% Text title : Avadhuta Gita % File name : avadhutagiitaa.itx % Category : gItA, giitaa % Location : doc\_giitaa % Author : Rishi Dattatreya % Transliterated by : Sunder Hattangadi % Proofread by : Sunder Hattangadi, Nira Zafrir-Bursztyn nirazb at yahoo % Description-comments : A classic poem of Absolute Non-Dual Philosophy % Latest update : September 13, 2000, December 30, 2022 % Send corrections to : sanskrit at cheerful dot c om % % This text is prepared by volunteers and is to be used for personal study % and research. The file is not to be copied or reposted for promotion of % any website or individuals or for commercial purpose without permission. % Please help to maintain respect for volunteer spirit. % \documentstyle[11pt,multicol,itrans]{article} #include=ijag.inc #endwordvowel=.h \portraitwide \parindent=100pt \let\usedvng=\Largedvng % for 1 column \pagenumbering{itrans} \def\engtitle#1{\hrule\medskip\centerline{\LARGE #1}} \def\itxtitle#1{\medskip\centerline{\LARGEdvng #1}\medskip\hrule} \def\endtitles{\medskip\obeyspaceslines} %% \begin{document} \engtitle{.. Avadhuta Gita ..}## \itxtitle{.. avadhUta gItA ..}##\endtitles ## \section{atha prathamo.adhyAyaH} IshvarAnugrahAdeva pu.nsAmadvaitavAsanA | mahadbhayaparitrANAdviprANAmupajAyate || 1|| yenedaM pUritaM sarvamAtmanaivAtmanAtmani | nirAkAraM kathaM vande hyabhinnaM shivamavyayam || 2|| pa~nchabhUtAtmakaM vishvaM marIchijalasannibham | kasyApyaho namaskuryAmahameko nira~njanaH || 3|| Atmaiva kevalaM sarvaM bhedAbhedo na vidyate | asti nAsti kathaM brUyAM vismayaH pratibhAti me || 4|| vedAntasArasarvasvaM j~nAnaM vij~nAnameva cha | ahamAtmA nirAkAraH sarvavyApI svabhAvataH || 5|| yo vai sarvAtmako devo niShkalo gaganopamaH | svabhAvanirmalaH shuddhaH sa evAyaM na sa.nshayaH || 6|| ahamevAvyayo.anantaH shuddhavij~nAnavigrahaH | sukhaM duHkhaM na jAnAmi kathaM kasyApi vartate || 7|| na mAnasaM karma shubhAshubhaM me na kAyikaM karma shubhAshubhaM me | na vAchikaM karma shubhAshubhaM me j~nAnAmR^itaM shuddhamatIndriyo.aham || 8|| mano vai gaganAkAraM mano vai sarvatomukham | mano.atItaM manaH sarvaM na manaH paramArthataH || 9|| ahamekamidaM sarvaM vyomAtItaM nirantaram | pashyAmi kathamAtmAnaM pratyakShaM vA tirohitam || 10|| tvamevamekaM hi kathaM na budhyase samaM hi sarveShu vimR^iShTamavyayam | sadodito.asi tvamakhaNDitaH prabho divA cha naktaM cha kathaM hi manyase || 11|| AtmAnaM satataM viddhi sarvatraikaM nirantaram | ahaM dhyAtA paraM dhyeyamakhaNDaM khaNDyate katham || 12|| na jAto na mR^ito.asi tvaM na te dehaH kadAchana | sarvaM brahmeti vikhyAtaM bravIti bahudhA shrutiH || 13|| sa bAhyAbhyantaro.asi tvaM shivaH sarvatra sarvadA | itastataH kathaM bhrAntaH pradhAvasi pishAchavat || 14|| sa.nyogashcha viyogashcha vartate na cha te na me | na tvaM nAhaM jagannedaM sarvamAtmaiva kevalam || 15|| shabdAdipa~nchakasyAsya naivAsi tvaM na te punaH | tvameva paramaM tattvamataH kiM paritapyase || 16|| janma mR^ityurna te chittaM bandhamokShau shubhAshubhau | kathaM rodiShi re vatsa nAmarUpaM na te na me || 17|| aho chitta kathaM bhrAntaH pradhAvasi pishAchavat | abhinnaM pashya chAtmAnaM rAgatyAgAtsukhI bhava || 18|| tvameva tattvaM hi vikAravarjitaM niShkampamekaM hi vimokShavigraham | na te cha rAgo hyathavA virAgaH kathaM hi santapyasi kAmakAmataH || 19|| vadanti shrutayaH sarvAH nirguNaM shuddhamavyayam | asharIraM samaM tattvaM tanmAM viddhi na sa.nshayaH || 20|| sAkAramanR^itaM viddhi nirAkAraM nirantaram | etattattvopadeshena na punarbhavasambhavaH || 21|| ekameva samaM tattvaM vadanti hi vipashchitaH | rAgatyAgAtpunashchittamekAnekaM na vidyate || 22|| anAtmarUpaM cha kathaM samAdhi\- rAtmasvarUpaM cha kathaM samAdhiH | astIti nAstIti kathaM samAdhi\- rmokShasvarUpaM yadi sarvamekam || 23|| vishuddho.asi samaM tattvaM videhastvamajo.avyayaH | jAnAmIha na jAnAmItyAtmAnaM manyase katham || 24|| tattvamasyAdivAkyena svAtmA hi pratipAditaH | neti neti shrutirbrUyAdanR^itaM pA~nchabhautikam || 25|| AtmanyevAtmanA sarvaM tvayA pUrNaM nirantaram | dhyAtA dhyAnaM na te chittaM nirlajjaM dhyAyate katham || 26|| shivaM na jAnAmi kathaM vadAmi shivaM na jAnAmi kathaM bhajAmi | ahaM shivashchetparamArthatattvaM samasvarUpaM gaganopamaM cha || 27|| nAhaM tattvaM samaM tattvaM kalpanAhetuvarjitam | grAhyagrAhakanirmuktaM svasa.nvedyaM kathaM bhavet || 28|| anantarUpaM na hi vastu ki~nchi\- ttattvasvarUpaM na hi vastu ki~nchit | AtmaikarUpaM paramArthatattvaM na hi.nsako vApi na chApyahi.nsA || 29|| vishuddho.asi samaM tattvaM videhamajamavyayam | vibhramaM kathamAtmArthe vibhrAnto.ahaM kathaM punaH || 30|| ghaTe bhinne ghaTAkAshaM sulInaM bhedavarjitam | shivena manasA shuddho na bhedaH pratibhAti me || 31|| na ghaTo na ghaTAkAsho na jIvo jIvavigrahaH | kevalaM brahma sa.nviddhi vedyavedakavarjitam || 32|| sarvatra sarvadA sarvamAtmAnaM satataM dhruvam | sarvaM shUnyamashUnyaM cha tanmAM viddhi na sa.nshayaH || 33|| vedA na lokA na surA na yaj~nA varNAshramo naiva kulaM na jAtiH | na dhUmamArgo na cha dIptimArgo brahmaikarUpaM paramArthatattvam || 34|| vyApyavyApakanirmuktaH tvamekaH saphalaM yadi | pratyakShaM chAparokShaM cha hyAtmAnaM manyase katham || 35|| advaitaM kechidichChanti dvaitamichChanti chApare | samaM tattvaM na vindanti dvaitAdvaitavivarjitam || 36|| shvetAdivarNarahitaM shabdAdiguNavarjitam | kathayanti kathaM tattvaM manovAchAmagocharam || 37|| yadA.anR^itamidaM sarvaM dehAdigaganopamam | tadA hi brahma sa.nvetti na te dvaitaparamparA || 38|| pareNa sahajAtmApi hyabhinnaH pratibhAti me | vyomAkAraM tathaivaikaM dhyAtA dhyAnaM kathaM bhavet || 39|| yatkaromi yadashnAmi yajjuhomi dadAmi yat | etatsarvaM na me ki~nchidvishuddho.ahamajo.avyayaH || 40|| sarvaM jagadviddhi nirAkR^itIdaM sarvaM jagadviddhi vikArahInam | sarvaM jagadviddhi vishuddhadehaM sarvaM jagadviddhi shivaikarUpam || 41|| tattvaM tvaM na hi sandehaH kiM jAnAmyathavA punaH | asa.nvedyaM svasa.nvedyamAtmAnaM manyase katham || 42|| mAyA.amAyA kathaM tAta ChAyA.aChAyA na vidyate | tattvamekamidaM sarvaM vyomAkAraM nira~njanam || 43|| AdimadhyAntamukto.ahaM na baddho.ahaM kadAchana | svabhAvanirmalaH shuddha iti me nishchitA matiH || 44|| mahadAdi jagatsarvaM na ki~nchitpratibhAti me | brahmaiva kevalaM sarvaM kathaM varNAshramasthitiH || 45|| jAnAmi sarvathA sarvamahameko nirantaram | nirAlambamashUnyaM cha shUnyaM vyomAdipa~nchakam || 46|| na ShaNDho na pumAnna strI na bodho naiva kalpanA | sAnando vA nirAnandamAtmAnaM manyase katham || 47|| ShaDa~NgayogAnna tu naiva shuddhaM manovinAshAnna tu naiva shuddham | gurUpadeshAnna tu naiva shuddhaM svayaM cha tattvaM svayameva buddham || 48|| na hi pa~nchAtmako deho videho vartate na hi | Atmaiva kevalaM sarvaM turIyaM cha trayaM katham || 49|| na baddho naiva mukto.ahaM na chAhaM brahmaNaH pR^ithak | na kartA na cha bhoktAhaM vyApyavyApakavarjitaH || 50|| yathA jalaM jale nyastaM salilaM bhedavarjitam | prakR^itiM puruShaM tadvadabhinnaM pratibhAti me || 51|| yadi nAma na mukto.asi na baddho.asi kadAchana | sAkAraM cha nirAkAramAtmAnaM manyase katham || 52|| jAnAmi te paraM rUpaM pratyakShaM gaganopamam | yathA paraM hi rUpaM yanmarIchijalasannibham || 53|| na gururnopadeshashcha na chopAdhirna me kriyA | videhaM gaganaM viddhi vishuddho.ahaM svabhAvataH || 54|| vishuddho.asya sharIro.asi na te chittaM parAtparam | ahaM chAtmA paraM tattvamiti vaktuM na lajjase || 55|| kathaM rodiShi re chitta hyAtmaivAtmAtmanA bhava | piba vatsa kalAtItamadvaitaM paramAmR^itam || 56|| naiva bodho na chAbodho na bodhAbodha eva cha | yasyedR^ishaH sadA bodhaH sa bodho nAnyathA bhavet || 57|| j~nAnaM na tarko na samAdhiyogo na deshakAlau na gurUpadeshaH | svabhAvasa.nvittarahaM cha tattva\- mAkAshakalpaM sahajaM dhruvaM cha || 58|| na jAto.ahaM mR^ito vApi na me karma shubhAshubham | vishuddhaM nirguNaM brahma bandho muktiH kathaM mama || 59|| yadi sarvagato devaH sthiraH pUrNo nirantaraH | antaraM hi na pashyAmi sa bAhyAbhyantaraH katham || 60|| sphuratyeva jagatkR^itsnamakhaNDitanirantaram | aho mAyAmahAmoho dvaitAdvaitavikalpanA || 61|| sAkAraM cha nirAkAraM neti netIti sarvadA | bhedAbhedavinirmukto vartate kevalaH shivaH || 62|| na te cha mAtA cha pitA cha bandhuH na te cha patnI na sutashcha mitram | na pakShapAtI na vipakShapAtaH kathaM hi santaptiriyaM hi chitte || 63|| divA naktaM na te chittaM udayAstamayau na hi | videhasya sharIratvaM kalpayanti kathaM budhAH || 64|| nAvibhaktaM vibhaktaM cha na hi duHkhasukhAdi cha | na hi sarvamasarvaM cha viddhi chAtmAnamavyayam || 65|| nAhaM kartA na bhoktA cha na me karma purA.adhunA | na me deho videho vA nirmameti mameti kim || 66|| na me rAgAdiko doSho duHkhaM dehAdikaM na me | AtmAnaM viddhi mAmekaM vishAlaM gaganopamam || 67|| sakhe manaH kiM bahujalpitena sakhe manaH sarvamidaM vitarkyam | yatsArabhUtaM kathitaM mayA te tvameva tattvaM gaganopamo.asi || 68|| yena kenApi bhAvena yatra kutra mR^itA api | yoginastatra lIyante ghaTAkAshamivAmbare || 69|| tIrthe chAntyajagehe vA naShTasmR^itirapi tyajan | samakAle tanuM muktaH kaivalyavyApako bhavet || 70|| dharmArthakAmamokShA.nshcha dvipadAdicharAcharam | manyante yoginaH sarvaM marIchijalasannibham || 71|| atItAnAgataM karma vartamAnaM tathaiva cha | na karomi na bhu~njAmi iti me nishchalA matiH || 72|| shUnyAgAre samarasapUta\- stiShThannekaH sukhamavadhUtaH | charati hi nagnastyaktvA garvaM vindati kevalamAtmani sarvam || 73|| tritayaturIyaM na hi nahi yatra vindati kevalamAtmani tatra | dharmAdharmau na hi nahi yatra baddho muktaH kathamiha tatra || 74|| vindati vindati na hi nahi mantraM ChandolakShaNaM na hi nahi tantram | samarasamagno bhAvitapUtaH pralapitametatparamavadhUtaH || 75|| sarvashUnyamashUnyaM cha satyAsatyaM na vidyate | svabhAvabhAvataH proktaM shAstrasa.nvittipUrvakam || 76|| iti prathamo.adhyAyaH || 1|| \section{atha dvitIyo.adhyAyaH} bAlasya vA viShayabhogaratasya vApi mUrkhasya sevakajanasya gR^ihasthitasya | etadguroH kimapi naiva na chintanIyaM ratnaM kathaM tyajati ko.apyashuchau praviShTam || 1|| naivAtra kAvyaguNa eva tu chintanIyo grAhyaH paraM guNavatA khalu sAra eva | sindUrachitrarahitA bhuvi rUpashUnyA pAraM na kiM nayati nauriha gantukAmAn || 2|| prayatnena vinA yena nishchalena chalAchalam | grastaM svabhAvataH shAntaM chaitanyaM gaganopamam || 3|| ayatnAChAlayedyastu ekameva charAcharam | sarvagaM tatkathaM bhinnamadvaitaM vartate mama || 4|| ahameva paraM yasmAtsArAtsArataraM shivam | gamAgamavinirmuktaM nirvikalpaM nirAkulam || 5|| sarvAvayavanirmuktaM tathAhaM tridashArchitam | sampUrNatvAnna gR^ihNAmi vibhAgaM tridashAdikam || 6|| pramAdena na sandehaH kiM kariShyAmi vR^ittimAn | utpadyante vilIyante budbudAshcha yathA jale || 7|| mahadAdIni bhUtAni samApyaivaM sadaiva hi | mR^idudravyeShu tIkShNeShu guDeShu kaTukeShu cha || 8|| kaTutvaM chaiva shaityatvaM mR^idutvaM cha yathA jale | prakR^itiH puruShastadvadabhinnaM pratibhAti me || 9|| sarvAkhyArahitaM yadyatsUkShmAtsUkShmataraM param | manobuddhIndriyAtItamakala~NkaM jagatpatim || 10|| IdR^ishaM sahajaM yatra ahaM tatra kathaM bhavet | tvameva hi kathaM tatra kathaM tatra charAcharam || 11|| gaganopamaM tu yatproktaM tadeva gaganopamam | chaitanyaM doShahInaM cha sarvaj~naM pUrNameva cha || 12|| pR^ithivyAM charitaM naiva mArutena cha vAhitam | variNA pihitaM naiva tejomadhye vyavasthitam || 13|| AkAshaM tena sa.nvyAptaM na tadvyAptaM cha kenachit | sa bAhyAbhyantaraM tiShThatyavachChinnaM nirantaram || 14|| sUkShmatvAttadadR^ishyatvAnnirguNatvAchcha yogibhiH | AlambanAdi yatproktaM kramAdAlambanaM bhavet || 15|| satatA.abhyAsayuktastu nirAlambo yadA bhavet | tallayAllIyate nAntarguNadoShavivarjitaH || 16|| viShavishvasya raudrasya mohamUrchChApradasya cha | ekameva vinAshAya hyamoghaM sahajAmR^itam || 17|| bhAvagamyaM nirAkAraM sAkAraM dR^iShTigocharam | bhAvAbhAvavinirmuktamantarAlaM taduchyate || 18|| bAhyabhAvaM bhavedvishvamantaH prakR^itiruchyate | antarAdantaraM j~neyaM nArikelaphalAmbuvat || 19|| bhrAntij~nAnaM sthitaM bAhyaM samyagj~nAnaM cha madhyagam | madhyAnmadhyataraM j~neyaM nArikelaphalAmbuvat || 20|| paurNamAsyAM yathA chandra eka evAtinirmalaH | tena tatsadR^ishaM pashyeddvidhAdR^iShTirviparyayaH || 21|| anenaiva prakAreNa buddhibhedo na sarvagaH | dAtA cha dhIratAmeti gIyate nAmakoTibhiH || 22|| gurupraj~nAprasAdena mUrkho vA yadi paNDitaH | yastu sambudhyate tattvaM virakto bhavasAgarAt || 23|| rAgadveShavinirmuktaH sarvabhUtahite rataH | dR^iDhabodhashcha dhIrashcha sa gachChetparamaM padam || 24|| ghaTe bhinne ghaTAkAsha AkAshe lIyate yathA | dehAbhAve tathA yogI svarUpe paramAtmani || 25|| ukteyaM karmayuktAnAM matiryAnte.api sA gatiH | na choktA yogayuktAnAM matiryAnte.api sA gatiH || 26|| yA gatiH karmayuktAnAM sA cha vAgindriyAdvadet | yoginAM yA gatiH kvApi hyakathyA bhavatorjitA || 27|| evaM j~nAtvA tvamuM mArgaM yoginAM naiva kalpitam | vikalpavarjanaM teShAM svayaM siddhiH pravartate || 28|| tIrthe vAntyajagehe vA yatra kutra mR^ito.api vA | na yogI pashyate garbhaM pare brahmaNi lIyate || 29|| sahajamajamachintyaM yastu pashyetsvarUpaM ghaTati yadi yatheShTaM lipyate naiva doShaiH | sakR^idapi tadabhAvAtkarma ki~nchinnakuryAt.h tadapi na cha vibaddhaH sa.nyamI vA tapasvI || 30|| nirAmayaM niShpratimaM nirAkR^itiM nirAshrayaM nirvapuShaM nirAshiSham | nirdvandvanirmohamaluptashaktikaM tamIshamAtmAnamupaiti shAshvatam || 31|| vedo na dIkShA na cha muNDanakriyA gururna shiShyo na cha yantrasampadaH | mudrAdikaM chApi na yatra bhAsate tamIshamAtmAnamupaiti shAshvatam || 32|| na shAmbhavaM shAktikamAnavaM na vA piNDaM cha rUpaM cha padAdikaM na vA | ArambhaniShpattighaTAdikaM cha no tamIshamAtmAnamupaiti shAshvatam || 33|| yasya svarUpAtsacharAcharaM jaga\- dutpadyate tiShThati lIyate.api vA | payovikArAdiva phenabudbudA\- stamIshamAtmAnamupaiti shAshvatam || 34|| nAsAnirodho na cha dR^iShTirAsanaM bodho.apyabodho.api na yatra bhAsate | nADIprachAro.api na yatra ki~nchi\- ttamIshamAtmAnamupaiti shAshvatam || 35|| nAnAtvamekatvamubhatvamanyatA aNutvadIrghatvamahattvashUnyatA | mAnatvameyatvasamatvavarjitaM tamIshamAtmAnamupaiti shAshvatam || 36|| susa.nyamI vA yadi vA na sa.nyamI susa~NgrahI vA yadi vA na sa~NgrahI | niShkarmako vA yadi vA sakarmaka\- stamIshamAtmAnamupaiti shAshvatam || 37|| mano na buddhirna sharIramindriyaM tanmAtrabhUtAni na bhUtapa~nchakam | aha~NkR^itishchApi viyatsvarUpakaM tamIshamAtmAnamupaiti shAshvatam || 38|| vidhau nirodhe paramAtmatAM gate na yoginashchetasi bhedavarjite | shauchaM na vAshauchamali~NgabhAvanA sarvaM vidheyaM yadi vA niShidhyate || 39|| mano vacho yatra na shaktamIrituM nUnaM kathaM tatra gurUpadeshatA | imAM kathAmuktavato gurosta\- dyuktasya tattvaM hi samaM prakAshate || 40|| iti dvitIyo.adhyAyaH || 2|| \section{atha tR^itIyo.adhyAyaH} guNaviguNavibhAgo vartate naiva ki~nchit.h rativirativihInaM nirmalaM niShprapa~ncham | guNaviguNavihInaM vyApakaM vishvarUpaM kathamahamiha vande vyomarUpaM shivaM vai || 1|| shvetAdivarNarahito niyataM shivashcha kAryaM hi kAraNamidaM hi paraM shivashcha | evaM vikalparahito.ahamalaM shivashcha svAtmAnamAtmani sumitra kathaM namAmi || 2|| nirmUlamUlarahito hi sadodito.ahaM nirdhUmadhUmarahito hi sadodito.aham | nirdIpadIparahito hi sadodito.ahaM j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 3|| niShkAmakAmamiha nAma kathaM vadAmi niHsa~Ngasa~Ngamiha nAma kathaM vadAmi | niHsArasArarahitaM cha kathaM vadAmi j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 4|| advaitarUpamakhilaM hi kathaM vadAmi dvaitasvarUpamakhilaM hi kathaM vadAmi | nityaM tvanityamakhilaM hi kathaM vadAmi j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 5|| sthUlaM hi no na hi kR^ishaM na gatAgataM hi AdyantamadhyarahitaM na parAparaM hi | satyaM vadAmi khalu vai paramArthatattvaM j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 6|| sa.nviddhi sarvakaraNAni nabhonibhAni sa.nviddhi sarvaviShayA.nshcha nabhonibhA.nshcha | sa.nviddhi chaikamamalaM na hi bandhamuktaM j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 7|| durbodhabodhagahano na bhavAmi tAta durlakShyalakShyagahano na bhavAmi tAta | AsannarUpagahano na bhavAmi tAta j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 8|| niShkarmakarmadahano jvalano bhavAmi nirduHkhaduHkhadahano jvalano bhavAmi | nirdehadehadahano jvalano bhavAmi j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 9|| niShpApapApadahano hi hutAshano.ahaM nirdharmadharmadahano hi hutAshano.aham | nirbandhabandhadahano hi hutAshano.ahaM j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 10|| nirbhAvabhAvarahito na bhavAmi vatsa niryogayogarahito na bhavAmi vatsa | nishchittachittarahito na bhavAmi vatsa j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 11|| nirmohamohapadavIti na me vikalpo niHshokashokapadavIti na me vikalpaH | nirlobhalobhapadavIti na me vikalpo j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 12|| sa.nsArasantatilatA na cha me kadAchit.h santoShasantatisukho na cha me kadAchit | aj~nAnabandhanamidaM na cha me kadAchit.h j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 13|| sa.nsArasantatirajo na cha me vikAraH santApasantatitamo na cha me vikAraH | sattvaM svadharmajanakaM na cha me vikAro j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 14|| santApaduHkhajanako na vidhiH kadAchit.h santApayogajanitaM na manaH kadAchit | yasmAdaha~NkR^itiriyaM na cha me kadAchit.h j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 15|| niShkampakampanidhanaM na vikalpakalpaM svapnaprabodhanidhanaM na hitAhitaM hi | niHsArasAranidhanaM na charAcharaM hi j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 16|| no vedyavedakamidaM na cha hetutarkyaM vAchAmagocharamidaM na mano na buddhiH | evaM kathaM hi bhavataH kathayAmi tattvaM j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 17|| nirbhinnabhinnarahitaM paramArthatattva\- mantarbahirna hi kathaM paramArthatattvam | prAksambhavaM na cha rataM na hi vastu ki~nchit.h j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 18|| rAgAdidoSharahitaM tvahameva tattvaM daivAdidoSharahitaM tvahameva tattvam | sa.nsArashokarahitaM tvahameva tattvaM j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 19|| sthAnatrayaM yadi cha neti kathaM turIyaM kAlatrayaM yadi cha neti kathaM dishashcha | shAntaM padaM hi paramaM paramArthatattvaM j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 20|| dIrgho laghuH punaritIha name vibhAgo vistArasa.nkaTamitIha na me vibhAgaH | koNaM hi vartulamitIha na me vibhAgo j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 21|| mAtApitAdi tanayAdi na me kadAchit.h jAtaM mR^itaM na cha mano na cha me kadAchit | nirvyAkulaM sthiramidaM paramArthatattvaM j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 22|| shuddhaM vishuddhamavichAramanantarUpaM nirlepalepamavichAramanantarUpam | niShkhaNDakhaNDamavichAramanantarUpaM j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 23|| brahmAdayaH suragaNAH kathamatra santi svargAdayo vasatayaH kathamatra santi | yadyekarUpamamalaM paramArthatattvaM j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 24|| nirneti neti vimalo hi kathaM vadAmi niHsheShasheShavimalo hi kathaM vadAmi | nirli~Ngali~Ngavimalo hi kathaM vadAmi j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 25|| niShkarmakarmaparamaM satataM karomi niHsa~Ngasa~NgarahitaM paramaM vinodam | nirdehadeharahitaM satataM vinodaM j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 26|| mAyAprapa~ncharachanA na cha me vikAraH | kauTilyadambharachanA na cha me vikAraH | satyAnR^iteti rachanA na cha me vikAro j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 27|| sandhyAdikAlarahitaM na cha me viyogo\- hyantaH prabodharahitaM badhiro na mUkaH | evaM vikalparahitaM na cha bhAvashuddhaM j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 28|| nirnAthanAtharahitaM hi nirAkulaM vai nishchittachittavigataM hi nirAkulaM vai | sa.nviddhi sarvavigataM hi nirAkulaM vai j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 29|| kAntAramandiramidaM hi kathaM vadAmi sa.nsiddhasa.nshayamidaM hi kathaM vadAmi | evaM nirantarasamaM hi nirAkulaM vai j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 30|| nirjIvajIvarahitaM satataM vibhAti nirbIjabIjarahitaM satataM vibhAti | nirvANabandharahitaM satataM vibhAti j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 31|| sambhUtivarjitamidaM satataM vibhAti sa.nsAravarjitamidaM satataM vibhAti | sa.nhAravarjitamidaM satataM vibhAti j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 32|| ullekhamAtramapi te na cha nAmarUpaM nirbhinnabhinnamapi te na hi vastu ki~nchit | nirlajjamAnasa karoShi kathaM viShAdaM j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 33|| kiM nAma rodiShi sakhe na jarA na mR^ityuH kiM nAma rodiShi sakhe na cha janma duHkham | kiM nAma rodiShi sakhe na cha te vikAro j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 34|| kiM nAma rodiShi sakhe na cha te svarUpaM kiM nAma rodiShi sakhe na cha te virUpam | kiM nAma rodiShi sakhe na cha te vayA.nsi j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 35|| kiM nAma rodiShi sakhe na cha te vayA.nsi kiM nAma rodiShi sakhe na cha te manA.nsi | kiM nAma rodiShi sakhe na tavendriyANi j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 36|| kiM nAma rodiShi sakhe na cha te.asti kAmaH kiM nAma rodiShi sakhe na cha te pralobhaH | kiM nAma rodiShi sakhe na cha te vimoho j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 37|| aishvaryamichChasi kathaM na cha te dhanAni aishvaryamichChasi kathaM na cha te hi patnI | aishvaryamichChasi kathaM na cha te mameti j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 38|| li~Ngaprapa~nchajanuShI na cha te na me cha nirlajjamAnasamidaM cha vibhAti bhinnam | nirbhedabhedarahitaM na cha te na me cha j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 39|| no vANumAtramapi te hi virAgarUpaM no vANumAtramapi te hi sarAgarUpam | no vANumAtramapi te hi sakAmarUpaM j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 40|| dhyAtA na te hi hR^idaye na cha te samAdhi\- rdhyAnaM na te hi hR^idaye na bahiH pradeshaH | dhyeyaM na cheti hR^idaye na hi vastu kAlo j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 41|| yatsArabhUtamakhilaM kathitaM mayA te na tvaM na me na mahato na gururna na shiShyaH | svachChandarUpasahajaM paramArthatattvaM j~nAnAmR^itaM samarasaM gaganopamo.aham || 42|| kathamiha paramArthaM tattvamAnandarUpaM kathamiha paramArthaM naivamAnandarUpam | kathamiha paramArthaM j~nAnavij~nAnarUpaM yadi paramahamekaM vartate vyomarUpam || 43|| dahanapavanahInaM viddhi vij~nAnameka\- mavanijalavihInaM viddhi vij~nAnarUpam | samagamanavihInaM viddhi vij~nAnamekaM gaganamiva vishAlaM viddhi vij~nAnamekam || 44|| na shUnyarUpaM na vishUnyarUpaM na shuddharUpaM na vishuddharUpam | rUpaM virUpaM na bhavAmi ki~nchit.h svarUparUpaM paramArthatattvam || 45|| mu~ncha mu~ncha hi sa.nsAraM tyAgaM mu~ncha hi sarvathA | tyAgAtyAgaviShaM shuddhamamR^itaM sahajaM dhruvam || 46|| iti tR^itIyo.adhyAyaH || 3|| \section{atha chaturtho.adhyAyaH} nAvAhanaM naiva visarjanaM vA puShpANi patrANi kathaM bhavanti | dhyAnAni mantrANi kathaM bhavanti samAsamaM chaiva shivArchanaM cha || 1|| na kevalaM bandhavibandhamukto na kevalaM shuddhavishuddhamuktaH | na kevalaM yogaviyogamuktaH sa vai vimukto gaganopamo.aham || 2|| sa~njAyate sarvamidaM hi tathyaM sa~njAyate sarvamidaM vitathyam | evaM vikalpo mama naiva jAtaH svarUpanirvANamanAmayo.aham || 3|| na sA~njanaM chaiva nira~njanaM vA na chAntaraM vApi nirantaraM vA | antarvibhannaM na hi me vibhAti svarUpanirvANamanAmayo.aham || 4|| abodhabodho mama naiva jAto bodhasvarUpaM mama naiva jAtam | nirbodhabodhaM cha kathaM vadAmi svarUpanirvANamanAmayo.aham || 5|| na dharmayukto na cha pApayukto na bandhayukto na cha mokShayuktaH | yuktaM tvayuktaM na cha me vibhAti svarUpanirvANamanAmayo.aham || 6|| parAparaM vA na cha me kadAchit.h madhyasthabhAvo hi na chArimitram | hitAhitaM chApi kathaM vadAmi svarUpanirvANamanAmayo.aham || 7|| nopAsako naivamupAsyarUpaM na chopadesho na cha me kriyA cha | sa.nvitsvarUpaM cha kathaM vadAmi svarUpanirvANamanAmayo.aham || 8|| no vyApakaM vyApyamihAsti ki~nchit.h na chAlayaM vApi nirAlayaM vA | ashUnyashUnyaM cha kathaM vadAmi svarUpanirvANamanAmayo.aham || 9|| na grAhako grAhyakameva ki~nchit.h na kAraNaM vA mama naiva kAryam | achintyachintyaM cha kathaM vadAmi svarUpanirvANamanAmayo.aham || 10|| na bhedakaM vApi na chaiva bhedyaM na vedakaM vA mama naiva vedyam | gatAgataM tAta kathaM vadAmi svarUpanirvANamanAmayo.aham || 11|| na chAsti deho na cha me videho buddhirmano me na hi chendriyANi | rAgo virAgashcha kathaM vadAmi svarUpanirvANamanAmayo.aham || 12|| ullekhamAtraM na hi bhinnamuchchai\- rullekhamAtraM na tirohitaM vai | samAsamaM mitra kathaM vadAmi svarUpanirvANamanAmayo.aham || 13|| jitendriyo.ahaM tvajitendriyo vA na sa.nyamo me niyamo na jAtaH | jayAjayau mitra kathaM vadAmi svarUpanirvANamanAmayo.aham || 14|| amUrtamUrtirna cha me kadAchi\- dAdyantamadhyaM na cha me kadAchit | balAbalaM mitra kathaM vadAmi svarUpanirvANamanAmayo.aham || 15|| mR^itAmR^itaM vApi viShAviShaM cha sa~njAyate tAta na me kadAchit | ashuddhashuddhaM cha kathaM vadAmi svarUpanirvANamanAmayo.aham || 16|| svapnaH prabodho na cha yogamudrA naktaM divA vApi na me kadAchit | aturyaturyaM cha kathaM vadAmi svarUpanirvANamanAmayo.aham || 17|| sa.nviddhi mAM sarvavisarvamuktaM mAyA vimAyA na cha me kadAchit | sandhyAdikaM karma kathaM vadAmi svarUpanirvANamanAmayo.aham || 18|| sa.nviddhi mAM sarvasamAdhiyuktaM sa.nviddhi mAM lakShyavilakShyamuktam | yogaM viyogaM cha kathaM vadAmi svarUpanirvANamanAmayo.aham || 19|| mUrkho.api nAhaM na cha paNDito.ahaM maunaM vimaunaM na cha me kadAchit | tarkaM vitarkaM cha kathaM vadAmi svarUpanirvANamanAmayo.aham || 20|| pitA cha mAtA cha kulaM na jAti\- rjanmAdi mR^ityurna cha me kadAchit | snehaM vimohaM cha kathaM vadAmi svarUpanirvANamanAmayo.aham || 21|| astaM gato naiva sadodito.ahaM tejovitejo na cha me kadAchit | sandhyAdikaM karma kathaM vadAmi svarUpanirvANamanAmayo.aham || 22|| asa.nshayaM viddhi nirAkulaM mAM asa.nshayaM viddhi nirantaraM mAm | asa.nshayaM viddhi nira~njanaM mAM svarUpanirvANamanAmayo.aham || 23|| dhyAnAni sarvANi parityajanti shubhAshubhaM karma parityajanti | tyAgAmR^itaM tAta pibanti dhIrAH svarUpanirvANamanAmayo.aham || 24|| vindati vindati na hi na hi yatra ChandolakShaNaM na hi na hi tatra | samarasamagno bhAvitapUtaH pralapati tattvaM paramavadhUtaH || 25|| iti chaturtho.adhyAyaH || 4|| \section{atha pa~nchamodhyAyaH} AUM iti gaditaM gaganasamaM tat.h na parAparasAravichAra iti | avilAsavilAsanirAkaraNaM kathamakSharabindusamuchcharaNam || 1|| iti tattvamasiprabhR^itishrutibhiH pratipAditamAtmani tattvamasi | tvamupAdhivivarjitasarvasamaM kimu rodiShi mAnasi sarvasamam || 2|| adha UrdhvavivarjitasarvasamaM bahirantaravarjitasarvasamam | yadi chaikavivarjitasarvasamaM kimu rodiShi mAnasi sarvasamam || 3|| na hi kalpitakalpavichAra iti na hi kAraNakAryavichAra iti | padasandhivivarjitasarvasamaM kimu rodiShi mAnasi sarvasamam || 4|| na hi bodhavibodhasamAdhiriti na hi deshavideshasamAdhiriti | na hi kAlavikAlasamAdhiriti kimu rodiShi mAnasi sarvasamam || 5|| na hi kumbhanabho na hi kumbha iti na hi jIvavapurna hi jIva iti | na hi kAraNakAryavibhAga iti kimu rodiShi mAnasi sarvasamam || 6|| iha sarvanirantaramokShapadaM laghudIrghavichAravihIna iti | na hi vartulakoNavibhAga iti kimu rodiShi mAnasi sarvasamam || 7|| iha shUnyavishUnyavihIna iti iha shuddhavishuddhavihIna iti | iha sarvavisarvavihIna iti kimu rodiShi mAnasi sarvasamam || 8|| na hi bhinnavibhinnavichAra iti bahirantarasandhivichAra iti | arimitravivarjitasarvasamaM kimu rodiShi mAnasi sarvasamam || 9|| na hi shiShyavishiShyasvarUpa iti na charAcharabhedavichAra iti | iha sarvanirantaramokShapadaM kimu rodiShi mAnasi sarvasamam || 10|| nanu rUpavirUpavihIna iti nanu bhinnavibhinnavihIna iti | nanu sargavisargavihIna iti kimu rodiShi mAnasi sarvasamam || 11|| na guNAguNapAshanibandha iti mR^itajIvanakarma karomi katham | iti shuddhanira~njanasarvasamaM kimu rodiShi mAnasi sarvasamam || 12|| iha bhAvavibhAvavihIna iti iha kAmavikAmavihIna iti | iha bodhatamaM khalu mokShasamaM kimu rodiShi mAnasi sarvasamam || 13|| iha tattvanirantaratattvamiti na hi sandhivisandhivihIna iti | yadi sarvavivarjitasarvasamaM kimu rodiShi mAnasi sarvasamam || 14|| aniketakuTI parivArasamaM ihasa~Ngavisa~NgavihInaparam | iha bodhavibodhavihInaparaM kimu rodiShi mAnasi sarvasamam || 15|| avikAravikAramasatyamiti avilakShavilakShamasatyamiti | yadi kevalamAtmani satyamiti kimu rodiShi mAnasi sarvasamam || 16|| iha sarvasamaM khalu jIva iti iha sarvanirantarajIva iti | iha kevalanishchalajIva iti kimu rodiShi mAnasi sarvasamam || 17|| avivekavivekamabodha iti avikalpavikalpamabodha iti | yadi chaikanirantarabodha iti kimu rodiShi mAnasi sarvasamam || 18|| na hi mokShapadaM na hi bandhapadaM na hi puNyapadaM na hi pApapadam | na hi pUrNapadaM na hi riktapadaM kimu rodiShi mAnasi sarvasamam || 19|| yadi varNavivarNavihInasamaM yadi kAraNakAryavihInasamam | yadibhedavibhedavihInasamaM kimu rodiShi mAnasi sarvasamam || 20|| iha sarvanirantarasarvachite iha kevalanishchalasarvachite | dvipadAdivivarjitasarvachite kimu rodiShi mAnasi sarvasamam || 21|| atisarvanirantarasarvagataM atinirmalanishchalasarvagatam | dinarAtrivivarjitasarvagataM kimu rodiShi mAnasi sarvasamam || 22|| na hi bandhavibandhasamAgamanaM na hi yogaviyogasamAgamanam | na hi tarkavitarkasamAgamanaM kimu rodiShi mAnasi sarvasamam || 23|| iha kAlavikAlanirAkaraNaM aNumAtrakR^ishAnunirAkaraNam | na hi kevalasatyanirAkaraNaM kimu rodiShi mAnasi sarvasamam || 24|| iha dehavidehavihIna iti nanu svapnasuShuptivihInaparam | abhidhAnavidhAnavihInaparaM kimu rodiShi mAnasi sarvasamam || 25|| gaganopamashuddhavishAlasamaM atisarvavivarjitasarvasamam | gatasAravisAravikArasamaM kimu rodiShi mAnasi sarvasamam || 26|| iha dharmavidharmavirAgatara\- miha vastuvivastuvirAgataram | iha kAmavikAmavirAgataraM kimu rodiShi mAnasi sarvasamam || 27|| sukhaduHkhavivarjitasarvasama\- miha shokavishokavihInaparam | gurushiShyavivarjitatattvaparaM kimu rodiShi mAnasi sarvasamam || 28|| na kilA~NkurasAravisAra iti na chalAchalasAmyavisAmyamiti | avichAravichAravihInamiti kimu rodiShi mAnasi sarvasamam || 29|| iha sArasamuchchayasAramiti | kathitaM nijabhAvavibheda iti | viShaye karaNatvamasatyamiti kimu rodiShi mAnasi sarvasamam || 30|| bahudhA shrutayaH pravadanti yato viyadAdiridaM mR^igatoyasamam | yadi chaikanirantarasarvasamaM kimu rodiShi mAnasi sarvasamam || 31|| vindati vindati na hi na hi yatra ChandolakShaNaM na hi na hi tatra | samarasamagno bhAvitapUtaH pralapati tattvaM paramavadhUtaH || 32|| iti pa~nchamo.adhyAyaH || 5|| \section{atha ShaShThamo.adhyAyaH} bahudhA shrutayaH pravadanti vayaM viyadAdiridaM mR^igatoyasamam | yadi chaikanirantarasarvashiva\- mupameyamathohyupamA cha katham || 1|| avibhaktivibhaktivihInaparaM nanu kAryavikAryavihInaparam | yadi chaikanirantarasarvashivaM yajanaM cha kathaM tapanaM cha katham || 2|| mana eva nirantarasarvagataM hyavishAlavishAlavihInaparam | mana eva nirantarasarvashivaM manasApi kathaM vachasA cha katham || 3|| dinarAtrivibhedanirAkaraNa\- muditAnuditasya nirAkaraNam | yadi chaikanirantarasarvashivaM ravichandramasau jvalanashcha katham || 4|| gatakAmavikAmavibheda iti gatacheShTavicheShTavibheda iti | yadi chaikanirantarasarvashivaM bahirantarabhinnamatishcha katham || 5|| yadi sAravisAravihIna iti yadi shUnyavishUnyavihIna iti | yadi chaikanirantarasarvashivaM prathamaM cha kathaM charamaM cha katham || 6|| yadibhedavibhedanirAkaraNaM yadi vedakavedyanirAkaraNam | yadi chaikanirantarasarvashivaM tR^itIyaM cha kathaM turIyaM cha katham || 7|| gaditAviditaM na hi satyamiti viditAviditaM na hi satyamiti | yadi chaikanirantarasarvashivaM viShayendriyabuddhimanA.nsi katham || 8|| gaganaM pavano na hi satyamiti dharaNI dahano na hi satyamiti | yadi chaikanirantarasarvashivaM jaladashcha kathaM salilaM cha katham || 9|| yadi kalpitalokanirAkaraNaM yadi kalpitadevanirAkaraNam | yadi chaikanirantarasarvashivaM guNadoShavichAramatishcha katham || 10|| maraNAmaraNaM hi nirAkaraNaM karaNAkaraNaM hi nirAkaraNam | yadi chaikanirantarasarvashivaM gamanAgamanaM hi kathaM vadati || 11|| prakR^itiH puruSho na hi bheda iti na hi kAraNakAryavibheda iti | yadi chaikanirantarasarvashivaM puruShApuruShaM cha kathaM vadati || 12|| tR^itIyaM na hi duHkhasamAgamanaM na guNAddvitIyasya samAgamanam | yadi chaikanirantarasarvashivaM sthavirashcha yuvA cha shishushcha katham || 13|| nanu AshramavarNavihInaparaM nanu kAraNakartR^ivihInaparam | yadi chaikanirantarasarvashiva\- mavinaShTavinaShTamatishcha katham || 14|| grasitAgrasitaM cha vitathyamiti janitAjanitaM cha vitathyamiti | yadi chaikanirantarasarvashiva\- mavinAshi vinAshi kathaM hi bhavet || 15|| puruShApuruShasya vinaShTamiti vanitAvanitasya vinaShTamiti | yadi chaikanirantarasarvashiva\- mavinodavinodamatishcha katham || 16|| yadi mohaviShAdavihInaparo yadi sa.nshayashokavihInaparaH | yadi chaikanirantarasarvashiva\- mahamatra mameti kathaM cha punaH || 17|| mahameti nanu dharmavidharmavinAsha iti nanu bandhavibandhavinAsha iti | yadi chaikanirantarasarvashivaM\- mihaduHkhaviduHkhamatishcha katham || 18|| na hi yAj~nikayaj~navibhAga iti na hutAshanavastuvibhAga iti | yadi chaikanirantarasarvashivaM vada karmaphalAni bhavanti katham || 19|| nanu shokavishokavimukta iti nanu darpavidarpavimukta iti | yadi chaikanirantarasarvashivaM nanu rAgavirAgamatishcha katham || 20|| na hi mohavimohavikAra iti na hi lobhavilobhavikAra iti | yadi chaikanirantarasarvashivaM hyavivekavivekamatishcha katham || 21|| tvamahaM na hi hanta kadAchidapi kulajAtivichAramasatyamiti | ahameva shivaH paramArtha iti abhivAdanamatra karomi katham || 22|| gurushiShyavichAravishIrNa iti upadeshavichAravishIrNa iti | ahameva shivaH paramArtha iti abhivAdanamatra karomi katham || 23|| na hi kalpitadehavibhAga iti na hi kalpitalokavibhAga iti | ahameva shivaH paramArtha iti abhivAdanamatra karomi katham || 24|| sarajo virajo na kadAchidapi nanu nirmalanishchalashuddha iti | ahameva shivaH paramArtha iti abhivAdanamatra karomi katham || 25|| na hi dehavidehavikalpa iti anR^itaM charitaM na hi satyamiti | ahameva shivaH paramArtha iti abhivAdanamatra karomi katham || 26|| vindati vindati na hi na hi yatra ChandolakShaNaM na hi na hi tatra | samarasamagno bhAvitapUtaH pralapati tattvaM paramavadhUtaH || 27|| iti ShaShThamo.adhyAyaH || 6|| \section{atha saptamo.adhyAyaH} rathyAkarpaTavirachitakanthaH puNyApuNyavivarjitapanthaH | shUnyAgAre tiShThati nagno shuddhanira~njanasamarasamagnaH || 1|| lakShyAlakShyavivarjitalakShyo yuktAyuktavivarjitadakShaH | kevalatattvanira~njanapUto vAdavivAdaH kathamavadhUtaH || 2|| AshApAshavibandhanamuktAH shauchAchAravivarjitayuktAH | evaM sarvavivarjitashAntA\- stattvaM shuddhanira~njanavantaH || 3|| kathamiha dehavidehavichAraH kathamiha rAgavirAgavichAraH | nirmalanishchalagaganAkAraM svayamiha tattvaM sahajAkAram || 4|| kathamiha tattvaM vindati yatra rUpamarUpaM kathamiha tatra | gaganAkAraH paramo yatra viShayIkaraNaM kathamiha tatra || 5|| gaganAkAranirantaraha.nsa\- stattvavishuddhanira~njanaha.nsaH | evaM kathamiha bhinnavibhinnaM bandhavibandhavikAravibhinnam || 6|| kevalatattvanirantarasarvaM yogaviyogau kathamiha garvam | evaM paramanirantarasarva\- mevaM kathamiha sAravisAram || 7|| kevalatattvanira~njanasarvaM gaganAkAranirantarashuddham | evaM kathamiha sa~Ngavisa~NgaM satyaM kathamiha ra~Ngavira~Ngam || 8|| yogaviyogai rahito yogI bhogavibhogai rahito bhogI | evaM charati hi mandaM mandaM manasA kalpitasahajAnandam || 9|| bodhavibodhaiH satataM yukto dvaitAdvaitaiH kathamiha muktaH | sahajo virajaH kathamiha yogI shuddhanira~njanasamarasabhogI || 10|| bhagnAbhagnavivarjitabhagno lagnAlagnavivarjitalagnaH | evaM kathamiha sAravisAraH samarasatattvaM gaganAkAraH || 11|| satataM sarvavivarjitayuktaH sarvaM tattvavivarjitamuktaH | evaM kathamiha jIvitamaraNaM dhyAnAdhyAnaiH kathamiha karaNam || 12|| indrajAlamidaM sarvaM yathA marumarIchikA | akhaNDitamanAkAro vartate kevalaH shivaH || 13|| dharmAdau mokShaparyantaM nirIhAH sarvathA vayam | kathaM rAgavirAgaishcha kalpayanti vipashchitaH || 14|| vindati vindati na hi na hi yatra ChandolakShaNaM na hi na hi tatra | samarasamagno bhAvitapUtaH pralapati tattvaM paramavadhUtaH || 15|| iti saptamo.adhyAyaH || 7|| \section{atha aShTamo.adhyAyaH} tvadyAtrayA vyApakatA hatA te dhyAnena chetaHparatA hatA te | stutyA mayA vAkparatA hatA te kShamasva nityaM trividhAparAdhAn || 1|| kAmairahatadhIrdAnto mR^iduH shuchiraki~nchanaH | anIho mitabhuk shAntaH sthiro machCharaNo muniH || 2|| apramatto gabhIrAtmA dhR^itimAn jitaShaDguNaH | amAnI mAnadaH kalpo maitraH kAruNikaH kaviH || 3|| kR^ipAlurakR^itadrohastitikShuH sarvadehinAm | satyasAro.anavadyAtmA samaH sarvopakArakaH || 4|| avadhUtalakShaNaM varNairj~nAtavyaM bhagavattamaiH | vedavarNArthatattvaj~nairvedavedAntavAdibhiH || 5|| AshApAshavinirmukta AdimadhyAntanirmalaH | Anande vartate nityamakAraM tasya lakShaNam || 6|| vAsanA varjitA yena vaktavyaM cha nirAmayam | vartamAneShu varteta vakAraM tasya lakShaNam || 7|| dhUlidhUsaragAtrANi dhUtachitto nirAmayaH | dhAraNAdhyAnanirmukto dhUkArastasya lakShaNam || 8|| tattvachintA dhR^itA yena chintAcheShTAvivarjitaH | tamo.aha.nkAranirmuktastakArastasya lakShaNam || 9|| dattAtreyAvadhUtena nirmitAnandarUpiNA | ye paThanti cha shR^iNvanti teShAM naiva punarbhavaH || 10|| iti aShTamo.adhyAyaH || 8|| iti avadhUtagItA samAptA || ## Encoded by Sunder Hattangadi Proofread by Sunder Hattangadi, Nira Zafrir-Bursztyn As an observation, the composer has used his licence numerous times to fit the meter - eg he has used mAnasi 30 times; prefix vi- to indicate absence or negative of words such as - -mokSha, -shUnya, -mAyA, -maunam, -sarva, -bodha, -kAma, -bhoga, -lobha etc. \medskip\hrule\obeylines Please send corrections to sanskrit at cheerful dot c om Last updated \today https://sanskritdocuments.org \end{document}