\documentstyle[11pt,multicol,itrans]{iarticle} #include=ijag.inc #endwordvowel=.h \portraitpage \parindent=0pt % no indents \let\usedvng=\normaldvng % \Largedvng \pagestyle{headings} \begin{document} #indian \centerline{\hugedvng .. vaalmiiki raamaayaNa..}\medskip ##\setcounter{section}{3}## ##\begin{center}## \section{kiShkindhaakaaNDa} ##\end{center}## \medskip 18 ityuktaH prashrita.n vAkya.n dharmArthasahitaM hitam . paruSha.n vAlinA rAmo nihatena vichetasA .. 1..\\ taM niShprabhamivAdityaM muktatoyamivAmbudam . uktavAkya.n harishreShThamupashAntamivAnalam .. 2..\\ dharmArthaguNasampanna.n harIshvaramanuttamam . adhikShiptastadA rAmaH pashchAdvAlinamabravIt .. 3..\\ dharmamartha.n cha kAmaM cha samayaM chApi laukikam . aviGYAya kathaM bAlyAnmAmihAdya vigarhase .. 4..\\ apR^iShTvA buddhisampannAnvR^iddhAnAchAryasaMmatAn . saumya vAnarachApalyAttvaM mA.n vaktumihechchhasi .. 5..\\ ikShvAkUNAmiyaM bhUmiH sashailavanakAnanA . mR^igapakShimanuShyANAM nigrahAnugrahAvapi .. 6..\\ tAM pAlayati dharmAtmA bharataH satyavAgR^ijuH . dharmakAmArthatattvaGYo nigrahAnugrahe rataH .. 7..\\ nayashcha vinayashchobhau yasminsatya.n cha susthitam . vikramashcha yathA dR^iShTaH sa rAjA deshakAlavit .. 8..\\ tasya dharmakR^itAdeshA vayamanye cha pArthivaH . charAmo vasudhA.n kR^itsnAM dharmasantAnamichchhavaH .. 9..\\ tasminnR^ipatishArdUla bharate dharmavatsale . pAlayatyakhilAM bhUmi.n kash chareddharmanigraham .. 10..\\ te vayaM mArgavibhraShTa.n svadharme parame sthitAH . bharatAGYAM puraskR^itya nigR^ihNImo yathAvidhi .. 11..\\ tva.n tu sa~NkliShTadharmA cha karmaNA cha vigarhitaH . kAmatantrapradhAnashcha na sthito rAjavartmani .. 12..\\ jyeShTho bhrAtA pitA chaiva yashcha vidyAM prayachchhati . trayaste pitaro GYeyA dharme cha pathi vartinaH .. 13..\\ yavIyAnAtmanaH putraH shiShyashchApi guNoditaH . putravatte trayashchintyA dharmashchedatra kAraNam .. 14..\\ sUkShmaH paramadurGYeyaH satA.n dharmaH plava~Ngama . hR^idisthaH sarvabhUtAnAmAtmA veda shubhAshubham .. 15..\\ chapalashchapalaiH sArdha.n vAnarairakR^itAtmabhiH . jAtyandha iva jAtyandhairmantrayandrakShyase nu kim .. 16..\\ aha.n tu vyaktatAmasya vachanasya bravImi te . na hi mA.n kevala.n roShAttvaM vigarhitumarhasi .. 17..\\ tadetatkAraNaM pashya yadartha.n tvaM mayA hataH . bhrAturvartasi bhAryAyA.n tyaktvA dharma.n sanAtanam .. 18..\\ asya tva.n dharamANasya sugrIvasya mahAtmanaH . rumAyA.n vartase kAmAtsnuShAyAM pApakarmakR^it .. 19..\\ tadvyatItasya te dharmAtkAmavR^ittasya vAnara . bhrAtR^ibhAryAbhimarshe.asmindaNDo.ayaM pratipAditaH .. 20..\\ na hi dharmaviruddhasya lokavR^ittAdapeyuShaH . daNDAdanyatra pashyAmi nigraha.n hariyUthapa .. 21..\\ aurasIM bhaginI.n vApi bhAryAM vApyanujasya yaH . prachareta naraH kAmAttasya daNDo vadhaH smR^itaH .. 22..\\ bharatastu mahIpAlo vaya.n tvAdeshavartinaH . tva.n cha dharmAdatikrAntaH katha.n shakyamupekShitum .. 23..\\ gurudharmavyatikrAntaM prAGYo dharmeNa pAlayan . bharataH kAmavR^ittAnAM nigrahe paryavasthitaH .. 24..\\ vaya.n tu bharatAdesha.n vidhiM kR^itvA harIshvara . tvadvidhAnbhinnamaryAdAnniyantuM paryavasthitAH .. 25..\\ sugrIveNa cha me sakhya.n lakShmaNena yathA tathA . dArarAjyanimitta.n cha niHshreyasi rataH sa me .. 26..\\ pratiGYA cha mayA dattA tadA vAnarasaMnidhau . pratiGYA cha katha.n shakyA madvidhenAnavekShitum .. 27..\\ tadebhiH kAraNaiH sarvairmahadbhirdharmasa.nhitaiH . shAsana.n tava yadyuktaM tadbhavAnanumanyatAm .. 28..\\ sarvathA dharma ityeva draShTavyastava nigrahaH . vayasyasyopakartavya.n dharmamevAnupashyatA .. 29..\\ rAjabhirdhR^itadaNDAstu kR^itvA pApAni mAnavAH . nirmalAH svargamAyAnti santaH sukR^itino yathA .. 30..\\ AryeNa mama mAndhAtrA vyasana.n ghoramIpsitam . shramaNena kR^ite pApe yathA pApa.n kR^itaM tvayA .. 31..\\ anyairapi kR^itaM pApaM pramattairvasudhAdhipaiH . prAyashchitta.n cha kurvanti tena tachchhAmyate rajaH .. 32..\\ tadalaM paritApena dharmataH parikalpitaH . vadho vAnarashArdUla na vaya.n svavashe sthitAH .. 33..\\ vAgurAbhishcha pAshaishcha kUTaishcha vividhairnarAH . pratichchhannAshcha dR^ishyAshcha gR^ihNanti subahUnmR^igAn . pradhAvitAnvA vitrastAnvisrabdhAnativiShThitAn .. 34..\\ pramattAnapramattAnvA narA mA.nsArthino bhR^isham . vidhyanti vimukhAMshchApi na cha doSho.atra vidyate .. 35..\\ yAnti rAjarShayashchAtra mR^igayA.n dharmakovidAH . tasmAttvaM nihato yuddhe mayA bANena vAnara . ayudhyanpratiyudhyanvA yasmAchchhAkhAmR^igo hyasi .. 36..\\ durlabhasya cha dharmasya jIvitasya shubhasya cha . rAjAno vAnarashreShTha pradAtAro na saMshayaH .. 37..\\ tAnna hi.nsyAnna chAkroshennAkShipennApriya.n vadet . devA mAnuSharUpeNa charantyete mahItale .. 38..\\ tva.n tu dharmamaviGYAya kevala.n roShamAsthitaH . pradUShayasi mA.n dharme pitR^ipaitAmahe sthitam .. 39..\\ evamuktastu rAmeNa vAlI pravyathito bhR^isham . pratyuvAcha tato rAmaM prA~njalirvAnareshvaraH .. 40..\\ yattvamAttha narashreShTha tadevaM nAtra saMshayaH . prativaktuM prakR^iShTe hi nApakR^iShTastu shaknuyAt .. 41..\\ yadayuktaM mayA pUrvaM pramAdAdvAkyamapriyam . tatrApi khalu me doSha.n kartuM nArhasi rAghava .. 42..\\ tva.n hi dR^iShTArthatattvaGYaH prajAnA.n cha hite rataH . kAryakAraNasiddhau te prasannA buddhiravyayA .. 43..\\ mAmapyavagata.n dharmAdvyatikrAntapuraskR^itam . dharmasa.nhitayA vAchA dharmaGYa paripAlaya .. 44..\\ bAShpasa.nruddhakaNThastu vAlI sArtaravaH shanaiH . uvAcha rAma.n samprekShya pa~Nkalagna iva dvipaH .. 45..\\ na tvAtmAnamaha.n shoche na tArAM nApi bAndhavAn . yathA putra.n guNashreShThama~NgadaM kanakA~Ngadam .. 46..\\ sa mamAdarshanAddIno bAlyAtprabhR^iti lAlitaH . taTAka iva pItAmburupashoSha.n gamiShyati .. 47..\\ sugrIve chA~Ngade chaiva vidhatsva matimuttamAm . tva.n hi shAstA cha goptA cha kAryAkAryavidhau sthitaH .. 48..\\ yA te narapate vR^ittirbharate lakShmaNe cha yA . sugrIve chA~Ngade rAja.nstA.n chintayitumarhasi .. 49..\\ maddoShakR^itadoShA.n tA.n yathA tArAM tapasvinIm . sugrIvo nAvamanyeta tathAvasthAtumarhasi .. 50..\\ tvayA hyanugR^ihItena shakya.n rAjyamupAsitum . tvadvashe vartamAnena tava chittAnuvartinA .. 51..\\ sa tamAshvAsayadrAmo vAlina.n vyaktadarshanam .. 52..\\ na vayaM bhavatA chintyA nApyAtmA harisattama . vayaM bhavadvisheSheNa dharmataH kR^itanishchayAH .. 53..\\ daNDye yaH pAtayeddaNDa.n daNDyo yashchApi daNDyate . kAryakAraNasiddhArthAvubhau tau nAvasIdataH .. 54..\\ tadbhavAndaNDasa.nyogAdasmAdvigatakalmaShaH . gataH svAM prakR^iti.n dharmyAM dharmadR^iShTtena vartmanA .. 55..\\ sa tasya vAkyaM madhuraM mahAtmanaH samAhita.n dharmapathAnuvartinaH . nishamya rAmasya raNAvamardino vachaH suyuktaM nijagAda vAnaraH .. 56..\\ sharAbhitaptena vichetasA mayA pradUShitastva.n yadajAnatA prabho . idaM mahendropamabhImavikrama prasAditastva.n kShama me mahIshvara .. 57..\\ ##\end{multicols}## ## \medskip\hrule\medskip The files in this directory are revised versions of the digital files produced by Professor Muneo Tokunaga, Kyoto University, and copyrighted by him. I am grateful to Professor Tokunaga for his agreement to this use of his original files and for permitting the revised versions to be made publicly available. \\ Dr J. D. Smith ; email: jds10@cam.ac.uk ; http://bombay.oriental.cam.ac.uk/index.html \medskip\hrule\medskip ITRANS conversion questions to: Avinash Chopde \medskip\hrule\medskip Last updated on \today ; Send corrections to sanskrit@cheerful.com \end{document}