% Text title : Tantravatadhanika % File name : tantravaTadhAnikA.itx % Category : major\_works, abhinavagupta, kAshmIrashaivadarshanam % Location : doc\_z\_misc\_major\_works % Transliterated by : Ruma Dewan % Proofread by : Ruma Dewan % Latest update : January 7, 2022 % Send corrections to : sanskrit at cheerful dot c om % % This text is prepared by volunteers and is to be used for personal study % and research. The file is not to be copied or reposted for promotion of % any website or individuals or for commercial purpose without permission. % Please help to maintain respect for volunteer spirit. % \documentstyle[11pt,multicol,itrans]{article} #include=ijag.inc #endwordvowel=.h \portraitwide \parindent=100pt \let\usedvng=\Largedvng % for 1 column \pagenumbering{itrans} \def\engtitle#1{\hrule\medskip\centerline{\LARGE #1}} \def\itxtitle#1{\medskip\centerline{\LARGEdvng #1}\medskip\hrule} \def\endtitles{\medskip\obeyspaceslines} %% \begin{document} \engtitle{.. tantravaTadhAnikA ..}## \itxtitle{.. tantravaTadhAnikA athavA tantradhAnikA ..}##\endtitles ## \section{|| prathamaM Ahnikam ||} praNamya gurumIshAnaM satantravaTadhAnikA | (sattantravaTadhAnikA) sUkShmAbhinavaguptena svashaktyuddIptayekR^itA || 1|| (mayAbhinavaguptena) aj~nAnaM bandhane heturbandhanaM hi punarbhavaH | punarbhavashcha dehAdau vedye svAtmatvanishchayAt || 2|| ahaM sukR^itakArIti svargadau bhoktR^itA mama | ityAdidehatAdAtmyAt svargAvIchyAdiShUdbhavaH || 3|| ato.anAtmani dehAdau galite svAtmanishchaye | ghaTAdivadanAtmeti dehAdi sthitamapyumam || 4|| pashyataH pUrvasaMskArakShayAddehe kShayaM gate | anyochitasvasaMskArAbhAvAddehaH kathaM bhavet || 5|| dehAbhAve.api vai tasya prANadhIshunyagochare | AtmasaMskArasadbhAve bhavettadrUpatA param || 6|| prANadAvapi tu dhvaste svAtmabhAve parisphuTam | sarvAvachChedahInaM tadAtmatattvaM prakAshate || 7|| anavachChinnarupatvAdasaMvedyaM taduchyate | avachChedAjjaDaM vedyamanyAdhInaprakAshakam || 8|| svaprakAshaikarUpatvAd bhAvAtmatvena bhAsanAt | tathAtve.api svatantratvAchChaktimAn sa shivaH smR^itaH || 9|| sarvAtmabhUtaH sarvAdhvasamuttIrNaH svatantrakaH | svashaktyA bhAsitAnantavishvaH sa parameshvaraH || 10|| sa eSha satyato muktaH sarvAchChedavarjanAt | anye na tattvato maktA avachChedAMshasambhavAt || 11|| ato yAvatra sarvasmin vedye vedyatayA gatiH | tAvadvedyAMsha ekasmin bhavetsvAtmatvanishchayaH || 12|| yadA tu dharaNItattvAchChivAntaM tatatvapa~njaram | avachChinnaM bhavedvadyamananyonyAtmakaM sphurat || 13|| yadA tAvati saMvedyajAte vedakamasya yat | (tadA) yatasta davachChedahInaM bhAti paraM shivam || 14|| (yatastai) tatprakAshaM pramAtR^itvAtretaranmeyabhAvataH | meyatvamasyAvachChedAtsa hyavachChedake sati || 15|| tadevaM cha dharAtattvAchChivAntaM mAtR^i netarat | amAtR^ibhAvAdevAnyadaprakAshAtmakaM sthitam || 16|| aprakAshaM cha nAstyeva sattA prAkAshyameva Ti | tatashchAyaM prakAshatvAt svayaM sattAsya nochitA || 17|| parAdhInaiva sattAsya parAdhInaprakAshanaH | parichChedaprakAshastat so.api tattulya eva yat || 18|| ataH prakAshAdhInA chetsattAsmin sArvakAlikI | nUnaM prakAsha evAsti yo.avachChedavivarjitaH || 19|| tatra prakAshe bhAntyete svAvachChedaniyantritAH | bhAvAH prakAshasvAtantrayAd vichitrAkAra bR^iMhitAH || 20|| yathA cha te.avabhAsante tathA taduchitAH punaH | teShAM prakAshakA bhAnti surAntAstiryagAdayaH || 21|| prakAshakatvAchchaiteShAM shivAtmatve.api susphuTe | vedyAshchAnyonyatashchAyamavachChedo.asti yatnataH || 22|| aprakAshatvamapyasti tatprakAshaprakAshyatAm | gatAste pashavo bhAnti shivasyaiva svashaktitaH || 23|| avachChedAMsha eteShAM svaprakAshashcha yaH sphuTaH | sa vichitrasvabhAvatvAddehaprANAditAM gataH || 24|| dehAderapi vaichitryAddevatirya~NmanuShyatA | vaichitryAntarato.atrApi chaitramaitrAdirUpatA || 25|| yathA cha pashavo bhAnti tathA kechana tAM nijAm | aprakAshadashAM ghnanti dehaprANatadAtmatAm || 26|| te prabuddhAshcha patayo jIvanmuktA maharShayaH | (pashavo) teShAM tattAratamyena gurushiShyAditA sthitA || 27|| tadevaM bhedabhoktR^itvaM sR^iShTiH, tasthiratA sthitiH | aMshena nyakkriyA tasya saMhAro.anugrahaH punaH || 28|| aprakAshadashAdhvaMsastadupAyaikalagnatA | hR^idayAnnindanaM tasya tatsevA tattirohitiH || 29|| evaMvidhaM pa~nchakR^ityaM bhAsayan parameshvaraH | yadAbhAti tadevAsya chittvamaishvaryamuchyate || 30|| tathAvidhaprakAshAMshadhvaMsaH kasyApyupAyataH | vinaiva kasyachichchitrerupAyaiH saMskriyAdibhiH || 31|| tadevaM vedyarUpatvAd boddhR^itvaM bandhamuktatA | iyataH sakalasyAtmA prakAsho.abhyadhikastataH || 32|| sarvAtiriktaH sarvAtmA svatantraH sarvashaktikaH | sarvapUrNo.anavachChinraprakAsho bhairavaH punaH || 33|| yadrUpatvaM parA mukteH punarAvR^ittivarjitA | anyAstu dhIprANashUnyadhiyo janmakShayochitAH || 34|| shUnyaM dhIH prANa ityetat sR^ijyate kShIyate.api cha | sthairyamasya paraM dehApekShayA na tu tattvataH || 35|| ataH ShaTtriMshadantaHsthe tattve svAtmatvanishchayAt | vedyAMshe muktirasya syAdAvR^ittiH sordhvataH param || 36|| yadA samastavedyAMshasamuttIrNa paraM mahaH | bhAti muktastadevAsau bhairavaH paramaH smR^itaH || 37|| iti shrImadabhinavaguptAchArya visheShavirachitAyAM tantravaTadhAnikAyAM prathamAhnikam || 1|| \section{|| dvitIyamAhnikam ||} upAyairna shivo bhAti bhAnti te tatprasAdataH | sa evAhaM svaprakAsho bhAse vishvasvarUpakaH || 1|| ityAkarNya gurorvAkyaM sakR^itkechana nishchitAH | vinA bhUyo.anusandhAnaM bhAnti saMvinmayA sthitAH || 2|| yathAdasharshe ghaTAdInAM sthitirmishretarAtmikA | chidAtmani tathAmIShAM bhAvAnAM chitrarUpiNI || 3|| Adasharstu jaDatvAnna svatantro bhAsate yathA | ahamprakAsharUpatvAtsvatantro bhAsate tathA || 4|| ityevaM gurutaH shrutvA vAkyaM tadbhAvanAkramAt | bhUyobhUyo.anusandhAnAt ko.api yAti tadAtmatAm || 5|| nAhaM dehAtmako nAhaM karmAdhIno na me malaH | nAtyena prerito.asmIti kiM tvetadviparItakam || 6|| itthaM vikalpaM saMskR^itya spaShTavidyAtmatAM nayan | kashchidyAti samAveshaM dhanyaH shrIguruvAkyataH || 7|| svaprakAshaM mamastAtmatatvaM mAtrAdikaM trayam | antaHkR^itya sthitaM dhyAyeddhadayAnandadhAmani || 8|| taddvAdashamahAshaktirashmichakreshvaraM vibhum | vyomabhirniHsaradvAhye dhyAyet sR^iShTiM sthito dadhat || 9|| pashchAdgrastasabAhyAntarbhAvamaj~nAnamAtmani | vishrAmyetpunarapyeva dhyAnAbhyAsAt prathAtmanaH || 10|| prANo bodhamayaH pUrvaM tata ullasati sphaTam | meyaM pUrayate tena sa kramaikyaM prapadyate || 11|| tadeva sa~njihIrSheta saMhR^ityApUrNatAM nayet | etAvadanusandhatte sapta vishrAntayastvimAH || 12|| unmiShattonmiShitatA sa~NghajairekaviMshatiH | (unmiShattonmimiShatA) AnandaH udbhavaH kampo nidrA ghUrNishcha pa~nchamI || 13|| tatrottarAttarAveshabhedAt pa~nchottaraM cha yat | tatrApi tritayaM mukhyaM sR^iShTisaMhArabIjakam || 14|| yoginIhR^idayAnandavyomabhasampradAyataH | avyaktetarayugmAtmali~NgatAdAtmyayogataH || 15|| shrImadAchAryachakrastho mantravIryaM taduttamam | aShTottarashatAviShTaM mantrAH prANapathe yataH || 16|| evaM dhIprANasa~NghaTTadvAreNAntaH samAvishan | shAmbhavIM paramAM dhArAmANavena prapadyate || 17|| tadevaM trividhaM prApya gurorAveshamuttamam | gurumabhyachayeddhImAn dehasarvasvadAnataH || 18|| nainaM prakopayennAsya vAkyaM kichan~N la~Nghayeta | avichAritamasyAj~nAM kuryAjj~nAnaM sthiraM tathA || 19|| iti shrImadabhinavaguptAchAryAvisheShavirachitAyAM tantravaTadhAnikAyAM dvitIyamAhnikam || 2|| \section{|| tR^itIyamAhnikaH ||} evamAbhyantarI sattA shivatAdAtmyadAyinI | yathA bhavettathA proktaM bAhyedAnIM nigadyate || 1|| bAhyo bhedo dvidhA daShTaH kriyAto rUpatastathA | ekasminnapi kAlAtmA tatrAdyo deshataH param || 2|| kriyAsvAtmaparispandastataH prANo.atha tatkR^itam | kAlavaichitrayamityevaM saMvitspandAdhikaM nahi || 3|| yathA saMvid ghaTAtmAsau chidAtmeti tara~NgitA | shaktistathA vichitro.ayaM sR^iShTisaMhAravibhramaH || 4|| svapnasa~NkalpamAyAMshakriyAvaichitryachitritaH | vichitraH kAla eko.ayaM saMsAraspanda idR^ishaH || 5|| prAkR^itaM pArthivaM vaishvaM shAktaM chANDachatuShTayam | vichitradeshabhuvanatattvAtmakamidaM sphurat || 6|| mamaivAntarataH sarvadeshakAlAtmikAM bhidAm | antaHkR^ityAhamevaika iti j~nAnAdvimuktatA || 7|| yAvadvichitraM bAhyaM hi tanna ShaTtriMshataH param | mAnasaM vetti vishrAntyA vinA saMvinmayaM yataH || 8|| kaThinaM dravamatyuShNaM sparshaM cha sAvakAshataH | pa~ncha bhUtAni chitrANi tanmAtrANi tu tadguNAH || 9|| gandho raso rUpamatha sparshaH shabdo visheShakaH | eteShAM grAhakaM chAkShaM pa~nchadhA j~nAnashaktijam || 10|| kriyAshaktyuthamanyachcha tatkarmendriyapa~nchakam | sa~Nkalpanishchayau mAnastadantaHkaraNatrayam || 11|| iyato vedyajAtasya yadabhinnaM vapuH purA | tatpradhAnamiyadvedyaM jaDaM tadvedakaH pumAn || 12|| so.aprakAshaprakAshAtmA ShaTka~nchukapariShkR^itaH | ki~nchitkaroti jAnAti tachchedaM shaktimAniha || 13|| yato.asmi so.adhunaivete kalA vidyA saraktayaH | kAlashcha sarvatattvAnAM pUrNabhUmirnishA spR^ihA || 14|| aprakAshAMshagalane prakAshasya sphuTA sthitiH | prakAshadarpaNe bhAvadarshanaM tadabhedataH || 15|| bhAvAnAM bhAsanaM shuddhaH prakAsha iti pa~nchadhA | vidyAtattvAdAshivAntaM tadabhinnaH paraH shivaH || 16|| upadeshyatayA so.api syAdavachChedabhAgataH | aShTAtriMshaM paraM dhAma yatredaM vishvakaM sphurat || 17|| pratyekamapi bhAvasya yo bhedo j~nAtR^ibhedataH | yathA ghaTaM vedmi tathA mayA j~nAtaM shivena vA || 18|| ityevaM svAtmanaH sarvamantaH pashyan svasaMvidA | galitAsheShabhedAMsho bhairavIbhAvamashrunte || 19|| iyadyaduktaM tatko.api svayamevAvabuddhayate | kashchid gurUpadeshena shAstrAdvAtha dvayAt trayAt || 20|| gurostvabhyastavij~nAno dIkShayA sa vimuchyate | dIkShA cha sAmayI nAma mantratAdAtmyadAyinI || 21|| charyAkrameNa dehAnte samyaksamayapAlanAt | sA cha sarvAdhvaMsapUrNamAntrasaMvidabheditA || 22|| guruNAnugrahadhiyA shiShye yadavalokanam | pautrikI sA punashcharyAmAtreNa prAyaNe yayA || 23|| paraM shivatvamabhyeti vinApi j~nAnayogataH | sA cha kramAtkramaM shiShyachiteH shivaniyojanam || 24|| atikramya tu ShaTtriMshadantamadhvAnamAdarAt | sA svasthe prAptamR^ityau vA mR^ite dUrastha eva vA || 25|| gurvantevAsitadvandhumukhotthAchChaktipAtataH | sthAvareShvatha dIkShA hi pashuShvApi nirUpitA || 26|| te tu na j~nAnahInatvAtsAdhakA guravo.api vA | samastaj~nAnasambhArapUrNasvAtmavikAsataH || 27|| vA~nChan sAdhakatAM neyo niShkAmastu gurUttamaH | sarvasampUrNakR^ityasya svAtmArthe.anabhilAShiNaH || 28|| parisheShyAtparArtheva hyanapAyA kriyeshavat | nityaM naimittikaM chaiva guruH samayiputrake || 29|| dvaye.apyupadishedAdyaH svayaM nityamupAcharet | naimittikaM guruH kuryAttachcha parvadinArchanam || 30|| yatra siddhAshchaM khecharyaH saketaM chakrire purA | pavitrakavidhishchAnyo yaH samagraM prapUrayet || 31|| naimittikaM mukhyakalpaM sarvathA samupAcharet | shaktitadvadabhedena svAnandAtmakavastuni || 32|| tadrasAsAradhAtUtthA kriyA mukhyo vidhistvayam | mAsi mAsyatha vaShaM vA janmamadhye.atha vA punaH || 33|| mukhyena vidhinA vR^ittistahiM charyA na pUritA | apUrNacharyAyogena charyApAyaikamuktikaH || 34|| mukto vighnaM vrajettasmAtsarvathA pUrayadvidhim | kashchidIshechChayA samyaganAshvasto.api chetasA || 35|| nindanneva bhajashvaryAM sa tirohita uchyate | nindyamAne mahAmantravidyAcharyAdikopajam || 36|| pApmaiShAM pAtayed ghore yAtanAdhAmni sarvathA | kasyApi tu tirobhUtavR^itterapi punarnijam || 37|| hR^idayaM samyagAshvAsAdavighnaM shivatAM vrajet | evaM dhIprANasambadhAdAntarAd bAhyato.api cha || 38|| charchayA yaH samAveshaH sa ihANava uchyate | tasmin rUDhaH samabhyeti shAktamasmAchcha shAmbhavam || 39|| tataH paraM pUrvasattAM pararUDhastu na tyajet | ulkAhasto yathA kashchit prApyamAdAyatAM vrajet || 40|| (tyajet) j~nAnenaj~neyamAlokya tathA j~nAnetyajedi | (j~nAnaM tyajediti) uktaM shrIkAlapAdAdau j~nAne naShTe na tatsadA || 41|| j~nAptisAdhanamevoktaM na j~neyaM paramaM padam | eShAbhinavaguptena rachitA tantradhAnikA || 42|| hR^idbhUmau yasya rUDhA sa shivakalpamahIrUhaH (shivakalpamahArUhaH) iti shrItantradhAnikAyA.ntR^itIyamAhnikam || 3|| (iti shrImadabhinavaguptAchAryavisheShavirachitAyAM tantravaTadhAnikAyAM tR^itIyaM Ahnikam) (|| samAptAcheyaM tantravaTadhAnikA ||) samAptAcheyaM tantravaTadhAnikA shivAyAstutarAmo.ntatsat | || iti shivam || ## Note : Variations in referenced texts are given in parentheses. A note for the verse 13 in second Ahnika. The text of the second line of this verse indicating signs of Shaktipata is partly missing in the referenced book. The complete text of the line is found in the Tantraloka of Abhinavagupta and the Malinivijayottara Tantra. Encoded and proofread by Ruma Dewan \medskip\hrule\obeylines Please send corrections to sanskrit@cheerful.com Last updated \today https://sanskritdocuments.org \end{document}