% Text title : Meghadutasamasyalekhah by Meghavijaya % File name : meghadUtasamasyAlekhaHmeghavijaya.itx % Category : major\_works, jaina % Location : doc\_z\_misc\_major\_works % Author : Meghavijaya % Description/comments : A message to Meghavijaya's Jain Guru through Megha taking 4th line of each shloka of Kalidasa's MeghadUtaM as a Samasya pUrti % Latest update : August 18, 2019 % Send corrections to : sanskrit at cheerful dot c om % % This text is prepared by volunteers and is to be used for personal study % and research. The file is not to be copied or reposted for promotion of % any website or individuals or for commercial purpose without permission. % Please help to maintain respect for volunteer spirit. % \documentstyle[11pt,multicol,itrans]{article} #include=ijag.inc #endwordvowel=.h \portraitwide \parindent=100pt \let\usedvng=\Largedvng % for 1 column \pagenumbering{itrans} \def\engtitle#1{\hrule\medskip\centerline{\LARGE #1}} \def\itxtitle#1{\medskip\centerline{\LARGEdvng #1}\medskip\hrule} \def\endtitles{\medskip\obeyspaceslines} %% \begin{document} \engtitle{.. meghadUtasamasyAlekhaH by Meghavijaya ..}## \itxtitle{.. meghadUtasamasyAlekhaH ..}##\endtitles ## ## meghadUta samasyAlekhaH of Meghavijaya. In this Jain work, the author is sending a message to his Jain Guru through Megha. He has taken 4th line of each shloka of Kalidasa's MeghadUtaM as a Samasya, and composed three more lines to complete the samasya shloka, as a samasyA pUraNa. Thus, the 4th line of each shloka in both kAvyas are identical, though the stories are entirely different. The poetical metre of this work is mandAkrAntA, as expected. NOTE: Another similar work, "pArshvAbhyudaya", a Jain philosophical work, by another Jain poet Jinadasa (8th century) is available, in which all the four lines in all the shlokas of KalidAsa's meghadUtTam, in the original order are used as a samasyA pUrana (so it is much larger than the present work). This work is of interest, since it embodies the oldest version of kAlidAsa's meghadUtam as it was availabe in the 8th century. The introduction in the publication of the present work says the following: ## asmi.Nlekhe kasmi.Nshchitpure chAturmAsikIsthitiM kurvadbhiH kavibhirmeghadUtadvArA shrIdevapattanasthatapagaNapatishrImadvijayaprabhasUrIshvarANAM kushalavArtAdisaMsUchakaM vachikaM preShayadbhirdevagiryAdInAM varNanaM kR^itamasti || atha mahAmahopAdhyAyashrImeghavijayavirachito meghadUtasamasyAlekhaH | (mandAkrAntAvR^ittam) svasti shrImadbhuvanadinakR^idvIratIrthAbhinetuH prApyAdeshaM tapagaNapatermeghanAmA vineyaH | jyeShThasthityAM puramanusaran navyara~NgaM sasarja snigdhachChAyAtaruShu vasatiM rAmagiryAshrameShu || 1|| tasyAM puryAM munigaNagurorviprayogI sa yogI nItvA mAsAn kadichidachirAdvAchikaM netukAmaH | bhAdre pa~nchamyudayadivase meghamAshliShTasaudhaM vaprakrIDApariNatagajaprekShaNIyaM dadarsha || 2|| matvA tasyA.abhyudayanadashAM vAyunonnIyamAnAM cheto vAchaM jhaTiti gamanApekShamUche.asya sAdhoH | pratyAsanne.apyayi ! tava gurau kAryakAryAsti yogaH kaNThAshleShapraNayini jane kiM punardUrasaMsthe || 3|| tadvijj~naptyai tvaraya rayataH svaM punAnA.a.ashunAnA \- bhAvairevaM kimiva manasodIrNavAkyaH sa bAlaH | hastAmbhojadvayarachanayA nirmitArchAya tasmai prItaH prItipramukhavachanaM svAgataM vyAjahAra || 4|| kvAyaM prAyaH pavanasalilajyotiShAM sannikAyaH kvArthashchAyaM pravaNakaraNairyo vidheyaH samarthaH | harShotkarShAditi sa sahasA chintayannUchivAMstaM kAmArtA hi prakR^itikR^ipaNAshchetanAchetaneShu || 5|| jaj~ne bhUmAvativiShamatA.anyonyasAmrAjyadausthyA \- tkashchinmAM no nayati yatinAmIshiturvArttavArttAm | tattvAM yAche svavashamavashAsR^iShTivishvopakAraM yAch~nA moghA varamadhiguNe nAdhame labdhakAmA || 6|| bhrAtastrAtastvamasi bhuvane jIvanaM jIvanandI tApavyApApahR^itinipuNastatpayovAha ! ramyA | gamyA chArai ruchiranagarI devakAtpattanAkhyA bAhyodyAnasthitaharashirashchandrikAdhautaharmyA 7|| nityaM chetaH sphurati charaNAmbhojayoH sUrirAjaH kAyaH sarvaiH samayaviShayaiH sannibaddhAntarAyaH no chedIdR^irggurusurataruM prApya kaH syAddavIyAn na syAdanyo.apyahamiva jano yaH parAdhInavR^ittiH || 8|| shreyasyarthe prabhavati balAdantarAyastadasya pradhvaMsAyAbhyuchitamachirAdAchireyaM bhajasva | lAbho.apyatra tridashalalanAnetrasaMvIkShaNaistvAM seviShyante nayanasubhagaM khe bhavantaM balAkAH || 9|| || atha prAptanuSha~NgaM shrIshAntijinavarNanam || devaH shAntirbhavati bhavinAM durbhavAmbhodhisetu \- rheturbhUyo.anubhavabhava (?) bhogasaMyogalakShmyA | ## one syllable (guru) missing ## duShTaiH kaShTairvyayabhayamayaiH sanniyoge.a~NgabhAjaH sadyaHpAti praNayihR^idayaM viprayoge ruNaddhi || 10|| asyAhvAnasmaraNakaraNodbhUtabhUyaHprabhAvAH shraddhAbhAjo vitatamurajasyeva garjaM nishamya | nR^ityArambhe jinapatipuraH sa~njigISho svaruchyA sampatsyante nabhasi bhavato rAjahaMsAH sahAyAH || 11|| arhatyasmin sR^ijati bhuvanodbhAsanaM dIparUpe chetovR^ittIrbahalatamasashChedanAya prapadya | syAttatrAbhipraNatamanujasvargivargasya chitraM snehavyaktishchiravirahajaM mu~nchato vAShpamuShNam || 12|| harShAdvarShAvihitahitakR^itsnAtrakR^ityaH prasUnai \- rvAtAnItaiH praNayatu vibhoshchArucharyAM saparyAm | kurvannurvIM svatanumatanuM tIrthabhAvAshritAnAM kShINaH kShINaH parilaghupayaH srotasaM chopabhujya || 13|| devasyAsya prasavasamaye dikkumArIbhiruchchai \- rgandhAmbhodaH prasR^imarasumA.a.amodashAlI vichakre | pitrA tatrArjitasukR^itatato vishvashIrShe tvameShi di~NnAgAnAM pathi pariharan sthUlahastAvalepAn || 14|| udyadbAlAruNaghR^iNigaNonmishrashuddhAshmagarbha \- chChatreNaitAM tanumanudinaM bhAsitAmasya pashya | mandAradruprabhavanichayaiH pathyanepathyabhAjo barheNeva sphuritaruchinA gopaveShasya viShNoH || 15|| shyAmIbhAvaM shamayitumanA vAmabhAge vitatyA prAdakShiNyaM naya gurumurushreyasA devamenam | nR^ityAsaktAmaravaravadhUveShavastrAyamANaH ki~nchitpashchAdvraja laghugatirbhUya evottareNa || 16|| sha~Nke rAkAtuhinakiraNo vaishvasenisvarUpA \- chchakre pUjAspadamiha mR^igaM svasya saMvAhakaM khe | na kShudre.api prathamasukR^itodbhAvajanmopakAraH prApte mitre bhavati vimukhaH kiM punaryastathochchaiH || 17|| ra~NkushchandraM jinamukhavibhAmoShasa~njAtadoShaM pAdAmbhoje makharamiShato.abhyAnayatsaprasAdam | svIyotsa~Nge tadiva hariNo dhIyate shItabhAsA sadbhAvArdraH phalati na chireNopakAro mahatsu || 18|| gAyantInAM jinavarapurashchArulIlAvatInAM rUpotprekShAvivashamanasi tvayyathAgraM prapanne | prAptaH svAhAshanajanamanaHkAmyatAM maNDapo.api madhye shyAmaH stana iva bhuvaH sheShavistArapANDuH || 19|| nAnAratnAbharaNakiraNairbhUShitAM dyUShitArchyAM jainImarchAM tava vinamataH kA.api kAntirbhavitrI | yAmAlikyAbhinavanavanairvarNayiShyanti siddhAH bhaktichChedairiva virachitAM bhUtima~Nge gajasya || 20|| tasyAH snAtre danujamanujairgAtrapAvitryahetau sR^iShTe diShTyA plutamaviralaM kShIramAdeyameva | tanmAhAtmyAtpavanayavanaste.abhibhUtyai prabhurna riktaH sarvo bhavati hi laghuH pUrNatA gauravAya || 21|| lokAH kuShThAdgalitavapuSho nirvirokAH sashokAH arhatsnAtrAmR^itabharasaraHsnAtamAtrAH kShaNena | bhUtvA bhAsvallalitatanavo divyabhogairbhajanti sotkaNThAni priyasahacharIsambhramAli~NkitAni || 22|| || iti jinavarNanam || nAsminmArge.asmyahamayi ! gatastachcha yAtrAnuveshma gatvA shrAddhAH sadayahR^idayAH sampadAM sa.npradAyAH | praShTavyAste gurumukhaghanAnnirgaladvAgjalAnAM sAra~NgAste jalalavamuchaH sUchayiShyanti mArgam || 23|| ratnashreNIrachitanichitasvarNasa~NkIrNasaudhe \- ShvasyAM jAlantaraparilasallolanetrAkalApaiH | shuklApA~NkairmadhuravachanairvandanAM vaktukAmaiH pratyudyAtaH kathamapi bhavAn gantumAshu vyavasyet || 24|| vR^iShTe hyatra tvayi pratigR^ihaM ketakotsedhahetau dhArAyantrAvalaya uditottu~Ngara~Ngattara~NgAH | antarmajjatsarasijadR^ishAM vakrapadmaiH sapadmAH sampatsyante katipayadinasthAyihaMsA dashArNAH || 25|| prasthAnArthaM tava savayasaM prArthayasvArthavantaM kAsAraM taM jalajarajasA pItavAso vasAnam | sindhvA vadhvA adharamadhuraM yaH pibatyunnamayya sabhrUbha~NgaM mukhamiva payo vetravatyAshchalormi || 26|| sthitvA tIre dhruvamupasarachcha~nchalAcha~nchalAkShIH dhArAhastaiH kusumamadhurAM darshayestAM vanAlIm | yA prAyogyaiH suratalalitaprakriyANAM priyANA \- muddAmAni prathayati shilAveshmabhiryauvanAni || 27|| saMsthAnena prahitamatulaM vIkShya pakvAnnavR^inda \- mudyAne.api svataruShu chalachChAkhikAnAM miSheNa | puShpashreNIM prahitumanasi (?) pronnatAnAM samedhi chChAyAdAnAt kShaNaparichitaH puShpalAvImukhAnAm || 28|| asyAM puryAM narapatinamanmaulimAlArchitAMhriH sAheH putraH sunayanayanaH pAti lokAn piteva | gIrvANastrIsadR^ishasudR^ishAM tasya saudhorddhagAmI lolApA~Ngairyadi na ramase lochanairva~nchito.asi || 29|| nAryaH puryAM pratigR^ihamiha shreNimApUrya tUryai \- ruddishyeyaM pranayarachitaM gAnamuttAnayanti | shrutvA tAstvAM rasitamasitairmohayiShyantyapA~NgaiH strINAmAdyaM praNayavachanaM vibhramo hi priyeShu || 30|| rodasyostvAM parichitamiti svIyachitte.avadhR^itya sImanyasyAH kR^iShikarajanA bIjarAjIM vitenuH | sa.npratyeShA.a~NkuramukulanaiH prA~njalIbhUya namrA kArshyaM yena tyajati vidhinA sa tvayaivopapAdyaH || 31|| dhanyo.asi tvaM jaladapaTale ! dakShiNasyAM pravishya dR^iShTaM yena pravaranagaraM sArametajjagatyAH | bhukte bhAgye bhuvi nu marutAM devashailAdvidhA.api sheShaiH puNyairhR^itamiva divaH kAntimatkhaNDamekam || 32|| atrAshleShTuM kamalavadanA vIchihastaiH sarasyaH proktAH kAntA iva suvayasAM tvAM vijAnanti shabdaiH | muktvA nastvaM virahavidhurAH kutra gantAsi bhogyo.a si prAvAtaH priyatama iva prArthanAchATukAraH || 33|| asyAM muktAmarakatapavishrIprasUnenduratna \- pUgAn dR^iShTvA taraNishashinoH shrAntakAntisvarUpAn | puNyashreNIvipaNigaNitAN vidrumachChedarAshIn saMlakShyante salilanidhayastoyamAtrAvasheShAH || 34|| || ityavara~NgAvAdavarNanam || asyAH prAchyA subhagabhaginI devagiryAhvayAsti pUrvaM pratyAshrayamiha chiraM tasthivAn rAmachandraH | sasnau snehAdiha janakajA lakShmaNaH kelimAdhA \- dityAgantUn ramayati jano yatra bandhUnabhij~naH || 35|| tasyAM ChatrAyitasuragirau vapramauliM dadhatyAM rAj~nastUryairdviguNitaravairnarttayethA mayUrAn | geheShUchchaiH prasavanichayAkIrNamadhyeShu nUnaM nItvA khedaM lalitavanitApAdarAgA~NkiteShu || 36|| etatpuryAH puraparisarAdamrakamrAtapatrA \- ttatrAsIno nagarasuShamAM mArgayAdrau vinidrAm | kAsArANAM vikachakamalAmodibhiH sevyamAna \- stoyakrIDAniratayuvatisnAnatiktairmarudbhiH || 37|| snAtre shrAddhaistribhuvanagurostatra nirmIyamANe nAnAratnAMshukarachanayA bhUShite bhUmibhAge | sadyo vAdyAnucharacharitaiH shabdayannabdaratna \- mAmandrANAM phalamavikalaM lapsyase garjitAnAm || 38|| pInottu~NgastanabharanatA gAtrasaundaryabhAjo vAmAH puShpairvR^iShabhabhagavatpUjanaM karttukAmAH | mUrtteH snAnAdiva samuchitAn prApya varShAgrabindU \- nAmokShyante tvayi madhukarashreNidIrghAn kaTAkShAn || 39|| AshleShArthaM suhR^idiva giriH shAkhibAhUn vitatya tatrArchAstAstava virachayiShyatyanarghyaprasUnaiH | gR^ihNan janmApyaviralaphalaM mAnayiShyatyamarttyaiH shAntodvegastimitanayanaM dR^iShTabhaktirbhavAn yAH || 40|| tAruNyena smaraparavashAM shikShitAnAM pravR^ittiM rAtrau strINAmupapatigatau shroNibhArAlasAnAm | dehyAlambaM vimalataDitA darshayaMstatra mArgaM toyotsargastanitamukharo mA sma bhUrviklavAstAH || 41|| ityetasmAnnagarayugalAdvIkShya kelisthalaM tva \- mIlorAdrau sapadi vinamanpArshvamIshaM trilokyAH | bhrAtaH ! prAtarvraja janapadastrIjanaiH pIyamAno mandAyante na khalu suhR^idAmabhyupetArthakR^ityAH || 42|| tAmudyantaM nabhasi sahasA.avekShya kAntAM viyuktA \- strAsavyAsaM dadhati sarasAM pArshvamasmAjjahIhi | rAtrau mlAnA iha kamalinIrmoTituM bhAnumAlI pratyAvR^ittastvayi kararudhi syAdanalpAbhyasUyaH || 43|| mArge yAntaM bahulasalilairdAvavahniprashAnte \- rgotraiH kLptopakR^itisukR^itaM rakShituM tvAM niyuktAH | nadyastAsAM prachitavayasAmarhasi tvaM na dhairyA \- nmoghIkartuM chaTulashapharodvartanaprekShitAni || 44|| kAchit kAntA saridiha tava prekShya saubhAgyabha~NgI \- ma~NgIkuryAchchapalasalilAvarttanAbhiprakAsham | chakrorojAvaruNakiraNAchChAdanAtpIDayAsyAH j~nAtAsvAdo vipulajaghanAM ko vihAtuM samarthaH || 45|| vartmanyasmin vividhagirayastvatparisyandamandI \- bhUtottApAH kShitiruhadalaiste.apaneShyanti khedam | puShpAmodI karikulashataiH pIyamAnastavAtaH shIto vAyuH pariNamayitA kAnanodumbarANAm || 46|| gatyautsukye.apyaNikiTaNakIdurgayoH stheyameva pArshvaH svAmI sa iha vihR^itaH pUrvamurvIshasevyaH | jAgradrUpe vipadi sharaNaM svargiloke.abhivandya \- matyAdityaM hutavahamukhe sambhrtaM taddhi tejaH || 47|| utpattyAsmAtpraNama vipule tu~Ngi A shailashR^i~Nge ##Note## tu~Ngi A iti nAma | rAmaM kAmaM shramaNavR^iShabhaM bodhitAraM pashUnAm | tatsambuddhAnvayajashikhino mUrttimasyAbhiShichya pashchAdadrigrahaNagurubhirgarjitairnattayethAH || 48|| varShAbhiste shikhirashikharAdgairikANAM pravAhaiH sindhuH pUrNA hyavanivanitAcha~NganIra~Ngikeva | jyeShyatyeShyannavajalabharAsa~NgamotphenarAshiH shrotomUrtyA bhuvi pariNatAM rantidevasya kIrtim || 49|| uttIryAtha tvayi shikhariNAM dhoraNernimnabhAvA \- llIne bhUmAviva jalalalachChaivalinyoH prasa~Nge | drakShyantyoghaM tridashavanitAH snigdhatApAtranetrai \- rekaM muktAguNamiva bhuvaH sthUlamadhyendranIlam || 50|| eShyatyagre.abhyudayakamalAmandiraM bandiraM shrI \- sUryAkhyaM te nayanaviShayaM svarNapUrNaM krameNa | sa~NgantAsmin suhR^idapi ghano mAlavAtte svagAtraM pAtrIkurvan dashapuravadhUnetrakautUhalAnAm || 51|| sabhyebhyAnAmahamahamikAvR^iddhasaudhAgraratnai \- rAtithyaM te bahu virachayanmAnayestat purApi | hemaiH shrAddhavraja iha gurorAgame mArgaNAnAM dhArApAtaistvamiva kamalAnyabhyavarShanmukhAni || 52|| shrImAn pArshvaprabhuriha jayatyagrajAgratprabhAva \- stasya snAtrAmR^itasamudayaiH pUyate tApikA.api | saMsR^ijyainAM ruchiraramaNIsnAnakarpUrapUrNA \- mantaHshuddhastvamapi bhavitA varNamAtreNa kR^iShNaH || 53|| tasmAdgachCheranu bhR^igupuraM sindhubandhuprasaktA \- madrerbAhAmiva shashisutAM pUrvaga~Ngeti nAma | rakShantI yA prasR^imarajaTAghaTTadambhAdvaTasya shambhoH keshagrahaNamakarodindulagnormihastA || 54|| revAtIre bhR^igupuravarasphATikAvAsarAjI tasyA bimbaM vimalasalile svardhunIvA.aparA.asti | tatra chChAyA parataTamathAlambate te tadaiShA syAdasthAnopagatayamunAsa~NgamenAbhirAmA || 55|| agre dR^iShTvA jalamayamahIvanmahInAmasindhuM sindhorUrmIpR^ithutarabhujairgADhamAli~NgyamAnAm | labdhA stabdhAbdhikaphanichayAbhyAsavarttI himAdrau shobhAM shubhratrinayanavR^iShotkhAtapa~NkopameyAm || 56|| sthAne sthAne saraNidharaNIbhR^idbhirAgR^ihyamANA tanvI khedAdupapati sarettarhi nIraistathA.asyAH | kuryAH pauShTyaM skhalati na yathA bhUShitA chakraratnai \- rApannArtiprashamanaphalAH sampado.ahyuttamAnAm || 57|| uttIrNastAM harigR^ihapuraM prApya tatkautukArthI vyAlambethA maNimayashilAprauDhasabhyAlayAlIm | yatte dviShTAH pavanayavanAstatra bha~NgaM labhante ke vA na syuH paribhavapadaM niShphalArambhayatnAH || 58|| tatra vyaktaM dR^iShadi charaNanyAsamAsajya pUjyaM rAjyAdhIshairvijayapadataH senasUrerbhajasva | tIrNAnyanyAnyapi sumanaso yAni dR^iShTveva bhavyAH sa~Nkalpante sthiragaNapadaprAptaye shraddadhAnAH || 59|| srIvakrAbje bhramaralalitaM subhruvo prekShya tatra kAntAre.abdhestaTamanusaressAbhramatyAH prasa~Ngi | vIchInR^ityaistava ghanaravairveNuvAdairjanasya sa~NgItArtho nanu pashupatestatra bhAvI samagraH || 60|| sindhorvelAshikhariShu tavAbhyAgamAtpuShpiteShu sthitvA rAtrAvavirataratashrAntavidyudvadhUkaH | ki~nchitsAchIkR^itanijatanuH pashchimAmAshrayethAH shyAmaH pAdo baliniyamanAbhyudyatasyeva viShNoH || 61|| saurAShTrINAM hR^idi virachayan bindubhirmauktikAlIM pAvitryArthaM nanu nijatanoH siddhashailaM bhajethAH | yaH shR^i~NgasthonnatajinagR^ihachChatragaurAMshubhAsi rAshIbhUtaH pratidishamiva tryambakasyATTahAsaH || 62|| manye nantuM vR^iShabhabhagavatpAdayugmAmbujanma tatrArUDhe tvayi shikhariNaH snigdhaveNIsavarNe | bhR^i~NgavyAptAviva hi kumudastasya shobhA bhavitrI \- maMsanyaste sati halabhR^ito mechake vAsasIva || 63|| gandhAlIDhaiH kusumasalilaiH pUjanAyAM jinendo \- rvR^inde.alInAM sphurati parito bhAvinI kA.api shobhA | bhAvArhantye chikuranichaye vA~njanAbhe salIlA \- maMsanyaste sati halabhR^ito mechake vAsasIva || 64|| \- (pAThAntaram) sampUjyA.a.arAtrikarachanayA vidyuto mArudevaM stotrairmandradhvanitajanitaishchAbhinandyAtmashud.hdhyai | abhrau strINAM viShamasaraNau shroNibhArAlasAnAM sopAnatvaM kuru maNitaTArohaNAyAgrayAyI || 65|| AsthAya shrIvR^iShabhavibhunA soyamaShTApadAbhaH pUtastenAtmani jalabhR^ite mAnasatvaM vidadhyAH | yAstatrArhanmahanavidhaye svarvashA snAnti naiva krIDAlolAH shravaNaparuShairgarjitairbhApayestAH || 66|| varShotkarShairddhUmasamudaye vidrumAbhAM vitanvan matvA siddhasthalamanupadaM narttayan morasArthAn | nityaM shatru~njayamanunayan vAtalUnaiH prasUnai \- rnAnAcheShTairjalada ! lalitairnirvishestaM nagendram || 67|| udyato.asmAdguruyugapadanyAsamAnasya samyag vArdhAvantaHpulinanivasaddvIpapuryAmaveyAH | prAvR^iTkAle vahati nilayairyA jalAnyudgirad vo muktAjAlagrathitamalakaM kAminIvAbhravR^indam || 68|| shreNibhUtApaNavilulitavyaktamuktAmbudhArAH kAntAkAntisphuritataDitastoraNendrAyudhADhyAH | nityaM nR^ityaprahatamurajasnigdhagambhIranAdAH prAsAdAstvAM tulayitumalaM yatra taistairvisheShaiH || 69|| bhuktvA saukhyaM chaturavanitAgAtradhArAgR^ihasta \- sparshaiH puShpopachanapavanashliShTarambhAH prapashyan | rodhaH sindhoranubhava mudA yatra yodhA ramante pratyAdiShTAbharaNaruchayashchandrahrAsavraNA~NkaiH || 70|| garjairUrjasvalajalanidheH kShobhabhAvaM praNeShyan kShemAvAptaM tridashanagaraM tvaM vishestAtapUtam | dyAvAbhUmyoH pramudacharitaM vakti sAkShAddrumeShu sImante cha tvadupagamajaM yatra nIpaM vadhUnAm || 71|| || atha shrIdevakapattanavarNanam || shastItyevaM guruparichitaM yatpuraM dahyamAna \- dhUpavyaktyA chikuravalayairnR^ityakR^itketuhastaiH | lakShmIvAsAmbujamahamamI ShaTpadAste na yadvA vitteshAnAM na khalu cha vayo yauvanAdanyadasti || 72|| daNDashchaitye kusumanichaye bandhanaM viprayogo dAtur dvAre chalakuTilatA subhruvornAnyaloke | keshAsaktyA(?) hyagurudahanoddhUtadhUmasya manye vitteshAnAM na khalu cha vayo yauvanAdanyadasti || 73|| \- (pAThAntaram) rAtrau yasyAM kathamapi samAnIya sa~nchArikAbhi \- rvAsAvAsaM praNayisavidhe sthApitA yA navoDhA | tAsAM bhogAdaraNi ramaNe dIpamuddishya mukto hrImUDhAnAM bhavati viphalapreraNachchUrNamuShTiH || 74|| lakShmyAH sthAnaM taditi matimAn vardhayatyUrmihastai \- rmuktAyuktaiH puraparisare svA~NkamAsArya sindhuH | tatsuprApaiH kanakasikatArAshiguptaiH sakhIbhiH sa~NkrIDante maNibhiramaraprArthitA yatra kanyAH || 75|| kAmAdeshAdgamanasamaye.alaktakavyaktapAda \- nyAsairvAsairmasR^iNaghusR^iNAlepanairyatra bhittau | muktAsragbhyo vilulitakaNaiH ka~NkaNaiH shIrNabandhai \- rnaisho mArgaH saviturudaye sUchyate kAminInAm || 76|| muktAhArA iva varabhuvaH santi yasyAM vihArAH shATI purryAH kuvalayadR^ishaH shreyasI puShpavATI | shAlAstyAgaprakR^itikR^itibhirnirmitAH shrIvishAlAH nityajyotsnApratihatatamovR^ittiramyAH pradoShAH || 77|| yairAsa~NgAdiva jalanidheH prApi ratnAkaratvaM sArdhaM nityaM muniguruguNodgAtR^ibhiste.arthitIrthAm | shrAntaM tArAnvitamiva divaH khaNDamuddaNDapuShpaM baddhApAnAM bahirupavanaM kAmino nirvishanti || 78|| rAj~naHsaudhAvaliShu tapanotsarpaNAtsUryakAntai \- staptairuShmA ya iha janito duShkalestAparUpaH | taM chaityasthAH sapadi sharadashchandrapAdAnuvAdA \- dvyAlumpanti sphuTajalalavasyandinashchandrakAntAH || 79|| dhanyAste.asyAM pratidinamaho shrIgurorvakrapadmAn prAptasyandaM pravachanarasaM ye nipIyaiva bhavyAH | shR^iNvantyuchchaiH padarachanayA gAyanodgItakIrtiM tvadgambhIradhvaniShu shanakaiH puShkareShvAhateShu || 80|| pInottu~Ngastanaparichayo ka~nchukaH puShpajAlaiH patraishchitrairbhavati rasanA pallavaiH shekharashrIH | Amro bhR^i~NgAvalivalayite.asmin yuge sAtireka \- mekaH sUte sakalamabalAmaNDanaM kalpavR^ikShaH || 81|| vAtoddhAntaiH salilapR^iShataiH kShobhayanto mR^igAkShI \- rgAtuM vR^ittA guruguNapadaM puShpalAvaNyabhAjaH | sAdhvIsparshAdiva kaluShitAstoyadA yatra jAlai \- dhUmodgArAnukR^itinipuNA jarjarA niShpatanti || 82|| kAmo.api svaM praguNayati no kArmukaM puShparUpaM maurvIbha~NgAdiva navavadhUshvAsalobhAdalInAm | yUnAM cheto vyathananipuNaiH kAkShabANaiH sanAthai \- tasyArambhashchaturavanitAvibhramaireva siddhaH || 83|| tasyAM vapraH suragiriguruH kA~nchanaH kA~nchanAbhAM tu~NgaiH shR^i~Ngairvahati taraNerapyanulla~NghanIyaH | yanmUrdhastai rasikapuruShaiH spR^ishyate svargato.api hastaprApyastabakanamito bAlamandAravR^ikShaH || 84|| sindhostatrAnuja iva lasadvIchivAsAstaDAga udyAnAntastaruNavayaso dIrghikAstasya kAntAH | tAsAM cha~nchannayananalinairmohitA mAnasAmbho na dhyAsyanti vyapagatashuchastvAmapi prekShya haMsAH || 85|| baddhotsAhA gamanagahane vAtavadvAdirAjI rAj~naH svarNAbharaNasubhagaH sAmajAnAM samUhaH | yasyAM dAnasravaNaniyatodastahastaH prashastaH prekShyopAntasphuritataDitaM tvAM tameva smarAmi || 86|| navyo bhavyairmarakatashilAnirmito.astyAshrarmo.asyAM garjadgAnAnugatamurajaH sAdhunAthaiH sanAthaH | nityaM vyAkhyApariShadi vR^itaM toraNaiH kA~nchanIyaiH prekShyopAntasphuritataDitaM tvAM tameva smarAmi || 87|| \- (pAThAntaram) || atha shrIguruvarNanam || tatrAsmAkaM vibhurabhinavaiH pAtravR^indaiH parItaH sphItachChAyo vakulakamalAM sannidatte pratIkaiH | kintvakShubdho manasi bhagavAMshchArunAryA vilAsaiH kA~NkShatyanyo vadanamadirAM dohadachChadmanAsyAH || 88|| namrAnekakShitipatishiromauliratnairnakhAnAM saMyogena prabhucharaNayorjAyate sA vibhUShA | vyakterbIjaM naTanaruchitashchandrakANAM prachArai \- ryAmadhyAste divasavigame nIlakaNThaH suhR^id vaH || 89|| nityAhlAdaiH shramaNamaNibhistatra sevyAMhripadma \- stejorAshiH prasR^imarayashA rAjate sUrisUryaH | yaddUrastho viduramaghavA.apyApnute tAM na shobhAM sUryApAye na khalu kamalaM puShyati svAmabhikhyAm || 90|| gatvA sUryodayanapuratastatra shoNANumUrtyA bhaktiM chandrodayarachanayA vya~njayannasya sUreH | darshaM darshaM vadanamalasAM modapUrNaM modapUrNAM punIthAH khadyotAlI vilasitanibhAM vidyudunmeShadR^iShTim || 91|| yasya brahmavratamatirataM bibhratashchittavR^ittiM shachyAstasyA api madhuratA netumIshA na moham | pInorojA sarasijamukhI kShAmamadhyA.a.ayatAkShI yA tatra syAd yuvativiShaye sR^iShTirAdyeva dhAtuH || 92|| prAptakShobhA vijayini gurau devanAmnIha pUrvaM mohAdInAmasamapariShachCha~NkayA sha~NkukalpA | sAmrAjye.asya prashamapavanairvepamAnAM bhayAttAM jAtAM manye tuhinamathitAM padminIM vAnyarUpAm || 93|| ##var## shishiramathitAM svAminyasminnadhigatavati prAjyasAmrAjyalakShmIM kIrttikShIrairjagati bahulaiH plAvitaM pa~NkajAlam | tasyA lepAdiva khalamukhaM shyAmikA vyAptidambhA \- dindordainyaM tvadanusaraNakliShTakAnterbibharti || 94|| || atrAntare svAmicharitaM ki~nchiduchyate || jambUdvIpe bharatavasudhAmaNDanaM kachChadesho yatrAmbhodhirbhuvamanukalaM pUjayatyeva ratnaiH | pR^ichChan pUtA jananalalanaiH sUriNA yairamUni kachchit bhartuH smarasi rasike tvaM hi tasya priyeti || 95|| chintAmaNyAhvayajinayasho gAtukAmekShuvATe shAleye vA janayati bhR^ishaM gopikA siddhamoham | vINApANirlayamupagatA tadguNairyatra rAgA \- dbhUyo bhUyaH svayamapi kR^itAM mUrchChanAM vismarantI || 96|| Aste tasminnagaramuditaM shrImanoramyanAma yoge dUrAdupagatavatAM yatra sAMyAtrikANAm | loke rAtriM nayati lavavattadvadhUstatra deshe tAmevoShNairvirahajanitairashrubhiryApayantI || 97|| tatra shreShThI shivaguNa iti preyasI tasya bhANNI tadveshmotthairmaNibharakarairlohite vyomabhAge | prAtarbhrAntyA gamayati tamIM kokakAntAshubhogai \- stAmevoShNairvirahajanitairashrubhiryApayantI || 98|| \- (pAThAntaram) suptAnyedyuH kusumataline shreShThinaH kAminI sA svapne siMhaM tridashamahasApannasatvA dadarsha | harShollAsAdvikachanayane ki~nchidAku~nchya nidrA \- mAkA~NkShantIM nayanasalilotpIDaruddhAvakAshAm || 99|| prAsautsUnuM jayamiva shachI dyaurivenduM samagraM bhartustasmAdatishayirasAdvallabhatvaM gatA sA | gAyatyuchchairhasati ramate modate smAlivargaiH prAyeNaite.aramaNaviraheShva~NganAnAM vinodAH || 100|| sphIto bAlaH suratarurivAnukramAdvairisiMhe \- tyAkhyAM bibhradvijayapadato devasUreH kadAchit | vAkyairbud.hdhvA praNayavivashAM mAtaraM prAha dAnta \- stAmunnidrAmavanishayanAsannavAtAyanasthaH || 101|| mataryAche viShayaviratastvanniveshaM vratAya mAyAjAlaM vikR^itivirasaM kasya nodvegahetuH | srI vikSheptuM virahavikR^itAM na pragalbhA.api shaktA gallAbhogAt kaThinaviShamAmekaveNIM kareNa || 102|| ## var ## gaNDAbhogAt shrutvA.akasmAditi sutavacho vidyudApAtakalpaM mUrchChA.atuchChavyathanakathanaiH sa~NkuchadvismitAkShI | jAtAmAtA.avachanaviShayA.asahyaduHkhAbhighAtAt sAbhre.ahnIva sthalakamalinIM na prabuddhAM na suptA || 103|| mAturduHkhodayamapadayaM bhAvayitvA kumAro vIretyAkhyAmiva niyamayan bhAvinIM vardhamAnaH | pitro sattve vrataparichayo netyayaM nishchikAya prAyaH sarvo bhavati karuNAvR^ittirArdrAntarAtmA || 104|| mAtApitrordivi parigame sa svayaM prAttadIkSha \- shchakre vakretaramatidhR^itiH sUrirAjA svashiShyaH | tasya j~nAnaM charaNamaruNaprauDhatejaM stumaH kiM pratyakShaM te nikhilamachirAd bhrAtaruktaM mayA yat || 105|| paTTe nyastaH sa iha guruNa bandire gandhapuryAM khaikAdrIlA 1710 sharadi samahaM rAdhasamyagdashamyAm | ## ? ## lokaistatrAnimiShasamatA ??? netre yadetan \- ##two syllables missing ## mInakShobhAchchalakuvalayashrItulAmeShyatIti || 106|| matvA gachChe varasarasi naH so.ayamudbhUtapadme.a \- mInakShobhAchchalakuvalayashrItulAmeShyatIti || 106|| \- (pAThAntaram) ##last two lines ## soyaM svAmI vijayapadataH shrIprabhetyAhvayaiva lakShmyA vANyA jayati nilayo darshanAdasya pUrvam | vArttAM vaktuM kR^itanaratanordakShiNaste shubhAya yAsyatyUruH sarasakadalIstambhagaurashchalatvam || 107|| etadvR^ittaM surashikhariNastu~NgashR^i~NgeShu siddhai \- rgItaM pItvA paramarasikA svarjanAnAM vadhUTyaH | rambhAstambhA.a.alayamupagatA bhartR^iyoge bhajanti sadyaH kaNThachyutabhujalatAgranthi gADhopagUDham || 108|| tejaHpu~njairdinakarakarasparddhibhirdurnirIkShyaM shAntasvAntaM tapanarapatiM prApya namrIkR^itA~NgaH | atrodbhUtAM sukR^itasarasAM kiMvadantIM vidagdho vaktuM dhIrastanitavachanairmAninIM prakramethAH || 109|| prAturbhUte dinamukhasakhe sauratejastridhA.api vishvaM vyAptaM kathayati mahInAtha ! nAndI visheShaH | kAmakrIDAniratamithunAyutsR^ijaMstyaktanidraM mandrasnigdhairdhvanibhirabalAveNimokShotsukAni || 110|| sabhyAsthAyAmiha bhagavatIpAThapUrvottarAdyA \- dhyAyavyAkhyA bhavati tadanu shrIgurorgItavR^ittaiH | gandharvAlI sukhayati janaM sotsavaM shrotrapeyaiH kAntodantaH suhR^idupahR^itaH sa~NgamAtki~nchidUnaH || 111|| shiShyAdhyAyo.avrataviramaNaM tatra bApUrdidesha kIrtya~NkUrAniva rajatajadvAdashodyaddashA~NkAn | vAtsalyAni pravaravasanairnAmajApo.arhadAdeH pUrvAbhAShyaM sulabhavipadAM prANinAmetadeva || 112|| ##var ## suralavipadAM arhatpUjAkusumarachanairnandyamandotsavashrI \- rdAnaM pAtreShvabhayasahitaM bhAvanA bhAvanATyam | parvaNyevaM navanavabhavairvArShike kalpapAThaH pUrvAbhAShyaM sulabhavipadAM prANinAmetadeva || 113|| ##var## suralavipadAM (pAThAntaram) kartuM kashchitspR^ihayati punastIrthayAtrAM sasa~NghaM kashchidvoDhuM vratavidhibharaM vopadhAnANi kAchit | itthaM sa~Ngho gurugurulasadbhaktiradyApi dharme sa~Nkalpaistairvishati vidhinA.avairiNA.aruddhamArgaH || 114|| evaM nityotsavaparichayairAshrito.api prakAmaM meghaH shiShyo gurupadayugAsevayA viprayuktaH | sarvaM bAhyaM manasi rasiko manyamAnaH suneta \- stvAmutkaNThAvirachitapadaM manmukhenedamAha || 115|| pUrNAchandrastava mukhavibhAM bhAvayatyeSha pUrNAM tejasvitvaM spR^ishati taraNirdhIratAM meruradriH | ambhovAhaH pravahati tathA.anyopakAraprakAraM hantaikasthaM kvachidapi na te.abhIrusAdR^ishyamasti || 116|| tasmAdasmAddashajanamanastvannirIkShAmR^itena diShTyA puShTaM kvachidapi ratiM nApnute vastugatyA | nAmAlambAtsahamahamaho vAsarANi vrajanti diksaMsaktapraviralaghanavyastasUryAtapAni || 117|| rAkAchandre.abhyudayini bhavadvakramAropya budhyA dhyAnAdhInaH kShaNamapi sukhaM chetasi sthApayAmi | ashraistAvanmuhurupachitairdR^iShTirAlupyate me krUrastasminnapi na sahate sa~NgamaM nau kR^itAntaH || 118|| vakrArthaM te samadhita vidhiH shAradendorvibhUShAM sAra~NgAkShNornayanavidhaye tadvayoryoga AsIt | vyomAraNye tuhinakapaTAdindukAntA.arudattan muktAsthUlAstarukisalayeShvashruleshAH patanti || 119|| dAsIbhUtaM prabhunavayasho jyotiShAM puNDarIka \- khaNDaM manye sarasi hasitaM nirmimete samIrAn | AmodADhyAn varuNakakubhaH pUrvabhAge.abhyupetAn pUrvaM spR^iShTaM yadi kila bhaveda~Ngamebhistaveti || 120|| jAne digbhiH pavanachamarairvIjyase tvaM tadetA \- shchandro jyotsnAmalayajarasairarchayan pashchimAyAm | natvevaivaM vadati bhagavadvandane vR^ittibhAjo nIchairgachChatyupari cha dashA chakranemikrameNa || 121|| pR^ithvIpAthaH pavanataravashchandrasUryAdidevA \- stvAM sevante bahurachanayA dUrato.api prashastAH | matsatvaM vA gaganashakalaM dUyate kevalaM yad gADhoShmAbhiH kR^itamasharaNaM tvadviyogavyathAbhiH || 122|| chetovAkye mama nigadato.anyonyamAshvAsanAya dhyAnAdhInaiH stavanakathanairnIyate diShTamevam | pashchAtsAkShAtsubhaga ! bhagavatsa~Ngame sarvavR^ittaM nirvekShyAvaH pariNatasharachchandrikAsu kShapAsu || 123|| dhanyAM manyastaduShasi vibho ! syAmahaM vishvavishve yasyAM rAtrau layanilayagaH saMlaye tvAM niSheve | tAM nidrAmapyatishayamudA saMstuve dhyAnamudrAM dR^iShTaH svapne.akitava ! ramayan kAmapi tvaM mayeti || 124|| bAlasyA.anukShaNakR^itanaterme svavij~naptireShA bhAvyA svAmin ! hR^idayaviShaye sannidheyo vidheyaH | aryAshcharyAnugatamanaso vartamAne yadarthA \- diShTe vastunyupachitarasAH premarAshI bhavanti || 125|| vij~napyaivaM pravachananR^ipaM shrIvinItAbhidhAno \- pAdhyAyendrairvipulamatibhiH sevitaM tannivR^ittaH | tatpratyuktAnunamanamukhodantavR^indairmamApi prAtaH kundaprasavashithilaM jIvitaM dhArayethAH || 126|| evaM deva ! tvayi vinihitaM kAryamAryaMM vichArya vyaktAM shaktiM sahR^idayasuhR^it ! tAvakImatra chArthe | a~NgIkAraM draDhayati tavAdhvAnadhArAprasAraH pratyuktaM hi praNayiShu satAmIpsitArthakriyaiva || 127|| pUrvaM modAttapanR^ipatinAme svasevAkumArI saubhAgyADhyA praNayasarasodvAhitA tadviyukteH | tApaM hR^itvA vichara jaladAbhIShTadeshAn yathechChaM mA bhUdevaM kShaNamapi cha te vidyutA viprayogaH || 128|| sthitvAsthAyAM munipatipuro.asau nisR^iShTArtharUpI divyadhvAnairjaladharavaro vAchikaM vyAchachakShe | jAtastasmAnmuninarapatiH saprasAdo vineye keShAM na syAdabhimataphalA prArthanA hyuttameShu || 129|| pratyAgatya praNayihR^idayAmbhodhareNAdareNA \- diShTAM vArtAM gurugurutarAnugrahavya~njanIM saH | shrutvA j~nAnAcharaNacharaNodbhUtabhAgyapratiShThAn bhogAniShTAnaviratasukhaM bhojayAmAsa shashvat || 130|| mAghakAvyaM devagurormeghadUtaM prabhaprabhoH | samasyArthaM samasyArthaM nirmame meghapaNDitaH || 131|| || iti mahAmahopAdhyAyashrImeghavijayavirachito shrImeghadUtasamasyAlekhaH sampUrNaH || ## Encoded and proofread by Pallasena Narayanaswami ppnswami at gmail.com \medskip\hrule\obeylines Please send corrections to sanskrit@cheerful.com Last updated \today https://sanskritdocuments.org \end{document}