% Text title : Mithila Mahatmyam % File name : mithilAmAhAmtyam.itx % Category : misc, tIrthakShetra, sItA % Location : doc\_z\_misc\_general % Proofread by : Mrityunjay Pandey % Latest update : July 4, 2024 % Send corrections to : sanskrit at cheerful dot c om % % This text is prepared by volunteers and is to be used for personal study % and research. The file is not to be copied or reposted for promotion of % any website or individuals or for commercial purpose without permission. % Please help to maintain respect for volunteer spirit. % \documentstyle[11pt,multicol,itrans]{article} #include=ijag.inc #endwordvowel=.h \portraitwide \parindent=100pt \let\usedvng=\Largedvng % for 1 column \pagenumbering{itrans} \def\engtitle#1{\hrule\medskip\centerline{\LARGE #1}} \def\itxtitle#1{\medskip\centerline{\LARGEdvng #1}\medskip\hrule} \def\endtitles{\medskip\obeyspaceslines} %% \begin{document} \engtitle{.. Mithilamahatmyam from Brihadvishnupurana ..}## \itxtitle{.. bR^ihadviShNupurANIya mithilAmAhAtmyam ..}##\endtitles ## \section{13} maitreya uvAcha \- shrutantvatto mayAsarvaM, rahasyaM jAnakIpateH | ayodhyAyAshcha mAhAtmyaM, tatrAvAsaphalantathA || 1|| idAnIM shrotrumichChAmi, rAmantattva vivekinam | jAnakyAstatva sarvvasvaM, yathAvedeShuvarNitam || 2|| parAshara uvAcha \- sItArAmAtmakaM sarvaM sarvakAraNa kAraNam | anayorekatAtattvaM guNatorUpatopi cha || 3|| tatpadaM rAma_ityuktaM jAnakI bhAvarUpiNI | tayoraikyaM bhavettatvamiti vedavido viduH || 4|| tatvato mantrato vApi rUpato guNato.api vA | na pR^ithag bhAvanA yasya sa j~neyo bhAvukottamaH || 5|| evameva mayA pR^iShTho vashiShTho mAMsamAdishat | yathA tampR^ichChataH prAha tatsamAsena me shR^iNu || 6|| rAmAnna maithilI bhinnA maithilyAnaraghUttamaH | dvayoraikyaM vijAnIyAttadvato naivarUpataH || 7|| dvayornnityaM dvidhArUpaM tattvato nityamekatA | rAmamantre sthitA sItA sItA mantre raghUttamaH || 8|| yato varNAtmako rAmaH sItA mAtrAtmikA sthitA (bhaveta)| yadvA shabdAtmakorAmaH sItA shabdArtharUpiNI || 9|| yadvA varNobhavetsItA rAmaH shabdArtha rUpavAn | evameva vidhAnena yathA sUrye prabhAsthitA || 10|| ratne maulyaM nR^ipekIrttistathArAmesthitAtu sA | jAnakyAM rAghavopyeva madvaidhena sadAsthitaH || 11|| rAmamaikyaM dvayoreva vedaj~naiH pariniShThitam | yathAyodhyApurI nityA mithilApi tathAsmR^itA || 12|| sarvvaishvaryya guNairvvApi nAyodhyAtaH pR^ithagmatA | ayodhyakA yathA nityA sarvvama~NgalarUpiNI || 13|| tathaiva maithilAH sarvve sarvvama~Ngala vigrahAH | nityabhUtAH sadAshuddhAH punarAvR^itti varjitAH || 14|| nityAnanda rasAsvAda rUpiNo rAmapArShadAH | shrIrAmArAdhakAnA~ncha nirAsArthamvisheShataH || 15|| mithilA sarvathA shaktyA yathAyodhyA tathAhisA | niShkAmAnAM sakAmAnAM j~nAnAnAM j~nAna shAlinAm || 16|| katha~nchittatra chedvAsa uddhArAya bhavedalam | tatra yAtrA mahApuNyA sarvvakAma samR^iddhinI || 17|| evaM rahasyaM tatvasya varNayanti manIShiNaH | dvayornnAma dvayorddhAma dvayostatvaM dvayorvratam || 18|| dvayorArAdhanAnA~ncha dvayoH prItikaraMsamam | itiyeShAnnachedbhAvaste narAH pApabhAginaH || 19|| saMsAreShu nimajjante svakarmma pariva~nchitAH | vashiShThena samAkhyAtA tvatprItyA varNitammayA || 20|| siddhAnta vIjamaparaM shR^iNuShvaikamanA mune | sarvvAdhAraM jaganmUlaM sarvvakAraNa kAraNam || 21|| veda vedAnta siddhAntaM yattatpraNava rUpakam | anAdimadhya nidhanaM vyayadeshya guNaiH param || 22|| vahirantashcha niHsyUta mavA~Nmanasagocharam | anAdimadhya nidhanaM vyayadeshyaguNaiH param || 23|| niShkalaM niShpratidvandvaM nirvvikAraM nira~njanam | sattAmAtraM parambrahma sadasatparameva yat || 24|| vidyAvanto mahAtmAnaH svasvatarkkAnusArataH | nirUpayanti yatki~nchit svasva grantheShu tAntrikam || 25|| tadvyApakasyarUpasya nirguNasyaparAtmanaH | prabhAvAtkAraNaMrAma itinArada sammate || 26|| tachChaktirjjAnakIrUpA tenAbhinnA mahAmune | sUkShmamaj~nAna sarvvasva mitij~nAtvAvimuchyate || 27|| j~nAnasyaieShAparAkAShThA sarvvabhAvaj~na sammatiH | samAptiratragranthAnAM vAchyavAchaka sampadAm || 28|| etAvadveda sarvvasvameShAvai brahma sammatiH | yadanena prakAreNa sItArAmauhR^idinyaset || 29|| sItArAmau svayaM dharmI sItArAmau svayamprabhuH | sItArAmau jagadvIjaM sItArAmau svaya~njagat || 30|| sarveShAM sAdhakAnA~ncha yadarthamvai parishramaH | lakShaNairvahumirlakShyau sItArAmaugatiH satAm || 31|| j~nAnasyaiShA parAkAShThA vij~nAnasyAshrayaH paraH | vij~nAyaitA prayatnena kR^itakR^ityo bhavennaraH || 32|| \-iti shrIbR^ihadviShNupurANe mithilAmAhAtmye trayodasho.adhyAyaH | \section{14} maitreya uvAcha \- etadrahasyamatulaM vij~nAnaM jAnakIpateH | punarviMstarataH ki~nchichChrotumichChAmitatvataH || 33|| svarupannAmacha vyaktaM charitra~nchApi vishrutam | keShA~nchidapi lokesmin keShusha~NkAnavidyate || 34|| parantvayodhyayAtulyA mithilAvarNitAtvayA | tasyA vistAra vyAyAma svarUpANi vadasvame || 35|| tasyAM yAtrAM katha~NkAle kAryyA sarvairmumukShubhiH | kedevAstatra vaisanti, teShAM nAmAnimevada || 36|| parAshara uvAcha \- ga~NgA himavatormadhye nadIpa~nchadashAntare | tairabhuktiritikhyAto deshaH paramapAvanaH || 37|| kaushikI kamalAchaiva tathAviNvavatImatA | yamunAcheti vikhyAtA bhUyasI gairikAtathA || 38|| jalAdhikAdvAgamatI tathAvyAghramatImatA | virajA gaNDalAchaiva tathaivekShvAvatIti cha || 39|| lakShmaNA vAgmatI khyAtA gaNDakIti tataHparA | itipUrvvakramAtproktaM nadInAmAni darshayan || 40|| akukShirvarttinIchaiva ja~NghA jIvApikAtathA | ityAdyA bahavassanti nadyohimavadudbhavAH || 41|| kaushikIntu samArabhya gaNDakImadhigamyavai | yojanAni chaturviMsha vyAyAmaH parikIrttitaH || 42|| ga~NgA pravAhamArabhya yAvaddhaimavatamvanam | vistAraH Sho.Dashaprokto deshasya kulanandana || 43|| mithilA nAmanagarI, tatrAsteloka vishrutA | pa~nchabhiH kAraNaiH puNyA, yAvikhyAtA jagatraye || 44|| nimirnnAma mahArAja, ikShvAko munayonR^ipaH | tenataptaM tapoghoraM yenakhyAtantapovanam || 45|| suvarNamaNirUpatvAtpUrvvasminhi tapovane | suvarNakAnanannAma, tenakhyAti patha~Ngatam || 46|| punastathaivanagarI nirmmitA mithilAmune | tatrajAto mithirnnAma tenasA mithilAbhavet || 47|| devarAta tapobhUmiH shivatuShTikarImatA | yatra prAptaM dhanUratnaM tena yA sAmmavIvabhau || 48|| punaH sIradhvajo rAjA svarNalA~Ngala paddhatau | prAptavAM stanayAyatra tenasArthakarishrutA || 49|| dhanuryyaj~naM kR^itampUrvvaM putrArtha yatsvayamvare | vitroShTitaM dhanuryyatra rAmeNAdbhutakarmmaNA || 50|| etadarthamvisheSheNa brahmarudrAdi devatAH | samarchayanti yatnena, nivasanti taranti cha || 51|| mithilA tairabhuktishcha vaidehI nimikAnanam | j~nAnakShetraM kR^ipApIThaM svarNalA~Ngala paddhatiH || 52|| jAnakIjanmabhUmishcha, nirapekShA vikalmaShAH | rAmAnandakarIvishva, bhAvinI nityama~NgalA || 53|| itidvAdasha nAmAni yaH paThechChruNuyAdapi | saprApnuyAdrAghavashreShThambhuktimmukti~ncha vindati || 54|| prayAgAdIni tIrthAni santi lokeShu puNyadA | parantu rAmaprAptyarthaM teShAMshaktirna vidyate || 55|| iyaM sarvva prakAreNa rAmatuShTikarI dhruvam | yathA sAketa nagarI jagataH kAraNa sphuTam || 56|| tathaivAnanda sarvvasva kAraNannagarItviyam | maharShayo mahAbhAgAstyaktvA sarvva parigraham || 57|| nivasanti prayatnena rAmArAdhana hetave | vishvAmitrastu pUrvvasyAndishivAsaM prakalpayet || 58|| vibhAtuke mahAyogI dakShiNe nivasatyasau | gautamasyAshramaM puNyaM yAmya pashchimakoNake || 59|| nivasantyuShTajaM kR^itvA vAlmIkistatra pashchime | uttare yAj~navalkyastu nivAse mitarassadA || 60|| evameva prakAreNa vasantyanya maharShayaH | sanadI mAtR^ikodeshaH durbhikShAbhirvivarjitaH || 61|| dhanadhAnya samAyukto vanAgama samanvitaH | prasasta naranArIka AdhivyAdhi vivarjitaH || 62|| sadAmravana sampannA nadItIreShu saMsthitAH | tIreShu bhukti yogena tairabhuktiritismR^itA || 63|| himAlayasyavAsArtha munibhiH parira~njitaH | rAjAnashcha mahAbhAgA j~nAnavij~nAna darshanAH || 64|| jIvanmuktA videhAshcha, dehavanto vikalmaShAH | anuShThitAro yaj~nAnAM brAhmaNA paripUjakAH || 65|| nimivaMshyA R^iShiprAj~nA evantatra mahAmune | anyatkiMyatra sAvitrI gaurIshrIdevashaktayaH || 66|| nivasanti prayatnena sarvasiddhi pradAyikAH | yatra sAkShAtsvayaM bhUmau sItAsarvveshvareshvarI || 67|| AvibhUrtA visheSheNa shreShThA rAghavavallabhA | sarvve devA mahAbhAgA R^iShayo brAhmya laukikAH || 68|| ArAdhayanti yAM yatnAt sveShTAyAshcha prakAmyayA | yasyAprasAdatonyatra kalpakoTishatairapi || 69|| naprINAti raghushreShThastapoyoga samAdhibhiH | atastIrtheShu sarveShu mithilA pUjyatesadA || 70|| mithiryena namasyanti deshAntara gatAapi | teShAM bhuktishchamuktishcha jAyatenAtra saMshayaH || 71|| tasmAtsarva prayatnena rAmasyArAdhanannaraH | mithilAyAM vasettatra tyaktvA sarva parigraham || 72|| \-iti shrIvR^ihadviShNupurANe mithilAmAhAtmye chaturdasho.adhyAyaH | \section{15} maitreya uvAcha \- yAni li~NgAni puNyAni, yAni vedoditAni cha | tatra santi mahAbhAga teShAnnAmAni me vada || 73|| parAshara uvAcha \- shilAnAthAbhidhaMli~NgaM tathA vai kapileshvaram | sarvvasiddhipradaM nR^iNAM pUrvadvAre pratiShThitam || 74|| kUpeshvaraM tathAgneye li~NgaM sarvvAgha nAshanam | yAmyAM siddhipradaMli~NgaM kalyANeshvara nAmakam || 75|| pUrvasiddhipradaMli~NgaM vAruNyA~ncha jaleshvaram | saumye jalAdhinAthAkhyaM tatrakShIreshvarammatam || 76|| aishAnyAM trijagatkhyAtamanyovai mithileshvaram | bhairavAkhyo mahAdevo naiR^ityAM grAmarakShakaH || 77|| evamAdIni li~NgAni naikashaH saMsthitAni cha | yoganidrA mahAmAyA tathAnagaradevatA || 78|| girijAdyA mahAbhAgA khyAtAH paramashaktayaH | vahUni puNya khyAtAni tAsAM nAmAni me shR^iNu || 79|| purandarasaraH puNya tatodAsarathaH saraH | bhArgavaM maNDala~nchAkShaM vi.DAlaM rukmiNIsaraH || 80|| janakasyasaraH puNyaM sunetrAyAH sarastathA | baladeva sarastadvat gopAlashcha sarovaram || 81|| dhanuHkShetramiti khyAtaM pAdaprachChAlanaMsaraH | vichitrA.adhUtapApA cha tathAchu~nchumatI tathA || 82|| payasvinI kuNDamatI vikhyAtA tiladIrghikA | lakShmaNAkhyA guNavatI tathA vilvavatImatA || 83|| dIrghikA mahatIpuNyA iShTadA vighnahAriNI | matsyodarI vyAghraharI sthitidAchChahAriNI || 84|| govrajA chitradhArAkhyA khyAtA pUrvvavatAtathA | durgayA chitradhArIcha tathAkhaNDaharI shubhA || 85|| puNyA pAkavatI khyAtA tathA nagaradevikA | sanakAdisaraH puNyo taraNammanmathaH saraH || 86|| manthAnaM kaushalaM chakraM lomashaM rAmasAgaram | saptavedhAbhidhaM tIrthaM dhruvaM gA.Durameva cha || 87|| kedAra vahnikuNDa~ncha madhyamaM jAnakIsaraH | kummAdikaM vAruNa~ncha tathAsArasvataMsaraH || 88|| chaturddIrghikamAkhyAtA tathAkaShTaharaMsaraH | dhAtrI saro viShaharaH vikhyAtaM muralIsaraH || 89|| ga~NgAsarasamityuktaM a~NgarAgAbhidhaM saraH | gautamasya saraH puNyaM vashiShThasyasarastathA || 90|| ityuktaMsarasAnnAma kUpanAmAnimeshruNu | puNyaM sairadhvaja~NkUpaM shatAnandasya kUpakam || 91|| akrUrakUpamityuktaM kUpasaimanakantathA | vidyAkUpaM j~nAnakUpaM itilokeShu vishrutam || 92|| mahAbhAgavata shreShTha varNitA ye jalAshrayAH | teShAM snAnapAnena mahApuNyaM phalambhavet || 93|| puNyAtirekatolabhyA mithilAjAyatesatAm | teShAM yAtrAmahAbhAga tatrakoNeShu sUribhiH || 94|| kriyate parayAbhaktyA purANeShu vinishchitam | maNDalAnAM parAsashcha mithilAyAM prashasyate || 95|| yenakena prakAreNa gamanaM sarvva siddhidama | ekAhambAtryahamvAso mAsikaM vArShikantathA || 96|| janmAvadhiphalaM puNyaM saMsAre.arjjita puNyakam | aShTanaMsarvvatIrtheShu tattaduddeshya daivatam || 97|| snAnaM dAnaM tapohomastarpaNaM shrAddhameva cha | dvijAnAM bhojana~nchaiva tIrthasampatti hetave || 98|| parikramApi trividhA vR^ihatImadhyamAlaghu | mArgashIrShe.athavAmAghe phAlgune mAdhavepi cha || 99|| parikramA prakarttavyA nadImArabhya kaushikIm | brahmacharya vidhAnena haviShyAshI jitendriyaH || 100|| shud.hdhyanti rAmakobhUtvA bhaktavR^indaiH samanvitaH | siMheshvaraM shivannatvA dhyAtvAdeva raghUttamam || 101|| sa~NkalpamAditaH kR^itvA paritaH pariprakramet | kaushikIsa~NgamesnAtvA sa~NgamejAhnavItaTe || 102|| shAlagrAmIMlabheyyAvattAvadvai pashchimAmmukhaH | punarhaimavatamprAptaH punastatkaushikItaTe || 103|| natvAkAmeshvaraMli~NgaM punaH siMheshvaramvrajet | samApya niyamantatra punarAyAtsvamAlayam || 104|| manovAkkAyajaM nityaM pAtaka~nchopapAtakam | sarvvaM nashyatyayatnena sarvAnkAmAnavApnuyAt || 105|| prIyante pitarastasya prIyantetasyadevatAH | prIyate rAghavorAmaH svashaktyA sItayAsaha || 106|| evaMhi vR^ihatIyAtrA varNitA brahmavAdibhiH | tatrAshakyojanaHkashchit purImAtraM paribhramet || 107|| kalyANeshvaramArabhya nivishedgirijAlaye | punarjaleshvara~NgatvA punaHkShIreshvaraM vrajet || 108|| vishramya cha dhanusthAne punaH kalyANa pIThake | apara~nchaklR^ikI proktA mithilAyAH parikramA || 109|| pralApamvA vilApamvA mithyAbhAShaNameva vA | asadvArttAdikaM sarvvaM varjayetsAdhakottamaH || 110|| pUrvokta vidhinAsamyak brahmacharyyavratesthitAH | rAmeniShThA manodgAraM malamUtrANichotsR^ijet || 111|| anyathAchAcharan maurkhyAnnaraH prApnoti kilviSham | prayAtivAghamAMllokAn rAmadveShI bhavettusaH || 112|| tasmAchChuddha tanushshAnto bhajan rAmamananyadhIH | parikrAntellabhedbhaktiM lokamuktintathApare || 113|| madhyamAsA bhavedyAtrA sarvAghaugha nivAriNI | tatrApyashaktashchetkashchit parikrAnto.antaragR^iham || 114|| ga~NgAsAgaramArabhya snAnayAtrAM samArabhet | dhanuHkShetraM punaHsnAtvA purandarasaramvrajet || 115|| kaushaleyasarogatvA snAtvAvai jAnakIhR^ide | vahnikuNDaM samAgatya madhyamaM kuNDamAvrajet || 116|| ratnasAgaramAgatya kauNDilyasyasarovrajet | a~NgarAgAbhidhaM tIrthaM gatvAvaisAdhakottamaH || 117|| punarlakShmaNakuNDetu gatvA sAgarasa~Ngame | snAnAdikaM vidhAyetthaM lokapUjyobhavennaraH || 118|| sarvasiddhimavApnoti janaH prakShINa kalmaShaH | tantrasnAnaM mahAbhAge prAyashchittamitaH param || 119|| tatrApyaMshaktaH kashchichched gatvA dharma~ncha tadvanam | sahAyamvA yathAshaktiH kuryAdvAmArgashodhanaM parikramAvatAmpuNyaM so.apyavApnotya saMshayaH || 120|| \-iti shrIbR^ihadviShNupurANe mithilAmAhAtmye pa~nchadasho.adhyAyaH || \section{16} parAshara uvAcha \- kaushalendraHsaraH snAyAnmArgamAse visheShataH | mArgevai maNDanaM tIrthaM pAdaprachChAlanaMsaraH || 121|| rAmalakShmaNasItAnAM sarAMsi phaladAnivai | pauSheR^ikShasaraH snAyAtpUrNimAyAM visheShataH || 122|| purandara saromAghe pa~nchamyAM shobhane shubhaH | phAlgune pUrNimAyA~ncha vahnikuNDaM mahAphalam || 123|| jyeShTha shukla dashamyAntu ga~NgAtIrthaM vishiShyate | AShADhasyAntime snAyAddIrghikAyAmvisheShataH || 124|| shrAvaNe balarAmasya tIrthe puNyamathAntime | bhAdra maharShipa~nchamyAM snAtavyaM bhArgavaM saraH || 125|| Ashvine mR^itakuNDasya snAnaM sarvvAgha nAshanam | kArttiketu chaturddashyAM snAtavyAvai payashvinIm || 126|| evaM sAmvatsarI yAtrA kAlekAle mahAphalam | visheSheNa mahAbhAga navamyAM rAmajanmani || 127|| jAnakIjanmavArevA vivAhe cha tathApi vA | sarveShAM snAnadAnAni mahApuNyapradamphalam || 128|| kaushikIM mAdhave snAyAnmAghevai kamalAntathA | dugdhAM vilvavatImmArge kArttike yamunAntathA || 129|| bhUyasIM gairikA~nchaivamAshvine phaladAmatA | bhAdra jalAdhikApuNyA jyeShThe vyAghravatItathA || 130|| virajA shrAvaNe puNyA maNDalA phAlgunetathA | iShTAvatI tathApauShe chaitrevai lakShmaNAshubhA || 131|| vAgmatI phAlguneshastA gaNDikI chApi kArttikI | malamAse visheSheNa gairikA phaladAyinI || 132|| chandrasUryyoparAgeShu sarvAnadyaH shubhAvahA | niShkAmAnAM visheSheNa niyamonAtravidyate || 133|| sarAMsi puShkariNyashcha mArgashIrShe visheShataH | chaitrevA snAnataH puNyA navamyAM mAdhavetathA || 134|| visheSheNa mahAbhAga snAtavyaH pa~nchaparvvasu | puNyaM sarvveShu yogeShu nAtrakAryyAvichAraNA || 135|| navarAtradvayormadhye pUjanIyAH prayatnataH | sarvvegirAdhirAsAmyaM phAlgune shAmbhavetithau || 136|| evaM yAtrA kramaH prokto mithilAvAsinAM mune | na kAlaniyamasteShAM ye prAptA dUradeshataH || 137|| mithilAvAsa mAsAdyajIvanmukto bhavennaraH | dehAnte rAghavaM prApya tadbhaktaiH sahamodate || 138|| snAnandAna~njapohomaH devatArchchana vandanam | iShTagarttAdikaMsarvvaM mithilAyAM mahatphalam || 139|| visheSheNa pratiShThAyAH phalaMvaktuM na shakyate | nirmAya shaudhashikharaM yenasaMsthApyatehariH || 140|| samuktaH sa~nchitaiH pApaiH prArabdhaishcha visheShataH | jIvanmuktatamo bhUtvA haressAyujyamApnuyAt || 141|| yoyo yAMyAM tanUbhaktaM taduddishya cha daivatam | saMsthApya pratimAM puNyAM devalokaM sa gachChati || 142|| sarvvasAdhanajAtebhya pratiShThAtu mahAphalA | mithilAyAM visheSheNa sArantu niyataMsmR^itam || 143|| \-iti shrIbR^ihadviShNupurANe mithilAmAhAtmye ShoDaSho.adhyAyaH | \section{17} maitreya uvAcha \- yaeSha mithilAmadhye pinAkaH paridR^ishyate | tasyAgamaH prabhAvovA yadyajjAnAsi saMshame || 144|| parAshara uvAcha \- samyak pR^iShTantvayAbrahman yadetachChAmbhavantanuH | tasyaprabhAvo dharmmaj~naiH vij~nAta brahmalaukikaiH || 145|| purA.asurANAM kShemArthaM tripura~ncha vinirmmitam | yatratairddAnavairddevA devaloke parAjitAH || 146|| tadA brahmAj~nayA devairvishvakarmA prachoditaH | vinirmmAya dhanUratnaM sha~NkarAya niveditam || 147|| tenaiva dhanuShArudro dadAha tripuraMruShA | punaH prasannobhagavAn devarAtasya bhaktitaH || 148|| nyAsabhUtamidantatra sthApitaM hyaparandhanuH | tadA prabhR^ititadvaMshaiH pUjitaM tadvaraM dhanum || 149|| paramparAkramaprAptaM janakasyamahAtmanaH | tena sampUjitaM brahman dhanuH sarvAghanAshanam || 150|| tasyAtmajA samutpannA jAnakI lokavishrutA | tasyAH svayamvare shuklaM dhanuretadvinishchitam || 151|| kaishchinna chAlitantachcha sthAnAdgurutaraM dhanum | mahAdeva prabhAvAdya svashaktyA gauraveNa cha || 152|| kaushikena sahAyAto rAmo dasharathAtmajaH | didR^ikShushcha pinAkasya yaj~narAShTamupAgamat || 153|| tena chotthApitaMsajjaM vikR^iShTaM gurusAravat | madhyebhagnaM dhanurbhImaM itilokeShuvishrutam || 154|| tadetachChAmbhavandivyaM vishvakarmmA vinirmmitam | yathArAmeshvaraMli~NgaM dhanuSho darshanantathA || 155|| atipAtaka jAtAnAM sAdhanaM dvitayammatam | kalauyena mahAbhAga kR^itAyAtrA svayammune || 156|| athavAtaM namasyanti jIvanmukta tamohisaH | paraloka bhayAdbhItAstaM namasyanti yenarAH || 157|| tepipApairvimuchyante prayAnti shubhagA~Ngatim | manuShya dehamAsAdyaye na rAmeshvara~NgatAH || 158|| tepApiShThAstu loke.asmin devatA kroshamAjanAH | Alashya dUradeshasthA yena yAnti mahAmune || 159|| draShTraMvaivAlukAli~NgaM setubandhashivasthitam | prAyashchittaM bhavetteShAM ghora pApavishodhanam || 160|| mithilAyAM samAgamya yedR^iShTva shAmbhavandhanuH | pApApanodananteShAM jAyate tasyadarshanAt || 161|| tasmAtsarvva prayatnena dhanuryAtrAM samAcharet | yenadR^iShTaM dhanuHkhaNDaM sarvva pApApanodanam || 162|| shrIrAmakarajaspR^iShTaM sAkShAdbhuvanapAvanam | pratyakShaM j~nApakaM shreShTha dhanurvvIryya prakAshanam || 163|| AsR^iShTi nishchalandivyaM sthAsyatyavanimaNDale | mahAvaiShNavasaMskArairmahAyaj~na vratAdibhiH || 164|| mahApuNyAtirekaishcha dhanuShodarshanambhavet | etadrahasyaM sarvvasvaM sarvva brahmarShi sa~Ngatam || 165|| purANaj~naishcha nirNItaM yadrAmAbhimukho bhavet || 166|| \-iti shrIbR^ihadviShNupurANe mithilAmAhAtmye saptadasho.adhyAyaH | \section{18} maitreya uvAcha \- mithilA nimivaMshyAnAM rAjadhAnItimeshrutam | sAkathampuNyatIrtheShu gamyate tadvadAdhunA || 167|| parAshara uvAcha \- harerArAdhanaM loke yatra yatra jalekR^itam | tadevatIrthaM vij~neyaM darshanAtpuNyadaM nR^iNAm || 168|| iyantu mithilApuNyA svayaM rAmasvarUpiNI | na sApekShAnya saMskArairnnasApekShA surAlayaiH || 169|| parantu munibhiH pUrvvaiH kA~nchanAraNya vAsibhiH | harerArAdhanaM puNyaM bahudhAtatravaikR^itam || 170|| vaivasvata manorvvaMsha ikShvAkostanayonibhiH | gautamayAjaka~nchAtra yaj~namatraiva chAkarot || 171|| vashiShThe naruShAshapto vashiShTha~nchApi so.ashapat || 172|| videhatvandvayorAsIt purANeShukathAsphuTA | punarnnimi sharIrasya matthanaM munibhiH kR^itam || 173|| mithistatrasamutpanno mithilAtena sAbhavat | tadAprabhR^iti tadvaMshyai rAjadhAnI nirUpitA || 174|| rAjAnaH svamahAbhAgA darshane gR^ihamedhinaH | parantu munibhistulyA tapoyoga samAdhiShu || 175|| nirllepAmAyikairbhogai padmapatramivAmbhasA | j~nAnavij~nAnasAraj~nA paramAnandalakShaNA || 176|| visheShato rAjaratnaM janakonAmanAmataH | jAnakI yatrachotpannA nimivaMsha prakAshinI || 177|| yasya bhaktiprabhAveNa rAmodAsharathiH prabhuH | jAmAtR^itvaM samutpanno kautuke phaladapradaH || 178|| tasyeya nagarI puNyA tenajAtA mahAphalA | vikhyAtA jAnakInAmnA visheSheNAbhavanmune || 179|| maitreya uvAcha \- kathaM sItA samutpannA tasyalA~Ngala paddhatau | kasya puNyAtirekeNa tadIyA tanayA bhavat || 180|| parAshara uvAcha \- janakAnAM kule brahman maharShi samatejasAm | maryyAdayA samApannaM sarvvalokeShu vishrutam || 181|| j~nAnavij~nAna sampannaM AdhivyAdhivivarjjitam | harSharomA visheSheNa lokevikhyAta pauruShaH || 182|| tasya putradvayaM chAsIjjyeShTha sIradhvajomataH | tadguNaiH samatAMyyAto dvitIyastu kushadhvajaH || 183|| sarvve tadvaMshajAH bhUpAH khyAtA janaka nAmataH | tenAsau sarvvalokeShu vikhyAto janakAbhidhaH || 184|| pituryyuparate rAjye sthApito janakAbhidhaH | jyeShThaH sIradhvajorAjA granthAnAmA karomahAn || 185|| dharmeNa pAlayan rAjyamadharmAtparivarjjayan | sashashAma mithiryyovai rAjyannihatakaNTakam || 186|| svayamprAdurabhUddharmmAdratnaM svarNaM khani~Ngirau | dhanadhAnyavatI sphItA bhUmiH kAmadudhAvabhau || 187|| Ijyate bahuvidhairyyaj~naiH devatA tuShTikArakaiH | brAhmaNAntoShayAmAsa dAnasammAna bhaktibhiH || 188|| tasya shAsita dharmmeNa rAjyenihatakaNTake | anAvR^iShTiH samApannA yathAsampIDitAprajAH || 189|| maharShibhiH samAdiShTa mArgeNa mithilAdhipaH | mAdhave dhavalepakShe navamyAM yaj~namArabhet || 190|| svarNalA~NgalamAdAya vichakarSha mahItalam | tatraputrIsamutpannA tAntadAgR^ihamAnayat || 191|| jAnakItenavainAmno vikhyAtA bhuvanatraye || 192|| kadAchinnArado yogI tatrAgatya mahAmuniH | sItetinAmnAchAbhAShya rahasyaM tadupAdishat || 193|| nArada uvAcha \- iyamputrImahAbhAgA kulodyotakarIti cha | sItetinAmnA vikhyAtA bhaviShyati jagatraye || 194|| asyAbharttA prabhussAkShAtparamAtmA bhaviShyati || 195|| etadarthaMhibhavatA karttavyaM yatnamuttamam | svayamvare prakarttavyaM dhanurutthApanampaNam || 196|| nAnyashchAlayitAchApaM prabhoshchapuruShAdR^ite | tasyasambandhatorAjan ! sarvvAn kAmAnavApsyasi || 197|| iyantu tulayArAjan chaturvarga pradAyinI | ApannAnAM prayatnAnAM sarvvApadvinivAriNI || 198|| dhanyosi kR^itakR^ityosi lokavandyosi bhUpate | yattvayA tanayAlabdhA hrI, shrI, kIrtyAdivanditA || 199|| ityupAdishya rAjendra brahmalokaM jagAmasaH | tvatprItyA varNitaM sarvvaM rahasyaM mithilodbhavam || 200|| etachchabhAvayennityaM shrutvAvai hR^ididhArayet | tasya tuShTA bhavetsItA sAkShAdrAghavavallabhA || 202|| \-iti shrIbR^ihadviShNupurANe mithilAmAhAtmye aShTAdashAdhyAyaH | \section{19} maitreya uvAcha\- vichitramihamAkhyAtaM varNitaM bhavatAmune! | vaishAkhe jAnakIjAtA vrataM tatra kathaM bhavet || 202|| nirNayastasya kAlasya vidhishchApimunIshvaraiH | yathAvinirNitaH shAstre siddhAntaM tasyashaMsame || 203|| parAshara uvAcha\- vaishAkhasya sitepakShe navamI maghasaMyutA | saivamadhyAhnayogena shasyate vratakarmmaNi || 204|| vividhApi tithirgrAhyA navamIshabdasa~NgrahAt | tithikShaye tithervR^iddhau titherviddhethavAmune || 205|| madhyAhnavyApinIgrAhyA karmakAlastushasyate | paravashasyatetadvai madhyAhnecheddinadvaye || 206|| dinadvayepitadvyAptau tadAsA gR^ihyateparA | dashamyAM pAraNaMshastaM dashamIM naivala~Nghayet || 207|| upavAsa kramorAma navamyAMhi yadAcharet | puNyashrIsu gR^ihasthashcha shraddhAvAMshcha dvijAlaye || 208|| nirmmAya maNDapashreShThaM tatra pUjanamAcharet | sauvarNIM rAjatI~nchApi pratimAM kArayennavIm || 209|| palaiH ShoDashabhiH kAryyA dashapa~nchabhirevavA | tAvadbhiH karShapairvvApi tAvanmAShairathApivA || 210|| vittasAThyannakurvvIta sarvvadharmma kriyAdiShu | j~nAnamudrAdharaM j~nAnaM vIrAsana samAshritam || 211|| divyasiMhAsanAsInaM nyasedaShTa dalAshraye | shrIrAma vAmabhAgasthAM sItAM sarvvA~NgashobhanAm || 212|| nIlapadmadharAndevIM kArayetsAdhakottamaH | lakShmaNaM pashchime bhAge dhR^itachChatraM sachAmaram || 213|| pArshve bharata shatrughnau tAlavR^inta karAvubhau | A~njaneyaM tathAchAgre eShavai pratimAkramaH || 214|| pUjAsyAdvaiShNave pIThe vedikopari saMsthite | prANapratiShThA mantraishchanyasetprANAn prayatnataH || 215|| saMskArAn vidhivatkR^itvA devamAvAhya pUjayet | AsanaM svAgataM pAdyaM arghyamAchamanIyakam || 216|| gandhapuShpantathAdIpaiH dhUpanaivedyameva cha | tAmbUla~nchetirAmasya sItAyAshchApipUjanam || 217|| yaj~nasUtropachAretu sItAyaibhUShaNannyaset | sachChatraM chAmarandatvA lakShmaNampUjayetataH || 218|| gandhapuShpaM tathAdhUpaM dIpannaivedyamevacha | pa~nchA~NgametatsarvveShAM pUjAyAeShavaikramaH || 219|| pUjA puruSha sUktaishra rAghavasyaprashasyate | shrIsUktairjAnakIpUjA kAryyA sA sAdhakottameH || 220|| anyeShAM nAmamAtreNa chaturthyantenapUjayet | athavA brahmagAyatryA sarvvapUjana siddhaye || 221|| evaM homo.api karttavyaH tarppaNasyaiShavaikramaH | punaH sha~NkhajalaM grAhyaM arghandatvA vichakShaNaH || 222|| rAmabhadra mahAbhAga raghuvIranR^ipottamaH | gR^ihANArghaM mayAdattaM kR^ipayA raghunandana || 223|| utapannAsi mahAbhAge svarNalA~Ngalapaddhatau | gR^ihANArghyaM mayAdattaM kR^ipayA mithileshaje || 224|| mithilAdhIshvaraM pArshve janakaM tatra pUjayet | pa~nchA~Nga pUjanaM kR^itvA arghyantasmainivedayet || 225|| videhAdhiparAjendra mithilesha kR^ipAnidhe | gR^ihANArghyaM mayAdattaM sarvvasiddhiM prayachCha me || 226|| narttanaM gItavAdyAdi kR^itvA cha divasannayet | rAtrAvapimahApUjA kR^itvAjAgaraNA~ncharet || 227|| pAraNAhedvijAyAtha bhojayitvAtubhaktibhiH | shuchaye devabhaktAya pratimAntAnnivedayet || 228|| athavA yadichedbhaktiH pUjAyAM naiShThikIbhavet | tadAtAM svagR^ihesthApyaM pUjayetpratyahaM sudhIH || 229|| AchAryyAya pradAtavyA dakShiNA~NkA~nchanaM bhuvam | gAM savatsAnnavaMvastraM ratnandhAnyaM gR^ihAdikam || 230|| athavA shaktitodeyaM yathAtuShyedvijottamaH | bhUyasIM dakShiNAndadyAt svastivAchanapUrvakam || 231|| evamArAdhitorAmaH sItayA sahabhaktitaH | dadAtiparamAn kAmAn surANAmapidurlabham || 232|| nAnena sadR^ishampuNyaM nAnena sadR^ishaMvratam | rAmatojAyate dharmmaM nAnenasadR^isha~Nkvachit || 233|| surApI brahmAsteyI gurupatnI pragharShakaH | shuddhatAmApnuyussarvve prayAnti paramA~Ngatim || 234|| \-iti shrIbR^ihadviShNupurANe mithilAmAhAtmye ekonaviMsho.adhyAyaH | \section{20} maitreya uvAcha\- mithilAdhipatervveshma durgANi parikhAstathA | antaHpurANi sarvvANi yathAkArANivarNaya || 235|| parAshara uvAcha\- durga~njanakarAyasya parikhA tritayAnvitA | nekashAla samutsaudhaM durga kuTTimasaMyutam || 236|| vaNijAmApaNairyuktaM vIrAvAsavirAjitam | nimivaMsha prasUtAnAM gR^iharatnaM sushobhitam || 237|| tanmadhye rAjarAjasya sphaTikaM mandiraMvaram | vAmetvaMshe dhvajAvAsaM gR^iharatnaiH samanvitam || 238|| rAjarAja gR^ihopAnte gajAshva bhavanAni cha | gopuraM prAgbhavadvAraM tadantarvvarttinIsabhA || 239|| aishAnyAM rAjate brahman mahAratnaughasa~Nkalam | vAyavyetugR^ihArAmaM naiR^Ityekosha sa~nchayam || 240|| pUrve ra~NgAvalImvidyAditi vai mandirakramam | madhyerAjAlayaMshreShThaM tanmadhye svarNamaNDapam || 241|| suvarNa maNDapaM dR^iShTvA sarvva~NkAleShu mAnavaH | sAyujya phalamApnoti rAmasAnnidhyameva cha || 242|| mahApAtakinoloke pApiShThA ye narAdhamAH | pashavaH pakShiNaH pretA yevA te pApayonayaH || 243|| katha~nchittatra chejjAtAstepiyAnti pararA~Ngatim | kimpunaryyAntiyebhaktyA jAnantutatphalammune || 244|| evamevavidhAnena rAjate rAjamandiram | rAjAlaye vashiShThasya aishAnyAM kalpapAdapam || 245|| evamAdi prakAreNa divyasampattishobhitam | durgaM durgatamaM divyaM vikhyAtaM bhuvanatraye || 246|| samArabhya mahAbhAga pUrvve hariharAlaye | tathA maitreya nirddiShTaM pashchimevAjaleshvaram || 247|| girijAlayamArabhya yAvadvai dhanuShasthitam | itidurgasyamaryyAdA mithilA sA mahApurI || 248|| tatprAnta vATikAmishcha vividhaishcha jalAshayaiH | shobhatetIrabhuktishcha dhanadhAnya samAkulA || 249|| uttare kA~nchanAraNyaM maharShigaNa shobhitam | bahupuShpa phalopetandvitIyamivanandanam || 250|| saroja vanamAkhyAtaM santAna vanameva cha | mandAravanamityeva sarvvataH puShpitadrumam || 251|| champakAraNyamAkhyAta kelikautuka kAnanam | kumudaM sukhadamproktaM vasantAraNyameva cha || 252|| sphaTikaM pratima~nchaiva tathAnandavivarddhanam | shR^i~NgAra kAnana~nchaiva upamAna tiraskR^itam || 253|| sugandhirasasampannaM sugandhikusumAkaram | kandaraM kAntikallolaM lava~Ngavanameva cha || 254|| ketakI vanamityeva kA~nchanAraNya madhyamam | tatprAnte girayaH pa~ncha teShAM nAmAnimeshR^iNu || 255|| kulAdriH pashchimekhyAtaH svarNAdristu tathottare | kautukAdristathAvAme pUrva bhAge madhushravaH || 256|| sa~njIvana girirmadhye khyAtolokatrayemune | durgasya pashchime bhAge yojanatritayAbhidham || 257|| yaj~nasthalaM narendrasya yatralA~Ngalapaddhatau | samutpannAmahAbhAgA sItArAghavavallabhA || 258|| tadvisheShaphalaM loke sarvvakAmapradAyikAm | mithilA sarvvataH puNyA sarvvAkAreNa shobhitA || 259|| tasyAM nivAsinAM puNyaM mayAvaktuM na shakyate | sadyo vinAshayetpApaM mithiletiprakIrtanAt || 260|| dhanyAste ye prayatnena nivasanti mahAmune | vicharenmithilAmadhye grAmegrAme vichakShaNaH || 261|| sakhaNDAnAM vidhiriyaM vItarAgavatAmapi | kapileshvaramArabhya hariNAkShI~ncha pAvanIm || 262|| pippalIvanamAgatya punaH puShpaharaM vrajet | rUpasthAnaM punargatvA varNasthAnaM tatovrajet || 263|| vilAvatIM haritvekIM gachChetkUpeshvarampunaH | mithileshapuraM gatvA vanamAmadramAlayam || 264|| punaH siMheshvara~NgatvA tAravallIMsapippalIm | siMholakAmathogatvA punashchatrapanAyanam || 265|| sindUreshvaraka~NgatvA tato rAjAlayaMvrajet | sR^ikhelIM samupAgamya gachChedviShaharaM tataH || 266|| ma~NgalAM ma~NgalavatIM virajAM pApa hAriNIm | valavarddhakabhAvinyAM jAmvatIM jIva putrikAm || 267|| evaMvaimithilopAnte vasan grAmeShvananyadhIH | nayetkAlaM kR^ipApAtraM vicharansAdhakottamaH || 268|| sampannAnAM vidhiriyaM munInAM vItarAgiNAm | nivasedurajaM kR^itvA vANaprastho.athavAkvachit || 269|| \-iti shrIbR^ihadviShNupurANe mithilAmAhAtmye viMsho.adhyAyaH | \section{21} parAshara uvAcha\- idaM samAsataH proktaM tava prItyA mayAdhunA | mAhAtmyaM mithilAyAshcha kopivaktuM na shakyate || 270|| rAmatuShTikarAMloke sarvvakAmasamR^iddhinIm | mithilA sarvvataH puNyA surANAmapi durlabham || 271|| prayAge bahuvarShANi kAshyAMvA bahuvArShikam | naimiShevA kurukShetre janmAvadhivasennaraH || 272|| avantyAM viShNukA~nchI~ncha naranArAyaNAshrame | vya~NkaTe.adrau mahApIThe ga~NgAsAgara sa~Ngame || 273|| muktikShetre haridvAre brahmAvartte gayAshire | Ajanma nivasedyastu parikrAme bhuvantathA || 274|| gavAM lakShapradAtA cha shataprAmapradAyakaH | suvarNamerudAtA cha ratnAkara pradAyakaH || 275|| yAjakaH sarvvayaj~nAnAM svAdhyAya niratastathA | kubjAti kubjakarttA cha prAjApatyenivarttakaH || 276|| pArAkAdi vratairyuktashchandrAyaNa vivarttakaH | tilAshI cha tathaivAha pa~nchagavyena varttakaH || 277|| patrAhArI jalAhArI nirAhArastathaiva cha | darIshAyI girauvAsI grIShmepa~nchAgni sevakaH || 278|| saevatilAvAsI shishire salileshayaH | Urddha vAhurvvasaMyyashcha sthANuH kAmAkuNistathA || 279|| brahmakShatrAnuvarttI cha tatvaj~nAnaikachintakaH | yAgeShvabhiratashchaiva devatArchchana tatparaH || 280|| purashcharyyAvatashchaiva haviShyAshI jitendriyaH | nikhilaiH sAdhanaiH svIyairvvahujanma samarjjitaiH || 281|| mahApuNyAtirekaishcha ? cha bhArate | mithilAyA nivAsasya narAH saMyyAntiyogyatAm || 282|| ya idaM shrAvayennityaM shrutvAnAhR^ididhArayet | sItArAmauhR^idinyasya natvA samprApnuyAddhruvam || 283|| prIyante pitarastasya prIyante tasyadevatAH | devAnAM mAnyatAlabdhA sarvvAn kAmAnavApnuyAt || 284|| \-iti shrIbR^ihadviShNupurANe mithilAmAhAtmye parAshara\-maitreyasaMvAde ekaviMsho.adhyAye mithilAmAhAtmyaM sampUrNam | ## \medskip\hrule\obeylines Please send corrections to sanskrit@cheerful.com Last updated \today https://sanskritdocuments.org \end{document}