% Text title : Chandralokah % File name : chandrAlokaH.itx % Category : misc, sahitya, appayya-dIkShita % Location : doc\_z\_misc\_general % Author : Jayadevakavi % Transliterated by : Sira Athale % Proofread by : Sira Athale % Description/comments : Alankarashastra % Latest update : April 20, 2025 % Send corrections to : sanskrit at cheerful dot c om % % This text is prepared by volunteers and is to be used for personal study % and research. The file is not to be copied or reposted for promotion of % any website or individuals or for commercial purpose without permission. % Please help to maintain respect for volunteer spirit. % \documentstyle[11pt,multicol,itrans]{article} #include=ijag.inc #endwordvowel=.h \portraitwide \parindent=100pt \let\usedvng=\Largedvng % for 1 column \pagenumbering{itrans} \def\engtitle#1{\hrule\medskip\centerline{\LARGE #1}} \def\itxtitle#1{\medskip\centerline{\LARGEdvng #1}\medskip\hrule} \def\endtitles{\medskip\obeyspaceslines} %% \begin{document} \engtitle{.. Chandralokah ..}## \itxtitle{.. chandrAlokaH ..}##\endtitles ## || shrIH || \section{1\. prathamo mayUkhaH | atha vAgvichAraH |} shrIgaNeshAya namaH | uchchairasyati mandatAmarasatAM jAgratkala~Ngairava\- dhvaMsaM hastayate cha yA sumanasAmullAsinI mAnase | duShTodyanmadanAshanArchiramalA lokatrayIdarshikA sA netratritayIva khaNDaparashorvAgdevatA dIvyatu || 1|| haM ho chinmayachittachandramaNayaH saMvardhayadhvaM rasAn\- re re svairiNi nirvichArakavite mAsmatprakAshIbhava | ullAsAya vichAravIchinichayAla~NkAravArAnnidhe\- shchandrAlokamayaM svayaM vitanute pIyUShavarShaH kR^itI || 2|| yuktyAsvAdyalasadrasaikavasatiH sAhityasArasvata\- kShIrAmbhodhiragAdhatAmupadadhatsevyaH samAshrIyatAm | shrIrasmAdupadeshakaushalamayaM pIyUShamasmAjjaga\- jjAgradbhAsurapadmakesharashayaHshItAMshurasmAdbudhAH || 3|| taM pUrvAchAryasUryoktijyotistomodgamaM stumaH | yaM prastUya prakAshante madguNAstrasareNavaH || 4|| nAsha~NkanIyameteShAM matametena dUShyate | kiM tu chakShurmR^igAkShINAM kajjaleneva bhUShyate || 5|| pratibhaiva shrutAbhyAsasahitA kavitAM prati | heturmR^idambusambaddhA bIjamAlA latAmiva || 6|| nirdoShA lakShaNavatI sarItirguNabhUShaNA | sAla~NkArarasAnekavR^ittirvAkkAvyanAmabhAk || 7|| a~NgIkaroti yaH kAvyaM shabdArthAvanala~NkR^itI | asau na manyate kasmAdanuShNamanalaM kR^itI || 8|| vibhaktyutpattaye yogaH shAstrIyaH shabda iShyate | rUDhayaugikatanmishraiH prabhedaiH sa punastridhA || 9|| avyaktayoganiryogayogAbhAsaistridhA.adimaH | te cha vR^ikShAdibhUvAdimaNDapAdyA yathAkramam || 10|| shuddhatanmUlasambhinnaprabhedairyaugikastridhA | te cha bhrAntisphuratkAntikaunteyAdisvarUpiNaH || 11|| tanmishro.anyonyasAmAnyavisheShaparivartanAt | nIradhiH pa~NkajaM saudhaM sAgaro bhUruhaH shashI || 12|| kShIranIradhirAkAshapa~NkajaM tena sid.hhyati | vibhaktyantaM padaM vAkyaM tadvyUho.arthasamAptitaH || 13|| yuktArthAnAM tAM cha vinA khaNDakAvyaM sa iShyate | vAkyaM cha khaNDavAkyaM cha padamekamapi kvachit || 14|| dhUmavattvAditi yathA devetyAmantraNaM yathA | vAkyAnyekArthavishrAntAnyAhurvAkyakadambakam || 15|| mahAdevaH satrapramukhamakhavidyaikachaturaH sumitrA tadbhaktipraNihitamatiryasya pitarau | anenA.asAvAdyaH sukavijayadevena rachite chiraM chandrAloke sukhayatu mayUkhaH sumanasaH || 16|| iti shrIjayadevakavivirachite chandrAlokAla~NkAre vAgvichAro nAma prathamo mayUkhaH | \section{2\. dvitIyo mayUkhaH | atha doShAH |} syAchchetovishatA yena sakShatA ramaNIyatA | shabde.arthe cha kR^itonmeShaM doShamudghoShayanti tam || 1|| bhavechChrutikaTurvarNaH shravaNodvejane paTuH | saMvidgate vyAkaraNaviruddhaM chyutasaMskR^iti || 2|| aprayuktaM daivatAdishabde puMli~NgatAdikam | asamarthaM tu hantyAdeH prayogo gamanAdiShu || 3|| sa hanti hanta kAntAre kAntaH kuTilakuntalaH | nihatArthaM lohitAdau shoNitAdiprayogataH || 4|| vyanaktyanuchitArthaM yat padamAhustadeva tat | iyamadbhutashAkhyagrakelikautukavAnarI || 5|| nirarthakaM tuhItyAdi pUraNaikaprayojanam | arthe vidadhadityAdau dadhadAdyamavAchakam || 6|| dhatte nabhastalaM bhAsvAnaruNaM taruNaiH karaiH | ekAkSharaM vinA bhUbhrUkShmAdikaM khatalAdivat || 7|| ashlIlaM trividhaM vrIDAjugupsA.ama~NgalAtmanA | AhlAdasAdhanaM vAyuH kAntAnAshe bhavet katham || 8|| syAdvyarthamiha sandigdhaM nadyAM yAnti patatriNaH | syAdapratItaM shAstraikagamyaM vItA.anumAdivat || 9|| shithilaM shayane lilye machchittaM te shashishriyi | mastapiShTakaTIloShTagallAdi grAmyamuchyate || 10|| neyArthaM lakShaNAtyantaprasarAdamanoharam | himAMshorhAradhikkArajAgare yAmikAH karAH || 11|| kliShTamartho yadIyo.arthashreNiniHshreNimR^ichChati | haripriyApitR^ivadhUpravAhapratimaM vachaH || 12|| avimR^iShTavidheyAMshaH samAsapihite vidhau | vishanti vishikhaprAyAH kaTAkShAH kAminAM hR^idi || 13|| aparAdhIna ityAdi viruddhamatikR^inmatam | anyasa~Ngatamuttu~NgahArashobhipayodharau || 14|| rasAdyanuchite varNe pratikUlAkSharaM viduH | na mAma~Ngada jAnAsi rAvaNaM raNadAruNam || 15|| yasminnupahato lupto visarga iha tattathA | kusandhiH paTavAgachCha visandhirnR^ipatI imau || 16|| hatavR^ittamanukto.apichChandodoShashchakAsti chet | vishAlalochane ! pashyAmbaraM tArAtara~Ngitam || 17|| nyUnaM tvatkhaDgasambhUtayashaHpuShpaM nabhastaTam | adhikaM bhavataH shatrUn dashatyasilatAphaNI || 18|| kathitaM punaruktA vAk shyAmAbjashyAmalochanA | vikR^itaM dUravikR^itairaiyaruH ku~njarAH puram || 19|| patatprakarShaM hInA.anuprAsAditve yathottaram | gambhIrArambhadambholipANireShaH samAgataH || 20|| samAptapunarAttaM syAdeSha pIyUShabhAjanam | netrAnandI tuShArAMshurudetyambudhibAndhavaH || 21|| ardhAntarapadApekShikrIDAnR^ityeShu sasmitam | moghArambhaM stumaH shambhumardharambhoruvigraham || 22|| abhavanmatayogaH syAnna chedabhimato.anvayaH | yena baddho.ambudhiryasya rAmasyAnucharA vayam || 23|| dviShAM sampadamAchChidya yaH shatrUn samapUrayat | asthAnasthasamAsaM na vidvajjanamanoramam || 24|| mithaH pR^ithagvAkyapadaiH sa~NkIrNaM yattadeva tat | vaktreNa bhrAjate rAtriH kAntA chandreNa rAjate || 25|| brahmANDaM tvadyashaHpUragarbhitaM bhUmibhUShaNa | AkarNaya payaHpUrNasuvarNakalashAyate || 26|| bhagnaprakramamArabdhashabdanirvAhahInatA | akramaH kR^iShNa pUjyante tvAmanArAdhya devatAH || 27|| amatArthAntaraM mukhye.amukhyenArthe virodhakR^it | tyaktahAramuraH kR^itvAshokenAli~NgitA.a~NganA || 28|| apuShTArtho visheShye chenna visheSho visheShaNAt | vishanti hR^idayaM kAntAkaTAkShAH kha~njanatviShaH || 29|| kaShTaH spaShTAvabodhArthamakShamo vAchyasannibhaH | vyAhatashchedvirodhaH syAnmithaH pUrvAparArthayoH || 30|| sahasrapatramitraM te vaktraM kenopamIyate | kutastatropamA yatra punaruktaH sudhAkaraH || 31|| duShkramagrAmyasandigdhAstrayo doShAH kramAdamI | tvadbhaktaH kR^iShNa ! gachCheyaM narakaM svargameva vA || 32|| ekaM me chumbanaM dehi tava dAsyAmi ka~nchukam | brUta kiM sevyatAM chandramukhIchandrakirITayoH || 33|| anauchityaM kIrtilatAM tara~Ngayati yaH sadA | prasid.hdhyA vidyayA vApi viruddhaM dvividhaM matam || 34|| nyasteyaM pashya kandarpapratApadhavaladyutiH | ketakI shekhare shambhordhatte chandrakalAtulAm || 35|| sAmAnyaparivR^ittiH syAt kuNDalachChavivigrahA | visheShaparivR^ittiH syAdvanitA mama chetasi || 36|| dve staH sahacharA.achAruviruddhAnyonyasa~NgatI | dhvA~NkShAH santashcha tanayaM svaM para~ncha na jAnate || 37|| sarojanetra putrasya mukhendumavalokaya | pAlayiShyati te gotramasau narapurandaraH || 38|| pade tadaMshe vAkyAMshe vAkye vAkyakadambake | yathAnusAramabhyUheddoShAn shabdArthasambhavAn || 39|| doShamApatitaM svAnte prasarantaM vishR^i~Nkhalam | nivArayati yastredhA doShA~Nkushamushanti tam || 40|| doShe guNatvaM tanute doShatvaM vA nirasyati | bhavantamatha vA doShaM nayatyatyAjyatAmasau || 41|| mukhaM chandrashriyaM dhatte shvetashmashrukarA~NkuraiH | atra hAsyarasoddeshe grAmyatvaM guNatAM gatam || 42|| tava dugdhAbdhisambhUteH kathaM jAtA kala~NkitA | kavInAM samayAdvidyAviruddho.adoShatAM gataH || 43|| dadhAra gaurI hR^idaye devaM himakarA~Nkitam | atra shleShodayAnnaiva tyAjyaM hIti nirarthakam || 44|| mahAdevaH satrapramukhamakhavidyaikachaturaH sumitrA tadbhaktipraNihitamatiryasya pitarau | dvitIyastenAsau sukavijayadevena rachite chiraM chandrAloke sukhayatu mayUkhaH sumanasaH || 45|| iti shrIjayadevakavivirachite chandrAlokAla~NkAre doShanirUpaNo (doShavichAro) nAma dvitIyo mayUkhaH | \section{3\. tR^itIyo mayUkhaH | atha lakShaNAni |} alpAkSharA vichitrArthakhyAtirakSharasaMhatiH | uShAkAntenAnugataH shUraH shaurirayaM punaH || 1|| shobhA khyAto.api yaddoSho guNakIrtyA niShidhyate | mudhA nindanti saMsAraM kaMsAriryatra pUjyate || 2|| abhimAno vichArashchedUhitArthaniShedhakR^it | induryadi kathaM tIvraH sUryo yadi kathaM nishi || 3|| hetustyaktvA bahUn pakShAn yuktyaikasyAvadhAraNam | nendurnArko.ayamaurvAgniH sAgarAdutthito dahan || 4|| pratiShedhaH prasiddhAnAM kAraNAnAmanAdaraH | na yuddhena bhruvoH spandenaiva vIrA nipAtitAH || 5|| niruktaM syAnnirvachanaM nAmnaH satyaM tathAnR^itam | IdR^ishaishcharitai rAjan satyaM doShAkaro bhavAn || 6|| syAnmithyAdhyavasAyashcedasatI sAdhyasAdhane | chandrAMshusUtragrathitAM nabhaHpuShpasrajaM vaha || 7|| siddhiH khyAteShu chennAma kIrtyate tulyatoktaye | yuvAmeveha vikhyAtau tvaM balairjaladhirjalaiH || 8|| yuktirvisheShasiddhishchedvichitrArthAntarAnvayAt | navastvaM nIradaH ko.api svarNairvarShasi yanmuhuH || 9|| kAryaM phalopalambhashchedvyApArAdvastuto.atha vA | asAvudeti shItAMshurmAnachChedAya subhruvAm || 10|| ityAdi lakShaNaM bhUri kAvyasyAhurmaharShayaH | svarNabhrAjiShNubhAlatvaprabhR^itIva mahIbhujaH || 11|| mahAdevaH satrapramukhamakhavidyaikachaturaH sumitrA tadbhaktipraNihitamatiryasya pitarau | tR^itIyastenAssau sukavijayadevena rachite chiraM chandrAloke sukhayatu mayUkhaH sumanasaH || 12|| iti shrIjayadevakavivirachite chandrAlokAla~NkAre lakShaNanirUpaNo nAma tR^itIyo mayUkhaH | \section{4\. chaturtho mayUkhaH | atha guNAH |} shleSho vighaTamAnArthaghaTamAnatvavarNanam | sa tu shAbdaH sajAtIyaiH shabdairbandhaH sukhAvahaH || 1|| ullasattanutAM nIte.anante pulakakaNTakaiH | bhItayA mAnavatyaiva shriyA.a.ashliShTaM hariM stumaH || 2|| yasmAdantaHsthitaH sarvaH svayamartho.avabhAsate | salilasyeva sUktasya sa prasAda iti smR^itaH || 3|| samatAlpasamAsatvaM varNAdyaistulyatA.atha vA | shyAmalA komalA bAlA ramaNaM sharaNaM gatA || 4|| samAdhirarthamahimA lasaddhanarasAtmanA | syAdantarvishatA yena gAtrama~NkuritaM satAm || 5|| mAdhuryaM punaruktasya vaichitryaM chArutAvaham | vayasya pashya pashyAsyAshcha~nchalaM lochanA~nchalam || 6|| ojaH syAtprauDhirarthasya sa~NkShepo vA.atibhUyasaH | ripuM hatvA yashaH kR^itvA tvadasiH koshamAvishat || 7|| saukumAryamapAruShyaM paryAyaparivartanAt | sa kathAsheShatAM yAtaH samAli~Ngaya marutsakham || 8|| udAratA tu vaidagdhyamagrAmyatvAt pR^itha~NmatA | mAnaM mu~ncha priye ki~nchillochanAntamuda~nchaya || 9|| shR^i~NgAra cha prasAde cha kAntyarthavyaktisa~NgrahaH | amI dasha guNAH kAvye puMsi shauryAdayo yathA || 10|| tilakAdyamiva strINAM vidagdhahR^idaya~Ngamam | vyatiriktamala~NkAraM prakR^iterbhUShaNaM girAm || 11|| vichitralakShaNo nyAso nirvAhaH prauDhirauchitI | shAstrAntararahasyoktiH sa~Ngraho dik pradarshitA || 12|| mahAdevaH satrapramukhamakhavidyaikachaturaH sumitrA tadbhaktipraNihitamatiryasya pitarau | turIyastenAsau sukavijayadevena rachite (chaturthastenAsau) chiraM chandrAloke sukhayatu mayUkhaH sumanasaH || 13|| iti shrIjayadevakavivirachite chandrAlokAla~NkAre guNanirUpaNo nAma chaturtho mayUkhaH | \section{5\. pa~nchamo mayUkhaH | athAla~NkAranirupaNAkhyaH |} shabdArthayoH prasid.hdhyA vA kaveH prauDhivashena vA | hArAdivadala~NkAraH sannivesho manoharaH || 1|| svaravya~njanasandohavyUhA mandohadohadA | gaurjagajjAgradutsekA ChekAnuprAsabhAsurA || 2|| AvR^ittavarNasampUrNaM vR^ittyanuprAsavadvachaH | amandAnandasandohasvachChandAspadamandiram || 3|| lATAnuprAsabhUrbhinnAbhiprAyA punaruktatA | yatra syAnna punaH shatrorgarjitaM tajjitaM jitam || 4|| shlokasyArdhe tadardhe vA varNAvR^ittiryadi dhruvA | tadA matA matimatAM sphuTAnuprAsatA satAm || 5|| upameyopamAnAdAvarthAnuprAsa iShyate | chandanaM khalu govindacharaNadvandvavandanam || 6|| punaruktapratIkAshaM punaruktArthasannibham | aMshukAntaM shashI kurvannambarAntamupaityasau || 7|| AvR^ittavarNastabakaM stavakandA~NkuraM kaveH | yamakaM prathamA dhuryamAdhuryavachaso viduH || 8|| kAvyavitpravaraishchitraM khaDgabandhAdi lakShyate | teShvAdyamuchyate shlokadvayIsajjanara~njikA || 9|| kAminIva bhavatkhaDgalekhA chArukarAlikA | kAshmIrasekAraktA~NgI shatrukaNThAntikAshritA || 10|| upamA yatra sAdR^ishyalakShmIrullasati dvayoH | hR^idaye khelatoruchchaistanva~NgIstanayoriva || 11|| upamAnopameyatve yatraikasyaiva jAgrataH | indurindurivetyAdau bhavedevamananvayaH || 12|| paryAyeNa dvayostachchedupameyopamA matA | dharmo.artha iva pUrNashrIrartho dharma iva tvayi || 13|| vikhyAtasyopamAnasya yatra syAdupameyatA | indurmukhamivetyAdau syAtpratIpopamA tadA || 14|| upamAne tu lIlAdipadADhye lalitopamA | tvannetrayugalaM dhatte lIlAM nIlAmbujanmanoH || 15|| anekArthasya yugmasya sAdR^ishyaM stabakopamA | shrito.asmi charaNau viShNorbhR^i~NgastAmarasaM yathA || 16|| syAtsampUrNopamA yatra dvayorapi vidheyatA | padmAnIva vinidrANi netrANyAsannaharmukhe || 17|| yatropamAnachitreNa sarvathApyuparajyate | upameyamayI bhittistatra rUpakamiShyate || 18|| samAnadharmayuksAdhyAropAtsopAdhirUpakam | utsiktakShitibhR^illakShyapakShachChedapurandaraH || 19|| pR^ithakkathitasAdR^ishyaM dR^ishyaM sAdR^ishyarUpakam | ullasatpa~nchashAkhaste rAjate bhujabhUruhaH || 20|| syAda~NgayaShTirityevaMvidhamAbhAsarUpakam | a~NgayaShTidhanurvallItyAdi rUpitarUpakam || 21|| pariNAmo.anayoryasminnabhedaH paryavasyati | kAntena pR^iShTA rahasi maunamevottaraM dadau || 22|| bahubhirbahudhollekhAdekasyollekhitA matA | strIbhiH kAmaH priyaishchandraH kAlaH shatrubhiraikShi saH || 23|| atathyamAropayituM tathyApAstirapahnutiH | nAyaM sudhAMshuH kiM tarhi vyomaga~NgAsaroruham || 24|| paryastApahnutiryatra dharmamAtraM niShidhyate | nAyaM sudhAMshuH kiM tarhi sudhAMshuH preyasImukham || 25|| bhrAntApahnutiranyasya sha~NkayAtathyanirNaye | (sha~NkAyAM bhrAntivAraNe) sharIre tavasotkampaM jvaraH kiM na sakhi smaraH || 26|| (tApaM tanotisotkampaM) ChekApahnutiranyasya sha~NkayA tathyanihnave | prajalpanmatpade lagnaH kAntaH kiM nahi nUpuraH || 27|| kaitavaM vyajyamAnatve vyAjAdyairnihnuteH padaiH | (kaitavApahnutirvyaktaM vyAjAdyairnihnave padaiH |) niryAnti smaranArAchAH kAntAdR^ikpAtakaitavAt || 28|| utprekShonnIyate yatra hetvAdirnihnutiM vinA | tvanmukhashrIkR^ite nUnaM padmairvairAyate shashI || 29|| ivAdikapadAbhAve gUDhotprekShAM prachakShate | yatkIrtirvibhramashrAntAvivesha svarganimnagAm || 30|| (tvakIrtirbhramaNashrAntavivesha) syAtsmR^itibhrAntisandehaistadevAla~NkR^ititrayam | pa~NkajaM pashyatastasyA mukhaM me gAhate manaH || 31|| ayaM pramattamadhupastvanmukhaM veda pa~Nkajam | pa~NkajaM vA sudhAMshurvetyasmAkaM tu na nirNayaH || 32|| mIlitaM bahusAdR^ishyAdbhedavachchenna na lakShyate | raso nAlakShi lAkShAyAshcharaNe sahajAruNe || 33|| sAmAnyaM yadi sAdR^ishyAdbheda eva na lakShyate | padmAkarapraviShTAnAM mukhaM nAlakShi subhruvAm || 34|| hetoH kuto.api vaishiShTayAtsphUrtirunmIlitaM matam | lakShitAnyudite chandre padmAni cha mukhAni cha || 35|| anumAnaM cha kAryAdeH kAraNAdyavadhAraNam | asti ki~nchidyadanayA mAM vilokya smitaM manAk || 36|| arthApattiH svayaM sidhyetpadArthAntaravarNanam | sa jitastvanmukhenenduH kA vArtA sarasIruhAm || 37|| syAtkAvyali~NgaM vAgartho nUtanArthasamarpakaH | jito.asi mandakandarpa machchitte.asti trilochanaH || 38|| ala~NkAraH parikaraH sAbhiprAye visheShaNe | sudhAMshukalitottaMsastApaM haratu vaH shivaH || 39|| sAbhiprAye visheShye tu bhavetparikarA~NkuraH | chaturNAM puruShArthAnAM dAtA devashchaturbhujaH || 40|| akramAtishayoktishched yugapatkAryakAraNe | Ali~Nganti samaM deva jyAM sharAshcha parAshcha te || 41|| atyantAtishayoktistatpaurvAparyavyatikrame | agre mAno gataH pashchAdanunItA priyeNa sA || 42|| chapalAtishayoktistu kArye hetuprasaktije | yAmIti priyapR^iShTAyA valayo.abhavadUrmikA || 43|| sambandhAtishayoktiH syAttadabhAve.api tadvachaH | pashya saudhAgrasaMsaktaM vibhAti vidhumaNDalam || 44|| bhedakAtishayoktishchedekasyaivAnyatochyate | aho anyaiva lAvaNyalIlA bAlAkuchasthale || 45|| rUpakAtishayoktishchedrUpyaM rUpakamadhyagam | pashya nIlotpaladvandvAnniHsaranti shitAH sharAH || 46|| prauDhoktistadashaktasya tachChaktatvAvakalpanam | kalindajAtIraruhAH shyAmalAH saraladrumAH || 47|| sambhAvanaM yadItthaM syAdityUhonyaprasiddhaye | siktaM sphaTikakumbhAntaHsthitishvetIkR^itairjalaiH || 48|| mauktikaM chellatAM sUte tatpuShpaiste samaM yashaH | vA~nchChitAdadhikaprAptirayatnena praharShaNam || 49|| dIpamuddyotayedyAvattAvadabhyudito raviH | iShyamANaviruddhArthasamprAptistu viShAdanam || 50|| dIpamuddyotayedyAvattAvannirvANa eva saH | kriyAdibhiranekasya tulyatA tulyayogitA || 51|| sa~Nkuchanti sarojAni svairiNIvadanAni cha | prAchInAchalachUDAgrachumbibimbe sudhAkare || 52|| prastutAprastutAnAM cha tulyatve dIpakaM matam | medhAM budhaH sudhAmindurbibharti vasudhAM bhavAn || 53|| AvR^itte dIpakapade bhavedAvR^ittidIpakam | dIptyAnnirbhAti bhAtInduH kAntyA bhAti ravistviShA || 54|| vAkyayorarthasAmAnye prativastUpamA matA | tApena bhrAjate sUryaH shUrashchApena rAjate || 55|| chedvimbapratibimbatvaM dR^iShTAntastadala~NkR^itiH | syAnmallapratimallatve sa~NgrAmoddAmahu~NkR^itiH || 56|| dR^iShTAntashchedbhavanmUrtistanmR^iShTA daivadurlipiH | jAtA chetprAk prabhA bhAnostarhi yAtA vibhAvarI || 57|| vAkyArthayoH sadR^ishayoraikyAropo nidarshanA | yA dAtuH saumyatA seyaM sudhAMshorakala~NkatA || 58|| vyatireko visheShashchedupamAnopameyayoH | shailA ivonnatAH santaH kiM tu prakR^itikomalAH || 59|| sahoktiHsahabhAvashchedbhAsate janara~njanaH | digantamagamadyasya kIrtiH pratyarthibhiH saha || 60|| vinoktishchedvinA ki~nchitprastutaM hInamuchyate | vidyA hR^idyApi sAvadyA vinA vinayasampadam || 61|| samAsoktiH parisphUrtiH prastute prastutasya chet | ayamaindrImukhaM pashya raktashchumbati chandramAH || 62|| khaNDashleShaH padAnAM chedekaikaM pR^ithagarthatA | uchChaladbhUrikIlAlaH shushubhe vAhinIpatiH || 63|| bha~NgashleShaH padastomasyaiva chetpR^ithagarthatA | ajarAmaratA kasya nAyodhyeva purI priyA || 64|| arthashlaSho.arthamAtrasya yadyanekArthasaMshrayaH | kuTilAH shyAmalA dIrghAH kaTAkShAH kuntalAshcha te || 65|| aprastutaprashaMsA syAtsA yatra prastutAnugA | kAryakAraNasAmAnyavisheShAderasau matA || 66|| kamalaiH kamalAvAsaiH kiM kiM nAsAdi sundaram | apyambudheH paraM pAraM prayAnti vyavasAyinaH || 67|| bhavedarthAntaranyAso.anuShaktArthAntarAbhidhA | hanUmAnabdhimataradduShkaraM kiM mahAtmanAm || 68|| yasminvisheShasAmAnyavisheShAH sa vikasvaraH | sa na jigye mahAnto hi durdharShAH kShmAdharA iva || 69|| kAryAdyaiH prastutairukte paryAyoktiM prachakShate | tR^iNAnya~NkurayAmAsa vipakShanR^ipasadmasu || 70|| uktirvyAjastutirnindAstutibhyAM stutinindayoH | kaste viveko nayasi svargaM pAtakino.api yat || 71|| AkShepastu prayuktasya pratiShedho vichAraNAt | chandra sandarshayAtmAnamathavAsti priyAmukham || 72|| gUDhAkShepo vidhau vyakte niShedhe chAsphuTe sati | hara sItAM sukhaM, kiM tu chintayAntakaDhaukanam || 73|| virodho.anupapattishchedguNadravyakriyAdiShu | amandachandanasyandaH svachChandaM dandahIti mAm || 74|| shleShAdibhUrvirodhashchedvirodhAbhAsatA matA | apyandhakAriNA.anena jagadetatprakAshyate || 75|| asambhavo.arthaniShpattAvasambhAvyatvavarNanam | ko veda gopashishukaH shailamutpATayiShyati || 76|| vibhAvanA vinApi syAtkAraNaM kAryajanma chet | pashya lAkShArasAsiktaM raktaM tvachcharaNadvayam || 77|| visheShoktiranutpattiH kAryasya sati kAraNe | namantamapi dhImantaM na la~Nghayati kashchana || 78|| AkhyAte bhinnadeshatve kAryahetvorasa~NgatiH | tvadbhaktAnAM namatya~NgaM bha~Ngameti bhavaklamaH || 79|| viShamaM yadyanauchityAdanekAnvayakalpanam | kvAtitIvraviShAH sarpAH kvAsau chandanabhUruhaH || 80|| samamauchityato.anekavastusambandhavarNanam | anurUpaM kR^itaM sadma hAreNa kuchamaNDalam || 81|| vichitraM chetprayatnaH syAdviparItaphalapradaH | namanti santastrailokyAdapi labdhuM samunnatim || 82|| adhikaM bodhyamAdhArAdAdheyAdhikavarNanam | yayA vyAptaM jagattasyAM vAchi mAnti na te guNAH || 83|| anyonyaM nAma yatra syAdupakAraH parasparam | triyAmA shashinA bhAti shashI bhAti triyAmayA || 84|| visheShaH khyAtamAdhAraM vinApyAdheyavarNanam | gate.api sUrye dIpasthAstamashChindanti tatkarAH || 85|| syAdvyAghAto.ayathAkAri vastvanyakriyamuchyate | yairjagatprIyate hanti taireva kusumAyudhaH || 86|| gumphaH kAraNamAlA syAdyathAprAkprAntakAraNaiH | nayena shrIH shriyA tyAgastyAgena vipulaM yashaH || 87|| gR^ihItamuktarItyarthashreNirekAvalI matA | netre karNAntavishrAnte karNau dormUladolinau || 88|| dIpakaikAvalIyogAnmAlAdIpakamuchyate | smareNa hR^idaye tasyAstena tvayi kR^itA sthitiH || 89|| sAro nAma padotkarShaH sAratAyA yathottaram | sAraM sArasvataM tatra kAvyaM tatra shivastavaH || 90|| udArasArashchedbhAti bhinno.abhinnatayA guNaH | madhuraM madhu pIyUShaM tasmAttasmAtkavervachaH || 91|| yathAsa~NkhyaM dvidhArthAshchetkramAdekaikamanvitA | shatruM mitraM dviShatpakShaM jaya ra~njaya bha~njaya || 92|| paryAyashchedanekatra syAdekasya samanvayaH | padmaM muktvA gatA chandraM kAminIvadanopamA || 93|| parivR^ittirvinimayo nyUnAbhyadhikayormithaH | jagrAhaikaM sharaM muktvA kaTAkShAn shatruyoShitAm || 94|| parisa~NkhyA niShidhyaikamanyasminvastuyantraNam | snehakShayaH pradIpeShu svAnteShu na natabhruvAm || 95|| vikalpastulyabalayorvirodhashchAturIyutaH | kAntAchitte.adhare vApi kuru tvaM vItarAgitAm || 96|| bhUyasAmekasambandhabhAjAM gumphaH samuchchayaH | nashyanti pashchAtpashyanti bhrashyanti cha tava dviShaH || 97|| samAdhiH kAryasaukaryaM kAraNAntarasannidheH | utkaNThitAM cha kalayan jagAmAstaM cha bhAnumAn || 98|| pratyanIkaM balavataH shatroH pakShe parAkramaH | jaitranetrAnugau karNAvutpalAbhyAmadhaHkR^itau || 99|| pratIpamupamAnasya hInatvamupameyataH | dR^iShTaM chedvadanaM tasyAH kiM padmena kimindunA || 100|| ullAsonyamahimnA cheddoSho hyanyatra varNyate | tadabhAgyaM dhanasyaiva yannAshrayati sajjanam || 101|| tadguNaHsvaguNatyAgAdanyataH svaguNodayaH | padmarAgAruNaM nAsAmauktikaM te.adharAshritam || 102|| punaH svaguNasamprAptirvij~neyA pUrvarUpatA | harakaNThAMshulipto.api sheShastvadyashasA sitaH || 103|| yadvastuno.anyathArUpaM tathA syAtpUrvarUpatA | dIpe nirvApite hyAsItkA~nchIratnairaharmahaH || 104|| sa~NgatAnyaguNAna~NgIkAramAhuratadguNam | vishannapi ravermadhyaM shIta eva sadA shashI || 105|| prAksiddhasvaguNotkarSho.anuguNaH parasannidheH | karNotpalAni dadhate kaTAkShairapi nIlatAm || 106|| avaj~nA varNyate vastu guNadoShAkShamaM yadi | mlAyanti yadi padmAni kA hAniramR^itadyuteH || 107|| prashnottaraM krameNoktau syUtamuttaramuttaram | yatrA.asau vetasI pAntha tatrAsau sutarA sarit || 108|| pihitaM paravR^ittAntaj~nAturanyasya cheShTitam | priye gR^ihAgate prAtaH kAntA talpamakalpayat || 109|| vyAjoktiH sha~NkamAnasya ChadmanA vastugopanam | sakhi pashya gR^ihArAmaparAgairasmi dhUsarA || 110|| vakroktiH shleShakAkubhyAM vAchyArthAntarakalpanam | mu~ncha mAnaM dinaM prAptaM manda nandI harAntike || 111|| svabhAvoktiH svabhAvasya jAtyAdiShu cha varNanam | kura~Ngairuttara~NgAkShi stabdhakarNairudIkShyate || 112|| bhAvikaM bhUtabhAvyarthasAkShAddarshanavarNanam | alaM vilokayAdyApi yudhyante.atra surAsurAH || 113|| deshAtmaviprakR^iShTasya darshanaM bhAvikachChaviH | tvaM vasan hR^idaye tasyAH sAkShAtpa~ncheShurIkShyase || 114|| udAttamR^iddhishcharitaM shlAghyaM chAnyopalakShaNam | sAnau yasyAbhavadyuddhaM taddhUrjaTikirITinoH || 115|| atyuktiradbhutAtathyashauryaudAryAdivarNanam | tvayi dAtari rAjendra yAchakAH kalpashAkhinaH || 116|| rasabhAvatadAbhAsabhAvashAntinibandhanAH | rasavatpreyaUrjasvitsamAhitamayAbhidhAH || 117|| bhAvAnAmudayaH sandhiH shabalatvamiti trayaH | ala~NkArAnimAnsapta kechidAhurmanIShiNaH || 118|| shuddhirekapradhAnatvaM tathA saMsR^iShTisa~Nkarau | eteShAmeva vinyAsAnnAla~NkArAntarANyamI || 119|| sarveShAM cha pratidvandvapratichChandabhidAbhR^itAm | upAdhiH kvachidudbhinnaH syAdanyatrApi sambhavAt || 120|| mAlA paramparA chaiShAM bhUyasAmanukUlake | manuShye bhavataH kvApi hyala~NkArA~NgatAM gate || 121|| shabde padArthe vAkyArthe vAkyArthastabake tathA | ete bhavanti vinyAsAH svabhAvAtishayAtmakAH || 122|| kasyApyatishayasyokterityanvarthavichAraNAt | prAyeNAmI hyala~NkArA bhinnA nAtishayoktitaH || 123|| ala~NkArapradhAneShu dadhAneShvapi sAmyatAm || vailakShaNyaM prativyakti pratibhAti mukheShviva || 124|| ala~NkAreShu tathyeShu yadyanAsthA manIShiNAm || tadarvAchInabhedeShu nAmnAM nAmnAya iShyatAm || 125|| mahAdevaH satrapramukhamakhavidyaikachaturaH sumitrA tadbhaktipraNihitamatiryasya pitarau | chaturthaH saiko.ayaM sukavijayadevena rachite chiraM chandrAloke sukhayatu mayUkhaH sumanasaH || 126|| iti shrIjayadevakavivirachite chandrAlokAla~NkAre.ala~NkAranirupaNAkhyaH pa~nchamo mayUkhaH | \section{6\. ShaShTho mayUkhaH | atha rasatItivR^ittivichAraH |} AlambanoddIpanAtmA vibhAvaH kAraNaM dvidhA | kAryo.anubhAvo bhAvashcha sahAyo vyabhichAryapi || 1|| galadvedyAntarodbhedaM hR^idayeShvajaDAtmanAm || milanmalayajAlepa ivAhlAdaM vikAsayan || 2|| kAvye nATye cha kArye cha vibhAvAdyairvibhAvitaH || AsvAdyamAnaikatanuH sthAyIbhAvo rasaH smR^itaH || 3|| ratyAkhyasthAyibhAvAtmA vallabhAdivibhAvitaH || AlasyerShyAjugupsAbhyo vinA sa~nchAribhiryutaH || 4|| anubhAvaiH kaTAkShAdyairunmAdAdyairyathAkramam | sambhogo vipralambhashcha shR^i~NgAro dvividho mataH || 5|| hAsasthAyI raso hAsyo vibhAvAdyairyathAkramam | vairUpyaphullagaNDatvAvahitthAdyaiH samanvitaH || 6|| abhIShTaviprayogAshrupAtaglAnyAdibhiH kramAt | vibhAvAdyairyataH shokasthAyI syAt karuNo rasaH || 7|| krodhasthAyI raso raudro vibhAvAdyaiH samanvitaH | mAtsaryahastaniShpeShasammohAdyairyathAkramam || 8|| utsAhAkhyasthAyibhAvaH prabhAvAdivibhAvabhUH | vIro.anubhAvaiH sthairyAdyairbhAvairgarvAdibhiryutaH || 9|| vyAghrAdibhirvibhAvaistu vepitAdyanubhAvabhR^it | bhAvairmohAdibhiryukto bhayasthAyI bhayAnakaH || 10|| sthAyI jugupsA bIbhatso vibhAvAdyairyathAkramam | aniShTekShaNaniShThIvamohAdyAH sammatAH kramAt || 11|| adbhuto vismayasthAyI mAyAdikavibhAvabhUH | romA~nchAdyanubhAvo.ayaM stambhAdivyabhichArikaH || 12|| nirvedasthAyikaH shAntaH satsa~NgAdivibhAvabhUH | kShamAdikAnubhAvo.ayaM stambhAdivyabhichArikaH || 13|| ratirdevAdiviShayA santi cha vyabhichAriNaH | vedyamAnA nigadyante bhAvAH sAhityavedibhiH || 14|| nirvedaglAnisha~NkAkhyAstathAsUyAmadashramAH | AlasyaM chaiva dainyaM cha chintA mohaH smR^itirdhR^itiH || 15|| vrIDA chapalatA harSha Avego jaDatA tathA | garvo viShAda autsukyaM nidrApasmAra eva cha || 16|| suptaM prabodho.amarShashchApyavahitthamathogratA | matirvyAdhistathonmAdastathA maraNameva cha || 17|| trAsashchaiva vitarkashcha vij~neyA vyabhichAriNaH | trayastriMshadime bhAvAH samAkhyAtAstu nAmataH || 18|| sarvasAdhAraNapremaprashrayAdisvarUpayA | anauchityA rasAbhAsA bhAvAbhAsAshcha kIrtitAH || 19|| bhAvasya shAntirudayaH sandhiH shabalatA tathA | kAvyasya kA~nchanasyeva ku~NkumaM kAntisampade || 20|| A turyamA saptamaM cha yatheShTairaShTamAdibhiH | samAsaH syAtpadairna syAtsamAsaH sarvathApi cha || 21|| pA~nchAlikI cha lATIyA gauDIyA cha yathArasam | vaidarbhI cha yathAsa~NkhyaM chatasro rItayaH smR^itAH || 22|| madhurAyAM samAkrAntA vargasthAH pa~nchamairnijaiH | lakArashcha lasaMyukto hrasvavyavahitau raNau || 23|| rephAkrAntA vargyayaNAShTavargAtpa~nchamAdR^ite | kapAkrAntastavargaH syAtprauDhAyAM cha kamUrdhatA || 24|| sarvairUrdhvaiH sakArasya sarvai rephasya sarvathA | rahordvedhA tu saMyogaH paruShAyAM shaShau svataH || 25|| lakAro.anyairasaMyukto laghavo ghamadhA rasau | lalitAyAM tathA sheShA bhadrAyAmitivR^ittayaH || 26|| a~Ngabha~NgollasallIlA taruNI smaratoraNam | tarkakarkashapUrNoktiprAptotkaTadhiyAM vR^ithA || 27|| vIpsotsarpanmukhAgrArdraM barhI jahre kR^ishastR^iSham | lalanA rabhasaM dhatte ghanATope mahIyasi || 28|| mahAdevaH satrapramukhamakhavidyaikachaturaH sumitrA tadbhaktipraNihitamatiryasya pitarau | mayUkhastebAsau sukavijayadevena rachite chiraM chandrAloke mahati R^itusa~NkhyaH sukhayatu || 29|| iti shrIjayadevakavivirachite chandrAlokAla~NkAre rasatItivR^ittivichAro nAma ShaShTho mayUkhaH | \section{7\. saptamo mayUkhaH | atha dhvaninirUpaNaH |} vR^ittibhedaistribhiryuktA srotobhiriva jAhnavI | bhAratI bhAti gambhIrA kuTilA saralA kvachit || 1|| sAmmukhyaM vidadhAnAyAH sphuTamarthAntare giraH || kaTAkSha iva lIlAkShyA vyApAro vya~njanAtmakaH || 2|| avivakShitavAchyasya dvau bhedau vAchyameva chet | arthAntare sa~NkramitamatyantaM vA tiraskR^itam || 3|| dvau vivakShitavAchyasya lakShyAlakShyakramAtmakau | chatvAriMshadyutaikena bhedAH ShaT chAnayoH kramAt || 4|| tridhA shabdArthatadyugmashaktijanmA sphuTakramAt | rasabhAvatadAbhAsapramukhastvasphuTakramAt || 5|| vastvala~NkArayorvyakterbhedau dvau shabdashaktijau | arthashaktisamutthasya bhedA dvAdasha tadyathA || 6|| chatvAro vastvala~NkAramala~NkArastu vastu yat | ala~NkAramala~NkAro vastu vastu vyanakti tat || 7|| vaktuH kavinibaddhasya kavervA prauDhinirmitaH | svasiddho vA vya~njako.arthashchatvArastriguNAstataH || 8|| shabdArthobhayabhUrekaH sa cha vAkyaikasaMshrayaH | padaikadeshe rachanAvarNavAkyapadeShvapi || 9|| prabandhe cheti ShoDhA.asau rasAdyAkhyo.asphuTakramaH | eShu saptadashasvekaM parityajyAsphuTakramam || 10|| ye ShoDashAdyA dviguNAste syurvAkyapadAshrayAt | prabandhe.api dvAdasha syurarthashaktibhuvo bhidaH || 11|| dvAtriMshad dvAdashaikaH ShaT sarvasa~NkalitadhvaneH | bhedAH syurekapa~nchAshat sambhinnAstu sahasrashaH || 12|| vaktR^isyUtaM bodhayituM vya~NgyaM vakturabhIpsitam || svA~NkuritamatadrUpaM svayamullasitaM giraH || 13|| kashchit sAdhAraNaH kashchidAmantrya pratibodhitaH | kashchittaTasthaH kashchichcha bodhitapratibodhitaH || 14|| ityevaM boddhR^ivaichitryAdvaktR^isyUtaM chaturvidham | upekShAnihnavAbhyAM cha dvidhA svA~NkuritaM matam || 15|| bhUtAdikAlabhedena nihnavaH syAdanekadhA | anenApi prabhedena vyaktivallI vijR^imbhate || 16|| nAnAprabhedA niyatA kvachit prakaraNAdinA | arthe.arthamanyaM yaM vakti tadvAchyavya~NgyamiShyate || 17|| mahAdevaH satrapramukhamakhavidyaikachaturaH sumitrA tadbhaktipraNihitamatiryasya pitarau | mayUkhastenAsau sukavijayadevena rachite chiraM chandrAloke mahati munisa~NkhyaH sukhayatu || 18|| iti shrIjayadevakavivirachite chandrAlokAla~NkAre dhvaninirUpaNo nAma saptamo mayUkhaH | \section{8\. aShTamo mayUkhaH | atha guNIbhUtavya~NgyanirUpaNaH |} yadvyajyamAnaM manasastaimityAya sa no dhvaniH | anyathA tu guNIbhUtavya~NgyamApatitaM tridhA || 1|| vyakta eva kachidvya~NgyaH kachidarthasvabhAvataH | kvachichchArutarasyAgre sa vimu~nchati chArutAm || 2|| agUDhaM kalayedarthAntarasa~NkramitAdikam | vismR^itaH kimapAnnAtha sa tvayA kumbhasambhavaH || 3|| aparasya rasAdeshcheda~NgamanyadrasAdikam | hA hA ! matkuchakAshmIraliptaM bhinnamuraH sharaiH || 4|| tathA vAchyasya sid.hdhya~NgaM naurartho vAridheryathA | saMshritya taraNiM dhIrAstaranti vyAdhivAridhIn || 5|| asphuTaM stanayoratra kokasAdR^ishyavanmatam | ku~NkumAktaM stanadvandvaM mAnasaM mama gAhate || 6|| sandigdhaM yadi sandeho dairghyAdyutpalayoriva | samprApte nayane tasyAH shravaNottaMsabhUmikAm || 7|| tulyaprAdhAnyamindutvamiva vAchyena sAmyabhR^it | kAnte tvadAnanaruchA mlAnimeti saroruham || 8|| asundaraM yadi vya~NgyaM syAdvAchyAdamanoharam | sarasyAmIladambhoje chakraH kAntAM vilokate || 9|| kAkusthaM praNato.ambhodhiradya mAdyatu rAvaNaH | ityaShTadhA guNIbhUtavya~Ngyama~NgIkR^itaM budhaiH || 10|| mahAdevaH satrapramukhamakhavidyaikachaturaH sumitrA tadbhaktipraNihitamatiryasya pitarau | mayUkhastenAsau sukavijayadevena rachite chiraM chandrAloke mahati vasusa~NkhyaH sumanasaH || 11|| iti shrIjayadevakavivirachite chandrAlokAla~NkAre guNIbhUtavya~NgyanirUpaNo nAmAShTamo mayUkhaH | \section{9\. navamo mayUkhaH | atha lakShaNAnirUpaNaH |} mukhyArthasyAvivakShAyAM pUrvArvAchI cha rUDhitaH | prayojanAchcha sambaddhaM vadantI lakShaNA matA || 1|| lakShaNIyasvashabdasya mIlanAmIlanAddvidhA | lakShaNA sA tridhA siddhasAdhyasAdhyA~NgabhedataH || 2|| sphuTAsphuTaprabhedena prayojanamapi dvidhA | viduH sphuTaM taTasthatvAdarthagatvAddvidhA budhAH || 3|| asphuTaM chArthaniShThatvAttaTasthatvAdapi dvidhA | lakShyalakShakaniShThatvAdarthasaMsthamapi dvidhA || 4|| lakShakasthaM sphuTaM yatra sA vichakShaNalakShaNA | asphuTatvaM taTasthatvaM lakShyasthatvamamuShya cha || 5|| anyAstisra iti vyaktA shaktitaH sA chaturvidhA | indurevaiSha tadvaktramutkarSho lakShyate mukhe || 6|| pradIpaM vardhayettatra taTasthaM ma~NgalodayaH | paTo.ayaM dagdha ityAdau sphuTaM nAsti prayojanam || 7|| amR^itaM sUktamityAdau lakShyasthamatihR^idyatA | AbhimukhyAt sannidhAnAttathA.a.akArapratItitaH || 8|| kAryakAraNabhAvAtsA vAchyavAchakabhAvataH | (kAryakAraNabhAvAchcha) ityevamAdeH sambandhAt ki~nchAnyasmAchchatuShTayAt || 9|| sAdR^ishyAt samavAyAt sAvaiparItyAt kriyAnvayAt | (syAdvaiparItyAt) sAropAdhyavasAnAkhye gauNashuddhepR^ithak pR^ithak || 10|| (gauNashuddhe.aShTadhA pR^ithak) gauNaM sAropamuddiShTamindurmukhamitIdR^isham | gauNaM sAdhyavasAnaM syAdindurevedamIdR^isham || 11|| shuddhaM sAropamuddiShTamAyurghR^itamitIdR^isham | shuddhaM sAdhyavasAnaM syAdAyurevedamIdR^isham || 12|| upAdAnArpaNadvAre dve chAnye iti ShaDvidhA | kuntA vishanti ga~NgAyAM ghoSho nivasatIti cha || 13|| lakShyalakShakavaishiShTyavaishiShTyAddvividhA punaH | sarasaM kAvyamamR^itaM vidyA sthirataraM dhanam || 14|| tathA saheturatathAbhedabhinnA cha kutrachit | saundaryeNaiSha kandarpaH sA cha mUrtimatI ratiH || 15|| shabde padArthe vAkyArthe sa~NkhyAyAM kArake tathA | li~Nge cheyamala~NkArA~NkurabIjatayA sthitA || 16|| mahAdevaH satrapramukhamakhavidyaikachaturaH sumitrA tadbhaktipraNihitamatiryasya pitarau | mayUkhastenAsau sukavijayadevena rachite chiraM chandrAloke mahati navasa~NkhyaH sukhayatu || 17|| iti shrIjayadevakavivirachite chandrAlokAla~NkAre lakShaNAnirUpaNo nAma navamo mayUkhaH | \section{10\. dashamo mayUkhaH | abhidhAnirUpaNaH |} dharmaM ka~nchit puraskR^itya prAyaH shabdaH pravartate | yathArthaM spaShTamAchaShTe shabdastAmabhidhAM viduH || 1|| jAtyA guNena kriyayA vastuyogena sa.nj~nayA | nirdeshena tathA prAhuH ShaDvidhAmabhidhAM budhaH || 2|| (nirdeshena cha manyante) gaurnIlaH pAchako daNDI DitthaH kaMsa iti kramAt | (gauH shuklaH) kaM saMhinasti kaMsArirnaraM cha kaM samAshritam || 3|| (kathaM hinastIti) na yogAderAyatanaM na sa~Nketaniketanam | vR^ittyA nirdeshashabdo.ayaM mukhyayA svAbhidheyayA || 4|| pIyUShavarShaprabhavaM chandrAlokamanoharam | sudhAnidhAnamAsAdya shrayadhvaM vibudhA mudam || 5|| jayanti yAj~nikashrImanmahAdevA~NgajanmanaH || sUktipIyUShavarShasya jayadevakavergiraH || 6|| mahAdevaH satrapramukhamakhavidyaikachaturaH sumitrA tadbhaktipraNihitamatiryasya pitarau | mayUkhastenAsau sukavijayadevena rachite chiraM chandrAloke mahati dashasa~NkhyaH sukhayatu || 7|| iti shrIjayadevakavivirachite chandrAlokAla~NkAre.abhidhAnirUpaNo nAma dashamo mayUkhaH || 10|| samApto.ayaM chandrAlokaH | ## Encoded and proofread by Sira Athale \medskip\hrule\obeylines Please send corrections to sanskrit@cheerful.com Last updated \today https://sanskritdocuments.org \end{document}