% Text title : shaMkaragItA % File name : shaMkaragItA.itx % Category : gItA, giitaa, shiva % Location : doc\_giitaa % Transliterated by : PSA Easwaran % Proofread by : PSA Easwaran % Description-comments : viShNudharmottara purAna 51-57 % Latest update : December 28, 2022 % Send corrections to : sanskrit at cheerful dot c om % % This text is prepared by volunteers and is to be used for personal study % and research. The file is not to be copied or reposted for promotion of % any website or individuals or for commercial purpose without permission. % Please help to maintain respect for volunteer spirit. % \documentstyle[11pt,multicol,itrans]{article} #include=ijag.inc #endwordvowel=.h \portraitwide \parindent=100pt \let\usedvng=\Largedvng % for 1 column \pagenumbering{itrans} \def\engtitle#1{\hrule\medskip\centerline{\LARGE #1}} \def\itxtitle#1{\medskip\centerline{\LARGEdvng #1}\medskip\hrule} \def\endtitles{\medskip\obeyspaceslines} %% \begin{document} \engtitle{.. Shankara Gita ..}## \itxtitle{.. sha~NkaragItA ..}##\endtitles ## \section{sha~NkaragItAsu prathamo.adhyAyaH} atha shrIviShNudharmottare prathamakhaNDAntargate sha~NkaragItAsu prathamo.adhyAyaH || 1|| mArkaNDeya uvAcha | kailAsashikhare ramye nAnAdhAtuvichitrite | nAnAdrumalatAkIrNe nAnApakShininAdite || 1|| ga~NgAnirjharasa~njAte satataM chAruniHsvane | devadevaM mahAdevaM paryapR^ichChata bhArgavaH || 2|| rAma uvAcha | devadeva mahAdeva ga~NgAlulitamUrdhaja | shashA~NkalekhAsaMyukta jaTAbhArAtibhAsvara || 3|| pArvatIdattadehArdha kAmakAlA~NganAshana | bhaganetrAntakAchintya pUShNo dashanashAtana || 4|| tvattaH parataraM devaM nAnyaM pashyAmi ka~nchana | pUjayanti sadA li~NgaM tava devAH savAsavAH || 5|| stuvanti tvAmR^iShigaNA dhyAyanti cha muhurmuhuH | pUjayanti tathA bhaktyA varadaM parameshvara || 6|| jagato.asya samutpattisthitisaMhArapAlane | tvAmekaM kAraNaM manye tvayi sarvaM pratiShThitam || 7|| kaM tvaM dhyAyasi devesha tatra me saMshayo mahAn | AchakShva tanme bhagavan yadyanugrAhyatA mayi || 8|| pramAdasAmmukhyatayA mayaitadvisrambhamAsAdya jagatpradhAna | bhavantamIDyaM praNipatya mUrdhnA pR^ichChAmi sa~njAtakutUhalAtmA || 9|| iti shrIviShNudharmottare prathamakhaNDe mArkaNDeyavajrasaMvAde parashurAmopAkhyAne sha~NkaragItAsu rAmaprashno nAmaikapa~nchAshattamo.adhyAyaH || 51|| \section{sha~NkaragItAsu dvitIyo.adhyAyaH} atha shrIviShNudharmottare prathamakhaNDAntargate sha~NkaragItAsu dvitIyo.adhyAyaH || 2|| sha~Nkara uvAcha | tvadukto.ayamanuprashno rAma rAjIvalochana | tvamekaH shrotumarho.asi matto bhR^igukulodvaha || 1|| yattatparamakaM dhAma mama bhArgavanandana | yattadakSharamavyaktaM pAraM yasmAnna vidyate | j~nAnaj~neyaM j~nAnagamyaM hR^idi sarvasya chAshritam || 2|| tvAmahaM puNDarIkAkShaM chintayAmi janArdanam | etadrAma rahasyaM te yathAvatkathitaM vachaH || 3|| ye bhaktAstamajaM devaM na te yAnti parAbhavam | tamIshamajamavyaktaM sarvabhUtaparAyaNam || 4|| nArAyaNamanirdeshyaM jagatkAraNakAraNam | sarvataH pANipAdaM taM sarvato.akShishiromukham || 5|| sarvataH shrutimalloke sarvamAvR^itya tiShThati | sArvendriyaguNAbhAsaM sarvendriyavivarjitam || 6|| asaktaM sarvatashchaiva nirguNaM guNabhoktR^i cha | bahirantashcha bhUtanAmacharashchara eva cha || 7|| sUkShmatvAttadavij~neyaM dUrasthaM chAntikaM cha yat | avibhaktaM vibhakteShu vibhaktamiva cha sthitam || 8|| bhUtavarti cha tajj~neyaM grasiShNu prabhaviShNu cha | ##in BG ## bhUtabhartR^i jyotiShAmapi tajjyotiH tamasAM paramuchyate || 9|| ##in BG ## tamasaH anAdimatparaM brahma na sattannA.asaduchyate | prakR^itirvikR^itiryo.asau jagatAM bhUtabhAvanaH || 10|| yasmAtparataraM nAsti taM devaM chintayAmyaham | ichChAmAtramidaM sarvaM trailokyaM sacharAcharam || 11|| yasya devAdidevasya taM devaM chintayAmyaham | yasmin sarvaM yataH sarvaM yaH sarvaM sarvatashcha yaH || 12|| yashcha sarvamayo devastaM devaM chintayAmyayam | yogIshvaraM padmanAbhaM viShNuM jiShNuM jagatpatim || 13|| jagannAthaM vishAlAkShaM chintayAmi jagadgurum | shuchiM shuchipadaM haMsaM tatparaM parameShThinam || 14|| yuktvA sarvAtmanA.a.atmAnaM taM prapadye jagatpatim | yasmin vishvAni bhUtAni tiShThanti cha vishanti cha || 15|| guNabhUtAni bhUteshe sUtre maNigaNA iva | yasminnitye tate tantau dR^iShTe sragiva tiShThati || 16|| sadasadgrathitaM vishvaM vishvA~Nge vishvakarmaNi | hariM sahasrashirasaM sahasracharaNekShaNam || 17|| prAhurnArAyaNaM devaM yaM vishvasya parAyaNam | aNIyasAmaNIyAMsaM sthaviShThaM cha sthavIyasAm || 18|| garIyasAM gariShThaM cha shreShThaM cha shreyasAmapi | yaM vAkeShvanuvAkeShu niShatsUpaniShatsvapi || 19|| gR^iNanti satyakarmANaM satyaM satyeShu sAmasu | chaturbhishchaturAtmAnaM sattvasthaM sAttvatAM patim || 20|| yaM divyairdevamarchanti muhyaiH paramanAmabhiH | yamananyo vyapetAshIrAtmAnaM vItakalmaSham || 21|| iShTvAnantyAya govindaM pashyatyAtmanyavasthitam | purANaH puruShaH prokto brahmA prokto yugAdiShu || 22|| kShaye sa~NkarShaNaH proktastamupAsyamupAsmahe | yamekaM bahudhA.a.atmAnaM prAdurbhUtamadhokShajam || 23|| nAnyabhaktAH kriyAvanto yajante sarvakAmadam | yamAhurjagatAM koshaM yasmin sannihitAH prajAH || 24|| yasmin lokAH sphurantIme jale shakunayo yathA | R^itamekAkSharaM brahma yattatsadasataH param || 25|| anAdimadhyaparyantaM na devA narShayo viduH | yaM surAsuragandharvAssasiddharShimahoragAH || 26|| prayatA nityamarchanti paramaM duHkhabheShajam | anAdinidhanaM devamAtmayoniM sanAtanam || 27|| apratarkyamavij~neyaM hariM nArAyaNaM prabhum | ativAyvindrakarmANaM chAtisUryAgnitejasam || 28|| atibuddhIndriyagrAmaM taM prapadye prajApatim | yaM vai vishvasya kartAraM jagatastasthuShAM patim || 29|| vadanti jagato.adhyakShamakSharaM paramaM padam | yasyAgnirAsyaM dyaurmUrdhA khaM nAbhishcharaNau kShitiH || 30|| chandrAdityau cha nayane taM devaM chintayAmyaham | yasya trilokI jaThare yasya kAShThAshcha vAhanAH || 31|| yasya shvAsashcha pavanastaM devaM chintayAmyaham | viShaye vartamAnAnAM yaM taM vaisheShikairguNaiH || 32|| prAhurviShayagoptAraM taM devaM chintayAmyaham | paraH kAlAtparo yaj~nAtparassadasatashcha yaH || 33|| anAdirAdirvishvasya taM devaM chintayAmyaham | padbhyAM yasya kShitirjAtA shrotrAbhyAM cha tathA dishaH || 34|| pUrvabhAge divaM yasya taM devaM chintayAmyaham | nAbhyAM yasyAntarikShasya nAsAbhyAM pavanasya cha || 35|| prasvedAdambhasAM janma taM devaM chintayAmyaham || 36|| varAhashIrShaM narasiMharUpaM deveshvaraM vAmanarUparUpam | trailokyanAthaM varadaM vareNyaM taM rAma nityaM manasA nato.asmi || 37|| vaktrAdyasya brAhmaNAssamprabhUtA yadvakShasaH kShatriyAH samprabhUtAH | yasyoruyugmAchcha tathaiva vaishyAH padbhyAM tathA yasya shUdrAH prasUtAH || 38|| vyAptaM tathA yena jagatsamagraM vibhUtibhirbhUtabhavodbhavena | devAdhinAthaM varadaM vareNyaM taM rAma nityaM manasA nato.asmi || 39|| iti shrIviShNudharmottare prathamakhaNDe mArkaNDeyavajrasaMvAde shrIbhArgavarAmaprashne sha~NkaragItAsu dhyeyanirdesho nAma dvipa~nchAshattamo.adhyAyaH || 52|| \section{sha~NkaragItAsu tR^itIyo.adhyAyaH} atha shrIviShNudharmottare prathamakhaNDAntargate sha~NkaragItAsu tR^itIyo.adhyAyaH || 3|| rAma uvAcha | varAhaM narasiMhaM cha vAmanaM cha maheshvara | tvatto.ahaM shrotumichChAmi prAdurbhAvAnmahAtmanaH || 1|| sha~Nkara uvAcha | aditishcha ditishchaiva dve bhArye kashyapasya cha | aditirjanayAmAsa devAnindrapurogamAn || 2|| ditishcha janayAmAsa dvau putrau bhImavikramau | hiraNyAkShaM durAdharShaM hiraNyakashipuM tathA || 3|| tato.abhiShiktavAn shakraM devarAjye prajApatiH | dAnavAnAM tathA rAjye hiraNyAkShaM balotkaTam || 4|| abhiShichya tayoH prAdAtsvargaM pAtAlameva cha | pAtAlaM shAsati tathA hiraNyAkShe mahAsure || 5|| dharAdhArA dharAM tyaktvA khamutpetU rayAtpurA | pakShavanto mahAbhAga nUnaM bhAvyarthachoditAH || 6|| dharAdharaparityaktA dharA chalanibandhanA | yadA tadA daityapuraM sakalaM vyAptamambhasA || 7|| dR^iShTvaiva svapuraM vyAptamambhasA ditijottamaH | sainyamudyojayAmAsa jAtasha~NkaH surAn prati || 8|| udyuktena sa sainyena daityAnAM chatura~NgiNA | vijitya tridashA~njanye AjahAra triviShTapam || 9|| hR^itAdhikArAstridashA jagmuH sharaNama~njasA | devarAjaM puraskR^itya vAsudevamajaM vibhum || 10|| tridashAn sharaNaM praptAn hiraNyAkShavivAsitAn | saMyojyAbhayadAnena visasarja janArdanaH || 11|| visR^ijya tridashAn sarvAn chintayAmAsa keshavaH | kinnu rUpamahaM kR^itvA ghAtayiShye surArdanam || 12|| tirya~NmanuShyadevAnAmavadhyaH sa surAntakaH | brahmaNo varadAnena tasmAttasya vadhepsayA || 13|| nR^ivarAho bhaviShyAmi na devo na cha mAnuShaH | tiryagrUpeNa chaivAhaM ghAtayiShyAmi taM tataH || 14|| etAvaduktvA sa~Ngena nR^ivarAho.abhavatprabhuH | chUrNitA~njanashailAbhastaptajAmbUnadAmbaraH || 15|| yamunAvarttakR^iShNA~NgaH tadAvartatanUruhaH | tadogha iva durvAryastatpitrA tejasA samaH || 16|| tatpravAha ivAkShobhyastatpravAha ivaughavAn | tatpravAhAmalatanustatpravAhamanoharaH || 17|| sajalA~njanakR^iShNA~NgaH sajalAmbudasachChaviH | pItavAsAstadA bhAti savidyudiva toyadaH || 18|| urasA dhArayan hAraM shashA~NkasadR^ishachChaviH | shushubhe sarvabhUtAtmA sabalAka ivAmbudaH || 19|| shashA~NkalekhAvimale daMShTre tasya virejatuH | meghAntaritabimbasya dvau bhAgau shashino yathA || 20|| karAbhyAM dhArayan bhAti sha~Nkhachakre janArdanaH | chandrArkasadR^ishe rAma pAdachArIva parvataH || 21|| mahAjImUtasa~NkAsho mahAjImUtasannibhaH | mahAjImUtavadvegI mahAbalaparAkramaH || 22|| dAnavendravadhAkA~NkShI hiraNyAkShasabhAM yayau | hiraNyAkSho.api taM dR^iShTvA nR^ivarAhaM janArdanam || 23|| dAnavAMshchodayAmAsa tiryagjAtamapUrvakam | gR^ihyatAM badhyatAM chaiva krIDArthaM sthApyatAM tathA || 24|| ityevamuktaH saMrabdhaH pAshahastAMstu dAnavAn | jighR^ikShamANAMshchakreNa jaghAna shatasho raNe || 25|| hanyamAneShu daityeShu hiraNyAkSho.atha dAnavAn | chodayAmAsa saMrabdhAn varAhAdhikakAraNAt || 26|| choditA dAnavendreNa dAnavAH shastrapANayaH | pravavarShustathA devaM shastravarSheNa keshavam || 27|| daityAH shastranipAtena devadevasya chakriNaH | naiva shekurvR^ithAkartuM yatnavanto.api nirbhayAH || 28|| hanyamAno.api daityendraiH dAnavAn madhusUdanaH | jaghAna chakreNa tadA shatasho.atha sahasrashaH || 29|| hanyamAneShu sainyeShu hiraNyAkShaH svayaM tataH | utthAya dhanuShA devaM pravavarSha surottamam || 30|| hiraNyAkShastu tAn dR^iShTvA viphalAMshcha shilImukhAn | shilImukhAbhAn sampashyan samapashyanmahadbhayam || 31|| tato.astrairyuyudhe tena devadevena chakriNA | tAnyasya phalahInAni chakAra bhagavAn svayam || 32|| tato gadAM kA~nchanapaTTanaddhAM vibhUShitAM ki~NkiNijAlasa~NghaiH | chikShepa daityAdhipatiH sa ghorAM tAM chApi devo viphalIchakAra || 33|| shaktiM tataH paTTavinaddhamadhyAmulkAnalAbhAM tapanIyachitrAm | chikShepa daityassa varAhakAye hu~NkAradagdhA nipapAta sA cha || 34|| tatastrishUlaM jvalitAgrashUlaM sa shIghragaM devagaNasya sa~Nkhye | daityAdhipastasya sasarja vegAdavekShitaH so.api jagAma bhUmim || 35|| sha~NkhasvanenApi janArdanashcha vidrAvya daityAn sakalAn mahAtmA | sakuNDalaM daityagaNAdhipasya chichCheda chakreNa shiraH prasahya || 36|| nipAtite daityapatau sa devaH sampUjitaH shakrapitAmahAbhyAm | mayA cha sarvaistridashaiH sametairjagAma kAShThAM manasA tvabhIShTAm || 37|| shakro.api labdhvA tridivaM mahAtmA chichCheda pakShAn dharaNIdharANAm | rarakSha chemAM sakalAM trilokIM dharmeNa dharmaj~nabhR^itAM variShThaH || 38|| iti shrIviShNudharmottare prathamakhaNDe sha~NkaragItAsu nR^ivarAhaprAdurbhAve hiraNyAkShavadho nAma tripa~nchAshattamo.adhyAyaH || 53|| \section{sha~NkaragItAsu chaturtho.adhyAyaH} atha shrIviShNudharmottare prathamakhaNDAntargate sha~NkaragItAsu chaturtho.adhyAyaH || 4|| sha~Nkara uvAcha | hiraNyAkShe hate daitye bhrAtA tasya mahAtmanaH | hiraNyakashipurnAma chakArograM mahattapaH || 1|| dashavarShasahasrANi dashavarShashatAni cha | jayopavAsanirataH snAnamaunAshritavrataH || 2|| tapaHshamadamAbhyAM cha brahmacharyeNa chAnagha | brahmA prItamanAstasya svayamAgatya bhArgava || 3|| vimAnenArkavarNena haMsayuktena bhAsvatA | AdityaissahitaH sAdhyaissahito marudashvibhiH || 4|| rudrairvishvasahAyaishcha yakSharAkShasapannagaiH | digbhirvidigbhishcha tathA khecharaishcha mahAgrahaiH || 5|| nimnagAbhiH samudraishcha mAsartvayanasandhibhiH | nakShatraishcha muhUrtaishcha kAlasyAvayavaistathA || 6|| devarShibhiH puNyatamaiH siddhaiH saptarShibhistathA | rAjarShibhiH puNyatamairgandharvairapsarogaNaiH || 7|| charAcharaguruH shrImAn vR^itaH sarvairdivaukasaiH | brahmA brahmavidAM shreShTho daityaM vachanamabravIt || 8|| brahmovAcha | prIto.asmi tava bhaktasya tapasAnena suvrata | varaM varaya bhadraM te yatheShTaM kAmamApnuhi || 9|| hiraNyakashipuruvAcha | na devAsuragandharvA na yakShoragarAkShasAH | na mAnuShAH pishAchA vA hanyurmAM devasattama || 10|| R^iShayo.api na mAM shApaM kruddhA lokapitAmaha | shapeyustapasA yuktA varametadvR^iNomyaham || 11|| na shastreNa na chAstreNa giriNA pAdapena cha | na shuShkena na chA.a.ardreNa vadhaM me syAtkatha~nchana || 12|| bhaveyamahamevArkaH somo vAyurhutAshanaH | salilaM chAntarikShaM cha nakShatrANi disho dasha || 13|| ahaM krodhashcha kAmashcha varuNo vAsavo yamaH | dhanadashcha tathAdhyakSho yakShaH kimpuruShAdhipaH || 14|| brahmovAcha | ete divyavarAMstAta mayA dattAstavAdbhutAH | sarvAn kAmAnimAMstasmAtprApsyasi tvaM na saMshayaH || 15|| sha~Nkara uvAcha | evamuktvA sa bhagavAn jagAmAkAshameva hi | vairAjaM devasadanaM maharShigaNasevitam || 16|| tato devAshcha nAgAshcha gandharvA munayastathA | varapradAnaM shrutvaiva pitAmahamupasthitAH || 17|| devA UchuH | vareNAnena bhagavan vadhiShyati sa no.asuraH | tannaH prasIda bhagavan vadho.apyasya vichintyatAm || 18|| bhagavAn sarvabhUtAnAM svayambhUrAdikR^itprabhuH | sraShTA cha havyakavyAnAM chAvyaktaH prakR^itirdhruvaH || 19|| sha~Nkara uvAcha | sarvalokahitaM vAkyaM shrutvA devaH prajApatiH | provAcha varado vAkyaM sarvAn devagaNAMstataH || 20|| brahmovAcha | avashyaM tridashAstena prAptavyaM tapasaH phalam | tatastasya vadhaM viShNustapaso.ante kariShyati || 21|| sha~Nkara uvAcha | evaM shrutvA surAH sarve vAkyaM pa~NkajajanmanaH | svAni sthAnAni divyAni jagmuste vai mudAnvitAH || 22|| laghumAtre vare tasmin sarvAH so.abAdhata prajAH | hiraNyakashipurdaityo varadAnena darpitaH || 23|| AshrameShu mahAtmAno munIndrAn saMshitavratAn | satyadharmaratAn dAntAn durAdharSho bhavaMstu saH || 24|| devan tribhuvanasthAMshcha parAjitya mahAsuraH | trailokyaM vashamAnIya svarge vasati dAnavaH || 25|| yadA varamadonmatto hyAvAsaM kR^itavAn divi | yAj~niyAn kR^itavAn daityAnayAj~neyAshcha devatAH || 26|| Adityavasavo rudrA vishvedevAstathAshvinau | bhR^igavo.a~NgirasaH sAdhyA marutashcha savAsavAH || 27|| sharaNyaM sharaNaM viShNumupatasthurmahAbalam | devaM brahmamayaM viShNuM brahmabhUtasanAtanam || 28|| bhUtabhavyabhaviShyasya prabhuM lokaparAyaNam | nArAyaNaM vibhuM devAH sharaNyaM sharaNaM gatAH || 29|| devA UchuH | trAyasva no.adya devesha hiraNyakashiporvadhAt | tvaM hi naH paramo devo brahmAdInAM surottama || 30|| protphullAmalapatrAkSha shatrupakShakShaya~Nkara | kShayAya ditivaMshasya sharaNaM tvaM bhavasva naH || 31|| shrIbhagavAnuvAcha | bhayaM tyajadhvamamarA abhayaM vo dadAmyaham | tathaiva tridivaM devAH pratipadyata mAchiram || 32|| eSho.amuM sabalaM daityaM varadAnena darpitam | avadhyamamarendrANAM dAnavendraM nihanmyaham || 33|| sha~Nkara uvAcha | evamuktvA sa bhagavAn visR^ijya tridiveshvarAn | nArasiMhaM vapushchakre sahasrAMshusamaprabham || 34|| prAMshuM kanakashailAbhaM jvAlApu~njavibhUShitam | daityasainyamahAmbhodhibaDavAnalavarchasam || 35|| sandhyAnuraktameghAbhaM nIlavAsasamachyutam | devadAruvanachChannaM yathA meruM mahAgirim || 36|| sampUrNavaktradashanaiH shashA~NkashakalopamaiH | pUrNaM muktAphalaiH shubhraiH samudramiva kA~nchanam || 37|| nakhairvidrumasa~NkAshairvirAjitakaradvayam | daityanAthakShayakaraiH krodhasyeva yathA~NkuraiH || 38|| saTAbhAraM sakuTilaM vahnijvAlAgrapi~Ngalam | dhArayan bhAti sarvAtmA dAvAnalamivAchalaH || 39|| dR^ishyAdR^ishyamukhe tasya jihvAbhyuditacha~nchalA | pralayAntAmbudasyeva cha~nchalA tu taDillatA || 40|| AvartibhirlomaghanaiH vyAptaM vigrahamUrjitam | mahAkaTitaTaskandhamalAtapratimekShaNam || 41|| kalpAntameghanirghoShajvAlAniHshvAsamArutam | durnirIkShyaM durAdharShaM vajramadhyavibhIShaNam || 42|| kR^itvA mUrtiM nR^isiMhasya dAnavendrasabhAM yayau | tAM babha~nja tu vegena daityAnAM bhayavardhanaH || 43|| bhajyamAnAM sabhAM dR^iShTvA nR^isiMhena mahAtmanA | hiraNyakashipU rAjA dAnavAn samachodayat || 44|| sattvajAtamidaM ghoraM chApUrvaM punarAgatam | ghAtayadhvaM durAdharShaM yena me nAshitA sabhA || 45|| tasya tadvachanaM shrutvA daityAH shatasahasrashaH | AyudhairvividhairjaghnurdevadevaM janArdanam || 46|| nAnAyudhasahasrANi tasya gAtreShu bhArgava | vishIrNAnyeva dR^ishyante mR^illoShTAnIva parvate || 47|| daityAyudhAnAM vaiphalyaM kR^itvA hatvA cha dAnavAn | karapAdaprahAraishcha shatasho.atha sahasrashaH || 48|| jagrAha vegAddaiteyaM hiraNyakashipuM tataH | nR^isiMhahetorvikrAntamastravarShamahAmbudam || 49|| vegenotsa~NgamAropya kadalIdalalIlayA | dArayAmAsa daityeshaM vakShasthalamahAgirim || 50|| kR^itvA tamasubhirhInaM daityeshaM keshavaH svayam | asurANAM vinAshaM cha kruddho naraharirvyadhAt || 51|| hatvAsuraM shoNitabinduchitraM sampUjya devAH saha vAsavena | jagmuH svadhiShNyAni mudA sametA devo.apyathAntarhitamUrtirAsa || 52|| iti shrIviShNudharmottare prathamakhaNDe mArkaNDeyavajrasaMvAde sha~NkaragItAsu narasiMhaprAdurbhAvo nAma chatuShpa~nchAshattamo.adhyAyaH || 54|| \section{sha~NkaragItAsu pa~nchamo.adhyAyaH} atha shrIviShNudharmottare prathamakhaNDAntargate sha~NkaragItAsu pa~nchamo.adhyAyaH || 5|| sha~Nkara uvAcha | hate hiraNyakashipau dAnave devakaNTake | hatasheShAstu daiteyAH pAtAlatalamAshritAH || 1|| pAtAlatalasaMstheShu dAnaveShu mahAyashAH | prahlAdapautro dharmAtmA virochanasuto baliH || 2|| ArAdhya tapasogreNa varaM lebhe pitAmahAt | avadhyatvamajeyatvaM samareShu surAsuraiH || 3|| varalabdhaM baliM j~nAtvA punashchakrurditeH sutAH | prahR^iShTA daityarAjAnaM prahlAdAnumaterbalim || 4|| samprApya daityarAjyaM tu balena chatura~NgiNA | jitvA deveshvaraM shakramAjahArAmarAvatIm || 5|| sthAnabhraShTo mahendro.api kashyapaM sharaNaM gataH | kashyapena tadA sArdhaM brahmANaM sharaNaM gataH || 6|| brahmaNA.abhihito devaM jagAma sharaNaM harim | amR^itAdhmAtameghAbhaM sha~NkhachakragadAdharam || 7|| devo.apyabhayadAnena saMyojya balasUdanam | uvAcha vachanaM kAle meghagambhIrayA girA || 8|| shrIbhagavAnuvAcha | gachCha shakra bhaviShyAmi trAtA te balasUdana | devarUpadharo bhUtvA va~nchayiShyAmi taM balim || 9|| sha~Nkara uvAcha | evamuktastadA shakraH prayayau kashyapAshramam | AdideshAditergarbhaM chAMshenAtha cha sarvadA || 10|| garbhasya eva tejAMsi dAnavebhyaH sa Adade | tataH kAlena suShuve aditirvAmanAkR^itim || 11|| yasmin jAte suragaNAH praharShamatulaM gatAH | R^iShayashcha mahAbhAgAstraikAlyAmaladarshinaH || 12|| etasminneva kAle tu hayamedhAya dIkShitaH | balirdaityapatiH shrimAn syAligrAmamupAshritaH || 13|| vAmaskandhe tamAdAya tasya yaj~ne bR^ihaspatiH | anayadbhR^igushArdUla nUnaM tasyaiva mAyayA || 14|| yaj~navATaM sa samprApya yaj~naM tuShTAva vAmanaH | AtmAnamAtmanA brahman bhasmachChanna ivAnalaH || 15|| praveshayAmAsa cha taM balirdharmabhR^itAM varaH | dadarsha cha mahAbhAgaM vAmanaM sumanoharam || 16|| saMyuktasarvAvayavaiH pInaiH sa~NkShiptaparvabhiH | kR^iShNAjinajaTAdaNDakamaNDaluvirAjitam || 17|| vikramiShyan yathA vyAghro lIyati sma svavigrahe | vikramiShyaMstathaivorvIM lInagAtraH svavigrahe || 18|| etasminneva kAle tu hayamedhAya dIkShitaH | tasmAttu prArthayadrAjan dehi mahyaM kramatrayam || 19|| evamuktastu devena balirdaityagaNAdhipaH | pradadAvudakaM tasya pAvayasveti chAbravIt || 20|| annyachcha yadabhIShTaM te tadgR^ihANa dvijottama | pratijagrAha cha jalaM pravAtyeva tadA hariH || 21|| uda~NmukhairdaityavaraiH vIkShyamANa ivAmbudaH | AkramaMstu harirlokAn dAnavAH shastrapANayaH || 22|| abhidravanti vegena nAnAvaktrashirodharAH | garuDAnanAH khaDgamukhA mayUravadanAstadA || 23|| ghorA makaravaktrAshcha kroShTuvaktrAshcha dAnavAH | AkhudarduravaktrAshcha ghoravR^ikamukhAstathA || 24|| mArjArashashavaktrAshcha haMsakAkAnanAstathA | godhAshalyakavaktrAshcha ajAvimahiShAnanAH || 25|| siMhavyAghrashR^igAlAnAM dvIpivAnarapakShiNAm | hastyashvagokharoShTrANAM bhujagAnAM samAnanAH || 26|| pratigrahajalaM prApya vyavardhata tadA hariH | uda~NmukhairdevagaNairIkShamANa ivAmbudaH || 27|| vikramantaM hariM lokAn dAnavAH shastrapANayaH | matsyakachChapavaktrANAM dardurANAM samAnanAH || 28|| sthUladantA vivR^ittAkShA lamboShThajaTharAstathA | pi~NgalAkShA vivR^ittAsyA nAnAbAhushirodharAH || 29|| sthUlAgranAsAshchipiTA mahAhanukapAlinaH | chInAMshukottarAsa~NgAH kechitkR^iShNAjinAmbarAH || 30|| bhuja~NgAbharaNAshchAnye kechinmukuTabhUShitAH | sakuNDalAH sakaTakAH sashirastrANamastakAH || 31|| dhanurbANadharAshchAnye tathA tomarapANayaH | khaDgacharmadharAshchAnye tathA parighapANayaH || 32|| shataghnIchakrahastAshcha gadAmusalapANayaH | ashmayantrAyudhopetA bhiNDipAlAyudhAstathA || 33|| shUlolUkhalahastAshcha parashvadhadharAstathA | mahAvR^ikShapravahaNA mahAparvatayodhinaH || 34|| kramamANaM hR^iShIkeshamupAvartanta sarvashaH | sa tAn mamarda sarvAtmA tanmukhAn daityadAnavAn || 35|| sarasIva mahApadmAn mahAhastIva dAnavAn | pramathya sarvAn daiteyAn hastapAdatalaistataH || 36|| rUpaM kR^itvA mahAbhImamAjahArA.a.ashu medinIm | tasya vikramato bhUmiM chandrAdityau stanAntare || 37|| paraM prakramamANasya nAbhideshe vyavasthitau | tataH prakramamANasya jAnudeshe vyavasthitau || 38|| tato.api kramamANasya padbhyAM devau vyavasthitau | jitvA sa medinIM kR^itsnAM hatvA chAsurapu~NgavAn || 39|| dadau shakrAya vasudhAM viShNurbalavatAM varaH | svaM rUpaM cha tathA.a.asAdya dAnavendramabhAShata || 40|| shrIbhagavAnuvAcha | yaj~navATe tvadIye.asmin sAligrAme mahAsura | mayA niviShTapAdena mApiteyaM vasundharA || 41|| prathamaM tu padaM jAtaM naurbandhashikhare mama | dvitIyaM merushikhare tR^itIyaM nAbhavatkvachit || 42|| tanme varaya daityendra yanmayA.a.aptaM pratigraham | baliruvAcha | yAvatI vasudhA deva tvayaiva parinirmitA || 43|| tAvatI te na sampUrNA devadeva kramatrayam | na kR^itaM yattvayA deva kutastanme maheshvara || 44|| na cha tadvidyate deva tathaivAnyasya kasyachit | shrIbhagavAnuvAcha | na me tvayA.a.apUryate me dAnavendra yathAshrutam || 45|| sutalaM nAma pAtAlaM vasa tatra susaMyataH | mayaiva nirmitA tatra manasA shobhanA purI || 46|| j~nAtibhiH saha dharmiShThairvasa tatra yathAsukham | tatra tvaM bhokShyase bhogAn vishiShTAn balasUdanAt || 47|| avApsyasi tathA bhogAn lokAdvidhivivarjitAn | prAkAmyayuktashcha tathA lokeShu vihariShyasi || 48|| manvantare dvitIye cha mahendratvaM kariShyasi | tejasA cha madIyena shakratve yokShyase bale || 49|| tava shatrugaNAn sarvAn ghAtayiShyAmyahaM tadA | brahmaNyastvaM sharaNyastvaM yaj~nashIlaH priyaMvadaH || 50|| tapasvI dAnashIlashcha vedavedA~NgapAragaH | tasmAdyashobhirvR^id.hdhyarthaM mayA tvamabhisandhitaH || 51|| devarAjAdhikAn bhogAn pAtAlastho.api bhokShyase | sannidhAna~ncha tatrAhaM kariShyAmyasurAdhipa || 52|| mayA cha raMsyase sArdhaM spR^ihaNIyaH surairapi | shakratvaM cha tathA kR^itvA bhAvye sAvarNike.antare || 53|| sarvasandhivinirmukto mayaiva saha raMsyase || 54|| sha~Nkara uvAcha | ityevamuktvA sajalAmbudAbhaH prataptachAmIkaradhautavastraH | adarshanaM devavaro jagAma shakrashcha lebhe sakalAM trilokIm || 55|| iti shrIviShNudharmottare prathamakhaNDe mArkaNDeyavajrasaMvAde sha~NkaragItAsu vAmanaprAdurbhAvo nAma pa~nchapa~nchAshattamo.adhyAyaH || 55|| \section{sha~NkaragItAsu ShaShTho.adhyAyaH} atha shrIviShNudharmottare prathamakhaNDAntargate sha~NkaragItAsu ShaShTho.adhyAyaH || 6|| rAma uvAcha | tasya devAdidevasya viShNoramitatejasaH | tvatto.ahaM shrotumichChAmi divyA AtmavibhUtayaH || 1|| sha~Nkara uvAcha | na shakyA vistarAdvaktuM devadevasya bhUtayaH | prAdhAnyataste vakShyAmi shR^iNuShvaikamanA dvija || 2|| sarge brahmA sthitau viShNuH saMhAre cha tathA haraH | varuNo vAyurAkAsho jyotishcha pR^ithivI tathA || 3|| dishashcha vidishashchApi tathA ye cha digIshvarAH | AdityA vasavo rudrA bhR^igavo.a~NgirasastathA || 4|| sAdhyAshcha maruto devA vishvedevAstathaiva cha | ashvinau puruhUtashcha gandharvApsarasAM gaNAH || 5|| parvatodadhipAtAlA lokA dvIpAshcha bhArgava | tiryagUrdhvamadhashchaiva tvi~NgitaM yashcha ne~Ngate || 6|| sachchAsachcha mahAbhAga prakR^itirvikR^itishcha yaH | kR^imikITapata~NgAnAM vayasAM yonayastathA || 7|| vidyAdharAstathA yakShA nAgAH sarpAH sakinnarAH | rAkShasAshcha pishAchAshcha pitaraH kAlasandhayaH || 8|| dharmArthakAmamokShAshcha dharmadvArANi yAni cha | yaj~nA~NgAni cha sarvANi bhUtagrAmaM chaturvidham || 9|| jarAyujANDajAshchaiva saMsvedajamathodbhijam | ekajyotiH sa marutAM vasUnAM sa cha pAvakaH || 10|| ahirbudhnyashcha rudrANAM nAdaivAshvinayostathA | nArAyaNashcha sAdhyAnAM bhR^igUNAM cha tathA kratuH || 11|| AdityAnAM tathA viShNurAyura~NgirasAM tathA | vishveShAM chaiva devAnAM rochamAnaH sukIrtitaH || 12|| vAsavaH sarvadevAnAM jyotiShAM cha hutAshanaH | yamaH saMyamashIlAnAM virUpAkShaH kShamAbhR^itAm || 13|| yAdasAM varuNashchaiva pavanaH plavatAM tathA | dhanAdhyakShashcha yakShANAM rudro raudrastathAntaraH || 14|| anantaH sarvanAgAnAM sUryastejasvinAM tathA | grahANAM cha tathA chandro nakShatrANAM cha kR^ittikA || 15|| kAlaH kalayatAM shreShTho yugAnAM cha kR^itaM yugam | kalpaM manvantareshAshcha manavashcha chaturdasha || 16|| sa eva devaH sarvAtmA ye cha deveshvarAstathA | saMvatsarastu varShANAM chAyanAnAM tathottaraH || 17|| mArgashIrShastu mAsAnAM R^itUnAM kusumAkaraH | shuklapakShastu pakShANAM tithInAM pUrNimA tithiH || 18|| kAraNAnAM vadhaH prokto muhUrtAnAM tathA.abhijit | pAtAlAnAM sutalashcha samudrANAM payodadhiH || 19|| jambUdvIpashcha dvIpAnAM lokAnAM satya uchyate | meruH shilochchayAnAM cha varSheShvapi cha bhAratam || 20|| himAlayaH sthAvarANAM jAhnavI saritAM tathA | puShkaraH sarvatIrthAnAM garuDaH pakShiNAM tathA || 21|| gandharvANAM chitrarathaH siddhAnAM kapilo muniH | R^iShINAM cha bhR^igurdevo devarShINAM cha nAradaH || 22|| tathA brahmarShINAM cha a~NgirAH parikIrtitaH | vidyAdharANAM sarveShAM devashchitrA~NgadastathA || 23|| kambaraH kinnarANAM cha sarpANAmatha vAsukiH | prahlAdaH sarvadaityAnAM rambhA chApsarasAM tathA || 24|| uchchaiHshravasamashvAnAM dhenUnAM chaiva kAmadhuk | airAvato gajendrANAM mR^igANAM cha mR^igAdhipaH || 25|| AyudhAnAM tathA vajro narANAM cha narAdhipaH | kShamA kShamAvatAM devo buddhirbuddhimatAmapi | 26|| dharmAviruddhaH kAmashcha tathA dharmabhR^itAM nR^iNAm | dharmo dharmabhR^itAM devastapashchaiva tapasvinAm || 27|| yaj~nAnAM japayaj~nashcha satyaH satyavatAM tathA | vedAnAM sAmavedashcha aMshunAM jyotiShAM patiH || 28|| gAyatrI sarvamantrANAM vAchaH pravadatAM tathA | akSharANAmakArashcha yantrANAM cha tathA dhanuH || 29|| adhyAtmavidyA vidyAnAM kavInAmushanA kaviH | chetanA sarvabhUtAnAmindriyANAM manastathA || 30|| brahmA brahmavidAM devo j~nAnaM j~nAnavatAM tathA | kIrtiH shrIrvAk cha nArINAM smR^itirmedhA tathA kShamA || 31|| AshramANAM chaturthashcha varNAnAM brAhmaNastathA | skandaH senApraNetR^INAM sadayashcha dayAvatAm || 32|| jayashcha vyavasAyashcha tathotsAhavatAM prabhuH | ashvatthaH sarvavR^ikShANAmoShadhInAM tathA yavaH || 33|| mR^ityuH sa eva mriyatAmudbhavashcha bhaviShyatAm | jhaShANAM makarashchaiva dyUtaM ChalayatAM tathA || 34|| mAnashcha sarvaguhyAnAM ratnAnAM kanakaM tathA | dhR^itirbhUmau rasastejastejashchaiva hutAshane || 35|| vAyuH sparshaguNAnAM cha khaM cha shabdaguNastathA | evaM vibhUtibhiH sarvaM vyApya tiShThati bhArgava || 36|| ekAMshena bhR^igushreShTha tasyAMshatritayaM divi | devAshcha R^iShayashchaiva brahmA chAhaM cha bhArgava || 37|| chakShuShA yanna pashyanti vinA j~nAnagatiM dvija | j~nAtA j~neyastathA dhyAtA dhyeyashchokto janArdanaH || 38|| yaj~no yaShTA cha govindaH kShetraM kShetraj~na eva cha | annamannAda evoktaH sa eva cha guNatrayam | 39|| gAmAvishya cha bhUtAni dhArayatyojasA vibhuH | puShNAti chauShadhIH sarvA somo bhUtvA rasAtmakaH || 40|| prANinAM jaTharastho.agnirbhuktapAchI sa bhArgava | cheShTAkR^itprANinAM brahman sa cha vAyuH sharIragaH || 41|| yathAdityagataM tejo jagadbhAsayate.akhilam | yachchandramasi yachchAgnau tattejastatra kIrtitam || 42|| sarvasya chAsau hR^idi sanniviShTastasmAtsmR^itirj~nAnamapohanaM cha | sarvaishcha devaishcha sa eva vandyo vedAntakR^idvedakR^ideva chAsau || 43|| iti shrIviShNudharmottare prathamakhaNDe mArkaNDeyavajrasaMvAde sha~NkaragItAsu vibhUtivarNanaM nAma ShaTpa~nchAshattamo.adhyAyaH || 56|| \section{sha~NkaragItAsu saptamo.adhyAyaH} atha shrIviShNudharmottare prathamakhaNDAntargate sha~NkaragItAsu saptamo.adhyAyaH || 7|| rAma uvAcha | ArAdhyate sa bhagavAn karmaNA yena sha~Nkara | tanmamAchakShva bhagavan sarvasattvasukhapradam || 1|| sha~Nkara uvAcha | sAdhu rAma mahAbhAga sAdhu dAnavanAshana | yanmAM pR^ichChasi dharmaj~na keshavArAdhanaM prati || 2|| divasaM divasArdhaM vA muhUrtamekameva vA | nAshashchAsheShapApasya bhaktirbhavati keshave || 3|| anekajanmasAhasrairnAnAyonyantareShu cha | jantoH kalmaShahInasya bhaktirbhavati keshave || 4|| nAdhanyaH keshavaM stauti nAdhanyo.archayati prabhum | namatyadhanyashcha hariM nAdhanyo vetti mAdhavam || 5|| manashcha taddhi dharmaj~na keshave yatpravartate | sA buddhistadvratAyaiva satataM pratitiShThati || 6|| sA vANI keshavaM devaM yA stauti bhR^igunandana | shravaNau tau shrutA yAbhyAM satataM tatkathAH shubhAH || 7|| avehi dharmaj~na tathA tatpUjAkaraNAtkarau | tadekaM saphalaM karma keshavArthAya yatkR^itam || 8|| yato mukhyaphalAvAptau karaNaM suprayojanam | manasA tena kiM kAryaM yanna tiShThati keshave || 9|| bud.hdhyA vA bhArgavashreShTha tayA nAsti prayojanam | rogaH sA rasanA vApi yayA na stUyate hariH || 10|| gartau brahmavratau karNau yAbhyAM tatkarma na shrutam | bhArabhUtaiH karaiH kAryaM ki tasya nR^ipashordvija || 11|| yairna sampUjito devaH sha~NkhachakragadAdharaH | pAdau tau saphalau rAma keshavAlayagAminau || 12|| te cha netre mahAbhAga yAbhyAM sandR^ishyate hariH | kiM tasya charaNaiH kAryaM kR^itasya nipuNairdvija || 13|| yAbhyAM na vrajate jantuH keshavAlayadarshane | jAtyandhatulyaM taM manye puruShaM puruShottama || 14|| yo na pashyati dharmaj~na keshavArchA punaH punaH | kleshasa~njananaM karma vR^ithA tadbhR^igunandana || 15|| keshavaM prati yadrAma kriyate.ahani sarvadA | pashya keshavamArAdhya modamAnaM shachIpatim || 16|| yama~ncha varuNa~nchaiva tathA vaishravaNaM prabhum | devendratvamatisphItaM sarvabhUtismitaM padam || 17|| haribhaktidrumAtpuShpaM rAjasAtsAttvikaM phalam | aNimA mahimA prAptiH prAkAmyaM laghimA tathA || 18|| Ishitva~ncha vashitva~ncha yatra kAmAvasAyitA | ArAdhya keshavaM devaM prapyante nAtra saMshayaH || 19|| hatapratya~NgamAta~Ngo rudhirAruNabhUtale | sa~NgrAme vijayaM rAma prApyate tatprasAdataH || 20|| mahAkaTitaTashroNyaH pInonnatapayodharAH | akala~NkashashA~NkAbhavadanA nIlamUrdhajAH || 21|| ramayanti naraM svapne devarAmA manoharAH | sakR^idyenArchito devo helayA vA namaskR^itaH || 22|| vedavedA~NgavapuShAM munInAM bhAvitAtmanAm | R^iShitvamapi dharmaj~na vij~neyaM tatprasAdajam || 23|| ramante saha rAmAbhiH prApya vaidyAdharaM padam | anyabhAvatayA nAmnaH kIrtanAdapi bhArgava || 24|| ratnaparya~NkashayitA mahAbhogAshcha bhoginaH | vIjyante saha rAmAbhiH keshavasmaraNAdapi || 25|| saugandhike vane ramye kailAsaparvate dvija | yadyakShA viharanti sma tatprAhuH kusumaM nateH || 26|| ratnachitrAsu ramyAsu nandanodyAnabhUmiShu | krIDanti cha saha strIbhirgandharvIbhiH kathAshruteH || 27|| chatussamudravelAyAM meruvindhyapayodharAm | dharAM ye bhu~njate bhUpAH praNipAtasya tatphalam || 28|| tasmAttavAhaM vakShyAmi yadyadAcharataH sadA | puruShasyeha bhagavAn sutoShastuShyate hariH || 29|| pUjyaH sa nityaM varado mahAtmA stavyaH sa nityaM jagadekavandyaH | dhyeyaH sa nityaM sakalAghahartA chaitAvaduktaM tava rAma guhyam || 30|| iti shrIviShNudharmottare prathamakhaNDe mArkaNDeyavajrasaMvAde sha~NkaragItAsu bhaktiphalapradarshanaM nAma saptapa~nchAshattamo.adhyAyaH || 57|| ## Encoded and proofread by PSA Easwaran \medskip\hrule\obeylines Please send corrections to sanskrit at cheerful dot c om Last updated \today https://sanskritdocuments.org \end{document}