% Text title : SundarakAndam from Champuramayana % File name : sundarakANDamchampUrAmAyaNa.itx % Category : raama, hanumaana % Location : doc\_raama % Author : Raja Bhoja or vidarbharAja % Transliterated by : Seshadri nsesha92 at yahoo.in % Latest update : February 18, 2023 % Send corrections to : sanskrit at cheerful dot c om % % This text is prepared by volunteers and is to be used for personal study % and research. The file is not to be copied or reposted for promotion of % any website or individuals or for commercial purpose without permission. % Please help to maintain respect for volunteer spirit. % \documentstyle[11pt,multicol,itrans]{article} #include=ijag.inc #endwordvowel=.h \portraitwide \parindent=100pt \let\usedvng=\Largedvng % for 1 column \pagenumbering{itrans} \def\engtitle#1{\hrule\medskip\centerline{\LARGE #1}} \def\itxtitle#1{\medskip\centerline{\LARGEdvng #1}\medskip\hrule} \def\endtitles{\medskip\obeyspaceslines} %% \begin{document} \engtitle{.. Sundarakandam from Champuramayana ..}## \itxtitle{.. champUrAmAyaNe sundarakANDam ..}##\endtitles ## atha bhojachampUrAmAyaNe sundarakANDam | tato hanUmAndashakaNThanItAM sItAM vichetuM pathi chAraNAnAm | mahendrashailasya khagendravegaH prasthAdudasthAtprathamAnavegaH || 1|| tadAnImudanvadulla~Nghana dR^iDhatara nihitacharaNa niShpIDanaM soDhumakShamaH kShmAbhR^ideSha niHsheShaniHsarannirjharaughatayA nirantara niShpatad bAShpavarSha iva, itastato vitata jImUtavR^indatayA pAriplava shithila dhammilla iva, santrasyamAnaku~njarayUthatayA sa~njAtashvayathuriva, sAdhvasadhAvamAna hariNagaNa charaNakharatara khurakoTi pATanoddhUta dhAtudhUlIpAli pATalita vikaTa kaTakatayA kSharitashoNita iva, tatkShaNaprabuddha kaNThIrava mukharita kandaratayA kR^itAkranda iva, parisara gahvara nibirIsa niHsR^itasarIsR^ipatayA nirgalitAntramAla iva, ghUrNamAna taruviTapakoTi tADita jaladavR^inda syandita sIkaranikara korakitAkAratayA samupajAta sveda iva, sphaTitataTopalapatana dalita kIchaka suShira sa.nmUrChat pavana phUtkAra paripUrita gaganatayA pravardhamAnordhvashvAsa iva vachasAmaviShayaM dausthyamabhajata || kR^itvA mArutila~NghanotthitarayAttatrAnuyAtrAM tataH paryAyAtpatitA mahendragahanakShoNIruhANAM tatiH | madhyevArinidhi prakAshitashikhA setoH kR^ite bhAvinaH sUtranyAsanikhAtasha~NkunivahabhrAntiM payodhau dadhau || 2|| pakShAbhighAtaraya rechita vIchimAlA\- tpAthonidheH pavananandana vishramAya | uttu~NgashR^i~NgakulakIlitanAkaloko mainAkabhUbhR^idudajR^imbhata sambhrameNa || 3|| tatra yAtrApratyUhaH pratyudbhUta iti vakShasA tamadhaH pAtayitvA prayAntamenaM sAntvayanhiraNyanAbho babhAShe || sAgareNa kR^itaj~nena tavAdhvashrAntishAntaye | mArute prerito.asmyadya saumya vishramya gamyatAm || 4|| tvatpitrAhaM paritrAtaH pUrvaM parvatabhedinaH | tasmAnnAsmi vipakSho.adya sapakSha iti mAM bhaja || 5|| evaM prArthayamAnamenaM sammAnya kAryagatyA gate sati hanUmati || avalokya hiraNyanAbhamabdhau valamAnaM balamAnamAthivajraH | shatamanyurapetamanyurAsI\- tpavamAnAtmajasevanAdamuShmin || 6|| tadanu yathApuraM la~NkApuraM prati pradhAvato hanUmataH saraNimaruNadaruNasAratheH padavIM vindhya iva vadanaM vyAdAya dvirasanajananI raMhasA surasA || ujjR^imbhitasya tarasA surasAM vijetuM pAdau payodhikalitau pavamAnasUnoH | tasyottamA~NgamabhavadgaganasravantI\- vIchIchayaskhalitasIkaramAlabhAri || 7|| tanuM tanUkR^itya tadA hanUmA\- nkR^itvA praveshaM jaThare tadIye | tato viniShkramya sa chakrapANe\- s{}trivikramasya kramameva chakre || 8|| bhUyo.api so.ayaM raghunAthadUta\- shchichCheda gachChan nakharaiH kharAgraiH | nR^isiMharaMhAH pathi siMhikA~NgaM ChAyAnirodhAdupapannamanyuH || 9|| tadanu pArAvArasya pAre lambashikhariNi lambamAnaH pratanutaravapurla~NkApurottaragopuradvAramAsAdya nitAntachintAtantusandAnitAntaHkaraNo.abhUt || vAnarasenA kathaM taredimamantarAyaM vitanvantamudanvantaM taratu nAma kathamupayAtu yAtudhAnarAjadhAnImimAm, sarvathA vitathamanoratho dAsharathiH, moghIkR^itArNavala~NghanaH kevalamahamabhavam, jIvitA vA na veti na jAnAmi jAnakIti tatra bhagavatIM sItAmavajigamiShurA~njaneyaH prachChannasa~nchArahetorastamayaM gabhastimAlinaH kevalamabhilalASha || tadanu shAtamakhasyAgastyasa.nnidhau nikShiptachApasya pratyAsIdati prayojanaveleti prachetase kathayitumiva pratIchIM dishaM pravishati bhagavati bhAsvati || gaganatalamidamapara mahIdhara kaTakakAntAra samudbhava dAvapAvaka shikhAshreNibhiH kiM shoNitam, athavA samIpa samApatat pata~Ngarashmi dR^iDhataraveShTana niShThyUtAnala taTatapanopala jAla samullasajjvAlApaTalaiH kimApATalitam? AhosvidAgatAya mitrAya mahArghamarghyaM pradAtuM pramuditachetasA prachetasA tUrNamarNavodarodgIryamANa mANikyakiraNaiH kimaruNitam? AhosvittArApatha tara~NgiNI salilamapi rasayitumujjR^imbhitasya charama sAgaraurvAgnerarchiHpu~njena kimiha ra~njitamiti sakalajanasya sandehasandohaM sandadhAne sandhyArAge samuda~nchite, sarasIruhashreNiShu patrapuTa kapATa pidhAnAsu pratikumuda bhavanaM makaranda bhikShAmaTatsu madhuvrata dvijeShu, vikacha kuvalaya kalikAkarShaNa kaShAyeShu sAyantana vAyuShu, tata itaH sa~ncharatsu timireShu, kAlAgaru dhUmastoma shyAmaliteShu dikpAla puragopuravyUheShu, pratikamalAkaraM pre~Nkhite vishleSha vedanApUrvara~Nge rathA~Nga viha~Nga dIna kre~NkAre, nakShatra mAlAla~NkR^ite gagana mata~Ngaje || AvirbabhUva pUrvAdreH shR^i~Nge shR^i~NgArajIvitam | tamastamAlakAntArakuThAraH shashalA~nChanaH || 10|| tatkarAstamasA ruddhA rejire gaganAjire | shaivAlachayasa~nchChannAH sarasIva bisA~NkurAH || 11|| tasmin pradoShasamaye sahasA hanUmA nkIrtichChaTAyavanikAmapanIya shatroH | AvirbabhUva sumanaHparitoShaNAya la~NkA pravesha navanATaka sUtradhAraH || 12|| tatkAle la~NkAdhidevatAmAtmanA saha vigrahaM vidhAtuM gR^ihIta yuvati vigrahAM mArgaprasArasyArgalIbhUya bhUyasA tarjayantIM nirjitya tayA vAnara rachitAvaj~nopaj~naM nijanilayavilayaM sarasijAsana shAsanAdAvedayantyA vihitAnumatirmArutirla~NkAyAmavikalameva maithilIM vichinvan nairR^itachakravartinaH prAsAdamAsasAda || tatra || eShA rAkShasasArvabhaumanagarI rakShashchamUrakShitA tasyedaM sadanaM suvarNashikharaM bibhrANamabhrAvalim | etatpuShpakamAhR^itaM dhanapaterityAdarAnmArute\- statrAdarshayadindu dIpa kiraNa pradyotitAshA nishA || 13|| api cha || AdityaH kR^itakR^itya eSha bhavitA sItApaterIdR^ishaM sAhAyyaM virachayya kIrtimatulAmAditsunA sUnunA | ityAlochya tadA kila svayamapi khyAtiM grahItuM parAM la~NkAyAM raghunAthadUtasaraNau chandreNa dIpAyitam || 14|| evameva paryaTannasvapnasundarI saundaryamudrAM nidrayApyatishayya shayyAgR^ihe kR^itasaMveshaM veshayuvati parivR^itamavarodhavadhUjanamapyanirodhena nirIkShya tatra vitathamanoratho mArutirvirachita bahu vidha chintAprakAraH prAkArAdavaplutaH sannashokavanikAyAmapi maithilImanveShTumiShTadevatApraNatimatanuta || asau janakanandinIM tata ito vichinvankShaNA\- dashokavanikAmagAdapagatAnyamArgabhramaH | parAmabhilaShan gatiM shamadhano yathA nirmama\- strayImakhila kilbiSha prashamanaikadivyauShadhim || 15|| tatastasyAM nAga punnAga tAla hintAla tamAla kR^itamAla sarala bakula va~njula tilakAmalaka kuTaja likucha kataka kakkolA~Nkola lava~Nga vika~Nkata ketakI kadambodumbara kapitthAshvattha kuravaka maruvaka mAkanda kunda tinduka chandana syandana champaka chAmpeya panasa vetasa palAsha pATalArasAla priyAlu prAyairanekairanokahanivahaiH parivR^itAyAM paribhramannabhra~NkaSha vikaTaviTapa nibiDita gagana prapa~nchAM kA~nchana kA~nchanamayIM shiMshapAmAruroha || tatra tatpatrasa~nChannagAtraH putro nabhasvataH | nyagrodhadalasaMlInajanArdanadashAM dadhau || 16|| mallIM chUtavanAdiva snuhivane mlechChena saMsthapitAM mAlAM devakulAdivAmiShadhiyA kShiptAM shmashAne shunA | devImAshramatastathA svabhavanaM nakta~nchareNa chChalA\- dAnItAmapanItaveSharachanAmAlokayanmArutiH || 17|| punarayamenAmAlokyaivaM chintAM tatAna || jyotsnAM vinApi nivasennishi shItabhAnu\- shChAyAM vinApi vilaseddivaseshvaro.api | enAM vinA raghupatiH parigR^ihya dhairyaM saprANa eva vasatIti vichitrametat || 18|| evaM chintayatA hanUmatA kathamapi nishIthasamaye gate nishIthinInAthe.api charamagiri shikharopakaNTha sevAmutkaNThamAne dashakaNThastu nidrAsheSheNa smara shara prahAreNa cha kaluShIkR^itAkShaH sarasa harichandana charchayA jAnakI darshanechChayA cha prakaTita rAgaH parivartita vaikakShakamAlayA makuTaratnaprabhayA cha tiraskR^itanakShatramAlaH shanaiH shanairavishadashokavanikAm || rajanicharamabhAge vArasImantinInAM karatalakalitAbhirdIpikAmArjanIbhiH | dishi dishi parimR^iShTaM yattamastatsamastaM hR^idayamavajagAhe kevalaM rAvaNasya || 19|| so.ayaM madAndhahR^idayo raghuvIrapatnIM sImantinIti hatanItiravApa pApaH | AmUlapallavitakomalasallakIti vaitAnapAvakashikhAmiva vAraNendraH || 20|| etaddarshanena vepamAnatanulatA maithilI kApuruShaviShaya paruShavachana pAramparyeNa vidIryamANa hR^idayA hR^idayadayitAshaya pratyayAdamumeva tR^iNamantarataH kR^itvA sthitA paryabhAShata || ayi, sakala samAchAra pratiShThA niShThaH parameShThI nanu kulagururbhavataH parakalatraratirapatrapAM janayati hi gotrajAtAnAm || bhUyo.api pa~nchavaTIparisaramamuM janamanukUlaprabha~njana ivAnukUlaH kUlopakaNThaM paribhraShTAM nAvamiva yadi nayethAH, tarhi tavApidayate niyataM madIyo jIviteshaH sAkShAjjIvitesho.api tvayi dayAlurbhavet || dAsharatherajaryyAyA maitryAH pAtramapi bhavitAsi || kintu kharapramukha nishAchara bala mathanasamaya ruchira lagna sAndravasA pa~Nkila mukhamAryaputrasya shilImukhaM bhavantamantareNa kaH shraddadhIta nijahR^idaya galita rudhira dhArayA prakShAlayitum || athavA janasthAnasamarAdArabhya samarAbhAvAvagraha tR^iShitAnAM, saumitri pattri chAtakAnAM shoNitAmbupAraNAM tavApanayashchetkaH samartho nivArayitum || atha nishicharanAthaM pa~nchabANIvibhinnaM na hi janakasutAyAH prApadekApi vANI | janamupanatamR^ityuM pa~nchavaktrAhidaShTaM vishati hR^itaviShAdheroShadheH kiM nu shaktiH || 21|| evaM janakaduhituravadhIraNAphaNitimAkarNya kopaparA~Ngmukho dashamukhastAmabhito nivasantIrArakShika rAkShasIruddishya \ldq{}bhavatyaH chaturbhirapyupAyairenAmavashyaM vashyAM kurudhvam | iyamananukUlA chedimAM hatAshAM prAtarashanAya mahAnasaM nayata\rdq{} ityAdishya nishAnte pratyAsanne nishAntameva pravivesha || tadanu kShaNadAcharINAM bhIShaNa vIkShaNa vAgdoShonmeSheNa mukulita hR^idaya puNDarIkA puNDarIka yUthaparivR^ita sAra~NgA~NganA bha~NgIma~NgIkurvANA gIrvANa taruNIva shApabalAdvasudhAM prapannA janakanandinI chintAmevamakarot || nUnaM viditavR^ittAnte jaTAyuShi gatAyuShi | mAmihasthAmAryaputraH kiM nAdhigatavAn prabhuH || 22|| AhosvitkravyAdamAyayA viparyasta prakR^iteH kAkutsthasya kimvanAsthA sa~njAyate || na kevalaM mAmaharaddurAtmA kR^ipAM cha rAmasya nisargasiddhAm | idaM na chetsaMshritavatsalaH kiM bhavetsa tUShNIM jagadekavIraH || 23|| itthaM vilapya raghupu~Ngavameva santataM chintayantI kR^ichChrAnmUrchChAmagamat || nishAcharIstAM niravadyashIlAM nirbhartsayantIrnibhR^itaM nivArya | asvapnalokotsavamAtmadR^iShTaM duHsvapnamekaM trijaTA jagAda || 24|| kiM cha || upagh{}navR^ikShasya parokShabhAvA\- dupetya pR^ithvIM suchiraM luThantyAH | nakta~ncharas{}trImukhakarshitAyAH sItAlatAyAs{}trijaTA jaTAbhUt || 25|| tadanantaramAtmatyAgAya spR^ihayantyAM maithilyAM mArutiriyamanupekShaNIyA tapasvinI nItimamu~nchatIti chintAM parigR^ihya nedIyAnasyA babhUva || tataH || devyA dashAnanavachomayavajradIrNa\- karNAntaravraNaviropaNabheShajAni | visrambhaNArthamayamanvayasa~NgatAni rAmAbhikIrtanamadhUni shanairnyaShi~nchat || 26|| tadanantaraM samantAtprasArita nayanA janaka tanayA tasyAM shAkhAyAM shAkhAmR^igamudvIkShya duHsvapna buddhyA chakita hR^idayA salakShmaNAya rAmAya bhartre bhadramAshaMsamAnA janamimaM durApasvApaM svapnaH kathamApnuyAditi vichintya mAyayA samAyAta nairR^ita pati buddhyA tasmAnmAruta putrAt tatrAsa || so.api samavatIrya vachana vaichitryAjjanakaputrIM pratyAyayitumA~njaneyaH kR^itA~njalirvyajij~napat || kalyANi tvadviyogena tIvravegena tAmyataH | rAghavendrasya dUtaM mAmanyathA mA sma manyathAH || 27|| tvayA saha prasthitachittavR^itti\- rvibhAvarIkokasamAnadharmA | vacho.abravInmaithili manmukhena tvAM kaushalaM kosalarAjaputraH || 28|| api cha || shirasA tava saumitrirakarodabhivAdanam | apR^ichChatso.api bhadraM tvAmadhipashcha vanaukasAm || 29|| evamabhihitayA tayA sambhUta visrambhatayA bhayAdapetayA tAvadanuyuktaH pavanatanayo vAli maraNa kAraNaM sugrIvasya sakhyamAkhyAya prAchetasa cheta iva santata sannihita rAmanAma ma~Ngalama~NgulIyakamasyai prAyachChat || saukhyAvahasya pavanAtmajanIyamAna\- rAmA~NgulIyakavilokanavAsarasya | satyaM kalAM shatatamIM bhuvi naiva bheje pANigrahotsavadinaM janakAtmajAyAH || 30|| tatastaM jAnakI niHsImaharShA babhAShe || mahAbhAga ! sarvathAsya durAtmanaH pratyAsIdati mR^ityurevamanalAbhidhAnayA vibhIShaNaduhitrA svamAtrA preShitayA bhAShitam | ayamapyanAryashIlasturIyamupAyamantareNa na mAmAryaputrasya samarpayiShyati | niyatamahamapi mAsAdUrdhvaM na shaknuyAM prANAn kR^ipaNAn dhArayitumiti || etadAkarNya mArutirmahAnubhAve ! mA bhaiShIH | bhavatIM vahanneva tUrNamulla~Nghita sAgaro raghuvara charaNa sarasijasamIpamupayAsyAmi | mAmasamarthaM na samarthayethA ityabhihitavAn || kiM cha || mahAmahIdhrasadhrIchIM so.ayaM vR^iddhimupeyivAn | yayA nUnamapArAshiH kulyAtulyAM dashAM dadhau || 31|| atha tamuvAcha sA janakarAjasutA muditA kimu tava duShkaraM charaNala~NghitavArinidheH | api tu mayA saha plavagapu~Ngava yAsyasi che\- nniyatamapAyinI pariNamedbhavataH padavI || 32|| anyachcha || pAtivratyahutAshanena yadi taM kuryAmahaM bhasmasA\- tsatyaM dAsharatheH sharasya na bhavedAtmochitA pAraNA | kiM chaitasya yashonishApatirapi pramlAnakAntirbhave\- ttasmAchChAsitarAvaNe raghupatau yAtrA mama shreyasI || 33|| evaM vyAhR^itaH pavanasuto vinItAM sItAM punarAbabhAShe || mAyAmR^igeNa tava maithili va~nchitAyAH shAkhAmR^igeNa punarAgatirityayuktam | eShA kathApi bhuvane vitatA yadi syA tkA nAma rAmadhanuShaH prathitA prashastiH || 34|| kiM bahunA | ityetadeva chintitam | yadarhaM rAghava gR^ihiNyAstadeva nishchitam | yatsadR^ishamIdR^ishasya samAchArasya tadeva prakAshitam | yadanuguNaM rAvaNAparAdha pratikriyAyAstadevAnumoditam | yadanukUlaM kulavadhUshIlasya tadeva kathitam | yaduchitaM kShatriyANI vANI prakramasya tadevopakrAntamiti bahushaH prashasya sarvathA rAmalakShmaNau la~NkAmimAM prAptAviti jAnaki, jAnIhi | anujAnIhImaM janaM prasthAtum || kAkutsthena viditapUrvamabhij~nAnaM kimapi dIyatAmiti || sA tu dIrghaM nishvasya nishchitya purA khalu chitrakUTa taTavane taruNatara taru ramaNIyatayA mandIbhavannandanavaibhave raghunandanenopadhAnIkR^itA~NkAyA mama payodharaparisare kharatara nakharAgra virachita vidAraNaM dhArAdhara nAmAnaM kAkaM raghupatirvyalokayat || kusharUpakusheshayAsanAs{}traM vijahau vAsavivAyase sa vIraH | atha tatkR^ipayAhR^itAkShimAtra\- shchirajIvI sa dadhau yathArthasa~nj~nAm || 35|| saiShA parichitakathAsmaraNAdviguNitadurdashA keshapinaddhamaparamidamabhij~nAnamunmuchya || chUDAmaNiM kapivarasya dadau dashAsya\- santrAsapu~njitarupAgnidashaM kR^ishA~NgI | AdAya tampraNatipUrvamasau pratasthe mANikyagarbhavadanoragatulyabAhuH || 36|| tataH kR^itakR^itya eva nirgatya nijAgamanaM nishAcharapateH prakAshayituM nijAgamanamashokavanikAM babha~nja prabha~njanAtmajaH || svakR^ityaiH shAkhAnAmavanatimatIva prakaTaya nnamArgeNa bhrAmyanparikalitabha~NgaH sumanasAm | dvijAnAM santrAsaM shrutimadhuravAchAM virachaya\- nnayaM la~NakodyAne dashavadanalIlAmatanuta || 37|| tadanu sarabhasamArakShika rakShogaNa nivedita pramadAvana kadana kupita dashavadana preShitAn pitR^ipati ki~Nkara bhaya~NkarAn ki~NkarAn prahastaputreNa jambumAlinA saha nihatya chaityatoraNamupagatavati hanUmati || punarapi nishamitAmita nishichara gaNamAraNo rAvaNaH sachivAn pa~ncha pa~nchAnana parAkramAn prahasana pramukhAn valImukhaM jIvagrAhaM gR^ihNIdhvamiti prAhiNot || tatra tAnapi toraNa parigheNa pa~ncha pa~nchatAM nItvA muhurmuhurdAsharathidUto.ahamityAtmAnamudghoShayantaM hanUmantaM niyantuM niyantA nikhila rakShasAmadhyakShamakShakumAramadhyakShipat || vakShaHsa~NghaTTachUrNIkR^itakanakamahAbhittichaityotthadhUlyA nakShatrANAmakAle saraNimaruNayanviralakShmyA sametaH | rakShaHshUrAkhyashArA nkShititalaphalake kShepaNIyAM hanUmA nakShakrIDAM vidhAtuM dashamukhanagarIchatvare tatvare.asau || 38|| tatkShaNaM kShaNadAcharANAM miShatAmeva niShpAdita ra~Nga niShpeSha kR^ityashchaityaprAsAdamutpATita stambha jAta jAtavedasA dagdhvA bhUyo.apyupAshrita toraNaH samIraNasuto babhUva | enamapi vR^ittAntaM shrutvA kupitasya nishAcharapateryugapadeva nipetuH putre sutrAmajiti samitihetorviMshatidR^iShTayaH || animiShabhuvane vA vyomni vA bhUtale vA samaramupagataM tvAM vIkShituM kaH samarthaH | iti nutivachanena shlAghayanmeghanAdaM plavagamiha nayeti prAhiNodrAkShasendraH || 39|| netuM shokarasaM nishAcharapaterhantuM chamUM rakShasAM tasyAntaHpurayoShitAM rachayituM mAnaM vinA rodanam | sUryAchandramasoH praveshavikalAM la~NkApurImagninA shuddhAM kartumamuShya vAsavajitA jAto raNastoraNe || 40|| sa~NgrAmadurdine tasmi~njaharSha sharavarShiNi | barhIva meghanAdena meghanAdena mArutiH || 41 || tadanu yAtudhAna bala pradhAna nidhanakruddho vividhAyudha vaitathyaM vimR^ishya vijayashrIsa~Ngata gandhaM gandhavaha nandanaM satAnandAstreNa babandha dashakandharAtmajaH || tena divyAs{}treNa vivashasharIramenaM pishitAshanAH shaNa valkalairbabandhuH || sa mAruternaiR^itapAshajanmA bandho.abhavadbandhavimokShahetuH | purA pulastyAnvayapAMsanena bandIkR^itAnAM surasundarINAm || 42|| tadanantaramitara hananAsahatayA nihrutasya divyAstrasya prabhAvaM vibhAvayan vibhAvarI charapati tanUjaH pavana tanayaM nija pitR^i samIpamupaninAya || so.ayaM dadarsha dashakandharamandhakAri\- lIlAdritolanaparIkShitabAhuvIryam | bandIkR^itendrapuravAravadhUkarAgra\- vyAdhUtachAmaramaruchchalitottarIyam || 43|| ApATalAdharapuTAntavirAjamAna\- daMShTrAmahaHprasarashArashArIrakAntim | sandhyAmbudAntaritamadhyasudhAmayUkha\- rekhAbhirAmamiva vAsavanIlashailam || 44|| sa~NgrAmakeliparighaTTanabhag{}namag{}na digdantidantakR^itamudrabhujAntarAlam | ChAyAtmanA pratitara~NgavirAjamAna\- shItAMshumaNDalasanAthamivAmburAshim || 45|| nishreyasapraNayinIM padavIM niroddhuM trailokyapApaparipAkamivAttarUpam | sUryendupAvakamahAMsi tapobalena jitvA yathechChamabhiShiktamivAndhakAram || 46|| so.api plava~NgamabhivIkShya samIraputraM chitrIyamANahR^idayaH pishitAshanendraH | kailAsashailachalanAgasi shApadAyI nandIshvaraH svayamupAgata ityamaMsta || 47|| tataH prahastena vihita vividhAnuyogaH pratyabhAShata rAvaNaM mArutiH || ayamahamarhapatikulatilakasya satyasandhasya pitR^iniyoga samupagata vanavAsaniratasya shUrpakArAti bAdhita shUrpaNakhA prAptavairUpya kupyat kharapramukha nishicharabala palAla jAla kalpAntAnalakalpa shilImukhasya kapaTahariNahananasamaya parimuShita dArAnveShaNa sa~njAtasugrIvasakhyasya samutkhAta vAlikaNTakasya durvR^itta kShatravaMshavana pavanasArathestaponidherjAmadagnyasya bhujabalAvalepa lopahetoH shrImato dAsharatherdUto.ahaM | sItAmArga mArgaNAya dishi dishi tapanatanaya preShitAnAM vAnarANAmekatamaH samudrala~Nghana ja~NghAlastava nagara pramadavana sImani raghuvaradharmadArAn praNamya pratiShThAsurmadIyamAgamanaM prakAshayituM pramathitAshokavanikAnokahanivahastvaddarshana kutUhalena kevalamanubhUta nairR^italUtA tantusannahanastava parisaramupAsaram || AnAkalokaparikIrtitasachcharitra matroparuddhya raghuvaMshapateH kalatram | vaitAnavedijanitaM pavamAnabandhuM vastreNa banddhumavinIta kathaM yatethAH || 48|| kiM cha || pre~NkhantI pishitAshayA raNamukhe saumitripatrikShataM tvadgAtraM paritaH patatripariShachChatrachChaviM mA gamat | drAkpaulastya pulastyavaMshavilaye sambhAvite tvatkR^ite kAntAnAM nayanAntavAntasalilaM mA bhUnnivApodakam || 49|| baddhAdaro.api paradAraparigrahe tva\- mikShvAkunAyakakalatramanArya mA gAH | vAtAshano.ahamiti kiM vinatAsutasya shvAsAnilAya bhujagaH spR^ihayAlutAluH || 50|| bAhuchandananiSha~NgakoTarA\- duddhR^ito raghupateH sharoragaH | prANavAyumavinIta tAvakaM kAlayApanamapAsya pAsyati || 51|| kiM bahunA || mAyAmR^ige samaranATakasUtradhAre shAkhAmR^ige cha bhavataH pratikUlavAle | dR^iShTodyamasya raghunAyakasAyakasya muktvA praNAmakavachaM kavachaM kimanyat || 52|| evaM nishamya kupitaH pishitAshanendraH prANAnamuShya harateti bhaTAnavAdIt | Ajanmashuddhamatiratra vibhIShaNastaM dUto na vadhya iti shAstragirA rurodha || 53|| rAvaNo.api vibhIShaNa bhAShaNama~NgIkR^itya \ldq{}plava~NgAnAma~NgeShu lA~NgUlameva varam | tadeva kArpAsa vAsasA saMvItaM vahni sAtkR^itya chatvare chatvare doShAnudghoShya saprahAraM nagaraM paritaH sa~nchArayata\rdq{} iti rAkShasAnAdidesha || teShu tathA kurvANeShu || nirNayAviShayamasya vAlataH karNikAranikurumbakarburaH | nirnimeShagaNabhAgyasa~nchayA\- dunmimeSha bhagavAnuSharbudhaH || 54|| etadvR^ittAntamArakShika rAkShasIgaNa garvodIrNa varNitamAkarNya dUyamAna mAnasA jAnakI hutAshanamupasthAya \ldq{}shIto bhava hanUmataH\rdq{} iti prA~njaliH prArthayata || ghorasya rAghavakalatratapomayAgne\- rmA bhUvamindhanamahaM kShaNamityavetya | shaityaM vitatya dahanaH pavamAnasUno\- rvAlAgrasImni maNidIpa ivAvatasthe || 55|| tadanu pavanatanayo.api \ldq{}puramidaM na khalu suvyaktaM naktamAlokayam | tasmAdanalasAkShikameva puramakhilamAlokayAmi\rdq{} iti yAminIchara gaNaM parichita toraNaparigheNa jaghAna || sItAbhidhAnakamalAM prabhave pradAtuM la~NkArNavaM kShubhita sainya tara~Nga bhImam | vedhA mamantha kila rajjubhuja~NgarAja\- bhogAvR^itena pavanAtmajamandareNa || 56|| atha dahyamAnAyAM la~NkAyAm || rakShaHstrIvadanAravindarajanIM vishvambharAbarhiNI\- varShArambhadashAM dashAnanayashaH kAdambakAdambinIm | vaidhavyochita veShanishchitamano la~NkAvadhUTIjaTAM vaidehyAstrijaTAsamAM samakiraddhUmyAM hanUmAndivi || 57|| api cha || etadvikramavIkShaNena janitAmAnandabAShpodgatiM rakShonAthabhayAtpidhAtumanasAM vidyAdharANAM mudA* | vyAjavyAhR^itaye yathA pariNameddhUmyA tathojjR^imbhate svarloke.api kalindashailatanayAkallolasha~NkAvahA || 58|| *tadA iti pAThabhedaH || Adau nIlAMshukashrIstadanu marakatAbaddhanIvIvibhUtiH kastUrIpa~Nkabha~NgI kShaNamapi vikachendIvarasraksapatnI | pashchAtsnigdhA~njanAbhA jaghanakuchakaTIkaNThanetreShu jAtA dikkAntAnAM tadAnIM dashamukhanagarIdAhasambhUtadhUmyA || 59|| hA tAta hA janani hA suta hA sahAya hA pautra hA priyasakhi kva nu hA hato.asmi | ityAdi pauraparidevanabhAravAgbhi\- rApUri rAvaNapurI shikhinA parItA || 60|| yairvR^indArakasundarIjanamukhe nIrAjanaM nirmitaM nirmeghe gagane.api yairvirachitA saudAminIsaMhatiH | te dvitrANyapi vAsarANi na gatA nirvANamaurvAnala\- jvAlADambaramambudhau vidadhire vAlAnalodyatkaNAH || 61|| AdIpyamAnapavanAtmaja vAlasa~NgA\- da~NgArasheShavibhavAmavalokya la~NkAm | vyomni sthitA nishicharAH svagR^ihANi nUnaM nirvApayanta iva netrabhavaiH payobhiH || 62 || chakre shakrajidAj~nayA raNamukhe yatkarma rakShogaNa\- statkartuM kShaNadAcharakShitibhujA yukto.apyashakto bhavet | saptArchishcha hanUmatA parichito la~NkAmadhAkShIdyathA tatpitrA marutA yuto.api na tathA dAhakriyAyAM paTuH || 63|| tasminhanUmadaraNiprabhave hutAshe shuddhiM vidhAya patimeva sametumaichChat | la~NkeshvareNa raNakelikutUhalena bAhorbalAdapahR^itA surarAjalakShmIH || 64|| vAchAmidAnIM kimu vistareNa la~NkApurIM rAvaNabAhuguptAm | kAkutsthadUto.ayamupetya chakre kR^itAntadUtasya sukhapraveshAm || 65|| paulastyapAtakisamAgamajAyamAna\- menaH punAna iva vAnarayAyajUkaH | nirvartitAkShavijayo nijavAlavahnau hutvA palAshasamidhaH sugatirbabhUva || 66 || la~NkAdAhe.apyanArtAM raghupatidayitAM chAraNoktyA viditvA sAnandastAM praNamya pratigamanavidhau prApya tasyA niyogam | AruhyAriShTashailaM nidhimapi payasAM svairamuttIrya vegA\- chchakre gatvA mahendraM plavagakulapatInpUrNakAmAnhanUmAn || 67|| atha yathArhaM sainyAdhipAn sa.nmAnya mArutistairanuyuktaH sva vR^ittAntamakhilamAkhyAtavAn || tadanu pavanatanaya vachanamuditA vAnara varUthinI yUthanAthAnuyAtA taddarshana janitamAnandaM dAsharathau sugrIve cha saMvibhajyeva vivakShitumahamahamikayA dhAvantI madhyesaraNi dadhimukhakR^itAvanaM madhuvanaM hanUmadanumatyAbhibhUya madhupAna sukhamanubabhUva || athAbravIdgirivaratu~Ngama~NgadaM kR^itA~njalirdadhimukha eSha roShavAn | valImukhAnmadhubhajane shilImukhA\- nbhavAnimAnjhaTiti nivArayediti || 68|| ayamapyenamavochat || dashamukhapuramadhye vIkShitA maithilIti shravaNamadhu vitIrNaM yena vIreNa mahyam | dadhimukha yadi so.ayaM bhAShate ko nirundhyA\- nmadhu pibatu yathechChaM vAhinI vAnarANAm || 69|| tadanu bhayavasha samupagata dadhimukha vachana vidita madhuvana kadana parigaNita janaka duhitR^i darshana janita pramadabhara bharitastapanatanayastatra tanuvikR^itimatanuta dadhimukhAgamana nimitta sampattim || AruhyAdrimathAvaruhya vipinAnyAsAdya nAnAphalA\- nyAsvAdya plutamArachayya vadanairApAdya vAdyakramAn | Ali~Ngya drumamakramaM madavashAdAdhUya puchChachChaTA mArAdAvirabhUdahamprathamikApInA kapInAM chamUH || 70|| nidrAkShayAdaruNitena samIraputraH saumitrinetrayugalena nipIyamAnaH | chUDAmaNiM karatale kalayanvavande pAdAravindayugalaM bharatAgrajasya || 71|| akleshasambhUtagatAgatAbhyAM vitIrNavistIrNamahArNavo.api | Anandasindhau pR^itanAsamakSha\- makShasya hantA nitarAM mamajja || 72|| AnItachUDAmaNisa.nnidhAnA\- dAviHpramodena raghUdvahena | tatrAnuyuktaH pavanAtmajanmA vij~nApayAmAsa kR^itapraNAmaH || 73|| la~NkApuropavanasImnyatha rAjaputrI\- mAlokayaM nishicharIgaNabAdhyamAnAm | kenApi pAtakavashena suparNaloke bandIkR^itAmiva bhuja~NgamarAjakanyAm || 74|| devyAstvadIyAnvayakIrtanena tvanmudrayA cha vyapanIya shokam | vArtAmabhij~nAnamayImayAchaM prasthAtukAmaH paripUrNakAmaH || 75|| brahmAstravitrastajayantakR^ityAM kathAmabhij~nApya vane pravR^ittAm | chiraM rudantyA janakendraputryA chUDAmaNiH preShita eSha tubhyam || 76|| kiM bahunA || deva tasyAH pratiShThAsUnasUnAshaikapAlitAn | mudrayitvA prapanno.ahaM tavAbhij~nAnamudrayA || 77|| || iti shrIvidarbharAjavirachite champUrAmAyaNe sundarakANDaH samAptaH || ## Encoded and proofread by Seshadri nsesha92 at yahoo.in \medskip\hrule\obeylines Please send corrections to sanskrit at cheerful dot c om Last updated \today https://sanskritdocuments.org \end{document}