% Text title : putragItA % File name : putragItA.itx % Category : gItA, giitaa % Location : doc\_giitaa % Description-comments : adhyAya 175/174 % Source : Mahabharata, Shantiparva, Mokshadharmaparva, pitAputrasaMvAda % Latest update : August 28, 2021 % Send corrections to : Sanskrit@cheerful.com % % This text is prepared by volunteers and is to be used for personal study % and research. The file is not to be copied or reposted for promotion of % any website or individuals or for commercial purpose without permission. % Please help to maintain respect for volunteer spirit. % \documentstyle[11pt,multicol,itrans]{article} #include=ijag.inc #endwordvowel=.h \portraitwide \parindent=100pt \let\usedvng=\Largedvng % for 1 column \pagenumbering{itrans} \def\engtitle#1{\hrule\medskip\centerline{\LARGE #1}} \def\itxtitle#1{\medskip\centerline{\LARGEdvng #1}\medskip\hrule} \def\endtitles{\medskip\obeyspaceslines} %% \begin{document} \engtitle{.. putragItA ..}## \itxtitle{.. putragItA ..}##\endtitles ## bhIShmeNa yudhiShThiramprati kAlasya drutatarapAtitaya sadyaH sAdhanasya sampAdanIyatve pramANatayA pitR^iputrasaMvAdAnuvAdaH .. 1.. yudhiShThira uvAcha | 0 atikrAmati kAle.asminsarvabhUtakShayAvahe . kiM shreyaH pratipadyeta tanme brUhi pitAmaha .. 1 bhIShma uvAcha | 2 atrApyudAharantImamitihAsaM purAtanam . pituH putreNa saMvAdaM taM nibodha yudhiShThira .. 2 dvijAteH kasyachitpArtha svAdhyAyaniratasya vai . babhUva putro medhAvI medhAvInAma nAmataH .. 3 so.abravItpitaraM putraH svAdhyAyakaraNe ratam . mokShadharmArthakushalo lokatantravichakShaNaH .. 4 putra uvAcha | 5 dhIraH kiMsvittAta kuryAtprajAnan kShipraM hyAyurbhrashyate mAnavAnAm . pitastadAchakShva yathArthayogaM mamAnupUrvyA yena dharmaM chareyam .. 5 pitovAcha. 6 vedAnadhItya brahmacharyeNa putra putrAnichChetpAvanArthaM pitR^iNAm . agnInAdhAya vidhivachcheShTayaj~no vanaM pravishyAtha munirbubhUShet .. 6 putra uvAcha | 7 evamabhyAhate loke samantAtparivArite . amoghAsu patantIShu kiM dhIra iva bhAShase .. 7 pitovAcha. 8 kathamabhyAhato lokaH kena vA parivAritaH . amoghAH kAH patantIha kinnu bhIShayasIva mAm .. 8 putra uvAcha | 9 mR^ityunAbhyAhato loko jarayA parivAritaH . ahorAtrAH patantyete nanu kasmAnna budhyase . amoghA rAtrayashchApi nityamAyAnti yAnti cha .. 9 pitovAcha. 10 yathA.ahametajjAnAmi na mR^ityustiShThatIti ha . so.ahaM kathaM pratIkShiShye jAlenevAvR^itashcharan .. 10 putra uvAcha | 11 rAtryAMrAtryAM vyatItAyAmAyuralpataraM yadA . tadaiva bandhyaM divasamiti vindyAdvichakShaNaH .. 11 gAdhodake matsya iva sukhaM vindeta kastadA . anavApteShu kAmeShu mR^ityurabhyoti mAnavam .. 12 puShpANIva vichinvantamanyatra gatamAnasam . vR^ikIvoraNamAsAdya mR^ityurAdAya gachChati .. 13 adyaiva kuru yachChreyo mA tvAM kAlo.atyagAdayam . akR^iteShveva kAryeShu mR^ityurvai samprakarShati .. 14 shvaH kAryamadya kurvIta pUrvAhNe chAparAhNikam . nahi pratIkShate mR^ityuH kR^itamasya na vA kR^itam .. 15 ko hi jAnAti kasyAdya mR^ityukAlo bhaviShyati . yuvaiva dharmashIlaH syAdanityaM khalu jIvitam . kR^ite dharme bhavetkIrtiriha pretya cha vai sukham .. 16 mohena hi samAviShTaH putradArArthamudyataH . kR^itvA kAryamakAryaM vA puShTimeShAM prayachChati .. 17 taM putrapashusampannaM vyAsaktamanasaM naram . suptaM vyAghro mR^igamiva mR^ityurAdAya gachChati .. 18 sa~nchinvAnakamevainaM kAmAnAmavitR^iptakam . vyAghraH pashumivAdAya mR^ityurAdAya gachChati .. 19 idaM kR^itamidaM kAryamidamanyatkR^itAkR^itam . evamIhAsukhAsaktaM kR^itAntaH kurute vashe .. 20 kR^itAnAM phalamaprAptaM karmaNAM karmasaMj~nitam . kShetrApaNagR^ihAsaktaM mR^ityurAdAya gachChati .. 21 durbalaM balavantaM cha shUraM bhIruM jaDaM kavim . aprAptaM sarvakAmArthAnmR^ityurAdAya gachChati .. 22 nR^ityurjarA cha vyAdhishcha duHkhaM chAnekakAraNam . anuShaktaM yadA dehe kiM svastha iva tiShThasi .. 23 jAtamevAntako.antAya jarA chAnveti dehinam . anuShaktA dvayenaite bhAvAH sthAvaraja~NgamAH .. 24 atyorvA mukhametadvai yA grAme vasato ratiH . vAnAmeSha vai goShTho yadaraNyamiti shrutiH .. 25 tebandhanI rajjureShA yA grAme vasato ravi . ChettvetA sukR^ito yAnti nainAM Chindanti duShkR^itaH .. 26 hiMsayati yo jantUnmanovAkkAyahetubhiH . jIvitArthApanayanaiH prANibhirna sa hiMsyate .. 27 na mR^ityusenAmAyAntIM jAtu kashchitprabAdhate . R^ite satyamasattyAjyaM satye hyamR^itamAshritam .. 28 tasmAtsatyavratAchAraH satyayogaparAyaNaH . satyAgamaH sadA dAntaH satyenaivAntakaM jayet .. 29 amR^itaM chaiva mR^ityushcha dvayaM dehe pratiShThitam . mR^ityurApadyate mohAtsatyenApadyate.amR^itam .. 30 so.ahaM hyahiMsraH satyArthI kAmakrodhabahiShkR^itaH . samaduHkhasukhaH kShemI mR^ityuMhAsyAmyamartyavat .. 31 shAntiyaj~narato dAnto brahmayaj~ne sthito muniH . vA~NbhanaH karmayaj~nashcha bhaviShyAmyudagAyane .. 32 pashuyaj~naiH kathaM hiMsrairmAdR^isho chaShTumarhati . antavadbhiriva prAj~naH kShetrayaj~naiH pishAchavat .. 33 yasya vA~NbhanasI syAtAM samyakpraNihite sadA . tapastyAgashcha satyaM cha sa vai sarvamavApnuyAt .. 34 nAsti vidyAsamaM chakShurnAsti satyasamaM tapaH . nAsti rAgasamanduHkhaM nAsti tyAgasamaM sukham .. 35 AtmanyevAtmanA jAta AtmaniShTho.aprajo.api vA . Atmanyeva bhaviShyAmi na mAM tArayati prajA .. 36 naitAdR^ishaM brAhmaNasyAsti vittaM yathaikatA samatA satyatA cha . shIlaM sthitirdaNDanidhAnamArjavaM tatastatashchoparabhaH kriyAbhyaH .. 37 kiM te dhanairbAndhavairvApi kiM te kiM te dArairbrAhmaNa yo mariShyasi . AtmAnamanvichCha guhAM praviShTaM pitAmahAste kva gatAH pitA cha .. 38 bhIShma uvAcha | 39 putrasyaitadvachaH shrutvA yathA.akArShItpitA nR^ipa . tathA tvamapi vartasva satyadharmaparAyaNaH .. .. 39 iti shrImanmahAbhArate shAntiparvaNi mokShadharmaparvaNi chatuHsaptatyadhikashatatamo.adhyAyaH .. 174\.. ##Mahabharata - Shanti Parva - Chapter Footnotes## 4 mokShadharmANAmartheShu kushalaH .. 5 yathArthayogaM phalasambandhamanatikramya tAta kuryAchChubhArthI iti Da.tha.pAThaH . tAta kuryAtprajAsu iti Ta. pAThaH .. 7 amodhAsvAyurharaNena saphalAsu rAtriShu .. 11 vandhyaM niShphalam .. 12 yadA mR^ityurabhyeti tadA kaH sukhaM vindeteti sambandhaH .. 13 puShpANi kAmyakarmaphalAni meShINAmArtavAni vA . ArtavaM vinA pashUnAM strIsa~Nge pravR^ittyadarshanAt. vichinvantaM shAstradR^iShTyA AghrANena cha. uraNaM meSham .. 17 eShAM putrAdInAm .. 19 sa~nchinvAnakaM kutsitaM sa~nchinvAnaM sa~NgrahItAram .. 20 kAryaM kartumiShTam . kR^itAkR^itamardhakR^itam .. IhA tR^iShNA .. 21 karmasaMj~nitaM vaNigityAdi karmAnurUpasaMj~nAvantam .. 24 dvayenAntakajarAkhyena .. 25 grAme khyAdisa~Nghe ratirAsaktireva mR^ityormukhaM na tu vAsamAtram . goShThamiva goShThaM vAsasthAnAm. araNyaM viviktadeshaH. gR^ihaM tyaktvaikAnte dhyAnaparo bhavedityarthaH .. 26 yAnti muktimiti sheShaH .. 27 na hiMsayati hiMsAM na kArayati na karoti chetyarthaH . hetuH shrAddhAdinimittaM taiH jIvitamarthAMshchApanayanti tairhisnastenAdibhiH .. 28 mR^ityusenAM jarAvyAdhirUpAM satye brahmaj~nAne amR^itaM kaivalyam .. 29 satyavratAchAraH satyaM brahmaj~nAne tadarthaM vrataM vedAntashravaNAdi tadAchArastadanuShThAtA . satyayogaparAyaNaH brahmadhyAnaparAyaNaH. satyaH pramANabhUta Agamo guruve davAkyaM yasya sa satyAgamaH shraddhAvAn .. 32 shAntiyaj~na indriyanigrahaH . brahmayaj~no nityamupaniShadarthachintanam. vAgyaj~naH japaH. manoyaj~naH dhyAnaM. karmayaj~naH srAnashauchagurushushrUShAdyAvashyaka dharmAnuShThAnam. udagAyane devayAnapathanimittam. dairghyamArSham .. 33 antavadbhiranityaphalaiH . kShetrayaj~naiH sharIranAshanaiH .. 36 Atmani paramAtmani pralaye sthita iti sheShaH . AtmanA sR^iShTikAle jAtaH .. 37 ekatA ekaprakAratA shIlaM shlAghanIyaM vR^ittam . daNDanidhAnaM vA~NbhanaH kAyaurhisAtyAgaH .. ## shAntiparva (12), adhyAya 174 (adhyAya number defers in the scanned file.) httpsH//archive.org/details/in.ernet.dli.2015.345584 \medskip\hrule\obeylines Please send corrections to sanskrit at cheerful dot c om Last updated \today https://sanskritdocuments.org \end{document}