श्रीविठ्ठसहस्रनामस्तोत्रम्
शौनक उवाच-
सूत वेदार्थतत्वज्ञ श्रुतं सर्वं भवन्मुरवात् ।
तथापि श्रोतुमिच्छामि तीर्थं क्षेत्रञ्च दैवतम् ॥ १॥
स्तोत्रं च जगतां पूज्य मूढानामपि मोक्षदम् ।
स्नानाद्दर्शनतः स्मृत्या पाठमात्राच्छुभप्रदम् ॥ २॥
सूत उवाच-
स्मारितोऽहं हरेस्तीर्थं स्तोत्रं क्षेत्रं च दैवतम् ।
स क्षणः सफलो यत्र स्मर्यते मधुसूदनः ॥ ३॥
कयापि वृत्या विप्रेन्द्र तत्सर्वं कथयामि ते ।
जनं कलिमलाक्रान्तं दृष्ट्वा विषयलालसम् ॥ ४॥
ज्ञानानधिकृतं कर्मविहीनं भक्तवत्सलः ।
चन्द्रभागासरस्तीरे पितृभक्तिपरं द्विजम् ॥ ५॥
पुण्डरीकाभिधे क्षेत्रे भीमयाऽऽप्लाविते ततः ।
पुण्डरीकाभिधं शान्तं निमित्तीकृत्य माधवः ॥ ६॥
आविरासीत्समुद्धर्तुं जनं कलिमलाकुलम् ।
तत्तीर्थं चन्द्रभागाख्यं स्नानमात्रेण मोक्षदम् ॥ ७॥
तत्क्षेत्रं पाण्डुरङ्गाख्यं दर्शनान्मोक्षदायकम् ।
तद्दैवतं विठ्ठलाख्यं जगत्कारणमव्ययम् ॥ ८॥
स्थितिप्रलययोर्हेतुं भक्तानुग्रहविग्रहम् ।
सत्यज्ञानानन्दमयं स्थानज्ञानादि यद्विदा ॥ ९॥
यन्नामस्मरणादेव कामाक्रान्तोऽपि सन्तरेत् ।
पुण्डरीकेण मुनिना प्राप्तं तद्दर्शनेन यत् ॥ १०॥
शौनक उवाच-
सहस्रनामभिः स्तोत्रं कृतं वेदविदुत्तम ।
सकृत्पठनमात्रेण कामितार्थश्रुतप्रदम् ॥ ११॥
तीर्थं क्षेत्रं दैवतं च त्वत्प्रसादाच्छ्तुतं मया ।
इदानीं श्रोतुमिच्छामि स्तोत्रं तव मुखाम्बुजात् ॥ १२॥
सच्चित्सुखस्वरूपोऽपि भक्तानुग्रहहेतवे ।
कीदृशं धृतवान् रूपं कृपयाऽऽचक्ष्व तन्मम ॥ १३॥
सूत उवाच-
शृणुष्वावहितो ब्रह्मन्भगवद्ध्यानपूर्वकम् ।
सहस्रनामसन्मन्त्रं सर्वमन्त्रोत्तमोत्तमम् ॥ १४॥
अथ श्रीविठ्ठलसहस्रनामस्तोत्रमन्त्रस्य श्रीपुण्डरीक ऋषिः ।
श्रीगुरुः परमात्मा श्रीविठ्ठलो देवता ।
अनुष्टुप् छन्दः । पुण्डरीकवरप्रद इति बीजम् ।
रुक्मिणीशो रमापतिरिति शक्तिः । पाण्डुरङ्गेश इति कीलकम् ।
श्री विठ्ठलप्रीत्यर्थं विठ्ठलसहस्रनामस्तोत्रमन्त्रजपे विनियोगः ।
ॐ पुण्डरीक वरप्रद इति अङ्गुष्ठाभ्यां नपः ।
ॐ विठ्ठलः पाण्डुरङ्गेश इति तर्जनीभ्यां नमः ।
ॐ चन्द्रभागासरोवास इति मध्यमाभ्यां नमः ।
ॐ वज्री शक्तिर्दण्डधर इति अनामिकाभ्यां नमः ।
ॐ कलवंशरवाक्रान्त इति कनिष्ठिकाभ्यां नमः ।
ॐ एनोऽन्तकृन्नामध्येय इति करतलकरपृष्ठाभ्यां नमः ॥
एवं हृदयादिन्यासः ।
ॐ पुण्डरीक वरप्रद इति हृदयाय नमः ।
ॐ चन्द्रभागासरोवास इति शिरसे स्वाहा ।
ॐ वज्री शक्तिर्दण्डधर इति शिखायै वषट् ।
ॐ कलवंशरवाक्रान्त इति कवचाय हुम् ।
ॐ एनोऽन्तकृन्नामध्येय इति नेत्रत्रयाय वौषट् ।
ॐ एनोऽन्तकृन्नामध्येय इति अस्त्राय फट् ॥
इति दिग्बन्धः ।
ध्यानम् -
इष्टिकायां समपदं तिष्ठन्तं पुरुषोत्तमम् ।
जङ्घजस्थकरद्वन्द्वं क्षुल्लकादामभूषणम् ॥ १५॥
सव्यासव्यकरोद्भासिपद्मशङ्खविभूषितम् ।
दरहासस्मेरमुखं शिक्यस्कन्धं दिगम्बरम् ॥ १६॥
सर्वालङ्कारसंयुक्तं ब्रह्मादिगणसेवितम् ।
ज्ञानानन्दमयं देवं ध्यायामि हृदि विठ्ठलम् ॥ १७॥
अथ स्तोत्रम् ।
क्लीं विठ्ठलः पाण्डुरङ्गेश ईशः श्रीशो विशेषजित् ।
शेषशायी शम्भुवन्द्यः शरण्यः शङ्करप्रियः ॥ १॥
चन्द्रभागासरोवासः कोटिचन्द्रप्रभास्मितः ।
विधाधृसूचितः सर्वप्रमाणातीत अव्ययः ॥ २॥
पुण्डरीकस्तुतो वन्द्यो भक्तचित्तप्रसादकः ।
स्वधर्मनिरतः प्रीतो गोगोपीपरिवारितः ॥ ३॥
गोपिकाशतनीराज्यः पुलिनाक्रीड आत्मभूः ।
आत्माऽऽत्माराम आत्मस्थः आत्मारामनिषेवितः ॥ ४॥
सच्चित्सुखं महामायी महदव्यक्तमद्भुतः ।
स्थूलरूपः सूक्ष्मरूपः कारणं परमञ्जनम् ॥ ५॥
महाकारणमाधारः अधिष्ठानं प्रकाशकः ।
कञ्जपादो रक्तनखो रक्तपादतलः प्रभुः ॥ ६॥
साम्राज्यचिह्नितपदो नीलगुल्फः सुजङ्घकः ।
सज्जानुः कदलीस्तम्भनिभोरुरुरुविक्रमः ॥ ७॥
पीताम्बरावृतकटिः क्षुल्लकादामभूषणः ।
कटिविन्यस्तहस्ताब्जः शङ्खी पद्मविभूषितः ॥ ८॥
गम्भीरनाभिर्ब्रह्माधिष्ठितनाभिसरोरुहः ।
त्रिवलीमण्डितोदारोदरोमावलिमालिनः ॥ ९॥
कपाटवक्षाः श्रीवत्सभूषितोराः कृपाकरः ।
वनमाली कम्बुकण्ठः सुस्वरः सामलालसः ॥ १०॥
कञ्जवक्त्रः श्मश्रुहीनचुबुको वेदजिह्वकः ।
दाडिमीबीजसदृशरदो रक्ताधरो विभुः ॥ ११॥
नासामुक्तापाटलिताधरच्छविररिन्दमः ।
शुकनासः कञ्जनेत्रः कुण्डलाक्रमितांसकः ॥ १२॥
महाबाहुर्घनभुजः केयूराङ्गदमण्डितः ।
रत्नभूषितभूषाढ्यमणिबन्धः सुभूषणः ॥ १३॥
रक्तपाणितलः स्वङ्गः सन्मुद्रामण्डिताङ्गुलिः ।
नखप्रभारञ्जिताब्जः सर्वसौन्दर्यमण्डितः ॥ १४॥
सुभ्रूरर्धशशिप्रख्यललाटः कामरूपधृक् ।
कुङ्कुमाङ्कितसद्भालः सुकेशो बर्हभूषणः ॥ १५॥
किरीटभाव्याप्तनभो विकलीकृतभास्करः ।
वनमाली पतिवासाः शार्ङ्गचापोऽसुरान्तकः ॥ १६॥
दर्पापहः कंसहन्ता चाणूरमुरमर्दनः ।
वेणुवादनसन्तुष्टो दध्यन्नास्वादलोलुपः ॥ १७॥
जितारिः कामजनकः कामहा कामपूरकः ।
विक्रोधो दारितामित्रो भूर्भुवःसुवरादिराट् ॥ १८॥
अनादिरजनिर्जन्यजनको जाह्नवीपदः ।
बहुजन्मा जामदग्न्यः सहस्रभुजखण्डनः ॥ ९९॥
कोदण्डधारी जनकपूजितः कमलाप्रियः ।
पुण्डरीकभवद्वेषी पुण्डरीकभवप्रियः ॥ २०॥
पुण्डरीकस्तुतिरसः सद्भक्तपरिपालकः ।
सुषुमालासङ्गमस्थो गोगोपीचित्तरञ्जनः ॥ २१॥
इष्टिकास्थो भक्तवश्यस्त्रिमूर्तिर्भक्तवत्सलः ।
लीलाकृतजगद्धामा जगत्पालो हरो विराट् ॥ २२॥
अश्वत्थपद्मतीर्थस्थो नारदस्तुतवैभवः ।
प्रमाणातीततत्त्वज्ञस्तत्त्वम्पदनिरूपितः ॥ २३॥
अजाजनिरजाजानिरजायो नीरजोऽमलः ।
लक्ष्मीनिवासः स्वर्भूषो विश्ववन्द्यो महोत्सवः ॥ २४॥
जगद्योनिरकर्ताऽऽद्यो भोक्ता भोग्यो भवातिगः ।
षड्गुणैश्वर्यसम्पन्नो भगवान्मुक्तिदायकः ॥ २५॥
अधःप्राणो मनो बुद्धिः सुषुप्तिः सर्वगो हरिः ।
मत्स्यः कूर्मो वराहोऽत्रिर्वामनो हीररूपधृत् ॥ २६॥
नारसिंहो ऋषिर्व्यासो रामो नीलांशुको हली ।
बुद्धोऽर्हन् सुगतः कल्की नरो नारायणः परः ॥ २७॥
परात्परः करीड्येशो नक्रशापविमोचनः ।
नारदोक्तिप्रतिष्ठाता मुक्तकेशी वरप्रदः ॥ २८॥
चन्द्रभागाप्सु सुस्नातः कामितार्थप्रदोऽनघः ।
तुलसीदामभूषाढ्यस्तुलसीकाननप्रियः ॥ २९॥
पाण्डुरङ्गः क्षेत्रमूर्तिः सर्वमूर्तिरनामयः ।
पुण्डरीकव्याजकृतजडोद्धारः सदागतिः ॥ ३०॥
अगतिः सद्गतिः सभ्यो भवो भव्यो विधीडितः ।
प्रलम्बघ्नो द्रुपदजाचिन्ताहारी भयापहः ॥ ३१॥
वह्निवक्त्रः सूर्यनुतो विष्णुस्त्रैलोक्यरक्षकः ।
जगद्भक्ष्यो जगद्गेहो जनाराध्यो जनार्दनः ॥ ३२॥
जेता विष्णुर्वरारोहो भीष्मपूज्यपदाम्बुजः ।
भर्ता भीष्णकसम्पूज्यः शिशुपालवधोद्यतः ॥ ३३॥
शतापराधसहनः क्षमावानादिपूजनः ।
शिशुपालशिरच्छेत्ता दन्तवक्त्रबलापहः ॥ ३४॥
शिशुपालकृतद्रोहः सुदर्शनविमोचनः ॥ ३५॥
सश्रीः समायो दामेन्द्रः सुदामक्रीडनोत्सुकः ।
वसुदामकृतक्रीडः किङ्किणीदामसेवितः ॥ ३६॥
पञ्चाङ्गपूजनरतः शुद्धचित्तवशंवदः ।
रुक्मिणीवल्लभः सत्यभामाभूषितविग्रहः ॥ ३७॥
नाग्नजित्या कृतोत्साहः सुनन्दाचित्तमोहनः ।
मित्रवृन्दाऽऽलिङ्गिताङ्गो ब्रह्मचारी वटुप्रियः ॥ ३८॥
सुलक्षणाधौतपदो जाम्बवत्या कृतादरः ।
सुशीलाशीलसन्तुष्टो जलकेलिकृतादरः ॥ ३९॥
वासुदेवो देवकीड्यो नन्दानन्दकराङ्घ्रियुक् ।
यशोदामानसोल्लासो बलावरजनिःस्वभूः ॥ ४०॥
सुभद्राऽऽनन्ददो गोपवश्यो गोपीप्रियोऽजयः ।
मन्दारमूलवेदिस्थः सन्तानतरुसेवितः ॥ ४१॥
पारिजातापहरणः कल्पद्रुमपुरःसरः ।
हरिचन्दनलिप्ताङ्ग इन्द्रवन्द्योऽग्निपूजितः ॥ ४२॥
यमनेता नैरृतेयो वरुणेशः खगप्रियः ।
कुबेरवन्द्य ईशेशो विधीड्योऽनन्तवन्दितः ॥ ४३॥
वज्री शक्तिर्दण्डधरः खड्गी पाश्यङ्कुशी गदी ।
त्रिशूली कमली चक्री सत्यव्रतमयो नवः ॥ ४४॥
महामन्त्रः प्रणवभूर्भक्तचिन्तापहारकः ।
स्वक्षेत्रवासी सुखदः कामी भक्तविमोचनः ॥ ४५॥
स्वनामकीर्तनप्रीतः क्षेत्रेशः क्षेत्रपालकः ।
कामश्चक्रधरार्धश्च त्रिविक्रममयात्मकः ॥ ४६॥
प्रज्ञानकरजित्कान्तिरूपवर्णः स्वरूपवान् ।
स्पर्शेन्द्रियं शौरिमयो वैकुण्ठः सानिरुद्धकः ॥ ४७॥
षडक्षरमयो बालः श्रीकृष्णो ब्रह्मभावितः ।
नारदाधिष्ठितक्षेमो वेणुवादनतत्परः ॥ ४८॥
नारदेशप्रतिष्ठाता गोविन्दो गरुडध्वजः ।
साधारणः समः सौम्यः कलावान् कमलालयः ॥ ४९॥
क्षेत्रपः क्षणदाधीशवक्त्रः क्षेमकरक्षणः ।
लवो लवणिमाधाम लीलावान् लघुविग्रहः ॥ ५०॥
हयग्रीवो हली हंसो हतकंसो हलिप्रियः ।
सुन्दरः सुगतिर्मुक्तः सत्सखो सुलभः स्वभूः ॥ ५१॥
साम्राज्यदः सामराजः सत्ता सत्यः सुलक्षणः ।
षड्गुणैश्वर्यनिलयः षडृतुपरिसेवितः ॥ ५२॥
षडङ्गशोधितः षोढा षड्दर्शननिरूपितः ।
शेषतल्पः शतमखः शरणागतवत्सलः ॥ ५३॥
सशम्भुः समितिः शङ्खवहः शार्ङ्गसुचापधृत् ।
वह्नितेजा वारिजास्यः कविर्वंशीधरो विगः ॥ ५४॥
विनीतो विप्रियो वालिदलनो वज्रभूषणः ।
रुक्मिणीशो रमाजानी राजा राजन्यभूषणः ॥ ५५॥
रतिप्राणप्रियपिता रावणान्तो रघूद्वहः ।
यज्ञभोक्ता यमो यज्ञभूषणो यज्ञदूषणः ॥ ५६॥
यज्वा यशोवान् यमुनाकूलकुञ्जप्रियो यमी ।
मेरुर्मनीषी महितो मुदितः श्यामविग्रहः ॥ ५७॥
मन्दगामी मुग्धमुखो महेशो मीनविग्रहः ।
भीमो भीमाङ्गजातीरवासी भीमार्तिभञ्जनः ॥ ५८॥
भूभारहरणो भूतभावनो भरताग्रजः ।
बलं बलप्रियो बालो बालक्रीडनतत्परः ॥ ५९॥
बकासुरान्तको बाणासुरदर्पकवाडवः ।
बृहस्पतिबलारातिसूनुर्बलिवरप्रदः ॥ ६०॥
बोद्धा बन्धुवधोद्युक्तो बन्धमोक्षप्रदो बुधः ।
फाल्गुनानिष्टहा फल्गुकृतारातिः फलप्रदः ॥ ६९॥
फेनजातैरकावज्रकृतयादवसङ्क्षयः ।
फाल्गुनोत्सवसंसक्तः फणितल्पः फणानटः ॥ ६२॥
पुण्यः पवित्रः पापात्मदूरगः पण्डिताग्रणीः ।
पोषणः पुलिनावासः पुण्डरीकमनोर्वशः ॥ ६३॥
निरन्तरो निराकाङ्क्षो निरातङ्को निरञ्जनः ।
निर्विण्णमानसोल्लासो नयनानन्दनः सताम् ॥ ६४॥
नियमो नियमी नम्यो नन्दबन्धनमोचनः ।
निपुणो नीतिमान्नेता नरनारायणवपुः ॥ ६५॥
धेनुकासुरविद्वेषी धाम धाता धनी धनम् ।
धन्यो धन्यप्रियो धर्ता धीमान् धर्मविदुत्तमः ॥ ६६॥
धरणीधरसन्धर्ता धराभूषितदंष्ट्रकः ।
दैतेयहन्ता दिग्वासा देवो देवशिखामणिः ॥ ६७॥
दाम दाता दीप्तिभानुः दानवादमिता दमः ।
स्थिरकार्यः स्थितप्रज्ञः स्थविरस्थापकः स्थितिः ।
स्थितलोकत्रयवपुः स्थितिप्रलयकारणम् ॥ ६८॥
स्थापकस्तीर्थचरणस्तर्पकस्तरुणीरसः ।
तारुण्यकेलिनिपुणस्तरणस्तरणिप्रभुः ॥ ६९॥
तोयमूर्तिस्तमोऽतीतः स्तम्भोद्भूतस्तपःपरः ।
तडिद्वासास्तोयदाभस्तारस्तारस्वरप्रियः ॥ ७०॥
णकारो ढौकितजगत्त्रितूर्यप्रीतभूसुरः ।
डमरूप्रियहृद्वासी डिण्डिमध्वनिगोचरः ॥ ७१॥
ठयुगस्थमनोर्गम्यः ठङ्कारि धनुरायुधः ।
टणत्कारितकोदण्डहतारिर्गणसौख्यदः ॥ ७२॥
झाङ्कारिचाञ्चरीकाङ्की श्रुतिकल्हारभूषणः ।
जरासन्धार्दितजगत्सुखभूर्जङ्गमात्मकः ॥ ७३॥
जगज्जनिर्जगद्भूषो जानकीविरहाकुलः ।
जिष्णुशोकापहरणो जन्महीनो जगत्पतिः ॥ ७४॥
छत्रिताहीन्द्रसुभगः छद्मी छत्रितभूधरः ।
छायास्थलोकत्रितयछलेन बलिनिग्रही ॥ ७५॥
चेतश्चमत्कारकरः चित्री चित्रस्वभाववान् ।
चारुभूश्चन्द्रचूडश्च चन्द्रकोटिसमप्रभः ॥ ७६॥
चूडारत्नद्योतिभालश्चलन्मकरकुपडलः ।
चरुभुक् चयनप्रीतश्चम्पकाटविमध्यगः ॥ ७७॥
चाणूरहन्ता चन्द्राङ्कनाशनश्चन्द्रदीधितिः ।
चन्दनालिप्तसर्वाङ्गश्चारुचामरमण्डितः ॥ ७८॥
घनश्यामो घनरवो घटोत्कचपितृप्रियः ।
घनस्तनीपरीवारो घनवाहनगर्वहा ॥ ७९॥
गङ्गापदो गतक्लेशो गतक्लेशनिषेवितः ।
गणनाथो गजोद्धर्ता गायको गायनप्रियः ॥ ८०॥
गोपतिर्गोपिकावश्यो गोपबालानुगः पतिः ।
गणकोटिपरीवारो गम्यो गगननिर्मलः ॥ ८१॥
गायत्रीजपसम्प्रीतो गण्डकीस्थो गुहाशयः ।
गुहारण्यप्रतिष्ठाता गुहासुरनिषूदनः ॥ ८२॥
गीतकीर्तिर्गुणारामो गोपालो गुणवर्जितः ।
गोप्रियो गोचरप्रीतो गाननाट्यप्रवर्तकः ॥ ८३॥
खट्वायुधः खरद्वेषी खातीतः खगमोचनः ।
खगपुच्छकृतोत्तंसः खेलद्बालकृतप्रियः ॥ ८४॥
खट्वाङ्गपोथितारातिः खञ्जनाक्षः खशीर्षकः ।
कलवंशरवाक्रान्तगोपीविस्मारितार्भकः ॥ ८५॥
कलिप्रमाथी कञ्जास्यः कमलायतलोचनः ।
कालनेमिप्रहरणः कुण्ठितार्तिकिशोरकः ॥ ८६॥
केशवः केवलः कण्ठीरवास्यः कोमलाङ्घ्रियुक् ।
कम्बली कीर्तिमान् कान्तः करुणामृतसागरः ॥ ८७॥
कुब्जासौभाग्यदः कुब्जाचन्दनालिप्तगात्रकः ।
कालः कुवलयापीडहन्ता क्रोधसमाकुलः ॥ ८८॥
कालिन्दीपुलिनाक्रीडः कुञ्जकेलिकुतूहली ।
काञ्चनं कमलाजानिः कलाज्ञः कामितार्थदः ॥ ८९॥
कारणं करणातीतः कृपापूर्णः कलानिधिः ।
क्रियारूपः क्रियातीतः कालरूपः क्रतुप्रभुः ॥ ९०॥
कटाक्षस्तम्भितारातिः कुटिलालकभूषितः ।
कूर्माकारः कालरूपी करीरवनमध्यगः ॥ ९१॥
कलकण्ठी कलरवः कलकण्ठरुतानुकृत् ।
करद्वारपुरः कूटः सर्वेषां कवलप्रियः ॥ ९२॥
कलिकल्मषहा क्रान्तगोकुलः कुलभूषणः ।
कूटारिः कुतुपः कीशपरिवारः कविप्रियः ॥ ९३॥
कुरुवन्द्यः कठिनदोर्दण्डखण्डितभूभरः ।
किङ्करप्रियकृत्कर्मरतभक्तप्रियङ्करः ॥ ९४॥
अम्बुजास्योऽङ्गनाकेलिरम्बुशाय्यम्बुधिस्तुतः ।
अम्भोजमाल्यम्बुवाहलसदङ्गोऽन्त्रमालकः ॥ ९५॥
औदुम्बरफलप्रख्यब्रह्माण्डावलिचालकः ।
ओष्ठस्फुरन्मुरलिकारवाकर्षितगोकुलः ॥ ९६॥
ऐरावतसमारूढ ऐन्द्रीशोकापहारकः ।
ऐश्वर्यावधिरैश्वर्यमैश्वर्याष्टदलस्थितः ॥ ९७॥
एणशावसमानाक्ष एधस्तोषितपावकः ।
एनोऽन्तकृन्नामधेयस्मृतिसंसृतिदर्पहा ॥ ९८॥
लूनपञ्चक्लेशपदो लूतातन्तुर्जगत्कृतिः ।
लुप्तदृश्यो लुप्तजगज्जयो लुप्तसुपावकः ॥ ९९॥
रूपातीतो रूपनामरूपमायादिकारणम् ।
ऋणहीनो ऋद्धिकारी ऋणातीतो ऋतंवदः ॥ १००॥
उषानिमित्तबाणघ्न उषाहार्यूर्जिताशयः ।
ऊर्ध्यरूपोर्ध्वाधरग ऊष्मदग्धजगत्त्रयः ॥ १०१॥
उद्धवत्राणनिरत उद्धवज्ञानदायकः ।
उद्धर्तोद्धव उन्निद्र उद्बोध उपरिस्थितः ॥ १०२॥
उदधिक्रीड उदधितनयाप्रिय उत्सवः ।
उच्छिन्नदेवतारातिरुदध्यावृतिमेखलः ॥ १०३॥
ईतिघ्न ईशिता ईज्य ईड्य ईहाविवर्जितः ।
ईशध्येयपदाम्भोज इन ईनविलोचनः ॥ १०४॥
इन्द्र इन्द्रानुजनट इन्दिराप्राणवल्लभः ।
इन्द्रादिस्तुत इन्द्रश्रीरिदमित्थमभीतकृत् ॥ १०५॥
आनन्दाभास आनन्द आनन्दनिधिरात्मदृक् ।
आयुरार्तिघ्न आयुष्य आदिरामयवर्जितः ॥ १०६॥
आदिकारणमाधार आधारादिकृताश्रयः ।
अच्युतैश्वर्यममित अरिनाश अघान्तकृत् ॥ १०७॥
अन्नप्रदोऽन्नमखिलाधार अच्युत अब्जभृत् ।
चन्द्रभागाजलक्रीडासक्तो गोपविचेष्टितः ॥ १०८॥
हृदयाकारहृद्भूषो यष्टिमान् गोकुलानुगः ।
गवां हुङ्कृतिसम्प्रीतो गवालीढपदाम्बुजः ॥ १०९॥
गोगोपत्राणसुश्रान्त अश्रमी गोपवीजितः ।
पाथेयाशनसम्प्रीतः स्कन्धशिक्यो मुखाम्बुपः ॥ ११०॥
क्षेत्रपारोपितक्षेत्रो रक्षोऽधिकृतभैरवः ।
कार्यकारणसङ्घातस्ताटकान्तस्तु रक्षहा ॥ १११॥
हन्ता तारापतिस्तुत्यो यक्षः क्षेत्रं त्रयीवपुः ।
प्राञ्जलिर्लोलनयनो नवनीताशनप्रियः ॥ ११२॥
यशोदातर्जितः क्षीरतस्करो भाण्डभेदनः ।
मुखाशनो मातृवश्यो मातृदृश्यमुखान्तरः ॥ ११३॥
व्यात्तवक्त्रो गतभयो मुखलक्ष्यजगत्त्रयः ।
यशोदास्तुतिसम्प्रीतो नन्दविज्ञातवैभवः ॥ ११४॥
संसारनौकाधर्मज्ञो ज्ञाननिष्ठो धनार्जकः ।
कुबेरः क्षत्रनिधनं ब्रह्मर्षिर्ब्राह्मणप्रियः ॥ ११५॥
ब्रह्मशापप्रतिष्ठाता यदुराजकुलान्तकः ।
युधिष्ठिरसखो युद्धदक्षः कुरुकुलान्तकृत् ॥ १९६॥
अजामिलोद्धारकारी गणिकामोचनो गुरुः ।
जाम्बवद्युद्धरसिकः स्यमन्तमणिभूषणः ॥ ११७॥
सुभद्राबन्धुरक्रूरवन्दितो गदपूर्वजः ।
बलानुजो बाहुयुद्धरसिको मयमोचनः ॥ ११८॥
दग्धखाण्डवसम्प्रीतहुताशो हवनप्रियः ।
उद्यदादित्यसङ्काशवसनो हनुमद्रुचिः ॥ ११९॥
भीष्मबाणव्रणाकीर्णः सारथ्यनिपुणो गुणी ।
भीष्मप्रतिभटश्चक्रधरः सम्प्रीणितार्जुनः ॥ १२०॥
स्वप्रतिज्ञाहानिहृष्टो मानातीतो विदूरगः ।
विरागी विषयासक्तो वैकुण्ठोऽकुण्ठवैभवः ॥ १२९॥
सङ्कल्पः कल्पनातीतः समाधिर्निर्विकल्पकः ।
सविकल्पो वृत्तिशून्यो वृत्तिर्बीजमतीगतः ॥ १२२॥
महादेवोऽखिलोद्धारी वेदान्तेषु प्रतिष्ठितः ।
तनुर्बृहत्तनूरण्वराजपूज्योऽजरोऽमरः ॥ १२३॥
भीमाहतजरासन्धः प्रार्थितायुधसङ्गरः ।
स्वसङ्केतप्रकॢप्तार्थो निरर्थ्योऽर्थी निराकृतिः ॥ १२४॥
गुणक्षोभः समगुणः सद्गुणाढ्यः प्रमाप्रजः ।
स्वाङ्गजः सात्यकिभ्राता सन्मार्गो भक्तभूषणः ॥ १२५॥
अकार्यकार्यनिर्वेदो वेदो गोपाङ्कनिद्रितः ।
अनाथो दावपो दावो दाहको दुर्धरोऽहतः ॥ १२६॥
ऋतवाग्याचको विप्रः खर्व इन्द्रपदप्रदः ।
बलिमूर्धस्थितपदो बलियज्ञविघातकृत् ॥ १२७॥
यज्ञपूर्तिर्यज्ञमूर्तिर्यज्ञविघ्नमविघ्नकृत् ।
बलिद्वाःस्थो दानशीलो दानशीलप्रियो व्रती ॥ १२८॥
अव्रतो जतुकागारस्थितपाण्डवजीवनम् ।
मार्गदर्शी मृदुर्हेलादूरीकृतजगद्भयः ॥ १२९॥
सप्तपातालपादोऽस्थिपर्वतो द्रुमरोमकः ।
उडुमाली ग्रहाभूषो दिक् श्रुतिस्तटिनीशिरः ॥ १३०॥
वेदश्वासो जितश्वासश्चित्तस्थश्चित्तशुद्धिकृत् ।
धीः स्मृतिः पुष्टिरजयः तुष्टिः कान्तिर्धृतिस्त्रपा ॥ १३१॥
हलः कृषिः कलं वृष्टिर्गृष्टिर्गौरवनं वनम् ।
क्षीरं हव्यं हव्यवाहो होमो वेदी समित्स्रुवः ॥ १३२॥
कर्म कर्मफलं स्वर्गो भूष्यो भूषा महाप्रभुः ।
भूर्भुवःस्वर्महर्लोको जनोलोकस्तपोजनः ॥ १३३॥
सत्यो विधिर्दैवमधोलोकः पातालमण्डनः ।
जरायुजः स्वेदजनिरुद्बीजः कुलपर्वतः ॥ १३४॥
कुलस्तम्भः सर्वकुलः कुलभूः कौलदूरगः ।
धर्मतत्वं निर्विषयो विषयो भोगलालसः ॥ १३५॥
वेदान्तसारो निर्मोक्ता जीवो बद्धो बहिर्मुखः ।
प्रधानं प्रकृतिर्विश्वद्रष्टा विश्वनिषेधनः ॥ १३६॥
अन्तश्चतुर्द्वारमयो बहिर्द्वारचतुष्टयः ।
भुवनेशो क्षेत्रदेवोऽनन्तकायो विनायकः ॥ १३७॥
पिता माता सुहृद्वन्धुर्भ्राता श्राद्धं यमोऽर्यमा ।
विश्वेदेवाः श्राद्धदेवो मनुर्नान्दीमुखो धनुः ॥ १३८॥
हेतिः खड्गो रथो युद्धं युद्धकर्ता शरो गुणः ।
यशो यशोरिपुः शत्रुरशत्रुर्विजितेन्द्रियः ॥ १३९॥
पात्रं दाता दापयिता देशः कालो धनागमः ।
काञ्चनं प्रेम सन्मित्रं पुत्रः कोशो विकोशकः ॥ १४०॥
अनीतिः शरभो हिंस्रो द्विपो द्वीपी द्विपाङ्कुशः ।
यन्ता निगड आलानं सन्मनो गजशृङ्खलः ॥ १४१॥
मनोऽब्जभृङ्गो विटपी गजः क्रोष्टा वृशो वृकः ।
सत्पथाचारनलिनीषट्पदः कामभञ्जनः ॥ १४२॥
स्वीयचित्तचकोराब्जः स्वलीलाकृतकौतुकः ।
लीलाधामाम्बुभृन्नाथः क्षोणी भर्ता सुधाब्धिदः ॥ १४३॥
मल्लान्तको मल्लरूपो बालयुद्धप्रवर्तनः ।
चन्द्रभागासरोनीरसीकरग्लपितक्लमः ॥ १४४॥
कन्दुकक्रीडनक्लान्तो नेत्रमीलनकेलिमान् ।
गोपीवस्त्रापहरणः कदम्बशिखरस्थितः ॥ १४५॥
बल्लवीप्रार्थितो गोपीनतिदेष्टाञ्जलिप्रियः ।
परिहासपरो रासे रासमण्डलमध्यगः ॥ १४६॥
बल्लवीद्वयसंवीतः स्वात्मद्वैतात्मशक्तिकः ।
चतुर्विंशतिभिन्नात्मा चतुर्विंशतिशक्तिकः ॥ १४७॥
स्वात्मज्ञानं स्वात्मजातजगत्त्रयमयात्मकः ।
इति विठ्ठलसंज्ञस्य विष्णोर्नामसहस्रकम् ॥ १४८॥
त्रिकालमेककालं वा श्रद्धया प्रयतः पठेत् ।
स विष्णोर्नात्र सन्देहः किं बहूक्तेन शौनक ॥ १४९॥
कामी चेन्नियताहारो जितचित्तो जितेन्द्रियः ।
जपन् कामानवाप्नोति इति वै निश्चितं द्विज ॥ १५०॥
॥ इति श्रीविठ्ठलसहस्रनामस्तोत्रं सम्पूर्णम् ॥
Proofread by PSA Easwaran