% Text title : Jayadevakrita Gitagovindam Ashtapadi % File name : giitagovindaM.itx % Category : vishhnu, krishna, vishnu, kRitI, gItam, aShTaka % Location : doc\_vishhnu % Transliterated by : P. P. Narayanaswami at swami at math.mun.ca % Proofread by : P. P. Narayanaswami at swami at math.mun.ca, PSA Easwaran % Latest update : October 1, 2010, January 12, 2024 % Send corrections to : sanskrit at cheerful dot c om % % This text is prepared by volunteers and is to be used for personal study % and research. The file is not to be copied or reposted for promotion of % any website or individuals or for commercial purpose without permission. % Please help to maintain respect for volunteer spirit. % \documentstyle[11pt,multicol,itrans]{article} #include=ijag.inc #endwordvowel=.h \portraitwide \parindent=100pt \let\usedvng=\Largedvng % for 1 column \pagenumbering{itrans} \def\engtitle#1{\hrule\medskip\centerline{\LARGE #1}} \def\itxtitle#1{\medskip\centerline{\LARGEdvng #1}\medskip\hrule} \def\endtitles{\medskip\obeyspaceslines} %% \begin{document} \engtitle{.. JayadevakritaM Gitagovindam (Ashtapadi) ..}## \itxtitle{.. jayadevakR^itaM gItagovindaM (aShTapadI) ..}##\endtitles ## \chapter{|| gItagovindam ||} \section{|| shrIgopAlakadhyAnam ||} yadgopIvadanendumaNDanamabhUtkastUrikApatrakaM yallakShmIkuchashAtakumbhakalashe vyAgochamindIvaram | yannirvANavidhAnasAdhanavidhau siddhA~njanaM yoginAM tannaH shyAmaLamAvirastu hR^idaye kR^iShNAbhidhAnaM mahaH || 1|| \section{|| shrIjayadevadhyAnam ||} rAdhAmanoramaramAvararAsalIlA\- gAnAmR^itaikabhaNitaM kavirAjarAjam | shrImAdhavArchchanavidhAvanurAgasadma\- padmAvatIpriyatamaM praNato.asmi nityam || 2|| shrIgopAlavilAsinI valayasadratnAdimugdhAkR^iti shrIrAdhApatipAdapadmabhajanAnandAbdhimagno.anisham | loke satkavirAjarAja iti yaH khyAto dayAmbhonidhiH taM vande jayadevasadgurumahaM padmAvatIvallabham || 3|| \section{|| prathamaH sargaH ||} \section{|| sAmodadAmodaraH ||} shlokaH || meghairmeduramambaraM vanabhuvaH shyAmAstamAladrumai\- rnaktaM bhIrurayaM tvameva tadimaM rAdhe gR^ihaM prApaya | itthaM nandanideshitashchalitayoH pratyadhvaku~njadrumaM rAdhAmAdhavayorjayanti yamunAkUle rahaHkelayaH || 1|| shlokaH || vAgdevatAcharitachitritachittasadmA padmAvatIcharaNachAraNachakravartI | shrIvAsudevaratikelikathAsameta\- metaM karoti jayadevakaviH prabandham || 2|| shlokaH || vAchaH pallavayatyumApatidharaH sandarbhashuddhiM girAM jAnIte jayadeva eva sharaNaH shlAghyo durUhadrute | shR^i~NgArottarasatprameyarachanairAchAryagovardhana\- spardhI ko.api na vishrutaH shrutidharo dhoyI kavikShmApatiH || 3|| shlokaH || yadi harismaraNe sarasaM mano yadi vilAsakalAsu kutUhalam | madhurakomalakAntapadAvalIM shR^iNu tadA jayadevasarasvatIm || 4|| \section{|| gItam 1 ||} (atha prathamaprabando mAlavarAgeNa rUpaka tAle gIyate) pralayapayodhijale dhR^itavAnasi vedam | vihitavahitracharitramakhedam || keshava dhR^itamInasharIra jaya jagadIsha hare || 1|| kShitirativipulatare tava tiShThati pR^iShThe | dharaNidharaNakiNachakragariShThe || keshava dhR^itakachChaparUpa jaya jagadIsha hare || 2|| vasati dashanashikhare dharaNI tava lagnA | shashini kala~Nkakaleva nimagnA || keshava dhR^itasUkararUpa jaya jagadIsha hare || 3|| tava karakamalavare nakhamadbhutashR^i~Ngam | dalitahiraNyakashiputanubhR^i~Ngam || keshava dhR^itanaraharirUpa jaya jagadIsha hare || 4|| Chalayasi vikramaNe balimadbhutavAmana | padanakhanIrajanitajanapAvana || keshava dhR^itavAmanarUpa jaya jagadIsha hare || 5|| kShatriyarudhiramaye jagadapagatapApam | snapayasi payasi shamitabhavatApam || keshava dhR^itabhR^igupatirUpa jaya jagadIsha hare || 6|| vitarasi dikShu raNe dikpatikamanIyam | dashamukhamaulibaliM ramaNIyam || keshava dhR^itarAmasharIra jaya jagadIsha hare || 7|| vahasi vapuShi vishade vasanaM jaladAbham | halahatibhItimilitayamunAbham || keshava dhR^itahaladhararUpa jaya jagadIsha hare || 8|| nindasi yaj~navidherahaha shrutijAtam | sadayahR^idayadarshitapashughAtam || keshava dhR^itabuddhasharIra jaya jagadIsha hare || 9|| mlechChanivahanidhane kalayasi karavAlam | dhUmaketumiva kimapi karAlam || keshava dhR^itakalkisharIra jaya jagadIsha hare || 10|| shrIjayadevakaveridamuditamudAram | shR^iNu sukhadaM shubhadaM bhavasAram || keshava dhR^itadashavidharUpa jaya jagadIsha hare || 11|| shlokaH || vedAnuddharate jagannivahate bhUgolamudbibhrate daityAndArayate baliM Chalayate kShatrakShayaM kurvate | paulastyaM jayate halaM kalayate kAruNyamAtanvate mlechChAnmUrchChayate dashAkR^itikR^ite kR^iShNAya tubhyaM namaH || 5|| \section{|| gItam 2 ||} (atha dvitIyaprabandho gurjarIrAgeNa pratimaThatAle gIyate) shritakamalAkuchamaNDala dhR^itakuNDala e | kalitalalitavanamAla jaya jayadeva hare || 1|| dinamaNimaNDalamaNDana bhavakhaNDana e | munijanamAnasaha.nsa jaya jayadeva hare || 2|| kAliyaviShadharabha~njana janara~njana e | yadukulanalinadinesha jaya jayadeva hare || 3|| madhumuranarakavinAshana garuDAsana e | surakulakelinidAna jaya jayadeva hare || 4|| amalakamaladalalochana bhavamochana e | tribhuvanabhavananidhAna jaya jayadeva hare || 5|| janakasutAkR^itabhUShaNa jitadUShaNa e | samarashamitadashakaNTha jaya jayadeva hare || 6|| abhinavajaladharasundara dhR^itamandara e | shrImukhachandrachakora jaya jayadeva hare || 7|| tava charaNe praNatA vayaM iti bhAvaya e | kuru kushalaM praNateShu jaya jayadeva hare || 8|| shrIjayadevakaveridaM kurute mudam e | ma~NgalamujjvalagItaM jaya jayadeva hare || 9|| shlokaH || padmApayodharataTIparirambhalagna\- kAshmIramudritamuro madhusUdanasya | vyaktAnurAgamiva kheladana~Ngakheda\- svedAmbupUramanupUrayatu priyaM vaH || 6|| shlokaH || vasante vAsantIkusumasukumArairavayavai\- rbhramantIM kAntAre bahuvihitakR^iShNAnusaraNAm | amandaM kandarpajvarajanitachintAkulatayA valadbAdhAM rAdhAM sarasamidamuche sahacharI || 7|| \section{|| gItam 3 ||} (atha tR^itIyaprabandho vasantarAgeNa rUpakatAle gIyate) lalitalava~NgalatAparishIlanakomalamalayasamIre | madhukaranikarakarambitakokilakUjitaku~njakuTIre || viharati haririha sarasavasante nR^ityati yuvatijanena samaM sakhi virahijanasya durante || 1|| viharati unmadamadanamanorathapathikavadhUjanajanitavilApe | alikulasa.nkulakusumasamUhanirAkulabakulakalApe || 2|| viharati mR^igamadasaurabharabhasavasha.nvadanavadalamAlatamAle | yuvajanahR^idayavidAraNamanasijanakharuchiki.nshukajAle || 3|| viharati madanamahIpatikanakadaNDaruchikesarakusumavikAse | militashilImukhapATalipaTalakR^itasmaratUNavilAse || 4|| viharati vigalitalajjitajagadavalokanataruNakaruNakR^itahAse | virahinikR^intanakuntamukhAkR^itiketakadanturitAshe || 5|| viharati mAdhavikAparimalalalite navamAlikajAtisugandhau | munimanasAmapi mohanakAriNi taruNAkAraNabandhau || 6|| viharati sphuradatimuktalatAparirambhaNamukulitapulakitachUte | vR^indAvanavipine parisaraparigatayamunAjalapUte || 7|| viharati shrIjayadevabhaNitamidamudayati haricharaNasmR^itisAram | sarasavasantasamayavanavarNanamanugatamadanavikAram || 8|| viharati shlokaH || daravidalitamallIvallicha~nchatparAga\- prakaTitapaTavAsairvAsayan kAnanAni | iha hi dahati chetaH ketakIgandhabandhuH prasaradasamabANaprANavadgandhavAhaH || 8|| shlokaH || unmIlanmadhugandhalubdhamadhupavyAdhUtachUtA~Nkura\- krIDatkokilakAkalIkalaravairudgIrNakarNajvarAH | ## var - ## kalaiH nIyante pathikaiH kathaM kathamapi dhyAnAvadhAnakShaNa\- prAptaprANasamAsamAgamarasollAsairamI vAsarAH || 9|| shlokaH || anekanArIparirambhasambhrama\- sphuranmanohArivilAsalAlasam | murArimArAdupadarshayantyasau sakhIsamakShaM punarAha rAdhikAm || 10|| \section{|| gItam 4 ||} (atha chaturthaprabandho rAmakarirAgeNa rUpakatAle gIyate) chandanacharchitanIlakalevarapItavasanavanamAlI | kelichalanmaNikuNDalamaNDitagaNDayugasmitashAlI || haririhamugdhavadhUnikare vilAsini vilasati kelipare || 1|| pInapayodharabhArabhareNa hariM pariramya sarAgam | gopavadhUranugAyati kAchiduda~nchitapa~nchamarAgam || 2|| haririha kApi vilAsavilolavilochanakhelanajanitamanojam | dhyAyati mugdhavadhUradhikaM madhusUdanavadanasarojam || 3|| haririha kApi kapolatale militA lapituM kimapi shrutimUle | chAru chuchumba nitambavatI dayitaM pulakairanukUle || 4|| haririha kelikalAkutukena cha kAchidamuM yamunAjalakUle | ma~njulava~njulaku~njagataM vichakarSha kareNa dukUle || 5|| haririha karatalatAlataralavalayAvalikalitakalasvanava.nshe | rAsarase saha nR^ityaparA hariNA yuvatiH prashasha.nse || 6|| haririha shliShyati kAmapi chumbati kAmapi kAmapi ramayati rAmAm | pashyati sasmitachArutarAmaparAmanugachChati vAmAm || 7|| haririha ## var - ## parAM shrIjayadevakaveridamadbhutakeshavakelirahasyam | vR^indAvanavipine lalitaM vitanotu shubhAni yashasyam || 8|| haririha shlokaH || vishveShAmanura~njane janayannAnandamindIvara\- shreNIshyAmalakomalairupanayanna~Ngairana~Ngotsavam | svachChandaM vrajasundarIbhirabhitaH pratya~NgamAli~NkitaH shR^i~NgAraH sakhi mUrtimAniva madhau mugdho hariH krIDati || 11|| shlokaH || adyotsa~Ngavasadbhuja~NgakavalakleshAdiveshAchalaM ## var - ## nityosa~Nga prAleyaplavanechChayAnusarati shrIkhaNDashailAnilaH | kiM cha snigdharasAlamaulimukulAnyAlokya harShodayA\- dunmIlanti kuhUH kuhUriti kalottalAH pikAnAM giraH || 12|| shlokaH || rAsollAsabhareNavibhramabhR^itAmAbhIravAmabhruvA\- mabhyarNe parirabhya nirbharamuraH premAndhayA rAdhayA | sAdhu tvadvadanaM sudhAmayamiti vyAhR^itya gItastuti\- vyAjAdudbhaTachumbitasmitamanoharI hariH pAtu vaH || 13|| || iti shrIgItagovinde sAmodadAmodaro nAma prathamaH sargaH || \section{|| dvitIyaH sargaH ||} \section{|| akleshakeshavaH ||} shlokaH || viharati vane rAdhA sAdhAraNapraNaye harau vigalitanijotkarShAdIrShyAvashena gatAnyataH | kvachidapi latAku~nje gu~njanmadhuvratamaNDalI\- mukharashikhare lInA dInApyuvAcha rahaH sakhIm || 14|| \section{|| gItam 5 ||} (atha pra~nchamaprabandho gurjarIrAgeNa rUpakatAle gIyate) sa.ncharadadharasudhAmadhuradhvanimukharitamohanava.nsham | chalitadR^iga~nchalacha~nchalamaulikapolavilolavata.nsam || 1|| rAse harimiha vihitavilAsaM smarati mano mama kR^itaparihAsam || dhruvam|| chandrakachArumayUrashikhaNDakamaNDalavalayitakesham | prachurapurandaradhanuranura~njitameduramudirasuvesham || 2|| rAse harimiha gopakadambanitambavatImukhachumbanalambhitalobham | bandhujIvamadhurAdharapallavamullasitasmitashobham || 3|| rAse harimiha vipulapulakabhujapallavavalayitavallavayuvatisahasram | karacharaNorasi maNigaNabhUShaNakiraNavibhinnatamisram || 4|| rAse harimiha jaladapaTalachaladinduvinandakachandanatilakalalATam | pInaghanastanamaNDalamardananirdayahR^idayakapATam || 5|| rAse harimiha ## var - ## pInapayodharaparisara maNimayamakaramanoharakuNDalamaNDitagaNDamudAram | pItavasanamanugatamunimanujasurAsuravaraparivAram || 6|| rAse harimiha vishadakadambatale militaM kalikaluShabhayaM shamayantam | mAmapi kimapi tara~Ngadana~NgadR^ishA manasA ramayantam || 7|| rAse harimiha ## var - ## vapuShA shrIjayadevabhaNitamatisundaramohanamadhuripurUpam | haricharaNasmaraNaM prati samprati puNyavatAmanurUpam || 8|| rAse harimiha shlokaH || gaNayati guNagrAmaM bhrAmaM bhramAdapi nehate vahati cha paritoShaM doShaM vimu~nchati dUrataH | yuvatiShu valastR^iShNe kR^iShNe vihAriNi mAM vinA punarapi mano vAmaM kAmaM karoti karomi kim || 15|| \section{|| gItam 6 ||} (atha ShaShThaprabandho mAlavarAgeNa ekatAlIrAle gIyate) nibhR^itaniku~njagR^ihaM gatayA nishi rahasi nilIya vasantam | chakitavilokitasakaladishA ratirabhasarasena hasantam || sakhi he keshimathanamudAraM ramaya mayA saha madanamanorathabhAvitayA savikAram || 1|| prathamasamAgamalajjitayA paTuchATushatairanukUlam | mR^idumadhurasmitabhAShitayA shithilIkR^itajadhanadukUlam || 2|| sakhi he kisalayashayananiveshitayA chiramurasi mamaiva shayAnam | kR^itaparirambhaNachumbanayA parirabhya kR^itAdharapAnam || 3|| sakhi he alasanimIlitalochanayA pulakAvalilalitakapolam | shramajalasakalakalevarayA varamadanamadAdatilolam || 4|| sakhi he kokilakalaravakUjitayA jitamanasijatantravichAram | shlathakusumAkulakuntalayA nakhalikhitaghanastanabhAram || 5|| sakhi he charaNaraNitamaNinUpurayA paripUritasuratavitAnam | mukharavishR^i~NkhalamekhalayA sakachagrahachumbanadAnam || 6|| sakhi he ratisukhasamayarasAlasayA daramukulitanayanasarojam | niHsahanipatitatanulatayA madhusUdanamuditamanojam || 7|| sakhi he shrIjayadevabhaNitamidamatishayamadhuripunidhuvanashIlam | sukhamutkaNThitagopavadhUkathitaM vitanotu salIlam || 8|| sakhi he ## var - ## rAdhikayA shlokaH || hastasrastavilAsava.nshamanR^ijubhrUvallimadballavI\- vR^indotsAridR^igantavIkShitamatisvedArdragaNDasthalam | mAmudvIkShya vilakShitaM smitasudhAmugdhAnanaM kAnane govindaM vrajasundarIgaNavR^itaM pashyAmi hR^iShyAmi cha || 16|| shlokaH || durAlokastokastabakanavakAshokalatikA\- vikAsaH kAsAropavanapavano.api vyathayati | api bhrAmyadbhR^i~NgIraNitaramaNIyA na mukula\- prasUtishchUtAnAM sakhi shikhariNIyaM sukhayati || 17|| shlokaH || sAkUtasmitamAkulAkulagaladdhammillamullAsita- bhrUvallIkamalIkadarshitabhujAmUlArddhapR^iShThastanam | gopInAM nibhR^itaM nirIkShya gamitAkA~NkShashchiraM chintaya- nnantarmugddhamanoharo haratu vaH kleshaM na vaH keshavaH || 18|| || iti gItagovinde akleshakeshavo nAma dvitIyaH sargaH || \section{|| tR^itIyaH sargaH ||} \section{|| mugdhamadhusUdanaH ||} shlokaH || ka.nsArirapi sa.nsAravAsanAbandhashR^i~NkhalAm | rAdhAmAdhAya hR^idaye tatyAja vrajasundarIH || 19|| shlokaH || itastatastAmanusR^itya rAdhikA\- mana~NgabANavraNakhinnamAnasaH | kR^itAnutApaH sa kalindanandinI\- taTAntaku~nje niShasAda mAdhavaH || 20|| \section{|| gItam 7 ||} (atha saptamabandhaH gurjarIrAgeNa pratimaNThtAle gIyate) mAmiyaM chalitA vilokya vR^itaM vadhUnichayena | sAparAdhatayA mayApi na vAritAtibhayena | harihari hatAdaratayA sA gatA kupiteva || 1|| kiM kariShyati kiM vadiShyati sA chiraM viraheNa | kiM dhanena janena kiM mama jIvanena gR^iheNa || 2|| harihari chintayAmi tadAnanaM kuTilabhru kopabhareNa | shoNapadmamivopari bhramatAkulabhramareNa || 3|| harihari tAmahaM hR^idi sa.ngatAmanishaM bhR^ishaM ramayAmi | kiM vane.anusarAmi tAmiha kiM vR^ithA vilapAmi || 4|| harihari tanvi khinnamasUyayA hR^idayaM tavAkalayAmi | tanna vedmi kuto gatAsi na tena te.anunayAmi || 5|| harihari dR^ishyase purato gatAgatameva te vidadhAsi | kiM pureva sasambhramaM parirambhaNaM na dadAsi || 6|| harihari kShamyatAmaparaM kadApi tavedR^ishaM na karomi | dehi sundari darshanaM mama manmathena dunomi || 7|| harihari varNitaM jayadevakena hareridaM pravaNena | kindubilvasamudrasambhavarohiNIramaNena || 8|| harihari shlokaH || kuvalayadalashreNI kaNThe na sA garaladyutiH hR^idi bisalatAhAro nAyaM bhuja~NgamanAyakaH | malayajarajo nedaM bhasma priyArahite mayi prahara na harabhrAntyAna~Nga krudhA kimu dhAvasi || 21|| shlokaH || pANau mA kuru chUtasAyakamamuM mA chApamAropaya krIDAnirjitavishvamUrChitajanAghAtena kiM pauruSham | tasyA eva mR^igIdR^isho manasijapre~NkhatkaTAkShAshuga\- shreNIjarjaritaM manAgapi mano nAdyApi sa.ndhukShate || 22|| shlokaH || bhrUchApe nihitaH kaTAkShavishikho nirmAtu marmavyathAM shyAmAtmA kuTilaH karotu kabarIbhAro.api mArodyamam | mohaM tAvadayaM cha tanvi tanutAM bimbAdharo rAgavAn.h sad.hvR^ittastanamaNDalastava kathaM prANairmama krIDati || 23|| shlokaH || tAni sparshasukhAni te cha taralasnigdhA dR^ishorvibhramA\- stadvaktrAmbujasaurabhaM sa cha sudhAsyandirgirAM vakrimA | sA bimbAdharamAdhurIti viShayAsa~Nge.api chenmAnasaM tasyAM lagnasamAdhi hanta virahavyAdhiH kathaM vardhate || 24|| shlokaH || bhrUpallavaM dhanurapA~Ngatara~Ngitani ## var - ## bhrUvallarirdhanu bANA guNaH shravaNapAliriti smareNa | asyAmana~Ngajayaja~NgamadevatAyAM astrANi nirjitajaganti kimarpitAni || 25|| shlokaH || tiryakkaNThavilolamaulitaralottaMsasya vaMshochchalad- gItisthAnakR^itAvadhAnalalanAlakShairna saMlakShitAH | sammugddhe madhusUdanasya madhure rAdhAmukhendau mR^idu\- spandaM kandalitAshchiraM dadatu vaH kShemaM kaTAkShormayaH || 26 || || iti shrIgitagovinde mugdhamadhusUdano nAma tR^itIyaH sargaH || \section{|| chaturthaH sargaH ||} \section{|| snigdhamadhusUdanaH ||} shlokaH || yamunAtIravAnIraniku~nje mandamAsthitam | prAha premabharodbhrAntaM mAdhavaM rAdhikAsakhI || 27|| \section{|| gItam 8 ||} (atha aShTamaprabandhaH karNATakarAgeNa ekatAlItAle gIyate) nindati chandanamindukiraNamanu vindati khedamadhIram | vyAlanilayamilanena garalamiva kalayati malayasamIram || mAdhava manasijavishikhabhayAdiva bhAvanayA tvayi lInA sA virahe tava dInA || 1|| aviralanipatitamadanasharAdiva bhavadavanAya vishAlam | svahR^idayamarmaNI varma karoti sajalanalinIdalajAlam || 2|| sA virahe tava dInA kusumavishikhasharatalpamanalpavilAsakalAkamanIyam | vratamiva tava parirambhasukhAya karoti kusumashayanIyam || 3|| sA virahe tava dInA vahati cha galitavilochanajalabharamAnanakamalamudAram | ## var - ## vigalitalochana vidhumiva vikaTavidhuntudadantadalanagalitAmR^itadhAram || 4|| sA virahe tava dInA vilikhati rahasi kura~Ngamadena bhavantamasamasharabhUtam | praNamati makaramadho vinidhAya kare cha sharaM navachUtam || 5|| sA virahe tava dInA pratipadamidamapi nigadati mAdhava tava charaNe patitAham | tvayi vimukhe mayi sapadi sudhAnidhirapi tanute tanudAham || 6|| sA virahe tava dInA dhyAnalayena puraH parikalpya bhavantamatIva durApam | vilapati hasati viShIdati roditi cha~nchati mu~nchati tApam || 7|| sA virahe tava dInA shrIjayadevabhaNitamidamadhikaM yadi manasA naTanIyam | harivirahAkulaballavayuvatisakhIvachanaM paThanIyam || 8|| sA virahe tava dInA shlokaH || AvAso vipinAyate priyasakhImAlApi jAlAyate tApo.api shvasitena dAvadahanajvAlAkalApAyate | sApi tvadviraheNa hanta hariNIrUpAyate hA kathaM kandarpo.api yamAyate virachaya~nshArdUlavikrIDitam || 28|| \section{|| gItam 9 ||} (atha navamaH prabandho deshAkharAgeNa ekatAlIrtAle gIyate) stanavinihitamapi hAramudAram | sA manute kR^ishatanuratibhAram || rAdhikA virahe tava keshava || 1|| sarasamasR^iNamapi malayajapa~Nkam | pashyati viShamiva vapuShi sasha~Nkam || 2|| rAdhikA shvasitapavanamanupamapariNAham | madanadahanamiva vahati sadAham || 3|| rAdhikA dishi dishi kirati sajalakaNajAlam | nayananalinamiva vigalitanAlam || 4|| rAdhikA nayanaviShayamapi kisalayatalpam | kalayati vihitahutAshavikalpam || 5|| rAdhikA tyajati na pANitalena kapolam | bAlashashinamiva sAyamalolam || 6|| rAdhikA haririti haririti japati sakAmam | virahavihitamaraNena nikAmam || 7|| rAdhikA shrIjayadevabhaNitamiti gItam | sukhayatu keshavapadamupanItam || 8|| rAdhikA shlokaH || sA romA~nchati sItkaroti vilapatyutkampate tAmyati dhyAyatyudbhramati pramIlati patatyudyAti mUrchChatyapi | etAvatyatanujvare varatanurjIvenna kiM te rasAt.h svarvaidyapratima prasIdasi yadi tyakto.anyathA nAntakaH || 29|| ## var - ## tyaktAnyathAnyatparaM shlokaH || smarAturAM daivatavaidyahR^idya tvada~Ngasa~NgAmR^itamAtrasAdhyAm | vimuktabAdhAM kuruShe na rAdhA\- mupendravajrAdapi dAruNo.asi || 30|| shlokaH || kandarpajvarasa.njvarasturatanorAshcharyamasyAshchiraM ## var - ## sajjvarAturatanoratyarthamasyAshchiraM chetashchandanachandramaHkamalinIchintAsu sa.ntAmyati | ki.ntu klAntivashena shItalatanuM tvAmekameva priyaM dhyAyantI rahasi sthitA kathamapi kShINA kShaNaM prANiti || 31|| shlokaH || kShaNamapi virahaH purA na sehe nayananimIlanakhinnayA yayA te | shvasiti kathamasau rasAlashAkhAM chiraviraheNa vilokya puShpitAgrAm || 32|| ## var - ## virahe.api shlokaH || vR^iShTivyAkulagokulAvanarasAduddhR^itya govardhanaM bibhradvallavavallabhAbhiradhikAnandAchchiraM chumbitaH | darpeNeva tadarpitAdharataTIsindUramudrA~Ngito ## var ## kandarpeNa bAhurgopapatestanotu bhavatAM shreyAMsi kaMsadviShaH || 33 || || iti gItagovinde snigdhamAdhavo nAma chaturthaH sargaH || \section{|| pa~nchamaH sargaH ||} \section{|| sAkA.nkShapuNDarIkAkShaH ||} shlokaH || ahamiha nivasAmi yAhi rAdhAmanunaya madvachanena chAnayethAH | iti madhuripuNA sakhI niyuktA svayamidametya punarjagAda rAdhAm || 34|| \section{|| gItam 10 ||} (atha dashamaprabandho varADirAgeNa rUpakatAle gIyate) vahati malayasamIre madanamupanidhAya | sphuTati kusumanikare virahihR^idayadalanAya || tava virahe vanamAlI sakhi sIdati || 1|| dahati shishiramayUkhe maraNamanukaroti | patati madanavishikhe vilapati vikalataro.ati || 2|| tava virahe dhvanati madhupasamUhe shravaNamapi dadhAti | manasi valitavirahe nishi nishi rujamupayAti || 3|| tava virahe vasati vipinavitAne tyajati lalitadhAma | luThati dharaNishayane bahu vilapati tava nAma || 4|| tava virahe raNati pikasamudAye pratidishamanuyAti | hasati manujanichaye virahamapalapati neti || 5|| tava virahe sphurati kalaravarAve smarati bhaNitameva | tava ratisukhavibhave bahugaNayati guNamatIva || 6|| tava virahe tvadabhidashubhadamAsaM vadatu nari shR^iNoti | tamapi japati sarasaM parayuvatiShu na ratimupaiti || 7|| tava virahe bhaNati kavijayadeve virahivilasitena | manasi rabhasavibhave harirudayatu sukR^itena || 8|| tava virahe shlokaH || pUrvaM yatra samaM tvayA ratipaterAsAditAH siddhaya\- stasminneva niku~njamanmathamahAtIrthe punarmAdhavaH | dhyAya.nstvAmanishaM japannapi tavaivAlApamantrAvalIM bhUyastvatkuchakumbhanirbharaparIrambhAmR^itaM vA~nChati || 35|| \section{|| gItam 11 ||} (atha ekAdashaprabandhaH kedArarAgeNa ekatAlItAle gIyate) ratisukhasAre gatamabhisAre madanamanoharavesham | na kuru nitambini gamanavilambanamanusara taM hR^idayesham || dhIrasamIre yamunAtIre vasati vane vanamAlI gopIpInapayodharamardanacha~nchalakarayugashAlI || 1|| nAma sametaM kR^itasa.nketaM vAdayate mR^iduveNum | bahu manute nanu te tanusa.ngatapavanachalitamapi reNum || 2|| dhIrasamIre ## var - ## tanu patati patatre vichalati patre sha~NkitabhavadupayAnam | rachayati shayanaM sachakitanayanaM pashyati tava panthAnam || 3|| dhIrasamIre mukharamadhIraM tyaja ma~njIraM ripumiva kelisulolam | chala sakhi ku~njaM satimirapu~njaM shIlaya nIlanicholam || 4|| dhIrasamIre urasi murArerupahitahAre ghana iva taralabalAke | taDidiva pIte rativiparIte rAjasi sukR^itavipAke || 5|| dhIrasamIre vigalitavasanaM parihR^itarasanaM ghaTaya jaghanamapidhAnam | kisalayashayane pa~Nkajanayane nidhimiva harShanidAnam || 6|| dhIrasamIre harirabhimAnI rajaniridAnImiyamapi yAti virAmam | kuru mama vachanaM satvararachanaM pUraya madhuripukAmam || 7|| dhIrasamIre shrIjayadeve kR^itahariseve bhaNati paramaramaNIyam | pramuditahR^idayaM harimatisadayaM namata sukR^itakamanIyam || 8|| dhIrasamIre shlokaH || vikirati muhuH shvAsAnAshAH puro muhurIkShate pravishati muhuH ku~njaM gu~njanmuhurbahu tAmyati | rachayati muhuH shayyAM paryAkulaM muhurIkShate madanakadanaklAntaH kAnte priyastava vartate || 36|| shlokaH || tvadvAmyena samaM samagramadhunA tigmA.nshurastaM gato govindasya manorathena cha samaM prAptaM tamaH sAndratAm | kokAnAM karuNasvanena sadR^ishI dIrghA madabhyarthanA tanmugdhe viphalaM vilambanamasau ramyo.abhisArakShaNaH || 37|| shlokaH || AshleShAdanu chumbanAdanu nakhollekhAdanu svAntaja\- prodbodhAdanu sambhramAdanu ratArambhAdanu prItayoH | anyArthaM gatayorbhramAnmilitayoH sambhAShaNairjAnato\- rdampatyoriha ko na ko na tamasi vrIDAvimishro rasaH || 38|| shlokaH || sabhayachakitaM vinyasyantIM dR^ishau timire pathi pratitaru muhuH sthitvA mandaM padAni vitanvatIm | kathamapi rahaH prAptAma~Ngairana~Ngatara~NgibhiH sumukhi subhagaH pashyansa tvAmupaitu kR^itArthatAm || 39|| shlokaH || rAdhAmugddhamukhAravindamadhupastrailokyamaulisthalI nepathyochitanIlaratnamavanIbhArAvatArakShamaH | svachChandaM vrajasundarIjanamanastoShapradoShashchiraM kaMsadhvaMsanadhUmaketuravatu tvAM devakInandanaH || 40|| || iti shrIgItagovinde.abhisArikavarNane sAkA~NkShapuNDarIkAkSho nAma pa~nchamaH sargaH || \section{|| ShaShThaH sargaH ||} \section{|| kuNThavaikuNThaH ||} shlokaH || atha tAM gantumashaktAM chiramanuraktAM latAgR^ihe dR^iShTvA | tachcharitaM govinde manasijamande sakhI prAha || 41|| \section{|| gItam 12 ||} (atha dvAdashaH prabandhO guNakarIrAgeNa rUpakatAle gIyate) pashyati dishi dishi rahasi bhavantam | tadadharamadhuramadhUni pibantam || ## var - ## tvadadhara nAtha hare (jaya nAtha hare) sIdati rAdhA vAsagR^ihe || 1|| tvadabhisaraNarabhasena valantI | patati padAni kiyanti chalantI || 2|| nAtha hare vihitavishadabisakisalayavalayA | jIvati paramiha tava ratikalayA || 3|| nAtha hare muhuravalokitamaNDanalIlA | madhuripurahamiti bhAvanashIlA || 4|| nAtha hare tvaritamupaiti na kathamabhisAram | haririti vadati sakhImanuvAram || 5|| nAtha hare shliShyati chumbati jaladharakalpam | harirupagata iti timiramanalpam || 6|| nAtha hare bhavati vilambini vigalitalajjA | vilapati roditi vAsakasajjA || 7|| nAtha hare shrIjayadevakaveridamuditam | rasikajanaM tanutAmatimuditam || 8|| nAtha hare shlokaH || vipulapulakapAliH sphItasItkAramanta\- rjanitajaDimakAkuvyAkulaM vyAharantI | tava kitava vidhAyAmandakandarpachintAM ## var - ## vidhatte manda rasajaladhinimagnA dhyAnalagnA mR^igAkShI || 42|| shlokaH || a~NgeShvAbharaNaM karoti bahushaH patre.api sa.nchAriNi prAptaM tvAM parisha~Nkate vitanute shayyAM chiraM dhyAyati | ityAkalpavikalpatalparachanAsa.nkalpalIlAshata\- vyAsaktApi vinA tvayA varatanurnaiShA nishAM neShyati || 43|| shlokaH || kiM vishrAmyasi kR^iShNabhogibhavane bhANDIrabhUmIruhi bhrAtaryAhi na dR^iShTigocharamitaH sAnandanandAspadam | rAdhAyA vachanaM tadadhvagamukhAnnandAntike gopato govindasya jayanti sAyamatithiprAshastyagarbhA giraH || 44 || || iti gItagovinde vAsakasajjAvarNane kuNThavaikuNTho nAma ShaShTaH sargaH || \section{|| saptamaH sargaH ||} \section{|| nAgaranArAyaNaH ||} shlokaH || atrAntare cha kulaTAkulavartmapAta\- sa.njAtapAtaka iva sphuTalA~nChanashrIH | vR^indAvanAntaramadIpayada.nshujAlai\- rdiksundarIvadanachandanabindurinduH || 45|| shlokaH || prasarati shashadharabimbe vihitavilambe cha mAdhave vidhurA | virachitavividhavilApaM sA paritApaM chakArochchaiH || 46|| \section{|| gItam 13 ||} (atha trayodashaH prabandho gauDamAlavarAgeNa pratimaNThatAle gIyate) kathitasamaye.api harirahaha na yayau vanam | mama viphalamidamamalarUpamapi yauvanam || yAmi he kamiha sharaNaM sakhIjanavachanava~nchitA || 1|| yadanugamanAya nishi gahanamapi shIlitam | tena mama hR^idayamidamasamasharakIlitam || 2|| yAmi he mama maraNameva varamativitathaketanA | kimiha viShahAmi virahAnalamachetanA || 3|| yAmi he mAmahaha vidhurayati madhuramadhuyAminI | kApi harimanubhavati kR^itasukR^itakAminI || 4|| yAmi he ahaha kalayAmi valayAdimaNIbhUShaNam | harivirahadahanavahanena bahudUShaNam || 5|| yAmi he kusumasukumAratanumatanusharalIlayA | sragapi hR^idi hanti mAmativiShamashIlayA || 6|| yAmi he ahamiha nivasAmi na gaNitavanavetasA | smarati madhusUdano mAmapi na chetasA || 7|| yAmi he haricharaNasharaNajayadevakavibhAratI | vasatu hR^idi yuvatiriva komalakalAvatI || 8|| yAmi he shlokaH || tatkiM kAmapi kAminImabhisR^itaH kiM vA kalAkelibhi\- rbaddho bandhubhirandhakAriNi vanopAnte kimu bhrAmyati | kAntaH klAntamanA manAgapi pathi prasthAtumevAkShamaH sa.nketIkR^itama~njuva~njulalatAku~nje.api yannAgataH || 47|| shlokaH || athAgataM mAdhavamantareNa sakhImiyaM vIkShya viShAdamUkAm | visha~NkamanA ramitaM kayApi janArdanaM dR^iShTavadetadAha || 48|| \section{|| gItam 14 ||} (atha chaturdashaprabandho vasantarAgeNa ekatAlItAle gIyate) smarasamarochitavirachitaveshA | galitakusumadaravilulitakeshA || kApi madhuripuNA vilasati yuvatiradhikaguNA || 1|| hariparirambhaNavalitavikArA | kuchakalashopari taralitahArA || 2|| kApi madhuripuNA vichaladalakalalitAnanachandrA | tadadharapAnarabhasakR^itatandrA || 3|| kApi madhuripuNA cha~nchalakuNDaladalitakapolA | mukharitarashanajaghanagatilolA || 4|| kApi madhuripuNA dayitavilokitalajjitahasitA | bahuvidhakUjitaratirasarasitA || 5|| kApi madhuripuNA vipulapulakapR^ithuvepathubha~NgA | shvasitanimIlitavikasadana~NgA || 6|| kApi madhuripuNA shramajalakaNabharasubhagasharIrA | paripatitorasi ratiraNadhIrA || 7|| kApi madhuripuNA shrIjayadevabhaNitahariramitam | kalikaluShaM janayatu parishamitam || 8|| kApi madhuripuNA shlokaH || virahapANDumurArimukhAmbuja\- dyutiriyaM tirayannapi vedanAm | ## var ## chetanAm vidhuratIva tanoti manobhuvaH suhR^idaye hR^idaye madanavyathAm || 49|| \section{|| gItam 15 ||} (atha pa~nchdashaprabandho gurjarIrAgeNa ekatAlItAle gIyate) samuditamadane ramaNIvadane chumbanavalitAdhare | mR^igamadatilakaM likhati sapulakaM mR^igamiva rajanIkare || ramate yamunApulinavane vijayI murAriradhunA || 1|| ghanachayaruchire rachayati chikure taralitataruNAnane | kurabakakusumaM chapalAsuShamaM ratipatimR^igakAnane || 2|| ramate ghaTayati sughane kuchayugagagane mR^igamadaruchirUShite | maNisaramamalaM tArakapaTalaM nakhapadashashibhUShite || 3|| ramate jitabisashakale mR^idubhujayugale karatalanalinIdale | marakatavalayaM madhukaranichayaM vitarati himashItale || 4|| ramate ratigR^ihajaghane vipulApaghane manasijakanakAsane | maNimayarasanaM toraNahasanaM vikirati kR^itavAsane || 5|| ramate charaNakisalaye kamalAnilaye nakhamaNigaNapUjite | bahirapavaraNaM yAvakabharaNaM janayati hR^idi yojite || 6|| ramate ramayati sudR^ishaM kAmapi subhR^ishaM khalahaladharasodare | kimaphalamavasaM chiramiha virasaM vada sakhi viTapodare || 7|| ramate iha rasabhaNane kR^itahariguNane madhuripupadasevake | kaliyugacharitaM na vasatu duritaM kavinR^ipajayadevake || 8|| ramate shlokaH || nAyAtaH sakhi nirdayo yadi shaThastvaM dUti kiM dUyase svachChandaM bahuvallabhaH sa ramate kiM tatra te dUShaNam | pashyAdya priyasa~NgamAya dayitasyAkR^iShyamANaM guNai\- rutkaNThArtibharAdiva sphuTadidaM chetaH svayaM yAsyati || 50|| \section{|| gItam 16 ||} (atha ShoDashaprabando deshA~NkarAgeNa rUpakatAle gIyate) anilataralakuvalayanayanena | tapati na sA kisalayashayanena || sakhi yA ramitA vanamAlinA || 1|| vikasitasarasijalalitamukhena | sphuTati na sA manasijavishikhena || 2|| sakhi yA amR^itamadhuramR^idutaravachanena | jvalati na sA malayajapavanena || 3|| sakhi yA sthalajalaruharuchikaracharaNena | luThati na sA himakarakiraNena || 4|| sakhi yA sajalajaladasamudayaruchireNa | dalati na sA hR^idi viharabhareNa || 5|| sakhi yA ## var - ## chiraviraheNa kanakanikaSharuchishuchivasanena | shvasiti na sA parijanahasanena || 6|| sakhi yA sakalabhuvanajanavarataruNena | vahati na sA rujamatikaruNena || 7|| sakhi yA shrIjayadevabhaNitavachanena | pravishatu harirapi hR^idayamanena || 8|| sakhi yA shlokaH || manobhavAnandana chandanAnila prasIda re dakShiNa mu~ncha vAmatAm | kShaNaM jagatprANa vidhAya mAdhavaM puro mama prANaharo bhaviShyasi || 51|| shlokaH || ripuriva sakhIsa.nvAso.ayaM shikhIva himAnilo viShamiva sudhArashmiryasmindunoti manogate | hR^idayamadaye tasminnevaM punarvalate balAt.h kuvalayadR^ishAM vAmaH kAmo nikAmanira~NkushaH || 52|| shlokaH || bAdhAM vidhehi malayAnila pa~nchabANa prANAngR^ihANa na gR^ihaM punarAshrayiShye | kiM te kR^itAntabhagini kShamayA tara~Ngai\- ra~NgAni si~ncha mama shAmyatu dehadAhaH || 53|| shlokaH || prAtarnIlanicholamachyutamurassaMvItapItAmbaraM rAdhAyAshchakitaM vilokya hasati svairaM sakhImaNDale | vrIlAcha~nchalama~nchalaM nayanayorAdhAya rAdhAnane gUDhaM smeramukho.ayamastu jagadAnandAya nandAtmajaH || 54|| || iti gItagovinde vipralabdhAvarNane nAganArAyaNo nAma saptamaH sargaH || \section{|| aShTamaH sargaH ||} \section{|| vilakShyalakShmIpatiH ||} shlokaH || atha kathamapi yAminIM vinIya smarasharajarjaritApi sA prabhAte | anunayavachanaM vadantamagre praNatamapi priyamAha sAbhyasUyam || 55|| \section{|| gItam 17 ||} (atha saptadashaprabandho bhairvarAgeNa yatitAle gIyate) rajanijanitagurujAgararAgakaShAyitamalasanivesham | vahati nayanamanurAgamiva sphuTamuditarasAbhinivesham || harihari yAhi mAdhava yAhi keshava mA vada kaitavavAdaM tAmanusara sarasIruhalochana yA tava harati viShAdam || 1|| kajjalamalinavilochanachumbanavirachitanIlimarUpam | dashanavasanamaruNaM tava kR^iShNa tanoti tanoranurUpam || 2|| yAhi mAdhava vapuranuharati tava smarasa~NgarakharanakharakShatarekham | marakatashakalakalitakaladhautalipireva ratijayalekham || 3|| yAhi mAdhava charaNakamalagaladalaktakasiktamidaM tava hR^idayamudAram | darshayatIva bahirmadanadrumanavakisalayaparivAram || 4|| yAhi mAdhava dashanapadaM bhavadadharagataM mama janayati chetasi khedam | kathayati kathamadhunApi mayA saha tava vapuretadabhedam || 5|| yAhi mAdhava bahiriva malinataraM tava kR^iShNa mano.api bhaviShyati nUnam | kathamatha va~nchayase janamanugatamasamasharajvaradUnam || 6|| yAhi mAdhava bhramati bhavAnabalAkavalAya vaneShu kimatra vichitram | prathayati pUtanikaiva vadhUvadhanirdayabAlacharitram || 7|| yAhi mAdhava shrIjayadevabhaNitarativa~nchitakhaNDitayuvativilApam | shR^iNuta sudhAmadhuraM vibudhA vibudhAlayato.api durApam || 8|| yAhi mAdhava shlokaH || tadevaM pashyantyAH prasaradanurAgaM bahiriva (tavedaM) priyApAdAlaktachChuritamaruNachChAyahR^idayam | mamAdya prakhyAtapraNayabharabha~Ngena kitava tvadAlokaH shokAdapi kimapi lajjAM janayati || 56|| shlokaH || antarmohanamaulighUrNanachalanmandAravisraMsanaH stabdhAkarShaNalochanotsavamahAmantraH kura~NgIdR^ishAm | dR^ipyaddAnavadUyamAnadiviShaddUrvAradurvedanA- ddhvaMsaH kaMsaripoH praropayatu vaH shreyAMsi vaMshIravaH || 57|| iti gItagovinde khaNDitAvarNane vilakShyalakShmIpatirnAma aShThamaH sargaH || \section{|| navamaH sargaH ||} \section{|| mandamukundaH ||} tAmatha manmathakhinnAM ratirasabhinnAM viShAdasampannAm | gItiH || atha tAM manmathakhinnAM ratirasabhinnAM vivAdasampannAM anuchintitaharicharitAM kalahAntaritAmuvAcha sakhI || 58|| \section{|| gItam 18 ||} (atha aShTAdashaprabandho gurjarIrAgeNa yatitAle gIyate) harirabhisarati vahati madhupavane | kimaparamadhikasukhaM sakhi bhuvane || mAdhave mA kuru mAnini mAnamaye || 1|| tAlaphalAdapi gurumatisarasam | kiM viphalIkuruShe kuchakalasham || 2|| mAdhave kati na kathitamidamanupadamachiram | mA parihara harimatishayaruchiram || 3|| mAdhave kimiti viShIdasi rodiShi vikalA | vihasati yuvatisabhA tava sakalA || 4|| mAdhave mR^idunalinIdalashItalashayane | harimavalokaya saphalaya nayane || 5|| mAdhave janayasi manasi kimiti gurukhedam | shR^iNu mama vachanamanIhitabhedam || 6|| mAdhave harirupayAtu vadatu bahumadhuram | kimiti karoShi hR^idayamatividhuram || 7|| mAdhave shrIjayadevabhaNitamatilalitam | sukhayatu rasikajanaM haricharitam || 8|| mAdhave shlokaH || snigdhe yatparuShAsi yatpraNamati stabdhAsi yadrAgiNi dveShasthAsi yadunmukhe vimukhatAM yAtAsi tasminpriye | tadyuktaM viparItakAriNi tava shrIkhaNDacharchA viShaM ## var - ## yuktaM tad shItA.nshustapano himaM hutavahaH krIDAmudo yAtanAH || 59|| shlokaH || sAndrAnandapurandarAdidiviShadvR^indairamandAdarA- dAnamrairmakuTendranIlamaNibhiH sandarshitendindiram | svachChandaM makarandasundaragalanmandAkinImeduraM shrIgovindapadAravindamashubhaskandAya vandAmahe || 60|| || iti gItagovinde kalahAntaritAvarNane mandamukundo nAma navamaH sargaH || \section{|| dashamaH sargaH ||} \section{|| chaturachaturbhujaH ||} shlokaH || atrAntare masR^iNaroShavashAmasIma\- niHshvAsaniHsahamukhIM sumukhImupetya | ## var - ## samupetya rAdhAM savrIDamIkShitasakhIvadanAM dinAnte sAnandagadgadapadaM harirityuvAcha || 61|| ## var - ## vidaM \section{|| gItam 19 ||} (atha ekonaviMshaH prabandho deshavarADIrAgeNa ADvatAle gIyate) vadasi yadi ki.nchidapi dantaruchikaumudI harati daratimiramatighoram | sphuradadharasIdhave tava vadanachandramA rochayati lochanachakoram || priye chArushIle mu~ncha mayi mAnamanidAnaM sapadi madanAnalo dahati mama mAnasaM dehi mukhakamalamadhupAnam || 1|| satyamevAsi yadi sudati mayi kopinI dehi kharanakharasharaghAtam | ghaTaya bhujabandhanaM janaya radakhaNDanaM yena vA bhavati sukhajAtam || 2|| priye chArushIle tvamasi mama bhUShaNaM tvamasi mama jIvanaM tvamasi mama bhavajaladhiratnam | bhavatu bhavatIha mayi satatamanurodhinI tatra mama hR^idayamatiyatnam || 3|| priye chArushIle nIlanalinAbhamapi tanvi tava lochanaM dhArayati kokanadarUpam | kusumasharabANabhAvena yadi ra~njayasi kR^iShNamidametadanurUpam || 4|| priye chArushIle sphuratu kuchakumbhayorupari maNima~njarI ra~njayatu tava hR^idayadesham | rasatu rashanApi tava ghanajaghanamaNDale ghoShayatu manmathanidesham || 5|| priye chArushIle sthalakamalaga~njanaM mama hR^idayara~njanaM janitaratira~NgaparabhAgam | bhaNa masR^iNavANi karavANi padapa~NkajaM ## var - ## charaNadvayaM sarasalasadalaktakarAgam || 6|| priye chArushIle smaragaralakhaNDanaM mama shirasi maNDanaM dehi padapallavamudAram | jvalati mayi dAruNo madanakadanAruNo ## var - ## nAnalo haratu tadupAhitavikAram || 7|| priye chArushIle iti chaTulachATupaTuchAru muravairiNo rAdhikAmadhi vachanajAtam | jayati padmAvatIramaNajayadevakavi\- bhAratIbhaNitamitigItam || 8|| priye chArushIle shlokaH || parihara kR^itAta~Nke sha~NkAM tvayA satataM ghana\- stanajaghanayAkrAnte svAnte parAnavakAshini | vishati vitanoranyo dhanyo na ko.api mamAntaraM stanabharaparIrambhArambhe vidhehi vidheyatAm || 62|| shlokaH || mugdhe vidhehi mayi nirdayadantada.nsha\- dorvallibandhanibiDastanapIDanAni | chaNDi tvameva mudama~ncha na pa~nchabANa\- chaNDAlakANDadalanAdasavaH prayAntu || 63|| shlokaH || vyathayati vR^ithA maunaM tanvi prapa~nchaya pa~nchamaM taruNi madhurAlApaistApaM vinodaya dR^iShTibhiH | sumukhi vimukhIbhAvaM tAvadvimu~ncha na mu~ncha mAM ## var - ## va~nchaya svayamatishayasnigdho mugdhe priyo.ahamupasthitaH || 64|| shlokaH || bandhUkadyutibAndhavo.ayamadharaH snigdhA madhUkachChavi\- rgaNDashchaNDi chakAsti nIlanalinashrImochanaM lochanam | nAsAbhyeti tilaprasUnapadavIM kundAbhadAnti priye prAyastvanmukhasevayA vijayate vishvaM sa puShpAyudhaH || 65|| shlokaH || dR^ishau tava madAlase vadanamindusandIpakaM ## var - ## matyAnvitaM gatirjanamanoramA vidhutarambhamUrudvayam | ratistava kalAvatI ruchirachitralekhe bhruvA\- vaho vibudhayauvanaM vahasi tanvI pR^ithvIgatA || 66|| shlokaH || shashimukhi tava bhAti bha~NgurabhrUryuvajanamohanakarAlakAlasarpI | taduditaviShabheShajaM tvihaikA tvadadharashIthusudhaiva bhAgyabhogyA || 67|| shlokaH || prItiM vastanutAM hariH kuvalayApIDena sArdhaM raNe ## var - ## sA prItiM tanutAM rAdhApInapayodharasmaraNakR^itkumbhena sambhedavAn | yatra svidyati mIlati kShaNamabhUtkShiptadvipe.api kShaNAt kaMsasyAtha bale jitaM jitamiti vyAmohakolAhalaH || 68|| ## var -: last 2 lines## patre bibhyati mIlati kShaNamapi kShipraM tadAlokanAd\- vyAmohena jitaM jitaM jitamiti vyAlolakolAhalaH || || iti shrIgItagovinde mAninIvarNane chaturachaturbhujo nAma dashamaH sargaH || \section{|| ekAdashaH sargaH ||} \section{|| sAnandadAmodaraH ||} suchiramanunayena prINayitvA mR^igAkShIM (ruchiramanunayena) gatavati kR^itaveshe keshave ku~njashayyAm | rachitaruchirabhUShAM dR^iShTimoShe pradoShe sphurati niravasAdAM kApi rAdhAM jagAda || 69|| \section{|| gItam 20 ||} (atha viMshaH prabandho vasantarAgeNa rUpakatAle gIyate) virachitachATuvachanarachanaM charaNe rachitapraNipAtam | ## var - ## : virachitachATuvachanena charaNarachitapraNipAtam samprati ma~njulava~njulasImani kelishayanamanuyAtam || mugdhe madhumathanamanugatamanusara rAdhike || 1|| ghanajaghanastanabhArabhare daramantharacharaNavihAram | mukharitamaNIma~njIramupaihi vidhehi marAlavikAram || 2|| mugdhe shR^iNu ramaNIyataraM taruNIjanamohanamadhuripurAvam | kusumasharAsanashAsanavandini pikanikare bhaja bhAvam || 3|| mugdhe ## var - ## bandini anilataralakisalayanikareNa kareNa latAnikurambam | preraNamiva karabhoru karoti gatiM pratimu~ncha vilambam || 4|| mugdhe sphuritamana~Ngatara~NgavashAdiva sUchitahariparirambham | pR^ichCha manoharahAravimalajaladhAramamuM kuchakumbham || 5|| mugdhe adhigatamakhilasakhIbhiridaM tava vapurapi ratiraNasajjam | chaNDi raNitarashanAravaDiNDimamabhisara sarasamalajjam || 6|| mugdhe smarasharasubhaganakhena kareNa sakhImavalambya salIlam | ## var - ## sakhImavalambya kareNa chala valayakvaNItairavabodhaya haramapi nijagatishIlam || 7|| mugdhe shrIjayadevabhaNitamadharIkR^itahAramudAsitavAmam | harivinihitamanasAmadhitiShThatu kaNThataTImavirAmam || 8|| mugdhe shlokaH || sA mAM drakShyati vakShyati smarakathAM pratya~NgamAli~NganaiH prItiM yAsyati raMsyate sakhi samAgatyeti chintAkulaH | sa tvAM pashyati vepate pulakayatyAnandati svidyati pratyudgachChati mUrchChati sthiratamaHpu~nje niku~nje priyaH || 70|| shlokaH || akShNornikShipada~njanaM shravaNayostApichChaguchChAvalIM mUrdhni shyAmasarojadAma kuchayoH kastUrikApatrakam | dhUrtAnAmabhisArasatvarahR^idAM viShva~N.hniku~nje sakhi dhvAntaM nIlanicholachAru sudR^ishAM pratya~NgamAli~Ngati || 71|| shlokaH || kAshmIragauravapuShAmabhisArikANAM Abaddharekhamabhito ruchima~njarIbhiH | etattamAladalanIlatamaM tamisraM tatpremahemanikaShopalatAM tanoti || 72|| shlokaH || hArAvalItaralakA~nchanakA~nchidAma\- keyUraka~NkaNamaNidyutidIpitasya | dvAre niku~njanilayasya hariM nirIkShya vrIDAvatImatha sakhI nijagAha rAdhAm || 73|| \section{|| gItam 21 ||} (atha ekaviMshatitamaH prabandho varADIrAgeNa ADvatAle gIyate) ma~njutaraku~njatalakelisadane | vilasa ratirabhasahasitavadane || pravisha rAdhe mAdhavasamIpamiha || 1|| navabhavadashokadalashayanasAre | vilasa kuchakalashataralahAre || 2|| pravisha kusumachayarachitashuchivAsagehe | vilasa kusumasukumAradehe || 3|| pravisha chalamalayavanapavanasurabhishIte | ## var ## mR^iduchalamalayapavanasurabhishIte vilasa rasavalitalalitagIte || 4|| pravisha madhumuditamadhupakulakalitarAve | vilasa madanarasasarasabhAve || 5|| pravisha ## var - ## rabhasa madhuratarapikanikaraninadamukhare | vilasa dashanaruchiruchirashikhare || 6|| pravisha vitatabahuvallinavapallavaghane | vilasa chiramalasapInajaghane || 7|| pravisha vihitapadmAvatIsukhasamAje | bhaNati jayadevakavirAje | kuru murAre ma~NgalashatAni || 8|| pravisha shlokaH || tvAM chittena chiraM vahannayamatishrAnto bhR^ishaM tApitaH kandarpeNa tu pAtumichChati sudhAsambAdhabimbAdharam | asyA~NgaM tadala.nkuru kShaNamiha bhrUkShepalakShmIlava\- krIte dAsa ivopasevitapadAmbhoje kutaH sambhramaH || 74|| shlokaH || sA sasAdhvasasAnandaM govinde lolalochanA | si~njAnA ma~njuma~njIraM pravivesha niveshanam || 75|| \section{|| gItam 22 ||} (atha dvAviMshatitamaH prabandho varADIrAgeNa rUpakatAle gIyate) rAdhAvadanavilokanavikasitavividhavikAravibha~Ngam | jalanidhimiva vidhumaNDaladarshanataralitatu~Ngatara~Ngam || harimekarasaM chiramabhilaShitavilAsaM sA dadArsha guruharShavasha.nvadavadanamana~NganivAsam || 1|| hAramamalataratAramurasi dadhataM parirabhya vidUram | sphuTataraphenakadambakarambitamiva yamunAjalapUram || 2|| harimekarasaM shyAmalamR^idulakalevaramaNDalamadhigatagauradukUlam | nIlanalinamiva pItaparAgapaTalabharavalayitamUlam || 3|| harimekarasaM taraladR^iga~nchalachalanamanoharavadanajanitaratirAgam | sphuTakamalodarakhelitakha~njanayugamiva sharadi taDAgam || 4|| harimekarasaM vadanakamalaparishIlanamilitamihirasamakuNDalashobham | smitaruchiruchirasamullasitAdharapallavakR^itaratilobham || 5|| harimekarasaM shashikiraNachChuritodarajaladharasundarasakusumakesham | timiroditavidhumaNDalanirmalamalayajatilakanivesham || 6|| harimekarasaM vipulapulakabharadanturitaM ratikelikalAbhiradhIram | maNigaNakiraNasamUhasamujjvalabhUShaNasubhagasharIram || 7|| harimekarasaM shrIjayadevabhaNitavibhavadviguNIkR^itabhUShaNabhAram | praNamata hR^idi suchiraM vinidhAya hariM sukR^itodayasAram || 8|| harimekarasaM shlokaH || ## var - ## hR^idi suchiraM vinidhAya hariM atikramyApA~NgaM shravaNapathaparyantagamana\- prayAsenevAkShNostaralataratAraM patitayoH | idAnIM rAdhAyAH priyatamasamAlokasamaye papAta svedAmbuprasara iva harShAshrunikaraH || 76|| shlokaH || bhavantyAstalpAntaM kR^itakapaTakaNDUtipihita\- ## var -## bhajantyAstalpAntaM smitaM yAte gehAdbahiravahitAlIparijane | priyAsyaM pashyantyAH smarasharasamAkUlasubhagaM ## var - ## smaraparavashAkUtasubhagaM salajjA lajjApi vyagamadiva dUraM mR^igadR^ishaH || 77|| shlokaH || jayashrIvinyastairmahita iva mandArakusumaiH svayaM sindUreNa dviparaNamudA mudrita iva | bhujApIDakrIDAhatakuvalayApIDakariNaH prakIrNAsR^igbindurjayati bhujadaNDo murajitaH || 78|| shlokaH || saundaryaikanidherana~NgalalanAlAvaNyalIlAjuSho rAdhAyA hR^idi palvale manasijakIDaikara~Ngasthale | ramyorojasarojakhelanarasitvAdAtmanaH khyApayan dhyAturmAnasarAjahaMsanibhatAM deyAnmukundo mudam || 79|| || iti shrIgItagovinde rAdhikAmilane sAnandadAmodaro nAmaikAdashaH sargaH || \section{|| dvAdashaH sargaH ||} \section{|| suprItapItAmbaraH ||} shlokaH || gatavati sakhIvR^inde.amandatrapAbharanirbhara\- smaraparavashAkUtasphItasmitasnapitAdharAm | sarasamanasaM dR^iShTvA rAdhAM muhurnavapallava\- prasavashayane nikShiptAkShImuvAcha hariH priyAm || 80|| \section{|| gItam 23 ||} (atha trayoviMshatitamaH prabandho vibhAsarAgeNa ekatAlItAle gIyate) kisalayashayanatale kuru kAmini charaNanalinavinivesham | tava padapallavavairiparAbhavamidamanubhavatu suvesham || kShaNamadhunA nArAyaNamanugatamanusara rAdhike || 1|| karakamalena karomi charaNamahamAgamitAsi vidUram | kShaNamupakuru shayanopari mAmiva nUpuramanugatishUram || 2|| kShaNamadhunA vadanasudhAnidhigalitamamR^itamiva rachaya vachanamanukUlam | virahamivApanayAmi payodhararodhakamurasi dukUlam || 3|| kShaNamadhunA priyaparirambhaNarabhasavalitamiva pulakitamatiduravApam | madurasi kuchakalashaM viniveshaya shoShaya manasijatApam || 4|| kShaNamadhunA adharasudhArasamupanaya bhAvini jIvaya mR^itamiva dAsam | tvayi vinihitamanasaM virahAnaladagdhavapuShamavilAsam || 5|| kShaNamadhunA shashimukhi mukharaya maNirashanAguNamanuguNakaNThaninAdam | shrutiyugale pikarutavikale mama shamaya chirAdavasAdam || 6|| kShaNamadhunA mAmativiphalaruShA vikalIkR^itamavalokitamadhunedam | mIlitalajjitamiva nayanaM tava virama visR^ija ratikhedam || 7||kShaNamadhunA shrIjayadevabhaNitamidamanupadanigaditamadhuripumodam | janayatu rasikajaneShu manoramaratirasabhAvavinodam || 8|| kShaNamadhunA shlokaH || pratyUhaHpulakA~NkureNa nibiDAshleShe nimeSheNa cha krIDAkUtavilokite.adharasudhApAne kathAnarmabhiH | AnandAdhigamena manmathakalAyuddho.api yasminnabhU\- dudbhUtassa tayorbabhUva suratArambhaH priyaM bhAvukaH || 81|| shlokaH || dorbhyAM saMyamitaHpayodharabhareNApIDitaH pANijai\- rAviddho dashanaiH kShatAdharapuTaH shroNItaTenAhataH | hastenAnamitaH kache.adharasudhApAnena sammohitaH kAntaH kAmapi tR^iptimApa tadaho kAmasya vAmA gatiH || 82|| shlokaH || mArA~Nke ratikelisa.nkularaNArambhe tayA sAhasa\- prAyaM kAntajayAya ki~nchidupari prArambhi yatsambhramAt | niShpandA jaghanasthalI shithilatA dorvallirutkampitaM vakSho mIlitamakShi pauruSharasaH strINAM kutaH sidhyati || 83|| shlokaH || tasyAH pATalapANijA~Nkitamuro nidrAkaShAye dR^ishau nirdhUtAdhArashoNimA vilulitasrastasrajo mUrdhajAH | kA~nchIdAmadarashlathA~nchalamiti prAtarnikhAtairdR^isho\- rebhiH kAmasharaistadadbhutamabhUtpatyurmanaH kIlitam || 84|| shlokaH || tvAmaprApya mayi svayaMvaraparAM kShIrodatIrodare sha~Nke sundari kAlakUTamapibanmUDho mR^iDAnIpatiH | itthaM pUrvakathAbhiranyamanasA vikShipya vAmA~nchalaM rAdhAyAH stanakorakopari chalannetre hariH pAtu vaH || 85|| shlokaH || vyAlolaH keshapAshAstaralitamalakaiH svedalolau kapolau spaShTA daShTAdharashrIH kuchakalasharuchA hAritA hArayaShTiH | kA~nchIkA~nchyudgatAshAM stanajaghanapadaM pANinA.a.achChAdya sadyaH pashyantI chAtmarUpaM tadapi vilulitaM sragdhareyaM dhunoti || 86|| shlokaH || IShanmIlitadR^iShTimugdhahasitaM sItkAradhArAvashA\- davyaktAkulakelikAkuvikasaddantAMshudhautAdharam | shvAsotkampipayodharopari pariShva~NgAtkura~NgIdR^isho ## var - ## : shAntastabdhapayodharaM bhR^ishapari harShotkarShavimuktaniHssahatanordhanyo dhayatyAnanam || 87 || shlokaH || atha kAntaM ratiklAntamapi maNDanavA~nChayA | nijagAda nirAbAdhA rAdhA svAdhInabhartR^ikA || 88|| ## var - ## shlokaH || atha sA nirgatAbAdhA rAdhA svAdhInabhartR^ikA | nijagAda ratiklAntAM kAntAM maNDanavA~nChayA || iti sahasA suprItaM suratAnte sA nitAntakhinnA~NgI | rAdhA jagAda sAdaramidamAnandena govindam || 89|| \section{|| gItam 24 ||} (atha chaturviMshatitamaH prabandho rAmakarIrAgeNa yatitAle gIyate) kuru yadunandana chandanashishiratareNa kareNa payodhare | mR^igamadapatrakamatra manobhavama~Ngalakalashasahodare | nijagAda sA yadunandane krIDati hR^idayAnandane || 1|| alikulaga~njanama~njanakaM ratinAyakasAyakamochane | tvadadharachumbanalambitakajjalamujjvalaya priya lochane || 2|| nijagAda nayanakura~Ngatara~NgavilAsanirAsakare shrutimaNDale | manasijapAshavilAsadhare shubhavesha niveshaya kuNDale || 3|| nijagAda bhramarachayaM rachayantamupari ruchiraM suchiraM mama sammukhe | jitakamale vimale parikarmaya narmajanakamalakaM mukhe || 4|| nijagAda mR^igamadarasavalitaM lalitaM kuru tilakamalikarajanIkare | vihitakala~NkakalaM kamalAnana vishramitashramashIkare || 5|| nijagAda mama ruchire chikure kuru mAnada manasijadhvajachAmare | ratigalite lalite kusumAni shikhaNDishikhaNDakaDAmare || 6|| nijagAda sarasaghane jaghane mama shambaradAraNavAraNakandare | maNirashanAvasanAbharaNAni shubhAshaya vAsaya sundare || 7|| nijagAda shrIjayadevavachasi ruchire hR^idayaM sadayaM kuru maNDane | ## var ## shubhade hR^idayaM haricharaNasmaraNAmR^itanirmitakalikaluShajvarakhaNDane || 8|| nijagAda shlokaH || rachaya kuchayoH patraM chitraM kuruShva kapolayo\- rghaTaya jaghane kA~nchIma~ncha srajA kabarIbharam | kalaya valayashreNIM pANau pade kuru nUpurA\- viti nigatitaH prItaH pItAmbaro.api tathAkarot || 90|| shlokaH || parya~NgIkR^itanAganAyakaphaNashreNImaNInAM gaNe sa~NkrAntapratibimbasa~NkalanayA bibhradvapurvikriyAm | pAdAmbhoruhadhArivAridhisutAmakShNAM didR^ikShuH shataiH kAyavyUhavichArayannupachitAkUto hariH pAtu vaH || 91|| shlokaH || yannityairvachanairviri~nchagirijAprANeshamukhyairmuhuH nAnAkAravichArasArachaturairnAdyApi nishchIyate | tatsarvairjayadevakAvyaghaTitaissatsUrisaMshodhitai\- rAdyaM vastu chakAstu chetasi paraM sArasyasImAjuShAm || 92|| shlokaH || yadgAndharvakalAsu kaushalamanudhyAnaM cha yadvaiShNavaM yachChR^i~NgAravivekatattvarachanAkAvyeShu lIlAyitam | tatsarvaM jayadevapaNDitakaveH kR^iShNaikatAnAtmanaH sAnandAH parishodhayantu sudhiyaH shrIgItagovindataH || 93|| shlokaH || sAdhvI mAdhvIkachintA na bhavati bhavataH sharkare karkashAsi drAkShe drakShyanti ke tvAmamR^ita mR^itamasi kShIranIraM rasaste | kranda kAntAdhara dharaNitalaM gachCha yachChAntibhAvaM yAvachChR^i~NgArasArasvatamiha jayadevasya viShvagvachAMsi || 94|| shlokaH || shrIbhojadevaprabhavasya rAdhAdevIsutashrIjayadevakasya | ## var - ## rAmAdevI parAsharAdipriyavargakaNThe shrIgItagovindakavitvamastu || 95|| || iti shrIjayadevakR^itau gItagovinde suprItapItAmbaro nAma dvAdashaH sargaH || || iti gItagovindaM samAptam || ##The following additional verses are found in some editions:## ## at the end of Sarga 11, after gItaM 22 ## sAnandaM nandasUnurdishatu mitapadaM sammadaM mandamandaM rAdhAmAdhAya bAhvorvivaramanudR^iDhaM pIDayan prItiyogAt | tu~Ngau tasyA urojAvatanuravatanornirgatau mAsma bhUtAM pR^iShThaM nirbhidya tasmAdbaliriti valitagrIvamAlokayan vaH || ## at the end of Sarga 12 ## sAdhUnAM svata eva sammatiriha syAdeva bhaktyArthinAM Alochya grathanashramaM cha viduShAmasminbhavedAdaraH | ye kechit parakR^ityupashrutiparAstAnarthaye matkR^itiM bhUyo vIkShya vadantvavadyamiti chetsA vAsanA sthAsyati || itthaM kelitalairvihR^itya yamunAkUle samaM rAdhayA tadromAvalimauktikAvaliyuge veNIbhramaM bibhrati | tatrAhlAdikuchaprayogaphalayorlipsAvatorhastayo\- rvyApArAH puruShottamasya dadatu sphItAM mudaM sampadam || ## Encoded and proofread by P. P. Narayanaswami swami at mun.ca Proofread by PSA Easwaran \medskip\hrule\obeylines Please send corrections to sanskrit@cheerful.com Last updated \today https://sanskritdocuments.org \end{document}