\documentstyle[11pt,multicol,itrans]{article} #include=ijag.inc #endwordvowel=.h %%\portraitwide \portraitpage \parindent=75pt \let\usedvng=\Largedvng \pagenumbering{itrans} \begin{document} #sanskrit \centerline{\hugedvng.. kavitva aaNi kavii\-svaamii raamadaasakR^ita .. } \medskip\hrule##\obeyspaceslines## ##\centerline{ Samartha Ramadasa on Poetry and Poets}## \centerline{\Largedvng kavitva aaNi kavii} samartha raamadaasa svaamii.nche kavii aaNi kavitva yaa.nvara avismaraNiiya va chi.ntaniiya vichaara \: kavitvashabdasumanamaaLaa . arthaparimaLa aagaLaa . teNe.n sa.ntashhaTpadakuLaa . aana.nda hoya .. 1.. aishii maaLaa a.ntaHkaraNii.n . guMphuuna puujaa raamacharaNii.n . AUMkaara ta.ntu akhaNDapaNii.n . khaNDo.nchi naye .. 2.. paropakaaraakaaraNe.n . kavitva avashya karaNe.n . tayaa kavitvaachii.n laxaNe.n . bolijeti .. 3.. jeNe.n ghaDe bhagavadbhakti . jeNe.n ghaDe virakti . aishiyaa kavitvaachii yukti . aadhii.n vaaDhavaavii .. 4.. kriyeviiNa shabdaGYaana . tayaa na maanitii sajjana . mhaNona deva prasanna . anutaape.n karaavaa .. 5.. devaacheni prasannapaNe.n . je.n je.n ghaDe bolaNe.n . te.n atya.nta shlaaghyavaaNe.n . yaa naa.nva praasaadika .. 6.. dhiiTa paaTha praasaadika . aise.n bolatii aneka . tarii haa trividha viveka . bolijela .. 7.. dhiiTa mhaNije dhiiTapaNe.n bole . je.n je.n aapulyaa manaasa aale.n . baLe.nchi kavitva rachile.n . tyaa naa.nva dhiiTa bolije .. 8.. paaTha mhaNije paaThaa.ntara . bahu paahile.n gra.nthaa.ntara . tayaasaarikhe.n uttara . aapaNahii kele.n .. 9.. shiighrachi kavitva kele.n . dR^ishhTii paDile.n te.n varNile.n . bhaktiivaa.nchuuna je.n kele.n . tyaa naa.nva dhiiTapaaTha .. 10.. kaamika rasika shR^iN^gaarika . viira haasya prastaavika . kautuka vinoda aneka . yaa naa.nva dhiiTapaaTha .. 11.. mana jhaale.n kaamaakaara . taisecha nighatii udgaara . dhiiTapaaThe.n paraspara . paavijeta naahii.n .. 12.. vhaavayaa udarashaa.nti . karaNe.n laage narastuti . tethe.n kelii je vyutpatti . yaa naa.nva dhiiTapaaTha .. 13.. kavitva nasaave.n dhiiTapaaTha . kavitva nasaave.n khaTapaTa . kavitva nasaave.n uddhaTa . paashhaaNDamate.n .. 14.. kavitva nasaave.n vaadaa.nga . kavitva nasaave.n rasabha.nga . kavitva nasaave.n ra.ngabha.nga . dR^ishhTaa.ntahiina .. 15.. kavitva nasaave.n paalhaaLa . kavitva nasaave.n baashhkaLa . kavitva nasaave.n kuTila . laxuuniyaa.n .. 16.. hiina kavitva nasaave.n . bolile.nchi na bolaave.n . chha.ndabha.nga na karaave.n . mudraahiina .. 17.. vyutpattihiina tarkahiina . kaLaahiina shabdahiina . bhaktiGYaanavairaagyahiina . kavitva nasaave.n .. 18.. bhaktihiina je.n kavitva . te.nchi jaaNaave.n ThoMbe.n mata . aavaDiiviNa vaktR^itva . ka.nTaaLavaaNe.n .. 19.. bhaktiviiNa jo anuvaada . tochi jaaNaavaa vinoda . priitiiviNa sa.nvaada . ghaDe ke.nvii.n .. 20.. aso dhiiTapaaTha te.n aise.n . naathile.n aha.nteche.n pise.n . aataa.n praasaadika te.n kaise.n . saa.ngijela .. 21.. vaibhava kaa.ntaa kaa.nchana . jyaasii vaaTe he.n vamana . a.ntarii.n laagale.n dhyaana . sarvottamaache.n .. 22.. jayaasa ghaDiine.n ghaDii . laage bhagava.ntii.n aavaDii . chaDhatii vaaDhatii goDii . bhagavadbhajanaachii .. 23.. jo bhagavadbhajane.nviNa . jaa{U.n} nedii eka xaNa . sarvakaaLa a.ntaHkaraNa . bhaktira.nge.n ra.ngale.n .. 24.. jayaa a.ntarii.n bhagava.nta . achala raahilaa nivaa.nta . to svabhaave.n je.n bolata . te.n brahmaniruupaNa .. 25.. a.ntarii.n baisalaa govi.nda . teNe.n laagalaa bhaktichha.nda . bhaktiiviNa anuvaada . aaNiika naahii.n .. 26.. aavaDii laagalii a.ntarii.n . taishiicha vade vaikharii . bhaave.n karuNaa kiirtana karii . premabhare.n naachata .. 27.. bhagava.ntii.n laagale.n mana . teNe.n naaThave dehaabhimaana . sha.nkaa lajjaa te paLuuna . duurii Thelii .. 28.. to premara.nge.n ra.ngalaa . to bhaktimade.n maatalaa . teNe.n ahaMbhaava ghaatalaa . paayaa.ntaLii.n .. 29.. gaata naachata niHsha.nka . tayaasa kai.nche disatii loka . dR^ishhTii.n trailokyanaayaka . vasoni Thelaa .. 30.. aisaa bhagava.ntii.n ra.ngelaa . aaNiika kaa.nhii.n nalage tyaalaa . sva{i}chchhaa varNuu.n laagalaa . dhyaana kiirti prataapa .. 31.. naanaa dhyaane.n naanaa muurtii . naanaa prataapa naanaa kiirtii . tayaapuDhe.n narastutii . tR^iNatulya vaaTe .. 32.. aso aisaa bhagavadbhakta . jo ye sa.nsaarii.n virakta . tayaasa maanitii mukta . saadhujana .. 33.. tyaache bhaktiiche.n kautuka . tyaa naa.nva praasaadika . sahaja bolataa.n viveka . pragaTa hoya .. 34.. aikaa kavitvalaxaNa . kele.n kele.n niruupaNa . jeNe.n nive a.ntaHkaraNa . shrotayaa.nche.n .. 35.. kavitva asaave.n nirmaLa . kavitva asaave.n rasaaLa . kavitva asaave.n praa.njaLa . anvayaache.n .. 36.. kavitva asaave.n bhaktibaLe.n . kavitva asaave.n arthaagaLe.n . kavitva asaave.n vegaLe.n . aha.ntesii .. 37.. kavitva asaave.n kiirtiivaaDa . kavitva asaave.n ramya goDa . kavitva asaave.n jaaDa . prataapaavishhayii.n .. 38.. kavitva asaave.n sope.n . kavitva asaave.n alparuupe.n . kavitva asaave.n suruupe.n . charaNabaddha .. 39.. mR^idu ma.njuLa komaLa . bhavya adbhuta vishaaLa . gaulya maadhurya rasaaLa . bhaktirase.n .. 40.. axaraba.ndha padaba.ndha . naanaa chaaturyapraba.ndha . naanaa kaushalyataa chha.ndaba.ndha . dhaaTii mudraa aneka .. 41.. naanaa yukti naanaa buddhi . naanaa kaLaa naanaa siddhi . naanaa arthaanvaya saadhii . yaa naa.nva kavitva .. 42.. naanaa saahitya naanaa dR^ishhTaa.nta . naanaa tarka dhaatu mata . naanaa saMmati siddhaa.nta . puurvapaxe.nsii .. 43.. naanaa gati naanaa vyutpatii . naanaa mati naanaa sphuurti . naanaa dhaaraNaa naanaa dhR^itii . yaa naa.nva kavitva .. 44.. sha.nkaa aasha.nkaa pratya.ntare.n . naanaa vaakye.n shaastraadhaare.n . tuTe sa.nshayo nirdhaare.n . nirdhaaritaa.n .. 45.. naanaa prasa.nga naanaa vichaara . naanaa yoga naanaa vivara . naanaa tattvacharchaasaara . yaa naa.nva kavitva .. 46.. naanaa saadhane.n purashcharaNe.n . naanaa tape.n tiirthaaTane.n . naanaa sa.ndeha pheDaNe.n . yaa naa.nva kavitva .. 47.. jeNe.n anutaapa upaje . jeNe.n laukika laaje . jeNe.n GYaana umaje . yaa naa.nva kavitva .. 48.. jeNe.n GYaana he.n prabaLe. . jeNe.n vR^itti he maavaLe . jeNe.n bhaktimaarga kaLe . yaa naa.nva kavitva .. 49.. jeNe.n dehabuddhi tuTe . jeNe.n bhavasi.ndhu aaTe . jeNe.n bhagava.nta pragaTe . yaa naa.nva kavitva .. 50.. jeNe.n sadvastu bhaase . jeNe.n bhaasa haa nirase . jeNe.n bhinnatva naase . yaa naa.nva kavitva .. 51.. jeNe.n ghaDe samaadhaana . jeNe.n tuTe sa.nsaaraba.ndhana . jayaasa maanitii sajjana . yaa naa.nva kavitva .. 53.. aise.n kavitvalaxaNa . saa.ngataa.n te.n asaadhaaraNa . para.ntu kaa.nhii.n niruupaNa . bujhaavayaa kele.n .. 54.. daasabodha dashaka 14 samaasa 3 aataa.n va.nduu.n kaviishvara . je shabdasR^ishhTiiche iishvara . naatarii he parameshvara . vedaavataarii .. 1.. kii.n he sarasvatiiche.n nijasthaana . kii.n he naanaa kaLaa.nche.n jiivana . naanaa sadvidyaa.nche.n bhuvana . yathaartha hoya .. 2.. kii.n he.n purushhaarthaache.n vaibhava . kii.n he jagadiishvaraache.n mahatva . naanaa laaghave.n satkiirtiistava . nirmaaNa kavii .. 3.. kii.n he shabdaratnaa.nche saagara . kii.n he muktaa.nche muktasarovara . naanaa buddhiiche vairaagara . nirmaaNa jaahale .. 4.. kii.n he adhyaatma ratnaa.nchii khaaNii . kii.n he bolake chi.ntaamaNii . naanaa kaamadhenuu.nchii dubhaNii . voLalii shrotayaa.nvarii .. 5.. kii.n he kalpaneche kalpataru . kii.n he moxaache mukhya paDibharuu . naanaa saayujyateche vistaaruu . vistaarale .. 6.. kii.n haa paralokii.nchaa nijasvaarthu . kii.n haa yogiyaa.nchaa gupta pa.nthu . naanaa GYaaniyaa.nchaa paramaarthu . svaruupaasi aalaa .. 7.. kii.n he nira.njanaachii khuuNa . kii.n he nirguNaachii voLakhaNa . maayaavilaxaNaache.n laxaNa . te he kavii .. 8.. kii.n haa shrutiichaa bhaavagarbha . kii.n haa parameshvaraachaa alabhya laabha . naatarii hoya sulabha . nijabodha kaviruupe.n .. 9.. kavi mumuxuu.nche.n a.njana . kavi saadhakaa.nche.n saadhana . kavi siddhaa.nche.n samaadhaana . nishchayaatmaka .. 10.. kavi svadharmaachaa aashraya . kavi manaachaa manovijaya . kavi dhaarmikaa.nchaa vinaya . vinayakarte .. 11. kavi vairaagyaache.n laxaNa . kavi bhaktaa.nche.n bhuushhaNa . naanaa svadharmaa.nche.n raxaNa . te he kavii .. 12.. kavi premaLaa.nchii premaLa sthiti . kavi dhyaanasthaa.nchii dhyaanamuurtii . kavi upaasakaa.nchii vaaDa kiirtii . vistaaralii .. 13.. kavi naanaa saadhanaa.nche.n muuLa . kavi naanaa prayatnaa.nche.n phaLa . naanaa kaaryasiddhi sakaLa . kavii.ncheni prasaade.n .. 14.. aadhii.n kavii.nchaa vaagvilaasa . tarii maga shravaNii.n tuMbaLe rasa . kavii.ncheni matiprakaasha . kavitvaasa hoya .. 15.. kavi vyutpannaa.nchii yogyataa . kavi saamarthyava.ntaa.nchii sattaa . kavi vichaxaNaa.nchii kushalataa . naanaaprakaare.n .. 16.. kavi kavitvaachaa praba.ndha . kavi naanaa dhaaTii mudraa chha.nda . kavi gadyapadyabhedaabheda . padapraasakarte .. 17.. kavi sR^ishhTiichaa ala.nkaara . kavi laxmiichaa shR^i.ngaara . sakaLa siddhi.nchaa nirdhaara . te he kavii .. 18.. kavi sabheche ma.nDaNa . kavi bhaagyaache.n bhuushhaNa . naanaa sukhaa.nche.n sa.nraxaNa . te he kavii .. 19.. kavi devaa.nche ruupakarte . kavi R^ishhii.nche.n mahatva varNite . naanaa shaastraa.nche saamarthyaate.n . kavi vaakhaaNitii .. 20.. nasataa kaviichaa vyaapaara . tarii kai.nchaa asataa jagaduddhaara . mhaNoni kavi he aadhaara . sakaLa sR^ishhTiisii .. 21.. naanaa vidyaa GYaatR^itva kaa.nhii.n . kaviishvare.nviiNa te.n naahii.n . kaviipaasuuna sarvahii . sarvaGYataa .. 22.. maagaa.n vaalmiika vyaasaadika . jaale kaviishvara aneka . tayaa.npaasuuna viveka . sakaLa janaa.nsii .. 23.. puurvii.n kaavye.n hotii.n kelii.n . tariicha vyutpatti praapta jhaalii . teNe.n pa.nDitaa.n aa.ngii.n baaNalii . parama yogyataa .. 24.. aise puurvii.n thora thora . jaale kaviishvara apaara . aataa.n aaheta puDhe.n hoNaara . namana tyaan.sii .. 25.. naanaa chaaturyaachyaa muurtii . kii.n he saaxaat.h bR^ihaspati . veda shruti bolo.n mhaNatii . jyaa.nchyaa mukhe.n .. 26.. paropakaaraakaaraNe.n . naanaa nishchaya anuvaadaNe.n . shekhii.n bolile puurNapaNe.n . sa.nshayaatiita .. 27.. kii.n he amR^itaache megha voLale . kii.n he navarasaa.nche bodha loTale . naanaa sukhaa.nche.n uchaMbaLale.n . sarovara he.n .. 28.. kii.n he vivekanidhiichii.n bhaa.nDaare.n . pragaTa jaahalii.n manushhyaakaare.n . naanaa vastuu.ncheni vichaare.n . ko.ndaaTale he .. 29.. kii.n he aadishaktiiche.n ThevaNe.n . naanaapadaarthaa.nsii aaNii uNe.n . laadhale.n puurvasa.nchitaachyaa guNe.n . vishvajanaa.nsii .. 30.. kii.n he sukhaachii.n taarave.n loTalii . axaya aana.nde.n utaTalii.n . vishvajanaa.nsii upayogaa aalii.n . naanaa prayogaa.nkaaraNe.n .. 31.. kii.n he nira.njanaachii saMpattii . kii.n he viraaTaachii yogasthiti . kii.n he bhaktiichii phalashrutii . phaLaasi aalii .. 32.. kii.n haa iishvaraachaa pavaaDa . paahataa.n gaganaahuuna vaaDa . brahmaa.nDarachanehuuna jaaDa . kavipraba.ndharachanaa .. 33.. aataa.n aso haa vistaara . jagaasii aadhaara kaviishvara . tayaa.nsii maajhaa namaskaara . saashhTaa.ngabhaave.n .. 34.. daasabodha dashaka 1 samaasa 7 \centerline{.. iti..} #endsanskrit \medskip\hrule {\rm Please send corrections to Sunder Hattangadi (sunderh@hotmail.com)} {\rm Last updated \today} \end{document}