIyustvarantaH
kR^ipahR^idikasutau cha drauNiduryodhanau cha.
shakunishukavR^ikAshcha krAthadevAvR^idhau cha
dviradajaladaghauShaiH syandanaiH kArmukaishcha.. 8-88-54 (59425)
atha tava rathavaryAstAndashaikapravIrA--
niShubhirashanikalpaistADayanto nyarundhan.
navajaladasavarNairhastibhistAnsma vavru--
rgirishikharanikAshairbhImavegaiH kuNindAH.. .. 8-88-55 (59426)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe aShTAshItitamo.adhyAyaH.. 88 ..
.. shrIH ..
8.89. adhyAyaH 089
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
sa~Nkulayuddham.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-89-0 (59427)
sa~njaya uvAcha. 8-89-0x (5051)
sukalpitA haimavatA mahotkaTA
raNAbhikAmaiH kR^itibhiH samAsthitAH.
suvarNajAlairvitatA babhurgajA--
stathA yathA khe jaladAH savidyutaH.. 8-89-1 (59428)
kuNindaputro dashabhirmahAyasaiH
kR^ipaM sasUtAshvamapIDayadbhR^isham.
tataH sharadvatsutasAyakairhataH
sahaiva nAgena papAta bhUtale.. 8-89-2 (59429)
kuNindaputrAvarajastu tomarai--
rdivAkarAMshupratimairayasmayaiH.
jaghAna bhojasya hayAnathApatan
kShaNAdvishastAH kR^itavarmaNe hayAH.. 8-89-3 (59430)
athApare drauNihatA mahAdvipA--
strayaH sasarvAyudhayodhaketanAH.
nipetururvyAM vyasavo vichetanA--
stathA yathA vajrahatA mahAchalAH.. 8-89-4 (59431)
kuNindarAjAvarajAdanantaraH
stanAntare patrivarairatADayat.
tavAtmajaM tasya tavAtmajaH sharaiH
shitaiH sharIraM vyahanaddvipaM cha tam.. 8-89-5 (59432)
sa nAgarAjaH saha rAjasUnunA
papAta raktaM bahu sarvataH kSharan.
mahendravajraprahato.ambudAgame
yathA jalaM gerikaparvatastathA.. 8-89-6 (59433)
kuNindaputraprahito.aparo dvipaH
krAthaM sasUtAshvarathaM vyapothayat.
tato.apatatkrAthasarAbhighAtitaH
saheshvaro vajrahato yathA giriH.. 8-89-7 (59434)
rathI dvipasthena hato.apatachCharaiH
krAthAdhipaH parvatajena durjayaH.
savAjisUteShvasanadhvajastathA
yathA mahAvAtahato mahAdrumaH.. 8-89-8 (59435)
vR^iko dvipasthaM girirAjavAsinaM
bhR^ishaM sharairdvAdashabhiH parAbhinat.
tato vR^ikaM sAshvarathaM mahAdvipo
drutaM chaturbhiraNairvyapothayat.. 8-89-9 (59436)
sa pothito nAgaraveNa vIryavA--
nparAbhinaddvAdashabhiH shilImukhaiH.
vR^ikeNa bANAbhihato.apatatkShitau
savAraNo babhrusutena sArdham.. 8-89-10 (59437)
kuNindarAjasya suto.aparastadA
sa chApi shUraH sahasA samarpitaH.
papAta bANaiH subalasya sUnunA
viShANapuchChAparagAtrapAtinA.. 8-89-11 (59438)
gajena vAhA~nshakuneH kuNindajo
ninAya vaivasvatamandiraM raNe.
rathaM cha saMkShubhya nanAda nardata--
stato.asya gAndhArapatiH shiro.aharat.. 8-89-12 (59439)
tataH kuNindeShu gateShu teShu
prahR^iShTarUpAstava te mahArathAH.
bhR^ishaM pradaradhmurlavaNAmbusambhavA--
nvarAMshcha bANAsanapANayo.abhyayuH.. 8-89-13 (59440)
tathA.abhavadyuddhamatIva dAruNaM
punaH kurUNAM saha pANDusR^i~njayaiH.
sharAsishaktyR^iShTigadAparashvathai--
rnarAshvanAgAsuharaM bhR^ishAkulam.. 8-89-14 (59441)
rathAshvamAta~NgapadAtayastataH
parasparaM viprahatAH kShitau patan.
yathA savidyuttaTito jalapradAH
samutthitairdigbhya ivogramAruteH.. 8-89-15 (59442)
tataH shatAnIkahatA mahAgajA
hayA rathAH pattigaNAshcha tAvakAH.
suparNavAtaprahatA yathoragA--
stathA gatA gAM vivashA vichUrNitAH.. 8-89-16 (59443)
tato.abhyaviddhyadbahubhiH shitaiH sharaiH
sa vindaputro nakulAtmajaM smayan.
tato.asya kopAdvichakarta nAkuliH
shiraH kShureNAmbujasannibhAnanam.. 8-89-17 (59444)
tataH shatAnIkamavidhyadAyasai--
stribhiH sharaiH karNasuto.arjunaM tribhiH.
tribhishcha bhImaM nakulaM cha saptabhi--
rjanArdanaM dvAdashabhishcha sAyakaiH.. 8-89-18 (59445)
tadasya karmAtimanuShyakarmaNaH
samIkShya hR^iShTAH kuravo.abhyapUjayan.
parAkramaj~nAstu dhana~njayasya ye
huto.ayamagnAviti te tu menire.. .. 8-89-19 (59446)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe ekonanavatitamo.adhyAyaH.. 89 ..
.. shrIH ..
8.90. adhyAyaH 090
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
arjunena karNasUnorvR^iShasenasya vadhaH.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-90-0 (59447)
sa~njaya uvAcha. 8-90-0x (5052)
tataH kirITi paravIraghAtI
hatAshvamAlokya narapravIraH.
mAdrIsutaM nakulaM lokamadhye
samIkShya kR^iShNaM bhR^ishavikShataM cha.
samabhyadhAvadvR^iShasenamAhave
sa sUtajasya pramukhe sthitastadA.. 8-90-1 (59448)
tamApatantaM naravIramugraM
mahAhave bANasahasradhAriNam.
abhyApatatkarNasuto mahArathaM
yathA mahendraM namuchiH purA tathA.. 8-90-2 (59449)
tau tatra shUrau rathaku~njarau raNe
parasparasyAbhimukhau mahArathau.
sasarjatuH sharasa~NghAnanekA--
nsambhrAntarUpau subhR^ishaM tadAnIm.. 8-90-3 (59450)
tato drutaM chaikashareNa pArthaM
shitena viddhvA yudhi karNaputraH.
nanAda nAdaM sumahAnubhAvo
viddhveva shakraM namuchiH sa vIraH.. 8-90-4 (59451)
punaH sa pArthaM vR^iShasena ugrai--
rbANairaviddhyadbhujamUle tu savye.
tathaiva kR^iShNaM navabhiH samArdaya--
tpunashcha pArthaM dashabhirjaghAna.. 8-90-5 (59452)
pUrvaM yathA vR^iShasenaprayuktai--
rabhyAhataH shvetahayaH sharaistaiH.
saMrambhamIShadgamito vadhAya
karNAtmajasyAtha manaH pradadhre.. 8-90-6 (59453)
tataH kirITi raNamUrdhni kopAt
kR^itvA trishAkhAM bhrukuTiM lalATe.
mumocha tUrNaM vishikhAnmahAtmA
vadhe dhR^itaH karNasutasya sa~Nkhye.
Araktanetro.antakashatruhantA
uvAcha karNaM bhR^ishamutsmayaMstadA.. 8-90-7 (59454)
duryodhanaM drauNimukhAMshcha sarvA--
nahaM raNe vR^iShasenaM tamugram.
sampashyataH karNa tavAdya sa~Nkhye
nayAmi lokaM nishitaiH pR^iShatkaiH.. 8-90-8 (59455)
UnaM cha tAvaddhi janA vadanti
sarvairbhavadbhirmama sUnurhato.asau.
eko ratho madvihInastarasvI
ahaM haniShye bhavatAM samakSham.. 8-90-9 (59456)
saMrakShyatAM rathasaMsthAH suto.aya--
mahaM haniShye bhavatAM samakSham..
pashchAdvadhiShye tvAmapi sampramUDha--
mahaM haniShye.arjuna Ajimadhye.. 8-90-10 (59457)
tamadya mUlaM kalahasya sa~Nkhye
duryodhanApAshraya jAtadarpam.
tvAmadya hantA.asmi raNe prasahya
asyaiva hantA yudhi bhImasenaH.
duryodhanasyAdhamapUruShasya
yasyAnayAdeSha mahAnkShayo.abhavat.. 8-90-11 (59458)
sa evamuktvA vinimR^ijya chApaM
lakShyaM hi kR^itvA vR^iShasenamAjau.
sasarja bANAnvishikhAnmahAtmA
vadhAya rAjankarNasutasya sa~Nkhye.. 8-90-12 (59459)
vivyAdha chainaM dashabhiH pR^iShatkai--
rmarmasvasha~NkaM prahasankirITI.
chichCheda chAsyeShvasanaM bhujau cha
kShuraishchaturbhirnishitaiH shirashcha.. 8-90-13 (59460)
sa pArthabANAbhihataH papAta
rathAdvibAhurvishirA dharAyAm.
supuShpito vajrahato.atimAtro
bhagno yathA sAla ivAvakR^ittaH.. 8-90-14 (59461)
taM pArthabANAbhihataM patantaM
samprekShya karNaH sutamAshukArI.
rathaM rathenAshu jagAma roShA--
tkirITinaH putravadhAbhitaptaH.. 8-90-1x1 sa~njaya uvAcha. 8-90-1a1 tamAyAntamabhiprekShya velodvR^ittamivArNavam. 8-90-1b1 garjantaM sumahAkAyaM durnivAraM surairapi. 8-90-1c1 arjunaM prAha dAshArhaH prahasya puruSharShabhaH.. 8-90-2a2 arya saratha AyAsi shvetAshvaH shalyasArathiH. 8-90-2b2 yena te saha yoddhavyaM sthiro bhava dhana~njaya.. 8-90-3a3 pashya chainaM samAyuktaM rathaM karNasya pANDava. 8-90-3b3 shvetavAjisamAyuktaM yuktaM rAdhAsutena cha.. 8-90-4a4 nAnApatAkAkalilaM ki~NkiNIjAlamAlinam. 8-90-4b4 uhyamAnamivAkAsho vimAnaM pANDurairhayaiH.. 8-90-5a5 dhvajaM cha pashya karNasya nAgakakShaM mahAtmanaH. 8-90-5b5 AkhaNDaladhanuHprakhyamullikhantamivAmbaram.. 8-90-6a6 pashya karNaM samAyAntaM dhArtarAShTrapriyaiShiNam. 8-90-6b6 sharadhArA vimu~nchantaM dhArAsAramivAmbudam.. 8-90-7a7 eSha madreshvaro rAjA rathAgre paryavasthitaH. 8-90-7b7 niyachChati hayAnasya rAdheyasyAmitaujasaH.. 8-90-8a8 shR^iNu dundubhinirghoShaM sha~NkhashabdaM cha dAruNam. 8-90-8b8 siMhanAdAMshcha vividhA~nshR^iNu pANQDava sarvataH.. 8-90-9a9 antardhAya mahAshabdAnkarNenAmitatejasA. 8-90-9b9 dodhUyamAnasya bhR^ishaM dhanuShaH shR^iNu niHsvanam.. 8-90-10a10 ete dIryanti sagaNAH pA~nchAlAnAM mahArathAH. 8-90-10b10 dR^iShTvA kesariNaM kruddhaM mR^igA iva mahAvane.. 8-90-11a11 sarvayatnena kaunteya hantumarhasi sUtajam. 8-90-11b11 na hi karNasharAnanyaH soDhumutsahate naraH.. 8-90-12a12 sadevAsuragandharvAMstrI.NllokAnsacharAcharAn. 8-90-12b12 tvaM hi jetuM raNe shaktastathaiva viditaM mama.. 8-90-13a13 bhImamugraM mahAtmAnaM tryakShaM sharvaM kapardinam. 8-90-13b13 na shaktA draShTumIshAnaM kiM punaryodhituM prabhum.. 8-90-14a14 tvayA sAkShAnmahAdevaH sarvabhUtashivaH shivaH. 8-90-14b14 yuddhenArAdhitaH sthANurdevAshcha varadAstava.. 8-90-15a15 tasya pArtha prasAdena devadevasya shUlinaH. 8-90-15b15 jahi karNaM mahAbAho namuchiM vR^itrahA yathA.. 8-90-16a16 shreyaste.astu sadA pArtha yuddhe jayamavApnuhi.. 8-90-16b17x arjuna uvAcha. 8-90-17a17 dhruva eva jayaH kR^iShNa mama nAstyatra saMshayaH. 8-90-17b17 sarvalokagururyastvaM tuShTo.asi madhusUdana.. 8-90-18a18 chodayAshvAnhR^iShIkesha rathaM mama mahAratha. 8-90-18b18 nAhatvA samare karNaM nivartiShyati phalgunaH.. 8-90-19a19 adya karNaM hataM pashya machCharaiH shakalIkR^itam. 8-90-19b19 mAM vA drakShyasi govinda karNena nihataM sharaiH.. 8-90-20a20 upasthitamidaM ghoraM yuddhaM trailokyamohanam. 8-90-20b20 yajjanAH kathayiShyanti yAvadbhUmirdhariShyati.. 8-90-21a21 evaM bruvaMstadA pArthaH kR^iShNamakliShTakAriNam. 8-90-21b21 pratyudyayau rathenAshu gajaM pratigajo yathA.. 8-90-22a22 punarapyAha tejasvI pArthaH kR^iShNamarindama. 8-90-22b22 chodayAshvAnhR^iShIkesha kAlo.ayamativartate.. 8-90-23a23 evamuktastadA tena pANQDavena mahAtmanA. 8-90-23b23 jayena sampUjya sa pANDavaM tadA 8-90-23c23 prachodayAmAsa hayAnmanojavAn.. 8-90-24a24 sa pANDuputrasya ratho manojavaH 8-90-24b24 kShaNena karNasya rathAgrago.abhavat.. .. 8-90-15 (59462)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe navatitamo.adhyAyaH*.. 90 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.91. adhyAyaH 091
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
raNAya karNArjunayoH samAgamaH.. 1 .. tadavalokanAya divi devagandharvAdInAM samAgamaH.. 2 .. devAsurAdInAM karNArju nasamAshrayaNena dvaidhIbhAvaH.. 3 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-91-0 (59463)
sa~njaya uvAcha. 8-91-0x (5053)
vR^iShasenaM hataM dR^iShTvA krodhAmarShasamanvitaH.
putrashokodbhavaM vAri netrAbhyAM samavAsR^ijat.. 8-91-1 (59464)
rathena karNastejasvI jagAmAbhimukho ripum.
yuddhAyAmarpatAmrAkShaH samAhUya dhana~njayam.. 8-91-2 (59465)
tau rathau sUryasa~NkAshau vaiyAghraparivAritau.
sametau dadR^ishustatra dvAvivArkau samudgatau.. 8-91-3 (59466)
shvetAshvau puruShAdityAvAsthitAvarimardanau.
shushubhAte mahAtmAnau chandrAdityau yathA divi.
`rathau chaturbhirjaladairbhagamitrAvivAmbare'.. 8-91-4 (59467)
tau dR^iShTvA vismayaM jagmuH sarvasainyAni mAriSha.
trailokyavijaye yattAvindravairochanAviva.. 8-91-5 (59468)
rathajyAtalanirhAdairbANasha~NkharavaistathA.
tau rathAvabhyadhAvanta kShatriyAH sarva eva hi.. 8-91-6 (59469)
dhvajAvAlokya vIrANAM vismayaH samapadyata.
hastikakShyAM cha karNasya vAnaraM cha kirITinaH.. 8-91-7 (59470)
tau rathau samprasaktau tu dR^iShTvA bhArata pArthivAH.
siMhanAdaravAMshchakruH sAdhuvAdAMshcha puShkalAn.. 8-91-8 (59471)
shrutvA tayordvairathaM cha tatra yodhAH sahasrashaH.
chakrurbAhusvanAMshchaiva tathA bANaravaM mahat.. 8-91-9 (59472)
AjaghnuH kuravastatra vAditrANi samantataH.
rAdheyamabhito dadhmuH sha~NkhA~nshatasahasrashaH.. 8-91-10 (59473)
tathaiva pANDavAH sarve harShayanto dhana~njayam.
tUryasha~NkhaninAdena dishaH sarvA vyanAdayan.. 8-91-11 (59474)
kShvelitAsphoTitotkruShTaistumulaM sarvato.abhavat.
bAhushabdaishcha shUrANAM karNArjunasamAgame.. 8-91-12 (59475)
tau dR^iShTvA puruShavyAghrau rathasthau rathinAM varau.
pragR^ihItamahAchApau sharashaktidhvajAyutau.. 8-91-13 (59476)
varmiNau baddhanistriMshau shvetAshvau sha~Nkhashobhitau.
tUNIravasampannau dvAvapyetau sudarshanau.. 8-91-14 (59477)
raktachandanadigdhA~Ngau samadau govR^iShAviva.
chApavidyuddhvajopetau shastrasampattiyodhinau.. 8-91-15 (59478)
chAmaravyajanopaitau shvetachChatropashobhitau.
kR^iShNashalyarathopetau tulyarUpau mahArathau.. 8-91-16 (59479)
siMhaskandhau dIrghabhujau raktAkShau hemamAlinau.
siMhaskandhapratIkAshau vyUDhoraskau mahAbalau.
anyonyavadhamichChantAvanyonyajayakA~NkShiNau.. 8-91-17 (59480)
anyonyamabhidhAvantau goShThe govR^iShabhAviva.
prabhinnAviva mAta~Ngau susaMrabdhAvivAchalau.. 8-91-18 (59481)
AshIviShashishuprakhyau yamakAlAntakopamau.
indravR^itrAviva kruddhau sUryachandrasamaprabhau.. 8-91-19 (59482)
mahAgrahAviva kruddhau yugAntAya samutthitau.
devagarbhau devasamau devatulyau cha rUpataH.. 8-91-20 (59483)
yadR^ichChayA samAyAtau sUryAchandramasau yathA.
balinau samare dR^iptau nAnAshastradharau yudhi.. 8-91-21 (59484)
tau dR^iShTvA puruShavyAghrau shArdUlAviva dhiShThitau.
babhUva paramo harShastAvakAnAM vishAmpate.. 8-91-22 (59485)
saMshayaH sarvabhUtAnAM vijaye samapadyata.
sametau puruShavyAghrau prekShya karNadhana~njayau.. 8-91-23 (59486)
ubhau varAyudhadharAvubhau raNakR^itashramau.
ubhau cha bAhushabdena nAdayantau nabhastalam.. 8-91-24 (59487)
ubhau vishrutakarmANau pauruSheNa balena cha.
ubhau cha sadR^ishau yuddhe shambarAmararAjayoH.. 8-91-25 (59488)
kArtavIryasamau chobhAvubhau dAsharatheH samau.
viShNuvIryasamau chobhAvubhau bhavasamau yudhi.. 8-91-26 (59489)
ubhau shvetahayau rAjanrathapravaravAhinau.
sArathipravarau chApi ubhau madrajanArdanau.. 8-91-27 (59490)
tato dR^iShTvA mahArAja rAjamAnau mahArathau.
siddhachAraNasa~NghAnAM vismayaH samapadyata.. 8-91-28 (59491)
dhArtarAShTrAstatastUrNaM sabalA bharatarShabha.
parivavrurmahAtmAnaM karNamAhavashobhinam.. 8-91-29 (59492)
tathaiva pANDavA dR^iShTvA dhR^iShTadyumnapurogamAH.
yamau cha chekitAnashcha prahR^iShTAshcha prabhadrakAH.. 8-91-30 (59493)
nAnAdeshyAshcha ye shUrAH shiShTA yuddhAbhinandinaH.
te sarve sahitA hR^iShTAH parivavrurdhana~njayam.. 8-91-31 (59494)
rirakShiShantaH shathrughnAH pattyashvarathaku~njarAH.
dhana~njayasya vijaye dhR^itAH karNavadhe.api cha.. 8-91-32 (59495)
tathaiva tAvakAH sarve yattAH senAprahAriNaH.
duryodhanamukhA rAjankarNaM jugupurAhave.. 8-91-33 (59496)
tAvakAnAM raNe karNo glaho hyAsIdvishAmpate.
tathaiva pANDaveyAnAM glahaH pArtho.abhavattadA.. 8-91-34 (59497)
tayostu sabhyAstatrAsanprekShakAshchAbhavanyudhi.
tatraiShAM glahamAnAnAM dhruvau jayaparAjayau.. 8-91-35 (59498)
tAbhyAM dyataM samAsaktaM vijayAyetarAya vA.
asmAkaM pANDavAnAM cha sthitAnAM raNamUrdhani.. 8-91-36 (59499)
tau tu sthitau mahArAja samare yuddhashAlinau.
anyonyaM pratisaMrabdhAvanyonyavadhakA~NkShiNau.. 8-91-37 (59500)
tAvumau prajihIrShantAvindravR^itrAviva prabho.
bhImarUpadharAvAstAM mahAdhUmAviva grahau.. 8-91-38 (59501)
tato.antarikShe sa~njaj~ne vivAdo bharatarShabha.
mitho bhedAshcha bhUtAnAmAsankarNArjunAntare.. 8-91-39 (59502)
vyAshrayanta dvidhA bhinnAH sarve lokAstu mAriSha.
devadAnavagandharvAH pishAchoragarAkShasAH.
pratipakShagrahaM chakruH karNArjunasamAgame.. 8-91-40 (59503)
dyaurAsItkarNapakShe.atra sanakShatrA vishAmpate.
bhUrvishAlA pArthamAtA putrasya jayakA~NkShiNI.. 8-91-41 (59504)
sAgarAshchaiva girayaH saritashcha narottama.
mahIjA jalajAshchaiva vyAshrayanta kirITinam.. 8-91-42 (59505)
asurA yAtudhAnAshcha guhyakAshcha parantapa.
karNaH samabhavadyatra khecharANi vayAMsi cha.. 8-91-43 (59506)
ratnAni nidhayaH sarve vedAshchAkhyAnapa~nchamAH.
sopavedopaniShado vyAshrayanta kirITinam.. 8-91-44 (59507)
vAsukishchitrasenashcha takShakashchopatakShakaH.
mahIviyajjalacharAH kAdraveyAshcha sAnvayAH.
viShavanto mahAnAgA veginashchArjune.abhavan.. 8-91-45 (59508)
airAvatAH saurabheyA vaishAleyAshcha bhoginaH.
ete.abhavannarjunasya pApAH sarpAshcha karNataH.. 8-91-46 (59509)
IhAmR^igA vyAlamR^igA ma~NgalA mR^igapakShiNaH.
ma~NgalAH pashavashchaiva siMhavyAghrAstathaiva cha.
pArthasya vijaye rAjansarva eva samAshritAH.. 8-91-47 (59510)
vasavo marutaH sAdhyA rudrA devAshvinAvapi.
agnI rudrashcha somashcha pannagAshcha disho dasha.
karNataH samapadyanta shvasR^igAlavayAMsi cha.. 8-91-48 (59511)
vasavashcha mahendreNa marutashcha sahAgninA.
dhana~njayasya te vargA AdityAH karNato.abhavan.. 8-91-49 (59512)
devatAH pitR^ibhiH sArdhamR^iShibhishcha parantapa.
tumburupramukhAH sarve gandharvA bharatarShabha.
yamau vaishravaNashchaiva varuNashcha yato.arjunaH.. 8-91-50 (59513)
devarShibrahmarShigaNAH sarve cha khacharAshcha ye
prAleyAH sahamauneyAH shubhAshchApsarasAM gaNAH.. 8-91-51 (59514)
sahApsarobhiH shubhrAbhirdevadUtAshcha guhyakAH.
kirITinaM saMshritAH sma puNyagandhA manoramAH.. 8-91-52 (59515)
amanoj~nAshcha ye gandhAste sarve karNamAshritAH.
viparItAnyaniShTAni bhavanti vinashiShyatAm.. 8-91-53 (59516)
ye tvantakAle puruShaM viparItamupAshritam.
pravishanti naraM kShipraM mR^ityukAle.abhyupAgate.
te bhAvAH sahitAH karNaM praviShTAH sUtanandanam.. 8-91-54 (59517)
ojastejashcha siddhishcha praharShaH satyavikramau.
manastuShTirjayashchApi tathA.a.anando nR^ipottama.. 8-91-55 (59518)
IdR^ishArni naravyAgh tasminsa~NgrAmasAgare.
nimittAni cha shubhrANi vivishurjiShNumAhave.. 8-91-56 (59519)
R^iShayo brAhmaNaiH sArdhamabhajanta kirITinam.. 8-91-57 (59520)
tato devagaNaiH sArdhaM siddhAshcha saha chAraNaiH.
dvidhA bhUtA mahArAja vyAshrayanta narottamau.. 8-91-58 (59521)
vimAnAni vichitrANi guNavanti cha sarvashaH.
samAruhya samAjagmurdvairathaM karNapArthayoH.
antarikShe mahArAja devagandharvarAkShasAH.. 8-91-59 (59522)
evaM sarveShu bhUteShu dvidhA bhUteShu bhArata.
AshaMsamAneShu jayaM rAdheyasyArjunasya cha.
vimAnAyutasambAdhamAkAshamabhavattadA.. 8-91-60 (59523)
IhAmR^igavyAlamR^igairdipAshvarathapa~NktibhiH.
UhyamAnAH pare meghairvAyunA cha manIShiNaH.
didR^ikShavaH samAjagmuH karNArjunasamAgamam.. 8-91-61 (59524)
devadAnavagandharvA nAgayakShapatatriNaH.
maharShayo devagaNAH pitarashcha svadhAbhujaH.. 8-91-62 (59525)
tapovidyauShadhIsidadhA nAnArUpAmbaratviShaH.
antarikShe mahArAja vivadanto.avatasthire.. 8-91-63 (59526)
brahmA brahmarShibhiH sArdhaM prajApatibhireva cha.
Asthito yAnamAkAshe divyaM tejaH samAgatAH.. 8-91-64 (59527)
tataH prajApatistUrNamAjagAma mahAmate.
dvairathaM yudhi taM druShTaM karNapANDavayostadA.. 8-91-65 (59528)
vijitya karNaH svidimAM vasundharA--
mathArjunaH svitpratipadyate.akhilAm.
itIshvarasyApi babhUva saMshayaH
prajApateH prekShya tayormahadbalam.. .. 8-91-66 (59529)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe ekanavatitamo.adhyAyaH.. 91 ..
.. shrIH ..
8.92. adhyAyaH 092
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
karNArjunasamAshrayAt lokakShayabhIruNA prajApatinA brahmANaM prati ubhayoH sAmyena jayaprArthanA.. 1 .. indreNa sakAraNanirUpaNamarjunasyaiva jaye prArthite brahmeshAnAbhyAM tada~NgIkAre devairharShAtpuShpavarShaNam.. 2 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-92-0 (59530)
sa~njaya uvAcha. 8-92-0x (5054)
prajApatistu taM dR^iShTvA devabhAgaM samAgatam.
abravIttu tato rAjanpashyato vai svayaMbhuvaH.. 8-92-1 (59531)
ubhAvatirathau shUrAvubhau dR^iDhaparAkramau.
ubhau sadR^ishakarmANau vajrichakrAyudhaupamau.. 8-92-2 (59532)
aho bata mahadyuddhaM karNArjunasamAgame.
bhaviShyati mahAghoraM vR^itravAsavayoriva.. 8-92-3 (59533)
prajApatirathoktvaivaM svayambhuvamachodayat.
samo.astu vijayaH kAmamubhayornarasiMhayoH.. 8-92-4 (59534)
karNArjunavivAdena mA nashyedakhilaM jagat.
svayaMbho brUhi tadvAkyaM samo.astu vijayo.anayoH.. 8-92-5 (59535)
evamuktastu bhagavA~njaye tAbhyAmanishchite.
ityabravInmahArAja mahAbrahmA prajApatim.. 8-92-6 (59536)
dvAvapyetau hi kR^itinau dvAvapyatibalotkaTau.
bhaviShyatyanayoryuddhaM trailokyasya bhayAvaham.. 8-92-7 (59537)
tataH prajApatiM tatra sahasrAkSho.abhyachodayat.
vijayo dhruva evAstu pANDavasya mahAtmanaH.. 8-92-8 (59538)
manasvI balavA~nshUraH kR^itavidyastapodhanaH.
vibharti cha mahAtejA dhanurvedamasheShataH.. 8-92-9 (59539)
pArthaH sarvaguNopeto devakAryamidaM yataH.
klishyante pANDavA nityaM vanavAsAdibhirbhR^ishaM.. 8-92-10 (59540)
sampannastapasA chaiva paryAptaH puruSharShabhaH.
atikrAmechcha mAhAtmyAddiShTamapyavichArayan.. 8-92-11 (59541)
atikrame cha lokAnAmabhAvo niyato bhavet.
nAvasthAnaM cha pashyAmi kruddhayoH kR^iShNayoH kvachit.. 8-92-12 (59542)
sraShTArau jagatashchaitau tatashcha puruSharShabhau.
naranArAyaNAvetau purANAvR^iShisattamau.. 8-92-13 (59543)
aniyamyau niyantArau jagataH puruSharShabhau.
[naitayostu samaH kashchiddivi vA mAnuSheShu vA.. 8-92-14 (59544)
anugamyAstrayo lokAH saha devarShichAraNaiH.
sarvadevagaNAshchApi sarvabhUtAni yAni cha.
anayostu prabhAvena vartate nikhilaM jagat..] 8-92-15 (59545)
kAmaM tu sukR^itA.NllokAnApnotu puruSharShabhaH.
karNo vaikartanaH shUro vijayastvastu kR^iShNayoH.. 8-92-16 (59546)
vasUnAM samalokatvaM marutAM vAsamApnuyAt.
sahito droNabhIShmAbhyAM nAkapR^iShThe mahIyatAm.. 8-92-17 (59547)
`kleshito hi vane pArtho dirghakAlaM pitAmaha.
tasmAdeSha jayedyuddhe tapasA.abhyadhiko.arjunaH.. 8-92-18 (59548)
pUrvaM bhagavatA proktaH kR^iShNayorvijayo dhruvaH.
tattathAstu namaste.astu pramo brUhi pitAmaha.. 8-92-19 (59549)
tatsahasrAkShavachanaM nishamya bhagavAnprabhuH.
novAcha tajjayaM tulyaM tayoH karNakirITinoH.. 8-92-20 (59550)
tasmAdAshAM gataH shakrastUShNImbhUte pitAmahe.
vijayaH pANDaveyasya karNasya cha vadho bhavet.. 8-92-21 (59551)
brahmeshAnau tato vAkyamUchaturbhuvaneshvaram.
vijayo dhruva evAstu pANDavasya mahAtmanaH.. 8-92-22 (59552)
manasvI jayatAM shUraH kR^itavidyastapodhanaH.
bibharti cha mahAtejA dhanurvedamasheShataH.. 8-92-23 (59553)
atikrAmechcha mAhAtmyAddiShTamapyavichArayan.
atikrame cha lokAnAmabhAvo niyato bhavet.. 8-92-24 (59554)
na cha vidma hyavasthAnaM kruddhayoH kR^iShNayoH kvachit.
sraShTArau jagatashchaiva satashcha puruSharShabhau.. 8-92-25 (59555)
kAmaM tu sukR^itA.NllokAnprApnotveSha parantapaH.
karNo vaikartanaH shUro vijayastu nare dhruvaH.. 8-92-26 (59556)
tathokte devadevAbhyAM sahasrAkSho.abravIdvachaH.
Amantrya sarvabhUtAni brahmeshAnAnushAsanAt.. 8-92-27 (59557)
shrutaM bhavadbhiryatproktaM bhagavadbhyAM jagaddhitam.
tattathA vyetu te rogaH shamApnuta vimanyavaH.. 8-92-28 (59558)
iti shrutvendravachanaM sarvabhUtAni mAniSha.
vismitAnyabhavanrAjanpUjayA~nchakrire tadA.
nochustadA jayaM tulyaM tayoH puruShasiMhayoH.. 8-92-29 (59559)
vyasR^ijaMshcha sugandhIni puShpavarShANi harShitAH.
nAnArUpANi vibudhA devatUryANyavAdayan.. 8-92-30 (59560)
didR^ikShavashchApratimaM dvairathaM narasiMhayoH.
vismayotphullanayanA nAnyA bubudhire kriyAH.. .. 8-92-31 (59561)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe dvinavatitamo.adhyAyaH.. 92 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.93. adhyAyaH 093
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
shalyakarNayoH sa.NlApaH.. 1 .. kR^iShNArjunayoH sa.NlApaH.. 2 .. arjunena kR^iShNamprati svasAmarthyakathanam.. 3 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-93-0 (59562)
sa~njaya uvAcha. 8-93-0x (5055)
rathau tayoH shvetahayau divyau yuktau mahAsvanau.
samAsthitau lokavIrau sha~NkhAndadhmuH pR^ithakpR^ithakam.
vAsudevArjunau vIrau karNashalyau cha bhArata.. 8-93-1 (59563)
tadbhIrusantrAsakaraM yuddhaM samabhavattadA.
anyonyaspAMdhenorugraM shakrashambarayoriva.. 8-93-2 (59564)
tayordhvajau hi vimalau shushubhAte rathe sthitau.
rAhuketU yathA.a.akAshe uditau jagataH kShaye.. 8-93-3 (59565)
karNasyAshIviShanibhA ratnasAramayI dR^i.DhA.
purandaradhanuH prakhyA hastikakShyA virAjate.. 8-93-4 (59566)
kapishreShThastu pArthasya vyAditAsya ivAntakaH.
daMShTrAbhirbhIShayanbhAbhirdurnirIkShyo raviryathA.. 8-93-5 (59567)
yuddhAbhilAShuko bhUtvA dhvajo gANDIvadhanvanaH.
karNadhvajamupAtiShThatsvasthAnAdvegavAnkapiH.. 8-93-6 (59568)
utpatya cha mahAvegaH kakShyAmabhyAhanattadA.
nakhaishcha dashanaishchaiva garuDaH pannagaM yathA.. 8-93-7 (59569)
sA ki~NkiNIkAbharaNA kAlapAshopamA tadA.
abhyadravatsusaMrabdhA hastikakShyA.atha taM kapim.. 8-93-8 (59570)
tayorghoratare yuddhe dvairathe dyUta Ahite.
prAkurvatAM dhvajau yuddhaM pUrvaM pUrvataraM tadA.. 8-93-9 (59571)
hayA hayAnabhyaheShanspardhamAnAH parasparam.
avidhyatpuNDarIkAkShaH shalyaM nayanasAyakaiH.
shalyashcha puNDarIkAkShaM tathaivAbhisamaikShata.. 8-93-10 (59572)
tatrAjayadvAsudevaH shalyaM nayanasAyakaiH.
karNaM chApyajayadR^iShTyA kuntIputro dhana~njayaH.. 8-93-11 (59573)
ayAbravItsUtaputraH shalyamAbhAShya sasmitam.. 8-93-12 (59574)
yadi pArtho raNe hanyAdadya mAmiha karhichit.
kiM kariShyasi sa~NghAme shalya satyamathochyatAm.. 8-93-13 (59575)
shalya uvAcha. 8-93-14x (5056)
yadi karNa raNe hanyAdadya tvAM shvetavAhanaH.
ubhAvekarayenAhaM hanyAM mAdhavapANDavau.. 8-93-14 (59576)
sa~njaya uvAcha. 8-93-15x (5057)
evameva tu govindamarjunaH pratyabhAShata.
taM prahasyAbravItkR^iShNaH pArthaM paramidaM vachaH.. 8-93-15 (59577)
pateddivAkaraH sthAnAchChIryedbhUmiranekadhA.
shailyamagniriyAnna tvAM hanyAtkArNo dhana~njaya.. 8-93-16 (59578)
yadi chaitatkatha~nchitsyAllokaparyasanaM bhavet.
hanyAM karNaM tathA shalyaM bAhubhyAmeva saMyuge.. 8-93-17 (59579)
iti kR^iShNavachaH shrutvA prahasankapiketanaH.
arjunaH pratyuvAchedaM kR^iShNamakliShTakAriNam.. 8-93-18 (59580)
mama tAvadaparyAptau karNashalyau janArdana.
sapatAkadhvajaM karNaM sashalyarathavAjinam.. 8-93-19 (59581)
sachChatrakavachaM chaiva sashaktisharakArmukam.
draShTA.asyadya raNe kR^iShNa sharaishChinnamanekadhA.. 8-93-20 (59582)
adyaiva sarathaM sAshvaM sashaktikavachAyudham.
sa~nchUrNitamivAraNye vR^ikShaM pashyAdya dantinA.. 8-93-21 (59583)
adya rAdheyabhAryANAM vaidhavyaM samupasthitam.
dhruvaM svapneShvaniShTAni tAbhirdR^iShTAni mAdhava.. 8-93-22 (59584)
draShTAsi dhruvamadyaiva vidhavAH karNayoShitaH.
na hi me shAmyate manyuryadanena purA kR^itam.. 8-93-23 (59585)
kR^iShNAM sabhAgatAM dR^iShTvA mUDhenAdIrghadarshinA.
asmAMstathA.avahasatA kShipatA cha punaHpunaH.. 8-93-24 (59586)
adya draShTAsi govinda karNamunmathitaM mayA.
vAraNeneva mattena puShpitaM gajatIruham.. 8-93-25 (59587)
adya tA madhurA vAchaH shrotAsi madhusUdana.
diShTyA jayasi vArShNeya iti karNe nipAtite.. 8-93-26 (59588)
adyAbhimanyujananIM prahR^iShTaH sAMtvayiShyasi.
kuntIM pitR^iShvasAraM cha prahR^iShTaH san janArdana.. 8-93-27 (59589)
adya bAShpamukhIM kR^iShNAM sAntvayiShyasi mAdhava.
vAgbhishchAmR^itakalpAbhirdharmarAjaM cha pANDavam.. .. 8-93-28 (59590)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe trinavatitamo.adhyAyaH.. 93 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.94. adhyAyaH 094
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
karNAllaMnayoryuddhArambhaH.. 1 .. drauNinA duryodhanAya hitAkhyAnam.. 2 .. tena tadanAdR^itya raNAya senAniyojanam.. 3 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-94-0 (59591)
sa~njaya uvAcha. 8-94-0x (5058)
taddetanAgAsurasiddhayakShai--
rgandharvarakShopsarasAM cha sa~NghaiH.
brahmarShirAjarShisuparNajuShTaM
babhau viyadvismayanIyarUpam.. 8-94-1 (59592)
nAnadyamAnaM ninadairmanoj~nai--
rvAditragItastutinR^ityahAsaiH.
sarve.antarikShaM dadR^ishurmanuShyAH
khasthAshcha tadvismayanIyarUpam.. 8-94-2 (59593)
tataH prahR^iShTAH kurupANDuyodhA
vAditrasha~NkhasvanasiMhanAdaiH.
vinAdayanto vasudhAM dishashcha
svanena sarvAndviShato nijaghnuH.. 8-94-3 (59594)
narAshvamAta~NgarathaiH samAkulaM
sharAsishaktyR^iShTinipAtaduHsaham.
abhIrujuShTaM hatadehasa~NkulaM
raNAjiraM lohitamAbabhau tadA.. 8-94-4 (59595)
[babhUva yuddhaM kurupANDavAnAM
yathA surANAmasuraiH sahAbhavat.]
tathA pravR^ite tumule sudAruNe
dhana~njayashchAdhirathishcha sAyakaiH.
dishashcha sainyaM cha shitairajihmagaiH
parasparaM prAvR^iNutAM sudaMshitau.. 8-94-5 (59596)
tatastvadIyAshcha pare cha sAyakaiH
kR^ite.andhakAre dadR^ishurna ki~nchana.
bhayAturA ekarathau samAshrayaM--
stato.abhavattvadbhutameva sarvataH.. 8-94-6 (59597)
tato.astramastreNa parasparaM tau
vidhUya vAtAviva pUrvapashchimau.
ghanAndhakAre vitate tamonudau
yathoditau tadvadatIva rejatuH.. 8-94-7 (59598)
na chAbhisartavyamiti prachoditAH
pare tvadIyAshcha tathA.avatasthire.
mahArathau tau parivArya sarvataH
surAsurAH shambaravAsavAviva.. 8-94-8 (59599)
mR^ida~NgabherIpaNavAnakasvanai--
rninAdite vAhanasha~NkhanisvanaiH.
tau siMhanAdairbabhaturnarottamau
pata~NgachandrAviva duHsahAvubhau.. 8-94-9 (59600)
mahAdhanurmaNDulamadhyagAvubhau
suvarchasau bANasahasradIdhitI.
didhakShamANau sacharAcharaM jaga--
dyugAntasUryAviva duHsahau raNe.. 8-94-10 (59601)
ubhAvajeyAvahitAntakAvubhA--
vubhau jighAMsU kR^itinau parasparam.
mahAhave vItabhayau samIyatu--
rmahendrajambhAviva karNapANDavau.. 8-94-11 (59602)
tato mahAstrANi mahAdhanurdharau
vimu~nchamAnAviShubhirbhayAnakaiH.
narAshvanAgAnamitAnnijaghnatuH
parasparaM chApi mahArathau nR^ipa.. 8-94-12 (59603)
tato visasruH punararditA narA
narottamAbhyAM kurupANDavAshrayAH.
sanAgapattyashvarathA disho drutA--
stathA yathA siMhahatA vanaukasaH.. 8-94-13 (59604)
tatastu duryodhanabhojasaubalAH
kR^ipo guroshchApi suto mahAhave.
mahArathAH pa~ncha dhana~njayAchyutau
sharaiH sharIrArtikarairatADayan.. 8-94-14 (59605)
dhanUMShi teShAmiShudhIndhvajAnhayA--
nrathAMshcha sUtAMshcha dhana~njayaH sharaiH.
samaM pramadhyAshu parAnsamantataH
sharottamairdvAdashabhinna sUtajam.. 8-94-15 (59606)
athAbhyadhAvaMstvaritAH shataM rathAH
shataM gajAshchArjunamAtatAyinaH.
shakAstuShArA yavanAshcha sAdinaH
sahaiva kAmbhojavarairjighAMsavaH.. 8-94-16 (59607)
varAyudhAnpANigataiH sharaiH saha
kShurairnyakR^intatprapata~nshirAMsi cha.
hayAMshcha nAgAMshcha rathAMshcha yudhyato
dhana~njayaR^i shatrugaNAnkShitau kShiNaut.. 8-94-17 (59608)
tato.antarikShe suratUryaniHsvanAH
sasAdhuvAdA hR^iShitaiH samIritAH.
nipeturapyuttamapuShpavR^iShTayaH
surUpagandhAH pavaneritAH shubhAH.. 8-94-18 (59609)
tadadbhutaM devamanuShyasAkShikaM
samIkShya bhUtAni visismiyustadA.
tavAtmajaH sUtasutashcha na vyathAM
na vismayaM jagmaturekanishchayau.. 8-94-19 (59610)
athAbravIddroNasutastavAtmajaM
karaM kareNa pratipIDya sAntvayan.
prasIda duryodhana shAmya pANDavai--
ralaM virodhena dhigastu vigraham.. 8-94-20 (59611)
hato gururbrahmasamo mahAstravi--
ttathaiva bhIShmapramukhA mahArathAH.
ahaM tvavadhyo mama chApi mAtulaH
prashAdhi rAjyaM saha pANDavaishchiram.. 8-94-21 (59612)
dhana~njayaH syAsyati vArito mayA
janArdano naiva virodhamichChati.
yudhiShThiro bhUtahite rataH sadA
vR^ikodarastadvashagastathA yamau.. 8-94-22 (59613)
tvayA tu pArthaishcha kR^ite cha saMvide
prajAH shivaM prApnuyurichChayA tava.
vrajantu sheShAH svapurANi pArthivA
nivR^ittavairAshcha bhavantu sainikAH.
na chedvachaH shroShyasi me narAdhipa
dhruvaM hi tapto.asi hato.aribhiryudhi.. 8-94-23 (59614)
vR^iddhaM pitaramAlokya gAndhArIM cha yashasvinIm.
kR^ipAlurdharmarAjo hi yAchitaH shamameShyati.. 8-94-24 (59615)
yathochitaM cha vai rAjyamanuj~nAsyati te prabhuH.
vipashchitsumatirvIraH sarvashAstrArthatattvavit.. 8-94-25 (59616)
vairaM neShyati dharmAtmA svajane nAstyatikramaH.
na vigrahamatiH kR^iShNA svajane pratinandati.. 8-94-26 (59617)
bhImasenArjunau chobhau mAdrIputrau cha pANDavau.
vAsudevamate chaiva pANDavasya cha dhImataH.
sthAsyanti puruShavyAghrAstayorvachanagauravAt.. 8-94-27 (59618)
rakSha duryodhanAtmAnamAtmA sarvasya bhAjanam.
jIvane yatnamAtiShTha jIvanbhadrANi pashyati.. 8-94-28 (59619)
rAjyaM shrIshchaiva bhadraM te jIvamAne cha kalpate.
mR^itasya tu khalu kauravya naiva rAjyaM kutaH sukham.. 8-94-29 (59620)
lokavR^ittamidaM vR^ittaM pravR^ittaM pashya bhArata.
shAmya tvaM pANDavaiH sArdhaM sheShaM rakSha kulasya cha.. 8-94-30 (59621)
mA bhUtsa kAlaH kauravya yadA.ahamahitaM vachaH.
brUyAM kAmaM mahAbAho mA.avamaMsthA vacho mama.. 8-94-31 (59622)
dharmiShThamidamatyarthaM rAj~nashchaiva kulasya cha.
etaddhi paramaM shreyaH kuruvaMshasya vR^iddhaye.
prayAhi taM cha gAndhAre kulasya cha sukhAvaham.. 8-94-32 (59623)
pathyamAyatisaMyuktaM karNo.apyarjunamAhave.
na jeShyati naravyAghra iti me nishchitA matiH.. 8-94-33 (59624)
rochatAM te narashreShTha mamaitadvachanaM shubham.
ato.anyathA hi rAjendra vinAshaH sumahAnbhavet.. 8-94-34 (59625)
idaM cha dR^iShTaM jagatA saha tvayA
kR^itaM yadekena kirITamAlinA.
yathA na kuryAdbalabhinna chAntako
na cha prachetA bhagavAnna yakSharAT.. 8-94-35 (59626)
ato.api bhUyAnsvaguNairdhana~njayo
na chAtivartiShyati me vacho.akhilam.
tavAnuyAtrAM cha sadA kariShyati
prasIda rAjendra shamaM tvamApnuhi.. 8-94-36 (59627)
mamAbhimAnaH paramaH sadA tvayi
bravImyatastvAM paramAchcha sauhR^idAt.
nivArayiShyAmi cha karNamAhave
mahAnhi me.asti praNayo.atha sUtaje.. 8-94-37 (59628)
vadanti maitrIM sahajAM vichakShaNA--
stathaiva sAmnA cha dhanena chArjitAm.
pratApatashchopanatAM chaturvidhAM
tadasti sarvaM tava pANDaveShu.. 8-94-38 (59629)
nisargataste tava vIra bAndhavAH
punashcha sAmnA hitamApnuyuH prabho.
tvayi prasanne yadi mitratAM gate
hitaM kR^itaM syAjjagatastvayA.atulam.. 8-94-39 (59630)
itIdamuktaH suhR^idA vacho hitaM
vichintya niHshvasya cha durmanA.abravIt.
yathA bhavAnAha sakhe tathaiva ta--
nmamApi vij~nApayato vachaH shR^iNu.. 8-94-40 (59631)
nihatya duHshAsanamuktavAnbahu
prahasya shArdUlavadeSha durmatiH.
vR^ikodarastadvR^idaye mama sthitaM
na tatparokShaM bhavataH kutaH shamaH.. 8-94-41 (59632)
na chApi karNaM prasahedraNe.arjuno
mahAgiriM merumivogramArutaH.
na chAshvasiShyanti pR^ithAtmajA mayi
prasahya vairaM bahusho vichintya.. 8-94-42 (59633)
na chApi karNaM guruputra saMyugA--
dupArametyarhasi vIra bhAShitum.
shrameNa yukto mahatAdya phalguna--
stameSha karNaH prasabhaM haniShyati.. 8-94-43 (59634)
`vasundharAyAH parivartanaM bhave--
dvrajechcha shoShaM makarAlayo.arNavaH.
plaveyurapyadrivarA mahAmbudhau
na chArjuno jeShyati karNamAhave.. 8-94-44 (59635)
apAM pR^ithivyA nabhaso nabhasvataH
sutigmadIpteshcha hiraNyaretasaH.
abhAva eShAmapi sarvato bhave--
nna chArjuno jeShyati karNamAhave'.. 8-94-45 (59636)
tamevamuktvA.apyanunIya chAsakR^i--
ttavAtmajaH svAnanushAsti sainikAn.
drutaM ghnatAbhidravatAhitAnimA--
nahInasatvAH kimu joShamAsate.. .. 8-94-46 (59637)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe chaturnavatitamo.adhyAyaH.. 94 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.95. adhyAyaH 095
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
raNe karNasyArjunasAmyamasahamAnena bhImena sakopaM pArthaprotsAhanam.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-95-0 (59638)
sa~njaya uvAcha. 8-95-0x (5059)
tau sha~NkhabherIninade samR^iddhe
samIyatuH shvetahayau narAgryau.
vaikartanaH sUtaputro.arjunashcha
durmantrite te sasutasya rAjan.. 8-95-1 (59639)
`AshIviShAvagnimivotsR^ijantau
tathA mukhAbhyAmabhiniH shvasantau.
yashasvinau jajvalaturmR^idhe tadA
ghR^itAvasiktAviva havyavAhau'.. 8-95-2 (59640)
yathA gajau haimavatau prabhinnau
pravR^iddhadantAviva vAsitArthe.
tathA samAjagmaturugravIryau
dhana~njayashchAdhirathishcha vIrau.. 8-95-3 (59641)
balAhakeneva mahAbalAhako
yadR^ichChayA vA giriNA yathA giriH.
tathA dhanurjyAtalaneminiHsvanau
samIyatustAviShuvarShavarShiNau.. 8-95-4 (59642)
sharAstrashaktyR^iShTigadAsisarpau
roShAnilodvUtamahormimAlau.
yathA.achalau dvau chalatastathA tau
yathA.arNavau chAshu chaturyugAnte'.. 8-95-5 (59643)
pravR^iddhashR^i~NgadrumavIrudoShadhI
pravR^idvanAnAvidhanirjharaughau.
yathA.achalau vA chalitau mahAjalai--
stathA mahAstrairitaretaraM hataH.. 8-95-6 (59644)
sa sannipAto rathayormahAnabhU--
tsureshavairochanayoryathA purA.
sharairvinunnAshvaniyantR^idehayoH
suduHsahAstraiH paribhinnadehayoH.. 8-95-7 (59645)
prabhUtapadmotpalamatsyakachChapau
mahAhadau pakShigaNAnunAditau.
susannikR^iShTAvaniloddhatau yathA
tathA rathau tau dhvajinau samIyatuH.. 8-95-8 (59646)
ubhau mahendrasya samAnavikramA--
vubhau mahendrapratimau mahArathau.
mahendravajrapratimaishcha sAyakai--
rmahendravR^itrAviva samprajaghnatuH.. 8-95-9 (59647)
sanAgapattyashvarathe ubhe bale
vichitravarmAbharaNAmbarAyudhe.
chakampatushchonnadatushcha vismayA--
ddharA viyachchArjunakarNasa~Ngame.. 8-95-10 (59648)
bhujAH savastrA~NgulayaH samuchChritAH
sasiMhanAdairhR^iShitairdidR^ikShubhiH.
yadA.arjunaM matta iva dvipo dvipaM
samabhyayAdAdhirathirjighAMsayA.. 8-95-11 (59649)
udakroshansomakAstatra pArthaM
tvarasva yAhyarjuna bhindhi karNam.
Chindhyasya mUrdhAnamalaM chireNa
shraddhAM cha rAjyAdvR^itarAShTrasUnoH.. 8-95-12 (59650)
tathA.asmAkaM bahavastatra yodhAH
karNaM tathA yAhi yAhItyavochan.
jahyarjunaM karNa tataH sudInAH
punarvanaM yAntvachirAya pArthAH.. 8-95-13 (59651)
karNo.atha pUrvaM dashabhiH pR^iShatkai--
rgANDIvadhanvAnamavidhyadAshu.
jaghAna taM chApi tataH kirITI
sharaistadAShTAdashabhiH sumuktaiH.. 8-95-14 (59652)
punashcha karNastvarito.api pArthaM
ratheShubhistaM dashabhirjaghAna.
taM chApi pArtho dashabhiH shitAgraiH
kakShyAntare tIkShNamukhairavidhyat.. 8-95-15 (59653)
karNastato bhArata sAmparAye
ghore.ativelaM raNasaMvimardI.
jaghAna pArthaM navabhiH shitAgraiH
kakShyAnte nAgamiva prabhinnam.. 8-95-16 (59654)
tato.aparAbhyAM yudhi sUtaputro
dvAbhyAM kShurAbhyAM harimAshukArI.
samAjaghAna tvarayA mahAtmA
yathA surendraM namuchiH prasahya.. 8-95-17 (59655)
taM pANQDavaH pa~nchabhirAyasAgrai--
rAkarNapUrNairnijaghAna karNam.
te shoNitaM tasya papustadAnIM
kAlasya dUtA iva pArthabANAH.. 8-95-18 (59656)
karNo.api pArthaM saha vAsudevaM
samAchinodbhArata vatsadantaiH.
parasparaM tau vishikhaiH pramuktai--
statakShatuH sUtaputro.arjunashcha.. 8-95-19 (59657)
parasparaM ChidradidR^ikShayA cha
subhImamabhyAyayatuH praruShTau.. 8-95-20 (59658)
tato.astramAgneyamamitratApanaM
mumocha karNAya sureshvarAtmajaH.
dhana~njayAtsaMyugamUrdhni niHsR^itaM
tadA prajajvAla tadastramuttamam.. 8-95-21 (59659)
samIkShya karNo jvalanAstramudyataM
sa vAruNaM tatprashamArthamAhave.
samutsR^ijatsUtaputraH pratApavAn
sa tena vahniM shamayA~nchakAra.. 8-95-22 (59660)
valAhakAstreNa dishastarasvI
chakAra sarvAstimireNa saMvR^itAH.
apAvahanmeghagaNAMstatastAn
samIraNAstreNa samIritena.. 8-95-23 (59661)
tataH so.astraM dayitaM devarAj~naH
prAdushchakre vajramamitratApanaH.
gANDIvajyA vimR^ishaMshchAtimanyu--
rdhana~njayaH shatrusa~NghapramAthI.. 8-95-24 (59662)
nArAchanAlIkavarAhakarNA
gANDIvataH prAdurAsansutIkShNAH.
sahasrasho vajrasamAnavegA--
ste sarvataH paryadhAvanta ghorAH.. 8-95-25 (59663)
pArtheShavaH karNarathaM vilagnA
adhomukhAH pakShigaNA dinAnte.
nishAniketArthamivAshu vR^ikShaM
jagrAha tAnsUtaputraH pR^iShatkaiH.. 8-95-26 (59664)
kShiptAMstathA pANDavabANasa~NghA--
namR^iShyamANasya dhana~njayasya.
raNAjire tvantakatulyakarmA
vaikartano roShaparItachetAH.. 8-95-27 (59665)
jyotiShprabhAM yadvadupAgataH sa--
ndivAkaro nAshayate kShaNena.
pArthasya tAnbANagaNAnsamagrA--
nvyanAshayadyudhyata eva karNaH.. 8-95-28 (59666)
roShAtpradIptaH sumahAvimarde
bhImastato.akrudhyadadInasatvaH.
pANiM svapANau sa viniShpiShya roShA--
damarShito vAkyamuvAcha pArtham.. 8-95-29 (59667)
tvAM sUtaputro nu kathaM kirITi--
nratheShubhirhanti shitAgradhAraiH.
dhR^ityA hi bhUtAni yayA.ajayastvaM
grAsaM dadatkhANDave pAvakAya.. 8-95-30 (59668)
dhR^ityA tayA sUtaputraM jahi tva--
mahaM vainaM gadayA pothayiShye.
sametya pArthaM sunR^ishaMsavAdI
jIvannAyaM yAsyati kAlapakvaH.. .. 8-95-31 (59669)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe mQa~njanavatitamo.adhyAyaH.. 95 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.96. adhyAyaH 096
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
karNe yudhi vardhamAne kR^iShNenArjunaprotsAhanam.. 1 .. tato.arjunena svasAmarthyaprakAshanam.. 2 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-96-0 (59670)
sa~njaya uvAcha. 8-96-0x (5060)
athAbravIchchakradharo.api pArthaM
dR^iShTvA ratheShUnpratihanyamAnAn.
amUmuShatpashyata eva te.adya
hyastrANi karNo.astragaNaiH kirITin.. 8-96-1 (59671)
sa pArtha kiM muhyasi vetsi chaiva tA--
ndR^iShTvA sametAnnadataH kurUstvam.
karNaM puraskR^itya vidurhi sarve
tavAstramastrairvinihanyamAnam.. 8-96-2 (59672)
yayA dhR^ityA tAmasaM jaghnivAMstvaM
tatsaMyuge tAmasAMshchAtighorAn.
dambhodbhavaM chAsuramAhave tvaM
darpotsiktaM vIryavantaM kirITin.
tayA dhR^ityA tvaM jahi karNamadya
pArthAhave tyaktumastraM samarthaH.. 8-96-3 (59673)
anena chAshu kShuraneminAdya
mayA visR^iShTena sudarshanena.
Chindhyasya mUrdhAnamareH prasahya
vajreNa shakro namucherivAreH.. 8-96-4 (59674)
kirAtarUpI bhagavAnyayA cha
tvayA mahAtmA paritoShito.abhUt.
sa tAM punarvIra dhR^itiM gR^ihItvA
sahAnubandhaM jahi sUtaputram.. 8-96-5 (59675)
tato mahIM sAgaramekhalAM tvaM
sapattagA grAmavatIM samR^iddhAm.
prayachCha rAj~ne nihatArisa~NghAM
yashashcha pArthAtulamApnuhi tvam.. 8-96-6 (59676)
karNaM puraskR^itya nadantiM sarve
tavAstramagryaM pratihatya vIrAH.
kuru prayatnaM bharatapravIra
dravantyamI sR^i~njayAH somakAshcha.
dR^iShTvAtha karNaM samare prahR^iShTaM
tvAM chApi dR^iShTvA parihIyamAnam.. 8-96-7 (59677)
sa~njaya uvAcha. 8-96-8x (5061)
sa~nchodito bhImajanArdanAbhyAM
smR^itvA tadAtmAnamavetya sarvam.
ihAtmanashchAgamane viditvA
prayojanaM keshavamityuvAcha.. 8-96-8 (59678)
prAduShkarobhyeSha mahAstramugraM
shivAya lokasya vadhAya sauteH.
tanme.anujAnAtu bhavAnsurAshcha
brahmA shivo brahmavidashcha sarve.. 8-96-9 (59679)
iti smoktvA pANDavaH savyasAchI
namaskR^itvA brahmaNe so.amitAtmA.
anuttamaM brAhmamasahyamastraM
prAdushchakre manasA yadvidheyam.. 8-96-10 (59680)
tato dishashcha pradishashcha sarvAH
samAvR^iNotsAyakairbhUritejAH.
gANDIvamuktairbhujagairivograi--
rdivAkarAMshupratimairjvaladbhiH.. 8-96-11 (59681)
sR^iShTAstu bANA bharatarShabheNa
shataM shataM bhImamukhAH sutIkShNAH.
prAchChAdayankarNarathaM kShaNena
yugAntakAlArkakaraprakAshAH.. 8-96-12 (59682)
vaikartanenAshu tadAjimadhye
sahasrasho bANagaNA visR^iShTAH.
te chAkShayAH pANDavamabhyupeyuH
parjanyasR^iShTA iva vAridhArAH.. 8-96-13 (59683)
tataH sa kR^iShNaM cha kirITinaM cha
vR^ikodaraM chApratimaprabhAvaH.
tribhistribhirbhImabalo nihatya
nanAda ghoraM mahatA svanena.. 8-96-14 (59684)
tataH sa bANAbhihataH kirITI
bhImaM tathA prekShya janArdanaM cha.
amR^iShyamANaH punareva pArthaH
sharAndashAShTau samamudvavarSha.. 8-96-15 (59685)
sa ketumekena shareNa viddhvA
shalyaM chaturbhistribhireva karNam.
tataH sumuktairdashabhirjaghAna
senApatiM kA~nchanavarmanadvam.. 8-96-16 (59686)
sa rAjaputro vishirA vibAhu--
rvivAjisUto vidhanurviketuH.
atho rathAgrAdapatatprarugNaH
parashvathaiH sAla ivAvakR^ittaH.. 8-96-17 (59687)
punashcha karNaM tribhiraShTabhishcha
dvAbhyAM chaturbhirdashabhishcha viddhA.
chatushshataM dviradAnAM nipAtya
rathA~njaghAnAShTarathAnkirITi.
sahasramashvAMshcha punashcha sAdI--
naShTau sahasrANi cha pattivIrAn.. 8-96-18 (59688)
dR^iShTvA tu mukhyAvatividhyamAnau
vareShubhiH shUravarAvarighnau.
karNaM cha pArthaM cha niyamya vAhA-
nsarve variShThAshcha tato.avatasthuH.. 8-96-19 (59689)
prachChAdayAmAsa tataH pR^iShatkaiH
saghoShamAchChidya cha gANDivajyAm.
asminkShaNe phalgunaM sUtaputraH
samAchinotkShudrakANAM shatena.. 8-96-20 (59690)
nirmuktasarpapratimaishcha tIkShNai--
stailapraghautaiH khagapatravAjaiH.
ShaShTyA bibhedAshu cha vAsudevaM
tadantare prAtvaransomakAshcha.. 8-96-21 (59691)
tato navajyAM sudR^iDhAM kirITi
svabAhuvikShepasahAM pragR^ihya.
samAdadhe gANDive kShiprakArI
nimeShamAtreNa mahAdhanuShmAn.. 8-96-22 (59692)
jyAChedanaM jyAvidhAnaM cha tasya
naivAvabudhyatsUtaputro laghutvAt.
pArthasya sa~Nkhye dviShatAM nihantu--
stadadbhutaM tatra babhUva rAjan.. 8-96-23 (59693)
pArtho.api tAM jyAmavadhAya tUrNaM
sharAsanajyAmAdhirathervihatya.
susaMrabdhaH karNasharaiH kShatA~Ngo
raNe yodhAMstAvakAnpratyagR^ihNAt.. 8-96-24 (59694)
naivApatpakShigaNo.antarikShe
pArthena chAstreNa kR^ite.andhakAre.. 8-96-25 (59695)
shalyaM tu pArtho dashabhirnimeShA--
dbhR^ishaM tanutre prahasannavidhyat.
tataH karNaM dvAdashabhiH pR^iShatkai--
rviddhvA punaH saptabhirapyavidhyat.. 8-96-26 (59696)
sa pArthabANAsanaveganunnai--
rdR^iDhAhataH patribhirugravegaiH.
vibhinnagAtraH kShatajokShitA~NgaH
karNo babhau rudra ivAntakAle.. 8-96-27 (59697)
tatastribhistaM tridashAdhipopamaM
sharairbibhedAdhirathirdhana~njayam.
sharAMshcha pa~ncha jvalanAnivoragA--
npraveshayAmAsa jighAMsurachyute.. 8-96-28 (59698)
suvarNachitraM puruShottamasya
varmAtha bhittvAbhyapatansupu~NkhAH.
vegena gAM te vivishushcha rAja--
nsnAtvA karNA.abhimukhAH pratIyuH.. 8-96-29 (59699)
tAnpa~nchabhallairdashabhiH sumuktai--
stridhAtridhaikaikamathochchakarta.
dhana~njayaste nyapatanpR^ithivyAM
yathA.ahayastArkShyamukhena kR^ittAH.. 8-96-30 (59700)
tataH prajajvAla kirITamAlI
krodhena kakShaM pradahannivAgniH.
sa karNamAkarNavikR^iShTasR^iShTaiH
sharaiH sharIrAntakarairjvaladbhiH.
marmasvavidhyatsa chachAla duHkhA--
ddhairyAttuM tasthAvatimAtradhairyaH.. 8-96-31 (59701)
prAdushchakArAtha sharAnmahAtmA
dehaM vichinvanniva sUtajasya.
sharAstu te kA~nchanachitrapu~NkhAH
sampetururvyAM shatasho mahAntaH.. 8-96-32 (59702)
tataH sharaughaiH pradisho dishashcha
raviprabhAH karNarathashcha rAjan.
adR^ishya AsItkupite dhana~njaye
tuShAranIhAravR^ito giriryathA.. 8-96-33 (59703)
sachakrarakShA api pR^iShThagopAH
karNasya ye chApi puraHsarAshcha.
bhItA dravanti sma nihanyamAnA
maheShubhiH pArthakarapraNunnaiH.. 8-96-34 (59704)
tato.arjuno vai bharatapravIro
mahAnubhAvaH samare nihantA.
suyodhanenAnumatAnvinighna--
nsamuchChritAnsarathAnsArabhUtAn.. 8-96-35 (59705)
gANDIvadhanvA dviguNaM sahasraM
kurupravIrAnR^iShabhaH kurUNAm.
kShaNena sarvAnsarathAnsasUtA--
nninAya rAjankShayamekavIraH.. 8-96-36 (59706)
atho palAyanta vihAya karNaM
tavAtmajA ye kuravashcha shiShTAH.
etAnavAkIrya sharakShatAMshcha
vilapyamAnAMstanayAnvimR^idgan.. 8-96-37 (59707)
sarve praNeshuH kuravo vibhagnAH
pArtheShubhiH samparitapyamAnAH.
suyodhanenAtha punarvariShThAH
prachoditAH karNarathAnuyAne.. 8-96-38 (59708)
bhoH kShatriyAH shUratamAstu sarve
kShatre cha dharme niratAH stha yUyam.
na yuktarUpaM bhavatAM samIpA--
tpalAyanaM karNamatiprahAya.. 8-96-39 (59709)
tavAtmajenApi tathochyamAnA
naivAvatiShThanta bhayAdvivarNAH.
kShaNena naShTAH pradisho dishashcha
sarve tataH prekShya disho vishUnyAH.. 8-96-40 (59710)
bhayAvadIrNaH kurubhirvihInaH
pArtheShubhiH samparitapyamAnaH.
na vivyadhe bhArata tatra karNaH
pratIpamevArjunamabhyadhAvat.. .. 8-96-41 (59711)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe ShaNNavatitamo.adhyAyaH.. 96 ..
.. shrIH ..
8.97. adhyAyaH 097
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
raNe hIyamAnena karNenArjunasya shiro lakShIkR^itya nAgAstraprayogaH.. 1 .. kR^iShNena pArtharathe pAdanipIDanena dharaNyAM ki~nchinnimajjite tadastreNa shirovarjaM pArthakirITamAtrApahAraH.. 2 .. karNasya rathachakre viprashApAt dharaNyAM nimagne taduddidhIrShayA tenapArthaMprati muhUrtamayuddhaprArthanam.. 3 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-97-0 (59712)
sa~njaya uvAcha. 8-97-0x (5062)
tato.apayAtAH sharapAtamAtra--
mavasthitA vai kuravo narendra.
vidyutprakAshaM dadR^ishuH samantA--
dvana~njayAstraM samudIryamANam.. 8-97-1 (59713)
tato.agrasatsUtaputro.arjunasya
viyadgataM ghorataraM sharaistat.
kruddhena pArthena sharaM visR^iShTaM
vadhAya karNasya mahAvimarde.. 8-97-2 (59714)
[udIryamANaM sma kurUndahantaM
suvarNapu~Nkhairvishikhairmamarda.
karNastvamogheShvasanaM dR^iDhajyaM
visphArayitvA visR^ija~nCharoghAn..] 8-97-3 (59715)
rAmAdupAttena mahAmahimnA
hyAtharvaNenArivinAshanena.
tadarjunAstraM vyadhamaddahantaM
pArthaM cha bANairnishitairavidhyat.. 8-97-4 (59716)
tato vimardaH sumahAnbabhUva
tatrArjunasyAdhiratheshcha rAjan.
anyonyamAsAdayatoH pR^iShatkai--
rviShANaghAtairdvipayorivAjau.. 8-97-5 (59717)
tato.astrasa~NghAtasamAvR^itaM tadA
babhUva rAjaMstumulaM raNAjiram.
yatkarNapArthau sharavR^iShTisa~Nghai--
rnirantaraM chakraturambaraM tadA.. 8-97-6 (59718)
[tato jAlaM bANamayaM mahAntaM
sarve.adrAkShuH kuravaH somakAshcha.
nAnyaM cha bhUtaM dadR^ishustadA te
bANAndhakAre tumule.atha ki~nchit.. 8-97-7 (59719)
tau sandadhAnAvanishaM cha rAjan.
samasyantau chApi sharAnanekAn.
sandarshayetAM yudhi mArgAnvichitrA--
ndhanurdharau tau vividhaiH kR^itAstraiH.. 8-97-8 (59720)
tayorevaM yudhyatorAjimadhye
sUtAtmajo.abhUdadhikaH kadAchit.
pArthaH kadAchittvadhikaH kirITi
vIryAstramAyAbalapauruSheNa.. 8-97-9 (59721)
dR^iShTvA tayostaM yudhi samprahAraM
parasparasyAntaramIkShamANayoH.
ghoraM tayordurviShahaM raNe.anyai--
ryodhAH sarve vismayamabhyagachChan.. 8-97-10 (59722)
tato bhUtAnyantarikShasthitAni
tau karNapArthau prashashaMsurnarendra.
bhoH karNa sAdhvarjuna sAdhu cheti
viyatsu vANI shrUyate sarvatopi.. 8-97-11 (59723)
tasminvimarde rathavAjinAgai--
stadA.abhighAtairdalite hi bhUtale.
tatastu pAtAlatale shayAno
nAgo.ashvasenaH kR^itavairo.arjunena.. 8-97-12 (59724)
rAjaMstadA khANDavadAhamukto
vivesha kopAdvasudhAtale yaH.
athotpapAtordhvagatirjavena
sandR^ishya karNArjunayorvimardam.. 8-97-13 (59725)
ayaM hi kAlosya durAtmano vai
pArthasya vairapratiyAtanAya.
sa~nchintya tUrNaM pravivesha chaiva
karNasya rAjanshararUpadhArI.. 8-97-14 (59726)
tatostrasa~NghAtasamAkulaM tadA
babhUva janyaM vitatAMshujAlam.
tatkarNapArtho sharasa~NghavR^iShTibhi--
rnirantaraM chakraturambaraM tadA.. 8-97-15 (59727)
tadbANajAlaikamayaM mahAntaM
sarve.atrasankuravaH somakAshcha.
nAnyatki~nchiddadR^ishuH sampatadvai
bANAndhakAre tumule.atimAtram.. 8-97-16 (59728)
tatastau puruShavyAghrau sarvalokadhanurdharau.
tyaktaprANau raNe vIro yuddhashramamupAgatau.. 8-97-17 (59729)
samutkShepairvIkShamANau siktau chandanavAriNA.
savAlavyajanairdivyairdivisthairapsarogaNaiH.
shakrasUryakarAbjAbhyAM pramArjitamukhAvubhau.. 8-97-18 (59730)
karNo.atha pArthaM na visheShayadyadA
bhR^ishaM cha pArthena sharAbhitaptaH.
tatastu vIraH sharavikShatA~Ngo
dadhre mano hyekashayasya tasya..] 8-97-19 (59731)
tato ripughnaM samadhatta karNaH
susa~nchitaM sarpamukhaM jvalantam.
raudraM sharaM sannatamugradhautaM
pArthArthamityeva chirAbhiguptam.. 8-97-20 (59732)
sadArchitaM chandanachUrNashAyitaM
suvarNatUNIrashayaM mahArchiSham.
AkarNapUrNaM vichakarSha karNo
vimoktukAmaH sharamugravegam.. 8-97-21 (59733)
pradIptamairAvatavaMshasambhavaM
shiro jihIrShuryudhi savyasAchinaH.
tataH prajajvAla disho nabhashcha
ulkAshcha ghorAH shatashaH prapetuH.. 8-97-22 (59734)
tasmiMstu nAge dhanuShi prayukte
hAhAkR^itA lokapAlAH sashakrAH.. 8-97-23 (59735)
sa sUtaputrastamapA~Ngadeshe
avA~NmukhaM sandhayati sma roShAt.
na taM sma jAnAti mahAnubhAva--
mapA~Ngadeshe.abhiniviShTamAjau.. 8-97-24 (59736)
[na chApi taM bubudhe sUtaputro
bANe praviShTaM yogabalena nAgam.
dashashatanayano.ahiM dR^ishya bANe praviShTaM
nihata iti suto me srastagAtro babhUva.
jalajakusumayoniH shreShThabhAvo jitAtmA
tridashapatimavochanmA vyathiShThA jaye shrIH.. 8-97-25 (59737)
tato.abravInmadrarAjo mahAtmA
dR^iShTvA karNaM prahiteShu tamugram.
grIvAyataH karNa na saMhito.ayaM
samIkShya sandhatsva sharaM paraghnam.. 8-97-26 (59738)
athAbravItkrodhasaMraktanetro
madrAdhipaM sUtaputro manasvI.
na sandhatte dviH sharaM shalya karNo
na mAdR^ishA jihmayudvA bhavanti.. 8-97-27 (59739)
itIdamuktvA visasarja taM sharaM
prayatnato varShagaNAbhipUjitam.
hatosi re phalguna ityadhikShipa--
nnuvAcha chochchairniramUrjitAM vR^iShaH.. 8-97-28 (59740)
sa sAyakaH karNabhujaprasR^iShTo
hutAshanArkapratimaH sughoraH.
guNachyutaH karNadhanuHpramukto
viyadgataH prAjvaladantarikShe.. 8-97-29 (59741)
tamApatantaM jvalitaM nirIkShya
viyadgataM vR^iShNikulapravIraH.
rathasya chakraM sahasA nipIDya
pa~nchA~NgulaM majjayati sma vIraH.. 8-97-30 (59742)
tato.antarikShe sumahAnninAdaH
sampUjanArthaM madhusUdanasya.
[divyAshcha vAchaH sahasA babhUvu--
rdivyAni puShpANyatha siMhanAdAH.
tasmiMstathA vai dharaNIM nimagne
rathe prayatnAnmadhusUdanasya..] 8-97-31 (59743)
tataH kirITaM bahuratnachitraM
jaghAna nAgo.arjunamUrdhato balAt.
gireH sujAtA~NkurapuShpitadrumaM
mahendravajraM shikharaM yathottamam.. 8-97-32 (59744)
tataH kirITaM tapanIyachitraM
pArthottamA~NgAdaharattarasvI.
taddhemajAlAvanataM sughoraM
samprajvalattannipapAta bhUmau.. 8-97-33 (59745)
tato.arjunasyottamagAtrabhUShaNaM
suvarNamuktAmaNivajrachitritam.
dharAviyaddyosalileShu vishrutaM
balaM nisargottamamanyudhiH sadA.. 8-97-34 (59746)
shareNa mUrdhni prajahAra sUtajo
divAkarendujvalanagrahatviSham.
suvarNamuktAmaNivajrabhUShaNaM
purandarArthaM tapasA prayatnataH.. 8-97-35 (59747)
svayaM kR^itaM yadvidhinA svayambhuvA
mahArharUpaM dviShatAM bhaya~Nkaram.
nijaghnate devaripUnsureshvaraH
svayaM dadau yaddhi mudA.arjunAya.. 8-97-36 (59748)
hariprachetoharivittagoptR^ibhiH
pinAkapAshAshanidaNDadhAribhiH.
surottamairapyaviShahyamardituM
prasahya nAgena jahAra tadvR^iShA.. 8-97-37 (59749)
taduttameShUnmathitaM viShAhinA
pradIptamarchiShmadatIva sundaram.
papAta pArthasya kirITamuttamaM
divAkarostAdiva parvatAjjvalan.. 8-97-38 (59750)
mahIviyaddyosalilAni vAyunA
prasahya rugNAni vighUrNitAni vA.
itIva shabdaM bhuvaneShu tattathA
janA vyavasyanti dishashcha vihvalAH.. 8-97-39 (59751)
vinA kirITaM* shushubhe sa pArthaH
shyAmo yuvA shaila trishR^i~NgaiH.. 8-97-40 (59752)
tataH samudgrathya sitena vAsasA
svamUrdhajanAvyathitastadA.arjunaH.
babhau susampUrNamarIchinendunA
shirogatenodayaparvato yathA.. 8-97-41 (59753)
sa chApi rAdheyabhujapramukto
hutAshanArkapratimadyutirmahAn.
mahoragaH kR^itavairo.arjunena
kirITamAhR^itya samutpapAta.. 8-97-42 (59754)
tamutpatantaM dvipadAM variShTho
dR^iShTvA vachaH pArthamuvAcha kR^iShNaH.
mahoragaM pANDava pashyapashya
prayojitaM tvannidhanArthamugram.. 8-97-43 (59755)
sa evamukto madhusUdanena
gANDIvadhanvA harimugravAchA.
uvAcha ko nveSha mamAdya nAgaH
kShayAya nAgAdgaruDasya vakram.. 8-97-44 (59756)
kR^iShNa uvAcha. 8-97-45x (5063)
yo.asau tvayA khANDave chitrabhAnuM
santarpayANena dhanurdhareNa.
viyadgato jananIguptadeho
matvaikarUpaM nihatA.asya mAtA.. 8-97-45 (59757)
sa eSha tadvairamanusmaranvai
tvAM prArthayatyAtmavadhAya nUnam.
nabhashchutAM prajvalitAmivolkAM
pashyainamAyAntamamitrasAha.. 8-97-46 (59758)
sa~njaya uvAcha. 8-97-47x (5064)
tataH sa jiShNuH parivR^itya roShA--
chchichCheda ShaDbhirnishitaiH sudhAraiH.
nAgaM viyattiryagivotpatataM
sa chChinnagAtro nipapAta bhUmau.. 8-97-47 (59759)
[gate cha tasminbhujage kirITinA
svayaM vibhuH pArthiva bhUtalAdatha.
samujjahArAshu punaH patantaM
rathaM bhujAbhyAM puruShottamastataH..] 8-97-48 (59760)
tasminmuhUrte dashabhiH pR^iShatkaiH
silAshitairbarhiNabarhavAjitaiH.
vivyAdha karNaH puruShapravIro
dhana~njayaM tiryagavekShamANaH.. 8-97-49 (59761)
tato.arjuno dvAdashabhiH sumuktai--
rvarAhakarNairjishitaiH samarpya.
nArAchamAshIviShatulyavega--
mAkarNapUrNAyatamutsasarja.. 8-97-50 (59762)
sa chitravarmeShuvaro vidArya
prANAnnirasyanniva sAdhumuktaH.
karNasya pItvA rudhiraM vivesha
vasundharAM shoNitadigdhavAjaH.. 8-97-51 (59763)
tato vR^iSho bANanipAtakopito
mahorago daNDavighaTTito yathA.
tadA.a.ashukArI vyasR^ijachCharottamAn
mahAviShaH sarpa ivottamaM viSham.. 8-97-52 (59764)
janArdanaM dvAdashabhiH parAbhina--
nnavairnavatyA cha sharaistathA.arjunam.
shareNa ghoreNa punashcha pANDavaM
vidArya karNo vyanadajjahAsa cha.. 8-97-53 (59765)
tamasya harShaM mamR^iShe na pANDavo
bibheda marmANi tato.asya marmavit.
paraHshataiH patribhirindravikrama--
stathA yathendro balamojasA raNe.. 8-97-54 (59766)
tataH sharANAM navatiM tadA.arjunaH
sasarja karNe.antakadaNDasannibhAm.
taiH patribhirviddhatanuH sa vivyathe
tathA yathA vajravidArito.achalaH.. 8-97-55 (59767)
maNipravekottamavajrahATakai--
rala~NkR^itaM chAsya varA~NgabhUShaNam.
praviddhamurvyAM nipapAta patribhi--
rdhana~njayenottamakuNDalepi cha.. 8-97-56 (59768)
mahAdhanaM shilpivaraiH prayatnataH
kR^itaM yadasyottamavarma bhAsvaram.
sudIrghakAlena tato.asya pANDavaH
kShaNena bANairbahudhA vyashAtayat.. 8-97-57 (59769)
`tasyeShubhiH khaNDitakuNDalo.antaH
parikShatashchAbhyadhikaM tadAnIm.
sa lohitA~NgashravaNashchakAshe
salohitA~NgashravaNo yathA divi'.. 8-97-58 (59770)
sa taM vivarmANamathottameShubhiH
shitaishchaturbhiH kupitaH parAbhinat.
sa vivyathe.atyarthamaripratADito
yathA.a.aturaH pittakaphAnilajvaraiH.. 8-97-59 (59771)
mahAdhanurmaNDalaniHsR^itaiH shitaiH
kriyAprayatnaprahitairbalena cha.
tatakSha karNaM bahubhiH sharottamai--
rbibheda marmasvapi chArjunastvaran.. 8-97-60 (59772)
dR^iDhAhataH patribhirugravegaiH
pArthena karNo vividhaiH shitAgraiH.
babhau girirgairikadhAturaktaH
kSharanprapAtairiva raktamambhaH.. 8-97-61 (59773)
[tato.arjunaH karNamavakragairnavaiH
suvarNapu~NkhaiH sudR^iDhairayasmayaiH.
yamAgnidaNDapratimaiH stanAntare
parAbhinatkrau~nchamivAdrimagnijaH.. 8-97-62 (59774)
tataH sharAvApamapAsya sUtajo
dhanushcha tachChakrasharAsanopamam.
tato rathasthaH sa mumoha cha skhalan.
prashIrNamuShTiH subhR^ishAhataH prabho.. 8-97-63 (59775)
na chArjunastaM vyasane tadeShivA--
nnihantumAryaH puruShavrate sthitaH.
tatastamindrAvarajaH susambhramA--
duvAcha kiM pANQDava he pramAdyase.. 8-97-64 (59776)
naivAhitAnAM satataM vipashchitaH
kShaNaM pratIkShantyapi durbalIyasAm.
visheShato.arInvyasaneShu paNDito
nihatya dharmaM cha yashashcha vindate.. 8-97-65 (59777)
tadekavIraM tava chAhitaM sadA
tvarasva karNaM sahasA.abhimarditum.
purA samarthaH samupaiti sUtajo
bhindhi tvamenaM namuchiM yathA hariH.. 8-97-66 (59778)
tatastadevetyabhipUjya satvaraM
janArdanaM karNamavidhyadarjunaH.
sharottamaiH sarvakurUttamastvaraM--
stathA yathA shambarahA purA balim..] 8-97-67 (59779)
sAshvaM tu karNaM sarathaM kirITi
samAchinodbhArata vatsadantaiH.
prachChAdayAmAsa dishashcha bANaiH
sarvaprayatnAttapanIyapu~NkhaiH.. 8-97-68 (59780)
savatsadantaiH pR^ithupInavakShAH
samAchitaH so.adhirathirvibhAti.
supuShpitAshokapalAshashAlmali--
ryathA.achalashchandanakAnanAyutaH.. 8-97-69 (59781)
sharaiH sharIre bahubhiH samarpitai--
rvibhAti karNaH samare vishAmpate.
mahIruhairAchitasAnukandaro
yathA girIndraH sphuTakarNikAravAn.. 8-97-70 (59782)
sa vANasa~NghAnbahudhA vyavAsR^ijan
vibhAti karNaH sharajAlarashmivAn.
sa lohito raktagabhastimaNDalo
divAkaro.astAbhimukho yathA tathA.. 8-97-71 (59783)
bAhvantarAdAdhirathervimuktAn
bANAnmahAhIniva dIpyamAnAn.
vyadhvaMsayannarjunabAhumuktAH
sharAH samAsAdya dishaH shitAgrAH.. 8-97-72 (59784)
[tataH sa karNaH samavApya dhairyaM
bANAnvimu~nchankupitAhikalpAn.
vivyAdha pArthaM dashabhiH pR^iShatkaiH
kR^iShNaM cha ShQaDbhiH kupitAhikalpaiH.. 8-97-73 (59785)
tataH kirITi bhR^ishamugraniHsvanaM
mahAsharaM sarpaviShAnalopamam.
ayasmAyaM raudramahAstrasambhR^itaM
mahAhave kSheptumanA mahAmatiH..] 8-97-74 (59786)
kAlo hyadR^ishyo nR^ipa viprashApA--
nnidarshayankarNavadhaM bruvANaH.
bhUmistu chakraM grasatItyavocha--
tkarNasya tasminvadhakAla Agate.. 8-97-75 (59787)
na chAsya ghoraM pratibhAti chAstraM
yadbhArgavo.asmai pradadau mahAtmA.
chakraM cha vAmaM grasate bhUmirasya
prApte tasminvadhakAle nR^ivIra.. 8-97-76 (59788)
tato ratho ghUrNitavAnnarendra
shApAttadA brAhmaNasattamasya.
prAptaM vadhaM shaMsati chApyathAstraM
praNashyamAnaM dvijamukhyashApAt.. 8-97-77 (59789)
[tatashchakramapatattasya bhUmau
sa vihvalaH samare sUtaputraH.
savedikashchaitya ivAtimAtraH
supuShpito bhUmitale nimagnaH].. 8-97-78 (59790)
magne rathe brAhmaNashApamUDho
hyastraM cha taM moghamiShu cha sarpam.
amR^iShyamANo vyasanAni tAni
hastau vidhunvanvijagarha dharmam.. 8-97-79 (59791)
dharmapradhAnaM kila pAti dharma
ityabruvandharmavidaH sadaiva.
vayaM cha dharme prayatAma nityaM
chartuM yathAshakti yathAshrutaM cha.
sa chApi nighnAti na pAti bhaktAn
manye na nityaM paripAti dharmaH.. 8-97-80 (59792)
evaM bruvanpraskhalitAshvasUto
vichAlyamAno.arjunabANapAtaiH.
marmAbhighAtAchChithilaH kriyAsu
punaH punardharmamasau jagarha.. 8-97-81 (59793)
tataH sharairbhImatarairavidhyattribhirAhave.
haste kR^iShNaM tathA pArthamabhyavidhyachcha saptabhiH.. 8-97-82 (59794)
tato.arjunaH saptadasha tigmavegAnajihmagAn.
indrAshanisamAnghorAnasR^ijatpAvakopamAn.. 8-97-83 (59795)
nirbhidya te bhImavegA hyapatanpR^ithivItale.
kampitAtmA tataH karNaH shaktyA cheShTAmadarshayat.. 8-97-84 (59796)
balenAtha sa saMstabhya brahmAstraM samudairayat.
aindraM tato.arjunashchApi taM dR^iShTvA.abhyupamantrayat.. 8-97-85 (59797)
gANDIvaM jyAM cha bANAMshcha so.anumantrya parantapaH.
vyasR^ijachCharavarShANi varShANIva purandaraH.. 8-97-86 (59798)
tatastejomayA bANA rathAtpArthasya niHsR^itAH.
prAdurAsanmahAvIryAH karNasya rathamantikAt. 8-97-87 (59799)
sa karNo.agrasadasyAstraM kurvanmokShaM mahArathaH..
tato.abravIdvR^iShNivIrastasminnastre vinAshite.
visR^ijAstraM paraM pArtha rAdheyo grasate sharAn.. 8-97-88 (59800)
tato brahmAstramatyugraM sammantrya samayojayat.
ChAdayitvA tato bANaiH karNaM pratyasyadarjunaH.. 8-97-89 (59801)
tataH karNaH shitairbANairjyAM chichCheda sutejanaiH.
[dvitIyAM cha tR^itIyAM cha chaturthI pa~nchamIM tathA.. 8-97-90 (59802)
ShaShThImathAsya chichCheda saptamIM cha tathA.aShTamIm.
navamIM dashamIM chAsya tathA chaikAdashIM vR^iShaH.
jyAshataM shatasandhAnaH sa karNo nAvabudhyate..] 8-97-91 (59803)
tato jyAM vinidhAyAnyAmabhimantrya cha pANDavaH.
sharairavAkiratkarNaM dIpyamAnairivAhibhiH.. 8-97-92 (59804)
tasya jyAchChedanaM karNo jyAvadhAnaM cha saMyuge.
nAnvabudhyata shIghratvAttadadbhutamivAbhavat.. 8-97-93 (59805)
astrairastrANi saMvArya pranighnansavyasAchinaH.
chakre chApyadhikaM pArthAtsvavIryamatidarshayan.. 8-97-94 (59806)
tataH karNo.arjunaM dR^iShTvA svasyAstreNa cha pIDitam.
abhyasetyabravItpArthamAtiShThAstraM vrajeti cha.. 8-97-95 (59807)
tato.agnisadR^ishaM ghoraM sharaM sarpaviShopamam.
ashmasAramaM divyamabhimantryaM parantapaH.
raudramastraM samAdhAya kSheptukAmaH kirITine.. 8-97-96 (59808)
tato.agrasanmahI chakraM rAdheyasya tadA nR^ipa.. 8-97-97 (59809)
[tato.avatIrya rAdheyo rathAdAshu samudyataH.
chakraM bhujAbhyAmAlambya samutkSheptumiyeSha saH.. 8-97-98 (59810)
saptadvIpA vasumatI sashailavanakAnanA.
gIrNachakrA samutkShiptA karNena chatura~Ngulam.. 8-97-99 (59811)
grastachakrastu rAdheyaH krodhAdashrUNyavartayat.
arjunaM vIkShya saMrabdhamidaM vachanamabravIt.. 8-97-100 (59812)
bhobho pArtha maheShvAsa muhurtaM paripAlaya.
yAvachchakramidaM grastamuddharAmi mahItalAt.. 8-97-101 (59813)
savyaM chakraM mahIgrastaM dR^iShTvA daivAdidaM mama.
pArtha kApuruShAchIrNamabhisandhiM visarjaya.. 8-97-102 (59814)
na tvaM kApuruShAchIrNaM mArgamAsthAtumarhasi.
khyAtastvamasi kaunteya vishiShTo raNakarmasu.
vishiShTatarameva tvaM kartumarhasi pANDava.. 8-97-103 (59815)
prakIrNakeshe vimukhe brAhmaNe.atha kR^itA~njalau.
sharaNAgate nyastashastreyAchamAne tathA.arjuna.. 8-97-104 (59816)
abANe bhraShTakavache bhraShTabhagnAyudhe tathA.
na vimu~nchanti shastrANi shUrAH sAdhuvrate sthitAH.. 8-97-105 (59817)
tvaM cha shUratamo loke sAdhuvR^ittashcha pANDava.
abhij~no yuddhadharmANAM tasmAtkShama muhUrtakam.. 8-97-106 (59818)
divyAstravidameyAtmA kArtavIryasamo yudhi.
yAvachchakramidaM grastamudvarAmi mahAbhuja.. 8-97-107 (59819)
na mAM rathastho bhUmiShThaM vikalaM hantumarhasi.
na vAsudevAttvatto vA pANDaveya bibhemyaham.. 8-97-108 (59820)
tvaM hi kShatriyadAyAdo mahAlakulavivardhanaH.
atastvAM prabavImyeSha muhUrtaM kShama pANQDava.. .. 8-97-109 (59821)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe saptanavatitamo.adhyAyaH.. 97 ..
[vinA kirITaM shaMshubhe sa pArthaH.
shyAmo yuvA nIla ivochchashR^i~NgaH.
tataH samudgrathya sitena vAsasA
svamUrdhajAnavyathitastadA.arjunaH.
vibhAsitaH sUryamarIchinA dR^iDhaM
shirogatenodayaparvato yathA.. 8-97-1 (59822)
gokarNA sumukhI kR^itena iShuNA goputrasampreShitA
goshabdAtmajabhUShaNaM suvihitaM suvyaktago.asuprabhaM
dR^iShTvA gogatakaM jahAra mukuTaM goshabdagopUri vai
gokarNAsanamardanashcha na yayAvaprApya mR^ityorvashaM 8-97-2 (59823)
sa sAyakaH karNabhujaprasR^iShTo
hutAshanArkapratimo mahArhaH.
mahoragaH kR^itavairo.arjunena
kirITamAhatya tato vyatIyAt.. 8-97-3 (59824)
taM chApi dagdhvA tapanIyachitraM
kirITamAkR^iShya tadarjunasya.
iyeSha gantuM punareva tUNaM
dR^iShTashcha karNena tato.abravIttam.. 8-97-4 (59825)
muktastvayA.ahaM tvasamIkShya karNa
shiro hR^itaM yanna mayA.arjunasya.
samIkShya mAM mu~ncha raNe tvamAshu
hantA.asmi shatruM tava chAtmanashcha.. 8-97-5 (59826)
sa evamukto yudhi sUtaputra--
stambravItko bhavAnugrarUpaH.
nAgo.abravIdvidvi kR^itAgasaM mAM
pArthena mAturvadhajAtavairam.. 8-97-6 (59827)
yadi svayaM vajradharo.asya goptA
tathApi yAtA pitR^irAjaveshmani. 8-97-7 (59828)
karNa uvAcha.
na nAga karNo.adya raNe parasya
balaM samAsthAya jayaM bubhUShet.. 8-97-7x (5065)
na saMdadhyAM dviH sharaM chaiva nAga
yadyarjunAnAM shatameva hanyAm.
tamAha karNaH punareva nAgaM
tadA.ajimadhye ravisUnusattamaH.. 8-97-8 (59829)
vyAlAstrasargottamayatnamanyubhi--
rhantA.asmi pArthaM susukhI vraja tvam.
ityevamukto yudhi nAgarAjaH
karNena roShAdasahaMstasya vAkyam.. 8-97-9 (59830)
svayaM prAyAtpArthavadhAya rAjan
kR^itvA svarUpaM vijighAMsurugraH.
tataH kR^iShNaH pArthamuvAcha sa~Nkhye
mahoragaM kR^itavairaM jahi tvam.. 8-97-10 (59831)
8-97-11 (59832)
sa evamukto madhusUdanena
gANDIvadhanvA ripuvIryasAhaH.
uvAcha ko hyeSha mamAdya nAgaH
svayaM ya AyAdgaruDasya vaktram..]
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.98. adhyAyaH 098
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
pArthAya dharmAnuvAdakaM karNaMmprati kR^iShNena tatkR^itaduShkR^itAnusmAraNapUrvakaM marmoddhATanam.. 1 .. karNena svabANAhatinirviNNe.arjune tadantare rathAdavaruhya tachchakroddharaNodyamaH.. 2 .. tadantare kR^iShNachodanayA pArthena karNashirashChedaH.. 3 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-98-0 (59833)
sa~njaya uvAcha. 8-98-0x (5066)
athAbravIdvAsudevo mahAtmA
rAdheya diShTyA smarasIha dharmam.
`dharme hi baddhA satataM hi pArthA--
stebhyastato vR^iddhisau dadAti.. 8-98-1 (59834)
dharmAdapetAH paripanthinaste
tasmAdgatA vai kuravo vinAsham'.
prAyeNa nIchA vyasaneShu magnA
nindanti daivaM na tu duShkR^itaM svam.. 8-98-2 (59835)
kR^iShNAM sabhAM karNa yadekavastrA--
mAnItavAMstvaM cha suyodhanashcha.
duHshAsanaH shakuniH saubalashcha.
dharmastadA te ruchito na kasmAt.. 8-98-3 (59836)
yadA sabhAyAM rAjAnamanakShaj~naM yudhiShThiram.
AnIya jitavanto vai kva te dharmastadA gataH.. 8-98-4 (59837)
vanavAse vyatIte cha karNa varShe trayodashe.
na prayachChasi yadrAjyaM kva te dharmastadA gataH.. 8-98-5 (59838)
yadbhImasenaM sarpaishcha viShayuktaishcha bhojanaiH.
Acharattvanmate rAjA kva te dharmastadA gataH.. 8-98-6 (59839)
yadvAraNAvate pArthAnsuptA~njatugR^ihe tadA.
hantukAmAstadA yUyaM kva te dharmastadA gataH.. 8-98-7 (59840)
yadA rajasvalAM kR^iShNAM duHshAsanavashe sthitAm.
sabhAyAM prAhasaH karNa kva te dharmastadA gataH.. 8-98-8 (59841)
yadanAryaiH purA kR^iShNAM klishyamAnAmanAgasam.
upaprekShasi rAdheya kva te dharmastadA gataH.. 8-98-9 (59842)
vinaShTAH pANDavAH kR^iShNe shAshvataM narakaM gatAH.
patimanyaM vR^iNIShveti vadaMstvaM gajagAminIm.
upaprekShasi rAdheya kva te dharmastadA gataH.. 8-98-10 (59843)
rAjyalubdhaH punaH karNa samAhvayasi pANDavAn.
yadA shakunimAshritya kva te dharmastadA gataH.. 8-98-11 (59844)
yadA.abhimanyuM bahavo yuddhe jaghnurmahArathAH.
parivArya raNe bAlaM kva te dharmastadA gataH.. 8-98-12 (59845)
[yadyeSha dharmastatra na vidyate hi
kiM sarvathA tAluvishoShaNena.
adyeha dharmyANi vidhatsva sUta
tathApi jIvanna vimokShyase hi.. 8-98-13 (59846)
nalo hyakShairnirjitaH puShkareNa
punaryasho rAjyamavApa vIryAt.
prAptAstathA pANDavA bAhuvIryA--
tsarvaiH sametAH parivR^ittalobhAH.. 8-98-14 (59847)
nihatya shatrUnsamare pravR^iddhA--
nsasomakA rAjyamavApnuyuste.
tathA gatA dhArtarAShTrA vinAshaM
dharmAbhiguptaiH satataM nR^isiMhaiH].. 8-98-15 (59848)
sa~njaya uvAcha. 8-98-16x (5067)
evamuktastadA karNo vAsudevena bhArata.
lajjayAvanato bhUtvA nottaraM ki~nchiduktavAn.. 8-98-16 (59849)
krodhAtprasphuramANauShTho dhanurudyamya bhArata.
yodhayAmAsa vai pArthaM mahAvegaparAkramaH.. 8-98-17 (59850)
tato.abravIdvAsudevaH phalgunaM puruSharShabham.
divyAstreNaiva nirbhidya pAtayasva mahAbala.. 8-98-18 (59851)
evamuktastu devena krodhamAgAttadA.arjunaH.
manyumabhyAvishaddhoraM smR^itvA tattu dhana~njayaH.. 8-98-19 (59852)
tasya kruddhasya sarvebhyaH srotobhyastejaso.archiShaH.
prAdurAsaMstadA rAjaMstadadbhutamivAbhavat.. 8-98-20 (59853)
tatsamIkShya tataH karNo brahmAstreNa dhana~njayam.
abhyavarShatpunaryatnamakarodrathasarjane.. 8-98-21 (59854)
brahmAstreNava taM pArtho kavarSha sharavR^iShTibhiH.
tadastramastreNAvArya prajahAra cha pANDavaH.. 8-98-22 (59855)
tato.anyadastraM kaunteyo dayitaM jAtavedasaH.
mumocha karNamuddishya tatprajajvAla tejasA.. 8-98-23 (59856)
vAruNena tataH karNaH shamayAmAsa pAvakram.
jImUtaishcha dishaH sarvAshchakre timiradurdinAH.. 8-98-24 (59857)
pANDaveyastvasambhrAnto vAyavyAstreNa vIryavAn.
apovAha tadA.abhrANi rAdheyasya prapashyataH.. 8-98-25 (59858)
[tataH sharaM mahAghoraM jvalantimiva pAvakam.
Adade pANDuputrasya sUtaputro jighAMsayA.. 8-98-26 (59859)
yojyamAne tatastasminbANe dhanuShi pUjite.
chachAla pR^ithivI rAjansashailavanakAnanA.. 8-98-27 (59860)
vavau sasharkaro vAyurdishashcha rajasA vR^itAH.
hAhAkArashcha saMvaj~ne surANAM divi bhArata.. 8-98-28 (59861)
tamiguM sandhitaM dR^iShTvA sUtaputreNa mAriSha.
viShAdaM paramaM jagmuH pANDavA dInachetasaH.. 8-98-29 (59862)
sa sAyakaH karNabhujapramuktaH
shakrAshanigrakhyaruchiH shitAgraH.
mulAntaraM prApya dhana~njayasya
vivesha valmIkamivoramottamaH.. 8-98-30 (59863)
sa rADhaviddhaH samare mahAtmA
vidhUrNamAnaH shlathahastagANDivaH.
chachAla vIbhatsuramitramardanaH
kShiteH prakampe cha yathA.achalottamaH.. 8-98-31 (59864)
tadantaraM prApya vR^iSho mahAratho
rathA~NgasurvIgatamujjihIrShuH.
rathAdavaplutya nigR^ihya dorbhyAM
shashAka daivAnna mahAbalo.api.. 8-98-32 (59865)
tataH kirITi pratilabhya saMj~nAM
jagrAha bANaM yamadaNDakalpam.
tato.arjunaH prA~njalikaM mahAtmA
tato.abravIdvAsudevo.api pArtham.. 8-98-33 (59866)
Chindhyasya mUrdhAnamareH shareNa
na yAvadArohati vai rathaM vR^iShaH.
tathaiva sampUjya sa tadvachaH prabho--
stataH sharaM prajvalitaM pragR^ihya.
jaghAna kakShAmamalArkavarNAM
mahArathe rathachakre vimagne.. 8-98-34 (59867)
taM hastikakShApravaraM suketuM
suvarNamuktAmaNivajrajuShTam.
kalAprakR^iShTottamashilpiyatnaiH
kR^itaM surUpaM tapanIyachitram.. 8-98-35 (59868)
jayAspadaM tava sainyasya nitya---
mamitravitrAsanamIDyarUpam.
vikhyAtamAdityasutasya loke
tviShA samaM pAvakabhAnuchandraiH.. 8-98-36 (59869)
tataH kShurapreNa susaMshitena
suvarNapu~Nkhena hutAgnivarchasA.
shriyA jvalantaM dhvajamunmamAtha
mahArathasyAdhiratheH kirITI.. 8-98-37 (59870)
yashashcha darpashcha tathA priyANi
sarvANi kAryANi cha tena ketunA.
sAkaM kurUNAM hR^idayAni chApatan
babhUva hAheti cha niHsvano mahAn.. 8-98-38 (59871)
dvaShTvA dhvajaM pAtitamAshukAriNA
kurupravIreNa nikR^ittamAhave.
nAshaMsire sUtaputrasya sarve
jayaM tadA bhArata ye tvadIyAH.. 8-98-39 (59872)
atha tvarankarNavadhAya pArtho
mahedravajrAnaladaNDasannibham.
Adatta chAthA~njalikaM niSha~NgA--
tsahasrarashmeriva rashmimuttamam.. 8-98-40 (59873)
marmachChidaM shoNitamAMsadigdhaM
vaishvAnarArkapratimaM mahArham.
narAshvanAgAsuharaM tryaratniM
ShaDvAjama~njogatimugravegam.. 8-98-41 (59874)
sahasranetrAshanitulyavIryaM
kAlAnalaM vyAttamivAtighoram.
pinAkanArAyaNachakrasannibhaM
bhaya~NkaraM prANabhR^itAM vinAshanam.. 8-98-42 (59875)
jagrAha pArthaH sa sharaM prahR^iShTo
yo devasa~Nghairapi durnivAryaH.
sampUjito yaH satataM mahAtmA
devAsurAnyo vijayenmaheShuH.. 8-98-43 (59876)
taM vai pramR^iShTaM prasamIkShya yuddhe
chachAla sarvaM sacharAcharaM jagat.
kR^itsnaM jagatsvastyR^iShayo.abhichakru--
stamudyataM prekShya mahAhaveShum.. 8-98-44 (59877)
tatastu taM vai sharamaprameyaM
gANDIvadhanvA dhanuShi vyayojayat.
yuktvA mahAstreNa pareNa chApaM
vikR^iShya gANDIvamuvAcha satvaram.. 8-98-45 (59878)
ayaM hAstraprahito mahAsharaH
sharIrahR^ichchAsuharashcha durhR^idaH.
tapo.asti taptaM guravashcha toShitA
mayA yadIShTaM suhutaM yadi shrutam.. 8-98-46 (59879)
anena satyena nihantvayaM sharaH
susaMhitaH karNamariM mamorjitam.
ityUchivAMstaM pramumocha bANaM
dhana~njayaH karNavadhAya ghoram.. 8-98-47 (59880)
kR^ityA hyatharvA~NgirasI prachoditA
yathA tathA tvaM jahi shAtravaM mama.
bruvankirITI tamatiprahR^iShTo--
.asR^ijaddevAnAM jayahetuM maheShum.. 8-98-48 (59881)
jighAMsurarkendusamaprabhAvaH
karNaM vashI pANDavaH kShiprakArI.
tato vimukto balinA maheShuH
prajvAlayAmAsa nabho dishashcha.. 8-98-49 (59882)
sainyAnyanekAni cha vipramohya
gANDIvamuktena tato mahAtmA.
tenArjunastanmahanIyamasya
shiro.aharatsUtaputrasya rAjan.. 8-98-50 (59883)
sharottamenA~njalikena rAjaM--
stadA mahAstrapratimantritena.
pArtho.aparAhNe shira uchchakarta
vaikartanasyAtha mahendrasUnuH.
ChinnaM papAtA~njalikena tUrNaM
kAyashcha pashchAddharaNIM jagAma.. 8-98-51 (59884)
tadudyatAdityasamAnatejasaM
sharannabhomadhyagabhAskaropamam.
varA~NgamurvyAmapatachchamumUkhe
divAkaro.astAdiva raktamaNDalaH.. 8-98-52 (59885)
tato.asya dehaM satataM sukhaidhitaM
surUpamatyarthasukhaM sugandhi cha.
pareNa kR^ichChreNa shiraH samatyaja--
dgR^ihaM mahardhInnivasanniveshvaraH.. 8-98-53 (59886)
sharairvibhinnaM vyasu tatsuvarchasaH
papAta karNasya sharImuchChritam.
sravadvraNaM gairikatoyavisravaM
gireryathA vajrahataM mahAshiraH.. 8-98-54 (59887)
dehAchcha karNasya nipAtitasya
tejaH sUryaM khaM vitatyAvivesha.
tadadbhutaM sarvamanuShyayodhAH
saMdR^iShTavanto nihate sma karNe.. 8-98-55 (59888)
tataH sha~NkhAnpANDavA dadhmuruchchai--
rdR^iShTvA karNaM pAtitaM phalgunena.
tathaiva kR^iShNashcha dhana~njayashcha
haShTau yamau dadhmaturvArijAtau.. 8-98-56 (59889)
taM somakAH prekShya hataM shayAnaM
sainyaiH sArdhaM siMhanAdAnprachakruH.
tUryANi sa~njaghnuratIva hR^iShTA
vAsAMsi chaivAdudhuvurbhujAMshcha.. 8-98-57 (59890)
saMvardhayantashcha narendra yodhAH
pArthaM samAjagmuratIva hR^iShTAH.
balAnvitAshchApare hyapyanR^itya--
nnanyonyamAshliShya nadanta UchuH.. 8-98-58 (59891)
dR^iShTvA tu karNaM bhuvi vA vipannaM
kR^ittaM rathAtsAyakairarjunasya.
mahAnilenAdrimivApavidvaM
yaj~nAvasAne.agnimiva prashAntam.. 8-98-59 (59892)
tadAnanaM sUryasutasya rAja--
nvibhrAjate padmivAvanAlam.
rarAja karNasya shiro nikR^itta--
mastaMgataM bhAskarasyeva bimbam.. 8-98-60 (59893)
sharairAchitasarvA~NgaH shoNitaughapariplutaH.
rarAja dehaH karNasya svarashmibhirivAMshumAn.. 8-98-61 (59894)
pratApya senAmAmitrIM dIptaiH sharagabhastibhiH.
balinArjunakAlena nIto.astaM karNabhAskaraH.. 8-98-62 (59895)
astaM gachChanyathA.adityaH prabhAmAdAya gachChati.
tathA jIvitamAhAya karNasyeShurjagAma saH.. 8-98-63 (59896)
aparAhNe.aparAhNasya sUtaputrasya mAriSha.
Chinnama~njalikenAjau sotsedhamapatachChiraH.. 8-98-64 (59897)
uparyupari sainyAnAM vinighnannitarA~njanAn.
shiraH karNasya so.atsedhamiShuH sopyaharaddrutam.. 8-98-65 (59898)
karNaM tu shUraM patitaM pR^ithivyAM
sharAchitaM shoNitadigdhagAtram.
dR^iShTvA shayAnaM bhuvi madrarAja--
shChinnadhvajenAtha yayau rathena.. 8-98-66 (59899)
hate karNe kuravaH prAdravanta
bhayArditA gADhaviddhAshcha sa~Nkhye.
avekShamANA muhurarjunasya
dhvajaM mahAntaM vapuShA jvalantam.. 8-98-67 (59900)
tachChiro bharatashreShTha shobhayAmAsa medinIm.
yadR^ichChayeva patitaM maNDalaM chANDadIdhiteH.. 8-98-68 (59901)
taM dR^iShTvA samaravimarda (baddha) labdhanidraM
daShToShThaM rudhirapIratakAtarAkSham.
rAdheyaM rathavarapR^iShThasanniShaNNaM
hInAMshurdivasakaro muhUrtamAsIt.. 8-98-69 (59902)
niHshabdatUryaM hatayodhamukhyaM
prashAntadarpaM dhR^itarAShTrasainyam.
na shobhate sUryasutena hInaM
vR^indaM grahANAmiva chandrahInam.. 8-98-70 (59903)
sahasranetrapratimAnakarmaNaH
sahasrapatrapratimAnanaM shubham.
sahasrarashmirdivasakShaye yathA
tathA.apatatkarNashiro vasundharAm.. 8-98-71 (59904)
vyUDhoraskaM kamalavadanaM taptahemAvabhAsaM
karNaM dR^iShTvA bhuvi nipatitaM pArthabANAbhitaptam.
pAMsugrastaM malinamasakR^itputramanvIkShamANo
mandammandaM vrajati savitA mandiraM mandarashmiH.. .. 8-98-72 (59905)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi saptadashadivasayuddhe aShTanavatitamo.adhyAyaH.. 98 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.99. adhyAyaH 099
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
shalyena karNamaraNAdvyAkulamanaso duryodhanasya samAshvAsanam.. 1 .. tathA tamprati raNA~NkaNavarNanam.. 2 .. devagandharvAdInAM svasvasthAnagamanam.. 3 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-99-0
(59906)
sa~njaya uvAcha. 8-99-0x (5068)
karNaM tu shUraM patitaM pR^ithivyAM
sharAchitaM shoNitadigdhagAtram.
yadR^ichChayA sUryamivAvaniM gataM
didR^ikShavaH samparivArya tasthuH.. 8-99-1
(59907)
prahR^iShTavitrastaviShaNNavismitA--
stathA.apare shokasamanvitA.abhavan.
pare tvadIyAshcha raNe vishAmpate
yathAyatheShTaM pR^itanA tathA gatA.. 8-99-2
(59908)
praviddhavarmAbharaNAyudhAmbaraM
dhana~njayena prahataM mahAratham.
nishAmya karNaM kuravaH pradudruvu--
rhatarShabhaM kesariNeva gokulam.. 8-99-3
(59909)
kR^itvA dimardaM bhR^ishamarjunena
karNaM hataM kesariNeva nAgam.
dR^iShTvA shayAnaM yudhi madrarAja--
shChinnadhvajenApayayau rathena.. 8-99-4
(59910)
karNe hate pArthabhayAtpradudruvu--
rvaikartane dhArtarAShTrAH sashalyAH.
avekShamANA muhurarjunasya
ketuM mahAntaM yashasA jvalantam.. 8-99-5
(59911)
shalyastu karNArjunayorvimarde
balAni dR^iShTvA mR^iditadhvajAni.
yayau sa tenaiva rathena tUrNaM
helIkR^itaH sR^i~njayasomakaishcha.. 8-99-6
(59912)
nipAtitasyandanavAjinAgaM
balaM cha dR^iShTvA hatasUtaputram.
bhImastu bhImena tadA svareNa
samunnadadrodasI kampayaMshcha. 8-99-7
(59913)
AsphoTayannR^ityati valgate cha
hate karNe trAsayandhArtarAShTrAn.
tadA rAjansR^i~njayAH somakAshcha
sha~NkhAndadhmuH sasvajushchApi sarve.. 8-99-8
(59914)
parasparaM kShatriyA hR^iShTarUpAH
sUtAtmaje vai nihate tadAnIm.
duryodhano.ashrupratipUrNanetro
dIno muhurnishvasannArtarUpaH.. 8-99-9
(59915)
madrAdhipashchApi vimUDhachetA--
stUrNaM dhvajenApahR^itena tena.
rathena duryodhanametya tUrNaM
pashyansuduHkhAttamuvAcha rAjan.. 8-99-10
(59916)
vishIrNanAgAshvarathapravIraM
balaM tvadIyaM yamarAShTrakalpam.
anyonyamAsAdya hataiH shayAnai--
rnarAshvanAgairgirikUTakalpaiH.. 8-99-11
(59917)
naitAdR^ishaM bhArata yuddhamAsI--
dyathA hi karNArjunayorbabhUva.
grastau hi karNena sametya kR^iShNA--
vanye hi sarve tava shAtraveyAH.. 8-99-12
(59918)
daivaM tu yattatsvavashe pravR^ittaM
tatpANDavAnpAti nihanti chAsmAn.
tavArthasiddhyarthakarA hi sarve
prasahya vIrA nihatA dviShadbhiH.. 8-99-13
(59919)
kuberavaivasvatavAsavAnAM
tulyaprabhAvA varuNasya chApi.
vIryeNa shauryeNa parAkrameNa
taishchApi yuktA vimalairguNaughaiH.. 8-99-14
(59920)
avadhyakalpA nihatA narendrA--
stavArthakAmA yudhi pANDaveyaiH.
tanmA shucho bhArata diShTameta--
tparyAyasiddhirna tu nityasiddhiH.. 8-99-15
(59921)
etadvacho madrapaternishamya
svaM chAvinItaM manasA vichintya.
duryodhano.ashrupratipUrNanetro
muhurmuhurnishvasannArtarUpaH.. 8-99-16
(59922)
*tadvyAnamUkaM kR^ipaNaM bhR^ishArta--
mArtAyanirdInamuvAcha rAjan.
pashyedamugrairnaravAjinAgai--
rAyodhanaM vIra hataiH supUrNam.. 8-99-17
(59923)
mahIdharAbhaiH patitaishcha nAgaiH
sakR^itprayatnaiH sharabhinnagAtraiH.
pravihvaladbhishcha gatAsubhishcha
pradhvastavarmAyudhasarvayodhaiH.. 8-99-18
(59924)
vajrApavidvairiva chAchalaughai--
rvibhinnapAShANamR^igadrumaughaiH.
praviddhaghaNTA~NkushatomaradhvajaiH
sahemajAlai rudhiraughasamplavaiH.. 8-99-19
(59925)
sharAvanunnaiH patitaistura~Ngai--
stanadbhirArtaiH kShatajaM vamadbhiH.
dInaistrasadbhiH parivR^ittanetrai--
rmahI patadbhiH kR^ipaNA vabhUva.. 8-99-20
(59926)
tathA.apavidvairgajavAjiyUthai--
rmandAsubhishchApi gatAsubhishcha.
rathaishcha nAgaisturagaishcha nunnai--
rmahI mahAvaitaraNIva bhAti.. 8-99-21
(59927)
gajairnikR^ittAparahastagAtrai--
rudvepamAnaiH patitaiH pR^ithivyAm.
ratharShabhairnAgavarAshvayodhaiH
padAtibhishchAbhimukhaiH parairhataiH.. 8-99-22
(59928)
vishIrNavarmAbharaNAmbarAyudhai--
ryutA prashAntairiva pAvakairmahI.
sharaprahArAbhihatairmahAbalai--
ravekShamANaiH patitaiH samantataH.. 8-99-23
(59929)
pranaShTasaMj~naiH punarAshvasadbhi--
rmahI babhau kumbhagatairivAgnibhiH.
ratnaishchyutairbhUratidIptimadbhi--
rnaktaM grahairdyaurvimalairvibhAti.. 8-99-24
(59930)
sharAstu karNArjunabAhumuktA
vidArya nAgAMshcha manuShyadehAn.
prANAnnirasyAshu mahIM pratIyu--
rmahoragA vAsamivAbhinamrAH.. 8-99-25
(59931)
hatairmanuShyaishcha gajaishcha sa~Nkhye
sharAvabhinnai rudhirapradigdhaiH.
dhanQa~njayasyAdhiratheshcha mArge
hatairagamyA vasudhA.atidurgA.. 8-99-26
(59932)
rathairmaheShUnmathitaiH sukalpitaiH
sanAgayodhAshvavarAyudhadhvajaiH
vishIrNayoktrairvinikIrNabandhanai--
rnikR^ittachakrAkShayugatriveNubhiH.. 8-99-27
(59933)
vimuktayoktraishcha rathairupaskaraiH
kR^itAbhiSha~NgairvinibadvakUbaraiH.
prabhagnanIDairmaNihemabhUShitai--
rvR^itA mahI dyauriva shAradairghanaiH.. 8-99-28
(59934)
nikR^iShyamANA javanaistura~Ngamai--
rhateshvarA rAjarathAH sukalpitAH.
manuShyamAta~NkarathAshvasAdiShu
drutaM vrajanto bahudhA vighUrNitAH.. 8-99-29
(59935)
sahemapR^iShThAH saparashvathAyudhAH
shitAshcha shUlA musalAH samudgarAH.
chitrAshcha kha~NgA vimalAshcha koshA
gajAshcha jAmbUnadapaTTanaddhAH.. 8-99-30
(59936)
chApAni jAmbUnadabhUShitAni
sharAshcha kArtasvarachitrapu~NkhAH.
R^iShTyashcha pItA vimalAshcha koshAH
prAsAshcha daNDAH kanakaprabhAsAH.. 8-99-31
(59937)
shubhrANi vAlavyajanAni sha~NkhA--
shChinnAvaruddhA viruchaH srajashcha.
kuthAH patAkAmbaraveShTanAni
kirITamAlA makuTAshcha shubhrAH.. 8-99-32
(59938)
prakIrNakA vipratikIrNakAshcha
pradhAnamukhyAstaralAshcha hArAH.
ApIDakeyUravarA~NgadAni
graiveyaniShkAH sasuvarNasUtrAH.. 8-99-33
(59939)
maNyuttamA vajrasuvarNayuktA
ratnAni chochchAvachama~NgalAni.
gAtrANi chAbhAnti sukhochitAni
shirAMsi chendupratimAnanAni.. 8-99-34
(59940)
dehAMshcha bhogAMshcha parichChadAMshcha
tyaktvA manoj~nA nihatAH sukhAni.
svadharmaniShThAM mahatImavApya
prAptAshcha lokAnyashasA gatAste.. 8-99-35
(59941)
nivarta duryodhana yAntu sainikA
vrajasva rAja~nshibirANi mAnada.
divAkaro.apyeSha vilambate prabho
punastvamevAtra narendra kAraNam.. 8-99-36
(59942)
sa~njaya uvAcha. 8-99-37x (5069)
etAvaduktvA virarAma shalyo
duryodhanaM chaiva nivartayitvA.
yuddhAya rAjanviniviShTabuddhi--
rhA karNa hA karNa iti bruvANam.. 8-99-37
(59943)
taM droNaputrapramukhA narendrAH
sarve samAshvAsya tataH prajagmuH.
nirIkShamANA dhvajamarjunasya
rathaM cha divyaM yashasA jvalantam.. 8-99-38
(59944)
narAshvamAta~NgasharIrajena
raktena siktAM rudhireNa bhUmim.
raktAmbarasraktapanIyayogA--
nnArIM prakAshAmiva sarvaramyAm.. 8-99-39
(59945)
prachChannarUpAM rudhireNa rAja
nraudre muhUrte.ativirAjamAne.
naivAvatasthuH kuravaH samIkShya
pravrAjitA naradevA yathA.akShaiH.. 8-99-40
(59946)
vadhena karNasya suduHkhitAste
hA karNa hA karNa iti bruvANAH.
drutaM prajagmuH shibirANi rAja--
ndivAkaraM raktamavekShamANAH.. 8-99-41
(59947)
gANDIvamuktaistu suvarNapu~NkhaiH
shilAshitaiH shoNitadigdhavAjaiH.
sharaishchitA~Ngo.api rarAja karNo
hato.api dIptAMshurivAMshujAlaiH.. 8-99-42
(59948)
karNasya dehaM rudhirAmbusiktaM
putrAnakumpI bhagavAnvivasvAn.
spR^iShTvA karAgraiH kShatajAnurUpaiH
snAtuM tadA.agAdaparaM samudram.. 8-99-43
(59949)
itIva sa~nchintya surarShabhAshcha
samprasthitAste tu yathAniketam.
sa~nchintya sarvA janatA visasru--
ryathAsukhaM khe cha mahItale cha.. 8-99-44
(59950)
tadadbhutaM prANabhR^itAM bhaya~NkaraM
nishAmya yuddhaM kuruvIramukhyayoH.
samAchitau karNasharaiR^i parantapau
tathaiva saMrejaturachyutArjunau.. 8-99-45
(59951)
tamo nihatyAbhyuditau yathA.amalau
shashA~NkasUryAviva rashmimAlinau.
vihAya tAnbANagaNAnmahAbalau
suhR^idvR^itAvapratimAnavikramau.. 8-99-46
(59952)
sukhapraviShTau sukhadau virejatuH
sadasyachintyAviva viShNuvAsavau.
sadevagandharvamanuShyachAraNai--
rmaharShibhiryakShamahoragairapi.
jayAbhivR^iddhyA parayA.abhipUjitau
nihatya karNaM paramAhave tadA.. 8-99-47
(59953)
yathAnurUpaM pratipUjya tAnatha
prashasyamAnAvatulaishcha karmabhiH.
nanandatushchaiva suhR^idbhirAvR^itau
balaM nihatyeva sureshakeshavau.. .. 8-99-48
(59954)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi ekonashatatamo.adhyAyaH.. 99 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-99-0 (59955)
[dhR^iShTarAShTra uvAcha. 8-99-0x (5070)
tasmiMstu karNArjunayorvimarde
dagdhasya raudre.ahani vidrutasya.
babhUva kurusR^i~njayAnAM
balasya bANonmathitasya kIdR^ik.. 8-99-1 (59956)
sa~njaya uvAcha. 8-99-2x (5071)
shR^iNu rAjannavahito yathA vR^itto mahAkShayaH.
ghoro manuShyadehAnAmAjau cha gajavAjinAm.. 8-99-2 (59957)
yatra karNe hate pArthaH siMhanAdamathAkarot.
tadA tava sutAnrAjannAvivesha mahadbhayam.. 8-99-3 (59958)
na sandhAtumanIkAni na chaivAshu parAkrame.
AsIdvudvirhate karNe tava yodhasya karhichit.. 8-99-4 (59959)
vaNijo nAvi bhinnAyAmagAdhe vipluve yathA.
apAre pAramichChanto hate dvIpe kirITinA.. 8-99-5 (59960)
sUtaputre hate rAjanvitrastAH shastravikShatAH.
anAthA nAthamichChanto mR^igAH siMhairivArditAH.. 8-99-6 (59961)
bhagnashR^i~NgA vR^iShA yadvadbhagnadaMShTrA ivoragAH.
pratyapAyAma sAyAhne nirjitAH savyasAchinA.. 8-99-7 (59962)
hatapravIrA vidhvastA nikR^ittA nishitaiH sharaiH.
sUtaputre hate rAjanputrAste dudruvurbhayAt.. 8-99-8 (59963)
visrastayantrakavachAH kAndigbhUtA vichetasaH.
anyonyamavamR^idganto vIkShamANA bhayArditAH.. 8-99-9 (59964)
mAmeva nUnaM bIbhatsurmAmeva cha vR^ikodaraH.
abhiyAtIti manvAnAH peturmamlushcha sambhramAt.. 8-99-10 (59965)
hayAnanye gajAnanye rathAnanye mahArathAH.
Aruhya javasampannAH padAtInprajahurbhayAt.. 8-99-11 (59966)
ku~njaraiH syandanAH kShuNNAH sAdinashcha mahArathaiH.
padAtisa~NghAshchAshvaudhaiH palAyadbhirbhayArditaiH.. 8-99-12 (59967)
vyAlataskarasa~NkIrNe sArthahInA yathA vane.
sUtaputre hate rAjaMstava yodhAstathA.abhavan.. 8-99-13 (59968)
hatArohA yathA nAgAshChinnahastA yathA narAH.
sarve pArthamayaM lokaM sampashyanto bhayArditAH.. 8-99-14 (59969)
samprekShya dravataH sarvAnbhImasenabhayArditAn.
duryodhano.atha svaM sUtaM hAhAkR^itvedamabravIt.. 8-99-15 (59970)
nAtikramechcha mAM pArtho dhanuShpANimavasthitam.
jaghane sarvasainyAnAM shanairashvAnprachodaya.. 8-99-16 (59971)
yudhyamAnaM hi kaunteyaM haniShyAmi na saMshayaH.
notsahenmAmatikrAntuM velAmiva mahodadhiH.. 8-99-17 (59972)
adyArjunaM sagovindaM mAninaM cha vR^ikodaram.
anyA~nshiShTAMstathA shatrUnkarNasyAnR^iNyamApnuyAm.. 8-99-18 (59973)
tachChrutvA kururAjasya shUrAryasadR^ishaM vachaH.
sUto hemaparichChannA~nshanairashvAnachodayat.. 8-99-19 (59974)
rathAshvanAgahInAstu pAdAtAstava mAriSha.
pa~nchaviMshatisAhasrA yudvAyaiva vyavasthitAH.. 8-99-20 (59975)
tAnbhImasenaH sa~Nkruddho dhR^iShTyadyumnashcha pArShataH.
balena chatura~NgeNa saMvR^ityAjaghnatuH sharaiH.. 8-99-21 (59976)
pratyayudhyanta samare bhImasenaM sapArShatam.
pArthapArShatayoshchAnye jagR^ihustatra nAmanI.. 8-99-22 (59977)
akrudhyata raNe bhImastaistadA paryavasthitaiH.
so.avatIrya rathAttUrNaM gadApANirayudhyata.. 8-99-23 (59978)
na tAnrathastho bhUmiShThAndharmApekShI vR^ikodaraH.
yodhayAmAsa kaunteyo bhujavIryavyapAshrayaH.. 8-99-24 (59979)
jAtarUpaparichChannAM pragR^ihya mahatIM gadAm.
avadhIttAvakAnsarvAndaNDapANirivAntakaH.. 8-99-25 (59980)
padAtino.api santyaktvA priyaM jIvitamAtmanaH.
bhImamabhyadravansa~Nkhye pata~NgA jvalanaM yathA.. 8-99-26 (59981)
AsAdya bhImasenaM tu saMrabdhA yuddhadurmadAH.
vineshuH sahasA dR^iShTvA bhUtagrAmA ivAntakam.. 8-99-27 (59982)
shyenavadvicharanbhImo gadAhasto mahAbalaH.
pa~nchaviMshatisAhasrAMstAvakAnavapothayat.. 8-99-28 (59983)
hatvA tatpuruShAnIkaM bhImaH satyaparAkramaH.
dhR^iShTadyumnaM puraskR^itya tasthau tatra mahAbalaH.. 8-99-29 (59984)
dhana~njayo rathAnIkamabhyavartata vIryavAn.
mAdrIputrau tu shakuniM sAtyakishcha mahArathaH.
javenAbhyapatanhR^iShTA ghnanto dauryodhanaM balam.. 8-99-30 (59985)
tasyAshvasAdInsubahUMste nihatya shitaiH sharaiH.
samabhyadhAvaMstvaritAstatra yuddhamabhUnmahat.. 8-99-31 (59986)
dhana~njayo.api chAbhyetya rathAnIkaM tava prabho.
vishrutaM triShu lokeShu gANDIvaM vikShipandhanuH.. 8-99-32 (59987)
kR^iShNasArathimAyAntaM dR^iShTvA shvetahayaM ratham.
arjunaM chApi yodvAraM tvadIyAH prAdravanbhayAt.. 8-99-33 (59988)
viprahINarathAshchaiva sharaishcha parikarshitAH.
pa~nchaviMshatisAhasrAH kAlamArChanpadAtayaH.. 8-99-34 (59989)
hatvA tAnpuruShavyAghraH pA~nchAlAnAM mahArathaH.
putrAH pA~nchAlarAjasya dhR^iShTadyumno mahAmanAH.. 8-99-35 (59990)
bhImasenaM puraskR^itya nachirAtpratyadR^ishyata.
mahAdhanurdharaH shrImAnamitragaNatApanaH.. 8-99-36 (59991)
pArAvatasavarNAshvaM kovidAramayadhvajam.
dhR^iShTadyumnaM raNe dR^iShTvA tvadIyAH prAdravanbhayAt.. 8-99-37 (59992)
gAndhArarAjaM shIghrAstramanusR^itya yashasvinau.
nachirAtpratyadR^ishyetAM mAdrIputrau sasAtyakI.. 8-99-38 (59993)
vekitAnaH shikhaNDI cha draupadeyAshcha mAriSha.
hatvA tvadIyaM sumahatsainyaM sha~NkhAMstathA.adhaman.. 8-99-39 (59994)
te sarve tAvakAnprekShya dravato.api parA~NmukhAn.
abhyavartanta saMrabdhAnvR^iShA~njitvA yathA vR^iShAH.. 8-99-40 (59995)
senAvasheShaM taM dR^iShTvA tava sainyasya pANDavaH.
vyavasthitaH savyasAchI chukrodha balavAnnR^ipa.. 8-99-41 (59996)
dhana~njayo rathAnIkamabhyavartata vIryavAn.
vishrutaM triShu lokeShu vyAkShipadgANDivaM dhanuH.. 8-99-42 (59997)
tata enA~nsharavrAtaiH sahasA samavAkirat.
tamasA saMvR^itenAtha na sma ki~nchidvadR^ishyata.. 8-99-43 (59998)
andhakArIkR^ite loke rajobhUte mahItale.
yodhAH sarve mahArAja tAvakAH prAdrAvanbhayAt.. 8-99-44 (59999)
sambhajyamAne sainye tu kururAjo vishAmpate.
parAnabhimukhAMshchaiva sutaste samupAdravat.. 8-99-45 (60000)
tato duryodhanaH sarvAnAjuhAvAtha pANDavAn.
yuddhAya bharatashreShTha devAniva purA baliH.. 8-99-46 (60001)
ta enamabhigarjantaH sahitAH samupAdravan.
nAnAshastrabhR^itaH kruddhA bhartsayanto muhurmuhuH.. 8-99-47 (60002)
duryodhano.apyasambhrAntastAnraNe nishitaiH sharaiH.
tatrAvadhIttataH krudvaH shatasho.atha sahasrashaH.. 8-99-48 (60003)
tatsainyaM pANDaveyAnAM yodhayAmAsa sarvataH.. 8-99-49 (60004)
tatrAdbhutamapashyAma tava putrasya pauruSham.
yadekaH sahitAnsarvAnraNe.ayudhyata pANDavAn.
tato.apashyanmahAtmA sa svasainyaM bhR^ishaduHkhitam.. 8-99-50 (60005)
tato.avasthApya rAjendra kR^itabuddhistavAtmajaH.
harShayanniva tAnyodhAnidaM vachanamabravIt.. 8-99-51 (60006)
na taM deshaM prapashyAmi yatra yAtA bhayArditAH.
gatAnAM yatra vai mokShaH pANDavAtkiM gatena vaH.. 8-99-52 (60007)
alpaM cha balameteShAM kR^iShNau cha bhR^ishavikShatau.
adya sarvAnhaniShyAmidhruvo hi vijayo bhavet.. 8-99-53 (60008)
viprayAtAMstu vo bhinnAnpANDavAH kR^itakilviShAn.
anusR^itya vadhiShyanti shreyAnnaH samare vadhaH.. 8-99-54 (60009)
sukhaM sA~NgrAmiko mR^ityuH kShatradharmeNa yudhyatAm.
mR^ito duHkhaM na jAnIte pretya chAnantyamashnute.. 8-99-55 (60010)
shR^iNudhvaM kShatriyAH sarve yAvantaH stha samAgatAH.
yadA shUraM cha bhIruM cha mArayatyantako mayaH.. 8-99-56 (60011)
ko na mUDho na yudhyeta mAdR^ishaH kShatriyavrataH.
dviShato bhImasenasya kraddhasya vashameShyathA.. 8-99-57 (60012)
pitAmahairAcharitaM na dharmaM hAtumarhatha.
na hyadharmo.asti pApIyAnkShatriyasya palAyanAt.. 8-99-58 (60013)
na yuddhadharmAchChreyo hi panthAH svargasya kauravAH.
achireNa hatA lokAnsadyo yodhAH samashnuta.. 8-99-59 (60014)
sa~njaya uvAcha. 8-99-60x (5072)
evaM bruvati putre te sainikA bhR^ishavikShatAH.
anavekShyaiva tadvAkyaM prAdravansarvato dishaH.. 8-99-60 (60015)
sa~njaya uvAcha. 8-99-61x (5073)
8-99-61 (60016)
dR^iShTvA tu sainyaM parivR^ityamAnaM
putreNa te madrapatistadAnIm.
santrastarUpaH parimUDhachetA
duryodhanaM vAkyamidaM babhAShe]..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.100. adhyAyaH 100
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
karNavadhAnantaraM kR^iShNArjunayoryudhiShThirasamIpagamanam.. 1 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-100-0 (60017)
sa~njaya uvAcha. 8-100-0x (5074)
sharasa~NkR^ittavarmANaM rudhirokShitavakShasam.
gatAsumapi rAdheyaM naiva lakShmIrvimu~nchati.. 8-100-1 (60018)
taptajAmbUnadanibhaM bAlArkasadR^ishadyutim.
jIvantamiva taM shUraM sarvabhUtAni menire.. 8-100-2 (60019)
hatasyApi mahArAja sUtaputrasya saMyuge.
vitresuH sarvato yodhAH siMhasyevetare mR^igAH.. 8-100-3 (60020)
hato.api puruShavyAghro vyAharanniva lakShyate.
nAbhavadvikR^itiH kAchinmR^itasyApi mahAtmanaH.. 8-100-4 (60021)
chAruveShadharaM rAjaMshchArumaulishirodharam.
tanmukhaM sUtaputrasya pUrNachandrasamadyuti.. 8-100-5 (60022)
kanakottamasahkAsho jvalanniva vibhAvasuH.
sa shAntaH puruShavyAghraH pArthasAyakavAriNA.. 8-100-6 (60023)
yathA.agnirjvalano dIpto jalamAsAdya shAmyati.
karNAgniH samare tadvatpArthameghena shAmitaH.. 8-100-7 (60024)
AhR^itya sa yasho dIptaM suyuddhenAtmano bhuvi.
saputraH samare karNaH prashAntaH pArthatejasA.. 8-100-8 (60025)
pratApya pANDavAnsarvAnpA~nchAlAnastratejasA.
nAnAbharaNavAnrajaMstaptajAmbUnadaprabhaH.. 8-100-9 (60026)
varShitvA sharavarShANi pratApya ripuvAhinIm.
shrImAniva sahasrAMshurjvalansarvAnpratApya cha.
hato vaikartanaH karNaH pAdapo.a~NkuravAniva.. 8-100-10 (60027)
dadAnItyeva yaH prAdAnna nAstItyarthito.avadat.
saddhyaH sadA satpuruShaH sa hato dvairathe vR^iShA.. 8-100-11 (60028)
yasya brAhmaNasAtsarvaM vittamAsInmahAtmanaH.
nAdeyaM brAhmaNeShvAsIdyasya svamapi jIvitam.. 8-100-12 (60029)
sa dAtR^INAM priyo rAjandAtA chaiva manorathAn.
sa pArthAstravinirdagdho gataH paramikAM gatim.. 8-100-13 (60030)
yamAshrityAkarodvairaM sutaste sa gato divam.
AdAya tava putrANAM jayAshAM sarma varma cha.. 8-100-14 (60031)
hate cha karNe sarito na sasru--
rjagAma chAstaM kaluSho divAkaraH.
shveto grahashcha jvalitArkavarNo
yamasya putro.abhyuditaH sa tiryak.. 8-100-15 (60032)
nabhashchachAlAtha nanAda chorvI
vavushcha vAtAH paruShAshcha ghorAH.
disho babhUvurjvalitAH sadhUmA
mahArNavAH sasvanushchukShubhushcha.. 8-100-16 (60033)
sakAnanAshchAdrivarAshchakampire
pravivyathurbhUtagaNAshcha mAriSha.
bR^ihaspatiH samparivArya rohiNIM
babhUva chandrArkasamo vishAmpate.. 8-100-17 (60034)
hate karNe na disho viprachArAH
sachandrArkA dyaurvichachAla bhUmiH.
papAta cholkA jvalanaprabhA cha
nishAcharA hR^iShTatarA babhUvuH.. 8-100-18 (60035)
shashiprakAshAnanamarjuno yadA
jahAra karNasya shiraH shareNa.
tato.antarikShe sahasaiva shabdo
babhUva hAheti surairvimuktaH.. 8-100-19 (60036)
sadevagandharvamanuShyapUjitaM
nihatya karNaM ripumAhave.arjunaH.
rarAja rAjanparameNa tejasA
yathA purA vR^itravadhe shatakratuH.. 8-100-20 (60037)
patAkinA bhImaninAdaketunA
rathena sha~NkhasphaTikAvabhAsinA.
mahendravAhapratimena tAvubhau
mahendravIryapratimAnapauruShau.. 8-100-21 (60038)
suvarNamuktAmaNivajravidrumai--
rala~NkR^itenApratimena raMhasA.
narottamau yAdavapANDunandanau
divAkarau dIptahutAshanAviva.
raNAjire vItabhayau virejatuH
samAnayogAviva viShNuvAsavaiH.. 8-100-22 (60039)
tato dhanurjyAtalaneminisvanaiH
prasahya kR^itvA cha ripUngataprabhAn.
sa sAdhayitvA cha ripU~nsharaughaiH
kapidhvajaH pakShivaradhvajashcha.
pradadhmatuH sha~Nkhavarau sughoShau
manAMsyarINAmupatApayantau.. 8-100-23 (60040)
suvarNajAlAvatatau mahAsvanau
himAvadAtau parigR^ihya pANimiH.
chuchumbatuH sha~Nkhavarau nR^iNAM varau
vighoShayantau vijayaM jagattraye.. 8-100-24 (60041)
pA~nchajanyasya nirghoSho devadattasya chobhayoH.
pR^ithivImantarikShaM cha dishashcha samapUrayat.. 8-100-25 (60042)
vitrastAshchAbhavansarve kuravo rAjasattama.
shUrayoH sha~Nkhashabdena mAdhavasyArjunasya cha.. 8-100-26 (60043)
tau sha~Nkhashabdena ninAdayantau
vanAni shailAnsarito guhAshcha.
vitrAsayantau tava putrasenAM
yudhiShThiraM nandayituM prayAtau.. 8-100-27 (60044)
tataH prajagmuH kuravo javena
shrutvaiva sha~NkhasvanamIryamANam.
vihAya madrAdhipatiM patiM cha
duryodhanaM bhArata bhAratAnAm.. 8-100-28 (60045)
tato rathenAmbudabR^indanAdinA
sharadvaharmadhyadivAkaratviShA.
dhana~njayasyAdhiratheshcha vismitAH
prashaMsamAnAH prayayustadA.arjunam.. 8-100-29 (60046)
mahAhave taM bahushobhamAnaM
dhana~njayaM yodhagaNaiH sametAH.
tAvanvamodaMshcha janAH prakAmaM
prabhAkarAvabhyuditau yathaiva.. .. 8-100-30 (60047)
iti shrImanmahAbhArate karNaparvaNi shatatamo.adhyAyaH.. 100 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Footnotes
.. shrIH ..
8.101. adhyAyaH 101
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Topics
karNavadhAnantaramarjunena yudhiShThirAbhivAdanam.. 1 .. tena kR^iShNArjunaprashaMsanam.. 2 .. kR^iShNayudhiShThirasaMvAdaH.. 3 ..
Mahabharata - Karna Parva - Chapter Text
8-101-0 (60048)
sa~njaya uvAcha. 8-101-0x (5075)
hate vaikartane karNe kuravo bhayapIDitAH.
vIkShamANA dishaH sarvAH palAyanta sahasrashaH.. 8-101-1 (60049)
rAvaNaM nihataM dR^iShTvA rAkShasA rAghaveNa vA.
disho bhItA dravanneva tAvakA bhayapIDitAH.. 8-101-2 (60050)
tato mahAravaM chakruryodhA rAjansamantataH.
vAryamANA bhR^ishodvignAstava putreNa bhArata.. 8-101-3 (60051)
teShAM tu matamAj~nAya putraste bharatarShabha.
avahAraM tatashchakre shalyasyAnumatena cha.. 8-101-4 (60052)
kR^itavarmA raNe tUrNaM vR^ito bhArata tAvakaiH.
nArAyaNAvashiShTaishcha shibirAyaiva dudruve.. 8-101-5 (60053)
ashvatthAmA tataH shUro vinishvasya muhurmuhuH.
pANDavAnAM jayaM dR^iShTvA shibirAyaiva dudruve.. 8-101-6 (60054)
kR^ipaH shAradvato rAjannAgAnIkena bhArata.
mahatA meghakalpena shibirAyaiva dudruve.. 8-101-7 (60055)
gAndhArANAM sahasreNa shakuniH parivAritaH.
susharmA cha yayau rAjanvIkShamANo bhayArditaH.. 8-101-8 (60056)
duryodhano.api sa yayau hvatasarvasva AturaH.
j~nAtishokasamApannashchintayitvA muhurmuhuH.. 8-101-9 (60057)
Chinnadhvajena shalyastu rathena rathinAM varaH.
prayayau shibirAyaiva vIkShamANo disho dasha.. 8-101-10 (60058)
tato.apare subahusho bhAratAnAM mahArathAH.
vyadravanta disho bhItA bhayavihvalachetasaH.. 8-101-11 (60059)
ashrUpUrNA bhayodvignA vepamAnA bhayAturAH.
kuravaH prAdravansarve dR^iShTvA karNaM nipAtitam.. 8-101-12 (60060)
prashaMsanto.arjunaM kechitkechitkarNaM mahArathAH.
prAdravanta raNe bhItAH kuravaH kurusattama.. 8-101-13 (60061)
teShAM yodhasahasrANAM tAvakAnAM mahAmR^idhe.
nAsIttatra pumAnkashchidyastu yuddhe mano dadhe.. 8-101-14 (60062)
karNe hate mahArAja nirAshAH kuravo.abhavan.
jIvaneShu cha rAjyeShu dAreShu cha dhaneShu cha.. 8-101-15 (60063)
tAnsamAnIya putraste yatnena mahatA vibho.
niveshAya mano dadhre duHkhashokasamanvitaH.. 8-101-16 (60064)
tasyAj~nAM shirasA dInAH pratigR^ihya vishAmpate.
viShaNNamanaso bhItyA nyavishanta mahArathAH.. 8-101-17 (60065)
chintayanto vadhaM ghoraM sUtaputrasya saMyuge.
arjunasya jayaM yuddhe chintayAnAH punaHpunaH.. 8-101-18 (60066)
pANDavAshcha maheShvAsA nyavishanta parantapAH.
prahR^iShTamanasaH sarve jitvA shatruM mahArathAH.. 8-101-19 (60067)
tato yudhiShThiraM tatra niviShTaM vai mudAnvitam.
sametya sarve pA~nchAlA vardhayanto yathAvidhi.. 8-101-20 (60068)
arjunastu rathAttUrNamavaruhya mahAyashAH.
dharmarAjasya charaNau pIDayAmAsa hR^iShTavat.. 8-101-21 (60069)
tamutthApya mahArAja dharmaputraH pratApavAn.
sasvaje bharatashreShThamupajighrannupaspR^ishan.. 8-101-22 (60070)
nakulaH sahadevashcha pANDavashcha vR^ikodaraH.
abhivAdya mahArAjamasvajanta sma phalgunam.. 8-101-23 (60071)
dhR^iShTadyumnaH shikhaNDI cha pANDavAnAM cha ye rathAH.
vardhayante sma rAjAnaM nihate sUtanandane.. 8-101-24 (60072)
tataH kR^iShNo mahArAja sAtyakishchApi sAtvataH.
vardhayante sma rAjAnaM nihate sUtanandane.. 8-101-25 (60073)
vAsudevashcha kaunteyaM praNayAdidamabravIt.
adya rAjanhatAH sarve dhArtarAShTrAH sarAjakAH.
hate vaikartane karNe rathAnAM pravare rathe.. 8-101-26 (60074)
yadi lokAstrayaH sarve yodhayeyuH savAsavAH.
tathApi durjayaH sUtastava kopAttu sUditaH.. 8-101-27 (60075)
evamuktaH pratyuvAcha dharmarAjo janArdanam.. 8-101-28 (60076)
tava prasAdAdgrovinda hataH karNo mahAyashAH.
pANDavAshcha jayaM prApyA nAshitAshchApi shatravaH.. 8-101-29 (60077)
tvaM hi shakto bhayAttrAtuM yasya kasyachidAhave.
tvamasya jagato goptA pANDavAnAM cha sarvadA.. 8-101-30 (60078)
tvAM samAsAdya shakro.api modate divi nityashaH.
tvaM pAtA pANDuputrANAM yathaiva jagatastathA.. 8-101-31 (60079)
anAshcharyo jayasteShAM bhaktiryeShAM tvayi prabho.. 8-101-32 (60080)
tvayA nAthena govinda nAthavanto vayaM yudhi.
yathendreNa purA devAstvayA chApi janArdana.. 8-101-33 (60081)
svapsyAmyadya sukhaM kR^iShNanidrAM lapsye tvahaM kShapAm.
vigataM hi bhayaM me.adya tvatprasAdAnna saMshayaH.. 8-101-34 (60082)
evamuktastu pArthena keshavaH prAha pANDavam.
nimittamAtraM hi vayaM tavApyasminmudAgame.. 8-101-35 (60083)
yasya te bhrAtaraH shUrA bhImasenAdayo nR^ipa.
sambandhinashchendravIryAH pArShatapramukhAstathA.. 8-101-36 (60084)
arhate cha bhavAnnityaM priyaM nityaM cha madvitam.
priyo hi me tvametena vachanena narottama.. 8-101-37 (60085)
ityukto dharmarAjastu svarathaM hemabhUpitam.
dantavarNairhayairyuktaM kAlavAlairmahIpatiH.. 8-101-38 (60086)
AsthAya puruShavyAghraH svabalenApi saMvR^itaH.
prayayau bahuvR^ittAntaM draShTumAyodhanaM prati.. 8-101-39 (60087)
sambhAShamANau tau vIra ubhau mAdhavapANDavau.. 8-101-40 (60088)
sa dadarsha raNe karNaM shayAnaM puruSharShabham.
gANDIvamuktairvishikhaiH sarvataH sannipIDitam.. 8-101-41 (60089)
saputraM nihataM dR^iShTvA karNaM rAjA yudhiShThiraH.
prashashaMsa naravyAghrAvubhau mAdhavapANDavau.. 8-101-42 (60090)
adya rAjA.asmi sarvasyAM pR^ithivyAM madhusUdana.
diShTyA jayasi govinda diShTyAshatrurnipAtitaH.. 8-101-43 (60091)
evaM subahusho rAjanprashashaMsa janArdanam.
arjunaM cha kurushreShTho dharmarAjo yudhiShThiraH.. 8-101-44 (60092)
dR^iShTvA cha nihataM karNaM sa putraM pArthasAyakaiH.
punarjAtamivAtmAnaM mene kurukulodvahaH.. 8-101-45 (60093)
sametya cha kurushreShThaM kuntIputraM yudhiShThiram.
vardhayanti sma rAjAno harShayuktA mahArathAH.. 8-101-46 (60094)
sa~njaya uvAcha. 8-101-47x (5076)
evameSha kShayo vR^ittaH sumahAnromaharShaNaH.
tava durmantrite rAjandiShTyA tvamanushochasi.. 8-101-47 (60095)
vaishampAyana uvAcha. 8-101-48x (5077)
shrutvaitadapriyaM rAjA dhR^itarAShTro mahIpatiH.
papAta bhUmau nishcheShTaH kauravyaH paramAsanAt.
tathA satyavratA devI gAndhArI divyadarshanA.. 8-101-48 (60096)
tatastUrNaM tu vidurastaM nR^ipaM sa~njayastathA.
paryAshvAsayatAM chaitAvubhAveva tu bhUmipam.. 8-101-49 (60097)
tathaivAshvAsayAmAsurgAndhArIM kuruyoShitaH.. 8-101-50 (60098)
sa daivaM paramaM mene bhavitavyaM cha bhArata.
tAbhyAmAshvAsito rAjA tUShNImAste vishAmpate.. 8-101-51 (60099)
evamAkhyAya rAj~ne cha sa~njayo rAjasattama.
jagAma shibiraM bhUyo hate karNe mahAtmani.. 8-101-52 (60100)
sa dR^iShTvA nihataM shalyaM rAjAnaM cha suyodhanam.
shakuniM subahUnrAjansainikAMshcha sahasrashaH.. 8-101-53 (60101)
tathaiva pANDavIM senAM nihatAM prekShya sa~njayaH.
sauptike drauNinA rAjanhatavAjinaradvipAm.. 8-101-54 (60102)
sa hi dR^iShTvA hatAnsarvAnsamantAdyudhi sa~njayaH.
prayAto hAstinapuraM shokArto bhayavihvalaH.. 8-101-55 (60103)
hateShu punareteShu prabhUtagajavAjiShu.
yodhaishcha tairmahArAja nAnAdeshasamudbhavaiH.. 8-101-56 (60104)
kurukShetraM tu tatsarvaM shUnyamAsIdvishAmpate.
nihataiH pANDaveyaishcha dhArtarAShTraishcha saMyuge.. 8-101-57 (60105)
yathAhi viShayaM vR^ittaM dhArtarAShTrasya saM~njayaH.
nivedayati tatsarvaM yathAvR^ittaM yathAvidhi.. 8-101-58 (60106)
evaM mahAyuddhamidaM mahAtmano
dhana~njayasyAdhiratheshcha yaH paThet.
sa samyagiShTasya makhasya yatphalaM
tadApnuyAdyaH shR^iNuyAchcha nityashaH.. 8-101-59 (60107)
makho hi viShNurbhagavAnsanAtano
vahanti yaM chApyanilendubhAnavaH.
ato.anasUyuH shR^iNuyAtpaThechcha yaH
sa sarvalokAMshcha jayetsukhI bhavet.. .. 8-101-60 (60108)
iti shrImanmahAbhArate shatasAhasrikAyAM saMhitAyAM vaiyAsikyAM karNaparvaNi ekAdhikashatatamo.adhyAyaH.. 101 .. .. karNaparva samAptam.. 8 ..
ataH paraM shalyaparva bhaviShyati.
tasyAyamAdyaH shlokaH.. 8-101-1 (60109)
janamejaya uvAcha. 8-101-2x (5078)
evaM nipAtite karNe samare savyasAchinA.
alpAvashiShTAH kuravaH kimakurvata vai dvija.. 8-101-2 (60110)
idaM karNaparva kumbhaghoNasthena TI.Ar.kR^iShNAchAryeNa TI. Ar. vyAsAchAryeNa cha mumbayyAM nirNayasAgaramudrAyantre mudrApitam. shakAbdAH 1829 sana 1907.