% Text title : kapilagita % File name : kapilagita.itx % Category : gItA, giitaa % Location : doc\_giitaa % Description-comments : Avilable in Bhagvata Purana skandha 3, adhyaaya 23-33. % Latest update : March 3, 2007 % Send corrections to : sanskrit at cheerful dot c om % % This text is prepared by volunteers and is to be used for personal study % and research. The file is not to be copied or reposted for promotion of % any website or individuals or for commercial purpose without permission. % Please help to maintain respect for volunteer spirit. % \documentstyle[11pt,multicol,itrans]{article} #include=ijag.inc #endwordvowel=.h \portraitwide \parindent=100pt \let\usedvng=\Largedvng % for 1 column \pagenumbering{itrans} \def\engtitle#1{\hrule\medskip\centerline{\LARGE #1}} \def\itxtitle#1{\medskip\centerline{\LARGEdvng #1}\medskip\hrule} \def\endtitles{\medskip\obeyspaceslines} %% \begin{document} \engtitle{.. Kapila Gita ..}## \itxtitle{.. kapila gItA ..}##\endtitles ## || OM namo bhagavate vAsudevAya || 03230010 maitreya uvAcha 03230011 pitR^ibhyAM prasthite sAdhvI patimi~NgitakovidA 03230012 nityaM paryacharatprItyA bhavAnIva bhavaM prabhum 03230021 vishrambheNAtmashauchena gauraveNa damena cha 03230022 shushrUShayA sauhR^idena vAchA madhurayA cha bhoH 03230031 visR^ijya kAmaM dambhaM cha dveShaM lobhamaghaM madam 03230032 apramattodyatA nityaM tejIyAMsamatoShayat 03230041 sa vai devarShivaryastAM mAnavIM samanuvratAm 03230042 daivAdgarIyasaH patyurAshAsAnAM mahAshiShaH 03230051 kAlena bhUyasA kShAmAM karshitAM vratacharyayA 03230052 premagadgadayA vAchA pIDitaH kR^ipayAbravIt 03230060 kardama uvAcha 03230061 tuShTo.ahamadya tava mAnavi mAnadAyAH 03230062 shushrUShayA paramayA parayA cha bhaktyA 03230063 yo dehinAmayamatIva suhR^itsa deho 03230064 nAvekShitaH samuchitaH kShapituM madarthe 03230071 ye me svadharmaniratasya tapaHsamAdhi 03230072 vidyAtmayogavijitA bhagavatprasAdAH 03230073 tAneva te madanusevanayAvaruddhAn 03230074 dR^iShTiM prapashya vitarAmyabhayAnashokAn 03230081 anye punarbhagavato bhruva udvijR^imbha 03230082 vibhraMshitArtharachanAH kimurukramasya 03230083 siddhAsi bhu~NkShva vibhavAnnijadharmadohAn 03230084 divyAnnarairduradhigAnnR^ipavikriyAbhiH 03230091 evaM bruvANamabalAkhilayogamAyA 03230092 vidyAvichakShaNamavekShya gatAdhirAsIt 03230093 samprashrayapraNayavihvalayA gireShad 03230094 vrIDAvalokavilasaddhasitAnanAha 03230100 devahUtiruvAcha 03230101 rAddhaM bata dvijavR^iShaitadamoghayoga 03230102 mAyAdhipe tvayi vibho tadavaimi bhartaH 03230103 yaste.abhyadhAyi samayaH sakR^ida~Ngasa~Ngo 03230104 bhUyAdgarIyasi guNaH prasavaH satInAm 03230111 tatretikR^ityamupashikSha yathopadeshaM 03230112 yenaiSha me karshito.atiriraMsayAtmA 03230113 siddhyeta te kR^itamanobhavadharShitAyA 03230114 dInastadIsha bhavanaM sadR^ishaM vichakShva 03230120 maitreya uvAcha 03230121 priyAyAH priyamanvichChankardamo yogamAsthitaH 03230122 vimAnaM kAmagaM kShattastarhyevAvirachIkarat 03230131 sarvakAmadughaM divyaM sarvaratnasamanvitam 03230132 sarvarddhyupachayodarkaM maNistambhairupaskR^itam 03230141 divyopakaraNopetaM sarvakAlasukhAvaham 03230142 paTTikAbhiH patAkAbhirvichitrAbhirala~NkR^itam 03230151 sragbhirvichitramAlyAbhirma~njushi~njatShaDa~NghribhiH 03230152 dukUlakShaumakausheyairnAnAvastrairvirAjitam 03230161 uparyupari vinyasta nilayeShu pR^ithakpR^ithak 03230162 kShiptaiH kashipubhiH kAntaM parya~NkavyajanAsanaiH 03230171 tatra tatra vinikShipta nAnAshilpopashobhitam 03230172 mahAmarakatasthalyA juShTaM vidrumavedibhiH 03230181 dvAHsu vidrumadehalyA bhAtaM vajrakapATavat 03230182 shikhareShvindranIleShu hemakumbhairadhishritam 03230191 chakShuShmatpadmarAgAgryairvajrabhittiShu nirmitaiH 03230192 juShTaM vichitravaitAnairmahArhairhematoraNaiH 03230201 haMsapArAvatavrAtaistatra tatra nikUjitam 03230202 kR^itrimAnmanyamAnaiH svAnadhiruhyAdhiruhya cha 03230211 vihArasthAnavishrAma saMveshaprA~NgaNAjiraiH 03230212 yathopajoShaM rachitairvismApanamivAtmanaH 03230221 IdR^iggR^ihaM tatpashyantIM nAtiprItena chetasA 03230222 sarvabhUtAshayAbhij~naH prAvochatkardamaH svayam 03230231 nimajjyAsminhrade bhIru vimAnamidamAruha 03230232 idaM shuklakR^itaM tIrthamAshiShAM yApakaM nR^iNAm 03230241 sA tadbhartuH samAdAya vachaH kuvalayekShaNA 03230242 sarajaM bibhratI vAso veNIbhUtAMshcha mUrdhajAn 03230251 a~NgaM cha malapa~Nkena sa~nChannaM shabalastanam 03230252 Avivesha sarasvatyAH saraH shivajalAshayam 03230261 sAntaH sarasi veshmasthAH shatAni dasha kanyakAH 03230262 sarvAH kishoravayaso dadarshotpalagandhayaH 03230271 tAM dR^iShTvA sahasotthAya prochuH prA~njalayaH striyaH 03230272 vayaM karmakarIstubhyaM shAdhi naH karavAma kim 03230281 snAnena tAM mahArheNa snApayitvA manasvinIm 03230282 dukUle nirmale nUtne dadurasyai cha mAnadAH 03230291 bhUShaNAni parArdhyAni varIyAMsi dyumanti cha 03230292 annaM sarvaguNopetaM pAnaM chaivAmR^itAsavam 03230301 athAdarshe svamAtmAnaM sragviNaM virajAmbaram 03230302 virajaM kR^itasvastyayanaM kanyAbhirbahumAnitam 03230311 snAtaM kR^itashiraHsnAnaM sarvAbharaNabhUShitam 03230312 niShkagrIvaM valayinaM kUjatkA~nchananUpuram 03230321 shroNyoradhyastayA kA~nchyA kA~nchanyA bahuratnayA 03230322 hAreNa cha mahArheNa ruchakena cha bhUShitam 03230331 sudatA subhruvA shlakShNa snigdhApA~Ngena chakShuShA 03230332 padmakoshaspR^idhA nIlairalakaishcha lasanmukham 03230341 yadA sasmAra R^iShabhamR^iShINAM dayitaM patim 03230342 tatra chAste saha strIbhiryatrAste sa prajApatiH 03230351 bhartuH purastAdAtmAnaM strIsahasravR^itaM tadA 03230352 nishAmya tadyogagatiM saMshayaM pratyapadyata 03230361 sa tAM kR^itamalasnAnAM vibhrAjantImapUrvavat 03230362 Atmano bibhratIM rUpaM saMvItaruchirastanIm 03230371 vidyAdharIsahasreNa sevyamAnAM suvAsasam 03230372 jAtabhAvo vimAnaM tadArohayadamitrahan 03230381 tasminnaluptamahimA priyayAnurakto 03230382 vidyAdharIbhirupachIrNavapurvimAne 03230383 babhrAja utkachakumudgaNavAnapIchyas 03230384 tArAbhirAvR^ita ivoDupatirnabhaHsthaH 03230391 tenAShTalokapavihArakulAchalendra 03230392 droNIShvana~NgasakhamArutasaubhagAsu 03230393 siddhairnuto dyudhunipAtashivasvanAsu 03230394 reme chiraM dhanadavallalanAvarUthI 03230401 vaishrambhake surasane nandane puShpabhadrake 03230402 mAnase chaitrarathye cha sa reme rAmayA rataH 03230411 bhrAjiShNunA vimAnena kAmagena mahIyasA 03230412 vaimAnikAnatyasheta charallokAnyathAnilaH 03230421 kiM durApAdanaM teShAM puMsAmuddAmachetasAm 03230422 yairAshritastIrthapadashcharaNo vyasanAtyayaH 03230431 prekShayitvA bhuvo golaM patnyai yAvAnsvasaMsthayA 03230432 bahvAshcharyaM mahAyogI svAshramAya nyavartata 03230441 vibhajya navadhAtmAnaM mAnavIM suratotsukAm 03230442 rAmAM niramayanreme varShapUgAnmuhUrtavat 03230451 tasminvimAna utkR^iShTAM shayyAM ratikarIM shritA 03230452 na chAbudhyata taM kAlaM patyApIchyena sa~NgatA 03230461 evaM yogAnubhAvena dampatyo ramamANayoH 03230462 shataM vyatIyuH sharadaH kAmalAlasayormanAk 03230471 tasyAmAdhatta retastAM bhAvayannAtmanAtmavit 03230472 nodhA vidhAya rUpaM svaM sarvasa~NkalpavidvibhuH 03230481 ataH sA suShuve sadyo devahUtiH striyaH prajAH 03230482 sarvAstAshchArusarvA~Ngyo lohitotpalagandhayaH 03230491 patiM sA pravrajiShyantaM tadAlakShyoshatI bahiH 03230492 smayamAnA viklavena hR^idayena vidUyatA 03230501 likhantyadhomukhI bhUmiM padA nakhamaNishriyA 03230502 uvAcha lalitAM vAchaM nirudhyAshrukalAM shanaiH 03230510 devahUtiruvAcha 03230511 sarvaM tadbhagavAnmahyamupovAha pratishrutam 03230512 athApi me prapannAyA abhayaM dAtumarhasi 03230521 brahmanduhitR^ibhistubhyaM vimR^igyAH patayaH samAH 03230522 kashchitsyAnme vishokAya tvayi pravrajite vanam 03230531 etAvatAlaM kAlena vyatikrAntena me prabho 03230532 indriyArthaprasa~Ngena parityaktaparAtmanaH 03230541 indriyArtheShu sajjantyA prasa~Ngastvayi me kR^itaH 03230542 ajAnantyA paraM bhAvaM tathApyastvabhayAya me 03230551 sa~Ngo yaH saMsR^iterheturasatsu vihito.adhiyA 03230552 sa eva sAdhuShu kR^ito niHsa~NgatvAya kalpate 03230561 neha yatkarma dharmAya na virAgAya kalpate 03230562 na tIrthapadasevAyai jIvannapi mR^ito hi saH 03230571 sAhaM bhagavato nUnaM va~nchitA mAyayA dR^iDham 03230572 yattvAM vimuktidaM prApya na mumukSheya bandhanAt iti shrImadbhAgavate mahApurANe pAramahaMsyAM saMhitAyAM tR^itIyaskandhe kApileyopAkhyAne trayoviMsho.adhyAyaH || 23 || \medskip\hrule\medskip 03240010 maitreya uvAcha 03240011 nirvedavAdinImevaM manorduhitaraM muniH 03240012 dayAluH shAlinImAha shuklAbhivyAhR^itaM smaran 03240020 R^iShiruvAcha 03240021 mA khido rAjaputrItthamAtmAnaM pratyanindite 03240022 bhagavAMste.akSharo garbhamadUrAtsamprapatsyate 03240031 dhR^itavratAsi bhadraM te damena niyamena cha 03240032 tapodraviNadAnaishcha shraddhayA cheshvaraM bhaja 03240041 sa tvayArAdhitaH shuklo vitanvanmAmakaM yashaH 03240042 ChettA te hR^idayagranthimaudaryo brahmabhAvanaH 03240050 maitreya uvAcha 03240051 devahUtyapi sandeshaM gauraveNa prajApateH 03240052 samyakShraddhAya puruShaM kUTasthamabhajadgurum 03240061 tasyAM bahutithe kAle bhagavAnmadhusUdanaH 03240062 kArdamaM vIryamApanno jaj~ne.agniriva dAruNi 03240071 avAdayaMstadA vyomni vAditrANi ghanAghanAH 03240072 gAyanti taM sma gandharvA nR^ityantyapsaraso mudA 03240081 petuH sumanaso divyAH khecharairapavarjitAH 03240082 prasedushcha dishaH sarvA ambhAMsi cha manAMsi cha 03240091 tatkardamAshramapadaM sarasvatyA parishritam 03240092 svayambhUH sAkamR^iShibhirmarIchyAdibhirabhyayAt 03240101 bhagavantaM paraM brahma sattvenAMshena shatruhan 03240102 tattvasa~NkhyAnavij~naptyai jAtaM vidvAnajaH svarAT 03240111 sabhAjayanvishuddhena chetasA tachchikIrShitam 03240112 prahR^iShyamANairasubhiH kardamaM chedamabhyadhAt 03240120 brahmovAcha 03240121 tvayA me.apachitistAta kalpitA nirvyalIkataH 03240122 yanme sa~njagR^ihe vAkyaM bhavAnmAnada mAnayan 03240131 etAvatyeva shushrUShA kAryA pitari putrakaiH 03240132 bADhamityanumanyeta gauraveNa gurorvachaH 03240141 imA duhitaraH satyastava vatsa sumadhyamAH 03240142 sargametaM prabhAvaiH svairbR^iMhayiShyantyanekadhA 03240151 atastvamR^iShimukhyebhyo yathAshIlaM yathAruchi 03240152 AtmajAH paridehyadya vistR^iNIhi yasho bhuvi 03240161 vedAhamAdyaM puruShamavatIrNaM svamAyayA 03240162 bhUtAnAM shevadhiM dehaM bibhrANaM kapilaM mune 03240171 j~nAnavij~nAnayogena karmaNAmuddharanjaTAH 03240172 hiraNyakeshaH padmAkShaH padmamudrApadAmbujaH 03240181 eSha mAnavi te garbhaM praviShTaH kaiTabhArdanaH 03240182 avidyAsaMshayagranthiM ChittvA gAM vichariShyati 03240191 ayaM siddhagaNAdhIshaH sA~NkhyAchAryaiH susammataH 03240192 loke kapila ityAkhyAM gantA te kIrtivardhanaH 03240200 maitreya uvAcha 03240201 tAvAshvAsya jagatsraShTA kumAraiH sahanAradaH 03240202 haMso haMsena yAnena tridhAmaparamaM yayau 03240211 gate shatadhR^itau kShattaH kardamastena choditaH 03240212 yathoditaM svaduhitH prAdAdvishvasR^ijAM tataH 03240221 marIchaye kalAM prAdAdanasUyAmathAtraye 03240222 shraddhAma~Ngirase.ayachChatpulastyAya havirbhuvam 03240231 pulahAya gatiM yuktAM kratave cha kriyAM satIm 03240232 khyAtiM cha bhR^igave.ayachChadvasiShThAyApyarundhatIm 03240241 atharvaNe.adadAchChAntiM yayA yaj~no vitanyate 03240242 viprarShabhAnkR^itodvAhAnsadArAnsamalAlayat 03240251 tatasta R^iShayaH kShattaH kR^itadArA nimantrya tam 03240252 prAtiShThannandimApannAH svaM svamAshramamaNDalam 03240261 sa chAvatIrNaM triyugamAj~nAya vibudharShabham 03240262 vivikta upasa~Ngamya praNamya samabhAShata 03240271 aho pApachyamAnAnAM niraye svairama~NgalaiH 03240272 kAlena bhUyasA nUnaM prasIdantIha devatAH 03240281 bahujanmavipakvena samyagyogasamAdhinA 03240282 draShTuM yatante yatayaH shUnyAgAreShu yatpadam 03240291 sa eva bhagavAnadya helanaM na gaNayya naH 03240292 gR^iheShu jAto grAmyANAM yaH svAnAM pakShapoShaNaH 03240301 svIyaM vAkyamR^itaM kartumavatIrNo.asi me gR^ihe 03240302 chikIrShurbhagavAnj~nAnaM bhaktAnAM mAnavardhanaH 03240311 tAnyeva te.abhirUpANi rUpANi bhagavaMstava 03240312 yAni yAni cha rochante svajanAnAmarUpiNaH 03240321 tvAM sUribhistattvabubhutsayAddhA sadAbhivAdArhaNapAdapITham 03240322 aishvaryavairAgyayasho.avabodha vIryashriyA pUrtamahaM prapadye 03240331 paraM pradhAnaM puruShaM mahAntaM kAlaM kaviM trivR^itaM lokapAlam 03240332 AtmAnubhUtyAnugataprapa~nchaM svachChandashaktiM kapilaM prapadye 03240341 a smAbhipR^ichChe.adya patiM prajAnAM tvayAvatIrNarNa utAptakAmaH 03240342 parivrajatpadavImAsthito.ahaM chariShye tvAM hR^idi yu~njanvishokaH 03240350 shrIbhagavAnuvAcha 03240351 mayA proktaM hi lokasya pramANaM satyalaukike 03240352 athAjani mayA tubhyaM yadavochamR^itaM mune 03240361 etanme janma loke.asminmumukShUNAM durAshayAt 03240362 prasa~NkhyAnAya tattvAnAM sammatAyAtmadarshane 03240371 eSha Atmapatho.avyakto naShTaH kAlena bhUyasA 03240372 taM pravartayituM dehamimaM viddhi mayA bhR^itam 03240381 gachCha kAmaM mayApR^iShTo mayi sannyastakarmaNA 03240382 jitvA sudurjayaM mR^ityumamR^itatvAya mAM bhaja 03240391 mAmAtmAnaM svayaMjyotiH sarvabhUtaguhAshayam 03240392 AtmanyevAtmanA vIkShya vishoko.abhayamR^ichChasi 03240401 mAtra AdhyAtmikIM vidyAM shamanIM sarvakarmaNAm 03240402 vitariShye yayA chAsau bhayaM chAtitariShyati 03240410 maitreya uvAcha 03240411 evaM samuditastena kapilena prajApatiH 03240412 dakShiNIkR^itya taM prIto vanameva jagAma ha 03240421 vrataM sa Asthito maunamAtmaikasharaNo muniH 03240422 niHsa~Ngo vyacharatkShoNImanagniraniketanaH 03240431 mano brahmaNi yu~njAno yattatsadasataH param 03240432 guNAvabhAse viguNa ekabhaktyAnubhAvite 03240441 niraha~NkR^itirnirmamashcha nirdvandvaH samadR^iksvadR^ik 03240442 pratyakprashAntadhIrdhIraH prashAntormirivodadhiH 03240451 vAsudeve bhagavati sarvaj~ne pratyagAtmani 03240452 pareNa bhaktibhAvena labdhAtmA muktabandhanaH 03240461 AtmAnaM sarvabhUteShu bhagavantamavasthitam 03240462 apashyatsarvabhUtAni bhagavatyapi chAtmani 03240471 ichChAdveShavihInena sarvatra samachetasA 03240472 bhagavadbhaktiyuktena prAptA bhAgavatI gatiH iti shrImadbhAgavate mahApurANe pAramahaMsyAM saMhitAyAM tR^itIyaskandhe kApileye chaturviMsho.adhyAyaH || 24 || \medskip\hrule\medskip 03250010 shaunaka uvAcha 03250011 kapilastattvasa~NkhyAtA bhagavAnAtmamAyayA 03250012 jAtaH svayamajaH sAkShAdAtmapraj~naptaye nR^iNAm 03250021 na hyasya varShmaNaH puMsAM varimNaH sarvayoginAm 03250022 vishrutau shrutadevasya bhUri tR^ipyanti me.asavaH 03250031 yadyadvidhatte bhagavAnsvachChandAtmAtmamAyayA 03250032 tAni me shraddadhAnasya kIrtanyAnyanukIrtaya 03250040 sUta uvAcha 03250041 dvaipAyanasakhastvevaM maitreyo bhagavAMstathA 03250042 prAhedaM viduraM prIta AnvIkShikyAM prachoditaH 03250050 maitreya uvAcha 03250051 pitari prasthite.araNyaM mAtuH priyachikIrShayA 03250052 tasminbindusare.avAtsIdbhagavAnkapilaH kila 03250061 tamAsInamakarmANaM tattvamArgAgradarshanam 03250062 svasutaM devahUtyAha dhAtuH saMsmaratI vachaH 03250070 devahUtiruvAcha 03250071 nirviNNA nitarAM bhUmannasadindriyatarShaNAt 03250072 yena sambhAvyamAnena prapannAndhaM tamaH prabho 03250081 tasya tvaM tamaso.andhasya duShpArasyAdya pAragam 03250082 sachchakShurjanmanAmante labdhaM me tvadanugrahAt 03250091 ya Adyo bhagavAnpuMsAmIshvaro vai bhavAnkila 03250092 lokasya tamasAndhasya chakShuH sUrya ivoditaH 03250101 atha me deva sammohamapAkraShTuM tvamarhasi 03250102 yo.avagraho.ahaM mametItyetasminyojitastvayA 03250111 taM tvA gatAhaM sharaNaM sharaNyaM svabhR^ityasaMsArataroH kuThAram 03250112 jij~nAsayAhaM prakR^iteH pUruShasya namAmi saddharmavidAM variShTham 03250120 maitreya uvAcha 03250121 iti svamAturniravadyamIpsitaM nishamya puMsAmapavargavardhanam 03250122 dhiyAbhinandyAtmavatAM satAM gatirbabhASha IShatsmitashobhitAnanaH 03250130 shrIbhagavAnuvAcha 03250131 yoga AdhyAtmikaH puMsAM mato niHshreyasAya me 03250132 atyantoparatiryatra duHkhasya cha sukhasya cha 03250141 tamimaM te pravakShyAmi yamavochaM purAnaghe 03250142 R^iShINAM shrotukAmAnAM yogaM sarvA~NganaipuNam 03250151 chetaH khalvasya bandhAya muktaye chAtmano matam 03250152 guNeShu saktaM bandhAya rataM vA puMsi muktaye 03250161 ahaM mamAbhimAnotthaiH kAmalobhAdibhirmalaiH 03250162 vItaM yadA manaH shuddhamaduHkhamasukhaM samam 03250171 tadA puruSha AtmAnaM kevalaM prakR^iteH param 03250172 nirantaraM svayaMjyotiraNimAnamakhaNDitam 03250181 j~nAnavairAgyayuktena bhaktiyuktena chAtmanA 03250182 paripashyatyudAsInaM prakR^itiM cha hataujasam 03250191 na yujyamAnayA bhaktyA bhagavatyakhilAtmani 03250192 sadR^isho.asti shivaH panthA yoginAM brahmasiddhaye 03250201 prasa~NgamajaraM pAshamAtmanaH kavayo viduH 03250202 sa eva sAdhuShu kR^ito mokShadvAramapAvR^itam 03250211 titikShavaH kAruNikAH suhR^idaH sarvadehinAm 03250212 ajAtashatravaH shAntAH sAdhavaH sAdhubhUShaNAH 03250221 mayyananyena bhAvena bhaktiM kurvanti ye dR^iDhAm 03250222 matkR^ite tyaktakarmANastyaktasvajanabAndhavAH 03250231 madAshrayAH kathA mR^iShTAH shR^iNvanti kathayanti cha 03250232 tapanti vividhAstApA naitAnmadgatachetasaH 03250241 ta ete sAdhavaH sAdhvi sarvasa~NgavivarjitAH 03250242 sa~NgasteShvatha te prArthyaH sa~NgadoShaharA hi te 03250251 satAM prasa~NgAnmama vIryasaMvido bhavanti hR^itkarNarasAyanAH kathAH 03250252 tajjoShaNAdAshvapavargavartmani shraddhA ratirbhaktiranukramiShyati 03250261 bhaktyA pumAnjAtavirAga aindriyAddR^iShTashrutAnmadrachanAnuchintayA 03250262 chittasya yatto grahaNe yogayukto yatiShyate R^ijubhiryogamArgaiH 03250271 asevayAyaM prakR^iterguNAnAM j~nAnena vairAgyavijR^imbhitena 03250272 yogena mayyarpitayA cha bhaktyA mAM pratyagAtmAnamihAvarundhe 03250280 devahUtiruvAcha 03250281 kAchittvayyuchitA bhaktiH kIdR^ishI mama gocharA 03250282 yayA padaM te nirvANama~njasAnvAshnavA aham 03250291 yo yogo bhagavadbANo nirvANAtmaMstvayoditaH 03250292 kIdR^ishaH kati chA~NgAni yatastattvAvabodhanam 03250301 tadetanme vijAnIhi yathAhaM mandadhIrhare 03250302 sukhaM buddhyeya durbodhaM yoShA bhavadanugrahAt 03250310 maitreya uvAcha 03250311 viditvArthaM kapilo mAturitthaM jAtasneho yatra tanvAbhijAtaH 03250312 tattvAmnAyaM yatpravadanti sA~NkhyaM provAcha vai bhaktivitAnayogam 03250320 shrIbhagavAnuvAcha 03250321 devAnAM guNali~NgAnAmAnushravikakarmaNAm 03250322 sattva evaikamanaso vR^ittiH svAbhAvikI tu yA 03250341 animittA bhAgavatI bhaktiH siddhergarIyasI 03250342 jarayatyAshu yA koshaM nigIrNamanalo yathA 03250351 naikAtmatAM me spR^ihayanti kechinmatpAdasevAbhiratA madIhAH 03250352 ye.anyonyato bhAgavatAH prasajya sabhAjayante mama pauruShANi 03250361 pashyanti te me ruchirANyamba santaH prasannavaktrAruNalochanAni 03250362 rUpANi divyAni varapradAni sAkaM vAchaM spR^ihaNIyAM vadanti 03250371 tairdarshanIyAvayavairudAra vilAsahAsekShitavAmasUktaiH 03250372 hR^itAtmano hR^itaprANAMshcha bhaktiranichChato me gatimaNvIM prayu~Nkte 03250381 atho vibhUtiM mama mAyAvinastAmaishvaryamaShTA~NgamanupravR^ittam 03250382 shriyaM bhAgavatIM vAspR^ihayanti bhadrAM parasya me te.ashnuvate tu loke 03250391 na karhichinmatparAH shAntarUpe na~NkShyanti no me.animiSho leDhi hetiH 03250392 yeShAmahaM priya AtmA sutashcha sakhA guruH suhR^ido daivamiShTam 03250401 imaM lokaM tathaivAmumAtmAnamubhayAyinam 03250402 AtmAnamanu ye cheha ye rAyaH pashavo gR^ihAH 03250411 visR^ijya sarvAnanyAMshcha mAmevaM vishvatomukham 03250412 bhajantyananyayA bhaktyA tAnmR^ityoratipAraye 03250421 nAnyatra madbhagavataH pradhAnapuruSheshvarAt 03250422 AtmanaH sarvabhUtAnAM bhayaM tIvraM nivartate 03250431 madbhayAdvAti vAto.ayaM sUryastapati madbhayAt 03250432 varShatIndro dahatyagnirmR^ityushcharati madbhayAt 03250441 j~nAnavairAgyayuktena bhaktiyogena yoginaH 03250442 kShemAya pAdamUlaM me pravishantyakutobhayam 03250451 etAvAneva loke.asminpuMsAM niHshreyasodayaH 03250452 tIvreNa bhaktiyogena mano mayyarpitaM sthiram iti shrImadbhAgavate mahApurANe pAramahaMsyAM saMhitAyAM tR^itIyaskandhe kApileyopAkhyAne pa~nchaviMsho.adhyAyaH || 25 || \medskip\hrule\medskip 03260010 shrIbhagavAnuvAcha 03260011 atha te sampravakShyAmi tattvAnAM lakShaNaM pR^ithak 03260012 yadviditvA vimuchyeta puruShaH prAkR^itairguNaiH 03260021 j~nAnaM niHshreyasArthAya puruShasyAtmadarshanam 03260022 yadAhurvarNaye tatte hR^idayagranthibhedanam 03260031 anAdirAtmA puruSho nirguNaH prakR^iteH paraH 03260032 pratyagdhAmA svayaMjyotirvishvaM yena samanvitam 03260041 sa eSha prakR^itiM sUkShmAM daivIM guNamayIM vibhuH 03260042 yadR^ichChayaivopagatAmabhyapadyata lIlayA 03260051 guNairvichitrAH sR^ijatIM sarUpAH prakR^itiM prajAH 03260052 vilokya mumuhe sadyaH sa iha j~nAnagUhayA 03260061 evaM parAbhidhyAnena kartR^itvaM prakR^iteH pumAn 03260062 karmasu kriyamANeShu guNairAtmani manyate 03260071 tadasya saMsR^itirbandhaH pAratantryaM cha tatkR^itam 03260072 bhavatyakarturIshasya sAkShiNo nirvR^itAtmanaH 03260081 kAryakAraNakartR^itve kAraNaM prakR^itiM viduH 03260082 bhoktR^itve sukhaduHkhAnAM puruShaM prakR^iteH param 03260090 devahUtiruvAcha 03260091 prakR^iteH puruShasyApi lakShaNaM puruShottama 03260092 brUhi kAraNayorasya sadasachcha yadAtmakam 03260100 shrIbhagavAnuvAcha 03260101 yattattriguNamavyaktaM nityaM sadasadAtmakam 03260102 pradhAnaM prakR^itiM prAhuravisheShaM visheShavat 03260111 pa~nchabhiH pa~nchabhirbrahma chaturbhirdashabhistathA 03260112 etachchaturviMshatikaM gaNaM prAdhAnikaM viduH 03260121 mahAbhUtAni pa~nchaiva bhUrApo.agnirmarunnabhaH 03260122 tanmAtrANi cha tAvanti gandhAdIni matAni me 03260131 indriyANi dasha shrotraM tvagdR^igrasananAsikAH 03260132 vAkkarau charaNau meDhraM pAyurdashama uchyate 03260141 mano buddhiraha~NkArashchittamityantarAtmakam 03260142 chaturdhA lakShyate bhedo vR^ittyA lakShaNarUpayA 03260151 etAvAneva sa~NkhyAto brahmaNaH saguNasya ha 03260152 sannivesho mayA prokto yaH kAlaH pa~nchaviMshakaH 03260161 prabhAvaM pauruShaM prAhuH kAlameke yato bhayam 03260162 aha~NkAravimUDhasya kartuH prakR^itimIyuShaH 03260171 prakR^iterguNasAmyasya nirvisheShasya mAnavi 03260172 cheShTA yataH sa bhagavAnkAla ityupalakShitaH 03260181 antaH puruSharUpeNa kAlarUpeNa yo bahiH 03260182 samanvetyeSha sattvAnAM bhagavAnAtmamAyayA 03260191 daivAtkShubhitadharmiNyAM svasyAM yonau paraH pumAn 03260192 Adhatta vIryaM sAsUta mahattattvaM hiraNmayam 03260201 vishvamAtmagataM vya~njankUTastho jagada~NkuraH 03260202 svatejasApibattIvramAtmaprasvApanaM tamaH 03260211 yattatsattvaguNaM svachChaM shAntaM bhagavataH padam 03260212 yadAhurvAsudevAkhyaM chittaM tanmahadAtmakam 03260221 svachChatvamavikAritvaM shAntatvamiti chetasaH 03260222 vR^ittibhirlakShaNaM proktaM yathApAM prakR^itiH parA 03260231 mahattattvAdvikurvANAdbhagavadvIryasambhavAt 03260232 kriyAshaktiraha~NkArastrividhaH samapadyata 03260241 vaikArikastaijasashcha tAmasashcha yato bhavaH 03260242 manasashchendriyANAM cha bhUtAnAM mahatAmapi 03260251 sahasrashirasaM sAkShAdyamanantaM prachakShate 03260252 sa~NkarShaNAkhyaM puruShaM bhUtendriyamanomayam 03260261 kartR^itvaM karaNatvaM cha kAryatvaM cheti lakShaNam 03260262 shAntaghoravimUDhatvamiti vA syAdaha~NkR^iteH 03260271 vaikArikAdvikurvANAnmanastattvamajAyata 03260272 yatsa~NkalpavikalpAbhyAM vartate kAmasambhavaH 03260281 yadvidurhyaniruddhAkhyaM hR^iShIkANAmadhIshvaram 03260282 shAradendIvarashyAmaM saMrAdhyaM yogibhiH shanaiH 03260291 taijasAttu vikurvANAdbuddhitattvamabhUtsati 03260292 dravyasphuraNavij~nAnamindriyANAmanugrahaH 03260301 saMshayo.atha viparyAso nishchayaH smR^itireva cha 03260302 svApa ityuchyate buddherlakShaNaM vR^ittitaH pR^ithak 03260311 taijasAnIndriyANyeva kriyAj~nAnavibhAgashaH 03260312 prANasya hi kriyAshaktirbuddhervij~nAnashaktitA 03260321 tAmasAchcha vikurvANAdbhagavadvIryachoditAt 03260322 shabdamAtramabhUttasmAnnabhaH shrotraM tu shabdagam 03260331 arthAshrayatvaM shabdasya draShTurli~Ngatvameva cha 03260332 tanmAtratvaM cha nabhaso lakShaNaM kavayo viduH 03260341 bhUtAnAM ChidradAtR^itvaM bahirantarameva cha 03260342 prANendriyAtmadhiShNyatvaM nabhaso vR^ittilakShaNam 03260351 nabhasaH shabdatanmAtrAtkAlagatyA vikurvataH 03260352 sparsho.abhavattato vAyustvaksparshasya cha sa~NgrahaH 03260361 mR^idutvaM kaThinatvaM cha shaityamuShNatvameva cha 03260362 etatsparshasya sparshatvaM tanmAtratvaM nabhasvataH 03260371 chAlanaM vyUhanaM prAptirnetR^itvaM dravyashabdayoH 03260372 sarvendriyANAmAtmatvaM vAyoH karmAbhilakShaNam 03260381 vAyoshcha sparshatanmAtrAdrUpaM daiveritAdabhUt 03260382 samutthitaM tatastejashchakShU rUpopalambhanam 03260391 dravyAkR^ititvaM guNatA vyaktisaMsthAtvameva cha 03260392 tejastvaM tejasaH sAdhvi rUpamAtrasya vR^ittayaH 03260401 dyotanaM pachanaM pAnamadanaM himamardanam 03260402 tejaso vR^ittayastvetAH shoShaNaM kShuttR^iDeva cha 03260411 rUpamAtrAdvikurvANAttejaso daivachoditAt 03260412 rasamAtramabhUttasmAdambho jihvA rasagrahaH 03260421 kaShAyo madhurastiktaH kaTvamla iti naikadhA 03260422 bhautikAnAM vikAreNa rasa eko vibhidyate 03260431 kledanaM piNDanaM tR^iptiH prANanApyAyanondanam 03260432 tApApanodo bhUyastvamambhaso vR^ittayastvimAH 03260441 rasamAtrAdvikurvANAdambhaso daivachoditAt 03260442 gandhamAtramabhUttasmAtpR^ithvI ghrANastu gandhagaH 03260451 karambhapUtisaurabhya shAntogrAmlAdibhiH pR^ithak 03260452 dravyAvayavavaiShamyAdgandha eko vibhidyate 03260461 bhAvanaM brahmaNaH sthAnaM dhAraNaM sadvisheShaNam 03260462 sarvasattvaguNodbhedaH pR^ithivIvR^ittilakShaNam 03260471 nabhoguNavisheSho.artho yasya tachChrotramuchyate 03260472 vAyorguNavisheSho.artho yasya tatsparshanaM viduH 03260481 tejoguNavisheSho.artho yasya tachchakShuruchyate 03260482 ambhoguNavisheSho.artho yasya tadrasanaM viduH 03260483 bhUmerguNavisheSho.artho yasya sa ghrANa uchyate 03260491 parasya dR^ishyate dharmo hyaparasminsamanvayAt 03260492 ato visheSho bhAvAnAM bhUmAvevopalakShyate 03260501 etAnyasaMhatya yadA mahadAdIni sapta vai 03260502 kAlakarmaguNopeto jagadAdirupAvishat 03260511 tatastenAnuviddhebhyo yuktebhyo.aNDamachetanam 03260512 utthitaM puruSho yasmAdudatiShThadasau virAT 03260521 etadaNDaM visheShAkhyaM kramavR^iddhairdashottaraiH 03260522 toyAdibhiH parivR^itaM pradhAnenAvR^itairbahiH 03260523 yatra lokavitAno.ayaM rUpaM bhagavato hareH 03260531 hiraNmayAdaNDakoshAdutthAya salile shayAt 03260532 tamAvishya mahAdevo bahudhA nirbibheda kham 03260541 nirabhidyatAsya prathamaM mukhaM vANI tato.abhavat 03260542 vANyA vahniratho nAse prANoto ghrANa etayoH 03260551 ghrANAdvAyurabhidyetAmakShiNI chakShuretayoH 03260552 tasmAtsUryo nyabhidyetAM karNau shrotraM tato dishaH 03260561 nirbibheda virAjastvag romashmashrvAdayastataH 03260562 tata oShadhayashchAsanshishnaM nirbibhide tataH 03260571 retastasmAdApa Asannirabhidyata vai gudam 03260572 gudAdapAno.apAnAchcha mR^ityurlokabhaya~NkaraH 03260581 hastau cha nirabhidyetAM balaM tAbhyAM tataH svarAT 03260582 pAdau cha nirabhidyetAM gatistAbhyAM tato hariH 03260591 nADyo.asya nirabhidyanta tAbhyo lohitamAbhR^itam 03260592 nadyastataH samabhavannudaraM nirabhidyata 03260601 kShutpipAse tataH syAtAM samudrastvetayorabhUt 03260602 athAsya hR^idayaM bhinnaM hR^idayAnmana utthitam 03260611 manasashchandramA jAto buddhirbuddhergirAM patiH 03260612 aha~NkArastato rudrashchittaM chaityastato.abhavat 03260621 ete hyabhyutthitA devA naivAsyotthApane.ashakan 03260622 punarAvivishuH khAni tamutthApayituM kramAt 03260631 vahnirvAchA mukhaM bheje nodatiShThattadA virAT 03260632 ghrANena nAsike vAyurnodatiShThattadA virAT 03260641 akShiNI chakShuShAdityo nodatiShThattadA virAT 03260642 shrotreNa karNau cha disho nodatiShThattadA virAT 03260651 tvachaM romabhiroShadhyo nodatiShThattadA virAT 03260652 retasA shishnamApastu nodatiShThattadA virAT 03260661 gudaM mR^ityurapAnena nodatiShThattadA virAT 03260662 hastAvindro balenaiva nodatiShThattadA virAT 03260671 viShNurgatyaiva charaNau nodatiShThattadA virAT 03260672 nADIrnadyo lohitena nodatiShThattadA virAT 03260681 kShuttR^iDbhyAmudaraM sindhurnodatiShThattadA virAT 03260682 hR^idayaM manasA chandro nodatiShThattadA virAT 03260691 buddhyA brahmApi hR^idayaM nodatiShThattadA virAT 03260692 rudro.abhimatyA hR^idayaM nodatiShThattadA virAT 03260701 chittena hR^idayaM chaityaH kShetraj~naH prAvishadyadA 03260702 virATtadaiva puruShaH salilAdudatiShThata 03260711 yathA prasuptaM puruShaM prANendriyamanodhiyaH 03260712 prabhavanti vinA yena notthApayitumojasA 03260721 tamasminpratyagAtmAnaM dhiyA yogapravR^ittayA 03260722 bhaktyA viraktyA j~nAnena vivichyAtmani chintayet iti shrImadbhAgavate mahApurANe pAramahaMsyAM saMhitAyAM tR^itIyaskandhe kApileye tattvasamAmnAye ShaDviMsho.adhyAyaH || 26 || \medskip\hrule\medskip 03270010 shrIbhagavAnuvAcha 03270011 prakR^itistho.api puruSho nAjyate prAkR^itairguNaiH 03270012 avikArAdakartR^itvAnnirguNatvAjjalArkavat 03270021 sa eSha yarhi prakR^iterguNeShvabhiviShajjate 03270022 aha~NkriyAvimUDhAtmA kartAsmItyabhimanyate 03270031 tena saMsArapadavImavasho.abhyetyanirvR^itaH 03270032 prAsa~NgikaiH karmadoShaiH sadasanmishrayoniShu 03270041 arthe hyavidyamAne.api saMsR^itirna nivartate 03270042 dhyAyato viShayAnasya svapne.anarthAgamo yathA 03270051 ata eva shanaishchittaM prasaktamasatAM pathi 03270052 bhaktiyogena tIvreNa viraktyA cha nayedvasham 03270061 yamAdibhiryogapathairabhyasa~nshraddhayAnvitaH 03270062 mayi bhAvena satyena matkathAshravaNena cha 03270071 sarvabhUtasamatvena nirvaireNAprasa~NgataH 03270072 brahmacharyeNa maunena svadharmeNa balIyasA 03270081 yadR^ichChayopalabdhena santuShTo mitabhu~NmuniH 03270082 viviktasharaNaH shAnto maitraH karuNa AtmavAn 03270091 sAnubandhe cha dehe.asminnakurvannasadAgraham 03270092 j~nAnena dR^iShTatattvena prakR^iteH puruShasya cha 03270101 nivR^ittabuddhyavasthAno dUrIbhUtAnyadarshanaH 03270102 upalabhyAtmanAtmAnaM chakShuShevArkamAtmadR^ik 03270111 muktali~NgaM sadAbhAsamasati pratipadyate 03270112 sato bandhumasachchakShuH sarvAnusyUtamadvayam 03270121 yathA jalastha AbhAsaH sthalasthenAvadR^ishyate 03270122 svAbhAsena tathA sUryo jalasthena divi sthitaH 03270131 evaM trivR^idaha~NkAro bhUtendriyamanomayaiH 03270132 svAbhAsairlakShito.anena sadAbhAsena satyadR^ik 03270141 bhUtasUkShmendriyamano buddhyAdiShviha nidrayA 03270142 lIneShvasati yastatra vinidro niraha~NkriyaH 03270151 manyamAnastadAtmAnamanaShTo naShTavanmR^iShA 03270152 naShTe.aha~NkaraNe draShTA naShTavitta ivAturaH 03270161 evaM pratyavamR^ishyAsAvAtmAnaM pratipadyate 03270162 sAha~NkArasya dravyasya yo.avasthAnamanugrahaH 03270170 devahUtiruvAcha 03270171 puruShaM prakR^itirbrahmanna vimu~nchati karhichit 03270172 anyonyApAshrayatvAchcha nityatvAdanayoH prabho 03270181 yathA gandhasya bhUmeshcha na bhAvo vyatirekataH 03270182 apAM rasasya cha yathA tathA buddheH parasya cha 03270191 akartuH karmabandho.ayaM puruShasya yadAshrayaH 03270192 guNeShu satsu prakR^iteH kaivalyaM teShvataH katham 03270201 kvachittattvAvamarshena nivR^ittaM bhayamulbaNam 03270202 anivR^ittanimittatvAtpunaH pratyavatiShThate 03270210 shrIbhagavAnuvAcha 03270211 animittanimittena svadharmeNAmalAtmanA 03270212 tIvrayA mayi bhaktyA cha shrutasambhR^itayA chiram 03270221 j~nAnena dR^iShTatattvena vairAgyeNa balIyasA 03270222 tapoyuktena yogena tIvreNAtmasamAdhinA 03270231 prakR^itiH puruShasyeha dahyamAnA tvaharnisham 03270232 tirobhavitrI shanakairagneryonirivAraNiH 03270241 bhuktabhogA parityaktA dR^iShTadoShA cha nityashaH 03270242 neshvarasyAshubhaM dhatte sve mahimni sthitasya cha 03270251 yathA hyapratibuddhasya prasvApo bahvanarthabhR^it 03270252 sa eva pratibuddhasya na vai mohAya kalpate 03270261 evaM viditatattvasya prakR^itirmayi mAnasam 03270262 yu~njato nApakuruta AtmArAmasya karhichit 03270271 yadaivamadhyAtmarataH kAlena bahujanmanA 03270272 sarvatra jAtavairAgya AbrahmabhuvanAnmuniH 03270281 madbhaktaH pratibuddhArtho matprasAdena bhUyasA 03270282 niHshreyasaM svasaMsthAnaM kaivalyAkhyaM madAshrayam 03270291 prApnotIhA~njasA dhIraH svadR^ishA chChinnasaMshayaH 03270292 yadgatvA na nivarteta yogI li~NgAdvinirgame 03270301 yadA na yogopachitAsu cheto mAyAsu siddhasya viShajjate.a~Nga 03270302 ananyahetuShvatha me gatiH syAdAtyantikI yatra na mR^ityuhAsaH iti shrImadbhAgavate mahApurANe pAramahaMsyAM saMhitAyAM tR^itIyaskandhe kApileyopAkhyAne saptaviMsho.adhyAyaH || 27 || \medskip\hrule\medskip 03280010 shrIbhagavAnuvAcha 03280011 yogasya lakShaNaM vakShye sabIjasya nR^ipAtmaje 03280012 mano yenaiva vidhinA prasannaM yAti satpatham 03280021 svadharmAcharaNaM shaktyA vidharmAchcha nivartanam 03280022 daivAllabdhena santoSha AtmavichcharaNArchanam 03280031 grAmyadharmanivR^ittishcha mokShadharmaratistathA 03280032 mitamedhyAdanaM shashvadviviktakShemasevanam 03280041 ahiMsA satyamasteyaM yAvadarthaparigrahaH 03280042 brahmacharyaM tapaH shauchaM svAdhyAyaH puruShArchanam 03280051 maunaM sadAsanajayaH sthairyaM prANajayaH shanaiH 03280052 pratyAhArashchendriyANAM viShayAnmanasA hR^idi 03280061 svadhiShNyAnAmekadeshe manasA prANadhAraNam 03280062 vaikuNThalIlAbhidhyAnaM samAdhAnaM tathAtmanaH 03280071 etairanyaishcha pathibhirmano duShTamasatpatham 03280072 buddhyA yu~njIta shanakairjitaprANo hyatandritaH 03280081 shuchau deshe pratiShThApya vijitAsana Asanam 03280082 tasminsvasti samAsIna R^ijukAyaH samabhyaset 03280091 prANasya shodhayenmArgaM pUrakumbhakarechakaiH 03280092 pratikUlena vA chittaM yathA sthiramacha~nchalam 03280101 mano.achirAtsyAdvirajaM jitashvAsasya yoginaH 03280102 vAyvagnibhyAM yathA lohaM dhmAtaM tyajati vai malam 03280111 prANAyAmairdaheddoShAndhAraNAbhishcha kilbiShAn 03280112 pratyAhAreNa saMsargAndhyAnenAnIshvarAnguNAn 03280121 yadA manaH svaM virajaM yogena susamAhitam 03280122 kAShThAM bhagavato dhyAyetsvanAsAgrAvalokanaH 03280131 prasannavadanAmbhojaM padmagarbhAruNekShaNam 03280132 nIlotpaladalashyAmaM sha~NkhachakragadAdharam 03280141 lasatpa~Nkajaki~njalka pItakausheyavAsasam 03280142 shrIvatsavakShasaM bhrAjatkaustubhAmuktakandharam 03280151 mattadvirephakalayA parItaM vanamAlayA 03280152 parArdhyahAravalaya kirITA~NgadanUpuram 03280161 kA~nchIguNollasachChroNiM hR^idayAmbhojaviShTaram 03280162 darshanIyatamaM shAntaM manonayanavardhanam 03280171 apIchyadarshanaM shashvatsarvalokanamaskR^itam 03280172 santaM vayasi kaishore bhR^ityAnugrahakAtaram 03280181 kIrtanyatIrthayashasaM puNyashlokayashaskaram 03280182 dhyAyeddevaM samagrA~NgaM yAvanna chyavate manaH 03280191 sthitaM vrajantamAsInaM shayAnaM vA guhAshayam 03280192 prekShaNIyehitaM dhyAyechChuddhabhAvena chetasA 03280201 tasminlabdhapadaM chittaM sarvAvayavasaMsthitam 03280202 vilakShyaikatra saMyujyAda~Nge bhagavato muniH 03280211 sa~nchintayedbhagavatashcharaNAravindaM 03280212 vajrA~NkushadhvajasaroruhalA~nChanADhyam 03280213 uttu~NgaraktavilasannakhachakravAla 03280214 jyotsnAbhirAhatamahaddhR^idayAndhakAram 03280221 yachChauchaniHsR^itasaritpravarodakena 03280222 tIrthena mUrdhnyadhikR^itena shivaH shivo.abhUt 03280223 dhyAturmanaHshamalashailanisR^iShTavajraM 03280224 dhyAyechchiraM bhagavatashcharaNAravindam 03280231 jAnudvayaM jalajalochanayA jananyA 03280232 lakShmyAkhilasya suravanditayA vidhAtuH 03280233 UrvornidhAya karapallavarochiShA yat 03280234 saMlAlitaM hR^idi vibhorabhavasya kuryAt 03280241 UrU suparNabhujayoradhi shobhamAnAv 03280242 ojonidhI atasikAkusumAvabhAsau 03280243 vyAlambipItavaravAsasi vartamAna 03280244 kA~nchIkalApaparirambhi nitambabimbam 03280251 nAbhihradaM bhuvanakoshaguhodarasthaM 03280252 yatrAtmayonidhiShaNAkhilalokapadmam 03280253 vyUDhaM harinmaNivR^iShastanayoramuShya 03280254 dhyAyeddvayaM vishadahAramayUkhagauram 03280261 vakSho.adhivAsamR^iShabhasya mahAvibhUteH 03280262 puMsAM manonayananirvR^itimAdadhAnam 03280263 kaNThaM cha kaustubhamaNeradhibhUShaNArthaM 03280264 kuryAnmanasyakhilalokanamaskR^itasya 03280271 bAhUMshcha mandaragireH parivartanena 03280272 nirNiktabAhuvalayAnadhilokapAlAn 03280273 sa~nchintayeddashashatAramasahyatejaH 03280274 sha~NkhaM cha tatkarasaroruharAjahaMsam 03280281 kaumodakIM bhagavato dayitAM smareta 03280282 digdhAmarAtibhaTashoNitakardamena 03280283 mAlAM madhuvratavarUthagiropaghuShTAM 03280284 chaityasya tattvamamalaM maNimasya kaNThe 03280291 bhR^ityAnukampitadhiyeha gR^ihItamUrteH 03280292 sa~nchintayedbhagavato vadanAravindam 03280293 yadvisphuranmakarakuNDalavalgitena 03280294 vidyotitAmalakapolamudAranAsam 03280301 yachChrIniketamalibhiH parisevyamAnaM 03280302 bhUtyA svayA kuTilakuntalavR^indajuShTam 03280303 mInadvayAshrayamadhikShipadabjanetraM 03280304 dhyAyenmanomayamatandrita ullasadbhru 03280311 tasyAvalokamadhikaM kR^ipayAtighora 03280312 tApatrayopashamanAya nisR^iShTamakShNoH 03280313 snigdhasmitAnuguNitaM vipulaprasAdaM 03280314 dhyAyechchiraM vipulabhAvanayA guhAyAm 03280321 hAsaM hareravanatAkhilalokatIvra 03280322 shokAshrusAgaravishoShaNamatyudAram 03280323 sammohanAya rachitaM nijamAyayAsya 03280324 bhrUmaNDalaM munikR^ite makaradhvajasya 03280331 dhyAnAyanaM prahasitaM bahulAdharoShTha 03280332 bhAsAruNAyitatanudvijakundapa~Nkti 03280333 dhyAyetsvadehakuhare.avasitasya viShNor 03280334 bhaktyArdrayArpitamanA na pR^ithagdidR^ikShet 03280341 evaM harau bhagavati pratilabdhabhAvo 03280342 bhaktyA dravaddhR^idaya utpulakaH pramodAt 03280343 autkaNThyabAShpakalayA muhurardyamAnas 03280344 tachchApi chittabaDishaM shanakairviyu~Nkte 03280351 muktAshrayaM yarhi nirviShayaM viraktaM 03280352 nirvANamR^ichChati manaH sahasA yathArchiH 03280353 AtmAnamatra puruSho.avyavadhAnamekam 03280354 anvIkShate pratinivR^ittaguNapravAhaH 03280361 so.apyetayA charamayA manaso nivR^ittyA 03280362 tasminmahimnyavasitaH sukhaduHkhabAhye 03280363 hetutvamapyasati kartari duHkhayoryat 03280364 svAtmanvidhatta upalabdhaparAtmakAShThaH 03280371 dehaM cha taM na charamaH sthitamutthitaM vA 03280372 siddho vipashyati yato.adhyagamatsvarUpam 03280373 daivAdupetamatha daivavashAdapetaM 03280374 vAso yathA parikR^itaM madirAmadAndhaH 03280381 deho.api daivavashagaH khalu karma yAvat 03280382 svArambhakaM pratisamIkShata eva sAsuH 03280383 taM saprapa~nchamadhirUDhasamAdhiyogaH 03280384 svApnaM punarna bhajate pratibuddhavastuH 03280391 yathA putrAchcha vittAchcha pR^itha~NmartyaH pratIyate 03280392 apyAtmatvenAbhimatAddehAdeH puruShastathA 03280401 yatholmukAdvisphuli~NgAddhUmAdvApi svasambhavAt 03280402 apyAtmatvenAbhimatAdyathAgniH pR^ithagulmukAt 03280411 bhUtendriyAntaHkaraNAtpradhAnAjjIvasaMj~nitAt 03280412 AtmA tathA pR^ithagdraShTA bhagavAnbrahmasaMj~nitaH 03280421 sarvabhUteShu chAtmAnaM sarvabhUtAni chAtmani 03280422 IkShetAnanyabhAvena bhUteShviva tadAtmatAm 03280431 svayoniShu yathA jyotirekaM nAnA pratIyate 03280432 yonInAM guNavaiShamyAttathAtmA prakR^itau sthitaH 03280441 tasmAdimAM svAM prakR^itiM daivIM sadasadAtmikAm 03280442 durvibhAvyAM parAbhAvya svarUpeNAvatiShThate iti shrImadbhAgavate mahApurANe pAramahaMsyAM saMhitAyAM tR^itIyaskandhe kApileye sAdhanAnuShThAnaM nAmAShTAviMsho.adhyAyaH || 28 || \medskip\hrule\medskip 03290010 devahUtiruvAcha 03290011 lakShaNaM mahadAdInAM prakR^iteH puruShasya cha 03290012 svarUpaM lakShyate.amIShAM yena tatpAramArthikam 03290021 yathA sA~NkhyeShu kathitaM yanmUlaM tatprachakShate 03290022 bhaktiyogasya me mArgaM brUhi vistarashaH prabho 03290031 virAgo yena puruSho bhagavansarvato bhavet 03290032 AchakShva jIvalokasya vividhA mama saMsR^itIH 03290041 kAlasyeshvararUpasya pareShAM cha parasya te 03290042 svarUpaM bata kurvanti yaddhetoH kushalaM janAH 03290051 lokasya mithyAbhimaterachakShuShashchiraM prasuptasya tamasyanAshraye 03290052 shrAntasya karmasvanuviddhayA dhiyA tvamAvirAsIH kila yogabhAskaraH 03290060 maitreya uvAcha 03290061 iti mAturvachaH shlakShNaM pratinandya mahAmuniH 03290062 AbabhAShe kurushreShTha prItastAM karuNArditaH 03290070 shrIbhagavAnuvAcha 03290071 bhaktiyogo bahuvidho mArgairbhAmini bhAvyate 03290072 svabhAvaguNamArgeNa puMsAM bhAvo vibhidyate 03290081 abhisandhAya yo hiMsAM dambhaM mAtsaryameva vA 03290082 saMrambhI bhinnadR^igbhAvaM mayi kuryAtsa tAmasaH 03290091 viShayAnabhisandhAya yasha aishvaryameva vA 03290092 archAdAvarchayedyo mAM pR^ithagbhAvaH sa rAjasaH 03290101 karmanirhAramuddishya parasminvA tadarpaNam 03290102 yajedyaShTavyamiti vA pR^ithagbhAvaH sa sAttvikaH 03290111 madguNashrutimAtreNa mayi sarvaguhAshaye 03290112 manogatiravichChinnA yathA ga~NgAmbhaso.ambudhau 03290121 lakShaNaM bhaktiyogasya nirguNasya hyudAhR^itam 03290122 ahaitukyavyavahitA yA bhaktiH puruShottame 03290131 sAlokyasArShTisAmIpya sArUpyaikatvamapyuta 03290132 dIyamAnaM na gR^ihNanti vinA matsevanaM janAH 03290141 sa eva bhaktiyogAkhya Atyantika udAhR^itaH 03290142 yenAtivrajya triguNaM madbhAvAyopapadyate 03290151 niShevitenAnimittena svadharmeNa mahIyasA 03290152 kriyAyogena shastena nAtihiMsreNa nityashaH 03290161 maddhiShNyadarshanasparsha pUjAstutyabhivandanaiH 03290162 bhUteShu madbhAvanayA sattvenAsa~Ngamena cha 03290171 mahatAM bahumAnena dInAnAmanukampayA 03290172 maitryA chaivAtmatulyeShu yamena niyamena cha 03290181 AdhyAtmikAnushravaNAnnAmasa~NkIrtanAchcha me 03290182 ArjavenAryasa~Ngena niraha~NkriyayA tathA 03290191 maddharmaNo guNairetaiH parisaMshuddha AshayaH 03290192 puruShasyA~njasAbhyeti shrutamAtraguNaM hi mAm 03290201 yathA vAtaratho ghrANamAvR^i~Nkte gandha AshayAt 03290202 evaM yogarataM cheta AtmAnamavikAri yat 03290211 ahaM sarveShu bhUteShu bhUtAtmAvasthitaH sadA 03290212 tamavaj~nAya mAM martyaH kurute.archAviDambanam 03290221 yo mAM sarveShu bhUteShu santamAtmAnamIshvaram 03290222 hitvArchAM bhajate mauDhyAdbhasmanyeva juhoti saH 03290231 dviShataH parakAye mAM mAnino bhinnadarshinaH 03290232 bhUteShu baddhavairasya na manaH shAntimR^ichChati 03290241 ahamuchchAvachairdravyaiH kriyayotpannayAnaghe 03290242 naiva tuShye.archito.archAyAM bhUtagrAmAvamAninaH 03290251 archAdAvarchayettAvadIshvaraM mAM svakarmakR^it 03290252 yAvanna veda svahR^idi sarvabhUteShvavasthitam 03290261 Atmanashcha parasyApi yaH karotyantarodaram 03290262 tasya bhinnadR^isho mR^ityurvidadhe bhayamulbaNam 03290271 atha mAM sarvabhUteShu bhUtAtmAnaM kR^itAlayam 03290272 arhayeddAnamAnAbhyAM maitryAbhinnena chakShuShA 03290281 jIvAH shreShThA hyajIvAnAM tataH prANabhR^itaH shubhe 03290282 tataH sachittAH pravarAstatashchendriyavR^ittayaH 03290291 tatrApi sparshavedibhyaH pravarA rasavedinaH 03290292 tebhyo gandhavidaH shreShThAstataH shabdavido varAH 03290301 rUpabhedavidastatra tatashchobhayatodataH 03290302 teShAM bahupadAH shreShThAshchatuShpAdastato dvipAt 03290311 tato varNAshcha chatvArasteShAM brAhmaNa uttamaH 03290312 brAhmaNeShvapi vedaj~no hyarthaj~no.abhyadhikastataH 03290321 arthaj~nAtsaMshayachChettA tataH shreyAnsvakarmakR^it 03290322 muktasa~Ngastato bhUyAnadogdhA dharmamAtmanaH 03290331 tasmAnmayyarpitAsheSha kriyArthAtmA nirantaraH 03290332 mayyarpitAtmanaH puMso mayi sannyastakarmaNaH 03290333 na pashyAmi paraM bhUtamakartuH samadarshanAt 03290341 manasaitAni bhUtAni praNamedbahumAnayan 03290342 Ishvaro jIvakalayA praviShTo bhagavAniti 03290351 bhaktiyogashcha yogashcha mayA mAnavyudIritaH 03290352 yayorekatareNaiva puruShaH puruShaM vrajet 03290361 etadbhagavato rUpaM brahmaNaH paramAtmanaH 03290362 paraM pradhAnaM puruShaM daivaM karmavicheShTitam 03290371 rUpabhedAspadaM divyaM kAla ityabhidhIyate 03290372 bhUtAnAM mahadAdInAM yato bhinnadR^ishAM bhayam 03290381 yo.antaH pravishya bhUtAni bhUtairattyakhilAshrayaH 03290382 sa viShNvAkhyo.adhiyaj~no.asau kAlaH kalayatAM prabhuH 03290391 na chAsya kashchiddayito na dveShyo na cha bAndhavaH 03290392 Avishatyapramatto.asau pramattaM janamantakR^it 03290401 yadbhayAdvAti vAto.ayaM sUryastapati yadbhayAt 03290402 yadbhayAdvarShate devo bhagaNo bhAti yadbhayAt 03290411 yadvanaspatayo bhItA latAshchauShadhibhiH saha 03290412 sve sve kAle.abhigR^ihNanti puShpANi cha phalAni cha 03290421 sravanti sarito bhItA notsarpatyudadhiryataH 03290422 agnirindhe sagiribhirbhUrna majjati yadbhayAt 03290431 nabho dadAti shvasatAM padaM yanniyamAdadaH 03290432 lokaM svadehaM tanute mahAnsaptabhirAvR^itam 03290441 guNAbhimAnino devAH sargAdiShvasya yadbhayAt 03290442 vartante.anuyugaM yeShAM vasha etachcharAcharam 03290451 so.ananto.antakaraH kAlo.anAdirAdikR^idavyayaH 03290452 janaM janena janayanmArayanmR^ityunAntakam iti shrImadbhAgavate mahApurANe pAramahaMsyAM saMhitAyAM tR^itIyaskandhe kApileyopAkhyAne ekonatriMsho.adhyAyaH || 29 || \medskip\hrule\medskip 03300010 kapila uvAcha 03300011 tasyaitasya jano nUnaM nAyaM vedoruvikramam 03300012 kAlyamAno.api balino vAyoriva ghanAvaliH 03300021 yaM yamarthamupAdatte duHkhena sukhahetave 03300022 taM taM dhunoti bhagavAnpumA~nChochati yatkR^ite 03300031 yadadhruvasya dehasya sAnubandhasya durmatiH 03300032 dhruvANi manyate mohAdgR^ihakShetravasUni cha 03300041 janturvai bhava etasminyAM yAM yonimanuvrajet 03300042 tasyAM tasyAM sa labhate nirvR^itiM na virajyate 03300051 narakastho.api dehaM vai na pumAMstyaktumichChati 03300052 nArakyAM nirvR^itau satyAM devamAyAvimohitaH 03300061 AtmajAyAsutAgAra pashudraviNabandhuShu 03300062 nirUDhamUlahR^idaya AtmAnaM bahu manyate 03300071 sandahyamAnasarvA~Nga eShAmudvahanAdhinA 03300072 karotyavirataM mUDho duritAni durAshayaH 03300081 AkShiptAtmendriyaH strINAmasatInAM cha mAyayA 03300082 raho rachitayAlApaiH shishUnAM kalabhAShiNAm 03300091 gR^iheShu kUTadharmeShu duHkhatantreShvatandritaH 03300092 kurvanduHkhapratIkAraM sukhavanmanyate gR^ihI 03300101 arthairApAditairgurvyA hiMsayetastatashcha tAn 03300102 puShNAti yeShAM poSheNa sheShabhugyAtyadhaH svayam 03300111 vArtAyAM lupyamAnAyAmArabdhAyAM punaH punaH 03300112 lobhAbhibhUto niHsattvaH parArthe kurute spR^ihAm 03300121 kuTumbabharaNAkalpo mandabhAgyo vR^ithodyamaH 03300122 shriyA vihInaH kR^ipaNo dhyAya~nChvasiti mUDhadhIH 03300131 evaM svabharaNAkalpaM tatkalatrAdayastathA 03300132 nAdriyante yathA pUrvaM kInAshA iva gojaram 03300141 tatrApyajAtanirvedo bhriyamANaH svayambhR^itaiH 03300142 jarayopAttavairUpyo maraNAbhimukho gR^ihe 03300151 Aste.avamatyopanyastaM gR^ihapAla ivAharan 03300152 AmayAvyapradIptAgniralpAhAro.alpacheShTitaH 03300161 vAyunotkramatottAraH kaphasaMruddhanADikaH 03300162 kAsashvAsakR^itAyAsaH kaNThe ghuraghurAyate 03300171 shayAnaH parishochadbhiH parivItaH svabandhubhiH 03300172 vAchyamAno.api na brUte kAlapAshavashaM gataH 03300181 evaM kuTumbabharaNe vyApR^itAtmAjitendriyaH 03300182 mriyate rudatAM svAnAmuruvedanayAstadhIH 03300191 yamadUtau tadA prAptau bhImau sarabhasekShaNau 03300192 sa dR^iShTvA trastahR^idayaH shakR^inmUtraM vimu~nchati 03300201 yAtanAdeha AvR^itya pAshairbaddhvA gale balAt 03300202 nayato dIrghamadhvAnaM daNDyaM rAjabhaTA yathA 03300211 tayornirbhinnahR^idayastarjanairjAtavepathuH 03300212 pathi shvabhirbhakShyamANa Arto.aghaM svamanusmaran 03300221 kShuttR^iTparIto.arkadavAnalAnilaiH santapyamAnaH pathi taptavAluke 03300222 kR^ichChreNa pR^iShThe kashayA cha tADitashchalatyashakto.api nirAshramodake 03300231 tatra tatra patanChrAnto mUrchChitaH punarutthitaH 03300232 pathA pApIyasA nItastarasA yamasAdanam 03300241 yojanAnAM sahasrANi navatiM nava chAdhvanaH 03300242 tribhirmuhUrtairdvAbhyAM vA nItaH prApnoti yAtanAH 03300251 AdIpanaM svagAtrANAM veShTayitvolmukAdibhiH 03300252 AtmamAMsAdanaM kvApi svakR^ittaM parato.api vA 03300261 jIvatashchAntrAbhyuddhAraH shvagR^idhrairyamasAdane 03300262 sarpavR^ishchikadaMshAdyairdashadbhishchAtmavaishasam 03300271 kR^intanaM chAvayavasho gajAdibhyo bhidApanam 03300272 pAtanaM girishR^i~Ngebhyo rodhanaM chAmbugartayoH 03300281 yAstAmisrAndhatAmisrA rauravAdyAshcha yAtanAH 03300282 bhu~Nkte naro vA nArI vA mithaH sa~Ngena nirmitAH 03300291 atraiva narakaH svarga iti mAtaH prachakShate 03300292 yA yAtanA vai nArakyastA ihApyupalakShitAH 03300301 evaM kuTumbaM bibhrANa udarambhara eva vA 03300302 visR^ijyehobhayaM pretya bhu~Nkte tatphalamIdR^isham 03300311 ekaH prapadyate dhvAntaM hitvedaM svakalevaram 03300312 kushaletarapAtheyo bhUtadroheNa yadbhR^itam 03300321 daivenAsAditaM tasya shamalaM niraye pumAn 03300322 bhu~Nkte kuTumbapoShasya hR^itavitta ivAturaH 03300331 kevalena hyadharmeNa kuTumbabharaNotsukaH 03300332 yAti jIvo.andhatAmisraM charamaM tamasaH padam 03300341 adhastAnnaralokasya yAvatIryAtanAdayaH 03300342 kramashaH samanukramya punaratrAvrajechChuchiH iti shrImadbhAgavate mahApurANe pAramahaMsyAM saMhitAyAM tR^itIyaskandhe kApileyopAkhyAne karmavipAkonAma triMsho.adhyAyaH || 30 || \medskip\hrule\medskip 03300010 shrIbhagavAnuvAcha 03310011 karmaNA daivanetreNa janturdehopapattaye 03310012 striyAH praviShTa udaraM puMso retaHkaNAshrayaH 03310021 kalalaM tvekarAtreNa pa~ncharAtreNa budbudam 03310022 dashAhena tu karkandhUH peshyaNDaM vA tataH param 03310031 mAsena tu shiro dvAbhyAM bAhva~NghryAdya~NgavigrahaH 03310032 nakhalomAsthicharmANi li~NgachChidrodbhavastribhiH 03310041 chaturbhirdhAtavaH sapta pa~nchabhiH kShuttR^iDudbhavaH 03310042 ShaDbhirjarAyuNA vItaH kukShau bhrAmyati dakShiNe 03310051 mAturjagdhAnnapAnAdyairedhaddhAturasammate 03310052 shete viNmUtrayorgarte sa janturjantusambhave 03310061 kR^imibhiH kShatasarvA~NgaH saukumAryAtpratikShaNam 03310062 mUrchChAmApnotyurukleshastatratyaiH kShudhitairmuhuH 03310071 kaTutIkShNoShNalavaNa rUkShAmlAdibhirulbaNaiH 03310072 mAtR^ibhuktairupaspR^iShTaH sarvA~NgotthitavedanaH 03310081 ulbena saMvR^itastasminnantraishcha bahirAvR^itaH 03310082 Aste kR^itvA shiraH kukShau bhugnapR^iShThashirodharaH 03310091 akalpaH svA~NgacheShTAyAM shakunta iva pa~njare 03310092 tatra labdhasmR^itirdaivAtkarma janmashatodbhavam 03310093 smarandIrghamanuchChvAsaM sharma kiM nAma vindate 03310101 Arabhya saptamAnmAsAllabdhabodho.api vepitaH 03310102 naikatrAste sUtivAtairviShThAbhUriva sodaraH 03310111 nAthamAna R^iShirbhItaH saptavadhriH kR^itA~njaliH 03310112 stuvIta taM viklavayA vAchA yenodare.arpitaH 03310120 janturuvAcha 03310121 tasyopasannamavituM jagadichChayAtta 03310122 nAnAtanorbhuvi chalachcharaNAravindam 03310123 so.ahaM vrajAmi sharaNaM hyakutobhayaM me 03310124 yenedR^ishI gatiradarshyasato.anurUpA 03310131 yastvatra baddha iva karmabhirAvR^itAtmA 03310132 bhUtendriyAshayamayImavalambya mAyAm 03310133 Aste vishuddhamavikAramakhaNDabodham 03310134 AtapyamAnahR^idaye.avasitaM namAmi 03310141 yaH pa~nchabhUtarachite rahitaH sharIre 03310142 chChanno.ayathendriyaguNArthachidAtmako.aham 03310143 tenAvikuNThamahimAnamR^iShiM tamenaM 03310144 vande paraM prakR^itipUruShayoH pumAMsam 03310151 yanmAyayoruguNakarmanibandhane.asmin 03310152 sAMsArike pathi charaMstadabhishrameNa 03310153 naShTasmR^itiH punarayaM pravR^iNIta lokaM 03310154 yuktyA kayA mahadanugrahamantareNa 03310161 j~nAnaM yadetadadadhAtkatamaH sa devas 03310162 traikAlikaM sthirachareShvanuvartitAMshaH 03310163 taM jIvakarmapadavImanuvartamAnAs 03310164 tApatrayopashamanAya vayaM bhajema 03310171 dehyanyadehavivare jaTharAgninAsR^ig 03310172 viNmUtrakUpapatito bhR^ishataptadehaH 03310173 ichChannito vivasituM gaNayansvamAsAn 03310174 nirvAsyate kR^ipaNadhIrbhagavankadA nu 03310181 yenedR^ishIM gatimasau dashamAsya Isha 03310182 sa~NgrAhitaH purudayena bhavAdR^ishena 03310183 svenaiva tuShyatu kR^itena sa dInanAthaH 03310184 ko nAma tatprati vinA~njalimasya kuryAt 03310191 pashyatyayaM dhiShaNayA nanu saptavadhriH 03310192 shArIrake damasharIryaparaH svadehe 03310193 yatsR^iShTayAsaM tamahaM puruShaM purANaM 03310194 pashye bahirhR^idi cha chaityamiva pratItam 03310201 so.ahaM vasannapi vibho bahuduHkhavAsaM 03310202 garbhAnna nirjigamiShe bahirandhakUpe 03310203 yatropayAtamupasarpati devamAyA 03310204 mithyA matiryadanu saMsR^itichakrametat 03310211 tasmAdahaM vigataviklava uddhariShya 03310212 AtmAnamAshu tamasaH suhR^idAtmanaiva 03310213 bhUyo yathA vyasanametadanekarandhraM 03310214 mA me bhaviShyadupasAditaviShNupAdaH iti shrImadbhAgavate mahApurANe pAramahaMsyAM saMhitAyAM tR^itIyaskandhe kApileyopAkhyAne jIvagatirnAmaikatriMsho.adhyAyaH || 31 || \medskip\hrule\medskip 03320220 kapila uvAcha 03320221 evaM kR^itamatirgarbhe dashamAsyaH stuvannR^iShiH 03320222 sadyaH kShipatyavAchInaM prasUtyai sUtimArutaH 03320231 tenAvasR^iShTaH sahasA kR^itvAvAkShira AturaH 03320232 viniShkrAmati kR^ichChreNa niruchChvAso hatasmR^itiH 03320241 patito bhuvyasR^i~NmishraH viShThAbhUriva cheShTate 03320242 rorUyati gate j~nAne viparItAM gatiM gataH 03320251 parachChandaM na viduShA puShyamANo janena saH 03320252 anabhipretamApannaH pratyAkhyAtumanIshvaraH 03320261 shAyito.ashuchiparya~Nke jantuH svedajadUShite 03320262 neshaH kaNDUyane.a~NgAnAmAsanotthAnacheShTane 03320271 tudantyAmatvachaM daMshA mashakA matkuNAdayaH 03320272 rudantaM vigataj~nAnaM kR^imayaH kR^imikaM yathA 03320281 ityevaM shaishavaM bhuktvA duHkhaM paugaNDameva cha 03320282 alabdhAbhIpsito.aj~nAnAdiddhamanyuH shuchArpitaH 03320291 saha dehena mAnena vardhamAnena manyunA 03320292 karoti vigrahaM kAmI kAmiShvantAya chAtmanaH 03320301 bhUtaiH pa~nchabhirArabdhe dehe dehyabudho.asakR^it 03320302 ahaM mametyasadgrAhaH karoti kumatirmatim 03320311 tadarthaM kurute karma yadbaddho yAti saMsR^itim 03320312 yo.anuyAti dadatkleshamavidyAkarmabandhanaH 03320321 yadyasadbhiH pathi punaH shishnodarakR^itodyamaiH 03320322 Asthito ramate jantustamo vishati pUrvavat 03320331 satyaM shauchaM dayA maunaM buddhiH shrIrhrIryashaH kShamA 03320332 shamo damo bhagashcheti yatsa~NgAdyAti sa~NkShayam 03320341 teShvashAnteShu mUDheShu khaNDitAtmasvasAdhuShu 03320342 sa~NgaM na kuryAchChochyeShu yoShitkrIDAmR^igeShu cha 03320351 na tathAsya bhavenmoho bandhashchAnyaprasa~NgataH 03320352 yoShitsa~NgAdyathA puMso yathA tatsa~Ngisa~NgataH 03320361 prajApatiH svAM duhitaraM dR^iShTvA tadrUpadharShitaH 03320362 rohidbhUtAM so.anvadhAvadR^ikSharUpI hatatrapaH 03320371 tatsR^iShTasR^iShTasR^iShTeShu ko nvakhaNDitadhIH pumAn 03320372 R^iShiM nArAyaNamR^ite yoShinmayyeha mAyayA 03320381 balaM me pashya mAyAyAH strImayyA jayino dishAm 03320382 yA karoti padAkrAntAnbhrUvijR^imbheNa kevalam 03320391 sa~NgaM na kuryAtpramadAsu jAtu yogasya pAraM paramArurukShuH 03320392 matsevayA pratilabdhAtmalAbho vadanti yA nirayadvAramasya 03320401 yopayAti shanairmAyA yoShiddevavinirmitA 03320402 tAmIkShetAtmano mR^ityuM tR^iNaiH kUpamivAvR^itam 03320411 yAM manyate patiM mohAnmanmAyAmR^iShabhAyatIm 03320412 strItvaM strIsa~NgataH prApto vittApatyagR^ihapradam 03320421 tAmAtmano vijAnIyAtpatyapatyagR^ihAtmakam 03320422 daivopasAditaM mR^ityuM mR^igayorgAyanaM yathA 03320431 dehena jIvabhUtena lokAllokamanuvrajan 03320432 bhu~njAna eva karmANi karotyavirataM pumAn 03320441 jIvo hyasyAnugo deho bhUtendriyamanomayaH 03320442 tannirodho.asya maraNamAvirbhAvastu sambhavaH 03320451 dravyopalabdhisthAnasya dravyekShAyogyatA yadA 03320452 tatpa~nchatvamahaMmAnAdutpattirdravyadarshanam 03320461 yathAkShNordravyAvayava darshanAyogyatA yadA 03320462 tadaiva chakShuSho draShTurdraShTR^itvAyogyatAnayoH 03320471 tasmAnna kAryaH santrAso na kArpaNyaM na sambhramaH 03320472 buddhvA jIvagatiM dhIro muktasa~Ngashcharediha 03320481 samyagdarshanayA buddhyA yogavairAgyayuktayA 03320482 mAyAvirachite loke charennyasya kalevaram 03320010 kapila uvAcha 03320011 atha yo gR^ihamedhIyAndharmAnevAvasangR^ihe 03320012 kAmamarthaM cha dharmAnsvAndogdhi bhUyaH piparti tAn 03320021 sa chApi bhagavaddharmAtkAmamUDhaH parA~NmukhaH 03320022 yajate kratubhirdevAnpitaMshcha shraddhayAnvitaH 03320031 tachChraddhayAkrAntamatiH pitR^idevavrataH pumAn 03320032 gatvA chAndramasaM lokaM somapAH punareShyati 03320041 yadA chAhIndrashayyAyAM shete.anantAsano hariH 03320042 tadA lokA layaM yAnti ta ete gR^ihamedhinAm 03320051 ye svadharmAnna duhyanti dhIrAH kAmArthahetave 03320052 niHsa~NgA nyastakarmANaH prashAntAH shuddhachetasaH 03320061 nivR^ittidharmaniratA nirmamA niraha~NkR^itAH 03320062 svadharmAptena sattvena parishuddhena chetasA 03320071 sUryadvAreNa te yAnti puruShaM vishvatomukham 03320072 parAvareshaM prakR^itimasyotpattyantabhAvanam 03320081 dviparArdhAvasAne yaH pralayo brahmaNastu te 03320082 tAvadadhyAsate lokaM parasya parachintakAH 03320091 kShmAmbho.analAnilaviyanmanaindriyArtha 03320092 bhUtAdibhiH parivR^itaM pratisa~njihIrShuH 03320093 avyAkR^itaM vishati yarhi guNatrayAtmAkAlaM 03320094 parAkhyamanubhUya paraH svayambhUH 03320101 evaM paretya bhagavantamanupraviShTAye 03320102 yogino jitamarunmanaso virAgAH 03320103 tenaiva sAkamamR^itaM puruShaM purANaM 03320104 brahma pradhAnamupayAntyagatAbhimAnAH 03320111 atha taM sarvabhUtAnAM hR^itpadmeShu kR^itAlayam 03320112 shrutAnubhAvaM sharaNaM vraja bhAvena bhAmini 03320121 AdyaH sthiracharANAM yo vedagarbhaH saharShibhiH 03320122 yogeshvaraiH kumArAdyaiH siddhairyogapravartakaiH 03320131 bhedadR^iShTyAbhimAnena niHsa~NgenApi karmaNA 03320132 kartR^itvAtsaguNaM brahma puruShaM puruSharShabham 03320141 sa saMsR^itya punaH kAle kAleneshvaramUrtinA 03320142 jAte guNavyatikare yathApUrvaM prajAyate 03320151 aishvaryaM pArameShThyaM cha te.api dharmavinirmitam 03320152 niShevya punarAyAnti guNavyatikare sati 03320161 ye tvihAsaktamanasaH karmasu shraddhayAnvitAH 03320162 kurvantyapratiShiddhAni nityAnyapi cha kR^itsnashaH 03320171 rajasA kuNThamanasaH kAmAtmAno.ajitendriyAH 03320172 pitnyajantyanudinaM gR^iheShvabhiratAshayAH 03320181 traivargikAste puruShA vimukhA harimedhasaH 03320182 kathAyAM kathanIyoru vikramasya madhudviShaH 03320191 nUnaM daivena vihatA ye chAchyutakathAsudhAm 03320192 hitvA shR^iNvantyasadgAthAH purIShamiva viDbhujaH 03320201 dakShiNena pathAryamNaH pitR^ilokaM vrajanti te 03320202 prajAmanu prajAyante shmashAnAntakriyAkR^itaH 03320211 tataste kShINasukR^itAH punarlokamimaM sati 03320211 patanti vivashA devaiH sadyo vibhraMshitodayAH 03320221 tasmAttvaM sarvabhAvena bhajasva parameShThinam 03320222 tadguNAshrayayA bhaktyA bhajanIyapadAmbujam 03320231 vAsudeve bhagavati bhaktiyogaH prayojitaH 03320232 janayatyAshu vairAgyaM j~nAnaM yadbrahmadarshanam 03320241 yadAsya chittamartheShu sameShvindriyavR^ittibhiH 03320242 na vigR^ihNAti vaiShamyaM priyamapriyamityuta 03320251 sa tadaivAtmanAtmAnaM niHsa~NgaM samadarshanam 03320252 heyopAdeyarahitamArUDhaM padamIkShate 03320261 j~nAnamAtraM paraM brahma paramAtmeshvaraH pumAn 03320262 dR^ishyAdibhiH pR^ithagbhAvairbhagavAneka Iyate 03320271 etAvAneva yogena samagreNeha yoginaH 03320272 yujyate.abhimato hyartho yadasa~Ngastu kR^itsnashaH 03320281 j~nAnamekaM parAchInairindriyairbrahma nirguNam 03320282 avabhAtyartharUpeNa bhrAntyA shabdAdidharmiNA 03320291 yathA mahAnahaMrUpastrivR^itpa~nchavidhaH svarAT 03320292 ekAdashavidhastasya vapuraNDaM jagadyataH 03320301 etadvai shraddhayA bhaktyA yogAbhyAsena nityashaH 03320302 samAhitAtmA niHsa~Ngo viraktyA paripashyati 03320311 ityetatkathitaM gurvi j~nAnaM tadbrahmadarshanam 03320312 yenAnubuddhyate tattvaM prakR^iteH puruShasya cha 03320321 j~nAnayogashcha manniShTho nairguNyo bhaktilakShaNaH 03320322 dvayorapyeka evArtho bhagavachChabdalakShaNaH 03320331 yathendriyaiH pR^ithagdvArairartho bahuguNAshrayaH 03320332 eko nAneyate tadvadbhagavAnshAstravartmabhiH 03320341 kriyayA kratubhirdAnaistapaHsvAdhyAyamarshanaiH 03320342 AtmendriyajayenApi sannyAsena cha karmaNAm 03320351 yogena vividhA~Ngena bhaktiyogena chaiva hi 03320352 dharmeNobhayachihnena yaH pravR^ittinivR^ittimAn 03320361 AtmatattvAvabodhena vairAgyeNa dR^iDhena cha 03320362 Iyate bhagavAnebhiH saguNo nirguNaH svadR^ik 03320371 prAvochaM bhaktiyogasya svarUpaM te chaturvidham 03320372 kAlasya chAvyaktagateryo.antardhAvati jantuShu 03320381 jIvasya saMsR^itIrbahvIravidyAkarmanirmitAH 03320382 yAsva~Nga pravishannAtmA na veda gatimAtmanaH 03320391 naitatkhalAyopadishennAvinItAya karhichit 03320392 na stabdhAya na bhinnAya naiva dharmadhvajAya cha 03320401 na lolupAyopadishenna gR^ihArUDhachetase 03320402 nAbhaktAya cha me jAtu na madbhaktadviShAmapi 03320411 shraddadhAnAya bhaktAya vinItAyAnasUyave 03320412 bhUteShu kR^itamaitrAya shushrUShAbhiratAya cha 03320421 bahirjAtavirAgAya shAntachittAya dIyatAm 03320422 nirmatsarAya shuchaye yasyAhaM preyasAM priyaH 03320431 ya idaM shR^iNuyAdamba shraddhayA puruShaH sakR^it 03320432 yo vAbhidhatte machchittaH sa hyeti padavIM cha me iti shrImadbhAgavate mahApurANe pAramahaMsyAM saMhitAyAM tR^itIyaskandhe kApileye dvAtriMsho.adhyAyaH || 32 || \medskip\hrule\medskip 03330010 maitreya uvAcha 03330011 evaM nishamya kapilasya vacho janitrIsA kardamasya dayitA kila devahUtiH 03330012 visrastamohapaTalA tamabhipraNamyatuShTAva tattvaviShayA~NkitasiddhibhUmim 03330020 devahUtiruvAcha 03330021 athApyajo.antaHsalile shayAnaM bhUtendriyArthAtmamayaM vapuste 03330022 guNapravAhaM sadasheShabIjaM dadhyau svayaM yajjaTharAbjajAtaH 03330031 sa eva vishvasya bhavAnvidhatte guNapravAheNa vibhaktavIryaH 03330032 sargAdyanIho.avitathAbhisandhirAtmeshvaro.atarkyasahasrashaktiH 03330041 sa tvaM bhR^ito me jaThareNa nAtha kathaM nu yasyodara etadAsIt 03330042 vishvaM yugAnte vaTapatra ekaH shete sma mAyAshishura~NghripAnaH 03330051 tvaM dehatantraH prashamAya pApmanAM nideshabhAjAM cha vibho vibhUtaye 03330052 yathAvatArAstava sUkarAdayastathAyamapyAtmapathopalabdhaye 03330061 yannAmadheyashravaNAnukIrtanAdyatprahvaNAdyatsmaraNAdapi kvachit 03330062 shvAdo.api sadyaH savanAya kalpate kutaH punaste bhagavannu darshanAt 03330071 aho bata shvapacho.ato garIyAnyajjihvAgre vartate nAma tubhyam 03330072 tepustapaste juhuvuH sasnurAryA brahmAnUchurnAma gR^iNanti ye te 03330081 taM tvAmahaM brahma paraM pumAMsaM pratyaksrotasyAtmani saMvibhAvyam 03330082 svatejasA dhvastaguNapravAhaM vande viShNuM kapilaM vedagarbham 03330090 maitreya uvAcha 03330091 IDito bhagavAnevaM kapilAkhyaH paraH pumAn 03330092 vAchAviklavayetyAha mAtaraM mAtR^ivatsalaH 03330100 kapila uvAcha 03330101 mArgeNAnena mAtaste susevyenoditena me 03330102 Asthitena parAM kAShThAmachirAdavarotsyasi 03330111 shraddhatsvaitanmataM mahyaM juShTaM yadbrahmavAdibhiH 03330112 yena mAmabhayaM yAyA mR^ityumR^ichChantyatadvidaH 03330120 maitreya uvAcha 03330121 iti pradarshya bhagavAnsatIM tAmAtmano gatim 03330122 svamAtrA brahmavAdinyA kapilo.anumato yayau 03330131 sA chApi tanayoktena yogAdeshena yogayuk 03330132 tasminnAshrama ApIDe sarasvatyAH samAhitA 03330141 abhIkShNAvagAhakapishAnjaTilAnkuTilAlakAn 03330142 AtmAnaM chogratapasA bibhratI chIriNaM kR^isham 03330151 prajApateH kardamasya tapoyogavijR^imbhitam 03330152 svagArhasthyamanaupamyaM prArthyaM vaimAnikairapi 03330161 payaHphenanibhAH shayyA dAntA rukmaparichChadAH 03330162 AsanAni cha haimAni susparshAstaraNAni cha 03330171 svachChasphaTikakuDyeShu mahAmArakateShu cha 03330172 ratnapradIpA AbhAnti lalanA ratnasaMyutAH 03330181 gR^ihodyAnaM kusumitai ramyaM bahvamaradrumaiH 03330182 kUjadviha~NgamithunaM gAyanmattamadhuvratam 03330191 yatra praviShTamAtmAnaM vibudhAnucharA jaguH 03330192 vApyAmutpalagandhinyAM kardamenopalAlitam 03330201 hitvA tadIpsitatamamapyAkhaNDalayoShitAm 03330202 ki~nchichchakAra vadanaM putravishleShaNAturA 03330211 vanaM pravrajite patyAvapatyavirahAturA 03330212 j~nAtatattvApyabhUnnaShTe vatse gauriva vatsalA 03330221 tameva dhyAyatI devamapatyaM kapilaM harim 03330222 babhUvAchirato vatsa niHspR^ihA tAdR^ishe gR^ihe 03330231 dhyAyatI bhagavadrUpaM yadAha dhyAnagocharam 03330232 sutaH prasannavadanaM samastavyastachintayA 03330241 bhaktipravAhayogena vairAgyeNa balIyasA 03330242 yuktAnuShThAnajAtena j~nAnena brahmahetunA 03330251 vishuddhena tadAtmAnamAtmanA vishvatomukham 03330252 svAnubhUtyA tirobhUta mAyAguNavisheShaNam 03330261 brahmaNyavasthitamatirbhagavatyAtmasaMshraye 03330262 nivR^ittajIvApattitvAtkShINakleshAptanirvR^itiH 03330271 nityArUDhasamAdhitvAtparAvR^ittaguNabhramA 03330272 na sasmAra tadAtmAnaM svapne dR^iShTamivotthitaH 03330281 taddehaH parataH poSho.apyakR^ishashchAdhyasambhavAt 03330282 babhau malairavachChannaH sadhUma iva pAvakaH 03330291 svA~NgaM tapoyogamayaM muktakeshaM gatAmbaram 03330292 daivaguptaM na bubudhe vAsudevapraviShTadhIH 03330301 evaM sA kapiloktena mArgeNAchirataH param 03330302 AtmAnaM brahmanirvANaM bhagavantamavApa ha 03330311 tadvIrAsItpuNyatamaM kShetraM trailokyavishrutam 03330312 nAmnA siddhapadaM yatra sA saMsiddhimupeyuShI 03330321 tasyAstadyogavidhuta mArtyaM martyamabhUtsarit 03330322 srotasAM pravarA saumya siddhidA siddhasevitA 03330331 kapilo.api mahAyogI bhagavAnpiturAshramAt 03330332 mAtaraM samanuj~nApya prAgudIchIM dishaM yayau 03330341 siddhachAraNagandharvairmunibhishchApsarogaNaiH 03330342 stUyamAnaH samudreNa dattArhaNaniketanaH 03330351 Aste yogaM samAsthAya sA~NkhyAchAryairabhiShTutaH 03330352 trayANAmapi lokAnAmupashAntyai samAhitaH 03330361 etannigaditaM tAta yatpR^iShTo.ahaM tavAnagha 03330362 kapilasya cha saMvAdo devahUtyAshcha pAvanaH 03330371 ya idamanushR^iNoti yo.abhidhatte kapilamunermatamAtmayogaguhyam 03330372 bhagavati kR^itadhIH suparNaketAvupalabhate bhagavatpadAravindam iti shrImadbhAgavate mahApurANe vaiyAsikyAmaShTAdashasAhasryAM pAramahaMsyAM saMhitAyAM tR^itIyaskandhe kApileyopAkhyAne trayastriMsho.adhyAyaH || 33 || || tR^itIyaH skandhaH samAptaH || ## Available from Bhagvat Purana (Skandha 3, adhyAya 23-33. \medskip\hrule\medskip \medskip\hrule\obeylines Please send corrections to sanskrit@cheerful.com Last updated \today https://sanskritdocuments.org \end{document}