% Text title : rudragItA varAhapurANe % File name : rudragItA.itx % Category : gItA, giitaa, shiva % Location : doc\_giitaa % Proofread by : PSA Easwaran % Description-comments : Varahapurana adhyAya 70-89 % Latest update : July 17, 2022 % Send corrections to : sanskrit at cheerful dot c om % % This text is prepared by volunteers and is to be used for personal study % and research. The file is not to be copied or reposted for promotion of % any website or individuals or for commercial purpose without permission. % Please help to maintain respect for volunteer spirit. % \documentstyle[11pt,multicol,itrans]{article} #include=ijag.inc #endwordvowel=.h \portraitwide \parindent=100pt \let\usedvng=\Largedvng % for 1 column \pagenumbering{itrans} \def\engtitle#1{\hrule\medskip\centerline{\LARGE #1}} \def\itxtitle#1{\medskip\centerline{\LARGEdvng #1}\medskip\hrule} \def\endtitles{\medskip\obeyspaceslines} %% \begin{document} \engtitle{.. Rudra Gita ..}## \itxtitle{.. rudragItA ..}##\endtitles ## \section{shrIvarAhapurANe saptatitamo.adhyAyaH} bhadrAshva uvAcha | bhagavan kiM kR^itaM lokaM tvayA tamanupashyatA | vrataM tapo vA dharmo vA prAptyarthaM tasya vai mune || 70\.1|| anArAdhya hariM bhaktyA ko lokAn kAmayedbudhaH | ArAdhite harau lokAH sarve karatale.abhavan || 70\.2|| evaM sa~nchintya rAjendra mayA viShNuH sanAtanaH | ArAdhito varShashataM kratubhirbhUridakShiNaiH || 70\.3|| tataH kadAchidbahunA kAlena nR^ipanandana | yajato mama deveshaM yaj~namUrtiM janArdanam | AhUtA AgatA devAH samameva savAsavAH || 70\.4|| sve sve sthAne sthitA Asan yAvaddevAH savAsavAH | tAvat tatraiva bhagavAnAgato vR^iShabhadhvajaH || 70\.5|| mahAdevo virUpAkShastryambako nIlalohitaH | so.api raudre sthitaH sthAne babhUva parameshvaraH || 70\.6|| tAn sarvAnAgatAn dR^iShTvA devAnR^iShimahoragAn | sanatkumAro bhagavAnAjagAmAbjasambhavaH || 70\.7|| trasareNupramANena vimAne sUryasannibhe | avasthito mahAyogI bhUtabhavyabhaviShyavit || 70\.8|| Agamya shirasA rudraM sa vavande mahAmuniH | mayA praNamitastasthau samIpe shUlapANinaH || 70\.9|| tAnahaM saMsthitAn devAn nAradAdInR^iShIMstathA | sanatkumArarudrau cha dR^iShTvA me manasi sthitam || 70\.10|| ka eShAM bhavate yAjyo variShThashcha nR^ipottama | kena tuShTena tuShTAH syuH sarva ete sarudrakAH || 70\.11|| evaM kR^itvA sthite rAjan rudraH pR^iShTo mayA.anagha | evamarthaM ka ijyo.atra yuShmAkaM surasattamAH || 70\.12|| evamukte tadovAcha rudro mAM surasannidhau || 70\.13|| rudra uvAcha | shR^iNvantu bibudhAH sarve tathA devarShayo.amalAH | brahmarShayashcha vikhyAtA sarve shR^iNvantu me vachaH | tvaM chAgastya mahAbuddhe shR^iNu me gadato vachaH || 70\.14|| yo yaj~nairIDyate devo yasmAt sarvamidaM jagat | utpannaM sarvadA yasmiMllInaM bhavati sAmaram || 70\.15|| nArAyaNaH paro devaH sattvarUpo janArdanaH | tridhA.a.atmAnaM sa bhagavAn sasarja parameshvaraH || 70\.16|| rajastamobhyAM yukto.abhUdrajaH sattvAdhikaM vibhuH | sasarja nAbhikamale brahmANaM kamalAsanam || 70\.17|| rajasA tamasA yuktaH so.api mAM tvasR^ijat prabhuH | yatsattvaM sa harirdevo yo haristatparaM padam || 70\.18|| ye sattvarajasI so.api brahmA kamalasambhavaH | yo brahmA saiva devastu yo devaH saH chaturmukhaH | yadrajastamasopetaM so.ahaM nAstyatra saMshayaH || 70\.19|| sattvaM rajastamashchaiva tritayaM chaitaduchyate | sattvena muchyate jantuH sattvaM nArAyaNAtmakam || 70\.20|| rajasA sattvayuktena bhavet sR^iShTI rajo.adhikA | tachcha paitAmahaM vR^ittaM sarvashAstreShu paThyate || 70\.21|| yadvedabAhyaM karma syAchChAstramuddishya sevyate | tadraudramiti vikhyAtaM kaniShThaM gaditaM nR^iNAm || 70\.22|| yaddhInaM rajasA karma kevalaM tAmasaM tu yat | taddurgatiparaM nR^INAmiha loke paratra cha || 70\.23|| sattvena muchyate jantuH sattvaM nArAyaNAtmakam | nArAyaNashcha bhagavAn yaj~narUpI vibhAvyate || 70\.24|| kR^ite nArAyaNaH shuddhaH sUkShmamUrtirupAsyate | tretAyAM yaj~narUpeNa pa~ncharAtraistu dvApare || 70\.25|| kalau matkR^itamArgeNa bahurUpeNa tAmasaiH | ijyate dveShabud.hdhyA sa paramAtmA janArdanaH || 70\.26|| na tasmAt parato devo bhavitA na bhaviShyati | yo viShNuH sa svayaM brahmA yo brahmA so.ahameva cha || 70\.27|| vedatraye.api yaj~ne.asmin yAjyaM vedeShu nishchayaH | yo bhedaM kurute.asmAkaM trayANAM dvijasattama | sa pApakArI duShTAtmA durgatiM gatimApnuyAt || 70\.28|| idaM cha shR^iNu me.agastya gadataH prAktanaM tathA | yathA kalau harerbhaktiM na kurvantIha mAnavAH || 70\.29|| bhUrlokavAsinaH sarve purA yaShTvA janArdanam | bhuvarlokaM prapadyante tatrasthA api keshavam | ArAdhya svargatiM yAnti kramAnmuktiM vrajanti cha || 70\.30|| evaM muktipade vyApte sarvalokaistathaiva cha | muktibhAjastato devAstaM dadhyuH prayatA harim || 70\.31|| so.api sarvagatatvAchcha prAdurbhUtaH sanAtanaH | uvAcha brUta kiM kAryaM sarvayogivarAH surAH || 70\.32|| te taM praNamya deveshamUchushcha parameshvaram | devadeva janaH sarvo muktimArge vyavasthitaH | kathaM sR^iShTiH prabhavitA narakeShu cha ko vaset || 70\.33|| evamuktastato devaistAnuvAcha janArdanaH | yugAni trINi bahavo mAmupeShyanti mAnavAH || 70\.34|| antye yuge praviralA bhaviShyanti madAshrayAH | eSha mohaM sR^ijAmyAshu yo janaM mohayiShyati || 70\.35|| tvaM cha rudra mahAbAho mohashAstrANi kAraya | alpAyAsaM darshayitvA phalaM dIrghaM pradarshaya || 70\.36|| kuhakaM chendrajAlAni viruddhAcharaNAni cha | darshayitvA janaM sarvaM mohayAshu maheshvara || 70\.37|| evamuktvA tadA tena devena parameShThinA | AtmA tu gopitaH sadyaH prakAshyo.ahaM kR^itastadA || 70\.38|| tasmAdArabhya kAlaM tu matpraNIteShu sattama | shAstreShvabhirato loko bAhulyena bhavedataH || 70\.39|| vedAnuvarttinaM mArgaM devaM nArAyaNaM tathA | ekIbhAvena pashyanto muktibhAjo bhavanti te || 70\.40|| mAM viShNorvyatiriktaM ye brahmANaM cha dvijottama | bhajante pApakarmANaste yAnti narakaM narAH || 70\.41|| ye vedamArganirmuktAsteShAM mohArthameva cha | nayasiddhAntasa.nj~nAbhirmayA shAstraM tu darshitam || 70\.42|| pAsho.ayaM pashubhAvastu sa yadA patito bhavet | tadA pAshupataM shAstraM jAyate vedasa.nj~nitam || 70\.43|| vedamUrtirahaM vipra nAnyashAstrArthavAdibhiH | j~nAyate matsvarUpaM tu muktvA vedamanAdimat | vedavedyo.asmi viprarShe brAhmaNaishcha visheShataH || 70\.44|| yugAni trINyahaM vipra brahmA viShNustathaiva cha | trayo.api sattvAdiguNAstrayo vedAstrayo.agnayaH || 70\.45|| trayo lokAstrayaH sandhyAstrayo varNAstathaiva cha | savanAni tu tAvanti tridhA baddhamidaM jagat || 70\.46|| ya evaM vetti viprarShe paraM nArAyaNaM tathA | aparaM padmayoniM tu brahmANaM tvaparaM tu mAm | guNato mukhyatastveka evAhaM moha ityuta || 70\.47|| || iti shrIvarAhapurANe bhagavachChAstre saptatitamo.adhyAyaH || 70|| \section{shrIvarAhapurANe ekasaptatitamo.adhyAyaH} agastya uvAcha | evamuktastato devA R^iShayashcha pinAkinA | ahaM cha nR^ipate tasya devasya praNato.abhavam || 71\.1|| praNamya shirasA devaM yAvat pashyAmahe nR^ipa | tAvat tasyaiva rudrasya dehasthaM kamalAsanam || 71\.2|| nArAyaNaM cha hR^idaye trasareNususUkShmakam | jvaladbhAskaravarNAbhaM pashyAma bhavadehataH || 71\.3|| taM dR^iShTvA vismitAH sarve yAjakA R^iShayo.abhavan | jayashabdaravAMshchakruH sAmaR^igyajuShAM svanam || 71\.4|| kR^itvochuste tadA devaM kimidaM parameshvara | ekasyAmeva mUrtau te lakShyante cha trimUrttayaH || 71\.5|| rudra uvAcha | yaj~ne.asmin yaddhutaM havyaM mAmuddishya maharShayaH | te trayo.api vayaM bhAgaM gR^ihNImaH kavisattamAH || 71\.6|| nAsmAkaM vividho bhAvo vartate munisattamAH | samyagdR^ishaH prapashyanti viparIteShvanekashaH || 71\.7|| evamukte tu rudreNa sarve te munayo nR^ipa | paprachChuH sha~NkaraM devaM mohashAstraprayojanam || 71\.8|| R^iShaya UchuH | mohanArthaM tu lokAnAM tvayA shAstraM pR^ithak kR^itam | tat tvayA hetunA kena kR^itaM deva vadasva naH || 71\.9|| rudra uvAcha | astyeke bhArate varShe vanaM daNDakasa.nj~nitam | tatra tIvraM tapo ghoraM gautamo nAma vai dvijaH || 71\.10|| chakAra tasya brahmA tu paritoShaM gataH prabhuH | uvAcha taM muniM brahmA varaM brUhi tapodhana || 71\.11|| evamuktastadA tena brahmaNA lokakartR^iNA | uvAcha sadyaH pa~NktiM me dhAnyAnAM dehi padmaja || 71\.12|| evamukto dadau tasya tamevArthaM pitAmahaH | labdhvA tu taM varaM vipraH shatashR^i~Nge mahAshramam || 71\.13|| chakAra tasyoShasi cha pAkAnte shAlayo dvijAH | lUyante tena muninA madhyAhne pachyate tathA | sarvAtithyamasau vipro brAhmaNebhyo dadAtyalam || 71\.14|| kasyachit tvatha kAlasya mahati dvAdashAbdikA | anAvR^iShTirdvijavarA abhavallomaharShiNI || 71\.15|| tAM dR^iShTvA munayaH sarve anAvR^iShTiM vanecharAH | kShudhayA pIDyamAmAstu prayayurgautamaM tadA || 71\.16|| atha tAnAgatAn dR^iShTvA gautamaH shirasA nataH | uvAcha sthIyatAM mahyaM gR^ihe munivarAtmajAH || 71\.17|| evamuktAstu te tena tasthurvividhabhojanam | bhu~njamAnA anAvR^iShTiryAvat sA nivR^itA.abhavat || 71\.18|| nivR^ittAyAM tu vai tasyAmanAvR^iShTyAM tu te dvijAH | tIrthayAtrAnimittaM tu prayAtuM manaso.abhavan || 71\.19|| tatra shANDilyanAmAnaM tApasaM munisattamam | pratyuvAcheti sa~nchintya mArIchaH paramo muniH || 71\.20|| mArIcha uvAcha | shANDilya shobhanaM vakShye pitA te gautamo muniH | tamanuktvA na gachChAmastapashchartuM tapovanam || 71\.21|| evamukte.atha jahasuH sarve te munayastadA | kimasmAbhiH svako deho vikrIto.asyAnnabhakShaNAt || 71\.22|| evamuktvA punashchochuH sopAdhigamanaM prati | kR^itvA mAyAmayIM gAM tu tachChAlAyAM vyasarjayan || 71\.23|| tAM charantIM tato dR^iShTvA shAlAyAM gautamo muniH | gR^ihItvA salilaM pANau yAhi rudretyabhAShata | tato mAyAmayI sA gauH papAta jalabindubhiH || 71\.24|| nihatAM tAM tato dR^iShTvA munIn jigamiShUMstathA | uvAcha gautamo dhImAMstAn munIn praNataH sthitaH || 71\.25|| kimarthaM gamyate viprAH sAdhu shaMsata mAchiram | mAM vihAya sadA bhaktaM praNataM cha visheShataH || 71\.26|| R^iShaya UchuH | govadhyeyamiha brahman yAvat tava sharIragA | tAvadannaM na bhu~njAmo bhavato.annaM mahAmune || 71\.27|| evamukto gautamo.atha tAn munIn prAha dharmavit | prAyashchittaM govadhyAyA dIyatAM me tapodhanAH || 71\.28|| iyaM gauramR^itA brahman mUrchChiteva vyavasthitA | ga~NgAjalaplutA cheyamutthAsyati na saMshayaH || 71\.29|| prAyashchittaM mR^itAyAH syAdamR^itAyAH kR^itaM tvidam | vrataM vA mA kR^ithAH kopamityuktvA prayayustu te || 71\.30|| gataistairgautamo dhImAn himavantaM mahAgirim | mAmArAdhayiShuH prAyAt taptuM chAshu mahat tapaH || 71\.31|| shatamekaM tu varShANAmahamArAdhito.abhavam | tuShTena cha mayA prokto varaM varaya suvrata || 71\.32|| so.abravInmAM jaTAsaMsthAM dehi ga~NgAM tapasvinIm | mayA sArdhaM prayAtveShA puNyA bhAgIrathI nadI || 71\.33|| evamukte jaTAkhaNDamekaM sa pradadau shivaH | tAM gR^ihya gatavAn so.api yatrAste sA tu gaurmR^itA || 71\.34|| tajjalaplAvitA sA gaurgatA chotthAya bhAminI | nadI cha mahatI jAtA puNyatoyA shuchihradA || 71\.35|| taM dR^iShTvA mahadAshcharyaM tatra saptarShayo.amalAH | AjagmuH khe vimAnasthAH sAdhu sAdhviti vAdinaH || 71\.36|| sAdhu gautama sAdhUnAM ko.anyo.asti sadR^ishastava | yadevaM jAhnavIM devIM daNDake chAvatArayat || 71\.37|| evamuktastadA taistu gautamaH kimidaM tviti | govadhyAkAraNaM mahyaM tAvat pashyati gautamaH || 71\.38|| R^iShINAM mAyayA sarvamidaM jAtaM vichintya vai | shashApa tAn jaTAbhasmamithyAvratadharAstathA | bhaviShyatha trayIbAhyA vedakarmabahiShkR^itAH || 71\.39|| tachChrutvA krUravachanaM gautamasya mahAmuneH | UchuH saptarShayo maivaM sarvakAlaM dvijottamAH | bhavantu kiM tu te vAkyaM moghaM nAstyatra saMshayaH || 71\.40|| yadi nAma kalau sarve bhaviShyanti dvijottamAH | upakAriNi ye te hi apakartAra eva hi | itthambhUtA api kalau bhaktibhAjo bhavantu te || 71\.41|| tvadvAkyavahninirdagdhAH sadA kaliyuge dvijAH | bhaviShyanti kriyAhInA vedakarmabahiShkR^itAH || 71\.42|| asyAshcha gauNaM nAmeha nadI godAvarIti cha | gaurdattA varadAnAchcha bhavedgodAvarI nadI || 71\.43|| etAM prApya kalau brahman gAM dadanti janAshcha ye | yathAshaktyA tu dAnAni modante tridashaiH saha || 71\.44|| siMhasthe cha gurau tatra yo gachChati samAhitaH | snAtvA cha vidhinA tatra pitR^IMstarpayate tathA || 71\.45|| svargaM gachChanti pitaro niraye patitA api | svargasthAH pitarastasya muktibhAjo na saMshayaH || 71\.46|| tvaM khyAtiM mahatIM prApya muktiM yAsyasi shAshvatIm | evamuktvA.atha munayo yayuH kailAsaparvatam | yatrAhamumayA sArdhaM sadA tiShThAmi sattamAH || 71\.47|| UchurmAM te cha munayo bhavitAro dvijottamAH | kalau tvadrUpiNaH sarve jaTAmukuTadhAriNaH | svechChayA pretaveShAshcha mithyAli~NgadharAH prabho || 71\.48|| teShAmanugrahArthAya ki~nchichChAstraM pradIyatAm | yenAsmadvaMshajAH sarve varteyuH kalipIDitAH || 71\.49|| evamabhyarthitastaistu purA.ahaM dvijasattamAH | vedakriyAsamAyuktAM kR^itavAnasmi saMhitAm || 71\.50|| niHshvAsAkhyAM tatastasyAM lInA bAbhravyashANDilAH | alpAparAdhAchChrutvaiva gatA baiDAlikA.abhavan || 71\.51|| mayaiva mohitAste hi bhaviShyaM jAnatA dvijAH | laulyArthinastu shAstrANi kariShyanti kalau narAH || 71\.52|| niHshvAsasaMhitAyAM hi lakShamAtraM pramANataH | saiva pAshupatI dIkShA yogaH pAshupatastviha || 71\.53|| etasmAdvedamArgAddhi yadanyadiha jAyate | tat kShudrakarma vij~neyaM raudraM shauchavivarjitam || 71\.54|| ye rudramupajIvanti kalau vaiDAlikA narAH | laulyArthinaH svashAstrANi kariShyanti kalau narAH | uchChuShmarudrAste j~neyA nAhaM teShu vyavasthitaH || 71\.55|| bhairaveNa svarUpeNa devakArye yadA purA | nartitaM tu mayA so.ayaM sambandhaH krUrakarmaNAm || 71\.56|| kShayaM ninIShatA daityAnaTTahAso mayA kR^itaH | yaH purA tatra ye mahyaM patitA ashrubindavaH | asa~NkhyAtAstu te raudrA bhavitAro mahItale || 71\.57|| uchChuShmaniratA raudrAH surAmAMsapriyAH sadA | strIlolAH pApakarmANaH sambhUtA bhUtaleShu te || 71\.58|| teShAM gautamashApAddhi bhaviShyantyanvaye dvijAH | teShAM madhye sadAchArA ye te machChAsane ratAH || 71\.59|| svargaM chaivApavargaM cha iti vai saMshayAt purA | vaiDAlikA.adho yAsyanti mama santatidUShakAH || 71\.60|| prAggautamAgninA dagdhAH punarmadvachanAddvijAH | narakaM tu gamiShyanti nAtra kAryA vichAraNA || 71\.61|| rudra uvAcha | evaM mayA brahmasutAH proktA jagmuryathAgatam | gautamo.api svakaM gehaM jagAmAshu parantapaH || 71\.62|| etadvaH kathitaM viprA mayA dharmasya lakShaNam | etasmAdviparIto yaH sa pAShaNDarato bhavet || 71\.63|| || iti shrIvarAhapurANe bhagavachChAstre ekasaptatitamo.adhyAyaH || 71|| \section{shrIvarAhapurANe dvisaptatitamo.adhyAyaH} shrIvarAha uvAcha | sarvaj~naM sarvakarttAraM bhavaM rudraM purAtanam | praNamya prayato.agastyaH paprachCha parameshvaram || 72\.1|| agastya uvAcha | bhavAn brahmA cha viShNushcha trayametat trayI smR^itA | dIpo.agnirdopasaMyogaiH sarvashAstreShu sarvataH || 72\.2|| kasmin pradhAno bhagavAn kAle kasminnadhokShajaH | brahmA vA etadAchakShva mama deva trilochana || 72\.3|| rudra uvAcha | viShNureva paraM brahma tribhedamiha paThyate | vedasiddhAntamArgeShu tanna jAnanti mohatAH || 72\.4|| visha praveshane dhAtustatra snupratyayAdanu | viShNuryaH sarvadeveShu paramAtmA sanAtanaH || 72\.5|| yo.ayaM viShNustu dashadhA kIrtyate chaikadhA dvijAH | sa Adityo mahAbhAga yogaishvaryasamanvitaH || 72\.6|| sa devakAryANi sadA kurute parameshvaraH | manuShyabhAvamAshritya sa mAM stauti yuge yuge | lokamArgapravR^ittyarthaM devakAryArthasiddhaye || 72\.7|| ahaM cha varadastasya dvApare dvApare dvija | ahaM cha taM sadA staumi shvetadvIpe kR^ite yuge || 72\.8|| sR^iShTikAle chaturvaktraM staumi kAlo bhavAmi cha | brahmA devAsurA stauti mAM sadA tu kR^ite yuge | li~NgamUrtiM cha mAM devA yajante bhogakA~NkShiNaH || 72\.9|| sahasrashIrShakaM devaM manasA tu mumukShavaH | yajante yaM sa vishvAtmA devo nArAyaNaH svayam || 72\.10|| brahmayaj~nena ye nityaM yajante dvijasattamAH | te brahmANaM prINayanti vedo brahmA prakIrtitaH || 72\.11|| nArAyaNaH shivo viShNuH sha~NkaraH puruShottamaH | etaistu nAmabhirbrahma paraM proktaM sanAtanam | taM cha chintAmayaM yogaM pravadanti manIShiNaH || 72\.12|| pashUnAM shamanaM yaj~ne homakarma cha yadbhavet | tadomiti cha vikhyAtaM tatrAhaM saMvyavasthitaH || 72\.13|| karmavedayujAM vipra brahmA viShNurmaheshvaraH | vayaM trayo.api mantrAdyA nAtra kAryA vichAraNA || 72\.14|| ahaM viShNustathA vedA brahma karmANi chApyuta | etat trayaM tvekameva na pR^ithagbhAvayet sudhIH || 72\.15|| yo.anyathA bhAvayedetat pakShapAtena suvrata | sa yAti narakaM ghoraM rauravaM pApapUruShaH || 72\.16|| ahaM brahmA cha viShNushcha R^igyajuH sAma eva cha | naitasmin bhedamasyAsti sarveShAM dvijasattama || 72\.17|| || iti shrIvarAhapurANe bhagavachChAstre dvisaptatitamo.adhyAyaH || 72|| \section{shrIvarAhapurANe trisaptatitamo.adhyAyaH} rudra uvAcha | shR^iNu chAnyaddvijashreShTha kautUhalasamanvitam | apUrvabhUtaM salile magnena munipu~Ngava || 73\.1|| brahmaNA.ahaM purA sR^iShTaH proktashcha sR^ija vai prajAH | avij~nAnasamartho.ahaM nimagnaH salile dvija || 73\.2|| tatra yAvat kShaNaM chaikaM tiShThAmi parameshvaram | a~NguShThamAtraM puruShaM dhyAyan prayatamAnasaH || 73\.3|| tAvajjalAt samuttasthuH pralayAgnisamaprabhAH | puruShA dasha chaikashcha tApayanto.amshubhirjalam || 73\.4|| mayA pR^iShTAH ke bhavanto jalAduttIrya tejasA | tApayanto jalaM chedaM kva vA yAsyatha shaMsata || 73\.5|| evamuktA mayA te tu nochuH ki~nchana sattamAH | evameva gatAstUShNIM te narA dvijapu~Ngava || 73\.6|| tatasteShAmanu mahApuruSho.atIvashobhanaH | sa tasmin meghasa~NkAshaH puNDarIkanibhekShaNaH || 73\.7|| tamahaM pR^iShTavAn kastvaM ke cheme puruShA gAtAH | kiM vA prayojanamiha kathyatAM puruSharShabha || 73\.8|| puruSha uvAcha | ya ete vai gatAH pUrvaM puruShA dIptatejasaH | AdityAste tvaraM yAnti dhyAtA vai brahmaNA bhava || 73\.9|| sR^iShTiM sR^ijati vai brahmA tadarthaM yAntyamI narAH | pratipAlanAya tasyAstu sR^iShTerdeva na saMshayaH || 73\.10|| shambhuruvAcha | bhagavan kathaM jAnIShe mahApuruShasattama | bhaveti nAmnA tatsarvaM kathayasva paro hyaham || 73\.11|| evamuktastu rudreNa sa pumAn pratyabhAShata | ahaM nArAyaNo devo jalashAyI sanAtanaH || 73\.12|| divyaM chakShurbhavatu vai tava mAM pashya yatnataH | evamuktastadA tena yAvatpashyAmyahaM tu tam || 73\.13|| tAvada~NguShThamAtraM tu jvaladbhAskaratejasam | tamevAhaM prapashyAmi tasya nAbhau tu pa~Nkajam || 73\.14|| brahmANaM tatra pashyAmi AtmAnaM cha tada~NkataH | evaM dR^iShTvA mahAtmAnaM tato harShamupAgataH | taM stotuM dvijashArdUla matirme samajAyata || 73\.15|| tasya mUrtau tu jAtAyAM stotreNAnena suvrata | stuto mayA sa vishvAtmA tapasA smR^itakarmaNA || 73\.16|| rudra uvAcha | namo.astvanantAya vishuddhachetase sarUparUpAya sahasrabAhave | sahasrarashmipravarAya vedhase vishAladehAya vishuddhakarmiNe || 73\.17|| samastavishvArtiharAya shambhave sahasrasUryAnilatigmatejase | samastavidyAvidhR^itAya chakriNe samastagIrvANanute sadA.anagha || 73\.18|| anAdidevo.achyuta sheShashekhara prabho vibho bhUtapate maheshvara | marutpate sarvapate jagatpate bhuvaH pate bhuvanapate sadA namaH || 73\.19|| jalesha nArAyaNa vishvasha~Nkara kShitIsha vishveshvara vishvalochana | shashA~NkasUryAchyuta vIra vishvagA \- pratarkyamUrtte.amR^itamUrtiravyayaH || 73\.20|| jvaladdhutAshArchiviruddhamaNDala prapAhi nArAyaNa vishvatomukha | namo.astu devArttiharAmR^itAvyaya prapAhi mAM sharaNagataM sadAchyuta || 73\.21|| vaktrANyanekAni vibho tavAhaM pashyAmi madhyasthagataM purANam | brahmANamIshaM jagatAM prasUtiM namo.astu tubhyaM tu pitAmahAya || 73\.22|| saMsArachakrabhramaNairanekaiH kvachidbhavAn devavarAdideva | sanmArgibhirj~nAnavishuddhasattvai \- rupAsyase kiM praNamAmyahaM tvAm || 73\.23|| ekaM bhavantaM prakR^iteH parastAd\- yo vettyasau sarvavidAdiboddhA | guNA na teShu prasabhaM vibhedyA vishAlamUrtirhi susUkShmarUpaH || 73\.24|| nirvAkyo nirmano vigatendriyo.asi vikarmA bhavAnno vigataikakarmA | saMsAravAMstvaM hi na tAdR^isho.asi punaH kathaM devavarAsi vedyaH || 73\.25|| mUrtAmUrtaM tvatulaM labhyate te paraM vapurdeva vishuddhabhAvaiH | saMsAravichChittikarairyajadbhi \- rato.avasIyeta chaturbhujastvam || 73\.26|| paraM na jAnanti yato vapuste devAdayo.apyadbhutakAraNaM tat | ato.avatAroktatanuM purANa \- mArAdhayeyuH kamalAsanAdyAH || 73\.27|| na te vapurvishvasR^igabjayoni\- rekAntato veda mahAnubhAvaH | paraM tvahaM vedmi kaviM purANaM bhavantamAdyaM tapasA vishuddhaH || 73\.28|| padmAsano me janakaH prasiddha\- shchaitat prasUtAvasakR^itpurANaiH | sambodhyate nAtha na madvidho.api vidurbhavantaM tapasA vihInAH || 73\.29|| brahmAdibhistatpravarairabodhyaM tvAM deva mUrkhAH svamanantanatyA | prabodhamichChanti na teShu buddhi \- rudArakIrttiShvapi vedahInAH || 73\.30|| janmAntarairvedavidAM viveka \- buddhirbhavennAtha tava prasAdAt | tvallabdhalAbhasya na mAnuShatvaM na devagandharvagatiH shivaM syAt || 73\.31|| tvaM viShNurUpo.asi bhavAn susUkShmaH sthUlo.asi chedaM kR^itakR^ityatAyAH | sthUlaH susUkShmaH sulabho.asi deva tvadvAhyavR^ittyA narake patanti || 73\.32|| kimuchyate vA bhavati sthite.asmin khAtmyenduvahnyarkamahImarudbhiH | tattvaiH satoyaiH samarUpadhAri\- NyAtmasvarUpe vitatasvabhAve || 73\.33|| iti stutiM me bhagavannananta juShasva bhaktasya visheShatashcha | sR^iShTiM sR^ijasveti tavoditasya sarvaj~natAM dehi namo.astu viShNo || 73\.34|| chaturmukho yo yadi koTivaktro bhavennaraH kvApi vishuddhachetAH | sa te guNAnAmayutairanekai \- rvadet tadA devavara prasIda || 73\.35|| samAdhiyuktasya vishuddhabuddhe \- stvadbhAvabhAvaikamano.anugasya | sadA hR^idistho.asi bhavAnnamaste na sarvagasyAsti pR^ithagvyavasthA || 73\.36|| iti prakAshaM kR^itametadIsha stavaM mayA sarvagataM vibuddhvA | saMsArachakrakramamANayuktyA bhItaM punIhyachyuta kevalatvam || 73\.37|| shrIvarAha uvAcha | iti stutastadA devo rudreNAmitatejasA | uvAcha vAkyaM santuShTo meghagambhIraniHsvanaH || 73\.38|| viShNuruvAcha | varaM varaya bhadraM te devadeva umApate | na bhedashchAvayordeva ekAvAvAmubhAvapi || 73\.39|| rudra uvAcha | brahmaNA.ahaM niyuktastu prajAH sR^ija iti prabho | tatra j~nAnaM prayachChasva trividhaM bhUtabhAvanam || 73\.40|| viShNuruvAcha | sarvaj~nastvaM na sandeho j~nAnarAshiH sanAtanaH | devAnAM cha paraM pUjyaH sarvadA tvaM bhaviShyasi || 73\.41|| evamuktaH punarvAkyamuvAchomApatirmudA | anyaM dehi varaM deva prasiddhaM sarvajantuShu || 73\.42|| mUrto bhUtvA bhavAneva mAmArAdhaya keshava | mAM vahasva cha devesha varaM matto gR^ihANa cha | yenAhaM sarvadevAnAM pUjyAt pUjyataro bhave || 73\.43|| viShNuruvAcha | devakAryAvatAreShu mAnuShatvamupAgataH | tvAmevArAdhayiShyAmi tvaM cha me varado bhava || 73\.44|| yat tvayoktaM vahasveti devadeva umApate | so.ahaM vahAmi tvAM devaM megho bhUtvA shataM samAH || 73\.45|| evamuktvA harirmeghaH svayaM bhUtvA maheshvaram | ujjahAra jalAt tasmAdvAkyaM chedamuvAcha ha || 73\.46|| ya ete dasha chaikashcha puruShAH prAkR^itAH prabho | te vairAjA mahIM yAtA AdityA iti sa.nj~nitAH || 73\.47|| madaMsho dvAdasho yastu viShNunAmA mahItale | avatIrNo bhavantaM tu ArAdhayati sha~Nkara || 73\.48|| evamuktvA svakAdaMshAt sR^iShTvAdityaM ghanaM tathA | nArAyaNaH shabdavachcha na vidmaH kva layaM gataH || 73\.49|| rudra uvAcha | evameSha harirdevaH sarvagaH sarvabhAvanaH | varado.abhUt purA mahyaM tenAhaM daivatairvaraH || 73\.50|| nArAyaNAt paro devo na bhUto na bhaviShyati | etadrahasyaM vedAnAM purANAnAM cha sattama | mayA vaH kIrtitaM sarvaM yathA viShNurihejyate || 73\.51|| || iti shrIvarAhapurANe bhagavachChAstre trisaptatitamo.adhyAyaH || 73|| \section{shrIvarAhapurANe chatuHsaptatitamo.adhyAyaH} shrIvarAha uvAcha | punaste R^iShayaH sarve taM paprachChuH sanAtanam | rudraM purANapuruShaM shAshvataM dhruvamavyayam | vishvarUpamajaM shambhuM trinetraM shUlapANinam || 74\.1|| R^iShaya UchuH | tvaM paraH sarvadevAnAmasmAkaM cha sureshvara | pR^ichChAma tena tvAM prashnamekaM tadvaktumarhasi || 74\.2|| bhUmipramANasaMsthAnaM parvatAnAM cha vistaram | samudrANAM nadInAM cha brahmANDasya cha vistaram | asmAkaM brUhi kR^ipayA devadeva umApate || 74\.3|| rudra uvAcha | sarveShveva purANeShu bhUrlokaH parikIrtyate | brahmaviShNubhavAdInAM vAyavye cha savistaram || 74\.4|| idAnIM cha pravakShyAmi samAsAdvaH kShamAntaram | tannibodhata dharmaj~nA gadato mama sattamAH || 74\.5|| yo.asau sakalavidyAvabodhitaparamAtmarUpI vigatakalmaShaH paramANurachinttyAtmA nArAyaNaH sakalalokAlokavyApI pItAmbaroruvakShaH kShitidharo guNatomukhyatastu \- aNumahaddIrghahrasvamakR^ishamalohitamityevamAdyopalakShita \- vij~nAnamAtrarUpam | sa bhagavAMstriprakAraH sattvarajastamodriktaH salilaM sasarja | tachcha sR^iShTvAnAdipuruShaH parameshvaro nArAyaNaH sakalajaganmayaH sarvamayo devamayo yaj~namaya Apomaya ApomUrttiryoganidrayA suptasya tasya nAbhau tadabjaM niHsasAra | tasminsakalavedanidhirachintyAtmA parameshvaro brahmA prajApati\- rabhavat sa cha sanakasanandanasanatkumArAdIn j~nAnadharmiNaH pUrvamutpAdya pashchAnmanuM svAyambhuvaM marIchyAdIn dakShAntAn sasarja | yaH svAyambhuvo manurbhagavatA sR^iShTastasmAdArabhya bhuvanasyAtivistaro varNyate | tasya cha manordvau putrau babhUvatuH priyavratottAnapAdau | priyavratasya dasha putrA babhUvuH | AgnIghro.agnibAhurmedho medhAtithirdhruvo jyotiShmAn dyutimAn havyavapuShmatsavanAntAH | sa cha priyavrataH saptadvIpeShu sapta putrAn sthApayAmAsa | tatra chAgnIdhraM jambUdvIpeshvaraM chakre | shAkadvIpeshvaraM medhAtithiM kushe jyotiShmantaM krau~nche dyutimantaM shAlmale vapuShmantaM gomedasyeshvaraM havyaM puShkarAdhipatiM savanamiti | puShkareshasyApi savanasya dvau putrau mahAvItadhAtakI bhavetAm || tayordeshau gomedashcha nAmnA vyavasthitau | dhAtakerdhAtakIkhaNDaM kumudasya cha kaumudam | shAlmalAdhipaterapi vapuShmantasya trayaH putrAH sakushavaidyutajImUtanAmAnaH | sakushasya sakushanAmA deshaH vaidyutasya vaidyutaH | jImUtasya jImUta iti ete shAlmalerdeshA iti tathA cha dyutimataH sapta putrakAH kushalo manugoShThauShNaH pIvarodyAndhakArakamunidundubhishcheti | tannAmnA krau~nche sapta mahAdeshanAmAni | kushadvIpeshvarasyApi jyotiShmataH saptaiva putrAstadyathA udbhido veNumAMshchaiva rathopalambano dhR^itiH prabhAkaraH kapila iti | tannAmAnyeva varShANi draShTavyAni | shAkAdhipasyApi sapta putrA medhAtithestadyathA shAntabhayashishirasukhodayannandashivakShemakadhruvA iti | ete sapta putrAH etannAmAnyeva varShANi | atha jambUdvIpeshvarasyApi AgnIdhrasya nava putrA babhUvuH | tadyathA nAbhiH kimpuruSho harivarSha ilAvR^ito ramyako hiraNmayaH kururbhadrAshvaH ketumAlashcheti | etannAmAnyeva varShANi | nAbherhemavantaM hemakUTaM kimpuruShaM naiShadhaM harivarShaM merumadhyamilAvR^ittaM nIlaM ramyakaM shvetaM hiraNmayaM uttaraM cha shR^i~NgavataH kuravo mAlyavantaM bhadrAshvaM gandhamAdanaM ketumAlamiti | evaM svAyambhuve.antare bhuvanapratiShThA | kalpe kalpe chaivameva sapta sapta pArthivaiH kriyate bhUmeH pAlanaM vyavasthA cha | eSha svabhAvaH kalpasya sadA bhavatIti | atra nAbheH sargaM kathayAmi | nAbhirmerudevyAM putramajanayad\- R^iShabhanAmAnam | tasya bharato jaj~ne putrashcha tAvadagrajaH | tasya bharatasya pitA R^iShabho himAdrerdakShiNaM varShamadAdbhArataM nAma | bharatasyApi putraH sumatirnAmA | tasya rAjyaM dattvA bharato.api vanaM yayau | sumatestejastatputraH satsurnAmA | tasyApIndradyumno nAma | tasyApi parameShThI tasyApi pratiharttA tasya nikhAtaH nikhAtasya unnetA unneturapyabhAvastasyodgAtA tasya prastotA prastotushcha vibhuH vibhoH pR^ithuH pR^ithoranantaH anantasyApi gayaH gayasya nayastasya virATaH | tasyApi mahAvIryastataH sudhImAn dhImato mahAn mahato bhaumano bhaumanasya tvaShTA tvaShTurvirajAH tasya rAjo rAjasya shatajit | tasya putrashataM jaj~ne tenemA varddhitAH prajAH | tairidaM bhArataM varShaM saptadvIpaM samA~Nkitam || 74\.6|| teShAM vaMshaprasUtyA tu bhukteyaM bhAratI prajA | kR^itatretAdiyuktyA tu yugAkhyA hyekasaptatiH || 74\.7|| bhuvanasya prasa~Ngena manvantaramidaM shubham | svAyambhuvaM cha kathitaM manordvIpAnnibodhata || 74\.8|| || iti shrIvarAhapurANe bhagavachChAstre chatuHsaptatitamo.adhyAyaH || 74|| \section{shrIvarAhapurANe pa~nchasaptatitamo.adhyAyaH} rudra uvAcha | ata UrdhvaM pravakShyAmi jambUdvIpaM yathAtatham | sa~NkhyAM chApi samudrANAM dvIpAnAM chaiva vistaram || 75\.1|| yAvanti chaiva varShANi teShu nadyashcha yAH smR^itAH | mahAbhUtapramANaM cha gatiM chandrArkayoH pR^ithak || 75\.2|| dvIpabhedasahasrANi saptasvantargatAni cha | na shakyante krameNeha vaktuM yairvitataM jagat || 75\.3|| saptadvIpAn pravakShyAmi chandrAdityagrahaiH saha | yeShAM manuShyAstarkeNa pramANAni prachakShate || 75\.4|| achintyAH khalu ye bhAvA na tAMstarkeNa sAdhayet | prakR^itibhyaH paraM yachcha tadachintyaM vibhAvyate || 75\.5|| nava varShaM pravakShyAmi jambUdvIpaM yathAtatham | vistarAnmaNDalAchchaiva yojanaistannibodhata || 75\.6|| shatamekaM sahasrANAM yojanAnAM samantataH | nAnAjanapadAkIrNaM yojanairvividhaiH shubhaiH || 75\.7|| siddhachAraNasa~NkIrNaM parvatairupashobhitam | sarvadhAtuvivR^iddhaishcha shilAjAlasamudbhavaiH | parvataprabhavAbhishcha nadIbhiH sarvatashchitam || 75\.8|| jambUdvIpaH pR^ithuH shrImAn sarvataH parimaNDalaH | navabhishchAvR^itaH shrImAn bhuvanairbhUtabhAvanaH || 75\.9|| lavaNena samudreNa sarvataH parivAritaH | jambUdvIpasya vistArAt samena tu samantataH || 75\.10|| tasya prAgAyatA dIrghA ShaDete varShaparvatAH | ubhayatrAvagADhAshcha samudrau pUrvapashchimau || 75\.11|| himaprAyashcha himavAn hemakUTashcha hemavAn | sarvatra susukhashchApi niShadhaH parvato mahAn || 75\.12|| chaturvarNaHsa sauvarNo merushcholbamayo giriH | vR^ittAkR^itipramANashcha chaturastraH samuchChritaH || 75\.13|| nAnAvarNastu pArshveShu prajApatiguNAnvitaH | nAbhimaNDalasambhUto brahmaNaH parameShThinaH || 75\.14|| pUrvataH shvetavarNastu brahmaNyaM tena tasya tat | pItashcha dakShiNenAsau tena vaishyatvamiShyate || 75\.15|| bhR^i~NgapatranibhashchAsau pashchimena yato.atha saH | tenAsya shUdratA proktA merornAmArthakarmaNaH || 75\.16|| pArshvamuttaratastasya raktavarNaM vibhAvyate | tenAsya kShatrabhAvaH syAditi varNAH prakIrtitAH || 75\.17|| vR^ittaH svabhAvataH prokto varNataH parimANataH | nIlashcha vaidUryamayaH shvetashuklo hiraNmayaH | mayUrabarhivarNastu shAtakaumbhashcha shR^i~NgavAn || 75\.18|| ete parvatarAjAnaH siddhachAraNasevitAH | teShAmantaraviShkambho navasAhasra uchyate || 75\.19|| madhye tvilAvR^itaM nAma mahAmeroH sa sambhavaH | navaiva tu sahasrANi vistIrNaH sarvatashcha saH || 75\.20|| madhyaM tasya mahAmerurvidhUma iva pAvakaH | vedyarddhaM dakShiNaM meroruttarArddhaM tathottaram || 75\.21|| varShANi yAni ShaDatra teShAM te varShaparvatAH | yojanAgraM tu varShANAM sarveShAM tadvidhIyate || 75\.22|| dve dve varShe sahasrANAM yojanAnAM samuchChrayaH | jambUdvIpasya vistArasteShAmAyAma uchyate || 75\.23|| yojanAnAM sahasrANi shatau dvau chAyatau girI | nIlashcha niShadhashchaiva tAbhyAM hInAshcha ye pare | shvetashcha hemakUTashcha himavA~nChR^i~NgavAMshcha yaH || 75\.24|| jambUdvIpapramANena niShadhaH parikIrtitaH | tasmAddvAdashabhAgena hemakUTaH prahIyate | himavAn viMshabhAgena hemakUTAt prahIyate || 75\.25|| aShTAshItisahasrANi hemakUTo mahAgiriH | ashItirhimavAn shaila AyataH pUrvapashchime || 75\.26|| dvIpasya maNDalIbhAvAddhrAsavR^iddhI prakIrtyate | varShANAM parvatAnAM cha yathA cheme tathottaram || 75\.27|| teShAM madhye janapadAstAni varShANi chaiva tat | prapAtaviShamaistaistu parvatairAvR^itAni tu || 75\.28|| santatAni nadIbhedairagamyAni parasparam | vasanti teShu sattvAni nAnAjAtIni sarvashaH || 75\.29|| etaddhaimavataM varShaM bhAratI yatra santatiH | hemakUTaM paraM yatra nAmnA kimpuruShottamaH || 75\.30|| hemakUTAt tu niShadhaM harivarShaM taduchyate | harivarShAt paraM chaiva merupArshva ilAvR^itam || 75\.31|| ilAvR^itAt paraM nIlaM ramyakaM nAma vishrutam | ramyakAchcha paraM shvetaM vishrutaM taddhiraNmayam | hiraNmayAt paraM chaiva shR^i~NgavantaM kuruH smR^itam || 75\.32|| dhanuHsaMsthe tu dve varShe vij~neye dakShiNottare | dvIpAni khalu chatvAri chaturasramilAvR^itam || 75\.33|| arvAkcha niShadhasyAtha vedyardhaM dakShiNaM smR^itam | paraM shR^i~Ngavato yachcha vedyardhaM hi taduttaram || 75\.34|| vedyarddhe dakShiNe trINi varShANi trINi chottare | tayormadhye tu vij~neyo yatra merustvilAvR^itaH || 75\.35|| dakShiNena tu nIlasya niShadhasyottareNa cha | udagAyato mahAshailo mAlyavAnnAma parvataH || 75\.36|| yojanAnAM sahasre dve viShkambhochChraya eva cha | AyAmatashchatustriMshat sahasrANi prakIrtitaH || 75\.37|| tasya pratIchyAM vij~neyaH parvato gandhamAdanaH | AyAmochChrayavistArAt tulyo mAlyavatA tu saH || 75\.38|| parimaNDalastayormadhye meruH kanakaparvataH | chaturvarNaH sasauvarNashchaturasraH samuchChritaH || 75\.39|| avyaktA dhAtavaH sarve samutpannA jalAdayaH | avyaktAt pR^ithivIpadmaM merustasya cha karNikA || 75\.40|| chatuShpatraM samutpannaM vyaktaM pa~nchaguNaM mahat | tataH sarvAH samudbhUtA vitatA hi pravR^ittayaH || 75\.41|| anekakalpajIvadbhiH puruShaiH puNyakAribhiH | kR^itAtmabhirmahAtmabhiH prApyate puruShottamaH || 75\.42|| mahAyogI mahAdevo jagad.hdhyeyo janArdanaH | sarvalokagato.ananto vyApako mUrttiravyayaH || 75\.43|| na tasya prAkR^itA mUrtirmAMsamedo.asthisambhavA | yogitvAchcheshvaratvAchcha sattvarUpadharo vibhuH || 75\.44|| tannimittaM samutpannaM loke padmaM sanAtanam | kalpasheShasya tasyAdau kAlasya gatirIdR^ishI || 75\.45|| tasmin padme samutpanno devadevashchaturmukhaH | prajApatipatirdeva IshAno jagataH prabhuH || 75\.46|| tasya bIjanisargaM hi puShkarasya yathArthavat | kR^itsnaM prajAnisargeNa vistareNaiva varNyate || 75\.47|| tadambu vaiShNavaH kAyo yato ratnavibhUShitaH | padmAkArA samutpannA pR^ithivI savanadrumA || 75\.48|| tat tasya lokapadmasya vistaraM siddhabhAShitam | varNyamAnaM vibhAgena kramashaH shR^iNuta dvijAH || 75\.49|| mahAvarShANi khyAtAni chatvAryatra cha saMsthitAH | tatra parvatasaMsthAno merurnAma mahAbalaH || 75\.50|| nAnAvarNaH sa pArshveShu pUrvataH shveta uchyate | pItaM cha dakShiNaM tasya bhR^i~NgavarNaM tu pashchimam || 75\.51|| uttaraM raktavarNaM tu tasya pArshvaM mahAtmanaH | merustu shobhate shuklo rAjavaMshe tu dhiShThitaH || 75\.52|| taruNAdityasa~NkAsho vidhUma iva pAvakaH | yojanAnAM sahasrANi chaturAshItiruchChritaH || 75\.53|| praviShTaH ShoDashAdhastAdvistR^itaH ShoDashaiva tu | sharAvasaMsthitatvAchcha dvAtriMshanmUrdhni vistR^itaH || 75\.54|| vistArastriguNashchAsya pariNAhaH samantataH | maNDalena pramANena vyasyamAnaM tadiShyate || 75\.55|| navatishcha sahasrANi yojanAnAM samantataH | tataH ShaTkAdhikAnAM cha vyasyamAnaM prakIrttitam | chaturasreNa mAnena pariNAhaH samantataH || 75\.56|| sa parvato mahAdivyo divyauShadhisamanvitaH | sa vanairAvR^itaH sarvo jAtarUpamayaiH shubhaiH || 75\.57|| tatra devagaNAH sarve gandharvoragarAkShasAH | shailarAje pramodante tathaivApsarasAM gaNAH || 75\.58|| sa tu meruH parivR^ito bhavanairbhUtabhAvanaiH | chatvAro yasya deshAstu nAnApArshveShu dhiShThitAH || 75\.59|| bhadrAshvo bhAratashchaiva ketumAlashcha pashchime | uttare kuravashchaiva kR^itapuNyapratishrayAH || 75\.60|| karNikA tasya padmasya samantAt parimaNDalA | yojanAnAM sahasrANi yojanAnAM pramANataH || 75\.61|| tasya kesarajAlAni navaShaT cha prakIrttitAH | chaturashItirutsedho vivarAntaragocharAH || 75\.62|| triMshachchApi sahasrANi yojanAnAM pramANataH | tasya kesarajAlAni vikIrNAni samantataH || 75\.63|| shatasAhasramAyAmamashItiH pR^ithulAni cha | chatvAri tatra parNAni yojanAnAM chaturdasha || 75\.64|| tatra yA sA mayA tubhyaM karNiketyabhivishrutA | tAM varNyamAnAmekAgryAt samAsena nibodhata | maNiparNashataishchitrAM nAnAvarNaprabhAsitAm || 75\.65|| anekaparNanichayaM sauvarNamaruNaprabham | kAntaM sahasraparvANaM sahasrodarakandaram | sahasrashatapatraM cha vR^ittamekaM nagottamam || 75\.66|| maNiratnArpitaiH shvabhrairmaNibhishchitravedikaiH | suvarNamaNichitrA~NgairmaNicharchitatoraNaiH || 75\.67|| tatra brahmasabhA ramyA brahmarShijanasa~NkulA | nAmnA manovratI nAma sarvalokeShu vishrutA || 75\.68|| tatreshAnasya devasya sahasrAdityavarchasaH | mahAvimAnasaMsthasya mahimA varttate sadA || 75\.69|| tatra sarve devagaNAshchaturvaktraM svayamprabhum | iShTvA pUjyanamaskArairarchanIyamupasthitAH || 75\.70|| yaistadA jitasa~NkalpairbrahmacharyaM mahAtmabhiH | chIrNaM chArumanobhishcha sadAchArapathi sthitaiH || 75\.71|| samyagiShTvA cha bhuktvA cha pitR^idevArchane ratAH | gR^ihAshramaparAstatra vinItA atithipriyAH || 75\.72|| gR^ihiNaH shuklakarmasthA viraktAH kAraNAtmakAH | yamairniyamadAnaishcha dR^iDhanirdagdhakilbiShAH || 75\.73|| teShAM nivasanaM shuklabrahmalokamaninditam | uparyupari sarvAsAM gatInAM paramA gatiH | chaturdashasahasrANi yojanAnAM tu kIrttitam || 75\.74|| tatorddharuchire kR^iShNe taruNAdityavarchasi | mahAgirau tato ramye ratnadhAtuvichitrite || 75\.75|| naikaratnasamAvAse maNitoraNamandire | meroH sarveShu pArshveShu samantAt parimaNDale || 75\.76|| triMshadyojanasAhasraM chakrapAdo nagottamaH | jArudhishchaiva shailendra ityete uttarAH smR^itAH || 75\.77|| eteShAM shailamukhyAnAmuttareShu yathAkramaH | sthalIrantaradroNyashcha sarAMsi cha nibodhata || 75\.78|| dashayojanavistIrNA chakrapAdopanirgatA | sA tUdrdhvavAhinI chApi nadI bhUmau pratiShThitA || 75\.79|| sA puryAmamarAvatyAM kramamANendusaprabhA | tayA tiraskR^itA vA.api sUryendujyotiShAM gaNAH || 75\.80|| udayAstamite sandhye ye sevante dvijottamAH | tAn tuShyante dvijAH sarvAnaShTAvapyachalottamAn || 75\.81|| paribhramajjyotiShAM yA sA rudrendramatA shubhA || 75\.82|| || iti shrIvarAhapurANe bhagavachChAstre pa~nchasaptatitamo.adhyAyaH || 75|| \section{shrIvarAhapurANe ShaTsaptatitamo.adhyAyaH} rudra uvAcha | tasyaiva meroH pUrve tu deshe paramavarchase | chakrapAdaparikShipte nAnAdhAtuvirAjite || 76\.1|| tatra sarvAmarapuraM chakrapAdasamuddhatam | durdharShaM baladR^iptAnAM devadAnavarakShasAm | tatra jAmbUnadamayaH suprAkAraH sutoraNaH || 76\.2|| tasyApyuttarapUrve tu deshe paramavarchase | alokajanasampUrNA vimAnashatasa~NkulA || 76\.3|| mahAvApisamAyuktA nityaM pramuditA shubhA | shobhitA puShpashabalaiH patAkAdhvajamAlinI || 76\.4|| devairyakSho.apsarobhishcha R^iShibhishcha sushobhitA | purandarapurI ramyA samR^iddhA tvamarAvatI || 76\.5|| tasyA madhye.amarAvatyA vajravaidUryavedikA | trailokyaguNavikhyAtA sudharmA nAma vai sabhA || 76\.6|| tatrAste shrIpateH shrImAn sahasrAkShaH shachIpatiH | siddhAdibhiH parivR^itaH sarvAbhirdevayonibhiH || 76\.7|| tatra chaiva suvaMshaH syAdbhAskarasya mahAtmanaH | sAkShAt tatra surAdhyakShaH sarvadevanamaskR^itaH || 76\.8|| tasyAshcha dikShu vistIrNA tattadguNasamanvitA | tejovatI nAma purI hutAshasya mahAtmanaH || 76\.9|| tattadguNavatI ramyA purI vaivasvatasya cha | nAmnA saMyamanI nAma purI trailokyavishrutA || 76\.10|| tathA chaturthe digbhAge nairR^itAdhipateH shubhA | nAmnA kR^iShNAvatI nAma virUpAkShasya dhImataH || 76\.11|| pa~nchame hyuttarapuTe nAmnA shuddhavatI purI | udakAdhipateH khyAtA varuNasya mahAtmanaH || 76\.12|| tathA pa~nchottare devasvasyottarapuTe purI | vAyorgandhavatI nAma khyAtA sarvaguNottarA || 76\.13|| tasyottarapuTe ramyA guhyakAdhipateH purI | nAmnA mahodayA nAma shubhA vaidUryavedikA || 76\.14|| tathAShTame.antarapuTe IshAnasya mahAtmanaH | purI manoharA nAma bhUtairnAnAvidhairyutA | puShpairdhanyaishcha vividhairvanairAshramasaMsthitaiH || 76\.15|| prArthyate devaloko.ayaM sa svarga iti kIrtitaH || 76\.16|| || iti shrIvarAhapurANe bhagavachChAstre ShaTsaptatitamo.adhyAyaH || 76|| \section{shrIvarAhapurANe saptasaptatitamo.adhyAyaH} rudra uvAcha | yadetat karNikAmUlaM merormadhyaM prakIrtitam | tadyojanasahasrANi sa~NkhyayA mAnataH smR^itam || 77\.1|| chatvAriMshat tathA chAShTau sahasrANi tu maNDalaiH | shailarAjasya tattatra merumUlamiti smR^itam || 77\.2|| teShAM girisahasrANAmanekAnAM mahochChrayaH | digaShTau cha punastasya maryAdAparvatAH shubhAH || 77\.3|| jaTharo devakUTashcha pUrvasyAM dishi parvatau | pUrvapashchAyatAvetAvarNavAntarvyavasthitau | maryAdAparvatAnetAnaShTAnAhurmanIShiNaH || 77\.4|| yo.asau merurdvijashreShThAH proktaH kanakaparvataH | viShkambhAMstasya vakShyAmi shR^iNudhvaM gadatastu tAn || 77\.5|| mahApAdAstu chatvAro meroratha chaturdisham | yairna chachAla viShTabdhA saptadvIpavatI mahI || 77\.6|| dashayojanasAhasraM vyAyAmasteShu sha~Nkyate | tiryagUrdhvaM cha rachitA haritAlataTairvR^itAH || 77\.7|| manaHshilAdarIbhishcha suvarNamaNichitritAH | anekasiddhabhavanaiH krIDAsthAnaishcha suprabhAH || 77\.8|| pUrveNa mandarastasya dakShiNe gandhamAdanaH | vipulaH pashchime pArshve supArshvashchottare sthitaH || 77\.9|| teShAM shR^i~NgeShu chatvAro mahAvR^ikShAH pratiShThitAH | devadaityApsarobhishcha sevitA guNasa~nchayaiH || 77\.10|| mandarasya gireH shR^i~Nge kadambo nAma pAdapaH | pralambashAkhAshikharaH kadambashchaityapAdapaH || 77\.11|| mahAkumbhapramANaishcha puShpairvikachakesaraiH | mahAgandhamanoj~naishcha shobhitaH sarvakAlajaiH || 77\.12|| samAsenAparivR^ito bhuvanairbhUtabhAvanaiH | sahasramadhikaM so.atha gandhenApUrayan dishaH || 77\.13|| bhadrAshvo nAma vR^ikSho.ayaM varShAdreH ketusambhavaH | kIrtimAn rUpavA~nChrImAn mahApAdapapAdapaH | yatra sAkShAddhR^iShIkeshaH siddhasa~NghairniShevyate || 77\.14|| tasya bhadrakadambasya tathAshvavadano hariH | prAptavAMshchAmarashreShThaH sa hi sAnuM punaH punaH || 77\.15|| tena chAlokitaM varShaM sarvadvipadanAyakAH | yasya nAmnA samAkhyAto bhadrAshveti na saMshayaH || 77\.16|| dakShiNasyApi shailasya shikhare devasevite | jambUsa~NghaH puShpaphalA mahAshAkhopashobhitaH || 77\.17|| tasyA hyatipramANAni svAdUni cha mR^idUni cha | phalAnyamR^itakalpAni patanti girimUrdhani || 77\.18|| tasmAdgirivarashreShThAt phalaprasyandavAhinI | divyA jAmbUnadI nAma pravR^ittA madhuvAhinI || 77\.19|| tatra jAmbUnadaM nAma suvarNamanalaprabham | devAla~NkAramatulamutpannaM pApanAshanam || 77\.20|| devadAnavagandharvayakSharAkShasaguhyakAH | papustadamR^itaprakhyaM madhu jambUphalasravam || 77\.21|| sA keturdakShiNe varShe jambUloketi vishrutA | yasyA nAmnA samAkhyAtA jambUdvIpeti mAnavaiH || 77\.22|| vipulasya cha shailasya dakShiNena mahAtmanaH | jAtaH shR^i~Ngeti sumahAnashvatthashcheti pAdapaH || 77\.23|| mahochChrAyo mahAskandho naikasattvaguNAlayaH | kumbhapramANai ruchiraiH phalaiH sarvarttukaiH shubhaiH || 77\.24|| sa ketuH ketumAlAnAM devagandharvasevitaH | ketumAleti vikhyAto nAmnA tatra prakIrtitaH | tannibodhata viprendrA niruktaM nAmakarmaNaH || 77\.25|| kShIrodamathane vR^itte mAlA skandhe niveshitAH | indreNa chaityaketostu ketumAlastataH smR^itaH | tena tachchihnitaM varShaM ketumAleti vishrutam || 77\.26|| supArshvasyottare shR^i~Nge vaTo nAma mahAdrumaH | nyagrodho vipulaskandho yastriyojanamaNDalaH || 77\.27|| mAlyadAmakalApaishcha vividhaistu samantataH | shAkhAbhirlambamAnAbhiH shobhitaH siddhasevitaH || 77\.28|| pralambakumbhasadR^ishairhemavarNaiH phalaiH sadA | sa hyuttarakurUNAM tu ketuvR^ikShaH prakAshate || 77\.29|| sanatkumArAvarajA mAnasA brahmaNaH sutAH | sapta tatra mahAbhAgAH kuravo nAma vishrutAH || 77\.30|| tatra sthiragatairj~nAnairvirajaskairmahAtmabhiH | akShayaH kShayaparyanto lokaH proktaH sanAtanaH || 77\.31|| teShAM nAmA~NkitaM varShaM saptAnAM vai mahAtmanAm | divi cheha cha vikhyAtA uttarAH kuravaH sadA || 77\.32|| || iti shrIvarAhapurANe bhagavachChAstre saptasaptatitamo.adhyAyaH || 77|| \section{shrIvarAhapurANe aShTasaptatitamo.adhyAyaH} rudra uvAcha | tathA chaturNAM vakShyAmi shailendrANAM yathAkramam | anuvind.hdhyAni ramyANi viha~NgaiH kUjitAni cha || 78\.1|| anekapakShiyuktAtmashR^i~NgANi subahUni cha | devAnAM divyanArIbhiH samaM krIDAmayAni cha || 78\.2|| kinnarodgItaghuShTAni shItamandasugandhibhiH | pavanaiH sevyamAnAni ramaNIyatarANi cha || 78\.3|| chaturddikShu virAjante nAmataH shR^iNutAnaghAH | pUrve chaitrarathaM nAma dakShiNe gandhamAdanam | prabhAveNa sutoyAni navakhaNDayutAni cha || 78\.4|| vanaShaNDAMstathA.a.akramya devatA lalanAyutAH | yatra krIDanti choddeshe mudA paramayA yutAH || 78\.5|| anubandhAni ramyANi vihagaiH kUjitAni cha | ratnopakIrNatirthAni mahApuNyajalAni cha || 78\.6|| anekajalayantraishcha nAditAni mahAnti cha | shAkhAbhirlambamAnAbhI ruvatpakShikulAlibhiH || 78\.7|| kamalotpalakahlArashobhitAni sarAMsi cha | chaturShu teShu giriShu nAnAguNayuteShu cha || 78\.8|| aruNodaM tu pUrveNa dakShiNe mAnasaM smR^itam | asitodaM pashchime cha mahAbhadraM tathottare | kumudaiH shvetakapilaiH kahlArairbhUShitAni cha || 78\.9|| aruNodayasya ye shailAH prAchyA vai nAmataH smR^itAH | tAn kIrttyamAnAMstattvena shR^iNudhvaM gadato mama || 78\.10|| vika~Nko maNishR^i~Ngashcha supAtrashchopalo mahAn | mahAnIlo.atha kumbhashcha subindurmadanastathA || 78\.11|| veNunaddhaH sumedAshcha niShadho devaparvataH | ityete parvatavarAH puNyAshcha girayo.apare || 78\.12|| pUrveNa mandarAt siddhAH parvatAshcha madAyutAH | saraso mAnasasyeha dakShiNena mahAchalAH || 78\.13|| ye kIrttitA mayA tubhyaM nAmatastAn nibodhata | shailastrishikharashchaiva shishirashchAchalottamaH || 78\.14|| kapishcha shatamakShashcha turagashchaiva sAnumAn | tAmrAhashcha viShashchaiva tathA shvetodano giriH || 78\.15|| samUlashchaiva saralo ratnaketushcha parvataH | ekamUlo mahAshR^i~Ngo gajamUlo.api shAvakaH || 78\.16|| pa~nchashailashcha kailAso himavAnachalottamaH | uttarA ye mahAshailAstAn vakShyAmi nibodhata || 78\.17|| kapilaH pi~Ngalo bhadraH sarasashcha mahAchalaH | kumudo madhumAMshchaiva garjano markaTastathA || 78\.18|| kR^iShNashcha pANDavashchaiva sahasrashirasastathA | pAriyAtrashcha shailendraH shR^i~NgavAnachalottamaH | ityete parvatavarAH shrImantaH pashchime smR^itAH || 78\.19|| mahAbhadrasya sarasa uttareNa dvijottamAH | ye parvatAH sthitA viprAstAn vakShyAmi nibodhata || 78\.20|| haMsakUTo mahAshailo vR^iShahaMsashcha parvataH | kapi~njalashcha shailendra indrashailashcha sAnumAn || 78\.21|| nIlaH kanakashR^i~Ngashcha shatashR^i~Ngashcha parvataH | puShkaro meghashailo.atha virajAshchAchalottamaH | jAruchishchaiva shailendra ityete uttarAH smR^itAH || 78\.22|| ityeteShAM tu mukhyAnAmuttareShu yathAkramam | sthalIrantaradroNyashcha sarAMsi cha nibodhata || 78\.23|| || iti shrIvarAhapurANe bhagavachChAstre aShTasaptatitamo.adhyAyaH || 78|| \section{shrIvarAhapurANe ekonAshItitamo.adhyAyaH} rudra uvAcha | sItAntasyAchalendrasya kumudasyAntareNa cha | droNyAM viha~NgapuShTAyAM nAnAsattvaniShevitam || 79\.1|| triyojanashatAyAmaM shatayojanavistR^itam | surasAmalapAnIyaM ramyaM tatra surochanam || 79\.2|| droNamAtrapramANaishcha puNDarIkaiH sugandhibhiH | sahasrashatapatraishcha mahApadmairala~NkR^itam || 79\.3|| devadAnavagandharvairmahAsarpairadhiShThitam | puNyaM tachChrIsaro nAma saprakAshamiheha cha || 79\.4|| prasannasalilaiH pUrNaM sharaNyaM sarvadehinAm | tatra tvekaM mahApadmaM madhye padmavanasya cha || 79\.5|| koTipatraprakalitaM taruNAdityavarchasam | nityaM vyAkoshamadhuraM charatvAdatimaNDalam || 79\.6|| chArukesarajAlADhyaM mattabhramaranAditam | tasmin madhye bhagavatI sAkShAt shrIrnityameva hi | lakShmIstu taM tadAvAsaM mUrttimantaM na saMshayaH || 79\.7|| sarasastasya tIre tu tasmin siddhaniShevitam | sadA puShpaphalaM ramyaM tatra bilvavanaM mahat || 79\.8|| shatayojanavistIrNaM dviyojanashatAyatam | arddhakroshochchashikharairmahAvR^ikShaiH samantataH | shAkhAsahasrakalitairmahAskandhaiH samAkulam || 79\.9|| phalaiH sahasrasa~NkAshaiH haritaiH pANDuraistathA | amR^itasvAdusadR^ishairbherImAtraiH sugandhibhiH || 79\.10|| shIryadbhishcha patadbhishcha kIrNabhUmivanAntaram | nAmnA tachChrIvanaM nAma sarvalokeShu vishrutam || 79\.11|| devAdibhiH samAkIrNamaShTAbhiH kakubhiH shubham | bilvAshibhishcha munibhiH sevitaM puNyakAribhiH | tatra shrIH saMsthitA nityaM siddhasa~NghaniShevitA || 79\.12|| ekaikasyAchalendrasya maNishailasya chAntaram | shatayojanavistIrNaM dviyojanashatAyatam || 79\.13|| vimalaM pa~NkajavanaM siddhachAraNasevitam | puShpaM lakShmyA dhR^itaM bhAti nityaM prajvalatIva ha || 79\.14|| arddhakroshaM cha shikharairmahAskandhaiH samAvR^itam | praphullashAkhAshikharaM pi~njaraM bhAti tadvanam || 79\.15|| dvibAhupariNAhaistaistrihastAyAmavistR^itaiH | manaHshilAchUrNanibhaiH pANDukesarashAlibhiH || 79\.16|| puShpairmanoharairvyAptaM vyAkoshairgandhashobhibhiH | virAjati vanaM sarvaM mattabhramaranAditam || 79\.17|| tadvanaM dAnavairdaityairgandharvairyakSharAkShasaiH | kinnarairapsarobhishcha mahAbhogaishcha sevitam || 79\.18|| tatrAshramo bhagavataH kashyapasya prajApateH | siddhasAdhugaNAkIrNaM nAnA.a.ashramasamAkulam || 79\.19|| mahAnIlasya madhye tu kumbhasya cha girestathA | madhye sukhA nadI nAma tasyAstIre mahadvanam || 79\.20|| pa~nchAshadyojanAyAmaM triMshadyojanamaNDalam | ramyaM tAlavanaM shrImat kroshArddhochChritapAdapam || 79\.21|| mahAbalairmahAsAraiH sthirairavichalaiH shubhaiH | mahada~njanasaMsthAnaiH parivR^ittairmahAphalaiH || 79\.22|| mR^iShTagandhaguNopetairupetaM siddhasevitam | airAvatasya kariNastatraiva samudAhR^itam || 79\.23|| airAvatasya rudrasya devashailasya chAntare | sahasrayojanAyAmA shatayojanavistR^itA || 79\.24|| sarvA hyekashilA bhUmirvR^ikShavIrudhavarjitA | AplutA pAdamAtreNa salilena samantataH || 79\.25|| ityetAbhyantaradroNyo nAnAkArAH prakIrttitAH | meroH pArshvena viprendrA yathAvadanupUrvashaH || 79\.26|| || iti shrIvarAhapurANe bhagavachChAstre ekonAshItitamo.adhyAyaH || 79|| \section{shrIvarAhapurANe ashItitamo.adhyAyaH} rudra uvAcha | atha dakShiNadigvyavasthitAH parvatadroNyaH siddhAcharitAH kIrtyante | shishirapata~Ngayormadhye shuklabhUmistriyA muktalatAgalitapAdapam | ikShukShepe cha shikhare pAdapairupashobhitam | udumbaravanaM ramyaM pakShisa~NghaniShevitam || 80\.1|| phalitaM tadvanaM bhAti mahAkUrmopamaiH phalaiH || tadvanaM devayonyo.aShTau sevante sarvadaiva hi || 80\.2|| varAhapurANa || 80\.3|| tatra prasannasvAdusalilA bahUdakA nadyo vahanti | tatrAshramo bhagavataH kardamasya prajApateH | nAnAmunijanAkIrNastachcha shatayojanamekaM parimaNDalaM vanaM cha | tathA cha tAmrAbhasya shailasya pata~Ngasya chAntare shatayojanavistIrNaM dviguNAyataM bAlArkasadR^isha\- rAjIvapuNDarIkaiH samantataH sahasrapatrairaviralairala~NkR^itaM mahat saro.anekasiddhagandharvAdhyuShitam | tasya cha madhye mahAshikharaH shatayojanAyAmastriMshadyojanavistIrNo\- .anekadhAturatnabhUShitastasya chopari mahatI rathyA ratnaprAkAratoraNA | tasyAM mahadvidyAdharapuram | tatra pulomanAmA vidyAdhararAjaH shatasahasraparIvAraH | tathA cha vishAkhAchalendrasya shvetasya chAntare saraH | tasya cha pUrvatIre mahadAmravanaM kanakasa~NkAshaiH phalai\- ratisugandhibhirmahAkumbhamAtraiH sarvatashchitam | devagandharvAdayashcha tatra nivasanti | samulasyAchalendrasya vasudhArasya chAntare | triMshadyojanavistIrNe pa~nchAshadyojanAyate || bilvasthalI nAma tatra phalAni vidrumasa~NkAshAni taishcha patadbhiH sthalamR^ittikA klinnA | tAM cha sthalIM suguhyakAdayaH sevante bilvaphalAshinaH | tathA cha vasudhAraratnadhArayorantare viM\-triMshadyojanavistIrNaM shatayojanamAyataM sugandhikiMshukavanaM sadA kusumachayasya gandhena vAsyate yojanashatam | tatra siddhAdhyuShitaM jalopetaM cha | tatra chAdityasya devasya mahadAyatanam | sa mAse mAse bhagavAnavatarati sUryaH | prajApatiM lokaikajanakaM devAdayo namasyanti | tathA cha pa~nchakUTasya kailAsasya chAntare sahasrayojanAyAmaM vistIrNaM shatayojanaM haMsapANDuraM kShudrasattvairanAdhR^iShyaM svargasopAnamiva bhUmaNDalam | atha pashchimadigbhAge vyavasthitA giridroNyaH kIrtyante | supArshvashikhishailayormadhye samantAdyojanashatamekaM bhaumashilAtalaM nityataptaM duHsparsham | tasya madhye triMshadyojanavistIrNaM maNDalaM vahnisthAnam | sa cha sarvakAlamanindhano bhagavAn lokakShayakArI saMvartako jvalate | antare cha shailavarayoH kumudA~njanayoH shatayojanavistIrNA mAtulu~NgasthalI sarvasattvAnA\- magamyA | pItavarNaiH phalairAvR^itA satI sA sthalI shobhate | tatra cha puNyo hradaH siddhairupetaH | bR^ihaspate\- stadvanam | tathA cha shailayoH pi~njaragaurayorantareNa sarodroNI hyanekashatayojanAyatA mahadbhishcha ShaTpadodghuShTaiH kumudairupashobhitA | tatra cha bhagavato viShNoH parameshvara\- syAyatanam | tathA cha shuklapANDurayorapi mahAgiryorantare triMshadyojanavistIrNo navatyAyata ekaH shiloddesho vR^ikShavivarjitaH | tatra niShpa~NkA dIrghikA savR^ikShA cha sthalapadminI anekajAtIyaishcha padmaiH shobhitA | tasyAshcha madhye pa~nchayojanapramANo mahAnyagrodha\- vR^ikShaH | tasmiMshchandrashekharomApatirnIlavAsAshcha devo nivasati yakShAdibhirIDyamAnaH | sahasrashikharasya gireH kumudasya chAntare pa~nchAshadyojanAyAmaM viMshadyojanavistR^itamikShukShepochchashikharamaneka\- pakShisevitam | anekavR^ikShaphalairmadhurasravairupashobhitam | tatra chendrasya mahAnAshramo divyAbhiprAyanirmitaH | tathA cha sha~NkhakUTaR^iShabhayormadhye puruShasthalI ramyA.anekaguNAneka\- yojanAyatA bilvapramANaiH ka~NkolakaiH sugandhibhirupetA | tatra puruSharasonmattAH nAgAdyAH prativasanti | tathA kapi~njalanAgashailayorantare dvishatayojanamAyAmavistIrNA shatayojanasthalI nAnAvanavibhUShitA drAkShAkharjUrakhaNDairupetA anekavR^ikShavallIbhiranekaishcha sarobhirupetA sA sthalI | tathA cha puShkaramahAmeghayorantare ShaShTiyojanavistIrNA shatAyAmA pANitalaprakhyA mahatI sthalI vR^ikShavIrudhavivarjitA | tasyAshcha pArshve chatvAri mahAvanAni sarAMsi chAnekayojanAnAm |dasha pa~ncha sapta tathAShTau triMshadviMshati yojanAnAM sthalyo droNyashcha | tatra kAshchinmahAghorAH parvatakukShayaH | || iti shrIvarAhapurANe bhagavachChAstre ashItitamo.adhyAyaH || 80|| \section{shrIvarAhapurANe ekAshItitamo.adhyAyaH} rudra uvAcha | ataH paraM parvateShu devAnAmavakAshA varNyante | tatra yo.asau shAntAkhyaH parvatastasyopari mahendrasya krIDAsthAnam | tatra devarAjasya pArijAtakavR^ikShavanam | tasya pUrvapArshve ku~njaro nAma giriH | tasyopari dAnavAnAmaShTau purANi cha | tathA vajrake parvatavare rAkShasAnAmanekAni purANi | te cha nAmnA nIlakAH kAmarUpiNaH | mahAnIle.api shailendrapurANi | pa~nchadashasahasrANi kinnarANAM khyAtAni | tatra devadattachandrAdayo rAjAnaH | pa~nchadashakinnarANAM garvitAH | tAni sauvarNAni bilapraveshanAni cha purANi | chandrodaye cha parvatavare nAgAnAmadhivAsaH | te cha bilapraveshAH bileShu vainateyaviShayAvarttino vyavasthitAnurAge cha dAnavendrA vyavasthitAH | veNumatyapi vidyAdharapuratrayam | triMshadyojanashata\- vistIrNamekaikaM tAvadAyatam | ulUkaromashamahAvetrAdayashcha rAjAno vidyAdharANAm | ekaike cha shailarAjani svayameva garuDo vyavasthitaH | ku~njare tu parvatavare nityaM pashupatiH sthitaH | vR^iShabhA~Nko mahAdevaH sha~Nkaro yoginAM varaH anekagaNabhUtakoTisahasravAro bhagavAn anAdipuruSho vyavasthitaH | vasudhAre cha puShpavatAM vasUnAM chasamAvAsaH | vasudhAraratnadhArayormUrdhni aShTau sapta cha sa~NkhyayA | purANi vasusaptarShINAM cheti | ekashR^i~Nge cha parvatottame prajApateH sthAnaM chaturvaktrasya brahmaNaH | gajaparvate cha mahAbhUtaparivR^itA svayameva bhagavatI tiShThati | vasudhAre cha parvatavare munisiddhavidyAdharANAmAyatanaM chaturAshItyaparapuryo mahAprAkAratoraNAH | tatra chAnekaparvatA nAma gandharvA yuddhashAlino vasanti | teShAM chAdhipatirdevo rAjarAjaikapi~NgalaH | surarAkShasAH pa~nchakUTe dAnavAH shatashR^i~Nge yakShANAM puraHshatam | tAmrAbhe takShakasya puraHshatam | vishakhaparvate guhasyAyatanam | shvetodaye girivare mahAgandharvabhavanam | harikUTe harirdevaH | kumude kinnarAvAsaH | a~njane mahoragAH | sahasrashikhare cha daityAnAmugrakarmiNAmAvAsaH | purANAM sahasramekaM hemamAlinAM mukuTe pannaprapakShe parvatavare chatvAryAyatanAni tu | evaM meruparvateShu devAnAmadhivAsaH | maryAdAparvate devakUTe puravinyAsaH kIrtyate | tasyopari yojanashataM garuDasya jAtaM kShetram | tasyaiva pArshvatastriMshadyojanavistIrNA\- shchatvAriMshadAyatAH saptagandharvanagarAH | AgneyAshcha nAmnA gandharvAtibalinaH | tatra chAnyat triMshadyojanamaNDalaM puraM saiMhikeyAnAm | tatra cha devarShicharitAni devakUTe dR^ishyante | puraM cha kAlakeyAnAM tatraiva | tathA chAntarataTe.anyesunAnnAma tasyaiva dakShiNe triMshadyojanavistR^itaM dviShaShTiyojanAyAmaM puraM kAmarUpiNAM dR^iptAnAM madhyame cha tasya hemakUTe mahAdevasya nyagrodhaH | athAtaH kailAsavarNako bhavati | kailAsasya taTe yojanashatamAyAmavastR^itaM bhuvanamAlAbhivyAptam | tasyAshcha madhye sabhA | tatra cha tatpuShkaraM nAma vimAnaM tiShThati | dhanadasya cha tadvimAnamadhivAsashcha | tatra padmamahApadmamakarakachChapa\- kumudasha~NkhanIlanandamahAnidhayaH prativasanti | tatra chandrAdInAM lokapAlAnAmAvAsaH | tatra cha mandAkinI nAma nadI | tathA kanakamandA mandA cheti nAmabhiH saritaH | tatrAnyA api nadyaH santi | pUrvapArshve cha shatayojanamAyAmAstriMshadyojanavistR^itA dashagandharvapuryaH tAsu cha sakubAhuharikeshachitrasenAdayo rAjAnaH | tasyaiva cha pashchimakUTe ashItiyojanAyAmaM chatvAriMshadvistR^itamekaikaM yakShanagaram | teShu cha mahAmAlisunetra chakrAdayo nAyakAH | tasyaiva dakShiNe pArshve ku~njadarIShu guhAsu samudrAH samudraM yAvatkinnarANAM purashatam | teShu cha drumasugrIvAdibhagadattapramukhaM rAjashatam | tatra cha rudrasyomayA sArddhaM vivAhassaMvR^ittaH | tapashcha kR^itavatI gaurI | kirAtarUpiNA cha rudreNa sthitam | tatraiva tatra sthitena somena sha~NkareNa jambUdvIpAvalokanaM kR^itam | tatra chAnekakinnaragandharvopagItamumAvanaM nAmApsarobhiranekapuShpalatAvallIbhirupetam | yatra bhagavatA maheshvareNArddhanArInaravapuH prAptam | tatra cha kArtikeyasya sharadvanam | puShpachitrakrau~nchayormadhye kArtikeyAbhiShekaH kR^itaH tasya cha pUrvataTe siddhamunigaNAvAsaH kalApagrAmo nAma | tathA cha mArkaNDeyavasiShThaparAsharanalavishvAmitroddAlakAdInAM maharShINAmanekAni sahasrANyAshramANAM hi bhavati | tathA cha pashchimasyAchalendrasya niShadhasya bhAgaM shR^iNuta | tasya cha madhyamakUTe viShNvAyatanaM mahAdevasya | tasyaivottarataTe triMshadyojanavistR^itaM mahatpuraM lambAkhyAtaM rAkShasAnAm | tasyaiva dakShiNe pArshve bilapraveshanagaram | prabhedakasya pashchimena devadAnavasiddhAdInAM purANi | tasya girermUrdhni mahatI somashilA tiShThati | tasyAM cha parvaNi somaH svayamevAvatarati | tasyaivottarapArshve trikUTaM nAma | tatra brahmA tiShThati kvachit | tathA cha vahnyAyatanam | mUrttimAn vahnirupAsyate devaiH | uttare cha shR^i~NgAkhye parvatavare devatAnAmAyatanAni | pUrve nArAyaNasyAyatanam | madhye brahmaNaH | sha~Nkarasya pashchime tatra cha yakShAdInAM kechit purANi tasya chottaratIre jAtuChe mahAparvate triMshadyojanamaNDalaM nandajalaM nAma sarastatra nando nAma nAgarAjA vasati | shatashIrShaprachaNDa iti ityete.aShTau devaparvatA vij~neyAH | te chAnukrameNa hemarajataratnavaidUryamAnaH shilAhi~NgulAdivarNAH | iyaM cha pR^ithvI lakShakoTishatAnekasa~NkhyAtAnAM pUrNA teShu cha siddhavidyAdharANAM nilayAH te cha meroH pArshvataH kesaravalayAlavAlaM siddhaloketi kIrttyate | iyaM pR^ithvI padmAkAreNa vyavasthitA | eSha cha sarvapurANeShu kramaH sAmAnyataH pratipAdyate | || iti shrIvarAhapurANe bhagavachChAstre ekAshItitamo.adhyAyaH || 81|| \section{shrIvarAhapurANe dvyashItitamo.adhyAyaH} rudra uvAcha | atha nadInAmavatAraM shR^iNuta | AkAshasamudro yaH kIrtyate sAmAkhya\- stasmAdAkAshagAminI nadI pravR^ittA | sA chAnavaratamindragajena kShobhyate | sA cha chaturashItisahasrochChrAyA | sA meroH sudarshanaM karoti | sA cha merukUTataTAntebhyaH praskhalitA chaturdhA sa~njAtA | ShaShTiM cha yojanasahasraM nirAlambA patamAnA pradakShiNamanusarantI chaturddhA jagAma | sItA chAlakanandA chakShurbhadrA cheti nAmabhiH | yathoddeshaM sA chAnekashatasahasraparvatAnAM dArayantI gAM gateti ga~Ngetyuchyate atha gandhamAdanapArshve.amaragaNDikA varNyate | ekatriMshadyojanasahasrANi AyAmaH chatuHshatavistIrNam | tatra ketumAlAH sarve janapadAH | kR^iShNavarNAH puruShA mahAbalinaH | utpalavarNAH striyaH shubhadarshanAH | tatra cha mahAvR^ikShAH panasAH santi | tatreshvaro brahmaputrastiShThati | tatrodapAnAchcha jarArogavivarjitA varShAyutAyuShashcha narAH | mAlyavataH pUrvapArshve pUrvagaNDikA ekashR^i~NgAdyojanasahasrANi mAnatastatra cha bhadrAshvA nAma janapadAH bhadrasAlavanaM cha tatra vyavasthitam | kAlAmravR^ikShAH puruShAH shvetAH padmavarNinaH striyaH kumudavarNA dashavarShasahasrANi teShAmAyuH | tatra cha pa~ncha kulaparvatAH | tadyathA shailavarNaH mAlAkhyaH korajashcha triparNaH nIlashcheti tadvinirgatAH | tadambhaHsthitAnAM deshAnAM tAnyeva nAmAni | te cha deshA etA nadIH pibanti | tadyathA sItA suvAhinI haMsavatI kAsA mahAchakrA chandravatI kAverI surasA shAkhAvatI indravatI a~NgAravAhinI haritoyA somAvartA shatahradA vanamAlA vasumatI haMsA suparNA pa~nchaga~NgA dhanuShmatI maNivaprA subrahmabhAgA vilAsinI kR^iShNatoyA puNyodA nAgavatI shivA shevAlinI maNitaTA kShIrodA varuNAvatI viShNupadI mahAnadI hiraNyaskandhavAhA surAvatI kAmodA patAkAshchetyetA mahAnadyaH | etAshcha ga~NgAsamAH kIrtitAH | AjanmAntaM pApaM vinAshayanti | kShudranadyashcha koTishaH | tAshcha nadIrye pibanti te dashavarShasahasrAyuShaH | rudromAbhaktA iti | || iti shrIvarAhapurANe bhagavachChAstre dvyashItitamo.adhyAyaH || 82|| \section{shrIvarAhapurANe tryashItitamo.adhyAyaH} rudra uvAcha | nisarga eSha bhadrAshvAnAM kIrtitaH ketumAlAnAM vistareNa kathitam | naiShadhasyAchalenadrasya pashchimena kulAchalajanapadanadyaH kIrtyante | tathA cha vishAkhakambalajayantakR^iShNaharitAshokavarddhamAnA ityeteShAM saptakulaparvatAnAM koTishaH prasUtiH | tannivAsino janapadAstannAmAna eva draShTavyAH | tadyathA sauragrAmAntaR^iH sAtapo kR^itasurAshravaNakambala\- mAheyAchalakUTavAsamUlatapakrau~nchakR^iShNA~NgamaNipa~NkajachUDamalasomIya\- samudrAntakakuraku~nchasuvarNataTakakuhashvetA~Nga\- kR^iShNapAdavidakapilakarNika\- mahiShakubjakaranATamahotkaTashukanAkasajabhUmakakura~njana mahAnAhaki~NkisaparNabhaumakachorakadhUmajanmaa~NgArajatIvanajIva\- laukitA vAchAM sahA~NgamadhureyashukeyachakeyashravaNamatta kAshikagodAvAmakulapa~njAbavarjahamodashAlaka ete janapadA\- statparvatotthA nadIH pibanti | tadyathA plakShA mahAkadambA mAnasI shyAmA sumedhA bahulA vivarNA pu~NkhA mAlA darbhavatI bhadrAnadI shukanadI pallavA bhImA prabha~njanA kAmbA kushAvatI dakShA kAsavatI tu~NgA puNyodA chandrAvatI sumUlAvatI kakudminI vishAlA karaNTakA pIvarI mahAmAyA mahiShI mAnuShI chaNDA etA nadIH pradhAnAH | sheShAH kShudranadyaH sahasrashashcheti | || iti shrIvarAhapurANe bhagavachChAstre tryashItitamo.adhyAyaH || 83|| \section{shrIvarAhapurANe chaturashItitamo.adhyAyaH} rudra uvAcha | uttarANAM cha varShANAM dakShiNAnAM cha sarvashaH | AchakShate yathAnyAyaM ye cha parvatavAsinaH | tachChR^iNudhvaM mayA viprAH kIrttyamAnaM samAhitAH || 84\.1|| dakShiNena tu shvetasya nIlasya chottareNa cha | vAyavyAM ramyakaM nAma jAyante tatra mAnavAH | matipradhAnA vimalA jarAdaurgandhyavarjitAH || 84\.2|| tatrApi sumahAn vR^ikSho nyagrodho rohitaH smR^itaH | tatphalAdrasapAnAddhi dashavarShasahasriNaH | AyuShA sarvamanujA jAyante devarUpiNaH || 84\.3|| uttareNa cha shvetasya trishR^i~Ngasya cha dakShiNe | varShaM hiraNmayaM nAma tatra hairaNvatI nadI | yakShA vasanti tatraiva balinaH kAmarUpiNaH || 84\.4|| ekAdashahasrANi samAnAM tena jIvate | shatAnyanyAni jIvante varShANAM dasha pa~ncha cha || 84\.5|| lakuchAH kShudrasA vR^ikShAstasmin deshe vyavasthitAH | tatphalaprAshamAnA hi tena jIvanti mAnavAH || 84\.6|| tathA trishR^i~Nge cha maNikA~nchanasarvaratnashikharAnukrameNa tasya chottarashR^i~NgAddakShiNasamudrAnte chottarakuravaH | vastrANyAbharaNAni cha vR^ikSheShveva jAyante kShIravR^ikShAH kShIrAsavAH santi | maNibhUmiH suvarNabAlukA | tasmin svargachyutAshcha puruShA vasanti trayodashavarShasahasrAyuShaH | tasyaiva dvIpasya pashchimena chaturyojanasahasramatikramya devalokAchchandradvIpo bhavati yojanasahasraparimaNDalaH | tasya madhye chandrakAntasUryakAntanAmAnau girivarau | tayoshcha madhye chandrAvatI nAma mahAnadI anekavR^ikShaphalAneka\- nadIsamAkulA | etatkuruvarShaM cha | tasyottarapArshve samudrormimAlADhyaM pa~nchayojanasahasramatikramya devalokAt sUryadvIpo bhavati yojanasahasraparimaNDalaH | tasya madhye girivaraH shatayojanavistIrNastAvaduchChritaH | tasmAtsUryAvarttanAmA nadI nirgatA | tatra cha sUryasyAdhiShThitaM tatra sUryadaivatyAstadvarNAshcha prajA dashavarShasahasrAyuShaH | tasya cha dvIpasya pashchimena chaturyojanasahasramatikramya samudraM dashayojanasahasraM parimaNDalatvena dvIpo rudrAkaro nAma | tatra cha bhadrAsanaM vAyoranekaratnashobhitam | tatra vigrahavAn vAyustiShThati | tapanIyavarNAshcha prajAH pa~nchavarShasahasrAyuShaH || 84\.7|| || iti shrIvarAhapurANe bhagavachChAstre chaturashItitamo.adhyAyaH || 84|| \section{shrIvarAhapurANe pa~nchAshItitamo.adhyAyaH} rudra uvAcha | iyaM bhUpadmavyavasthA kathitA | idAnIM bhArataM navabhedaM shR^iNuta | tadyathA | indraH kaseruH tAmravarNo gabhastiH nAgadvIpaH saumyaH gandharvaH vAruNaH bhArataM cheti | sAgarasaMvR^itamekaikaM yojanasahasrapramANam | tatra cha sapta kulaparvatA bhavanti | tadyathA | mahendro malayaH sahyaH shuktimAnnR^ikShaparvataH | vindhyashcha pAriyAtrashcha ityete kulaparvatAH || anye cha mandarashAradardurakolAhalasuramainAkavaidyutavArandhamapANDura\- tu~NgaprasthakR^iShNagirijayantaraivata\- R^iShyamUkagomantachitrakUTashrIchakora\- kUTashailakR^itasthala ityete kShudraparvatAH | sheShAH kShudratarAH | teShAmAryA mlechChA janapadA vasanti | pibanti chaitAsu nadIShu pAnIyam | tadyathA ga~NgA sindhu sarasvatI shatadru vitastA vipAshA chandrabhAgA sarayU yamunA irAvatI devikA kuhU gomatI dhUtapApA bAhudA dR^iShadvatI kaushikI nisvarA gaNDakI chakShuShmatI lohitA ityetA himavatpAdanirgatAH || vedasmR^itirvedavatI sindhuparNA sachandanA sadAchArA rohipArA charmaNvatI vidishA vedatrayI ityetA pAriyAtrodbhavAH shoNA jyotIrathA narmadA surasA mandAkinI dashArNA chitrakUTA tamasA pippalA karatoyA pishAchikA chitrotpalA vishAlA va~njulA bAlukA vAhinI shuktimatI virajA pa~NkinI rirI kuhU ityetA R^ikShaprasUtAH | maNijAlA shubhA tApI payoShNIM shIghrodA veShNA pAshA vaitaraNI vedI pAlI kumudvatI toyA durgA antyA girA etA vindhyapAdodbhavAH | godAvarI bhImarathI kR^iShNA veNA va~njulA tu~NgabhadrA suprayogA vAhyA kAverI ityetAH sahyapAdodbhavAH | shatamAlA tAmraparNI puShpAvatI utpalAvatI ityetA malayajAH | triyAmA R^iShikulyA ikShulA trividA lA~NgUlinI vaMshavarA mahendratanayAH | R^iShikA lUmatI mandagAminI palAshinI ityetAH shuktimatprabhavAH | etAH prAdhAnyena kulaparvatanadyaH | sheShAH kShudranadyaH | eSha jambUdvIpo yojanalakShapramANataH | ataH paraM shAkadvIpaM nibodhata | jambUdvIpasya vistArAddviguNapariNAhAllavaNodakashcha jambUdvIpasamastena dviguNAvR^itaH | tatra cha puNyA janapadAshchirAnmriyante durbhikShajarAvyAdhirahitashcha desho.ayam | saptaiva kulaparvatAstAvat tiShThanti tasya chobhayato lavaNakShIrodadhI vyavasthitau | tatra cha prAgAyataH shailendra udayo nAma parvataH | tasyApareNa jaladhAro nAma giriH | saiva chandreti kIrttitaH | tasya cha jalamindro gR^ihItvA varShati | tasya pAre raivatako nAma giriH | saiva nArado varNyate tasmiMshcha nAradaparvatAdutpanno tasya chApareNa shyAmo nAma giriH | tasmiMshcha prajAH shyAmatvamApannAH saiva dundubhirvarNyate | tasmin siddhA iti kIrtitAH prajAnekavidhAH krIDantastasyApare rajato nAma giriH saiva shAkochyate | tasyApareNAmbikeyaH sa cha vibhrAjaso bhaNyate | sa eva kesarItyuchyate | tatashcha vAyuH pravarttate | girinAmAnyeva varShANi tadyathA | udayasukumAro jaladhArakShemakamahAdrumeti pradhAnAni dvitIyaparvatanAmabhirapi vaktavyAni | tasya cha madhye shAkavR^ikShastatra cha saptamahAnadyo dvinAmnyaH | tadyathA sukumArI kumArI nandA veNikA dhenuH ikShumatI gabhasti ityetA nadyaH | || iti shrIvarAhapurANe bhagavachChAstre pa~nchAshItitamo.adhyAyaH || 85|| \section{shrIvarAhapurANe ShaDashItitamo.adhyAyaH} rudra uvAcha | atha tR^itIyaM kushadvIpaM shR^iNuta | kushadvIpena kShIrodaH parivR^itaH shAkadvIpasya vistArAddviguNena | tatrApi sapta kulaparvatAH | sarve cha dvinAmAnaH | tadyathA \-\-\- kumudavidrumeti cha sochyate | unnato hemaparvataH saiva | balAhako dyutimAn saiva | tathA droNaH saiva puShpavAn | ka~Nkashcha parvataH saiva kusheshayaH | tathA ShaShTho mahiShanAmA sa eva harirityuchyate | tatrAgnirvasati | saptamastu kakudmAn nAma saiva mandaraH kIrtyate | ityete parvatAH kushadvIpe vyavasthitAH eteShAM varShabhedo bhavati dvinAmasa.nj~naH | kumudasya shvetamudbhidaM tadeva kIrtyate | unnatasya lohitaM veNumaNDalaM tadeva bhavati | balAhakasya jImUtaM tadeva rathAkAra iti |droNasya haritaM tadeva balAdhanaM bhavati | ka~NkasyApi kakudmAn nAma | vR^ittimat tadeva mAnasaM mahiShasya prabhAkaram | kakudmataH kapilaM tadeva sa~NkhyAtaM nAma ityetAni varShANi | tatra dvinAmnyo nadyaH | pratapA praveshA saivochyate | dvitIyA shivA yashodA sA cha bhavati | tR^itIyA pitrA nAma saiva kR^iShNA bhaNyate | chaturthI hrAdinI nAma saiva chandrA nigadyate | vidyutA cha pa~nchamI shuklA saiva | varNA ShaShThI saiva vibhAvarI | mahatI saptamI saiva dhR^itiH | etAH pradhAnAH sheShAH kShudanadyaH | ityeSha kushadvIpasya sanniveshaH | shAkadvIpo dviguNaH sanniviShTashcha kathitaH | tasya cha madhye mahAkushastambaH | eSha cha kushadvIpo dadhimaNDodenAvR^itaH kShIrodadviguNena | || iti shrIvarAhapurANe bhagavachChAstre ShaDashItitamo.adhyAyaH || 86|| \section{shrIvarAhapurANe saptAshItitamo.adhyAyaH} rudra uvAcha | atha krau~nchaM bhavati chaturthaM kushadvIpAddviguNamAnataH samudraH krau~nchena dviguNenAvR^itaH | tasmiMshcha saptaiva pradhAnaparvatAH | prathamaH kau~ncho vidyullato raivato mAnasaH saiva pAvakaH | tathaivAndhakAraH saivAchChodakaH | devAvR^itto sa cha surApo bhaNyate | tato deviShThaH sa eva kA~nchanashR^i~Ngo bhavati | devanandAtparo govindaH, dvivinda iti | tataH puNDarIkaH saiva toShAshayaH | ete sapta ratnamayAH parvatAH krI~nchadvIpe vyavasthitAH | sarve cha paraspareNochChrayAH | tatra varShANi tathA krau~nchasya kushalo deshaH saiva mAdhavaH smR^itaH vAmanasya mano.anugaH saiva saMvartakastatoShNavAn somaprakAshaH | tataH pAvakaH saiva sudarshanaH | tathA chAndhakAraH saiva sammohaH | tato munideshaH sa cha prakAshaH | tato dundubhiH saivAnartha uchyate | tatrApi saptaiva nadyaH || 87\.1|| gaurI kumudvatI chaiva sandhyA rAtrirmanojavA khyAtishcha puNDarIkA cha ga~NgA saptavidhAH smR^itAH | gaurI saiva puShpavahA kumudvatI tAmravatI rodhasandhyA sukhAvahA cha manojavA cha kShiprodA cha khyAtiH saiva gobahulA puNDarIkA chitravegA sheShAH kShudranadyaH | krau~nchadvIpo ghR^itodenAvR^itaH | ghR^itodA shAlmaleneti || 87\.2|| || iti shrIvarAhapurANe bhagavachChAstre saptAshItitamo.adhyAyaH || 87|| \section{shrIvarAhapurANe aShTAshItitamo.adhyAyaH} rudra uvAcha | triShu shiShTeShu vakShyAmi dvIpeShu manujAnyuta | shAlmalaM pa~nchamaM varShaM pravakShye tannibodhata | krau~nchadvIpasya vistArAchChAlmalo dviguNo mataH || 88\.1|| ghR^itasamudramAvR^itya vyavasthitastadvistAro dviguNastatra cha sapta parvatAH pradhAnAstAvanti varShANi tAvatyo nadyaH | tatra cha parvatAH | sumahAn pItaH shAtakaumbhAt sArvaguNasauvarNarohitasumanasakushala jAmbUnadavaidyutA ityete kulaparvatA varShANi cheti | atha ShaShThaM gomedaM kathyate | shAlmalaM yathA surodenAvR^itaM tadvat surodo.api tadviguNena gomedenAvR^itaH | tatra cha pradhAnaparvatau dvAveva | ekasya tAvattAvasaraH | aparashcha kumuda iti | samudrashchekShurasastaddviguNena puShkareNAvR^itaH | tatra cha puShkarAkhye mAnaso nAma parvataH | tadapi dvidhA ChinnaM varShaM tatpramANena cha | svAdodakenAvR^itam | tatashcha kaTAham | etat pR^ithivyAH pramANam | brahmANDasya cha sakaTAhavistArapramANam | evaMvidhAnAmaNDAnAM parisa~NkhyA na vidyate | etAni kalpe kalpe bhagavAn nArAyaNaH kroDarUpI rasAtalAntaH praviShTAni daMShTraikenoddhR^itya sthitau sthApayati | eSha vaH kathito mArgo bhUmerAyAmavistaraH | svasti vo.astu gamiShyAmi kailAsaM nilayaM dvijAH || 88\.2|| shrIvarAha uvAcha | evamuktvA gato rudraH kShaNAdadR^ishyamUrtimAn | te cha sarve gatA devA R^iShayashcha yathAgatam || 88\.3|| || iti shrIvarAhapurANe bhagavachChAstre aShTAshItitamo.adhyAyaH || 88|| \section{shrIvarAhapurANe ekonanavatitamo.adhyAyaH} dharaNyuvAcha | paramAtmA shivaH puNya iti kechidbhavaM viduH | apare harimIshAnamiti kechichchaturmukham || 89\.1|| eteShAM katamo devaH paraH ko vA.athavA.aparaH | etaddeva mamAchakShva paraM kautUhalaM vibho || 89\.2|| shrIvarAha uvAcha | paro nArAyaNo devastasmAjjAtashchaturmukhaH | tasmAdrudro.abhavaddevi sa cha sarvaj~natAM gataH || 89\.3|| tasyAshcharyANyanekAni vividhAni varAnane | shR^iNu sarvANi chArva~Ngi kathyamAnaM mayA.anaghe || 89\.4|| kailAsashikhare ramye nAnAdhAtuvichitrite | vasatyanudinaM devaH shUlapANistrilochanaH || 89\.5|| saikasmin divase devaH sarvabhUtanamaskR^itaH | gaNaiH parivR^ito gauryA mahAnAsIt pinAkadhR^ik || 89\.6|| tatra siMhamukhAH kechidgaNA nardanti siMhavat | apare hastivaktrAshcha hayavaktrAstathApare || 89\.7|| apare shiMshumArAsyA apare sUkarAnanAH | apare.ashvAmukhA raudrA kharAsyAjAnanAstathA | ChAgamatsyAnanAH krUrA hyanantAH shastrapANayaH || 89\.8|| kechidgAyanti nR^ityanti dhAvanti sphoTayanti cha | hasanti kilakilAyanti garjanti cha mahAbalAH || 89\.9|| kechilloShTAMstu sa~NgR^ihya yuyudhurgaNanAyakAH | apare mallayuddhena yuyudhurbaladarpitAH | evaM gaNasahasreNa vR^ito devo maheshvaraH || 89\.10|| yAvadAste svayaM devyA krIDan devavaraH svayam | tAvadbrahmA svayaM devairupAyAt saha satvaraH || 89\.11|| tamAgatamatho dR^iShTvA pUjayitvA vidhAnataH | uvAcha paramo devo rudro brahmANamavyam || 89\.12|| kimAgamanakR^ityaM te brahman brUhi mamAchiram | kiM cha devAstvarAyuktA AgatA mama sannidhau || 89\.13|| brahmovAcha | astyandhako mahAdaityastena sarve divaukasaH | arditA matsamIpaM tu buddhvA mAM sharaNaiShiNaH || 89\.14|| tatashchaite mayA sarve proktA devA bhavaM prati | gachChAma iti devesha tatastvete samAgatAH || 89\.15|| evamuktvA svayaM brahmA vIkShAM chakre pinAkinam | nArAyaNaM cha manasA sasmAra parameshvaram | tato nArAyaNo devo dvAbhyAM madhye vyavasthitaH || 89\.16|| tatastvekIgatAste tu brahmaviShNumaheshvarAH | parasparaM sUkShmadR^iShTyA vIkShAM chakrurmudAyutAH || 89\.17|| tatasteShAM tridhA dR^iShTirbhUtvaikA samajAyata | tasyAM dR^iShTyAM samutpannA kumArI divyarUpiNI || 89\.18|| nIlotpaladalashyAmA nIlaku~nchitamUrddhajA | sunAsA sulalATAntA suvaktrA supratiShThitA || 89\.19|| tvaShTrA yadagnijihvaM tu lakShaNaM paribhAShitam | tatsarvamekataH saMsthaM kanyAyAM sampradR^ishyate || 89\.20|| atha tAM dR^ishya kanyAM tu brahmaviShNumaheshvarAH | UchuH kA.asi shubhe brUhi kiM vA kAryaM vipashchitam || 89\.21|| trivarNA cha kumArI sA kR^iShNashuklA cha pItikA | uvAcha bhavatAM dR^iShTeryogAjjAtA.asmi sattamAH | kiM mAM na vettha sushroNIM svashaktiM parameshvarIm || 89\.22|| tato brahmAdayaste cha tasyAstuShTA varaM daduH | nAmnA.asi trikalA devI pAhi vishvaM cha sarvadA || 89\.23|| aparANyapi nAmAni bhaviShyanti tavAnaghe | guNotthAni mahAbhAge sarvasiddhikarANi cha || 89\.24|| anyachcha kAraNaM devi trivarNA.asi varAnane | mUrtitrayaM tribhirvarNaiH kuru devi svakaM drutam || 89\.25|| evamuktA tadA devairakarot trividhAM tanum | sitAM raktAM tathA kR^iShNAM trimUrtitvaM jagAma ha || 89\.26|| yA sA brAhmI shubhA mUrttistayA sR^ijati vai prajAH | saumyarUpeNa sushroNI brahmasR^iShTyA vidhAnataH || 89\.27|| yA sA raktena varNena surUpA tanumadhyamA | sha~NkhachakradharA devI vaiShNavI sA kalA smR^itA | sA pAti sakalaM vishvaM viShNumAyeti kIrttyate || 89\.28|| yA sA kR^iShNena varNena raudrI mUrttistrishUlinI | daMShTrAkarAlinI devI sA saMharati vai jagat || 89\.29|| yA sR^iShTirbrahmaNo devI shvetavarNA vibhAvarI | sA kumArI mahAbhAgA vipulAbjadalekShaNA | sadyo brahmANamAmantrya tatraivAntaradhIyata || 89\.30|| sA.antarhitA yayau devI varadA shvetaparvatam | tapastaptuM mahat tIvraM sarvagatvamabhIpsatI || 89\.31|| yA vaiShNavI kumArI tu sApyanuj~nAya keshavam | mandarAdriM yayau taptuM tapaH paramadushcharam || 89\.32|| yA sA kR^iShNA vishAlAkShI raudrI daMShTrAkarAlinI | sA nIlaparvatavaraM tapashchartuM yayau shubhA || 89\.33|| atha kAlena mahatA prajAH straShTuM prajApatiH | ArabdhavAn tadA tasya vavR^idhe sR^ijato balam || 89\.34|| yadA na vavR^idhe tasya brahmaNo mAnasI prajA | tadA dadhyau kimetanme na tathA varddhate prajA || 89\.35|| tato brahmA hR^idA dadhyau yogAbhyAsena suvrate | chintayan bubudhe devastAM kanyAM shvetaparvate | tapashcharantIM sumahat tapasA dagdhakilbiShAm || 89\.36|| tato brahmA yayau tatra yatra sA kamalekShaNA | tapashcharati tAM dR^iShTvA vAkyametaduvAcha ha || 89\.37|| brahmovAcha | kiM tapaH kriyate bhadre kAryamAvekShya shobhate | tuShTo.asmi te vishAlAkShi varaM kiM te dadAmyaham || 89\.38|| sR^iShTiruvAcha | bhagavannekadeshasthA notsahe sthAtuma~njasA | ato.arthaM tvAM varaM yAche sarvagatvamabhIpsatI || 89\.39|| evamuktastadA devyA sR^iShTyA brahmA prajApatiH | uvAcha tAM tadA devIM sarvagA tvaM bhaviShyasi || 89\.40|| evamuktA tadA tena sR^iShTiH sA kamalekShaNA | tasya hya~Nke layaM prAptA sA devI padmalochanA | tasmAdArabhya kAlAt tu brAhmI sR^iShTirvyavarddhata || 89\.41|| brahmaNo mAnasAH sapta teShAmanye tapodhanAH | teShAmanye tatastvanye chaturddhA bhUtasa~NgrahaH | sasthANuja~NgamAnAM cha sR^iShTiH sarvatra saMsthitA || 89\.42|| yatki~nchidvA~NmayaM loke jagatsthAvaraja~Ngamam | tatsarvaM sthApitaM sR^iShTyA bhUtaM bhavyaM cha sarvadA || 89\.43|| || iti shrIvarAhapurANe bhagavachChAstre ekonanavatitamo.adhyAyaH || 89|| iti shrIrudragItA samAptA | ## Varahapurana adhyAya 70\-89 Refer to https//archive.org/details/VarahaPurana Proofread by PSA Easwaran \medskip\hrule\obeylines Please send corrections to sanskrit at cheerful dot c om Last updated \today https://sanskritdocuments.org \end{document}