|| ṛgvedaḥ vaidikasvaravirahitaḥ maṇḍalaṁ 1 ||
agnimīḻe purohitaṁ yajñasya devamṛtvijam |
hotāraṁ ratnadhātamam || 1.001.01
agniḥ pūrvebhirṛṣibhirīḍyo nūtanairuta |
sa devā eha vakṣati || 1.001.02
agninā rayimaśnavatpoṣameva divedive |
yaśasaṁ vīravattamam || 1.001.03
agne yaṁ yajñamadhvaraṁ viśvataḥ paribhūrasi |
sa iddeveṣu gacchati || 1.001.04
agnirhotā kavikratuḥ satyaścitraśravastamaḥ |
devo devebhirā gamat || 1.001.05
yadaṅga dāśuṣe tvamagne bhadraṁ kariṣyasi |
tavettatsatyamaṅgiraḥ || 1.001.06
upa tvāgne divedive doṣāvastardhiyā vayam |
namo bharanta emasi || 1.001.07
rājantamadhvarāṇāṁ gopāmṛtasya dīdivim |
vardhamānaṁ sve dame || 1.001.08
sa naḥ piteva sūnave'gne sūpāyano bhava |
sacasvā naḥ svastaye || 1.001.09
vāyavā yāhi darśateme somā araṁkṛtāḥ |
teṣāṁ pāhi śrudhī havam || 1.002.01
vāya ukthebhirjarante tvāmacchā jaritāraḥ |
sutasomā aharvidaḥ || 1.002.02
vāyo tava prapṛñcatī dhenā jigāti dāśuṣe |
urūcī somapītaye || 1.002.03
indravāyū ime sutā upa prayobhirā gatam |
indavo vāmuśanti hi || 1.002.04
vāyavindraśca cetathaḥ sutānāṁ vājinīvasū |
tāvā yātamupa dravat || 1.002.05
vāyavindraśca sunvata ā yātamupa niṣkṛtam |
makṣvitthā dhiyā narā || 1.002.06
mitraṁ huve pūtadakṣaṁ varuṇaṁ ca riśādasam |
dhiyaṁ ghṛtācīṁ sādhantā || 1.002.07
ṛtena mitrāvaruṇāvṛtāvṛdhāvṛtaspṛśā |
kratuṁ bṛhantamāśāthe || 1.002.08
kavī no mitrāvaruṇā tuvijātā urukṣayā |
dakṣaṁ dadhāte apasam || 1.002.09
aśvinā yajvarīriṣo dravatpāṇī śubhaspatī |
purubhujā canasyatam || 1.003.01
aśvinā purudaṁsasā narā śavīrayā dhiyā |
dhiṣṇyā vanataṁ giraḥ || 1.003.02
dasrā yuvākavaḥ sutā nāsatyā vṛktabarhiṣaḥ |
ā yātaṁ rudravartanī || 1.003.03
indrā yāhi citrabhāno sutā ime tvāyavaḥ |
aṇvībhistanā pūtāsaḥ || 1.003.04
indrā yāhi dhiyeṣito viprajūtaḥ sutāvataḥ |
upa brahmāṇi vāghataḥ || 1.003.05
indrā yāhi tūtujāna upa brahmāṇi harivaḥ |
sute dadhiṣva naścanaḥ || 1.003.06
omāsaścarṣaṇīdhṛto viśve devāsa ā gata |
dāśvāṁso dāśuṣaḥ sutam || 1.003.07
viśve devāso apturaḥ sutamā ganta tūrṇayaḥ |
usrā iva svasarāṇi || 1.003.08
viśve devāso asridha ehimāyāso adruhaḥ |
medhaṁ juṣanta vahnayaḥ || 1.003.09
pāvakā naḥ sarasvatī vājebhirvājinīvatī |
yajñaṁ vaṣṭu dhiyāvasuḥ || 1.003.10
codayitrī sūnṛtānāṁ cetantī sumatīnām |
yajñaṁ dadhe sarasvatī || 1.003.11
maho arṇaḥ sarasvatī pra cetayati ketunā |
dhiyo viśvā vi rājati || 1.003.12
surūpakṛtnumūtaye sudughāmiva goduhe |
juhūmasi dyavidyavi || 1.004.01
upa naḥ savanā gahi somasya somapāḥ piba |
godā idrevato madaḥ || 1.004.02
athā te antamānāṁ vidyāma sumatīnām |
mā no ati khya ā gahi || 1.004.03
parehi vigramastṛtamindraṁ pṛcchā vipaścitam |
yaste sakhibhya ā varam || 1.004.04
uta bruvantu no nido niranyataścidārata |
dadhānā indra idduvaḥ || 1.004.05
uta naḥ subhagā arirvoceyurdasma kṛṣṭayaḥ |
syāmedindrasya śarmaṇi || 1.004.06
emāśumāśave bhara yajñaśriyaṁ nṛmādanam |
patayanmandayatsakham || 1.004.07
asya pītvā śatakrato ghano vṛtrāṇāmabhavaḥ |
prāvo vājeṣu vājinam || 1.004.08
taṁ tvā vājeṣu vājinaṁ vājayāmaḥ śatakrato |
dhanānāmindra sātaye || 1.004.09
yo rāyo'vanirmahānsupāraḥ sunvataḥ sakhā |
tasmā indrāya gāyata || 1.004.10
ā tvetā ni ṣīdatendramabhi pra gāyata |
sakhāyaḥ stomavāhasaḥ || 1.005.01
purūtamaṁ purūṇāmīśānaṁ vāryāṇām |
indraṁ some sacā sute || 1.005.02
sa ghā no yoga ā bhuvatsa rāye sa puraṁdhyām |
gamadvājebhirā sa naḥ || 1.005.03
yasya saṁsthe na vṛṇvate harī samatsu śatravaḥ |
tasmā indrāya gāyata || 1.005.04
sutapāvne sutā ime śucayo yanti vītaye |
somāso dadhyāśiraḥ || 1.005.05
tvaṁ sutasya pītaye sadyo vṛddho ajāyathāḥ |
indra jyaiṣṭhyāya sukrato || 1.005.06
ā tvā viśantvāśavaḥ somāsa indra girvaṇaḥ |
śaṁ te santu pracetase || 1.005.07
tvāṁ stomā avīvṛdhantvāmukthā śatakrato |
tvāṁ vardhantu no giraḥ || 1.005.08
akṣitotiḥ sanedimaṁ vājamindraḥ sahasriṇam |
yasminviśvāni pauṁsyā || 1.005.09
mā no martā abhi druhantanūnāmindra girvaṇaḥ |
īśāno yavayā vadham || 1.005.10
yuñjanti bradhnamaruṣaṁ carantaṁ pari tasthuṣaḥ |
rocante rocanā divi || 1.006.01
yuñjantyasya kāmyā harī vipakṣasā rathe |
śoṇā dhṛṣṇū nṛvāhasā || 1.006.02
ketuṁ kṛṇvannaketave peśo maryā apeśase |
samuṣadbhirajāyathāḥ || 1.006.03
ādaha svadhāmanu punargarbhatvamerire |
dadhānā nāma yajñiyam || 1.006.04
vīḻu cidārujatnubhirguhā cidindra vahnibhiḥ |
avinda usriyā anu || 1.006.05
devayanto yathā matimacchā vidadvasuṁ giraḥ |
mahāmanūṣata śrutam || 1.006.06
indreṇa saṁ hi dṛkṣase saṁjagmāno abibhyuṣā |
mandū samānavarcasā || 1.006.07
anavadyairabhidyubhirmakhaḥ sahasvadarcati |
gaṇairindrasya kāmyaiḥ || 1.006.08
ataḥ parijmannā gahi divo vā rocanādadhi |
samasminnṛñjate giraḥ || 1.006.09
ito vā sātimīmahe divo vā pārthivādadhi |
indraṁ maho vā rajasaḥ || 1.006.10
indramidgāthino bṛhadindramarkebhirarkiṇaḥ |
indraṁ vāṇīranūṣata || 1.007.01
indra iddharyoḥ sacā sammiśla ā vacoyujā |
indro vajrī hiraṇyayaḥ || 1.007.02
indro dīrghāya cakṣasa ā sūryaṁ rohayaddivi |
vi gobhiradrimairayat || 1.007.03
indra vājeṣu no'va sahasrapradhaneṣu ca |
ugra ugrābhirūtibhiḥ || 1.007.04
indraṁ vayaṁ mahādhana indramarbhe havāmahe |
yujaṁ vṛtreṣu vajriṇam || 1.007.05
sa no vṛṣannamuṁ caruṁ satrādāvannapā vṛdhi |
asmabhyamapratiṣkutaḥ || 1.007.06
tuñjetuñje ya uttare stomā indrasya vajriṇaḥ |
na vindhe asya suṣṭutim || 1.007.07
vṛṣā yūtheva vaṁsagaḥ kṛṣṭīriyartyojasā |
īśāno apratiṣkutaḥ || 1.007.08
ya ekaścarṣaṇīnāṁ vasūnāmirajyati |
indraḥ pañca kṣitīnām || 1.007.09
indraṁ vo viśvataspari havāmahe janebhyaḥ |
asmākamastu kevalaḥ || 1.007.10
endra sānasiṁ rayiṁ sajitvānaṁ sadāsaham |
varṣiṣṭhamūtaye bhara || 1.008.01
ni yena muṣṭihatyayā ni vṛtrā ruṇadhāmahai |
tvotāso nyarvatā || 1.008.02
indra tvotāsa ā vayaṁ vajraṁ ghanā dadīmahi |
jayema saṁ yudhi spṛdhaḥ || 1.008.03
vayaṁ śūrebhirastṛbhirindra tvayā yujā vayam |
sāsahyāma pṛtanyataḥ || 1.008.04
mahā indraḥ paraśca nu mahitvamastu vajriṇe |
dyaurna prathinā śavaḥ || 1.008.05
samohe vā ya āśata narastokasya sanitau |
viprāso vā dhiyāyavaḥ || 1.008.06
yaḥ kukṣiḥ somapātamaḥ samudra iva pinvate |
urvīrāpo na kākudaḥ || 1.008.07
evā hyasya sūnṛtā virapśī gomatī mahī |
pakvā śākhā na dāśuṣe || 1.008.08
evā hi te vibhūtaya ūtaya indra māvate |
sadyaścitsanti dāśuṣe || 1.008.09
evā hyasya kāmyā stoma ukthaṁ ca śaṁsyā |
indrāya somapītaye || 1.008.10
indrehi matsyandhaso viśvebhiḥ somaparvabhiḥ |
mahā abhiṣṭirojasā || 1.009.01
emenaṁ sṛjatā sute mandimindrāya mandine |
cakriṁ viśvāni cakraye || 1.009.02
matsvā suśipra mandibhiḥ stomebhirviśvacarṣaṇe |
sacaiṣu savaneṣvā || 1.009.03
asṛgramindra te giraḥ prati tvāmudahāsata |
ajoṣā vṛṣabhaṁ patim || 1.009.04
saṁ codaya citramarvāgrādha indra vareṇyam |
asaditte vibhu prabhu || 1.009.05
asmānsu tatra codayendra rāye rabhasvataḥ |
tuvidyumna yaśasvataḥ || 1.009.06
saṁ gomadindra vājavadasme pṛthu śravo bṛhat |
viśvāyurdhehyakṣitam || 1.009.07
asme dhehi śravo bṛhaddyumnaṁ sahasrasātamam |
indra tā rathinīriṣaḥ || 1.009.08
vasorindraṁ vasupatiṁ gīrbhirgṛṇanta ṛgmiyam |
homa gantāramūtaye || 1.009.09
sutesute nyokase bṛhadbṛhata edariḥ |
indrāya śūṣamarcati || 1.009.10
gāyanti tvā gāyatriṇo'rcantyarkamarkiṇaḥ |
brahmāṇastvā śatakrata udvaṁśamiva yemire || 1.010.01
yatsānoḥ sānumāruhadbhūryaspaṣṭa kartvam |
tadindro arthaṁ cetati yūthena vṛṣṇirejati || 1.010.02
yukṣvā hi keśinā harī vṛṣaṇā kakṣyaprā |
athā na indra somapā girāmupaśrutiṁ cara || 1.010.03
ehi stomā abhi svarābhi gṛṇīhyā ruva |
brahma ca no vaso sacendra yajñaṁ ca vardhaya || 1.010.04
ukthamindrāya śaṁsyaṁ vardhanaṁ puruniṣṣidhe |
śakro yathā suteṣu ṇo rāraṇatsakhyeṣu ca || 1.010.05
tamitsakhitva īmahe taṁ rāye taṁ suvīrye |
sa śakra uta naḥ śakadindro vasu dayamānaḥ || 1.010.06
suvivṛtaṁ sunirajamindra tvādātamidyaśaḥ |
gavāmapa vrajaṁ vṛdhi kṛṇuṣva rādho adrivaḥ || 1.010.07
nahi tvā rodasī ubhe ṛghāyamāṇaminvataḥ |
jeṣaḥ svarvatīrapaḥ saṁ gā asmabhyaṁ dhūnuhi || 1.010.08
āśrutkarṇa śrudhī havaṁ nū ciddadhiṣva me giraḥ |
indra stomamimaṁ mama kṛṣvā yujaścidantaram || 1.010.09
vidmā hi tvā vṛṣantamaṁ vājeṣu havanaśrutam |
vṛṣantamasya hūmaha ūtiṁ sahasrasātamām || 1.010.10
ā tū na indra kauśika mandasānaḥ sutaṁ piba |
navyamāyuḥ pra sū tira kṛdhī sahasrasāmṛṣim || 1.010.11
pari tvā girvaṇo gira imā bhavantu viśvataḥ |
vṛddhāyumanu vṛddhayo juṣṭā bhavantu juṣṭayaḥ || 1.010.12
indraṁ viśvā avīvṛdhansamudravyacasaṁ giraḥ |
rathītamaṁ rathīnāṁ vājānāṁ satpatiṁ patim || 1.011.01
sakhye ta indra vājino mā bhema śavasaspate |
tvāmabhi pra ṇonumo jetāramaparājitam || 1.011.02
pūrvīrindrasya rātayo na vi dasyantyūtayaḥ |
yadī vājasya gomataḥ stotṛbhyo maṁhate magham || 1.011.03
purāṁ bhinduryuvā kaviramitaujā ajāyata |
indro viśvasya karmaṇo dhartā vajrī puruṣṭutaḥ || 1.011.04
tvaṁ valasya gomato'pāvaradrivo bilam |
tvāṁ devā abibhyuṣastujyamānāsa āviṣuḥ || 1.011.05
tavāhaṁ śūra rātibhiḥ pratyāyaṁ sindhumāvadan |
upātiṣṭhanta girvaṇo viduṣṭe tasya kāravaḥ || 1.011.06
māyābhirindra māyinaṁ tvaṁ śuṣṇamavātiraḥ |
viduṣṭe tasya medhirāsteṣāṁ śravāṁsyuttira || 1.011.07
indramīśānamojasābhi stomā anūṣata |
sahasraṁ yasya rātaya uta vā santi bhūyasīḥ || 1.011.08
agniṁ dūtaṁ vṛṇīmahe hotāraṁ viśvavedasam |
asya yajñasya sukratum || 1.012.01
agnimagniṁ havīmabhiḥ sadā havanta viśpatim |
havyavāhaṁ purupriyam || 1.012.02
agne devā ihā vaha jajñāno vṛktabarhiṣe |
asi hotā na īḍyaḥ || 1.012.03
tā uśato vi bodhaya yadagne yāsi dūtyam |
devairā satsi barhiṣi || 1.012.04
ghṛtāhavana dīdivaḥ prati ṣma riṣato daha |
agne tvaṁ rakṣasvinaḥ || 1.012.05
agnināgniḥ samidhyate kavirgṛhapatiryuvā |
havyavāḍjuhvāsyaḥ || 1.012.06
kavimagnimupa stuhi satyadharmāṇamadhvare |
devamamīvacātanam || 1.012.07
yastvāmagne haviṣpatirdūtaṁ deva saparyati |
tasya sma prāvitā bhava || 1.012.08
yo agniṁ devavītaye haviṣmā āvivāsati |
tasmai pāvaka mṛḻaya || 1.012.09
sa naḥ pāvaka dīdivo'gne devā ihā vaha |
upa yajñaṁ haviśca naḥ || 1.012.10
sa naḥ stavāna ā bhara gāyatreṇa navīyasā |
rayiṁ vīravatīmiṣam || 1.012.11
agne śukreṇa śociṣā viśvābhirdevahūtibhiḥ |
imaṁ stomaṁ juṣasva naḥ || 1.012.12
susamiddho na ā vaha devā agne haviṣmate |
hotaḥ pāvaka yakṣi ca || 1.013.01
madhumantaṁ tanūnapādyajñaṁ deveṣu naḥ kave |
adyā kṛṇuhi vītaye || 1.013.02
narāśaṁsamiha priyamasminyajña upa hvaye |
madhujihvaṁ haviṣkṛtam || 1.013.03
agne sukhatame rathe devā īḻita ā vaha |
asi hotā manurhitaḥ || 1.013.04
stṛṇīta barhirānuṣagghṛtapṛṣṭhaṁ manīṣiṇaḥ |
yatrāmṛtasya cakṣaṇam || 1.013.05
vi śrayantāmṛtāvṛdho dvāro devīrasaścataḥ |
adyā nūnaṁ ca yaṣṭave || 1.013.06
naktoṣāsā supeśasāsminyajña upa hvaye |
idaṁ no barhirāsade || 1.013.07
tā sujihvā upa hvaye hotārā daivyā kavī |
yajñaṁ no yakṣatāmimam || 1.013.08
iḻā sarasvatī mahī tisro devīrmayobhuvaḥ |
barhiḥ sīdantvasridhaḥ || 1.013.09
iha tvaṣṭāramagriyaṁ viśvarūpamupa hvaye |
asmākamastu kevalaḥ || 1.013.10
ava sṛjā vanaspate deva devebhyo haviḥ |
pra dāturastu cetanam || 1.013.11
svāhā yajñaṁ kṛṇotanendrāya yajvano gṛhe |
tatra devā upa hvaye || 1.013.12
aibhiragne duvo giro viśvebhiḥ somapītaye |
devebhiryāhi yakṣi ca || 1.014.01
ā tvā kaṇvā ahūṣata gṛṇanti vipra te dhiyaḥ |
devebhiragna ā gahi || 1.014.02
indravāyū bṛhaspatiṁ mitrāgniṁ pūṣaṇaṁ bhagam |
ādityānmārutaṁ gaṇam || 1.014.03
pra vo bhriyanta indavo matsarā mādayiṣṇavaḥ |
drapsā madhvaścamūṣadaḥ || 1.014.04
īḻate tvāmavasyavaḥ kaṇvāso vṛktabarhiṣaḥ |
haviṣmanto araṁkṛtaḥ || 1.014.05
ghṛtapṛṣṭhā manoyujo ye tvā vahanti vahnayaḥ |
ā devānsomapītaye || 1.014.06
tānyajatrā ṛtāvṛdho'gne patnīvataskṛdhi |
madhvaḥ sujihva pāyaya || 1.014.07
ye yajatrā ya īḍyāste te pibantu jihvayā |
madhoragne vaṣaṭkṛti || 1.014.08
ākīṁ sūryasya rocanādviśvāndevā uṣarbudhaḥ |
vipro hoteha vakṣati || 1.014.09
viśvebhiḥ somyaṁ madhvagna indreṇa vāyunā |
pibā mitrasya dhāmabhiḥ || 1.014.10
tvaṁ hotā manurhito'gne yajñeṣu sīdasi |
semaṁ no adhvaraṁ yaja || 1.014.11
yukṣvā hyaruṣī rathe harito deva rohitaḥ |
tābhirdevā ihā vaha || 1.014.12
indra somaṁ piba ṛtunā tvā viśantvindavaḥ |
matsarāsastadokasaḥ || 1.015.01
marutaḥ pibata ṛtunā potrādyajñaṁ punītana |
yūyaṁ hi ṣṭhā sudānavaḥ || 1.015.02
abhi yajñaṁ gṛṇīhi no gnāvo neṣṭaḥ piba ṛtunā |
tvaṁ hi ratnadhā asi || 1.015.03
agne devā ihā vaha sādayā yoniṣu triṣu |
pari bhūṣa piba ṛtunā || 1.015.04
brāhmaṇādindra rādhasaḥ pibā somamṛtūranu |
taveddhi sakhyamastṛtam || 1.015.05
yuvaṁ dakṣaṁ dhṛtavrata mitrāvaruṇa dūḻabham |
ṛtunā yajñamāśāthe || 1.015.06
draviṇodā draviṇaso grāvahastāso adhvare |
yajñeṣu devamīḻate || 1.015.07
draviṇodā dadātu no vasūni yāni śṛṇvire |
deveṣu tā vanāmahe || 1.015.08
draviṇodāḥ pipīṣati juhota pra ca tiṣṭhata |
neṣṭrādṛtubhiriṣyata || 1.015.09
yattvā turīyamṛtubhirdraviṇodo yajāmahe |
adha smā no dadirbhava || 1.015.10
aśvinā pibataṁ madhu dīdyagnī śucivratā |
ṛtunā yajñavāhasā || 1.015.11
gārhapatyena santya ṛtunā yajñanīrasi |
devāndevayate yaja || 1.015.12
ā tvā vahantu harayo vṛṣaṇaṁ somapītaye |
indra tvā sūracakṣasaḥ || 1.016.01
imā dhānā ghṛtasnuvo harī ihopa vakṣataḥ |
indraṁ sukhatame rathe || 1.016.02
indraṁ prātarhavāmaha indraṁ prayatyadhvare |
indraṁ somasya pītaye || 1.016.03
upa naḥ sutamā gahi haribhirindra keśibhiḥ |
sute hi tvā havāmahe || 1.016.04
semaṁ naḥ stomamā gahyupedaṁ savanaṁ sutam |
gauro na tṛṣitaḥ piba || 1.016.05
ime somāsa indavaḥ sutāso adhi barhiṣi |
tā indra sahase piba || 1.016.06
ayaṁ te stomo agriyo hṛdispṛgastu śaṁtamaḥ |
athā somaṁ sutaṁ piba || 1.016.07
viśvamitsavanaṁ sutamindro madāya gacchati |
vṛtrahā somapītaye || 1.016.08
semaṁ naḥ kāmamā pṛṇa gobhiraśvaiḥ śatakrato |
stavāma tvā svādhyaḥ || 1.016.09
indrāvaruṇayorahaṁ samrājorava ā vṛṇe |
tā no mṛḻāta īdṛśe || 1.017.01
gantārā hi stho'vase havaṁ viprasya māvataḥ |
dhartārā carṣaṇīnām || 1.017.02
anukāmaṁ tarpayethāmindrāvaruṇa rāya ā |
tā vāṁ nediṣṭhamīmahe || 1.017.03
yuvāku hi śacīnāṁ yuvāku sumatīnām |
bhūyāma vājadāvnām || 1.017.04
indraḥ sahasradāvnāṁ varuṇaḥ śaṁsyānām |
kraturbhavatyukthyaḥ || 1.017.05
tayoridavasā vayaṁ sanema ni ca dhīmahi |
syāduta prarecanam || 1.017.06
indrāvaruṇa vāmahaṁ huve citrāya rādhase |
asmānsu jigyuṣaskṛtam || 1.017.07
indrāvaruṇa nū nu vāṁ siṣāsantīṣu dhīṣvā |
asmabhyaṁ śarma yacchatam || 1.017.08
pra vāmaśnotu suṣṭutirindrāvaruṇa yāṁ huve |
yāmṛdhāthe sadhastutim || 1.017.09
somānaṁ svaraṇaṁ kṛṇuhi brahmaṇaspate |
kakṣīvantaṁ ya auśijaḥ || 1.018.01
yo revānyo amīvahā vasuvitpuṣṭivardhanaḥ |
sa naḥ siṣaktu yasturaḥ || 1.018.02
mā naḥ śaṁso araruṣo dhūrtiḥ praṇaṅmartyasya |
rakṣā ṇo brahmaṇaspate || 1.018.03
sa ghā vīro na riṣyati yamindro brahmaṇaspatiḥ |
somo hinoti martyam || 1.018.04
tvaṁ taṁ brahmaṇaspate soma indraśca martyam |
dakṣiṇā pātvaṁhasaḥ || 1.018.05
sadasaspatimadbhutaṁ priyamindrasya kāmyam |
saniṁ medhāmayāsiṣam || 1.018.06
yasmādṛte na sidhyati yajño vipaścitaścana |
sa dhīnāṁ yogaminvati || 1.018.07
ādṛdhnoti haviṣkṛtiṁ prāñcaṁ kṛṇotyadhvaram |
hotrā deveṣu gacchati || 1.018.08
narāśaṁsaṁ sudhṛṣṭamamapaśyaṁ saprathastamam |
divo na sadmamakhasam || 1.018.09
prati tyaṁ cārumadhvaraṁ gopīthāya pra hūyase |
marudbhiragna ā gahi || 1.019.01
nahi devo na martyo mahastava kratuṁ paraḥ |
marudbhiragna ā gahi || 1.019.02
ye maho rajaso vidurviśve devāso adruhaḥ |
marudbhiragna ā gahi || 1.019.03
ya ugrā arkamānṛcuranādhṛṣṭāsa ojasā |
marudbhiragna ā gahi || 1.019.04
ye śubhrā ghoravarpasaḥ sukṣatrāso riśādasaḥ |
marudbhiragna ā gahi || 1.019.05
ye nākasyādhi rocane divi devāsa āsate |
marudbhiragna ā gahi || 1.019.06
ya īṅkhayanti parvatāntiraḥ samudramarṇavam |
marudbhiragna ā gahi || 1.019.07
ā ye tanvanti raśmibhistiraḥ samudramojasā |
marudbhiragna ā gahi || 1.019.08
abhi tvā pūrvapītaye sṛjāmi somyaṁ madhu |
marudbhiragna ā gahi || 1.019.09
ayaṁ devāya janmane stomo viprebhirāsayā |
akāri ratnadhātamaḥ || 1.020.01
ya indrāya vacoyujā tatakṣurmanasā harī |
śamībhiryajñamāśata || 1.020.02
takṣannāsatyābhyāṁ parijmānaṁ sukhaṁ ratham |
takṣandhenuṁ sabardughām || 1.020.03
yuvānā pitarā punaḥ satyamantrā ṛjūyavaḥ |
ṛbhavo viṣṭyakrata || 1.020.04
saṁ vo madāso agmatendreṇa ca marutvatā |
ādityebhiśca rājabhiḥ || 1.020.05
uta tyaṁ camasaṁ navaṁ tvaṣṭurdevasya niṣkṛtam |
akarta caturaḥ punaḥ || 1.020.06
te no ratnāni dhattana trirā sāptāni sunvate |
ekamekaṁ suśastibhiḥ || 1.020.07
adhārayanta vahnayo'bhajanta sukṛtyayā |
bhāgaṁ deveṣu yajñiyam || 1.020.08
ihendrāgnī upa hvaye tayoritstomamuśmasi |
tā somaṁ somapātamā || 1.021.01
tā yajñeṣu pra śaṁsatendrāgnī śumbhatā naraḥ |
tā gāyatreṣu gāyata || 1.021.02
tā mitrasya praśastaya indrāgnī tā havāmahe |
somapā somapītaye || 1.021.03
ugrā santā havāmaha upedaṁ savanaṁ sutam |
indrāgnī eha gacchatām || 1.021.04
tā mahāntā sadaspatī indrāgnī rakṣa ubjatam |
aprajāḥ santvatriṇaḥ || 1.021.05
tena satyena jāgṛtamadhi pracetune pade |
indrāgnī śarma yacchatam || 1.021.06
prātaryujā vi bodhayāśvināveha gacchatām |
asya somasya pītaye || 1.022.01
yā surathā rathītamobhā devā divispṛśā |
aśvinā tā havāmahe || 1.022.02
yā vāṁ kaśā madhumatyaśvinā sūnṛtāvatī |
tayā yajñaṁ mimikṣatam || 1.022.03
nahi vāmasti dūrake yatrā rathena gacchathaḥ |
aśvinā somino gṛham || 1.022.04
hiraṇyapāṇimūtaye savitāramupa hvaye |
sa cettā devatā padam || 1.022.05
apāṁ napātamavase savitāramupa stuhi |
tasya vratānyuśmasi || 1.022.06
vibhaktāraṁ havāmahe vasościtrasya rādhasaḥ |
savitāraṁ nṛcakṣasam || 1.022.07
sakhāya ā ni ṣīdata savitā stomyo nu naḥ |
dātā rādhāṁsi śumbhati || 1.022.08
agne patnīrihā vaha devānāmuśatīrupa |
tvaṣṭāraṁ somapītaye || 1.022.09
ā gnā agna ihāvase hotrāṁ yaviṣṭha bhāratīm |
varūtrīṁ dhiṣaṇāṁ vaha || 1.022.10
abhi no devīravasā mahaḥ śarmaṇā nṛpatnīḥ |
acchinnapatrāḥ sacantām || 1.022.11
ihendrāṇīmupa hvaye varuṇānīṁ svastaye |
agnāyīṁ somapītaye || 1.022.12
mahī dyauḥ pṛthivī ca na imaṁ yajñaṁ mimikṣatām |
pipṛtāṁ no bharīmabhiḥ || 1.022.13
tayoridghṛtavatpayo viprā rihanti dhītibhiḥ |
gandharvasya dhruve pade || 1.022.14
syonā pṛthivi bhavānṛkṣarā niveśanī |
yacchā naḥ śarma saprathaḥ || 1.022.15
ato devā avantu no yato viṣṇurvicakrame |
pṛthivyāḥ sapta dhāmabhiḥ || 1.022.16
idaṁ viṣṇurvi cakrame tredhā ni dadhe padam |
samūḻhamasya pāṁsure || 1.022.17
trīṇi padā vi cakrame viṣṇurgopā adābhyaḥ |
ato dharmāṇi dhārayan || 1.022.18
viṣṇoḥ karmāṇi paśyata yato vratāni paspaśe |
indrasya yujyaḥ sakhā || 1.022.19
tadviṣṇoḥ paramaṁ padaṁ sadā paśyanti sūrayaḥ |
divīva cakṣurātatam || 1.022.20
tadviprāso vipanyavo jāgṛvāṁsaḥ samindhate |
viṣṇoryatparamaṁ padam || 1.022.21
tīvrāḥ somāsa ā gahyāśīrvantaḥ sutā ime |
vāyo tānprasthitānpiba || 1.023.01
ubhā devā divispṛśendravāyū havāmahe |
asya somasya pītaye || 1.023.02
indravāyū manojuvā viprā havanta ūtaye |
sahasrākṣā dhiyaspatī || 1.023.03
mitraṁ vayaṁ havāmahe varuṇaṁ somapītaye |
jajñānā pūtadakṣasā || 1.023.04
ṛtena yāvṛtāvṛdhāvṛtasya jyotiṣaspatī |
tā mitrāvaruṇā huve || 1.023.05
varuṇaḥ prāvitā bhuvanmitro viśvābhirūtibhiḥ |
karatāṁ naḥ surādhasaḥ || 1.023.06
marutvantaṁ havāmaha indramā somapītaye |
sajūrgaṇena tṛmpatu || 1.023.07
indrajyeṣṭhā marudgaṇā devāsaḥ pūṣarātayaḥ |
viśve mama śrutā havam || 1.023.08
hata vṛtraṁ sudānava indreṇa sahasā yujā |
mā no duḥśaṁsa īśata || 1.023.09
viśvāndevānhavāmahe marutaḥ somapītaye |
ugrā hi pṛśnimātaraḥ || 1.023.10
jayatāmiva tanyaturmarutāmeti dhṛṣṇuyā |
yacchubhaṁ yāthanā naraḥ || 1.023.11
haskārādvidyutasparyato jātā avantu naḥ |
maruto mṛḻayantu naḥ || 1.023.12
ā pūṣañcitrabarhiṣamāghṛṇe dharuṇaṁ divaḥ |
ājā naṣṭaṁ yathā paśum || 1.023.13
pūṣā rājānamāghṛṇirapagūḻhaṁ guhā hitam |
avindaccitrabarhiṣam || 1.023.14
uto sa mahyamindubhiḥ ṣaḍyuktā anuseṣidhat |
gobhiryavaṁ na carkṛṣat || 1.023.15
ambayo yantyadhvabhirjāmayo adhvarīyatām |
pṛñcatīrmadhunā payaḥ || 1.023.16
amūryā upa sūrye yābhirvā sūryaḥ saha |
tā no hinvantvadhvaram || 1.023.17
apo devīrupa hvaye yatra gāvaḥ pibanti naḥ |
sindhubhyaḥ kartvaṁ haviḥ || 1.023.18
apsvantaramṛtamapsu bheṣajamapāmuta praśastaye |
devā bhavata vājinaḥ || 1.023.19
apsu me somo abravīdantarviśvāni bheṣajā |
agniṁ ca viśvaśambhuvamāpaśca viśvabheṣajīḥ || 1.023.20
āpaḥ pṛṇīta bheṣajaṁ varūthaṁ tanve mama |
jyokca sūryaṁ dṛśe || 1.023.21
idamāpaḥ pra vahata yatkiṁ ca duritaṁ mayi |
yadvāhamabhidudroha yadvā śepa utānṛtam || 1.023.22
āpo adyānvacāriṣaṁ rasena samagasmahi |
payasvānagna ā gahi taṁ mā saṁ sṛja varcasā || 1.023.23
saṁ māgne varcasā sṛja saṁ prajayā samāyuṣā |
vidyurme asya devā indro vidyātsaha ṛṣibhiḥ || 1.023.24
kasya nūnaṁ katamasyāmṛtānāṁ manāmahe cāru devasya nāma |
ko no mahyā aditaye punardātpitaraṁ ca dṛśeyaṁ mātaraṁ ca || 1.024.01
agnervayaṁ prathamasyāmṛtānāṁ manāmahe cāru devasya nāma |
sa no mahyā aditaye punardātpitaraṁ ca dṛśeyaṁ mātaraṁ ca || 1.024.02
abhi tvā deva savitarīśānaṁ vāryāṇām |
sadāvanbhāgamīmahe || 1.024.03
yaściddhi ta itthā bhagaḥ śaśamānaḥ purā nidaḥ |
adveṣo hastayordadhe || 1.024.04
bhagabhaktasya te vayamudaśema tavāvasā |
mūrdhānaṁ rāya ārabhe || 1.024.05
nahi te kṣatraṁ na saho na manyuṁ vayaścanāmī patayanta āpuḥ |
nemā āpo animiṣaṁ carantīrna ye vātasya praminantyabhvam || 1.024.06
abudhne rājā varuṇo vanasyordhvaṁ stūpaṁ dadate pūtadakṣaḥ |
nīcīnāḥ sthurupari budhna eṣāmasme antarnihitāḥ ketavaḥ syuḥ || 1.024.07
uruṁ hi rājā varuṇaścakāra sūryāya panthāmanvetavā u |
apade pādā pratidhātave'karutāpavaktā hṛdayāvidhaścit || 1.024.08
śataṁ te rājanbhiṣajaḥ sahasramurvī gabhīrā sumatiṣṭe astu |
bādhasva dūre nirṛtiṁ parācaiḥ kṛtaṁ cidenaḥ pra mumugdhyasmat || 1.024.09
amī ya ṛkṣā nihitāsa uccā naktaṁ dadṛśre kuha ciddiveyuḥ |
adabdhāni varuṇasya vratāni vicākaśaccandramā naktameti || 1.024.10
tattvā yāmi brahmaṇā vandamānastadā śāste yajamāno havirbhiḥ |
aheḻamāno varuṇeha bodhyuruśaṁsa mā na āyuḥ pra moṣīḥ || 1.024.11
tadinnaktaṁ taddivā mahyamāhustadayaṁ keto hṛda ā vi caṣṭe |
śunaḥśepo yamahvadgṛbhītaḥ so asmānrājā varuṇo mumoktu || 1.024.12
śunaḥśepo hyahvadgṛbhītastriṣvādityaṁ drupadeṣu baddhaḥ |
avainaṁ rājā varuṇaḥ sasṛjyādvidvā adabdho vi mumoktu pāśān || 1.024.13
ava te heḻo varuṇa namobhirava yajñebhirīmahe havirbhiḥ |
kṣayannasmabhyamasura pracetā rājannenāṁsi śiśrathaḥ kṛtāni || 1.024.14
uduttamaṁ varuṇa pāśamasmadavādhamaṁ vi madhyamaṁ śrathāya |
athā vayamāditya vrate tavānāgaso aditaye syāma || 1.024.15
yacciddhi te viśo yathā pra deva varuṇa vratam |
minīmasi dyavidyavi || 1.025.01
mā no vadhāya hatnave jihīḻānasya rīradhaḥ |
mā hṛṇānasya manyave || 1.025.02
vi mṛḻīkāya te mano rathīraśvaṁ na saṁditam |
gīrbhirvaruṇa sīmahi || 1.025.03
parā hi me vimanyavaḥ patanti vasyaiṣṭaye |
vayo na vasatīrupa || 1.025.04
kadā kṣatraśriyaṁ naramā varuṇaṁ karāmahe |
mṛḻīkāyorucakṣasam || 1.025.05
taditsamānamāśāte venantā na pra yucchataḥ |
dhṛtavratāya dāśuṣe || 1.025.06
vedā yo vīnāṁ padamantarikṣeṇa patatām |
veda nāvaḥ samudriyaḥ || 1.025.07
veda māso dhṛtavrato dvādaśa prajāvataḥ |
vedā ya upajāyate || 1.025.08
veda vātasya vartanimurorṛṣvasya bṛhataḥ |
vedā ye adhyāsate || 1.025.09
ni ṣasāda dhṛtavrato varuṇaḥ pastyāsvā |
sāmrājyāya sukratuḥ || 1.025.10
ato viśvānyadbhutā cikitvā abhi paśyati |
kṛtāni yā ca kartvā || 1.025.11
sa no viśvāhā sukraturādityaḥ supathā karat |
pra ṇa āyūṁṣi tāriṣat || 1.025.12
bibhraddrāpiṁ hiraṇyayaṁ varuṇo vasta nirṇijam |
pari spaśo ni ṣedire || 1.025.13
na yaṁ dipsanti dipsavo na druhvāṇo janānām |
na devamabhimātayaḥ || 1.025.14
uta yo mānuṣeṣvā yaśaścakre asāmyā |
asmākamudareṣvā || 1.025.15
parā me yanti dhītayo gāvo na gavyūtīranu |
icchantīrurucakṣasam || 1.025.16
saṁ nu vocāvahai punaryato me madhvābhṛtam |
hoteva kṣadase priyam || 1.025.17
darśaṁ nu viśvadarśataṁ darśaṁ rathamadhi kṣami |
etā juṣata me giraḥ || 1.025.18
imaṁ me varuṇa śrudhī havamadyā ca mṛḻaya |
tvāmavasyurā cake || 1.025.19
tvaṁ viśvasya medhira divaśca gmaśca rājasi |
sa yāmani prati śrudhi || 1.025.20
uduttamaṁ mumugdhi no vi pāśaṁ madhyamaṁ cṛta |
avādhamāni jīvase || 1.025.21
vasiṣvā hi miyedhya vastrāṇyūrjāṁ pate |
semaṁ no adhvaraṁ yaja || 1.026.01
ni no hotā vareṇyaḥ sadā yaviṣṭha manmabhiḥ |
agne divitmatā vacaḥ || 1.026.02
ā hi ṣmā sūnave pitāpiryajatyāpaye |
sakhā sakhye vareṇyaḥ || 1.026.03
ā no barhī riśādaso varuṇo mitro aryamā |
sīdantu manuṣo yathā || 1.026.04
pūrvya hotarasya no mandasva sakhyasya ca |
imā u ṣu śrudhī giraḥ || 1.026.05
yacciddhi śaśvatā tanā devaṁdevaṁ yajāmahe |
tve iddhūyate haviḥ || 1.026.06
priyo no astu viśpatirhotā mandro vareṇyaḥ |
priyāḥ svagnayo vayam || 1.026.07
svagnayo hi vāryaṁ devāso dadhire ca naḥ |
svagnayo manāmahe || 1.026.08
athā na ubhayeṣāmamṛta martyānām |
mithaḥ santu praśastayaḥ || 1.026.09
viśvebhiragne agnibhirimaṁ yajñamidaṁ vacaḥ |
cano dhāḥ sahaso yaho || 1.026.10
aśvaṁ na tvā vāravantaṁ vandadhyā agniṁ namobhiḥ |
samrājantamadhvarāṇām || 1.027.01
sa ghā naḥ sūnuḥ śavasā pṛthupragāmā suśevaḥ |
mīḍhvā asmākaṁ babhūyāt || 1.027.02
sa no dūrāccāsācca ni martyādaghāyoḥ |
pāhi sadamidviśvāyuḥ || 1.027.03
imamū ṣu tvamasmākaṁ saniṁ gāyatraṁ navyāṁsam |
agne deveṣu pra vocaḥ || 1.027.04
ā no bhaja parameṣvā vājeṣu madhyameṣu |
śikṣā vasvo antamasya || 1.027.05
vibhaktāsi citrabhāno sindhorūrmā upāka ā |
sadyo dāśuṣe kṣarasi || 1.027.06
yamagne pṛtsu martyamavā vājeṣu yaṁ junāḥ |
sa yantā śaśvatīriṣaḥ || 1.027.07
nakirasya sahantya paryetā kayasya cit |
vājo asti śravāyyaḥ || 1.027.08
sa vājaṁ viśvacarṣaṇirarvadbhirastu tarutā |
viprebhirastu sanitā || 1.027.09
jarābodha tadviviḍḍhi viśeviśe yajñiyāya |
stomaṁ rudrāya dṛśīkam || 1.027.10
sa no mahā animāno dhūmaketuḥ puruścandraḥ |
dhiye vājāya hinvatu || 1.027.11
sa revā iva viśpatirdaivyaḥ ketuḥ śṛṇotu naḥ |
ukthairagnirbṛhadbhānuḥ || 1.027.12
namo mahadbhyo namo arbhakebhyo namo yuvabhyo nama āśinebhyaḥ |
yajāma devānyadi śaknavāma mā jyāyasaḥ śaṁsamā vṛkṣi devāḥ || 1.027.13
yatra grāvā pṛthubudhna ūrdhvo bhavati sotave |
ulūkhalasutānāmavedvindra jalgulaḥ || 1.028.01
yatra dvāviva jaghanādhiṣavaṇyā kṛtā |
ulūkhalasutānāmavedvindra jalgulaḥ || 1.028.02
yatra nāryapacyavamupacyavaṁ ca śikṣate |
ulūkhalasutānāmavedvindra jalgulaḥ || 1.028.03
yatra manthāṁ vibadhnate raśmīnyamitavā iva |
ulūkhalasutānāmavedvindra jalgulaḥ || 1.028.04
yacciddhi tvaṁ gṛhegṛha ulūkhalaka yujyase |
iha dyumattamaṁ vada jayatāmiva dundubhiḥ || 1.028.05
uta sma te vanaspate vāto vi vātyagramit |
atho indrāya pātave sunu somamulūkhala || 1.028.06
āyajī vājasātamā tā hyuccā vijarbhṛtaḥ |
harī ivāndhāṁsi bapsatā || 1.028.07
tā no adya vanaspatī ṛṣvāvṛṣvebhiḥ sotṛbhiḥ |
indrāya madhumatsutam || 1.028.08
ucchiṣṭaṁ camvorbhara somaṁ pavitra ā sṛja |
ni dhehi goradhi tvaci || 1.028.09
yacciddhi satya somapā anāśastā iva smasi |
ā tū na indra śaṁsaya goṣvaśveṣu śubhriṣu sahasreṣu tuvīmagha || 1.029.01
śiprinvājānāṁ pate śacīvastava daṁsanā |
ā tū na indra śaṁsaya goṣvaśveṣu śubhriṣu sahasreṣu tuvīmagha || 1.029.02
ni ṣvāpayā mithūdṛśā sastāmabudhyamāne |
ā tū na indra śaṁsaya goṣvaśveṣu śubhriṣu sahasreṣu tuvīmagha || 1.029.03
sasantu tyā arātayo bodhantu śūra rātayaḥ |
ā tū na indra śaṁsaya goṣvaśveṣu śubhriṣu sahasreṣu tuvīmagha || 1.029.04
samindra gardabhaṁ mṛṇa nuvantaṁ pāpayāmuyā |
ā tū na indra śaṁsaya goṣvaśveṣu śubhriṣu sahasreṣu tuvīmagha || 1.029.05
patāti kuṇḍṛṇācyā dūraṁ vāto vanādadhi |
ā tū na indra śaṁsaya goṣvaśveṣu śubhriṣu sahasreṣu tuvīmagha || 1.029.06
sarvaṁ parikrośaṁ jahi jambhayā kṛkadāśvam |
ā tū na indra śaṁsaya goṣvaśveṣu śubhriṣu sahasreṣu tuvīmagha || 1.029.07
ā va indraṁ kriviṁ yathā vājayantaḥ śatakratum |
maṁhiṣṭhaṁ siñca indubhiḥ || 1.030.01
śataṁ vā yaḥ śucīnāṁ sahasraṁ vā samāśirām |
edu nimnaṁ na rīyate || 1.030.02
saṁ yanmadāya śuṣmiṇa enā hyasyodare |
samudro na vyaco dadhe || 1.030.03
ayamu te samatasi kapota iva garbhadhim |
vacastaccinna ohase || 1.030.04
stotraṁ rādhānāṁ pate girvāho vīra yasya te |
vibhūtirastu sūnṛtā || 1.030.05
ūrdhvastiṣṭhā na ūtaye'sminvāje śatakrato |
samanyeṣu bravāvahai || 1.030.06
yogeyoge tavastaraṁ vājevāje havāmahe |
sakhāya indramūtaye || 1.030.07
ā ghā gamadyadi śravatsahasriṇībhirūtibhiḥ |
vājebhirupa no havam || 1.030.08
anu pratnasyaukaso huve tuvipratiṁ naram |
yaṁ te pūrvaṁ pitā huve || 1.030.09
taṁ tvā vayaṁ viśvavārā śāsmahe puruhūta |
sakhe vaso jaritṛbhyaḥ || 1.030.10
asmākaṁ śipriṇīnāṁ somapāḥ somapāvnām |
sakhe vajrinsakhīnām || 1.030.11
tathā tadastu somapāḥ sakhe vajrintathā kṛṇu |
yathā ta uśmasīṣṭaye || 1.030.12
revatīrnaḥ sadhamāda indre santu tuvivājāḥ |
kṣumanto yābhirmadema || 1.030.13
ā gha tvāvāntmanāptaḥ stotṛbhyo dhṛṣṇaviyānaḥ |
ṛṇorakṣaṁ na cakryoḥ || 1.030.14
ā yadduvaḥ śatakratavā kāmaṁ jaritṝṇām |
ṛṇorakṣaṁ na śacībhiḥ || 1.030.15
śaśvadindraḥ popruthadbhirjigāya nānadadbhiḥ śāśvasadbhirdhanāni |
sa no hiraṇyarathaṁ daṁsanāvānsa naḥ sanitā sanaye sa no'dāt || 1.030.16
āśvināvaśvāvatyeṣā yātaṁ śavīrayā |
gomaddasrā hiraṇyavat || 1.030.17
samānayojano hi vāṁ ratho dasrāvamartyaḥ |
samudre aśvineyate || 1.030.18
nyaghnyasya mūrdhani cakraṁ rathasya yemathuḥ |
pari dyāmanyadīyate || 1.030.19
kasta uṣaḥ kadhapriye bhuje marto amartye |
kaṁ nakṣase vibhāvari || 1.030.20
vayaṁ hi te amanmahyāntādā parākāt |
aśve na citre aruṣi || 1.030.21
tvaṁ tyebhirā gahi vājebhirduhitardivaḥ |
asme rayiṁ ni dhāraya || 1.030.22
tvamagne prathamo aṅgirā ṛṣirdevo devānāmabhavaḥ śivaḥ sakhā |
tava vrate kavayo vidmanāpaso'jāyanta maruto bhrājadṛṣṭayaḥ || 1.031.01
tvamagne prathamo aṅgirastamaḥ kavirdevānāṁ pari bhūṣasi vratam |
vibhurviśvasmai bhuvanāya medhiro dvimātā śayuḥ katidhā cidāyave || 1.031.02
tvamagne prathamo mātariśvana āvirbhava sukratūyā vivasvate |
arejetāṁ rodasī hotṛvūrye'saghnorbhāramayajo maho vaso || 1.031.03
tvamagne manave dyāmavāśayaḥ purūravase sukṛte sukṛttaraḥ |
śvātreṇa yatpitrormucyase paryā tvā pūrvamanayannāparaṁ punaḥ || 1.031.04
tvamagne vṛṣabhaḥ puṣṭivardhana udyatasruce bhavasi śravāyyaḥ |
ya āhutiṁ pari vedā vaṣaṭkṛtimekāyuragre viśa āvivāsasi || 1.031.05
tvamagne vṛjinavartaniṁ naraṁ sakmanpiparṣi vidathe vicarṣaṇe |
yaḥ śūrasātā paritakmye dhane dabhrebhiścitsamṛtā haṁsi bhūyasaḥ || 1.031.06
tvaṁ tamagne amṛtatva uttame martaṁ dadhāsi śravase divedive |
yastātṛṣāṇa ubhayāya janmane mayaḥ kṛṇoṣi praya ā ca sūraye || 1.031.07
tvaṁ no agne sanaye dhanānāṁ yaśasaṁ kāruṁ kṛṇuhi stavānaḥ |
ṛdhyāma karmāpasā navena devairdyāvāpṛthivī prāvataṁ naḥ || 1.031.08
tvaṁ no agne pitrorupastha ā devo deveṣvanavadya jāgṛviḥ |
tanūkṛdbodhi pramatiśca kārave tvaṁ kalyāṇa vasu viśvamopiṣe || 1.031.09
tvamagne pramatistvaṁ pitāsi nastvaṁ vayaskṛttava jāmayo vayam |
saṁ tvā rāyaḥ śatinaḥ saṁ sahasriṇaḥ suvīraṁ yanti vratapāmadābhya || 1.031.10
tvāmagne prathamamāyumāyave devā akṛṇvannahuṣasya viśpatim |
iḻāmakṛṇvanmanuṣasya śāsanīṁ pituryatputro mamakasya jāyate || 1.031.11
tvaṁ no agne tava deva pāyubhirmaghono rakṣa tanvaśca vandya |
trātā tokasya tanaye gavāmasyanimeṣaṁ rakṣamāṇastava vrate || 1.031.12
tvamagne yajyave pāyurantaro'niṣaṅgāya caturakṣa idhyase |
yo rātahavyo'vṛkāya dhāyase kīreścinmantraṁ manasā vanoṣi tam || 1.031.13
tvamagna uruśaṁsāya vāghate spārhaṁ yadrekṇaḥ paramaṁ vanoṣi tat |
ādhrasya citpramatirucyase pitā pra pākaṁ śāssi pra diśo viduṣṭaraḥ || 1.031.14
tvamagne prayatadakṣiṇaṁ naraṁ varmeva syūtaṁ pari pāsi viśvataḥ |
svādukṣadmā yo vasatau syonakṛjjīvayājaṁ yajate sopamā divaḥ || 1.031.15
imāmagne śaraṇiṁ mīmṛṣo na imamadhvānaṁ yamagāma dūrāt |
āpiḥ pitā pramatiḥ somyānāṁ bhṛmirasyṛṣikṛnmartyānām || 1.031.16
manuṣvadagne aṅgirasvadaṅgiro yayātivatsadane pūrvavacchuce |
accha yāhyā vahā daivyaṁ janamā sādaya barhiṣi yakṣi ca priyam || 1.031.17
etenāgne brahmaṇā vāvṛdhasva śaktī vā yatte cakṛmā vidā vā |
uta pra ṇeṣyabhi vasyo asmānsaṁ naḥ sṛja sumatyā vājavatyā || 1.031.18
indrasya nu vīryāṇi pra vocaṁ yāni cakāra prathamāni vajrī |
ahannahimanvapastatarda pra vakṣaṇā abhinatparvatānām || 1.032.01
ahannahiṁ parvate śiśriyāṇaṁ tvaṣṭāsmai vajraṁ svaryaṁ tatakṣa |
vāśrā iva dhenavaḥ syandamānā añjaḥ samudramava jagmurāpaḥ || 1.032.02
vṛṣāyamāṇo'vṛṇīta somaṁ trikadrukeṣvapibatsutasya |
ā sāyakaṁ maghavādatta vajramahannenaṁ prathamajāmahīnām || 1.032.03
yadindrāhanprathamajāmahīnāmānmāyināmamināḥ prota māyāḥ |
ātsūryaṁ janayandyāmuṣāsaṁ tādītnā śatruṁ na kilā vivitse || 1.032.04
ahanvṛtraṁ vṛtrataraṁ vyaṁsamindro vajreṇa mahatā vadhena |
skandhāṁsīva kuliśenā vivṛkṇāhiḥ śayata upapṛkpṛthivyāḥ || 1.032.05
ayoddheva durmada ā hi juhve mahāvīraṁ tuvibādhamṛjīṣam |
nātārīdasya samṛtiṁ vadhānāṁ saṁ rujānāḥ pipiṣa indraśatruḥ || 1.032.06
apādahasto apṛtanyadindramāsya vajramadhi sānau jaghāna |
vṛṣṇo vadhriḥ pratimānaṁ bubhūṣanpurutrā vṛtro aśayadvyastaḥ || 1.032.07
nadaṁ na bhinnamamuyā śayānaṁ mano ruhāṇā ati yantyāpaḥ |
yāścidvṛtro mahinā paryatiṣṭhattāsāmahiḥ patsutaḥśīrbabhūva || 1.032.08
nīcāvayā abhavadvṛtraputrendro asyā ava vadharjabhāra |
uttarā sūradharaḥ putra āsīddānuḥ śaye sahavatsā na dhenuḥ || 1.032.09
atiṣṭhantīnāmaniveśanānāṁ kāṣṭhānāṁ madhye nihitaṁ śarīram |
vṛtrasya niṇyaṁ vi carantyāpo dīrghaṁ tama āśayadindraśatruḥ || 1.032.10
dāsapatnīrahigopā atiṣṭhanniruddhā āpaḥ paṇineva gāvaḥ |
apāṁ bilamapihitaṁ yadāsīdvṛtraṁ jaghanvā apa tadvavāra || 1.032.11
aśvyo vāro abhavastadindra sṛke yattvā pratyahandeva ekaḥ |
ajayo gā ajayaḥ śūra somamavāsṛjaḥ sartave sapta sindhūn || 1.032.12
nāsmai vidyunna tanyatuḥ siṣedha na yāṁ mihamakiraddhrāduniṁ ca |
indraśca yadyuyudhāte ahiścotāparībhyo maghavā vi jigye || 1.032.13
aheryātāraṁ kamapaśya indra hṛdi yatte jaghnuṣo bhīragacchat |
nava ca yannavatiṁ ca sravantīḥ śyeno na bhīto ataro rajāṁsi || 1.032.14
indro yāto'vasitasya rājā śamasya ca śṛṅgiṇo vajrabāhuḥ |
sedu rājā kṣayati carṣaṇīnāmarānna nemiḥ pari tā babhūva || 1.032.15
etāyāmopa gavyanta indramasmākaṁ su pramatiṁ vāvṛdhāti |
anāmṛṇaḥ kuvidādasya rāyo gavāṁ ketaṁ paramāvarjate naḥ || 1.033.01
upedahaṁ dhanadāmapratītaṁ juṣṭāṁ na śyeno vasatiṁ patāmi |
indraṁ namasyannupamebhirarkairyaḥ stotṛbhyo havyo asti yāman || 1.033.02
ni sarvasena iṣudhīrasakta samaryo gā ajati yasya vaṣṭi |
coṣkūyamāṇa indra bhūri vāmaṁ mā paṇirbhūrasmadadhi pravṛddha || 1.033.03
vadhīrhi dasyuṁ dhaninaṁ ghanena ekaścarannupaśākebhirindra |
dhanoradhi viṣuṇakte vyāyannayajvānaḥ sanakāḥ pretimīyuḥ || 1.033.04
parā cicchīrṣā vavṛjusta indrāyajvāno yajvabhiḥ spardhamānāḥ |
pra yaddivo harivaḥ sthātarugra niravratā adhamo rodasyoḥ || 1.033.05
ayuyutsannanavadyasya senāmayātayanta kṣitayo navagvāḥ |
vṛṣāyudho na vadhrayo niraṣṭāḥ pravadbhirindrāccitayanta āyan || 1.033.06
tvametānrudato jakṣataścāyodhayo rajasa indra pāre |
avādaho diva ā dasyumuccā pra sunvataḥ stuvataḥ śaṁsamāvaḥ || 1.033.07
cakrāṇāsaḥ parīṇahaṁ pṛthivyā hiraṇyena maṇinā śumbhamānāḥ |
na hinvānāsastitirusta indraṁ pari spaśo adadhātsūryeṇa || 1.033.08
pari yadindra rodasī ubhe abubhojīrmahinā viśvataḥ sīm |
amanyamānā abhi manyamānairnirbrahmabhiradhamo dasyumindra || 1.033.09
na ye divaḥ pṛthivyā antamāpurna māyābhirdhanadāṁ paryabhūvan |
yujaṁ vajraṁ vṛṣabhaścakra indro nirjyotiṣā tamaso gā adukṣat || 1.033.10
anu svadhāmakṣarannāpo asyāvardhata madhya ā nāvyānām |
sadhrīcīnena manasā tamindra ojiṣṭhena hanmanāhannabhi dyūn || 1.033.11
nyāvidhyadilībiśasya dṛḻhā vi śṛṅgiṇamabhinacchuṣṇamindraḥ |
yāvattaro maghavanyāvadojo vajreṇa śatrumavadhīḥ pṛtanyum || 1.033.12
abhi sidhmo ajigādasya śatrūnvi tigmena vṛṣabheṇā puro'bhet |
saṁ vajreṇāsṛjadvṛtramindraḥ pra svāṁ matimatiracchāśadānaḥ || 1.033.13
āvaḥ kutsamindra yasmiñcākanprāvo yudhyantaṁ vṛṣabhaṁ daśadyum |
śaphacyuto reṇurnakṣata dyāmucchvaitreyo nṛṣāhyāya tasthau || 1.033.14
āvaḥ śamaṁ vṛṣabhaṁ tugryāsu kṣetrajeṣe maghavañchvitryaṁ gām |
jyokcidatra tasthivāṁso akrañchatrūyatāmadharā vedanākaḥ || 1.033.15
triścinno adyā bhavataṁ navedasā vibhurvāṁ yāma uta rātiraśvinā |
yuvorhi yantraṁ himyeva vāsaso'bhyāyaṁsenyā bhavataṁ manīṣibhiḥ || 1.034.01
trayaḥ pavayo madhuvāhane rathe somasya venāmanu viśva idviduḥ |
trayaḥ skambhāsaḥ skabhitāsa ārabhe trirnaktaṁ yāthastrirvaśvinā divā || 1.034.02
samāne ahantriravadyagohanā triradya yajñaṁ madhunā mimikṣatam |
trirvājavatīriṣo aśvinā yuvaṁ doṣā asmabhyamuṣasaśca pinvatam || 1.034.03
trirvartiryātaṁ triranuvrate jane triḥ suprāvye tredheva śikṣatam |
trirnāndyaṁ vahatamaśvinā yuvaṁ triḥ pṛkṣo asme akṣareva pinvatam || 1.034.04
trirno rayiṁ vahatamaśvinā yuvaṁ trirdevatātā trirutāvataṁ dhiyaḥ |
triḥ saubhagatvaṁ triruta śravāṁsi nastriṣṭhaṁ vāṁ sūre duhitā ruhadratham || 1.034.05
trirno aśvinā divyāni bheṣajā triḥ pārthivāni triru dattamadbhyaḥ |
omānaṁ śaṁyormamakāya sūnave tridhātu śarma vahataṁ śubhaspatī || 1.034.06
trirno aśvinā yajatā divedive pari tridhātu pṛthivīmaśāyatam |
tisro nāsatyā rathyā parāvata ātmeva vātaḥ svasarāṇi gacchatam || 1.034.07
triraśvinā sindhubhiḥ saptamātṛbhistraya āhāvāstredhā haviṣkṛtam |
tisraḥ pṛthivīrupari pravā divo nākaṁ rakṣethe dyubhiraktubhirhitam || 1.034.08
kva trī cakrā trivṛto rathasya kva trayo vandhuro ye sanīḻāḥ |
kadā yogo vājino rāsabhasya yena yajñaṁ nāsatyopayāthaḥ || 1.034.09
ā nāsatyā gacchataṁ hūyate havirmadhvaḥ pibataṁ madhupebhirāsabhiḥ |
yuvorhi pūrvaṁ savitoṣaso rathamṛtāya citraṁ ghṛtavantamiṣyati || 1.034.10
ā nāsatyā tribhirekādaśairiha devebhiryātaṁ madhupeyamaśvinā |
prāyustāriṣṭaṁ nī rapāṁsi mṛkṣataṁ sedhataṁ dveṣo bhavataṁ sacābhuvā || 1.034.11
ā no aśvinā trivṛtā rathenārvāñcaṁ rayiṁ vahataṁ suvīram |
śṛṇvantā vāmavase johavīmi vṛdhe ca no bhavataṁ vājasātau || 1.034.12
hvayāmyagniṁ prathamaṁ svastaye hvayāmi mitrāvaruṇāvihāvase |
hvayāmi rātrīṁ jagato niveśanīṁ hvayāmi devaṁ savitāramūtaye || 1.035.01
ā kṛṣṇena rajasā vartamāno niveśayannamṛtaṁ martyaṁ ca |
hiraṇyayena savitā rathenā devo yāti bhuvanāni paśyan || 1.035.02
yāti devaḥ pravatā yātyudvatā yāti śubhrābhyāṁ yajato haribhyām |
ā devo yāti savitā parāvato'pa viśvā duritā bādhamānaḥ || 1.035.03
abhīvṛtaṁ kṛśanairviśvarūpaṁ hiraṇyaśamyaṁ yajato bṛhantam |
āsthādrathaṁ savitā citrabhānuḥ kṛṣṇā rajāṁsi taviṣīṁ dadhānaḥ || 1.035.04
vi janāñchyāvāḥ śitipādo akhyanrathaṁ hiraṇyapraugaṁ vahantaḥ |
śaśvadviśaḥ saviturdaivyasyopasthe viśvā bhuvanāni tasthuḥ || 1.035.05
tisro dyāvaḥ saviturdvā upasthā ekā yamasya bhuvane virāṣāṭ |
āṇiṁ na rathyamamṛtādhi tasthuriha bravītu ya u tacciketat || 1.035.06
vi suparṇo antarikṣāṇyakhyadgabhīravepā asuraḥ sunīthaḥ |
kvedānīṁ sūryaḥ kaściketa katamāṁ dyāṁ raśmirasyā tatāna || 1.035.07
aṣṭau vyakhyatkakubhaḥ pṛthivyāstrī dhanva yojanā sapta sindhūn |
hiraṇyākṣaḥ savitā deva āgāddadhadratnā dāśuṣe vāryāṇi || 1.035.08
hiraṇyapāṇiḥ savitā vicarṣaṇirubhe dyāvāpṛthivī antarīyate |
apāmīvāṁ bādhate veti sūryamabhi kṛṣṇena rajasā dyāmṛṇoti || 1.035.09
hiraṇyahasto asuraḥ sunīthaḥ sumṛḻīkaḥ svavā yātvarvāṅ |
apasedhanrakṣaso yātudhānānasthāddevaḥ pratidoṣaṁ gṛṇānaḥ || 1.035.10
ye te panthāḥ savitaḥ pūrvyāso'reṇavaḥ sukṛtā antarikṣe |
tebhirno adya pathibhiḥ sugebhī rakṣā ca no adhi ca brūhi deva || 1.035.11
pra vo yahvaṁ purūṇāṁ viśāṁ devayatīnām |
agniṁ sūktebhirvacobhirīmahe yaṁ sīmidanya īḻate || 1.036.01
janāso agniṁ dadhire sahovṛdhaṁ haviṣmanto vidhema te |
sa tvaṁ no adya sumanā ihāvitā bhavā vājeṣu santya || 1.036.02
pra tvā dūtaṁ vṛṇīmahe hotāraṁ viśvavedasam |
mahaste sato vi carantyarcayo divi spṛśanti bhānavaḥ || 1.036.03
devāsastvā varuṇo mitro aryamā saṁ dūtaṁ pratnamindhate |
viśvaṁ so agne jayati tvayā dhanaṁ yaste dadāśa martyaḥ || 1.036.04
mandro hotā gṛhapatiragne dūto viśāmasi |
tve viśvā saṁgatāni vratā dhruvā yāni devā akṛṇvata || 1.036.05
tve idagne subhage yaviṣṭhya viśvamā hūyate haviḥ |
sa tvaṁ no adya sumanā utāparaṁ yakṣi devānsuvīryā || 1.036.06
taṁ ghemitthā namasvina upa svarājamāsate |
hotrābhiragniṁ manuṣaḥ samindhate titirvāṁso ati sridhaḥ || 1.036.07
ghnanto vṛtramataranrodasī apa uru kṣayāya cakrire |
bhuvatkaṇve vṛṣā dyumnyāhutaḥ krandadaśvo gaviṣṭiṣu || 1.036.08
saṁ sīdasva mahā asi śocasva devavītamaḥ |
vi dhūmamagne aruṣaṁ miyedhya sṛja praśasta darśatam || 1.036.09
yaṁ tvā devāso manave dadhuriha yajiṣṭhaṁ havyavāhana |
yaṁ kaṇvo medhyātithirdhanaspṛtaṁ yaṁ vṛṣā yamupastutaḥ || 1.036.10
yamagniṁ medhyātithiḥ kaṇva īdha ṛtādadhi |
tasya preṣo dīdiyustamimā ṛcastamagniṁ vardhayāmasi || 1.036.11
rāyaspūrdhi svadhāvo'sti hi te'gne deveṣvāpyam |
tvaṁ vājasya śrutyasya rājasi sa no mṛḻa mahā asi || 1.036.12
ūrdhva ū ṣu ṇa ūtaye tiṣṭhā devo na savitā |
ūrdhvo vājasya sanitā yadañjibhirvāghadbhirvihvayāmahe || 1.036.13
ūrdhvo naḥ pāhyaṁhaso ni ketunā viśvaṁ samatriṇaṁ daha |
kṛdhī na ūrdhvāñcarathāya jīvase vidā deveṣu no duvaḥ || 1.036.14
pāhi no agne rakṣasaḥ pāhi dhūrterarāvṇaḥ |
pāhi rīṣata uta vā jighāṁsato bṛhadbhāno yaviṣṭhya || 1.036.15
ghaneva viṣvagvi jahyarāvṇastapurjambha yo asmadhruk |
yo martyaḥ śiśīte atyaktubhirmā naḥ sa ripurīśata || 1.036.16
agnirvavne suvīryamagniḥ kaṇvāya saubhagam |
agniḥ prāvanmitrota medhyātithimagniḥ sātā upastutam || 1.036.17
agninā turvaśaṁ yaduṁ parāvata ugrādevaṁ havāmahe |
agnirnayannavavāstvaṁ bṛhadrathaṁ turvītiṁ dasyave sahaḥ || 1.036.18
ni tvāmagne manurdadhe jyotirjanāya śaśvate |
dīdetha kaṇva ṛtajāta ukṣito yaṁ namasyanti kṛṣṭayaḥ || 1.036.19
tveṣāso agneramavanto arcayo bhīmāso na pratītaye |
rakṣasvinaḥ sadamidyātumāvato viśvaṁ samatriṇaṁ daha || 1.036.20
krīḻaṁ vaḥ śardho mārutamanarvāṇaṁ ratheśubham |
kaṇvā abhi pra gāyata || 1.037.01
ye pṛṣatībhirṛṣṭibhiḥ sākaṁ vāśībhirañjibhiḥ |
ajāyanta svabhānavaḥ || 1.037.02
iheva śṛṇva eṣāṁ kaśā hasteṣu yadvadān |
ni yāmañcitramṛñjate || 1.037.03
pra vaḥ śardhāya ghṛṣvaye tveṣadyumnāya śuṣmiṇe |
devattaṁ brahma gāyata || 1.037.04
pra śaṁsā goṣvaghnyaṁ krīḻaṁ yacchardho mārutam |
jambhe rasasya vāvṛdhe || 1.037.05
ko vo varṣiṣṭha ā naro divaśca gmaśca dhūtayaḥ |
yatsīmantaṁ na dhūnutha || 1.037.06
ni vo yāmāya mānuṣo dadhra ugrāya manyave |
jihīta parvato giriḥ || 1.037.07
yeṣāmajmeṣu pṛthivī jujurvā iva viśpatiḥ |
bhiyā yāmeṣu rejate || 1.037.08
sthiraṁ hi jānameṣāṁ vayo māturniretave |
yatsīmanu dvitā śavaḥ || 1.037.09
udu tye sūnavo giraḥ kāṣṭhā ajmeṣvatnata |
vāśrā abhijñu yātave || 1.037.10
tyaṁ cidghā dīrghaṁ pṛthuṁ miho napātamamṛdhram |
pra cyāvayanti yāmabhiḥ || 1.037.11
maruto yaddha vo balaṁ janā acucyavītana |
girīracucyavītana || 1.037.12
yaddha yānti marutaḥ saṁ ha bruvate'dhvannā |
śṛṇoti kaścideṣām || 1.037.13
pra yāta śībhamāśubhiḥ santi kaṇveṣu vo duvaḥ |
tatro ṣu mādayādhvai || 1.037.14
asti hi ṣmā madāya vaḥ smasi ṣmā vayameṣām |
viśvaṁ cidāyurjīvase || 1.037.15
kaddha nūnaṁ kadhapriyaḥ pitā putraṁ na hastayoḥ |
dadhidhve vṛktabarhiṣaḥ || 1.038.01
kva nūnaṁ kadvo arthaṁ gantā divo na pṛthivyāḥ |
kva vo gāvo na raṇyanti || 1.038.02
kva vaḥ sumnā navyāṁsi marutaḥ kva suvitā |
kvo viśvāni saubhagā || 1.038.03
yadyūyaṁ pṛśnimātaro martāsaḥ syātana |
stotā vo amṛtaḥ syāt || 1.038.04
mā vo mṛgo na yavase jaritā bhūdajoṣyaḥ |
pathā yamasya gādupa || 1.038.05
mo ṣu ṇaḥ parāparā nirṛtirdurhaṇā vadhīt |
padīṣṭa tṛṣṇayā saha || 1.038.06
satyaṁ tveṣā amavanto dhanvañcidā rudriyāsaḥ |
mihaṁ kṛṇvantyavātām || 1.038.07
vāśreva vidyunmimāti vatsaṁ na mātā siṣakti |
yadeṣāṁ vṛṣṭirasarji || 1.038.08
divā cittamaḥ kṛṇvanti parjanyenodavāhena |
yatpṛthivīṁ vyundanti || 1.038.09
adha svanānmarutāṁ viśvamā sadma pārthivam |
arejanta pra mānuṣāḥ || 1.038.10
maruto vīḻupāṇibhiścitrā rodhasvatīranu |
yātemakhidrayāmabhiḥ || 1.038.11
sthirā vaḥ santu nemayo rathā aśvāsa eṣām |
susaṁskṛtā abhīśavaḥ || 1.038.12
acchā vadā tanā girā jarāyai brahmaṇaspatim |
agniṁ mitraṁ na darśatam || 1.038.13
mimīhi ślokamāsye parjanya iva tatanaḥ |
gāya gāyatramukthyam || 1.038.14
vandasva mārutaṁ gaṇaṁ tveṣaṁ panasyumarkiṇam |
asme vṛddhā asanniha || 1.038.15
pra yaditthā parāvataḥ śocirna mānamasyatha |
kasya kratvā marutaḥ kasya varpasā kaṁ yātha kaṁ ha dhūtayaḥ || 1.039.01
sthirā vaḥ santvāyudhā parāṇude vīḻū uta pratiṣkabhe |
yuṣmākamastu taviṣī panīyasī mā martyasya māyinaḥ || 1.039.02
parā ha yatsthiraṁ hatha naro vartayathā guru |
vi yāthana vaninaḥ pṛthivyā vyāśāḥ parvatānām || 1.039.03
nahi vaḥ śatrurvivide adhi dyavi na bhūmyāṁ riśādasaḥ |
yuṣmākamastu taviṣī tanā yujā rudrāso nū cidādhṛṣe || 1.039.04
pra vepayanti parvatānvi viñcanti vanaspatīn |
pro ārata maruto durmadā iva devāsaḥ sarvayā viśā || 1.039.05
upo ratheṣu pṛṣatīrayugdhvaṁ praṣṭirvahati rohitaḥ |
ā vo yāmāya pṛthivī cidaśrodabībhayanta mānuṣāḥ || 1.039.06
ā vo makṣū tanāya kaṁ rudrā avo vṛṇīmahe |
gantā nūnaṁ no'vasā yathā puretthā kaṇvāya bibhyuṣe || 1.039.07
yuṣmeṣito maruto martyeṣita ā yo no abhva īṣate |
vi taṁ yuyota śavasā vyojasā vi yuṣmākābhirūtibhiḥ || 1.039.08
asāmi hi prayajyavaḥ kaṇvaṁ dada pracetasaḥ |
asāmibhirmaruta ā na ūtibhirgantā vṛṣṭiṁ na vidyutaḥ || 1.039.09
asāmyojo bibhṛthā sudānavo'sāmi dhūtayaḥ śavaḥ |
ṛṣidviṣe marutaḥ parimanyava iṣuṁ na sṛjata dviṣam || 1.039.10
uttiṣṭha brahmaṇaspate devayantastvemahe |
upa pra yantu marutaḥ sudānava indra prāśūrbhavā sacā || 1.040.01
tvāmiddhi sahasasputra martya upabrūte dhane hite |
suvīryaṁ maruta ā svaśvyaṁ dadhīta yo va ācake || 1.040.02
praitu brahmaṇaspatiḥ pra devyetu sūnṛtā |
acchā vīraṁ naryaṁ paṅktirādhasaṁ devā yajñaṁ nayantu naḥ || 1.040.03
yo vāghate dadāti sūnaraṁ vasu sa dhatte akṣiti śravaḥ |
tasmā iḻāṁ suvīrāmā yajāmahe supratūrtimanehasam || 1.040.04
pra nūnaṁ brahmaṇaspatirmantraṁ vadatyukthyam |
yasminnindro varuṇo mitro aryamā devā okāṁsi cakrire || 1.040.05
tamidvocemā vidatheṣu śambhuvaṁ mantraṁ devā anehasam |
imāṁ ca vācaṁ pratiharyathā naro viśvedvāmā vo aśnavat || 1.040.06
ko devayantamaśnavajjanaṁ ko vṛktabarhiṣam |
prapra dāśvānpastyābhirasthitāntarvāvatkṣayaṁ dadhe || 1.040.07
upa kṣatraṁ pṛñcīta hanti rājabhirbhaye citsukṣitiṁ dadhe |
nāsya vartā na tarutā mahādhane nārbhe asti vajriṇaḥ || 1.040.08
yaṁ rakṣanti pracetaso varuṇo mitro aryamā |
nū citsa dabhyate janaḥ || 1.041.01
yaṁ bāhuteva piprati pānti martyaṁ riṣaḥ |
ariṣṭaḥ sarva edhate || 1.041.02
vi durgā vi dviṣaḥ puro ghnanti rājāna eṣām |
nayanti duritā tiraḥ || 1.041.03
sugaḥ panthā anṛkṣara ādityāsa ṛtaṁ yate |
nātrāvakhādo asti vaḥ || 1.041.04
yaṁ yajñaṁ nayathā nara ādityā ṛjunā pathā |
pra vaḥ sa dhītaye naśat || 1.041.05
sa ratnaṁ martyo vasu viśvaṁ tokamuta tmanā |
acchā gacchatyastṛtaḥ || 1.041.06
kathā rādhāma sakhāyaḥ stomaṁ mitrasyāryamṇaḥ |
mahi psaro varuṇasya || 1.041.07
mā vo ghnantaṁ mā śapantaṁ prati voce devayantam |
sumnairidva ā vivāse || 1.041.08
caturaściddadamānādbibhīyādā nidhātoḥ |
na duruktāya spṛhayet || 1.041.09
saṁ pūṣannadhvanastira vyaṁho vimuco napāt |
sakṣvā deva pra ṇaspuraḥ || 1.042.01
yo naḥ pūṣannagho vṛko duḥśeva ādideśati |
apa sma taṁ patho jahi || 1.042.02
apa tyaṁ paripanthinaṁ muṣīvāṇaṁ huraścitam |
dūramadhi sruteraja || 1.042.03
tvaṁ tasya dvayāvino'ghaśaṁsasya kasya cit |
padābhi tiṣṭha tapuṣim || 1.042.04
ā tatte dasra mantumaḥ pūṣannavo vṛṇīmahe |
yena pitṝnacodayaḥ || 1.042.05
adhā no viśvasaubhaga hiraṇyavāśīmattama |
dhanāni suṣaṇā kṛdhi || 1.042.06
ati naḥ saścato naya sugā naḥ supathā kṛṇu |
pūṣanniha kratuṁ vidaḥ || 1.042.07
abhi sūyavasaṁ naya na navajvāro adhvane |
pūṣanniha kratuṁ vidaḥ || 1.042.08
śagdhi pūrdhi pra yaṁsi ca śiśīhi prāsyudaram |
pūṣanniha kratuṁ vidaḥ || 1.042.09
na pūṣaṇaṁ methāmasi sūktairabhi gṛṇīmasi |
vasūni dasmamīmahe || 1.042.10
kadrudrāya pracetase mīḻhuṣṭamāya tavyase |
vocema śaṁtamaṁ hṛde || 1.043.01
yathā no aditiḥ karatpaśve nṛbhyo yathā gave |
yathā tokāya rudriyam || 1.043.02
yathā no mitro varuṇo yathā rudraściketati |
yathā viśve sajoṣasaḥ || 1.043.03
gāthapatiṁ medhapatiṁ rudraṁ jalāṣabheṣajam |
tacchaṁyoḥ sumnamīmahe || 1.043.04
yaḥ śukra iva sūryo hiraṇyamiva rocate |
śreṣṭho devānāṁ vasuḥ || 1.043.05
śaṁ naḥ karatyarvate sugaṁ meṣāya meṣye |
nṛbhyo nāribhyo gave || 1.043.06
asme soma śriyamadhi ni dhehi śatasya nṛṇām |
mahi śravastuvinṛmṇam || 1.043.07
mā naḥ somaparibādho mārātayo juhuranta |
ā na indo vāje bhaja || 1.043.08
yāste prajā amṛtasya parasmindhāmannṛtasya |
mūrdhā nābhā soma vena ābhūṣantīḥ soma vedaḥ || 1.043.09
agne vivasvaduṣasaścitraṁ rādho amartya |
ā dāśuṣe jātavedo vahā tvamadyā devā uṣarbudhaḥ || 1.044.01
juṣṭo hi dūto asi havyavāhano'gne rathīradhvarāṇām |
sajūraśvibhyāmuṣasā suvīryamasme dhehi śravo bṛhat || 1.044.02
adyā dūtaṁ vṛṇīmahe vasumagniṁ purupriyam |
dhūmaketuṁ bhāṛjīkaṁ vyuṣṭiṣu yajñānāmadhvaraśriyam || 1.044.03
śreṣṭhaṁ yaviṣṭhamatithiṁ svāhutaṁ juṣṭaṁ janāya dāśuṣe |
devā acchā yātave jātavedasamagnimīḻe vyuṣṭiṣu || 1.044.04
staviṣyāmi tvāmahaṁ viśvasyāmṛta bhojana |
agne trātāramamṛtaṁ miyedhya yajiṣṭhaṁ havyavāhana || 1.044.05
suśaṁso bodhi gṛṇate yaviṣṭhya madhujihvaḥ svāhutaḥ |
praskaṇvasya pratirannāyurjīvase namasyā daivyaṁ janam || 1.044.06
hotāraṁ viśvavedasaṁ saṁ hi tvā viśa indhate |
sa ā vaha puruhūta pracetaso'gne devā iha dravat || 1.044.07
savitāramuṣasamaśvinā bhagamagniṁ vyuṣṭiṣu kṣapaḥ |
kaṇvāsastvā sutasomāsa indhate havyavāhaṁ svadhvara || 1.044.08
patirhyadhvarāṇāmagne dūto viśāmasi |
uṣarbudha ā vaha somapītaye devā adya svardṛśaḥ || 1.044.09
agne pūrvā anūṣaso vibhāvaso dīdetha viśvadarśataḥ |
asi grāmeṣvavitā purohito'si yajñeṣu mānuṣaḥ || 1.044.10
ni tvā yajñasya sādhanamagne hotāramṛtvijam |
manuṣvaddeva dhīmahi pracetasaṁ jīraṁ dūtamamartyam || 1.044.11
yaddevānāṁ mitramahaḥ purohito'ntaro yāsi dūtyam |
sindhoriva prasvanitāsa ūrmayo'gnerbhrājante arcayaḥ || 1.044.12
śrudhi śrutkarṇa vahnibhirdevairagne sayāvabhiḥ |
ā sīdantu barhiṣi mitro aryamā prātaryāvāṇo adhvaram || 1.044.13
śṛṇvantu stomaṁ marutaḥ sudānavo'gnijihvā ṛtāvṛdhaḥ |
pibatu somaṁ varuṇo dhṛtavrato'śvibhyāmuṣasā sajūḥ || 1.044.14
tvamagne vasūriha rudrā ādityā uta |
yajā svadhvaraṁ janaṁ manujātaṁ ghṛtapruṣam || 1.045.01
śruṣṭīvāno hi dāśuṣe devā agne vicetasaḥ |
tānrohidaśva girvaṇastrayastriṁśatamā vaha || 1.045.02
priyamedhavadatrivajjātavedo virūpavat |
aṅgirasvanmahivrata praskaṇvasya śrudhī havam || 1.045.03
mahikerava ūtaye priyamedhā ahūṣata |
rājantamadhvarāṇāmagniṁ śukreṇa śociṣā || 1.045.04
ghṛtāhavana santyemā u ṣu śrudhī giraḥ |
yābhiḥ kaṇvasya sūnavo havante'vase tvā || 1.045.05
tvāṁ citraśravastama havante vikṣu jantavaḥ |
śociṣkeśaṁ purupriyāgne havyāya voḻhave || 1.045.06
ni tvā hotāramṛtvijaṁ dadhire vasuvittamam |
śrutkarṇaṁ saprathastamaṁ viprā agne diviṣṭiṣu || 1.045.07
ā tvā viprā acucyavuḥ sutasomā abhi prayaḥ |
bṛhadbhā bibhrato haviragne martāya dāśuṣe || 1.045.08
prātaryāvṇaḥ sahaskṛta somapeyāya santya |
ihādya daivyaṁ janaṁ barhirā sādayā vaso || 1.045.09
arvāñcaṁ daivyaṁ janamagne yakṣva sahūtibhiḥ |
ayaṁ somaḥ sudānavastaṁ pāta tiroahnyam || 1.045.10
eṣo uṣā apūrvyā vyucchati priyā divaḥ |
stuṣe vāmaśvinā bṛhat || 1.046.01
yā dasrā sindhumātarā manotarā rayīṇām |
dhiyā devā vasuvidā || 1.046.02
vacyante vāṁ kakuhāso jūrṇāyāmadhi viṣṭapi |
yadvāṁ ratho vibhiṣpatāt || 1.046.03
haviṣā jāro apāṁ piparti papurirnarā |
pitā kuṭasya carṣaṇiḥ || 1.046.04
ādāro vāṁ matīnāṁ nāsatyā matavacasā |
pātaṁ somasya dhṛṣṇuyā || 1.046.05
yā naḥ pīparadaśvinā jyotiṣmatī tamastiraḥ |
tāmasme rāsāthāmiṣam || 1.046.06
ā no nāvā matīnāṁ yātaṁ pārāya gantave |
yuñjāthāmaśvinā ratham || 1.046.07
aritraṁ vāṁ divaspṛthu tīrthe sindhūnāṁ rathaḥ |
dhiyā yuyujra indavaḥ || 1.046.08
divaskaṇvāsa indavo vasu sindhūnāṁ pade |
svaṁ vavriṁ kuha dhitsathaḥ || 1.046.09
abhūdu bhā u aṁśave hiraṇyaṁ prati sūryaḥ |
vyakhyajjihvayāsitaḥ || 1.046.10
abhūdu pārametave panthā ṛtasya sādhuyā |
adarśi vi srutirdivaḥ || 1.046.11
tattadidaśvinoravo jaritā prati bhūṣati |
made somasya pipratoḥ || 1.046.12
vāvasānā vivasvati somasya pītyā girā |
manuṣvacchambhū ā gatam || 1.046.13
yuvoruṣā anu śriyaṁ parijmanorupācarat |
ṛtā vanatho aktubhiḥ || 1.046.14
ubhā pibatamaśvinobhā naḥ śarma yacchatam |
avidriyābhirūtibhiḥ || 1.046.15
ayaṁ vāṁ madhumattamaḥ sutaḥ soma ṛtāvṛdhā |
tamaśvinā pibataṁ tiroahnyaṁ dhattaṁ ratnāni dāśuṣe || 1.047.01
trivandhureṇa trivṛtā supeśasā rathenā yātamaśvinā |
kaṇvāso vāṁ brahma kṛṇvantyadhvare teṣāṁ su śṛṇutaṁ havam || 1.047.02
aśvinā madhumattamaṁ pātaṁ somamṛtāvṛdhā |
athādya dasrā vasu bibhratā rathe dāśvāṁsamupa gacchatam || 1.047.03
triṣadhasthe barhiṣi viśvavedasā madhvā yajñaṁ mimikṣatam |
kaṇvāso vāṁ sutasomā abhidyavo yuvāṁ havante aśvinā || 1.047.04
yābhiḥ kaṇvamabhiṣṭibhiḥ prāvataṁ yuvamaśvinā |
tābhiḥ ṣvasmā avataṁ śubhaspatī pātaṁ somamṛtāvṛdhā || 1.047.05
sudāse dasrā vasu bibhratā rathe pṛkṣo vahatamaśvinā |
rayiṁ samudrāduta vā divasparyasme dhattaṁ puruspṛham || 1.047.06
yannāsatyā parāvati yadvā stho adhi turvaśe |
ato rathena suvṛtā na ā gataṁ sākaṁ sūryasya raśmibhiḥ || 1.047.07
arvāñcā vāṁ saptayo'dhvaraśriyo vahantu savanedupa |
iṣaṁ pṛñcantā sukṛte sudānava ā barhiḥ sīdataṁ narā || 1.047.08
tena nāsatyā gataṁ rathena sūryatvacā |
yena śaśvadūhathurdāśuṣe vasu madhvaḥ somasya pītaye || 1.047.09
ukthebhirarvāgavase purūvasū arkaiśca ni hvayāmahe |
śaśvatkaṇvānāṁ sadasi priye hi kaṁ somaṁ papathuraśvinā || 1.047.10
saha vāmena na uṣo vyucchā duhitardivaḥ |
saha dyumnena bṛhatā vibhāvari rāyā devi dāsvatī || 1.048.01
aśvāvatīrgomatīrviśvasuvido bhūri cyavanta vastave |
udīraya prati mā sūnṛtā uṣaścoda rādho maghonām || 1.048.02
uvāsoṣā ucchācca nu devī jīrā rathānām |
ye asyā ācaraṇeṣu dadhrire samudre na śravasyavaḥ || 1.048.03
uṣo ye te pra yāmeṣu yuñjate mano dānāya sūrayaḥ |
atrāha tatkaṇva eṣāṁ kaṇvatamo nāma gṛṇāti nṛṇām || 1.048.04
ā ghā yoṣeva sūnaryuṣā yāti prabhuñjatī |
jarayantī vṛjanaṁ padvadīyata utpātayati pakṣiṇaḥ || 1.048.05
vi yā sṛjati samanaṁ vyarthinaḥ padaṁ na vetyodatī |
vayo nakiṣṭe paptivāṁsa āsate vyuṣṭau vājinīvati || 1.048.06
eṣāyukta parāvataḥ sūryasyodayanādadhi |
śataṁ rathebhiḥ subhagoṣā iyaṁ vi yātyabhi mānuṣān || 1.048.07
viśvamasyā nānāma cakṣase jagajjyotiṣkṛṇoti sūnarī |
apa dveṣo maghonī duhitā diva uṣā ucchadapa sridhaḥ || 1.048.08
uṣa ā bhāhi bhānunā candreṇa duhitardivaḥ |
āvahantī bhūryasmabhyaṁ saubhagaṁ vyucchantī diviṣṭiṣu || 1.048.09
viśvasya hi prāṇanaṁ jīvanaṁ tve vi yaducchasi sūnari |
sā no rathena bṛhatā vibhāvari śrudhi citrāmaghe havam || 1.048.10
uṣo vājaṁ hi vaṁsva yaścitro mānuṣe jane |
tenā vaha sukṛto adhvarā upa ye tvā gṛṇanti vahnayaḥ || 1.048.11
viśvāndevā ā vaha somapītaye'ntarikṣāduṣastvam |
sāsmāsu dhā gomadaśvāvadukthyamuṣo vājaṁ suvīryam || 1.048.12
yasyā ruśanto arcayaḥ prati bhadrā adṛkṣata |
sā no rayiṁ viśvavāraṁ supeśasamuṣā dadātu sugmyam || 1.048.13
ye ciddhi tvāmṛṣayaḥ pūrva ūtaye juhūre'vase mahi |
sā naḥ stomā abhi gṛṇīhi rādhasoṣaḥ śukreṇa śociṣā || 1.048.14
uṣo yadadya bhānunā vi dvārāvṛṇavo divaḥ |
pra no yacchatādavṛkaṁ pṛthu cchardiḥ pra devi gomatīriṣaḥ || 1.048.15
saṁ no rāyā bṛhatā viśvapeśasā mimikṣvā samiḻābhirā |
saṁ dyumnena viśvaturoṣo mahi saṁ vājairvājinīvati || 1.048.16
uṣo bhadrebhirā gahi divaścidrocanādadhi |
vahantvaruṇapsava upa tvā somino gṛham || 1.049.01
supeśasaṁ sukhaṁ rathaṁ yamadhyasthā uṣastvam |
tenā suśravasaṁ janaṁ prāvādya duhitardivaḥ || 1.049.02
vayaścitte patatriṇo dvipaccatuṣpadarjuni |
uṣaḥ prārannṛtūranu divo antebhyaspari || 1.049.03
vyucchantī hi raśmibhirviśvamābhāsi rocanam |
tāṁ tvāmuṣarvasūyavo gīrbhiḥ kaṇvā ahūṣata || 1.049.04
udu tyaṁ jātavedasaṁ devaṁ vahanti ketavaḥ |
dṛśe viśvāya sūryam || 1.050.01
apa tye tāyavo yathā nakṣatrā yantyaktubhiḥ |
sūrāya viśvacakṣase || 1.050.02
adṛśramasya ketavo vi raśmayo janā anu |
bhrājanto agnayo yathā || 1.050.03
taraṇirviśvadarśato jyotiṣkṛdasi sūrya |
viśvamā bhāsi rocanam || 1.050.04
pratyaṅdevānāṁ viśaḥ pratyaṅṅudeṣi mānuṣān |
pratyaṅviśvaṁ svardṛśe || 1.050.05
yenā pāvaka cakṣasā bhuraṇyantaṁ janā anu |
tvaṁ varuṇa paśyasi || 1.050.06
vi dyāmeṣi rajaspṛthvahā mimāno aktubhiḥ |
paśyañjanmāni sūrya || 1.050.07
sapta tvā harito rathe vahanti deva sūrya |
śociṣkeśaṁ vicakṣaṇa || 1.050.08
ayukta sapta śundhyuvaḥ sūro rathasya naptyaḥ |
tābhiryāti svayuktibhiḥ || 1.050.09
udvayaṁ tamasaspari jyotiṣpaśyanta uttaram |
devaṁ devatrā sūryamaganma jyotiruttamam || 1.050.10
udyannadya mitramaha ārohannuttarāṁ divam |
hṛdrogaṁ mama sūrya harimāṇaṁ ca nāśaya || 1.050.11
śukeṣu me harimāṇaṁ ropaṇākāsu dadhmasi |
atho hāridraveṣu me harimāṇaṁ ni dadhmasi || 1.050.12
udagādayamādityo viśvena sahasā saha |
dviṣantaṁ mahyaṁ randhayanmo ahaṁ dviṣate radham || 1.050.13
abhi tyaṁ meṣaṁ puruhūtamṛgmiyamindraṁ gīrbhirmadatā vasvo arṇavam |
yasya dyāvo na vicaranti mānuṣā bhuje maṁhiṣṭhamabhi vipramarcata || 1.051.01
abhīmavanvansvabhiṣṭimūtayo'ntarikṣaprāṁ taviṣībhirāvṛtam |
indraṁ dakṣāsa ṛbhavo madacyutaṁ śatakratuṁ javanī sūnṛtāruhat || 1.051.02
tvaṁ gotramaṅgirobhyo'vṛṇorapotātraye śatadureṣu gātuvit |
sasena cidvimadāyāvaho vasvājāvadriṁ vāvasānasya nartayan || 1.051.03
tvamapāmapidhānāvṛṇorapādhārayaḥ parvate dānumadvasu |
vṛtraṁ yadindra śavasāvadhīrahimāditsūryaṁ divyārohayo dṛśe || 1.051.04
tvaṁ māyābhirapa māyino'dhamaḥ svadhābhirye adhi śuptāvajuhvata |
tvaṁ piprornṛmaṇaḥ prārujaḥ puraḥ pra ṛjiśvānaṁ dasyuhatyeṣvāvitha || 1.051.05
tvaṁ kutsaṁ śuṣṇahatyeṣvāvithārandhayo'tithigvāya śambaram |
mahāntaṁ cidarbudaṁ ni kramīḥ padā sanādeva dasyuhatyāya jajñiṣe || 1.051.06
tve viśvā taviṣī sadhryagghitā tava rādhaḥ somapīthāya harṣate |
tava vajraścikite bāhvorhito vṛścā śatrorava viśvāni vṛṣṇyā || 1.051.07
vi jānīhyāryānye ca dasyavo barhiṣmate randhayā śāsadavratān |
śākī bhava yajamānasya coditā viśvettā te sadhamādeṣu cākana || 1.051.08
anuvratāya randhayannapavratānābhūbhirindraḥ śnathayannanābhuvaḥ |
vṛddhasya cidvardhato dyāminakṣataḥ stavāno vamro vi jaghāna saṁdihaḥ || 1.051.09
takṣadyatta uśanā sahasā saho vi rodasī majmanā bādhate śavaḥ |
ā tvā vātasya nṛmaṇo manoyuja ā pūryamāṇamavahannabhi śravaḥ || 1.051.10
mandiṣṭa yaduśane kāvye sacā indro vaṅkū vaṅkutarādhi tiṣṭhati |
ugro yayiṁ nirapaḥ srotasāsṛjadvi śuṣṇasya dṛṁhitā airayatpuraḥ || 1.051.11
ā smā rathaṁ vṛṣapāṇeṣu tiṣṭhasi śāryātasya prabhṛtā yeṣu mandase |
indra yathā sutasomeṣu cākano'narvāṇaṁ ślokamā rohase divi || 1.051.12
adadā arbhāṁ mahate vacasyave kakṣīvate vṛcayāmindra sunvate |
menābhavo vṛṣaṇaśvasya sukrato viśvettā te savaneṣu pravācyā || 1.051.13
indro aśrāyi sudhyo nireke pajreṣu stomo duryo na yūpaḥ |
aśvayurgavyū rathayurvasūyurindra idrāyaḥ kṣayati prayantā || 1.051.14
idaṁ namo vṛṣabhāya svarāje satyaśuṣmāya tavase'vāci |
asminnindra vṛjane sarvavīrāḥ smatsūribhistava śarmansyāma || 1.051.15
tyaṁ su meṣaṁ mahayā svarvidaṁ śataṁ yasya subhvaḥ sākamīrate |
atyaṁ na vājaṁ havanasyadaṁ rathamendraṁ vavṛtyāmavase suvṛktibhiḥ || 1.052.01
sa parvato na dharuṇeṣvacyutaḥ sahasramūtistaviṣīṣu vāvṛdhe |
indro yadvṛtramavadhīnnadīvṛtamubjannarṇāṁsi jarhṛṣāṇo andhasā || 1.052.02
sa hi dvaro dvariṣu vavra ūdhani candrabudhno madavṛddho manīṣibhiḥ |
indraṁ tamahve svapasyayā dhiyā maṁhiṣṭharātiṁ sa hi paprirandhasaḥ || 1.052.03
ā yaṁ pṛṇanti divi sadmabarhiṣaḥ samudraṁ na subhvaḥ svā abhiṣṭayaḥ |
taṁ vṛtrahatye anu tasthurūtayaḥ śuṣmā indramavātā ahrutapsavaḥ || 1.052.04
abhi svavṛṣṭiṁ made asya yudhyato raghvīriva pravaṇe sasrurūtayaḥ |
indro yadvajrī dhṛṣamāṇo andhasā bhinadvalasya paridhīriva tritaḥ || 1.052.05
parīṁ ghṛṇā carati titviṣe śavo'po vṛtvī rajaso budhnamāśayat |
vṛtrasya yatpravaṇe durgṛbhiśvano nijaghantha hanvorindra tanyatum || 1.052.06
hradaṁ na hi tvā nyṛṣantyūrmayo brahmāṇīndra tava yāni vardhanā |
tvaṣṭā citte yujyaṁ vāvṛdhe śavastatakṣa vajramabhibhūtyojasam || 1.052.07
jaghanvā u haribhiḥ sambhṛtakratavindra vṛtraṁ manuṣe gātuyannapaḥ |
ayacchathā bāhvorvajramāyasamadhārayo divyā sūryaṁ dṛśe || 1.052.08
bṛhatsvaścandramamavadyadukthyamakṛṇvata bhiyasā rohaṇaṁ divaḥ |
yanmānuṣapradhanā indramūtayaḥ svarnṛṣāco maruto'madannanu || 1.052.09
dyauścidasyāmavā aheḥ svanādayoyavīdbhiyasā vajra indra te |
vṛtrasya yadbadbadhānasya rodasī made sutasya śavasābhinacchiraḥ || 1.052.10
yadinnvindra pṛthivī daśabhujirahāni viśvā tatananta kṛṣṭayaḥ |
atrāha te maghavanviśrutaṁ saho dyāmanu śavasā barhaṇā bhuvat || 1.052.11
tvamasya pāre rajaso vyomanaḥ svabhūtyojā avase dhṛṣanmanaḥ |
cakṛṣe bhūmiṁ pratimānamojaso'paḥ svaḥ paribhūreṣyā divam || 1.052.12
tvaṁ bhuvaḥ pratimānaṁ pṛthivyā ṛṣvavīrasya bṛhataḥ patirbhūḥ |
viśvamāprā antarikṣaṁ mahitvā satyamaddhā nakiranyastvāvān || 1.052.13
na yasya dyāvāpṛthivī anu vyaco na sindhavo rajaso antamānaśuḥ |
nota svavṛṣṭiṁ made asya yudhyata eko anyaccakṛṣe viśvamānuṣak || 1.052.14
ārcannatra marutaḥ sasminnājau viśve devāso amadannanu tvā |
vṛtrasya yadbhṛṣṭimatā vadhena ni tvamindra pratyānaṁ jaghantha || 1.052.15
nyū ṣu vācaṁ pra mahe bharāmahe gira indrāya sadane vivasvataḥ |
nū ciddhi ratnaṁ sasatāmivāvidanna duṣṭutirdraviṇodeṣu śasyate || 1.053.01
duro aśvasya dura indra gorasi duro yavasya vasuna inaspatiḥ |
śikṣānaraḥ pradivo akāmakarśanaḥ sakhā sakhibhyastamidaṁ gṛṇīmasi || 1.053.02
śacīva indra purukṛddyumattama tavedidamabhitaścekite vasu |
ataḥ saṁgṛbhyābhibhūta ā bhara mā tvāyato jarituḥ kāmamūnayīḥ || 1.053.03
ebhirdyubhiḥ sumanā ebhirindubhirnirundhāno amatiṁ gobhiraśvinā |
indreṇa dasyuṁ darayanta indubhiryutadveṣasaḥ samiṣā rabhemahi || 1.053.04
samindra rāyā samiṣā rabhemahi saṁ vājebhiḥ puruścandrairabhidyubhiḥ |
saṁ devyā pramatyā vīraśuṣmayā goagrayāśvāvatyā rabhemahi || 1.053.05
te tvā madā amadantāni vṛṣṇyā te somāso vṛtrahatyeṣu satpate |
yatkārave daśa vṛtrāṇyaprati barhiṣmate ni sahasrāṇi barhayaḥ || 1.053.06
yudhā yudhamupa ghedeṣi dhṛṣṇuyā purā puraṁ samidaṁ haṁsyojasā |
namyā yadindra sakhyā parāvati nibarhayo namuciṁ nāma māyinam || 1.053.07
tvaṁ karañjamuta parṇayaṁ vadhīstejiṣṭhayātithigvasya vartanī |
tvaṁ śatā vaṅgṛdasyābhinatpuro'nānudaḥ pariṣūtā ṛjiśvanā || 1.053.08
tvametāñjanarājño dvirdaśābandhunā suśravasopajagmuṣaḥ |
ṣaṣṭiṁ sahasrā navatiṁ nava śruto ni cakreṇa rathyā duṣpadāvṛṇak || 1.053.09
tvamāvitha suśravasaṁ tavotibhistava trāmabhirindra tūrvayāṇam |
tvamasmai kutsamatithigvamāyuṁ mahe rājñe yūne arandhanāyaḥ || 1.053.10
ya udṛcīndra devagopāḥ sakhāyaste śivatamā asāma |
tvāṁ stoṣāma tvayā suvīrā drāghīya āyuḥ prataraṁ dadhānāḥ || 1.053.11
mā no asminmaghavanpṛtsvaṁhasi nahi te antaḥ śavasaḥ parīṇaśe |
akrandayo nadyo roruvadvanā kathā na kṣoṇīrbhiyasā samārata || 1.054.01
arcā śakrāya śākine śacīvate śṛṇvantamindraṁ mahayannabhi ṣṭuhi |
yo dhṛṣṇunā śavasā rodasī ubhe vṛṣā vṛṣatvā vṛṣabho nyṛñjate || 1.054.02
arcā dive bṛhate śūṣyaṁ vacaḥ svakṣatraṁ yasya dhṛṣato dhṛṣanmanaḥ |
bṛhacchravā asuro barhaṇā kṛtaḥ puro haribhyāṁ vṛṣabho ratho hi ṣaḥ || 1.054.03
tvaṁ divo bṛhataḥ sānu kopayo'va tmanā dhṛṣatā śambaraṁ bhinat |
yanmāyino vrandino mandinā dhṛṣacchitāṁ gabhastimaśaniṁ pṛtanyasi || 1.054.04
ni yadvṛṇakṣi śvasanasya mūrdhani śuṣṇasya cidvrandino roruvadvanā |
prācīnena manasā barhaṇāvatā yadadyā citkṛṇavaḥ kastvā pari || 1.054.05
tvamāvitha naryaṁ turvaśaṁ yaduṁ tvaṁ turvītiṁ vayyaṁ śatakrato |
tvaṁ rathametaśaṁ kṛtvye dhane tvaṁ puro navatiṁ dambhayo nava || 1.054.06
sa ghā rājā satpatiḥ śūśuvajjano rātahavyaḥ prati yaḥ śāsaminvati |
ukthā vā yo abhigṛṇāti rādhasā dānurasmā uparā pinvate divaḥ || 1.054.07
asamaṁ kṣatramasamā manīṣā pra somapā apasā santu neme |
ye ta indra daduṣo vardhayanti mahi kṣatraṁ sthaviraṁ vṛṣṇyaṁ ca || 1.054.08
tubhyedete bahulā adridugdhāścamūṣadaścamasā indrapānāḥ |
vyaśnuhi tarpayā kāmameṣāmathā mano vasudeyāya kṛṣva || 1.054.09
apāmatiṣṭhaddharuṇahvaraṁ tamo'ntarvṛtrasya jaṭhareṣu parvataḥ |
abhīmindro nadyo vavriṇā hitā viśvā anuṣṭhāḥ pravaṇeṣu jighnate || 1.054.10
sa śevṛdhamadhi dhā dyumnamasme mahi kṣatraṁ janāṣāḻindra tavyam |
rakṣā ca no maghonaḥ pāhi sūrīnrāye ca naḥ svapatyā iṣe dhāḥ || 1.054.11
divaścidasya varimā vi papratha indraṁ na mahnā pṛthivī cana prati |
bhīmastuviṣmāñcarṣaṇibhya ātapaḥ śiśīte vajraṁ tejase na vaṁsagaḥ || 1.055.01
so arṇavo na nadyaḥ samudriyaḥ prati gṛbhṇāti viśritā varīmabhiḥ |
indraḥ somasya pītaye vṛṣāyate sanātsa yudhma ojasā panasyate || 1.055.02
tvaṁ tamindra parvataṁ na bhojase maho nṛmṇasya dharmaṇāmirajyasi |
pra vīryeṇa devatāti cekite viśvasmā ugraḥ karmaṇe purohitaḥ || 1.055.03
sa idvane namasyubhirvacasyate cāru janeṣu prabruvāṇa indriyam |
vṛṣā chandurbhavati haryato vṛṣā kṣemeṇa dhenāṁ maghavā yadinvati || 1.055.04
sa inmahāni samithāni majmanā kṛṇoti yudhma ojasā janebhyaḥ |
adhā cana śraddadhati tviṣīmata indrāya vajraṁ nighanighnate vadham || 1.055.05
sa hi śravasyuḥ sadanāni kṛtrimā kṣmayā vṛdhāna ojasā vināśayan |
jyotīṁṣi kṛṇvannavṛkāṇi yajyave'va sukratuḥ sartavā apaḥ sṛjat || 1.055.06
dānāya manaḥ somapāvannastu te'rvāñcā harī vandanaśrudā kṛdhi |
yamiṣṭhāsaḥ sārathayo ya indra te na tvā ketā ā dabhnuvanti bhūrṇayaḥ || 1.055.07
aprakṣitaṁ vasu bibharṣi hastayoraṣāḻhaṁ sahastanvi śruto dadhe |
āvṛtāso'vatāso na kartṛbhistanūṣu te kratava indra bhūrayaḥ || 1.055.08
eṣa pra pūrvīrava tasya camriṣo'tyo na yoṣāmudayaṁsta bhurvaṇiḥ |
dakṣaṁ mahe pāyayate hiraṇyayaṁ rathamāvṛtyā hariyogamṛbhvasam || 1.056.01
taṁ gūrtayo nemanniṣaḥ parīṇasaḥ samudraṁ na saṁcaraṇe saniṣyavaḥ |
patiṁ dakṣasya vidathasya nū saho giriṁ na venā adhi roha tejasā || 1.056.02
sa turvaṇirmahā areṇu pauṁsye girerbhṛṣṭirna bhrājate tujā śavaḥ |
yena śuṣṇaṁ māyinamāyaso made dudhra ābhūṣu rāmayanni dāmani || 1.056.03
devī yadi taviṣī tvāvṛdhotaya indraṁ siṣaktyuṣasaṁ na sūryaḥ |
yo dhṛṣṇunā śavasā bādhate tama iyarti reṇuṁ bṛhadarhariṣvaṇiḥ || 1.056.04
vi yattiro dharuṇamacyutaṁ rajo'tiṣṭhipo diva ātāsu barhaṇā |
svarmīḻhe yanmada indra harṣyāhanvṛtraṁ nirapāmaubjo arṇavam || 1.056.05
tvaṁ divo dharuṇaṁ dhiṣa ojasā pṛthivyā indra sadaneṣu māhinaḥ |
tvaṁ sutasya made ariṇā apo vi vṛtrasya samayā pāṣyārujaḥ || 1.056.06
pra maṁhiṣṭhāya bṛhate bṛhadraye satyaśuṣmāya tavase matiṁ bhare |
apāmiva pravaṇe yasya durdharaṁ rādho viśvāyu śavase apāvṛtam || 1.057.01
adha te viśvamanu hāsadiṣṭaya āpo nimneva savanā haviṣmataḥ |
yatparvate na samaśīta haryata indrasya vajraḥ śnathitā hiraṇyayaḥ || 1.057.02
asmai bhīmāya namasā samadhvara uṣo na śubhra ā bharā panīyase |
yasya dhāma śravase nāmendriyaṁ jyotirakāri harito nāyase || 1.057.03
ime ta indra te vayaṁ puruṣṭuta ye tvārabhya carāmasi prabhūvaso |
nahi tvadanyo girvaṇo giraḥ saghatkṣoṇīriva prati no harya tadvacaḥ || 1.057.04
bhūri ta indra vīryaṁ tava smasyasya stoturmaghavankāmamā pṛṇa |
anu te dyaurbṛhatī vīryaṁ mama iyaṁ ca te pṛthivī nema ojase || 1.057.05
tvaṁ tamindra parvataṁ mahāmuruṁ vajreṇa vajrinparvaśaścakartitha |
avāsṛjo nivṛtāḥ sartavā apaḥ satrā viśvaṁ dadhiṣe kevalaṁ sahaḥ || 1.057.06
nū citsahojā amṛto ni tundate hotā yaddūto abhavadvivasvataḥ |
vi sādhiṣṭhebhiḥ pathibhī rajo mama ā devatātā haviṣā vivāsati || 1.058.01
ā svamadma yuvamāno ajarastṛṣvaviṣyannataseṣu tiṣṭhati |
atyo na pṛṣṭhaṁ pruṣitasya rocate divo na sānu stanayannacikradat || 1.058.02
krāṇā rudrebhirvasubhiḥ purohito hotā niṣatto rayiṣāḻamartyaḥ |
ratho na vikṣvṛñjasāna āyuṣu vyānuṣagvāryā deva ṛṇvati || 1.058.03
vi vātajūto ataseṣu tiṣṭhate vṛthā juhūbhiḥ sṛṇyā tuviṣvaṇiḥ |
tṛṣu yadagne vanino vṛṣāyase kṛṣṇaṁ ta ema ruśadūrme ajara || 1.058.04
tapurjambho vana ā vātacodito yūthe na sāhvā ava vāti vaṁsagaḥ |
abhivrajannakṣitaṁ pājasā rajaḥ sthātuścarathaṁ bhayate patatriṇaḥ || 1.058.05
dadhuṣṭvā bhṛgavo mānuṣeṣvā rayiṁ na cāruṁ suhavaṁ janebhyaḥ |
hotāramagne atithiṁ vareṇyaṁ mitraṁ na śevaṁ divyāya janmane || 1.058.06
hotāraṁ sapta juhvo yajiṣṭhaṁ yaṁ vāghato vṛṇate adhvareṣu |
agniṁ viśveṣāmaratiṁ vasūnāṁ saparyāmi prayasā yāmi ratnam || 1.058.07
acchidrā sūno sahaso no adya stotṛbhyo mitramahaḥ śarma yaccha |
agne gṛṇantamaṁhasa uruṣyorjo napātpūrbhirāyasībhiḥ || 1.058.08
bhavā varūthaṁ gṛṇate vibhāvo bhavā maghavanmaghavadbhyaḥ śarma |
uruṣyāgne aṁhaso gṛṇantaṁ prātarmakṣū dhiyāvasurjagamyāt || 1.058.09
vayā idagne agnayaste anye tve viśve amṛtā mādayante |
vaiśvānara nābhirasi kṣitīnāṁ sthūṇeva janā upamidyayantha || 1.059.01
mūrdhā divo nābhiragniḥ pṛthivyā athābhavadaratī rodasyoḥ |
taṁ tvā devāso'janayanta devaṁ vaiśvānara jyotiridāryāya || 1.059.02
ā sūrye na raśmayo dhruvāso vaiśvānare dadhire'gnā vasūni |
yā parvateṣvoṣadhīṣvapsu yā mānuṣeṣvasi tasya rājā || 1.059.03
bṛhatī iva sūnave rodasī giro hotā manuṣyo na dakṣaḥ |
svarvate satyaśuṣmāya pūrvīrvaiśvānarāya nṛtamāya yahvīḥ || 1.059.04
divaścitte bṛhato jātavedo vaiśvānara pra ririce mahitvam |
rājā kṛṣṭīnāmasi mānuṣīṇāṁ yudhā devebhyo varivaścakartha || 1.059.05
pra nū mahitvaṁ vṛṣabhasya vocaṁ yaṁ pūravo vṛtrahaṇaṁ sacante |
vaiśvānaro dasyumagnirjaghanvā adhūnotkāṣṭhā ava śambaraṁ bhet || 1.059.06
vaiśvānaro mahimnā viśvakṛṣṭirbharadvājeṣu yajato vibhāvā |
śātavaneye śatinībhiragniḥ puruṇīthe jarate sūnṛtāvān || 1.059.07
vahniṁ yaśasaṁ vidathasya ketuṁ suprāvyaṁ dūtaṁ sadyoartham |
dvijanmānaṁ rayimiva praśastaṁ rātiṁ bharadbhṛgave mātariśvā || 1.060.01
asya śāsurubhayāsaḥ sacante haviṣmanta uśijo ye ca martāḥ |
divaścitpūrvo nyasādi hotāpṛcchyo viśpatirvikṣu vedhāḥ || 1.060.02
taṁ navyasī hṛda ā jāyamānamasmatsukīrtirmadhujihvamaśyāḥ |
yamṛtvijo vṛjane mānuṣāsaḥ prayasvanta āyavo jījananta || 1.060.03
uśikpāvako vasurmānuṣeṣu vareṇyo hotādhāyi vikṣu |
damūnā gṛhapatirdama ā agnirbhuvadrayipatī rayīṇām || 1.060.04
taṁ tvā vayaṁ patimagne rayīṇāṁ pra śaṁsāmo matibhirgotamāsaḥ |
āśuṁ na vājambharaṁ marjayantaḥ prātarmakṣū dhiyāvasurjagamyāt || 1.060.05
asmā idu pra tavase turāya prayo na harmi stomaṁ māhināya |
ṛcīṣamāyādhrigava ohamindrāya brahmāṇi rātatamā || 1.061.01
asmā idu praya iva pra yaṁsi bharāmyāṅgūṣaṁ bādhe suvṛkti |
indrāya hṛdā manasā manīṣā pratnāya patye dhiyo marjayanta || 1.061.02
asmā idu tyamupamaṁ svarṣāṁ bharāmyāṅgūṣamāsyena |
maṁhiṣṭhamacchoktibhirmatīnāṁ suvṛktibhiḥ sūriṁ vāvṛdhadhyai || 1.061.03
asmā idu stomaṁ saṁ hinomi rathaṁ na taṣṭeva tatsināya |
giraśca girvāhase suvṛktīndrāya viśvaminvaṁ medhirāya || 1.061.04
asmā idu saptimiva śravasyendrāyārkaṁ juhvā samañje |
vīraṁ dānaukasaṁ vandadhyai purāṁ gūrtaśravasaṁ darmāṇam || 1.061.05
asmā idu tvaṣṭā takṣadvajraṁ svapastamaṁ svaryaṁ raṇāya |
vṛtrasya cidvidadyena marma tujannīśānastujatā kiyedhāḥ || 1.061.06
asyedu mātuḥ savaneṣu sadyo mahaḥ pituṁ papivāñcārvannā |
muṣāyadviṣṇuḥ pacataṁ sahīyānvidhyadvarāhaṁ tiro adrimastā || 1.061.07
asmā idu gnāściddevapatnīrindrāyārkamahihatya ūvuḥ |
pari dyāvāpṛthivī jabhra urvī nāsya te mahimānaṁ pari ṣṭaḥ || 1.061.08
asyedeva pra ririce mahitvaṁ divaspṛthivyāḥ paryantarikṣāt |
svarāḻindro dama ā viśvagūrtaḥ svariramatro vavakṣe raṇāya || 1.061.09
asyedeva śavasā śuṣantaṁ vi vṛścadvajreṇa vṛtramindraḥ |
gā na vrāṇā avanīramuñcadabhi śravo dāvane sacetāḥ || 1.061.10
asyedu tveṣasā ranta sindhavaḥ pari yadvajreṇa sīmayacchat |
īśānakṛddāśuṣe daśasyanturvītaye gādhaṁ turvaṇiḥ kaḥ || 1.061.11
asmā idu pra bharā tūtujāno vṛtrāya vajramīśānaḥ kiyedhāḥ |
gorna parva vi radā tiraśceṣyannarṇāṁsyapāṁ caradhyai || 1.061.12
asyedu pra brūhi pūrvyāṇi turasya karmāṇi navya ukthaiḥ |
yudhe yadiṣṇāna āyudhānyṛghāyamāṇo niriṇāti śatrūn || 1.061.13
asyedu bhiyā girayaśca dṛḻhā dyāvā ca bhūmā januṣastujete |
upo venasya joguvāna oṇiṁ sadyo bhuvadvīryāya nodhāḥ || 1.061.14
asmā idu tyadanu dāyyeṣāmeko yadvavne bhūrerīśānaḥ |
praitaśaṁ sūrye paspṛdhānaṁ sauvaśvye suṣvimāvadindraḥ || 1.061.15
evā te hāriyojanā suvṛktīndra brahmāṇi gotamāso akran |
aiṣu viśvapeśasaṁ dhiyaṁ dhāḥ prātarmakṣū dhiyāvasurjagamyāt || 1.061.16
pra manmahe śavasānāya śūṣamāṅgūṣaṁ girvaṇase aṅgirasvat |
suvṛktibhiḥ stuvata ṛgmiyāyārcāmārkaṁ nare viśrutāya || 1.062.01
pra vo mahe mahi namo bharadhvamāṅgūṣyaṁ śavasānāya sāma |
yenā naḥ pūrve pitaraḥ padajñā arcanto aṅgiraso gā avindan || 1.062.02
indrasyāṅgirasāṁ ceṣṭau vidatsaramā tanayāya dhāsim |
bṛhaspatirbhinadadriṁ vidadgāḥ samusriyābhirvāvaśanta naraḥ || 1.062.03
sa suṣṭubhā sa stubhā sapta vipraiḥ svareṇādriṁ svaryo navagvaiḥ |
saraṇyubhiḥ phaligamindra śakra valaṁ raveṇa darayo daśagvaiḥ || 1.062.04
gṛṇāno aṅgirobhirdasma vi varuṣasā sūryeṇa gobhirandhaḥ |
vi bhūmyā aprathaya indra sānu divo raja uparamastabhāyaḥ || 1.062.05
tadu prayakṣatamamasya karma dasmasya cārutamamasti daṁsaḥ |
upahvare yaduparā apinvanmadhvarṇaso nadyaścatasraḥ || 1.062.06
dvitā vi vavre sanajā sanīḻe ayāsyaḥ stavamānebhirarkaiḥ |
bhago na mene parame vyomannadhārayadrodasī sudaṁsāḥ || 1.062.07
sanāddivaṁ pari bhūmā virūpe punarbhuvā yuvatī svebhirevaiḥ |
kṛṣṇebhiraktoṣā ruśadbhirvapurbhirā carato anyānyā || 1.062.08
sanemi sakhyaṁ svapasyamānaḥ sūnurdādhāra śavasā sudaṁsāḥ |
āmāsu ciddadhiṣe pakvamantaḥ payaḥ kṛṣṇāsu ruśadrohiṇīṣu || 1.062.09
sanātsanīḻā avanīravātā vratā rakṣante amṛtāḥ sahobhiḥ |
purū sahasrā janayo na patnīrduvasyanti svasāro ahrayāṇam || 1.062.10
sanāyuvo namasā navyo arkairvasūyavo matayo dasma dadruḥ |
patiṁ na patnīruśatīruśantaṁ spṛśanti tvā śavasāvanmanīṣāḥ || 1.062.11
sanādeva tava rāyo gabhastau na kṣīyante nopa dasyanti dasma |
dyumā asi kratumā indra dhīraḥ śikṣā śacīvastava naḥ śacībhiḥ || 1.062.12
sanāyate gotama indra navyamatakṣadbrahma hariyojanāya |
sunīthāya naḥ śavasāna nodhāḥ prātarmakṣū dhiyāvasurjagamyāt || 1.062.13
tvaṁ mahā indra yo ha śuṣmairdyāvā jajñānaḥ pṛthivī ame dhāḥ |
yaddha te viśvā girayaścidabhvā bhiyā dṛḻhāsaḥ kiraṇā naijan || 1.063.01
ā yaddharī indra vivratā verā te vajraṁ jaritā bāhvordhāt |
yenāviharyatakrato amitrānpura iṣṇāsi puruhūta pūrvīḥ || 1.063.02
tvaṁ satya indra dhṛṣṇuretāntvamṛbhukṣā naryastvaṁ ṣāṭ |
tvaṁ śuṣṇaṁ vṛjane pṛkṣa āṇau yūne kutsāya dyumate sacāhan || 1.063.03
tvaṁ ha tyadindra codīḥ sakhā vṛtraṁ yadvajrinvṛṣakarmannubhnāḥ |
yaddha śūra vṛṣamaṇaḥ parācairvi dasyūryonāvakṛto vṛthāṣāṭ || 1.063.04
tvaṁ ha tyadindrāriṣaṇyandṛḻhasya cinmartānāmajuṣṭau |
vyasmadā kāṣṭhā arvate varghaneva vajriñchnathihyamitrān || 1.063.05
tvāṁ ha tyadindrārṇasātau svarmīḻhe nara ājā havante |
tava svadhāva iyamā samarya ūtirvājeṣvatasāyyā bhūt || 1.063.06
tvaṁ ha tyadindra sapta yudhyanpuro vajrinpurukutsāya dardaḥ |
barhirna yatsudāse vṛthā vargaṁho rājanvarivaḥ pūrave kaḥ || 1.063.07
tvaṁ tyāṁ na indra deva citrāmiṣamāpo na pīpayaḥ parijman |
yayā śūra pratyasmabhyaṁ yaṁsi tmanamūrjaṁ na viśvadha kṣaradhyai || 1.063.08
akāri ta indra gotamebhirbrahmāṇyoktā namasā haribhyām |
supeśasaṁ vājamā bharā naḥ prātarmakṣū dhiyāvasurjagamyāt || 1.063.09
vṛṣṇe śardhāya sumakhāya vedhase nodhaḥ suvṛktiṁ pra bharā marudbhyaḥ |
apo na dhīro manasā suhastyo giraḥ samañje vidatheṣvābhuvaḥ || 1.064.01
te jajñire diva ṛṣvāsa ukṣaṇo rudrasya maryā asurā arepasaḥ |
pāvakāsaḥ śucayaḥ sūryā iva satvāno na drapsino ghoravarpasaḥ || 1.064.02
yuvāno rudrā ajarā abhogghano vavakṣuradhrigāvaḥ parvatā iva |
dṛḻhā cidviśvā bhuvanāni pārthivā pra cyāvayanti divyāni majmanā || 1.064.03
citrairañjibhirvapuṣe vyañjate vakṣassu rukmā adhi yetire śubhe |
aṁseṣveṣāṁ ni mimṛkṣurṛṣṭayaḥ sākaṁ jajñire svadhayā divo naraḥ || 1.064.04
īśānakṛto dhunayo riśādaso vātānvidyutastaviṣībhirakrata |
duhantyūdhardivyāni dhūtayo bhūmiṁ pinvanti payasā parijrayaḥ || 1.064.05
pinvantyapo marutaḥ sudānavaḥ payo ghṛtavadvidatheṣvābhuvaḥ |
atyaṁ na mihe vi nayanti vājinamutsaṁ duhanti stanayantamakṣitam || 1.064.06
mahiṣāso māyinaścitrabhānavo girayo na svatavaso raghuṣyadaḥ |
mṛgā iva hastinaḥ khādathā vanā yadāruṇīṣu taviṣīrayugdhvam || 1.064.07
siṁhā iva nānadati pracetasaḥ piśā iva supiśo viśvavedasaḥ |
kṣapo jinvantaḥ pṛṣatībhirṛṣṭibhiḥ samitsabādhaḥ śavasāhimanyavaḥ || 1.064.08
rodasī ā vadatā gaṇaśriyo nṛṣācaḥ śūrāḥ śavasāhimanyavaḥ |
ā vandhureṣvamatirna darśatā vidyunna tasthau maruto ratheṣu vaḥ || 1.064.09
viśvavedaso rayibhiḥ samokasaḥ sammiślāsastaviṣībhirvirapśinaḥ |
astāra iṣuṁ dadhire gabhastyoranantaśuṣmā vṛṣakhādayo naraḥ || 1.064.10
hiraṇyayebhiḥ pavibhiḥ payovṛdha ujjighnanta āpathyo na parvatān |
makhā ayāsaḥ svasṛto dhruvacyuto dudhrakṛto maruto bhrājadṛṣṭayaḥ || 1.064.11
ghṛṣuṁ pāvakaṁ vaninaṁ vicarṣaṇiṁ rudrasya sūnuṁ havasā gṛṇīmasi |
rajasturaṁ tavasaṁ mārutaṁ gaṇamṛjīṣiṇaṁ vṛṣaṇaṁ saścata śriye || 1.064.12
pra nū sa martaḥ śavasā janā ati tasthau va ūtī maruto yamāvata |
arvadbhirvājaṁ bharate dhanā nṛbhirāpṛcchyaṁ kratumā kṣeti puṣyati || 1.064.13
carkṛtyaṁ marutaḥ pṛtsu duṣṭaraṁ dyumantaṁ śuṣmaṁ maghavatsu dhattana |
dhanaspṛtamukthyaṁ viśvacarṣaṇiṁ tokaṁ puṣyema tanayaṁ śataṁ himāḥ || 1.064.14
nū ṣṭhiraṁ maruto vīravantamṛtīṣāhaṁ rayimasmāsu dhatta |
sahasriṇaṁ śatinaṁ śūśuvāṁsaṁ prātarmakṣū dhiyāvasurjagamyāt || 1.064.15
paśvā na tāyuṁ guhā catantaṁ namo yujānaṁ namo vahantam || 1.065.01
sajoṣā dhīrāḥ padairanu gmannupa tvā sīdanviśve yajatrāḥ || 1.065.02
ṛtasya devā anu vratā gurbhuvatpariṣṭirdyaurna bhūma || 1.065.03
vardhantīmāpaḥ panvā suśiśvimṛtasya yonā garbhe sujātam || 1.065.04
puṣṭirna raṇvā kṣitirna pṛthvī girirna bhujma kṣodo na śambhu || 1.065.05
atyo nājmansargaprataktaḥ sindhurna kṣodaḥ ka īṁ varāte || 1.065.06
jāmiḥ sindhūnāṁ bhrāteva svasrāmibhyānna rājā vanānyatti || 1.065.07
yadvātajūto vanā vyasthādagnirha dāti romā pṛthivyāḥ || 1.065.08
śvasityapsu haṁso na sīdankratvā cetiṣṭho viśāmuṣarbhut || 1.065.09
somo na vedhā ṛtaprajātaḥ paśurna śiśvā vibhurdūrebhāḥ || 1.065.10
rayirna citrā sūro na saṁdṛgāyurna prāṇo nityo na sūnuḥ || 1.066.01
takvā na bhūrṇirvanā siṣakti payo na dhenuḥ śucirvibhāvā || 1.066.02
dādhāra kṣemamoko na raṇvo yavo na pakvo jetā janānām || 1.066.03
ṛṣirna stubhvā vikṣu praśasto vājī na prīto vayo dadhāti || 1.066.04
durokaśociḥ kraturna nityo jāyeva yonāvaraṁ viśvasmai || 1.066.05
citro yadabhrāṭ chveto na vikṣu ratho na rukmī tveṣaḥ samatsu || 1.066.06
seneva sṛṣṭāmaṁ dadhātyasturna didyuttveṣapratīkā || 1.066.07
yamo ha jāto yamo janitvaṁ jāraḥ kanīnāṁ patirjanīnām || 1.066.08
taṁ vaścarāthā vayaṁ vasatyāstaṁ na gāvo nakṣanta iddham || 1.066.09
sindhurna kṣodaḥ pra nīcīrainonnavanta gāvaḥ svardṛśīke || 1.066.10
vaneṣu jāyurmarteṣu mitro vṛṇīte śruṣṭiṁ rājevājuryam || 1.067.01
kṣemo na sādhuḥ kraturna bhadro bhuvatsvādhīrhotā havyavāṭ || 1.067.02
haste dadhāno nṛmṇā viśvānyame devāndhādguhā niṣīdan || 1.067.03
vidantīmatra naro dhiyaṁdhā hṛdā yattaṣṭānmantrā aśaṁsan || 1.067.04
ajo na kṣāṁ dādhāra pṛthivīṁ tastambha dyāṁ mantrebhiḥ satyaiḥ || 1.067.05
priyā padāni paśvo ni pāhi viśvāyuragne guhā guhaṁ gāḥ || 1.067.06
ya īṁ ciketa guhā bhavantamā yaḥ sasāda dhārāmṛtasya || 1.067.07
vi ye cṛtantyṛtā sapanta ādidvasūni pra vavācāsmai || 1.067.08
vi yo vīrutsu rodhanmahitvota prajā uta prasūṣvantaḥ || 1.067.09
cittirapāṁ dame viśvāyuḥ sadmeva dhīrāḥ sammāya cakruḥ || 1.067.10
śrīṇannupa sthāddivaṁ bhuraṇyuḥ sthātuścarathamaktūnvyūrṇot || 1.068.01
pari yadeṣāmeko viśveṣāṁ bhuvaddevo devānāṁ mahitvā || 1.068.02
āditte viśve kratuṁ juṣanta śuṣkādyaddeva jīvo janiṣṭhāḥ || 1.068.03
bhajanta viśve devatvaṁ nāma ṛtaṁ sapanto amṛtamevaiḥ || 1.068.04
ṛtasya preṣā ṛtasya dhītirviśvāyurviśve apāṁsi cakruḥ || 1.068.05
yastubhyaṁ dāśādyo vā te śikṣāttasmai cikitvānrayiṁ dayasva || 1.068.06
hotā niṣatto manorapatye sa cinnvāsāṁ patī rayīṇām || 1.068.07
icchanta reto mithastanūṣu saṁ jānata svairdakṣairamūrāḥ || 1.068.08
piturna putrāḥ kratuṁ juṣanta śroṣanye asya śāsaṁ turāsaḥ || 1.068.09
vi rāya aurṇodduraḥ purukṣuḥ pipeśa nākaṁ stṛbhirdamūnāḥ || 1.068.10
śukraḥ śuśukvā uṣo na jāraḥ paprā samīcī divo na jyotiḥ || 1.069.01
pari prajātaḥ kratvā babhūtha bhuvo devānāṁ pitā putraḥ san || 1.069.02
vedhā adṛpto agnirvijānannūdharna gonāṁ svādmā pitūnām || 1.069.03
jane na śeva āhūryaḥ sanmadhye niṣatto raṇvo duroṇe || 1.069.04
putro na jāto raṇvo duroṇe vājī na prīto viśo vi tārīt || 1.069.05
viśo yadahve nṛbhiḥ sanīḻā agnirdevatvā viśvānyaśyāḥ || 1.069.06
nakiṣṭa etā vratā minanti nṛbhyo yadebhyaḥ śruṣṭiṁ cakartha || 1.069.07
tattu te daṁso yadahansamānairnṛbhiryadyukto vive rapāṁsi || 1.069.08
uṣo na jāro vibhāvosraḥ saṁjñātarūpaściketadasmai || 1.069.09
tmanā vahanto duro vyṛṇvannavanta viśve svardṛśīke || 1.069.10
vanema pūrvīraryo manīṣā agniḥ suśoko viśvānyaśyāḥ || 1.070.01
ā daivyāni vratā cikitvānā mānuṣasya janasya janma || 1.070.02
garbho yo apāṁ garbho vanānāṁ garbhaśca sthātāṁ garbhaścarathām || 1.070.03
adrau cidasmā antarduroṇe viśāṁ na viśvo amṛtaḥ svādhīḥ || 1.070.04
sa hi kṣapāvā agnī rayīṇāṁ dāśadyo asmā araṁ sūktaiḥ || 1.070.05
etā cikitvo bhūmā ni pāhi devānāṁ janma martāśca vidvān || 1.070.06
vardhānyaṁ pūrvīḥ kṣapo virūpāḥ sthātuśca rathamṛtapravītam || 1.070.07
arādhi hotā svarniṣattaḥ kṛṇvanviśvānyapāṁsi satyā || 1.070.08
goṣu praśastiṁ vaneṣu dhiṣe bharanta viśve baliṁ svarṇaḥ || 1.070.09
vi tvā naraḥ purutrā saparyanpiturna jivrervi vedo bharanta || 1.070.10
sādhurna gṛdhnurasteva śūro yāteva bhīmastveṣaḥ samatsu || 1.070.11
upa pra jinvannuśatīruśantaṁ patiṁ na nityaṁ janayaḥ sanīḻāḥ |
svasāraḥ śyāvīmaruṣīmajuṣrañcitramucchantīmuṣasaṁ na gāvaḥ || 1.071.01
vīḻu ciddṛḻhā pitaro na ukthairadriṁ rujannaṅgiraso raveṇa |
cakrurdivo bṛhato gātumasme ahaḥ svarvividuḥ ketumusrāḥ || 1.071.02
dadhannṛtaṁ dhanayannasya dhītimādidaryo didhiṣvo vibhṛtrāḥ |
atṛṣyantīrapaso yantyacchā devāñjanma prayasā vardhayantīḥ || 1.071.03
mathīdyadīṁ vibhṛto mātariśvā gṛhegṛhe śyeto jenyo bhūt |
ādīṁ rājñe na sahīyase sacā sannā dūtyaṁ bhṛgavāṇo vivāya || 1.071.04
mahe yatpitra īṁ rasaṁ dive karava tsaratpṛśanyaścikitvān |
sṛjadastā dhṛṣatā didyumasmai svāyāṁ devo duhitari tviṣiṁ dhāt || 1.071.05
sva ā yastubhyaṁ dama ā vibhāti namo vā dāśāduśato anu dyūn |
vardho agne vayo asya dvibarhā yāsadrāyā sarathaṁ yaṁ junāsi || 1.071.06
agniṁ viśvā abhi pṛkṣaḥ sacante samudraṁ na sravataḥ sapta yahvīḥ |
na jāmibhirvi cikite vayo no vidā deveṣu pramatiṁ cikitvān || 1.071.07
ā yadiṣe nṛpatiṁ teja ānaṭ chuci reto niṣiktaṁ dyaurabhīke |
agniḥ śardhamanavadyaṁ yuvānaṁ svādhyaṁ janayatsūdayacca || 1.071.08
mano na yo'dhvanaḥ sadya etyekaḥ satrā sūro vasva īśe |
rājānā mitrāvaruṇā supāṇī goṣu priyamamṛtaṁ rakṣamāṇā || 1.071.09
mā no agne sakhyā pitryāṇi pra marṣiṣṭhā abhi viduṣkaviḥ san |
nabho na rūpaṁ jarimā mināti purā tasyā abhiśasteradhīhi || 1.071.10
ni kāvyā vedhasaḥ śaśvataskarhaste dadhāno naryā purūṇi |
agnirbhuvadrayipatī rayīṇāṁ satrā cakrāṇo amṛtāni viśvā || 1.072.01
asme vatsaṁ pari ṣantaṁ na vindannicchanto viśve amṛtā amūrāḥ |
śramayuvaḥ padavyo dhiyaṁdhāstasthuḥ pade parame cārvagneḥ || 1.072.02
tisro yadagne śaradastvāmicchuciṁ ghṛtena śucayaḥ saparyān |
nāmāni ciddadhire yajñiyānyasūdayanta tanvaḥ sujātāḥ || 1.072.03
ā rodasī bṛhatī vevidānāḥ pra rudriyā jabhrire yajñiyāsaḥ |
vidanmarto nemadhitā cikitvānagniṁ pade parame tasthivāṁsam || 1.072.04
saṁjānānā upa sīdannabhijñu patnīvanto namasyaṁ namasyan |
ririkvāṁsastanvaḥ kṛṇvata svāḥ sakhā sakhyurnimiṣi rakṣamāṇāḥ || 1.072.05
triḥ sapta yadguhyāni tve itpadāvidannihitā yajñiyāsaḥ |
tebhī rakṣante amṛtaṁ sajoṣāḥ paśūñca sthātṝñcarathaṁ ca pāhi || 1.072.06
vidvā agne vayunāni kṣitīnāṁ vyānuṣakchurudho jīvase dhāḥ |
antarvidvā adhvano devayānānatandro dūto abhavo havirvāṭ || 1.072.07
svādhyo diva ā sapta yahvī rāyo duro vyṛtajñā ajānan |
vidadgavyaṁ saramā dṛḻhamūrvaṁ yenā nu kaṁ mānuṣī bhojate viṭ || 1.072.08
ā ye viśvā svapatyāni tasthuḥ kṛṇvānāso amṛtatvāya gātum |
mahnā mahadbhiḥ pṛthivī vi tasthe mātā putrairaditirdhāyase veḥ || 1.072.09
adhi śriyaṁ ni dadhuścārumasmindivo yadakṣī amṛtā akṛṇvan |
adha kṣaranti sindhavo na sṛṣṭāḥ pra nīcīragne aruṣīrajānan || 1.072.10
rayirna yaḥ pitṛvitto vayodhāḥ supraṇītiścikituṣo na śāsuḥ |
syonaśīratithirna prīṇāno hoteva sadma vidhato vi tārīt || 1.073.01
devo na yaḥ savitā satyamanmā kratvā nipāti vṛjanāni viśvā |
purupraśasto amatirna satya ātmeva śevo didhiṣāyyo bhūt || 1.073.02
devo na yaḥ pṛthivīṁ viśvadhāyā upakṣeti hitamitro na rājā |
puraḥsadaḥ śarmasado na vīrā anavadyā patijuṣṭeva nārī || 1.073.03
taṁ tvā naro dama ā nityamiddhamagne sacanta kṣitiṣu dhruvāsu |
adhi dyumnaṁ ni dadhurbhūryasminbhavā viśvāyurdharuṇo rayīṇām || 1.073.04
vi pṛkṣo agne maghavāno aśyurvi sūrayo dadato viśvamāyuḥ |
sanema vājaṁ samitheṣvaryo bhāgaṁ deveṣu śravase dadhānāḥ || 1.073.05
ṛtasya hi dhenavo vāvaśānāḥ smadūdhnīḥ pīpayanta dyubhaktāḥ |
parāvataḥ sumatiṁ bhikṣamāṇā vi sindhavaḥ samayā sasruradrim || 1.073.06
tve agne sumatiṁ bhikṣamāṇā divi śravo dadhire yajñiyāsaḥ |
naktā ca cakruruṣasā virūpe kṛṣṇaṁ ca varṇamaruṇaṁ ca saṁ dhuḥ || 1.073.07
yānrāye martānsuṣūdo agne te syāma maghavāno vayaṁ ca |
chāyeva viśvaṁ bhuvanaṁ sisakṣyāpaprivānrodasī antarikṣam || 1.073.08
arvadbhiragne arvato nṛbhirnṝnvīrairvīrānvanuyāmā tvotāḥ |
īśānāsaḥ pitṛvittasya rāyo vi sūrayaḥ śatahimā no aśyuḥ || 1.073.09
etā te agna ucathāni vedho juṣṭāni santu manase hṛde ca |
śakema rāyaḥ sudhuro yamaṁ te'dhi śravo devabhaktaṁ dadhānāḥ || 1.073.10
upaprayanto adhvaraṁ mantraṁ vocemāgnaye |
āre asme ca śṛṇvate || 1.074.01
yaḥ snīhitīṣu pūrvyaḥ saṁjagmānāsu kṛṣṭiṣu |
arakṣaddāśuṣe gayam || 1.074.02
uta bruvantu jantava udagnirvṛtrahājani |
dhanaṁjayo raṇeraṇe || 1.074.03
yasya dūto asi kṣaye veṣi havyāni vītaye |
dasmatkṛṇoṣyadhvaram || 1.074.04
tamitsuhavyamaṅgiraḥ sudevaṁ sahaso yaho |
janā āhuḥ subarhiṣam || 1.074.05
ā ca vahāsi tā iha devā upa praśastaye |
havyā suścandra vītaye || 1.074.06
na yorupabdiraśvyaḥ śṛṇve rathasya kaccana |
yadagne yāsi dūtyam || 1.074.07
tvoto vājyahrayo'bhi pūrvasmādaparaḥ |
pra dāśvā agne asthāt || 1.074.08
uta dyumatsuvīryaṁ bṛhadagne vivāsasi |
devebhyo deva dāśuṣe || 1.074.09
juṣasva saprathastamaṁ vaco devapsarastamam |
havyā juhvāna āsani || 1.075.01
athā te aṅgirastamāgne vedhastama priyam |
vocema brahma sānasi || 1.075.02
kaste jāmirjanānāmagne ko dāśvadhvaraḥ |
ko ha kasminnasi śritaḥ || 1.075.03
tvaṁ jāmirjanānāmagne mitro asi priyaḥ |
sakhā sakhibhya īḍyaḥ || 1.075.04
yajā no mitrāvaruṇā yajā devā ṛtaṁ bṛhat |
agne yakṣi svaṁ damam || 1.075.05
kā ta upetirmanaso varāya bhuvadagne śaṁtamā kā manīṣā |
ko vā yajñaiḥ pari dakṣaṁ ta āpa kena vā te manasā dāśema || 1.076.01
ehyagna iha hotā ni ṣīdādabdhaḥ su puraetā bhavā naḥ |
avatāṁ tvā rodasī viśvaminve yajā mahe saumanasāya devān || 1.076.02
pra su viśvānrakṣaso dhakṣyagne bhavā yajñānāmabhiśastipāvā |
athā vaha somapatiṁ haribhyāmātithyamasmai cakṛmā sudāvne || 1.076.03
prajāvatā vacasā vahnirāsā ca huve ni ca satsīha devaiḥ |
veṣi hotramuta potraṁ yajatra bodhi prayantarjanitarvasūnām || 1.076.04
yathā viprasya manuṣo havirbhirdevā ayajaḥ kavibhiḥ kaviḥ san |
evā hotaḥ satyatara tvamadyāgne mandrayā juhvā yajasva || 1.076.05
kathā dāśemāgnaye kāsmai devajuṣṭocyate bhāmine gīḥ |
yo martyeṣvamṛta ṛtāvā hotā yajiṣṭha itkṛṇoti devān || 1.077.01
yo adhvareṣu śaṁtama ṛtāvā hotā tamū namobhirā kṛṇudhvam |
agniryadvermartāya devānsa cā bodhāti manasā yajāti || 1.077.02
sa hi kratuḥ sa maryaḥ sa sādhurmitro na bhūdadbhutasya rathīḥ |
taṁ medheṣu prathamaṁ devayantīrviśa upa bruvate dasmamārīḥ || 1.077.03
sa no nṛṇāṁ nṛtamo riśādā agnirgiro'vasā vetu dhītim |
tanā ca ye maghavānaḥ śaviṣṭhā vājaprasūtā iṣayanta manma || 1.077.04
evāgnirgotamebhirṛtāvā viprebhirastoṣṭa jātavedāḥ |
sa eṣu dyumnaṁ pīpayatsa vājaṁ sa puṣṭiṁ yāti joṣamā cikitvān || 1.077.05
abhi tvā gotamā girā jātavedo vicarṣaṇe |
dyumnairabhi pra ṇonumaḥ || 1.078.01
tamu tvā gotamo girā rāyaskāmo duvasyati |
dyumnairabhi pra ṇonumaḥ || 1.078.02
tamu tvā vājasātamamaṅgirasvaddhavāmahe |
dyumnairabhi pra ṇonumaḥ || 1.078.03
tamu tvā vṛtrahantamaṁ yo dasyūravadhūnuṣe |
dyumnairabhi pra ṇonumaḥ || 1.078.04
avocāma rahūgaṇā agnaye madhumadvacaḥ |
dyumnairabhi pra ṇonumaḥ || 1.078.05
hiraṇyakeśo rajaso visāre'hirdhunirvāta iva dhrajīmān |
śucibhrājā uṣaso navedā yaśasvatīrapasyuvo na satyāḥ || 1.079.01
ā te suparṇā aminanta evaiḥ kṛṣṇo nonāva vṛṣabho yadīdam |
śivābhirna smayamānābhirāgātpatanti mihaḥ stanayantyabhrā || 1.079.02
yadīmṛtasya payasā piyāno nayannṛtasya pathibhī rajiṣṭhaiḥ |
aryamā mitro varuṇaḥ parijmā tvacaṁ pṛñcantyuparasya yonau || 1.079.03
agne vājasya gomata īśānaḥ sahaso yaho |
asme dhehi jātavedo mahi śravaḥ || 1.079.04
sa idhāno vasuṣkaviragnirīḻenyo girā |
revadasmabhyaṁ purvaṇīka dīdihi || 1.079.05
kṣapo rājannuta tmanāgne vastorutoṣasaḥ |
sa tigmajambha rakṣaso daha prati || 1.079.06
avā no agna ūtibhirgāyatrasya prabharmaṇi |
viśvāsu dhīṣu vandya || 1.079.07
ā no agne rayiṁ bhara satrāsāhaṁ vareṇyam |
viśvāsu pṛtsu duṣṭaram || 1.079.08
ā no agne sucetunā rayiṁ viśvāyupoṣasam |
mārḍīkaṁ dhehi jīvase || 1.079.09
pra pūtāstigmaśociṣe vāco gotamāgnaye |
bharasva sumnayurgiraḥ || 1.079.10
yo no agne'bhidāsatyanti dūre padīṣṭa saḥ |
asmākamidvṛdhe bhava || 1.079.11
sahasrākṣo vicarṣaṇiragnī rakṣāṁsi sedhati |
hotā gṛṇīta ukthyaḥ || 1.079.12
itthā hi soma inmade brahmā cakāra vardhanam |
śaviṣṭha vajrinnojasā pṛthivyā niḥ śaśā ahimarcannanu svarājyam || 1.080.01
sa tvāmadadvṛṣā madaḥ somaḥ śyenābhṛtaḥ sutaḥ |
yenā vṛtraṁ niradbhyo jaghantha vajrinnojasārcannanu svarājyam || 1.080.02
prehyabhīhi dhṛṣṇuhi na te vajro ni yaṁsate |
indra nṛmṇaṁ hi te śavo hano vṛtraṁ jayā apo'rcannanu svarājyam || 1.080.03
nirindra bhūmyā adhi vṛtraṁ jaghantha nirdivaḥ |
sṛjā marutvatīrava jīvadhanyā imā apo'rcannanu svarājyam || 1.080.04
indro vṛtrasya dodhataḥ sānuṁ vajreṇa hīḻitaḥ |
abhikramyāva jighnate'paḥ sarmāya codayannarcannanu svarājyam || 1.080.05
adhi sānau ni jighnate vajreṇa śataparvaṇā |
mandāna indro andhasaḥ sakhibhyo gātumicchatyarcannanu svarājyam || 1.080.06
indra tubhyamidadrivo'nuttaṁ vajrinvīryam |
yaddha tyaṁ māyinaṁ mṛgaṁ tamu tvaṁ māyayāvadhīrarcannanu svarājyam || 1.080.07
vi te vajrāso asthirannavatiṁ nāvyā anu |
mahatta indra vīryaṁ bāhvoste balaṁ hitamarcannanu svarājyam || 1.080.08
sahasraṁ sākamarcata pari ṣṭobhata viṁśatiḥ |
śatainamanvanonavurindrāya brahmodyatamarcannanu svarājyam || 1.080.09
indro vṛtrasya taviṣīṁ nirahansahasā sahaḥ |
mahattadasya pauṁsyaṁ vṛtraṁ jaghanvā asṛjadarcannanu svarājyam || 1.080.10
ime cittava manyave vepete bhiyasā mahī |
yadindra vajrinnojasā vṛtraṁ marutvā avadhīrarcannanu svarājyam || 1.080.11
na vepasā na tanyatendraṁ vṛtro vi bībhayat |
abhyenaṁ vajra āyasaḥ sahasrabhṛṣṭirāyatārcannanu svarājyam || 1.080.12
yadvṛtraṁ tava cāśaniṁ vajreṇa samayodhayaḥ |
ahimindra jighāṁsato divi te badbadhe śavo'rcannanu svarājyam || 1.080.13
abhiṣṭane te adrivo yatsthā jagacca rejate |
tvaṣṭā cittava manyava indra vevijyate bhiyārcannanu svarājyam || 1.080.14
nahi nu yādadhīmasīndraṁ ko vīryā paraḥ |
tasminnṛmṇamuta kratuṁ devā ojāṁsi saṁ dadhurarcannanu svarājyam || 1.080.15
yāmatharvā manuṣpitā dadhyaṅdhiyamatnata |
tasminbrahmāṇi pūrvathendra ukthā samagmatārcannanu svarājyam || 1.080.16
indro madāya vāvṛdhe śavase vṛtrahā nṛbhiḥ |
taminmahatsvājiṣūtemarbhe havāmahe sa vājeṣu pra no'viṣat || 1.081.01
asi hi vīra senyo'si bhūri parādadiḥ |
asi dabhrasya cidvṛdho yajamānāya śikṣasi sunvate bhūri te vasu || 1.081.02
yadudīrata ājayo dhṛṣṇave dhīyate dhanā |
yukṣvā madacyutā harī kaṁ hanaḥ kaṁ vasau dadho'smā indra vasau dadhaḥ || 1.081.03
kratvā mahā anuṣvadhaṁ bhīma ā vāvṛdhe śavaḥ |
śriya ṛṣva upākayorni śiprī harivāndadhe hastayorvajramāyasam || 1.081.04
ā paprau pārthivaṁ rajo badbadhe rocanā divi |
na tvāvā indra kaścana na jāto na janiṣyate'ti viśvaṁ vavakṣitha || 1.081.05
yo aryo martabhojanaṁ parādadāti dāśuṣe |
indro asmabhyaṁ śikṣatu vi bhajā bhūri te vasu bhakṣīya tava rādhasaḥ || 1.081.06
mademade hi no dadiryūthā gavāmṛjukratuḥ |
saṁ gṛbhāya purū śatobhayāhastyā vasu śiśīhi rāya ā bhara || 1.081.07
mādayasva sute sacā śavase śūra rādhase |
vidmā hi tvā purūvasumupa kāmānsasṛjmahe'thā no'vitā bhava || 1.081.08
ete ta indra jantavo viśvaṁ puṣyanti vāryam |
antarhi khyo janānāmaryo vedo adāśuṣāṁ teṣāṁ no veda ā bhara || 1.081.09
upo ṣu śṛṇuhī giro maghavanmātathā iva |
yadā naḥ sūnṛtāvataḥ kara ādarthayāsa idyojā nvindra te harī || 1.082.01
akṣannamīmadanta hyava priyā adhūṣata |
astoṣata svabhānavo viprā naviṣṭhayā matī yojā nvindra te harī || 1.082.02
susaṁdṛśaṁ tvā vayaṁ maghavanvandiṣīmahi |
pra nūnaṁ pūrṇavandhuraḥ stuto yāhi vaśā anu yojā nvindra te harī || 1.082.03
sa ghā taṁ vṛṣaṇaṁ rathamadhi tiṣṭhāti govidam |
yaḥ pātraṁ hāriyojanaṁ pūrṇamindra ciketati yojā nvindra te harī || 1.082.04
yuktaste astu dakṣiṇa uta savyaḥ śatakrato |
tena jāyāmupa priyāṁ mandāno yāhyandhaso yojā nvindra te harī || 1.082.05
yunajmi te brahmaṇā keśinā harī upa pra yāhi dadhiṣe gabhastyoḥ |
uttvā sutāso rabhasā amandiṣuḥ pūṣaṇvānvajrinsamu patnyāmadaḥ || 1.082.06
aśvāvati prathamo goṣu gacchati suprāvīrindra martyastavotibhiḥ |
tamitpṛṇakṣi vasunā bhavīyasā sindhumāpo yathābhito vicetasaḥ || 1.083.01
āpo na devīrupa yanti hotriyamavaḥ paśyanti vitataṁ yathā rajaḥ |
prācairdevāsaḥ pra ṇayanti devayuṁ brahmapriyaṁ joṣayante varā iva || 1.083.02
adhi dvayoradadhā ukthyaṁ vaco yatasrucā mithunā yā saparyataḥ |
asaṁyatto vrate te kṣeti puṣyati bhadrā śaktiryajamānāya sunvate || 1.083.03
ādaṅgirāḥ prathamaṁ dadhire vaya iddhāgnayaḥ śamyā ye sukṛtyayā |
sarvaṁ paṇeḥ samavindanta bhojanamaśvāvantaṁ gomantamā paśuṁ naraḥ || 1.083.04
yajñairatharvā prathamaḥ pathastate tataḥ sūryo vratapā vena ājani |
ā gā ājaduśanā kāvyaḥ sacā yamasya jātamamṛtaṁ yajāmahe || 1.083.05
barhirvā yatsvapatyāya vṛjyate'rko vā ślokamāghoṣate divi |
grāvā yatra vadati kārurukthyastasyedindro abhipitveṣu raṇyati || 1.083.06
asāvi soma indra te śaviṣṭha dhṛṣṇavā gahi |
ā tvā pṛṇaktvindriyaṁ rajaḥ sūryo na raśmibhiḥ || 1.084.01
indramiddharī vahato'pratidhṛṣṭaśavasam |
ṛṣīṇāṁ ca stutīrupa yajñaṁ ca mānuṣāṇām || 1.084.02
ā tiṣṭha vṛtrahanrathaṁ yuktā te brahmaṇā harī |
arvācīnaṁ su te mano grāvā kṛṇotu vagnunā || 1.084.03
imamindra sutaṁ piba jyeṣṭhamamartyaṁ madam |
śukrasya tvābhyakṣarandhārā ṛtasya sādane || 1.084.04
indrāya nūnamarcatokthāni ca bravītana |
sutā amatsurindavo jyeṣṭhaṁ namasyatā sahaḥ || 1.084.05
nakiṣṭvadrathītaro harī yadindra yacchase |
nakiṣṭvānu majmanā nakiḥ svaśva ānaśe || 1.084.06
ya eka idvidayate vasu martāya dāśuṣe |
īśāno apratiṣkuta indro aṅga || 1.084.07
kadā martamarādhasaṁ padā kṣumpamiva sphurat |
kadā naḥ śuśravadgira indro aṅga || 1.084.08
yaściddhi tvā bahubhya ā sutāvā āvivāsati |
ugraṁ tatpatyate śava indro aṅga || 1.084.09
svādoritthā viṣūvato madhvaḥ pibanti gauryaḥ |
yā indreṇa sayāvarīrvṛṣṇā madanti śobhase vasvīranu svarājyam || 1.084.10
tā asya pṛśanāyuvaḥ somaṁ śrīṇanti pṛśnayaḥ |
priyā indrasya dhenavo vajraṁ hinvanti sāyakaṁ vasvīranu svarājyam || 1.084.11
tā asya namasā sahaḥ saparyanti pracetasaḥ |
vratānyasya saścire purūṇi pūrvacittaye vasvīranu svarājyam || 1.084.12
indro dadhīco asthabhirvṛtrāṇyapratiṣkutaḥ |
jaghāna navatīrnava || 1.084.13
icchannaśvasya yacchiraḥ parvateṣvapaśritam |
tadvidaccharyaṇāvati || 1.084.14
atrāha goramanvata nāma tvaṣṭurapīcyam |
itthā candramaso gṛhe || 1.084.15
ko adya yuṅkte dhuri gā ṛtasya śimīvato bhāmino durhṛṇāyūn |
āsanniṣūnhṛtsvaso mayobhūnya eṣāṁ bhṛtyāmṛṇadhatsa jīvāt || 1.084.16
ka īṣate tujyate ko bibhāya ko maṁsate santamindraṁ ko anti |
kastokāya ka ibhāyota rāye'dhi bravattanve ko janāya || 1.084.17
ko agnimīṭṭe haviṣā ghṛtena srucā yajātā ṛtubhirdhruvebhiḥ |
kasmai devā ā vahānāśu homa ko maṁsate vītihotraḥ sudevaḥ || 1.084.18
tvamaṅga pra śaṁsiṣo devaḥ śaviṣṭha martyam |
na tvadanyo maghavannasti marḍitendra bravīmi te vacaḥ || 1.084.19
mā te rādhāṁsi mā ta ūtayo vaso'smānkadā canā dabhan |
viśvā ca na upamimīhi mānuṣa vasūni carṣaṇibhya ā || 1.084.20
pra ye śumbhante janayo na saptayo yāmanrudrasya sūnavaḥ sudaṁsasaḥ |
rodasī hi marutaścakrire vṛdhe madanti vīrā vidatheṣu ghṛṣvayaḥ || 1.085.01
ta ukṣitāso mahimānamāśata divi rudrāso adhi cakrire sadaḥ |
arcanto arkaṁ janayanta indriyamadhi śriyo dadhire pṛśnimātaraḥ || 1.085.02
gomātaro yacchubhayante añjibhistanūṣu śubhrā dadhire virukmataḥ |
bādhante viśvamabhimātinamapa vartmānyeṣāmanu rīyate ghṛtam || 1.085.03
vi ye bhrājante sumakhāsa ṛṣṭibhiḥ pracyāvayanto acyutā cidojasā |
manojuvo yanmaruto ratheṣvā vṛṣavrātāsaḥ pṛṣatīrayugdhvam || 1.085.04
pra yadratheṣu pṛṣatīrayugdhvaṁ vāje adriṁ maruto raṁhayantaḥ |
utāruṣasya vi ṣyanti dhārāścarmevodabhirvyundanti bhūma || 1.085.05
ā vo vahantu saptayo raghuṣyado raghupatvānaḥ pra jigāta bāhubhiḥ |
sīdatā barhiruru vaḥ sadaskṛtaṁ mādayadhvaṁ maruto madhvo andhasaḥ || 1.085.06
te'vardhanta svatavaso mahitvanā nākaṁ tasthururu cakrire sadaḥ |
viṣṇuryaddhāvadvṛṣaṇaṁ madacyutaṁ vayo na sīdannadhi barhiṣi priye || 1.085.07
śūrā ivedyuyudhayo na jagmayaḥ śravasyavo na pṛtanāsu yetire |
bhayante viśvā bhuvanā marudbhyo rājāna iva tveṣasaṁdṛśo naraḥ || 1.085.08
tvaṣṭā yadvajraṁ sukṛtaṁ hiraṇyayaṁ sahasrabhṛṣṭiṁ svapā avartayat |
dhatta indro naryapāṁsi kartave'hanvṛtraṁ nirapāmaubjadarṇavam || 1.085.09
ūrdhvaṁ nunudre'vataṁ ta ojasā dādṛhāṇaṁ cidbibhidurvi parvatam |
dhamanto vāṇaṁ marutaḥ sudānavo made somasya raṇyāni cakrire || 1.085.10
jihmaṁ nunudre'vataṁ tayā diśāsiñcannutsaṁ gotamāya tṛṣṇaje |
ā gacchantīmavasā citrabhānavaḥ kāmaṁ viprasya tarpayanta dhāmabhiḥ || 1.085.11
yā vaḥ śarma śaśamānāya santi tridhātūni dāśuṣe yacchatādhi |
asmabhyaṁ tāni maruto vi yanta rayiṁ no dhatta vṛṣaṇaḥ suvīram || 1.085.12
maruto yasya hi kṣaye pāthā divo vimahasaḥ |
sa sugopātamo janaḥ || 1.086.01
yajñairvā yajñavāhaso viprasya vā matīnām |
marutaḥ śṛṇutā havam || 1.086.02
uta vā yasya vājino'nu vipramatakṣata |
sa gantā gomati vraje || 1.086.03
asya vīrasya barhiṣi sutaḥ somo diviṣṭiṣu |
ukthaṁ madaśca śasyate || 1.086.04
asya śroṣantvā bhuvo viśvā yaścarṣaṇīrabhi |
sūraṁ citsasruṣīriṣaḥ || 1.086.05
pūrvībhirhi dadāśima śaradbhirmaruto vayam |
avobhiścarṣaṇīnām || 1.086.06
subhagaḥ sa prayajyavo maruto astu martyaḥ |
yasya prayāṁsi parṣatha || 1.086.07
śaśamānasya vā naraḥ svedasya satyaśavasaḥ |
vidā kāmasya venataḥ || 1.086.08
yūyaṁ tatsatyaśavasa āviṣkarta mahitvanā |
vidhyatā vidyutā rakṣaḥ || 1.086.09
gūhatā guhyaṁ tamo vi yāta viśvamatriṇam |
jyotiṣkartā yaduśmasi || 1.086.10
pratvakṣasaḥ pratavaso virapśino'nānatā avithurā ṛjīṣiṇaḥ |
juṣṭatamāso nṛtamāso añjibhirvyānajre ke cidusrā iva stṛbhiḥ || 1.087.01
upahvareṣu yadacidhvaṁ yayiṁ vaya iva marutaḥ kena citpathā |
ścotanti kośā upa vo ratheṣvā ghṛtamukṣatā madhuvarṇamarcate || 1.087.02
praiṣāmajmeṣu vithureva rejate bhūmiryāmeṣu yaddha yuñjate śubhe |
te krīḻayo dhunayo bhrājadṛṣṭayaḥ svayaṁ mahitvaṁ panayanta dhūtayaḥ || 1.087.03
sa hi svasṛtpṛṣadaśvo yuvā gaṇo'yā īśānastaviṣībhirāvṛtaḥ |
asi satya ṛṇayāvānedyo'syā dhiyaḥ prāvitāthā vṛṣā gaṇaḥ || 1.087.04
pituḥ pratnasya janmanā vadāmasi somasya jihvā pra jigāti cakṣasā |
yadīmindraṁ śamyṛkvāṇa āśatādinnāmāni yajñiyāni dadhire || 1.087.05
śriyase kaṁ bhānubhiḥ saṁ mimikṣire te raśmibhista ṛkvabhiḥ sukhādayaḥ |
te vāśīmanta iṣmiṇo abhīravo vidre priyasya mārutasya dhāmnaḥ || 1.087.06
ā vidyunmadbhirmarutaḥ svarkai rathebhiryāta ṛṣṭimadbhiraśvaparṇaiḥ |
ā varṣiṣṭhayā na iṣā vayo na paptatā sumāyāḥ || 1.088.01
te'ruṇebhirvaramā piśaṅgaiḥ śubhe kaṁ yānti rathatūrbhiraśvaiḥ |
rukmo na citraḥ svadhitīvānpavyā rathasya jaṅghananta bhūma || 1.088.02
śriye kaṁ vo adhi tanūṣu vāśīrmedhā vanā na kṛṇavanta ūrdhvā |
yuṣmabhyaṁ kaṁ marutaḥ sujātāstuvidyumnāso dhanayante adrim || 1.088.03
ahāni gṛdhrāḥ paryā va āgurimāṁ dhiyaṁ vārkāryāṁ ca devīm |
brahma kṛṇvanto gotamāso arkairūrdhvaṁ nunudra utsadhiṁ pibadhyai || 1.088.04
etattyanna yojanamaceti sasvarha yanmaruto gotamo vaḥ |
paśyanhiraṇyacakrānayodaṁṣṭrānvidhāvato varāhūn || 1.088.05
eṣā syā vo maruto'nubhartrī prati ṣṭobhati vāghato na vāṇī |
astobhayadvṛthāsāmanu svadhāṁ gabhastyoḥ || 1.088.06
ā no bhadrāḥ kratavo yantu viśvato'dabdhāso aparītāsa udbhidaḥ |
devā no yathā sadamidvṛdhe asannaprāyuvo rakṣitāro divedive || 1.089.01
devānāṁ bhadrā sumatirṛjūyatāṁ devānāṁ rātirabhi no ni vartatām |
devānāṁ sakhyamupa sedimā vayaṁ devā na āyuḥ pra tirantu jīvase || 1.089.02
tānpūrvayā nividā hūmahe vayaṁ bhagaṁ mitramaditiṁ dakṣamasridham |
aryamaṇaṁ varuṇaṁ somamaśvinā sarasvatī naḥ subhagā mayaskarat || 1.089.03
tanno vāto mayobhu vātu bheṣajaṁ tanmātā pṛthivī tatpitā dyauḥ |
tadgrāvāṇaḥ somasuto mayobhuvastadaśvinā śṛṇutaṁ dhiṣṇyā yuvam || 1.089.04
tamīśānaṁ jagatastasthuṣaspatiṁ dhiyaṁjinvamavase hūmahe vayam |
pūṣā no yathā vedasāmasadvṛdhe rakṣitā pāyuradabdhaḥ svastaye || 1.089.05
svasti na indro vṛddhaśravāḥ svasti naḥ pūṣā viśvavedāḥ |
svasti nastārkṣyo ariṣṭanemiḥ svasti no bṛhaspatirdadhātu || 1.089.06
pṛṣadaśvā marutaḥ pṛśnimātaraḥ śubhaṁyāvāno vidatheṣu jagmayaḥ |
agnijihvā manavaḥ sūracakṣaso viśve no devā avasā gamanniha || 1.089.07
bhadraṁ karṇebhiḥ śṛṇuyāma devā bhadraṁ paśyemākṣabhiryajatrāḥ |
sthirairaṅgaistuṣṭuvāṁsastanūbhirvyaśema devahitaṁ yadāyuḥ || 1.089.08
śataminnu śarado anti devā yatrā naścakrā jarasaṁ tanūnām |
putrāso yatra pitaro bhavanti mā no madhyā rīriṣatāyurgantoḥ || 1.089.09
aditirdyauraditirantarikṣamaditirmātā sa pitā sa putraḥ |
viśve devā aditiḥ pañca janā aditirjātamaditirjanitvam || 1.089.10
ṛjunītī no varuṇo mitro nayatu vidvān |
aryamā devaiḥ sajoṣāḥ || 1.090.01
te hi vasvo vasavānāste apramūrā mahobhiḥ |
vratā rakṣante viśvāhā || 1.090.02
te asmabhyaṁ śarma yaṁsannamṛtā martyebhyaḥ |
bādhamānā apa dviṣaḥ || 1.090.03
vi naḥ pathaḥ suvitāya ciyantvindro marutaḥ |
pūṣā bhago vandyāsaḥ || 1.090.04
uta no dhiyo goagrāḥ pūṣanviṣṇavevayāvaḥ |
kartā naḥ svastimataḥ || 1.090.05
madhu vātā ṛtāyate madhu kṣaranti sindhavaḥ |
mādhvīrnaḥ santvoṣadhīḥ || 1.090.06
madhu naktamutoṣaso madhumatpārthivaṁ rajaḥ |
madhu dyaurastu naḥ pitā || 1.090.07
madhumānno vanaspatirmadhumā astu sūryaḥ |
mādhvīrgāvo bhavantu naḥ || 1.090.08
śaṁ no mitraḥ śaṁ varuṇaḥ śaṁ no bhavatvaryamā |
śaṁ na indro bṛhaspatiḥ śaṁ no viṣṇururukramaḥ || 1.090.09
tvaṁ soma pra cikito manīṣā tvaṁ rajiṣṭhamanu neṣi panthām |
tava praṇītī pitaro na indo deveṣu ratnamabhajanta dhīrāḥ || 1.091.01
tvaṁ soma kratubhiḥ sukraturbhūstvaṁ dakṣaiḥ sudakṣo viśvavedāḥ |
tvaṁ vṛṣā vṛṣatvebhirmahitvā dyumnebhirdyumnyabhavo nṛcakṣāḥ || 1.091.02
rājño nu te varuṇasya vratāni bṛhadgabhīraṁ tava soma dhāma |
śuciṣṭvamasi priyo na mitro dakṣāyyo aryamevāsi soma || 1.091.03
yā te dhāmāni divi yā pṛthivyāṁ yā parvateṣvoṣadhīṣvapsu |
tebhirno viśvaiḥ sumanā aheḻanrājansoma prati havyā gṛbhāya || 1.091.04
tvaṁ somāsi satpatistvaṁ rājota vṛtrahā |
tvaṁ bhadro asi kratuḥ || 1.091.05
tvaṁ ca soma no vaśo jīvātuṁ na marāmahe |
priyastotro vanaspatiḥ || 1.091.06
tvaṁ soma mahe bhagaṁ tvaṁ yūna ṛtāyate |
dakṣaṁ dadhāsi jīvase || 1.091.07
tvaṁ naḥ soma viśvato rakṣā rājannaghāyataḥ |
na riṣyettvāvataḥ sakhā || 1.091.08
soma yāste mayobhuva ūtayaḥ santi dāśuṣe |
tābhirno'vitā bhava || 1.091.09
imaṁ yajñamidaṁ vaco jujuṣāṇa upāgahi |
soma tvaṁ no vṛdhe bhava || 1.091.10
soma gīrbhiṣṭvā vayaṁ vardhayāmo vacovidaḥ |
sumṛḻīko na ā viśa || 1.091.11
gayasphāno amīvahā vasuvitpuṣṭivardhanaḥ |
sumitraḥ soma no bhava || 1.091.12
soma rārandhi no hṛdi gāvo na yavaseṣvā |
marya iva sva okye || 1.091.13
yaḥ soma sakhye tava rāraṇaddeva martyaḥ |
taṁ dakṣaḥ sacate kaviḥ || 1.091.14
uruṣyā ṇo abhiśasteḥ soma ni pāhyaṁhasaḥ |
sakhā suśeva edhi naḥ || 1.091.15
ā pyāyasva sametu te viśvataḥ soma vṛṣṇyam |
bhavā vājasya saṁgathe || 1.091.16
ā pyāyasva madintama soma viśvebhiraṁśubhiḥ |
bhavā naḥ suśravastamaḥ sakhā vṛdhe || 1.091.17
saṁ te payāṁsi samu yantu vājāḥ saṁ vṛṣṇyānyabhimātiṣāhaḥ |
āpyāyamāno amṛtāya soma divi śravāṁsyuttamāni dhiṣva || 1.091.18
yā te dhāmāni haviṣā yajanti tā te viśvā paribhūrastu yajñam |
gayasphānaḥ prataraṇaḥ suvīro'vīrahā pra carā soma duryān || 1.091.19
somo dhenuṁ somo arvantamāśuṁ somo vīraṁ karmaṇyaṁ dadāti |
sādanyaṁ vidathyaṁ sabheyaṁ pitṛśravaṇaṁ yo dadāśadasmai || 1.091.20
aṣāḻhaṁ yutsu pṛtanāsu papriṁ svarṣāmapsāṁ vṛjanasya gopām |
bhareṣujāṁ sukṣitiṁ suśravasaṁ jayantaṁ tvāmanu madema soma || 1.091.21
tvamimā oṣadhīḥ soma viśvāstvamapo ajanayastvaṁ gāḥ |
tvamā tatanthorvantarikṣaṁ tvaṁ jyotiṣā vi tamo vavartha || 1.091.22
devena no manasā deva soma rāyo bhāgaṁ sahasāvannabhi yudhya |
mā tvā tanadīśiṣe vīryasyobhayebhyaḥ pra cikitsā gaviṣṭau || 1.091.23
etā u tyā uṣasaḥ ketumakrata pūrve ardhe rajaso bhānumañjate |
niṣkṛṇvānā āyudhānīva dhṛṣṇavaḥ prati gāvo'ruṣīryanti mātaraḥ || 1.092.01
udapaptannaruṇā bhānavo vṛthā svāyujo aruṣīrgā ayukṣata |
akrannuṣāso vayunāni pūrvathā ruśantaṁ bhānumaruṣīraśiśrayuḥ || 1.092.02
arcanti nārīrapaso na viṣṭibhiḥ samānena yojanenā parāvataḥ |
iṣaṁ vahantīḥ sukṛte sudānave viśvedaha yajamānāya sunvate || 1.092.03
adhi peśāṁsi vapate nṛtūrivāporṇute vakṣa usreva barjaham |
jyotirviśvasmai bhuvanāya kṛṇvatī gāvo na vrajaṁ vyuṣā āvartamaḥ || 1.092.04
pratyarcī ruśadasyā adarśi vi tiṣṭhate bādhate kṛṣṇamabhvam |
svaruṁ na peśo vidatheṣvañjañcitraṁ divo duhitā bhānumaśret || 1.092.05
atāriṣma tamasaspāramasyoṣā ucchantī vayunā kṛṇoti |
śriye chando na smayate vibhātī supratīkā saumanasāyājīgaḥ || 1.092.06
bhāsvatī netrī sūnṛtānāṁ divaḥ stave duhitā gotamebhiḥ |
prajāvato nṛvato aśvabudhyānuṣo goagrā upa māsi vājān || 1.092.07
uṣastamaśyāṁ yaśasaṁ suvīraṁ dāsapravargaṁ rayimaśvabudhyam |
sudaṁsasā śravasā yā vibhāsi vājaprasūtā subhage bṛhantam || 1.092.08
viśvāni devī bhuvanābhicakṣyā pratīcī cakṣururviyā vi bhāti |
viśvaṁ jīvaṁ carase bodhayantī viśvasya vācamavidanmanāyoḥ || 1.092.09
punaḥpunarjāyamānā purāṇī samānaṁ varṇamabhi śumbhamānā |
śvaghnīva kṛtnurvija āminānā martasya devī jarayantyāyuḥ || 1.092.10
vyūrṇvatī divo antā abodhyapa svasāraṁ sanutaryuyoti |
praminatī manuṣyā yugāni yoṣā jārasya cakṣasā vi bhāti || 1.092.11
paśūnna citrā subhagā prathānā sindhurna kṣoda urviyā vyaśvait |
aminatī daivyāni vratāni sūryasya ceti raśmibhirdṛśānā || 1.092.12
uṣastaccitramā bharāsmabhyaṁ vājinīvati |
yena tokaṁ ca tanayaṁ ca dhāmahe || 1.092.13
uṣo adyeha gomatyaśvāvati vibhāvari |
revadasme vyuccha sūnṛtāvati || 1.092.14
yukṣvā hi vājinīvatyaśvā adyāruṇā uṣaḥ |
athā no viśvā saubhagānyā vaha || 1.092.15
aśvinā vartirasmadā gomaddasrā hiraṇyavat |
arvāgrathaṁ samanasā ni yacchatam || 1.092.16
yāvitthā ślokamā divo jyotirjanāya cakrathuḥ |
ā na ūrjaṁ vahatamaśvinā yuvam || 1.092.17
eha devā mayobhuvā dasrā hiraṇyavartanī |
uṣarbudho vahantu somapītaye || 1.092.18
agnīṣomāvimaṁ su me śṛṇutaṁ vṛṣaṇā havam |
prati sūktāni haryataṁ bhavataṁ dāśuṣe mayaḥ || 1.093.01
agnīṣomā yo adya vāmidaṁ vacaḥ saparyati |
tasmai dhattaṁ suvīryaṁ gavāṁ poṣaṁ svaśvyam || 1.093.02
agnīṣomā ya āhutiṁ yo vāṁ dāśāddhaviṣkṛtim |
sa prajayā suvīryaṁ viśvamāyurvyaśnavat || 1.093.03
agnīṣomā ceti tadvīryaṁ vāṁ yadamuṣṇītamavasaṁ paṇiṁ gāḥ |
avātirataṁ bṛsayasya śeṣo'vindataṁ jyotirekaṁ bahubhyaḥ || 1.093.04
yuvametāni divi rocanānyagniśca soma sakratū adhattam |
yuvaṁ sindhūrabhiśasteravadyādagnīṣomāvamuñcataṁ gṛbhītān || 1.093.05
ānyaṁ divo mātariśvā jabhārāmathnādanyaṁ pari śyeno adreḥ |
agnīṣomā brahmaṇā vāvṛdhānoruṁ yajñāya cakrathuru lokam || 1.093.06
agnīṣomā haviṣaḥ prasthitasya vītaṁ haryataṁ vṛṣaṇā juṣethām |
suśarmāṇā svavasā hi bhūtamathā dhattaṁ yajamānāya śaṁ yoḥ || 1.093.07
yo agnīṣomā haviṣā saparyāddevadrīcā manasā yo ghṛtena |
tasya vrataṁ rakṣataṁ pātamaṁhaso viśe janāya mahi śarma yacchatam || 1.093.08
agnīṣomā savedasā sahūtī vanataṁ giraḥ |
saṁ devatrā babhūvathuḥ || 1.093.09
agnīṣomāvanena vāṁ yo vāṁ ghṛtena dāśati |
tasmai dīdayataṁ bṛhat || 1.093.10
agnīṣomāvimāni no yuvaṁ havyā jujoṣatam |
ā yātamupa naḥ sacā || 1.093.11
agnīṣomā pipṛtamarvato na ā pyāyantāmusriyā havyasūdaḥ |
asme balāni maghavatsu dhattaṁ kṛṇutaṁ no adhvaraṁ śruṣṭimantam || 1.093.12
imaṁ stomamarhate jātavedase rathamiva saṁ mahemā manīṣayā |
bhadrā hi naḥ pramatirasya saṁsadyagne sakhye mā riṣāmā vayaṁ tava || 1.094.01
yasmai tvamāyajase sa sādhatyanarvā kṣeti dadhate suvīryam |
sa tūtāva nainamaśnotyaṁhatiragne sakhye mā riṣāmā vayaṁ tava || 1.094.02
śakema tvā samidhaṁ sādhayā dhiyastve devā haviradantyāhutam |
tvamādityā ā vaha tānhyuśmasyagne sakhye mā riṣāmā vayaṁ tava || 1.094.03
bharāmedhmaṁ kṛṇavāmā havīṁṣi te citayantaḥ parvaṇāparvaṇā vayam |
jīvātave prataraṁ sādhayā dhiyo'gne sakhye mā riṣāmā vayaṁ tava || 1.094.04
viśāṁ gopā asya caranti jantavo dvipacca yaduta catuṣpadaktubhiḥ |
citraḥ praketa uṣaso mahā asyagne sakhye mā riṣāmā vayaṁ tava || 1.094.05
tvamadhvaryuruta hotāsi pūrvyaḥ praśāstā potā januṣā purohitaḥ |
viśvā vidvā ārtvijyā dhīra puṣyasyagne sakhye mā riṣāmā vayaṁ tava || 1.094.06
yo viśvataḥ supratīkaḥ sadṛṅṅasi dūre citsantaḻidivāti rocase |
rātryāścidandho ati deva paśyasyagne sakhye mā riṣāmā vayaṁ tava || 1.094.07
pūrvo devā bhavatu sunvato ratho'smākaṁ śaṁso abhyastu dūḍhyaḥ |
tadā jānītota puṣyatā vaco'gne sakhye mā riṣāmā vayaṁ tava || 1.094.08
vadhairduḥśaṁsā apa dūḍhyo jahi dūre vā ye anti vā ke cidatriṇaḥ |
athā yajñāya gṛṇate sugaṁ kṛdhyagne sakhye mā riṣāmā vayaṁ tava || 1.094.09
yadayukthā aruṣā rohitā rathe vātajūtā vṛṣabhasyeva te ravaḥ |
ādinvasi vanino dhūmaketunāgne sakhye mā riṣāmā vayaṁ tava || 1.094.10
adha svanāduta bibhyuḥ patatriṇo drapsā yatte yavasādo vyasthiran |
sugaṁ tatte tāvakebhyo rathebhyo'gne sakhye mā riṣāmā vayaṁ tava || 1.094.11
ayaṁ mitrasya varuṇasya dhāyase'vayātāṁ marutāṁ heḻo adbhutaḥ |
mṛḻā su no bhūtveṣāṁ manaḥ punaragne sakhye mā riṣāmā vayaṁ tava || 1.094.12
devo devānāmasi mitro adbhuto vasurvasūnāmasi cāruradhvare |
śarmansyāma tava saprathastame'gne sakhye mā riṣāmā vayaṁ tava || 1.094.13
tatte bhadraṁ yatsamiddhaḥ sve dame somāhuto jarase mṛḻayattamaḥ |
dadhāsi ratnaṁ draviṇaṁ ca dāśuṣe'gne sakhye mā riṣāmā vayaṁ tava || 1.094.14
yasmai tvaṁ sudraviṇo dadāśo'nāgāstvamadite sarvatātā |
yaṁ bhadreṇa śavasā codayāsi prajāvatā rādhasā te syāma || 1.094.15
sa tvamagne saubhagatvasya vidvānasmākamāyuḥ pra tireha deva |
tanno mitro varuṇo māmahantāmaditiḥ sindhuḥ pṛthivī uta dyauḥ || 1.094.16
dve virūpe carataḥ svarthe anyānyā vatsamupa dhāpayete |
hariranyasyāṁ bhavati svadhāvāñchukro anyasyāṁ dadṛśe suvarcāḥ || 1.095.01
daśemaṁ tvaṣṭurjanayanta garbhamatandrāso yuvatayo vibhṛtram |
tigmānīkaṁ svayaśasaṁ janeṣu virocamānaṁ pari ṣīṁ nayanti || 1.095.02
trīṇi jānā pari bhūṣantyasya samudra ekaṁ divyekamapsu |
pūrvāmanu pra diśaṁ pārthivānāmṛtūnpraśāsadvi dadhāvanuṣṭhu || 1.095.03
ka imaṁ vo niṇyamā ciketa vatso mātṝrjanayata svadhābhiḥ |
bahvīnāṁ garbho apasāmupasthānmahānkavirniścarati svadhāvān || 1.095.04
āviṣṭyo vardhate cārurāsu jihmānāmūrdhvaḥ svayaśā upasthe |
ubhe tvaṣṭurbibhyaturjāyamānātpratīcī siṁhaṁ prati joṣayete || 1.095.05
ubhe bhadre joṣayete na mene gāvo na vāśrā upa tasthurevaiḥ |
sa dakṣāṇāṁ dakṣapatirbabhūvāñjanti yaṁ dakṣiṇato havirbhiḥ || 1.095.06
udyaṁyamīti saviteva bāhū ubhe sicau yatate bhīma ṛñjan |
ucchukramatkamajate simasmānnavā mātṛbhyo vasanā jahāti || 1.095.07
tveṣaṁ rūpaṁ kṛṇuta uttaraṁ yatsampṛñcānaḥ sadane gobhiradbhiḥ |
kavirbudhnaṁ pari marmṛjyate dhīḥ sā devatātā samitirbabhūva || 1.095.08
uru te jrayaḥ paryeti budhnaṁ virocamānaṁ mahiṣasya dhāma |
viśvebhiragne svayaśobhiriddho'dabdhebhiḥ pāyubhiḥ pāhyasmān || 1.095.09
dhanvansrotaḥ kṛṇute gātumūrmiṁ śukrairūrmibhirabhi nakṣati kṣām |
viśvā sanāni jaṭhareṣu dhatte'ntarnavāsu carati prasūṣu || 1.095.10
evā no agne samidhā vṛdhāno revatpāvaka śravase vi bhāhi |
tanno mitro varuṇo māmahantāmaditiḥ sindhuḥ pṛthivī uta dyauḥ || 1.095.11
sa pratnathā sahasā jāyamānaḥ sadyaḥ kāvyāni baḻadhatta viśvā |
āpaśca mitraṁ dhiṣaṇā ca sādhandevā agniṁ dhārayandraviṇodām || 1.096.01
sa pūrvayā nividā kavyatāyorimāḥ prajā ajanayanmanūnām |
vivasvatā cakṣasā dyāmapaśca devā agniṁ dhārayandraviṇodām || 1.096.02
tamīḻata prathamaṁ yajñasādhaṁ viśa ārīrāhutamṛñjasānam |
ūrjaḥ putraṁ bharataṁ sṛpradānuṁ devā agniṁ dhārayandraviṇodām || 1.096.03
sa mātariśvā puruvārapuṣṭirvidadgātuṁ tanayāya svarvit |
viśāṁ gopā janitā rodasyordevā agniṁ dhārayandraviṇodām || 1.096.04
naktoṣāsā varṇamāmemyāne dhāpayete śiśumekaṁ samīcī |
dyāvākṣāmā rukmo antarvi bhāti devā agniṁ dhārayandraviṇodām || 1.096.05
rāyo budhnaḥ saṁgamano vasūnāṁ yajñasya keturmanmasādhano veḥ |
amṛtatvaṁ rakṣamāṇāsa enaṁ devā agniṁ dhārayandraviṇodām || 1.096.06
nū ca purā ca sadanaṁ rayīṇāṁ jātasya ca jāyamānasya ca kṣām |
sataśca gopāṁ bhavataśca bhūrerdevā agniṁ dhārayandraviṇodām || 1.096.07
draviṇodā draviṇasasturasya draviṇodāḥ sanarasya pra yaṁsat |
draviṇodā vīravatīmiṣaṁ no draviṇodā rāsate dīrghamāyuḥ || 1.096.08
evā no agne samidhā vṛdhāno revatpāvaka śravase vi bhāhi |
tanno mitro varuṇo māmahantāmaditiḥ sindhuḥ pṛthivī uta dyauḥ || 1.096.09
apa naḥ śośucadaghamagne śuśugdhyā rayim |
apa naḥ śośucadagham || 1.097.01
sukṣetriyā sugātuyā vasūyā ca yajāmahe |
apa naḥ śośucadagham || 1.097.02
pra yadbhandiṣṭha eṣāṁ prāsmākāsaśca sūrayaḥ |
apa naḥ śośucadagham || 1.097.03
pra yatte agne sūrayo jāyemahi pra te vayam |
apa naḥ śośucadagham || 1.097.04
pra yadagneḥ sahasvato viśvato yanti bhānavaḥ |
apa naḥ śośucadagham || 1.097.05
tvaṁ hi viśvatomukha viśvataḥ paribhūrasi |
apa naḥ śośucadagham || 1.097.06
dviṣo no viśvatomukhāti nāveva pāraya |
apa naḥ śośucadagham || 1.097.07
sa naḥ sindhumiva nāvayāti parṣā svastaye |
apa naḥ śośucadagham || 1.097.08
vaiśvānarasya sumatau syāma rājā hi kaṁ bhuvanānāmabhiśrīḥ |
ito jāto viśvamidaṁ vi caṣṭe vaiśvānaro yatate sūryeṇa || 1.098.01
pṛṣṭo divi pṛṣṭo agniḥ pṛthivyāṁ pṛṣṭo viśvā oṣadhīrā viveśa |
vaiśvānaraḥ sahasā pṛṣṭo agniḥ sa no divā sa riṣaḥ pātu naktam || 1.098.02
vaiśvānara tava tatsatyamastvasmānrāyo maghavānaḥ sacantām |
tanno mitro varuṇo māmahantāmaditiḥ sindhuḥ pṛthivī uta dyauḥ || 1.098.03
jātavedase sunavāma somamarātīyato ni dahāti vedaḥ |
sa naḥ parṣadati durgāṇi viśvā nāveva sindhuṁ duritātyagniḥ || 1.099.01
sa yo vṛṣā vṛṣṇyebhiḥ samokā maho divaḥ pṛthivyāśca samrāṭ |
satīnasatvā havyo bhareṣu marutvānno bhavatvindra ūtī || 1.100.01
yasyānāptaḥ sūryasyeva yāmo bharebhare vṛtrahā śuṣmo asti |
vṛṣantamaḥ sakhibhiḥ svebhirevairmarutvānno bhavatvindra ūtī || 1.100.02
divo na yasya retaso dughānāḥ panthāso yanti śavasāparītāḥ |
taraddveṣāḥ sāsahiḥ pauṁsyebhirmarutvānno bhavatvindra ūtī || 1.100.03
so aṅgirobhiraṅgirastamo bhūdvṛṣā vṛṣabhiḥ sakhibhiḥ sakhā san |
ṛgmibhirṛgmī gātubhirjyeṣṭho marutvānno bhavatvindra ūtī || 1.100.04
sa sūnubhirna rudrebhirṛbhvā nṛṣāhye sāsahvā amitrān |
sanīḻebhiḥ śravasyāni tūrvanmarutvānno bhavatvindra ūtī || 1.100.05
sa manyumīḥ samadanasya kartāsmākebhirnṛbhiḥ sūryaṁ sanat |
asminnahansatpatiḥ puruhūto marutvānno bhavatvindra ūtī || 1.100.06
tamūtayo raṇayañchūrasātau taṁ kṣemasya kṣitayaḥ kṛṇvata trām |
sa viśvasya karuṇasyeśa eko marutvānno bhavatvindra ūtī || 1.100.07
tamapsanta śavasa utsaveṣu naro naramavase taṁ dhanāya |
so andhe cittamasi jyotirvidanmarutvānno bhavatvindra ūtī || 1.100.08
sa savyena yamati vrādhataścitsa dakṣiṇe saṁgṛbhītā kṛtāni |
sa kīriṇā citsanitā dhanāni marutvānno bhavatvindra ūtī || 1.100.09
sa grāmebhiḥ sanitā sa rathebhirvide viśvābhiḥ kṛṣṭibhirnvadya |
sa pauṁsyebhirabhibhūraśastīrmarutvānno bhavatvindra ūtī || 1.100.10
sa jāmibhiryatsamajāti mīḻhe'jāmibhirvā puruhūta evaiḥ |
apāṁ tokasya tanayasya jeṣe marutvānno bhavatvindra ūtī || 1.100.11
sa vajrabhṛddasyuhā bhīma ugraḥ sahasracetāḥ śatanītha ṛbhvā |
camrīṣo na śavasā pāñcajanyo marutvānno bhavatvindra ūtī || 1.100.12
tasya vajraḥ krandati smatsvarṣā divo na tveṣo ravathaḥ śimīvān |
taṁ sacante sanayastaṁ dhanāni marutvānno bhavatvindra ūtī || 1.100.13
yasyājasraṁ śavasā mānamukthaṁ paribhujadrodasī viśvataḥ sīm |
sa pāriṣatkratubhirmandasāno marutvānno bhavatvindra ūtī || 1.100.14
na yasya devā devatā na martā āpaścana śavaso antamāpuḥ |
sa prarikvā tvakṣasā kṣmo divaśca marutvānno bhavatvindra ūtī || 1.100.15
rohicchyāvā sumadaṁśurlalāmīrdyukṣā rāya ṛjrāśvasya |
vṛṣaṇvantaṁ bibhratī dhūrṣu rathaṁ mandrā ciketa nāhuṣīṣu vikṣu || 1.100.16
etattyatta indra vṛṣṇa ukthaṁ vārṣāgirā abhi gṛṇanti rādhaḥ |
ṛjrāśvaḥ praṣṭibhirambarīṣaḥ sahadevo bhayamānaḥ surādhāḥ || 1.100.17
dasyūñchimyūśca puruhūta evairhatvā pṛthivyāṁ śarvā ni barhīt |
sanatkṣetraṁ sakhibhiḥ śvitnyebhiḥ sanatsūryaṁ sanadapaḥ suvajraḥ || 1.100.18
viśvāhendro adhivaktā no astvaparihvṛtāḥ sanuyāma vājam |
tanno mitro varuṇo māmahantāmaditiḥ sindhuḥ pṛthivī uta dyauḥ || 1.100.19
pra mandine pitumadarcatā vaco yaḥ kṛṣṇagarbhā nirahannṛjiśvanā |
avasyavo vṛṣaṇaṁ vajradakṣiṇaṁ marutvantaṁ sakhyāya havāmahe || 1.101.01
yo vyaṁsaṁ jāhṛṣāṇena manyunā yaḥ śambaraṁ yo ahanpiprumavratam |
indro yaḥ śuṣṇamaśuṣaṁ nyāvṛṇaṅmarutvantaṁ sakhyāya havāmahe || 1.101.02
yasya dyāvāpṛthivī pauṁsyaṁ mahadyasya vrate varuṇo yasya sūryaḥ |
yasyendrasya sindhavaḥ saścati vrataṁ marutvantaṁ sakhyāya havāmahe || 1.101.03
yo aśvānāṁ yo gavāṁ gopatirvaśī ya āritaḥ karmaṇikarmaṇi sthiraḥ |
vīḻościdindro yo asunvato vadho marutvantaṁ sakhyāya havāmahe || 1.101.04
yo viśvasya jagataḥ prāṇataspatiryo brahmaṇe prathamo gā avindat |
indro yo dasyūradharā avātiranmarutvantaṁ sakhyāya havāmahe || 1.101.05
yaḥ śūrebhirhavyo yaśca bhīrubhiryo dhāvadbhirhūyate yaśca jigyubhiḥ |
indraṁ yaṁ viśvā bhuvanābhi saṁdadhurmarutvantaṁ sakhyāya havāmahe || 1.101.06
rudrāṇāmeti pradiśā vicakṣaṇo rudrebhiryoṣā tanute pṛthu jrayaḥ |
indraṁ manīṣā abhyarcati śrutaṁ marutvantaṁ sakhyāya havāmahe || 1.101.07
yadvā marutvaḥ parame sadhasthe yadvāvame vṛjane mādayāse |
ata ā yāhyadhvaraṁ no acchā tvāyā haviścakṛmā satyarādhaḥ || 1.101.08
tvāyendra somaṁ suṣumā sudakṣa tvāyā haviścakṛmā brahmavāhaḥ |
adhā niyutvaḥ sagaṇo marudbhirasminyajñe barhiṣi mādayasva || 1.101.09
mādayasva haribhirye ta indra vi ṣyasva śipre vi sṛjasva dhene |
ā tvā suśipra harayo vahantūśanhavyāni prati no juṣasva || 1.101.10
marutstotrasya vṛjanasya gopā vayamindreṇa sanuyāma vājam |
tanno mitro varuṇo māmahantāmaditiḥ sindhuḥ pṛthivī uta dyauḥ || 1.101.11
imāṁ te dhiyaṁ pra bhare maho mahīmasya stotre dhiṣaṇā yatta ānaje |
tamutsave ca prasave ca sāsahimindraṁ devāsaḥ śavasāmadannanu || 1.102.01
asya śravo nadyaḥ sapta bibhrati dyāvākṣāmā pṛthivī darśataṁ vapuḥ |
asme sūryācandramasābhicakṣe śraddhe kamindra carato vitarturam || 1.102.02
taṁ smā rathaṁ maghavanprāva sātaye jaitraṁ yaṁ te anumadāma saṁgame |
ājā na indra manasā puruṣṭuta tvāyadbhyo maghavañcharma yaccha naḥ || 1.102.03
vayaṁ jayema tvayā yujā vṛtamasmākamaṁśamudavā bharebhare |
asmabhyamindra varivaḥ sugaṁ kṛdhi pra śatrūṇāṁ maghavanvṛṣṇyā ruja || 1.102.04
nānā hi tvā havamānā janā ime dhanānāṁ dhartaravasā vipanyavaḥ |
asmākaṁ smā rathamā tiṣṭha sātaye jaitraṁ hīndra nibhṛtaṁ manastava || 1.102.05
gojitā bāhū amitakratuḥ simaḥ karmankarmañchatamūtiḥ khajaṁkaraḥ |
akalpa indraḥ pratimānamojasāthā janā vi hvayante siṣāsavaḥ || 1.102.06
utte śatānmaghavannucca bhūyasa utsahasrādririce kṛṣṭiṣu śravaḥ |
amātraṁ tvā dhiṣaṇā titviṣe mahyadhā vṛtrāṇi jighnase puraṁdara || 1.102.07
triviṣṭidhātu pratimānamojasastisro bhūmīrnṛpate trīṇi rocanā |
atīdaṁ viśvaṁ bhuvanaṁ vavakṣithāśatrurindra januṣā sanādasi || 1.102.08
tvāṁ deveṣu prathamaṁ havāmahe tvaṁ babhūtha pṛtanāsu sāsahiḥ |
semaṁ naḥ kārumupamanyumudbhidamindraḥ kṛṇotu prasave rathaṁ puraḥ || 1.102.09
tvaṁ jigetha na dhanā rurodhithārbheṣvājā maghavanmahatsu ca |
tvāmugramavase saṁ śiśīmasyathā na indra havaneṣu codaya || 1.102.10
viśvāhendro adhivaktā no astvaparihvṛtāḥ sanuyāma vājam |
tanno mitro varuṇo māmahantāmaditiḥ sindhuḥ pṛthivī uta dyauḥ || 1.102.11
tatta indriyaṁ paramaṁ parācairadhārayanta kavayaḥ puredam |
kṣamedamanyaddivyanyadasya samī pṛcyate samaneva ketuḥ || 1.103.01
sa dhārayatpṛthivīṁ paprathacca vajreṇa hatvā nirapaḥ sasarja |
ahannahimabhinadrauhiṇaṁ vyahanvyaṁsaṁ maghavā śacībhiḥ || 1.103.02
sa jātūbharmā śraddadhāna ojaḥ puro vibhindannacaradvi dāsīḥ |
vidvānvajrindasyave hetimasyāryaṁ saho vardhayā dyumnamindra || 1.103.03
tadūcuṣe mānuṣemā yugāni kīrtenyaṁ maghavā nāma bibhrat |
upaprayandasyuhatyāya vajrī yaddha sūnuḥ śravase nāma dadhe || 1.103.04
tadasyedaṁ paśyatā bhūri puṣṭaṁ śradindrasya dhattana vīryāya |
sa gā avindatso avindadaśvānsa oṣadhīḥ so apaḥ sa vanāni || 1.103.05
bhūrikarmaṇe vṛṣabhāya vṛṣṇe satyaśuṣmāya sunavāma somam |
ya ādṛtyā paripanthīva śūro'yajvano vibhajanneti vedaḥ || 1.103.06
tadindra preva vīryaṁ cakartha yatsasantaṁ vajreṇābodhayo'him |
anu tvā patnīrhṛṣitaṁ vayaśca viśve devāso amadannanu tvā || 1.103.07
śuṣṇaṁ pipruṁ kuyavaṁ vṛtramindra yadāvadhīrvi puraḥ śambarasya |
tanno mitro varuṇo māmahantāmaditiḥ sindhuḥ pṛthivī uta dyauḥ || 1.103.08
yoniṣṭa indra niṣade akāri tamā ni ṣīda svāno nārvā |
vimucyā vayo'vasāyāśvāndoṣā vastorvahīyasaḥ prapitve || 1.104.01
o tye nara indramūtaye gurnū cittānsadyo adhvano jagamyāt |
devāso manyuṁ dāsasya ścamnante na ā vakṣansuvitāya varṇam || 1.104.02
ava tmanā bharate ketavedā ava tmanā bharate phenamudan |
kṣīreṇa snātaḥ kuyavasya yoṣe hate te syātāṁ pravaṇe śiphāyāḥ || 1.104.03
yuyopa nābhiruparasyāyoḥ pra pūrvābhistirate rāṣṭi śūraḥ |
añjasī kuliśī vīrapatnī payo hinvānā udabhirbharante || 1.104.04
prati yatsyā nīthādarśi dasyoroko nācchā sadanaṁ jānatī gāt |
adha smā no maghavañcarkṛtādinmā no magheva niṣṣapī parā dāḥ || 1.104.05
sa tvaṁ na indra sūrye so apsvanāgāstva ā bhaja jīvaśaṁse |
māntarāṁ bhujamā rīriṣo naḥ śraddhitaṁ te mahata indriyāya || 1.104.06
adhā manye śratte asmā adhāyi vṛṣā codasva mahate dhanāya |
mā no akṛte puruhūta yonāvindra kṣudhyadbhyo vaya āsutiṁ dāḥ || 1.104.07
mā no vadhīrindra mā parā dā mā naḥ priyā bhojanāni pra moṣīḥ |
āṇḍā mā no maghavañchakra nirbhenmā naḥ pātrā bhetsahajānuṣāṇi || 1.104.08
arvāṅehi somakāmaṁ tvāhurayaṁ sutastasya pibā madāya |
uruvyacā jaṭhara ā vṛṣasva piteva naḥ śṛṇuhi hūyamānaḥ || 1.104.09
candramā apsvantarā suparṇo dhāvate divi |
na vo hiraṇyanemayaḥ padaṁ vindanti vidyuto vittaṁ me asya rodasī || 1.105.01
arthamidvā u arthina ā jāyā yuvate patim |
tuñjāte vṛṣṇyaṁ payaḥ paridāya rasaṁ duhe vittaṁ me asya rodasī || 1.105.02
mo ṣu devā adaḥ svarava pādi divaspari |
mā somyasya śambhuvaḥ śūne bhūma kadā cana vittaṁ me asya rodasī || 1.105.03
yajñaṁ pṛcchāmyavamaṁ sa taddūto vi vocati |
kva ṛtaṁ pūrvyaṁ gataṁ kastadbibharti nūtano vittaṁ me asya rodasī || 1.105.04
amī ye devāḥ sthana triṣvā rocane divaḥ |
kadva ṛtaṁ kadanṛtaṁ kva pratnā va āhutirvittaṁ me asya rodasī || 1.105.05
kadva ṛtasya dharṇasi kadvaruṇasya cakṣaṇam |
kadaryamṇo mahaspathāti krāmema dūḍhyo vittaṁ me asya rodasī || 1.105.06
ahaṁ so asmi yaḥ purā sute vadāmi kāni cit |
taṁ mā vyantyādhyo vṛko na tṛṣṇajaṁ mṛgaṁ vittaṁ me asya rodasī || 1.105.07
saṁ mā tapantyabhitaḥ sapatnīriva parśavaḥ |
mūṣo na śiśnā vyadanti mādhyaḥ stotāraṁ te śatakrato vittaṁ me asya rodasī || 1.105.08
amī ye sapta raśmayastatrā me nābhirātatā |
tritastadvedāptyaḥ sa jāmitvāya rebhati vittaṁ me asya rodasī || 1.105.09
amī ye pañcokṣaṇo madhye tasthurmaho divaḥ |
devatrā nu pravācyaṁ sadhrīcīnā ni vāvṛturvittaṁ me asya rodasī || 1.105.10
suparṇā eta āsate madhya ārodhane divaḥ |
te sedhanti patho vṛkaṁ tarantaṁ yahvatīrapo vittaṁ me asya rodasī || 1.105.11
navyaṁ tadukthyaṁ hitaṁ devāsaḥ supravācanam |
ṛtamarṣanti sindhavaḥ satyaṁ tātāna sūryo vittaṁ me asya rodasī || 1.105.12
agne tava tyadukthyaṁ deveṣvastyāpyam |
sa naḥ satto manuṣvadā devānyakṣi viduṣṭaro vittaṁ me asya rodasī || 1.105.13
satto hotā manuṣvadā devā acchā viduṣṭaraḥ |
agnirhavyā suṣūdati devo deveṣu medhiro vittaṁ me asya rodasī || 1.105.14
brahmā kṛṇoti varuṇo gātuvidaṁ tamīmahe |
vyūrṇoti hṛdā matiṁ navyo jāyatāmṛtaṁ vittaṁ me asya rodasī || 1.105.15
asau yaḥ panthā ādityo divi pravācyaṁ kṛtaḥ |
na sa devā atikrame taṁ martāso na paśyatha vittaṁ me asya rodasī || 1.105.16
tritaḥ kūpe'vahito devānhavata ūtaye |
tacchuśrāva bṛhaspatiḥ kṛṇvannaṁhūraṇāduru vittaṁ me asya rodasī || 1.105.17
aruṇo mā sakṛdvṛkaḥ pathā yantaṁ dadarśa hi |
ujjihīte nicāyyā taṣṭeva pṛṣṭyāmayī vittaṁ me asya rodasī || 1.105.18
enāṅgūṣeṇa vayamindravanto'bhi ṣyāma vṛjane sarvavīrāḥ |
tanno mitro varuṇo māmahantāmaditiḥ sindhuḥ pṛthivī uta dyauḥ || 1.105.19
indraṁ mitraṁ varuṇamagnimūtaye mārutaṁ śardho aditiṁ havāmahe |
rathaṁ na durgādvasavaḥ sudānavo viśvasmānno aṁhaso niṣpipartana || 1.106.01
ta ādityā ā gatā sarvatātaye bhūta devā vṛtratūryeṣu śambhuvaḥ |
rathaṁ na durgādvasavaḥ sudānavo viśvasmānno aṁhaso niṣpipartana || 1.106.02
avantu naḥ pitaraḥ supravācanā uta devī devaputre ṛtāvṛdhā |
rathaṁ na durgādvasavaḥ sudānavo viśvasmānno aṁhaso niṣpipartana || 1.106.03
narāśaṁsaṁ vājinaṁ vājayanniha kṣayadvīraṁ pūṣaṇaṁ sumnairīmahe |
rathaṁ na durgādvasavaḥ sudānavo viśvasmānno aṁhaso niṣpipartana || 1.106.04
bṛhaspate sadaminnaḥ sugaṁ kṛdhi śaṁ yoryatte manurhitaṁ tadīmahe |
rathaṁ na durgādvasavaḥ sudānavo viśvasmānno aṁhaso niṣpipartana || 1.106.05
indraṁ kutso vṛtrahaṇaṁ śacīpatiṁ kāṭe nibāḻha ṛṣirahvadūtaye |
rathaṁ na durgādvasavaḥ sudānavo viśvasmānno aṁhaso niṣpipartana || 1.106.06
devairno devyaditirni pātu devastrātā trāyatāmaprayucchan |
tanno mitro varuṇo māmahantāmaditiḥ sindhuḥ pṛthivī uta dyauḥ || 1.106.07
yajño devānāṁ pratyeti sumnamādityāso bhavatā mṛḻayantaḥ |
ā vo'rvācī sumatirvavṛtyādaṁhościdyā varivovittarāsat || 1.107.01
upa no devā avasā gamantvaṅgirasāṁ sāmabhiḥ stūyamānāḥ |
indra indriyairmaruto marudbhirādityairno aditiḥ śarma yaṁsat || 1.107.02
tanna indrastadvaruṇastadagnistadaryamā tatsavitā cano dhāt |
tanno mitro varuṇo māmahantāmaditiḥ sindhuḥ pṛthivī uta dyauḥ || 1.107.03
ya indrāgnī citratamo ratho vāmabhi viśvāni bhuvanāni caṣṭe |
tenā yātaṁ sarathaṁ tasthivāṁsāthā somasya pibataṁ sutasya || 1.108.01
yāvadidaṁ bhuvanaṁ viśvamastyuruvyacā varimatā gabhīram |
tāvā ayaṁ pātave somo astvaramindrāgnī manase yuvabhyām || 1.108.02
cakrāthe hi sadhryaṅnāma bhadraṁ sadhrīcīnā vṛtrahaṇā uta sthaḥ |
tāvindrāgnī sadhryañcā niṣadyā vṛṣṇaḥ somasya vṛṣaṇā vṛṣethām || 1.108.03
samiddheṣvagniṣvānajānā yatasrucā barhiru tistirāṇā |
tīvraiḥ somaiḥ pariṣiktebhirarvāgendrāgnī saumanasāya yātam || 1.108.04
yānīndrāgnī cakrathurvīryāṇi yāni rūpāṇyuta vṛṣṇyāni |
yā vāṁ pratnāni sakhyā śivāni tebhiḥ somasya pibataṁ sutasya || 1.108.05
yadabravaṁ prathamaṁ vāṁ vṛṇāno'yaṁ somo asurairno vihavyaḥ |
tāṁ satyāṁ śraddhāmabhyā hi yātamathā somasya pibataṁ sutasya || 1.108.06
yadindrāgnī madathaḥ sve duroṇe yadbrahmaṇi rājani vā yajatrā |
ataḥ pari vṛṣaṇāvā hi yātamathā somasya pibataṁ sutasya || 1.108.07
yadindrāgnī yaduṣu turvaśeṣu yaddruhyuṣvanuṣu pūruṣu sthaḥ |
ataḥ pari vṛṣaṇāvā hi yātamathā somasya pibataṁ sutasya || 1.108.08
yadindrāgnī avamasyāṁ pṛthivyāṁ madhyamasyāṁ paramasyāmuta sthaḥ |
ataḥ pari vṛṣaṇāvā hi yātamathā somasya pibataṁ sutasya || 1.108.09
yadindrāgnī paramasyāṁ pṛthivyāṁ madhyamasyāmavamasyāmuta sthaḥ |
ataḥ pari vṛṣaṇāvā hi yātamathā somasya pibataṁ sutasya || 1.108.10
yadindrāgnī divi ṣṭho yatpṛthivyāṁ yatparvateṣvoṣadhīṣvapsu |
ataḥ pari vṛṣaṇāvā hi yātamathā somasya pibataṁ sutasya || 1.108.11
yadindrāgnī uditā sūryasya madhye divaḥ svadhayā mādayethe |
ataḥ pari vṛṣaṇāvā hi yātamathā somasya pibataṁ sutasya || 1.108.12
evendrāgnī papivāṁsā sutasya viśvāsmabhyaṁ saṁ jayataṁ dhanāni |
tanno mitro varuṇo māmahantāmaditiḥ sindhuḥ pṛthivī uta dyauḥ || 1.108.13
vi hyakhyaṁ manasā vasya icchannindrāgnī jñāsa uta vā sajātān |
nānyā yuvatpramatirasti mahyaṁ sa vāṁ dhiyaṁ vājayantīmatakṣam || 1.109.01
aśravaṁ hi bhūridāvattarā vāṁ vijāmāturuta vā ghā syālāt |
athā somasya prayatī yuvabhyāmindrāgnī stomaṁ janayāmi navyam || 1.109.02
mā cchedma raśmīriti nādhamānāḥ pitṝṇāṁ śaktīranuyacchamānāḥ |
indrāgnibhyāṁ kaṁ vṛṣaṇo madanti tā hyadrī dhiṣaṇāyā upasthe || 1.109.03
yuvābhyāṁ devī dhiṣaṇā madāyendrāgnī somamuśatī sunoti |
tāvaśvinā bhadrahastā supāṇī ā dhāvataṁ madhunā pṛṅktamapsu || 1.109.04
yuvāmindrāgnī vasuno vibhāge tavastamā śuśrava vṛtrahatye |
tāvāsadyā barhiṣi yajñe asminpra carṣaṇī mādayethāṁ sutasya || 1.109.05
pra carṣaṇibhyaḥ pṛtanāhaveṣu pra pṛthivyā riricāthe divaśca |
pra sindhubhyaḥ pra giribhyo mahitvā prendrāgnī viśvā bhuvanātyanyā || 1.109.06
ā bharataṁ śikṣataṁ vajrabāhū asmā indrāgnī avataṁ śacībhiḥ |
ime nu te raśmayaḥ sūryasya yebhiḥ sapitvaṁ pitaro na āsan || 1.109.07
puraṁdarā śikṣataṁ vajrahastāsmā indrāgnī avataṁ bhareṣu |
tanno mitro varuṇo māmahantāmaditiḥ sindhuḥ pṛthivī uta dyauḥ || 1.109.08
tataṁ me apastadu tāyate punaḥ svādiṣṭhā dhītirucathāya śasyate |
ayaṁ samudra iha viśvadevyaḥ svāhākṛtasya samu tṛpṇuta ṛbhavaḥ || 1.110.01
ābhogayaṁ pra yadicchanta aitanāpākāḥ prāñco mama ke cidāpayaḥ |
saudhanvanāsaścaritasya bhūmanāgacchata saviturdāśuṣo gṛham || 1.110.02
tatsavitā vo'mṛtatvamāsuvadagohyaṁ yacchravayanta aitana |
tyaṁ ciccamasamasurasya bhakṣaṇamekaṁ santamakṛṇutā caturvayam || 1.110.03
viṣṭvī śamī taraṇitvena vāghato martāsaḥ santo amṛtatvamānaśuḥ |
saudhanvanā ṛbhavaḥ sūracakṣasaḥ saṁvatsare samapṛcyanta dhītibhiḥ || 1.110.04
kṣetramiva vi mamustejanena ekaṁ pātramṛbhavo jehamānam |
upastutā upamaṁ nādhamānā amartyeṣu śrava icchamānāḥ || 1.110.05
ā manīṣāmantarikṣasya nṛbhyaḥ sruceva ghṛtaṁ juhavāma vidmanā |
taraṇitvā ye piturasya saścira ṛbhavo vājamaruhandivo rajaḥ || 1.110.06
ṛbhurna indraḥ śavasā navīyānṛbhurvājebhirvasubhirvasurdadiḥ |
yuṣmākaṁ devā avasāhani priye'bhi tiṣṭhema pṛtsutīrasunvatām || 1.110.07
niścarmaṇa ṛbhavo gāmapiṁśata saṁ vatsenāsṛjatā mātaraṁ punaḥ |
saudhanvanāsaḥ svapasyayā naro jivrī yuvānā pitarākṛṇotana || 1.110.08
vājebhirno vājasātāvaviḍḍhyṛbhumā indra citramā darṣi rādhaḥ |
tanno mitro varuṇo māmahantāmaditiḥ sindhuḥ pṛthivī uta dyauḥ || 1.110.09
takṣanrathaṁ suvṛtaṁ vidmanāpasastakṣanharī indravāhā vṛṣaṇvasū |
takṣanpitṛbhyāmṛbhavo yuvadvayastakṣanvatsāya mātaraṁ sacābhuvam || 1.111.01
ā no yajñāya takṣata ṛbhumadvayaḥ kratve dakṣāya suprajāvatīmiṣam |
yathā kṣayāma sarvavīrayā viśā tannaḥ śardhāya dhāsathā svindriyam || 1.111.02
ā takṣata sātimasmabhyamṛbhavaḥ sātiṁ rathāya sātimarvate naraḥ |
sātiṁ no jaitrīṁ saṁ maheta viśvahā jāmimajāmiṁ pṛtanāsu sakṣaṇim || 1.111.03
ṛbhukṣaṇamindramā huva ūtaya ṛbhūnvājānmarutaḥ somapītaye |
ubhā mitrāvaruṇā nūnamaśvinā te no hinvantu sātaye dhiye jiṣe || 1.111.04
ṛbhurbharāya saṁ śiśātu sātiṁ samaryajidvājo asmā aviṣṭu |
tanno mitro varuṇo māmahantāmaditiḥ sindhuḥ pṛthivī uta dyauḥ || 1.111.05
īḻe dyāvāpṛthivī pūrvacittaye'gniṁ gharmaṁ surucaṁ yāmanniṣṭaye |
yābhirbhare kāramaṁśāya jinvathastābhirū ṣu ūtibhiraśvinā gatam || 1.112.01
yuvordānāya subharā asaścato rathamā tasthurvacasaṁ na mantave |
yābhirdhiyo'vathaḥ karmanniṣṭaye tābhirū ṣu ūtibhiraśvinā gatam || 1.112.02
yuvaṁ tāsāṁ divyasya praśāsane viśāṁ kṣayatho amṛtasya majmanā |
yābhirdhenumasvaṁ pinvatho narā tābhirū ṣu ūtibhiraśvinā gatam || 1.112.03
yābhiḥ parijmā tanayasya majmanā dvimātā tūrṣu taraṇirvibhūṣati |
yābhistrimanturabhavadvicakṣaṇastābhirū ṣu ūtibhiraśvinā gatam || 1.112.04
yābhī rebhaṁ nivṛtaṁ sitamadbhya udvandanamairayataṁ svardṛśe |
yābhiḥ kaṇvaṁ pra siṣāsantamāvataṁ tābhirū ṣu ūtibhiraśvinā gatam || 1.112.05
yābhirantakaṁ jasamānamāraṇe bhujyuṁ yābhiravyathibhirjijinvathuḥ |
yābhiḥ karkandhuṁ vayyaṁ ca jinvathastābhirū ṣu ūtibhiraśvinā gatam || 1.112.06
yābhiḥ śucantiṁ dhanasāṁ suṣaṁsadaṁ taptaṁ gharmamomyāvantamatraye |
yābhiḥ pṛśniguṁ purukutsamāvataṁ tābhirū ṣu ūtibhiraśvinā gatam || 1.112.07
yābhiḥ śacībhirvṛṣaṇā parāvṛjaṁ prāndhaṁ śroṇaṁ cakṣasa etave kṛthaḥ |
yābhirvartikāṁ grasitāmamuñcataṁ tābhirū ṣu ūtibhiraśvinā gatam || 1.112.08
yābhiḥ sindhuṁ madhumantamasaścataṁ vasiṣṭhaṁ yābhirajarāvajinvatam |
yābhiḥ kutsaṁ śrutaryaṁ naryamāvataṁ tābhirū ṣu ūtibhiraśvinā gatam || 1.112.09
yābhirviśpalāṁ dhanasāmatharvyaṁ sahasramīḻha ājāvajinvatam |
yābhirvaśamaśvyaṁ preṇimāvataṁ tābhirū ṣu ūtibhiraśvinā gatam || 1.112.10
yābhiḥ sudānū auśijāya vaṇije dīrghaśravase madhu kośo akṣarat |
kakṣīvantaṁ stotāraṁ yābhirāvataṁ tābhirū ṣu ūtibhiraśvinā gatam || 1.112.11
yābhī rasāṁ kṣodasodnaḥ pipinvathuranaśvaṁ yābhī rathamāvataṁ jiṣe |
yābhistriśoka usriyā udājata tābhirū ṣu ūtibhiraśvinā gatam || 1.112.12
yābhiḥ sūryaṁ pariyāthaḥ parāvati mandhātāraṁ kṣaitrapatyeṣvāvatam |
yābhirvipraṁ pra bharadvājamāvataṁ tābhirū ṣu ūtibhiraśvinā gatam || 1.112.13
yābhirmahāmatithigvaṁ kaśojuvaṁ divodāsaṁ śambarahatya āvatam |
yābhiḥ pūrbhidye trasadasyumāvataṁ tābhirū ṣu ūtibhiraśvinā gatam || 1.112.14
yābhirvamraṁ vipipānamupastutaṁ kaliṁ yābhirvittajāniṁ duvasyathaḥ |
yābhirvyaśvamuta pṛthimāvataṁ tābhirū ṣu ūtibhiraśvinā gatam || 1.112.15
yābhirnarā śayave yābhiratraye yābhiḥ purā manave gātumīṣathuḥ |
yābhiḥ śārīrājataṁ syūmaraśmaye tābhirū ṣu ūtibhiraśvinā gatam || 1.112.16
yābhiḥ paṭharvā jaṭharasya majmanāgnirnādīdeccita iddho ajmannā |
yābhiḥ śaryātamavatho mahādhane tābhirū ṣu ūtibhiraśvinā gatam || 1.112.17
yābhiraṅgiro manasā niraṇyatho'graṁ gacchatho vivare goarṇasaḥ |
yābhirmanuṁ śūramiṣā samāvataṁ tābhirū ṣu ūtibhiraśvinā gatam || 1.112.18
yābhiḥ patnīrvimadāya nyūhathurā gha vā yābhiraruṇīraśikṣatam |
yābhiḥ sudāsa ūhathuḥ sudevyaṁ tābhirū ṣu ūtibhiraśvinā gatam || 1.112.19
yābhiḥ śaṁtātī bhavatho dadāśuṣe bhujyuṁ yābhiravatho yābhiradhrigum |
omyāvatīṁ subharāmṛtastubhaṁ tābhirū ṣu ūtibhiraśvinā gatam || 1.112.20
yābhiḥ kṛśānumasane duvasyatho jave yābhiryūno arvantamāvatam |
madhu priyaṁ bharatho yatsaraḍbhyastābhirū ṣu ūtibhiraśvinā gatam || 1.112.21
yābhirnaraṁ goṣuyudhaṁ nṛṣāhye kṣetrasya sātā tanayasya jinvathaḥ |
yābhī rathā avatho yābhirarvatastābhirū ṣu ūtibhiraśvinā gatam || 1.112.22
yābhiḥ kutsamārjuneyaṁ śatakratū pra turvītiṁ pra ca dabhītimāvatam |
yābhirdhvasantiṁ puruṣantimāvataṁ tābhirū ṣu ūtibhiraśvinā gatam || 1.112.23
apnasvatīmaśvinā vācamasme kṛtaṁ no dasrā vṛṣaṇā manīṣām |
adyūtye'vase ni hvaye vāṁ vṛdhe ca no bhavataṁ vājasātau || 1.112.24
dyubhiraktubhiḥ pari pātamasmānariṣṭebhiraśvinā saubhagebhiḥ |
tanno mitro varuṇo māmahantāmaditiḥ sindhuḥ pṛthivī uta dyauḥ || 1.112.25
idaṁ śreṣṭhaṁ jyotiṣāṁ jyotirāgāccitraḥ praketo ajaniṣṭa vibhvā |
yathā prasūtā savituḥ savāya evā rātryuṣase yonimāraik || 1.113.01
ruśadvatsā ruśatī śvetyāgādāraigu kṛṣṇā sadanānyasyāḥ |
samānabandhū amṛte anūcī dyāvā varṇaṁ carata āmināne || 1.113.02
samāno adhvā svasroranantastamanyānyā carato devaśiṣṭe |
na methete na tasthatuḥ sumeke naktoṣāsā samanasā virūpe || 1.113.03
bhāsvatī netrī sūnṛtānāmaceti citrā vi duro na āvaḥ |
prārpyā jagadvyu no rāyo akhyaduṣā ajīgarbhuvanāni viśvā || 1.113.04
jihmaśye caritave maghonyābhogaya iṣṭaye rāya u tvam |
dabhraṁ paśyadbhya urviyā vicakṣa uṣā ajīgarbhuvanāni viśvā || 1.113.05
kṣatrāya tvaṁ śravase tvaṁ mahīyā iṣṭaye tvamarthamiva tvamityai |
visadṛśā jīvitābhipracakṣa uṣā ajīgarbhuvanāni viśvā || 1.113.06
eṣā divo duhitā pratyadarśi vyucchantī yuvatiḥ śukravāsāḥ |
viśvasyeśānā pārthivasya vasva uṣo adyeha subhage vyuccha || 1.113.07
parāyatīnāmanveti pātha āyatīnāṁ prathamā śaśvatīnām |
vyucchantī jīvamudīrayantyuṣā mṛtaṁ kaṁ cana bodhayantī || 1.113.08
uṣo yadagniṁ samidhe cakartha vi yadāvaścakṣasā sūryasya |
yanmānuṣānyakṣyamāṇā ajīgastaddeveṣu cakṛṣe bhadramapnaḥ || 1.113.09
kiyātyā yatsamayā bhavāti yā vyūṣuryāśca nūnaṁ vyucchān |
anu pūrvāḥ kṛpate vāvaśānā pradīdhyānā joṣamanyābhireti || 1.113.10
īyuṣṭe ye pūrvatarāmapaśyanvyucchantīmuṣasaṁ martyāsaḥ |
asmābhirū nu praticakṣyābhūdo te yanti ye aparīṣu paśyān || 1.113.11
yāvayaddveṣā ṛtapā ṛtejāḥ sumnāvarī sūnṛtā īrayantī |
sumaṅgalīrbibhratī devavītimihādyoṣaḥ śreṣṭhatamā vyuccha || 1.113.12
śaśvatpuroṣā vyuvāsa devyatho adyedaṁ vyāvo maghonī |
atho vyucchāduttarā anu dyūnajarāmṛtā carati svadhābhiḥ || 1.113.13
vyañjibhirdiva ātāsvadyaudapa kṛṣṇāṁ nirṇijaṁ devyāvaḥ |
prabodhayantyaruṇebhiraśvairoṣā yāti suyujā rathena || 1.113.14
āvahantī poṣyā vāryāṇi citraṁ ketuṁ kṛṇute cekitānā |
īyuṣīṇāmupamā śaśvatīnāṁ vibhātīnāṁ prathamoṣā vyaśvait || 1.113.15
udīrdhvaṁ jīvo asurna āgādapa prāgāttama ā jyotireti |
āraikpanthāṁ yātave sūryāyāganma yatra pratiranta āyuḥ || 1.113.16
syūmanā vāca udiyarti vahniḥ stavāno rebha uṣaso vibhātīḥ |
adyā taduccha gṛṇate maghonyasme āyurni didīhi prajāvat || 1.113.17
yā gomatīruṣasaḥ sarvavīrā vyucchanti dāśuṣe martyāya |
vāyoriva sūnṛtānāmudarke tā aśvadā aśnavatsomasutvā || 1.113.18
mātā devānāmaditeranīkaṁ yajñasya keturbṛhatī vi bhāhi |
praśastikṛdbrahmaṇe no vyucchā no jane janaya viśvavāre || 1.113.19
yaccitramapna uṣaso vahantījānāya śaśamānāya bhadram |
tanno mitro varuṇo māmahantāmaditiḥ sindhuḥ pṛthivī uta dyauḥ || 1.113.20
imā rudrāya tavase kapardine kṣayadvīrāya pra bharāmahe matīḥ |
yathā śamasaddvipade catuṣpade viśvaṁ puṣṭaṁ grāme asminnanāturam || 1.114.01
mṛḻā no rudrota no mayaskṛdhi kṣayadvīrāya namasā vidhema te |
yacchaṁ ca yośca manurāyeje pitā tadaśyāma tava rudra praṇītiṣu || 1.114.02
aśyāma te sumatiṁ devayajyayā kṣayadvīrasya tava rudra mīḍhvaḥ |
sumnāyannidviśo asmākamā carāriṣṭavīrā juhavāma te haviḥ || 1.114.03
tveṣaṁ vayaṁ rudraṁ yajñasādhaṁ vaṅkuṁ kavimavase ni hvayāmahe |
āre asmaddaivyaṁ heḻo asyatu sumatimidvayamasyā vṛṇīmahe || 1.114.04
divo varāhamaruṣaṁ kapardinaṁ tveṣaṁ rūpaṁ namasā ni hvayāmahe |
haste bibhradbheṣajā vāryāṇi śarma varma cchardirasmabhyaṁ yaṁsat || 1.114.05
idaṁ pitre marutāmucyate vacaḥ svādoḥ svādīyo rudrāya vardhanam |
rāsvā ca no amṛta martabhojanaṁ tmane tokāya tanayāya mṛḻa || 1.114.06
mā no mahāntamuta mā no arbhakaṁ mā na ukṣantamuta mā na ukṣitam |
mā no vadhīḥ pitaraṁ mota mātaraṁ mā naḥ priyāstanvo rudra rīriṣaḥ || 1.114.07
mā nastoke tanaye mā na āyau mā no goṣu mā no aśveṣu rīriṣaḥ |
vīrānmā no rudra bhāmito vadhīrhaviṣmantaḥ sadamittvā havāmahe || 1.114.08
upa te stomānpaśupā ivākaraṁ rāsvā pitarmarutāṁ sumnamasme |
bhadrā hi te sumatirmṛḻayattamāthā vayamava itte vṛṇīmahe || 1.114.09
āre te goghnamuta pūruṣaghnaṁ kṣayadvīra sumnamasme te astu |
mṛḻā ca no adhi ca brūhi devādhā ca naḥ śarma yaccha dvibarhāḥ || 1.114.10
avocāma namo asmā avasyavaḥ śṛṇotu no havaṁ rudro marutvān |
tanno mitro varuṇo māmahantāmaditiḥ sindhuḥ pṛthivī uta dyauḥ || 1.114.11
citraṁ devānāmudagādanīkaṁ cakṣurmitrasya varuṇasyāgneḥ |
āprā dyāvāpṛthivī antarikṣaṁ sūrya ātmā jagatastasthuṣaśca || 1.115.01
sūryo devīmuṣasaṁ rocamānāṁ maryo na yoṣāmabhyeti paścāt |
yatrā naro devayanto yugāni vitanvate prati bhadrāya bhadram || 1.115.02
bhadrā aśvā haritaḥ sūryasya citrā etagvā anumādyāsaḥ |
namasyanto diva ā pṛṣṭhamasthuḥ pari dyāvāpṛthivī yanti sadyaḥ || 1.115.03
tatsūryasya devatvaṁ tanmahitvaṁ madhyā kartorvitataṁ saṁ jabhāra |
yadedayukta haritaḥ sadhasthādādrātrī vāsastanute simasmai || 1.115.04
tanmitrasya varuṇasyābhicakṣe sūryo rūpaṁ kṛṇute dyorupasthe |
anantamanyadruśadasya pājaḥ kṛṣṇamanyaddharitaḥ saṁ bharanti || 1.115.05
adyā devā uditā sūryasya niraṁhasaḥ pipṛtā niravadyāt |
tanno mitro varuṇo māmahantāmaditiḥ sindhuḥ pṛthivī uta dyauḥ || 1.115.06
nāsatyābhyāṁ barhiriva pra vṛñje stomā iyarmyabhriyeva vātaḥ |
yāvarbhagāya vimadāya jāyāṁ senājuvā nyūhatū rathena || 1.116.01
vīḻupatmabhirāśuhemabhirvā devānāṁ vā jūtibhiḥ śāśadānā |
tadrāsabho nāsatyā sahasramājā yamasya pradhane jigāya || 1.116.02
tugro ha bhujyumaśvinodameghe rayiṁ na kaścinmamṛvā avāhāḥ |
tamūhathurnaubhirātmanvatībhirantarikṣaprudbhirapodakābhiḥ || 1.116.03
tisraḥ kṣapastrirahātivrajadbhirnāsatyā bhujyumūhathuḥ pataṁgaiḥ |
samudrasya dhanvannārdrasya pāre tribhī rathaiḥ śatapadbhiḥ ṣaḻaśvaiḥ || 1.116.04
anārambhaṇe tadavīrayethāmanāsthāne agrabhaṇe samudre |
yadaśvinā ūhathurbhujyumastaṁ śatāritrāṁ nāvamātasthivāṁsam || 1.116.05
yamaśvinā dadathuḥ śvetamaśvamaghāśvāya śaśvaditsvasti |
tadvāṁ dātraṁ mahi kīrtenyaṁ bhūtpaidvo vājī sadamiddhavyo aryaḥ || 1.116.06
yuvaṁ narā stuvate pajriyāya kakṣīvate aradataṁ puraṁdhim |
kārotarācchaphādaśvasya vṛṣṇaḥ śataṁ kumbhā asiñcataṁ surāyāḥ || 1.116.07
himenāgniṁ ghraṁsamavārayethāṁ pitumatīmūrjamasmā adhattam |
ṛbīse atrimaśvināvanītamunninyathuḥ sarvagaṇaṁ svasti || 1.116.08
parāvataṁ nāsatyānudethāmuccābudhnaṁ cakrathurjihmabāram |
kṣarannāpo na pāyanāya rāye sahasrāya tṛṣyate gotamasya || 1.116.09
jujuruṣo nāsatyota vavriṁ prāmuñcataṁ drāpimiva cyavānāt |
prātirataṁ jahitasyāyurdasrāditpatimakṛṇutaṁ kanīnām || 1.116.10
tadvāṁ narā śaṁsyaṁ rādhyaṁ cābhiṣṭimannāsatyā varūtham |
yadvidvāṁsā nidhimivāpagūḻhamuddarśatādūpathurvandanāya || 1.116.11
tadvāṁ narā sanaye daṁsa ugramāviṣkṛṇomi tanyaturna vṛṣṭim |
dadhyaṅha yanmadhvātharvaṇo vāmaśvasya śīrṣṇā pra yadīmuvāca || 1.116.12
ajohavīnnāsatyā karā vāṁ mahe yāmanpurubhujā puraṁdhiḥ |
śrutaṁ tacchāsuriva vadhrimatyā hiraṇyahastamaśvināvadattam || 1.116.13
āsno vṛkasya vartikāmabhīke yuvaṁ narā nāsatyāmumuktam |
uto kaviṁ purubhujā yuvaṁ ha kṛpamāṇamakṛṇutaṁ vicakṣe || 1.116.14
caritraṁ hi verivācchedi parṇamājā khelasya paritakmyāyām |
sadyo jaṅghāmāyasīṁ viśpalāyai dhane hite sartave pratyadhattam || 1.116.15
śataṁ meṣānvṛkye cakṣadānamṛjrāśvaṁ taṁ pitāndhaṁ cakāra |
tasmā akṣī nāsatyā vicakṣa ādhattaṁ dasrā bhiṣajāvanarvan || 1.116.16
ā vāṁ rathaṁ duhitā sūryasya kārṣmevātiṣṭhadarvatā jayantī |
viśve devā anvamanyanta hṛdbhiḥ samu śriyā nāsatyā sacethe || 1.116.17
yadayātaṁ divodāsāya vartirbharadvājāyāśvinā hayantā |
revaduvāha sacano ratho vāṁ vṛṣabhaśca śiṁśumāraśca yuktā || 1.116.18
rayiṁ sukṣatraṁ svapatyamāyuḥ suvīryaṁ nāsatyā vahantā |
ā jahnāvīṁ samanasopa vājaistrirahno bhāgaṁ dadhatīmayātam || 1.116.19
pariviṣṭaṁ jāhuṣaṁ viśvataḥ sīṁ sugebhirnaktamūhathū rajobhiḥ |
vibhindunā nāsatyā rathena vi parvatā ajarayū ayātam || 1.116.20
ekasyā vastorāvataṁ raṇāya vaśamaśvinā sanaye sahasrā |
nirahataṁ ducchunā indravantā pṛthuśravaso vṛṣaṇāvarātīḥ || 1.116.21
śarasya cidārcatkasyāvatādā nīcāduccā cakrathuḥ pātave vāḥ |
śayave cinnāsatyā śacībhirjasuraye staryaṁ pipyathurgām || 1.116.22
avasyate stuvate kṛṣṇiyāya ṛjūyate nāsatyā śacībhiḥ |
paśuṁ na naṣṭamiva darśanāya viṣṇāpvaṁ dadathurviśvakāya || 1.116.23
daśa rātrīraśivenā nava dyūnavanaddhaṁ śnathitamapsvantaḥ |
viprutaṁ rebhamudani pravṛktamunninyathuḥ somamiva sruveṇa || 1.116.24
pra vāṁ daṁsāṁsyaśvināvavocamasya patiḥ syāṁ sugavaḥ suvīraḥ |
uta paśyannaśnuvandīrghamāyurastamivejjarimāṇaṁ jagamyām || 1.116.25
madhvaḥ somasyāśvinā madāya pratno hotā vivāsate vām |
barhiṣmatī rātirviśritā gīriṣā yātaṁ nāsatyopa vājaiḥ || 1.117.01
yo vāmaśvinā manaso javīyānrathaḥ svaśvo viśa ājigāti |
yena gacchathaḥ sukṛto duroṇaṁ tena narā vartirasmabhyaṁ yātam || 1.117.02
ṛṣiṁ narāvaṁhasaḥ pāñcajanyamṛbīsādatriṁ muñcatho gaṇena |
minantā dasyoraśivasya māyā anupūrvaṁ vṛṣaṇā codayantā || 1.117.03
aśvaṁ na gūḻhamaśvinā durevairṛṣiṁ narā vṛṣaṇā rebhamapsu |
saṁ taṁ riṇītho viprutaṁ daṁsobhirna vāṁ jūryanti pūrvyā kṛtāni || 1.117.04
suṣupvāṁsaṁ na nirṛterupasthe sūryaṁ na dasrā tamasi kṣiyantam |
śubhe rukmaṁ na darśataṁ nikhātamudūpathuraśvinā vandanāya || 1.117.05
tadvāṁ narā śaṁsyaṁ pajriyeṇa kakṣīvatā nāsatyā parijman |
śaphādaśvasya vājino janāya śataṁ kumbhā asiñcataṁ madhūnām || 1.117.06
yuvaṁ narā stuvate kṛṣṇiyāya viṣṇāpvaṁ dadathurviśvakāya |
ghoṣāyai citpitṛṣade duroṇe patiṁ jūryantyā aśvināvadattam || 1.117.07
yuvaṁ śyāvāya ruśatīmadattaṁ mahaḥ kṣoṇasyāśvinā kaṇvāya |
pravācyaṁ tadvṛṣaṇā kṛtaṁ vāṁ yannārṣadāya śravo adhyadhattam || 1.117.08
purū varpāṁsyaśvinā dadhānā ni pedava ūhathurāśumaśvam |
sahasrasāṁ vājinamapratītamahihanaṁ śravasyaṁ tarutram || 1.117.09
etāni vāṁ śravasyā sudānū brahmāṅgūṣaṁ sadanaṁ rodasyoḥ |
yadvāṁ pajrāso aśvinā havante yātamiṣā ca viduṣe ca vājam || 1.117.10
sūnormānenāśvinā gṛṇānā vājaṁ viprāya bhuraṇā radantā |
agastye brahmaṇā vāvṛdhānā saṁ viśpalāṁ nāsatyāriṇītam || 1.117.11
kuha yāntā suṣṭutiṁ kāvyasya divo napātā vṛṣaṇā śayutrā |
hiraṇyasyeva kalaśaṁ nikhātamudūpathurdaśame aśvināhan || 1.117.12
yuvaṁ cyavānamaśvinā jarantaṁ punaryuvānaṁ cakrathuḥ śacībhiḥ |
yuvo rathaṁ duhitā sūryasya saha śriyā nāsatyāvṛṇīta || 1.117.13
yuvaṁ tugrāya pūrvyebhirevaiḥ punarmanyāvabhavataṁ yuvānā |
yuvaṁ bhujyumarṇaso niḥ samudrādvibhirūhathurṛjrebhiraśvaiḥ || 1.117.14
ajohavīdaśvinā taugryo vāṁ proḻhaḥ samudramavyathirjaganvān |
niṣṭamūhathuḥ suyujā rathena manojavasā vṛṣaṇā svasti || 1.117.15
ajohavīdaśvinā vartikā vāmāsno yatsīmamuñcataṁ vṛkasya |
vi jayuṣā yayathuḥ sānvadrerjātaṁ viṣvāco ahataṁ viṣeṇa || 1.117.16
śataṁ meṣānvṛkye māmahānaṁ tamaḥ praṇītamaśivena pitrā |
ākṣī ṛjrāśve aśvināvadhattaṁ jyotirandhāya cakrathurvicakṣe || 1.117.17
śunamandhāya bharamahvayatsā vṛkīraśvinā vṛṣaṇā nareti |
jāraḥ kanīna iva cakṣadāna ṛjrāśvaḥ śatamekaṁ ca meṣān || 1.117.18
mahī vāmūtiraśvinā mayobhūruta srāmaṁ dhiṣṇyā saṁ riṇīthaḥ |
athā yuvāmidahvayatpuraṁdhirāgacchataṁ sīṁ vṛṣaṇāvavobhiḥ || 1.117.19
adhenuṁ dasrā staryaṁ viṣaktāmapinvataṁ śayave aśvinā gām |
yuvaṁ śacībhirvimadāya jāyāṁ nyūhathuḥ purumitrasya yoṣām || 1.117.20
yavaṁ vṛkeṇāśvinā vapanteṣaṁ duhantā manuṣāya dasrā |
abhi dasyuṁ bakureṇā dhamantoru jyotiścakrathurāryāya || 1.117.21
ātharvaṇāyāśvinā dadhīce'śvyaṁ śiraḥ pratyairayatam |
sa vāṁ madhu pra vocadṛtāyantvāṣṭraṁ yaddasrāvapikakṣyaṁ vām || 1.117.22
sadā kavī sumatimā cake vāṁ viśvā dhiyo aśvinā prāvataṁ me |
asme rayiṁ nāsatyā bṛhantamapatyasācaṁ śrutyaṁ rarāthām || 1.117.23
hiraṇyahastamaśvinā rarāṇā putraṁ narā vadhrimatyā adattam |
tridhā ha śyāvamaśvinā vikastamujjīvasa airayataṁ sudānū || 1.117.24
etāni vāmaśvinā vīryāṇi pra pūrvyāṇyāyavo'vocan |
brahma kṛṇvanto vṛṣaṇā yuvabhyāṁ suvīrāso vidathamā vadema || 1.117.25
ā vāṁ ratho aśvinā śyenapatvā sumṛḻīkaḥ svavā yātvarvāṅ |
yo martyasya manaso javīyāntrivandhuro vṛṣaṇā vātaraṁhāḥ || 1.118.01
trivandhureṇa trivṛtā rathena tricakreṇa suvṛtā yātamarvāk |
pinvataṁ gā jinvatamarvato no vardhayatamaśvinā vīramasme || 1.118.02
pravadyāmanā suvṛtā rathena dasrāvimaṁ śṛṇutaṁ ślokamadreḥ |
kimaṅga vāṁ pratyavartiṁ gamiṣṭhāhurviprāso aśvinā purājāḥ || 1.118.03
ā vāṁ śyenāso aśvinā vahantu rathe yuktāsa āśavaḥ pataṁgāḥ |
ye apturo divyāso na gṛdhrā abhi prayo nāsatyā vahanti || 1.118.04
ā vāṁ rathaṁ yuvatistiṣṭhadatra juṣṭvī narā duhitā sūryasya |
pari vāmaśvā vapuṣaḥ pataṁgā vayo vahantvaruṣā abhīke || 1.118.05
udvandanamairataṁ daṁsanābhirudrebhaṁ dasrā vṛṣaṇā śacībhiḥ |
niṣṭaugryaṁ pārayathaḥ samudrātpunaścyavānaṁ cakrathuryuvānam || 1.118.06
yuvamatraye'vanītāya taptamūrjamomānamaśvināvadhattam |
yuvaṁ kaṇvāyāpiriptāya cakṣuḥ pratyadhattaṁ suṣṭutiṁ jujuṣāṇā || 1.118.07
yuvaṁ dhenuṁ śayave nādhitāyāpinvatamaśvinā pūrvyāya |
amuñcataṁ vartikāmaṁhaso niḥ prati jaṅghāṁ viśpalāyā adhattam || 1.118.08
yuvaṁ śvetaṁ pedava indrajūtamahihanamaśvinādattamaśvam |
johūtramaryo abhibhūtimugraṁ sahasrasāṁ vṛṣaṇaṁ vīḍvaṅgam || 1.118.09
tā vāṁ narā svavase sujātā havāmahe aśvinā nādhamānāḥ |
ā na upa vasumatā rathena giro juṣāṇā suvitāya yātam || 1.118.10
ā śyenasya javasā nūtanenāsme yātaṁ nāsatyā sajoṣāḥ |
have hi vāmaśvinā rātahavyaḥ śaśvattamāyā uṣaso vyuṣṭau || 1.118.11
ā vāṁ rathaṁ purumāyaṁ manojuvaṁ jīrāśvaṁ yajñiyaṁ jīvase huve |
sahasraketuṁ vaninaṁ śatadvasuṁ śruṣṭīvānaṁ varivodhāmabhi prayaḥ || 1.119.01
ūrdhvā dhītiḥ pratyasya prayāmanyadhāyi śasmansamayanta ā diśaḥ |
svadāmi gharmaṁ prati yantyūtaya ā vāmūrjānī rathamaśvināruhat || 1.119.02
saṁ yanmithaḥ paspṛdhānāso agmata śubhe makhā amitā jāyavo raṇe |
yuvoraha pravaṇe cekite ratho yadaśvinā vahathaḥ sūrimā varam || 1.119.03
yuvaṁ bhujyuṁ bhuramāṇaṁ vibhirgataṁ svayuktibhirnivahantā pitṛbhya ā |
yāsiṣṭaṁ vartirvṛṣaṇā vijenyaṁ divodāsāya mahi ceti vāmavaḥ || 1.119.04
yuvoraśvinā vapuṣe yuvāyujaṁ rathaṁ vāṇī yematurasya śardhyam |
ā vāṁ patitvaṁ sakhyāya jagmuṣī yoṣāvṛṇīta jenyā yuvāṁ patī || 1.119.05
yuvaṁ rebhaṁ pariṣūteruruṣyatho himena gharmaṁ paritaptamatraye |
yuvaṁ śayoravasaṁ pipyathurgavi pra dīrgheṇa vandanastāryāyuṣā || 1.119.06
yuvaṁ vandanaṁ nirṛtaṁ jaraṇyayā rathaṁ na dasrā karaṇā saminvathaḥ |
kṣetrādā vipraṁ janatho vipanyayā pra vāmatra vidhate daṁsanā bhuvat || 1.119.07
agacchataṁ kṛpamāṇaṁ parāvati pituḥ svasya tyajasā nibādhitam |
svarvatīrita ūtīryuvoraha citrā abhīke abhavannabhiṣṭayaḥ || 1.119.08
uta syā vāṁ madhumanmakṣikārapanmade somasyauśijo huvanyati |
yuvaṁ dadhīco mana ā vivāsatho'thā śiraḥ prati vāmaśvyaṁ vadat || 1.119.09
yuvaṁ pedave puruvāramaśvinā spṛdhāṁ śvetaṁ tarutāraṁ duvasyathaḥ |
śaryairabhidyuṁ pṛtanāsu duṣṭaraṁ carkṛtyamindramiva carṣaṇīsaham || 1.119.10
kā rādhaddhotrāśvinā vāṁ ko vāṁ joṣa ubhayoḥ |
kathā vidhātyapracetāḥ || 1.120.01
vidvāṁsāvidduraḥ pṛcchedavidvānitthāparo acetāḥ |
nū cinnu marte akrau || 1.120.02
tā vidvāṁsā havāmahe vāṁ tā no vidvāṁsā manma vocetamadya |
prārcaddayamāno yuvākuḥ || 1.120.03
vi pṛcchāmi pākyā na devānvaṣaṭkṛtasyādbhutasya dasrā |
pātaṁ ca sahyaso yuvaṁ ca rabhyaso naḥ || 1.120.04
pra yā ghoṣe bhṛgavāṇe na śobhe yayā vācā yajati pajriyo vām |
praiṣayurna vidvān || 1.120.05
śrutaṁ gāyatraṁ takavānasyāhaṁ ciddhi rirebhāśvinā vām |
ākṣī śubhaspatī dan || 1.120.06
yuvaṁ hyāstaṁ maho ranyuvaṁ vā yanniratataṁsatam |
tā no vasū sugopā syātaṁ pātaṁ no vṛkādaghāyoḥ || 1.120.07
mā kasmai dhātamabhyamitriṇe no mākutrā no gṛhebhyo dhenavo guḥ |
stanābhujo aśiśvīḥ || 1.120.08
duhīyanmitradhitaye yuvāku rāye ca no mimītaṁ vājavatyai |
iṣe ca no mimītaṁ dhenumatyai || 1.120.09
aśvinorasanaṁ rathamanaśvaṁ vājinīvatoḥ |
tenāhaṁ bhūri cākana || 1.120.10
ayaṁ samaha mā tanūhyāte janā anu |
somapeyaṁ sukho rathaḥ || 1.120.11
adha svapnasya nirvide'bhuñjataśca revataḥ |
ubhā tā basri naśyataḥ || 1.120.12
kaditthā nṝḥ pātraṁ devayatāṁ śravadgiro aṅgirasāṁ turaṇyan |
pra yadānaḍviśa ā harmyasyoru kraṁsate adhvare yajatraḥ || 1.121.01
stambhīddha dyāṁ sa dharuṇaṁ pruṣāyadṛbhurvājāya draviṇaṁ naro goḥ |
anu svajāṁ mahiṣaścakṣata vrāṁ menāmaśvasya pari mātaraṁ goḥ || 1.121.02
nakṣaddhavamaruṇīḥ pūrvyaṁ rāṭ turo viśāmaṅgirasāmanu dyūn |
takṣadvajraṁ niyutaṁ tastambhaddyāṁ catuṣpade naryāya dvipāde || 1.121.03
asya made svaryaṁ dā ṛtāyāpīvṛtamusriyāṇāmanīkam |
yaddha prasarge trikakumnivartadapa druho mānuṣasya duro vaḥ || 1.121.04
tubhyaṁ payo yatpitarāvanītāṁ rādhaḥ suretasturaṇe bhuraṇyū |
śuci yatte rekṇa āyajanta sabardughāyāḥ paya usriyāyāḥ || 1.121.05
adha pra jajñe taraṇirmamattu pra rocyasyā uṣaso na sūraḥ |
induryebhirāṣṭa sveduhavyaiḥ sruveṇa siñcañjaraṇābhi dhāma || 1.121.06
svidhmā yadvanadhitirapasyātsūro adhvare pari rodhanā goḥ |
yaddha prabhāsi kṛtvyā anu dyūnanarviśe paśviṣe turāya || 1.121.07
aṣṭā maho diva ādo harī iha dyumnāsāhamabhi yodhāna utsam |
hariṁ yatte mandinaṁ dukṣanvṛdhe gorabhasamadribhirvātāpyam || 1.121.08
tvamāyasaṁ prati vartayo gordivo aśmānamupanītamṛbhvā |
kutsāya yatra puruhūta vanvañchuṣṇamanantaiḥ pariyāsi vadhaiḥ || 1.121.09
purā yatsūrastamaso apītestamadrivaḥ phaligaṁ hetimasya |
śuṣṇasya citparihitaṁ yadojo divaspari sugrathitaṁ tadādaḥ || 1.121.10
anu tvā mahī pājasī acakre dyāvākṣāmā madatāmindra karman |
tvaṁ vṛtramāśayānaṁ sirāsu maho vajreṇa siṣvapo varāhum || 1.121.11
tvamindra naryo yā avo nṝntiṣṭhā vātasya suyujo vahiṣṭhān |
yaṁ te kāvya uśanā mandinaṁ dādvṛtrahaṇaṁ pāryaṁ tatakṣa vajram || 1.121.12
tvaṁ sūro harito rāmayo nṝnbharaccakrametaśo nāyamindra |
prāsya pāraṁ navatiṁ nāvyānāmapi kartamavartayo'yajyūn || 1.121.13
tvaṁ no asyā indra durhaṇāyāḥ pāhi vajrivo duritādabhīke |
pra no vājānrathyo aśvabudhyāniṣe yandhi śravase sūnṛtāyai || 1.121.14
mā sā te asmatsumatirvi dasadvājapramahaḥ samiṣo varanta |
ā no bhaja maghavangoṣvaryo maṁhiṣṭhāste sadhamādaḥ syāma || 1.121.15
pra vaḥ pāntaṁ raghumanyavo'ndho yajñaṁ rudrāya mīḻhuṣe bharadhvam |
divo astoṣyasurasya vīrairiṣudhyeva maruto rodasyoḥ || 1.122.01
patnīva pūrvahūtiṁ vāvṛdhadhyā uṣāsānaktā purudhā vidāne |
starīrnātkaṁ vyutaṁ vasānā sūryasya śriyā sudṛśī hiraṇyaiḥ || 1.122.02
mamattu naḥ parijmā vasarhā mamattu vāto apāṁ vṛṣaṇvān |
śiśītamindrāparvatā yuvaṁ nastanno viśve varivasyantu devāḥ || 1.122.03
uta tyā me yaśasā śvetanāyai vyantā pāntauśijo huvadhyai |
pra vo napātamapāṁ kṛṇudhvaṁ pra mātarā rāspinasyāyoḥ || 1.122.04
ā vo ruvaṇyumauśijo huvadhyai ghoṣeva śaṁsamarjunasya naṁśe |
pra vaḥ pūṣṇe dāvana ā acchā voceya vasutātimagneḥ || 1.122.05
śrutaṁ me mitrāvaruṇā havemota śrutaṁ sadane viśvataḥ sīm |
śrotu naḥ śroturātiḥ suśrotuḥ sukṣetrā sindhuradbhiḥ || 1.122.06
stuṣe sā vāṁ varuṇa mitra rātirgavāṁ śatā pṛkṣayāmeṣu pajre |
śrutarathe priyarathe dadhānāḥ sadyaḥ puṣṭiṁ nirundhānāso agman || 1.122.07
asya stuṣe mahimaghasya rādhaḥ sacā sanema nahuṣaḥ suvīrāḥ |
jano yaḥ pajrebhyo vājinīvānaśvāvato rathino mahyaṁ sūriḥ || 1.122.08
jano yo mitrāvaruṇāvabhidhrugapo na vāṁ sunotyakṣṇayādhruk |
svayaṁ sa yakṣmaṁ hṛdaye ni dhatta āpa yadīṁ hotrābhirṛtāvā || 1.122.09
sa vrādhato nahuṣo daṁsujūtaḥ śardhastaro narāṁ gūrtaśravāḥ |
visṛṣṭarātiryāti bāḻhasṛtvā viśvāsu pṛtsu sadamicchūraḥ || 1.122.10
adha gmantā nahuṣo havaṁ sūreḥ śrotā rājāno amṛtasya mandrāḥ |
nabhojuvo yanniravasya rādhaḥ praśastaye mahinā rathavate || 1.122.11
etaṁ śardhaṁ dhāma yasya sūrerityavocandaśatayasya naṁśe |
dyumnāni yeṣu vasutātī rāranviśve sanvantu prabhṛtheṣu vājam || 1.122.12
mandāmahe daśatayasya dhāserdviryatpañca bibhrato yantyannā |
kimiṣṭāśva iṣṭaraśmireta īśānāsastaruṣa ṛñjate nṝn || 1.122.13
hiraṇyakarṇaṁ maṇigrīvamarṇastanno viśve varivasyantu devāḥ |
aryo giraḥ sadya ā jagmuṣīrosrāścākantūbhayeṣvasme || 1.122.14
catvāro mā maśarśārasya śiśvastrayo rājña āyavasasya jiṣṇoḥ |
ratho vāṁ mitrāvaruṇā dīrghāpsāḥ syūmagabhastiḥ sūro nādyaut || 1.122.15
pṛthū ratho dakṣiṇāyā ayojyainaṁ devāso amṛtāso asthuḥ |
kṛṣṇādudasthādaryā vihāyāścikitsantī mānuṣāya kṣayāya || 1.123.01
pūrvā viśvasmādbhuvanādabodhi jayantī vājaṁ bṛhatī sanutrī |
uccā vyakhyadyuvatiḥ punarbhūroṣā aganprathamā pūrvahūtau || 1.123.02
yadadya bhāgaṁ vibhajāsi nṛbhya uṣo devi martyatrā sujāte |
devo no atra savitā damūnā anāgaso vocati sūryāya || 1.123.03
gṛhaṁgṛhamahanā yātyacchā divedive adhi nāmā dadhānā |
siṣāsantī dyotanā śaśvadāgādagramagramidbhajate vasūnām || 1.123.04
bhagasya svasā varuṇasya jāmiruṣaḥ sūnṛte prathamā jarasva |
paścā sa daghyā yo aghasya dhātā jayema taṁ dakṣiṇayā rathena || 1.123.05
udīratāṁ sūnṛtā utpuraṁdhīrudagnayaḥ śuśucānāso asthuḥ |
spārhā vasūni tamasāpagūḻhāviṣkṛṇvantyuṣaso vibhātīḥ || 1.123.06
apānyadetyabhyanyadeti viṣurūpe ahanī saṁ carete |
parikṣitostamo anyā guhākaradyauduṣāḥ śośucatā rathena || 1.123.07
sadṛśīradya sadṛśīridu śvo dīrghaṁ sacante varuṇasya dhāma |
anavadyāstriṁśataṁ yojanānyekaikā kratuṁ pari yanti sadyaḥ || 1.123.08
jānatyahnaḥ prathamasya nāma śukrā kṛṣṇādajaniṣṭa śvitīcī |
ṛtasya yoṣā na mināti dhāmāharaharniṣkṛtamācarantī || 1.123.09
kanyeva tanvā śāśadānā eṣi devi devamiyakṣamāṇam |
saṁsmayamānā yuvatiḥ purastādāvirvakṣāṁsi kṛṇuṣe vibhātī || 1.123.10
susaṁkāśā mātṛmṛṣṭeva yoṣāvistanvaṁ kṛṇuṣe dṛśe kam |
bhadrā tvamuṣo vitaraṁ vyuccha na tatte anyā uṣaso naśanta || 1.123.11
aśvāvatīrgomatīrviśvavārā yatamānā raśmibhiḥ sūryasya |
parā ca yanti punarā ca yanti bhadrā nāma vahamānā uṣāsaḥ || 1.123.12
ṛtasya raśmimanuyacchamānā bhadrambhadraṁ kratumasmāsu dhehi |
uṣo no adya suhavā vyucchāsmāsu rāyo maghavatsu ca syuḥ || 1.123.13
uṣā ucchantī samidhāne agnā udyansūrya urviyā jyotiraśret |
devo no atra savitā nvarthaṁ prāsāvīddvipatpra catuṣpadityai || 1.124.01
aminatī daivyāni vratāni praminatī manuṣyā yugāni |
īyuṣīṇāmupamā śaśvatīnāmāyatīnāṁ prathamoṣā vyadyaut || 1.124.02
eṣā divo duhitā pratyadarśi jyotirvasānā samanā purastāt |
ṛtasya panthāmanveti sādhu prajānatīva na diśo mināti || 1.124.03
upo adarśi śundhyuvo na vakṣo nodhā ivāvirakṛta priyāṇi |
admasanna sasato bodhayantī śaśvattamāgātpunareyuṣīṇām || 1.124.04
pūrve ardhe rajaso aptyasya gavāṁ janitryakṛta pra ketum |
vyu prathate vitaraṁ varīya obhā pṛṇantī pitrorupasthā || 1.124.05
evedeṣā purutamā dṛśe kaṁ nājāmiṁ na pari vṛṇakti jāmim |
arepasā tanvā śāśadānā nārbhādīṣate na maho vibhātī || 1.124.06
abhrāteva puṁsa eti pratīcī gartārugiva sanaye dhanānām |
jāyeva patya uśatī suvāsā uṣā hasreva ni riṇīte apsaḥ || 1.124.07
svasā svasre jyāyasyai yonimāraigapaityasyāḥ praticakṣyeva |
vyucchantī raśmibhiḥ sūryasyāñjyaṅkte samanagā iva vrāḥ || 1.124.08
āsāṁ pūrvāsāmahasu svasṝṇāmaparā pūrvāmabhyeti paścāt |
tāḥ pratnavannavyasīrnūnamasme revaducchantu sudinā uṣāsaḥ || 1.124.09
pra bodhayoṣaḥ pṛṇato maghonyabudhyamānāḥ paṇayaḥ sasantu |
revaduccha maghavadbhyo maghoni revatstotre sūnṛte jārayantī || 1.124.10
aveyamaśvaidyuvatiḥ purastādyuṅkte gavāmaruṇānāmanīkam |
vi nūnamucchādasati pra keturgṛhaṁgṛhamupa tiṣṭhāte agniḥ || 1.124.11
utte vayaścidvasaterapaptannaraśca ye pitubhājo vyuṣṭau |
amā sate vahasi bhūri vāmamuṣo devi dāśuṣe martyāya || 1.124.12
astoḍhvaṁ stomyā brahmaṇā me'vīvṛdhadhvamuśatīruṣāsaḥ |
yuṣmākaṁ devīravasā sanema sahasriṇaṁ ca śatinaṁ ca vājam || 1.124.13
prātā ratnaṁ prātaritvā dadhāti taṁ cikitvānpratigṛhyā ni dhatte |
tena prajāṁ vardhayamāna āyū rāyaspoṣeṇa sacate suvīraḥ || 1.125.01
sugurasatsuhiraṇyaḥ svaśvo bṛhadasmai vaya indro dadhāti |
yastvāyantaṁ vasunā prātaritvo mukṣījayeva padimutsināti || 1.125.02
āyamadya sukṛtaṁ prātaricchanniṣṭeḥ putraṁ vasumatā rathena |
aṁśoḥ sutaṁ pāyaya matsarasya kṣayadvīraṁ vardhaya sūnṛtābhiḥ || 1.125.03
upa kṣaranti sindhavo mayobhuva ījānaṁ ca yakṣyamāṇaṁ ca dhenavaḥ |
pṛṇantaṁ ca papuriṁ ca śravasyavo ghṛtasya dhārā upa yanti viśvataḥ || 1.125.04
nākasya pṛṣṭhe adhi tiṣṭhati śrito yaḥ pṛṇāti sa ha deveṣu gacchati |
tasmā āpo ghṛtamarṣanti sindhavastasmā iyaṁ dakṣiṇā pinvate sadā || 1.125.05
dakṣiṇāvatāmidimāni citrā dakṣiṇāvatāṁ divi sūryāsaḥ |
dakṣiṇāvanto amṛtaṁ bhajante dakṣiṇāvantaḥ pra tiranta āyuḥ || 1.125.06
mā pṛṇanto duritamena āranmā jāriṣuḥ sūrayaḥ suvratāsaḥ |
anyasteṣāṁ paridhirastu kaścidapṛṇantamabhi saṁ yantu śokāḥ || 1.125.07
amandānstomānpra bhare manīṣā sindhāvadhi kṣiyato bhāvyasya |
yo me sahasramamimīta savānatūrto rājā śrava icchamānaḥ || 1.126.01
śataṁ rājño nādhamānasya niṣkāñchatamaśvānprayatānsadya ādam |
śataṁ kakṣīvā asurasya gonāṁ divi śravo'jaramā tatāna || 1.126.02
upa mā śyāvāḥ svanayena dattā vadhūmanto daśa rathāso asthuḥ |
ṣaṣṭiḥ sahasramanu gavyamāgātsanatkakṣīvā abhipitve ahnām || 1.126.03
catvāriṁśaddaśarathasya śoṇāḥ sahasrasyāgre śreṇiṁ nayanti |
madacyutaḥ kṛśanāvato atyānkakṣīvanta udamṛkṣanta pajrāḥ || 1.126.04
pūrvāmanu prayatimā dade vastrīnyuktā aṣṭāvaridhāyaso gāḥ |
subandhavo ye viśyā iva vrā anasvantaḥ śrava aiṣanta pajrāḥ || 1.126.05
āgadhitā parigadhitā yā kaśīkeva jaṅgahe |
dadāti mahyaṁ yādurī yāśūnāṁ bhojyā śatā || 1.126.06
upopa me parā mṛśa mā me dabhrāṇi manyathāḥ |
sarvāhamasmi romaśā gandhārīṇāmivāvikā || 1.126.07
agniṁ hotāraṁ manye dāsvantaṁ vasuṁ sūnuṁ sahaso jātavedasaṁ vipraṁ na jātavedasam |
ya ūrdhvayā svadhvaro devo devācyā kṛpā |
ghṛtasya vibhrāṣṭimanu vaṣṭi śociṣājuhvānasya sarpiṣaḥ || 1.127.01
yajiṣṭhaṁ tvā yajamānā huvema jyeṣṭhamaṅgirasāṁ vipra manmabhirviprebhiḥ śukra manmabhiḥ |
parijmānamiva dyāṁ hotāraṁ carṣaṇīnām |
śociṣkeśaṁ vṛṣaṇaṁ yamimā viśaḥ prāvantu jūtaye viśaḥ || 1.127.02
sa hi purū cidojasā virukmatā dīdyāno bhavati druhaṁtaraḥ paraśurna druhaṁtaraḥ |
vīḻu cidyasya samṛtau śruvadvaneva yatsthiram |
niḥṣahamāṇo yamate nāyate dhanvāsahā nāyate || 1.127.03
dṛḻhā cidasmā anu duryathā vide tejiṣṭhābhiraraṇibhirdāṣṭyavase'gnaye dāṣṭyavase |
pra yaḥ purūṇi gāhate takṣadvaneva śociṣā |
sthirā cidannā ni riṇātyojasā ni sthirāṇi cidojasā || 1.127.04
tamasya pṛkṣamuparāsu dhīmahi naktaṁ yaḥ sudarśataro divātarādaprāyuṣe divātarāt |
ādasyāyurgrabhaṇavadvīḻu śarma na sūnave |
bhaktamabhaktamavo vyanto ajarā agnayo vyanto ajarāḥ || 1.127.05
sa hi śardho na mārutaṁ tuviṣvaṇirapnasvatīṣūrvarāsviṣṭanirārtanāsviṣṭaniḥ |
ādaddhavyānyādadiryajñasya keturarhaṇā |
adha smāsya harṣato hṛṣīvato viśve juṣanta panthāṁ naraḥ śubhe na panthām || 1.127.06
dvitā yadīṁ kīstāso abhidyavo namasyanta upavocanta bhṛgavo mathnanto dāśā bhṛgavaḥ |
agnirīśe vasūnāṁ śuciryo dharṇireṣām |
priyā apidhīrvaniṣīṣṭa medhira ā vaniṣīṣṭa medhiraḥ || 1.127.07
viśvāsāṁ tvā viśāṁ patiṁ havāmahe sarvāsāṁ samānaṁ dampatiṁ bhuje satyagirvāhasaṁ bhuje |
atithiṁ mānuṣāṇāṁ piturna yasyāsayā |
amī ca viśve amṛtāsa ā vayo havyā deveṣvā vayaḥ || 1.127.08
tvamagne sahasā sahantamaḥ śuṣmintamo jāyase devatātaye rayirna devatātaye |
śuṣmintamo hi te mado dyumnintama uta kratuḥ |
adha smā te pari carantyajara śruṣṭīvāno nājara || 1.127.09
pra vo mahe sahasā sahasvata uṣarbudhe paśuṣe nāgnaye stomo babhūtvagnaye |
prati yadīṁ haviṣmānviśvāsu kṣāsu joguve |
agre rebho na jarata ṛṣūṇāṁ jūrṇirhota ṛṣūṇām || 1.127.10
sa no nediṣṭhaṁ dadṛśāna ā bharāgne devebhiḥ sacanāḥ sucetunā maho rāyaḥ sucetunā |
mahi śaviṣṭha naskṛdhi saṁcakṣe bhuje asyai |
mahi stotṛbhyo maghavansuvīryaṁ mathīrugro na śavasā || 1.127.11
ayaṁ jāyata manuṣo dharīmaṇi hotā yajiṣṭha uśijāmanu vratamagniḥ svamanu vratam |
viśvaśruṣṭiḥ sakhīyate rayiriva śravasyate |
adabdho hotā ni ṣadadiḻaspade parivīta iḻaspade || 1.128.01
taṁ yajñasādhamapi vātayāmasyṛtasya pathā namasā haviṣmatā devatātā haviṣmatā |
sa na ūrjāmupābhṛtyayā kṛpā na jūryati |
yaṁ mātariśvā manave parāvato devaṁ bhāḥ parāvataḥ || 1.128.02
evena sadyaḥ paryeti pārthivaṁ muhurgī reto vṛṣabhaḥ kanikradaddadhadretaḥ kanikradat |
śataṁ cakṣāṇo akṣabhirdevo vaneṣu turvaṇiḥ |
sado dadhāna upareṣu sānuṣvagniḥ pareṣu sānuṣu || 1.128.03
sa sukratuḥ purohito damedame'gniryajñasyādhvarasya cetati kratvā yajñasya cetati |
kratvā vedhā iṣūyate viśvā jātāni paspaśe |
yato ghṛtaśrīratithirajāyata vahnirvedhā ajāyata || 1.128.04
kratvā yadasya taviṣīṣu pṛñcate'gneraveṇa marutāṁ na bhojyeṣirāya na bhojyā |
sa hi ṣmā dānaminvati vasūnāṁ ca majmanā |
sa nastrāsate duritādabhihrutaḥ śaṁsādaghādabhihrutaḥ || 1.128.05
viśvo vihāyā aratirvasurdadhe haste dakṣiṇe taraṇirna śiśrathacchravasyayā na śiśrathat |
viśvasmā idiṣudhyate devatrā havyamohiṣe |
viśvasmā itsukṛte vāramṛṇvatyagnirdvārā vyṛṇvati || 1.128.06
sa mānuṣe vṛjane śaṁtamo hito'gniryajñeṣu jenyo na viśpatiḥ priyo yajñeṣu viśpatiḥ |
sa havyā mānuṣāṇāmiḻā kṛtāni patyate |
sa nastrāsate varuṇasya dhūrtermaho devasya dhūrteḥ || 1.128.07
agniṁ hotāramīḻate vasudhitiṁ priyaṁ cetiṣṭhamaratiṁ nyerire havyavāhaṁ nyerire |
viśvāyuṁ viśvavedasaṁ hotāraṁ yajataṁ kavim |
devāso raṇvamavase vasūyavo gīrbhī raṇvaṁ vasūyavaḥ || 1.128.08
yaṁ tvaṁ rathamindra medhasātaye'pākā santamiṣira praṇayasi prānavadya nayasi |
sadyaścittamabhiṣṭaye karo vaśaśca vājinam |
sāsmākamanavadya tūtujāna vedhasāmimāṁ vācaṁ na vedhasām || 1.129.01
sa śrudhi yaḥ smā pṛtanāsu kāsu ciddakṣāyya indra bharahūtaye nṛbhirasi pratūrtaye nṛbhiḥ |
yaḥ śūraiḥ svaḥ sanitā yo viprairvājaṁ tarutā |
tamīśānāsa iradhanta vājinaṁ pṛkṣamatyaṁ na vājinam || 1.129.02
dasmo hi ṣmā vṛṣaṇaṁ pinvasi tvacaṁ kaṁ cidyāvīrararuṁ śūra martyaṁ parivṛṇakṣi martyam |
indrota tubhyaṁ taddive tadrudrāya svayaśase |
mitrāya vocaṁ varuṇāya saprathaḥ sumṛḻīkāya saprathaḥ || 1.129.03
asmākaṁ va indramuśmasīṣṭaye sakhāyaṁ viśvāyuṁ prāsahaṁ yujaṁ vājeṣu prāsahaṁ yujam |
asmākaṁ brahmotaye'vā pṛtsuṣu kāsu cit |
nahi tvā śatruḥ starate stṛṇoṣi yaṁ viśvaṁ śatruṁ stṛṇoṣi yam || 1.129.04
ni ṣū namātimatiṁ kayasya cittejiṣṭhābhiraraṇibhirnotibhirugrābhirugrotibhiḥ |
neṣi ṇo yathā purānenāḥ śūra manyase |
viśvāni pūrorapa parṣi vahnirāsā vahnirno accha || 1.129.05
pra tadvoceyaṁ bhavyāyendave havyo na ya iṣavānmanma rejati rakṣohā manma rejati |
svayaṁ so asmadā nido vadhairajeta durmatim |
ava sravedaghaśaṁso'vataramava kṣudramiva sravet || 1.129.06
vanema taddhotrayā citantyā vanema rayiṁ rayivaḥ suvīryaṁ raṇvaṁ santaṁ suvīryam |
durmanmānaṁ sumantubhiremiṣā pṛcīmahi |
ā satyābhirindraṁ dyumnahūtibhiryajatraṁ dyumnahūtibhiḥ || 1.129.07
praprā vo asme svayaśobhirūtī parivarga indro durmatīnāṁ darīmandurmatīnām |
svayaṁ sā riṣayadhyai yā na upeṣe atraiḥ |
hatemasanna vakṣati kṣiptā jūrṇirna vakṣati || 1.129.08
tvaṁ na indra rāyā parīṇasā yāhi pathā anehasā puro yāhyarakṣasā |
sacasva naḥ parāka ā sacasvāstamīka ā |
pāhi no dūrādārādabhiṣṭibhiḥ sadā pāhyabhiṣṭibhiḥ || 1.129.09
tvaṁ na indra rāyā tarūṣasograṁ cittvā mahimā sakṣadavase mahe mitraṁ nāvase |
ojiṣṭha trātaravitā rathaṁ kaṁ cidamartya |
anyamasmadririṣeḥ kaṁ cidadrivo ririkṣantaṁ cidadrivaḥ || 1.129.10
pāhi na indra suṣṭuta sridho'vayātā sadamiddurmatīnāṁ devaḥ sandurmatīnām |
hantā pāpasya rakṣasastrātā viprasya māvataḥ |
adhā hi tvā janitā jījanadvaso rakṣohaṇaṁ tvā jījanadvaso || 1.129.11
endra yāhyupa naḥ parāvato nāyamacchā vidathānīva satpatirastaṁ rājeva satpatiḥ |
havāmahe tvā vayaṁ prayasvantaḥ sute sacā |
putrāso na pitaraṁ vājasātaye maṁhiṣṭhaṁ vājasātaye || 1.130.01
pibā somamindra suvānamadribhiḥ kośena siktamavataṁ na vaṁsagastātṛṣāṇo na vaṁsagaḥ |
madāya haryatāya te tuviṣṭamāya dhāyase |
ā tvā yacchantu harito na sūryamahā viśveva sūryam || 1.130.02
avindaddivo nihitaṁ guhā nidhiṁ verna garbhaṁ parivītamaśmanyanante antaraśmani |
vrajaṁ vajrī gavāmiva siṣāsannaṅgirastamaḥ |
apāvṛṇodiṣa indraḥ parīvṛtā dvāra iṣaḥ parīvṛtāḥ || 1.130.03
dādṛhāṇo vajramindro gabhastyoḥ kṣadmeva tigmamasanāya saṁ śyadahihatyāya saṁ śyat |
saṁvivyāna ojasā śavobhirindra majmanā |
taṣṭeva vṛkṣaṁ vanino ni vṛścasi paraśveva ni vṛścasi || 1.130.04
tvaṁ vṛthā nadya indra sartave'cchā samudramasṛjo rathā iva vājayato rathā iva |
ita ūtīrayuñjata samānamarthamakṣitam |
dhenūriva manave viśvadohaso janāya viśvadohasaḥ || 1.130.05
imāṁ te vācaṁ vasūyanta āyavo rathaṁ na dhīraḥ svapā atakṣiṣuḥ sumnāya tvāmatakṣiṣuḥ |
śumbhanto jenyaṁ yathā vājeṣu vipra vājinam |
atyamiva śavase sātaye dhanā viśvā dhanāni sātaye || 1.130.06
bhinatpuro navatimindra pūrave divodāsāya mahi dāśuṣe nṛto vajreṇa dāśuṣe nṛto |
atithigvāya śambaraṁ girerugro avābharat |
maho dhanāni dayamāna ojasā viśvā dhanānyojasā || 1.130.07
indraḥ samatsu yajamānamāryaṁ prāvadviśveṣu śatamūtirājiṣu svarmīḻheṣvājiṣu |
manave śāsadavratāntvacaṁ kṛṣṇāmarandhayat |
dakṣanna viśvaṁ tatṛṣāṇamoṣati nyarśasānamoṣati || 1.130.08
sūraścakraṁ pra vṛhajjāta ojasā prapitve vācamaruṇo muṣāyatīśāna ā muṣāyati |
uśanā yatparāvato'jagannūtaye kave |
sumnāni viśvā manuṣeva turvaṇirahā viśveva turvaṇiḥ || 1.130.09
sa no navyebhirvṛṣakarmannukthaiḥ purāṁ dartaḥ pāyubhiḥ pāhi śagmaiḥ |
divodāsebhirindra stavāno vāvṛdhīthā ahobhiriva dyauḥ || 1.130.10
indrāya hi dyaurasuro anamnatendrāya mahī pṛthivī varīmabhirdyumnasātā varīmabhiḥ |
indraṁ viśve sajoṣaso devāso dadhire puraḥ |
indrāya viśvā savanāni mānuṣā rātāni santu mānuṣā || 1.131.01
viśveṣu hi tvā savaneṣu tuñjate samānamekaṁ vṛṣamaṇyavaḥ pṛthaksvaḥ saniṣyavaḥ pṛthak |
taṁ tvā nāvaṁ na parṣaṇiṁ śūṣasya dhuri dhīmahi |
indraṁ na yajñaiścitayanta āyavaḥ stomebhirindramāyavaḥ || 1.131.02
vi tvā tatasre mithunā avasyavo vrajasya sātā gavyasya niḥsṛjaḥ sakṣanta indra niḥsṛjaḥ |
yadgavyantā dvā janā svaryantā samūhasi |
āviṣkarikradvṛṣaṇaṁ sacābhuvaṁ vajramindra sacābhuvam || 1.131.03
viduṣṭe asya vīryasya pūravaḥ puro yadindra śāradīravātiraḥ sāsahāno avātiraḥ |
śāsastamindra martyamayajyuṁ śavasaspate |
mahīmamuṣṇāḥ pṛthivīmimā apo mandasāna imā apaḥ || 1.131.04
āditte asya vīryasya carkiranmadeṣu vṛṣannuśijo yadāvitha sakhīyato yadāvitha |
cakartha kāramebhyaḥ pṛtanāsu pravantave |
te anyāmanyāṁ nadyaṁ saniṣṇata śravasyantaḥ saniṣṇata || 1.131.05
uto no asyā uṣaso juṣeta hyarkasya bodhi haviṣo havīmabhiḥ svarṣātā havīmabhiḥ |
yadindra hantave mṛdho vṛṣā vajriñciketasi |
ā me asya vedhaso navīyaso manma śrudhi navīyasaḥ || 1.131.06
tvaṁ tamindra vāvṛdhāno asmayuramitrayantaṁ tuvijāta martyaṁ vajreṇa śūra martyam |
jahi yo no aghāyati śṛṇuṣva suśravastamaḥ |
riṣṭaṁ na yāmannapa bhūtu durmatirviśvāpa bhūtu durmatiḥ || 1.131.07
tvayā vayaṁ maghavanpūrvye dhana indratvotāḥ sāsahyāma pṛtanyato vanuyāma vanuṣyataḥ |
nediṣṭhe asminnahanyadhi vocā nu sunvate |
asminyajñe vi cayemā bhare kṛtaṁ vājayanto bhare kṛtam || 1.132.01
svarjeṣe bhara āprasya vakmanyuṣarbudhaḥ svasminnañjasi krāṇasya svasminnañjasi |
ahannindro yathā vide śīrṣṇāśīrṣṇopavācyaḥ |
asmatrā te sadhryaksantu rātayo bhadrā bhadrasya rātayaḥ || 1.132.02
tattu prayaḥ pratnathā te śuśukvanaṁ yasminyajñe vāramakṛṇvata kṣayamṛtasya vārasi kṣayam |
vi tadvoceradha dvitāntaḥ paśyanti raśmibhiḥ |
sa ghā vide anvindro gaveṣaṇo bandhukṣidbhyo gaveṣaṇaḥ || 1.132.03
nū itthā te pūrvathā ca pravācyaṁ yadaṅgirobhyo'vṛṇorapa vrajamindra śikṣannapa vrajam |
aibhyaḥ samānyā diśāsmabhyaṁ jeṣi yotsi ca |
sunvadbhyo randhayā kaṁ cidavrataṁ hṛṇāyantaṁ cidavratam || 1.132.04
saṁ yajjanānkratubhiḥ śūra īkṣayaddhane hite taruṣanta śravasyavaḥ pra yakṣanta śravasyavaḥ |
tasmā āyuḥ prajāvadidbādhe arcantyojasā |
indra okyaṁ didhiṣanta dhītayo devā acchā na dhītayaḥ || 1.132.05
yuvaṁ tamindrāparvatā puroyudhā yo naḥ pṛtanyādapa taṁtamiddhataṁ vajreṇa taṁtamiddhatam |
dūre cattāya cchantsadgahanaṁ yadinakṣat |
asmākaṁ śatrūnpari śūra viśvato darmā darṣīṣṭa viśvataḥ || 1.132.06
ubhe punāmi rodasī ṛtena druho dahāmi saṁ mahīranindrāḥ |
abhivlagya yatra hatā amitrā vailasthānaṁ pari tṛḻhā aśeran || 1.133.01
abhivlagyā cidadrivaḥ śīrṣā yātumatīnām |
chindhi vaṭūriṇā padā mahāvaṭūriṇā padā || 1.133.02
avāsāṁ maghavañjahi śardho yātumatīnām |
vailasthānake armake mahāvailasthe armake || 1.133.03
yāsāṁ tisraḥ pañcāśato'bhivlaṅgairapāvapaḥ |
tatsu te manāyati takatsu te manāyati || 1.133.04
piśaṅgabhṛṣṭimambhṛṇaṁ piśācimindra saṁ mṛṇa |
sarvaṁ rakṣo ni barhaya || 1.133.05
avarmaha indra dādṛhi śrudhī naḥ śuśoca hi dyauḥ kṣā na bhīṣā adrivo ghṛṇānna bhīṣā adrivaḥ |
śuṣmintamo hi śuṣmibhirvadhairugrebhirīyase |
apūruṣaghno apratīta śūra satvabhistrisaptaiḥ śūra satvabhiḥ || 1.133.06
vanoti hi sunvankṣayaṁ parīṇasaḥ sunvāno hi ṣmā yajatyava dviṣo devānāmava dviṣaḥ |
sunvāna itsiṣāsati sahasrā vājyavṛtaḥ |
sunvānāyendro dadātyābhuvaṁ rayiṁ dadātyābhuvam || 1.133.07
ā tvā juvo rārahāṇā abhi prayo vāyo vahantviha pūrvapītaye somasya pūrvapītaye |
ūrdhvā te anu sūnṛtā manastiṣṭhatu jānatī |
niyutvatā rathenā yāhi dāvane vāyo makhasya dāvane || 1.134.01
mandantu tvā mandino vāyavindavo'smatkrāṇāsaḥ sukṛtā abhidyavo gobhiḥ krāṇā abhidyavaḥ |
yaddha krāṇā iradhyai dakṣaṁ sacanta ūtayaḥ |
sadhrīcīnā niyuto dāvane dhiya upa bruvata īṁ dhiyaḥ || 1.134.02
vāyuryuṅkte rohitā vāyuraruṇā vāyū rathe ajirā dhuri voḻhave vahiṣṭhā dhuri voḻhave |
pra bodhayā puraṁdhiṁ jāra ā sasatīmiva |
pra cakṣaya rodasī vāsayoṣasaḥ śravase vāsayoṣasaḥ || 1.134.03
tubhyamuṣāsaḥ śucayaḥ parāvati bhadrā vastrā tanvate daṁsu raśmiṣu citrā navyeṣu raśmiṣu |
tubhyaṁ dhenuḥ sabardughā viśvā vasūni dohate |
ajanayo maruto vakṣaṇābhyo diva ā vakṣaṇābhyaḥ || 1.134.04
tubhyaṁ śukrāsaḥ śucayasturaṇyavo madeṣūgrā iṣaṇanta bhurvaṇyapāmiṣanta bhurvaṇi |
tvāṁ tsārī dasamāno bhagamīṭṭe takvavīye |
tvaṁ viśvasmādbhuvanātpāsi dharmaṇāsuryātpāsi dharmaṇā || 1.134.05
tvaṁ no vāyaveṣāmapūrvyaḥ somānāṁ prathamaḥ pītimarhasi sutānāṁ pītimarhasi |
uto vihutmatīnāṁ viśāṁ vavarjuṣīṇām |
viśvā itte dhenavo duhra āśiraṁ ghṛtaṁ duhrata āśiram || 1.134.06
stīrṇaṁ barhirupa no yāhi vītaye sahasreṇa niyutā niyutvate śatinībhirniyutvate |
tubhyaṁ hi pūrvapītaye devā devāya yemire |
pra te sutāso madhumanto asthiranmadāya kratve asthiran || 1.135.01
tubhyāyaṁ somaḥ paripūto adribhiḥ spārhā vasānaḥ pari kośamarṣati śukrā vasāno arṣati |
tavāyaṁ bhāga āyuṣu somo deveṣu hūyate |
vaha vāyo niyuto yāhyasmayurjuṣāṇo yāhyasmayuḥ || 1.135.02
ā no niyudbhiḥ śatinībhiradhvaraṁ sahasriṇībhirupa yāhi vītaye vāyo havyāni vītaye |
tavāyaṁ bhāga ṛtviyaḥ saraśmiḥ sūrye sacā |
adhvaryubhirbharamāṇā ayaṁsata vāyo śukrā ayaṁsata || 1.135.03
ā vāṁ ratho niyutvānvakṣadavase'bhi prayāṁsi sudhitāni vītaye vāyo havyāni vītaye |
pibataṁ madhvo andhasaḥ pūrvapeyaṁ hi vāṁ hitam |
vāyavā candreṇa rādhasā gatamindraśca rādhasā gatam || 1.135.04
ā vāṁ dhiyo vavṛtyuradhvarā upemaminduṁ marmṛjanta vājinamāśumatyaṁ na vājinam |
teṣāṁ pibatamasmayū ā no gantamihotyā |
indravāyū sutānāmadribhiryuvaṁ madāya vājadā yuvam || 1.135.05
ime vāṁ somā apsvā sutā ihādhvaryubhirbharamāṇā ayaṁsata vāyo śukrā ayaṁsata |
ete vāmabhyasṛkṣata tiraḥ pavitramāśavaḥ |
yuvāyavo'ti romāṇyavyayā somāso atyavyayā || 1.135.06
ati vāyo sasato yāhi śaśvato yatra grāvā vadati tatra gacchataṁ gṛhamindraśca gacchatam |
vi sūnṛtā dadṛśe rīyate ghṛtamā pūrṇayā niyutā yātho adhvaramindraśca yātho adhvaram || 1.135.07
atrāha tadvahethe madhva āhutiṁ yamaśvatthamupatiṣṭhanta jāyavo'sme te santu jāyavaḥ |
sākaṁ gāvaḥ suvate pacyate yavo na te vāya upa dasyanti dhenavo nāpa dasyanti dhenavaḥ || 1.135.08
ime ye te su vāyo bāhvojaso'ntarnadī te patayantyukṣaṇo mahi vrādhanta ukṣaṇaḥ |
dhanvañcidye anāśavo jīrāścidagiraukasaḥ |
sūryasyeva raśmayo durniyantavo hastayordurniyantavaḥ || 1.135.09
pra su jyeṣṭhaṁ nicirābhyāṁ bṛhannamo havyaṁ matiṁ bharatā mṛḻayadbhyāṁ svādiṣṭhaṁ mṛḻayadbhyām |
tā samrājā ghṛtāsutī yajñeyajña upastutā |
athainoḥ kṣatraṁ na kutaścanādhṛṣe devatvaṁ nū cidādhṛṣe || 1.136.01
adarśi gātururave varīyasī panthā ṛtasya samayaṁsta raśmibhiścakṣurbhagasya raśmibhiḥ |
dyukṣaṁ mitrasya sādanamaryamṇo varuṇasya ca |
athā dadhāte bṛhadukthyaṁ vaya upastutyaṁ bṛhadvayaḥ || 1.136.02
jyotiṣmatīmaditiṁ dhārayatkṣitiṁ svarvatīmā sacete divedive jāgṛvāṁsā divedive |
jyotiṣmatkṣatramāśāte ādityā dānunaspatī |
mitrastayorvaruṇo yātayajjano'ryamā yātayajjanaḥ || 1.136.03
ayaṁ mitrāya varuṇāya śaṁtamaḥ somo bhūtvavapāneṣvābhago devo deveṣvābhagaḥ |
taṁ devāso juṣerata viśve adya sajoṣasaḥ |
tathā rājānā karatho yadīmaha ṛtāvānā yadīmahe || 1.136.04
yo mitrāya varuṇāyāvidhajjano'narvāṇaṁ taṁ pari pāto aṁhaso dāśvāṁsaṁ martamaṁhasaḥ |
tamaryamābhi rakṣatyṛjūyantamanu vratam |
ukthairya enoḥ paribhūṣati vrataṁ stomairābhūṣati vratam || 1.136.05
namo dive bṛhate rodasībhyāṁ mitrāya vocaṁ varuṇāya mīḻhuṣe sumṛḻīkāya mīḻhuṣe |
indramagnimupa stuhi dyukṣamaryamaṇaṁ bhagam |
jyogjīvantaḥ prajayā sacemahi somasyotī sacemahi || 1.136.06
ūtī devānāṁ vayamindravanto maṁsīmahi svayaśaso marudbhiḥ |
agnirmitro varuṇaḥ śarma yaṁsantadaśyāma maghavāno vayaṁ ca || 1.136.07
suṣumā yātamadribhirgośrītā matsarā ime somāso matsarā ime |
ā rājānā divispṛśāsmatrā gantamupa naḥ |
ime vāṁ mitrāvaruṇā gavāśiraḥ somāḥ śukrā gavāśiraḥ || 1.137.01
ima ā yātamindavaḥ somāso dadhyāśiraḥ sutāso dadhyāśiraḥ |
uta vāmuṣaso budhi sākaṁ sūryasya raśmibhiḥ |
suto mitrāya varuṇāya pītaye cārurṛtāya pītaye || 1.137.02
tāṁ vāṁ dhenuṁ na vāsarīmaṁśuṁ duhantyadribhiḥ somaṁ duhantyadribhiḥ |
asmatrā gantamupa no'rvāñcā somapītaye |
ayaṁ vāṁ mitrāvaruṇā nṛbhiḥ sutaḥ soma ā pītaye sutaḥ || 1.137.03
prapra pūṣṇastuvijātasya śasyate mahitvamasya tavaso na tandate stotramasya na tandate |
arcāmi sumnayannahamantyūtiṁ mayobhuvam |
viśvasya yo mana āyuyuve makho deva āyuyuve makhaḥ || 1.138.01
pra hi tvā pūṣannajiraṁ na yāmani stomebhiḥ kṛṇva ṛṇavo yathā mṛdha uṣṭro na pīparo mṛdhaḥ |
huve yattvā mayobhuvaṁ devaṁ sakhyāya martyaḥ |
asmākamāṅgūṣāndyumninaskṛdhi vājeṣu dyumninaskṛdhi || 1.138.02
yasya te pūṣansakhye vipanyavaḥ kratvā citsanto'vasā bubhujrira iti kratvā bubhujrire |
tāmanu tvā navīyasīṁ niyutaṁ rāya īmahe |
aheḻamāna uruśaṁsa sarī bhava vājevāje sarī bhava || 1.138.03
asyā ū ṣu ṇa upa sātaye bhuvo'heḻamāno rarivā ajāśva śravasyatāmajāśva |
o ṣu tvā vavṛtīmahi stomebhirdasma sādhubhiḥ |
nahi tvā pūṣannatimanya āghṛṇe na te sakhyamapahnuve || 1.138.04
astu śrauṣaṭ puro agniṁ dhiyā dadha ā nu tacchardho divyaṁ vṛṇīmaha indravāyū vṛṇīmahe |
yaddha krāṇā vivasvati nābhā saṁdāyi navyasī |
adha pra sū na upa yantu dhītayo devā acchā na dhītayaḥ || 1.139.01
yaddha tyanmitrāvaruṇāvṛtādadhyādadāthe anṛtaṁ svena manyunā dakṣasya svena manyunā |
yuvoritthādhi sadmasvapaśyāma hiraṇyayam |
dhībhiścana manasā svebhirakṣabhiḥ somasya svebhirakṣabhiḥ || 1.139.02
yuvāṁ stomebhirdevayanto aśvināśrāvayanta iva ślokamāyavo yuvāṁ havyābhyāyavaḥ |
yuvorviśvā adhi śriyaḥ pṛkṣaśca viśvavedasā |
pruṣāyante vāṁ pavayo hiraṇyaye rathe dasrā hiraṇyaye || 1.139.03
aceti dasrā vyu nākamṛṇvatho yuñjate vāṁ rathayujo diviṣṭiṣvadhvasmāno diviṣṭiṣu |
adhi vāṁ sthāma vandhure rathe dasrā hiraṇyaye |
patheva yantāvanuśāsatā rajo'ñjasā śāsatā rajaḥ || 1.139.04
śacībhirnaḥ śacīvasū divā naktaṁ daśasyatam |
mā vāṁ rātirupa dasatkadā canāsmadrātiḥ kadā cana || 1.139.05
vṛṣannindra vṛṣapāṇāsa indava ime sutā adriṣutāsa udbhidastubhyaṁ sutāsa udbhidaḥ |
te tvā mandantu dāvane mahe citrāya rādhase |
gīrbhirgirvāhaḥ stavamāna ā gahi sumṛḻīko na ā gahi || 1.139.06
o ṣū ṇo agne śṛṇuhi tvamīḻito devebhyo bravasi yajñiyebhyo rājabhyo yajñiyebhyaḥ |
yaddha tyāmaṅgirobhyo dhenuṁ devā adattana |
vi tāṁ duhre aryamā kartarī sacā eṣa tāṁ veda me sacā || 1.139.07
mo ṣu vo asmadabhi tāni pauṁsyā sanā bhūvandyumnāni mota jāriṣurasmatpurota jāriṣuḥ |
yadvaścitraṁ yugeyuge navyaṁ ghoṣādamartyam |
asmāsu tanmaruto yacca duṣṭaraṁ didhṛtā yacca duṣṭaram || 1.139.08
dadhyaṅha me januṣaṁ pūrvo aṅgirāḥ priyamedhaḥ kaṇvo atrirmanurviduste me pūrve manurviduḥ |
teṣāṁ deveṣvāyatirasmākaṁ teṣu nābhayaḥ |
teṣāṁ padena mahyā name girendrāgnī ā name girā || 1.139.09
hotā yakṣadvanino vanta vāryaṁ bṛhaspatiryajati vena ukṣabhiḥ puruvārebhirukṣabhiḥ |
jagṛbhmā dūraādiśaṁ ślokamadreradha tmanā |
adhārayadararindāni sukratuḥ purū sadmāni sukratuḥ || 1.139.10
ye devāso divyekādaśa stha pṛthivyāmadhyekādaśa stha |
apsukṣito mahinaikādaśa stha te devāso yajñamimaṁ juṣadhvam || 1.139.11
vediṣade priyadhāmāya sudyute dhāsimiva pra bharā yonimagnaye |
vastreṇeva vāsayā manmanā śuciṁ jyotīrathaṁ śukravarṇaṁ tamohanam || 1.140.01
abhi dvijanmā trivṛdannamṛjyate saṁvatsare vāvṛdhe jagdhamī punaḥ |
anyasyāsā jihvayā jenyo vṛṣā nyanyena vanino mṛṣṭa vāraṇaḥ || 1.140.02
kṛṣṇaprutau vevije asya sakṣitā ubhā tarete abhi mātarā śiśum |
prācājihvaṁ dhvasayantaṁ tṛṣucyutamā sācyaṁ kupayaṁ vardhanaṁ pituḥ || 1.140.03
mumukṣvo manave mānavasyate raghudruvaḥ kṛṣṇasītāsa ū juvaḥ |
asamanā ajirāso raghuṣyado vātajūtā upa yujyanta āśavaḥ || 1.140.04
ādasya te dhvasayanto vṛtherate kṛṣṇamabhvaṁ mahi varpaḥ karikrataḥ |
yatsīṁ mahīmavaniṁ prābhi marmṛśadabhiśvasanstanayanneti nānadat || 1.140.05
bhūṣanna yo'dhi babhrūṣu namnate vṛṣeva patnīrabhyeti roruvat |
ojāyamānastanvaśca śumbhate bhīmo na śṛṅgā davidhāva durgṛbhiḥ || 1.140.06
sa saṁstiro viṣṭiraḥ saṁ gṛbhāyati jānanneva jānatīrnitya ā śaye |
punarvardhante api yanti devyamanyadvarpaḥ pitroḥ kṛṇvate sacā || 1.140.07
tamagruvaḥ keśinīḥ saṁ hi rebhira ūrdhvāstasthurmamruṣīḥ prāyave punaḥ |
tāsāṁ jarāṁ pramuñcanneti nānadadasuṁ paraṁ janayañjīvamastṛtam || 1.140.08
adhīvāsaṁ pari mātū rihannaha tuvigrebhiḥ satvabhiryāti vi jrayaḥ |
vayo dadhatpadvate rerihatsadānu śyenī sacate vartanīraha || 1.140.09
asmākamagne maghavatsu dīdihyadha śvasīvānvṛṣabho damūnāḥ |
avāsyā śiśumatīradīdervarmeva yutsu parijarbhurāṇaḥ || 1.140.10
idamagne sudhitaṁ durdhitādadhi priyādu cinmanmanaḥ preyo astu te |
yatte śukraṁ tanvo rocate śuci tenāsmabhyaṁ vanase ratnamā tvam || 1.140.11
rathāya nāvamuta no gṛhāya nityāritrāṁ padvatīṁ rāsyagne |
asmākaṁ vīrā uta no maghono janāśca yā pārayāccharma yā ca || 1.140.12
abhī no agna ukthamijjuguryā dyāvākṣāmā sindhavaśca svagūrtāḥ |
gavyaṁ yavyaṁ yanto dīrghāheṣaṁ varamaruṇyo varanta || 1.140.13
baḻitthā tadvapuṣe dhāyi darśataṁ devasya bhargaḥ sahaso yato jani |
yadīmupa hvarate sādhate matirṛtasya dhenā anayanta sasrutaḥ || 1.141.01
pṛkṣo vapuḥ pitumānnitya ā śaye dvitīyamā saptaśivāsu mātṛṣu |
tṛtīyamasya vṛṣabhasya dohase daśapramatiṁ janayanta yoṣaṇaḥ || 1.141.02
niryadīṁ budhnānmahiṣasya varpasa īśānāsaḥ śavasā kranta sūrayaḥ |
yadīmanu pradivo madhva ādhave guhā santaṁ mātariśvā mathāyati || 1.141.03
pra yatpituḥ paramānnīyate paryā pṛkṣudho vīrudho daṁsu rohati |
ubhā yadasya januṣaṁ yadinvata ādidyaviṣṭho abhavadghṛṇā śuciḥ || 1.141.04
ādinmātṝrāviśadyāsvā śucirahiṁsyamāna urviyā vi vāvṛdhe |
anu yatpūrvā aruhatsanājuvo ni navyasīṣvavarāsu dhāvate || 1.141.05
ādiddhotāraṁ vṛṇate diviṣṭiṣu bhagamiva papṛcānāsa ṛñjate |
devānyatkratvā majmanā puruṣṭuto martaṁ śaṁsaṁ viśvadhā veti dhāyase || 1.141.06
vi yadasthādyajato vātacodito hvāro na vakvā jaraṇā anākṛtaḥ |
tasya patmandakṣuṣaḥ kṛṣṇajaṁhasaḥ śucijanmano raja ā vyadhvanaḥ || 1.141.07
ratho na yātaḥ śikvabhiḥ kṛto dyāmaṅgebhiraruṣebhirīyate |
ādasya te kṛṣṇāso dakṣi sūrayaḥ śūrasyeva tveṣathādīṣate vayaḥ || 1.141.08
tvayā hyagne varuṇo dhṛtavrato mitraḥ śāśadre aryamā sudānavaḥ |
yatsīmanu kratunā viśvathā vibhurarānna nemiḥ paribhūrajāyathāḥ || 1.141.09
tvamagne śaśamānāya sunvate ratnaṁ yaviṣṭha devatātiminvasi |
taṁ tvā nu navyaṁ sahaso yuvanvayaṁ bhagaṁ na kāre mahiratna dhīmahi || 1.141.10
asme rayiṁ na svarthaṁ damūnasaṁ bhagaṁ dakṣaṁ na papṛcāsi dharṇasim |
raśmīriva yo yamati janmanī ubhe devānāṁ śaṁsamṛta ā ca sukratuḥ || 1.141.11
uta naḥ sudyotmā jīrāśvo hotā mandraḥ śṛṇavaccandrarathaḥ |
sa no neṣanneṣatamairamūro'gnirvāmaṁ suvitaṁ vasyo accha || 1.141.12
astāvyagniḥ śimīvadbhirarkaiḥ sāmrājyāya prataraṁ dadhānaḥ |
amī ca ye maghavāno vayaṁ ca mihaṁ na sūro ati niṣṭatanyuḥ || 1.141.13
samiddho agna ā vaha devā adya yatasruce |
tantuṁ tanuṣva pūrvyaṁ sutasomāya dāśuṣe || 1.142.01
ghṛtavantamupa māsi madhumantaṁ tanūnapāt |
yajñaṁ viprasya māvataḥ śaśamānasya dāśuṣaḥ || 1.142.02
śuciḥ pāvako adbhuto madhvā yajñaṁ mimikṣati |
narāśaṁsastrirā divo devo deveṣu yajñiyaḥ || 1.142.03
īḻito agna ā vahendraṁ citramiha priyam |
iyaṁ hi tvā matirmamācchā sujihva vacyate || 1.142.04
stṛṇānāso yatasruco barhiryajñe svadhvare |
vṛñje devavyacastamamindrāya śarma saprathaḥ || 1.142.05
vi śrayantāmṛtāvṛdhaḥ prayai devebhyo mahīḥ |
pāvakāsaḥ puruspṛho dvāro devīrasaścataḥ || 1.142.06
ā bhandamāne upāke naktoṣāsā supeśasā |
yahvī ṛtasya mātarā sīdatāṁ barhirā sumat || 1.142.07
mandrajihvā jugurvaṇī hotārā daivyā kavī |
yajñaṁ no yakṣatāmimaṁ sidhramadya divispṛśam || 1.142.08
śucirdeveṣvarpitā hotrā marutsu bhāratī |
iḻā sarasvatī mahī barhiḥ sīdantu yajñiyāḥ || 1.142.09
tannasturīpamadbhutaṁ puru vāraṁ puru tmanā |
tvaṣṭā poṣāya vi ṣyatu rāye nābhā no asmayuḥ || 1.142.10
avasṛjannupa tmanā devānyakṣi vanaspate |
agnirhavyā suṣūdati devo deveṣu medhiraḥ || 1.142.11
pūṣaṇvate marutvate viśvadevāya vāyave |
svāhā gāyatravepase havyamindrāya kartana || 1.142.12
svāhākṛtānyā gahyupa havyāni vītaye |
indrā gahi śrudhī havaṁ tvāṁ havante adhvare || 1.142.13
pra tavyasīṁ navyasīṁ dhītimagnaye vāco matiṁ sahasaḥ sūnave bhare |
apāṁ napādyo vasubhiḥ saha priyo hotā pṛthivyāṁ nyasīdadṛtviyaḥ || 1.143.01
sa jāyamānaḥ parame vyomanyāviragnirabhavanmātariśvane |
asya kratvā samidhānasya majmanā pra dyāvā śociḥ pṛthivī arocayat || 1.143.02
asya tveṣā ajarā asya bhānavaḥ susaṁdṛśaḥ supratīkasya sudyutaḥ |
bhātvakṣaso atyakturna sindhavo'gne rejante asasanto ajarāḥ || 1.143.03
yamerire bhṛgavo viśvavedasaṁ nābhā pṛthivyā bhuvanasya majmanā |
agniṁ taṁ gīrbhirhinuhi sva ā dame ya eko vasvo varuṇo na rājati || 1.143.04
na yo varāya marutāmiva svanaḥ seneva sṛṣṭā divyā yathāśaniḥ |
agnirjambhaistigitairatti bharvati yodho na śatrūnsa vanā nyṛñjate || 1.143.05
kuvinno agnirucathasya vīrasadvasuṣkuvidvasubhiḥ kāmamāvarat |
codaḥ kuvittutujyātsātaye dhiyaḥ śucipratīkaṁ tamayā dhiyā gṛṇe || 1.143.06
ghṛtapratīkaṁ va ṛtasya dhūrṣadamagniṁ mitraṁ na samidhāna ṛñjate |
indhāno akro vidatheṣu dīdyacchukravarṇāmudu no yaṁsate dhiyam || 1.143.07
aprayucchannaprayucchadbhiragne śivebhirnaḥ pāyubhiḥ pāhi śagmaiḥ |
adabdhebhiradṛpitebhiriṣṭe'nimiṣadbhiḥ pari pāhi no jāḥ || 1.143.08
eti pra hotā vratamasya māyayordhvāṁ dadhānaḥ śucipeśasaṁ dhiyam |
abhi srucaḥ kramate dakṣiṇāvṛto yā asya dhāma prathamaṁ ha niṁsate || 1.144.01
abhīmṛtasya dohanā anūṣata yonau devasya sadane parīvṛtāḥ |
apāmupasthe vibhṛto yadāvasadadha svadhā adhayadyābhirīyate || 1.144.02
yuyūṣataḥ savayasā tadidvapuḥ samānamarthaṁ vitaritratā mithaḥ |
ādīṁ bhago na havyaḥ samasmadā voḻhurna raśmīnsamayaṁsta sārathiḥ || 1.144.03
yamīṁ dvā savayasā saparyataḥ samāne yonā mithunā samokasā |
divā na naktaṁ palito yuvājani purū carannajaro mānuṣā yugā || 1.144.04
tamīṁ hinvanti dhītayo daśa vriśo devaṁ martāsa ūtaye havāmahe |
dhanoradhi pravata ā sa ṛṇvatyabhivrajadbhirvayunā navādhita || 1.144.05
tvaṁ hyagne divyasya rājasi tvaṁ pārthivasya paśupā iva tmanā |
enī ta ete bṛhatī abhiśriyā hiraṇyayī vakvarī barhirāśāte || 1.144.06
agne juṣasva prati harya tadvaco mandra svadhāva ṛtajāta sukrato |
yo viśvataḥ pratyaṅṅasi darśato raṇvaḥ saṁdṛṣṭau pitumā iva kṣayaḥ || 1.144.07
taṁ pṛcchatā sa jagāmā sa veda sa cikitvā īyate sā nvīyate |
tasminsanti praśiṣastasminniṣṭayaḥ sa vājasya śavasaḥ śuṣmiṇaspatiḥ || 1.145.01
tamitpṛcchanti na simo vi pṛcchati sveneva dhīro manasā yadagrabhīt |
na mṛṣyate prathamaṁ nāparaṁ vaco'sya kratvā sacate apradṛpitaḥ || 1.145.02
tamidgacchanti juhvastamarvatīrviśvānyekaḥ śṛṇavadvacāṁsi me |
purupraiṣastaturiryajñasādhano'cchidrotiḥ śiśurādatta saṁ rabhaḥ || 1.145.03
upasthāyaṁ carati yatsamārata sadyo jātastatsāra yujyebhiḥ |
abhi śvāntaṁ mṛśate nāndye mude yadīṁ gacchantyuśatīrapiṣṭhitam || 1.145.04
sa īṁ mṛgo apyo vanargurupa tvacyupamasyāṁ ni dhāyi |
vyabravīdvayunā martyebhyo'gnirvidvā ṛtaciddhi satyaḥ || 1.145.05
trimūrdhānaṁ saptaraśmiṁ gṛṇīṣe'nūnamagniṁ pitrorupasthe |
niṣattamasya carato dhruvasya viśvā divo rocanāpaprivāṁsam || 1.146.01
ukṣā mahā abhi vavakṣa ene ajarastasthāvitaūtirṛṣvaḥ |
urvyāḥ pado ni dadhāti sānau rihantyūdho aruṣāso asya || 1.146.02
samānaṁ vatsamabhi saṁcarantī viṣvagdhenū vi carataḥ sumeke |
anapavṛjyā adhvano mimāne viśvānketā adhi maho dadhāne || 1.146.03
dhīrāsaḥ padaṁ kavayo nayanti nānā hṛdā rakṣamāṇā ajuryam |
siṣāsantaḥ paryapaśyanta sindhumāvirebhyo abhavatsūryo nṝn || 1.146.04
didṛkṣeṇyaḥ pari kāṣṭhāsu jenya īḻenyo maho arbhāya jīvase |
purutrā yadabhavatsūrahaibhyo garbhebhyo maghavā viśvadarśataḥ || 1.146.05
kathā te agne śucayanta āyordadāśurvājebhirāśuṣāṇāḥ |
ubhe yattoke tanaye dadhānā ṛtasya sāmanraṇayanta devāḥ || 1.147.01
bodhā me asya vacaso yaviṣṭha maṁhiṣṭhasya prabhṛtasya svadhāvaḥ |
pīyati tvo anu tvo gṛṇāti vandāruste tanvaṁ vande agne || 1.147.02
ye pāyavo māmateyaṁ te agne paśyanto andhaṁ duritādarakṣan |
rarakṣa tānsukṛto viśvavedā dipsanta idripavo nāha debhuḥ || 1.147.03
yo no agne ararivā aghāyurarātīvā marcayati dvayena |
mantro guruḥ punarastu so asmā anu mṛkṣīṣṭa tanvaṁ duruktaiḥ || 1.147.04
uta vā yaḥ sahasya pravidvānmarto martaṁ marcayati dvayena |
ataḥ pāhi stavamāna stuvantamagne mākirno duritāya dhāyīḥ || 1.147.05
mathīdyadīṁ viṣṭo mātariśvā hotāraṁ viśvāpsuṁ viśvadevyam |
ni yaṁ dadhurmanuṣyāsu vikṣu svarṇa citraṁ vapuṣe vibhāvam || 1.148.01
dadānaminna dadabhanta manmāgnirvarūthaṁ mama tasya cākan |
juṣanta viśvānyasya karmopastutiṁ bharamāṇasya kāroḥ || 1.148.02
nitye cinnu yaṁ sadane jagṛbhre praśastibhirdadhire yajñiyāsaḥ |
pra sū nayanta gṛbhayanta iṣṭāvaśvāso na rathyo rārahāṇāḥ || 1.148.03
purūṇi dasmo ni riṇāti jambhairādrocate vana ā vibhāvā |
ādasya vāto anu vāti śocirasturna śaryāmasanāmanu dyūn || 1.148.04
na yaṁ ripavo na riṣaṇyavo garbhe santaṁ reṣaṇā reṣayanti |
andhā apaśyā na dabhannabhikhyā nityāsa īṁ pretāro arakṣan || 1.148.05
mahaḥ sa rāya eṣate patirdannina inasya vasunaḥ pada ā |
upa dhrajantamadrayo vidhannit || 1.149.01
sa yo vṛṣā narāṁ na rodasyoḥ śravobhirasti jīvapītasargaḥ |
pra yaḥ sasrāṇaḥ śiśrīta yonau || 1.149.02
ā yaḥ puraṁ nārmiṇīmadīdedatyaḥ kavirnabhanyo nārvā |
sūro na rurukvāñchatātmā || 1.149.03
abhi dvijanmā trī rocanāni viśvā rajāṁsi śuśucāno asthāt |
hotā yajiṣṭho apāṁ sadhasthe || 1.149.04
ayaṁ sa hotā yo dvijanmā viśvā dadhe vāryāṇi śravasyā |
marto yo asmai sutuko dadāśa || 1.149.05
puru tvā dāśvānvoce'riragne tava svidā |
todasyeva śaraṇa ā mahasya || 1.150.01
vyaninasya dhaninaḥ prahoṣe cidararuṣaḥ |
kadā cana prajigato adevayoḥ || 1.150.02
sa candro vipra martyo maho vrādhantamo divi |
praprette agne vanuṣaḥ syāma || 1.150.03
mitraṁ na yaṁ śimyā goṣu gavyavaḥ svādhyo vidathe apsu jījanan |
arejetāṁ rodasī pājasā girā prati priyaṁ yajataṁ januṣāmavaḥ || 1.151.01
yaddha tyadvāṁ purumīḻhasya sominaḥ pra mitrāso na dadhire svābhuvaḥ |
adha kratuṁ vidataṁ gātumarcata uta śrutaṁ vṛṣaṇā pastyāvataḥ || 1.151.02
ā vāṁ bhūṣankṣitayo janma rodasyoḥ pravācyaṁ vṛṣaṇā dakṣase mahe |
yadīmṛtāya bharatho yadarvate pra hotrayā śimyā vītho adhvaram || 1.151.03
pra sā kṣitirasura yā mahi priya ṛtāvānāvṛtamā ghoṣatho bṛhat |
yuvaṁ divo bṛhato dakṣamābhuvaṁ gāṁ na dhuryupa yuñjāthe apaḥ || 1.151.04
mahī atra mahinā vāramṛṇvatho'reṇavastuja ā sadmandhenavaḥ |
svaranti tā uparatāti sūryamā nimruca uṣasastakvavīriva || 1.151.05
ā vāmṛtāya keśinīranūṣata mitra yatra varuṇa gātumarcathaḥ |
ava tmanā sṛjataṁ pinvataṁ dhiyo yuvaṁ viprasya manmanāmirajyathaḥ || 1.151.06
yo vāṁ yajñaiḥ śaśamāno ha dāśati kavirhotā yajati manmasādhanaḥ |
upāha taṁ gacchatho vītho adhvaramacchā giraḥ sumatiṁ gantamasmayū || 1.151.07
yuvāṁ yajñaiḥ prathamā gobhirañjata ṛtāvānā manaso na prayuktiṣu |
bharanti vāṁ manmanā saṁyatā giro'dṛpyatā manasā revadāśāthe || 1.151.08
revadvayo dadhāthe revadāśāthe narā māyābhiritaūti māhinam |
na vāṁ dyāvo'habhirnota sindhavo na devatvaṁ paṇayo nānaśurmagham || 1.151.09
yuvaṁ vastrāṇi pīvasā vasāthe yuvoracchidrā mantavo ha sargāḥ |
avātiratamanṛtāni viśva ṛtena mitrāvaruṇā sacethe || 1.152.01
etaccana tvo vi ciketadeṣāṁ satyo mantraḥ kaviśasta ṛghāvān |
triraśriṁ hanti caturaśrirugro devanido ha prathamā ajūryan || 1.152.02
apādeti prathamā padvatīnāṁ kastadvāṁ mitrāvaruṇā ciketa |
garbho bhāraṁ bharatyā cidasya ṛtaṁ pipartyanṛtaṁ ni tārīt || 1.152.03
prayantamitpari jāraṁ kanīnāṁ paśyāmasi nopanipadyamānam |
anavapṛgṇā vitatā vasānaṁ priyaṁ mitrasya varuṇasya dhāma || 1.152.04
anaśvo jāto anabhīśurarvā kanikradatpatayadūrdhvasānuḥ |
acittaṁ brahma jujuṣuryuvānaḥ pra mitre dhāma varuṇe gṛṇantaḥ || 1.152.05
ā dhenavo māmateyamavantīrbrahmapriyaṁ pīpayansasminnūdhan |
pitvo bhikṣeta vayunāni vidvānāsāvivāsannaditimuruṣyet || 1.152.06
ā vāṁ mitrāvaruṇā havyajuṣṭiṁ namasā devāvavasā vavṛtyām |
asmākaṁ brahma pṛtanāsu sahyā asmākaṁ vṛṣṭirdivyā supārā || 1.152.07
yajāmahe vāṁ mahaḥ sajoṣā havyebhirmitrāvaruṇā namobhiḥ |
ghṛtairghṛtasnū adha yadvāmasme adhvaryavo na dhītibhirbharanti || 1.153.01
prastutirvāṁ dhāma na prayuktirayāmi mitrāvaruṇā suvṛktiḥ |
anakti yadvāṁ vidatheṣu hotā sumnaṁ vāṁ sūrirvṛṣaṇāviyakṣan || 1.153.02
pīpāya dhenuraditirṛtāya janāya mitrāvaruṇā havirde |
hinoti yadvāṁ vidathe saparyansa rātahavyo mānuṣo na hotā || 1.153.03
uta vāṁ vikṣu madyāsvandho gāva āpaśca pīpayanta devīḥ |
uto no asya pūrvyaḥ patirdanvītaṁ pātaṁ payasa usriyāyāḥ || 1.153.04
viṣṇornu kaṁ vīryāṇi pra vocaṁ yaḥ pārthivāni vimame rajāṁsi |
yo askabhāyaduttaraṁ sadhasthaṁ vicakramāṇastredhorugāyaḥ || 1.154.01
pra tadviṣṇuḥ stavate vīryeṇa mṛgo na bhīmaḥ kucaro giriṣṭhāḥ |
yasyoruṣu triṣu vikramaṇeṣvadhikṣiyanti bhuvanāni viśvā || 1.154.02
pra viṣṇave śūṣametu manma girikṣita urugāyāya vṛṣṇe |
ya idaṁ dīrghaṁ prayataṁ sadhasthameko vimame tribhiritpadebhiḥ || 1.154.03
yasya trī pūrṇā madhunā padānyakṣīyamāṇā svadhayā madanti |
ya u tridhātu pṛthivīmuta dyāmeko dādhāra bhuvanāni viśvā || 1.154.04
tadasya priyamabhi pātho aśyāṁ naro yatra devayavo madanti |
urukramasya sa hi bandhuritthā viṣṇoḥ pade parame madhva utsaḥ || 1.154.05
tā vāṁ vāstūnyuśmasi gamadhyai yatra gāvo bhūriśṛṅgā ayāsaḥ |
atrāha tadurugāyasya vṛṣṇaḥ paramaṁ padamava bhāti bhūri || 1.154.06
pra vaḥ pāntamandhaso dhiyāyate mahe śūrāya viṣṇave cārcata |
yā sānuni parvatānāmadābhyā mahastasthaturarvateva sādhunā || 1.155.01
tveṣamitthā samaraṇaṁ śimīvatorindrāviṣṇū sutapā vāmuruṣyati |
yā martyāya pratidhīyamānamitkṛśānorasturasanāmuruṣyathaḥ || 1.155.02
tā īṁ vardhanti mahyasya pauṁsyaṁ ni mātarā nayati retase bhuje |
dadhāti putro'varaṁ paraṁ piturnāma tṛtīyamadhi rocane divaḥ || 1.155.03
tattadidasya pauṁsyaṁ gṛṇīmasīnasya trāturavṛkasya mīḻhuṣaḥ |
yaḥ pārthivāni tribhiridvigāmabhiruru kramiṣṭorugāyāya jīvase || 1.155.04
dve idasya kramaṇe svardṛśo'bhikhyāya martyo bhuraṇyati |
tṛtīyamasya nakirā dadharṣati vayaścana patayantaḥ patatriṇaḥ || 1.155.05
caturbhiḥ sākaṁ navatiṁ ca nāmabhiścakraṁ na vṛttaṁ vyatīravīvipat |
bṛhaccharīro vimimāna ṛkvabhiryuvākumāraḥ pratyetyāhavam || 1.155.06
bhavā mitro na śevyo ghṛtāsutirvibhūtadyumna evayā u saprathāḥ |
adhā te viṣṇo viduṣā cidardhyaḥ stomo yajñaśca rādhyo haviṣmatā || 1.156.01
yaḥ pūrvyāya vedhase navīyase sumajjānaye viṣṇave dadāśati |
yo jātamasya mahato mahi bravatsedu śravobhiryujyaṁ cidabhyasat || 1.156.02
tamu stotāraḥ pūrvyaṁ yathā vida ṛtasya garbhaṁ januṣā pipartana |
āsya jānanto nāma cidvivaktana mahaste viṣṇo sumatiṁ bhajāmahe || 1.156.03
tamasya rājā varuṇastamaśvinā kratuṁ sacanta mārutasya vedhasaḥ |
dādhāra dakṣamuttamamaharvidaṁ vrajaṁ ca viṣṇuḥ sakhivā aporṇute || 1.156.04
ā yo vivāya sacathāya daivya indrāya viṣṇuḥ sukṛte sukṛttaraḥ |
vedhā ajinvattriṣadhastha āryamṛtasya bhāge yajamānamābhajat || 1.156.05
abodhyagnirjma udeti sūryo vyuṣāścandrā mahyāvo arciṣā |
āyukṣātāmaśvinā yātave rathaṁ prāsāvīddevaḥ savitā jagatpṛthak || 1.157.01
yadyuñjāthe vṛṣaṇamaśvinā rathaṁ ghṛtena no madhunā kṣatramukṣatam |
asmākaṁ brahma pṛtanāsu jinvataṁ vayaṁ dhanā śūrasātā bhajemahi || 1.157.02
arvāṅtricakro madhuvāhano ratho jīrāśvo aśvinoryātu suṣṭutaḥ |
trivandhuro maghavā viśvasaubhagaḥ śaṁ na ā vakṣaddvipade catuṣpade || 1.157.03
ā na ūrjaṁ vahatamaśvinā yuvaṁ madhumatyā naḥ kaśayā mimikṣatam |
prāyustāriṣṭaṁ nī rapāṁsi mṛkṣataṁ sedhataṁ dveṣo bhavataṁ sacābhuvā || 1.157.04
yuvaṁ ha garbhaṁ jagatīṣu dhattho yuvaṁ viśveṣu bhuvaneṣvantaḥ |
yuvamagniṁ ca vṛṣaṇāvapaśca vanaspatīraśvināvairayethām || 1.157.05
yuvaṁ ha stho bhiṣajā bheṣajebhiratho ha stho rathyā rāthyebhiḥ |
atho ha kṣatramadhi dhattha ugrā yo vāṁ haviṣmānmanasā dadāśa || 1.157.06
vasū rudrā purumantū vṛdhantā daśasyataṁ no vṛṣaṇāvabhiṣṭau |
dasrā ha yadrekṇa aucathyo vāṁ pra yatsasrāthe akavābhirūtī || 1.158.01
ko vāṁ dāśatsumataye cidasyai vasū yaddhethe namasā pade goḥ |
jigṛtamasme revatīḥ puraṁdhīḥ kāmapreṇeva manasā carantā || 1.158.02
yukto ha yadvāṁ taugryāya perurvi madhye arṇaso dhāyi pajraḥ |
upa vāmavaḥ śaraṇaṁ gameyaṁ śūro nājma patayadbhirevaiḥ || 1.158.03
upastutiraucathyamuruṣyenmā māmime patatriṇī vi dugdhām |
mā māmedho daśatayaścito dhākpra yadvāṁ baddhastmani khādati kṣām || 1.158.04
na mā garannadyo mātṛtamā dāsā yadīṁ susamubdhamavādhuḥ |
śiro yadasya traitano vitakṣatsvayaṁ dāsa uro aṁsāvapi gdha || 1.158.05
dīrghatamā māmateyo jujurvāndaśame yuge |
apāmarthaṁ yatīnāṁ brahmā bhavati sārathiḥ || 1.158.06
pra dyāvā yajñaiḥ pṛthivī ṛtāvṛdhā mahī stuṣe vidatheṣu pracetasā |
devebhirye devaputre sudaṁsasetthā dhiyā vāryāṇi prabhūṣataḥ || 1.159.01
uta manye pituradruho mano māturmahi svatavastaddhavīmabhiḥ |
suretasā pitarā bhūma cakratururu prajāyā amṛtaṁ varīmabhiḥ || 1.159.02
te sūnavaḥ svapasaḥ sudaṁsaso mahī jajñurmātarā pūrvacittaye |
sthātuśca satyaṁ jagataśca dharmaṇi putrasya pāthaḥ padamadvayāvinaḥ || 1.159.03
te māyino mamire supracetaso jāmī sayonī mithunā samokasā |
navyaṁnavyaṁ tantumā tanvate divi samudre antaḥ kavayaḥ sudītayaḥ || 1.159.04
tadrādho adya saviturvareṇyaṁ vayaṁ devasya prasave manāmahe |
asmabhyaṁ dyāvāpṛthivī sucetunā rayiṁ dhattaṁ vasumantaṁ śatagvinam || 1.159.05
te hi dyāvāpṛthivī viśvaśambhuva ṛtāvarī rajaso dhārayatkavī |
sujanmanī dhiṣaṇe antarīyate devo devī dharmaṇā sūryaḥ śuciḥ || 1.160.01
uruvyacasā mahinī asaścatā pitā mātā ca bhuvanāni rakṣataḥ |
sudhṛṣṭame vapuṣye na rodasī pitā yatsīmabhi rūpairavāsayat || 1.160.02
sa vahniḥ putraḥ pitroḥ pavitravānpunāti dhīro bhuvanāni māyayā |
dhenuṁ ca pṛśniṁ vṛṣabhaṁ suretasaṁ viśvāhā śukraṁ payo asya dukṣata || 1.160.03
ayaṁ devānāmapasāmapastamo yo jajāna rodasī viśvaśambhuvā |
vi yo mame rajasī sukratūyayājarebhiḥ skambhanebhiḥ samānṛce || 1.160.04
te no gṛṇāne mahinī mahi śravaḥ kṣatraṁ dyāvāpṛthivī dhāsatho bṛhat |
yenābhi kṛṣṭīstatanāma viśvahā panāyyamojo asme saminvatam || 1.160.05
kimu śreṣṭhaḥ kiṁ yaviṣṭho na ājagankimīyate dūtyaṁ kadyadūcima |
na nindima camasaṁ yo mahākulo'gne bhrātardruṇa idbhūtimūdima || 1.161.01
ekaṁ camasaṁ caturaḥ kṛṇotana tadvo devā abruvantadva āgamam |
saudhanvanā yadyevā kariṣyatha sākaṁ devairyajñiyāso bhaviṣyatha || 1.161.02
agniṁ dūtaṁ prati yadabravītanāśvaḥ kartvo ratha uteha kartvaḥ |
dhenuḥ kartvā yuvaśā kartvā dvā tāni bhrātaranu vaḥ kṛtvyemasi || 1.161.03
cakṛvāṁsa ṛbhavastadapṛcchata kvedabhūdyaḥ sya dūto na ājagan |
yadāvākhyaccamasāñcaturaḥ kṛtānādittvaṣṭā gnāsvantarnyānaje || 1.161.04
hanāmainā iti tvaṣṭā yadabravīccamasaṁ ye devapānamanindiṣuḥ |
anyā nāmāni kṛṇvate sute sacā anyairenānkanyā nāmabhiḥ sparat || 1.161.05
indro harī yuyuje aśvinā rathaṁ bṛhaspatirviśvarūpāmupājata |
ṛbhurvibhvā vājo devā agacchata svapaso yajñiyaṁ bhāgamaitana || 1.161.06
niścarmaṇo gāmariṇīta dhītibhiryā jarantā yuvaśā tākṛṇotana |
saudhanvanā aśvādaśvamatakṣata yuktvā rathamupa devā ayātana || 1.161.07
idamudakaṁ pibatetyabravītanedaṁ vā ghā pibatā muñjanejanam |
saudhanvanā yadi tanneva haryatha tṛtīye ghā savane mādayādhvai || 1.161.08
āpo bhūyiṣṭhā ityeko abravīdagnirbhūyiṣṭha ityanyo abravīt |
vadharyantīṁ bahubhyaḥ praiko abravīdṛtā vadantaścamasā apiṁśata || 1.161.09
śroṇāmeka udakaṁ gāmavājati māṁsamekaḥ piṁśati sūnayābhṛtam |
ā nimrucaḥ śakṛdeko apābharatkiṁ svitputrebhyaḥ pitarā upāvatuḥ || 1.161.10
udvatsvasmā akṛṇotanā tṛṇaṁ nivatsvapaḥ svapasyayā naraḥ |
agohyasya yadasastanā gṛhe tadadyedamṛbhavo nānu gacchatha || 1.161.11
sammīlya yadbhuvanā paryasarpata kva svittātyā pitarā va āsatuḥ |
aśapata yaḥ karasnaṁ va ādade yaḥ prābravītpro tasmā abravītana || 1.161.12
suṣupvāṁsa ṛbhavastadapṛcchatāgohya ka idaṁ no abūbudhat |
śvānaṁ basto bodhayitāramabravītsaṁvatsara idamadyā vyakhyata || 1.161.13
divā yānti maruto bhūmyāgnirayaṁ vāto antarikṣeṇa yāti |
adbhiryāti varuṇaḥ samudrairyuṣmā icchantaḥ śavaso napātaḥ || 1.161.14
mā no mitro varuṇo aryamāyurindra ṛbhukṣā marutaḥ pari khyan |
yadvājino devajātasya sapteḥ pravakṣyāmo vidathe vīryāṇi || 1.162.01
yannirṇijā rekṇasā prāvṛtasya rātiṁ gṛbhītāṁ mukhato nayanti |
suprāṅajo memyadviśvarūpa indrāpūṣṇoḥ priyamapyeti pāthaḥ || 1.162.02
eṣa cchāgaḥ puro aśvena vājinā pūṣṇo bhāgo nīyate viśvadevyaḥ |
abhipriyaṁ yatpuroḻāśamarvatā tvaṣṭedenaṁ sauśravasāya jinvati || 1.162.03
yaddhaviṣyamṛtuśo devayānaṁ trirmānuṣāḥ paryaśvaṁ nayanti |
atrā pūṣṇaḥ prathamo bhāga eti yajñaṁ devebhyaḥ prativedayannajaḥ || 1.162.04
hotādhvaryurāvayā agnimindho grāvagrābha uta śaṁstā suvipraḥ |
tena yajñena svaraṁkṛtena sviṣṭena vakṣaṇā ā pṛṇadhvam || 1.162.05
yūpavraskā uta ye yūpavāhāścaṣālaṁ ye aśvayūpāya takṣati |
ye cārvate pacanaṁ sambharantyuto teṣāmabhigūrtirna invatu || 1.162.06
upa prāgātsumanme'dhāyi manma devānāmāśā upa vītapṛṣṭhaḥ |
anvenaṁ viprā ṛṣayo madanti devānāṁ puṣṭe cakṛmā subandhum || 1.162.07
yadvājino dāma saṁdānamarvato yā śīrṣaṇyā raśanā rajjurasya |
yadvā ghāsya prabhṛtamāsye tṛṇaṁ sarvā tā te api deveṣvastu || 1.162.08
yadaśvasya kraviṣo makṣikāśa yadvā svarau svadhitau riptamasti |
yaddhastayoḥ śamituryannakheṣu sarvā tā te api deveṣvastu || 1.162.09
yadūvadhyamudarasyāpavāti ya āmasya kraviṣo gandho asti |
sukṛtā tacchamitāraḥ kṛṇvantūta medhaṁ śṛtapākaṁ pacantu || 1.162.10
yatte gātrādagninā pacyamānādabhi śūlaṁ nihatasyāvadhāvati |
mā tadbhūmyāmā śriṣanmā tṛṇeṣu devebhyastaduśadbhyo rātamastu || 1.162.11
ye vājinaṁ paripaśyanti pakvaṁ ya īmāhuḥ surabhirnirhareti |
ye cārvato māṁsabhikṣāmupāsata uto teṣāmabhigūrtirna invatu || 1.162.12
yannīkṣaṇaṁ māspacanyā ukhāyā yā pātrāṇi yūṣṇa āsecanāni |
ūṣmaṇyāpidhānā carūṇāmaṅkāḥ sūnāḥ pari bhūṣantyaśvam || 1.162.13
nikramaṇaṁ niṣadanaṁ vivartanaṁ yacca paḍbīśamarvataḥ |
yacca papau yacca ghāsiṁ jaghāsa sarvā tā te api deveṣvastu || 1.162.14
mā tvāgnirdhvanayīddhūmagandhirmokhā bhrājantyabhi vikta jaghriḥ |
iṣṭaṁ vītamabhigūrtaṁ vaṣaṭkṛtaṁ taṁ devāsaḥ prati gṛbhṇantyaśvam || 1.162.15
yadaśvāya vāsa upastṛṇantyadhīvāsaṁ yā hiraṇyānyasmai |
saṁdānamarvantaṁ paḍbīśaṁ priyā deveṣvā yāmayanti || 1.162.16
yatte sāde mahasā śūkṛtasya pārṣṇyā vā kaśayā vā tutoda |
sruceva tā haviṣo adhvareṣu sarvā tā te brahmaṇā sūdayāmi || 1.162.17
catustriṁśadvājino devabandhorvaṅkrīraśvasya svadhitiḥ sameti |
acchidrā gātrā vayunā kṛṇota paruṣparuranughuṣyā vi śasta || 1.162.18
ekastvaṣṭuraśvasyā viśastā dvā yantārā bhavatastatha ṛtuḥ |
yā te gātrāṇāmṛtuthā kṛṇomi tātā piṇḍānāṁ pra juhomyagnau || 1.162.19
mā tvā tapatpriya ātmāpiyantaṁ mā svadhitistanva ā tiṣṭhipatte |
mā te gṛdhnuraviśastātihāya chidrā gātrāṇyasinā mithū kaḥ || 1.162.20
na vā u etanmriyase na riṣyasi devā ideṣi pathibhiḥ sugebhiḥ |
harī te yuñjā pṛṣatī abhūtāmupāsthādvājī dhuri rāsabhasya || 1.162.21
sugavyaṁ no vājī svaśvyaṁ puṁsaḥ putrā uta viśvāpuṣaṁ rayim |
anāgāstvaṁ no aditiḥ kṛṇotu kṣatraṁ no aśvo vanatāṁ haviṣmān || 1.162.22
yadakrandaḥ prathamaṁ jāyamāna udyansamudrāduta vā purīṣāt |
śyenasya pakṣā hariṇasya bāhū upastutyaṁ mahi jātaṁ te arvan || 1.163.01
yamena dattaṁ trita enamāyunagindra eṇaṁ prathamo adhyatiṣṭhat |
gandharvo asya raśanāmagṛbhṇātsūrādaśvaṁ vasavo nirataṣṭa || 1.163.02
asi yamo asyādityo arvannasi trito guhyena vratena |
asi somena samayā vipṛkta āhuste trīṇi divi bandhanāni || 1.163.03
trīṇi ta āhurdivi bandhanāni trīṇyapsu trīṇyantaḥ samudre |
uteva me varuṇaśchantsyarvanyatrā ta āhuḥ paramaṁ janitram || 1.163.04
imā te vājinnavamārjanānīmā śaphānāṁ saniturnidhānā |
atrā te bhadrā raśanā apaśyamṛtasya yā abhirakṣanti gopāḥ || 1.163.05
ātmānaṁ te manasārādajānāmavo divā patayantaṁ pataṁgam |
śiro apaśyaṁ pathibhiḥ sugebhirareṇubhirjehamānaṁ patatri || 1.163.06
atrā te rūpamuttamamapaśyaṁ jigīṣamāṇamiṣa ā pade goḥ |
yadā te marto anu bhogamānaḻādidgrasiṣṭha oṣadhīrajīgaḥ || 1.163.07
anu tvā ratho anu maryo arvannanu gāvo'nu bhagaḥ kanīnām |
anu vrātāsastava sakhyamīyuranu devā mamire vīryaṁ te || 1.163.08
hiraṇyaśṛṅgo'yo asya pādā manojavā avara indra āsīt |
devā idasya haviradyamāyanyo arvantaṁ prathamo adhyatiṣṭhat || 1.163.09
īrmāntāsaḥ silikamadhyamāsaḥ saṁ śūraṇāso divyāso atyāḥ |
haṁsā iva śreṇiśo yatante yadākṣiṣurdivyamajmamaśvāḥ || 1.163.10
tava śarīraṁ patayiṣṇvarvantava cittaṁ vāta iva dhrajīmān |
tava śṛṅgāṇi viṣṭhitā purutrāraṇyeṣu jarbhurāṇā caranti || 1.163.11
upa prāgācchasanaṁ vājyarvā devadrīcā manasā dīdhyānaḥ |
ajaḥ puro nīyate nābhirasyānu paścātkavayo yanti rebhāḥ || 1.163.12
upa prāgātparamaṁ yatsadhasthamarvā acchā pitaraṁ mātaraṁ ca |
adyā devāñjuṣṭatamo hi gamyā athā śāste dāśuṣe vāryāṇi || 1.163.13
asya vāmasya palitasya hotustasya bhrātā madhyamo astyaśnaḥ |
tṛtīyo bhrātā ghṛtapṛṣṭho asyātrāpaśyaṁ viśpatiṁ saptaputram || 1.164.01
sapta yuñjanti rathamekacakrameko aśvo vahati saptanāmā |
trinābhi cakramajaramanarvaṁ yatremā viśvā bhuvanādhi tasthuḥ || 1.164.02
imaṁ rathamadhi ye sapta tasthuḥ saptacakraṁ sapta vahantyaśvāḥ |
sapta svasāro abhi saṁ navante yatra gavāṁ nihitā sapta nāma || 1.164.03
ko dadarśa prathamaṁ jāyamānamasthanvantaṁ yadanasthā bibharti |
bhūmyā asurasṛgātmā kva svitko vidvāṁsamupa gātpraṣṭumetat || 1.164.04
pākaḥ pṛcchāmi manasāvijānandevānāmenā nihitā padāni |
vatse baṣkaye'dhi sapta tantūnvi tatnire kavaya otavā u || 1.164.05
acikitvāñcikituṣaścidatra kavīnpṛcchāmi vidmane na vidvān |
vi yastastambha ṣaḻimā rajāṁsyajasya rūpe kimapi svidekam || 1.164.06
iha bravītu ya īmaṅga vedāsya vāmasya nihitaṁ padaṁ veḥ |
śīrṣṇaḥ kṣīraṁ duhrate gāvo asya vavriṁ vasānā udakaṁ padāpuḥ || 1.164.07
mātā pitaramṛta ā babhāja dhītyagre manasā saṁ hi jagme |
sā bībhatsurgarbharasā nividdhā namasvanta idupavākamīyuḥ || 1.164.08
yuktā mātāsīddhuri dakṣiṇāyā atiṣṭhadgarbho vṛjanīṣvantaḥ |
amīmedvatso anu gāmapaśyadviśvarūpyaṁ triṣu yojaneṣu || 1.164.09
tisro mātṝstrīnpitṝnbibhradeka ūrdhvastasthau nemava glāpayanti |
mantrayante divo amuṣya pṛṣṭhe viśvavidaṁ vācamaviśvaminvām || 1.164.10
dvādaśāraṁ nahi tajjarāya varvarti cakraṁ pari dyāmṛtasya |
ā putrā agne mithunāso atra sapta śatāni viṁśatiśca tasthuḥ || 1.164.11
pañcapādaṁ pitaraṁ dvādaśākṛtiṁ diva āhuḥ pare ardhe purīṣiṇam |
atheme anya upare vicakṣaṇaṁ saptacakre ṣaḻara āhurarpitam || 1.164.12
pañcāre cakre parivartamāne tasminnā tasthurbhuvanāni viśvā |
tasya nākṣastapyate bhūribhāraḥ sanādeva na śīryate sanābhiḥ || 1.164.13
sanemi cakramajaraṁ vi vāvṛta uttānāyāṁ daśa yuktā vahanti |
sūryasya cakṣū rajasaityāvṛtaṁ tasminnārpitā bhuvanāni viśvā || 1.164.14
sākaṁjānāṁ saptathamāhurekajaṁ ṣaḻidyamā ṛṣayo devajā iti |
teṣāmiṣṭāni vihitāni dhāmaśaḥ sthātre rejante vikṛtāni rūpaśaḥ || 1.164.15
striyaḥ satīstā u me puṁsa āhuḥ paśyadakṣaṇvānna vi cetadandhaḥ |
kaviryaḥ putraḥ sa īmā ciketa yastā vijānātsa pituṣpitāsat || 1.164.16
avaḥ pareṇa para enāvareṇa padā vatsaṁ bibhratī gaurudasthāt |
sā kadrīcī kaṁ svidardhaṁ parāgātkva svitsūte nahi yūthe antaḥ || 1.164.17
avaḥ pareṇa pitaraṁ yo asyānuveda para enāvareṇa |
kavīyamānaḥ ka iha pra vocaddevaṁ manaḥ kuto adhi prajātam || 1.164.18
ye arvāñcastā u parāca āhurye parāñcastā u arvāca āhuḥ |
indraśca yā cakrathuḥ soma tāni dhurā na yuktā rajaso vahanti || 1.164.19
dvā suparṇā sayujā sakhāyā samānaṁ vṛkṣaṁ pari ṣasvajāte |
tayoranyaḥ pippalaṁ svādvattyanaśnannanyo abhi cākaśīti || 1.164.20
yatrā suparṇā amṛtasya bhāgamanimeṣaṁ vidathābhisvaranti |
ino viśvasya bhuvanasya gopāḥ sa mā dhīraḥ pākamatrā viveśa || 1.164.21
yasminvṛkṣe madhvadaḥ suparṇā niviśante suvate cādhi viśve |
tasyedāhuḥ pippalaṁ svādvagre tannonnaśadyaḥ pitaraṁ na veda || 1.164.22
yadgāyatre adhi gāyatramāhitaṁ traiṣṭubhādvā traiṣṭubhaṁ niratakṣata |
yadvā jagajjagatyāhitaṁ padaṁ ya ittadviduste amṛtatvamānaśuḥ || 1.164.23
gāyatreṇa prati mimīte arkamarkeṇa sāma traiṣṭubhena vākam |
vākena vākaṁ dvipadā catuṣpadākṣareṇa mimate sapta vāṇīḥ || 1.164.24
jagatā sindhuṁ divyastabhāyadrathaṁtare sūryaṁ paryapaśyat |
gāyatrasya samidhastisra āhustato mahnā pra ririce mahitvā || 1.164.25
upa hvaye sudughāṁ dhenumetāṁ suhasto godhuguta dohadenām |
śreṣṭhaṁ savaṁ savitā sāviṣanno'bhīddho gharmastadu ṣu pra vocam || 1.164.26
hiṅkṛṇvatī vasupatnī vasūnāṁ vatsamicchantī manasābhyāgāt |
duhāmaśvibhyāṁ payo aghnyeyaṁ sā vardhatāṁ mahate saubhagāya || 1.164.27
gauramīmedanu vatsaṁ miṣantaṁ mūrdhānaṁ hiṅṅakṛṇonmātavā u |
sṛkvāṇaṁ gharmamabhi vāvaśānā mimāti māyuṁ payate payobhiḥ || 1.164.28
ayaṁ sa śiṅkte yena gaurabhīvṛtā mimāti māyuṁ dhvasanāvadhi śritā |
sā cittibhirni hi cakāra martyaṁ vidyudbhavantī prati vavrimauhata || 1.164.29
anacchaye turagātu jīvamejaddhruvaṁ madhya ā pastyānām |
jīvo mṛtasya carati svadhābhiramartyo martyenā sayoniḥ || 1.164.30
apaśyaṁ gopāmanipadyamānamā ca parā ca pathibhiścarantam |
sa sadhrīcīḥ sa viṣūcīrvasāna ā varīvarti bhuvaneṣvantaḥ || 1.164.31
ya īṁ cakāra na so asya veda ya īṁ dadarśa hiruginnu tasmāt |
sa māturyonā parivīto antarbahuprajā nirṛtimā viveśa || 1.164.32
dyaurme pitā janitā nābhiratra bandhurme mātā pṛthivī mahīyam |
uttānayoścamvoryonirantaratrā pitā duhiturgarbhamādhāt || 1.164.33
pṛcchāmi tvā paramantaṁ pṛthivyāḥ pṛcchāmi yatra bhuvanasya nābhiḥ |
pṛcchāmi tvā vṛṣṇo aśvasya retaḥ pṛcchāmi vācaḥ paramaṁ vyoma || 1.164.34
iyaṁ vediḥ paro antaḥ pṛthivyā ayaṁ yajño bhuvanasya nābhiḥ |
ayaṁ somo vṛṣṇo aśvasya reto brahmāyaṁ vācaḥ paramaṁ vyoma || 1.164.35
saptārdhagarbhā bhuvanasya reto viṣṇostiṣṭhanti pradiśā vidharmaṇi |
te dhītibhirmanasā te vipaścitaḥ paribhuvaḥ pari bhavanti viśvataḥ || 1.164.36
na vi jānāmi yadivedamasmi niṇyaḥ saṁnaddho manasā carāmi |
yadā māganprathamajā ṛtasyādidvāco aśnuve bhāgamasyāḥ || 1.164.37
apāṅprāṅeti svadhayā gṛbhīto'martyo martyenā sayoniḥ |
tā śaśvantā viṣūcīnā viyantā nyanyaṁ cikyurna ni cikyuranyam || 1.164.38
ṛco akṣare parame vyomanyasmindevā adhi viśve niṣeduḥ |
yastanna veda kimṛcā kariṣyati ya ittadvidusta ime samāsate || 1.164.39
sūyavasādbhagavatī hi bhūyā atho vayaṁ bhagavantaḥ syāma |
addhi tṛṇamaghnye viśvadānīṁ piba śuddhamudakamācarantī || 1.164.40
gaurīrmimāya salilāni takṣatyekapadī dvipadī sā catuṣpadī |
aṣṭāpadī navapadī babhūvuṣī sahasrākṣarā parame vyoman || 1.164.41
tasyāḥ samudrā adhi vi kṣaranti tena jīvanti pradiśaścatasraḥ |
tataḥ kṣaratyakṣaraṁ tadviśvamupa jīvati || 1.164.42
śakamayaṁ dhūmamārādapaśyaṁ viṣūvatā para enāvareṇa |
ukṣāṇaṁ pṛśnimapacanta vīrāstāni dharmāṇi prathamānyāsan || 1.164.43
trayaḥ keśina ṛtuthā vi cakṣate saṁvatsare vapata eka eṣām |
viśvameko abhi caṣṭe śacībhirdhrājirekasya dadṛśe na rūpam || 1.164.44
catvāri vākparimitā padāni tāni vidurbrāhmaṇā ye manīṣiṇaḥ |
guhā trīṇi nihitā neṅgayanti turīyaṁ vāco manuṣyā vadanti || 1.164.45
indraṁ mitraṁ varuṇamagnimāhuratho divyaḥ sa suparṇo garutmān |
ekaṁ sadviprā bahudhā vadantyagniṁ yamaṁ mātariśvānamāhuḥ || 1.164.46
kṛṣṇaṁ niyānaṁ harayaḥ suparṇā apo vasānā divamutpatanti |
ta āvavṛtransadanādṛtasyādidghṛtena pṛthivī vyudyate || 1.164.47
dvādaśa pradhayaścakramekaṁ trīṇi nabhyāni ka u tacciketa |
tasminsākaṁ triśatā na śaṅkavo'rpitāḥ ṣaṣṭirna calācalāsaḥ || 1.164.48
yaste stanaḥ śaśayo yo mayobhūryena viśvā puṣyasi vāryāṇi |
yo ratnadhā vasuvidyaḥ sudatraḥ sarasvati tamiha dhātave kaḥ || 1.164.49
yajñena yajñamayajanta devāstāni dharmāṇi prathamānyāsan |
te ha nākaṁ mahimānaḥ sacanta yatra pūrve sādhyāḥ santi devāḥ || 1.164.50
samānametadudakamuccaityava cāhabhiḥ |
bhūmiṁ parjanyā jinvanti divaṁ jinvantyagnayaḥ || 1.164.51
divyaṁ suparṇaṁ vāyasaṁ bṛhantamapāṁ garbhaṁ darśatamoṣadhīnām |
abhīpato vṛṣṭibhistarpayantaṁ sarasvantamavase johavīmi || 1.164.52
kayā śubhā savayasaḥ sanīḻāḥ samānyā marutaḥ saṁ mimikṣuḥ |
kayā matī kuta etāsa ete'rcanti śuṣmaṁ vṛṣaṇo vasūyā || 1.165.01
kasya brahmāṇi jujuṣuryuvānaḥ ko adhvare maruta ā vavarta |
śyenā iva dhrajato antarikṣe kena mahā manasā rīramāma || 1.165.02
kutastvamindra māhinaḥ sanneko yāsi satpate kiṁ ta itthā |
saṁ pṛcchase samarāṇaḥ śubhānairvocestanno harivo yatte asme || 1.165.03
brahmāṇi me matayaḥ śaṁ sutāsaḥ śuṣma iyarti prabhṛto me adriḥ |
ā śāsate prati haryantyukthemā harī vahatastā no accha || 1.165.04
ato vayamantamebhiryujānāḥ svakṣatrebhistanvaḥ śumbhamānāḥ |
mahobhiretā upa yujmahe nvindra svadhāmanu hi no babhūtha || 1.165.05
kva syā vo marutaḥ svadhāsīdyanmāmekaṁ samadhattāhihatye |
ahaṁ hyugrastaviṣastuviṣmānviśvasya śatroranamaṁ vadhasnaiḥ || 1.165.06
bhūri cakartha yujyebhirasme samānebhirvṛṣabha pauṁsyebhiḥ |
bhūrīṇi hi kṛṇavāmā śaviṣṭhendra kratvā maruto yadvaśāma || 1.165.07
vadhīṁ vṛtraṁ maruta indriyeṇa svena bhāmena taviṣo babhūvān |
ahametā manave viśvaścandrāḥ sugā apaścakara vajrabāhuḥ || 1.165.08
anuttamā te maghavannakirnu na tvāvā asti devatā vidānaḥ |
na jāyamāno naśate na jāto yāni kariṣyā kṛṇuhi pravṛddha || 1.165.09
ekasya cinme vibhvastvojo yā nu dadhṛṣvānkṛṇavai manīṣā |
ahaṁ hyugro maruto vidāno yāni cyavamindra idīśa eṣām || 1.165.10
amandanmā marutaḥ stomo atra yanme naraḥ śrutyaṁ brahma cakra |
indrāya vṛṣṇe sumakhāya mahyaṁ sakhye sakhāyastanve tanūbhiḥ || 1.165.11
evedete prati mā rocamānā anedyaḥ śrava eṣo dadhānāḥ |
saṁcakṣyā marutaścandravarṇā acchānta me chadayāthā ca nūnam || 1.165.12
ko nvatra maruto māmahe vaḥ pra yātana sakhīracchā sakhāyaḥ |
manmāni citrā apivātayanta eṣāṁ bhūta navedā ma ṛtānām || 1.165.13
ā yadduvasyādduvase na kārurasmāñcakre mānyasya medhā |
o ṣu vartta maruto vipramacchemā brahmāṇi jaritā vo arcat || 1.165.14
eṣa vaḥ stomo maruta iyaṁ gīrmāndāryasya mānyasya kāroḥ |
eṣā yāsīṣṭa tanve vayāṁ vidyāmeṣaṁ vṛjanaṁ jīradānum || 1.165.15
tannu vocāma rabhasāya janmane pūrvaṁ mahitvaṁ vṛṣabhasya ketave |
aidheva yāmanmarutastuviṣvaṇo yudheva śakrāstaviṣāṇi kartana || 1.166.01
nityaṁ na sūnuṁ madhu bibhrata upa krīḻanti krīḻā vidatheṣu ghṛṣvayaḥ |
nakṣanti rudrā avasā namasvinaṁ na mardhanti svatavaso haviṣkṛtam || 1.166.02
yasmā ūmāso amṛtā arāsata rāyaspoṣaṁ ca haviṣā dadāśuṣe |
ukṣantyasmai maruto hitā iva purū rajāṁsi payasā mayobhuvaḥ || 1.166.03
ā ye rajāṁsi taviṣībhiravyata pra va evāsaḥ svayatāso adhrajan |
bhayante viśvā bhuvanāni harmyā citro vo yāmaḥ prayatāsvṛṣṭiṣu || 1.166.04
yattveṣayāmā nadayanta parvatāndivo vā pṛṣṭhaṁ naryā acucyavuḥ |
viśvo vo ajmanbhayate vanaspatī rathīyantīva pra jihīta oṣadhiḥ || 1.166.05
yūyaṁ na ugrā marutaḥ sucetunāriṣṭagrāmāḥ sumatiṁ pipartana |
yatrā vo didyudradati krivirdatī riṇāti paśvaḥ sudhiteva barhaṇā || 1.166.06
pra skambhadeṣṇā anavabhrarādhaso'lātṛṇāso vidatheṣu suṣṭutāḥ |
arcantyarkaṁ madirasya pītaye vidurvīrasya prathamāni pauṁsyā || 1.166.07
śatabhujibhistamabhihruteraghātpūrbhī rakṣatā maruto yamāvata |
janaṁ yamugrāstavaso virapśinaḥ pāthanā śaṁsāttanayasya puṣṭiṣu || 1.166.08
viśvāni bhadrā maruto ratheṣu vo mithaspṛdhyeva taviṣāṇyāhitā |
aṁseṣvā vaḥ prapatheṣu khādayo'kṣo vaścakrā samayā vi vāvṛte || 1.166.09
bhūrīṇi bhadrā naryeṣu bāhuṣu vakṣassu rukmā rabhasāso añjayaḥ |
aṁseṣvetāḥ paviṣu kṣurā adhi vayo na pakṣānvyanu śriyo dhire || 1.166.10
mahānto mahnā vibhvo vibhūtayo dūredṛśo ye divyā iva stṛbhiḥ |
mandrāḥ sujihvāḥ svaritāra āsabhiḥ sammiślā indre marutaḥ pariṣṭubhaḥ || 1.166.11
tadvaḥ sujātā maruto mahitvanaṁ dīrghaṁ vo dātramaditeriva vratam |
indraścana tyajasā vi hruṇāti tajjanāya yasmai sukṛte arādhvam || 1.166.12
tadvo jāmitvaṁ marutaḥ pare yuge purū yacchaṁsamamṛtāsa āvata |
ayā dhiyā manave śruṣṭimāvyā sākaṁ naro daṁsanairā cikitrire || 1.166.13
yena dīrghaṁ marutaḥ śūśavāma yuṣmākena parīṇasā turāsaḥ |
ā yattatananvṛjane janāsa ebhiryajñebhistadabhīṣṭimaśyām || 1.166.14
eṣa vaḥ stomo maruta iyaṁ gīrmāndāryasya mānyasya kāroḥ |
eṣā yāsīṣṭa tanve vayāṁ vidyāmeṣaṁ vṛjanaṁ jīradānum || 1.166.15
sahasraṁ ta indrotayo naḥ sahasramiṣo harivo gūrtatamāḥ |
sahasraṁ rāyo mādayadhyai sahasriṇa upa no yantu vājāḥ || 1.167.01
ā no'vobhirmaruto yāntvacchā jyeṣṭhebhirvā bṛhaddivaiḥ sumāyāḥ |
adha yadeṣāṁ niyutaḥ paramāḥ samudrasya ciddhanayanta pāre || 1.167.02
mimyakṣa yeṣu sudhitā ghṛtācī hiraṇyanirṇiguparā na ṛṣṭiḥ |
guhā carantī manuṣo na yoṣā sabhāvatī vidathyeva saṁ vāk || 1.167.03
parā śubhrā ayāso yavyā sādhāraṇyeva maruto mimikṣuḥ |
na rodasī apa nudanta ghorā juṣanta vṛdhaṁ sakhyāya devāḥ || 1.167.04
joṣadyadīmasuryā sacadhyai viṣitastukā rodasī nṛmaṇāḥ |
ā sūryeva vidhato rathaṁ gāttveṣapratīkā nabhaso netyā || 1.167.05
āsthāpayanta yuvatiṁ yuvānaḥ śubhe nimiślāṁ vidatheṣu pajrām |
arko yadvo maruto haviṣmāngāyadgāthaṁ sutasomo duvasyan || 1.167.06
pra taṁ vivakmi vakmyo ya eṣāṁ marutāṁ mahimā satyo asti |
sacā yadīṁ vṛṣamaṇā ahaṁyuḥ sthirā cijjanīrvahate subhāgāḥ || 1.167.07
pānti mitrāvaruṇāvavadyāccayata īmaryamo apraśastān |
uta cyavante acyutā dhruvāṇi vāvṛdha īṁ maruto dātivāraḥ || 1.167.08
nahī nu vo maruto antyasme ārāttāccicchavaso antamāpuḥ |
te dhṛṣṇunā śavasā śūśuvāṁso'rṇo na dveṣo dhṛṣatā pari ṣṭhuḥ || 1.167.09
vayamadyendrasya preṣṭhā vayaṁ śvo vocemahi samarye |
vayaṁ purā mahi ca no anu dyūntanna ṛbhukṣā narāmanu ṣyāt || 1.167.10
eṣa vaḥ stomo maruta iyaṁ gīrmāndāryasya mānyasya kāroḥ |
eṣā yāsīṣṭa tanve vayāṁ vidyāmeṣaṁ vṛjanaṁ jīradānum || 1.167.11
yajñāyajñā vaḥ samanā tuturvaṇirdhiyaṁdhiyaṁ vo devayā u dadhidhve |
ā vo'rvācaḥ suvitāya rodasyormahe vavṛtyāmavase suvṛktibhiḥ || 1.168.01
vavrāso na ye svajāḥ svatavasa iṣaṁ svarabhijāyanta dhūtayaḥ |
sahasriyāso apāṁ normaya āsā gāvo vandyāso nokṣaṇaḥ || 1.168.02
somāso na ye sutāstṛptāṁśavo hṛtsu pītāso duvaso nāsate |
aiṣāmaṁseṣu rambhiṇīva rārabhe hasteṣu khādiśca kṛtiśca saṁ dadhe || 1.168.03
ava svayuktā diva ā vṛthā yayuramartyāḥ kaśayā codata tmanā |
areṇavastuvijātā acucyavurdṛḻhāni cinmaruto bhrājadṛṣṭayaḥ || 1.168.04
ko vo'ntarmaruta ṛṣṭividyuto rejati tmanā hanveva jihvayā |
dhanvacyuta iṣāṁ na yāmani purupraiṣā ahanyo naitaśaḥ || 1.168.05
kva svidasya rajaso mahasparaṁ kvāvaraṁ maruto yasminnāyaya |
yaccyāvayatha vithureva saṁhitaṁ vyadriṇā patatha tveṣamarṇavam || 1.168.06
sātirna vo'mavatī svarvatī tveṣā vipākā marutaḥ pipiṣvatī |
bhadrā vo rātiḥ pṛṇato na dakṣiṇā pṛthujrayī asuryeva jañjatī || 1.168.07
prati ṣṭobhanti sindhavaḥ pavibhyo yadabhriyāṁ vācamudīrayanti |
ava smayanta vidyutaḥ pṛthivyāṁ yadī ghṛtaṁ marutaḥ pruṣṇuvanti || 1.168.08
asūta pṛśnirmahate raṇāya tveṣamayāsāṁ marutāmanīkam |
te sapsarāso'janayantābhvamāditsvadhāmiṣirāṁ paryapaśyan || 1.168.09
eṣa vaḥ stomo maruta iyaṁ gīrmāndāryasya mānyasya kāroḥ |
eṣā yāsīṣṭa tanve vayāṁ vidyāmeṣaṁ vṛjanaṁ jīradānum || 1.168.10
mahaścittvamindra yata etānmahaścidasi tyajaso varūtā |
sa no vedho marutāṁ cikitvānsumnā vanuṣva tava hi preṣṭhā || 1.169.01
ayujranta indra viśvakṛṣṭīrvidānāso niṣṣidho martyatrā |
marutāṁ pṛtsutirhāsamānā svarmīḻhasya pradhanasya sātau || 1.169.02
amyaksā ta indra ṛṣṭirasme sanemyabhvaṁ maruto junanti |
agniściddhi ṣmātase śuśukvānāpo na dvīpaṁ dadhati prayāṁsi || 1.169.03
tvaṁ tū na indra taṁ rayiṁ dā ojiṣṭhayā dakṣiṇayeva rātim |
stutaśca yāste cakananta vāyoḥ stanaṁ na madhvaḥ pīpayanta vājaiḥ || 1.169.04
tve rāya indra tośatamāḥ praṇetāraḥ kasya cidṛtāyoḥ |
te ṣu ṇo maruto mṛḻayantu ye smā purā gātūyantīva devāḥ || 1.169.05
prati pra yāhīndra mīḻhuṣo nṝnmahaḥ pārthive sadane yatasva |
adha yadeṣāṁ pṛthubudhnāsa etāstīrthe nāryaḥ pauṁsyāni tasthuḥ || 1.169.06
prati ghorāṇāmetānāmayāsāṁ marutāṁ śṛṇva āyatāmupabdiḥ |
ye martyaṁ pṛtanāyantamūmairṛṇāvānaṁ na patayanta sargaiḥ || 1.169.07
tvaṁ mānebhya indra viśvajanyā radā marudbhiḥ śurudho goagrāḥ |
stavānebhiḥ stavase deva devairvidyāmeṣaṁ vṛjanaṁ jīradānum || 1.169.08
na nūnamasti no śvaḥ kastadveda yadadbhutam |
anyasya cittamabhi saṁcareṇyamutādhītaṁ vi naśyati || 1.170.01
kiṁ na indra jighāṁsasi bhrātaro marutastava |
tebhiḥ kalpasva sādhuyā mā naḥ samaraṇe vadhīḥ || 1.170.02
kiṁ no bhrātaragastya sakhā sannati manyase |
vidmā hi te yathā mano'smabhyaminna ditsasi || 1.170.03
araṁ kṛṇvantu vediṁ samagnimindhatāṁ puraḥ |
tatrāmṛtasya cetanaṁ yajñaṁ te tanavāvahai || 1.170.04
tvamīśiṣe vasupate vasūnāṁ tvaṁ mitrāṇāṁ mitrapate dheṣṭhaḥ |
indra tvaṁ marudbhiḥ saṁ vadasvādha prāśāna ṛtuthā havīṁṣi || 1.170.05
prati va enā namasāhamemi sūktena bhikṣe sumatiṁ turāṇām |
rarāṇatā maruto vedyābhirni heḻo dhatta vi mucadhvamaśvān || 1.171.01
eṣa vaḥ stomo maruto namasvānhṛdā taṣṭo manasā dhāyi devāḥ |
upemā yāta manasā juṣāṇā yūyaṁ hi ṣṭhā namasa idvṛdhāsaḥ || 1.171.02
stutāso no maruto mṛḻayantūta stuto maghavā śambhaviṣṭhaḥ |
ūrdhvā naḥ santu komyā vanānyahāni viśvā maruto jigīṣā || 1.171.03
asmādahaṁ taviṣādīṣamāṇa indrādbhiyā maruto rejamānaḥ |
yuṣmabhyaṁ havyā niśitānyāsantānyāre cakṛmā mṛḻatā naḥ || 1.171.04
yena mānāsaścitayanta usrā vyuṣṭiṣu śavasā śaśvatīnām |
sa no marudbhirvṛṣabha śravo dhā ugra ugrebhiḥ sthaviraḥ sahodāḥ || 1.171.05
tvaṁ pāhīndra sahīyaso nṝnbhavā marudbhiravayātaheḻāḥ |
supraketebhiḥ sāsahirdadhāno vidyāmeṣaṁ vṛjanaṁ jīradānum || 1.171.06
citro vo'stu yāmaścitra ūtī sudānavaḥ |
maruto ahibhānavaḥ || 1.172.01
āre sā vaḥ sudānavo maruta ṛñjatī śaruḥ |
āre aśmā yamasyatha || 1.172.02
tṛṇaskandasya nu viśaḥ pari vṛṅkta sudānavaḥ |
ūrdhvānnaḥ karta jīvase || 1.172.03
gāyatsāma nabhanyaṁ yathā verarcāma tadvāvṛdhānaṁ svarvat |
gāvo dhenavo barhiṣyadabdhā ā yatsadmānaṁ divyaṁ vivāsān || 1.173.01
arcadvṛṣā vṛṣabhiḥ sveduhavyairmṛgo nāśno ati yajjuguryāt |
pra mandayurmanāṁ gūrta hotā bharate maryo mithunā yajatraḥ || 1.173.02
nakṣaddhotā pari sadma mitā yanbharadgarbhamā śaradaḥ pṛthivyāḥ |
krandadaśvo nayamāno ruvadgaurantardūto na rodasī caradvāk || 1.173.03
tā karmāṣatarāsmai pra cyautnāni devayanto bharante |
jujoṣadindro dasmavarcā nāsatyeva sugmyo ratheṣṭhāḥ || 1.173.04
tamu ṣṭuhīndraṁ yo ha satvā yaḥ śūro maghavā yo ratheṣṭhāḥ |
pratīcaścidyodhīyānvṛṣaṇvānvavavruṣaścittamaso vihantā || 1.173.05
pra yaditthā mahinā nṛbhyo astyaraṁ rodasī kakṣye nāsmai |
saṁ vivya indro vṛjanaṁ na bhūmā bharti svadhāvā opaśamiva dyām || 1.173.06
samatsu tvā śūra satāmurāṇaṁ prapathintamaṁ paritaṁsayadhyai |
sajoṣasa indraṁ made kṣoṇīḥ sūriṁ cidye anumadanti vājaiḥ || 1.173.07
evā hi te śaṁ savanā samudra āpo yatta āsu madanti devīḥ |
viśvā te anu joṣyā bhūdgauḥ sūrīścidyadi dhiṣā veṣi janān || 1.173.08
asāma yathā suṣakhāya ena svabhiṣṭayo narāṁ na śaṁsaiḥ |
asadyathā na indro vandaneṣṭhāsturo na karma nayamāna ukthā || 1.173.09
viṣpardhaso narāṁ na śaṁsairasmākāsadindro vajrahastaḥ |
mitrāyuvo na pūrpatiṁ suśiṣṭau madhyāyuva upa śikṣanti yajñaiḥ || 1.173.10
yajño hi ṣmendraṁ kaścidṛndhañjuhurāṇaścinmanasā pariyan |
tīrthe nācchā tātṛṣāṇamoko dīrgho na sidhramā kṛṇotyadhvā || 1.173.11
mo ṣū ṇa indrātra pṛtsu devairasti hi ṣmā te śuṣminnavayāḥ |
mahaścidyasya mīḻhuṣo yavyā haviṣmato maruto vandate gīḥ || 1.173.12
eṣa stoma indra tubhyamasme etena gātuṁ harivo vido naḥ |
ā no vavṛtyāḥ suvitāya deva vidyāmeṣaṁ vṛjanaṁ jīradānum || 1.173.13
tvaṁ rājendra ye ca devā rakṣā nṝnpāhyasura tvamasmān |
tvaṁ satpatirmaghavā nastarutrastvaṁ satyo vasavānaḥ sahodāḥ || 1.174.01
dano viśa indra mṛdhravācaḥ sapta yatpuraḥ śarma śāradīrdart |
ṛṇorapo anavadyārṇā yūne vṛtraṁ purukutsāya randhīḥ || 1.174.02
ajā vṛta indra śūrapatnīrdyāṁ ca yebhiḥ puruhūta nūnam |
rakṣo agnimaśuṣaṁ tūrvayāṇaṁ siṁho na dame apāṁsi vastoḥ || 1.174.03
śeṣannu ta indra sasminyonau praśastaye pavīravasya mahnā |
sṛjadarṇāṁsyava yadyudhā gāstiṣṭhaddharī dhṛṣatā mṛṣṭa vājān || 1.174.04
vaha kutsamindra yasmiñcākansyūmanyū ṛjrā vātasyāśvā |
pra sūraścakraṁ vṛhatādabhīke'bhi spṛdho yāsiṣadvajrabāhuḥ || 1.174.05
jaghanvā indra mitrerūñcodapravṛddho harivo adāśūn |
pra ye paśyannaryamaṇaṁ sacāyostvayā śūrtā vahamānā apatyam || 1.174.06
rapatkavirindrārkasātau kṣāṁ dāsāyopabarhaṇīṁ kaḥ |
karattisro maghavā dānucitrā ni duryoṇe kuyavācaṁ mṛdhi śret || 1.174.07
sanā tā ta indra navyā āguḥ saho nabho'viraṇāya pūrvīḥ |
bhinatpuro na bhido adevīrnanamo vadharadevasya pīyoḥ || 1.174.08
tvaṁ dhunirindra dhunimatīrṛṇorapaḥ sīrā na sravantīḥ |
pra yatsamudramati śūra parṣi pārayā turvaśaṁ yaduṁ svasti || 1.174.09
tvamasmākamindra viśvadha syā avṛkatamo narāṁ nṛpātā |
sa no viśvāsāṁ spṛdhāṁ sahodā vidyāmeṣaṁ vṛjanaṁ jīradānum || 1.174.10
matsyapāyi te mahaḥ pātrasyeva harivo matsaro madaḥ |
vṛṣā te vṛṣṇa indurvājī sahasrasātamaḥ || 1.175.01
ā naste gantu matsaro vṛṣā mado vareṇyaḥ |
sahāvā indra sānasiḥ pṛtanāṣāḻamartyaḥ || 1.175.02
tvaṁ hi śūraḥ sanitā codayo manuṣo ratham |
sahāvāndasyumavratamoṣaḥ pātraṁ na śociṣā || 1.175.03
muṣāya sūryaṁ kave cakramīśāna ojasā |
vaha śuṣṇāya vadhaṁ kutsaṁ vātasyāśvaiḥ || 1.175.04
śuṣmintamo hi te mado dyumnintama uta kratuḥ |
vṛtraghnā varivovidā maṁsīṣṭhā aśvasātamaḥ || 1.175.05
yathā pūrvebhyo jaritṛbhya indra maya ivāpo na tṛṣyate babhūtha |
tāmanu tvā nividaṁ johavīmi vidyāmeṣaṁ vṛjanaṁ jīradānum || 1.175.06
matsi no vasyaiṣṭaya indramindo vṛṣā viśa |
ṛghāyamāṇa invasi śatrumanti na vindasi || 1.176.01
tasminnā veśayā giro ya ekaścarṣaṇīnām |
anu svadhā yamupyate yavaṁ na carkṛṣadvṛṣā || 1.176.02
yasya viśvāni hastayoḥ pañca kṣitīnāṁ vasu |
spāśayasva yo asmadhrugdivyevāśanirjahi || 1.176.03
asunvantaṁ samaṁ jahi dūṇāśaṁ yo na te mayaḥ |
asmabhyamasya vedanaṁ daddhi sūriścidohate || 1.176.04
āvo yasya dvibarhaso'rkeṣu sānuṣagasat |
ājāvindrasyendo prāvo vājeṣu vājinam || 1.176.05
yathā pūrvebhyo jaritṛbhya indra maya ivāpo na tṛṣyate babhūtha |
tāmanu tvā nividaṁ johavīmi vidyāmeṣaṁ vṛjanaṁ jīradānum || 1.176.06
ā carṣaṇiprā vṛṣabho janānāṁ rājā kṛṣṭīnāṁ puruhūta indraḥ |
stutaḥ śravasyannavasopa madrigyuktvā harī vṛṣaṇā yāhyarvāṅ || 1.177.01
ye te vṛṣaṇo vṛṣabhāsa indra brahmayujo vṛṣarathāso atyāḥ |
tā ā tiṣṭha tebhirā yāhyarvāṅhavāmahe tvā suta indra some || 1.177.02
ā tiṣṭha rathaṁ vṛṣaṇaṁ vṛṣā te sutaḥ somaḥ pariṣiktā madhūni |
yuktvā vṛṣabhyāṁ vṛṣabha kṣitīnāṁ haribhyāṁ yāhi pravatopa madrik || 1.177.03
ayaṁ yajño devayā ayaṁ miyedha imā brahmāṇyayamindra somaḥ |
stīrṇaṁ barhirā tu śakra pra yāhi pibā niṣadya vi mucā harī iha || 1.177.04
o suṣṭuta indra yāhyarvāṅupa brahmāṇi mānyasya kāroḥ |
vidyāma vastoravasā gṛṇanto vidyāmeṣaṁ vṛjanaṁ jīradānum || 1.177.05
yaddha syā ta indra śruṣṭirasti yayā babhūtha jaritṛbhya ūtī |
mā naḥ kāmaṁ mahayantamā dhagviśvā te aśyāṁ paryāpa āyoḥ || 1.178.01
na ghā rājendra ā dabhanno yā nu svasārā kṛṇavanta yonau |
āpaścidasmai sutukā aveṣangamanna indraḥ sakhyā vayaśca || 1.178.02
jetā nṛbhirindraḥ pṛtsu śūraḥ śrotā havaṁ nādhamānasya kāroḥ |
prabhartā rathaṁ dāśuṣa upāka udyantā giro yadi ca tmanā bhūt || 1.178.03
evā nṛbhirindraḥ suśravasyā prakhādaḥ pṛkṣo abhi mitriṇo bhūt |
samarya iṣaḥ stavate vivāci satrākaro yajamānasya śaṁsaḥ || 1.178.04
tvayā vayaṁ maghavannindra śatrūnabhi ṣyāma mahato manyamānān |
tvaṁ trātā tvamu no vṛdhe bhūrvidyāmeṣaṁ vṛjanaṁ jīradānum || 1.178.05
pūrvīrahaṁ śaradaḥ śaśramāṇā doṣā vastoruṣaso jarayantīḥ |
mināti śriyaṁ jarimā tanūnāmapyū nu patnīrvṛṣaṇo jagamyuḥ || 1.179.01
ye ciddhi pūrva ṛtasāpa āsansākaṁ devebhiravadannṛtāni |
te cidavāsurnahyantamāpuḥ samū nu patnīrvṛṣabhirjagamyuḥ || 1.179.02
na mṛṣā śrāntaṁ yadavanti devā viśvā itspṛdho abhyaśnavāva |
jayāvedatra śatanīthamājiṁ yatsamyañcā mithunāvabhyajāva || 1.179.03
nadasya mā rudhataḥ kāma āgannita ājāto amutaḥ kutaścit |
lopāmudrā vṛṣaṇaṁ nī riṇāti dhīramadhīrā dhayati śvasantam || 1.179.04
imaṁ nu somamantito hṛtsu pītamupa bruve |
yatsīmāgaścakṛmā tatsu mṛḻatu pulukāmo hi martyaḥ || 1.179.05
agastyaḥ khanamānaḥ khanitraiḥ prajāmapatyaṁ balamicchamānaḥ |
ubhau varṇāvṛṣirugraḥ pupoṣa satyā deveṣvāśiṣo jagāma || 1.179.06
yuvo rajāṁsi suyamāso aśvā ratho yadvāṁ paryarṇāṁsi dīyat |
hiraṇyayā vāṁ pavayaḥ pruṣāyanmadhvaḥ pibantā uṣasaḥ sacethe || 1.180.01
yuvamatyasyāva nakṣatho yadvipatmano naryasya prayajyoḥ |
svasā yadvāṁ viśvagūrtī bharāti vājāyeṭṭe madhupāviṣe ca || 1.180.02
yuvaṁ paya usriyāyāmadhattaṁ pakvamāmāyāmava pūrvyaṁ goḥ |
antaryadvanino vāmṛtapsū hvāro na śuciryajate haviṣmān || 1.180.03
yuvaṁ ha gharmaṁ madhumantamatraye'po na kṣodo'vṛṇītameṣe |
tadvāṁ narāvaśvinā paśvaiṣṭī rathyeva cakrā prati yanti madhvaḥ || 1.180.04
ā vāṁ dānāya vavṛtīya dasrā goroheṇa taugryo na jivriḥ |
apaḥ kṣoṇī sacate māhinā vāṁ jūrṇo vāmakṣuraṁhaso yajatrā || 1.180.05
ni yadyuvethe niyutaḥ sudānū upa svadhābhiḥ sṛjathaḥ puraṁdhim |
preṣadveṣadvāto na sūrirā mahe dade suvrato na vājam || 1.180.06
vayaṁ ciddhi vāṁ jaritāraḥ satyā vipanyāmahe vi paṇirhitāvān |
adhā ciddhi ṣmāśvināvanindyā pātho hi ṣmā vṛṣaṇāvantidevam || 1.180.07
yuvāṁ ciddhi ṣmāśvināvanu dyūnvirudrasya prasravaṇasya sātau |
agastyo narāṁ nṛṣu praśastaḥ kārādhunīva citayatsahasraiḥ || 1.180.08
pra yadvahethe mahinā rathasya pra syandrā yātho manuṣo na hotā |
dhattaṁ sūribhya uta vā svaśvyaṁ nāsatyā rayiṣācaḥ syāma || 1.180.09
taṁ vāṁ rathaṁ vayamadyā huvema stomairaśvinā suvitāya navyam |
ariṣṭanemiṁ pari dyāmiyānaṁ vidyāmeṣaṁ vṛjanaṁ jīradānum || 1.180.10
kadu preṣṭāviṣāṁ rayīṇāmadhvaryantā yadunninītho apām |
ayaṁ vāṁ yajño akṛta praśastiṁ vasudhitī avitārā janānām || 1.181.01
ā vāmaśvāsaḥ śucayaḥ payaspā vātaraṁhaso divyāso atyāḥ |
manojuvo vṛṣaṇo vītapṛṣṭhā eha svarājo aśvinā vahantu || 1.181.02
ā vāṁ ratho'vanirna pravatvānsṛpravandhuraḥ suvitāya gamyāḥ |
vṛṣṇaḥ sthātārā manaso javīyānahampūrvo yajato dhiṣṇyā yaḥ || 1.181.03
iheha jātā samavāvaśītāmarepasā tanvā nāmabhiḥ svaiḥ |
jiṣṇurvāmanyaḥ sumakhasya sūrirdivo anyaḥ subhagaḥ putra ūhe || 1.181.04
pra vāṁ niceruḥ kakuho vaśā anu piśaṅgarūpaḥ sadanāni gamyāḥ |
harī anyasya pīpayanta vājairmathrā rajāṁsyaśvinā vi ghoṣaiḥ || 1.181.05
pra vāṁ śaradvānvṛṣabho na niṣṣāṭ pūrvīriṣaścarati madhva iṣṇan |
evairanyasya pīpayanta vājairveṣantīrūrdhvā nadyo na āguḥ || 1.181.06
asarji vāṁ sthavirā vedhasā gīrbāḻhe aśvinā tredhā kṣarantī |
upastutāvavataṁ nādhamānaṁ yāmannayāmañchṛṇutaṁ havaṁ me || 1.181.07
uta syā vāṁ ruśato vapsaso gīstribarhiṣi sadasi pinvate nṝn |
vṛṣā vāṁ megho vṛṣaṇā pīpāya gorna seke manuṣo daśasyan || 1.181.08
yuvāṁ pūṣevāśvinā puraṁdhiragnimuṣāṁ na jarate haviṣmān |
huve yadvāṁ varivasyā gṛṇāno vidyāmeṣaṁ vṛjanaṁ jīradānum || 1.181.09
abhūdidaṁ vayunamo ṣu bhūṣatā ratho vṛṣaṇvānmadatā manīṣiṇaḥ |
dhiyaṁjinvā dhiṣṇyā viśpalāvasū divo napātā sukṛte śucivratā || 1.182.01
indratamā hi dhiṣṇyā maruttamā dasrā daṁsiṣṭhā rathyā rathītamā |
pūrṇaṁ rathaṁ vahethe madhva ācitaṁ tena dāśvāṁsamupa yātho aśvinā || 1.182.02
kimatra dasrā kṛṇuthaḥ kimāsāthe jano yaḥ kaścidahavirmahīyate |
ati kramiṣṭaṁ jurataṁ paṇerasuṁ jyotirviprāya kṛṇutaṁ vacasyave || 1.182.03
jambhayatamabhito rāyataḥ śuno hataṁ mṛdho vidathustānyaśvinā |
vācaṁvācaṁ jaritū ratninīṁ kṛtamubhā śaṁsaṁ nāsatyāvataṁ mama || 1.182.04
yuvametaṁ cakrathuḥ sindhuṣu plavamātmanvantaṁ pakṣiṇaṁ taugryāya kam |
yena devatrā manasā nirūhathuḥ supaptanī petathuḥ kṣodaso mahaḥ || 1.182.05
avaviddhaṁ taugryamapsvantaranārambhaṇe tamasi praviddham |
catasro nāvo jaṭhalasya juṣṭā udaśvibhyāmiṣitāḥ pārayanti || 1.182.06
kaḥ svidvṛkṣo niṣṭhito madhye arṇaso yaṁ taugryo nādhitaḥ paryaṣasvajat |
parṇā mṛgasya patarorivārabha udaśvinā ūhathuḥ śromatāya kam || 1.182.07
tadvāṁ narā nāsatyāvanu ṣyādyadvāṁ mānāsa ucathamavocan |
asmādadya sadasaḥ somyādā vidyāmeṣaṁ vṛjanaṁ jīradānum || 1.182.08
taṁ yuñjāthāṁ manaso yo javīyāntrivandhuro vṛṣaṇā yastricakraḥ |
yenopayāthaḥ sukṛto duroṇaṁ tridhātunā patatho virna parṇaiḥ || 1.183.01
suvṛdratho vartate yannabhi kṣāṁ yattiṣṭhathaḥ kratumantānu pṛkṣe |
vapurvapuṣyā sacatāmiyaṁ gīrdivo duhitroṣasā sacethe || 1.183.02
ā tiṣṭhataṁ suvṛtaṁ yo ratho vāmanu vratāni vartate haviṣmān |
yena narā nāsatyeṣayadhyai vartiryāthastanayāya tmane ca || 1.183.03
mā vāṁ vṛko mā vṛkīrā dadharṣīnmā pari varktamuta māti dhaktam |
ayaṁ vāṁ bhāgo nihita iyaṁ gīrdasrāvime vāṁ nidhayo madhūnām || 1.183.04
yuvāṁ gotamaḥ purumīḻho atrirdasrā havate'vase haviṣmān |
diśaṁ na diṣṭāmṛjūyeva yantā me havaṁ nāsatyopa yātam || 1.183.05
atāriṣma tamasaspāramasya prati vāṁ stomo aśvināvadhāyi |
eha yātaṁ pathibhirdevayānairvidyāmeṣaṁ vṛjanaṁ jīradānum || 1.183.06
tā vāmadya tāvaparaṁ huvemocchantyāmuṣasi vahnirukthaiḥ |
nāsatyā kuha citsantāvaryo divo napātā sudāstarāya || 1.184.01
asme ū ṣu vṛṣaṇā mādayethāmutpaṇīrhatamūrmyā madantā |
śrutaṁ me acchoktibhirmatīnāmeṣṭā narā nicetārā ca karṇaiḥ || 1.184.02
śriye pūṣanniṣukṛteva devā nāsatyā vahatuṁ sūryāyāḥ |
vacyante vāṁ kakuhā apsu jātā yugā jūrṇeva varuṇasya bhūreḥ || 1.184.03
asme sā vāṁ mādhvī rātirastu stomaṁ hinotaṁ mānyasya kāroḥ |
anu yadvāṁ śravasyā sudānū suvīryāya carṣaṇayo madanti || 1.184.04
eṣa vāṁ stomo aśvināvakāri mānebhirmaghavānā suvṛkti |
yātaṁ vartistanayāya tmane cāgastye nāsatyā madantā || 1.184.05
atāriṣma tamasaspāramasya prati vāṁ stomo aśvināvadhāyi |
eha yātaṁ pathibhirdevayānairvidyāmeṣaṁ vṛjanaṁ jīradānum || 1.184.06
katarā pūrvā katarāparāyoḥ kathā jāte kavayaḥ ko vi veda |
viśvaṁ tmanā bibhṛto yaddha nāma vi vartete ahanī cakriyeva || 1.185.01
bhūriṁ dve acarantī carantaṁ padvantaṁ garbhamapadī dadhāte |
nityaṁ na sūnuṁ pitrorupasthe dyāvā rakṣataṁ pṛthivī no abhvāt || 1.185.02
aneho dātramaditeranarvaṁ huve svarvadavadhaṁ namasvat |
tadrodasī janayataṁ jaritre dyāvā rakṣataṁ pṛthivī no abhvāt || 1.185.03
atapyamāne avasāvantī anu ṣyāma rodasī devaputre |
ubhe devānāmubhayebhirahnāṁ dyāvā rakṣataṁ pṛthivī no abhvāt || 1.185.04
saṁgacchamāne yuvatī samante svasārā jāmī pitrorupasthe |
abhijighrantī bhuvanasya nābhiṁ dyāvā rakṣataṁ pṛthivī no abhvāt || 1.185.05
urvī sadmanī bṛhatī ṛtena huve devānāmavasā janitrī |
dadhāte ye amṛtaṁ supratīke dyāvā rakṣataṁ pṛthivī no abhvāt || 1.185.06
urvī pṛthvī bahule dūreante upa bruve namasā yajñe asmin |
dadhāte ye subhage supratūrtī dyāvā rakṣataṁ pṛthivī no abhvāt || 1.185.07
devānvā yaccakṛmā kaccidāgaḥ sakhāyaṁ vā sadamijjāspatiṁ vā |
iyaṁ dhīrbhūyā avayānameṣāṁ dyāvā rakṣataṁ pṛthivī no abhvāt || 1.185.08
ubhā śaṁsā naryā māmaviṣṭāmubhe māmūtī avasā sacetām |
bhūri cidaryaḥ sudāstarāyeṣā madanta iṣayema devāḥ || 1.185.09
ṛtaṁ dive tadavocaṁ pṛthivyā abhiśrāvāya prathamaṁ sumedhāḥ |
pātāmavadyādduritādabhīke pitā mātā ca rakṣatāmavobhiḥ || 1.185.10
idaṁ dyāvāpṛthivī satyamastu pitarmātaryadihopabruve vām |
bhūtaṁ devānāmavame avobhirvidyāmeṣaṁ vṛjanaṁ jīradānum || 1.185.11
ā na iḻābhirvidathe suśasti viśvānaraḥ savitā deva etu |
api yathā yuvāno matsathā no viśvaṁ jagadabhipitve manīṣā || 1.186.01
ā no viśva āskrā gamantu devā mitro aryamā varuṇaḥ sajoṣāḥ |
bhuvanyathā no viśve vṛdhāsaḥ karansuṣāhā vithuraṁ na śavaḥ || 1.186.02
preṣṭhaṁ vo atithiṁ gṛṇīṣe'gniṁ śastibhisturvaṇiḥ sajoṣāḥ |
asadyathā no varuṇaḥ sukīrtiriṣaśca parṣadarigūrtaḥ sūriḥ || 1.186.03
upa va eṣe namasā jigīṣoṣāsānaktā sudugheva dhenuḥ |
samāne ahanvimimāno arkaṁ viṣurūpe payasi sasminnūdhan || 1.186.04
uta no'hirbudhnyo mayaskaḥ śiśuṁ na pipyuṣīva veti sindhuḥ |
yena napātamapāṁ junāma manojuvo vṛṣaṇo yaṁ vahanti || 1.186.05
uta na īṁ tvaṣṭā gantvacchā smatsūribhirabhipitve sajoṣāḥ |
ā vṛtrahendraścarṣaṇiprāstuviṣṭamo narāṁ na iha gamyāḥ || 1.186.06
uta na īṁ matayo'śvayogāḥ śiśuṁ na gāvastaruṇaṁ rihanti |
tamīṁ giro janayo na patnīḥ surabhiṣṭamaṁ narāṁ nasanta || 1.186.07
uta na īṁ maruto vṛddhasenāḥ smadrodasī samanasaḥ sadantu |
pṛṣadaśvāso'vanayo na rathā riśādaso mitrayujo na devāḥ || 1.186.08
pra nu yadeṣāṁ mahinā cikitre pra yuñjate prayujaste suvṛkti |
adha yadeṣāṁ sudine na śarurviśvameriṇaṁ pruṣāyanta senāḥ || 1.186.09
pro aśvināvavase kṛṇudhvaṁ pra pūṣaṇaṁ svatavaso hi santi |
adveṣo viṣṇurvāta ṛbhukṣā acchā sumnāya vavṛtīya devān || 1.186.10
iyaṁ sā vo asme dīdhitiryajatrā apiprāṇī ca sadanī ca bhūyāḥ |
ni yā deveṣu yatate vasūyurvidyāmeṣaṁ vṛjanaṁ jīradānum || 1.186.11
pituṁ nu stoṣaṁ maho dharmāṇaṁ taviṣīm |
yasya trito vyojasā vṛtraṁ viparvamardayat || 1.187.01
svādo pito madho pito vayaṁ tvā vavṛmahe |
asmākamavitā bhava || 1.187.02
upa naḥ pitavā cara śivaḥ śivābhirūtibhiḥ |
mayobhuradviṣeṇyaḥ sakhā suśevo advayāḥ || 1.187.03
tava tye pito rasā rajāṁsyanu viṣṭhitāḥ |
divi vātā iva śritāḥ || 1.187.04
tava tye pito dadatastava svādiṣṭha te pito |
pra svādmāno rasānāṁ tuvigrīvā iverate || 1.187.05
tve pito mahānāṁ devānāṁ mano hitam |
akāri cāru ketunā tavāhimavasāvadhīt || 1.187.06
yadado pito ajaganvivasva parvatānām |
atrā cinno madho pito'raṁ bhakṣāya gamyāḥ || 1.187.07
yadapāmoṣadhīnāṁ pariṁśamāriśāmahe |
vātāpe pīva idbhava || 1.187.08
yatte soma gavāśiro yavāśiro bhajāmahe |
vātāpe pīva idbhava || 1.187.09
karambha oṣadhe bhava pīvo vṛkka udārathiḥ |
vātāpe pīva idbhava || 1.187.10
taṁ tvā vayaṁ pito vacobhirgāvo na havyā suṣūdima |
devebhyastvā sadhamādamasmabhyaṁ tvā sadhamādam || 1.187.11
samiddho adya rājasi devo devaiḥ sahasrajit |
dūto havyā kavirvaha || 1.188.01
tanūnapādṛtaṁ yate madhvā yajñaḥ samajyate |
dadhatsahasriṇīriṣaḥ || 1.188.02
ājuhvāno na īḍyo devā ā vakṣi yajñiyān |
agne sahasrasā asi || 1.188.03
prācīnaṁ barhirojasā sahasravīramastṛṇan |
yatrādityā virājatha || 1.188.04
virāṭ samrāḍvibhvīḥ prabhvīrbahvīśca bhūyasīśca yāḥ |
duro ghṛtānyakṣaran || 1.188.05
surukme hi supeśasādhi śriyā virājataḥ |
uṣāsāveha sīdatām || 1.188.06
prathamā hi suvācasā hotārā daivyā kavī |
yajñaṁ no yakṣatāmimam || 1.188.07
bhāratīḻe sarasvati yā vaḥ sarvā upabruve |
tā naścodayata śriye || 1.188.08
tvaṣṭā rūpāṇi hi prabhuḥ paśūnviśvānsamānaje |
teṣāṁ naḥ sphātimā yaja || 1.188.09
upa tmanyā vanaspate pātho devebhyaḥ sṛja |
agnirhavyāni siṣvadat || 1.188.10
purogā agnirdevānāṁ gāyatreṇa samajyate |
svāhākṛtīṣu rocate || 1.188.11
agne naya supathā rāye asmānviśvāni deva vayunāni vidvān |
yuyodhyasmajjuhurāṇameno bhūyiṣṭhāṁ te namauktiṁ vidhema || 1.189.01
agne tvaṁ pārayā navyo asmānsvastibhirati durgāṇi viśvā |
pūśca pṛthvī bahulā na urvī bhavā tokāya tanayāya śaṁ yoḥ || 1.189.02
agne tvamasmadyuyodhyamīvā anagnitrā abhyamanta kṛṣṭīḥ |
punarasmabhyaṁ suvitāya deva kṣāṁ viśvebhiramṛtebhiryajatra || 1.189.03
pāhi no agne pāyubhirajasrairuta priye sadana ā śuśukvān |
mā te bhayaṁ jaritāraṁ yaviṣṭha nūnaṁ vidanmāparaṁ sahasvaḥ || 1.189.04
mā no agne'va sṛjo aghāyāviṣyave ripave ducchunāyai |
mā datvate daśate mādate no mā rīṣate sahasāvanparā dāḥ || 1.189.05
vi gha tvāvā ṛtajāta yaṁsadgṛṇāno agne tanve varūtham |
viśvādririkṣoruta vā ninitsorabhihrutāmasi hi deva viṣpaṭ || 1.189.06
tvaṁ tā agna ubhayānvi vidvānveṣi prapitve manuṣo yajatra |
abhipitve manave śāsyo bhūrmarmṛjenya uśigbhirnākraḥ || 1.189.07
avocāma nivacanānyasminmānasya sūnuḥ sahasāne agnau |
vayaṁ sahasramṛṣibhiḥ sanema vidyāmeṣaṁ vṛjanaṁ jīradānum || 1.189.08
anarvāṇaṁ vṛṣabhaṁ mandrajihvaṁ bṛhaspatiṁ vardhayā navyamarkaiḥ |
gāthānyaḥ suruco yasya devā āśṛṇvanti navamānasya martāḥ || 1.190.01
tamṛtviyā upa vācaḥ sacante sargo na yo devayatāmasarji |
bṛhaspatiḥ sa hyañjo varāṁsi vibhvābhavatsamṛte mātariśvā || 1.190.02
upastutiṁ namasa udyatiṁ ca ślokaṁ yaṁsatsaviteva pra bāhū |
asya kratvāhanyo yo asti mṛgo na bhīmo arakṣasastuviṣmān || 1.190.03
asya śloko divīyate pṛthivyāmatyo na yaṁsadyakṣabhṛdvicetāḥ |
mṛgāṇāṁ na hetayo yanti cemā bṛhaspaterahimāyā abhi dyūn || 1.190.04
ye tvā devosrikaṁ manyamānāḥ pāpā bhadramupajīvanti pajrāḥ |
na dūḍhye anu dadāsi vāmaṁ bṛhaspate cayasa itpiyārum || 1.190.05
supraituḥ sūyavaso na panthā durniyantuḥ pariprīto na mitraḥ |
anarvāṇo abhi ye cakṣate no'pīvṛtā aporṇuvanto asthuḥ || 1.190.06
saṁ yaṁ stubho'vanayo na yanti samudraṁ na sravato rodhacakrāḥ |
sa vidvā ubhayaṁ caṣṭe antarbṛhaspatistara āpaśca gṛdhraḥ || 1.190.07
evā mahastuvijātastuviṣmānbṛhaspatirvṛṣabho dhāyi devaḥ |
sa naḥ stuto vīravaddhātu gomadvidyāmeṣaṁ vṛjanaṁ jīradānum || 1.190.08
kaṅkato na kaṅkato'tho satīnakaṅkataḥ |
dvāviti pluṣī iti nyadṛṣṭā alipsata || 1.191.01
adṛṣṭānhantyāyatyatho hanti parāyatī |
atho avaghnatī hantyatho pinaṣṭi piṁṣatī || 1.191.02
śarāsaḥ kuśarāso darbhāsaḥ sairyā uta |
mauñjā adṛṣṭā vairiṇāḥ sarve sākaṁ nyalipsata || 1.191.03
ni gāvo goṣṭhe asadanni mṛgāso avikṣata |
ni ketavo janānāṁ nyadṛṣṭā alipsata || 1.191.04
eta u tye pratyadṛśranpradoṣaṁ taskarā iva |
adṛṣṭā viśvadṛṣṭāḥ pratibuddhā abhūtana || 1.191.05
dyaurvaḥ pitā pṛthivī mātā somo bhrātāditiḥ svasā |
adṛṣṭā viśvadṛṣṭāstiṣṭhatelayatā su kam || 1.191.06
ye aṁsyā ye aṅgyāḥ sūcīkā ye prakaṅkatāḥ |
adṛṣṭāḥ kiṁ caneha vaḥ sarve sākaṁ ni jasyata || 1.191.07
utpurastātsūrya eti viśvadṛṣṭo adṛṣṭahā |
adṛṣṭānsarvāñjambhayansarvāśca yātudhānyaḥ || 1.191.08
udapaptadasau sūryaḥ puru viśvāni jūrvan |
ādityaḥ parvatebhyo viśvadṛṣṭo adṛṣṭahā || 1.191.09
sūrye viṣamā sajāmi dṛtiṁ surāvato gṛhe |
so cinnu na marāti no vayaṁ marāmāre asya yojanaṁ hariṣṭhā madhu tvā madhulā cakāra || 1.191.10
iyattikā śakuntikā sakā jaghāsa te viṣam |
so cinnu na marāti no vayaṁ marāmāre asya yojanaṁ hariṣṭhā madhu tvā madhulā cakāra || 1.191.11
triḥ sapta viṣpuliṅgakā viṣasya puṣyamakṣan |
tāścinnu na maranti no vayaṁ marāmāre asya yojanaṁ hariṣṭhā madhu tvā madhulā cakāra || 1.191.12
navānāṁ navatīnāṁ viṣasya ropuṣīṇām |
sarvāsāmagrabhaṁ nāmāre asya yojanaṁ hariṣṭhā madhu tvā madhulā cakāra || 1.191.13
triḥ sapta mayūryaḥ sapta svasāro agruvaḥ |
tāste viṣaṁ vi jabhrira udakaṁ kumbhinīriva || 1.191.14
iyattakaḥ kuṣumbhakastakaṁ bhinadmyaśmanā |
tato viṣaṁ pra vāvṛte parācīranu saṁvataḥ || 1.191.15
kuṣumbhakastadabravīdgireḥ pravartamānakaḥ |
vṛścikasyārasaṁ viṣamarasaṁ vṛścika te viṣam || 1.191.16
Last updated July 2, 2013
Special mention : Initial processing and help by Avinash and Shashi Sathaye,
Avinash Chopde, Shree Devi Kumar, Sunder Hattangadi, John Gardner.
Reprocessed from Original in final form by Detlef Eichler with additional corrections.
See Detlef's site http://www.detlef108.de/Rigveda.htm
for other details and formats.
The text is shown without accents (Anudattas, dependent Svaritas,
and independent Svaritas including Kampas). Words are connected (agnimILe).
Ch is doubled as in gachChati according to the rules of Rigveda-Pratishakhya.
At the end of a word m is replaced by Anusvara M if the initial letter of the
following word is a labial stop consonant (p, ph, b, bh, m).
Visarga H before sh, Sh or s followed by a voiceless consonant has been restored.
Source : The Aufrecht/van Nooten/Holland (Samhita) version
of the Rigveda (http://www.people.fas.harvard.edu/~witzel/onlineRV.htm).
In this text accented vowels have Udatta or 'independent Svarita' markers.
Kampas are not shown. Words are separated (agnim ILe).
Ch is not doubled as in gaChati. At the end of a word we find m before
a following labial stop consonant (p, ph, b, bh, m).
Visarga H before sh, Sh or s followed by a voiceless consonant has
been dropped according to a rule of Rigveda-Pratishakhya.
Send corrections to : detlefeichler@googlemail.com, sanskrit@cheerful.com
The text is to be used for personal studies and research only.
Any use for commercial purpose is prohibited as a `gentleman's' agreement.