% Text title : Shrimad Bhagvadgita % File name : bhagvadnew.itx % Category : gItA, giitaa, bhagavadgita, vyAsa % Location : doc\_giitaa % Author : Vyasa % Transliterated by : NA % Proofread by : NA, SH, Suryansu Ray, Sowmya Krishnapur % Description-comments : Mahabharata % Latest update : May 15, 2021 % Send corrections to : Sanskrit@cheerful.com % % This text is prepared by volunteers and is to be used for personal study % and research. The file is not to be copied or reposted for promotion of % any website or individuals or for commercial purpose without permission. % Please help to maintain respect for volunteer spirit. % \documentstyle[11pt,multicol,itrans]{article} #include=ijag.inc #endwordvowel=.h \portraitwide \parindent=100pt \let\usedvng=\Largedvng % for 1 column \pagenumbering{itrans} \def\engtitle#1{\hrule\medskip\centerline{\LARGE #1}} \def\itxtitle#1{\medskip\centerline{\LARGEdvng #1}\medskip\hrule} \def\endtitles{\medskip\obeyspaceslines} %% \begin{document} \engtitle{.. shrImadbhagavadgItA ..}## \itxtitle{.. shrImadbhagavadgItA ..}##\endtitles ## \chapter{|| OM shrI paramAtmane namaH ||} \centerline{|| atha shrImadbhagavad.hgItA ||} \section{atha prathamo.adhyAyaH | arjunaviShAdayogaH} dhR^itarAShTra uvAcha | dharmakShetre kurukShetre samavetA yuyutsavaH | mAmakAH pANDavAshchaiva kimakurvata sa~njaya || 1\-1|| sa~njaya uvAcha | dR^iShTvA tu pANDavAnIkaM vyUDhaM duryodhanastadA | AchAryamupasa~Ngamya rAjA vachanamabravIt || 1\-2|| pashyaitAM pANDuputrANAmAchArya mahatI.n chamUm | vyUDhAM drupadaputreNa tava shiShyeNa dhImatA || 1\-3|| atra shUrA maheShvAsA bhImArjunasamA yudhi | yuyudhAno virATashcha drupadashcha mahArathaH || 1\-4|| dhR^iShTaketushchekitAnaH kAshirAjashcha vIryavAn | purujitkuntibhojashcha shaibyashcha narapu~NgavaH || 1\-5|| yudhAmanyushcha vikrAnta uttamaujAshcha vIryavAn | saubhadro draupadeyAshcha sarva eva mahArathAH || 1\-6|| asmAkaM tu vishiShTA ye tAnnibodha dvijottama | nAyakA mama sainyasya sa.nj~nArthaM tAnbravImi te || 1\-7|| bhavAnbhIShmashcha karNashcha kR^ipashcha samiti~njayaH | ashvatthAmA vikarNashcha saumadattistathaiva cha || 1\-8|| (saumadattirjayadrathaH) anye cha bahavaH shUrA madarthe tyaktajIvitAH | nAnAshastrapraharaNAH sarve yuddhavishAradAH || 1\-9|| aparyAptaM tadasmAkaM balaM bhIShmAbhirakShitam | paryApta.n tvidameteShAM balaM bhImAbhirakShitam || 1\-10|| ayaneShu cha sarveShu yathAbhAgamavasthitAH | bhIShmamevAbhirakShantu bhavantaH sarva eva hi || 1\-11|| tasya sa~njanayanharSha.n kuruvR^iddhaH pitAmahaH | si.nhanAda.n vinadyochchaiH sha~Nkha.n dadhmau pratApavAn || 1\-12|| tataH sha~NkhAshcha bheryashcha paNavAnakagomukhAH | sahasaivAbhyahanyanta sa shabdastumulo.abhavat || 1\-13|| tataH shvetairhayairyukte mahati syandane sthitau | mAdhavaH pANDavashchaiva divyau sha~Nkhau pradadhmatuH || 1\-14|| pA~nchajanya.n hR^iShIkesho devadatta.n dhana~njayaH | pauNDra.n dadhmau mahAsha~NkhaM bhImakarmA vR^ikodaraH || 1\-15|| anantavijaya.n rAjA kuntIputro yudhiShThiraH | nakulaH sahadevashcha sughoShamaNipuShpakau || 1\-16|| kAshyashcha parameShvAsaH shikhaNDI cha mahArathaH | dhR^iShTadyumno virATashcha sAtyakishchAparAjitaH || 1\-17|| drupado draupadeyAshcha sarvashaH pR^ithivIpate | saubhadrashcha mahAbAhuH sha~NkhAndadhmuH pR^ithakpR^ithak || 1\-18|| sa ghoSho dhArtarAShTrANAM hR^idayAni vyadArayat | nabhashcha pR^ithivI.n chaiva tumulo.abhyanunAdayan || 1\-19|| ##or##lo vyanu atha vyavasthitAndR^iShTvA dhArtarAShTrAn kapidhvajaH | pravR^itte shastrasampAte dhanurudyamya pANDavaH || 1\-20|| hR^iShIkesha.n tadA vAkyamidamAha mahIpate | arjuna uvAcha | senayorubhayormadhye ratha.n sthApaya me.achyuta || 1\-21|| yAvadetAnnirIkShe.ahaM yoddhukAmAnavasthitAn | kairmayA saha yoddhavyamasmin raNasamudyame || 1\-22|| yotsyamAnAnavekShe.ahaM ya ete.atra samAgatAH | dhArtarAShTrasya durbuddheryuddhe priyachikIrShavaH || 1\-23|| sa~njaya uvAcha | evamukto hR^iShIkesho guDAkeshena bhArata | senayorubhayormadhye sthApayitvA rathottamam || 1\-24|| bhIShmadroNapramukhataH sarveShA.n cha mahIkShitAm | uvAcha pArtha pashyaitAnsamavetAnkurUniti || 1\-25|| tatrApashyatsthitAnpArthaH pitR^Inatha pitAmahAn | AchAryAnmAtulAnbhrAtR^InputrAnpautrAnsakhI.nstathA || 1\-26|| shvashurAnsuhR^idashchaiva senayorubhayorapi | tAnsamIkShya sa kaunteyaH sarvAnbandhUnavasthitAn || 1\-27|| kR^ipayA parayAviShTo viShIdannidamabravIt | arjuna uvAcha | dR^iShTvema.n svajana.n kR^iShNa yuyutsu.n samupasthitam || 1\-28|| sIdanti mama gAtrANi mukha.n cha parishuShyati | vepathushcha sharIre me romaharShashcha jAyate || 1\-29|| gANDIva.n sra.nsate hastAttvakchaiva paridahyate | na cha shaknomyavasthAtuM bhramatIva cha me manaH || 1\-30|| nimittAni cha pashyAmi viparItAni keshava | na cha shreyo.anupashyAmi hatvA svajanamAhave || 1\-31|| na kA~NkShe vijaya.n kR^iShNa na cha rAjya.n sukhAni cha | ki.n no rAjyena govinda kiM bhogairjIvitena vA || 1\-32|| yeShAmarthe kA~NkShita.n no rAjyaM bhogAH sukhAni cha | ta ime.avasthitA yuddhe prANA.nstyaktvA dhanAni cha || 1\-33|| AchAryAH pitaraH putrAstathaiva cha pitAmahAH | mAtulAH shvashurAH pautrAH shyAlAH sambandhinastathA || 1\-34|| etAnna hantumichChAmi ghnato.api madhusUdana | api trailokyarAjyasya hetoH kiM nu mahIkR^ite || 1\-35|| nihatya dhArtarAShTrAnnaH kA prItiH syAjjanArdana | pApamevAshrayedasmAnhatvaitAnAtatAyinaH || 1\-36|| tasmAnnArhA vaya.n hantuM dhArtarAShTrAnsvabAndhavAn | svajana.n hi katha.n hatvA sukhinaH syAma mAdhava || 1\-37|| yadyapyete na pashyanti lobhopahatachetasaH | kulakShayakR^ita.n doShaM mitradrohe cha pAtakam || 1\-38|| katha.n na j~neyamasmAbhiH pApAdasmAnnivartitum | kulakShayakR^ita.n doShaM prapashyadbhirjanArdana || 1\-39|| kulakShaye praNashyanti kuladharmAH sanAtanAH | dharme naShTe kula.n kR^itsnamadharmo.abhibhavatyuta || 1\-40|| adharmAbhibhavAtkR^iShNa praduShyanti kulastriyaH | strIShu duShTAsu vArShNeya jAyate varNasa~NkaraH || 1\-41|| sa~Nkaro narakAyaiva kulaghnAnAM kulasya cha | patanti pitaro hyeShAM luptapiNDodakakriyAH || 1\-42|| doShairetaiH kulaghnAnAM varNasa~NkarakArakaiH | utsAdyante jAtidharmAH kuladharmAshcha shAshvatAH || 1\-43|| utsannakuladharmANAM manuShyANA.n janArdana | narake niyata.n vAso bhavatItyanushushruma || 1\-44||##or##narake.aniyataM aho bata mahatpApa.n kartuM vyavasitA vayam | yadrAjyasukhalobhena hantuM svajanamudyatAH || 1\-45|| yadi mAmapratIkAramashastra.n shastrapANayaH | dhArtarAShTrA raNe hanyustanme kShemataraM bhavet || 1\-46|| sa~njaya uvAcha | evamuktvArjunaH sa~Nkhye rathopastha upAvishat | visR^ijya sashara.n chApa.n shokasa.nvignamAnasaH || 1\-47|| OM tatsaditi shrImadbhagavadgItAsUpaniShatsu brahmavidyAyA.n yogashAstre shrIkR^iShNArjunasa.nvAde arjunaviShAdayogo nAma prathamo.adhyAyaH || 1|| \section{atha dvitIyo.adhyAyaH | sA~NkhyayogaH} sa~njaya uvAcha | ta.n tathA kR^ipayAviShTamashrupUrNAkulekShaNam | viShIdantamida.n vAkyamuvAcha madhusUdanaH || 2\-1|| shrIbhagavAnuvAcha | kutastvA kashmalamida.n viShame samupasthitam | anAryajuShTamasvargyamakIrtikaramarjuna || 2\-2|| klaibyaM mA sma gamaH pArtha naitattvayyupapadyate | kShudra.n hR^idayadaurbalya.n tyaktvottiShTha parantapa || 2\-3|| arjuna uvAcha | kathaM bhIShmamaha.n sa~Nkhye droNa.n cha madhusUdana | iShubhiH pratiyotsyAmi pUjArhAvarisUdana || 2\-4|| gurUnahatvA hi mahAnubhAvAn.h shreyo bhoktuM bhaikShyamapIha loke | hatvArthakAmA.nstu gurUnihaiva bhu~njIya bhogAn rudhirapradigdhAn || 2\-5|| na chaitadvidmaH kataranno garIyo yadvA jayema yadi vA no jayeyuH | yAneva hatvA na jijIviShAma\- ste.avasthitAH pramukhe dhArtarAShTrAH || 2\-6|| kArpaNyadoShopahatasvabhAvaH pR^ichChAmi tvAM dharmasammUDhachetAH | yachChreyaH syAnnishchitaM brUhi tanme shiShyaste.aha.n shAdhi mA.n tvAM prapannam || 2\-7|| na hi prapashyAmi mamApanudyAd.h yachChokamuchChoShaNamindriyANAm | avApya bhUmAvasapatnamR^iddha.n rAjya.n surANAmapi chAdhipatyam || 2\-8|| sa~njaya uvAcha | evamuktvA hR^iShIkesha.n guDAkeshaH parantapa | na yotsya iti govindamuktvA tUShNIM babhUva ha || 2\-9|| tamuvAcha hR^iShIkeshaH prahasanniva bhArata | senayorubhayormadhye viShIdantamida.n vachaH || 2\-10|| shrIbhagavAnuvAcha | ashochyAnanvashochastvaM praj~nAvAdA.nshcha bhAShase | gatAsUnagatAsU.nshcha nAnushochanti paNDitAH || 2\-11|| na tvevAha.n jAtu nAsa.n na tva.n neme janAdhipAH | na chaiva na bhaviShyAmaH sarve vayamataH param || 2\-12|| dehino.asminyathA dehe kaumAra.n yauvana.n jarA | tathA dehAntaraprAptirdhIrastatra na muhyati || 2\-13|| mAtrAsparshAstu kaunteya shItoShNasukhaduHkhadAH | AgamApAyino.anityAstA.nstitikShasva bhArata || 2\-14|| ya.n hi na vyathayantyete puruShaM puruSharShabha | samaduHkhasukha.n dhIra.n so.amR^itatvAya kalpate || 2\-15|| nAsato vidyate bhAvo nAbhAvo vidyate sataH | ubhayorapi dR^iShTo.antastvanayostattvadarshibhiH || 2\-16|| avinAshi tu tadviddhi yena sarvamida.n tatam | vinAshamavyayasyAsya na kashchitkartumarhati || 2\-17|| antavanta ime dehA nityasyoktAH sharIriNaH | anAshino.aprameyasya tasmAdyudhyasva bhArata || 2\-18|| ya ena.n vetti hantAra.n yashchainaM manyate hatam | ubhau tau na vijAnIto nAya.n hanti na hanyate || 2\-19|| na jAyate mriyate vA kadAchin.h nAyaM bhUtvA bhavitA vA na bhUyaH | ajo nityaH shAshvato.ayaM purANo na hanyate hanyamAne sharIre || 2\-20|| vedAvinAshina.n nitya.n ya enamajamavyayam | katha.n sa puruShaH pArtha ka.n ghAtayati hanti kam || 2\-21|| vAsA.nsi jIrNAni yathA vihAya navAni gR^ihNAti naro.aparANi | tathA sharIrANi vihAya jIrNA\- nyanyAni sa.nyAti navAni dehI || 2\-22|| naina.n Chindanti shastrANi naina.n dahati pAvakaH | na chaina.n kledayantyApo na shoShayati mArutaH || 2\-23|| achChedyo.ayamadAhyo.ayamakledyo.ashoShya eva cha | nityaH sarvagataH sthANurachalo.aya.n sanAtanaH || 2\-24|| avyakto.ayamachintyo.ayamavikAryo.ayamuchyate | tasmAdeva.n viditvaina.n nAnushochitumarhasi || 2\-25|| atha chaina.n nityajAta.n nitya.n vA manyase mR^itam | tathApi tvaM mahAbAho naiva.n shochitumarhasi || 2\-26|| jAtasya hi dhruvo mR^ityurdhruva.n janma mR^itasya cha | tasmAdaparihArye.arthe na tva.n shochitumarhasi || 2\-27|| avyaktAdIni bhUtAni vyaktamadhyAni bhArata | avyaktanidhanAnyeva tatra kA paridevanA || 2\-28|| Ashcharyavatpashyati kashchidena\- mAshcharyavadvadati tathaiva chAnyaH | AshcharyavachchainamanyaH shR^iNoti shrutvApyena.n veda na chaiva kashchit || 2\-29|| dehI nityamavadhyo.aya.n dehe sarvasya bhArata | tasmAtsarvANi bhUtAni na tva.n shochitumarhasi || 2\-30|| svadharmamapi chAvekShya na vikampitumarhasi | dharmyAddhi yuddhAchChreyo.anyatkShatriyasya na vidyate || 2\-31|| yadR^ichChayA chopapanna.n svargadvAramapAvR^itam | sukhinaH kShatriyAH pArtha labhante yuddhamIdR^isham || 2\-32|| atha chettvamimaM dharmya.n sa~NgrAma.n na kariShyasi | tataH svadharma.n kIrti.n cha hitvA pApamavApsyasi || 2\-33|| akIrti.n chApi bhUtAni kathayiShyanti te.avyayAm | sambhAvitasya chAkIrtirmaraNAdatirichyate || 2\-34|| bhayAdraNAduparataM ma.nsyante tvAM mahArathAH | yeShA.n cha tvaM bahumato bhUtvA yAsyasi lAghavam || 2\-35|| avAchyavAdA.nshcha bahUnvadiShyanti tavAhitAH | nindantastava sAmarthyaM tato duHkhatara.n nu kim || 2\-36|| hato vA prApsyasi svarga.n jitvA vA bhokShyase mahIm | tasmAduttiShTha kaunteya yuddhAya kR^itanishchayaH || 2\-37|| sukhaduHkhe same kR^itvA lAbhAlAbhau jayAjayau | tato yuddhAya yujyasva naivaM pApamavApsyasi || 2\-38|| eShA te.abhihitA sA~Nkhye buddhiryoge tvimA.n shR^iNu | bud.hdhyA yukto yayA pArtha karmabandhaM prahAsyasi || 2\-39|| nehAbhikramanAsho.asti pratyavAyo na vidyate | svalpamapyasya dharmasya trAyate mahato bhayAt || 2\-40|| vyavasAyAtmikA buddhirekeha kurunandana | bahushAkhA hyanantAshcha buddhayo.avyavasAyinAm || 2\-41|| yAmimAM puShpitAM vAchaM pravadantyavipashchitaH | vedavAdaratAH pArtha nAnyadastIti vAdinaH || 2\-42|| kAmAtmAnaH svargaparA janmakarmaphalapradAm | kriyAvisheShabahulAM bhogaishvaryagatiM prati || 2\-43|| bhogaishvaryaprasaktAnA.n tayApahR^itachetasAm | vyavasAyAtmikA buddhiH samAdhau na vidhIyate || 2\-44|| traiguNyaviShayA vedA nistraiguNyo bhavArjuna | nirdvandvo nityasattvastho niryogakShema AtmavAn || 2\-45|| yAvAnartha udapAne sarvataH samplutodake | tAvAnsarveShu vedeShu brAhmaNasya vijAnataH || 2\-46|| karmaNyevAdhikAraste mA phaleShu kadAchana | mA karmaphalaheturbhUrmA te sa~Ngo.astvakarmaNi || 2\-47|| yogasthaH kuru karmANi sa~Nga.n tyaktvA dhana~njaya | sid.hdhyasid.hdhyoH samo bhUtvA samatva.n yoga uchyate || 2\-48|| dUreNa hyavara.n karma buddhiyogAddhana~njaya | buddhau sharaNamanvichCha kR^ipaNAH phalahetavaH || 2\-49|| buddhiyukto jahAtIha ubhe sukR^itaduShkR^ite | tasmAdyogAya yujyasva yogaH karmasu kaushalam || 2\-50|| karmajaM buddhiyuktA hi phalaM tyaktvA manIShiNaH | janmabandhavinirmuktAH padaM gachChantyanAmayam || 2\-51|| yadA te mohakalilaM buddhirvyatitariShyati | tadA gantAsi nirvedaM shrotavyasya shrutasya cha || 2\-52|| shrutivipratipannA te yadA sthAsyati nishchalA | samAdhAvachalA buddhistadA yogamavApsyasi || 2\-53|| arjuna uvAcha | sthitapraj~nasya kA bhAShA samAdhisthasya keshava | sthitadhIH kiM prabhASheta kimAsIta vrajeta kim || 2\-54|| shrIbhagavAnuvAcha | prajahAti yadA kAmAnsarvAnpArtha manogatAn | AtmanyevAtmanA tuShTaH sthitapraj~nastadochyate || 2\-55|| duHkheShvanudvignamanAH sukheShu vigataspR^ihaH | vItarAgabhayakrodhaH sthitadhIrmuniruchyate || 2\-56|| yaH sarvatrAnabhisnehastattatprApya shubhAshubham | nAbhinandati na dveShTi tasya praj~nA pratiShThitA || 2\-57|| yadA sa.nharate chAyaM kUrmo.a~NgAnIva sarvashaH | indriyANIndriyArthebhyastasya praj~nA pratiShThitA || 2\-58|| viShayA vinivartante nirAhArasya dehinaH | rasavarja.n raso.apyasya para.n dR^iShTvA nivartate || 2\-59|| yatato hyapi kaunteya puruShasya vipashchitaH | indriyANi pramAthIni haranti prasabhaM manaH || 2\-60|| tAni sarvANi sa.nyamya yukta AsIta matparaH | vashe hi yasyendriyANi tasya praj~nA pratiShThitA || 2\-61|| dhyAyato viShayAnpu.nsaH sa~NgasteShUpajAyate | sa~NgAtsa~njAyate kAmaH kAmAtkrodho.abhijAyate || 2\-62|| krodhAdbhavati sammohaH sammohAtsmR^itivibhramaH | smR^itibhra.nshAd buddhinAsho buddhinAshAtpraNashyati || 2\-63|| rAgadveShavimuktaistu viShayAnindriyaishcharan | ##or##viyuktaistu AtmavashyairvidheyAtmA prasAdamadhigachChati || 2\-64|| prasAde sarvaduHkhAnA.n hAnirasyopajAyate | prasannachetaso hyAshu buddhiH paryavatiShThate || 2\-65|| nAsti buddhirayuktasya na chAyuktasya bhAvanA | na chAbhAvayataH shAntirashAntasya kutaH sukham || 2\-66|| indriyANAM hi charatAM yanmano.anuvidhIyate | tadasya harati praj~nAM vAyurnAvamivAmbhasi || 2\-67|| tasmAdyasya mahAbAho nigR^ihItAni sarvashaH | indriyANIndriyArthebhyastasya praj~nA pratiShThitA || 2\-68|| yA nishA sarvabhUtAnAM tasyA.n jAgarti sa.nyamI | yasyA.n jAgrati bhUtAni sA nishA pashyato muneH || 2\-69|| ApUryamANamachalapratiShTha.n samudramApaH pravishanti yadvat | tadvatkAmA yaM pravishanti sarve sa shAntimApnoti na kAmakAmI || 2\-70|| vihAya kAmAnyaH sarvAnpumA.nshcharati niHspR^ihaH | nirmamo niraha~NkAraH sa shAntimadhigachChati || 2\-71|| eShA brAhmI sthitiH pArtha nainAM prApya vimuhyati | sthitvAsyAmantakAle.api brahmanirvANamR^ichChati || 2\-72|| OM tatsaditi shrImadbhagavadgItAsUpaniShatsu brahmavidyAyA.n yogashAstre shrIkR^iShNArjunasa.nvAde sA~Nkhyayogo nAma dvitIyo.adhyAyaH || 2|| \section{atha tR^itIyo.adhyAyaH | karmayogaH} arjuna uvAcha | jyAyasI chetkarmaNaste matA buddhirjanArdana | tatki.n karmaNi ghore mA.n niyojayasi keshava || 3\-1|| vyAmishreNeva vAkyena buddhiM mohayasIva me | tadekaM vada nishchitya yena shreyo.ahamApnuyAm || 3\-2|| shrIbhagavAnuvAcha | loke.asmin dvividhA niShThA purA proktA mayAnagha | j~nAnayogena sA~NkhyAnA.n karmayogena yoginAm || 3\-3|| na karmaNAmanArambhAnnaiShkarmyaM puruSho.ashnute | na cha sa.nnyasanAdeva siddhi.n samadhigachChati || 3\-4|| na hi kashchitkShaNamapi jAtu tiShThatyakarmakR^it | kAryate hyavashaH karma sarvaH prakR^itijairguNaiH || 3\-5|| karmendriyANi sa.nyamya ya Aste manasA smaran | indriyArthAnvimUDhAtmA mithyAchAraH sa uchyate || 3\-6|| yastvindriyANi manasA niyamyArabhate.arjuna | karmendriyaiH karmayogamasaktaH sa vishiShyate || 3\-7|| niyata.n kuru karma tvaM karma jyAyo hyakarmaNaH | sharIrayAtrApi cha te na prasid.hdhyedakarmaNaH || 3\-8|| yaj~nArthAtkarmaNo.anyatra loko.aya.n karmabandhanaH | tadartha.n karma kaunteya muktasa~NgaH samAchara || 3\-9|| sahayaj~nAH prajAH sR^iShTvA purovAcha prajApatiH | anena prasaviShyadhvameSha vo.astviShTakAmadhuk || 3\-10|| devAnbhAvayatAnena te devA bhAvayantu vaH | parasparaM bhAvayantaH shreyaH paramavApsyatha || 3\-11|| iShTAnbhogAnhi vo devA dAsyante yaj~nabhAvitAH | tairdattAnapradAyaibhyo yo bhu~Nkte stena eva saH || 3\-12|| yaj~nashiShTAshinaH santo muchyante sarvakilbiShaiH | bhu~njate te tvaghaM pApA ye pachantyAtmakAraNAt || 3\-13|| annAdbhavanti bhUtAni parjanyAdannasambhavaH | yaj~nAdbhavati parjanyo yaj~naH karmasamudbhavaH || 3\-14|| karma brahmodbhava.n viddhi brahmAkSharasamudbhavam | tasmAtsarvagataM brahma nityaM yaj~ne pratiShThitam || 3\-15|| evaM pravartita.n chakraM nAnuvartayatIha yaH | aghAyurindriyArAmo moghaM pArtha sa jIvati || 3\-16|| yastvAtmaratireva syAdAtmatR^iptashcha mAnavaH | Atmanyeva cha santuShTastasya kAryaM na vidyate || 3\-17|| naiva tasya kR^itenArtho nAkR^iteneha kashchana | na chAsya sarvabhUteShu kashchidarthavyapAshrayaH || 3\-18|| tasmAdasaktaH satataM kAryaM karma samAchara | asakto hyAcharankarma paramApnoti pUruShaH || 3\-19|| karmaNaiva hi sa.nsiddhimAsthitA janakAdayaH | lokasa~NgrahamevApi sampashyankartumarhasi || 3\-20|| yadyadAcharati shreShThastattadevetaro janaH | sa yatpramANaM kurute lokastadanuvartate || 3\-21|| na me pArthAsti kartavyaM triShu lokeShu ki~nchana | nAnavAptamavAptavyaM varta eva cha karmaNi || 3\-22|| yadi hyahaM na varteya.n jAtu karmaNyatandritaH | mama vartmAnuvartante manuShyAH pArtha sarvashaH || 3\-23|| utsIdeyurime lokA na kuryA.n karma chedaham | sa~Nkarasya cha kartA syAmupahanyAmimAH prajAH || 3\-24|| saktAH karmaNyavidvA.nso yathA kurvanti bhArata | kuryAdvidvA.nstathAsaktashchikIrShurlokasa~Ngraham || 3\-25|| na buddhibheda.n janayedaj~nAnA.n karmasa~NginAm | joShayetsarvakarmANi vidvAnyuktaH samAcharan || 3\-26|| prakR^iteH kriyamANAni guNaiH karmANi sarvashaH | aha~NkAravimUDhAtmA kartAhamiti manyate || 3\-27|| tattvavittu mahAbAho guNakarmavibhAgayoH | guNA guNeShu vartanta iti matvA na sajjate || 3\-28|| prakR^iterguNasammUDhAH sajjante guNakarmasu | tAnakR^itsnavido mandAnkR^itsnavinna vichAlayet || 3\-29|| mayi sarvANi karmANi sa.nnyasyAdhyAtmachetasA | nirAshIrnirmamo bhUtvA yudhyasva vigatajvaraH || 3\-30|| ye me matamidaM nityamanutiShThanti mAnavAH | shraddhAvanto.anasUyanto muchyante te.api karmabhiH || 3\-31|| ye tvetadabhyasUyanto nAnutiShThanti me matam | sarvaj~nAnavimUDhA.nstAnviddhi naShTAnachetasaH || 3\-32|| sadR^isha.n cheShTate svasyAH prakR^iterj~nAnavAnapi | prakR^iti.n yAnti bhUtAni nigrahaH kiM kariShyati || 3\-33|| indriyasyendriyasyArthe rAgadveShau vyavasthitau | tayorna vashamAgachChettau hyasya paripanthinau || 3\-34|| shreyAnsvadharmo viguNaH paradharmAtsvanuShThitAt | svadharme nidhana.n shreyaH paradharmo bhayAvahaH || 3\-35|| arjuna uvAcha | atha kena prayukto.ayaM pApa.n charati pUruShaH | anichChannapi vArShNeya balAdiva niyojitaH || 3\-36|| shrIbhagavAnuvAcha | kAma eSha krodha eSha rajoguNasamudbhavaH | mahAshano mahApApmA vid.hdhyenamiha vairiNam || 3\-37|| dhUmenAvriyate vahniryathAdarsho malena cha | yatholbenAvR^ito garbhastathA tenedamAvR^itam || 3\-38|| AvR^itaM j~nAnametena j~nAnino nityavairiNA | kAmarUpeNa kaunteya duShpUreNAnalena cha || 3\-39|| indriyANi mano buddhirasyAdhiShThAnamuchyate | etairvimohayatyeSha j~nAnamAvR^itya dehinam || 3\-40|| tasmAttvamindriyANyAdau niyamya bharatarShabha | pApmAnaM prajahi hyenaM j~nAnavij~nAnanAshanam || 3\-41|| indriyANi parANyAhurindriyebhyaH paraM manaH | manasastu parA buddhiryo buddheH paratastu saH || 3\-42|| evaM buddheH paraM buddhvA sa.nstabhyAtmAnamAtmanA | jahi shatruM mahAbAho kAmarUpaM durAsadam || 3\-43|| OM tatsaditi shrImadbhagavadgItAsUpaniShatsu brahmavidyAyA.n yogashAstre shrIkR^iShNArjunasa.nvAde karmayogo nAma tR^itIyo.adhyAyaH || 3|| \section{atha chaturtho.adhyAyaH | j~nAnakarmasa.nnyAsayogaH} shrIbhagavAnuvAcha | imaM vivasvate yogaM proktavAnahamavyayam | vivasvAnmanave prAha manurikShvAkave.abravIt || 4\-1|| evaM paramparAprAptamimaM rAjarShayo viduH | sa kAleneha mahatA yogo naShTaH parantapa || 4\-2|| sa evAyaM mayA te.adya yogaH proktaH purAtanaH | bhakto.asi me sakhA cheti rahasyaM hyetaduttamam || 4\-3|| arjuna uvAcha | aparaM bhavato janma para.n janma vivasvataH | kathametadvijAnIyA.n tvamAdau proktavAniti || 4\-4|| shrIbhagavAnuvAcha | bahUni me vyatItAni janmAni tava chArjuna | tAnyahaM veda sarvANi na tvaM vettha parantapa || 4\-5|| ajo.api sannavyayAtmA bhUtAnAmIshvaro.api san | prakR^iti.n svAmadhiShThAya sambhavAmyAtmamAyayA || 4\-6|| yadA yadA hi dharmasya glAnirbhavati bhArata | abhyutthAnamadharmasya tadAtmAnaM sR^ijAmyaham || 4\-7|| paritrANAya sAdhUnA.n vinAshAya cha duShkR^itAm | dharmasa.nsthApanArthAya sambhavAmi yuge yuge || 4\-8|| janma karma cha me divyamevaM yo vetti tattvataH | tyaktvA dehaM punarjanma naiti mAmeti so.arjuna || 4\-9|| vItarAgabhayakrodhA manmayA mAmupAshritAH | bahavo j~nAnatapasA pUtA madbhAvamAgatAH || 4\-10|| ye yathA mAM prapadyante tA.nstathaiva bhajAmyaham | mama vartmAnuvartante manuShyAH pArtha sarvashaH || 4\-11|| kA~NkShantaH karmaNA.n siddhi.n yajanta iha devatAH | kShipra.n hi mAnuShe loke siddhirbhavati karmajA || 4\-12|| chAturvarNyaM mayA sR^iShTa.n guNakarmavibhAgashaH | tasya kartAramapi mA.n vid.hdhyakartAramavyayam || 4\-13|| na mA.n karmANi limpanti na me karmaphale spR^ihA | iti mA.n yo.abhijAnAti karmabhirna sa badhyate || 4\-14|| eva.n j~nAtvA kR^itaM karma pUrvairapi mumukShubhiH | kuru karmaiva tasmAttvaM pUrvaiH pUrvatara.n kR^itam || 4\-15|| ki.n karma kimakarmeti kavayo.apyatra mohitAH | tatte karma pravakShyAmi yajj~nAtvA mokShyase.ashubhAt || 4\-16|| karmaNo hyapi boddhavyaM boddhavya.n cha vikarmaNaH | akarmaNashcha boddhavya.n gahanA karmaNo gatiH || 4\-17|| karmaNyakarma yaH pashyedakarmaNi cha karma yaH | sa buddhimAnmanuShyeShu sa yuktaH kR^itsnakarmakR^it || 4\-18|| yasya sarve samArambhAH kAmasa~NkalpavarjitAH | j~nAnAgnidagdhakarmANa.n tamAhuH paNDitaM budhAH || 4\-19|| tyaktvA karmaphalAsa~Nga.n nityatR^ipto nirAshrayaH | karmaNyabhipravR^itto.api naiva ki~nchitkaroti saH || 4\-20|| nirAshIryatachittAtmA tyaktasarvaparigrahaH | shArIraM kevalaM karma kurvannApnoti kilbiSham || 4\-21|| yadR^ichChAlAbhasantuShTo dvandvAtIto vimatsaraH | samaH siddhAvasiddhau cha kR^itvApi na nibadhyate || 4\-22|| gatasa~Ngasya muktasya j~nAnAvasthitachetasaH | yaj~nAyAcharataH karma samagraM pravilIyate || 4\-23|| brahmArpaNaM brahma havirbrahmAgnau brahmaNA hutam | brahmaiva tena gantavyaM brahmakarmasamAdhinA || 4\-24|| daivamevApare yaj~na.n yoginaH paryupAsate | brahmAgnAvapare yaj~naM yaj~nenaivopajuhvati || 4\-25|| shrotrAdInIndriyANyanye sa.nyamAgniShu juhvati | shabdAdInviShayAnanya indriyAgniShu juhvati || 4\-26|| sarvANIndriyakarmANi prANakarmANi chApare | Atmasa.nyamayogAgnau juhvati j~nAnadIpite || 4\-27|| dravyayaj~nAstapoyaj~nA yogayaj~nAstathApare | svAdhyAyaj~nAnayaj~nAshcha yatayaH sa.nshitavratAH || 4\-28|| apAne juhvati prANaM prANe.apAnaM tathApare | prANApAnagatI rud.hdhvA prANAyAmaparAyaNAH || 4\-29|| apare niyatAhArAH prANAnprANeShu juhvati | sarve.apyete yaj~navido yaj~nakShapitakalmaShAH || 4\-30|| yaj~nashiShTAmR^itabhujo yAnti brahma sanAtanam | nAyaM loko.astyayaj~nasya kuto.anyaH kurusattama || 4\-31|| evaM bahuvidhA yaj~nA vitatA brahmaNo mukhe | karmajAnviddhi tAnsarvAnevaM j~nAtvA vimokShyase || 4\-32|| shreyAndravyamayAdyaj~nAjj~nAnayaj~naH parantapa | sarva.n karmAkhilaM pArtha j~nAne parisamApyate || 4\-33|| tadviddhi praNipAtena pariprashnena sevayA | upadekShyanti te j~nAnaM j~nAninastattvadarshinaH || 4\-34|| yajj~nAtvA na punarmohamevaM yAsyasi pANDava | yena bhUtAnyasheSheNa drakShyasyAtmanyatho mayi || 4\-35|| ## var ## asheShANi api chedasi pApebhyaH sarvebhyaH pApakR^ittamaH | sarva.n j~nAnaplavenaiva vR^ijinaM santariShyasi || 4\-36|| yathaidhA.nsi samiddho.agnirbhasmasAtkurute.arjuna | j~nAnAgniH sarvakarmANi bhasmasAtkurute tathA || 4\-37|| na hi j~nAnena sadR^ishaM pavitramiha vidyate | tatsvayaM yogasa.nsiddhaH kAlenAtmani vindati || 4\-38|| shraddhAvA.Nllabhate j~nAnaM tatparaH sa.nyatendriyaH | j~nAnaM labdhvA parAM shAntimachireNAdhigachChati || 4\-39|| aj~nashchAshraddadhAnashcha sa.nshayAtmA vinashyati | nAyaM loko.asti na paro na sukhaM sa.nshayAtmanaH || 4\-40|| yogasa.nnyastakarmANaM j~nAnasa~nChinnasa.nshayam | AtmavantaM na karmANi nibadhnanti dhana~njaya || 4\-41|| tasmAdaj~nAnasambhUtaM hR^itstha.n j~nAnAsinAtmanaH | ChittvainaM sa.nshayaM yogamAtiShThottiShTha bhArata || 4\-42|| OM tatsaditi shrImadbhagavadgItAsUpaniShatsu brahmavidyAyA.n yogashAstre shrIkR^iShNArjunasa.nvAde j~nAnakarmasa.nnyAsayogo nAma chaturtho.adhyAyaH || 4|| \section{atha pa~nchamo.adhyAyaH | sa.nnyAsayogaH} arjuna uvAcha | sa.nnyAsaM karmaNA.n kR^iShNa punaryoga.n cha sha.nsasi | yachChreya etayorekaM tanme brUhi sunishchitam || 5\-1|| shrIbhagavAnuvAcha | sa.nnyAsaH karmayogashcha niHshreyasakarAvubhau | tayostu karmasa.nnyAsAtkarmayogo vishiShyate || 5\-2|| j~neyaH sa nityasa.nnyAsI yo na dveShTi na kA~NkShati | nirdvandvo hi mahAbAho sukhaM bandhAtpramuchyate || 5\-3|| sA~Nkhyayogau pR^ithagbAlAH pravadanti na paNDitAH | ekamapyAsthitaH samyagubhayorvindate phalam || 5\-4|| yatsA~NkhyaiH prApyate sthAnaM tadyogairapi gamyate | ekaM sA~Nkhya.n cha yoga.n cha yaH pashyati sa pashyati || 5\-5|| sa.nnyAsastu mahAbAho duHkhamAptumayogataH | yogayukto munirbrahma nachireNAdhigachChati || 5\-6|| yogayukto vishuddhAtmA vijitAtmA jitendriyaH | sarvabhUtAtmabhUtAtmA kurvannapi na lipyate || 5\-7|| naiva ki~nchitkaromIti yukto manyeta tattvavit | pashya~nshR^iNvanspR^isha~njighrannashnangachChansvapa~nshvasan || 5\-8|| pralapanvisR^ijangR^ihNannunmiShannimiShannapi | indriyANIndriyArtheShu vartanta iti dhArayan || 5\-9|| brahmaNyAdhAya karmANi sa~Nga.n tyaktvA karoti yaH | lipyate na sa pApena padmapatramivAmbhasA || 5\-10|| kAyena manasA bud.hdhyA kevalairindriyairapi | yoginaH karma kurvanti sa~Nga.n tyaktvAtmashuddhaye || 5\-11|| yuktaH karmaphalaM tyaktvA shAntimApnoti naiShThikIm | ayuktaH kAmakAreNa phale sakto nibadhyate || 5\-12|| sarvakarmANi manasA sa.nnyasyAste sukhaM vashI | navadvAre pure dehI naiva kurvanna kArayan || 5\-13|| na kartR^itva.n na karmANi lokasya sR^ijati prabhuH | na karmaphalasa.nyogaM svabhAvastu pravartate || 5\-14|| nAdatte kasyachitpApaM na chaiva sukR^itaM vibhuH | aj~nAnenAvR^itaM j~nAnaM tena muhyanti jantavaH || 5\-15|| j~nAnena tu tadaj~nAnaM yeShA.n nAshitamAtmanaH | teShAmAdityavajj~nAnaM prakAshayati tatparam || 5\-16|| tad.hbuddhayastadAtmAnastanniShThAstatparAyaNAH | gachChantyapunarAvR^itti.n j~nAnanirdhUtakalmaShAH || 5\-17|| vidyAvinayasampanne brAhmaNe gavi hastini | shuni chaiva shvapAke cha paNDitAH samadarshinaH || 5\-18|| ihaiva tairjitaH sargo yeShA.n sAmye sthitaM manaH | nirdoShaM hi samaM brahma tasmAd brahmaNi te sthitAH || 5\-19|| na prahR^iShyetpriyaM prApya nodvijetprApya chApriyam | sthirabuddhirasammUDho brahmavid brahmaNi sthitaH || 5\-20|| bAhyasparsheShvasaktAtmA vindatyAtmani yatsukham | sa brahmayogayuktAtmA sukhamakShayamashnute || 5\-21|| ye hi sa.nsparshajA bhogA duHkhayonaya eva te | AdyantavantaH kaunteya na teShu ramate budhaH || 5\-22|| shaknotIhaiva yaH soDhuM prAksharIravimokShaNAt | kAmakrodhodbhavaM vegaM sa yuktaH sa sukhI naraH || 5\-23|| yo.antaHsukho.antarArAmastathAntarjyotireva yaH | sa yogI brahmanirvANaM brahmabhUto.adhigachChati || 5\-24|| labhante brahmanirvANamR^iShayaH kShINakalmaShAH | ChinnadvaidhA yatAtmAnaH sarvabhUtahite ratAH || 5\-25|| kAmakrodhaviyuktAnA.n yatInA.n yatachetasAm | abhito brahmanirvANaM vartate viditAtmanAm || 5\-26|| sparshAnkR^itvA bahirbAhyA.nshchakShushchaivAntare bhruvoH | prANApAnau samau kR^itvA nAsAbhyantarachAriNau || 5\-27|| yatendriyamanobuddhirmunirmokShaparAyaNaH | vigatechChAbhayakrodho yaH sadA mukta eva saH || 5\-28|| bhoktAraM yaj~natapasA.n sarvalokamaheshvaram | suhR^idaM sarvabhUtAnA.n j~nAtvA mA.n shAntimR^ichChati || 5\-29|| OM tatsaditi shrImadbhagavadgItAsUpaniShatsu brahmavidyAyA.n yogashAstre shrIkR^iShNArjunasa.nvAde sa.nnyAsayogo nAma pa~nchamo.adhyAyaH || 5|| \section{atha ShaShTho.adhyAyaH | Atmasa.nyamayogaH} shrIbhagavAnuvAcha | anAshritaH karmaphalaM kArya.n karma karoti yaH | sa sa.nnyAsI cha yogI cha na niragnirna chAkriyaH || 6\-1|| yaM sa.nnyAsamiti prAhuryogaM taM viddhi pANDava | na hyasa.nnyastasa~Nkalpo yogI bhavati kashchana || 6\-2|| ArurukShormuneryogaM karma kAraNamuchyate | yogArUDhasya tasyaiva shamaH kAraNamuchyate || 6\-3|| yadA hi nendriyArtheShu na karmasvanuShajjate | sarvasa~Nkalpasa.nnyAsI yogArUDhastadochyate || 6\-4|| uddharedAtmanAtmAnaM nAtmAnamavasAdayet | Atmaiva hyAtmano bandhurAtmaiva ripurAtmanaH || 6\-5|| bandhurAtmAtmanastasya yenAtmaivAtmanA jitaH | anAtmanastu shatrutve vartetAtmaiva shatruvat || 6\-6|| jitAtmanaH prashAntasya paramAtmA samAhitaH | shItoShNasukhaduHkheShu tathA mAnApamAnayoH || 6\-7|| j~nAnavij~nAnatR^iptAtmA kUTastho vijitendriyaH | yukta ityuchyate yogI samaloShTAshmakA~nchanaH || 6\-8|| suhR^inmitrAryudAsInamadhyasthadveShyabandhuShu | sAdhuShvapi cha pApeShu samabuddhirvishiShyate || 6\-9|| yogI yu~njIta satatamAtmAnaM rahasi sthitaH | ekAkI yatachittAtmA nirAshIraparigrahaH || 6\-10|| shuchau deshe pratiShThApya sthiramAsanamAtmanaH | nAtyuchChritaM nAtinIcha.n chailAjinakushottaram || 6\-11|| tatraikAgraM manaH kR^itvA yatachittendriyakriyaH | upavishyAsane yu~njyAdyogamAtmavishuddhaye || 6\-12|| samaM kAyashirogrIvaM dhArayannachalaM sthiraH | samprekShya nAsikAgraM svaM dishashchAnavalokayan || 6\-13|| prashAntAtmA vigatabhIrbrahmachArivrate sthitaH | manaH sa.nyamya machchitto yukta AsIta matparaH || 6\-14|| yu~njannevaM sadAtmAnaM yogI niyatamAnasaH | shAnti.n nirvANaparamAM matsa.nsthAmadhigachChati || 6\-15|| nAtyashnatastu yogo.asti na chaikAntamanashnataH | na chAtisvapnashIlasya jAgrato naiva chArjuna || 6\-16|| yuktAhAravihArasya yuktacheShTasya karmasu | yuktasvapnAvabodhasya yogo bhavati duHkhahA || 6\-17|| yadA viniyata.n chittamAtmanyevAvatiShThate | niHspR^ihaH sarvakAmebhyo yukta ityuchyate tadA || 6\-18|| yathA dIpo nivAtastho ne~Ngate sopamA smR^itA | yogino yatachittasya yu~njato yogamAtmanaH || 6\-19|| yatroparamate chittaM niruddhaM yogasevayA | yatra chaivAtmanAtmAnaM pashyannAtmani tuShyati || 6\-20|| sukhamAtyantikaM yattad buddhigrAhyamatIndriyam | vetti yatra na chaivAyaM sthitashchalati tattvataH || 6\-21|| yaM labdhvA chAparaM lAbhaM manyate nAdhikaM tataH | yasminsthito na duHkhena guruNApi vichAlyate || 6\-22|| taM vidyAd duHkhasa.nyogaviyogaM yogasa.nj~nitam | sa nishchayena yoktavyo yogo.anirviNNachetasA || 6\-23|| sa~NkalpaprabhavAnkAmA.nstyaktvA sarvAnasheShataH | manasaivendriyagrAmaM viniyamya samantataH || 6\-24|| shanaiH shanairuparamed bud.hdhyA dhR^itigR^ihItayA | Atmasa.nsthaM manaH kR^itvA na ki~nchidapi chintayet || 6\-25|| yato yato nishcharati manashcha~nchalamasthiram | tatastato niyamyaitadAtmanyeva vashaM nayet || 6\-26|| prashAntamanasaM hyenaM yoginaM sukhamuttamam | upaiti shAntarajasaM brahmabhUtamakalmaSham || 6\-27|| yu~njannevaM sadAtmAnaM yogI vigatakalmaShaH | sukhena brahmasa.nsparshamatyantaM sukhamashnute || 6\-28|| sarvabhUtasthamAtmAnaM sarvabhUtAni chAtmani | IkShate yogayuktAtmA sarvatra samadarshanaH || 6\-29|| yo mAM pashyati sarvatra sarva.n cha mayi pashyati | tasyAhaM na praNashyAmi sa cha me na praNashyati || 6\-30|| sarvabhUtasthitaM yo mAM bhajatyekatvamAsthitaH | sarvathA vartamAno.api sa yogI mayi vartate || 6\-31|| Atmaupamyena sarvatra samaM pashyati yo.arjuna | sukhaM vA yadi vA duHkhaM sa yogI paramo mataH || 6\-32|| arjuna uvAcha | yo.ayaM yogastvayA proktaH sAmyena madhusUdana | etasyAhaM na pashyAmi cha~nchalatvAtsthiti.n sthirAm || 6\-33|| cha~nchalaM hi manaH kR^iShNa pramAthi balavad dR^iDham | tasyAhaM nigrahaM manye vAyoriva suduShkaram || 6\-34|| shrIbhagavAnuvAcha | asa.nshayaM mahAbAho mano durnigraha.n chalam | abhyAsena tu kaunteya vairAgyeNa cha gR^ihyate || 6\-35|| asa.nyatAtmanA yogo duShprApa iti me matiH | vashyAtmanA tu yatatA shakyo.avAptumupAyataH || 6\-36|| arjuna uvAcha | ayatiH shraddhayopeto yogAchchalitamAnasaH | aprApya yogasa.nsiddhi.n kA.n gati.n kR^iShNa gachChati || 6\-37|| kachchinnobhayavibhraShTashChinnAbhramiva nashyati | apratiShTho mahAbAho vimUDho brahmaNaH pathi || 6\-38|| etanme sa.nshayaM kR^iShNa ChettumarhasyasheShataH | tvadanyaH sa.nshayasyAsya ChettA na hyupapadyate || 6\-39|| shrIbhagavAnuvAcha | pArtha naiveha nAmutra vinAshastasya vidyate | na hi kalyANakR^itkashchid durgati.n tAta gachChati || 6\-40|| prApya puNyakR^itA.n lokAnuShitvA shAshvatIH samAH | shuchInA.n shrImatA.n gehe yogabhraShTo.abhijAyate || 6\-41|| athavA yoginAmeva kule bhavati dhImatAm | etaddhi durlabhataraM loke janma yadIdR^isham || 6\-42|| tatra taM buddhisa.nyogaM labhate paurvadehikam | yatate cha tato bhUyaH sa.nsiddhau kurunandana || 6\-43|| pUrvAbhyAsena tenaiva hriyate hyavasho.api saH | jij~nAsurapi yogasya shabdabrahmAtivartate || 6\-44|| prayatnAdyatamAnastu yogI sa.nshuddhakilbiShaH | anekajanmasa.nsiddhastato yAti parAM gatim || 6\-45|| tapasvibhyo.adhiko yogI j~nAnibhyo.api mato.adhikaH | karmibhyashchAdhiko yogI tasmAdyogI bhavArjuna || 6\-46|| yoginAmapi sarveShAM mad.hgatenAntarAtmanA | shraddhAvAnbhajate yo mA.n sa me yuktatamo mataH || 6\-47|| OM tatsaditi shrImadbhagavadgItAsUpaniShatsu brahmavidyAyA.n yogashAstre shrIkR^iShNArjunasa.nvAde Atmasa.nyamayogo nAma ShaShTho.adhyAyaH || 6|| \section{atha saptamo.adhyAyaH | j~nAnavij~nAnayogaH} shrIbhagavAnuvAcha | mayyAsaktamanAH pArtha yogaM yu~njanmadAshrayaH | asa.nshayaM samagraM mA.n yathA j~nAsyasi tachChR^iNu || 7\-1|| j~nAnaM te.ahaM savij~nAnamidaM vakShyAmyasheShataH | yajj~nAtvA neha bhUyo.anyajj~nAtavyamavashiShyate || 7\-2|| manuShyANA.n sahasreShu kashchidyatati siddhaye | yatatAmapi siddhAnA.n kashchinmA.n vetti tattvataH || 7\-3|| bhUmirApo.analo vAyuH khaM mano buddhireva cha | aha~NkAra itIyaM me bhinnA prakR^itiraShTadhA || 7\-4|| apareyamitastvanyAM prakR^iti.n viddhi me parAm | jIvabhUtAM mahAbAho yayedaM dhAryate jagat || 7\-5|| etadyonIni bhUtAni sarvANItyupadhAraya | ahaM kR^itsnasya jagataH prabhavaH pralayastathA || 7\-6|| mattaH parataraM nAnyatki~nchidasti dhana~njaya | mayi sarvamidaM protaM sUtre maNigaNA iva || 7\-7|| raso.ahamapsu kaunteya prabhAsmi shashisUryayoH | praNavaH sarvavedeShu shabdaH khe pauruShaM nR^iShu || 7\-8|| puNyo gandhaH pR^ithivyA.n cha tejashchAsmi vibhAvasau | jIvanaM sarvabhUteShu tapashchAsmi tapasviShu || 7\-9|| bIjaM mA.n sarvabhUtAnA.n viddhi pArtha sanAtanam | buddhirbuddhimatAmasmi tejastejasvinAmaham || 7\-10|| balaM balavatA.n chAhaM kAmarAgavivarjitam | dharmAviruddho bhUteShu kAmo.asmi bharatarShabha || 7\-11|| ye chaiva sAttvikA bhAvA rAjasAstAmasAshcha ye | matta eveti tAnviddhi na tvahaM teShu te mayi || 7\-12|| tribhirguNamayairbhAvairebhiH sarvamida.n jagat | mohitaM nAbhijAnAti mAmebhyaH paramavyayam || 7\-13|| daivI hyeShA guNamayI mama mAyA duratyayA | mAmeva ye prapadyante mAyAmetAM taranti te || 7\-14|| na mA.n duShkR^itino mUDhAH prapadyante narAdhamAH | mAyayApahR^itaj~nAnA AsuraM bhAvamAshritAH || 7\-15|| chaturvidhA bhajante mA.n janAH sukR^itino.arjuna | Arto jij~nAsurarthArthI j~nAnI cha bharatarShabha || 7\-16|| teShA.n j~nAnI nityayukta ekabhaktirvishiShyate | priyo hi j~nAnino.atyarthamahaM sa cha mama priyaH || 7\-17|| udArAH sarva evaite j~nAnI tvAtmaiva me matam | AsthitaH sa hi yuktAtmA mAmevAnuttamA.n gatim || 7\-18|| bahUnA.n janmanAmante j~nAnavAnmAM prapadyate | vAsudevaH sarvamiti sa mahAtmA sudurlabhaH || 7\-19|| kAmaistaistairhR^itaj~nAnAH prapadyante.anyadevatAH | taM taM niyamamAsthAya prakR^ityA niyatAH svayA || 7\-20|| yo yo yA.n yA.n tanuM bhaktaH shraddhayArchitumichChati | tasya tasyAchalA.n shraddhA.n tAmeva vidadhAmyaham || 7\-21|| sa tayA shraddhayA yuktastasyArAdhanamIhate | labhate cha tataH kAmAnmayaiva vihitAnhi tAn || 7\-22|| antavattu phalaM teShA.n tadbhavatyalpamedhasAm | devAndevayajo yAnti madbhaktA yAnti mAmapi || 7\-23|| avyaktaM vyaktimApannaM manyante mAmabuddhayaH | paraM bhAvamajAnanto mamAvyayamanuttamam || 7\-24|| nAhaM prakAshaH sarvasya yogamAyAsamAvR^itaH | mUDho.ayaM nAbhijAnAti loko mAmajamavyayam || 7\-25|| vedAhaM samatItAni vartamAnAni chArjuna | bhaviShyANi cha bhUtAni mA.n tu veda na kashchana || 7\-26|| ichChAdveShasamutthena dvandvamohena bhArata | sarvabhUtAni sammohaM sarge yAnti parantapa || 7\-27|| yeShA.n tvantagataM pApa.n janAnAM puNyakarmaNAm | te dvandvamohanirmuktA bhajante mA.n dR^iDhavratAH || 7\-28|| jarAmaraNamokShAya mAmAshritya yatanti ye | te brahma tadviduH kR^itsnamadhyAtmaM karma chAkhilam || 7\-29|| sAdhibhUtAdhidaivaM mA.n sAdhiyaj~na.n cha ye viduH | prayANakAle.api cha mA.n te viduryuktachetasaH || 7\-30|| OM tatsaditi shrImadbhagavadgItAsUpaniShatsu brahmavidyAyA.n yogashAstre shrIkR^iShNArjunasa.nvAde j~nAnavij~nAnayogo nAma saptamo.adhyAyaH || 7|| \section{atha aShTamo.adhyAyaH | akSharabrahmayogaH} arjuna uvAcha | ki.n tad brahma kimadhyAtma.n kiM karma puruShottama | adhibhUta.n cha kiM proktamadhidaivaM kimuchyate || 8\-1|| adhiyaj~naH kathaM ko.atra dehe.asminmadhusUdana | prayANakAle cha kathaM j~neyo.asi niyatAtmabhiH || 8\-2|| shrIbhagavAnuvAcha | akSharaM brahma paramaM svabhAvo.adhyAtmamuchyate | bhUtabhAvodbhavakaro visargaH karmasa.nj~nitaH || 8\-3|| adhibhUtaM kSharo bhAvaH puruShashchAdhidaivatam | adhiyaj~no.ahamevAtra dehe dehabhR^itA.n vara || 8\-4|| antakAle cha mAmeva smaranmuktvA kalevaram | yaH prayAti sa madbhAvaM yAti nAstyatra sa.nshayaH || 8\-5|| yaM yaM vApi smaranbhAvaM tyajatyante kalevaram | taM tamevaiti kaunteya sadA tadbhAvabhAvitaH || 8\-6|| tasmAtsarveShu kAleShu mAmanusmara yudhya cha | mayyarpitamanobuddhirmAmevaiShyasyasa.nshayaH || 8\-7|| ##or##sa.nshayam abhyAsayogayuktena chetasA nAnyagAminA | paramaM puruShaM divya.n yAti pArthAnuchintayan || 8\-8|| kaviM purANamanushAsitAra\- maNoraNIya.nsamanusmaredyaH | sarvasya dhAtAramachintyarUpa\- mAdityavarNaM tamasaH parastAt || 8\-9|| prayANakAle manasA.achalena bhaktyA yukto yogabalena chaiva | bhruvormadhye prANamAveshya samyak.h sa taM paraM puruShamupaiti divyam || 8\-10|| yadakSharaM vedavido vadanti vishanti yadyatayo vItarAgAH | yadichChanto brahmacharya.n charanti tatte padaM sa~NgraheNa pravakShye || 8\-11|| sarvadvArANi sa.nyamya mano hR^idi nirudhya cha | mUrdhnyAdhAyAtmanaH prANamAsthito yogadhAraNAm || 8\-12|| omityekAkSharaM brahma vyAharanmAmanusmaran | yaH prayAti tyajandehaM sa yAti paramA.n gatim || 8\-13|| ananyachetAH satataM yo mA.n smarati nityashaH | tasyAhaM sulabhaH pArtha nityayuktasya yoginaH || 8\-14|| mAmupetya punarjanma duHkhAlayamashAshvatam | nApnuvanti mahAtmAnaH sa.nsiddhiM paramA.n gatAH || 8\-15|| AbrahmabhuvanAllokAH punarAvartino.arjuna | mAmupetya tu kaunteya punarjanma na vidyate || 8\-16|| sahasrayugaparyantamaharyad brahmaNo viduH | rAtri.n yugasahasrAntA.n te.ahorAtravido janAH || 8\-17|| avyaktAd vyaktayaH sarvAH prabhavantyaharAgame | rAtryAgame pralIyante tatraivAvyaktasa.nj~nake || 8\-18|| bhUtagrAmaH sa evAyaM bhUtvA bhUtvA pralIyate | rAtryAgame.avashaH pArtha prabhavatyaharAgame || 8\-19|| parastasmAttu bhAvo.anyo.avyakto.avyaktAtsanAtanaH | yaH sa sarveShu bhUteShu nashyatsu na vinashyati || 8\-20|| avyakto.akShara ityuktastamAhuH paramA.n gatim | yaM prApya na nivartante taddhAma paramaM mama || 8\-21|| puruShaH sa paraH pArtha bhaktyA labhyastvananyayA | yasyAntaHsthAni bhUtAni yena sarvamidaM tatam || 8\-22|| yatra kAle tvanAvR^ittimAvR^itti.n chaiva yoginaH | prayAtA yAnti taM kAlaM vakShyAmi bharatarShabha || 8\-23|| agnirjyotirahaH shuklaH ShaNmAsA uttarAyaNam | tatra prayAtA gachChanti brahma brahmavido janAH || 8\-24|| dhUmo rAtristathA kR^iShNaH ShaNmAsA dakShiNAyanam | tatra chAndramasa.n jyotiryogI prApya nivartate || 8\-25|| shuklakR^iShNe gatI hyete jagataH shAshvate mate | ekayA yAtyanAvR^ittimanyayAvartate punaH || 8\-26|| naite sR^itI pArtha jAnanyogI muhyati kashchana | tasmAtsarveShu kAleShu yogayukto bhavArjuna || 8\-27|| vedeShu yaj~neShu tapaHsu chaiva dAneShu yatpuNyaphalaM pradiShTam | atyeti tatsarvamidaM viditvA yogI paraM sthAnamupaiti chAdyam || 8\-28|| OM tatsaditi shrImadbhagavadgItAsUpaniShatsu brahmavidyAyA.n yogashAstre shrIkR^iShNArjunasa.nvAde akSharabrahmayogo nAmAShTamo.adhyAyaH || 8|| \section{atha navamo.adhyAyaH | rAjavidyArAjaguhyayogaH} shrIbhagavAnuvAcha | idaM tu te guhyatamaM pravakShyAmyanasUyave | j~nAnaM vij~nAnasahitaM yajj~nAtvA mokShyase.ashubhAt || 9\-1|| rAjavidyA rAjaguhyaM pavitramidamuttamam | pratyakShAvagamaM dharmya.n susukhaM kartumavyayam || 9\-2|| ashraddadhAnAH puruShA dharmasyAsya parantapa | aprApya mA.n nivartante mR^ityusa.nsAravartmani || 9\-3|| mayA tatamidaM sarva.n jagadavyaktamUrtinA | matsthAni sarvabhUtAni na chAhaM teShvavasthitaH || 9\-4|| na cha matsthAni bhUtAni pashya me yogamaishvaram | bhUtabhR^inna cha bhUtastho mamAtmA bhUtabhAvanaH || 9\-5|| yathAkAshasthito nitya.n vAyuH sarvatrago mahAn | tathA sarvANi bhUtAni matsthAnItyupadhAraya || 9\-6|| sarvabhUtAni kaunteya prakR^iti.n yAnti mAmikAm | kalpakShaye punastAni kalpAdau visR^ijAmyaham || 9\-7|| prakR^iti.n svAmavaShTabhya visR^ijAmi punaH punaH | bhUtagrAmamimaM kR^itsnamavashaM prakR^itervashAt || 9\-8|| na cha mA.n tAni karmANi nibadhnanti dhana~njaya | udAsInavadAsInamasakta.n teShu karmasu || 9\-9|| mayAdhyakSheNa prakR^itiH sUyate sacharAcharam | hetunAnena kaunteya jagadviparivartate || 9\-10|| avajAnanti mAM mUDhA mAnuShI.n tanumAshritam | paraM bhAvamajAnanto mama bhUtamaheshvaram || 9\-11|| moghAshA moghakarmANo moghaj~nAnA vichetasaH | rAkShasImAsurI.n chaiva prakR^itiM mohinI.n shritAH || 9\-12|| mahAtmAnastu mAM pArtha daivIM prakR^itimAshritAH | bhajantyananyamanaso j~nAtvA bhUtAdimavyayam || 9\-13|| satataM kIrtayanto mA.n yatantashcha dR^iDhavratAH | namasyantashcha mAM bhaktyA nityayuktA upAsate || 9\-14|| j~nAnayaj~nena chApyanye yajanto mAmupAsate | ekatvena pR^ithaktvena bahudhA vishvatomukham || 9\-15|| ahaM kraturahaM yaj~naH svadhAhamahamauShadham | mantro.ahamahamevAjyamahamagnirahaM hutam || 9\-16|| pitAhamasya jagato mAtA dhAtA pitAmahaH | vedyaM pavitramo~NkAra R^iksAma yajureva cha || 9\-17|| gatirbhartA prabhuH sAkShI nivAsaH sharaNa.n suhR^it | prabhavaH pralayaH sthAnaM nidhAnaM bIjamavyayam || 9\-18|| tapAmyahamahaM varSha.n nigR^ihNAmyutsR^ijAmi cha | amR^ita.n chaiva mR^ityushcha sadasachchAhamarjuna || 9\-19|| traividyA mA.n somapAH pUtapApA yaj~nairiShTvA svargatiM prArthayante | te puNyamAsAdya surendraloka\- mashnanti divyAndivi devabhogAn || 9\-20|| te taM bhuktvA svargalokaM vishAlaM kShINe puNye martyalokaM vishanti | evaM trayIdharmamanuprapannA gatAgataM kAmakAmA labhante || 9\-21|| ananyAshchintayanto mA.n ye janAH paryupAsate | teShA.n nityAbhiyuktAnA.n yogakShemaM vahAmyaham || 9\-22|| ye.apyanyadevatA bhaktA yajante shraddhayAnvitAH | te.api mAmeva kaunteya yajantyavidhipUrvakam || 9\-23|| ahaM hi sarvayaj~nAnAM bhoktA cha prabhureva cha | na tu mAmabhijAnanti tattvenAtashchyavanti te || 9\-24|| yAnti devavratA devAnpitR^InyAnti pitR^ivratAH | bhUtAni yAnti bhUtejyA yAnti madyAjino.api mAm || 9\-25|| patraM puShpaM phalaM toyaM yo me bhaktyA prayachChati | tadahaM bhaktyupahR^itamashnAmi prayatAtmanaH || 9\-26|| yatkaroShi yadashnAsi yajjuhoShi dadAsi yat | yattapasyasi kaunteya tatkuruShva madarpaNam || 9\-27|| shubhAshubhaphalairevaM mokShyase karmabandhanaiH | sa.nnyAsayogayuktAtmA vimukto mAmupaiShyasi || 9\-28|| samo.ahaM sarvabhUteShu na me dveShyo.asti na priyaH | ye bhajanti tu mAM bhaktyA mayi te teShu chApyaham || 9\-29|| api chetsudurAchAro bhajate mAmananyabhAk | sAdhureva sa mantavyaH samyagvyavasito hi saH || 9\-30|| kShipraM bhavati dharmAtmA shashvachChAnti.n nigachChati | kaunteya pratijAnIhi na me bhaktaH praNashyati || 9\-31|| mA.n hi pArtha vyapAshritya ye.api syuH pApayonayaH | striyo vaishyAstathA shUdrAste.api yAnti parAM gatim || 9\-32|| kiM punarbrAhmaNAH puNyA bhaktA rAjarShayastathA | anityamasukhaM lokamimaM prApya bhajasva mAm || 9\-33|| manmanA bhava madbhakto madyAjI mA.n namaskuru | mAmevaiShyasi yuktvaivamAtmAnaM matparAyaNaH || 9\-34|| OM tatsaditi shrImadbhagavadgItAsUpaniShatsu brahmavidyAyA.n yogashAstre shrIkR^iShNArjunasa.nvAde rAjavidyArAjaguhyayogo nAma navamo.adhyAyaH || 9|| \section{atha dashamo.adhyAyaH | vibhUtiyogaH} shrIbhagavAnuvAcha | bhUya eva mahAbAho shR^iNu me paramaM vachaH | yatte.ahaM prIyamANAya vakShyAmi hitakAmyayA || 10\-1|| na me viduH suragaNAH prabhavaM na maharShayaH | ahamAdirhi devAnAM maharShINA.n cha sarvashaH || 10\-2|| yo mAmajamanAdi.n cha vetti lokamaheshvaram | asammUDhaH sa martyeShu sarvapApaiH pramuchyate || 10\-3|| buddhirj~nAnamasammohaH kShamA satya.n damaH shamaH | sukhaM duHkhaM bhavo.abhAvo bhaya.n chAbhayameva cha || 10\-4|| ahi.nsA samatA tuShTistapo dAnaM yasho.ayashaH | bhavanti bhAvA bhUtAnAM matta eva pR^ithagvidhAH || 10\-5|| maharShayaH sapta pUrve chatvAro manavastathA | madbhAvA mAnasA jAtA yeShA.n loka imAH prajAH || 10\-6|| etA.n vibhUti.n yoga.n cha mama yo vetti tattvataH | so.avikampena yogena yujyate nAtra sa.nshayaH || 10\-7|| ahaM sarvasya prabhavo mattaH sarvaM pravartate | iti matvA bhajante mAM budhA bhAvasamanvitAH || 10\-8|| machchittA madgataprANA bodhayantaH parasparam | kathayantashcha mA.n nitya.n tuShyanti cha ramanti cha || 10\-9|| teShA.n satatayuktAnAM bhajatAM prItipUrvakam | dadAmi buddhiyogaM taM yena mAmupayAnti te || 10\-10|| teShAmevAnukampArthamahamaj~nAnajaM tamaH | nAshayAmyAtmabhAvastho j~nAnadIpena bhAsvatA || 10\-11|| arjuna uvAcha | paraM brahma paraM dhAma pavitraM paramaM bhavAn | puruShaM shAshvataM divyamAdidevamajaM vibhum || 10\-12|| AhustvAmR^iShayaH sarve devarShirnAradastathA | asito devalo vyAsaH svaya.n chaiva bravIShi me || 10\-13|| sarvametadR^itaM manye yanmA.n vadasi keshava | na hi te bhagavanvyakti.n vidurdevA na dAnavAH || 10\-14|| svayamevAtmanAtmAnaM vettha tvaM puruShottama | bhUtabhAvana bhUtesha devadeva jagatpate || 10\-15|| vaktumarhasyasheSheNa divyA hyAtmavibhUtayaH | yAbhirvibhUtibhirlokAnimA.nstva.n vyApya tiShThasi || 10\-16|| kathaM vidyAmahaM yogi.nstvA.n sadA parichintayan | keShu keShu cha bhAveShu chintyo.asi bhagavanmayA || 10\-17|| vistareNAtmano yogaM vibhUti.n cha janArdana | bhUyaH kathaya tR^iptirhi shR^iNvato nAsti me.amR^itam || 10\-18|| shrIbhagavAnuvAcha | hanta te kathayiShyAmi divyA hyAtmavibhUtayaH | prAdhAnyataH kurushreShTha nAstyanto vistarasya me || 10\-19|| ahamAtmA guDAkesha sarvabhUtAshayasthitaH | ahamAdishcha madhya.n cha bhUtAnAmanta eva cha || 10\-20|| AdityAnAmahaM viShNurjyotiShA.n ravira.nshumAn | marIchirmarutAmasmi nakShatrANAmahaM shashI || 10\-21|| vedAnA.n sAmavedo.asmi devAnAmasmi vAsavaH | indriyANAM manashchAsmi bhUtAnAmasmi chetanA || 10\-22|| rudrANA.n sha~NkarashchAsmi vittesho yakSharakShasAm | vasUnAM pAvakashchAsmi meruH shikhariNAmaham || 10\-23|| purodhasA.n cha mukhyaM mA.n viddhi pArtha bR^ihaspatim | senAnInAmahaM skandaH sarasAmasmi sAgaraH || 10\-24|| maharShINAM bhR^igurahaM girAmasmyekamakSharam | yaj~nAnA.n japayaj~no.asmi sthAvarANA.n himAlayaH || 10\-25|| ashvatthaH sarvavR^ikShANA.n devarShINA.n cha nAradaH | gandharvANA.n chitrarathaH siddhAnA.n kapilo muniH || 10\-26|| uchchaiHshravasamashvAnA.n viddhi mAmamR^itodbhavam | airAvataM gajendrANA.n narANA.n cha narAdhipam || 10\-27|| AyudhAnAmahaM vajra.n dhenUnAmasmi kAmadhuk | prajanashchAsmi kandarpaH sarpANAmasmi vAsukiH || 10\-28|| anantashchAsmi nAgAnA.n varuNo yAdasAmaham | pitR^INAmaryamA chAsmi yamaH sa.nyamatAmaham || 10\-29|| prahlAdashchAsmi daityAnA.n kAlaH kalayatAmaham | mR^igANA.n cha mR^igendro.ahaM vainateyashcha pakShiNAm || 10\-30|| pavanaH pavatAmasmi rAmaH shastrabhR^itAmaham | jhaShANAM makarashchAsmi srotasAmasmi jAhnavI || 10\-31|| sargANAmAdirantashcha madhya.n chaivAhamarjuna | adhyAtmavidyA vidyAnA.n vAdaH pravadatAmaham || 10\-32|| akSharANAmakAro.asmi dvandvaH sAmAsikasya cha | ahamevAkShayaH kAlo dhAtAhaM vishvatomukhaH || 10\-33|| mR^ityuH sarvaharashchAhamudbhavashcha bhaviShyatAm | kIrtiH shrIrvAkcha nArINA.n smR^itirmedhA dhR^itiH kShamA || 10\-34|| bR^ihatsAma tathA sAmnA.n gAyatrI ChandasAmaham | mAsAnAM mArgashIrSho.ahamR^itUnA.n kusumAkaraH || 10\-35|| dyUta.n ChalayatAmasmi tejastejasvinAmaham | jayo.asmi vyavasAyo.asmi sattvaM sattvavatAmaham || 10\-36|| vR^iShNInA.n vAsudevo.asmi pANDavAnA.n dhana~njayaH | munInAmapyahaM vyAsaH kavInAmushanA kaviH || 10\-37|| daNDo damayatAmasmi nItirasmi jigIShatAm | mauna.n chaivAsmi guhyAnA.n j~nAnaM j~nAnavatAmaham || 10\-38|| yachchApi sarvabhUtAnAM bIjaM tadahamarjuna | na tadasti vinA yatsyAnmayA bhUta.n charAcharam || 10\-39|| nAnto.asti mama divyAnA.n vibhUtInAM parantapa | eSha tUddeshataH prokto vibhUtervistaro mayA || 10\-40|| yadyadvibhUtimatsattvaM shrImadUrjitameva vA | tattadevAvagachCha tvaM mama tejo.n.ashasambhavam || 10\-41|| athavA bahunaitena kiM j~nAtena tavArjuna | viShTabhyAhamidaM kR^itsnamekA.nshena sthito jagat || 10\-42|| OM tatsaditi shrImadbhagavadgItAsUpaniShatsu brahmavidyAyA.n yogashAstre shrIkR^iShNArjunasa.nvAde vibhUtiyogo nAma dashamo.adhyAyaH || 10|| \section{athaikAdasho.adhyAyaH | vishvarUpadarshanayogaH} arjuna uvAcha | madanugrahAya paramaM guhyamadhyAtmasa.nj~nitam | yattvayokta.n vachastena moho.ayaM vigato mama || 11\-1|| bhavApyayau hi bhUtAnA.n shrutau vistarasho mayA | tvattaH kamalapatrAkSha mAhAtmyamapi chAvyayam || 11\-2|| evametadyathAttha tvamAtmAnaM parameshvara | draShTumichChAmi te rUpamaishvaraM puruShottama || 11\-3|| manyase yadi tachChakyaM mayA draShTumiti prabho | yogeshvara tato me tva.n darshayAtmAnamavyayam || 11\-4|| shrIbhagavAnuvAcha | pashya me pArtha rUpANi shatasho.atha sahasrashaH | nAnAvidhAni divyAni nAnAvarNAkR^itIni cha || 11\-5|| pashyAdityAnvasUn.hrudrAnashvinau marutastathA | bahUnyadR^iShTapUrvANi pashyAshcharyANi bhArata || 11\-6|| ihaikastha.n jagatkR^itsnaM pashyAdya sacharAcharam | mama dehe guDAkesha yachchAnyad draShTumichChasi || 11\-7|| na tu mA.n shakyase draShTumanenaiva svachakShuShA | divya.n dadAmi te chakShuH pashya me yogamaishvaram || 11\-8|| sa~njaya uvAcha | evamuktvA tato rAjanmahAyogeshvaro hariH | darshayAmAsa pArthAya paramaM rUpamaishvaram || 11\-9|| anekavaktranayanamanekAd.hbhutadarshanam | anekadivyAbharaNaM divyAnekodyatAyudham || 11\-10|| divyamAlyAmbaradharaM divyagandhAnulepanam | sarvAshcharyamayaM devamanantaM vishvatomukham || 11\-11|| divi sUryasahasrasya bhavedyugapadutthitA | yadi bhAH sadR^ishI sA syAdbhAsastasya mahAtmanaH || 11\-12|| tatraikastha.n jagatkR^itsnaM pravibhaktamanekadhA | apashyaddevadevasya sharIre pANDavastadA || 11\-13|| tataH sa vismayAviShTo hR^iShTaromA dhana~njayaH | praNamya shirasA devaM kR^itA~njalirabhAShata || 11\-14|| arjuna uvAcha | pashyAmi devA.nstava deva dehe sarvA.nstathA bhUtavisheShasa~NghAn | brahmANamIshaM kamalAsanastha\- mR^iShI.nshcha sarvAnuragA.nshcha divyAn || 11\-15|| anekabAhUdaravaktranetra.n pashyAmi tvA.n sarvato.anantarUpam | nAntaM na madhyaM na punastavAdi.n pashyAmi vishveshvara vishvarUpa || 11\-16|| kirITinaM gadina.n chakriNa.n cha tejorAshi.n sarvato dIptimantam | pashyAmi tvA.n durnirIkShya.n samantAd.h dIptAnalArkadyutimaprameyam || 11\-17|| tvamakSharaM paramaM veditavya.n tvamasya vishvasya paraM nidhAnam | tvamavyayaH shAshvatadharmagoptA sanAtanastvaM puruSho mato me || 11\-18|| anAdimadhyAntamanantavIrya\- manantabAhu.n shashisUryanetram | pashyAmi tvA.n dIptahutAshavaktra.n svatejasA vishvamidaM tapantam || 11\-19|| dyAvApR^ithivyoridamantara.n hi vyApta.n tvayaikena dishashcha sarvAH | dR^iShTvAd.hbhutaM rUpamugra.n tavedaM lokatrayaM pravyathitaM mahAtman || 11\-20|| amI hi tvA.n surasa~NghA vishanti kechidbhItAH prA~njalayo gR^iNanti | svastItyuktvA maharShisiddhasa~NghAH stuvanti tvA.n stutibhiH puShkalAbhiH || 11\-21|| rudrAdityA vasavo ye cha sAdhyA vishve.ashvinau marutashchoShmapAshcha | gandharvayakShAsurasiddhasa~NghA vIkShante tvA.n vismitAshchaiva sarve || 11\-22|| rUpaM mahatte bahuvaktranetra.n mahAbAho bahubAhUrupAdam | bahUdaraM bahuda.nShTrAkarAlaM dR^iShTvA lokAH pravyathitAstathAham || 11\-23|| nabhaHspR^ishaM dIptamanekavarNa.n vyAttAnanaM dIptavishAlanetram | dR^iShTvA hi tvAM pravyathitAntarAtmA dhR^iti.n na vindAmi shama.n cha viShNo || 11\-24|| da.nShTrAkarAlAni cha te mukhAni dR^iShTvaiva kAlAnalasannibhAni | disho na jAne na labhe cha sharma prasIda devesha jagannivAsa || 11\-25|| amI cha tvA.n dhR^itarAShTrasya putrAH sarve sahaivAvanipAlasa~NghaiH | bhIShmo droNaH sUtaputrastathAsau sahAsmadIyairapi yodhamukhyaiH || 11\-26|| vaktrANi te tvaramANA vishanti da.nShTrAkarAlAni bhayAnakAni | kechidvilagnA dashanAntareShu sandR^ishyante chUrNitairuttamA~NgaiH || 11\-27|| yathA nadInAM bahavo.ambuvegAH samudramevAbhimukhA dravanti | tathA tavAmI naralokavIrA vishanti vaktrANyabhivijvalanti || 11\-28|| yathA pradIpta.n jvalanaM pata~NgA vishanti nAshAya samR^iddhavegAH | tathaiva nAshAya vishanti lokA\- stavApi vaktrANi samR^iddhavegAH || 11\-29|| lelihyase grasamAnaH samantAl.h\- lokAnsamagrAnvadanairjvaladbhiH | tejobhirApUrya jagatsamagra.n bhAsastavogrAH pratapanti viShNo || 11\-30|| AkhyAhi me ko bhavAnugrarUpo namo.astu te devavara prasIda | vij~nAtumichChAmi bhavantamAdya.n na hi prajAnAmi tava pravR^ittim || 11\-31|| shrIbhagavAnuvAcha | kAlo.asmi lokakShayakR^itpravR^iddho lokAnsamAhartumiha pravR^ittaH | R^ite.api tvA.n na bhaviShyanti sarve ye.avasthitAH pratyanIkeShu yodhAH || 11\-32|| tasmAttvamuttiShTha yasho labhasva jitvA shatrUn bhu~N.hkShva rAjya.n samR^iddham | mayaivaite nihatAH pUrvameva nimittamAtraM bhava savyasAchin || 11\-33|| droNa.n cha bhIShma.n cha jayadratha.n cha karNa.n tathAnyAnapi yodhavIrAn | mayA hatA.nstva.n jahi mA vyathiShThA yudhyasva jetAsi raNe sapatnAn || 11\-34|| sa~njaya uvAcha | etachChrutvA vachanaM keshavasya kR^itA~njalirvepamAnaH kirITI | namaskR^itvA bhUya evAha kR^iShNaM sagadgadaM bhItabhItaH praNamya || 11\-35|| arjuna uvAcha | sthAne hR^iShIkesha tava prakIrtyA jagatprahR^iShyatyanurajyate cha | rakShA.nsi bhItAni disho dravanti sarve namasyanti cha siddhasa~NghAH || 11\-36|| kasmAchcha te na nameranmahAtman.h garIyase brahmaNo.apyAdikartre | ananta devesha jagannivAsa tvamakSharaM sadasattatparaM yat || 11\-37|| tvamAdidevaH puruShaH purANa\- stvamasya vishvasya paraM nidhAnam | vettAsi vedya.n cha para.n cha dhAma tvayA tataM vishvamanantarUpa || 11\-38|| vAyuryamo.agnirvaruNaH shashA~NkaH prajApatistvaM prapitAmahashcha | namo namaste.astu sahasrakR^itvaH punashcha bhUyo.api namo namaste || 11\-39|| namaH purastAdatha pR^iShThataste namo.astu te sarvata eva sarva | anantavIryAmitavikramastva.n sarva.n samApnoShi tato.asi sarvaH || 11\-40|| sakheti matvA prasabhaM yaduktaM he kR^iShNa he yAdava he sakheti | ajAnatA mahimAnaM tavedaM mayA pramAdAtpraNayena vApi || 11\-41|| yachchAvahAsArthamasatkR^ito.asi vihArashayyAsanabhojaneShu | eko.athavApyachyuta tatsamakSha.n tatkShAmaye tvAmahamaprameyam || 11\-42|| pitAsi lokasya charAcharasya tvamasya pUjyashcha gururgarIyAn | na tvatsamo.astyabhyadhikaH kuto.anyo lokatraye.apyapratimaprabhAva || 11\-43|| tasmAtpraNamya praNidhAya kAyaM prasAdaye tvAmahamIshamIDyam | piteva putrasya sakheva sakhyuH priyaH priyAyArhasi deva soDhum || 11\-44|| adR^iShTapUrva.n hR^iShito.asmi dR^iShTvA bhayena cha pravyathitaM mano me | tadeva me darshaya deva rUpaM prasIda devesha jagannivAsa || 11\-45|| kirITinaM gadina.n chakrahastaM ichChAmi tvA.n draShTumahaM tathaiva | tenaiva rUpeNa chaturbhujena sahasrabAho bhava vishvamUrte || 11\-46|| shrIbhagavAnuvAcha | mayA prasannena tavArjunedaM rUpaM paraM darshitamAtmayogAt | tejomayaM vishvamanantamAdya.n yanme tvadanyena na dR^iShTapUrvam || 11\-47|| na vedayaj~nAdhyayanairna dAnai\- rna cha kriyAbhirna tapobhirugraiH | eva.nrUpaH shakya ahaM nR^iloke draShTuM tvadanyena kurupravIra || 11\-48|| mA te vyathA mA cha vimUDhabhAvo dR^iShTvA rUpaM ghoramIdR^i~N.hmamedam | vyapetabhIH prItamanAH punastva.n tadeva me rUpamidaM prapashya || 11\-49|| sa~njaya uvAcha | ityarjunaM vAsudevastathoktvA svakaM rUpaM darshayAmAsa bhUyaH | AshvAsayAmAsa cha bhItamenaM bhUtvA punaH saumyavapurmahAtmA || 11\-50|| arjuna uvAcha | dR^iShTvedaM mAnuShaM rUpaM tava saumya.n janArdana | idAnImasmi sa.nvR^ittaH sachetAH prakR^iti.n gataH || 11\-51|| shrIbhagavAnuvAcha | sudurdarshamidaM rUpaM dR^iShTavAnasi yanmama | devA apyasya rUpasya nitya.n darshanakA~NkShiNaH || 11\-52|| nAhaM vedairna tapasA na dAnena na chejyayA | shakya eva.nvidho draShTuM dR^iShTavAnasi mA.n yathA || 11\-53|| bhaktyA tvananyayA shakya ahameva.nvidho.arjuna | j~nAtuM draShTu.n cha tattvena praveShTu.n cha parantapa || 11\-54|| matkarmakR^inmatparamo madbhaktaH sa~NgavarjitaH | nirvairaH sarvabhUteShu yaH sa mAmeti pANDava || 11\-55|| OM tatsaditi shrImadbhagavadgItAsUpaniShatsu brahmavidyAyA.n yogashAstre shrIkR^iShNArjunasa.nvAde vishvarUpadarshanayogo nAmaikAdasho.adhyAyaH || 11|| \section{atha dvAdasho.adhyAyaH | bhaktiyogaH} arjuna uvAcha | evaM satatayuktA ye bhaktAstvAM paryupAsate | ye chApyakSharamavyaktaM teShA.n ke yogavittamAH || 12\-1|| shrIbhagavAnuvAcha | mayyAveshya mano ye mAM nityayuktA upAsate | shraddhayA parayopetAH te me yuktatamA matAH || 12\-2|| ye tvakSharamanirdeshyamavyaktaM paryupAsate | sarvatragamachintya~ncha kUTasthamachalandhruvam || 12\-3|| sanniyamyendriyagrAmaM sarvatra samabuddhayaH | te prApnuvanti mAmeva sarvabhUtahite ratAH || 12\-4|| klesho.adhikatarasteShAmavyaktAsaktachetasAm | avyaktA hi gatirduHkha.n dehavadbhiravApyate || 12\-5|| ye tu sarvANi karmANi mayi sa.nnyasya matparAH | ananyenaiva yogena mA.n dhyAyanta upAsate || 12\-6|| teShAmahaM samuddhartA mR^ityusa.nsArasAgarAt | bhavAmi nachirAtpArtha mayyAveshitachetasAm || 12\-7|| mayyeva mana Adhatsva mayi buddhi.n niveshaya | nivasiShyasi mayyeva ata Urdhva.n na sa.nshayaH || 12\-8|| atha chittaM samAdhAtuM na shaknoShi mayi sthiram | abhyAsayogena tato mAmichChAptuM dhana~njaya || 12\-9|| abhyAse.apyasamartho.asi matkarmaparamo bhava | madarthamapi karmANi kurvansiddhimavApsyasi || 12\-10|| athaitadapyashakto.asi kartuM madyogamAshritaH | sarvakarmaphalatyAgaM tataH kuru yatAtmavAn || 12\-11|| shreyo hi j~nAnamabhyAsAjj~nAnAd.hdhyAnaM vishiShyate | dhyAnAtkarmaphalatyAgastyAgAchChAntiranantaram || 12\-12|| adveShTA sarvabhUtAnAM maitraH karuNa eva cha | nirmamo niraha~NkAraH samaduHkhasukhaH kShamI || 12\-13|| santuShTaH satataM yogI yatAtmA dR^iDhanishchayaH | mayyarpitamanobuddhiryo madbhaktaH sa me priyaH || 12\-14|| yasmAnnodvijate loko lokAnnodvijate cha yaH | harShAmarShabhayodvegairmukto yaH sa cha me priyaH || 12\-15|| anapekShaH shuchirdakSha udAsIno gatavyathaH | sarvArambhaparityAgI yo madbhaktaH sa me priyaH || 12\-16|| yo na hR^iShyati na dveShTi na shochati na kA~NkShati | shubhAshubhaparityAgI bhaktimAnyaH sa me priyaH || 12\-17|| samaH shatrau cha mitre cha tathA mAnApamAnayoH | shItoShNasukhaduHkheShu samaH sa~NgavivarjitaH || 12\-18|| tulyanindAstutirmaunI santuShTo yena kenachit | aniketaH sthiramatirbhaktimAnme priyo naraH || 12\-19|| ye tu dharmyAmR^itamidaM yathoktaM paryupAsate | shraddadhAnA matparamA bhaktAste.atIva me priyAH || 12\-20|| OM tatsaditi shrImadbhagavadgItAsUpaniShatsu brahmavidyAyA.n yogashAstre shrIkR^iShNArjunasa.nvAde bhaktiyogo nAma dvAdasho.adhyAyaH || 12|| \section{atha trayodasho.adhyAyaH | kShetrakShetraj~navibhAgayogaH} arjuna uvAcha | prakR^itiM puruSha.n chaiva kShetra.n kShetraj~nameva cha | etadveditumichChAmi j~nAnaM j~neya.n cha keshava || 13\-1|| shrIbhagavAnuvAcha | idaM sharIraM kaunteya kShetramityabhidhIyate | etadyo vetti taM prAhuH kShetraj~na iti tadvidaH || 13\-2|| kShetraj~na.n chApi mAM viddhi sarvakShetreShu bhArata | kShetrakShetraj~nayorj~nAnaM yattajj~nAnaM mataM mama || 13\-3|| tatkShetra.n yachcha yAdR^ikcha yadvikAri yatashcha yat | sa cha yo yatprabhAvashcha tatsamAsena me shR^iNu || 13\-4|| R^iShibhirbahudhA gIta.n ChandobhirvividhaiH pR^ithak | brahmasUtrapadaishchaiva hetumadbhirvinishchitaiH || 13\-5|| mahAbhUtAnyaha~NkAro buddhiravyaktameva cha | indriyANi dashaika.n cha pa~ncha chendriyagocharAH || 13\-6|| ichChA dveShaH sukhaM duHkhaM sa~NghAtashchetanA dhR^itiH | etatkShetra.n samAsena savikAramudAhR^itam || 13\-7|| amAnitvamadambhitvamahi.nsA kShAntirArjavam | AchAryopAsanaM shauchaM sthairyamAtmavinigrahaH || 13\-8|| indriyArtheShu vairAgyamanaha~NkAra eva cha | janmamR^ityujarAvyAdhiduHkhadoShAnudarshanam || 13\-9|| asaktiranabhiShva~NgaH putradAragR^ihAdiShu | nitya.n cha samachittatvamiShTAniShTopapattiShu || 13\-10|| mayi chAnanyayogena bhaktiravyabhichAriNI | viviktadeshasevitvamaratirjanasa.nsadi || 13\-11|| adhyAtmaj~nAnanityatva.n tattvaj~nAnArthadarshanam | etajj~nAnamiti proktamaj~nAnaM yadato.anyathA || 13\-12|| j~neyaM yattatpravakShyAmi yajj~nAtvAmR^itamashnute | anAdimatparaM brahma na sattannAsaduchyate || 13\-13|| sarvataH pANipAdaM tatsarvato.akShishiromukham | sarvataH shrutimalloke sarvamAvR^itya tiShThati || 13\-14|| sarvendriyaguNAbhAsaM sarvendriyavivarjitam | asakta.n sarvabhR^ichchaiva nirguNaM guNabhoktR^i cha || 13\-15|| bahirantashcha bhUtAnAmachara.n charameva cha | sUkShmatvAttadavij~neyaM dUrastha.n chAntike cha tat || 13\-16|| avibhakta.n cha bhUteShu vibhaktamiva cha sthitam | bhUtabhartR^i cha tajj~neyaM grasiShNu prabhaviShNu cha || 13\-17|| jyotiShAmapi tajjyotistamasaH paramuchyate | j~nAnaM j~neyaM j~nAnagamya.n hR^idi sarvasya viShThitam || 13\-18|| iti kShetra.n tathA j~nAnaM j~neya.n chokta.n samAsataH | madbhakta etadvij~nAya madbhAvAyopapadyate || 13\-19|| prakR^itiM puruSha.n chaiva vid.hdhyanAdI ubhAvapi | vikArA.nshcha guNA.nshchaiva viddhi prakR^itisambhavAn || 13\-20|| kAryakAraNakartR^itve hetuH prakR^itiruchyate | puruShaH sukhaduHkhAnAM bhoktR^itve heturuchyate || 13\-21|| puruShaH prakR^itistho hi bhu~N.hkte prakR^itijAnguNAn | kAraNaM guNasa~Ngo.asya sadasadyonijanmasu || 13\-22|| upadraShTAnumantA cha bhartA bhoktA maheshvaraH | paramAtmeti chApyukto dehe.asminpuruShaH paraH || 13\-23|| ya evaM vetti puruShaM prakR^iti.n cha guNaiH saha | sarvathA vartamAno.api na sa bhUyo.abhijAyate || 13\-24|| dhyAnenAtmani pashyanti kechidAtmAnamAtmanA | anye sA~Nkhyena yogena karmayogena chApare || 13\-25|| anye tvevamajAnantaH shrutvAnyebhya upAsate | te.api chAtitarantyeva mR^ityu.n shrutiparAyaNAH || 13\-26|| yAvatsa~njAyate ki~nchitsattvaM sthAvaraja~Ngamam | kShetrakShetraj~nasa.nyogAttadviddhi bharatarShabha || 13\-27|| samaM sarveShu bhUteShu tiShThantaM parameshvaram | vinashyatsvavinashyanta.n yaH pashyati sa pashyati || 13\-28|| samaM pashyanhi sarvatra samavasthitamIshvaram | na hinastyAtmanAtmAnaM tato yAti parAM gatim || 13\-29|| prakR^ityaiva cha karmANi kriyamANAni sarvashaH | yaH pashyati tathAtmAnamakartAraM sa pashyati || 13\-30|| yadA bhUtapR^ithagbhAvamekasthamanupashyati | tata eva cha vistAraM brahma sampadyate tadA || 13\-31|| anAditvAnnirguNatvAtparamAtmAyamavyayaH | sharIrastho.api kaunteya na karoti na lipyate || 13\-32|| yathA sarvagataM saukShmyAdAkAshaM nopalipyate | sarvatrAvasthito dehe tathAtmA nopalipyate || 13\-33|| yathA prakAshayatyekaH kR^itsna.n lokamimaM raviH | kShetra.n kShetrI tathA kR^itsnaM prakAshayati bhArata || 13\-34|| kShetrakShetraj~nayorevamantaraM j~nAnachakShuShA | bhUtaprakR^itimokSha.n cha ye viduryAnti te param || 13\-35|| OM tatsaditi shrImadbhagavadgItAsUpaniShatsu brahmavidyAyA.n yogashAstre shrIkR^iShNArjunasa.nvAde kShetrakShetraj~navibhAgayogo nAma trayodasho.adhyAyaH || 13|| \section{atha chaturdasho.adhyAyaH | guNatrayavibhAgayogaH} shrIbhagavAnuvAcha | paraM bhUyaH pravakShyAmi j~nAnAnA.n j~nAnamuttamam | yajj~nAtvA munayaH sarve parAM siddhimito gatAH || 14\-1|| idaM j~nAnamupAshritya mama sAdharmyamAgatAH | sarge.api nopajAyante pralaye na vyathanti cha || 14\-2|| mama yonirmahad brahma tasmingarbha.n dadhAmyaham | sambhavaH sarvabhUtAnA.n tato bhavati bhArata || 14\-3|| sarvayoniShu kaunteya mUrtayaH sambhavanti yAH | tAsAM brahma mahadyonirahaM bIjapradaH pitA || 14\-4|| sattvaM rajastama iti guNAH prakR^itisambhavAH | nibadhnanti mahAbAho dehe dehinamavyayam || 14\-5|| tatra sattvaM nirmalatvAtprakAshakamanAmayam | sukhasa~Ngena badhnAti j~nAnasa~Ngena chAnagha || 14\-6|| rajo rAgAtmakaM viddhi tR^iShNAsa~Ngasamudbhavam | tannibadhnAti kaunteya karmasa~Ngena dehinam || 14\-7|| tamastvaj~nAnajaM viddhi mohanaM sarvadehinAm | pramAdAlasyanidrAbhistannibadhnAti bhArata || 14\-8|| sattvaM sukhe sa~njayati rajaH karmaNi bhArata | j~nAnamAvR^itya tu tamaH pramAde sa~njayatyuta || 14\-9|| rajastamashchAbhibhUya sattvaM bhavati bhArata | rajaH sattvaM tamashchaiva tamaH sattvaM rajastathA || 14\-10|| sarvadvAreShu dehe.asminprakAsha upajAyate | j~nAnaM yadA tadA vidyAdvivR^iddha.n sattvamityuta || 14\-11|| lobhaH pravR^ittirArambhaH karmaNAmashamaH spR^ihA | rajasyetAni jAyante vivR^iddhe bharatarShabha || 14\-12|| aprakAsho.apravR^ittishcha pramAdo moha eva cha | tamasyetAni jAyante vivR^iddhe kurunandana || 14\-13|| yadA sattve pravR^iddhe tu pralayaM yAti dehabhR^it | tadottamavidA.n lokAnamalAnpratipadyate || 14\-14|| rajasi pralayaM gatvA karmasa~NgiShu jAyate | tathA pralInastamasi mUDhayoniShu jAyate || 14\-15|| karmaNaH sukR^itasyAhuH sAttvikaM nirmalaM phalam | rajasastu phalaM duHkhamaj~nAnaM tamasaH phalam || 14\-16|| sattvAtsa~njAyate j~nAnaM rajaso lobha eva cha | pramAdamohau tamaso bhavato.aj~nAnameva cha || 14\-17|| Urdhva.n gachChanti sattvasthA madhye tiShThanti rAjasAH | jaghanyaguNavR^ittisthA adho gachChanti tAmasAH || 14\-18|| nAnya.n guNebhyaH kartAraM yadA draShTAnupashyati | guNebhyashcha paraM vetti madbhAvaM so.adhigachChati || 14\-19|| guNAnetAnatItya trIndehI dehasamudbhavAn | janmamR^ityujarAduHkhairvimukto.amR^itamashnute || 14\-20|| arjuna uvAcha | kairli~NgaistrInguNAnetAnatIto bhavati prabho | kimAchAraH katha.n chaitA.nstrInguNAnativartate || 14\-21|| shrIbhagavAnuvAcha | prakAsha.n cha pravR^itti.n cha mohameva cha pANDava | na dveShTi sampravR^ittAni na nivR^ittAni kA~NkShati || 14\-22|| udAsInavadAsIno guNairyo na vichAlyate | guNA vartanta ityevaM yo.avatiShThati ne~Ngate || 14\-23|| samaduHkhasukhaH svasthaH samaloShTAshmakA~nchanaH | tulyapriyApriyo dhIrastulyanindAtmasa.nstutiH || 14\-24|| mAnApamAnayostulyastulyo mitrAripakShayoH | sarvArambhaparityAgI guNAtItaH sa uchyate || 14\-25|| mA.n cha yo.avyabhichAreNa bhaktiyogena sevate | sa guNAnsamatItyaitAnbrahmabhUyAya kalpate || 14\-26|| brahmaNo hi pratiShThAhamamR^itasyAvyayasya cha | shAshvatasya cha dharmasya sukhasyaikAntikasya cha || 14\-27|| OM tatsaditi shrImadbhagavadgItAsUpaniShatsu brahmavidyAyA.n yogashAstre shrIkR^iShNArjunasa.nvAde guNatrayavibhAgayogo nAma chaturdasho.adhyAyaH || 14|| \section{atha pa~nchadasho.adhyAyaH | puruShottamayogaH} shrIbhagavAnuvAcha | UrdhvamUlamadhaHshAkhamashvatthaM prAhuravyayam | ChandA.nsi yasya parNAni yasta.n veda sa vedavit || 15\-1|| adhashchordhvaM prasR^itAstasya shAkhA guNapravR^iddhA viShayapravAlAH | adhashcha mUlAnyanusantatAni karmAnubandhIni manuShyaloke || 15\-2|| na rUpamasyeha tathopalabhyate nAnto na chAdirna cha sampratiShThA | ashvatthamenaM suvirUDhamUlaM asa~NgashastreNa dR^iDhena ChittvA || 15\-3|| tataH padaM tatparimArgitavyaM yasmingatA na nivartanti bhUyaH | tameva chAdyaM puruShaM prapadye | yataH pravR^ittiH prasR^itA purANI || 15\-4|| nirmAnamohA jitasa~NgadoShA adhyAtmanityA vinivR^ittakAmAH | dvandvairvimuktAH sukhaduHkhasa.nj~nai\- rgachChantyamUDhAH padamavyayaM tat || 15\-5|| na tadbhAsayate sUryo na shashA~Nko na pAvakaH | yadgatvA na nivartante taddhAma paramaM mama || 15\-6|| mamaivA.nsho jIvaloke jIvabhUtaH sanAtanaH | manaHShaShThAnIndriyANi prakR^itisthAni karShati || 15\-7|| sharIra.n yadavApnoti yachchApyutkrAmatIshvaraH | gR^ihItvaitAni sa.nyAti vAyurgandhAnivAshayAt || 15\-8|| shrotra.n chakShuH sparshana.n cha rasanaM ghrANameva cha | adhiShThAya manashchAyaM viShayAnupasevate || 15\-9|| utkrAmantaM sthitaM vApi bhu~njAnaM vA guNAnvitam | vimUDhA nAnupashyanti pashyanti j~nAnachakShuShaH || 15\-10|| yatanto yoginashchainaM pashyantyAtmanyavasthitam | yatanto.apyakR^itAtmAno nainaM pashyantyachetasaH || 15\-11|| yadAdityagataM tejo jagadbhAsayate.akhilam | yachchandramasi yachchAgnau tattejo viddhi mAmakam || 15\-12|| gAmAvishya cha bhUtAni dhArayAmyahamojasA | puShNAmi chauShadhIH sarvAH somo bhUtvA rasAtmakaH || 15\-13|| aha.n vaishvAnaro bhUtvA prANinA.n dehamAshritaH | prANApAnasamAyuktaH pachAmyanna.n chaturvidham || 15\-14|| sarvasya chAhaM hR^idi sanniviShTo mattaH smR^itirj~nAnamapohana~ncha | vedaishcha sarvairahameva vedyo vedAntakR^idvedavideva chAham || 15\-15|| dvAvimau puruShau loke kSharashchAkShara eva cha | kSharaH sarvANi bhUtAni kUTastho.akShara uchyate || 15\-16|| uttamaH puruShastvanyaH paramAtmetyudAhR^itaH | yo lokatrayamAvishya bibhartyavyaya IshvaraH || 15\-17|| yasmAtkSharamatIto.ahamakSharAdapi chottamaH | ato.asmi loke vede cha prathitaH puruShottamaH || 15\-18|| yo mAmevamasammUDho jAnAti puruShottamam | sa sarvavidbhajati mAM sarvabhAvena bhArata || 15\-19|| iti guhyatamaM shAstramidamuktaM mayAnagha | etadbud.hdhvA buddhimAnsyAtkR^itakR^ityashcha bhArata || 15\-20|| OM tatsaditi shrImadbhagavadgItAsUpaniShatsu brahmavidyAyA.n yogashAstre shrIkR^iShNArjuna sa.nvAde puruShottamayogo nAma pa~nchadasho.adhyAyaH || 15|| \section{atha ShoDasho.adhyAyaH | daivAsurasampadvibhAgayogaH} shrIbhagavAnuvAcha | abhayaM sattvasa.nshuddhirj~nAnayogavyavasthitiH | dAnaM damashcha yaj~nashcha svAdhyAyastapa Arjavam || 16\-1|| ahi.nsA satyamakrodhastyAgaH shAntirapaishunam | dayA bhUteShvaloluptvaM mArdavaM hrIrachApalam || 16\-2|| tejaH kShamA dhR^itiH shauchamadroho nAtimAnitA | bhavanti sampadaM daivImabhijAtasya bhArata || 16\-3|| dambho darpo.abhimAnashcha krodhaH pAruShyameva cha | aj~nAna.n chAbhijAtasya pArtha sampadamAsurIm || 16\-4|| daivI sampadvimokShAya nibandhAyAsurI matA | mA shuchaH sampadaM daivImabhijAto.asi pANDava || 16\-5|| dvau bhUtasargau loke.asmindaiva Asura eva cha | daivo vistarashaH prokta AsuraM pArtha me shR^iNu || 16\-6|| pravR^itti.n cha nivR^itti.n cha janA na vidurAsurAH | na shauchaM nApi chAchAro na satya.n teShu vidyate || 16\-7|| asatyamapratiShTha.n te jagadAhuranIshvaram | aparasparasambhUtaM kimanyatkAmahaitukam || 16\-8|| etA.n dR^iShTimavaShTabhya naShTAtmAno.alpabuddhayaH | prabhavantyugrakarmANaH kShayAya jagato.ahitAH || 16\-9|| kAmamAshritya duShpUraM dambhamAnamadAnvitAH | mohAd.hgR^ihItvAsad.hgrAhAnpravartante.ashuchivratAH || 16\-10|| chintAmaparimeyA.n cha pralayAntAmupAshritAH | kAmopabhogaparamA etAvaditi nishchitAH || 16\-11|| AshApAshashatairbaddhAH kAmakrodhaparAyaNAH | Ihante kAmabhogArthamanyAyenArthasa~nchayAn || 16\-12|| idamadya mayA labdhamimaM prApsye manoratham | idamastIdamapi me bhaviShyati punardhanam || 16\-13|| asau mayA hataH shatrurhaniShye chAparAnapi | Ishvaro.ahamahaM bhogI siddho.ahaM balavAnsukhI || 16\-14|| ADhyo.abhijanavAnasmi ko.anyo.asti sadR^isho mayA | yakShye dAsyAmi modiShya ityaj~nAnavimohitAH || 16\-15|| anekachittavibhrAntA mohajAlasamAvR^itAH | prasaktAH kAmabhogeShu patanti narake.ashuchau || 16\-16|| AtmasambhAvitAH stabdhA dhanamAnamadAnvitAH | yajante nAmayaj~naiste dambhenAvidhipUrvakam || 16\-17|| aha~NkAraM balaM darpa.n kAmaM krodha.n cha sa.nshritAH | mAmAtmaparadeheShu pradviShanto.abhyasUyakAH || 16\-18|| tAnahaM dviShataH krUrAnsa.nsAreShu narAdhamAn | kShipAmyajasramashubhAnAsurIShveva yoniShu || 16\-19|| AsurI.n yonimApannA mUDhA janmani janmani | mAmaprApyaiva kaunteya tato yAntyadhamA.n gatim || 16\-20|| trividhaM narakasyedaM dvAraM nAshanamAtmanaH | kAmaH krodhastathA lobhastasmAdetattrayaM tyajet || 16\-21|| etairvimuktaH kaunteya tamodvAraistribhirnaraH | AcharatyAtmanaH shreyastato yAti parAM gatim || 16\-22|| yaH shAstravidhimutsR^ijya vartate kAmakArataH | na sa siddhimavApnoti na sukhaM na parAM gatim || 16\-23|| tasmAchChAstraM pramANaM te kAryAkAryavyavasthitau | j~nAtvA shAstravidhAnokta.n karma kartumihArhasi || 16\-24|| OM tatsaditi shrImadbhagavadgItAsUpaniShatsu brahmavidyAyA.n yogashAstre shrIkR^iShNArjunasa.nvAde daivAsurasampadvibhAgayogo nAma ShoDasho.adhyAyaH || 16|| \section{atha saptadasho.adhyAyaH | shraddhAtrayavibhAgayogaH} arjuna uvAcha | ye shAstravidhimutsR^ijya yajante shraddhayAnvitAH | teShA.n niShThA tu kA kR^iShNa sattvamAho rajastamaH || 17\-1|| shrIbhagavAnuvAcha | trividhA bhavati shraddhA dehinA.n sA svabhAvajA | sAttvikI rAjasI chaiva tAmasI cheti tA.n shR^iNu || 17\-2|| sattvAnurUpA sarvasya shraddhA bhavati bhArata | shraddhAmayo.ayaM puruSho yo yachChraddhaH sa eva saH || 17\-3|| yajante sAttvikA devAnyakSharakShA.nsi rAjasAH | pretAnbhUtagaNA.nshchAnye yajante tAmasA janAH || 17\-4|| ashAstravihitaM ghoraM tapyante ye tapo janAH | dambhAha~NkArasa.nyuktAH kAmarAgabalAnvitAH || 17\-5|| karShayantaH sharIrasthaM bhUtagrAmamachetasaH | mA.n chaivAntaHsharIrastha.n tAnvid.hdhyAsuranishchayAn || 17\-6|| AhArastvapi sarvasya trividho bhavati priyaH | yaj~nastapastathA dAnaM teShAM bhedamimaM shR^iNu || 17\-7|| AyuHsattvabalArogyasukhaprItivivardhanAH | rasyAH snigdhAH sthirA hR^idyA AhArAH sAttvikapriyAH || 17\-8|| kaT.hvamlalavaNAtyuShNatIkShNarUkShavidAhinaH | AhArA rAjasasyeShTA duHkhashokAmayapradAH || 17\-9|| yAtayAmaM gatarasaM pUti paryuShita.n cha yat | uchChiShTamapi chAmedhyaM bhojanaM tAmasapriyam || 17\-10|| aphalAkA~NkShibhiryaj~no vidhidR^iShTo ya ijyate | yaShTavyameveti manaH samAdhAya sa sAttvikaH || 17\-11|| abhisandhAya tu phalaM dambhArthamapi chaiva yat | ijyate bharatashreShTha taM yaj~na.n viddhi rAjasam || 17\-12|| vidhihInamasR^iShTAnnaM mantrahInamadakShiNam | shraddhAvirahitaM yaj~na.n tAmasaM parichakShate || 17\-13|| devadvijaguruprAj~napUjanaM shauchamArjavam | brahmacharyamahi.nsA cha shArIraM tapa uchyate || 17\-14|| anudvegakaraM vAkya.n satyaM priyahita.n cha yat | svAdhyAyAbhyasana.n chaiva vA~NmayaM tapa uchyate || 17\-15|| manaH prasAdaH saumyatvaM maunamAtmavinigrahaH | bhAvasa.nshuddhirityetattapo mAnasamuchyate || 17\-16|| shraddhayA parayA tapta.n tapastattrividhaM naraiH | aphalAkA~NkShibhiryuktaiH sAttvikaM parichakShate || 17\-17|| satkAramAnapUjArtha.n tapo dambhena chaiva yat | kriyate tadiha prokta.n rAjasa.n chalamadhruvam || 17\-18|| mUDhagrAheNAtmano yatpIDayA kriyate tapaH | parasyotsAdanArtha.n vA tattAmasamudAhR^itam || 17\-19|| dAtavyamiti yaddAnaM dIyate.anupakAriNe | deshe kAle cha pAtre cha taddAnaM sAttvikaM smR^itam || 17\-20|| yattu pratyupakArArthaM phalamuddishya vA punaH | dIyate cha parikliShTa.n taddAnaM rAjasaM smR^itam || 17\-21|| adeshakAle yaddAnamapAtrebhyashcha dIyate | asatkR^itamavaj~nAtaM tattAmasamudAhR^itam || 17\-22|| OMtatsaditi nirdesho brahmaNastrividhaH smR^itaH | brAhmaNAstena vedAshcha yaj~nAshcha vihitAH purA || 17\-23|| tasmAdomityudAhR^itya yaj~nadAnatapaHkriyAH | pravartante vidhAnoktAH satataM brahmavAdinAm || 17\-24|| tadityanabhisandhAya phalaM yaj~natapaHkriyAH | dAnakriyAshcha vividhAH kriyante mokShakA~NkShibhiH || 17\-25|| sadbhAve sAdhubhAve cha sadityetatprayujyate | prashaste karmaNi tathA sachChabdaH pArtha yujyate || 17\-26|| yaj~ne tapasi dAne cha sthitiH saditi chochyate | karma chaiva tadarthIyaM sadityevAbhidhIyate || 17\-27|| ashraddhayA hutaM datta.n tapastapta.n kR^ita.n cha yat | asadityuchyate pArtha na cha tatpretya no iha || 17\-28|| OM tatsaditi shrImadbhagavadgItAsUpaniShatsu brahmavidyAyA.n yogashAstre shrIkR^iShNArjunasa.nvAde shraddhAtrayavibhAgayogo nAma saptadasho.adhyAyaH || 17|| \section{athAShTAdasho.adhyAyaH | mokShasa.nnyAsayogaH} arjuna uvAcha | sa.nnyAsasya mahAbAho tattvamichChAmi veditum | tyAgasya cha hR^iShIkesha pR^ithakkeshiniShUdana || 18\-1|| shrIbhagavAnuvAcha | kAmyAnA.n karmaNA.n nyAsaM sa.nnyAsaM kavayo viduH | sarvakarmaphalatyAgaM prAhustyAgaM vichakShaNAH || 18\-2|| tyAjya.n doShavadityeke karma prAhurmanIShiNaH | yaj~nadAnatapaHkarma na tyAjyamiti chApare || 18\-3|| nishchayaM shR^iNu me tatra tyAge bharatasattama | tyAgo hi puruShavyAghra trividhaH samprakIrtitaH || 18\-4|| yaj~nadAnatapaHkarma na tyAjya.n kAryameva tat | yaj~no dAnaM tapashchaiva pAvanAni manIShiNAm || 18\-5|| etAnyapi tu karmANi sa~Nga.n tyaktvA phalAni cha | kartavyAnIti me pArtha nishchitaM matamuttamam || 18\-6|| niyatasya tu sa.nnyAsaH karmaNo nopapadyate | mohAttasya parityAgastAmasaH parikIrtitaH || 18\-7|| duHkhamityeva yatkarma kAyakleshabhayAttyajet | sa kR^itvA rAjasaM tyAgaM naiva tyAgaphalaM labhet || 18\-8|| kAryamityeva yatkarma niyataM kriyate.arjuna | sa~Nga.n tyaktvA phala.n chaiva sa tyAgaH sAttviko mataH || 18\-9|| na dveShTyakushalaM karma kushale nAnuShajjate | tyAgI sattvasamAviShTo medhAvI Chinnasa.nshayaH || 18\-10|| na hi dehabhR^itA shakya.n tyaktuM karmANyasheShataH | yastu karmaphalatyAgI sa tyAgItyabhidhIyate || 18\-11|| aniShTamiShTaM mishra.n cha trividhaM karmaNaH phalam | bhavatyatyAginAM pretya na tu sa.nnyAsinA.n kvachit || 18\-12|| pa~nchaitAni mahAbAho kAraNAni nibodha me | sA~Nkhye kR^itAnte proktAni siddhaye sarvakarmaNAm || 18\-13|| adhiShThAnaM tathA kartA karaNa.n cha pR^ithagvidham | vividhAshcha pR^ithakcheShTA daiva.n chaivAtra pa~nchamam || 18\-14|| sharIravA~Nmanobhiryatkarma prArabhate naraH | nyAyya.n vA viparItaM vA pa~nchaite tasya hetavaH || 18\-15|| tatraivaM sati kartAramAtmAnaM kevalaM tu yaH | pashyatyakR^itabuddhitvAnna sa pashyati durmatiH || 18\-16|| yasya nAha~NkR^ito bhAvo buddhiryasya na lipyate | hatvA.api sa imA.NllokAnna hanti na nibadhyate || 18\-17|| j~nAnaM j~neyaM parij~nAtA trividhA karmachodanA | karaNaM karma karteti trividhaH karmasa~NgrahaH || 18\-18|| j~nAnaM karma cha kartA cha tridhaiva guNabhedataH | prochyate guNasa~NkhyAne yathAvachChR^iNu tAnyapi || 18\-19|| sarvabhUteShu yenaikaM bhAvamavyayamIkShate | avibhakta.n vibhakteShu tajj~nAnaM viddhi sAttvikam || 18\-20|| pR^ithaktvena tu yajj~nAnaM nAnAbhAvAnpR^ithagvidhAn | vetti sarveShu bhUteShu tajj~nAnaM viddhi rAjasam || 18\-21|| yattu kR^itsnavadekasminkArye saktamahaitukam | atattvArthavadalpa.n cha tattAmasamudAhR^itam || 18\-22|| niyataM sa~NgarahitamarAgadveShataH kR^itam | aphalaprepsunA karma yattatsAttvikamuchyate || 18\-23|| yattu kAmepsunA karma sAha~NkAreNa vA punaH | kriyate bahulAyAsaM tadrAjasamudAhR^itam || 18\-24|| anubandha.n kShayaM hi.nsAmanapekShya cha pauruSham | mohAdArabhyate karma yattattAmasamuchyate || 18\-25|| muktasa~Ngo.anaha.nvAdI dhR^ityutsAhasamanvitaH | sid.hdhyasid.hdhyornirvikAraH kartA sAttvika uchyate || 18\-26|| rAgI karmaphalaprepsurlubdho hi.nsAtmako.ashuchiH | harShashokAnvitaH kartA rAjasaH parikIrtitaH || 18\-27|| ayuktaH prAkR^itaH stabdhaH shaTho naiShkR^itiko.alasaH | viShAdI dIrghasUtrI cha kartA tAmasa uchyate || 18\-28|| buddherbhedaM dhR^iteshchaiva guNatastrividhaM shR^iNu | prochyamAnamasheSheNa pR^ithaktvena dhana~njaya || 18\-29|| pravR^itti.n cha nivR^itti.n cha kAryAkArye bhayAbhaye | bandhaM mokSha.n cha yA vetti buddhiH sA pArtha sAttvikI || 18\-30|| yayA dharmamadharma.n cha kArya.n chAkAryameva cha | ayathAvatprajAnAti buddhiH sA pArtha rAjasI || 18\-31|| adharma.n dharmamiti yA manyate tamasAvR^itA | sarvArthAnviparItA.nshcha buddhiH sA pArtha tAmasI || 18\-32|| dhR^ityA yayA dhArayate manaHprANendriyakriyAH | yogenAvyabhichAriNyA dhR^itiH sA pArtha sAttvikI || 18\-33|| yayA tu dharmakAmArthAndhR^ityA dhArayate.arjuna | prasa~Ngena phalAkA~NkShI dhR^itiH sA pArtha rAjasI || 18\-34|| yayA svapnaM bhayaM shokaM viShAdaM madameva cha | na vimu~nchati durmedhA dhR^itiH sA pArtha tAmasI || 18\-35|| sukhaM tvidAnI.n trividhaM shR^iNu me bharatarShabha | abhyAsAdramate yatra duHkhAnta.n cha nigachChati || 18\-36|| yattadagre viShamiva pariNAme.amR^itopamam | tatsukhaM sAttvikaM proktamAtmabuddhiprasAdajam || 18\-37|| viShayendriyasa.nyogAdyattadagre.amR^itopamam | pariNAme viShamiva tatsukhaM rAjasaM smR^itam || 18\-38|| yadagre chAnubandhe cha sukhaM mohanamAtmanaH | nidrAlasyapramAdottha.n tattAmasamudAhR^itam || 18\-39|| na tadasti pR^ithivyA.n vA divi deveShu vA punaH | sattvaM prakR^itijairmukta.n yadebhiH syAttribhirguNaiH || 18\-40|| brAhmaNakShatriyavishA.n shUdrANA.n cha parantapa | karmANi pravibhaktAni svabhAvaprabhavairguNaiH || 18\-41|| shamo damastapaH shauchaM kShAntirArjavameva cha | j~nAnaM vij~nAnamAstikyaM brahmakarma svabhAvajam || 18\-42|| shaurya.n tejo dhR^itirdAkShya.n yuddhe chApyapalAyanam | dAnamIshvarabhAvashcha kShAtraM karma svabhAvajam || 18\-43|| kR^iShigaurakShyavANijya.n vaishyakarma svabhAvajam | paricharyAtmakaM karma shUdrasyApi svabhAvajam || 18\-44|| sve sve karmaNyabhirataH sa.nsiddhi.n labhate naraH | svakarmanirataH siddhi.n yathA vindati tachChR^iNu || 18\-45|| yataH pravR^ittirbhUtAnA.n yena sarvamidaM tatam | svakarmaNA tamabhyarchya siddhi.n vindati mAnavaH || 18\-46|| shreyAnsvadharmo viguNaH paradharmAtsvanuShThitAt | svabhAvaniyataM karma kurvannApnoti kilbiSham || 18\-47|| sahajaM karma kaunteya sadoShamapi na tyajet | sarvArambhA hi doSheNa dhUmenAgnirivAvR^itAH || 18\-48|| asaktabuddhiH sarvatra jitAtmA vigataspR^ihaH | naiShkarmyasiddhiM paramA.n sa.nnyAsenAdhigachChati || 18\-49|| siddhiM prApto yathA brahma tathApnoti nibodha me | samAsenaiva kaunteya niShThA j~nAnasya yA parA || 18\-50|| bud.hdhyA vishuddhayA yukto dhR^ityAtmAnaM niyamya cha | shabdAdInviShayA.nstyaktvA rAgadveShau vyudasya cha || 18\-51|| viviktasevI laghvAshI yatavAkkAyamAnasaH | dhyAnayogaparo nitya.n vairAgya.n samupAshritaH || 18\-52|| aha~NkAraM balaM darpa.n kAmaM krodhaM parigraham | vimuchya nirmamaH shAnto brahmabhUyAya kalpate || 18\-53|| brahmabhUtaH prasannAtmA na shochati na kA~NkShati | samaH sarveShu bhUteShu madbhakti.n labhate parAm || 18\-54|| bhaktyA mAmabhijAnAti yAvAnyashchAsmi tattvataH | tato mAM tattvato j~nAtvA vishate tadanantaram || 18\-55|| sarvakarmANyapi sadA kurvANo mad.hvyapAshrayaH | matprasAdAdavApnoti shAshvataM padamavyayam || 18\-56|| chetasA sarvakarmANi mayi sa.nnyasya matparaH | buddhiyogamupAshritya machchittaH satataM bhava || 18\-57|| machchittaH sarvadurgANi matprasAdAttariShyasi | atha chettvamaha~NkArAnna shroShyasi vina~NkShyasi || 18\-58|| yadaha~NkAramAshritya na yotsya iti manyase | mithyaiSha vyavasAyaste prakR^itistvA.n niyokShyati || 18\-59|| svabhAvajena kaunteya nibaddhaH svena karmaNA | kartuM nechChasi yanmohAtkariShyasyavasho.api tat || 18\-60|| IshvaraH sarvabhUtAnA.n hR^iddeshe.arjuna tiShThati | bhrAmayansarvabhUtAni yantrArUDhAni mAyayA || 18\-61|| tameva sharaNaM gachCha sarvabhAvena bhArata | tatprasAdAtparAM shAntiM sthAnaM prApsyasi shAshvatam || 18\-62|| iti te j~nAnamAkhyAtaM guhyAd.hguhyataraM mayA | vimR^ishyaitadasheSheNa yathechChasi tathA kuru || 18\-63|| sarvaguhyatamaM bhUyaH shR^iNu me paramaM vachaH | iShTo.asi me dR^iDhamiti tato vakShyAmi te hitam || 18\-64|| manmanA bhava madbhakto madyAjI mA.n namaskuru | mAmevaiShyasi satya.n te pratijAne priyo.asi me || 18\-65|| sarvadharmAnparityajya mAmekaM sharaNaM vraja | ahaM tvA sarvapApebhyo mokShayiShyAmi mA shuchaH || 18\-66|| idaM te nAtapaskAya nAbhaktAya kadAchana | na chAshushrUShave vAchya.n na cha mA.n yo.abhyasUyati || 18\-67|| ya idaM paramaM guhyaM madbhakteShvabhidhAsyati | bhaktiM mayi parAM kR^itvA mAmevaiShyatyasa.nshayaH || 18\-68|| na cha tasmAnmanuShyeShu kashchinme priyakR^ittamaH | bhavitA na cha me tasmAdanyaH priyataro bhuvi || 18\-69|| adhyeShyate cha ya imaM dharmya.n sa.nvAdamAvayoH | j~nAnayaj~nena tenAhamiShTaH syAmiti me matiH || 18\-70|| shraddhAvAnanasUyashcha shR^iNuyAdapi yo naraH | so.api muktaH shubhA.NllokAnprApnuyAtpuNyakarmaNAm || 18\-71|| kachchidetachChrutaM pArtha tvayaikAgreNa chetasA | kachchidaj~nAnasammohaH pranaShTaste dhana~njaya || 18\-72|| arjuna uvAcha | naShTo mohaH smR^itirlabdhA tvatprasAdAnmayAchyuta | sthito.asmi gatasandehaH kariShye vachanaM tava || 18\-73|| sa~njaya uvAcha | ityahaM vAsudevasya pArthasya cha mahAtmanaH | sa.nvAdamimamashrauShamadbhutaM romaharShaNam || 18\-74|| vyAsaprasAdAchChrutavAnetadguhyamahaM param | yogaM yogeshvarAtkR^iShNAtsAkShAtkathayataH svayam || 18\-75|| rAjansa.nsmR^itya sa.nsmR^itya sa.nvAdamimamadbhutam | keshavArjunayoH puNyaM hR^iShyAmi cha muhurmuhuH || 18\-76|| tachcha sa.nsmR^itya sa.nsmR^itya rUpamatyadbhutaM hareH | vismayo me mahAn rAjanhR^iShyAmi cha punaH punaH || 18\-77|| yatra yogeshvaraH kR^iShNo yatra pArtho dhanurdharaH | tatra shrIrvijayo bhUtirdhruvA nItirmatirmama || 18\-78|| OM tatsaditi shrImadbhagavadgItAsUpaniShatsu brahmavidyAyA.n yogashAstre shrIkR^iShNArjunasa.nvAde mokShasa.nnyAsayogo nAma aShTAdasho.adhyAyaH || 18|| \section{OM} shAntAkAraM bhujagashayanaM padmanAbhaM suresham | vishvAdhAraM gaganasadR^ishaM meghavarNaM shubhA~Ngam | lakShmIkAntaM kamalanayanaM yogibhirdhyAnagamyam | vande viShNuM bhavabhayaharaM sarvalokaikanAtham || ## \medskip\hrule\obeylines Please send corrections to sanskrit at cheerful dot c om Last updated \today https://sanskritdocuments.org \end{document}