% Text title : sUtagItA % File name : sUtagItA.itx % Category : gItA, giitaa, vIrashaiva % Location : doc\_giitaa % Transliterated by : Sunder Hattangadi sunder at hotmail.com % Proofread by : Sunder Hattangadi sunder at hotmail.com % Description-comments : From Skanda Purana, Yajnavaibhava Khanda % Latest update : Feb. 28, 2013 % Send corrections to : sanskrit at cheerful dot c om % % This text is prepared by volunteers and is to be used for personal study % and research. The file is not to be copied or reposted for promotion of % any website or individuals or for commercial purpose without permission. % Please help to maintain respect for volunteer spirit. % \documentstyle[11pt,multicol,itrans]{article} #include=ijag.inc #endwordvowel=.h \portraitwide \parindent=100pt \let\usedvng=\Largedvng % for 1 column \pagenumbering{itrans} \def\engtitle#1{\hrule\medskip\centerline{\LARGE #1}} \def\itxtitle#1{\medskip\centerline{\LARGEdvng #1}\medskip\hrule} \def\endtitles{\medskip\obeyspaceslines} %% \begin{document} \engtitle{.. sUtagItA ..}## \itxtitle{.. sUtagItA ..}##\endtitles ## shrImatsUtasaMhitAyAM . chaturthasya yaj~navaibhavakhaNDasyoparibhAge sUtagItAprArambhaH | prathamo.adhyAyaH . 1\. sUtagItiH . 1\-28 dvitIyo.adhyAyaH . 2\. AtmanA sR^iShTikathanam . 1\-80 tR^itIyo.adhyAyaH . 3\. sAmAnyasR^iShTikathanam . 1\-65 chaturtho.adhyAyaH . 4\. visheShasR^iShTikathanam . 1\-49 pa~nchamo.adhyAyaH . 5\. AtmasvarUpakathanam . 1\-74 ShaShTho.adhyAyaH . 6\. sarvashAstrArthasa~NgrahavarNanam . 1\-37 saptamo.adhyAyaH . 7\. rahasyavichAraH . 1\-34 aShTamo.adhyAyaH . 8\. sarvavedAntasa~NgrahaH || 1\-91 ## Total chapters 8 versess 458 ## \medskip\hrule\medskip atha prathamo.adhyAyaH | 1\. sUtagItiH | aishvaraM paramAnandamanantaM satyachidghanam | Atmatvenaiva pashyantaM nistara~Ngasamudravat || 1|| nirvikalpaM susampUrNaM suprasannaM shuchismitam | bhAsayantaM jagadbhAsA bhAnumantamivAparam || 2|| praNamya munayaH sUtaM daNDavatpR^ithivItale | kR^ita~njalipuTA bhUtvA tuShTuvuH parayA mudA || 3|| namaste bhagavan shambhuprasAdAvAptavedana | namaste bhagavan shambhucharaNAmbhojavallabha || 4|| namaste shambhubhaktAnAmagragaNya samAhita | namaste shambhubhaktAnAmatIva hitabodhaka || 5|| namaste vedavedAntapadmakhaNDadivAkara | vyAsavij~nAnadIpasya vartibhUtAya te namaH || 6|| purANamuktAmAlAyAH sUtrabhUtAya te namaH | asmAkaM bhavavR^ikShasya kuThArAya namo.astu te || 7|| kR^ipAsAgara sarveShAM hitaprada namo.astu te | namo.avij~nAtadoShAya namo j~nAnaguNAya te || 8|| mAtR^ibhUtAya martyAnAM vyAsashiShyAya te namaH | dharmiShThAya namastubhyaM brahmaniShThAya te namaH || 9|| samAya sarvajantUnAM sArabhUtAya te namaH | sAkShAtsatyaparANAM tu satyabhUtAya te namaH || 10|| namo namo namastubhyaM punarbhUyo namo namaH | asmAkaM gurave sAkShAnnamaH svAtmapradAyine || 11|| evaM gotrarShayaH stutvA sUtaM sarvahitapradam | prashnaM prachakrire sarve sarvalokahitaiShiNaH || 12|| so.api sUtaH svataH siddhaH svarUpAnubhavAtparAt | utthAya svaguruM vyAsaM dadhyau sarvahite ratam || 13|| asminnavasare vyAsaH sAkShAtsatyavatIsutaH | bhasmoddhUlitasarvA~NgastripuNDrA~NkitamastakaH || 14|| kR^iShNAjinI sottarIya AShADhena virAjitaH | rudrAkShamAlAbharaNastatraivAvirabhUtsvayam || 15|| taM dR^iShTvA deshikendrANAM deshikaM karuNAkaram | sUtaH satyavatIsUnuM svashiShyaiH saha sattamaiH || 16|| praNamya daNDavadbhUmau prasannendriyamAnasaH | yathArhaM pUjayAmAsa dattvA chA.a.asanamuttamam || 17|| bhadramastu susampUrNaM sUta shiShya mamA.a.astika | tavaiShAmapi kiM kAryaM mayA tadbrUhi me.anagha || 19|| evaM vyAsavachaH shrutvA sUtaH paurANikottamaH | uvAcha madhuraM vAkyaM lokAnAM hitamuttamam || 20|| sUta uvAcha \- ime hi munayaH shuddhAH satyadharmaparAyaNAH | madgItAshravaNe chaiShAmasti shraddhA mahattarA || 21|| bhavatprasAde satyeva shakyate sA vibhAShitum | yadi prasanno bhagavan vadetyAj~nApayAdya mAm || 22|| iti sUtavachaH shrutvA bhagavAn karuNAnidhiH | tvadIyAmadya tAM gItAM vadaiShAmarthinAM shubhAm || 23|| ityuktvA shiShyamAli~Ngya hR^idayaM tasya saMspR^ishan | sAmbaM sarveshvaraM dhyAtvA nirIkShyainaM kR^ipAbalAt || 24|| sthApayitvA mahAdevaM hR^idaye tasya susthiram | tasya mUrdhAnamAghrAya bhagavAnagamadguruH || 25|| so.api sUtaH punaH sAmbaM dhyAtvA devaM tryambakam | praNamya daNDavadbhUmau smR^itvA vyAsaM cha sadgurum || 26|| kR^itA~njalipuTo bhUtvA mantramAdyaM ShaDakSharam | japitvA shraddhayA sArdhaM nirIkShya munipu~Ngavan || 27|| kR^itapraNAmo munibhiH svagItAmatinirmalAm | vaktumArabhate sUta sarvalokahite rataH || 28|| || iti shrIsUtasaMhitAyAM yaj~navaibhavakhaNDasyoparibhAge sUtagItAyAM sUtagItirnAma prathamo.adhyAyaH || 1 || \medskip\hrule\medskip atha dvitIyo.adhyAyaH || 2\. AtmanA sR^iShTikathanam | sUta uvAcha \- shruNuta brahmavichChreShThA bhAgyavantaH samAhitAH | vakShyAmi paramaM guhyaM vij~nAnaM vedasaMmatam || 1|| asti kashchitsvata siddhaH satyaj~nAnasukhAdvayaH | vishvasya jagataH kartA pashupAshavilakShaNaH || 2|| AkAshAdIni bhUtAni pa~ncha teShAM prakIrtitAH | guNAH shabdAdayaH pa~ncha pa~ncha karmendriyANi cha || 3|| j~nAnendriyANi pa~nchaiva prANAdyA dasha vAyavaH | mano buddhiraha~NkArashchittaM cheti chatuShTayam || 4|| teShAM kAraNabhUtaikA.avidyA ShaTtriMshakaH pashuH | vishvasya jagataH kartA pashoranyaH paraH shivaH || 5|| AtmAnaH pashavaH sarve proktA aj~nAninaH sadA | aj~nAnamAtmanAmeShAmanAdyeva svabhAvataH || 6|| saMsArabIjamaj~nAnaM saMsAryaj~naH pumAnyataH | j~nAnAttasya nivR^ittiH syAtprakAshAttamaso yathA || 7|| aj~nAnAkArabhedenAvidyAkhyenaiva kevalam | pashUnAmAtmanAM bhedaH kalpito na svabhAvataH || 8|| aj~nAnAkArabhedena mAyAkhyenaiva kevalam | vibhAgaH kalpito viprAH paramAtatvalakShaNaH || 9|| ghaTAkAshamahAkAshavibhAgaH kalpito yathA | tathaiva kalpito bhedo jIvAtmaparamAtmanoH || 10|| yathA jIvabahutvaM tu kalpitaM munipu~NgavAH | tathA parabahutvaM cha kalpitaM na svabhAvataH || 10|| yathochchAvachabhAvastu jIvabhede tu kalpitaH | tathochchAvachabhAvashcha parabhede cha kalpitaH || 12|| dehendriyAdisa~NghAtavAsanAbhedabheditA | avidyA jIvabhedasya heturnAnyaH prakIrtitaH || 13|| guNAnAM vAsanAbhedabheditA yA dvijarShabhAH | mAyA sA parabhedasya heturnAnyaH prakIrtitaH || 14|| yasya mAyAgataM sattvaM sharIraM syAttamoguNaH | saMhArAya trimUrtInAM sa rudraH syAnna chAparaH || 15|| tathA yasya tamaH sAkShAchCharIraM sAttviko guNaH | pAlanAya trimUrtInAM sa viShNuH syAnna chAparaH || 16|| rajo yasya sharIraM syAttadevotpAdanAya cha | trimUrtInAM sa vai brahmA bhavedviprA na chAparaH || 17|| rudrasya vigrahaM shuklaM kR^iShNaM viShNoshcha vigraham | brahmaNo vigrahaM raktaM chintayedbhuktimuktaye || 18|| shauklyaM sattvaguNAjjAtaM rAgo jAto rajoguNAt | kArShNyaM tamoguNAjjAtamiti vidyAtsamAsataH || 19|| paratattvaikatAbuddhyA brahmANaM viShNumIshvaram | paratattvatayA vedA vadanti smR^itayo.api cha || 20|| purANAni samastAni bhAratapramukhAnyapi | paratattvaikatAbuddhyA tAtparyaM pravadanti cha || 21|| brahmaviShNvAdirUpeNa kevalaM munipu~NgavAH | brahmaviShNvAdayastveva na paraM tattvamAstikAH || 22|| tathA.api rudraH sarveShAmutkR^iShTaH parikIrtitaH | svasharIratayA yasmAnmanute sattvamuttamam || 23|| rajasastamasaH sattvamutkR^iShTaM hi dvijottamAH | sattvAtsukhaM cha j~nAnaM cha yatki~nchidaparaM param || 24|| paratattvaprakAshastu rudrsyaiva mahattaraH | brahmaviShNvAdidevAnAM na tathA munipu~NgavAH || 25|| paratattvatayA rudraH svAtmAnaM manute bhR^isham | paratattvaprakAshena na tathA devatAntaram || 26|| haribrahmAdirUpeNa svAtmAnaM manute bhR^isham | haribrahmAdayo devA na tathA rudramAstikAH || 27|| rudraH katha.nchitkAryArthaM manute rudrarUpataH | na tathA devatAH sarvA brahmasphUrtyalpatAbalAt || 28|| brahmaviShNvAdayo devAH svAtmAnaM manvate.a~njasA | na kashchittattvarUpeNa na tathA rudra AstikAH || 29|| brahmaviShNvAdayo devAH svAtmAnaM manvate.a~njasA | katha.nchittattvarUpeNa na tathA rudra AstikAH || 30|| tattvabuddhiH svataHsiddhA rudrasyAsya tapodhanAH | haribrahmAdibuddhistu teShAM svAbhAvikI matA || 31|| haribrahmAdidevAnye pUjayanti yathAbalam | achirAnna paraprAptisteShAmasti krameNa hi || 32|| rudraM ye vedavichChreShThAH pUjayanti yathAbalam | teShAmasti paraprAptirachirAnna krameNa tu || 33|| rudrAkAratayA rudro variShTho devatAntarAt | iti nishchayabuddhistu narANAM muktidAyinI || 34|| guNAbhimAnino rudrAddharibrahmAdidevatAH | variShThA iti buddhistu satyaM saMsArakAraNam || 35|| paratattvAdapi shreShTho rudro viShNuH pitAmahaH | iti nishchayabuddhistu satyaM saMsArakAraNam || 36|| rudro viShNuH prajAnAthaH svarATsamrATpurandaraH | paratattvamiti j~nAnaM narANAM muktikAraNam || 37|| amAtye rAjabuddhistu na doShAya phalAya hi | tasmAdbrahmamatirmukhyA sarvatra na hi saMshayaH || 38|| tathA.api rudre viprendrAH paratattvamatirbhR^isham | variShThA na tathA.anyeShu parasphUrtyalpatAbalAt || 39|| asti rudrasya viprendrA antaH sattvaM bahistamaH | viShNorantastamaH sattvaM bahirasti rajoguNaH || 40|| antarbahishcha viprendrA asti tasya prajApateH | ato.apekShya guNaM sattvaM manuShyA vivadanti cha || 41|| hariH shreShTho haraH shreShTha ityaho mohavaibhavam | sattvAbhAvAtprajAnAthaM variShThaM naiva manvate || 42|| anekajanmasiddhAnAM shrautasmArtAnuvartinAm | haraH shreShTho hareH sAkShAditi buddhiH prajAyate || 43|| mahApApavatAM nRRINAM hariH shreShTho harAditi | buddhirvijAyate teShAM sadA saMsAra eva hi || 44|| nirvikalpe pare tattve shraddhA yeShAM vijAyate | ayatnasiddhA paramA muktisteShAM na saMshayaH || 45|| nirvikalpaM paraM tattvaM nAma sAkShAchChivaH paraH | so.ayaM sAmbastrinetrashcha chandrArdhakR^itashekharaH || 46|| svAtmatattvasukhasphUrtipramodAttANDavapriyaH | rudraviShNuprajAnAthairupAsyo guNamUrtibhiH || 47|| IdR^ishI paramA mUrtiryasyAsAdhAraNI sadA | taddhi sAkShAtparaM tattvaM nAnyatsatyaM mayoditam || 48|| viShNuM brahmANamanyaM vA svamohAnmanvate param | na teShAM muktireShA.asti tataste na paraM padam || 49|| tasmAdeShA parA mUrtiryasyAsAdhAraNI bhavet | sa shivaH sachchidAnandaH sAkShAttattvaM na chAparaH || 50|| brahmA viShNushcha rudrashcha vibhaktA api paNDitAH | paramAtmavibhAgasthA na jIvavyUhasaMsthitAH || 51|| avidyopAdhiko jIvo na mAyopAdhikaH khalu | mAyopAdhikachaitanyaM paramAtmA hi nAparam || 52|| mAyAkAryaguNachChannA brahmaviShNumaheshvarAH | mAyopAdhiparavyUhA na jIvavyUhasaMsthitAH || 53|| paramAtmavibhAgatvaM brahmAdInAM dvijarShabhAH | samAnamapi rudrastu variShTho nAtra saMshayaH || 54|| brahmA viShNushcha rudrasya svAsAdhAraNarUpataH | svavibhUtyAtmanA chApi kurvAte eva sevanam || 55|| rudra svenaiva rUpeNa viShNoshcha brahmaNastathA | sevanaM naiva kurute vibhUtervA dvayorapi || 56|| kevalaM kR^ipayA rudro lokAnAM hitakAmyayA | svavibhUtyAtmanA viShNorbrahmaNashchAparasya cha || 57|| karoti sevAM he viprAH kadAchitsatyamIritam | na tathA brahmaNA viShNurna brahmA na purandaraH || 58|| etAvanmAtramAlambya rudraM viShNuM prajApatim | manvate hi samaM martyA mAyayA parimohitAH || 59|| kechideShAM mahAyAsAtsAmyaM vA~nChanti mohitAH | harerajasya chotkarShaM harAdvA~nChanti kechana || 60|| rudreNa sAmyamanyeShAM vA~nChanti cha vimohitAH | te mahApAtakairyuktA yAsyanti narakArNavam || 61|| rudrAdutkarShamanyeShAM ye vA~nChanti mohitAH | pachyante narake tIvre sadA te na hi saMshayaH || 62|| kechidadvaitamAshritya baiDAlavratikA narAH | sAmyaM rudreNa sarveShAM pravadanti vimohitAH || 63|| dehAkAreNa chaikatve satyapi dvijapu~NgavAH | shirasA pAdayoH sAmyaM sarvathA nAsti hi dvijAH || 64|| yathA.a.asyApAnayoH sAmyaM Chidrato.api na vidyate | tathaikatve.api sarveShAM rudrasAmyaM na vidyate || 65|| viShNuprajApatIndrANAmutkarShaM sha~NkarAdapi | pravadantIva vAkyAni shrautAni pratibhAnti cha || 66|| paurANikAni vAkyAni smArtAni pratibhAnti cha | tAni tattvAtmanA teShAmutkarShaM pravadanti hi || 67|| viShNuprajApatIndrebhyo rudrasyotkarShamAstikAH | vadanti yAni vAkyAni tAni sarvANi he dvijAH || 68|| pravadanti svarUpeNa tathA tattvAtmanA.api cha | naivaM viShNvAdidevAnAmiti tattvavyavasthitiH || 69|| bahunoktena kiM jIvAstrimUrtInAM vibhUtayaH | variShThA hi vibhUtibhyaste variShThA na saMshayaH || 70|| teShu rudro variShThashcha tato mAyI paraH shivaH | mAyAvishiShTAtsarvaj~naH sAmbaH satyAdilakShaNaH || 71|| variShTho munayaH sAkShAchChivo nAtra vichAraNA | shivAdvariShTho naivAsti mayA satyamudIritam || 72|| shivasvarUpamAloDya pravadAmi samAsataH | shivAdanyatayA bhAtaM shiva eva na saMshayaH || 73|| shivAdanyatayA bhAtaM shivaM yo veda vedataH | sa veda paramaM tattvaM nAsti saMshayakAraNam || 74|| yaH shivaH sakalaM sAkShAdveda vedAntavAkyataH | sa mukto nAtra sandehaH satyameva mayoditam || 75|| bhAsamAnamidaM sarvaM bhAnameveti veda yaH | sa bhAnarUpaM deveshaM yAti nAtra vichAraNA || 76|| pratItamakhilaM shambhuM tarkatashcha pramANataH | svAnubhUtyA cha yo veda sa eva paramArthavit || 77|| jagadrUpatayA pashyannapi naiva prapashyati | pratItamakhilaM brahma sampashyanna hi saMshayaH || 78|| pratItamapratItaM cha sadasachcha paraH shivaH | iti vedAntavAkyAnAM niShThAkAShThA sudurlabhA || 79|| iti sakalaM kR^ipayA mayoditaM vaH shrutivachasa kathitaM yathA tathaiva | yadi hR^idaye nihitaM samastameta\- tparamagatirbhavatAmihaiva siddhA || 80|| || iti shrIsUtasaMhitAyAM yaj~navaibhavakhaNDasyoparibhAge sUtagItAyAM AtmanA sR^iShTikathanaM nAma dvitIyo.adhyAyaH || 2|| \medskip\hrule\medskip atha tR^itIyo.adhyAyaH | 3\. sAmAnyasR^iShTikathanam | sUta uvAcha \- shivAtsatyaparAnandaprakAshaikasvalakShaNAt | AvirbhUtamidaM sarvaM chetanAchetanAtmakam || 1|| advitIyo.avikArI cha nirmalaH sa shivaH paraH | tathA.api sR^ijati prAj~nAH sarvametachcharAcharam || 2|| maNimanrauShadhAdInAM svabhAvo.api na shakyate | kimu vaktavyamAshcharyaM vibhorasya parAtmanaH || 3|| shrutiH sanAtanI sAdhvI sarvamAnottamottamA | prAha chAdvaitanairmalyaM nirvikAratvamAtmanaH || 4|| sargasthityantamapyAha chetanAchetanasya cha | atIndriyArthavij~nAne mAnaM naH shrutireva hi || 5|| shrutyaikagamye sUkShmArthe sa tarkaH kiM kariShyati | mAnAnugrAhakastarko na svatantraH kadAchana || 6|| shrutiH sanAtanI shambhorabhivyaktA na saMshayaH | sha~NkareNa praNIteti pravadantyapare janAH || 7|| yadA sA.anAdibhUtaiva tadA mAnamatIva sA | svatashcha parato doSho nAsti yasmAddvijarShabhAH || 8|| svato doSho na vedasya vidyate sUkShmadarshane | asti chedvyavahArasya lopa eva prasajyate || 9|| paratashcha na doSho.asti parasyAbhAvato dvijAH | svato duShTo.api shabdastu mAnamevA.a.aptasa~NgamAt || 10|| iti vArtA.api vArtaiva munIndrAH sUkShmadarshane | svato duShTaH kathaM mAnaM bhavatyanyasya sa~NgamAt || 11|| yatsambandhena yo bhAvo yasya prAj~nAH prasiddhyati | sa tasya bhrAntireva syAnna svabhAvaH katha.nchana || 12|| japAkusumalauhityaM vibhAti sphaTike bhR^isham | tathA.api tasya lauhityaM bhrAntireva na vAstavam || 13|| vahnipAkajalauhityamiShTakAyAM na vAstavam | lauhityaM taijasAMshastu neShTakAyA nirUpaNe || 14|| anyatrAnyasya dharmastu pratIto vibhramo mataH | AptApekShI tu shabdastu prAmANyAya na sarvathA || 15|| anAptayogAchChabdasya prAmANyaM munipu~NgavAH | svataHsiddhaM tirobhUtaM svanAshAya hi kevalam || 16|| yadA sA sha~NkaereNoktA tadA.api shrutirAstikAH | pramANaM sutarAmAptatama eva maheshvaraH || 17|| sarvadoShavihInasya mahAkAruNikasya cha | sarvaj~nasyaiva shuddhasya kathaM doShaH prakalpyate || 18|| sarvadoShavishiShTasya nirghR^iNasya durAtmanaH | alpaj~nasya cha jIvasya dR^iShTA.anAptirhi sattamAH || 19|| yasya smaraNamAtreNa samalo nirmalo bhavet | brUta satyataponiShThAH kathaM sa malino bhavet || 20|| ataH pakShadvayenApi vedo mAnaM na saMshayaH | vedo.anAdiH shivastasya vya~njakaH paramArthataH || 21|| abhivyaktimapekShyaiva praNetetyuchyate shivaH | tasmAdvedopadiShTArtho yathArtho nAtra saMshayaH || 22|| iha tAvanmayA proktamadvitIyaH paraH shivaH | tathA.api tena sakalaM nirmitaM tatsa eva hi || 23|| chitsvarUpaH shivashchetyaM jagatsarvaM charAcharam | tathA sati viruddhaM tajjagachChambhuH kathaM bhavet || 24|| ityevamAdichodyasya dvijendrA nAsti sambhavaH | yatra vedavirodhaH syAttatra chodyasya sambhavaH || 25|| chodanAlakShaNe dharme na yathA chodyasambhavaH | tathA na chodanAgamye shive chodyasya sambhavaH || 26|| bAdhyabAdhakabhAvastu vyAdhibheShajayoryathA | shAstreNa gamyate tadvadayamartho.api nAnyataH || 27|| Ishvarasya svarUpe cha jagatsargAdiShu dvijAH | atIndriyArtheShvanyeShu mAnaM naH shrutireva hi || 28|| athavA devadevasya sarvadurghaTakAriNI | shaktirasti tayA sarvaM ghaTate mAyayA.anaghAH || 29|| pratItisiddhA sA mAyA tattvato.atra na saMshayaH | tayA durghaTakAriNyA sarvaM tasyopapadyate || 30|| sA tiShThatu mahAmAyA sarvadurghaTakAriNI | vedamAnena saMsiddhaM sarvaM tadgrAhyameva hi || 31|| chodyAnarhe tu vedArthe chodyaM kurvan patatyadhaH | ataH sarvaM parityajya vedamekaM samAshrayet || 32|| rUpAvalokane chakShuryathA.asAdhAraNaM bhavet | tathA dharmAdivij~nAne vedo.asAdhAraNaH paraH || 33|| rUpAvalokanasyedaM yathA ghrANaM na kAraNam | tathA dharmAdibuddhestu dvijAstarko na kAraNam || 34|| tasmAdvedoditenaiva prakAreNa maheshvaraH | advitIyaH svayaM shuddhastathA.apIdaM jagattataH || 35|| AvirbhUtaM tirobhUtaM sa eva sakalaM jagat | vaibhavaM tasya vij~nAtuM na shakyaM bhAShituM mayA || 36|| sa eva sAhasI sAkShAtsarvarUpatayA sthitaH | parij~nAtuM cha vaktuM cha samartho nAparaH pumAn || 37|| yathA.ayaH pAvakeneddhaM bhAtIva dahatIva cha | tathA vedaH shiveneddhaH sarvaM vaktIva bhAsate || 38|| ayo.avayavasa~NkrAnto yathA dahati pAvakaH | tathA vedeShu sa~NkrAntaH shivaH sarvArthasAdhakaH || 39|| tathA.api vedarahitaH svayaM dharmAdivastuni | na pramANaM vinA tena vedo.api dvijapu~NgavAH || 40 || tasmAdvedo mahesheddhaH pramANaM sarvavastuni | anyathA na jaDaH shabdo.atIndriyArthasya sAdhakaH || 41|| merupArshve tapastaptvA dR^iShTvA shambhuM jagadgurum | ayamartho mayA j~nAtastatastasya prasAdataH || 42|| tadAj~nayaiva viprendrAH saMhiteyaM mayoditA | ahaM kShudro.api yuShmAkaM mahatAmapi deshikaH || 43|| abhavaM sA shivasyA.a.aj~nA la~NghanIyA na kenachit | shivasyA.a.aj~nAbalAdviShNurjAyate mriyate.api cha || 44|| brahmA sarvajagatkartA virATsamrATsvarADapi | kharoShTrataravaH kShudrA brahmaviShNvAdayo.abhavan || 45|| tasmAd gurutvaM me viprA yujyate na hi saMshayaH | shiShyatvaM chApi yuShmAkaM svatantraH khalu sha~NkaraH || 46|| mahAdevasya bhaktAshcha tadbhaktA api dehinaH | svatantrA vedavichChreShThAH kiM punaH sa maheshvaraH || 47|| svAtantryAddhi shivenaiva viShaM bhuktaM vinA.amR^itam | brahmaNashcha shirashChinnaM viShNorapi tathaiva cha || 48|| svAtantryAddhi kR^itaM tena munIndrA brahmavAdinaH | tatprasAdAnmayA sarvaM viditaM karabilvavat || 49|| prasAdabalataH sAkShAtsatyArthaH kathito mayA | prasAdena vinA vaktuM ko vA shakto munIshvarAH || 50|| tasmAtsarvaM parityajya shraddhayA parayA saha | maduktaM paramAdvaitaM vidyAdvedoditaM budhaH || 51|| vij~nAnena vinA.anyena nAsti muktirna saMshayaH | ato yUyamapi prAj~nA bhavatAdvaitavAdinaH || 52|| paramAdvaitavij~nAnaM siddhaM svAnubhavena cha | shrutismR^itipurANAdyaistarkairvedAnusAribhiH || 53|| paramAdvaitavij~nAnameva grAhyaM yathAsthitam | nAnyatarkaishcha hantavyamidamAmnAyavAkyajam || 54|| vinaiva paramAdvaitaM bhedaM kechana mohitAH | kalpayanti tadA shambhuH sadvitIyo bhaviShyati || 55|| AmnAyArthaM mahAdvaitaM naiva jAnanti ye janAH | vedasiddhaM mahAdvaitaM ko vA vij~nAtumarhati || 56|| bhinnAbhinnatayA devaM paramAdvaitalakShaNam | kalpayanti mahAmohAtkechittachcha na sa~Ngatam || 57|| bhedAbhede.api bhedAMsho mithyA bhavati sattamAH | bhedAnirUpaNAdeva dharmyAderanirUpaNAt || 58|| tasmAnnAstIshvarAdanyatki~nchidapyAstikottamAH | dvitIyAdvai bhayaM jantorbhavatItyAha hi shrutiH || 59|| ko mohastatra kaH shoka ekatvamanupashyataH | iti chA.a.aha hi sA sAdhvI shrutiradvaitamAstikAH || 60|| ekatvameva vAkyArtho nAparaH paramAstikAH | stutininde virudhyete bhedo yadi vivakShitaH || 61|| atIva shuddhachittAnAM kevalaM karuNAbalAt | paramAdvaitamAmnAyAtprabhAti shraddhayA saha || 62|| shivabhaTTArakasyaiva prasAde puShkale sati | paramAdvaitamAbhAti yathAvannAnyahetunA || 63|| na bhAti paramAdvaitaM prasAdarahitasya tu | durlabhaH khalu devasya prasAdaH paramAstikAH || 64|| atashcha vedoditavartmanaiva vihAya vAdAntarajanmabuddhim | vimuktikAmaH paramAdvitIyaM samAshrayedeva shivasvarUpam || 65|| || iti shrIsUtasaMhitAyAM yaj~navaibhavakhaNDasyoparibhAge sUtagItAyAM sAmAnyasR^iShTikathanaM nAma tR^itIyo.adhyAyaH || 3|| \medskip\hrule\medskip atha chaturtho.adhyAyaH | 4\. visheShasR^iShTikathanam | sUta uvAcha \- Ishvaro jagataH kartA mAyayA svIyayA purA | abhedena sthitaH pUrvakalpavAsanayAnvitaH || 1|| kAlakarmAnuguNyena svAbhinnasvIyamAyayA | abhinno.api tayA svasya bhedaM kalpayati prabhuH || 2|| kalpito.ayaM dvijA bhedo nAbhedaM bAdhate sadA | kalpitAnAmavastutvAdavirodhashcha sidhyate || 3|| punaH pUrvakShaNotpannavAsanAbalato.anaghAH | IkShitA pUrvavadbhUtvA svashaktyA parayA yutaH || 4|| mAyAyA guNabhedena rudraM viShNuM pitAmaham | sR^iShTvAnuprAvishatteShAmantaryAmitayA haraH || 5|| teShAM rudraH parAbhedAtparatattvavadeva tu | karoti sargasthityantaM rudrarUpeNa sattamAH || 6|| saMharatyavisheSheNa jagatsarvaM charAcharam | viShNurapyAstikAH sAkShAtparabhedena kevalam || 7|| karoti sargasthityantaM viShNurUpeNa he dvijAH | pAlayatyavisheSheNa jagatsarvaM charAcharam || 8|| brahmA.api munishArdUlAH parAbhedena kevalam | karoti sargasthityantaM brahmarUpeNa sattamAH | karoti vividhaM sarvaM jagatpUrvaM yathA tathA || 9|| shabdAdibhUtasR^iShTistuparasyaiva shivasya tu || 10|| sarvAntaHkaraNAnAM tu samaShTeH sR^iShTirAstikAH | trimUrtInAM harasyaiva prAdhAnyena na saMshayaH || 11|| prANAnAmapi sarveShAM samaShTeH sR^iShTirAstikAH | api rudrasya tasyaiva prAdhAnyena na saMshayaH || 12|| sarvaj~nAnendriyANAM tu samaShTInAM janirdvijAH | trimUrtInAM harasyaiva prAdhAnyena na saMshayaH || 13|| sarvakarmendriyANAM tu samaShTInAM janirdvijAH | trimUrtInAM harasyaiva prAdhAnyena na saMshayaH || 14|| tathA.api paramaM tattvaM trimUrtInAM tu kAraNam | brahmaviShNumaheshAnAM sR^iShTAvupakaroti cha || 15|| upachAratayA te.api sraShTAra iti shabditAH | tatrApi tattvataH sraShTR^i brahmaivAdvayamAstikAH || 16|| vyaShTayastu samaShTibhyo jAyante brahmaNAnaghAH | samaShTiShu vijAyante devatAH pUrvakalpavat || 17|| samaShTivyaShTirUpANAM sR^iShTAnAM pAlako hariH | rudrasteShAM tu saMhartA dvijA rUpAntareNa cha || 18|| yA devatA.antaHkaraNasamaShTau pUrvakalpavat | vijAtA sa munishreShThA rukmagarbha itIritaH || 19|| jAtA prANasamaShTau yA sa sUtrAtmasamAhvayaH | digvAyvarkajalAdhyakShapR^ithivyAkhyAstu devatAH | jAyante kramashaH shrotrapramukheShu samaShTiShu || 20|| pAdapANyAdiShu prAj~nAH karmendriya samaShTiShu | trivikramendrapramukhA jAyante devatAH kramAt || 21|| samaShTiShu vijAtA yA devatAstA yathAkramam | vyaShTibhUtendriyANAM tu niyantryo devatA dvijAH || 22|| mArutastvagadhiShThAtA digdevI karNadevatA || 23|| netrAbhimAnI sUryaH syAjjihvAyA varuNastathA | ghrANAbhimAninI devI pR^ithivIti prakIrtitA || 24|| pAyormitro.abhimAnyAtmA pAdasyApi trivikramaH | indro hastaniyantA syAchChivaH sarvaniyAmakaH || 25|| mano buddhiraha~NkArashchittaM cheti chaturvidham | syAdantaHkaraNaM prAj~nAH kramAtteShAM hi devatAH || 26|| chandro vAchaspatirviprAH sAkShAtkAlAgnirudrakaH | shivashcheti mayA proktAH sAkShAvedAntapAragAH || 27|| AkAshAdIni bhUtAni sthUlAni punarAstikAH | jAyante sUkShmabhUtebhyaH pUrvakalpe yathA tathA || 28|| aNDabhedastathA lokabhedAsteShu cha chetanAH | achetanAni chAnyAni bhautikAni cha pUrvavat || 29|| vijAyante cha bhogArthaM chetanAnAM sharIriNAm | bhoktAraH pashavaH sarve shivo bhojayitA paraH || 30|| sukhaduHkhAdisaMsAro bhogaH sarvamidaM surAH | svapnavaddevadevasya mAyayaiva vinirmitam || 31|| mAyayA nirmitaM sarvaM mAyaiva hi nirUpaNe | kAraNavyatirekeNa kAryaM neti hi darshitam || 32|| mAyA.api kAraNatvena kalpitA munipu~NgavAH | adhiShThAnAtirekeNa nAsti tattvanirUpaNe || 33|| vyavahAradR^ishA mAyAkalpanA naiva vastutaH | vastutaH paramAdvaitaM brahmaivAsti na chetarat || 34|| mAyArUpatayA sAkShAdbrahmaiva pratibhAsate | jagajjIvAdirUpeNApyaho devasya vaibhavam || 35|| svasvarUpAtirekeNa brahmaNo nAsti ki.nchana | tathA.api svAtirekeNa bhAti hA daivavaibhavam || 36|| jagadAtmatayA pashyanbadhyate na vimuchyate || 37|| sarvametatparaM brahma pashyansvAnubhavena tu | muchyate ghorasaMsArAtsadya eva na saMshayaH || 38|| sarvametatparaM brahma viditvA sudR^iDhaM budhAH | mAnatarkAnubhUtyaiva gurUktyA cha prasAdataH | j~nAnaprAkaTyabAhulyAjj~nAnaM cha svAtmanaiva tu || 39|| svAtmanA kevalenaiva tiShThanmuchyeta bandhanAt | ya evaM veda vedArthaM muchyate sa tu bandhanAt || 40|| sopAnakramatashchaivaM pashyannAtmAnamadvayam | sarvaM jagadidaM viprAH pashyannapi na pashyati || 41|| bhAsamAnamidaM sarvaM bhAnarUpaM paraM padam | pashyanvedAntamAnena sadya eva vimuchyate || 42|| evamAtmAnamadvaitamapashyanneva pashyataH | jagadAtmatayA bhAnamapi svAtmaiva kevalam || 43|| viditvaivaM mahAyogI jagadbhAne.api nishchalaH | yathAbhAtamidaM sarvamanujAnAti chA.a.atmanA || 44|| niShedhati cha tatsiddhiranuj~nAtasya kevalam | tadasiddhirniShedho.asya siddhyasiddhI cha tasya na || 45|| prakAshAtmatayA sAkShAtsthitirevAsya kevalam | vidyate naiva vij~nAnaM nAj~nAnaM na jagatsadA || 46|| prakAshAtmatayA sAkShAtsthitiratyapi bhAShaNam | ahaM vadAmi mohena tachcha tasminna vidyate || 47|| tasya niShThA mayA vaktuM vij~nAtuM cha na shakyate | shraddhAmAtreNa yatki.nchijjapyate bhrAntachetasA || 48|| iti guhyamidaM kathitaM mayA nikhilopaniShaddhR^idaya~Ngamam | harapa~NkajalochanapAlitaM vidiataM yadi vedavideva saH || 49|| || iti shrIsUtasaMhitAyAM yaj~navaibhavakhaNDasyoparibhAbhAge sUtagItAyAM visheShasR^iShTikathanaMnAma chaturtho.adhyAyaH || 4|| \medskip\hrule\medskip atha pa~nchamo.adhyAyaH | 5\. AtmasvarUpakathanam | sUta uvAcha \- vakShyAmi paramaM guhyaM yuShmAkaM munipu~NgavAH | vij~nAnaM vedasambhUtaM bhaktAnAmuttamottamam || 1|| rudra viShNuprajAnAthapramukhAH sarvachetanAH | svarasenAhamityAhuridamityapi cha svataH || 2|| idaMbuddhishcha bAhyArthe tvahaMbuddhistathA.a.atmani | prasiddhA sarvajantUnAM vivAdo.atra na kashchana || 3|| idamarthe ghaTAdyarthe.anAtmatvaM sarvadehinAm | ahamarthe tathA.a.atmatvamapi siddhaM svabhAvataH || 4|| evaM samastajantUnAmanubhUtirvyavasthitA | bhrAntA api na kurvanti vivAdaM chAtra sattamAH || 5|| evaM vyavasthite hyarthe sati buddhimatAM varAH | saMsAraviShavR^ikShasya mUlachChedanakA~NkShibhiH || 6|| yatra yatredamityeShA buddhirdR^iShTA svabhAvataH | tatra tatra tvanAtmatvaM vij~nAtavyaM vichakShaNaiH || 7|| yatra yatrAhamityeShA buddhirdR^iShTA svabhAvataH | tatra tatra tathAtmatvaM vij~nAtavyaM manIShibhiH || 8|| sharIre dR^ishyate sarvairidaMbuddhistathaiva cha | ahaMbuddhishcha viprendrAstataste bhinnagochare || 9|| sharIrAlambanA buddhiridamityAstikottamAH | chidAtmalambanA sAkShAdahaMbuddhirna saMshayaH || 10|| idamarthe sharIre tu yA.ahamityuditA matiH | sA mahAbhrAntireva syAdatasmiMstadgrahatvataH || 11|| achidrUpamahaMbuddheeH piNDaM nA.alambanaM bhavet | mR^itpiNDAdiShvadR^iShTatvAttato.anAtmaiva vigrahaH || 12|| achittvAdindriyANAM cha prANasya manasastathA | AlambanatvaM nAstyeva buddheshchAhaMmatiM prati || 13|| buddherachittvaM sa~NgrAhyaM dR^iShTatvAjjanmanAshayoH | achidrUpasya kuDyAdeH khalu janmAvanAshanam || 14|| aha~NkArasya chAchittvAchchittasya cha tathaiva cha | AlambanatvaM nAstyeva sadA.ahaMpratyayaM prati || 15|| sarvapratyayarUpeNa sadA.aha~NkAra eva hi | nivartate.atoha~NkArastvanAtmaiva sharIravat || 16|| pariNAmasvabhAvasya kShIrAderdvijapu~NgavAH | achetanatvaM loke.asminprasiddhaM khalu santatam || 17|| tasmAchchidrUpa evA.a.atmA.ahaMbuddherartha AstikAH | achidrUpamidaMbuddheranAtmaivArtah IrutaH || 18|| satyapi pratyayArthatve pratyagAtmA svayaMprabhaH | vR^ittyadhInatayA naiva vibhAti ghaTakuDyavat || 19|| svachChavR^ittimanuprApya vR^itteH sAkShitayA sthitaH | vR^ittyA nivartyamaj~nAnaM grasate tena tejasA || 20|| anupraviShTachaitanyasambandhAt vR^ittirAstikAH | jaDarUpaM ghaTAdyarthaM bhAsayatyAtmarUpavat || 21|| ato.ahaMpratyayArthe.api nAnAtmA syAdghaTAdivat | svayaMprakAsharUpeNa sAkShAdAtmaiva kevalam || 22|| yatsambandhAdahaMvR^ittiH pratyayatvena bhAsate | sa kathaM pratyayAdhInaprakAshaH syAtsvayaMprabhaH || 23|| ahaMvR^ittiH svataHsiddhachaitanyedbhA.avabhAsate | tatsambandhAdaha~NkAraH pratyayIva prakAshate || 24|| AtmA.ahaMpratyayAkArasambandhabhrAntimAtrataH | kartA bhoktA sukhI duHkhI j~nAteti pratibhAsate || 25|| vastutastasya nAstyeva chinmAtrAdaparaM vapuH | chidrUpameva svAj~nAnAdanyathA pratibhAsate || 26|| sarvadeheShvahaMrUpaH pratyayo yaH prakAshate | tasya chidrUpa evA.a.atmA sAkShAdartho na chAparaH || 27|| gauriti pratyayasyArtho yathA gotvaM tu kevalam | tathA.ahaMpratyayasyArthashchidrUpAtmaiva kevalam || 28|| vyaktisambandharUpeNa gotvaM bhinnaM pratIyate | chidaha~NkArasambandhAdbhedena pratibhAti cha || 29|| yathaivaiko.api goshabdo bhinnArtho vyaktibhedataH | tathaivaiko.apyahaMshabdo bhinnArtho vyaktibhedataH || 30|| yathA pratItyA govyaktirgoshabdArtho na tattvataH | tattvato gotvamevArthaH sAkShAdvedavidAM varAH || 31|| tathA pratItyA.ahaMkAro.ahaMshabdArtho na tattvataH | tattvataH pratyagAtmaiva sa evAkhilasAdhakaH || 32|| ekatve.api pR^ithaktvena vyapadesho.api yujyate | antaHkaraNabhedena sAkShiNaH pratyagAtmanaH || 33|| rudraviShNuprajAnAthapramukhAH sarvachetanAH | chinmAtrAtmanyahaMshabdaM prayu~njante hi tattvataH || 34|| suShupto.asmIti sarvo.ayaM suShuptAdutthito janaH | suShuptikAlInasvAtmanyahaMshabdaM dvijottamAH || 35|| prayu~Nkte tatra dehAdivisheShAkArabhAsanam | na hi kevalachaitanyaM suShupteH sAdhakaM svataH || 36|| pratibhAti tatastasmi.nshchinmAtre pratyagAtmani | ahaMshabdapravR^ittiH syAnna tu sopAdhikAtmani || 37|| yathA.ayo dahatItyukte vahnirdahati kevalam | nAyastadvadahaMshabdashchaitanyasyaiva vAchakaH || 38|| pratItyA vahnisambandhAdyathA.ayo dAhakaM tathA | chitsambandhAdaha~NkAro.ahaMshabdArthaH prakIrtitaH || 39|| chaitanyeddhAhama sparshAddehAdau bhrAntachetasAm | ahaMshabdaprayogaH syAttathA.ahaMpratyayo.api cha || 40|| itthaM vivekataH sAkShyaM dehAdiprANapUrvakam | antaHkaraNamAtmAnaM vibhajya svAtmanaH pR^ithak || 41|| sarvasAkShiNamAtmAnaM svaya.njyotiHsvalakShaNam | satyamAnandamadvaitamahamarthaM vichintayet || 42|| rudraviShNuprajAnAthapramukhAH sarvachetanAH | ahameva paraM brahmetyAhurAtmAnameva hi || 43|| te tu chinmAtramadvaitamahamarthatayA bhR^isham | a~NgIkR^ityAhamadvaitaM brahmetyAhurna dehataH || 44|| chinmAtraM sarvagaM satyaM sampUrNasukhamadvayam | sAkShAdbrahmaiva naivAnyaditi tattvavidAM sthitiH || 45|| shAstraM satyachidAnandamanantaM vastu kevalam | shuddhaM brahmeti sashraddhaM prAha vedavidAM varAH || 46|| pratyagAtmA.ayamadvandvaH sAkShI sarvasya sarvadA | satyaj~nAnasukhAnantalakShaNaH sarvadA.anaghAH || 47|| ato.ayaM pratyagAtmaiva svAnubhUtyekagocharaH | shAstrasiddhaM paraM brahma nAparaM paramArthataH || 48|| evaM tarkapramANAbhyAmAchAryoktyA cha mAnavaH | avij~nAya shivAtmaikyaM saMsAre patati bhramAt || 49|| shAstrAchAryopadeshena tarkaiH shAstrAnusAribhiH | sarvasAkShitayA.a.atmAnaM samya~N nishchitya susthiraH || 50|| svAtmano.anyatayA bhAtaM samastamavisheShataH | svAtmamAtratayA buddhvA punaH svAtmAnamadvayam || 51|| shuddhaM brahmeti nishchitya svayaM svAnubhavena cha | nishchayaM cha svachinmAtre vilApyAvikriye.advaye || 52|| vilApanaM cha chidrUpaM buddhvA kevalarUpataH | svayaM tiShThedayaM sAkShAdbrahmavitpravaro muniH || 53|| IdR^ishI paramA niShThA shrautI svAnubhavAtmikA | deshikAlokanenaiva kevalena hi sidhyati || 54|| deshikAlokanaM chApi prasAdAtpArameshvarAt | sidhyatyayatnataH prAj~nAH satyameva mayoditam || 55|| satyaM satyaM punaH satyamuddhR^itya bhujamuchyate | prasAdAdeva sarveShAM sarvasiddhirmaheshituH || 56|| prasAde shAmbhave siddhe sarvaM shambhutayA svataH | vibhAti nAnyathA viprAH satyameva mayoditam || 57|| yadA shambhutayA sarvaM vibhAti svata eva tu | tadA hi shAmbhavaH sAkShAtprasAdaH satyamIritam || 58|| shivAdanyatayA ki.nchidapi bhAti yadA dvijAH | tadA na shA~Nkaro bodhaH sa.njAta iti me matiH || 59|| shivAdanyatayA sarvaM pratItamapi paNDitaH | tattvadR^iShTyA shivaM sarvaM susthiraM paripashyati || 60|| shivAkAreNa vA nityaM prapa~nchAkArato.api vA | jIvAkAreNa vA bhAtaM yattadbrahma vichintayet || 61|| shambhureva sadA bhAti sarvAkAreNa nAparaH | iti vij~nAnasampannaH shA~Nkaraj~nAninAM varaH || 62|| shambhurUpatayA sarvaM yasya bhAti svabhAvataH | na tasya vaidikaM ki.nchittAntrikaM chAsti laukikam || 63|| yathAbhAtasvarUpeNa shivaM sarvaM vichintayan | yogI charati lokAnAmupakArAya nAnyathA || 64|| svasvarUpAtirekeNa niShiddhaM vihitaM tu vA | na pashyati mahAyogI bhAti svAtmatayA.akhilam || 65|| chaNDAlagehe viprANAM gR^ihe vA paramArthavit | bhakShyabhojyAdivaiShamyaM na ki.nchidapi pashyati || 66|| yatheShTaM vartate yogI shivaM sarvaM vichintayan | tAdR^isho hi mahAyogI ko vA tasya nivArakaH || 67|| bahunoktena kiM sAkShAddeshikasya nirIkShaNAt | prasAdAdeva rudrasya parashaktestathaiva cha || 68|| shrutibhaktibalAtpuNyaparipAkabalAdapi | shivarUpatayA sarvaM svabhAvAdeva pashyati || 69|| shivaH sarvamiti j~nAnaM shA~NkaraM shokamohanut | ayameva hi vedArtho nAparaH satyamIritam || 70|| shrutau bhaktirgurau bhaktiH shive bhaktishcha dehinAm | sAdhanaM satyavidyAyAH satyameva mayoditam || 71|| sopAnakramato labdhaM vij~nAnaM yasya susthiram | tasya muktiH parA siddhA satyameva mayoditam || 72|| nityamuktasya saMsAro bhrAntisiddhaH sadA khalu | tasmAjj~nAnena nAshaH syAtsaMsArasya na karmaNA || 73|| j~nAnalAbhAya vedoktaprakAreNa samAhitaH | mahAkAruNikaM sAkShAdgurumeva samAshrayet || 74|| || iti shrIsUtasaMhitAyAM yaj~navaibhavakhaNDasyoparibhAge sUtagItAyAM AtmasvarUpakathanaM nAma pa~nchamo.adhyAyaH || 5|| \medskip\hrule\medskip atha ShaShTho.adhyAyaH | 6\. sarvashAstrArthasa.ngrahavarNanam | sUta uvAcha \- vakShyAmi paramaM guhyaM sarvashAstrArthasa~Ngraham | yaM viditvA dvijA martyo na punarjAyate bhuvi || 1|| sAkShAtparataraM tattvaM sachchidAnandalakShaNam | sarveShAM naH sadA sAkShAdAtmabhUtamapi svataH || 2|| durdarshameva sUkShmatvAddevAnAM mahatAmapi | rudraH svAtmatayA bhAtaM tatsadA paripashyati || 3|| viShNuH kadAchittattvaM katha.nchitparipashyati | tathA katha.nchidbrahmA.api kadAchitparipashyati || 4|| trimUrtInAM tu yajj~nAnaM brahmaikaviShayaM param | tasyApi sAdhakaM tattvaM sAkShitvAnnaiva gocharam || 5|| prasAdAdeva tasyaiva paratattvasya kevalam | devAdayo.api pashyanti tatrApi brahma sAdhakam || 6|| ataH prasAdasiddhyarthaM parayA shraddhayA saha | dhyeyameva paraM tattvaM hR^idayAmbhojamadhyagam || 7|| trimUrtInAM tu rudro.api shivaM paramakAraNam | sadA mUrtyAtmanA prItyA dhyAyati dvijapu~NgavAH || 8|| trimUrtInAM tu viShNushcha shivaM paramakAraNam | sadA mUrtyAtmanA prItyA dhyAyati dvijapu~NgavAH || 9|| trimUrtInAM viri~ncho.api shivaM paramakAraNam | sadA mUrtyAtmanA prItyA dhyAyati dvijapu~NgavAH || 10|| brahmaviShNumaheshAnAM trimUrtInAM vichakShaNAH | vibhUtirUpA devAshcha dhyAyanti prItisaMyutAH || 11|| ghR^itakAThinyavanmUrtiH sachchidAnandalakShaNA | shivAdbhedena naivAsti shiva eva hi sA sadA || 12|| brahmaviShNumaheshAdyAH shivadhyAnaparA api | paramAtmavibhAgasthA na jIvavyUhasaMsthitAH || 13|| brahmaviShNumaheshAnAmAvirbhAvA api dvijAH | paramAtmavibhAgasthA na jIvavyUhasaMsthitAH || 14|| paratattva paraM brahma jIvAtmaparamAtmanoH | aupAdhikena bhedena dvidhAbhUtamiva sthitam || 15|| puNyapApAvR^itA jIvA rAgadveShamalAvR^itAH | janmanAshAbhibhUtAshcha sadA saMsAriNo.avashAH || 16|| brahmaviShNumaheshAnAM tathA teShAM dvijarShabhAH | AvirbhAvavisheShANAM puNyapApAdayo na hi || 17|| Aj~nayA paratattvasya jIvAnAM hitakAmyayA | AvirbhAvatirobhAvau teShAM kevalamAstikAH || 18|| haribrahmaharAsteShAmAvirbhAvAshcha suvratAH | sadA saMsAribhirjIvairupAsyA bhuktimuktaye || 19|| upAsyatve samAne.api haraH shreShTho harerajAt | na samo na vihInashcha nAsti sandehakAraNam || 20|| vihInaM vA samaM vA.api hariNA brahmaNA haram | ye pashyanti sadA te tu pachyante narakAnale || 21|| haribrahmAdidevebhyaH shreShThaM pashyanti ye haram | te mahAghorasaMsArAnmuchyante nAtra saMshayaH || 22|| prAdhAnyena paraM tattvaM mUrtidvAreNa yogibhiH | dhyeyaM mumukShibhirnityaM hR^idayAmbhojamadhyame || 23|| kAryabhUtA haribrahmapramukhAH sarvadevatAH | apradhAnatayA dhyeyA na pradhAnatayA sadA || 24|| sarvaishvaryeNa sampannaH sarveshaH sarvakAraNam | shambhureva sadA sAmbo na viShNurna prajApatiH || 25|| tasmAttatkAraNaM dhyeyaM prAdhAnyena mumukShubhiH | na kAryakoTinikShiptA brahmaviShNumaheshvarAH || 26|| shivaMkaratvaM sarveShAM devAnAM vedavittamAH | svavibhUtimapekShyaiva na parabrahmavatsadA || 27|| shivaMkaratvaM sampUrNaM shivasyaiva parAtmanaH | sAmbamUrtidharasyAsya jagataH kAraNasya hi || 28|| ato.api sa shivo dhyeyaH prAdhAnyena shivaMkaraH | sarvamanyatparityajya daivataM parameshvarAt || 29|| sAkShAtparashivasyaiva sheShatvenAmbikApateH | devatAH sakalA dhyeyA na prAdhAnyena sarvadA || 30|| shikhA.apyAtharvaNI sAdhvI sarvavedottamottamA | asminnarthe samAptA sA shrutayashchAparA api || 31|| yathA sAkShAtparaM brahma pratiShThA sakalasya cha | tathaivAtharvaNo vedaH pratiShThaivAkhilashruteH || 32|| kandastArastathA binduH shaktistAro mahAdrumaH | skandhashAkhA akArAdyA varNA yadvattathaiva tu || 33|| tAraskandaH shruterjAtiH shaktirAtharvaNo drumaH | skandhashAkhAstrayo vedAH parNAH smR^itipurANakAH || 34|| a~NgAni shAkhAvaraNaM tarkAstasyaivarakShakAH | puShpaM shivaparij~nAnaM phalaM muktiH parA matA || 35|| bahunoktena kiM viprAH shivo dhyeyaH shivaMkaraH | sarvamanyatparityajya daivataM bhuktimuktaye || 36|| sarvamuktaM samAsena sArAtsArataraM budhAH | shivadhyAnaM sadA yUyaM kurudhvaM yatnataH sadA || 37|| || iti shrIsUtasaMhitAyAM yaj~navaibhavakhaNDasyoparibhAge sUtagItAyAM sarvashAstrArthasa~Ngraho nAma ShaShTho.adhyAyaH || 6 || \medskip\hrule\medskip atha saptamo.adhyAyaH | 7\. rahasyavichAraH | sUta uvAcha \- rahasyaM sampravakShyAmi samAsena na vistarAt | shruNuta shraddhayA viprAH sarvasiddhyarthamuttamam || 1|| devatAH sarvadeheShu sthitAH satyatapodhanAH | sarveShAM kAraNaM sAkShAtparatattvamapi sthitam || 2|| pa~nchabhUtAtmake dehe sthUle ShATkaushike sadA | pR^ithivyAdikrameNaiva vartante pa~ncha devatAH || 3|| kAryaM brahmA mahIbhAge kAryaM viShNurjalAMshake | kAryaM rudro.agnibhAge cha vAyvaMshe cheshvaraH paraH | AkAshAMshe sharIrasya sthitaH sAkShAtsadAshivaH || 4|| sharIrasya bahirbhAge virADAtmA sthitaH sadA || 5|| antarbhAge svarADAtmA samrADdehasya madhyame | j~nAnendriyasamAkhyeShu shrotrAdiShu yathAkramAt || 6|| digvAyvarkajalAdhyakShabhUmisaMj~nAshcha devatAH | karmendriyasamAkhyeShu pAdapANyAdiShu kramAt || 7|| trivikramendravahnyAkhyA devatAshcha prajApatiH | mitrasaMj~nashcha vartante prANe sUtrAtmasaMj~nitaH || 8|| hiraNyagarbho bhagavAnantaHkaraNasaMj~nite | tadavasthAprabhedeShu chandramA manasi sthitaH || 9|| buddhau bR^ihaspatirviprAH sthitaH kAlAgnirudrakaH | aha~NkAre shivashchitte romasu kShudradevatAH || 10|| bhUtapretAdayaH sarve dehasyAsthiShu saMsthitAH | pishAchA rAkShasAH sarve sthitAH snAyuShu sarvashaH || 11|| majjAkhye pitR^igandharvAstva~NmAMsarudhireShu cha | vartante tatra saMsiddhA devatAH sakalA dvijAH || 12|| trimUrtInAM tu yo brahmA tasya ghorA tanurdvijAH | dakShiNAkShiNi jantUnAmantarbhAge ravirbahiH || 13|| trimUrtInAM tu yo brahmA tasya shAntA tanurdvijAH | vartate vAmanetrAntarbhAge bAhye nishAkaraH || 14|| trimUrtInAM tu yo viShNuH sa kaNThe vartate sadA | antaH shAntatanurghorA tanurbAhye dvijarShabhAH || 15|| trimUrtInAM tu yo rudro hR^idaye vartate sadA | antaH shAntatanurghorA tanurbAhye dvijarShabhAH || 16|| sarveShAM kAraNaM yattadbrahma satyAdilakShaNam | brahmarandhre mahAsthAne vartate satataM dvijAH || 17|| chichChaktiH paramA dehamadhyame supratiShThitA | mAyAshaktirlalATAgrabhAge vyomAmbujAdadhaH || 18|| nAdarUpA parA shaktirlalATasya tu madhyame | bhAge bindumayI shaktirlalATasyAparAMshake || 19|| bindumadhye tu jIvAtmA sUkShmarUpeNa vartate | hR^idaye sthUlarUpeNa madhyamena tu madhyame || 20|| devI sarasvatI sAkShAdbrahmapatnI sanAtanI | jihvAgre vartate nityaM sarvavidyApradAyinI || 21|| viShNupatnI mahAlakShmIrvartate.anAhate sadA | rudrapatnI tu rudreNa pArvatI saha vartate || 22|| sarvatra vartate sAkShAchChivaH sAmbaH sanAtanaH | satyAdilakShaNaH shuddhaH sarvadevanamaskR^itaH || 23|| samyagj~nAnavatAM dehe devatAH sakalA amUH | pratyagAtmatayA bhAnti devatArUpato.api cha || 24|| veda mArgaikaniShThAnAM vishuddhAnAM tu vigrahe | devatArUpato bhAnti dvijA na pratyagAtmanA || 25|| tAntrikANAM sharIre tu devatAH sakalA amUH | vartante na prakAshante dvijendrAH shuddhyabhAvataH || 26|| yathAjAtajanAnAM tu sharIre sarvadevatAH | tirobhUtatayA nityaM vartante munisattamAH || 27|| atashcha bhogamokShArthI sharIraM devatAmayam | svakIyaM parakIyaM cha pUjayettu visheShataH || 28|| nAvamAnaM sadA kuryAnmohato vA.api mAnavaH | yadi kuryAtpramAdena patatyeva bhavodadhau || 29|| durvR^ittamapi mUrkhaM cha pUjayeddevatAtmanA | devatArUpataH pashyanmuchyate bhavabandhanAt || 30|| mohenApi sadA naiva kuryAdapriyabhAShaNam | yadi kuryAtpramAdena hanti taM devatA parA || 31|| na kShataM vigrahe kuryAdastrashastranakhAdibhiH | tathA na lohitaM kuryAdyadi kuryAtpatatyadhaH || 32|| svadehe paradehe vA na kuryAda~NkanaM naraH | yadi kuryAchcha chakrAdyaiH patatyeva na saMshayaH || 33|| rahasyaM sarvashAstrANAM mayA proktaM samAsataH | sharIraM devatArUpaM bhajadhvaM yUyamAstikaH || 34|| || iti shrIsUtasaMhitAyAM yaj~navaibhavakhaNDasyoparibhAge sUtagItAyAM rahasyavichAro nAma saptamo.adhyAyaH || 7|| \medskip\hrule\medskip atha aShTamo.adhyAyaH | 8\. sarvavedAntasa~NgrahaH | sUta uvAcha \- atha vakShye samAsena sarvavedAntasa~Ngraham | yaM viditvA naraH sAkShAnnirvANamadhigachChati || 1|| parAtparataraM tattvaM shivaH satyAdilakShaNaH | tasyAsAdhAraNI mUrtirambikAsahitA sadA || 2|| svasvarUpamahAnandapramodAttANDavapriyA | shivAdinAmAnyevAsya nAmAni munipu~NgavAH || 3|| brahmA viShNushcha rudrashcha paratattvavibhUtayaH | trimUrtInAM tu rudrastu variShTho brahmaNo hareH || 4|| saMsArakAraNaM mAyA sA sadA sadvilakShaNA | pratItyaiva tu sadbhAvastasyA naiva pramANataH || 5|| sA.api brahmAtirekeNa vastuto naiva vidyate | tattvaj~nAnena mAyAyA bAdho nAnyena karmaNA || 6|| j~nAnaM vedAntavAkyotthaM brahmAtmaikatvagocharam | tachcha devaprasAdena guroH sAkShAnnirIkShaNAt | jAyate shaktipAtena vAkyAdevAdhikAriNAm || 7|| j~nAnechChAkAraNaM dAnaM yaj~nAshcha vividhA api | tapAMsi sarvavedAnAM vedAntAnAM tathaiva cha || 8|| purANAnAM samastAnAM smR^itInAM bhAratasya cha | vedA~NgAnAM cha sarveShAmapi vedArthapAragAH || 9|| adhyApanaM chAdhyayanaM vedArthe tvaramANatA | upekShA vedabAhyArthe laukikeShvakhileShvapi || 10|| shAntidAntyAdayo dharmA j~nAnasyA~NgAni suvratAH || 11|| j~nAnA~NgeShu samasteShu bhaktyA li~Nge shivArchanam | pratiShThA devadevasya shivasthAnanirIkShaNam || 12|| shivabhaktasya pUjA cha shivabhaktistathaiva cha | rudrAkShadhAraNaM bhaktyA karNe kaNThe tathA kare || 13|| agnirityAdibhirmantrairbhasmanaivAvaguNThanam | tripuNDradhAraNaM chApi lalATAdisthaleShu cha || 14|| vedavedAntaniShThasya mahAkAruNikasya cha | guroH shushrUShaNaM nityaM variShThaM parikIrtitam || 15|| chinmantrasya padAkhyasya haMsAkhyasya manorjapaH | ShaDakSharasya tArasya variShThaH parikIrtitaH || 16|| avimukhyasamAkhyaM cha sthAnaM vyAghrapurAbhidham | shrImaddakShiNakailAsasamAkhyaM cha sushobhanam || 17|| mArgAntaroditAchArAtsmArto dharmaH sushobhanaH | smArtAchChrautaH paro dharmaH shrautAchChreShTho na vidyate || 18|| atIndriyArthe dharmAdau shive paramakAraNe | shrutireva sadA mAnaM smR^itistadanusAriNI || 19|| AstikyaM sarvadharmasya kandabhUtaM prakIrtitam | pratiShiddhakriyAtyAgaH kandasyApi cha kAraNam || 20|| shivaH sarvamiti j~nAnaM sarvaj~nAnottamottamam | tattulyaM tatparaM chApi na ki.nchidapi vidyate || 21|| vaktavyaM sakalaM proktaM mayA.atishraddhayA saha | ataH paraM tu vaktavyaM na pashyAmi munIshvarAH || 22|| ityuktvA bhagavAnsUto munInAM bhAvitAtmanAm | sAmbaM sarveshvaraM dhyAtvA bhaktyA paravasho.abhavat || 23|| atha parashivabhaktyA sachchidAnandapUrNaM parashivamanubhUya tvAtmarUpeNa sUtaH | munigaNamavalokya prAha sAkShAdghR^iNAbdhi\- rjanapadahitarUpaM veditavyaM tu ki.nchit || 24|| shrutipathagalitAnAM mAnuShANAM tu tantraM gurugururakhileshaH sarvavitprAha shambhuH | shrutipathaniratAnAM tatra naivAsti ki.nchi\- ddhitakaramiha sarvaM puShkalaM satyamuktam || 25|| shrutirapi manujAnAM varNadharmaM babhAShe paragururakhileshaH prAha tantreShu tadvat | shrutipathagalitAnAM varNadharmaM ghR^iNAbdhiH shrutipathaniratAnAM naiva tatsevanIyam || 26|| shrutipathaniratAnAmAshramA yadvaduktAH paragururakhileshastadvadAhA.a.ashramAMshcha | shrutipathagalitAnAM mAnuShANAM tu tantraM harirapi munimukhyAH prAha tantre svakIye || 27|| vidhirapi manujAnAmAha varNAshramAMshcha shrutipathagalitAnAmeva tantre svakIye | shrutipathaniratAnAM te na saMsevanIyAH | shrutipathasamamArgau naiva satyaM mayotam || 28|| haraharividhipUjA kIrtitA sarvatantra shrutipathaniratAnaM yadvaduktAtu pUjA | shrutipathagalitAnAMyadvaduktA tu pUjA | shrutipathagalitAnAmeva tantroktapUjA shrutipathaniratAnAM sarvavedoditaiva || 29|| shrutipathagalitAnAM sarvatantreShu li~NgaM kathitamakhiladuHkhadhvaMsadhva.nsakaM tatra tatra | shrutipathaniratAnAM tatsadA naiva dhAryaM shrutirapimanujAnAmAha li~NgaM vishuddham || 30|| shivAgamoktAshramaniShThamAnava\- stripuNDrali~NgaM tu sadaiva dhArayet | taduktatantreNa lalATamadhyame mahAdareNaiva sitena bhasmanA || 31|| viShNvAgamoktAshramaniShThamAnava\- stathaiva puNDrAntaramUrdhvarUpakam | trishUlarUpaM chaturashrameva vA mR^idA lalATe tu sadaiva dhArayet || 32|| brahmAgamoktAshramaniShThamAnavo lalATamadhye.api cha vartulAkR^itim | taduktamantreNa sitena bhasmanA mR^idA.athavA chandanastu dhArayet || 33|| ashvatthapatrasadR^ishaM harichandanena madhyelalATamatishobhanamAdareNa | buddhAgame munivarA yadi saMskR^itashche\- nmR^idvAriNA satatameva tu dhArayechcha || 34|| UrdhvapuNDratrayaM nityaM dhArayedbhasmanA mR^idA | lalATe hR^idaye bAhvoshchandanenAthavA naraH || 35|| sitena bhasmanA tiryaktripuNDrasya cha dhAraNam | sarvAgameShu niShThAnAM tattanmantreNa shobhanam || 36|| shivAgameShu niShThAnAM dhAryaM tiryaktripuNDrakam | ekameva sadA bhUtyA naiva puNDrAntaraM budhAH || 37|| vedamArgaikaniShThAnAM vedoktenaiva vartmanA | lalATe bhasmanA tiryaktripuNDraM dhAryameva hi || 38|| lalATe bhasmanA tiryaktripuNDrasya tu dhAraNam | vinA puNDrAntaraM mohAddhArayanpatati dvijaH || 39|| viShNvAgamAditantreShu dIkShitAnAM vidhIyate | sha~NkhachakragadApUrvaira~NkanaM nAnyadehinAm || 40|| dIkShitAnAM tu tantreShu narANAma~Nkana dvijAH | upakArakamevoktaM krameNa munipu~NgavAH || 41|| puNDrAntarasya tantreShu dhAraNaM dIkShitasya tu | upakArakamevoktaM krameNa munipu~NgavAH || 42|| vedamArgaikaniShThastu mohenApya~Nkito yadi | patatyeva na sandehastathA puNDrAntarAdapi || 43|| nA~NkanaM vigrahe kuryAdvedapanthAnamAshritaH | puNDrAntaraM bhramAdvApi lalATe na dhArayet || 44|| tantroktena prakAreNa devatA yA pratiShThitA | sA.api vandyA susevyA cha pUjanIyA cha vaidikaiH || 45|| shuddhameva hi sarvatra devatArUpamAstikAH | tattattantroktapUjA tu tantraniShThasya kevalam || 46|| tantreShu dIkShito martyo vaidikaM na spR^ishetsadA | vaidikashchApi tantreShu dIkShitaM na spR^ishetsadA || 47|| rAjA tu vaidikAnsarvAMstAntrikAnakhilAnapi | asa.nkIrNatayA nityaM sthApayenmatimattamAH || 48|| annapAnAdibhirvastraiH sarvAn rAjA.abhirakShayet | vaidikAMstu visheSheNa j~nAninaM tu visheShataH || 49|| mahAdevasamo devo yathA nAsti shrutau smR^itau | tathA vaidikatulyastu nAsti tantrAvalambiShu || 50|| shivaj~nAnasamaM j~nAnaM yathA nAsti shrutau smR^itau | tathA vaidikatulyastu nAsti tantrAvalambiShu || 51|| yathA vArANasI tulyA purI nAsti shrutau smR^itau | tathA vaidikatulyastu nAsti tantrAvalambiShu || 52|| ShaDakSharosamo mantro yathA nAsti shrutau smR^itau | tathA vaidikatulyastu nAsti tantrAvalambiShu || 53|| yathA bhAgIrathItulyA nadI nAsti shrutau smR^itau | tathA vaidikatulyastu nAsti tantrAvalambiShu || 54|| odanena samaM bhojyaM yathA loke na vidyate | tathA vaidikatulyastu nAsti tantrAvalambiShu || 55|| devadevo mahAdevo yathA sarvaiH prapUjyate | tathaiva vaidiko martyaH pUjyaH sarvajanairapi || 56|| Adityena vihInaM tu jagadandhaM yathA bhavet | tathA vaidikahInaM tu jagadandhaM na saMshayaH || 57|| prANendriyAdihInaM tu sharIraM kuNapaM yathA | tathA vaidikahInaM tu jagadvyarthaM na saMshayaH || 58|| aho vaidikamAhAtmyaM mayA vaktuM na shakyate | veda eva tu mAhAtmyaM vaidikasyAbravInmudA || 59|| smR^itayashcha purANAni bhAratAdIni suvratAH | vaidikasya tu mAhAtmyaM pravadanti sadA mudA || 60|| vedoktaM tAntrikAH sarve svIkurvanti dvijarShabhAH | nopajIvanti tantroktaM veda sAkShAtsanAtanaH || 61|| ityuktvA bhagavAnsUtaH svaguruM vyAsasa.nj~nitam | smR^itvA bhaktyA vasho bhUtvA papAta bhuvi daNDavat || 62|| asminnavasare shrImAnmuniH satyavatIsutaH | shiShyasmR^itya~NkushAkR^iShTastatraivA.a.avirabhUtsvayam || 63|| taM dR^iShTvA munayaH sarve santoShAdgadgadasvarAH | nishcheShTA nitarAM bhUmau praNamya karuNAnidhim || 64|| stotraiH stutvA mahAtmAnaM vyAsaM satyavatIsutam | pUjayAmAsuratyarthaM vanyapuShpaphalAdibhiH || 65|| bhagavAnapi sarvaj~naH karuNAsAgaraH prabhuH | uvAcha madhuraM vAkyaM munInAlokya suvratAn || 66|| vyAsa uvAcha \- shivamastu munIndrANAM nAshivaM tu kadAchana | aho bhAgyamaho bhAgyaM mayA vaktuM na shakyate || 67|| shrUyatAM munayaH sarve bhAgyavantaH samAhitAH | prasAdAdeva rudrasya prabhoH kAruNikasya cha || 68|| purANAnAM samastAnAmahaM kartA purA.abhavam | matprasAdAdayaM sUtastvabhavadrudravallabhaH || 69|| rudrasyA.a.aj~nAbalAdeva prabhoH kAruNikasya cha | purANasaMhitakartA deshikashchAbhavadbhR^isham || 70|| purA kR^itena puNyena bhavanto.apIshvarAj~nayA | sUtAdasmAchChruterarthaM shrutavanto yathAtatham || 71|| kR^itArthAshcha prasAdashcha raudraH kiM na kariShyati | Aj~nayA kevalaM shambhorahaM vedArthavedane || 72|| sampUrNaH sarvavedAntavAkyAnAmarthanishchaye | samarthashcha niyuktashcha sUtrArambhakR^ite.api cha || 73|| Aj~nayA devadevasya bhavatAmapi yoginAm | j~nAne gurugurushchAhamabhavaM munipu~NgavAH || 74|| bhavanto.api shivaj~nAne vedasiddhe visheShataH | bhaktyA paramayA yuktA niShThA bhavata sarvadA || 75|| ityuktvA bhagavAn vyAsaH svashiShyaM sUtamuttamam | utthApyA.a.ali~Ngya deveshaM smR^itvA natvA.agamadguruH || 76|| punashcha sUtaH sarvaj~naH svashiShyAnavalokya cha | prAha gambhIrayA vAchA bhavatAM shivamastviti || 77|| mayoktA paramA gItA paThitA yena tasya tu | AyurArogyamaishvaryaM vij~nAnaM cha bhaviShyati || 78|| shivaprasAdaH sulabho bhaviShyati na saMshayaH | gurutvaM cha manuShyANAM bhaviShyati na saMshayaH || 79|| vidyArUpA yA shivA vedavedyA satyAnandAnantasaMvitsvarUpA | tasyA vAchaH sarvalokaika mAtu\- rbhaktyA nityaM chambikAyAH prasAdAt || 80|| guruprasAdAdapi suvratA mayA shivaprasAdAdapi chottamottamAt | vinAyakasyApi mahAprasAdAt ShaDAnanasyApi mahAprasAdAt || 81|| yaj~navaibhavasamAhvayaH kR^itaH sarvavedamathanena sattamAH | atra muktirapi shobhanA parA susthitaiva na hi tatra saMshayaH || 82|| yaj~navaibhavasamAhvayaM paraM khaNDamatra vimalaM paThennaraH | satyabodhasukhalakShaNaM satyameva jhaTiti prayAti hi || 83|| maduktasaMhitA parA samastaduHkhahAriNI narasya muktidAyinI shivaprasAdakAriNI | samastavedasArataH sunirmitA.atishobhanA mahattarAnubhUtimadbhirAdR^itA na chAparaiH || 84|| maduktasaMhitA tu yA tayA viruddhamasti che\- danarthakaM hi tadbudhA vachaH prayojanAya na | shrutipramANarUpiNI susaMhitA mayoditA shrutipramANameva sA mahAjanasya santatam || 85|| maduktasaMhitAmimAmatipriyeNa mAnavaH paThanna yAti saMsR^itiM prayAti sha~NkaraM param | atashcha shobhanAmimAmaharnishaM samAhitaH shrutipramANavatpaThedatandritaH svamuktaye || 86|| purANasaMhitAmimAmatipriyeNa yaH pumAn shruNoti saMsR^itiM punarna yAti yAti sha~Nkaram | parAnubhUtiradvayA vijAyate cha tasya sA shivA cha vAchi nR^ityati priyeNa sha~Nkaro.api cha || 87|| satyapUrNasukhabodhalakShaNaM tattvamarthavibhavaM sanAtanam | satsvarUpamashubhApahaM shivaM bhaktigamyamamalaM sadA numaH || 88|| yA.anubhUtiramalA sadoditA vedamAnaniratA shubhAvahA | tAmatIva sukhadAmahaM shivAM keshavAdijanasevitAM numaH || 89|| vedapadmanikarasya bhAskaraM devadevasadR^ishaM ghR^iNAnidhim | vyAsamiShTaphaladaM guruM numaH shokamohaviSharogabheShajam || 90|| ye vedavedAntadhanA mahAjanAH shivAbhimAnaikanirastakilbiShAH | namAmi vAchA shirasA hR^idA cha tAn bhavAhivegasya nivArakAnaham || 91|| || iti shrIskAndapurANe sUtasaMhitAyAM chaturthasya yaj~navaibhavakhaNDasyoparibhAge sUtagItAyAM sarvavedAntasa~Ngraho nAmAShTamo.adhyAyaH || 8|| sUtagItA samAptA | AUM tatsat ## Encoded and proofread by Sunder Hattangadi \medskip\hrule\obeylines Please send corrections to sanskrit@cheerful.com Last updated \today https://sanskritdocuments.org \end{document}