Mahabharata - ಮಹಾಭಾರತಂ
Sanskrit Documents | Critical Edition | Southern Recension | Mahabharata Resources

Kumbhaghonam Edition in Kannada Script

10. ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವ

ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 001

॥ ಶ್ರೀಃ ॥

10.1. ಅಧ್ಯಾಯಃ 001

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Topics

ಸಂಜಯಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಯೋಃ ಸಂಲಾಪಃ॥ 1 ॥ ದ್ರೌಣಿಕೃಪಕೃತವರ್ಮಭಿರ್ವನಮಧ್ಯಮೇತ್ಯ ನ್ಯಗ್ರೋಧಸ್ಯಾಧಸ್ತಾದುಪವೇಶನಂ॥ 2 ॥ ತತ್ರ ರಾತ್ರೌ ಘೂಕೇನ ಬಹುಕಾಕಾವಧದರ್ಶಿನಾ ದ್ರೌಣಿನಾ ತದ್ವತ್ಸ್ವೇನಾಪಿ ಪಾಂಡವವಧನಿರ್ಧಾರಣಂ॥ 3 ॥ ತತಃ ಕೃಪಕೃತವರ್ಮಾಣೌ ಸಮುದ್ಬೌಧ್ಯ ಸ್ವಕರ್ತವ್ಯಕಥನಪ್ರಾರ್ಥನಾ॥ 4 ॥

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Text

10-1-0 (63944) ಶ್ರೀವೇದವ್ಯಾಸಾಯ ನಮಃ। 10-1-0x (5260) ನಾರಾಯಣಂ ನಮಸ್ಕೃತ್ಯ ನರಂ ಚೈವ ನರೋತ್ತಮಂ। ದೇವೀಂ ಸರಸ್ವತೀಂ ವ್ಯಾಸಂ ತತೋ ಜಯಮುದೀರಯೇತ್॥ 10-1-1 (63945) ಸಂಜಯ ಉವಾಚ। 10-1-1x (5261) ತತಸ್ತೇ ಸಹಿತಾಃ ಸರ್ವೇ ಪ್ರಯಾತಾ ದಕ್ಷಿಣಾಮುಖಾಃ। ಉಪಾಸ್ತಮಯವೇಲಾಯಾಂ ಶಿಬಿರಾಭ್ಯಾಶಮಾಗತಾಃ॥ 10-1-1 (63946) ವಿಮುಚ್ಯ ವಾಹಾಂಸ್ತ್ವರಿತಾ ಭೀತಾಃ ಸಮನುಬೋಧನಾತ್। ಗಹನಂ ದೇಶಮಾಸಾದ್ಯ ಪ್ರಚ್ಛನ್ನಾ ನ್ಯವಿಶಂತ ತೇ॥ 10-1-2 (63947) ಸೇನಾನಿವೇಶಮಭಿತೋ ನಾತಿದೂರಮವಸ್ಥಿತಾಃ। [ನಿಕೃತ್ತಾ ನಿಶಿತೈಃ ಶಸ್ತ್ರೈಃ ಸಮಂತಾತ್ಕ್ಷತವಿಕ್ಷತಾಃ।] ದೀರ್ಘಮುಷ್ಣಂ ಚ ನಿಃಶ್ವಸ್ಯ ಪಾಂಡವಾನನ್ವಚಿಂತಯನ್॥ 10-1-3 (63948) ಶ್ರುತ್ವಾ ಚ ನಿನದಂ ಘೋರಂ ಪಾಂಡವಾನಾಂ ಜಯೈಷಿಣಾಂ। ಅನುಸಾರಭಯಾದ್ಭೀತಾಃ ಪ್ರಾಙ್ಮುಖಾಃ ಪ್ರಾದ್ರವನ್ಪುನಃ॥ 10-1-4 (63949) ತೇ ಮುಹೂರ್ತಾತ್ತತೋ ಗತ್ವಾ ಶ್ರಾಂತವಾಹಾ ಪಿಪಾಸಿತಾಃ। ನಾಮೃಷ್ಯಂತ ಮಹೇಷ್ವಾಸಾಃ ಕ್ರೋಧಾಮರ್ಷವಶಂಗತಾಃ॥ 10-1-5 (63950) ರಾಜ್ಞೋ ವಧೇನ ಸಂತಪ್ತಾ ಮುಹೂರ್ತಂ ಸಮವಸ್ಥಿತಾಃ॥ 10-1-6 (63951) ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರ ಉವಾಚ। 10-1-7x (5262) ಅಶ್ರದ್ಧೇಯಮಿದಂ ಕರ್ಮ ಕೃತಂ ಮೀಮೇನ ಸಂಜಯ। ಯತ್ಸ ನಾಗಾಯುತಪ್ರಾಣಃ ಪುತ್ರೋ ಮಮ ನಿಪಾತಿತಃ॥ 10-1-7 (63952) ಅವಧ್ಯಃ ಸರ್ವಭೂತಾನಾಂ ವಜ್ರಸಂಹನನೋ ಯುವಾ। ಪಾಂಡವೈಃ ಸಮರೇ ಪುತ್ರೋ ನಿಹತೋ ಮಮ ನಿಪಾತಿತಃ॥ 10-1-8 (63953) ನ ದಿಷ್ಟಮಭ್ಯತಿಕ್ರಾಂತುಂ ಶಕ್ಯಂ ಗಾವಲ್ಗಣೇ ನರೈಃ। ಯತ್ಸಮೇತ್ಯ ರಣೇ ಪಾರ್ಥೈಃ ಪುತ್ರೋ ಮಮ ನಿಪಾತಿತಃ॥ 10-1-9 (63954) ಅದ್ರಿಸಾರಮಯಂ ನೂನಂ ಹೃದಯಂ ಮಮ ಸಂಜಯ। ಹತಂ ಪುತ್ರಶತಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ಯನ್ನ ದೀರ್ಣಂ ಸಹಸ್ರಧಾ॥ 10-1-10 (63955) ಕಥಂ ಹಿ ವೃದ್ಧಮಿಥುನಂ ಹತಪುತ್ರಂ ಭವಿಷ್ಯತಿ। ನ ಹ್ಯಹಂ ಪಾಂಡುಪುತ್ರಸ್ಯ ವಿಷಯೇ ವಸ್ತುಮುತ್ಸಹೇ॥ 10-1-11 (63956) ಕಥಂ ರಾಜ್ಞಃ ಪಿತಾ ಭೂತ್ವಾ ಸ್ವಯಂ ರಾಜಾ ಚ ಸಂಜಯ। ಪ್ರೇಷ್ಯಭೂತಃ ಪ್ರವರ್ತೇಯಂ ಪಾಂಡವೇಯಸ್ಯ ಶಾಸನಾತ್॥ 10-1-12 (63957) ಪ್ರಭುಜ್ಯ ಪೃಥಿವೀಂ ಸರ್ವಾಂ ಸ್ಥಿತಾ ಮೂರ್ಧನಿ ಸಂಜಯ। ಕಥಮದ್ಯ ಭವಿಷ್ಯಾಮಿ ಶ್ರೋತುಂ ಶಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಸಂಜಯ। 10-1-13 (63958) ಯೇನ ಪುತ್ರಶತಂ ಪೂರ್ಣಮೇಕೇನ ನಿಹತಂ ಮಮ॥ ಕೃತಂ ಸತ್ಯಂ ವಚಸ್ತಸ್ಯ ವಿದುರಸ್ಯ ಮಹಾತ್ಮನಃ। 10-1-14 (63959) ಅಕುರ್ವತಾ ವಚಸ್ತಸ್ಯ ಮಮ ಪುತ್ರೇಣ ಸಂಜಯ॥ ಅಧರ್ಮೇಣ ಹತೇ ತಾತ ಪುತ್ರೇ ದುರ್ಯೋಧನೇ ಮಮ। 10-1-15 (63960) ಕೃತವರ್ಮಾ ಕೃಪೋ ದ್ರೌಣಿಃ ಕಿಮಕುರ್ವತ ಸಂಜಯ॥ 10-1-16 (63961) ಸಂಜಯ ಉವಾಚ। 10-1-17x (5263) ಗತ್ವಾ ತು ತಾವಕಾ ರಾಜನ್ನಾತಿದೂರಂ ಮನಸ್ವಿನಃ। ಅಪಶ್ಯಂತ ವನಂ ಘೋರಂ ನಾನಾದ್ರುಮಲತಾವೃತಂ॥ 10-1-17 (63962) ತೇ ಮುಹೂರ್ತಂ ತು ವಿಶ್ರಂಯ ಲಬ್ಧತೋಯೈರ್ಹಯೋತ್ತಮೈಃ। ಸೂರ್ಯಾಸ್ತಮಯವೇಲಾಯಾಂ ಕೌರವೇಯಸ್ಯ ಶಾಸನಾತ್॥ 10-1-18 (63963) ನಾನಾಮೃಗಗಣೈರ್ಜುಷ್ಟಂ ನಾನಾಪಕ್ಷಿಭಿರಾಕುಲಂ। ನಾನಾದ್ರುಮಲತಾಚ್ಛನ್ನಂ ನಾನಾವ್ಯಾಲನಿಷೇವಿತಂ॥ 10-1-19 (63964) ನಾನಾತೋಯಸಮಾಕೀರ್ಣೈಸ್ತಟಾಕೈರುಪಶೋಭಿತಂ। ಪದ್ಮಿನೀಶತಸಂಛನ್ನಂ ನೀಲೋತ್ಪಲಸಮಾಯುತಂ॥ 10-1-20 (63965) ಪ್ರವಿಶ್ಯ ತದ್ವನಂ ಘೋರಂ ವೀಕ್ಷಮಾಣಾಃ ಸಮಂತತಃ। ಶಾಖಾಸಹಸ್ರಸಂಛನ್ನಂ ನ್ಯಗ್ರೋಧಂ ದದೃಶುಸ್ತತಃ॥ 10-1-21 (63966) ಉಪೇತ್ಯ ತು ತದಾ ರಾಜನ್ನ್ಯಗ್ರೋಧಂ ತೇ ಮಹಾರಥಾಃ। ದದೃಶುರ್ದ್ವಿಪದಾಂ ಶ್ರೇಷ್ಠಾಃ ಶ್ರೇಷ್ಠಂ ತಂ ವೈ ವನಸ್ಪತಿಂ॥ 10-1-22 (63967) ತೇಽವತೀರ್ಯ ರಥೇಭ್ಯಶ್ಚ ವಿಪ್ರಮುಚ್ಯ ಚ ವಾಜಿನಃ। ಉಪಸ್ಪೃಶ್ಯ ಯಥಾನ್ಯಾಯಂ ಸಂಧ್ಯಾಮನ್ವಾಸತ ಪ್ರಭೋ॥ 10-1-23 (63968) ತತೋಽಸ್ತಂ ಪರ್ವತಶ್ರೇಷ್ಠಮನುಪ್ರಾಪ್ತೇ ದಿವಾಕರೇ। ಸರ್ವಸ್ಯ ಜಗತೋ ಧಾತ್ರೀ ಶರ್ವರೀ ಪ್ರತ್ಯಪದ್ಯತ॥ 10-1-24 (63969) ಗ್ರಹನಕ್ಷತ್ರತಾರಾಭಿಃ ಪ್ರಕೀರ್ಣಾಭಿರಲಂಕೃತಂ। ನಭೋಂಽಶುಕಮಿವಾಭಾತಿ ಪ್ರೇಕ್ಷಣೀಯಂ ಸಮಂತತಃ॥ 10-1-25 (63970) ಇಚ್ಛಯಾ ತೇ ಪ್ರವಲ್ಗಂತಿ ಯೇ ಸತ್ವಾ ರಾತ್ರಿಚಾರಿಣಃ। ದಿವಾಚರಾಶ್ಚ ಯೇ ಸತ್ವಾಸ್ತೇ ನಿದ್ರಾವಶಮಾಗತಾಃ॥ 10-1-26 (63971) ರಾತ್ರಿಂಚರಾಣಾಂ ಸತ್ವಾನಾಂ ನಿನಾದೋಽಭೂತ್ಸುದಾರುಣಃ। ಕ್ರವ್ಯಾದಾಶ್ಚ ಪ್ರಮುದಿತಾ ಘೋರಾ ಪ್ರಾಪ್ತಾ ಚ ಶರ್ವರೀ॥ 10-1-27 (63972) ತಸ್ಮಿನ್ರಾತ್ರಿಮುಖೇ ಘೋರೇ ದುಃಖಶೋಕಸಮನ್ವಿತಾಃ। ಕೃತವರ್ಮಾ ಕೃಪೋ ದ್ರೌಣಿರುಪೋಪವಿವಿಶುಃ ಸಮಂ॥ 10-1-28 (63973) ಉಪೋಪವಿಷ್ಟಾಃ ಶೋಚಂತೋ ನ್ಯಗ್ರೋಧಸ್ಯ ಸಮೀಪತಃ। ತಮೇವಾರ್ಥಮತಿಕ್ರಾಂತಂ ಕುರುಪಾಂಡವಯೋಃ ಕ್ಷಯಂ॥ 10-1-29 (63974) ನಿದ್ರಯಾ ಚ ಪರೀತಾಂಗಾ ನಿಷೇದುರ್ಧರಣೀತಲೇ। ಶ್ರಮೇಣ ಸುದೃಢಂ ಯುಕ್ತಾ ವಿಕ್ಷತಾ ವಿವಿಧೈಃ ಶರೈಃ॥ 10-1-30 (63975) ತತೋ ನಿದ್ರಾವಶಂ ಪ್ರಾಪ್ತೌ ಕೃಪಭೋಜೌ ಮಹಾಬಾಲೌ। ಸುಖೋಚಿತಾವದುಃಖಾರ್ಹೌ ನಿಷಣ್ಣೌ ಧರಣೀತಲೇ॥ 10-1-31 (63976) ತೌ ತು ಸುಪ್ತೌ ಮಹಾರಾಜ ತಸ್ಮಿಂದೇಶೇ ಮಹಾರಥೌ। [ಮಹಾರ್ಹಶಯನೋಪೇತೌ ಭೂಮಾವೇವ ಹ್ಯನಾಥವತ್॥] 10-1-32 (63977) ಕ್ರೋಧಾಮರ್ಷವಶಂ ಪ್ರಾಪ್ತೋ ದ್ರೋಣಪುತ್ರಸ್ತು ಭಾರತ। ನ ವೈ ಸ್ಮ ಸ ಜಗಾಮಾಥ ನಿದ್ರಾಂ ಸರ್ಪ ಇವ ಶ್ವಸನ್॥ 10-1-33 (63978) ನ ಲೇಭೇ ಸ ತು ನಿದ್ರಾಂ ವೈ ದಹ್ಯಮಾನೋಽತಿಮನ್ಯುನಾ। ವೀಕ್ಷಾಂಚಕ್ರೇ ಮಹಾಬಾಹುಸ್ತದ್ವನಂ ಘೋರದರ್ಶನಂ॥ 10-1-34 (63979) ವೀಕ್ಷಮಾಣೋ ವನೋದ್ದೇಶಂ ನಾನಾಸತ್ವೈರ್ನಿಷೇವಿತಂ। ಅಪಶ್ಯತ ಮಹಾಬಾಹುರ್ನ್ಯಗ್ರೋಧಂ ವಾಯಸಾವೃತಂ॥ 10-1-35 (63980) ತತ್ರ ಕಾಕಸಹಸ್ರಾಣಿ ತಾಂ ನಿಶಾಂ ಪರ್ಯಣಾಮಯನ್। ಸುಖಂ ಸ್ವಪಂತಃ ಕೌರವ್ಯ ಪೃಥಕ್ಪೃಥಗುಪಾಶ್ರಯಾಃ॥ 10-1-36 (63981) ಸುಪ್ತೇಷು ತೇಷು ಕಾಕೇಷು ವಿಸ್ರಬ್ಧೇಷು ಸಮಂತತಃ। ಸೋಽಪಶ್ಯತ್ಸಹಸಾ ಯಾಂತಮುಲೂಕಂ ಘೋರದರ್ಶನಂ॥ 10-1-37 (63982) ಮಹಾಸ್ವನಂ ಮಹಾಕಾಯಂ ಹರ್ಯಕ್ಷಂ ಬಭ್ರುಪಿಂಗಲಂ। ಸುತೀಕ್ಷ್ಣಘೋಣಾನಖರಂ ಸುಪರ್ಣಮಿವ ವೇಗಿತಂ॥ 10-1-38 (63983) ಸೋಽಥ ಶಬ್ದಂ ಮೃದುಂ ಕೃತ್ವಾ ಲೀಯಮಾನ ಇವಾಣ಼್ಡಜಃ। ನ್ಯಗ್ರೋಧಸ್ಯ ತತಃ ಸಾಖಾಂ ಪಾತಯಾಮಾಸ ಭಾರತ॥ 10-1-39 (63984) ಸನ್ನಿಪತ್ಯ ತು ಶಾಖಾಯಾಂ ನ್ಯಗ್ರೋಧಸ್ಯ ವಿಹಂಗಮಃ। ಸುಪ್ತಾಂಜಘಾನ ವಿಸ್ರಬ್ಧಾನ್ವಾಯಸಾನ್ವಾಯಸಾಂತಕಃ॥ 10-1-40 (63985) ಕೇಷಾಂಚಿದಚ್ಛಿನತ್ಪಕ್ಷಾಞ್ಶಿರಾಂಸಿ ಚ ಚಕರ್ತ ಹ। ಚರಣಾಂಶ್ಚೈವ ಕೇಷಾಂಚಿದ್ಬಭಂಜ ಚರಣಾಯುಧಃ॥ 10-1-41 (63986) ಕ್ಷಣೇನಾಘ್ನತ್ಸ ಬಲವಾನ್ಯೇಽಸ್ಯ ದೃಷ್ಟಿಪಥೇ ಸ್ಥಿತಾಃ॥ 10-1-42 (63987) ತೇಷಾಂ ಶರೀರಾವಯವೈಃ ಶರೀರೈಶ್ಚ ವಿಶಾಂಪತೇ। ನ್ಯಗ್ರೋಧಮಂಡಲಂ ಸರ್ವಂ ಸಂಛನ್ನಂ ಪರ್ವತೋಪಮಂ॥ 10-1-43 (63988) ತಾಂಸ್ತು ಹತ್ವಾ ತತಃ ಕಾಕಾನ್ಕೌಶಿಕೋ ಮುದಿತೋಽಭವತ್। ಪ್ರತಿಕೃತ್ಯ ಯಥಾಕಾಮಂ ಶತ್ರೂಣಾಂ ಶತ್ರುಸೂದನಃ॥ 10-1-44 (63989) ತದ್ದೃಷ್ಟ್ವಾ ತಾದೃಶಂ ಕರ್ಮ ಕೌಶಿಕೇನ ಕೃತಂ ನಿಶಿ। ತದ್ಭಾವೇ ಕೃತಸಂಕಲ್ಪೋ ದ್ರೌಣಿರೇಕೋಽನ್ವಚಿಂತಯತ್॥ 10-1-45 (63990) ಉಪದೇಶಃ ಕೃತೋಽನೇನ ಪಕ್ಷಿಣಾ ಮಮ ಸಂಯುಗೇ। ಶತ್ರೂಣಾಂ ಕ್ಷಪಣಂ ಯುಕ್ತಂ ಪ್ರಾಪ್ತಃ ಕಾಲಶ್ಚ ಮೇ ಮತಃ॥ 10-1-46 (63991) ನಾದ್ಯ ಶಕ್ಯಂ ಮಯಾ ಹಂತುಂ ಪಾಂಡವಾ ಜಿತಕಾಶಿನಃ। ಬಲವಂತಃ ಕೃತೋತ್ಸಾಹಾ ಲಬ್ಧಲಕ್ಷಾಃ ಪ್ರಹಾರಿಣಃ॥ 10-1-47 (63992) ರಾಜ್ಞಃ ಸಕಾಶೇ ತೇಷಾಂ ಚ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾತೋ ವಧೋ ಮಯಾ। ಪತಂಗಾಗ್ನಿಸಮಾಂ ವೃತ್ತಿಮಾಸ್ಯಾಯಾತ್ಮವಿನಾಶಿನೀಂ॥ 10-1-48 (63993) ನ್ಯಾಯತೋ ಯುಧ್ಯಮಾನಸ್ಯ ಪ್ರಾಣತ್ಯಾಗೋ ನ ಸಂಶಯಃ। ಛದ್ಮನಾ ತು ಭವೇತ್ಸಿದ್ವಿಃ ಶತ್ರೂಣಾಂ ಚ ಕ್ಷಯೋ ಮಹಾನ್॥ 10-1-49 (63994) ತತ್ರ ಸಶಯಿತಾದರ್ಥಾದ್ಯೋಽರ್ಥೋ ನಿಃಸಂಶಯೋ ಭವೇತ್। ತಂ ಜನಾ ಬಹುಮನ್ಯಂತೇ ಯೇಽರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರವಿಶಾರದಾಃ॥ 10-1-50 (63995) ಯಚ್ಚಾಪ್ಯತ್ರ ಭವೇತ್ಕಾರ್ಯಂ ಗರ್ಹಿತಂ ಲೋಕನಿಂದಿತಂ। ಕರ್ತವ್ಯಂ ತನ್ಮನುಷ್ಯೇಣ ಕ್ಷತ್ರಧರ್ಮೇಣ ವರ್ತತಾ॥ 10-1-51 (63996) ನಿಂದಿತಾನಿ ಚ ಕರ್ಮಾಣಿ ಕುತ್ಸಿತಾನಿ ಪದೇಪದೇ। ಸೋಪಧಾನಿ ಕೃತಾನ್ಯೇವ ಪಾಂಡವೈರಕೃತಾತ್ಮಭಿಃ॥ 10-1-52 (63997) ಅಸ್ಮಿನ್ನರ್ಥೇ ಪುರಾ ಗೀತಾಃ ಶ್ರೂಯಂತೇ ಧರ್ಮವಿತ್ತಮೈಃ। ಶ್ಲೋಕಾ ನ್ಯಾಯಮವೇಕ್ಷದ್ಭಿಸ್ತತ್ತ್ವಾರ್ಥಾಸ್ತತ್ತ್ವದರ್ಶಿಭಿಃ॥ 10-1-53 (63998) ಪರಿಶ್ರಾಂತೇ ವಿದೀರ್ಣೇ ವಾ ಭುಂಜಾನೇ ವಾಽಪಿ ಶತ್ರುಭಿಃ। ಪ್ರಸ್ಥಾನೇ ವಾ ಪ್ರವೇಶೇ ವಾ ಪ್ರಹರ್ತವ್ಯಂ ರಿಪೋರ್ಬಲಂ॥ 10-1-54 (63999) ನಿದ್ರಾರ್ತಮರ್ಧರಾತ್ರೇ ಚ ತಥಾ ನಷ್ಟಪ್ರಣಾಯಕಂ। ಭಿನ್ನಯೋಧಂ ಬಲಂ ಯಚ್ಚ ದ್ವಿಧಾ ಯುಕ್ತಂ ಚ ಯದ್ಭವೇತ್॥ 10-1-55 (64000) ಇತ್ಯೇವಂ ನಿಶ್ಚಯಂ ಚಕ್ರೇ ಸುಪ್ತಾನಾಂ ನಿಶಿ ಮಾರಣೇ। ಪಾಂಡೂನಾಂ ಸಹ ಪಾಂಚಾಲೈರ್ದ್ರೋಣಪುತ್ರಃ ಪ್ರತಾಪವಾನ್॥ 10-1-56 (64001) ಸ ಕ್ರೂರಾಂ ಮತಿಮಾಸ್ಥಾಯ ವಿನಿಶ್ಚಿತ್ಯ ಮುಹುರ್ಮುಹುಃ। ಸುಪ್ತೌ ಪ್ರಾಬೋಧಯತ್ತೌ ತು ಮಾತುಲಂ ಭೋಜಮೇವ ಚ॥ 10-1-57 (64002) ತೌ ಪ್ರಬುದ್ಧೌ ಮಹಾತ್ಮಾನೌ ಕೃಪಭೋಜೌ ಮಹಾಬಾಲೌ। ನೋತ್ತರಂ ಪ್ರತಿಪದ್ಯೇತಾಂ ತತ್ರ ಯುಕ್ತಂ ಹಿಯಾ ವೃತೌ॥ 10-1-58 (64003) ಸ ಮುಹೂರ್ತಮಿವ ಧ್ಯಾತ್ವಾ ತಾವುಭೌ ವಾಕ್ಯಮಬ್ರವೀತ್॥ 10-1-59 (64004) ಹತೋ ದುರ್ಯೋಧನೋ ರಾಜಾ ಏಕವೀರೋ ಮಬಾಹಲಃ। ಯಸ್ಯಾರ್ಥೇ ವೈರಮಸ್ಮಾಭಿರಾಸಕ್ತಂ ಪಾಂಡವೈಃ ಸಹ॥ 10-1-60 (64005) ಏಕಾಕೀ ಬಹುಭಿಃ ಕ್ಷುದ್ರೈರಾಹವೇ ಶುದ್ಧವಿಕ್ರಮಃ। ಪಾತಿತೋ ಭೀಮಸೇನೇನ ಏಕಾದಶಚಮೂಪತಿಃ॥ 10-1-61 (64006) ವೃಕೋದರೇಣ ಕ್ಷುದ್ರೇಣ ಸುನೃಶಂಸಮಿದಂ ಕೃತಂ। ಮೂರ್ಧಾಭಿಷಿಕ್ತಸ್ಯ ಶಿರಃ ಪಾದೇನ ಪರಿಮೃದ್ಗತಾ॥ 10-1-62 (64007) ವಿನರ್ದಂತಿ ಚ ಪಾಂಚಾಲಾಃ ಕ್ಷ್ವೇಲಂತಿ ಚ ಹಸಂತಿ ಚ। ಧಮಂತಿ ಶಂಖಾಞ್ಶತಶೋ ಹೃಷ್ಟಾ ಘ್ನಂತಿ ಚ ದುಂದುಭೀನ್॥ 10-1-63 (64008) ವಾದಿತ್ರಘೋಷಸ್ತುಮುಲೋ ವಿಮಿಶ್ರಃ ಶಂಖನಿಃಸ್ವನೈಃ। ಅನಿಲೇನೇರಿತೋ ಘೋರೋ ದಿಶಃ ಪೂರಯತೀವ ಹ॥ 10-1-64 (64009) ಅಶ್ವಾನಾಂ ಹೇಷಮಾಣಾನಾಂ ಗಜಾನಾಂ ಚೈವ ಬೃಂಹತಾಂ। ಸಿಂಹನಾದಶ್ಚ ಶೂರಾಣಾಂ ಶ್ರೂಯತೇ ಸುಮಹಾನಯಂ॥ 10-1-65 (64010) ದಿಶಂ ಪ್ರಾಚೀಂ ಸಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ಹೃಷ್ಟಾನಾಂ ಗಚ್ಛತಾಂ ಭೃಶಂ। ರಥನೇಮಿಸ್ವನಾಶ್ಚೈವ ಶ್ರೂಯಂತೇ ರೋಮಹರ್ಷಣಾಃ॥ 10-1-66 (64011) ಪಾಂಡವೈರ್ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಾಣಾಂ ಯದಿದಂ ಕದನಂ ಕೃತಂ। ವಯಮೇವ ತ್ರಯಃ ಶಿಷ್ಟಾ ಅಸ್ಮಿನ್ಮಹತಿ ವೈಶಸೇ॥ 10-1-67 (64012) ಕೇಚಿನ್ನಾಗಶತಪ್ರಾಣಾಃ ಕೇಚಿತ್ಸರ್ವಾಸ್ತ್ರಕೋವಿದಾಃ। ನಿಹತಾಃ ಪಾಂಡವೈರ್ಯಸ್ಮಿನ್ಮನ್ಯೇ ಕಾಲಸ್ಯ ಪರ್ಯಯಂ॥ 10-1-68 (64013) ಏವಮೇತೇನ ಭಾವ್ಯಂ ಹಿ ನೂನಂ ಕಾರ್ಯೇಣ ತತ್ತ್ವತಃ। ಯಥಾ ಹ್ಯಸ್ಯೇದೃಶೀ ನಿಷ್ಠಾ ಕೃತೇ ಯತ್ನೇಽಪಿ ದುಷ್ಕರೇ॥ 10-1-69 (64014) ಭವತೋಸ್ತು ಯದಿ ಪ್ರಜ್ಞಾ ನ ಮೋಹಾದಪಚೀಯತೇ। ವ್ಯಸನೇಽಸ್ಮಿನ್ಮಹತ್ಯರ್ಥೇ ಯನ್ನಃ ಶ್ರೇಯಸ್ತದುಚ್ಯತಾಂ॥ ॥ 10-1-70 (64015) ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವಣಿ ಪ್ರಥಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 1 ॥

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Footnotes

10-1-1 ತತಃ ದುರ್ಯೋಧನೇನ ಸೈನಾಪತ್ಯೇಽಶ್ವತ್ಥಾಂನೋಽಭಿಷೇಕಾನಂತರಂ ತೇ ಅಶ್ವತ್ಥಾಮಕೃಪಾಚಾರ್ಯಕೃತವರ್ಮಾಣಃ॥ 10-1-2 ಶಿಬಿರನಿಕಟಸ್ಥಂ ದೇಶಂ ಆಸಾದ್ಯ ವಾಹಾನ್ವಿಮುಚ್ಯ ನ್ಯವಿಶಂತೇತಿ ಯೋಜನಾ॥ 10-1-4 ಅನುಸಾರಃ ಪೃಷ್ಠಗಮನಂ। ಪ್ರಾದ್ರವನ್ನಿತಿ ಪುನರ್ವಾಹಾನ್ಯೋಜಯಿತ್ವೇತಿ ಗಂಯತೇ॥ 10-1-6 ರಾಜ್ಞೋ ದುರ್ಯೋಧನಸ್ಯ॥ 10-1-20 ನಾನಾಪುಷ್ಪೋಪಶೋಭಿತಮಿತಿ ಝ.ಪಾಠಃ॥ 10-1-23 ಅನ್ವಾಸತ ಉಪಾಸಿತವಂತಃ॥ 10-1-25 ಅಂಶುಕಂ ವಸ್ತ್ರಂ॥ 10-1-32 ಶಯನೋಪೇತೌ ಪ್ರಾಗಿತಿ ಶೇಷಃ॥ 10-1-36 ಪರ್ಯಣಾಮಯನ್ ಪರಿಣೀತವಂತ ಆಸನ್॥ 10-1-38 ಹರ್ಯಕ್ಷ್ಯಂ ಹರಿನ್ಮಣಿನಿಭಲೋಚನಂ। ಷಾಣಾ ನಾಸಾ॥ 10-1-1 ಪ್ರಥಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥
ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 002

॥ ಶ್ರೀಃ ॥

10.2. ಅಧ್ಯಾಯಃ 002

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Topics

ಕೃಪೇಣ ದ್ರೌಣಿಂಪ್ರತಿ ಕರ್ತವ್ಯೋಪದೇಶಃ॥ 1 ॥

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Text

10-2-0 (64016) ಕೃಪ ಉವಾಚ। 10-2-0x (5264) ಶ್ರುತಂ ತೇ ವಚನಂ ಸರ್ವಂ ಹೇತುಯುಕ್ತಂ ಮಯಾ ವಿಭೋ। ಮಮಾಪಿ ತು ವಚಃ ಕಿಂಚಿಚ್ಛೃಣುಷ್ವಾದ್ಯ ಮಹಾಭುಜ॥ 10-2-1 (64017) ಆಬದ್ಧಾ ಮಾನುಷಾಃ ಸರ್ವೇ ನಿಬದ್ಧಾಃ ಕರ್ಮಣೋರ್ದ್ವಯೋಃ। ದೈವೇ ಪುರುಷಕಾರೇ ಚ ಪರಂ ತಾಭ್ಯಾಂ ನ ವಿದ್ಯತೇ॥ 10-2-2 (64018) ನ ಹಿ ದೈವೇನ ಸಿಧ್ಯಂತಿ ಕಾರ್ಯಾಣ್ಯೇಕೇನ ಸತ್ತಮ। ನ ಚಾಪಿ ಕರ್ಮಣೈಕೇನ ದ್ವಾಭ್ಯಾಂ ಸಿದ್ಧಿಸ್ತು ಯೋಗತಃ॥ 10-2-3 (64019) ತಾಭ್ಯಾಮುಭಾಭ್ಯಾಂ ಸರ್ವಾರ್ಥಾ ನಿಬದ್ಧಾ ಅಧಮೋತ್ತಮಾಃ। ಪ್ರವೃತ್ತಾಶ್ಚೈವ ದೃಶ್ಯಂತೇ ನಿವೃತ್ತಾಶ್ಚೈವ ಸರ್ವಶಃ॥ 10-2-4 (64020) ಪರ್ಜನ್ಯಃ ಪರ್ವತೇ ವರ್ಷನ್ಕಿನ್ನು ಸಾಧಯತೇ ಫಲಂ। ಕೃಷ್ಟೇ ಕ್ಷೇತ್ರೇ ತಥಾ ವರ್ಷನ್ಕಿಂ ನ ಸಾಧಯತೇ ಫಲಂ॥ 10-2-5 (64021) ಉತ್ಥಾನಂ ಚಾಪಿ ದೈವಸ್ಯ ಹ್ಯನುತ್ಥಾನಂ ಚ ದೈವತಂ। ವ್ಯರ್ಥಂ ಭವತಿ ಸರ್ವತ್ರ ಪೂರ್ವಸ್ತತ್ರ ವಿನಿಶ್ಚಯಃ॥ 10-2-6 (64022) ಸುವೃಷ್ಟೇ ಚ ಯಥಾ ದೇವೇ ಸಂಯಕ್ ಕ್ಷೇತ್ರೇ ಚ ಕರ್ಷಿತೇ। ಬೀಜಂ ಮಹಾಗುಣಂ ಭೂಯಾತ್ತಥಾ ಸಿದ್ಧಿರ್ಹಿ ಮಾನುಷೀ॥ 10-2-7 (64023) ತಯೋರ್ದೈವಂ ತು ದುಶ್ಚಿಂತ್ಯಂ ಸ್ವವಶೇನೈವ ವರ್ತತೇ। ಪ್ರಾಜ್ಞಾಃ ಪುರುಷಕಾರೇ ತು ವರ್ತಂತೇ ದೇವಮಾಸ್ಥಿತಾಃ॥ 10-2-8 (64024) ತಾಭ್ಯಾಂ ಸರ್ವೇ ಹಿ ಕಾರ್ಯಾರ್ಥಾ ಮನುಷ್ಯಾಣಾಂ ನರರ್ಷಭ। ವಿಚೇಷ್ಟಂತಃ ಸ್ಮ ದೃಶ್ಯಂತೇ ನಿವೃತ್ತಾಸ್ತು ತಥೈವ ಚ॥ 10-2-9 (64025) ಕೃತಃ ಪುರುಷಕಾರಶ್ಚ ಸೋಽಪಿ ದೈವೇನ ಸಿಧ್ಯತಿ। ತಥಾಸ್ಯ ಕರ್ಮಣಃ ಕರ್ತುರಭಿನಿರ್ವರ್ತತೇ ಫಲಂ॥ 10-2-10 (64026) ಉತ್ಥಾನಂ ಚ ಮನುಷ್ಯಾಣಾಂ ದಕ್ಷಾಣಾಂ ದೈವವರ್ಜಿತಂ। ಅಭಲಂ ದೃಶ್ಯತೇ ಲೋಕೇ ಸಂಯಗಪ್ಯುಪಪಾದಿತಂ॥ 10-2-11 (64027) ತತ್ರಾಲಸಾ ಮನುಷ್ಯಾಣಾಂ ಯೇ ಭವಂತ್ಯಮನಸ್ವಿನಃ। ಉತ್ಥಾನಂ ತೇ ವಿಗರ್ಹಂತಿ ಪ್ರಾಜ್ಞಾನಾಂ ತನ್ನ ರೋಚತೇ॥ 10-2-12 (64028) ಪ್ರಾಯಶೋ ಹಿ ಕೃತಂ ಕರ್ಮ ನಾಫಲಂ ದೃಶ್ಯತೇ ಭುವಿ। ಅಕೃತ್ವಾ ಚ ಪುನರ್ದುಃಖಂ ಕರ್ಮ ಪಶ್ಯೇನ್ಮಹಾಫಲಂ॥ 10-2-13 (64029) ಚಷ್ಟಾಮಕುರ್ವಂಲ್ಲಭತೇ ಯದಿ ಕಿಂಚಿದ್ಯದೃಚ್ಛಯಾ। ಯೋ ವಾ ನ ಲಭತೇ ಕೃತ್ವಾ ದುರ್ದರ್ಶೌ ತಾವುಭಾವಪಿ॥ 10-2-14 (64030) ಶಕ್ನೋತಿ ಜೀವಿತುಂ ದಕ್ಷೋ ನಾಲಸಃ ಸುಖಮೇಧತೇ। ದೃಶ್ಯಂತೇ ಜೀವಲೋಕೇಽಸ್ಮಿಂದಕ್ಷಾಃ ಪ್ರಾಯೋ ಹಿತೈಷಿಣಃ॥ 10-2-15 (64031) ಯದಿ ದಕ್ಷಃ ಸಮಾರಂಭಾತ್ಕರ್ಮಣೋ ನಾಶ್ನುತೇ ಫಲಂ। ನಾಸ್ಯ ವಾಚ್ಯಂ ಭವೇತ್ಕಿಂಚಿಲ್ಲಬ್ಧವ್ಯಂ ವಾಽಧಿಗಚ್ಛತಿ॥ 10-2-16 (64032) ನಾಕೃತ್ವಾ ಕರ್ಮ ಲೋಕೇ ಹಿ ಫಲಂ ವಿಂದತಿ ಕರ್ಹಿಚಿತ್। ಸ ತು ವಕ್ತವ್ಯತಾಂ ಯಾತಿ ದ್ವೇಷ್ಯೋ ಭವತಿ ಭೂಯಶಃ॥ 10-2-17 (64033) ಏವಮೇತದನಾದೃತ್ಯ ವರ್ತತೇ ಯಸ್ತ್ವತೋಽನ್ಯಥಾ। ಸ ಕರೋತ್ಯಾತ್ಮನೋಽನರ್ಥಾನೇಷ ಬುದ್ಧಿಮತಾಂ ನಯಃ॥ 10-2-18 (64034) ಹೀನಂ ಪುರುಷಕಾರೇಣ ಯದಿ ದೈವೇನ ವಾ ಪುನಃ। ಕಾರಣಾಭ್ಯಾಮಥೈತಾಭ್ಯಾಮುತ್ಥಾನಮಫಲಂ ಭವೇತ್॥ 10-2-19 (64035) ಹೀನಂ ಪುರುಷಕಾರೇಣ ಕರ್ಮ ತ್ವಿಹ ನ ಸಿಧ್ಯತಿ॥ 10-2-20 (64036) ದೈವತೇಭ್ಯೋ ನಮಸ್ಕೃತ್ಯ ಯಸ್ತ್ವರ್ಥಾನ್ಸಂಯಗೀಹತೇ। ದಕ್ಷೋ ದಾಕ್ಷಿಣ್ಯಸಂಪನ್ನೋ ನ ಸ ಮೋಘೈರ್ವಿಹನ್ಯತೇ॥ 10-2-21 (64037) ಸಂಯಗೀಹಾ ಪುನರಿಯಂ ಯಾ ಬೃದ್ಧಾನುಪಸೇವತೇ। ಆಪೃಚ್ಛತಿ ಚ ಯಚ್ಛ್ರೇಯಃ ಕರೋತಿ ಚ ಹಿತಂ ವಚಃ॥ 10-2-22 (64038) ಉತ್ಥಾಯೋತ್ಥಾಯ ಹಿ ಸದಾ ಪ್ರಷ್ಟವ್ಯಾ ವೃದ್ಧಸಂಮತಾಃ। ತೇ ಸ್ಮ ಯೋಗೇ ಪರಂ ಮೂಲಂ ತನ್ಮೂಲಾ ಸಿದ್ಧಿರುಚ್ಯತೇ॥ 10-2-23 (64039) ವೃದ್ಧಾನಾಂ ವಚನಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ಯೋಽಭ್ಯುತ್ಥಾನಂ ಪ್ರಯೋಜಯೇತ್। ಉತ್ಥಾನಸ್ಯ ಫಲಂ ಸಂಯಕ್ತದಾ ಸ ಲಭತೇಽಚಿರಾತ್॥ 10-2-24 (64040) ರಾಗಾತ್ಕ್ರೋಧಾದ್ಭಯಾಲ್ಲೋಭಾದ್ಯೋಽರ್ಥಾನೀಹೇತ ಮಾನವಃ। ಅನೀಶಶ್ಚಾವಮಾನೀ ಚ ಸ ಶೀಘ್ರಂ ಭ್ರಶ್ಯತೇ ಶ್ರಿಯಃ॥ 10-2-25 (64041) ಸೋಯಂ ದುರ್ಯೋಧನೇನಾರ್ಥೋ ಲುಬ್ಧೇನಾದೀರ್ಘದರ್ಶಿನಾ। ಅಸಮರ್ಥಃ ಸಮಾರಬ್ಧೋ ಮೂಢತ್ವಾದವಿಚಿನಂತಿತಃ॥ 10-2-26 (64042) ಹಿತಬುದ್ಧೀನನಾದೃತ್ಯ ಸಂಮಂತ್ರ್ಯಾಸಾಧುಭಿಃ ಸಹ। ವಾರ್ಯಮಾಣೋಽಕರೋದ್ವೈರಂ ಪಾಂಡವೈರ್ಗುಣವತ್ತರೈಃ॥ 10-2-27 (64043) ಪೂರ್ವಮಪ್ಯತಿದುಃಶೀಲೋ ನ ಧೈರ್ಯಂ ಕರ್ತುಮರ್ಹತಿ। ತಪತ್ಯರ್ಥೇ ವಿಪನ್ನೇ ಹಿ ಮಿತ್ರಾಣಾಂ ನ ಕೃತಂ ವಚಃ॥ 10-2-28 (64044) ಅನುವರ್ತಾಮಹೇ ಯತ್ತು ತಂ ವಯಂ ಪಾಪಪೂರುಷಂ। ಅಸ್ಮಾನಪ್ಯನಯಸ್ತಸ್ಮಾತ್ಪ್ರಾಪ್ತೋಽಯಂ ದಾರುಣೋ ಮಹಾನ್॥ 10-2-29 (64045) ಅೇನ ತು ಮಮಾದ್ಯಾಪಿ ವ್ಯಸನೇನೋಪತಾಪಿತಾ। ಬುದ್ಧಿಶ್ಚಿಂತಯತೇ ಕಿಂಚಿತ್ಸ್ವಂ ಶ್ರೇಯೋ ನಾವಬುಧ್ಯತೇ॥ 10-2-30 (64046) ಮುಹ್ಯತಾ ತು ಮನುಷ್ಯೇಣ ಪ್ರಷ್ಟವ್ಯಾಃ ಸುಹೃದೋ ಜನಾಃ। ತತ್ರಾಸ್ಯ ಬುದ್ಧಿರ್ವಿನಯಸ್ತತ್ರ ಶ್ರೇಯಶ್ಚ ಪಶ್ಯತಿ॥ 10-2-31 (64047) ತತೋಽಸ್ಯ ಮೂಲಂ ಕಾರ್ಯಾಣಾಂ ಬುದ್ಧ್ಯಾ ನಿಶ್ಚಿತ್ಯ ವೈ ಬುಧಾಃ'। ತೇಽತ್ರ ಪೃಷ್ಟಾ ಯಥಾ ಬ್ರೂಯುಸ್ತತ್ಕರ್ತವ್ಯಂ ತಥಾ ಭವೇತ್॥ 10-2-32 (64048) ತೇ ವಯಂ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಂ ಚ ಗಾಂಧಾರೀಂ ಚ ಯಶಸ್ವಿನೀಂ। ಉಪಪೃಚ್ಛಾಮಹೇ ಗತ್ವಾ ವಿದುರಂ ಚ ಮಹಾಮತಿಂ॥ 10-2-33 (64049) ತೇ ಪೃಷ್ಟಾಸ್ತು ವದೇಯುರ್ಯಚ್ಛ್ರೇಯೋ ನಃ ಸಮನಂತರಂ। ತದಸ್ಮಾಭಿಃ ಪುನಃ ಕಾರ್ಯಮಿತಿ ಮೇ ನೈಷ್ಠಿಕೀ ಮತಿಃ॥ 10-2-34 (64050) ಅನಾರಂಭಾತ್ತು ಕಾರ್ಯಾಣಾಂ ನಾರ್ಥಃ ಸಂಪದ್ಯತೇ ಕ್ವಚಿತ್॥ 10-2-35 (64051) ಕೃತೇ ಪುರುಷಕಾರೇ ತು ಯೇಷಾಂ ಕಾರ್ಯಂ ನ ಸಿಧ್ಯತಿ। ದೈವೇನೋಪಹತಾಸ್ತೇ ತು ನಾತ್ರ ಕಾರ್ಯಾ ವಿಚಾರಣಾ॥ ॥ 10-2-36 (64052) ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವಣಿ ದ್ವಿತೀಯೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 2 ॥

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Footnotes

10-2-2 ದೈವೇ ಆಸಮಂತಾತ್ ಬದ್ಧಾಃ ಪುರುಷಕಾರೇ ನಿಹೀನತಯಾ ಬದ್ಧಾಃ। ತೇನ ದೈವಂ ಪ್ರಧಾನಂ ಪುರುಷಕಾರ ಉಪಸರ್ಜನಮಿತ್ಯುಕ್ತಂ ಭವತಿ। ಆರಂಭಾ ಮಾನುಷಾಃ ಸರ್ವೇ ಇತಿ ಕ.ಪಾಠಃ॥ 10-2-6 ಉತ್ಥಾನಮಿತಿ। ದೈವಸ್ಯ ಪ್ರಧಾನಸ್ಯೋತ್ಥಾನಂ ಪುರುಷಕಾರೋ ವ್ಯರ್ಥಂ ಭವತಿ ತಥಾಽನುತ್ಥಾನಮುತ್ಥಾನಹೀನಂ ದೈವಮಪಿ ವ್ಯರ್ಥಮಿತಿ ಪಕ್ಷದ್ವಯಂ ಸರ್ವತ್ರ ವ್ಯವಸ್ಯತಿ ತತ್ರ ಪೂರ್ವಏವ ಪಕ್ಷಃ ಶ್ರೇಯಾನಿತ್ಯರ್ಥಃ॥ 10-2-9 ವಿಚೇಷ್ಟಂತಃ ಪ್ರವೃತ್ತಾ ದೃಶ್ಯಂತೇ ಲೋಕದೃಷ್ಠ್ಯೇತ್ಯರ್ಥಃ॥ 10-2-13 ಕರ್ಮಾಕೃತ್ವಾ ದುಃಖಂ ಪಶ್ಯೇದಿತ್ಯಾಪಿ ಪ್ರಾಯಶೋಽಸ್ತಿ॥ 10-2-14 ದುರ್ದರ್ಶೌ ದುರ್ಲಭೌ॥ 10-2-16 ಸ್ಪರ್ಶಂ ಚಾಸ್ಯಾಧಿಗಚ್ಛತೀತಿ ಛ.ಪಾಠಃ। ತತ್ರ ಅಸ್ಯ ಕರ್ಮಣಃ ಸ್ಪರ್ಶಂ ಲೋಕಸ್ಯ ಸಂಬಂಧಂ ಚಾಧಿಗಚ್ಛತಿ ಲೋಕಪ್ರಿಯಃ ಸ್ಯಾದಿತ್ಯರ್ಥಃ॥ 10-2-17 ಅಕೃತ್ವಾ ಕರ್ಮ ಯೋ ಲೋಕೇ ಫಲಂ ವಿಂದತಿ ಧಿಷ್ಠಿತ ಇತಿ ಝ.ಪಾಠಃ। ತತ್ರ ಅದಕ್ಷಸ್ತು ಪರಪ್ರಯತ್ನಾರ್ಜಿತೇನ ಜೀವನ್ನಪಿ ಭೋಕ್ತುಮೇವಾಯಂ ಸಮರ್ಥೋ ನಾರ್ಜಯಿತುಮಿತಿ ನಿಂದ್ಯತ ಇತಿ ಭಾವಃ॥ 10-2-18 ಏತತ್ ದೈವದಾಕ್ಷ್ಯಯೋಃ ಸಾಹಿತ್ಯಂ। ಅನ್ಯಥಾ ತಯೋರನ್ಯತರಾಲಂಬನೇನ॥ 10-2-23 ಯೋಗೇ ಅಲಬ್ಧಲಾಭೇ॥ 10-2-25 ಅನೀಶಃ ಅಜಿತಚಿತ್ತಃ। ಅವಮಾನೀ ಪರಮವಜಾನನ್॥ 10-2-2 ದ್ವಿತೀಯೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥
ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 003

॥ ಶ್ರೀಃ ॥

10.3. ಅಧ್ಯಾಯಃ 003

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Topics

ದ್ರೌಣಿನಾ ಕೃಪವಚನಮನಾದೃತ್ಯ ಕೃಪಕೃತವರ್ಮಣೋಃ ಪುರತಃ ನಿಶಿ ಪ್ರಸುಪ್ತಪಾಂಡುಪಾಂಚಾಲಹನನಪ್ರತಿಜ್ಞಾನಂ॥ 1 ॥

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Text

10-3-0 (64053) ಸಂಜಯ ಉವಾಚ। 10-3-0x (5265) ಕೃಪಸ್ಯ ವಚನಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ಧರ್ಮಾರ್ಥಸಹಿತಂ ಶುಭಂ। ಅಶ್ವತ್ಥಾಮಾ ಮಹಾರಾಜ ದುಃಖಶೋಕಸಮನ್ವಿತಃ॥ 10-3-1 (64054) ದಹ್ಯಮಾನಸ್ತು ಶೋಕೇನ ಪ್ರದೀಪ್ತೇನಾಗ್ನಿನಾ ಯಥಾ। ಕ್ರೂರಂ ಮನಸ್ತತಃ ಕೃತ್ವಾ ತಾವಭೌ ಪ್ರತ್ಯಭಾಷತ॥ 10-3-2 (64055) ಪುರುಷೇಪುರುಷೇ ಬುದ್ಧಿರ್ಯಾಯಾ ಭವತಿ ಶೋಭನಾ। ತುಷ್ಯಂತಿ ಚ ಪೃಥಕ್ಸರ್ವೇ ಪ್ರಜ್ಞಯಾ ತೇ ಸ್ವಯಾಸ್ವಯಾ॥ 10-3-3 (64056) ಸರ್ವೋ ಹಿ ಮನ್ಯತೇ ಲೋಕ ಆತ್ಮಾನಂ ಬುದ್ಧಿಮತ್ತರಂ। ಸರ್ವಸ್ಯಾತ್ಮಾ ಬಹುಮತಃ ಸರ್ವೋತ್ಮಾನಂ ಪ್ರಶಂಸತಿ॥ 10-3-4 (64057) ಸರ್ವಸ್ಯ ಹಿ ಸ್ವಕಾ ಪ್ರಜ್ಞಾ ಸಾಧುವಾದೇ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಾ। ಪರಬುದ್ಧಿಂ ಚ ನಿಂದಂತಿ ಸ್ವಾಂ ಪ್ರಶಂಸಂತಿ ಚಾಸಕೃತ್॥ 10-3-5 (64058) ಕಾರಣಾಂತರಯೋಗೇನ ಯೇಷಾಂ ಸಂವದತೇ ಮತಿಃ। ತೇಽನ್ಯೋನ್ಯೇನ ಚ ತುಷ್ಯಂತಿ ಬಹುಮನ್ಯಂತಿ ಚಾಸಕೃತ್॥ 10-3-6 (64059) ತಸ್ಯೈವ ತು ಮನುಷ್ಯಸ್ಯ ಸಾಸಾ ಬುದ್ಧಿಸ್ತದಾತದಾ। ಕಾಲಯೋಗೇ ವಿಪರ್ಯಾಸಂ ಪ್ರಾಪ್ಯಾನ್ಯೋನ್ಯಂ ವಿಪದ್ಯತೇ॥ 10-3-7 (64060) ಅನಿತ್ಯತ್ವಾತ್ತು ಚಿತ್ತಾನಾಂ ಮನುಷ್ಯಾಣಾಂ ವಿಶೇಷತಃ। ಚಿತ್ತವೈಕ್ಲಬ್ಯಮಾಸಾದ್ಯ ಸಾಸಾ ಬುದ್ಧಿಃ ಪ್ರಜಾಯತೇ॥ 10-3-8 (64061) ಯಥಾ ಹಿ ವೈದ್ಯಃ ಕುಶಲೋ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ವ್ಯಾಧಿಂ ಯಥಾವಿಧಿ। ಭೈಷಜ್ಯಂ ಕುರುತೇ ಯೋಗಾತ್ಪ್ರಶಮಾರ್ಥಮಿತಿ ಪ್ರಭೋ॥ 10-3-9 (64062) ಏವಂ ಕಾರ್ಯಸ್ಯ ಯೋಗಾತ್ಪ್ರಶಮಾರ್ಥಮಿತಿ ಪ್ರಭೋ॥ ಪ್ರಜ್ಞಯಾ ಚ ಸ್ವಯಾ ಯುಕ್ತ್ಯಾ ತಾಂ ಚ ಗೃಹ್ಣಂತಿ ವೈ ಬುಧಾಃ॥ 10-3-10 (64063) ಅನ್ಯಯಾ ಯೌವನೇ ಬಾಲ್ಯೇ ಬುದ್ಧ್ಯಾ ಭವತಿ ಮೋಹಿತಃ। ಮಧ್ಯೇಽನ್ಯಯಾ ಜರಾಯಾಂ ತು ಸೋನ್ಯಾಂ ರೋಚಯತೇ ಮತಿಂ॥ 10-3-11 (64064) ವ್ಯಸನ ವಾ ಮಹಾಘೋರಂ ಸಮೃದ್ಧಿಂ ಚಾಪಿ ತಾದೃಶೀಂ। ಅವಾಪ್ಯ ಪುರುಷೋ ಭೋಜ ಕುರುತೇ ಬುದ್ಧಿವೈಕೃತಂ॥ 10-3-12 (64065) ಏಕಸ್ಮಿನ್ನೇವ ಪುರುಷೇ ಸಾಸಾ ಬುದ್ಧಿಸ್ತದಾತದಾ। ಭವತ್ಯನಿತ್ಯಾ ಪ್ರಜ್ಞಾ ಹಿ ಸಾ ತಸ್ಯೈವ ನ ರೋಚತೇ॥ 10-3-13 (64066) ನಿಶ್ಚಿತ್ಯ ತು ಯಥಾಪ್ರಜ್ಞಂ ಯಾಂ ಮತಿಂ ಸಾಧು ಪಶ್ಯತಿ। ತಯಾ ಪ್ರಕುರುತೇ ಭಾವಂ ಸಾ ತಸ್ಯೋದ್ಯೋಗಕಾರಿಕಾ॥ 10-3-14 (64067) ಸರ್ವೋ ಹಿ ಪುರುಷೋ ಭೋಜ ಸಾಧ್ವೇತದಿತಿ ನಿಶ್ಚಿತಃ। ಕರ್ತುಮಾರಭತೇ ಪ್ರೀತಿಂ ಮರಣಾದಿಷು ಕರ್ಮಸು॥ 10-3-15 (64068) ಸರ್ವೇ ಹಿ ಯುಕ್ತಾಂ ವಿಜ್ಞಾಯ ಪ್ರಜ್ಞಾಂ ವಾಪಿ ಸ್ವಕಾಂ ನರಾಃ। ಚೇಷ್ಟಂತೇ ವಿವಿಧಾಂ ಚೇಷ್ಟಾಂ ಹಿತಮಿತ್ಯೇವ ಜಾನತೇ॥ 10-3-16 (64069) ಉಪಜಾತಾ ವ್ಯಸನಜಾ ಯೇಯಮದ್ಯ ಮತಿರ್ಮಮ। ಯುವಯೋಸ್ತಾಂ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಶೋಕನಾಶಿನೀಂ॥ 10-3-17 (64070) ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ಪ್ರಜಾಃ ಸೃಷ್ಟ್ವಾ ಕರ್ಮ ತಾಸು ವಿಧಾಯ ಚ। ವರ್ಣೇವರ್ಣೇ ಸಮಾಧತ್ತ ಹ್ಯೇಕೈಕಂ ಗುಣವತ್ತರಂ॥ 10-3-18 (64071) ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇ ವೇದಮಗ್ರ್ಯಂ ತು ಕ್ಷತ್ರಿಯೇ ತೇಜ ಉತ್ತಮಂ। ದಾಕ್ಷ್ಯಂ ವೈಶ್ಯೇ ಚ ಶೂದ್ರೇ ಚ ಸರ್ವವರ್ಣಾನುಕೂಲತಾಂ॥ 10-3-19 (64072) ಅದಾಂತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋಽಸಾಧುರ್ನಿಸ್ತೇಜಾಃ ಕ್ಷತ್ರಿಯೋ ಮೃತಃ। ಅದಕ್ಷೋ ನಿಂದ್ಯತೇ ವೈಶ್ಯಃ ಶೂದ್ರಶ್ಚ ಪ್ರತಿಕೂಲವಾನ್॥ 10-3-20 (64073) ಸೋಽಸ್ಮಿ ಜಾತಃ ಕುಲೇ ಶ್ರೇಷ್ಠೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೈರಭಿಪೂಜಿತೇ। ಮಂದಭಾಗ್ಯತಯಾಽಸ್ಂಯೇತಂ ಕ್ಷತ್ರಧರ್ಮಮನುಷ್ಠಿತಃ॥ 10-3-21 (64074) ಕ್ಷತ್ರಧರ್ಮಂ ವಿದಿತ್ವಾಽಹಂ ಯದಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ್ಯಮಾಶ್ರಿತಃ। ಪ್ರಕರಿಷ್ಯೇ ಮಹತ್ಕರ್ಮ ನ ಮೇ ತತ್ಸಾಧುಸಂಮತಂ॥ 10-3-22 (64075) ಧಾರಯಿತ್ವಾ ಧನುರ್ದಿವ್ಯಂ ದಿವ್ಯಾನ್ಯಸ್ತ್ರಾಣಿ ಚಾಹವೇ। ಪಿತರಂ ನಿಹತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಕಿನ್ನು ವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಸಂಸದಿ॥ 10-3-23 (64076) ಸೋಽಹಮದ್ಯ ಯಥಾಕಾಮಂ ಕ್ಷತ್ರಧರ್ಮಮವಾಪ್ಯ ಚ। ಗಂತಾಽಸ್ಮಿ ಪದವೀಂ ರಾಜ್ಞಃ ಪಿತುಶ್ಚಾಪಿ ಮಹಾತ್ಮನಃ॥ 10-3-24 (64077) ಅದ್ಯ ಸ್ವಪ್ಸ್ಯಂತಿ ಪಾಂಚಾಲಾ ವಿಶ್ವಸ್ತಾ ಜಿತಕಾಶಿನಃ। ವಿಮುಕ್ತಯುಗ್ಯಕವಚಾ ಹರ್ಷೇಣ ಚ ಸಮನ್ವಿತಾಃ। ವಯಂ ಜಿತಾ ಮತಾಶ್ಚೈಷಾಂ ಶ್ರಾಂತಾ ವ್ಯಾಯಾಮಕರ್ಶಿತಾಃ॥ 10-3-25 (64078) ತೇಷಾಂ ನಿಶಿ ಪ್ರಸುಪ್ತಾನಾಂ ಸುಸ್ಥಾನಾಂ ಶಿಬಿರೇ ಸ್ವಕೇ। ಅವಸ್ಕಂದಂ ಕರಿಷ್ಯಾಮಿ ಶಿಬಿರಸ್ಯಾದ್ಯ ದುಷ್ಕರಂ॥ 10-3-26 (64079) ತಾನವಸ್ಕಂದ್ಯ ಶಿಬಿರೇ ಪ್ರೇತಭೂತಾನಚೇತಸಃ। ಸೂದಯಿಷ್ಯಾಮಿ ವಿಕ್ರಂಯ ಮಘವಾನಿವ ದಾನವಾನ್॥ 10-3-27 (64080) ಅದ್ಯ ತಾನ್ಸಹಿತಾನ್ಸರ್ವಾಂಧೃಷ್ಟದ್ಯುಂನಪುರೋಗಮಾನ್। ಸೂದಯಿಷ್ಯಾಮಿ ವಿಕ್ರಂಯ ಕಕ್ಷಂ ದೀಪ್ತ ಇವಾನಲಃ॥ 10-3-28 (64081) ನಿಹತ್ಯ ಚೈವ ಪಾಂಚಾಲಾಞ್ಶಾಂತಿಂ ಲಬ್ಧಾಽಸ್ಮಿ ಸತ್ತಮ॥ 10-3-29 (64082) ಪಾಂಚಾಲೇಷು ಚರಿಷ್ಯಾಮಿ ಸೂದಯನ್ನದ್ಯ ಸಂಯುಗೇ। ಪಿನಾಕಪಾಣಿಃ ಸಂಕ್ರುದ್ಧಃ ಸ್ವಯಂ ರುದ್ರಃ ಪಶುಷ್ವಿವ॥ 10-3-30 (64083) ಅದ್ಯಾಹಂ ಸರ್ವಪಾಂಚಾಲಾನ್ನಿಕೃತ್ಯಾ ಚ ನಿಕೃಷ್ಯ ಚ। ಅರ್ದಯಿಷ್ಯಾಮಿ ಸಂಹೃಷ್ಟೋ ರಣೇ ಪಾಂಡುಸುತಾಂಸ್ತಥಾ। `ಸೂದಯಿಷ್ಯಾಮಿ ಸಂಕ್ರುದ್ಧಃ ಪಶೂನಿವ ಪಿನಾಕಧೃತ್'॥ 10-3-31 (64084) ಅದ್ಯಾಹಂ ಸರ್ವಪಾಂಚಾಲೈಃ ಕೃತ್ವಾ ಭೂಮಿಂ ಶರೀರಿಣೀಂ। ಪ್ರಹೃತ್ಯೈಕೇನ ಶಸ್ತ್ರೇಣ ಭವಿಷ್ಯಾಂಯನೃಣಃ ಪಿತುಃ॥ 10-3-32 (64085) ದುರ್ಯೋಧನಸ್ಯ ಕರ್ಣಸ್ಯ ಭೀಷ್ಮಸೈಂಧವಯೋರಪಿ। ಗಮಿಷ್ಯಾಮಿ ನಿಶಾವೇಲಾಂ ಪದವೀಮದ್ಯ ದುರ್ಗಮಾಂ॥ 10-3-33 (64086) ಅದ್ಯ ಪಾಂಚಾಲರಾಜಸ್ಯ ಧೃಷ್ಟದ್ಯುಂನಸ್ಯ ವೈ ನಿಶಿ। ವಿರಾತ್ರೇ ಪ್ರಮಥಿಷ್ಯಾಮಿ ಪಶೋರಿವ ಶಿರೋ ಬಲಾತ್॥ 10-3-34 (64087) ಅದ್ಯ ಪಾಂಚಾಲಪಾಂಡೂನಾಂ ಶಯಿತಾನಾಂ ಶಿರೋ ನಿಶಿ। ಖಂಗೇನ ನಿಶಿತೇನಾಜೌ ಪ್ರಮಥಿಷ್ಯಾಮಿ ಗೌತಮ॥ 10-3-35 (64088) ಅದ್ಯ ಪಾಂಚಾಲಸೇನಾಂ ತಾಂ ನಿಹತ್ಯ ನಿಶಿ ಸೌಪ್ತಿಕೇ। ಕೃತಕೃತ್ಯಃ ಸುಖೀ ಚೈವ ಭವಿಷ್ಯಾಮಿ ಮಹಾಮತೇ॥ ॥ 10-3-36 (64089) ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವಣಿ ತೃತೀಯೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 3 ॥

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Footnotes

10-3-4 ಸರ್ವೋತ್ಮಾನಮಿತ್ಯತ್ರ ಸರ್ವ ಆತ್ಮಾನಮಿತಿ ಚ್ಛೇದಃ। ಸಂಧಿರಾರ್ಷಃ॥ 10-3-6 ಯೋಗೇ ಯೇಷಾಂ ಸಮಾ ಗತಿರಿತಿ ಝ.ಪಾಠಃ। ತತ್ರ ಯೋಗೇ ಸಮುದಾಯೇ ಇತ್ಯರ್ಥಃ॥ 10-3-10 ತಾಂ ಚ ನಿಂದಂತಿ ಮಾನವಾ ಇತಿ ಝ.ಪಾಠಃ॥ 10-3-12 ಹೇ ಭೋಜ ಹೇ ಕೃತವರ್ಮನ್। ಏಕಮೇವ ಸಂಬೋಧಯನ್ ಕೃಪಸ್ಯ ವಚಸಿ ಅನಾದರಂ ಸೂಚಯತಿ॥ 10-3-13 ಭವತ್ಯಕೃತವುದ್ಧಿತ್ವಾದಿತಿ ಝ.ಪಾಠಃ। ತತ್ರ ಅಕೃತಧರ್ಮತ್ವಾತ್ ಅವಸರಾನುರೋಧಾತ್। ಇದಾನೀಂ ಮಮ ಶಾಂತಿಬುದ್ಧಿರ್ನ ರೋಚತೇ ಇತ್ಯರ್ಥಃ॥ 10-3-20 ಕ್ಷತ್ರಿಯೋಽಧಮ ಇತಿ ಝ.ಪಾಠಃ॥ 10-3-22 ವಿದಿತ್ವಾ ಆಶ್ರಿತ್ಯ॥ 10-3-24 ಗಂತಾಸ್ಮಿ ಗಮಿಷ್ಯಾಮಿ। ಪದವೀಂ ಆನೃಣ್ಯಂ॥ 10-3-33 ಗಮಯಿಷ್ಯಾಮಿ ಪಾಂಚಾಲಾನ್ಪದವೀಮದ್ಯ ದುರ್ಗಮಾಮಿತಿ ಝ.ಪಾಠಃ॥ 10-3-3 ತೃತೀಯೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥
ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 004

॥ ಶ್ರೀಃ ॥

10.4. ಅಧ್ಯಾಯಃ 004

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Topics

ದ್ರೌಣಿಕೃಪಯೋಃ ಸಂವಾದಃ॥ 1 ॥

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Text

10-4-0 (64090) ಕೃಪ ಉವಾಚ। 10-4-0x (5266) ದಿಷ್ಟ್ಯಾ ತೇ ಪ್ರತಿಕರ್ತವ್ಯೇ ಮತಿರ್ಜಾತೇಯಮಚ್ಯುತ। ನ ತ್ವಾಂ ವಾರಯಿತುಂ ಶಕ್ತೋ ವಜ್ರಪಾಣಿರಪಿ ಸ್ವಯಂ॥ 10-4-1 (64091) ಅನುಯಾಸ್ಯಾವಹೇ ತ್ವಾಂ ತು ಪ್ರಭಾತೇ ಸಹಿತಾವುಭೌ। ಅದ್ಯ ರಾತ್ರೌ ವಿಶ್ರಮಸ್ವ ವಿಮುಕ್ತಕವಚಧ್ವಜಃ॥ 10-4-2 (64092) ಅಹಂ ತ್ವಾಮನುಯಾಸ್ಯಾಮಿ ಕೃತವರ್ಮಾ ಚ ಸಾತ್ವತಃ। ಪರಾನಭಿಮುಖಂ ಯಾಂತಂ ರಥಾವಾಸ್ಥಾಯ ದಂಶಿತೌ॥ 10-4-3 (64093) ಆವಾಭ್ಯಾಂ ಸಹಿತಃ ಶತ್ರೂಞ್ಶ್ವೋ ನಿಹಂತಾ ಸಮಾಗಮೇ। ವಿಕ್ರಂಯ ರಥಿನಾಂ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಪಾಂಚಾಲಾನ್ಸಪದಾನುಗಾನ್॥ 10-4-4 (64094) ಶಕ್ತಸ್ತ್ವಮಸಿ ವಿಕ್ರಂಯ ವಿಶ್ರಮಸ್ವ ನಿಶಾಮಿಮಾಂ। ಚಿರಂ ತೇ ಜಾಗ್ರತಸ್ತಾತ ಸ್ವಪ ತಾವನ್ನಿಶಾಮಿಮಾಂ॥ 10-4-5 (64095) ವಿಶ್ರಾಂತಶ್ಚ ವಿನಿದ್ರಶ್ಚ ಸ್ವಸ್ಥಚಿತ್ತಶ್ಚ ಮಾನದ। ಸಮೇತ್ಯ ಸಮರೇ ಶತ್ರೂನ್ವಧಿಷ್ಯಸಿ ನ ಸಂಶಯಃ॥ 10-4-6 (64096) ನ ಹಿ ತ್ವಾಂ ರಥಿನಾಂ ಶ್ರೇಷ್ಠಂ ಪ್ರಗೃಹೀತವರಾಯುಧಂ। ಜೇತುಮುತ್ಸಹತೇ ಕಶ್ಚಿದಪಿ ದೇವೇಷು ಪಾವಕಿಃ॥ 10-4-7 (64097) ಕೃಪೇಣ ಸಹಿತಂ ಯಾಂತಂ ಗುಪ್ತಂ ಚ ಕೃತವರ್ಮಣಾ। ಕೋ ದ್ರೌಣಿಂ ಯುಧಿ ಸಂರಬ್ಧಂ ಯೋಧಯೇದಪಿ ದೇವರಾಟ್॥ 10-4-8 (64098) ತೇ ವಯಂ ನಿಶಿ ವಿಶ್ರಾಂತಾ ವಿನಿದ್ರಾ ವಿಗತಜ್ವರಾಃ। ಪ್ರಭಾತಾಯಾಂ ರಜನ್ಯಾಂ ವೈ ನಿಹನಿಷ್ಯಾಮ ಶಾತ್ರವಾನ್॥ 10-4-9 (64099) ತವ ಹ್ಯಸ್ತ್ರಾಣಿ ದಿವ್ಯಾನಿ ಮಮ ಚೈವ ನ ಸಂಶಯಃ। ಸಾತ್ವತೋಪಿ ಮಹೇಷ್ವಾಸೋ ನಿತ್ಯಂ ಯುದ್ಧೇಷು ಕೋವಿದಃ॥ 10-4-10 (64100) ತೇ ವಯಂ ಸಹಿತಾಸ್ತಾತ ಸರ್ವಾಞ್ಶತ್ರೂನ್ಸಮಾಗತಾನ್। ಪ್ರಸಹ್ಯ ಸಮರೇ ಹತ್ವಾ ಪ್ರೀತಿಂ ಪ್ರಾಪ್ಸ್ಯಾಮ ಪುಷ್ಕಲಾಂ॥ 10-4-11 (64101) ವಿಶ್ರಮಸ್ವ ತ್ವಮವ್ಯಗ್ರಃ ಸ್ವಪ ಚೇಮಾಂ ನಿಶಾಂ ಸುಖಂ। ಅಹಂ ಚ ಕೃತವರ್ಮಾ ಚ ಪ್ರಭಾತೇ ತ್ವಾಂ ನರೋತ್ತಮಂ॥ 10-4-12 (64102) ಅನುಯಾಸ್ಯಾವ ಸಹಿತೌ ಧನ್ವಿನೌ ಪರತಾಪನೌ। ರಥಿನಂ ತ್ವರಯಾ ಯಾಂತಂ ರಥಮಾಸ್ಥಾಯ ದಂಶಿತೌ॥ 10-4-13 (64103) ಸ ಗತ್ವಾ ಶಿಬಿರಂ ತೇಷಾಂ ನಾಮ ವಿಶ್ರಾವ್ಯ ಚಾಹವೇ। ತತಃ ಕರ್ತಾಽಸಿ ಶತ್ರೂಣಾಂ ಯುಧ್ಯತಾಂ ಕದನಂ ಮಹತ್॥ 10-4-14 (64104) ಕೃತ್ವಾ ಚ ಕದನಂ ತೇಷಾಂ ಪ್ರಭಾತೇ ವಿಮಲೇಽಹನಿ। ವಿಹರಸ್ವ ಯಥಾ ಶಕ್ರಃ ಸೂದಯಿತ್ವಾ ಮಹಾಸುರಾನ್॥ 10-4-15 (64105) ತ್ವಂ ಹಿ ಶಕ್ತೋ ರಣೇ ಜೇತುಂ ಪಾಂಚಾಲಾನಾಂ ವರೂಥಿನೀಂ। ದೈತ್ಯಸೇನಾಮಿವ ಕ್ರುದ್ಧಃ ಸರ್ವದಾನವಸೂದನಃ॥ 10-4-16 (64106) ಮಯಾ ತ್ವಾಂ ಸಹಿತಂ ಸಂಖ್ಯೇ ಗುಪ್ತಂ ಚ ಕೃತವರ್ಮಣಾ। ನ ಸಹೇತ ವಿಭುಃ ಸಾಕ್ಷಾದ್ವಜ್ರಪಾಣಿರಪಿ ಸ್ವಯಂ॥ 10-4-17 (64107) ನ ಚಾಹಂ ಸಮರೇ ತಾತ ಕೃತವರ್ಮಾ ನ ಚೈವ ಹಿ। ಅನಿರ್ಜಿತ್ಯ ರಣೇ ಪಾಂಡೂನಪಯಾಸ್ಯಾಮಿ ಕರ್ಹಿಚಿತ್॥ 10-4-18 (64108) ಹತ್ವಾ ಚ ಸಮರೇ ಕ್ಷುದ್ರಾನ್ಪಾಂಚಾಲಾನ್ಪಾಂಡುಭಿಃ ಸಹ। ನಿವರ್ತಿಷ್ಯಾಮಹೇ ಸರ್ವೇ ಹತಾ ವಾ ಸ್ವರ್ಗಗಾ ವಯಂ॥ 10-4-19 (64109) ಸರ್ವೋಪಾಯೈಃ ಸಹಾಯಾಸ್ತೇ ಪ್ರಭಾತೇ ವಯಮಾಹವೇ। ಸತ್ಯಮೇತನ್ಮಹಾಬಾಹೋ ಪ್ರಬ್ರವೀಮಿ ತವಾನಘ॥ 10-4-20 (64110) ಏವಮುಕ್ತಸ್ತತೋ ದ್ರೌಣಿಕ್ರಮಾತುಲೇನ ಹಿತಂ ವಚಃ। ಅಬ್ರವೀನ್ಮಾತುಲಂ ರಾಜನ್ಕ್ರೋಧಾದುದ್ವೃತ್ಯ ಲೋಚನೇ॥ 10-4-21 (64111) ಆತುರಸ್ಯ ಕುತೋ ನಿದ್ರಾ ನರಸ್ಯಾಮರ್ಷಿತಸ್ಯ ಚ। ಅರ್ಥಾಂಶ್ಚಿಂತಯತಶ್ಚಾಪಿ ಕಾಮಯಾನಸ್ಯ ವಾ ಪುನಃ॥ 10-4-22 (64112) ತದಿದಂ ಸಮನುಪ್ರಾಪ್ತಂ ಪಶ್ಯ ಮೇಽದ್ಯ ಚತುಷ್ಟಯಂ। ಯಸ್ಯ ಭಾಗಶ್ಚತುರ್ಥೋ ಮೇ ಸ್ವಪ್ನಮಹ್ನಾಯ ನಾಶಯೇತ್॥ 10-4-23 (64113) ಕಿಂ ನಾಮ ದುಃಖಂ ಲೋಕೇಽಸ್ಮಿನ್ಪಿತುರ್ವಧಮನುಸ್ಮರನ್। ಹೃದಯಂ ನಿರ್ದಹನ್ಮೇಽದ್ಯ ರಾತ್ರ್ಯಹಾನಿ ನ ಶಾಂಯತಿ॥ 10-4-24 (64114) ಯಥಾ ಚ ನಿಹತಃ ಪಾಪೈಃ ಪಿತಾ ಮಮ ವಿಶೇಷತಃ। ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಮಪಿ ತೇ ಸರ್ವಂ ತನ್ಮೇ ಮರ್ಮಾಣಿ ಕೃಂತತಿ॥ 10-4-25 (64115) ಕಥಂ ಹಿ ಮಾದೃಶೋ ಲೋಕೇ ಮುಹೂರ್ತಮಪಿ ಜೀವತಿ। ದ್ರೋಣಹಂತೇತಿ ಯದ್ವಾಚಃ ಪಾಂಚಾಲಾನಾಂ ಶೃಣೋಂಯಹಂ॥ 10-4-26 (64116) ಧೃಷ್ಟದ್ಯುಂನಮಹತ್ವಾ ತು ನಾದಂ ಜೀವಿತುಮುತ್ಸಹೇ। ಸ ಮೇ ಪಿತುರ್ವಧಾದ್ವಧ್ಯಃ ಪಾಂಚಾಲಾ ಯೇ ಚ ಸಂಗತಾಃ॥ 10-4-27 (64117) ವಿಲಾಪೋ ಭಗ್ನಸಕ್ಥಸ್ಯ ಯಸ್ತು ರಾಜ್ಞೋ ಮಯಾ ಶ್ರುತಃ। ಸ ಪುನರ್ಹೃದಯಂ ಕಸ್ಯ ಕ್ರೂರಸ್ಯಾಪಿ ನ ನಿರ್ದಹೇತ್॥ 10-4-28 (64118) ಕಸ್ಯ ಹ್ಯಕರುಣಸ್ಯಾಪಿ ನೇತ್ರಾಭ್ಯಾಮಶ್ರು ನಾವ್ರಜೇತ್। ನೃಪತೇರ್ಭಗ್ನಸಕ್ಥಸ್ಯ ಶ್ರುತ್ವಾ ತಾದೃಗ್ವಚಃ ಪುನಃ॥ 10-4-29 (64119) ಯಶ್ಚಾಯಂ ಮಿತ್ರಪಕ್ಷೋ ಮೇ ಮಯಿ ಜೀವತಿ ನಿರ್ಜಿತಃ। ಶೋಕಂ ಮೇ ವರ್ಧಯತ್ಯೇಷ ವಾರಿವೇಗ ಇವಾರ್ಣವಂ॥ 10-4-30 (64120) ಏಕಾಗ್ನಮನಸೋ ಮೇಽದ್ಯ ಕುತೋ ನಿದ್ರಾ ಕುತಃ ಸುಖಂ॥ 10-4-31 (64121) ವಾಸುದೇವಾರ್ಜುನಾಭ್ಯಾಂ ಚ ತಾನಹಂ ಪರಿರಕ್ಷಿತಾನ್। ಅವಿಷಹ್ಯತಮಾನ್ಮನ್ಯೇ ಮಹೇಂದ್ರೇಣಾಪಿ ಸತ್ತಮ॥ 10-4-32 (64122) ನ ಚಾಪಿ ಶಕ್ತಃ ಸಂಯಂತುಮಸ್ಮಾತ್ಕಾರ್ಯಾತ್ಕಥಂಚನ। ತಂ ನ ಪಶ್ಯಾಮಿ ಲೋಕೇಽಸ್ಮಿನ್ಯೋ ಮಾಂ ಕೋಪಾನ್ನಿವರ್ತಯೇತ್॥ 10-4-33 (64123) ಇತಿ ಮೇ ನಿಶ್ಚಿತಾ ಬುದ್ಧಿರೇಷಾ ಸಾಧುಮತಾ ಮಮ॥ 10-4-34 (64124) ವಾದಿಕೈಃ ಕಥ್ಯಮಾನಸ್ತು ಮಿತ್ರಾಣಾಂ ಮೇ ಪರಾಭವಃ। ಪಾಂಡವಾನಾಂ ಚ ವಿಜಯಟೋ ಹೃದಯಂ ದಹತೀವ ಮೇ॥ 10-4-35 (64125) ಅಹಂ ತು ಕದನಂ ಕೃತ್ವಾ ಶತ್ರೂಣಾಮದ್ಯ ಸೌಪ್ತಿಕೇ। ತತೋ ವಿಶ್ರಮಿತಾ ಚೈವ ಸ್ವಪ್ತಾ ಚ ವಿಗತಜ್ವರಃ॥ ॥ 10-4-36 (64126) ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವಣಿ ಚತುರ್ಥೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 4 ॥

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Footnotes

10-4-4 ನಿಹಂತಾ ನಿಹನಿಷ್ಯಸಿ॥ 10-4-23 ಚತುರ್ಥ ಆತುರಾದೀನಾಂ ಚತುರ್ಣಾಂ ಮಧ್ಯೇ ಏಕೋ ಭಾಗಃ ಅಮರ್ಷಃ। ಮೇ ಮಮ ಸ್ವಪ್ನಂ ಅಹ್ವಾಯ ಝಟಿತಿ ನಾಶಯೇತ್। ತಸ್ಮಾತ್ ಸ್ವಪೇತ್ಯುಕ್ತಂ ತನ್ನ ಯುಜ್ಯತೇ॥ 23 ॥ 10-4-24 ಅನುಸ್ಮರನ್ ಅನುಸ್ಮರತಃ। ನ ಶಾಂಯತಿ ಅಮರ್ಷ ಇತ್ಯರ್ಥಃ॥ 10-4-36 ಸ್ವಪ್ತಾ ಸ್ವಪ್ಸ್ಯಾಮಿ॥ 10-4-4 ಚತುರ್ಥೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥
ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 005

॥ ಶ್ರೀಃ ॥

10.5. ಅಧ್ಯಾಯಃ 005

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Topics

ಕೃಪೇಣ ಪ್ರಸುಪ್ತಮಾರಣಸ್ಯಾಧಾರ್ಮಿಕತ್ವಕಥನೇನ ಪ್ರತಿಷೇಧನೇಽಪಿ ಪಿತೃವಧಾಮರ್ಷಿಣಾ ದ್ರೌಣಿನಾ ಜಿಘಾಂಸಯಾ ರಿಪುಶಿವಿರದ್ವಾರಗಮನಂ॥ 1 ॥ ಕೃಪಕೃತವರ್ಮಶ್ಯಾಮಪಿ ಸೌಹಾರ್ದಾತ್ತದನುಗಮನಂ॥ 2 ॥

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Text

10-5-0 (64127) ಕೃಪ ಉವಾಚ। 10-5-0x (5267) ಶುಶ್ರೂಷುರಪಿ ದುರ್ಮೇಧಾಃ ಪುರುಷೋಽನಿಯತೇಂದ್ರಿಯಃ। ನಾಲಂ ವೇದಯಿತುಂ ಕೃತ್ಸ್ನೌ ಧರ್ಮಾರ್ಥಾವಿತಿ ಮೇ ಮತಿಃ॥ 10-5-1 (64128) ತಥೈವ ತಾವನ್ಮೇಧಾವೀ ವಿನಯಂ ಯೋ ನ ಶಿಕ್ಷತೇ। ನ ಚ ಕಿಂಚನ ಜಾನಾತಿ ಸೋಽಪಿ ಧರ್ಮಾರ್ಥನಿಶ್ಚಯಂ॥ 10-5-2 (64129) [ಚಿರಂ ಹ್ಯಪಿ ಜಡಃ ಶೂರಃ ಪಂಡಿತಂ ಪರ್ಯುಪಾಸ್ಯ ಹ। ನ ಸ ಧರ್ಮಾನ್ವಿಜಾನಾತಿ ದರ್ವೀ ಸೂಪರಸಾನಿವ॥ 10-5-3 (64130) ಮುಹೂರ್ತಮಪಿ ತಂ ಪ್ರಾಜ್ಞಃ ಪಂಡಿತಂ ಪರ್ಯುಪಾಸ್ಯ ಹಿ। ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ಧರ್ಮಾನ್ವಿಜಾನಾತಿ ಜಿಹ್ವಾ ಸೂಪರಸಾನಿವ॥ 10-5-4 (64131) ಶುಶ್ರೂಷುಸ್ತ್ವೇವ ಮೇಧಾವೀ ಪುರುಷೋ ನಿಯತೇಂದ್ರಿಯಃ। ಜಾನೀಯಾದಾಗಮಾನ್ಸರ್ವಾನ್ಗ್ರಾಹ್ಯಂ ಚ ನ ವಿರೋಧಯೇತ್॥ 10-5-5 (64132) ಅನಯಸ್ತ್ವವಮಾನೀ ಯೋ ದುರಾತ್ಮಾ ಪಾಪಪೂರುಷಃ। ದಿಷ್ಟಮುತ್ಸೃಜ್ಯ ಕಲ್ಯಾಣಂ ಕರೋತಿ ಬಹುಪಾತಕಂ॥ 10-5-6 (64133) ನಾಥವಂತಂ ತು ಸುಹೃದಃ ಪ್ರತಿಷೇಧಂತಿ ಪಾತಕಾತ್। ನಿವರ್ತತೇ ತು ಲಕ್ಷ್ಮೀವಾನ್ನಾಲಕ್ಷ್ಮೀವಾನ್ನಿವರ್ತತೇ॥ 10-5-7 (64134) ಯಥಾ ಹ್ಯುಚ್ಚಾವಚೈರ್ವಾಕ್ಯೈಃ ಕ್ಷಿಪ್ತಚಿತ್ತೋ ನಿಯಂಯತೇ। ತಥೈವ ಸುಹೃದಾ ಶಕ್ಯೋ ನಶಕ್ಯಸ್ತ್ವವಸೀದತಿ॥ 10-5-8 (64135) ತಥೈವ ಸುಹೃದೋಽಪ್ರಾಜ್ಞಾನ್ಕುರ್ವಾಣಾನ್ಕರ್ಮ ಪಾಪಕಂ। ಪ್ರಾಜ್ಞಾಃ ಸಂಪ್ರತಿಷೇಧಂತಿ ಯಥಾಶಕ್ತಿ ಪುನಃಪುನಃ॥ 10-5-9 (64136) ಸ ಕಲ್ಯಾಣೇ ಮನಃ ಕೃತ್ವಾ ನಿಯಂಯಾತ್ಮಾನಮಾತ್ಮನಾ। ಕುರು ಮೇ ವಚನಂ ತಾತ ಯೇನ ಪಶ್ಚಾನ್ನ ತಪ್ಸ್ಯಸೇ॥ 10-5-10 (64137) ನ ವಧಃ ಪೂಜ್ಯತೇ ಲೋಕೇ ಸುಪ್ತಾನಾಮಿಹ ಧರ್ಮತಃ। ತಥೈವ ನ್ಯಸ್ತಶಸ್ತ್ರಾಣಾಂ ವಿಮುಕ್ತರಥವಾಜಿನಾಂ॥ 10-5-11 (64138) ಯೇ ವ ಬ್ರೂಯುಸ್ತವಾಸ್ಮೀತಿ ಯೇ ಚ ಸ್ಯುಃ ಶರಣಾಗತಾಃ। ವಿಮುಕ್ತಮೂರ್ಧಜಾ ಯೇ ಚ ಯೇ ಚಾಪಿ ಹತವಾಹನಾಃ॥ 10-5-12 (64139) ಅದ್ಯ ಸ್ವಪ್ಸ್ಯಂತಿ ಪಾಂಚಾಲಾ ವಿಮುಕ್ತಕವಚಾ ವಿಭೋ। ವಿಶ್ವಸ್ತಾ ರಜನೀಂ ಸರ್ವೇ ಪ್ರೇತಾ ಇವ ವಿಚೇತಸಃ॥ 10-5-13 (64140) ಯಸ್ತೇಷಾಂ ತದವಸ್ಥಾನಾಂ ದ್ರುಹ್ಯೇತ ಪುರುಷೋಽನೃಜುಃ। ವ್ಯಕ್ತಂ ಸ ನರಕೇ ಮಜ್ಜೇದಗಾಧೇ ವಿಪುಲೇಽಪ್ಲುವೇ॥ 10-5-14 (64141) ಸರ್ವಾಸ್ತ್ರವಿದುಷಾಂ ಲೋಕೇ ಶ್ರೇಷ್ಠಸ್ತ್ವಮಸಿ ವಿಶ್ರುತಃ। ನ ಚ ತೇ ಜಾತು ಲೋಕೇಽಸ್ಮಿನ್ಸುಸೂಕ್ಷ್ಮಮಪಿ ಕಿಲ್ಬಿಷಂ॥ 10-5-15 (64142) ತ್ವಂ ಪುನಃ ಸೂರ್ಯಸಂಕಾಶಃ ಶ್ವೋಭೂತ ಉದಿತೇ ರವೌ। ಪ್ರಕಾಶೇ ಸರ್ವಭೂತಾನಾಂ ವಿಜೇತಾ ಯುಧಿ ಶಾತ್ರವಾನ್॥ 10-5-16 (64143) ಅಸಂಭಾವಿತರೂಪಂ ಹಿ ತ್ವಯಿ ಕರ್ಮ ವಿಗರ್ಹಿತಂ। ಶುಕ್ಲೇ ರಕ್ತಮಿವ ನ್ಯಸ್ತಂ ಭವೇದಿತಿ ಮತಿರ್ಮಮ॥ 10-5-17 (64144) ಅಶ್ವತ್ಥಾಮೋವಾಚ। 10-5-18x (5268) ಏವಮೇವ ಯಥಾಽಽತ್ಥ ತ್ವಮನುಶಾಸಸಿ ಮಾತುಲ। ತೈಸ್ತು ಪೂರ್ವಮಯಂ ಸೇತುಃ ಸಮಂತಾದ್ವಿಹ್ವಲೀಕೃತಃ॥ 10-5-18 (64145) ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ಭೂಮಿಪಾಲಾನಾಂ ಭವತಾಂ ಚಾಪಿ ಸನ್ನಿಧೌ। ನ್ಯಸ್ತಶಸ್ತ್ರೋ ಮಮ ಪಿತಾ ಧೃಷ್ಟದ್ಯುಂನೇನ ಪಾತಿತಃ॥ 10-5-19 (64146) ಕರ್ಣಶ್ಚ ಪತಿತೇ ಚಕ್ರೇ ಉತ್ಥಾಸ್ಯನ್ರಥಿನಾಂ ವರಃ। ಉತ್ತಮೇ ವ್ಯಸನೇ ಮಗ್ನೋ ಹತೋ ಗಾಂಡೀವಧನ್ವನಾ॥ 10-5-20 (64147) ತಥಾ ಶಾಂತನವೋ ಭೀಷ್ಮೋ ನ್ಯಸ್ತಶಸ್ತ್ರೋ ನಿರಾಯುಧಃ। ಶಿಖಂಡಿನಂ ಪುರಸ್ಕೃತ್ಯ ಹತೋ ಗಾಂಡೀವಧನ್ವನಾ॥ 10-5-21 (64148) ಭೂರಿಶ್ರವಾ ಮಹೇಷ್ವಾಸಸ್ತಥಾ ಪ್ರಾಯಗತೋ ರಣೇ। ಕ್ರೋಶತಾಂ ಬೂಮಿಪಾಲಾನಾಂ ಯುಯುಧಾನೇನ ಪಾತಿತಃ॥ 10-5-22 (64149) ದುರ್ಯೋಧನಶ್ಚ ಭೀಮೇನ ಸಮೇತ್ಯ ಗದಯಾ ಮೃಧೇ। ಪಶ್ಯತಾಂ ಭೂಮಿಪಾಲಾನಾಮಧರ್ಮೇಣ ನಿಪಾತಿತಃ॥ 10-5-23 (64150) ಏಕಾಕೀ ಬಹುಭಿಸ್ತತ್ರ ಪರಿವಾರ್ಯ ಮಹಾರಥೈಃ। ಅಧರ್ಮೇಣ ನರವ್ಯಾಘ್ರೋ ಭೀಮಸೇನೇನ ಪಾತಿತಃ॥ 10-5-24 (64151) ವಿಲಾಪೋ ಭಗ್ನಸಕ್ಥಸ್ಯ ಯೋ ಮೇ ರಾಜ್ಞಃ ಪರಿಶ್ರುತಃ। ವಾದಿಕಾನಾಂ ಕಥಯತಾಂ ಸ ಮೇ ಮರ್ಮಾಣಿ ಕೃಂತತಿ॥ 10-5-25 (64152) ಏವಂ ಚಾಧಾರ್ಮಿಕಾಃ ಪಾಪಾಃ ಪಾಂಚಾಲಾ ಭಿನ್ನಸತವಃ। ತಾನೇವಂ ಭಿನ್ನಮರ್ಯಾದಾನ್ಕಿಂ ಭವಾನ್ನ ವಿಗರ್ಹತಿ॥ 10-5-26 (64153) ಪಿತೃಹಂತೄನಹಂ ಹತ್ವಾ ಪಾಂಚಾಲಾನ್ನಿಶಿ ಸೌಪ್ತಿಕೇ। ಕಾಮಂ ಕೀಟಃ ಪತಂಗೋ ವಾ ಜನ್ಮ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಭವಾಮಿ ವೈ॥ 10-5-27 (64154) ತ್ವರೇ ಚಾಹಮನೇನಾದ್ಯ ಯದಿದಂ ಮೇ ಚಿಕೀರ್ಷಿತಂ। ತಸ್ಯ ಮೇ ತ್ವರಮಾಣಸ್ಯ ಕುತೋ ನಿದ್ರಾ ಕುತಃ ಸುಖಂ॥ 10-5-28 (64155) ನ ಸ ಜಾತಃ ಪುಮಾಂʼಲ್ಲೋಕೇ ಕಶ್ಚಿನ್ನ ಸ ಭವಿಷ್ಯತಿ। ಯೋ ಮೇ ವ್ಯಾವರ್ತಯೇದೇತಾಂ ವಧೇ ತೇಷಾಂ ಕೃತಾಂ ಮತಿಂ॥ 10-5-29 (64156) ಸಂಜಯ ಉವಾಚ। 10-5-30x (5269) ಏವಮುಕ್ತ್ವಾ ಮಹಾರಾಜ ದ್ರೋಣಪುತ್ರಃ ಪ್ರತಾಪವಾನ್। ಏಕಾಂತೇ ಯೋಜಯಿತ್ವಾಽಶ್ವಾನ್ಪ್ರಾಯಾದಭಿಮುಖಃ ಪರಾನ್॥ 10-5-30 (64157) ತಮಬ್ರೂತಾಂ ಮಹಾತ್ಮಾನೌ ಭೋಜಶಾರದ್ವತಾವುಭೌ। ಕಿಮಯಂ ಸ್ಯಂದನೋ ಯುಕ್ತಃ ಕಿಂ ಚ ಕಾರ್ಯಂ ಚಿಕೀರ್ಷಿತಂ॥ 10-5-31 (64158) ಏಕಸಾಮರ್ಥಪ್ರಯಾತೌ ಸ್ವಸ್ತ್ವಯಾ ಸಹ ನರರ್ಷಭ। ಸಮದುಃಖಸುಖೌ ಚಾಪಿ ತಸ್ಮಾಚ್ಛಂಸಿತುಮರ್ಹಸಿ॥ 10-5-32 (64159) ಅಶ್ವತ್ಥಾಮಾ ತುಂ ಸಂಕ್ರುದ್ಧಃ ಪಿತುರ್ವಧಮನುಸ್ಮರನ್। ತಾಭ್ಯಾಂ ತಥ್ಯಂ ತಥಾಽಽಚಖ್ಯೌ ಯದಸ್ಯಾತ್ಮಚಿಕೀರ್ಷಿತಂ॥ 10-5-33 (64160) ಹತ್ವಾ ಶತಸಹಸ್ರಾಣಿ ಯೋಧಾನಾಂ ನಿಶಿತೈಃ ಶರೈಃ। ನ್ಯಸ್ತಶಸ್ತ್ರೋ ಮಮ ಪಿತಾ ಧೃಷ್ಟದ್ಯುಂನೇನ ಪಾತಿತಃ॥ 10-5-34 (64161) ತಂ ತಥೈವ ವಧಿಷ್ಯಾಮಿ ನ್ಯಸ್ತವರ್ಮಾಣಮದ್ಯ ವೈ। ಪುತ್ರಂ ಪಾಂಚಾಲರಾಜಸ್ಯ ಪಾಪಂ ಪಾಪೇನ ಕರ್ಮಣಾ॥ 10-5-35 (64162) ತಥಾ ವಿನಿಹತಃ ಪಾಪಃ ಪಾಂಚಾಲ್ಯಃ ಪಶುವನ್ಮಯಾ। ಶಸ್ತ್ರೇಣ ವಿಜಿತಾಂʼಲ್ಲೋಕಾನ್ನಾಪ್ನುಯಾದಿತಿ ಮೇ ಮತಿಃ॥ 10-5-36 (64163) ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ಸನ್ನದ್ವಕವಚೌ ಸಖಂಗಾವಾತ್ತಕಾರ್ಮುಕೌ। ಮಾಮೇವಾದ್ಯ ಪ್ರತೀಕ್ಷೇತಾಂ ರಥವರ್ಯೌ ಪರಂತಪೌ॥ 10-5-37 (64164) ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ರಥಮಾಸ್ಥಾಯ ಪ್ರಾಯಾದಭಿಮುಖಃ ಪರಾನ್। ತಮನ್ವಗಾತ್ಕೃಪೋ ರಾಜನ್ಕೃತವರ್ಮಾ ಚ ಸಾತ್ವತಃ॥ 10-5-38 (64165) ತೇ ಪ್ರಯಾತಾ ವ್ಯರೋಚಂತ ಪರಾನಭಿಮುಖಾಸ್ತ್ರಯಃ। ಹೂಯಮಾನಾ ಯಥಾ ಯಜ್ಞೇ ಸಮಿದ್ಧಾ ಹವ್ಯವಾಹನಾಃ॥ 10-5-39 (64166) ಯಯುಶ್ಚ ಶಿಬಿರಂ ತೇಷಾಂ ಸಂಪ್ರಸುಪ್ತಜನಂ ವಿಭೋ। ದ್ವಾರದೇಶಮನುಪ್ರಾಪ್ಯ ದ್ರೌಣಿಸ್ತಸ್ಥೌ ಮಹಾರಥಃ॥ ॥ 10-5-40 (64167) ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವಣಿ ಪಂಚಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 5 ॥

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Footnotes

10-5-1 ಅಶುಶ್ರೂಷೂಃ ಸುದುರ್ಮೇಧಾ ಇತಿ ಙ.ಪಾಠಃ। ದುರ್ಮೇಧಾಃ ಮೂಢಃ। ಅನಿಯತೇತಿಚ್ಛೇದಃ॥ 10-5-6 ಅನೇಯ ಇತಿ ಝ.ಪಾಠಃ। ತತ್ರ ಅನೇಯಃ ಸನ್ಮಾರ್ಗಂ ನೇತುಮಶಕ್ಯಃ। ದಿಷ್ಟಮುಪದಿಷ್ಟಂ॥ 10-5-8 ಉಚ್ಚಾವಚೈಃ ಸರ್ಗೈರಿತಿ ಕ.ಛ.ಪಾಠಃ॥ 10-5-14 ಅಪ್ಲವೇ ಇತಿ ಚ್ಛೇದಃ॥ 10-5-23 ಅಧರ್ಮೇಣ ನಾಭೇರಧಸ್ತಾತ್ಪ್ರಹಾರೇಣ॥ 10-5-32 ನಾವಾಂ ಶಂಕಿತುಮರ್ಹಸೀತಿ ಝ.ಪಾಠಃ॥ 10-5-36 ಶಸ್ತ್ರಾಗ್ನಿವರ್ಜಿತಾಂʼಲ್ಲೋಕಾನ್ಪ್ರಾಪ್ರುಯಾದಿತಿ ಮೇ ಮತಿಃ ಇತಿ ಙ.ಪಾಠಃ॥ 10-5-5 ಪಂಚಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥
ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 006

॥ ಶ್ರೀಃ ॥

10.6. ಅಧ್ಯಾಯಃ 006

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Topics

ಅಶ್ವತ್ಥಾಂನಃ ಶಿಬಿರದ್ವಾರಸ್ಥಮಹಾಭೂತದರ್ಶನಂ॥ 1 ॥ ಭೂತಜಿಗೀಷಯಾ ದ್ರೌಣಿವಿಸೃಷ್ಟಾನಾಮಸ್ತ್ರಶಸ್ತ್ರಾಣಾಂ ಭೂತೇನ ಗ್ರಸನಂ॥ 2 ॥ ತತಶ್ಚಿಂತಾತಾಂತಶ್ಚ ದ್ರೌಣೇರ್ಮಹಾದೇವೋಪಾಸನಾಧ್ಯವಸಾಯಃ॥ 3 ॥

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Text

10-6-0 (64168) ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರ ಉವಾಚ। 10-6-0x (5270) ದ್ವಾರದೇಶೇ ತತೋ ದ್ರೌಣಿಮವಸ್ಥಿತಮವೇಕ್ಷ್ಯ ತೌ। ಅಕುರ್ವತಾಂ ಭೋಜಕೃಪೌ ಕಿಂ ಸಂಜಯ ವದಸ್ವ ಮೇ॥ 10-6-1 (64169) ಸ಼ಂಜಯ ಉವಾಚ। 10-6-2x (5271) ಕೃತವರ್ಮಾಣಮಾಮಂತ್ರ್ಯ ಕೃಪಂ ಚ ಸ ಮಹಾರಥಃ। ದ್ರೌಣಿರ್ಮನ್ಯುಪರೀತಾತ್ಮಾ ಶಿಬಿರದ್ವಾರಮಾಸದತ್॥ 10-6-2 (64170) ತತ್ರ ಭೂತಂ ಮಹಾಕಾಯಂ ಚಂದ್ರಾರ್ಕಸದೃಶದ್ಯುತಿಂ। ಸೋಽಪಶ್ಯದ್ದ್ವಾರಮಾವೃತ್ಯ ತಿಷ್ಠಂತಂ ರೋಮಹರ್ಷಣಂ॥ 10-6-3 (64171) ವಸಾನಂ ಚರ್ಮ ವೈಯಾಘ್ರಂ ವಸಾರುಧಿರವಿಸ್ರವಂ। ಕೃಷ್ಣಾಜಿನೋತ್ತರಾಸಂಗಂ ನಾಗಯಜ್ಞೋಪವೀತಿನಂ॥ 10-6-4 (64172) ಬಾಹುಭಿಃ ಸ್ವಾಯತೈರ್ಭೀಮೈರ್ನಾನಾಪ್ರಹರಣೋದ್ಯತೈಃ। ಬದ್ಧಾಂಗದಮಹಾಸರ್ಪಂ ಜ್ವಾಲಾಮಾಲಾಕುಲಾನನಂ॥ 10-6-5 (64173) ದಂಷ್ಟ್ರಾಕರಾಲವದನಂ ವ್ಯಾದಿತಾಸ್ಯಂ ಭಯಾನಕಂ। ನಯನಾನಾಂ ಸಹಸ್ರೈಶ್ಚ ವಿಚಿತ್ರೈರಭಿಭೂಷಿತಂ॥ 10-6-6 (64174) ನೈವ ತಸ್ಯ ವಪುಃ ಶಕ್ಯಂ ಪ್ರವಕ್ತುಂ ವೇಷ ಏವ ಚ। ಸರ್ವಥಾ ತು ತದಾಲಕ್ಷ್ಯ ಸ್ಫುಟೇಯುರಪಿ ಪರ್ವತಾಃ॥ 10-6-7 (64175) ತಸ್ಯಾಸ್ಯನಾಸಿಕಾಭ್ಯಾಂ ಚ ಶ್ರವಣಾಭ್ಯಾಂ ಚ ಸರ್ವಶಃ। ತೇಭ್ಯಶ್ಚಾಕ್ಷಿಸಹಸ್ರೇಭ್ಯಃ ಪ್ರಾದುರಾಸನ್ಮಹಾರ್ಚಿಷಃ॥ 10-6-8 (64176) ತಥಾ ತೇಜೋಮರೀಚಿಭ್ಯಃ ಶಂಖಚಕ್ರಗದಾಧರಾಃ। ಪ್ರಾದುರಾಸನ್ಹೃಷೀಕೇಶಾಃ ಶತಶೋಽಥ ಸಹಸ್ರಶಃ॥ 10-6-9 (64177) ತದತ್ಯದ್ಭುತಮಾಲೋಕ್ಯ ಭೂತಂ ಲೋಕಭಯಂಕರಂ। ದ್ರೌಣಿರವ್ಯಥಿತೋ ದಿವ್ಯೈರಸ್ತ್ರವರ್ಷೈರವಾಕಿರತ್॥ 10-6-10 (64178) ದ್ರೌಣಿಮುಕ್ತಾಂಛರಾಂಸ್ತಾಂಸ್ತು ತದ್ಭೂತಂ ಮಹದಗ್ರಸತ್। ಉದಧೇರಿವ ವಾರ್ಯೋಘಾನ್ಪಾವಕೋ ಬಡಬಾಮುಖಃ॥ 10-6-11 (64179) ಅಶ್ವತ್ಥಾಮಾ ತು ಸಂಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ಶರೌಘಾಂಸ್ತಾನ್ನಿರರ್ಥಕಾನ್। ರಥಶಕ್ತಿಂ ಮುಮೋಚಾಸ್ಮೈ ದೀಪ್ತಾಮಗ್ನಿಶಿಖಾಮಿವ॥ 10-6-12 (64180) ಸಾ ತಮಾಹತ್ಯ ದೀಪ್ತಾಗ್ರಾ ರಥಶಕ್ತಿರದೀರ್ಯತ। ಯುಗಾಂತೇ ಸೂರ್ಯಮಾಹತ್ಯ ಮಹೋಲ್ಕೇವ ದಿವಶ್ಚ್ಯುತಾ॥ 10-6-13 (64181) ಅಥ ಹೇಮತ್ಸರುಂ ದಿವ್ಯಂ ಖಂಗಮಾಕಾಶವರ್ಚಸಂ॥ ಕೋಶಾತ್ಸಮುದ್ಬಬರ್ಹಾಶು ಬಿಲಾದ್ದೀಪ್ತಮಿವೋರಗಂ॥ 10-6-14 (64182) ತತಃ ಖಂಗವರಂ ಧೀಮಾನ್ಭೂತಾಯ ಪ್ರಾಹಿಣೋತ್ತದಾ। ಸ ತದಾಸಾದ್ಯ ಭೂತಂ ವೈ ವಿಲಯಂ ತೂಲವದ್ಯಯೌ॥ 10-6-15 (64183) ತತಃ ಸ ಕುಪಿತೋ ದ್ರೌಣಿರಿಂದ್ರಕೇತುನಿಭಾಂ ಗದಾಂ। ಜ್ವಲಂತೀಂ ಪ್ರಾಹಿಣೋತ್ತಸ್ಮೈ ಭೂತಂ ತಾಮಪಿ ಚಾಗ್ರಸತ್॥ 10-6-16 (64184) ತತಃ ಸರ್ವಾಯುಧಾಭಾವೇ ವೀಕ್ಷಮಾಣಸ್ತತಸ್ತತಃ। ಅಪಶ್ಯತ್ಕೃತಮಾಕಾಶಮನಾಕಾಶಂ ಜನಾರ್ದನೈಃ॥ 10-6-17 (64185) ತದದ್ಭುತತಮಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ದ್ರೋಣಪುತ್ರೋ ನಿರಾಯುಧಃ। ಅಚಿಂತಯತ್ಸುಸಂತ್ರಸ್ತಃ ಕೃಪಭೋಜವಚಃ ಸ್ಮರನ್॥ 10-6-18 (64186) ಬ್ರುವತಾಮಪ್ರಿಯಂ ಪಥ್ಯಂ ಸುಹೃದಾಂ ನ ಶೃಮೋತಿ ಯಃ। ಸ ಶೋಚತ್ಯಾಪದಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಥಾಽಹಮವಮತ್ಯ ತೌ॥ 10-6-19 (64187) ಶಾಸ್ತ್ರದೃಷ್ಟಾನವಿದ್ವಾನ್ಯಃ ಸಮತೀತ್ಯ ಜಿಘಾಂಸತಿ। ಸ ಪಥಃ ಪ್ರಚ್ಯುತೋ ಧರ್ಂಯಾತ್ಕುಪಥೇ ಪ್ರತಿಹನ್ಯತೇ॥ 10-6-20 (64188) ಗೋಬ್ರಾಹ್ಮಣನೃಪಸ್ತ್ರೀಷು ಸಖ್ಯುರ್ಮಾತುರ್ಗುರೋಸ್ತಥಾ। ವೃದ್ಧಬಾಲಜಡಾಂಧೇಷು ಸುಪ್ತಭೀತೋತ್ಥಿತೇಷು ಚ॥ 10-6-21 (64189) ಮತ್ತೋನ್ಮತ್ತಪ್ರಮತ್ತೇಷು ನ ಶಸ್ತ್ರಾಣಿ ಚ ಮಾತಯೇತ್। ಇತ್ಯೇವಂ ಗುರುಭಿಃ ಪೂರ್ವಮುಪದಿಷ್ಟಂ ನೃಣಾಂ ಸದಾ॥ 10-6-22 (64190) ಸೋಽಹಮುತ್ಕ್ರಂಯ ಪಂಥಾನಂ ಶಾಸ್ತ್ರದೃಷ್ಟಂ ಸನಾತನಂ। ಅಮಾರ್ಗೇಣೈವಮಾರಭ್ಯ ಘೋರಾಮಾಪದಮಾಗತಃ॥ 10-6-23 (64191) ತಾಂ ಚಾಪದಂ ಘೋರತರಾಂ ಪ್ರವದಂತಿ ಮನೀಷಿಣಃ। ಯದುದ್ಯಂಯ ಮಹತ್ಕೃತ್ಯಂ ಭಯಾದಪಿ ನಿವರ್ತತೇ॥ 10-6-24 (64192) ಅಶಕ್ಯಂ ಚೈವ ಕಃ ಕರ್ತುಂ ಶಕ್ತಃ ಶಕ್ತಿಬಲಾದಿಹ। ನ ಹಿ ದೈವಾದ್ಗರೀಯೋ ವೈ ಮಾನುಷ್ಯಂ ಕಿಂಚಿದಿಷ್ಯತೇ॥ 10-6-25 (64193) ಮಾನುಷ್ಯಂ ಕುರ್ವತಃ ಕರ್ಮ ಯದಿ ದೈವಾನ್ನ ಸಿಧ್ಯತಿ। ಸ ಪಥಃ ಪ್ರಚ್ಯುತೋ ಧರ್ಂಯಾದ್ವಿಪದಂ ಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ॥ 10-6-26 (64194) ಪ್ರತಿಜ್ಞಾನಂ ಹ್ಯವಿಜ್ಞಾನಂ ಪ್ರವದಂತಿ ಮನೀಷಿಣಃ। ಯದಾರಭ್ಯ ಕ್ರಿಯಾಂ ಕಾಂಚಿದ್ಭಯಾದಿಹ ನಿವರ್ತತೇ॥ 10-6-27 (64195) ತದಿದಂ ದುಷ್ಪ್ರಣೀತೇನ ಭಯಂ ಮಾ ಸಮುಪಸ್ಥಿತಂ। ನ ಹಿ ದ್ರೋಣಸುತಃ ಸಂಖ್ಯೇ ನಿವರ್ತೇತ ಕಥಂಚನ॥ 10-6-28 (64196) ಇದಂ ಚ ಸುಮಹದ್ಭೂತಂ ದೈವದಂಡಮಿವೋದ್ಯತಂ। ನ ಚೈತದಭಿಜಾನಾಮಿ ಚಿಂತಯನ್ನಪಿ ಸರ್ವಥಾ॥ 10-6-29 (64197) ಧ್ರುವಂ ಯೇಯಮಧರ್ಮೇಣ ಪ್ರಹಿತಾ ಕಲುಷಾ ಮತಿಃ। ತಸ್ಯಾಃ ಫಲಮಿದಂ ಘೋರಂ ಪ್ರತಿಘಾತಾಯ ಕಲ್ಪತೇ॥ 10-6-30 (64198) ತದಿದಂ ದೈವವಿಹಿತಂ ಮಮ ಸಂಖ್ಯೇ ನಿವರ್ತನಂ। ನಾನ್ಯತ್ರ ದೈವಾದುದ್ಯಂತುಮಿಹ ಶಕ್ಯಂ ಕಥಂಚನ॥ 10-6-31 (64199) ಸೋಽಹಮದ್ಯ ಮಹಾದೇವಂ ಪ್ರಪದ್ಯೇ ಶರಣಂ ವಿಭುಂ। ದೈವದಂಡಮಿಮಂ ಘೋರಂ ಸ ಹಿ ಮೇ ನಾಶಯಿಷ್ಯತಿ॥ 10-6-32 (64200) ಕಪರ್ದಿನಂ ಪ್ರಪದ್ಯೇಽಹಂ ದೇವದೇವಮುಮಾಪತಿಂ। ಕಪಾಲಮಾಲಿನಂ ರುದ್ರಂ ಭಗನೇತ್ರಹರಂ ಹರಂ॥ 10-6-33 (64201) ಸ ಹಿ ದೇವೋಽತ್ಯಗಾದ್ದೇವಾಂಸ್ತಪಸಾ ವಿಕ್ರಮೇಣ ಚ। ತಸ್ಮಾಚ್ಛರಣಮಭ್ಯೇಷ್ಯೇ ಗಿರಿಶಂ ಶೂಲಪಾಣಿನಂ॥ ॥ 10-6-34 (64202) ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವಣಿ ಷಷ್ಠೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 6 ॥

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Footnotes

10-6-12 ರಥಶಕ್ತಿಂ ಚಕ್ರಂ॥ 10-6-13 ಯುಗ್ಮಾಂತೇ ಸೂರ್ಯಮಿತಿ ಝ.ಪಾಠಃ ತತ್ರ ಯುಗ್ಮಾಂತೇ ಮಿಥುನರಾಶೇರಂತೇ ಅತಿದೀಪ್ತಂ ಇತ್ಯರ್ಥಃ॥ 10-6-15 ವಿಲಂ ನಕುಲವದ್ಯಯೌ ಇತಿ ಝ.ಪಾಠಃ॥ 10-6-17 ಅನಾಕಾಶಂ ನಿರವಕಾಶಂ॥ 10-6-6 ಷಷ್ಠೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥
ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 007

॥ ಶ್ರೀಃ ॥

10.7. ಅಧ್ಯಾಯಃ 007

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Topics

ದ್ರೌಣಿನಾ ಶಿವಸ್ತುತಿಃ॥ 1 ॥ ದ್ರೌಣೇಃ ಪುರತಃ ಕಾಂಚನವೇದ್ಯಾಮಗ್ನ್ಯುದ್ಭವಃ॥ 2 ॥ ದ್ರೌಣೇಃ ಸಮೀಪೇ ನಾನಾವಿಧಭೀಷಣಭೂತಗಣಾನಾಮಾಗಮನಂ॥ 3 ॥ ಶಿವೇನ ಆತ್ಮನೋ ಹವಿಷ್ಟ್ವಕಲ್ಪನಪೂರ್ವಕಮಗ್ನೌ ಪ್ರವಿಷ್ಟಾಯ ದ್ರೌಣಯೇ ಖಂಗದಾನಪೂರ್ವಕಂ ತಚ್ಛರೀರಪ್ರವೇಶಃ॥ 4 ॥ ಪುನರಶ್ವತ್ಥಾಂನಃ ಶಿಬಿರಗಮನಂ॥ 5 ॥

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Text

10-7-0 (64203) ಸಂಜಯ ಉವಾಚ। 10-7-0x (5272) ಏವಂ ಸಂಚಿಂತಯಿತ್ವಾ ತು ದ್ರೋಣಪುತ್ರೋ ವಿಶಾಂಪತೇ। ಅವತೀರ್ಯ ರಥೋಪಸ್ಥಾದ್ದಧ್ಯೌ ಸ ಪ್ರಯತಃ ಸ್ಥಿತಃ॥ 10-7-1 (64204) ದ್ರೌಣಿರುವಾಚ। 10-7-2x (5273) ಉಗ್ರಂ ಸ್ಥಾಣುಂ ಶಿವಂ ರುದ್ರಂ ಶರ್ವಮೀಶಾನಮೀಶ್ವರಂ। ಗಿರಿಶಂ ವರದಂ ದೇವಂ ಭವಭಾವನಮವ್ಯಯಂ॥ 10-7-2 (64205) ಶಿತಿಕಂಠಮಜಂ ರುದ್ರಂ ದಕ್ಷಕ್ರತುಹರಂ ಹರಂ। ವಿಶ್ವರೂಪಂ ವಿರೂಪಾಕ್ಷಂ ಬಹುರೂಪಮುಮಾಪತಿಂ॥ 10-7-3 (64206) ಶ್ಮಶಾನವಾಸಿನಂ ದೃಪ್ತಂ ಮಹಾಗಣಪತಿಂ ವಿಭುಂ। ಖಟ್ವಾಂಗಧಾರಿಣಂ ಮುಂಡಂ ಜಟಿಲಂ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಣಂ॥ 10-7-4 (64207) ಮನಸಾ ಹ್ಯನುಚಿಂತ್ಯೈನಂ ದುಷ್ಕರೇಣಾಲ್ಪಚೇತಸಾ। ಅದ್ಯ ಭೂತೋಪಹಾರೇಣ ಯಕ್ಷ್ಯೇ ತ್ರಿಪುರಾಘಾತಿನಂ॥ 10-7-5 (64208) xxತುತಂ ಸ್ತುತ್ಯಂ ಸ್ತೂಯಮಾನಮಮೋಘಂ ಕೃತ್ತಿವಾಸಸಂ। ವಿಲೋಹಿತಂ ನೀಲಕಂಠಮಸಹ್ಯಂ ದುರ್ನಿವಾರಣಂ॥ 10-7-6 (64209) ಶುಕ್ರಂ ವಿಶ್ವಸೃಜಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಣಮೇವ ಚ। ವ್ರತವಂತಂ ತಪೋನಿಷ್ಠಮನಂತಂ ತಪತಾಂ ಗತಿಂ॥ 10-7-7 (64210) ಬಹುರೂಪಂ ಗಣಾಧ್ಯಕ್ಷಂ ತ್ರ್ಯಕ್ಷಂ ಪಾರಿಷದಪ್ರಿಯಂ। ಧನಾಧ್ಯಕ್ಷಪ್ರಿಯಸಖಂ ಗೌರೀಹೃದಯವಲ್ಲಭಂ॥ 10-7-8 (64211) ಕುಮಾರಪಿತರಂ ಪಿಂಗಂ ಗೋವೃಷೋತ್ತಮವಾಹನಂ। ಕುತ್ತಿವಾಸಸಮತ್ಯುಗ್ರಮಾತೋಷಣತತ್ಪರಂ॥ 10-7-9 (64212) ಪರಂ ಪರೇಭ್ಯಃ ಪರಮಂ ಪರಂ ಯಸ್ಮಾನ್ನ ವಿದ್ಯತೇ। ಇಷ್ವಸ್ತ್ರೋತ್ತಮಭರ್ತಾರಂ ದಿಗಂತಂ ದೇಶರಕ್ಷಿಣಂ॥ 10-7-10 (64213) ಹಿರಣ್ಯಕವಚಂ ದೇವಂ ಚಂದ್ರಮೌಲಿವಿಭೂಷಣಂ। ಪ್ರಪದ್ಯೇ ಶರಣಂ ದೇವಂ ಪರಮೇಣ ಸಮಾಧಿನಾ॥ 10-7-11 (64214) ಇಮಾಂ ಚೇದಾಪದಂ ಘೋರಾಂ ತರಾಂಯದ್ಯ ಸುದುಸ್ತರಾಂ। ಸರ್ವಭೂತೋಪಹಾರೇಣ ಯಕ್ಷ್ಯೇಽಹಂ ಶುಚಿನಾ ಶುಚಿಂ॥ 10-7-12 (64215) ಇತಿ ತಸ್ಯ ವ್ಯವಸಿತಂ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಯೋಗಾತ್ಸುಕರ್ಮಣಃ। ಪುರಸ್ತಾತ್ಕಾಂಚನೀ ವೇದೀ ಪ್ರಾದುರಾಸೀನ್ಮಹಾತ್ಮನಃ॥ 10-7-13 (64216) ತಸ್ಯಾಂ ವೇದ್ಯಾಂ ತದಾ ರಾಜಂಶ್ಚಿತ್ರಭಾನುರಜಾಯತ। ಸ ದಿಶೋ ವಿದಿಶಃ ಖಂ ಚ ಜ್ವಾಲಾಭಿರಿವ ಪೂರಯನ್॥ 10-7-14 (64217) ದೀಪ್ತಾಸ್ಯನಯನಾಶ್ಚಾತ್ರ ನೈಕಪಾದಶಿರೋಧರಾಃ। [ರತ್ನಚಿತ್ರಾಂಗದಧರಾಃ ಸಮುದ್ಯತಕರಾಸ್ತಥಾಃ॥] 10-7-15 (64218) ದ್ವಿಪಾಃ ಶೈಲಪ್ರತೀಕಾಶಾಃ ಪ್ರಾದುರಾಸನ್ಮಹಾಗಣಾಃ। ಶ್ವವರಾಹೋಷ್ಟ್ರರೂಪಾಶ್ಚ ಹಯಗೋಮಾಯುಗೋಮುಖಾಃ॥ 10-7-16 (64219) ಋಕ್ಷಮಾರ್ಜಾರವದನಾ ವ್ಯಾಘ್ರದ್ವೀಪಿಮುಖಾಸ್ತಥಾ। ಕಾಕವಕ್ತ್ರಾಃ ಪ್ಲುವಮುಖಾಃ ಶುಕವಕ್ತ್ರಾಸ್ತಥೈವ ಚ॥ 10-7-17 (64220) ಮಹಾಜಗರವಕ್ತ್ರಾಶ್ಚ ಹಂಸವಕ್ತ್ರಾಃ ಶಿತಪ್ರಭಾಃ। ದಾರ್ವಾಘಾಟಮುಖಾಶ್ಚಾಪಿ ಚಾಷವಕ್ತ್ರಾಶ್ಚ ಭಾರತ॥ 10-7-18 (64221) ಕೂರ್ಮನಕ್ರಮುಖಾಶ್ಚೈವ ಶಿಂಶುಮಾರಮುಖಾಸ್ತಥಾ। ಮಹಾಮಕರವಕ್ತ್ರಾಶ್ಚ ತಿಮಿವಕ್ತ್ರಾಸ್ತಥೈವ ಚ॥ 10-7-19 (64222) ಹರಿವಕ್ತ್ರಾಃ ಕ್ರೌಂಚಮುಖಾಃ ಕಪೋತಾಭಮುಖಾಸ್ತಥಾ। ಪಾರಾವತಮುಖಾಶ್ಚೈವ ಮದ್ಗುವಕ್ತ್ರಾಸ್ತಥೈವ ಚ॥ 10-7-20 (64223) ಪಾಣಿಕರ್ಣಾಃ ಸಹಸ್ರಾಕ್ಷಾಸ್ತಥೈವ ಚ ಮಹೋದರಾಃ। ನಿರ್ಮಾಂಸಾಃ ಕಾಕವಕ್ತ್ರಾಶ್ಚ ಶ್ಯೇನವಕ್ತ್ರಾಶ್ಚ ಭಾರತ॥ 10-7-21 (64224) ತಥೈವಾಶಿರಸೋ ರಾಜನ್ನೃಕ್ಷವಕ್ತ್ರಾಶ್ಚ ಭೀಷಣಾಃ। ಪ್ರದೀಪ್ತನೇತ್ರಜಿಹ್ವಾಶ್ಚ ಜ್ವಾಲಾವರ್ಣಾಸ್ತಥೈವ ಚ॥ 10-7-22 (64225) ಜ್ವಾಲಾಕೇಶಾಶ್ಚ ರಾಜೇಂದ್ರ ಜ್ವಲದ್ರೋಮಚತುರ್ಭುಜಾಃ। ಮೇಷವಕ್ತ್ರಾಸ್ತಥೈವಾನ್ಯೇ ತಥಾ ಛಾಗಮುಖಾ ನೃಪ॥ 10-7-23 (64226) ಶಂಖಾಭಾಃ ಶಂಖವಕ್ತ್ರಾಶ್ಚ ಶಂಖವರ್ಣಾಸ್ತಥೈವ ಚ। ಶಂಖಮಾಲಾಪರಿಕರಾಃ ಶಹ್ಖಧ್ವನಿಸಮಸ್ವನಾಃ॥ 10-7-24 (64227) ಜಟಾಧರಾಃ ಪ಼ಂಚಶಿಖಾಸ್ತಥಾ ಮುಂಡಾಃ ಕೃಶೋದರಾಃ। ಚತುರ್ದಂಷ್ಟ್ರಾಶ್ಚತುರ್ಜಿಹ್ವಾಃ ಶಂಕುಕರ್ಣಾಃ ಕಿರೀಟಿನಃ॥ 10-7-25 (64228) ಮೌಂಜೀಧರಾಶ್ಚ ರಾಜೇಂದ್ರ ತಥಾ ಕುಂಚಿತಮೂರ್ಧಜಾಃ। ಉಷ್ಣೀಷಿಣಃ ಕುಂಡಲಿನಶ್ಚಾರುವಕ್ತ್ರಾಃ ಸ್ವಲಂಕೃತಾಃ॥ 10-7-26 (64229) ಪದ್ಮೋತ್ಪಲಾಪೀಡಧರಾಸ್ತಥಾ ಮುಕುಟಧಾರಿಣಃ। ಮಹಾತ್ಂಯೇನ ಚ ಸಂಯುಕ್ತಾಃ ಶತಶೋಽಥ ಸಹಸ್ರಶಃ॥ 10-7-27 (64230) ಶತಘ್ನೀಚಕ್ರಹಸ್ತಾಶ್ಚ ತಥಾ ಮುಸಲಪಾಣಯಃ। ಭುಶುಂಡೀಪಾಶಹಸ್ತಾಶ್ಚ ದಣ಼್ಡಹಸ್ತಾಶ್ಚ ಭಾರತ॥ 10-7-28 (64231) ಪೃಷ್ಠೇಷು ಬದ್ಧೇಷುಧಯಶ್ಚಿತ್ರಬಾಣೋತ್ಕಟಾಸ್ತಥಾ। ಸಧ್ವಜಾಃ ಸಪತಾಕಾಶ್ಚ ಸಘಂಟಾಃ ಸಪರಶ್ವಥಾಃ॥ 10-7-29 (64232) ಮಹಾಪಾಶೋದ್ಯತಕರಾಸ್ತಥಾ ಲಗುಡಪಾಣಯಃ। ಸ್ಥೂಣಾಹಸ್ತಾಃ ಖಂಗಹಸ್ತಾಃ ಸರ್ಪೋಚ್ಛ್ರಿತಕಿರೀಟಿನಃ॥ 10-7-30 (64233) ಮಹಾಸರ್ಪಾಂಗದಧರಾಶ್ಚಿತ್ರಾಭರಣಧಾರಿಣಃ। ರಜೋಧ್ವಜಾಃ ಪಂಕದಿಗ್ಧಾಃ ಸರ್ವೇ ಚಿತ್ರಾಂಬರಸ್ರಜಃ। ನೀಲಾಂಗಾಃ ಪಿಂಗಲಾಂಗಾಶ್ಚ ಮುಂಡವಕ್ತಾಸ್ತಥೈವ ಚ॥ 10-7-31 (64234) ಭೇರೀಶಂಖಮೃದಂಗಾಂಶ್ಚ ಝರ್ಝರಾನಕಗೋಮುಖಾನ್। ಅವಾದಯನ್ಪಾರಿಷದಾಃ ಪ್ರಹೃಷ್ಟಾಃ ಕನಕಪ್ರಭಾಃ॥ 10-7-32 (64235) ಗಾಯಮಾನಾಸ್ತಥೈವಾನ್ಯೇ ಸಂಹೃಷ್ಟಾಃ ಪುರುಷರ್ಷಭಾಃ। ಲಂಘಯಂತಃ ಪ್ಲುವಂತಶ್ಚ ವಲ್ಗಂತಶ್ಚ ಮಹಾರಥಾಃ॥ 10-7-33 (64236) ಧಾವಂತೋ ಜವನಾಶ್ಚಂಡಾಃ ಪಾವಕೋದ್ವೂತಮೂರ್ಧಜಾಃ। ಮತ್ತಾ ಇವ ಮಹಾನಾಗಾ ವಿನದಂತೋ ಮುಹುರ್ಮುಹುಃ॥ 10-7-34 (64237) ಸುಭೀಮಾ ಘೋರರೂಪಾಶ್ಚ ಶೂಲಪಟ್ಟಸಪಾಣಯಃ। ನಾನಾವಿರಾಗವಸನಾಶ್ಚಿತ್ರಮಾಲ್ಯಾನುಲೇಪನಾಃ॥ 10-7-35 (64238) ರತ್ನಚಿತ್ರಾಂಗದಧರಾಃ ಸಮುದ್ಯತಕರಾಸ್ತಥಾ। ಹಂತಾರೋ ದ್ವಿಷತಾಂ ಶೂರಾಃ ಪ್ರಸಹ್ಯಾಸಹ್ಯವಿಕ್ರಮಾಃ॥ 10-7-36 (64239) ಪಾತಾರೋಽಸೃಗ್ವಸಾಜ್ಯಾನಾಂ ಮಾಂಸಾಂತ್ರಕೃತಭೋಜನಾಃ। ಚೂಡಾಲಾಃ ಕರ್ಣಿಕಾರಾಶ್ಚ ಪ್ರಹೃಷ್ಟಾಃ ಪಿಠರೋದರಾಃ॥ 10-7-37 (64240) ಅತಿಹಸ್ವಾತಿದೀರ್ಘಾಶ್ಚ ಪ್ರಲಂಬಾಶ್ಚಾತಿಭೈರವಾಃ। ವಿಕಟಾಃ ಕಾಲಲಂಬೋಷ್ಠಾ ಬೃಹಚ್ಛೇಫಾಂಡಪಿಂಡಿಕಾಃ॥ 10-7-38 (64241) ಮಹಾರ್ಹನಾನಾವಿಕಟಾ ಮುಂಡಾಶ್ಚ ಜಟಿಲಾಃ ಪರೇ। ಸಾರ್ಕೇಂದುಗ್ರಹನಕ್ಷತ್ರಾಂ ದ್ಯಾಂ ಕುರ್ಯುಸ್ತೇ ಮಹೀತಲೇ॥ 10-7-39 (64242) ಉತ್ಸಹೇರಂಶ್ಚ ಯೇ ಹಂತುಂ ಭೂತಗ್ರಾಮಂ ಚತುರ್ವಿಧಂ। ಯೇ ಚ ವೀತಭಯಾ ನಿತ್ಯಂ ಹರಸ್ಯ ಭ್ರುಕುಟೀಸಹಾಃ॥ 10-7-40 (64243) ಕಾಮಕಾರಕರಾ ನಿತ್ಯಂ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯಸ್ಯೇಶ್ವರೇಶ್ವರಾಃ। ನಿತ್ಯಾನಂದಪ್ರಮುದಿತಾ ವಾಗೀಶಾ ವೀತಮತ್ಸರಾಃ॥ 10-7-41 (64244) ಪ್ರಾಪ್ಯಾಷ್ಟಗುಣಮೈಶ್ವರ್ಯಂ ಯೇ ನ ಯಾಸ್ಯಂತಿ ವೈ ಸ್ಮಯಂ। ಯೇಷಾಂ ವಿಸ್ಮಯತೇ ನಿತ್ಯಂ ಭಗವಾನ್ಕರ್ಮಭಿರ್ಹರಃ॥ 10-7-42 (64245) ಮನೋವಾಕ್ಕರ್ಮಭಿರ್ಯುಕ್ತೈರ್ನಿತ್ಯಮಾರಾಧಿತಶ್ಚ ಯೈಃ। ಮನೋವಾಕ್ಕರ್ಮಭಿರ್ಭಕ್ತಾನ್ಪಾತಿ ಪುತ್ರಾನಿವೌರಸಾನ್॥ 10-7-43 (64246) ಪಿಬಂತೋಽಸೃಗ್ವಸಾಶ್ಚಾನ್ಯೇ ಕ್ರುದ್ಧಾ ಬ್ರಹ್ಮದ್ವಿಷಾಂ ಸದಾ। ಚತುರ್ವಿಧಾತ್ಮಕಂ ಸೋಮಂ ಯೇ ಪಿಬಂತಿ ಚ ಸರ್ವದಾ॥ 10-7-44 (64247) ಶ್ರುತೇನ ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯೇಣ ತಪಸಾ ಚ ದಮೇನ ಚ। ಯೇ ಸಮಾರಾಧ್ಯ ಶೂಲಾಂಕಂ ಭವಸಾಯುಜ್ಯಮಾಗತಾಃ॥ 10-7-45 (64248) ಯೈರಾತ್ಮಭೂತೈರ್ಭಗವಾನ್ಪಾರ್ವತ್ಯಾ ಚ ಮಹೇಶ್ವರಃ। ಮಹಾಭೂತಗಣೈರ್ಭುಂಕ್ತೇ ಭೂತಭವ್ಯಭವತ್ಪ್ರಭುಃ॥ 10-7-46 (64249) ನಾನಾವಾದಿತ್ರಹಸಿತಕ್ಷ್ವೇಡಿತೋತ್ಕೃಷ್ಟಗರ್ಜಿತೈಃ। ಸಂತ್ರಾಸಯಂತಸ್ತೇ ವಿಶ್ವಮಶ್ವತ್ಥಾಮಾನಮಭ್ಯಯುಃ॥ 10-7-47 (64250) ಸಂಸ್ತುವಂತೋ ಮಹಾದೇವಂ ಭಾಃ ಕುರ್ವಾಣಾಃ ಸುವರ್ಚಸಃ। ವಿವರ್ಧಯಿಷವೋ ದ್ರೌಣೇರ್ಮಹಿಮಾನಂ ಮಹಾತ್ಮನಃ॥ 10-7-48 (64251) ಜಿಜ್ಞಾಸಮಾನಾಸ್ತತ್ತೇಜಃ ಸೌಪ್ತಿಕಂ ಚ ದಿದೃಕ್ಷವಃ। ಭೀಮೋಗ್ರಪರಿಘಾಲಾತಶೂಲಪಟ್ಟಸಪಾಣಯಃ। ಘೋರರೂಪಾಃ ಸಮಾಜಗ್ಮುರ್ಭೂತಸಂಘಾಃ ಸಹಸ್ರಶಃ॥ 10-7-49 (64252) ಜನಯೇಯುರ್ಭಯಂ ಯೇ ಸ್ಮ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯಸ್ಯಾಪಿ ದರ್ಶನಾತ್। ನ ಚ ತಾನ್ಪ್ರೇಕ್ಷಮಾಣೋಽಪಿ ವ್ಯಥಾಮುಪಜಗಾಮ ಹ॥ 10-7-50 (64253) ಅಥ ದ್ರೌಣಿರ್ಧನುಷ್ಪಾಣಿರ್ಬದ್ಧಗೋಧಾಂಗುಲಿತ್ರವಾನ್। ಸ್ವಯಮೇವಾತ್ಮನಾತ್ಮಾನಮುಪಹಾರಮುಪಾಹರತ್॥ 10-7-51 (64254) ಧನೂಂಷಿ ಸಮಿಧಸ್ತತ್ರ ಪವಿತ್ರಾಣಿ ಸಿತಾಃ ಶರಾಃ। ಹವಿರಾತ್ಮವತಶ್ಚಾತ್ಮಾ ತಸ್ಮಿನ್ಭಾರತ ಕರ್ಮಣಿ॥ 10-7-52 (64255) ತತಃ ಸೌಂಯೇನ ಮಂತ್ರೇಣ ದ್ರೋಣಪುತ್ರಃ ಪ್ರತಾಪವಾನ್। ಉಪಹಾರಂ ಮಹಾಮನ್ಯುರಥಾತ್ಮಾನಮುಪಾಹರತ್॥ 10-7-53 (64256) ತಂ ರುದ್ರಂ ರೌದ್ರಕರ್ಮಾಣಂ ರೌದ್ರೈಃ ಕರ್ಮಭಿರಚ್ಯುತಂ। ಅಭಿಷ್ಟುತ್ಯ ಮಹಾತ್ಮಾನಮಿತ್ಯುವಾಚ ಕೃತಾಂಜಲಿಃ॥ 10-7-54 (64257) ದ್ರೌಣಿರುವಾಚ। 10-7-55x (5274) ಇಮಮಾತ್ಮಾನಮದ್ಯಾಹಂ ಜಾತಮಾಂಗಿರಸೇ ಕುಲೇ। ಸ್ವಗ್ನೌ ಜುಹೋಮಿ ಭಗವನ್ಪ್ರತಿಗೃಹ್ಣೀಷ್ವ ಮಾಂ ಬಲಿಂ॥ 10-7-55 (64258) ಭವದ್ಭಕ್ತ್ಯಾ ಮಹಾದೇವ ಪಸ್ಮೇಣ ಸಮಾಧಿನಾ। ಅಸ್ಯಾಮಾಪದಿ ವಿಶ್ವಾತ್ಮನ್ನುಪಾಕುರ್ಮೀ ತವಾಗ್ರತಃ॥ 10-7-56 (64259) ತ್ವಯಿ ಸರ್ವಾಣಿ ಭೂತಾನಿ ಸರ್ವಭೂತೇಷು ಚಾಸಿ ವೈ। ಗುಣಾನಾಂ ಹಿ ಪ್ರಧಾನಾನಾಂ ಕೈವಲ್ಯಂ ತ್ವಯಿ ತಿಷ್ಠತಿ॥ 10-7-57 (64260) ಸರ್ವಭೂತಾಶ್ರಯ ವಿಭೋ ಹವಿರ್ಭೂತಮವಸ್ಥಿತಂ। ಪ್ರತಿಗೃಹಾಣ ಮಾಂ ದೇವ ಯದ್ಯಶಕ್ಯಾಃ ಪರೇ ಮಯಾ॥ 10-7-58 (64261) ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ದ್ರೌಣಿರಾಸ್ಥಾಯ ತಾಂ ದೇವೀಂ ದೀಪ್ತಪಾವಕಾಂ। ಸಂತ್ಯಜ್ಯಾತ್ಮಾನಮಾರುಹ್ಯ ಕೃಷ್ಣವರ್ತ್ಮನ್ಯುಪಾವಿಶತ್॥ 10-7-59 (64262) ತಮೂರ್ಧ್ವಬಾಹುಂ ನಿಶ್ಚೇಷ್ಟಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಹವಿರುಪಸ್ಥಿತಂ। ಅಬ್ರವೀದ್ಭಗವಾನ್ಸಾಕ್ಷಾನ್ಮಹಾದೇವೋ ಹಸನ್ನಿವ॥ 10-7-60 (64263) ಸತ್ಯಶೌಚಾರ್ಜವತ್ಯಾಗೈಸ್ತಪಸಾ ನಿಯಮೇನ ಚ। ಕ್ಷಾಂತ್ಯಾ ಭಕ್ತ್ಯಾ ಚ ಧೃತ್ಯಾ ಚ ಕರ್ಮಣಾ ಮನಸಾ ಗಿರಾ॥ 10-7-61 (64264) ಯಥಾವದಹಮಾರಾದ್ವಃ ಕೃಷ್ಣೇನಾಕ್ಲಿಷ್ಟಕರ್ಮಣಾ। ತಸ್ಮಾದಿಷ್ಟತಮಃ ಕೃಷ್ಣಾದನ್ಯೋ ಮಮ ನ ವಿದ್ಯತೇ॥ 10-7-62 (64265) ಕುರ್ವತಾ ತಾತ ಸಂಮಾನಂ ತ್ವಾಂ ಚ ಜಿಜ್ಞಾಸತಾ ಮಯಾ। ಪಾಂಚಾಲಾಃ ಸರ್ವದಾ ಗುಪ್ತಾ ಮಾಯಾಶ್ಚ ಬಹುಶಃ ಕೃತಾಃ॥ 10-7-63 (64266) ಕೃತಸ್ತಸ್ಯೈವ ಸಂಮಾನಂ ಪಾಂಚಾಲಾನ್ರಕ್ಷತಾ ಮಯಾ। ಅಭಿಭೂತಾಸ್ತು ಕಾಲೇನ ನೈಷಾಮದ್ಯಾಸ್ತಿ ಜೀವಿತಂ॥ 10-7-64 (64267) ಏವಮುಕ್ತ್ವಾ ಮಹಾತ್ಮಾನಂ ಭಗವಾನಾತ್ಮನಸ್ತನುಂ। ಆವಿವೇಶ ದದೌ ಚಾಸ್ಮೈ ವಿಮಲಂ ಖಂಗಮುತ್ತಮಂ॥ 10-7-65 (64268) ಅಥಾವಿಷ್ಟೋ ಭಗವತಾ ಭೂಯೋ ಜಜ್ವಾಲ ತೇಜಸಾ। ವೇಗವಾಂಶ್ಚಾಭವದ್ಯುದ್ಧೇ ದೇವಸೃಷ್ಟೇನ ತೇಜಸಾ॥ 10-7-66 (64269) ತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ತಾನಿ ಭೂತಾನಿ ರಕ್ಷಾಂಸಿ ಚ ಸಮಾದ್ರವನ್। ಅಭಿತಃ ಶಿಬಿರಂ ಯಾಂತಂ ದ್ರೋಣಪುತ್ರಂ ಮಹಾರಥಂ। ದೇವದೇವಂ ಹರಂ ಸ್ಥಾಉಂ ಯಾಂತಂ ಸಾಕ್ಷಾದಿವೇಶ್ವರಂ॥ ॥ 10-7-67 (64270) ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವಣಿ ಸಪ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 7 ॥

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Footnotes

10-7-1 ರಥೋಪಸ್ಥಾದ್ದಧ್ಯೌ ಸ ಪ್ರಯತಃ ಸ್ಥಿತಃ ಇತಿ ಕ.ಪಾಠಃ॥ 10-7-5 ಸೋಽಹಮಾತ್ಮೋಪಹಾರೇಣೇತಿ ಝ.ಪಾಠಃ॥ 10-7-9 ಉಮಾಭೂಷಣತತ್ಪರಮಿತಿ ಝ.ಪಾಠಃ॥ 10-7-11 ಹಿರಣ್ಯದಣ಼್ಡಕವಚಂ ಚಾರುಮೌಲಿವಿಭೂಷಣಮಿತಿ ಕ.ಪಾಠಃ॥ 10-7-17 ಪ್ಲುವಮುಖಾಃ ಮಂಡೂಕವಕ್ತಾಃ॥ 10-7-18 ದಾರ್ವಾಘಾಟಃ ಪಕ್ಷಿವಿಶೇಷಃ। ಮಹಾಗಜಸವಕಾಶ್ಚೇತಿ ಕ.ಪಾಠಃ॥ 10-7-38 ಪಿಣ಼್ಡಿಕಾ ಜಾನುನೋರಧಃ---ಪಶ್ಚಾದ್ಭಾಗಃ॥ 10-7-53 ಸೌಂಯೇನ ಸೋಮದೈವತ್ಯೇನ ಮಂತ್ರೇಣ॥ 10-7-7 ಸಪ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥
ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 008

॥ ಶ್ರೀಃ ॥

10.8. ಅಧ್ಯಾಯಃ 008

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Topics

ಶಿಬಿರದ್ವಾರೇ ಕೃಪಕೃತವರ್ಮಾಣೌ ಸಂಸ್ಥಾಪ್ಯಾಂತಃ ಪ್ರವಿಷ್ಟೇನ ದ್ರೌಣಿನಾ ಧೃಷ್ಟದ್ಯುಂನಾದಿಪಾಂಚಾಲಾನಾಂ ದ್ರೌಪದೇಯಾದೀನಾಂ ಚ ವಧಃ॥ 1 ॥ ಭಯಾದ್ವಹಿರ್ನಿಷ್ಕ್ರಾಂತಾನಾಂ ಕೃಪಕೃತವರ್ಮಕ್ಷ್ಯಾಂ ವಧಃ॥ 2 ॥

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Text

10-8-0 (64271) ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರ ಉವಾಚ। 10-8-0x (5275) ತಥಾ ಪ್ರಯಾತೇ ಶಿಬಿರಂ ದ್ರೋಣಪುತ್ರೇ ಮಹಾರಥೇ। ಕಚ್ಚಿತ್ಕೃಪಶ್ಚ ಭೋಜಶ್ಚ ಭಯಾರ್ತೌ ನ ವ್ಯವರ್ತತಾಂ॥ 10-8-1 (64272) ಕಚ್ಚಿನ್ನ ವಾರಿತೌ ಕ್ಷುದ್ರೌ ರಕ್ಷಿಭಿರ್ನೋಪಲಕ್ಷಿತೌ। ಅಸಹ್ಯಮಿತಿ ಮನ್ವಾನೌ ನ ನಿವೃತ್ತೌ ಮಹಾರಥೌ॥ 10-8-2 (64273) ಕಚ್ಚಿದುನ್ಮಥ್ಯ ಶಿಬಿರಂ ಹತ್ವಾ ಸೋಮಕಪಾಂಡವಾನ್। `ಕೃತಾ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾ ಸಫಲಾ ಕಚ್ಚಿತ್ಸಂಜಯ ಸಾ ನಿಶಿ'॥ 10-8-3 (64274) ದುರ್ಯೋಧನಸ್ಯ ಪದವೀಂ ಕಚ್ಚಿತ್ಪರಮಿಕಾಂ ರಣೇ। `ಗತ್ವಾತಿಷ್ಠದಸೌ ದ್ರೌಣಿಃ ಕೃತ್ವಾ ಕರ್ಮ ಸುದುಷ್ಕರಂ॥ 10-8-4 (64275) ಧೃಷ್ಟದ್ಯುಂನಶಿಖಂಡಿಭ್ಯಾಂ ದ್ರೌಪದ್ಯಾಶ್ಚ ಸುತೈಃ ಕಿಲ। ಸಂಛನ್ನಾ ಮೇದಿನೀ ಸುಪ್ತೈರ್ನಿಹತೈಃ ಪಾಂಡುಸೈನಿಕೈಃ॥ 10-8-5 (64276) ಪಾಂಚಾಲೈರ್ವಾ ವಿನಿಹತೈಃ ಶಯಾನೈ ರುಧಿರೋಕ್ಷಿತೈಃ। ಕಚ್ಚಿನ್ಮಹೀತಲಂ ಛನ್ನಂ ತನ್ಮಮಾಚಕ್ಷ್ವ ಸಂಜಯ'॥ 10-8-6 (64277) [ಪಾಂಚಾಲೈರ್ನಿಹತೌ ವೀರೌ ಕಚ್ಚಿತ್ತು ಸ್ವಪತಾಂ ಕ್ಷಿತೌ। ಕಚ್ಚಿತ್ತಾಭ್ಯಾಂ ಕೃತಂ ಕರ್ಮ ತನ್ಮಮಾಚಕ್ಷ್ವ ಸಂಜಯ॥] 10-8-7 (64278) ಸಂಜಯ ಉವಾಚ। 10-8-8x (5276) ತಸ್ಮಿನ್ಪ್ರಯಾತೇ ಶಿಬಿರಂ ದ್ರೋಣಪುತ್ರೇ ಮಹಾತ್ಮನಿ। ಕೃಪಶ್ಚ ಕೃತವರ್ಮಾ ಚ ದ್ರೌಣಿಮೇವಾಭ್ಯವರ್ತತಾಂ॥ 10-8-8 (64279) ಅಶ್ವತ್ಥಾಮಾ ತು ತೌ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಯತ್ನವಂತೌ ಮಹಾರಥೌ। ಪ್ರಹೃಷ್ಟಃ ಶನಕೈ ರಾಜನ್ನಿದಂ ವಚನಮಬ್ರವೀತ್॥ 10-8-9 (64280) ಯತ್ತೌ ಭವಂತೌ ಪರ್ಯಾಪ್ತೌ ಸರ್ವಕ್ಷತ್ರಸ್ಯ ನಾಶನೇ। ಕಿಂಪುನರ್ಯೋಧಶೇಷಸ್ಯ ಪ್ರಸುಪ್ತಸ್ಯ ವಿಶೇಷತಃ॥ 10-8-10 (64281) ಅಹಂ ಪ್ರವೇಕ್ಷ್ಯೇ ಶಿಬಿರಂ ಚರಿಷ್ಯಾಮಿ ಚ ಕಾಲವತ್। ಯಥಾ ನ ಕಶ್ಚಿದಪಿ ವಾಂ ಜೀವನ್ಮುಚ್ಯೇತ ಮಾನವಃ। ತಥಾ ಭವದ್ಧ್ಯಾಂ ಕಾರ್ಯಂ ಸ್ಯಾದಿತಿ ಮೇ ನಿಶ್ಚಿತಾ ಮತಿಃ॥ 10-8-11 (64282) ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಪ್ರಾವಿಶದ್ದ್ರೌಣಿಃ ಪಾರ್ಥಾನಾಂ ಶಿಬಿರಂ ಮಹತ್। ಅದ್ವಾರೇಣಾಭ್ಯವಸ್ಕಂದ್ಯ ವಿಹಾಯ ಭಯಮಾತ್ಮನಃ॥ 10-8-12 (64283) ಸ ಪ್ರವಿಶ್ಯ ಮಹಾಬಾಹುರುದ್ದೇಶಜ್ಞಶ್ಚ ತಸ್ಯ ಹ। `ದ್ರೌಣಿಃ ಪರಮಸಂಕ್ರುದ್ಧಸ್ತೇಜಸಾ ಪ್ರಜ್ವಲನ್ನಿವ। ತತಃ ಪರ್ಯಚರತ್ಸರ್ವಂ ಸಂಪ್ರಸುಪ್ತಂ ಜನಂ ನಿಶಿ'॥ 10-8-13 (64284) ಧೃಷ್ಟದ್ಯುಂನಸ್ಯ ನಿಲಯಂ ಶನಕೈರಭ್ಯುಪಾಗಮತ್॥ 10-8-14 (64285) ತೇ ತು ಕೃತ್ವಾ ಮಹತ್ಕರ್ಮ ಶ್ರಾಂತಾಶ್ಚ ಬಲವದ್ರಣೇ। ಪ್ರಸುಪ್ತಾ ವೈ ಸುವಿಶ್ವಸ್ತಾಃ ಸ್ವಸೈನ್ಯಪರಿವಾರಿತಾಃ॥ 10-8-15 (64286) ಅಥ ಪ್ರವಿಶ್ಯ ತದ್ವೇಶ್ಮ ಧೃಷ್ಟದ್ಯುಂನಸ್ಯ ಭಾರತ। ಪಾಂಚಾಲ್ಯಂ ಶಯನೇ ದ್ರೌಣಿರಪಶ್ಯತ್ಸುಪ್ತಮಂತಿಕಾತ್॥ 10-8-16 (64287) ಕ್ಷೌಮಾವದಾತೇ ಮಹತಿ ಸ್ಪರ್ದ್ವ್ಯಾಸ್ತರಣಸಂವೃತೇ। ಮಾಲ್ಯಪ್ರವರಸಂಯುಕ್ತೇ ಧೂಪೈಶ್ಚೂರ್ಣೈಶ್ಚ ವಾಸಿತೇ॥ 10-8-17 (64288) ತಂ ಶಯಾನಂ ಮಹಾತ್ಮಾನಂ ವಿಸ್ರಬ್ಧಮಕುತೋಭಯಂ। ಅಪೋಥಯತ ಪಾದೇನ ಶಯನಸ್ಥಂ ಮಹೀಪತೇ॥ 10-8-18 (64289) ಸಂಬುಧ್ಯ ಚರಣಸ್ಪರ್ಶಾದುತ್ಥಾಯ ರಣದುರ್ಮದಃ। ಅಭ್ಯಜಾನಾದಮೇಯಾತ್ಮಾ ದ್ರೋಣಪುತ್ರಂ ಮಹಾರಥಂ॥ 10-8-19 (64290) ತಮುತ್ಪತಂತಂ ಶಯನಾದಶ್ವತ್ಥಾಮಾ ಮಹಾಬಲಃ। ಕೇಶೇಷ್ವಾಲಭ್ಯ ಪಾಣಿಭ್ಯಾಂ ನಿಷ್ಪಿಪೇಷ ಮಹೀತಲೇ॥ 10-8-20 (64291) ಸ ಬಲಾತ್ತೇನ ನಿಷ್ಪಿಷ್ಟಃ ಸಾಧ್ವಸೇನ ಚ ಭಾರತ। ಅಭ್ಯಾಕ್ರಾಂತಶ್ಚ ನಿದ್ರಾಂಧೋ ನಾಶಕಚ್ಚೇಷ್ಟಿತುಂ ತದಾ॥ 10-8-21 (64292) `ನಿಷ್ಪಿಷ್ಯ ತು ತತೋ ಭೂಮೌ ಪಾಂಚಾಲ್ಯಂ ದ್ರೌಣಿರಂಜಸಾ। ಧನುಷೋ ಜ್ಯಾಂ ವಿಮುಚ್ಯಾಶು ಕ್ರೂರಬುದ್ಧಿರಮರ್ಷಣಃ॥ 10-8-22 (64293) ತಸ್ಯ ಕಂಠೇಽಥ ಬದ್ಧ್ವಾ ತಾಂ ತ್ವರಿತಃ ಕ್ರೋಧಮೂರ್ಚ್ಛಿತಃ।' ದ್ರೌಣಿಃ ಕ್ರೂರಂ ಮನಃ ಕೃತ್ವಾ ಪಾಂಚಾಲ್ಯಮವಧೀತ್ತದಾ॥ 10-8-23 (64294) ತಮಾಕ್ರಂಯ ಪದಾ ರಾಜನ್ಕಂಠೇ ಚೋರಸಿ ಪಾದಯೋಃ। ತದಂತಂ ವಿಸ್ಫುರಂತಂ ಚ ಪಶುಮಾರಮಮಾರಯತ್॥ 10-8-24 (64295) `ಸ ವಾರ್ಯಮಾಣಸ್ತರಸಾ ಬಲಾದ್ಬಲವತಾ ಬಲೀ'। ತುದನ್ನಖೈಸ್ತು ಸ ದ್ರೌಣಿಂ ನಾತಿವ್ಯಕ್ತಮುದಾಹರತ್॥ 10-8-25 (64296) ಆಚಾರ್ಯಪುತ್ರ ಶಸ್ತ್ರೇಣ ಜಹಿ ಮಾಂ ಮಾ ಚಿರಂ ಕೃಥಾಃ। ತ್ವತ್ಕೃತೇ ಸುಕೃತಾಂ ಲೋಕಾನ್ಗಚ್ಛೇಯಂ ದ್ವಿಪದಾಂವರ॥ 10-8-26 (64297) ಏವಮುಕ್ತ್ವಾ ತು ವಚನಂ ವಿರರಾಮ ಪರಂತಪಃ। ಸುತಃ ಪಾಂಚಾಲರಾಜಸ್ಯ ಆಕ್ರಾಂತೋ ಬಲಿನಾ ಭೃಶಂ॥ 10-8-27 (64298) ತಸ್ಯಾವ್ಯಕ್ತಾಂ ತು ತಾಂ ವಚಂ ಸಂಶ್ರುತ್ಯ ದ್ರೌಣಿರಬ್ರವೀತ್। ಆಚಾರ್ಯಘಾತಿನಾಂ ಲೋಕಾ ನ ಸಂತಿ ಕುಲಪಾಂಸನ। ತಸ್ಮಾಚ್ಛಸ್ತ್ರೇಣ ನಿಧನಂ ನ ತ್ವಮರ್ಹಸಿ ದುರ್ಮತೇ॥ 10-8-28 (64299) `ನೃಶಂಸೇನಾತಿವೃತ್ತೇನ ತ್ವಯಾ ಮೇ ನಿಹತಃ ಪಿತಾ। ತಸ್ಮಾತ್ತ್ವಮಪಿ ವಧ್ಯಶ್ಚ ನೃಶಂಸೇನ ನೃಶಂಸಕೃತ್॥' 10-8-29 (64300) ಏವಂ ಬ್ರುವಾಣಸ್ತಂ ವೀರಂ ಸಿಂಹೋ ಮತ್ತಮಿವ ದ್ವಿಪಂ। ಮರ್ಮಸ್ವಭ್ಯವಧೀತ್ಕ್ರುದ್ಧಃ ಪಾದಘಾತೈಃ ಸುದಾರುಣೈಃ॥ 10-8-30 (64301) ತಸ್ಯ ವೀರಸ್ಯ ಶಬ್ದೇನ ಮಾರ್ಯಮಾಣಸ್ಯ ವೇಶ್ಮನಿ। ಅಬುಧ್ಯಂತ ಮಹಾರಾಜ ಸ್ತ್ರಿಯೋ ಯೇ ಚಾಸ್ಯ ರಕ್ಷಿಣಃ॥ 10-8-31 (64302) ತೇ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಧರ್ಷಯಂತಂ ತಮತಿಮಾನುಷವಿಕ್ರಮಂ। ಭೂತಮಿತ್ಯಧ್ಯವಸ್ಯಂತೋ ನ ಸ್ಮ ಪ್ರವ್ಯಾಹರನ್ಭಯಾತ್॥ 10-8-32 (64303) ತಂ ತು ತೇನಾಭ್ಯುಪಾಯೇನ ಗಮಯಿತ್ವಾ ಯಮಕ್ಷಯಂ। ಅಧ್ಯತಿಷ್ಠತ ತೇಜಸ್ವೀ ರಥಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಸುದರ್ಶನಂ॥ 10-8-33 (64304) ಸ ತಸ್ಯ ಭವನಾದ್ರಾಜನ್ನಿಷ್ಕ್ರಂಯಾನಾದಯಂದಿಶಃ। ರಥೇನ ಶಿಬಿರಂ ಪ್ರಾಯಾಜ್ಜಿಘಾಂಸುರ್ದ್ವಿಷತೋ ಬಲೀ॥ 10-8-34 (64305) ಅಪಕ್ರಾಂತೇ ತತಸ್ತಸ್ಮಿಂದ್ರೋಣಪುತ್ರೇ ಮಹಾರಥೇ। ಸಹಿತೈಃ ರಕ್ಷಿಭಿಃ ಸರ್ವೈಃ ಪ್ರಾಣೇದುರ್ಯೋಷಿತಸ್ತದಾ॥ 10-8-35 (64306) ರಾಜಾನಂ ನಿಹತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಭೃಶಂ ಶೋಕಪರಾಯಣಾಃ। ವ್ಯಾಕ್ರೋಶನ್ಕ್ಷತ್ರಿಯಾಃ ಸರ್ವೇ ಧೃಷ್ಟದ್ಯುಂನಸ್ಯ ಭಾರತ॥ 10-8-36 (64307) ತಾಸಾಂ ತು ತೇನ ಶಬ್ದೇನ ಸಮೀಪೇ ಕ್ಷತ್ರಿಯರ್ಷಭಾಃ। ಸಂಭ್ರಾಂತಾಃ ಸಮನಹ್ಯಂತ ಕಿಮೇತದಿತಿ ಚಾಬ್ರುವನ್॥ 10-8-37 (64308) ಸ್ತ್ರಿಯಸ್ತು ರಾಜನ್ವಿತ್ರಸ್ತಾ ಭಾರದ್ವಾಜಂ ನಿರೀಕ್ಷ್ಯ ತಾಃ। ಅಬ್ರುಂದೀನಕಂಠೇನ ಕ್ಷಿಪ್ರಮಾದ್ರವತೇತಿ ವೈ॥ 10-8-38 (64309) ರಾಕ್ಷಸೋ ವಾ ಮನುಷ್ಯೋ ವಾ ನೈನಂ ಜಾನೀಮ ಕೋನ್ವಯಂ। ಹತ್ವಾ ಪಾಂಚಾಲರಾಜಾನಂ ರಥಮಾರುಹ್ಯ ತಿಷ್ಠತಿ॥ 10-8-39 (64310) ತತಸ್ತೇ ಯೋಧಮುಖ್ಯಾಸ್ತಂ ಸಹಸಾ ಪರ್ಯವಾರಯನ್। ಸ ತಾನಾಪತತಃ ಸರ್ವಾನ್ರುದ್ರಾಸ್ತ್ರೇಣ ವ್ಯಪೋಥಯತ್॥ 10-8-40 (64311) ಧೃಷ್ಟದ್ಯುಂನಂ ಚ ಹತ್ವಾ ಸ ತಾಂಶ್ಚೈವಾಸ್ಯ ಪದಾನುಗಾನ್। ಅಪಶ್ಯಚ್ಛಯನೇ ಸುಪ್ತಮುತ್ತಮೌಜಸಮಂತಿಕೇ॥ 10-8-41 (64312) ತಮಪ್ಯಾಕ್ರಂಯ ಪಾದೇನ ಕಂಠೇ ಚೋರಸಿ ತೇಜಸಾ। ತಥೈವ ಮಾರಯಾಮಾಸ ವಿನರ್ದಂತಮರಿಂದಮಂ॥ 10-8-42 (64313) ಯುಧಾಮನ್ಯುಶ್ಚ ವಿಕ್ರಾಂತೋ ಮತ್ವಾ ತಂ ರಾಕ್ಷಸಂ ಸ್ಮ ಸಃ। ಗದಾಮುದ್ಯಂಯ ವೇಗೇನ ಹೃದಿ ದ್ರೌಣಿಮತಾಡಯತ್॥ 10-8-43 (64314) `ಗದಾಪ್ರಹಾರಾಭಿಹತೋ ನಾಚಲದ್ದ್ರೌಣಿರಾಹವೇ'। ತಮಭಿದ್ರುತ್ಯ ವೇಗೇನ ಕ್ಷಿತೌ ಚೈನಮಪಾತಯತ್॥ 10-8-44 (64315) ವಿಸ್ಫುರಂತಂ ಚ ಪಶುವತ್ತಥೈವೈನಮಮಾರಯತ್। ತಥಾ ಸ ವೀರೋ ಹತ್ವಾ ತಂ ತತೋಽನ್ಯಾನ್ಸಮುಪಾದ್ರವತ್॥ 10-8-45 (64316) ಸಂಸುಪ್ತಾನೇವ ರಾಜೇಂದ್ರ ತತ್ರ ತತ್ರ ಮಹಾರಥಾನ್। ಪಾಂಚಾಲವೀರಾನಾಕ್ರಂಯ ಕ್ರುದ್ಧೋ ನ್ಯಹನದಂತಿಕೇ। ಸ್ಫುರತೋ ವೇಪಮಾನಾಂಶ್ಚ ಶಮಿತೇವ ಪಶೂನ್ಮಖೇ॥ 10-8-46 (64317) ತತೋ ನಿಸ್ತ್ರಿಂಶಮಾದಾಯ ಜಘಾನಾನ್ಯಾನ್ಪೃಥಕ್ಪೃಥಕ್। ಭಾಗಶೋ ವಿಚರನ್ಮಾರ್ಗಾನಸಿಯುದ್ವವಿಶಾರದಃ॥ 10-8-47 (64318) ತಥೈವ ಗುಲ್ಮೇ ಸಂಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ಶಯಾನಾನ್ಮಧ್ಯಗೌಲ್ಮಿಕಾನ್। ಶ್ರಾಂತಾನ್ವ್ಯಸ್ತಾಯುಧಾನ್ಸರ್ವಾನಸಿನೈವ ವ್ಯಪೋಥಯತ್॥ 10-8-48 (64319) ಯೋಧಾನಶ್ವಾಂದ್ವಿಪಾಂಶ್ಚೈವ ಪ್ರಾಚ್ಛಿನತ್ಸ ವರಾಸಿನಾ। ರುಧಿರೋಕ್ಷಿತಸರ್ವಾಂಗಃ ಕಾಲಸೃಷ್ಟ ಇವಾಂತಕಃ॥ 10-8-49 (64320) ವಿಸ್ಫುರದ್ಭಿಶ್ಚ ತೈರ್ದ್ರೌಣಿರ್ನಿಸ್ತ್ರಿಂಶಸ್ಯೋದ್ಯಮೇನ ಚ। ಅವಕ್ಷೇಪೇಣ ಚೈವಾಸೇಸ್ತ್ರಿಧಾ ರಕ್ತೋಕ್ಷಿತೋಽಭವತ್॥ 10-8-50 (64321) ತಸ್ಯ ಲೋಹಿತರಕ್ತಸ್ಯ ದೀಪ್ತಖಂಗಸ್ಯ ಯುಧ್ಯತಃ। ಅಮಾನುಷ ಇವಾಕಾರೋ ಬಭೌ ಪರಮಭೀಷಣಃ॥ 10-8-51 (64322) ಯೇ ತ್ವಜಾಗ್ರಂತ ಕೌರವ್ಯ ತೇಽಪಿ ಶಬ್ದೇನ ಮೋಹಿತಾಃ। ವೀಕ್ಷಮಾಣಾಸ್ತು ತೇ ತತ್ರ ದ್ರೌಣಿಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಪ್ರವಿವ್ಯಥುಃ॥ 10-8-52 (64323) ತದ್ರೂಪಂ ತಸ್ಯ ತೇ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಕ್ಷತ್ರಿಯಾಃ ಶತ್ರುಕರ್ಶನಂ। ರಾಕ್ಷಸಂ ಮನ್ಯಮಾನಾಸ್ತಂ ನಯನಾನಿ ನ್ಯಮೀಲಯನ್॥ 10-8-53 (64324) ಸ ಘೋರರೂಪೋ ವ್ಯಚರತ್ಕಾಲವಚ್ಛಿಬಿರೇ ತದಾ। ಅಪಶ್ಯದ್ದ್ರೌಪದೀಪುತ್ರಾನವಶಿಷ್ಟಾಂಶ್ಚ ಸೋಮಕಾನ್॥ 10-8-54 (64325) ತೇನ ಶಬ್ದೇನ ವಿತ್ರಸ್ತಾ ಧನುರ್ಹಸ್ತಾ ಮಹಾರಥಾಃ। ಧೃಷ್ಟದ್ಯುಂನಂ ಹತಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ದ್ರೌಪದೇಯಾ ವಿಶಾಂಪತೇ। ಅವಾಕಿರಞ್ಶರವ್ರಾತೈರ್ಭಾರದ್ವಾಜಮಭೀತವತ್॥ 10-8-55 (64326) ತತಸ್ತೇನ ನಿನಾದೇನ ಸಂಪ್ರಬುದ್ಧಾಃ ಪ್ರಭದ್ರಕಾಃ। ಶಿಲೀಮುಖೈಃ ಶಿಖಂಡೀ ಚ ದ್ರೋಣಪುತ್ರಂ ಸಮಾರ್ದಯನ್॥ 10-8-56 (64327) ಭಾರದ್ವಾಜಃ ಸ ತಾಂದೃಷ್ಟ್ವಾ ಶರವರ್ಷಾಣಿ ವರ್ಷತಃ। ನನಾದ ಬಲವನ್ನಾದಂ ಜಿಘಾಂಸುಸ್ತಾನ್ಮಹಾರಥಾನ್॥ 10-8-57 (64328) ತತಃ ಪರಮಸಂಕ್ರುದ್ಧಃ ಪಿತುರ್ವಧಮನುಸ್ಮರನ್। ಅವರುಹ್ಯ ರಥೋಪಸ್ಥಾತ್ತ್ವರಮಾಣೋಽಭಿದುದ್ರುವೇ॥ 10-8-58 (64329) ಸಹಸ್ರಚಂದ್ರವಿಮಲಂ ಗೃಹೀತ್ವಾ ಚರ್ಮ ಸಂಯುಗೇ। ಖಂಗಂ ಚ ವಿಮಲಂ ದಿವ್ಯಂ ಜಾತರೂಪಪರಿಷ್ಕೃತಂ। ದ್ರೌಪದೇಯಾನಭಿದ್ರುತ್ಯ ಖಂಗೇನ ವ್ಯಧಮದ್ಬಲೀ॥ 10-8-59 (64330) ತತಃ ಸ ನರಶಾರ್ದೂಲಃ ಪ್ರತಿವಿಂಧ್ಯಂ ಮಹಾಹವೇ। ಕುಕ್ಷಿದೇಶೇಽವಧೀದ್ರಾಜನ್ಸ ಹತೋ ನ್ಯಪತದ್ಭುವಿ॥ 10-8-60 (64331) ಪ್ರಾಸೇನ ವಿದ್ಧ್ವಾ ದ್ರೌಣಿಂ ತು ಸುತಸೋಮಃ ಪ್ರತಾಪವಾನ್। ಪುನಶ್ಚಾಸಿಂ ಸಮುದ್ಯಂಯ ದ್ರೋಣಪುತ್ರಮುಪಾದ್ರವತ್॥ 10-8-61 (64332) ಸುತಸೋಮಸ್ಯ ಸಾಸಿಂ ತಂ ಬಾಹುಂ ಛಿತ್ತ್ವಾ ನರರ್ಷಭ। ಪುನರಪ್ಯಾಹನತ್ಪಾರ್ಶ್ವೇ ಸ ಭಿನ್ನಹೃದಯೋಽಪತತ್॥ 10-8-62 (64333) ನಾಕುಲಿಸ್ತು ಶತಾನೀಕೋ ರಥಚಕ್ರೇಣ ವೀರ್ಯವಾನ್। ದೋರ್ಭ್ಯಾಮುತ್ಕ್ಷಿಪ್ಯ ವೇಗೇನ ವಕ್ಷಸ್ಯೇನಮತಾಡಯತ್॥ 10-8-63 (64334) ಅತಾಡಯಚ್ಛತಾನೀಕಂ ಮುಕ್ತಚಕ್ರಂ ದ್ವಿಜಸ್ತು ಸಃ। ಸ ವಿಹ್ವಲೋ ಯಯೌ ಭೂಮಿಂ ತತೋಽಸ್ಯಾಪಾಹರಚ್ಛಿರಃ॥ 10-8-64 (64335) ಶ್ರುತಕರ್ಮಾ ತು ಪರಿಘಂ ಘೋರಂ ಗೃಹ್ಯ ದುರಾಸದಂ। ಅತಾಡಯತ್ಸಮುದ್ಯಂಯ ವೇಗೇನ ದ್ರೌಣಿಮುತ್ಸ್ಮಯನ್॥ 10-8-65 (64336) ಸ ತು ತಂ ಶ್ರುತಕರ್ಮಾಣಮಾಸ್ಯೇ ಜಘ್ನೇ ವರಾಸಿನಾ। ಸ ಹತೋ ನ್ಯಪತದ್ಭೂಮೌ ವಿಮೂರ್ಧಾ ವಿಕೃತಾನನಃ॥ 10-8-66 (64337) ತೇನ ಶಬ್ದೇನ ವೀರಸ್ತು ಶ್ರುತಕೀರ್ತಿರಬುಧ್ಯತ। ಅಶ್ವತ್ಥಾಮಾನಮಾಸಾದ್ಯ ಶರವರ್ಷೈರವಾಕಿರತ್॥ 10-8-67 (64338) `ಶರೈರಾಚ್ಛಾದಿತಸ್ತೇನ ದ್ರೋಣಪುತ್ರೋ ಮಹಾರಥಃ। ಅದೃಶ್ಯತ ಮಹಾರಾಜ ಶ್ವಾವಿಚ್ಛಲಲತೋ ಯಥಾ॥' 10-8-68 (64339) ತಸ್ಯಾಪಿ ಶರವರ್ಷಾಣಿ ಚರ್ಮಣಾ ಪ್ರತಿವಾರ್ಯ ಸಃ। ಸಕುಂಡಲಂ ಶಿರಃ ಕಾಯಾದ್ವಾಜಮಾನಮಪಾಹರತ್॥ 10-8-69 (64340) ತತೋ ಭೀಷ್ಮನಿಹಂತಾರಂ ಸಹ ಸರ್ವೈಃ ಪ್ರಭದ್ರಕೈಃ। ಆಹನತ್ಸರ್ವತೋ ವೀರಂ ನಾನಾಪ್ರಹರಣೈರ್ಬಲಾತ್॥ 10-8-70 (64341) ಶಿಲೀಮುಖೇನ ಚಾಪ್ಯೇನಂ ಭ್ರುವೋರ್ಮಧ್ಯೇ ಸಮಾರ್ಪಯತ್॥ 10-8-71 (64342) ಸ ತು ಕ್ರೋಧಸಮಾವಿಷ್ಟೋ ದ್ರೋಣಪುತ್ರೋ ಮಹಾಬಲಃ। ಶಿಖಂಡಿನಂ ಸಮಾಸಾದ್ಯ ದ್ವಿಧಾ ಚಿಚ್ಛೇದ ಸೋಸಿನಾ॥ 10-8-72 (64343) ಶಿಖಣ಼್ಡಿನಂ ತತೋ ಹತ್ವಾ ಕ್ರೋಧಾವಿಷ್ಟಃ ಪರಂತಪಃ। ಪ್ರಭದ್ರಕಗಣಾನ್ಸರ್ವಾನಭಿದುದ್ರಾವ ವೇಗವಾನ್॥ 10-8-73 (64344) ಯಚ್ಚ ಶಿಷ್ಟಂ ವಿರಾಟಸ್ಯ ಬಲಂ ತು ಭೃಶಮಾದ್ರವತ್। ದ್ರುಪದಸ್ಯ ಚ ಪುತ್ರಾಣಾಂ ಪೌತ್ರಾಣಾಂ ಸುಹೃದಾಮಪಿ। ಚಕಾರ ಕದನಂ ಘೋರಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ತತ್ರ ಮಹಾಬಲಃ॥ 10-8-74 (64345) ಅನ್ಯಾನನ್ಯಾಂಶ್ಚ ಪುರುಷಾನಭಿಸೃತ್ಯಾಭಿಸೃತ್ಯ ಚ। ನ್ಯಕೃಂತದಸಿನಾ ದ್ರೌಣಿರಸಿಮಾರ್ಗವಿಶಾರದಃ॥ 10-8-75 (64346) ಕಾಲೀಂ ರಕ್ತಾಸ್ಯನಯನಾಂ ರಕ್ತಮಾಲ್ಯಾನುಲೇಪನಾಂ। ರಕ್ತಾಂಬರಧರಾಂ ಘೋರಾಂ ಪಾಶಹಸ್ತಾಂ ಕುಟುಂಬಿನೀಂ॥ 10-8-76 (64347) ದದೃಶುಃ ಕಾಲರಾತ್ರಿಂ ತೇ ಸ್ಮಯಮಾನಾಮಿವ ಸ್ಥಿತಾಂ। ನರಾಶ್ವಕುಂಜರಾನ್ಪಾಶೈರ್ಬದ್ಧಾ ಘೋರೈಃ ಪ್ರತಸ್ಥುಷೀಂ॥ 10-8-77 (64348) ವಹಂತೀಂ ವಿವಿಧಾನ್ಪ್ರೇತಾನ್ಪಾಶಬದ್ವಾನ್ವಿಮೂರ್ಧಜಾನ್। ತಥೈವ ಚ ಸದಾ ರಾಜನ್ನ್ಯಸ್ತಶಸ್ತ್ರಾನ್ಮಹಾರಥಾನ್॥ 10-8-78 (64349) ಸ್ವಪ್ನೇ ಸುಪ್ತಾನ್ನಯಂತೀಂ ತಾಂ ರಾತ್ರಿಷ್ವನ್ಯಾಸು ಮಾರಿಷ। ದದೃಶುರ್ಯೋಧಮುಖ್ಯಾಸ್ತೇ ಘ್ನಂತಂ ದ್ರೌಣಿಂ ಚ ನಿತ್ಯದಾ॥ 10-8-79 (64350) ಯತಃ ಪ್ರಭೃತಿ ಸಂಗ್ರಾಮಃ ಕುರುಪಾಂಡವಸೇನಯೋಃ। ತತಃ ಪ್ರಭೃತಿ ತಾಂ ಕನ್ಯಾಮಪಶ್ಯಂದ್ರೌಣಿಮೇವ ಚ॥ 10-8-80 (64351) ತಾಂಸ್ತು ದೈವಹತಾನ್ಪೂರ್ವಂ ಪಶ್ಚಾದ್ದ್ರೌಣಿರ್ವ್ಯಪಾತಯತ್। ತ್ರಾಸಯನ್ಸರ್ವಭೂತಾನಿ ವಿನದನ್ಭೈರವಾನ್ರವಾನ್॥ 10-8-81 (64352) ತದನುಸ್ಮೃತ್ಯ ತೇ ವೀರಾ ದರ್ಶನಂ ಪೂರ್ವಕಾಲಿಕಂ। ಇದಂ ತದಿತ್ಯಮನ್ಯಂತ ದೈವೇನೋಪನಿಪೀಡಿತಾಃ॥ 10-8-82 (64353) ತತಸ್ತೇನ ನಿನಾದೇನ ಪ್ರತ್ಯಬುಧ್ಯಂತ ಧನ್ವಿನಃ। ಶಿಬಿರೇ ಪಾಂಡವೇಯಾನಾಂ ಶತಶೋಽಥ ಸಹಸ್ರಶಃ॥ 10-8-83 (64354) ಸೋಽಚ್ಛಿನತ್ಕಸ್ಯಚಿತ್ಪದೌ ಜಘನಂ ಚೈವ ಕಸ್ಯಚಿತ್। ಕಾಂಶ್ಚಿದ್ಬಿಭೇದಪಾರ್ಶ್ವೇಷು ಕಾಲಸೃಷ್ಟ ಇವಾಂತಕಃ॥ 10-8-84 (64355) ಅತ್ಯುಗ್ರಪ್ರತಿಪಿಷ್ಟೈಶ್ಚ ನದದ್ಭಿಶ್ಚ ಭೃಶೋತ್ಕಟೈಃ। ಗಜಾಶ್ವಮಥಿತೈಶ್ಚಾನ್ಯೈರ್ಮಹೀ ಕೀರ್ಣಾಽಭವತ್ಪ್ರಭೋ॥ 10-8-85 (64356) ಕ್ರೋಶತಾಂ ಕಿಮಿದಂ ಕೋಽಯಂ ಕಃ ಶಬ್ದಃ ಕಿನ್ನು ಕಿಂ ಕೃತಂ। ಪಾಂಚಾಲಾನಾಂ ತಥಾ ದ್ರೌಣಿರಂತಕಃ ಸಮಪದ್ಯತ॥ 10-8-86 (64357) ಅಪೇತಶಸ್ತ್ರಸನ್ನಾಹಾನ್ಸನ್ನದ್ವಾನ್ಪಾಂಡುಸೃಂಜಯಾನ್। ಪ್ರಾಹಿಣೋನ್ಮೃತ್ಯುಲೋಕಾಯ ದ್ರೌಣಿಃ ಪ್ರಹರತಾಂ ವರಃ॥ 10-8-87 (64358) ತತಸ್ತಚ್ಛಸ್ತ್ರವಿತ್ರಸ್ತಾ ಭಯಾದಭ್ಯಪತನ್ನರಾಃ। ನಿದ್ರಾಂಧಾ ನಷ್ಟಸಂಜ್ಞಾಶ್ಚ ತತ್ರತತ್ರ ನಿಪೇತಿರೇ॥ 10-8-88 (64359) ಊರುಸ್ತಂಭಗೃಹೀತಾಶ್ಚ ಕಶ್ಮಲಾಭಿಹತೌಜಸಃ। ವಿನದಂತೋ ಭೃಶಂ ತ್ರಸ್ತಾ ನಿರೈಕ್ಷಂತ ಪರಸ್ಪರಂ॥ 10-8-89 (64360) ತತೋ ರಥಂ ಪುನರ್ದ್ರೌಣಿರಾಸ್ಥಿತೋ ಭೀಮದರ್ಶನಃ। ಧನುಷ್ಪಾಣಿಃ ಶರೈರನ್ಯಾನ್ಪ್ರೈಷಯದ್ವೈ ಯಮಕ್ಷಯಂ॥ 10-8-90 (64361) ಪುನರುತ್ಪತತಶ್ಚಾಪಿ ದೂರಾದಪಿ ನರೋತ್ತಮಾನ್। ಶೂರಾನ್ಸಂಪತತಶ್ಚಾನ್ಯಾನ್ಕಾಲರಾತ್ರ್ಯೈ ನ್ಯವೇದಯತ್॥ 10-8-91 (64362) ತಥೈವ ಸ್ಯಂದನಾಗ್ರೇಣ ಪ್ರಮಥನ್ಸ ವ್ಯರೋಚತ। ಶರವರ್ಷೈಶ್ಚ ವಿವಿಧೈರವರ್ಷಚ್ಛಾತ್ರವಾಂಸ್ತತಃ॥ 10-8-92 (64363) ಪುನಶ್ಚ ಸುವಿಚಿತ್ರೇಣ ಶತಚಂದ್ರೇಣ ಚರ್ಮಣಾ। ತೇನ ಚಾಕಾಶವರ್ಣೇನ ತಥಾಚರತ ಸೋಽಸಿನಾ॥ 10-8-93 (64364) ತಥಾ ಸ ಶಿಬಿರಂ ತೇಷಾಂ ದ್ರೌಣಿರಾಹವದುರ್ಮದಃ। ವ್ಯಕ್ಷೋಭಯತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಮಹಾಹ್ದಮಿವ ದ್ವಿಪಃ॥ 10-8-94 (64365) ಉತ್ಪೇತುಸ್ತೇನ ಶಬ್ದೇನ ಯೋಧಾ ರಾಜನ್ವಿಚೇತಸಃ। ನಿದ್ರಾರ್ತಾಶ್ಚ ಭಯಾರ್ತಾಶ್ಚ ವ್ಯಧಾವಂತ ತತಸ್ತತಃ॥ 10-8-95 (64366) ವಿಸ್ವರಂ ಚುಕ್ರುಶುಶ್ಚಾನ್ಯೇ ಬಹ್ವಬದ್ವಂ ತಥಾಽವದನ್। ನ ಚ ಸ್ಮ ಪ್ರತ್ಯಪದ್ಯಂತ ಶಸ್ತ್ರಾಣಿ ವಸನಾನಿ ಚ॥ 10-8-96 (64367) ವಿಮುಕ್ತಕೇಶಾಶ್ಚಾಪ್ಯನ್ಯೇ ನಾಭ್ಯಜಾನನ್ಪರಸ್ಪರಂ। ಉತ್ಪತಂತೋಽಪತಞ್ಶ್ರಾಂತಾಃ ಕೇಚಿತ್ತತ್ರಾಭ್ರಮಂಸ್ತದಾ। ಪುರೀಷಮಸೃಜನ್ಕೇಚಿತ್ಕೇಚಿನ್ಮೂತ್ರಂ ಪ್ರಸುಸ್ರುವುಃ॥ 10-8-97 (64368) ಬಂಧನಾನಿ ಚ ರಾಜೇಂದ್ರ ಸಂಛಿದ್ಯ ತುರಗಾ ದ್ವಿಪಾಃ। ಸಮಂ ಪರ್ಯಪತಂಶ್ಚಾನ್ಯೇ ಕುರ್ವಂತೋ ಮಹದಾಕುಲಂ॥ 10-8-98 (64369) ತತ್ರ ಕೇಚಿನ್ನರಾ ಭೀತಾ ವ್ಯಲೀಯಂತ ಮಹೀತಲೇ। ತಥೈವ ತಾನ್ನಿಪತಿತಾನಪಿಂಷನ್ಗಜವಾಜಿನಃ॥ 10-8-99 (64370) ತಸ್ಮಿಂಸ್ತಥಾ ವರ್ತಮಾನೇ ರಕ್ಷಾಂಸಿ ಪುರುಷರ್ಷಭ। ಹೃಷ್ಟಾನಿ ವ್ಯನದನ್ನುಚ್ಚೈರ್ಮುದಾ ಯುಕ್ತಾನಿ ಸತ್ತಮ॥ 10-8-100 (64371) ಸ ಶಬ್ದಃ ಪ್ರೇರಿತೋ ರಾಜನ್ಭೂತಸಂಘೈರ್ಮುದಾ ಯುತೈಃ। ಅಪೂರಯದ್ದಿಶಃ ಸರ್ವಾ ದಿವಂ ಚಾತಿಮಹಾನ್ಸ್ವನಃ॥ 10-8-101 (64372) ತೇಷಾಮಾರ್ತರವಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ವಿತ್ರಸ್ತಾ ಗಜವಾಜಿನಃ। ಮುಕ್ತಾಃ ಪರ್ಯಪತನ್ರಾಜನ್ಮೃದ್ಗಂತಃ ಶಿಬಿರೇ ಜನಂ॥ 10-8-102 (64373) ತೈಸ್ತತ್ರ ಪರಿಧಾವದ್ಭಿಶ್ಚರಣೋದೀರಿತಂ ರಜಃ। ಅಕರೋಚ್ಛಿಬಿರೇ ತೇಷಾಂ ರಜನ್ಯಾಂ ದ್ವಿಗುಣಂ ತಮಃ॥ 10-8-103 (64374) ತಸ್ಮಿಂಸ್ತಮಸಿ ಸಂಜಾತೇ ಪ್ರಮೂಢಾಃ ಸರ್ವತೋ ಜನಾಃ। ನಾಜಾನನ್ಪಿತರಃ ಪುತ್ರಾನ್ಭ್ರಾತೄನ್ಭ್ರಾತರ ಏವ ಚ॥ 10-8-104 (64375) ಗಜೋ ರಾಜಾನತಿಕ್ರಂಯ ನಿರ್ಮನುಷ್ಯಾ ಹಯಾ ಹಯಾನ್। ಅತಾಡಯಂಸ್ತಥಾಽಭಂಜಂಸ್ತಥಾಽಮೃದ್ಗಂಶ್ಚ ಭಾರತ॥ 10-8-105 (64376) ತೇ ಭಗ್ನಾಃ ಪ್ರಪತಂತಿ ಸ್ಮ ಮೃದ್ರಂತಶ್ಚ ಪರಸ್ಪರಂ। ನ್ಯಪಾತಯಂಸ್ತಥಾ ಚಾನ್ಯಾನ್ಪಾತಯಿತ್ವಾ ತದಾಽಪಿಷನ್॥ 10-8-106 (64377) ವಿಚೇತಸಃ ಸನಿದ್ರಾಶ್ಚ ತಮಸಾ ಚಾವೃತಾ ನರಾಃ। ಜಘ್ರುಃ ಸ್ವಾನೇವ ತತ್ರಾಥ ಕಾಲೇನೈವ ಪ್ರಚೋದಿತಾಃ॥ 10-8-107 (64378) ತ್ಯಕ್ತ್ವಾದ್ವಾರಾಣಿ ಚ ದ್ವಾಸ್ಥಾಸ್ತಥಾಗುಲ್ಮಾನಿಗೌಲ್ಮಿಕಾಃ। ಪ್ರಾದ್ರವಂತ ಯಥಾಶಕ್ತಿ ಕಾಂದಿಶೀಕಾ ವಿಚೇತಸಃ॥ 10-8-108 (64379) ವಿಪ್ರನಷ್ಟಾಶ್ಚ ತೇಽನ್ಯೋನ್ಯಂ ನಾಜಾನಂತಸ್ತಥಾ ವಿಭೋ। ಕ್ರೋಶಂತಸ್ತಾತ ಪುತ್ರೇತಿ ದೈವೋಪಹತಚೇತಸಃ॥ 10-8-109 (64380) ಪಲಾಯತಾಂ ದಿಶಸ್ತೇಷಾಂ ಸ್ವಾನಪ್ಯುತ್ಸೃಜ್ಯ ಬಾಂಧವಾನ್। ಗೋತ್ರನಾಮಭಿರನ್ಯೋನ್ಯಮಾಕ್ರಂದಂತ ತತೋ ಜನಾಃ॥ 10-8-110 (64381) ಹಾಹಾಕಾರಂ ಚ ಕುರ್ವಾಣಾಃ ಪೃಥಿವ್ಯಾಂ ಶೇರತೇ ಪರೇ। ತಾನ್ಬುದ್ಧಾ ರಣಮಧ್ಯೇಽಸೌ ದ್ರೋಣಪುತ್ರೋ ವ್ಯಪೋಥಯತ್॥ 10-8-111 (64382) ತತ್ರಾಪರೇ ವಧ್ಯಮಾನಾ ಮುಹುರ್ಮಹುರಚೇತಸಃ। ಶಿಬಿರಾನ್ನಿಷ್ಪತಂತಿ ಸ್ಮ ಕ್ಷತ್ರಿಯಾ ಭಯಪೀಡಿತಾಃ॥ 10-8-112 (64383) ತಾಂಸ್ತು ನಿಷ್ಪತಿತಾಂಸ್ತ್ರಸ್ತಾಞ್ಶಿಬಿರಾಜ್ಜೀವಿತೈಷಿಣಃ। ಕೃತವರ್ಮಾ ಕೃಪಶ್ಚೈವ ದ್ವಾರದೇಶೇ ನಿಜಘ್ನತುಃ॥ 10-8-113 (64384) ವಿಸಸ್ತಯಂತ್ರಕವಚಾನ್ಮುಕ್ತಕೇಶಾನ್ಕೃತಾಂಜಲೀನ್। ವೇಪಮಾನಾನ್ಕ್ಷಿತೌ ಭೀತಾಂತ್ರೈವ ಕಾಂಶ್ಚಿದಮುಚ್ಯತಾಂ॥ 10-8-114 (64385) ನಾಮುಚ್ಯತ ತಯೋಃ ಕಶ್ಚಿನ್ನಿಷ್ಕ್ರಾಂತಃ ಶಿಬಿರಾದ್ಬಹಿಃ॥ ಕೃಪಶ್ಚೈವ ಮಹಾರಾಜ ಹಾರ್ದಿಕ್ಯಶ್ಚೈವ ದುರ್ಮತಿಃ। 10-8-115 (64386) ಭೂಯಶ್ಚೈವ ಚಿಕೀರ್ಷಂತೌ ದ್ರೌಣಪುತ್ರಸ್ಯ ತೌ ಪ್ರಿಯಂ। ತ್ರಿಷು ದೇಶೇಷು ದದತುಃ ಶಿಬಿರಸ್ಯ ಹುತಾಶನಂ॥ 10-8-116 (64387) ತತಃ ಪ್ರಕಾಶೇ ಶಿಬಿರೇ ಖಂಗೇನ ಪಿತೃನಂದನಃ। ಅಶ್ವತ್ಥಾಮಾ ಮಹಾರಾಜ ವ್ಯಚರತ್ಕೃತಹಸ್ತವತ್॥ 10-8-117 (64388) ಕಾಂಶ್ಚಿದಾಪತತೋ ವೀರಾನಪರಾಂಶ್ಚೈವ ಧಾವತಃ। ವ್ಯಯೋಜಯತ ಖಂಗೇನ ಪ್ರಾಣೈರ್ದ್ವಿಜವರೋತ್ತಮಃ॥ 10-8-118 (64389) ಕಾಂಶ್ಚಿದ್ಯೋಧಾನ್ಸ ಖಂಗೇನ ಮಧ್ಯೇ ಸಂಛಿದ್ಯ ವೀರ್ಯವಾನ್। ಅಶಾತಯದ್ದ್ರೋಣಪುತ್ರಃ ಸಂರಬ್ಧಸ್ತಿಲಕಾಂಡವತ್॥ 10-8-119 (64390) ನಿನದದ್ಭಿರ್ಭೃಶಾಯಸ್ತೈರ್ನರಾಶ್ವದ್ವಿರದೋತ್ತಮೈಃ। ಪತಿತೈರಭವತ್ಕೀರ್ಣಾ ಮೇದಿನೀ ಭರತರ್ಷಭ॥ 10-8-120 (64391) ಮಾನುಷಾಣಾಂ ಸಹಸ್ರೇಷು ಹತೇಷು ಪತಿತೇಷು ಚ। ಉದತಿಷ್ಠನ್ಕಬಂಧಾನಿ ಬಹೂನ್ಯುತ್ಥಾಯ ಚಾಪತನ್॥ 10-8-121 (64392) ಸಾಯುಧಾನ್ಸಾಂಗದಾನ್ಬಾಹೂನ್ವಿಚಕರ್ತ ಶಿರಾಂಸಿ ಚ। ಹಸ್ತಿಹಸ್ತೋಪಮಾನೂರೂನ್ಹಸ್ತಾನ್ಪಾದಾಂಶ್ಚ ಭಾರತ॥ 10-8-122 (64393) ಪೃಷ್ಠಚ್ಛಿನ್ನಾನ್ಪಾರ್ಶ್ವಚ್ಛಿನ್ನಾಞ್ಶಿರಶ್ಛಿನ್ನಾಂಸ್ತಥಾಪರಾನ್। ಸ ಮಹಾತ್ಮಾಕರೋದ್ದ್ರೌಣಿಃ ಕಾಂಶ್ಚಿಚ್ಚಾಪಿ ಪರಾಙ್ಮುಖಾನ್॥ 10-8-123 (64394) ಮಧ್ಯದೇಶೇ ನರಾನನ್ಯಾಂಶ್ಚಿಚ್ಛೇದಾನ್ಯಾಂಶ್ಚ ಕರ್ಣತಃ। ಅಂಸದೇಶೇ ನಿಹತ್ಯಾನ್ಯಾನ್ಕಾಯೇ ಪ್ರಾವೇಶಯಚ್ಛಿರಃ॥ 10-8-124 (64395) ಏವಂ ಹಿ ಬಹುಭಿಃ ಶಸ್ತ್ರೈರ್ಘ್ನತೋಽಪಿ ಬಲವತ್ತರಾನ್। ತಮಸಾ ರಜನೀ ಘೋರಾ ಬಭೌ ದಾರುಣದರ್ಶನಾ॥ 10-8-125 (64396) ಕಿಂಚಿತ್ಪ್ರಾಣೈಶ್ಚ ಪುರುಷೈರ್ಹತೈಶ್ಚಾನ್ಯೈಃ ಸಹಸ್ರಶಃ। ಬಹುನಾ ಚ ಗಜಾಶ್ವೇನ ಭೂತಭೂದ್ಭೀಮದರ್ಶನಾ॥ 10-8-126 (64397) ಯಕ್ಷರಕ್ಷಃಸಮಾಕೀರ್ಣೇ ರಥಾಶ್ವದ್ವಿಪದಾರುಣೇ। ಕ್ರುದ್ಧೇನ ದ್ರೋಣಪುತ್ರೇಣ ಸಂಛಿನ್ನಾಃ ಪ್ರಾಪತನ್ಭುವಿ। ಭ್ರಾತೄನನ್ಯೇ ಪಿತೄನನ್ಯೇ ಪುತ್ರಾನನ್ಯೇ ವಿಚುಕ್ರುಶುಃ॥ 10-8-127 (64398) ಕೇಚಿದೂಚುರ್ನ ತತ್ಕ್ರುದ್ಧೈರ್ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರೈಃ ಕೃತಂ ರಣೇ। ಯತ್ಕೃತಂ ನಃ ಪ್ರಸುಪ್ತಾನಾಂ ರಕ್ಷೋಭಿಃ ಕ್ರೂಗ್ಕರ್ಮಭಿಃ। ಅಸಾನ್ನಿಧ್ಯಾದ್ವಿ ಪಾರ್ಥಾನಾಮಿದಂ ವಃ ಕದನಂ ಕೃತಂ॥ 10-8-128 (64399) ನ ಚಾಸುರೈರ್ನ ಗಂಧರ್ವೈರ್ನ ಯಕ್ಷೈರ್ನ ಚ ರಾಕ್ಷಸೈಃ। ಶಕ್ಯೋ ವಿಜೇತುಂ ಕೌಂತೇಯೋ ನೇತಾ ಯಸ್ಯ ಜನಾರ್ದನಃ। ಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯಃ ಮತ್ಯವಾಗ್ದಾಂತಃ ಸರ್ವಭೂತಾನುಕಂಪಕಃ॥ 10-8-129 (64400) ನ ಚ ಸುಪ್ತಂ ಪ್ರಮತ್ತಂ ವಾ ನ್ಯಸ್ತಶಸ್ತ್ರಂ ಕೃತಾಂಜಲಿಂ। ಧಾವಂತಂ ಮುಕ್ತಕೇಶಂ ವಾ ಹಂತಿ ಪಾರ್ಥೋ ಧನಂಜಯಃ॥ 10-8-130 (64401) ತದಿದಂ ನಃ ಕೃತಂ ಘೋರಂ ರಕ್ಷೋಭಿಃ ಕ್ರೂರಕರ್ಮಭಿಃ। ಇತಿ ಲಾಲಪ್ಯಮಾನಾಃ ಸ್ಮ ಶೇರತೇ ಬಹವೋ ಜನಾಃ॥ 10-8-131 (64402) ಸ್ತನತಾಂ ಚ ಮನುಷ್ಯಾಣಾಮಪರೇಷಾಂ ಚ ಕೂಜತಾಂ। ತತೋ ಮುಹೂರ್ತಾತ್ಪ್ರಾಶಾಂಯತ್ಸ ಶಬ್ದಸ್ತುಮುಲೋ ಮಹಾನ್॥ 10-8-132 (64403) ಶೋಣಿತವ್ಯತಿಷಿಕ್ತಾಯಾಂ ವಸುಧಾಯಾಂ ಚ ಭೂಮಿಪ। ತದ್ರಜಸ್ತುಮುಲಂ ಘೋರಂ ಕ್ಷಣೇನಾಂತರಧೀಯತ॥ 10-8-133 (64404) ಸ ಚೇಷ್ಟಮಾನಾನುದ್ವಿಗ್ನಾನ್ನಿರುತ್ಸಾಹಾನ್ಸಹಸ್ರಶಃ। ನ್ಯಪಾತಯನ್ನರಾನ್ಕ್ರುದ್ವಃ ಪಶೂನ್ಪಶುಪತಿರ್ಯಥಾ॥ 10-8-134 (64405) ಅನ್ಯೋನ್ಯಂ ಸಂಪರಿಷ್ವಜ್ಯ ಶಯಾನಾಂಜೀವತೋಽಪರಾನ್। ಸಂಲೀನಾನ್ಯುಧ್ಯಮಾನಾಂಶ್ಚ ಸರ್ವಾಂದ್ರೌಣಿರಪೋಥಯತ್॥ 10-8-135 (64406) ಬ್ರಹ್ಮಮಾನಾ ಹುತಾಶೇನ ವಧ್ಯಮಾನಾಶ್ಚ ತೇನ ತೇ। ಪರಸ್ಪರಂ ತದಾ ಯೋಧಾನನಯದ್ಯಮಸಾದನಂ॥ 10-8-136 (64407) ತಸ್ಯಾ ರಜನ್ಯಾಸ್ತ್ವರ್ಧೇನ ಪಾಂಡವಾನಾಂ ಮಹದ್ಬಲಂ। ಗಮಯಾಮಾಸ ರಾಜೇಂದ್ರ ದ್ರೌಣಿರ್ಯಮನಿವೇಶನಂ॥ 10-8-137 (64408) ನಿಶಾಚರಾಣಾಂ ಸತ್ವಾನಾಂ ರಾತ್ರಿಃ ಸಾ ಹರ್ಷವರ್ಧಿನೀ। ಆಸೀನ್ನರಗಜಾಶ್ವಾನಾಂ ರೌದ್ರೀ ಕ್ಷಯಕರೀ ಭೃಶಂ॥ 10-8-138 (64409) ತತ್ರಾದೃಶ್ಯಂತ ರಕ್ಷಾಂಸಿ ಪಿಶಾಚಾಶ್ಚ ಪೃಥಗ್ವಿಧಾಃ। ಖಾದಂತೋ ನರಮಾಂಸಾನಿ ಪಿಬಂತಃ ಶೋಣಿತಾನಿ ಚ॥ 10-8-139 (64410) ಕರಾಲಾಃ ಪಿಂಗಲಾ ರೌದ್ರಾಃ ಶೈಲದಂತಾ ರಜಸ್ವಲಾಃ। ಜಟಿಲಾ ಭೀಮವಕ್ತ್ರಾಶ್ಚ ಪಂಚಪಾದಾ ಮಹೋದರಾಃ॥ 10-8-140 (64411) ಪಂಚಾದಂಗುಲಯೋ ರೂಕ್ಷಾ ವಿರೂಪಾ ಭೈರವಸ್ವನಾಃ। ಗಜಾನನಾಶ್ಚ ಹಸ್ವಾಶ್ಚ ನೀಲವರ್ಣಾ ಬಿಭೀಷಣಾಃ॥ 10-8-141 (64412) ಸಪುತ್ರದಾರಾಃ ಸುಕ್ರೂರಾಃ ಸುದುರ್ದರ್ಶಾಃ ಸುನಿರ್ಘೃಣಾಃ। ವಿವಿಧಾನಿ ಚ ರೂಪಾಣಿ ತತ್ರಾದೃಶ್ಯಂತ ರಕ್ಷಸಾಂ॥ 10-8-142 (64413) ಪೀತ್ವಾ ಚ ಶೋಣಿತಂ ಹೃಷ್ಟಾಃ ಪ್ರಾನೃತ್ಯನ್ಗಣಶೋಽಪರೇ। ಇದಂ ಪರಮಿದಂ ಮೇಧ್ಯಮಿದಂ ಸ್ವಾದ್ವಿತಿ ಚಾಬ್ರುವನ್॥ 10-8-143 (64414) ಮೇದೋಮಜ್ಜಾಸ್ಥಿರಕ್ತಾನಾಂ ಮಾಂಸಾನಾಂ ಚ ಭೃಶಾಶಿತಾಃ। ಪರೇ ಮಾಂಸಾನಿ ಖಾದಂತಃ ಕ್ರವ್ಯಾದಾ ಮಾಂಸಜೀವಿನಃ॥ 10-8-144 (64415) ವಸಾಶ್ಚೈವಾಪರೇ ಪೀತ್ವಾ ಪರ್ಯಧಾವನ್ವಿಕುಕ್ಷಿಕಾಃ। ನಾನಾವಕ್ತ್ರಾಸ್ತಥಾ ರೌದ್ರಾಃ ಕ್ರವ್ಯಾದಾಃ ಪಿಶಿತಾಶನಾಃ॥ 10-8-145 (64416) ಅಯುತಾನಿ ಚ ತತ್ರಾಸನ್ಪ್ರಯುತಾನ್ಯರ್ಬುದಾನಿ ಚ। ರಕ್ಷಸಾಂ ಘೋರರೂಪಾಣಾಂ ಮಹತಾಂ ಕ್ರುರಕರ್ಮಣಾಂ॥ 10-8-146 (64417) ಮುದಿತಾನಾಂ ವಿತೃಪ್ತಾನಾಂ ತಸ್ಮಿನ್ಮಹತಿ ವೈಶಸೇ। ಸಮೇತಾನಿ ಬಹೂನ್ಯಾಸನ್ಭೂತಾನಿ ಚ ಜನಾಧಿಪ। 10-8-147 (64418) ಏವಂವಿಧಾ ಹಿ ಸಾ ರಾತ್ರಿಃ ಸೋಮಕಾನಾಂ ಜನಕ್ಷಯೇ। ಪ್ರಸುಪ್ತಾನಾಂ ಪ್ರಮತ್ತಾನಾಮಾಸೀತ್ಸುಭೃಶದಾರುಣಾ॥ 10-8-148 (64419) ಅಸಂಶಯಂ ಹಿ ಕಾಲಸ್ಯ ಪರ್ಯಾಯೋ ದುರತಿಕ್ರಮಃ। ತಾದೃಶಾ ನಿಹತಾ ಯತ್ರ ಕೃತ್ವಾಽಸ್ಮಾಕಂ ಜನಕ್ಷಯಂ॥ 10-8-149 (64420) ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರ ಉವಾಚ। 10-8-150x (5277) ಪ್ರಾಗೇವ ಸುಮಹತ್ಕರ್ಮ ದ್ರೌಣಿರೇತನ್ಮಹಾರಥಃ। ನಾಕರೋದೀದೃಶಂ ಕಸ್ಮಾನ್ಮತ್ಪುತ್ರವಿಜಯೇ ಧೃತಃ॥ 10-8-150 (64421) ಅಥ ಕಸ್ಮಾದ್ವತೇ ಕ್ಷತ್ರೇ ಕರ್ಮೇದಂ ಕೃತವಾನಸೌ। ದ್ರೋಣಪುತ್ರೋ ಮಹಾತ್ಮಾ ಸ ತನ್ಮೇ ಶಂಸಿತುಮರ್ಹಸಿ॥ 10-8-151 (64422) ಸಂಜಯ ಉವಾಚ। 10-8-152x (5278) ತೇಷಾಂ ನೂನಂ ಭಯಾನ್ನಾಸೌ ಕೃತವಾನ್ಕುರುನಂದನ। ಅಸಾನ್ನಿಧ್ಯಾದ್ಧಿ ಪಾರ್ಥಾನಾಂ ಕೇಶವಸ್ಯ ಚ ಧೀಮತಃ। ಸಾತ್ಯಕೇಶ್ಚಾಪಿ ಕರ್ಮೇದಂ ದ್ರೋಮಪುತ್ರೇಣ ಸಾಧಿತಂ॥ 10-8-152 (64423) ಕೋ ಹಿ ತೇಷಾಂ ಸಮಕ್ಷಂ ತಾನ್ಹನ್ಯಾದಪಿ ಮರುತ್ಪತಿಃ। ಏತದೀದೃಶಕಂ ವೃತ್ತಂ ರಾಜನ್ಸುಪ್ತಜನೇ ವಿಭೋ॥ 10-8-153 (64424) ತತೋ ಜನಕ್ಷಯಂ ಕೃತ್ವಾ ಪಾಂಡವಾನಾಂ ಮಹಾತ್ಯಯಂ। ಪ್ರತ್ಯೂಷಕಾಲೇ ಶಿಬಿರಾತ್ಪ್ರತಿಗಂತುಮಿಯೇಷ ಸಃ॥ 10-8-154 (64425) ನೃಶೋಣಿತಾವಸಿಕ್ತಸ್ಯ ದ್ರೌಣೇರಾಸೀದಸಿತ್ಸರುಃ। ಪಾಣಿನಾ ಸಹ ಸಂಶ್ಲಿಷ್ಟ ಏಕೀಭೂತ ಇವ ಪ್ರಭೋ॥ 10-8-155 (64426) ಸ ನಿಃಶೇಷಾನರೀನ್ಕೃತ್ವಾ ವಿರರಾಮ ನಿಶಾಕ್ಷಯೇ। ಯುಗಾಂತೇ ಸರ್ವಭೂತಾನಿ ಭಸ್ಮ ಕೃತ್ವೇವ ಪಾವಕಃ॥ 10-8-156 (64427) ಯಥಾಪ್ರತಿಜ್ಞಂ ತತ್ಕರ್ಮ ಕೃತ್ವಾ ದ್ರೌಣಾಯನಿಃ ಪ್ರಭೋ। ದುರ್ಗಮಾಂ ಪದವೀಂ ಗಚ್ಛನ್ಪಿತುರಾಸೀದ್ಗತಜ್ವರಃ॥ 10-8-157 (64428) ಯಥೈವ ಸಂಸುಪ್ತಜನೇ ಶಿಬಿರೇ ಪ್ರಾವಿಶನ್ನಿಶಿ। ತಥೈವ ಹತ್ವಾ ನಿಃಶಬ್ದೋ ನಿಶ್ಚಕ್ರಾಮ ನರರ್ಷಭಃ॥ 10-8-158 (64429) ನಿಷ್ಕ್ರಂಯ ಶಿಬಿರಾತ್ತಸ್ಮಾತ್ತಾಭ್ಯಾಂ ಸಂಗಂಯ ವೀರ್ಯವಾನ್। ಆಚಖ್ಯೌ ಕರ್ಮ ತತ್ಸರ್ವಂ ಹೃಷ್ಟಃ ಸಂಹರ್ಷಯನ್ವಿಭೋ॥ 10-8-159 (64430) ತಾವಥಾಚಖ್ಯತುಸ್ತಸ್ಮೈ ಪ್ರಿಯಂ ಪ್ರಿಯಕರೌ ತದಾ। ಪಾಂಚಾಲಾನ್ಸೃಂಜಯಾಂಶ್ಚೈವ ವಿನಿಕೃತ್ತಾನ್ಸಹಸ್ರಶಃ॥ 10-8-160 (64431) ಪ್ರೀತ್ಯಾ ಚೋಚ್ಚೈರುದ್ರಕ್ರೋಶಂಸ್ತಥೈವಾಸ್ಫೋಟಯಂಸ್ತಲಾನ್। ದಿಷ್ಟ್ಯಾದಿಷ್ಟ್ಯೇತಿ ಚಾನ್ಯೋನ್ಯಂ ಸಮೇತ್ಯೋಚುರ್ಮಹಾರಥಾಃ॥ 10-8-161 (64432) ಪರ್ಯಷ್ವಜತ್ತತೋ ದ್ರೌಣಿಸ್ತಾಭ್ಯಾಂ ಸಂಪ್ರತಿನಂದಿತಃ। ಇದಂ ಹರ್ಷಾತ್ತು ಸುಮಹದಾದದೇ ವಾಕ್ಯಮುತ್ತಮಂ॥ 10-8-162 (64433) ಪಾಂಚಾಲಾ ನಿಹತಾಃ ಸರ್ವೇ ದ್ರೌಪದೇಯಾಶ್ಚ ಸರ್ವಶಃ। ಸೋಮಕಾ ಮತ್ಸ್ಯಶೇಷಾಶ್ಚ ಸರ್ವೇ ವಿನಿಹತಾ ಮಯಾ॥ 10-8-163 (64434) ಇದಾನೀಂ ಕೃತಕೃತ್ಯಾಃ ಸ್ಮ ಯಾಮ ತತ್ರೈವ ಮಾ ಚಿರಂ। ಯದಿ ಜೀವತಿ ನೋ ರಾಜಾ ತಸ್ಮೈ ಶಂಸಾಮಹೇ ಪ್ರಿಯಂ॥ ॥ 10-8-164 (64435) ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವಣಿ ಅಷ್ಟಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 8 ॥

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Footnotes

10-8-7 ಪಾಂಚಾಲೈಃ ಪೂರ್ವಂ ನಿಹತೌ ಸಂತೌ ಸ್ವಪತಾಂ ಕಚ್ಚಿತ್ ಕೋಪಾತ್ ಸ್ವಪತಾಂ ಪಾಂಚಾಲಾನಾಂ ಕರ್ಮ ವಧಾಖ್ಯಂ ತಾಭ್ಯಾಂ ಕಚ್ಚಿತ್ಕೃತಮಿತಿ ಸಂಬಂಧಃ॥ 10-8-8 ಶಿಬಿರದ್ವಾರ್ಯತಿಷ್ಠತಾಮಿತಿ ಝ.ಪಾಠಃ॥ 10-8-11 ವಾಂ ಯುವಾಂ ಪ್ರಾಪ್ಯೇತಿ ಶೇಷಃ॥ 10-8-13 ಉದ್ದೇಶಜ್ಞಃ ಧೃಷ್ಟದ್ಯುಂನಸ್ಥಲಜ್ಞಃ॥ 10-8-30 ಪಾದಾಷ್ಠೀಲೈರಿತಿ ಝ.ಪಾಠಃ। ತತ್ರ ಪಾದಾಷ್ಠೀಲೈಃ ಪಾದಗ್ರಂಥಿಭಿಃ। ಪಾರ್ಷ್ಣಿಘಾತೈರಿತ್ಯರ್ಥಃ॥ 10-8-50 ತೈಶ್ಛಿನ್ನಗಾತ್ರೈರ್ವಿಸ್ಫುರದ್ಭಿಸ್ತೇಷಾಂ ಶರೀರಾದುಚ್ಚಲದ್ಭೀ ರಕ್ತಬಿಂದುಭಿರಿತ್ಯರ್ಥಃ॥ 10-8-87 ಪಾಂಡುಸೃಂಜಯಾನ್ ಪಾಣ಼್ಡವಸಂಬಂಧಿನಃ ಸೃಂಜಯಾನ್। ಪಾಂಡೋರ್ಗೋತ್ರಾಪತ್ಯಾನಿ ಸೃಂಜಯಾಶ್ಚ ತಾನ್ವಾ॥ 10-8-105 ಅಭಂಜನ್ ಗಾತ್ರಾಣ್ಯನಮಯನ್। ಅಮೃದ್ರನ್ ಪರಸ್ಪರಂ ಮರ್ದಿತವಂತಃ॥ 10-8-106 ಅಪಿಷನ್ ಅಪಿಂಷನ್॥ 10-8-144 ಭೃಶಾಶಿತಾಃ ಭೃಶಂ ಸಂಂತರ್ಪಿತಾಃ॥ 10-8-145 ವಿಕುಕ್ಷಿಕಾಃ ವಿಪುಲಕುಕ್ಷಯಃ॥ 10-8-8 ಅಷ್ಟಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥
ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 009

॥ ಶ್ರೀಃ ॥

10.9. ಅಧ್ಯಾಯಃ 009

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Topics

ದ್ರೌಣಿಕೃಪಕೃತವರ್ಮಭಿರ್ದುರ್ಯೋಧನಮೇತ್ಯ ಶೋಚನಂ॥ 1 ॥ ದುರ್ಯೋಧನಂಪ್ರತಿ ದ್ರೌಣಿನಾ ಸುಪ್ತಜವಧಕಥನಂ॥ 2 ॥ ದುರ್ಯೋಧನೇನ ಪ್ರಾಣತ್ಯಾಗಃ॥ 3 ॥ ದ್ರೌಣ್ಯಾದೀನಾಂ ನಗರಗಮನಂ॥ 4 ॥ ಸಂಜಯಸ್ಯ ವ್ಯಾಸಾನುಗ್ರಹಪ್ರಾಪ್ತದಿವ್ಯಜ್ಞಾನನಾಶಃ॥ 5 ॥

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Text

10-9-0 (64436) ಸಂಜಯ ಉವಾಚ। 10-9-0x (5279) ತೇ ಹತ್ವಾ ಸರ್ವಪಾಂಚಾಲಾಂದ್ರೌಪದೇಯಾಂಶ್ಚ ಸರ್ವಶಃ। ಆಗಚ್ಛನ್ಸಹಿತಾಸ್ತತ್ರ ಯತ್ರ ದುರ್ಯೋಧನೋ ಹತಃ॥ 10-9-1 (64437) ಗತ್ವಾ ಚೈನಮಪಶ್ಯಂತ ಕಿಂಚಿತ್ಪ್ರಾಣಂ ಜನಾಧಿಪಂ। ತತೋ ರಥೇಭ್ಯಃ ಪ್ರಸ್ಕಂದ್ಯ ಪರಿವವ್ರುಸ್ತವಾತ್ಮಜಂ॥ 10-9-2 (64438) ತಂ ಭಗ್ರಸಕ್ಥಂ ರಾಜೇಂದ್ರ ಕೃಚ್ಛ್ರಪ್ರಾಣಮಚೇತಸಂ। ವಮಂತಂ ರುಧಿರಂ ವಕ್ತ್ರಾದಪಶ್ಯನ್ವಸುಧಾತಲೇ॥ 10-9-3 (64439) ವೃತಂ ಸಮಂತಾದ್ಬಹುಭಿಃ ಶ್ವಾಪದೈರ್ಘೋರದರ್ಶನೈಃ। ಸಾಲಾವೃಕಗಣೈಶ್ಚೈವ ಭಕ್ಷಯಿಷ್ಯದ್ಭಿರಂತಿಕಾತ್॥ 10-9-4 (64440) ನಿರಾಯಂತಂ ಕೃಚ್ಛ್ರಾತ್ತಾಞ್ಶ್ವಾಪದಾಂಶ್ಚ ಚಿಖಾದಿಷೂನ್। ವಿವೇಷ್ಟಮಾನಮುರುಭ್ಯಾಂ ಸುಭೃಶಂ ಗಾಢವೇದನಂ॥ 10-9-5 (64441) ತಂ ಶಯಾನಂ ತಥಾ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಭೂಮೌ ಸುರುಧಿರೋಕ್ಷಿತಂ। ಹತಶಿಷ್ಟಾಸ್ತ್ರಯೋ ವೀರಾಃ ಶೋಕಾರ್ತಾಃ ಪರ್ಯದೇವಯನ್। ಅಶ್ವತ್ಥಾಮಾ ಕೃಪಶ್ಚೈವ ಕೃತವರ್ಮಾ ಚ ಸಾತ್ವತಃ॥ 10-9-6 (64442) ತೈಸ್ತ್ರಿಭಿಃ ಶೋಣಿತಾದಿಗ್ಧೌರ್ನಿಃ ಶ್ವಸದ್ಭಿರ್ಮಹಾರಥೈಃ। ಶುಶುಭೇ ಸ ವೃತೋ ರಾಜಾ ವೇದೀ ತ್ರಿಭಿರಿವಾಗ್ನಿಭಿಃ॥ 10-9-7 (64443) ತೇ ತಂ ಶಯಾನಂ ಸಂಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ರಾಜಾನಮತಥೋಚಿತಂ। ಅವಿಷಹ್ಯೇನ ದುಃಖೇನ ತತಸ್ತೇ ರುರುದುಸ್ತ್ರಯಃ॥ 10-9-8 (64444) ತತಸ್ತು ರುಧಿರಂ ಹಸ್ತೈರ್ಮುಖಾನ್ನಿರ್ಮೃಜ್ಯ ತಸ್ಯ ಹಿ। ರಣೇ ರಾಜ್ಞಃ ಶಯಾನಸ್ಯ ಕೃಪಃ ಸಂಪರ್ಯದೇವಯತ್॥ 10-9-9 (64445) ಕೃಪ ಉವಾಚ। 10-9-10x (5280) ನ ದೈವಸ್ಯಾತಿಭಾರೋಽಸ್ತಿ ಯದಯಂ ರುಧಿರೋಕ್ಷಿತಃ। ಏಕಾದಶಚಮೂಭರ್ತಾ ಶೇತೇ ದುರ್ಯೋಧನೋ ಹತಃ॥ 10-9-10 (64446) ಪಶ್ಯ ಚಾಮೀಕರಾಭಸ್ಯ ಚಾಮೀಕರವಿಭೂಷಿತಾಂ। ಗದಾಂ ಗದಾಪ್ರಿಯಸ್ಯೇಮಾಂ ಸಮೀಪೇ ಪತಿತಾಂ ಭುವಿ॥ 10-9-11 (64447) ಇಯಮೇನಂ ಗದಾ ಶೂರಂ ನ ಜಹಾತಿ ರಣೇರಣೇ। ಸ್ವರ್ಗಾಯಾಪಿ ವ್ರಜಂತಂ ಹಿ ನ ಜಹಾತಿ ಯಶಸ್ವಿನಂ॥ 10-9-12 (64448) ಪಶ್ಯೇಮಾಂ ಸಹ ವೀರೇಣ ಜಾಂಬೂನದವಿಭೂಷಿತಾಂ। ಶಯಾನಾಂ ಶಯನೇ ಹರ್ಂಯೇ ಭಾರ್ಯಾಂ ಪ್ರೀತಿಮತೀಮಿವ॥ 10-9-13 (64449) ಯೋಽಯಂ ಮೂರ್ಧಾಭಿಷಿಕ್ತಾನಾಮಗ್ರೇ ಯಾತಿ ಪರಂತಪಃ। ಸ ಹತೋ ಗ್ರಸತೇ ಪಾಂಸೂನ್ಪಶ್ಯ ಕಾಲಸಯ ಪರ್ಯಯಂ॥ 10-9-14 (64450) ಯೇನಾಜೌ ನಿಹತಾ ಭೂಮೌ ಶೇರತೇ ಕ್ಷತ್ರಿಯರ್ಷಭಾಃ। ಸ ಭೂಮೌ ನಿಹತಃ ಶೇತೇ ಕುರುರಾಜಃ ಪರೈರಯಂ॥ 10-9-15 (64451) ಭಯಾನ್ನಮಂತಿ ರಾಜಾನೋ ಯಸ್ಯ ಸ್ಮ ಶತಸಂಘಶಃ। ಸ ವೀರಶಯನೇ ಶೇತೇ ಕ್ರವ್ಯಾದ್ಭಿಃ ಪರಿವಾರಿತಃ॥ 10-9-16 (64452) ಯಮುಪಾಸನ್ನೃಪಾಃ ಪೂರ್ವಮರ್ಥಹೇತೋರ್ಮಹೀಪತಿಂ। ಉಪಾತ್ಪತೇ ಚ ತಂ ಹ್ಯದ್ಯ ಕ್ರವ್ಯಾದಾ ಮಾಂಸಗೃದ್ಧಿನಃ॥ 10-9-17 (64453) ಸಂಜಯ ಉವಾಚ। 10-9-18x (5281) ತಂ ಶಯಾನಂ ಕುರುಶ್ರೇಷ್ಠಂ ತತೋ ಭರತಸತ್ತಮಂ। ಅಶ್ವತ್ಥಾಮಾ ಸಮಾಲಿಂಗ್ಯ ಕರುಣಂ ಪರ್ಯದೇವಯತ್॥ 10-9-18 (64454) ಆಹುಸ್ತ್ವಾಂ ರಾಜಶಾರ್ದೂಲ ಮುಖ್ಯಂ ಸರ್ವಧನುಷ್ಮತಾಂ। ಧನಾಧ್ಯಕ್ಷೋಪಮಂ ಯುದ್ಧೇ ಶಿಷ್ಯಂ ಸಂಕರ್ಷಣಸ್ಯ ಚ॥ 10-9-19 (64455) ಕಥಂ ವಿವರಮದ್ರಾಕ್ಷೀದ್ಭೀಮಸೇನಸ್ತವಾನಘ। ಬಲಿನಂ ಕೃತಿನೋ ನಿತ್ಯಂ ಸೂದಃ ಪಾಪಾತ್ಮವಾನ್ನೃಪ॥ 10-9-20 (64456) ಕಾಲೋ ನೂನಂ ಮಹಾರಾಜ ಲೋಕೇಽಸ್ಮಿನ್ಬಲವತ್ತರಃ। ಪಶ್ಯಾಮೋ ನಿಹತಂ ತ್ವಾಂ ಚ ಭೀಮಸೇನೇನ ಸಂಯುಗೇ॥ 10-9-21 (64457) ಕಥಂ ತ್ವಾಂ ಸರ್ವಧರ್ಮಜ್ಞಂ ಕ್ಷುದ್ರಃ ಪಾಪೋ ವೃಕೋದರಃ। ನಿಕೃತ್ಯಾ ಹತವಾನ್ಮಂದೋ ನೂನ ಕಾಲೋ ದುರತ್ಯಯಃ॥ 10-9-22 (64458) ದ್ವಂದ್ವಯುದ್ಧೇ ಹ್ಯಧರ್ಮೇಣ ಸಮಾಹೂಯೌಜಸಾ ಮೃಧೇ। ಗದಯಾ ಭೀಮಸೇನೇನ ನಿರ್ಭಗ್ನೇ ಸಕ್ಥಿನೀ ತವ॥ 10-9-23 (64459) ಅಧರ್ಮೇಣ ಹತಸ್ಯಾಜೌ ಮೃದ್ಯಮಾನಂ ಪದಾ ಶಿರಃ। ಯ ಉಪೇಕ್ಷಿತವಾನ್ಕ್ಷುದ್ರಂ ಧಿಕ್ತಮಸ್ತು--ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂ॥ 10-9-24 (64460) ಯುದ್ಧೇಷ್ವಪವದಿಷ್ಯಂತಿ ಯೋಧಾ ನೂನಂ ವೃಕೋದರಂ। ಯಾವತ್ಸ್ಥಾಸ್ಯಂತಿ ಭೂತಾನಿ ನಿಕೃತ್ಯಾ ಹ್ಯಸಿ ಪಾತಿತಃ॥ 10-9-25 (64461) ನನು ರಾಮೋಽಬ್ರವೀದ್ರಾಜಂಸ್ತ್ವಾಂ ಸದಾ ಯದುನಂದನಃ। ದುರ್ಯೋಧನಸಮೋ ನಾಸ್ತಿ ಗದಾಯಾಮಿತಿ ವೀರ್ಯವಾನ್॥ 10-9-26 (64462) ಶ್ಲಾಘತೇ ತ್ವಾಂ ಹಿ ವಾರ್ಷ್ಣೇಯೋ ರಾಜನ್ಸಂಸತ್ಸು ಭಾರತ। ಸ ಶಿಷ್ಯೋ ಮಮ ಕೌರವ್ಯೋ ಗದಾಯುದ್ಧ ಇತಿ ಪ್ರಭೋ॥ 10-9-27 (64463) ಯಾಂ ಗತಿಂ ಕ್ಷತ್ರಿಯಸ್ಯಾಹುಃ ಪ್ರಶಸ್ತಾಂ ಪರಮರ್ಷಯಃ। ಹತಸ್ಯಾಭಿಮುಖಸ್ಯಾಜೌ ಪ್ರಾಪ್ತಸ್ತ್ವಮಸಿ ತಾಂ ಗತಿಂ॥ 10-9-28 (64464) ದುರ್ಯೋಧನ ನ ಶೋಚಾಮಿ ತ್ವಾಮಹಂ ಪುರುಷರ್ಷಭ। ಹತಪುತ್ರೌ ತು ಶೋಚಾಮಿ ಗಾಂಧಾರೀಂ ಪಿರಂ ಚ ತೇ॥ 10-9-29 (64465) ದ್ವಾವನಾಥೌ ಕೃತೌ ವೀರ ತ್ವಯಾ ನಾಥೇನ ವರ್ಧಿತೌ। ಭಿಕ್ಷುಕೌ ವಿಚರಿಷ್ಯೇತೇ ಶೋಚಂತೌ ಪೃಥಿವೀಮಿಮಾಂ॥ 10-9-30 (64466) ಘಿಗಸ್ತು ಕೃಷ್ಣಂ ವಾರ್ಷ್ಣೇಯಮರ್ಜುನಂ ಚಾಪಿ ದುರ್ಮತಿಂ। ಧರ್ಮಜ್ಞಮಾನಿಮೌ ಯೌ ತ್ವಾಂ ವಧ್ಯಮಾನಮುಪೇಕ್ಷತಾಂ॥ 10-9-31 (64467) ಪಾಂಡವಾಶ್ಚಾಪಿ ತೇ ಸರ್ವೇ ಕಿಂ ವಕ್ಷ್ಯಂತಿ ನರಾಧಿಪ। ಕಥಂ ದುರ್ಯೋಧನೋಽಸ್ಮಾಭಿರ್ಹತ ಇತ್ಯನಪತ್ರಪಾಃ॥ 10-9-32 (64468) ಧನ್ಯಸ್ತ್ವಮಸಿ ಗಾಂಧಾರೇ ಯಸ್ವಮಾಯೋಧನೇ ಹತಃ। ಪ್ರಯಾತೋಽಭಿಮುಖಃ ಶತ್ರೂಂಧರ್ಮೇಣ ಪುರುಷರ್ಷಭ॥ 10-9-33 (64469) ಹತಪುತ್ರಾ ಹಿ ಗಾಂಧಾರೀ ನಿಹತಜ್ಞಾತಿಬಾಂಧವಾ। ಪ್ರಜ್ಞಾಚಕ್ಷುಶ್ಚ ದುರ್ಧರ್ಷಃ ಕಾಂ ದಶಾಂ ಪ್ರತಿಪತ್ಸ್ಯತೇ॥ 10-9-34 (64470) ಧಿಗಸ್ತು ಕೃತವರ್ಮಾಣಂ ಮಾಂ ಕೃಪಂ ಚ ಮಹಾರಥಂ। ಯೇ ವಯಂ ನ ಗತಾಃ ಸ್ವರ್ಗಂ ತ್ವಾಂ ಪುರಸ್ಕೃತ್ಯ ಪಾರ್ಥಿವಂ॥ 10-9-35 (64471) ದಾತಾರಂ ಸರ್ವಕಾಮಾನಾಂ ರಕ್ಷಿತಾರಂ ಪ್ರಜಾಹಿತಂ। ಯದ್ವಯಂ ನಾನುಗಚ್ಛಾಮ ತ್ವಾಂ ಧಿಗಸ್ಮಾನ್ನರಾಧಮಾನ್॥ 10-9-36 (64472) ಕೃಪಸ್ಯ ತವ ವೀರ್ಯೇಣ ಮಮ ಚೈವ ಪಿತುಶ್ಚ ಮೇ। ಸಭೃತ್ಯಾನಾಂ ನರವ್ಯಾಘ್ರ ರತ್ನವಂತಿ ಗೃಹಾಣಿ ಚ॥ 10-9-37 (64473) ತವ ಪ್ರಸಾದಾದಸ್ಮಾಭಿಃ ಸಮಿತ್ರೈಃ ಸಹ ಬಾಂಧವೈಃ। ಅವಾಪ್ತಾಃ ಕ್ರತವೋ ಮುಖ್ಯಾ ಬಹವೋ ಭೂರಿದಕ್ಷಿಣಾಃ॥ 10-9-38 (64474) ಕುತಶ್ಚಾಪೀದೃಶಂ ಪಾಪಾಃ ಪ್ರವರ್ತಿಷ್ಯಾಮಹೇ ವಯಂ। ಯಾದೃಶೇನ ಪುರಸ್ಕೃತ್ಯ ತ್ವಂ ಗತಃ ಸರ್ವಪಾರ್ಥಿವಾನ್॥ 10-9-39 (64475) ವಯಮೇವ ತ್ರಯೋ ರಾಜನ್ಗಚ್ಛಂತಂ ಪರಮಾಂ ಗತಿಂ। ಯದ್ವೈ ತ್ವಾಂ ನಾನುಗಚ್ಛಾಭಸ್ತೇನ ತಪ್ಸ್ಯಾಮಹೇ ವಯಂ। 10-9-40 (64476) ತತ್ಸ್ವರ್ಗಹೀನಾ ಹೀನಾರ್ಥಾಃ ಸ್ಮರಂತಃ ಸುಕೃತಸ್ಯ ತೇ। ಕಿಂ ನಾಮ ತದ್ಭವೇತ್ಕರ್ಮ ಯೇನ ತ್ವಾಂ ನ ವ್ರಜಾಮ ವೈ॥ 10-9-41 (64477) ದುಃಖಂ ನೂನ ಕುರುಶ್ರೇಷ್ಠ ಚರಿಷ್ಯಾಮ ಮಹೀಮಿಮಾಂ। ಹೀನಾನಾಂ ನಸ್ತ್ವಯಾ ರಾಜನ್ಕುತಃ ಶಾಂತಿಃ ಕುತಃ ಸುಖಂ॥ 10-9-42 (64478) ಗತ್ವೈವ ತು ಮಹಾರಾಜ ಸಮೇತ್ಯ ಚ ಮಹಾರಥಾನ್। ಯಥಾಜ್ಯೇಷ್ಠಂ ಯಥಾಶ್ರೇಷ್ಠಂ ಪೂಜಯೇರ್ವಚನಾನ್ಮಮ॥ 10-9-43 (64479) ಆಚಾರ್ಯಂ ಪೂಜಯಿತ್ವಾ ಚ ಕೇತುಂ ಸರ್ವಧನುಷ್ಮತಾಂ। ಹತಂ ಮಯಾಽದ್ಯ ಶಂಶೇಥಾ ದೃಷ್ಟದ್ಯುಂನಂ ನರಾಧಿಪ॥ 10-9-44 (64480) ಪರಿಷ್ವಜೇಥಾ ರಾಜಾನಂ ಬಾಹ್ಲಿಕಂ ಸುಮಹಾರಥಂ। ಸೈಂಧವಂ ಸೋಮದತ್ತಂ ಚ ಭೂರಿಶ್ರವಸಮೇವ ಚ॥ 10-9-45 (64481) ತಥಾ ಪೂರ್ವಗತಾನನ್ಯಾನ್ಸ್ವರ್ಗೇ ಪಾರ್ಥಿವಸತ್ಮಾನ್। ಅಸ್ಮದ್ವಾಕ್ಯಾತ್ಪರಿಷ್ವಜ್ಯ ಸಂಪೃಚ್ಛೇಸ್ವಮನಾಮಯಂ॥ 10-9-46 (64482) ಸಂಜಯ ಉವಾಚ। 10-9-47x (5282) ಇತ್ಯೇವಮುಕ್ವಾ ರಾಜಾನಂ ಭಗ್ನಸಕ್ಥಮಚೇತಸಂ। ಅಶ್ವತ್ಥಾಮಾ ಲಘುಪ್ರಾಣಂ ಪುನರ್ವಚನಮಬ್ರವೀತ್॥ 10-9-47 (64483) ದುರ್ಯೋಧನ ಜೀವಸಿ ಚೇದ್ವಾಕ್ಯಂ ಶ್ರೋತ್ರಮುಖಂ ಶೃಣು। ಸಪ್ ಪಾಂಡವತಃ ಶಿಷ್ಟಾ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಾಸ್ತ್ರಯೋ ವಯಂ॥ 10-9-48 (64484) ತೇ ಚೈವ ಭ್ರಾತರಃ ಪಂಚ ವಾಸುದೇವೋಽಥ ಸಾತ್ಯಕಿಃ। ಅಹಂ ಚ ಕೃತವರ್ಮಾ ಚ ಕೃಪಃ ಶಾರದ್ವತಸ್ತಥಾ॥ 10-9-49 (64485) ದ್ರೌಪದೇಯಾ ಹತಾಃ ಸರ್ವೇ ಧೃಷ್ಟದ್ಯುಂನಸ್ಯ ಚಾತ್ಮಜಾಃ। ಪಂಚಾಲಾ ನಿಹತಾಃ ಸರ್ವೇ ಮತ್ಸ್ಯಶೇಷಂ ಚ ಭಾರತ॥ 10-9-50 (64486) ಕೃತೇ ಪ್ರತಿಕೃತಂ ಪಶ್ಯ ಹತಪುತ್ರಾ ಹಿ ಪಾಂಡವಾಃ। ಸೌಪ್ತಿಕೇ ಶಿಬಿರಂ ತೇಷಾಂ ಹತಂ ಸನರವಾಹನಂ॥ 10-9-51 (64487) ಮಯಾ ಚ ಪಾಪಕರ್ಮಾಽಸೌ ಧೃಷ್ಟದ್ಯುಂನೋ ಮಹೀಪತೇ। ಪ್ರವಿಶ್ಯ ಶಿಬಿರಂ ರಾತ್ರೌ ಪಶುಮಾರೇಣ ಮಾರಿತಃ॥ 10-9-52 (64488) ದುರ್ಯೋಧನಸ್ತು ತಾಂ ವಾಚಂ ನಿಶಂಯ ಮನಸಃ ಪ್ರಿಯಾಂ। ಪ್ರತಿಲಭ್ಯ ಪುನಶ್ಚೇತ ಇದಂ ವಚನಮಬ್ರವೀತ್॥ 10-9-53 (64489) ನ ಮೇಽಕರೋತ್ದ್ಗಾಂಗೇಯೋ ನ ಕರ್ಣೋ ನ ಚ ತೇ ಪಿತಾ। ಯತ್ತ್ವಯಾ ಕೃಪಭೋಜಾಭ್ಯಾಂ ಸಹಿತೇನಾದ್ಯ ಮೇ ಕೃತಂ॥ 10-9-54 (64490) ಸ ಚ ಸೇನಾಪತಿಃ ಕ್ಷುದ್ರೋ ಹತಃ ಸಾರ್ಧಂ ಶಿಖಂಡಿನಾ। ತೇನ ಮನ್ಯೇ ಮಘವತಾ ಸಮಮಾತ್ಮಾನಮದ್ಯ ವೈ॥ 10-9-55 (64491) ಸ್ವಸ್ತಿ ಪ್ರಾಪ್ನುತ ಭದ್ರಂ ವಃ ಸ್ವರ್ಗೇ ನಃ ಸಂಗಮಃ ಪುನಃ। ಇತ್ಯೇವಮುಕ್ತ್ವಾ ಪುತ್ರಸ್ತೇ ಕುರುರಾಜೋ ಮಹಾಮನಾಃ॥ 10-9-56 (64492) ಪ್ರಾಣಾನುಪಾಸೃಜದ್ವೀರಃ ಸುಹೃದಾಂ ದುಃಖಮಾದಧತ್। ಅಪಾಕ್ರಾಮದ್ದಿವಂ ಪುಣ್ಯಾಂ ಶರೀರಂ ಕ್ಷಿತಿಮಾವಿಶತ್॥ 10-9-57 (64493) ಏವಂ ತೇ ನಿಧನಂ ಯಾತಃ ಪುತ್ರೋ ದುರ್ಯೋಧನೋ ನೃಪ। ಅಗ್ರೇ ಯಾತ್ವಾ ರಣೇ ಶೂರಃ ಪಶ್ರಾದ್ವಿನಿಹತಃ ಪರೈಃ॥ 10-9-58 (64494) ತಥೈವ ತೇ ಪರಿಷ್ವಕ್ತಾಃ ಪರಿಷ್ವಜ್ಯ ಚ ತೇ ನೃಪಂ। ಪುನಃ ಪುನಃ ಪ್ರೇಕ್ಷಮಾಣಾಃ ಸ್ವಕಾನಾರುರುಹೂ ರಥಾನ್॥ 10-9-59 (64495) ಇತ್ಯೇವಂ ದ್ರೋಣಪುತ್ರಸ್ಯ ನಿಶಂಯ ಕರುಣಾಂ ಗಿರಂ। ಪ್ರತ್ಯೂಷಕಾಲೇ ಶೋಕಾರ್ತಾಃ ಪ್ರಾದ್ರವನ್ನಗರಂ ಪ್ರತಿ॥ 10-9-60 (64496) ಏವಮೇಷ ಕ್ಷಯೋ ವೃತ್ತಃ ಕುರುಪಾಂಡವಸೇನಯೋಃ। ಘೋರೋ ವಿಶಸನೋ ರೌದ್ರೋ ರಾಜಂದುರ್ಮಂತ್ರಿತೇ ತವ॥ 10-9-61 (64497) ತವ ಪುತ್ರೇ ಗತೇ ಸ್ವರ್ಗಂ ಶೋಕಾರ್ಸ್ಯ ಮಮಾನಘ। ಋಷಿದತ್ತಂ ಪ್ರನಷ್ಟಂ ತದ್ದಿವ್ಯದರ್ಶಿತ್ವಮದ್ಯ ವೈ॥ 10-9-62 (64498) ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 10-9-63x (5283) ಇತಿ ಶ್ರುತ್ವಾ ಸ ನೃಪತಿರ್ಜ್ಞಾತಿಪುತ್ರವಧಂ ತದಾ। ನಿಃಶ್ವಸ್ಯ ದೀರ್ಘಮುಷ್ಣಂ ಚ ತತಶ್ಚಿಂತಾಪರೋಽಭವತ್॥ ॥ 10-9-63 (64499) ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವಣಿ ನವಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 9 ॥

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Footnotes

10-9-17 ಉಪಾಸತ ದ್ವಿಜಾಃ ಪೂರ್ವಮರ್ಥಹೇತೋರ್ಯಮೀಶ್ವರಮಿತಿ ಝ.ಪಾಠಃ॥ 10-9-23 ಧರ್ಮಯುದ್ಧೇ ಹ್ಯಧರ್ಮೇಣೇತಿ ಝ.ಪಾಠಃ॥ 10-9-9 ನವಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥
ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 010

॥ ಶ್ರೀಃ ॥

10.10. ಅಧ್ಯಾಯಃ 010

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Topics

ದೈವಾದುರ್ವರಿತೇನ ದೃಷ್ಟದ್ಯುಂನಸಾರಥಿನಾ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಾಯ ರಾತ್ರೌ ವೃತ್ತಶಿಬಿರವೃತ್ತಾಂತವಿನೇದನಂ॥ 1 ॥ ತಚ್ಛ್ರವಣೇನ ದ್ರೌಪದ್ಯಾನಯನಾಯ ನಕುಲಭಾದಿಶ್ಯ ಶಿಬಿರಭುವಮುಪಾಗತವತಾ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇಣ ಗೃತನಿಜಜನಾವಲೋಕನೇನ ಪರಿದೇವನಂ॥ 2 ॥

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Text

10-10-0 (64500) ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 10-10-0x (5284) ತಸ್ಯಾಂ ರಾತ್ರ್ಯಾಂ ವ್ಯತೀತಾಯಾಂ ಧೃಷ್ಟದ್ಯುಂನಸ್ಯ ಸಾರಥಿಃ। ಗತ್ವಾ ಶಶಂಸ ಪಾಂಡುಭ್ಯಃ ಸೌಪ್ತಿಕೇ ಕದನಂ ಕೃತಂ॥ 10-10-1 (64501) ಸೂತ ಉವಾಚ। 10-10-2x (5285) ದ್ರೌಪದೇಯಾ ಹತಾ ರಾಜಂದ್ರುಪದಸ್ವಾತ್ಮಜೈಃ ಸಹ। ಪ್ರಮತ್ತಾ ನಿಶಿ ವಿಶ್ವಸ್ತಾಃ ಸ್ವಪಂತಃ ಶಿಬಿರೇ ಸ್ವಕೇ॥ 10-10-2 (64502) ಗೌತಮೇನ ನೃಶಂಸೇನ ಭೋಜೇನ ಕೃತವರ್ಮಣಾ। ಅಶ್ವತ್ಥಾನ್ನಾ ಚ ಪಾಪೇನ ಹತಂ ವಃ ಶಿಬಿರಂ ನಿಶಿ॥ 10-10-3 (64503) ಏತೈರ್ನರಗಜಾಶ್ವಾನಾಂ ಪ್ರಾಸಶಕ್ತಿಪರಶ್ವಯೈಃ। ಸಹಸ್ರಾಮಿ ವಿಕೃಂದ್ಭಿರ್ನಿಃ ಶೇಷಂ ಶಿಬಿರಂ ಕೃತಂ॥ 10-10-4 (64504) `xxxxxxವಿಹಗಫಲಭಾರನತಸ್ಯ ಹ।' xxxxxxxಮಹತೋ ವನಸ್ಯೇವ ಪರಶ್ವಥೈಃ। xxxxxxxx ಸುಮಹಾಞ್ಶಬ್ದೋ ಬಲಸ್ಯ ತವ ಭಾರತ॥ 10-10-5 (64505) ಮಹಮೇಕೋಽಬಶಿಷ್ಟಸ್ತು ತಸ್ಮಾತ್ಸೈನ್ಯಾಮಹೀಪತೇ। ಮುಕ್ತಃ ಕಥಂಚಿದ್ಧರ್ಮಾತ್ಮನ್ವ್ಯಗ್ರಾಚ್ಚ ಕೃತವರ್ಮಣಃ॥ 10-10-6 (64506) ತಚ್ಛ್ರುತ್ವಾ ವಾಕ್ಯಮಶಿವಂ ಕುಂತೀಪುತ್ರೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ। ಪಪಾತ ಮಹ್ಯಾಂ ಧರ್ಮಾತ್ಮಾ ಪುತ್ರಶೋಕಸಮನ್ವಿತಃ॥ 10-10-7 (64507) ಪತಂತಂ ತಮತಿಕ್ರಂಯ ಪರಿಜಗ್ರಾಹ ಸಾತ್ಯಕಿಃ। ಭೀಮಸೇನೋಽರ್ಜುನಶ್ಚೈವ ಮಾದ್ರೀಪುತ್ರೌ ಚ ಪಾಂಡವೌ॥ 10-10-8 (64508) ಲಬ್ಧಚೇತಾಸ್ತು ಕೌಂತೇಯಃ ಶೋಕವಿಹ್ವಲಯಾ ಗಿರಾ। ಜಿತ್ವಾ ಶತ್ರೂಂಜಿತಃ ಪಶ್ಚಾತ್ಪರ್ಯದೇವಯದಾರ್ತವತ್॥ 10-10-9 (64509) `ಅಗಂಯಾ ಗತಿರರ್ಥಾನಾಂ ಕರ್ಮಣಾಮೀಶ್ವರಸ್ಯ ಚ'। ದುರ್ವಿದಾ ಗತಿರರ್ಥಾನಾಮಪಿ ಯೇ ದಿವ್ಯಚಕ್ಷುಷಃ। ಜೀಯಮಾನಾ ಜಯಂತ್ಯನ್ಯೇ ಜಯಮಾನಾ ವಯಂ ಜಿತಾಃ॥ 10-10-10 (64510) ಹತ್ವಾ ಭ್ರಾತೄನ್ವಯಸ್ಯಾಂಶ್ಚ ಪಿತೄನ್ಪುತ್ರಾನ್ಸುಹೃದ್ಗಣಾನ್। ಬಂಧೂನಮಾತ್ಯಾನ್ಪೌತ್ರಾಂಶ್ಚ ಜಿತ್ವಾ ಸರ್ವಾಂಜಿತಾ ವಯಂ॥ 10-10-11 (64511) ಅನರ್ಥೋ ಹ್ಯರ್ಥಸಂಕಾಶಸ್ತಥಾಽನರ್ಥೋಽರ್ಥದರ್ಶನಃ। ಜಯೋಽಯಮಜಯಾಕಾರೋ ಜಯಸ್ತಸ್ಮಾತ್ಪರಾಜಯಃ॥ 10-10-12 (64512) ಯಜ್ಜಿತ್ವಾ ತಪ್ಯತೇ ಪಶ್ಚಾದಾಪನ್ನ ಇವ ದುರ್ಮತಿಃ। ಕಥಂ ಮನ್ಯೇತ ವಿಜಯಂ ತತೋ ಜಿತತರಃ ಪರೈಃ॥ 10-10-13 (64513) ಯೇಷಾಮರ್ಥಾಯ ಪಾಪಂ ಸ್ಯಾದ್ವಿಜಯಸ್ಯ ಸುಹೃದ್ವಧೈಃ। ನಿರ್ಜಿತೈರಪ್ರಮತ್ತೈರ್ಹಿ ವಿಜಿತಾ ಜಿತಕಾಶಿನಃ॥ 10-10-14 (64514) ಕರ್ಣಿನಾಲೀಕದಂಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ಸ್ವಂಗಜಿಹ್ವಸ್ಯ ಸಂಯುಗೇ। ಚಾಪವ್ಯಾತ್ತಾಸ್ಯರೌದ್ರಸ್ಯ ಜ್ಯಾತಲಸ್ವನನಾದಿನಃ॥ 10-10-15 (64515) ಕ್ರುದ್ಧಸ್ಯ ನರಸಿಂಹಸ್ಯ ಸಂಗ್ರಾಮೇಷ್ವಪಲಾಯಿನಃ। ಯೇ ವ್ಯಮುಂಚಂತ ಕರ್ಣಸ್ಯ ಪ್ರಮಾದಾತ್ತ ಇಮೇ ಹತಾಃ॥ 10-10-16 (64516) ರಥಹದಂ ಶರವರ್ಷೋರ್ಮಿಮಂತಂ ರತ್ನಾಚಿತಂ ವಾಹನಯೋಧಬೃಂದಂ। ಶಕ್ತ್ಯೃಷ್ಟಿಮೀನಧ್ವಜನಾಗನಕ್ರಂ ಶರಾಸನಾವರ್ತಮಹೇಷುಫೇನಂ॥ 10-10-17 (64517) ಸಂಗ್ರಾಮಚಂದ್ರೋದಯವೇಗವೇಲಂ ದ್ರೋಣಾರ್ಣವಂ ಜ್ಯಾತಲನೇಮಿಘೋಷಂ। ಯೇ ತೇರುರುಚ್ಚಾವಚಶಸ್ತ್ರನೌಭಿ-- ಸ್ತೇ ರಾಜಪುತ್ರಾ ನಿಹತಾಃ ಪ್ರಮಾದಾತ್॥ 10-10-18 (64518) ನ ಹಿ ಪ್ರಮಾದಾತ್ಪರಮಸ್ತಿ ಕಶ್ಚ-- ದ್ವಧೋ ನರಾಣಾಮಿಹ ಜೀವಲೋಕೇ। ಪ್ರಮತ್ತಮರ್ಥಾ ಹಿ ನರಂ ಸಮಂತಾ-- ತ್ತ್ಯಜಂತ್ಯನರ್ಥಾಶ್ಚ ಸಮಾವಿಶಂತಿ॥ 10-10-19 (64519) ಧ್ವಜೋತ್ತಮಾಗ್ರೋಚ್ಛ್ರಿತಧೂಮಕೇತುಂ ಶರಾರ್ಚಿಷಂ ದೀಪ್ತಮಹಾಪತಾಕಂ। ಮಹಾಧನುರ್ಜ್ಯಾತಲನೇಮಿಘೋಷಂ ತನುತ್ರನಾನಾವಿಧಶಸ್ತ್ರಹೋಮಂ॥ 10-10-20 (64520) ಮಹಾಚಮೂಕಕ್ಷದವಾಭಿಪನ್ನಂ ಮಹಾಹವೇ ಭೀಷ್ಮಮಹಾದವಾಗ್ನಿಂ। ಯೇ ತೇರುರುಚ್ಚಾವಚಶಸ್ತ್ರವೇಗೈ-- ಸ್ತೇ ರಾಜಪುತ್ರಾ ನಿಹತಾಃ ಪ್ರಮಾದಾತ್॥ 10-10-21 (64521) ನ ಹಿ ಪ್ರಮತ್ತೇನ ನರೇಣ ಶಕ್ಯ-- ಮಾಪ್ತುಂ ವಸು ಶ್ರೀರ್ವಿಪುಲಂ ಯಶೋ ವಾ। ಪಶ್ಯಾಪ್ರಮಾದೇನ ನಿಹತ್ಯ ಶತ್ರೂ-- ನ್ಸರ್ವಾನ್ಮಹೇಂದ್ರಂ ಸುಖಮೇಧಮಾನಂ॥ 10-10-22 (64522) ಇಂದ್ರೋಪಮಾನ್ಪಾರ್ಥಿವಪುತ್ರಪೌತ್ರಾ-- ನ್ಪಶ್ಯಾವಿಶೇಷೇಣ ಹತಾನ್ಪ್ರಮಾದಾತ್। ತೀರ್ತ್ವಾ ಸಮುದ್ರಂ ಜಣಿಜಃ ಸಮೃದ್ವಾ। ಮಗ್ನಾಃ ಕುನದ್ಯಾಮಿವ ಸೀದಮಾನಾಃ॥ 10-10-23 (64523) ಅಮರ್ಷಿತೈರ್ಯೇ ನಿಹತಾ ನರೇಂದ್ರಾ ನಿಃಸಂಶಯಂ ತೇ ತ್ರಿದಿವಂ ಪ್ರಪನ್ನಾಃ। ಕೃಷ್ಣಾಂ ತು ಶೋಚಾಮಿ ಕಥಂ ನು ಸಾಧ್ವೀ ಶೋಕಾರ್ಣವಂ ಸಾ ವಿಷಹಿಷ್ಯತೀತಿ॥ 10-10-24 (64524) ಭಾತೃಂಶ್ಚ ಪುತ್ರಾಂಶ್ಚ ಹತಾನ್ನಿಶಂಯ ಪಾಂಚಾಲಸರಾಜಂ ಪಿತರಂ ಚ ವೃದ್ವಂ। ಧ್ರುವಂ ವಿಸಂಜ್ಞಾ ಪತಿತಾ ಪೃಥಿವ್ಯಾಂ ಸಾ ಶೋಷ್ಯತೇ ಶೋಕಕೃಶಾಂಗಯಷ್ಟಿಃ॥ 10-10-25 (64525) ತಚ್ಛೋಕಜಂ ದುಃಖಮಪಾರಯಂತೀ ಕಥಂ ಭವಿಷ್ಯತ್ಯುಚಿತಾ ಸುಖಾನಾಂ। ರೋರೂಯತೇ ಜ್ಞಾತಿವಧಾಭಿತಪ್ತಾ ಪ್ರದಹ್ವಮಾನೇವ ಹುತಾಶನೇನ॥ 10-10-26 (64526) ಇತ್ಯೇವಮಾರ್ತಃ ಪರಿದೇವಯನ್ಸ ರಾಜಾಜ ಕುರೂಣಾಂ ನಕುಲಂ ಬಭಾಷೇ। ಗಚ್ಛಾನ್ಯೈನಾಮಿಹ ಮಂದಭಾಗ್ಯಾಂ ಸಮಾತೃಪಕ್ಷಾಮಿತಿ ರಾಜಪುತ್ರೀಂ॥ 10-10-27 (64527) ಮಾದ್ರೀಸುತಸ್ತತ್ಪರಿಗೃಹ್ಯ ವಾಕ್ಯಂ ಧರ್ಮೇಣ ಧರ್ಮಪ್ರಥಮಸ್ಯ ರಾಜ್ಞಃ। ಯಯೌ ರಥೇನಾಲಯಮಾಶುದೇವ್ಯಾಃ ಪಾಂಚಾಲರಾಜಸ್ಯ ಚ ಯತ್ರ ದಾರಾಃ॥ 10-10-28 (64528) ಪ್ರಸ್ಥಾಪ್ಯ ಮಾದ್ರೀಸುತಮಾಜಮೀಢಃ ಶೋಕಾರ್ದಿತಸ್ತೈಃ ಸಹಿತಃ ಸುಹೃದ್ಭಿಃ। ರೋರೂಯಮಾಣಃ ಪ್ರಯಯೌ ಸುತಾನಾ-- ಮಾಯೋಧನಂ ಭೂತಗಣಾನುಕೀರ್ಣಂ॥ 10-10-29 (64529) ಸ ತತ್ಪ್ರವಿಶ್ಯಾಶಿವಮುಗ್ರರೂಪಂ ದದರ್ಶ ಪುತ್ರಾನ್ಸುಹೃದಃ ಸಖೀಂಶ್ಚ। ಭೂಮೌ ಶಯಾನಾನ್ರುಧಿರಾರ್ದ್ರಗಾತ್ರಾ-- ನ್ವಿಭಿನ್ನದೇಹಾನ್ಪ್ರಹೃತೋತ್ತಮಾಂಗಾನ್॥ 10-10-30 (64530) ಸ ತಾಂಸ್ತು ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಭೃಶಮಾರ್ತರೂಪೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೋ ಧರ್ಮಭೃತಾಂ ವರಿಷ್ಠಃ। ಉಚ್ಚೈಃ ಪ್ರಚುಕ್ರೋಶ ಚ ಕೌರವಾಗ್ರ್ಯಃ ಪಪಾತ ಚೋರ್ವ್ಯಾಂ ಸಗಣೋ ವಿಸಂಜ್ಞಃ॥ ॥ 10-10-31 (64531) ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವಣಿ ಐಷೀಕಪರ್ವಣಿ ದಶಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 10 ॥

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Footnotes

10-10-8 xxxxxxxxತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಪತಂತಂ॥ 10-10-10 ಅನ್ಯೇ ಶತ್ರವಃ। ಜಯಮಾನಾಃ ಜಯಂತಃ। ಜಿತಾನಾಂ ಜಯೋ ಜಯತಾಂ ಪರಾಜಯಃ ಫಲತೋಽಭೂದಿತಿ ಮಹದಾಶ್ಚರ್ಯಮಿತ್ಯರ್ಥಃ॥ 10-10-13 ಪಶ್ಚಾತ್ಸ ಪಾಪ ಇವ ದುರ್ಮತಿರಿತಿ ಕ.ಪಾಠಃ॥ 10-10-16 ವ್ಯಮುಂಚಂತ ಮುಕ್ತಾಃ। ಕರ್ಣಸ್ಯ ಕರ್ಣಾತ್। ಪ್ರಮಾದಾದಸ್ಮತ್ಕೃತಾದಸಾನ್ನಿಧ್ಯಾತ್॥ 10-10-17 ವಾಹನವಾಜಿಯುಕ್ತಮಿತಿ ಝ.ಪಾಠಃ॥ 10-10-20 ತನುತ್ರಾಣಿ ನಾನಾಷಿಧಾನಿ ಶಸ್ಕರಾಣಿ ಚ ತೇಷಾಂ ಹೋಮಃ ಪ್ರಕ್ಷೇಪೋ ಯತ್ರ ತಂ ತನುತ್ರನಾನಾವಿಧಶಸ್ತ್ರಹೋಮಂ॥ 10-10-21 ಭೀಷ್ಮಮಯಂ ಭೀಷ್ಮಪ್ರಧಾನಂ ಅಗ್ನಿದಾಹಂ। ಭೀಷ್ಮರೂಪೇಣ ಅಗ್ನಿನಾ ದಾಹಮಿತ್ಯರ್ಥಃ॥ 10-10-24 ನಿಹತಾಃ ಶಯಾನಾ ಇತಿ ಝ.ಪಾಠಃ॥ 10-10-10 ದಶಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥
ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 011

॥ ಶ್ರೀಃ ॥

10.11. ಅಧ್ಯಾಯಃ 011

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Topics

ಮಕುಲೇನ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಸಮೋಷಂ ಪ್ರತಿ ದ್ರೌಪಥಾನಯನಂ॥ 1 ॥ ದ್ರೌಪದ್ಯಾ ದ್ರೌಣಿಮಸ್ತಕಮಣಿಹರಣಚೋದಿತೇನ ಭೀಮೇನ ನಕುಲಸಾರಥಿನಾ ರಥೇನ ದ್ರೌಣಿವಭ್ರಾಯ ಪ್ರಸ್ಥಾನಂ॥ 2 ॥

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Text

10-11-0 (64532) ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 10-11-0x (5286) ಸ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ನಿಹತಾನ್ಸಂಖ್ಯೇ ಪುತ್ರಾನ್ಪಾತ್ರೌನ್ಸಖೀಂಸ್ತಥಾ। ಮಹಾದುಃಖಪರೀತಾತ್ಮಾ ಬಭೂವ ಜನಮೇಜಯ॥ 10-11-1 (64533) ತತಸ್ತಸ್ಯ ಮಹಾಞ್ಶೋಕಃ ಪ್ರಾದುರಾಸೀನ್ಮಹಾತ್ಮನಃ। ಸ್ಮರತಃ ಪುತ್ರಪೌತ್ರಾಂಸ್ತಾನ್ಭ್ರಾತೄನ್ಸುಹೃದ ಏವ ಚ॥ 10-11-2 (64534) ತಮಶ್ರುಪರಿಪೂರ್ಣಾಕ್ಷಂ ವೇಪಮಾನಮಚೇತಸಂ। ಸುಹೃದೋ ಭೃಶಸಂವಿಗ್ನಾಃ ಸಾಂತ್ವಯಾಂಚಕ್ರಿರೇ ತದಾ॥ 10-11-3 (64535) `ಕೃತ್ವಾ ತು ವಿಧಿವತ್ತೇಷಾಂ ಪುತ್ರಾಣಾಮಮಿತೌಜಸಾಂ। ಪ್ರೇತಕಾರ್ಯಾಣಿ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಬಭೂವ ಭೃಶದುಃಖಿತಃ'॥ 10-11-4 (64536) ತಸ್ಮಿನ್ಮುಹೂರ್ತೇ ಜವನೈರ್ವಾಜಿಭಿರ್ಹೇಮಮಾಲಿಭಿಃ। ನಕುಲಃ ಕೃಷ್ಣಯಾ ಸಾರ್ಧಮುಪಾಯಾತ್ಪರಮಾರ್ತಯಾ॥ 10-11-5 (64537) ಉಪಪ್ಲಾವ್ಯಂ ಗತಾ ಸಾ ತು ಶ್ರುತ್ವಾ ಸುಮಹದಪ್ರಿಯಂ। ತದಾ ವಿನಾಶಂ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಪುತ್ರಾಣಾಂ ವ್ಯಥಿತೇಂದ್ರಿಯಾ॥ 10-11-6 (64538) ಕಂಪಮಾನೇವ ಕದಲೀ ವಾತೇನಾಭಿಸಮೀರಿತಾ। ಕೃಷ್ಣಾ ರಾಜಾನಮಾಸಾದ್ಯ ಶೋಕಾರ್ತಾ ನ್ಯಪತದ್ಭುವಿ॥ 10-11-7 (64539) ನ ಬಭೌ ವದನಂ ತಸ್ಯಾ ರುದಂತ್ಯಾಃ ಶೋಕಕರ್ಶಿತಂ। ಫುಲ್ಲಪದ್ಮಪಲಾಶಾಕ್ಷ್ಯಾ ಮೇಘಾವೃತ ಇವೋಡುರಾಟ್॥ 10-11-8 (64540) ತತಸ್ತಾಂ ಪತಿತಾಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಸಂರಂಭೀ ಸತ್ಯವಿಕ್ರಮಃ। ವಾಹುಭ್ಯಾಂ ಪರಿಜಗ್ರಾಹ ಸಮುತ್ಪತ್ಯ ವೃಕೋದರಃ॥ 10-11-9 (64541) ಸಾ ಸಮಾಶ್ವಾಸಿತಾ ತೇನ ಭೀಮಸೇನೇನ ಭಾಮಿನೀ। ರುದತೀ ಪಾಂಡವಜ್ಯೇಷ್ಠಮಿದಂ ವಚನಮಬ್ರವೀತ್॥ 10-11-10 (64542) ದಿಷ್ಟ್ಯಾ ರಾಜನ್ನವಾಪ್ಯೇಮಾಮಖಿಲಾಂ ಭೋಕ್ಷ್ಯಸೇ ಮಹೀಂ। ಆತ್ಮಜಾನ್ಕ್ಷತ್ರಧರ್ಮೇಣ ಸಂಪ್ರದಾಯ ಯಮಾಯ ವೈ॥ 10-11-11 (64543) ದಿಷ್ಟ್ಯಾ ಸರ್ವಾಸ್ತ್ರಕುಶಲಂ ಮತ್ತಮಾತಂಗಾಮಿನಂ। ಅವಾಪ್ಯ ಪೃಥಿವೀಂ ಕೃತ್ಸ್ನಾಂ ಸೌಭದ್ರಂ ನ ಸ್ಮರಿಷ್ಯಸಿ॥ 10-11-12 (64544) ಆತ್ಮಜಾನ್ಕ್ಷತ್ರಧರ್ಮೇಣ ಶ್ರುತ್ವಾ ಶೂರಾನ್ನಿಪಾತಿತಾನ್। ಸ್ಥಿತೋ ರಾಜ್ಯೇ ಮಯಾ ಸಾರ್ಧಂ ವಿಹರನ್ನ ಸ್ಮರಿಷ್ಯಸಿ॥ 10-11-13 (64545) ಪ್ರಸುಪ್ತಾನಾಂ ವಧಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ದ್ರೌಣಿನಾ ಪಾಪಕರ್ಮಣಾ। ಶೋಕೋ ಮಾಂ ದಹತೇ ಗಾಢೋ ಹುತಾಶನ ಇವಾಶ್ರಯಂ॥ 10-11-14 (64546) ತಸ್ಯ ಪಾಪಕೃತೋ ದ್ರೌಣೇರ್ನ ಚೇದದ್ಯ ದುರಾತ್ಮನಃ। ಹಿಯತೇ ಸಾನುಬಂಧಸ್ಯ ಯುಧಿ ವಿಕ್ರಂಯ ಜೀವಿತಂ॥ 10-11-15 (64547) ಇಹೈವ ಪ್ರಾಯಮಾಸಿಷ್ಯೇ ತನ್ನಿಬೋಧತ ಪಾಂಡವಾಃ। ನ ಚೇತ್ಫಲಮವಾಪ್ನೋತಿ ದ್ರೌಣಿಃ ಪಾಪಸ್ಯ ಕರ್ಮಣಃ॥ 10-11-16 (64548) ಏವಮಕ್ತ್ವಾ ತತಃ ಕೃಷ್ಣಾ ಪಾಂಡವಂ ಪ್ರತ್ಯುಪಾವಿಶತ್। ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂ ಯಾಜ್ಞಸೇನೀ ಧರ್ಮರಾಜಂ ಯಶಸ್ವಿನೀ॥ 10-11-17 (64549) ದೃಷ್ಟ್ವೋಪವಿಷ್ಟಾಂ ರಾಜಾ ತು ಪಾಂಡವೋ ಮಹಿಷೀಂ ಪ್ರಿಯಾಂ। ಪ್ರತ್ಯುವಾಚ ಸ ಧರ್ಮಾತ್ಮಾ ದ್ರೌಪದೀಂ ಚಾರುದರ್ಶನಾಂ॥ 10-11-18 (64550) ಕ್ಷತ್ರಧರ್ಮೇಣ ಧರ್ಮಜ್ಞೇ ಪ್ರಾಪ್ತಾಸ್ತೇ ನಿಧನಂ ಶುಭೇ। ಪುತ್ರಾಸ್ತೇ ಭ್ರಾತರಶ್ಚೈವ ತಾನ್ನ ಶೋಚಿತುಮರ್ಹಸಿ॥ 10-11-19 (64551) ಸ ಕಲ್ಯಾಣಿ ವನಂ ದುರ್ಗಂ ದೂರಂ ದ್ರೌಣಿರಿತೋ ಗತಃ। ತಸ್ಯ ತ್ವಂ ಪಾತನಂ ಸಂಖ್ಯೇ ಕಥಂ ಜ್ಞಾಸ್ಯಸಿ ಶೋಭನೇ॥ 10-11-20 (64552) ದ್ರೌಪದ್ಯುವಾಚ। 10-11-21x (5287) ದ್ರೋಣಪುತ್ರಸ್ಯ ಸಹಜೋ ಮಣಿಃ ಶಿರಸಿ ಮೇ ಶ್ರುತಃ। ನಿಹತ್ಯ ಸಂಖ್ಯೇ ತಂ ಪಾಪಂ ಪಶ್ಯೇಯಂ ಮಣಿಮಾಹೃತಂ। ದ್ರೌಣೇಃ ಶಿರಸ ಉತ್ಕೃತ್ಯ ಜೀವೇಯಮಿತಿ ಮೇ ಮತಿಃ॥ 10-11-21 (64553) ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಪಾಂಡವಂ ಕೃಷ್ಣಾ ರಾಜಾನಂ ಚಾರುದರ್ಶನಾ। ಭೀಮಸೇನಕರೇ ಸ್ಪೃಷ್ಟ್ವಾ ಕುಪಿತಾ ವಾಕ್ಯಮಬ್ರವೀತ್॥ 10-11-22 (64554) ತ್ರಾತುಮರ್ಹಸಿ ಮಾಂ ಭೀಮ ಕ್ಷತ್ರಧರ್ಮಮನುಸ್ಮರನ್। ಜಹಿ ತಂ ಪಾಪಕರ್ಮಾಣಂ ಶಂಬರಂ ಸಘವಾನಿವ॥ 10-11-23 (64555) ನ ಹಿ ತೇ ವಿಕ್ರಮೇ ತುಲ್ಯಃ ಪುಮಾನಸ್ತೀಹ ಕಶ್ಚನ। ಶ್ರುತಂ ತತ್ಸರ್ವಲೋಕೇಷು ಪರಮವ್ಯಸನೇ ತಥಾ॥ 10-11-24 (64556) ದ್ವೀಪೋಽಭೂಸ್ತ್ವಂ ಹಿ ಪಾರ್ಥಾನಾಂ ನಗರೇ ವಾರಣಾವತೇ। ಹಿಡಿಂಬದರ್ಶನೇ ಚೈವ ತಥಾಂ ತ್ವಮಭವೋ ಗತಿಃ॥ 10-11-25 (64557) ತಥಾ ವಿರಾಟನಗರೇ ಕೀಚಕೇನ ಭೃಶಾರ್ದಿತಾಂ। ಮಾಮಪ್ಯುದ್ವೃತವಾನ್ಕೃಚ್ಛ್ರಾತ್ಪೌಲೋಮೀಂ ಮಘವಾನಿವ॥ 10-11-26 (64558) ಯಥೈತಾನ್ಯಕೃಥಾಃ ಪಾರ್ಥ ಮಹಾಕರ್ಮಾಣಿ ವೈ ಪುರಾ। ತಥಾ ದ್ರೌಣಿಮಮಿತ್ರಘ್ನ ವಿನಿಹತ್ಯ ಸುಖೀ ಭವ॥ 10-11-27 (64559) ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 10-11-28x (5288) ತಸ್ಯಾ ಬಹುವಿಧಂ ದುಃಖಂ ನಿಶಂಯ ಪರಿದೇವಿತಂ। ನ ಚಾಮರ್ಷತ ಕೌಂತೇಯೋ ಭೀಮಸೇನೋ ಮಹಾಬಲಃ॥ 10-11-28 (64560) ಸ ಕಾಂಚನವಿಚಿತ್ರಾಂಗಮಾರುರೋಹ ಮಹಾರಥಂ। ಆದಾಯ ರುಚಿರಂ ಚಿತ್ರಂ ಸಮಾರ್ಗಣಗುಣಂ ಧನುಃ॥ 10-11-29 (64561) ನಕುಲಂ ಸಾರಥಿಂ ಕೃತ್ವಾ ದ್ರೋಣಪುತ್ರವಧೇ ಧೃತಃ। ವಿಸ್ಫಾರ್ಯ ಸಶರಂ ಚಾಪಂ ತೂರ್ಣಮಶ್ವಾನಚೋದಯತ್॥ 10-11-30 (64562) ತೇ ಹಯಾಃ ಪುರುಷವ್ಯಾಘ್ರ ದೀಪ್ಯಮಾನಾಃ ಸ್ವತೇಜಸಾ। ವಹಂತಃ ಸಹಸಾ ಜಗ್ಮುರ್ಹರಯಃ ಶೀಘ್ರಗಾಮಿನಃ॥ 10-11-31 (64563) ಶಿಬಿರಾತ್ಸ್ವಾದ್ಗೃಹೀತ್ವಾ ಸ ರಥಸ್ಯ ಪದಮಚ್ಯುತಃ। `ದ್ರೋಣಪುತ್ರಗತೇನಾಶು ಯಯೌ ಮಾರ್ಗೇಣ ಭಾರತ'॥ ॥ 10-11-32 (64564) ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವಣಿ ಐಷೀಕಪರ್ವಣಿ ಏಕಾದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 11 ॥

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Footnotes

10-11-11 ದಿಷ್ಠ್ಯೇತಿ। ಪುತ್ರನಾಶಾಪೇಕ್ಷಯಾ ರಾಜ್ಯಪ್ರಾಪ್ತಿಸುಖಂ ತವ ಮಹದಿತ್ಯಧಿಕ್ಷೇಪಃ॥ 10-11-11 ಏಕಾದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥
ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 012

॥ ಶ್ರೀಃ ॥

10.12. ಅಧ್ಯಾಯಃ 012

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Topics

ದ್ರೌಣಿಜಿಘಾಂಸಯಾ ಭೀಮೇ ಪ್ರತಿಗತೇ ಕೃಷ್ಣೇನ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂಪ್ರತಿ ದ್ರೌಣಿದೌಶ್ಶೀಲ್ಯಾದಿಕಥನಪೂರ್ವಕಂ ಭೀಮಸ್ಯ ತತೋ ರಕ್ಷಣೀಯತ್ವಕಥನಂ॥ 1 ॥

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Text

10-12-0 (64565) ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 10-12-0x (5289) ತಸ್ಮಿನ್ಪ್ರಯಾತೇ ದುರ್ಧರ್ಷೇ ಯದೂನಾಮೃಷಭಸ್ತತಃ। ಅಬ್ರವೀತ್ಪುಂಡರೀಕಾಕ್ಷಃ ಕುಂತೀಪುತ್ರಂ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂ॥ 10-12-1 (64566) ಏಷ ಪಾಣ಼್ಡವೇ ತೇ ಭ್ರಾತಾ ಪುತ್ರಶೋಕಪರಾಯಣಃ। ಜಿಘಾಂಸುರ್ದ್ರೌಣಿಮಾಕ್ರಂದೇ ಏಕ ಏವಾಭಿಧಾವತಿ॥ 10-12-2 (64567) ಭೀಮಃ ಪ್ರಿಯಸ್ತೇ ಸರ್ವೇಭ್ಯೋ ಭ್ರಾತೃಭ್ಯೋ ಭರತರ್ಷಭ। ತಂ ಕೃಚ್ಛ್ರಗತಮದ್ಯ ತ್ವಂ ಕಸ್ಮಾನ್ನಾಭ್ಯುಪಪದ್ಯಸೇ॥ 10-12-3 (64568) ಯತ್ತದಾಚಷ್ಟ ಪುತ್ರಾಯ ದ್ರೋಣಃ ಪರಪುರಂಜಯಃ। ಅಸ್ತ್ರಂ ಬ್ರಹ್ಮಶಿರೋ ನಾಮ ದಹೇತ ಪೃಥಿವೀಮಪಿ॥ 10-12-4 (64569) ತನ್ಮಹಾತ್ಮಾ ಮಹಾಭಾಗಃ ಕೇತುಃ ಸರ್ವಧನುಷ್ಮತಾಂ। ಪ್ರತ್ಯಪಾಯದಾಚಾರ್ಯಃ ಪ್ರೀಯಮಾಣೋ ಧನಂಜಯಂ॥ 10-12-5 (64570) ತಂ ಪುತ್ರೋಽಪ್ಯೇಕ ಏವೈನಮನ್ವಯಾಚದಮರ್ಷಣಃ। ತತಃ ಪ್ರೋವಾಚ ಪುತ್ರಾಯ ನಾತಿಹೃಷ್ಟಮನಾ ಇವ॥ 10-12-6 (64571) ವಿದಿತಂ ಚಾಪಲಂ ಹ್ಯಾಸೀದಾತ್ಮಜಸ್ಯ ದುರಾತ್ಮನಃ। ಸರ್ವಧರ್ಮವಿದಾಚಾರ್ಯಃ ಸೋಽನ್ವಶಾಸತ್ಸುತಂ ತತಃ॥ 10-12-7 (64572) ಪರಮಾಪದ್ಗತೇನಾಪಿ ನ ಸ್ಮ ತಾತ ತ್ವಯಾ ರಣೇ। ಇದಮಸ್ತ್ರಂ ಪ್ರಯೋಕ್ತವ್ಯಂ ಮಾನುಷೇಷು ವಿಶೇಷತಃ॥ 10-12-8 (64573) ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾನ್ಗುರುಃ ಪುತ್ರಂ ದ್ರೋಣಃ ಪಶ್ಚಾಥೋಕ್ತವಾನ್। ನ ತ್ವಂ ಜಾತು ಸತಾಂ ಮಾರ್ಗೇ ಸ್ಥಾತೇತಿ ಪುರುಷರ್ಷಭ॥ 10-12-9 (64574) ಸ ತದಾಜ್ಞಾಯ ದುಷ್ಟಾತ್ಮಾ ಪಿತುರ್ವಚನಮಪ್ರಿಯಂ। ನಿರಾಶಃ ಸರ್ವಕಲ್ಯಾಣೈಃ ಶೋಕಾತ್ಪರ್ಯಚರನ್ಮಹೀಂ॥ 10-12-10 (64575) ತತಸ್ತದಾ ಕುರುಶ್ರೇಷ್ಠ ವನಸ್ಥೇ ತ್ವಯಿ ಭಾರತ। ಅವಸದ್ದ್ವಾರಕಾಮೇತ್ಯ ವೃಷ್ಣಿಭಿಃ ಪರಮಾರ್ಚಿತಃ॥ 10-12-11 (64576) ಸ ಕದಾಚಿತ್ಸಮುದ್ರಾಂತೇ ವಸಂದ್ವಾರವತೀಮನು। ಏಕ ಏಕಂ ಸಮಾಗಂಯ ಮಾಮುವಾಚ ಹಸನ್ನಿವ॥ 10-12-12 (64577) ಯತ್ತದುಗ್ರಂ ತಪಃ ಕೃಷ್ಣ ಚರನ್ನಮಿತವಿಕ್ರಮಃ। ಅಗಸ್ತ್ಯಾದ್ಭಾರತಾಚಾರ್ಯಃ ಪ್ರತ್ಯಪದ್ಯತ ಮೇ ಪಿತಾ॥ 10-12-13 (64578) ಅಸ್ತ್ರಂ ಬ್ರಹ್ಮಶಿರೋ ನಾಮ ದೇವಗಂಧರ್ವಪೂಜಿತಂ। ತದದ್ಯ ಮಯಿ ದಾಶಾರ್ಹ ಯಥಾ ಪಿತರಿ ಮೇ ತಥಾ॥ 10-12-14 (64579) ಅಸ್ಮತ್ತಸ್ದುಪಾದಾಯ ದಿವ್ಯಮಸ್ತ್ರಂ ಯದೂತ್ತಮ। ಮಮಾಪ್ಯಸ್ರಂ ಪ್ರಯಚ್ಛ ತ್ವಂ ಚಕ್ರಂ ರಿಪುಹಣಂ ರಣೇ॥ 10-12-15 (64580) ಸ ರಾಜನ್ಪ್ರೀಯಮಾಣೇನ ಮಯಾಪ್ಯುಕ್ತಃ ಕೃತಾಂಜಲಿಃ। ಯಾಚಮಾನಃ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ಮತ್ತೋಽಸ್ತ್ರಂ ಭರತರ್ಷಭ॥ 10-12-16 (64581) ದೇವದಾನವಗಂಧರ್ವಮನುಷ್ಯಪತಗೋರಗಾಃ। ನ ಸಮಾ ಮಮ ವೀರ್ಯಸ್ಯ ಶತಾಂಶೇನಾಪಿ ಪಿಂಡಿತಾಃ॥ 10-12-17 (64582) ಇದಂ ಧನುರಿಯಂ ಶಕ್ತಿರಿದಂ ಚಕ್ರಮಿಯಂ ಗದಾ। ಯದ್ಯದಿಚ್ಛಸಿ ಚೇದಸ್ರಂ ಮತ್ತಸ್ತತ್ತದ್ದದಾಮಿ ತೇ॥ 10-12-18 (64583) ಯಚ್ಛಕ್ನೋಷಿ ಸಮುದ್ಯಂತುಂ ಪ್ರಯೋಕ್ತುಮಪಿ ವಾ ರಣೇ। ತದ್ಗೃಹಾಣ ವಿನಾಽಸ್ತ್ರೇಣ ಯನ್ಮೇ ದಾತುಮಭೀಪ್ಸಸಿ॥ 10-12-19 (64584) ಸ ಸುನಾಭಂ ಸಹಸ್ರಾರಂ ವಜ್ರನಾಭಮಯಸ್ಮಯಂ। ವವ್ರೇ ಚಕ್ರಂ ಮಹಾಭಾಗೋ ಮತ್ತಃ ಸ್ಪರ್ಧನ್ಮಯಾ ಸಹ॥ 10-12-20 (64585) ಗೃಹಾಣ ಚಕ್ರಮಿತ್ಯುಕ್ತೋ ಮಯಾ ತು ತದನಂತರಂ। ಜಗ್ರಾಹೋತ್ಪತ್ಯ ಸಹಸಾ ಚಕ್ರಂ ಸವ್ಯೇನ ಪಾಣಿನಾ॥ 10-12-21 (64586) ನ ಚೈನಮಶಕತ್ಸ್ಥಾನಾತ್ಸಂಚಾಲಯಿತುಮಪ್ಯುತ। ಅಥೈನಂ ದಕ್ಷಿಣೇನಾಪಿ ಗ್ರಹೀತುಮುಪಚಕ್ರಮೇ॥ 10-12-22 (64587) ಸರ್ವಯತ್ನೇನ ತೇನಾಪಿ ಗೃಹ್ಯ ನೈನಮಕಂಪಯತ್॥ 10-12-23 (64588) ತತಃ ಸರ್ವಬಲೇನಾಪಿ ಯದೈನಂ ನ ಶಶಾಕ ಹ। ಉದ್ಯಂತುಂ ವಾ ಚಾಲಯಿತುಂ ದ್ರೌಣಿಃ ಪರಮದುರ್ಮನಾಃ। ಕೃತ್ವಾ ಯತ್ನಂ ಪರಿಶ್ರಾಂತಃ ಸ ನ್ಯವರ್ತತ ಭಾರತ॥ 10-12-24 (64589) ನಿವೃತ್ಮನಸಂ ತಸ್ಮಾದಭಿಪ್ರಾಯಾದ್ವಿಚೇತಸಂ। ಅಹಮಾಮಂತ್ರ್ಯ ಸಂವಿಗ್ನಮಶ್ವತ್ಥಾಮಾನಮಬ್ರುವಂ॥ 10-12-25 (64590) ಯಃ ಸ ದೈವಮನುಷ್ಯೇಷು ಪ್ರಮಾಣಂ ಪರಮಂ ಗತಃ। ಗಾಂಡೀವಧನ್ವಾ ಶ್ವೇತಾಶ್ಚಃ ಕಪಿಪ್ರವರಕೇತನಃ॥ 10-12-26 (64591) ಯಃ ಸಾಕ್ಷಾದ್ದೇವದೇವೇಶಂ ಶಿತಿಕಂಠಮುಮಾಪತಿಂ। ದ್ವಂದ್ವಯುದ್ಧೇ ಪುರಾ ಜಿಷ್ಣುಸ್ತೋಷಯಾಮಾಸ ಶಂಕರಂ॥ 10-12-27 (64592) ಯಸ್ಮಾತ್ಪ್ರಿಯತರೋ ನಾಸ್ತಿ ಮಮಾನ್ಯಃ ಪುರುಷೋ ಭುವಿ। ನಾದೇಯಂ ಯಸ್ಯ ಮೇ ಕಿಂಚಿದಪಿ ಪ್ರಾಣಾನ್ಮಹಾತ್ಮನಃ॥ 10-12-28 (64593) ತೇನಾಪಿ ಸುಹೃದಾ ಬ್ರಹ್ಮನ್ಪಾರ್ಥೇನಾಕ್ಲಿಷ್ಟಕರ್ಮಣಾ। ನೋಕ್ಪೂರ್ವಮಿದಂ ವಾಕ್ಯಂ ಯಸ್ತ್ವಂ ಮಾಮಭಿಭಾಷಸೇ॥ 10-12-29 (64594) ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಂ ಮಹದ್ಧೋರಂ ತೀರ್ವಾ ದ್ವಾದಶವಾರ್ಷಿಕಂ। ಹಿಮವತ್ಪಾರ್ಶ್ವಮಾಸ್ಥಾಯ ಯೋ ಮಯಾ ತಪಸಾಽಽರ್ಜಿತಃ॥ 10-12-30 (64595) ಸಮಾನವ್ರತಚಾರಿಣ್ಯಾಂ ರುಕ್ಮಿಣ್ಯಾಂ ಯೋಽನ್ವಜಾಯತ। ಸನತ್ಕುಮಾರಸ್ತೇಜಸ್ವೀ ಪ್ರದ್ಯುಂನೋ ನಾಮ ಮೇ ಸುತಃ॥ 10-12-31 (64596) ತೇನಾಪ್ಯೇತನ್ಮಹದ್ದಿವ್ಯಂ ಚಕ್ರಮಪ್ರತಿಮಂ ರಣೇ। ನ ಪ್ರಾರ್ಥಿತಮಭೂನ್ಮೂಢ ತದಿತಂ ಪ್ರಾರ್ಥಿತಂ ತ್ವಯಾ॥ 10-12-32 (64597) ರಾಮೇಣಾತಿಬಲೇನೈತನ್ನೋಕ್ತಪೂರ್ವಂ ಕದಾಚನ। ನ ಗದೇನ ಸಾಂಬೇನ ಯದಿದಂ ಪ್ರಾರ್ಥಿತಂ ತ್ವಯಾ॥ 10-12-33 (64598) ದ್ವಾರಕಾವಾಸಿಭಿಶ್ಚಾನ್ಯೈರ್ವೃಷ್ಣ್ಯಂಧಕಮಹಾರಥೈಃ। ನೋಕ್ತಪೂರ್ವಮಿದಂ ಕ್ಷುದ್ರಂ ತದಿದಂ ಪ್ರಾರ್ಥಿತಂ ತ್ವಯಾ॥ 10-12-34 (64599) ಭಾರತಾಚಾರ್ಯಪುತ್ರಸ್ತ್ವಂ ಮಾನಿತಃ ಸರ್ವಯಾದವೈಃ। ಚಕ್ರೇಣ ರಥಿನಾಂ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಕಂ ನು ತಾತ ಯುಯುತ್ಸಸೇ॥ 10-12-35 (64600) ಏವಮುಕ್ತೋ ಮಯಾ ದ್ರೌಣಿರ್ಮಾಮಿದಂ ಪ್ರತ್ಯುವಾಚ ಹ। ಪ್ರಯುಜ್ಯ ಭವತೇ ಪೂಜಾಂ ಯೋತ್ಸ್ಯೇ ಕೃಷ್ಣ ತ್ವಯಾ ಸಹ॥ 10-12-36 (64601) ಪ್ರಾರ್ಥಿತಂ ತೇ ಮಯಾ ಚಕ್ರಂ ದೇವದಾನವಪೂಜಿತಂ। ಅಜೇಯಃ ಸ್ಯಾಮಿತಿ ವಿಭೋ ಸತ್ಯಮೇದ್ಬ್ರವೀಮಿ ತೇ॥ 10-12-37 (64602) ಸೋಽಹಂ ತದ್ದುರ್ಲಭಂ ಚಕ್ರಮನವಾಪ್ಯೈವ ಕೇಶವ। ಪ್ರತಿಯಾಸ್ಯಾಮಿ ಗೋವಿಂದ ಶಿವೇನಾಭಿವದಸ್ವ ಮಾಂ॥ 10-12-38 (64603) ಏತತ್ಸುನಾಭಂ ಭೋಜಾನಾಮೃಷಭೇಣ ತ್ವಯಾ ಧೃತಂ। ಚಕ್ರಮಪ್ರತಿಚಕ್ರೇಣ ಭುವಿ ನಾನ್ಯೋಽಭಿಪದ್ಯತೇ॥ 10-12-39 (64604) ಏತಾವದುಕ್ತ್ವಾ ದ್ರೌಣಿರ್ಮಾಂ ಯುಗ್ಯಾನಶ್ವಾಂಧನಾನಿ ಚ। ಆದಾಯೋಪಯಯೌ ಕಾಲೇ ರತ್ನಾನಿ ವವಿಧಾನಿ ಚ॥ 10-12-40 (64605) ಸ ಸಂರಂಭೀ ದುರಾತ್ಮಾ ಚ ಚಪಲಃ ಕ್ರೂರ ಏವ ಚ। ವೇದ ಚಾಸ್ರಂ ಬ್ರಹ್ಮಶಿರಸ್ತಸ್ಮಾದ್ರಕ್ಷ್ಯೋ ವೃಕೋದರಃ॥ ॥ 10-12-41 (64606) ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವಣಿ ಐಷೀಕಪರ್ವಣಿ ದ್ವಾಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 12 ॥

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Footnotes

10-12-11 ಮೇ ಮಹ್ಯಂ ದಾತುಮಿಚ್ಛಸಿ ತೇನ ವಿನಾಪಿ ಗೃಹಾಣ। ತ್ವದೀಯೇಽಸ್ತ್ರೇ ಮಮೇಚ್ಛಾ ನಾಸ್ತೀತಿ ಭಾವಃ॥ 10-12-12 ದ್ವಾದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥
ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 013

॥ ಶ್ರೀಃ ॥

10.13. ಅಧ್ಯಾಯಃ 013

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Topics

ಕೃಷ್ಣಾದಿಭಿರ್ಭಾಗೀರಥೀತೀರೇ ವ್ಯಾಸಸಮೀಪಸಮಾಸೀನದ್ರೌಣಿದರ್ಶನಂ॥ 1 ॥ ತದ್ದರ್ಶಿನಾ ದ್ರೌಣಿನಾ ಅಪಾಂಡವಹೇತೋರ್ಬ್ರಹ್ಮಶಿರೋಸ್ತ್ರಪ್ರಯೋಗಃ॥ 2 ॥

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Text

10-13-0 (64607) ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 10-13-0x (5290) ಏವಮುಕ್ತ್ವಾ ಕುರುಶ್ರೇಷ್ಠಂ ಸರ್ವಯಾದವನಂದನಃ। ಸರ್ವಾಯುಧವರೋಪೇತಮಾರುರೋಹ ರಥೋತ್ತಮಂ॥ 10-13-1 (64608) ಯುಕ್ತಂ ಪರಮಕಾಂಭೋಜೈಸ್ತುರಗೈರ್ಹೇಮಮಾಲಿಭಿಃ। ಉದಿತಾದಿತ್ಯಸಂಕಾಶಂ ಸರ್ವರತ್ನವಿಭೂಷಿತಂ॥ 10-13-2 (64609) ದಕ್ಷಿಣೇ ಹ್ಯಾವಹಚ್ಛೈಬ್ಯಃ ಸುಗ್ರೀವಃ ಸವ್ಯತೋ ಧುರಂ। ಣರ್ಷ್ಣಿವಾಹೌ ತು ತಸ್ಯಾಸ್ತಾಂ ಮೇಘಪುಷ್ಪಬಲಾಹಕೌ॥ 10-13-3 (64610) ವಿಶ್ವಕರ್ಮಕೃತಾ ದಿವ್ಯಾ ರತ್ನಧಾತುವಿಭೂಷಿತಾ। ಉಚ್ಛ್ರಿತಾ ಚ ರಥೇ ತಸ್ಮಿಂಧ್ವಜಯಷ್ಟಿರದೃಶ್ಯತ॥ 10-13-4 (64611) ವೈನತೇಯಃ ಸ್ಥಿತಸ್ತಸ್ಯಾಂ ಪ್ರಭಾಮಂಡಲರಶ್ಮಿವಾನ್॥ ತಸ್ಯ ಸತ್ಯವತಃ ಕೇತುರ್ಭುಜಗಾರಿರದೃಶ್ಯತ॥ 10-13-5 (64612) ಅಥಾರೋಹದ್ಧೃಷೀಕೇಶಃ ಕೇತುಃ ಸರ್ವಧನುಷ್ಮತಾಂ। ಅರ್ಜುನಃ ಸ ಚ ಧರ್ಮಾತ್ಮಾ ಕುರುರಾಜೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ॥ 10-13-6 (64613) ಅಶೋಭೇತಾಂ ಮಹಾತ್ಮಾನೌ ದಾಶಾರ್ಹಮಭಿತಃ ಸ್ಥಿತೌ। ರಥಸ್ಥಂ ಶಾರ್ಂಗಧನ್ವಾನಮಶ್ವಿನಾವಿವ ವಾಸವಂ॥ 10-13-7 (64614) ಉಭಾವಾರೋಪ್ಯ ದಾಶಾರ್ಹಃ ಸ್ಯಂದನಂ ಲೋಕಪೂಜಿತಂ। ಪ್ರತೋದೇನ ಜವೋಪೇತಾನ್ಪರಮಾಶ್ವಾನಚೋದಯತ್॥ 10-13-8 (64615) ತೇ ಹಯಾಃ ಸಹಸೋತ್ಪೇತುರ್ಗೃಹೀತ್ವಾ ಸ್ಯಂದನೋತ್ತಮಂ। ಆಸ್ಥಿತಂ ಪಾಂಡವೇಯಾಭ್ಯಾಂ ಯದೂನಾಮೃಷಭೇಣ ಚ॥ 10-13-9 (64616) ವಹತಾಂ ಶಾರ್ಂಗಧನ್ವಾನಮಶ್ವಾನಾಂ ಶೀಘ್ರಗಾಮಿನಾಂ। ಪ್ರಾದುರಾಸೀನ್ಮಹಾಞ್ಶಬ್ದಃ ಪಕ್ಷಿಣಾಂ ಪತತಾಮಿವ॥ 10-13-10 (64617) ತೇ ಸಮರ್ಥಾ ಮಹಾಬಾಹುಂ ಕ್ಷಣೇನ ಭರತರ್ಷಭ। ಭೀಮಸೇನಂ ಮಹೇಷ್ವಾಸಮನುಸಸ್ರುಃ ಸುವೇಗಿತಾಃ॥ 10-13-11 (64618) ಕ್ರೋಧದೀಪ್ತಂ ತು ಕೌಂತೇಯಂ ದ್ವಿಷದರ್ಥೇ ಸಮುದ್ಯತಂ। ನಾಶಕ್ನುವನ್ವಾರಯಿತುಂ ಸಮೇತ್ಯಾಪಿ ಮಹಾರಥಾಃ॥ 10-13-12 (64619) ಸ ತೇಷಾಮಗ್ರತಃ ಶೂರಃ ಶ್ರೀಮತಾಂ ದೃಢಧನ್ವಿನಾಂ। ಯಯೌ ಭಾಗೀರಥೀತೀರಂ ಹರಿಭಿರ್ಭೃಶವೇಗಿತೈಃ। ಯತ್ರ ಸ ಶ್ರೂಯತೇ ದ್ರೌಣಿಃ ಪುತ್ರಹಂತಾ ದುರಾತ್ಮವಾನ್॥ 10-13-13 (64620) ಸ ದದರ್ಶ ಮಹಾತ್ಮಾನಮುದಕಾಂತೇ ಯಶಸ್ವಿನಂ। ಕೃಷ್ಣದ್ವೈಪಾಯನಂ ವ್ಯಾಸಮಾಸೀನಮೃಷಿಭಿಃ ಸಹ॥ 10-13-14 (64621) ತಂ ಚೈವ ಕ್ರೂರಕರ್ಮಾಣಂ ಘೃತಾಕ್ತಂ ಕುಶಚೀರಿಣಂ। ರಜಸಾ ಧ್ವಸ್ತಮಾಸೀನಂ ದದರ್ಶ ದ್ರೌಣಿಮಂತಿಕೇ॥ 10-13-15 (64622) ತಮಭ್ಯಧಾವತ್ಕೌಂತೇಯಃ ಪ್ರಗೃಹ್ಯ ಸಶರಂ ಧನುಃ। ಭೀಮಸೇನೋ ಮಹಾಬಾಹುಸ್ತಿಷ್ಠತಿಷ್ಠೇತಿ ಚಾಬ್ರವೀತ್॥ 10-13-16 (64623) ತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಭೀಮಕರ್ಮಾಣಂ ಪ್ರಗೃಹೀತಶರಾಸನಂ। ಭ್ರಾತರೌ ಪೃಷ್ಠತಶ್ಚಾಸ್ಯ ಜನಾರ್ದನರಥೇ ಸ್ಥಿತೌ। ವ್ಯಥಿತಾತ್ಮಾಽಭವದ್ದ್ರೌಣಿಃ ಪ್ರಾಪ್ತಂ ಚೇದಮಮನ್ಯತ॥ 10-13-17 (64624) ಸ ತದ್ದಿವ್ಯಮದೀನಾತ್ಮಾ ಪರಮಾಸ್ರಮಚಿಂತಯತ್। ಜಗ್ರಾಹ ಚ ಶರೈಷೀಕಾಂ ದ್ರೌಣಿಃ ಸವ್ಯೇನ ಪಾಣಿನಾ॥ 10-13-18 (64625) ಸ ತಾಮಾಪದಮಾಸಾದ್ಯ ದಿವ್ಯಮಸ್ತ್ರಮುದೈರಯತ್। ಅಮೃಷ್ಯಮಾಣಸ್ತಾಂಛೂರಾಂದಿವ್ಯಾಯುಧಧರಾನ್ಸ್ಥಿತಾನ್। ಅಪಾಂಡವಾಯೇತಿ ರುಷಾ ವಾಚಮುತ್ಸೃಜ್ಯ ದಾರುಣಂ॥ 10-13-19 (64626) ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ರಾಜಶಾರ್ದೂಲ ದ್ರೋಣಪುತ್ರಃ ಪ್ರತಾಪವಾನ್। ಸರ್ವಲೋಕಪ್ರಮೋಹಾರ್ಥಂ ತದಸ್ರಂ ಪ್ರಮುಮೋಚ ಹ॥ 10-13-20 (64627) ತತಸ್ತಸ್ಯಾಮಿಷೀಕಾಯಾಂ ಪಾವಕಃ ಸಮಜಾಯತ। ಪ್ರಧಕ್ಷ್ಯನ್ನಿವ ಲೋಕಾಂಸ್ತ್ರೀನ್ಕಾಲಾನ್ಕಯಮೋಪಮಃ॥ ॥ 10-13-21 (64628) ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವಣಿ ಐಷೀಕಪರ್ವಣಿ ತ್ರಯೋಧಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 13 ॥

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Footnotes

10-13-19 ಅಪಾಂಡವಾಯ ಪಾಣ಼್ಡವಾನಾಮಭಾವಾಯ॥ 10-13-13 ತ್ರಯೋದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥
ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 014

॥ ಶ್ರೀಃ ॥

10.14. ಅಧ್ಯಾಯಃ 014

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Topics

ಅರ್ಜುನೇನ ಕೃಷ್ಣಾಜ್ಞಯಾ ದ್ರೌಣ್ಯಸ್ತ್ರಪ್ರತ್ಯಸ್ತ್ರಪ್ರಯೋಗಃ॥ 1 ॥

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Text

10-14-0 (64629) ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 10-14-0x (5291) ಇಂಗಿತೇನೈವ ದಾಶಾರ್ಹಸ್ತಸ್ಯಾಭಿಪ್ರಾಯಮಾದಿತಃ। ದ್ರೌಣೇರ್ಬುದ್ಧಾ ಮಹಾಬಾಹುರರ್ಜುನಂ ಪ್ರತ್ಯಭಾಷತ॥ 10-14-1 (64630) ಅರ್ಜುನಾರ್ಜುನ ಯದ್ದಿವ್ಯಮಸ್ತ್ರಂ ತೇ ಹೃದಿ ವರ್ತತೇ। ದ್ರೋಣೋಪದಿಷ್ಟಂ ತಸ್ಯಾಯಂ ಕಾಲಃ ಸಂಪ್ರತಿ ಪಾಂಡವ॥ 10-14-2 (64631) ಭ್ರಾತೄಣಾಮಾತ್ಮನಶ್ಚೈವ ಪರಿತ್ರಾಣಾಯ ಭಾರತ। ವಿಸೃಜೈತತ್ತ್ವಮಪ್ಯಾಜಾವಸ್ತ್ರಮಸ್ತ್ರನಿವಾರಣಂ॥ 10-14-3 (64632) ಕೇಶವೇನೈವಮುಕ್ತೋಽಥ ಪಾಂಡವಃ ಪರವೀರಹಾ। ಅವಾತರದ್ರಥಾತ್ತೂರ್ಣಂ ಪ್ರಗೃಹ್ಯ ಸಶರಂ ಧನುಃ॥ 10-14-4 (64633) ಪೂರ್ವಮಾಚಾರ್ಯಪುತ್ರಾಯ ತತೋಽನಂತರಮಾತ್ಮನೇ। ಭ್ರಾತೃಭ್ಯಶ್ಚೈವ ಸರ್ವೇಭ್ಯಃ ಸ್ವಸ್ತೀತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಪರಂತಪಃ॥ 10-14-5 (64634) ದೇವತಾಭ್ಯೋ ನಮಸ್ಕೃತ್ಯ ಗುರುಭ್ಯಶ್ಚೈವ ಸರ್ವಶಃ। ಉತ್ಸಸರ್ಜ ಶಿವಂ ಧ್ಯಾಯನ್ನಸ್ತ್ರಮಸ್ತ್ರೇಣ ಶಾಂಯತಾಂ॥ 10-14-6 (64635) ತತಸ್ತದಸ್ರಂ ಸಹಸಾ ಸೃಷ್ಟಂ ಗಾಂಡೀವಧನ್ವನಾ। ಪ್ರಜಜ್ವಾಲ ಮಹಾರ್ಚಿಷ್ಮದ್ಯುಗಾಂತಾನಲಸನ್ನಿಭಂ॥ 10-14-7 (64636) ತಥೈವ ದ್ರೋಣಪುತ್ರಸ್ಯ ತದಸ್ತ್ರಂ ತಿಗ್ಮತೇಜಸಃ। ಪ್ರಜಜ್ವಾಲ ಮಹಾಜ್ವಾಲಂ ತೇಜೋಮಂಡಲಸಂವೃತಂ॥ 10-14-8 (64637) ನಿರ್ಘಾತಾ ಬಹವಶ್ಚಾಸನ್ಪೇತುರುಲ್ಕಾಃ ಸಹಸ್ರಶಃ। ಮಹದ್ಭಯಂ ಚ ಭೂತಾನಾಂ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಸಮಜಾಯತ॥ 10-14-9 (64638) ಸಶಬ್ದಮಭವದ್ವ್ಯೋಮ ಜ್ವಾಲಾಮಾಲಾಕುಲಂ ಭೃಶಂ। ಚಚಾಲ ಚ ಮಹೀ ಕೃತ್ಸ್ನಾ ಸಪರ್ವತವನದ್ರುಮಾ॥ 10-14-10 (64639) ತಾವಸ್ತ್ರತೇಜಸಾ ಲೋಕಾಂಸ್ತ್ರಾಸಯಂತೌ ತತಃ ಸ್ಥಿತೌ। ಮಹರ್ಷೀ ಸಹಿತೌ ತತ್ರ ದರ್ಶಯಾಮಾಸತುಸ್ತದಾ॥ 10-14-11 (64640) ನಾರದಃ ಸರ್ವಧರ್ಮಾತ್ಮಾ ಭರತಾನಾಂ ಪಿತಾಮಹಃ। ಉಭೌ ಶಮಯಿತುಂ ವೀರೌ ಭಾರದ್ವಾಜಧನಂಜಯೌ॥ 10-14-12 (64641) ತೌ ಮುನೀ ಸರ್ವಧರ್ಮಜ್ಞೌ ಸರ್ವಭೂತಹಿತೈಪಿಣೌ। ದೀಪ್ತಯೋರಸ್ರಯೋರ್ಮಧ್ಯೇ ಸ್ಥಿತೌ ಪರಮತೇಜಸೌ॥ 10-14-13 (64642) ತದಂತರಮನಾಧೃಷ್ಯಾವುಪಗಂಯ ಯಶಸ್ವಿನೌ। ಆಸ್ತಾಮೃಷಿವರೌ ತತ್ರ ಜ್ವಲಿತಾವಿವ ಪಾವಕೌ॥ 10-14-14 (64643) ಪ್ರಾಣಭೃದ್ಭಿರನಾಧೃಷ್ಯೌ ದೇವದಾನವಸಂಮತೌ। ಅಸ್ತ್ರತೇಜಃ ಶಮಯಿತುಂ ಲೋಕಾನಾಂ ಹಿತಕಾಂಯಯಾ॥ 10-14-15 (64644) ಋಷೀ ಊಚತುಃ। 10-14-16x (5292) ಮಹಾಸ್ತ್ರವಿದುಷಃ ಪೂರ್ವೇ ಯೇಽಪ್ಯತೀತಾ ಮಹಾರಥಾಃ। ನೈತದಸ್ರಂ ಮನುಷ್ಯೇಷು ತೈಃ ಪ್ರಯುಕ್ತಂ ಕಥಂಚನ। ಕಿಮಿದಂ ಸಾಹಸಂ ವೀರೌ ಕೃತವಂತೌ ಮಹಾತ್ಯಯಂ॥ ॥ 10-14-16 (64645) ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವಣಿ ಐಷೀಕಪರ್ವಮಿ ಚತುರ್ದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 14 ॥
ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 015

॥ ಶ್ರೀಃ ॥

10.15. ಅಧ್ಯಾಯಃ 015

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Topics

ಅರ್ಜುನೇನ ವ್ಯಾಸನಾರದಭಾವಾನುರೋಧೇನ ಸ್ವಪ್ರಯುಕ್ತಬ್ರಹ್ಮಶಿರೋಸ್ತ್ರಪ್ರತಿಸಂಹಾರಃ॥ 1 ॥ ಕೃಷ್ಣೇನಾಶ್ವತ್ಥಾಮಾನಂ ಪ್ರತಿ ಉತ್ತರಾಗರ್ಭೇ ಐಷೀಕಾಸ್ತ್ರಪಾತೇಽಪಿ ಮೃತಶಿಶೋಃ ಸ್ವೇನ ಸಮುಜ್ಜೀವನಪ್ರತಿಜ್ಞಾ॥ 2 ॥ ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಾಭಾವಾದಸ್ರಪ್ರತಿಸಂಹಾರಾಸಮರ್ಥೇನ ದ್ರೌಣಿನಾ ವ್ಯಾಸಕೃಷ್ಣಾವನಾದೃಸ್ಯ ಪಾಣ್ವಗರ್ಭೇಷ್ವೈಷೀಕಾಸ್ತ್ರೋತ್ಸರ್ಜನಂ॥ 3 ॥

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Text

10-15-0 (64646) ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 10-15-0x (5293) ದೃಷ್ಟೈವ ಮುನಿಶಾರ್ದೂಲೌ ತಾವಗ್ನಿಸಮತೇಜಸೌ। `ಗಾಂಡೀವಧನ್ವಾ ಸಂಚಿಂತ್ಯ ಪ್ರಾಪ್ತಕಾಲಂ ಮಹಾರಥಃ।' ಸಂಜಹಾರ ಶರಂ ದಿವ್ಯಂ ತ್ವರಮಾಣೋ ಧನಂಜಯಃ॥ 10-15-1 (64647) ಉವಾಚ ವಚನಂ ಶ್ರೇಷ್ಠಸ್ತಾವೃಷೀ ಪ್ರಾಂಜಲಿಸ್ತದಾ। ಪ್ರಮುಕ್ತಮಸ್ತ್ರಮಸ್ತ್ರೇಣ ಶಾಂಯತಾಮಿತಿ ವೈ ಮಯಾ॥ 10-15-2 (64648) ಸಂಹೃತೇ ಪರಮಾಸ್ತ್ರೇಽಸ್ಮಿನ್ಸರ್ವಾನಸ್ಮಾನಶೇಷತಃ। ಪಾಪಕರ್ಮಾ ಧ್ರುವಂ ದ್ರೌಣಿಃ ಪ್ರಧಕ್ಷ್ಯತ್ಯಸ್ತ್ರತೇಜಸಾ॥ 10-15-3 (64649) ಯದತ್ರ ಹಿತಮಸ್ಮಾಕಂ ಲೋಕಾನಾಂ ಚೈವ ಸರ್ವಥಾ। ಭವಂತೌ ದೇವಸಂಕಾಶೌ ತಥಾ ಸಂಮಂತುಮರ್ಹತಃ॥ 10-15-4 (64650) ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಸಂಜಹಾರಾಸ್ತ್ರಂ ಪುನರೇವ ಧನಂಜಯಃ। ಸಂಹಾರೋ ದುಷ್ಕರಸ್ಸ್ಯ ದೇವೈರಪಿ ಹಿ ಸಂಯುಗೇ॥ 10-15-5 (64651) ವಿಸೃಷ್ಟಸ್ಯ ರಣೇ ತಸ್ಯ ಪರಮಾಸ್ತ್ರಸ್ಯ ಸಂಗ್ರಹೇ। ಅಶಕ್ತಃ ಪಾಂಡವಾದನ್ಯಃ ಸಾಕ್ಷಾದಪಿ ಶತಕ್ರತುಃ॥ 10-15-6 (64652) ಬ್ರಹ್ಮತೇಜೋದ್ಭವಂ ತದ್ಧಿ ವಿಸೃಷ್ಟಮಕೃತಾತ್ಮನಾ। ನ ಶಕ್ಯಮಾವರ್ತಯಿತುಂ ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯವ್ರತಾದೃತೇ॥ 10-15-7 (64653) ಅಚೀರ್ಣಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯೋ ಯಃ ಸೃಷ್ಟ್ವಾಽಽವರ್ಯತೇ ಪುನಃ। ತದಸ್ತ್ರಂ ಸಾನುಬಂಧಸ್ಯ ಮೂರ್ಧಾನಂ ತಸ್ಯ ಕೃಂತತಿ॥ 10-15-8 (64654) ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ವ್ರತೀ ಚಾಪಿ ದುರವಾಪಮವಾಪ್ಯ ತತ್। ಪರಮವ್ಯಸನಾರ್ತೋಽಪಿ ನಾರ್ಜುನೋಽಸ್ತ್ರಂ ವ್ಯಮುಂಚತ॥ 10-15-9 (64655) ಸತ್ಯವ್ರತಧರಃ ಶೂರೋ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಚ ಪಾಣ಼್ಡವಃ। ಗುರುವರ್ತೀ ಚ ತೇನಾಸ್ತ್ರಂ ಸಂಜಹಾರಾರ್ಜುನಃ ಪುನಃ॥ 10-15-10 (64656) ದ್ರೌಣಿರಪ್ಯಥ ಸಂಪ್ರೇಭ್ಯ ಸೋಽಂತರಾ ತಾವೃಷೀ ಸ್ಥಿತೌ। ನ ಶಶಾಕ ಪುನರ್ಘೋರಮಸ್ತ್ರಂ ಸಂಹರ್ತುಮೋಜಸಾ॥ 10-15-11 (64657) ಅಶಕ್ತಃ ಪ್ರತಿಸಂಹಾರೇ ಪರಮಾಸ್ತ್ರಸ್ಯ ಸಂಯುಗೇ। ದ್ರೌಣಿರ್ದೀನಮನಾ ರಾಜಂದ್ವೈಪಾಯನಮಭಾಷತ॥ 10-15-12 (64658) ಉತ್ತಮವ್ಯಸನಾರ್ತೇನ ಪ್ರಾಣತ್ರಾಣಮಭೀಪ್ಸುನಾ। ಮಯೈತದಸ್ತ್ರಮುತ್ಸೃಷ್ಟಂ ಭೀಮಸೇನಭಯಾನ್ಮುನೇ॥ 10-15-13 (64659) ಅಧರ್ಮಶ್ಚ ಕೃತೋಽನೇನ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಂ ಜಿಘಾಂಸತಾ। ಮಿಥ್ಯಾಚಾರೇಣ ಭಗವನ್ಭೀಮಸೇನೇನ ಸಂಯುಗೇ॥ 10-15-14 (64660) ಅತಃ ಸೃಷ್ಟಮಿದಂ ಬ್ರಹ್ಮನ್ಮಯಾಽಸ್ತ್ರಮಕೃತಾತ್ಮನಾ। ತಸ್ಯ ಭೂಯೋಽಪಿ ಸಂಹಾರಂ ಕರ್ತುಂ ನಾಹಮಿಹೋತ್ಸಹೇ॥ 10-15-15 (64661) ನಿಸೃಷ್ಟಂ ಹಿ ಮಯಾ ದಿವ್ಯಮೇತದಸ್ತ್ರಂ ದುರಾಸದಂ। ಅಪಾಂಡವಾಯೇತಿ ಮುನೇ ವಹ್ನಿತೇಜೋಽನುಮಂತ್ರ್ಯ ವೈ॥ 10-15-16 (64662) ತದಿದಂ ಪಾಂಡವೇಯಾನಾಮಂತಾಯೈವಾಭಿಸಂಹಿತಂ। ಅದ್ಯ ಪಾಂಡುಸುತಾನ್ಸರ್ವಾಂಜೀವಿತಾದ್ವಂಶಯಿಷ್ಯತಿ॥ 10-15-17 (64663) ಕೃತಂ ಪಾಪಮಿದಂ ಬ್ರಹ್ಮನ್ರೋಷಾವಿಷ್ಟೇನ ಚೇತಸಾ। ವಧಮಾಶಾಸ್ಯ ಪಾರ್ಥಾನಾಂ ಮಯಾಸ್ತ್ರಂ ಸೃಜತಾ ರಣೇ॥ 10-15-18 (64664) ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ। 10-15-19 (64665) ಅಸ್ತ್ರಂ ಬ್ರಹ್ಮಶಿರಸ್ತಾತ ವಿದ್ವಾನ್ಪಾರ್ಥೋ ಧನಂಜಯಃ। ಉತ್ಸೃಷ್ಟವಾನಹಿಂಸಾರ್ಥಂ ನ ರೋಷೇಣ ತವಾಹವೇ॥ 10-15-19 (64666) ಅಸ್ತ್ರಮಸ್ತ್ರೇಣ ತು ರಮೇ ತವ ಸಂಶಮಯಿಷ್ಯತಾ। ವಿಸೃಷ್ಟಮರ್ಜುನೇನೇದಂ ಪುನಶ್ಚ ಪ್ರತಿಸಂಹೃತಂ॥ 10-15-20 (64667) ಬ್ರಹ್ಮಾಸ್ತ್ರಮಪ್ಯವಾಪ್ಯೈತದುಪದೇಶಾತ್ಪಿತುಸ್ತವ। ಕ್ಷತ್ರಧರ್ಮಾನ್ಮಹಾಬಾಹುರ್ನಾಕಂಪತ ಧನಂಜಯಃ॥ 10-15-21 (64668) ಏವಂ ಧೃತಿಮತಃ ಸಾಧೋಃ ಸರ್ವಾಸ್ತ್ರವಿದುಷಃ ಸತಃ। ಸಭ್ರಾತೃಬಂಧೋಃ ಕಸ್ಮಾತ್ತ್ವಂ ವಧಮಸ್ಯ ಚಿಕೀರ್ಷಸಿ॥ 10-15-22 (64669) ಅಸ್ತ್ರಂ ಬ್ರಹ್ಮಶಿರೋ ಯತ್ರ ಪರಮಾಸ್ತ್ರೇಣ ವಧ್ಯತೇ। ಸಮಾ ದ್ವಾದಶ ಪರ್ಜನ್ಯಸ್ತದ್ರಾಷ್ಟ್ರಂ ನಾಭಿವರ್ಷತಿ॥ 10-15-23 (64670) ಏತದರ್ಥಂ ಮಹಾಬಾಹುಃ ಶಕ್ತಿಮಾನಪಿ ಪಾಂಡವಃ। ನ ವಿಹನ್ಯಾತ್ತದಸ್ತ್ರಂ ತು ಪ್ರಜಾಹಿತಚಿಕೀರ್ಷಯಾ॥ 10-15-24 (64671) ಪಾಂಡವಾಸ್ತ್ವಂ ಚ ರಾಷ್ಟ್ರಂ ಚ ಸದಾ ಸಂರಕ್ಷ್ಯಮೇವ ನಃ। ತಸ್ಮಾತ್ಸಂಹರ ದಿವ್ಯಂ ತ್ವಮಸ್ತ್ರಮೇನ್ಮಹಾಭುಜ॥ 10-15-25 (64672) ಅರೋಷಸ್ತವ ಚೈವಾಸ್ತು ಪಾರ್ಥಾಃ ಸಂತು ನಿರಾಮಯಾಃ। ನ ಹ್ಯಧರ್ಮೇಣ ರಾಜರ್ಷಿಃ ಪಾಂಡವೋ ಜೇತುಮಿಚ್ಛತಿ। 10-15-26 (64673) ಮಣಿಂ ಚೈವ ಪ್ರಯಚ್ಛಾದ್ಯ ಯಸ್ತೇ ಶಿರಸಿ ತಿಷ್ಠತಿ। ಏತದಾದಾಯ ತೇ ಪ್ರಾಮಾನ್ಪ್ರತಿದಾಸ್ಯಂತಿ ಪಾಂಡವಾಃ॥ 10-15-27 (64674) ದ್ರೌಣಿರುವಾಚ। 10-15-28x (5294) ಪಾಂಡವೈರ್ಯಾನಿ ರತ್ನಾನಿ ಯಚ್ಚಾನ್ಯತ್ಕೌರವೈರ್ಧನಂ। ಅವಾಪ್ತಮಿಹ ತೇಭ್ಯೋಽಯಂ ಮಣಿರ್ಮಮ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ॥ 10-15-28 (64675) ಯಮಾಬಧ್ಯ ಭಯಂ ನಾಸ್ತಿ ಶಸ್ತ್ರವ್ಯಾಧಿಕ್ಷುಧಾಶ್ರಯಂ। ದೇವೇಭ್ಯೋ ದಾನವೇಭ್ಯೋ ವಾ ನಾಗೇಭ್ಯೋ ವಾ ಕಥಂಚನ॥ 10-15-29 (64676) ನ ಚ ರಕ್ಷೋಗಣಭಯಂ ನ ತಸ್ಕರಭಯಂ ತಥಾ। ಏವಂವೀರ್ಯೋ ಮಣಿರಯಂ ನ ಮೇ ತ್ಯಾಜ್ಯಃ ಕಥಂಚನ॥ 10-15-30 (64677) ಯತ್ತು ಮೇ ಭಗವಾನಾಹ ತನ್ಮೇ ಕಾರ್ಯಮನಂತರಂ। ಅಯಂ ಮಣಿರಯಂ ಚಾಹಮಿಷೀಕಾ ತು ಪತಿಷ್ಯತಿ। ಗರ್ಭೇಷು ಪಾಂಡುಪುತ್ರಾಣಾಮುತ್ರಾಯಾಸ್ತಥೋದರೇ॥ 10-15-31 (64678) ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 10-15-32x (5295) ಪ್ರಾಹ ದ್ರೋಣಸುತಂ ತತ್ರ ವ್ಯಾಸಃ ಪರಮದುರ್ಮನಾಃ॥ 10-15-32 (64679) ಏವಂ ಕುರು ನ ಚಾನ್ಯತ್ರ ಬುದ್ಧಿಃ ಕಾರ್ಯಾ ಕಥಂಚನ। ಗರ್ಭೇಷು ಪಾಂಡವೇಯಾನಾಂ ವಿಸೃಜ್ಯೈತದುಪಾರಮ॥ 10-15-33 (64680) `ತಮುವಾಚ ಹೃಷೀಕೇಶಃ ಪಾಂಡವಾನಾಂ ಹಿತೇ ಮತಃ। ಭವಿಷ್ಯಮೇಕಮುತ್ಸೃಜ್ಯ ಗರ್ಭೇಷ್ವಸ್ತ್ರಂ ನಿಪಾತ್ಯತಾಂ॥ 10-15-34 (64681) ಅಹಮೇನಂ ದದಾಂಯೇಷಾಂ ಪಿಂಡದಂ ಕೀರ್ತಿವರ್ಧನಂ। ರಾಜರ್ಷಿಂ ಪುಣ್ಯಕರ್ಮಾಣಮನೇಕಕ್ರತುಯಾಜಿನಂ॥ 10-15-35 (64682) ಏವಂ ಕುರು ನ ಚಾನ್ಯಾ ತೇ ಬುದ್ಧಿಃ ಕಾರ್ಯಾ ಕಥಂಚನ। ಆಗರ್ಭಾತ್ಪಾಂಡವೇಯಾನಾಂ ಕೃತ್ವಾ ಪಾತಂ ವಿನಂಕ್ಷ್ಯತಿ'॥ 10-15-36 (64683) ಏವಂ ಬ್ರುವಾಣಂ ಗೋವಿಂದಂ ವೃಷಭಂ ಸರ್ವಸಾತ್ವತಾಂ। ದ್ರೌಣಿಃ ಪರಮಸಂಕ್ರುದ್ಧಃ ಪ್ರತ್ಯುವಾಚೇದಮುತ್ತರಂ॥ 10-15-37 (64684) ನೈತದೇವಂ ಯದಾತ್ಥ ತ್ವಂ ಪಕ್ಷಪಾತೇನ ಕೇಶವ। ವಚನಾತ್ಪುಂಡರೀಕಾಕ್ಷ ತವ ಮದ್ವಾಕ್ಯಮನ್ಯಥಾ॥ 10-15-38 (64685) ಪತಿಷ್ಯತ್ಯೇತದಸ್ತ್ರಂ ವೈ ಗರ್ಭೇ ತಸ್ಯಾ ಮಯೋದ್ಯತಂ। ವಿರಾಟದುಹಿತುಃ ಕೃಷ್ಣ ಯಂ ತ್ವಂ ರಕ್ಷಿತುಮರ್ಹಸಿ॥ 10-15-39 (64686) ವಾಸುದೇವ ಉವಾಚ। 10-15-40x (5296) ಅಮೋಘಃ ಪರಮಾಸ್ತ್ರಸ್ಯ ಪಾತಸ್ತ್ವದ್ಯ ಭವಿಷ್ಯತಿ। `ಅಭಿಮನ್ಯೋಃ ಸೃಜೈಷೀಕಾಂ ಗರ್ಭಸ್ಥಃ ಶಾಂಯತಾಂ ಶಿಶುಃ॥ 10-15-40 (64687) ಅಹಮೇನಂ ಮೃತಂ ಜಾತಂ ಜೀವಯಿಷ್ಯಾಮಿ ಬಾಲಕಂ'। ಸ ತು ಗರ್ಭೋ ಮೃತೋ ಜಾತೋ ದೀರ್ಘಮಾಯುರವಾಪ್ಸ್ಯತಿ॥ 10-15-41 (64688) `ಇತ್ಯುಕ್ತಃ ಪ್ರತ್ಯುವಾಚೈನಂ ದ್ರೋಣಪುತ್ರಃ ಸ್ಮಯನ್ನಿವ। ಯದ್ಯಸ್ತ್ರದಗ್ಧಂ ಗೋವಿಂದ ಜೀವಯಸ್ಯೇವಮಸ್ತ್ವಿತಿ'॥ 10-15-42 (64689) ತತಃ ಪರಮಮಸ್ತ್ರಂ ತು ದ್ರೌಣಿರುದ್ಯತಮಾಹವೇ। ದ್ವೈಪಾಯನಮನಾದೃತ್ಯ ಗರ್ಭೇಷು ಪ್ರಮುಮೋಚ ಹ॥ ॥ 10-15-43 (64690) ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವಣಿ ಐಷೀಕಪರ್ವಣಿ ಪಂಚದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 15 ॥

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Footnotes

10-15-8 ಆವರ್ತಯತೇ ಉಪಸಂಹರತಿ॥ 10-15-27 ಏವಂ ಜೀವಿತಮಾದಾಯ ತವ ಯಾಸ್ಯಂತಿ ಪಾಂಡವಾಃ। ಇತಿ ಕ.ಪಾಠಃ॥ 10-15-29 ಮಮ ವಧ್ಯಮಯಂ ನಾಸ್ತೀತಿ ಕ.ಪಾಠಃ॥ 10-15-15 ಪಂಚದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥
ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 016

॥ ಶ್ರೀಃ ॥

10.16. ಅಧ್ಯಾಯಃ 016

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Topics

ಕೃಷ್ಣೇನ ಸ್ವವಚನೋಲ್ಲಂಘನೇನಾಸ್ತ್ರಪ್ರಯೋಕ್ತುರಶ್ವತ್ಥಾಂನಃ ಶಾಪದಾನಾಂ ವ್ಯಾಸೇನ ತದನುಮೋದನಂ ಚ॥ 1 ॥ ಭೀಮೇನ ದ್ರೌಣಿಮಸ್ತಕಮಣಿದಾ ನೇನ ದ್ರೌಪದೀಸಮಾಶ್ವಾಸನಂ॥ 2 ॥ ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇಣ ದ್ರೌಪದೀವಚನಾತ್ಸ್ವಮಸ್ತಕೇ ತನ್ಮಣಿಧಾರಣಂ॥ 3 ॥

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Text

10-16-0 (64691) ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 10-16-0x (5297) ತದಾಜ್ಞಾಯ ಹೃಷೀಕೇಶೋ ವಿಕೃಷ್ಟಂ ಪಾಪಕರ್ಮಣಾ। ಹೃಷ್ಯಮಾಣ ಇದಂ ವಾಕ್ಯಂ ದ್ರೌಣಿಂ ಪ್ರತ್ಯಬ್ರವೀತ್ತದಾ॥ 10-16-1 (64692) ವಿರಾಟಸ್ಯ ಸುತಾಂ ಪೂರ್ವಂ ಸ್ನುಷಾಂ ಗಾಂಡೀವಧನ್ವನಃ। ಉಪಪ್ಲಾವ್ಯಗತಾಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಋತವಾಗ್ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽಬ್ರವೀತ್॥ 10-16-2 (64693) ಪರಿಕ್ಷೀಣೇಷು ಕುರುಷು ಪುತ್ರಸ್ತವ ಭವಿಷ್ಯತಿ। ಏತದಸ್ಯ ಪರಿಕ್ಷಿತ್ತ್ವಂ ಗರ್ಭಸ್ಥಸ್ಯ ಭವಿಷ್ಯತಿ॥ 10-16-3 (64694) ತಸ್ಯ ತದ್ವಚನಂ ಸಾಧೋಃ ಸತ್ಯಮೇದ್ಭವಿಷ್ಯತಿ। ಪರಿಕ್ಷಿದ್ಭವಿತಾ ಹ್ಯೇಷಾಂ ಪುನರ್ವಂಶಕರಃ ಸುತಃ॥ 10-16-4 (64695) ತ್ವಾಂ ತು ಕಾಪುರುಷಂ ಪಾಪಂ ವಿಂದುಃ ಸರ್ವೇ ಮನೀಷಿಣಃ। ಅಸಕೃತ್ಪಾಪಕರ್ಮಾಣಂ ಬಾಲಜೀವಿತಘಾತಕಂ॥ 10-16-5 (64696) ತಸ್ಮಾತ್ತ್ವಮಸ್ಯ ಪಾಪಸ್ಯ ಕರ್ಮಣಃ ಫಲಮಾಪ್ನುಹಿ। ತ್ರೀಣಿ ವರ್ಷಸಹಸ್ರಾಣಿ ಚರಿಷ್ಯಸಿ ಮಹೀಮಿಮಾಂ॥ 10-16-6 (64697) ಅಪ್ರಾಪ್ನುವನ್ಕ್ವಚಿತ್ಕಾಂಚಿತ್ಸಂವಿದಂ ಜಾತು ಕೇನಚಿತ್। ನಿರ್ಜನಾನಸಹಾಯಸ್ತ್ವಂ ದೇಶಾನ್ಪ್ರವಿಚರಿಷ್ಯಸಿ॥ 10-16-7 (64698) ಭವಿತ್ರೀ ನ ಹಿ ತೇ ಕ್ಷುದ್ರ ಜನಮಧ್ಯೇಷು ಸಂಸ್ಥಿತಿಃ। ಪೂಯಶೋಣಿಗಂಧೀ ಚ ದುರ್ಗಕಾಂತಾರಸಂಶ್ರಯಃ। 10-16-8 (64699) ವಿಚರಿಷ್ಯಸಿ ಪಾಪಾತ್ಮಂಶ್ಚಿರಮೇಕೋ ವಸುಂಧರಾಂ॥ ವಯಃ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಪರಿಕ್ಷಿತ್ತುಂ ದೇವವ್ರತಮವಾಪ್ಯ ಚ। 10-16-9 (64700) ಕೃಪಾಚ್ಛಾರದ್ವತಾಚ್ಛೂರಃ ಸರ್ವಾಸ್ತ್ರಾಣ್ಯುಪಪತ್ಸ್ಯತೇ॥ ವಿದಿತ್ವಾ ಪರಮಾಸ್ತ್ರಾಣಿ ಕ್ಷತ್ರಧರ್ಮವ್ರತೇ ಸ್ಥಿತಃ। 10-16-10 (64701) ಷಷ್ಟಿಂ ವರ್ಷಾಮಿ ಧರ್ಮಾತ್ಮಾ ವಸುಧಾಂ ಪಾಲಯಿಷ್ಯತಿ॥ ಇತಶ್ಚೋರ್ಧ್ವಂ ಮಹಾಬಾಹುಃ ಕುರುರಾಜೋ ಭವಿಷ್ಯತಿ। 10-16-11 (64702) ಪರಿಕ್ಷಿನ್ನಾಮ ನೃಪತಿರ್ಮಿಷತಸ್ತೇ ಸುದುರ್ಮತೇ॥ [ಅಹಂ ತಂ ಜೀವಯಿಷ್ಯಾಮಿ ದಗ್ಧಂ ಶಸ್ತ್ರಾಗ್ನಿತೇಜಸಾ]। 10-16-12 (64703) ಪಶ್ಯ ಮೇ ತಪಸೋ ವೀರ್ಯಂ ಸತ್ಯಸ್ಯ ಚ ನರಾಧಮ॥ 10-16-13 (64704) ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ। ಯಸ್ಮಾದನಾದೃತ್ಯ ಕೃತಂ ತ್ವಯಾಽಸ್ಮಾನ್ಕರ್ಮ ದಾರುಣಂ। ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಯ ಸತಶ್ಚೇದಂ ವೃತ್ತಮನ್ಯಾಯವರ್ತಿನಃ॥ 10-16-13x (5298) ತಸ್ಮಾದ್ಯದ್ದೇವಕೀಪುತ್ರ ಉಕ್ವಾನುತ್ತಮಂ ವಚಃ। ಆಲೋಕಾತ್ತವ ತದ್ಭಾವಿ ಕ್ಷುದ್ರಕರ್ಮನ್ವ್ರಜೇತಿ ಹ॥ 10-16-14 (64705) ಅಶ್ವತ್ಥಾಮೋವಾಚ। 10-16-15x (5299) ಸಹೈವ ಭವತಾ ಬ್ರಹ್ಮನ್ಸ್ಥಾಸ್ಯಾಮಿ ಪುರುಷೇಷ್ವಿಹ। ಸತ್ಯವಾಗಸ್ತು ಭಗವಾನಯಂ ಚ ಪುರುಷೋತ್ತಮಃ॥ 10-16-15 (64706) ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 10-16-16x (5300) ಪ್ರದಾಯಾಥ ಮಣಿಂ ದ್ರೌಣಿಃ ಪಾಂಡವಾನಾಂ ಮಹಾತ್ಮನಾಂ। ಜಗಾಮ ವಿಮನಾಸ್ತೇಷಾಂ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಪಶ್ಯತಾಂ ವನಂ॥ 10-16-16 (64707) ಪಾಂಡವಾಶ್ಚ ಸದಾಶಾರ್ಹಾಸ್ತಾನೃಷೀನಭಿವಾದ್ಯ ಚ। ಕೃಷ್ಣದ್ವೈಪಾಯನಂ ಚೈವ ನಾರದಂ ಚೈವ ಪರ್ವತಂ॥ 10-16-17 (64708) ದ್ರೋಣಪುತ್ರಸ್ಯ ಸಹಜಂ ಮಣಿಮಾದಾಯ ಸತ್ವರಾಃ। ದ್ರೌಪದೀಮಭ್ಯಧಾವಂತ ಪ್ರಾಯೋಪೇತಾಂ ಮನಸ್ವಿನೀಂ॥ 10-16-18 (64709) ವೈಶಂಪಯನ ಉವಾಚ। 10-16-19x (5301) ತತಸ್ತೇ ಪುರುಷವ್ಯಾಘ್ರಾಃ ಸದಶ್ವೈರನಿಲೋಪಮೈಃ। ಅಭ್ಯಯುಃ ಸಹದಾಶಾರ್ಹಾಃ ಶಿಬಿರಂ ಪುನರೇವ ಹಿ॥ 10-16-19 (64710) ಅವತೀರ್ಯ ರಥೇಭ್ಯಸ್ತು ತ್ವರಮಾಣಾ ಮಹಾರಥಾಃ। ದದೃಶುರ್ದ್ರೌಪದೀಂ ಹೃಷ್ಟಾಮಾರ್ತಾಮಾರ್ತತರಾಃ ಸ್ವಯಂ॥ 10-16-20 (64711) ತಾಮುಪೇತ್ಯ ನಿರಾನಂದಾಂ ದುಃಖಶೋಕಸಮನ್ವಿತಾಂ। ಪರಿವಾರ್ಯ ವ್ಯತಿಷ್ಠಂತ ಪಾಂಡವಾಃ ಸಹಕೇಶವಾಃ॥ 10-16-21 (64712) ತತೋ ರಾಜ್ಞಾಽಭ್ಯನುಜ್ಞಾತೋ ಭೀಮಸೇನೋ ಮಹಾಬಲಃ। ಪ್ರದದೌ ತಂ ಮಣಿಂ ದಿವ್ಯಂ ವಚನಂ ಚೇದಮಬ್ರವೀತ್॥ 10-16-22 (64713) ಅಯಂ ಭದ್ರೇ ತವ ಮಣಿಃ ಪುತ್ರಹಂತಾ ಜಿತಶ್ಚ ತೇ। ಉತ್ತಿಷ್ಠ ಶೋಕಮುತ್ಸೃಜ್ಯ ಕ್ಷಾತ್ರಧರ್ಮಮನುಸ್ಮರ॥ 10-16-23 (64714) ಪ್ರಯಾಣೇ ವಾಸುದೇವಸ್ಯ ಶಮಾರ್ಥವಸಿತೇಕ್ಷಣೇ। ಯಾನ್ಯುಕ್ತಾನಿ ತ್ವಯಾ ಭೀರು ವಾಕ್ಯಾನಿ ಮಧುಘಾತಿನಿ॥ 10-16-24 (64715) ನೈವ ಮೇ ಪತಯಃ ಸಂತಿ ನ ಪುತ್ರಾ ಭ್ರಾತರೋ ನ ಚ। ನ ವೈ ತ್ವಮಿತಿ ಗೋವಿಂದ ಶಮಮಿಚ್ಛತಿ ರಾಜನಿ॥ 10-16-25 (64716) ಉಕ್ತವತ್ಯಸಿ ತೀವ್ರಾಣಿ ವಾಕ್ಯಾನಿ ಪುರುಷೋತ್ತಮಂ। ಕ್ಷತ್ರಧರ್ಮಾನುರೂಪಾಣಿ ತಾನಿ ಸಂಸ್ಮರ್ತುಮರ್ಹಸಿ॥ 10-16-26 (64717) ಹತೋ ದುರ್ಯೋಧನಃ ಪಾಪೋ ರಾಜ್ಯಸ್ಯ ಪರಿಪಂಥಿಕಃ। ದುಃಶಾಸನಸ್ಯ ರುಧಿರಂ ಪೀತಂ ವಿಸ್ಫುರತೋ ಮಯಾ॥ 10-16-27 (64718) ವೈರಸ್ಯ ಗತಮಾನೃಣ್ಯಂ ನ ಸ್ಮ ವಾಚ್ಯಾ ವಿವಕ್ಷತಾಂ। ಜಿತ್ವಾ ಮುಕ್ತೋ ದ್ರೋಣಪುತ್ರೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ್ಯಾದ್ಗೌರವೇಣ ಚ॥ 10-16-28 (64719) ಯಶೋಽಸ್ಯ ಪತಿತಂ ದೇವಿ ಶರೀರಂ ತ್ವವಶೇಷಿತಂ। ವಿಯೋಜಿತಶ್ಚ ಮಣಿನಾ ಭ್ರಂಶಿತಶ್ಚಾಯುಧಂ ಭುವಿ॥ 10-16-29 (64720) ದ್ರೌಪದ್ಯುವಾಚ। 10-16-30x (5302) ಕೇವಲಾನೃಣ್ಯಮಾಪ್ತಾಽಸ್ಮಿ ಗುರುಪುತ್ರೋ ಗುರುರ್ಮಮ। ಶಿರಸ್ಯೇತಂ ಮಣಿಂ ರಾಜಾ ಗ್ರಹೀತುಮನಘೋಽರ್ಹತಿ॥ 10-16-30 (64721) ತಂ ಗೃಹೀತ್ವಾ ತತೋ ರಾಜಾ ಶಿರಸ್ಯೇವಾಕರೋತ್ತದಾ। ಗುರೋರುಚ್ಛೇಷಮಿತ್ಯೇವ ದ್ರೌಪದ್ಯಾ ವಚನಾದಪಿ॥ 10-16-31 (64722) ತತೋ ದಿವ್ಯಂ ಮಣಿವರಂ ಶಿರಸಾ ಧಾರಯನ್ಪ್ರಭುಃ। ಶುಶುಭೇ ಸ ತದಾ ರಾಜಾ ಸಚಂದ್ರ ಇವ ಪರ್ವತಃ॥ 10-16-32 (64723) ಉತ್ತಸ್ಥೌ ಪುತ್ರಶೋಕಾರ್ತಾ ತತಃ ಕೃಷ್ಣಾ ಮನಸ್ವಿನೀ। ಕೃಷ್ಣಂ ಚಾಪಿ ಮಹಾಬಾಹುಃ ಪರಿಪಪ್ರಚ್ಛ ಧರ್ಮರಾಟ್॥ ॥ 10-16-33 (64724) ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವಣಿ ಐಷೀಕಪರ್ವಣಿ ಷೋಡಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 16 ॥

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Footnotes

10-16-7 ಸಂವಿದಂ ಸಂಲಾಪಂ॥ 10-16-18 ಪ್ರಾಯೋಪೇತಾಂ ಮರಣಾರ್ಥಂ ಯೋ ನಿಯಮಸ್ತೇನೋಪೇತಾಂ॥ 10-16-20 ಹೃಷ್ಟಾಮಶ್ವತ್ಥಾಂನಃ ಪರಾಭವೇನ। ಆರ್ತಾಂ ಪುತ್ರಾದೇಃ ಶೋಕೇನ॥ 10-16-24 ಮಧುಘಾತಿನಿ ಮಧುದೈತ್ಯಹಂತರೀ॥ 10-16-28 ವಿವಕ್ಷತಾಂ ವಕ್ತುಮಿಚ್ಛತಾಂ ವಾಚ್ಯಾಃ ನಿಂದ್ಯಾಃ ನೈವ ಸ್ಮ॥ 10-16-16 ಷೋಡಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥
ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 017

॥ ಶ್ರೀಃ ॥

10.17. ಅಧ್ಯಾಯಃ 017

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Topics

ಯುಧಿಷ್ಠಿರೇಣ ದ್ರೌಣೇರೇಕಸ್ಯ ಬಹುಮಾರಣಶಕ್ತಿಪ್ರಶ್ನೇ ಕೃಷ್ಣೇನ ರುದ್ರಪ್ರಸಾದಾದಿತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ರುದ್ರಮಹಿಮಕಥನಂ॥ 1 ॥

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Text

10-17-0 (64725) ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ। 10-17-0x (5303) ಹತೇಷು ಸರ್ವಸೈನ್ಯೇಷು ಸೌಪ್ತಿಕೈ ತೈ ರಥೈಸ್ತ್ರಿಭಿಃ। ಶೋಚನ್ಯುಧಿಷ್ಠಿರೋ ರಾಜಾ ದಾಶಾರ್ಹಮಿದಮಬ್ರವೀತ್॥ 10-17-1 (64726) ಕಥಂ ನು ಕೃಷ್ಣ ಪಾಪೇನ ಕ್ಷುದ್ರೇಣ ಶಠಬುದ್ಧಿನಾ। ದ್ರೌಣಿನಾ ನಿಹತಾಃ ಸರ್ವೇ ಮಮ ಪುತ್ರಾ ಮಹಾರಥಾಃ॥ 10-17-2 (64727) ತಥಾ ಕೃತಾಸ್ರವಿಕ್ರಾಂತಾಃ ಸಂಗ್ರಾಮೇಷ್ವಪಲಾಯಿನಃ। ದ್ರುಪದಸ್ಯಾತ್ಮಜಾಶ್ಚೈವ ದ್ರೋಣಪುತ್ರೇಣ ಪಾತಿತಾಃ॥ 10-17-3 (64728) ಯಸ್ಯ ದ್ರೋಣೋ ಮಹೇಷ್ವಾಸೋ ನ ಪ್ರಾದಾದಾಹವೇ ಮುಖಂ। ನಿಜಘ್ನೇ ರಥಿನಾಂ ಶ್ರೇಷ್ಠಂ ಧೃಷ್ಟದ್ಯುಂನಂ ಕಥಂ ನು ಸಃ॥ 10-17-4 (64729) ಕಿನ್ನು ತೇನ ಕೃತಂ ಕರ್ಮ ತಥಾಯುಕ್ತಂ ನರರ್ಷಭ। ಯದೇಕಃ ಸಮರೇ ಸರ್ವಾನವಧೀನ್ನೋ ಗುರೋಃ ಸುತಃ॥ 10-17-5 (64730) ಶ್ರೀಭಗವಾನುವಾಚ। 10-17-6x (5304) ನೂನಂ ಸ ದೇವದೇವಾನಾಮೀಶ್ವರೇಶ್ವರಮವ್ಯಯಂ। ಜಗಾಮ ಶರಣಂ ದ್ರೌಣಿರೇಕಸ್ತೇನಾವಧೀದ್ಬಹೂನ್॥ 10-17-6 (64731) ಪ್ರಸನ್ನೋ ಹಿ ಮಹಾದೇವೋ ದದ್ಯಾದಮರತಾಮಪಿ। ವೀರ್ಯಂ ಚ ಗಿರಿಶೋ ದದ್ಯಾದ್ಯೇನೇಂದ್ರಮಪಿ ಶಾತಯೇತ್॥ 10-17-7 (64732) ವೇದಾಹಂ ಹಿ ಮಹಾದೇವಂ ತತ್ತ್ವೇನ ಭರತರ್ಷಭ। ಯಾನಿ ಚಾಸ್ಯಪುರಾಣಾನಿ ಕರ್ಮಾಣಿ ವಿವಿಧಾನಿ ಚ॥ 10-17-8 (64733) ಆದಿರೇಷ ಹಿ ಭೂತಾನಾಂ ಮಧ್ಯಮಂತಶ್ಚ ಭಾರತ। ವಿಚೇಷ್ಟತೇ ಜಗಚ್ಚೇದಂ ಸರ್ವಮಸ್ಯೈವ ಕರ್ಮಣಾ॥ 10-17-9 (64734) ಏವಂ ಸಿಸೃಕ್ಷುರ್ಭೂತಾನಿ ದದರ್ಶ ಪ್ರಥಮಂ ವಿಭುಃ। ಪಿತಾಮಹೋಽಬ್ರವೀಚ್ಚೈನಂ ಭೂತಾನಿ ಸೃಜ ಮಾಚಿರಂ॥ 10-17-10 (64735) ಹರಿಕೇಶಸ್ತಥೇತ್ಯುಕ್ವಾ ದೀರ್ಘದರ್ಶೀ ತದಾ ಪ್ರಭುಃ। ದೀರ್ಘಕಾಲಂ ತಪಸ್ತೇಪೇ ಮಗ್ನೋಽಂಭಸಿ ಮಹಾತಪಾಃ॥ 10-17-11 (64736) ಸುಮಹಾಂತಂ ತತಃ ಕಾಲಂ ಪ್ರತೀಕ್ಷ್ಯೈನಂ ಪಿತಾಮಹಃ। ಸ್ರಷ್ಟಾರಂ ಸರ್ವಭೂತಾನಾಂ ಸಸರ್ಜ ಮನಸಾಽಪರಂ॥ 10-17-12 (64737) ಸೋಽಬ್ರವೀದ್ವಾತರಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಗಿರಿಶಂ ಸುಪ್ತಮಂಭಸಿ। ಯದಿ ಮೇ ನಾಗ್ರಜೋಽಸ್ತ್ಯನ್ಯಸ್ತತಃ ಸ್ರಕ್ಷ್ಯಾಂಯಹಂ ಪ್ರಜಾಃ॥ 10-17-13 (64738) ತಮಬ್ರವೀತ್ಪಿತಾ ನಾಸ್ತಿ ತ್ವದನ್ಯಃ ಪುರುಷೋಽಗ್ರಜಃ। ಸ್ಥಾಣುರೇಷ ಜಲೇ ಮಗ್ನೋ ವಿಸ್ರಬ್ಧಃ ಕುರು ವೈ ಪ್ರಜಾಃ॥ 10-17-14 (64739) ಭೂತಾನ್ಯನ್ವಸೃಜತ್ಸಪ್ತ ದಕ್ಷಃ ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ। ಯೈರಿಮಂ ವ್ಯಕರೋತ್ಸರ್ವಂ ಭೂತಗ್ರಾಮಂ ಚತುರ್ವಿಧಂ॥ 10-17-15 (64740) ತಾಃ ಸೃಷ್ಟಮಾತ್ರಾಃ ಕ್ಷುಧಿತಾಃ ಪ್ರಜಾಃ ಸರ್ವಾಃ ಪ್ರಜಾಪತಿಂ। ಬಿಭಕ್ಷಯಿವೋ ರಾಜನ್ಸಹಸಾ ಪ್ರಾದ್ರವಂಸ್ತದಾ॥ 10-17-16 (64741) ಸ ಭಕ್ಷ್ಯಮಾಣಸ್ತ್ರಾಣಾರ್ಥೀ ಪಿತಾಮಹಮುಪಾದ್ರವತ್। ಆಭ್ಯೋ ಮಾಂ ಭಗವಾಂಸ್ತ್ರಾತು ವೃತ್ತಿರಾಸಾಂ ವಿಧೀಯತಾಂ॥ 10-17-17 (64742) ತತಸ್ತಾಭ್ಯೋ ದದಾವನ್ನಮೋಷಧೀಃ ಸ್ಥಾವರಾಣಿ ಚ। ಜಂಗಮಾನಿ ಚ ಭೂತಾನಿ ದುರ್ಬಲಾನಿ ಬಲೀಯಸಾಂ॥ 10-17-18 (64743) ವಿಹಿತಾನ್ನಾಃ ಪ್ರಜಾಸ್ತಾಸ್ತು ಜಗ್ಮುಸ್ತುಷ್ಟಾ ಯಥಾಗತಂ। ತತೋ ವವೃಧಿರೇ ರಾಜನ್ಪ್ರೀತಿಮತ್ಯಃ ಸ್ವಯೋನಿಷು॥ 10-17-19 (64744) ಭೂತಗ್ರಾಮೇ ವಿವೃದ್ವೇ ತು ಸೃಷ್ಟೇ ದೇವಾಸುರೇ ತದಾ। ಉದತಿಷ್ಠಜ್ಜಲಾಜ್ಜ್ಯೇಷ್ಠಃ ಪ್ರಜಾಶ್ಚೇಮಾ ದದರ್ಶ ಸಃ॥ 10-17-20 (64745) ಬಹುರೂಪಾಃ ಪ್ರಜಾಃ ಸೃಷ್ಟಾ ವಿವೃದ್ಧಾಶ್ಚ ಸ್ವತೇಜಸಾ। ಚುಕ್ರೋಧ ಬಲವದ್ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಲಿಂಗಂ ಸ್ವಂ ಚಾಪ್ಯವಿಧ್ಯತ॥ 10-17-21 (64746) ತತ್ಪ್ರವಿದ್ಧಂ ತಥಾ ಭೂಮೌ ತಥೈವ ಪ್ರತ್ಯತಿಷ್ಠತ। ತಮುವಾಚಾವ್ಯಯೋ ಬ್ರಹ್ಮಾ ವಚೋಭಿಃ ಶಮಯನ್ನಿವ॥ 10-17-22 (64747) ಕಿಂ ಕೃತಂ ಸಲಿಲೇ ಶರ್ವ ಚಿರಕಾಲಸ್ಥಿತೇನ ತೇ। ಕಿಮರ್ಥಂ ಚೇದಮುತ್ಪಾದ್ಯ ಲಿಂಗಂ ಭೂಮೌ ಪ್ರವೇಶಿತಂ॥ 10-17-23 (64748) ಸೋಽಬ್ರವೀಜ್ಜಾತಸಂರಂಭಸ್ತಥಾ ಲೋಕಗುರುರ್ಗುರುಂ। ಪ್ರಜಾಃ ಸೃಷ್ಟಾಃ ಪರೇಣೇಮಾಃ ಕಿಂ ಕರಿಷ್ಯಾಂಯನೇನ ವೈ॥ 10-17-24 (64749) ಪ್ರಜಾಃ ಸೃಷ್ಟಾಃ ಪರೇಣೇಮಾಃ ಪ್ರಜಾರ್ಥಂ ಮೇ ಪಿತಾಮಹ। ಓಷಧ್ಯಃ ಪರಿವರ್ತೇರನ್ಯಥೈವಂ ಸತತಂ ಪ್ರಜಾಃ॥ 10-17-25 (64750) ಏವಮುಕ್ತ್ವಾ ಸ ಸಕ್ರೋಧೋ ಜಗಾಮ ವಿಮನಾ ಭವಃ। ಗಿರೇರ್ಮುಂಜವತಃ ಪಾದಂ ತಪಸ್ತಪ್ತುಂ ಮಹಾತಪಾಃ॥ ॥ 10-17-26 (64751) ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವಣಿ ಐಷೀಕಪರ್ವಣಿ ಸಪ್ತದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 17 ॥
ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವ - ಅಧ್ಯಾಯ 018

॥ ಶ್ರೀಃ ॥

10.18. ಅಧ್ಯಾಯಃ 018

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Topics

ಕೃಷ್ಣೇನ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಂಪ್ರತಿ ರುದ್ರಸ್ಯ ಕೋಪಪ್ರಸಾದಾಕ್ಷ್ಯಾಂ ದೇವಾನಾಂ ಯಜ್ಞನಾಶತತ್ಪ್ರವೃತ್ತಿಕಥನಪೂರ್ವಕಂ ತತ ಏವಾಶ್ವತ್ಥಾಮದ್ವಾರಾ ಪುತ್ರಾದಿವಧ ಸಂಭವಕಥನಂ॥ 1 ॥

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Text

10-18-0 (64752) ಕಶ್ರೀಭಗವಾನುವಾಚ। 10-18-0x (5305) ತತೋ ದೇವಯುಗೇಽತೀತೇ ದೇವಾ ವೈ ಸಮಕಲ್ಪಯನ್। ಯಜ್ಞವೇದಪ್ರಮಾಣೇನ ವಿಧಿವದ್ಯಷ್ಟುಮೀಪ್ಸವಃ॥ 10-18-1 (64753) ಕಲ್ಪಯಾಮಾಸುರಥ ತೇ ಸಾಧನಾನಿ ಹವೀಂಷಿ ಚ। ಭಾಗಾರ್ಹಾ ದೇವತಾಶ್ಚೈವ ಯಜ್ಞಿಯಂ ದ್ರವ್ಯಮೇವ ಚ॥ 10-18-2 (64754) ತಾ ವೈ ರುದ್ರಮಜಾನಂತ್ಯೋ ಯಾಥಾತಥ್ಯೇನ ದೇವತಾಃ। ನಾಕಲ್ಪಯಂತ ದೇವಸ್ಯ ಸ್ಥಾಣೋರ್ಭಾಗಂ ನರಾಧಿಪ॥ 10-18-3 (64755) ಸೋಽಕಲ್ಪ್ಯಮಾನೇ ಭಾಗೇ ತು ಕೃತ್ತಿವಾಸಾ ಮಖೇಽಮರೈಃ। ತಪಸಾ ಯಜ್ಞಮನ್ವಿಚ್ಛಂಧನುರಾದೌ ಸಸರ್ಜ ಹ॥ 10-18-4 (64756) ಲೋಕಯಜ್ಞಃ ಕ್ರಿಯಾಯಜ್ಞೋ ಗೃಹಯಜ್ಞಃ ಸನಾತನಃ। ಪಂಚಭೂತನೃಯಜ್ಞಶ್ಚ ಜಜ್ಞೇ ಸರ್ವಮಿದಂ ಜಗತ್॥ 10-18-5 (64757) ಲೋಕಯಜ್ಞೈರ್ನೃಯಜ್ಞೈಶ್ಚ ಕಪರ್ದೀ ವಿದಧೇ ಧನುಃ। ಧನುಃ ಸೃಷ್ಟಮಭೂತ್ತಸ್ಯ ಷಷ್ಟಿಕಿಷ್ಕುಪ್ರಮಾಣತಃ॥ 10-18-6 (64758) ವಷಟ್ಕಾರೋಽಭವಜ್ಜ್ಯಾ ತು ಧನುಷಸ್ತಸ್ಯ ಭಾರತ। ಯಜ್ಞಾಂಗಾನಿ ಚ ಚತ್ವಾರಿ ತಸ್ಯ ಸನ್ನಹನೇಽಭವನ್॥ 10-18-7 (64759) ತತಃ ಕ್ರುದ್ಧೋ ಮಹಾದೇವಸ್ದುಪಾದಾಯ ಕಾರ್ಮುಕಂ। ಆಜಗಾಮಾಥ ತತ್ರೈವ ಯತ್ರ ದೇವಾಃ ಸಮೀಜಿರೇ॥ 10-18-8 (64760) ತಮಾತ್ಕಾರ್ಮುಕಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಣಮವ್ಯಯಂ। ವಿವ್ಯಥೇ ಪೃಥಿವೀ ದೇವೀ ಪರ್ವತಾಶ್ಚ ಚಕಂಪಿರೇ॥ 10-18-9 (64761) ನ ವವೌ ಪವನಶ್ಚೈವ ನಾಗ್ನಿರ್ಜಜ್ವಾಲ ವೈಧಿತಃ। ವ್ಯಭ್ರಮಚ್ಚಾಪಿ ಸಂವಿಗ್ನಂ ದಿವಿ ನಕ್ಷತ್ರಮಂಡಲಂ॥ 10-18-10 (64762) ನ ಬಭೌ ಭಾಸ್ಕರಶ್ಚಾಪಿ ಸೋಮಃ ಶ್ರೀಮುಕ್ತಮಂಡಲಃ। ತಿಮಿರೇಣಾಕುಲಂ ಸರ್ವಮಾಕಾಶಂ ಚಾಭವೃದ್ವೃತಂ॥ 10-18-11 (64763) ಅಭಿಭೂತಾಸ್ತತೋ ದೇವಾ ವಿಷಯಾನ್ನ ಪ್ರಜಜ್ಞಿರೇ। ನ ಪ್ರತ್ಯಭಾಚ್ಚ ಯಜ್ಞಃ ಸ ದೇವತಾಸ್ತ್ರೇಸಿರೇ ತಥಾ॥ 10-18-12 (64764) ತತಃ ಸ ಯಜ್ಞಂ ವಿವ್ಯಾಧ ರೌದ್ರೇಣ ಹೃದಿ ಪತ್ರಿಣಾ। ಅಪಕ್ರಾನ್ಸ್ತತೋ ಯಜ್ಞೋ ಮೃಗೋ ಭೂತ್ವಾ ಸಪಾವಕಃ॥ 10-18-13 (64765) ಸ ತು ತೇನೈವ ರೂಪೇಣ ದಿವಿಸ್ಥೋ ವೈ ವ್ಯರಾಜತ। ಅನ್ವೀಯಮಾನೋ ರುದ್ರೇಣ ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ನಭಸ್ತಲೇ॥ 10-18-14 (64766) ಅಪಕ್ರಾಂತೇ ತತೋ ಯಜ್ಞೇ ಸಂಜ್ಞಾ ನ ಪ್ರತ್ಯಭಾತ್ಸುರಾನ್। ನಷ್ಟಸಂಜ್ಞೇಷು ದೇವೇಷು ನ ಪ್ರಾಜ್ಞಾಯತ ಕಿಂಚನ॥ 10-18-15 (64767) ತ್ರ್ಯಂಬಕಃ ಸವಿತುರ್ಬಾಹೂ ಭಗಸ್ಯ ನಯನೇ ತಥಾ। ಪೂಷ್ಣಶ್ಚ ದಶನಾನ್ಕ್ರುದ್ಧೋ ಧನುಷ್ಕೋಟ್ಯಾ ವ್ಯಶಾತಯತ್॥ 10-18-16 (64768) ಪ್ರಾದ್ರವನ್ ತತೋ ದೇವಾ ಯಜ್ಞಾಂಗಾನಿ ಚ ಸರ್ವಶಃ। ಕೇಚಿತ್ತತ್ರೈವ ಘೂರ್ಣಂತೋ ಗತಾಸವ ಇವಾಭವನ್॥ 10-18-17 (64769) ಸ ತು ವಿದ್ರಾವ್ಯ ತತ್ಸರ್ವಂ ಶಿತಿಕಂಠೋಽವಹಸ್ಯ ಚ। ಅವಷ್ಟಭ್ಯ ಧನುಷ್ಕೋಟಿಂ ರುರೋಧ ವಿಬುಧಾಂಸ್ತತಃ॥ 10-18-18 (64770) ತತೋ ವಾಗಮರೈರುಕ್ತಾ ಜ್ಯಾಂ ತಸ್ಯ ಧನುಷೋಽಚ್ಛಿನತ್। ಅಥ ತತ್ಸಹಸಾ ರಾಜಂಶ್ಛಿನ್ನಜ್ಯಂ ವಿಸ್ಫುರದ್ಧನುಃ॥ 10-18-19 (64771) ತತೋ ವಿಧನುಷಂ ದೇವಾ ದೇವಶ್ರೇಷ್ಠಮುಪಾಗಮನ್। ಶರಣಂ ಸಹ ಯಜ್ಞೇನ ಪ್ರಸಾದಂ ಚಾಕರೋತ್ಪ್ರಭುಃ॥ 10-18-20 (64772) ತತಃ ಪ್ರಸನ್ನೋ ಭಗವಾನ್ಪ್ರಾಸ್ಯತ್ಕೋಪಂ ಜಲಾಶಯೇ। ಸ ಜಲಂ ಪಾವಕೋ ಭೂತ್ವಾ ಶೋಷಯತ್ಯನಿಶಂ ಪ್ರಭೋ॥ 10-18-21 (64773) ಭಗಸ್ಯ ನಯನೇ ಚೈವ ಬಾಹೂ ಚ ಸವಿತುಸ್ತಥಾ। ಪ್ರಾದಾತ್ಪೂಷ್ಣಶ್ಚ ದಶನಾನ್ಪುನರ್ಯಜ್ಞಾಂಶ್ಚ ಪಾಂಡವ॥ 10-18-22 (64774) ತತಃ ಸುಸ್ಥಮಿದಂ ಸರ್ವಂ ಬಭೂವ ಪುನರೇವ ಹಿ। ಸರ್ವಾಣಿ ಚ ಹವೀಂಷ್ಯಸ್ಯ ದೇವಾ ಭಾಗಮಕಲ್ಪಯನ್॥ 10-18-23 (64775) ತಸ್ಮಿನ್ಕ್ರುದ್ಧೇಽಭವತ್ಸರ್ವಮಸುಸ್ಥಂ ಭುವನಂ ಪ್ರಭೋ। ಪ್ರಸನ್ನೇ ಚ ಪುನಃ ಸುಸ್ಥಂ ಜಗದ್ಭವತಿ ಭಾರತ॥ 10-18-24 (64776) ತತಸ್ತೇ ನಿಹತಾಃ ಸರ್ವೇ ತವ ಪುತ್ರಾ ಮಹಾರಥಾಃ। ಅನ್ಯೇ ಚ ಬಹವಃ ಶೂರಾಃ ಪಾಂಚಾಲಸ್ಯ ಪದಾನುಗಾಃ॥ 10-18-25 (64777) ನ ತನ್ಮನಸಿ ಕರ್ವ್ಯಂ ನ ಚ ತದ್ದ್ರೌಣಿನಾ ಕೃತಂ। ಮಹಾದೇವಪ್ರಸಾದಃ ಸ ಕುರುಕಾರ್ಯಮನಂತರಂ॥ ॥ 10-18-26 (64778)

ಇತಿ ಶ್ರೀಮನ್ಮಹಾಭಾರತೇ ಶತಸಾಹಸ್ರಿಕಾಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಂ ವೈಯಾಸಿಕ್ಯಾಂ ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವಣಿ ಐಷೀಕಪರ್ವಣಿ ಅಷ್ಟಾದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥ 18 ॥ ಸಮಾಪ್ತಂ ಐಷೀಕಪರ್ವ ॥ 2 ॥ ಸೌಪ್ತಿಕಪರ್ವ ಚ ಸಮಾಪ್ತಂ॥ 10 ॥

ಅಸ್ಯಾನನ್ರಂ ಸ್ತ್ರೀಪರ್ವ ಭವಿಷ್ಯತಿ ತಸ್ಯಾಯಮಾದ್ಯಃ ಶ್ಲೋಕಃ। 10-18-1 (64779) 10-18-1x (5306) ಜನಮೇಜಯ ಉವಾಚ। ಹತೇ ದುರ್ಯೋಧನೇ ಚೈವ ಹತೇ ಸೈನ್ಯೇ ಚ ಸರ್ವಶಃ। ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರೋ ಮಹಾರಾಜ ಶ್ರುತ್ವಾ ಕಿಮಕರೋನ್ಮುನೇ॥

Mahabharata - Sauptika Parva - Chapter Footnotes

10-18-5 ಲೋಕಯಜ್ಞೋ ಲೋಕೇಷಣಾ ಸರ್ವೋ ಮಾಂ ಸಾಧುಮೇವ ಜಾನಾತ್ವಿತಿ ವಾಸನಾರೂಪಃ। ಕ್ರಿಯಾಯಜ್ಞಃ ಗರ್ಭಾಧಾನಾದಿಸಂಸ್ಕಾರರೂಪಃ। ಗೃಹಯಜ್ಞಃ ಪತ್ನೀಸಾಧ್ಯಾಗ್ನಿಹೋತ್ರಾದಿಃ। ಪಂಚಭೂತನೃಯಜ್ಞಃ ಪಂಚಭೂತಾನಾಂ ಗುಣೈಃ ಶಬ್ದಾದಿಭಿರ್ಯಾ ನೃಣಾಂ ಪ್ರೀತಿಸ್ತದ್ರೂಪಃ। ವಿಷಯಜಂ ಸುಖಮಿತ್ಯರ್ಥಃ। ಏತೈರೇವ ಚತುರ್ಭಿರ್ಯಜ್ಞೈಃ ಸರ್ವಂ ಜಗತ್ಸೃಷ್ಟಂ॥ 10-18-6 ತತ್ರ ಮಧ್ಯಮಯೋಃ ಶಾಸ್ತ್ರೋಕ್ತಯೋರ್ಯಜ್ಞಯೋರ್ನಾಶಾರ್ಥಂ ಪ್ರಥಮಚರಮಯಜ್ಞಾಭ್ಯಾಮೀಶ್ವರೋ ಧನುಃ ಕೃತವಾನ್ ಕಿಷ್ಕುರ್ಹಸ್ತಃ॥ 10-18-18 ಅಷ್ಟಾದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ॥


AUM shantiH