% Text title : Brihat-Jabala Upanishad % File name : brihajjabala.itx % Category : upanishhat, svara, shiva % Location : doc\_upanishhat % Author : Vedic Tradition % Transliterated by : Sunder Hattangadi % Proofread by : Sunder Hattangadi % Description-comments : 26/108; Atharva Veda, Shaiva Upanishad % Latest update : Nov. 05, 1999 % Send corrections to : sanskrit at cheerful dot c om % % This text is prepared by volunteers and is to be used for personal study % and research. The file is not to be copied or reposted for promotion of % any website or individuals or for commercial purpose without permission. % Please help to maintain respect for volunteer spirit. % \documentstyle[11pt,multicol,itrans]{article} #include=ijag.inc #endwordvowel=.h \portraitwide \parindent=100pt \let\usedvng=\Largedvng % for 1 column \pagenumbering{itrans} \def\engtitle#1{\hrule\medskip\centerline{\LARGE #1}} \def\itxtitle#1{\medskip\centerline{\LARGEdvng #1}\medskip\hrule} \def\endtitles{\medskip\obeyspaceslines} %% \begin{document} \engtitle{.. Brihat-Jabala Upanishad ..}## \itxtitle{.. bR^ihajjAbAlopaniShat ..}##\endtitles ## yajj~nAnAgniH svAtiriktabhramaM bhasma karoti tat | bR^ihajjAbAlanigamashirovedyamahaM mahaH || AUM bhadra.n karNebhiH shR^iNuyAma devAH | bhadraM pashyemAkShabhiryajatrAH | sthiraira~NgaistuShTuvA{\m+}sastanUbhiH | vyashema devahita.n yadAyuH || svasti na indro vR^iddhashravAH | svasti naH pUShA vishvavedAH | svasti nastArkShyo ariShTanemiH | svasti no bR^ihaspatirdadhAtu || AUM shAntiH shAntiH shAntiH || AUM Apo vA idamasatsalilameva | sa prajApatirekaH puShkaraparNe samabhavat | tasyAntarmanasi kAmaH samavartata ida.n sR^ijeyamiti | tasmAdyatpuruSho manasAbhigachChati | tadvAchA vadati | tatkarmaNA karoti | tadeShAbhyanUktA | kAmastadagre samavartatAdhi | manaso retaH prathama.n yadAsIt | sato bandhumasati niravindan | hR^idi pratIShyA kavayo manISheti | upaina.n tadupanamati | yatkAmo bhavati | ya eva.n veda | sa tapo.atapyata | sa tapastaptvA | sa etaM bhusuNDaH kAlAgnirudramagamadAgatya bho vibhUtermAhAtmyaM brUhIti tatheti pratyavochadbhusuNDa.n vakShyamANa.n kimiti vibhUtirudrAkShayormAhAtmyaM babhANeti AdAveva paippalAdena sahoktamiti tatphalashrutiriti tasyordhva.n ki.n vadAmeti | bR^ihajjAbAlAbhidhAM muktishrutiM mamopadesha.n kuruShveti | AUM tadeti | sadyojAtAtpR^ithivI | tasyAH syAnnivR^ittiH | tasyAH kapilavarNAnandA | tadgomayena vibhUtirjAtA | vAmadevAdudakam | tasmAtpratiShThA | tasyAH kR^iShNavarNAbhadrA | tadgomayena bhasita.n jAtam | aghorAdvahniH | tasmAdvidyA | tasyA raktavarNA surabhiH | tadgomayena bhasma jAtam | tatpuruShAdvAyuH | tasmAchChAntiH | tasyAH shvetavarNA sushIlA | tasyA gomayena kShAra.n jAtam | IshAnAdAkAsham | tasmAchChAntyatItA | tasyAshchitravarNA sumanAH | tadgomayena rakShA jAtA | vibhUtirbhasitaM bhasma kShAra.n rakSheti bhasmano bhavanti pa~ncha nAmAni | pa~nchabhirnAmabhirbhR^ishamaishvaryakAraNAdbhUtiH | bhasma sarvAghabhakShaNAt | bhAsanAdbhasitam | kShAraNadApadA.n kShAram | bhUtapretapishAchabrahmarAkShasApasmArabhavabhItibhyo.abhirakShaNa adrakSheti || prathamaM brAhmaNam || 1|| atha bhusuNDaH kAlAgnirudramagnIShomAtmakaM bhasmasnAnavidhiM paprachCha | agniryathaiko bhuvanaM praviShTo rUpa.n rUpa.n pratirUpo babhUva | ekaM bhasma sarvabhUtAntarAtmA rUpa.n rUpa.n pratirUpo bahishcha || agnIShomAtmaka.n vishvamityagnirAchakShate | raudrI ghorA yA taijasI tanUH | somaH shaktyamR^itamayaH shaktikarI tanUH | amR^ita.n yatpratiShThA sA tejovidyAkalA svayam | sthUlasUkShmeShu bhUteShu sa eva rasatejasI || 1|| dvividhA tejaso vR^ittiH sUryAtmA chAnalAtmikA | tathaiva rasashaktishcha somAtmA chAnalAtmikA || 2|| vaidyudAdimaya.n tejo madhurAdimayo rasaH | tejorasavibhedaistu vR^ittametachcharAcharam || 3|| agneramR^itaniShpattiramR^itenAgniredhate | ata eva haviH klR^iptamagnIShomAtmaka.n jagat || 4|| Urdhvashaktimaya.n soma adhoshaktimayo.analaH | tAbhyA.n sampuTitastasmAchChashvadvishvamida.n jagat || 5|| agnerUrdhvaM bhavatyeShA yAvatsaumyaM parAmR^itam | yAvadagnyAtmaka.n saumyamamR^ita.n visR^ityadhaH || 6|| ata eva hi kAlAgniradhastAchChaktirUrdhvagA | yAvadAdahanashchordhvamadhastAtpAvanaM bhavet || 7|| AdhArashaktyAvadhR^itaH kAlAgnirayamUrdhvagaH | tathaiva nimnagaH somaH shivashaktipadAspadaH || 8|| shivashchordhvamayaH shaktirUrdhvashaktimayaH shivaH | tadittha.n shivashaktibhyA.n nAvyAptamiha ki.nchana || 9|| asakR^ichchAgninA dagdha.n jagattadbhasmasAtkR^itam | agnervIryamidaM prAhustadvIryaM bhasma yattataH || 10|| yashchetthaM bhasmasadbhAva.n j~nAtvAbhisnAti bhasmanA | agnirityAdibhirmantrairdagdhapApaH sa uchyate || 11|| agnervIrya.n cha tadbhasma somenAplAvitaM punaH | ayogayuktyA prakR^iteradhikArAya kalpate || 12|| yogayuktyA tu tadbhasma plAvyamAna.n samantataH | shAktenAmR^itavarSheNa hyadhikArAnnivartate || 13|| ato mR^ityu~njayAyetthamamR^itaplAvana.n satAm | shivashaktyamR^itasparshe labdha eva kuto mR^itiH || 14|| yo veda gahana.n guhyaM pAvana.n cha tathoditam | agnIShomapuTa.n kR^itvA na sa bhUyo.abhijAyate || 15|| shivAgninA tanu.n dagdhvA shaktisomAmR^itena yaH | plAvayedyogamArgeNa so.amR^itatvAya kalpate so.amR^itvAya kalpata iti || 16|| dvitIyaM brAhmaNam || 2|| atha bhusuNDaH kAlAgnirudra.n vibhUtiyogamanubrUhIti hovAcha vikaTA~NgAmunmattAM mahAkhalAM malinAmashivAdichihnAnvitAM punardhenu.n kR^ishA~NgA.n vatsahInAmashAntAmadughdhadohinI.n nirindriyA.n jagdhatR^iNA.n keshachelAsthibhakShiNI.n sandhinI.n navaprasUtA.n rogArtA.n gA.n vihAya prashastagomayamAharedgomaya.n svastha.n grAhya.n shubhe sthAne vA patitamaparityajyAta UrdhvaM mardayedgavyena gomayagrahaNa.n kapilA vA dhavalA vA alAbhe tadanyA gauH syAddoShavarjitA kapilAgorbhasmokta.n labdha.n gobhasma no chedanyagokShAra.n yatra kvApi sthita.n cha yattanna hi dhArya.n sa.nskArasahita.n dhAryam | tatraite shlokA bhavanti | vidyAshaktiH samastAnA.n shaktirityabhidhIyate | guNatrayAshrayA vidyA sA vidyA cha tadAshrayA || 1|| guNatrayamida.n dhenurvidyAbhUdgomaya.n shubham | mUtra.n chopaniShatprokta.n kuryAdbhasma tataH param || vatsastu smR^itayashchAsya tatsambhUta.n tu gomayam | AgAva iti mantreNa dhenu.n tatrAbhimantrayet || 3|| gAvo bhaga gAvo iti prAshayettarpaNa.n jalam | upoShya cha chaturdashyA.n shukle kR^iShNe.athavA vratI || 4|| paredyuH prAtarutthAya shuchirbhUtvA samAhitaH | kR^itasnAno dhautavastraH payordha.n cha sR^ijechcha gAm || 5|| utthApya gAM prayatnena gAyatryA mUtramAharet | sauvarNe rAjate tAmre dhArayenmR^iNmaye ghaTe || 6|| pauShkare.atha palAshe vA pAtre goshR^i~Nga eva vA | AdadhIta hi gomUtra.n gandhadvAreti gomayam || 7|| abhUmipAta.n gR^ihNIyAtpAtre pUrvodite gR^ihI | gomaya.n shodhayedvidvAnshrIrme bhajatumantrataH || 8|| alakShmIrma iti mantreNa gomaya.n dhAnyavarjitam | sa.ntvAsi.nchAmi mantreNa gomaye kShipet || 9|| pa~nchAnA.n tviti mantreNa piNDAnA.n cha chaturdasha | kuryAtsa.nshodhya kiraNaiH saurakairAharettataH || 10|| nidadhyAdatha pUrvoktapAtre gomayapiNDakAn | svagR^ihyoktavidhAnena pratiShThApyAgnimIjayet || 11|| piNDA.nshcha nikShipettatra AdyantaM praNavena tu | ShaDakSharasya sUktasya vyAkR^itasya tathAkSharaiH || 12|| svAhAnte juhuyAttatra varNadevAya piNDakAn | AghArAvAjyabhAgau cha prakShipedvyAhR^itIH sudhIH || 13|| tato nidhanapataye trayovi.nshajjuhoti cha | hotavyAH pa~ncha brahmANi namo hiraNyabAhave || 14|| iti sarvAhutirhutvA chaturthyantaishcha mantrakaiH | R^ita.nsatya.n kadrudrAya yasya vaka~NkatIti cha || 15|| etaishcha juhuyAdvidvAnanAj~nAtatraya.n tathA | vyAhR^itIratha hutvA cha tataH sviShTakR^ita.n hunet || 16|| homasheSha.n tu nirvartya pUrNapAtrodaka.n tathA | pUrNamasIti yajuShA jalenAnyena bR^i.nhayet || 17|| brAhmaNeShvamR^itamiti tajjala.n shirasi kShipet | prAchyAmiti dishA.n li~NgairdikShu toya.n vinikShipet || 18|| brahmaNe dakShiNA.n dattvA shAntyai pulakamAharet | AhariShyAmi devAnA.n sarveShA.n karmaguptaye || 19|| jAtavedasamena.n tvAM pulakaishChAdayAmyaham | mantreNAnena ta.n vahniM pulakaishChAdayettataH || 20|| tridina.n jvalanasthityai ChAdana.n pulakaiH smR^itam | brAhmaNAnbhojayedbhaktyA svayaM bhu~njIta vAgyataH || 21|| bhasmAdhikyamabhIpsustu adhika.n gomaya.n haret | dinatrayeNa yadi vA ekasmindivase.athavA || 22|| tR^itIye vA chaturthe vA prAtaH snAtvA sitAmbaraH | shuklayaj~nopavItI cha shuklamAlyAnulepanaH || 23|| shukladanto bhasmadigdho mantreNAnena mantravit | AUM tadbrahmeti chochchArya paulakaM bhasma sa.ntyajet || 24|| tatra chAvAhanamukhAnupachArA.nstu ShoDasha | kuryAdvyAhR^itibhistveva.n tato.agnimupasa.nharet || 25|| agnirbhasmeti mantreNa gR^ihNIyAdbhasma chottaram | agnirityAdimantreNa pramR^ijya cha tataH param || 26|| sa.nyojya gandhasalilaiH kapilAmUtrakeNa vA | chandraku~NkumakAshmIramushira.n chandana.n tathA || 27|| agarutritaya.n chaiva chUrNayitvA tu sUkShmataH | kShipedbhasmani tachchUrNamomiti brahmamantrataH || 28|| praNavenAharedvidvAnbR^ihato vaTakAnatha | aNoraNIyaniti hi mantreNa cha vichakShaNaH || 29|| itthaM bhasma susampAdya shuShkamAdaya mantravit | praNavena vimR^ijyAtha saptapraNavamantritam || 30|| IshAneti shirodeshe mukha.n tatpuruSheNa tu | urudeshamaghoreNa guhya.n vAmena mantrayet || 31|| sadyojAtena vai pAdAnsarvA~NgaM praNavena tu | tata uddhUlya sarvA~NgamApAdatalamastakam || 32|| Achamya vasana.n dhauta.n tatashchaitatpradhArayet | punarAchamya karma sva.n kartumarhasi sattama || 33|| atha chaturvidhaM bhasma kalpam | prathamamanukalpam | dvitIyamupakalpam | upopakalpa.n tR^itIyam | akalpa.n chaturtham | agnihotra.n samudbhUta.n virajAnalajamanukalpam | vane shuShka.n shakR^itsa.ngR^ihya kalpoktavidhinA kalpitamupakalpa.n syAt | araNye shuShkagomaya.n chUrNIkR^itya gomUtraiH piNDIkR^itya yathAkalpa.n sa.nskR^itamupopakalpam | shivAlayasthamakalpa.n shatakalpa.n cha | ittha.n chaturvidhaM bhasma pApa.n nikR^intayenmokSha.n dadAtIti bhagavAnkAlAgnirudraH || 34|| iti tR^itIyaM brAhmaNam || 3|| atha bhusuNDaH kAlAgnirudraM bhasmasnAnavidhiM brUhIti hovAchAtha praNavena vimR^ijyAtha saptapraNavenAbhimantritamAgamena tu tenaiva digbandhana.n kArayetpunarapi tenAstramantreNA~NgAni mUrdhAdInyuddhUlayenmalasnAnamidamIshAnAdyaiH pa~nchabhirmantraistanu.n kramAddhUlayet | IshAneti shirodeshaM mukha.n tatpuruSheNa tu | UrudeshamaghoreNa guhyaka.n vAmadevataH | sadyojAtena vai pAdo sarvA~NgaM praNavena tu | ApAdatalamastaka.n sarvA~Nga.n tata uddhUlAchamya vasana.n dhauta.n shvetaM pradhArayedvidhisnAnamidam || tatra shlokA bhavanti | bhasmamuShTi.n samAdAya sa.nhitAmantramantritAm | mastakAtpAdaparyantaM malasnAnaM puroditam || 1|| tanmantreNaiva kartavya.n vidhisnAna.n samAcharet | IshAne pa~nchadhA bhasma vikirenmUrdhni yatrataH || 2|| mukhe chaturthavaktreNa aghoreNAShTadhA hR^idi | vAmena guhyadeshe tu tridashasthAnabhedataH || 3|| aShTAvantena sAdhyena pAdAvaddhUlya yatrataH | sarvA~NgoddhUlana.n kArya.n rAjanyasya yathAvidhi || 4|| mukha.n vinA cha tatsarvamuddhUlya kramayogataH | sandhyAdvaye nishIthe cha tathA pUrvAvasAnayoH || 5|| suptvA bhuktvA payaH pItvA kR^itvA chAvashyakAdikam | striya.n napu.nsaka.n gR^idhraM biDAlaM bakamUShikam || 6|| spR^iShTvA tathAvidhAnanyAnbhasmasnAna.n samAcharet | devAgniguruvR^iddhAnA.n samIpe.antyajadarshane || 7|| ashuddhabhUtale mArge kuryAnoddhUlana.n vratI | sha~Nkhatoyena mUlena bhasmanA mishraNaM bhavet || 8|| yojita.n chandanenaiva vAriNA bhasmasa.nyutam | chandanena samAlimpejj~nAnada.n chUrNameva tat || 9|| madhyAhnAtprAgjalairyukta.n toya.n tadanuvarjayet || atha bhusuNDo bhagavanta.n kAlAgnirudra.n tripuNDravidhiM paprachCha || tatraite shlokA bhavanti | tripuNDra.n kArayetpashchAdbrahmaviShNushivAtmakam | madhyA~NgulibhirAdAya tisR^ibhirmUlamantrataH || 10|| anAmAmadhyamA~NguShThairathavA syAttripuNDrakam | uddhUlayenmukha.n vipraH kShatriyastachChirodinam || 11|| dvAtri.nshasthAnake chArdha.n ShoDashasthAnake.api vA | aShTasthAne tathA chaiva pa~nchasthAne.api yojayet || 12|| uttamA~Nge lalATe cha karNayornetrayostathA | nAsAvakre gale chaivama.nsadvayamataH param || 13|| kUrpare maNibandhe cha hR^idaye pArshvayordvayoH | nAbhau guhyadvaye chaivamUrvoH sphigbimbajAnunI || 14|| ja~NghAdvaye cha pAdau cha dvAtri.nshatsthAnamuttamam | aShTamUrtyaShTavidyeshAndikpAlAnvasubhiH saha || 15|| dharo dhruvashcha somashcha kR^ipashchaivAnilo.analaH | pratyUpashcha prabhAsashcha vasavo.aShTAvitIritAH || 16|| eteShA.n nAmamantreNa tripuNDrAndhArayedbudhaH | vidadhyAtShoDashasthAne tripuNDra.n tu samAhitaH || 17|| shIrShake cha lalATe cha karNe kaNThe.n.asakadvaye | kUrpare maNibandhe cha hR^idaye nAbhipArshvayoH || 18|| pR^iShThe chaikaM pratisthAna.n japettatrAdhidevatAH | shiva.n shakti.n cha sAdAkhyamIsha.n vidyAkhyameva cha || 19|| vAmAdinavashaktIshcha etAH ShoDasha devatAH | nAsatyo dasrakashchaiva ashvinau dvau samIritau || 20|| athavA mUrdhnyalIke cha karNayoH shvasane tathA | bAhudvaye cha hR^idaye nAbhyAmUrvoryuge tathA || 21|| jAnudvaye cha padayoH pR^iShThabhAge cha ShoDasha | shivashchendrashcha rudrArkau vighnesho viShNureva cha || 22|| shrIshchaiva hR^idayeshashcha tathA nAbhau prajApatiH | nAgashcha nAgakanyAshcha ubhe cha R^iShikanyake || 23|| pAdayoshcha samudrAshcha tIrthAH pR^iShThe.api cha sthitAH | eva.n vA ShoDashasthAnamaShTasthAnamthochyate || 24|| gurusthAna.n lalATa.n cha karNadvayamanantaram | asayugma.n cha hR^idaya.n nAbhirityaShTamaM bhavet || 25|| brahmA cha R^iShayaH sapta devatAshcha prakIrtitAH | athavA mastakaM bAhU hR^idaya.n nAbhireva cha || 26|| pa~nchasthAnAnyamUnyAhurbhasmatattvavido janAH | yathAsambhavataH kuryAddeshakalAdyapekShayA || 27|| uddhUlane.apyashaktashchettripuNDrAdIni kArayet | lalATe hR^idaye nAbhau gale cha maNibandhayoH || 28|| bAhumadhye bAhumUle pR^iShThe chaiva cha shIrShake || lalATe brahmaNe namaH | hR^idaye havyavAhanAya namaH | nAbhau skandAya namaH | gale viShNave namaH | madhye prabha~njanAya namaH | maNibandhe vasubhyo namaH | pR^iShThe haraye namaH | kukudi shambhave namaH | shirasi paramAtmane namaH | ityAdisthAneShu tripuNDra.n dhArayet || trinetra.n triguNAdhAra.n trayANA.n janakaM prabhum | smarannamaH shivAyeti lalATe tattripuNDrakam || 29|| kUrparAdhaH pitR^ibhyA.n tu IshAnAbhyA.n tathopari | IshAbhyA.n nama ityuktvA pArshvayoshcha tripuNDrakam || 30|| svachChAbhyA.n nama ityuktvA dhArayettatprakoShThayoH | bhImAyeti tathA pR^iShThe shivAyeti cha pArshvayoH || 31|| nIlakaNThAya shirasi kShipetsarvAtmane namaH | pApa.n nAshayate kR^itsnamapi janmAntarArjitam || 32|| kaNThopari kR^itaM pApa.n naShTa.n syAttatra dhAraNAt | karNe tu dhAraNAtkarNarogAdikR^itapAtakam || 33|| bAhvobAhukR^itaM pApa.n vakShaHsu manasA kR^itam | nAbhyA.n shishnakR^itaM pApaM pR^iShThe gudakR^ita.n tathA || 34|| pArshvayordhAraNAtpApaM parastryAli~NganAdikam | tadbhasmadhAraNa.n kuryAtsarvatraiva tripuNDrakam || 35|| brahmaviShNumaheshAnA.n trayyagnInA.n cha dhAraNam | guNalokatrayANA.n cha dhAraNa.n tena vai shrutam || 36|| iti chaturthaM brAhmaNam || 4|| mAnastokena mantreNa mantritaM bhasma dhArayet | UrdhvapuNDraM bhavetsAmaM madhyapuNDra.n triyAyuSham || 1|| triyAyuShANi kurute lalATe cha bhujadvaye | nAbhau shirasi hR^itpArshve brAhmaNAH kShatriyAstathA || 2|| traivarNikAnA.n sarveShAmagnihotrasamudbhavam | idaM mukhya.n gR^ihasthAnA.n virajAnalaja.n bhavet || 3|| virajAnalaja.n chaiva dhAryaM proktaM maharShibhiH | aupAsanasamutpanna.n gR^ihasthAnA.n visheShataH || 4|| samidagnisamutpanna.n dhArya.n vai brahmachAriNA | shUdrANA.n shrotriyAgArapachanAgnisamudbhavam || 5|| anyeShAmapi sarveShA.n dhArya.n chaivAnalodbhavam | yatInA.n j~nAnadaM prokta.n vanasthAnA.n viraktidam || 6|| ativarNAshramANA.n tu shmashAnAgnisamudbhavam | sarveShA.n devAlayasthaM bhasma shivAgnija.n shivayoginAm | shivAlayastha.n talli~Ngalipta.n vA mantrasa.nskAradagdha.n vA || tatraite shlokA bhavanti | tenAdhIta.n shruta.n tena tena sarvamanuShThitam | yena vipreNa shirasi tripuNDraM bhasmanA dhR^itam || 7|| tyaktavarNAshramAchAro luptasarvakriyo.api yaH | sakR^ittiryaktripuNDrA~NkadhAraNAtso.api pUjyate || 8|| ye bhasmadhAraNa.n tyaktvA karma kurvanti mAnavAH | teShA.n nAsti vinirmokShaH sa.nsArAjjanmakoTibhiH || 9|| mahApAtakayuktAnAM pUrvajanmArjitAgasAm | tripuNDroddhUlanadveSho jAyate sudR^iDhaM budhAH || 10|| yeShA.n kopo bhavedbrahma.n.cllalATe bhasmadarshanAt | teShAmutpattisA~Nkaryamanumeya.n vipashchitA || 11|| yeShA.n nAsti mune shraddhA shraute bhasmani sarvadA | garbhAdhAnAdisa.nskArasteShA.n nAstIti nishchayaH || 12|| ye bhasmadhAriNa.n dR^iShTvA narAH kurvanti tADanam | teShA.n chaNDAlato janma brahmannUhya.n vipashchitA || 13|| yeShA.n krodho bhavedbhasmadhAraNe tatpramANake | te mahApAtakairyuktA iti shAstrasya nishchayaH || 14|| tripuNDRaka.n ye vinindanti nindanti shivameva te | dhArayanti cha ye bhaktyA dhArayanti shiva.n cha te || 15|| dhigbhasmarahitaM bhAla.n dhiggrAmamashivAlayam | dhiganIshArchana.n janma dhigvidyAmashivAshrayAm || 16|| rudrAgneryatpara.n vIrya.n tadbhasma parikIrtitam | tasmAtsarveShu kAleShu vIryavAnbhasmasa.nyutaH || 17|| bhasmaniShThasya dahyante doShA bhasmAgnisa~NgamAt | bhasmasnAnavishuddhAtmA bhasmaniShTha iti smR^itaH || 18|| bhasmasandigdhasarvA~Ngo bhasmadIptatripuNDrakaH | bhasmashAyI cha puruSho bhasmaniShTha iti smR^itaH || 19|| iti pa~nchamaM brAhmaNam || 5|| atha bhusuNDaH kAlAgnirudra.n nAmapa~nchakasya mAhAtmyaM brUhIti hovAcha | atha vasiShThava.nshajasya shatabhAryAsametasya dhana~njayasya brAhmaNasya jyeShThabhAryAputraH karuNa iti nAma tasya shuchismitA bhAryA | asau karuNo bhrAtR^ivairamasahamAno bhavAnItaTastha.n nR^isi.nhamagamat | tatra devasamIpe.anyenopAyanArtha.n samarpita.n jambIraphala.n gR^ihItvAjighrattadA tatrasthA ashapanpApa makShiko bhava varShANA.n shatamiti | so.api shApamAdAya makShikaH sansvacheShTita.n tasyai nivedya mA.n rakSheti svabhAryAmavadattadA makShiko.abhavattameva.n j~nAtvA j~nAtayastailamadhye hyamArayantsA mR^itaM patimAdAyArundhatImagamadbho shuchismite shokenAlamarundhatyAhAmu.n jIvayAmyadya vibhUtimAdAyeti eShAgnihotrajaM bhasma || mR^ityu~njayena mantreNa mR^itajantau tadAkShipat | mandavAyustadA jaj~ne vyajanena shuchismite || 1|| udatiShThattadA janturbhasmano.asya prabhAvataH | tato varShashate pUrNe j~nAtireko hyamArayat || 2|| bhasmaiva jIvayAmAsa kAshyAM pa~ncha tadAbhavan | devAnapi tathAbhUtAnmAmapyetAdR^ishaM purA || 3|| tasmAttu bhasmanA.n jantu.n jIvayAmi tadAnaghe | ityevamuktvA bhagavAndadhIchiH samajAyata || 4|| svarUpa.n cha tato gatvA svamAshramapada.n yayAviti || idAnImasya bhasmanaH sarvAghabhakShaNasAmarthya.n vidhatta ityAha | shrIgautamavivAhakAle tAmahalyA.n dR^iShTvA sarve devAH kAmAturA abhavan tadA naShTaj~nAnA durvAsasa.n gatvA paprachChustaddoSha.n shamayiShyAmItyuvAcha tataH shatarudreNa mantreNa mantritaM bhasma vai purA mayApi dattaM brahmahatyAdi shAntam | ityevamuktvA durvAsA dattavAnbhasma chottamam | jAtA madvachanAtsarve yUya.n te.adhikatejasaH || 5|| shatarudreNa mantreNa bhasmoddhUlitavigrahAH | nirdhUtarajasaH sarve tatkShaNAchcha vayaM mune || 6|| AshcharyametajjAnImo bhasmasAmarthyamIdR^isham | asya bhasmanaH shaktimanyA.n shR^iNu | etadeva harisha~Nkarayorj~nAnapradam | brahmahatyAdi pApanAshakam | mahAvibhUtidamiti shivavakShasi sthita.n nakhenAdAya praNavenAbhimantrya gAyatryA pa~nchAkShareNAbhimantrya harirmastakagAtreShu samarpayet | tathA hR^idi dhyAyasveti harimuktvA haraH svahR^idi dhyAtvA dR^iShTo dR^iShTa iti shivamAha | tato bhasma bhakShayeti harimAha harastataH | bhakShayiShye shivaM bhasma snAtvAhaM bhasmanA purA || 7|| pR^iShTeshvaraM bhaktigamyaM bhasmAbhakShayadachyutaH | tatrAshcharyamatIvAsItpratibimbasamadyutiH || 8|| vAsudevaH shuddhamuktAphalavarNo.abhavatkShaNAt | tadAprabhR^iti shuklAbho vAsudevaH prasannavAn || 9|| na shakyaM bhasmano j~nAnaM prabhAva.n te kuto vibho | namaste.astu namaste.astu tvAmaha.n sharaNa.n gataH || 10|| tvatpAdayugale shambho bhaktirastu sadA mama | bhasmadhAraNasampanno mama bhakto bhaviShyati || 11|| ata evaiShA bhUtirbhUtikarItyuktA | asya purastAdvasava AsanrudrA dakShiNata AdityAH pashchAdvishvedevA uttarato brahmaviShNumaheshvarA yAbhyA.n sUryAchandramasau pArshvayostadetadR^ichAbhyuktam | R^icho akShare parame vyoman yasmindevA adhivishve niSheduH | yastanna veda kimR^ichA kariShyati ya ittadvidusta ime samAsate | ya etadbR^ihajjAbAla.n sArvakAmikaM mokShadvAramR^i~Nmaya.n yajurmaya.n sAmamaya.n brahmamayamamR^itamayaM bhavati | ya etadbR^ihajjAbAlaM bAlo vA veda sa mahAnbhavati | sa guruH sarveShAM mantrANAmupadeShTA bhavati | mR^ityutAraka.n guruNA labdha.n kaNThe bAhau shikhAyA.n vA badhnIta | saptadvIpavatI bhUbhirdakShiNArtha.n nAvakalpate | tasmAchChraddhayA yA.n kA~nchidgA.n dadyAtsA dakShiNA bhavati || 12|| iti ShaShThaM brAhmaNam || 6|| atha janako vaideho yAj~navalkyamupasametyovAcha bhagavAn tripuNDravidhi.n no brUhIti sa hovAcha sadyojAtAdipa~nchabrahmamantraiH parigR^ihyAgniriti bhasmetyabhimantrya mAnastoka iti samuddhR^itya triyAyuShamiti jalena sammR^ijya tryambakamiti shirolalATavakShaHskandheShu dhR^itvA pUto bhavati mokShI bhavati | shatarudreNa yatphalamavapnoti tatphalamashnute sa eSha bhasmajyotiriti vai yAj~navalkyaH || 1|| janako ha vaidehaH sa hovAcha yAj~navalkyaM bhasmadhAraNAtkiM phalamashnuta iti sa hovAcha tadbhasmadhAraNAdeva muktirbhavati tadbhasmadhAraNAdeva shivasAyujyamavApnoti na sa punarAvartate na sa punarAvartate sa eSha bhasmajyotiriti vai yAj~navalkyaH || 2|| janako ha vaidehaH sa hovAcha yAj~navalkyaM bhasmadhAraNAtkiM phalamashnute na veti tatra paramaha.nsAnAmasa.nvartaka\- AruNishvetaketudurvAsaR^ibhunidAghajaDabharatadattAtreya\- raivatakabhusuNDaprabhR^itayo vibhUtidhAraNAdevamuktAH syuH sa eSha bhasmajyotiriti vai yAj~navalkyaH || 3|| janako ha vaidehaH sa hovAcha yAj~navalkya bhasmasnAnena ki.n jAyata iti yasya kasyachichCharIre yAvanto romakUpAstAvanti li~NgAni bhUtvA tiShThanti brAhmaNo vA kShatriyo vA vaishyo vA shUdro vA tadbhasmadhAraNAdetachChabdasya rUpa.n yasyA.n tasyA.n hyevAvatiShThate || 4|| janako ha vaidehaH sa hovAcha paippalAdena saha prajApatiloaka.n jagAma ta.n gatvovAcha bho prajApate tripuNDrasya mAhAtmyaM brUhIti taM prajApatirabravId\- yathaiveshvarasya mAhAtmya.n tathaiva tripuNDrasyeti || 5|| atha paippalAdo vaikuNTha.n jagAma ta.n gatvovAcha bho viShNo tripuNDrasya mAhAtmyaM brUhIti yathaiveshvarasya mAhAtmya.n tathaiva tripuNDrakasyeti viShNurAha || 6|| atha paippalAdaH kAlAgnirudraM parisametyovAchAdhIhi bhagavan tripuNDrasya vidhimiti tripuNDrasya vidhirmayA vaktu.n na shakya iti satyamiti hovAchAtha bhasmachChannaH sa.nsArAnmuchyate bhasmashayyAshayAnastachChabdagocharaH shivasAyujyamavApnoti na sa punarAvartate rudrAdhyAyI sannamR^itatva.n cha gachChati sa eSha bhasmajyotirvibhUti\- dhAraNAdbrahmaikatva.n cha gachChati vibhUtidhAraNAdeva sarveShu tIrtheShu snAto bhavati vibhUtidhAraNAdvArANasyA.n snAnena yatphalamavApnoti tatphalamashnute sa eSha bhasmajyotiryasya kasyachichCharIre tripuNDrasya lakShma vartate prathamA prajApatirdvitIyA viShNustR^itIyA sadAshiva iti sa eSha bhasmajyotiriti sa eSha bhasmajyotiriti || 7|| atha kAlAgnirudraM bhagavanta.n sanatkumAraH paprachChAdhIhi bhagavanrudrAkShadhAraNavidhi.n sa hovAcha rudrasya nayanAdutpannA rudrAkShA iti loke khyAyante sadAshivaH sa.nhArakAle sa.nhAra.n kR^itvA sa.nhArAkShaM mukulIkaroti tannayanAjjAtA rudrAkShA iti hovAcha tasmAdrudrAkShatvamiti tadrudrAkShe vAgviShaye kR^ite dashagopradAnena yatphalamavApnoti tatphalamashnute sa eSha bhasmajyotI rudrAkSha iti tadrudrAkSha.n kareNa spR^iShTvA dhAraNamAtreNa dvisahasragopradAnaphalaM bhavati | tadrudrAkShe ekAdasharudratva.n cha gachChati | tadrudrAkShe shirasi dhAryamANe koTigopradAnaphalaM bhavati | eteShA.n sthAnAnA.n karNayoH phala.n vaktu.n na shakyamiti hovAcha | mUrdhni chatvAri.nshachChikhAyAmeka.n traya.n vA shrotrayordvAdasha karNe dvAtri.nshadbAhvoH ShoDasha ShoDasha dvAdasha dvAdasha maNibandhayoH ShaT.h ShaDa~NguShThayostataH sandhyA.n sakusho.aharaharupA\- sItAgnirjyotirityAdibhiragnau juhuyAt || 8|| iti saptamaM brAhmaNam || 7|| atha bR^ihajjAbAlasya phala.n no brUhi bhagavanniti sa hovAcha ya etadbR^ihajjAbAla.n nityamadhIte so.agnipUto bhavati sa vAyupUto bhavati sa AdityapUto bhavati sa somapUto bhavati sa brahmapUto bhavati sa viShNupUto bhavati sa rudrapUto bhavati sa sarvapUto bhavati sa sarvapUto bhavati || 1|| ya etadbR^ihajjAbAla.n nityamadhIte so.agni.n stambhayati sa vAyu.n stambhayati sa Aditya.n stambhayati sa soma.n stambhayati sa udaka.n stambhayati sa sarvAndevAnstambhayati sa sarvAngrahAnstambhayati sa viSha.n stambhayati sa viSha.n stambhayati || 2|| ya etadbR^ihajjAbAla.n nityamadhIte sa mR^ityu.n tarati sa pApmAna.n tarati sa brahmahatyA.n tarati sa bhrUNahatyA.n tarati sa vIrahatyA.n tarati sa sarvahatyA.n tarati sa sa.nsAra.n tarati sa sarva.n tarati sa sarva.n tarati || 3|| ya etadbR^ihajjAbAla.n nityamadhIte sa bhUrloka.n jayati sa bhuvarloka.n jayati sa suvarloka.n jayati sa maharloka.n jayati sa tapoloka.n jayati sa janoloka.n jayati sa satyaloka.n jayati sa sarvA.nllokA~njayati || 4|| ya etadbR^ihajjAbAla.n nityamadhIte sa R^icho.adhIte sa yajU.nShyadhIte sa sAmAnyadhIte so.atharvaNamadhIte so.a~NgirasamadhIte sa shAkhA adhIte sa kalpAnadhIte sa nArasha.nsIradhIte sa puraNAnyadhIte sa brahmapraNavamadhIte sa brahmapraNavamadhIte || 5|| anupanItashatamekamekenopanItena tatsamamupanItashatamekamekena gR^ihasthena tatsama.n gR^ihasthashatamekamekena vAnaprasthena tatsama.n vAnaprasthashatamekemekena yatinA tatsama.n yatInA.n tu shataM pUrNamekamekena rudrajApakena tatsama.n rudrajApakashatamekemekena atharvashiraHshikhAdhyApakena tatsamamatharvashiraHshAkhA\- dhyApakashatamekamekena bR^ihajjAbAlopaniShadadhyApakena tatsamaM tadvA etatpara.n dhAma bR^ihajjabAlopanIShajjapashIlasya yatra na sUryastapati yatra na vAyurvAti yatra na chandramA bhAti yatra na nakShatrANi bhAnti yatra nAgnirdahati yatra na mR^ityuH pravishati yatra na duHkhAni pravishanti sadAnandaM paramAnanda.n shAnta.n shAshvata.n sadAshiva.n brahmAdivandita.n yogidhyeya.n paraM pada.n yatra gatvA na nivartante yoginastadetadR^ichAbhyuktam | tadviShNoH paramaM pada.n sadA pashyanti sUrayaH | divIva chakShu##--?-- ##tam || tadviprAso vipanyavo jAgR^ivA.nsaH samindhate | viShNoryatparamaM padam || AUM satyamityupaniShat || 6|| ityaShTamaM brAhmaNam || 8|| AUM bhadra.n karNebhiH shR^iNuyAma devAH | bhadraM pashyemAkShabhiryajatrAH | sthiraira~NgaistuShTuvA{\m+}sastanUbhiH | vyashema devahita.n yadAyuH || svasti na indro vR^iddhashravAH | svasti naH pUShA vishvavedAH | svasti nastArkShyo ariShTanemiH | svasti no bR^ihaspatidadhAtu || AUM shAntiH shAntiH shAntiH || ityatharvavedIya bR^ihajjAbAlopaniShatsamAptA || ## Encoded and proofread by Sunder Hattangadi \medskip\hrule\obeylines Please send corrections to sanskrit at cheerful dot c om Last updated \today https://sanskritdocuments.org \end{document}