% % %Sanskrit Subhaashita % % %
%Transliterated by Kedar Naphade (ksn2@lehigh.edu)
% define a function that loads in the font..
/devn22 {
    22 normalfont % get the normal devnagri font, at 22 point size
} def

#hindiifm=dvnc.ifm
#hindifont=devn22

#hindi
ichchheyet.h vipulaa.n maitrii.n triiNi tatra na kaarayet.h |
vaagvaadamarthasambandha.n tasyaaH striiparibhaashhaNam.h ||1||

iikshaNa.n dviguNa.n prokta.n bhaashhaNasyeti vedhasaa |
akshiNi dve manushhyaaNaa.n ji.nvhaa tvekaiva nirmitaa ||2||

udyamena hi siddhyanti kaaryaaNi na manorathaiH |
na hi suptasya si.nhasya pravishanti mukhe mR^igAH ||3||

uttamo naativaktaa syaat.h adhamo bahu bhaashhate |
na kaaJNchane dhvanistaadR^ik.h yaadR^ik.h kaa.nsye prajaayate ||4||

upakaaro.api niichaanaa.n apakaaro hi jaayate |
payaHpaana.n bhujaN^gaanaa.n kevala.n vishhavardhanam.h ||5||

utsaaho balavaanaarya naastyutsaahaat.h para.n balam.h |
sotsaahasya cha lokeshhu na kiJNchidapi durlabham.h ||6||

upadesho hi muurkhaaNaa.n prakopaaya na shaantaye |
payaHpaana.n bhujaN^gaanaa.n kevala.n vishhavardhanam.h ||7||

uttamaa aatmanH khyaataaH pituH khyaataashcha madhyamaaH |
adhamaa maatulaat.h khyaataaH shvashuraachchaadhamaadhamaaH ||8||

udaarasya tR^iNa.n vitta.n shuurasya maraNa.n tR^iNam.h |
viraktasya tR^iNa.n bhaaryaa niHspR^ihasya tR^iNa.n jagat.h ||9||

eka eva tapaH kuryaat.h dvau svaadhyaayaparau hitau |
trayo.adhikaa vaa kriiDaayaa.n pravaase.api cha te mataaH ||10||


ekaH svaadu na bhuJNjiita naikaH sapteshhu jaagR^iyaat.h |
eko na gachchhedadhvaana.n naikashchaarthaan.h vichintayet.h ||11||

ekachakro ratho yantaa vikalo vishhamaa hayaaH |
aakraamatyeva tejasvii tathaapyarko nabhastalam.h ||12||

ekenaapi suvR^iksheNa pushhpitena sugandhinaa |
vaasita.n tadvana.n sarvam.h suputreNa kula.n yathaa ||13||

eko hi dosho guNasannipaate nimajjatiindoriti yo babhaashhe |
nuuna.n na dR^ishhTa.n kavinaapi tena daaridryadosho guNaraashinaashii ||14||

ete satpurushhaa paraarthaghaTakaaH svaarthaan.h parityajya ye
saamaanyaastu paraarthamudyamabhR^itaH svaarthaavirodhena ye |
te.amii maanavaraakshasaaH parahita.n svaarthaaya nighnanti ye
ye tu ghnanti nirarthaka.n parahita.n te ke na jaaniimahe ||15||

eko naa vi.nshatiH striiNaa.n snaanaartham.h sharayuu.n gataaH |
vi.nshatiH punaraayaataa eko vyaaghreNa bhakshitaH ||16||

aikya.n bala.n samaajasya tadabhaave sa durbalaH |
tasmaadaikya.n prasha.nsanti dR^iDha.n raashhTrahitaishhiNaH ||17||

OMkaarashchaathashabdashcha dvaavetau brahmaNaH puraa |
kaNTha.n bhittvaa viniryaatau tasmaanmaaN^galikaavubhau ||18||

R^igvedo.atha yajurvedo saamavedo hyatharvaNaH |
chatvaaraH santi te vedaaH maanyaaH sarvatra puujitaaH ||19||

R^iNasheshho.agnisheshhashcha shatrusheshhastathaiva cha |
punaH punaH pravardhante tasmaachchheshha.n na rakshayet.h ||20||

#endhindi