%@@1 % File name : pAnipatphaTakA.itx %-------------------------------------------- % Text title : pAnipatachA phaTakA % Author : kavI Ram Ganesh Gadakari % Language : Marathi % Subject : % Description/comments : % Transliterated by : Surin Usgaonkar usgaonkar@hotmail.com % Proofread by : Surin Usgaonkar usgaonkar@hotmail.com % Translation by : % Latest update : September 22,2005 % Send corrections to : sanskrit at cheerful dot c om % % Special Instructions: % i1h.hdr,ijag.inc,itrans.sty,multicol.sty,iarticle.sty % Transliteration scheme: ITRANS 5.2 % Site access : % http://sanskrit.gde.to/ % http://sanskritdocuments.org % http://sanskrit.bhaarat.com See the document project %----------------------------------------------------- % The text is prepared by volunteers and is to be used for personal study % and research. The file is not to be copied or reposted for promotion of % any website or individuals or for commercial purpose without permission. % Please help to maintain respect for volunteer spirit. % @@2 % % Commands upto engtitle are % needed for devanaagarii output and formatting. %-------------------------------------------------------- \documentstyle[11pt,multicol,itrans]{article} %\documentclass[11pt]{article} %\usepackage{multicol} #include=ijag.inc #endwordvowel=.h \portraitwide \parindent=100pt \let\usedvng=\Largedvng % for 1 column \pagenumbering{itrans} \def\engtitle#1{\hrule\medskip\centerline{\LARGE #1}} \def\itxtitle#1{\medskip\centerline{\LARGEdvng #1}\medskip\hrule} \def\endtitles{\medskip\obeyspaceslines} %% \begin{document} \engtitle{.. paanapatachaa phaTakaa ..}## \itxtitle{.. paanapatachaa phaTakaa ..}##\endtitles ## rasikaho\, {\ldq}paanapatachaa phaTakaa{\rdq}\, he kavI govi.ndaagraja urpha raama gaNesha gaDakarI yaa.nche dIrgha kaavya aapaNaa samora saadara karita aahe\. sana 1761 saalacyaa paanapatacyaa laDhaa_iita maraaThyaa.nchaa daaruNa paraabhava jhaalaa\. a.ngI paraakrama asataanaasudhdaa\, kevaLa duhImuLe\, kutubashahaa \- abadaalI ne hi.ndavI svaraajyaalaa axarashaH khaDe chaarale\. gaDakaRyaa.nche kaavya hR^idayaalaa sparsha karUna jaate\. tyaakaaLachaa durguNa aajahI maraaThI samaajaata aahe\. vyavahaarI jagaata dona haata karataanaahI a.ntargata jaaNIvaa jaagR^ita rahaavyaata hI manIShaa\. sUrina usagA.nvakara \medskip\hrule\medskip || 1|| kaurava \- paa.nDava \- sa.ngara \- taa.nDava \- dvaapara \- kaalI.n hoya atI tase maraaThe gilache saache kalI.nta laDhale paanapatI.n .. dhR^i0.. jaasusa aalaa kathI puNyaalaa \- {\ldq}shi.ndaa dattaajI paDalaa\; kutubashahaane.n shira charaNaane uDavuni to apamaaniyalaa\!{\rdq}\. bhaaratavIraa vR^itta aikataa.n kopa anaavara yeta mahaa raage.n bhaa_U bole\, {\ldq}jaa_U.n hi.ndustaanaa nITa pahaa {\ldq}kaaLaa{\rdq} shI.n ghanayudgha karU.n maga abadallIchI kaaya kathaa \? dattaajIchaa sUDa na ghetaa.n janma aamuchaa kharaa vR^ithaa\.{\rdq} bole naanaa\, {\ldq}yuktI naanaa karunI yavanaa Thaara karaa\; shi.ndyaa.nchaa apamaana nase haa\, ase maraaThyaa.n bola kharaa\,{\rdq} udagIrachaa vIra nighaalaa\; ghaalaa hi.ndusthaanaalaa\; jamaava jhaalaa\; tu.nbaLa bharalaa senaasaagara tyaa kaaLaa\, tIna laxa daLa bhaxa karaayaa yavanaadhIshaa chaalatase\; vR^idgha baala te kevaLa urale taruNa nighaale vIrarase.n\. hoLakaraa.nche bhaale.n saache\, janakojIche vIra gaDI\, gaayakavaaDI vIra aaghaaDI ekaavaratI eka kaDI\. samasheraachI samashera na tI myaanaamadhye.n dhIra dharI\; mahaadajIchI bijalI saachI bijalIvaratI taaNa karI\. nighe bhosale pavaara chaale bu.ndelyaa.nchI tvaraa kharI\; dhIra gaaradI na karI garadI nITaneTakI chaala karI\. mehe.ndaLe ati jaLe a.ntarI.n vi.nchurakarahI tyaachaparI\; naarosha.nkara\, sakhaaraama hari sUDa ghyaavayaa asI.n gharI\. anya vIra te kitI nighaale gaNanaa tyaa.nchI kashI karaa\? jitakaa hi.ndU titakaa jaa_ii dhIra urenaa jaraa naraa.n \. bhaa_U senaapatI chaalatI visvaasaate.n ghetI sarve.n\, sUDa\! sUDa\! mani.n sUDa dise tyaa sUDaasaaThI.n jaati jave.n\. vIrarasaachI dIptI saachI vIramukhaa.nvara tadaa dise\; yaa raaShTraache svaata.ntryaache dR^iDhasta.nbha te nighati ase\. vaanara raaxasa pUrvI laDhale jase suvelaadrIvaratI tase maraaThe gilache saache kalI.nta laDhale paanapatI.n\. ..kau.. 1.. || 2|| jamale yaapari paanapataavari \- raaShTrasabhaa jaNu.n dusari dise\; vIra vIramadayukta sabhaasada senaanaayaka pratinidhise\. adhyaxa nemile daxa bhaa_u arI bhaxa karaayaa taxakase\; pratipaxakha.nDanaa svamatama.nDanaa\; ta.nbU Thokiti ma.nDapase\. shastrashabda hI.n surasa bhaaShaNe.n sabhe.nta karitI aave.nshe.n\; raNabhUmIchaa kaagada pasaruni Tharaava lihitI raktarase\. ekaa kaaryaa jamati sabhaa yaa\, kR^iti doghI.nchI bhinna kitI\! baghataa.n nayanI.n vaahatIlachI pura ashrU.nche svairagati \. pUrvavIrabala karaa.nta raahe\, aahe saa.nprata mukhaamadhI.n\; haaya\! tayaa.nche va.nshaja saache asunI jhaalo.n ase kudhI\! jamale yaapari paanapataavari bhaaratasu.ndariputra guNI yudhda karaayaa\, ripu shixaayaa\, sa.nraxaayaa yashaa raNI.n ..kau.. 2.. || 3|| aDadaa.nDa yavana raNama.nDapi.n jamale\; yudhdakaa.nDa yethoni surU \. karitI nishchaya ubhayavIra raNadhIra {\ldq}maaru.n vaa raNI maru.n{\rdq} puDhe paDe duShkaaLa chamU.nmadhi.n anna na khaayaa vIraa.nnaa\; mhaNatI\, {\ldq}annaavaa.nchuni maraNyaapexaa.n jaa_U.n chalaa raNaa.n\.{\rdq} maga senene.n ekadilaane.n nishchaya kelaa laDhaNyaachaa\; svastha hoLakara maatra nIchatara pagaDabhaa_ii to yavanaa.nchaa \. paradhaanyaharaNamiSha karuni raNaa.ngaNi.n paDale aadhI.n bu.ndele\; shrI shivaraayaa yudhda pahaayaa haa.nka dyaavayaa kI.n gele \? dhanya maraaThe\! dhanya yavana te raNaa.ngaNaamadhi.n laDhaNaare\! aamhI tyaa.nche va.nshaja kevaLa hakkaa.nsaaThI.n raDaNaare\. aavesha praveshe donhI sainyaamadhe.n karaayaa yudhdakhaLI.n\; pari svaartha anivaara maara de\, aaryajanaa.nmadhi.n karI duphaLI \. aaryajanaa.nche.n daivahI naache abhimaanaache.n rUpa dharI\; kari vasati mani.n sadaashivaachyaa\; hoya aamuchyaa uraa surI\, suraasurI.n jaNu.n Daava maa.nDilaa budhdibaLaachaa bhUmivarI\; pari durdaive.n veLa saadhalI pyaadI.n aalI.n aamhaa.nvarI\! kalaha maajalaa\, jhaalI yaadavI\, navIna sa.nkaTa oDhavale.n\; kaarasthaanI.n hi.ndusthaanaa vyaapuni pUrNacha naagavile.n \. kuNi yavanaa.nchaa baapa jaahalaa\, taapa tayaachaa haraavayaa\, nayaa soDunI jayaa davaDunI kuNI laavalaa Daaga vayaa\. kuNi dillIchI vaahI kaaLajI\, koNI takhtaasaaThI.n jhure\; kuNaa laagalaa dhyaasa prItichaa vichaara saaraasaari.n nure \. {\ldq}laalana laalana\! kari kuNI\,saadhI marjInechI kuNi marajI\; ase ghasarale\,saapha visarale yudhdarIti ati khaDatara jI \. gaaradIcha maja phaara ruche jari.n yavana na soDI vishvaasaa\; nijaba.ndhU.nchI karaNI aikUni soDi\,vaachakaa\, nishvaasaa\! kalahaa karitI kaaya visaratI xudra vastuchyaa abhimaane.n\, jase halli.nche loka tokasama kalahaa karitI nemaane.n \. nemaanemaachyaa yaa goShTI kaShTI hote.n mana shravaNI.n aso\; buDaalI ekI\, bekI raajya chaalavI vIragaNI.n \. saradaaraa.nchyaa budhdima.ndIraa aaga laagalI kalahaachI shipaa_ibhaa_ii pari nacha chaLale\; rIti soDili na mardaachI \. naahI.n laDhale\, laDhaNaarahi nacha kuNI punarapi yaa jagatI.n\, tase maraaThe gilache moThe kalI.nta laDhale paanapatI.n ..kau.. 3.. || 4|| eke divashI ravi astaashI.n jaataa.n jhaalaa vichaara haa \-\- {\ldq}praataHkaalI.n smarunI kaalI yudhda karu.n ghanadaaTa mahaa\.{\rdq} niropa gelaa baadashahaalaa\, {\ldq}yudhda karaayaa udyaa.n chalaa\; samaraa.nta maraa vaa kirti varaa jaya miLavuni aamhaavari achalaa\.{\rdq} sakala yaaminI aaryavaahinI karI tayaarI laDhaNyaachI\; vIrashrIchaa kaLasa jahaalaa paravaa na kuNaalaa maraNaachI\. parasparaa.nte dhIra maraaThe goShTi saa.ngatI yudhdaa.nchyaa\, vIrashrIchyaa shastrakalechyaa jayaajayaa.nchyaa ashvaa.nchyaa\. bole koNI\, {\ldq}maajhaa na gaNI va.njachi mR^ityubhayaa.nsi.n kadhI\; aajaa\, paNajaa\, baapahi maajhaa paDalaa melaa raNaamadhI.n baapasavaa_ii beTaa ho_ii khoTaa ho_ila nema kasaa \? poTaasaaThI.n laDhaa_i nacha pari maana miLaviNyaa havaa tasaa\!{\rdq} kuNI dharI talavaara karI.n tisa paahuni aana.nde Dole\, phiravI garagara kari khaalI.n vara vIra maraaThaa maga bole.n \- {\ldq}aphaata vaaDhIchI hI betI moThI jhaalI lagnaalaa praaNadhanaache.n dyaa.nja ghe_unI udyaa.ncha de_ina yavanaalaa \.{\ldq} ashI chaalalI gaDabaDa sagaLI nidraa koNaa nacha aalI\; koThe.n gelI kashI paLaalI raatra ko.nNaalaa kaLalI\. prabhaatarupe.n iirShaa aalI.n\; bhIti paLaalI nishaamiShe.n\; bhaya maraNaache kaiche.n tyaaMnaa \? kaaya karaave.n haraa viShe.n \? shi.nga vaajale.n sa.ngarasUchaka kUcha karaayaa miLe mubhaa\; dhaa.nvati naravara samarabhUmivara\; raahe dhanagara dUra ubhaa haTavayaate.n deshadaridraa mukhaa haridraa laavuniyaa \. kirtivadhUte.n jaati varaayaa samarama.nDapI.n dhaa.nvuniyaa\. shahaavalIchaa halIsaarakhaa ataa_ii naamaa putra balI yavanadalI.n mukhyatva gheta kI.n paapaavalimaghi.n jasaa kalI\. praNava jasaa vedaa.nsa\, sadaashiva tasaa aaryabalasenaanI\; vishvaasaate.n paahunI vadanI.n a.nguli ghaatali.n yavanaa.nnI.n \. aale yaapari raNabhUmIvari\; ase gaata kavi yaapuDhatI.n\, tase.n maraaThe gilache saache kalI.nta laDhale paanapatI.n\. ..kau.. 4.. || 5|| vaaDhe jaisaa divasa\, vaaDhale.n yudhda tase.n atinikaraane.n haataghaa_ilaa laDhaa_i aalI\; a.nbara bharale naadaane.n \. ubhaya vIravara garjati {\ldq}harahara{\rdq} {\ldq}allaa akabara{\rdq} ulhaase.n\; bhaase aalaa praLaya\; yamaalaa dilI mokaLika jagadishe.n ashvavIragaja bhaktama.nDaLI go.ndhaLa bhaaratadevIchaa\; talavaarI.ncyaa divaTyaa kelyaa\; saDaa ghaatalaa raktaachaa\. dhULa uDaalI.n gulaala jhaalI\; {\ldq}ude{\rdq} garjatI bhaktabaLI\, parasparaa.nche baLI arpitI bhUmi tarpitI shirakamaLI\. raNavaadya bhaya.nkara bharaaDa vaaje shudhda na koNaa dehaachI\; raNamadamadiraamatta jaahale\, hale phaNaahI sheShaachI\. manuje.ndrabalaa jaNu.n a.nta na uralaa deve.ndraachI nacha paravaa mhaNuni dhUlikaNa nabhI.n dhaaDunI meghasa.ngha kI.n rachiti navaa \? raktapaaTa atidaaTa vaahatI ghaaTa baa.ndhile asthI.nche\; mR^itagajatura.nga makara kheLatI kR^itya agaadhichi vIraa.nche.n\. ghora karma he.n baghunI vaaTe ravihi dharI nijasadanapathaa\; kaa.npe tharathara sthIra na xaNabhara\; itaraa.nchI maga kaaya kathaa\! yaapari chaale laDhaa_i\; bhyaale daaDhIvaale\, maga haTale\; paLatI\, dhaa.nvati sairaavairaa\; aaryavIra tyaa.nvara uThale \. aaryajanaa.n aavesha naavare\; bhare kaa.npare.n yavanaa.nlaa\; mhaNati {\ldq}miLaalaa jaya hi.ndUlaa laDhaa_i aalI a.ntaalaa\!{\rdq} to.ncha ataa_ii dUradR^iShTichaa dhIra deta nijasainyaalaa\, svaye.n dhaavalaa\,puDhe.n jahaalaa\, sphurti punhaa.n ye yavanaalaa\. tvarita pUrvavat samara chaalale\, hale bhara.nvasaa vijayaachaa\; daaDhI she.nDI eka jahaalI kheLa shahaa.nchyaa daivaachaa \. karI ataa_ii jabara laDhaa_ii upamaa naahI shauryaalaa\; tyaavari ye vishvaasa\, bhaasale.n kI.n khaanaachaa yama aalaa\! vishvaasaane atiavasaane.n khaana paaDilaa bhUmivarI karivaracharaNI.n maraNa tayaa ye\, sharaNa eka maga yamanagarI\. dhIra soDiatI vIra shahaache paLatI aavaratI na kuNaa\; shahaavalIchI kamaala jhaalI yatna tayaachaa paDe uNaa\. pahaata hotaa shahaa kheLa durunI\, tohI ghaabaralaa\, mhaNe\, {\ldq}karaave kaaya\? na Thaave.n\!{\rdq} daiva haata de pari tyaalaa\. daxa vIra laxaikadhIra tanuraxaka senesaha dhaa.nve\; mhaNe chamUlaa\, {\ldq}paLatI yavana je ka.nTha tayaa.nche Chedaave{\rdq}\. punhaa.n ulaTale yavana laDhaayaa hukuma aikataa.n haa tyaachaa\; shahaa tayaa.nte.n sahaaya hotaa.n maaraa karito joraachaa\. jase laDhaave vIra sa.ngarI.n kavijana ichChaa mani.n karitI\, tase maraaThe gilache saache kalI.nta laDhale paanapatI.n\. ..kau.. 5.. || 6|| nabhomadhyagata sUrya hota maga yudhdahI aale.n madhyaalaa\; haaya\! haaya\! yaa aaryabhUmichaa bhaagyasUrya to shevaTalaa\! sadaa aamhaalaa vijaya miLaavaa\, prataapa gaavaa jagataane.n\; pari tyaa kaaLI.n phuTakyaa bhaaLI.n tase na lihile.n daivaane\! sadaashivaachaa ujavaa baahU raahu ripustrImukhavidhuchaa\, baa_uu kevaLa mle.nchChajanaa.nchaa\, bhaa_uu maadhavaraayaachaa\, beTaa braahmaNa baadashahaachaa\, peTaa saachaa vaaghaachaa\, vIraphulaa.ntila gulaabagoTaa\, vaalI moThaa dharmaachaa\, taaNa jayaachI drauNIvara udraaNa aaNitaa.n aaryaalaa\, vijayaachaa vishvaasa asaa vishvaasa \- laagalaa shara tyaalaa marma haaNi to varmI laage karma aamuche.n oDhavale.n\; dharma \- sabhelaa aatmaa gelaa\, dharmavadhUkari.n shava paDale.n\, ashru nayanI.n aaNI laxmI priya bhaaryaa tyaa aaryaachI\; utare charyaa\, agaa na maryaa pari ye smR^iti tisa kaaryaachI karI vichaaraa vIraachaaraa daaraa vIraachI svamanI.n\- {\ldq}naathaghaata sainyaa.nta samajataa.n dhIra urela naa aaryajanI\.{\rdq} ChaatIchaa kari koTa\, loTilaa duHkhaloTa anivaara jarI\, nITa baisavI pretaa devI dhanuShya tyaachyaa dile.n karI.n\. dhanya satI tI\! dhanya tichaa pati\! dhanyachi jananIjanakaalaa\! dhanya kavIche.n bhaagya ase mhaNuni miLe he.n gaayaalaa\! pari je.n ghaDale.n lapela kuThale.n \? vega phaara durvaartelaa\; alpachi kaaLe.n bhaa_usa kaLale \- {\ldq}giLale kaaLaane baaLaa\!{\rdq} {\ldq}haaya laaDakyaa\! kaaya kR^itya he.n\? ghaaya kaaya haa bhagna karI go.nDasa baaLaa\, to.nDa puNyaalaa daavu.n kase.n \? kathi.n toDa tarI\.{\rdq} asaa karI.n to shoka aikunI duHkha jaahale.n sakaLaa.nlaa ashvaavaratI.n svaara jahaalaa bhaa_uuraayaa maraNyaalaa\. vya.nga samajataa.n bha.nga karaayaa aaryaa.nchyaa chatura.nga baLaa sidhda jaahalaa shahaa\; tayaalaa devaane.n aadhaara dilaa\. phiratI maraaThe aalaa vaaTe a.nta shivaajIraajyaalaa\; bhaa_uuraayaa yojI upaayaa tohI vaayaa.n pari gelaa\. maana soDilaa\, saama joDilaa\; dUta dhaaDilaa hoLakaraa\; prasa.nga yetaa matta ki.nkaraa dhanI joDitI ase karaa.n\. dUta nighaalaa\, satvara aalaa\, hoLakaraalaa namana karI\; mhaNe\, {\ldq} bhaa_uu.nchaa niropa aikaa \- saahya karaa samayi.n tarI uNe.n bolalo\, pramatta jhaalo.n\, bahu aparaadhI mI kaakaa\; maapha karaa\, mana saapha karaa\, yaa aaphatI.nta maja na Taakaa\. matpraaNaachI naahI.n paravaa baravaa samarI.n mR^ityu havaa\; pari laagato Daaga yashaalaa shivaraayaachyaa to duravaa\. deshakaarya he.n vyaktIche.n nacha\; sakti nako\; bhaktIcha havI\; aasaktI sarvaa.nchI asataa.n miLavU.n aataa.n kIrti navI\. raaga nakaa dharu.n\; aaga laagate yashaa\; bhaaga haa sarvaa.nchaa\; shabda mulaachaa dharitaa.n kaichaa\? haacha maana kaa kaakaachaa\? saahya karaayaa yavana vadhaayaa dhIra dyaavayaa yaa kaakaa\!{\rdq} ase vinavile\, haata joDile.n\, dayaa na aalI pari kaakaa\. baTTaa laavI vayaasa\; kelI thaTTaa aishaa vina.ntIchI\; raTTaa de bhUmaatelaa\; dharI kaTTaa vairI maana tichI duHkhaavaratI.n Daaga dyaavayaa karI hoLakara hukUma daLaa\- {\ldq}paLaa\, miLaalaa jaya yavanaalaa\!{\rdq} kaaya mhaNaave ashaa khaLaa\? phirale bhaale \- bhaale kaiche \? daivachI phirale aaryaache.n\; paahe bhaa_uu vaahe nayanI.n nIra\; karapale.n mana tyaache.n \. niropa dhaaDI punhaa.n tayaalaa \- {\ldq}paLaa vaa.nchavaa praaNa tarI paLataa.nnaa pari kuTu.nbakabilaa nyaavaa amuchaa save.n gharI.n{\rdq} gheta hoLakara vIravadhU.nte\; maga daxiNechI vaaTa dhari\. deshahitaachI karUnI hoLI naava hoLakara saartha karI\! karI dujaa vishvaasaghaata haa\; nijaba.ndhUMcyaa de saachI parashavatechI maathI.n moLI\, haatI.n jhoLI bhixechI\! kaaya kathaavI yudhda \- kathaa \? maga vR^ithaa bhaa_uchaa shrama jhaalaa\; dhIra soDunI paLati maraaThe\, pUrNa paraabhava tyaa.n aalaa\. koNI veNImaadhava dhaa.nve\, vaara tayaa.nchaa shirI.n jaDe\; bhaarataramaNIka.nThatanmaNI dharaNIvaratI.n jhaNI.n paDe \. bhUdevIchI tuTe gaLasarI\! phuTe daiva kI.n aaryaache.n aakaashaachI kuRhaaDa paDalI\; kaDe loTale.n duHkhaache\! sairaavairaa aarya dhaa.nvatI\; harahara\! koNI nacha traataa\! yavana kariti maga praLaya bhaya.nkara\; vadaa kashaalaa to aataa.n\? varNana karitaa.n jyaa rItiche ku.nThita ho_ila sukavimati\, tase maraaThe gilache saache kalI.nta laDhale paanapatI.n ..kau.. 6. || 7|| sana sataraaShe.n ekasaShTa atinaShTa varSha yaa deshaalaa harSha mare.n\, utkarSha urenaa\; sagaLaa aalI pretakaLaa \. phuTe baa.ngaDI dIDa laakha tI\; raakha jahaalI taruNaa.nchI aaga paakhaDI daiva aamhaa.nvara\; mUrti avatare karuNaachI \. gharogharI.n aakaa.nta paropari\; kharokharIchaa praLaya dise\; bharobharI.n raktaachyaa ashrU abalaa gaaLiti shokarase.n \. {\ldq}dona haravalI moti.n\; moharaa gelyaa sattaavIsa tashaa\; rupaye khurdaa na ye mojataa.n {\rdq} \- vachanaa vadatI vR^idhda ashaa\; ghora vR^itta he.n dUtamukhaane.n kaanI.n paDale.n naanaachyaa\; {\ldq}bhaa_u bhaa_u{\rdq} karitaa.n jaa_ii bheTisa bhaa_uuraayaachyaa ughaDaa paDalaa desha tayaate.n he.n nava sa.nkaTa kaa.n yaave duHkha ekaTeM kadhi.n na yeta pari duHkhaamaaguni duHkha nave.n\! dhakkaa basalaa aarya.nyashaalaa\; tethUna jaa_ii raajya layaa\, raghunaathaache.n dhairya harapale.n\, joDa urenaa himaalayaa\. {\ldq}naatha\! chaalalaa.n soDuni abalaa\! paahu.n kuNaacyaa mukhaakaDe \?{\rdq} {\ldq}baaLaa\! kaisaa jaasi loTunI duHkhaache majavarati.n kaDe\?{\rdq} jikaDe tikaDe ha.nbaraDe yaapari parisatI jana phirataa.n\; koNikaDehI taruNa disenaa\; senaasaagara hoya ritaa\. uDe daraaraa\, paDe pasaaraa raajyaachaa\; baLa gheta rajaa\; ughaDe.n paDale.n maDhe.n hattiche.n kolhe tyaavara kariti majaa\! bhalate.n salate.n puDhe.n sarakale\, khare buDaale nIcha karI.n\. maalaka paDataa nITa baisale.n paaTaavaratI vaarakarI\. naDe aamuchI karaNI aamhaa.n\; khaDe chaarale yavanaa.nnI\; taDe paDonI yashapaatraalaa raDe sadodita bhUramaNI\. ga.njIphaa.nchaa Daava sa.npalaa dilI akherI yavanaa.nte.n svaata.ntryaasaha sarvasvaate.n dUra loTile.n nija haate.n\. rUmashaamalaa dhUma Thokitaa.n puNe.n haati.nche.n ghaalavale.n\; dugdhaasaaThI jaataa margI paatra ThevunI ghari.n aale\! kari maadhava nava upaaya puDhatI.n pari te.n paDatI sarva phashI.n\; pariTaghaDI ughaDilyaa ekadaa.n basela kaishI punhaa.n tashI \? jasaa nadIchaa ogha phiraavaa paatrI.n paDataa.n girishikhare.n paanapataachyaa parvataapaate.n itihaasaachaa ogha phire \. itihaasaache.n paana yethache.n kaaLe.n jhaale.n daivabaLe.n yaa deshaavara apamaanaachI svaarI duHkhaasahita vaLe\. sarvasvaachaa naasha jayaane.n varNu.n tayaate.n ataa.n kitI\? vyaasa varNitaa thakela yaate.n maga mI koThe.n alpamati\? jase.n jhagaDataa.n tvarita phiraavI sakala jagaachI sarala gati tase maraaThe gilache saache kalI.nta laDhale paanapatI.n ..kau.. 7.. || 8|| je.n jhaale.n te.n ho_Una gele.n phaLa nacha raDunI leshabharI\; miLe The.ncha puDhalyaasa maagale ho_u.n shahaaNe ajuni tarI\. pure.n pure.n he raaShTravighaataka parasparaa.ntIla vaira aho\! paanapataachI kathaa aikunI bodha evaDhaa tari ghyaa ho\! bhaaratabaa.ndhava\! pahaa kevaDhaa naasha duhIne.n haa jhaalaa\! parasparaa.nshI.n kalahaa karitaa.n maraNa maraaThI raajyaalaa\. haa hi.ndU\, haa yavana\, paarashI haa\, yahudI haa bheda asaa\, nako nako ho\! ekI raaho\! saa.ngu.n aapaNaa.n kitI kasaa\? ekaa aa_iichI.n baaLe.n saachI.n aapaNa saare smarunI\, ekadilaane.n ekamataane.n yatna karu.n taddhitakaraNI.n \. kathI raDakathaa nijadeshaachI vaachuni aisaa haa phaTakaa laTakaa jaa_uni kalaha paraspara laago ekIchaa chaTakaa\! kauravapaa.nDava \- sa.ngarataa.nDava dvaaparakaalI.n hoya atI\; tase maraaThe gilache saache kalI.nta laDhale paanapatI.n ..kau.. 8.. kavI \- govi.ndaagraja urpha raama gaNesha gaDakarI \. ## Encoded and proofread by Surin Usgaonkar usgaonkar at hotmail.com \medskip\hrule\obeylines \medskip {\rm Please send corrections to sanskrit at cheerful dot c om} {\rm Last updated \today} \end{document}