Kumbhaghonam Edition in Punjabi/Gurumukhi Script
6. ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ
ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 001
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.1. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 001
ਕੁਰੁਕ੍ਸ਼਼ੇਤ੍ਰੇ ਕੁਰੁਪਾਣ੍ਡਵਸੇਨਯੋਃ ਪਰਸ੍ਪਰਸਮਾਗਮਃ|| ੧|| ਉਭਯਪਕ੍ਸ਼਼ੀਯੈਃ ਪਰਸ੍ਪਰੰ ਸਮਯਕਰਣੰ ||੨|| ਸ਼੍ਰੀਵੇਦਵ੍ਯਾਸਾਯ ਨਮਃ ਨਾਰਾਯਣੰ ਨਮਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਨਰੰ ਨਰੋਤ੍ਤਮਮ੍|Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
ਦੇਵੀਂ ਸਰਸ੍ਵਤੀਂ ਚੈਵ ਤਤੋ ਜਯਮੁਦੀਰਯੇਤ੍|| ੧ 6-1-0 (38622)
ਜਨਮੇਜਯ ਉਵਾਚ|
ਕਥੰ ਯੁਯੁਧਿਰੇ ਵੀਰਾਃ ਕੁਰੁਪਾਣ੍ਡਵਸੋਮਕਾਃ
ਪਾਰ੍ਥਿਵਾਸ਼੍ਚ ਮਹਾਤ੍ਮਾਨੋ ਨਾਨਾਦੇਸ਼ਸਮਾਗਤਾਃ|| ੧ 6-1-1 (38623)
ਵੈਸ਼ਮ੍ਪਾਯਨ ਉਵਾਚ
ਯਥਾ ਯੁਯੁਧਿਰੇ ਵੀਰਾਃ ਕੁਰੁਪਾਣ੍ਡਵਸੋਮਕਾਃ|
ਕੁਰੁਕ੍ਸ਼਼ੇਤ੍ਰੇ ਤਪਃਕ੍ਸ਼਼ੇਤ੍ਰੇ ਸ਼੍ਰੁʼਣੁ ਤ੍ਵੰ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵੀਪਤੇ|| ੨ 6-1-2 (38624)
ਤੇ(ਅ)ਵਤੀਰ੍ਯ ਕੁਰੁਕ੍ਸ਼਼ੇਤ੍ਰੰ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ਸਹਸੋਮਕਾਃ|
ਕੌਰਵਾਨਭ੍ਯਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਜਿਗੀਸ਼਼ਨ੍ਤੋ ਮਹਾਬਲਾਃ|| ੩ 6-1-3 (38625)
ਵੇਦਾਧ੍ਯਯਨਸੰਪੰਨਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਯੁਦ੍ਦਾਭਿਨਨ੍ਦਿਨਃ|
ਆਸ਼ੰਸਨ੍ਤੋ ਜਯੰ ਯੁਦ੍ਧੇ ਬਲੇਨਾਭਿਮੁਖਾ ਰਣੇ|| ੪ 6-1-4 (38626)
ਅਭਿਯਾਯ ਚ ਦੁਰ੍ਧਰ੍ਸ਼਼ਾਂ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਸ੍ਯ ਵਾਹਿਨੀਂ|
ਪ੍ਰਾਙ੍ਮੁਖਾਃ ਪਸ਼੍ਚਿਮੇ ਭਾਗੇ ਨ੍ਯਵਸ਼ਨ੍ਤ ਸਸੈਨਿਕਾਃ ੫ 6-1-5 (38627)
ਸ੍ਯਮਨ੍ਤਪਞ੍ਚਕਾਦ੍ਬਾਹ੍ਯੰ ਸ਼ਿਬਿਰਾਣਿ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ|
ਕਾਰਯਾਮਾਸ ਵਿਧਿਵਤ੍ਕੁਨ੍ਤੀਪੁਤ੍ਰੋ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਃ|| ੬ 6-1-6 (38628)
ਸ਼ੂਨ੍ਯੇਵ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵੀ ਸਰ੍ਵਾ ਬਾਲਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧਾਵਸ਼ੇਸ਼਼ਿਤਾ|
ਨਿਰਸ਼੍ਵਪੁਰੁਸ਼਼ੇਵਾਸੀਦ੍ਰਥਕੁਞ੍ਜਰਵਰ੍ਜਿਤਾ|| ੭ 6-1-7 (38629)
ਯਾਵਤ੍ਤਪਤਿ ਸੁਰ੍ਯੋ ਹਿ ਜਮ੍ਬੁਦ੍ਵੀਪਸ੍ਯ ਮਣ੍ਡਲੰ|
ਤਾਵਦੇਵ ਸਮਾਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤੰ ਬਲੰ ਪਾਰ੍ਥਿਵਸਤ੍ਤਮ|| ੮ 6-1-8 (38630)
ਏਕਸ੍ਥਾਃ ਸਰ੍ਵਵਰ੍ਣਾਸ੍ਤੇ ਮਣ੍ਡਲੰ ਬਹੁਯੋਜਨਮ੍ ।
ਪਰ੍ਯਾਕ੍ਰਾਮਨ੍ਤ ਦੇਸ਼ਾਂਸ਼੍ਚ ਨਦੀਃ ਸ਼ੈਲਾਨ੍ਵਨਾਨਿ ਚ ॥ 6-1-9 (38631)
ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੋ ਰਾਜਾ ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ਾਂ ਪੁਰੁਸ਼਼ਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਵ੍ਯਾਦਿਦੇਸ਼ ਸਵਾਹਾਨਾਂ ਭਕ੍ਸ਼਼੍ਯਭੋਜ੍ਯਮਨੁਤ੍ਤਮਮ੍ ॥ 6-1-10 (38632)
ਸੰਜ੍ਞਾਯ ਵਿਵਿਧਾਸ੍ਤਾਤ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਚਕ੍ਰੇ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਃ।
ਏਵੰਵਾਦੀ ਵੇਦਿਤਵ੍ਯਃ ਪਾਣ੍ਡਵੇਯੋ(ਅ)ਯਮਿਤ੍ਯੁਤ ॥ 6-1-11 (38633)
ਅਭਿਜ੍ਞਾਨਾਨਿ ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ਾਂ ਸੰਜ੍ਞਾਸ਼੍ਚਾਭਰਣਾਨਿ ਚ ।
ਯੋਜਯਾਮਾਸ ਕੌਰਵ੍ਯੋ ਯੁਦ੍ਧਕਾਲ ਉਪਸ੍ਥਿਤੇ ॥ 6-1-12 (38634)
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਧ੍ਵਜਾਗ੍ਰੰ ਪਾਰ੍ਥਸ੍ਯ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰੋ ਮਹਾਮਨਾਃ ।
ਸਹ ਸਰ੍ਵੈਰ੍ਮਹੀਪਾਲੈਃ ਪ੍ਰਤ੍ਯਵ੍ਯੂਹਤ ਪਾਣ੍ਡਵਮ੍ ॥ 6-1-13 (38635)
ਪਾਣ੍ਡੁਰੇਣਾਤਪਤ੍ਰੇਣ ਧ੍ਰਿਯਮਾਣੇਨ ਮੂਰ੍ਧਨਿ ।
ਮਧ੍ਯੇ ਨਾਗਸਹਸ੍ਰਸ੍ਯ ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੁʼਭਿਃ ਪਰਿਵਾਰਿਤਃ ॥ 6-1-14 (38636)
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੰ ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾਃ ਪਾਞ੍ਚਾਲਾ ਯੁਦ੍ਧਨਨ੍ਦਿਨਃ ।
ਦਧ੍ਮੁਃ ਪ੍ਰੀਤਾ ਮਹਾਸ਼ਙ੍ਖਾਨ੍ਭੇਰੀਰ੍ਜਘ੍ਨੁਃ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ॥ 6-1-15 (38637)
ਤਤਃ ਪ੍ਰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾਂ ਸ੍ਵਾਂ ਸੇਨਾਮਭਿਵੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਥ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ।
ਬਭੂਵੁਰ੍ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਮਨਸੋ ਵਾਸੁਦੇਵਸ਼੍ਚ ਵੀਰ੍ਯਵਾਨ੍ ॥ 6-1-16 (38638)
ਸ੍ਵਯੋਧਾਨ੍ਹਰ੍ਸ਼਼ਯਨ੍ਤੌ ਚ ਵਾਸੁਦੇਵਧਨਞ੍ਜਯੌ ।
ਦਧ੍ਮਤੁਃ ਪੁਰੁਸ਼਼ਵ੍ਯਾਘ੍ਰੌ ਦਿਵ੍ਯੌ ਸ਼ਙ੍ਖੌ ਰਥੇ ਸ੍ਥਿਤੌ ॥ 6-1-17 (38639)
ਪਾਞ੍ਚਜਨ੍ਯਸ੍ਯ ਸ਼ਙ੍ਖਸ੍ਯ ਦੇਵਦਤ੍ਤਸ੍ਯ ਚੋਭਯੋਃ ।
ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਤੁ ਨਿਨਦੰ ਯੋਧਾਃ ਸ਼ਕ੍ਰੁʼਨ੍ਮੂਤ੍ਰੰ ਪ੍ਰਸੁਸ੍ਰੁਵੁਃ ॥ 6-1-18 (38640)
ਯਥਾ ਸਿੰਹਸ੍ਯ ਨਦਤਃ ਸ੍ਵਨੰ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵੇਤਰੇ ਮ੍ਰੁʼਗਾਃ ।
ਤ੍ਰਯੇਯੁਰ੍ਨਿਨਦੰ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਤਥਾ(ਅ)ਸੀਦਤ ਤਦ੍ਬਲਮ੍ ॥ 6-1-19 (38641)
ਉਦਤਿਸ਼਼੍ਠਦ੍ਰਜੋ ਭੌਮੰ ਨ ਪ੍ਰਾਜ੍ਞਾਯਤ ਕਿੰਚਨ।
ਅਸ੍ਤੰ ਗਤ ਇਵਾਦਿਤ੍ਯਃ ਸੈਨ੍ਯੇਨ ਰਜਸਾ ਵ੍ਰੁʼਤਃ ॥ 6-1-20 (38642)
ਸਵਰ੍ਸ਼਼ ਤਤ੍ਰ ਪਰ੍ਜਨ੍ਯੋ ਮਾਂਸਸ਼ੋਣਿਤਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿਮਾਨ੍।
ਵ੍ਯੁਕ੍ਸ਼਼ਨ੍ਸਰ੍ਵਾਣਿ ਸੈਨ੍ਯਾਨਿ ਤਦਦ੍ਭੁਤਮਿਵਾਭਵਤ੍ ॥ 6-1-21 (38643)
ਵਾਯੁਸ੍ਤਤਃ ਪ੍ਰਾਦੂਰਭੂੰਨੀਚੈਃ ਸ਼ਰ੍ਕਰਕਰ੍ਸ਼਼ਣਃ ।
ਵਿਨਿਘ੍ਨੰਸ੍ਤਾਨ੍ਯਨੀਕਾਨਿ ਸ਼ਤਸ਼ੋ(ਅ)ਥ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ॥ 6-1-22 (38644)
ਉਭੇ ਸੈਨ੍ਯੇ ਚ ਰਾਜੇਨ੍ਦ੍ਰ ਯੁਦ੍ਧਾਯ ਮੁਦਿਤੇ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ਮ੍ ।
ਕੁਰੁਕ੍ਸ਼਼ੇਤ੍ਰੇ ਸ੍ਥਿਤੇ ਯਤ੍ਤੇ ਸਾਗਰਕ੍ਸ਼਼ੁਭਿਤੋਪਮੇ ॥ 6-1-23 (38645)
ਤਯੋਸ੍ਤੁ ਸੇਨਯੋਰਾਸੀਦਦ੍ਭੁਤਃ ਸ ਤੁ ਸੰਗਮਃ ।
ਯੁਗਾਨ੍ਤੇ ਸਮਨੁਪ੍ਰਾਪ੍ਤੇ ਦ੍ਵਯੋਃ ਸਾਗਰਯੋਰਿਵ ॥ 6-1-24 (38646)
ਸ਼ੂਨ੍ਯਾ(ਅ)(ਅ)ਸੀਤ੍ਪ੍ਰੁʼਥਿਵੀ ਸਰ੍ਵਾ ਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧਬਾਲਾਵਸ਼ੇਸ਼਼ਿਤਾ।
ਨਿਰਸ਼੍ਵਪੁਰੁਸ਼਼ੇਵਾਸੀਦ੍ਰਥਕੁਞ੍ਜਰਵਰ੍ਜਿਤਾ।
ਤੇਨ ਸੇਨਾਸਮੂਹੇਨ ਸਮਾਨੀਤੇਨ ਕੌਰਵੈਃ ॥ 6-1-25 (38647)
ਤਤਸ੍ਤੇ ਸਮਯੰ ਚਕ੍ਰੁਃ ਕੁਰੁਪਾਣ੍ਡਵਸੋਮਕਾਃ।
ਧਰ੍ਮਾਨ੍ਸੰਸ੍ਥਾਪਯਾਮਾਸੁਰ੍ਯੁਦ੍ਧਾਨਾਂ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-1-26 (38648)
ਨਿਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤੇ ਵਿਹਿਤੇ ਯੁਦ੍ਧੇ ਸ੍ਯਾਤ੍ਪ੍ਰੀਤਿਰ੍ਨਃ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ।
ਯਥਾਪਰੰ ਯਥਾਯੋਗੰ ਨ ਚ ਸ੍ਯਾਤ੍ਕਸ੍ਯਚਿਤ੍ਪੁਨਃ ॥ 6-1-27 (38649)
ਵਾਚਾ ਯੁਦ੍ਧੇ ਪ੍ਰਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਾਨਾਂ ਵਾਚੈਵ ਪ੍ਰਤਿਯੋਧਨਮ੍ ।
ਨਿਸ਼਼੍ਕ੍ਰਾਨ੍ਤਾਃ ਪ੍ਰੁʼਤਨਾਮਧ੍ਯਾੰਨ ਹਨ੍ਤਵ੍ਯਾਃ ਕਦਾਚਨ ॥ 6-1-28 (38650)
ਰਥੀ ਚ ਰਥਿਨਾ ਯੋਧ੍ਯੋ ਗਜੇਨ ਗਜਧੂਰ੍ਗਤਃ ।
ਅਸ਼੍ਵੇਨਾਸ਼੍ਵੀ ਪਦਾਤਿਸ਼੍ਚ ਪਾਦਾਤੇਨੈਵ ਭਾਰਤ ॥ 6-1-29 (38651)
ਯਥਾਯੋਗੰ ਯਥਾਕਾਮੰ ਯਥੋਤ੍ਸਾਹੰ ਯਥਾਬਲਮ੍ ।
ਸਮਾਭਾਸ਼਼੍ਯ ਪ੍ਰਹਰ੍ਤਵ੍ਯੰ ਨ ਵਿਸ਼੍ਵਸ੍ਤੇ ਨ ਵਿਹ੍ਵਲੇ ॥ 6-1-30 (38652)
ਪਰੇਣ ਸਹ ਸੰਯੁਕ੍ਤਃ ਪ੍ਰਮਤ੍ਤੋ ਵਿਮੁਖਸ੍ਤਥਾ ।
ਕ੍ਸ਼਼ੀਣਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰੋ ਵਿਵਰ੍ਮਾ ਚ ਨ ਹਨ੍ਤਵ੍ਯਃ ਕਦਾਚਨ ॥ 6-1-31 (38653)
ਨ ਸੂਤੇਸ਼਼ੁ ਨ ਧੁਰ੍ਯੇਸ਼਼ੁ ਨ ਚ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰੋਪਨਾਯਿਸ਼਼ੁ ।
ਨ ਭੇਰੀਸ਼ਙ੍ਖਵਾਦੇਸ਼਼ੁ ਪ੍ਰਹਰ੍ਤਵ੍ਯੰ ਕਥੰਚਨ ॥ 6-1-32 (38654)
ਏਵੰ ਤੇ ਸਮਯੰ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਕੁਰੁਪਾਣ੍ਡਵਸੋਮਕਾਃ ।
ਵਿਸ੍ਮਯੰ ਪਰਮੰ ਜਗ੍ਮੁਃ ਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼ਮਾਣਾਃ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ॥ 6-1-33 (38655)
ਨਿਵਿਸ਼੍ਯ ਚ ਮਹਾਤ੍ਮਾਨਸ੍ਤਤਸ੍ਤੇ ਪੁਰੁਸ਼਼ਰ੍ਸ਼਼ਭਾਃ ।
ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਰੂਪਾਃ ਸਮੁਨਸੋ ਬਭੂਵੁਃ ਸਹਸੈਨਿਕਾਃ ॥ ॥ 6-1-34 (38656)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਜਮ੍ਬੂਖਣ੍ਡਵਿਨਿਰ੍ਮਾਣਪਰ੍ਵਣਿ ਪ੍ਰਥਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-1-5 6-1-6 6-1-11 ਤਵ੍ਯਃ ਇਤਿ ਝo ਪਾਠਃ ਤਤ੍ਪਾਠੇ ਏਵਮਿਤਿ। ਏਵੰਵੇਦੀ ਵਿਦ੍ਵਾਨ੍ ਇਤਿ ਅਨ੍ਯੈਃ ਪਾਣ੍ਡਵੇਯੋ ਜ੍ਞਾਤਵ੍ਯ ਇਤ੍ਯੇਤਦਰ੍ਥਮਿਤ੍ਯਰ੍ਥਃ ॥ 6-1-19 ਅਸੀਦ੍ਤ ਅਵਸੰਨਮਭੂਤ੍ ॥ 6-1-23 ਸਾਗਰਕ੍ਸ਼਼ੁਭਿਤੋਪਮੇ ਕ੍ਸ਼਼ੁਭਿਤਸਾਗਰੋਪਮੇ ॥ 6-1-27 ਧਰ੍ਮਸੰਸ੍ਥਾਪਨਮੇਵਾਹ ਯਥਾਪਰਮਿਤਿ। ਯਥਾਯੋਗੰ ਤੁਲ੍ਯਯੋਰ੍ਯੋਗਸ੍ਯਾਨਤਿਕ੍ਰਮਣਾਮ੍। ਯਥਾ ਯੇਨ ਪ੍ਰਕਾਰੇਣ ਅਪਰੰ ਅਨੁਤ੍ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟੰ ਅਨ੍ਯਾਯ੍ਯਮਿਤ੍ਯਰ੍ਥਃ । ਤਥਾ ਨ ਕਸ੍ਯਚਿਤ੍ਤੁਲ੍ਯਯੋਗਾਤਿਕ੍ਰਮਃ ਸ੍ਯਾਦ੍ਤਿ ਭਾਵਃ ॥ 6-1-29 ਗਜਧੂਰ੍ਗਤਃ ਗਜਸ੍ਕਨ੍ਧਗਤਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 002
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.2. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 002
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਸ਼੍ਰੀਵ੍ਯਾਸੇਨ ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰੰਪ੍ਰਤਿ ਯੁਦ੍ਧਦਰ੍ਸ਼ਨਾਯ ਚਕ੍ਸ਼਼ੁਰ੍ਦਾਨਕਥਨਮ੍ ॥ 1 ॥ ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰੇਣ ਯੁਦ੍ਧਸ਼੍ਰਵਣਮਾਤ੍ਰੇ ਪ੍ਰਾਰ੍ਥਿਤੇ ਵ੍ਯਾਸੇਨ ਸਞ੍ਜਯੰਪ੍ਰਤਿ ਯੁਦ੍ਧਿਵਿਸ਼਼ਯੇ ਸਾਰ੍ਵਜ੍ਞਦਾਨਪੂਰ੍ਵਕੰ ਯੁਦ੍ਧਪ੍ਰਕਾਰਕਥਨਨਿਯੋਗਃ ॥ 2 । ਵ੍ਯਾਸੇਨ ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰੰਪ੍ਰਤਿ ਦੁਰ੍ਨਿਮਿਤ੍ਤਪ੍ਰਾਦੁਰ੍ਭਾਵਕਥਨਮ੍ ॥ 3 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-2-0 (38657)
ਵੈਸ਼ਮ੍ਪਾਯਨ ਉਵਾਚ। 6-2-0x (3949)
ਤਤਃ ਪੂਰ੍ਵਾਪਰੇ ਸੈਨ੍ਯੇ ਸਮੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਭਗਵਾਨ੍ਰੁʼਸ਼਼ਿਃ।
ਸਰ੍ਵਵੇਦਵਿਦਾਂ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੋ ਵ੍ਯਾਸਃ ਸਤ੍ਯਵਤੀਸੁਤਃ ॥ 6-2-1 (38658)
ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਤਿ ਰਣੇ ਘੋਰੇ ਭਰਤਾਨਾਂ ਪਿਤਾਮਹਃ ।
ਪ੍ਰਤ੍ਯਕ੍ਸ਼਼ਦਰ੍ਸ਼ੀ ਭਗਵਾਨ੍ਭੂਤਭਵ੍ਯਭਵਿਸ਼਼੍ਯਵਿਤ੍ ॥ 6-2-2 (38659)
ਵੈਚਿਤ੍ਰਵੀਰ੍ਯੰ ਰਾਜਾਨੰ ਰਹਸ੍ਸ੍ਥਮਿਦਮਬ੍ਰਵੀਤ੍ ।
ਸ਼ੋਚਨ੍ਤਮਾਰ੍ਤੰ ਧ੍ਯਾਯਨ੍ਤੰ ਪੁਤ੍ਰਾਣਾਮਨਯੰ ਤਦਾ ॥ 6-2-3 (38660)
ਵ੍ਯਾਸ ਉਵਾਚ। 6-2-4x (3950)
ਰਾਜਨ੍ਪਰਿਕਾਲਾਸ੍ਤੇ ਪੁਤ੍ਰਾਸ਼੍ਚਾਨ੍ਯੇ ਚ ਪਾਰ੍ਥਿਵਾਃ।
ਤੇ ਹਿੰਸਨ੍ਤੀਵ ਸਙ੍ਗ੍ਰਾਮੇ ਸਮਾਸਾਦ੍ਯੇਤਰੇਤਰਮ੍ ॥ 6-2-4 (38661)
ਤੇਸ਼਼ੁ ਕਾਲਪਰੀਤੇਸ਼਼ੁ ਵਿਨਸ਼੍ਯਤ੍ਸ੍ਵੇਵ ਭਾਰਤ ।
ਕਾਲਪਰ੍ਯਾਯਮਾਹਾਯ ਮਾ ਸ੍ਮ ਸ਼ੋਕੇ ਮਨਃ ਕ੍ਰੁʼਥਾ ॥ 6-2-5 (38662)
ਯਦਿ ਚੇਚ੍ਛਸਿ ਸੰਗ੍ਰਾਮੰ ਦ੍ਰੁਸ਼਼੍ਟੁਮੇਨੰ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਚਕ੍ਸ਼਼ੁਰ੍ਦਦਾਨਿ ਤੇ ਪੁਤ੍ਰ ਯੁਦ੍ਧਮੇਤੰਨਿਸ਼ਾਮਯਾ ॥ 6-2-6 (38663)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ। 6-2-7x (3951)
ਨ ਰੋਚਯੇ ਜ੍ਞਾਤਿਵਧੰ ਦ੍ਰਸ਼਼੍ਟੁਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਰ੍ਸ਼਼ਿਸਤ੍ਤਮ। 6-2-7 (38664)
ਯੁਦ੍ਧਮੇਤਤ੍ਤ੍ਵਸ਼ੇਸ਼਼ੇਣ ਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਣੁਯਾਂ ਤਵ ਤੇਜਸਾ ॥ 6-2-7 (38665)
ਵੈਸ਼ਮ੍ਪਾਯਨ ਉਵਾਚ। 6-2-8x (3952)
ਤਸ੍ਮਿੰਨਨਿਚ੍ਛਤਿ ਦ੍ਰਸ਼਼੍ਟੁਂ ਸੰਗ੍ਰਾਮੰ ਸ਼੍ਰੋਤੁਮਿਚ੍ਛਤਿ।
ਵਰਾਣਾਮੀਸ਼੍ਵਰੋ ਵ੍ਯਾਸਃ ਸੰਜਯਾਯ ਵਰੰ ਦਦੌ ॥ 6-2-8 (38666)
ਵ੍ਯਾਸ ਉਵਾਚ। 6-2-9x (3953)
ਏਸ਼਼ ਤੇ ਸੰਜਯੋ ਰਾਜਨ੍ਯੁਦ੍ਧਮੇਤਦ੍ਵਦਿਸ਼਼੍ਯਤਿ।
ਏਤਸ੍ਯ ਸਰ੍ਵੰ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਨ ਪਰੋਕ੍ਸ਼਼ੰ ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਤਿ ॥ 6-2-9 (38667)
ਚਕ੍ਸ਼਼ੁਸ਼਼ਾ ਸੰਜਯੋ ਰਾਜਨ੍ਦਿਵ੍ਯੇਨੈਵ ਸਮਨ੍ਵਿਤਃ ।
ਕਥਯਿਸ਼਼੍ਯਤਿ ਤੇ ਯੁਦ੍ਧੰ ਸਰ੍ਵਜ੍ਞਸ਼੍ਚ ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਤਿ ॥ 6-2-10 (38668)
ਪ੍ਰਕਾਸ਼ੰ ਵਾ(ਅ)ਪ੍ਰਕਾਸ਼ੰ ਵਾ ਦਿਵਾ ਵਾ ਯਦਿ ਵਾ ਨਿਸ਼ਿ ।
ਮਨਸਾ ਚਿਨ੍ਤਿਤਮਪਿ ਸਰ੍ਵੰ ਵੇਤ੍ਸ੍ਯਤਿ ਸੰਜਯਃ ॥ 6-2-11 (38669)
ਨੈਨੰ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਾਣਿ ਭੇਤ੍ਸ੍ਯਨ੍ਤਿ ਨੈਨੰ ਬਾਧਿਸ਼਼੍ਯਤੇ ਸ਼੍ਰਮਃ ।
ਗਾਵਲ੍ਗਣਿਰਯੰ ਜੀਵਨ੍ਯੁਦ੍ਧਾਦਸ੍ਮਾਦ੍ਵਿਮੋਕ੍ਸ਼਼੍ਯਤੇ ॥ 6-2-12 (38670)
ਅਹੰ ਤੁ ਕੀਰ੍ਤਿਮੇਤੇਸ਼਼ਾਂ ਕਰੂਣਾਂ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਚ ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ਾਂ ਪ੍ਰਥਯਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਮਾ ਸ਼ੁਚਃ ॥ 6-2-13 (38671)
ਦਿਸ਼਼੍ਟਮੇਤੰਨਰਵ੍ਯਾਘ੍ਰ ਨਾਭਿਸ਼ੋਚਿਤੁਮਰ੍ਹਸਿ ।
ਨ ਚੈਵ ਸ਼ਕ੍ਯੰ ਸੰਯਨ੍ਤੁਂ ਯਤੋ ਧਰ੍ਮਸ੍ਤਤੋ ਜਯਃ ॥ 6-2-14 (38672)
ਵੈਸ਼ਮ੍ਪਾਯਨ ਉਵਾਚ। 6-2-15x (3954)
ਏਵਮੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਸ ਭਗਵਾਨ੍ਕੁਰੂਣਾਂ ਪ੍ਰਤਿਤਾਮਹਃ ।
ਪੁਨਰੇਵ ਮਹਾਭਾਗੋ ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਮੁਵਾਚ ਹ ॥ 6-2-15 (38673)
ਇਹ ਯੁਦ੍ਧੇ ਮਹਾਰਾਜ ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਤਿ ਮਹਾਨ੍ਕ੍ਸ਼਼ਯਃ ।
ਤਥੇਹ ਚ ਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨਿ ਭਯਦਾਨ੍ਯੁਪਲਕ੍ਸ਼਼ਯੇ ॥ 6-2-16 (38674)
ਸ਼੍ਯੇਨਾ ਗ੍ਰੁʼਧ੍ਰਾਸ਼੍ਚ ਕਾਕਾਸ਼੍ਚ ਕਾਙ੍ਕਾਸ਼੍ਚ ਸਹਿਤਾ ਬਕੈਃ ।
ਸੰਪਤਨ੍ਤਿ ਧ੍ਵਜਾਗ੍ਰੇਸ਼਼ੁ ਸਮਵਾਯਾਂਸ਼੍ਚ ਕੁਰ੍ਵਤੇ ॥ 6-2-17 (38675)
ਅਭ੍ਯਗ੍ਰੰ ਚ ਪ੍ਰਪਸ਼੍ਯਨ੍ਤਿ ਯੁਦ੍ਧਮਾਨਨ੍ਦਿਨੋ ਦ੍ਵਿਜਾਃ ।
ਕ੍ਰਵ੍ਯਾਦਾ ਭਕ੍ਸ਼਼ਯਿਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤਿ ਮਾਂਸਾਨਿ ਗਜਵਾਜਿਨਾਂ ॥ 6-2-18 (38676)
ਕਟਾਕਟੇਤਿ ਵਾਸ਼ਨ੍ਤੋ ਭੈਰਵਾ ਭਯਵੇਦਿਨਃ ।
ਕਙ੍ਕਾਃ ਕ੍ਰੋਸ਼ਨ੍ਤਿ ਮਧ੍ਯਾਹ੍ਨੇ ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਾਮਭਿਤੋ ਦਿਸ਼ੰ ॥ 6-2-19 (38677)
ਉਭੇ ਪੂਰ੍ਵਾਪਰੇ ਸਨ੍ਧ੍ਯੇ ਨਿਤ੍ਯੰ ਪਸ਼੍ਯਾਮਿ ਭਾਰਤ ।
ਉਦਯਾਸ੍ਤਮਨੇ ਸੂਰ੍ਯੰ ਕਬਨ੍ਧੈਃ ਪਰਿਵਾਰਿਤਮ੍ ॥ 6-2-20 (38678)
ਸ਼੍ਵੇਤਲੋਹਿਤਪਰ੍ਯਨ੍ਤਾਃ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਾਗ੍ਰੀਵਾਃ ਸਵਿਦ੍ਯੁਤਃ ।
ਤ੍ਰਿਵਰ੍ਣਾਃ ਪਰਿਘਾਃ ਸਨ੍ਧੌ ਭਾਨੁਮਾਵਾਰਯਨ੍ਤ੍ਯੁਤ ॥ 6-2-21 (38679)
ਜ੍ਵਲਿਤਾਰ੍ਕੇ .......ਤ੍ਰੰ ਨਿਰ੍ਵਿਸ਼ੇਸ਼਼ਦਿਨਕ੍ਸ਼਼ਪਮ੍ ।
ਚਨ੍ਦ੍ਰੋ(ਅ)ਭੂਤਗ੍ਨਿਵਰ੍ਣਸ਼੍ਚ ਪਦ੍ਮਵਰ੍ਣੇ ਨਭਸ੍ਤਲੇ । 6-2-22 (38680)
ਆਲਕ੍ਸ਼਼ੇ ਪ੍ਰਭਯਾ ਹੀਨਾਂ ਪੌਰ੍ਣਮਾਸੀਂ ਚ ਕੀਰ੍ਤਿਕੀਮ੍ ।
ਚਨ੍ਦ੍ਰੋ(ਅ)ਭੂਦਗ੍ਨਿਵਰ੍ਣਸ਼੍ਚ ਪਦ੍ਮਵਰ੍ਣੇ ਨਭਸ੍ਤਲੇ ॥ 6-2-23 (38681)
ਸ੍ਵਪ੍ਸ੍ਯਨ੍ਤਿ ਨਿਹਤਾ ਵੀਰਾ ਭੂਮਿਮਾਵ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਪਾਰ੍ਥਿਵਾਃ ।
ਰਾਜਾਨੋ ਰਾਜਪੁਤ੍ਰਾਸ਼੍ਚ ਸ਼ੂਰਾਃ ਪਰਿਘਬਾਹਵਃ ॥ 6-2-24 (38682)
ਅਨ੍ਤਰਿਕ੍ਸ਼਼ੇ ਵਰਾਹਸ੍ਯ ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼ਦੰਸ਼ਕਸ੍ਯ ਚੋਭਯੋਃ।
ਪ੍ਰਣਾਦੰ ਯੁਧ੍ਯਤੋ ਰਾਤ੍ਰੌ ਰੌਦ੍ਰੰ ਨਿਤ੍ਯੰ ਪ੍ਰਲਕ੍ਸ਼਼ਯੇ ॥ 6-2-25 (38683)
ਦੇਵਤਾਪ੍ਰਤਿਮਾਸ਼੍ਚੈਵ ਕਮ੍ਪਨ੍ਤਿ ਚ ਹਸਨ੍ਤਿ ਚ।
ਵਮਨ੍ਤਿ ਰੁਧਿਰੰ ਚਾਸ੍ਯੈਃ ਸ੍ਵਿਦ੍ਯਨ੍ਤਿ ਪ੍ਰਪਤਨ੍ਤਿ ਚ॥ 6-2-26 (38684)
ਅਨਾਹਤਾ ਦੁਨ੍ਦੁਭਯਃ ਪ੍ਰਣਦਨ੍ਤਿ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਅਯੁਕ੍ਤਾਸ਼੍ਚ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਨ੍ਤੇ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾਣਾਂ ਮਹਾਰਥਾਃ ॥ 6-2-27 (38685)
ਕੋਕਿਲਾਃ ਸ਼ਤਪਤ੍ਰਾਸ਼੍ਚ ਚਾਸ਼਼ਾ ਭਾਸਾਃ ਸ਼ੁਕਾਸ੍ਤਥਾ ।
ਸਾਰਸਾਸ਼੍ਚ ਮਯੂਰਾਸ਼੍ਚ ਵਾਚੋ ਮੁਞ੍ਚਨ੍ਤਿ ਦਾਰੁਣਾਃ ॥ 6-2-28 (38686)
ਗ੍ਰੁʼਹੀਤਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਾਃ ਕ੍ਰੋਸ਼ਨ੍ਤਿ ਚਰ੍ਮਿਣੋ ਵਾਜਿਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠਗਾਃ ।
ਅਰੁਣੋਦਯੇ ਪ੍ਰਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤੇ ਸ਼ਤਸ਼ਃ ਸ਼ਲਭਵ੍ਰਜਾਃ ॥ 6-2-29 (38687)
ਉਭੇ ਸਨ੍ਧ੍ਯੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ੍ਤੇ ਦਿਸ਼ੋ ਦਾਹਸਮਨ੍ਵਿਤੇ।
ਪਰ੍ਜਨ੍ਯਃ ਪਾਂਸੁਵਰ੍ਸ਼਼ੀ ਚ ਮਾਂਸਵਰ੍ਸ਼਼ੀ ਚ ਭਾਰਤ ॥ 6-2-30 (38688)
ਯਾ ਚੈਸ਼਼ਾ ਵਿਸ਼੍ਰੁਤਾ ਰਾਜੰਸ੍ਤ੍ਰੈਲੋਕ੍ਯੇ ਸਾਧੁਸੰਮਤਾ।
ਅਰੁਨ੍ਧਤੀ ਤਯਾਪ੍ਯੇਸ਼਼ ਵਸਿਸ਼਼੍ਠਃ ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠਤਃ ਕ੍ਰੁʼਤਃ ॥ 6-2-31 (38689)
ਰੋਹਿਣੀਂ ਪੀਡਯੰਨੇਸ਼਼ ਸ੍ਥਿਤੋ ਰਾਜਞ੍ਸ਼ਨੈਸ਼੍ਚਰਃ ।
ਵ੍ਯਾਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤੰ ਲਕ੍ਸ਼਼੍ਮ ਸੋਮਸ੍ਯ ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਤਿ ਮਹਦ੍ਭਯਮ੍ ॥ 6-2-32 (38690)
ਅਨਭ੍ਰੇ ਚ ਮਹਾਘੋਰਸ੍ਤਨਿਤੰ ਸ਼੍ਰੂਯਤੇ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ਮ੍ ।
ਵਾਹਨਾਨਾਂ ਚ ਰੁਦਤਾਂ ਨਿਪਤਨ੍ਤ੍ਯੁਸ਼੍ਰੁਬਿਨ੍ਦਵਃ ॥ ॥ 6-2-33 (38691)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਜਮ੍ਬੂਖਣ੍ਡਵਿਨਿਰ੍ਮਾਣਪਰ੍ਵਣਿ ਦ੍ਵਿਤੀਯੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-2-2 ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਤਿ ਭਾਵਿਨਿ ॥ 6-2-4 ਹਿੰਸਨ੍ਤੀਵ ਨਾਸ਼ਯਿਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤ੍ਯੇਵ ॥ 6-2-5 ਪਰ੍ਯਾਯੰ ਵੈਪਰੀਤ੍ਯਮ੍ ॥ 6-2-6 ਨਿਸ਼ਾਮਯ ਪਸ਼੍ਯ ॥ 6-2-17 ਸਮਵਾਯਾਨ੍ ਸੰਘਾਨ੍ ॥ 6-2-18 ਅਭ੍ਯਗ੍ਰੰ ਸਮੀਪਮ੍ । ਕ੍ਰਵ੍ਯਾਦਾਮਾਂਸਭਕ੍ਸ਼਼ਕਾਃ ॥ 6-2-19 ਵਾਸ਼ਨ੍ਤਃ ਸ਼ਬ੍ਦੰ ਕੁਰ੍ਵਨ੍ਤਃ ॥ 6-2-21 ਪਰਿਘਾਃ ਪਰਿਵੇਸ਼਼ਾਃ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਗ੍ਰੀਵਾਃ ਮਧ੍ਯੇ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਾਃ ਸ਼੍ਵੇਤਲੋਹਿਤਪਰ੍ਯਨ੍ਤਾਸ਼੍ਚ ਸੰਧੌ ਸੰਧ੍ਯਾਯਾਮ੍ ਆਵਾਰਯਨ੍ਤਿ ਵੇਸ਼਼੍ਟਯਨ੍ਤਿ ॥ 6-2-22 ਨਿਰ੍ਵਿਸ਼ੇਸ਼਼ਦਿਨਕ੍ਸ਼਼ਯੰ ਇਤਿ ਝo ਪਾਠੇ ਨਿਰ੍ਵਿਸ਼ੇਸ਼਼ਦਿਨਕ੍ਸ਼਼ਯੰ ਅਹੋਰਾਤ੍ਰਮ੍। ਨਿਸ਼੍ਚਯੇਨ ਵਿਗਤਃ ਸ਼ੇਸ਼਼ੋ ਯਸ੍ਯ ਤਸ੍ਯ ਦਿਨਸ੍ਯ ਤਿਥੇਃ ਕ੍ਸ਼਼ਯੋ ਯਸ੍ਮਿਨ੍ । ਸੂਰ੍ਯੋਦਯਦ੍ਵਯਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ਿਨੀ ਕ੍ਸ਼਼ਯਤਿਥਿਰ੍ਯਸ੍ਮਿਨ੍ ਅਹੋਰਾਤ੍ਰੇ ਤਨ੍ਮਯਾ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਮ੍। ਤਦੇਵ ਵਿਸ਼ਿਨਸ਼਼੍ਟਿ ਜ੍ਵਲਿਤੇਤਿ। ਅਰ੍ਕੇਨ੍ਦ੍ਵੋਰ੍ਨਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਮਮਾਵਾਸ੍ਯਾਯਾਮੁਭਾਭ੍ਯਾਮਾਕ੍ਰਾਨ੍ਤੰ ਨਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰੰ ਤਦੇਵ ਜ੍ਵਲਿਤੰ ਪਾਪਗ੍ਰਹਾਕ੍ਰਾਨ੍ਤੰ ਯਸ੍ਮਿਨ੍। ਦਰ੍ਸੇ ਕ੍ਸ਼਼ਯਤਿਥਿਃ ਤੰਨਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰੇ ਚ ਪਾਪਗ੍ਰਹ ਇਤ੍ਯਯੰ ਮਹਾਨ੍ ਦੁਰ੍ਯੋਗ ਇਤ੍ਯਰ੍ਥਃ ॥ 6-2-23 ਪਦ੍ਮਵਰ੍ਣੇ ਰਕ੍ਤਪਦ੍ਮਵਰ੍ਣੇ ॥ 6-2-27 ਅਯੁਕ੍ਤਾਃ ਅਸ਼੍ਵੈਰਯੋਜਿਤਾ ਅਪਿ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਨ੍ਤੇ ਚਲਨ੍ਤਿ। ਮਹਾਨ੍ਤੋ ਰਥਾਃ ਮਹਾਰਥਾਃ । ਮਨੋਰਥਾ ਇਤਿ ਕo ਪਾਠਃ ॥ 6-2-29 ਗ੍ਰੁʼਹੀਤਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਃ ਆਤ੍ਤਲੋਹਾਃ ਲੋਹਤੁਣ੍ਡਾ ਇਤਿ ਯਾਵਤ੍ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਮਾਯੁਧਲੋਹਯੋਰਿਤ੍ਯਮਰਃ। ਚਰ੍ਮਿਣੋ ਭ੍ਰੁʼਙ੍ਗਰਿਟਿਸੰਜ੍ਞਾਃ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਸ਼ਲਭਵਿਸ਼ੇਸ਼਼ਾਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 003
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.3. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 003
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਵ੍ਯਾਸੇਨ ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰੰਪ੍ਰਤਿ ਦੁਰ੍ਨਿਮਿਤ੍ਤਪ੍ਰਾਦੁਰ੍ਭਾਵਕਥਨਮ੍ ॥ 1 ॥ ਤਥਾ ਜੇਪ੍ਯਤਾਂ ਜਯਸੂਚਕਲਿਙ੍ਗਕਥਨਮ੍ ॥ 2 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-3-0 (38692)
ਵ੍ਯਾਸ ਉਵਾਚ। 6-3-0x (3955)
ਖਰਾ ਗੋਸ਼਼ੁ ਪ੍ਰਜਾਯਨ੍ਤੇ ਰਮਨ੍ਤੇ ਮਾਤ੍ਰੁʼਭਿਃ ਸੁਤਾਃ।
ਅਨਾਰ੍ਤਵੰ ਪੁਸ਼਼੍ਪਫਲੰ ਦਰ੍ਸ਼ਯਨ੍ਤਿ ਵਨਦ੍ਰੁਮਾਃ ॥ 6-3-1 (38693)
ਗਰ੍ਭਿਣ੍ਯੋ(ਅ)ਜਾਤਪੁਤ੍ਰਾਸ਼੍ਚ ਜਨਯਨ੍ਤਿ ਵਿਭੀਸ਼਼ਣਾਨ੍ ।
ਕ੍ਰਵ੍ਯਾਦਾਃ ਪਕ੍ਸ਼਼ਿਭਿਸ਼੍ਚਾਪਿ ਸਹਾ ਸ਼੍ਨਨ੍ਤਿ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ॥ 6-3-2 (38694)
ਤ੍ਰਿਵਿਸ਼਼ਾਣਾਸ਼੍ਚਤੁਰ੍ਨੇਤ੍ਰਾਃ ਪਞ੍ਚਪਾਦਾ ਦ੍ਵਿਮੇਹਨਾਃ ।
ਦ੍ਵਿਸ਼ੀਰ੍ਸ਼਼ਾਸ਼੍ਚ ਦ੍ਵਿਪੁਚ੍ਛਾਸ਼੍ਚ ਦੰਸ਼਼੍ਟ੍ਰਿਣਃ ਪਸ਼ਵੋ(ਅ)ਸ਼ਿਵਾਃ ॥ 6-3-3 (38695)
ਜਾਯਨ੍ਤੇ ਵਿਵ੍ਰੁʼਤਾਸ੍ਯਾਸ਼੍ਚ ਵ੍ਯਾਹਰਨ੍ਤੋ(ਅ)ਸ਼ਿਵਾ ਗਿਰਃ ।
ਤ੍ਰਿਪਦਾਃ ਸ਼ਿਖਿਨਸ੍ਤਾਰ੍ਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਸ਼੍ਚਤੁਰ੍ਦੰਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾ ਵਿਸ਼਼ਾਣਿਨਃ ॥ 6-3-4 (38696)
ਤਥੈਵਾਨ੍ਯਾਸ਼੍ਚ ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤੇ ਸ੍ਤ੍ਰਿਯੋ ਵੈ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਾਦਿਨਾਮ੍ ।
ਵੈਨਤੇਯਾਨ੍ਮਯੂਰਾਂਸ਼੍ਚ ਜਨਯਨ੍ਤਿ ਪੁਰੇ ਤਵ ॥ 6-3-5 (38697)
ਗੋਵਤ੍ਸੰ ਵਡਵਾ ਸੂਤੇ ਸ਼੍ਵਾ ਸ੍ਰੁʼਗਾਲੰ ਮਹੀਪਤੇ ।
ਕੁਕ੍ਕੁਰਾਨ੍ਕਰਭਾਸ਼੍ਚੈਵ ਸ਼ੁਕਾਸ਼੍ਚਾਸ਼ੁਵਾਦਿਨਃ ॥ 6-3-6 (38698)
ਸ੍ਤ੍ਰਿਯਃ ਕਾਸ਼੍ਚਿਤ੍ਪ੍ਰਜਾਯਨ੍ਤੇ ਚਤਸ੍ਰਃ ਪਞ੍ਚ ਕਨ੍ਯਕਾਃ ।
ਜਾਤਮਾਤ੍ਰਾਸ਼੍ਚ ਨ੍ਰੁʼਤ੍ਯਨ੍ਤਿ ਗਾਯਨ੍ਤ ਚ ਹਸਨ੍ਤਿ ਚ ॥ 6-3-7 (38699)
ਪ੍ਰੁʼਥਗ੍ਜਨਸ੍ਯ ਸਰ੍ਵਸ੍ਯ ਕ੍ਸ਼਼ੁਦ੍ਰਕਾਃ ਪ੍ਰਹਸਨ੍ਤਿ ਚ।
ਨ੍ਰੁʼਤ੍ਯਨ੍ਤਿ ਪਰਿਗਾਯਨ੍ਤਿ ਵੇਦਯਨ੍ਤੋ ਮਹਦ੍ਭਯਮ੍ ॥ 6-3-8 (38700)
ਪ੍ਰਤਿਮਾਸ਼੍ਚਾਲਿਖਨ੍ਤ੍ਯੇਤਾਃ ਸਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਾਃ ਕਾਲਚੋਦਿਤਾਃ ।
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯਮਭਿਧਾਵਨ੍ਤਿ ਸ਼ਿਸ਼ਵੋ ਦਣ੍ਡਪਾਣਯਃ ॥ 6-3-9 (38701)
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯਮਭਿਮ੍ਰੁʼਦ੍ਗਨ੍ਤਿ ਨਗਰਾਣਿ ਯੁਯੁਤ੍ਸਵਃ ।
ਪਦ੍ਮੋਤ੍ਪਲਾਨਿ ਵ੍ਰੁʼਕ੍ਸ਼਼ੇਸ਼਼ੁ ਜਾਯਨ੍ਤੇ ਕੁਮੁਦਾਨਿ ਚ ॥ 6-3-10 (38702)
ਵਿਸ਼਼੍ਵ੍ਵਾਤਾਸ਼੍ਚ ਵਾਨ੍ਤ੍ਯੁਗ੍ਰਾ ਰਜੋ ਨਾਪ੍ਯੁਪਸ਼ਾਮ੍ਯਤਿ।
ਅਭੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੰ ਕਮ੍ਪਤੇ ਭੂਮਿਰਰ੍ਕੰ ਰਾਹੁਰੁਪੈਤਿ ਚ ॥ 6-3-11 (38703)
ਸ਼੍ਵੇਤੋ ਗ੍ਰਹਸ੍ਤਥਾ ਚਿਤ੍ਰਾਂ ਸਮਤਿਕ੍ਰਮ੍ਯ ਤਿਸ਼਼੍ਠਤਿ ।
ਅਭਾਵੰ ਹਿ ਵਿਸ਼ੇਸ਼਼ੇਣ ਕੁਰੂਣਾਂ ਤਤ੍ਰ ਪਸ਼੍ਯਤਿ ॥ 6-3-12 (38704)
ਧੂਮਕੇਤੁਰ੍ਮਹਾਘੋਰਃ ਪੁਸ਼਼੍ਯੰ ਚਾਕ੍ਰਮ੍ਯ ਤਿਸ਼਼੍ਠਤਿ ।
ਸੇਨਯੋਰਸ਼ਿਵੰ ਘੋਰੰ ਕਰਿਸ਼਼੍ਯਤਿ ਮਹਾਗ੍ਰਹਃ ॥ 6-3-13 (38705)
ਮਘਾਸ੍ਵਙ੍ਗਾਰਕੋ ਵਕ੍ਰਃ ਸ਼੍ਰਵਣੇ ਚ ਬ੍ਰੁʼਹਸ੍ਪਤਿਃ ।
ਭਗੰ ਨਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਮਾਕ੍ਰਮ੍ਯ ਸੂਰ੍ਯਪੁਤ੍ਰੇਣ ਪੀਡ੍ਯਤੇ ॥ 6-3-14 (38706)
ਸ਼ੁਕ੍ਰਃ ਪ੍ਰੋਸ਼਼੍ਠਪਦੇ ਪੂਰ੍ਵੇ ਸਮਾਰੁਹ੍ਯ ਵਿਰੋਚਤੇ ।
ਉਤ੍ਤਰੇ ਤੁ ਪਰਿਕ੍ਰਮ੍ਯ ਸਹਿਤਃ ਸਮੁਦੀਕ੍ਸ਼਼ਤੇ ॥ 6-3-15 (38707)
ਸ਼੍ਯਾਮੋ ਗ੍ਰਹਃ ਪ੍ਰਜ੍ਵਲਿਤਃ ਸਧੂਮ ਇਵ ਪਾਵਕਃ ।
ਐਨ੍ਦ੍ਰੰ ਤੇਜਸ੍ਵਿ ਨਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰੰ ਜ੍ਯੇਸ਼਼੍ਠਾਮਾਕ੍ਰਮ੍ਯ ਤਿਸ਼਼੍ਠਤਿ ॥ 6-3-16 (38708)
ਧ੍ਰੁਵੰ ਪ੍ਰਜ੍ਵਲਿਤੋ ਘੋਰਮਪਸਵ੍ਯੰ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਤੇ ।
ਰੋਹਿਣੀਂ ਪੀਡਯਤ੍ਯੇਵਮੁਭੌ ਚ ਸ਼ਸ਼ਿਭਾਸ੍ਕਰੋ ।
ਚਿਤ੍ਰਾਸ੍ਵਾਤ੍ਯਨ੍ਤਰੇ ਚੈਵ ਵਿਸ਼਼੍ਠਿਤਃ ਪਰੁਸ਼਼ਗ੍ਰਹਃ ॥ 6-3-17 (38709)
ਵਕ੍ਰਾਨੁਵਕ੍ਰੰ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਚ ਸ਼੍ਰਵਣੰ ਪਾਵਕਪ੍ਰਭਃ ।
ਬ੍ਰਹ੍ਮਰਾਸ਼ਿੰ ਸਮਾਵ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਲੋਹਿਤਾਙ੍ਗੋ ਵ੍ਯਵਸ੍ਥਿਤਃ ॥ 6-3-18 (38710)
ਸਰ੍ਵਸਸ੍ਯਪਰਿਚ੍ਛੰਨਾ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵੀ ਸਸ੍ਯਮਾਲਿਨੀ ।
ਪਞ੍ਚਸ਼ੀਰ੍ਸ਼਼ਾ ਯਵਾਸ਼੍ਚਾਪਿ ਸ਼ਤਸ਼ੀਰ੍ਸ਼਼ਾਸ਼੍ਚ ਸ਼ਾਲਯਃ ॥ 6-3-19 (38711)
ਪ੍ਰਧਾਨਾਃ ਸਰ੍ਵਲੋਕਸ੍ਯ ਯਾਸ੍ਵਾਯਤ੍ਤਮਿਦੰ ਜਗਤ੍ ।
ਤਾ ਗਾਵਃ ਪ੍ਰਸ੍ਨੁਤਾ ਵਤ੍ਸੈਃ ਸ਼ੋਣਿਤੰ ਪ੍ਰਕ੍ਸ਼਼ਰਨ੍ਤ੍ਯੁਤ ॥ 6-3-20 (38712)
ਨਿਸ਼੍ਚੇਰੁਰਰ੍ਚਿਸ਼਼ਸ਼੍ਚਾਪਾਤ੍ਖਙ੍ਗਾਸ਼੍ਚ ਜ੍ਵਲਿਤਾ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ਮ੍ ।
ਵ੍ਯਕ੍ਤੰ ਪਸ਼੍ਯਨ੍ਤਿ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਾਣਿ ਸੰਗ੍ਰਾਮੰ ਸਮੁਪਸ੍ਥਿਤਮ੍ ॥ 6-3-21 (38713)
ਅਗ੍ਨਿਵਰ੍ਣਾ ਯਥਾ ਭਾਸਃ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਾਣਾਮੁਦਕਸ੍ਯ ਚ।
ਕਵਚਾਨਾਂ ਧ੍ਵਜਾਨਾਂ ਚ ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਤਿ ਮਹਾਕ੍ਸ਼਼ਯਃ ॥ 6-3-22 (38714)
ਪ੍ਰੁʼਥਿਵੀ ਸ਼ੋਣਿਤਾਵਰ੍ਤਾ ਧ੍ਵਜੋਡੁਪਸਮਾਕੁਲਾ ।
ਕੁਰੂਣਾਂ ਵੈਸ਼ਸੇ ਰਾਜਨ੍ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ਸਹ ਭਾਰਤ ॥ 6-3-23 (38715)
ਦਿਕ੍ਸ਼਼ੁ ਪ੍ਰਜ੍ਵਲਿਤਾਸ੍ਯਾਸ਼੍ਚ ਵ੍ਯਾਹਰਨ੍ਤਿ ਮ੍ਰੁʼਗਦ੍ਵਿਜਾਃ ।
ਅਤ੍ਯਾਹਿਤੰ ਦਰ੍ਸ਼ਯਨ੍ਤਃ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾਣਾਂ ਮਹਦ੍ਭਯਮ੍ ॥ 6-3-24 (38716)
ਏਕਪਕ੍ਸ਼਼ਾਕ੍ਸ਼਼ਿਚਰਣਾਃ ਸ਼ਕੁਨ੍ਤਾਃ ਖੇਚਰਾ ਨਿਸ਼ਿ।
ਰੌਦ੍ਰੰ ਵਦਨ੍ਤਿ ਸੰਰਬ੍ਧਾਃ ਸ਼ੋਣਿਤੰ ਛਰ੍ਦਯਨ੍ਤਿ ਚ ॥ 6-3-25 (38717)
ਗ੍ਰਹੌ ਤਾਮ੍ਰਾਰੁਣਨਿਭੌ ਪ੍ਰਜ੍ਵਲਨ੍ਤਾਵਿਵ ਸ੍ਥਿਤੌ ।
ਸਪ੍ਤਰ੍ਸ਼਼ੀਣਾਮੁਦਾਰਾਣਾਂ ਸਮਵਚ੍ਛਾਦ੍ਯ ਵੈ ਪ੍ਰਭਾਮ੍ ॥ 6-3-26 (38718)
ਸੰਵਤ੍ਸਰਸ੍ਥਾਯਿਨੌ ਚ ਗ੍ਰਹੌ ਪ੍ਰਜ੍ਵਲਿਤਾਵੁਭੌ ।
ਵਿਸ਼ਾਖਯੋਃ ਸਮੀਪਸ੍ਥੌ ਬ੍ਰੁʼਹਸ੍ਪਤਿਸ਼ਨੈਸ਼੍ਚਰੌ ॥ 6-3-27 (38719)
ਚਨ੍ਦ੍ਰਾਦਿਤ੍ਯਾਵੁਭੌ ਗ੍ਰਸ੍ਤਾਵੇਕਾਹ੍ਨਾ ਹਿ ਤ੍ਰਯੋਦਸ਼ੀਮ੍।
ਅਪਰ੍ਵਮਿ ਗ੍ਰਹੰ ਯਾਤੌ ਪ੍ਰਜਾਸੰਕ੍ਸ਼਼ਯਮਿਚ੍ਛਤਃ ॥ 6-3-28 (38720)
ਅਸ਼ੋਭਿਤਾ ਦਿਸ਼ਃ ਸਰ੍ਵਾਃ ਪਾਂਸੁਵਰ੍ਸ਼਼ੈਃ ਸਮਨ੍ਤਤਃ।
ਉਤ੍ਪਾਤਮੇਘਾ ਰੌਦ੍ਰਾਸ਼੍ਚ ਰਾਤ੍ਰੌ ਵਰ੍ਸ਼਼ਨ੍ਤਿ ਸ਼ੋਣਿਤਮ੍ ॥ 6-3-29 (38721)
ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਤਿਕਾਂ ਪੀਡਯੰਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈਰ੍ਨਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰੰ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵੀਪਤੇ ।
ਅਭੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣਵਾਤਾ ਵਾਯਨ੍ਤੇ ਧੂਮਕੇਤੁਮਵਸ੍ਥਿਤਾਃ ॥ 6-3-30 (38722)
ਵਿਸ਼਼ਮੰ ਜਨਯਨ੍ਤ੍ਯੇਤ ਆਕ੍ਰਨ੍ਦਜਨਨੰ ਮਹਤ੍।
ਤ੍ਰਿਸ਼਼ੁ ਪੂਰ੍ਵੇਸ਼਼ੁ ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ੁ ਨਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰੇਸ਼਼ੁ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਬੁਧਃ ਸੰਪਤਤੇ(ਅ)ਭੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੰ ਜਨਯਨ੍ਪ੍ਰਾਣਿਨਾਂ ਭਯਮ੍ ॥ 6-3-31 (38723)
ਚਤੁਰ੍ਦਸ਼ੀਂ ਪਞ੍ਚਦਸ਼ੀਂ ਭੂਤਪੂਰ੍ਵਾਂ ਚ ਸ਼਼ੋਡਸ਼ੀਮ੍।
ਇਮਾਂ ਤੁ ਨਾਭਿਜਾਨਾਮਿ ਅਮਾਵਾਸ੍ਯਾਂ ਤ੍ਰਯੋਦਸ਼ੀਮ੍ ।
ਚਨ੍ਦ੍ਰਸੂਰ੍ਯਾਵੁਭੌ ਗ੍ਰਸ੍ਤਾਵੇਕਾਨ੍ਹਾ ਹਿ ਤ੍ਰਯੋਦਸ਼ੀਮ੍ ॥ 6-3-32 (38724)
ਅਪਰ੍ਵਣਿ ਗ੍ਰਹੇਣੈਤੌ ਪ੍ਰਜਾਃ ਸੰਕ੍ਸ਼਼ਪਯਿਸ਼਼੍ਯਤਃ ।
ਮਾਂਸਵਰ੍ਸ਼਼ੰ ਪੁਨਸ੍ਤੀਵ੍ਰਮਾਸੀਤ੍ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਚਤੁਰ੍ਦਸ਼ੀਮ੍ ।
ਸ਼ੋਣਿਤੈਰ੍ਵਕ੍ਰਸੰਪੂਰ੍ਣਾ ਅਤ੍ਰੁʼਪ੍ਤਾਸ੍ਤਤ੍ਰ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਾਃ ॥ 6-3-33 (38725)
ਪ੍ਰਤਿਸ੍ਨੋਤੋਵਹਾ ਨਦ੍ਯਃ ਸਰਿਤਃ ਸ਼ੋਣਿਤੋਦਕਾਃ ।
ਫੇਨਾਯਮਾਨਾਃ ਕੂਪਾਸ਼੍ਚ ਕੂਰ੍ਦਨ੍ਤਿ ਵ੍ਰੁʼਸ਼਼ਭਾ ਇਵ ॥ 6-3-34 (38726)
ਪਤਨ੍ਤ੍ਯੁਲ੍ਕਾਃ ਸਨਿਰ੍ਘਾਤਾਃ ਸ਼ਕ੍ਰਾਸ਼ਨਿਸਮਪ੍ਰਭਾਃ ।
ਅਦ੍ਯ ਚੈਵ ਨਿਸ਼ਾਂ ਵ੍ਯੁਸ਼਼੍ਟਾਮਨਯੰ ਸਮਵਾਪ੍ਸ੍ਯਥ ॥ 6-3-35 (38727)
ਵਿਨਿਃਸ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਮਹੋਲ੍ਕਾਭਿਸ੍ਤਿਮਿਰੰ ਸਰ੍ਵਤੋ ਦਿਸ਼ਮ੍ ।
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯਮੁਪਤਿਸ਼਼੍ਠਦ੍ਭਿਸ੍ਤਤ੍ਰ ਚੋਕ੍ਤੰ ਮਹਰ੍ਸ਼਼ਿਭਿਃ ।
ਭੂਮਿਪਾਲਸਹਸ੍ਰਾਣਾਂ ਭੂਮਿਃ ਪਾਸ੍ਯਤਿ ਸ਼ੋਣਿਤਮ੍ ॥ 6-3-36 (38728)
ਕੈਲਾਸਮਨ੍ਦਰਾਭ੍ਯਾਂ ਤੁ ਤਥਾ ਹਿਮਵਤੋ ਵਿਭੋ ।
ਸਹਸ੍ਰਸ਼ੋ ਮਹਾਸ਼ਬ੍ਦੰ ਸ਼ਿਖਰਾਣਿ ਪਤਨ੍ਤਿ ਚ ॥ 6-3-37 (38729)
ਮਹਾਭੂਤਾ ਭੂਮਿਕਮ੍ਪੇ ਚਤ੍ਵਾਰਃ ਸਾਗਰਾਃ ਪ੍ਰੁʼਥਕ੍ ।
ਵੇਲਾਮੁਦ੍ਵਰ੍ਤਯਨ੍ਤੀਵ ਕ੍ਸ਼਼ੋਭਯਨ੍ਤੋ ਵਸੁਨ੍ਧਰਾਮ੍ ॥ 6-3-38 (38730)
ਵ੍ਰੁʼਕ੍ਸ਼਼ਾਨੁਨ੍ਮਥ੍ਯ ਵਾਨ੍ਤ੍ਯੁਗ੍ਰਾ ਵਾਤਾਃ ਸ਼ਰ੍ਕਰਕਰ੍ਸ਼਼ਿਣਃ ।
ਆਭਗ੍ਰਾਃ ਸੁਮਹਾਵਾਤੈਰਸ਼ਨੀਭਿਃ ਸਮਾਹਤਾਃ ॥ 6-3-39 (38731)
ਵ੍ਰੁʼਕ੍ਸ਼਼ਾਃ ਪਤਨ੍ਤਿ ਚੈਤ੍ਯਾਸ਼੍ਚ ਗ੍ਰਾਮੇਸ਼਼ੁ ਨਗਰੇਸ਼਼ੁ ਚ ।
ਨੀਲਲੋਹਿਤਪੀਤਸ਼੍ਚ ਭਵਤ੍ਯਗ੍ਨਿਰ੍ਹੁਤੋ ਦ੍ਵਿਜੈਃ ॥ 6-3-40 (38732)
ਵਾਮਾਰ੍ਚਿਰ੍ਦੁਸ਼਼੍ਟਗਨ੍ਧਸ਼੍ਚ ਮੁਞ੍ਚਨ੍ਵੈ ਦਾਰੁਣੰ ਸ੍ਵਨਮ੍ ।
ਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ਾ ਗਨ੍ਧਾ ਰਸਾਸ਼੍ਚੈਵ ਵਿਪਰੀਤਾ ਮਹੀਪਤੇ ॥ 6-3-41 (38733)
ਧੂਮੰ ਧ੍ਵਜਾਃ ਪ੍ਰਮੁਞ੍ਚਨ੍ਤਿ ਕਮ੍ਪਮਾਨਾ ਮੁਹੁਰ੍ਮੁਹੁਃ ।
ਮੁਞ੍ਚਨ੍ਤ੍ਯਙ੍ਗਾਰਵਰ੍ਸ਼਼ੰ ਚ ਭੇਰ੍ਯਸ਼੍ਚ ਪਟਹਾਸ੍ਤਥਾ ॥ 6-3-42 (38734)
ਸ਼ਿਖਰਾਣਾਂ ਸਮ੍ਰੁʼਦ੍ਧਾਨਾਮੁਪਰਿਸ਼਼੍ਟਾਤ੍ਸਮਨ੍ਤਤਃ ।
ਵਾਯਸਾਸ਼੍ਚ ਰੁਵਨ੍ਤ੍ਯੁਗ੍ਰੰ ਵਾਮੰ ਮਣ੍ਡਲਮਾਸ਼੍ਰਿਤਾਃ ॥ 6-3-43 (38735)
ਪਕ੍ਵਾਪਕ੍ਵੇ(ਅ)ਤਿਸੁਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਵਾਵਾਸ਼੍ਯਨ੍ਤੇ ਵਯਾਂਸਿ ਚ।
ਨਿਲੀਯਨ੍ਤੇ ਧ੍ਵਜਾਗ੍ਰੇਸ਼਼ੁ ਕ੍ਸ਼਼ਯਾਯ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵੀਕ੍ਸ਼਼ਿਤਾਮ੍ ॥ 6-3-44 (38736)
ਧ੍ਯਾਯਨ੍ਤਃ ਪ੍ਰਕਿਰਨ੍ਤਸ਼੍ਚ ਵ੍ਯਾਲਾ ਵੇਪਥੁਸੰਯੁਤਾਃ ।
ਦੀਨਾਸ੍ਤੁਰੰਗਮਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਵਾਰਣਾਃ ਸਲਿਲਾਸ਼੍ਰਯਾਃ ॥ 6-3-45 (38737)
`ਏਵੰਵਿਧੰ ਦੁਰ੍ਨਿਮਿਤ੍ਤੰ ਕ੍ਸ਼਼ਯਾਯ ਪ੍ਰੁʼਥੀਵੀਕ੍ਸ਼਼ਿਤਾਮ੍।
ਭੌਮੰ ਦਿਵ੍ਯੰ ਚਾਨ੍ਤਰਿਕ੍ਸ਼਼ੰ ਤ੍ਰਿਵਿਧੰ ਜਾਯਤੇ(ਅ)ਨਿਸ਼ਮ੍' 6-3-46 (38738)
ਏਤਚ੍ਛ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਭਵਾਨਤ੍ਰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤਕਾਲੰ ਵ੍ਯਵਸ੍ਯਤਾਮ੍।
ਯਥਾ ਲੋਕਃ ਸਮੁਚ੍ਛੇਦੰ ਨਾਯੰ ਗਚ੍ਛੇਤ ਭਾਰਤ ॥ 6-3-47 (38739)
ਵੈਸ਼ਮ੍ਪਾਯਨ ਉਵਾਚ। 6-3-48x (3956)
ਪਿਤੁਰ੍ਵਚੋ ਨਿਸ਼ਮ੍ਯੈਤਦ੍ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰੋ(ਅ)ਬ੍ਰਵੀਦਿਦਮ੍ ।
ਦਿਸ਼਼੍ਟਮੇਤਤ੍ਪੁਰਾ ਮਨ੍ਯੇ ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਤਿ ਨਰਕ੍ਸ਼਼ਯਃ ॥ 6-3-48 (38740)
ਰਾਜਾਨਃ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਧਰ੍ਮੇਣ ਯਦਿ ਵਧ੍ਯਨ੍ਤਿ ਸੰਯੁਗੇ।
ਵੀਰਲੋਕੰ ਸਮਾਸਾਦ੍ਯ ਸੁਖੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਸ੍ਯਨ੍ਤਿ ਕੇਵਲਮ੍ ॥ 6-3-49 (38741)
ਇਹ ਕੀਰ੍ਤਿੰ ਪਰੇ ਲੋਕੇ ਦੀਰ੍ਘਕਾਲੰ ਮਹਤ੍ਸੁਖਮ੍ ।
ਪ੍ਰਾਪ੍ਸ੍ਯਨ੍ਤਿ ਪੁਰੁਸ਼਼ਵ੍ਯਾਘ੍ਰਾਃ ਪ੍ਰਾਣਾਂਸ੍ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਮਹਾਹਵੇ ॥ 6-3-50 (38742)
ਵੈਸ਼ਮ੍ਪਾਯਨ ਉਵਾਚ। 6-3-51x (3957)
ਏਵੰ ਮੁਨਿਸ੍ਤਥੇਤ੍ਸੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਕਵੀਨ੍ਦ੍ਰੋ ਰਾਜਸਤ੍ਤਮ।
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰੇਣ ਪੁਤ੍ਰੇਣ ਧ੍ਯਾਨਮਨ੍ਵਗਮਤ੍ਪਰਮ੍ ॥ 6-3-51 (38743)
ਸ ਮੁਹੂਰ੍ਤੰ ਤਥਾ ਧ੍ਯਾਤ੍ਵਾ ਪੁਨਰੇਵਾਬ੍ਰਵੀਦ੍ਵਚਃ ।
ਅਸੰਸ਼ਯੰ ਪਾਰ੍ਥਿਵੇਨ੍ਦ੍ਰ ਕਾਲਃ ਸੰਕ੍ਸ਼਼ਯਤੇ ਜਗਤ੍ ॥ 6-3-52 (38744)
ਸ੍ਰੁʼਜਤੇ ਚ ਪੁਨਰ੍ਲੋਕਾੰਨੇਹ ਵਿਦ੍ਯਤਿ ਸ਼ਾਸ਼੍ਵਤਮ੍।
ਜ੍ਞਾਤੀਨਾਂ ਵੈ ਕੁਰੂਣਾਂ ਚ ਸੰਬਨ੍ਧਿਸੁਹ੍ਰੁʼਦਾਂ ਤਥਾ ॥ 6-3-53 (38745)
ਧਰ੍ਮ੍ਯੰ ਦਰ੍ਸ਼ਯ ਪਨ੍ਥਾਨੰ ਸਮਰ੍ਥੋ ਹ੍ਯਸਿ ਵਾਰਣੇ ।
ਕ੍ਸ਼਼ੁਦ੍ਰੰ ਜਾਤਿਵਧੰ ਪ੍ਰਾਹੁਰ੍ਮਾ ਕੁਰੁਸ਼਼੍ਵ ਮਮਾਪ੍ਰਿਯਮ੍ ॥ 6-3-54 (38746)
ਕਾਲੋ(ਅ)ਯੰ ਪੁਤ੍ਰਰੂਪੇਣ ਤਵ ਜਾਤੋ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਨ ਵਧਃ ਪੂਜ੍ਯਤੇ ਵੇਦੇ ਹਿਤੰ ਨੈਵ ਕਥੰਚਨ ॥ 6-3-55 (38747)
ਹਨ੍ਯਾਤ੍ਸ ਏਨੰ ਯੋ ਹਨ੍ਯਾਤ੍ਕੁਲਧਰ੍ਮੰ ਸ੍ਵਿਕਾਂ ਤਨੁਮ੍ ।
ਕਾਲੇਨੋਤ੍ਪਥਗਨ੍ਤਸਿ ਸ਼ਕ੍ਯੇ ਸਤਿ ਯਥਾ(ਅ)(ਅ)ਪਦਿ ॥ 6-3-56 (38748)
ਕੁਲਸ੍ਯਾਸ੍ਯ ਵਿਨਾਸ਼ਾਯ ਤਥੈਵ ਚ ਮਹੀਕ੍ਸ਼਼ਿਤਾਮ੍ ।
ਅਨਰ੍ਥੋ ਰਾਜ੍ਯਰੂਪੇਣ ਤਵ ਜਾਤੋ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ॥ 6-3-57 (38749)
ਲੁਪ੍ਤਧਰ੍ਮਾ ਪਰੇਣਾਸਿ ਧਰ੍ਮੰ ਦਰ੍ਸ਼ਯ ਵੈ ਸੁਤਾਨ੍ ।
ਕਿੰ ਤੇ ਰਾਜ੍ਯੇਨ ਦੁਰ੍ਧਰ੍ਸ਼਼ਯੇਨ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤੋ(ਅ)ਸਿ ਕਿਲ੍ਵਿਸ਼਼ਮ੍ ॥ 6-3-58 (38750)
ਯਸ਼ੋ ਧਰ੍ਮੰ ਚ ਕੀਰ੍ਤਿੰ ਚ ਪਾਲਯਨ੍ਸ੍ਵਰ੍ਗਮਾਪ੍ਸ੍ਯਸਿ ।
ਲਭਨ੍ਤਾਂ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਰਾਜ੍ਯੰ ਸ਼ਮੰ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੁ ਕੌਰਵਾਃ ॥ 6-3-59 (38751)
ਵੈਸ਼ਮ੍ਪਾਯਨ ਉਵਾਚ। 6-3-60x (3958)
ਏਵੰ ਬ੍ਰੁਵਤਿ ਵਿਪ੍ਰੇਨ੍ਦ੍ਰੇ ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰੋ(ਅ)ਮ੍ਬਿਕਾਸੁਤਃ ।
ਪ੍ਰਸ਼ਸ੍ਯ ਵਾਕ੍ਯੰ ਵਾਕ੍ਯਜ੍ਞੋ ਵਾਕ੍ਯੰ ਚੈਵਾਬ੍ਰਵੀਤ੍ਪੁਨਃ ॥ 6-3-60 (38752)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ। 6-3-61x (3959)
ਯਥਾ ਭਵਾਨ੍ਵੇਤ੍ਤਿ ਤਥੈਵ ਵੇਤ੍ਤਾ
ਭਾਵਾਭਾਵੌ ਵਿਦਿਤੌ ਮੇ ਯਥਾਰ੍ਥੌ ।
ਸ੍ਵਾਰ੍ਥੇ ਹਿ ਸੰਮੁਹ੍ਯਤਿ ਤਾਤ ਲੋਕੋ
ਮਾਂ ਚਾਪਿ ਲੋਕਾਤ੍ਮਕਮੇਵ ਵਿਦ੍ਧਿ ॥ 6-3-61 (38753)
ਪ੍ਰਸਾਦਯੇ ਤ੍ਵਾਮਤੁਲਪ੍ਰਭਾਵੰ
ਤ੍ਵੰ ਨੋ ਗਤਿਰ੍ਦਰ੍ਸ਼ਯਿਤਾ ਚ ਧੀਰਃ ।
ਨ ਚਾਪਿ ਤੇ ਵਸ਼ਗਾ ਮੇ ਸੁਤਾਸ਼੍ਚ
ਨ ਚਾਧਰ੍ਮੰ ਕਰ੍ਤੁਮਰ੍ਹਾ ਹਿ ਮੇ ਮਤਿਃ ॥ 6-3-62 (38754)
ਤ੍ਵੰ ਹਿ ਧਰ੍ਮਃ ਪਵਿਤ੍ਰੰ ਚ ਯਸ਼ਃ ਕੀਰ੍ਤਿਰ੍ਧ੍ਰੁʼਤਿਃ ਸ੍ਮ੍ਰੁʼਤਿਃ ।
ਕੁਰੂਣਾਂ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਚ ਮਾਨ੍ਯਸ਼੍ਚਾਪਿ ਪਿਤਾਮਹਃ ॥ 6-3-63 (38755)
ਵ੍ਯਾਸ ਉਵਾਚ। 6-3-64x (3960)
ਵੈਚਿਤ੍ਰਵੀਰ੍ਯ ਨ੍ਰੁʼਪਤੇ ਯਤ੍ਤੇ ਮਨਸਿ ਵਰ੍ਤਤੇ।
ਅਭਿਧਤ੍ਸ੍ਵ ਯਥਾਕਾਮੰ ਛੇਤ੍ਤਾ(ਅ)ਸ੍ਮਿ ਤਵ ਸੰਸ਼ਯਮ੍ ॥ 6-3-64 (38756)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ। 6-3-65x (3961)
ਯਾਨਿ ਲਿਙ੍ਗਾਨਿ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਭਵਨ੍ਤਿ ਵਿਜਯਿਸ਼਼੍ਯਤਾਮ੍।
ਤਾਨਿ ਸਰ੍ਵਾਣਿ ਭਗਵਞ੍ਛ੍ਰੋਤੁਮਿਚ੍ਛਾਮਿ ਤਤ੍ਤ੍ਵਤਃ ॥ 6-3-65 (38757)
ਵ੍ਯਾਸ ਉਵਾਚ। 6-3-66x (3962)
ਪ੍ਰਸੰਨਭਾਃ ਪਾਵਕ ਊਰ੍ਧ੍ਵਰਸ਼੍ਮਿਃ
ਪ੍ਰਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਾਵਰ੍ਤਸ਼ਿਖੋ ਵਿਧੂਮਃ ।
ਪੁਣ੍ਯਾ ਗਨ੍ਧਾਸ਼੍ਚਾਹੁਤੀਨਾਂ ਪ੍ਰਵਾਨ੍ਤਿ
ਜਯਸ੍ਯੈਤਦ੍ਭਾਵਿਨੋ ਰੂਪਮਾਹੁਃ ॥ 6-3-66 (38758)
ਗਮ੍ਭੀਰਘੋਸ਼਼ਾਸ਼੍ਚ ਮਹਾਸ੍ਵਨਾਸ਼੍ਚ
ਸ਼ਙ੍ਖਾ ਮ੍ਰੁʼਦਙ੍ਗਾਸ਼੍ਚ ਨਦਨ੍ਤਿ ਯਤ੍ਰ।
ਵਿਸ਼ੁਦ੍ਧਰਸ਼੍ਮਿਸ੍ਤਪਨਃ ਸ਼ਸ਼ੀ ਚ
ਜਯਸ੍ਯੇਤਦ੍ਭਾਵਿਨੋ ਰੂਪਮਾਹੁਃ ॥ 6-3-67 (38759)
ਇਸ਼਼੍ਟਾ ਵਾਚਃ ਪ੍ਰਸ੍ਰੁʼਤਾ ਵਾਯਸਾਨਾਂ
ਸੰਪ੍ਰਸ੍ਥਿਤਾਨਾਂ ਚ ਗਮਿਸ਼਼੍ਯਤਾਂ ਚ।
ਯੇ ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠਤਸ੍ਤੇ ਤ੍ਵਰਯਨ੍ਤਿ ਰਾਜ-
ਨ੍ਯੇ ਚਾਗ੍ਰਤਸ੍ਤੇ ਪ੍ਰਤਿਸ਼਼ੇਧਯਨ੍ਤਿ ॥ 6-3-68 (38760)
ਕਲ੍ਯਾਣਵਾਚਃ ਸ਼ਕੁਨਾ ਰਾਜਹੰਸਾਃ
ਸ਼ੁਕਾਃ ਕ੍ਰੌਞ੍ਚਾਃ ਸ਼ਤਪਤ੍ਰਾਸ਼੍ਚ ਯਤ੍ਰ।
ਪ੍ਰਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਾਸ਼੍ਚੈਵ ਭਵਨ੍ਤਿ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ
ਧ੍ਰੁਵੰ ਜਯਸ੍ਤਤ੍ਰ ਵਦਨ੍ਤਿ ਵਿਪ੍ਰਾਃ ॥ 6-3-69 (38761)
ਅਲੰਕਾਰੈਃ ਕਵਚੈਃ ਕੇਤੁਭਿਸ਼੍ਚ
ਸੁਖਪ੍ਰਣਾਦੈਰ੍ਹੇਸ਼਼ਿਤੈਰ੍ਵਾ ਹਯਾਨਾਮ੍।
ਭ੍ਰਾਜਿਸ਼਼੍ਮਤੀ ਦੁਸ਼਼੍ਪ੍ਰਤਿਵੀਕ੍ਸ਼਼ਣੀਯਾ
ਯੇਸ਼਼ਾਂ ਚਮੂਸ੍ਤੇ ਵਿਜਯਨ੍ਤਿ ਸ਼ਤ੍ਰੂਨ੍ ॥ 6-3-70 (38762)
ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾ ਵਾਚਸ੍ਤਥਾ ਸਤ੍ਵੰ ਯੋਧਾਨਾਂ ਯਤ੍ਰ ਭਾਰਤ।
ਨ ਮ੍ਲਾਯਨ੍ਤਿ ਸ੍ਰਜਸ਼੍ਚੈਵ ਤੇ ਤਰਨ੍ਤਿ ਰਣੋਦਧਿਮ੍ ॥ 6-3-71 (38763)
`ਪ੍ਰਯਾਣੇ ਵਾਯਸੋ ਵਾਮੇ ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੇ ਪ੍ਰਵਿਵਿਕ੍ਸ਼਼ਤਾਮ੍।
ਪਸ਼੍ਚਾਤ੍ਸੰਸਾਧਯਤ੍ਯਰ੍ਥੰ ਪੁਰਸ੍ਤਾਤ੍ਪ੍ਰਤਿਸ਼਼ੇਧਤਿ ॥ ' 6-3-72 (38764)
ਸ਼ਬ੍ਦਰੂਪਰਸਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ਗਨ੍ਧਾਸ਼੍ਚਾਵਿਕ੍ਰੁʼਤਾਃ ਸ਼ੁਭਾਃ ।
ਸਦਾ ਹਰ੍ਸ਼਼ਸ਼੍ਚ ਯੋਧਾਨਾਂ ਜਯਤਾਮਿਹ ਲਕ੍ਸ਼਼ਣਮ੍ ॥ 6-3-73 (38765)
ਅਨੁਗਾ ਵਾਯਵੋ ਵਾਨ੍ਤਿ ਤਥਾ(ਅ)ਭ੍ਰਾਣਿ ਵਯਾਂਸਿ ਚ ।
ਅਨੁਪ੍ਲਵਨ੍ਤਿ ਮੇਘਾਸ਼੍ਚ ਤਥੈਵੇਨ੍ਦ੍ਰਧਨੂਂਸ਼਼ਿ ਚ ॥ 6-3-74 (38766)
ਏਤਾਨਿ ਜਯਮਾਨਾਨਾਂ ਲਕ੍ਸ਼਼ਣਾਨਿ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਭਵਨ੍ਤਿ ਵਿਪਰੀਤਾਨਿ ਮੁਮੂਰ੍ਸ਼਼ੂਣਾਂ ਜਨਾਧਿਪ ॥ 6-3-75 (38767)
ਅਲ੍ਪਾਯਾਂ ਵਾ ਮਹਤ੍ਯਾਂ ਵਾ ਸੇਨਾਯਾਮਿਤਿ ਨਿਸ਼੍ਚਯਃ।
ਹਰ੍ਸ਼਼ੋ ਯੋਧਗਣਸ੍ਯੈਕੋ ਜਯਲਕ੍ਸ਼਼ਣਮੁਚ੍ਯਤੇ ॥ 6-3-76 (38768)
ਏਕੋ ਦੀਰ੍ਣੋ ਦਾਰਯਤਿ ਸੇਨਾਂ ਸੁਮਹਤੀਮਪਿ ।
ਤਾਂ ਦੀਰ੍ਣਾਮਨੁਦੀਰ੍ਯਨ੍ਤੇ ਯੋਧਾਃ ਸ਼ੂਰਤਰਾ ਅਪਿ ॥ 6-3-77 (38769)
ਦੁਰ੍ਨਿਵਰ੍ਤ੍ਯਾ ਤਦਾ ਚੈਵ ਪ੍ਰਭਗ੍ਨਾ ਮਹਤੀ ਵਮੂਃ ।
ਅਪਾਮਿਵ ਮਹਾਵੇਗਾ ਤ੍ਰਸ੍ਤਾ ਮਗਗਣਾ ਇਵ ॥ 6-3-78 (38770)
ਨੈਵ ਸ਼ਕ੍ਯਾ ਸਮਾਧਾਤੁਂ ਸੰਨਿਪਾਤੇ ਮਹਾਚਮੂਃ ।
ਦੀਰ੍ਣ ਇਤ੍ਯੇਵ ਦੀਰ੍ਯਨ੍ਤੇ ਸੁਵਿਦ੍ਵਾਂਸੋ(ਅ)ਪਿ ਭਾਰਤ ॥ 6-3-79 (38771)
ਭੀਤਾਨ੍ਭਗ੍ਨਾਂਸ਼੍ਚ ਸੰਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਭਯੰ ਭੂਯੋ(ਅ)ਭਿਵਰ੍ਧਤੇ।
ਪ੍ਰਭਗ੍ਨਾ ਸਹਸਾ ਰਾਜਨ੍ਦਿਸ਼ੋ ਵਿਦ੍ਰਵਤੇ ਚਮੂਃ ।
ਨੈਵ ਸ੍ਥਾਪਯਿਤੁਂ ਸ਼ਕ੍ਯਾ ਸ਼ੂਰੈਰਪਿ ਮਹਾਚਮੂਃ ॥ 6-3-80 (38772)
ਸਤ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਮਹਤੀਂ ਸੇਨਾਂ ਚਤੁਰਙ੍ਗਾਂ ਮਹੀਪਤਿਃ ।
ਉਪਾਯਪੂਰ੍ਵੰ ਮੇਧਾਵੀ ਯਤੇਤ ਸਤਤੋਤ੍ਥਿਤਃ ॥ 6-3-81 (38773)
ਉਪਾਯਵਿਜਯੰ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਮਾਹੁਰ੍ਭੇਦੇਨ ਮਧ੍ਯਮਮ੍ ।
ਜਘਨ੍ਯ ਏਸ਼਼ ਵਿਜਯੋ ਯੋ ਯੁਦ੍ਧੇਨ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ॥ 6-3-82 (38774)
ਮਹਾਨ੍ਦੋਸ਼਼ਃ ਸੰਨਿਪਾਤਸ੍ਤਸ੍ਯਾਦ੍ਯਃ ਕ੍ਸ਼਼ਯ ਉਚ੍ਯਤੇ ।
ਪਰਸ੍ਪਰਜ੍ਞਾਃ ਸੰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾ ਵ੍ਯਵਧੂਤਾਃ ਸੁਨਿਸ਼੍ਚਿਤਾਃ ॥ 6-3-83 (38775)
ਅਪਿ ਪਞ੍ਚਾਸ਼ਤੰ ਸ਼ੂਰਾ ਮ੍ਰੁʼਦ੍ਗਨ੍ਤਿ ਮਹਤੀਂ ਚਮੂਮ੍ ।
ਅਪਿ ਵਾ ਪਞ੍ਚ ਸ਼਼ਟ੍ ਸਪ੍ਤ ਵਿਜਯਨ੍ਤ੍ਯਨਿਵਰ੍ਤਿਨਃ ॥ 6-3-84 (38776)
ਨ ਵੈਨਤੇਯੋ ਗਰੁਡਃ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਤਿ ਮਹਾਜਨਮ੍ ।
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਸੁਪਰ੍ਣੋ(ਅ)ਪਚਿਤਿੰ ਮਹਤ੍ਯਾ ਅਪਿ ਭਾਰਤ ॥ 6-3-85 (38777)
ਨ ਬਾਹੁਲ੍ਯੇਨ ਸੇਨਾਯਾ ਜਯੋ ਭਵਤਿ ਨਿਤ੍ਯਸ਼ਃ ।
ਅਧ੍ਰੁਵੋ ਹਿ ਜਯੋ ਨਾਮ ਦੈਵੰ ਚਾਤ੍ਰ ਪਰਾਯਣਮ੍ ।
ਜਯਵਨ੍ਤੋ ਹਿ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਕ੍ਰੁʼਤਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯਾ ਭਵਨ੍ਤਿ ਹਿ ॥ ॥ 6-3-86 (38778)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਜਮ੍ਬੂਖਣ੍ਡਵਿਨਿਰ੍ਮਾਣਪਰ੍ਵਣਿ ਤ੍ਰੁʼਤੀਯੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-3-6 ਵਡਵਾ ਅਸ਼੍ਵਾ ਸ਼੍ਵਾ ਸ਼ੁਨੀ। ਕਰਭੋ ਮ੍ਰੁʼਗਵਿਸ਼ੇਸ਼਼ਃ ॥ 6-3-7 ਪ੍ਰਜਾਯਨ੍ਤੇ ਜਨਯਨ੍ਤਿ ॥ 6-3-8 ਪ੍ਰੁʼਥਗ੍ਜਨਸ੍ਯ ਨੀਚਜਨਸ੍ਯ ਸੰਬਨ੍ਧਿਨਃ ਕ੍ਸ਼਼ੁਦ੍ਰਕਾਃ ਵ੍ਯਙ੍ਗਾਃ ਚਣ੍ਡਾਲਾਦਿਸ਼਼ੁ ਜਾਤਾਃ ਕਾਣਕੁਬ੍ਜਾਦਯ ਇਤ੍ਯਰ੍ਥਃ । ਕ੍ਸ਼਼ੁਦ੍ਰਾ ਵ੍ਯਙ੍ਗਾਨਟੀਤ੍ਯਾਦਿਮੇਦਿਨੀ ॥ 6-3-10 ਨਗਰਾਣਿ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਰਿਮਾਣਿ ਸ਼ਿਸ਼ਵ ਏਵਾਵਮ੍ਰੁʼਦ੍ਗਨ੍ਤਿ ॥ 6-3-11 ਕਾਰ੍ਤਿਕ੍ਯਾਃ ਪਰੰ ਹਿ ਸੰਗ੍ਰਾਮਾਰਮ੍ਭਸ੍ਤਤ੍ਰ ਤੁਲਾਸ੍ਥਮਰ੍ਕੰ ਰਾਹੁਰੁਪੈਤਿ ॥ 6-3-12 ਤਦੈਵ ਸ਼੍ਵੇਤੋ ਗ੍ਰਹਃ ਕੇਤੁਸ਼੍ਚਿਤ੍ਰਾਮਤਿਕ੍ਰਾਮਤਿ ਸ੍ਵਾਤ੍ਯਾਦੌ ਵਰ੍ਤਤੇ । ਨਿਤ੍ਯੰ ਸਮਸਸ੍ਤਕਸ੍ਥੌ ਰਾਹੁਕੇਤੂ ਇਦਾਨੀਮੇਕਰਾਸ਼ਿਗਤੌ ਮਹਾਨਿਸ਼਼੍ਟਸੂਚਕਾਵਿਤਿ ਭਾਵਃ ॥ 6-3-13 ਧੂਮਕੇਤੁਰੁਪਗ੍ਰਹਵਿਸ਼ੇਸ਼਼ਃ ਸ ਪੁਸ਼਼੍ਯੰ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਨਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਮਾਕ੍ਰਮ੍ਯ ਤਿਸ਼਼੍ਠਤਿ। ਤਥਾ ਵਕ੍ਸ਼਼੍ਯਮਾਣਰੀਤ੍ਯਾ ਜ੍ਯੇਸ਼਼੍ਠਾਸ੍ਥੇਨਾਪਿ ਕੇਤੁਨਾ ਪੁਸ਼਼੍ਯੋ ਵਿਦ੍ਧਸ੍ਤਥਾ ਚ ਸ੍ਵਨਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰੇ ਕ੍ਰੂਰਾਕ੍ਰਾਨ੍ਤੇ ਕ੍ਰੂਰਵਿਦ੍ਧੇ ਚ ਸਤ੍ਯਵਸ਼੍ਯੰ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾਣਾਂ ਨਾਸ਼ੋ ਭਵਤੀਤ੍ਯਰ੍ਥਃ । ਯਥੋਕ੍ਤਮ੍ । ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਤਿਕਾਯਾਂ ਤਥਾ ਪੁਸ਼਼੍ਪੇ ਰੇਵਤ੍ਯਾਂ ਚ ਪੁਨਰ੍ਵਸੌ । ਵੇਧੇ ਸਤਿ ਤ੍ਰਮਾਦ੍ਵੇਧੋ ਵਰ੍ਣੇਸ਼਼ੁ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਦਿਸ਼਼੍ਵਿਤਿ ਨਰਤਿਵਿਜਯੇ ॥ 6-3-14 ਭਗੰ ਨਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰੰ ਪੂਰ੍ਵਾਫਲ੍ਗੁਨੀ । ਸ਼੍ਰੁਤਿਮਤੇ ਤੂਤ੍ਤਰਾਫਲ੍ਗੁਨੀ ॥ 6-3-15 ਪੂਰ੍ਵੇਪ੍ਰੋਸ਼਼੍ਠਪਦੇ ਪੂਰ੍ਵਾਭਾਦ੍ਰਪਦਾਨਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰੰ ਸਮਾਰੁਹ੍ਯ ਪਰਿਕ੍ਰਮ੍ਯ ਪਰਿਘਾਖ੍ਯ ਉਪਗ੍ਰਹਸ੍ਤੇਨ ਸਹਿਤਃ ਉਤ੍ਤਰੇ ਉਤ੍ਤਰਾਭਾਦ੍ਰਪਦਾਨਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰੰ ਉਦੀਕ੍ਸ਼਼ਤੇ ਆਕ੍ਰਾਨ੍ਤੁਮਿਚ੍ਛਤਿ ॥ 6-3-16 ਸ਼੍ਯਾਮੋ ਦ੍ਵਿਤੀਯ ਉਪਗ੍ਰਹਃ ਕੇਤੁਸੰਜ੍ਞਃ ਐਨ੍ਦ੍ਰੰ ਜ੍ਯੇਸ਼਼੍ਠਾਂ ਨਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਮਿਤਿ ਯੋਜ੍ਯਮ੍ ॥ 6-3-17 ਪਰੁਸ਼਼ਗ੍ਰਹੋ ਰਾਹੁਰੇਕਨਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਸ੍ਥੌ ਸ਼ਸ਼ਿਭਾਸ੍ਕਰੌ ਪੀਡਯਤਿ । ਅਪਸਵ੍ਯੰ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਤੇ ਸਰ੍ਵਦਾ ਵਕ੍ਰੀ ਸਨ੍। ਸਰ੍ਵਤੋਭਦ੍ਰਚਕ੍ਰੇ ਵੇਧੇਨ ਕਸ੍ਵਾਤੀਸ੍ਥਃ ਸਨ੍ ਰੋਹਿਣੀਨਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰੰ ਚ ਪੀਡਯਤੀਤ੍ਯਰ੍ਥਃ ॥ 6-3-18 ਤਤ੍ਰੈਵ ਸਰ੍ਵਤੋਭਦ੍ਰਚਕ੍ਰੇ ਮਘਾਸ੍ਥੋ ਲਿਹਿਤਾਙ੍ਗੋ(ਅ)ਙ੍ਗਾਰਕੋ ਵਕ੍ਰਾਨੁਵਕ੍ਰੰ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਪੁਨਃਪੁਨਰ੍ਵਕ੍ਰੀਭੂਯ ਬ੍ਰਹ੍ਮਣਾ ਬ੍ਰੁʼਹਸ੍ਪਤਿਨਾਕ੍ਰਾਨ੍ਤੰ ਰਾਸ਼ਿੰ ਸ਼੍ਰਵਣੰ ਸਮਾਵ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਸਮ੍ਯਕ੍ ਪੂਰ੍ਣਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਯਾ ਵਿਦ੍ਵਾ ਤਿਸ਼਼੍ਠਤਿ ॥ 6-3-19 ਪਰਿਚ੍ਛੰਨਾ ਆਚ੍ਛਾਦਿਤਾ । ਪਞ੍ਚਸ਼ੀਰ੍ਸ਼਼ਾਣਿ ਸ਼ਿਮ੍ਬੀਸਦ੍ਰੁʼਸ਼ਾਨਿ ਯੇਸ਼਼ਾਂ ਤੇ ਪਞ੍ਚਸ਼ੀਰ੍ਸ਼਼ਾਃ ॥ 6-3-27 ਪੂਰ੍ਵੰ ਸ਼੍ਰਵਣਸ੍ਥੋ ਬ੍ਰੁʼਹਸ੍ਪਤਿਰ੍ਭਗਨਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਸ੍ਥਃ ਸੂਰ੍ਯਪੁਤ੍ਰ ਇਤ੍ਯੁਕ੍ਤੰ ਤਾਵੁਭੌ ਵਿਸ਼ਾਖਾਸਮੀਪੇ ਤਿਰ੍ਯਗ੍ਵੇਧੇਨ ਸ਼ਤਪਦੇ ਚਕ੍ਰੇ ਵਿਸ਼ਾਖਾਨਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰੰ ਵਿਧ੍ਯਤ ਇਤ੍ਯਰ੍ਥਃ ॥ 6-3-28 ਅਪਰ੍ਵਣਿ ਪਰ੍ਵ ਦਰ੍ਸ਼ਾਖ੍ਯੰ ਪਞ੍ਚਦਸ਼ੇਹ੍ਨਿ ਭਵਤਿ ਏਕਤਿਥਿਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧੌ ਸ਼਼ੋਡਸ਼ੇ ਵਾ ਏਕਤਿਥਿਕ੍ਸ਼਼ਯੇ ਚਤੁਰ੍ਦਸ਼ੇ ਵਾਹ੍ਨਿ ਭਵਤਿ। ਤਿਥਿਦ੍ਵਯਕ੍ਸ਼਼ਯਸ੍ਤੁ ਲੋਕੇ(ਅ)ਤ੍ਯਨ੍ਤਮਪ੍ਰਸਿਦ੍ਧ ਇਤਿ ਅਪਰ੍ਵਣੀਤ੍ਯੁਕ੍ਤੰ । ਗ੍ਰਹੰ ਯਾਤੌ ਰਾਹੁਣਾ ਗ੍ਰਹਣੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤੌ । ਏਤਦੇਵ ਪ੍ਰਜਾਸੰਕ੍ਸ਼਼ਯਹੇਤੁਤ੍ਵੇਨ ਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰੇ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਮਿਤ੍ਯਾਹ ਪ੍ਰਜੇਤਿ। ਅਯੰ ਸ਼੍ਲੋਕੋਤ੍ਰ ਦਾਕ੍ਸ਼਼ਿਣਾਤ੍ਯਕੋਸ਼ੇਸ਼਼ੁ ਨਾਸ੍ਤਿ। ਝo ਪੁਸ੍ਤਕ ਏਵਾਸ੍ਤਿ॥ 6-3-30 ਚਿਤ੍ਰਾਸ੍ਵਾਨ੍ਤ੍ਯਤਰਸ੍ਥਃ ਪੁਰੁਸ਼਼ੋ ਗ੍ਰਹੋ ਰੋਹਿਣੀਂ ਪੀਡਯਤੀਤ੍ਯੁਕ੍ਤੰ ਤਤ੍ਰ ਚਿਤ੍ਰਾਂਸ਼ੇ ਸ੍ਥਿਤ੍ਵਾ ਰੋਹਿਣੀ ਅਸ਼਼੍ਟਾਦਸ਼ਤ੍ਵੇਨ ਸ੍ਮਮੁਦਾਯਿਕਨਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰੰ ਪੀਡਯਤਿ। ਸ੍ਵਾਤ੍ਯੰਸ਼ੇ ਸ੍ਥਿਤ੍ਵਾ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਤਿਕਾਂ ਸ਼਼ੋਡਸ਼ਕਤ੍ਵੇਨ ਸਾਂਘਾਤਿਕਨਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰੰ ਪੀਡਯਤਿ। ਸਰ੍ਵਤੋਭਦ੍ਰਚਕ੍ਰੇ ਤਥਾ ਦਰ੍ਸ਼ਨਾਤ੍ ਤਦੇਤਦਾਹ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਤਿਕਾਮਿਤ੍ਯਰ੍ਧੇਨ । ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈ ਕ੍ਰੂਰੈਃ ਕਰ੍ਮਭਿਰੁਪਲਕ੍ਸ਼਼ਿਤੋ ਰਾਹੁਰਿਤ੍ਯਰ੍ਥਃ । ਧੂਮਕੇਤੁਂ ਉਤ੍ਪਾਤਵਿਸ਼ੇਸ਼਼ਮਨੁਲਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਵਸ੍ਥਿਤਾਃ ॥ 6-3-31 ਤ੍ਰਿਸ਼਼੍ਵਿਤਿ। ਤ੍ਰਿਸ਼਼ੁ ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ੁ ਨਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਨਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰੇਸ਼਼ੁ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ। ਗ੍ਰੁʼਧ੍ਨਃ ਸੰਪਤਤੇ ਸ਼ੀਰ੍ਸ਼਼ੰ ਜਨਯਨ੍ਭਯਮੁਤ੍ਤਮਮ੍ ਇਤਿ ਝo ਪਾਠਃ ॥ 6-3-32 ਗ੍ਰਸ੍ਤਾਵੇਕਮਾਸੀਂ ਤ੍ਰਯੋਦਸ਼ੀਮ੍ ਇਤਿ ਝo ਪਾਠਃ । ਤਤ੍ਪਕ੍ਸ਼਼ੇ ਚਨ੍ਦ੍ਰਾਦਿਤ੍ਯਾਵੁਭੌ ਗ੍ਰਸ੍ਤਾਵਿਤ੍ਯੇਤੇਨ ਸ਼੍ਲੋਕੇਨੋਕ੍ਤਮਰ੍ਥੰ ਵਿਸ਼ਦਯਤਿ ਦ੍ਵਾਭ੍ਯਾਮ੍। ਚਤੁਰ੍ਦਸ਼ੀਮਿਤਿ। ਤ੍ਰਯੋਦਸ਼ੀਂ ਤ੍ਰਯੋਦਾਸ਼ਾਨਾਮਹ੍ਨਾਂ ਪੂਰਣੀਂ ਅਮਾਵਾਸ੍ਯਾਂ ਭੂਤਪੂਰ੍ਵਾਂ ਨਾਭਿਜਾਨਾਮਿ। ਅਤਿਭੂਯਸਾ ਕਾਲੇਨ ਅਯੰ ਦੁਰ੍ਯੋਗ ਆਗਤ ਇਤਿ ਭਾਵਃ। ਏਕਮਾਸੀਂ ਏਕਸ੍ਮਿੰਨੇਵ ਮਾਸੇ ਭਵਾਮ੍। ਪੂਰ੍ਵੰ ਤ੍ਰਯੋਦਸ਼੍ਯਾਂ ਰਾਤ੍ਰੌ ਪਕ੍ਸ਼਼ਸਮਾਪ੍ਤ੍ਯਾ ਸੂਰ੍ਯਗ੍ਰਹਣਮੇਵੋਕ੍ਤਮ੍। ਇਦਾਨੀਂ ਤੁ ਏਕਸ੍ਮਿਨ੍ਮਾਸੇ ਚਨ੍ਦ੍ਰਃ ਪੂਰ੍ਵਮਾਸ੍ਯਾਂ ਰਾਹੁਣਾ ਗ੍ਰਹੇਣ ਗ੍ਰਸ੍ਤਃ ਸੂਰ੍ਯੋ(ਅ)ਮਾਵਾਸ੍ਯਾਯਾਮ੍। ਯਦਾ ਸੂਰ੍ਯੋ ਗ੍ਰਸ੍ਤਸ੍ਤਦਾ ਚਨ੍ਦ੍ਰੋਪਿ ਗ੍ਰਸ੍ਤ ਏਵ ਦਰ੍ਸ਼ੇ ਤਯੋਃ ਸੰਹਤਤ੍ਵਾਤ੍ ॥ 6-3-33 ਅਪਰ੍ਵਣੀਤਿ। ਲੋਕਾਪ੍ਰਸਿਦ੍ਧਪਰ੍ਵਣੀਤਿ ਪੂਰ੍ਵਵਤ੍ ਜ੍ਞੇਯਮ੍ ॥ 6-3-34 ਕੂਪਾਃ ਕੂਰ੍ਦਨ੍ਤਿ ਕ੍ਰੀਡਨ੍ਤਿ ਵਾਤੈਃ ਕ੍ਸ਼਼ੁਭ੍ਯਨ੍ਤ ਇਤ੍ਯਰ੍ਥਃ ॥ 6-3-35 ਅਨਯੰ ਅਨੀਤਿਫਲਮ੍ ॥ 6-3-38 ਮਹਾਭੂਤਾ ਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧੀਭੂਤਾਃ ॥ 6-3-43 ਸ਼ਿਖਰਾਣਾਂ ਦ੍ਰੁਮਾਗ੍ਰਾਣਾਮ੍ ॥ 6-3-44 ਪਕ੍ਵਾਪਕ੍ਵੇਤਿ ਪਕ੍ਸ਼਼ਿਰੁਤਾਨੁਕਰਣਮ੍। ਵਾਵਾਸ਼੍ਯਨ੍ਤੇ ਅਤਿਸ਼ਯੇਨ ਸ਼ਬ੍ਦੰ ਕੁਰ੍ਵਨ੍ਤਿ ॥ 6-3-45 ਪ੍ਰਕਿਰਨ੍ਤਃ ਸ਼ਕ੍ਰੁʼਨ੍ਮੂਤ੍ਰਮਿਤਿ ਸ਼ੇਸ਼਼ਃ। ਵ੍ਯਾਲਾਃ ਦੁਸ਼਼੍ਟਹਸ੍ਤਿਨਃ । ਸਲਿਲਾਸ਼੍ਰਯਾਃ ਅਤ੍ਯਨ੍ਤੰ ਪ੍ਰਸ੍ਵੇਦਯੁਕ੍ਤਾਃ ॥ 6-3-51 ਮੁਨਿਃ ਏਵੰ ਤਥੇਤ੍ਯੁਕ੍ਤ੍ਵੇਤਿ ਸੰਬਨ੍ਧਃ । ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰੇਣ ਹੇਤੁਨਾ। ਤਦਰ੍ਥਮਿਤ੍ਯਰ੍ਥਃ। ਧ੍ਯਾਨੰ ਚਿਨ੍ਤਾਮ੍ ॥ 6-3-55 ਅਯੰ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਃ ॥ 6-3-56 ਸਃ ਧਰ੍ਮਃ ਏਵੰ ਧਰ੍ਮਹਨ੍ਤਾਰੰ ਸ਼ਕ੍ਯੇ(ਅ)ਨਾਪਦਿ ਸਤ੍ਯਾਂ ਕਿਮਰ੍ਥਮਾਪਦੀਵ ਉਨ੍ਮਾਰ੍ਗਗਾਮੀ ਭਵਸੀਤ੍ਯਰ੍ਥਃ ॥ 6-3-58 ਪਰੇਣ ਅਤਿਸ਼ਯੇਨ ॥ 6-3-61 ਭਾਵਾਭਾਵੌ ਸ੍ਥਿਤਿਵਿਨਾਸ਼ੌ ॥ 6-3-63 ਤ੍ਵੰ ਹਿ ਧਰ੍ਮਾਦੌ ਹੇਤੁਰਿਤ੍ਯਰ੍ਥਃ ॥ 6-3-67 ਰੂਪੰ ਗਮਕੰ ਚਿਹ੍ਨਮ੍ ॥ 6-3-68 ਯੇ ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠਤੋ ਭਾਸ਼਼ਮਾਣਾ ਵਾਯਸਾਸ੍ਤੇ ਗਨ੍ਤਾਰੰ ਤ੍ਵਰਯਨ੍ਤਿ ਸਿਦ੍ਧਿਸੂਚਕਾ ਇਤ੍ਯਰ੍ਥਃ । ਯੇ ਪੁਰਤੋ ਭਾਸ਼਼ਮਾਣਾਸ੍ਤੇ ਗਮਨੰ ਨਿਸ਼਼ੇਧਨ੍ਤੀਤ੍ਯਰ੍ਥਃ ॥ 6-3-83 ਸੰਨਿਪਾਤੋ ਯੋਧਾਨਾਂ ਸੰਘਰ੍ਸ਼਼ਃ । ਵ੍ਯਵਧੂਤਾਃ ਦਾਰਾਦਿਸ਼਼੍ਵਨਾਸਕ੍ਤਾਃ ॥ 6-3-85 ਸ਼ੂਰਾਣਾਂ ਸਹਾਯਸੰਪਤ੍ਤਿਰ੍ਨਾਪੇਕ੍ਸ਼਼ਿਤੇਤ੍ਯਤ੍ਰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾਨ੍ਤਮਾਹ ਨ ਵੈਨਤੇਯ ਇਤਿ। ਮਹਤ੍ਯਾ ਅਪਿ ਸੇਨਾਯਾ ਅਪਚਿਤਿੰ ਪ੍ਰਤਿਕਾਰੰ ਨਾਸ਼ੰ ਵਾ ਏਕੇਨੈਵਾਤ੍ਮਨਾ ਕਰ੍ਤੁਂ ਸ਼ਕ੍ਯੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਸੁਪਰ੍ਣਃ ਸ਼ੋਭਨਪਤਤ੍ਰਃ ਗਰੁਡੋ ਨਾਮਤਃ ਵੈਨਤੇਯੋ ਵਿਨਤਾਯਾਃ ਪੁਤ੍ਰੋ ਮਹਾਜਨੰ ਬਹੁਜਨਸਮੂਹੰ ਨ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਤਿ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 004
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.4. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 004
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਵ੍ਯਾਸੇ ਗਤੇ ਸੰਜਯੇਨ ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰੰਪ੍ਰਤਿ ਭੂਮਿਗੁਣਾਨੁਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-4-0 (38779)
ਵੈਸ਼ਮ੍ਪਾਯਨ ਉਵਾਚ। 6-4-0x (3963)
ਏਵਮੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਯਯੌ ਵ੍ਯਾਸੋ ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਯ ਧੀਮਤੇ।
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰੋ(ਅ)ਪਿ ਤਚ੍ਛ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਧ੍ਯਾਨਮੇਵਾਨ੍ਵਪਦ੍ਯਤ॥ 6-4-1 (38780)
ਸ ਮੁਹੂਰ੍ਤਮਿਵ ਧ੍ਯਾਤ੍ਵਾ ਵਿਨਿਃਸ਼੍ਵਸ੍ਯ ਮੁਹੁਰ੍ਮੁਹੁਃ ।
ਸੰਜਯੰ ਸੰਸ਼ਿਤਾਤ੍ਮਾਨਮਪ੍ਰੁʼਚ੍ਛਦ੍ਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-4-2 (38781)
ਸੰਜਯੇਮੇ ਮਹੀਪਾਲਾਃ ਸ਼ੂਰਾ ਯੁਦ੍ਧਾਭਿਨਨ੍ਦਿਨਃ ।
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯਮਭਿਨਿਘ੍ਨਨ੍ਤਿ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰੈਰੁਚ੍ਚਾਵਚੈਰਿਹ ॥ 6-4-3 (38782)
ਪਾਰ੍ਥਿਵਾਃ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵੀਹੇਤੋਃ ਸਮਭਿਤ੍ਯਜ੍ਯ ਜੀਵਿਤਮ੍ ।
ਨ ਵਾ ਸ਼ਾਮ੍ਯਨ੍ਤਿ ਨਿਘ੍ਨਨ੍ਤੋ ਵਰ੍ਧਯਨ੍ਤਿ ਯਮਕ੍ਸ਼਼ਯਮ੍ ॥ 6-4-4 (38783)
ਭੌਮਮੈਸ਼੍ਵਰ੍ਯਮਿਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਨ ਮ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤੇ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ।
ਮਨ੍ਯੇ ਬਹੁਗੁਣਾ ਭੂਮਿਸ੍ਤਨ੍ਮਮਾਚਕ੍ਸ਼਼੍ਵ ਸੰਜਯ ॥ 6-4-5 (38784)
ਬਹੂਨਿ ਚ ਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਪ੍ਰਯੁਤਾਨ੍ਯਰ੍ਬੁਦਾਨਿ ਚ।
ਕੋਟ੍ਯਸ਼੍ਚ ਲੋਕਵੀਰਾਣਾਂ ਸਮੇਤਾਃ ਕੁਰੁਜਾਙ੍ਗਲੇ ॥ 6-4-6 (38785)
ਦੇਸ਼ਾਨਾਂ ਚ ਪਰੀਮਾਣੰ ਨਗਰਾਣਾਂ ਚ ਸੰਜਯ ।
ਸ਼੍ਰੋਤੁਮਿਚ੍ਛਾਮਿ ਤਤ੍ਤ੍ਵੇਨ ਯਤ ਏਤੇ ਸਮਾਗਤਾਃ ॥ 6-4-7 (38786)
ਦਿਵ੍ਯਬੁਦ੍ਧਿਪ੍ਰਦੀਪੇਨ ਯੁਕ੍ਤਸ੍ਤ੍ਵੰ ਜ੍ਞਾਨਚਕ੍ਸ਼਼ੁਸ਼਼ਾ।
ਪ੍ਰਭਾਵਾਤ੍ਤਸ੍ਯ ਵਿਪ੍ਰਰ੍ਸ਼਼ੇਰ੍ਵ੍ਯਾਸਸ੍ਯਾਮਿਤਤੇਜਸਃ ॥ 6-4-8 (38787)
ਸੰਜਯ ਉਵਾਚ। 6-4-9x (3964)
ਯਥਾਪ੍ਰਜ੍ਞੰ ਮਹਾਪ੍ਰਾਜ੍ਞ ਭੌਮਾਨ੍ਵਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਤੇ ਗੁਣਾਨ੍।
ਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਚਕ੍ਸ਼਼ੁਰਵੇਕ੍ਸ਼਼ਸ੍ਵ ਨਮਸ੍ਤੇ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-4-9 (38788)
ਦ੍ਵਿਵਿਧਾਨੀਹ ਭੂਤਾਨਿ ਚਰਾਣਿ ਸ੍ਥਾਵਰਾਣਿ ਚ।
ਤ੍ਰਸਾਨਾਂ ਤ੍ਰਿਵਿਧਾ ਯੋਨਿਰਣ੍ਡਸ੍ਵੇਦਜਰਾਯੁਜਾਃ ॥ 6-4-10 (38789)
ਤ੍ਰਸਾਨਾਂ ਖਲੁ ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ਾਂ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਾ ਰਾਜਞ੍ਜਰਾਯੁਜਾਃ।
ਜਰਾਯੁਜਾਨਾਂ ਪ੍ਰਵਰਾ ਮਾਨਵਾਃ ਪਸ਼ਵਸ਼੍ਚ ਯੇ ॥ 6-4-11 (38790)
ਨਾਨਾਰੂਪਧਰਾ ਰਾਜੰਸ੍ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਭੇਦਾਸ਼੍ਚਤੁਰ੍ਦਸ਼ ।
ਵੇਦੋਕ੍ਤਾਃ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵੀਪਾਲ ਯੇਸ਼਼ੁ ਯਜ੍ਞਾਃ ਪ੍ਰਤਿਸ਼਼੍ਠਿਤਾਃ ॥ 6-4-12 (38791)
ਗ੍ਰਾਮ੍ਯਾਣਾਂ ਪੁਰੁਸ਼਼ਾਃ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਾਃ ਸਿੰਹਾਸ਼੍ਚਾਰਣ੍ਯਵਾਸਿਨਾਮ੍ ।
ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ਾਮੇਵ ਭੂਤਾਨਾਮਨ੍ਯੋਨ੍ਯੇਨੋਪਜੀਵਨਮ੍ ॥ 6-4-13 (38792)
ਉਦ੍ਭਿਞ੍ਜਾਃ ਸ੍ਥਾਵਰਾਃ ਪ੍ਰੋਕ੍ਤਾਸ੍ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਪਞ੍ਚੈਵ ਜਾਤਯਃ ।
ਵ੍ਰੁʼਕ੍ਸ਼਼ਗੁਲ੍ਮਲਤਾਵਲ੍ਲ੍ਯਸ੍ਤ੍ਵਕ੍ਸਾਰਾਸ੍ਤ੍ਰੁʼਣਜਾਤਯਃ ॥ 6-4-14 (38793)
ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਵਿੰਸ਼ਤਿਰੇਕੋਨਾ ਮਹਾਭੂਤੇਸ਼਼ੁ ਪਞ੍ਚਸੁ ।
ਚਤੁਰ੍ਵਿਸ਼ਤਿਰੁਦ੍ਦਿਸ਼਼੍ਟਾ ਗਾਯਤ੍ਰੀ ਲੋਕਸੰਮਤਾ ॥ 6-4-15 (38794)
ਯ ਏਤਾਂ ਵੇਦ ਗਾਯਤ੍ਰੀਂ ਪੁਣ੍ਯਾਂ ਸਰ੍ਵਗੁਣਾਨ੍ਵਿਤਾਮ੍ ।
ਤਤ੍ਤ੍ਵੇਨ ਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਸ ਲੋਕੇ ਨ ਪ੍ਰਣਸ਼੍ਯਤਿ॥ 6-4-16 (38795)
ਅਰਣ੍ਯਵਾਸਿਨਃ ਸਪ੍ਤ ਸਪ੍ਤੈਸ਼਼ਾਂ ਗ੍ਰਾਮਵਾਸਿਨਃ ।
ਸਿੰਹਾ ਵ੍ਯਾਘ੍ਰਾ ਵਰਾਹਾਸ਼੍ਚ ਮਹਿਸ਼਼ਾ ਵਾਰਣਾਸ੍ਤਥਾ ॥ 6-4-17 (38796)
ਰੁʼਕ੍ਸ਼਼ਾਸ਼੍ਚ ਵਾਨਰਾਸ਼੍ਚੈਵ ਸਪ੍ਤਾਰਣ੍ਯਾਃ ਸ੍ਮ੍ਰੁʼਤਾ ਨ੍ਰੁʼਪ ।
ਗੌਰਜਾਵਿਮਨੁਸ਼਼੍ਯਾਸ਼੍ਚ ਅਸ਼੍ਵਾਸ਼੍ਵਤਰਗਰ੍ਦਭਾਃ ॥ 6-4-18 (38797)
ਏਤੇ ਗ੍ਰਾਮ੍ਯਾਃ ਸਮਾਖ੍ਯਾਤਾਃ ਪਸ਼ਵਃ ਸਪ੍ਤ ਸਾਧੁਭਿਃ ।
ਏਤੇ ਵੈ ਪਸ਼ਵੋ ਰਾਜਨ੍ਗ੍ਰਾਮ੍ਯਾਰਣ੍ਯਾਸ਼੍ਚਤੁਰ੍ਦਸ਼ ॥ 6-4-19 (38798)
ਭੂਮੌ ਚ ਜਾਯਤੇ ਸਰ੍ਵੰ ਭੂਮੌ ਸਰ੍ਵੰ ਵਿਨਸ਼੍ਯਤਿ ।
ਭੂਮਿਃ ਪ੍ਰਤਿਸ਼਼੍ਠਾ ਭੂਤਾਨਾਂ ਭੂਮਿਰੇਵ ਸਨਾਤਨਮ੍ ॥ 6-4-20 (38799)
ਯਸ੍ਯ ਭੂਮਿਸ੍ਤਸ੍ਯ ਸਰ੍ਵੰ ਜਗਤ੍ਸ੍ਥਾਵਰਜਙ੍ਗਮਮ੍ ।
ਤਤ੍ਰਾਤਿਗ੍ਰੁʼਦ੍ਧਾ ਰਾਜਾਨੋ ਵਿਨਿਘ੍ਨਨ੍ਤੀਤਰੇਤਰਮ੍ ॥ ॥ 6-4-21 (38800)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਉਦ੍ਯੋਗਪਰ੍ਵਣਿ ਜਮ੍ਬੂਖਣ੍ਡਵਿਨਿਰ੍ਮਾਣਪਰ੍ਵਣਿ ਚਤੁਰ੍ਥੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-4-4 ਨਵਾ ਨੈਵ । ਯਮਕ੍ਸ਼਼ਯੰ ਯਮਲੋਕਮ੍ ॥ 6-4-10 ਤ੍ਰਸਾਨਾਂ ਜੰਗਮਾਨਾਂ ਯੋਨਿਰੁਤ੍ਪਤ੍ਤਿਸ੍ਥਾਨਮ੍ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 005
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.5. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 005
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਸੰਜਯੇਨ ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰੰਪ੍ਰਤਿ ਭੂਤਪਞ੍ਚਕਗੁਣਵਰ੍ਣਨਪੂਰ੍ਵਕੰ ਸੰਕ੍ਸ਼਼ੇਪੇਣ ਜਮ੍ਬੂਦ੍ਵੀਪਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ।Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-5-0 (38801)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ। 6-5-0x (3965)
ਨਦੀਨਾਂ ਪਰ੍ਵਤਾਨਾਂ ਚ ਨਾਮਧੇਯਾਨਿ ਸੰਜਯ ।
ਤਥਾ ਜਨਪਦਾਨਾਂ ਚ ਯੇ ਚਾਨ੍ਯੇ ਭੂਮਿਮਾਸ਼੍ਰਿਤਾਃ ॥ 6-5-1 (38802)
ਪ੍ਰਮਾਣੰ ਚ ਪ੍ਰਮਾਣਜ੍ਞ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵ੍ਯਾ ਮਮ ਸਰ੍ਵਤਃ ।
ਨਿਖਿਲੇਨ ਸਮਾਚਕ੍ਸ਼਼੍ਵ ਕਾਨਨਾਨਿ ਚ ਸੰਜਯ ॥ 6-5-2 (38803)
ਸੰਜਯ ਉਵਾਚ। 6-5-3x (3966)
ਪਞ੍ਚੇਮਾਨਿ ਮਹਾਰਾਜ ਮਹਾਭੂਤਾਨਿ ਸੰਗ੍ਰਹਾਤ੍।
ਜਗਤੀਸ੍ਥਾਨਿ ਸਰ੍ਵਾਣਿ ਸਮਾਨ੍ਯਾਹੁਰ੍ਮਨੀਸ਼਼ਿਣਃ ॥ 6-5-3 (38804)
ਭੂਮਿਰਾਪਸ੍ਤਥਾ ਵਾਯੁਰਗ੍ਨਿਰਾਕਾਸ਼ਮੇਵ ਚ।
ਗੁਣੋਤ੍ਤਰਾਣਿ ਸਰ੍ਵਾਣਿ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਭੂਮਿਃ ਪ੍ਰਧਾਨਤਃ ॥ 6-5-4 (38805)
ਸ਼ਬ੍ਦਃ ਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ਸ਼੍ਚ ਰੂਪੰ ਚ ਰਸੋ ਗਨ੍ਧਸ਼੍ਚ ਪਞ੍ਚਮਃ।
ਭੂਮੇਰੇਤੇ ਗੁਣਾਃ ਪ੍ਰੋਕ੍ਤਾ ਰੁʼਸ਼਼ਿਭਿਸ੍ਤਤ੍ਤ੍ਵਵੇਦਿਭਿਃਕ ॥ 6-5-5 (38806)
ਚਤ੍ਵਾਰੋ(ਅ)ਪ੍ਸੁ ਗੁਣਾ ਰਾਜਨ੍ਗਨ੍ਧਸ੍ਤਤ੍ਰ ਨ ਵਿਦ੍ਯਤੇ।
ਸ਼ਬ੍ਦਃ ਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ਸ਼੍ਚ ਰੂਪੰ ਚ ਤੇਜਸੋ(ਅ)ਥ ਗੁਣਾਸ੍ਤ੍ਰਯਃ ।
ਸ਼ਬ੍ਦਃ ਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ਸ਼੍ਚ ਵਾਯੌ ਦ੍ਵੌ ਅਕਾਸ਼ੇ ਸ਼ਬ੍ਦ ਏਵ ਤੁ ॥ 6-5-6 (38807)
ਏਤੇ ਪਞ੍ਚ ਗੁਣਾ ਰਾਜਨ੍ਮਹਾਭੂਤੇਸ਼਼ੁ ਪਞ੍ਚਸੁ।
ਵਰ੍ਤਨ੍ਤੇ ਸਰ੍ਵਲੋਕੇਸ਼਼ੁ ਯੇਸ਼਼ੁ ਭੂਤਾਃ ਪ੍ਰਤਿਸ਼਼੍ਠਿਤਾਃ ॥ 6-5-7 (38808)
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਨਾਭਿਵਰ੍ਤਨ੍ਤੇ ਸਾਮ੍ਯੰ ਭਵਤਿ ਵੈ ਯਦਾ ॥ 6-5-8 (38809)
ਯਦਾ ਤੁ ਵਿਸ਼਼ਮੀਭਾਵਮਾਵਿਸ਼ਨ੍ਤਿ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ।
ਤਦਾ ਦੇਹੈਰ੍ਦੇਹਵਨ੍ਤੋ ਵ੍ਯਤਿਰੋਹਨ੍ਤਿ ਨਾਨ੍ਯਥਾ ॥ 6-5-9 (38810)
ਆਨੁਪੂਰ੍ਵ੍ਯਾ ਵਿਨਸ਼੍ਯਨ੍ਤਿ ਜਾਯਨ੍ਤੇ ਚਾਨੁਪੂਰ੍ਵਸ਼ਃ ।
ਸਰ੍ਵਾਮ੍ਯਪਰਿਮੇਯਾਣਿ ਤਦੇਸ਼਼ਾਂ ਰੂਪਮੈਸ਼੍ਵਰਮ੍ ॥ 6-5-10 (38811)
ਤਤ੍ਰਤਤ੍ਰ ਹਿ ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤੇ ਧਾਤਵਃ ਪਾਞ੍ਚਭੌਤਿਕਾਃ ।
ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਮਨੁਸ਼਼੍ਯਾਸ੍ਤਰ੍ਕੇਣ ਪ੍ਰਮਾਣਾਨਿ ਪ੍ਰਚਕ੍ਸ਼਼ਤੇ ॥ 6-5-11 (38812)
ਅਚਿਨ੍ਤ੍ਯਾਃ ਖਲੁ ਯੇ ਭਾਵਾ ਨ ਤਾਂਸ੍ਤਰ੍ਕੇਣ ਸਾਧਯੇਤ੍।
ਪ੍ਰਕ੍ਰੁʼਤਿਭ੍ਯਃ ਪਰੰ ਯਤ੍ਤੁ ਤਦਚਿਨ੍ਤ੍ਯਸ੍ਯ ਲਕ੍ਸ਼਼ਣਮ੍ ॥ 6-5-12 (38813)
ਸੁਦਰ੍ਸ਼ਨੰ ਪ੍ਰਵਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਦ੍ਵੀਪੰ ਤੁ ਕੁਰੁਨਨ੍ਦਨ।
ਪਰਿਮਣ੍ਡਲੋ ਮਹਾਰਾਜ ਦ੍ਵੀਪੋ(ਅ)ਸੌ ਚਕ੍ਰਸੰਸ੍ਥਿਤਃ ॥ 6-5-13 (38814)
ਨਦੀਜਾਲਪ੍ਰਤਿਚ੍ਛੰਨਃ ਪਰ੍ਵਤੈਸ਼੍ਚਾਭ੍ਰਸੰਨਿਭੈਃ ।
ਪੁਰੈਸ਼੍ਚ ਵਿਵਿਧਾਕਾਰੈ ਰਮ੍ਯੈਰ੍ਜਨਪਦੈਸ੍ਤਥਾ ॥ 6-5-14 (38815)
ਵ੍ਰੁʼਕ੍ਸ਼਼ੈਃ ਪੁਸ਼਼੍ਪਫਲੋਪੇਤੈਃ ਸੰਪੰਨਧਨਧਾਨ੍ਯਵਾਨ੍ ।
ਲਵਣੇਨ ਸਮੁਦ੍ਰੇਣ ਸਮਨ੍ਤਾਤ੍ਪਰਿਵਾਰਿਤਃ ॥ 6-5-15 (38816)
ਯਥਾ ਹਿ ਪੁਰੁਸ਼਼ਃ ਪਸ਼੍ਯੇਦਾਦਰ੍ਸ਼ੇ ਮੁਖਮਾਤ੍ਮਨਃ ।
ਏਵੰ ਸੁਦਰ੍ਸ਼ਨਦ੍ਵੀਪੋ ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤੇ ਚਨ੍ਦ੍ਰਮਣ੍ਡਲੇ ॥ 6-5-16 (38817)
ਦ੍ਵਿਰਸ਼ਸ੍ਤੁ ਤਤਃ ਪ੍ਲਕ੍ਸ਼਼ੋ ਦ੍ਵਿਰੰਸ਼ਃ ਸ਼ਾਲ੍ਮਲਿਰ੍ਮਹਾਨ੍ ।
ਦ੍ਵਿਰੰਸ਼ਃ ਪਿਪ੍ਪਲਸ੍ਤਸ੍ਯ ਦ੍ਵਿਰੰਸ਼ਸ਼੍ਚ ਕੁਸ਼ੋ ਮਹਾਨ੍।
ਸਰ੍ਵੌਸ਼਼ਧਿਸਮਾਪੰਨਃ ਪਰ੍ਵਤੈਃ ਪਰਿਵਾਰਿਤਃ ॥ 6-5-17 (38818)
ਆਪਸ੍ਤਤੋ(ਅ)ਨ੍ਯਾ ਵਿਜ੍ਞੇਯਾਃ ਸ਼ੇਸ਼਼ਃ ਸੰਕ੍ਸ਼਼ੇਪ ਉਚ੍ਯਤੇ।
ਤਤੋ(ਅ)ਨ੍ਯ ਉਚ੍ਯਤੇ ਚਾਯਮੇਨੰ ਸੰਕ੍ਸ਼਼ੇਪਤਃ ਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਣੁ ॥ ॥ 6-5-18 (38819)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਜਮ੍ਬੂਖਣ੍ਡਵਿਨਿਰ੍ਮਾਣਪਰ੍ਵਣਿ ਪਞ੍ਚਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-5-13 ਕਿਮਸ੍ਯ ਪ੍ਰਮਾਣੰ ਕਾ ਵਾ ਆਕ੍ਰੁʼਤਿਸ੍ਤਵਾਭਿਮਤੇਤ੍ਯਾਸ਼ਙ੍ਕ੍ਯਾਹ ਸੁਦਰ੍ਸ਼ਨਮਿਤਿ। ਸੁਦਰ੍ਸ਼ਨੋ ਨਾਮ ਜਮ੍ਬੂਵ੍ਰੁʼਕ੍ਸ਼਼ਵਿਸ਼ੇਸ਼਼ਸ੍ਤੰਨਾਮਾਙ੍ਕਿਤੋ(ਅ)ਯੰ ਦ੍ਵੀਪਃ ਸੁਦਰ੍ਸ਼ਨਦ੍ਵੀਪਃ ਤੰ ਪ੍ਰਮਾਣਤ ਆਕ੍ਰੁʼਤਿਤਸ਼੍ਚ ਪ੍ਰਕਰ੍ਸ਼਼ੇਣ ਵਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਮਿ। ਤੁਸ਼ਬ੍ਦਃ ਪਕ੍ਸ਼਼ਾਨ੍ਤਰਵ੍ਯਾਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤ੍ਯਰ੍ਥਃ । ਚਕ੍ਰਸੰਸ੍ਥਿਤਃ ਚਕ੍ਰਵਤ੍ ਸੰਸ੍ਥਿਤੰ ਉਸ੍ਥੰਨਮਾਕਾਰੋ ਯਸ੍ਯ ਸਃ ॥ 6-5-16 ਨਨ੍ਵੇਵੰਵਿਧਸ੍ਯ ਕਥਮਤਿਸੂਕ੍ਸ਼਼੍ਮਤ੍ਵਮੁਚ੍ਯਤੇ(ਅ)ਤ ਆਹ ਯਥਾ ਹੀਤਿ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 006
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.6. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 006
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਸੰਜਯੇਨ ਭਾਰਤਾਦਿਨਵਖਣ੍ਡਾਨਾਂ ਤਤ੍ਤਤ੍ਸੀਮਾਪਰ੍ਵਤਾਨਾਂ ਮੇਰੋਸ਼੍ਚ ਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-6-0 (38820)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ। 6-6-0x (3967)
ਉਕ੍ਤੋ ਦ੍ਵੀਪਸ੍ਯ ਸੰਕ੍ਸ਼਼ੇਪੋ ਵਿਧਿਵਦ੍ਬੁਦ੍ਧਿਮੰਸ੍ਤ੍ਵਯਾ।
ਤਤ੍ਤ੍ਵਜ੍ਞਸ਼੍ਚਾਸਿ ਸਰ੍ਵਸ੍ਯ ਵਿਸ੍ਤਾਰੰ ਬ੍ਰੂਹਿ ਸਞ੍ਜਯ ॥ 6-6-1 (38821)
ਯਾਵਾਨ੍ਭੂਮ੍ਯਵਕਾਸ਼ੋ(ਅ)ਯੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤੇ ਸ਼ਸ਼ਲਕ੍ਸ਼਼ਣੇ।
ਤਸ੍ਯ ਪ੍ਰਮਾਣਾਂ ਪ੍ਰਬ੍ਰੂਹਿ ਤਤੋ ਵਕ੍ਸ਼਼੍ਯਸਿ ਪਿਪ੍ਪਲਮ੍ ॥ 6-6-2 (38822)
ਵੈਸ਼ਮ੍ਪਾਯਨ ਉਵਾਚ। 6-6-3x (3968)
ਏਵੰ ਰਾਜ੍ਞਾ ਸ ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਸ੍ਤੁ ਸੰਜਯੋ ਵਾਕ੍ਯਮਬ੍ਰਵੀਤ੍। 6-6-3xa ਸੰਜਯ ਉਵਾਚ।
ਪ੍ਰਾਗਾਯਤਾ ਮਹਾਰਾਜ ਸ਼਼ਡੇਤੇ ਵਰ੍ਸ਼਼ਪਰ੍ਵਤਾਃ ।
ਅਵਗਾਢਾ ਹ੍ਯੁਭਯਤਃ ਸਮੁਦ੍ਰੌ ਪੂਰ੍ਵਪਸ਼੍ਚਿਮੌ ॥ 6-6-3 (38823)
ਹਿਮਵਾਨ੍ਹੇਮਕੂਟਸ਼੍ਚ ਨਿਸ਼਼ਧਸ਼੍ਚ ਨਗੋਤ੍ਤਮਃ।
ਨੀਲਸ਼੍ਚ ਵੈਦੂਰ੍ਯਮਯਃ ਸ਼੍ਵੇਤਸ਼੍ਚ ਸ਼ਸ਼ਿਸੰਨਿਭਃ ॥ 6-6-4 (38824)
ਸਰ੍ਵਧਾਤੁਵਿਚਿਤ੍ਰਸ਼੍ਚ ਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਙ੍ਗਵਾੰਨਾਮ ਪਰ੍ਵਤਃ।
ਏਤੇ ਵੈ ਪਰ੍ਵਤਾ ਰਾਜਨ੍ਸਿਦ੍ਧਚਾਰਣਸੇਵਿਤਾਃ ॥ 6-6-5 (38825)
ਏਸ਼਼ਾਮਨ੍ਤਰਵਿਸ਼਼੍ਕਮ੍ਭਾ ਯੋਜਨਾਨਿ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ।
ਤਤ੍ਰ ਪੁਣ੍ਯਾ ਜਨਪਦਾਸ੍ਤਾਨਿ ਵਰ੍ਸ਼਼ਾਣਿ ਭਾਰਤ ॥ 6-6-6 (38826)
ਵਸਨ੍ਤਿ ਤੇਸ਼਼ੁ ਸਤ੍ਵਾਨਿ ਨਾਨਾਜਾਤੀਨਿ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ।
ਇਦੰ ਤੁ ਭਾਰਤੰ ਵਰ੍ਸ਼਼ੰ ਤਤੋ ਹੈਮਵਤੰ ਪਰਮ੍ ॥ 6-6-8a` ਤਤਃ ਕਿੰਪੁਰੁਸ਼਼ਾਵਾਸੰ ਵਰ੍ਸ਼਼ੰ ਹਿਮਵਤਃ ਪਰਮ੍'।
ਹੇਮਕੂਟਾਤ੍ਪਰੰ ਚੈਵ ਹਰਿਵਰ੍ਸ਼਼ੰ ਪ੍ਰਚਕ੍ਸ਼਼ਤੇ ॥ 6-6-7 (38827)
ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੇਨ ਤੁ ਨੀਲਸ੍ਯ ਨਿਸ਼਼ਧਸ੍ਯੋਤ੍ਤਰੇਣ ਤੁ।
ਵ੍ਰਾਗਾਯਤੋ ਮਹਾਭਾਗ ਮਾਲ੍ਯਵਾੰਨਾਮ ਪਰ੍ਵਤਃ ॥ 6-6-9 (38828)
ਤਤਃ ਪਰੰ ਮਾਲ੍ਯਵਤਃ ਪਰ੍ਵਤੋ ਗਨ੍ਧਮਾਦਨਃ ।
ਪਰਿਮਣ੍ਡਲਸ੍ਤਯੋਰ੍ਮਧ੍ਯੇ ਮੇਰੁਃ ਕਨਕਪਰ੍ਵਤਃ ।
ਤਰੁਣਾਦਿਤ੍ਯਸੰਕਾਸ਼ੋ ਵਿਧੂਮ ਇਵ ਪਾਵਕਃ ॥ 6-6-10 (38829)
ਯੋਜਨਾਨਾਂ ਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਸ਼਼ੋਡਸ਼ਾਧਃ ਕਿਲ ਸ੍ਮ੍ਰੁʼਤਃ ।
ਊਰ੍ਧ੍ਵੰ ਚ ਚਤੁਰਸ਼ੀਤਿਰ੍ਦ੍ਵਾਤ੍ਰਿੰਸ਼ਨ੍ਮੂਰ੍ਧ੍ਨਿ ਵਿਸ੍ਤ੍ਰੁʼਤਃ।
ਅਧਸ੍ਤਾਚ੍ਚਤੁਰਸ਼ੀਤਿਰ੍ਯੋਜਨਾਨਾਂ ਮਹੀਪਤੇ॥ 6-6-11 (38830)
ਊਰ੍ਧ੍ਵੰਮਧਸ਼੍ਚ ਤਿਰ੍ਯਕ੍ਵ ਮੇਰੁਰਾਵ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਤਿਸ਼਼੍ਠਤਿ ।
ਤਸ੍ਯ ਪਾਰ੍ਸ਼੍ਵੇਸ਼਼੍ਵਮੀ ਦ੍ਵੀਪਾਸ਼੍ਚਤ੍ਵਾਰਃ ਸਸ੍ਥਿਤਾ ਵਿਭੋ ॥ 6-6-12 (38831)
ਭਦ੍ਰਾਸ਼੍ਵਃ ਕੇਤੁਮਾਲਸ਼੍ਚ ਜਮ੍ਬੂਦ੍ਵੀਪਸ਼੍ਚ ਭਾਰਤ।
ਉਤ੍ਤਰਾਸ਼੍ਚੈਵ ਕੁਰਵਃ ਕ੍ਰੁʼਤਪੁਣ੍ਯਪ੍ਰਤਿਸ਼੍ਰਯਾਃ ॥ 6-6-13 (38832)
ਵਿਹਗਃ ਸੁਮੁਖੋ ਯਸ੍ਤੁ ਸੁਪਰ੍ਣਸ੍ਯਾਤ੍ਮਜਃ ਕਿਲ।
ਸ ਵੈ ਵਿਚਿਨ੍ਤਯਾਮਾਸ ਸੌਵਰ੍ਣਾਨ੍ਵੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਵਾਯਸਾਨ੍ ॥ 6-6-14 (38833)
ਮੇਰੁਰੁਤ੍ਤਮਮਧ੍ਯਾਨਾਮਧਮਾਨਾਂ ਚ ਪਕ੍ਸ਼਼ਿਣਾਮ੍।
ਅਵਿਸ਼ੇਸ਼਼ਕਰੋ ਯਸ੍ਮਾਤ੍ਤਸ੍ਮਾਦੇਨੰ ਤ੍ਯਜਾਮ੍ਯਹਮ੍ ॥ 6-6-15 (38834)
ਤਮਾਦਿਤ੍ਯੋ(ਅ)ਨੁਪਰ੍ਯੇਤਿ ਸਤਤੰ ਜ੍ਯੋਤਿਸ਼਼ਾਂ ਵਰਃ।
ਚਨ੍ਦ੍ਰਮਾਸ਼੍ਚ ਸਨਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰੋ ਵਾਯੁਸ਼੍ਚੈਵ ਪ੍ਰਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਃ ॥ 6-6-16 (38835)
ਸਪਰ੍ਵਤੋ ਮਹਾਰਾਜ ਦਿਵ੍ਯਪੁਸ਼਼੍ਪਫਲਾਨ੍ਵਿਤਃ।
ਭਵਨੈਰਾਵ੍ਰੁʼਤਃ ਸਰ੍ਵੈਰ੍ਜਾਮ੍ਬੂਨਦਪਰਿਸ਼਼੍ਕ੍ਰੁʼਤੈਃ ॥ 6-6-17 (38836)
ਤਤ੍ਰ ਦੇਵਗਣਾ ਰਾਜਨ੍ਗਨ੍ਧਰ੍ਵਾਸੁਰਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਾਃ।
ਅਪ੍ਸਰੋਗਣਸੰਯੁਕ੍ਤਾਃ ਸ਼ੈਲੇ ਕ੍ਰੀਡਨ੍ਤਿ ਸਰ੍ਵਦਾ ॥ 6-6-18 (38837)
ਤਤ੍ਰ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਚ ਰੁਦ੍ਰਸ਼੍ਚ ਸ਼ਕ੍ਰਸ਼੍ਚਾਪਿ ਸੁਰੇਸ਼੍ਵਰਃ।
ਸਮੇਤ੍ਯ ਵਿਵਿਧੈਰ੍ਯਜ੍ਞੈਰ੍ਯਜਨ੍ਤੇ(ਅ)ਨੇਕਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੈਃ ॥ 6-6-19 (38838)
ਤੁਮ੍ਬੁਰੁਰ੍ਨਾਰਦਸ਼੍ਚੈਵ ਵਿਸ਼੍ਵਾਵਸੁਰ੍ਹਹਾਹੁਹੂਃ ।
ਅਭਿਗਮ੍ਯਾਮਰਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਾਂਸ੍ਤੁਸ਼਼੍ਟੁਵੁਰ੍ਵਿਵਿਧੈਃ ਸ੍ਤਵੈਃ ॥ 6-6-20 (38839)
ਸਪ੍ਤਰ੍ਸ਼਼ਯੋ ਮਹਾਤ੍ਮਾਨਃ ਕਸ਼੍ਯਪਸ਼੍ਚ ਪ੍ਰਜਾਪਤਿਃ ।
ਤਤ੍ਰ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਭਦ੍ਰੰ ਤੇ ਸਦਾ ਪਰ੍ਵਣਿ ਪਰ੍ਵਣਿ ॥ 6-6-21 (38840)
ਤਸ੍ਯੈਵ ਮੂਰ੍ਧਨ੍ਯੁਸ਼ਨਾਃ ਕਾਵ੍ਯੋ ਦੈਤ੍ਯੈਰ੍ਮਹੀਪਤੇ ।
ਇਮਾਨਿ ਤਸ੍ਯ ਰਤ੍ਨਾਨਿ ਤਸ੍ਯੇਮੇ ਰਤ੍ਨਪਰ੍ਵਤਾਃ ॥ 6-6-22 (38841)
ਤਸ੍ਮਾਤ੍ਕੁਬੇਰੋ ਭਗਵਾਂਸ਼੍ਚਤੁਰ੍ਥੰ ਭਾਗਮਸ਼੍ਰੁਤੇ ।
ਤਤਃ ਕਲਾਂਸ਼ੰ ਵਿਤ੍ਤਸ੍ਯ ਮਨੁਸ਼਼੍ਯੇਭ੍ਯਃ ਪ੍ਰਯਚ੍ਛਤਿ ॥ 6-6-23 (38842)
ਪਾਰ੍ਸ਼੍ਵੇ ਤਸ੍ਯੋਤ੍ਤਰੇ ਦਿਵ੍ਯੰ ਸਰ੍ਵਰ੍ਤੁਕੁਸੁਮੈਸ਼੍ਚਿਤਮ੍।
ਕਰ੍ਣਿਕਾਰਵਨੰ ਰਮ੍ਯੰ ਸ਼ਿਲਾਜਾਲਸਮੁਦ੍ਗਤਮ੍ ॥ 6-6-24 (38843)
ਤਤ੍ਰ ਸਾਕ੍ਸ਼਼ਾਤ੍ਪਸ਼ੁਪਤਿਰ੍ਦਿਵ੍ਯੈਰ੍ਭੂਤੈਃ ਸਮਾਵ੍ਰੁʼਤਃ ।
ਉਮਾਸਹਾਯੋ ਭਗਵਾਨ੍ਰਮਤੇ ਭੂਤਭਾਵਨਃ ॥ 6-6-25 (38844)
ਕਰ੍ਣਿਕਾਰਮਯੀ ਮਾਲਾਂ ਬਿਭ੍ਰਤ੍ਪਾਦਾਵਲਮ੍ਬਿਨੀਮ੍ ।
ਤ੍ਰਿਭਿਰ੍ਨੇਤ੍ਰੈਃ ਕ੍ਰੁʼਤੋਦ੍ਯੋਤਸ੍ਤ੍ਰਿਭਿਃ ਸੂਰ੍ਯੈਰਿਵੋਦਿਤੈਃ ॥ 6-6-26 (38845)
ਤਮੁਗ੍ਰਤਪਸਃ ਸਿਦ੍ਧਾਃ ਸੁਵ੍ਰਤਾਃ ਸਤ੍ਯਵਾਦਿਨਃ ।
ਪਸ਼੍ਯਨ੍ਤਿ ਨਹਿ ਦੁਰ੍ਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤੈਃ ਸ਼ਕ੍ਯੋ ਦ੍ਰੁਸ਼਼੍ਟੁਂ ਮਹੇਸ਼੍ਵਰਃ ॥ 6-6-27 (38846)
ਤਸ੍ਯ ਸ਼ੈਲਸ੍ਯ ਸ਼ਿਖਰਾਤ੍ਕ੍ਸ਼਼ੀਰਧਾਰਾ ਨਰੇਸ਼੍ਵਰ।
ਵਿਸ਼੍ਵਰੂਪਾ(ਅ)ਪਰਿਮਿਤਾ ਭੀਮਨਿਰ੍ਘਾਤਨਿਃਸ੍ਵਨਾ ॥ 6-6-28 (38847)
ਪੁਣ੍ਯਾ ਪੁਣ੍ਯਤਮੈਰ੍ਜੁਸ਼਼੍ਟਾ ਗਙ੍ਗਾ ਭਾਗੀਰਥੀ ਸ਼ੁਭਾ ।
ਪ੍ਲਵਨ੍ਤੀਵ ਪ੍ਰਵੇਗੇਨ ਹ੍ਰਦੇ ਚਨ੍ਦ੍ਰਮਸਃ ਸ਼ੁਭੇ ॥ 6-6-29 (38848)
ਤਯਾ ਹ੍ਯੁਤ੍ਪਾਦਿਤਃ ਪੁਣ੍ਯਃ ਸ ਹ੍ਰਦਃ ਸਾਗਰੋਪਮਃ ।
ਤਾਂ ਧਾਰਯਾਮਾਸ ਤਦਾ ਦੁਰ੍ਧਰਾਂ ਪਰ੍ਵਤੈਰਪਿ ॥ 6-6-30 (38849)
ਸ਼ਤੰ ਵਰ੍ਸ਼਼ਸਹਸ੍ਰਾਣਾਂ ਸ਼ਿਰਸੈਵ ਮਹੇਸ਼੍ਵਰਃ ।
ਮੇਰੋਸ੍ਤੁ ਪਸ਼੍ਚਿਮੇ ਪਾਰ੍ਸ਼੍ਵੇ ਕੇਤੁਮਾਲੋ ਮਹੀਪਤੇ ॥ 6-6-31 (38850)
ਜਮ੍ਬੂਖਣ੍ਡੇ ਤੁ ਤਤ੍ਰੈਵ ਮਹਾਜਨਪਦੋ ਨ੍ਰੁʼਪ ।
ਆਯੁਰ੍ਦਸ਼ਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਵਰ੍ਸ਼਼ਾਣਾਂ ਤਤ੍ਰ ਭਾਰਤ ॥ 6-6-32 (38851)
ਸੁਵਰ੍ਣਵਰ੍ਣਾਸ਼੍ਚ ਨਰਾਃ ਸ੍ਤ੍ਰਿਯਸ਼੍ਚਾਪ੍ਸਰਸੋਪਮਾਃ ।
ਅਨਾਮਯਾ ਵੀਤਸ਼ੋਕਾ ਨਿਤ੍ਯੰ ਮੁਦਿਤਮਾਨਸਾਃ ॥ 6-6-33 (38852)
ਜਾਯਨ੍ਤੇ ਮਾਨਵਾਸ੍ਤਤ੍ਰ ਨਿਸ਼਼੍ਟਪ੍ਤਕਨਕਪ੍ਰਭਾਃ ।
ਗਨ੍ਧਮਾਦਨਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਙ੍ਗੇਸ਼਼ੁ ਕੁਬੇਰਃ ਸਹ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੈਃ ॥ 6-6-34 (38853)
ਸੰਵ੍ਰੁʼਤੋ(ਅ)ਪ੍ਸਰਸਾਂ ਸਙ੍ਘੈਰ੍ਮੋਦਤੇ ਗੁਹ੍ਯਕਾਧਿਪਃ ।
ਗਨ੍ਧਮਾਦਨਪਾਰ੍ਸ਼੍ਵੇ ਤੁ ਪਰ ਤ੍ਵਪਰਗਣ੍ਡਿਕਾਃ ॥ 6-6-35 (38854)
ਏਕਾਦਸ਼ਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਵਰ੍ਸ਼਼ਾਣਾਂ ਪਰਮਾਯੁਸ਼਼ਃ ।
ਤਤ੍ਰ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਾ ਨਰਾ ਰਾਜੰਸ੍ਤੇਜੋਯੁਕ੍ਤਾ ਮਹਾਬਲਾਃ ।
ਸ੍ਤ੍ਰਿਯਸ਼੍ਚੋਤ੍ਪਲਵਰ੍ਣਾਭਾਃ ਸਰ੍ਵਾਃ ਸੁਪ੍ਰਿਯਦਰ੍ਸ਼ਨਾਃ ॥ 6-6-36 (38855)
ਨੀਲਾਤ੍ਪਰਤਰੰ ਸ਼੍ਵੇਤੰ ਸ਼੍ਵੇਤਾਦ੍ਧੈਰਣ੍ਯਕੰ ਪਰਮ੍।
ਵਰ੍ਸ਼਼ਮੈਰਸ਼਼੍ਵਤੰ ਰਾਜੰਨਾਨਾਜਨਪਦਾਵ੍ਰੁʼਤਮ੍ ॥ 6-6-37 (38856)
ਧਨੁਃਸੰਸ੍ਥੇ ਮਹਾਰਾਜ ਦ੍ਵੇ ਵਰ੍ਸ਼਼ੇ ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੋਤ੍ਤਰੇ।
ਇਲਾਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤੰ ਮਧ੍ਯਮੰ ਤੁ ਪਞ੍ਚ ਦੀਰ੍ਘਾਣਿ ਚੈਵ ਹਿ ॥ 6-6-38 (38857)
ਉਤ੍ਤਰੋਤ੍ਤਰਮੇਤੇਭ੍ਯੋ ਵਰ੍ਸ਼਼ਮੁਦ੍ਰਿਚ੍ਯਤੇ ਗੁਣੈਃ ।
ਆਯੁਃਪ੍ਰਮਾਣਮਾਰੋਗ੍ਯੰ ਧਰ੍ਮਤਃ ਕਾਮਤੋ(ਅ)ਰ੍ਥਤਃ॥ 6-6-39 (38858)
ਸਮਨ੍ਵਿਤਾਨਿ ਭੂਤਾਨਿ ਤੇਸ਼਼ੁ ਵਰ੍ਸ਼਼ੇਸ਼਼ੁ ਭਾਰਤ।
ਏਵਮੇਸ਼਼ਾ ਮਹਾਰਾਜ ਪਰ੍ਵਤੈਃ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵੀ ਚਿਤਾ ॥ 6-6-40 (38859)
ਹੇਮਕੂਟਸ੍ਤੁ ਸੁਮਹਾਨ੍ਕੈਲਾਸੋ ਨਾਮ ਪਰ੍ਵਤਃ । 6-6-41bਯਤ੍ਰ ਵੈਸ਼੍ਰਵਣੋ ਰਾਜਨ੍ਗੁਹ੍ਯਕੈਃ ਸਹ ਮੋਦਤੇ ॥ 6-6-41 (38860)
ਤਤ੍ਰ ਦੇਵੋ ਮਹਾਦੇਵੋ ਨਿਤ੍ਯਮਾਸ੍ਤੇ ਸਹੋਮਯਾ।
ਸ਼ੀਤੇ ਸ਼ਿਲਾਤਲੇ ਰਮ੍ਯੇ ਦੇਵਰ੍ਸ਼਼ਿਗਣਪੂਜਿਤਃਕ ॥ 6-6-42 (38861)
ਅਸ੍ਤ੍ਯੁਤ੍ਤਰੇਣ ਕੈਲਾਸੰ ਮੈਨਾਕੰ ਪਰ੍ਵਤੰ ਪ੍ਰਤਿ।
ਹਿਰਣ੍ਯਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਙ੍ਗਃ ਸੁਮਹਾਨ੍ਦਿਵ੍ਯੋ ਮਣਿਮਯੋ ਗਿਰਿਃ ॥ 6-6-43 (38862)
ਤਸ੍ਯ ਪਾਰ੍ਸ਼੍ਵੇ ਮਹਦ੍ਦਿਵ੍ਯੰ ਸ਼ੁਭ੍ਰੰ ਕਾਞ੍ਚਨਵਾਲੁਕਮ੍ ।
ਰਮ੍ਯੰ ਬਿਨ੍ਦੁਸਰੋ ਨਾਮ ਯਤ੍ਰ ਰਾਜਾ ਭਗੀਰਥਃ ॥ 6-6-44 (38863)
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਭਾਗੀਰਥੀਂ ਗਙ੍ਗਾਮੁਵਾਸ ਬਹੁਲਾਃ ਸਮਾਃ।
ਯੂਪਾ ਮਣਿਮਯਾਸ੍ਤਤ੍ਰ ਚੈਤ੍ਯਾਸ਼੍ਚਾਪਿ ਹਿਰਣ੍ਮਯਾਃ ॥ 6-6-45 (38864)
ਤਤ੍ਰੇਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਤੁ ਗਤਃ ਸਿਦ੍ਧਿੰ ਸਹਸ੍ਰਾਕ੍ਸ਼਼ੋ ਮਹਾਯਸ਼ਾਃ।
ਸ੍ਰਸ਼਼੍ਟਾ ਭੂਤਪਤਿਰ੍ਯਤ੍ਰ ਸਰ੍ਵਲੋਕਾਨ੍ਸਨਾਤਨਾਨ੍ ॥ 6-6-46 (38865)
ਉਪਾਸ੍ਯਤੇ ਤਿਗ੍ਮਤੇਜਾ ਯਤ੍ਰ ਭੂਤੈਃ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ।
ਨਰਨਾਰਾਯਣੌ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਮਨੁਃ ਸ੍ਥਾਣੁਸ਼੍ਚ ਪਞ੍ਚਮਃ ॥ 6-6-47 (38866)
ਤਤ੍ਰ ਦਿਵ੍ਯਾ ਤ੍ਰਿਪਥਗਾ ਪ੍ਰਥਮੰ ਤੁ ਪ੍ਰਤਿਸ਼਼੍ਠਿਤਾ।
ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਾਦਪਕ੍ਰਾਨ੍ਤਾ ਸਪ੍ਤਧਾ ਪ੍ਰਤਿਪਦ੍ਯਤੇ॥ 6-6-48 (38867)
ਵਸ੍ਵੌਕਸਾਰਾ ਨਲਿਨੀ ਪਾਵਨੀ ਚ ਸਰਸ੍ਵਤੀ ।
ਜਮ੍ਬੂਨਦੀ ਚ ਸੀਤਾ ਚ ਗਙ੍ਗਾ ਸਿੰਧੁਸ਼੍ਚ ਸਪ੍ਤਮੀ ॥ 6-6-49 (38868)
ਅਚਿਨ੍ਤ੍ਯਾ ਦਿਵ੍ਯਸੰਕਾਸ਼ਾ ਪ੍ਰਭੋਰੇਸ਼਼ੈਵ ਸੰਵਿਧਿਃ ।
ਉਪਾਸਤੇ ਯਤ੍ਰ ਸਤ੍ਰੰ ਸਹਸ੍ਰਯੁਗਪਰ੍ਯਯੇ ॥ 6-6-50 (38869)
ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਾ(ਅ)ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਾ ਚ ਭਵਤਿ ਤਤ੍ਰ ਤਤ੍ਰ ਸਰਸ੍ਵਤੀ ।
ਏਤਾ ਦਿਵ੍ਯਾਃ ਸਪ੍ਤ ਗਙ੍ਗਾਸ੍ਤ੍ਰਿਸ਼਼ੁ ਲੋਕੇਸ਼਼ੁ ਵਿਸ਼੍ਰੁਤਾਃ ॥ 6-6-51 (38870)
ਰਕ੍ਸ਼਼ਾਂਸਿ ਵੈ ਹਿਮਵਤਿ ਹੇਮਕੂਟੇ ਤੁ ਗੁਹ੍ਯਕਾਃ ।
ਸਰ੍ਪਾ ਨਾਗਾਸ਼੍ਚ ਨਿਸ਼਼ਧੇ ਗੋਕਰ੍ਣੰ ਚ ਤਪੋਵਨਮ੍ ॥ 6-6-52 (38871)
ਦੇਵਾਸੁਰਾਣਾਂ ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ਾਂ ਸ਼੍ਵੇਤਪਰ੍ਵਤ ਉਚ੍ਯਤੇ।
ਗਨ੍ਧਰ੍ਵਾ ਨਿਸ਼਼ਧੇ ਨਿਤ੍ਯੰ ਨੀਲੇ ਬ੍ਰਹ੍ਮਰ੍ਸ਼਼ਯਸ੍ਤਥਾ ।
ਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਙ੍ਗਵਾਂਸ੍ਤੁ ਮਹਾਰਾਜ ਦੇਵਾਨਾਂ ਪ੍ਰਤਿਸੰਚਰਃ ॥ 6-6-53 (38872)
ਇਤ੍ਯੇਤਾਨਿ ਮਹਾਰਾਜ ਸਪ੍ਤ ਵਰ੍ਸ਼਼ਾਣਿ ਭਾਗਸ਼ਃ।
ਭੂਤਾਨ੍ਯੁਪਨਿਵਿਸ਼਼੍ਟਾਨਿ ਗਤਿਮਨ੍ਤਿ ਧ੍ਰੁਵਾਣਿ ਚ ॥ 6-6-54 (38873)
ਤੇਸ਼਼ਾਮ੍ਰੁʼਦ੍ਧਿਰ੍ਬਹੁਵਿਧਾ ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤੇ ਦੈਵਮਾਨੁਸ਼਼ੀ।
ਅਸ਼ਕ੍ਯਾ ਪਰਿਸੰਖ੍ਯਾਤੁਂ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧੇਯਾ ਤੁ ਬੁਭੂਸ਼਼ਤਾ ॥ 6-6-55 (38874)
ਯਾਂ ਤੁ ਪ੍ਰੁʼਚ੍ਛਸਿ ਮਾਂ ਰਾਜਨ੍ਦਿਵ੍ਯਾਮੇਤਾਂ ਸ਼ਸ਼ਾਕ੍ਰੁʼਤਿਮ੍।
ਪਾਰ੍ਸ਼੍ਵੇ ਸ਼ਸ਼ਸ੍ਯ ਦ੍ਵੇ ਵਰ੍ਸ਼਼ੇ ਉਕ੍ਤੇ ਯੇ ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੋਤ੍ਤਰੇ ।
ਕਰ੍ਣੌ ਤੁ ਸ਼ਾਕਦ੍ਵੀਪਸ਼੍ਚ ਕਾਸ਼੍ਯਪਦ੍ਵੀਪ ਏਵ ਚ ॥ 6-6-56 (38875)
ਤਾਮ੍ਰਪਰ੍ਣੀਸ਼ਿਰੋ ਰਾਜਞ੍ਛ੍ਰੀਮਾਨ੍ਮਲਯਪਰ੍ਵਤਃ ।
ਏਤਦ੍ਦ੍ਵਿਤੀਯੰ ਦ੍ਵੀਪਸ੍ਯ ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤੇ ਸ਼ਸ਼ਸੰਸ੍ਥਿਤਮ੍ ॥ ॥ 6-6-57 (38876)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਜਮ੍ਬੂਖਣ੍ਡਵਿਨਿਰ੍ਮਾਣਪਰ੍ਵਣਿ ਸ਼਼ਸ਼਼੍ਠੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-6-6 ਏਵੰ ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਾਂ ਦਿਸ਼ਮਾਰਭ੍ਯ ਯਾਵਦੁਤ੍ਤਰਸਮਾਪ੍ਤਿ ਸ਼਼ਟ੍ਪ੍ਰਾਕ੍ਪਸ਼੍ਚਿਮਾਸ੍ਥਾਨਾਨਿ ਭਵਨ੍ਤਿ। ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਸ੍ਥਾਨਾਨਾਂ ਵਰ੍ਸ਼਼ਾਖ੍ਯਾਨਾਮਨ੍ਤਰਮਾਹ ਏਸ਼਼ਾਮਿਤਿ। ਵਿਸ਼਼੍ਕਮ੍ਭੋ ਵਿਸ੍ਤਾਰਃ ॥ 6-6-7 ਵਸਨ੍ਤ੍ਯੇਸ਼਼ੁ ਤਾਨਿ ਵਰ੍ਸ਼਼ਾਣੀਤਿ ਯੋਗਾਨ੍ਤਰਮਾਹ ਵਸਨ੍ਤੀਤਿ। ਹਿਮਵਤੋ ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੇ ਭਾਰਤੰ ਵਰ੍ਸ਼਼ੰ ਉਤ੍ਤਰਤੋ ਹੈਮਵਤੰ ਵਰ੍ਸ਼਼ੰ ਦ੍ਵਿਤੀਯਮ੍। ਅਸ੍ਯੈਵ ਨਾਮਾਨ੍ਤਰੰ ਕਿੰਪੁਰੁਸ਼਼ਾਵਾਸਮਿਤਿ ॥ 6-6-8 ਹੇਮਕੂਟਨਿਸ਼਼ਧਯੋਰ੍ਮਧ੍ਯੇ ਹਰਿਵਰ੍ਸ਼਼ਮ੍। ਨਿਸ਼਼ਧਨੀਲਯੋਰ੍ਮਧ੍ਯੇ ਵਰ੍ਸ਼਼ਵਿਭਾਗਮਾਹ ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੇਨੇਤਿ। ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੇਨ ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਤਃ ਸਮੀਪ ਇਤ੍ਯਰ੍ਥਃ । ਏਵਮੁਤ੍ਤਰੇਣੇਤ੍ਯਾਦੌ ਜ੍ਞੇਯਮ੍ ॥ 6-6-9 ਨੀਲਨਿਸ਼਼ਧਯੋਰ੍ਮਧ੍ਯੇ ਮੇਰੁਸ੍ਤਸ੍ਯ ਪ੍ਰਾਕ੍ ਮਾਲ੍ਯਵਾਨ੍ ਪੂਰ੍ਵਸਮੁਦ੍ਰਾਵਧਿਃ। ਪਸ਼੍ਚਿਮਸਮੁਦ੍ਰਾਵਧਿਰ੍ਗਨ੍ਧਮਾਦਨ ਇਤ੍ਯਰ੍ਥਃ ॥ 6-6-12 ਤਸ੍ਯ ਪਾਰ੍ਸ਼੍ਵੇਸ਼਼੍ਵਿਤਿ। ਪਾਰ੍ਸ਼੍ਵੇਸ਼਼ੁ ਚਤੁਰ੍ਦਿਕ੍ਸ਼਼ੁ। ਦ੍ਵੀਪਾ ਇਵ ਦ੍ਵੀਪਾਃ ਨਦ੍ਯਨ੍ਤਰਤ੍ਵਾਦ੍ਵਰ੍ਸ਼਼ਾਣਿ ॥ 6-6-13 ਭਦ੍ਰਾਸ਼੍ਵਾਦਿਸਾਹਚਰ੍ਯਾਜ੍ਜਮ੍ਬੂਦ੍ਵੀਪਸ਼ਬ੍ਦੋ(ਅ)ਤ੍ਰ ਭਰਤਵਰ੍ਸ਼਼ਪਰਸ੍ਤਸ੍ਯ ਤਤ੍ਸਾਰਤ੍ਵਜ੍ਞਾਪਨਾਰ੍ਥਃ । ਤਾਨੇਵ ਸ੍ਤੌਤਿ ਕ੍ਰੁʼਤਪੁਣ੍ਯਪ੍ਰਤਿਸ਼੍ਰਯਾ ਇਤ੍ਯਾਦਿਨਾ । ਕ੍ਰੁʼਤਾ ਵਿਹਿਤਾਃ ਪੁਣ੍ਯੈਃ ਪੁਣ੍ਯਵਦ੍ਭਿਃ ਪ੍ਰਤਿਸ਼੍ਰਯਾ ਆਸ਼੍ਰਮਾ ਯੇਸ਼਼ੁ ਤੇ ॥ 6-6-16 ਤੰ ਮੇਰੁਮਾਦਿਤ੍ਯੋ(ਅ)ਨੁਪਰ੍ਯੇਤਿ ਪ੍ਰਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੀਕਰੋਤਿ ॥ 6-6-22 ਕਾਵ੍ਯਃ ਕਵਿਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਃ ਸ਼ੁਕ੍ਰੋ ਰਮਤ ਇਤਿ ਸ਼ੇਸ਼਼ਃ। ਤਸ੍ਯ ਕਾਵ੍ਯਸ੍ਯ ॥ 6-6-23 ਤਸ੍ਮਾਤ੍ ਕਾਵ੍ਯਾਤ੍ । ਤਤਃ ਕੁਬੇਰਾਤ੍ । ਕਲਾਂਸ਼ੰ ਸ਼਼ੋਡਸ਼ਭਾਗਸ੍ਯਾਪਿ ਲੇਸ਼ਮ੍ ॥ 6-6-28 ਕ੍ਸ਼਼ੀਰਵਤ੍ ਸ਼੍ਵੇਤਾ ਧਾਰਾ ਯਸ੍ਯਾਃ ਸਾ ਗਙ੍ਗਾ। ਵਿਸ਼੍ਵਰੂਪਾ ਵਿਸ਼੍ਵੋ ਵਿਸ਼਼੍ਣੁਸ੍ਤਦ੍ਰੂਪਾ। ਤਥਾਚ ਸ੍ਮਰਨ੍ਤਿ- ਯੋਸੌ ਸਰ੍ਵਗਤੋ ਵਿਸ਼਼੍ਣੁਸ਼੍ਚਿਤ੍ਵਰੂਪੀ ਨਿਰਞ੍ਜਨਃ। ਸ ਏਵ ਦ੍ਰਵਰੂਪੇਣ ਗਾਙ੍ਗਾਮ੍ਭੋ ਕਨਾਤ੍ਰ ਸੰਸ਼ਯ ਇਤਿ ॥ 6-6-30 ਤਯੈਵ ਪ੍ਰਵੇਗੇਨ ਮੇਰੁਪ੍ਰਾਕਾਰਾਤ੍ ਪਤਨਜਨਿਤਬਲੇਨ ਖਨਨ੍ਤ੍ਯਾ ਸ ਹ੍ਰਦ ਉਤ੍ਪਾਦਿਤ ਇਤਿ ਸੰਬਨ੍ਧਃ ॥ 6-6-35 ਅਪਰਗਣ੍ਡਿਕਾਃ ਅਨ੍ਯੇ ਗਨ੍ਧਮਾਦਨਸ੍ਯੈਵਾਵਯਵਭੂਤਾ ਬੁਦ੍ਬੁਦੋਪਮਾਃ ਕ੍ਸ਼਼ੁਦ੍ਰਸ਼ੈਲਾਃ । ਗਣ੍ਡੋ ਭੂਸ਼਼ਣਬੁਦ੍ਬ੍ਰਦੇ ਇਤਿ ਮੇਦਿਨੀ । ਸ੍ਵਾਰ੍ਥਿਕਃ ਕਃ ॥ 6-6-36 ਉਤ੍ਪਲਵਰ੍ਣੇਨ ਆਭਾਨ੍ਤਿ ਤਾਃ ਉਤ੍ਪਲਵਰ੍ਣਾਭਾਃ ॥ 6-6-37 ਏਵੰ ਹਿਮਵਤੋ ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੇ ਭਰਤਵਰ੍ਸ਼਼ੰ। ਤਦੁਤ੍ਤਰੇ ਹੈਮਵਤੰ ਵਰ੍ਸ਼਼। ਹੇਮਕੂਟਾਦੁਤ੍ਤਰੇ ਹਰਿਵਰ੍ਸ਼਼ੰ। ਨਿਸ਼਼ਧਾਦੁਤ੍ਤਰੇ ਨੀਲਾਚ੍ਚ ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੇ ਮੇਰੋਃ ਪਰਿਤ ਇਲਾਵ੍ਰੁʼਤਮੇਕਮੇਵ ਚਤੁਰ੍ਥੰ ਵਰ੍ਸ਼਼ੰ। ਅਤ੍ਰੈਵ ਕੇਚਿਦ੍ਭਦ੍ਰਾਸ਼੍ਵਕੇਤੁਮਾਲਯੋਰ੍ਵਰ੍ਸ਼਼੍ਨਾਨ੍ਤਰਤ੍ਵੰ ਪ੍ਰਕਲ੍ਪ੍ਯ ਨਵਵਰ੍ਸ਼਼ਾਣੀਤ੍ਯਾਚਕ੍ਸ਼਼ਤੇ। ਤਤੋ ਨੀਲਾਤ੍ਪਰ੍ਵਤਾਤ੍ ਉਤ੍ਤਰਤਃ ਸ਼੍ਵੇਤੰ ਪਞ੍ਚਮੰ ਵਰ੍ਸ਼਼ੰ। ਸ਼੍ਵੇਤਾਤ੍ਪਰ੍ਵਤਾਦੁਤ੍ਤਰਤੋ ਹੈਰਣ੍ਯਕੰ ਵਰ੍ਸ਼਼ੰ ਸ਼਼ਸ਼਼੍ਠਮ੍। ਤਤਃ ਸ਼੍ਰੁʼਙ੍ਗਵਤ੍ਪਰ੍ਵਤਾਤ੍ ਐਰਾਵਤੰ ਸਪ੍ਤਮੰ ਵਰ੍ਸ਼਼ਮ੍ ॥ 6-6-38 ਧਨੁਃਸੰਸ੍ਥੇ ਧਨੁਰਾਕਾਰੇ। ਏਵਮਾਕਾਰੰ ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੇ ਭਰਤਵਰ੍ਸ਼਼ੰ ਉਤ੍ਤਰੇ ਐਰਾਵਤੰ ਚ ਮਧ੍ਯੇ ਪਞ੍ਚੇਤਿ ਸਪ੍ਤਵਰ੍ਸ਼਼ਾਣਿ ॥ 6-6-41 ਹੇਮੇਤਿ ਹੇਮਕੂਟਏਵ ਕੈਲਾਸਃ ਤਸ੍ਯੋਤ੍ਤਰੇ ਮੈਨਾਕਃ ਤਸ੍ਯੋਤ੍ਤਰਤੋ ਹਿਰਣ੍ਯਸ਼੍ਰੁʼਙ੍ਗਃ ਏਤਯੋਰਨ੍ਤਰਾਲੇ ਬਿਨ੍ਦੁਸਰੋ(ਅ)ਸ੍ਤੀਤਿ ਸ਼੍ਲੋਕਤ੍ਰਯਾਰ੍ਥਃ ॥ 6-6-50 ਪ੍ਰਭੋਰੀਸ਼੍ਵਰਸ੍ਯ ਏਸ਼਼ ਸਪ੍ਤਨਦ੍ਯਾਤ੍ਮਕਃ ਸੰਵਿਧਿਃ ਸਮੀਚੀਨੰ ਲੋਕੋਪਕਾਰਾਰ੍ਥੰ ਵਿਧਾਨਮ੍। ਏਸ਼਼ੈਵੇਤਿ ਸੰਧਿਰਾਰ੍ਸ਼਼ਃ ॥ 6-6-53 ਸ਼੍ਵੇਤਪਰ੍ਵਤਃ ਸ੍ਥਾਨਮਿਤਿ ਸ਼ੇਸ਼਼ਃ। ਗਨ੍ਧਰ੍ਵਾ ਵਸਨ੍ਤੀਤਿ ਸ਼ੇਸ਼਼ਃ। ਪ੍ਰਤਿਸੰਚਰਃ ਵ੍ਯਵਹਾਰਸ੍ਥਾਨਮ੍ ॥ 6-6-54 ਇਤੀਤਿ। ਵਰ੍ਸ਼਼ਾਣਿ ਤਤ੍ਰ ਉਪਨਿਵਿਸ਼਼੍ਟਾਨਿ ਗਤਿਮਨ੍ਤਿ ਜਙ੍ਗਮਾਨਿ ਧ੍ਰੁਵਾਣਿ ਸ੍ਥਾਵਰਾਣਿ ਚ ਸਰ੍ਵਾਣਿ ਭੂਤਾਨ੍ਯੇਵ। ਸਰ੍ਵੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯੰ ਆਸ਼੍ਰਯਾਸ਼੍ਰਿਤਰੂਪੰ ਪਾਞ੍ਚਭੌਤਿਕਮੇਵੇਤ੍ਯਰ੍ਥਃ ॥ 6-6-55 ਬੁਭੂਸ਼਼ਤਾ ਸ਼੍ਰੇਯਃਪ੍ਰਾਪ੍ਤੁਮਿਚ੍ਛਤਾ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧੇਯਾ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 007
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.7. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 007
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਮੇਰੋਰੁਤ੍ਤਰਭਾਗਸ੍ਥੋਤ੍ਤਰਕੁਰੁਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥ ਤਥਾ ਮੇਰੋਃ ਪੂਰ੍ਵਭਾਗਸ੍ਥਭਦ੍ਰਾਸ਼੍ਵਖਣ੍ਡਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 2 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-7-0 (38877)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ। 6-7-0x (3969)
ਮੇਰੋਰਥੋਤ੍ਤਰੰ ਪਾਰ੍ਸ਼੍ਵੰ ਪੂਰ੍ਵੰ ਚਾਚਕ੍ਸ਼਼੍ਵ ਸੰਜਯ।
ਨਿਖਿਲੇਨ ਮਹਾਬੁਦ੍ਧੇ ਮਾਲ੍ਯਵਨ੍ਤੰ ਚ ਪਰ੍ਵਤਮ੍ ॥ 6-7-1 (38878)
ਸੰਜਯ ਉਵਾਚ। 6-7-2x (3970)
ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੇਨ ਤੁ ਨੀਲਸ੍ਯ ਮੇਰੋਃ ਪਾਰ੍ਸ਼੍ਵੇ ਤਥੋਤ੍ਤਰੇ।
ਉਤ੍ਤਰਾਃ ਕੁਰਵੋ ਰਾਜਨ੍ਪੁਣ੍ਯਾਃ ਸਿਦ੍ਧਨਿਸ਼਼ੇਵਿਤਾਃ ॥ 6-7-2 (38879)
ਤਤ੍ਰ ਵ੍ਰੁʼਕ੍ਸ਼਼ਾ ਮਧੁਫਲਾ ਨਿਤ੍ਯਪੁਸ਼਼੍ਪਫਲੋਪਗਾਃ।
ਪੁਸ਼਼੍ਪਾਣਿ ਚ ਸੁਗਨ੍ਧੀਨਿ ਰਸਵਨ੍ਤਿ ਫਲਾਨਿ ਚ ॥ 6-7-3 (38880)
ਸਰ੍ਵਕਾਮਫਲਾਸ੍ਤਤ੍ਰ ਕੇਚਿਦ੍ਵ੍ਰੁʼਕ੍ਸ਼਼ਾ ਜਨਾਧਿਪ ।
ਅਪਰੇ ਕ੍ਸ਼਼ੀਰਿਣੋ ਨਾਮ ਵ੍ਰੁʼਕ੍ਸ਼਼ਾਸ੍ਤਤ੍ਰ ਨਰਾਧਿਪ ॥ 6-7-4 (38881)
ਯੇ ਕ੍ਸ਼਼ਰਨ੍ਤਿ ਸਦਾ ਕ੍ਸ਼਼ੀਰੰ ਸ਼਼ਡ੍ਰਸੰ ਚਾਮ੍ਰੁʼਪੋਤਮਮ੍ ।
ਵਸ੍ਤ੍ਰਾਣਿ ਚ ਪ੍ਰਸੂਯਨ੍ਤੇ ਫਲੇਸ਼਼੍ਵਾਭਰਣਾਨਿ ਚ ॥ 6-7-5 (38882)
ਸਰ੍ਵਾ ਮਣਿਮਯੀ ਭੂਮਿਃ ਸੂਕ੍ਸ਼਼੍ਮਕਾਞ੍ਚਨਵਾਲੁਕਾ ।
ਸਰ੍ਵਰ੍ਤੁਸੁਖਸੰਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ਾ ਨਿਸ਼਼੍ਪਙ੍ਕਾ ਚ ਜਨਾਧਿਪ ।
ਪੁਸ਼਼੍ਕਰਿਸ਼਼੍ਯਃ ਸ਼ੁਭਾਸ੍ਤਤ੍ਰ ਸੁਖਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ਾ ਮਨੋਰਮਾਃ ॥ 6-7-6 (38883)
ਦੇਵਲੋਕਚ੍ਯੁਤਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਜਾਯਨ੍ਤੇ ਤਤ੍ਰ ਮਾਨਵਾਃ।
ਸ਼ੁਕ੍ਲਾਭਿਜਨਸੰਯੰਨਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਸੁਪ੍ਰਿਯਦਰ੍ਸ਼ਨਾਃ॥ 6-7-7 (38884)
ਮਿਥੁਨਾਨਿ ਚ ਜਾਯਨ੍ਤੇ ਸ੍ਤ੍ਰਿਯਸ਼੍ਚਾਪ੍ਸਰਸੋਪਮਾਃ।
ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਤੇ ਕ੍ਸ਼਼ੀਰਿਣਾਂ ਕ੍ਸ਼਼ੀਰੰ ਪਿਬਨ੍ਤ੍ਯਮ੍ਰੁʼਤਸੰਨਿਭਮ੍ ॥ 6-7-8 (38885)
ਮਿਥੁਨੰ ਜਾਯਤੇ ਕਾਲੇ ਸਮੰ ਤਚ੍ਚ ਪ੍ਰਵਰ੍ਧਤੇ।
ਤੁਲ੍ਯਰੂਗੁਣੋਪੇਤੰ ਸਮਵੇਸ਼਼ੰ ਤਥੈਵ ਚ ॥ 6-7-9 (38886)
ਏਵਮੇਵਾਨੁਰੂਪੰ ਚ ਚਕ੍ਰਵਾਕਸਮੰ ਵਿਭੋ ।
ਨਿਰਾਪਗਾਮ ਤੇ ਲੋਕਾ ਨਿਤ੍ਯੰ ਮੁਦਿਤਮਾਨਸਾਃ ॥ 6-7-10 (38887)
ਦਸ਼ਵਰ੍ਸ਼਼ਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਸ਼ਸ਼ਵਰ੍ਸ਼਼ਸ਼ਤਾਨਿ ਚ ।
ਜੀਵਨ੍ਤਿ ਤੇ ਮਹਾਰਾਜ ਨ ਚਾਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਜਹਤ੍ਯੁਤ ॥ 6-7-11 (38888)
ਭਾਰੁਣ੍ਡਾ ਨਾਮ ਸ਼ਕੁਨਾਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣਤੁਣ੍ਡਾ ਮਹਾਬਲਾਃ ।
ਤਾੰਨਿਹੇਰਨ੍ਤੀਹ ਮ੍ਰੁʼਤਾਨ੍ਦਰੀਸ਼਼ੁ ਪ੍ਰਕ੍ਸ਼਼ਿਪਨ੍ਤਿ ਚ ॥ 6-7-12 (38889)
ਉਤ੍ਤਰਾਃ ਕੁਰਵੋ ਰਾਜਨ੍ਵ੍ਯਾਖ੍ਯਾਤਾਸ੍ਤੇ ਸਮਾਸਤਃ।
ਮੇਰੋਃ ਪਾਰ੍ਸ਼੍ਵਮਹੰ ਪੂਰ੍ਵੰ ਵਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਮ੍ਯਥ ਯਥਾਤਥਮ੍ ॥ 6-7-13 (38890)
ਤਸ੍ਯ ਮੂਰ੍ਧਾਭਿਸ਼਼ੇਕਸ੍ਤੁ ਭਦ੍ਰਾਸ਼੍ਵਸ੍ਯ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਭਦ੍ਰਸਾਲਵਨੰ ਯਤ੍ਰ ਕਾਲਾਮ੍ਰਸ਼੍ਚ ਮਹਾਦ੍ਰੁਮਃ ॥ 6-7-14 (38891)
ਕਾਲਾਮ੍ਰਸ੍ਤੁ ਮਹਾਰਾਜ ਨਿਤ੍ਯਪੁਸ਼਼੍ਪਫਲਃ ਸ਼ੁਭਃ ।
ਦ੍ਰੁਮਸ਼੍ਚ ਯੋਜਨੋਤ੍ਸੇਧਃ ਸਿਦ੍ਧਚਾਰਣਸੇਵਿਤਃ ॥ 6-7-15 (38892)
ਤਤ੍ਰ ਤੇ ਪੁਰੁਸ਼਼ਾਃ ਸ਼੍ਵੇਤਾਸ੍ਤੇਜੋਯੁਕ੍ਤਾ ਮਹਾਬਲਾਃ।
ਸ੍ਤ੍ਰਿਯਃ ਕੁਮੁਦਵਰ੍ਣਾਸ਼੍ਚ ਸੁਨ੍ਦਰ੍ਯਃ ਪ੍ਰਿਯਦਰ੍ਸ਼ਨਾਃ ॥ 6-7-16 (38893)
ਚਨ੍ਦ੍ਰਪ੍ਰਭਾਸ਼੍ਚਨ੍ਦ੍ਰਵਰ੍ਣਾਃ ਪੂਰ੍ਵਚਨ੍ਦ੍ਰਨਿਭਾਨਨਾਃ ।
ਚਨ੍ਦ੍ਰਸ਼ੀਤਲਗਾਤ੍ਰ੍ਯਸ਼੍ਚ ਨ੍ਰੁʼਤ੍ਤਿਗੀਤਵਿਸ਼ਾਰਦਾਃ ॥ 6-7-17 (38894)
ਦਸ਼ਵਰ੍ਸ਼਼ਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਤਤ੍ਰਾਯੁਰ੍ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਕਾਲਾਮ੍ਰਰਸਪੀਤਾਸ੍ਤੇ ਨਿਤ੍ਯੰ ਸੰਸ੍ਥਿਤਯੌਵਨਾਃ ॥ 6-7-18 (38895)
ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੇਨ ਤੁ ਨੀਲਸ੍ਯ ਨਿਸ਼਼ਧਸ੍ਯੋਤ੍ਤਰੇਣ ਤੁ।
ਸੁਦਰ੍ਸ਼ਨੋ ਨਾਮ ਮਹਾਞ੍ਜਮ੍ਬੂਵ੍ਰੁʼਕ੍ਸ਼਼ਃ ਸਨਾਤਨਃ ॥ 6-7-19 (38896)
ਸਰ੍ਵਕਾਮਫਲਃ ਪੁਣ੍ਯਃ ਸਿਦ੍ਧਚਾਰਣਸੇਵਿਤਃ।
ਤਸ੍ਯ ਨਾਮ੍ਨਾ ਸਮਾਖ੍ਯਾਤੋ ਜਮ੍ਬੂਦ੍ਵੀਪਃ ਸਨਾਤਨਃ ॥ 6-7-20 (38897)
ਯੋਜਨਾਨਾਂ ਸਹਸ੍ਤ੍ਰੰ ਚ ਸ਼ਤੰ ਚ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਉਤ੍ਸੇਧੋ ਵ੍ਰੁʼਕ੍ਸ਼਼ਰਾਜਸ੍ਯ ਦਿਵਸ੍ਪ੍ਰੁʼਙ੍ਭਨੁਜੇਸ਼੍ਵਰ ॥ 6-7-21 (38898)
ਅਰਤ੍ਨੀਨਾਂ ਸਹਸ੍ਰੰ ਚ ਸ਼ਤਾਨਿ ਦਸ਼ ਪਞ੍ਚ ਚ ।
ਪਰਿਣਾਹਸ੍ਤੁ ਵ੍ਰੁʼਕ੍ਸ਼਼ਸ੍ਯ ਫਲਾਨਾਂ ਰਸਭੇਦਿਨਾਮ੍ ॥ 6-7-22 (38899)
ਪਤਮਾਨਾਨਿ ਤਾਨ੍ਯੁਰ੍ਵੀ ਕੁਰ੍ਵਨ੍ਤਿ ਵਿਪੁਲੰ ਸ੍ਵਨਮ੍ ।
ਮੁਞ੍ਚਨ੍ਤਿ ਚ ਰਸੰ ਰਾਜੰਸ੍ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਰਜਤਸੰਨਿਭਮ੍ ॥ 6-7-23 (38900)
ਤਸ੍ਯਾ ਜਮ੍ਬਾਃ ਫਲਰਸੋ ਨਦੀ ਭੂਤ੍ਵਾ ਜਨਾਧਿਪ ।
ਮੇਰੁਂ ਪ੍ਰਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੰ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਸੰਪ੍ਰਯਾਤ੍ਯੁਤ੍ਤਰਾਨ੍ਕੁਰੂਨ੍ ॥ 6-7-24 (38901)
ਤਤ੍ਰ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਮਨਃਸ਼ਾਨ੍ਤਿਰ੍ਨ ਪਿਪਾਸਾ ਜਨਾਧਿਪ ।
ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਫਲਰਸੇ ਪੀਤੇ ਨ ਜਰਾ ਬਾਧਤੇ ਚ ਤਾਨ੍ ॥ 6-7-25 (38902)
ਤਤ੍ਰ ਜਾਮ੍ਬੂਨਦੰ ਨਾਮ ਕਨਕੰ ਦੇਵਭੂਸ਼਼ਣਮ੍ ।
ਇਨ੍ਦ੍ਰਗੋਪਕਸੰਕਾਸ਼ੰ ਜਾਯਤੇ ਭਾਸ੍ਵਰੰ ਤੁ ਤਤ੍ ॥ 6-7-26 (38903)
ਤਰੁਣਾਦਿਤ੍ਯਵਰ੍ਣਾਸ਼੍ਚ ਜਾਯਨ੍ਤੇ ਤਤ੍ਰ ਮਾਨਵਾਃ ।
ਤਥਾ ਮਾਲ੍ਯਵਤਃ ਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਙ੍ਗੇ ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤੇ ਹਵ੍ਯਵਾਟ੍ ਸਦਾ ॥ 6-7-27 (38904)
ਨਾਮ੍ਨਾ ਸੰਵਰ੍ਤਕੋ ਨਾਮ ਕਾਲਾਗ੍ਨਿਰ੍ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਤਥਾ ਮਾਲ੍ਯਵਤਃ ਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਙ੍ਗੇ ਪੂਰ੍ਵਪੂਰ੍ਵਾਨੁਗਣ੍ਡਿਕਾ ॥ 6-7-28 (38905)
ਯੋਜਨਾਨਾਂ ਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਪਞ੍ਚਸ਼਼ਣ੍ਮਾਲ੍ਯਵਾਨਥ ।
ਮਹਾਰਜਤਸੰਕਾਸ਼ਾ ਜਾਯਨ੍ਤੇ ਤਤ੍ਰ ਮਾਨਵਾਃ ॥ 6-7-29 (38906)
ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਚ੍ਯੁਤਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਸਰ੍ਵੇ ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ੁ ਸਾਧਵਃ ।
ਤਪਸ੍ਤਪ੍ਯਨ੍ਤਿ ਤੇ ਤੀਵ੍ਰੰ ਭਵਨ੍ਤਿ ਹ੍ਯੂਰ੍ਧ੍ਵਰੇਤਸਃ ।
ਰਕ੍ਸ਼਼ਣਾਰ੍ਥੰ ਤੁ ਭੂਤਾਨਾਂ ਪ੍ਰਵਿਸ਼੍ਯਨ੍ਤੇ ਦਿਵਾਕਰਮ੍ ॥ 6-7-30 (38907)
ਸ਼਼ਸ਼਼੍ਟਿਸ੍ਤਾਨਿ ਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਸ਼਼ਸ਼਼੍ਟਿਰੇਵ ਸ਼ਤਾਨਿ ਚ।
ਅਰੁਣਸ੍ਯਾਗ੍ਰਤੋ ਯਾਨ੍ਤਿ ਪਰਿਵਾਰ੍ਯ ਦਿਵਾਕਰਮ੍ ॥ 6-7-31 (38908)
ਸ਼਼ਸ਼਼੍ਟਿੰ ਵਰ੍ਸ਼਼ਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਸ਼਼ਸ਼਼੍ਟਿਮੇਵ ਸ਼ਤਾਨਿ ਚ।
ਆਦਿਤ੍ਯਤਾਪਤਪ੍ਤਾਸ੍ਤੇ ਵਿਸ਼ਨ੍ਤਿ ਸ਼ਸ਼ਿਮਣ੍ਡਲਮ੍ ॥ ॥ 6-7-32 (38909)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਜਮ੍ਬੂਖਣ੍ਡਵਿਨਿਰ੍ਮਾਣਪਰ੍ਵਣਿ ਸਪ੍ਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਾਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-7-3 ਮਧੁਫਲਾਃ ਸ੍ਵਾਦੁਫਲਾਃ ॥ 6-7-7 ਸ਼ੁਕ੍ਲਾਭਿਜਨੋ ਵਿਸ਼਼੍ਣੁਭਕ੍ਤਜਨਸ੍ਤੇਨ ਸੰਪਮਾਸ੍ਤਤ੍ਸਙ੍ਗਿਨਃ ॥ 6-7-10 ਚਕ੍ਰਵਾਕੌ ਸਹਚਰੌ ਪਕ੍ਸ਼਼ਿਦਮ੍ਪਤੀ ॥ 6-7-14 ਮੂਰ੍ਧਾਭਿਸ਼਼ੇਕੋ ਮੂਰ੍ਧਾਭਿਸ਼਼ਿਕ੍ਤਮ੍। ਮੁਖ੍ਯਮਿਤਿ ਯਾਵਤ੍ ॥ 6-7-28 ਗਣ੍ਡਿਕਾ ਕ੍ਸ਼਼ੁਦ੍ਰਪਰ੍ਵਤਃ ॥ 6-7-29 ਪਞ੍ਚਸ਼਼ਟ੍ ਪਞ੍ਚਾਧਿਕਾਃ ਸ਼਼ਟ੍ ਏਕਾਦਸ਼ੇਤ੍ਯਰ੍ਥਃ । ਮਹਾਰਜਤੰ ਕਾਞ੍ਚਨੰ ਤਤ੍ਸੰਕਾਸ਼ਾਃ ॥ 6-7-30 ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕੇਤਿ। ਯੇ ਇਤਃ ਕਰ੍ਮਣਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕੰ ਗਤਾਸ੍ਤੇ ਤਤਸ਼੍ਚ੍ਯੁਤਾਃ ਸਨ੍ਤੋ ਮਾਲ੍ਯਵਤਿ ਪਰ੍ਵਤੇ ਜਨ੍ਮ ਲਬ੍ਧਾ ਭੂਤਾਨਾਂ ਰਕ੍ਸ਼਼ਣਾਰ੍ਥੰ ਤਪਸ੍ਤਪ੍ਤ੍ਵਾ ਦਿਵਾਕਰੰ ਪ੍ਰਵਿਸ਼ਨ੍ਤੇ ਤਤ੍ਸਮੀਪੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਨੁਵਨ੍ਤਿ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 008
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.8. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 008
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਮੇਰੋਰੁਤ੍ਤਰਭਾਗਸ੍ਥਖਣ੍ਡਤ੍ਰਯਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-8-0 (38910)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ। 6-8-0x (3971)
ਵਰ੍ਸ਼਼ਾਣਾਂ ਚੈਵ ਨਾਮਾਨਿ ਪਰ੍ਵਤਾਨਾਂ ਚ ਸੰਜਯ।
ਆਚਕ੍ਸ਼਼੍ਵ ਮੇ ਯਥਾਤਤ੍ਤ੍ਵੰ ਯੇ ਚ ਪਰ੍ਵਤਵਾਸਿਨਃ ॥ 6-8-1 (38911)
ਸੰਜਯ ਉਵਾਚ। 6-8-2x (3972)
ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੇਨ ਤੁ ਸ਼੍ਵੇਤਸ੍ਯ ਨੀਲਸ੍ਯੈਵੋਤ੍ਤਰੇਣ ਤੁ।
ਵਰ੍ਸ਼਼ੰ ਰਮਣਕੰ ਨਾਮ ਜਾਯਨ੍ਤੇ ਤਤ੍ਰ ਮਾਨਵਾਃ ॥ 6-8-2 (38912)
ਸ਼ੁਕ੍ਲਾਭਿਜਨਸੰਪੰਨਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਸੁਪ੍ਰਿਯਦਰ੍ਸ਼ਨਾਃ।
ਨਿਃਸਪਤ੍ਨਾਸ਼੍ਚ ਤੇ ਸਰ੍ਵੇ ਜਾਯਨ੍ਤੇ ਤਤ੍ਰ ਮਾਨਵਾਃ ॥ 6-8-3 (38913)
ਦਸ਼ਵਰ੍ਸ਼਼ਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਸ਼ਤਾਨਿ ਦਸ਼ ਪਞ੍ਚ ਚ।
ਜੀਵਨ੍ਤਿ ਤੇ ਮਹਾਰਾਜ ਨਿਤ੍ਯੰ ਮੁਦਿਤਮਾਨਸਾਃ ॥ 6-8-4 (38914)
ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੇ ਸ਼੍ਰੁʼਙ੍ਗਿਣਸ਼੍ਚੈਵ ਸ਼੍ਵੇਤਸ੍ਯਾਥੋਤ੍ਤਰੇਣ ਤੁ।
ਵਰ੍ਸ਼਼ੰ ਹਿਰਣ੍ਮਯੰ ਨਾਮ ਯਤ੍ਰ ਹੈਰਣ੍ਵਤੀ ਨਦੀ ॥ 6-8-5 (38915)
ਯਤ੍ਰ ਚਾਯੰ ਮਹਾਰਾਜ ਪਕ੍ਸ਼਼ਿਰਾਟ੍ ਪਤਗੋਤ੍ਤਮਃ।
ਯਕ੍ਸ਼਼ਾਨੁਗਾ ਮਹਾਰਾਜ ਧਨਿਨਃ ਪ੍ਰਿਯਦਰ੍ਸ਼ਨਾਃ ॥ 6-8-6 (38916)
ਮਹਾਬਲਾਸ੍ਤਤ੍ਰ ਜਨਾ ਰਾਜਨ੍ਮੁਦਿਤਮਾਨਸਾਃ।
ਏਕਾਦਸ਼ਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਵਰ੍ਸ਼਼ਾਣਾਂ ਤੇ ਜਨਾਧਿਪ ॥ 6-8-7 (38917)
ਆਯੁਃਪ੍ਰਮਾਣੰ ਜੀਵਨ੍ਤਿ ਸ਼ਤਾਨਿ ਦਸ਼ ਪਞ੍ਚ ਚ।
ਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਙ੍ਗਾਣਿ ਵੈ ਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਙ੍ਗਵਤਸ੍ਤ੍ਰੀਣ੍ਯੇਵ ਮਨੁਜਾਧਿਪ ॥ 6-8-8 (38918)
ਏਕੰ ਮਣਿਮਯੰ ਤਤ੍ਰ ਤਥੈਕੰ ਰੌਕ੍ਮਮਦ੍ਭੁਤਮ੍ ।
ਸਰ੍ਵਰਤ੍ਨਮਯੰ ਚੈਕੰ ਭਵਨੈਰੁਪਸ਼ੋਭਿਤਮ੍ ।
ਤਤ੍ਰ ਸ੍ਵਯੰਪ੍ਰਭਾ ਦੇਵੀ ਨਿਤ੍ਯੰ ਵਸਤਿ ਸ਼ਾਣ੍ਡਿਲੀ ॥ 6-8-9 (38919)
ਉਤ੍ਤਰੇਣ ਤੁ ਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਙ੍ਗਸ੍ਯ ਸਮੁਦ੍ਰਾਨ੍ਤੇ ਜਨਾਧਿਪ ।
ਵਰ੍ਸ਼਼ਮੈਰਾਵਤੰ ਨਾਮ ਤਸ੍ਮਾਚ੍ਛ੍ਰੁʼਙ੍ਗਵਤਃ ਪਰਮ੍ ॥ 6-8-10 (38920)
ਨ ਤਤ੍ਰ ਸੂਰ੍ਯਸ੍ਤਪਤਿ ਨ ਜੀਰ੍ਯਨ੍ਤੇ ਚ ਮਾਨਵਾਃ ।
ਚਨ੍ਦ੍ਰਮਾਸ਼੍ਚ ਸਨਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰੋ ਜ੍ਯੋਤਿਰ੍ਭੂਤ ਇਵਾਵ੍ਰੁʼਤਃ ॥ 6-8-11 (38921)
ਪਦ੍ਮਪ੍ਰਭਾਃ ਪਦ੍ਮਵਰ੍ਣਾਃ ਪਦ੍ਮਪਤ੍ਰਨਿਭੇਕ੍ਸ਼਼ਣਾਃ ।
ਪਦ੍ਮਪਤ੍ਰਸੁਗਨ੍ਧਾਸ਼੍ਚ ਜਾਯਨ੍ਤੇ ਤਤ੍ਰ ਮਾਨਵਾਃ ॥ 6-8-12 (38922)
ਅਨਿਸ਼਼੍ਪਨ੍ਦਾ ਇਸ਼਼੍ਟਗਨ੍ਧਾ ਨਿਰਾਹਾਰਾ ਜਿਤੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਃ ।
ਦੇਵਲੋਕਚ੍ਯੁਤਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਤਥਾ ਵਿਰਜਸੋ ਨ੍ਰੁʼਪ ॥ 6-8-13 (38923)
ਤ੍ਰਯੋਦਸ਼ਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਵਰ੍ਸ਼਼ਾਣਾਂ ਤੇ ਜਨਾਧਿਪ ।
ਆਯੁਃਪ੍ਰਮਾਣੰ ਜੀਵਨ੍ਤਿ ਨਰਾ ਭਰਤਸਤ੍ਤਮ ॥ 6-8-14 (38924)
ਕ੍ਸ਼਼ੀਰੋਦਸ੍ਯ ਸਮੁਦ੍ਰਸ੍ਯ ਤਥੈਵੋਤ੍ਤਰਤਃ ਪ੍ਰਭੁਃ ।
ਹਰਿਰ੍ਵਸਤਿ ਵੈਕੁਣ੍ਠਃ ਸ਼ਕਟੇ ਕਨਕੋਞ੍ਜ੍ਵਲੇ ॥ 6-8-15 (38925)
ਅਸ਼਼੍ਟਚਕ੍ਰੰ ਹਿ ਤਦ੍ਯਾਨੰ ਭੂਤਯੁਕ੍ਤੰ ਮਨੋਜਵਮ੍ ।
ਅਗ੍ਨਿਵਰ੍ਣੰ ਮਹਾਤੇਜੋ ਜਾਮ੍ਬੂਨਦਵਿਭੂਸ਼਼ਿਤਮ੍ ॥ 6-8-16 (38926)
ਸ ਪ੍ਰਭੁਃ ਸਰ੍ਵਭੂਤਾਨਾਂ ਵਿਭੁਸ਼੍ਚ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਸੰਕ੍ਸ਼਼ੇਪੋ ਵਿਸ੍ਤਰਸ਼੍ਚੈਵ ਕਰ੍ਤਾ ਕਾਰਯਿਤਾ ਤਥਾ ॥ 6-8-17 (38927)
ਪ੍ਰੁʼਥਿਵ੍ਯਾਪਸ੍ਤਥਾ(ਅ)(ਅ)ਕਾਸ਼ੰ ਵਾਯੁਸ੍ਤੇਜਸ਼੍ਚ ਪਾਰ੍ਥਿਵ ।
ਸ ਯਜ੍ਞਃ ਸਰ੍ਵਭੂਤਨਾਮਾਸ੍ਯੰ ਤਸ੍ਯ ਹੁਤਾਸ਼ਨਃ ॥ 6-8-18 (38928)
ਵੈਸ਼ਮ੍ਪਾਯਨ ਉਵਾਚ। 6-8-19x (3973)
ਏਵਮੁਕ੍ਤਃ ਸੰਜਯੇਨ ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰੋ ਮਹਾਮਨਾਃ।
ਧ੍ਯਾਨਮਨ੍ਵਗਮਦ੍ਰਾਜਾ ਪੁਤ੍ਰਾਨ੍ਪ੍ਰਤਿ ਜਨਾਧਿਪ ॥ 6-8-19 (38929)
ਸ ਵਿਚਿਨ੍ਤ੍ਯ ਮਹਾਤੇਜਾਃ ਪੁਨਰੇਵਾਬ੍ਰਵੀਦ੍ਵਚਃ।
ਅਸੰਸ਼ਯੰ ਸੂਤਪੁਤ੍ਰ ਕਾਲਃ ਸੰਕ੍ਸ਼਼ਿਪਤੇ ਜਗਤ੍ ॥ 6-8-20 (38930)
ਸ੍ਰੁʼਜਤੇ ਚ ਪੁਨਃ ਸਰ੍ਵੰ ਨੇਹ ਵਿਦ੍ਯਤਿ ਸ਼ਾਸ਼੍ਵਤਮ੍ ।
ਨਰੋ ਨਾਰਾਯਣਸ਼੍ਚੈਵ ਸਰ੍ਵਜ੍ਞਃ ਸਰ੍ਵਭੂਤਹ੍ਰੁʼਤ੍ ॥ 6-8-21 (38931)
ਦੇਵਾ ਵੈਕੁਣ੍ਠ ਇਤ੍ਯਾਦ੍ਦੁਰ੍ਵੇਦਾ ਵਿਸ਼਼੍ਣੁਰਿਤਿ ਪ੍ਰਭੁਮ੍ ॥ ॥ 6-8-22 (38932)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਜਮ੍ਬੂਖਣ਼੍ਡਵਿਨਿਰ੍ਮਾਣਪਰ੍ਵਣਿ ਅਸ਼਼੍ਟਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-8-2 ਯਤ੍ਪੂਰ੍ਵੰ ਸ਼੍ਵੇਤਵਰ੍ਸ਼਼ਮਿਤ੍ਯੁਕ੍ਤੰ ਤਸ੍ਯੈਵ ਰਮਣਕਮਿਤਿ ਸੰਜ੍ਞਾਨ੍ਤਰਮ੍ ॥ 6-8-8 ਸ਼੍ਰੁʼਙ੍ਗਵਤਃ ਸ਼਼ਸ਼਼੍ਠਸ੍ਯ ਵਰ੍ਸ਼਼ਪਰ੍ਵਤਸ੍ਯ ॥ 6-8-10 ਸ਼੍ਰੁʼਙ੍ਗਸ੍ਯ ਸ਼੍ਰੁʼਙ੍ਗਵਤਃ ॥ 6-8-13 ਅਨਿਸ਼਼੍ਪਨ੍ਦਾ ਅਸ਼੍ਵੇਦਾਃ । ਦੇਵਤੁਲ੍ਯਾ ਇਤ੍ਯਰ੍ਥਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 009
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.9. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 009
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਭਾਰਤਵਰ੍ਸ਼਼ਸ੍ਥਨਦੀਪਰ੍ਵਤਦੇਸ਼ਾਨਾਂ ਵਿਸ੍ਤਰੇਣ ਕਥਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-9-0 (38933)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ। 6-9-0x (3974)
ਯਦਿਦੰ ਭਾਰਤੰ ਵਰ੍ਸ਼਼ੰ ਯਤ੍ਰੇਦੰ ਮੂਰ੍ਚ੍ਛਿਤੰ ਬਲਮ੍।
ਯਤ੍ਰਾਤਿਮਾਤ੍ਰਲੁਬ੍ਧੋ(ਅ)ਯੰ ਪੁਤ੍ਰੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਮਮ ॥ 6-9-1 (38934)
ਯਤ੍ਰ ਗ੍ਰੁʼਦ੍ਧਾ ਪਾਣ੍ਡੁਪੁਤ੍ਰਾ ਯਤ੍ਰ ਮੇ ਸਞ੍ਜਤੇ ਮਨਃ।
ਏਤਨ੍ਮੇ ਤਤ੍ਤ੍ਵਮਾਚਕ੍ਸ਼਼੍ਵ ਤ੍ਵੰ ਹਿ ਮੇ ਬੁਦ੍ਧਿਮਾਨ੍ਮਤਃ ॥ 6-9-2 (38935)
ਸੰਜਯ ਉਵਾਚ। 6-9-3x (3975)
ਨ ਤਤ੍ਰ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਗ੍ਰੁʼਦ੍ਧਾਃ ਸ਼੍ਰੁʼਣੁ ਰਾਜਨ੍ਵਚੋ ਮਮ।
ਗ੍ਰੁʼਦ੍ਧੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸ੍ਤਤ੍ਰ ਸ਼ਕੁਨਿਸ਼੍ਚਾਪਿ ਸੌਬਲਃ ॥ 6-9-3 (38936)
ਅਪਰੇ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾਸ਼੍ਚੈਵ ਨਾਨਾਜਨਪਦੇਸ਼੍ਵਰਾਃ ।
ਯੇ ਗ੍ਰੁʼਦ੍ਧਾ ਭਾਰਤੇ ਵਰ੍ਸ਼਼ੇ ਨ ਮ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤਿ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ॥ 6-9-4 (38937)
ਅਤ੍ਰ ਤੇ ਕੀਰ੍ਤਯਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਵਰ੍ਸ਼਼ੰ ਭਾਰਤ ਭਾਰਤਮ੍ ।
ਪ੍ਰਿਯਮਿਨ੍ਦ੍ਰਸ੍ਯ ਦੇਵਸ੍ਯ ਮਨੋਰ੍ਵੈਵਸ੍ਵਤਸ੍ਯ ਚ ॥ 6-9-5 (38938)
ਪ੍ਰੁʼਥੋਸ੍ਤੁ ਰਾਜਨ੍ਵੈਨ੍ਯਸ੍ਯ ਤਥੇਕ੍ਸ਼਼੍ਵਾਕੋਰ੍ਮਹਾਤ੍ਮਨਃ ।
ਯਯਾਤੇਰਮ੍ਬਰੀਸ਼਼ਸ੍ਯ ਮਾਨ੍ਧਾਤੁਰ੍ਨਹੁਸ਼਼ਸ੍ਯ ਚ ॥ 6-9-6 (38939)
ਤਥੈਵ ਮੁਚੁਕੁਨ੍ਦਸ੍ਯ ਸ਼ਿਬੇਰੌਸ਼ੀਨਰਸ੍ਯ ਚ।
ਰੁʼਸ਼਼ਭਸ੍ਯ ਤਥੈਲਸ੍ਯ ਨ੍ਰੁʼਗਸ੍ਯ ਨ੍ਰੁʼਪਤੇਸ੍ਤਥਾ ॥ 6-9-7 (38940)
ਕੁਸ਼ਿਕਸ੍ਯ ਚ ਦੁਰ੍ਧਰ੍ਸ਼਼ ਗਾਧੇਸ਼੍ਚੈਵ ਮਹਾਤ੍ਮਨਃ ।
ਸੋਮਕਸ੍ਯ ਚ ਦੁਰ੍ਧਰ੍ਸ਼਼ ਦਿਲੀਪਸ੍ਯ ਤਥੈਵ ਚ ॥ 6-9-8 (38941)
ਅਨ੍ਯੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਮਹਾਰਾਜ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾਣਾਂ ਬਲੀਯਸਾਮ੍ ।
ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ਾਮੇਵ ਰਾਜੇਨ੍ਦ੍ਰ ਪ੍ਰਿਯੰ ਭਾਰਤ ਭਾਰਤਮ੍ ॥ 6-9-9 (38942)
ਤਤ੍ਤੇ ਵਰ੍ਸ਼਼ੰ ਪ੍ਰਵਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਯਥਾਯਥਮਰਿਨ੍ਦਮ ।
ਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਣੁ ਮੇ ਗਦਤੋ ਰਾਜਨ੍ਯਨ੍ਮਾਂ ਤ੍ਵੰ ਪਰਿਪ੍ਰੁʼਚ੍ਛਸਿ ॥ 6-9-10 (38943)
ਮਹੇਨ੍ਦ੍ਰੋ ਮਲਯਃ ਸਹ੍ਯਃ ਸ਼ੁਕ੍ਤਿਮਾਨ੍ਰੁʼਕ੍ਸ਼਼ਵਾਨਪਿ ।
ਵਿਨ੍ਧ੍ਯਸ਼੍ਚ ਪਾਰਿਯਾਤ੍ਰਸ਼੍ਚ ਸਪ੍ਤੈਤੇ ਕੁਲਪਰ੍ਵਤਾਃ ॥ 6-9-11 (38944)
ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ੋ ਰਾਜਨ੍ਪਰ੍ਵਤਾਸ੍ਤੇ ਸਮੀਪਤਃ।
ਅਵਿਜ੍ਞਾਤਾਃ ਸਾਰਵਨ੍ਤੋ ਵਿਪੁਲਾਸ਼੍ਚਿਤ੍ਰਸਾਨਵਃ ॥ 6-9-12 (38945)
ਅਨ੍ਯੇ ਤਤੋ(ਅ)ਪਰਿਜ੍ਞਾਤਾ ਹ੍ਰਸ੍ਵਾ ਹ੍ਰਸ੍ਵੋਪਜੀਵਿਨਃ।
ਆਰ੍ਯਾ ਮ੍ਲੇਚ੍ਛਾਸ਼੍ਚ ਕੌਰਵ੍ਯ ਤੈਰ੍ਮਿਸ਼੍ਰਾਃ ਪੁਰੁਸ਼਼ਾ ਵਿਭੋ ॥ 6-9-13 (38946)
ਨਦੀਂ ਪਿਬਨ੍ਤਿ ਵਿਪੁਲਾਂ ਗਙ੍ਗਾਂ ਸਿਨ੍ਧੁਂ ਸਰਸ੍ਵਤੀਮ੍ ।
ਗੋਦਾਵਰੀਂ ਨਰ੍ਮਦਾਂ ਚ ਬਾਹੁਦਾਂ ਚ ਮਹਾਨਦੀਮ੍ ॥ 6-9-14 (38947)
ਸ਼ਤਦ੍ਰੂਂ ਚਨ੍ਦ੍ਰਭਾਗਾਂ ਚ ਯਮੁਨਾਂ ਚ ਮਹਾਨਦੀਮ੍ ।
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼ਦ੍ਵਤੀਂ ਵਿਪਾਸ਼ਾਂ ਚ ਵਿਪਾਪਾਂ ਸ੍ਥੂਲਵਾਲੁਕਾਮ੍ ॥ 6-9-15 (38948)
ਨਦੀਂ ਵੇਤ੍ਰਵਤੀਂ ਚੈਵ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਵੇਣੀਂ ਚ ਨਿਮ੍ਨਗਾਮ੍।
ਇਰਾਵਤੀਂ ਵਿਤਸ੍ਤਾਂ ਚ ਪਯੋਸ਼਼੍ਣੀਂ ਦੇਵਿਕਾਮਪਿ ॥ 6-9-16 (38949)
ਵੇਦਸ੍ਮ੍ਰੁʼਤਾਂ ਵੇਦਵਤੀਂ ਤ੍ਰਿਦਿਵਾਮਿਕ੍ਸ਼਼ੁਲਾਂ ਕ੍ਰੁʼਮਿਮ੍।
ਕਰੀਸ਼਼ਿਣੀਂ ਚਿਤ੍ਰਵਾਹਾਂ ਚਿਤ੍ਰਸੇਨਾਂ ਚ ਨਿਮ੍ਨਗਾਮ੍ ॥ 6-9-17 (38950)
ਗੋਮਤੀਂ ਧੂਤਪਾਪਾਂ ਚ ਵਨ੍ਦਨਾਂ ਚ ਮਹਾਨਦੀਮ੍ ।
ਕੌਸ਼ਿਕੀਂ ਤ੍ਰਿਵਿਦਾਂ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯਾਂ ਨਿਚਿਤਾਂ ਲੋਹਿਤਾਰਣੀਂ ॥ 6-9-18 (38951)
ਰਹਸ੍ਯਾਂ ਸ਼ਤਕੁਮ੍ਭਾਂ ਚ ਸਰਯੂਂ ਚ ਤਥੈਵ ਚ।
ਚਰ੍ਮਣ੍ਵਤੀਂ ਵੇਤ੍ਰਵਤੀਂ ਹਸ੍ਤਿਸੋਮਾਂ ਦਿਸ਼ੰ ਤਥਾ ॥ 6-9-19 (38952)
ਸ਼ਰਾਵਤੀਂ ਪਯੋਸ਼਼੍ਣੀਂ ਚ ਵੇਣਾਂ ਭੀਮਰਥੀਮਪਿ ।
ਕਾਵੇਰੀਂ ਚੁਲੁਕਾਂ ਚਾਪਿ ਵਾਣੀਂ ਸ਼ਤਬਲਾਮਪਿ ॥ 6-9-20 (38953)
ਨੀਵਾਰਾਮਹਿਤਾਂ ਚਾਪਿ ਸੁਪ੍ਰਯੋਗਾਂ ਜਨਾਧਿਪ ।
ਪਵਿਤ੍ਰਾਂ ਕੁਣ੍ਡਲੀਂ ਸਿਨ੍ਧੁਂ ਰਾਜਨੀਂ ਪੁਰਮਾਲਿਨੀਮ੍ ॥ 6-9-21 (38954)
ਪੂਰ੍ਵਾਭਿਰਾਮਾਂ ਵੀਰਾਂ ਚ ਭੀਮਾਮੋਘਵਤੀਂ ਤਥਾ।
ਪਾਸ਼ਾਸ਼ਿਨੀਂ ਪਾਪਹਰਾਂ ਮਹੇਨ੍ਦ੍ਰਾਂ ਪਾਟਲਾਵਤੀਮ੍ ॥ 6-9-22 (38955)
ਕਰੀਸ਼਼ਿਣੀਮਸਿਕ੍ਨੀਂ ਚ ਕੁਸ਼ਚੀਰਾਂ ਮਹਾਨਦੀਮ੍ ।
ਮਕਰੀਂ ਪ੍ਰਵਰਾਂ ਮੇਨਾਂ ਹੇਮਾਂ ਘ੍ਰੁʼਤਵਤੀਂ ਤਥਾ ॥ 6-9-23 (38956)
ਪੁਰਾਵਤੀਮਨੁਸ਼਼੍ਣਾਂ ਚ ਸ਼ੈਬ੍ਯਾਂ ਕਾਪੀਂ ਚ ਭਾਰਤ ।
ਸਦਾਨੀਰਾਮਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯਾਂ ਚ ਕੁਸ਼ਧਾਰਾਂ ਮਹਾਨਦੀਮ੍ ॥ 6-9-24 (38957)
ਸਦਾਕਾਨ੍ਤਾਂ ਸ਼ਿਵਾਂ ਚੈਵ ਤਥਾ ਵੀਰਵਤੀਮਪਿ।
ਵਸ੍ਤ੍ਰਾਂ ਸੁਵਸ੍ਤ੍ਰਾਂ ਗੌਰੀਂ ਚ ਕਮ੍ਪਨਾਂ ਸਹਿਰਣ੍ਵਤੀਮ੍ ॥ 6-9-25 (38958)
ਵਰਾਂ ਵੀਰਕਰਾਂ ਚਾਪਿ ਪਞ੍ਚਮੀਂ ਚ ਮਹਾਨਦੀਮ੍ ।
ਰਥਚਿਤ੍ਰਾਂ ਜ੍ਯੋਤਿਰਥਾਂ ਵਿਸ਼੍ਵਾਮਿਤ੍ਰਾਂ ਕਪਿਞ੍ਜਲਾਮ੍ ॥ 6-9-26 (38959)
ਉਪੇਨ੍ਦ੍ਰਾਂ ਬਹੁਲਾਂ ਚੈਵ ਕੁਵੀਰਾਮਮ੍ਬੁਵਾਹਿਨੀਮ੍ ।
ਵਿਨਦੀਂ ਪਿਞ੍ਜਲਾਂ ਵੇਣਾਂ ਤੁਙ੍ਗਵੇਣਾਂ ਮਹਾਨਦੀਮ੍ ॥ 6-9-27 (38960)
ਵਿਦਿਸ਼ਾਂ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਵੇਣਾਂ ਚ ਤਾਮ੍ਰਾਂ ਚ ਕਪਿਲਾਮਪਿ।
ਖਲੁਂ ਸੁਵਾਮਾਂ ਵੇਦਾਸ਼੍ਵਾਂ ਹਰਿਸ਼੍ਰਾਵਾਂ ਮਹਾਪਗਾਮ੍ ॥ 6-9-28 (38961)
ਸ਼ੀਘ੍ਰਾਂ ਚ ਪਿਚ੍ਛਿਲਾਂ ਚੈਵ ਭਾਰਦ੍ਵਾਜੀਂ ਚ ਨਿਮ੍ਨਗਾਮ੍।
ਕੌਸ਼ਿਕੀਂ ਨਿਮ੍ਨਗਾਂ ਸ਼ੋਣਾ ਬਾਹੁਦਾਮਥ ਚਨ੍ਦ੍ਰਮਾਮ੍ ॥ 6-9-29 (38962)
ਦੁਰ੍ਗਾਂ ਚਿਤ੍ਰਸ਼ਿਲਾਂ ਚੈਵ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵੇਧ੍ਯਾਂ ਬ੍ਰੁʼਹਦ੍ਵਤੀਮ੍ ।
ਯਵਕ੍ਸ਼਼ਾਮਥ ਰੋਹੀਂ ਚ ਤਥਾ ਜਾਮ੍ਬੂਨਦੀਮਪਿ ॥ 6-9-30 (38963)
ਸੁਨਸਾਂ ਤਮਸਾਂ ਦਾਸੀਂ ਵਸਾਮਨ੍ਯਾਂ ਵਰਾਣਸੀਮ੍ ।
ਨੀਲਾਂ ਧ੍ਰੁʼਤਵਤੀਂ ਚੈਵ ਪਰ੍ਣਾਸ਼ਾਂ ਚ ਮਹਾਨਦੀਮ੍ ॥ 6-9-31 (38964)
ਮਾਨਵੀਂ ਵ੍ਰੁʼਸ਼਼ਭਾਂ ਚੈਵ ਬ੍ਰਹ੍ਮਮੇਧ੍ਯਾਂ ਬ੍ਰੁʼਹਦ੍ਧ੍ਵਨੀਮ੍।
ਏਤਾਸ਼੍ਚਾਨ੍ਯਾਸ਼੍ਚ ਬਹੁਧਾ ਮਹਾਨਦ੍ਯੋ ਜਨਾਧਿਪ ॥ 6-9-32 (38965)
ਸਦਾਨਿਰਾਮਯਾਂ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਾਂ ਮਨ੍ਦਗਾਂ ਮਨ੍ਦਵਾਹਿਨੀਮ੍ ।
ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੀਂ ਚ ਮਹਾਗੌਰੀਂ ਦੁਰ੍ਗਾਮਪਿ ਚ ਭਾਰਤ ॥ 6-9-33 (38966)
ਚਿਤ੍ਰੋਪਲਾਂ ਚਿਤ੍ਰਰਥਾਂ ਮਞ੍ਚੁਲਾਂ ਵਾਹਿਨੀਂ ਤਥਾ ।
ਮਨ੍ਦਾਕਿਨੀਂ ਵੈਤਰਣੀਂ ਕੋਸ਼਼ਾਂ ਚਾਪਿ ਮਹਾਨਦੀਮ੍ ॥ 6-9-34 (38967)
ਸ਼ੁਕ੍ਤਿਮਤੀਮਨਙ੍ਗਾਂ ਚ ਤਥੈਵ ਵ੍ਰੁʼਸ਼਼ਸਾਹ੍ਵਯਾਮ੍ ।
ਲੋਹਿਤ੍ਯਾਂ ਕਰਤੋਯਾਂ ਚ ਤਥੈਵ ਵ੍ਰੁʼਸ਼਼ਕਾਹ੍ਵਯਾਮ੍ ॥ 6-9-35 (38968)
ਕੁਮਾਰੀਮ੍ਰੁʼਸ਼਼ਿਕੁਲ੍ਯਾਂ ਚ ਮਾਰਿਸ਼਼ਾਂ ਚ ਸਰਸ੍ਵਤੀਮ੍।
ਮਨ੍ਦਾਕਿਨੀਂ ਸੁਪੁਣ੍ਯਾਂ ਚ ਸਰ੍ਵਾਂ ਗਙ੍ਗਾਂ ਚ ਭਾਰਤ ॥ 6-9-36 (38969)
ਵਿਸ਼੍ਵਸ੍ਯ ਮਾਤਰਃ ਸਰ੍ਵਾਃ ਸਰ੍ਵਾਸ਼੍ਚੈਵ ਮਹਾਫਲਾਃ।
ਤਥਾ ਨਦ੍ਯਸ੍ਤ੍ਵਪ੍ਰਕਾਸ਼ਾਃ ਸ਼ਤਸ਼ੋ(ਅ)ਥ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ॥ 6-9-37 (38970)
ਇਤ੍ਯੇਤਾਃ ਸਰਿਤੋ ਰਾਜਨ੍ਸਮਾਖ੍ਯਾਤਾ ਯਥਾਸ੍ਮ੍ਰੁʼਤਿ।
ਅਤ ਊਰ੍ਧ੍ਵੰ ਜਨਪਦਾੰਨਿਬੋਧ ਗਦਤੋ ਮਮ ॥ 6-9-38 (38971)
ਤਤ੍ਰੇਮੇ ਕੁਰੁਪਾਞ੍ਚਾਲਾਃ ਸ਼ਾਲ੍ਵਾ ਮਾਦ੍ਰੇਯਜਾਙ੍ਗਲਾਃ ।
ਸ਼ੂਰਸੇਨਾਃ ਪੁਲਿਨ੍ਦਾਸ਼੍ਚ ਬੋਧਾ ਮਾਲਾਸ੍ਤਥੈਵ ਚ ॥ 6-9-39 (38972)
ਮਤ੍ਸ੍ਯਾਃ ਕੁਸ਼ਲ੍ਯਾਃ ਸੌਸ਼ਲ੍ਯਾਃ ਕੁਂਤਯਃ ਕਾਂਤਿਕੋਸਲਾਃ ।
ਚੇਦਿਮਤ੍ਸ੍ਯਕਰੂਸ਼ਾਸ਼੍ਚ ਭੋਜਾਃ ਸਿਨ੍ਧੁਪੁਲਿਨ੍ਦਕਾਃ ॥ 6-9-40 (38973)
ਉਤ੍ਤਮਾਸ਼੍ਚ ਦਸ਼ਾਰ੍ਣਾਸ਼੍ਚ ਮੇਕਲਾਸ਼੍ਚੋਤ੍ਕਲੈਃ ਸਹ ।
ਪਞ੍ਚਾਲਾਃ ਕੋਸਲਾਸ਼੍ਚੈਵ ਨੈਕਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠਾ ਧੁਰਨ੍ਧਰਾਃ ॥ 6-9-41 (38974)
ਗੋਧਾ ਮਦ੍ਰਕਲਿਙ੍ਗਾਸ਼੍ਛ ਕਾਸ਼ਯੋ(ਅ)ਪਰਕਾਸ਼ਯਃ ।
ਜਠਰਾਃ ਕੁਕੁਰਾਸ਼੍ਚੈਵ ਸਦਸ਼ਾਰ੍ਣਾਸ਼੍ਚ ਭਾਰਤ ॥ 6-9-42 (38975)
ਕੁਨ੍ਤਯੋ(ਅ)ਵਨ੍ਤਯਸ਼੍ਚੈਵ ਤਥੈਵਾਪਰਕੁਨ੍ਤਯਃ ।
ਗੋਮਨ੍ਤਾ ਮਨ੍ਦਕਾਃ ਸਣ੍ਡਾ ਵਿਦਰ੍ਭਾ ਰੂਪਵਾਹਿਕਾਃ ॥ 6-9-43 (38976)
ਅਸ਼੍ਮਕਾਃ ਪਾਣ੍ਡੁਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਸ਼੍ਚ ਗੋਪਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਃ ਕਰੀਤਯਃ।
ਅਧਿਰਾਜ੍ਯਕੁਸ਼ਾਦ੍ਯਸ਼੍ਚ ਮਲ੍ਲਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰੰ ਚ ਕੇਵਲਮ੍ ॥ 6-9-44 (38977)
ਵਾਰਵਾਸ੍ਯਾਯਵਾਹਾਸ਼੍ਚ ਚਕ੍ਰਾਸ਼੍ਚਕ੍ਰਾਤਯਃ ਸ਼ਕਾਃ।
ਵਿਦੇਹਾ ਮਗਧਾਃ ਸ੍ਵਕ੍ਸ਼਼ਾ ਮਲਜਾ ਵਿਜਯਾਸ੍ਤਥਾ ॥ 6-9-45 (38978)
ਅਙ੍ਗਾ ਵਙ੍ਗਾਃ ਕਲਿਙ੍ਗਾਸ਼੍ਚ ਯਕ੍ਰੁʼਲ੍ਲੋਮਾਨ ਏਵ ਚ।
ਮਲ੍ਲਾਃ ਸੁਦੇਸ਼਼੍ਣਾਃ ਪ੍ਰਹ੍ਲਾਦਾ ਮਾਹਿਕਾਃ ਸ਼ਸ਼ਿਕਾਸ੍ਤਥਾ ॥ 6-9-46 (38979)
ਬਾਹ੍ਲੀਕਾ ਵਾਟਧਾਨਾਸ਼੍ਚ ਆਭੀਰਾਃ ਕਾਲਤੋਯਕਾਃ।
ਅਪਰਾਨ੍ਤਾਃ ਪਰਾਨ੍ਤਾਸ਼੍ਚ ਪਞ੍ਚਾਲਾਸ਼੍ਚਰ੍ਮਮਣ੍ਡਲਾਃ ॥ 6-9-47 (38980)
ਅਟਵੀਸ਼ਿਖਰਾਸ਼੍ਚੈਵ ਮੇਰੁਭੂਤਾਸ਼੍ਚ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਉਪਾਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਾਨੁਪਾਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਾਃ ਸ੍ਵਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਃ ਕੇਕਯਾਸ੍ਤਥਾ ॥ 6-9-48 (38981)
ਕੁਨ੍ਦਾਪਰਾਨ੍ਤਾ ਮਾਹੇਯਾਃ ਕਕ੍ਸ਼਼ਾਃ ਸਾਮੁਦ੍ਰਨਿਸ਼਼੍ਕੁਟਾਃ ।
ਅਨ੍ਧ੍ਰਾਸ਼੍ਚ ਬਹਵੋ ਰਾਜੰਨਨ੍ਤਰ੍ਗਿਰ੍ਯਾਸ੍ਤਥੈਵ ਚ ॥ 6-9-49 (38982)
ਬਹਿਰ੍ਗਿਰ੍ਯਾਙ੍ਗਮਲਜਾ ਮਗਧਾ ਮਾਨਵਰ੍ਜਕਾਃ ।
ਸਮਨ੍ਤਰਾਃ ਪ੍ਰਾਵ੍ਰੁʼਸ਼਼ੇਯਾ ਭਾਰ੍ਗਵਾਸ਼੍ਚ ਜਨਾਧਿਪ ॥ 6-9-50 (38983)
ਪੁਣ੍ਡ੍ਰਾ ਭਰ੍ਗਾਃ ਕਿਰਾਤਾਸ਼੍ਚ ਸੁਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾ ਯਾਮੁਨਾਸ੍ਤਥਾ।
ਸ਼ਕਾ ਨਿਸ਼਼ਾਦਾ ਨਿਸ਼਼ਧਾਸ੍ਤਥੈਵਾਨਰ੍ਤਨੈਰ੍ਰੁʼਤਾਃ ॥ 6-9-51 (38984)
ਦੁਰ੍ਗਾਲਾਃ ਪ੍ਰਤਿਮਤ੍ਸ੍ਯਾਸ਼੍ਚ ਕੁਨ੍ਤਲਾਃ ਕੋਸਲਾਸ੍ਤਥਾ।
ਤੀਰਗ੍ਰਹਾਃ ਸ਼ੂਰਸੇਨਾ ਈਜਿਕਾਃ ਕਨ੍ਯਕਾ ਗੁਣਾਃ ॥ 6-9-52 (38985)
ਤਿਲਭਾਰਾ ਮਸੀਰਾਸ਼੍ਚ ਮਧੁਮਨ੍ਤਃ ਸਕੁਨ੍ਦਕਾਃ।
ਕਾਸ਼੍ਮੀਰਾਃ ਸਿਨ੍ਧੁਸੌਵੀਰਾ ਗਾਨ੍ਧਾਰਾ ਦਰ੍ਸ਼ਕਾਸ੍ਤਥਾ ॥ 6-9-53 (38986)
ਅਭੀਸਾਰਾ ਉਲੂਤਾਸ਼੍ਚ ਸ਼ੈਵਲਾ ਬਾਹ੍ਲਿਕਾਸ੍ਤਥਾ ।
ਦਾਰ੍ਵੀ ਚ ਵਾਨਵਾ ਦਰ੍ਵਾ ਵਾਤਜਾਮਰਥੋਰਗਾਃ ॥ 6-9-54 (38987)
ਬਹੁਵਾਦ੍ਯਾਸ਼੍ਚ ਕੌਰਵ੍ਯ ਸੁਦਾਮਾਨਃ ਸੁਮਲ੍ਲਿਕਾਃ।
ਵਧ੍ਰਾਃ ਕਰੀਸ਼਼ਕਾਸ਼੍ਚਾਪਿ ਕੁਲਿਨ੍ਦੋਪਤ੍ਯਕਾਸ੍ਤਥਾ ॥ 6-9-55 (38988)
ਵਨਾਯਵੋ ਦਸ਼ਾਪਾਰ੍ਸ਼੍ਵਰੋਮਾਣਃ ਕੁਸ਼ਬਿਨ੍ਦਵਃ।
ਕਚ੍ਛਾ ਗੋਪਾਲਕਕ੍ਸ਼਼ਾਸ਼੍ਚ ਜਾਙ੍ਗਲਾਃ ਕੁਰੁਵਰ੍ਣਕਾਃ ॥ 6-9-56 (38989)
ਕਿਰਾਤਾ ਬਰ੍ਬਰਾਃ ਸਿਦ੍ਧਾ ਵੈਦੇਹਾਸ੍ਤਾਮ੍ਰਲਿਪ੍ਤਕਾਃ।
ਓਣ੍ਡ੍ਰਾ ਮ੍ਲੇਚ੍ਛਾਃ ਸੈਸਿਰਿਧ੍ਰਾਃ ਪਾਰ੍ਵਤੀਯਾਸ਼੍ਚ ਮਾਰਿਸ਼਼ ॥ 6-9-57 (38990)
ਅਥਾਪਰੇ ਜਨਪਦਾ ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਾ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਦ੍ਰਵਿਡਾਃ ਕੇਰਲਾਃ ਪ੍ਰਾਚ੍ਯਾ ਭੂਸ਼਼ਿਕਾ ਵਨਵਾਸਿਕਾਃ ॥ 6-9-58 (38991)
ਕਰ੍ਣਾਟਕਾ ਮਹਿਸ਼਼ਕਾ ਵਿਕਲ੍ਪਾ ਮੂਸ਼਼ਕਾਸ੍ਤਥਾ ।
ਝਿਲ੍ਲਿਕਾਃ ਕੁਨ੍ਤਲਾਸ਼੍ਚੈਵ ਸੌਹ੍ਰੁʼਦਾਨਭਕਾਨਨਾਃ ॥ 6-9-59 (38992)
ਕੌਕੁਟ੍ਟਕਾਸ੍ਤਥਾ ਚੋਲਾਃ ਕੋਙ੍ਕਣਾ ਮਾਲਵਾ ਨਰਾਃ ।
ਸਮਙ੍ਗਾਃ ਕਰਕਾਸ਼੍ਚੈਵ ਕੁਕੁਰਾਙ੍ਗਾਰਮਾਰਿਸ਼਼ਾਃ ॥ 6-9-60 (38993)
ਧ੍ਵਜਿਨ੍ਯੁਤ੍ਸਵਸੰਕੇਤਾਸ੍ਤ੍ਰਿਗਰ੍ਤਾਃ ਸਾਲ੍ਵਸੇਨਯਃ।
ਵ੍ਯੂਕਾਃ ਕੋਕਬਕਾਃ ਪ੍ਰੋਸ਼਼੍ਠਾਃ ਸਰ੍ਮਵੇਗਵਸ਼ਾਸ੍ਤਥਾ ॥ 6-9-61 (38994)
ਤਥੈਵ ਵਿਨ੍ਧ੍ਯਚੁਲਿਕਾਃ ਪੁਲਿਨ੍ਦਾ ਵਲ੍ਕਲੈਃ ਸਹ।
ਮਾਲਵਾ ਬਲ੍ਲਵਾਸ਼੍ਚੈਵ ਤਥੈਵਾਪਰਬਲ੍ਲਵਾਃ ॥ 6-9-62 (38995)
ਕੁਲਿਨ੍ਦਾਃ ਕਾਲਦਾਸ਼੍ਚੈਵ ਕੁਣ੍ਡਲਾਃ ਕਰਟਾਸ੍ਤਥਾ ।
ਮੂਸ਼਼ਕਾਸ੍ਤਨਬਾਲਾਸ਼੍ਚ ਸਨੀਪਾ ਘਟਸ੍ਰੁʼਞ੍ਜਯਾਃ॥ 6-9-63 (38996)
ਅਠਿਦਾਃ ਪਾਸ਼ਿਵਾਟਾਸ਼੍ਚ ਤਨਯਾਃ ਸੁਨਯਾਸ੍ਤਥਾ ।
ਰੁʼਸ਼਼ਿਕਾ ਵਿਦਭਾਃ ਕਾਕਾਸ੍ਤਙ੍ਗਣਾਃ ਪਰਤਙ੍ਗਣਾਃ ॥ 6-9-64 (38997)
ਉਤ੍ਤਰਾਸ਼੍ਚਾਪਰੇ ਮ੍ਲੇਚ੍ਛਾਃ ਕ੍ਰੂਰਾ ਭਰਤਸਤ੍ਤਮ।
ਯਵਨਾਸ਼੍ਚੀਨਕਾਭ੍ਯੋਜਾ ਦਾਰੁਣਾ ਮ੍ਲੇਚ੍ਛਜਾਤਯਃ ॥ 6-9-65 (38998)
ਸਕ੍ਰੁʼਦ੍ਗ੍ਰਹਾਃ ਕੁਲਤ੍ਥਾਸ਼੍ਚ ਹੂਣਾਃ ਪਾਰਸਿਕੈਃ ਸਹ।
ਤਥੈਵ ਰਮਣਾਸ਼੍ਚੀਨਾਸ੍ਤਥੈਵ ਦਸ਼ਮਾਲਿਕਾਃ ॥ 6-9-66 (38999)
ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਕਯੋਪਨਿਵੇਸ਼ਾਸ਼੍ਚ ਵੈਸ਼੍ਯਸ਼ੂਦ੍ਰਕੁਲਾਨਿ ਚ।
ਸ਼ੂਦ੍ਰਾਭੀਰਾਸ਼੍ਚ ਦਰਦਾਃ ਕਾਸ਼੍ਮੀਰਾਃ ਪਸ਼ੁਭਿਃ ਸਹ ॥ 6-9-67 (39000)
ਖਾਸ਼ੀਰਾਸ਼੍ਚਾਨ੍ਤਚਾਰਾਸ਼੍ਚ ਪਹ੍ਲਵਾ ਗਿਰਿਗਹ੍ਵਰਾਃ।
ਆਤ੍ਰੇਯਾਃ ਸਭਰਦ੍ਵਾਜਾਸ੍ਤਥੈਵ ਸ੍ਤਨਪੋਸ਼਼ਿਕਾਃ ॥ 6-9-68 (39001)
ਪ੍ਰੋਸ਼਼ਕਾਸ਼੍ਚ ਕਲਿਙ੍ਗਾਸ਼੍ਚ ਕਿਰਾਤਾਨਾਂ ਚ ਜਾਤਯਃ।
ਤੋਮਰਾ ਹਨ੍ਯਮਾਨਾਸ਼੍ਚ ਤਥੈਵ ਕਰਭਞ੍ਜਕਾਃ ॥ 6-9-69 (39002)
ਏਤੇ ਚਾਨ੍ਯੇ ਜਨਪਦਾਃ ਪ੍ਰਾਚ੍ਯੋਦੀਚ੍ਯਾਸ੍ਤਥੈਵ ਚ।
ਉਦ੍ਦੇਸ਼ਮਾਤ੍ਰੇਣ ਮਯਾ ਦੇਸ਼ਾਃ ਸੰਕੀਰ੍ਤਿਤਾ ਵਿਭੋ ॥ 6-9-70 (39003)
ਯਥਾਗੁਣਬਲੰ ਚਾਪਿ ਤ੍ਰਿਵਰ੍ਗਸ੍ਯ ਮਹਾਫਲਮ੍ ।
ਦੁਹ੍ਯਾਦ੍ਧੇਨੁਃ ਕਾਮਧੁਕ੍ਕ ਭੂਮਿਃ ਸਮ੍ਯਗਨੁਸ਼਼੍ਠਿਤਾ ॥ 6-9-71 (39004)
ਤਸ੍ਯਾਂ ਗ੍ਰੁʼਦ੍ਧ੍ਯਨ੍ਤਿ ਰਾਜਾਨਃ ਸ਼ੂਰਾ ਧਰ੍ਮਾਰ੍ਥਕ੍ਰੋਵਿਦਾਃ ।
ਤੇ ਤ੍ਯਜਨ੍ਤ੍ਯਾਹਵੇ ਪ੍ਰਾਣਾਨ੍ਵਸੁਗ੍ਰੁʼਦ੍ਧਾਸ੍ਤਰਸ੍ਵਿਨਃ ॥ 6-9-72 (39005)
ਦੇਵਮਾਨੁਸ਼਼ਕਾਯਾਨਾਂ ਕਾਮੰ ਭੂਮਿਃ ਪਰਾਯਣਮ੍ ।
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯਸ੍ਯਾਵਲੁਮ੍ਪਨ੍ਤਿ ਸਾਰਮੇਯਾ ਯਥਾ(ਅ)(ਅ)ਮਿਸ਼਼ਮ੍ ॥ 6-9-73 (39006)
ਰਾਜਾਨੋ ਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਭੋਕ੍ਤੁਕਾਮਾ ਵਸੁਨ੍ਧਰਾਮ੍।
ਨ ਚਾਪਿ ਤ੍ਰੁʼਪ੍ਤਿਃ ਕਾਮਾਨਾਂ ਵਿਦ੍ਯਤੇ(ਅ)ਦ੍ਯਾਪਿ ਕਸ੍ਯਚਿਤ੍ ॥ 6-9-74 (39007)
ਤਸ੍ਮਾਤ੍ਪਰਿਗ੍ਰਹੇ ਭੂਮੇਰ੍ਯਤਨ੍ਤੇ ਕੁਰੁਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ।
ਸਾਮ੍ਨਾ ਭੇਦੇਨ ਦਾਨੇਨ ਦਣ੍ਡੇਨੈਵ ਚ ਭਾਰਤ ॥ 6-9-75 (39008)
ਪਿਤਾ ਭ੍ਰਾਤਾ ਚ ਪੁਤ੍ਰਾਸ਼੍ਚ ਖੰ ਦ੍ਯੌਸ਼੍ਚ ਨਰਪੁਙ੍ਗਵ ।
ਭੂਮਿਰ੍ਭਵਤਿ ਭੂਤਾਨਾਂ ਸਮ੍ਯਗਚ੍ਛਿਦ੍ਰਦਰ੍ਸ਼ਨਾ ॥ ॥ 6-9-76 (39009)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਜਮ੍ਬੂਖਣ੍ਡਵਿਨਿਰ੍ਮਾਣਪਰ੍ਵਣਿ ਨਵਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-9-2 ਗ੍ਰੁʼਦ੍ਧਾਃ ਲੋਭਯੁਕ੍ਤਾਃ । ਏਤਤ੍ ਏਤਸ੍ਯ । ਮੇ ਮਹ੍ਯਮ੍ । ਤਤ੍ਤ੍ਵੰ ਯਾਥਾਰ੍ਥ੍ਯਮ੍ ॥ 6-9-5 ਪ੍ਰਿਯਮਿਤਿ। ਕਰ੍ਮਭੂਮਿਤ੍ਵਾਦਿਨ੍ਦ੍ਰਾਦੀਨਾਮਿਦੰ ਪ੍ਰਿਯੰਕ ॥ 6-9-71 ਯਯਾਗੁਣਬਲਮਿਤਿ। ਯਥਾਗੁਣੰ ਸਤ੍ਤ੍ਵਾਦਿਗੁਣਾਨ੍ ਅਨਤਿਕ੍ਰਮ੍ਯ। ਤਦ੍ਵਤ੍ ਯਥਾਬਲੰ ਸ਼ੌਰ੍ਯੰ ਚਾਨਤਿਕ੍ਰਮ੍ਯ। ਤ੍ਰਿਵਰ੍ਗਸ੍ਯ ਧਰ੍ਮਾਰ੍ਥਕਾਮਾਤ੍ਮਕਸ੍ਯ ਮਹਾਫਲੰ ਉਤ੍ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਫਲੰ ਹੈਰਣ੍ਯਗਰ੍ਭਪਦਪ੍ਰਾਪ੍ਤ੍ਯਨ੍ਤੰ ਸਮ੍ਯਗਨੁਸ਼਼੍ਠਿਤਾ ਸਮ੍ਯਕ੍ ਪਾਲਿਤਾ ਭੂਮਿਰ੍ਦੁਹ੍ਯਾਤ੍ ਪੂਰਯੇਤ੍ । ਧੇਨੁਰਿਵ ਕਾਮਾਨ੍ ਅਨ੍ਯਾਂਸ਼੍ਚ ਦੁਗ੍ਧੇ ਇਤਿ ਕਾਮਧੁਕ੍ ॥ 6-9-73 ਦੇਵਕਾਯਾਨਾਂ ਯਜ੍ਞੇਨ ਮਾਨੁਸ਼਼ਕਾਯਾਨਾਮੰਨਪ੍ਰਸਵੇਨ ਭੂਮਿਃ ਪਰਾਯਣੰ ਸ਼ਰਣਮ੍ ॥ 6-9-76 ਅਚ੍ਛਿਦ੍ਰੰ ਸੰਪੂਰ੍ਣੰ ਦਰ੍ਸ਼ਨੰ ਯਸ੍ਯਾਃ ਸਾ ਭੂਮਿਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 010
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.10. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 010
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਚਤੁਰ੍ਯੁਗਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-10-0 (39010)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ। 6-10-0x (3976)
ਭਾਰਤਸ੍ਯਾਸ੍ਯ ਵਰ੍ਸ਼਼ਸ੍ਯ ਤਥਾ ਹੈਮਵਤਸ੍ਯ ਚ।
ਪ੍ਰਮਾਣਮਾਯੁਸ਼਼ਃ ਸੂਤ ਬਲੰ ਚਾਪਿ ਸ਼ੁਭਾਸ਼ੁਭਮ੍ ॥ 6-10-1 (39011)
ਅਨਾਗਤਮਤਿਕ੍ਰਾਨ੍ਤੰ ਵਰ੍ਤਮਾਨੰ ਚ ਸੰਜਯ ।
ਆਚਕ੍ਸ਼਼੍ਵ ਮੇ ਵਿਸ੍ਤਰੇਣ ਹਰਿਵਰ੍ਸ਼਼ੰ ਤਥੈਵ ਚ ॥ 6-10-2 (39012)
ਸੰਜਯ ਉਵਾਚ। 6-10-3x (3977)
ਚਤ੍ਵਾਰਿ ਭਾਰਤੇ ਵਰ੍ਸ਼਼ੇ ਯੁਗਾਨਿ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ।
ਕ੍ਰੁʼਤੰ ਤ੍ਰੇਤਾ ਦ੍ਵਾਪਰੰ ਚ ਤਿਸ਼਼੍ਯੰ ਚ ਕੁਰੁਵਰ੍ਧਨ ॥ 6-10-3 (39013)
ਪੂਰ੍ਵੰ ਕ੍ਰੁʼਤਯੁਗੰ ਨਾਮ ਤਤਸ੍ਰੇਤਾਯੁਗੰ ਪ੍ਰਭੋ ।
ਸੰਕ੍ਸ਼਼ੇਪਾਦ੍ਦ੍ਵਾਪਰਸ੍ਯਾਥ ਤਤਸ੍ਤਿਸ਼਼੍ਯੰ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਤੇ ॥ 6-10-4 (39014)
ਚਤ੍ਵਾਰਿ ਤੁ ਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਵਰ੍ਸ਼਼ਾਣਾਂ ਕੁਰੁਸਤ੍ਤਮ।
ਆਯੁਃਸੰਖ੍ਯਾ ਕ੍ਰੁʼਤਯੁਗੇ ਸੰਖ੍ਯਾਤਾ ਰਾਜਸਤ੍ਤਮ ॥ 6-10-5 (39015)
ਤਥਾ ਤ੍ਰੀਣਿ ਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਤ੍ਰੇਤਾਯਾਂ ਮਨੁਜਾਧਿਪ ।
ਦ੍ਵੇ ਸਹਸ੍ਰੇ ਦ੍ਵਾਪਰੇ ਤੁ ਭੁਵਿ ਤਿਸ਼਼੍ਠਨ੍ਤਿ ਸਾਂਪ੍ਰਤਮ੍ ॥ 6-10-6 (39016)
ਨ ਪ੍ਰਮਾਣਸ੍ਥਿਤਿਰ੍ਹ੍ਯਸ੍ਤਿ ਤਿਸ਼਼੍ਯੇ(ਅ)ਸ੍ਮਿਨ੍ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਗਰ੍ਭਸ੍ਥਾਸ਼੍ਚ ਮ੍ਰਿਯਨ੍ਤੇ(ਅ)ਤ੍ਰ ਤਥਾ ਜਾਤਾ ਮ੍ਰਿਯਨ੍ਤਿ ਚ ॥ 6-10-7 (39017)
ਮਹਾਬਲਾ ਮਹਾਸਤ੍ਵਾਃ ਪ੍ਰਜ੍ਞਾਗੁਣਸਮਨ੍ਵਿਤਾਃ।
ਪ੍ਰਜਾਯਨ੍ਤੇ ਚ ਜਾਤਾਸ਼੍ਚ ਸ਼ਤਸ਼ੋ(ਅ)ਥ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ॥ 6-10-8 (39018)
ਜਾਤਾਃ ਕ੍ਰੁʼਤਯੁਗੇ ਰਾਜਨ੍ਧਨਿਨਃ ਪ੍ਰਯਦਰ੍ਸ਼ਨਾਃ ।
ਪ੍ਰਜਾਯਨ੍ਤੇ ਚ ਜਾਤਾਸ਼੍ਚ ਮੁਨਯੋ ਵੈ ਤਪੋਧਨਾਃ ॥ 6-10-9 (39019)
ਮਹੋਤ੍ਸਾਹਾ ਮਹਾਤ੍ਮਾਨੋ ਧਾਰ੍ਮਿਕਾਃ ਸਤ੍ਯਵਾਦਿਨਃ।
ਪ੍ਰਿਯਦਰ੍ਸ਼ਨਾ ਵਪੁਸ਼਼੍ਮਨ੍ਤੋ ਮਹਾਵੀਰ੍ਯਾ ਧਨੁਰ੍ਧਰਾਃ ॥ 6-10-10 (39020)
ਵਰਾਰ੍ਹਾ ਯੁਧਿ ਜਾਯਨ੍ਤੇ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾਃ ਸ਼ੂਰਸਤ੍ਤਮਾਃ।
ਤ੍ਰੇਤਾਯਾਂ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾ ਰਾਜਨ੍ਸਰ੍ਵੇ ਵੈ ਚਕ੍ਰਵਰ੍ਤਿਨਃ ॥ 6-10-11 (39021)
ਸਰ੍ਵਵਰ੍ਣਾਸ਼੍ਚ ਜਾਯਨ੍ਤੇ ਸਦਾ ਚੈਵ ਚ ਦ੍ਵਾਪਰੇ ।
ਮਹੋਤ੍ਸਾਹਾ ਵੀਰ੍ਯਵਨ੍ਤਃ ਪਰਸ੍ਪਰਜਯੈਸ਼਼ਿਣਃ ॥ 6-10-12 (39022)
ਤੇਜਸਾਲ੍ਪੇਨ ਸੰਯੁਕ੍ਤਾਃ ਕ੍ਰੋਧਨਾਃ ਪੁਰੁਸ਼਼ਾ ਨ੍ਰੁʼਪ।
ਲੁਬ੍ਧਾ ਅਨ੍ਰੁʼਤਕਾਸ਼੍ਚੈਵ ਤਿਸ਼਼੍ਯੇ ਜਾਯਨ੍ਤਿ ਭਾਰਤ ॥ 6-10-13 (39023)
ਈਰ੍ਸ਼਼੍ਯਾ ਮਾਨਸ੍ਤਥਾ ਕ੍ਰੋਧੋ ਮਾਯਾ(ਅ)ਸੂਯਾ ਤਥੈਵ ਚ।
ਤਿਸ਼਼੍ਯੇ ਭਵਤਿ ਭੂਤਾਨਾਂ ਰਾਗੋ ਲੋਭਸ਼੍ਚ ਭਾਰਤ ॥ 6-10-14 (39024)
ਸੰਕ੍ਸ਼਼ੇਪੋ ਵਰ੍ਤਤੇ ਰਾਜਨ੍ਦ੍ਵਾਪਰੇ(ਅ)ਸ੍ਮਿੰਨਰਾਧਿਪ ।
ਗੁਣੋਤ੍ਤਰੰ ਹੈਮਵਤੰ ਹਰਿਵਰ੍ਸ਼਼ੰ ਤਤਃ ਪਰਮ੍ ॥ ॥ 6-10-15 (39025)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਜਮ੍ਬੂਖਣ੍ਡਵਿਨਿਰ੍ਮਾਣਪਰ੍ਵਣਿ ਦਸ਼ਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-10-3 ਤਿਸ਼਼੍ਯੰ ਕਲਿਯੁਗਮ੍ ॥ 6-10-8 ਪ੍ਰਜਾਯਨ੍ਤੇ ਪ੍ਰਜਾਂ ਜਨਯਨ੍ਤਿ ॥ 6-10-10 ਵਪੁਸ਼਼੍ਮਨ੍ਤਃ ਪ੍ਰਸ਼ਸ੍ਤਦੇਹਾਃ ॥ 6-10-12 ਸਰ੍ਵੇ ਵਰ੍ਣਾਃ ਪਰਸ੍ਪਰਜਯੈਸ਼਼ਿਣੋ ਜਾਯਨ੍ਤ ਇਤਿ ਸੰਬਨ੍ਧਃ ॥ 6-10-14 ਈਰ੍ਸ਼਼੍ਯਾ ਪਰੋਤ੍ਕਰ੍ਸ਼਼ਾਸਹਿਸ਼਼੍ਣੁਤ੍ਵਮ੍ । ਮਾਨਃ ਸ੍ਵਸ੍ਮਿਨ੍ਪੂਜ੍ਯਤਾਬੁਦ੍ਧਿਃ । ਕ੍ਰੋਧੋ(ਅ)ਭਿਜ੍ਵਲਨਮ੍ । ਮਾਯਾ ਕਪਟਮ੍। ਅਸੂਯਾ ਪਰਗੁਣੇਸ਼਼ੁ ਦੋਸ਼਼ਾਵਿਸ਼਼੍ਕਰਣਮ੍। ਰਾਗੋ ਵਿਸ਼਼ਯੇਸ਼਼ੁ ਪ੍ਰੀਤਿਃ। ਲੋਭਸ੍ਤਲ੍ਲਿਪ੍ਸਾ ॥ 6-10-15 ਸੰਕ੍ਸ਼਼ੇਪੋ ਗੁਣਾਨਾਮਿਤਿ ਸ਼ੇਸ਼਼ਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 011
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.11. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 011
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਸ਼ਾਕਦ੍ਵੀਪਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-11-0 (39026)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ। 6-11-0x (3978)
ਜਮ੍ਬੂਖਣ੍ਡਸ੍ਤ੍ਵਯਾ ਪ੍ਰੋਕ੍ਤੋ ਯਥਾਵਦਿਹ ਸਞ੍ਜਯ।
ਵਿਸ਼਼੍ਕਮ੍ਭਮਸ੍ਯ ਪ੍ਰਬ੍ਰੂਹਿ ਪਰਿਮਾਣੰ ਤੁ ਤਤ੍ਤ੍ਵਤਃ ॥ 6-11-1 (39027)
ਸਮੁਦ੍ਰਸ੍ਯ ਪ੍ਰਮਾਣੰ ਚ ਸਮ੍ਯਗਚ੍ਛਿਦ੍ਰਦਰ੍ਸ਼ਨਮ੍ ।
ਸ਼ਾਕਦ੍ਵੀਪੰ ਚ ਮੇ ਬ੍ਰੂਹਿ ਕੁਸ਼ਦ੍ਵੀਪੰ ਚ ਸਞ੍ਜਯ ॥ 6-11-2 (39028)
ਸ਼ਾਲ੍ਮਲਿੰ ਚੈਵ ਤਤ੍ਤ੍ਵੇਨ ਕ੍ਰੌਞ੍ਚਦ੍ਵੀਪੰ ਤਥੈਵ ਚ।
ਬ੍ਰੂਹਿ ਗਾਵਲ੍ਗਣੇ ਸਰ੍ਵੰ ਰਾਹੋਃ ਸੋਮਾਰ੍ਕਯੋਸ੍ਤਥਾ ॥ 6-11-3 (39029)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-11-4x (3979)
ਰਾਜਨ੍ਸੁਬਹਵੋ ਦ੍ਵੀਪਾ ਯੈਰਿਦੰ ਸਨ੍ਤਤੰ ਜਗਤ੍।
ਸਪ੍ਤ ਦ੍ਵੀਪਾਨ੍ਪ੍ਰਵਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਚਨ੍ਦ੍ਰਾਦਿਤ੍ਯੌ ਗ੍ਰਹੰ ਤਥਾ ॥ 6-11-4 (39030)
ਅਸ਼਼੍ਟਾਦਸ਼ ਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਯੋਜਨਾਨਿ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ।
ਸ਼਼ਟ੍ ਸ਼ਤਾਨਿ ਚ ਪੂਰ੍ਣਾਨਿ ਵਿਸ਼਼੍ਕਮ੍ਭੋ ਜਮ੍ਬੁਪਰ੍ਵਤਃ ॥ 6-11-5 (39031)
ਲਾਵਣਸ੍ਯ ਸਮੁਦ੍ਰਸ੍ਯ ਵਿਸ਼਼੍ਕਮ੍ਭੋ ਦ੍ਵਿਗੁਣਃ ਸ੍ਮ੍ਰੁʼਤਃ ।
ਨਾਨਾਜਨਪਦਾਕੀਰ੍ਣੋ ਮਣਿਵਿਦ੍ਰੁਮਚਿਤ੍ਰਿਤਃ ॥ 6-11-6 (39032)
ਨੈਕਧਾਤੁਵਿਚਿਤ੍ਰੈਸ਼੍ਚ ਪਰ੍ਵਤੈਰੁਪਸ਼ੋਭਿਤਃ।
ਸਿਦ੍ਧਚਾਰਣਸੰਕੀਰ੍ਣਃ ਸਾਗਰਃ ਪਰਿਮਣ੍ਡਲਃ ॥ 6-11-7 (39033)
ਸ਼ਾਕਦ੍ਵੀਪੰ ਚ ਵਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਯਥਾਵਦਿਹ ਪਾਰ੍ਥਿਵ ।
ਸ਼੍ਰੁʼਣੁ ਮੇ ਤ੍ਵੰ ਯਥਾਨ੍ਯਾਯੰ ਬ੍ਰੁਵਤਃ ਕੁਰੁਨਨ੍ਦਨ ॥ 6-11-8 (39034)
ਜਮ੍ਬੂਦ੍ਵੀਪਪਰਮਾਣੇਨ ਦ੍ਵਿਗੁਣਃ ਸ ਨਰਾਧਿਪ ।
ਵਿਸ਼਼੍ਕਮ੍ਭੇਣ ਮਹਾਰਾਜ ਸਾਗਰੋ(ਅ)ਪਿ ਵਿਭਾਗਸ਼ਃ ॥ 6-11-9 (39035)
ਕ੍ਸ਼਼ੀਰੋਦੋ ਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਯੇਨ ਸੰਪਰਿਵਾਰਿਤਾਃ ।
ਤਤ੍ਰ ਪੁਣ੍ਯਾ ਜਨਪਦਾਸ੍ਤਤ੍ਰ ਨ ਮ੍ਰਿਯਤੇ ਜਨਃ।
ਕੁਤ ਏਵ ਹਿ ਦੁਰ੍ਭਿਕ੍ਸ਼਼ੰ ਕ੍ਸ਼਼ਮਾਤੇਜੋਯੁਤਾ ਹਿ ਤੇ ॥ 6-11-10 (39036)
ਸ਼ਾਕਦ੍ਵੀਪਸ੍ਯ ਸੰਕ੍ਸ਼਼ੇਪੋ ਯਥਾਵਦ੍ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ।
ਉਕ੍ਤ ਏਸ਼਼ ਮਹਾਰਾਜ ਕਿਮਨ੍ਯਤ੍ਕਥਯਾਮਿ ਤੇ ॥ 6-11-11 (39037)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ। 6-11-12x (3980)
ਸ਼ਾਕਦ੍ਵੀਪਸ੍ਯ ਸੰਕ੍ਸ਼਼ੇਪੋ ਯਥਾਵਦਿਹ ਸਞ੍ਜਯ ।
ਉਕ੍ਤਸ੍ਤ੍ਵਯਾ ਮਹਾਪ੍ਰਾਜ੍ਞ ਵਿਸ੍ਤਰੰ ਬ੍ਰੂਹਿ ਤਤ੍ਤ੍ਵਤਃ ॥ 6-11-12 (39038)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-11-13x (3981)
ਤਥੈਵ ਪਰ੍ਵਤਾ ਰਾਜਨ੍ਸਪ੍ਤਾਤ੍ਰ ਮਣਿਭੂਸ਼਼ਿਤਾਃ।
ਰਤ੍ਨਾਕਰਾਸ੍ਤਥਾ ਨਦ੍ਯਸ੍ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਨਾਮਾਨਿ ਮੇ ਸ਼੍ਰੁʼਣੁ ॥ 6-11-13 (39039)
ਅਤੀਵ ਗੁਣਵਤ੍ਸਰ੍ਵੰ ਤਤ੍ਰ ਪੁਣ੍ਯੰ ਜਨਾਧਿਪ ॥ 6-11-14 (39040)
ਦੇਵਰ੍ਸ਼਼ਿਗਨ੍ਧਰ੍ਵਯੁਤਃ ਪ੍ਰਥਮੋ ਮੇਰੁਰੁਚ੍ਯਤੇ।
ਪ੍ਰਾਗਾਯਤੋ ਮਹਾਰਾਜ ਮਲਯੋ ਨਾਮ ਪਰ੍ਵਤਃ ॥ 6-11-15 (39041)
ਤਤੋ ਮੇਘਾਃ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਨ੍ਤੇ ਪ੍ਰਭਵਨ੍ਤਿ ਚ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ।
ਤਤਃ ਪਰੇਣ ਕੌਰਵ੍ਯ ਜਲਧਾਰੋ ਮਹਾਗਿਰਿਃ ॥ 6-11-16 (39042)
ਤਤੋ ਨਿਤ੍ਯੁਮੁਪਾਦਤ੍ਤੇ ਵਾਸਵਃ ਪਰਮੰ ਜਲਮ੍।
ਤਤੋ ਵਰ੍ਸ਼਼ੰ ਪ੍ਰਭਵਤਿ ਵਰ੍ਸ਼਼ਕਾਲੇ ਜਨੇਸ਼੍ਵਰ ॥ 6-11-17 (39043)
ਉਚ੍ਚੈਰ੍ਗਿਰੀ ਰੈਵਤਕੋ ਯਤ੍ਰ ਨਿਤ੍ਯੰ ਪ੍ਰਤਿਸ਼਼੍ਠਿਤਾ।
ਰੇਵਤੀ ਦਿਵਿ ਨਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰੰ ਪਿਤਾਮਹਕ੍ਰੁʼਤੋ ਵਿਧਿਃ ॥ 6-11-18 (39044)
ਉਤ੍ਤਰੇਣ ਤੁ ਰਾਜੇਨ੍ਦ੍ਰ ਸ਼੍ਯਾਮੋ ਨਾਮ ਮਹਾਗਿਰਿਃ ।
ਨਵਮੇਘਪ੍ਰਭਃ ਪ੍ਰਾਂਸ਼ੁਃ ਸ਼੍ਰੀਮਾਨੁਜ੍ਜ੍ਵਲਵਿਗ੍ਰਹਃ ।
ਯਤਃ ਸ਼੍ਯਾਮਤ੍ਵਮਾਪੰਨਾਃ ਪ੍ਰਜਾ ਜਨਪਦੇਸ਼੍ਵਰ ॥ 6-11-19 (39045)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ। 6-11-20x (3982)
ਸੁਮਹਾਨ੍ਸੰਸ਼ਯੋ ਮੇ(ਅ)ਦ੍ਯ ਪ੍ਰੋਕ੍ਤੋ(ਅ)ਯੰ ਸਞ੍ਜਯ ਤ੍ਵਯਾ।
ਪ੍ਰਜਾਃ ਕਥੰ ਸੂਤਪੁਤ੍ਰ ਸੰਪ੍ਰਾਪ੍ਤਾਃ ਸ਼੍ਯਾਮਤਾਮਿਹ ॥ 6-11-20 (39046)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-11-21x (3983)
ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼੍ਵੇਵ ਮਹਾਰਾਜ ਦ੍ਵੀਪੇਸ਼਼ੁ ਕੁਰੁਨਨ੍ਦਨ।
ਗੌਰਃ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਸ਼੍ਚ ਪਤਗਸ੍ਤਯੋਰ੍ਵਰ੍ਣਾਨ੍ਤਰੇ ਨ੍ਰੁʼਪ ॥ 6-11-21 (39047)
ਸ਼੍ਯਾਮੋ ਯਸ੍ਮਾਤ੍ਪ੍ਰਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤੋ ਵੈ ਤਸ੍ਮਾਚ੍ਛ੍ਯਾਮੋ ਗਿਰਿਃਸ੍ਮ੍ਰੁʼਤਃ 6-11-22 (39048)
ਤਤਃ ਪਰੰ ਕੌਰਵੇਨ੍ਦ੍ਰ ਦੁਰ੍ਗਸ਼ੈਲੋ ਮਹੋਦਯਃ ।
ਕੇਸਰਃ ਕੇਸਰਯੁਤੋ ਯਤੋ ਵਾਤਃ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਤੇ ॥ 6-11-23 (39049)
ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਯੋਜਨਵਿਸ਼਼੍ਕਮ੍ਭੋ ਦ੍ਵਿਗੁਣਃ ਪ੍ਰਵਿਭਾਗਸ਼ਃ।
ਵਰ੍ਸ਼਼ਾਣਿ ਤੇਸ਼਼ੁ ਕੌਰਵ੍ਯ ਸਪ੍ਤੋਕ੍ਤਾਨਿ ਮਨੀਸ਼਼ਿਭਿਃ ॥ 6-11-24 (39050)
ਮਹਾਮੇਰੁਰ੍ਮਹਾਕਾਸ਼ੋ ਜਲਦਃ ਕੁਮੁਦੋਤ੍ਤਰਃ ।
ਜਲਧਾਰੋ ਮਹਾਰਾਜ ਸੁਕੁਮਾਰ ਇਤਿ ਸ੍ਮ੍ਰੁʼਤਃ ॥ 6-11-25 (39051)
ਰੇਵਤਸ੍ਯ ਤੁ ਕੌਮਾਰਃ ਸ਼੍ਯਾਮਸ੍ਯ ਮਣਿਕਾਞ੍ਚਨਃ ।
ਕੇਸਰਸ੍ਯਾਥ ਮੌਦਾਕੀ ਪਰੇਣ ਤੁ ਮਹਾਪੁਮਾਨ੍ ॥ 6-11-26 (39052)
ਪਰਿਵਾਰ੍ਯ ਤੁ ਕੌਰਵ੍ਯ ਦੈਰ੍ਘ੍ਯੰ ਹ੍ਰਸ੍ਵਤ੍ਵਮੇਵ ਚ।
ਜਮ੍ਬੂਦ੍ਵੀਪੇਨ ਸੰਕ੍ਯਾਤਸ੍ਤਸ੍ਯ ਮਧ੍ਯੇ ਮਹਾਦ੍ਰੁਮਃ ॥ 6-11-27 (39053)
ਸ਼ਾਕੋ ਨਾਮ ਮਹਾਰਾਜ ਪ੍ਰਜਾ ਤਸ੍ਯ ਸਦਾਨੁਗਾ।
ਤਤ੍ਰ ਪੁਣ੍ਯਾ ਜਨਪਦਾਃ ਪੂਜ੍ਯਤੇ ਤਤ੍ਰ ਸ਼ੰਕਰਃ ॥ 6-11-28 (39054)
ਤਤ੍ਰ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਸਿਦ੍ਧਾਸ਼੍ਚ ਚਾਰਣਾ ਦੈਵਤਾਨਿ ਚ।
ਧਾਰ੍ਮਿਕਾਸ਼੍ਚ ਪ੍ਰਜਾ ਰਾਜੰਸ਼੍ਚਤ੍ਵਾਰੋ(ਅ)ਤੀਵ ਭਾਰਤ ॥ 6-11-29 (39055)
ਵਰ੍ਣਾਃ ਸ੍ਵਕਰ੍ਮਨਿਰਤਾ ਨ ਚ ਸ੍ਤੇਨੋ(ਅ)ਤ੍ਰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤੇ ।
ਦੀਰ੍ਘਾਯੁਸ਼਼ੋ ਮਹਾਰਾਜ ਜਰਾਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੁਵਿਵਰ੍ਜਿਤਾਃ ॥ 6-11-30 (39056)
ਪ੍ਰਜਾਸ੍ਤਤ੍ਰ ਵਿਵਰ੍ਧਨ੍ਤੇ ਵਰ੍ਸ਼਼ਾਸ੍ਵਿਵ ਸਮੁਦ੍ਰਗਾਃ।
ਨਦ੍ਯਃ ਪੁਣ੍ਯਜਲਾਸ੍ਤਤ੍ਰ ਗਙ੍ਗਾ ਚ ਬਹੁਧਾ ਗਤਾ ॥ 6-11-31 (39057)
ਸੁਕੁਮਾਰੀ ਕੁਮਾਰੀ ਚ ਸ਼ੀਤਾਸ਼ੀ ਵੇਣਿਕਾ ਤਥਾ।
ਮਹਾਨਦੀ ਚ ਕੌਰਵ੍ਯ ਤਥਾ ਮਣਿਜਲਾ ਨਦੀ ॥ 6-11-32 (39058)
ਚਕ੍ਸ਼਼ੁਰ੍ਵਰ੍ਧਨਿਕਾ ਚੈਵ ਨਦੀ ਭਰਤਸਤ੍ਤਮ ।
ਤਤ੍ਰ ਪ੍ਰਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਾਃ ਪੁਣ੍ਯੋਦਾ ਨਦ੍ਯਃ ਕੁਰੁਕੁਲੋਦ੍ਵਹ ॥ 6-11-33 (39059)
ਸਹਸ੍ਰਾਣਾਂ ਸ਼ਤਾਨ੍ਯੇਵ ਯਤੋ ਵਰ੍ਸ਼਼ਤਿ ਵਾਸਵਃ ।
ਨ ਤਾਸਾਂ ਨਾਮਧੇਯਾਨਿ ਪਰਿਮਾਣੰ ਤਥੈਵ ਚ ॥ 6-11-34 (39060)
ਸ਼ਕ੍ਯਨ੍ਤੇ ਪਰਿਸੰਖ੍ਯਾਤੁਂ ਪੁਣ੍ਯਾਸ੍ਤਾ ਹਿ ਸਰਿਦ੍ਵਰਾਃ ।
ਤਤ੍ਰ ਪੁਣ੍ਯਾ ਜਨਪਦਾਸ਼੍ਚਤ੍ਵਾਰੋ ਲੋਕਸੰਮਤਾਃ ॥ 6-11-35 (39061)
ਮਙ੍ਗਾਸ਼੍ਚ ਮਸ਼ਕਾਸ਼੍ਚੈਵ ਮਾਨਸਾ ਮਨ੍ਦਗਾਸ੍ਤਥਾ ।
ਮਙ੍ਗਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਭੂਯਿਸ਼਼੍ਠਾਃ ਸ੍ਵਕਰ੍ਮਨਿਰਤਾ ਨ੍ਰੁʼਪ ॥ 6-11-36 (39062)
ਮਸ਼ਕੇਸ਼਼ੁ ਚ ਰਾਜਨ੍ਯਾ ਧਾਰ੍ਮਿਕਾਃ ਸਰ੍ਵਕਾਮਦਾਃ ।
ਮਾਨਸਾਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਾਜ ਵੈਸ਼੍ਯਧਰ੍ਮੋਪਜੀਵਿਨਃ ॥ 6-11-37 (39063)
ਸਰ੍ਵਕਾਮਸਮਾਯੁਕ੍ਤਾਃ ਸ਼ੂਰਾ ਧਰ੍ਮਾਰ੍ਥਨਿਸ਼੍ਚਿਤਾਃ ।
ਸ਼ੂਦ੍ਰਾਸ੍ਤੁ ਮਨ੍ਦਗਾ ਨਿਤ੍ਯੰ ਪੁਰੁਸ਼਼ਾ ਧਰ੍ਮਸ਼ੀਲਿਨਃ ॥ 6-11-38 (39064)
ਨ ਤਤ੍ਰ ਰਾਜਾ ਰਾਜੇਨ੍ਦ੍ਰ ਨ ਦਣ੍ਡੋ ਨ ਚ ਦਣ੍ਡਿਕਾਃ।
ਸ੍ਵਧਰ੍ਮੇਣੈਵ ਧਰ੍ਮਜ੍ਞਾਸ੍ਤੇ ਰਕ੍ਸ਼਼ਨ੍ਤਿ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ॥ 6-11-39 (39065)
ਏਤਾਵਦੇਵ ਸ਼ਕ੍ਯੰ ਤੁ ਤਤ੍ਰ ਦ੍ਵੀਪੇ ਪ੍ਰਭਾਸ਼਼ਿਤੁਮ੍।
ਏਤਦੇਵ ਚ ਸ਼੍ਰੋਤਵ੍ਯੰ ਸ਼ਾਕਦ੍ਵੀਪੇ ਮਹੌਜਸਿ ॥ ॥ 6-11-40 (39066)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੂਮਿਪਰ੍ਵਣਿ ਏਕਾਦਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-11-4 ਗ੍ਰਹੰ ਰਾਹੁਮ੍ ॥ 6-11-5 ਪਰ੍ਵਤਾਕ੍ਰੁʼਤਿਤ੍ਵਾਜ੍ਜਮ੍ਬੁਪਰ੍ਵਤ ਇਤ੍ਯੁਚ੍ਯਤੇ ॥ 6-11-6 ਕ੍ਸ਼਼ੇਤ੍ਰਫਲਤਃ ਪਞ੍ਚਸਹਸ੍ਰਾਯਾਮਤ੍ਵਾਜ੍ਜਮ੍ਬੂਦ੍ਵੀਪਸ੍ਯ ਤਦੁਭਯਤਃ ਪਞ੍ਚਪਞ੍ਚਭਿਃ ਸਹਸ੍ਰੈਃ ਸਮੁਦ੍ਰਸ੍ਯ ਵਿਸ਼਼੍ਕਮ੍ਭੋ ਵਿਸ੍ਤਾਰਃ ਤੇਨ ਸਮੁਦ੍ਰਸ੍ਯ ਦ੍ਵੀਪਸ੍ਯ ਪਞ੍ਚਦਸ਼ਸਹਸ੍ਰਯੋਜਨੋ ਵ੍ਯਾਸਃ। ਦ੍ਵਿਗੁਣਃ ਦਸ਼ਸਹਸ੍ਰਯੋਜਨਃ ਪਰਿਮਣ੍ਡਲਸ਼੍ਚੇਦੁਭਯਤਃ ਸਮੁਦ੍ਰਵੇਸ਼਼੍ਟਨੇਨ ਸਹ ਚਤ੍ਵਾਰਿੰਸ਼ਤ੍ਸਹਸ੍ਰਃ। ਏਵੰ ਤ੍ਰੁʼਤੀਯੋ(ਅ)ਸ਼ੀਤਿਸਹਸ੍ਰਃ। ਚਤੁਰ੍ਥਃ ਸ਼਼ਸ਼਼੍ਟਿਸਹਸ੍ਰਾਧਿਕੰ ਲਕ੍ਸ਼਼ਮ੍। ਪਞ੍ਚਮੋ ਲਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਯੰ ਵਿੰਸ਼ਤਿਸਹਸ੍ਰਾਣਿ । ਸ਼਼ਸ਼਼੍ਠੋ ਲਕ੍ਸ਼਼ਸ਼਼ਙ੍ਕੰ ਚਤ੍ਵਾਰਿੰਸ਼ਤ੍ਸਹਸ੍ਰਾਣਿ। ਸਪ੍ਤਮੋ ਦ੍ਵਾਦਸ਼ਲਕ੍ਸ਼਼ਾਣ੍ਯਸ਼ੀਤਿਸਹਸ੍ਰਾਣਿ। ਏਤੇਸ਼਼ਾਂ ਸੰਕਲਨੇ ਪਞ੍ਚਵਿੰਸ਼ਤਿਲਕ੍ਸ਼਼ਾਣਿ ਪਞ੍ਚਤ੍ਰਿੰਸ਼ਤ੍ਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਯੋਜਨਾਨਿ ਸਪ੍ਤਾਨਾਂ ਦ੍ਵੀਪਾਨਾਂ ਸਮੁਦ੍ਰਾਣੰ ਵਿਸ੍ਤਾਰਃ॥ 6-11-18 ਰੇਵਤੀ ਜ੍ਯੋਤਿਰ੍ਮਣ੍ਡਲਰੂਪੇਣ ਦਿਵਿ ਵਿਭ੍ਰਮ੍ਯਮਾਣਾਪਿ ਦਿਵ੍ਯੇਨ ਰੂਪੇਣਾਤ੍ਰਾਪਿ ਵਰ੍ਤਤੇ ਏਵ । ਵਿਧਿਰ੍ਮਰ੍ਯਾਦਾ ਪਿਤਾਮਹੇਨ ਕ੍ਰੁʼਤਾ ॥ 6-11-21 ਪਤਗਵਰ੍ਣੰ ਵ੍ਯਾਚਸ਼਼੍ਟੇ ਤਮੋਰਿਤਿ। ਮਿਸ਼੍ਰੋਵਰ੍ਣਃ ਪਤਗ ਇਤ੍ਯਰ੍ਥਃ ॥ 6-11-22 ਯਸ੍ਮਾਤ੍ ਸ਼੍ਯਾਮੋ ਗਿਰਿਸ੍ਤਸ੍ਮਾਤ੍ਤਤ੍ਸ੍ਥਾਨਾਂ ਸ਼੍ਯਾਮੋ ਵਰ੍ਣਃ ਪ੍ਰਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤ ਇਤ੍ਯਰ੍ਥਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 012
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.12. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 012
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਕ੍ਰੌਞ੍ਚਦਿਦ੍ਵੀਪਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-12-0 (39067)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-12-0x (3984)
ਉਤ੍ਤਰੇਸ਼਼ੁ ਚ ਕੌਰਵ੍ਯ ਦ੍ਵੀਪੇਸ਼਼ੁ ਸ਼੍ਰੂਯਤੇ ਕਥਾ।
ਏਵੰ ਤਤ੍ਰ ਮਹਾਰਾਜ ਬ੍ਰੁਵਤਸ਼੍ਚ ਨਿਬੋਧ ਮੇ ॥ 6-12-1 (39068)
ਘ੍ਰੁʼਤਤੋਯਃ ਸਮੁਦ੍ਰੋ(ਅ)ਤ੍ਰ ਦਧਿਮਣ੍ਡੋਦਕੋ(ਅ)ਪਰਃ ।
ਸੁਰੋਦਃ ਸਾਗਰਸ਼੍ਚੈਵ ਤਥਾਨ੍ਯੋ ਜਲਸਾਗਰਃ ॥ 6-12-2 (39069)
ਪਰਸ੍ਪਰੇਣ ਦ੍ਵਿਗੁਣਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਦ੍ਵੀਪਾ ਨਰਾਧਿਪ ।
ਪਰ੍ਵਤਾਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਾਜ ਸਮੁਦ੍ਰੈਃ ਪਰਿਵਾਰਿਤਾਃ ॥ 6-12-3 (39070)
ਗੌਰਸ੍ਤੁ ਮਧ੍ਯਮੇ ਦ੍ਵੀਪੇ ਗਿਰਿਰ੍ਮਾਨਃਸ਼ਿਲੋ ਮਹਾਨ੍ ।
ਪਰ੍ਵਤਃ ਪਸ਼੍ਚਿਮੇ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣੋ ਨਾਰਾਯਣਸਖੋ ਨ੍ਰੁʼਪ ॥ 6-12-4 (39071)
ਤਤ੍ਰ ਰਤ੍ਨਾਨਿ ਦਿਵ੍ਯਾਨਿ ਸ੍ਵਯੰ ਰਕ੍ਸ਼਼ਤਿ ਕੇਸ਼ਵਃ ।
ਪ੍ਰਸੰਨਸ਼੍ਚਾਭਵਤ੍ਤਤ੍ਰ ਪ੍ਰਜਾਨਾਂ ਵ੍ਯਦਧਤ੍ਸੁਖਮ੍ ॥ 6-12-5 (39072)
ਕੁਸ਼ਸ੍ਤਮ੍ਬਃ ਕੁਸ਼ਦ੍ਵੀਪੇ ਮਧ੍ਯੇ ਜਨਪਦੈਃ ਸਹ ।
ਸੰਪੂਜ੍ਯਤੇ ਸ਼ਾਲ੍ਮਲਿਸ਼੍ਚ ਦ੍ਵੀਪੇ ਸ਼ਾਲ੍ਮਲਿਕੇ ਨ੍ਰੁʼਪ ॥ 6-12-6 (39073)
ਕ੍ਰੌਞ੍ਚਦ੍ਵੀਪੇ ਮਹਾਕ੍ਰੌਞ੍ਚੋ ਗਿਰੀ ਰਤ੍ਨਚਯਾਕਰਃ ।
ਸੰਪੂਜ੍ਯਤੇ ਮਹਾਰਾਜ ਚਾਤੁਰ੍ਵਰ੍ਣ੍ਯੇਨ ਨਿਤ੍ਯਦਾ ॥ 6-12-7 (39074)
ਗੋਮਨ੍ਤਃ ਪਰ੍ਵਤੋ ਰਾਜਨ੍ਸੁਮਹਾਨ੍ਸਰ੍ਵਧਾਤੁਮਾਨ੍ ।
ਯਤ੍ਰ ਨਿਤ੍ਯੰ ਨਿਵਸਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਾਨ੍ਕਮਲਲੋਚਨਃ ॥ 6-12-8 (39075)
ਮੋਕ੍ਸ਼਼ਿਭਿਃ ਸੰਸ੍ਤੁਤੋ ਨਿਤ੍ਯੰ ਪ੍ਰਭੁਰ੍ਨਾਰਾਯਣੋ ਹਰਿਃ ।
ਕੁਸ਼ਦ੍ਵੀਪੇ ਤੁ ਰਾਜੇਨ੍ਦ੍ਰ ਪਰ੍ਵਤੋ ਵਿਦ੍ਰੁਮੈਸ਼੍ਚਿਤਃ ॥ 6-12-9 (39076)
ਸੁਨਾਮਾ ਨਾਮ ਦੁਰ੍ਧਰ੍ਸ਼਼ੋ ਦ੍ਵਿਤੀਯੋ ਹੇਮਪਰ੍ਵਤਃ ।
ਦ੍ਯੁਤਿਮਾੰਨਾਮ ਕੌਰਵ੍ਯ ਤ੍ਰੁʼਤੀਯਃ ਕੁਮੁਦੋ ਗਿਰਿਃ ॥ 6-12-10 (39077)
ਚਤੁਰ੍ਥਃ ਪੁਸ਼਼੍ਪਵਾੰਨਾਮ ਪਞ੍ਚਮਸ੍ਤੁ ਕੁਸ਼ੇਸ਼ਯਃ ।
ਸ਼਼ਸ਼਼੍ਠੋ ਹਰਿਗਿਰਿਰ੍ਨਾਮ ਸ਼਼ਡੇਤੇ ਪਰ੍ਵਤੋਤ੍ਤਮਾਃ ॥ 6-12-11 (39078)
ਤੇਸ਼਼ਾਮਨ੍ਤਰਵਿਸ਼਼੍ਕਮ੍ਭੋ ਦ੍ਵਿਗੁਣਃ ਸਰ੍ਵਭਾਗਸ਼ਃ ।
ਔਦ੍ਭਿਦੰ ਪ੍ਰਥਮੰ ਵਰ੍ਸ਼਼ੰ ਦ੍ਵਿਤੀਯੰ ਵੇਣੁਮਣ੍ਡਲਮ੍ ॥ 6-12-12 (39079)
ਤ੍ਰੁʼਤੀਯੰ ਸੁਰਥਾਕਾਰੰ ਚਤੁਰ੍ਥੰ ਕਮ੍ਬਲੰ ਸ੍ਮ੍ਰੁʼਤਮ੍ ।
ਧ੍ਰੁʼਤਿਮਤ੍ਪਞ੍ਚਮੰ ਵਰ੍ਸ਼਼ੰ ਸ਼਼ਸ਼਼੍ਠੰ ਪ੍ਰਭਾਕਰਮ੍ ॥ 6-12-13 (39080)
ਸਪ੍ਤਮੰ ਕਾਪਿਲੰ ਵਰ੍ਸ਼਼ੰ ਸਪ੍ਤੈਤੇ ਵਰ੍ਸ਼਼ਲਮ੍ਭਕਾਃ ।
ਏਤੇਸ਼਼ੁ ਦੇਵਗਨ੍ਧਰ੍ਵਾਃ ਪ੍ਰਜਾਸ਼੍ਚ ਜਗਤੀਸ਼੍ਵਰ ॥ 6-12-14 (39081)
ਵਿਹਰਨ੍ਤੇ ਰਮਨ੍ਤੇ ਚ ਨ ਤੇਸ਼਼ੁ ਮ੍ਰਿਯਤੇ ਜਨਃ।
ਨ ਤੇਸ਼਼ੁ ਦਸ੍ਯਵਃ ਸਨ੍ਤਿ ਮ੍ਲੇਚ੍ਛਜਾਤ੍ਯੋਪਿ ਵਾ ਨ੍ਰੁʼਪ ॥ 6-12-15 (39082)
ਗੌਰਪ੍ਰਾਯੋ ਜਨਃ ਸਰ੍ਵਃ ਸੁਕੁਮਾਰਸ਼੍ਚ ਪਾਰ੍ਥਿਵ ।
ਅਵਸ਼ਿਸ਼਼੍ਟੇਸ਼਼ੁ ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ੁ ਵਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਮਨੁਜੇਸ਼੍ਵਰ ॥ 6-12-16 (39083)
ਯਥਾਸ਼੍ਰੁਤੰ ਮਹਾਰਾਜ ਤਦਵ੍ਯਗ੍ਰਮਨਾਃ ਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਣੁ ।
ਕ੍ਰੌਞ੍ਚਦ੍ਵੀਪੇ ਮਹਾਰਾ ਕ੍ਰੌਞ੍ਚੋ ਨਾਮ ਮਹਾਗਿਰਿਃ ॥ 6-12-17 (39084)
ਕ੍ਰੌਞ੍ਚਾਤ੍ਪਰੋ ਵਾਮਨਕੋ ਵਾਮਨਾਦਨ੍ਧਕਾਰਕਃ।
ਅਨ੍ਧਕਾਰਾਤ੍ਪਰੋ ਰਾਜਨ੍ਮੈਨਾਕਃ ਪਰ੍ਵਤੋਤ੍ਤਮਃ । 6-12-18 (39085)
ਮੈਨਾਕਾਤ੍ਪਰਤੋ ਰਾਦਨ੍ਗੋਵਿਨ੍ਦੋ ਗਿਰਿਰੁਤ੍ਤਮਃ ।
ਗੋਵਿਨ੍ਦਾਤ੍ਪਰਤੋ ਰਾਜੰਨਿਬਿਡੋ ਨਾਮ ਪਰ੍ਵਤਃ ॥ 6-12-19 (39086)
ਪਰਸ੍ਤੁ ਦ੍ਵਿਗੁਣਸ੍ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਵਿਸ਼਼੍ਕਮ੍ਭੋ ਵੰਸ਼ਵਰ੍ਧਨ ।
ਦੇਸ਼ਾਂਸ੍ਤਤ੍ਰ ਪ੍ਰਵਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਤਨ੍ਮੇ ਨਿਗਦਤਃ ਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਣੁ ॥ 6-12-20 (39087)
ਕ੍ਰੋਞ੍ਚਸ੍ਯ ਕੁਸ਼ਲੋ ਦੇਸ਼ੋ ਵਾਮਨਸ੍ਯ ਮਨੋਨੁਗਃ।
ਮਨੋਨੁਗਾਤ੍ਪਰਸ਼੍ਚੋਸ਼਼੍ਣੋ ਦੇਸ਼ਃ ਕੁਰੁਕੁਲੋਦ੍ਵਹ ॥ 6-12-21 (39088)
ਉਸ਼਼੍ਣਾਤ੍ਪਰਃ ਪ੍ਰਾਵਰਕਃ ਪ੍ਰਾਵਾਰਾਦਨ੍ਧਕਾਰਕਃ।
ਅਨ੍ਧਕਾਰਕਦੇਸ਼ਾਤ੍ਤੁ ਮੁਨਿਦੇਸ਼ਃ ਪਰਃ ਸ੍ਮ੍ਰੁʼਤਃ ॥ 6-12-22 (39089)
ਮੁਨਿਦੇਸ਼ਾਤ੍ਪਰਸ਼੍ਚੈਵ ਪ੍ਰੋਚ੍ਯਤੇ ਦੁਨ੍ਦੁਭਿਸ੍ਵਨਃ।
ਸਿਦ੍ਧਚਾਰਣਸੰਕੀਰ੍ਣੋ ਗੌਰਪ੍ਰਾਯੋ ਜਨਾਧਿਪ ॥ 6-12-23 (39090)
ਏਤੇ ਦੇਸ਼ਾ ਮਹਾਰਾਜ ਦੇਵਗਨ੍ਧਰ੍ਵਸੇਵਿਤਾਃ ।
ਪੁਸ਼਼੍ਕਰੇ ਪੁਸ਼਼੍ਕਰੋ ਨਾਮ ਪਰ੍ਵਤੋ ਮਣਿਰਤ੍ਨਵਾਨ੍ ॥ 6-12-24 (39091)
ਤਤ੍ਰ ਨਿਤ੍ਯੰ ਪ੍ਰਭਵਤਿ ਸ੍ਵਯੰ ਦੇਵਃ ਪ੍ਰਜਾਪਤਿਃ ।
ਤੰ ਪਰ੍ਯੁਪਾਸਤੇ ਨਿਤ੍ਯੰ ਦੇਵਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਮਹਰ੍ਸ਼਼ਯਃ ॥ 6-12-25 (39092)
ਵਾਗ੍ਭਿਰ੍ਮਨੋਨੁਕੂਲਾਭਿਃ ਪੂਜਯਨ੍ਤੋ ਜਨਾਧਿਪ।
ਜਮ੍ਬੂਦ੍ਵੀਪਾਤ੍ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਨ੍ਤੇ ਰਤ੍ਨਾਨਿ ਵਿਵਿਧਾਨ੍ਯੁਤ ॥ 6-12-26 (39093)
ਦ੍ਵੀਪੇਸ਼਼ੁ ਤੇਸ਼਼ੁ ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ੁ ਪ੍ਰਜਾਨਾਂ ਕੁਰੁਸਤ੍ਤਮ।
ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰ੍ਯੇਣ ਸਤ੍ਯੇਨ ਪ੍ਰਜਾਨਾਂ ਹਿ ਦਮੇਨ ਚ ॥ 6-12-27 (39094)
ਆਰੋਗ੍ਯਾਯੁਃਪ੍ਰਮਾਣਾਭ੍ਯਾਂ ਦ੍ਵਿਗੁਣੰ ਦ੍ਵਿਗੁਣੰ ਤਤਃ।
ਏਕੋ ਜਨਪਦੋ ਰਾਜਨ੍ਦ੍ਵੀਪੇਸ਼਼੍ਵੇਤੇਸ਼਼ੁ ਭਾਰਤ।
ਉਕ੍ਤਾ ਜਨਪਦਾ ਯੇਸ਼਼ੁ ਧਰ੍ਮਸ਼੍ਚੈਕਃ ਪ੍ਰਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤੇ ॥ 6-12-28 (39095)
ਈਸ਼੍ਵਰੋ ਦਣ੍ਡਮੁਦ੍ਯਮ੍ਯ ਸ੍ਵਯਮੇਵ ਪ੍ਰਜਾਪਤਿਃ ।
ਦ੍ਵੀਪਾਨੇਤਾਨ੍ਮਹਾਰਾਜ ਰਕ੍ਸ਼਼ੰਸ੍ਤਿਸ਼਼੍ਠਤਿ ਨਿਤ੍ਯਦਾ ॥ 6-12-29 (39096)
ਸ ਰਾਜਾ ਸ ਸ਼ਿਵੋ ਰਾਜਨ੍ਸ ਪਿਤਾ ਪ੍ਰਤਿਤਾਮਹਃ ।
ਗੋਪਾਯਤਿ ਨਰਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਪ੍ਰਜਾਃ ਸਜਡਪਣ੍ਡਿਤਾਃ ॥ 6-12-30 (39097)
ਭੋਜਨੰ ਚਾਤ੍ਰ ਕੌਰਵ੍ਯ ਪ੍ਰਜਾਃ ਸ੍ਵਯਮੁਪਸ੍ਥਿਤਮ੍ ।
ਸਿਦ੍ਧਮੇਵ ਮਹਾਬਾਹੋ ਤਦ੍ਧਿ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿ ਨਿਤ੍ਯਦਾ ॥ 6-12-31 (39098)
ਤਤਃ ਪਰੰ ਸਮਾ ਨਾਮ ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤੇ ਲੋਕਸੰਸ੍ਥਿਤਿਃ।
ਚਤੁਰਸ਼੍ਰ ਮਹਾਰਾਜ ਤ੍ਰਯਸ੍ਤ੍ਰਿੰਸ਼ਤ੍ਤੁ ਮਣ੍ਡਲਮ੍ ॥ 6-12-32 (39099)
ਤਤ੍ਰ ਤਿਸ਼਼੍ਠਨ੍ਤਿ ਕੌਰਵ੍ਯ ਚਤ੍ਵਾਰੋ ਲੋਕਸੰਮਤਾਃ।
ਦਿਗ੍ਗਜਾ ਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਵਾਮਨੈਰਾਵਤਾਦਯਃ ॥ 6-12-33 (39100)
ਸੁਪ੍ਰਤੀਕਸ੍ਤਦਾ ਰਾਜਨ੍ਪ੍ਰਭਿੰਨਕਰਟਾਮੁਖਃ।
ਤਸ੍ਯਾਹੰ ਪਰਿਮਾਣੰ ਤੁ ਨ ਸੰਖ੍ਯਾਤੁਮਿਹੋਤ੍ਸਹੇ ॥ 6-12-34 (39101)
ਅਸੰਖ੍ਯਾਤਃ ਸ ਨਿਤ੍ਯੰ ਹਿ ਤਿਰ੍ਯਗੂਰ੍ਧ੍ਵਮਧਸ੍ਤਥਾ ।
ਤਤ੍ਰ ਵੈ ਵਾਯਵੋ ਵਾਨ੍ਤਿ ਦਿਗ੍ਭ੍ਯਃ ਸਰ੍ਵਾਭ੍ਯ ਏਵ ਹਿ ॥ 6-12-35 (39102)
ਅਸੰਬਦ੍ਧਾ ਮਹਾਰਾਜ ਤਾੰਨਿਗ੍ਰੁʼਹ੍ਣਨ੍ਤਿ ਤੇ ਗਜਾਃ ।
ਪੁਸ਼਼੍ਕਰੈਃ ਪਦ੍ਮਸੰਕਾਸ਼ੈਰ੍ਵਿਕਸਦ੍ਭਿਰ੍ਮਹਾਪ੍ਰਭੈਃ ॥ 6-12-36 (39103)
ਸ਼ਤਧਾ ਪੁਨਰੇਵਾਸ਼ੁ ਤੇ ਤਾਨ੍ਮੁਞ੍ਚਨ੍ਤਿ ਨਿਤ੍ਯਸ਼ਃ ।
ਸ਼੍ਵਸਦ੍ਭਿਰ੍ਮੁਚ੍ਯਮਾਨਾਸ੍ਤੁ ਦਿਗ੍ਗਜੈਰਿਹ ਮਾਰੁਤਾਃ ।
ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਮਹਾਰਾਜ ਤਤਸ੍ਤਿਸ਼਼੍ਠਨ੍ਤਿ ਵੈ ਪ੍ਰਜਾਃ ॥ 6-12-37 (39104)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ। 6-12-38x (3985)
ਪਰੋ ਵੈ ਵਿਸ੍ਤਰੋ(ਅ)ਤ੍ਯਰ੍ਥੰ ਤ੍ਵਯਾ ਸਞ੍ਜਯ ਕੀਰ੍ਤਿਤਃ।
ਦਰ੍ਸ਼ਿਤੰ ਦ੍ਵੀਪਸੰਸ੍ਥਾਨਮੁਤ੍ਤਰੰ ਬ੍ਰੂਹਿ ਸਞ੍ਜਯ ॥ 6-12-38 (39105)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-12-39x (3986)
ਉਕ੍ਤਾ ਦ੍ਵੀਪਾ ਮਹਾਰਾਜ ਗ੍ਰਹੰ ਵੈ ਸ਼੍ਰੁʼਣੁ ਤਤ੍ਤ੍ਵਤਃ ।
ਸ੍ਵਰ੍ਭਾਨੋਃ ਕੌਰਵਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਯਾਵਦੇਵ ਪ੍ਰਮਾਣਤਃ ॥ 6-12-39 (39106)
ਪਰਿਮਣ੍ਡਲੋ ਮਹਾਰਾਜ ਸ੍ਵਰ੍ਭਾਨੁਃ ਸ਼੍ਰੂਯਤੇ ਗ੍ਰਹਃ ।
ਯੋਜਨਾਨਾਂ ਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਵਿਸ਼਼੍ਕਮ੍ਭੋ ਦ੍ਵਾਦਸ਼ਾਸ੍ਯ ਵੈ ॥ 6-12-40 (39107)
ਪਰਿਣਾਹੇਨ ਸ਼਼ਟ੍ਤ੍ਰਿੰਸ਼ਦ੍ਵਿਪੁਲਤ੍ਵੇਨ ਚਾਨਘ ।
ਸ਼਼ਸ਼਼੍ਟਿਮਾਹੁਃ ਸ਼ਤਾਨ੍ਯਸ੍ਯ ਬੁਧਾਃ ਪੌਰਾਣਿਕਾਸ੍ਤਥਾ ॥ 6-12-41 (39108)
ਚਨ੍ਦ੍ਰਮਾਸ੍ਤੁ ਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਰਾਜੰਨੇਕਾਦਸ਼ ਸ੍ਮ੍ਰੁʼਤਃ ।
ਵਿਸ਼਼੍ਕਮ੍ਭੇਣ ਕੁਰੁਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਤ੍ਰਯਸ੍ਤ੍ਰਿੰਸ਼ਤ੍ਤੁ ਮਣ੍ਡਲਮ੍ ॥ 6-12-42 (39109)
ਏਕੋਨਸ਼਼ਸ਼਼੍ਟਿਵਿਸ਼਼੍ਕਮ੍ਭੰ ਸ਼ੀਤਰਸ਼੍ਮੇਰ੍ਮਹਾਤ੍ਮਨਃ ॥ 6-12-43 (39110)
ਸੂਰ੍ਯਸ੍ਤ੍ਵਸ਼਼੍ਟੌ ਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਦ੍ਵੇ ਚਾਨ੍ਯੇ ਕੁਰੁਨਨ੍ਦਨ।
ਵਿਸ਼਼੍ਕਮ੍ਭੇਣ ਤਤੋ ਰਾਜਨ੍ਮਣ੍ਡਲੰ ਤ੍ਰਿੰਸ਼ਤਾ ਸਮਮ੍ ॥ 6-12-44 (39111)
ਅਸ਼਼੍ਟਪਞ੍ਚਾਸ਼ਤੰ ਰਾਜਨ੍ਵਿਪੁਲਤ੍ਵੇਨ ਚਾਨਘ।
ਸ਼੍ਰੂਯਤੇ ਪਰਮੋਦਾਰਃ ਪਤਗੋ(ਅ)ਸੌ ਵਿਭਾਵਸੁਃ ॥ 6-12-45 (39112)
ਏਤਤ੍ਪ੍ਰਮਾਣਮਰ੍ਕਸ੍ਯ ਨਿਰ੍ਦਿਸ਼਼੍ਟਮਿਹ ਭਾਰਤ ।
ਸ ਰਾਹੁਸ਼੍ਛਾਦਯਤ੍ਯੇਤੌ ਯਥਾਕਾਲੰ ਮਹਾਤ੍ਤਯਾ ॥ 6-12-46 (39113)
ਚਨ੍ਦ੍ਰਾਦਿਤ੍ਯੌ ਮਹਾਰਾਜ ਸੰਕ੍ਸ਼਼ੇਪੋ(ਅ)ਯਮੁਦਾਹ੍ਰੁʼਤਃ ।
ਇਤ੍ਯੇਤਤ੍ਤੇ ਮਹਾਰਾਜ ਪ੍ਰੁʼਚ੍ਛਤਃ ਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਚਕ੍ਸ਼਼ੁਸ਼਼ਾ ॥ 6-12-47 (39114)
ਸਰ੍ਵਮੁਕ੍ਤੰ ਯਥਾਤਤ੍ਤ੍ਵੰ ਤਸ੍ਮਾਚ੍ਛਮਮਵਾਪ੍ਨੁਹਿ ।
ਯਥੋਦ੍ਦਿਸ਼਼੍ਟੰ ਮਯਾ ਪ੍ਰੋਕ੍ਤੰ ਸਨਿਰ੍ਮਾਣਮਿਦੰ ਜਗਤ੍ ॥ 6-12-48 (39115)
ਤਸ੍ਮਾਦਾਸ਼੍ਵਸ ਕੌਰਵ੍ਯ ਪੁਤ੍ਰੰ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੰ ਪ੍ਰਤਿ।
ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵੇਦੰ ਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਭੂਮਿਪਰ੍ਵ ਮਨੋਨੁਗਮ੍ ॥ 6-12-49 (39116)
ਸ਼੍ਰੀਮਾਨ੍ਭਵਤਿ ਰਾਜਨ੍ਯਃ ਸਿਦ੍ਧਾਰ੍ਥਃ ਸਾਧੁਸੰਮਤਃ ।
ਆਯੁਰ੍ਬਲੰ ਚ ਕੀਰ੍ਤਿਸ਼੍ਚ ਤਸ੍ਯ ਤੇਜਸ਼੍ਚ ਵਰ੍ਧਤੇ ॥ 6-12-50 (39117)
ਯਃ ਸ਼੍ਰੁʼਣੋਤਿ ਮਹੀਪਾਲ ਪਰ੍ਵਣੀਦੰ ਯਤਵ੍ਰਤਃ ।
ਪ੍ਰੀਯਨ੍ਤੇ ਪਿਤਰਸ੍ਤਸ੍ਯ ਤਥੈਵ ਚ ਪਿਤਾਮਹਾਃ ॥ 6-12-51 (39118)
ਇਦੰ ਤੁ ਭਾਰਤੰ ਵਰ੍ਸ਼਼ੰ ਯਤ੍ਰ ਵਰ੍ਤਾਮਹੇ ਵਯਮ੍।
ਪੂਰ੍ਵੈਃ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਿਤੰ ਪੁਣ੍ਯੰ ਤਤ੍ਸਰ੍ਵੰ ਸ਼੍ਰੁਤਵਾਨਸਿ ॥ ॥ 6-12-52 (39119)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੂਮਿਪਰ੍ਵਣਿ ਦ੍ਵਾਦਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥ ॥ ਸਮਾਪ੍ਤਮਿਦੰ ਭੂਮਿਪਰ੍ਵ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-12-4 ਮਾਨਃਸ਼ਿਲੋ ਮਨਃਸ਼ਿਲਾਮਯਃ ॥ 6-12-34 ਤਸ੍ਯ ਗਜਚਤੁਸ਼਼੍ਟਯਸ੍ਯ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵ੍ਯਾ ਆਸ਼੍ਰਯਭੂਤਸ੍ਯ । ਤਤ੍ਕਸ੍ਯੋਪਰਿਵਰ੍ਤਤੇ ਇਤਿ ਦੁਰ੍ਵਚਮ੍। ਤੇਨ ਈਸ਼੍ਵਰਸ਼ਕ੍ਤ੍ਯੈਵ ਦਿਗ੍ਗਜਾ ਧ੍ਰਿਯਨ੍ਤ ਇਤਿ ਭਾਵਃ ॥ 6-12-36 ਪੁਸ਼਼੍ਕਰੈਃ ਸ਼ੁਣ੍ਡਾਗ੍ਰੈਃ ॥ 6-12-39 ਉਤ੍ਤਰੰ ਸੂਰ੍ਯੇਨ੍ਦੁਰਾਹੁਪ੍ਰਮਾਣਮ੍ ॥ 6-12-41 ਪਰਿਣਾਹੇਨ ਪਰਿਧਿਨਾ ਸ਼਼ਟ੍ਤ੍ਰਿੰਸ਼ਤ੍ਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਵਿਪੁਲਤ੍ਵੇਨ ਤਤੋ(ਅ)ਪ੍ਯਾਧਿਕ੍ਯੇਨ ॥ 6-12-42 ਸ਼਼ਸ਼਼੍ਟਿਰ੍ਯੋਜਨਾਨਿ ਪਰਿਣਾਹ ਏਵੇਤ੍ਯਰ੍ਥਃ ॥ 6-12-45 ਪਤਗਃ ਸ਼ੀਘ੍ਰਗਃ । ਵਿਭਾਵਸੁਃ ਸੂਰ੍ਯਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 013
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.13. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 013
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਸਞ੍ਜਯੇਨ ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰੰਪ੍ਰਤਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਹਨਨਕਥਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-13-0 (39120)
ਵੈਸ਼ਮ੍ਪਾਯਨ ਉਵਾਚ। 6-13-0x (3987)
ਅਥ ਗਾਵਲ੍ਗਣਿਰ੍ਵਿਦ੍ਵਾਨ੍ਸੰਯੁਗਾਦੇਤ੍ਯ ਭਾਰਤ।
ਪ੍ਰਤ੍ਯਕ੍ਸ਼਼ਦਰ੍ਸ਼ੀ ਸਰ੍ਵਸ੍ਯ ਭੂਤਭਵ੍ਯਭਵਿਸ਼਼੍ਯਵਿਤ੍ ॥ 6-13-1 (39121)
ਧ੍ਯਾਯਤੇ ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਯ ਸਹਸੋਤ੍ਪਤ੍ਯ ਦੁਃਖਿਤਃ ।
ਆਚਸ਼਼੍ਟ ਨਿਹਤੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਭਰਤਾਨਾਂ ਪਿਤਾਮਹਮ੍ ॥ 6-13-2 (39122)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-13-3x (3988)
ਸਞ੍ਜਯੋ(ਅ)ਹੰ ਮਹਾਰਾਜ ਨਮਸ੍ਤੇ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ।
ਹਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ ਭਰਤਾਨਾਂ ਪਿਤਾਮਹਃ ॥ 6-13-3 (39123)
ਕਕੁਦੰ ਸਰ੍ਵਯੋਧਾਨਾਂ ਧਾਮ ਸਰ੍ਵਧਨੁਸ਼਼੍ਮਤਾਮ੍।
ਸ਼ਰਤਲ੍ਪਗਤਃ ਸੋ(ਅ)ਦ੍ਯ ਸ਼ੇਤੇ ਕੁਰੁਪਿਤਾਮਹਃ॥ 6-13-4 (39124)
ਯਸ੍ਯ ਵੀਰ੍ਯੰ ਸਮਾਸ਼੍ਰਿਤ੍ਯ ਦ੍ਯੂਤੰ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਤਵਾਕਰੋਤ੍।
ਸ ਸ਼ੇਤੇ ਨਿਹਤੋ ਰਾਜਨ੍ਸੰਖ੍ਯੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਾ ॥ 6-13-5 (39125)
ਯਃ ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਪ੍ਰੁʼਥਿਵੀਪਾਲਾਨ੍ਸਮਵੇਤਾਨ੍ਮਹਾਮ੍ਰੁʼਧੇ ।
ਜਿਗਾਯੈਕਰਥੇਨੈਵ ਕਾਸ਼ਿਪੁਰ੍ਯਾਂ ਮਹਾਰਥਃ ॥ 6-13-6 (39126)
ਜਾਮਦਗ੍ਨ੍ਯੰ ਰਣੇ ਰਾਮੰ ਯੋ(ਅ)ਯੁਧ੍ਯਦਪਸੰਭ੍ਰਮਃ ।
ਨ ਹਤੋ ਜਾਮਦਗ੍ਨ੍ਯੇਨ ਸ ਹਤੋ(ਅ)ਦ੍ਯ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਾ ॥ 6-13-7 (39127)
ਮਹੇਨ੍ਦ੍ਰਸਦ੍ਰੁʼਸ਼ਃ ਸ਼ੌਰ੍ਯੇ ਸ੍ਥੈਰ੍ਯੇ ਚ ਹਿਮਵਾਨਿਵ ।
ਸਮੁਦ੍ਰ ਇਵ ਗਾਮ੍ਭੀਰ੍ਯੋ ਸਹਿਸ਼਼੍ਣੁਤ੍ਵੇ ਧਰਾਸਮਃ ॥ 6-13-8 (39128)
ਸ਼ਰਦੰਸ਼਼੍ਟ੍ਰੋ ਧਨੁਰ੍ਵਕ੍ਰਃ ਖਙ੍ਗਿਜਿਹ੍ਵੋ ਦੁਰਾਸਦਃ।
ਨਰਸਿੰਹਃ ਪਿਤਾ ਤੇ(ਅ)ਦ੍ਯ ਪਾਞ੍ਚਾਲ੍ਯੇਨ ਨਿਪਾਤਿਤਃ ॥ 6-13-9 (39129)
ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਮਹਾਸੈਨ੍ਯੰ ਯੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵੋਦ੍ਯਤਮਾਹਵੇ।
ਪ੍ਰਾਵੇਪਤ ਭਯੋਦ੍ਵਿਗ੍ਨੰ ਸਿੰਹ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵੇਵ ਗੋਗਣਃ ॥ 6-13-10 (39130)
ਪਰਿਰਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਸ ਸੇਨਾਂ ਤੇ ਦਸ਼ਰਾਤ੍ਰਮਨੀਕਹਾ ।
ਜਗਾਮਾਸ੍ਤਮਿਵਾਦਿਤ੍ਯਃ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਕਰ੍ਮ ਸੁਦੁਸ਼਼੍ਕਰਮ੍ ॥ 6-13-11 (39131)
ਯਃ ਸ ਸ਼ਕ੍ਰ ਇਵਾਕ੍ਸ਼਼ੋਭ੍ਯੋ ਵਰ੍ਸ਼਼ਨ੍ਬਾਣਾਨ੍ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ।
ਜਘਾਨ ਯੁਧਿ ਯੋਧਾਨਾਮਰ੍ਬੁਦੰ ਦਸ਼ਭਿਰ੍ਦਿਨੈਃ ॥ 6-13-12 (39132)
ਸ ਸ਼ੇਤੇ ਨਿਹਤੋ ਭੂਮੌ ਵਾਤਭਗ੍ਨ ਇਵ ਦ੍ਰੁਮਃ।
ਤਵ ਦੁਰ੍ਮਨ੍ਤ੍ਰਿਤੇ ਰਾਜਨ੍ਯਥਾ ਨਾਰ੍ਹਃ ਸ ਭਾਰਤ ॥ ॥ 6-13-13 (39133)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਪਰ੍ਵਣਿ ਤ੍ਰਯੋਦਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-13-4 ਕਕੁਦੰ ਰਾਜ੍ਞਾਂ ਮਧ੍ਯੇ ਧ੍ਵਜਤੁਲ੍ਯਮ੍। ਧਾਮ ਤੇਜਃ ॥ 6-13-7 ਅਪਸੰਭ੍ਰਮੋ ਨਿਰ੍ਭਯਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 014
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.14. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 014
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰੇਣ ਭੀਸ਼਼੍ਮਹਨਨਸ਼੍ਰਵਣਾਤ੍ਪਰਿਸ਼ੋਚਨਪੂਰ੍ਵਕੰ ਸੰਜਯੰਪ੍ਰਤਿ ਵਿਸ੍ਤਰੇਣ ਭੀਸ਼਼੍ਮਾਦਿਯੁਦ੍ਧਵਰ੍ਣਨਚੋਦਨਾ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-14-0 (39134)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ। 6-14-0x (3989)
ਕਥੰ ਕੁਰੂਣਾਮ੍ਰੁʼਸ਼਼ਭੋ ਹਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਾ।
ਕਥੰ ਰਥਾਰ੍ਤ੍ਸ ਨ੍ਯਪਤਿਤ੍ਪਿਤਾ ਮੇ ਵਾਸਵੋਪਮਃ ॥ 6-14-1 (39135)
ਕਥਮਾਚਕ੍ਸ਼਼੍ਵ ਮੇ ਯੋਧਾ ਹੀਨਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਸੰਜਯ ।
ਬਲਿਨਾ ਦੇਵਕਲ੍ਪੇਨ ਗੁਰ੍ਵਰ੍ਥੇ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਣਾ ॥ 6-14-2 (39136)
ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਹਤੇ ਮਹਾਪ੍ਰਾਜ੍ਞੇ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੇ ਮਹਾਬਲੇ ।
ਮਹਾਸਤ੍ਵੇ ਨਰਵ੍ਯਾਘ੍ਰੇ ਕਿਮੁ ਆਸੀਨ੍ਮਨਸ੍ਤਵ ॥ 6-14-3 (39137)
ਆਰ੍ਤਿੰ ਪਰਾਮਾਵਿਸ਼ਤਿ ਮਨਃ ਸ਼ੰਸਸਿ ਮੇ ਹਤਮ੍ ।
ਕੁਰੂਣਾਮ੍ਰੁʼਸ਼਼ਭੰ ਵੀਰਮਕਮ੍ਪੰ ਪੁਰੁਸ਼਼ਰ੍ਸ਼਼ਭਮ੍ ॥ 6-14-4 (39138)
ਕੇ ਤੰ ਯਾਨ੍ਤਮਨੁਪ੍ਰਾਪ੍ਤਾਃ ਕੇ ਵਾਸ੍ਯਸਨ੍ਪੁਰੋਗਮਾਃ।
ਕੇ(ਅ)ਤਿਸ਼਼੍ਠਨ੍ਕੇ ਨ੍ਯਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਕੇ(ਅ)ਨ੍ਵਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਸਞ੍ਜਯ ॥ 6-14-5 (39139)
ਕੇ ਸ਼ੂਰਾ ਰਥਸ਼ਾਰ੍ਦੂਲਮਦ੍ਭੁਤੰ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਰ੍ਸ਼਼ਭਮ੍ ।
ਤਥਾ(ਅ)ਨੀਕੰ ਗਾਹਮਾਨੰ ਸਹਸਾ ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠਤੋ(ਅ)ਨ੍ਵਯੁਃ ॥ 6-14-6 (39140)
ਯਸ੍ਤਮੋਰ੍ਕ ਇਵਾਪੋਹਨ੍ਪਰਸੈਨ੍ਯਮਮਿਤ੍ਰਹਾ ।
ਸਹਸ੍ਰਰਸ਼੍ਮਿਪ੍ਰਤਿਮਃ ਪਰੇਸ਼਼ਾਂ ਭਯਮਾਦਧਤ੍ ॥ 6-14-7 (39141)
ਅਕਰੋਦ੍ਦੁਸ਼਼੍ਕਰੰ ਕਰ੍ਮ ਰਣੇ ਪਾਣ੍ਡੁਸੁਤੇਸ਼਼ੁ ਯਃ ।
ਗ੍ਰਸਮਾਨਮਨੀਕਾਨਿ ਯ ਏਨੰ ਪਰ੍ਯਵਾਰਯਨ੍ ॥ 6-14-8 (39142)
ਕ੍ਰੁʼਤਿਨੰ ਤੰ ਦੁਰਾਧਰ੍ਸ਼਼ੰ ਸਞ੍ਜਯਾਸ੍ਯ ਤ੍ਵਮਨ੍ਤਿਕੇ ।
ਕਥੰ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੰ ਯੁਦ੍ਧੇ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ਪ੍ਰਤ੍ਯਵਾਰਯਨ੍ ॥ 6-14-9 (39143)
ਨਿਕ੍ਰੁʼਨ੍ਤਨ੍ਤਮਨੀਕਾਨਿ ਸ਼ਰਦੰਸ਼਼੍ਟ੍ਰੰ ਮਨਸ੍ਵਿਨਮ੍ ।
ਚਾਪਵ੍ਯਾਤ੍ਤਾਨਨੰ ਘੋਰਮਸਿਜਿਹ੍ਵੰ ਦੁਰਾਸਦਮ੍ ॥ 6-14-10 (39144)
ਅਨਰ੍ਹੰ ਪੁਰੁਸ਼਼ਵ੍ਯਾਘ੍ਰੰ ਹ੍ਰੀਮਨ੍ਤਮਪਰਾਜਿਤਮ੍ ।
ਪਾਤਯਾਮਾਸ ਕੌਨ੍ਤੇਯਃ ਕਥੰ ਤਮਜਿਤੰ ਯੁਧਿ ॥ 6-14-11 (39145)
ਉਗ੍ਰਧਨ੍ਵਾਨਮੁਗ੍ਰੇਸ਼਼ੁਂ ਵਰ੍ਤਮਾਨੰ ਰਥੋਤ੍ਤਮੇ ।
ਪਰੇਸ਼਼ਾਮੁਤ੍ਤਮਾਙ੍ਗਾਨਿ ਪ੍ਰਚਿਨ੍ਵਨ੍ਤਮਥੇਸ਼਼ੁਭਿਃ ॥ 6-14-12 (39146)
ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਮਹਤ੍ਸੈਨ੍ਯੰ ਯੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵੋਦ੍ਯਤਮਾਹਵੇ ।
ਕਾਲਾਗ੍ਨਿਮਿਵ ਦੁਰ੍ਧਰ੍ਸ਼਼ੰ ਸਮਚੇਸ਼਼੍ਟਤ ਨਿਤ੍ਯਸ਼ਃ ॥ 6-14-13 (39147)
ਪਰਿਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯ ਸ ਸੇਨਾਂ ਤੁ ਦਸ਼ਰਾਤ੍ਰਮਨੀਕਹਾ ।
ਦਗਾਮਾਸ੍ਤਮਿਵਾਦਿਤ੍ਯਃ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਕਰ੍ਮ ਸੁਦੁਸ਼਼੍ਕਰਮ੍ ॥ 6-14-14 (39148)
ਯਃ ਸ ਸ਼ਕ੍ਰ ਇਵਾਕ੍ਸ਼਼ਯ੍ਯੰ ਵਰ੍ਸ਼਼ੰ ਸ਼ਰਮਯੰ ਕ੍ਸ਼਼ਿਪਨ੍ ।
ਜਘਾਨ ਯੁਧਿ ਯੋਧਾਨਾਮਰ੍ਬੁਦੰ ਦਸ਼ਭਿਰ੍ਦਿਨੈਃ ॥ 6-14-15 (39149)
ਸ ਸ਼ੇਤੇ ਨਿਹਤੋ ਭੂਮੌ ਵਾਤਭੁਗ੍ਨ ਇਵ ਦ੍ਰੁਮਃ ।
ਮਮ ਦੁਰ੍ਮਨ੍ਤ੍ਰਿਤੇਨਾਜੌ ਯਥਾ ਨਾਰ੍ਹਤਿ ਭਾਰਤਃ ॥ 6-14-16 (39150)
ਕਥੰ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਮਨੀਕਿਨੀ ।
ਪ੍ਰਹਰ੍ਤੁਮਸ਼ਕਤ੍ਤਤ੍ਰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਭੀਮਪਰਾਕ੍ਰਮਮ੍ ॥ 6-14-17 (39151)
ਕਥੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਸੰਗ੍ਰਾਮੰ ਪ੍ਰਾਕੁਰ੍ਵਨ੍ਪਾਣ੍ਡੁਨਨ੍ਦਨਾਃ।
ਕਥੰ ਚ ਨਾਜਯਦ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਦ੍ਰੋਣੇ ਜੀਵਤਿ ਸਞ੍ਜਯ ॥ 6-14-18 (39152)
ਕ੍ਰੁʼਪੇ ਸੰਨਿਹਿਤੇ ਤਤ੍ਰ ਭਰਦ੍ਵਾਜਾਤ੍ਮਜੇ ਤਥਾ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਪ੍ਰਹਰਤਾਂ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਃ ਕਥੰ ਸ ਨਿਧਨੰ ਗਤਃ ॥ 6-14-19 (39153)
ਕਥੰ ਚਾਤਿਰਥਸ੍ਤੇਨ ਪਾਞ੍ਚਾਲ੍ਯੇਨ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਾ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਵਿਨਿਹਤੋ ਯੁਦ੍ਧੇ ਦੇਵੈਰਪਿ ਦੁਰਾਸਦਃ ॥ 6-14-20 (39154)
ਯਃ ਸ੍ਪਰ੍ਧਤੇ ਰਣੇ ਨਿਤ੍ਯੰ ਜਾਮਦਗ੍ਨ੍ਯੰ ਮਹਾਬਲਮ੍ ।
ਅਜਿਤੰ ਜਾਮਦਗ੍ਨ੍ਯੇਨ ਸ਼ਕ੍ਰਤੁਲ੍ਯਪਰਾਕ੍ਰਮਮ੍ ॥ 6-14-21 (39155)
ਤੰ ਹਤੰ ਸਮਰੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਮਹਾਰਥਕੁਲੋਦਿਤਮ੍ ।
ਸਞ੍ਜਯਾਚਕ੍ਸ਼਼੍ਵ ਮੇ ਵੀਰੰ ਯੇਨ ਸ਼ਰ੍ਮ ਨ ਵਿਦ੍ਮਹੇ ॥ 6-14-22 (39156)
ਮਾਮਕਾਃ ਕੇ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾ ਨਾਜਹੁਃ ਸਞ੍ਜਯਾਚ੍ਯੁਤਮ੍ ।
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸਮਾਦਿਸ਼਼੍ਟਾਃ ਕੇ ਵੀਰਾਃ ਪਰ੍ਯਵਾਰਯਨ੍ ॥ 6-14-23 (39157)
ਯਚ੍ਛਿਖਣ੍ਡਿਮੁਖਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਭ੍ਯਯੁਃ ।
ਕਚ੍ਚਿਤ੍ਤੇ ਕੁਰਵਃ ਸਰ੍ਵੇ ਨਾਜਹੁਃ ਸਞ੍ਜਯਾਚ੍ਯੁਤਮ੍ ॥ 6-14-24 (39158)
ਅਸ਼੍ਮਸਾਰਮਯੰ ਨੂਨੰ ਹ੍ਰੁʼਦਯੰ ਮੁਦ੍ਰੁʼਢੰ ਮਮ।
ਯਚ੍ਛ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਪੁਰੁਸ਼਼ਵ੍ਯਾਘ੍ਰੰ ਹਤੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਨ ਦੀਰ੍ਯਤੇ ॥ 6-14-25 (39159)
ਯਸ੍ਮਿਨ੍ਸਤ੍ਯੰ ਚ ਮੇਧਾ ਚ ਨੀਤਿਸ਼੍ਚ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭੇ ।
ਅਪ੍ਰਮੇਯਾਣਿ ਦੁਰ੍ਧਰ੍ਸ਼਼ੇ ਕਥੰ ਸ ਨਿਹਤੋ ਯੁਧਿ ॥ 6-14-26 (39160)
ਮੌਰ੍ਵੀਘੋਸ਼਼ਸ੍ਤਨਯੁਤ੍ਨੁਃ ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼ਤ੍ਕਪ੍ਰੁʼਸ਼਼ਤੋ ਮਹਾਨ੍ ।
ਧਨੁਰ੍ਹ੍ਰਾਦਮਹਾਸ਼ਬ੍ਦੋ ਮਹਾਮੇਘ ਇਵੋੰਨਤਃ ॥ 6-14-27 (39161)
ਯੋ(ਅ)ਭ੍ਯਵਰ੍ਸ਼਼ਤ ਕੌਨ੍ਤੇਯਾਨ੍ਸਪਾਞ੍ਚਾਲਾਨ੍ਸਸ੍ਰੁʼਞ੍ਜਯਾਨ੍।
ਨਿਘ੍ਨਨ੍ਪਰਥਾਨ੍ਵੀਰੋ ਦਾਨਵਾਨਿਵ ਵਜ੍ਰਭ੍ਰੁʼਤ੍ ॥ 6-14-28 (39162)
ਇਸ਼਼੍ਵਸ੍ਤ੍ਰਸਾਗਰੰ ਘੋਰੰ ਬਾਣਗ੍ਰਹੰ ਦੁਰਾਸਦਮ੍ ।
ਕਾਰ੍ਮੁਕੋਰ੍ਮਿਣਮਕ੍ਸ਼਼ਯ੍ਯਮਦ੍ਵੀਪੰ ਚਲਮਪ੍ਲਵਮ੍ ॥ 6-14-29 (39163)
ਗਦਾਸਿਮਕਰਾਵਾਸੰ ਹਯਾਵਰ੍ਤ੍ਤੰ ਗਜਾਕੁਲਮ੍ ।
ਪਦਾਤਿਮਤ੍ਸ੍ਯਕਲਿਲੰ ਸ਼ਙ੍ਖਦੁਨ੍ਦੁਭਿਨਿਃਸ੍ਵਨਮ੍ ॥ 6-14-30 (39164)
ਹਯਾਨ੍ਗਜਪਦਾਤੀਂਸ਼੍ਚ ਰਥਾਂਸ਼੍ਚ ਤਰਸਾ ਬਹੂਨ੍ ।
ਨਿਮਞ੍ਜਯਨ੍ਤੰ ਸਮਰੇ ਪਰਵੀਰਾਪਹਾਰਿਣਮ੍ ॥ 6-14-31 (39165)
ਵਿਦਹ੍ਯਮਾਨੰ ਕੋਪੇਨ ਤੇਜਸਾ ਚ ਪਰੰਤਪਮ੍ ।
ਵੇਲੇਵ ਮਕਰਾਵਾਸੰ ਕੇ ਵੀਰਾਃ ਪਰ੍ਯਵਾਰਯਨ੍ ॥ 6-14-32 (39166)
ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਯਦਕਰੋਤ੍ਕਰ੍ਮ ਸਮਰੇ ਸਞ੍ਜਯਾਰਿਹਾ ।
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਹਿਤਾਰ੍ਥਾਯ ਕੇ ਤਸ੍ਯਾਸ੍ਯ ਪੁਰੋ(ਅ)ਭਵਨ੍ ॥ 6-14-33 (39167)
ਕੇ ਰਕ੍ਸ਼਼ਨ੍ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੰ ਚਕ੍ਰੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯਾਮਿਤਤੇਜਸਃ ।
ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠਤਃ ਕੇ ਪਰਾਨ੍ਵੀਰਾਨਪਾਸੇਧਨ੍ਯਤਵ੍ਰਤਾਃ ॥ 6-14-34 (39168)
ਕੇ ਪੁਰਸ੍ਤਾਦਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਰਕ੍ਸ਼਼ਨ੍ਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਨ੍ਤਿਕੇ।
ਕੇ ਰਕ੍ਸ਼਼ੰਨੁਤ੍ਤਰੰ ਚਕ੍ਰੰ ਵੀਰਾ ਵੀਰਕਸ੍ਯ ਯੁਧ੍ਯਤਃ ॥ 6-14-35 (39169)
ਵਾਮੇ ਚਕ੍ਰੇ ਵਰ੍ਤਮਾਨਾਃ ਕੇ(ਅ)ਘ੍ਨਨ੍ਸਞ੍ਜਯ ਸ੍ਰੁʼਞ੍ਜਯਾਨ੍।
ਅਗ੍ਨਤੋ(ਅ)ਗ੍ਨ੍ਯਮਨੀਕੇਸ਼਼ੁ ਕੇ(ਅ)ਭ੍ਯਰਕ੍ਸ਼਼ਨ੍ਦੁਰਾਸਦਮ੍ ॥ 6-14-36 (39170)
ਪਾਰ੍ਸ਼੍ਵਤਃ ਕੇ(ਅ)ਭ੍ਯਰਕ੍ਸ਼਼ਨ੍ਤ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਦੁਰ੍ਗਮਾਂ ਗਤਿਮ੍।
ਸਮੂਹੇ ਕੇ ਪਰਾਨ੍ਵੀਰਾਨ੍ਪ੍ਰਤ੍ਯਯੁਧ੍ਯਨ੍ਤ ਸਞ੍ਜਯ ॥ 6-14-37 (39171)
ਰਕ੍ਸ਼਼੍ਯਮਾਣਃ ਕਥੰ ਵੀਰੈਰ੍ਗੋਪ੍ਯਮਾਨਾਸ਼੍ਚ ਤੇਨ ਤੇ।
ਦੁਰ੍ਜਯਾਨਾਮਨੀਕਾਨਿ ਨਾਜਯੰਸ੍ਤਰਸਾ ਯੁਧਿ ॥ 6-14-38 (39172)
ਸਰ੍ਵਲੋਕੇਸ਼੍ਵਰਸ੍ਯੇਵ ਪਰਮਸ੍ਯ ਪ੍ਰਜਾਪਤੇਃ।
ਕਥੰ ਪ੍ਰਹਰ੍ਤੁਮਪਿ ਤੇ ਸ਼ੇਕੁਃ ਸਞ੍ਜਯ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ॥ 6-14-39 (39173)
ਯਸ੍ਮਿਨ੍ਦ੍ਵੀਪੇ ਸਮਾਸ਼੍ਵਸ੍ਯ ਯੁਧ੍ਯਨ੍ਤੇ ਕੁਰਵਃ ਪਰੈਃ ।
ਤੰ ਨਿਮਗ੍ਨੰ ਨਰਵ੍ਯਾਘ੍ਰੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸ਼ੰਸਸਿ ਸਞ੍ਜਯ ॥ 6-14-40 (39174)
ਯਸ੍ਯ ਵੀਰ੍ਯੰ ਸਮਾਸ਼੍ਰਿਤ੍ਯ ਮਮ ਪੁਤ੍ਰੋ ਬ੍ਰੁʼਹਦ੍ਬਲਃ ।
ਨ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਗਣਯਤ੍ਕਥੰ ਸ ਨਿਹਤਃ ਪਰੈਃ ॥ 6-14-41 (39175)
ਯਃ ਪੁਰਾ ਵਿਬੁਧੈਃ ਸਰ੍ਵੈਃ ਸਹਾਯੇ ਯੁਦ੍ਧਦੁਰ੍ਮਦਃ ।
ਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ਿਤੋ ਦਾਨਵਾਨ੍ਧ੍ਨਦ੍ਭਿਃ ਪਿਤਾ ਮਮ ਮਹਾਵ੍ਰਤਃ ॥ 6-14-42 (39176)
ਯਸ੍ਮਿਜ੍ਜਾਤੇ ਮਹਾਵੀਰ੍ਯੇ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨੁਰ੍ਲੋਕਵਿਸ਼੍ਰੁਤਃ ।
ਸ਼ੋਕੰ ਦੈਨ੍ਯੰ ਚ ਦੁਃਸ੍ਵੰ ਚ ਪ੍ਰਾਜਹਾਤ੍ਸ ਚ ਤਤ੍ਕ੍ਸ਼਼ਣੇ ॥ 6-14-43 (39177)
ਪ੍ਰੋਕ੍ਤੰ ਪਰਾਯਣੰ ਪ੍ਰਾਜ੍ਞੰ ਸ੍ਵਧਰ੍ਮਨਿਰਤੰ ਸ਼ੁਚਿਮ੍।
ਵੇਦਵੇਦਾਙ੍ਗਤਤ੍ਵਜ੍ਞੰ ਕਥੰ ਸ਼ੰਸਸਿ ਮੇ ਹਤਮ੍ ॥ 6-14-44 (39178)
ਸਰ੍ਵਾਸ੍ਤ੍ਰਵਿਨਯੋਪੇਤੰ ਸ਼ਾਨ੍ਤੰ ਦਾਨ੍ਤੰ ਮਨਸ੍ਵਿਨਮ੍।
ਹਤੰ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੰ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਮਨ੍ਯੇ ਸ਼ੇਸ਼਼ੰ ਹਤੰ ਬਲਮ੍ ॥ 6-14-45 (39179)
ਧਰ੍ਮਾਦਧਰ੍ਮੋ ਬਲਵਾਨ੍ਸੰਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਇਤਿ ਮੇ ਮਤਿਃ ।
ਯਤ੍ਰ ਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧੰ ਗੁਰੁਂ ਹਤ੍ਵਾ ਰਾਜ੍ਯਮਿਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ॥ 6-14-46 (39180)
ਜਾਮਦਗ੍ਨ੍ਯਃ ਪੁਰਾ ਰਾਮਃ ਸਰ੍ਵਾਸ੍ਤ੍ਰਵਿਦਨੁਤ੍ਤਮਃ ।
ਅਮ੍ਬਾਰ੍ਥਮੁਦ੍ਯਤਃ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਯੁਧਿ ਨਿਰ੍ਜਿਤਃ ॥ 6-14-47 (39181)
ਤਮਿਨ੍ਦ੍ਰਸਮਕਰ੍ਮਾਣੰ ਕਕੁਦੰ ਸਰ੍ਵਧਨ੍ਵਿਨਾਮ੍।
ਹਤੰ ਸ਼ੰਸਸਿ ਮੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਕਿੰ ਨੁ ਦੁਃਖਮਤਃ ਪਰਮ੍ ॥ 6-14-48 (39182)
ਅਸਕ੍ਰੁʼਤ੍ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਵ੍ਰਾਤਾਃ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਯੇਨ ਵਿਨਿਰ੍ਜਿਤਾਃ ।
ਜਾਮਦਗ੍ਨ੍ਯੇਨ ਵੀਰੇਣ ਪਰਵੀਰਨਿਘਾਤਿਨਾ।
ਨ ਹਤੋ ਯੋ ਮਹਾਬੁਦ੍ਧਿਃ ਸ ਹਤੋ(ਅ)ਦ੍ਯ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਾ ॥ 6-14-49 (39183)
ਤਸ੍ਮਾੰਨੂਨੰ ਮਹਾਵੀਰ੍ਯਾਦ੍ਭਾਰ੍ਗਵਾਦ੍ਯੁਦ੍ਧਦੁਰ੍ਮਦਾਤ੍।
ਤੇਜੋਵੀਰ੍ਯਬਲੈਰ੍ਯੂਯਾਞ੍ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਦ੍ਰੁਪਦਾਤ੍ਮਜਃ ॥ 6-14-50 (39184)
ਯਃ ਸ਼ੂਰੰ ਕ੍ਰੁʼਤਿਨੰ ਯੁਦ੍ਧੇ ਸਰ੍ਵਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਵਿਸ਼ਾਰਦਮ੍।
ਪਰਮਾਸ੍ਤ੍ਰਵਿਦੰ ਵੀਰੰ ਜਘਾਨ ਭਗ੍ਤਰ੍ਸ਼਼ਭਮ੍ ॥ 6-14-51 (39185)
ਕੇ ਵੀਰਾਸ੍ਤਮਮਿਤ੍ਰਘ੍ਨਮਨ੍ਵਯੁਃ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਸੰਸਦਿ ।
ਸ਼ੰਸ ਮੇ ਤਦ੍ਯਥਾ ਚਾਸੀਦ੍ਯੁਦ੍ਭੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ॥ 6-14-52 (39186)
ਯੋਸ਼਼ੇਵ ਹਤਵੀਰਾ ਮੇ ਸੇਨ੍ਮ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਸਞ੍ਜਯ ।
ਅਗੋਪਮਿਵ ਚੋਦ੍ਭ੍ਰਾਨ੍ਤੰ ਗੋਕੁਲੰ ਤਦ੍ਬਲੰ ਮਮ ॥ 6-14-53 (39187)
ਪੌਰੁਸ਼਼ੰ ਸਰ੍ਵਲੋਕਸ੍ਯ ਪਰੰ ਯਸ੍ਮਿਨ੍ਮਹਾਹਵੇ।
ਪਰਾਸਕ੍ਤੇ ਚ ਵਸ੍ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਕਥਮਾਸੀਨ੍ਮਨਸ੍ਤਦਾ ॥ 6-14-54 (39188)
ਜੀਵਿਤੇ(ਅ)ਪ੍ਯਦ੍ਯ ਸਾਮਰ੍ਥ੍ਯੰ ਕਿਮਿਵਾਸ੍ਮਾਸੁ ਸਞ੍ਜਯ।
ਘਾਤਯਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਵੀਰ੍ਯੰ ਪਿਤਰੰ ਲੋਕਧਾਰ੍ਮਿਕਮ੍ ॥ 6-14-55 (39189)
ਅਗਾਧੇ ਸਲਿਲੇ ਮਗ੍ਨਾਂ ਨਾਵੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵੇਵ ਪਾਰਗਾਃ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੇ ਹਤੇ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਦੁਃਖਾਨ੍ਮਨ੍ਯੇ ਸ਼ੋਚਨ੍ਤਿ ਪੁਤ੍ਰਕਾਃ ॥ 6-14-56 (39190)
ਅਦ੍ਰਿਸਾਰਮਯੰ ਨੂਨੰ ਹ੍ਰੁʼਦਯੰ ਮਮ ਸਞ੍ਜਯ।
ਯਚ੍ਛ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਪੁਰੁਸ਼਼ਵ੍ਯਾਘ੍ਰੰ ਹਤੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਨ ਦੀਰ੍ਯਤੇ ॥ 6-14-57 (39191)
ਯਸ੍ਮਿੰਨਸ੍ਤ੍ਰਾਣਿ ਮੇਧਾ ਚ ਨੀਤਿਸ਼੍ਚ ਪੁਰੁਸ਼਼ਰ੍ਸ਼਼ਭੇ।
ਅਪ੍ਰਮੇਯਾਣਿ ਦੁਰ੍ਧਰ੍ਸ਼਼ੇ ਕਥੰ ਸ ਨਿਹਤੋ ਯੁਧਿ ॥ 6-14-58 (39192)
ਨ ਚਾਸ੍ਤ੍ਰੇਣ ਨ ਸ਼ੌਰ੍ਯੇਣ ਤਪਸਾ ਮੇਧਯਾ ਨ ਚ।
ਨ ਧ੍ਰੁʼਤ੍ਯਾ ਨ ਪੁਨਸ੍ਤ੍ਯਾਗਾਨ੍ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੋਃ ਕਸ਼੍ਚਿਦ੍ਵਿਮੁਚ੍ਯਤੇ ॥ 6-14-59 (39193)
ਕਾਲੋ ਨੂਨੰ ਮਹਾਵੀਰ੍ਯਃ ਸਰ੍ਵਲੋਕਦੁਰਤ੍ਯਯਃ ।
ਯਤ੍ਰ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਹਤੰ ਸ਼ੰਸਸਿ ਸਞ੍ਜਯ ॥ 6-14-60 (39194)
ਪੁਤ੍ਰਸ਼ੋਕਾਭਿਸੰਤਪ੍ਤੋ ਮਹਦ੍ਦੁਃਖਮਚਿਨ੍ਤਯਨ੍ ।
ਆਸ਼ੰਸੇ(ਅ)ਹੰ ਪਰੰ ਤ੍ਰਾਣੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਾਚ੍ਛਾਨ੍ਤਨੁਨਨ੍ਦਨਾਤ੍ ॥ 6-14-61 (39195)
ਯਦਾਦਿਤ੍ਯਮਿਵਾਪਸ਼੍ਯਤ੍ਪਤਿਤੰ ਭ੍ਰੁਵਿ ਸਞ੍ਜਯ ।
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੰ ਕਿੰ ਤਦਾ ਪ੍ਰਤ੍ਯਪਦ੍ਮਤ ॥ 6-14-62 (39196)
ਨਾਹੰ ਸ੍ਵੇਸ਼਼ਾਂ ਪਰੇਸ਼਼ਾਂ ਵਾ ਬੁਦ੍ਧ੍ਯਾ ਸਞ੍ਜਯ ਚਿਨ੍ਤਯਨ੍ ।
ਸ਼ੇਸ਼਼ੰ ਕਿੰਚਿਤ੍ਪ੍ਰਪਸ਼੍ਯਾਮਿ ਪ੍ਰਤ੍ਯਨੀਕੇ ਮਹੀਕ੍ਸ਼਼ਿਤਾਮ੍ ॥ 6-14-63 (39197)
ਦਾਰੁਣਃ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਧਰ੍ਮੋ(ਅ)ਯਮ੍ਰੁʼਸ਼਼ਿਭਿਃ ਸੰਪ੍ਰਦਰ੍ਸ਼ਿਤਃ ।
ਯਤ੍ਰ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੰ ਹਤ੍ਵਾ ਰਾਜ੍ਯਮਿਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ॥ 6-14-64 (39198)
ਵਯੰ ਵਾ ਰਾਜ੍ਯਮਿਚ੍ਛਾਮੋ ਘਾਤਯਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਵ੍ਰਤਮ੍।
ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਧਰ੍ਮੇ ਸ੍ਥਿਤਾਃ ਪਾਰ੍ਥਾ ਨਾਪਰਾਧ੍ਯਨ੍ਤਿ ਪੁਤ੍ਰਕਾਃ ॥ 6-14-65 (39199)
ਏਤਦਾਰ੍ਯੇਣ ਕਰ੍ਤਵ੍ਯੰ ਕ੍ਰੁʼਚ੍ਛ੍ਰਾਸ੍ਵਾਪਤ੍ਸੁ ਸਞ੍ਜਯ ।
ਪਰਾਕ੍ਰਮਃ ਪਰਾਸ਼ਕ੍ਤਿਸ੍ਤਤ੍ਤੁ ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਪ੍ਰਤਿਸ਼਼੍ਠਿਤਮ੍ ॥ 6-14-66 (39200)
ਅਨੀਕਾਨਿ ਵਿਨਿਘ੍ਨਨ੍ਤੰ ਹ੍ਰੀਮਨ੍ਤਮਪਰਾਜਿਤਮ੍ ।
ਕਥੰ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੰ ਤਾਤੰ ਪਾਣ੍ਡੁਪੁਤ੍ਰਾ ਨ੍ਯਵਾਰਯਨ੍ ॥ 6-14-67 (39201)
ਯਥਾਯੁਕ੍ਤਾਨ੍ਯਨੀਕਾਨਿ ਕਥੰ ਯੁਦ੍ਧੰ ਮਹਾਤ੍ਮਭਿਃ।
ਕਥੰ ਵਾ ਨਿਹਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਪਿਤਾ ਸਞ੍ਜਯ ਮੇ ਪਰੈਃ ॥ 6-14-68 (39202)
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸ਼੍ਚ ਕਰ੍ਣਸ਼੍ਚ ਸ਼ਕੁਨਿਸ਼੍ਚਾਪਿ ਸੌਬਲਃ ।
ਦੁਃਸ਼ਾਸਨਸ਼੍ਚ ਕਿਤਵੋ ਹਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇ ਕਿਮਬ੍ਰੁਵਨ੍ ॥ 6-14-69 (39203)
ਯਚ੍ਛਰੀਰੈਰੁਪਾਸ੍ਤੀਰ੍ਣਾਂ ਨਰਵਾਰਣਵਾਜਿਨਾਮ੍ ।
ਸ਼ਰਸ਼ਕ੍ਤਿਮਹਾਖਙ੍ਗਤੋਮਰਾਕ੍ਸ਼਼ਾਂ ਮਹਾਭਯਾਮ੍।
ਪ੍ਰਾਵਿਸ਼ਨ੍ਕਿਤਵਾ ਮਨ੍ਦਾਃ ਸਭਾਂ ਯੁਦ੍ਧਦੁਰਾਸਦਾਮ੍ ॥ 6-14-70 (39204)
ਪ੍ਰਾਣਦ੍ਯੂਤੇ ਪ੍ਰਤਿਭਯੇ ਕੇ(ਅ)ਦੀਵ੍ਯਨ੍ਤ ਨਰਰ੍ਸ਼਼ਭਾਃ ।
ਕੇ ਜੀਯਨ੍ਤੇ ਜਿਤਾਸ੍ਤਤ੍ਰ ਕ੍ਰੁʼਤਲਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾ ਨਿਪਾਤਿਤਾਃ ।
ਅਨ੍ਯੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਾਚ੍ਚਾਨ੍ਤਨਵਾਤ੍ਤਨ੍ਮਮਾਚਕ੍ਸ਼਼੍ਵ ਸਞ੍ਜਯ ॥ 6-14-71 (39205)
ਨ ਹਿ ਮੇ ਸ਼ਾਨ੍ਤਿਰਸ੍ਤੀਹ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਦੇਵਵ੍ਰਤੰ ਹਤਮ੍।
ਪਿਤਰੰ ਭੀਮਕਰ੍ਮਾਣੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਾਹਵਸ਼ੋਭਿਨਮ੍ ॥ 6-14-72 (39206)
ਆਰ੍ਤਿੰ ਮੇ ਹ੍ਰੁʼਦਯੇ ਰੂਢਾਂ ਮਹਤੀਂ ਪੁਤ੍ਰਹਾਨਿਜਾਮ੍।
ਤ੍ਵੰ ਹਿ ਮੇ ਸਰ੍ਪਿਸ਼਼ੇਵਾਗ੍ਨਿਮੁਦ੍ਦੀਪਯਸਿ ਸਞ੍ਜਯ ॥ 6-14-73 (39207)
ਮਹਾਨ੍ਤੰ ਭਾਰਮੁਦ੍ਯਮ੍ਯ ਵਿਸ਼੍ਰੁਤੰ ਸਾਰ੍ਵਲੌਕਿਕਮ੍।
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਵਿਨਿਹਤੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਮਨ੍ਯੇ ਸ਼ੋਚਨ੍ਤਿ ਪੁਤ੍ਰਕਾਃ ॥ 6-14-74 (39208)
ਸ਼੍ਰੋਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਤਾਨਿ ਦੁਃਖਾਨਿ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਕ੍ਰੁʼਤਾਨ੍ਯਹਮ੍ ।
ਤਸ੍ਮਾਨ੍ਮੇ ਸਰ੍ਵਮਾਚਕ੍ਸ਼਼੍ਵ ਯਦ੍ਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤੰ ਤਤ੍ਰ ਸਞ੍ਜਯ ॥ 6-14-75 (39209)
ਯਦ੍ਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤੰ ਤਤ੍ਰ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਮਨ੍ਦਸ੍ਯਾਬੁਦ੍ਧਿਸੰਭਵਮ੍ ।
ਅਪਨੀਤੰ ਸੁਨੀਤੰ ਯਤ੍ਤਨ੍ਮਮਾਚਕ੍ਸ਼਼੍ਵ ਸਞ੍ਜਯ ॥ 6-14-76 (39210)
ਯਤ੍ਕ੍ਰੁʼਤੰ ਤਤ੍ਰ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਜਯਮਿਚ੍ਛਤਾ ।
ਤੇਜੋਯੁਕ੍ਤੰ ਕ੍ਰੁʼਤਾਸ੍ਤ੍ਰੇਣ ਸ਼ੰਸ ਤਚ੍ਚਾਪ੍ਯਸ਼ੇਸ਼਼ਤਃ ॥ 6-14-77 (39211)
ਯਥਾ ਤਦਭਵਦ੍ਯੁਦ੍ਧੰ ਕੁਰੁਪਾਣ੍ਡਵਸੇਨਯੋਃ ।
ਕ੍ਰਮੇਣ ਯੇਨ ਯਸ੍ਮਿੰਸ਼੍ਚ ਕਾਲੇ ਯਚ੍ਚ ਯਥਾ(ਅ)ਭਵਤ੍ ॥ ॥ 6-14-78 (39212)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਪਰ੍ਵਣਿ ਚਤੁਰ੍ਦਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-14-1 ਅਸ੍ਯ ਤ੍ਵਮਨ੍ਤਿਕੇ ਸ੍ਥਿਤ੍ਵਾ ਸਰ੍ਵੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਵਾਨਸੀਤਿ ਸ਼ੇਸ਼਼ਃ ॥ 6-14-12 ਪ੍ਰਚਿਨ੍ਵਨ੍ਤੰ ਪੁਸ਼਼੍ਪਵਦਾਦਦਾਨਮ੍ ॥ 6-14-13 ਸਮਚੇਸ਼਼੍ਟਤ ਮ੍ਰਿਯਮਾਣਪਸ਼ੁਵਦ੍ਧਸ੍ਤਪਾਦਵਿਕ੍ਸ਼਼ੇਪੰ ਕ੍ਰੁʼਤਵਤ੍ ॥ 6-14-23 ਅਜੁਸ੍ਤ੍ਯਕ੍ਤਵਨ੍ਤਃ ॥ 6-14-27 ਮੌਰ੍ਵੀਘੋਸ਼਼ੇਣ ਸ੍ਤਨਯਿਤ੍ਨੁਰ੍ਗਰ੍ਜਨ੍ਮੇਘ ਇਵ । ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼ਤ੍ਕਪ੍ਰੁʼਸ਼਼ਤੋ ਬਾਣਬਿਨ੍ਦੁਃ ॥ 6-14-34 ਅਪਾਸੇਧਨ੍ ਨ੍ਯਵਾਰਯਨ੍ ॥ 6-14-44 ਪ੍ਰੋਕ੍ਤ ਲੋਕੇ ਖ੍ਯਾਢਮ੍ ॥ 6-14-45 ਸਰ੍ਵਾਸ੍ਤ੍ਰਵਿਨਯੋਪੇਤੰ ਸਰ੍ਵਾਸ੍ਤ੍ਰਸ਼ਿਕ੍ਸ਼਼ਾਯੁਕ੍ਤਮ੍ ॥ 6-14-54 ਪਰਾਸਕ੍ਤੇ ਪਰਲੋਕਪ੍ਰਿਯੇ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 015
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.15. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 015
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੇਨ ਦੁਃਸ਼ਾਸਨੰਪ੍ਰਤਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਰਕ੍ਸ਼਼ਣਾਜ੍ਞਾਪਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-15-0 (39213)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-15-0x (3990)
ਤ੍ਵਦ੍ਯੁਕ੍ਤੋ(ਅ)ਯਮਨੁਪ੍ਰਸ਼੍ਨੋ ਮਹਾਰਾਜ ਯਥਾਰ੍ਹਸਿ।
ਨ ਤੁ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੇ ਦੋਸ਼਼ਮਿਮਮਾਸਙ੍ਕ੍ਤੁਮਰ੍ਹਸਿ ॥ 6-15-1 (39214)
ਯ ਆਤ੍ਮਨੋ ਦੁਸ਼੍ਚਰਿਤਾਦਸ਼ੁਭੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਨੁਯਾੰਨਰਃ।
ਏਨਸਾ ਤੇਨ ਨਾਨ੍ਯੰ ਸ ਉਪਾਸ਼ਙ੍ਕਿਤੁਮਰ੍ਹਤਿ॥ 6-15-2 (39215)
ਮਹਾਰਾਜ ਮਨੁਸ਼਼੍ਯੇਸ਼਼ੁ ਨਿਨ੍ਦ੍ਯੰ ਯਃ ਸਰ੍ਵਮਾਚਰੇਤ੍।
ਸ ਵਧ੍ਯਃ ਸਰ੍ਵਲੋਕਸ੍ਯ ਨਿਨ੍ਦਿਤਾਨਿ ਸਮਾਚਰਨ੍ ॥ 6-15-3 (39216)
ਨਿਕਾਰੋ ਨਿਕ੍ਰੁʼਤਿਪ੍ਰਜ੍ਞੈਃ ਪਾਣ੍ਡਵੈਸ੍ਤ੍ਵਤ੍ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਸ਼਼ਯਾ ।
ਅਨੁਭੂਤਃ ਸਹਾਮਾਤ੍ਯੈਃ ਕ੍ਸ਼਼ਾਨ੍ਤਸ਼੍ਚ ਸੁਚਿਰੰ ਵਨੇ ॥ 6-15-4 (39217)
ਹਯਾਨਾਂ ਚ ਗਜਾਨਾਂ ਚ ਰਾਜ੍ਞਾਂ ਚਾਮਿਤਤੇਜਸਾਮ੍।
ਪ੍ਰਤ੍ਯਕ੍ਸ਼਼ੰ ਯਨ੍ਮਯਾ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟੰ ਯੋਗਬਲੇਨ ਚ ॥ 6-15-5 (39218)
ਸ਼੍ਰੁʼਣੁ ਤਤ੍ਪ੍ਰੁʼਥਿਵੀਪਾਲ ਮਾ ਚ ਸ਼ੋਕੇ ਮਨਃ ਕ੍ਰੁʼਥਾਃ ।
ਦਿਸ਼਼੍ਟਮੇਤਤ੍ਪੁਰਾ ਨੂਨਮਿਦਮੇਵ ਨਰਾਧਿਪ ॥ 6-15-6 (39219)
ਨਮਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਪ੍ਰਵਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਪਾਰਾਸ਼ਰ੍ਯਾਯ ਧੀਮਤੇ।
ਯਸ੍ਯ ਪ੍ਰਸਾਦਾਦ੍ਦਿਵ੍ਯੰ ਤਤ੍ਪ੍ਰਾਪ੍ਤੰ ਜ੍ਞਾਨਮਨੁਤ੍ਤਮਮ੍ ॥ 6-15-7 (39220)
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿਸ਼੍ਚਾਤੀਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾ ਰਾਜਨ੍ਦੂਰਾਚ੍ਛ੍ਰਵਣਮੇਵ ਚ ।
ਪਰਚਿਤ੍ਤਸ੍ਯ ਵਿਜ੍ਞਾਨਮਤੀਤਾਨਾਗਤਸ੍ਯ ਚ ॥ 6-15-8 (39221)
ਵ੍ਯੁਤ੍ਥਿਤੋਤ੍ਪਤ੍ਤਿਵਿਜ੍ਞਾਨਮਾਕਾਸ਼ੇ ਚ ਗਤਿਃ ਸ਼ੁਭਾ ।
ਅਸ੍ਤ੍ਰੈਰਸਙ੍ਗੋ ਯੁਦ੍ਧੇਸ਼਼ੁ ਵਰਦਾਨਾਨ੍ਮਹਾਤ੍ਮਨਃ ॥ 6-15-9 (39222)
ਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਣੁ ਮੇ ਵਿਸ੍ਤਰੇਣੇਦੰ ਵਿਚਿਤ੍ਰੰ ਪਰਮਾਦ੍ਭੁਤਮ੍ ।
ਭਰਤਾਨਾਮਭੂਦ੍ਯੁਦ੍ਧੰ ਯਥਾ ਤਦ੍ਰੋਮਹਰ੍ਸ਼਼ਣਮ੍ ॥ 6-15-10 (39223)
ਤੇਸ਼਼੍ਵਨੀਕੇਸ਼਼ੁ ਯਤ੍ਤੇਸ਼਼ੁ ਵ੍ਯੂਢੇਸ਼਼ੁ ਚ ਵਿਧਾਨਤਃ ।
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਮਹਾਰਾਜ ਦੁਃਸ਼ਾਸਨਮਥਾਬ੍ਰਵੀਤ੍ ॥ 6-15-11 (39224)
ਦੁਃਸ਼ਾਸਨ ਰਥਾਸ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਯੁਜ੍ਯਨ੍ਤਾਂ ਭੀਸ਼਼੍ਮਰਕ੍ਸ਼਼ਿਣਃ।
ਅਨੀਕਾਨਿ ਚ ਸਰ੍ਵਾਣਿ ਸ਼ੀਘ੍ਰੰ ਤ੍ਵਮਨੁਚੋਦਯ ॥ 6-15-12 (39225)
ਅਯੰ ਸ ਮਾਮਭਿਪ੍ਰਾਪ੍ਤੋ ਵਰ੍ਸ਼਼ਪੂਗਾਭਿਚਿਨ੍ਤਿਤਃ ।
ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਸਸੈਨ੍ਯਾਨਾਂ ਕੁਰੂਣਾਂ ਚ ਸਮਾਗਮਃ ॥ 6-15-13 (39226)
ਨਾਤਃ ਕਾਰ੍ਯਤਮੰ ਮਨ੍ਯੇ ਰਣੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਰਕ੍ਸ਼਼ਣਾਤ੍।
ਹਨ੍ਯੁਦ੍ਗੁਪ੍ਤੋ ਹ੍ਯਸੌ ਪਾਰ੍ਥਾਨ੍ਸੋਮਕਾਂਸ਼੍ਚ ਸਸ੍ਰੁʼਞ੍ਜਯਾਨ੍ ॥ 6-15-14 (39227)
ਅਬ੍ਰਵੀਚ੍ਚ ਵਿਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਾ ਨਾਹੰ ਹਨ੍ਯਾਂ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਾਮ੍ ।
ਸ਼੍ਰੂਯਤੇ ਸ੍ਤ੍ਰੀ ਹ੍ਯਸੌ ਪੂਰ੍ਵੰ ਤਸ੍ਮਾਦੂਰ੍ਤ੍ਯੋ ਰਣੇ ਮਮ ॥ 6-15-15 (39228)
ਤਸ੍ਮਾਦ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਰਕ੍ਸ਼਼ਿਤਵ੍ਯੋ ਵਿਸ਼ੇਸ਼਼ੇਣੇਤਿ ਮੇ ਮਤਿਃ।
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨੋ ਵਧੇ ਯਤ੍ਤਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਤਿਸ਼਼੍ਠਨ੍ਤੁ ਮਾਮਕਾਃ ॥ 6-15-16 (39229)
ਤਥਾ ਪ੍ਰਾਚ੍ਯਾਃ ਪ੍ਰਤੀਚ੍ਯਾਸ਼੍ਚ ਦਾਕ੍ਸ਼਼ਿਣਾਤ੍ਯੋਤ੍ਤਰਾਪਥਾਃ ।
ਸਰ੍ਵਥਾ(ਅ)ਸ੍ਤ੍ਰੇਸ਼਼ੁ ਕੁਸ਼ਲਾਸ੍ਤੇ ਰਕ੍ਸ਼਼ਨ੍ਤੁ ਪਿਤਾਮਹਮ੍ ॥ 6-15-17 (39230)
ਅਰਕ੍ਸ਼਼੍ਯਮਾਣੰ ਹਿ ਵ੍ਰੁʼਕੋ ਹਨ੍ਯਾਤ੍ਸਿੰਹੰ ਮਹਾਬਲਮ੍ ।
ਮਾ ਸਿੰਹੰ ਜਮ੍ਬੁਕੇਨੇਵ ਘਾਤਯਾਮਃ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਾ ॥ 6-15-18 (39231)
ਵਾਮੰ ਚਕ੍ਰੰ ਯੁਧਾਮਨ੍ਯੁਰੁਤ੍ਤਮੌਜਾਸ਼੍ਚ ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਮ੍।
ਗੋਪ੍ਤਾਰੌ ਫਾਲ੍ਗੁਨੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤੌ ਫਾਲ੍ਗੁਨੋਪਿ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਃ । 6-15-19 (39232)
ਸੰਰਕ੍ਸ਼਼੍ਯਮਾਣਃ ਪਾਰ੍ਥੇਨ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਚ ਵਿਵਰ੍ਜਿਤਃ ।
ਯਥਾ ਨ ਹਨ੍ਯਾਦ੍ਗਾਙ੍ਗੇਯੰ ਦੁਃਸ਼ਾਸਨ ਤਥਾ ਕੁਰੁ ॥ ॥ 6-15-20 (39233)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਪਰ੍ਵਣਿ ਪਞ੍ਚਦਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-15-1 ਆਸਙ੍ਕ੍ਤੰ ਆਸਞ੍ਜਯਿਤੁਮ੍ ॥ 6-15-2 ਏਨਸਾ ਪਾਪੇਨ ॥ 6-15-9 ਵ੍ਯੁਤ੍ਥਿਤਸ੍ਯ ਉਚ੍ਛਾਸ੍ਤ੍ਰਵਰ੍ਤਿਨ ਉਤ੍ਪਤ੍ਤਿਃ ਕਾਰਣੰ ਤਸ੍ਯ ਵਿਜ੍ਞਾਨਮ੍ ॥ 6-15-11 ਵ੍ਯੂਢੇਸ਼਼ੁ ਵ੍ਯੂਹਰਚਨਯਾ ਸ੍ਥਿਤੇਸ਼਼ੁ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 016
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.16. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 016
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਕੁਰੁਪਾਣ੍ਡਵਸੇਨਾਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-16-0 (39234)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-16-0x (3991)
ਤਤੋ ਰਜਨ੍ਯਾਂ ਵ੍ਯੁਸ਼਼੍ਟਾਯਾਂ ਸ਼ਬ੍ਦਃ ਸਮਭਵਨ੍ਮਹਾਨ੍।
ਕ੍ਰੋਸ਼ਤਾਂ ਭੂਮਿਪਲਾਨਾਂ ਯੁਜ੍ਯਤਾਂ ਯੁਜ੍ਯਤਾਮਿਤਿ ॥ 6-16-1 (39235)
ਸ਼ਙ੍ਖਦੁਨ੍ਦੁਭਿਘੋਸ਼਼ੈਸ਼੍ਚ ਸਿੰਹਨਾਦੈਸ਼੍ਚ ਭਾਰਤ।
ਹਯਹੇਸ਼਼ਿਤਨਾਦੈਸ਼੍ਚ ਰਥਨੇਮਿਸ੍ਵਨੈਸ੍ਤਥਾ ॥ 6-16-2 (39236)
ਗਾਜਾਨਾਂ ਬ੍ਰੁʼਹਤਾਂ ਚੈਵ ਯੋਧਾਨਾਂ ਚਾਪਿ ਗਰ੍ਜਤਾਮ੍।
ਕ੍ਸ਼਼੍ਵੇਲਿਤਾਸ੍ਫੋਟਿਤੋਤ੍ਕ੍ਰੁਸ਼਼੍ਟੈਸ੍ਤੁਮੁਲੰ ਸਰ੍ਵਤੋ(ਅ)ਭਵਤ੍ ॥ 6-16-3 (39237)
ਉਦਤਿਸ਼਼੍ਠਨ੍ਮਹਾਰਾਜ ਸਰ੍ਵੰ ਯੁਕ੍ਤਮਸ਼ੇਸ਼਼ਤਃ ।
ਸੂਰ੍ਯੋਦਯੇ ਮਹਤ੍ਸੈਨ੍ਯੰ ਕੁਰੁਪਾਣ੍ਡਵਸੇਨਯੋਃ ॥ 6-16-4 (39238)
ਰਾਜੇਨ੍ਦ੍ਰ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਾਣਾਂ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਤਥੈਵ ਚ।
ਦੁਸ਼਼੍ਪ੍ਰਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯਾਣਿ ਚਾਸ੍ਤ੍ਰਾਣਿ ਸਸ਼ਸ੍ਰਕਵਚਾਨਿ ਚ ॥ 6-16-5 (39239)
ਤਤਃ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ੇ ਸੈਨ੍ਯਾਨਿ ਸਮਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਭਾਰਤ।
ਤ੍ਵਦੀਯਾਨਾਂ ਪਰੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਵਨ੍ਤਿ ਮਹਾਨ੍ਤਿ ਚ ॥ 6-16-6 (39240)
ਤਤ੍ਰ ਨਾਗਾ ਰਥਾਸ਼੍ਚੈਵ ਜਾਮ੍ਬੂਨਦਪਰਿਸ਼਼੍ਕ੍ਰੁʼਤਾਃ।
ਵਿਭ੍ਰਾਜਮਾਨਾ ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤੇ ਮੇਘਾ ਇਵ ਸਵਿਦ੍ਯੁਤਃ ॥ 6-16-7 (39241)
ਰਥਾਨੀਕਾਨ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਨਗਰਾਣੀਵ ਭੂਰਿਸ਼ਃ ।
ਅਤੀਵ ਸ਼ੁਸ਼ੁਭੇ ਤਤ੍ਰ ਪਿਤਾ ਤੇ ਪੂਰ੍ਣਚਨ੍ਦ੍ਰਵਤ੍ ॥ 6-16-8 (39242)
ਧਨੁਰ੍ਭਿਰ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿਭਿਃ ਖਙ੍ਗੈਰ੍ਗਦਾਭਿਃ ਸ਼ਕ੍ਤਿਤੋਮਰੈਃ ।
ਯੋਧਾਃ ਪ੍ਰਹਰਣੈਃ ਸ਼ੁਭ੍ਰੈਸ੍ਤੇਸ਼਼੍ਵਨੀਕੇਸ਼਼੍ਵਵਸ੍ਥਿਤਾਃ ॥ 6-16-9 (39243)
ਗਜਾਃ ਪਦਾਤਾ ਰਥਿਨਸ੍ਤੁਰਗਾਸ਼੍ਚ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਵ੍ਯਤਿਸ਼਼੍ਠਨ੍ਵਾਗੁਰਾਕਾਰਾਃ ਸ਼ਤਸ਼ੋ(ਅ)ਥ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ॥ 6-16-10 (39244)
ਧ੍ਵਜਾ ਬਹੁਵਿਧਾਕਾਰਾ ਵ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਸਮੁਚ੍ਛ੍ਰਿਤਾਃ।
ਸ੍ਵੇਸ਼਼ਾਂ ਚੈਵ ਪਰੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਦ੍ਯੁਤਿਮਨ੍ਤਃ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ॥ 6-16-11 (39245)
ਕਾਞ੍ਚਨਾ ਮਣਿਚਿਤ੍ਰਾਙ੍ਗਾ ਜ੍ਵਲਨ੍ਤ ਇਵ ਪਾਵਕਾਃ।
ਅਰ੍ਚਿਸ਼਼੍ਮਨ੍ਤੋ ਵ੍ਯਰੋਚਨ੍ਤ ਗਜਾਰੋਹਾਃ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ॥ 6-16-12 (39246)
ਮਹੇਨ੍ਦ੍ਰਕੇਤਵਃ ਸ਼ੁਭ੍ਰਾ ਮਹੇਨ੍ਦ੍ਰਸਦਨੇਸ਼਼੍ਵਿਵ।
ਸੰਨਦ੍ਧਾਸ੍ਤੇ ਪ੍ਰਵੀਰਾਸ਼੍ਚ ਦਦ੍ਰੁʼਸ਼ੁਰ੍ਯੁਦ੍ਧਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ਿਣਃ ॥ 6-16-13 (39247)
ਉਦ੍ਯਤੈਰਾਯੁਧੈਸ਼੍ਚਿਤ੍ਰਾਸ੍ਤਲਬਦ੍ਧਾਃ ਕਲਾਪਿਨਃ ।
ਰੁʼਸ਼਼ਭਾਕ੍ਸ਼਼ਾ ਮਨੁਸ਼਼੍ਯੇਨ੍ਦ੍ਰਾਸ਼੍ਚਮੂਮੁਖਗਤਾ ਬਭੁਃ ॥ 6-16-14 (39248)
ਸ਼ਕੁਨਿਃ ਸੌਬਲਃ ਸ਼ਲ੍ਯ ਆਵਨ੍ਤ੍ਯੋ(ਅ)ਥ ਜਯਦ੍ਰਥਃ ।
ਵਿਨ੍ਦਾਨੁਵਿਨ੍ਦੌ ਕੈਕੇਯਾਃ ਕਾਮ੍ਭੋਜਸ਼੍ਚ ਸੁਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਃ ॥ 6-16-15 (39249)
ਸ਼੍ਰੁਤਾਯੁਧਸ਼੍ਚ ਕਾਲਿਙ੍ਗੋ ਜਯਤ੍ਸੇਨਸ਼੍ਚ ਪਾਰ੍ਥਿਵਃ ।
ਬ੍ਰੁʼਹਦ੍ਬਲਸ਼੍ਚ ਕੌਸ਼ਲ੍ਯਃ ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਾ ਚ ਸਾਤ੍ਵਤਃ ॥ 6-16-16 (39250)
ਦਸ਼ੈਤੇ ਪੁਰੁਸ਼਼ਵ੍ਯਾਘ੍ਰਾਃ ਸ਼ੂਰਾਃ ਪਰਿਘਬਾਹਵਃ ।
ਅਕ੍ਸ਼਼ੌਹਿਣੀਨਾਂ ਪਤਯੋ ਯਜ੍ਵਾਨੋ ਭੂਰਿਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਾਃ ॥ 6-16-17 (39251)
ਏਤੇ ਚਾਨ੍ਯੇ ਚ ਬਹਵੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਵਸ਼ਾਨੁਗਾਃ ।
ਰਾਜਾਨੋ ਰਾਜਪੁਤ੍ਰਾਸ਼੍ਚ ਨੀਤਿਮਨ੍ਤੋ ਮਹਾਰਥਾਃ ॥ 6-16-18 (39252)
ਸੰਨਦ੍ਧਾਃ ਸਮਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ ਸ੍ਵੇਸ਼਼੍ਵਨੀਕੇਸ਼਼੍ਵਵਸ੍ਥਿਤਾਃ ।
ਬਦ੍ਧਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਾਜਿਨਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਬਲਿਨੋ ਯੁਦ੍ਧਸ਼ਾਲਿਨਃ ॥ 6-16-19 (39253)
ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸ੍ਯਾਰ੍ਥੇ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਾਯ ਦੀਕ੍ਸ਼਼ਿਤਾਃ।
ਸਮਰ੍ਥਾ ਦਸ਼ ਵਾਹਿਨ੍ਯਃ ਪਰਿਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਵ੍ਯਵਸ੍ਥਿਤਾਃ ॥ 6-16-20 (39254)
ਏਕਾਦਸ਼ੀ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰੀ ਕੌਰਵਾਣਾਂ ਮਹਾਚਮੂਃ ।
ਅਗ੍ਰਤਃ ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯਾਨਾਂ ਯਤ੍ਰ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ(ਅ)ਗ੍ਰਣੀਃ ॥ 6-16-21 (39255)
ਸ਼੍ਵੇਤੋਸ਼਼੍ਣੀਸ਼਼ੰ ਸ਼੍ਵੇਤਹਯੰ ਸ਼੍ਵੇਤਵਰ੍ਮਾਣਮਚ੍ਯੁਤਮ੍ ।
ਅਪਸ਼੍ਯਾਮ ਮਹਾਰਾਜ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਚਨ੍ਦ੍ਰਮਿਵੋਦਿਤਮ੍ ॥ 6-16-22 (39256)
ਹੇਮਤਾਲਧ੍ਵਜੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਰਾਜਤੇ ਸ੍ਯਨ੍ਦਤੇ ਸ੍ਥਿਤਮ੍ ।
ਸ਼੍ਵੇਤਾਭ੍ਰ ਇਵ ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣਾਂਸ਼ੁਂ ਦਦ੍ਰੁʼਸ਼ੁਃ ਕੁਰੁਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ॥ 6-16-23 (39257)
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਚਮੂਮੁਖੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸਮਕਮ੍ਪਨ੍ਤ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ।
ਸ੍ਰੁʼਞ੍ਜਯਾਸ਼੍ਚ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਪੁਰੋਗਮਾਃ ।
ਜ੍ਰੁʼਮ੍ਭਮਾਣੰ ਮਹਾਸਿੰਹੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਕ੍ਸ਼਼ੁਦ੍ਰਮ੍ਰੁʼਗਾ ਯਥਾ ॥ 6-16-24 (39258)
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਮੁਖਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਸਮੁਦ੍ਵਿਵਿਜਿਰੇ ਮੁਹੁਃ ।
ਏਕਾਦਸ਼ੈਤਾਃ ਸ਼੍ਰੀਜੁਸ਼਼੍ਟਾ ਵਾਹਿਨ੍ਯਸ੍ਤਵ ਪਾਰ੍ਥਿਵ ॥ 6-16-25 (39259)
ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਤਥਾ ਸਪ੍ਤ ਮਹਾਪੁਰੁਸ਼਼ਪਾਲਿਤਾਃ ।
ਉਨ੍ਮਤ੍ਤਮਕਰਾਵਰ੍ਤੌ ਮਹਾਗ੍ਰਾਹਸਮਾਕੁਲੌ ॥ 6-16-26 (39260)
ਯੁਗਾਨ੍ਤੇ ਸਮਵੇਤੌ ਦ੍ਵੌ ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯੇਤੇ ਸਾਗਰਾਵਿਵ ।
ਨੈਵ ਨਸ੍ਤਾਦ੍ਰੁʼਸ਼ੋ ਰਾਜਨ੍ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਪੂਰ੍ਵੋ ਨ ਚ ਸ਼੍ਰੁਤਃ ।
ਅਨੀਕਾਨਾਂ ਸਮੇਤਾਨਾਂ ਕੌਰਵਾਣਾਂ ਤਥਾਵਿਧਃ ॥ ॥ 6-16-27 (39261)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਪਰ੍ਵਣਿ ਸ਼਼ੋਡਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-16-4 ਯੁਕ੍ਤੰ ਸੰਨਦ੍ਧਮ੍ । ਅਸ਼ੇਸ਼਼ਤਃ ਸਰ੍ਵਪ੍ਰਕਾਰੈਃ ॥ 6-16-10 ਵਾਗੁਰਾਕਾਰਾਃ ਪਰੇਸ਼਼ਾਂ ਬਨ੍ਧਨਾਰ੍ਥਮਿਤ੍ਯਰ੍ਥਃ ॥ 6-16-14 ਤਲਬਦ੍ਧਾਃ ਤਲੰ ਜ੍ਯਾਧਾਤਤ੍ਰਾਣੰ ਬਦ੍ਧੰ ਯੈਸ੍ਤੇ । ਕਲਾਪਿਨਃ ਤੂਣਵਨ੍ਤਃ ॥ 6-16-27 ਤਥਾਵਿਧਃ ਸੰਮਰ੍ਦ ਇਤਿ ਸ਼ੇਸ਼਼ਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 017
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.17. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 017
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਯੁਦ੍ਧਾਯ ਕੁਰੁਸੇਨਾਨਿਰ੍ਯਾਣਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-17-0 (39262)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-17-0x (3992)
ਯਥਾ ਸ ਭਗਵਾਨ੍ਵ੍ਯਾਸਃ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਦ੍ਵੈਪਾਯਨੋ(ਅ)ਬ੍ਰਵੀਤ੍।
ਤਥੈਵ ਸਹਿਤਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਸਮਾਜਗ੍ਮੁਰ੍ਮਹੀਕ੍ਸ਼਼ਿਤਃ ॥ 6-17-1 (39263)
ਮਘਾਵਿਸ਼਼ਯਗਃ ਸੋਮਸ੍ਤਦ੍ਦਿਨੰ ਪ੍ਰਤ੍ਯਪਦ੍ਯਤ।
ਦੀਪ੍ਯਮਾਨਾਸ਼੍ਚ ਸੰਪੇਤੁਰ੍ਦਿਵਿ ਸਪ੍ਤ ਮਹਗ੍ਰਹਾਃ ॥ 6-17-2 (39264)
ਦ੍ਵਿਧਾਭੂਤ ਇਵਾਦਿਤ੍ਯ ਉਦਯੇ ਪ੍ਰਤ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤ।
ਜ੍ਵਲਨ੍ਤ੍ਯਾ ਸ਼ਿਖਯਾ ਭੂਯੋ ਭਾਨੁਮਾਨੁਦਿਤੋ ਰਵਿਃ ॥ 6-17-3 (39265)
ਵਵਾਸ਼ਿਰੇ ਚ ਦੀਪ੍ਤਾਯਾਂ ਦਿਸ਼ਿ ਗੋਮਾਯੁਵਾਯਸਾਃ ।
ਲਿਪ੍ਸਮਾਨਾਃ ਸ਼ਰੀਰਾਣਿ ਮਾਂਸਸ਼ੋਣਿਤਭੋਜਨਾਃ ॥ 6-17-4 (39266)
ਅਹਨ੍ਯਹਨਿ ਪਾਰ੍ਥਾਨਾਂ ਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧਃ ਕੁਰੁਪਿਤਾਮਹਃ ।
ਭਰਦ੍ਵਾਜਾਤ੍ਮਜਸ਼੍ਚੈਵ ਪ੍ਰਾਤਰੁਤ੍ਥਾਯ ਸੰਯਤੌ ॥ 6-17-5 (39267)
ਜਯੋ(ਅ)ਸ੍ਤੁ ਪਾਣ੍ਡੁਪੁਤ੍ਰਾਣਾਮਿਤ੍ਯੂਚਤੁਰਿਨ੍ਦਮੌ ।
ਯੁਯੁਧਾਤੇ ਤਵਾਰ੍ਥਾਯ ਯਥਾ ਸ ਸਮਯਃ ਕ੍ਰੁʼਤਃ ॥ 6-17-6 (39268)
ਸਰ੍ਵਧਰ੍ਮਵਿਸ਼ੇਸ਼਼ਜ੍ਞਃ ਪਿਤਾ ਦੇਵਵ੍ਰਤਸ੍ਤਵ ।
ਸਮਾਨੀਯ ਮਹੀਪਾਲਾਨਿਦੰ ਵਚਨਮਬ੍ਰਵੀਤ੍ ॥ 6-17-7 (39269)
ਇਦੰ ਵਃ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾ ਦ੍ਵਾਰੰ ਸ੍ਵਰ੍ਗਾਯਾਪਾਵ੍ਰੁʼਤੰ ਮਹਤ੍।
ਗਚ੍ਛਧ੍ਵੰ ਤੇਨ ਸ਼ਕ੍ਰਸ੍ਯ ਬ੍ਰਹ੍ਮਣਃ ਸਹਲੋਕਤਾਮ੍ ॥ 6-17-8 (39270)
ਏਸ਼਼ ਵਃ ਸ਼ਾਸ਼੍ਵਤਃ ਪਨ੍ਥਾਃ ਪੂਰ੍ਵੈਃ ਪੂਰ੍ਵਤਰੈਃ ਕ੍ਰੁʼਤਃ ।
ਸੰਭਾਵਯਧ੍ਵਮਾਤ੍ਮਾਨਮਵ੍ਯਗ੍ਰਮਨਸੋ ਯੁਧਿ ॥ 6-17-9 (39271)
ਨਾਭਾਗੋ(ਅ)ਥ ਯਯਾਤਿਸ਼੍ਚ ਮਾਨ੍ਧਾਤਾ ਨਹੁਸ਼਼ੋ ਨ੍ਰੁʼਗਃ ।
ਸੰਸਿਦ੍ਧਾਃ ਪਰਮੰ ਸ੍ਥਾਨੰ ਗਤਾਃ ਕਰ੍ਮਭਿਰੀਦ੍ਰੁʼਸ਼ੈਃ ॥ 6-17-10 (39272)
ਅਧਰ੍ਮਃ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਸ੍ਯੈਸ਼਼ ਯਦ੍ਵ੍ਯਾਧਿਮਰਣੰ ਗ੍ਰੁʼਹੇ ।
ਯਦਯੋਨਿਧਨੰ ਯਾਤਿ ਸੋ(ਅ)ਸ੍ਯ ਧਰ੍ਮਃ ਸਨਾਤਨਃ ॥ 6-17-11 (39273)
ਏਵਮੁਕ੍ਤਾ ਮਹੀਪਾਲਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ।
ਨਿਰ੍ਯਯੁਃ ਸ੍ਵਾਨ੍ਯਨੀਕਾਨਿ ਸ਼ੋਭਯਨ੍ਤੋ ਰਥੋਤ੍ਤਮੈਃ ॥ 6-17-12 (39274)
ਸ ਤੁ ਵੈਕਰ੍ਤਨਃ ਕਰ੍ਣਃ ਸਾਮਾਤ੍ਯਃ ਸਹ ਬਨ੍ਧੁਭਿਃ ।
ਨ੍ਯਾਸਿਤਃ ਸਮਰੇ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-17-13 (39275)
ਅਪੇਤਕਰ੍ਣਾਃ ਪੁਤ੍ਰਾਸ੍ਤੇ ਰਾਜਨਸ਼੍ਚੈਵ ਤਾਵਕਾਃ ।
ਨਿਰ੍ਯਯੁਃ ਸਿੰਹਨਾਦੇਨ ਨਾਦਯਨ੍ਤੋ ਦਿਸ਼ੋ ਦਸ਼ ॥ 6-17-14 (39276)
ਸ਼੍ਵੇਤੈਸ਼੍ਛਤ੍ਰੈਃ ਪਤਾਕਾਭਿਰ੍ਧ੍ਵਜਵਾਰਣਵਾਜਿਭਿਃ ।
ਤਾਨ੍ਯਨੀਕਾਨਿ ਸ਼ੋਭਨ੍ਤੇ ਗਜੈਰਥ ਪਦਾਤਿਭਿਃ ॥ 6-17-15 (39277)
ਭੇਰੀਪਣਵਸ਼ਬ੍ਦੈਸ਼੍ਚ ਦੁਨ੍ਦੁਭੀਨਾਂ ਚ ਨਿਃਸ੍ਵਨੈਃ ।
ਰਥਨੇਮਿਨਿਨਾਦੈਸ਼੍ਚ ਬਭੂਵਾਕੁਲਿਤਾ ਮਹੀ ॥ 6-17-16 (39278)
ਕਾਞ੍ਚਨਾਙ੍ਗਦਕੇਯੂਰੈਃ ਕਾਰ੍ਮੁਕੈਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਥਾਃ ।
ਭ੍ਰਾਜਮਾਨਾ ਵ੍ਯਰਾਜਨ੍ਤ ਸਾਗ੍ਨਯਃ ਪਰ੍ਵਤਾ ਇਵ ॥ 6-17-17 (39279)
ਤਾਲੇਨ ਮਹਤਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਪਞ੍ਚਤਾਰੇਣ ਕੇਤੁਨਾ ।
ਵਿਮਲਾਦਿਤ੍ਯਸੰਕਾਸ਼ਸ੍ਤਸ੍ਥੌ ਕੁਰੁਚਮੂਪਰਿ ॥ 6-17-18 (39280)
ਯੇ ਤ੍ਵਦੀਯਾ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾ ਰਾਜਾਨੋ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਅਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਯਥਾਦੇਸ਼ੰ ਰਾਜਞ੍ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵਸ੍ਯ ਤੇ ॥ 6-17-19 (39281)
ਸ ਤੁ ਗੋਵਾਸਨਃ ਸ਼ੈਬ੍ਯਃ ਸਹਿਤਃ ਸਰ੍ਵਰਾਜਭਿਃ ।
ਯਯੌ ਮਾਤਙ੍ਗਰਾਜੇਨ ਰਾਜਾਰ੍ਹੇਣ ਪਤਾਕਿਨਾ ।
ਪਦ੍ਮਵਰ੍ਣਸ੍ਤ੍ਵਨੀਕਾਨਾਂ ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ਾਮਗ੍ਰਤਃ ਸ੍ਥਿਤਃ ॥ 6-17-20 (39282)
ਅਸ਼੍ਵਤ੍ਥਾਮਾ ਯਯੌ ਯਤ੍ਤਃ ਸਿੰਹਲਾਙ੍ਗੂਲਕੇਤੁਨਾ ।
ਸ਼੍ਰੁਤਾਯੁਧਸ਼੍ਚਿਤ੍ਰਸੇਨਃ ਪੁਰੁਮਿਤ੍ਰੋ ਵਿਵਿੰਸ਼ਤਿਃ ॥ 6-17-21 (39283)
ਸ਼ਲ੍ਯੋ ਭੂਰਿਸ਼੍ਰਵਾਸ਼੍ਚੈਵ ਵਿਕਰ੍ਣਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਏਤੇ ਸਪ੍ਤ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾ ਦ੍ਰੋਣਪੁਤ੍ਰਪੁਰੋਗਮਾਃ ॥ 6-17-22 (39284)
ਸ੍ਯਨ੍ਦਨੈਰ੍ਵਰਵਰ੍ਮਾਣੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯਾਸਨ੍ਪੁਰੋਗਮਾਃ।
ਤੇਸ਼਼ਾਮਪਿ ਮਹੋਤ੍ਸੇਧਾਃ ਸ਼ੋਭਯਨ੍ਤੋ ਰਥੋਤ੍ਤਮਾਨ੍ ॥ 6-17-23 (39285)
ਭ੍ਰਾਜਮਾਨਾ ਵ੍ਯਰੋਚਨ੍ਤ ਜਾਮ੍ਬੂਨਦਮਯਾ ਧ੍ਵਜਾਃ।
ਜਾਮ੍ਬੂਨਦਮਯੀ ਵੇਦੀ ਕਮਣ੍ਡਲੁਵਿਭੂਸ਼਼ਿਤਾ ॥ 6-17-24 (39286)
ਕੇਤੁਰਾਚਾਰ੍ਯਮੁਖ੍ਯਸ੍ਯ ਦ੍ਰੋਣਸ੍ਯ ਧਨੁਸ਼਼ਾ ਸਹ ।
ਅਨੇਕਸ਼ਤਸਾਹਸ੍ਰਮਨੀਕਮਨੁਕਰ੍ਸ਼਼ਤਃ ॥ 6-17-25 (39287)
ਮਹਾਨ੍ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸ੍ਯਾਸੀੰਨਾਗੋ ਮਣਿਮਯੋ ਧ੍ਵਜਃ ।
ਤਸ੍ਯ ਪੌਰਵਕਾਲਿਙ੍ਗਕਾਮ੍ਭੋਜਾਃ ਸਮੁਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਾਃ ॥ 6-17-26 (39288)
ਕ੍ਸ਼਼ੇਮਧਨ੍ਵਾ ਚ ਸ਼ਲ੍ਯਸ਼੍ਚ ਤਸ੍ਥੁਃ ਪ੍ਰਮੁਖਤੋ ਰਥਾਃ।
ਸ੍ਯਨ੍ਦਨੇਨ ਮਹਾਰ੍ਹੇਣ ਕੇਤੁਨਾ ਵ੍ਰੁʼਸ਼਼ਭੇਣ ਚ।
ਪ੍ਰਕਰ੍ਸ਼਼ੰਨੇਵ ਸੇਨਾਗ੍ਨੰ ਮਾਗਧਸ੍ਯ ਕ੍ਰੁʼਪੋ ਯਯੌ ॥ 6-17-27 (39289)
ਤਦਙ੍ਗਪਤਿਨਾਂ ਗੁਪ੍ਤੰ ਕ੍ਰੁʼਪੇਣ ਚ ਮਨਸ੍ਵਿਨਾ ।
ਸ਼ਾਰਦਾਮ੍ਬੁਧਰਪ੍ਰਖ੍ਯੰ ਪ੍ਰਾਚ੍ਯਾਨਾਂ ਸੁਮਹਦ੍ਬਲਮ੍ ॥ 6-17-28 (39290)
ਅਨੀਕਪ੍ਰਮੁਖੇ ਤਿਸ਼਼੍ਠਨ੍ਵਰਾਹੇਣ ਮਹਾਯਸ਼ਾਃ।
ਸ਼ੁਸ਼ੁਭੇ ਕੇਤੁਮੁਖ੍ਯੇਨ ਰਾਜਤੇਨ ਜਯਦ੍ਰਥਃ ॥ 6-17-29 (39291)
ਸ਼ਤੰ ਰਤਸਹਸ੍ਰਾਣਾਂ ਤਸ੍ਯਾਸਨ੍ਵਸ਼ਵਰ੍ਤਿਨਃ।
ਅਸ਼਼੍ਟੌ ਨਾਗਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਸਾਦਿਨਾਮਯੁਤਾਨਿ ਸ਼਼ਟ੍ ॥ 6-17-30 (39292)
ਤਤ੍ਸਿਨ੍ਧੁਪਤਿਨਾ ਰਾਜ੍ਞਾ ਪਾਲਿਤੰ ਧ੍ਵਜਿਨੀਮੁਖਮ੍।
ਅਨਨ੍ਤਰਥਨਾਗਾਸ਼੍ਵਮਸ਼ੋਭਤ ਮਹਦ੍ਬਲਮ੍ ॥ 6-17-31 (39293)
ਸ਼਼ਸ਼਼੍ਟ੍ਯਾ ਰਥਸਹਸ੍ਰੈਸ੍ਤੁ ਨਾਗਾਨਾਮਯੁਤੇਨ ਚ।
ਪਤਿਃ ਸਰ੍ਵਕਲਿਙ੍ਗਾਨਾਂ ਯਯੌ ਕੇਤੁਮਤਾ ਸਹ ॥ 6-17-32 (39294)
ਤਸ੍ਯ ਪਰ੍ਵਤਸੰਕਾਸ਼ਾ ਵ੍ਯਰੋਚਨ੍ਤ ਮਹਾਗਜਾਃ ।
ਯਨ੍ਤ੍ਰਤੋਮਰਤੂਣੀਰੈਃ ਪਤਾਕਾਭਿਃ ਸੁਸ਼ੋਭਿਤਾਃ ॥ 6-17-33 (39295)
ਸ਼ੁਸ਼ੁਭੇ ਕੇਤੁਮੁਖ੍ਯੇਨ ਪਾਵਕੇਨ ਕਲਿਙ੍ਗਕਃ।
ਸ਼੍ਵੇਤਚ੍ਛਤ੍ਰੇਣ ਨਿਸ਼਼੍ਕੇਣ ਚਾਮਰਵ੍ਯਜਨੇਨ ਚ॥ 6-17-34 (39296)
ਕੇਤੁਮਾਨਪਿ ਮਾਤਙ੍ਗੰ ਵਿਚਿਤ੍ਰਪਰਮਾਙ੍ਕੁਸ਼ਮ੍।
ਆਸ੍ਥਿਤਃ ਸਮਰੇ ਰਾਜਨ੍ਮੇਘਸ੍ਥ ਇਵ ਭਾਨੁਮਾਨ੍ ॥ 6-17-35 (39297)
ਤੇਜਸਾ ਦੀਪ੍ਯਮਾਨਸ੍ਤੁ ਵਾਰਣੋਤ੍ਤਮਮਾਸ੍ਥਿਤਃ ।
ਭਗਦਤ੍ਤੋ ਯਯੌ ਰਾਜਾ ਯਥਾ ਵਜ੍ਰਧਰਸ੍ਤਥਾ ॥ 6-17-36 (39298)
ਗਜਸ੍ਕਨ੍ਧਗਤਾਵਾਸ੍ਤਾਂ ਭਗਦਤ੍ਤੇਨ ਸੰਮਿਤੌ ।
ਵਿਨ੍ਦਾਨੁਵਿਨ੍ਦਾਵਾਵਨ੍ਤ੍ਯੌ ਕੇਤੁਮਨ੍ਤਮਨੁਵ੍ਰਤੌ ॥ 6-17-37 (39299)
ਸ ਰਥਾਨੀਕਵਾਨ੍ਵ੍ਯੂਹੋ ਹਸ੍ਤ੍ਯਙ੍ਗੋ ਨ੍ਰੁʼਪਸ਼ੀਰ੍ਸ਼਼ਵਾਨ੍ ।
ਵਾਜਿਪਕ੍ਸ਼਼ਃ ਪਤਤ੍ਯੁਗ੍ਰਃ ਪ੍ਰਹਸਨ੍ਸਰ੍ਵਤੋਮੁਖਃ ॥ 6-17-38 (39300)
ਦ੍ਰੋਣੇਨ ਵਿਹਿਤੋ ਰਾਜਨ੍ਰਾਜ੍ਞਾ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੇਨ ਚ।
ਤਥੈਵਾਚਾਰ੍ਯਪੁਤ੍ਰੇਣ ਬਾਹ੍ਲੀਕੇਨ ਕ੍ਰੁʼਪੇਮ ਚ ॥ ॥ 6-17-39 (39301)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਪਰ੍ਵਣਿ ਸਪ੍ਤਦਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-17-2 ਮਘਾਵਿਸ਼਼ਯਗਃ ਸੋਮਸ੍ਤਦ੍ਦਿਨੰ ਪ੍ਰਤ੍ਯਪਦ੍ਯਤੇਤਿ। ਮਘਾ ਪਿਤ੍ਰ੍ਯਾਂ ਨਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰੰ ਤਸ੍ਯ ਵਿਸ਼਼ਯੋ ਦੇਸ਼ਃ ਪਿਤ੍ਰੁʼਲੋਕਸ੍ਤਦ੍ਗਤਃ ਸੋਮਃ। ਕੁਰੁਪਾਣ੍ਡਵਯੁਦ੍ਧਾਰਮ੍ਭਦਿਨਮੁਕ੍ਤੰ ਭਾਰਤਸਾਵਿਤ੍ਰ੍ਯਾਮ੍-ਹੇਮਨ੍ਤੇ ਪ੍ਰਥਮੇ ਮਾਸਿ ਸ਼ੁਕ੍ਲਪਕ੍ਸ਼਼ੇ ਤ੍ਰਯੋਦਸ਼ੀਮ੍। ਪ੍ਰਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤੰ ਭਾਰਤੰ ਯੁਦ੍ਧੰ ਨਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰੇ ਯਮਦੈਵਤੇ। ਪ੍ਰਥਮੇ ਮਾਰ੍ਗਸ਼ੀਰ੍ਸ਼਼ੇ। ਅਤ੍ਰ ਤ੍ਰਯੋਦਸ਼ੀਸ਼ਬ੍ਦੇਨ ਤਦ੍ਯੁਕ੍ਤਾ ਚਤੁਰ੍ਦਸ਼੍ਯੇਵ ਗ੍ਰਾਹ੍ਯਾ। ਅਰ੍ਜੁਨੇਨ ਹਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਮਾਘਮਾਸੇ(ਅ)ਸਿਤਾਸ਼਼੍ਟਮੀਤਿ। ਤ੍ਰਯੋਦਸ਼੍ਯਾਂ ਤੁ ਮਧ੍ਯਾਹ੍ਨੇ ਭਾਰਦ੍ਵਾਜੋ ਨਿਪਾਤਿਤ ਇਤਿ। ਤਤ੍ਰੈਵ ਯੁਦ੍ਧਸ੍ਯ ਦਸ਼ਮੇ ਪਞ੍ਚਦਸ਼ੇ ਚਾਹ੍ਨਿ ਤਯੋਰ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਦ੍ਰੋਣਯੋਰਸ਼਼੍ਟਮੀਤ੍ਰਯੋਦਸ਼ੀਸੰਯੋਗਦਰ੍ਸ਼ਨਾਤ੍। ਅਤ੍ਰ ਪੌਸ਼਼ੇਤਿ ਮਾਘਸ਼ਬ੍ਦੋ ਮਕਰਾਯਨਾਭਿਪ੍ਰਾਯੇਣ। ਤਦਾਨੀਂ ਤਤ੍ਸੰਭਵਾਤ੍ ਅਸਿਤਾਸ਼਼੍ਟਮੀਤਿ ਛੇਦਃ। ਅਨ੍ਯਥਾ ਸਪ੍ਤਮੀਦ੍ਵਾਦਸ਼੍ਯੋਰੇਵ ਤਯੋਰ੍ਹਨਨੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਨੋਤਿ। ਯਤ੍ਤੁ ਅਮਾਵਾਸ੍ਯਾਯਾਂ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਹਨਨੰ ਤਤ੍ਰੈਵੋਕ੍ਤੰ ਤਤ੍ਰਾਪ੍ਯਮਾਵਾਸ੍ਯਾਸ਼ਬ੍ਦ ਇਸ਼਼੍ਟਿਦਿਨੇ ਪ੍ਰਤਿਪਦ੍ਯੇਵ ਪ੍ਰਯੁਕ੍ਤੋ ਵੇਦਿਤਵ੍ਯਃ। ਯਮਦੈਵਤੇ ਇਤਿ ਭਰਣੀ ਨ ਗ੍ਰਾਹ੍ਯ ਕਿੰਤੁ ਯੁਗ੍ਮਦੈਵਤੰ ਮ੍ਰੁʼਗਸ਼ੀਰ੍ਸ਼਼ਮੇਵ ਗ੍ਰਾਹ੍ਯਮ੍। ਤਸ੍ਯ ਹਿ ਪੂਰ੍ਵਦਲੰ ਸ਼ੁਕ੍ਰਦੈਵਤ੍ਯਤ੍ਵਾਦਾਸੁਰੰ ਉਤ੍ਤਰਾਰ੍ਥੰ ਬੁਧਦੈਵਤ੍ਯਤ੍ਵਾਦ੍ਦੈਵ੍ਯਮ੍। ਤੇਨ ਤਤ੍ਰਾਸੁਰਾਣਾਮੁਪਰਮੋ ਦੇਵਾਨਾਮਭ੍ਯੁਦਯਸ਼੍ਚ ਸਿਦ੍ਧ੍ਯਤਿ। ਕਿੰਚ-ਚਤ੍ਵਾਰਿੰਸ਼ਦਹਾਨ੍ਯਦ੍ਯ ਦ੍ਵੇ ਚ ਮੇ ਨਿਃਸ੍ਰੁʼਤਸ੍ਯ ਵੈ। ਪੁਸ਼਼੍ਯੇਣ ਸੰਪ੍ਰਯਾਤੋਸ੍ਮਿ ਸ਼੍ਰਵਣੇ ਪੁਨਰਾਗਤ ਇਤਿ ਯੁਦ੍ਧਾਰਮ੍ਭਾਦਸ਼਼੍ਟਾਦਸ਼ੇ(ਅ)ਹ੍ਨਿ ਤੀਰ੍ਥਯਾਤ੍ਰਾਤ ਆਗਤਸ੍ਯ ਬਲਦੇਵਸ੍ਯ ਵਚਨਾਤ੍ ਸ਼੍ਰਵਣੇ ਯੁਦ੍ਧਸਮਾਪ੍ਤਿਰ੍ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤੇ। ਤਤਃ ਪ੍ਰਾਚੀਨੇ(ਅ)ਸ਼਼੍ਟਾਦਸ਼ਰ੍ਕ੍ਸ਼਼ੇ ਮ੍ਰੁʼਗਸ਼ੀਰ੍ਸ਼਼ ਏਵ ਯੁਦ੍ਧਾਰਮ੍ਭਃ ਸੰਭਵਤਿ ਨਤ੍ਵੇਕਵਿੰਸ਼ੇ ਭਰਣ੍ਯਾਮ੍। ਅਸ਼਼੍ਟਾਦਸ਼ਦਿਨਮਧ੍ਯੇ ਨਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਤ੍ਰਯਕ੍ਸ਼਼ਯਸ੍ਯ ਕਲ੍ਪਯਿਤੁਮਯੁਕ੍ਤਤ੍ਵਾਤ੍ ਕਾਰ੍ਤਿਕੀ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਤਿਕਾਯੋਗਾਨੁਪਾਤੇਨ ਚਤੁਰ੍ਦਸ਼੍ਯਾਂ ਮ੍ਰੁʼਗਸ੍ਯੈਵ ਸੰਭਾਵਨਾਚ੍ਚ। ਏਤੇਨ ਯੁਦ੍ਧਾਰਮ੍ਭੰ ਪ੍ਰਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ- ਮਘਾਵਿਸ਼਼ਯਗਃ ਸੋਮਸ੍ਤਦ੍ਦਿਨੰ ਪ੍ਰਤ੍ਯਪਦ੍ਯਤੇਤਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਸਞ੍ਜਯਵਾਕ੍ਯਾਨ੍ਮਘਾਯਾਂ ਯੁਦ੍ਧਾਰਮ੍ਭ ਇਤ੍ਯਪਿ ਨਿਰਸ੍ਤਮ੍। ਬਲਦੇਵਵਾਕ੍ਯਵਿਰੁਦ੍ਧਤ੍ਵਾਤ੍ । ਸ਼ਬ੍ਦਾਰ੍ਥਸ੍ਤੁ ਮਘਾਪਦੇਨ ਤਤ੍ਸਹਚਰਾਃ ਪਿਤਰੋ ਲਕ੍ਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤੇ। ਤੇਨ ਯੁਦ੍ਧੇ ਮ੍ਰੁʼਤਾਨਾਂ ਉਤ੍ਤਮਦੇਹਪ੍ਰਦਾਨਾਰ੍ਥੰ ਚਨ੍ਦ੍ਰਸ੍ਤਦਾ ਪਿਤ੍ਰੁʼਲੋਕੇ ਸੰਨਿਹਿਤੋ(ਅ)ਭੂਦਿਤਿ। ਸ੍ਵਰ੍ਗਿਣਾਂ ਦਿਵ੍ਯਦੇਹਲਾਭਸ਼੍ਚਨ੍ਦ੍ਰਾਧੀਨ ਇਤਿ ਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਪ੍ਰਸਿਦ੍ਧੇਃ । ਤਥਾ ਦ੍ਵਾਦਸ਼੍ਯਾਂ ਰਾਤ੍ਰਿਯੁਦ੍ਧੇ ਚਨ੍ਦ੍ਰੋਦਯਕਾਲੇ-ਤ੍ਰਿਭਾਗਮਾਤ੍ਰਸ਼ੇਸ਼਼ਾਯਾਂ ਰਾਤ੍ਰੌ ਯੁਦ੍ਧਮਵਰ੍ਤਤੇਤ੍ਯੁਕ੍ਤਮ੍ ਤਤ੍ਰ ਤ੍ਰਿਭਾਗੇਤ੍ਯਸ੍ਯ ਤ੍ਰਿਮੁਹੂਰ੍ਤਸ਼ੇਸ਼਼ਾਯਾਮਿਤ੍ਯਰ੍ਥਃ। ਤਥਾ-ਅਸ਼਼੍ਟਪਞ੍ਚਾਸ਼ਤੰ ਰਾਤ੍ਰ੍ਯਃ ਸ਼ਯਾਨਸ੍ਯਾਦ੍ਯ ਮੇ ਗਤਾਃ ਇਤਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਚਨੰ ਤੁ-ਮਾਘੋ(ਅ)ਯੰ ਸਮਨੁ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤਃ- ਤ੍ਰਿਭਗਮਾਤ੍ਰਃ ਪਕ੍ਸ਼਼ੋ(ਅ)ਯੰ ਇਤਿ ਵਾਕ੍ਯਸ਼ੇਸ਼਼ਾਨੁਸਾਰਾਤ੍। ਅਸ਼ਤੰ ਸ਼ਤਹੀਨੰ ਯਥਾ ਸ੍ਯਾਤ੍ਤਥਾ ਅਸ਼਼੍ਟਪਞ੍ਚ ਅਸ਼਼੍ਟਪਞ੍ਚਾਸ਼ਦ੍ਰਾਤ੍ਰਯੋ ਵ੍ਯਤੀਤਾ ਇਤਿ ਵ੍ਯਾਖ੍ਯੇਯਮ੍। ਵਿਲੋਮਸ਼ੋਧਨਾਤ੍ ਅਸ਼਼੍ਟਪਞ੍ਚਾਸ਼ਦੂਨੰ ਸ਼ਤੰ ਰਾਤ੍ਰਯੋ ਦ੍ਵਾਚਤ੍ਵਾਰਿੰਸ਼ਦ੍ਰਾਤ੍ਰਯੋ ਵ੍ਯਤੀਤਾ ਇਤ੍ਯਰ੍ਥਃ। ਤਥਾਚ ਪੌਸ਼਼ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਾਸ਼਼੍ਟਮੀਤੋ ਮਾਘਸ਼ੁਕ੍ਲਪਞ੍ਚਮ੍ਯਾਂ ਤਾਵਤੀ ਦਿਨਸੰਖ੍ਯਾ ਪੂਰ੍ਯਤੇ ਪਕ੍ਸ਼਼ਸ੍ਯ ਚ ਤ੍ਰੁʼਤੀਯੋ ਭਾਗੋ ਗਤੋ ਭਵਤਿ। ਤਤਤ੍ਰਾਪ੍ਯੇਕਤਿਥਿਕ੍ਸ਼਼ਯਾਤ੍ ਪਞ੍ਚਮ੍ਯਾਃ ਦ੍ਵਿਚਤ੍ਵਾਰਿੰਸ਼ਤ੍ਤਮਤ੍ਵੰ ਜ੍ਞੇਯਮ੍। ਸ਼ੇਸ਼਼ੋ ਭਵਿਤੁਮਰ੍ਹਤੀਤ੍ਯਤ੍ਰ ਕਾਰ੍ਯਸ਼ੇਸ਼਼ੋ ਦੇਹਤ੍ਯਾਗਾਦਿਰੇਵ ਸ਼ੇਸ਼਼ੋ ਨਤੁ ਪਕ੍ਸ਼਼ਸ਼ੇਸ਼਼ ਇਤਿ ਵ੍ਯਾਖ੍ਯਾ ਜ੍ਞੇਯਾ। ਤਤ੍ਰਾਯੰ ਨਿਸ਼਼੍ਕਰ੍ਸ਼਼ਃ। ਕਾਰ੍ਤਿਕਸ਼ੁਕ੍ਲਦ੍ਵਾਦਸ਼੍ਯਾਂ ਰੇਵਤ੍ਯਾਂ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਪ੍ਰਯਾਣਮ੍। ਤਤੋ ਨਿਸ਼਼੍ਕਰ੍ਸ਼਼ਃ। ਕਾਰ੍ਤਿਕਸ਼ੁਕ੍ਲਦ੍ਵਾਦਸ਼੍ਯਾਂ ਰੇਵਤ੍ਯਾਂ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਪ੍ਰਯਾਣਮ੍। ਤਤੋ ਮਾਰ੍ਗਸ਼ੀਰ੍ਸ਼਼ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਪਞ੍ਚਮ੍ਯਾਂ ਪੁਸ਼਼੍ਯੇ ਸੇਨਯੋਰ੍ਨਿਰ੍ਯਾਣਮ੍। ਤਤਃ ਪਞ੍ਚਮ੍ਯਾਂ ਉਪਰਿ ਸ਼਼ਸ਼਼੍ਠੀਮਾਰਭ੍ਯ ਸਪ੍ਤਦਿਨਾਨਿ ਗਣਯਿਤ੍ਵਾ ਤਦੁਪਰ੍ਯਸ਼਼੍ਟਮੇ(ਅ)ਹ੍ਨਿ ਅਮਾਵਾਸ੍ਯਾ ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਤੀਤ੍ਯਨੇਨ ਤ੍ਰਯੋਦਸ਼ਦਿਨਾਤ੍ਮਕੋ(ਅ)ਯੰ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਪਕ੍ਸ਼਼ੋ ਮਹੋਤ੍ਪਾਤਜਨਕ ਇਤਿ ਸੂਚਿਤਮ੍। ਕ੍ਸ਼਼ੀਣਯੋਸ਼੍ਚ ਤਿਥ੍ਯੋਃ ਪਕ੍ਸ਼਼ਾਨ੍ਤਰੇ ਪੁਨਰ੍ਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧ੍ਯਾ ਸੰਖ੍ਯਾਪੂਰਣੇਭਵਤੀਤਿ ਮਾਰ੍ਗਸ਼ੀਰ੍ਸ਼਼ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਪਞ੍ਚਮੀਮਾਰਭ੍ਯ ਪੌਸ਼਼ਸ਼ੁਕ੍ਲਪ੍ਰਤਿਪਤ੍ ਦ੍ਵਿਚਤ੍ਵਾਰਿੰਸ਼ੀ ਤਿਥਿਰ੍ਭਵਤੀਤਿ ਬਲਦੇਵਵਾਕ੍ਯੋਕ੍ਤਾ ਦਿਨਸੰਖ੍ਯਾ ਨਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਸੰਖ੍ਯਾ ਚਾਨੁਗ੍ਰੁʼਹੀਤ ਭਵਤਿ। ਯਤ੍ਤੁ- ਸਪ੍ਤਮਾਚ੍ਚਾਪਿ ਦਿਵਸਾਦਮਾਵਾਕ੍ਯਾ ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਤਿ। ਸੰਗ੍ਰਾਮਯੋਜਯੇਤ੍ਤਤ੍ਰ ਤਾਂ ਹ੍ਯਾਹੁਃ ਸ਼ਕ੍ਰਦੈਵਤਾਮ੍। ਪ੍ਰਯਾਧ੍ਵੰ ਵੈ ਕੁਰੁਕ੍ਸ਼਼ੇਤ੍ਰੰ ਪੁਸ਼਼੍ਯੋ ਦ੍ਯੇਤਿ ਪੁਨਃਪੁਨਰਿਤਿ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਵਾਕ੍ਯਮ੍ ਤਤ੍ਰ ਸੰਗ੍ਰਾਮਮਿਤ੍ਯਨੇਨ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਜਯਸਾਧਨੰ ਧਾਰਾਬਨ੍ਧਾਦਿਕੰ ਤਸ੍ਯਾਂ ਯੋਜਯੇਦਿਤ੍ਯੁਕ੍ਤਮ੍। ਸ਼ਕ੍ਰਦੈਵਤਾਮਿਤ੍ਯਨੇਨ ਤਸ੍ਯਾਂ ਜ੍ਯੇਸ਼਼੍ਠਾਨਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਯੋਗ ਉਚ੍ਯਤੇ। ਸਚ ਤਿਥਿਦ੍ਵਯਕ੍ਸ਼਼ਯਾਤ੍ਤਤ੍ਰਾਸੰਭਵੰਨਪਿ ਤਤ੍ਰ ਤਿਥਿਵਦੇਵ ਨਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਕ੍ਸ਼਼ਯਾਦ੍ਵਾ ਤਿਥਿਨਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਯੋਰਾਦ੍ਯਨ੍ਤਯੋਗਾਦ੍ਵਾ ਜ੍ਞੇਯ ਇਤਿ ਸਰ੍ਵੰ ਸਮਞ੍ਜਸਮ੍। ਮਹਾਗ੍ਰਹਾਃ ਰਾਹੁਕੇਤੋ ਰੁਪਗ੍ਰਹਤ੍ਵਾਤ੍ਸਪ੍ਤੈਵ ॥ 6-17-4 ਵਵਾਸ਼ਿਰੇ ਸ਼ਬ੍ਦੰ ਕ੍ਰੁʼਤਵਨ੍ਤਃ ॥ 6-17-11 ਅਯੋਨਿਧਨੰ ਅਯਸਾ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰੇਣ ਮਰਣਮ੍ ॥ 6-17-18 ਤਾਲੇਨ ਧ੍ਵਜਭੂਤੇਨ ॥ 6-17-20 ਗੋਵਾਸਨਃ ਤਦ੍ਦ੍ਰੇਸ਼੍ਯਃ ॥ 6-17-29 ਵਰਾਹੇਣ ਕੇਤੁਮੁਖ੍ਯੇਨੇਤਿ ਸੰਬਨ੍ਧਃ ॥ 6-17-34 ਨਿਸ਼਼੍ਕੇਣ ਕਣ੍ਠਾਭਰਣੇਨ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 018
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.18. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 018
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਕੁਰੁਸੇਨਾਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-18-0 (39302)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-18-0x (3993)
ਤਤੋ ਮੁਹੂਰ੍ਤਾਤ੍ਤੁਮੁਲਃ ਸ਼ਬ੍ਦੋ ਹ੍ਰੁʼਦਯਕਮ੍ਪਨਃ।
ਅਸ਼੍ਰੂਯਤ ਮਹਾਰਾਜ ਯੋਧਾਨਾਂ ਪ੍ਰਯੁਯੁਤ੍ਸਤਾਮ੍ ॥ 6-18-1 (39303)
ਸ਼ਙ੍ਖਦੁਨ੍ਦੁਭਿਘੋਸ਼਼ੈਸ਼੍ਚ ਵਾਰਣਾਨਾਂ ਚ ਬ੍ਰੁʼਂਹਿਤੈਃ ।
ਨੋਮਿਘੋਸ਼਼ੈ ਰਥਾਨਾਂ ਚ ਦੀਰ੍ਯਤੀਵ ਵਸੁਨ੍ਧਰਾ ॥ 6-18-2 (39304)
ਹਯਾਨਾਂ ਹੇਸ਼਼ਮਾਣਾਨਾਂ ਯੋਧਾਨਾਂ ਚੈਵ ਗਰ੍ਜਤਾਮ੍।
ਕ੍ਸ਼਼ਣੇਨੈਵ ਨਭੋ ਭੂਮਿਃ ਸ਼ਬ੍ਦੇਨਾਪੂਰਿਤੰ ਤਦਾ ॥ 6-18-3 (39305)
ਪੁਤ੍ਰਾਣਾਂ ਤਵ ਦੁਰ੍ਧਰ੍ਸ਼਼ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਤਥੈਵ ਚ ।
ਸਮਕਮ੍ਪਨ੍ਤ ਸੈਨ੍ਯਾਨਿ ਪਰਸ੍ਪਰਸਮਾਗਮੇ ॥ 6-18-4 (39306)
ਤਤ੍ਰ ਨਾਗਾ ਰਥਾਸ਼੍ਚੈਵ ਜਾਮ੍ਬੂਨਦਵਿਭੂਸ਼਼ਿਤਾਃ ।
ਭ੍ਰਾਜਮਾਨਾ ਵ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਮੇਘਾ ਇਵ ਸਵਿਦ੍ਯੁਤਃ ॥ 6-18-5 (39307)
ਧ੍ਵਜਾ ਬਹੁਵਿਧਾਕਾਰਾਸ੍ਤਾਵਕਾਨਾਂ ਨਰਾਧਿਪ ।
ਕਾਞ੍ਚਨਾਙ੍ਗਦਿਨੋ ਰੇਜੁਰ੍ਜ੍ਵਲਿਤਾ ਇਵ ਪਾਵਕਾਃ ॥ 6-18-6 (39308)
ਸ੍ਵੇਸ਼਼ਾਂ ਚੈਵ ਪਰੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਸਮਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਭਾਰਤ।
ਮਹੇਨ੍ਦ੍ਰਕੇਤਵਃ ਸ਼ੁਭ੍ਰਾ ਮਹੇਨ੍ਦ੍ਰਸਦਨੇਸ਼਼੍ਵਿਵ ॥ 6-18-7 (39309)
ਕਾਞ੍ਚਨੈਃ ਕਵਚੈਰ੍ਵੀਰਾ ਜ੍ਵਲਨਾਰ੍ਕਸਮਪ੍ਰਭੈਃ।
ਸੰਨਦ੍ਧਾਃ ਸਮਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਜ੍ਵਲਨਾਰ੍ਕਸਮਪ੍ਰਭਾਃ ॥ 6-18-8 (39310)
ਕੁਰੁਯੋਧਵਰਾ ਰਾਜਨ੍ਵਿਚਿਤ੍ਰਾਯੁਧਕਾਰ੍ਮੁਕਾਃ ।
ਉਦ੍ਯਤੈਰਾਯੁਥੈਸ਼੍ਚਿਤ੍ਰੈਸ੍ਤਲਬਦ੍ਧਾਃ ਪਤਾਕਿਨਃ ॥ 6-18-9 (39311)
ਰੁʼਸ਼਼ਭਾਕ੍ਸ਼਼ਾ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾਸ਼੍ਚਮੂਮੁਖਗਤਾ ਬਭੁਃ ।
ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠਗੋਪਾਸ੍ਤੁ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਪੁਤ੍ਰਾਸ੍ਤਵ ਨਰਾਧਿਪ ।
ਦੁਃਸ਼ਾਸਨੋ ਦੁਰ੍ਵਿਸ਼਼ਹੋ ਦੁਰ੍ਮੁਖੋ ਦੁਃਸਹਸ੍ਤਥਾ ॥ 6-18-10 (39312)
ਵਿਵਿੰਸ਼ਤਿਸ਼੍ਚਿਤ੍ਰਸੇਨੋ ਵਿਕਰ੍ਣਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਸਤ੍ਯਵ੍ਰਤਃ ਪੁਰੁਮਿਤ੍ਰੋ ਜਯੋ ਭੂਰਿਸ਼੍ਰਵਾਃ ਸ਼ਲਃ ॥ 6-18-11 (39313)
ਰਥਾ ਵਿੰਸ਼ਤਿਸਾਹਸ੍ਰਾਸ੍ਤਥੈਸ਼਼ਾਮਨੁਯਾਯਿਨਃ।
ਅਭੀਸ਼਼ਾਹਾਃ ਸ਼ੂਰਸੇਨਾਃ ਸ਼ਿਬਯੋ(ਅ)ਥ ਵਸਾਤਯਃ ॥ 6-18-12 (39314)
ਸ਼ਾਲ੍ਵਾ ਮਤ੍ਸ੍ਯਾਸ੍ਤਥਾਮ੍ਬਸ਼਼੍ਠਾਸ੍ਤ੍ਰੈਗਰ੍ਤਾਃ ਕੇਕਯਾਸ੍ਤਥਾ।
ਸੌਵੀਰਾਃ ਕੈਤਵਾਃ ਪ੍ਰਾਚ੍ਯਾਃ ਪ੍ਰਤੀਚ੍ਯੇਦੀਚ੍ਯਵਾਸਿਨਃ ॥ 6-18-13 (39315)
ਦ੍ਵਾਦਸ਼ੈਤੇ ਜਨਪਦਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਸ਼ੂਰਾਸ੍ਤਨੁਤ੍ਯਜਃ ।
ਮਹਤਾ ਰਥਵੰਸ਼ੇਨ ਤੇ ਰਰਕ੍ਸ਼਼ੁਃ ਪਿਤਾਮਹਮ੍ ॥ 6-18-14 (39316)
ਅਨੀਕੰ ਦਸ਼ਸਾਹਸ੍ਰੰ ਕੁਞ੍ਜਰਾਣਾਂ ਤਰਸ੍ਵਿਨਾਮ੍ ।
ਮਾਗਧੋ ਯਤ੍ਰ ਨ੍ਰੁʼਪਤਿਸ੍ਤਦ੍ਰਥਾਨੀਕਮਨ੍ਵਯਾਤ੍ ॥ 6-18-15 (39317)
ਰਥਾਨਾਂ ਚਕ੍ਰਰਕ੍ਸ਼਼ਾਸ਼੍ਚ ਪਾਦਰਕ੍ਸ਼਼ਾਸ਼੍ਚ ਦਨ੍ਤਿਨਾਮ੍।
ਅਭਵਨ੍ਵਾਹਿਨੀਮਧ੍ਯੇ ਸ਼ਤਾਨਾਮਯੁਤਾਨਿ ਸ਼਼ਟ੍ ॥ 6-18-16 (39318)
ਪਾਦਾਤਾਸ਼੍ਚਾਗ੍ਰਤੋ ਗਚ੍ਛਨ੍ਧਨੁਸ਼੍ਚਰ੍ਮਾਸਿਪਾਣਯਃ ।
ਅਨੇਕਸ਼ਤਸਾਹਸ੍ਰਾ ਨਖਰਪ੍ਰਾਸਯੋਧਿਨਃ ॥ 6-18-17 (39319)
ਅਕ੍ਸ਼਼ੌਹਿਣ੍ਯੋ ਦਸ਼ੈਕਾ ਚ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਭਾਰਤ।
ਅਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤ ਮਹਾਰਾਜ ਗਙ੍ਗੇਵ ਯਮੁਨਾਨ੍ਤਰਾ ॥ ॥ 6-18-18 (39320)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਪਰ੍ਵਣਿ ਅਸ਼਼੍ਟਾਦਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-18-16 ਸ਼ਤਾਨਾਗਯੁਤਾਨਿ ਸ਼਼ਟ੍ ਸ਼਼ਟ੍ਸ਼ਤਾਨ੍ਯਯੁਤਗੁਣਾਨਿ। ਸ਼਼ਸ਼਼੍ਟਿਲਕ੍ਸ਼਼ਾਣੀਤਿ ਯਾਵਤ੍ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 019
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.19. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 019
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਯੁਦ੍ਧਾਯ ਪਾਣ੍ਡਵਸੇਨਾਨਿਰ੍ਯਾਣਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-19-0 (39321)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ। 6-19-0x (3994)
ਅਰ੍ਕ੍ਸ਼਼ਾਂਹਿਣੀਂ ਦਸ਼ੈਕਾਂ ਚ ਵ੍ਯੂਢਾਂ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਃ।
ਕਥਮਲ੍ਪੇਨ ਸੈਨ੍ਯੇਨ ਪ੍ਰਤ੍ਯਵ੍ਯੂਹਤ ਪਾਣ੍ਡਵਃ ॥ 6-19-1 (39322)
ਯੋ ਵੇਦ ਮਾਨੁਸ਼਼ੰ ਵ੍ਯੂਹੰ ਦੈਵੰ ਗਾਨ੍ਧਰ੍ਵਮਾਸੁਰਮ੍ ।
ਕਥੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸ ਕੌਨ੍ਤੇਯਃ ਪ੍ਰਤ੍ਯਯੂਹਤ ਸਞ੍ਜਯ ॥ 6-19-2 (39323)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-19-3x (3995)
ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਣ੍ਯਨੀਕਾਨਿ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਵ੍ਯੂਢਾਨਿ ਪਾਣ੍ਡਵਃ।
ਅਭ੍ਯਭਾਸ਼਼ਤ ਧਰ੍ਮਾਤ੍ਮਾ ਧਰ੍ਮਰਾਜੋ ਧਨਞ੍ਜਯਮ੍ ॥ 6-19-3 (39324)
ਮਹਰ੍ਸ਼਼ੇਰ੍ਵਚਨਾਤ੍ਤਾਤ ਵੇਦਯਨ੍ਤਿ ਬ੍ਰੁʼਹਸ੍ਪਤੇਃ ।
ਸੰਹਤਾਨ੍ਯੋਧਯੇਦਲ੍ਪਾਨ੍ਕਾਮੰ ਵਿਸ੍ਤਾਰਯੇਦ੍ਬਹੂਨ੍ ॥ 6-19-4 (39325)
ਸੂਚੀਮੁਖਮਨੀਕੰ ਸ੍ਯਾਦਲ੍ਪਾਨਾਂ ਬਹੁਭਿਃ ਸਹ।
ਅਸ੍ਮਾਕੰ ਚ ਤਥਾ ਸੈਨ੍ਯਮਲ੍ਪੀਯਃ ਸੁਤਰਾਂ ਪਰੈਃ ॥ 6-19-5 (39326)
ਏਤਦ੍ਵਚਨਮਾਜ੍ਞਾਯ ਮਹਰ੍ਸ਼਼ੇਰ੍ਵ੍ਯੂਹ ਪਾਣ੍ਡਵ ।
ਏਤਚ੍ਛ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਧਰ੍ਮਰਾਜੰ ਪ੍ਰਤ੍ਯਭਾਸ਼਼ਤ ਪਾਣ੍ਡਵਃ॥ 6-19-6 (39327)
ਏਸ਼਼ ਵ੍ਯੂਹਾਮਿ ਤੇ ਵ੍ਯੂਹੰ ਰਾਜਸਤ੍ਤਮ ਦੁਰ੍ਜਯਮ੍।
ਅਚਲੰ ਨਾਮ ਵਜ੍ਰਾਖ੍ਯੰ ਵਿਹਿਤੰ ਵਜ੍ਰਪਾਣਿਨਾ ॥ 6-19-7 (39328)
ਯਃ ਸ ਵਾਤ ਇਵੋਦ੍ਭੂਤਃ ਸਮਰੇ ਦੁਃਸਹਃ ਪਰੈਃ।
ਸ ਨਃ ਪੁਰੋ ਯੋਤ੍ਸਯਤੇ ਵੈ ਭੀਮਃ ਪ੍ਰਹਰਤਾਂ ਵਰਃ ॥ 6-19-8 (39329)
ਤੇਜਾਂਸਿ ਰਿਪੁਸੈਨ੍ਯਾਨਾਂ ਮ੍ਰੁʼਦ੍ਗਨ੍ਪੁਰੁਸ਼਼ਸਤ੍ਤਮਃ।
ਅਗ੍ਨੇ(ਅ)ਗ੍ਰਣੀਰ੍ਯੋਤ੍ਸ੍ਯਤਿ ਨੋ ਯੁਦ੍ਧੋਪਾਯਵਿਚਕ੍ਸ਼਼ਣਃ ॥ 6-19-9 (39330)
ਯੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਕੁਰਵਃ ਸਰ੍ਵੇ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਪੁਰੋਗਮਾਃ।
ਨਿਵਰ੍ਤਿਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤਿ ਸੰਤ੍ਰਸ੍ਤਾਃ ਸਿੰਹੰ ਕ੍ਸ਼਼ੁਦ੍ਰਮ੍ਰੁʼਗਾ ਯਥਾ ॥ 6-19-10 (39331)
ਤੰ ਸਰ੍ਵੇ ਸੰਸ਼੍ਰਯਿਸ਼਼੍ਯਾਮਃ ਪ੍ਰਾਕਾਰਮਕੁਤੋਭਯਾਃ ।
ਭੀਮੰ ਪ੍ਰਹਰਤਾਂ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੰ ਦੇਵਾਰਾਜਮਿਵਾਮਰਾਃ ॥ 6-19-11 (39332)
ਨ ਹਿ ਸੋ(ਅ)ਸ੍ਤਿ ਪੁਮਾਁਲ੍ਲੋਕੇ ਯਃ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੰ ਵ੍ਰੁʼਕੋਦਰਮ੍।
ਦ੍ਰਸ਼਼੍ਟੁਮਤ੍ਯੁਗ੍ਰਕਰ੍ਮਾਣੰ ਵਿਸ਼਼ਹੇਤ ਨਰਰ੍ਸ਼਼ਭਮ੍ ॥ 6-19-12 (39333)
ਭੀਮਸੇਨੋ ਗਦਾਂ ਬਿਭ੍ਰਦ੍ਵਜ੍ਰਸਾਰਮਯੀਂ ਦ੍ਰੁʼਢਾਮ੍ ।
ਚਰਨ੍ਵੇਗੇਨ ਮਹਤਾ ਸਮੁਦ੍ਰਮਪਿ ਸ਼ੋਸ਼਼ਯੇਤ੍ ॥ 6-19-13 (39334)
ਭੀਮਸੇਨੰ ਤਦਾ ਰਾਜਨ੍ਦਰ੍ਸ਼ਯਸ੍ਵ ਮਹਾਬਲਮ੍ ।
ਕੇਕਯਾ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਕੇਤੁਸ਼੍ਚ ਚੇਕਿਤਾਨਸ਼੍ਚ ਵੀਰ੍ਯਵਾਨ੍ ॥ 6-19-14 (39335)
ਏਤੇ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੁ ਸਾਮਾਤ੍ਯਾਃ ਪ੍ਰਕਰ੍ਸ਼਼ਨ੍ਤੋ ਜਨਾਧਿਪ ।
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਸ੍ਯ ਦਾਯਾਦਾਨਿਤਿ ਬੀਭਤ੍ਸੁਰਬ੍ਰਵੀਤ੍ ॥ 6-19-15 (39336)
ਬ੍ਰੁਵਾਣੰ ਤੁ ਤਥਾ ਪਾਰ੍ਥੰ ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯਾਨਿ ਭਾਰਤ ।
ਅਪੂਜਯੰਸ੍ਤਦਾ ਵਾਗ੍ਭਿਰਨੁਕੂਲਾਭਿਰਾਹਵੇ ॥ 6-19-16 (39337)
ਏਵਮੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਮਹਾਬਾਹੁਸ੍ਤਥਾ ਚਕ੍ਰੇ ਧਨਞ੍ਜਯਃ।
ਵ੍ਯੂਹ੍ਯ ਤਾਨਿ ਬਲਾਨ੍ਯਾਸ਼ੁ ਪ੍ਰਯਯੌ ਫਲ੍ਗੁਨਸ੍ਤਥਾ ॥ 6-19-17 (39338)
ਸੰਪ੍ਰਯਾਤਾਨ੍ਕੁਰੂਨ੍ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਪਾਣ੍ਡੰਵਾਨਾਂ ਮਹਾਚਮੂਃ।
ਗਙ੍ਗੇਵ ਪੂਰ੍ਣਾ ਸ੍ਤਿਮਿਤਾ ਸ੍ਪਨ੍ਦਮਾਨਾ ਵ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤ ॥ 6-19-18 (39339)
ਭੀਮਸੇਨੋ(ਅ)ਗ੍ਰਣੀਸ੍ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸ਼੍ਚ ਵੀਰ੍ਯਵਾਨ੍ ।
ਨਕੁਲਃ ਸਹਦੇਵਸ਼੍ਚ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਕੇਤੁਸ਼੍ਚ ਪਾਰ੍ਥਿਵਃ ॥ 6-19-19 (39340)
ਵਿਰਾਟਸ਼੍ਚ ਤਤਃ ਪਸ਼੍ਚਾਦ੍ਰਾਜਾਥਾਕ੍ਸ਼਼ੌਹਿਣੀਵ੍ਰੁʼਤਃ ।
ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੁʼਭਿਃ ਸਹ ਪੁਤ੍ਰੈਸ਼੍ਚ ਸੋ(ਅ)ਭ੍ਯਰਕ੍ਸ਼਼ਤ ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠਤਃ ॥ 6-19-20 (39341)
ਚਕ੍ਰਰਕ੍ਸ਼਼ੌ ਤੁ ਭੀਮਸ੍ਯ ਮਾਦ੍ਰੀਪੁਤ੍ਰੌ ਮਹਾਦ੍ਯੁਤੀ।
ਦ੍ਰੌਪਦੇਯਾਃ ਸਸੌਭਦ੍ਰਾਃ ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠਗੋਪਾਸ੍ਤਰਸ੍ਵਿਨਃ ॥ 6-19-21 (39342)
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸ਼੍ਚ ਪਾਞ੍ਚਾਲ੍ਯਸ੍ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਗੋਪ੍ਤਾ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਸਹਿਤਃ ਪ੍ਰੁʼਤਨਾਸ਼ੂਰੈਃ ਰਥਮੁਖ੍ਯੈਃ ਪ੍ਰਭਦ੍ਰਕੈਃ ॥ 6-19-22 (39343)
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਤੁ ਤਤਃ ਪਸ਼੍ਚਾਦਰ੍ਜੁਨੇਨਾਭਿਰਕ੍ਸ਼਼ਿਤਃ।
ਯਤ੍ਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਿਨਾਸ਼ਾਯ ਪ੍ਰਯਯੌ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-19-23 (39344)
ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠਤੋ(ਅ)ਪ੍ਯਰ੍ਜੁਨਸ੍ਯਾਸੀਦ੍ਯੁਯੁਧਾਨੋ ਮਹਾਬਲਃ ।
ਚਕ੍ਰਰਕ੍ਸ਼਼ੌ ਤੁ ਪਾਞ੍ਚਾਲ੍ਯੌ ਯੁਧਾਮਨ੍ਯੂਤ੍ਤਮੋਜਸੌ ॥ 6-19-24 (39345)
ਰਾਜਾ ਤੁ ਮਧ੍ਯਮਾਨੀਕੇ ਕੁਨ੍ਤੀਪੁਤ੍ਰੋ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਃ ।
ਬ੍ਰੁʼਹਦ੍ਭੀਃ ਕੁਞ੍ਜਰੈਰ੍ਮਤ੍ਤੈਸ਼੍ਚਲਦ੍ਭਿਰਚਲੈਰਿਵ ॥ 6-19-25 (39346)
ਅਕ੍ਸ਼਼ੌਹਿਣ੍ਯਾਥ ਪਾਞ੍ਚਾਲ੍ਯੋ ਯਜ੍ਞਸੇਨੋ ਮਹਾਮਨਾਃ ।
ਵਿਰਾਟਮਨ੍ਵਯਾਤ੍ਪਸ਼੍ਚਾਤ੍ਪਾਣ੍ਡਵਾਰ੍ਥੰ ਪਰਾਕ੍ਰਮੀ ॥ 6-19-27aਤੇਸ਼਼ਾਮਾਦਿਤ੍ਯਚਨ੍ਦ੍ਰਾਭਾਃ ਕਨਕੋਤ੍ਤਮਭੂਸ਼਼ਣਾਃ ।
ਨਾਨਾਚਿਹ੍ਨਧਰਾ ਰਾਜਨ੍ਰਥੇਸ਼਼੍ਵਾਸਨ੍ਮਹਾਧ੍ਵਜਾਃ ॥ 6-19-26 (39347)
ਸਮੁਤ੍ਸਾਰ੍ਯ ਤਤਃ ਪਸ਼੍ਚਾਦ੍ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨੋ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੁʼਭਿਃ ਸਹਪੁਤ੍ਰੈਸ਼੍ਚ ਸੋ(ਅ)ਭ੍ਯਰਕ੍ਸ਼਼ਦ੍ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਮ੍ ॥ 6-19-28 (39348)
ਤ੍ਵਦੀਯਾਨਾਂ ਪਰੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਰਥੇਸ਼਼ੁ ਵਿਪੁਲਾਨ੍ਧ੍ਵਜਾਨ੍।
ਅਭਿਭੂਯਾਰ੍ਜੁਨਸ੍ਯੈਕੋ ਰਥੇ ਤਸ੍ਥੌ ਮਹਾਕਪਿਃ ॥ 6-19-29 (39349)
ਪਦਾਤਾਸ੍ਤ੍ਵਗ੍ਰਤੋ(ਅ)ਗਚ੍ਛੰਨਸਿਸ਼ਕ੍ਤ੍ਯ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿਪਾਣਯਃ।
ਅਨੇਕਸ਼ਤਸਾਹਸ੍ਰਾ ਭੀਮਸੇਨਸ੍ਯ ਰਕ੍ਸ਼਼ਿਣਃ ॥ 6-19-30 (39350)
ਵਾਰਣਾ ਦਸ਼ਸਾਹਸ੍ਰਾਃ ਪ੍ਰਭਿੰਨਕਰਟਾਮੁਖਾਃ ।
ਸ਼ੂਰਾ ਹੇਮਮਯੈਰ੍ਜਾਲੈਰ੍ਦੀਪ੍ਯਮਾਨਾ ਇਵਾਚਲਾਃ ॥ 6-19-31 (39351)
ਕ੍ਸ਼਼ਰਨ੍ਤ ਇਵ ਜੀਮੂਤਾ ਮਹਾਰ੍ਹਾਃ ਪਦ੍ਮਗਨ੍ਧਿਨਃ।
ਰਾਜਾਨਮਨ੍ਵਯੁਃ ਯਸ਼੍ਚਾਜ੍ਜੀਮੂਤਾ ਇਵ ਵਾਰ੍ਸ਼਼ਿਕਾਃ ॥ 6-19-32 (39352)
ਭੀਮਸੇਨੋ ਗਦਾਂ ਭੀਮਾਂ ਪ੍ਰਕਰ੍ਸ਼਼ਨ੍ਪਰਿਘੋਪਮਾਮ੍।
ਪ੍ਰਚਕਰ੍ਸ਼਼ ਮਹਾਸੈਨ੍ਯੰ ਦੁਰਾਧਰ੍ਸ਼਼ੋ ਮਹਾਮਨਾਃ ॥ 6-19-33 (39353)
ਤਮਰ੍ਕਮਿਵ ਦੁਸ਼਼੍ਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯੰ ਤਪਨ੍ਤਮਿਵ ਵਾਹਿਨੀਮ੍ ।
ਨ ਸ਼ੇਕੁਃ ਸਰ੍ਵਯੋਧਾਸ੍ਤੇ ਪ੍ਰਤਿਵੀਕ੍ਸ਼਼ਿਤੁਮਨ੍ਤਿਕੇ ॥ 6-19-34 (39354)
ਵਜ੍ਰੋ ਨਾਮੈਸ਼਼ ਸ ਵ੍ਯੂਹੋ ਨਿਰ੍ਭਯਃ ਸਰ੍ਵਤੋਮੁਖਃ।
ਚਾਪਵਿਦ੍ਯੁਦ੍ਧ੍ਵਜੋ ਘੋਰੋ ਗੁਪ੍ਤੋ ਗਾਣ੍ਡੀਵਧਨ੍ਵਨਾ ॥ 6-19-35 (39355)
ਯੰ ਪ੍ਰਤਿਵ੍ਯੂਹਯ੍ ਤਿਸ਼਼੍ਠਨ੍ਤਿ ਪਾਣ੍ਡਵਾਸ੍ਤਵ ਵਾਹਿਨੀਮ੍ ।
ਅਜੇਯੋ ਮਾਨੁਸ਼਼ੇ ਲੋਕੇ ਪਾਣ੍ਡਵੈਰਭਿਰਕ੍ਸ਼਼ਿਤਃ ॥ 6-19-36 (39356)
ਸੰਧ੍ਯਾਂ ਤਿਸ਼਼੍ਠਤ੍ਸੁ ਸੈਨ੍ਯੇਸ਼਼ੁ ਸੂਰ੍ਯਸ੍ਯੋਦਯਨੰ ਪ੍ਰਤਿ।
ਪ੍ਰਵਵੌ ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠਤੋ ਵਾਯੁਰ੍ਨਿਰਭ੍ਰੇ ਸ੍ਤਨਯਿਤ੍ਨੁਮਾਨ੍ ॥ 6-19-37 (39357)
ਵਿਸ਼਼੍ਵਗ੍ਵਾਤਾਸ਼੍ਚ ਵਿਵਵੁਰ੍ਨੀਚੈਃ ਸ਼ਰ੍ਕਰਕਰ੍ਸ਼਼ਿਣਃ ।
ਰਜਸ਼੍ਚੋਦ੍ਧੂਯਤ ਮਹਤ੍ਤਮ ਆਚ੍ਛਾਦਯਞ੍ਜਗਤ੍ ॥ 6-19-38 (39358)
ਪਪਾਤ ਮਹਤੀ ਚੋਲ੍ਕਾ ਪ੍ਰਾਙ੍ਭੁਖੀ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਉਦ੍ਯਨ੍ਤੰ ਸੂਰ੍ਯਮਾਹਤ੍ਯ ਵ੍ਯਸ਼ੀਰ੍ਯਤ ਮਹਾਸ੍ਵਨਾ ॥ 6-19-39 (39359)
ਅਥ ਸੰਨਹ੍ਯਮਾਨੇਸ਼਼ੁ ਸੈਨ੍ਯੇਸ਼਼ੁ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਨਿਸ਼਼੍ਪ੍ਰਭੋ(ਅ)ਭ੍ਯੁਦ੍ਯਯੌ ਸੂਰ੍ਯਃ ਸਘੋਸ਼਼ੰ ਭੂਸ਼੍ਚਚਾਲ ਚ ॥ 6-19-40 (39360)
ਵ੍ਯਸ਼ੀਰ੍ਯਤ ਸਨਾਦਾ ਚ ਭੂਸ੍ਤਦਾ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਨਿਰ੍ਘਾਤਾ ਬਹਵੋ ਰਾਜਨ੍ਦਿਕ੍ਸ਼਼ੁ ਸਰ੍ਵਾਸੁ ਚਾਭਵਨ੍ ।
ਪ੍ਰਾਦੁਰਾਸੀਦ੍ਰਜਸ੍ਤੀਵ੍ਰੰ ਨ ਪ੍ਰਾਜ੍ਞਾਯਤ ਕਿੰਚਨ ॥ 6-19-41 (39361)
ਧ੍ਵਜਾਨਾਂ ਧੂਯਮਾਨਾਨਾਂ ਸਹਸਾ ਮਾਤਰਿਸ਼੍ਵਨਾ ।
ਕਿਙ੍ਕਿਣੀਜਾਲਬਦ੍ਧਾਨਾਂ ਕਾਞ੍ਚਨਸ੍ਰਗ੍ਵਰਾਮ੍ਬਰੈਃ ॥ 6-19-42 (39362)
ਮਹਤਾਂ ਸਪਤਾਕਾਨਾਮਾਦਿਤ੍ਯਸਮਤੇਜਸਾਮ੍ ।
ਸਰ੍ਵੰ ਝਣਝਣੀਭੂਤਮਾਸੀਤ੍ਤਾਲਵਨੇਸ਼਼੍ਵਿਵ ॥ 6-19-43 (39363)
ਏਵੰ ਤੇ ਪੁਰੁਸ਼਼ਵ੍ਯਾਘ੍ਰਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਯੁਦ੍ਧਨਨ੍ਦਿਨਃ ।
ਵ੍ਯਵਸ੍ਥਿਤਾਃ ਪ੍ਰਤਿਵ੍ਯੂਹ੍ਯ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਵਾਹਿਨੀਮ੍ ॥ 6-19-44 (39364)
ਗ੍ਰਸਨ੍ਤ ਇਵ ਮਞ੍ਜਾਨੋ ਯੋਧਾਨਾਂ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾਗ੍ਰਤੋ ਭੀਮਸੇਨੰ ਗਦਾਪਾਣਿਮਵਸ੍ਥਿਤਮ੍ ॥ ॥ 6-19-45 (39365)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਪਰ੍ਵਣਿ ਏਕੋਨਵਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-19-4 ਸੰਹਤਾਨਿਤਿ। ਅਲ੍ਪੈਃ ਸੰਹਤ੍ਯੈਵ ਯੋਦ੍ਧਵ੍ਯਮ੍। ਬਹੁਭਿਸ੍ਤੁ ਵਿਸ਼ਕਲਿਤੈਰਪਿ ਯੋਦ੍ਧੁਂ ਸ਼ਕ੍ਯਮਿਤ੍ਯਰ੍ਥਃ ॥ 6-19-6 ਵ੍ਯੂਹ ਵ੍ਯੂਹੰ ਕੁਰੁ ॥ 6-19-18 ਸ੍ਪਨ੍ਦਮਾਨਾ ਕਿੰਚਿਞ੍ਚਲਨ੍ਤੀ ॥ 6-19-31 ਵਾਰਣਾ ਰਾਜਨਮਨ੍ਵਯੁਰਿਤਿ ਸੰਬਨ੍ਧਃ । ਅਚਲਾਃ ਨਿਸ਼਼੍ਕਮ੍ਭਾਃ ॥ 6-19-32 ਜੀਮੂਤਃ ਪਰ੍ਵਤਾਃ ॥ 6-19-39 ਆਹਤ੍ਯ ਆਸ੍ਫਾਲ੍ਯ ॥ 6-19-45 ਮਜ੍ਜਾਨ ਇਤਿ। ਨੋ(ਅ)ਸ੍ਮਾਕੰ ਯੋਧਾਮਞ੍ਨਾਃ ਧਾਤੁਵਿਸ਼ੇਸ਼਼ਾਨ੍ ਗ੍ਰਸਨ੍ਤ ਇਵੇਤਿ ਯੋਜ੍ਯਮ੍। ਭੀਮਸੇਨੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਵਸ੍ਥਿਤਾ ਇਤਿ ਸੰਬਨ੍ਧਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 020
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.20. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 020
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਕੁਰੁਸੇਨਾਗਮਨਪ੍ਰਕਾਰਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ।
ਸੂਰ੍ਯੋਦਯੇ ਸਞ੍ਜਯ ਕੇ ਨੁ ਪੂਰ੍ਵੰ
ਯੁਯੁਤ੍ਸਵੋ ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯਮਾਣਾ ਇਵਾਸਨ੍।
ਮਾਮਕਾ ਵਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਨੇਤ੍ਰਾਃ ਸਮੀਪੇ
ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਵਾ ਭੀਮਨੇਤ੍ਰਾਸ੍ਤਦਾਨੀਮ੍ ॥ 6-20-1 (39366)
ਕੇਸ਼਼ਾਂ ਜਘਨ੍ਯੌ ਸਮਸੂਰ੍ਯੌ ਸਵਾਯੂ
ਕੇਸ਼਼ਾਂ ਸੇਨਾਂ ਸ਼੍ਵਾਪਦਾਸ਼੍ਚਾਭਸ਼਼ਨ੍ਤ ।
ਕੇਸ਼਼ਾਂ ਯੂਨਾਂ ਮੁਖਵਰ੍ਣਾਃ ਪ੍ਰਸੰਨਾਃ
ਸਰ੍ਵੰ ਹ੍ਯੇਤਦ੍ਬ੍ਰੂਹਿ ਤਤ੍ਤ੍ਵੰ ਯਥਾਵਤ੍ ॥ 6-20-2 (39367)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-20-3x (3996)
ਉਭੇ ਸੇਨੇ ਤੁਲ੍ਯਮਿਵੋਪਯਾਤੇ
ਉਭੇ ਵ੍ਯੂਹੇ ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਰੂਪੇ ਨਰੇਨ੍ਦ੍ਰ।
ਉਭੇ ਚਿਤ੍ਰੇ ਵਨਰਾਜਿਪ੍ਰਕਾਸ਼ੇ
ਤਥੈਵੋਭੇ ਨਾਗਰਥਾਸ਼੍ਵਪੂਰ੍ਣੇ॥ 6-20-3 (39368)
ਉਭੇ ਸੇਨੇ ਬ੍ਰੁʼਹਤ੍ਯੌ ਭੀਮਰੂਪੇ
ਤਥੈਵੋਭੇ ਭਾਰਤ ਦੁਰ੍ਵਿਸ਼਼ਹ੍ਯੇ ।
ਤਥੈਵੋਭੇ ਸ੍ਵਰ੍ਗਜਯਾਯ ਸ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟੇ
ਤਥੈਵੋਭੇ ਸਤ੍ਪੁਰੁਸ਼਼ੋਪਜੁਸ਼਼੍ਟੇ ॥ 6-20-4 (39369)
ਪਸ਼੍ਚਾਨ੍ਮੁਖਾਃ ਕੁਰਵੋ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਃ
ਸ੍ਥਿਤਾਃ ਪਾਰ੍ਥਾਃ ਪ੍ਰਾਙ੍ਮੁਖਾ ਯੋਤ੍ਸ੍ਯਮਾਨਾਃ ।
ਦੈਤ੍ਯੇਨ੍ਦ੍ਰਸੇਨੇਵ ਚ ਕੌਰਵਾਣਾਂ
ਦੇਵੇਨ੍ਦ੍ਰਸੇਨੇਵ ਚ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਮ੍ ॥ 6-20-5 (39370)
ਸ਼ੀਤੋ ਵਾਯੁਃ ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠਤਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ
ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਞ੍ਸ਼੍ਵਾਪਦਾ ਵ੍ਯਾਹਰਨ੍ਤ ।
ਗਜੇਨ੍ਦ੍ਰਾਣਾਂ ਮਦਗਨ੍ਧਾਂਸ਼੍ਚ ਤੀਵ੍ਰਾ-
ੰਨ ਸੇਹਿਰੇ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਨਾਗਾਃ ॥ 6-20-6 (39371)
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਹਸ੍ਤਿਨੰ ਪਦ੍ਮਵਰ੍ਣੰ
ਸੁਵਰ੍ਣਕਕ੍ਸ਼਼ੰ ਜਾਲਵਨ੍ਤੰ ਪ੍ਰਭਿੰਨਮ੍ ।
ਸਮਾਸ੍ਥਿਤੋ ਮਧ੍ਯਗਤਃ ਕੁਰੂਣਾਂ
ਸੰਸ੍ਤੂਯਮਾਨੋ ਬਨ੍ਦਿਭਿਰ੍ਮਾਗਧੈਸ਼੍ਚ ॥ 6-20-7 (39372)
ਚਨ੍ਦ੍ਰਪ੍ਰਭੰ ਸ਼੍ਵੇਤਮਥਾਤਪਤ੍ਰੰ
ਸੌਵਰ੍ਣਸ੍ਰਗ੍ਭ੍ਰਾਜਤਿ ਚੋਤ੍ਤਮਾਙ੍ਗੇ ।
ਤੰ ਸਰ੍ਵਤਃ ਸ਼ਕੁਨਿਃ ਪਾਰ੍ਵਤੀਯੈਃ
ਸਾਰ੍ਧੰ ਗਾਨ੍ਧਾਰੈਰ੍ਯਾਤਿ ਗਾਨ੍ਧਾਰਰਾਜਃ ॥ 6-20-8 (39373)
ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ(ਅ)ਗ੍ਰਤਃ ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯਸ੍ਯ ਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧਃ
ਸ਼੍ਵੇਤਚ੍ਛਤ੍ਰਃ ਸ਼੍ਵੇਤਧਨੁਃ ਸਖਙ੍ਗਃ ।
ਸ਼੍ਵੇਤੋਸ਼਼੍ਣੀਸ਼਼ਃ ਪਾਣ੍ਡੁਰੇਣ ਧ੍ਵਜੇਨ
ਸ਼੍ਵੇਤੈਰਸ਼੍ਵੈਃ ਸ਼੍ਵੇਤਸ਼ੈਲਪ੍ਰਕਾਸ਼ੈਃ ॥ 6-20-9 (39374)
ਤਸ੍ਯ ਸੈਨ੍ਯੇ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਸ਼੍ਚ ਸਰ੍ਵੇ
ਬਾਹ੍ਲੀਕਾਨਾਮੇਕਦੇਸ਼ਃ ਸ਼ਲਸ਼੍ਚ।
ਯੇ ਚਾਮ੍ਬਸ਼਼੍ਠਾਃ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾ ਯੇ ਚ ਸਿਨ੍ਧੋ-
ਸ੍ਤਥਾ ਸੌਵੀਰਾਃ ਪਞ੍ਚਨਦਾਸ਼੍ਚ ਸ਼ੂਰਾਃ ॥ 6-20-10 (39375)
ਸ਼ੋਣੈਰ੍ਹਯੈ ਰੁਕ੍ਮਰਥੋ ਮਹਾਤ੍ਮਾ
ਦ੍ਰੋਣੋ ਧਨੁਸ਼਼੍ਪਾਣਿਰਦੀਨਸਤ੍ਵਃ ।
ਆਪ੍ਤੋ ਗੁਰੁਃ ਪ੍ਰਥਿਤਃ ਸਰ੍ਵਰਾਜ੍ਞਾਂ
ਪਸ਼੍ਚਾਚ੍ਚਮੂਮਿਨ੍ਦ੍ਰ ਇਵਾਭਿਯਾਤਿ ॥ 6-20-11 (39376)
ਵਾਰ੍ਧਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਃ ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯਸ੍ਯ ਮਧ੍ਯੇ
ਭੂਰਿਸ਼੍ਰਵਾਃ ਪੁਰੁਮਿਤ੍ਰੋ ਜਯਸ਼੍ਚ।
ਸਾਲ੍ਵਾ ਮਤ੍ਸ੍ਯਾਃ ਕੇਕਯਾਸ਼੍ਚੇਤਿ ਸਰ੍ਵੇ
ਗਜਾਨੀਕੈਰ੍ਭ੍ਰਾਤਰੋ ਯੋਤ੍ਸ੍ਯਮਾਨਾਃ ॥ 6-20-12 (39377)
ਸ਼ਾਰਦ੍ਵਤਸ਼੍ਚੋਤ੍ਤਰਧੂਰ੍ਮਹਾਤ੍ਮਾ
ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੋ ਗੌਤਮਸ਼੍ਚਿਤ੍ਰਯੋਧੀ।
ਸ਼ਕੈਃ ਕਿਰਾਤੈਰ੍ਯਵਨੈਃ ਪਹ੍ਲਵੈਸ਼੍ਚ
ਸਾਰ੍ਧੰ ਚਮੂਮੁਤ੍ਤਰਤੋ(ਅ)ਭਿਯਾਤਿ॥ 6-20-13 (39378)
ਮਹਾਰਥੈਰ੍ਵਸ਼਼੍ਣਿਭੋਜੈਃ ਸੁਗੁਪ੍ਤੰ
ਸੁਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਕੈਰ੍ਵਿਦਿਤੈਰਾਤ੍ਤਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰੈਃ ।
ਬ੍ਰੁʼਹਦ੍ਬਲੰ ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਾਭਿਗੁਪ੍ਤੰ
ਬਲੰ ਤ੍ਵਦੀਯੰ ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੇਨਾਭਿਯਾਤਿ ॥ 6-20-14 (39379)
ਸੰਸ਼ਪ੍ਤਕਾਨਾਮਯੁਤੰ ਰਥਾਨਾਂ
ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੁਰ੍ਜਯੋ ਵਾਰ੍ਜੁਨਸ੍ਯੇਤਿ ਸ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾਃ।
ਯੇਨਾਰ੍ਜੁਨਸ੍ਤੇਨ ਰਾਜਨ੍ਕ੍ਰੁʼਤਾਸ੍ਤ੍ਰਾਃ
ਪ੍ਰਯਾਤਾਰਸ੍ਤੇ ਤ੍ਰਿਗਰ੍ਤਾਸ਼੍ਚ ਸ਼ੂਰਾਃ ॥ 6-20-15 (39380)
ਸਾਗ੍ਰੰ ਸ਼ਤਸਹਸ੍ਰੰ ਤੁ ਨਾਗਾਨਾਂ ਤਵ ਭਾਰਤ ।
ਨਾਗੇਨਾਗੇ ਰਥਸ਼ਤੰ ਸ਼ਤਮਸ਼੍ਵਾ ਰਥੇਰਥੇ ॥ 6-20-16 (39381)
ਅਸ਼੍ਵੇ(ਅ)ਸ਼੍ਵੇ ਦਸ਼ ਧਾਨੁਸ਼਼੍ਕਾ ਧਾਨੁਸ਼਼੍ਕੇ ਸ਼ਤ ਚਰ੍ਮਿਣਃ।
ਏਵੰ ਵ੍ਯੂਢਾਨ੍ਯਨੀਕਾਨਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਤਵ ਭਾਰਤ ॥ 6-20-17 (39382)
ਸੰਵ੍ਯੂਹ੍ਯ ਮਾਨੁਸ਼਼ੰ ਵ੍ਯੂਹੰ ਦੈਵੰ ਗਾਨ੍ਧਰ੍ਵਮਾਸੁਰਮ੍।
ਦਿਵਸੇਦਿਵਸੇ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ(ਅ)ਗ੍ਰਣੀਃ ॥ 6-20-18 (39383)
ਮਹਾਰਥੌਘਵਿਪੁਲਃ ਸਮੁਦ੍ਰ ਇਵ ਘੋਸ਼਼ਵਾਨ੍।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਣਾਂ ਵ੍ਯੂਹਃ ਪ੍ਰਤ੍ਯਙ੍ਮੁਖੋ ਯੁਧਿ ॥ 6-20-19 (39384)
ਅਨਨ੍ਤਰੂਪਾ ਧ੍ਵਜਿਨੀ ਨਰੇਨ੍ਦ੍ਰ
ਭੀਮਾ ਤ੍ਵਦੀਯਾ ਨ ਤੁ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਮ੍।
ਤਾਂ ਚੈਵ ਮਨ੍ਯੇ ਬ੍ਰੁʼਹਤੀਂ ਦੁਸ਼਼੍ਪ੍ਰਘਰ੍ਸ਼਼ਾਂ
ਯਸ੍ਯਾ ਨੇਤਾ ਕੇਸ਼ਵਸ਼੍ਚਾਰ੍ਜੁਨਸ਼੍ਚ ॥ ॥ 6-20-20 (39385)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਪਰ੍ਵਣਿ ਵਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-20-1 ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਨੇਤ੍ਰਃ ਨੇਤਾ ਯੇਸ਼਼ਾਂ ਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਨੇਤ੍ਰਾਃ ॥ 6-20-15 ਯੇਨ ਯਤ੍ਰ। ਤੇਨ ਤਤ੍ਰ ॥ 6-20-20 ਅਨਨ੍ਤਰੂਪਾ ਵਹ੍ਵੀ ਤ੍ਵਦੀਯਾ ਨਤੁ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਸੇਨਾ ਵਹ੍ਵੀ। ਤਥਾਪਿ ਤਾਂ ਬ੍ਰੁʼਹਤੀਮੇਵ ਮਨ੍ਯੇ ਇਤਿ ਸੰਬਨ੍ਧਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 021
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.21. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 021
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਪਰਸੇਨਾਦਰ੍ਸ਼ਨਚਕਿਤੰ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੰ ਪ੍ਰਤ੍ਯਰ੍ਜੁਨੇਨ ਸਯੁਕ੍ਤਿਨਿਰੂਪਣੰ ਸਮਾਸ਼੍ਵਾਸਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-21-0 (39386)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-21-0x (3997)
ਬ੍ਰੁʼਹਤੀਂ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਸ੍ਯ ਸੇਨਾਂ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਸਮੁਦ੍ਯਤਾਮ੍।
ਵਿਸ਼਼ਾਦਮਗਮਦ੍ਰਾਜਾ ਕੁਨ੍ਤੀਪੁਤ੍ਰੋ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਃ ॥ 6-21-1 (39387)
ਵ੍ਯੂਹੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਚਾਭੇਦ੍ਯੰ ਕਲ੍ਪਿਤੰ ਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਪਾਣ੍ਡਵਃ।
ਅਭੇਦ੍ਯਮਿਵ ਸੰਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਵਿਵਰ੍ਣੋ(ਅ)ਰ੍ਜੁਨਮਬ੍ਰਵੀਤ੍ ॥ 6-21-2 (39388)
ਧਨਞ੍ਜਯ ਕਥੰ ਸ਼ਕ੍ਯਮਸ੍ਮਾਭਿਰ੍ਯੋਦ੍ਧੁਮਾਹਵੇ ।
ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰੈਰ੍ਮਹਾਬਾਹੋ ਯੇਸ਼਼ਾਂ ਯੋਦ੍ਧਾ ਪਿਤਾਮਹਃ ॥ 6-21-3 (39389)
ਅਕ੍ਸ਼਼ੋਭ੍ਯੋ(ਅ)ਯਮਭੇਦ੍ਯਸ਼੍ਚ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣਾਮਿਤ੍ਰਕਰ੍ਸ਼਼ਿਣਾ ।
ਕਲ੍ਪਿਤਃ ਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟੇਨ ਵਿਧਿਨਾ ਭੂਰਿਵਰ੍ਚਸਾ ॥ 6-21-4 (39390)
ਤੇ ਵਯੰ ਸੰਸ਼ਯ੍ਨੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤਾਃ ਸਸੈਨ੍ਯਾਃ ਸ਼ਤ੍ਰੁਕਰ੍ਸ਼਼ਣ ।
ਕਥਮਸ੍ਮਾਨ੍ਮਹਾਵ੍ਯੂਹਾਦੁਤ੍ਥਾਨੰ ਨੋ ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਤਿ ॥ 6-21-5 (39391)
ਅਥਾਰ੍ਜੁਨੋ(ਅ)ਬ੍ਰਵੀਤ੍ਪਾਰ੍ਥੰ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਮਮਿਤ੍ਰਹਾ ।
ਵਿਸ਼਼ਣ੍ਣਮਿਵ ਸੰਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਤਵ ਰਾਜੰਨਨੀਕਿਨੀਮ੍ ॥ 6-21-6 (39392)
ਪ੍ਰਜ੍ਞਯਾਭ੍ਯਧਿਕਾਞ੍ਸ਼ੂਰਾਨ੍ਗੁਣਯੁਕ੍ਤਾਨ੍ਬਹੂਨਪਿ ।
ਜਯਨ੍ਤ੍ਯਲ੍ਪਤਰਾ ਯੇਨ ਤੰਨਿਬੋਧ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ॥ 6-21-7 (39393)
ਤਤ੍ਰ ਤੇ ਕਾਰਣੰ ਰਾਜਨ੍ਪ੍ਰਵਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਮ੍ਯਨਸੂਯਵੇ ।
ਨਾਰਦਸ੍ਤਮ੍ਰੁʼਸ਼਼ਿਰ੍ਵੇਦ ਭੀਸ਼਼੍ਮਦ੍ਰੋਣੌ ਚ ਪਾਣ੍ਡਵ ॥ 6-21-8 (39394)
ਏਨਮੇਵਾਰ੍ਥਮਾਸ਼੍ਰਿਤ੍ਯ ਯੁਦ੍ਧੇ ਦੇਵਾਸੁਰੇ(ਅ)ਬ੍ਰਵੀਤ੍।
ਪਿਤਾਮਹਃ ਕਿਲ ਪੁਰਾ ਮਹੇਨ੍ਦ੍ਰਾਦੀਨ੍ਦਿਵੌਕਸਃ ॥ 6-21-9 (39395)
ਨ ਤਥਾ ਬਲਵੀਰ੍ਯਾਭ੍ਯਾਂ ਜਯਨ੍ਤਿ ਵਿਜਿਗੀਸ਼਼ਵਃ ।
ਯਥਾ ਸਤ੍ਯਾਨ੍ਰੁʼਸ਼ੰਸ੍ਯਾਭ੍ਯਾਂ ਧਰ੍ਮੇਣੈਵੋਦ੍ਯਮੇਨ ਚ ॥ 6-21-10 (39396)
ਤ੍ਵਕ੍ਤ੍ਵਾ(ਅ)ਧਰ੍ਮੰ ਤਥਾ ਸਰ੍ਵੇ ਧਰ੍ਮੰ ਚੋਤ੍ਤਮਮਾਸ੍ਥਿਤਾਃ ।
ਯੁਧ੍ਯਧ੍ਵਮਤਹੰਕਾਰਾ ਯਤੋ ਧਰ੍ਮਸ੍ਤਤੋ ਜਯਃ ॥ 6-21-11 (39397)
ਏਵੰ ਰਾਜਨ੍ਵਿਜਾਨੀਹਿ ਧ੍ਰੁਵੋ(ਅ)ਸ੍ਮਾਕੰ ਰਣੇ ਜਯਃ।
ਯਥਾ ਤੁ ਨਾਰਦਃ ਪ੍ਰਾਹ ਯਤਃ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਸ੍ਤਤੋ ਜਯਃ ॥ 6-21-12 (39398)
ਗੁਣਭੂਤੋ ਜਯਃ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣੇ ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠਤੋ(ਅ)ਭ੍ਯੇਤਿ ਮਾਧਵਮ੍ ।
ਤਦ੍ਯਥਾ ਵਿਜਯਸ਼੍ਚਾਸ੍ਯ ਸੰਨਤਿਸ਼੍ਚਾਪਰੋ ਗੁਣਃ ॥ 6-21-13 (39399)
ਅਨਨ੍ਤਤੇਜਾ ਗੋਵਿਨ੍ਦਃ ਸ਼ਤ੍ਰੁਪੂਗੇਸ਼਼ੁ ਨਿਰ੍ਵ੍ਯਥਃ।
ਪੁਰੁਸ਼਼ਃ ਸਨਾਤਨਮਯੋ ਯਤਃ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਸ੍ਤਤੋ ਜਯਃ ॥ 6-21-14 (39400)
ਪੁਰਾ ਹ੍ਯੇਸ਼਼ ਹਰਿਰ੍ਭੂਤ੍ਵਾ ਵਿਕੁਣ੍ਠੋ(ਅ)ਕੁਣ੍ਠਸਾਯਕਃ।
ਸੁਰਾਸੁਰਾਨਵਸ੍ਫੂਰ੍ਜੰਨਬ੍ਰਵੀਤ੍ਕੇ ਜਯਨ੍ਤ੍ਵਿਤਿ ॥ 6-21-15 (39401)
ਅਨੁ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣੰ ਜਯੇਮੇਤਿ ਯੈਰੁਕ੍ਤੰ ਤਤ੍ਰ ਤੈਰ੍ਜਿਤਮ੍ ।
ਤਤ੍ਪ੍ਰਸਾਦਾਦ੍ਧਿ ਤ੍ਰੈਲੋਕ੍ਯੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤੰ ਸ਼ਕ੍ਰਾਦਿਭਿਃ ਸੁਰੈਃ ॥ 6-21-16 (39402)
ਤਸ੍ਯ ਤੇ ਨ ਵ੍ਯਥਾਂ ਕਾਂਚਿਦਿਹ ਪਸ਼੍ਯਾਮਿ ਭਾਰਤ ।
ਯਸ੍ਯ ਤੇ ਯਜਮਾਸ਼ਾਸ੍ਤੇ ਵਿਸ਼੍ਵਭੁਕ੍ ਤ੍ਰਿਦਿਵੇਸ਼੍ਵਰਃ ॥ ॥ 6-21-17 (39403)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਪਰ੍ਵਣਿ ਏਕਵਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-21-13 ਗੁਣਭੂਤੋ ਦਾਸਭੂਤਃ ॥ 6-21-15 ਅਕੁਣ੍ਠਸਾਯਕਃ ਅਪ੍ਰਤਿਹਤਾਯੁਧਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 022
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.22. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 022
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਾਦੀਨਾਂ ਯੁਦ੍ਧਾਯ ਨਿਰ੍ਗਮਃ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ।
ਤਤੋ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੋ ਰਾਜਾ ਸ੍ਵਾਂ ਸੇਨਾਂ ਸਮਚੋਦਯਤ੍ ।
ਪ੍ਰਤਿਵ੍ਯੂਹੰਨਨੀਕਾਨਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-22-1 (39404)
ਯਥੋਦ੍ਦਿਸ਼਼੍ਟਾਨ੍ਯਨੀਕਾਨਿ ਪ੍ਰਤ੍ਯਵ੍ਯੂਹਨ੍ਤ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃਕ ।
ਸ੍ਵਰ੍ਗੰ ਪਰਮਮਿਚ੍ਛਨ੍ਤਃ ਸੁਯੁਦ੍ਧੇਨ ਕੁਰੂਦ੍ਵਹਾਃ ॥ 6-22-2 (39405)
ਮਧ੍ਯੇ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨੋ(ਅ)ਨੀਕੰ ਰਕ੍ਸ਼਼ਿਤੰ ਸਵ੍ਯਸਾਚਿਨਾ ।
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸ਼੍ਚਰੰਨਗ੍ਰੇ ਭੀਮਸੇਨੇਨ ਪਾਲਿਤਃ ॥ 6-22-3 (39406)
ਅਨੀਕੰ ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੰ ਰਾਜਨ੍ਯੁਯੁਧਾਨੇਨ ਪਾਲਿਤਮ੍ ।
ਸ਼੍ਰੀਮਤਾ ਸਾਤ੍ਵਤਾਗ੍ਰ੍ਯੇਣ ਸ਼ਕ੍ਰੇਣੇਵ ਧਨੁਸ਼਼੍ਮਤਾ ॥ 6-22-4 (39407)
ਮਹੇਨ੍ਦ੍ਰਯਾਨਪ੍ਰਤਿਮੰ ਰਥੰ ਤੁ
ਸੋਪਸ੍ਕਰੰ ਹਾਟਕਰਤ੍ਨਚਿਤ੍ਰਮ੍।
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਃ ਕਾਞ੍ਚਨਭਾਣ੍ਡਯੋਕ੍ਰੰ
ਸਮਾਸ੍ਥਿਤੋ ਨਾਗਬਲਸ੍ਯ ਮਧ੍ਯੇ ॥ 6-22-5 (39408)
ਸਮੁਚ੍ਛ੍ਰਿਤੰ ਦਨ੍ਤਸ਼ਲਾਕਮਸ੍ਯ
ਸੁਪਾਣ੍ਡੁਰੰ ਛਤ੍ਰਮਤੀਵ ਭਾਤਿ।
ਪ੍ਰਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੰ ਚੈਨਮੁਪਾਚਰਨ੍ਤ
ਮਹਰ੍ਸ਼਼ਯਃ ਸੰਸ੍ਤੁਤਿਭਿਰ੍ਮਹੇਨ੍ਦ੍ਰਮ੍ ॥ 6-22-6 (39409)
ਪੁਰੋਹਿਤਾਃ ਸ਼ਤ੍ਰੁਵਧੰ ਵਦਨ੍ਤੋ
ਬ੍ਰਹ੍ਮਰ੍ਸ਼਼ਿਸਿਦ੍ਧਾਃ ਸ਼੍ਰੁਤਵਨ੍ਤ ਏਨਮ੍ ।
ਜਪ੍ਯੈਸ਼੍ਚ ਮਨ੍ਤ੍ਰੈਸ਼੍ਚ ਮਹੌਸ਼਼ਧੀਭਿਃ
ਸਮਨ੍ਤਤਃ ਸ੍ਵਸ੍ਤ੍ਯਯਨੰ ਬ੍ਰੁਵਨ੍ਤਃ ॥ 6-22-7 (39410)
ਤਤਃ ਸ ਵਸ੍ਤ੍ਰਾਣਿ ਤਥੈਵ ਗਾਸ਼੍ਚ
ਫਲਾਨਿ ਪੁਸ਼਼੍ਪਾਣਿ ਤਥੈਵ ਨਿਸ਼਼੍ਕਾਨ੍ ।
ਕੁਰੂਤ੍ਤਮੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸਾਨ੍ਮਹਾਤ੍ਮਾ
ਕੁਰ੍ਵਨ੍ਯਯੌ ਸ਼ਕ੍ਰ ਇਵਾਮਰੇਸ਼ਃ ॥ 6-22-8 (39411)
ਸਹਸ੍ਰਸੂਰ੍ਯਃ ਸ਼ਤਕਿਙ੍ਕਿਣੀਕਃ
ਪਰਾਰ੍ਧ੍ਯਜਾਮ੍ਬੂਨਦਹੇਮਚਿਤ੍ਰਃ।
ਰਥੋ(ਅ)ਰ੍ਜੁਨਸ੍ਯਾਗ੍ਨਿਰਿਵਾਰ੍ਚਿਮਾਲੀ
ਵਿਭ੍ਰਾਜਤੇ ਸ਼੍ਵੇਤਹਯਃ ਸੁਚਕ੍ਰਃ ॥ 6-22-9 (39412)
ਤਮਾਸ੍ਥਿਤਃ ਕੇਸ਼ਵਸੰਗ੍ਰੁʼਹੀਤੰ
ਕਪਿਧ੍ਵਜੋ ਗਾਣ੍ਡਿਵਬਾਣਪਾਣਿਃ।
ਧਨੁਰ੍ਧਰੋ ਯਸ੍ਯ ਸਮਃ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵ੍ਯਾਂ
ਨ ਵਿਦ੍ਯਤੇ ਨੋ ਭਵਿਤਾ ਕਦਾਚਿਤ੍ ॥ 6-22-10 (39413)
ਉਦ੍ਧਰ੍ਤਯਿਸ਼਼੍ਯੰਸ੍ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਸੇਨਾ-
ਮਤੀਵ ਰੌਦ੍ਰੰ ਸ ਬਿਭਰ੍ਤਿ ਰੂਪਮ੍ ।
ਅਨਾਯੁਧੋ ਯਃ ਸੁਭੁਜੋ ਭੁਜਾਭ੍ਯਾਂ
ਨਰਾਸ਼੍ਵਨਾਗਾਨ੍ਯੁਧਿ ਭਸ੍ਮ ਕੁਰ੍ਯਾਤ੍॥ 6-22-11 (39414)
ਸ ਭੀਮਸੇਨਃ ਸਹਿਤੋ ਯਮਾਭ੍ਯਾਂ
ਵ੍ਰੁʼਕੋਦਰੋ ਵੀਰਰਥਸ੍ਯ ਗੋਪ੍ਤਾ ।
ਤੰ ਤਤ੍ਰ ਸਿੰਹਰ੍ਸ਼਼ਭਮਤ੍ਤਖੇਲੰ
ਲੋਕੇ ਮਹੇਨ੍ਦ੍ਰਪ੍ਰਤਿਮਾਨਕਲ੍ਪਮ੍ ॥ 6-22-12 (39415)
ਸਮੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਸੇਨਾਗ੍ਰਗਤੰ ਦੁਰਾਸਦੰ
ਸੰਵਿਵ੍ਯਥੁਃ ਪਙ੍ਕਗਤਾ ਯਥਾ ਦ੍ਵਿਪਾਃ ।
ਵ੍ਰੁʼਕੋਦਰੰ ਵਾਰਣਾਜਦਰ੍ਪੰ
ਯੋਧਾਸ੍ਤ੍ਵਦੀਯਾ ਭਯਵਿਗ੍ਨਸਤ੍ਤ੍ਵਾਃ ॥ 6-22-13 (39416)
ਅਨੀਕਮਧ੍ਯੇ ਤਿਸ਼਼੍ਠਨ੍ਤੰ ਰਾਜਪੁਤ੍ਰੰ ਦੁਰਾਸਦਮ੍ ।
ਅਬ੍ਰਵੀਦ੍ਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੰ ਗੁਡਾਕੇਸ਼ੰ ਜਨਾਰ੍ਦਨਃ ॥ 6-22-14 (39417)
ਵਾਸੁਦੇਵ ਉਵਾਚ। 6-22-15x (3998)
ਯ ਏਸ਼਼ ਰੋਸ਼਼ਾਤ੍ਪ੍ਰਤਪਨ੍ਬਲਸ੍ਥੋ
ਯੋ ਨਃ ਸੇਨਾਂ ਸਿੰਹ ਇਵੇਕ੍ਸ਼਼ਤੇ ਚ।
ਸ ਏਸ਼਼ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਕੁਰੁਵੰਸ਼ਕੇਤੁ-
ਰ੍ਯੇਨਾਹ੍ਰੁʼਤਾਸ੍ਤ੍ਰਿਸ਼ਤੰ ਵਾਜਿਮੇਧਾਃ ॥ 6-22-15 (39418)
ਏਤਾਨ੍ਯਨੀਕਾਨਿ ਮਹਾਨੁਭਾਵੰ
ਗੂਹਨ੍ਤਿ ਮੇਘਾ ਇਵ ਰਸ਼੍ਮਿਮਨ੍ਤਮ੍।
ਏਤਾਨਿ ਹਤ੍ਵਾ ਪੁਰੁਸ਼਼ਪ੍ਰਵੀਰ
ਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ਸ੍ਵ ਯੁਦ੍ਧੰ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭੇਣ ॥ ॥ 6-22-16 (39419)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਪਰ੍ਵਣਿ ਦ੍ਵਾਵਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-22-9 ਸਹਸ੍ਰੰ ਸੂਰ੍ਯਤੁਲ੍ਯਾਨ੍ਯਾਦਰ੍ਸ਼ਚਕ੍ਰਾਣਿ ਯਸ੍ਮਿਨ੍ਸ ਸਹਸ੍ਰਸੂਰ੍ਯਃ ॥ 6-22-16 ਗੂਹਨ੍ਤਿ ਪਰਿਵਾਰਯਨ੍ਤਿ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 023
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.23. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 023
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਅਰ੍ਜੁਨੇਨ ਦੁਰ੍ਗਾਸ੍ਤੋਤ੍ਰਪਠਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-23-0 (39420)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-23-0x (3999)
ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਬਲੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਯੁਦ੍ਧਾਯ ਸਮੁਪਸ੍ਥਿਤਮ੍।
ਅਰ੍ਜੁਨਸ੍ਯ ਹਿਤਾਰ੍ਥਾਯ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣੋ ਵਚਨਮਬ੍ਰਵੀਤ੍ ॥ 6-23-1 (39421)
ਸ਼੍ਰੀਭਗਵਾਨੁਵਾਚ। 6-23-2x (4000)
ਸ਼ੁਚਿਰ੍ਭੂਤ੍ਵਾ ਮਹਾਬਾਹੋ ਸੰਗ੍ਰਾਮਾਭਿਮੁਖੇ ਸ੍ਥਿਤਃ।
ਪਰਾਜਯਾਯ ਸ਼੍ਤ੍ਰੁਣਾਂ ਦੁਰ੍ਗਾਸ੍ਤੋਤ੍ਰਮੁਦੀਰਯ ॥ 6-23-2 (39422)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-23-3x (4001)
ਏਵਮੁਕ੍ਤੋ(ਅ)ਰ੍ਜੁਨਃ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਵਾਸੁਦੇਵੇਨ ਧੀਮਤਾ।
ਅਵਤੀਰ੍ਯ ਰਥਾਤ੍ਪਾਰ੍ਥਃ ਸ੍ਤੋਤ੍ਰਮਾਹ ਕ੍ਰੁʼਤਾਞ੍ਜਲਿਃ ॥ 6-23-3 (39423)
ਅਰ੍ਜੁਨ ਉਵਾਚ। 6-23-4x (4002)
ਨਮਸ੍ਤੇ ਸਿਦ੍ਧਸੇਨਾਨਿ ਆਰ੍ਯੇ ਮਨ੍ਦਰਵਾਸਿਨਿ ।
ਕੁਮਾਰਿ ਕਾਲਿ ਕਾਪਾਲਿ ਕਪਿਲੇ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਪਿਙ੍ਗਲੇ ॥ 6-23-4 (39424)
ਭਦ੍ਰਕਾਲਿ ਨਮਸ੍ਤੁਭ੍ਯੰ ਮਹਾਕਾਲਿ ਨਮੋ(ਅ)ਸ੍ਤੁ ਤੇ ।
ਚਣ੍ਡਿ ਚਣ੍ਡੇ ਨਮਸ੍ਤੁਭ੍ਯੰ ਤਾਰਿਣਿ ਵਰਵਰ੍ਣਿਨਿ ॥ 6-23-5 (39425)
ਕਾਤ੍ਯਾਯਨਿ ਮਹਾਭਾਗੇ ਕਰਾਲਿ ਵਿਜਯੇ ਜਯੇ।
ਸ਼ਿਖਿਪਿਚ੍ਛਧ੍ਵਜਧਰੇ ਨਾਨਾਭਰਣਭੂਸ਼਼ਿਤੇ॥ 6-23-6 (39426)
ਅਟ੍ਟਸ਼ੂਲਪ੍ਰਹਰਣੇ ਸ੍ਵਙ੍ਗਖੇਟਕਧਾਰਿਣਿ ।
ਗੋਪੇਨ੍ਦ੍ਰਸ੍ਯਾਨੁਜੇ ਜ੍ਯੇਸ਼਼੍ਠੇ ਨਨ੍ਦਗੋਪਕੁਲੋਦ੍ਭਵੇ ॥ 6-23-7 (39427)
ਮਹਿਸ਼਼ਾਸ੍ਰੁʼਕ੍ਪ੍ਰਿਯੇ ਨਿਤ੍ਯੰ ਕੌਸ਼ਿਕਿ ਪੀਤਵਾਸਿਨਿ ।
ਅਟ੍ਟਹਾਸੇ ਕੋਕਮੁਖੇ ਨਮਸ੍ਤੇ(ਅ)ਸ੍ਤੁ ਰਣਪ੍ਰਿਯੇ ॥ 6-23-8 (39428)
ਉਭੇ ਸ਼ਾਕਮ੍ਭਰਿ ਸ਼੍ਵੇਤੇ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣੇ ਕੈਟਭਨਾਸ਼ਿਨਿ ।
ਹਿਰਣ੍ਯਾਸ਼੍ਚਿ ਵਿਰੂਪਾਕ੍ਸ਼਼ਿ ਸੁਧੂਮ੍ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਿ ਨਮੋ(ਅ)ਸ੍ਤੁ ਤੇ ॥ 6-23-9 (39429)
ਵੇਦਸ਼੍ਰੁਤਿ ਮਹਾਪੁਣ੍ਯੇ ਬ੍ਰਹ੍ਮਣ੍ਯੇ ਜਾਤਵੇਦਸਿ ।
ਜਮ੍ਬੂਕਟਕਚੈਤ੍ਯੇਸ਼਼ੁ ਨਿਤ੍ਯੰ ਸੰਨਿਹਿਤਾਲਯੇ ॥ 6-23-10 (39430)
ਤ੍ਵੰ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਦ੍ਯਾ ਵਿਦ੍ਯਾਨਾਂ ਮਹਾਨਿਦ੍ਰਾ ਚ ਦੇਹਿਨਾਮ੍।
ਸ੍ਕਨ੍ਦਮਾਤਰ੍ਭਗਵਤਿ ਦੁਰ੍ਗੇ ਕਾਨ੍ਤਾਰਵਾਸਿਨਿ ॥ 6-23-11 (39431)
ਸ੍ਵਾਹਾਕਾਰਃ ਸ੍ਵਧਾ ਚੈਵ ਕਲਾ ਕਾਸ਼਼੍ਠਾ ਸਰਸ੍ਵਤੀ।
ਸਾਵਿਤ੍ਰੀ ਵੇਦਮਾਤਾ ਚ ਤਥਾ ਵੇਦਾਨ੍ਤ ਉਚ੍ਯਤੇ ॥ 6-23-12 (39432)
ਸ੍ਤੁਤਾਸਿ ਤ੍ਵੰ ਮਹਾਦੇਵਿ ਵਿਸ਼ੁਦ੍ਧੇਨਾਨ੍ਤਰਾਤ੍ਮਨਾ ।
ਜਯੋ ਭਵਤੁ ਮੇ ਨਿਤ੍ਯੰ ਤ੍ਵਤ੍ਪ੍ਰਸਾਦਾਦ੍ਰਣਾਜਿਰੇ ॥ 6-23-13 (39433)
ਕਾਨ੍ਤਾਰਭਯਦੁਰ੍ਗੇਸ਼਼ੁ ਭਕ੍ਤਾਨਾਂ ਚਾਲਯੇਸ਼਼ੁ ਚ ।
ਨਿਤ੍ਯੰ ਵਸਸਿ ਪਾਤਾਲੇ ਯੁਦ੍ਧੇ ਜਯਸਿ ਦਾਨਵਾਨ੍ ॥ 6-23-14 (39434)
ਤ੍ਵੰ ਜਮ੍ਭਨੀ ਮੋਹਿਨੀ ਚ ਮਾਯਾ ਹ੍ਰੀਃ ਸ਼੍ਰੀਸ੍ਤਥੈਵ ਚ ।
ਸੰਧ੍ਯਾ ਪ੍ਰਭਾਵਤੀ ਚੈਵ ਸਾਵਿਤ੍ਰੀ ਜਨਨੀ ਤਥਾ ॥ 6-23-15 (39435)
ਤੁਸ਼਼੍ਟਿਃ ਪੁਸ਼਼੍ਟਿਰ੍ਧ੍ਰੁʼਤਿਰ੍ਦੀਪ੍ਤਿਸ਼੍ਚਨ੍ਦ੍ਰਾਦਿਤ੍ਯਵਿਵਰ੍ਧਿਨੀ ।
ਭੂਤਿਰ੍ਭੂਤਿਮਤਾਂ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਵੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯਸੇ ਸਿਦ੍ਧਚਾਰਣੈਃ ॥ 6-23-16 (39436)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-23-17x (4003)
ਤਤਃ ਪਾਰ੍ਥਸ੍ਯ ਵਿਜ੍ਞਾਯ ਭਕ੍ਤਿੰ ਮਾਨਵਵਤ੍ਸਲਾ। 6-23-17bਅਨ੍ਤਰਿਕ੍ਸ਼਼ਗਤੋਵਾਚ ਗੋਵਿਨ੍ਦਸ੍ਯਾਗ੍ਰਤਃ ਸ੍ਥਿਤਾ ॥ 6-23-17 (39437)
ਦੇਵ੍ਯੁਵਾਚ। 6-23-18x (4004)
ਸ੍ਵਲ੍ਪੇਨੈਵ ਤੁ ਕਾਲੇਨ ਸ਼ਤ੍ਰੂਞ੍ਜੇਸ਼਼੍ਯਸਿ ਪਾਣ੍ਡਵ ।
ਨਰਸ੍ਤ੍ਵਮਸਿ ਦੁਰ੍ਧਰ੍ਸ਼਼ ਨਾਰਾਯਣਸਹਾਯਵਾਨ੍ ॥ 6-23-18 (39438)
ਅਜੇਯਸ੍ਤ੍ਵੰ ਰਣੇ(ਅ)ਰੀਣਾਮਪਿ ਵਜ੍ਰਭ੍ਰੁʼਤਃ ਸ੍ਵਯਮ੍ ।
ਇਤ੍ਯੇਵਮੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਵਰਦਾ ਕ੍ਸ਼਼ਣੇਨਾਨ੍ਤਰਧੀਯਤ ॥ 6-23-19 (39439)
ਲਬ੍ਧ੍ਵਾ ਵਰੰ ਤੁ ਕੌਨ੍ਤੇਯੋ ਮੇਨੇ ਵਿਜਯਮਾਤ੍ਮਨਃ ।
ਆਰੁਰੋਹ ਤਤਃ ਪਾਰ੍ਥੋ ਰਥੰ ਪਰਮਸੰਮਤਮ੍ ॥ 6-23-20 (39440)
ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਾਰ੍ਜੁਨਾਵੇਕਰਥੌ ਦਿਵ੍ਯੌ ਸ਼ਙ੍ਖੌਃ ਪ੍ਰਦਧ੍ਮਤੁਃ ।
ਯ ਇਦੰ ਪਠਤੇ ਸ੍ਤੋਤ੍ਰੰ ਕਲ੍ਯ ਉਤ੍ਥਾਯ ਮਾਨਵਃ ॥ 6-23-21 (39441)
ਯਕ੍ਸ਼਼ਰਕ੍ਸ਼਼ਃਪਿਸ਼ਾਚੇਭ੍ਯੋ ਨ ਭਯੰ ਵਿਦ੍ਯਤੇ ਸਦਾ।
ਨ ਚਾਪਿ ਰਿਪਵਸ੍ਤੇਭ੍ਯਃ ਸਰ੍ਪਾਦ੍ਯਾ ਯੇ ਚ ਦੰਸ਼਼੍ਟ੍ਰਿਣਃ ॥ 6-23-22 (39442)
ਨ ਭਯੰ ਵਿਦ੍ਯਤੇ ਤਸ੍ਯ ਸਦਾ ਰਾਜਕੁਲਾਦਪਿ ।
ਵਿਵਾਦੇਕ ਜਯਮਾਪ੍ਨੋਤਿ ਬਦ੍ਧੋ ਮੁਚ੍ਯਤਿ ਬਨ੍ਧਨਾਤ੍ ॥ 6-23-23 (39443)
ਦੁਰ੍ਗੰ ਤਰਤਿ ਚਾਵਸ਼੍ਯੰ ਤਥਾ ਚੋਰੈਰ੍ਵਿਮੁਚ੍ਯਤੇ।
ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਵਿਜਯੇੰਨਿਤ੍ਯੰ ਲਕ੍ਸ਼਼੍ਮੀਂ ਪ੍ਰਾਪ੍ਨੋਤਿ ਕੇਵਲਾਮ੍ ॥ 6-23-24 (39444)
ਆਰੋਗ੍ਯਬਲਸੰਪੰਨੋ ਜੀਵੇਦ੍ਵਰ੍ਸ਼਼ਸ਼ਤੰ ਤਥਾ ।
ਏਤਦ੍ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟੰ ਪ੍ਰਸਾਦਾਤ੍ਤੁ ਮਯਾ ਵ੍ਯਾਸਸ੍ਯ ਧੀਮਤਃ ॥ 6-23-25 (39445)
ਮੋਹਾਦੇਤੌ ਨ ਜਾਨਨ੍ਤਿ ਨਰਨਾਰਾਯਣਾਵ੍ਰੁʼਸ਼਼ੀ ।
ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਾ ਦੁਰਾਤ੍ਮਾਨਃ ਸਰ੍ਵੇ ਮਨ੍ਯੁਵਸ਼ਾਨੁਗਾਃ ॥ 6-23-26 (39446)
ਪ੍ਰਾਪ੍ਤਕਾਲਮਿਦੰ ਵਾਕ੍ਯੰ ਕਾਲਪਾਸ਼ੇਨ ਕੁਣ੍ਠਿਤਾਃ ।
ਦ੍ਵੈਪਾਯਨੋ ਨਾਰਦਸ਼੍ਚ ਕਣ੍ਵੋ ਰਾਮਸ੍ਤਥਾਨਘਃ ।
ਅਵਾਰਯੰਸ੍ਤਵ ਸੁਤੰ ਨ ਚਾਸੌ ਤਦ੍ਗ੍ਰੁʼਹੀਤਵਾਨ੍ ॥ 6-23-27 (39447)
ਯਤ੍ਰ ਧਰ੍ਮੋ ਦ੍ਯੁਤਿਃ ਕਾਨ੍ਤਿਰ੍ਯਤ੍ਰ ਹ੍ਰੀਃ ਸ਼੍ਰੀਸ੍ਤਥਾ ਮਤਿਃ।
ਯਤੋ ਧਰ੍ਮਸ੍ਤਤਃ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣੋ ਯਤਃ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਸ੍ਤਤੋ ਜਯਃ ॥ ॥ 6-23-28 (39448)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਪਰ੍ਵਣਿ ਤ੍ਰਯੋਵਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-23-1 ਹਿਤਾਰ੍ਥਾਯ ਹਿਤਸ਼੍ਚਾਸਾਵਰ੍ਥਸ਼੍ਚ ਹਿਤਾਰ੍ਥੋ ਜਯਸ੍ਤਦਰ੍ਥਮ੍ ॥ 6-23-3 ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਸਙ੍ਗ੍ਰਾਮੇ ॥ 6-23-4 ਇਦੰ ਸ੍ਤੋਤ੍ਰੰ ਝo ਪੁਸ੍ਤਕ ਏਵ ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤੇ ਨ ਦਾਕ੍ਸ਼਼ਿਣਾਤ੍ਯਕੋਸ਼ੇਸ਼਼ੁ ਕ੍ਵਾਪਿ। ਹੇ ਸਿਦ੍ਧਸੇਨਾਨਿ ਸਿਦ੍ਧਾਨਾਂ ਸੇਨਾਯਾ ਨੇਤ੍ਰਿ। ਮਨ੍ਦਰੇ ਮਨ੍ਦਰਵਨੇ ਵਸਤੀਤਿ ਤਥਾ। ਕੁਮਾਰਿ ਅਵਿਪ੍ਲੁਤਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰ੍ਯੇ ਜਾਦਿਹੀਨੇ ਇਤਿ ਵਾ। ਕਾਲਿ ਕਾਲਸ਼ਕ੍ਤੇ। ਕਾਪਾਲਿ ਕਪਾਲਸ੍ਯਾਯੰ ਪਤਿਃ ਕਾਪਾਲੋ ਰੁਦ੍ਰਸ੍ਤਤ੍ਪਤ੍ਨਿ। ਕਪਿਲਃ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਪਿਙ੍ਗਲਸ਼੍ਚ ਵਰ੍ਣਵਿਸ਼ੇਸ਼਼ੌ ਤਦ੍ਵਤਿ ॥ 6-23-5 ਭਦ੍ਰੰ ਕਲ੍ਯਾਣੰ ਕਾਲਯਤਿ ਭਕ੍ਤਾਨ੍ ਪ੍ਰਤਿ ਆਨਯਤਿ ਸਾ ਭਦ੍ਰਕਾਲੀ। ਮਹਤੀ ਚਾਸੀ ਕਾਲੀ ਚ ਕਾਲਯਿਤ੍ਰੀ ਸੰਹਤ੍ਰੀ ਕਾਲਰੂਪਾ ਮਹਾਕਾਲੀ। ਚਣ੍ਡਿ ਚਣ੍ਡਸ੍ਯ ਕਾਲਾਨ੍ਤਕਸ੍ਯ ਭਾਰ੍ਯੇ। ਚਣ੍ਡੇ ਪ੍ਰਗਲ੍ਭੇ। ਤਾਰਿਣਿ ਸੰਕਟੋਤ੍ਤਰਣਕਰ੍ਤ੍ਰਿ । ਵਰਵਰ੍ਣਿਨੀ ਸਰ੍ਵਸੌਭਾਗ੍ਯਲਕ੍ਸ਼਼ਣੋਪੇਤਾ ਸ੍ਤ੍ਰੀ ਤਦ੍ਰੂਪੇ ॥ 6-23-6 ਕਾਤ੍ਯਾਯਨਿ ਕਤਗੋਤ੍ਰੋਦ੍ਭਵੇ। ਮਹਾਭਾਗੇ ਅਤਿਪੂਜ੍ਯੇ। ਕਰਾਲਿ ਕ੍ਰੂਰੇ। ਵਿਜਯੇ ਵਿਸ਼ਿਸ਼਼੍ਟੋ ਜਯੋ ਯਯਾ ਸਾ। ਜਯਪ੍ਰਦੇ ਇਤ੍ਯਰ੍ਥਃ। ਜਯੇ ਜਯਸ੍ਵਰੂਪੇ ॥ 6-23-7 ਭਟ੍ਟੰ ਅਤ੍ਯੁਤ੍ਕਟੰ ਸ਼ੂਲੰ ਤਦੇਵ ਪ੍ਰਹਰਣਾਯੁਧੰ ਯਸ੍ਯਾਃ। ਖੇਟਕੰ ਚਰ੍ਮ ॥ 6-23-8 ਕੌਸ਼ਿਕਿ ਕੁਸ਼ਿਕਕੁਲੋਤ੍ਪੰਨੇ। ਅਟ੍ਟਹਾਸੇ ਪ੍ਰਸ਼ਸ੍ਤਸ੍ਮਿਤੇ। ਕੋਕੰ ਚਕ੍ਰਵਤ੍ ਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤੰ ਵਾ ਰਕ੍ਤਬੀਜਵਧੇ(ਅ)ਸੁਰਾਦਾਨਸ਼ੀਲੰ ਵਾ ਮੁਖੰ ਯਸ੍ਯਾਃ ਸਾ ਕੋਕਮੁਖਾ ॥ 6-23-9 ਹਿਰਣ੍ਯਾਕ੍ਸ਼਼ਿ ਪੀਤਨੇਤ੍ਰੇ। ਵਿਰੂਪਾਕ੍ਸ਼਼ਿ ਵਿਵਿਧਰੂਪਯੁਕ੍ਤਨੇਤ੍ਰੇ ॥ 6-23-10 ਬ੍ਰਹ੍ਮਣ੍ਯੇ ਯਜ੍ਞਕਰ੍ਮਵਿਪ੍ਰਾਦਿਸ਼਼ੁ ਸਾਧ੍ਵੀ ਬ੍ਰਹ੍ਮਣ੍ਯਾ। ਜਾਤਵੇਦਸਿ ਅਤੀਤਜ੍ਞੇ ਅਤੀਤੈਰ੍ਜ੍ਞਾਤੇ ਵਾ। ਜਮ੍ਬੂਕਟਕੇਸ਼਼ੁ ਜਮ੍ਬੂਦ੍ਵੀਪਰਾਜਧਾਨੀਸ਼਼ੁ ਚੈਤ੍ਯੇਸ਼਼ੁ ਦੇਵਤਾਲਯੇਸ਼਼ੁ ਨਿਤ੍ਯੰ ਸੰਨਿਹਿਤ ਆਲਯਃ ਸ੍ਥਾਨੰ ਯਸ੍ਯਾਃ ਸਾ ਤਥਾ ॥ 6-23-13 ਰਣਾਜਿਰੇ ਯੁਦ੍ਧਾਙ੍ਗਣੇ ॥ 6-23-15 ਜਮ੍ਭਨੀ ਤਨ੍ਦ੍ਰਾ । ਮੋਹਿਨੀ ਨਿਦ੍ਰਾ। ਸ਼੍ਰੀਰ੍ਲਕ੍ਸ਼਼੍ਮੀਃ ਵਿਦ੍ਯਾਤਪੋਧਨਾਦਿਸਮ੍ਰੁʼਦ੍ਧਿਰੂਪਾ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 024
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.24. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 024
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਸਞ੍ਜਯੇਨੋਭਯਸੇਨਯੋਰਭ੍ਯੁਦਯਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-24-0 (39449)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ। 6-24-0x (4005)
ਕੇਸ਼਼ਾਂ ਪ੍ਰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾਸ੍ਤਤ੍ਰਾਗ੍ਰੇ ਯੋਧਾ ਯੁਧ੍ਯਨ੍ਤਿ ਸਞ੍ਜਯ।
ਉਦਗ੍ਰਮਨਸਃ ਕੇ ਵਾ ਕੇ ਵਾ ਦੀਨਾ ਵਿਚੇਤਸਃ ॥ 6-24-1 (39450)
ਕੇ ਪੂਰ੍ਵੰ ਪ੍ਰਾਹਰੰਸ੍ਤਤ੍ਰ ਯੁਦ੍ਧੇ ਹ੍ਰੁʼਦਯਕਮ੍ਪਨੇ ।
ਮਾਮਕਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵੇਯਾ ਵਾ ਤਨ੍ਮਮਾਚਕ੍ਸ਼਼੍ਵ ਸਞ੍ਜਯ ॥ 6-24-2 (39451)
ਕਸ੍ਯ ਸੇਨਾਸਮੁਦਯੇ ਗਨ੍ਧੋ ਮਾਲ੍ਯਸਮੁਦ੍ਭਵਃ ।
ਵਾਯੁਃ ਪ੍ਰਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਸ਼੍ਚੈਵ ਯੋਧਾਨਾਮਭਿਗਰ੍ਜਤਾਮ੍ ॥ 6-24-3 (39452)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-24-4x (4006)
ਉਭਯੋਃ ਸੇਨਯੋਸ੍ਤਤ੍ਰ ਯੋਧਾ ਜਹ੍ਰੁʼਸ਼਼ਿਰੇ ਤਦਾ।
ਸ੍ਰਜਃ ਸਮਾਃ ਸੁਗਨ੍ਧਾਨਾਮੁਭਯਤ੍ਰ ਸਮੁਦ੍ਭਵਃ ॥ 6-24-4 (39453)
ਸੰਹਤਾਨਾਮਨੀਕਾਨਾਂ ਵ੍ਯੂਢਾਨਾਂ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਸੰਸਰ੍ਗਾਤ੍ਸਮੁਦੀਰ੍ਣਾਨਾਂ ਵਿਮਰ੍ਦਃ ਸੁਮਹਾਨਭੂਤ੍ ॥ 6-24-5 (39454)
ਵਾਦਿਤ੍ਰਸ਼ਬ੍ਦਸ੍ਤੁਮੁਲਃ ਸ਼ਙ੍ਖਭੇਰੀਵਿਮਿਸ਼੍ਰਿਤਃ।
ਸ਼ੂਰਾਣਾਂ ਰਣਸ਼ੂਰਾਣਾਂ ਗਰ੍ਜਤਾਮਿਤਰੇਤਰਮ੍ ॥ 6-24-6 (39455)
ਉਭਯੋਃ ਸੇਨਯੋ ਰਾਜਨ੍ਮਹਾਨ੍ਵ੍ਯਤਿਕਰੋ(ਅ)ਭਵਤ੍।
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਵੀਕ੍ਸ਼਼ਮਾਣਾਨਾਂ ਯੋਧਾਨਾਂ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ।
ਕੁਞ੍ਜਰਾਣਾਂ ਚ ਨਦਤਾਂ ਸੈਨ੍ਯਾਨਾਂ ਚ ਪ੍ਰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯਤਾਮ੍ ॥ ॥ 6-24-7 (39456)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਪਰ੍ਵਣਿ ਚਤੁਰ੍ਵਿਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 025
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.25. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 025
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਪਞ੍ਚਵਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਧ੍ਯਾਯਃ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-25-0 (39457)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ। 6-25-0x (4007)
ਧਰ੍ਮਕ੍ਸ਼਼ੇਤ੍ਰੇ ਕੁਰੁਕ੍ਸ਼਼ੇਤ੍ਰੇ ਸਮਵੇਤਾ ਯੁਯੁਤ੍ਸਵਃ।
ਮਾਮਕਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾਸ਼੍ਚੈਵ ਕਿਮਕੁਰ੍ਵਤ ਸਞ੍ਜਯ ॥ 6-25-1 (39458)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-25-2x (4008)
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਤੁ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨੀਕੰ ਵ੍ਯੂਢੰ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸ੍ਤਦਾ।
ਆਚਾਰ੍ਯਮੁਪਸੰਗਮ੍ਯ ਰਾਜਾ ਵਚਨਮਬ੍ਰਵੀਤ੍ ॥ 6-25-2 (39459)
ਪਸ਼੍ਯੈਤਾਂ ਪਾਣ੍ਡੁਪੁਤ੍ਰਾਣਾਮਾਚਾਰ੍ਯ ਮਹਤੀਂ ਚਮੂਮ੍ ।
ਵ੍ਯੂਢਾਂ ਦ੍ਰੁਪਦਪੁਤ੍ਰੇਣ ਤਵ ਸ਼ਿਸ਼਼੍ਯੇਣ ਧੀਮਤਾ ॥ 6-25-3 (39460)
ਅਤ੍ਰ ਸ਼ੂਰਾ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾ ਭੀਮਾਰ੍ਜੁਨਸਮਾ ਯੁਧਿ ।
ਯੁਯੁਧਾਨੋ ਵਿਰਾਟਸ਼੍ਚ ਦ੍ਰੁਪਦਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਥਃ ॥ 6-25-4 (39461)
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਕੇਤੁਸ਼੍ਚੇਕਿਤਾਨਃ ਕਾਸ਼ਿਰਾਜਸ਼੍ਚ ਵੀਰ੍ਯਵਾਨ੍ ।
ਪੁਰੁਜਿਤ੍ਕ੍ਰੁʼਨ੍ਤਿਭੋਜਸ਼੍ਚ ਸ਼ੈਬ੍ਯਸ਼੍ਚ ਨਰਪੁਙ੍ਗਵਃ ॥ 6-25-5 (39462)
ਯੁਧਾਮਨ੍ਯੁਸ਼੍ਚ ਵਿਕ੍ਰਾਨ੍ਤ ਉਤ੍ਤਮੌਜਾਸ਼੍ਚ ਨਰਪੁਙ੍ਗਵਃ ॥
ਸੌਭਦ੍ਰੋ ਦ੍ਰੌਪਦੇਯਾਸ਼੍ਚ ਸਰ੍ਵ ਏਵ ਮਹਾਰਥਾਃ ॥ 6-25-6 (39463)
ਅਸ੍ਮਾਕੰ ਤੁ ਵਿਸ਼ਿਸ਼਼੍ਟਾ ਯੇ ਤਾੰਨਿਬੋਧ ਦ੍ਵਿਜੋਤ੍ਤਮ।
ਨਾਯਕਾ ਮਮ ਸੈਨ੍ਯਸ੍ਯ ਸੰਜ੍ਞਾਰ੍ਥੰ ਤਾਨ੍ਬ੍ਰਵੀਮਿ ਤੇ ॥ 6-25-7 (39464)
ਭਵਾਨ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ਼੍ਚ ਕਰ੍ਣਸ਼੍ਚ ਕ੍ਰੁʼਪਸ਼੍ਚ ਸਮਿਤਿੰਜਯਃ ।
ਅਸ਼੍ਵਤ੍ਥਾਂਮਾ ਵਿਕਰ੍ਣਸ਼੍ਚ ਸੌਮਦਤ੍ਤਿਰ੍ਜਯਦ੍ਰਥਃ ॥ 6-25-8 (39465)
ਅਨ੍ਯੇ ਚ ਬਹਵਃ ਸ਼ੂਰਾ ਮਦਰ੍ਥੇ ਤ੍ਯਕ੍ਤਜੀਵਿਤਾਃ।
ਨਾਨਾਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਪ੍ਰਹਰਣਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਯੁਦ੍ਧਵਿਸ਼ਾਰਦਾਃ ॥ 6-25-9 (39466)
ਅਪਰ੍ਯਾਪ੍ਤੰ ਤਦਸ੍ਮਾਕੰ ਬਲੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਾਭਿਰਕ੍ਸ਼਼ਿਤਮ੍।
ਪਰ੍ਯਾਪ੍ਤੰ ਤ੍ਵਿਦਮੇਤੇਸ਼਼ਾਂ ਬਲੰ ਭੀਮਾਭਿਰਕ੍ਸ਼਼ਿਤਮ੍ ॥ 6-25-10 (39467)
ਅਯਨੇਸ਼਼ੁ ਚ ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ੁ ਯਥਾਭਾਗਮਵਸ੍ਥਿਤਾਃ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮਮੇਵਾਭਿਰਕ੍ਸ਼਼ਨ੍ਤੁ ਭਵਨ੍ਤਃ ਸਰ੍ਵ ਏਵ ਹਿ ॥ 6-25-11 (39468)
ਤਸ੍ਯ ਸੰਜਨਯਨ੍ਹਰ੍ਸ਼਼ੰ ਕੁਰੁਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧਃ ਪਿਤਾਮਹਃ ।
ਸਿੰਹਨਾਦੰ ਵਿਨਦ੍ਯੋਚ੍ਚੈਃ ਸ਼ਙ੍ਖੰ ਦਧ੍ਮੌ ਪ੍ਰਤਾਪਵਾਨ੍ ॥ 6-25-12 (39469)
ਤਤਃ ਸ਼ਙ੍ਖਾਸ਼੍ਚ ਭੇਰ੍ਯਸ਼੍ਚ ਪਣਵਾਨਕਗੋਮੁਖਾਃ ।
ਸਹਸੈਵਾਭ੍ਯਹਨ੍ਯਨ੍ਤ ਸ ਸ਼ਬ੍ਦਸ੍ਤੁਮੁਲੋ(ਅ)ਭਵਤ੍ ॥ 6-25-13 (39470)
ਤਤਃ ਸ਼੍ਵੇਤੈਰ੍ਹਯੈਰ੍ਯੁਕ੍ਤੇ ਮਹਤਿ ਸ੍ਯਨ੍ਦਤੇ ਸ੍ਥਿਤੌ ।
ਮਾਧਵਃ ਪਾਣ੍ਡਵਸ਼੍ਚੈਵ ਦਿਵ੍ਯੌ ਸ਼ਙ੍ਖੌ ਪ੍ਰਦਧ੍ਮਤੁਃ ॥ 6-25-14 (39471)
ਪਾਞ੍ਚਜਨ੍ਯੰ ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼ੀਕੇਸ਼ੋ ਦੇਵਦਤ੍ਤੰ ਧਨੰਜਯਃ ।
ਪੌਣ੍ਡ੍ਰੰ ਦਧ੍ਮੌ ਮਹਾਸ਼ਙ੍ਖੰ ਭੀਮਕਰ੍ਮਾ ਵ੍ਰੁʼਕੋਦਰਃ ॥ 6-25-15 (39472)
ਅਨਨ੍ਤਵਿਜਯੰ ਰਾਜਾ ਕੁਨ੍ਤੀਪੁਤ੍ਰੋ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਃ ।
ਨਕੁਲਃ ਸਹਦੇਵਸ਼੍ਚ ਸੁਘੋਸ਼਼ਮਣਿਪੁਸ਼਼੍ਪਕੌ ॥ 6-25-16 (39473)
ਕਾਸ਼੍ਯਸ਼੍ਚ ਪਰਮੇਸ਼਼੍ਵਾਸਃ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਚ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨੋ ਵਿਰਾਟਸ਼੍ਚ ਸਾਤ੍ਯਕਿਸ਼੍ਚਾਪਰਾਜਿਤਃ ॥ 6-25-17 (39474)
ਦ੍ਰੁਪਦੋ ਦ੍ਰੌਪਦੇਯਾਸ਼੍ਚ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵੀਪਤੇ ।
ਸੌਭਦ੍ਰਸ਼੍ਚ ਮਹਾਬਾਹੁਃ ਸ਼ਙ੍ਖਾਨ੍ਦਧ੍ਮੁਃ ਪ੍ਰੁʼਥਕ੍ਪ੍ਰੁʼਥਕ੍ ॥ 6-25-18 (39475)
ਸ ਘੋਸ਼਼ੋ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਣਾਂ ਹ੍ਰੁʼਦਯਾਨਿ ਵ੍ਯਦਾਰਯਤ੍।
ਨਭਸ਼੍ਚ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵੀਂ ਚੈਵ ਤੁਮੁਲੋ ਵ੍ਯਨੁਨਾਦਯਨ੍ ॥ 6-25-19 (39476)
ਅਥ ਵ੍ਯਵਸ੍ਥਿਤਾਨ੍ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਨ੍ਕਪਿਧ੍ਵਜਃ ।
ਪ੍ਰਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤੇ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਸੰਪਾਤੇ ਧਨੁਰੁਦ੍ਯਮ੍ਯ ਪਾਣ੍ਡਵਃ ॥ 6-25-20 (39477)
ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼ੀਕੇਸ਼ੰ ਤਦਾ ਵਾਕ੍ਯਮਿਦਮਾਹ ਮਹੀਪਤੇ । 6-25-21 (39478)
ਅਰ੍ਜੁਨ ਉਵਾਚ।
ਸੇਨਯੋਰੁਭਯੋਰ੍ਮਧ੍ਯੇ ਰਥੰ ਸ੍ਥਾਪਯ ਮੇ(ਅ)ਚ੍ਯੁਤ ॥ 6-25-21x (4009)
ਯਾਵਦੇਤਾੰਨਿਰੀਕ੍ਸ਼਼ੇ(ਅ)ਹੰ ਯੋਦ੍ਧੁਕਾਮਾਨਵਸ੍ਥਿਤਾਨ੍।
ਕੈਰ੍ਮਯਾ ਸਹ ਯੋਦ੍ਧਵ੍ਯਮਸ੍ਮਿਨ੍ਰਣਸਮੁਦ੍ਯਮੇ ॥ 6-25-22 (39479)
ਯੋਤ੍ਸ੍ਯਮਾਨਾਨਵੇਕ੍ਸ਼਼ੇ(ਅ)ਹੰ ਯ ਏਤੇ(ਅ)ਤ੍ਰ ਸਮਾਗਤਾਃ ।
ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਸ੍ਯ ਦੁਰ੍ਬੁਦ੍ਧੇਰ੍ਯੁਦ੍ਧੇ ਪ੍ਰਿਯਚਿਕੀਰ੍ਸ਼਼ਵਃ ॥ 6-25-23 (39480)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-25-24x (4010)
ਏਵਮੁਕ੍ਤੋ ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼ੀਕੇਸ਼ੋ ਗੁਡਾਕੇਸ਼ੇਨ ਭਾਰਤ।
ਸੇਨਯੋਰੁਭਯੋਰ੍ਮਧ੍ਯੇ ਸ੍ਥਾਪਯਿਤ੍ਵਾ ਰਥੋਤ੍ਤਮਮ੍ ॥ 6-25-24 (39481)
ਭੀਸ਼਼੍ਮਦ੍ਰੋਣਪ੍ਰਮੁਖਤਃ ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਮਹੀਕ੍ਸ਼਼ਿਤਾਮ੍ ।
ਉਵਾਚ ਪਾਰ੍ਥ ਪਸ਼੍ਯੈਤਾਨ੍ਸਮਵੇਤਾਨ੍ਕੁਰੂਨਿਤਿ ॥ 6-25-25 (39482)
ਤਤ੍ਰਾਪਸ਼੍ਯਤ੍ਸ੍ਥਿਤਾਨ੍ਪਾਰ੍ਥਃ ਪਿਤ੍ਰੂʼਨਥ ਪਿਤਾਮਹਾਨ੍।
ਆਚਾਰ੍ਯਾਨ੍ਮਾਤੁਲਾਨ੍ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੂʼਨ੍ਪੁਤ੍ਰਾਨ੍ਪੌਤ੍ਰਾਨ੍ਸਖੀਂਸ੍ਤਥਾ ॥ 6-25-26 (39483)
ਸ਼੍ਵਸ਼ੁਰਾਨ੍ਸੁਹ੍ਰੁʼਦਸ਼੍ਚੈਵ ਸੇਨਯੋਰੁਭਯੋਰਪਿ ।
ਤਾਨ੍ਸਮੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਸ ਕੌਨ੍ਤੇਯਃ ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਬਨ੍ਧੂਨਵਸ੍ਥਿਤਾਨ੍ ॥ 6-25-27 (39484)
ਕ੍ਰੁʼਪਯਾ ਪਰਯਾ(ਅ)ਵਿਸ਼਼੍ਟੋ ਵਿਸ਼਼ੀਦੰਨਿਦਮਬ੍ਰਵੀਤ੍ । 6-25-28 (39485)
ਅਰ੍ਜੁਨ ਉਵਾਚ।
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵੇਮੰ ਸ੍ਵਜਨੰ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣ ਯੁਯੁਤ੍ਸੁਂ ਸਮੁਪਸ੍ਥਿਤਮ੍ ॥ 6-25-28x (4011)
ਸੀਦਨ੍ਤਿ ਮਮ ਗਾਤ੍ਰਾਣਿ ਮੁਖੰ ਚ ਪਰਿਸ਼ੁਸ਼਼੍ਯਤਿ।
ਵੇਪਥੁਸ਼੍ਚ ਸ਼ਰੀਰੇ ਮੇ ਰੋਮਹਰ੍ਸ਼਼ਸ਼੍ਚ ਜਾਯਤੇ॥ 6-25-29 (39486)
ਗਾਣ੍ਡੀਵੰ ਸ੍ਰੰਸਤੇ ਹਸ੍ਤਾਤ੍ਤ੍ਵਕ੍ਵੈਵ ਪਰਿਦਹ੍ਯਤੇ।
ਨ ਚ ਸ਼ਕ੍ਨੋਮ੍ਯਵਸ੍ਥਾਤੁਂ ਭ੍ਰਮਤੀਵ ਚ ਮੇ ਮਨਃ ॥ 6-25-30 (39487)
ਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨਿ ਚ ਪਸ਼੍ਯਾਮਿ ਵਿਪਰੀਤਾਨਿ ਕੇਸ਼ਵ।
ਨ ਚ ਸ਼੍ਰੇਯੋ(ਅ)ਨੁਪਸ਼੍ਯਾਮਿ ਹਤ੍ਵਾ ਸ੍ਵਜਨਮਾਹਵੇ ॥ 6-25-31 (39488)
ਨ ਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ੇ ਵਿਜਯੰ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣ ਨ ਚ ਰਾਜ੍ਯੰ ਸੁਖਾਨਿ ਚ ।
ਕਿੰ ਨੋ ਰਾਜ੍ਯੇਨ ਗੋਵਿਨ੍ਦ ਕਿੰ ਭੋਗੈਰ੍ਜੀਵਿਤੇਨ ਵਾ ॥ 6-25-32 (39489)
ਯੇਸ਼਼ਾਮਰ੍ਥੇ ਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ਿਤੰ ਨੋ ਰਾਜ੍ਯੰ ਭੋਗਾਃ ਸੁਖਾਨਿ ਚ।
ਤ ਇਮੇ(ਅ)ਵਸ੍ਥਿਤਾ ਯੁਦ੍ਧੇ ਪ੍ਰਾਣਾਂਸ੍ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਧਨਾਨਿ ਚ ॥ 6-25-33 (39490)
ਆਚਾਰ੍ਯਾਃ ਪਿਤਰਃ ਪੁਤ੍ਰਾਸ੍ਤਥੈਵ ਚ ਪਿਤਾਮਹਾਃ ।
ਮਾਤੁਲਾਃ ਸ਼੍ਵਸ਼ੁਰਾਃ ਪੌਤ੍ਰਾਃ ਸ੍ਯਾਲਾਃ ਸੰਬਨ੍ਧਿਨਸ੍ਤਥਾ ॥ 6-25-34 (39491)
ਏਤਾੰਨ ਹਨ੍ਤੁਮਿਚ੍ਛਾਮਿ ਘ੍ਨਤੋ(ਅ)ਪਿ ਮਧੁਸੂਦਨ ।
ਅਪਿ ਤ੍ਰੈਲੋਕ੍ਯਰਾਜ੍ਯਸ੍ਯ ਹੇਤੋਃ ਕਿੰ ਨੁ ਮਹੀਕ੍ਰੁʼਤੇ ॥ 6-25-35 (39492)
ਨਿਹਤ੍ਯ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾੰਨਃ ਕਾ ਪ੍ਰੀਤਿਃ ਸ੍ਯਾਜ੍ਜਨਾਰ੍ਦਨ।
ਪਾਪਮੇਵਾਸ਼੍ਰਯੇਦਸ੍ਮਾਨ੍ਹਤ੍ਵੈਤਾਨਾਤਤਾਯਿਨਃ ॥ 6-25-36 (39493)
ਤਸ੍ਮਾੰਨਾਰ੍ਹਾ ਯਵੰ ਹਨ੍ਤੁਂ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਨ੍ਸ੍ਵਬਾਨ੍ਧਵਾਨ੍।
ਸ੍ਵਜਨੰ ਹਿ ਕਥੰ ਹਤ੍ਵਾ ਸੁਖਿਨਃ ਸ੍ਯਾਮ ਮਾਧਵ ॥ 6-25-37 (39494)
ਯਦ੍ਯਪ੍ਯੇਤੇ ਨ ਪਸ਼੍ਯਨ੍ਤਿ ਲੋਭੋਪਹਤਚੇਤਸਃ ।
ਕੁਲਕ੍ਸ਼਼ਯਕ੍ਰੁʼਤੰ ਦੋਸ਼਼ੰ ਪਿਤ੍ਰਦ੍ਰੋਹੇ ਚ ਪਾਤਕਮ੍ ॥ 6-25-38 (39495)
ਕਥੰ ਨ ਜ੍ਞੇਯਮਸ੍ਮਾਭਿਃ ਪਾਪਾਦਸ੍ਮਾੰਨਿਵਰ੍ਤਿਤੁਮ੍ ।
ਕੁਲਕ੍ਸ਼਼ਯਕ੍ਰੁʼਤੰ ਦੋਸ਼਼ੰ ਪ੍ਰਪਸ਼੍ਯਦ੍ਭਿਰ੍ਜਨਾਰ੍ਦਨ ॥ 6-25-39 (39496)
ਕੁਲਕ੍ਸ਼਼ਯੇ ਪ੍ਰਣਸ਼੍ਯਨ੍ਤਿ ਕੁਲਧਰ੍ਮਾਃ ਸਨਾਤਨਾਃ।
ਧਰ੍ਮੇ ਨਸ਼਼੍ਟੇ ਕੁਲੰ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਸ੍ਨਮਧਰ੍ਮੋ(ਅ)ਭਿਭਵਤ੍ਯੁਤ ॥ 6-25-40 (39497)
ਅਧਰ੍ਮਾਭਿਭਵਾਤ੍ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣ ਪ੍ਰਦੁਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤਿ ਕੁਲਸ੍ਤ੍ਰਿਯਃ ।
ਸ੍ਤ੍ਰੀਸ਼਼ੁ ਦੁਸ਼਼੍ਟਾਸੁ ਵਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣੇਯ ਜਾਯਤੇ ਵਰ੍ਣਸਙ੍ਕਰਃ ॥ 6-25-41 (39498)
ਸਙ੍ਕਰੋ ਨਰਕਾਯੈਵ ਕੁਲਘ੍ਨਾਨਾਂ ਕੁਲਸ੍ਯ ਚ।
ਪਤਨ੍ਤਿ ਪਿਤਰੋ ਹ੍ਯੇਸ਼਼ਾਂ ਕੁਪ੍ਤਪਿਣ੍ਡੋਦਕਕ੍ਰਿਯਾਃ ॥ 6-25-42 (39499)
ਦੋਸ਼਼ੈਰੇਤੈਃ ਕੁਲਘ੍ਨਾਨਾਂ ਵਰ੍ਣਸਙ੍ਕਰਕਾਰਕੈਃ ।
ਉਤ੍ਸਾਦ੍ਯਨ੍ਤੇ ਜਾਤਿਧਰ੍ਮਾਃ ਕੁਲਧਰ੍ਮਾਸ਼੍ਚ ਸ਼ਾਸ਼੍ਵਤਾਃ ॥ 6-25-43 (39500)
ਉਤ੍ਸੰਨਕੁਲਧਰ੍ਮਾਣਾਂ ਮਨੁਸ਼਼੍ਯਾਣਾਂ ਜਨਾਰ੍ਦਨ ।
ਨਰਕੇ ਨਿਯਤੰ ਵਾਸੋ ਭਵਤੀਤ੍ਯਨੁਸ਼ੁਸ਼੍ਰੁਮ ॥ 6-25-44 (39501)
ਅਹੋ ਬਤ ਮਹਤ੍ਪਾਪੰ ਕਰ੍ਤੁਂ ਵ੍ਯਵਸਿਤਾ ਵਯਮ੍।
ਯਦ੍ਰਾਜ੍ਯਸੁਖਲੋਭੇਨ ਹਨ੍ਤੁਂ ਸ੍ਵਜਨਮੁਦ੍ਯਤਾਃ ॥ 6-25-45 (39502)
ਯਦਿ ਮਾਮਪ੍ਰਤੀਕਾਰਮਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰੰ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਪਾਣਯਃ ।
ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾ ਰਣੇ ਹਨ੍ਯੁਸ੍ਤਨ੍ਮੇ ਕ੍ਸ਼਼ੇਮਤਰੰ ਭਵੇਤ੍ ॥ 6-25-46 (39503)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-25-47x (4012)
ਏਵਮੁਕ੍ਤ੍ਵਾਰ੍ਜੁਨਃ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਰਥੋਪਸ੍ਥ ਉਪਾਵਿਸ਼ਤ੍ ।
ਵਿਸ੍ਰੁʼਜ੍ਯ ਸਸ਼ਰੰ ਚਾਪੰ ਸ਼ੋਕਸੰਵਿਗ੍ਨਮਾਨਸਃ ॥ ॥ 6-25-47 (39504)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਪਰ੍ਵਣਿ ਪਞ੍ਚਵਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਦ੍ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਸੂਪਨਿਸ਼਼ਤ੍ਸੁ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਦ੍ਯਾਯਾਂ ਯੋਗਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰੇ ਸ਼੍ਰੀਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਾਰ੍ਜੁਨਸੰਵਾਦੇ ਅਰ੍ਜੁਨਵਿਸ਼਼ਾਦਯੋਗੋਨਾਮ ਪ੍ਰਥਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥ 1 ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-25-8 ਸੌਮਦਤ੍ਤਿਸ੍ਤਞ੍ਚੈਵਚੇਤਿ ਮਾਧ੍ਵਪਾਠਃ ॥ 6-25-18 ਸ਼ਙ੍ਖੰ ਦਧ੍ਮੁਃ ਪ੍ਰੁʼਥਕ੍ਪ੍ਰੁʼਥਕ੍ ਇਤਿ ਮਾਧ੍ਵਪਾਠਃ ॥ 6-25-30 ਗਾਣ੍ਡੀਵੰ ਸ੍ਰਵਤੇ ਹਸ੍ਤਾਤ੍ ਇਤਿ ਮਾਧ੍ਵਪਾਠਃ ॥ 6-25-34 ਸ਼੍ਯਾਲਾ ਇਤਿ ਮਾਧ੍ਵਪਾਠਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 026
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.26. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 026
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਸ਼਼ਡ੍ਵਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਧ੍ਯਾਯਃ ॥ 2 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-26-0 (39505)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-26-0x (4013)
ਤੰ ਤਥਾ ਕ੍ਰੁʼਪਯਾਵਿਸ਼਼੍ਟਮਸ਼੍ਰੁਪੂਰ੍ਣਾਕੁਲੇਕ੍ਸ਼਼ਣਮ੍ ।
ਵਿਸ਼਼ੀਦਨ੍ਤਮਿਦੰ ਵਾਕ੍ਯਮੁਵਾਚ ਮਧੁਸੂਦਨਃ ॥ 6-26-1 (39506)
ਸ਼੍ਰੀਭਗਵਾਨੁਵਾਚ। 6-26-2x (4014)
ਕੁਤਸ੍ਤ੍ਵਾ ਕਸ਼੍ਮਲਮਿਦੰ ਵਿਸ਼਼ਮੇ ਸਮੁਪਸ੍ਥਿਤਮ੍ ।
ਅਨਾਰ੍ਯਜੁਸ਼਼੍ਟਮਸ੍ਵਰ੍ਗ੍ਯਮਕੀਰ੍ਤਿਕਰਮਰ੍ਜੁਨ ॥ 6-26-2 (39507)
ਕ੍ਲੈਬ੍ਯੰ ਮਾ ਸ੍ਮ ਗਮਃ ਪਾਰ੍ਥ ਨੈਤਤ੍ਤ੍ਵਯ੍ਯੁਪਪਦ੍ਯਤੇ।
ਕ੍ਸ਼਼ੁਦ੍ਰੰ ਹ੍ਰੁʼਦਯਦੌਰ੍ਬਲ੍ਯੰ ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵੋਤ੍ਤਿਸ਼਼੍ਠ ਪਰੰਤਪ ॥ 6-26-3 (39508)
ਅਰ੍ਜੁਨ ਉਵਾਚ। 6-26-4x (4015)
ਕਥੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਹੰ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਦ੍ਰੋਣੰ ਚ ਮਧੁਸੂਦਨ ।
ਇਸ਼਼ੁਭਿਃ ਪ੍ਰਤਿਯੋਤ੍ਸ੍ਯਾਮਿ ਪੂਜਾਰ੍ਹਾਵਰਿਸੂਦਨ ॥ 6-26-4 (39509)
ਗੁਰੂਨਹਤ੍ਵਾ ਹਿ ਮਹਾਨੁਭਾਵਾਨ੍
ਸ਼੍ਰੇਯੋ ਭੋਕ੍ਤੁਂ ਭੇਕ੍ਸ਼਼ਮਪੀਹ ਲੋਕੇ।
ਹਤ੍ਵਾਰ੍ਥਕਾਮਾਂਸ੍ਤੁ ਗੁਰੂਨਿਹੈਵ
ਭੁਞ੍ਜੀਯ ਭੋਗਾਨ੍ਰੁਧਿਰਪ੍ਰਦਿਗ੍ਧਾਨ੍ ॥ 6-26-5 (39510)
ਨ ਚੈਤਦ੍ਵੀਦ੍ਮਃ ਕਤਰੰਨੋ ਗਰੀਯੋ
ਯਦ੍ਵਾ ਜਯਮ ਯਦਿ ਵਾ ਨੋ ਜਯੇਯੁਃ।
ਯਾਨੇਵ ਹਤ੍ਵਾ ਨ ਜਿਜੀਵਿਸ਼਼ਾਮ-
ਸ੍ਤੇ(ਅ)ਵਸ੍ਥਿਤਾਃ ਪ੍ਰਮੁਖੇ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਃ ॥ 6-26-6 (39511)
ਕਾਰ੍ਪਣ੍ਯਦੋਸ਼਼ੋਪਹਤਸ੍ਵਭਾਵਃ
ਪ੍ਰੁʼਚ੍ਛਾਮਿ ਤ੍ਵਾਂ ਧਰ੍ਮਸੰਮੂਢਚੇਤਾਃ।
ਯਚ੍ਛ੍ਰੇਯਃ ਸ੍ਯਾੰਨਿਸ਼੍ਚਿਤੰ ਬ੍ਰੂਹਿ ਤਨ੍ਮੇ
ਸ਼ਿਸ਼਼੍ਯਸ੍ਤੇ(ਅ)ਹੰ ਸ਼ਾਧਿ ਮਾਂ ਤ੍ਵਾਂ ਪ੍ਰਪੰਨਮ੍ ॥ 6-26-7 (39512)
ਨ ਹਿ ਪ੍ਰਪਸ਼੍ਯਾਮਿ ਮਮਾਪਨੁਦ੍ਯਾ-
ਦ੍ਯਚ੍ਛੋਕਮੁਚ੍ਛੋਸ਼਼ਣਮਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਣਾਮ੍।
ਅਵਾਪ੍ਯ ਭੂਮਾਵਸਪਤ੍ਨਮ੍ਰੁʼਦ੍ਧੰ
ਰਾਜ੍ਯੰ ਸੁਰਾਣਾਮਪਿ ਚਾਧਿਪਤ੍ਯਮ੍ ॥ 6-26-8 (39513)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-26-9x (4016)
ਏਵਮੁਕਤ੍ਵਾ ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼ੀਕੇਸ਼ੰ ਗੁਡਾਕੇਸ਼ੰ ਪਰੰਤਪ ।
ਨ ਯੋਤ੍ਸ੍ਯ ਇਤਿ ਗੋਵਿਨ੍ਦਮੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਤੂਸ਼਼੍ਣੀਂ ਬਭੂਵ ਹ ॥ 6-26-9 (39514)
ਤਮੁਵਾਚ ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼ੀਕੇਸ਼ਃ ਪ੍ਰਹਸੰਨਿਵ ਭਾਰਤ।
ਸੇਨਯੋਰੁਭਯੋਰ੍ਮਧ੍ਯੇ ਵਿਸ਼਼ੀਦਨ੍ਤਮਿਦੰ ਵਚਃ ॥ 6-26-10 (39515)
ਸ਼੍ਰੀਭਗਵਾਨੁਵਾਚ। 6-26-11x (4017)
ਅਸ਼ੋਚ੍ਯਾਨਨ੍ਵਸ਼ੋਚਸ੍ਤ੍ਵੰ ਪ੍ਰਜ੍ਞਾਵਾਦਾਂਸ਼੍ਚ ਭਾਸ਼਼ਸੇ।
ਗਤਾਸੂਨਗਤਾਸੂਂਸ਼੍ਚ ਨਾਨੁਸ਼ੋਚਨ੍ਤਿ ਪਾਣ੍ਡਿਤਾਃ ॥ 6-26-11 (39516)
ਨਤ੍ਵੇਵਾਹੰ ਜਾਤੁ ਨਾਸੰ ਨ ਤ੍ਵੰ ਨੇਮੇ ਜਨਾਧਿਪਾਃ।
ਨ ਚੈਵ ਨਭਵਿਸ਼਼੍ਯਾਮਃ ਸਰ੍ਵੇ ਵਯਮਤਃ ਪਰਮ੍ ॥ 6-26-12 (39517)
ਦੇਹਿਨੋ(ਅ)ਸ੍ਮਿਨ੍ਯਥਾ ਦੇਹੇ ਕੌਮਾਰੰ ਯੌਵਨੰ ਜਰਾ।
ਤਥਾ ਦੇਹਾਨ੍ਤਰਪ੍ਰਾਪ੍ਤਿਰ੍ਧੀਰਸ੍ਤਤ੍ਰ ਨ ਮੁਹ੍ਯਤਿ ॥ 6-26-13 (39518)
ਮਾਤ੍ਰਾਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ਾਸ੍ਤੁ ਕੌਨ੍ਤੇਯ ਸ਼ੀਤੋਸ਼਼੍ਣਸੁਖਦੁਃਖਦਾਃ ।
ਆਗਮਾਪਾਯਿਨੋ(ਅ)ਨਿਤ੍ਸ੍ਯਾਸ੍ਤਾਂਸ੍ਤਿਤਿਕ੍ਸ਼਼ਸ੍ਵ ਭਾਰਤ ॥ 6-26-14 (39519)
ਯੰ ਹਿ ਵ੍ਯਥਯਨ੍ਤ੍ਯੇਤੇ ਪੁਰੁਸ਼਼ੰ ਪੁਰੁਸ਼਼ਰ੍ਸ਼਼ਭ।
ਸਮਦੁਃਖਸੁਖੰ ਧੀਰੰ ਸੋ(ਅ)ਮ੍ਰੁʼਤਤ੍ਵਾਯ ਕਲ੍ਪਤੇ ॥ 6-26-15 (39520)
ਨਾਸਤੋ ਵਿਦ੍ਯਤੇ ਭਾਵੋ ਨਾਭਾਵੋ ਵਿਦ੍ਯਤੇ ਸਤਃ।
ਉਭਯੋਰਪਿ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟੋ(ਅ)ਨ੍ਤਸ੍ਤ੍ਵਨਯੋਸ੍ਤਤ੍ਤ੍ਵਦਰ੍ਸ਼ਿਭਿਃਕ ॥ 6-26-16 (39521)
ਅਵਿਨਾਸ਼ਿ ਤੁ ਤਦ੍ਵਿਦ੍ਧਿ ਯੇਨ ਸਰ੍ਵਮਿਦੰ ਤਤਮ੍।
ਵਿਨਾਸ਼ਮਵ੍ਯਯਸ੍ਯਾਸ੍ਯ ਨ ਕਸ਼੍ਚਿਤ੍ਕਰ੍ਤੁਮਰ੍ਹਤਿ ॥ 6-26-17 (39522)
ਅਨ੍ਤਵਨ੍ਤ ਇਮੇ ਦੇਹਾ ਨਿਤ੍ਯਸ੍ਯੋਕ੍ਤਾਃ ਸ਼ਰੀਰਿਣਃ ।
ਅਨਾਸ਼ਿਨੋ(ਅ)ਪ੍ਰਮੇਯਸ੍ਯ ਤਸ੍ਮਾਦ੍ਯੁਧ੍ਯਸ੍ਵ ਭਾਰਤ ॥ 6-26-18 (39523)
ਯ ਏਨੰ ਵੇਤ੍ਤਿ ਹਨ੍ਤਾਰੰ ਯਸ਼੍ਚੈਨੰ ਮਨ੍ਯਤੇ ਹਤਮ੍।
ਉਭੌ ਤੌ ਨ ਵਿਜਾਨੀਤੋ ਨਾਯੰ ਹਨ੍ਤਿ ਨ ਹਨ੍ਯਤੇ ॥ 6-26-19 (39524)
ਨ ਜਾਯਤੇ ਮ੍ਰਿਯਤੇ ਵਾ ਕਦਾਚਿ-
ੰਨਾਯੰ ਭੂਤ੍ਵਾ ਭਵਿਤਾ ਵਾ ਨ ਭੂਯਃ ।
ਅਜੋ ਨਿਤ੍ਯਃ ਸ਼ਾਸ਼੍ਵਤੋ(ਅ)ਯੰ ਪੁਰਾਣੋ
ਨ ਹਨ੍ਤਯੇ ਹਨ੍ਯਮਾਨੇ ਸ਼ਰੀਰੇ ॥ 6-26-20 (39525)
ਵੇਦਾਵਿਨਾਸ਼ਿਨੰ ਨਿਤ੍ਯੰ ਯ ਏਨਮਜਮਵ੍ਯਯਮ੍।
ਕਥੰ ਸ ਪੁਰੁਸ਼਼ਃ ਪਾਰ੍ਥ ਕੰ ਘਾਤਯਤਿ ਹਨ੍ਤਿ ਕਮ੍ ॥ 6-26-21 (39526)
ਵਾਸਾਂਸਿ ਜੀਰ੍ਣਾਨਿ ਯਥਾ ਵਿਹਾਯ
ਨਵਾਨਿ ਗ੍ਰੁʼਹ੍ਣਾਨਿ ਨਰੋ(ਅ)ਪਰਾਣਿ।
ਤਥਾ ਸ਼ਰੀਰਾਣਿ ਵਿਹਾਯ ਜੀਰ੍ਣਾ-
ਨ੍ਯਨ੍ਯਾਨਿ ਸੰਯਾਤਿ ਨਵਾਨਿ ਦੇਹੀ ॥ 6-26-22 (39527)
ਨੈਨੰ ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਾਣਿ ਨੈਨੰ ਦਹਤਿ ਪਾਵਕਃ।
ਨ ਚੈਨੰ ਕ੍ਲੇਦਯਨ੍ਤ੍ਯਾਪੋ ਨ ਸ਼ੋਸ਼਼ਯਤਿ ਮਾਰੁਤਃ ॥ 6-26-23 (39528)
ਅਚ੍ਛੇਦ੍ਯੋ(ਅ)ਯਮਦਾਹ੍ਯੋ(ਅ)ਯਮਕ੍ਲੇਦ੍ਯੋ(ਅ)ਸ਼ੋਸ਼਼੍ਯ ਏਵ ਚ।
ਨਿਤ੍ਯਃ ਸਰ੍ਵਗਤਃ ਸ੍ਥਾਣੁਰਚਲੋ(ਅ)ਯੰ ਸਨਾਤਨਃ ॥ 6-26-24 (39529)
ਅਵ੍ਯਕ੍ਤੋ(ਅ)ਯਮਚਿਨ੍ਤ੍ਯੋ(ਅ)ਯਮਵਿਕਾਰ੍ਯੋ(ਅ)ਯਮੁਚ੍ਯਤੇ।
ਤਸ੍ਮਾਦੇਵੰ ਵਿਦਿਤ੍ਵੈਨੰ ਨਾਨੁਸ਼ੋਚਿਤੁਮਰ੍ਹਸਿ ॥ 6-26-25 (39530)
ਅਥ ਚੈਨੰ ਨਿਤ੍ਯਜਾਤੰ ਨਿਤ੍ਯੰ ਵਾ ਮਨ੍ਯਸੇ ਮ੍ਰੁʼਤਮ੍।
ਤਥਾਪਿ ਕਤ੍ਵੰ ਮਹਾਬਾਹੋ ਨੈਨੰ ਸ਼ੋਚਿਤੁਮਰ੍ਹਸਿ ॥ 6-26-26 (39531)
ਜਾਤਸ੍ਯ ਹਿ ਧ੍ਰੁਵੋ ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੁਰ੍ਧ੍ਰੁਵੰ ਜਨ੍ਮ ਮ੍ਰੁʼਤਸ੍ਯ ਚ।
ਤਸ੍ਮਾਦਪਰਿਹਾਰ੍ਯੇ(ਅ)ਰ੍ਥੇ ਨ ਤ੍ਵੰ ਸ਼ੋਚਿਤੁਮਰ੍ਹਸਿ ॥ 6-26-27 (39532)
ਅਵ੍ਯਕ੍ਤਾਦੀਨਿ ਭੂਤਾਨਿ ਵ੍ਯਕ੍ਤਮਧ੍ਯਾਨਿ ਭਾਰਤ।
ਅਵ੍ਯਕ੍ਤਨਿਧਨਾਨ੍ਯੇਨ ਤਤ੍ਰ ਕਾ ਪਰਿਦੇਵਨਾ ॥ 6-26-28 (39533)
ਆਸ਼੍ਚਰ੍ਯਵਤ੍ਪਸ਼੍ਯਤਿ ਕਸ਼੍ਚਿਦੇਨ-
ਮਾਸ਼੍ਚਰ੍ਯਵਦ੍ਵਦਤਿ ਤਥੈਵ ਚਾਨ੍ਯਃ।
ਆਸ਼੍ਚਰ੍ਯਵਚ੍ਚੈਨਮਨ੍ਯਃ ਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਣੋਤਿ
ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ(ਅ)ਪ੍ਯੇਨੰ ਵੇਦ ਨ ਚੈਵ ਕਸ਼੍ਚਿਤ੍ ॥ 6-26-29 (39534)
ਦੇਹੀ ਨਿਤ੍ਯਮਵਧ੍ਯੋ(ਅ)ਯੰ ਦੇਹੇ ਸਰ੍ਵਸ੍ਯ ਭਾਰਤ।
ਤਸ੍ਮਾਤ੍ਸਰ੍ਵਾਣਿ ਭੂਤਾਨਿ ਨ ਤ੍ਵੰ ਸ਼ੋਚਿਤੁਮਰ੍ਹਸਿ ॥ 6-26-30 (39535)
ਸ੍ਵਧਰ੍ਮਮਪਿ ਚਾਵੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਨ ਵਿਕਮ੍ਪਿਤੁਮਰ੍ਹਸਿ ।
ਧਰ੍ਮ੍ਯਾਦ੍ਧਿ ਯੁਦ੍ਧਾਚ੍ਛ੍ਰੇਯੋ(ਅ)ਨ੍ਯਤ੍ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਸ੍ਯ ਨ ਵਿਦ੍ਯਤੇ ॥ 6-26-31 (39536)
ਯਦ੍ਰੁʼਚ੍ਛਯਾ ਚੋਪਪੰਨੰ ਸ੍ਵਰ੍ਗਦ੍ਵਾਰਮਪਾਵ੍ਰੁʼਤਮ੍ ।
ਸੁਖਿਨਃ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾਃ ਪਾਰ੍ਥ ਲਨ੍ਤੇ ਯੁਦ੍ਧਮੀਦ੍ਰੁʼਸ਼ਮ੍ ॥ 6-26-32 (39537)
ਅਥ ਚੇਤ੍ਤ੍ਵਮਿਮੰ ਧਰ੍ਮ੍ਯੰ ਸੰਗ੍ਰਾਮੰ ਨ ਕਰਿਸ਼਼੍ਯਸਿ।
ਤਤਃ ਸ੍ਵਧਰ੍ਮੰ ਕੀਰ੍ਤਿੰ ਚ ਹਿਤ੍ਵਾ ਪਾਪਮਵਾਪ੍ਸ੍ਯਸਿ ॥ 6-26-33 (39538)
ਅਕੀਰ੍ਤਿੰ ਚਾਪਿ ਭੂਤਾਨਿ ਕਥਯਿਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤਿ ਤੇ(ਅ)ਵ੍ਯਯਾਮ੍ ।
ਸੰਭਾਵਿਤਸ੍ਯ ਚਾਕੀਰ੍ਤਿਰ੍ਮਰਣਾਦਤਿਰਿਚ੍ਯਤੇ ॥ 6-26-34 (39539)
ਭਯਾਦ੍ਰਣਾਦੁਪਰਤੰ ਮੰਸ੍ਯਨ੍ਤੇ ਤ੍ਵਾਂ ਮਹਾਰਥਾਃ ।
ਯੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਤ੍ਵੰ ਬਹੁਮਤੋ ਭੂਤ੍ਵਾ ਯਾਸ੍ਯਸਿ ਲਾਘਵਮ੍ ॥ 6-26-35 (39540)
ਅਵਾਚ੍ਯਵਾਦਾਂਸ਼੍ਚਕ ਬਹੂਨ੍ਵਦਿਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤਿ ਤਵਾਹਿਤਾਃ ।
ਨਿਨ੍ਦਨ੍ਤਸ੍ਤਵ ਸਾਮਰ੍ਥ੍ਯੰ ਤਤੋ ਦੁਃਖਤਰੰ ਨੁ ਕਿਮ੍ ॥ 6-26-36 (39541)
ਹਤੋ ਵਾ ਪ੍ਰਾਪ੍ਸ੍ਯਸਿ ਸ੍ਵਰ੍ਗੰ ਜਿਤ੍ਵਾ ਵਾ ਭੋਕ੍ਸ਼਼੍ਯਸੇ ਮਹੀਮ੍ ।
ਤਸ੍ਮਾਦੁਤ੍ਤਿਸ਼਼੍ਠ ਕੌਨ੍ਤੇਯ ਯੁਦ੍ਧਾਯ ਕ੍ਰੁʼਤਨਿਸ਼੍ਚਯਃ ॥ 6-26-37 (39542)
ਸੁਖਦੁਃਖੇ ਸਮੇ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਲਾਭਾਲਾਭੌ ਜਯਾਜਯੌ ।
ਤਤੋ ਯੁਦ੍ਧਾਯ ਯੁਜ੍ਯਸ੍ਵ ਨੈਵੰ ਪਾਪਮਵਾਪ੍ਸ੍ਯਸਿ ॥ 6-26-38 (39543)
ਏਸ਼਼ਾ ਤੇ(ਅ)ਭਿਹਿਤਾ ਸਾਙ੍ਖ੍ਯੇ ਬੁਦ੍ਧਿਰ੍ਯੋਗੇ ਤ੍ਵਿਮਾਂ ਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਣੁ।
ਬੁਦ੍ਧ੍ਯਾ ਯੁਕ੍ਤੋ ਯਯਾ ਪਾਰ੍ਥ ਕਰ੍ਮਬਨ੍ਧੰ ਪ੍ਰਹਾਸ੍ਯਸਿ ॥ 6-26-39 (39544)
ਨੇਹਾਭਿਕ੍ਰਮਨਾਸ਼ੋ(ਅ)ਸ੍ਤਿ ਪ੍ਰਤ੍ਯਵਾਯੋ ਨ ਵਿਦ੍ਯਤੇ।
ਸ੍ਵਲ੍ਪਮਪ੍ਯਸ੍ਯ ਧਰ੍ਮਸ੍ਯ ਤ੍ਰਾਯਤੇ ਮਹਤੋ ਭਯਾਤ੍ ॥ 6-26-40 (39545)
ਵ੍ਯਵਸਾਯਾਤ੍ਮਿਕਾ ਬੁਦ੍ਧਿਰੇਕੇਹ ਕੁਰੁਨਨ੍ਦਨ ।
ਬਹੁਸ਼ਾਖਾ ਹ੍ਯਨਨ੍ਤਾਸ਼੍ਚ ਬੁਦ੍ਧਯੋ(ਅ)ਵ੍ਯਵਸਾਯਿਨਾਮ੍ ॥ 6-26-41 (39546)
ਯਾਮਿਮਾਂ ਪੁਸ਼਼੍ਪਿਤਾਂ ਵਾਚੰ ਪ੍ਰਵਦਨ੍ਤ੍ਯਵਿਪਸ਼੍ਚਿਤਃ ।
ਵੇਦਵਾਦਰਤਾਃ ਪਾਰ੍ਥ ਨਾਨ੍ਯਦਸ੍ਤੀਤਿ ਵਾਦਿਨਃ ॥ 6-26-42 (39547)
ਕਾਮਾਤ੍ਮਾਨਃ ਸ੍ਵਰ੍ਗਪਰਾ ਜਨ੍ਮਕਰ੍ਮਫਲਪ੍ਰਦਾਮ੍ ।
ਕ੍ਰਿਯਾਵਿਸ਼ੇਸ਼਼ਬਹੁਲਾਂ ਭੋਗੈਸ਼੍ਵਰ੍ਯਗਤਿੰ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-26-43 (39548)
ਭੋਗੈਸ਼੍ਵਰ੍ਯਪ੍ਰਸਕ੍ਤਾਨਾਂ ਤਯਾ(ਅ)ਪਹ੍ਰੁʼਤਚੇਤਸਾਮ੍ ।
ਵ੍ਯਵਸਾਯਾਤ੍ਮਿਕਾ ਬੁਦ੍ਧਿਃ ਸਮਾਧੌ ਨ ਵਿਧੀਯਤੇ ॥ 6-26-44 (39549)
ਤ੍ਰੈਗੁਣ੍ਯਵਿਸ਼਼ਯਾ ਵੇਦਾ ਨਿਸ੍ਤ੍ਰੈਗੁਣ੍ਯੋ ਭਵਾਰ੍ਜੁਨ ।
ਨਿਰ੍ਦ੍ਵਨ੍ਦ੍ਵੋ ਨਿਤ੍ਯਸਤ੍ਵਸ੍ਥੋ ਨਿਰ੍ਯੋਗਕ੍ਸ਼਼ੇਮ ਆਤ੍ਮਵਾਨ੍ ॥ 6-26-45 (39550)
ਯਾਵਾਨਰ੍ਥ ਉਦਪਾਨੇ ਸਰ੍ਵਤਃ ਸੰਪ੍ਲੁਤੋਦਕੇ।
ਤਾਵਾਨ੍ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ੁ ਵੇਦੇਸ਼਼ੁ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਯ ਵਿਜਾਨਤਃ ॥ 6-26-46 (39551)
ਕਰ੍ਮਣ੍ਯੇਵਾਧਿਕਾਰਸ੍ਤੇ ਮਾ ਫਲੇਸ਼਼ੁ ਕਦਾ ਚ ਨ ।
ਮਾ ਕਰ੍ਮਫਲਹੇਤੁਰ੍ਭੂਰ੍ਮਾ ਤੇ ਸਙ੍ਗੋ(ਅ)ਸ੍ਤ੍ਵਕਰ੍ਮਣਿ ॥ 6-26-47 (39552)
ਯੋਗਸ੍ਥਃ ਕੁਰੁ ਕਰ੍ਮਾਣਿ ਸਙ੍ਗੰ ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਧਨੰਜਯ ।
ਸਿਦ੍ਧ੍ਯਸਿਦ੍ਧ੍ਯੋਃ ਸਮੋ ਭੂਤ੍ਵਾ ਸਮਤ੍ਵੰ ਯੋਗ ਉਚ੍ਯਤੇ ॥ 6-26-48 (39553)
ਦੂਰੇਣ ਹ੍ਯਵਰੰ ਕਰ੍ਮ ਬੁਦ੍ਧਿਯੋਗਾਦ੍ਧਨੰਜਯ।
ਬੁਦ੍ਧੌ ਸ਼ਰਣਮਨ੍ਵਿਚ੍ਛ ਕ੍ਰੁʼਪਣਾਃ ਫਲਹੇਤਵਃ ॥ 6-26-49 (39554)
ਬੁਦ੍ਧਿਯੁਕ੍ਤੋ ਜਹਾਤੀਹਕ ਉਭੇ ਸੁਕ੍ਰੁʼਤਦੁਸ਼਼੍ਕ੍ਰੁʼਤੇ ।
ਤਸ੍ਮਾਦ੍ਯੋਗਾਯ ਯੁਜ੍ਯਸ੍ਵ ਯੋਗਃ ਕਰ੍ਮਸੁ ਕੌਸ਼ਲਮ੍ ॥ 6-26-50 (39555)
ਕਰ੍ਮਜੰ ਬੁਦ੍ਧਿਯੁਕ੍ਤਾ ਹਿ ਫਲੰ ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਮਨੀਸ਼਼ਿਣਃ ।
ਜਨ੍ਮਬਨ੍ਧਵਿਨਿਰ੍ਮੁਕ੍ਤਾਃ ਪਦੰ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤ੍ਯਨਾਮਯਮ੍ ॥ 6-26-51 (39556)
ਯਦਾ ਤੇ ਮੋਹਕਲਿਲੰ ਬੁਦ੍ਧਿਰ੍ਵ੍ਯਤਿਤਰਿਸ਼਼੍ਯਤਿ।
ਤਦਾ ਗਨ੍ਤਾਸਿ ਨਿਰ੍ਵੇਦੰ ਸ਼੍ਰੋਤਵ੍ਯਸ੍ਯ ਸ਼੍ਰੁਤਸ੍ਯ ਚ ॥ 6-26-52 (39557)
ਸ਼੍ਰੁਤਿਵਿਪ੍ਰਤਿਪੰਨਾ ਤੇ ਯਦਾ ਸ੍ਥਾਸ੍ਯਤਿ ਨਿਸ਼੍ਚਲਾ ।
ਸਮਾਧਾਵਚਲਾ ਬੁਦ੍ਧਿਸ੍ਤਦਾ ਯੋਗਮਵਾਪ੍ਸ੍ਯਸਿ ॥ 6-26-53 (39558)
ਅਰ੍ਜੁਨ ਉਵਾਚ। 6-26-54x (4018)
ਸ੍ਥਿਤਪ੍ਰਜ੍ਞਸ੍ਯ ਕਾ ਭਾਸ਼਼ਾ ਸਮਾਧਿਸ੍ਥਸ੍ਯ ਕੇਸ਼ਵ ।
ਸ੍ਥਿਤਧੀਃ ਕਿੰ ਪ੍ਰਭਾਸ਼਼ੇਤ ਕਿਮਾਸੀਤ ਵ੍ਰਜੇਤ ਕਿੰ ॥ 6-26-54 (39559)
ਸ਼੍ਰੀਭਗਵਾਨੁਵਾਚ । 6-26-55x (4019)
ਪ੍ਰਜਹਾਤਿ ਯਦਾ ਕਾਮਾਨ੍ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਪਾਰ੍ਥ ਮਨੋਗਤਾਨ੍।
ਆਤ੍ਮਨ੍ਯੇਵਾਤ੍ਮਨਾ ਤੁਸ਼਼੍ਟਃ ਸ੍ਥਿਤਪ੍ਰਜ੍ਞਸ੍ਤਦੋਚ੍ਯਤੇ ॥ 6-26-55 (39560)
ਦੁਃਖੇਸ਼਼੍ਵਨੁਦ੍ਵਿਗ੍ਨਮਨਾਃ ਸੁਖੇਸ਼਼ੁ ਵਿਗਤਸ੍ਪ੍ਰੁʼਹਃ।
ਵੀਤਰਾਗਭਯਕ੍ਰੋਧਃ ਸ੍ਥਿਤਧੀਰ੍ਮੁਨਿਰੁਚ੍ਯਤੇ ॥ 6-26-56 (39561)
ਯਃ ਸਰ੍ਵਤ੍ਰਾਨਭਿਸ੍ਨੇਹਸ੍ਤਤ੍ਤਤ੍ਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਸ਼ੁਭਾਸ਼ੁਭਮ੍ ।
ਨਾਭਿਨਨ੍ਦਤਿ ਨ ਦ੍ਵੇਸ਼਼੍ਟਿ ਤਸ੍ਯ ਪ੍ਰਜ੍ਞਾ ਪ੍ਰਤਿਸ਼਼੍ਠਿਤਾ ॥ 6-26-57 (39562)
ਯਦਾ ਸੰਹਰਤੇ ਚਾਯੰ ਕੂਰ੍ਮੋ(ਅ)ਙ੍ਗਾਨੀਵ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ।
ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਣੀਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਰ੍ਥੇਭ੍ਯਸ੍ਤਸ੍ਯ ਪ੍ਰਜ੍ਞਾ ਪ੍ਰਤਿਸ਼਼੍ਠਿਤਾ ॥ 6-26-58 (39563)
ਵਿਸ਼਼ਯਾ ਵਿਨਿਵਰ੍ਤਨ੍ਤੇ ਨਿਰਾਹਾਰਸ੍ਯ ਦੇਹਿਨਃ।
ਰਸਵਰ੍ਜੰ ਰਸੋ(ਅ)ਪ੍ਯਸ੍ਯ ਪਰੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਨਿਵਰ੍ਤਤੇ ॥ 6-26-59 (39564)
ਯਤਤੋ ਹ੍ਯਪਿ ਕੌਨ੍ਤੇਯ ਪੁਰੁਸ਼਼ਸ੍ਯ ਵਿਪਸ਼੍ਚਿਤਃ।
ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਣਿ ਪ੍ਰਮਾਥੀਨਿ ਹਰਨ੍ਤਿ ਪ੍ਰਸਭੰ ਮਨਃ ॥ 6-26-60 (39565)
ਤਾਨਿ ਸਰ੍ਵਾਣਿ ਸੰਯਮ੍ਯ ਯੁਕ੍ਤ ਆਸੀਤ ਮਤ੍ਪਰਃ ।
ਵਸ਼ੇ ਹਿ ਯਸ੍ਯੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਮਿ ਤਸ੍ਯ ਪ੍ਰਜ੍ਞਾ ਪ੍ਰਤਿਸ਼਼੍ਠਿਤਾ ॥ 6-26-61 (39566)
ਧ੍ਯਾਯਤੋ ਵਿਸ਼਼ਯਾਨ੍ਪੁਂਸਃ ਸਙ੍ਗਸ੍ਤੇਸ਼਼ੂਪਜਾਯਤੇ।
ਸਙ੍ਗਾਤ੍ਸੰਜਾਯਤੇ ਕਾਮਃ ਕਾਮਾਤ੍ਕ੍ਰੋਧੋ(ਅ)ਭਿਜਾਯਤੇ ॥ 6-26-62 (39567)
ਕ੍ਰੋਧਾਦ੍ਭਵਤਿ ਸੰਮੋਹਃ ਸੰਮੋਹਾਤ੍ਸ੍ਮ੍ਰੁʼਤਿਵਿਭ੍ਰਮਃ ।
ਸ੍ਮ੍ਰੁʼਤਿਭ੍ਰੰਸ਼ਾਦ੍ਬੁਦਿਨਾਸ਼ੋ ਬੁਦ੍ਧਿਨਾਸ਼ਾਤ੍ਪ੍ਰਣਸ਼੍ਯਤਿ ॥ 6-26-63 (39568)
ਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼਼ਵਿਯੁਕ੍ਤੈਸ੍ਤੁ ਵਿਸ਼਼ਯਾਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੈਸ਼੍ਚਰਨ੍ ।
ਆਤ੍ਮਵਸ਼੍ਯੈਰ੍ਵਿਧੇਯਾਤ੍ਮਾ ਪ੍ਰਸਾਦਮਧਿਗਚ੍ਛਤਿ ॥ 6-26-64 (39569)
ਪ੍ਰਸਾਦੇ ਸਰ੍ਵਦੁਃਖਾਨਾਂ ਹਾਨਿਰਸ੍ਯੋਪਜਾਯਤੇ।
ਪ੍ਰਸੰਨਚੇਤਸੋ ਹ੍ਯਾਸ਼ੁ ਬੁਦ੍ਧਿਃ ਪਰ੍ਯਵਤਿਸ਼਼੍ਠਤੇ ॥ 6-26-65 (39570)
ਨਾਸ੍ਤਿ ਬੁਦ੍ਧਿਰਯੁਕ੍ਤਸ੍ਯ ਨ ਚਾਯੁਕ੍ਤਸ੍ਯ ਭਾਵਨਾ ।
ਨ ਚਾਭਾਵਯਤਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਿਰਸ਼ਾਨ੍ਤਸ੍ਯ ਕੁਤਃ ਸੁਖਮ੍ ॥ 6-26-66 (39571)
ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਣਾਂ ਹਿ ਚਰਤਾਂ ਯਨ੍ਮਨੋ(ਅ)ਨੁਵਿਧੀਯਤੇ ।
ਤਦਸ੍ਯ ਹਰਤਿ ਪ੍ਰਜ੍ਞਾਂ ਵਾਯੁਰ੍ਨਾਵਮਿਵਾਮ੍ਭਸਿ ॥ 6-26-67 (39572)
ਤਸ੍ਮਾਦ੍ਯਸ੍ਯ ਮਹਾਬਾਹੋ ਨਿਗ੍ਰੁʼਹੀਤਾਨਿ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ।
ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਣੀਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਰ੍ਥੇਭ੍ਯਸ੍ਤਸ੍ਯ ਪ੍ਰਜ੍ਞਾ ਪ੍ਰਤਿਸ਼਼੍ਠਿਤਾ ॥ 6-26-68 (39573)
ਯਾ ਨਿਸ਼ਾ ਸਰ੍ਵਭੂਤਾਨਾਂ ਤਸ੍ਯਾਂ ਜਾਗਰ੍ਤਿੰ ਸੰਯਮੀ।
ਯਸ੍ਯਾਂ ਜਾਗ੍ਰਤਿ ਭੂਤਾਨਿ ਸਾ ਨਿਸ਼ਾ ਪਸ਼੍ਯਤੋ ਮੁਨੇਃ ॥ 6-26-69 (39574)
ਆਪੂਰ੍ਯਮਾਣਮਚਲਪ੍ਰਤਿਸ਼਼੍ਠੰ
ਸਮੁਦ੍ਰਮਾਪਃ ਪ੍ਰਵਿਸ਼ਨ੍ਤਿ ਯਦ੍ਵਤ੍।
ਤਦ੍ਵਤ੍ਕਾਮਾ ਯੰ ਪ੍ਰਵਿਸ਼ਨ੍ਤਿ ਸਰ੍ਵੇ
ਸ ਸ਼ਾਨ੍ਤਿਮਾਪ੍ਨੋਤਿ ਨ ਕਾਮਕਾਮੀ ॥ 6-26-70 (39575)
ਵਿਹਾਯ ਕਾਮਾਨ੍ਯਃ ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਪੁਮਾਂਸ਼੍ਚਰਤਿ ਨਿਃਸ੍ਪ੍ਰੁʼਹਃ ।
ਨਿਰ੍ਮਮੋ ਨਿਰਹੰਕਾਰਃ ਸ ਸ਼ਾਨ੍ਤਿਮਧਿਗਚ੍ਛਤਿ ॥ 6-26-71 (39576)
ਏਸ਼਼ਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮੀ ਸ੍ਥਿਤਿਃ ਪਾਰ੍ਥ ਨੈਨਾਂ ਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਵਿਮੁਹ੍ਯਤਿ ।
ਸ੍ਥਿਤ੍ਵਾਸ੍ਯਾਮਨ੍ਤਕਾਲੇ(ਅ)ਪਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮ ਨਿਰ੍ਵਾਣਮ੍ਰੁʼਚ੍ਛਤਿ ॥ ॥ 6-26-72 (39577)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਪਰ੍ਵਣਿ ਸ਼਼ਡ੍ਵਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਦ੍ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਸੂਪਨਿਸ਼਼ਤ੍ਸੁ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਦ੍ਯਾਯਾਂ ਯੋਗਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰੇ ਸ਼੍ਰੀਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਾਰ੍ਜੁਨਸੰਵਾਦੇ ਸ਼ਾਙ੍ਖ੍ਯਯੋਗੋਨਾਮ ਦ੍ਵਿਤੀਯੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥ 2 ॥
ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 027
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.27. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 027
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਸਪ੍ਤਵਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਧ੍ਯਾਯਃ ॥ 3 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-27-0 (39578)
ਅਰ੍ਜੁਨ ਉਵਾਚ। 6-27-0x (4020)
ਜ੍ਯਾਯਸੀ ਚੇਤ੍ਕਰ੍ਮਣਸ੍ਤੇ ਮਤਾ ਬੁਦ੍ਧਿਰ੍ਜਨਾਰ੍ਦਨ।
ਤਤ੍ਕਿੰ ਕਰ੍ਮਣਿ ਘੋਰੇ ਮਾਂ ਨਿਯੋਜਯਸਿ ਕੇਸ਼ਵ ॥ 6-27-1 (39579)
ਵ੍ਯਾਮਿਸ਼੍ਰੇਣੇਵ ਵਾਕ੍ਯੇਨ ਬੁਦ੍ਧਿੰ ਮੋਹਯਸੀਵ ਮੇ ।
ਤਦੇਕੰ ਵਦ ਨਿਸ਼੍ਚਿਤ੍ਯ ਯੇਨ ਸ਼੍ਰੇਯੋ(ਅ)ਹਮਾਪ੍ਨੁਯਾਮ੍ ॥ 6-27-2 (39580)
ਸ਼੍ਰੀਭਗਵਾਨੁਵਾਚ। 6-27-3x (4021)
ਲੋਕੇ(ਅ)ਸ੍ਮਿਨ੍ਦ੍ਵਿਵਿਧਾ ਨਿਸ਼਼੍ਠਾ ਪੁਰਾ ਪ੍ਰੋਪ੍ਤਾ ਮਯਾ(ਅ)ਨਘ।
ਜ੍ਞਾਨਯੋਗੇਨ ਸਾਙ੍ਖ੍ਯਾਨਾਂ ਕਰ੍ਮਯੋਗੇਨ ਯੋਗਿਨਾਮ੍ ॥ 6-27-3 (39581)
ਨ ਕਰ੍ਮਣਾਮਨਾਰਮ੍ਭਾੰਨੈਸ਼਼੍ਕਰ੍ਮ੍ਯੰ ਪੁਰੁਸ਼਼ੋ(ਅ)ਸ਼੍ਰੁਤੇ।
ਨ ਚ ਸੰਨ੍ਯਸਨਾਦੇਵ ਸਿਦ੍ਧਿੰ ਸਮਧਿਗਚ੍ਛਤਿ ॥ 6-27-4 (39582)
ਨ ਹਿ ਕਸ਼੍ਚਿਤ੍ਕ੍ਸ਼਼ਣਮਪਿ ਜਾਤੁ ਤਿਸ਼਼੍ਠਤ੍ਯਕਰ੍ਮਕ੍ਰੁʼਤ੍ ।
ਕਾਰ੍ਯਤੇ ਹ੍ਯਵਸ਼ਃ ਕਰ੍ਮ ਸਰ੍ਵਃ ਪ੍ਰਕ੍ਰੁʼਤਿਜੈਰ੍ਗੁਣੈਃ ॥ 6-27-5 (39583)
ਕਰ੍ਮੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਣਿ ਸੰਯਮ੍ਯ ਯ ਆਸ੍ਤੇ ਮਨਸਾ ਸ੍ਮਰਨ੍ ।
ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਰ੍ਥਾਨ੍ਵਿਮੂਢਾਤ੍ਮਾ ਮਿਥ੍ਯਾਚਾਰਾਃ ਸ ਉਚ੍ਯਤੇ ॥ 6-27-6 (39584)
ਯਸ੍ਤ੍ਵਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਣਿ ਪਨਸਾ ਨਿਯਮ੍ਯਾਰਮਭਤੇ(ਅ)ਰ੍ਜੁਨ।
ਕਰ੍ਮੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੈਃ ਕਰ੍ਮਯੋਗਮਸਕ੍ਤਃ ਸ ਵਿਸ਼ਿਸ਼਼੍ਯਤੇ ॥ 6-27-7 (39585)
ਨਿਯਤੰ ਕੁਰੁ ਕਰ੍ਮ ਤ੍ਵੰ ਜ੍ਯਾਯੋ ਹ੍ਯਕਰ੍ਮਣਃ ।
ਸ਼ਰੀਰਯਾਤ੍ਰਾਪਿ ਚ ਤੇ ਨ ਪ੍ਰਤਿਦ੍ਧ੍ਯੇਦਕਰ੍ਮਣਃ ॥ 6-27-8 (39586)
ਯਜ੍ਞਾਰ੍ਥਾਤ੍ਕਰ੍ਮਣੋ(ਅ)ਨ੍ਯਤ੍ਰ ਲੋਕੋ(ਅ)ਯੰ ਕਰ੍ਮਬਨ੍ਧਨਃ।
ਤਦਰ੍ਥੰ ਕਰ੍ਮ ਕੌਨ੍ਤੇਯ ਮੁਕ੍ਤਸਙ੍ਗਃ ਸਮਾਚਰ ॥ 6-27-9 (39587)
ਸਹਯਜ੍ਞਾਃ ਪ੍ਰਜਾਃ ਸ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਪੁਰੋਵਾਚ ਪ੍ਰਜਾਪਤਿਃ ।
ਅਨੇਨ ਪ੍ਰਸਵਿਸ਼਼੍ਯਧ੍ਵਮੇਸ਼਼ ਵੋ(ਅ)ਸ੍ਤ੍ਵਿਸ਼਼੍ਟਕਾਮਧੁਕ੍ ॥ 6-27-10 (39588)
ਦੇਵਾਨ੍ਭਾਵਯਤਾ(ਅ)ਨੇਨ ਤੇ ਦੇਵਾ ਭਾਵਯਨ੍ਤੁ ਵਃ।
ਪਰਸ੍ਪਰੰ ਭਾਵਯਨ੍ਤਃ ਸ਼੍ਰੇਯਃ ਪਰਮਵਾਪ੍ਸ੍ਯਥ ॥ 6-27-11 (39589)
ਇਸ਼਼੍ਟਾਨ੍ਭੋਗਾਨ੍ਹਿ ਵੋ ਦੇਵਾ ਦਾਸ੍ਯਨ੍ਤੇ ਯਜ੍ਞਭਾਵਿਤਾਃ।
ਤੈਰ੍ਦਤ੍ਤਾਨਪ੍ਰਦਾਯੈਭ੍ਯੋ ਯੋ ਭੁਙ੍ਕ੍ਤੇ ਸ੍ਤੇਨ ਏਵ ਸਃ ॥ 6-27-12 (39590)
ਯਜ੍ਞਸ਼ਿਸ਼਼੍ਟਾਸ਼ਿਨਃ ਸਨ੍ਤੋ ਮੁਚ੍ਯਨ੍ਤੇ ਸਰ੍ਵਕਿਲ੍ਬਿਸ਼਼ੈਃ ।
ਭੁਞ੍ਜਤੇ ਤੇ ਤ੍ਵਘੰ ਪਾਪਾ ਯੇ ਪਚਨ੍ਤ੍ਯਾਤ੍ਮਕਾਰਣਾਤ੍ ॥ 6-27-13 (39591)
ਅੰਨਾਦ੍ਭਵਨ੍ਤਿ ਭੂਤਾਨਿ ਪਰ੍ਜਨ੍ਯਾਦੰਨਸੰਭਵਃ ।
ਯਜ੍ਞਾਦ੍ਭਵਤਿ ਪਰ੍ਜਨ੍ਯੋ ਯਜ੍ਞਃ ਕਰ੍ਮਸਮੁਦ੍ਭਵਃ ॥ 6-27-14 (39592)
ਕਰ੍ਮ ਬ੍ਰਹ੍ਮੋਦ੍ਭਵੰ ਵਿਦ੍ਧਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ(ਅ)ਕ੍ਸ਼਼ਰਸਮੁਦ੍ਭਵਮ੍ ।
ਤਸ੍ਮਾਤ੍ਸਰ੍ਵਗਤੰ ਬ੍ਰਹ੍ਮ ਨਿਤ੍ਯੰ ਯਜ੍ਞੇ ਪ੍ਰਤਿਸ਼਼੍ਠਿਤਮ੍ ॥ 6-27-15 (39593)
ਏਵੰ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਿਤੰ ਚਕ੍ਰੰ ਨਾਨੁਵਰ੍ਤਯਤੀਹ ਯਃ ।
ਅਘਾਯੁਰਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਰਾਮੋ ਮੋਘੰ ਪਾਰ੍ਥ ਸ ਜੀਵਤਿ ॥ 6-27-16 (39594)
ਯਸ੍ਤ੍ਵਾਤ੍ਮਰਤਿਰੇਵ ਸ੍ਯਾਦਾਤ੍ਮਤ੍ਰੁʼਪ੍ਤਸ਼੍ਚ ਮਾਨਵਃ ।
ਆਤ੍ਮਨ੍ਯੇਵ ਚ ਸੰਤੁਸ਼਼੍ਟਸ੍ਤਸ੍ਯ ਕਾਰ੍ਯੰ ਨ ਵਿਦ੍ਯਤੇ ॥ 6-27-17 (39595)
ਨੈਵ ਤਸ੍ਯ ਕ੍ਰੁʼਤੇਨਾਰ੍ਥੋ ਨਾਕ੍ਰੁʼਤੇਨੇਹ ਕਸ਼੍ਚਨ।
ਨ ਚਾਸ੍ਯ ਸਰ੍ਵਭੂਤੇਸ਼਼ੁ ਕਸ਼੍ਚਿਦਰ੍ਥਵ੍ਯਪਾਸ਼੍ਰਯਃ ॥ 6-27-18 (39596)
ਤਸ੍ਮਾਦਸਕ੍ਤਃ ਸਤਤੰ ਕਾਰ੍ਯੰ ਕਰ੍ਮ ਸਮਾਚਰ ।
ਅਸਕ੍ਤੋ ਹ੍ਯਾਚਰਨ੍ਕਰ੍ਮ ਪਰਮਾਪ੍ਨੋਤਿ ਪੁਰੂਸ਼਼ਃ ॥ 6-27-19 (39597)
ਕਰ੍ਮਣੈਵ ਹਿ ਸੰਸਿਦ੍ਧਿਮਾਸ੍ਥਿਤਾ ਜਨਕਾਦਯਃ ।
ਲੋਕਸੰਗ੍ਰਹਮੇਵਾਪਿ ਸੰਪਸ਼੍ਯਨ੍ਕਰ੍ਤੁਮਰ੍ਹਸਿ ॥ 6-27-20 (39598)
ਯਦ੍ਯਦਾਚਰਤਿ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਸ੍ਤਤ੍ਤਦੇਵੇਤਰੋ ਜਨਃ ।
ਸ ਯਤ੍ਪ੍ਰਮਾਣੰ ਕੁਰੁਤੇ ਲੋਕਸ੍ਤਦਨੁਵਰ੍ਤਤੇ ॥ 6-27-21 (39599)
ਨ ਮੇ ਪਾਰ੍ਥਾਸ੍ਤਿ ਕਰ੍ਤਵ੍ਯੰ ਤ੍ਰਿਸ਼਼ੁ ਲੋਕੇਸ਼਼ੁ ਕਿੰਚਨ ।
ਨਾਨਵਾਪ੍ਤਮਵਾਪ੍ਤਵ੍ਯੰ ਵਰ੍ਤ ਏਵ ਚ ਕਰ੍ਮਣਿ ॥ 6-27-22 (39600)
ਯਦਿ ਹ੍ਯਹੰ ਨ ਵਰ੍ਤੇਯੰ ਜਾਤੁ ਕਰ੍ਮਣ੍ਯਤਨ੍ਦ੍ਰਿਤਃ ।
ਮਮ ਵਰ੍ਨ੍ਮਾਨੁਵਰ੍ਤਨ੍ਤੇ ਮਨੁਸ਼਼੍ਯਾਃ ਪਾਰ੍ਥ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ॥ 6-27-23 (39601)
ਉਤ੍ਸੀਦੇਯੁਰਿਮੇ ਲੋਕਾ ਨ ਕੁਰ੍ਯਾਂ ਕਰ੍ਮ ਚੇਦਹਮ੍ ।
ਸੰਕਰਸ੍ਯ ਚ ਕਰ੍ਤਾ ਸ੍ਯਾਮੁਪਹਨ੍ਯਾਮਿਮਾਃ ਪ੍ਰਜਾਃ ॥ 6-27-24 (39602)
ਸਕ੍ਤਾਃ ਕਰ੍ਮਣ੍ਯਵਿਦ੍ਵਾਂਸੋ ਯਥਾ ਕੁਰ੍ਵਨ੍ਤਿ ਭਾਰਤ ।
ਕੁਰ੍ਯਾਦ੍ਵਿਦ੍ਵਾਂਸ੍ਤਥਾ(ਅ)ਸਕ੍ਤਸ਼੍ਚਿਕੀਰ੍ਸ਼਼ੁਰ੍ਲੋਕਸੰਗ੍ਰਹਮ੍ ॥ 6-27-25 (39603)
ਨ ਬੁਦ੍ਧਿਭੇਦੰ ਜਨਯੇਦਜ੍ਞਾਨਾਂ ਕਰ੍ਮਸਙ੍ਗਿਨਾਮ੍ ।
ਜੋਸ਼਼ਯੇਤ੍ਸਰ੍ਵਕਰ੍ਮਾਣਿ ਵਿਦ੍ਵਾਨ੍ਯੁਕ੍ਤਃ ਸਮਾਚਰਨ੍ ॥ 6-27-26 (39604)
ਪ੍ਰਕ੍ਰੁʼਤੇਃ ਕ੍ਰਿਯਮਾਣਾਨਿ ਗੁਣੈਃ ਕਰ੍ਮਾਣਿ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ।
ਅਹਙ੍ਕਾਰਵਿਮੂਢਾਤ੍ਮਾ ਕਰ੍ਤਾਹਮਿਤਿ ਮਨ੍ਯਤੇ ॥ 6-27-27 (39605)
ਤਤ੍ਤ੍ਵਵਿਤ੍ਤੁ ਮਹਾਬਾਹੋ ਗੁਣਕਰ੍ਮਵਿਭਾਗਯੋਃ ।
ਗੁਣਾ(ਅ)ਨੁਣੇਸ਼਼ੁ ਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਇਤਿ ਮਤ੍ਵਾ ਨ ਸਞ੍ਜਤੇ ॥ 6-27-28 (39606)
ਪ੍ਰਕ੍ਰੁʼਤੇਰ੍ਗੁਣਸੰਮੂਢਾਃ ਸਞ੍ਜਨ੍ਤੇ ਗੁਣਕਰ੍ਮਸੁ।
ਤਾਨਕ੍ਰੁʼਤ੍ਸ੍ਨਵਿਦੋ ਮਨ੍ਦਾਨ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਸ੍ਨਵਿੰਨ ਵਿਚਾਲਯੇਤ੍ ॥ 6-27-29 (39607)
ਮਯਿ ਸਰ੍ਵਾਣਿ ਕਰ੍ਮਾਣਿ ਸੰਨ੍ਯਸ੍ਯਾਧ੍ਯਾਤ੍ਮਚੇਤਸਾ ।
ਨਿਰਾਸ਼ੀਰ੍ਨਿਰ੍ਮਮੋ ਭੂਤ੍ਵਾ ਯੁਧ੍ਯਸ੍ਵ ਵਿਗਤਜ੍ਵਰਃ ॥ 6-27-30 (39608)
ਯੇ ਮੇ ਮਤਮਿਦੰ ਨਿਤ੍ਯਮਨੁਤਿਸ਼਼੍ਠਨ੍ਤਿ ਮਾਨਵਾਃ ।
ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਵਨ੍ਤੋ(ਅ)ਨਸੂਯਨ੍ਤੋ ਮੁਚ੍ਯਨ੍ਤੇ ਤੇ(ਅ)ਪਿ ਕਰ੍ਮਭਿਃ ॥ 6-27-31 (39609)
ਯੇ ਤ੍ਵੇਤਦਭ੍ਯਸੂਯਨ੍ਤੋ ਨਾਨੁਤਿਸ਼਼੍ਠਨ੍ਤਿ ਮੇ ਮਤਮ੍ ।
ਸਰ੍ਵਜ੍ਞਾਨਵਿਮੂਢਾਂਸ੍ਤਾਨ੍ਵਿਦ੍ਧਿ ਨਸ਼਼੍ਟਾਨਚੇਤਸਃ ॥ 6-27-32 (39610)
ਸਦ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਚੇਸ਼਼੍ਟਤੇ ਸ੍ਵਸ੍ਯਾਃ ਪ੍ਰਕ੍ਰੁʼਤੇਰ੍ਜ੍ਞਾਨਵਾਨਪਿ ।
ਪ੍ਰਕ੍ਰੁʼਤਿੰ ਯਾਨ੍ਤਿ ਭੂਤਾਨਿ ਨਿਗ੍ਰਹਃ ਕਿੰ ਕਰਿਸ਼਼੍ਯਤਿ ॥ 6-27-33 (39611)
ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਯੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਯਾਰ੍ਥੇ ਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼਼ੌ ਵ੍ਯਵਸ੍ਥਿਤੌ ।
ਤਯੋਰ੍ਨ ਵਸ਼ਮਾਗਚ੍ਛੇਤ੍ਤੌ ਹ੍ਯਸ੍ਯ ਪਰਿਪਨ੍ਥਿਨੌ ॥ 6-27-34 (39612)
ਸ਼੍ਰੇਯਾਨ੍ਸ੍ਵਧਰ੍ਮੋ ਵਿਗੁਣਃ ਪਰਧਰ੍ਮਾਤ੍ਸ੍ਵਨੁਸ਼਼੍ਠਿਤਾਤ੍ ।
ਸ੍ਵਧਰ੍ਮੇ ਨਿਧਨੰ ਸ਼੍ਰੇਯਃ ਪਰਧਰ੍ਮੋ ਭਯਾਵਹਃ ॥ 6-27-35 (39613)
ਅਰ੍ਜੁਨ ਉਵਾਚ। 6-27-36x (4022)
ਅਥ ਕੇਨ ਪ੍ਰਯੁਕ੍ਤੋ(ਅ)ਯੰ ਪਾਪੰ ਚਰਤਿ ਪੂਰੁਸ਼਼ਃ।
ਅਨਿਚ੍ਛੰਨਪਿ ਵਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣੇਯ ਬਲਾਦਿਵ ਨਿਯੋਜਿਤਃ ॥ 6-27-36 (39614)
ਸ਼੍ਰੀਭਗਵਾਨੁਵਾਚ। 6-27-37x (4023)
ਕਾਮ ਏਸ਼਼ ਕ੍ਰੋਧ ਏਸ਼਼ ਰਜੋਗੁਣਸਮੁਦ੍ਭਵਃ ।
ਮਹਾਸ਼ਨੋ ਮਹਾਪਾਪ੍ਮਾ ਵਿਦ੍ਧ੍ਯੇਨਮਿਹ ਵੈਰਿਣਮ੍ ॥ 6-27-37 (39615)
ਧੂਮੇਨਾਵ੍ਰਿਯਤੇ ਵਹ੍ਨਿਰ੍ਯਥਾ(ਅ)(ਅ)ਦਰ੍ਸ਼ੋ ਮਲੇਨ ਚ।
ਯਥੋਲ੍ਬੇਨਾਵ੍ਰੁʼਤੋ ਗਰ੍ਭਸ੍ਤਥਾ ਤੇਨੇਦਮਾਵ੍ਰੁʼਤਮ੍ ॥ 6-27-38 (39616)
ਆਵ੍ਰੁʼਤੰ ਜ੍ਞਾਨਮੇਤੇਨ ਜ੍ਞਾਨਿਨੋ ਨਿਤ੍ਯਵੈਰਿਣਾ ।
ਕਾਮਰੂਪੇਣ ਕੌਨ੍ਤੇਯ ਦੁਸ਼਼੍ਪੂਰੇਣਾਨਲੇਨ ਚ ॥ 6-27-39 (39617)
ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਣਿ ਮਨੋ ਬੁਦ੍ਧਿਰਸ੍ਯਾਧਿਸ਼਼੍ਠਾਨਮੁਚ੍ਯਤੇ ।
ਏਤੈਰ੍ਵਿਮੋਹਯਤ੍ਯੇਸ਼਼ ਜ੍ਞਾਨਮਾਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤ੍ਯ ਦੇਹਿਨਮ੍ ॥ 6-27-40 (39618)
ਤਸ੍ਮਾਤ੍ਤ੍ਵਮਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਣ੍ਯਾਦੌ ਨਿਯਮ੍ਯ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਪਾਪ੍ਮਾਨੰ ਪ੍ਰਜਹਿ ਹ੍ਯੇਨੰ ਜ੍ਞਾਨਵਿਜ੍ਞਾਨਨਾਸ਼ਨਮ੍ ॥ 6-27-41 (39619)
ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਮਿ ਪਰਾਣ੍ਯਾਹੁਰਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇਭ੍ਯਃ ਪਰੰ ਮਨਃ ।
ਮਨਸਸ੍ਤੁ ਪਰਾ ਬੁਦ੍ਧਿਰ੍ਯੋ ਬੁਦ੍ਧੇਃ ਪਰਤਸ੍ਤੁ ਸਃ ॥ 6-27-42 (39620)
ਏਵੰ ਬੁਦ੍ਧੇਃ ਪਰੰ ਬੁਦ੍ਧਾਃ ਸੰਸ੍ਤਭ੍ਯਾਤ੍ਮਾਨਮਾਤ੍ਮਨਾ ।
ਜਹਿ ਸ਼ਤ੍ਰੁਂ ਮਹਾਬਾਹੋ ਕਾਮਰੂਪੰ ਦੁਰਾਸਦਮ੍ ॥ ॥ 6-27-43 (39621)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਪਰ੍ਵਣਿ ਸਪ੍ਤਵਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਦ੍ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਸੂਪਨਿਸ਼਼ਤ੍ਸੁ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਦ੍ਯਾਯਾਂ ਯੋਗਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰੇ ਸ਼੍ਰੀਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਾਰ੍ਜੁਨਸੰਵਾਦੇ ਕਰ੍ਮਯੋਗੋਨਾਮ ਤ੍ਰੁʼਤੀਯੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 028
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.28. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 028
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਅਸ਼਼੍ਟਾਚਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਧ੍ਯਾਯਃ ॥ 4 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-28-0 (39622)
ਸ਼੍ਰੀਭਗਵਾਨੁਵਾਚ। 6-28-0x (4024)
ਇਮੰ ਵਿਵਸ੍ਵਤੇ ਯੋਗੰ ਪ੍ਰੋਕ੍ਤਵਾਨਹਮਵ੍ਯਯਮ੍ ।
ਵਿਵਸ੍ਵਾਨ੍ਮਨਵੇ ਪ੍ਰਾਹ ਮਨੁਰਿਕ੍ਸ਼਼੍ਵਾਕਵੇ(ਅ)ਬ੍ਰਵੀਤ੍ ॥ 6-28-1 (39623)
ਏਵੰ ਪਰਮ੍ਪਰਾਪ੍ਰਾਪ੍ਤਮਿਮੰ ਰਾਜਰ੍ਸ਼਼ਯੋ(ਅ)ਵਿਦੁਃ ।
ਸ ਕਾਲੇਨੇਹ ਮਹਤਾ ਯੋਗੋ ਨਸ਼਼੍ਟਃ ਪਰੰਤਪ ॥ 6-28-2 (39624)
ਸ ਏਵਾਯੰ ਮਯਾ ਤੇ(ਅ)ਦ੍ਯ ਯੋਗਃ ਪ੍ਰੋਕ੍ਤਃ ਪੁਰਾਤਨਃ ।
ਭਕ੍ਤੋ(ਅ)ਸਿ ਮੇ ਸਖਾ ਚੇਤਿ ਰਹਸ੍ਯੰ ਹ੍ਯੇਤਦੁਤ੍ਤਮਮ੍ ॥ 6-28-3 (39625)
ਅਰ੍ਜੁਨ ਉਵਾਚ। 6-28-4x (4025)
ਅਪਰੰ ਭਵਤੋ ਜਨ੍ਮ ਪਰੰ ਜਨ੍ਮ ਵਿਵਸ੍ਵਤਃ।
ਕਥਮੇਤਦ੍ਵਿਜਾਨੀਯਾਂ ਤ੍ਵਮਾਦੌ ਪ੍ਰੋਕ੍ਤਵਾਨਿਤਿ ॥ 6-28-4 (39626)
ਸ਼੍ਰੀਭਗਵਾਨੁਵਾਚ। 6-28-5x (4026)
ਬਹੂਨਿ ਮੇ ਵ੍ਯਤੀਤਾਨਿ ਜਨ੍ਮਾਨਿ ਤਵ ਚਾਰ੍ਜੁਨ ।
ਤਾਨ੍ਯਹੰ ਵੇਦ ਸਰ੍ਵਾਣਿ ਨ ਤ੍ਵੰ ਵੇਤ੍ਥ ਪਰੰਤਪ ॥ 6-28-5 (39627)
ਅਜੋ(ਅ)ਪਿ ਸੰਨਵ੍ਯਯਾਤ੍ਮਾ ਭੂਤਾਨਾਮੀਸ਼੍ਵਰੋ(ਅ)ਪਿ ਸਨ੍ ।
ਪ੍ਰਕ੍ਰੁʼਤਿੰ ਸ੍ਵਾਮਧਿਸ਼਼੍ਠਾਯ ਸੰਭਵਾਮ੍ਯਾਤ੍ਮਮਾਯਯਾ ॥ 6-28-6 (39628)
ਯਦਾ ਯਦਾ ਹਿ ਧਰ੍ਮਸ੍ਯ ਗ੍ਲਾਨਿਰ੍ਭਵਤਿ ਭਾਰਤ।
ਅਭ੍ਯੁਤ੍ਥਾਨਮਧਰ੍ਮਸ੍ਯ ਤਦਾ(ਅ)(ਅ)ਤ੍ਮਾਨੰ ਸ੍ਰੁʼਜਾਮ੍ਯਹਮ੍ ॥ 6-28-7 (39629)
ਪਰਿਤ੍ਰਾਣਾਯ ਸਾਧੂਨਾਂ ਵਿਨਾਸ਼ਾਯ ਚ ਦੁਸ਼਼੍ਕ੍ਰੁʼਤਾਮ੍।
ਧਰ੍ਮਸੰਸ੍ਥਾਪਨਾਰ੍ਥਾਯ ਸੰਭਵਾਮਿ ਯੁਗੇ ਯੁਗੇ ॥ 6-28-8 (39630)
ਜਨ੍ਮ ਕਰ੍ਮ ਚ ਮੇ ਦਿਵ੍ਯਮੇਵੰ ਯੋ ਵੇਤ੍ਤਿ ਤਤ੍ਤ੍ਵਤਃ ।
ਤ੍ਵਕ੍ਤ੍ਵਾ ਦੇਹੰ ਪੁਨਰ੍ਜਨ੍ਮ ਨੈਤਿ ਮਾਮੇਤਿ ਸੋ(ਅ)ਰ੍ਜੁਨ ॥ 6-28-9 (39631)
ਵੀਤਰਾਗਭਯਕ੍ਰੋਧਾ ਮਨ੍ਮਯਾ ਮਾਮੁਪਾਸ਼੍ਰਿਤਾਃ ।
ਬਹਵੋ ਜ੍ਞਾਨਤਪਸਾ ਪੂਤਾ ਮਦ੍ਭਾਵਮਾਗਤਾਃ ॥ 6-28-10 (39632)
ਯੇ ਯਥਾ ਮਾਂ ਪ੍ਰਪਦ੍ਯਨ੍ਤੇ ਤਾਂਸ੍ਤਥੈਵ ਭਜਾਮ੍ਯਹਮ੍ ।
ਮਮ ਵਰ੍ਤ੍ਮਾਨੁਵਰ੍ਤਨ੍ਤੇ ਮਨੁਸ਼਼੍ਯਾਃ ਪਾਰ੍ਥ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ॥ 6-28-11 (39633)
ਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ਨ੍ਤਃ ਕਰ੍ਮਣਾਂ ਸਿਦ੍ਧਿੰ ਯਜਨ੍ਤ ਇਹ ਦੇਵਤਾਃ ।
ਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਰੰ ਹਿ ਮਾਨੁਸ਼਼ੇ ਲੋਕੇ ਸਿਦ੍ਧਿਰ੍ਭਵਤਿ ਕਰ੍ਮਜਾ ॥ 6-28-12 (39634)
ਚਾਤੁਰ੍ਵਰ੍ਣ੍ਯੰ ਮਯਾ ਸ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟੰ ਗੁਣਕਰ੍ਮਵਿਭਾਗਸ਼ਃ ।
ਤਸ੍ਯ ਕਰ੍ਤਾਰਮਪਿ ਮਾਂ ਵਿਦ੍ਧ੍ਯਕਰ੍ਤਾਰਮਵ੍ਯਯਮ੍ ॥ 6-28-13 (39635)
ਨ ਮਾਂ ਕਰ੍ਮਾਣਿ ਲਿਮ੍ਪਨ੍ਤਿਕ ਨ ਮੇ ਕਰ੍ਮਫਲੇ ਸ੍ਪ੍ਰੁʼਹਾ ।
ਇਤਿ ਮਾਂ ਯੋ(ਅ)ਭਿਜਾਨਾਤਿ ਕਰ੍ਮਭਿਰ੍ਨ ਸ ਬਧ੍ਯਤੇ ॥ 6-28-14 (39636)
ਏਵੰ ਜ੍ਞਾਤ੍ਵਾ ਕ੍ਰੁʼਤੰ ਕਰ੍ਮ ਪੂਰ੍ਵੈਰਪਿ ਮੁਮੁਕ੍ਸ਼਼ੁਭਿਃ ।
ਕੁਰੁ ਕਰ੍ਮੈਵ ਤਸ੍ਮਾਤ੍ਤ੍ਵੰ ਪੂਰ੍ਵੈਃ ਪੂਰ੍ਵਤਰੰ ਕ੍ਰੁʼਤਮ੍ ॥ 6-28-15 (39637)
ਕਿੰ ਕਰ੍ਮ ਕਿਮਕਰ੍ਮੇਤਿ ਕਵਯੋ(ਅ)ਪ੍ਯਤ੍ਰ ਮੋਹਿਤਾਃ ।
ਤਤ੍ਤੇ ਕਰ੍ਮ ਪ੍ਰਵਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਯਜ੍ਜ੍ਞਾਤ੍ਵਾ ਮੋਕ੍ਸ਼਼੍ਯਸੇ(ਅ)ਸ਼ੁਭਾਤ੍॥ 6-28-16 (39638)
ਕਰ੍ਮਣੋ ਹ੍ਯਪਿ ਬੋਦ੍ਧਵ੍ਯੰ ਬੋਦ੍ਧਵ੍ਯੰ ਚ ਵਿਕਰ੍ਮਣਃ ।
ਅਕਰ੍ਮਣਸ਼੍ਚ ਬੋਦ੍ਧਵ੍ਯੰ ਗਹਨਾ ਕਰ੍ਮਣੋ ਗਤਿਃ ॥ 6-28-17 (39639)
ਕਰ੍ਮਣ੍ਯਕਰ੍ਮ ਯਃ ਪਸ਼੍ਯੇਦਕਰ੍ਮਣਿ ਚ ਕਰ੍ਮ ਯਃ ।
ਸ ਬੁਦ੍ਧਿਮਾਨ੍ਮਨੁਸ਼਼੍ਯੇਸ਼਼ੁ ਸ ਯੁਕ੍ਤਃ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਸ੍ਨਕਰ੍ਮਕ੍ਰੁʼਤ੍ ॥ 6-28-18 (39640)
ਯਸ੍ਯ ਸਰ੍ਵੇ ਸਮਾਰਮ੍ਭਾਃ ਕਾਮਸੰਕਲ੍ਪਵਰ੍ਜਿਤਾਃ ।
ਜ੍ਞਾਨਾਗ੍ਨਿਦਗ੍ਧਕਰ੍ਮਾਣੰ ਤਮਾਹੁਃ ਪਣ੍ਡਿਤੰ ਬੁਧਾਃ ॥ 6-28-19 (39641)
ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਕਰ੍ਮਫਲਾਸਙ੍ਗੰ ਨਿਤ੍ਯਤ੍ਰੁʼਪ੍ਤੋ ਨਿਰਾਸ਼੍ਰਯਃ ।
ਕਰ੍ਮਣ੍ਯਭਿਪ੍ਰਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤੋ(ਅ)ਪਿ ਨੈਵ ਕਿੰਚਿਤ੍ਕਰੋਤਿ ਸਃ ॥ 6-28-20 (39642)
ਨਿਰਾਸ਼ੀਰ੍ਯਤਚਿਤ੍ਤਾਤ੍ਮਾ ਤ੍ਯਕ੍ਤਸਰ੍ਵਪਰਿਗ੍ਰਹਃ ।
ਸ਼ਾਰੀਰੰ ਕੇਵਲੰ ਕਰ੍ਮ ਕੁਰ੍ਵੰਨਾਪ੍ਨੋਤਿ ਕਿਲ੍ਬਿਸ਼਼ਮ੍ ॥ 6-28-21 (39643)
ਯਦ੍ਰੁʼਚ੍ਛਾਲਾਭਸੰਤੁਸ਼਼੍ਟੋ ਦ੍ਵਨ੍ਦ੍ਵਾਤੀਤੋ ਵਿਮਤ੍ਸਰਃ।
ਸਮਃ ਸਿਦ੍ਧਾਵਸਿਦ੍ਧੌ ਚ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾਪਿ ਨ ਨਿਬਧ੍ਯਤੇ ॥ 6-28-22 (39644)
ਗਤਸਙ੍ਗਸ੍ਯ ਮੁਕ੍ਤਸ੍ਯ ਜ੍ਞਾਨਾਵਸ੍ਥਿਤਚੇਤਸਃ ।
ਯਜ੍ਞਾਯਾਚਰਤਃ ਕਰ੍ਮ ਸਮਗ੍ਰੰ ਪ੍ਰਵਿਲੀਯਤੇ ॥ 6-28-23 (39645)
ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਰ੍ਪਣੰ ਬ੍ਰਹ੍ਮ ਹਵਿਰ੍ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਗ੍ਨੌ ਬ੍ਰਹ੍ਮਣਾ ਹੁਤਮ੍ ।
ਬ੍ਰਹ੍ਮੈਵ ਤੇਨ ਗਨ੍ਤਵ੍ਯੰ ਬ੍ਰਹ੍ਮ ਕਰ੍ਮ ਸਮਾਧਿਨਾ ॥ 6-28-24 (39646)
ਦੈਵਮੇਵਾਪਰੇ ਯਜ੍ਞੰ ਯੋਗਿਨਃ ਪਰ੍ਯੁਪਾਸਤੇ।
ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਗ੍ਨਾਵਪਰੇ ਯਜ੍ਞੰ ਯਜ੍ਞੇਨੈਵੋਪਜੁਹ੍ਵਤਿ ॥ 6-28-25 (39647)
ਸ਼੍ਰੋਤ੍ਰਾਦੀਨੀਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਣ੍ਯਨ੍ਯੇ ਸੰਯਮਾਗ੍ਨਿਸ਼਼ੁ ਜੁਹ੍ਵਤਿ ।
ਸ਼ਬ੍ਦਾਦੀਨ੍ਵਿਸ਼਼ਯਾਨਨ੍ਯ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਗ੍ਨਿਸ਼਼ੁ ਜੁਹ੍ਵਤਿ ॥ 6-28-26 (39648)
ਸਰ੍ਵਾਣੀਨ੍ਦ੍ਰਿਯਕਰ੍ਮਾਣਿ ਪ੍ਰਾਣਕਰ੍ਮਾਣਿ ਚਾਪਰੇ ।
ਆਤ੍ਮਸੰਯਮਯੋਗਾਗ੍ਨੌ ਜੁਹ੍ਵਤਿ ਜ੍ਞਾਨਦੀਪਿਤੇ ॥ 6-28-27 (39649)
ਦ੍ਰਵ੍ਯਯਜ੍ਞਾਸ੍ਤਪੋਯਜ੍ਞਾ ਯੋਗਯਜ੍ਞਾਸ੍ਤਥਾਪਰੇ।
ਸ੍ਵਾਧ੍ਯਾਯਜ੍ਞਾਨਯਜ੍ਞਾਸ਼੍ਚ ਯਤਯਃ ਸੰਸ਼ਿਤਵ੍ਰਤਾਃ ॥ 6-28-28 (39650)
ਅਪਾਨੇ ਜੁਹ੍ਵਤਿ ਪ੍ਰਾਣੰ ਪ੍ਰਾਣੇ(ਅ)ਪਾਨੰ ਤਥਾ(ਅ)ਪਰੇ ।
ਪ੍ਰਾਣਾਪਾਨਗਤੀ ਰੁਦ੍ਧ੍ਵਾ ਪ੍ਰਾਣਾਯਾਮਪਰਾਯਣਾਃ ॥ 6-28-29 (39651)
ਅਪਰੇ ਨਿਯਤਾਹਾਰਾਃ ਪ੍ਰਾਣਾਨ੍ਪ੍ਰਾਣੇਸ਼਼ੁ ਜੁਹ੍ਵਤਿ ।
ਸਰ੍ਵੇ(ਅ)ਪ੍ਯੇਤੇ ਯਜ੍ਞਵਿਦੋ ਯਜ੍ਞਕ੍ਸ਼਼ਪਿਤਕਲ੍ਮਸ਼਼ਾਃ॥ 6-28-30 (39652)
ਯਜ੍ਞਸ਼ਿਸ਼਼੍ਟਾਮ੍ਰੁʼਤਭੁਜੋ ਯਾਨ੍ਤਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮ ਸਨਾਤਨਮ੍ ।
ਨਾਯੰ ਲੋਕੋ(ਅ)ਸ੍ਤ੍ਯਯਜ੍ਞਸ੍ਯ ਕੁਤੋ(ਅ)ਨ੍ਯਃ ਕੁਰੁਸਤ੍ਤਮ ॥ 6-28-31 (39653)
ਏਵੰ ਬਹੁਵਿਧਾ ਯਜ੍ਞਾ ਵਿਤਤਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਣੋ ਮੁਖੇ।
ਕਰ੍ਮਜਾਨ੍ਵਿਦ੍ਧਿ ਤਾਨ੍ਸਰ੍ਵਾਨੇਵੰ ਜ੍ਞਾਤ੍ਵਾ ਵਿਮੋਕ੍ਸ਼਼੍ਯਸੇ ॥ 6-28-32 (39654)
ਸ਼੍ਰੇਯਾਨ੍ਦ੍ਰਵ੍ਯਮਯਾਦ੍ਯਜਾਜ੍ਜ੍ਞਾਨਯਜ੍ਞਃ ਪਰੰਤਪ ।
ਸਰ੍ਵੰ ਕਰ੍ਮਾਖਿਲੰ ਪਾਰ੍ਥ ਜ੍ਞਾਨੇ ਪਰਿਸਮਾਪ੍ਯਤੇ ॥ 6-28-33 (39655)
ਤਦ੍ਵਿਦ੍ਧਿ ਪ੍ਰਣਿਪਾਤੇਨ ਪਰਿਪ੍ਰਸ਼੍ਨੇਨ ਸੇਵਯਾ ।
ਉਪਦੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤਿ ਤੇ ਜ੍ਞਾਨੰ ਜ੍ਞਾਨਿਨਸ੍ਤਤ੍ਤ੍ਵਦਰ੍ਸ਼ਿਨਃ ॥ 6-28-34 (39656)
ਯਜ੍ਜ੍ਞਾਤ੍ਵਾ ਨ ਪੁਨਰ੍ਮੋਹਮੇਵੰ ਯਾਸ੍ਯਸਿ ਪਾਣ੍ਡਵ ।
ਯੇਨ ਭੂਤਾਨ੍ਯਸ਼ੇਸ਼਼ੇਣ ਦ੍ਰਕ੍ਸ਼਼੍ਯਸ੍ਯਾਤ੍ਮਨ੍ਯਥੋ ਮਯਿ ॥ 6-28-35 (39657)
ਅਪਿ ਚੇਦਸਿ ਪਾਪੇਭ੍ਯਃ ਸਰ੍ਵੇਭ੍ਯਃ ਪਾਪਕ੍ਰੁʼਤ੍ਤਮਃ ।
ਸਰ੍ਵੰ ਜ੍ਞਾਨਪ੍ਲਵੇਨੈਵ ਵ੍ਰੁʼਜਿਨੰ ਸੰਤਰਿਸ਼਼੍ਯਸਿ ॥ 6-28-36 (39658)
ਯਥੈਧਾਂਸਿ ਸਮਿਦ੍ਧੋ(ਅ)ਗ੍ਨਿਰ੍ਭਸ੍ਮਾਸਾਤ੍ਕੁਰੁਤੇ(ਅ)ਰ੍ਜੁਨ ।
ਜ੍ਞਾਨਾਗ੍ਨਿਃ ਸਰ੍ਵਕਰ੍ਮਾਣਿ ਭਸ੍ਮਸਾਤ੍ਕੁਰੁਤੇ ਯਥਾ ॥ 6-28-37 (39659)
ਨ ਹਿ ਜ੍ਞਾਨੇਨ ਸਦ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਪਵਿਤ੍ਰਮਿਹ ਵਿਦ੍ਯਤੇ।
ਤਤ੍ਸ੍ਵਯੰ ਯੋਗਸੰਸਿਦ੍ਧਃ ਕਾਲੇਨਾਤ੍ਮਨਿ ਵਿਨ੍ਦਤਿ ॥ 6-28-38 (39660)
ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਵਾਁਲ੍ਲਭਤੇ ਜ੍ਞਾਨੰ ਤਤ੍ਪਰਃ ਸੰਯਤੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਃ ।
ਜ੍ਞਾਨੰ ਲਬ੍ਧ੍ਵਾ ਪਰਾਂ ਸ਼ਾਨ੍ਤਿਮਚਿਰੇਣਾਧਿਗਚ੍ਛਤਿ ॥ 6-28-39 (39661)
ਅਜ੍ਞਸ਼੍ਚਾਸ਼੍ਰਦ੍ਦਧਾਨਸ਼੍ਚ ਸੰਸ਼ਯਾਤ੍ਮਾ ਵਿਨਸ਼੍ਯਤਿ।
ਨਾਯੰ ਲੋਕੋ(ਅ)ਸ੍ਤਿ ਨ ਪਰੋ ਨ ਸੁਖੰ ਸੰਸ਼ਯਾਤ੍ਮਨਃ ॥ 6-28-40 (39662)
ਯੋਗਸੰਨ੍ਯਸ੍ਤਕਰ੍ਮਾਣੰ ਜ੍ਞਾਨਸੰਛਿੰਨਸੰਸ਼ਯਮ੍ ।
ਆਤ੍ਮਵਨ੍ਤੰ ਨ ਕਰ੍ਮਾਣਿ ਨਿਬਧ੍ਨਨ੍ਤਿ ਧਨੰਜਯ ॥ 6-28-41 (39663)
ਤਸ੍ਮਾਦਜ੍ਞਾਨਸੰਭੂਤੰ ਹ੍ਰੁʼਤ੍ਸ੍ਥੰ ਜ੍ਞਾਨਾਸਿਨਾ(ਅ)(ਅ)ਤ੍ਮਨਃ ।
ਛਿਤ੍ਤ੍ਵੈਨੰ ਸੰਸ਼ਯੰ ਯੋਗਮਾਤਿਸ਼਼੍ਠੋਤ੍ਤਿਸ਼਼੍ਠ ਭਾਰਤ ॥ ॥ 6-28-42 (39664)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਪਰ੍ਵਣਿ ਅਸ਼਼੍ਟਵਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਦ੍ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਸੂਪਨਿਸ਼਼ਤ੍ਸੁ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਦ੍ਯਾਯਾਂ ਯੋਗਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰੇ ਸ਼੍ਰੀਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਾਰ੍ਜੁਨਸੰਵਾਦੇ ਯਜ੍ਞਵਿਭਾਗਯੋਗੋਨਾਮ ਚਤੁਰ੍ਥੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-28-39 ਮਤ੍ਪਰਃ ਸੰਯਤੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਃ ਇਤਿ ਮਾਧ੍ਵਪਾਠਃ ॥ 6-28-* ਜ੍ਞਾਨਯੋਗੋਨਾਮ ਇਤਿ ਮਾਧ੍ਵਪਾਠਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 029
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.29. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 029
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਏਕੋਨਤ੍ਰਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਧ੍ਯਾਯਃ ॥ 5 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-29-0 (39665)
ਅਰ੍ਜੁਨ ਉਵਾਚ। 6-29-0x (4027)
ਸੰਨ੍ਯਾਸੰ ਕਰ੍ਮਣਾਂ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣ ਕਪੁਨਰ੍ਯੋਗੰ ਚ ਸ਼ੰਸਸਿ।
ਯਚ੍ਛ੍ਰੇਯ ਏਤਯੋਰੇਕੰ ਤਨ੍ਮੇ ਬ੍ਰੂਹਿ ਸੁਨਿਸ਼੍ਚਿਤਮ੍ ॥ 6-29-1 (39666)
ਸ਼੍ਰੀਭਗਵਾਨੁਵਾਚ। 6-29-2x (4028)
ਸੰਨ੍ਯਾਸਃ ਕਰ੍ਮਯੋਗਸ਼੍ਚ ਨਿਃਸ਼੍ਰੇਯਸਕਰਾਵੁਭੌ ।
ਤਯੋਸ੍ਤੁ ਕਰ੍ਮਸੰਨ੍ਯਾਸਾਤ੍ਕਰ੍ਮਯੋਗੋ ਵਿਸ਼ਿਸ਼਼੍ਯਤੇ ॥ 6-29-2 (39667)
ਜ੍ਞੇਯਃ ਸ ਨਿਤ੍ਯਸੰਨ੍ਯਾਸੀ ਯੋ ਨ ਦ੍ਵੇਸ਼਼੍ਟਿ ਨ ਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ਤਿ।
ਨਿਰ੍ਦ੍ਵਨ੍ਦ੍ਵੋ ਹਿ ਮਹਾਬਾਹੋ ਸੁਖੰ ਬਨ੍ਧਾਤ੍ਪ੍ਰਮੁਚ੍ਯਤੇ ॥ 6-29-3 (39668)
ਸਾਙ੍ਖ੍ਯਯੋਗੌ ਪ੍ਰੁʼਥਗ੍ਬਾਲਾਃ ਪ੍ਰਵਦਨ੍ਤਿ ਨ ਪਣ੍ਡਿਤਾਃ ।
ਏਕਮਪ੍ਯਾਸ੍ਥਿਤਃ ਸਮ੍ਯਗੁਭਯੋਰ੍ਵਿਨ੍ਦਤੇ ਫਲਮ੍ ॥ 6-29-4 (39669)
ਯਤ੍ਸਾਙ੍ਖ੍ਯੈਃ ਪ੍ਰਾਪ੍ਯਤੇ ਸ੍ਥਾਨੰ ਤਦ੍ਯੋਗੈਰਪਿ ਗਮ੍ਯਤੇ ।
ਏਕੰ ਸਾਙ੍ਖ੍ਯੰ ਚ ਯੋਗੰ ਚ ਯਃ ਪਸ਼੍ਯਤਿ ਸ ਪਸ਼੍ਯਤਿ ॥ 6-29-5 (39670)
ਸੰਨ੍ਯਾਸਸ੍ਤੁ ਮਹਾਬਾਹੋ ਦੁਃਖਮਾਪ੍ਤੁਮਯੋਗਤਃ ।
ਯੋਗਯੁਕ੍ਤੋ ਮੁਨਿਰ੍ਬ੍ਰਹ੍ਮ ਨਚਿਰੇਣਾਧਿਗਚ੍ਛਤਿ ॥ 6-29-6 (39671)
ਯੋਗਯੁਕ੍ਤੋ ਵਿਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਾ ਵਿਜਿਤਾਤ੍ਮਾ ਜਿਤੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਃ ।
ਸਰ੍ਵਭੂਤਾਤ੍ਮਭੂਤਾਤ੍ਮਾ ਕੁਰ੍ਵੰਨਪਿ ਨ ਲਿਪ੍ਯਤੇ ॥ 6-29-7 (39672)
ਨੈਵ ਕਿੰਚਿਤ੍ਕਰੋਮੀਤਿ ਯੁਕ੍ਤੋ ਮਨ੍ਯੇਤ ਤਤ੍ਤ੍ਵਵਿਤ੍ ।
ਪਸ਼੍ਯਞ੍ਸ਼੍ਰੁʼਣ੍ਵਨ੍ਸ੍ਪ੍ਰੁʼਸ਼ਞ੍ਜਿਘ੍ਰੰਨਸ਼੍ਰਨ੍ਗਚ੍ਛਨ੍ਸ੍ਵਪਨ੍ਸ਼੍ਵਸਨ੍ ॥ 6-29-8 (39673)
ਪ੍ਰਲਪਨ੍ਵਿਸ੍ਰੁʼਜਨ੍ਗ੍ਰੁʼਹ੍ਣੰਨ੍ਰੁʼਨ੍ਮਿਸ਼਼ੰਨਿਮਿਸ਼਼ੰਨਪਿ।
ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਣੀਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਰ੍ਥੇਸ਼਼ੁ ਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਇਤਿ ਧਾਰਯਨ੍ ॥ 6-29-9 (39674)
ਬ੍ਰਹ੍ਮਣ੍ਯਾਧਾਯ ਕਰ੍ਮਾਣਿ ਸਙ੍ਗੰ ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਕਰੋਤਿ ਯਃ।
ਲਿਪ੍ਯਤੇ ਨ ਸ ਪਾਪੇਨ ਪਦ੍ਮਪਤ੍ਰਮਿਵਾਮ੍ਭਸਾ ॥ 6-29-10 (39675)
ਕਾਯੇਨ ਮਨਸਾ ਬੁਦ੍ਧ੍ਯਾ ਕੇਵਲੈਰਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੈਰਪਿ ।
ਯੋਗਿਨਃ ਕਰ੍ਮ ਕੁਰ੍ਵਨ੍ਤਿ ਸਙ੍ਗੰ ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾਤ੍ਮਸ਼ੁਦ੍ਧਯੇ ॥ 6-29-11 (39676)
ਯੁਕ੍ਤਃ ਕਰ੍ਮਫਲੰ ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਸ਼ਾਨ੍ਤਿਮਾਪ੍ਨੋਤਿ ਨੈਸ਼਼੍ਠਿਕੀਮ੍ ।
ਅਯੁਕ੍ਤਃ ਕਾਮਕਾਰੇਣ ਫਲੇ ਸਕ੍ਤੋ ਨਿਬਧ੍ਯਤੇ ॥ 6-29-12 (39677)
ਸਰ੍ਵਕਰ੍ਮਾਣਿ ਮਨਸਾ ਸੰਨ੍ਯਸ੍ਯਾਸ੍ਤੇ ਸੁਖੰ ਵਸ਼ੀ ।
ਨਵਦ੍ਵਾਰੇ ਪੁਰੇ ਦੇਹੀ ਨੈਵ ਕੁਰ੍ਵੰਨ ਕਾਰਯਨ੍ ॥ 6-29-13 (39678)
ਨ ਕਰ੍ਤ੍ਰੁʼਤ੍ਵੰ ਨ ਕਰ੍ਮਾਣਿ ਲੋਕਸ੍ਯ ਸ੍ਰੁʼਜਤਿ ਪ੍ਰਭੁਃ ।
ਨ ਕਰ੍ਮਫਲਸੰਯੋਗੰ ਸ੍ਵਭਾਵਸ੍ਤੁ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਤੇ ॥ 6-29-14 (39679)
ਨਾਦਤ੍ਤੇ ਕਸ੍ਯ ਚਿਤ੍ਪਾਪੰ ਨ ਚੈਵ ਸੁਕ੍ਰੁʼਤੰ ਵਿਭੁਃ ।
ਅਜ੍ਞਾਨੇਨਾਵ੍ਰੁʼਤੰ ਜ੍ਞਾਨੰ ਤੇਨ ਮੁਹ੍ਯਨ੍ਤਿ ਜਨ੍ਤਵਃ ॥ 6-29-15 (39680)
ਜ੍ਞਾਨੇਨ ਤੁ ਤਦਜ੍ਞਾਨੰ ਯੇਸ਼਼ਾਂ ਨਾਸ਼ਿਤਮਾਤ੍ਮਨਃ ।
ਤੇਸ਼਼ਾਮਾਦਿਤ੍ਯਵਜ੍ਜ੍ਞਾਨੰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਯਤਿ ਤਤ੍ਪਰਮ੍ ॥ 6-29-16 (39681)
ਤਦ੍ਬੁਦ੍ਧਯਸ੍ਤਦਾਤ੍ਮਾਨਸ੍ਤੰਨਿਸ਼਼੍ਠਾਸ੍ਤਤ੍ਪਰਾਯਣਾਃ ।
ਗਚ੍ਛਨ੍ਤ੍ਯਪੁਨਰਾਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਿੰ ਜ੍ਞਾਨਨਿਰ੍ਧੂਤਕਲ੍ਮਸ਼਼ਾਃ ॥ 6-29-17 (39682)
ਵਿਦ੍ਯਾਵਿਨਯਸੰਪੰਨੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਗਵਿ ਹਸ੍ਤਿਨਿ ।
ਸ਼ੁਨਿ ਚੈਵ ਸ਼੍ਵਪਾਕੇ ਚ ਪਣ੍ਡਿਤਾਃ ਸਮਦਰ੍ਸ਼ਿਨਃ ॥ 6-29-18 (39683)
ਇਹੈਵ ਤੈਰ੍ਜਿਤਃ ਸਰ੍ਗੋ ਯੇਸ਼਼ਾਂ ਸਾਮ੍ਯੇ ਸ੍ਥਿਤੰ ਮਨਃ ।
ਨਿਰ੍ਦੋਸ਼਼ੰ ਹਿ ਸਮੰ ਬ੍ਰਹ੍ਮ ਤਸ੍ਮਾਦ੍ਬ੍ਰਹ੍ਮਣਿ ਤੇ ਸ੍ਥਿਤਾਃ ॥ 6-29-19 (39684)
ਨ ਪ੍ਰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯੇਤ੍ਪ੍ਰਿਯੰ ਵ੍ਯਾਪ੍ਯ ਨੋਦ੍ਵਿਜੇਤ੍ਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਚਾਪ੍ਰਿਯਮ੍।
ਸ੍ਥਿਰਬੁਦ੍ਧਿਰਸੰਮੂਢੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਦ੍ਬ੍ਰਹ੍ਮਣਿ ਸ੍ਥਿਤਃ ॥ 6-29-20 (39685)
ਬਾਹ੍ਯਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ੇਸ਼਼੍ਵਸਕ੍ਤਾਤ੍ਮਾ ਵਿਨ੍ਦਤ੍ਯਾਤ੍ਮਨਿ ਯਤ੍ਸੁਖਮ੍ ।
ਸ ਬ੍ਰਹ੍ਮਯੋਗਯੁਕ੍ਤਾਤ੍ਮਾ ਸੁਖਮਕ੍ਸ਼਼ਯ੍ਯਮਸ਼੍ਰੁਤੇ ॥ 6-29-21 (39686)
ਯੇ ਹਿ ਸੰਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ਜਾ ਭੋਗਾ ਦੁਃਖਯੋਨਯ ਏਵ ਤੇ।
ਆਦ੍ਯਨ੍ਤਵਨ੍ਤਃ ਕੌਨ੍ਤੇਯ ਨ ਤੇਸ਼਼ੁ ਰਮਤੇ ਬੁਧਃ ॥ 6-29-22 (39687)
ਸ਼ਕ੍ਨੋਤੀਹੈਵ ਯਃ ਸੋਢੁਂ ਪ੍ਰਾਕ੍ਸ਼ਰੀਰਵਿਮੋਕ੍ਸ਼਼ਣਾਤ੍।
ਕਾਮਕ੍ਰੋਧੋਦ੍ਭਵੰ ਵੇਗੰ ਸ ਯੁਕ੍ਤਃ ਸ ਸੁਖੀ ਨਰਃ ॥ 6-29-23 (39688)
ਯੋ(ਅ)ਨ੍ਤਃਸੁਖੋ(ਅ)ਨ੍ਤਰਾਰਾਮਸ੍ਤਥਾਨ੍ਤਰ੍ਜ੍ਯੋਤਿਰੇਵ ਯਃ ।
ਸ ਯੋਗੀ ਬ੍ਰਹ੍ਮਨਿਰ੍ਵਾਣੰ ਬ੍ਰਹ੍ਮਭੂਤੋ(ਅ)ਧਿਗਚ੍ਛਤਿ ॥ 6-29-24 (39689)
ਲਭਨ੍ਤੇ ਬ੍ਰਹ੍ਮਨਿਰ੍ਵਾਣਮ੍ਰੁʼਸ਼਼ਯਃ ਕ੍ਸ਼਼ੀਣਕਲ੍ਮਸ਼਼ਾਃ।
ਛਿੰਨਦ੍ਵੈਧਾ ਯਤਾਤ੍ਮਾਨਃ ਸਰ੍ਵਭੂਤਹਿਤੇ ਰਤਾਃ ॥ 6-29-25 (39690)
ਕਾਮਕ੍ਰੋਧਵਿਯੁਕ੍ਤਾਨਾਂ ਯਤੀਨਾਂ ਯਤਚੇਤਸਾਮ੍।
ਅਭਿਤੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਨਿਰ੍ਵਾਣੰ ਵਰ੍ਤਤੇ ਵਿਦਿਤਾਤ੍ਮਨਾਮ੍ ॥ 6-29-26 (39691)
ਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ਾਨ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਬਹਿਰ੍ਬਾਹ੍ਯਾਂਸ਼੍ਚਕ੍ਸ਼਼ੁਸ਼੍ਚੈਵਾਨ੍ਤਰੇ ਭ੍ਰੁਵੋਃ ।
ਪ੍ਰਾਣਾਪਾਨੌ ਸਮੌ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਨਾਸਾਭ੍ਯਨ੍ਤਰਚਾਰਿਣੌ ॥ 6-29-27 (39692)
ਯਤੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਮਨੋਬੁਦ੍ਧਿਰ੍ਮੁਨਿਰ੍ਮੋਕ੍ਸ਼਼ਪਰਾਯਣਃ।
ਵਿਗਤੇਚ੍ਛਾਭਯਕ੍ਰੋਧੋ ਯਃ ਸਦਾ ਮੁਕ੍ਤ ਏਵ ਸਃ । 6-29-28 (39693)
ਭੋਕ੍ਤਾਰੰ ਯਜ੍ਞਤਪਸਾਂ ਸਰ੍ਵਲੋਕਮਹੇਸ਼੍ਵਰਮ੍ ।
ਸੁਹ੍ਰੁʼਦੰ ਸਰ੍ਵਭੂਤਾਨਾਂ ਜ੍ਞਾਤ੍ਵਾ ਮਾਂ ਸ਼ਾਨ੍ਤਿਮ੍ਰੁʼਚ੍ਛਤਿ ॥ ॥ 6-29-29 (39694)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਪਰ੍ਵਣਿ ਏਕੋਨਤ੍ਰਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਦ੍ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਸੂਪਨਿਸ਼਼ਤ੍ਸੁ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਦ੍ਯਾਯਾਂ ਯੋਗਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰੇ ਸ਼੍ਰੀਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਾਰ੍ਜੁਨਸੰਵਾਦੇ ਸੰਨ੍ਯਾਸਯੋਗੋਨਾਮ ਪਞ੍ਚਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 030
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.30. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 030
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਤ੍ਰਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਧ੍ਯਾਯਃ ॥ 6 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-30-0 (39695)
ਸ਼੍ਰੀਭਗਵਾਨੁਵਾਚ। 6-30-0x (4029)
ਅਨਾਸ਼੍ਰਿਤਃ ਕਰ੍ਮਫਲੰ ਕਾਰ੍ਯੰ ਕਰ੍ਮ ਕਰੋਤਿ ਯਃ।
ਸ ਸੰਨ੍ਯਾਸੀ ਚ ਯੋਗੀ ਚ ਨ ਨਿਰਗ੍ਨਿਰ੍ਨ ਚਾਕ੍ਰਿਯਃ ॥ 6-30-1 (39696)
ਯੰ ਸੰਨ੍ਯਾਸਮਿਤਿ ਪ੍ਰਾਹੁਰ੍ਯੋਗੰ ਤੰ ਵਿਦ੍ਧਿ ਪਾਣ੍ਡਵ ।
ਨ ਹ੍ਯਸੰਨ੍ਯਸ੍ਤਸਿੰਕਲ੍ਪੋ ਯੋਗੀ ਭਵਤਿ ਕਸ਼੍ਚਨ ॥ 6-30-2 (39697)
ਆਰੁਰੁਕ੍ਸ਼਼ੋਰ੍ਮੁਨੇਰ੍ਯੋਗੰ ਕਰ੍ਮ ਕਾਰਣਮੁਚ੍ਯਤੇ।
ਯੋਗਾਰੂਢਸ੍ਯ ਤਸ੍ਯੈਵ ਸ਼ਮਃ ਕਾਰਣਮੁਚ੍ਯਤੇ ॥ 6-30-3 (39698)
ਯਦਾ ਹਿ ਨੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਰ੍ਥੇਸ਼਼ੁ ਨ ਕਰ੍ਮਸ੍ਵਨੁਸ਼਼ਞ੍ਜਤੇ ।
ਸਰ੍ਵਸੰਕਲ੍ਪਸੰਨ੍ਯਾਸੀ ਯੋਗਾਰੂਢਸ੍ਤਦੋਚ੍ਯਤੇ ॥ 6-30-4 (39699)
ਉਦ੍ਧਰੇਦਾਤ੍ਮਨਾਤ੍ਮਾਨੰ ਨਾਤ੍ਮਾਨਮਵਸਾਦਯੇਤ੍ ।
ਆਤ੍ਮੈਵ ਹ੍ਯਾਤ੍ਮਨੋ ਬਨ੍ਧੁਰਾਤ੍ਮੈਵ ਰਿਪੁਰਾਤ੍ਮਨਃ ॥ 6-30-5 (39700)
ਬਨ੍ਧੁਰਾਤ੍ਮਾ(ਅ)(ਅ)ਤ੍ਮਨਸ੍ਤਸ੍ਯ ਯੇਨਾਤ੍ਮੈਵਾਤ੍ਮਨਾ ਜਿਤਃ।
ਅਨਾਤ੍ਮਨਸ੍ਤੁ ਸ਼ਤ੍ਰੁਤ੍ਵੇ ਵਰ੍ਤੇਤਾਤ੍ਮੈਵ ਸ਼ਤ੍ਰੁਵਤ੍ ॥ 6-30-6 (39701)
ਜਿਤਾਤ੍ਮਨਃ ਪ੍ਰਸ਼ਾਨ੍ਤਸ੍ਯ ਪਰਮਾਤ੍ਮਾ ਸਮਾਹਿਤਃ।
ਸ਼ੀਤੋਸ਼਼੍ਣਸੁਖਦੁਃਖੇਸ਼਼ੁ ਤਥਾ ਮਾਨਾਪਮਾਨਯੋਃ ॥ 6-30-7 (39702)
ਜ੍ਞਾਨਵਿਜ੍ਞਾਨਤ੍ਰੁʼਪ੍ਤਾਤ੍ਮਾ ਕੂਟਸ੍ਥੋ ਵਿਜਿਤੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਃ ।
ਯੁਕ੍ਤ ਇਤ੍ਯੁਚ੍ਯਤੇ ਯੋਗੀ ਸਮਲੋਸ਼਼੍ਠਾਸ਼੍ਮਕਾਞ੍ਚਨਃ ॥ 6-30-8 (39703)
ਸੁਹ੍ਰੁʼਨ੍ਮਿਤ੍ਰਾਰ੍ਯੁਦਾਸੀਨਮਧ੍ਯਸ੍ਥਦ੍ਵੇਸ਼਼੍ਯਬਨ੍ਧੁਸ਼਼ੁ।
ਸਾਧੁਸ਼਼੍ਵਪਿ ਚ ਪਾਪੇਸ਼਼ੁ ਸਮਬੁਦ੍ਧਿਰ੍ਵਿਸ਼ਿਸ਼਼੍ਯਤੇ ॥ 6-30-9 (39704)
ਯੋਗੀ ਯੁਞ੍ਜੀਤ ਸਤਤਮਾਤ੍ਮਾਨੰ ਰਹਸਿ ਸ੍ਥਿਤਃ ।
ਏਕਾਕੀ ਯਤਚਿਤ੍ਤਾਤ੍ਮਾ ਨਿਰਾਸ਼ੀਰਪਰਿਗ੍ਰਹਃ ॥ 6-30-10 (39705)
ਸ਼ੁਚੌ ਦੇਸ਼ੇ ਪ੍ਰਤਿਸ਼਼੍ਠਾਪ੍ਯ ਸ੍ਥਿਰਮਾਸਨਮਾਤ੍ਮਨਃ ।
ਨਾਤ੍ਯੁਚ੍ਛ੍ਰਿਤੰ ਨਾਤਿਨੀਚੰ ਚੈਲਾਜਿਨਕੁਸ਼ੋਤ੍ਤਰਮ੍ ॥ 6-30-11 (39706)
ਤਤ੍ਰੈਕਾਗ੍ਰੰ ਮਨਃ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਯਤਚਿਤ੍ਤੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਕ੍ਰਿਯਃ ।
ਉਪਵਿਸ਼੍ਯਾਸਨੇ ਯੁਞ੍ਜ੍ਯਾਦ੍ਯੋਗਮਾਤ੍ਮਵਿਸ਼ੁਦ੍ਧਯੇ ॥ 6-30-12 (39707)
ਸਮੰ ਕਾਯਸ਼ਿਰੋਗ੍ਰੀਵੰ ਧਾਰਯੰਨਚਲੰ ਸ੍ਥਿਰਃ।
ਸੰਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਨਾਸਿਕਾਗ੍ਰੰ ਸ੍ਵੰ ਦਿਸ਼ਸ਼੍ਚਾਨਵਲੋਕਥਨ੍ ॥ 6-30-13 (39708)
ਪ੍ਰਸ਼ਾਨ੍ਤਾਤ੍ਮਾ ਵਿਗਤਭੀਰ੍ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਵ੍ਰਤੇ ਸ੍ਥਿਤਃ ।
ਪ੍ਰਨਃ ਸੰਯਮ੍ਯ ਮਚ੍ਚਿਤ੍ਤੋ ਯੁਕ੍ਤ ਆਸੀਤ ਮਤ੍ਪਰਃ ॥ 6-30-14 (39709)
ਯੁਞ੍ਜੰਨੇਵੰ ਸਦਾਤ੍ਮਾਨੰ ਯੋਗੀ ਨਿਯਤਮਾਨਸਃ ।
ਸ਼ਾਨ੍ਤਿੰ ਨਿਰ੍ਵਾਣਪਰਮਾਂ ਮਤ੍ਸੰਸ੍ਥਾਮਧਿਗਚ੍ਛਤਿ ॥ 6-30-15 (39710)
ਨਾਤ੍ਯਸ਼੍ਰਤਸ੍ਤੁ ਯੋਗੋ(ਅ)ਸ੍ਤਿ ਨ ਚੈਕਾਨ੍ਤਮਨਸ਼੍ਨਤਃ ।
ਨ ਚਾਤਿਸ੍ਵਪ੍ਰਸ਼ੀਲਸ੍ਯ ਜਾਗ੍ਰਤੋ ਨੈਵ ਚਾਰ੍ਜੁਨ ॥ 6-30-16 (39711)
ਯੁਕ੍ਤਾਹਾਰਵਿਹਾਰਸ੍ਯ ਯੁਕ੍ਤਚੇਸ਼਼੍ਟਸ੍ਯ ਕਰ੍ਮਸੁ।
ਯੁਕ੍ਤਸ੍ਵਪ੍ਨਾਵਵੋਧਸ੍ਯ ਯੋਗੋ ਭਵਤਿ ਦੁਃਖਹਾ ॥ 6-30-17 (39712)
ਯਦਾ ਵਿਨਿਯਤੰ ਚਿਤ੍ਤਮਾਤ੍ਮਨ੍ਯੇਵਾਵਤਿਸ਼਼੍ਠਤੇ।
ਨਿਸ੍ਪ੍ਰੁʼਹਃ ਸਰ੍ਵਕਾਮੇਭ੍ਯੋ ਯੁਕ੍ਤ ਇਤ੍ਯੁਚ੍ਯਤੇ ਤਦਾ ॥ 6-30-18 (39713)
ਯਥਾ ਦੀਪੋ ਨਿਵਾਤਸ੍ਥੋ ਨੇਙ੍ਗਤੇ ਸੋਪਮਾ ਸ੍ਮ੍ਰੁʼਤਾ।
ਯੋਗਿਨੋ ਯਤਚਿਤ੍ਤਸ੍ਯ ਯੁਞ੍ਜਤੋ ਯੋਗਮਾਤ੍ਮਨਃ ॥ 6-30-19 (39714)
ਯਤ੍ਰੋਪਰਮਤੇ ਚਿਤ੍ਤੰ ਨਿਰੁਦ੍ਧੰ ਯੋਗਸੇਵਯਾ ।
ਯਤ੍ਰ ਚੈਵਾਤ੍ਮਨਾਤ੍ਮਾਨੰ ਪਸ਼੍ਯੰਨਾਤ੍ਮਨਿ ਤੁਸ਼਼੍ਯਤਿ ॥ 6-30-20 (39715)
ਮੁਖਮਾਤ੍ਯਨ੍ਤਿਕੰ ਯਤ੍ਤਦ੍ਵੁਦ੍ਧਿਗ੍ਰਾਹ੍ਯਮਤੀਨ੍ਦ੍ਰਿਯਮ੍।
ਵੇਤ੍ਤਿ ਯਤ੍ਰ ਨ ਚੈਵਾਯੰ ਸ੍ਥਿਤਸ਼੍ਚਲਤਿ ਤਤ੍ਤ੍ਵਤਃ ॥ 6-30-21 (39716)
ਯੰ ਲਬ੍ਧ੍ਵਾ ਚਾਪਰੰ ਲਾਭੰ ਮਨ੍ਯਤੇ ਨਾਧਿਕੰ ਤਤਃ।
ਯਸ੍ਮਿਨ੍ਸ੍ਥਿਤੋ ਨ ਦੁਃਖੇਨ ਗੁਰੁਣਾਪਿ ਵਿਚਾਲ੍ਯਤੇ ॥ 6-30-22 (39717)
ਤੰ ਵਿਦ੍ਯਾਦ੍ਦੁਃਖਸੰਯੋਗਵਯੋਗੰ ਯੋਗਸੰਜ੍ਞਿਤਮ੍।
ਸ ਨਿਸ਼੍ਚਯੇਨ ਯੋਕ੍ਤਵ੍ਯੋ ਯੋਗੋ(ਅ)ਨਿਰ੍ਵਿਣ੍ਣਚੇਤਸਾ ॥ 6-30-23 (39718)
ਸੰਕਲ੍ਪਪ੍ਰਭਵਾਨ੍ਕਾਮਾਂਸ੍ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਸਰ੍ਵਾਨਸ਼ੇਸ਼਼ਤਃ ।
ਮਨਸੈਵੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਗ੍ਰਾਮੰ ਵਿਨਿਵਮ੍ਯ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ॥ 6-30-24 (39719)
ਸ਼ਨੈਃ ਸ਼ਨੈਰੁਪਰਮੇਦ੍ਭੁਦ੍ਧ੍ਯਾ ਧ੍ਰੁʼਤਿਗ੍ਰੁʼਹੀਤਯਾ ।
ਆਤ੍ਮਸੰਸ੍ਥੰ ਮਨਃ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਨ ਕਿੰਚਿਦਪਿ ਚਿਨ੍ਤਯੇਤ੍ ॥ 6-30-25 (39720)
ਯਤੋ ਯਤੋ ਨਿਸ਼੍ਚਰਤਿ ਮਨਸ਼੍ਚਞ੍ਚਲਮਸ੍ਥਿਰਮ੍ ।
ਤਤਸ੍ਤਤੋ ਨਿਯਮ੍ਯੈਤਦਾਤ੍ਮਨ੍ਯੇਵ ਵਸ਼ੰ ਨਯੇਤ੍ ॥ 6-30-26 (39721)
ਪ੍ਰਸ਼ਾਨ੍ਤਮਨਸੰ ਹ੍ਯੇਨੰ ਯੋਗਿਨੰ ਮੁਖਮੁਤ੍ਤਮਮ੍ ।
ਉਪੈਤਿ ਸ਼੍ਚਾਨ੍ਤਰਜਸੰ ਬ੍ਰਹ੍ਮਭੂਤਮਕਲ੍ਮਸ਼਼ਮ੍ ॥ 6-30-27 (39722)
ਯੁਞ੍ਚਯੇਵੰ ਸਦਾਤ੍ਮਾਨੰ ਯੋਗੀ ਵਿਮਤਕਲ੍ਮਸ਼਼ਃਕ ।
ਮੁਖੇਨ ਬ੍ਰਹ੍ਮਸੰਸ੍ਕਪਰ੍ਸ਼ਮਤ੍ਯਨ੍ਤੰ ਸੁਖਮਸ਼੍ਰੁਤੇ ॥ 6-30-28 (39723)
ਸਰ੍ਵਭੂਤਸ੍ਥਮਾਤ੍ਮਾਨੰ ਸਰ੍ਵਭੂਤਾਨਿ ਚਾਤ੍ਮਨਿ।
ਈਕ੍ਸ਼਼ਤੇ ਕਯੋਗਯੁਕ੍ਤਾਤ੍ਮਾ ਸਰ੍ਵਤ੍ਰ ਸਮਦਰ੍ਸ਼ਨਃ ॥ 6-30-29 (39724)
ਯੋ ਮਾਂ ਪਸ਼੍ਯਤਿ ਸਰ੍ਵਤ੍ਰ ਸਰ੍ਵੰ ਚ ਮਯਿ ਪਸ਼੍ਯਤਿ ।
ਤਸ੍ਯਾਹੰ ਨ ਪ੍ਰਣਸ਼੍ਯਾਮਿ ਸ ਚ ਮੇ ਨ ਪ੍ਰਣਸ਼੍ਯਤਿ ॥ 6-30-30 (39725)
ਸਰ੍ਵਭੂਤਸ੍ਥਿਤੰ ਯੋ ਮਾਂ ਭਜਤ੍ਯੇਕਤ੍ਵਮਾਸ੍ਥਿਤਃ ।
ਸਰ੍ਵਥਾ ਵਰ੍ਤਮਾਨੋ(ਅ)ਪਿ ਸ ਯੋਗੀ ਮਯਿ ਵਰ੍ਤਤੇ ॥ 6-30-31 (39726)
ਆਤ੍ਮੌਪਮ੍ਯੇਨ ਸਰ੍ਵਤ੍ਰ ਸਮੰ ਪਸ਼੍ਯਤਿ ਯੋ(ਅ)ਰ੍ਜੁਨ ।
ਸੁਖੰਕ ਵਾ ਯਦਿ ਵਾ ਦੁਃਖੰ ਸ ਯੋਗੀ ਮਰਮੋ ਮਤਃ ॥ 6-30-32 (39727)
ਅਰ੍ਜੁਨ ਉਵਾਚ। 6-30-33x (4030)
ਯੋ(ਅ)ਯੰ ਯੋਗਸ੍ਤ੍ਵਯਾ ਪ੍ਰੋਕ੍ਤਃ ਸਾਮ੍ਯੇਨ ਮਧੁਸੂਦਨ।
ਏਤਸ੍ਯਾਹੰ ਨ ਪਸ਼੍ਯਾਮਿ ਚਞ੍ਚਲਤ੍ਵਾਤ੍ਸ੍ਥਿਤਿੰ ਸ੍ਥਿਰਾਂ ॥ 6-30-33 (39728)
ਚਞ੍ਚਲੰ ਹਿ ਮਨਃ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣ ਪ੍ਰਮਾਥਿ ਬਲਵਦ੍ਦ੍ਰੁʼਢਮ੍ ।
ਤਸ੍ਯਾਹੰ ਨਿਗ੍ਰਹੰ ਮਨ੍ਯੇ ਵਾਯੋਰਿਵ ਸੁਦੁਸ਼਼੍ਕਰਮ੍ ॥ 6-30-34 (39729)
ਸ਼੍ਰੀਭਗਵਾਨੁਵਾਚ। 6-30-35x (4031)
ਅਸੰਸ਼ਯੰ ਮਹਾਬਾਹੋ ਮਨੋ ਦੁਰ੍ਨਿਗ੍ਰਹੰ ਚਲਮ੍।
ਅਭ੍ਯਾਸੇਨ ਤੁ ਕੌਨ੍ਤੇਯ ਵੈਰਾਗ੍ਯੇਣ ਚ ਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯਤੇ ॥ 6-30-35 (39730)
ਅਸੰਯਤਾਤ੍ਮਨਾ ਯੋਗੋ ਦੁਸ਼਼੍ਪ੍ਰਾਪ ਇਤਿ ਮੇ ਮਤਿਃ।
ਵਸ਼੍ਯਾਤ੍ਮਨਾ ਤੁ ਯਤਤਾ ਸ਼ਕ੍ਯੋ(ਅ)(ਅ)ਵਾਪ੍ਤੁਮੁਪਾਯਤਃ ॥ 6-30-36 (39731)
ਅਰ੍ਜੁਨ ਉਵਾਚ। 6-30-37x (4032)
ਅਯਤਿਃ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਯੋਪੇਤੋ ਯੋਗਾਚ੍ਚਲਿਤਮਾਨਸਃ।
ਅਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਯੋਗਸੰਸਿਦ੍ਧਿੰ ਕਾਂ ਗਤਿੰ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣ ਗਚ੍ਛਤਿ ॥ 6-30-37 (39732)
ਕਚ੍ਚਿੰਨੋਭਯਵਿਭ੍ਰਸ਼਼੍ਟਸ਼੍ਛਿੰਨਾਭ੍ਰਮਿਵ ਨਸ਼੍ਯਤਿ।
ਅਪ੍ਰਤਿਕਸ਼਼੍ਠੋ ਮਹਾਬਾਹੋ ਵਿਮੂਢੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਣਃ ਪਥਿ ॥ 6-30-38 (39733)
ਏਤਨ੍ਮੇ ਸੰਸ਼ਯੰ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣ ਛੇਤ੍ਤੁਮਰ੍ਹਸ੍ਯਸ਼ੇਸ਼਼ਤਃ ।
ਤ੍ਵਦਨ੍ਯਃ ਸੰਸ਼ਯਸ੍ਯਾਸ੍ਯ ਛੇਤ੍ਤਾ ਨ ਹ੍ਯੁਪਪਦ੍ਯਤੇ ॥ 6-30-39 (39734)
ਸ਼੍ਰੀਭਗਵਾਨੁਵਾਚ। 6-30-40x (4033)
ਪਾਰ੍ਥ ਨੈਵੇਹ ਨਾਮੁਤ੍ਰ ਵਿਨਾਸ਼ਸ੍ਤਸ੍ਯ ਵਿਦ੍ਯਤੇ।
ਨ ਹਿ ਕਲ੍ਯਾਣਕ੍ਰੁʼਤ੍ਕਸ਼੍ਚਿਦ੍ਦੁਰ੍ਗਤਿੰ ਤਾਤ ਗਚ੍ਛਤਿ ॥ 6-30-40 (39735)
ਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਪੁਣ੍ਯਕ੍ਰੁʼਤਾਂ ਲੋਕਾਨੁਸ਼਼ਿਤ੍ਵਾ ਸ਼ਾਸ਼੍ਵਤੀਃ ਸਮਾਃ ।
ਸ਼ੁਚੀਨਾਂ ਸ਼੍ਰੀਮਤਾਂ ਗੇਹੇ ਯੋਗਭ੍ਰਸ਼਼੍ਟੋ(ਅ)ਭਿਜਾਯਤੇ ॥ 6-30-41 (39736)
ਅਥਵਾ ਯੋਗਿਨਾਮੇਵ ਕੁਲੇ ਭਵਤਿ ਧੀਮਤਾਮ੍ ।
ਏਤਦ੍ਧਿ ਦੁਰ੍ਲਭਤਰੰ ਲੋਕੇ ਜਨ੍ਮ ਯਦੀਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਮ੍ ॥ 6-30-42 (39737)
ਤਤ੍ਰ ਤੰ ਬੁਦ੍ਧਿਸੰਯੋਗੰ ਲਭਤੇ ਪੌਰ੍ਵਦੇਹਿਕਮ੍ ।
ਯਤਤੇ ਚ ਤਤੋ ਭੂਯਃ ਸੰਸਿਦ੍ਧੌ ਕੁਰੁਨਨ੍ਦਨ ॥ 6-30-43 (39738)
ਪੂਰ੍ਵਾਭ੍ਯਾਸੇਨ ਤੇਨੈਵ ਹ੍ਰਿਯਤੇ ਹ੍ਯਵਸ਼ੇ(ਅ)ਪਿ ਸਃ।
ਜਿਜ੍ਞਾਸੁਰਪਿ ਯੋਗਸ੍ਯ ਸ਼ਬ੍ਦਬ੍ਰਹ੍ਮਾਤਿਵਰ੍ਤਤੇ ॥ 6-30-44 (39739)
ਪ੍ਰਯਤ੍ਨਾਦ੍ਯਤਮਾਨਸ੍ਤੁ ਯੋਗੀ ਸੰਸ਼ੁਦ੍ਧਕਿਲ੍ਵਿਸ਼਼ਃ ।
ਅਨੇਕਨ੍ਮਸੰਸਿਦ੍ਧਸ੍ਤਤੋ ਯਾਤਿ ਪਰਾਂ ਗਤਿਮ੍ ॥ 6-30-45 (39740)
ਤਪਸ੍ਵਿਭ੍ਯੋ(ਅ)ਧਿਕੋ ਯੋਗੀ ਜ੍ਞਾਨਿਭ੍ਯੋਪਿ ਮਤੋ(ਅ)ਧਿਕਃ ।
ਕਰ੍ਮਿਭ੍ਯਸ਼੍ਚਾਧਿਕੋ ਯੋਗੀ ਤਸ੍ਮਾਦ੍ਯੋਗੀ ਭਾਵਾਰ੍ਜੁਨ ॥ 6-30-46 (39741)
ਯੋਗਿਨਾਮਪਿ ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ਾਂ ਮਦ੍ਗਤੇਨਾਨ੍ਤਰਾਤ੍ਮਨਾ।
ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਵਾਨ੍ਭਜਤੇ ਯੋ ਮਾਂ ਸ ਮੇ ਯੁਕ੍ਤਤਮੋ ਮਤਃ ॥ ॥ 6-30-47 (39742)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਪਰ੍ਵਣਿ ਤ੍ਰਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਦ੍ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਸੂਪਨਿਸ਼਼ਤ੍ਸੁ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਦ੍ਯਾਯਾਂ ਯੋਗਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰੇ ਸ਼੍ਰੀਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਾਰ੍ਜੁਨਸੰਵਾਦੇ ਅਧ੍ਯਾਤ੍ਮਯੋਗੋਨਾਮ ਸ਼਼ਸ਼਼੍ਠੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-30-11 ਚੇਲਾਜਿਨੇਤਿ ਮਾਧ੍ਵਪਾਠਃ ॥ 6-30-28 ਏਵੰ ਯੁਞ੍ਜਨ੍ ਇਤਿ ਮਾਧ੍ਵਪਾਠਃ ॥ 6-30-41 ਪੁਣ੍ਯਕ੍ਰੁʼਤਾਁਲ੍ਲੋਕਾਨ੍ ਇਤਿ ਮਾਧ੍ਵਪਾਠਃ ॥ 6-31-* ਆਤ੍ਮਸੰਯਮਯੋਗੋਨਾਮ ਇਤਿ ਮਾਧ੍ਵਪਾਠਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 031
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.31. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 031
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਏਕਤ੍ਰਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਧ੍ਯਾਯਃ ॥ 7 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-31-0 (39743)
ਸ਼੍ਰੀਭਗਵਾਨੁਵਾਚ। 6-31-0x (4034)
ਮਯ੍ਯਾਸਕ੍ਤਮਨਾਃ ਪਾਰ੍ਥ ਯੋਗੰ ਯੁਞ੍ਜਨ੍ਮਦਾਸ਼੍ਰਯਃ।
ਅਸੰਸ਼ਯੰ ਸਮਗ੍ਰੰ ਮਾਂ ਯਥਾ ਜ੍ਞਾਸ੍ਯਸਿ ਤਚ੍ਛ੍ਰੁʼਣੁ ॥ 6-31-1 (39744)
ਜ੍ਞਾਨੰ ਤੇ(ਅ)ਹੰ ਸਵਿਜ੍ਞਾਨਮਿਦੰ ਵਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਮ੍ਯਸ਼ੇਸ਼਼ਤਃ ।
ਯਜ੍ਜ੍ਞਾਤ੍ਵਾ ਨੇਹ ਭੂਯੋ(ਅ)ਨ੍ਯਜ੍ਜ੍ਞਾਤਵ੍ਯਮਵਸ਼ਿਸ਼਼੍ਯਤੇ ॥ 6-31-2 (39745)
ਮਨੁਸ਼਼੍ਯਾਣਾਂ ਸਹਸ੍ਰੇਸ਼਼ੁ ਕਸ਼੍ਚਿਦ੍ਯਤਤਿ ਸਿਦ੍ਧਯੇ।
ਯਤਤਾਮਪਿ ਸਿਦ੍ਧਾਨਾਂ ਕਸ਼੍ਚਿਨ੍ਮਾਂ ਵੇਤ੍ਤਿ ਤਤ੍ਤ੍ਵਤਃ ॥ 6-31-3 (39746)
ਭੂਮਿਰਾਪੋ(ਅ)ਨਲੋ ਵਾਯੁਃ ਸ੍ਵੰ ਮਨੋ ਬੁਦ੍ਧਿਰੇਵ ਚ ।
ਅਹੰਕਾਰ ਇਤੀ ਯੰ ਮੇ ਭਿੰਨਾ ਪ੍ਰਕ੍ਰੁʼਤਿਰਸ਼਼੍ਟਧਾ ॥ 6-31-4 (39747)
ਅਪਰੇਯਮਿਤਸ੍ਤ੍ਵਨ੍ਯਾਂ ਪ੍ਰਕ੍ਰੁʼਤਿੰ ਵਿਦ੍ਧਿ ਮੇ ਪਰਾਮ੍ ।
ਜੀਵਭੂਤਾਂ ਮਹਾਬਾਹੋ ਯਯੇਦੰ ਧਾਰ੍ਯਤੇ ਜਗਤ੍ ॥ 6-31-5 (39748)
ਏਤਦ੍ਯੋਨੀਨਿ ਭੂਤਾਨਿ ਸਰ੍ਵਾਣੀਤ੍ਯੁਪਧਾਰਯ ।
ਅਹੰ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਸ੍ਨਸ੍ਯ ਜਗਤਃ ਪ੍ਰਭਵਃ ਪ੍ਰਲਯਸ੍ਤਥਾ ॥ 6-31-6 (39749)
ਮਤ੍ਤਃ ਪਰਤਰੰ ਨਾਨ੍ਯਤ੍ਕਿੰਚਿਦਸ੍ਤਿ ਧਨੰਜਯ ।
ਮਯਿ ਸਰ੍ਵਮਿਦੰ ਪ੍ਰੋਤੰ ਸੂਤ੍ਰੇ ਮਣਿਗਣਾ ਇਵ ॥ 6-31-7 (39750)
ਰਸੋ(ਅ)ਹਮੰਪ੍ਸੁ ਕੌਨ੍ਤੇਯ ਪ੍ਰਭਾ(ਅ)ਸ੍ਮਿ ਸ਼ਸ਼ਿਸੂਰ੍ਯਯੋਃ ॥
ਪ੍ਰਣਵਃ ਸਰ੍ਵਵੇਦੇਸ਼਼ੁ ਸ਼ਬ੍ਦਃ ਖੇ ਪੌਰੁਸ਼਼ੰ ਨ੍ਰੁʼਸ਼਼ੁ ॥ 6-31-8 (39751)
ਪੁਣ੍ਯੋ ਗਨ੍ਧਃ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵ੍ਯਾਂ ਚ ਤੇਜਸ਼੍ਚਾਸ੍ਮਿ ਵਿਭਾਵਸੌ ।
ਜੀਵਨੰ ਸਰ੍ਵਭੂਤੇਸ਼਼ੁ ਤਪਸ਼੍ਚਾਸ੍ਮਿ ਤਪਸ੍ਵਿਸ਼਼ੁ ॥ 6-31-9 (39752)
ਬੀਜੰ ਮਾਂ ਸਰ੍ਵਭੂਤਾਨਾਂ ਵਿਦ੍ਧਿ ਪਾਰ੍ਥ ਸਨਾਤਨਮ੍ ।
ਬੁਦ੍ਧਿਰ੍ਬੁਦ੍ਧਿਮਤਾਮਸ੍ਮਿ ਤੇਜਸ੍ਤੇਜਸ੍ਵਿਨਾਮਹਮ੍ ॥ 6-31-10 (39753)
ਬਲੰ ਬਲਵਤਾਂ ਚਾਹੰ ਕਾਮਰਾਗਵਿਵਰ੍ਜਿਤਮ੍ ।
ਧਰ੍ਮਾਵਿਰੁਦ੍ਧੋ ਭੂਤੇਸ਼਼ੁ ਕਾਮੋ(ਅ)ਸ੍ਮਿ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-31-11 (39754)
ਯੇ ਚੈਵ ਸਾਤ੍ਵਿਕਾ ਭਾਵਾ ਰਾਜਸਾਸ੍ਤਾਮਸਾਸ਼੍ਚ ਯੇ।
ਮਤ੍ਤ ਏਵੇਤਿ ਤਾਨ੍ਵਿਦ੍ਧਿ ਨ ਤ੍ਵਹੰ ਤੇਸ਼਼ੁ ਤੇ ਮਯਿ ॥ 6-31-12 (39755)
ਤ੍ਰਿਭਿਰ੍ਗੁਣਮਯੈਰ੍ਭਾਵੈਰੇਭਿਃ ਸਰ੍ਵਮਿਦੰ ਜਗਤ੍ ।
ਮੋਹਿਤੰ ਨਾਭਿਜਾਨਾਤਿ ਮਾਮੇਭ੍ਯਃ ਪਰਮਵ੍ਯਯਮ੍ ॥ 6-31-13 (39756)
ਦੈਵੀ ਹ੍ਯੇਸ਼਼ਾ ਗੁਣਮਯੀ ਮਮ ਮਾਯਾ ਦੁਰਤ੍ਯਯਾ ।
ਮਾਮੇਵ ਯੇ ਪ੍ਰਪਦ੍ਯਨ੍ਤੇ ਮਾਯਾਮੇਤਾਂ ਤਰਨ੍ਤਿ ਤੇ ॥ 6-31-14 (39757)
ਨ ਮਾਂ ਤੁਸ਼਼੍ਕ੍ਰੁʼਤਿਨੋ ਮੂਢਾਃ ਪ੍ਰਪਦ੍ਯਨ੍ਤੇ ਨਰਾਧਮਾਃ ।
ਮਾਯਯਾ(ਅ)ਪਹ੍ਰੁʼਤਜ੍ਞਾਨਾ ਆਸੁਰੰ ਭਾਵਮਾਸ਼੍ਰਿਤਾਃ ॥ 6-31-15 (39758)
ਚੁਤ੍ਰਰ੍ਵਿਧਾ ਭਜਨ੍ਤੇ ਮਾਂ ਜਨਾਃ ਸੁਕ੍ਰੁʼਤਿਨੋ(ਅ)ਰ੍ਜੁਨ।
ਆਰ੍ਤੋ ਜਿਜ੍ਞਾਸੁਰਰ੍ਥਾਰ੍ਥੀ ਜ੍ਞਾਨੀ ਚ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-31-16 (39759)
ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਜ੍ਞਾਨੀ ਨਿਤ੍ਯਯੁਕ੍ਤ ਏਕਭਕ੍ਤਿਰ੍ਵਿਸ਼ਿਸ਼਼੍ਯਤੇ ।
ਪ੍ਰਿਯੋ ਹਿ ਜ੍ਞਾਨਿਨੋ(ਅ)ਤ੍ਯਰ੍ਥਮਹੰ ਸ ਚ ਮਮ ਪ੍ਰਿਯਃ ॥ 6-31-17 (39760)
ਉਦਾਰਾਃ ਸਰ੍ਵ ਏਵੈਤੇ ਜ੍ਞਾਨੀ ਤ੍ਵਾਤ੍ਮੈਵ ਮੇ ਮਤਮ੍ ।
ਆਸ੍ਥਿਤਃਕ ਸ ਹਿ ਯੁਕ੍ਤਾਤ੍ਮਾ ਮਾਮੇਵਾਨੁਤ੍ਤਮਾਂ ਗਤਿੰ ॥ 6-31-18 (39761)
ਬਹੂਨਾਂ ਜਨ੍ਮਨਾਮਨ੍ਤੇ ਜ੍ਞਾਨਵਾਨ੍ਮਾਂ ਪ੍ਰਪਦ੍ਯਤੇ ।
ਵਾਸੁਦੇਵਃ ਸਰ੍ਵਮਿਤਿ ਸ ਮਹਾਤ੍ਮਾ ਸੁਦੁਰ੍ਲਭਃ ॥ 6-31-19 (39762)
ਕਾਮੈਸ੍ਤੈਸ੍ਤੈਰ੍ਹ੍ਰੁʼਤਜ੍ਞਾਨਾਃ ਪ੍ਰਪਦ੍ਯਨ੍ਤੇ(ਅ)ਨ੍ਯਦੇਵਤਾਃ ।
ਤੰ ਤੰ ਨਿਯਮਮਾਸ੍ਥਾਯ ਪ੍ਰਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯਾ ਨਿਯਤਾਃ ਸ੍ਵਯਾ ॥ 6-31-20 (39763)
ਯੋ ਯੋ ਯਾਂ ਯਾਂ ਤਨੁਂ ਭਕ੍ਤਃ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਯਾਰ੍ਚਿਤੁਮਿਚ੍ਛਤਿ ।
ਤਸ੍ਯ ਤਸ੍ਯਾਚਲਾਂ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਂ ਤਾਮੇਵ ਵਿਦਧਾਮ੍ਯਹਮ੍ ॥ 6-31-21 (39764)
ਸ ਤਯਾ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਯਾ ਯੁਕ੍ਤਸ੍ਤਸ੍ਯਾਰਾਧਨਮੀਹਤੇ ।
ਲਭਤੇ ਚ ਤਤਃ ਕਾਮਾਨ੍ਮਯੈਵ ਵਿਹਿਤਾਨ੍ਹਿਤਾਨ੍ ॥ 6-31-22 (39765)
ਅਨ੍ਤਵਤ੍ਤੁ ਫਲੰ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਤਦ੍ਭਵਤ੍ਯਲ੍ਪਮੇਧਸਾਮ੍ ।
ਦੇਵਾਨ੍ਦੇਵਯਜੋ ਯਾਨ੍ਤਿ ਮਦ੍ਭਕ੍ਤਾ ਯਾਨ੍ਤਿ ਮਾਮਪਿ ॥ 6-31-23 (39766)
ਅਵ੍ਯਕ੍ਤੰ ਵ੍ਯਕ੍ਤਿਮਾਪੰਨੰ ਮਨ੍ਯਨ੍ਤੇ ਮਾਮਬੁਦ੍ਧਯਃ।
ਪਰੰ ਭਾਵਮਜਾਨਨ੍ਤੋ ਮਮਾਵ੍ਯਯਮਨੁਤ੍ਤਮਮ੍ ॥ 6-31-24 (39767)
ਨਾਹੰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਃ ਸਰ੍ਵਸ੍ਯ ਯੋਗਮਾਯਾਸਮਾਵ੍ਰੁʼਤਃ ।
ਮੂਢੋ(ਅ)ਯੰ ਨਾਭਿਜਾਨਾਤਿ ਲੋਕੋ ਮਾਮਜਮਵ੍ਯਯਮ੍ ॥ 6-31-25 (39768)
ਵੇਦਾਹੰ ਸਮਤੀਤਾਨਿ ਵਰ੍ਤਮਾਨਾਨਿ ਚਾਰ੍ਜੁਨ।
ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਾਣਿ ਚ ਭੂਤਾਨਿ ਮਾਂ ਤੁ ਵੇਦ ਨ ਕਸ਼੍ਚਨ ॥ 6-31-26 (39769)
ਇਚ੍ਛਾਦ੍ਵੇਸ਼਼ਸਮੁਤ੍ਥੇਨ ਦ੍ਵਨ੍ਦ੍ਵਮੋਹੇਨ ਭਾਰਤ ।
ਸਰ੍ਵਭੂਤਾਨਿ ਸੰਮੋਹੰ ਸਰ੍ਗੇ ਯਾਨ੍ਤਿ ਪਰੰਤਪ ॥ 6-31-27 (39770)
ਯੋਸ਼਼ਾਂ ਤ੍ਵਨ੍ਤਗਤੰ ਪਾਪੰ ਜਨਾਨਾਂ ਪੁਣ੍ਯਕਰ੍ਮਣਾਮ੍ ।
ਤੇ ਦ੍ਵਨ੍ਦ੍ਵਮੋਹਨਿਰ੍ਮੁਕ੍ਤ ਭਜਨ੍ਤੇ ਮਾਂ ਦ੍ਰੁʼਢਵ੍ਰਤਾਃ ॥ 6-31-28 (39771)
ਜਰਾਮਰਣਮੋਕ੍ਸ਼਼ਾਯ ਮਾਮਾਸ਼੍ਰਿਤ੍ਯ ਯਤਨ੍ਤਿ ਯੇ ।
ਤੇ ਬ੍ਰਹ੍ਮ ਤਦ੍ਵਿਦੁਃ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਸ੍ਨਮਧ੍ਯਾਤ੍ਮੰ ਕਰ੍ਮ ਚਾਖਿਲਮ੍ ॥ 6-31-29 (39772)
ਸਾਧਿਭੂਤਾਧਿਦੈਵੰ ਮਾਂ ਸਾਧਿਯਜ੍ਞੰ ਚ ਯੇ ਵਿਦੁਃ ।
ਪ੍ਰਯਾਣਕਾਲੇ(ਅ)ਪਿ ਚ ਮਾਂ ਤੇ ਵਿਦੁਰ੍ਯੁਕ੍ਤਚੇਤਸਃ ॥ ॥ 6-31-30 (39773)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਪਰ੍ਵਣਿ ਏਕਤ੍ਰਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਦ੍ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਸੂਪਨਿਸ਼਼ਤ੍ਸੁ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਦ੍ਯਾਯਾਂ ਯੋਗਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰੇ ਸ਼੍ਰੀਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਾਰ੍ਜੁਨਸੰਵਾਦੇ ਜ੍ਞਾਨਯੋਗੋਨਾਮ ਸਪ੍ਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-31-* ਜ੍ਞਾਨਵਿਜ੍ਞਾਨਯੋਗੋਨਾਮ ਇਤਿ ਮਾਧ੍ਵਪਾਠਃ ॥ 6-31-16 ਆਬ੍ਰਹ੍ਮਭਵਨਾਤ੍ ਇਤਿ ਮਾਧ੍ਵਪਾਠਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 032
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.32. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 032
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਦ੍ਵਾਤ੍ਰਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਧ੍ਯਾਯਃ ॥ 8 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-32-0 (39774)
ਅਰ੍ਜੁਨ ਉਵਾਚ। 6-32-0x (4035)
ਕਿੰ ਤਦ੍ਬ੍ਰਹ੍ਮ ਕਿਮਧ੍ਯਾਤ੍ਮੰ ਕਿੰ ਕਰ੍ਮ ਪੁਰੁਸ਼਼ੋਤ੍ਤਮ੍।
ਅਧਿਭੂਤੰ ਚ ਕਿੰ ਪ੍ਰੋਕ੍ਤਮਧਿਦੈਵੰ ਕਿਮੁਚ੍ਯਤੇ ॥ 6-32-1 (39775)
ਅਧਿਯਜ੍ਞਃ ਕਥੰ ਕੋ(ਅ)ਤ੍ਰ ਦੇਹੇ(ਅ)ਸ੍ਮਿਨ੍ਮਧੁਸੀਦਨ।
ਪ੍ਰਯਾਣਕਾਲੇ ਚ ਕਥੰ ਜ੍ਞੇਯੋ(ਅ)ਸਿ ਨਿਯਤਾਤ੍ਮਭਿਃ ॥ 6-32-2 (39776)
ਸ਼੍ਰੀਭਗਵਾਨੁਵਾਚ। 6-32-3x (4036)
ਅਕ੍ਸ਼਼ਰੰ ਬ੍ਰਹ੍ਮ ਪਰਮੰ ਸ੍ਵਭਾਵੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਤ੍ਮਮੁਚ੍ਯਤੇ।
ਭੂਤਭਾਵੋਦ੍ਭਵਕਰੋ ਵਿਸਰ੍ਗਃ ਕਰ੍ਮਸੰਜ੍ਞਿਤਃ ॥ 6-32-3 (39777)
ਅਧਿਭੂਤੰ ਕ੍ਸ਼਼ਰੋ ਭਾਵਃ ਪੁਰੁਸ਼਼ਸ਼੍ਚਾਧਿਦੈਵਤਮ੍ ।
ਅਧਿਯਜ੍ਞੋ(ਅ)ਹਮੇਵਾਤ੍ਰ ਦੇਹੇ ਦੇਹਭ੍ਰੁʼਤਾਂ ਵਰ ॥ 6-32-4 (39778)
ਅਨ੍ਤਕਾਲੇ ਚ ਮਾਮੇਵ ਸ੍ਮਰਨ੍ਮੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਕਲੇਵਰਮ੍ ।
ਯਃ ਪ੍ਰਯਾਤਿ ਸ ਮਦ੍ਭਾਵੰ ਯਾਤਿ ਨਾਸ੍ਤ੍ਯਤ੍ਰ ਸੰਸ਼ਯਃ ॥ 6-32-5 (39779)
ਯੰ ਯੰ ਵਾਪਿ ਸ੍ਮਰਨ੍ਭਾਵੰ ਤ੍ਯਜਤ੍ਯਨ੍ਤੇ ਕਲੇਵਰਮ੍ ।
ਤੰ ਤਮੇਵੈਤਿ ਕੌਨ੍ਤੇਯ ਸਦਾ ਤਦ੍ਭਾਵਭਾਵਿਤਃ ॥ 6-32-6 (39780)
ਤਸ੍ਮਾਤ੍ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ੁ ਕਾਲੇਸ਼਼ੁ ਮਾਮਨੁਸ੍ਮਰ ਯੁਧ੍ਯ ਚ।
ਮਯ੍ਯਰ੍ਪਿਤਮਨੋਬੁਦ੍ਧਿਰ੍ਮਾਮੇਵੈਸ਼਼੍ਯਸ੍ਯਸੰਸ਼ਯਃ ॥ 6-32-7 (39781)
ਅਭ੍ਯਾਸਯੋਗਯੁਕ੍ਤੇਨ ਚੇਤਸਾ(ਅ)ਨਾਨ੍ਯਗਾਮਿਨਾ ।
ਪਰਮੰ ਪੁਰੁਸ਼਼ੰ ਦਿਵ੍ਯੰ ਯਾਤਿ ਪਾਰ੍ਥਾਨੁਚਿਨ੍ਤਯਨ੍ ॥ 6-32-8 (39782)
ਕਵਿੰ ਪੁਰਾਣਮਨੁਸ਼ਾਸਿਤਾਰ-
ਮਣੋਰਣੀਯਾਂਸਮਨੁਸ੍ਮਰੇਦ੍ਯਃ ।
ਸਰ੍ਵਸ੍ਯ ਧਾਤਾਰਮਚਿਨ੍ਤ੍ਯਰੂਪ-
ਮਾਦਿਤ੍ਯਵਰ੍ਣੰ ਤਮਸਃ ਪਰਸ੍ਤਾਤ੍ ॥ 6-32-9 (39783)
ਪ੍ਰਯਾਣਕਾਲੇ ਮਨਸਾ(ਅ)ਚਲੇਨ
ਭਕ੍ਤ੍ਯਾ ਯੁਕ੍ਤੋ ਯੋਗਬਲੇਨ ਚੈਵ।
ਭ੍ਰੁਵੋਰ੍ਮਧ੍ਯੇ ਪ੍ਰਾਣਮਾਵੇਸ਼੍ਯ ਸਮ੍ਯ-
ਕ੍ਸ ਤੰ ਪਰੰ ਪੁਰੁਸ਼਼ਮੁਪੈਤਿ ਦਿਵ੍ਯਮ੍ ॥ 6-32-10 (39784)
ਯਦਕ੍ਸ਼਼ਰੰ ਵੇਦਵਿਦੋ ਵਦਨ੍ਤਿ
ਵਿਸ਼ਨ੍ਤਿ ਯਦ੍ਯਤਯੋ ਵੀਤਰਾਗਾਃ ।
ਯਦਿਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰ੍ਯੰ ਚਰਨ੍ਤਿ
ਤਤ੍ਤੇ ਪਦੰ ਸੰਗ੍ਰਹੇਣ ਪ੍ਰਵਕ੍ਸ਼਼੍ਯੇ ॥ 6-32-11 (39785)
ਸਰ੍ਵਦ੍ਵਾਰਾਣਿ ਸੰਯਮ੍ਯ ਮਨੋ ਹ੍ਰੁʼਦਿ ਨਿਰੁਧ੍ਯ ਚ।
ਮੂਰ੍ਧ੍ਨ੍ਯਾਧਾਯਾਤ੍ਮਨਃ ਪ੍ਰਾਣਮਾਸ੍ਥਿਤੋ ਯੋਗਧਾਰਣਾਂ ॥ 6-32-12 (39786)
ਓਮਿਤ੍ਯੇਕਾਕ੍ਸ਼਼ਰੰ ਬ੍ਰਹ੍ਮ ਵ੍ਯਾਹਰਨ੍ਮਾਮਨੁਸ੍ਮਰਨ੍ ।
ਯਃ ਪ੍ਰਯਾਤਿ ਤ੍ਯਜਨ੍ਦੇਂ ਸ ਯਾਤਿ ਪਰਮਾਂ ਗਤਿਮ੍ ॥ 6-32-13 (39787)
ਅਨਨ੍ਯਚੇਤਾਃ ਸਤਤੰ ਯੋ ਮਾਂ ਸ੍ਮਰਤਿ ਨਿਤ੍ਯਸ਼ਃ ।
ਤਸ੍ਯਾਹੰ ਸੁਲਭਃ ਪਾਰ੍ਥ ਨਿਤ੍ਯਯੁਕ੍ਤਸ੍ਯ ਯੋਗਿਨਃ ॥ 6-32-14 (39788)
ਮਾਮੁਪੇਤ੍ਯ ਪੁਨਰ੍ਜਨ੍ਮ ਦੁਃਖਾਲਯਮਸ਼ਾਸ਼੍ਵਤਮ੍ ।
ਨਾਪ੍ਨੁਵਨ੍ਤਿ ਮਹਾਤ੍ਮਾਨਃ ਸੰਸਿਦ੍ਧਿੰ ਪਰਮਾਂ ਗਤਾਃ ॥ 6-32-15 (39789)
ਆਬ੍ਰਹ੍ਮਭੁਵਨਾਲ੍ਲੋਕਾਃ ਪੁਨਰਾਵਰ੍ਤਿਨੋ(ਅ)ਰ੍ਜੁਨ ।
ਮਾਮੁਪੇਤ੍ਯ ਤੁ ਕੌਨ੍ਤੇਯ ਪੁਨਰ੍ਜਨ੍ਮ ਨ ਵਿਦ੍ਯਤੇ ॥ 6-32-16 (39790)
ਸਹਸ੍ਰਯੁਗਪਰ੍ਯਨ੍ਤਮਹਰ੍ਯਦ੍ਬ੍ਰਹ੍ਮਣੋ ਵਿਦੁਃ ।
ਰਾਤ੍ਰਿੰ ਯੁਗਸਹਸ੍ਰਾਂ ਤਾਂ ਤੇ(ਅ)ਹੋਰਾਤ੍ਰਵਿਦੋ ਜਨਾਃ ॥ 6-32-17 (39791)
ਅਵ੍ਯਕ੍ਤਾਦ੍ਵ੍ਯਕ੍ਤਯਃ ਸਰ੍ਵਾਃ ਪ੍ਰਭਵਨ੍ਤ੍ਯਹਰਾਗਮੇ ।
ਰਾਤ੍ਰ੍ਯਾਮੇ ਪ੍ਰਲੀਯਨ੍ਤੇ ਤਤ੍ਰੈਵਾਵ੍ਯਕ੍ਤਸੰਜ੍ਞਕੇ ॥ 6-32-18 (39792)
ਭੂਤਗ੍ਰਾਮਃ ਸ ਏਵਾਯੰ ਭੂਤ੍ਵਾ ਭੂਤ੍ਵਾ ਪ੍ਰਲੀਯਤੇ ।
ਰਾਤ੍ਰ੍ਯਗਮੇ(ਅ)ਵਸ਼ਃ ਪਾਰ੍ਥਤ ਪ੍ਰਭਵਤ੍ਯਹਰਾਗਮੇ ॥ 6-32-19 (39793)
ਪਰਸ੍ਤਸ੍ਮਾਤ੍ਤੁ ਭਾਵੋ(ਅ)ਨ੍ਯੋ ਵ੍ਯਕ੍ਤੋ(ਅ)ਵ੍ਯਕ੍ਤਾਤ੍ਸਨਾਤਨਃ ।
ਯਃ ਸ ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ੁ ਭੂਤੇਸ਼਼ੁਕ ਨਸ਼੍ਯਤ੍ਸੁ ਨ ਵਿਨਸ਼੍ਯਤਿ ॥ 6-32-20 (39794)
ਅਵ੍ਯਕ੍ਤੋ(ਅ)ਕ੍ਸ਼਼ਰ ਇਤ੍ਯੁਕ੍ਤਸ੍ਤਮਾਹੁਃ ਪਰਮਾਂ ਗਤਿਮ੍ ।
ਯੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਨ ਨਿਵਰ੍ਤਨ੍ਤੇ ਤਦ੍ਧਾਮ ਪਰਮੰ ਮਮ ॥ 6-32-21 (39795)
ਪੁਰੁਸ਼਼ਃ ਸ ਪਰਃ ਪਾਰ੍ਥ ਭਕ੍ਤ੍ਯਾ ਲਭ੍ਯਸ੍ਤ੍ਵਨਨ੍ਯਯਾ ।
ਯਸ੍ਯਾਨ੍ਤਸ੍ਥਾਨਿ ਭੂਤਾਨਿ ਯੇਨ ਸਰ੍ਵਮਿਦੰ ਤਤਮ੍ ॥ 6-32-22 (39796)
ਯਤ੍ਰ ਕਾਲੇ ਤ੍ਵਨਾਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਿਮਾਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਿੰ ਚੈਵ ਯੋਗਿਨਃ ।
ਪ੍ਰਯਾਤਾ ਯਾਨ੍ਤਿ ਤੰ ਕਾਲੰ ਵਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-32-23 (39797)
ਅਗ੍ਨਿਰ੍ਜ੍ਯੋਤਿਰਹਃ ਸ਼ੁਕ੍ਲਃ ਸ਼਼ਣ੍ਮਾਸਾ ਉਤ੍ਤਰਾਯਣਮ੍ ।
ਤਤ੍ਰ ਪ੍ਰਯਾਤਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਦੋ ਜਨਾਃ ॥ 6-32-24 (39798)
ਧੂਮੋ ਰਾਤ੍ਰਿਸ੍ਤਥਾ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਃ ਸ਼਼ਣ੍ਮਸਾ ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਾਯਨਮ੍ ।
ਤਤ੍ਰ ਚਾਨ੍ਦ੍ਰਮਸੰ ਜ੍ਯੋਤਿਰ੍ਯੋਗੀ ਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਨਿਵਰ੍ਤਤੇ ॥ 6-32-25 (39799)
ਸ਼ੁਕ੍ਲਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣੇ ਗਤੀ ਹ੍ਯੇਤੇ ਜਗਤਃ ਸ਼ਾਸ਼੍ਵਤੇ ਮਤੇ।
ਏਕਯਾ ਯਾਤ੍ਯਨਾਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਿਮਨ੍ਯਯਾ(ਅ)(ਅ)ਵਰ੍ਤਤੇ ਪੁਨਃ ॥ 6-32-26 (39800)
ਨੈਤੇ ਸ੍ਰੁʼਤੀ ਪਾਰ੍ਥ ਜਾਨਨ੍ਯੋਗੀ ਮੁਹ੍ਯਤਿ ਕਸ਼੍ਚਨ।
ਤਸ੍ਮਾਤ੍ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ੁ ਕਾਲੇਸ਼਼ੁ ਯੋਗਯੁਕ੍ਤੋ ਭਵਾਰ੍ਜੁਨ ॥ 6-32-27 (39801)
ਵੇਦੇਸ਼਼ੁ ਯਜ੍ਞੇਸ਼਼ੁ ਤਪਃਸੁ ਚੈਵ
ਦਾਨੇਸ਼਼ੁ ਯਤ੍ਪੁਣ੍ਯਫਲੰ ਪ੍ਰਦਿਸ਼਼੍ਟਮ੍।
ਅਤ੍ਯੇਤਿ ਤਤ੍ਸਰ੍ਵਮਿਦੰ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾ
ਯੋਗੀ ਪਰੰ ਸ੍ਥਾਨਮੁਪੈਤਿ ਚਾਦ੍ਯਮ੍ ॥ ॥ 6-32-28 (39802)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਪਰ੍ਵਣਿ ਦ੍ਵਾਤ੍ਰਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥ ਇਤਿਤ ਸ਼੍ਰੀਮਦ੍ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਸੁਪਨਿਸ਼਼ਤ੍ਸੁ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਦ੍ਯਾਯਾਂ ਯੋਗਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰੇ ਸ਼੍ਰੀਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਾਰ੍ਜੁਨਸੰਵਾਦੇ ਤਾਰਕਬ੍ਰਹ੍ਮਯੋਗੋਨਾਮ ਅਸ਼਼੍ਟਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-32-* ਅਕ੍ਸ਼਼ਰਬ੍ਰਹ੍ਮਯੋਗੋਨਾਮ ਇਤਿ ਮਾਧ੍ਵਪਾਠਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 033
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.33. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 033
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਤ੍ਰਯਸ੍ਤ੍ਰਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਧ੍ਯਾਯਃ ॥ 9 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-33-0 (39803)
ਸ਼੍ਰੀਭਗਵਾਨੁਵਾਚ। 6-33-0x (4037)
ਇਦੰ ਤੁ ਤੇ ਗੁਹ੍ਯਤਮੰ ਪ੍ਰਵਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਮ੍ਯਨਸੂਯਵੇ ।
ਜ੍ਞਾਨੰ ਵਿਜ੍ਞਾਨਸਹਿਤੰ ਯਜ੍ਜ੍ਞਾਤ੍ਵਾ ਮੋਕ੍ਸ਼਼੍ਯਸੇ(ਅ)ਸ਼ੁਭਾਤ੍ ॥ 6-33-1 (39804)
ਰਾਜਵਿਦ੍ਯਾ ਰਾਜਗੁਹ੍ਯੰ ਪਵਿਤ੍ਰਮਿਦਮੁਤ੍ਤਮਮ੍ ।
ਪ੍ਰਤ੍ਯਕ੍ਸ਼਼ਾਵਗਮੰ ਧਰ੍ਮ੍ਯੰ ਸੁਸੁਖੰ ਕਰ੍ਤੁਮਵ੍ਯਯਮ੍ ॥ 6-33-2 (39805)
ਅਸ਼੍ਰਦ੍ਦਧਾਨਾਂ ਪੁਰੁਸ਼਼ਾ ਧਰ੍ਮਸ੍ਯਾਸ੍ਯ ਪਰੰਤਪ ।
ਅਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਮਾਂ ਨਿਵਰ੍ਤਨ੍ਤੇ ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੁਸੰਸਾਰਵਰ੍ਤ੍ਮਨਿ ॥ 6-33-3 (39806)
ਮਯਾ ਤਤਮਿਦੰ ਸਰ੍ਵੰ ਜਗਦਵ੍ਯਕ੍ਤਮੂਰ੍ਤਿਨਾ ।
ਮਤ੍ਸ੍ਥਾਨਿ ਸਰ੍ਵਭੂਤਾਨਿ ਨ ਚਾਹੰ ਤੇਸ਼਼੍ਵਵਸ੍ਥਿਤਃਕ ॥ 6-33-4 (39807)
ਨ ਚ ਮਤ੍ਸ੍ਥਾਨਿ ਭੂਤਾਨਿ ਪਸ਼੍ਯ ਮੇ ਯੋਗਮੈਸ਼੍ਵਰਮ੍ ।
ਭੂਤਭ੍ਰੁʼੰਨ ਚ ਭੂਤਸ੍ਥੋ ਮਮਾਤ੍ਮਾ ਭੂਤਭਾਵਨਃ ॥ 6-33-5 (39808)
ਯਥਾ(ਅ)(ਅ)ਕਾਸ਼ਸ੍ਥਿਤੋ ਨਿਤ੍ਯੰ ਵਾਯੁਃ ਸਰ੍ਵਤ੍ਰਗੋ ਮਹਾਨ੍ ।
ਤਥਾ ਸਰ੍ਵਾਣਿ ਭੂਤਾਨਿ ਮਤ੍ਸ੍ਥਾਨੀਤ੍ਯੁਪਧਾਰਯ ॥ 6-33-6 (39809)
ਸਰ੍ਵਭੂਤਾਨਿ ਕੌਨ੍ਤੇਯ ਪ੍ਰਕ੍ਰੁʼਤਿੰ ਯਾਨ੍ਤਿ ਮਾਮਿਕਾਮ੍ ।
ਕਲ੍ਪਕ੍ਸ਼਼ਯੇ ਪੁਨਸ੍ਤਾਨਿ ਕਲ੍ਪਾਦੌ ਵਿਸ੍ਰੁʼਜਾਮ੍ਯਹਮ੍ ॥ 6-33-7 (39810)
ਪ੍ਰਕ੍ਰੁʼਤਿੰ ਸ੍ਵਾਮਵਸ਼਼੍ਟਭ੍ਯ ਵਿਸ੍ਰੁʼਜਾਮਿ ਪੁਨਃ ਪੁਨਃ ।
ਭੂਤਗ੍ਰਾਮਮਿਮੰ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਸ੍ਨਮਵਸ਼ੰ ਪ੍ਰਕ੍ਰੁʼਤੇਰ੍ਵਸ਼ਾਤ੍ ॥ 6-33-8 (39811)
ਨ ਚ ਮਾਂ ਤਾਨਿ ਕਰ੍ਮਾਣਿ ਨਿਬਧ੍ਨਨ੍ਤਿ ਧਨੰਜਯ ।
ਉਦਾਸੀਨਵਦਾਸੀਨਮਸਕ੍ਤੰ ਤੇਸ਼਼ੁ ਕਰ੍ਮਸੁ ॥ 6-33-9 (39812)
ਮਯਾ(ਅ)(ਅ)ਧ੍ਯਕ੍ਸ਼਼ੇਣ ਪ੍ਰਕ੍ਰੁʼਤਿਃ ਸੂਯਤੇ ਸਚਰਾਚਰਮ੍ ।
ਹੇਤੁਨਾ(ਅ)ਨੇਨ ਕੌਨ੍ਤੇਯ ਜਗਦ੍ਵਿਪਰਿਵਰ੍ਤਤੇ ॥ 6-33-10 (39813)
ਅਵਜਾਨਨ੍ਤਿ ਮਾਂ ਮੂਢਾ ਮਾਨੁਸ਼਼ੀਂ ਤਨੁਮਾਸ਼੍ਰਿਤਮ੍ ।
ਪਰੰ ਭਾਵਮਜਾਨਨ੍ਤੋ ਮਮ ਭੂਤਮਹੇਸ਼੍ਵਰਮ੍ ॥ 6-33-11 (39814)
ਮੋਘਾਸ਼ਾ ਮੋਘਕਰ੍ਮਾਣੋ ਮੋਘਜ੍ਞਾਨਾ ਵਿਚੇਤਸਃ ।
ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੀਮਾਸੁਰੀਂ ਚੈਵ ਪ੍ਰਕ੍ਰੁʼਤਿੰ ਮੋਹਿਨੀਂ ਸ਼੍ਰਿਤਾਃ ॥ 6-33-12 (39815)
ਮਹਾਤ੍ਮਾਨਸ੍ਤੁ ਮਾਂ ਪਾਰ੍ਥ ਦੈਵੀਂ ਪ੍ਰਕ੍ਰੁʼਤਿਮਾਸ਼੍ਰਿਤਾਃ ।
ਭਜਨ੍ਤ੍ਯਨਨ੍ਯਮਨਸੋ ਜ੍ਞਾਤ੍ਵਾ ਭੂਤਾਦਿਮਵ੍ਯਯਮ੍ ॥ 6-33-13 (39816)
ਸਤਤੰ ਕੀਰ੍ਤਯਨ੍ਤੋ ਮਾਂ ਯਤਨ੍ਤਸ਼੍ਚ ਦ੍ਰੁʼਢਵ੍ਰਤਾਃ ।
ਨਮਸ੍ਯਨ੍ਤਸ਼੍ਚ ਮਾਂ ਭਕ੍ਤ੍ਯਾ ਨਿਤ੍ਯਯੁਕ੍ਤਾ ਉਪਾਸਤੇ ॥ 6-33-14 (39817)
ਜ੍ਞਾਨਯਜ੍ਞੇਨ ਚਾਪ੍ਯਨ੍ਤੇ ਯਜਨ੍ਤੋ ਮਾਮੁਪਾਸਤੇ।
ਏਕਤ੍ਵੇਨ ਪ੍ਰੁʼਥਕ੍ਤ੍ਕਵੇਨ ਬਹੁਧਾ ਵਿਸ਼੍ਵਤੋਮੁਮ੍ ॥ 6-33-15 (39818)
ਅਹੰ ਕ੍ਰਤੁਰਹੰ ਯਜ੍ਞਃ ਸ੍ਵਧਾ(ਅ)ਹਮਹਮੌਸ਼਼ਧਮ੍।
ਮਨ੍ਤ੍ਰੋ(ਅ)ਹਮਹਮੇਵਾਜ੍ਯਮਹਮਗ੍ਨਿਰਹੰ ਹੁਤਮ੍ ॥ 6-33-16 (39819)
ਪਿਤਾ(ਅ)ਹਮਸ੍ਯ ਜਗਤੋ ਮਾਤਾ ਧਾਤਾ ਪਿਤਾਮਹਃ ।
ਵੇਦ੍ਯੰ ਪਵਿਤ੍ਰਮੋਂਕਾਰ ਰੁʼਕ੍ ਸਾਮ ਯਜੁਰੇਵ ਚ ॥ 6-33-17 (39820)
ਗਤਿਰ੍ਭਰ੍ਤਾ ਪ੍ਰਭੁਃ ਸਾਕ੍ਸ਼਼ੀ ਨਿਵਾਸਃ ਸ਼ਰਣੰ ਸੁਹ੍ਰੁʼਤ੍।
ਪ੍ਰਭਵਃ ਪ੍ਰਲਯਃ ਸ੍ਥਾਨੰ ਨਿਧਾਨੰ ਬੀਜਮਵ੍ਯਯਮ੍ ॥ 6-33-18 (39821)
ਤਪਾਮ੍ਯਹਮਹੰ ਵਰ੍ਸ਼਼ੰ ਨਿਗ੍ਰੁʼਹ੍ਣਾਮ੍ਯੁਤ੍ਸ੍ਰੁʼਜਾਮਿ ਚ ।
ਅਮ੍ਰੁʼਤੰ ਚੈਵ ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੁਸ਼੍ਚ ਸਦਸਚ੍ਚਾਹਮਰ੍ਜੁਨ ॥ 6-33-19 (39822)
ਤ੍ਰੈਵਿਦ੍ਯਾ ਮਾਂ ਸੋਮਪਾਃ ਪੂਤਪਾਪਾ
ਯਜ੍ਞੇਰਿਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਸ੍ਵਰ੍ਗਤਿੰ ਪ੍ਰਾਰ੍ਥਯਨ੍ਤੇ।
ਤੇ ਪੁਣ੍ਯਮਾਸਾਦ੍ਯ ਸੁਰੇਨ੍ਦ੍ਰਲੋਕ-
ਮਸ਼੍ਰਨ੍ਤਿ ਦਿਵ੍ਯਾਨ੍ਦਿਵਿ ਦੇਵਭੋਗਾਨ੍ ॥ 6-33-20 (39823)
ਤੇ ਤੰ ਭੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਸ੍ਵਰ੍ਗਲੋਕੰ ਵਿਸ਼ਾਲੰ
ਕ੍ਸ਼਼ੀਣੋ ਪੁਣ੍ਯੇ ਪਰ੍ਤ੍ਯਲੋਕੰ ਵਿਸ਼ਨ੍ਤਿ।
ਏਵੰ ਤ੍ਰਯੀਧਰ੍ਮਮਨੁਪ੍ਰਪੰਨਾ
ਗਤਾਗਤੰ ਕਾਮਕਾਮਾ ਲਭਨ੍ਤੇ ॥ 6-33-21 (39824)
ਅਨਨ੍ਯਾਸ਼੍ਚਿਨ੍ਤਯਨ੍ਤੋ ਮਾਂ ਯੇ ਜਨਾਃ ਪਰ੍ਯੁਪਾਸਤੇ।
ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਨਿਤ੍ਯਾਭਿਯੁਕ੍ਤਾਨਾਂ ਯੋਗਕ੍ਸ਼਼ੇਮੰ ਵਹਾਮ੍ਯਹਮ੍ ॥ 6-33-22 (39825)
ਯੇ(ਅ)ਪ੍ਯਨ੍ਯਦੇਵਤਾਭਕ੍ਤਾ ਯਜਨ੍ਤੇ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਯਾਨ੍ਵਿਤਾਃ।
ਤੇ(ਅ)ਪਿ ਮਾਮੇਵ ਕੌਨ੍ਤੇਯ ਯਜਨ੍ਤ੍ਯਵਿਧਿਪੂਰ੍ਵਕਮ੍ ॥ 6-33-23 (39826)
ਅਹੰ ਹਿ ਸਰ੍ਵਯਜ੍ਞਾਨਾਂ ਭੋਕ੍ਤਾ ਚ ਪ੍ਰਭੁਰੇਵ ਚ।
ਨ ਤੁ ਮਾਮਭਿਜਾਨਨ੍ਤਿ ਤਤ੍ਤ੍ਵੇਨਾਤਸ਼੍ਚ੍ਯਵਨ੍ਤਿ ਤੇ ॥ 6-33-24 (39827)
ਯਾਨ੍ਤਿ ਦੇਵਵ੍ਰਤਾ ਦੇਵਾਨ੍ਪਿਤ੍ਰੂʼਨ੍ਯਾਨ੍ਤਿ ਪਿਤ੍ਰੁʼਵ੍ਰਤਾਃ।
ਭੂਤਾਨਿ ਯਾਨ੍ਤਿ ਭੂਤੇਜ੍ਯਾ ਯਾਨ੍ਤਿ ਮਦ੍ਯਾਜਿਨੋਪਿ ਮਾਮ੍ 6-33-25 (39828)
ਪਤ੍ਰੰ ਪੁਸ਼਼੍ਪੰ ਫਲੰ ਤੋਯੰ ਯੋ ਮੇ ਭਕ੍ਤ੍ਯਾ ਪ੍ਰਯਚ੍ਛਤਿ।
ਤਦਹੰ ਭਕ੍ਤ੍ਯੁਪਹ੍ਰੁʼਤਮਸ਼੍ਨਾਮਿ ਪ੍ਰਯਤਾਤ੍ਮਨਃ ॥ 6-33-26 (39829)
ਯਤ੍ਕਰੋਸ਼਼ਿ ਯਦਸ਼੍ਰਾਸਿ ਯਜ੍ਜੁਹੋਸ਼਼ਿ ਦਦਾਸਿ ਯਤ੍।
ਯਤ੍ਤਪਸ੍ਯਸਿ ਕੌਨ੍ਤੇਯ ਤਤ੍ਕੁਰੁਸ਼਼੍ਵ ਮਦਰ੍ਪਣਮ੍ ॥ 6-33-27 (39830)
ਸ਼ੁਭਾਸ਼ੁਭਫਲੈਰੇਵੰ ਮੋਕ੍ਸ਼਼੍ਯਸੇ ਕਰ੍ਮਬਨ੍ਧਨੈਃ ।
ਸੰਨ੍ਯਾਸਯੋਗਯੁਕ੍ਤਾਤ੍ਮਾ ਵਿਮੁਕ੍ਤੋ ਮਾਮੁਪੈਸ਼਼੍ਯਸਿ ॥ 6-33-28 (39831)
ਸਮੋ(ਅ)ਹੰ ਸਰ੍ਵਭੂਤੇਸ਼਼ੁ ਨ ਮੇ ਦ੍ਵੇਸ਼਼੍ਯੋ(ਅ)ਸ੍ਤਿ ਨ ਪ੍ਰਿਯਃ ।
ਯੇ ਭਜਨ੍ਤਿ ਤੁ ਮਾਂ ਭਕ੍ਤ੍ਯਾ ਮਯਿ ਤੇ ਤੇਸ਼਼ੁ ਚਾਪ੍ਯਹਮ੍ ॥ 6-33-29 (39832)
ਅਪਿ ਚੇਤ੍ਸੁਦੁਰਾਚਾਰੋ ਭਜਤੇ ਮਾਮਨਨ੍ਯਭਾਕ੍।
ਸਾਧੁਰੇਵ ਸ ਮਨ੍ਤਵ੍ਯਃ ਸਮ੍ਯਗ੍ਵ੍ਯਵਸਿਤੋ ਹਿ ਸਃ ॥ 6-33-30 (39833)
ਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਰੰ ਭਵਤਿ ਧਰ੍ਮਾਤ੍ਮਾ ਸ਼ਸ਼੍ਵਚ੍ਛਾਨ੍ਤਿੰ ਨਿਗਚ੍ਛਤਿ।
ਕੌਨ੍ਤੇਯ ਪ੍ਰਤਿਜਾਨੀਹਿ ਨ ਮੇ ਭਕ੍ਤਃ ਪ੍ਰਣਸ਼੍ਯਤਿ । 6-33-31 (39834)
ਮਾਂ ਹਿ ਪਾਰ੍ਥ ਵ੍ਯਪਾਸ਼੍ਰਿਤ੍ਯ ਯੇ(ਅ)ਪਿ ਸ੍ਯੁਃ ਪਾਪਯੋਨਯਃ ।
ਸ੍ਤ੍ਰਿਯੋ ਵੈਸ਼੍ਯਾਸ੍ਤਥਾ ਸ਼ੂਦ੍ਰਾਸ੍ਤੇ(ਅ)ਪਿ ਯਾਨ੍ਤਿ ਪਰਾਂ ਗਤਿੰ ॥ 6-33-32 (39835)
ਕਿੰ ਪੁਨਰ੍ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਃ ਪੁਣ੍ਯਾ ਭਕ੍ਤਾ ਰਾਜਰ੍ਸ਼਼ਯਸ੍ਤਥਾ ।
ਅਨਿਤ੍ਯਮਸੁਖੰ ਲੋਕਮਿਮੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਭਜਸ੍ਵ ਮਾਮ੍ ॥ 6-33-33 (39836)
ਮਨ੍ਮਨਾ ਭਵ ਮਦ੍ਭਕ੍ਤੋ ਮਦ੍ਯਾਜੀ ਮਾਂ ਨਮਸ੍ਕੁਰੁ ।
ਮਾਮੇਵੈਸ਼਼੍ਯਸਿ ਯੁਕ੍ਤ੍ਵੈਵਮਾਤ੍ਮਾਨੰ ਮਤ੍ਪਰਾਯਣਃ ॥ ॥ 6-33-34 (39837)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਪਰ੍ਵਣਿ ਤ੍ਰਯਸ੍ਤ੍ਰਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਦ੍ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਸੂਪਨਿਸ਼਼ਤ੍ਸੁ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਦ੍ਯਾਯਾਂ ਯੋਗਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰੇ ਸ਼੍ਰੀਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਾਰ੍ਜੁਨਸੰਵਾਦੇ ਰਾਜਵਿਦ੍ਯਾਰਾਜਗੁਹ੍ਯਯੋਗੋਨਾਮ ਨਵਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 034
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.34. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 034
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਚਤੁਸ੍ਤ੍ਰਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਧ੍ਯਾਯਃ ॥ 10 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-34-0 (39838)
ਸ਼੍ਰੀਭਗਵਾਨੁਵਾਚ। 6-34-0x (4038)
ਭੂਯ ਏਵ ਮਹਾਬਾਹੋ ਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਣੁ ਮੇ ਪਰਮੰ ਵਚਃ।
ਯਤ੍ਤੇ(ਅ)ਹੰ ਪ੍ਰੀਯਮਾਣਾਯ ਵਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਹਿਤਕਾਮ੍ਯਯਾ ॥ 6-34-1 (39839)
ਨ ਮੇ ਵਿਦੁਃ ਸੁਰਗਣਾਃ ਪ੍ਰਭਵੰ ਨ ਮਹਰ੍ਸ਼਼ਯਃ।
ਅਹਮਾਦਿਰ੍ਹਿ ਦੇਵਾਨਾਂ ਮਹਰ੍ਸ਼਼ੀਣਾਂ ਚ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ॥ 6-34-2 (39840)
ਯੋ ਮਾਮਜਮਨਾਦਿੰ ਚ ਵੇਤ੍ਤਿ ਲੋਕਮਹੇਸ਼੍ਵਰਮ੍ ।
ਅਸੰਮੂਢਃ ਸ ਮਰ੍ਤ੍ਯੇਸ਼਼ੁ ਸਰ੍ਵਪਾਪੈਃ ਪ੍ਰਮੁਚ੍ਯਤੇ॥ 6-34-3 (39841)
ਬੁਦ੍ਧਿਰ੍ਜ੍ਞਾਨਮਸੰਮੋਹਃ ਕ੍ਸ਼਼ਮਾ ਸਤ੍ਯੰ ਦਮਃ ਸ਼ਮਃ ।
ਸੁਖੰ ਦੁਃਖੰ ਭਵੋ ਭਵੋ ਭਯੰ ਚਾਭਯਮੇਵ ਚ ॥ 6-34-4 (39842)
ਅਹਿੰਸਾ ਸਮਤਾ ਤੁਸ਼਼੍ਟਿਸ੍ਤਪੋ ਦਾਨੰ ਯਸ਼ੋ(ਅ)ਯਸ਼ਃ ।
ਭਵਨ੍ਤਿ ਭਾਵਾ ਭੂਤਾਨਾਂ ਮਤ੍ਤ ਏਵ ਪ੍ਰੁʼਥਗ੍ਵਿਧਾਃ ॥ 6-34-5 (39843)
ਮਹਰ੍ਸ਼਼ਯਃ ਸਪ੍ਤ ਪੂਰ੍ਵੇ ਚਤ੍ਵਾਰੋ ਮਨਵਸ੍ਤਥਾ।
ਮਦ੍ਭਾਵ ਮਾਨਸਾ ਜਾਤਾ ਯੇਸ਼਼ਾਂ ਲੋਕ ਇਮਾਃ ਪ੍ਰਜਾਃ ॥ 6-34-6 (39844)
ਏਤਾਂ ਵਿਭੂਤਿੰ ਯੋਗੰ ਚ ਮਮ ਯੋ ਵੇਤ੍ਤਿ ਤਤ੍ਤ੍ਵਤਃ ।
ਸੋ(ਅ)ਵਿਕਮ੍ਪੇਨ ਯੋਗੇਨ ਯੁਜ੍ਯਤੇ ਨਾਤ੍ਰ ਸੰਸ਼ਯਃ ॥ 6-34-7 (39845)
ਅਹੰ ਸਰ੍ਵਸ੍ਯ ਪ੍ਰਭਵੋ ਮਤ੍ਤਃ ਸਰ੍ਵੰ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਤੇ।
ਇਤਿ ਮਤ੍ਵਾ ਭਜਨ੍ਤੇ ਮਾਂ ਬੁਧਾ ਭਾਵਸਮਨ੍ਵਿਤਾਃ ॥ 6-34-8 (39846)
ਮਚ੍ਚਿਤ੍ਤਾ ਮਦ੍ਗਤਪ੍ਰਾਣਾ ਬੋਧਯਨ੍ਤਃ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ।
ਕਥਯਨ੍ਤਸ਼੍ਚ ਮਾਂ ਨਿਤ੍ਯੰ ਤੁਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤਿ ਚ ਰਮਨ੍ਤਿ ਚ ॥ 6-34-9 (39847)
ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਸਤਤਯੁਕ੍ਤਾਨਾਂ ਭਜਤਾਂ ਪ੍ਰੀਤਿਪੂਰ੍ਵਕਮ੍ ।
ਦਦਾਮਿ ਬੁਦ੍ਧਿਯੋਗੰ ਤੰ ਯੇਨ ਮਾਮੁਪਯਾਨ੍ਤਿ ਤੇ ॥ 6-34-10 (39848)
ਤੇਸ਼਼ਾਮੇਵਾਨੁਕਮ੍ਪਾਰ੍ਥਮਹਮਜ੍ਞਾਨਜੰ ਤਮਃ।
ਨਾਸ਼ਯਾਮ੍ਯਾਤ੍ਮਭਾਵਸ੍ਥੋ ਜ੍ਞਾਨਦੀਪੇਨ ਭਾਸ੍ਵਤਾ ॥ 6-34-11 (39849)
ਅਰ੍ਜੁਨ ਉਵਾਚ। 6-34-12x (4039)
ਪਰੰ ਬ੍ਰਹ੍ਮ ਪਰੰ ਧਾਮ ਪਵਿਤ੍ਰੰ ਪਰਮੰ ਭਵਾਨ੍।
ਪੁਰੁਸ਼਼ੰ ਸ਼ਾਸ਼੍ਵਤੰ ਦਿਵ੍ਯਮਾਦਿਦੇਵਮਜੰ ਵਿਭੁਮ੍ ॥ 6-34-12 (39850)
ਆਹੁਸ੍ਤ੍ਵਾਮ੍ਰੁʼਸ਼਼ਯਃ ਸਰ੍ਵੇ ਦੇਵਰ੍ਸ਼਼ਿਰ੍ਨਾਰਦਸ੍ਤਥਾਕ ।
ਅਸਿਤੋ ਦੇਵਲੋ ਵ੍ਯਾਸਃ ਸ੍ਵਯੰ ਚੈਵ ਬ੍ਰਵੀਸ਼਼ਿ ਮੇ ॥ 6-34-13 (39851)
ਸਰ੍ਵਤੇਮਦ੍ਰੁʼਤੰ ਮਨ੍ਯੇ ਯਨ੍ਮਾਂ ਵਦਸਿ ਕੇਸ਼ਵ ।
ਨ ਹਿ ਤੇ ਭਗਵਨ੍ਵ੍ਯਕ੍ਤਿੰ ਵਿਦੁਰ੍ਦੇਵਾ ਨ ਦਾਨਵਾਃ ॥ 6-34-14 (39852)
ਸ੍ਵਯਮੇਵਾਤ੍ਮਨਾਤ੍ਮਾਨੰ ਵੇਤ੍ਥ ਤ੍ਵੰ ਪੁਰੁਸ਼਼ੋਤ੍ਤਮ।
ਭੂਤਭਾਵਨ ਭੂਤੇਸ਼ ਦੇਵਦੇਵ ਜਗਤ੍ਪਤੇ ॥ 6-34-15 (39853)
ਵਕ੍ਤੁਮਰ੍ਹਸ੍ਯਸ਼ੇਸ਼਼ੇਣ ਦਿਵ੍ਯਾ ਹ੍ਯਾਤ੍ਮਵਿਭੂਤਯਃ ।
ਯਾਭਿਰ੍ਵਿਭੂਤਿਭਿਰ੍ਲੋਕਾਨਿਮਾਂਸ੍ਤ੍ਵੰ ਵ੍ਯਾਪ੍ਯ ਤਿਸ਼਼੍ਠਸਿ ॥ 6-34-16 (39854)
ਕਥੰ ਵਿਦ੍ਯਾਮਹੰ ਯੋਗਿੰਸ੍ਤ੍ਵਾਂ ਸਦਾ ਪਰਿਚਿਨ੍ਤਯਨ੍।
ਕੇਸ਼਼ੁ ਕੇਸ਼਼ੁ ਚ ਭਾਵੇਸ਼਼ੁ ਚਿਨ੍ਤ੍ਯੋ(ਅ)ਸਿ ਭਗਵਨ੍ਮਯਾ ॥ 6-34-17 (39855)
ਵਿਸ੍ਤਰੇਣਾਤ੍ਮਨੋ ਯੋਗੰ ਵਿਭੂਤਿੰ ਚ ਜਨਾਰ੍ਦਨ ।
ਭੂਯਃ ਕਥਯ ਤ੍ਰੁʼਪ੍ਤਿਰ੍ਹਿ ਸ਼੍ਰੁʼਣ੍ਵਤੋ ਨਾਸ੍ਤਿ ਮੇ(ਅ)ਮ੍ਰੁʼਤਮ੍ ॥ 6-34-18 (39856)
ਸ਼੍ਰੀਭਗਵਨੁਵਾਚ। 6-34-19x (4040)
ਹਨ੍ਤ ਤੇ ਕਥਯਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਦਿਵ੍ਯਾ ਹ੍ਯਾਤ੍ਮਵਿਭੂਤਯਃ ।
ਪ੍ਰਾਧਾਨ੍ਯਤਃ ਕੁਰੁਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਨਾਸ੍ਤ੍ਯਨ੍ਤੋ ਵਿਸ੍ਤਰਸ੍ਯ ਮੇ ॥ 6-34-19 (39857)
ਅਹਮਾਤ੍ਮਾ ਗੁਡਾਕੇਸ਼ ਸਰ੍ਵਭੂਤਾਸ਼ਯਸ੍ਥਿਤਃਕ ।
ਅਹਮਾਦਿਸ਼੍ਚ ਮਧ੍ਯੰ ਚ ਭੂਤਾਨਾਮਨ੍ਤ ਏਵ ਚ ॥ 6-34-20 (39858)
ਆਦਿਤ੍ਯਾਨਾਮਹੰ ਵਿਸ਼਼੍ਣੁਰ੍ਜ੍ਯੋਤਿਸ਼਼ਾਂ ਰਵਿਰੰਸ਼ੁਮਾਨ੍।
ਮਰੀਚਿਰ੍ਮਰੁਤਾਮਸ੍ਮਿ ਨਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਾਣਾਮਹੰ ਸ਼ਸ਼ੀ ॥ 6-34-21 (39859)
ਵੇਦਾਨਾਂ ਸਾਮਵੇਦੋ(ਅ)ਸ੍ਮਿ ਦੇਵਾਨਾਮਸ੍ਮਿ ਵਾਸਵਃ ।
ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਣਾਂ ਮਨਸ਼੍ਚਾਸ੍ਮਿ ਭੂਤਾਨਾਮਸ੍ਮਿ ਚੇਤਨਾ ॥ 6-34-22 (39860)
ਰੁਦ੍ਰਾਣਾਂ ਸ਼ੰਕਰਸ਼੍ਚਾਸ੍ਮਿ ਵਿਤ੍ਤੇਸ਼ੋ ਯਕ੍ਸ਼਼ਰਕ੍ਸ਼਼ਸਾਮ੍।
ਵਸੂਨਾਂ ਪਾਵਕਸ਼੍ਚਾਸ੍ਮਿ ਮੇਰੁਃ ਸ਼ਿਖਰਿਣਾਮਹਮ੍ ॥ 6-34-23 (39861)
ਪੁਰੋਧਸਾਂ ਚ ਮੁਖ੍ਯੰ ਮਾਂ ਵਿਦ੍ਧਿ ਪਾਰ੍ਥ ਬ੍ਰੁʼਹਸ੍ਪਤਿਮ੍।
ਸੇਨਾਨੀਨਾਮਹੰ ਸ੍ਕਨ੍ਦਃ ਸਰਸਾਮਸ੍ਮਿ ਸਾਗਰਃ ॥ 6-34-24 (39862)
ਮਹਰ੍ਸ਼਼ੀਣਾਂ ਭ੍ਰੁʼਗੁਰਹੰ ਗਿਰਾਮਸ੍ਮ੍ਯੇਕਮਕ੍ਸ਼਼ਰਮ੍।
ਯਜ੍ਞਾਨਾਂ ਜਪਯਜ੍ਞੋ(ਅ)ਸ੍ਮਿ ਸ੍ਥਾਵਰਾਣਾਂ ਹਿਮਾਲਯਃ ॥ 6-34-25 (39863)
ਅਸ਼੍ਵਤ੍ਥਃ ਸਰ੍ਵਵ੍ਰੁʼਕ੍ਸ਼਼ਾਣਾਂ ਦੇਵਰ੍ਸ਼਼ੀਣਾਂ ਚ ਨਾਰਦਃ।
ਗਨ੍ਧਰ੍ਵਾਣਾਂ ਚਿਤ੍ਰਰਥਃ ਸਿਦ੍ਧਾਨਾਂ ਕਪਿਲੋ ਮੁਨਿਃ ॥ 6-34-26 (39864)
ਉਚ੍ਚੈਃ ਸ਼੍ਰਵਸਮਸ਼੍ਵਾਨਾਂ ਵਿਦ੍ਧਿ ਮਾਮਮ੍ਰੁʼਤੋਦ੍ਭਵਮ੍ ।
ਐਰਾਵਤੰ ਗਜੇਨ੍ਦ੍ਰਾਣਾਂ ਨਰਾਣਾਂ ਚ ਨਰਾਧਿਪਮ੍ ॥ 6-34-27 (39865)
ਆਯੁਧਾਨਾਮਹੰ ਵਜ੍ਰੰ ਧੇਨੂਨਾਮਸ੍ਮਿ ਕਾਮਧੁਕ੍ ।
ਪ੍ਰਜਨਸ਼੍ਚਾਸ੍ਮਿ ਕਨ੍ਦਰ੍ਪਃ ਸਰ੍ਪਾਣਾਮਸ੍ਮਿ ਵਾਸੁਕਿਃ ॥ 6-34-28 (39866)
ਅਨਨ੍ਤਸ਼੍ਚਾਸ੍ਮਿ ਨਾਗਾਨਾਂ ਵਰੁਣੋ ਯਾਦਸਾਮਹਮ੍।
ਪਿਤ੍ਰੂʼਣਾਮਰ੍ਯਮਾ ਚਾਸ੍ਮਿ ਯਮਃ ਸੰਯਮਤਾਮਹਮ੍ ॥ 6-34-29 (39867)
ਪ੍ਰਹ੍ਲਾਦਸ਼੍ਚਾਸ੍ਮਿ ਦੈਤ੍ਯਾਨਾਂ ਕਾਲਃ ਕਲਯਤਾਮਹਮ੍।
ਮ੍ਰੁʼਗਾਣਾਂ ਚ ਮ੍ਰੁʼਗੇਨ੍ਦ੍ਰੋ(ਅ)ਹੰ ਵੈਨਤੇਯਸ਼੍ਚ ਪਰਿਣਾਮ੍ ॥ 6-34-30 (39868)
ਪਵਨਃ ਪਵਤਾਮਸ੍ਮਿ ਰਾਮਃ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਭ੍ਰੁʼਤਾਮਹਮ੍ ।
ਝਸ਼਼ਾਣਾਂ ਮਕਰਸ਼੍ਚਾਸ੍ਮਿ ਸ੍ਰੋਤਸਾਮਸ੍ਮਿ ਜਾਹ੍ਨਵੀ ॥ 6-34-31 (39869)
ਸਰ੍ਗਾਣਾਮਾਦਿਰਨ੍ਤਸ਼੍ਚ ਮਧ੍ਯੰ ਚੈਵਾਹਮਰ੍ਜੁਨ ।
ਅਧ੍ਯਾਤ੍ਮਵਿਦ੍ਯਾ ਵਿਦ੍ਯਾਨਾਂ ਵਾਦਃ ਪ੍ਰਵਦਤਾਮਹਮ੍ ॥ 6-34-32 (39870)
ਅਕ੍ਸ਼਼ਰਾਣਾਮਕਾਰੋ(ਅ)ਸ੍ਮਿ ਦ੍ਵਨ੍ਦ੍ਵਃ ਸਾਮਾਸਿਕਸ੍ਯ ਚ ।
ਅਹਮੇਵਾਕ੍ਸ਼਼ਯਃ ਕਾਲੋ ਧਾਤਾ(ਅ)ਹੰ ਵਿਸ਼੍ਵਤੋਮੁਖਃ ॥ 6-34-33 (39871)
ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੁਃ ਸਰ੍ਵਹਰਸ਼੍ਚਾਹਮੁਦ੍ਭਵਸ਼੍ਚ ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਤਾਮ੍।
ਕੀਰ੍ਤਿਃ ਸ਼੍ਰੀਰ੍ਵਾਕ੍ਕ ਨਾਰੀਣਾਂ ਸ੍ਮ੍ਰੁʼਤਿਰ੍ਮੇਧਾ ਧ੍ਰੁʼਤਿਃ ਕ੍ਸ਼਼ਮਾ ॥ 6-34-34 (39872)
ਬ੍ਰੁʼਹਤ੍ਸਾਮ ਕਤਥਾ ਸਾਮ੍ਨਾਂ ਗਾਯਤ੍ਰੀ ਛਨ੍ਦਸਾਮਹਮ੍।
ਮਾਸਾਨਾਂ ਮਾਰ੍ਗਸ਼ੀਰ੍ਸ਼਼ੋ(ਅ)ਹਮ੍ਰੁʼਤੂਨਾਂ ਕੁਸੁਮਾਕਰਃ ॥ 6-34-35 (39873)
ਦ੍ਯੂਤੰ ਛਲਯਤਾਮਸ੍ਮਿ ਤੇਜਸ੍ਤੇਜਸ੍ਵਿਨਾਮਹਮ੍।
ਜਯੋ(ਅ)ਸ੍ਮਿ ਵ੍ਯਵਸਾਯੋ(ਅ)ਸ੍ਮਿ ਸਤ੍ਤ੍ਵੰ ਸਤ੍ਤ੍ਵਵਤਾਮਹਮ੍ ॥ 6-34-36 (39874)
ਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣੀਨਾਂ ਵਾਸੁਦੇਵੋ(ਅ)ਸ੍ਮਿ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਧਨਞ੍ਜਯਃ ।
ਮੁਨੀਨਾਮਪ੍ਯਹੰ ਵ੍ਯਾਸਃ ਕਵੀਨਾਮੁਸ਼ਨਾ ਕਵਿਃ ॥ 6-34-37 (39875)
ਦਣ੍ਡੋ ਦਮਯਤਾਮਸ੍ਮਿ ਨੀਤਿਰਸ੍ਮਿ ਜਿਗੀਸ਼਼ਤਾਮ੍ ।
ਮੌਨੰ ਚੈਵਾਸ੍ਮਿ ਗੁਹ੍ਯਾਨਾਂ ਜ੍ਞਾਨੰ ਜ੍ਞਾਨਵਤਾਮਹਮ੍ ॥ 6-34-38 (39876)
ਯਚ੍ਚਾਪਿ ਸਰ੍ਵਭੂਤਾਨਾਂ ਬੀਜੰ ਤਦਹਮਰ੍ਜੁਨ।
ਨ ਤਦਸ੍ਤਿ ਵਿਨਾ ਯਤ੍ਸ੍ਯਾਨ੍ਮਯਾ ਭੂਤੰ ਚਰਾਚਰਮ੍ ॥ 6-34-39 (39877)
ਨਾਨ੍ਤੋ(ਅ)ਸ੍ਤਿ ਮਮ ਦਿਵ੍ਯਾਨਾਂ ਵਿਭੂਤੀਨਾਂ ਪਰੰਤਪ ।
ਏਸ਼਼ ਤੂਦ੍ਦੇਸ਼ਤਃ ਪ੍ਰੋਕ੍ਤੋ ਵਿਭੂਤੇਰ੍ਵਿਸ੍ਤਰੋ ਮਯਾ ॥ 6-34-40 (39878)
ਯਦ੍ਯਦ੍ਵਿਭੂਤਿਤਤ੍ਸਤ੍ਤ੍ਵੰ ਸ਼੍ਰੀਮਦੂਰ੍ਜਿਤਮੇਵ ਵਾ।
ਤਤ੍ਤਦੇਵਾਵਗਚ੍ਛ ਤ੍ਵੰ ਮਮ ਤੇਜੋਂਸ਼ਸੰਭਵਮ੍ ॥ 6-34-41 (39879)
ਅਥਵਾ ਬਹੁਨੈਤੇਨ ਕਿੰ ਜ੍ਞਾਤੇਨ ਤਵਾਰ੍ਜੁਨ ।
ਵਿਸ਼਼੍ਟਭ੍ਯਾਹਮਿਦੰ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਸ੍ਨਮੇਕਾਂਸ਼ੇਨ ਸ੍ਥਿਤੋ ਜਗਤ੍ ॥ ॥ 6-34-42 (39880)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਪਰ੍ਵਣਿ ਚਤੁਸ੍ਤ੍ਰਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਦ੍ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਸੂਪਨਿਸ਼਼ਤ੍ਸੁ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਦ੍ਯਾਯਾਂ ਯੋਗਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰੇ ਸ਼੍ਰੀਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਾਰ੍ਜੁਨਸੰਵਾਦੇ ਵਿਭੂਤਿਯੋਗੋਨਾਮ ਦਸ਼ਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 035
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.35. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 035
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਪਞ੍ਚਤ੍ਰਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਦ੍ਯਾਯਃ ॥ 11 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-35-0 (39881)
ਅਰ੍ਜੁਨ ਉਵਾਚ। 6-35-0x (4041)
ਮਦਨੁਗ੍ਰਹਾਯ ਪਰਮੰ ਗੁਹ੍ਯਮਧ੍ਯਾਤ੍ਮਸੰਜ੍ਞਿਤਮ੍।
ਯਤ੍ਤ੍ਵਯੋਕ੍ਤੰ ਵਚਸ੍ਤੇਨ ਮੋਹੋ(ਅ)ਯੰ ਵਿਗਤੋ ਮਮ ॥ 6-35-1 (39882)
ਭਵਾਪ੍ਯਯੌ ਹਿ ਭੂਤਾਨਾਂ ਸ਼੍ਰੁਤੌ ਵਿਸ੍ਤਰਸ਼ੋ ਮਯਾ।
ਤ੍ਵਤ੍ਤਃ ਕਮਲਪਤ੍ਰਾਕ੍ਸ਼਼ ਮਾਹਾਤ੍ਮ੍ਯਮਪਿ ਚਾਵ੍ਯਯਮ੍ ॥ 6-35-2 (39883)
ਏਵਮੇਤਦ੍ਯਥਾਤ੍ਥ ਤ੍ਵਮਾਤ੍ਮਾਨੰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ।
ਦ੍ਰਸ਼਼੍ਟੁਮਿਚ੍ਛਾਮਿ ਤੇ ਰੂਪਮੈਸ਼੍ਵਰੰ ਪੁਰੁਸ਼਼ੋਤ੍ਤਮ ॥ 6-35-3 (39884)
ਮਨ੍ਯਸੇ ਯਦਿ ਤਚ੍ਛਕ੍ਯੰ ਮਯਾ ਦ੍ਰਸ਼਼੍ਟੁਮਿਤਿ ਪ੍ਰਭੋ।
ਯੋਗੇਸ਼੍ਵਰ ਤਤੋ ਮੇ ਤ੍ਵੰ ਦਰ੍ਸ਼ਯਾਤ੍ਮਾਨਮਵ੍ਯਯਮ੍ ॥ 6-35-4 (39885)
ਸ਼੍ਰੀਭਗਵਾਨੁਵਾਚ। 6-35-5x (4042)
ਪਸ਼੍ਯ ਮੇ ਪਾਰ੍ਥ ਰੂਪਾਣਿ ਸ਼ਤਸ਼ੋ(ਅ)ਥ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ।
ਨਾਨਾਵਿਧਾਨਿ ਦਿਵ੍ਯਾਨਿ ਨਾਨਾਵਰ੍ਣਾਕ੍ਰੁʼਤੀਨਿ ਚ ॥ 6-35-5 (39886)
ਪਸ਼੍ਯਾਦਿਤ੍ਯਾਨ੍ਵਸੂਨ੍ਰੁਦ੍ਰਾਨਸ਼੍ਵਿਨੌ ਮਰੁਤਸ੍ਤਥਾ।
ਬਹੂਨ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਪੂਰ੍ਵਾਣਿ ਪਸ਼੍ਯਾ(ਅ)ਸ਼੍ਚਰ੍ਯਾਣਿ ਭਾਰਤ॥ 6-35-6 (39887)
ਇਹੈਕਸ੍ਥੰ ਜਗਤ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਸ੍ਨੰ ਪਸ਼੍ਯਾਦ੍ਯ ਸਚਰਾਚਰਮ੍ ।
ਮਮ ਦੇਹੇ ਗੁਡਾਕੇਸ਼ ਯਚ੍ਚਾਨ੍ਯਦ੍ਦ੍ਰਸ਼਼੍ਟੁਮਿਚ੍ਛਸਿ ॥ 6-35-7 (39888)
ਨ ਤੁ ਮਾਂ ਸ਼ਕ੍ਸ਼਼੍ਯਸੇ ਦ੍ਰਸ਼਼੍ਟੁਮਨੇਨੈਵ ਸ੍ਵਚਕ੍ਸ਼਼ੁਸ਼਼ਾ ।
ਦਿਵ੍ਯੰ ਦਦਾਮਿ ਤੇ ਚਕ੍ਸ਼਼ੁਃ ਪਸ਼੍ਯ ਮੇ ਯੋਗਮੈਸ਼੍ਵਰਮ੍ ॥ 6-35-8 (39889)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-35-9x (4043)
ਏਵਮੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਰਾਜਨ੍ਮਹਾਯੋਗੇਸ਼੍ਵਰੋ ਹਰਿਃ।
ਦਰ੍ਸ਼ਯਾਮਾਸ ਪਾਰ੍ਥਾਯ ਮਰਮੰ ਰੂਪਮੈਸ਼੍ਵਰਮ੍ ॥ 6-35-9 (39890)
ਅਨੇਕਵਕ੍ਰਨਯਨਮਨੇਕਾਦ੍ਭੁਤਦਰ੍ਸ਼ਨਮ੍ ।
ਅਨੇਕਦਿਵ੍ਯਾਭਾਰਣੰ ਦਿਵ੍ਯਾਨੇਕੋਦ੍ਯਤਾਯੁਧਮ੍ ॥ 6-35-10 (39891)
ਦਿਵ੍ਯਮਾਲ੍ਯਾਮ੍ਬਰਧਰੰ ਦਿਵ੍ਯਗਨ੍ਧਾਨੁਲੇਪਨਮ੍ ।
ਸਰ੍ਵਾਸ਼੍ਚਰ੍ਯਮਯੰ ਦੇਵਮਨਨ੍ਤੰ ਵਿਸ਼੍ਵਤੋਮੁਖਮ੍ ॥ 6-35-11 (39892)
ਦਿਵਿ ਸੂਰ੍ਯਸਹਸ੍ਰਸ੍ਯ ਭਵੇਦ੍ਯੁਗਪਦੁਤ੍ਥਿਤਾ ।
ਯਦਿ ਭਾਃ ਸਦ੍ਰੁʼਸ਼ੀ ਸਾ ਸ੍ਯਾਦ੍ਭਾਸਸ੍ਤਸ੍ਯ ਮਹਾਤ੍ਮਨਃ ॥ 6-35-12 (39893)
ਤਤ੍ਰੈਕਸ੍ਥੰ ਜਗਤ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਸ੍ਨੰ ਪ੍ਰਵਿਭਕ੍ਤਮਨੇਕਧਾ ।
ਅਪਸ਼੍ਯਦ੍ਦੇਵਦੇਵਸ੍ਯ ਸ਼ਰੀਰੇ ਪਾਣ੍ਡਵਸ੍ਤਦਾ ॥ 6-35-13 (39894)
ਤਤਃ ਸ ਵਿਸ੍ਮਯਾਵਿਸ਼਼੍ਟੋ ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਰੋਮਾ ਧਨ਼ਞ੍ਜਯਃ ।
ਪ੍ਰਣਮ੍ਯ ਸ਼ਿਰਸਾ ਦੇਵੰ ਕ੍ਰੁʼਤਾਞ੍ਜਲਿਰਭਾਸ਼਼ਤ ॥ 6-35-14 (39895)
ਅਰ੍ਜੁਨ ਉਵਾਚ। 6-35-15x (4044)
ਪਸ਼੍ਯਾਮਿ ਦੇਵਾਂਸ੍ਤਵ ਦੇਵ ਦੇਹੇ
ਸਰ੍ਵਾਂਸ੍ਤਥਾ ਭੂਤਵਿਸ਼ੇਸ਼਼ਸਙ੍ਘਾਨ੍ ।
ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਣਮੀਸ਼ੰ ਕਮਲਾਸਨਸ੍ਥ-
ਮ੍ਰੁʼਸ਼਼ੀਂਸ਼੍ਚ ਸਰ੍ਵਾਨੁਰਗਾਂਸ਼੍ਚ ਦਿਵ੍ਯਾਨ੍ ॥ 6-35-15 (39896)
ਅਨੇਕਬਾਹੂਦਰਵਕ੍ਰਨੇਤ੍ਰੰ
ਪਸ਼੍ਯਾਮਿ ਤ੍ਵਾਂ ਸਰ੍ਵਤੋ(ਅ)ਨਨ੍ਤਰੂਪਮ੍ ।
ਨਾਨ੍ਤੰ ਨ ਮਧ੍ਯੰ ਨ ਪੁਨਸ੍ਤਵਾਦਿੰ
ਪਸ਼੍ਯਾਮਿ ਵਿਸ਼੍ਵੇਸ਼੍ਵਰ ਵਿਸ਼੍ਵਰੂਪ ॥ 6-35-16 (39897)
ਕਿਰੀਟਿਨੰ ਗਦਿਨੰ ਚਕ੍ਰਿਣੰ ਚ
ਤੇਜੋਰਾਸ਼ਿੰ ਸਰ੍ਵਤੋ ਦੀਪ੍ਤਿਮਨ੍ਤਮ੍ ।
ਪਸ਼੍ਯਾਮਿ ਤ੍ਵਾਂ ਦੁਰ੍ਨਿਰੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯੰ ਸਮਨ੍ਤਾ-
ਦ੍ਦੀਪ੍ਤਾਨਲਾਰ੍ਕਦ੍ਯੁਤਿਮਪ੍ਰਮੇਯਯਮ੍ ॥ 6-35-17 (39898)
ਤ੍ਵਮਕ੍ਸ਼਼ਰੰ ਪਰਮੰ ਵੇਦਿਤਵ੍ਯੰ
ਤ੍ਵਮਸ੍ਯ ਵਿਸ਼੍ਵਸ੍ਯ ਪਰੰ ਨਿਧਾਨਮ੍ ।
ਤ੍ਵਮਵ੍ਯਯਃ ਸ਼ਾਸ਼੍ਵਤਧਰ੍ਮਗੋਪ੍ਤਾ
ਸਨਾਤਨਸ੍ਤ੍ਵੰ ਪੁਰੁਸ਼਼ੋ ਮਤੋ ਮੇ ॥ 6-35-18 (39899)
ਅਨਾਦਿਮਧ੍ਯਾਨ੍ਤਮਨਨ੍ਤਵੀਰ੍ਯ-
ਮਨਨ੍ਤਬਾਹੁਂ ਸ਼ਸ਼ਿਸੂਰ੍ਯਨੇਤ੍ਰਮ੍ ।
ਪਸ਼੍ਯਾਮਿ ਤ੍ਵਾਂ ਦੀਪ੍ਤਹੁਤਾਸ਼ਵਕ੍ਰੰ
ਸ੍ਵਤੇਜਸਾ ਵਿਸ਼੍ਵਮਿਦੰ ਤਪਨ੍ਤਮ੍ ॥ 6-35-19 (39900)
ਦ੍ਯਾਵਾਪ੍ਰੁʼਥਿਵ੍ਯੋਰਿਦਮਨ੍ਤਰੰ ਹਿ
ਵ੍ਯਾਪ੍ਤੰ ਤ੍ਵਯੈਕੇਨ ਦਿਸ਼ਸ਼੍ਚ ਸਰ੍ਵਾਃ ।
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾਦ੍ਭੁਤੰ ਰੂਪਮੁਗ੍ਰੰ ਤਦੇਵੰ
ਲੋਕਤ੍ਰਯੰ ਪ੍ਰਵ੍ਯਥਿਤੰ ਮਹਾਤ੍ਮਨ੍ ॥ 6-35-20 (39901)
ਅਮੀ ਹਿ ਤ੍ਵਾ ਸੁਰਸਙ੍ਘਾ ਵਿਸ਼ਨ੍ਤਿ
ਕੇਚਿਦ੍ਭੀਤਾਃ ਪ੍ਰਾਞ੍ਜਲਯੋ ਗ੍ਰੁʼਣਾਨ੍ਤਿ।
ਸ੍ਵਸ੍ਤੀਤ੍ਯੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਮਹਰ੍ਸ਼਼ਿਸਿਦ੍ਧਸਙ੍ਘਾਃ
ਸ੍ਤੁਵਨ੍ਤਿ ਤ੍ਵਾਂ ਸ੍ਤੁਤਿਭਿਃ ਪੁਸ਼਼੍ਕਲਾਭਿਃ ॥ 6-35-21 (39902)
ਰੁਦ੍ਰਾਦਿਤ੍ਯਾ ਵਸਵੋ ਯੇ ਚ ਸਾਧ੍ਯਾ
ਵਿਸ਼੍ਵੇ(ਅ)ਸ਼੍ਵਿਨੌ ਮਰੁਤਸ਼੍ਚੋਸ਼਼੍ਮਪਾਸ਼੍ਚ ।
ਗਨ੍ਧਰ੍ਵਯਕ੍ਸ਼਼ਾਸੁਰਸਿਦ੍ਧਸਙ੍ਘਾ
ਵੀਕ੍ਸ਼਼ਨ੍ਤੇ ਤ੍ਵਾਂ ਵਿਸ੍ਮਿਤਾਸ਼੍ਚੈਵ ਸਰ੍ਵੇ ॥ 6-35-22 (39903)
ਰੂਪੰ ਮਹਤ੍ਤੇ ਬਹੁਵਕ੍ਰਨੇਤ੍ਰੰ
ਮਹਾਬਾਹੋ ਬਹੁਬਾਹੂਰੁਪਾਦਮ੍।
ਬਹੂਦਰੰ ਬਹੁਦੰਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਕਰਾਲੰ
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਲੋਕਾਃ ਪ੍ਰਵ੍ਯਥਿਤਾਸ੍ਤਥਾਹਮ੍ ॥ 6-35-23 (39904)
ਨਭਃਸ੍ਪ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਦੀਪ੍ਤਮਨੇਕਵਰ੍ਣੰ
ਵ੍ਯਾਤ੍ਤਾਨਨੰ ਦੀਪ੍ਤਵਿਸ਼ਾਲਨੇਤ੍ਰਮ੍ ।
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਹਿ ਤ੍ਵਾ ਪ੍ਰਵ੍ਯਥਿਤਾਨ੍ਤਰਾਤ੍ਮਾ
ਧ੍ਰੁʼਤਿੰ ਨ ਵਿਨ੍ਦਾਮਿ ਸ਼ਮੰ ਚ ਵਿਸ਼਼੍ਣੋ ॥ 6-35-24 (39905)
ਦੰਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਕਰਾਲਾਨਿ ਚ ਤੇ ਸੁਖਾਨਿ
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵੈਵ ਕਾਲਾਨਲਸੰਨਿਭਾਨਿ।
ਦਿਸ਼ੋ ਨ ਜਾਨੇ ਨ ਲਭੇ ਚ ਸ਼ਰ੍ਮ
ਪ੍ਰਸੀਦ ਦੇਵੇਸ਼ ਜਗੰਨਿਵਾਸ ॥ 6-35-25 (39906)
ਅਮੀ ਚ ਤ੍ਵਾਂ ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਸ੍ਯ ਪੁਤ੍ਰਾਃ
ਸਰ੍ਵੇ ਸਹੈਵਾਵਨਿਪਾਲਸਙ੍ਘੈਃ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਦ੍ਰੋਣਃ ਸੂਤਪੁਤ੍ਰਸ੍ਤਥਾਸੌ
ਸਹਾਸ੍ਮਦੀਯੈਰਪਿ ਯੋਧਮੁਖ੍ਯੈਃ ॥ 6-35-26 (39907)
ਵਕ੍ਰਾਣਿ ਤੇ ਤ੍ਵਰਮਾਣਾ ਵਿਸ਼ਨ੍ਤਿ
ਦੰਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਕਰਾਲਾਨਿ ਭਯਾਨਕਾਨਿ।
ਕੇਚਿਦ੍ਵਿਲਗ੍ਨਾ ਦਸ਼ਨਾਨ੍ਤਰੇਸ਼਼ੁ
ਸੰਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤੇ ਚੂਰ੍ਣਿਤੈਰੁਤ੍ਤਮਾਙ੍ਗੈਃ ॥ 6-35-27 (39908)
ਯਥਾ ਨਦੀਨਾਂ ਬਹਵੋ(ਅ)ਮ੍ਬੁਵੇਗਾਃ
ਸਮੁਦ੍ਰਮੇਵਾਭਿਮੁਖਾ ਦ੍ਰਵਨ੍ਤਿ।
ਤਥਾ ਤਵਾਮੀ ਨਰਲੋਕਵੀਰਾ
ਵਿਸ਼ਨ੍ਤਿ ਵਕ੍ਰਾਣ੍ਯਭਿਵਿਜ੍ਵਲਨ੍ਤਿ ॥ 6-35-28 (39909)
ਯਥਾ ਪ੍ਰਦੀਪ੍ਤੰ ਜ੍ਵਲਨੰ ਪਤਙ੍ਗਾ
ਵਿਸ਼ਨ੍ਤਿ ਨਾਸ਼ਾਯ ਸਮ੍ਰੁʼਦ੍ਧਵੇਗਾਃ ।
ਤਥੈਵ ਨਾਸ਼ਾਯ ਵਿਸ਼ਨ੍ਤਿ ਲੋਕਾ-
ਸ੍ਤਵਾਪਿ ਵਕ੍ਰਾਣਿ ਸਮ੍ਰੁʼਦ੍ਧਵੇਗਾਃ ॥ 6-35-29 (39910)
ਲੇਲਿਹ੍ਯਸੇ ਗ੍ਰਸਮਾਨਃ ਸਮਨ੍ਤਾ-
ਲ੍ਲੋਕਾਨ੍ਸਮਗ੍ਰਾਨ੍ਵਦਨੈਰ੍ਜ੍ਵਲਦ੍ਭਿਃਕ ।
ਤੇਜੋਭਿਰਾਪੂਰ੍ਯ ਜਗਤ੍ਸਮਗ੍ਰੰ
ਭਾਸਸ੍ਤਵੋਗ੍ਰਾਃ ਪ੍ਰਤਪਨ੍ਤਿ ਵਿਸ਼਼੍ਣੋ ॥ 6-35-30 (39911)
ਆਖ੍ਯਾਹਿ ਮੇ ਕੋ ਭਵਾਨੁਗ੍ਰਰੂਪੋ
ਨਮੋ(ਅ)ਸ੍ਤੁ ਤੇ ਦੇਵਵਰ ਪ੍ਰਸੀਦ ।
ਵਿਜ੍ਞਾਤੁਮਿਚ੍ਛਾਮਿ ਭਵਨ੍ਤਮਾਦ੍ਯੰ
ਨ ਹਿ ਪ੍ਰਜਾਨਾਮਿ ਤਵ ਪ੍ਰਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਿਮ੍ ॥ 6-35-31 (39912)
ਸ਼੍ਰੀਭਗਵਾਨੁਵਾਚ। 6-35-32x (4045)
ਕਾਲੋ(ਅ)ਸ੍ਮਿ ਲੋਕਕ੍ਸ਼਼ਯਕ੍ਰੁʼਤ੍ਪ੍ਰਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧੋ
ਲੋਕਾਨ੍ਸਮਾਹਰ੍ਤੁਮਿਹ ਪ੍ਰਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਃ।
ਰੁʼਤੇ(ਅ)ਪਿ ਤ੍ਵਾ ਨ ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤਿ ਸਰ੍ਵੇ
ਯੇ(ਅ)ਵਸ੍ਥਿਤਾਃ ਪ੍ਰਤ੍ਯਨੀਕੇਸ਼਼ੁ ਯੋਧਾਃ ॥ 6-35-32 (39913)
ਤਸ੍ਮਾਤ੍ਤ੍ਵਮੁਤ੍ਤਿਸ਼਼੍ਠ ਯਸ਼ੋ ਲਭਸ੍ਵ
ਜਿਤ੍ਵਾ ਸ਼ਤ੍ਰੂਨ੍ਭੁਙ੍ਕ੍ਸ਼਼੍ਵ ਰਾਜ੍ਯੰ ਸਮ੍ਰੁʼਦ੍ਧਮ੍।
ਮਯੈਵੈਤੇ ਨਿਹਤਾਃ ਪੂਰ੍ਵਮੇਵ
ਨਿਮਿਤ੍ਤਮਾਤ੍ਰੰ ਭਵ ਸਵ੍ਯਸਾਚਿਨ੍ ॥ 6-35-33 (39914)
ਦ੍ਰੋਣੰ ਚ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਚ ਜਯਦ੍ਰਥੰ ਚ
ਕਰ੍ਣੰ ਤਥਾਨ੍ਯਾਨਪਿ ਯੋਧਵੀਰਾਨ੍।
ਮਯਾ ਹਤਾਂਸ੍ਤ੍ਵੰ ਜਹਿ ਮਾਵ੍ਯਥਿਸ਼਼੍ਠਾ
ਯੁਦ੍ਧ੍ਯਸ੍ਵ ਜੇਤਾਨਿ ਰਣੇ ਸਪਤ੍ਨਾਨ੍ ॥ 6-35-34 (39915)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-35-35x (4046)
ਏਤਚ੍ਛ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਵਚਨੰ ਕੇਸ਼ਵਸ੍ਯ
ਕ੍ਰੁʼਤਾਞ੍ਜਲਿਰ੍ਵੇਪਮਾਨਃ ਕਿਰੀਟੀ।
ਨਮਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਭੂਯ ਏਵਾਹ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣੰ
ਸਗਦ੍ਗਦੰ ਭੀਤਭੀਤਃ ਪ੍ਰਣਮ੍ਯ ॥ 6-35-35 (39916)
ਅਰ੍ਜੁਨ ਉਵਾਚ। 6-35-36x (4047)
ਸ੍ਥਾਨੇ ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼ੀਕੇਸ਼ ਤਵ ਪ੍ਰਕੀਰ੍ਤ੍ਯਾ
ਜਗਤ੍ਪ੍ਰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯਤ੍ਯਨੁਰਜ੍ਯਤੇ ਚ।
ਰਕ੍ਸ਼਼ਾਂਸਿ ਭੀਤਾਨਿ ਦਿਸ਼ੋ ਦ੍ਰਵਨ੍ਤਿ
ਸਰ੍ਵੇ ਨਮਸ੍ਯਨ੍ਤਿ ਚ ਸਿਦ੍ਧਸਙ੍ਘਾਃ॥ 6-35-36 (39917)
ਕਸ੍ਮਾਚ੍ਚ ਤੇ ਨ ਨਮੇਰਨ੍ਮਹਾਤ੍ਮਨ੍
ਗਰੀਯਸੇ ਬ੍ਰਹ੍ਮਣੋ(ਅ)ਪ੍ਯਾਦਿਕਰ੍ਤ੍ਰੇ।
ਅਨਨ੍ਤ ਦੇਵੇਸ਼ ਜਗੰਨਿਵਾਸ
ਤ੍ਵਮਕ੍ਸ਼਼ਰੰ ਸਦਸਤ੍ਤਤ੍ਪਰੰ ਯਤ੍ ॥ 6-35-37 (39918)
ਤ੍ਵਮਾਦਿਦੇਵਃ ਪੁਰੁਸ਼਼ਃ ਪੁਰਾਣ-
ਸ੍ਤ੍ਵਮਸ੍ਯ ਵਿਸ਼੍ਵਸ੍ਯ ਪਰੰ ਨਿਧਾਨਮ੍ ।
ਵੇਤ੍ਤਾ(ਅ)ਸਿ ਵੇਦ੍ਯੰ ਚ ਪਰੰ ਚ ਧਾਮ
ਤ੍ਵਯਾ ਤਤੰ ਵਿਸ਼੍ਵਮਨਨ੍ਤਰੂਪ ॥ 6-35-38 (39919)
ਵਾਯੁਰ੍ਯਮੋ(ਅ)ਗ੍ਨਿਰ੍ਵਰੁਣਃ ਸ਼ਸ਼ਾਙ੍ਕਃ
ਪ੍ਰਜਾਪਤਿਸ੍ਤ੍ਵੰ ਪ੍ਰਪਿਤਾਮਹਸ਼੍ਚ।
ਨਮੋ ਨਮਸ੍ਤੇ(ਅ)ਤੁ ਸਹਸ੍ਰਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਃ
ਪੁਨਸ਼੍ਚ ਭੂਯੋ(ਅ)ਪਿ ਨਮੋ ਨਮਸ੍ਤੇ ॥ 6-35-39 (39920)
ਨਮਃ ਪੁਰਸ੍ਤਾਦਥ ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠਤਸ੍ਤੇ
ਨਮੋ(ਅ)ਸ੍ਤੁ ਤੇ ਸਰ੍ਵਤ ਏਵ ਸਰ੍ਵ।
ਅਨਨ੍ਤਵੀਰ੍ਯਾਮਿਤਵਿਕ੍ਰਮਸ੍ਤ੍ਵੰ
ਸਰ੍ਵੰ ਸਮਾਪ੍ਨੋਸ਼਼ਿ ਤਤੋ(ਅ)ਸਿ ਸਰ੍ਵਃ ॥ 6-35-40 (39921)
ਸਖੇਤਿ ਮਤ੍ਵਾ ਪ੍ਰਸਭੰ ਯਦੁਕ੍ਤੰ
ਹੇ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣ ਹੇ ਯਾਦਵ ਹੇ ਸਖੇਤਿ।
ਅਜਾਨਤਾ ਮਹਿਮਾਨੰ ਤਵੇਦੰ
ਮਯਾ ਪ੍ਰਮਾਦਾਤ੍ਪ੍ਰਣਯੇਨ ਵਾ(ਅ)ਪਿ ॥ 6-35-41 (39922)
ਯਚ੍ਚਾਪਹਾਸਾਰ੍ਥਮਸਤ੍ਕ੍ਰੁʼਤੋ(ਅ)ਸਿ
ਵਿਹਾਰਸ਼ਯ੍ਯਾਸਨਭੋਜਨੇਸ਼਼ੁ ।
ਏਕੋ(ਅ)ਥਵਾਪ੍ਯਚ੍ਯੁਤ ਤਤ੍ਸਮਕ੍ਸ਼਼ੰ
ਤਤ੍ਕ੍ਸ਼਼ਾਮਯੇ ਤ੍ਵਾਮਹਮਪ੍ਰਮੇਯਮ੍ ॥ 6-35-42 (39923)
ਪਿਤਾਸਿ ਲੋਕਸ੍ਯ ਚਰਾਚਰਸ੍ਯ
ਤ੍ਵਮਸ੍ਯ ਪੂਜ੍ਯਸ਼੍ ਗੁਰੁਰ੍ਗਰੀਯਾਨ੍।
ਨ ਤ੍ਵਤ੍ਸਮੋ(ਅ)ਸ੍ਤ੍ਯਭ੍ਯਧਿਕਃ ਕੁਤੋ(ਅ)ਨ੍ਯੋ
ਲੋਕਤ੍ਰਯੇ(ਅ)ਪ੍ਯਪ੍ਰਤਿਮਪ੍ਰਭਾਵਃ ॥ 6-35-43 (39924)
ਤਸ੍ਮਾਤ੍ਪ੍ਰਣਮ੍ਯ ਪ੍ਰਣਿਧਾਯ ਕਾਯੰ
ਪ੍ਰਸਾਦਯੇ ਤ੍ਵਾਮਹਮੀਸ਼ਮੀਡ੍ਯਮ੍ ।
ਪਿਤੇਵ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਸਖੇਵ ਸਖ੍ਯੁਃ
ਪ੍ਰਿਯਃ ਪ੍ਰਿਯਾਯਾਰ੍ਹਸਿ ਦੇਵ ਸੋਢੁਮ੍ ॥ 6-35-44 (39925)
ਅਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਪੂਰ੍ਵੰ ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼ਿਤੋ(ਅ)ਸ੍ਮਿ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ
ਭਯੇਨ ਚ ਪ੍ਰਵ੍ਯਥਿਤੰ ਮਨੋ ਮੇ।
ਤਦੇਵ ਮੇ ਦਰ੍ਸ਼ਯ ਦੇਵ ਰੂਪੰ
ਪ੍ਰਸੀਦ ਦੇਵੇਸ਼ ਜਗੰਨਿਵਾਸ ॥ 6-35-45 (39926)
ਕਿਰੀਟਿਨੰ ਗਦਿਨੰ ਚਕ੍ਰਹਸ੍ਤ-
ਮਿਚ੍ਛਾਮਿ ਤ੍ਵਾਂ ਦ੍ਰਸ਼਼੍ਟੁਮਹੰ ਤਥੈਵ।
ਤੇਨੈਵ ਰੂਪੇਣ ਚਤੁਰ੍ਭੁਜੇਨ
ਸਹਸ੍ਰਬਾਹੋ ਭਵ ਵਿਸ਼੍ਵਮੂਰ੍ਤੇ ॥ 6-35-46 (39927)
ਸ਼੍ਰੀਭਗਵਾਨੁਵਾਚ। 6-35-47x (4048)
ਮਯਾ ਪ੍ਰਸੰਨੇਨ ਤਵਾਰ੍ਜੁਨੇਦੰ
ਰੂਪੰ ਪਰੰ ਦਰ੍ਸ਼ਿਤਮਾਤ੍ਮਯੋਗਾਤ੍।
ਤੇਜੋਮਯੰ ਵਿਸ਼੍ਵਮਨਨ੍ਤਮਾਦ੍ਯੰ
ਯਨ੍ਮੇ ਤ੍ਵਦਨ੍ਯੇਨ ਨ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਪੂਰ੍ਵਮ੍ ॥ 6-35-47 (39928)
ਨ ਵੇਦ ਯਜ੍ਞਾਧ੍ਯਯਨੈਰ੍ਨ ਦਾਨੈ-
ਰ੍ਨ ਚ ਕ੍ਰਿਯਾਭਿਰ੍ਨ ਤਪੋਭਿਰੁਗ੍ਰੈਃ ।
ਏਵੰਰੂਪਃ ਸ਼ਕ੍ਯ ਅਹੰ ਨ੍ਰੁʼਲੋਕੇ
ਦ੍ਰਸ਼਼੍ਟੁਂ ਤ੍ਵਦਨ੍ਯੇਨ ਕੁਰੁਪ੍ਰਵੀਰ ॥ 6-35-48 (39929)
ਮਾ ਤੇ ਵ੍ਯਥਾ ਮਾ ਚ ਵਿਮੂਢਭਾਵੋ
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਰੂਪੰ ਘੋਰਮੀਦ੍ਰੁʼਙ੍ਭਮੇਦਮ੍ ।
ਵ੍ਯਪੇਤਭੀਃ ਪ੍ਰੀਤਮਨਾਃ ਪੁਨਸ੍ਤ੍ਵੰ
ਤਦੇਵ ਮੇ ਰੂਪਮਿਦੰ ਪ੍ਰਪਸ਼੍ਯ ॥ 6-35-49 (39930)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-35-50x (4049)
ਇਤ੍ਯਰ੍ਜੁਨੰ ਵਾਸੁਦੇਵਸ੍ਤਥੋਕ੍ਤ੍ਵਾ
ਸ੍ਵਕੰ ਰੂਪੰ ਦਰ੍ਸ਼ਯਾਮਾਸ ਭੂਯਃ।
ਆਸ਼੍ਵਾਸਯਾਮਾਸ ਚ ਭੀਤਮੇਨੰ
ਭੂਤ੍ਵਾ ਪੁਨਃ ਸੌਮ੍ਯਵਪੁਰ੍ਮਹਾਤ੍ਮਾ ॥ 6-35-50 (39931)
ਅਰ੍ਜੁਨ ਉਵਾਚ। 6-35-51x (4050)
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵੇਦੰ ਮਾਨੁਸ਼਼ੰ ਰੂਪੰ ਤਵ ਸੌਮ੍ਯੰ ਜਨਾਰ੍ਦਨ ।
ਇਦਾਨੀਮਸ੍ਮਿ ਸੰਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਃ ਸਚੇਤਾਃ ਪ੍ਰਕ੍ਰੁʼਤਿੰ ਗਤਃ ॥ 6-35-51 (39932)
ਸ਼੍ਰੀਭਗਵਾਨੁਵਾਚ। 6-35-52x (4051)
ਸੁਦੁਰ੍ਦਰ੍ਸ਼ਮਿਦੰ ਰੂਪੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਵਾਨਸਿ ਯਨ੍ਮਮ।
ਦੇਵਾ ਅਪ੍ਯਸ੍ਯ ਰੂਪਸ੍ਯ ਨਿਤ੍ਯੰ ਦਰ੍ਸ਼ਨਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ਿਣਃ ॥ 6-35-52 (39933)
ਨਾਹੰ ਵੇਦੈਰ੍ਨ ਤਪਸਾ ਨ ਦਾਨੇਨ ਨ ਚੇਜ੍ਯਯਾ।
ਸ਼ਕ੍ਯ ਏਵੰਵਿਧੋ ਦ੍ਰਸ਼਼੍ਟੁਂ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਵਾਨਸਿ ਮਾਂ ਯਥਾ ॥ 6-35-53 (39934)
ਭਕ੍ਤ੍ਯਾ ਤ੍ਵਨਨ੍ਯਯਾ ਸ਼ਕ੍ਯ ਅਹਮੇਵੰਵਿਧੋ(ਅ)ਰ੍ਜੁਨ।
ਜ੍ਞਾਤੁਂ ਦ੍ਰਸ਼਼੍ਟੁਂ ਚ ਤਤ੍ਤ੍ਵੇਨ ਪ੍ਰਵੇਸ਼਼੍ਟੁਂ ਚ ਪਰੰਤਪ ॥ 6-35-54 (39935)
ਮਤ੍ਕਰ੍ਮਕ੍ਰੁʼਨ੍ਮਤ੍ਪਰਮੋ ਮਦ੍ਭਕ੍ਤਃ ਸਙ੍ਗਵਰ੍ਜਿਤਃ ।
ਨਿਰ੍ਵੈਰਃ ਸਰ੍ਵਭੂਤੇਸ਼਼ੁ ਯਃ ਸ ਮਾਮੇਤਿ ਪਾਣ੍ਡਵ ॥ ॥ 6-35-55 (39936)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਪਰ੍ਵਣਿ ਪਞ੍ਚਤ੍ਰਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਦ੍ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਸੂਪਨਿਸ਼਼ਤ੍ਸੁ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਦ੍ਯਾਯਾਂ ਯੋਗਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰੇ ਸ਼੍ਰੀਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਾਰ੍ਜੁਨਸੰਵਾਦੇ ਵਿਸ਼੍ਵਰੂਪਦਰ੍ਸ਼ਨਯੋਗੋ ਨਾਮ ਏਕਾਦਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 036
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.36. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 036
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਸ਼਼ਟ੍ਤ੍ਰਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਧ੍ਯਾਯਃ ॥ 12 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-36-0 (39937)
ਅਰ੍ਜੁਨ ਉਵਾਚ। 6-36-0x (4052)
ਏਵੰ ਸਤਤਯੁਕ੍ਤਾ ਯੇ ਭਕ੍ਤਾਸ੍ਤ੍ਵਾਂ ਪਰ੍ਯੁਪਾਸਤੇ।
ਯੇ ਚਾਪ੍ਯਕ੍ਸ਼਼ਰਮਵ੍ਯਕ੍ਤੰ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਕੇ ਯੋਗਵਿਤ੍ਤਮਾਃ ॥ 6-36-1 (39938)
ਸ਼੍ਰੀਭਗਵਾਨੁਵਾਚ। 6-36-2x (4053)
ਮਯ੍ਯਾਵੇਸ਼੍ਯ ਮਨੋ ਯੇ ਮਾਂ ਨਿਤ੍ਯਯੁਕ੍ਤਾ ਉਪਾਸਤੇ।
ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਯਾ ਪਰਯੋਪੇਤਾਸ੍ਤੇ ਮੇ ਯੁਕ੍ਤਤਮਾ ਮਤਾਃ ॥ 6-36-2 (39939)
ਯੇ ਤ੍ਵਕ੍ਸ਼਼ਰਮਨਿਰ੍ਦੇਸ਼੍ਯਮਵ੍ਯਕ੍ਤੰ ਪਰ੍ਯੁਪਾਸਤੇ।
ਸਰ੍ਵਤ੍ਰਗਮਚਿਨ੍ਤ੍ਯੰ ਚ ਕੂਟਸ੍ਥਮਚਲੰ ਧ੍ਰੁਵਮ੍ ॥ 6-36-3 (39940)
ਸੰਨਿਯਮ੍ਯੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਗ੍ਰਾਮੰ ਸਰ੍ਵਤ੍ਰ ਸਮਬੁਦ੍ਧਯਃ ।
ਤੇ ਪ੍ਰਾਪ੍ਨੁਵਨ੍ਤਿ ਮਾਮੇਵ ਸਰ੍ਵਭੂਤਹਿਤੇ ਰਤਾਃਕ ॥ 6-36-4 (39941)
ਕ੍ਲੇਸ਼ੋ(ਅ)ਧਿਕਤਰਸ੍ਤੇਸ਼਼ਾਮਵ੍ਯਕ੍ਤਾਸਕ੍ਤਚੇਤਸਾਮ੍ ।
ਅਵ੍ਯਕ੍ਤਾ ਹਿ ਗਦਿਰ੍ਦੁਃਖੰ ਦੇਹਵਦ੍ਭਿਰਵਾਪ੍ਯਤੇ ॥ 6-36-5 (39942)
ਯੇ ਤੁ ਸਰ੍ਵਾਣਿ ਕਰ੍ਮਾਣਿ ਮਯਿ ਸੰਨ੍ਯਸ੍ਯ ਮਤ੍ਪਰਾਃ ।
ਅਨਨ੍ਯੇਨੈਵ ਯੋਗੇਨ ਮਾਂ ਧ੍ਯਾਯਨ੍ਤ ਉਪਾਸਤੇ ॥ 6-36-6 (39943)
ਤੇਸ਼਼ਾਮਹੰ ਸਮੁਦ੍ਧਰ੍ਤਾ ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੁਸੰਸਾਰਸਾਗਰਾਤ੍।
ਭਵਾਮਿ ਨ ਚਿਰਾਤ੍ਪਾਰ੍ਥ ਮਯ੍ਯਾਵੇਸ਼ਿਤਚੇਤਸਾਮ੍ ॥ 6-36-7 (39944)
ਮਯ੍ਯੇਵ ਮਨ ਆਧਤ੍ਸ੍ਵ ਮਯਿ ਬੁਦ੍ਧਿੰ ਨਿਵੇਸ਼ਯ ।
ਨਿਵਸਿਸ਼਼੍ਯਸਿ ਮਯ੍ਯੇਵ ਅਤ ਊਰ੍ਧ੍ਵੰ ਨ ਸ਼ੰਸ਼ਕਯਃ ॥ 6-36-8 (39945)
ਅਥ ਚਿਤ੍ਤੰ ਸਮਾਧਾਤੁਂ ਨ ਸ਼ਕ੍ਨੋਸ਼਼ਿ ਮਯਿ ਸ੍ਥਿਰਮ੍ ।
ਅਭ੍ਯਾਸਯੋਗੇਨ ਤਤੋ ਮਾਮਿਚ੍ਛਾ(ਅ)(ਅ)ਪ੍ਤੁਂ ਧਨੰਜਯ ॥ 6-36-9 (39946)
ਅਭ੍ਯਾਸੇ(ਅ)ਪ੍ਯਸਮਰ੍ਥੋ(ਅ)ਸਿ ਮਤ੍ਕਰ੍ਮਪਰਮੋ ਭਵ।
ਮਦਰ੍ਥਮਪਿ ਕਰ੍ਮਾਣਿ ਕੁਰ੍ਵਨ੍ਸਿਦ੍ਧਿਮਵਾਪ੍ਯ੍ਯਸਿ ॥ 6-36-10 (39947)
ਅਥੈਤਦਪ੍ਯਸ਼ਕ੍ਤੋ(ਅ)ਸਿ ਕਰ੍ਤੁਂ ਮਦ੍ਯੋਗਮਾਸ਼੍ਰਿਤਃ ।
ਸਰ੍ਵਕਰ੍ਮਫਲਤ੍ਯਾਗੰ ਤਤਃ ਕੁਰੁ ਯਤਾਤ੍ਮਵਾਨ੍ ॥ 6-36-11 (39948)
ਸ਼੍ਰੇਯੋ ਹਿ ਜ੍ਞਾਨਮਭ੍ਯਾਸਾਜ੍ਜ੍ਞਾਨਾਦ੍ਧ੍ਯਾਨੰ ਵਿਸ਼ਿਸ਼਼੍ਯਤੇ।
ਧ੍ਯਾਨਾਤ੍ਕਰ੍ਮਫਲਤ੍ਯਾਗਸ੍ਤ੍ਯਾਗਾਚ੍ਛਾਨ੍ਤਿਰਨਨ੍ਤਰਮ੍ ॥ 6-36-12 (39949)
ਅਦ੍ਵੇਸ਼਼੍ਟਾ ਸਰ੍ਵਭੂਤਾਨਾਂ ਮੈਤ੍ਰਃ ਕਰੁਣ ਏਵ ਚ।
ਨਿਰ੍ਮਮੋ ਨਿਰਹੰਕਾਰਃ ਸਮਦੁਃਖਸੁਖਃ ਕ੍ਸ਼਼ਮੀ ॥ 6-36-13 (39950)
ਸੰਤੁਸ਼਼੍ਟਃ ਸਤਤੰ ਯੋਗੀ ਯਤਾਤ੍ਮਾ ਦ੍ਰੁʼਢਨਿਸ਼੍ਚਯਃ ।
ਮਯ੍ਯਰ੍ਪਿਤਮਨੋਬੁਦ੍ਧਿਰ੍ਯੋ ਮੇ ਭਕ੍ਤਃ ਸ ਮੇ ਪ੍ਰਿਯਃ ॥ 6-36-14 (39951)
ਯਸ੍ਮਾੰਨੋਦ੍ਵਿਜਤੇ ਲੋਕੋ ਲੋਕਾੰਨੋਦ੍ਵਿਜਤੇ ਚ ਯਃ ।
ਹਰ੍ਸ਼਼ਾਮਰ੍ਸ਼਼ਭਯੋਦ੍ਵੇਗੈਰ੍ਮੁਕ੍ਤੋ ਯਃ ਸ ਚ ਮੇ ਪ੍ਰਿਯਃ ॥ 6-36-15 (39952)
ਅਨਪੇਕ੍ਸ਼਼ਃ ਸ਼ੁਚਿਰ੍ਦਕ੍ਸ਼਼ ਉਦਾਸੀਨੋ ਗਤਵ੍ਯਥਃ ।
ਸਰ੍ਵਾਰਮ੍ਭਪਰਿਤ੍ਯਾਗੀ ਯੋ ਮਦ੍ਭਕ੍ਤਃ ਸ ਮੇ ਪ੍ਰਿਯਃ ॥ 6-36-16 (39953)
ਯੋ ਨ ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯਤਿ ਨ ਦ੍ਵੇਸ਼਼੍ਟਿ ਨ ਸ਼ੋਚਤਿ ਨ ਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ਤਿ।
ਸ਼ੁਭਾਸ਼ੁਭਪਰਿਤ੍ਯਾਗੀ ਭਕ੍ਤਿਮਾਨ੍ਯਃ ਸ ਮੇ ਪ੍ਰਿਯਃ ॥ 6-36-17 (39954)
ਸਮਃ ਸ਼ਤ੍ਰੌ ਚ ਮਿਤ੍ਰੇ ਚ ਤਥਾ ਮਾਨਾਪਮਾਨਯੋਃ ।
ਸ਼ੀਤੋਸ਼਼੍ਣਸੁਖਦੁਃਖੇਸ਼਼ੁ ਸਮਃ ਸਙ੍ਗਵਿਵਰ੍ਜਿਤਃ ॥ 6-36-18 (39955)
ਤੁਲ੍ਯਨਿਨ੍ਦਾਸ੍ਤੁਤਿਰ੍ਮੌਨੀ ਸੰਤੁਸ਼਼੍ਟੋ ਯੇਨ ਕੇਨ ਚਿਤ੍ ।
ਅਨਿਕੇਤਃ ਸ੍ਥਿਰਮਤਿਰ੍ਭਕ੍ਤਿਮਾਨ੍ਮੇ ਪ੍ਰਿਯੋ ਨਰਃ ॥ 6-36-19 (39956)
ਯੇ ਤੁ ਧਰ੍ਮਾਮ੍ਰੁʼਤਮਿਦੰ ਯਥੋਕ੍ਤੰ ਪਰ੍ਯੁਪਾਸਤੇ।
ਸ਼੍ਰਦ੍ਦਧਾਨਾ ਮਤ੍ਪਰਮਾ ਭਕ੍ਤਾਸ੍ਤੇ(ਅ)ਤੀਵ ਮੇ ਪ੍ਰਿਯਾਃ ॥ ॥ 6-36-20 (39957)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਪਰ੍ਵਣਿ ਸ਼਼ਟ੍ਤ੍ਰਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਦ੍ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਸੂਪਨਿਸ਼਼ਤ੍ਸੁ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਦ੍ਯਾਯਾਂ ਯੋਗਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰੇ ਸ਼੍ਰੀਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਾਰ੍ਜੁਨਸੰਵਾਦੇ ਭਕ੍ਤਿਯੋਗੋਨਾਮ ਦ੍ਵਾਦਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 037
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.37. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 037
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਸਪ੍ਤਤ੍ਰਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਧ੍ਯਾਯਃ ॥ 13 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-37-0 (39958)
ਅਰ੍ਜੁਨ ਉਵਾਚ। 6-37-0x (4054)
ਪ੍ਰਕ੍ਰੁʼਤਿੰ ਪੁਰੁਸ਼਼ੰ ਚੈਵ ਕ੍ਸ਼਼ੇਤ੍ਰੰ ਕ੍ਸ਼਼ੇਤ੍ਰਜ੍ਞਮੇਵ ਚ।
ਏਤਦ੍ਵੇਦਿਤੁਮਿਚ੍ਛਾਮਿ ਜ੍ਞਾਨੰ ਜ੍ਞੇਯੰ ਚ ਕੇਸ਼ਵ ॥ 6-37-1 (39959)
ਸ਼੍ਰੀਭਗਵਾਨੁਵਾਚ। 6-37-2x (4055)
ਇਦੰ ਸ਼ਰੀਰੰ ਕੌਨ੍ਤੇਯ ਕ੍ਸ਼਼ੇਤ੍ਰਮਿਤ੍ਯਭਿਧੀਯਤੇ।
ਏਤਦ੍ਯੋ ਵੇਤ੍ਤਿ ਤੰ ਪ੍ਰਾਹੁਃ ਕ੍ਸ਼਼ੇਤ੍ਰਜ੍ਞ ਇਤਿ ਤਦ੍ਵਿਦਃ ॥ 6-37-2 (39960)
ਕ੍ਸ਼਼ੇਤ੍ਰਜ੍ਞੰ ਚਾਪਿ ਮਾਂ ਵਿਦ੍ਧਿ ਸਰ੍ਵਕ੍ਸ਼਼ੇਤ੍ਰੇਸ਼਼ੁ ਭਾਰਤ ।
ਕ੍ਸ਼਼ੇਤ੍ਰਕ੍ਸ਼਼ੇਤ੍ਰਜ੍ਞਯੋਰ੍ਜ੍ਞਾਨੰ ਯਤ੍ਤਜ੍ਜ੍ਞਾਨੰ ਮਤੰ ਮਮ ॥ 6-37-3 (39961)
ਤਤ੍ਕ੍ਸ਼਼ੇਤ੍ਰੰ ਯਚ੍ਚ ਯਾਦ੍ਰੁʼਕ੍ ਯਦ੍ਵਿਕਾਰਿ ਯਤਸ਼੍ਚ ਯਤ੍।
ਸ ਚ ਯੋ ਯਤ੍ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼੍ਚ ਤਤ੍ਸਮਾਸੇਨ ਮੇ ਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਣੁ ॥ 6-37-4 (39962)
ਰੁʼਸ਼਼ਿਭਿਰ੍ਬਹੁਧਾ ਗੀਤੰ ਛਨ੍ਦੋਭਿਰ੍ਵਿਵਿਧੈਃ ਪ੍ਰੁʼਥਕ੍ ।
ਬ੍ਰਹ੍ਮਸੂਤ੍ਰਪਦੈਸ਼੍ਚੈਵ ਹੇਤੁਮਦ੍ਭਿਰ੍ਵਿਨਿਸ਼੍ਚਿਤੈਃ ॥ 6-37-5 (39963)
ਮਹਾਭੂਤਾਨ੍ਯਹਙ੍ਕਾਰੋ ਬੁਦ੍ਧਿਰਵ੍ਯਕ੍ਤਮੇਵ ਚ ।
ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਣਿ ਦਸ਼ੈਕੰ ਚ ਪਞ੍ਚ ਚੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਗੋਚਰਾਃ ॥ 6-37-6 (39964)
ਇਚ੍ਛਾ ਦ੍ਵੇਸ਼਼ਃ ਸੁਖੰ ਦੁਃਖੰ ਸਙ੍ਘਾਤਸ਼੍ਚੇਤਨਾ ਧ੍ਰੁʼਤਿਃ ।
ਏਤਤ੍ਕ੍ਸ਼਼ੇਤ੍ਰੰ ਸਮਾਸੇਨ ਸਵਿਕਾਰਮੁਦਾਹ੍ਰੁʼਤਮ੍ ॥ 6-37-7 (39965)
ਅਮਾਨਿਤ੍ਵਮਦਮ੍ਭਿਤ੍ਵਮਹਿੰਸਾ ਕ੍ਸ਼਼ਾਨ੍ਤਿਰਾਰ੍ਜਵਮ੍।
ਆਚਾਰ੍ਯੋਪਾਸਨੰ ਸ਼ੌਚੰ ਸ੍ਥੈਰ੍ਯਮਾਤ੍ਮਵਿਨਿਗ੍ਰਹਃ ॥ 6-37-8 (39966)
ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਰ੍ਥੇਸ਼਼ੁ ਵੈਰਾਗ੍ਯਮਨਹਙ੍ਕਾਰ ਏਵ ਚ ।
ਜਨ੍ਮਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੁਜਰਾਵ੍ਯਾਧਿਦੁਃਖਦੋਸ਼਼ਾਨੁਦਰ੍ਸ਼ਨਮ੍ ॥ 6-37-9 (39967)
ਅਸਕ੍ਤਿਰਨਭਿਸ਼਼੍ਵਙ੍ਗਃ ਪੁਤ੍ਰਦਾਰਗ੍ਰੁʼਹਾਦਿਸ਼਼ੁ।
ਨਿਤ੍ਯੰ ਚ ਸਮਚਿਤ੍ਤਤ੍ਵਮਿਸ਼਼੍ਟਾਨਿਸ਼਼੍ਟੋਪਪਤ੍ਤਿਸ਼਼ੁ ॥ 6-37-10 (39968)
ਮਯਿ ਚਾਨਨ੍ਯਯੋਗੇਨ ਭਕ੍ਤਿਰਵ੍ਯਭਿਚਾਰਿਣੀ ।
ਵਿਵਿਕ੍ਤਦੇਸ਼ਸੇਵਿਤ੍ਵਮਰਤਿਰ੍ਜਨਸੰਸਦਿ ॥ 6-37-11 (39969)
ਅਧ੍ਯਾਤ੍ਮਜ੍ਞਾਨਨਿਤ੍ਯਤ੍ਵੰ ਤਤ੍ਤ੍ਵਜ੍ਞਾਨਾਰ੍ਥਦਰ੍ਸ਼ਨਮ੍ ।
ਏਤਜ੍ਜ੍ਞਾਨਮਿਤਿ ਪ੍ਰੋਕ੍ਤਮਜ੍ਞਾਨੰ ਯਦਤੋ(ਅ)ਨ੍ਯਥਾ ॥ 6-37-12 (39970)
ਜ੍ਞੇਯੰ ਯਤ੍ਤਤ੍ਪ੍ਰਵਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਯਜ੍ਜ੍ਞਾਤ੍ਵਾ(ਅ)ਮ੍ਰੁʼਤਮਸ਼੍ਰੁਤੇ ।
ਅਨਾਦਿਮਤ੍ਪਰੰ ਬ੍ਰਹ੍ਮ ਨ ਸਤ੍ਤੰਨਾਸਦੁਚ੍ਯਤੇ ॥ 6-37-13 (39971)
ਸਰ੍ਵਤਃ ਪਾਣਿਪਾਦੰ ਤਤ੍ਸਰ੍ਵਤੋ(ਅ)ਕ੍ਸ਼਼ਿਸ਼ਿਰੋਮੁਖਮ੍ ।
ਸਰ੍ਵਤਃ ਸ਼੍ਰੁਤਿਮਲ੍ਲੋਕੇ ਸਰ੍ਵਮਾਵ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਤਿਸ਼਼੍ਠਤਿ ॥ 6-37-14 (39972)
ਸਰ੍ਵੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਗੁਣਾਭਾਸੰ ਸਰ੍ਵੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਵਿਵਰ੍ਜਿਤਮ੍।
ਅਸਕ੍ਤੰ ਸਰ੍ਵਭ੍ਰੁʼਚ੍ਚੈਵ ਨਿਰ੍ਗੁਣੰ ਗੁਣਭੋਕ੍ਤ੍ਰੁʼ ਚ ॥ 6-37-15 (39973)
ਬਹਿਰਨ੍ਤਸ਼੍ਚ ਭੂਤਾਨਾਮਚਰੰ ਚਰਮੇਵ ਚ ।
ਸੂਕ੍ਸ਼਼੍ਮਤ੍ਵਾਤ੍ਤਦਵਿਜ੍ਞੇਯੰ ਦੂਰਸ੍ਥੰ ਚਾਨ੍ਤਿਕੇ ਚ ਤਤ੍ ॥ 6-37-16 (39974)
ਅਵਿਭਕ੍ਤੰ ਚ ਭੂਤੇਸ਼਼ੁ ਵਿਭਕ੍ਤਮਿਵ ਚ ਸ੍ਥਿਤਮ੍ ।
ਭੂਤਭਰ੍ਤ੍ਰੁʼ ਚ ਤਜ੍ਜ੍ਞੇਯੰ ਗ੍ਰਸਿਸ਼਼੍ਣੁ ਪ੍ਰਭਵਿਸ਼਼੍ਣੁ ਚ ॥ 6-37-17 (39975)
ਜ੍ਯੋਤਿਸ਼਼ਾਮਪਿ ਤਜ੍ਜ੍ਯੋਤਿਸ੍ਤਮਸਃ ਪਰਮੁਚ੍ਯਤੇ ।
ਜ੍ਞਾਨੰ ਜ੍ਞੇਯੰ ਜ੍ਞਾਨਗਮ੍ਯੰ ਹ੍ਰੁʼਦਿ ਸਰ੍ਵਸ੍ਯ ਵਿਸ਼਼੍ਠਿਤਮ੍ ॥ 6-37-18 (39976)
ਇਤਿ ਕ੍ਸ਼਼ੇਤ੍ਰੰ ਤਥਾ ਜ੍ਞਾਨੰ ਜ੍ਞੇਯੰ ਚੋਕ੍ਤੰ ਸਮਾਸਤਃ।
ਮਦ੍ਭਕ੍ਤ ਏਤਦ੍ਵਿਜ੍ਞਾਯ ਮਦ੍ਭਾਵਾਯੋਪਪਦ੍ਯਤੇ ॥ 6-37-19 (39977)
ਪ੍ਰਕ੍ਰੁʼਤਿੰ ਪੁਰੁਸ਼਼ੰ ਚੈਵ ਵਿਦ੍ਧ੍ਯਨਾਦੀ ਉਭਾਵਪਿ।
ਵਿਕਾਰਾਂਸ਼੍ਚ ਗੁਣਾਂਸ਼੍ਚੈਵ ਵਿਦ੍ਧਿ ਪ੍ਰਕ੍ਰੁʼਤਿਸੰਭਵਾਨ੍ ॥ 6-37-20 (39978)
ਕਾਰ੍ਯਕਾਰਣਕਰ੍ਤ੍ਰੁʼਤ੍ਵੇ ਹੇਤੁਃ ਪ੍ਰਕ੍ਰੁʼਤਿਰੁਚ੍ਯਤੇ ।
ਪੁਰੁਸ਼਼ਃ ਸੁਖਦੁਃਖਾਨਾਂ ਭੋਕ੍ਤ੍ਰੁʼਤ੍ਵੇ ਹੇਤੁਰੁਚ੍ਯਤੇ ॥ 6-37-21 (39979)
ਪੁਰੁਸ਼਼ਃ ਪ੍ਰਕ੍ਰੁʼਤਿਸ੍ਥੋ ਹਿ ਭੁਙ੍ਕ੍ਤੇ ਪ੍ਰਕ੍ਰੁʼਤਿਜਾਨ੍ਗੁਣਾਨ੍ ।
ਕਾਰਣੰ ਗੁਣਸਙ੍ਗੋ(ਅ)ਸ੍ਯ ਸਦਸਦ੍ਯੋਨਿਜਨ੍ਮਸੁ ॥ 6-37-22 (39980)
ਉਪਦ੍ਰਸ਼਼੍ਟਾਨੁਮਨ੍ਤਾ ਚ ਭਰ੍ਤਾ ਭੋਕ੍ਤਾ ਮਹੇਸ਼੍ਵਰਃ ।
ਪਰਮਾਤ੍ਮੇਤਿ ਚਾਪ੍ਯੁਕ੍ਤੋ ਦੇਹੇ(ਅ)ਸ੍ਮਿਨ੍ਪੁਰੁਸ਼਼ਃ ਪਰਃ ॥ 6-37-23 (39981)
ਯ ਏਵੰ ਵੇਤ੍ਤਿ ਪੁਰੁਸ਼਼ੰ ਪ੍ਰਕ੍ਰੁʼਤਿੰ ਚ ਗੁਣੈਃ ਸਹ ।
ਸਰ੍ਵਥਾ ਵਰ੍ਤਮਾਨੋ(ਅ)ਪਿ ਨ ਸ ਭੂਯੋ(ਅ)ਭਿਜਾਯਤੇ ॥ 6-37-24 (39982)
ਧ੍ਯਾਨੇਨਾਤ੍ਮਨਿ ਪਸ਼੍ਯਨ੍ਤਿ ਕੇਚਿਦਾਤ੍ਮਾਨਮਾਤ੍ਮਨਾ ।
ਅਨ੍ਯੇ ਸਾਙ੍ਖ੍ਯੇਨ ਯੋਗੇਨ ਕਰ੍ਮਯੋਗੇਨ ਚਾਪਰੇ ॥ 6-37-25 (39983)
ਅਨ੍ਯੇ ਤ੍ਵੇਵਮਜਾਨਨ੍ਤਃ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ(ਅ)ਨ੍ਯੇਭ੍ਯ ਉਪਾਸਤੇ।
ਤੇ(ਅ)ਪਿ ਚਾਤਿਤਰਨ੍ਤ੍ਯੇਵ ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੁਂ ਸ਼੍ਰੁਤਿਪਰਾਯਣਾਃ ॥ 6-37-27aਯਾਵਤ੍ਸੰਜਾਯਤੇ ਕਿੰਚਿਤ੍ਸਤ੍ਤ੍ਵੰ ਸ੍ਥਾਵਰਜਙ੍ਗਮਮ੍ ।
ਕ੍ਸ਼਼ੇਤ੍ਰਕ੍ਸ਼਼ੇਤ੍ਰਜ੍ਞਸੰਯੋਗਾਤ੍ਤਦ੍ਵਿਦ੍ਧਿ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-37-26 (39984)
ਸਮੰ ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ੁ ਭੂਤੇਸ਼਼ੁ ਤਿਸ਼਼੍ਠਨ੍ਤੰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰਮ੍।
ਵਿਨਸ਼੍ਯਤ੍ਸ੍ਵਵਿਨਸ਼੍ਯਨ੍ਤੰ ਯਃ ਪਸ਼੍ਯਤਿ ਸ ਪਸ਼੍ਯਤਿ ॥ 6-37-28 (39985)
ਸਮੰ ਪਸ਼੍ਯਨ੍ਹਿ ਸਰ੍ਵਤ੍ਰ ਸਮਵਸ੍ਥਿਤਮੀਸ਼੍ਵਰਮ੍ ।
ਨ ਹਿਨਸ੍ਤ੍ਯਾਤ੍ਮਨਾਤ੍ਮਾਨੰ ਤਤੋ ਯਾਤਿ ਪਰਾਂ ਗਤਿੰ ॥ 6-37-29 (39986)
ਪ੍ਰਤ੍ਯਤ੍ਯੈਵ ਚ ਕਰ੍ਮਾਣਿ ਕ੍ਰਿਯਮਾਣਾਨਿ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ।
ਯਃ ਪਸ਼੍ਯਤਿ ਤਥਾਤ੍ਮਾਨਮਕਰ੍ਤਾਰੰ ਸ ਪਸ਼੍ਯਤਿ ॥ 6-37-30 (39987)
ਯਦਾ ਭੂਤਪ੍ਰੁʼਥਗ੍ਭਾਵਮੇਕਸ੍ਥਮਨੁਪਸ਼੍ਯਤਿ ।
ਤਤ ਏਵ ਚ ਵਿਸ੍ਤਾਰੰ ਬ੍ਰਹ੍ਮ ਸੰਪਦ੍ਯਤੇ ਤਦਾ ॥ 6-37-31 (39988)
ਅਨਾਦਿਤ੍ਵਾੰਨਿਰ੍ਗੁਣਤ੍ਵਾਤ੍ਪਰਮਾਤ੍ਮਾਯਮਵ੍ਯਯਃ ।
ਸ਼ਰੀਰਸ੍ਥੋ(ਅ)ਪਿ ਕੌਨ੍ਤੇਯ ਨ ਕਰੋਤਿ ਨ ਲਿਪ੍ਯਤੇ ॥ 6-37-32 (39989)
ਯਥਾ ਸਰ੍ਵਗਤੰ ਸੌਕ੍ਸ਼਼੍ਮ੍ਯਾਦਾਕਾਸ਼ੰ ਨੋਪਲਿਪ੍ਯਤੇ।
ਸਰ੍ਵਤ੍ਰਾਵਸ੍ਥਿਤੋ ਦੇਹੇ ਤਥਾਤ੍ਮਾ ਨੋਪਲਿਪ੍ਯਤੇ ॥ 6-37-33 (39990)
ਯਥਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਯਤ੍ਯੇਕਃ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਸ੍ਨੰ ਲੋਕਮਿਮੰ ਰਵਿਃ ।
ਕ੍ਸ਼਼ੇਤ੍ਰੰ ਕ੍ਸ਼਼ੇਤ੍ਰੀ ਤਥਾ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਸ੍ਨੰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਯਤਿ ਭਾਰਤ ॥ 6-37-34 (39991)
ਕ੍ਸ਼਼ੇਤ੍ਰਕ੍ਸ਼਼ੇਤ੍ਰਜ੍ਞਯੋਰੇਵਮਨ੍ਤਰੰ ਜ੍ਞਾਨਚਕ੍ਸ਼਼ੁਸ਼਼ਾ ।
ਭੂਤਪ੍ਰਕ੍ਰੁʼਤਿਮੋਕ੍ਸ਼਼ੰ ਚ ਯੇ ਵਿਦੁਰ੍ਯਾਨ੍ਤਿ ਤੇ ਪਰਮ੍ ॥ ॥ 6-37-35 (39992)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਪਰ੍ਵਣਿ ਸਪ੍ਤਤ੍ਰਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਦ੍ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਸੂਪਨਿਸ਼਼ਤ੍ਸੁ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਦ੍ਯਾਯਾਂ ਯੋਗਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰੇ ਸ਼੍ਰੀਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਾਰ੍ਜੁਨਸੰਵਾਦੇ ਕ੍ਸ਼਼ੇਤ੍ਰਕ੍ਸ਼਼ੇਤ੍ਰਜ੍ਞਵਿਭਾਗਯੋਗੋਨਾਮ ਤ੍ਰਯੋਦਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-37-1 ਅਯੰ ਸ਼੍ਲੋਕਃ ਪ੍ਰਕ੍ਸ਼਼ਿਤ ਇਤਿ ਕੇਚਿਤ੍ ॥ 6-37-5 ਵਿਨਿਸ਼੍ਚਿਤਾਮ੍ ਇਤਿ ਮਾਧ੍ਵਪਾਠਃ ॥ 6-37-18 ਸਰ੍ਵਸ੍ਯ ਧਿਸ਼਼੍ਠਿਤਮਿਤਿ ਪਾਠਾਨ੍ਤਰਮ੍ ॥ 6-37-24 ਯ ਏਨੰ ਵੇਤ੍ਤਿ ਇਤਿ ਮਾਧ੍ਵਪਾਠਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 038
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.38. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 038
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਅਸ਼਼੍ਟਤ੍ਰਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਧ੍ਯਾਯਃ ॥ 14 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-38-0 (39993)
ਸ਼੍ਰੀਭਗਵਾਨੁਵਾਚ। 6-38-0x (4056)
ਪਰੰ ਭੂਯਃ ਪ੍ਰਵਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਜ੍ਞਾਨਾਨਾਂ ਜ੍ਞਾਨਮੁਤ੍ਤਮਮ੍ ।
ਯਜ੍ਜ੍ਞਾਤ੍ਵਾ ਮੁਨਯਃ ਸਰ੍ਵੇ ਪਰਾਂ ਸਿਦ੍ਧਿਮਿਤੋ ਗਤਾਃ ॥ 6-38-1 (39994)
ਇਦੰ ਜ੍ਞਾਨਮੁਪਾਸ਼੍ਰਿਤ੍ਯ ਮਮ ਸਾਧਰ੍ਮ੍ਯਮਾਗਤਾਃ।
ਸਰ੍ਗੇ(ਅ)ਪਿ ਨੋਪਜਾਯਨ੍ਤੇ ਪ੍ਰਲਯੇ ਨ ਵ੍ਯਥਨ੍ਤਿ ਚ ॥ 6-38-2 (39995)
ਮਮ ਯੋਨਿਰ੍ਮਹਦ੍ਬ੍ਰਹ੍ਮ ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਗਰ੍ਭੰ ਦਧਾਮ੍ਯਹਮ੍ ।
ਸੰਭਵਃ ਸਰ੍ਵਭੂਤਾਨਾਂ ਤਤੋ ਭਵਤਿ ਭਾਰਤ ॥ 6-38-3 (39996)
ਸਰ੍ਵਯੋਨਿਸ਼਼ੁ ਕੌਨ੍ਤੇਯ ਮੂਰ੍ਤਯਃ ਸੰਭਵਨ੍ਤਿਃ ਯਾਃ ।
ਤਾਸਾਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮ ਮਹਦ੍ਯੋਨਿਰਹੰ ਬੀਜਪ੍ਰਦਃ ਪਿਤਾ ॥ 6-38-4 (39997)
ਸਤ੍ਵੰ ਰਜਸ੍ਤਮ ਇਤਿ ਗੁਣਾਃ ਪ੍ਰਕ੍ਰੁʼਤਿਸੰਭਵਾਃ ।
ਨਿਬਧ੍ਨਨ੍ਤਿ ਮਹਾਬਾਹੋ ਦੇਹੇ ਦੇਹਿਨਮਵ੍ਯਯਮ੍ ॥ 6-38-5 (39998)
ਤਤ੍ਰ ਸਤ੍ਤ੍ਵੰ ਨਿਰ੍ਮਲਤ੍ਵਾਤ੍ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕਮਨਾਮਯਮ੍ ।
ਸੁਖਸਙ੍ਗੇਨ ਬਧ੍ਨਾਤਿ ਜ੍ਞਾਨਸਙ੍ਗੇਨ ਚਾਨਘ ॥ 6-38-6 (39999)
ਰਜੋ ਰਾਗਾਤ੍ਮਕੰ ਵਿਦ੍ਧਿ ਤ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਾਸਙ੍ਗਸਮੁਦ੍ਭਵਮ੍ ।
ਤੰਨਿਬਧ੍ਨਾਤਿ ਕੌਨ੍ਤੇਯ ਕਰ੍ਮਸਙ੍ਗੇਨ ਦੇਹਿਨਮ੍ ॥ 6-38-7 (40000)
ਤਮਸ੍ਤ੍ਵਜ੍ਞਾਨਜੰ ਵਿਦ੍ਧਿ ਮੋਹਨੰ ਸਰ੍ਵਦੇਹਿਨਾਮ੍ ।
ਪ੍ਰਮਾਦਾਲਸ੍ਯਨਿਦ੍ਰਾਭਿਸ੍ਤੰਨਿਬਧ੍ਨਾਤਿ ਭਾਰਤ ॥ 6-38-8 (40001)
ਸਤ੍ਵੰ ਸੁਖੇ ਸੰਜਯਤਿ ਰਜਃ ਕਰ੍ਮਣਿ ਭਾਰਤ ।
ਜ੍ਞਾਨਮਾਵ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਤੁ ਤਮਃ ਪ੍ਰਮਾਦੇ ਸੰਜਯਤ੍ਯੁਤ ॥ 6-38-9 (40002)
ਰਜਸ੍ਤਮਸ਼੍ਚਾਭਿਭੂਯ ਸਤ੍ਵੰ ਭਵਤਿ ਭਾਰਤ।
ਰਜਃ ਸਤ੍ਵੰ ਤਮਸ਼੍ਚੈਵ ਤਮਃ ਸਤ੍ਵੰ ਰਜਸ੍ਤਥਾ ॥ 6-38-10 (40003)
ਸਰ੍ਵਦ੍ਵਾਰੇਸ਼਼ੁ ਦੇਹੇ(ਅ)ਸ੍ਮਿਨ੍ਪ੍ਰਾਕਾਸ਼ ਉਪਜਾਯਤੇ।
ਜ੍ਞਾਨੰ ਯਦਾ ਤਦਾ ਵਿਦ੍ਯਾਦ੍ਵਿਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧੰ ਸਤ੍ਵਮਿਤ੍ਯੁਤ ॥ 6-38-11 (40004)
ਲੋਭਃ ਪ੍ਰਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਿਰਾਰਮ੍ਭਃ ਕਰ੍ਮਣਾਮਸ਼ਮਃ ਸ੍ਪ੍ਰੁʼਹਾ ।
ਰਜਸ੍ਯੇਤਾਨਿ ਜਾਯਨ੍ਤੇ ਵਿਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧੇ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-38-12 (40005)
ਅਪ੍ਰਕਾਸ਼ੋ(ਅ)ਪ੍ਰਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਿਸ਼੍ਚ ਪ੍ਰਮਾਦੋ ਮੋਹ ਏਵ ਚ ।
ਤਮਸ੍ਯੇਤਾਨਿ ਜਾਯਨ੍ਤੇ ਵਿਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧੇ ਕੁਰੁਨਨ੍ਦਨ ॥ 6-38-13 (40006)
ਯਦਾ ਸਤ੍ਵੇ ਪ੍ਰਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧੇ ਤੁ ਪ੍ਰਲਯੰ ਯਾਤਿ ਦੇਹਭ੍ਰੁʼਤ੍ ।
ਤਦੋਤ੍ਤਮਵਿਦਾਂ ਲੋਕਾਨਮਲਾਨ੍ਪ੍ਰਤਿਪਦ੍ਯਤੇ ॥ 6-38-14 (40007)
ਰਜਸਿ ਪ੍ਰਲਯੰ ਗਤ੍ਵਾ ਕਰ੍ਮਸਙ੍ਗਿਸ਼਼ੁ ਜਾਯਤੇ ।
ਤਥਾ ਪ੍ਰਲੀਨਸ੍ਤਮਸਿ ਮੂਢਯੋਨਿਸ਼਼ੁ ਜਾਯਤੇ ॥ 6-38-15 (40008)
ਕਰ੍ਮਣਃ ਸੁਕ੍ਰੁʼਤਸ੍ਯਾਹੁਃ ਸਾਤ੍ਵਿਕੰ ਨਿਰ੍ਮਲੰ ਫਲਮ੍।
ਰਜਸਸ੍ਤੁ ਫਲੰ ਦੁਃਖਮਜ੍ਞਾਨੰ ਤਮਸਃ ਫਲਮ੍ ॥ 6-38-16 (40009)
ਸਤ੍ਵਾਤ੍ਸੰਜਾਯਤੇ ਜ੍ਞਾਨੰ ਰਜਸੋ ਲੋਭ ਏਵ ਚ।
ਪ੍ਰਮਾਦਮੋਹੌ ਤਮਸੋ ਭਵਤੋ(ਅ)ਜ੍ਞਾਨਮੇਵ ਚ ॥ 6-38-17 (40010)
ਊਰ੍ਧ੍ਵੰ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਸਤ੍ਵਸ੍ਥਾ ਮਧ੍ਯੇ ਤਿਸ਼਼੍ਠਨ੍ਤਿ ਰਾਜਸਾਃ ।
ਜਘਨ੍ਯਗੁਣਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਸ੍ਥਾ ਅਘੋ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਤਾਮਸਾਃ ॥ 6-38-18 (40011)
ਨਾਨ੍ਯੰ ਗੁਣੇਭ੍ਯਃ ਕਰ੍ਤਾਰੰ ਯਦਾ ਦ੍ਰਸ਼਼੍ਟਾ(ਅ)ਨੁਪਸ਼੍ਯਤਿ ।
ਗੁਣੇਭ੍ਯਸ਼੍ਚ ਪਰੰ ਵੇਤ੍ਤਿ ਮਦ੍ਭਾਵੰ ਸੋ(ਅ)ਧਿਗਚ੍ਛਤਿ ॥ 6-38-19 (40012)
ਗੁਣਾਨੇਤਾਨਤੀਤ੍ਯ ਤ੍ਰੀਨ੍ਦੇਹੀ ਦੇਹਸਮੁਦ੍ਭਵਾਨ੍ ।
ਜਨ੍ਮਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੁਜਰਾਦੁਃਖੈਰ੍ਵਿਮੁਕ੍ਤੋ(ਅ)ਮ੍ਰੁʼਤਮਸ਼੍ਰੁਤੇ ॥ 6-38-20 (40013)
ਅਰ੍ਜੁਨ ਉਵਾਚ। 6-38-21x (4057)
ਕੈਰ੍ਲਿਙ੍ਗੈਸ੍ਤ੍ਰੀਨ੍ਗੁਣਾਨੇਤਾਨੀਤੋ ਭਵਤਿ ਪ੍ਰਭੋ ।
ਕਿਮਾਚਾਰਃ ਕਥੰ ਚੈਤਾਂਸ੍ਤ੍ਰੀਨ੍ਗੁਣਾਨਤਿਵਰ੍ਤਤੇ ॥ 6-38-21 (40014)
ਸ਼੍ਰੀਭਗਵਾਨੁਵਾਚ। 6-38-22x (4058)
ਪ੍ਰਕਾਸ਼ੰ ਚ ਪ੍ਰਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਿੰ ਚ ਮੋਹਮੇਵ ਚ ਪਾਣ੍ਡਵ।
ਨ ਦ੍ਵੇਸ਼਼੍ਟਿ ਸੰਪ੍ਰਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਾਨਿ ਨ ਨਿਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਾਨਿ ਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ਤਿ ॥ 6-38-22 (40015)
ਉਦਾਸੀਨਵਦਾਸੀਨੋ ਗੁਣੈਰ੍ਯੋ ਨ ਵਿਚਾਲ੍ਯਤੇ ।
ਗੁਣਾ ਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਇਤ੍ਯੇਵ ਯੋ(ਅ)ਵਤਿਸ਼਼੍ਠਤਿ ਨੇਙ੍ਗਤੇ ॥ 6-38-23 (40016)
ਸਮਦੁਃਖਸੁਖਃ ਸ੍ਵਸ੍ਥਃ ਸਮਲੋਸ਼਼੍ਟਾਸ਼੍ਮਕਾਞ੍ਚਨਃ ।
ਤੁਲ੍ਯਪ੍ਰਿਯਾਪ੍ਰਿਯੋ ਧੀਰਸ੍ਤੁਲ੍ਯਨਿਨ੍ਦਾਤ੍ਮਸੰਸ੍ਤੁਤਿਃ ॥ 6-38-24 (40017)
ਮਾਨਾਪਮਾਨਯੋਸ੍ਤੁਲ੍ਯਸ੍ਤੁਲ੍ਯੋ ਮਿਤ੍ਰਾਰਿਪਕ੍ਸ਼਼ਯੋਃ ।
ਸਰ੍ਵਾਰਮ੍ਭਪਰਿਤ੍ਯਾਗੀ ਗੁਣਾਤੀਤਃ ਸ ਉਚ੍ਯਤੇ ॥ 6-38-25 (40018)
ਮਾਂ ਚ ਯੋ(ਅ)ਵ੍ਯਭਿਚਾਰੇਣ ਭਕ੍ਤਿਯੋਗੇਨ ਸੇਵਤੇ ।
ਸ ਗੁਣਾਨ੍ਸਮਤੀਤ੍ਯੈਤਾਨ੍ਬ੍ਰਹ੍ਮ ਭੂਯਾਯ ਕਲ੍ਪਤੇ ॥ 6-38-26 (40019)
ਬ੍ਰਹ੍ਮਣੋ ਹਿ ਪ੍ਰਤਿਸ਼਼੍ਠਾਹਮਮ੍ਰੁʼਤਸ੍ਯਾਵ੍ਯਯਸ੍ਯ ਚ।
ਸ਼ਾਸ਼੍ਵਤਸ੍ਯ ਚ ਧਰ੍ਮਸ੍ਯ ਸੁਖਸ੍ਯੈਕਾਨ੍ਤਿਕਸ੍ਯ ਚ ॥ ॥ 6-38-27 (40020)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਪਰ੍ਵਣਿ ਅਸ਼਼੍ਟਤ੍ਰਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਦ੍ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਸੂਪਨਿਸ਼਼ਤ੍ਸੁ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਦ੍ਯਾਯਾਂ ਯੋਗਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰੇ ਸ਼੍ਰੀਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਾਰ੍ਦੁਨਸੰਵਾਦੇ ਗੁਣਤ੍ਰਯਵਿਭਾਗਯੋਗੋਨਾਮ ਚਤੁਰ੍ਦਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-38-18 ਜਘਨ੍ਯਗੁਣਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਿਸ੍ਥਾਃ ਇਤਿ ਮਾਧ੍ਯਪਾਠਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 039
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.39. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 039
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਏਕੋਨਚਤ੍ਵਾਰਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਧ੍ਯਾਯਃ ॥ 15 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-39-0 (40021)
ਸ਼੍ਰੀਭਗਵਾਨੁਵਾਚ। 6-39-0x (4059)
ਊਰ੍ਧ੍ਵਮੂਲਮਧਃਸ਼ਾਖਮਸ਼੍ਵਤ੍ਥੰ ਪ੍ਰਾਹੁਰਵ੍ਯਯਮ੍।
ਛਨ੍ਦਾਂਸਿ ਯਸ੍ਯ ਪਰ੍ਣਾਨਿ ਯਸ੍ਤੰ ਵੇਦ ਸ ਵੇਦਵਿਤ੍ ॥ 6-39-1 (40022)
ਅਧਸ਼੍ਚੋਰ੍ਧ੍ਵੰ ਪ੍ਰਸ੍ਰੁʼਤਾਸ੍ਤਸ੍ਯ ਸ਼ਾਖਾ
ਗੁਣਪ੍ਰਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧਾ ਵਿਸ਼਼ਯਪ੍ਰਵਾਲਾਃ ।
ਅਧਸ਼੍ਚ ਮੂਲਾਨ੍ਯਨੁਸੰਤਤਾਨਿ
ਕਰ੍ਮਾਨੁਬਨ੍ਧੀਨਿ ਮਨੁਸ਼਼੍ਯਲੋਕੇ ॥ 6-39-2 (40023)
ਨ ਰੂਪਮਸ੍ਯੇਹ ਤਥੋਪਲਭ੍ਯਤੇ
ਨਾਨ੍ਤੋ ਨ ਚਾਦਿਰ੍ਨ ਚ ਸੰਪ੍ਰਤਿਸ਼਼੍ਠਾ ।
ਅਸ਼੍ਵਤ੍ਥਮੇਨੰ ਸੁਵਿਰੂਢਮੂਲ-
ਮਸਙ੍ਗਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰੇਣ ਦ੍ਰੁʼਢੇਨ ਛਿਤ੍ਵਾ ॥ 6-39-3 (40024)
ਤਤਃ ਪਦੰ ਤਤ੍ਪਰਿਮਾਰ੍ਗਿਤਵ੍ਯੰ
ਯਸ੍ਮਿਨ੍ਗਤਾ ਨ ਨਿਵਰ੍ਤਨ੍ਤਿ ਭੂਯਃ ।
ਤਮੇਵ ਚਾਦ੍ਯੰ ਪੁਰੁਸ਼਼ੰ ਪ੍ਰਪਦ੍ਯੇ
ਯਤਃ ਪ੍ਰਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਿਃ ਪ੍ਰਸ੍ਰੁʼਤਾ ਪੁਰਾਣੀ ॥ 6-39-4 (40025)
ਨਿਰ੍ਮਾਨਮੋਹਾ ਜਿਤਸਙ੍ਗਦੋਸ਼਼ਾ
ਅਧ੍ਯਾਤ੍ਮਨਿਤ੍ਯਾ ਵਿਨਿਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਕਾਮਾਃ ।
ਦ੍ਵਦ੍ਵੈਰ੍ਵਿਮੁਕ੍ਤਾਃ ਸੁਖਦੁਃਖਸੰਜ੍ਞੈ-
ਰ੍ਗਚ੍ਛਨ੍ਤ੍ਯਮੂਢਾਃ ਪਦਮਵ੍ਯਯੰ ਤਤ੍ ॥ 6-39-5 (40026)
ਨ ਤਦ੍ਭਾਸਯਤੇ ਸੂਰ੍ਯੋ ਨ ਸ਼ਸ਼ਾਙ੍ਕੋ ਨ ਪਾਵਕਃ ।
ਯਦ੍ਗਤ੍ਵਾ ਨ ਨਿਵਰ੍ਤਨ੍ਤੇ ਤਦ੍ਧਾਮ ਪਰਮੰ ਮਮ ॥ 6-39-6 (40027)
ਮਮੈਵਾਂਸ਼ੋ ਜੀਵਲੋਕੇ ਜੀਵਭੂਤਃ ਸਨਾਤਨਃ ।
ਮਨਃਸ਼਼ਸ਼਼੍ਠਾਨੀਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਣਿ ਪ੍ਰਕ੍ਰੁʼਤਿਸ੍ਥਾਨਿ ਕਰ੍ਸ਼਼ਤਿ ॥ 6-39-7 (40028)
ਸ਼ਰੀਰੰ ਯਦਵਾਪ੍ਨੋਤਿ ਯਚ੍ਚਾਪ੍ਯੁਤ੍ਕ੍ਰਾਮਤੀਸ਼੍ਵਰਃ ।
ਗ੍ਰੁʼਹੀਤ੍ਵੈਤਾਨਿ ਸੰਯਾਤਿ ਵਾਯੁਰ੍ਗਨ੍ਧਾਨਿਵਾਸ਼ਯਾਤ੍ ॥ 6-39-8 (40029)
ਸ਼੍ਰੋਤ੍ਰੰ ਚਕ੍ਸ਼਼ੁਃ ਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ਨੰ ਚ ਰਸਨੰ ਘ੍ਰਾਣਮੇਵ ਚ।
ਅਧਿਸ਼਼੍ਠਾਯ ਮਨਸ਼੍ਚਾਯੰ ਵਿਸ਼਼ਯਾਨੁਪਸੇਵਤੇ ॥ 6-39-9 (40030)
ਉਤ੍ਕ੍ਰਾਮਨ੍ਤੰ ਸ੍ਥਿਤੰ ਵਾ(ਅ)ਪਿ ਭੁਞ੍ਜਾਨੰ ਵਾ ਗੁਣਾਨ੍ਵਿਤਮ੍ ।
ਵਿਮੂਢਾ ਨਾਨੁਪਸ਼੍ਯਨ੍ਤਿ ਪਸ਼੍ਯਨ੍ਤਿ ਜ੍ਞਾਨਚਕ੍ਸ਼਼ੁਸ਼਼ਃ ॥ 6-39-10 (40031)
ਯਤਨ੍ਤੋ ਯੋਗਿਨਸ਼੍ਚੈਨੰ ਪਸ਼੍ਯਨ੍ਤ੍ਯਾਤ੍ਮਨ੍ਯਵਸ੍ਥਿਤਮ੍ ।
ਯਤਨ੍ਤੋ(ਅ)ਪ੍ਯਕ੍ਰੁʼਤਾਤ੍ਮਾਨੋ ਨੈਨੰ ਪਸ਼੍ਯਨ੍ਤ੍ਯਚੇਤਸਃ ॥ 6-39-11 (40032)
ਯਦਾਦਿਤ੍ਯਗਤੰ ਤੇਜੋ ਜਗਦ੍ਭਾਸਯਤੇ(ਅ)ਖਿਲਮ੍।
ਯਚ੍ਚਨ੍ਦ੍ਰਮਸਿ ਯਚ੍ਚਾਗ੍ਨੌ ਤਤ੍ਤੇਜੋ ਵਿਦ੍ਧਿ ਮਾਰ੍ਮਕਮ੍ ॥ 6-39-12 (40033)
ਗਾਮਾਵਿਸ਼੍ਯ ਚ ਭੂਤਾਨਿ ਧਾਰਯਮ੍ਯਹਮੋਜਸਾ ।
ਪੁਸ਼਼੍ਣਾਮਿ ਚੌਸ਼਼ਧੀਃ ਸਰ੍ਵਾਃ ਸੋਮੋ ਭੂਤ੍ਵਾ ਰਸਾਤ੍ਮਕਃ ॥ 6-39-13 (40034)
ਅਹੰ ਵੈਸ਼੍ਵਾਨਰੋ ਭੂਤ੍ਵਾ ਪ੍ਰਾਣਿਨਾਂ ਦੇਹਮਾਸ਼੍ਰਿਤਃ ।
ਪ੍ਰਾਣਾਪਾਨਸਮਾਯੁਕ੍ਤਃ ਪਚਾਮ੍ਯੰਨੰ ਚਤੁਰ੍ਵਿਧਮ੍ ॥ 6-39-14 (40035)
ਸਰ੍ਵਸ੍ਯ ਚਾਹੰ ਹ੍ਰੁʼਦਿ ਸੰਨਿਵਿਸ਼਼੍ਟੋ
ਮਤ੍ਤਃ ਸ੍ਮ੍ਰੁʼਤਿਰ੍ਜ੍ਞਾਨਮਪੋਹਨੰ ਚ ।
ਵੇਦੈਸ਼੍ਚ ਸਰ੍ਵੈਰਹਮੇਵ ਵੇਦ੍ਯੋ
ਵੇਦਾਨ੍ਤਕ੍ਰੁʼਦ੍ਵੇਦਵਿਦੇਵ ਚਾਹਮ੍ ॥ 6-39-15 (40036)
ਦ੍ਵਾਵਿਮੌ ਪੁਰੁਸ਼਼ੌ ਲੋਕੇ ਕ੍ਸ਼਼ਰਸ਼੍ਚਾਕ੍ਸ਼਼ਰ ਏਵ ਚ।
ਕ੍ਸ਼਼ਰਃ ਸਰ੍ਵਾਣਿ ਭੂਤਾਨਿ ਕੂਟਸ੍ਥੋ(ਅ)ਕ੍ਸ਼਼ਰ ਉਚ੍ਯਤੇ ॥ 6-39-16 (40037)
ਉਤ੍ਤਮਃ ਪੁਰੁਸ਼਼ਸ੍ਤ੍ਵਨ੍ਯਃ ਪਰਮਾਤ੍ਮੇਤ੍ਯੁਦਾਹ੍ਰੁʼਤਃ ।
ਯੋ ਲੋਕਤ੍ਰਯਮਾਵਿਸ਼੍ਯ ਬਿਭਰ੍ਤ੍ਯਵ੍ਯਯ ਈਸ਼੍ਵਰਃ ॥ 6-39-17 (40038)
ਯਸ੍ਮਾਤ੍ਕ੍ਸ਼਼ਰਮਤੀਤੋ(ਅ)ਹਮਕ੍ਸ਼਼ਰਾਦਪਿ ਚੋਤ੍ਤਮਃ ।
ਅਤੋ(ਅ)ਸ੍ਮਿ ਲੋਕੇ ਵੇਦੇ ਚ ਪ੍ਰਸ੍ਥਿਤਃ ਪੁਰੁਸ਼਼ੋਤ੍ਤਮਃ ॥ 6-39-18 (40039)
ਯੋ ਮਾਮੇਵਮਸੰਮੂਢੋ ਜਾਨਾਤਿ ਪੁਰੁਸ਼਼ੋਤ੍ਤਮਮ੍ ।
ਸ ਸਰ੍ਵਵਿਦ੍ਭਜਤਿ ਮਾਂ ਸਰ੍ਵਭਾਵੇਨ ਭਾਰਤ ॥ 6-39-19 (40040)
ਇਤਿ ਗੁਹ੍ਯਤਮੰ ਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਮਿਦਮੁਕ੍ਤੰ ਮਯਾ(ਅ)ਨਘ।
ਏਵਦ੍ਬੁਦ੍ਧ੍ਵਾ ਬੁਦ੍ਧਿਮਾਨ੍ਸ੍ਯਾਤ੍ਕ੍ਰੁʼਤਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯਸ਼੍ਚ ਭਾਰਤ ॥ ॥ 6-39-20 (40041)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਪਰ੍ਵਣਿ ਏਕੋਨਚਤ੍ਵਾਰਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਦ੍ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਸੂਪਨਿਸ਼਼ਤ੍ਸੁ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਦ੍ਯਾਯਾਂ ਯੋਗਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰੇ ਸ਼੍ਰੀਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਾਰ੍ਜੁਨਸੰਵਾਦੇ ਪੁਰੁਸ਼਼ੋਤ੍ਤਮਯੋਗੋਨਾਮ ਪਞ੍ਚਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-39-3 ਨ ਚ ਸੰਪ੍ਰਵਿਸ਼਼੍ਟਃ ਇਤਿ ਮਾਧ੍ਵਪਾਠਃ ॥ 6-39-* ਪੁਰਾਣਪੁਰੁਸ਼਼ੋਤ੍ਤਮਯੋਯੋਨਾਮ ਇਤਿ ਮਾਧ੍ਵਪਾਠਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 040
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.40. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 040
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਚਤ੍ਵਾਰਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਧ੍ਯਾਯਃ ॥ 16 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-40-0 (40042)
ਸ਼੍ਰੀਭਗਵਾਨੁਵਾਚ। 6-40-0x (4060)
ਅਭਯੰ ਸਤ੍ਵਸੰਸ਼ੁਦ੍ਧਿਰ੍ਜ੍ਞਾਨਯੋਗਵ੍ਯਵਸ੍ਥਿਤਿਃ ।
ਦਾਨੰ ਦਮਸ਼੍ਚ ਯਜ੍ਞਸ਼੍ਚ ਸ੍ਵਾਧ੍ਯਾਯਸ੍ਤਪ ਆਰ੍ਜਵਮ੍ ॥ 6-40-1 (40043)
ਅਹਿੰਸਾ ਸਤ੍ਯਮਕ੍ਰੋਧਸ੍ਤ੍ਯਾਗਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਿਰਪੈਸ਼ੁਨਮ੍ ।
ਦਯਾ ਭੂਤੇਸ਼਼੍ਵਲੋਲੁਤ੍ਵੰ ਮਾਰ੍ਦਵੰ ਹ੍ਰੀਰਚਾਪਲਮ੍ ॥ 6-40-2 (40044)
ਤੇਜਃ ਕ੍ਸ਼਼ਮਾ ਧ੍ਰੁʼਤਿਃ ਸ਼ੌਚਮਦ੍ਰੋਹੋ ਨਾਤਿਮਾਨਿਤਾ ।
ਭਵਨ੍ਤਿ ਸੰਪਦੰ ਦੈਵੀਮਭਿਜਾਤਸ੍ਯ ਭਾਰਤ ॥ 6-40-3 (40045)
ਦਮ੍ਭੋ ਦਰ੍ਪੋ(ਅ)ਭਿਮਾਨਸ਼੍ਚ ਕ੍ਰੋਧਃ ਪਾਰੁਸ਼਼੍ਯਮੇਵ ਚ ।
ਅਜ੍ਞਾਨੰ ਚਾਭਿਜਾਤਸ੍ਯ ਪਾਰ੍ਥ ਸੰਪਦਮਾਸੁਰੀਮ੍ ॥ 6-40-4 (40046)
ਦੈਵੀ ਸੰਪਦ੍ਵਿਮੋਕ੍ਸ਼਼ਾਯ ਨਿਬਨ੍ਧਾਯਾਸੁਰੀ ਮਤਾ।
ਮਾ ਸ਼ੁਚਃ ਸੰਪਦੰ ਦੈਵੀਮਭਿਜਾਤੋ(ਅ)ਸਿ ਪਾਣ੍ਡਵ ॥ 6-40-5 (40047)
ਦ੍ਵੌ ਭੂਤਸਰ੍ਗੌ ਲੋਕੇ(ਅ)ਸ੍ਮਿਨ੍ਦੈਵ ਆਸੁਰ ਏਵ ਚ।
ਦੈਵੋ ਵਿਸ੍ਤਰਸ਼ਃ ਪ੍ਰੋਕ੍ਤ ਆਸੁਰੰ ਪਾਰ੍ਥ ਮੇ ਸ਼੍ਰੁʼਣੁ ॥ 6-40-6 (40048)
ਪ੍ਰਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਿੰ ਚ ਨਿਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਿੰ ਚ ਜਨਾ ਨ ਵਿਦੁਰਾਸੁਰਾਃ।
ਨ ਸ਼ੌਚੰ ਨਾਪਿ ਚਾਚਾਰੋ ਨ ਸਤ੍ਯੰ ਤੇਸ਼਼ੁ ਵਿਦ੍ਯਤੇ ॥ 6-40-7 (40049)
ਅਸਤ੍ਯਮਪ੍ਰਤਿਸ਼਼੍ਠੰ ਤੇ ਜਗਦਾਹੁਰਨੀਸ਼੍ਵਰਮ੍ ।
ਅਪਰਸ੍ਪਰਸੰਭੂਤੰ ਕਿਮਨ੍ਯਤ੍ਕਾਮਹੈਤੁਕਮ੍ ॥ 6-40-8 (40050)
ਏਤਾਂ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿਮਵਸ਼਼੍ਟਭ੍ਯ ਨਸ਼਼੍ਟਾਤ੍ਮਾਨੋ(ਅ)ਲ੍ਪਬੁਦ੍ਧਯਃ ।
ਪ੍ਰਭਵਨ੍ਤ੍ਯੁਗ੍ਰਕਰ੍ਮਾਣਃ ਕ੍ਸ਼਼ਯਾਯ ਜਗਤੋ(ਅ)ਹਿਤਾਃ ॥ 6-40-9 (40051)
ਕਾਮਮਾਸ਼੍ਰਿਤ੍ਯ ਦੁਸ਼਼੍ਪੂਰੰ ਦਮ੍ਭਮਾਨਮਦਾਨ੍ਵਿਤਾਃ ।
ਮੋਹਾਦ੍ਗ੍ਰੁʼਹੀਤ੍ਵਾ(ਅ)ਸਦ੍ਗ੍ਰਾਹਾਨ੍ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਨ੍ਤੇ(ਅ)ਸ਼ੁਚਿਵ੍ਰਤਾਃ ॥ 6-40-10 (40052)
ਚਿਨ੍ਤਾਮਪਰਿਮੇਯਾਂ ਚ ਪ੍ਰਲਯਾਨ੍ਤਾਮੁਪਾਸ਼੍ਰਿਤਾਃ।
ਕਾਮੋਪਭੋਗਪਰਮਾ ਏਤਾਵਦਿਤਿ ਨਿਸ਼੍ਚਿਤਾਃ ॥ 6-40-11 (40053)
ਆਸ਼ਾਪਾਸ਼ਸ਼ਤੈਰ੍ਬਦ੍ਧਾਃ ਕਾਮਕ੍ਰੋਧਪਰਾਯਣਾਃ ।
ਈਹਨ੍ਤੋ ਕਾਮਭੋਗਾਰ੍ਥਮਨ੍ਯਾਯੇਨਾਰ੍ਥਸੰਚਯਾਨ੍ ॥ 6-40-12 (40054)
ਇਦਮਦ੍ਯ ਮਯਾ ਲਬ੍ਧਮਿਮੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਸ੍ਯੇ ਮਨੋਰਥਮ੍ ।
ਇਦਮਸ੍ਤੀਦਮਪਿ ਮੇ ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਤਿ ਪੁਨਰ੍ਧਨਮ੍ ॥ 6-40-13 (40055)
ਅਸੌ ਮਯਾ ਹਤਃ ਸ਼ਤ੍ਰੁਰ੍ਹਨਿਸ਼਼੍ਯੇ ਚਾਪਰਾਨਪਿ।
ਈਸ਼੍ਵਰੋ(ਅ)ਹਮਹੰ ਭੋਗੀ ਸਿਦ੍ਧੋ(ਅ)ਹੰ ਬਲਵਾਨ੍ਸੁਖੀ ॥ 6-40-14 (40056)
ਆਢ੍ਯੋ(ਅ)ਭਿਜਨਵਾਨਸ੍ਮਿ ਕੋ(ਅ)ਨ੍ਯੋਸ੍ਤਿ ਸਦ੍ਰੁʼਸ਼ੋ ਮਯਾ ।
ਯਕ੍ਸ਼਼੍ਯੇ ਦਾਸ੍ਯਾਮਿ ਮੋਦਿਸ਼਼੍ਯ ਇਤ੍ਯਜ੍ਞਾਨਵਿਮੋਹਿਤਾਃ ॥ 6-40-15 (40057)
ਅਨੇਕਚਿਤ੍ਤਵਿਭ੍ਰਾਨ੍ਤ ਮੋਹਜਾਲਸਮਾਵ੍ਰੁʼਤਾਃ ।
ਪ੍ਰਸਕ੍ਤਾਃ ਕਾਮਭੋਗੇਸ਼਼ੁ ਪਤਨ੍ਤਿ ਨਰਕੇ(ਅ)ਸ਼ੁਚੌ ॥ 6-40-16 (40058)
ਆਤ੍ਮਸੰਭਾਵਿਤਾਃ ਸ੍ਤਬ੍ਧਾ ਧਨਮਾਨਮਦਾਨ੍ਵਿਤਾਃ ।
ਯਜਨ੍ਤੇ ਨਾਮਯਜ੍ਞੈਸ੍ਤੇ ਦਮ੍ਭੇਨਾਵਿਧਿਪੂਰ੍ਵਕਮ੍ ॥ 6-40-17 (40059)
ਅਹਙ੍ਕਾਰੰ ਬਲੰ ਦਰ੍ਪੰ ਕਾਮੰ ਕ੍ਰੋਧੰ ਚ ਸੰਸ਼੍ਰਿਤਾਃ ।
ਮਾਮਤ੍ਮਪਰਦੇਹੇਸ਼਼ੁ ਪ੍ਰਦ੍ਵਿਸ਼਼ਨ੍ਤੋ(ਅ)ਭ੍ਯਸੂਯਕਾਃ ॥ 6-40-18 (40060)
ਤਾਨਹੰ ਦ੍ਵਿਸ਼਼ਤਃ ਕ੍ਰੂਰਾਨ੍ਸੰਸਾਰੇਸ਼਼ੁ ਨਰਾਧਮਾਨ੍ ।
ਕ੍ਸ਼਼ਿਪਾਮ੍ਯਜਸ੍ਰਮਸ਼ੁਭਾਨਾਸੁਰੀਸ਼਼੍ਵੇਵ ਯੋਨਿਸ਼਼ੁ ॥ 6-40-19 (40061)
ਆਸੁਰੀਂ ਯੋਨਿਮਾਪੰਨਾ ਮੂਢਾ ਜਨ੍ਮਨਿਜਨ੍ਮਨਿ ।
ਮਾਮਪ੍ਰਾਪ੍ਯੈਵ ਕੌਨ੍ਤੇਯ ਤਤੋ ਯਾਨ੍ਤ੍ਯਧਮਾਂ ਗਤਿਮ੍ ॥ 6-40-20 (40062)
ਤ੍ਰਿਵਿਧੰ ਨਰਕਸ੍ਯੇਦੰ ਦ੍ਵਾਰੰ ਨਾਸ਼ਨਮਾਤ੍ਮਨਃ ।
ਕਾਮਃ ਕ੍ਰੋਧਸ੍ਤਥਾ ਲੋਭਸ੍ਤਸ੍ਮਾਦੇਤਤ੍ਰਯੰ ਤ੍ਯਜੇਤ੍ ॥ 6-40-21 (40063)
ਏਤੈਰ੍ਵਿਮੁਕ੍ਤਃ ਕੌਨ੍ਤੇਯ ਤਮੋਦ੍ਵਾਰੈਸ੍ਤ੍ਰਿਭਿਰ੍ਨਰਃ ।
ਆਚਰਤ੍ਯਾਤ੍ਮਨਃ ਸ਼੍ਰੇਯਸ੍ਤਤੋ ਯਾਤਿ ਪਰਾਂ ਗਤਿਮ੍ ॥ 6-40-22 (40064)
ਯਃ ਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਵਿਧਿਮੁਤ੍ਸ੍ਰੁʼਜ੍ਯ ਵਰ੍ਤਤੇ ਕਾਮਕਾਰਤਃ।
ਨ ਸ ਸਿਦ੍ਧਿਮਵਾਪ੍ਨੋਤਿ ਨ ਸੁਖੰ ਨ ਪਰਾਂ ਗਤਿਮ੍ ॥ 6-40-23 (40065)
ਤਸ੍ਮਾਚ੍ਛਾਸ੍ਤ੍ਰੰ ਪ੍ਰਮਾਣੰ ਤੇ ਕਾਰ੍ਯਾਕਾਰ੍ਯਵ੍ਯਵਸ੍ਥਿਤੌ ।
ਜ੍ਞਾਤ੍ਵਾ ਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਵਿਧਾਨੋਕ੍ਤੰ ਕਰ੍ਮ ਕਰ੍ਤੁਮਿਹਾਰ੍ਹਸਿ ॥ ॥ 6-40-24 (40066)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਪਰ੍ਵਣਿ ਚਤ੍ਵਾਰਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਦ੍ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਸੂਪਨਿਸ਼਼ਤ੍ਸੁ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਦ੍ਯਾਯਾਂ ਯੋਗਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰੇ ਸ਼੍ਰੀਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਾਰ੍ਜੁਨਸੰਵਾਦੇ ਦੇਵਾਸੁਰਸੰਪਦ੍ਵਿਭਾਗਯੋਗੋਨਾਮ ਸ਼਼ੋਡਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 041
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.41. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 041
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਏਕਚਤ੍ਵਾਰਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਧ੍ਯਾਯਃ ॥ 17 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-41-0 (40067)
ਅਰ੍ਜੁਨ ਉਵਾਚ। 6-41-0x (4061)
ਯੇ ਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਵਿਧਿਮੁਤ੍ਸ੍ਰੁʼਜ੍ਯ ਯਜਨ੍ਤੇ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਯਾਨ੍ਵਿਤਾ।
ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਨਿਸ਼਼੍ਠਾ ਤੁ ਕਾ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣ ਸਤ੍ਵਮਾਹੋ ਸਜਸ੍ਤਮਃ ॥ 6-41-1 (40068)
ਸ਼੍ਰੀਭਗਵਾਨੁਵਾਚ। 6-41-2x (4062)
ਤ੍ਰਿਵਿਧਾ ਭਵਤਿ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾ ਦੇਹਿਨਾਂ ਸਾ ਸ੍ਵਭਾਵਜਾ।
ਸਾਤ੍ਵਿਕੀ ਰਾਜਸੀ ਚੈਵ ਤਾਮਸੀ ਚੇਤਿ ਤਾਂ ਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਣੁ ॥ 6-41-2 (40069)
ਸਤ੍ਵਾਨੁਰੂਪਾ ਸਰ੍ਵਸ੍ਯ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾ ਭਵਤਿ ਭਾਰਤ।
ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਮਯੋ(ਅ)ਯੰ ਪੁਰੁਸ਼਼ੋ ਯੋ ਯਚ੍ਛ੍ਰਦ੍ਧਃ ਸ ਏਵ ਸਃ ॥ 6-41-3 (40070)
ਯਜਨ੍ਤੇ ਸਾਤ੍ਵਿਕਾ ਦੇਵਾਨ੍ਯਕ੍ਸ਼਼ਰਕ੍ਸ਼਼ਾਂਸਿ ਰਾਜਸਾਃ।
ਪ੍ਰੇਤਾਨ੍ਭੂਤਗਣਾਂਸ਼੍ਚਾਨ੍ਯੇ ਯਜਨ੍ਤੇ ਤਾਮਸਾ ਜਨਾਃ ॥ 6-41-4 (40071)
ਅਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਵਿਹਿਤੰ ਘੋਰੰ ਤਪ੍ਯਨ੍ਤੇ ਯੇ ਤਪੋ ਜਨਾਃ ।
ਦਮ੍ਭਾਹਙ੍ਕਾਰਸੰਯੁਕ੍ਤਾਃ ਕਾਮਰਾਗਬਲਾਨ੍ਵਿਤਾਃ ॥ 6-41-5 (40072)
ਕਰ੍ਸ਼ਯਨ੍ਤਃ ਸ਼ਰੀਰਸ੍ਥੰ ਭੂਤਗ੍ਰਾਮਮਚੇਤਸਃ।
ਮਾਂ ਚੈਵਾਨ੍ਤਃ ਸ਼ਰੀਰਸ੍ਥੰ ਤਾਨ੍ਵਿਦ੍ਧ੍ਯਾਸੁਰਨਿਸ਼੍ਚਯਾਨ੍ ॥ 6-41-6 (40073)
ਆਹਾਰਸ੍ਤ੍ਵਪਿ ਸਰ੍ਵਸ੍ਯ ਤ੍ਰਿਵਿਧੋ ਭਵਤਿ ਪ੍ਰਿਯਃ ।
ਯਜ੍ਞਸ੍ਤਪਸ੍ਤਥਾ ਦਾਨੰ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਭੇਦਮਿਮੰ ਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਣੁ ॥ 6-41-7 (40074)
ਆਯੁਃਸਤ੍ਵਬਲਾਰੋਗ੍ਯਸੁਖਪ੍ਰੀਤਿਵਿਵਰ੍ਧਨਾਃ ।
ਰਸ੍ਯਾਃਸ੍ਰਿਗ੍ਧਾਃ ਸ੍ਥਿਰਾ ਹ੍ਰੁʼਦ੍ਯਾ ਆਹਾਰਾਃਸਾਤ੍ਵਿਕਪ੍ਰਿਯਾਃ ॥ 6-41-8 (40075)
ਕਟ੍ਵਮ੍ਲਲਵਣਾਤ੍ਯੁਸ਼਼੍ਣਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣਰੂਕ੍ਸ਼਼ਵਿਦਾਹਿਨਃ ।
ਆਹਾਰਾ ਰਾਜਸਸ੍ਯੇਸ਼਼੍ਟਾ ਦੁਃਖਸ਼ੋਕਾਮਯਪ੍ਰਦਾਃ ॥ 6-41-9 (40076)
ਯਾਤਯਾਮੰ ਗਤਰਸੰ ਪੂਤਿ ਪਰ੍ਯੁਸ਼਼ਿਤੰ ਚ ਯਤ੍।
ਉਚ੍ਛਿਸ਼਼੍ਟਮਪਿ ਚਾਮੇਧ੍ਯੰ ਭੋਜਨੰ ਤਾਮਸਪ੍ਰਿਯਮ੍ ॥ 6-41-10 (40077)
ਅਫਲਾਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ਿਭਿਰ੍ਯਜ੍ਞੋ ਵਿਧਿਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟੋ ਯ ਇਜ੍ਯਤੇ।
ਯਸ਼਼੍ਟਵ੍ਯਮੇਵੇਤਿ ਮਨਃ ਸਮਾਧਾਯ ਸ ਸਾਤ੍ਵਿਕਃ ॥ 6-41-11 (40078)
ਅਭਿਸੰਘਾਯ ਤੁ ਫਲੰ ਦਮ੍ਭਾਰ੍ਥਮਪਿ ਚੈਵ ਯਤ੍।
ਇਜ੍ਯਤੇ ਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਤੰ ਯਜ੍ਞੰ ਵਿਦ੍ਧਿ ਰਾਜਸਮ੍ ॥ 6-41-12 (40079)
ਵਿਧਿਹੀਨਮਸ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾੰਨੰ ਮਨ੍ਤ੍ਰਹੀਨਮਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਮ੍ ।
ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਵਿਰਹਿਤੰ ਯਜ੍ਞੰ ਤਾਮਸੰ ਪਰਿਚਕ੍ਸ਼਼ਤੇ ॥ 6-41-13 (40080)
ਦੇਵਦ੍ਵਿਜਗੁਰੁਪ੍ਰਾਜ੍ਞਪੂਜਨੰ ਸ਼ੌਚਮਾਰ੍ਜਵਮ੍ ।
ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰ੍ਯਮਹਿੰਸਾ ਚ ਸ਼ਾਰੀਰੰ ਤਪ ਉਚ੍ਯਤੇ ॥ 6-41-14 (40081)
ਅਨੁਦ੍ਵੇਗਕਰੰ ਵਾਕ੍ਯੰ ਸਤ੍ਯੰ ਪ੍ਰਿਯਹਿਤੰ ਚ ਯਤ੍ ।
ਸ੍ਵਾਧ੍ਯਾਯਾਭ੍ਯਸਨੰ ਚੈਵ ਵਾਙ੍ਭਯੰ ਤਪ ਉਚ੍ਯਤੇ ॥ 6-41-15 (40082)
ਮਨਃਪ੍ਰਸਾਦਃ ਸਮ੍ਯਤ੍ਵੰ ਮੌਨਮਾਤ੍ਮਵਿਨਿਗ੍ਰਹਃ ।
ਭਾਵਸੰਸ਼ੁਦ੍ਧਿਰਿਤ੍ਯੇਤਤ੍ਤਪੋ ਮਾਨਸਮੁਚ੍ਯਤੇ ॥ 6-41-16 (40083)
ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਯਾ ਪਰਯਾ ਤਪ੍ਤੰ ਤਪਸ੍ਤਤ੍ਰਿਵਿਧੰ ਨਰੈਃ ।
ਅਫਲਾਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ਿਭਿਰ੍ਯੁਕ੍ਤੈਃ ਸਾਤ੍ਵਿਕੰ ਪਰਿਚਕ੍ਸ਼਼ਤੇ ॥ 6-41-17 (40084)
ਸਤ੍ਕਾਰਮਾਨਪੂਜਾਰਾਥੰ ਤਪੋ ਦਮ੍ਭੇਨ ਚੈਵ ਯਤ੍ ।
ਕ੍ਰਿਯਤੇ ਤਦਿਹ ਪ੍ਰੋਕ੍ਤੰ ਰਾਜਸੰ ਚਲਮਧ੍ਰੁਵਮ੍ ॥ 6-41-18 (40085)
ਮੂਢਗ੍ਰਾਹੇਣਾਤ੍ਮਨੋ ਯਤ੍ਪੀਡਯਾ ਕ੍ਰਿਯਤੇ ਤਪਃ ।
ਪਰਸ੍ਯੋਤ੍ਸਾਦਨਾਰ੍ਥੰ ਵਾ ਤਤ੍ਤਾਮਸਮੁਦਾਹ੍ਰੁʼਤਮ੍ ॥ 6-41-19 (40086)
ਦਾਤਵ੍ਯਮਿਤਿ ਯਦ੍ਦਾਨੰ ਦੀਯਤੇ(ਅ)ਨੁਪਕਾਰਿਣੇ ।
ਦੇਸ਼ੇ ਕਾਲੇ ਚ ਪਾਤ੍ਰੇ ਚ ਤਦ੍ਦਾਨੰ ਸਾਤ੍ਵਿਕੰ ਸ੍ਮ੍ਰੁʼਤਮ੍ ॥ 6-41-20 (40087)
ਯਤ੍ਤੁ ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਪਕਾਰਾਰ੍ਥੰ ਫਲਮੁਦ੍ਦਿਸ਼੍ਯ ਵਾ ਪੁਨਃ ।
ਦੀਯਤੇ ਚ ਪਰਿਕ੍ਲਿਸ਼਼੍ਟੰ ਤਦ੍ਦਾਨੰ ਰਾਜਸੰ ਸ੍ਮ੍ਰੁʼਤਮ੍ ॥ 6-41-21 (40088)
ਅਦੇਸ਼ਕਾਲੇ ਯਦ੍ਦਾਨਮਪਾਤ੍ਰੇਭ੍ਯਸ਼੍ਚ ਦੀਯਤੇ।
ਅਸਤ੍ਕ੍ਰੁʼਤਮਵਜ੍ਞਾਤੰ ਤਤ੍ਤਾਮਸਮੁਦਾਹ੍ਰੁʼਤਮ੍ ॥ 6-41-22 (40089)
ਓਂਤਤ੍ਸਦਿਤਿ ਨਿਰ੍ਦੇਸ਼ੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਣਸ੍ਤ੍ਰਿਵਿਧਃ ਸ੍ਮ੍ਰੁʼਤਾਃ ।
ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਸ੍ਤੇਨ ਵੇਦਾਸ਼੍ਚ ਯਜ੍ਞਾਸ਼੍ਚ ਵਿਹਿਤਾਃ ਪੁਰਾ ॥ 6-41-23 (40090)
ਤਸ੍ਮਾਦੋਮਿਤ੍ਯੁਦਾਹ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਯਜ੍ਞਦਾਨਤਪਃਕ੍ਰਿਯਾਃ ।
ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਨ੍ਤੇ ਵਿਧਾਨੋਕ੍ਤਾਃ ਸਤਤੰ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਾਦਿਨਾਮ੍ ॥ 6-41-24 (40091)
ਤਦਿਤ੍ਯਨਭਿਸੰਧਾਯ ਫਲੰ ਯਜ੍ਞਤਪਃਕ੍ਰਿਯਾਃ ।
ਦਾਨਕ੍ਰਿਯਾਸ਼੍ਚ ਵਿਵਿਧਾਃ ਕ੍ਰਿਯਨ੍ਤੇ ਮੋਕ੍ਸ਼਼ਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ਿਭਿਃ ॥ 6-41-25 (40092)
ਸਦ੍ਭਾਵੇ ਸਾਧੁਭਾਵੇ ਚ ਸਦਿਤ੍ਯੇਤਤ੍ਪ੍ਰੁਯੁਜ੍ਯਤੇ।
ਪ੍ਰਸ਼ਸ੍ਤੇ ਕਰ੍ਮਣਿ ਤਥਾ ਸਚ੍ਛਬ੍ਦਃ ਪਾਰ੍ਥ ਯੁਜ੍ਯਤੇ ॥ 6-41-26 (40093)
ਯਜ੍ਞੇ ਤਪਸਿ ਦਾਨੇ ਚ ਸ੍ਥਿਤਿਃ ਸਦਿਤਿ ਚੋਚ੍ਯਤੇ ।
ਕਰ੍ਮ ਚੈਵ ਤਦਰ੍ਥੀਯੰ ਸਾਦਿਤ੍ਯੇਵਾਭਿਧੀਯਤੇ ॥ 6-41-27 (40094)
ਅਸ਼੍ਰਦ੍ਧਯਾ ਹੁਤੰ ਦਤ੍ਤੰ ਤਪਸ੍ਤਪ੍ਤੰ ਕ੍ਰੁʼਤੰ ਚ ਯਤ੍ ।
ਅਸਦਿਤ੍ਯੁਚ੍ਯਤੇ ਪਾਰ੍ਥ ਨ ਚ ਤਤ੍ਪ੍ਰੇਤ੍ਯ ਨੋ ਇਹ ॥ ॥ 6-41-28 (40095)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਪਰ੍ਵਣਿ ਏਕਚਤ੍ਵਾਰਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਦ੍ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਸੂਪਨਿਸ਼਼ਤ੍ਸੁ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਦ੍ਯਾਯਾਂ ਯੋਗਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰੇ ਸ਼੍ਰੀਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਾਰ੍ਜੁਨਸੰਵਾਦੇ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਤ੍ਰਯਬਿਭਾਗਯੋਗੋਨਾਮ ਸਪ੍ਤਦਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-41-27 ਤਦਰ੍ਥੋਯੰ ਇਤਿ ਮਾਧ੍ਵਪਾਠਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 042
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.42. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 042
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਦ੍ਵਿਚਤ੍ਵਾਰਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਧ੍ਯਾਯਃ ॥ 18 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-42-0 (40096)
ਅਰ੍ਜੁਨ ਉਵਾਚ। 6-42-0x (4063)
ਸੰਨ੍ਯਾਸਤ੍ਯ ਮਹਾਬਾਹੋ ਤਤ੍ਤ੍ਵਮਿਚ੍ਛਾਮਿ ਵੇਦਿਤੁਮ੍ ।
ਤ੍ਯਾਗਸ੍ਯ ਚ ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼ੀਕੇਸ਼ ਪ੍ਰੁʼਥਕ੍ਕੇਸ਼ਿਨਿਪੂਦਨ ॥ 6-42-1 (40097)
ਸ਼੍ਰੀਭਗਵਾਨੁਵਾਚ। 6-42-2x (4064)
ਕਾਮ੍ਯਾਨਾਂ ਕਰ੍ਮਣਾਂ ਨ੍ਯਾਸੰ ਸੰਨ੍ਯਾਸੰ ਕਵਯੋ ਵਿਦੁਃ।
ਸਰ੍ਵਕਰ੍ਮਫਲਤ੍ਯਾਗੰ ਪ੍ਰਾਹੁਸ੍ਤ੍ਯਾਗੰ ਵਿਚਕ੍ਸ਼਼ਣਾਃ ॥ 6-42-2 (40098)
ਤ੍ਯਾਜ੍ਯੰ ਦੋਸ਼਼ਵਦਿਤ੍ਯੇਕੇ ਕਰ੍ਮ ਪ੍ਰਾਹੁਰ੍ਮਨੀਸ਼਼ਿਣਃ ।
ਯਜ੍ਞਦਾਨਤਪਃਕਰ੍ਮ ਨ ਤ੍ਯਾਜ੍ਯਮਿਤਿ ਚਾਪਰੇ ॥ 6-42-3 (40099)
ਨਿਸ਼੍ਚਯੰ ਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਣੁ ਮੇ ਤਤ੍ਰ ਤ੍ਯਾਗੇ ਭਰਤਸਤ੍ਤਮ।
ਤ੍ਯਾਗੋ ਹਿ ਪੁਰੁਸ਼਼ਵ੍ਯਾਘ੍ਰ ਤ੍ਰਿਵਿਧਃ ਸੰਪ੍ਰਕੀਰ੍ਤਿਤਃ ॥ 6-42-4 (40100)
ਯਜ੍ਞਦਾਨਤਪਃਕਰ੍ਮ ਨ ਤ੍ਯਾਜ੍ਯੰ ਕਾਰ੍ਯਮੇਵ ਤਤ੍।
ਯਜ੍ਞੋ ਦਾਨੰ ਤਪਸ਼੍ਚੈਵ ਪਾਵਨਾਨਿ ਮਨੀਸ਼਼ਿਣਾਮ੍ ॥ 6-42-5 (40101)
ਏਤਾਨ੍ਯਪਿ ਤੁ ਕਰ੍ਮਾਣਿ ਸਙ੍ਗੰ ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਫਲਾਨਿ ਚ ।
ਕਰ੍ਤਵ੍ਯਾਨੀਤਿ ਮੇ ਪਾਰ੍ਥ ਨਿਸ਼੍ਚਿਤੰ ਮਤਮੁਤ੍ਤਮਮ੍ ॥ 6-42-6 (40102)
ਨਿਯਤਸ੍ਯ ਤੁ ਸੰਨ੍ਯਾਸਃ ਕਰ੍ਮਣੋ ਨੋਪਪਦ੍ਯਤੇ ।
ਮੋਹਾਤ੍ਤਸ੍ਯ ਪਰਿਤ੍ਯਾਗਸ੍ਤਾਮਸਃ ਪਰਿਕੀਰ੍ਤਿਤਃ ॥ 6-42-7 (40103)
ਦੁਃਖਮਿਤ੍ਯੇਵ ਯਤ੍ਕਰ੍ਮ ਕਾਯਕ੍ਲੇਸ਼ਭਯਾਤ੍ਤ੍ਯਜੇਤ੍ ।
ਸ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਰਾਜਸੰ ਤ੍ਯਾਗੰ ਨੈਵ ਤ੍ਯਾਗਫਲੰ ਲਭੇਤ੍ ॥ 6-42-8 (40104)
ਕਾਰ੍ਯਮਿਤ੍ਯੇਵ ਯਤ੍ਕਰ੍ਮ ਨਿਯਤੰ ਕ੍ਰਿਯਤੇ(ਅ)ਰ੍ਜੁਨ ।
ਸਙ੍ਗੰ ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਫਲੰ ਚੈਵ ਸ ਤ੍ਯਾਗਃ ਸਾਤ੍ਵਿਕੋ ਮਤਃ ॥ 6-42-9 (40105)
ਨ ਦ੍ਵੇਸ਼਼੍ਟ੍ਯਕੁਸ਼ਲੰ ਕਰ੍ਮ ਕੁਸ਼ਲੇ ਨਾਨੁਸ਼਼ਜ੍ਜਤੇ ।
ਤ੍ਯਾਗੀ ਸਤ੍ਤ੍ਵਸਮਾਵਿਸ਼਼੍ਟੋ ਮੇਧਾਵੀ ਛਿੰਨਸੰਸ਼ਯਃ ॥ 6-42-10 (40106)
ਨ ਹਿ ਦੇਹਭ੍ਰੁʼਤਾ ਸ਼ਕ੍ਯੰ ਤ੍ਯਕ੍ਤੁਂ ਕਰ੍ਮਾਣ੍ਯਸ਼ੇਸ਼਼ਤਃ ।
ਯਸ੍ਤੁ ਕਰ੍ਮਫਲਤ੍ਯਾਗੀ ਸ ਤ੍ਯਾਗੀਤ੍ਯਭਿਧੀਯਤੇ ॥ 6-42-11 (40107)
ਅਨਿਸ਼਼੍ਟਮਿਸ਼਼੍ਟੰ ਮਿਸ਼੍ਰੰ ਚ ਤ੍ਰਿਵਿਧੰ ਕਰ੍ਮਣਃ ਫਲਮ੍ ।
ਭਵਤ੍ਯਤ੍ਯਾਗਿਨੀਂ ਪ੍ਰੇਤ੍ਯ ਨ ਤੁ ਸੰਨ੍ਯਾਸਿਨਾਂ ਕ੍ਵਚਿਤ੍ ॥ 6-42-12 (40108)
ਪਞ੍ਚੈਤਾਨਿ ਮਹਾਬਾਹੋ ਕਾਰਣਾਨਿ ਨਿਬੋਧ ਮੇ।
ਸਾਙ੍ਖ੍ਯੇ ਕ੍ਰੁʼਤਾਨ੍ਤੇ ਪ੍ਰੋਕ੍ਤਾਨਿ ਸਿਦ੍ਧਯੇ ਸਰ੍ਵਕਰ੍ਮਣਾਂ ॥ 6-42-13 (40109)
ਅਧਿਸ਼਼੍ਠਾਨੰ ਤਥਾ ਕਰ੍ਤਾ ਕਰਣੰ ਚ ਪ੍ਰੁʼਥਗ੍ਵਿਧਮ੍।
ਵਿਵਿਧਾਸ਼੍ਚ ਪ੍ਰੁʼਥਕ੍ਕੇਸ਼਼੍ਟਾ ਦੈਵੰ ਚੈਵਾਤ੍ਰ ਪਞ੍ਚਮਮ੍ ॥ 6-42-14 (40110)
ਸ਼ਰੀਰਵਾਙ੍ਭਨੋਭਿਰ੍ਯਤ੍ਕਰ੍ਮ ਪ੍ਰਾਰਭਤੇ ਨਰਃ।
ਨ੍ਯਾਯ੍ਯੰ ਵਾ ਵਿਪਰੀਤੰ ਵਾ ਪਞ੍ਚੈਤੇ ਤਸ੍ਯ ਹੇਤਵਃ ॥ 6-42-15 (40111)
ਤਤ੍ਰੈਵੰ ਸਤਿ ਕਰ੍ਤਾਰਮਾਤ੍ਮਾਨੰ ਕੇਵਲੰ ਤੁ ਯਃ ।
ਪਸ਼੍ਯਤ੍ਯਕ੍ਰੁʼਤਬੁਦ੍ਧਿਤ੍ਵਾੰਨ ਸ ਪਸ਼੍ਯਤਿ ਦੁਰ੍ਮਤਿਃ ॥ 6-42-16 (40112)
ਯਸ੍ਯ ਨਾਹੰਕ੍ਰੁʼਤੋ ਭਵੋ ਬੁਦ੍ਧਿਰ੍ਯਸ੍ਯ ਨ ਲਿਪ੍ਯਤੇ ।
ਹਤ੍ਵਾ(ਅ)ਪਿ ਸ ਇਮਾਁਲ੍ਲੋਕਾੰਨ ਹਨ੍ਤਿ ਨ ਨਿਬਧ੍ਯਤੇ ॥ 6-42-17 (40113)
ਜ੍ਞਾਨੰ ਜ੍ਞੇਯੰ ਪਰਿਜ੍ਞਾਤਾ ਤ੍ਰਿਵਿਧਾ ਕਰ੍ਮਚੋਦਨਾ ।
ਕਰਣੰ ਕਰ੍ਮ ਕਰ੍ਤੇਤਿ ਤ੍ਰਿਵਿਧਃ ਕਰ੍ਮਸੰਗ੍ਰਹਃ ॥ 6-42-18 (40114)
ਜ੍ਞਾਨੰ ਕਰ੍ਮ ਚ ਕਰ੍ਤਾ ਚ ਤ੍ਰਿਧੈਵ ਗੁਣਭੇਦਤਃ ।
ਪ੍ਰੋਚ੍ਯਤੇ ਗੁਣਸੰਖ੍ਯਾਨੇ ਯਥਾਵਚ੍ਛ੍ਰੁʼਣੁ ਤਾਨ੍ਯਪਿ ॥ 6-42-19 (40115)
ਸਰ੍ਵਭੂਤੇਸ਼਼ੁ ਯੇਨੈਕੰ ਭਾਵਮਵ੍ਯਯਮੀਕ੍ਸ਼਼ਤੇ ।
ਅਵਿਭਕ੍ਤੰ ਵਿਭਕ੍ਤੇਸ਼਼ੁ ਤਜ੍ਜ੍ਞਾਨੰ ਵਿਦ੍ਧਿ ਸਾਤ੍ਵਿਕੰ ॥ 6-42-20 (40116)
ਪ੍ਰੁʼਥਕ੍ਤ੍ਵੇਨ ਤੁ ਯਜ੍ਜ੍ਞਾਨੰ ਨਾਨਾਭਾਵਾਨ੍ਪ੍ਰੁʼਥਗ੍ਵਿਧਾਨ੍ ।
ਵੇਤ੍ਤਿ ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ੁ ਭੂਤੇਸ਼਼ੁ ਤਜ੍ਜ੍ਞਾਨੰ ਵਿਦ੍ਧਿ ਰਾਜਸਮ੍ ॥ 6-42-21 (40117)
ਯਤ੍ਤੁ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਸ੍ਨਵਦੇਕਸ੍ਮਿਨ੍ਕਾਰ੍ਯੇ ਸਕ੍ਤਮਹੈਤੁਕਮ੍ ।
ਅਤਤ੍ਤ੍ਵਾਰ੍ਥਵਦਲ੍ਪੰ ਚ ਤਤ੍ਤਾਸਮਮੁਦਾਹ੍ਰੁʼਤਮ੍ ॥ 6-42-22 (40118)
ਨਿਯਤੰ ਸਙ੍ਗਰਹਿਤਮਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼਼ਤਃ ਕ੍ਰੁʼਤਮ੍ ।
ਅਫਲਪ੍ਰੇਪ੍ਸੁਨਾ ਕਰ੍ਮ ਯਤ੍ਤਤ੍ਸਾਤ੍ਵਿਕਮੁਚ੍ਯਤੇ ॥ 6-42-23 (40119)
ਯਤ੍ਤੁ ਕਾਮੇਪ੍ਸੁਨਾ ਕਰ੍ਮ ਤਾਹਙ੍ਕਾਰੇਣ ਵਾ ਪੁਨਃ।
ਕ੍ਰਿਯਤੇ ਬਹੁਲਾਯਾਸੰ ਤਦ੍ਰਾਜਸਮੁਦਾਹ੍ਰੁʼਤਮ੍ ॥ 6-42-24 (40120)
ਅਨੁਬਨ੍ਧੰ ਕ੍ਸ਼਼ਯੰ ਹਿੰਸਾਮਨਪੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਚ ਪੌਰੁਸ਼਼ਮ੍ ।
ਮੋਹਾਦਾਰਭ੍ਯਤੇ ਕਰ੍ਮ ਯਤ੍ਤਤ੍ਤਾਮਸਮੁਚ੍ਯਤੇ ॥ 6-42-25 (40121)
ਮੁਕ੍ਤਸਙ੍ਗੋਨਹੰਵਾਦੀ ਧ੍ਰੁʼਤ੍ਯੁਤ੍ਸਾਹਸਮਨ੍ਵਿਤਃ । 6-42-26bਸਿਦ੍ਧ੍ਯਸਿਦ੍ਧ੍ਯੋਰ੍ਨਿਰ੍ਵਿਕਾਰਃ ਕਰ੍ਤਾ ਸਾਤ੍ਵਿਕ ਉਚ੍ਯਤੇ ॥ 6-42-26 (40122)
ਰਾਗੀ ਕਰ੍ਮਫਲਪ੍ਰੇਪ੍ਸੁਰ੍ਲੁਬ੍ਧੋ ਹਿੰਸਾਤ੍ਮਕੋ(ਅ)ਸ਼ੁਚਿਃ ।
ਹਰ੍ਸ਼਼ਸ਼ੋਕਾਨ੍ਵਿਤਃ ਕਰ੍ਤਾ ਰਾਜਸਃ ਪਰਿਕੀਰ੍ਤਿਤਃ ॥ 6-42-27 (40123)
ਅਯੁਕ੍ਤਃ ਪ੍ਰਾਕ੍ਰੁʼਤਃ ਸ੍ਤਬ੍ਧਃ ਸ਼ਠੋ ਨੈਕ੍ਰੁʼਤਿਕੋ(ਅ)ਲਸਃ ।
ਵਿਸ਼਼ਾਦੀ ਦੀਰ੍ਘਸੂਤ੍ਰੀ ਚ ਕਰ੍ਤਾ ਤਾਮਸ ਉਚ੍ਯਤੇ ॥ 6-42-28 (40124)
ਬੁਦ੍ਧੇਰ੍ਭੇਦੰ ਧ੍ਰੁʼਤੇਸ਼੍ਚੈਵ ਗੁਣਤਸ੍ਤ੍ਰਿਵਿਧੰ ਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਣੁ ।
ਪ੍ਰੋਚ੍ਯਮਾਨਮਸ਼ੇਸ਼਼ੇਣ ਪ੍ਰੁʼਥਕ੍ਤ੍ਵੇਨ ਧਨੰਜਯ ॥ 6-42-29 (40125)
ਪ੍ਰਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਿੰ ਚ ਨਿਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਿੰ ਚ ਕਾਰ੍ਯਾਕਾਰ੍ਯੇ ਭਯਾਭਯੇ ।
ਬਨ੍ਧੰ ਮੋਕ੍ਸ਼਼ੰ ਚ ਯਾ ਵੇਤ੍ਤਿ ਬੁਦ੍ਧਿਃ ਸਾ ਪਾਰ੍ਥ ਸਾਤ੍ਵਿਕੀ ॥ 6-42-30 (40126)
ਯਯਾ ਧਰ੍ਮਮਧਰ੍ਮੰ ਚ ਕਾਰ੍ਯੰ ਚਾਕਾਰ੍ਯਮੇਵ ਚ ।
ਅਯਥਾਵਤ੍ਪ੍ਰਜਾਨਾਤਿ ਬੁਦ੍ਧਿਃ ਸਾ ਪਾਰ੍ਥ ਰਾਜਸੀ ॥ 6-42-31 (40127)
ਅਧਰ੍ਮੰ ਧਰ੍ਮਮਿਤਿ ਯਾ ਮਨ੍ਯਤੇ ਤਮਸਾ(ਅ)(ਅ)ਵ੍ਰੁʼਤਾ।
ਸਰ੍ਵਾਰ੍ਥਾਨ੍ਵਿਪਰੀਤਾਂਸ਼੍ਚ ਬੁਦ੍ਧਿਃ ਸਾ ਪਾਰ੍ਥ ਤਾਮਸੀ ॥ 6-42-32 (40128)
ਧ੍ਰੁʼਤ੍ਯਾ ਯਯਾ ਧਾਰਯਤੇ ਮਨਃਪ੍ਰਣੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਕ੍ਰਿਯਾਃ ।
ਯੋਗੇਨਾਵ੍ਯਭਿਚਾਰਿਣ੍ਯਾ ਧ੍ਰੁʼਤਿਃ ਸਾ ਪਾਰ੍ਥ ਸਾਤ੍ਵਿਕੀ ॥ 6-42-33 (40129)
ਯਯਾ ਤੁ ਧਰ੍ਮਕਾਮਾਰ੍ਧਾਨ੍ਧ੍ਰੁʼਤ੍ਯਾ ਧਾਰਯਤੇ(ਅ)ਰ੍ਜੁਨ ।
ਪ੍ਰਸਙ੍ਗੇਨ ਫਲਾਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ੀ ਧ੍ਰੁʼਤਿਃ ਸਾ ਪਾਰ੍ਥ ਰਾਜਸੀ॥ 6-42-34 (40130)
ਯਥਾ ਸ੍ਵਪ੍ਨੰ ਭਯੰ ਸ਼ੋਕੰ ਵਿਸ਼਼ਾਦੰ ਭਦੇਮੇਵ ਚ ।
ਨ ਵਿਮੁਞ੍ਚਤਿ ਦੁਰ੍ਮੇਧਾ ਧ੍ਰੁʼਤਿਃ ਸਾ ਪਾਰ੍ਥ ਤਾਮਸੀ ॥ 6-42-35 (40131)
ਸੁਖੰ ਤ੍ਵਿਦਾਨੀਂ ਤ੍ਰਿਵਿਧੰ ਸ਼੍ਰੁਣੁ ਮੇ ਭਾਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਅਭ੍ਯਾਸਾਦ੍ਰਮਤੇ ਯਤ੍ਰ ਦੁਃਖਾਨ੍ਤੰ ਚ ਨਿਗਚ੍ਛਤਿ ॥ 6-42-36 (40132)
ਯਤ੍ਤਦਗ੍ਰੇ ਵਿਸ਼਼ਮਿਵ ਪਰਿਣਾਮੇ(ਅ)ਮ੍ਰੁʼਤੋਪਮਮ੍।
ਤਤ੍ਸੁਖੰ ਸਾਤ੍ਵਿਕੰ ਪ੍ਰੋਕ੍ਤਮਾਤ੍ਮਬੁਦ੍ਧਿਪ੍ਰਸਾਦਜਮ੍ ॥ 6-42-37 (40133)
ਵਿਸ਼਼ਯੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸੰਯੋਗਾਦ੍ਯਤ੍ਤਦਗ੍ਰੇ(ਅ)ਮ੍ਰੁʼਤੋਪਭਮ੍ ।
ਪਰਿਣਾਮੇ ਵਿਸ਼਼ਮਿਵ ਤਤ੍ਸੁਖੰ ਰਾਜਸੰ ਸ੍ਮ੍ਰੁʼਤਮ੍ ॥ 6-42-38 (40134)
ਯਦਗ੍ਰੇ ਚਾਨੁਬਨ੍ਧੇ ਚ ਸੁਖੰ ਮੋਹਨਮਾਤ੍ਮਨਃ ।
ਨਿਦ੍ਰਾਲਸ੍ਯਪ੍ਰਮਾਦੋਤ੍ਥੰ ਤਤ੍ਤਾਭਸਮੁਦਾਹ੍ਰੁʼਤਮ੍ ॥ 6-42-39 (40135)
ਨ ਤਦਸ੍ਤਿ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵ੍ਯਾਂ ਵਾ ਦਿਵਿ ਦੇਵੇਸ਼਼ੁ ਵਾ ਪੁਨਃ ।
ਸਤ੍ਤ੍ਵੰ ਪ੍ਰਕ੍ਰੁʼਤਿਜੈਰ੍ਮੁਕ੍ਤੰ ਯਦੇਮਿਃ ਸ੍ਯਾਤ੍ਰਿਭਿਰ੍ਗੁਣੈਃ ॥ 6-42-40 (40136)
ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਵਿਸ਼ਾਂ ਸ਼ੂਦ੍ਰਾਣਾਂ ਚ ਪਰੰਤਪ ।
ਕਰ੍ਮਾਣਿ ਪ੍ਰਵਿਭਕ੍ਤਾਨਿ ਸ੍ਵਭਾਵਪ੍ਰਭਵੈਰ੍ਗੁਣੈਃ ॥ 6-42-41 (40137)
ਸ਼ਮੋ ਦਮਸ੍ਤਪਃ ਸ਼ੌਚੰ ਕ੍ਸ਼਼ਾਨ੍ਤਿਰਾਰ੍ਜਵਮੇਵ ਚ ।
ਜ੍ਞਾਨੰ ਵਿਜ੍ਞਾਨਮਾਸ੍ਤਿਕ੍ਯੰ ਬ੍ਰਹ੍ਮਕਰ੍ਮ ਸ੍ਵਭਾਵਜਮ੍ ॥ 6-42-42 (40138)
ਸ਼ੌਰ੍ਯੰ ਤੇਜੋ ਧ੍ਰੁʼਤਿਰ੍ਦਾਕ੍ਸ਼਼੍ਯੰ ਯੁਦ੍ਧੇ ਚਾਪ੍ਯਪਲਾਯਨਮ੍ ।
ਦਾਨਮੀਸ਼੍ਵਰਭਾਵਸ਼੍ਚ ਕ੍ਸ਼਼ਾਤ੍ਰੰ ਕਰ੍ਮ ਸ੍ਵਭਾਵਜਮ੍ ॥ 6-42-43 (40139)
ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼ਿਗੋਰਕ੍ਸ਼਼੍ਯਰਭਾਵਸ਼੍ਚ ਕ੍ਸ਼਼ਾਤ੍ਰੰ ਕਰ੍ਮ ਸ੍ਵਭਾਵਜਮ੍ ।
ਪਰਿਚਰ੍ਯਾਤ੍ਮਕੰ ਕਰ੍ਮ ਸ਼ੂਦ੍ਰਸ੍ਯਾਪਿ ਸ੍ਵਭਾਵਜਮ੍ ॥ 6-42-44 (40140)
ਸ੍ਵੇ ਸ੍ਵੇ ਕਰ੍ਮਣ੍ਯਭਿਰਤਃ ਸੰਸਿਦ੍ਧਿੰ ਲਭਤੇ ਨਰਃ।
ਸ੍ਵਕਰ੍ਮਨਿਰਤ੍ਤਃ ਸਿਦ੍ਧਿੰ ਯਥਾ ਵਿਨ੍ਦਤਿ ਤਚ੍ਛ੍ਰੁʼਣੁ ॥ 6-42-45 (40141)
ਯਤਃ ਪ੍ਰਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਿਰ੍ਭੂਤਾਨਾਂ ਯੋਨ ਸਰ੍ਵਮਿਦੰ ਤਤਮ੍।
ਸ੍ਵਕਰ੍ਮਣਾ ਤਮਭ੍ਯਰ੍ਚ੍ਯ ਸਿਦ੍ਧਿੰ ਵਿਨ੍ਦਤਿ ਮਾਨਵਃਕ ॥ 6-42-46 (40142)
ਸ਼੍ਰੇਯਾਨ੍ਸ੍ਵਧਰ੍ਮੋ ਵਿਗੁਣਃ ਪਰਧਰ੍ਮਾਤ੍ਸ੍ਵਨੁਸ਼਼੍ਠਿਤਾਤ੍ ।
ਸ੍ਵਭਾਵਨਿਯਤੰ ਕਰ੍ਮ ਕੁਰ੍ਵੰਨਾਪ੍ਨੋਤਿ ਕਿਲ੍ਵਿਸ਼਼ਮ੍ ॥ 6-42-47 (40143)
ਸਹਜੰ ਕਰ੍ਮ ਕੌਨ੍ਤੇਯ ਸਦੋਸ਼਼ਮਪਿ ਨ ਤ੍ਯਜੇਤ੍ ।
ਸਰ੍ਵਾਰਮ੍ਭਾ ਹਿ ਦੋਸ਼਼ੇਣ ਧੂਮੇਨਾਗ੍ਨਿਰਿਵਾਵ੍ਰੁʼਤਾਃ ॥ 6-42-48 (40144)
ਅਸਕ੍ਤਬੁਦ੍ਧਿਃ ਸਰ੍ਵਤ੍ਰ ਜਿਤਾਤ੍ਮਾ ਵਿਗਤਸ੍ਪ੍ਰੁʼਹਃ ।
ਨੈਸ਼਼੍ਕਰ੍ਮ੍ਯਸਿਦ੍ਧਿੰ ਪਰਮਾਂ ਸੰਨ੍ਯਾਸੇਨਾਧਿਗਚ੍ਛਤਿ ॥ 6-42-49 (40145)
ਸਿਦ੍ਧਿੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤੋ ਯਥਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮ ਤਥਾ(ਅ)(ਅ)ਪ੍ਨੇਤਿ ਨਿਬੋਧ ਮੇ ।
ਸਮਾਸੇਨੈਵ ਕੌਨ੍ਤੇਯ ਨਿਸ਼਼੍ਠਾ ਜ੍ਞਾਨਸ੍ਯ ਯਾ ਪਰਾ ॥ 6-42-50 (40146)
ਬੁਦ੍ਧ੍ਯਾ ਵਿਸ਼ੁਦ੍ਧਯਾ ਯੁਕ੍ਤੋ ਧ੍ਰੁʼਤ੍ਯਾ(ਅ)(ਅ)ਤ੍ਮਾਨੰ ਨਿਯਮ੍ਯ ਚ।
ਸ਼ਬ੍ਦਾਦੀਨ੍ਵਿਸ਼਼ਯਾਂਸ੍ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼਼ੌ ਵ੍ਯੁਦਸ੍ਯ ਚ ॥ 6-42-51 (40147)
ਵਿਵਿਕ੍ਤਸੇਵੀ ਲਧ੍ਵਾਸ਼ੀ ਯਤਕਾਕ੍ਕਾਯਮਾਨਸਃ।
ਧ੍ਯਾਨਯੋਗਪਰੋ ਨਿਤ੍ਯੰ ਵੈਰਾਗ੍ਯੰ ਸਮੁਪਾਸ਼੍ਰਿਤਃ ॥ 6-42-52 (40148)
ਅਹਙ੍ਕਾਰੰ ਬਲੰ ਦਰ੍ਪੰ ਕਾਮੰ ਕ੍ਰੋਧੰ ਪਰਿਗ੍ਰਹਮ੍ ।
ਵਿਮੁਚ੍ਯ ਨਿਰ੍ਮਮਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਭੂਯਾਯ ਕਲ੍ਪਤੇ ॥ 6-42-53 (40149)
ਬ੍ਰਹ੍ਮਭੂਤਃ ਪ੍ਰਸੰਨਾਤ੍ਮਾ ਨ ਸ਼ੋਚਤਿਕ ਨ ਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ਤਿ ।
ਸਮਃ ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ੁ ਭੂਤੇਸ਼਼ੁ ਮਦ੍ਤਭਕ੍ਤਿੰ ਲਭਤੇ ਪਰਾਮ੍ ॥ 6-42-54 (40150)
ਭਕ੍ਤ੍ਯਾ ਮਾਮਭਿਜਾਨਾਤਿ ਯਾਵਾਨ੍ਯਸ਼੍ਚਾਸ੍ਮਿ ਤਤ੍ਤ੍ਵਤਃ।
ਤਤੋ ਮਾਂ ਤਤ੍ਤ੍ਵਤੋ ਜ੍ਞਾਤ੍ਵਾ ਵਿਸ਼ਤੇ ਤਦਨਨ੍ਤਰਮ੍ ॥ 6-42-55 (40151)
ਸਰ੍ਵਕਰ੍ਮਾਣ੍ਯਪਿ ਸਦਾ ਕੁਰ੍ਵਾਣੋ ਮਦ੍ਵ੍ਯਪਾਸ਼੍ਰਯਃ ।
ਮਤ੍ਪ੍ਰਸਾਦਾਦਵਾਪ੍ਨੋਤਿ ਸ਼ਾਸ਼੍ਵਤੰ ਪਦਮਵ੍ਯਯਮ੍ ॥ 6-42-56 (40152)
ਚੇਤਸਾ ਸਰ੍ਵਕਰ੍ਮਾਣਿ ਮਯਿ ਸੰਨ੍ਯਸ੍ਯ ਮਤ੍ਪਰਃ ।
ਬੁਦ੍ਧਿਯੋਗਮਪਾਸ਼੍ਰਿਤ੍ਯ ਮਚ੍ਚਿਤ੍ਤਃ ਸਤਤੰ ਭਵ ॥ 6-42-57 (40153)
ਮਚ੍ਚਿਤ੍ਤਃ ਸਰ੍ਵਦੁਰ੍ਗਾਣਿ ਮਤ੍ਪ੍ਰਸਾਦਾਤ੍ਤਰਿਸ਼਼੍ਯਸਿ ।
ਅਥ ਚੇਤ੍ਤ੍ਵਮਹਙ੍ਕਾਰਾੰਨ ਸ਼੍ਰੋਸ਼਼੍ਯਸਿ ਵਿਨਙ੍ਕ੍ਸ਼਼੍ਯਸਿ ॥ 6-42-58 (40154)
ਯਦਹਙ੍ਕਾਰਮਾਸ਼੍ਰਿਤ੍ਯ ਨ ਯੋਤ੍ਸ੍ਯ ਇਤਿ ਮਨ੍ਯਸੇ ।
ਮਿਥ੍ਯੈਸ਼਼ ਵ੍ਯਵਸਾਯਸ੍ਤੇ ਪ੍ਰਕ੍ਰੁʼਤਿਸ੍ਤ੍ਵਾਂ ਨਿਯੋਕ੍ਸ਼਼੍ਯਤਿ ॥ 6-42-59 (40155)
ਸ੍ਵਭਾਵਜੇਨ ਕੌਨ੍ਤੇਯ ਨਿਬਦ੍ਧਃ ਸ੍ਵੇਨ ਕਰ੍ਮਣਾ ।
ਕਰ੍ਤੁਂ ਨੇਚ੍ਛਸਿ ਯਨ੍ਮੋਹਾਤ੍ਕਰਿਸ਼਼੍ਯਸ੍ਯਵਸ਼ੋਪਿ ਤਤ੍ ॥ 6-42-60 (40156)
ਈਸ਼੍ਵਰਃ ਸਰ੍ਵਭੂਤਾਨਾਂ ਹ੍ਰੁʼਦ੍ਦੇਸ਼ੇ(ਅ)ਰ੍ਜੁਨ ਤਿਸ਼਼੍ਠਤਿ।
ਭ੍ਰਾਮਯਨ੍ਸਰ੍ਵਭੂਤਾਨਿ ਯਨ੍ਤ੍ਰਾਰੂਢਾਨਿ ਮਾਯਯਾ ॥ 6-42-61 (40157)
ਤਮੇਵ ਸ਼ਰਣੰ ਗਚ੍ਛ ਸਰ੍ਵਭਾਵੇਨ ਭਾਰਤ।
ਤਤ੍ਪ੍ਰਸਾਦਾਤ੍ਪਰਾਂ ਸ਼ਾਨ੍ਤਿੰ ਸ੍ਥਾਨੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਸ੍ਯਸਿ ਸ਼ਾਸ਼੍ਵਤੰ ॥ 6-42-62 (40158)
ਇਤਿ ਤੇ ਜ੍ਞਾਨਮਾਖ੍ਯਾਤੰ ਗੁਹ੍ਯਾਦ੍ਗੁਹ੍ਯਤਰੰ ਮਯਾ ।
ਵਿਮ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯੈਤਦਸ਼ੇਸ਼਼ੇਣ ਯਥੇਚ੍ਛਸਿ ਤਥਾ ਕੁਰੁ ॥ 6-42-63 (40159)
ਸਰ੍ਵਗੁਹ੍ਯਤਮੰ ਭੂਯਃ ਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਣੁ ਮੇ ਪਰਮੰ ਵਚਃ ।
ਇਸ਼਼੍ਟੇ(ਅ)ਸਿ ਮੇ ਦ੍ਰੁʼਢਮਿਤਿ ਤਤੋ ਵਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਤੇ ਹਿਤਮ੍ ॥ 6-42-64 (40160)
ਮਨ੍ਮਨਾ ਭਵ ਮਦ੍ਭਕ੍ਤੋ ਮਦ੍ਯਾਜੀ ਮਾਂ ਨਮਸ੍ਕੁਰੁ ।
ਮਾਮੇਵੈਸ਼਼੍ਯਸਿ ਸਤ੍ਯੰ ਤੇ ਪ੍ਰਤਿਜਾਨੇ ਪ੍ਰਿਯੋ(ਅ)ਸਿ ਮੇ ॥ 6-42-65 (40161)
ਸਰ੍ਵਧਰ੍ਮਾਨ੍ਪਰਿਤ੍ਯਜ੍ਯ ਮਾਮੇਕੰ ਸ਼ਰਣੰ ਵ੍ਰਜ ।
ਅਹੰ ਤ੍ਵਾ ਸਰ੍ਵਪਾਪੇਭ੍ਯੋ ਮੋਕ੍ਸ਼਼ਯਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਮਾ ਸ਼ੁਚਃ ॥ 6-42-66 (40162)
ਇਦੰ ਤੇ ਨਾਤਪਸ੍ਕਾਯ ਨਾਭਕ੍ਤਾਯ ਕਦਾਚਨ।
ਨ ਚਾਸ਼ੁਸ਼੍ਰੂਸ਼਼ਵੇ ਵਾਚ੍ਯੰ ਨ ਚ ਮਾਂ ਯੋ(ਅ)ਭ੍ਯਸੂਯਤਿ ॥ 6-42-67 (40163)
ਯ ਇਦੰ ਪਰਮੰ ਗੁਹ੍ਯੰ ਮਦ੍ਭਕ੍ਤੇਸ਼਼੍ਵਭਿਧਾਸ੍ਯਤਿ।
ਭਕ੍ਤਿੰ ਮਯਿ ਪਰਾਂ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਮਾਮੇਵੈਸ਼਼੍ਯਤ੍ਯਸੰਸ਼ਯਃ ॥ 6-42-68 (40164)
ਨ ਚ ਤਸ੍ਮਾਨ੍ਮਨੁਸ਼਼੍ਯੇਸ਼਼ੁ ਕਸ਼੍ਚਿਨ੍ਮੇ ਪ੍ਰਿਯਕ੍ਰੁʼਤ੍ਤਮਃ ।
ਭਵਿਤਾ ਨ ਚ ਮੇ ਤਸ੍ਮਾਦਨ੍ਯਃ ਪ੍ਰਿਯਤਰੋ ਭੁਵਿ ॥ 6-42-69 (40165)
ਅਧ੍ਯੇਸ਼਼੍ਯਤੇ ਚ ਯ ਇਮੰ ਧਰ੍ਮ੍ਯੰ ਸੰਵਾਦਮਾਵਯੋਃ ।
ਜ੍ਞਾਨਯਜ੍ਞੇਨ ਤੇਨਾਹਮਿਸ਼਼੍ਟਃ ਸ੍ਯਾਮਿਤਿ ਮੇ ਮਤਿਃ ॥ 6-42-70 (40166)
ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਵਾਨਨਸੂਯਸ਼੍ਚ ਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਣੁਯਾਦਪਿ ਯੋ ਨਰਃ।
ਸੋਪਿ ਮੁਕ੍ਤਃ ਸ਼ੁਭਾਁਲ੍ਲੋਕਾਨ੍ਪ੍ਰਾਪ੍ਨੁਯਾਤ੍ਪੁਣ੍ਯਕਰ੍ਮਣਾਂ ॥ 6-42-71 (40167)
ਕਚ੍ਚਿਦੇਤਚ੍ਛ੍ਰੁਤੰ ਪਾਰ੍ਥ ਤ੍ਵਯੈਕਾਗ੍ਰੇਣ ਚੇਤਸਾ ।
ਕਚ੍ਚਿਦਜ੍ਞਾਨਸੰਮੋਹਃ ਪ੍ਰਨਸ਼਼੍ਟਸ੍ਤੇ ਧਨੰਜਯ ॥ 6-42-72 (40168)
ਅਰ੍ਜੁਨ ਉਵਾਚ। 6-42-73x (4065)
ਨਸ਼਼੍ਟੋ ਮੋਹਃ ਸ੍ਮ੍ਰੁʼਤਿਰ੍ਲਬ੍ਧਾ ਤ੍ਵਤ੍ਪ੍ਰਸਾਦਾਨ੍ਮਯਾ(ਅ)ਚ੍ਯੁਤ ।
ਸ੍ਥਿਤੋ(ਅ)ਸ੍ਮਿ ਗਤਸੰਦੇਹਃ ਕਰਿਸ਼਼੍ਯੇ ਵਚਨੰ ਤਵ ॥ 6-42-73 (40169)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-42-74x (4066)
ਇਤ੍ਯਹੰ ਵਾਸੁਦੇਵਸ੍ਯ ਪਾਰ੍ਥਸ੍ਯ ਚ ਮਹਾਤ੍ਮਨਃ।
ਸੰਵਾਦਮਿਮਮਸ਼੍ਰੌਸ਼਼ਮਦ੍ਭੁਤੰ ਰੋਮਹਰ੍ਸ਼਼ਣਮ੍ ॥ 6-42-74 (40170)
ਵ੍ਯਾਸਪ੍ਰਸਾਦਾਚ੍ਛ੍ਰੁਤਵਾਨੇਤਦ੍ਗੁਹ੍ਯਮਹੰ ਪਰਮ੍।
ਯੋਗੰ ਯੋਗੇਸ਼੍ਵਰਾਤ੍ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਾਤ੍ਸਾਕ੍ਸ਼਼ਾਤ੍ਕਥਯਤਃ ਸ੍ਵਯਮ੍ ॥ 6-42-75 (40171)
ਰਾਜਨ੍ਸੰਸ੍ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਸੰਸ੍ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਸੰਵਾਦਮਿਮਮਦ੍ਭੁਤਮ੍ ।
ਕੇਸ਼ਵਾਰ੍ਜੁਵਯੋਃ ਪੁਣ੍ਯੰ ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਚ ਮੁਹੁਰ੍ਮੁਹੁਃ ॥ 6-42-76 (40172)
ਤਚ੍ਚ ਸੰਸ੍ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਸੰਸ੍ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਰੂਪਮਤ੍ਯਦ੍ਭੁਤੰ ਹਰੇਃ।
ਵਿਸ੍ਮਯੋ ਮੇ ਮਹਾਨ੍ਰਾਜਨ੍ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਚ ਪੁਨਃ ਪੁਨਃ ॥ 6-42-77 (40173)
ਯਤ੍ਰ ਯੋਗੇਸ਼੍ਵਰਃ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣੋ ਯਤ੍ਰ ਪਾਰ੍ਥੋ ਧਨੁਰ੍ਧਰਃ ।
ਤਤ੍ਰ ਸ਼੍ਰੀਰ੍ਵਿਜਯੋ ਭੂਤਿਰ੍ਧ੍ਰੁਵਾ ਨੀਤਿਰ੍ਮਤਿਰ੍ਮਮ ॥ ॥ 6-42-78 (40174)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਪਰ੍ਵਣਿ ਦ੍ਵਿਚਤ੍ਵਾਰਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਦ੍ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਸੂਪਨਿਸ਼਼ਤ੍ਸੁ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਦ੍ਯਾਯਾਂ ਯੋਗਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰੇ ਸ਼੍ਰੀਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਾਰ੍ਜੁਨਸੰਵਾਦੇ ਸੰਨ੍ਯਾਸਯੋਗੋਨਾਮ ਅਸ਼਼੍ਟਾਦਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥ ॥ ਸਮਾਪ੍ਤੰ ਭਗਵਦ੍ਗੀਤਾਪਰ੍ਵ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-42-14 ਵਿਵਿਧਾ ਚੇਤਿ ਮਾਧ੍ਵਪਾਠਃ ॥ 6-42-42ਬ੍ਰਹ੍ਮੰ ਕਰ੍ਮ ਸ੍ਵਭਾਵਜਮ੍ ਇਤਿ ਮਾਧ੍ਵਪਾਠਃ ॥ 6-42-57 ਬੁਦ੍ਧਿਯੋਗਮੁਪਾਸ਼੍ਰਿਤ੍ਯੇਤਿ ਮਾਧ੍ਵਪਾਠਃ ॥ 6-42-78 ਯਤ੍ਰ ਯੋਗੀਸ਼੍ਵਰ ਇਤਿ ਮਾਧ੍ਵਪਾਠਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 043
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.43. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 043
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੇਣ ਰਥਾਦਵਰੁਹ੍ਯ ਭੀਸ਼਼੍ਮਦ੍ਰੋਣਾਦ੍ਯਭਿਵਾਦਨਪੂਰ੍ਵਕੰ ਤੇਭ੍ਯੋ ਜਯਾਸ਼ੀਰ੍ਗ੍ਰਹਣਮ੍ ॥ 1 ॥ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੇ ਪੁਨਰ੍ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੁʼਭਿਃ ਸਹ ਰਥਾਰੂਢੇ ਸੰਨਹਾਭੇਰੀੰਨਾਦਨਮ੍ ॥ 2 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-43-0 (40175)
ਵੈਸ਼ਮ੍ਪਾਯਨ ਉਵਾਚ। 6-43-0x (4067)
ਗੀਤਾ ਸੁਗੀਤਾ ਕਰ੍ਤਵ੍ਯਾ ਕਿਮਨ੍ਯੈਃ ਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਸੰਗ੍ਰਹੈਃ ।
ਯਾ ਸ੍ਵਯੰ ਪਦ੍ਮਨਾਭਸ੍ਯ ਸੁਖਪਦ੍ਮਾਦ੍ਵਿਨਿਃਸ੍ਰੁʼਤਾ ॥ 6-43-1 (40176)
ਸਰ੍ਵਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਮਯੀ ਗੀਤਾ ਸਰ੍ਵਦੇਵਮਯੋ ਹਰਿਃ।
ਸਰ੍ਵਤੀਰ੍ਥਮਯੀ ਗਙ੍ਗਾ ਸਰ੍ਵਦੇਵਮਯੋ ਮਨੁਃ ॥ 6-43-2 (40177)
ਗੀਤਾ ਗਙ੍ਗਾ ਚ ਗਾਯਤ੍ਰੀ ਗੋਵਿਨ੍ਦੇਤਿ ਹ੍ਰੁʼਦਿ ਸ੍ਥਿਤੇ।
ਚਤੁਰ੍ਗਕਾਰਸੰਯੁਕ੍ਤੇ ਪੁਨਰ੍ਜਨ੍ਮ ਨ ਵਿਦ੍ਯਤੇ ॥ 6-43-3 (40178)
ਸ਼਼ਟ੍ਸ਼ਤਾਨਿ ਸਵਿੰਸ਼ਾਨਿ ਸ਼੍ਲੋਕਾਨਾਂ ਪ੍ਰਾਹ ਕੇਸ਼ਵਃ।
ਅਰ੍ਜੁਨਃ ਸਪ੍ਤਪਞ੍ਚਾਸ਼ਤ੍ਸਪ੍ਤਸ਼਼ਸ਼਼੍ਟਿੰ ਤੁ ਸਞ੍ਜਯਃ॥ 6-43-4 (40179)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਃ ਸ਼੍ਲੋਕਮੇਕੰ ਗੀਤਾਯਾ ਮਾਨਮੁਚ੍ਯਤੇ ।
ਭਾਰਤਾਮ੍ਰੁʼਤਸਰ੍ਵਸ੍ਵਗੀਤਾਯਾ ਮਥਿਤਸ੍ਯ ਚ।
ਸਾਰਮੁਦ੍ਧ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣੇਨ ਅਰ੍ਜੁਨਸ੍ਯ ਮੁਖੇ ਹੁਤਮ੍ ॥ 6-43-5 (40180)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-43-6x (4068)
ਤਤੋ ਧਨੰਜਯੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਬਾਣਗਾਣ੍ਡੀਵਧਾਰਿਣਮ੍ ।
ਪੁਨਰੇਵ ਮਹਾਨਾਦੰ ਵ੍ਯਸ੍ਰੁʼਜਨ੍ਤ ਮਹਾਰਥਾਃਕ ॥ 6-43-6 (40181)
ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ਸੋਮਕਾਸ਼੍ਚੈਵ ਯੇ ਚੈਸ਼਼ਾਮਨੁਯਾਯਿਨਃ ।
ਦਧ੍ਮੁਸ਼੍ਚ ਮੁਦਿਤਾਃ ਸ਼ਙ੍ਖਾਨ੍ਵੀਰਾਃ ਸਾਗਰਸੰਭਵਾਨ੍ ॥ 6-43-7 (40182)
ਤਤੋ ਭੇਰ੍ਯਸ਼੍ਚ ਪੇਸ਼੍ਯਸ਼੍ਚ ਕ੍ਰਕਚਾ ਗੋਵਿਸ਼਼ਾਣਿਕਾਃ ।
ਸਹਸੈਵਾਭ੍ਯਹਨ੍ਯਨ੍ਤ ਤਤਃ ਸ਼ਬ੍ਦੋ ਮਹਾਨਭੂਤ੍ ॥ 6-43-8 (40183)
ਤਥਾ ਦੇਵਾਃ ਸਗਨ੍ਧਰ੍ਵਾਃ ਪਿਤਰਸ਼੍ਚ ਜਨਾਧਿਪ ।
ਸਿਦ੍ਧਚਾਰਣਸਙ੍ਘਾਸ਼੍ਚ ਸਮੀਯੁਸ੍ਤੇ ਦਿਦ੍ਰੁʼਕ੍ਸ਼਼ਯਾ ॥ 6-43-9 (40184)
ਰੁʼਸ਼਼ਯਸ਼੍ਚ ਮਹਾਭਾਗਾਃ ਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਸ਼ਤਕ੍ਰਤੁਮ੍ ।
ਸਮੀਯੁਸ੍ਤਤ੍ਰ ਸਹਿਤਾ ਦ੍ਰੁਸ਼਼੍ਟੁਂ ਤਦ੍ਵੈਸ਼ਸੰ ਮਹਤ੍ ॥ 6-43-10 (40185)
` ਤੇ ਸੇਨੇ ਸ੍ਤਿਮਿਤੇ ਸਞ੍ਜੇ ਵੀਕ੍ਸ਼਼ਮਾਣੇ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ।
ਗਙ੍ਗਾਯਮੁਨਯੋਰ੍ਵੇਗੋ ਯਥੈਵੈਤ੍ਯ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ॥ 6-43-11 (40186)
ਏਵੰ ਪ੍ਰਵਤ੍ਤੇ ਤੇ ਸੇਨੇ ਨਿਃਸ਼ਬ੍ਦੇ ਜਨਸੰਸਦਿ ।
ਚਿਤ੍ਰੇ ਪਟ ਇਵਾਲੇਖ੍ਯੇ ਦਰ੍ਸ਼ਨੀਯਤਰੇ ਸ਼ੁਭੇ ॥' 6-43-12 (40187)
ਤਤੋ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੋ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਯੁਦ੍ਧਾਯ ਸਮਵਸ੍ਥਿਤੇ।
ਤੇ ਸੇਨੇ ਸਾਗਰਪ੍ਰਖ੍ਯੇ ਮੁਹੁਃ ਪ੍ਰਜ੍ਵਲਿਤੇ ਨ੍ਰੁʼਪ ॥ 6-43-13 (40188)
ਵਿਮੁਚ੍ਯ ਕਵਚੰ ਵੀਰੋ ਨਿਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਯ ਚ ਵਰਾਯੁਧਮ੍ ।
ਅਵਰੁਹ੍ਯ ਰਥਾਤ੍ਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਰੰ ਪਦ੍ਮ੍ਯਾਮੇਵ ਕ੍ਰੁʼਤਾਞ੍ਜਲਿਃ ॥ 6-43-14 (40189)
ਪਿਤਾਮਹਮਭਿਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਧਰ੍ਮਰਾਜੋ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਃ ।
ਵਾਗ੍ਯਤਃ ਪ੍ਰਯਯੌ ਧੀਰਃ ਪ੍ਰਾਙ੍ਭੁਖੋ ਰਿਪੁਵਾਹਿਨੀਮ੍ ॥ 6-43-15 (40190)
ਤੰ ਪ੍ਰਯਾਨ੍ਤਮਭਿਪ੍ਰੇਭ੍ਯ ਕੁਨ੍ਤੀਪੁਤ੍ਰੋ ਧਨਞ੍ਜਯਃ ।
ਅਵਤੀਰ੍ਯ ਰਥਾਤ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੁʼਭਿਃ ਸਹਿਤੋ(ਅ)ਨ੍ਵਯਾਤ੍ ॥ 6-43-16 (40191)
ਵਾਸੁਦੇਵਸ਼੍ਚ ਭਗਵਾਨ੍ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠਤੋ(ਅ)ਨੁਜਗਾਮ ਤਮ੍ ।
ਤਥਾ ਮੁਖ੍ਯਾਸ਼੍ਚ ਰਾਜਾਨਸ੍ਤਚ੍ਚਿਤ੍ਤਾ ਜਗ੍ਮੁਰੁਤ੍ਸੁਕਾਃ ॥ 6-43-17 (40192)
ਅਰ੍ਜੁਨ ਉਵਾਚ। 6-43-18x (4069)
ਕਿੰ ਤੇ ਵ੍ਯਵਸਿਤੰ ਰਾਜਨ੍ਯਦਸ੍ਮਾਨਪਹਾਯ ਵੈ।
ਪ੍ਰਦ੍ਮ੍ਯਾਮੇਵ ਪ੍ਰਯਾਤੋ(ਅ)ਸਿ ਪ੍ਰਾਙ੍ਮੁਖੋ ਰਿਪੁਵਾਹਿਨੀਮ੍ ॥ 6-43-18 (40193)
ਭੀਮਸੇਨ ਉਵਾਚ। 6-43-19x (4070)
ਕ੍ਵ ਗਮਿਸ਼਼੍ਯਸਿ ਰਾਜੇਨ੍ਦ੍ਰ ਨਿਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਤਕਵਚਾਯੁਧਃ।
ਦੰਸ਼ਿਤੇਸ਼਼੍ਵਰਿਸੈਨ੍ਯੇਸ਼਼ੁ ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੂʼਨੁਤ੍ਸ੍ਰੁʼਜ੍ਯ ਪਾਰ੍ਥਿਵ ॥ 6-43-19 (40194)
ਨਕੁਲ ਉਵਾਚ। 6-43-20x (4071)
ਏਵੰ ਗਤੇ ਤ੍ਵਯਿ ਜ੍ਯੇਸ਼਼੍ਠੇ ਮਮ ਭ੍ਰਾਤਰਿ ਭਾਰਤ।
ਭੀਮੇ ਦੁਨੋਤਿ ਹ੍ਰੁʼਦਯੰ ਬ੍ਰੂਹਿ ਗਨ੍ਤਾ ਭਵਾਨ੍ਕ੍ਵ ਨੁ ॥ 6-43-20 (40195)
ਸਹਦੇਵ ਉਵਾਚ। 6-43-21x (4072)
ਅਸ੍ਮਿਨ੍ਰਣਸਮੂਹੇ ਵੈ ਵਰ੍ਤਮਾਨੇ ਮਹਾਭਯੇ।
ਉਤ੍ਸ੍ਰੁʼਜ੍ਯ ਕ੍ਵ ਨੁ ਗਨ੍ਤਾਸਿ ਸ਼ਤ੍ਰੂਨਭਿਮੁਖੋ ਨ੍ਰੁʼਪ ॥ 6-43-21 (40196)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-43-22x (4073)
ਏਵਮਾਭਾਸ਼਼੍ਯਮਾਣੋ(ਅ)ਪਿ ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੁʼਭਿਃ ਕੁਰੁਨਨ੍ਦਨਃ।
ਨੋਵਾਚ ਵਾਗ੍ਯਤਃ ਕਿੰਚਿਦ੍ਗਚ੍ਛਤ੍ਯੇਵ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਃ ॥ 6-43-22 (40197)
ਤਾਨੁਵਾਚ ਮਹਾਪ੍ਰਾਜ੍ਞੋ ਵਾਸੁਦੇਵੋ ਮਹਾਮਨਾਃ ।
ਅਭਿਪ੍ਰਾਯੋ(ਅ)ਸ੍ਯ ਵਿਜ੍ਞਾਤੋ ਮਯੇਤਿ ਪ੍ਰਹਸੰਨਿਵ ॥ 6-43-23 (40198)
ਏਸ਼਼ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਤਥਾ ਦ੍ਰੋਣੰ ਗੌਤਮੰ ਸ਼ਲ੍ਯਮੇਵ ਚ।
ਅਨੁਮਾਨ੍ਯ ਗੁਰੂਨ੍ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਯੋਤ੍ਸ੍ਯਤੇ ਪਾਰ੍ਥਿਵੋ(ਅ)ਰਿਭਿਃ ॥ 6-43-24 (40199)
ਸ਼੍ਰੂਯਤੇ ਹਿ ਪੁਰਾਕਲ੍ਪੇ ਗੁਰੂਨਨਨੁਮਾਨ੍ਯ ਯਃ।
ਯੁਧ੍ਯਤੇ ਸ ਭਵੇਦ੍ਵ੍ਯਕ੍ਤਮਪਧ੍ਯਾਤੋ ਮਹਤ੍ਤਰੈਃ ॥ 6-43-25 (40200)
ਅਨੁਮਾਨ੍ਯ ਯਥਾਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰੰ ਯਸ੍ਤੁ ਯੁਧ੍ਯੇਨ੍ਮਹਤ੍ਤਰੈਃ ।
ਧ੍ਰੁਵਸ੍ਤਸ੍ਯ ਜਯੋ ਯੁਦ੍ਧੇ ਭਵੇਦਿਤਿ ਮਤਿਰ੍ਮਮ ॥ 6-43-26 (40201)
ਏਵੰ ਬ੍ਰੁਵਤਿ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣੇ(ਅ)ਤ੍ਰ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਚਮੂਂ ਪ੍ਰਤਿ।
ਹਾਹਾਕਾਰੋ ਮਹਾਨਾਸੀੰਨਿਃਸ਼ਬ੍ਦਾਸ੍ਤ੍ਵਪਰੇ(ਅ)ਭਵਨ੍ ॥ 6-43-27 (40202)
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੰ ਦੂਰਾਦ੍ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਸ੍ਯ ਸੈਨਿਕਾਃ ।
ਮਿਥਃ ਸੰਕਥਯਾਂਚਕ੍ਰੁਰੇਸ਼਼ੋ ਹਿ ਕੁਲਪਾਂਸਨਃ ॥ 6-43-29aਵ੍ਯਕ੍ਤੰ ਭੀਤ ਇਵਾਭ੍ਯੇਤਿ ਰਾਜਾਸੌ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਨ੍ਤਿਕਮ੍ ।
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਃ ਸਸੋਦਰ੍ਯਃ ਸ਼ਰਣਾਰ੍ਥੰ ਪ੍ਰਯਾਚਕਃ ॥ 6-43-28 (40203)
ਧਨਞ੍ਜਯੇ ਕਥੰ ਨਾਥੇ ਪਾਣ੍ਡਵੇ ਚ ਵ੍ਰੁʼਕੋਦਰੇ ।
ਨਕੁਲੇ ਸਹਦੇਵੇ ਚ ਭੀਤਿਰਭ੍ਯੇਤਿ ਪਾਣ੍ਡਵਮ੍ ॥ 6-43-30 (40204)
ਨ ਨੂਨੰ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਕੁਲੇ ਜਾਤਃ ਸੰਪ੍ਰਥਿਤੇ ਭੁਵਿ।
ਯਥਾ(ਅ)ਸ੍ਯ ਹ੍ਰੁʼਦਯੰ ਭੀਤਮਲ੍ਪਸਤ੍ਵਸ੍ਯ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-43-31 (40205)
ਤਤਸ੍ਤੇ ਸੈਨਿਕਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਨ੍ਤਿ ਸ੍ਮ ਕੌਰਵਾਨ੍ ।
ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾਃ ਸੁਮਨਸੋ ਭੂਤ੍ਵਾ ਚੇਲਾਨਿ ਦੁਧੁਵੁਸ਼੍ਚ ਹ ॥ 6-43-32 (40206)
ਵ੍ਯਨਿਨ੍ਦੰਸ਼੍ਚ ਤਥਾ ਸਰ੍ਵੇ ਯੋਧਾਸ੍ਤਵ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ।
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੰ ਸਸੋਦਰ੍ਯੰ ਸਹਿਤੰ ਕੇਸ਼ਵਨੇਨ ਹਿ ॥ 6-43-33 (40207)
ਤਤਸ੍ਤਤ੍ਕੌਰਵੰ ਸੈਨ੍ਯੰ ਧਿਕ੍ਵ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਤੁ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਮ੍ ।
ਨਿਃਸ਼ਬ੍ਦਮਭਵਤ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਪੁਨਰੇਵ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ॥ 6-43-34 (40208)
ਕਿੰ ਨੁ ਵਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਤਿ ਰਾਜਾ(ਅ)ਸੌ ਕਿੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਪ੍ਰਤਿਵਕ੍ਸ਼਼੍ਯਤਿ।
ਕਿੰ ਭੀਮਃ ਸਮਰਸ਼੍ਲਾਘੀ ਕਿੰ ਨੁ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਾਰ੍ਜੁਨਾਵਿਤਿ ॥ 6-43-35 (40209)
ਵਿਵਕ੍ਸ਼਼ਿਤੰ ਕਿਮਸ੍ਯੇਤਿ ਸੰਸ਼ਯਃ ਸੁਮਹਾਨਭੂਤ੍ ।
ਉਭਯੋ ਸੇਨਯੋ ਰਾਜਨ੍ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਕ੍ਰੁʼਤੇ ਤਦਾ ॥ 6-43-36 (40210)
ਸੋ(ਅ)ਵਗਾਹ੍ਯ ਚਮੂਂ ਸ਼ਤ੍ਰੋਃ ਸ਼ਰਸ਼ਕ੍ਤਿਸਮਾਕੁਲਾਮ੍ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮਮੇਵਾਭ੍ਯਾਤ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੁʼਭਿਃ ਪਰਿਵਾਰਿਤਃ ॥ 6-43-37 (40211)
ਤਮੁਵਾਚ ਤਤਃ ਪਾਦੌ ਕਾਰਭ੍ਯਾਂ ਪੀਡ੍ਯ ਪਾਣ੍ਡਵਃ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੰ ਰਾਜਾ ਯੁਦ੍ਧਾਯ ਸਮੁਪਸ੍ਥਿਤਮ੍ ॥ 6-43-38 (40212)
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰ ਉਵਾਚ। 6-43-39x (4074)
ਆਮਨ੍ਤ੍ਰਯੇ ਤ੍ਵਾਂ ਦੁਰ੍ਧਰ੍ਸ਼਼ ਤ੍ਵਯਾ ਯੋਤ੍ਸ੍ਯਾਮਹੇ ਸਹ।
ਅਨਜਾਨੀਹਿ ਮਾਂ ਤਾਤ ਆਸ਼ਿਸ਼਼ਸ਼੍ਚ ਪ੍ਰਯੋਜਯ ॥ 6-43-39 (40213)
ਭੀਸ਼਼੍ਮ ਉਵਾਚ। 6-43-40x (4075)
ਯਦ੍ਯੇਵੰ ਨਾਭਿਗਚ੍ਛੇਥਾ ਯੁਧਿ ਮਾਂ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵੀਪਤੇ।
ਸ਼ਪੇਯੰ ਤ੍ਵਾਂ ਮਹਾਰਾਜ ਪਰੀਭਾਵਾਯ ਭਾਰਤ ॥ 6-43-40 (40214)
ਪ੍ਰੀਤੋ(ਅ)ਹੰ ਪੁਤ੍ਰ ਯੁਧ੍ਯਸ੍ਵ ਜਯਮਾਪ੍ਨੁਹਿ ਪਾਣ੍ਡਵ ।
ਯਤ੍ਤੇ(ਅ)ਭਿਲਸ਼਼ਿਤੰ ਚਾਨ੍ਯਤ੍ਤਦਵਾਪ੍ਨੁਹਿ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-43-41 (40215)
ਵ੍ਰਿਯਤਾਂ ਚ ਵਰਃ ਪਾਰ੍ਥ ਕਿਮਸ੍ਮਤ੍ਤੋ(ਅ)ਭਿਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ਸਿ ।
ਏਵੰ ਗਤੇ ਮਹਾਰਾਜ ਨ ਤਵਾਸ੍ਤਿ ਪਰਾਜਯਃ ॥ 6-43-42 (40216)
ਅਰ੍ਥਸ੍ਯ ਪੁਰੁਸ਼਼ੋ ਦਾਸੋ ਦਾਸਸ੍ਤ੍ਵਰ੍ਥੋ ਨ ਕਸ੍ਯਚਿਤ੍।
ਇਤਿ ਸਤ੍ਯੰ ਮਹਾਰਾਜ ਬਦ੍ਧੋ(ਅ)ਸ੍ਮ੍ਯਰ੍ਥੇਨ ਕੌਰਵੈਃ ॥ 6-43-43 (40217)
ਅਤਸ੍ਤ੍ਵਾਂ ਕ੍ਲੀਬਵਦ੍ਵਾਕ੍ਯੰ ਬ੍ਰਵੀਮਿ ਕੁਰੁਨਨ੍ਦਨ ।
ਭ੍ਰੁʼਤੋ(ਅ)ਸ੍ਤ੍ਮ੍ਯਰ੍ਥੇਨ ਕੌਰਵ੍ਯ ਯੁਦ੍ਧਾਦਨ੍ਯਤ੍ਕਿਮਿਚ੍ਛਸਿ ॥ 6-43-44 (40218)
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰ ਉਵਾਚ। 6-43-45x (4076)
ਮਨ੍ਤ੍ਰਯਸ੍ਵ ਮਹਾਬਾਹੋ ਹਿਤੈਸ਼਼ੀ ਮਮ ਨਿਤ੍ਯਸ਼ਃ।
ਯੁਧ੍ਯਸ੍ਵ ਕੌਰਵਸ੍ਯਾਰ੍ਥੇ ਮਮੈਸ਼਼ ਸਤਤੰ ਵਰਃ ॥ 6-43-45 (40219)
ਭੀਸ਼਼੍ਮ ਉਵਾਚ। 6-43-46x (4077)
ਰਾਜਨ੍ਕਿਮਤ੍ਰ ਸਾਹ੍ਯੰ ਤੇ ਕਰੋਮਿ ਕੁਰੁਨਨ੍ਦਨ।
ਕਾਮੰ ਯੋਤ੍ਸ੍ਯੇ ਪਰਸ੍ਯਾਰ੍ਥੇ ਬ੍ਰੂਹਿ ਯਤ੍ਤੇ ਵਿਵਕ੍ਸ਼਼ਿਤਮ੍ ॥ 6-43-46 (40220)
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰ ਉਵਾਚ। 6-43-47x (4078)
ਕਥੰ ਜਯੇਯੰ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਭਵਨ੍ਤਮਪਰਾਜਿਤਮ੍।
ਏਤਨ੍ਮੇ ਮਨ੍ਤ੍ਰਯ ਹਿਤੰ ਯਦਿ ਸ਼੍ਰੇਯਃ ਪ੍ਰਪਸ਼੍ਯਸਿ ॥ 6-43-47 (40221)
ਭੀਸ਼਼੍ਮ ਉਵਾਚ। 6-43-48x (4079)
ਨੈਨੰ ਪਸ਼੍ਯਾਮਿ ਕੌਨ੍ਤੇਯ ਯੋ ਮਾਂ ਯੁਧ੍ਯਨ੍ਤਮਾਹਵੇ।
ਵਿਜਯੇਤ ਪੁਮਾਨ੍ਕਸ਼੍ਤਿਤ੍ਸਾਕ੍ਸ਼਼ਾਦਪਿ ਸ਼ਤਕ੍ਰਤੁਃ ॥ 6-43-48 (40222)
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰ ਉਵਾਚ। 6-43-49x (4080)
ਹਨ੍ਤ ਪ੍ਰੁʼਚ੍ਛਾਮਿ ਤਸ੍ਮਾਤ੍ਤ੍ਵਾਂ ਪਿਤਾਮਹ ਨਮੋਸ੍ਤੁ ਤੇ।
ਵਧੋਪਾਯੰ ਬ੍ਰਵੀਹਿ ਤ੍ਵਮਾਤ੍ਮਨਃ ਸਮਰੇ ਪਰੈਃ ॥ 6-43-49 (40223)
ਭੀਸ਼਼੍ਮ ਉਵਾਚ। 6-43-50x (4081)
ਨ ਸ੍ਮ ਤੰ ਤਾਤ ਪਸ਼੍ਯਾਮਿ ਸਮਰੇ ਯੋ ਜਯੇਤ ਮਾਮ੍।
ਨ ਤਾਵਨ੍ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੁਕਾਲੋ(ਅ)ਪਿ ਪੁਨਰਾਗਮਨੰ ਕੁਰੁ ॥ 6-43-50 (40224)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-43-51x (4082)
ਤਤੋ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੋ ਵਾਕ੍ਯੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਕੁਰੁਨਨ੍ਦਨ।
ਸ਼ਿਰਸਾ ਪ੍ਰਤਿਜਗ੍ਰਾਹ ਭੂਯਸ੍ਤਮਭਿਵਾਦ੍ਯ ਚ ॥ 6-43-51 (40225)
ਪ੍ਰਾਯਾਤ੍ਪੁਨਰ੍ਮਹਾਬਾਹੁਰਾਚਾਰ੍ਯਸ੍ਯ ਰਥੰ ਪ੍ਰਤਿ।
ਪਸ਼੍ਯਤਾਂ ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯਾਨਾਂ ਮਧ੍ਯੇਨ ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੁʼਭਿਃ ਸਹ ॥ 6-43-52 (40226)
ਸ ਦ੍ਰੋਣਮਭਿਵਾਦ੍ਯਾਥ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵੰ ਚਾਭਿਪ੍ਰਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਮ੍ ।
ਉਵਾਚ ਰਾਜਾ ਦੁਰ੍ਧਰ੍ਸ਼਼ਮਾਤ੍ਮਨਿਃਸ਼੍ਰੇਯਸੰ ਵਚਃ ॥ 6-43-53 (40227)
ਆਮਨ੍ਤ੍ਰਯੇ ਤ੍ਵਾਂ ਭਗਵਨ੍ਯੋਤ੍ਸ੍ਯੇ ਵਿਗਿਤਕਲ੍ਮਸ਼਼ਃ ।
ਕਥੰ ਜਯੇ ਰਿਪੂਨ੍ਸਰ੍ਵਾਨਨੁਜ੍ਞਾਤਸ੍ਤ੍ਵਯਾ ਦ੍ਵਿਜ ॥ 6-43-54 (40228)
ਦ੍ਰੋਣ ਉਵਾਚ। 6-43-55x (4083)
ਯਦਿ ਮਾਂ ਨਾਭਿਗਚ੍ਛੇਥਾ ਯੁਦ੍ਧਾਯ ਕ੍ਰੁʼਤਨਿਸ਼੍ਚਯਃ।
ਸ਼ਪੇਯੰ ਤ੍ਵਾਂ ਮਹਾਰਾਜ ਪਰੀਭਾਵਾਯ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ॥ 6-43-55 (40229)
ਤਦ੍ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰ ਤੁਸ਼਼੍ਟੋ(ਅ)ਸ੍ਮਿ ਪੂਜਿਤਸ਼੍ਚ ਤ੍ਵਯਾ(ਅ)ਨਘ।
ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ ਯੁਧ੍ਯਸ੍ਵ ਵਿਜਯੰ ਸਮਵਾਪ੍ਨੁਹਿ ॥ 6-43-56 (40230)
ਕਰਵਾਣਿ ਚ ਤੇ ਕਾਮੰ ਬ੍ਰੂਹਿ ਤ੍ਵਮਭਿਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ਿਤਮ੍ ।
ਏਵੰ ਗਤੇ ਮਹਾਰਾਜ ਯੁਦ੍ਧਾਦਨ੍ਯਤ੍ਕਿਮਿਚ੍ਛਸਿ ॥ 6-43-57 (40231)
ਅਰ੍ਥਸ੍ਯ ਪੁਰੁਸ਼਼ੋ ਦਾਸੋ ਦਾਸਸ੍ਤ੍ਵਰ੍ਥੋ ਨ ਕਸ੍ਯਚਿਤ੍।
ਇਤਿ ਸਤ੍ਯੰ ਮਹਾਰਾਜ ਬਦ੍ਧੋ(ਅ)ਸ੍ਮ੍ਯਰ੍ਥੇਨ ਕੌਰਵੈਃਕ ॥ 6-43-58 (40232)
ਬ੍ਰਵੀਮ੍ਯੇਤਤ੍ਕ੍ਲੀਬਵਤ੍ਤ੍ਵਾਂ ਯੁਦ੍ਧਾਦਨ੍ਯਤ੍ਕਿਮਿਚ੍ਛਸਿ।
ਯੋਤ੍ਸ੍ਯੇ(ਅ)ਹੰ ਕੌਰਵਸ੍ਯਾਰ੍ਥੇ ਤਵਾਸ਼ਾਸ੍ਯੋ ਜਯੋ ਮਯਾ ॥ 6-43-59 (40233)
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰ ਉਵਾਚ। 6-43-60x (4084)
ਜਯਮਾਸ਼ਾਸ੍ਸ੍ਵ ਮੇ ਬ੍ਰਹ੍ਮਨ੍ਮਨ੍ਤ੍ਰਯਸ੍ਵ ਚ ਮਦ੍ਧਿਤਮ੍।
ਯੁਧ੍ਯਸ੍ਵ ਕੌਰਵਸ੍ਯਾਰ੍ਥੇ ਵਰ ਏਸ਼਼ ਵ੍ਰੁʼਤੋ ਮਯਾ ॥ 6-43-60 (40234)
ਦ੍ਰੋਣ ਉਵਾਚ। 6-43-61x (4085)
ਧ੍ਰੁਵਸ੍ਤੇ ਵਿਜਯੋ ਰਾਜਨ੍ਯਸ੍ਯ ਮਨ੍ਤ੍ਰੀ ਹਰਿਸ੍ਤਵ ।
ਅਹੰ ਤ੍ਵਾਮਭਿਜਾਨਾਮਿ ਰਣੇ ਸ਼ਤ੍ਰੂਨ੍ਵਿਜੇਸ਼਼੍ਯਸਿ ॥ 6-43-61 (40235)
ਯਤੋ ਧਰ੍ਮਸ੍ਤਤਃ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣੋ ਯਤਃ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਸ੍ਤਤੋ ਜਯਃ।
ਯੁਧ੍ਯਸ੍ਵ ਗਚ੍ਛ ਕੌਨ੍ਤੇਯ ਪ੍ਰੁʼਚ੍ਛ ਮਾਂ ਕਿੰ ਬ੍ਰਵੀਮਿ ਤੇ ॥ 6-43-62 (40236)
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰ ਉਵਾਚ। 6-43-63x (4086)
ਪ੍ਰੁʼਚ੍ਛਾਮਿ ਤ੍ਵਾਂ ਦ੍ਵਿਜਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਣੁ ਯਨ੍ਮੇ(ਅ)ਭਿਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ਿਤਮ੍।
ਕਥੰ ਜਯੇਯੰ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਭਵਨ੍ਤਮਪਰਾਜਿਤਮ੍ ॥ 6-43-63 (40237)
ਦ੍ਰੋਣ ਉਵਾਚ। 6-43-64x (4087)
ਨ ਤੇ(ਅ)ਸ੍ਤਿ ਵਿਜਯਸ੍ਤਾਵਦ੍ਯਾਵਦ੍ਯੁਦ੍ਧ੍ਯਾਮ੍ਯਹੰ ਰਣੇ।
ਮਮਾਸ਼ੁ ਨਿਧਨੇ ਰਾਜਨ੍ਯਤਸ੍ਵ ਸਹ ਸਦਰੈਃ ॥ 6-43-64 (40238)
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰ ਉਵਾਚ। 6-43-65x (4088)
ਹਨ੍ਤ ਤਸ੍ਮਾਨ੍ਮਹਾਬਾਹੋ ਵਧੋਪਾਯੰ ਵਦਾਤ੍ਮਨਃ।
ਆਚਾਰ੍ਯ ਪ੍ਰਣਿਪਤ੍ਯੈਸ਼਼ ਪ੍ਰੁʼਚ੍ਛਾਮਿ ਤ੍ਵਾਂ ਨਮੋ(ਅ)ਸ੍ਤੁ ਤੇ ॥ 6-43-65 (40239)
ਦ੍ਰੋਣ ਉਵਾਚ। 6-43-66x (4089)
ਨ ਸ਼ਤ੍ਰੁਂ ਤਾਤ ਪਸ਼੍ਯਾਮਿ ਯੋ ਮਾਂ ਹਨ੍ਯਾਦ੍ਰਥੇ ਸ੍ਥਿਤਮ੍।
ਯੁਧ੍ਯਮਾਨੰ ਸੁਸੰਰਬ੍ਧੰ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੌਘਵਰ੍ਸ਼਼ਿਣਮ੍ ॥ 6-43-66 (40240)
ਰੁʼਤੇ ਪ੍ਰਾਯਗਤੰ ਰਜੰਨ੍ਯਸ੍ਤਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਮਚੇਤਨਮ੍ ।
ਹਨ੍ਯਾਨ੍ਮਾਂ ਯੁਧਿ ਯੋਧਾਨਾਂ ਸਤ੍ਯਮੇਤਦ੍ਬ੍ਰਵੀਮਿ ਤੇ । 6-43-67 (40241)
ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰੰ ਚਾਹੰ ਰਣੇ ਜਹ੍ਯਾਂ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਤੁ ਮਹਦਪ੍ਰਿਯਮ੍।
ਸ਼੍ਰਦ੍ਧੇਪਵਾਕ੍ਯਾਤ੍ਪੁਰੁਸ਼਼ਾਦੇਤਤ੍ਸਤ੍ਯੰ ਬ੍ਰਵੀਤਿ ਤੇ ॥ 6-43-68 (40242)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-43-69x (4090)
ਏਤਚ੍ਛ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਮਹਾਰਾਜ ਭਾਰਦ੍ਵਾਜਸ੍ਯ ਧੀਮਤਃ।
ਅਨੁਮਾਨ੍ਯ ਤਮਾਚਾਰ੍ਯੰ ਪ੍ਰਾਯਾਚ੍ਛਾਰਦ੍ਵਤੰ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-43-69 (40243)
ਸੋ(ਅ)ਭਿਵਾਦ੍ਯ ਕ੍ਰੁʼਪੰ ਰਾਜਾ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਚਾਪਿ ਪ੍ਰਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਮ੍ ।
ਉਵਾਚ ਦੁਰ੍ਧਰ੍ਸ਼਼ਤਮੰ ਵਾਕ੍ਯੰ ਵਾਕ੍ਯਵਿਦਾਂ ਵਰਃ ॥ 6-43-70 (40244)
ਅਨੁਮਾਨਯੇ ਤ੍ਵਾਂ ਯੋਤ੍ਸ੍ਯੇ(ਅ)ਹੰ ਗੁਰੋ ਵਿਗਤਕਲ੍ਮਸ਼਼ਃ ।
ਜਯੇਯੰ ਚ ਰਿਪੂਨ੍ਸਰ੍ਵਾਨਨੁਜ੍ਞਾਤਸ੍ਤ੍ਵਯਾ(ਅ)ਨਘ ॥ 6-43-71 (40245)
ਕ੍ਰੁʼਪ ਉਵਾਚ। 6-43-72x (4091)
ਯਦਿ ਮਾਂ ਨਾਭਿਗਚ੍ਛੇਥਾ ਯੁਦ੍ਧਾਯ ਕ੍ਰੁʼਤਨਿਸ਼੍ਚਯਃ।
ਸ਼ਪੇਯੰ ਤ੍ਵਾਂ ਮਹਾਰਾਜ ਪਰੀਭਾਵਾਯ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ॥ 6-43-72 (40246)
ਅਰ੍ਥਸ੍ਯ ਪੁਰੁਸ਼਼ੋ ਦਾਸੋ ਦਾਸਸ੍ਤ੍ਵਰ੍ਥੋ ਨ ਕਸ੍ਯਚਿਤ੍ ।
ਇਤਿ ਸਤ੍ਯੰ ਮਹਾਰਾਜ ਬਦ੍ਧੋ(ਅ)ਸ੍ਮ੍ਯਰ੍ਥੇਨ ਕੌਰਵੈਃ । 6-43-73 (40247)
ਤੇਸ਼਼ਾਮਰ੍ਥੇ ਮਹਾਰਾਜ ਯੋਦ੍ਧਵ੍ਯਮਿਤਿ ਮੇ ਮਤਿਃ ।
ਅਤਸ੍ਤ੍ਵਾਂ ਕ੍ਲੀਬਵਦ੍ਬ੍ਰੂਯਾਂਯੁਦ੍ਧਾਦਨ੍ਯਤ੍ਕਿਮਿਚ੍ਛਸਿ ॥ 6-43-74 (40248)
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰ ਉਵਾਚ। 6-43-75x (4092)
ਹਨ੍ਤ ਪ੍ਰੁʼਚ੍ਛਾਮਿ ਤੇ ਤਸ੍ਮਾਦਾਚਾਰ੍ਯ ਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਣੁ ਮੇ ਵਚਃ।
ਇਤ੍ਯੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਵ੍ਯਥਿਤੋ ਰਾਜਾ ਨੋਵਾਚ ਗਤਚੇਤਨਃ ॥ 6-43-75 (40249)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ 6-43-76x (4093)
ਤੰ ਗੌਤਮਃ ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਵਾਚ ਵਿਜ੍ਞਾਯਾਸ੍ਯ ਵਿਵਕ੍ਸ਼਼ਿਤਮ੍।
ਅਵਧ੍ਯੋ(ਅ)ਹੰ ਮਹੀਪਾਲ ਯਦ੍ਧ੍ਯਸ੍ਵ ਜਯਮਾਪ੍ਨੁਹਿ ॥ 6-43-76 (40250)
ਪ੍ਰੀਤਸ੍ਤੇ(ਅ)ਭਿਗਮੇਨਾਹੰ ਜਯੰ ਤਵ ਨਰਾਧਿਪ ।
ਆਸ਼ਾਸਿਸ਼਼੍ਯੇ ਸਦੋਤ੍ਥਾਯ ਸਤ੍ਯਮੇਤਦ੍ਬ੍ਰਵੀਮਿ ਤੇ ॥ 6-43-77 (40251)
ਏਤਚ੍ਛ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਮਹਾਰਾਜ ਗੌਤਮਸ੍ਯ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ।
ਅਨੁਮਾਨ੍ਯ ਕ੍ਰੁʼਪੰ ਰਾਜਾ ਪ੍ਰਯਯੌ ਯੇਨ ਮਦ੍ਰਰਾਟ੍ ॥ 6-43-78 (40252)
ਸ ਸ਼ਲ੍ਯਮਭਿਵਾਦ੍ਯਾਥ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਚਾਭਿਪ੍ਰਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਮ੍ ।
ਉਵਾਚ ਰਾਜਾ ਦੁਰ੍ਧਰ੍ਸ਼਼ਮਾਤ੍ਮਨਿਃਸ਼੍ਰੇਯਸੰ ਵਚਃ ॥ 6-43-79 (40253)
ਅਨੁਮਾਨਯੇ ਤ੍ਵਾਂ ਦੁਰ੍ਧਰ੍ਸ਼਼ ਯੋਤ੍ਸ੍ਯੇ ਵਿਗਤਕਲ੍ਮਸ਼਼ਃ ।
ਜਯੇਯੰ ਨੁ ਪਰਾਨ੍ਰਾਜੰਨਨੁਜ੍ਞਾਤਸ੍ਤ੍ਵਯਾ ਰਿਪੂਨ੍ ॥ 6-43-80 (40254)
ਸ਼ਲ੍ਯ ਉਵਾਚ। 6-43-81x (4094)
ਯਦਿ ਮਾਂ ਨਾਧਿਗਚ੍ਛੇਥਾ ਯੁਦ੍ਧਾਯ ਕ੍ਰੁʼਤਨਿਸ਼੍ਚਯਃ ।
ਸ਼ਪੇਯੰ ਤ੍ਵਾਂ ਮਹਾਰਾਜ ਪਰੀਭਾਵਾਯ ਵੈ ਰਣੇ ॥ 6-43-81 (40255)
ਤੁਸ਼਼੍ਟੋ(ਅ)ਸ੍ਮਿ ਪੂਜਿਤਸ਼੍ਚਾਸ੍ਮਿ ਯਤ੍ਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ਸਿ ਤਦਸ੍ਤੁ ਤੇ ।
ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ ਚੈਵ ਤ੍ਵਾਂ ਯੁਧ੍ਯਸ੍ਵ ਜਯਮਾਪ੍ਨੁਹਿ ॥ 6-43-82 (40256)
ਬ੍ਰੂਹਿ ਚੈਸ਼਼ ਪਰੰ ਵੀਰ ਕੇਨਾਰ੍ਥਃ ਕਿੰ ਦਦਾਮਿ ਤੇ।
ਏਵੰ ਗਤੇ ਮਹਾਰਾਜ ਯੁਦ੍ਧਾਦਨ੍ਯਤ੍ਕਿਮਿਚ੍ਛਸਿ ॥ 6-43-83 (40257)
ਅਰ੍ਥਸ੍ਯ ਪੁਰੁਸ਼਼ੋ ਦਾਸੋ ਦਾਸਸ੍ਤ੍ਵਰ੍ਥੋ ਨ ਕਸ੍ਯਚਿਤ੍।
ਇਤਿ ਸਤ੍ਯੰ ਮਹਾਰਾਜ ਬਦ੍ਧੋਸ੍ਮ੍ਯਰ੍ਥੇਨ ਕੌਰਵੈਃ ॥ 6-43-84 (40258)
ਕਰਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਹਿ ਤੇ ਕਾਮੰ ਭਾਗਿਨੇਯ ਯਥੇਪ੍ਸਿਤਮ੍।
ਬ੍ਰਵੀਮ੍ਯਤਃ ਕ੍ਲੀਬਵਤ੍ਤ੍ਵਾਂ ਯੁਦ੍ਧਾਦਨ੍ਯਤ੍ਕਿਮਿਚ੍ਛਸਿ ॥ 6-43-85 (40259)
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰ ਉਵਾਚ। 6-43-86x (4095)
ਮਨ੍ਤ੍ਰਯਸ੍ਵ ਮਹਾਰਾਜ ਨਿਤ੍ਯੰ ਮਦ੍ਧਿਤਮੁਤ੍ਤਮਮ੍।
ਕਾਮੰ ਯੁਦ੍ਧ੍ਯ ਪਰਸ੍ਯਾਰ੍ਥੇ ਵਰਮੇਤੰ ਵ੍ਰੁʼਣੋਮ੍ਯਹਮ੍ ॥ 6-43-86 (40260)
ਸ਼ਲ੍ਯ ਉਵਾਚ। 6-43-87x (4096)
ਕਿਮਤ੍ਰ ਬ੍ਰੂਹਿ ਸਾਹ੍ਯੰ ਤੇ ਕਰੋਮਿ ਨ੍ਰੁʼਪਸਤ੍ਤਮ।
ਕਾਮੰ ਯੋਤ੍ਸ੍ਯੇ ਪਰਸ੍ਯਾਰ੍ਥੇ ਬਦ੍ਧੋ(ਅ)ਸ੍ਮ੍ਯਰ੍ਥੇਨ ਕੌਰਵੈਃ ॥ 6-43-87 (40261)
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰ ਉਵਾਚ। 6-43-88x (4097)
ਸ ਏਵ ਮੇ ਵਰਃ ਸ਼ਲ੍ਯ ਉਦ੍ਯੋਗੇ ਯਸ੍ਤ੍ਵਯਾ ਕ੍ਰੁʼਤਃ।
ਸੂਤਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਕਾਰ੍ਯਸ੍ਤੇਜੋਵਧਸ੍ਤ੍ਵਯਾ ॥ 6-43-88 (40262)
ਸ਼ਲ੍ਯ ਉਵਾਚ। 6-43-89x (4098)
ਸੰਪਤ੍ਸ੍ਯਤ੍ਯੇਸ਼਼ ਤੇ ਕਾਮਃ ਕੁਨ੍ਤੀਪੁਤ੍ਰ ਯਥੇਪ੍ਸਿਤਮ੍ ।
ਗਚ੍ਛ ਯੁਧ੍ਯਸ੍ਵ ਵਿਸ੍ਰਬ੍ਧਃ ਪ੍ਰਤਿਜਾਨੇ ਵਚਸ੍ਤਵ ॥ 6-43-89 (40263)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-43-90x (4099)
ਅਨੁਮਾਨ੍ਯਾਥ ਕੌਨ੍ਤੇਯੋ ਮਾਤੁਲੰ ਮਦ੍ਰਕੇਸ਼੍ਵਰਮ੍ ।
ਨਿਰ੍ਜਗਾਮ ਮਹਾਸੈਨ੍ਯਾਦ੍ਭ੍ਰਤ੍ਰੁʼਭਿਃ ਪਰਿਵਾਰਿਤਃ ॥ 6-43-90 (40264)
ਵਾਸੁਦੇਵਸ੍ਤੁ ਰਾਧੇਯਮਾਹਵੇ(ਅ)ਭਿਜਗਾਮ ਵੈ।
ਤਤ ਏਨਮੁਵਾਚੇਦੰ ਪਾਣ੍ਡਵਾਰ੍ਥੇ ਗਦਾਗ੍ਰਜਃ ॥ 6-43-91 (40265)
ਸ਼੍ਰੁਤੰ ਮੇ ਕਰ੍ਣ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਦ੍ਵੋਸ਼਼ਾਤ੍ਕਿਲ ਨ ਯੋਤ੍ਸ੍ਯਸੇ।
ਅਸ੍ਮਾਨ੍ਵਰਯ ਰਾਧੇਯ ਯਾਵਦ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਨ ਹਨ੍ਯਤੇ ॥ 6-43-92 (40266)
ਹਤੇ ਤੁ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇ ਰਾਧੇਯ ਪੁਨਰੇਸ਼਼੍ਯਸਿ ਸੰਯੁਗਮ੍ ।
ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਸ੍ਯ ਸਾਹਾਯ੍ਯੰ ਯਦਿ ਪਸ਼੍ਯਸਿ ਚੇਤ੍ਸਮਮ੍ ॥ 6-43-93 (40267)
ਕਰ੍ਣ ਉਵਾਚ। 6-43-94x (4100)
ਨ ਵਿਪ੍ਰਿਯੰ ਕਰਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਸ੍ਯ ਕੇਸ਼ਵ ।
ਤ੍ਯਕ੍ਤਪ੍ਰਾਣੰ ਹਿ ਮਾਂ ਵਿਦ੍ਧਿ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਹਿਤੈਸ਼਼ਿਣਮ੍ ॥ 6-43-94 (40268)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-43-95x (4101)
ਤਚ੍ਛ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਵਚਨੰ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਃ ਸੰਨ੍ਯਵਰ੍ਤਤ ਭਾਰਤ ।
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਪੁਰੋਗੈਸ਼੍ਚ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ਸਹ ਸੰਗਤਃ ॥ 6-43-95 (40269)
ਅਥ ਸੈਨ੍ਯਸ੍ਯ ਮਧ੍ਯੇ ਤੁ ਪ੍ਰਾਕ੍ਰੋਸ਼ਤ੍ਪਾਣ੍ਡਵਾਗ੍ਰਜਃ ।
ਯੋ(ਅ)ਸ੍ਮਾਨ੍ਵ੍ਰੁʼਣੋਤਿ ਤਮਹੰ ਵਰਯੇ ਸਾਹ੍ਯਕਾਰਣਾਤ੍ ॥ 6-43-96 (40270)
ਅਥ ਤਾਨ੍ਸਮਭਿਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਯੁਯੁਤ੍ਸੁਰਿਦਮਬ੍ਰਵੀਤ੍ ।
ਪ੍ਰੀਤਾਤ੍ਮਾ ਧਰ੍ਮਰਾਜਾਨੰ ਕੁਨ੍ਤੀਪੁਤ੍ਰੰ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਮ੍ ॥ 6-43-97 (40271)
ਅਹੰ ਯੋਤ੍ਸ੍ਯਾਮਿ ਭਵਤਃ ਸੰਯੁਗੇ ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਜਾਨ੍ ।
ਯੁਸ਼਼੍ਮਦਰ੍ਥੰ ਮਹਾਰਾਜ ਯਦਿ ਮਾਂ ਵ੍ਰੁʼਣੁਸ਼਼ੇ(ਅ)ਨਘ ॥ 6-43-98 (40272)
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰ ਉਵਾਚ। 6-43-99x (4102)
ਏਹ੍ਯੇਹਿ ਸਰ੍ਵੇ ਯੋਤ੍ਸ੍ਯਾਮਸ੍ਤਵ ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੂʼਨਪਣ੍ਡਿਤਾਨ੍।
ਯੁਯੁਤ੍ਸੋ ਵਾਸੁਦੇਵਸ਼੍ਚ ਵਯੰ ਚ ਬ੍ਰੂਮ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ॥ 6-43-99 (40273)
ਵ੍ਰੁʼਣੋਮਿ ਤ੍ਵਾਂ ਮਹਾਬਾਹੋ ਯੁਧ੍ਯਸ੍ਵ ਮਮ ਕਾਰਣਾਤ੍।
ਤ੍ਵਯਿ ਪਿਣ੍ਡਸ਼੍ਚ ਤਨ੍ਤੁਸ਼੍ਚ ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਸ੍ਯ ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤੇ ॥ 6-43-100 (40274)
ਭਜਸ੍ਵਾਸ੍ਮਾਨ੍ਰਾਜਪੁਤ੍ਰ ਭਜਮਾਨਾਨ੍ਮਹਾਦ੍ਯੁਤੇ ।
ਨ ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਤਿ ਦੁਰ੍ਬੁਦ੍ਧਿਰ੍ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰੋ(ਅ)ਤ੍ਯਮਰ੍ਸ਼਼ਣਃ ॥ 6-43-101 (40275)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-43-102x (4103)
ਤਤੋ ਯੁਯੁਤ੍ਸੁਃ ਕੌਰਵ੍ਯਾਨ੍ਪਰਿਤ੍ਯਜ੍ਯ ਸੁਤਾਂਸ੍ਤਵ।
ਜਗਾਮ ਪਾਣ੍ਡੁਪੁਤ੍ਰਾਣਾਂ ਸੇਨਾਂ ਵਿਸ਼੍ਰਾਵ੍ਯ ਦੁਨ੍ਦੁਭਿੰ ॥ 6-43-102 (40276)
ਤਤੋ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੋ ਰਾਜਾ ਸੰਪ੍ਰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਃਕ ਸਹਾਨੁਜਃ ।
ਜਗ੍ਰਾਹ ਕਵਚੰ ਭੂਯੋ ਦੀਪ੍ਤਿਮਤ੍ਕਨਕੋਞ੍ਜ੍ਵਲਮ੍ ॥ 6-43-103 (40277)
ਪ੍ਰਤ੍ਯਪਦ੍ਯਨ੍ਤ ਤੇ ਸਰ੍ਵੇ ਸ੍ਵਰਥਾਨ੍ਪੁਰੁਸ਼਼ਰ੍ਸ਼਼ਭਾਃ ।
ਤਤੋ ਵ੍ਯੂਹੰ ਯਥਾਪੂਰ੍ਵੰ ਪ੍ਰਤ੍ਯਵ੍ਯੂਹਨ੍ਤ ਤੇ ਪੁਨਃ ॥ 6-43-104 (40278)
ਅਵਾਦਯਨ੍ਦੁਨ੍ਦੁਭੀਂਸ਼੍ਚ ਸ਼ਤਸ਼ਸ਼੍ਚੈਵ ਪੁਸ਼਼੍ਕਰਾਨ੍ ।
ਸਿੰਹਨਾਦਾਂਸ਼੍ਚ ਵਿਵਿਧਾਨ੍ਵਿਨੇਦੁਃ ਪੁਰੁਸ਼਼ਰ੍ਸ਼਼ਭਾਃ ॥ 6-43-105 (40279)
ਰਥਸ੍ਥਾਨ੍ਪੁਰੁਸ਼਼ਵ੍ਯਾਘ੍ਰਾਨ੍ਪਾਣ੍ਡਵਾਨ੍ਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਪਾਰ੍ਥਿਵਾਃ ।
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਾਦਯਃ ਸਰ੍ਵੇ ਪੁਨਰ੍ਜਹ੍ਰੁʼਸ਼਼ਿਰੇ ਤਦਾ ॥ 6-43-106 (40280)
ਗੌਰਵੰ ਪਾਣ੍ਡੁਪੁਤ੍ਰਾਣਾਂ ਮਾਨ੍ਯਾਨ੍ਮਾਨਯਤਾਂ ਚ ਤਾਨ੍।
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਮਹੀਕ੍ਸ਼਼ਿਤਸ੍ਤਤ੍ਰ ਪੂਜਯਾਂਚਕ੍ਰਿਰੇ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ਮ੍ ॥ 6-43-107 (40281)
ਸੌਹ੍ਰੁʼਦੰ ਚ ਕ੍ਰੁʼਪਾਂ ਚੈਵ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤਕਾਲੰ ਮਹਾਤ੍ਮਨਾਮ੍ ।
ਦਯਾਂ ਚ ਜ੍ਞਾਤਿਸ਼਼ੁ ਪਰਾਂ ਕਥਯਾਂਚਕ੍ਰਿਰੇ ਨ੍ਰੁʼਪਾਃ ॥ 6-43-108 (40282)
ਸਾਧੁਸਾਧ੍ਵਿਤਿ ਸਰ੍ਵਤ੍ਰ ਨਿਸ਼੍ਚੇਰੁਃ ਸ੍ਤੁਤਿਸੰਹਿਤਾਃ।
ਵਾਚਃ ਪੁਣ੍ਯਾਃ ਕੀਰ੍ਤਿਮਤਾਂ ਮਨੋਹ੍ਰੁʼਦਯਹਰ੍ਸ਼਼ਣਾਃ ॥ 6-43-109 (40283)
ਮ੍ਲੇਚ੍ਛਾਸ਼੍ਚਾਰ੍ਯਾਸ਼੍ਚ ਯੇ ਤਤ੍ਰ ਦਦ੍ਰੁʼਸ਼ੁਃ ਸ਼ੁਸ਼੍ਰੁਵੁਸ੍ਤਥਾ ।
ਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤੰ ਤਤ੍ਪਾਣ੍ਡੁਪੁਤ੍ਰਾਣਾਂ ਰੁਰੁਦੁਸ੍ਤੇ ਸਗਦ੍ਗਦਾਃ ॥ 6-43-110 (40284)
ਤਤੋ ਜਘ੍ਨੁਰ੍ਮਹਾਭੇਰੀਃ ਸ਼ਤਸ਼ਸ਼੍ਚ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ।
ਸ਼ਙ੍ਖਾਂਸ਼੍ਚ ਗੋਕ੍ਸ਼਼ੀਰਨਿਭਾਨ੍ਦਧ੍ਮੁਰ੍ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾ ਮਨਸ੍ਵਿਨਃ ॥ ॥ 6-43-111 (40285)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਤ੍ਰਿਚਤ੍ਵਾਰਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-43-8 ਪੇਸ਼੍ਯਃ ਕਾਹਲਾਃ। ਕ੍ਰਕਚਾ ਜਯਮਙ੍ਗਲਾਃ। ਗੋਵਿਸ਼਼ਾਣਿਕਾਃ ਗਵਾਦਿਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਙ੍ਗਾਣਿ ॥ 6-43-25 ਪੁਰਾਕਲ੍ਪੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰੇ ॥ 6-43-29 ਵ੍ਯਕ੍ਤੰ ਨਿਯਤਮ੍। ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ। ਅਨ੍ਤਿਕੰ ਸਮੀਪਮ੍ ॥ 6-43-36 ਵਿਵਕ੍ਸ਼਼ਿਤੰ ਵਕ੍ਤੁਮਿਸ਼਼੍ਟਮ੍ ॥ 6-43-50 ਤਾਵਤ੍ ਸੰਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-43-53 ਆਤ੍ਮਨਿਃਸ਼੍ਰੇਸੰ ਸ੍ਵਹਿਤ ਸਾਧਨਮ੍ ॥ 6-43-65 ਅਭਿਜਾਨਾਮਿ ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ ॥ 6-43-67 ਪ੍ਰਾਯਗਤੰ ਮਰਣਾਯ ਨਿਯਤਮ੍ । ਅਚੇਤਨੰ ਯੋਗਬਲੇਨ ਤ੍ਯਕ੍ਤਦੇਹਮ੍ । ਯੋਧਾਨਾਂ ਮਧ੍ਯੇ ਕਸ਼੍ਚਿਦਿਤਿ ਸ਼ੇਸ਼਼ਃ ॥ 6-43-68 ਜਹ੍ਯਾਂ ਤ੍ਯਜੇਯਮ੍ ॥ 6-43-98 ਭਵਤਃ ਭਵਤ੍ਸੰਬਨ੍ਧੀ ॥ 6-43-100 ਤਨ੍ਤੁਃ ਸੰਤਤਿਃ । ਪਿਣ੍ਡਃ ਪਿਤ੍ਰੁʼਯਜ੍ਞਃ । ਅਨ੍ਯੇ ਸਰ੍ਵੇ ਮਰਿਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤੀਤਿ ਭਾਵਃ ॥ 6-43-107 ਗੌਰਵੰ ਮਾਨ੍ਯਤ੍ਵਮ੍ ॥ 6-43-108 ਸੌਹ੍ਰੁʼਦੰ ਮੈਤ੍ਰੀਮ੍ । ਕ੍ਰੁʼਪਾਂ ਸ੍ਨੇਹਮ੍। ਦਯਾਂ ਪਰਦੁਃਖਪ੍ਰਹਾਣੇਚ੍ਛਾਮ੍ ॥ 6-43-109 ਕੀਰ੍ਤਿਮਤਾਂ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਸ੍ਤੁਤਿਸੰਹਿਤਾ ਵਾਚ ਇਤਿ ਸੰਬਨ੍ਧਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 044
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.44. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 044
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਕੁਰੁਪਾਣ੍ਡਵਸੇਨਯੋਰ੍ਯੁਦ੍ਧਾਰਮ੍ਭਃ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-44-0 (40286)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ। 6-44-0x (4104)
ਏਵੰ ਵ੍ਯੂਢੇਸ਼਼੍ਵਨੀਕੇਸ਼਼ੁ ਮਾਮਕੇਸ਼਼੍ਵਿਤਰੇਸ਼਼ੁ ਚ।
ਕੇ ਪੂਰ੍ਵੰ ਪ੍ਰਾਹਰੰਸ੍ਤਤ੍ਰ ਕੁਰਵਃਕ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਨੁ ਕਿਮ੍ ॥ 6-44-1 (40287)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-44-2x (4105)
ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੁʼਭਿਃ ਸਹਿਤੋ ਰਾਜਨ੍ਪੁਤ੍ਰੋ ਦੁਃਸ਼ਾਸਨਸ੍ਤਵ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਪ੍ਰਮੁਖਤਃ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਪ੍ਰਯਯੌ ਸਹ ਸੇਨਯਾ ॥ 6-44-2 (40288)
ਤਥੈਵ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਭੀਮਸੇਨਪੁਰੋਗਮਾਃ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਯੁਦ੍ਧਮਿਚ੍ਛਨ੍ਤਃ ਪ੍ਰਯਯੁਰ੍ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਮਾਨਸਾਃ ॥ 6-44-3 (40289)
ਕ੍ਸ਼਼੍ਵੇਡਾਃ ਕਿਲਕਿਲਾਸ਼ਬ੍ਦਾਃ ਕ੍ਰਕਚਾ ਗੋਵਿਸ਼਼ਾਣਿਕਾਃ ।
ਭੇਰੀਮ੍ਰੁʼਦਙ੍ਗਮੁਰਜਾ ਹਯਕੁਞ੍ਜਰਨਿਃਸ੍ਵਨਾਃ ॥ 6-44-4 (40290)
ਉਭਯੋਃਕ ਸੇਨਯੋਰ੍ਹ੍ਯਾਸੰਸ੍ਤਤਸ੍ਤੇ(ਅ)ਸ੍ਮਾਨ੍ਸਮਾਦ੍ਰਵਨ੍।
ਵਯੰ ਤਾਨ੍ਪ੍ਰਤਿਰ੍ਦਨ੍ਤਸ੍ਤਦਾ(ਅ)(ਅ)ਸੀਤ੍ਤੁਮੁਲੰ ਮਹਤ੍ ॥ 6-44-5 (40291)
ਮਹਾਨ੍ਤ੍ਯਨੀਕਾਨਿ ਮਹਾਸਮੁਚ੍ਛ੍ਰਯੇ
ਸਮਾਗਮੇ ਪਾਣ੍ਡਵਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਯੋਃ।
ਚਕਮ੍ਪਿਰੇ ਸ਼ਙ੍ਖਮ੍ਰੁʼਦਙ੍ਗਨਿਃਸ੍ਵਨੈਃ
ਪ੍ਰਕਮ੍ਪਿਤਾਨੀਵ ਵਨਾਨਿ ਵਾਯੁਨਾ ॥ 6-44-6 (40292)
ਨਰੇਨ੍ਦ੍ਰ ਨਾਗਾਸ਼੍ਵਰਤਾਕੁਲਾਨਾ-
ਮਭ੍ਯਾਗਤਾਨਾਮਸ਼ਿਵੇ ਮੁਹੂਰ੍ਤੇ।
ਬਭੂਵ ਘੋਸ਼਼ਸ੍ਤੁਮੁਲਸ਼੍ਚਮੂਨਾਂ
ਵਾਤੋਦ੍ਧੁਤਾਨਾਮਿਵ ਸਾਗਰਾਣਾਮ੍ ॥ 6-44-7 (40293)
ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਸਮੁਤ੍ਥਿਤੇ ਸ਼ਬ੍ਦੇ ਤੁਮੁਲੇ ਰੋਮਹਰ੍ਸ਼਼ਣੇ।
ਭੀਮਸੇਨੋ ਮਹਾਬਾਹੁਃ ਪ੍ਰਾਣਦਦ੍ਗੋਵ੍ਰੁʼਸ਼਼ੋ ਯਥਾ ॥ 6-44-8 (40294)
ਸ਼ਙ੍ਖਦੁਨ੍ਦੁਭਿਨਿਰ੍ਘੋਸ਼਼ੰ ਵਾਰਣਾਨਾਂ ਚ ਬ੍ਰੁʼਂਹਿਤਮ੍।
ਸਿੰਹਨਾਦੰ ਚ ਸੈਨ੍ਯਾਨਾਂ ਭੀਸਸੇਨਰਵੋ(ਅ)ਭ੍ਯਭੂਤ੍ ॥ 6-44-9 (40295)
ਹਯਾਨਾਂ ਹੇਸ਼਼ਮਾਣਾਨਾਮਨੀਕੇਸ਼਼ੁ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ।
ਸਰ੍ਵਾਨਭ੍ਯਭਵਚ੍ਚਬ੍ਦਾਨ੍ਭੀਮਸ੍ਯ ਨਦਤਃ ਸ੍ਵਨਃ ॥ 6-44-10 (40296)
ਤੰ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਨਿਨਦੰ ਤਸ੍ਯ ਸੈਨ੍ਯਾਸ੍ਤਵ ਵਿਤਤ੍ਰਸੁਃ ।
ਜੀਮੂਤਸ੍ਯੇਵ ਨਦਤਃ ਸ਼ਕ੍ਰਾਸ਼ਨਿਸਮਸ੍ਵਨਮ੍ ॥ 6-44-11 (40297)
ਵਾਹਨਾਨਿ ਚ ਸਰ੍ਵਾਣਿ ਸ਼ਕ੍ਰੁʼਨ੍ਮੂਤ੍ਰੰ ਪ੍ਰਮੁਸ੍ਰੁਵੁਃ ।
ਸ਼ਬ੍ਦੇਨ ਤਸ੍ਯ ਵੀਰਸ੍ਯ ਸਿੰਹਸ੍ਯੇਵੇਤਰੇਕ ਮ੍ਰੁʼਗਾਃ ॥ 6-44-12 (40298)
ਦਰ੍ਸ਼ਯਨ੍ਘੋਰਮਾਤ੍ਮਾਨੰ ਮਹਾਭ੍ਰਮਿਵ ਨਾਦਯਨ੍।
ਵਿਭੀਸ਼਼ਯੰਸ੍ਤਵ ਸੁਤਾਨ੍ਭੀਮਸੇਨਃ ਸਮਭ੍ਯਯਾਤ੍ ॥ 6-44-13 (40299)
ਤਮਾਯਾਨ੍ਤੰ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੰ ਸੋਦਰ੍ਯਾਃ ਪਰ੍ਯਵਾਰਯਨ੍ ।
ਛਾਦਯਨ੍ਤਃ ਸ਼ਰਵ੍ਰਾਤੈਰ੍ਮੇਘਾ ਇਵ ਦਿਵਾਕਰਮ੍ ॥ 6-44-14 (40300)
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸ਼੍ਚ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਤੇ ਦੁਰ੍ਮੁਖੋ ਦੁਃਸਹਃ ਸ਼ਲਃ ।
ਦੁਃਸ਼ਾਸਨਸ਼੍ਚਾਤਿਰਥਸ੍ਤਥਾ ਦੁਰ੍ਮਰ੍ਸ਼਼ਣੋ ਨ੍ਰੁʼਪਃ ॥ 6-44-15 (40301)
ਵਿਵਿੰਸ਼ਤਿਸ਼੍ਚਿਤ੍ਰਸੇਨੋ ਵਿਕਰ੍ਣਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਪੁਰੁਮਿਤ੍ਰੋ ਜਯੋ ਭੋਜਃ ਸੌਮਦਤ੍ਤਿਸ਼੍ਚ ਵੀਰ੍ਯਵਾਨ੍ ॥ 6-44-16 (40302)
ਮਹਾਚਾਪਾਨਿ ਧੁਨ੍ਵਨ੍ਤੋ ਮੇਘਾ ਇਵ ਸਵਿਦ੍ਯੁਤਃ ।
ਆਦਦਾਨਾਸ਼੍ਚ ਨਾਰਾਚਾੰਨਿਰ੍ਮੁਕ੍ਤਾਸ਼ੀਵਿਸ਼਼ੋਪਮਾਨ੍ ॥ 6-44-17 (40303)
ਅਥ ਤੇ ਦ੍ਰੌਪਦੀਪੁਤ੍ਰਾਃ ਸੌਭਦ੍ਰਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਨਕੁਲਃ ਸਹਦੇਵਸ਼੍ਚ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸ਼੍ਚ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਃ ॥ 6-44-18 (40304)
ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਨ੍ਪ੍ਰਤਿਯਯੁਰਰ੍ਦਯਨ੍ਤਃ ਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਵਜ੍ਰੈਰਿਵ ਮਹਾਵੇਗੈਃ ਸ਼ਿਖਰਾਣਿ ਧਰਾਭ੍ਰੁʼਤਾਮ੍ ॥ 6-44-19 (40305)
ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਪ੍ਰਥਮਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਭੀਮਜ੍ਯਾਤਲਨਿਃਸ੍ਵਨੇ।
ਤਾਵਕਾਨਾਂ ਪਰੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਨਾਸੀਤ੍ਕਸ਼੍ਚਿਤ੍ਪਰਾਙ੍ਮੁਖਃ ॥ 6-44-20 (40306)
ਲਾਘਵੰ ਦ੍ਰੋਣਸ਼ਿਸ਼਼੍ਯਾਣਾਮਪਸ਼੍ਯੰ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਨਿਮਿਤ੍ਤਵੇਧਿਨਾਂ ਚੈਵ ਸ਼ਰਾਨੁਤ੍ਸ੍ਰੁʼਜਤਾਂ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ਮ੍ ॥ 6-44-21 (40307)
ਨੋਪਸ਼ਾਮ੍ਯਤਿ ਨਿਰ੍ਘੋਸ਼਼ੋ ਧਨੁਸ਼਼ਾਂ ਕੂਜਤਾਂ ਤਥਾ।
ਵਿਨਿਸ਼੍ਚੇਰੁਃ ਸ਼ਰਾ ਦੀਪ੍ਤਾਜ੍ਯੋਤੀਂਸ਼਼ੀਵ ਨਭਸ੍ਤਲਾਤ੍ ॥ 6-44-22 (40308)
ਸਰ੍ਵੇ ਤ੍ਵਨ੍ਯੇ ਮਹੀਪਾਲਾਃ ਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼ਕਾ ਇਵ ਭਾਰਤ।
ਦਦ੍ਰੁʼਸ਼ੁਰ੍ਦਰ੍ਸ਼ਨੀਯੰ ਤੰ ਭੀਮੰ ਜ੍ਞਾਤਿਸਮਾਗਮਮ੍ ॥ 6-44-23 (40309)
ਤਤਸ੍ਤੇ ਜਾਤਸੰਰਮ੍ਭਾਃ ਪਰਸ੍ਪਰਕ੍ਰੁʼਤਾਗਸਃ ।
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯਸ੍ਪਰ੍ਧਯਾ ਰਾਜਨ੍ਵ੍ਯਾਯਚ੍ਛਨ੍ਤ ਮਹਾਰਥਾਃ ॥ 6-44-24 (40310)
ਕੁਰੁਪਾਣ੍ਡਵਸੇਨੇ ਤੇ ਹਸ੍ਤ੍ਯਸ਼੍ਵਰਥਸੰਕੁਲੇ ।
ਸ਼ੁਸ਼ੁਭਾਤੇ ਰਣੇ(ਅ)ਤੀਵ ਪਟੇ ਚਿਤ੍ਰਾਰ੍ਪਿਤੇ ਇਵ ॥ 6-44-25 (40311)
ਤਤਸ੍ਤੇ ਪਾਰ੍ਥਿਵਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹੀਤਸ਼ਰਾਸਨਾਃ ।
ਸਹਸੈਨ੍ਯਾਃ ਸਮਾਪੇਤੁਃ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਤਵ ਸ਼ਾਸਨਾਤ੍ ॥ 6-44-26 (40312)
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੇਣ ਚਦਿਸ਼਼੍ਟਾਃ ਪਾਰ੍ਥਿਵਾਸ੍ਤੇ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ।
ਵਿਨਦਨ੍ਤਃ ਸਮਾਪੇਤੁਃ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਤਵ ਵਾਹਿਨੀਮ੍ ॥ 6-44-27 (40313)
ਉਭਯੋਃ ਸੇਨਯੋਸ੍ਤੀਵ੍ਰਃ ਸੈਨ੍ਯਾਨਾਂ ਸ ਸਮਾਗਮਃ ।
ਅਨ੍ਤਰ੍ਧੀਯਤ ਚਾਦਿਤ੍ਯਃ ਸੈਨ੍ਯੇਨ ਰਜਸਾ ਵ੍ਰੁʼਤਃ ॥ 6-44-28 (40314)
ਪ੍ਰਯੁਦ੍ਧਾਨਾਂ ਪ੍ਰਭਗ੍ਨਾਨਾਂ ਪੁਨਰਾਵਰ੍ਤਿਨਾਮਪਿ।
ਨਾਤ੍ਰ ਸ੍ਵੇਸ਼਼ਾਂ ਪਰੇਸ਼਼ਾਂ ਵਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼਼ਃ ਸਮਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤ ॥ 6-44-29 (40315)
ਤਸ੍ਮਿਸ੍ਤੁ ਤੁਮੁਲੇ ਯੁਦ੍ਧੇ ਵਰ੍ਤਮਾਨੇ ਮਹਾਭਯੇ।
ਅਤਿ ਸਰ੍ਵਾਣ੍ਯਨੀਕਾਨਿ ਪਿਤਾ ਤੇ(ਅ)ਭਿਵ੍ਯਰੋਚਤ ॥ ॥ 6-44-30 (40316)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਚਤੁਸ਼੍ਚਤ੍ਵਾਰਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-44-6 ਮਹਾਨ੍ ਸਮੁਚ੍ਛ੍ਰਯਃ ਸੰਪ੍ਰਹਾਰੋ ਯਤ੍ਰ ॥ 6-44-9 ਅਭ੍ਯਭੂਤ੍ ਅਭਿਭੂਤਵਾਨ੍ ॥ 6-44-14 ਸੋਦਰ੍ਯਾਃ ਰਾਜਾਨੁਜਾਃ ॥ 6-44-21 ਨਿਮਿਤ੍ਤੰ ਲਕ੍ਸ਼਼੍ਯਮ੍ ॥ 6-44-25 ਪਟੇ ਇਤਿ ਸਪ੍ਤਮ੍ਯਨ੍ਤਮ੍ ॥ 6-44-28 ਸੈਨ੍ਯੇਨ ਸੇਨਾਭਵੇਨ ॥ 6-44-30 ਅਤਿ ਅਤਿਕ੍ਰਮ੍ਯ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 045
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.45. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 045
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਕੁਰੁਪਾਣ੍ਡਵਸੇਨਯੋਰ੍ਦ੍ਵਨ੍ਦ੍ਵਯੁਦ੍ਧਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-45-0 (40317)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-45-0x (4106)
ਪੂਰ੍ਵਾਹ੍ਣੇ ਤਸ੍ਯ ਰੌਦ੍ਰਸ੍ਯ ਯੁਦ੍ਧਮਹ੍ਨੋ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ।
ਪ੍ਰਾਵਰ੍ਤਤ ਮਹਾਘੋਰੰ ਰਾਜ੍ਞਾਂ ਦੇਹਾਵਕਰ੍ਤਨਮ੍ ॥ 6-45-1 (40318)
ਕੁਰੂਣਾਂ ਸ੍ਰੁʼਞ੍ਜਯਾਨਾਂ ਚ ਜਿਗੀਸ਼਼ੂਣਾਂ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ।
ਸਿੰਹਾਨਾਮਿਵ ਸੰਹ੍ਰਾਦੋ ਦਿਵਮੁਰ੍ਵੀ ਚ ਨਾਦਯਨ੍ ॥ 6-45-2 (40319)
ਆਸੀਤ੍ਕਿਲਕਿਲਾਸ਼ਬ੍ਦਸ੍ਤਲਸ਼ਙ੍ਖਰਵੈਃ ਸਹ ।
ਜਝਿਰੇ ਸਿੰਹਨਾਦਾਸ਼੍ਚ ਸ਼ੂਰਾਣਾਂ ਪ੍ਰਤਿਗਰ੍ਜਤਾਮ੍ ॥ 6-45-3 (40320)
ਤਲਤ੍ਰਾਭਿਹਤਾਸ਼੍ਚੈਵ ਜ੍ਯਾਸ਼ਬ੍ਦਾ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ।
ਪਤ੍ਤੀਨਾਂ ਪਾਦਸ਼ਬ੍ਦਸ਼੍ਚ ਵਾਜਿਨਾਂ ਚ ਮਹਾਸ੍ਵਨਃ ॥ 6-45-4 (40321)
ਤੋਤ੍ਰਾਙ੍ਕੁਸ਼ਨਿਪਾਤਸ਼੍ਚ ਆਯੁਧਾਨਾਂ ਚ ਨਿਃਸ੍ਵਨਃ।
ਘਣ੍ਟਾਸ਼ਬ੍ਦਸ਼੍ਚ ਨਾਗਾਨਾਮਨ੍ਯੋਨ੍ਯਮਭਿਧਾਵਤਾਮ੍ ॥ 6-45-5 (40322)
ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਸਮੁਦਿਤੇ ਸ਼ਬ੍ਦੇ ਤੁਗੁਲੇ ਰੋਮਹਰ੍ਸ਼਼ਣੇ ।
ਬਭੂਵ ਰਥਨਿਰ੍ਘੋਸ਼਼ਃ ਪਰ੍ਜਨ੍ਯਨਿਨਦੋਪਮਃਕ ॥ 6-45-6 (40323)
ਤੇ ਮਨਃ ਕ੍ਰੂਰਮਾਧਾਯ ਸਮਭਿਤ੍ਯਕ੍ਤਜੀਵਿਤਾਃ ।
ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਭ੍ਯਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਸਰ੍ਵ ਏਵੋਚ੍ਛ੍ਰਿਤਧ੍ਵਜਾਃ ॥ 6-45-7 (40324)
ਅਥ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ ਰਾਜੰਨਭ੍ਯਧਾਵਦ੍ਧਨਞ੍ਜਯਮ੍ ।
ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਕਾਰ੍ਮੁਕੰ ਘੋਰੰ ਕਾਲਦਣ੍ਡੋਪਮੰ ਰਣੇ ॥ 6-45-8 (40325)
ਅਰ੍ਜੁਨੋ(ਅ)ਪਿ ਧਨੁਰ੍ਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਗਾਣ੍ਡੀਵੰ ਲੋਕਵਿਸ਼੍ਰੁਤਮ੍ ।
ਅਭ੍ਯਧਾਵਤ ਤੇਜਸ੍ਵੀ ਗਾਙ੍ਗੇਯੰ ਰਣਮੂਰ੍ਧਨਿ ॥ 6-45-9 (40326)
ਤਾਵੁਭੌ ਕੁਰੁਸ਼ਾਰ੍ਦੂਲੌ ਪਰਸ੍ਪਰਵਧੈਸ਼਼ਿਣੌ।
ਗਾਙ੍ਗੇਯਸ੍ਤੁ ਰਣੇ ਪਾਰ੍ਥੰ ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਨਾਕਮ੍ਪਯਦ੍ਬਲੀ ॥ 6-45-10 (40327)
ਤਥੈਵ ਪਾਣ੍ਡਵੋ ਰਾਜਨ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਨਾਕਮ੍ਪਯਦ੍ਯੁਧਿ।
ਸਾਤ੍ਯਕਿਸ੍ਤੁ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਃ ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਾਣਮਭ੍ਯਾਤ੍ ॥ 6-45-11 (40328)
ਤਯੋਃ ਸਮਭਯਵਦ੍ਯੁਦ੍ਧੰ ਤੁਮੁਲੰ ਰੋਮਹਰ੍ਸ਼਼ਣਮ੍ ।
ਸਾਤ੍ਯਕਿਃ ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਾਣੰ ਕ੍ਰੁʼਤਵਾਰ੍ਮਾ ਚ ਸਾਤ੍ਯਕਿਮ੍ ॥ 6-45-12 (40329)
ਆਨਰ੍ਚ੍ਛਤੁਃ ਸ਼ਰੈਰ੍ਘੋਰੈਸ੍ਤਕ੍ਸ਼਼ਮਾਣੌ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍।
ਤੌ ਸ਼ਰਾਚਿਤਸਰ੍ਵਾਙ੍ਗੌ ਸ਼ੁਸ਼ੁਭਾਤੇ ਮਹਾਬਲੌ ॥ 6-45-13 (40330)
ਵਸਨ੍ਤੇ ਪੁਸ਼਼੍ਪਸ਼ਬਲੌ ਪੁਸ਼਼੍ਪਿਤਾਵਿਵ ਕਿੰਸ਼ੁਕੌ ।
ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਰ੍ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੰ ਬ੍ਰੁʼਹਦ੍ਬਲਮਯੋਧਯਤ੍ ॥ 6-45-14 (40331)
ਤਤਃ ਕੋਸਲਰਾਜਾ(ਅ)ਸਾਵਭਿਮਨ੍ਯੋਰ੍ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਧ੍ਵਜੰ ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਸਮਰੇ ਸਾਰਥਿੰ ਚ ਵ੍ਯਪਾਤਯਤ੍ ॥ 6-45-15 (40332)
ਸੌਭਦ੍ਰਸ੍ਤੁ ਤਤਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਪਾਤਿਤੇ ਰਥਸਾਰਥੌ।
ਬ੍ਰੁʼਹਦ੍ਬਲੰ ਮਹਾਰਾਜ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਨਵਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-45-16 (40333)
ਅਥਾਪਰਾਭ੍ਯਾਂ ਭਲ੍ਲਾਭ੍ਯਾਂ ਸ਼ਿਤਾਭ੍ਯਾਮਰਿਮਰ੍ਦਨਃ ।
ਧ੍ਵਜਮੇਕੇਨ ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਪਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣਿਮੇਕੇਨ ਸਾਰਥਿਮ੍ ॥ 6-45-17 (40334)
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਚ ਸ਼ਰੈਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੌ ਤਤਕ੍ਸ਼਼ਾਤੇ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ।
ਮਾਨਿਨੰ ਸਮਰੇ ਦ੍ਰੁʼਪ੍ਤੰ ਕ੍ਰੁʼਤਵੈਰੰ ਮਹਾਰਥਮ੍॥ 6-45-18 (40335)
ਭੀਮਸੇਨਸ੍ਤਵ ਸੁਤੰ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਮਯੋਧਯਤ੍ ।
ਤਾਵੁਭੌ ਨਰਸ਼ਾਰ੍ਦੂਲੌ ਕੁਰੁਮੁਖ੍ਯੌ ਮਹਾਬਲੌ ॥ 6-45-19 (40336)
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ਾਭ੍ਯਾਂ ਵਵ੍ਰੁʼਸ਼਼ਾਤੇ ਰਣਾਜਿਰੇ।
ਤੌ ਵੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਤੁ ਮਹਾਤ੍ਮਾਨੌ ਕ੍ਰੁʼਤਿਨੌ ਚਿਤ੍ਰਯੋਧਿਨੌ ॥ 6-45-20 (40337)
ਵਿਸ੍ਮਯਃ ਸਰ੍ਵਭੂਤਾਨਾਂ ਸਮਪਦ੍ਯਤ ਭਾਰਤ।
ਦੁਃਸ਼ਾਸਨਸ੍ਤੁ ਨਕੁਲੰ ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਦ੍ਯਾਯ ਮਹਾਬਲਮ੍ ॥ 6-45-21 (40338)
ਅਵਿਧ੍ਯੰਨਿਸ਼ਿਤੈਰ੍ਬਾਣੈਰ੍ਬਹੁਭਿਰ੍ਮਰ੍ਮਭੇਦਿਭਿਃ ।
ਤਸ੍ਯ ਮਾਦ੍ਰੀਸੁਤਃ ਕੇਤੁਂ ਸਸ਼ਰੰ ਚ ਸ਼ਰਾਸਨਮ੍ ॥ 6-45-22 (40339)
ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਨਿਸ਼ਿਤੈਰ੍ਬਾਣੈਃ ਪ੍ਰਹਸੰਨਿਵ ਭਾਰਤ ।
ਅਥੈਨੰ ਪਞ੍ਚਵਿੰਸ਼ਤ੍ਯਾ ਕ੍ਸ਼਼ੁਦ੍ਰਕਾਣਾਂ ਸਮਾਰ੍ਪਯਤ੍ ॥ 6-45-23 (40340)
ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਤੁ ਤਵ ਦੁਰ੍ਧਰ੍ਸ਼਼ੋ ਨਕੁਲਸ੍ਯ ਮਹਾਹਵੇ ।
ਤੁਰਙ੍ਗਾਂਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛਿਦੇ ਬਾਣੈਰ੍ਧ੍ਵਜੰ ਚੈਵਾਭ੍ਯਪਾਤਯਤ੍ ॥ 6-45-24 (40341)
ਦੁਰ੍ਮੁਖਃ ਸਹਦੇਵੰ ਚ ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਦ੍ਯਾਯ ਮਹਾਬਲਮ੍ ।
ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੇਣ ਯਤਮਾਨੰ ਮਹਾਹਵੇ ॥ 6-45-25 (40342)
ਸਹਦੇਵਸ੍ਤਤੋ ਵੀਰੋ ਦੁਰ੍ਮੁਖਸ੍ਯ ਮਹਾਰਣੇ।
ਸ਼ਰੇਣ ਭ੍ਰੁʼਤਸ਼ੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੇਨ ਪਾਤਯਾਮਾਸ ਸਾਰਥਿਮ੍ ॥ 6-45-27aਤਾਵਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਸਮਾਸਾਦ੍ਯ ਸਮਰੇ ਯੁਦ੍ਧਦੁਰ੍ਮਦੌ । 6-45-27bਤ੍ਰਾਸਯੇਤਾਂ ਸ਼ਰੈਰ੍ਘੋਰੈਃ ਕ੍ਰੁʼਤਪ੍ਰਤਿਕ੍ਰੁʼਤੈਸ਼਼ਿਣੌ ॥ 6-45-26 (40343)
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਃ ਸ੍ਵਯੰ ਰਾਜਾ ਮਦ੍ਰਰਾਜਾਨਮਭ੍ਯਯਾਤ੍।
ਤਸ੍ਯ ਮਦ੍ਰਾਧਿਪਸ਼੍ਚਾਪੰ ਦ੍ਵਿਧਾ ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਮਾਰਿਸ਼਼ ॥ 6-45-28 (40344)
ਤਦਪਾਸ੍ਯ ਧਨੁਸ਼੍ਛਿੰਨੰ ਕੁਨ੍ਤੀਪੁਤ੍ਰੋ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਃ ।
ਅਨ੍ਯਤ੍ਕਾਰ੍ਮੁਕਮਾਦਾਯ ਵੇਗਵਦ੍ਬਲਵਤ੍ਤਰਮ੍ ॥ 6-45-29 (40345)
ਤਤੋ ਮਦ੍ਰੇਸ਼੍ਵਰੰ ਰਾਜਾ ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ।
ਛਾਦਯਾਮਾਸ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਸ੍ਤਿਸ਼਼੍ਠ ਤਿਸ਼਼੍ਠੇਤਿ ਚਾਬ੍ਰਵੀਤ੍ ॥ 6-45-30 (40346)
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸ੍ਤਤੋ ਦ੍ਰੋਣਮਭ੍ਯਦ੍ਰਵਤ ਭਾਰਤ।
ਤਸ੍ਯ ਦ੍ਰੋਣਃ ਸੁਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਪਰਾਸੁਕਰਣੰ ਦ੍ਰੁʼਢਮ੍ ॥ 6-45-31 (40347)
ਤ੍ਰਿਧਾ ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਸਮਰੇ ਪਾਞ੍ਚਾਲ੍ਯਸ੍ਯ ਤੁ ਕਾਰ੍ਮੁਕਮ੍ ।
ਸ਼ਰੰ ਚੈਵ ਮਹਾਘੋਰੰ ਕਾਲਦਣ੍ਡਮਿਵਾਪਰਮ੍ ॥ 6-45-32 (40348)
ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਸਮਰੇ ਸੋ(ਅ)ਸ੍ਯ ਕਾਯੇ ਨ੍ਯਮਞ੍ਜਤ।
ਅਥਾਨ੍ਯਦ੍ਧਨੁਰਾਦਾਯ ਸਾਯਕਾਂਸ਼੍ਚ ਚਤੁਰ੍ਦਸ਼ ॥ 6-45-33 (40349)
ਦ੍ਰੋਣੰ ਦ੍ਰੁਪਦਪੁਤ੍ਰਸ੍ਤੁ ਪ੍ਰਤਿਵਿਵ੍ਯਾਧ ਸੰਯੁਗੇ ।
ਤਾਵਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਸੁਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੌ ਚਕ੍ਰਤੁਃ ਸ਼ੁਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਰਣਮ੍ ॥ 6-45-34 (40350)
ਸੌਮਦਤ੍ਤਿੰ ਰਣੇ ਸ਼ਙ੍ਖੋ ਰਭਸੰ ਰਭਸੋ ਯੁਧਿ ।
ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਦ੍ਯਯੌ ਮਹਾਰਾਜ ਤਿਸ਼਼੍ਠਤਿਸ਼਼੍ਠੇਤਿ ਚਾਬ੍ਰਵੀਤ੍ ॥ 6-45-35 (40351)
ਤਸ੍ਯ ਵੈ ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੰ ਵੀਰੋ ਨਿਰ੍ਬਿਭੇਦ ਰਣੇ ਭੁਜਮ੍ ।
ਸਮਦਤ੍ਤਿਸ੍ਤਥਾ ਸ਼ਙ੍ਖੰ ਜਤ੍ਰੁਦੇਸ਼ੇ ਸਮਾਹਨਤ੍ ॥ 6-45-36 (40352)
ਤਯੋਸ੍ਤਦਭਵਦ੍ਯੁਦ੍ਧੰ ਘੋਰਰੂਪੰ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਦ੍ਰੁʼਪ੍ਤਯੋਃ ਸਮਰੇ ਪੂਰ੍ਵੰ ਵ੍ਰੁʼਤ੍ਰਵਾਸਵਯੋਰਿਵ ॥ 6-45-37 (40353)
ਬਾਹ੍ਲੀਕੰ ਤੁ ਰਣੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਰੂਪੋ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ।
ਅਭ੍ਯਦ੍ਰਵਦਮੇਯਾਤ੍ਮਾ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਕੇਤੁਰ੍ਮਹਾਰਥਃ ॥ 6-45-38 (40354)
ਬਾਹ੍ਲੀਕਸ੍ਤੁ ਰਣੇ ਰਾਜਨ੍ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਕੇਤੁਮਮਰ੍ਸ਼਼ਣਃ ।
ਸ਼ਰੈਰ੍ਬਹੁਭਿਰਾਨਰ੍ਚ੍ਛਤ੍ਸਿੰਹਨਾਦਮਥਾਨਦਤ੍ ॥ 6-45-39 (40355)
ਚੇਦਿਰਾਜਸ੍ਤੁ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਬਾਹ੍ਲੀਕੰ ਨਵਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਸਮਰੇ ਤੂਰ੍ਣੰ ਮਤ੍ਤੋ ਮਤ੍ਤਮਿਵ ਦ੍ਵਿਪਮ੍ ॥ 6-45-40 (40356)
ਤੌ ਤਤ੍ਰ ਸਮਰੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੌ ਨਰ੍ਦਨ੍ਤੌ ਚ ਪੁਨਃ ਪੁਨਃ ।
ਸਮੀਯਤੁਃ ਸੁਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਾਵਙ੍ਗਾਰਵਬੁਧਾਵਿਵ ॥ 6-45-41 (40357)
ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੰ ਰੌਦ੍ਰਕਰ੍ਮਾਣੰ ਕ੍ਰੂਰਕਰ੍ਮਾ ਘਟੋਤ੍ਕਚਃ ।
ਅਲਮ੍ਬੁਸੰ ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਦਿਯਾਦ੍ਬਲੰ ਸ਼ਕ੍ਰ ਇਵਾਹਵੇ ॥ 6-45-42 (40358)
ਘਟੋਤ੍ਕਚਸ੍ਤਤਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੰ ਤੰ ਮਹਾਬਲਮ੍ ।
ਨਵਤ੍ਯਾ ਸਾਯਕੈਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈਰ੍ਦਾਰਯਾਮਾਸ ਭਾਰਤ ॥ 6-45-43 (40359)
ਅਲਮ੍ਬੁਸਸ੍ਤੁ ਸਮਰੇ ਭੈਮਸੇਨਿੰ ਮਹਾਬਲਮ੍ ।
ਬਹੁਧਾ ਦਾਰਯਾਮਾਸ ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ॥ 6-45-44 (40360)
ਵ੍ਯਭ੍ਰਾਜੇਤਾਂ ਤਤਸ੍ਤੌ ਤੁ ਸੰਯੁਗੇ ਸ਼ਰਵਿਕ੍ਸ਼਼ਤੌ।
ਯਥਾ ਦੇਵਾਸੁਰੇ ਯੁਦ੍ਧੇ ਬਲਸ਼ਕ੍ਰੌ ਮਹਾਬਲੌ ॥ 6-45-45 (40361)
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਸਮਰੇ ਰਾਜਨ੍ਦ੍ਰੌਣਿਮਭ੍ਯੁਦ੍ਯਯੌ ਬਲੀ ।
ਅਸ਼੍ਵਤ੍ਥਾਮਾ ਤਤਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਦਃ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਮੁਪਸ੍ਥਿਤਮ੍ ॥ 6-45-46 (40362)
ਨਾਰਾਚੇਨ ਸੁਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੇਨ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਹ੍ਯਕਮ੍ਪਯਤ੍ ।
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡ੍ਯਪਿ ਤਤੋ ਰਾਜਨ੍ਦ੍ਰੋਣਪੁਤ੍ਰਮਤਾਡਯਤ੍ ॥ 6-45-47 (40363)
ਸਾਯਕੇਨ ਸੁਪੀਤੇਨ ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੇਨ ਨਿਸ਼ਿਤੇਨ ਚ।
ਤੌ ਜਘ੍ਨਤੁਸ੍ਤਦਾਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਸ਼ਰੈਰ੍ਬਹੁਵਿਧੈਰ੍ਮ੍ਰੁʼਧੇ ॥ 6-45-48 (40364)
ਭਗਦਤ੍ਤੰ ਰਣੇ ਸ਼ੂਰੰ ਵਿਰਾਟੋ ਵਾਹਿਨੀਪਤਿਃ।
ਅਭ੍ਯਯਾਤ੍ਤ੍ਵਰਿਤੋ ਰਾਜੰਸ੍ਤਤੋ ਯੁਦ੍ਧਮਵਰ੍ਤਤ ॥ 6-45-49 (40365)
ਵਿਰਾਟੋ ਭਗਦਤ੍ਤੰ ਤੁ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ਣ ਭਾਰਤ।
ਅਭ੍ਯਵਰ੍ਸ਼਼ਤ੍ਸੁਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਮੇਘੋ ਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਯਾ ਇਵਾਚਲਮ੍ ॥ 6-45-50 (40366)
ਭਗਦਤ੍ਤਸ੍ਤਤਸ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਵਿਰਾਟੰ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵੀਪਤਿਮ੍ ।
ਛਾਦਯਾਮਾਸ ਸਮਰੇ ਮੇਘਃ ਸੂਰ੍ਯਮਿਵੋਦਿਤਮ੍ ॥ 6-45-51 (40367)
ਬ੍ਰੁʼਹਤ੍ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰੰ ਤੁ ਕੈਕੇਯੰ ਕ੍ਰੁʼਪਃ ਸ਼ਾਰਦ੍ਵਤੋ ਯਯੌ ।
ਤੰ ਕ੍ਰੁʼਪਃ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੇਣ ਚ੍ਛਾਦਯਾਮਾਸ ਭਾਰਤ ॥ 6-45-52 (40368)
ਗੌਤਮੰ ਕੈਕਯਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਸ਼ਰਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਯਾ(ਅ)ਭ੍ਯਪੂਰਯਤ੍ ।
ਤਾਵਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਹਯਾਨ੍ਹਤ੍ਵਾ ਧਨੁਸ਼੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਚ ਭਾਰਤ ॥ 6-45-53 (40369)
ਵਿਰਥਾਵਸਿਯੁਦ੍ਧਾਯ ਸਮੀਯਤੁਰਮਰ੍ਸ਼਼ਣੌ ।
ਤਯੋਸ੍ਤਦਭਵਦ੍ਯੁਦ੍ਧੰ ਘੋਰਰੂਪੰ ਸੁਦਾਰੁਣਮ੍ ॥ 6-45-54 (40370)
ਦ੍ਰੁਪਦਸ੍ਤੁ ਤਤੋ ਰਾਜਨ੍ਸੈਨ੍ਧਵੰ ਵੈ ਜਯਦ੍ਰਥਮ੍ ।
ਅਭ੍ਯੁਦ੍ਯਯੌ ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਰੂਪੋ ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਰੂਪੰ ਪਰੰਤਪਃ ॥ 6-45-55 (40371)
ਤਤਃ ਸੈਨ੍ਧਵਕੋ ਰਾਜਾ ਦ੍ਰੁਪਦੰ ਵਿਸ਼ਿਖੈਸ੍ਤ੍ਰਿਭਿਃ ।
ਤਾਜਯਾਮਾਸ ਸਮਰੇ ਸ ਚ ਤੰ ਪ੍ਰਤ੍ਯਬਿਧ੍ਯਤ ॥ 6-45-56 (40372)
ਤਯੋਸ੍ਤਦਭਵਦ੍ਯੁਦ੍ਧੰ ਘੋਰਰੂਪੰ ਸੁਦਾਰੁਣਮ੍ ।
ਈਕ੍ਸ਼਼ਣਪ੍ਰੀਤਿਜਨਨੰ ਸ਼ੁਕ੍ਰਾਙ੍ਗਰਕਯੋਰਿਵ ॥ 6-45-57 (40373)
ਵਿਕਰ੍ਣਸ੍ਤੁ ਸੁਤਸ੍ਤੁਭ੍ਯੰ ਸੁਤਸੋਮੰ ਮਹਾਬਲਮ੍ ।
ਅਭ੍ਯਯਾਞ੍ਜਵਨੈਰਸ਼੍ਵੈਸ੍ਤਤੋ ਯੁਦ੍ਧਮਵਰ੍ਤਤ ॥ 6-45-58 (40374)
ਵਿਕਰ੍ਣਃ ਸੁਤਸੋਮੰ ਤੁ ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਨਾਕਮ੍ਪਯਚ੍ਛਰੈਃ ।
ਸੁਤਸੋਮੋ ਵਿਕਰ੍ਣੰ ਚ ਤਦਦ੍ਭੁਤਮਿਵਾਭਵਤ੍ ॥ 6-45-59 (40375)
ਸੁਸ਼ਰ੍ਮਾਣੰ ਨਰਵ੍ਯਾਘ੍ਰਸ਼੍ਚੇਕਿਤਾਨੋ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਅਭ੍ਯਦ੍ਰਵਤ੍ਸੁਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾਰ੍ਥੇ ਪਰਾਕ੍ਰਮੀ ॥ 6-45-60 (40376)
ਸ਼ੁਸ਼ਰ੍ਮਾ ਤੁ ਮਹਾਰਾਜ ਚੇਕਿਤਾਨੰ ਮਹਾਰਥਮ੍ ।
ਮਹਤਾ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੇਣ ਵਾਰਯਾਮਾਸ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-45-61 (40377)
ਚੇਕਿਤਾਨੋ(ਅ)ਪਿ ਸੰਰਬ੍ਧਃ ਸੁਸ਼ਰ੍ਮਾਣਾਂ ਮਹਾਹਵੇ ।
ਪ੍ਰਾਚ੍ਛਾਦਯਤ੍ਤਮਿਸ਼਼ੁਭਿਰ੍ਮਹਾਮੇਘ ਇਵਾਚਲਮ੍ ॥ 6-45-62 (40378)
ਸ਼ਕੁਨਿਃ ਪ੍ਰਤਿਵਿਨ੍ਧ੍ਯੰ ਤੁ ਪਰਾਕ੍ਰਾਨ੍ਤੰ ਪਰਾਕ੍ਰਮੀ ।
ਅਭ੍ਯਦ੍ਰਵਤ ਰਾਜੇਨ੍ਦ੍ਰ ਮਤ੍ਤਃ ਸਿੰਹ ਇਵ ਦ੍ਵਿਪਮ੍ ॥ 6-45-63 (40379)
ਯੌਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਸ੍ਤੁ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਸੌਬਲੰ ਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਵ੍ਯਦਾਰਯਤ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਮਘਵਾਨਿਵ ਦਾਨਵਮ੍ ॥ 6-45-64 (40380)
ਸ਼ਕੁਨਿਃ ਪ੍ਰਤਿਵਿਨ੍ਧ੍ਯੰ ਤੁ ਪ੍ਰਤਿਵਿਧ੍ਯਨ੍ਤਮਾਹਵੇ।
ਵ੍ਯਦਾਰਯਨ੍ਮਹਾਪ੍ਰਾਜ੍ਞਃ ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ॥ 6-45-65 (40381)
ਸੁਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੰ ਤੁ ਰਾਜੇਨ੍ਦ੍ਰ ਕਾਮ੍ਭੋਜਾਨਾਂ ਮਹਾਰਥਮ੍ ।
ਸ਼੍ਰੁਤਕਰ੍ਮਾ ਪਰਾਕ੍ਰਾਨ੍ਤਮਭ੍ਯਦ੍ਰਵਤ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-45-66 (40382)
ਸੁਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਸ੍ਤੁ ਸਮਰੇ ਸਾਹਦੇਵਿੰ ਮਹਾਰਥਮ੍ ।
ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਨਾਕਮ੍ਪਯਤ ਵੈ ਮੈਨਾਕਮਿਵ ਪਰ੍ਵਤਮ੍ ॥ 6-45-67 (40383)
ਸ਼੍ਰੁਤਕਰ੍ਮਾ ਤਤਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਕਾਮ੍ਭੋਜਾਨਾਂ ਮਹਾਰਥਮ੍ ।
ਸ਼ਰੈਰ੍ਬਹੁਭਿਰਾਨਰ੍ਚ੍ਛਦ੍ਦਾਰਯੰਨਿਵ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ॥ 6-45-68 (40384)
ਇਰਾਵਾਨਥ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਸ਼੍ਰੁਤਾਯੁਸ਼਼ਮਰਿਨ੍ਦਮਮ੍ ।
ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਦ੍ਯਯੌ ਰਣੇ ਯਤ੍ਤੋ ਯਤ੍ਤਰੂਪੰ ਪਰੰਤਪਃ ॥ 6-45-69 (40385)
ਆਰ੍ਜੁਨਿਸ੍ਤਸ੍ਯ ਸਮਰੇ ਹਯਾਨ੍ਹਤ੍ਵਾ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਨਨਾਦ ਬਲਵਾੰਨਾਦੰ ਤਤ੍ਸੈਨ੍ਯੰ ਪ੍ਰਤ੍ਯਪੂਰਯਤ੍ ॥ 6-45-70 (40386)
ਸ਼੍ਰੁਤਾਯੁਸ੍ਤੁ ਤਤਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਫਾਲ੍ਗੁਨੇਃ ਸਮਰੇ ਹਯਾਨ੍।
ਨਿਜਘਾਨ ਗਦਾਗ੍ਰੇਣ ਤਤੋ ਯੁਦ੍ਧਮਵਰ੍ਤਤ ॥ 6-45-71 (40387)
ਵਿਨ੍ਦਾਨਿਵਿਨ੍ਦਾਵਾਵਨ੍ਤ੍ਯੌ ਕੁਨ੍ਤਿਭੋਜੰ ਮਹਾਰਥਮ੍ ।
ਸਸੇਨੰ ਸਸੁਤੰ ਵੀਰੰ ਸੰਸਸ਼ਞ੍ਜਤੁਰਾਹਵੇ ॥ 6-45-72 (40388)
ਤਤ੍ਰਾਦ੍ਭੁਤਮਪਸ਼੍ਯਾਮ ਤਯੋਰ੍ਘੋਰੰ ਪਰਾਕ੍ਰਮਮ੍ ।
ਅਯੁਧ੍ਯੇਤਾਂ ਸ੍ਥਿਰੌ ਭੂਤ੍ਵਾ ਮਹਤ੍ਯਾ ਸੇਨਯਾ ਸਹ ॥ 6-45-73 (40389)
ਅਨੁਵਿਨ੍ਦਸ੍ਤੁ ਗਦਯਾ ਕੁਨ੍ਤਿਭੋਜਮਤਾਡਯਤ੍।
ਕੁਨ੍ਤਿਭੋਜਸ਼੍ਚ ਤੰ ਤੂਰ੍ਣੰ ਸ਼ਰਵ੍ਰਾਤੈਰਵਾਕਿਰਤ੍ ॥ 6-45-74 (40390)
ਕੁਨ੍ਤਿਭੋਜਸੁਤਸ਼੍ਚਾਪਿ ਵਿਨ੍ਦੰ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਸਾਯਕੈਃ ।
ਸ ਚ ਤੰ ਪ੍ਰਤਿਵਿਵ੍ਯਾਧ ਤਦਦ੍ਭੁਤਮਿਵਾਭਵਤ੍ ॥ 6-45-75 (40391)
ਕੇਕਯਾ ਭ੍ਰਾਤਰਃ ਪਞ੍ਚ ਗਾਨ੍ਧਾਰਾਨ੍ਪਞ੍ਚ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਸਸੈਨ੍ਯਾਸ੍ਤੇ ਸਸੈਨ੍ਯਾਂਸ਼੍ਚ ਯੋਧਯਾਮਾਸੁਰਾਹਵੇ ॥ 6-45-76 (40392)
ਵੀਰਬਾਹੁਸ਼੍ਚ ਤੇ ਪੁਤ੍ਰੋ ਵੈਰਾਟਿੰ ਰਥਸਤ੍ਤਮਮ੍ ।
ਉਤ੍ਤਰੰ ਯੋਧਯਾਮਾਸ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-45-77 (40393)
ਉਤ੍ਤਰਸ਼੍ਚਾਪਿ ਤੰ ਵੀਰੰ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਚੇਦਿਰਾਟ੍ ਸਮਰੇ ਰਾਜੰਨੁਲੂਕੰ ਸਮਭਿਦ੍ਰਵਤ੍ ॥ 6-45-78 (40394)
ਤਥੈਵ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੇਣ ਉਲੂਕੰ ਸਮਵਿਦ੍ਧ੍ਯਤ ।
ਉਲੂਕਸ਼੍ਚਾਪਿ ਤੰ ਬਾਣੈਰ੍ਨਿਸ਼ਿਤੈਰ੍ਲੋਮਵਾਹਿਭਿਃ ॥ 6-45-79 (40395)
ਤਯੋਰ੍ਯੁਦ੍ਧੰ ਸਮਭਵਦ੍ਧੋਰਰੂਪੰ ਵਿਸ਼ਾਂਤੇ ।
ਦਾਰਯੇਤਾਂ ਸੁਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਾਵਨ੍ਯੋਨ੍ਯਮਪਰਾਜਿਤੌ ॥ 6-45-80 (40396)
ਏਵੰ ਦ੍ਵਨ੍ਦ੍ਵਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਰਥਵਾਰਣਵਾਜਿਨਾਮ੍ ।
ਪਦਾਤੀਨਾਂ ਚ ਸਮਰੇ ਤਵ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਸੰਕੁਲੇ ॥ 6-45-81 (40397)
ਮੁਹੂਰ੍ਤਮਿਵ ਤਦ੍ਯੁਦ੍ਧਮਾਸੀਨ੍ਮਧੁਰਦਰ੍ਸ਼ਨਮ੍ ।
ਤਤ ਉਨ੍ਮਤ੍ਤਵਦ੍ਰਾਜੰਨ ਪ੍ਰਾਜ੍ਞਾਯਤ ਕਿੰਚਨ ॥ 6-45-82 (40398)
ਗਜੋ ਗਜੇਨ ਸਮਰੇ ਰਥਿਨੰ ਚ ਰਥੀ ਯਯੌ ।
ਅਸ਼੍ਵੋ(ਅ)ਸ਼੍ਵੰ ਸਮਭਿਪ੍ਰਾਯਾਤ੍ਪਦਾਤਿਸ਼੍ਚ ਪਦਾਤਿਨਮ੍ ॥ 6-45-83 (40399)
ਤਤੋ ਯੁਦ੍ਧੰ ਸੁਦੁਰ੍ਧਰ੍ਸ਼਼ੰ ਵ੍ਯਾਕੁਲੰ ਸਮਪਦ੍ਯਤ।
ਸ਼ੂਰਾਣਾਂ ਸਮਰੇ ਤਤ੍ਰ ਸਮਾਸਾਦ੍ਯੇਤਰੇਤਰਮ੍ ॥ 6-45-84 (40400)
ਤਤ੍ਰ ਦੇਵਰ੍ਸ਼਼ਯਃ ਸਿਦ੍ਧਾਸ਼੍ਚਾਰਣਾਸ਼੍ਚ ਸਮਾਗਤਾਃ ।
ਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼ਨ੍ਤ ਤਦ੍ਰਣੰ ਘੋਰੰ ਦੇਵਾਸੁਰਸਮੰ ਭੁਵਿ ॥ 6-45-85 (40401)
ਤਤੋ ਦਨ੍ਤਿਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਰ੍ਥਾਨਾਂ ਚਾਪਿ ਮਾਰਿਸ਼਼।
ਅਸ਼੍ਵੌਘਾਃ ਪੁਰੁਸ਼਼ੌਘਾਸ਼੍ਚ ਵਿਪਰੀਤੰ ਸਮਾਯਯੁਃ ॥ 6-45-86 (40402)
ਤਤ੍ਰਤਤ੍ਰ ਪ੍ਰਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤੇ ਰਥਵਾਰਣਪਤ੍ਤਯਃ ।
ਸਾਦਿਨਸ਼੍ਚ ਨਰਵ੍ਯਾਘ੍ਰ ਯੁਧ੍ਯਮਾਨਾ ਮੁਹੁਰ੍ਮੁਹੁਃ ॥ ॥ 6-45-87 (40403)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਪ੍ਰਥਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਪਞ੍ਚਚਤ੍ਵਾਰਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-45-1 ਪੂਰ੍ਵਾਹ੍ਣੇ ਪੂਰ੍ਵਭਾਗੇ ॥ 6-45-5 ਤੋਤ੍ਰੰ ਗਜਦਮਨੰ ਵੇਣੁਕਾਖ੍ਯੰ ਵੇਣੁਵੁਧ੍ਨਸਮਾਕਾਰਮ੍ ॥ 6-45-13 ਆਨਰ੍ਚ੍ਛਤੁਃ ਪੀਡਿਤਵਨ੍ਤੌ। ਤਕ੍ਸ਼਼ਮਾਣੌ ਤਨੂਕੁਰ੍ਵਾਣੌ ॥ 6-45-14 ਪੁਸ਼਼੍ਪੈਃ ਸ਼ਬਲੌ ਵਿਚਿਤ੍ਰੌ ॥ 6-45-17 ਏਕੇਨ ਪ੍ਰਾਸ਼਼੍ਣਿ ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠਗੋਪੰ ਏਕੇਨ ਸਾਰਥਿਮਿਤਿ ਚ ॥ 6-45-23 ਕ੍ਸ਼਼ੁਦ੍ਰਕਾਣਾਂ ਬਾਣਵਿਸ਼ੇਸ਼਼ਾਣਾਮ੍ ॥ 6-45-31 ਪਰਾਸੁਕਰਣੰ ਮਾਰਣਸਾਧਨਮ੍ ॥ 6-45-36 ਵੀਰਃ ਸ਼ਙ੍ਖਃ। ਜਤ੍ਰੁਦੇਸ਼ੇ ਅੰਸਸੰਧੌ ॥ 6-45-38 ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਕੇਤੁਃ ਸ਼ਿਸ਼ੁਪਾਲਸੁਤਃ ॥ 6-45-44 ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ਅਲਕ੍ਸ਼਼ਿਤਗ੍ਰਨ੍ਥਿਭਿਃ ॥ 6-45-48 ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੇਨ ਸੂਕ੍ਸ਼਼੍ਮਧਾਰੇਣ । ਨਿਸ਼ਿਤੇ ਸ਼ਾਣੋਲ੍ਲੀਢੇਨ । ਮ੍ਰੁʼਧੇ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ॥ 6-45-58 ਤੁਭ੍ਯੰ ਤਵ। ਸੁਤਸੋਮੰ ਭੈਮਸੇਨਿਮ੍ ॥ 6-45-60 ਚੇਕਿਤਾਨੋ ਯਾਦਵਃ ॥ 6-45-69 ਇਰਾਵਾਨਰ੍ਜੁਨਪੁਤ੍ਰਃ ॥ 6-45-72 ਸੰਸਸਜ੍ਜਤੁਃ ਸੰਸਕ੍ਤਾਵਭੂਤਾਮ੍ ॥ 6-45-81 ਦ੍ਵਨ੍ਦ੍ਵੰ ਦ੍ਵਯੋਰ੍ਦ੍ਵਯੋਰ੍ਯੁਦ੍ਧਮ੍ ॥ 6-45-86 ਵਿਪਰੀਤੰ ਅਤੀਤਕ੍ਰਮਮ੍ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 046
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.46. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 046
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਸੰਕੁਲਯੁਦ੍ਧਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-46-0 (40404)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-46-0x (4107)
ਰਾਜਞ੍ਸ਼ਤਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਤਤ੍ਰਤਤ੍ਰ ਪਦਾਤਿਨਾਮ੍ ।
ਨਿਰ੍ਮਰ੍ਯਾਦੰ ਪ੍ਰਯੁਦ੍ਧਾਨਿ ਤਤ੍ਤੇ ਵਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਭਾਰਤ ॥ 6-46-1 (40405)
ਨ ਪੁਤ੍ਰਃ ਪਿਤਰੰ ਜਜ੍ਞੇ ਪਿਤਾ ਵਾ ਪੁਤ੍ਰਮੌਰਸਮ੍ ।
ਨ ਭ੍ਰਾਤਾ ਭ੍ਰਾਤਰੰ ਤਤ੍ਰ ਸ੍ਵਸ੍ਤ੍ਰੀਯੰ ਨ ਚ ਮਾਤੁਲਃ ॥ 6-46-2 (40406)
ਨ ਮਾਤੁਲੰ ਚ ਸ੍ਵਸ੍ਰੀਯੋ ਨ ਸਖਾਯੰ ਸਖਾ ਤਥਾ।
ਆਵਿਸ਼਼੍ਟਾ ਇਵ ਯੁਧ੍ਯਨ੍ਤੇ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ਕੁਰੁਭਿਃ ਸਹ ॥ 6-46-3 (40407)
ਰਥਾਨੀਕੰ ਨਰਵ੍ਯਾਘ੍ਰਾਃ ਕੇਚਿਦਭ੍ਯਪਤਨ੍ਰਥੈਃ ।
ਅਭਜ੍ਯਨ੍ਤ ਯੁਗੈਰੇਵ ਯੁਗਾਨਿ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-46-4 (40408)
ਰਥੇਸ਼਼ਾਸ਼੍ਚ ਰਤੇਸ਼਼ਾਭਿਃ ਕੂਰਾ ਰਥਕੂਬਰੈਃ।
ਸੰਗਤੈਃ ਸਹਿਤਾਃ ਕੇਚਿਤ੍ਪਰਸ੍ਪਰਜਿਘਾਂਸਵਃ ॥ 6-46-5 (40409)
ਨ ਸ਼ੇਕੁਸ਼੍ਚਲਿਤੁਂ ਕੇਚਿਤ੍ਸੰਨਿਪਤ੍ਯ ਰਥਾ ਰਥੈਃ ।
ਪ੍ਰਭਿੰਨਾਸ੍ਤੁ ਮਹਾਕਾਯਾਃ ਸੰਨਿਪਤ੍ਯ ਗਜਾ ਗਜੈਃ ॥ 6-46-6 (40410)
ਬਹੁਧਾ ਦਾਰਯਨ੍ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਾ ਵਿਸ਼਼ਾਣੈਰਿਤਰੇਤਰਮ੍।
ਸਤੋਰਣਪਤਾਕੈਸ਼੍ਚ ਵਾਰਣਾ ਵਰਵਾਰਣੈਃ ॥ 6-46-7 (40411)
ਅਭਿਸ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਮਹਾਰਾਜ ਵੇਗਵਦ੍ਭਿਰ੍ਮਹਾਗਜੈਃ ।
ਦਨ੍ਤੈਰਭਿਹਤਾਸ੍ਤਤ੍ਰ ਚੁਕ੍ਰੁਸ਼ੁਃ ਪਰਮਾਤੁਰਾਃ ॥ 6-46-8 (40412)
ਅਭਿਨੀਤਾਸ਼੍ਚ ਸ਼ਿਕ੍ਸ਼਼ਾਭਿਸ੍ਤੋਤ੍ਰਾਙ੍ਕੁਸ਼ਸਮਾਹਤਾਃ।
ਅਪ੍ਰਭਿੰਨਾਃ ਪ੍ਰਭਿੰਨਾਨਾਂ ਸੰਮੁਖਾਭਿਮੁਖਾ ਯਯੁਃ ॥ 6-46-9 (40413)
ਪ੍ਰਭਿੰਨੈਰਪਿ ਸੰਸਕ੍ਤਾਃ ਕੇਚਿਤ੍ਤਤ੍ਰ ਮਹਾਗਜਾਃ ।
ਕ੍ਰੌਞ੍ਚਵੰਨਿਨਦੰ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਦੁਦ੍ਰੁਵੁਃ ਸਰ੍ਵਤੋ ਦਿਸ਼ਮ੍ ॥ 6-46-10 (40414)
ਸਮ੍ਯਕ੍ਪ੍ਰਣੀਤਾ ਨਾਗਾਸ਼੍ਚ ਪ੍ਰਭਿੰਨਕਰਟਾਮੁਖਾਃ ।
ਰੁʼਸ਼਼ਿਤੋਮਰਨਾਰਾਚੈਰ੍ਨਿਰ੍ਵਿਦ੍ਧਾ ਵਰਵਾਰਣਾਃ ॥ 6-46-11 (40415)
ਪ੍ਰਣੇਦੁਰ੍ਭਿੰਨਮਰ੍ਮਾਣੋ ਨਿਪੇਤੁਸ਼੍ਚ ਗਤਾਸਵਃ।
ਪ੍ਰਾਦ੍ਰਵਨ੍ਤ ਦਿਸ਼ਃ ਕੇਚਿੰਨਦਨ੍ਤੋ ਭੈਰਵਾਨ੍ਰਵਾਨ੍ ॥ 6-46-12 (40416)
ਗਜਾਨਾਂ ਪਾਦਰਕ੍ਸ਼਼ਾਸ੍ਤੁ ਵ੍ਯੂਢੋਰਸ੍ਕਾਃ ਪ੍ਰਹਾਰਿਣਃ ।
ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿਭਿਸ਼੍ਚ ਧਨੁਰ੍ਭਿਸ਼੍ਚ ਵਿਮਲੈਸ਼੍ਚ ਪਰਸ਼੍ਵਥੈਃ ॥ 6-46-13 (40417)
ਗਦਾਭਿਰ੍ਮੁਸਲੈਸ਼੍ਚੈਵ ਭਿਨ੍ਦਿਪਾਲੈਃ ਸਤੋਮਰੈਃ ।
ਆਯਸੈਃ ਪਰਿਘੈਸ਼੍ਚੈਵ ਨਿਸ੍ਤਿਰੰਸ਼ੈਰ੍ਵਿਮਲੈ ਸ਼ਿਤੈਃ । 6-46-14 (40418)
ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹੀਤੈਃ ਸੁਸੰਰਬ੍ਧਾ ਦ੍ਰਵਮਾਣਾਸ੍ਤਤਸ੍ਤਤਃ।
ਵ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਮਹਾਰਾਜ ਪਰਸ੍ਪਰਜਿਘਾਂਸਵਃ ॥ 6-46-15 (40419)
ਰਾਜਮਾਨਾਸ਼੍ਚ ਨਿਸ੍ਤ੍ਰਿੰਸ਼ਾਃ ਸੰਸਿਕ੍ਤਾ ਨਰਸ਼ੋਣਿਤੈਃ।
ਪ੍ਰਤ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਸ਼ੂਰਾਣਾਮਨ੍ਯੋਨ੍ਯਮਭਿਧਾਵਤਾਮ੍ ॥ 6-46-16 (40420)
ਅਵਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਤਾਵਧੂਤਾਨਾਮਸੀਨਾਂ ਵੀਰਬਾਹੁਭਿਃ ।
ਸੰਜਜ੍ਞੇ ਤੁਮੁਲਃ ਸ਼ਬ੍ਦਃ ਪਤਤਾਂ ਪਰਮਰ੍ਮਸੁ ॥ 6-46-17 (40421)
ਗਦਾਮੁਸਲਰੁਗ੍ਣਾਨਾਂ ਭਿੰਨਾਨਾਂ ਚ ਵਰਾਸਿਭਿਃ ।
ਦਨ੍ਤਿਦਨ੍ਤਾਵਭਿੰਨਾਨਾਂ ਮ੍ਰੁʼਦਿਤਾਨਾਂ ਚ ਦਨ੍ਤਿਭਿਃ ॥ 6-46-18 (40422)
ਤਤ੍ਰ ਤਤ੍ਰ ਨਰੌਘਾਣਾਂ ਕ੍ਰੋਸ਼ਤਾਮਿਤਰੇਤਰਮ੍ ।
ਸ਼ੁਸ਼੍ਰੁਵੁਰ੍ਦਾਰੁਣਾ ਵਾਚਃ ਪ੍ਰੇਤਾਨਾਮਿਵ ਭਾਰਤ ॥ 6-46-19 (40423)
ਹਯੈਰਪਿ ਹਯਾਰੋਹਾਸ਼੍ਚਾਮਰਾਪੀਡਧਾਰਿਭਿਃ ।
ਹੰਸੈਰਿਵ ਮਹਾਵੇਗੈਰਨ੍ਯੋਨ੍ਯਮਭਿਵਿਦ੍ਰੁਤਾਃ ॥ 6-46-20 (40424)
ਤੈਰ੍ਵਿਮੁਕ੍ਤਾ ਮਹਾਪ੍ਰਾਸਾ ਜਾਮ੍ਬੂਨਦਵਿਭੂਸ਼਼ਣਾਃ ।
ਆਸ਼ੁਗਾ ਵਿਮਲਾਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣਾਃ ਸੰਪੇਤੁਰ੍ਭੁਜਗੋਪਮਾਃ ॥ 6-46-21 (40425)
ਅਸ਼੍ਵੈਰਗ੍ਨ੍ਯਜਵੈਃ ਕੇਚਿਦਾਪ੍ਲੁਤ੍ਯ ਮਹਤੋ ਰਥਾਤ੍ ।
ਸ਼ਿਰਾਂਸ੍ਯਾਦਦਿਰੇ ਵੀਰਾ ਰਥਿਨਾਮਸ਼੍ਵਸਾਦਿਨਃ ॥ 6-46-22 (40426)
ਬਹੂਨਪਿ ਹਯਾਰੋਹਾਨ੍ਭਲ੍ਲੈਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ।
ਰਥੀ ਜਘਾਨ ਸੰਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਬਾਣਗੋਚਰਮਾਗਤਾਨ੍ ॥ 6-46-23 (40427)
ਨਵਮੇਘਪ੍ਰਤੀਕਾਸ਼ਾਸ਼੍ਚਾਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਯ ਤੁਰਗਾਨ੍ਗਜਾਃ ।
ਪਾਦੈਰੇਵ ਵਿਮ੍ਰੁʼਦ੍ਗਨ੍ਤਿ ਮਤ੍ਤਾਃ ਕਨਕਭੂਸ਼਼ਣਾਃ ॥ 6-46-24 (40428)
ਪਾਠ੍ਯਮਾਨੇਸ਼਼ੁ ਕੁਮ੍ਭੇਸ਼਼ੁ ਪਾਰ੍ਸ਼੍ਵੇਸ਼਼੍ਵਪਿ ਚ ਵਾਰਣਾਃ।
ਪ੍ਰਾਸੈਰ੍ਵਿਨਿਹਤਾਃ ਕੇਚਿਦ੍ਵਿਨੇਦੁਃ ਪਰਮਾਤੁਰਾਃ ॥ 6-46-25 (40429)
ਸਾਸ਼੍ਵਾਰੋਹਾਨ੍ਹਯਾਨ੍ਕਾਂਸ਼੍ਚਿਦੁਨ੍ਮਥ੍ਯ ਵਰਵਾਰਣਾਃ ।
ਸਹਸਾ ਚਿਕ੍ਸ਼਼ਿਪੁਸ੍ਤਤ੍ਰ ਸੰਕੁਲੇ ਭੈਰਵੇ ਸਤਿ ॥ 6-46-26 (40430)
ਸਾਸ਼੍ਵਾਰੋਹਾਨ੍ਵਿਸ਼਼ਾਣਾਗ੍ਰੈਰੁਤ੍ਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਯ ਤੁਰਗਾਨ੍ਗਜਾਃ ।
ਰਥੌਘਾਨਭਿਮ੍ਰੁʼਦ੍ਗਨ੍ਤਃ ਸਧ੍ਵਜਾਨਭਿਚਕ੍ਰਮੁਃ ॥ 6-46-27 (40431)
ਪੁਂਸ੍ਤ੍ਵਾਦਤਿਮਦਤ੍ਵਾਚ੍ਚ ਕੇਚਿਤ੍ਤਤ੍ਰ ਮਹਾਗਜਾਃ ।
ਸਾਸ਼੍ਵਾਰੋਹਾਨ੍ਹਯਾਞ੍ਜਘ੍ਨੁਃ ਕਰੈਃ ਸਚਰਣੈਸ੍ਤਥਾ ॥ 6-46-28 (40432)
ਅਸ਼੍ਵਾਰੋਹੈਸ਼੍ਚ ਸਮਰੇ ਹਸ੍ਤਿਸਾਦਿਭਿਰੇਵ ਚ ।
ਪ੍ਰਤਿਮਾਨੇਸ਼਼ੁ ਗਾਤ੍ਰੇਸ਼਼ੁ ਪਾਰ੍ਸ਼੍ਵਸ਼਼੍ਵਭਿ ਚ ਵਾਰਣਾਨ੍ ।
ਆਸ਼ੁਗਾ ਵਿਮਲਾਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣਾਃ ਸੰਪੇਤੁਰ੍ਭੁਜਗੋਪਮਾਃ ॥ 6-46-29 (40433)
ਨਰਾਸ਼੍ਵਕਾਯਾੰਨਿਰ੍ਭਿਦ੍ਯ ਲੌਹਾਨਿ ਕਵਚਾਨਿ ਚ।
ਨਿਪੇਤੁਰ੍ਵਿਮਲਾਃ ਸ਼ਕ੍ਤ੍ਯੋ ਵੀਰਬਾਹੁਭਿਰਰ੍ਪਿਤਾਃ ॥ 6-46-30 (40434)
ਮਹੋਲ੍ਕਕਾਪ੍ਰਤਿਮਾ ਘੋਰਾਸ੍ਤਤ੍ਰ ਤਤ੍ਰ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ।
ਦ੍ਵੀਪਿਚਰ੍ਮਾਵਨਦ੍ਧੈਸ਼੍ਚ ਵ੍ਯਾਘ੍ਰਚਰ੍ਮਚ੍ਛਦੈਰਪਿ ॥ 6-46-31 (40435)
ਵਿਕੋਸ਼ੈਰ੍ਵਿਮਲੈਃ ਖਙ੍ਗੈਰਭਿਜਧ੍ਨੁਃ ਪਰਾਨ੍ਰਣੇ ।
ਅਭਿਪ੍ਲੁਤਮਭਿਕ੍ਰੁਦ੍ਧਮੇਕਪਾਰ੍ਸ਼੍ਵਾਵਦਾਰਿਤਮ੍ ॥ 6-46-32 (40436)
ਵਿਦਰ੍ਸ਼ਯਨ੍ਤਃ ਸੰਪੇਤੁਃ ਖਙ੍ਗਚਰ੍ਮਪਰਸ਼੍ਵਥੈਃ।
ਕੇਚਿਦਾਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਯ ਕਰਿਣਃ ਸਾਸ਼੍ਵਾਨਪਿ ਰਥਾਨ੍ਕਰੈਃ ॥ 6-46-33 (40437)
ਵਿਕਰ੍ਸ਼਼ਨ੍ਤੋ ਦਿਸ਼ਃ ਸਰ੍ਵਾਃ ਸੰਪੇਤੁਃ ਸਰ੍ਵਸ਼ਬ੍ਦਗਾਃ।
ਸ਼ਙ੍ਕੁਭਿਰ੍ਦਾਰਿਤਾਃ ਕੇਚਿਤ੍ਸੰਭਿੰਨਾਸ਼੍ਚ ਪਰਸ਼੍ਵਥੈਃ ॥ 6-46-34 (40438)
ਹਸ੍ਤਿਭਿਰ੍ਮ੍ਰੁʼਦਿਤਾਃ ਕੇਚਿਤ੍ਕ੍ਸ਼਼ੁਣ੍ਣਾਸ਼੍ਚਾਨ੍ਯੇ ਤੁਰੰਗਮੈਃ ।
ਰਥਨੇਮਿਨਿਕ੍ਰੁʼਤ੍ਤਾਸ਼੍ਚ ਨਿਕ੍ਰੁʼਤ੍ਤਾਸ਼੍ਚ ਪਰਸ਼੍ਵਥੈਃ ॥ 6-46-35 (40439)
ਵ੍ਯਾਕ੍ਰੋਸ਼ਨ੍ਤ ਨਰਾ ਰਾਜੰਸ੍ਤਤ੍ਰਤਤ੍ਰ ਸ੍ਮ ਬਾਨ੍ਧਵਾਨ੍।
ਪੁਤ੍ਰਾਨਨ੍ਯੇ ਪਿਤ੍ਰੂʼਨਨ੍ਯੇ ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੂʼਂਸ਼੍ਚ ਸਹ ਬਨ੍ਧੁਭਿਃ ॥ 6-46-36 (40440)
ਮਾਤੁਲਾਨ੍ਭਾਗਿਨੇਯਾਂਸ਼੍ਚ ਪਰਾਨਪਿ ਚ ਸੰਯੁਗੇ ।
ਵਿਕੀਰ੍ਣਾਨ੍ਤ੍ਰਾਃ ਸੁਬਹਵੋ ਭਗ੍ਨਸਕ੍ਥਾਸ਼੍ਚ ਭਾਰਤ ॥ 6-46-37 (40441)
ਬਾਹੁਭਿਸ਼੍ਚਾਪਰੇ ਛਿੰਨੈਃ ਪਾਰ੍ਸ਼੍ਵੇਸ਼਼ੁ ਚ ਵਿਦਾਰਿਤਾਃ ।
ਕ੍ਰਨ੍ਦਨ੍ਤਃ ਸਮਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਤ੍ਰੁʼਸ਼਼ਿਤਾ ਜੀਵਿਤੇਪ੍ਸਵਃ ॥ 6-46-38 (40442)
ਤ੍ਰੁʼਸ਼਼ਾਪਰਿਗਤਾਃ ਕੇਚਿਦਲ੍ਪਸਤ੍ਵਾ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ।
ਭੂਮੌ ਨਿਪਤਿਤਾਃ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਮ੍ਰੁʼਗਯਾਂਚਕ੍ਰਿਰੇ ਜਲਮ੍ ॥ 6-46-39 (40443)
ਰੁਧਿਰੌਘਪਰਿਕ੍ਲਿੰਨਾਃ ਕ੍ਲਿਸ਼੍ਯਮਾਨਾਸ਼੍ਚ ਭਾਰਤ ।
ਵ੍ਯਨਿਨ੍ਦਨ੍ਭ੍ਰੁʼਸ਼ਮਾਤ੍ਮਾਨੰ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਾਂਸ਼੍ਚ ਸੰਗਤਾਨ੍ ॥ 6-46-40 (40444)
ਅਪਰੇ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਕਯਾਃ ਸ਼ੂਰਾਃ ਕ੍ਰੁʼਤਵੈਰਾਃ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ।
ਨੈਵ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰੰ ਵਿਮੁਞ੍ਚਨ੍ਤਿ ਨੈਵ ਕ੍ਰਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਤਰ੍ਜਯਨ੍ਤਿ ਚ ਸੰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾਸ੍ਤਤ੍ਰਤਤ੍ਰ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ॥ 6-46-41 (40445)
ਆਦਸ਼੍ਯ ਦਸ਼ਨੈਸ਼੍ਚਾਪਿ ਕ੍ਰੋਧਾਤ੍ਸ੍ਵਰਦਨਚ੍ਛਦਮ੍ ।
ਭ੍ਰੁਕੁਟੀਕੁਟਿਲੈਰ੍ਵਕ੍ਰੈਃ ਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼ਨ੍ਤਿ ਚ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ॥ 6-46-42 (40446)
ਅਪਰੇ ਕ੍ਲਿਸ਼੍ਯਮਾਨਾਸ੍ਤੁ ਸ਼ਰਾਰ੍ਤਾ ਵ੍ਰਣਪੀਡਿਤਾਃ।
ਨਿਸ਼਼੍ਕੂਜਾਃ ਸਮਪਦ੍ਯਨ੍ਤ ਦ੍ਰੁʼਢਸਤ੍ਵਾ ਮਹਾਬਲਾਃ ॥ 6-46-43 (40447)
ਅਨ੍ਯੇ ਚ ਵਿਰਥਾਃ ਸ਼ੂਰਾ ਰਥਮਨ੍ਯਸ੍ਯ ਸੰਯੁਗੇ।
ਪ੍ਰਾਰ੍ਥਯਾਨਾ ਨਿਪਤਿਤਾਃ ਸੰਕ੍ਸ਼਼ੁਣ੍ਣਾ ਵਰਵਾਰਣੈਃ ।
ਅਸ਼ੋਭਨ੍ਤ ਮਹਾਰਾਜ ਸਪੁਸ਼਼੍ਪਾ ਇਵ ਕਿੰਸ਼ੁਕਾਃ ॥ 6-46-44 (40448)
ਸੰਬਭੂਵੁਰਨੀਕੇਸ਼਼ੁ ਬਹਵੋ ਭੈਰਵਸ੍ਵਨਾਃ।
ਵਰ੍ਤਮਾਨੇ ਮਹਾਭੀਮੇ ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਵੀਰਵਰਕ੍ਸ਼਼ਯੇ॥ 6-46-45 (40449)
ਨਿਜਘਾਨ ਪਿਤਾ ਪੁਤ੍ਰੰ ਪੁਤ੍ਰਸ਼੍ਚ ਪਿਤਰੰ ਰਣੇ।
ਸ੍ਵਸ੍ਤ੍ਰੀਯੋ ਮਾਤੁਲੰ ਚਾਪਿ ਸ੍ਵਸ੍ਰੀਯੰ ਚਾਪਿ ਮਾਤੁਲਃ ॥ 6-46-46 (40450)
ਸਖਾ ਸਖਾਯੰ ਚ ਤਥਾ ਸੰਬਨ੍ਧੀ ਬਾਨ੍ਧਵੰ ਤਥਾ।
ਏਵੰ ਯੁਯੁਧਿਰੇ ਤਤ੍ਰ ਕੁਰਵਃ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ਸਹ ॥ 6-46-47 (40451)
ਵਰ੍ਤਮਾਨੇ ਤਥਾ ਤਸ੍ਮਿੰਨਿਰ੍ਮਰ੍ਯਾਦੇ ਭਯਾਨਕੇ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਾਸਾਦ੍ਯ ਪਾਰ੍ਥਾਨਾਂ ਵਾਹਿਨੀ ਸਮਕਮ੍ਪਤ ॥ 6-46-48 (40452)
ਕੇਤੁਨਾ ਪਞ੍ਚਤਾਰੇਣ ਤਾਲੇਨ ਭਾਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਰਾਜਤੇਨ ਮਹਾਬਾਹੁਰੁਚ੍ਛ੍ਰਿਤੇਨ ਮਹਾਰਥੇ ।
ਬਭੌ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਤਦਾ ਰਾਜੰਸ਼੍ਚਨ੍ਦ੍ਰਮਾ ਇਵ ਮੇਰੁਣਾ ॥ ॥ 6-46-49 (40453)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਪ੍ਰਥਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਸ਼਼ਟ੍ਚਤ੍ਵਾਰਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-46-1 ਪ੍ਰਯੁਦ੍ਧਾਨਿ ਯੁਦ੍ਧੰ ਕ੍ਰੁʼਤਵਨ੍ਤਿ ॥ 6-46-2 ਜਜ੍ਞੇ ਜ੍ਞਾਤਵਾਨ੍ ॥ 6-46-3 ਆਵਿਸ਼਼੍ਟਾ ਇਵ ਭੂਤਾਦਿਨਾ ਗ੍ਰੁʼਹੀਤਾ ਇਵ ॥ 6-46-4 ਯੁਗਾਨਿ ਅਸ਼੍ਵਸ੍ਕਨ੍ਧਾਰ੍ਪਿਤਾਨਿ ਦਾਰੂਣਿ ॥ 6-46-5 ਰਥੇਸ਼਼ਾ ਰਥਦਣ੍ਡਃ । ਕੂਬਰੋ ਯੁਗਕੀਲਃ। ਸੰਗਤੈਃ ਸੰਮੁਖਾਗਤੈਃ ॥ 6-46-6 ਪ੍ਰਭਿੰਨਾਸ਼੍ਰ੍ਯੋਤਨ੍ਮਦਾਃ ॥ 6-46-7 ਵਿਸ਼਼ਾਣੈਰ੍ਦਨ੍ਤੈਃ ਤੋਰਣਾਨਿ ਚਤੁਃਸ੍ਤਮ੍ਭਮਣ੍ਡਪਾਕਾਰਸ੍ਯ ਗਜਪਲ੍ਯਾਣਸ੍ਯ ਅਮ੍ਬਾਰੀਤਿ ਭਾਸ਼਼ਯਾ ਪ੍ਰਸਿਦ੍ਧਸ੍ਯ। ਦ੍ਵਾਰਾਣਿ ਪਤਾਕਾਸ਼੍ਚ ਤਤ੍ਰੈਵ ਸ੍ਤਮ੍ਭਸ਼ੇਖਰਸ੍ਥਾਃ ॥ 6-46-9 ਸੰਮੁਖਾਭਿਮੁਖਾਃ ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯਸੰਮੁਖਾ ਇਤ੍ਯਰ੍ਥਃ ॥ 6-46-17 ਅਵਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਤਾਵਧੂਤਾਨਾਂ ਅਧੋਮੁਖੰ ਪਾਤਿਤਾਨਾਂ ਪਰੇਸ਼਼ਾਂ ਮਰ੍ਮਸੁ ਪਤਤਾਮਸੀਨਾਮਿਤਿ ਸੰਬਨ੍ਧਃ ॥ 6-46-19 ਪ੍ਰੇਤਾਨਾਂ ਨਾਰਕਾਣਾਮ੍ ॥ 6-46-26 ਸਹਸਾ ਬਲੇਨ ॥ 6-46-28 ਪੁਂਸ੍ਤ੍ਵਾਦ੍ਵੀਰ੍ਯਵਤ੍ਤ੍ਵਾਤ੍। ਅਤਿਮਦਤ੍ਵਾਦੁਦ੍ਭਿੰਨਮਦਤ੍ਵਾਤ੍ ॥ 6-46-29 ਪ੍ਰਤਿਮਾਨੇਸ਼਼ੁ ਲਲਾਟੇਸ਼਼ੁ ॥ 6-46-30 ਸ਼ਕ੍ਤ੍ਯਃ ਸ਼ਕ੍ਤਯਃ 6-46-43 ਨਿਸ਼਼੍ਕੂਜਾ ਨਿਃਸ਼ਬ੍ਦਾਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 047
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.47. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 047
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਉਤ੍ਤਰਕੁਮਾਰਵਧਃ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-47-0 (40454)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-47-0x (4108)
ਗਤਪੂਰ੍ਵਾਹ੍ਣਭੂਯਿਸ਼਼੍ਠਿ ਤਸ੍ਮਿੰਨਹਨਿ ਦਾਰੁਣੇ।
ਵਰ੍ਤਮਾਨੇ ਤਥਾ ਰੌਦ੍ਰੇ ਮਹਾਵੀਰਵਰਕ੍ਸ਼਼ਯੇ ॥ 6-47-1 (40455)
ਦੁਰ੍ਮੁਖਃ ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਾ ਚ ਕ੍ਰੁʼਪਃ ਸ਼ਲ੍ਯੋ ਵਿਵਿੰਸ਼ਤਿਃ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਜੁਗੁਪੁਰਾਸਾਦ੍ਯ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰੇਣ ਚੋਦਿਤਾਃ ॥ 6-47-2 (40456)
ਏਤੈਰਤਿਰਥੈਰ੍ਗੁਪ੍ਤਃ ਪਞ੍ਚਭਿਰ੍ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭਃ ।
ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਮਨੀਕਾਨਿ ਵਿਜਗਾਹੇ ਮਹਾਰਥਃ ॥ 6-47-3 (40457)
ਚੇਦਿਕਾਸ਼ਿਕਰੂਸ਼਼ੇਸ਼਼ੁ ਪਞ੍ਚਾਲੇਸ਼਼ੁ ਚ ਭਾਰਤ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਬਹੁਧਾ ਤਾਲਸ਼੍ਚਲਤ੍ਕੇਤੁਰਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤ ॥ 6-47-4 (40458)
ਸ ਸ਼ਿਰਾਂਸਿ ਰਣੇ(ਅ)ਰੀਣਾਂ ਰਥਾਂਸ਼੍ਚ ਸਯੁਗਧ੍ਵਜਾਨ੍ ।
ਨਿਚਕਰ੍ਤ ਮਹਾਵੇਗੈਰ੍ਭਲ੍ਲੈਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ॥ 6-47-5 (40459)
ਨ੍ਰੁʼਤ੍ਯਤੋ ਰਥਮਾਰ੍ਗੇਸ਼਼ੁ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਭ੍ਰੁʼਸ਼ਮਾਰ੍ਤਸ੍ਵਰੰ ਚਕ੍ਰੁਰ੍ਨਾਗਾ ਮਰ੍ਮਣਿ ਤਾਡਿਤਾਃ ॥ 6-47-6 (40460)
ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਃ ਸੁਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਪਿਸ਼ਹ੍ਗੈਸ੍ਤੁਰਗੋਤ੍ਤਮੈਃ ।
ਸੰਯੁਕ੍ਤੰ ਰਥਮਾਸ੍ਥਾਯ ਪ੍ਰਾਯਾਦ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਰਥੰ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-47-7 (40461)
ਜਾਮ੍ਬੂਨਦਵਿਚਿਤ੍ਰੇਣ ਕਰ੍ਣਿਕਾਰੇਣ ਕੇਤੁਨਾ ।
ਅਭ੍ਯਵਰ੍ਤਤ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਚ ਤਾਂਸ਼੍ਚੈਵ ਰਥਸਤ੍ਤਮਾਨ੍ ॥ 6-47-8 (40462)
ਸ ਤਾਲਕੇਤੋਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੇਨ ਕੇਤੁਮਾਹਤ੍ਯ ਪਤ੍ਰਿਣਾ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਯੁਯੁਧੇ ਵੀਰਸ੍ਤਸ੍ਯ ਚਾਨੁਰਥੈਃ ਸਹ ॥ 6-47-9 (40463)
ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਾਣਮੇਕੇਨ ਸ਼ਲ੍ਯੰ ਪਞ੍ਚਭਿਰਾਸ਼ੁਗੈਃ ।
ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਨਵਭਿਰਾਨਰ੍ਚ੍ਛਚ੍ਛਿਤਾਗ੍ਰੈਃ ਪ੍ਰਤਿਪਾਮਹਮ੍ ॥ 6-47-10 (40464)
ਪੂਰ੍ਣਾਯਤਵਿਸ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟੇਨ ਸਮ੍ਯਕ੍ਪ੍ਰਣਿਹਿਤੇਨ ਚ।
ਧ੍ਵਜਮੇਕੇਨ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਜਾਮ੍ਬੂਨਦਪਰਿਸ਼਼੍ਕ੍ਰੁʼਤਮ੍ ॥ 6-47-11 (40465)
ਦੁਰ੍ਮੁਖਸ੍ਯ ਤੁ ਭਲ੍ਲੇਨ ਸਰ੍ਵਾਵਰਣਭੇਦਿਨਾ ।
ਜਹਾਰ ਸਾਰਥੇਃ ਕਾਯਾਚ੍ਛਿਰਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਣਾ ॥ 6-47-12 (40466)
ਧਨੁਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਭਲ੍ਲੇਨ ਕਾਰ੍ਤਸ੍ਵਰਵਿਭੂਸ਼਼ਿਤਮ੍।
ਕ੍ਰੁʼਪਸ੍ਯ ਨਿਸ਼ਿਤਾਗ੍ਰੇਣ ਤਾਂਸ਼੍ਚ ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣਮੁਖੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-47-13 (40467)
ਜਘਾਨ ਪਰਮਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਨ੍ਰੁʼਤ੍ਯੰਨਿਵ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਤਸ੍ਯ ਲਾਘਵਮੁਦ੍ਵੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਤੁਤੁਸ਼਼ੁਰ੍ਦੇਵਤਾ ਅਪਿ ॥ 6-47-14 (40468)
ਲਬ੍ਧਲਕ੍ਸ਼਼ਤਯਾ ਕਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣੇਃ ਸਰ੍ਵੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮੁਖਾ ਰਥਾਃ ।
ਸਤ੍ਵਵਨ੍ਤਮਮਨ੍ਯਨ੍ਤ ਸਾਕ੍ਸ਼਼ਾਦਿਵ ਧਨੰਜਯਮ੍ ॥ 6-47-15 (40469)
ਤਸ੍ਯ ਲਾਘਵਮਾਰ੍ਗਸ੍ਥਮਲਾਤਸਦ੍ਰੁʼਸ਼ਪ੍ਰਭਮ੍।
ਦਿਸ਼ਃ ਪਰ੍ਯਪਤਚ੍ਚਾਪੰ ਗਾਣ੍ਡੀਵਮਿਵ ਘੋਸ਼਼ਵਤ੍ ॥ 6-47-16 (40470)
ਤਮਾਸਾਦ੍ਯ ਮਹਾਵੇਗੈਰ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਨਵ੍ਰਭਿਰਾਸ਼ੁਗੈਃ ।
ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਸਮਰੇ ਤੂਰ੍ਣਮਾਰ੍ਜੁਨਿੰ ਪਰਵੀਰਹਾ ॥ 6-47-17 (40471)
ਧ੍ਵਜੰ ਚਾਸ੍ਯ ਤ੍ਰਿਭਿਰ੍ਭਲ੍ਲੈਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਪਰਮੌਜਸਃ ।
ਸਾਰਥਿੰ ਚ ਤ੍ਰਿਭਿਰ੍ਬਾਣੈਰਾਜਘਾਨ ਯਤਵ੍ਰਤਃ ॥ 6-47-18 (40472)
ਤਥੈਵ ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਾ ਚ ਕ੍ਰੁʼਪਃ ਸ਼ਲ੍ਯਸ਼੍ਚ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਨਾਕਮ੍ਪਯਤ੍ਕਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣਿੰ ਮੈਨਾਕਮਿਵ ਪਰ੍ਵਤਮ੍ ॥ 6-47-19 (40473)
ਸ ਤੈਃ ਪਰਿਵ੍ਰੁʼਤਃ ਸ਼ੂਰੋ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰੈਰ੍ਮਹਾਰਥੈਃ ।
ਵਵਰ੍ਸ਼਼ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ਾਣਿ ਕਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣਿਃ ਪਞ੍ਚਰਥਾਨ੍ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-47-20 (40474)
ਤਤਸ੍ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਸੰਵਾਰ੍ਯ ਸ਼ਰਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿਭਿਃ ।
ਨਨਾਦ ਬਲਵਾਨ੍ਕਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣਿਰ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਾਯ ਵਿਸ੍ਰੁʼਜ੍ਯਞ੍ਸ਼ਰਾਨ੍ ॥ 6-47-21 (40475)
ਤਤ੍ਰਾਸ੍ਯ ਸੁਮਹਦ੍ਰਾਜਨ੍ਬਾਹ੍ਵੋਰ੍ਬਲਮਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤ ।
ਯਤਮਾਨਸ੍ਯ ਸਮਰੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਰ੍ਦਯਤਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-47-22 (40476)
ਪਰਾਕ੍ਰਾਨ੍ਤਸ੍ਯ ਤਸ੍ਯੈਵ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ(ਅ)ਪਿ ਪ੍ਰਾਹਿਣੋਚ੍ਛਰਾਨ੍ ।
ਸ ਤਾਂਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਸਮਰੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਚਾਪਚ੍ਯੁਤਾਞ੍ਸ਼ਰਾਨ੍ ॥ 6-47-23 (40477)
ਤਤੋ ਧ੍ਵਜਮਾਮੋਘੇਂਸ਼਼ੁਰ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਨਵਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਸਮਰੇ ਵੀਰਸ੍ਤਤ ਉਚ੍ਚੁਕ੍ਰੁਸ਼ੁਰ੍ਜਨਾਃ ॥ 6-47-24 (40478)
ਸ ਰਾਜਤੋ ਮਹਾਸ੍ਕਨ੍ਧਸ੍ਤਾਲੋ ਹੇਮਵਿਭੂਸ਼਼ਿਤਃ ।
ਸੌਭਦ੍ਰਵਿਸ਼ਿਖੈਸ਼੍ਛਿੰਨਃ ਪਪਾਤ ਭੁਵਿ ਭਾਰਤ ॥ 6-47-25 (40479)
ਤੰ ਤੁ ਸੌਭਦ੍ਰਵਿਸ਼ਿਖੈਃ ਪਾਤਿਤੰ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਭੀਮੋ ਨਨਾਦੋਚ੍ਚੈਃ ਸੌਭਦ੍ਰਮਭਿਹਰ੍ਸ਼਼ਯਨ੍ ॥ 6-47-26 (40480)
ਅਥ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਮਹਾਸ੍ਰਾਣਿ ਦਿਵ੍ਯਾਨਿ ਸੁਬਹੂਨਿ ਚ ।
ਪ੍ਰਾਦੁਸ਼੍ਚਕ੍ਰੇ ਮਹਾਰੌਦ੍ਰੇ ਰਣੇ ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-47-27 (40481)
ਤਤਃ ਸ਼ਰਸਹਸ੍ਰੇਣ ਸੌਭਦ੍ਰੰ ਪ੍ਰਤਿਤਾਮਹਃ ।
ਅਵਾਕਿਰਦਮੇਯਾਤ੍ਮਾ ਤਦਦ੍ਭੁਤਮਿਵਾਭਵਤ੍ ॥ 6-47-28 (40482)
ਤਤੋ ਦਸ਼ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਮਹਾਰਥਾਃ ।
ਰਕ੍ਸ਼਼ਾਰ੍ਥਮਭ੍ਯਧਾਵਨ੍ਤ ਸੌਭਦ੍ਰੰ ਤ੍ਵਰਿਤਾ ਰਥੈਃ ॥ 6-47-29 (40483)
ਵਿਰਾਟਃ ਸਹ ਪੁਤ੍ਰੇਣ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸ਼੍ਚ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਃ ।
ਭੀਮਸ਼੍ਚ ਕੇਕਯਾਸ਼੍ਚੈਵ ਸਾਤ੍ਯਕਿਸ਼੍ਚ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ॥ 6-47-30 (40484)
ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਜਵੇਨਾਪਤਤਾਂ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ ਰਣੇ ।
ਪਾਞ੍ਚਾਲ੍ਯੰ ਤ੍ਰਿਭਿਰਾਨਰ੍ਚ੍ਛਤ੍ਸਾਤ੍ਯਕਿੰ ਨਵਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ । 6-47-31 (40485)
ਪੂਰ੍ਣਾਯਤਵਿਸ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟੇਨ ਕ੍ਸ਼਼ੁਰੇਣ ਨਿਸ਼ਿਤੇਨ ਚ।
ਧ੍ਵਜਮੇਕੇਨ ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਭੀਮਸੇਨਸ੍ਯ ਪਤ੍ਰਿਣਾ ॥ 6-47-32 (40486)
ਜਾਮ੍ਬੂਨਦਮਯਃ ਸ਼੍ਰੀਮਾਨ੍ਕੇਸਰੀ ਸ ਨਰੋਤ੍ਤਮ ।
ਪਪਾਤ ਭੀਮਸੇਨਸ੍ਯ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਮਥਿਤੋ ਰਥਾਤ੍ ॥ 6-47-33 (40487)
ਤਤੋ ਭੀਮਸ੍ਤ੍ਰਿਭਿਰ੍ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੰ ਰਣੇ।
ਕ੍ਰੁʼਪਮੇਕੇਨ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਾਣਮਸ਼਼੍ਟਭਿਃ ॥ 6-47-34 (40488)
ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹੀਤਾਗ੍ਰਹਸ੍ਤੇਕਨ ਵੈਰਾਟਿਰਪਿ ਦਨ੍ਤਿਨਾ ।
ਅਭ੍ਯਦ੍ਰਵਤ ਰਾਜਾਨੰ ਮਦ੍ਰਾਧਿਪਤਿਮੁਤ੍ਤਰਃ ॥ 6-47-35 (40489)
ਤਸ੍ਯ ਵਾਰਣਰਾਜਸ੍ਯ ਜਵੇਨਾਪਤਤੋ ਰਥੇ ।
ਸ਼ਲ੍ਯੋ ਨਿਵਾਰਯਾਮਾਸ ਵੇਗਮਪ੍ਰਤਿਮੰ ਸ਼ਰੈਃ । 6-47-36 (40490)
ਤਸ੍ਯ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਸ ਨਾਗੇਨ੍ਦ੍ਰੋ ਬ੍ਰੁʼਹਤਃ ਸਾਧੁਵਾਹਿਨਃ ।
ਪਦਾ ਯੁਗਮਧਿਸ਼਼੍ਠਾਯ ਜਘਾਨ ਚਤੁਰੋ ਹਯਾਨ੍ ॥ 6-47-37 (40491)
ਸ ਹਤਾਸ਼੍ਵੇ ਰਥੇ ਤਿਸ਼਼੍ਠਨ੍ਮਦ੍ਰਾਧਿਪਤਿਰਾਯਸੀਮ੍ ।
ਉਤ੍ਤਰਾਨ੍ਤਕਰੀਂ ਸ਼ਕ੍ਤਿੰ ਚਿਕ੍ਸ਼਼ੇਪ ਭੁਜਗੋਪਮਾਮ੍ ॥ 6-47-38 (40492)
ਤਯਾ ਭਿੰਨਤਨੁਤ੍ਰਾਣਃ ਪ੍ਰਵਿਸ਼੍ਯ ਵਿਪੁਲੰ ਤਮਃ।
ਸ ਪਪਾਤ ਗਜਸ੍ਕਨ੍ਧਾਤ੍ਪਰਮੁਕ੍ਤਾਙ੍ਕੁਸ਼ਤੋਮਰਃ ॥ 6-47-39 (40493)
ਅਸਿਮਾਦਾਯ ਸ਼ਲ੍ਯੋ(ਅ)ਪਿ ਅਵਪ੍ਲੁਤ੍ਯ ਰਥੋਤ੍ਤਮਾਤ੍।
ਤਸ੍ਯ ਵਾਰਣਰਾਜਸ੍ਯ ਚਿਚ੍ਛੇਦਾਥ ਮਹਾਕਰਮ੍ ॥ 6-47-40 (40494)
ਭਿੰਨਮਰ੍ਮਾ ਸ਼ਰਸ਼ਤੈਸ਼੍ਛਿੰਨਹਸ੍ਤਃ ਸਵਾਰਣਃ।
ਭੀਮਮਾਰ੍ਤਸ੍ਵਰੰ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਪਪਾਤ ਚ ਮਮਾਰ ਚ ॥ 6-47-41 (40495)
ਏਤਦੀਦ੍ਰੁʼਸ਼ਕੰ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਮਦ੍ਰਰਾਜੋ ਨਰਾਧਿਪ ।
ਆਰੁਰੋਹ ਰਥੰ ਤੂਰ੍ਣੰ ਭਾਸ੍ਵਰੰ ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਣਃ ॥ 6-47-42 (40496)
ਉਤ੍ਤਰੰ ਵੈ ਹਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਵੈਰਾਟਿਰ੍ਭ੍ਰਾਤਰੰ ਤਦਾ ।
ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਣਾ ਚ ਸਹਿਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਸ਼ਲ੍ਯਮਵਸ੍ਥਿਤਮ੍ ॥ 6-47-43 (40497)
ਸ਼੍ਵੇਤਃ ਕ੍ਰੋਧਾਤ੍ਪ੍ਰਜਜ੍ਵਾਲ ਹਵਿਸ਼਼ਾ ਹਵ੍ਯਵਾਡਿਵ ।
ਸ ਵਿਸ੍ਫਾਰ੍ਯ ਮਹਚ੍ਚਾਪੰ ਸ਼ਕ੍ਰਚਾਪੋਪਮੰ ਬਲੀ ॥ 6-47-44 (40498)
ਅਭ੍ਯਧਾਵ਼ਞ੍ਜਿਘਾਂਸਨ੍ਵੈ ਸ਼ਲ੍ਯੰ ਮਦ੍ਰਾਧਿਪੰ ਬਲੀ।
ਮਹਤਾ ਰਥਵੰਸ਼ੇਨ ਸਮਨ੍ਤਾਤ੍ਪਰਿਵਾਰਿਤਃ ॥ 6-47-45 (40499)
ਮੁਞ੍ਚਨ੍ਬਾਣਮਯੰ ਵਰ੍ਸ਼਼ੰ ਪ੍ਰਾਯਾਚ੍ਛਲ੍ਯਰਥੰ ਪ੍ਰਤਿ।
ਤਮਾਪਤਨ੍ਤੰ ਸੰਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਮਤ੍ਤਵਾਰਣਵਿਕ੍ਰਮਮ੍ ॥ 6-47-46 (40500)
ਤਾਵਕਾਨਾਂ ਰਥਾਃ ਸਪ੍ਤ ਸਮਨ੍ਤਾਤ੍ਪਰ੍ਯਵਾਰਯਨ੍ ।
ਮਦ੍ਰਰਾਜਮਭੀਪ੍ਸਨ੍ਤੋ ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੋਰ੍ਦੰਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਨ੍ਤਰੰ ਗਤਮ੍ ॥ 6-47-47 (40501)
ਬ੍ਰੁʼਹਦ੍ਬਲਸ਼੍ਚ ਕੌਸਲ੍ਯੋ ਜਯਤ੍ਸੇਨਸ਼੍ਚ ਮਾਗਧਃ ।
ਤਥਾ ਰੁਕ੍ਮਰਥੋ ਰਾਜਞ੍ਸ਼ਲ੍ਯਪੁਤ੍ਰਃ ਪ੍ਰਤਾਪਵਾਨ੍ ॥ 6-47-48 (40502)
ਵਿਨ੍ਦਾਨੁਵਿਨ੍ਦਾਵਾਵਾਨ੍ਤ੍ਯੌ ਕਾਮ੍ਭੋਜਸ਼੍ਚ ਸੁਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਃ ।
ਬ੍ਰੁʼਹਤ੍ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਸ੍ਯ ਦਾਯਾਦਃ ਸੈਨ੍ਧਵਸ਼੍ਚ ਜਯਦ੍ਰਥਃ ॥ 6-47-49 (40503)
ਨਾਨਾਵਰ੍ਣਵਿਚਿਤ੍ਰਾਣਿ ਧਨੂਂਸ਼਼ਿ ਚ ਮਹਾਤ੍ਮਨਾਮ੍ ।
ਵਿਸ੍ਫਾਰਿਤਾਨਿ ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤੇ ਤੋਯਦੇਸ਼਼੍ਵਿਵ ਵਿਦ੍ਯੁਤਃ ॥ 6-47-50 (40504)
ਤੇ ਤੁ ਬਾਣਮਯੰ ਵਰ੍ਸ਼਼ੰ ਸ਼੍ਵੇਤਮੂਰ੍ਧਨ੍ਯਪਾਤਯਨ੍।
ਨਿਦਾਘਾਨ੍ਤੇ(ਅ)ਨਿਲੋਦ੍ਧੂਤਾ ਮੇਘਾ ਇਵ ਨਗੇ ਜਲਮ੍ ॥ 6-47-51 (40505)
ਤਤਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਃ ਸਪ੍ਤਭਲ੍ਲੈਃ ਸੁਤੇਜਨੈਃ ।
ਧਨੂਂਸ਼਼ਿ ਤੇਸ਼਼ਾਮਾਚ੍ਛਿਦ੍ਯ ਮਮਰ੍ਦ ਪ੍ਰੁʼਤਨਾਪਤਿਃ ॥ 6-47-52 (40506)
ਨਿਕ੍ਰੁʼਤ੍ਤਾਨ੍ਯੇਵ ਤਾਨਿ ਸ੍ਮ ਸਮਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਭਾਰਤ ।
ਤਤਸ੍ਤੇ ਤੁ ਨਿਮੇਸ਼਼ਾਰ੍ਧਾਤ੍ਪ੍ਰਤ੍ਯਪਦ੍ਯਨ੍ਧਨੂਂਸ਼਼ਿ ਚ ॥ 6-47-53 (40507)
ਸਪ੍ਤ ਚੈਵ ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼ਤ੍ਕਾਂਸ਼੍ਚ ਸ਼੍ਵੇਤਸ੍ਯੋਪਰ੍ਯਪਾਤਯਨ੍।
ਤਤਃ ਪੁਨਰਮੇਯਾਤ੍ਮਾ ਭਲ੍ਲੈਃ ਸਪ੍ਤਭਿਰਾਸ਼ੁਗੈਃ ।
ਨਿਚਕਰ੍ਤ ਮਹਾਬਾਹੁਸ੍ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਚਾਪਾਨਿ ਧਨ੍ਵਿਨਾਮ੍ ॥ 6-47-54 (40508)
ਤੇ ਨਿਕ੍ਰੁʼਤ੍ਤਮਹਾਚਾਪਾਸ੍ਤ੍ਵਰਮਾਣਾ ਮਹਾਰਥਾਃ ।
ਰਥਸ਼ਕ੍ਤੀਃ ਪਰਾਮ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯ ਵਿਨੇਦੁਰ੍ਭੈਰਵਾਨ੍ਰਵਾਨ੍ ॥ 6-47-55 (40509)
ਅਨ੍ਵਯੁਰ੍ਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਸਪ੍ਤ ਸ਼੍ਵੇਤਰਥੰ ਪ੍ਰਤਿ।
ਤਤਸ੍ਤਾ ਜ੍ਵਲਿਤਾਃ ਸਪ੍ਤ ਮਹੇਨ੍ਦ੍ਰਾਸ਼ਨਿਨਿਃਸ੍ਵਨਾਃ ॥ 6-47-56 (40510)
ਅਪ੍ਰਾਪ੍ਤਾਃ ਸਪ੍ਤਭਿਰ੍ਭਲ੍ਲੈਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਪਰਮਾਸ੍ਤ੍ਰਵਿਤ੍। 6-47-57bਤਤਃ ਸਮਾਦਾਯ ਸ਼ਰੰ ਸਰ੍ਵਕਾਯਵਿਦਾਰਣਮ੍ ॥ 6-47-57 (40511)
ਪ੍ਰਾਹਿਣੋਦ੍ਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਸ਼੍ਵੇਤੋ ਰੁਕ੍ਮਰਥੰ ਪ੍ਰਤਿ।
ਤਸ੍ਯ ਦੇਹੇ ਨਿਪਤਿਤੋ ਬਾਣੋ ਵਜ੍ਰਾਤਿਗੋ ਮਹਾਨ੍ ॥ 6-47-58 (40512)
ਤਤੋ ਰੁਕ੍ਮਰਥੋ ਰਾਜਨ੍ਸਾਯਕੇਨ ਦ੍ਰੁʼਢਾਹਤਃ ।
ਨਿਸ਼਼ਸਾਦ ਰਥੋਪਸ੍ਥੇ ਕਸ਼੍ਮਲੰ ਚਾਵਿਸ਼ਨ੍ਮਹਤ੍ ॥ 6-47-59 (40513)
ਤੰ ਵਿਸੰਜ੍ਞੰ ਵਿਮਨਸੰ ਤ੍ਵਰਮਾਣਸ੍ਤੁ ਸਾਰਥਿਃ ।
ਅਪੋਵਾਹ ਨਸੰਭ੍ਰਾਨ੍ਤਃ ਸਰ੍ਵਲੋਕਸ੍ਯ ਪਸ਼੍ਯਤਃ ॥ 6-47-60 (40514)
ਤਤੋ(ਅ)ਨ੍ਯਾਨ੍ਸ਼਼ਟ੍ ਸਮਾਦਾਯ ਸ਼੍ਵੇਤੋ ਹੇਮਵਿਭੂਸ਼਼ਿਤਾਨ੍ ।
ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਸ਼਼ਣ੍ਮਾਂ ਮਹਾਬਾਹੁਰ੍ਧ੍ਵਜਸ਼ੀਰ੍ਸ਼਼ਣ੍ਯਪਾਤਯਤ੍ ॥ 6-47-61 (40515)
ਹਯਾਂਸ਼੍ਚ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਨਿਰ੍ਭਿਦ੍ਯ ਸਾਰਥੀਂਸ਼੍ਚ ਪਰੰਤਪ ।
ਸ਼ਰੈਸ਼੍ਚੈਤਾਨ੍ਸਮਾਕੀਰ੍ਯ ਪ੍ਰਾਯਾਚ੍ਛਲ੍ਯਰਥੰ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-47-62 (40516)
ਤਤੋ ਹਲਹਲਾਸ਼ਬ੍ਦਸ੍ਤਵ ਸੈਨ੍ਯੇਸ਼਼ੁ ਭਾਰਤ।
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਸੇਨਾਪਤਿੰ ਤੂਰ੍ਣੰ ਯਾਨ੍ਤੰ ਸ਼ਲ੍ਯਰਥੰ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-47-63 (40517)
ਤਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰੋ ਮਹਾਬਲਃ ।
ਵ੍ਰੁʼਤਸ੍ਤੁ ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯੇਨ ਪ੍ਰਾਯਾਚ੍ਛ੍ਵੇਤਰਥੰ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-47-64 (40518)
ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੋਰਾਸ੍ਯਮਨੁਪ੍ਰਾਪ੍ਤੰ ਮਦ੍ਰਰਾਜਮਮੋਚਯਤ੍ ।
ਤਤੋ ਯੁਦ੍ਧੰ ਸਮਭਵਤ੍ਤੁਮੁਲੰ ਰੋਮਹਰ੍ਸ਼਼ਣਮ੍ ॥ 6-47-65 (40519)
ਤਾਵਕਾਨਾਂ ਪਰੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਵ੍ਯਤਿਸ਼਼ਕ੍ਤਰਥਦ੍ਵਿਪਮ੍ ।
ਸੌਭਦ੍ਰੇ ਭੀਮਸੇਨ ਚ ਸਾਤ੍ਯਕੌ ਚ ਮਹਾਰਥੇ ॥ 6-47-66 (40520)
ਕੈਕੇਯੇ ਚ ਵਿਰਾਟੇ ਚ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨੇ ਚ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤੇ ।
ਏਤੇਸ਼਼ੁ ਨਰਸਿੰਹੇਸ਼਼ੁ ਚੇਦਿਮਤ੍ਸ੍ਯੇਸ਼਼ੁ ਚੈਵ ਹ ।
ਵਵਰ੍ਸ਼਼ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ਾਣਿ ਕੁਰੁਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧਃ ਪਿਤਾਮਹਃ ॥ ॥ 6-47-67 (40521)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਪ੍ਰਥਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਸਪ੍ਤਚਤ੍ਵਾਰਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-47-7 ਪਿਸ਼ਙ੍ਕੈਃ ਪਿਙ੍ਗਲੈਃ ॥ 6-47-8 ਕਰ੍ਣਿਕਾਰੇਣ ਕਰ੍ਣਿਕਾਰਦ੍ਰੁਮੋਪਮੇਨ ॥ 6-47-9 ਅਨੁਰਥੈਃ ਪਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣਿਗੋਪਾਦਿਭਿਃ ॥ 6-47-11 ਪੂਰ੍ਣਯਤਵਿਸ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟੇਨ ਆਕਰ੍ਣਾਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਤ੍ਯਕ੍ਤੇਨ। ਪ੍ਰਣਿਹਿਤੇਨ ਪ੍ਰੇਰਿਤੇਨ ॥ 6-47-36 ਰਥੇ ਰਥੋਪਰਿ ॥ 6-47-43 ਵੈਰਾਟਿਃ ਸ਼ਙ੍ਖਃ ॥ 6-47-47 ਸਪ੍ਤਚਤ੍ਵਾਰਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 048
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.48. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 048
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਸ਼੍ਵੇਤਯੁਦ੍ਧਮ੍ ॥ 1 ॥ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਸ਼੍ਵੇਤਵਧਃ ॥ 2 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-48-0 (40522)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ। 6-48-0x (4109)
ਏਵੰ ਸ਼੍ਵੇਤੇ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੇ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤੇ ਸ਼ਲ੍ਯਰਥੰ ਪ੍ਰਤਿ।
ਕੁਰਵਃ ਪਾਣ੍ਡਵੇਯਾਸ਼੍ਚ ਕਿਮਕੁਰ੍ਵਤ ਸਞ੍ਜਯ ॥ 6-48-1 (40523)
ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵਃ ਕਿੰ ਵਾ ਤਨ੍ਮਮਾਚਕ੍ਸ਼਼੍ਵ ਪ੍ਰੁʼਚ੍ਛਤਃ । 6-48-2 (40524)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ।
ਰਾਜਞ੍ਸ਼ਤਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਤਤਃ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਪੁਙ੍ਗਵਾਃ ॥ 6-48-2x (4110)
ਸ਼੍ਵੇਤੰ ਸੇਨਾਪਤਿੰ ਸ਼ੂਰੰ ਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਮਹਾਰਥਾਃ ।
ਰਾਜ੍ਞੋ ਬਲੰ ਦਰ੍ਸ਼ਯਨ੍ਤਸ੍ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਭਾਰਤ ॥ 6-48-3 (40525)
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨੰ ਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਤ੍ਰਾਤੁਮੈਚ੍ਛਨ੍ਮਹਾਰਥਾਃ ।
ਅਭ੍ਯਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਰਥੰ ਹੇਮਪਰਿਸ਼਼੍ਕ੍ਰੁʼਤਮ੍ ॥ 6-48-4 (40526)
ਜਿਘਾਂਸਨ੍ਤੰ ਯੁਧਾਂਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੰ ਤਦਾਸੀਤ੍ਤੁਮੁਲੰ ਮਹਤ੍ ।
ਤਤ੍ਤੇ(ਅ)ਹੰ ਸੰਪ੍ਰਵਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਮਹਾਵੈਸ਼ਸਮਚ੍ਯੁਤ ॥ 6-48-5 (40527)
ਤਾਵਕਾਨਾਂ ਪਰੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਯਥਾ ਯੁਦ੍ਧਮਵਰ੍ਤਤ ।
ਤਤ੍ਰਾਕਰੋਦ੍ਰਥੋਪਸ੍ਥਾਞ੍ਸ਼ੂਨ੍ਯਾਞ੍ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ ਬਹੂਨ੍ ॥ 6-48-6 (40528)
ਤਤ੍ਰਾਦ੍ਭੁਤੰ ਮਹਚ੍ਚਕ੍ਰੇ ਸ਼ਰੈਰਾਰ੍ਚ੍ਛਦ੍ਰਥੋਤ੍ਤਮਾਨ੍ ।
ਸਮਾਵ੍ਰੁʼਣੋਚ੍ਛਰੈਰਰ੍ਕਮਰ੍ਕਤੁਲ੍ਯਪ੍ਰਤਾਪਵਾਨ੍ ॥ 6-48-7 (40529)
ਨੁਦਨ੍ਸਮਨ੍ਤਾਤ੍ਸਮਰੇ ਰਵਿਰੁਦ੍ਯਨ੍ਯਥਾ ਤਮਃ ।
ਤੇਨਾਜੌ ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਿਤਾ ਰਾਜਞ੍ਸ਼ਰਾਃ ਸ਼ਤਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ॥ 6-48-8 (40530)
ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾਨ੍ਤਕਰਾਃ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਮਹਾਵੇਗਾ ਮਹਾਬਲਾਃ ।
ਸ਼ਿਰਾਂਸਿ ਪਾਤਯਾਮਾਸੁਰ੍ਵੀਰਾਣਾਂ ਸ਼ਤਸ਼ੋ ਰਣੇ ॥ 6-48-9 (40531)
ਗਜਾਨ੍ਕਣ੍ਟਕਸੰਨਾਹਾਨ੍ਵਜ੍ਰੇਣੇਵ ਸ਼ਿਲੋਚ੍ਚਯਾਨ੍ ।
ਰਥਾ ਰਥੇਸ਼਼ੁ ਸੰਸਕ੍ਤਾ ਵ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ॥ 6-48-10 (40532)
ਏਕੇ ਰਥੰ ਪਰ੍ਯਵਹੰਸ੍ਤੁਰਗਾਃ ਸਤੁਰੰਗਮਮ੍ ।
ਯੁਵਾਨੰ ਨਿਹਤੰ ਵੀਰੰ ਲਮ੍ਬਮਾਨੰ ਸਕਾਰ੍ਮੁਕਮ੍ ॥ 6-48-11 (40533)
ਉਦੀਰ੍ਣਾਸ਼੍ਚ ਹਯਾ ਰਾਜਨ੍ਵਹਨਕ੍ਤਸ੍ਤਤ੍ਰਤਤ੍ਰ ਹ।
ਬਦ੍ਧਸ੍ਵਙ੍ਗਨਿਸ਼਼ਙ੍ਗਾਸ਼੍ਚ ਵਿਧ੍ਵਸ੍ਤਸ਼ਿਰਸੋ ਹਤਾਃ ॥ 6-48-12 (40534)
ਸ਼ਤਸ਼ਃ ਪਤਿਤਾ ਭੂਮੌ ਵੀਰਸ਼ਯ੍ਯਾਸੁ ਸ਼ੇਰਤੇ ।
ਪਰਸ੍ਪੇਰਣ ਧਾਵਨ੍ਤਃ ਪਤਿਤਾਃ ਪੁਨਰੁਤ੍ਥਿਤਾਃ ॥ 6-48-13 (40535)
ਉਤ੍ਥਾਯ ਚ ਪ੍ਰਧਾਵਨ੍ਤੋ ਦ੍ਵਨ੍ਦ੍ਵਯੁਦ੍ਧਮਵਾਪ੍ਨੁਵਨ੍ ।
ਪੀਡਿਤਾਃ ਪੁਨਰਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਲੁਠਨ੍ਤੋ ਰਣਮੂਰ੍ਧਨਿ ॥ 6-48-14 (40536)
ਸਚਾਪਾਃ ਸਨਿਸ਼਼ਙ੍ਗਾਸ਼੍ਚ ਜਾਤਰੂਪਪਰਿਸ਼਼੍ਕ੍ਰੁʼਤਾਃ ।
ਵਿਸ੍ਰਬ੍ਧਹਤਵੀਰਾਸ਼੍ਚ ਸ਼ਤਸ਼ਃ ਪਰਿਪੀਡਿਤਾਃ ॥ 6-48-15 (40537)
ਤੇਨਤੇਨਾਭ੍ਯਧਾਵਨ੍ਤ ਵਿਸ੍ਰੁʼਜਨ੍ਤਸ਼੍ਚ ਭਾਰਤ ।
ਮਤ੍ਤੋ ਗਜਃ ਪਰ੍ਯਵਰ੍ਤਦ੍ਧਯਾਂਸ਼੍ਚ ਹਤਸਾਦਿਨਃ ॥ 6-48-16 (40538)
ਸਰਥਾ ਰਥਿਨਸ਼੍ਚਾਪਿ ਵਿਮ੍ਰੁʼਦ੍ਗਨ੍ਤਃ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ।
ਸ੍ਯਾਨ੍ਦਨਾਦਪਤਤ੍ਕਸ਼੍ਚਿੰਨਿਹਤੋ(ਅ)ਨ੍ਯੇਨ ਸਾਯਕੈਃ ॥ 6-48-17 (40539)
ਹਤਸਾਰਥਿਰਪ੍ਯੁਚ੍ਚੈਃ ਪਪਾਤ ਕਾਸ਼਼੍ਠਵਦ੍ਰਥਃ ।
ਯੁਧ੍ਯਮਾਨਸ੍ਯ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਵ੍ਯੂਢੇ ਰਜਸਿ ਚੋਤ੍ਥਿਤੇ ॥ 6-48-18 (40540)
ਧਨੁਃਕੂਜਿਤਵਿਜ੍ਞਾਨੰ ਤਤ੍ਰਾਸੀਤ੍ਪ੍ਰਤਿਯੁਦ੍ਧ੍ਯਤਃ।
ਗਾਤ੍ਰਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ੇਨ ਯੋਧਾਨਾਂ ਵ੍ਯਜ੍ਞਾਸ੍ਤ ਪਰਿਪਨ੍ਥਿਨਮ੍ ॥ 6-48-19 (40541)
ਯੁਦ੍ਧ੍ਯਮਾਨੰ ਸ਼ਰੈ ਰਾਜਨ੍ਸਿਞ੍ਜਿਨੀਧ੍ਵਜਿਨੀਰਵਾਤ੍।
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਵੀਰਸੰਸ਼ਬ੍ਦੋ ਨਾਸ਼੍ਰੂਯਤ ਭਟੈਃ ਕ੍ਰੁʼਤਃ ॥ 6-48-20 (40542)
ਸ਼ਬ੍ਦਾਯਮਾਨੇ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਪਟਹੇ ਕਰ੍ਣਦਾਰਿਣਿ।
ਯੁਧ੍ਯਮਾਨਸ੍ਯ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਕੁਰ੍ਵਤਃ ਪੌਰੁਸ਼਼ੰ ਸ੍ਵਕਮ੍ ॥ 6-48-21 (40543)
ਨਾਸ਼੍ਰੌਸ਼਼ੰ ਨਾਮਗੋਤ੍ਰਾਣਿ ਕੀਰ੍ਤਨੰ ਚ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮਚਾਪਚ੍ਯੁਤੈਰ੍ਬਾਣੈਰਾਰ੍ਤਾਨਾਂ ਯੁਧ੍ਯਤਾਂ ਮ੍ਰੁʼਧੇ ॥ 6-48-22 (40544)
ਪਰਸ੍ਪਰੇਸ਼਼ਾਂ ਵੀਰਾਣਾਂ ਮਨਾਂਸਿ ਸਮਕਮ੍ਪਯਨ੍ ।
ਤਸ੍ਮਿੰਨਤ੍ਯਾਕੁਲੇ ਯੁਦ੍ਧੇ ਦਾਰੁਣੇ ਰੋਮਹਰ੍ਸ਼਼ਣੇ ॥ 6-48-23 (40545)
ਪਿਤਾ ਪੁਤ੍ਰੰ ਚ ਸਮਰੇ ਨਾਭਿਜਾਨਾਤਿ ਕਸ਼੍ਚਨ ।
ਚਕ੍ਰੇ ਭਗ੍ਨੇ ਯੁਗੇ ਚ੍ਛਿੰਨੇ ਏਕਧੁਰ੍ਯੇ ਹਯੇ ਹਤਃ ॥ 6-48-24 (40546)
ਆਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਤਃ ਸ੍ਯਨ੍ਦਨਾਦ੍ਵੀਰਃ ਸਮਾਰਥਿਰਜਿਹ੍ਮਗੈਃ।
ਏਵੰ ਚ ਸਮਰੇ ਸਰ੍ਵੇ ਵੀਰਾਸ਼੍ਚ ਵਿਰਥੀਕ੍ਰੁʼਤਾਃ ॥ 6-48-25 (40547)
ਤੇਨ ਤੇਨ ਸ੍ਮ ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤੇ ਧਾਵਮਾਨਾਃ ਸਮੰਤਤਃ ।
ਗਜੋ ਹਤਃ ਸ਼ਿਰਸ਼੍ਛਿੰਨੰ ਮਰ੍ਮ ਭਿੰਨੰ ਹਯੋ ਹਤਃ ॥ 6-48-26 (40548)
ਅਹਤਃ ਕੋਪਿ ਨੈਵਾਸੀਦ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮੇ ਨਘ੍ਨਤਿ ਸ਼ਾਤ੍ਰਵਾਨ੍ ।
ਸ਼੍ਵੇਤਃ ਕੁਰੂਣਾਮਕਰੋਤ੍ਕ੍ਸ਼਼ਯੰ ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਮਹਾਹਵੇ ॥ 6-48-27 (40549)
ਰਾਜਪੁਤ੍ਰਾਨ੍ਰਥੋਦਾਰਾਨਵਧੀਚ੍ਛਤਸਙ੍ਘਸ਼ਃ।
ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਰਥਿਨਾਂ ਬਾਣੈਃ ਸ਼ਿਰਾਂਸਿ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-48-28 (40550)
ਸਾਙ੍ਗਦਾ ਬਾਹਵਸ਼੍ਚੈਵ ਧਨੂਂਸ਼਼ਿ ਚ ਸਮੰਤਤਃ।
ਰਥੇਸ਼਼ਾਂ ਰਥਚਕ੍ਰਾਣਿ ਤੂਣੀਰਾਣਿ ਯੁਗਾਨਿ ਚ ॥ 6-48-29 (40551)
ਛਤ੍ਰਾਣਿ ਚ ਮਹਾਰ੍ਹਾਣਿ ਪਤਾਕਾਸ਼੍ਚ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ।
ਹਯੈਘਾਸ਼੍ਚ ਰਥੌਘਾਸ਼੍ਚ ਨਰੌਘਾਸ਼੍ਚੈਵ ਭਾਰਤ ॥ 6-48-30 (40552)
ਵਾਰਣਾਃ ਸ਼ਤਸ਼ਸ਼੍ਚੈਵ ਹਤਾਃ ਸ਼੍ਵੇਤੇਨ ਭਾਰਤ ।
ਵਯੰ ਸ਼੍ਵੇਤਭਯਾਦ੍ਭੀਤਾ ਵਿਹਾਯ ਰਥਸਤ੍ਤਮਮ੍ ॥ 6-48-31 (40553)
ਅਪਯਾਤਾਸ੍ਤਥਾ ਪਸ਼੍ਚਾਦ੍ਵਿਭੁਂ ਪਸ਼੍ਯਾਮ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਵਃ ।
ਸ਼ਰਪਾਤਮਤਿਕ੍ਰਮ੍ਯ ਕੁਰਵਃ ਕੁਰੁਨਨ੍ਦਨ ॥ 6-48-32 (40554)
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੰ ਯੁਦ੍ਧੇ ਸ੍ਥਿਤਾਃ ਪਸ਼੍ਯਾਮ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ।
ਅਦੀਨੋ ਦੀਨਸਮਯੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ(ਅ)ਸ੍ਮਾਕੰ ਮਹਾਹਵੇ ॥ 6-48-33 (40555)
ਏਕਸ੍ਤਸ੍ਥੌ ਨਰਵ੍ਯਾਘ੍ਰੋ ਗਿਰਿਰ੍ਮੇਰੁਰਿਵਾਚਲਃ।
ਆਦਦਾਨ ਇਵ ਪ੍ਰਾਣਾਨ੍ਸਵਿਤਾ ਸ਼ਿਸ਼ਿਰਾਤ੍ਯਯੇ ॥ 6-48-34 (40556)
ਗਭਸ੍ਤਿਭਿਰਿਵਾਦਿਤ੍ਯਸ੍ਤਸ੍ਥੌ ਸ਼ਰਮਰੀਚਿਮਾਨ੍।
ਸ ਮੁਮੋਚ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਃ ਸ਼ਰਸਙ੍ਘਾਨਨੇਕਸ਼ਃ ॥ 6-48-35 (40557)
ਨਿਘ੍ਨੰਨਮਿਤ੍ਰਾਨ੍ਸਮਰੇ ਵਜ੍ਰਪਾਣਿਰਿਵਾਸੁਰਾਨ੍ ।
ਤੇ ਵਧ੍ਯਮਾਨਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਪ੍ਰਜਹੁਸ੍ਤੰ ਮਹਾਬਲਮ੍ ॥ 6-48-36 (40558)
ਸ੍ਵਯੂਥਾਦਿਵ ਤੇ ਯੂਥਾਨ੍ਮੁਕ੍ਤੰ ਭੂਮਿਸ਼਼ੁ ਦਾਰੁਣਮ੍ ।
ਤਮੇਵਮੁਪਲਕ੍ਸ਼਼੍ਯੈਕੋ ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਃ ਪੁਸ਼਼੍ਟਃ ਪਰੰਤਪ ॥ 6-48-37 (40559)
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਪ੍ਰਿਯੇ ਯੁਕ੍ਤਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨ੍ਪਰਿਸ਼ੋਚਯਨ੍।
ਜੀਵਿਤੰ ਦੁਸ੍ਤ੍ਯਜੰ ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਭਯੰ ਚ ਸੁਮਹਾਹਵੇ ॥ 6-48-38 (40560)
ਪਾਤਯਾਮਾਸ ਸੈਨ੍ਯਾਨਿ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਪ੍ਰਹਰਨ੍ਤਮਨੀਕਾਨਿ ਪਿਤਾ ਦੇਵਵ੍ਰਤਸ੍ਤਵ ॥ 6-48-39 (40561)
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਸੇਨਾਪਤਿੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਤ੍ਵਰਿਤਃ ਸ਼੍ਵੇਤਮਭ੍ਯਯਾਤ੍।
ਸ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸ਼ਰਜਾਲੇਨ ਮਹਤਾ ਸਮਵਾਕਿਰਤ੍ ॥ 6-48-40 (40562)
ਸ਼੍ਵੇਤੰ ਚਾਪਿ ਤਥਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਰੌਘੈਃ ਸਮਵਾਕਿਰਤ੍ ।
ਤੌ ਵ੍ਰੁʼਸ਼਼ਾਵਿਵ ਨਰ੍ਦਨ੍ਤੌ ਮਤ੍ਤਾਵਿਵ ਮਹਾਦ੍ਵਿਪੌ ॥ 6-48-41 (40563)
ਵ੍ਯਾਘ੍ਰਾਵਿਵ ਸੁਸੰਰਬ੍ਧਾਵਨ੍ਯੋਨ੍ਯਮਭਿਜਘ੍ਨਤੁਃ ।
ਅਸ੍ਤ੍ਰੈਰਸ੍ਤ੍ਰਾਣਿ ਸੰਵਾਰ੍ਯ ਤਤਸ੍ਤੌ ਪੁਰੁਸ਼਼ਰ੍ਸ਼਼ਭੌ ॥ 6-48-42 (40564)
ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼੍ਵੇਤਸ਼੍ਚ ਯੁਯੁਧੇ ਪਰਸ੍ਪਰਵਧੈਸ਼਼ਿਣੌ ।
ਏਕਾਹ੍ਨਾ ਨਿਰ੍ਦਹੇਦ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਪਾਮ੍ਡਵਾਨਾਮਨੀਕਿਨੀਮ੍ ॥ 6-48-43 (40565)
ਸ਼ਰੈਃ ਪਰਮਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਯਦਿ ਸ਼੍ਵੇਤੋ ਨ ਪਾਲਯੇਤ੍।
ਪਿਤਾਮਹੰ ਤਤੋ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਸ਼੍ਵੇਤੋ ਵਿਮੁਖੀਕ੍ਰੁʼਤਮ੍ ॥ 6-48-44 (40566)
ਪ੍ਰਹਰ੍ਸ਼਼ੰ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਜਗ੍ਮੁਃ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਤੇ ਵਿਮਨਾਭਵਤ੍।
ਤਤੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਪਾਰ੍ਥਿਵੈਃ ਪਰਿਵਾਰਿਤਃ ॥ 6-48-45 (40567)
ਸਸੈਨ੍ਯਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨੀਕਮਭ੍ਯਦ੍ਰਵਤ ਸੰਯੁਗੇ।
ਦੁਰ੍ਮੁਖਃ ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਾ ਚ ਕ੍ਰੁʼਪਃ ਸ਼ਲ੍ਯੋ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤਿਃਕ ॥ 6-48-46 (40568)
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਜੁਗੁਪੁਰਾਸਾਦ੍ਯ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰੇਣ ਨੋਦਿਤਾਃ।
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਤੁ ਪਾਰ੍ਥਿਵੈਃ ਸਰ੍ਵੈਰ੍ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਪੁਰੋਗਮੈਃ ॥ 6-48-47 (40569)
ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਮਨੀਕਾਨਿ ਵਧ੍ਯਮਾਨਾਨਿ ਸੰਯੁਗੇ।
ਸ਼੍ਵੇਤੋ ਗਾਙ੍ਗੇਯਮੁਤ੍ਸ੍ਰੁʼਜ੍ਯ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਵਾਹਿਨੀਮ੍ ॥ 6-48-48 (40570)
ਨਾਸ਼ਯਾਮਾਸ ਵੇਗੇਨ ਵਾਯੁਰ੍ਵ੍ਰੁʼਕ੍ਸ਼਼ਾਨਿਵੌਜਸਾ ।
ਦ੍ਰਾਵਯਿਤ੍ਵਾ ਚਮੂਂ ਰਾਜਨ੍ਵੈਰਾਟਿਃ ਕ੍ਰੋਧਮੂਰ੍ਚ੍ਛਿਤਃ ॥ 6-48-49 (40571)
ਆਪਤਤ੍ਸਹਸਾ ਭੂਯੋ ਯਤ੍ਰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਵ੍ਯਵਸ੍ਥਿਤਃ ।
ਤੌ ਤਤ੍ਰੋਪਗਤੌ ਰਾਜਞ੍ਸ਼ਰਦੀਪ੍ਤੌ ਮਹਾਬਲੌ ॥ 6-48-50 (40572)
ਅਯੁਧ੍ਯੇਤਾਂ ਮਹਾਤ੍ਮਾਨੌ ਯਥੋਭੌ ਵ੍ਰੁʼਤ੍ਰਵਾਸਵੌ ।
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਤੁ ਮਹਾਰਾਜ ਪਰਸ੍ਪਰਵਧੈਸ਼਼ਿਣੌ ॥ 6-48-51 (40573)
ਨਿਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਕਾਰ੍ਮੁਕੰ ਸ਼੍ਵੇਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਸਪ੍ਤਭਿਃ ।
ਪਰਾਕ੍ਰਮੰ ਤਤਸ੍ਤਸ੍ਯ ਪਰਾਕ੍ਰਮ੍ਯ ਪਰਾਕ੍ਰਮੀ॥ 6-48-52 (40574)
ਤਰਸਾ ਵਾਰਯਾਮਾਸ ਮਤ੍ਤੋ ਮਤ੍ਤਮਿਵ ਦ੍ਵਿਪਮ੍।
ਸ਼੍ਵੇਤਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੰ ਭੂਯਃ ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ॥ 6-48-53 (40575)
ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਪ਼ਞ੍ਚਵਿੰਸ਼ਤ੍ਯਾ ਤਦਦ੍ਭੁਤਮਿਵਾਭਵਤ੍।
ਤੰ ਪ੍ਰਤ੍ਯਵਿਧ੍ਯਦ੍ਦਸ਼ਭਿਰ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵਸ੍ਤਦਾ ॥ 6-48-54 (40576)
ਸ ਵਿਦ੍ਧਸ੍ਤੇਨ ਬਲਵਾੰਨਾਕਮ੍ਪਤ ਯਥਾ(ਅ)ਚਲਃ ।
ਵੈਰਾਟਿਃ ਸਮਰੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ਮਾਯਮ੍ਯ ਕਾਰ੍ਮੁਕਮ੍ ॥ 6-48-55 (40577)
ਆਜਘਾਨ ਤਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸ਼੍ਵੇਤਃ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਨਨ੍ਦਨਃ।
ਸੰਪ੍ਰਹਸ੍ਯ ਤਤ ਸ਼੍ਵੇਤਃ ਸ੍ਰੁʼਕ੍ਕਿਣੀ ਪਰਿਸੰਲਿਹਨ੍ ॥ 6-48-56 (40578)
ਘਨੁਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਨਵਭਿਰ੍ਦਸ਼ਧਾ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਸੰਧਾਯ ਵਿਸ਼ਿਖੰ ਚੈਵ ਸ਼ਰੰ ਲੋਮਪ੍ਰਵਾਹਿਨਮ੍ ॥ 6-48-57 (40579)
ਉਨ੍ਮਮਾਥ ਤਤਸ੍ਤਾਲੰ ਧ੍ਵਜਸ਼ੀਰ੍ਸ਼਼ੰ ਮਹਾਤ੍ਮਨਃ ।
ਕੇਤੁਂ ਨਿਪਤਿਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਤਨਯਾਸ੍ਤਵ ॥ 6-48-58 (40580)
ਹਤੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਮਨ੍ਯਨ੍ਤ ਸ਼੍ਵੇਤਸ੍ਯ ਵਸ਼ਮਾਗਤਮ੍।
ਪਾਣ੍ਡਵਾਸ਼੍ਚਾਪਿ ਸੰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾ ਦਧ੍ਮੁਃ ਸ਼ਙ੍ਖਾਨ੍ਮੁਦਾ ਯੁਤਾਃ ॥ 6-48-59 (40581)
ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਪਤਿਤੰ ਕੇਤੁਂ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਤਾਲੰ ਮਹਾਤ੍ਮਨਃ ।
ਤਤੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਃ ਕ੍ਰੋਧਾਤ੍ਸ੍ਵਮਨੀਕਮਨੋਦਯਤ੍ ॥ 6-48-60 (40582)
ਯਤ੍ਤਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਪਰੀਪ੍ਸਧ੍ਵੰ ਰਕ੍ਸ਼਼ਮਾਣਾਃ ਸਮੰਤਤਃ।
ਮਾ ਨਃ ਪ੍ਰਪਸ਼੍ਯਮਾਨਾਨਾਂ ਸ਼੍ਵੇਤਾਨ੍ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੁਮਵਾਪ੍ਸ੍ਯਤਿ ॥ 6-48-61 (40583)
ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵਃ ਸ਼ੂਰਸ੍ਤਥਾ ਸਤ੍ਯੰ ਬ੍ਰਵੀਮਿ ਵਃ।
ਰਾਜ੍ਞਸ੍ਤੁ ਵਚਨੰ ਸ਼੍ਰਤ੍ਵਾ ਤ੍ਵਰਮਾਣਾ ਮਹਾਰਥਾਃ ॥ 6-48-62 (40584)
ਬਲੇਨ ਚਤੁਰਙ੍ਗੇਣ ਗਾਙ੍ਗੇਯਪ੍ਰਨ੍ਵਪਾਲਯਨ੍।
ਬਾਹ੍ਲੀਕਃ ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਾ ਚ ਸ਼ਲਃ ਸ਼ਲ੍ਯਸ਼੍ਚ ਭਾਰਤ ॥ 6-48-63 (40585)
ਜਲਸਨ੍ਧੋ ਵਿਕਰ੍ਣਸ਼੍ਚ ਚਿਤ੍ਰਸੇਨੋ ਵਿਵਿੰਸ਼ਤਿਃ।
ਤ੍ਵਰਮਾਣਾਸ੍ਤ੍ਵਰਾਕਾਲੇ ਪਰਿਵਾਰ੍ਯ ਸਮੰਤਤਃ ॥ 6-48-64 (40586)
ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿੰ ਸੁਤੁਮੁਲਾਂ ਸ਼੍ਵੇਤਸ੍ਯੋਪਰ੍ਯਪਾਤਯਨ੍।
ਤਾਨ੍ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਨਿਸ਼ਿਤੈਰ੍ਬਾਣੈਸ੍ਤ੍ਵਰਮਾਣੋ ਮਹਾਰਥਃ ॥ 6-48-65 (40587)
ਅਵਾਰਯਦਮੇਯਾਤ੍ਮਾ ਦਰ੍ਸ਼ਯਨ੍ਪਾਣਿਲਾਘਵਮ੍ ।
ਸ ਨਿਵਾਰ੍ਯ ਤੁ ਤਾਨ੍ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਕੇਸਰੀ ਕੁਞ੍ਜਰਾਵਿਵ ॥ 6-48-66 (40588)
ਮਹਤਾ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੇਣ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਧਨੁਰਾਚ੍ਛਿਨਤ੍।
ਤਤੋ(ਅ)ਨ੍ਯਦ੍ਧਨੁਰਾਦਾਯ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ ਯੁਧਿ ॥ 6-48-67 (40589)
ਸ਼੍ਵੇਤੰ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਰਾਜੇਨ੍ਦ੍ਰ ਕਙ੍ਕਪਤ੍ਰੈਃ ਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਤਤਃ ਸੇਨਾਪਤਿਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਬਹੁਭਿਰਾਯਸੈਃ ॥ 6-48-68 (40590)
ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਸਮਰੇ ਰਾਜਨ੍ਸਰ੍ਵਲੋਕਸ੍ਯ ਪਸ਼੍ਯਤਃ ।
ਤਤਃ ਪ੍ਰਵ੍ਯਥਿਤੋ ਰਾਜਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਨਿਵਾਰਿਤਮ੍ ॥ 6-48-69 (40591)
ਪ੍ਰਵੀਰੰ ਸਰ੍ਵਲੋਕਸ੍ਯ ਸ਼੍ਵੇਤੇਨ ਯੁਧਿ ਵੈ ਤਦਾ।
ਨਿਸ਼਼੍ਠਾਨਕਸ਼੍ਚ ਸੁਮਹਾਂਸ੍ਤਵ ਸੈਨ੍ਯਸ੍ਯ ਚਾਭਵਤ੍ ॥ 6-48-70 (40592)
ਤੰ ਵੀਰੰ ਵਾਰਿਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਸ਼੍ਵੇਤੇਨ ਸ਼ਰਵਿਕ੍ਸ਼਼ਤਮ੍ ।
ਹਤੰ ਸ਼੍ਵੇਤੇਨ ਮਨ੍ਯਨ੍ਤੇ ਸ਼੍ਵੇਤਸ੍ਯ ਵਸ਼ਮਾਗਤਮ੍ ॥ 6-48-71 (40593)
ਤਤਃ ਕ੍ਰੋਧਵਸ਼ੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤਃ ਪਿਤਾ ਦੇਵਵ੍ਰਤਸ੍ਤਵ ।
ਧ੍ਵਜਮੁਨ੍ਮਤਿਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਤਾਂ ਚ ਸੇਨਾਂ ਨਿਵਾਰਿਤਾਮ੍ ॥ 6-48-72 (40594)
ਸ਼੍ਵੇਤੰ ਪ੍ਰਤਿ ਮਹਾਰਾਜ ਵ੍ਯਸ੍ਰੁʼਜਤ੍ਪ੍ਤਾਯਕਾਨ੍ਬਹੂਨ੍ ।
ਤਾਨਾਵਾਰ੍ਯ ਰਣੇ ਸ਼੍ਵੇਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਰਥਿਨਾਂ ਵਰਃ ॥ 6-48-73 (40595)
ਧਨੁਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਭਲ੍ਲੇਨ ਪੁਨਰੇਵ ਪਿਤੁਸ੍ਤਵ।
ਉਤ੍ਸ੍ਰੁʼਜ੍ਯ ਕਾਰ੍ਮੁਕੰ ਰਾਜਨ੍ਗਾਙ੍ਗੇਯਃ ਕ੍ਰੋਧਮੂਰ੍ਚ੍ਛਿਤਃ ॥ 6-48-74 (40596)
ਅਨ੍ਯਤ੍ਕਾਰ੍ਮੁਕਮਾਦਾਯ ਵਿਪੁਲੰ ਬਲਵਤ੍ਤਰਮ੍।
ਤਤ੍ਰ ਸੰਧਾਯ ਵਿਪੁਲਾਨ੍ਭਲ੍ਲਾਨ੍ਸਪ੍ਤ ਸ਼ਿਲਾਸ਼ਿਤਾਨ੍ ॥ 6-48-75 (40597)
ਚਤੁਰ੍ਭਿਸ਼੍ਚ ਜਘਾਨਾਸ਼੍ਵਾਞ੍ਸ਼੍ਵੇਤਸ੍ਯ ਪ੍ਰੁʼਤਨਾਪਤੇਃ ।
ਧ੍ਵਜੰ ਦ੍ਵਾਭ੍ਯਾਂ ਤੁ ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਸਪ੍ਤਮੇਨ ਚ ਸਾਰਥੇ ॥ 6-48-76 (40598)
ਸ਼ਿਰਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਭਲ੍ਲੇਨ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ(ਅ)ਲਘੁਵਿਕ੍ਰਮਃ ।
ਹਤਾਸ਼੍ਵਸੂਤਾਤ੍ਸੁ ਰਥਾਦਵਪ੍ਲੁਤ੍ਯ ਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-48-77 (40599)
ਅਮਰ੍ਸ਼਼ਵਸ਼ਮਾਪੰਨੋ ਵ੍ਯਾਕੁਲਃ ਸਮਪਦ੍ਯਤ ।
ਵਿਰਥੰ ਰਥਿਨਾਂ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੰ ਸ਼੍ਵੇਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਪਿਤਾਮਹਃ ॥ 6-48-78 (40600)
ਤਾਡਯਾਮਾਸ ਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰਸਙ੍ਘੈਃ ਸਮੰਤਤਃ ।
ਸ ਤਾਡ੍ਯਮਾਨਃ ਸਮਰੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਚਾਪਚ੍ਯੁਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-48-79 (40601)
ਸ੍ਵਰਥੇ ਧਨੁਰੁਤ੍ਸ੍ਰੁʼਜ੍ਯ ਸ਼ਕ੍ਤਿੰ ਜਗ੍ਰਾਹ ਕਾਞ੍ਚਨੀਮ੍ ।
ਤਤਃ ਸ਼ਕ੍ਤਿੰ ਰਣੇ ਸ਼੍ਵੇਤੋ ਜਗ੍ਰਾਹੋਗ੍ਰੰ ਮਹਾਭਯਾਮ੍ ॥ 6-48-80 (40602)
ਕਾਲਦਣ੍ਡੋਪਮਾਂ ਘੋਰਾਂ ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੋਰ੍ਜਿਹ੍ਵਾਮੇਵ ਸ਼੍ਵਸਨ੍ ।
ਅਬ੍ਰਵੀਚ੍ਚ ਤਦਾ ਸ਼੍ਵੇਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੰ ਰਣੇ ॥ 6-48-81 (40603)
ਤਿਸ਼਼੍ਠੇਦਾਨੀਂ ਸੁਸੰਰਬ੍ਧਃ ਪਸ਼੍ਯ ਮਾਂ ਪੁਰੁਸ਼਼ੋ ਭਵ।
ਏਵਮੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਯੁਧਿ ਪਰਾਕ੍ਰਮੀ ॥ 6-48-82 (40604)
ਤਤਃ ਸ਼ਕ੍ਤਿਮਮੇਯਾਤ੍ਮਾ ਚਿਕ੍ਸ਼਼ੇਪ ਭੁਜਗੋਪਮਾਮ੍।
ਪਾਣ੍ਡਵਾਰ੍ਥੇ ਪਰਾਕ੍ਰਾਨ੍ਤਸ੍ਤਵਾਨਰ੍ਥੰ ਚਿਕੀਰ੍ਸ਼਼ੁਕਃ ॥ 6-48-83 (40605)
ਹਾਹਾਕਾਰੋ ਮਹਾਨਾਸੀਤ੍ਪੁਤ੍ਰਾਣਾਂ ਤੇ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਸ਼ਕ੍ਤਿੰ ਮਹਾਘੋਰਾਂ ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੋਰ੍ਦਣ੍ਡਸਮਪ੍ਰਭਾਮ੍ ॥ 6-48-84 (40606)
ਸ਼੍ਵੇਤਸ੍ਯ ਕਰਨਿਰ੍ਮੁਕ੍ਤਾਂ ਨਿਰ੍ਮੁਕ੍ਤੋਰਗਸੰਨਿਭਾਮ੍ ।
ਅਪਤਤ੍ਸਹਸਾ ਰਾਜਨ੍ਮਹੋਲ੍ਕੇਵ ਨਭਸ੍ਤਲਾਤ੍ ॥ 6-48-85 (40607)
ਜ੍ਵਲਨ੍ਤੀਮਨ੍ਤਰਿਕ੍ਸ਼਼ੇ ਤਾਂ ਜ੍ਵਾਲਾਭਿਰਿਵ ਸੰਵ੍ਰੁʼਤਾਮ੍ ।
ਅਸੰਭ੍ਰਾਨ੍ਤਸ੍ਤਦਾ ਰਾਜਨ੍ਪਿਤਾ ਦੇਵਵ੍ਰਤਸ੍ਤਵ ॥ 6-48-86 (40608)
ਅਸ਼਼੍ਟਭਿਰ੍ਨਵਭਿਰ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਕ੍ਤਿੰ ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਪਤ੍ਰਿਭਿਃ ।
ਉਤ੍ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਹੇਮਵਿਕ੍ਰੁʼਤਾਂ ਨਿਕ੍ਰੁʼਤਾਂ ਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-48-87 (40609)
ਉਚ੍ਚੁਕ੍ਰੁਸ਼ੁਸ੍ਤਤਃ ਸਰ੍ਵੇ ਤਾਵਕਾ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਸ਼ਕ੍ਤਿੰ ਵਿਨਿਹਤਾਂ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਵੈਰਾਟਿਃ ਕ੍ਰੋਧਮੂਰ੍ਚ੍ਛਿਤਃ ॥ 6-48-88 (40610)
ਕਾਲੋਪਹਤਚੇਤਾਸ੍ਤੁ ਕਰ੍ਤਵਕ੍ਯੰ ਨਾਭ੍ਯਜਾਨਤ।
ਕ੍ਰੋਧਸੰਮੂਰ੍ਚ੍ਛਿਤੋ ਰਾਜਨ੍ਵੈਰਾਟਿਃ ਪ੍ਰਹਸੰਨਿਵ ॥ 6-48-89 (40611)
ਗਦਾਂ ਜਗ੍ਰਾਹ ਸੰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਨਿਧਨੰ ਪ੍ਰਤਿ।
ਕ੍ਰੋਧੇਨ ਰਕ੍ਤਨਯਨੋ ਦਣ੍ਡਪਾਣਿਰਿਵਾਨ੍ਤਕਃ ॥ 6-48-90 (40612)
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸਮਿਦੁਦ੍ਰਾਵ ਜਲੌਘ ਇਵ ਪਰ੍ਵਤਮ੍।
ਤਸ੍ਯ ਵੇਗਮਸੰਵਾਰ੍ਯੰ ਮਤ੍ਵਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਪ੍ਰਤਾਪਵਾਨ੍ ॥ 6-48-91 (40613)
ਪ੍ਰਹਾਰਵਿਪ੍ਰਮੋਕ੍ਸ਼਼ਾਰ੍ਥੰ ਸਹਸਾ ਧਰਣੀਂਗਤਃ।
ਸ਼੍ਵੇਤਃ ਕ੍ਰੋਧਸਮਾਵਿਸ਼਼੍ਟੋ ਭ੍ਰਾਮਯਿਤ੍ਵਾ ਤੁ ਤਾਂ ਗਦਾਮ੍ ॥ 6-48-92 (40614)
ਰਥੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਚਿਕ੍ਸ਼਼ੇਪ ਯਥਾ ਦੇਵੋ ਧਨੇਸ਼੍ਵਰਃ ।
ਤਯਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਨਿਪਾਤਿਨ੍ਯਾ ਸ ਰਥੋ ਭਸ੍ਮਸਾਤ੍ਕ੍ਰੁʼਤਃ ॥ 6-48-93 (40615)
ਸਧ੍ਵਜਃ ਸਹ ਸੂਤੇਨ ਸਾਸ਼੍ਵਃ ਸਯੁਗਬਨ੍ਧੁਰਃ ।
ਵਿਰਥੰ ਰਥਿਨਾਂ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਰਥੋਤ੍ਤਮਕਾਃ ॥ 6-48-94 (40616)
ਅਭ੍ਯਧਾਵਨ੍ਤ ਸਹਿਤਾਃ ਸ਼ਲ੍ਯਪ੍ਰਭ੍ਰੁʼਤਯੋ ਰਥਾਃ।
ਤਤੋ(ਅ)ਨ੍ਯੰ ਰਥਮਾਸ੍ਥਾਯ ਧਨੁਰ੍ਵਿਸ੍ਫਾਰ੍ਯ ਦੁਰ੍ਮਨਾਃ ॥ 6-48-95 (40617)
ਸ਼ਨਕੈਰਭ੍ਯਾਯਾਚ੍ਛ੍ਵੇਤੰ ਗਾਙ੍ਗੇਯਃ ਪ੍ਰਹਸੰਨਿਵ।
ਏਤਸ੍ਮਿੰਨਨ੍ਤਰੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ੁਸ਼੍ਰਾਵ ਵਿਪੁਲਾਂ ਗਿਰਮ੍ ॥ 6-48-96 (40618)
ਆਕਾਸ਼ਾਦੀਰਿਤਾਂ ਦਿਵ੍ਯਾਮਾਤ੍ਮਨੋ ਹਿਤਸੰਭਵਾਮ੍ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮਭੀਸ਼਼੍ਮ ਮਹਾਬਾਹੋ ਸ਼ੀਘ੍ਰੰ ਯਤ੍ਨੰ ਕੁਰੁਸ਼਼੍ਵ ਵੈ ॥ 6-48-97 (40619)
ਏਸ਼਼ ਹ੍ਯਸ੍ਯ ਜਯੇ ਕਾਲੋ ਨਿਰ੍ਦਿਸ਼਼੍ਟੋ ਵਿਸ਼੍ਵਯੋਨਿਨਾ ।
ਏਤਚ੍ਛ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਤੁ ਵਚਨੰ ਦੇਵਦੂਤੇਨ ਭਾਸ਼਼ਿਤਮ੍ ॥ 6-48-98 (40620)
ਸੰਪ੍ਰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਮਨਾ ਭੂਤ੍ਵਾ ਵਧੇ ਤਸ੍ਯ ਮਨੋ ਦਧੇ ।
ਵਿਰਥੰ ਰਥਿਨਾਂ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੰ ਸ਼੍ਵੇਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਪਦਾਤਿਨਮ੍ ॥ 6-48-99 (40621)
ਸਹਿਤਾਸ੍ਤ੍ਵਭ੍ਯਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਪਰੀਪ੍ਸਨ੍ਤੋ ਮਹਾਰਥਾਃ ।
ਸਾਤ੍ਯਕਿਰ੍ਭੀਮਸੇਨਸ਼੍ਚ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸ਼੍ਚ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਃ ॥ 6-48-100 (40622)
ਕੈਕੇਯੋ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਕੇਤੁਸ਼੍ਚ ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਸ਼੍ਚ ਵੀਰ੍ਯਵਾਨ੍।
ਏਤਾਨਾਪਤਤਃ ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਦ੍ਰੋਣਸ਼ਲ੍ਯਕ੍ਰੁʼਪੈਃ ਸਹ ॥ 6-48-101 (40623)
ਅਵਾਰਯਦਮੇਯਾਤ੍ਮਾ ਵਾਰਿਵੇਗਾਨਿਵਾਚਲਃ ।
ਸ ਨਿਰੁਦ੍ਧੇਸ਼਼ੁ ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ੁ ਪਾਣ੍ਡਵੇਸ਼਼ੁ ਮਹਾਤ੍ਮਸੁ ॥ 6-48-102 (40624)
ਸ਼੍ਵੇਤਃ ਖਙ੍ਗਮਥਾਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਧਨੁਰਾਚ੍ਛਿਨਾਤ੍।
ਤਦਪਾਸ੍ਯ ਧਨੁਸ਼੍ਛਿੰਨੰ ਤ੍ਵਰਮਾਣਃ ਪਿਤਾਮਹਃ ॥ 6-48-103 (40625)
ਦੇਵਦੂਤਵਚਃ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਵਧੇ ਤਸ੍ਯ ਮਨੋ ਦਧੇ ।
ਤਤਃ ਪ੍ਰਚਰਮਾਣਸ੍ਤੁ ਪਿਤਾ ਦੇਵਵ੍ਰਤਸ੍ਤਵ ॥ 6-48-104 (40626)
ਅਨ੍ਯਤ੍ਕਾਰ੍ਮੁਕਮਾਦਾਯ ਤ੍ਵਰਮਾਣੋ ਮਹਾਰਥਃ।
ਕ੍ਸ਼਼ਣੇਨ ਸਜ੍ਯਮਕਰੋਚ੍ਛਕ੍ਰਚਾਪਸਮਪ੍ਰਭਮ੍ ॥ 6-48-105 (40627)
ਪਿਤਾ ਤੇ ਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਸ਼੍ਵੇਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਮਹਾਰਥੈਃ ।
ਵ੍ਰੁʼਤੰ ਤੰ ਮਨੁਜਵ੍ਯਾਘ੍ਰੈਰ੍ਭੀਮਸੇਨਪੁਰੋਗਮੈਃਕ ॥ 6-48-106 (40628)
ਅਭ੍ਯਵਰ੍ਤਤ ਗਾਙ੍ਗੇਯਃ ਸ਼੍ਵੇਤੰ ਸੇਨਾਪਤਿੰ ਦ੍ਰੁਤਮ੍ ।
ਆਪਤਨ੍ਤੰ ਤਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਭੀਮਸੇਨੰ ਪ੍ਰਤਾਪਵਾਨ੍ ॥ 6-48-107 (40629)
ਆਜਘ੍ਨੇ ਵਿਸ਼ਿਖੈਃ ਸ਼਼ਸ਼਼੍ਟ੍ਯਾ ਸੇਨਾਨ੍ਯੰ ਸ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਂ ਚ ਸਮਰੇ ਪਿਤਾ ਦੇਵਵ੍ਰਤਸ੍ਤਵ ॥ 6-48-108 (40630)
ਆਜਘ੍ਨੇ ਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਸ੍ਤ੍ਰਿਭਿਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ।
ਸਾਤ੍ਯਕਿੰ ਚ ਸ਼ਤੇਨਾਜੌ ਭਰਤਾਨਾਂ ਪਿਤਾਮਹਃ ॥ 6-48-110aਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨੰ ਚ ਵਿੰਸ਼ਤ੍ਯਾ ਕੈਕੇਯੰ ਚਾਪਿ ਪਞ੍ਚਭਿਃ ।
ਤਾਂਸ਼੍ਚ ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾਨ੍ਪਿਤਾ ਦੇਵਵ੍ਰਤਸ੍ਤਵ ॥ 6-48-109 (40631)
ਵਾਰਯਿਤ੍ਵਾ ਸ਼ਰੈਰ੍ਘੋਰੈਃ ਸ਼੍ਵੇਤਮੇਵਾਭਿਦੁਦ੍ਰੁਵੇ।
ਤਤਃ ਸ਼ਰੰ ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੁਸਮੰ ਭਾਰਸਾਧਨਮੁਤ੍ਤਮਮ੍ ॥ 6-48-111 (40632)
ਵਿਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯ ਬਲਵਾਨ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸਮਾਧਤ੍ਤ ਦੁਰਾਸਦਮ੍।
ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਸ੍ਤ੍ਰੇਣ ਸੁਸੰਯੁਕ੍ਤੰ ਤੰ ਸ਼ਰੰ ਲੋਮਵਾਹਿਨਮ੍ ॥ 6-48-112 (40633)
ਦਦ੍ਰੁʼਸ਼ੁਰ੍ਦੇਵਗਨ੍ਧਰ੍ਵਾਃ ਪਿਸ਼ਾਚੋਰਗਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਾਃ ।
ਸ ਤਸ੍ਯ ਕਵਚੰ ਭਿਤ੍ਵਾ ਹ੍ਰੁʼਦਯੰ ਚਾਮਿਤੌਜਸਃ ॥ 6-48-113 (40634)
ਜਗਾਮ ਧਰਣੀਂ ਬਾਣੋ ਮਹਾਸ਼ਨਿਰਿਵ ਜ੍ਵਲਨ੍।
ਅਸ੍ਤੰ ਗਚ੍ਛਨ੍ਯਥਾ(ਅ)(ਅ)ਦਿਤ੍ਯਃ ਪ੍ਰਭਾਪ੍ਰਾਦਾਯ ਸਤ੍ਵਰਃ ॥ 6-48-114 (40635)
ਏਵੰ ਜੀਵਿਤਮਾਦਾਯ ਸ਼੍ਵੇਤਦੇਹਾਞ੍ਜਗਾਮ ਹ।
ਤੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਨਰਵ੍ਯਾਘ੍ਰੰ ਤਥਾ ਵਿਨਿਹਤੰ ਯੁਧਿ ॥ 6-48-115 (40636)
ਪ੍ਰਪਤਨ੍ਤਮਪਸ਼੍ਯਾਮ ਗਿਰੇਃ ਸ਼੍ਰੁʼਙ੍ਗਮਿਵ ਚ੍ਯੁਤਮ੍।
ਅਸ਼ੋਚਨ੍ਪਾਣ੍ਡਵਾਸ੍ਤਤ੍ਰ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਥਾਃ ॥ 6-48-116 (40637)
ਪ੍ਰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾਸ਼੍ਚ ਸੁਤਾਸ੍ਤੁਭ੍ਯੰ ਕੁਰਵਸ਼੍ਚਾਪਿ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ । 6-48-117bਤਤੋ ਦੁਃਸ਼ਾਸਨੋ ਰਾਜਞ੍ਸ਼੍ਵੇਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਨਿਪਾਤਿਤਮ੍ ॥ 6-48-117 (40638)
ਵਾਦਿਤ੍ਰਨਿਨਦੈਰ੍ਘੋਰੈਰ੍ਨ੍ਰੁʼਤ੍ਯਤਿ ਸ੍ਮ ਸਮੰਤਤਃ ।
ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਹਤੇ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣਾਹਵਸ਼ੋਭਿਨਾ ॥ 6-48-118 (40639)
ਪ੍ਰਾਵੇਪਨ੍ਤ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾਃ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਪ੍ਰਮੁਖਾ ਰਥਾਃ ।
ਤਤੋ ਧਨੰਜਯੋ ਰਾਜਨ੍ਵਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣੇਯਸ਼੍ਚਾਪਿ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ॥ 6-48-119 (40640)
ਅਵਹਾਰੰ ਸ਼ਨੈਸ਼੍ਚਕ੍ਰੁਰ੍ਨਿਹਤੇ ਵਾਹਿਨੀਪਤੌ।
ਤਤੋ(ਅ)ਵਹਾਰਃ ਸੈਨ੍ਯਾਨਾਂ ਤਵ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਭਾਰਤ ॥ 6-48-120 (40641)
ਤਾਵਕਾਨਾਂ ਪਰੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਨਰ੍ਦਤਾਂ ਚ ਮੁਹੁਰ੍ਮੁਹੁਃ ।
ਪਾਰ੍ਥਾ ਵਿਮਨਸੋ ਭੂਤ੍ਵਾ ਨ੍ਯਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਮਹਾਰਥਾਃ ।
ਚਿਨ੍ਤਯਨ੍ਤੋ ਵਧੰ ਘੋਰੰ ਦ੍ਵੈਰਥੇਨ ਪਰੰਤਪਾਃ ॥ ॥ 6-48-121 (40642)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਪ੍ਰਥਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਅਸ਼਼੍ਟਚਤ੍ਵਾਰਿੰਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 049
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.49. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 049
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਸ਼ਙ੍ਖਯੁਦ੍ਧਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-49-0 (40643)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ। 6-49-0x (4111)
( ਸ਼੍ਵੇਤੇ ਸੇਨਾਪਤੌ ਤਾਤ ਸੰਗ੍ਰਮੇ ਨਿਹਤੇ ਪਰੈਃ।
ਕਿਮਕੁਰ੍ਵਨ੍ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾਃ ਪਾਞ੍ਚਾਲਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ਸਹ ॥ 6-49-1 (40644)
ਸੇਨਾਪਤਿੰ ਸਮਾਕਰ੍ਣ੍ਯ ਸ਼੍ਵੇਤੰ ਯੁਧਿ ਨਿਪਾਤਿਤਮ੍ ।
ਤਦਰ੍ਥੰ ਯਤਤਾਂ ਚਾਪਿ ਪਰੇਸ਼਼ਾਂ ਪ੍ਰਪਲਾਯਿਨਾਮ੍ ॥ 6-49-2 (40645)
ਮਨਃ ਪ੍ਰੀਣਾਤਿ ਮੇ ਵਾਕ੍ਯੰ ਜਯੰ ਸੰਜਯ ਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਣ੍ਵਤਃ।
ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਪਾਯੰ ਚਿਨ੍ਤਯਨ੍ਤਃ ਸਞ੍ਜਨਾਃ ਪ੍ਰਸ੍ਰਵਨ੍ਤਿ ਮੇ ॥ 6-49-3 (40646)
ਸ ਹਿ ਵੀਰੋ(ਅ)ਨੁਰਕ੍ਤਸ਼੍ਚ ਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧਃ ਕੁਰੁਪਤਿਸ੍ਤਦਾ ।
ਕ੍ਰੁʼਤੰ ਵੈਰੰ ਸਦਾ ਤੇਨ ਪਿਤੁਃ ਪੁਤ੍ਰੇਣ ਧੀਮਤਾ ॥ 6-49-4 (40647)
ਤਸ੍ਯੋਦ੍ਵੇਗਭਯਾਚ੍ਚਾਪਿ ਸੰਸ਼੍ਰਿਤਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨ੍ਪੁਰਾ ।
ਸਰ੍ਵੰ ਬਲੰ ਪਰਿਤ੍ਯਜ੍ਯ ਦੁਰ੍ਗੰ ਸੰਸ਼੍ਰਿਤ੍ਯ ਤਿਸ਼਼੍ਠਤਿ ॥ 6-49-5 (40648)
ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਪ੍ਰਤਾਪੇਨ ਦੁਰ੍ਗੰ ਦੇਸ਼ੰ ਨਿਵੇਸ਼੍ਯ ਚ ।
ਸਪਤ੍ਨਾਨ੍ਸਤਤੰ ਬਾਧੰਨਾਰ੍ਯਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਿਮਨੁਸ਼਼੍ਠਿਤਃ ॥ 6-49-6 (40649)
ਆਸ਼੍ਚਰ੍ਯੰ ਵੈ ਸਦਾ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਪੁਰਾ ਰਾਜ੍ਞਾਂ ਸੁਦੁਰ੍ਮਤਿਃ।
ਤਤੋ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੇ ਭਕ੍ਤਃ ਕਥੰ ਸਞ੍ਜਯ ਸੂਦਿਤਃ ॥) 6-49-7 (40650)
ਪ੍ਰਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਤਃ ਸੰਮਤਃ ਕ੍ਸ਼਼ੁਦ੍ਰਃ ਪੁਤ੍ਰੋ ਮੇ ਪੁਰੁਸ਼਼ਾਧਮਃ।
ਨ ਯੁਦ੍ਧੰ ਰੋਚਯੇਦ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਨ ਚਾਚਾਰ੍ਯਃ ਕਥੰਚਨ ॥ 6-49-8 (40651)
ਨ ਕ੍ਰੁʼਪੋ ਨ ਚ ਗਾਨ੍ਧਾਰੀ ਨਾਹੰ ਸਞ੍ਜਯ ਰੋਚਯੇ ।
ਨ ਵਾਸੁਦੇਵੋ ਵਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣੇਯੋ ਧਰ੍ਮਰਾਜਸ਼੍ਚ ਪਾਣ੍ਡਵਃ ॥ 6-49-9 (40652)
ਨ ਭੀਮੋ ਨਾਰ੍ਜੁਨਸ਼੍ਚੈਵ ਨ ਯਮੌ ਪੁਰੁਸ਼਼ਰ੍ਸ਼਼ਭੌ ।
ਵਾਰ੍ਯਮਾਣੋ ਮਯਾ ਨਿਤ੍ਯੰ ਗਾਨ੍ਧਾਰ੍ਯਾ ਵਿਦੁਰੇਣ ਚ ॥ 6-49-10 (40653)
ਜਾਮਦਗ੍ਨ੍ਯੇਨ ਰਾਮੇਣ ਵ੍ਯਾਸੇਨ ਚ ਮਹਾਤ੍ਮਨਾ ।
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਯੁਧ੍ਯਮਾਨੋ ਨਿਤ੍ਯਮੇਵ ਹਿ ਸਞ੍ਜਯ ॥ 6-49-11 (40654)
ਕਰ੍ਣਸ੍ਯ ਮਤਮਾਸ੍ਥਾਯ ਸੌਬਲਸ੍ਯ ਚ ਪਾਪਕ੍ਰੁʼਤ੍ ।
ਦੁਃਸ਼ਾਸਨਸ੍ਯ ਚ ਤਥਾ ਪਾਣ੍ਡਵਾੰਨਾਨ੍ਵਚਿਨ੍ਤਯਤ੍ ॥ 6-49-12 (40655)
ਤਸ੍ਯਾਹੰ ਵ੍ਯਸਨੰ ਘੋਰੰ ਮਨ੍ਯੇ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤੰ ਤੁ ਸਞ੍ਜਯ ।
ਸ਼੍ਵੇਤਸ੍ਯ ਚ ਵਿਨਾਸ਼ੇਨ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਵਿਜਯੇਨ ਚ ॥ 6-49-13 (40656)
ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਸਹਿਤਃ ਪਾਰ੍ਥਃ ਕਿਮਕਰੋਦ੍ਯੁਧਿ ।
ਅਰ੍ਜੁਨਾਦ੍ਧਿ ਭਯੰ ਭੂਯਸ੍ਤਨ੍ਮੇ ਤਾਤ ਨ ਸ਼ਾਮ੍ਯਤਿ ॥ 6-49-14 (40657)
ਸ ਹਿ ਸ਼ੂਰਸ਼੍ਚ ਕੌਨ੍ਤੇਯਃ ਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਰਕਾਰੀ ਧਨੰਜਯਃ ।
ਮਨ੍ਯੇ ਸ਼ਰੈਃ ਸ਼ਰੀਰਾਣਿ ਸ਼ਤ੍ਰੂਣਾਂ ਪ੍ਰਮਥਿਸ਼਼੍ਯਤਿ ॥ 6-49-15 (40658)
ਐਨ੍ਦ੍ਰਿਮਿਨ੍ਦ੍ਰਾਨੁਜਸਮੰ ਮਹੇਨ੍ਦ੍ਰਸਦ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਬਲੇ ।
ਅਮੋਘਕ੍ਰੋਧਸੰਕਲ੍ਪੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਵਃ ਕਿਮਭੂਨ੍ਮਨਃ ॥ 6-49-16 (40659)
ਤਥੈਵ ਵੇਦਵਿਚ੍ਛੂਰੋ ਜ੍ਵਲਨਾਰ੍ਕਸਮਦ੍ਯੁਤਿਃ ।
ਇਨ੍ਦ੍ਰਾਸ੍ਤ੍ਰਵਿਦਮੇਯਾਤ੍ਮਾ ਪ੍ਰਪਤਨ੍ਸਮਿਤਿੰਜਯਃ ॥ 6-49-17 (40660)
ਵਜ੍ਰਸੰਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ਰੂਪਾਣਾਮਸ੍ਤ੍ਰਾਣਾਂ ਚ ਪ੍ਰਯੋਜਕਃ ।
ਸਖਙ੍ਗਾਕ੍ਸ਼਼ੇਪਹਸ੍ਤਸ੍ਤੁ ਘੋਸ਼਼ੰ ਚਕ੍ਰੇ ਮਹਾਰਥਃ ॥ 6-49-18 (40661)
ਸ ਸਞ੍ਜਯ ਮਹਾਪ੍ਰਾਜ੍ਞੋ ਦ੍ਰੁਪਦਸ੍ਯਾਤ੍ਮਜੋ ਬਲੀ ।
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਃ ਕਿਮਕਰੋਚ੍ਛ੍ਵੇਤੇ ਯੁਧਿ ਨਿਪਾਤਿਤੇ ॥ 6-49-19 (40662)
ਪੁਰਾ ਚੈਵਾਪਰਾਧੇਨ ਵਧੇਨ ਚ ਚਮੂਪਤੇਃ ।
ਮਨ੍ਯੇ ਮਨਃ ਪ੍ਰਜਜ੍ਵਾਲ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਮਹਾਤ੍ਮਨਾਮ੍ ॥ 6-49-20 (40663)
ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਕ੍ਰੋਧੰ ਚਿਨ੍ਤਯੰਸ੍ਤੁ ਅਹਃਸੁ ਚ ਨਿਸ਼ਾਸੁ ਚ ।
ਨ ਸ਼ਾਨ੍ਤਿਮਧਿਗਚ੍ਛਾਮਿ ਦੁਰ੍ਯੋਦਨਕ੍ਰੁʼਤੇਨ ਹਿ ।
ਕਥੰ ਚਾਭੂਨ੍ਮਹਾਯੁਦ੍ਧੰ ਸਰ੍ਵਮਾਚਕ੍ਸ਼਼੍ਵ ਸਞ੍ਜਯ ॥ 6-49-21 (40664)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-49-22x (4112)
ਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਣੁ ਰਾਜਨ੍ਸ੍ਥਿਰੋ ਭੂਤ੍ਵਾ ਤਵਾਪਨਯਨੋ ਮਹਾਨ੍ ।
ਨ ਚ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੇ ਦੋਸ਼਼ਮਿਮਾਮਾਧਾਤੁਮਰ੍ਹਸਿ ॥ 6-49-22 (40665)
ਗਤੋਦਕੇ ਸੇਤੁਬਨ੍ਧੋ ਯਾਦ੍ਰੁʼਕ੍ਤਾਦ੍ਰੁʼਙ੍ਭਤਿਸ੍ਤਵ।
ਸੰਦੀਪ੍ਤੇ ਭਵਨੇ ਯਦ੍ਵਤ੍ਕੂਪਸ੍ਯ ਖਨਨੰ ਤਥਾ ॥ 6-49-23 (40666)
ਗਤਪੂਰ੍ਵਾਹ੍ਣਭੂਯਿਸ਼਼੍ਠੇ ਤਸ੍ਮਿੰਨਹਨਿ ਦਾਰੁਣੇ ।
ਤਾਵਕਾਨਾਂ ਪਰੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਪੁਨਰ੍ਯੁਦ੍ਧਮਵਰ੍ਤਤ ॥ 6-49-24 (40667)
ਸ਼੍ਵੇਤੰ ਤੁ ਨਿਹਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਵਿਰਾਟਸ੍ਯ ਚਮੂਪਤਿਮ੍ ।
ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਣਾ ਚ ਸਹਿਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਸ਼ਲ੍ਯਮਵਸ੍ਥਿਤਮ੍ ॥ 6-49-25 (40668)
ਸ਼ਙ੍ਖਃ ਕ੍ਰੋਧਾਤ੍ਪ੍ਰਜਜ੍ਵਾਲ ਹਵਿਸ਼਼ਾ ਹਵ੍ਯਵਾਡਿਵ ।
ਸ ਵਿਸ੍ਫਾਰ੍ਯ ਮਹਚ੍ਚਾਪੰ ਸ਼ਕ੍ਰਚਾਪੋਪਮੰ ਬਲੀ ॥ 6-49-26 (40669)
ਅਭ੍ਯਧਾਵਜ੍ਜਿਘਾਂਸਨ੍ਵੈ ਸ਼ਲ੍ਯੰ ਮਦ੍ਰਾਧਿਪੰ ਯੁਧਿ ।
ਮਹਤਾ ਰਥਸਙ੍ਘੇਨ ਸਮਨ੍ਤਾਤ੍ਪਰਿਰਕ੍ਸ਼਼ਿਤਃ ॥ 6-49-27 (40670)
ਸ੍ਰੁʼਜਨ੍ਬਾਣਮਯੰ ਵਰ੍ਸ਼਼ੰ ਪ੍ਰਾਯਾਚ੍ਛਲ੍ਯਰਥੰ ਪ੍ਰਤਿ।
ਤਮਾਪਤਨ੍ਤੰ ਸੰਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਮਤ੍ਤਵਾਰਣਵਿਕ੍ਰਮਮ੍ ॥ 6-49-28 (40671)
ਤਾਵਕਾਨਾਂ ਰਥਾਃ ਸਪ੍ਤ ਸਮਨ੍ਤਾਤ੍ਪਰ੍ਯਵਾਰਯਨ੍ ।
ਮਦ੍ਰਰਾਜੰ ਪਰੀਪ੍ਸਨ੍ਤੋ ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੋਰ੍ਦੰਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਨ੍ਤਰੰ ਗਤਮ੍ ॥ 6-49-29 (40672)
ਬ੍ਰੁʼਹਦ੍ਬਲਸ਼੍ਚ ਕੌਸਲ੍ਯੋ ਜਯਤ੍ਸੇਨਸ਼੍ਚ ਮਾਗਧਃ।
ਤਥਾ ਰੁਕ੍ਮਰਥੋ ਰਾਜਨ੍ਪੁਤ੍ਰਃ ਸ਼ਲ੍ਯਸ੍ਯ ਮਾਨਿਤਃ ॥ 6-49-30 (40673)
ਵਿਨ੍ਦਾਨੁਵਿਨ੍ਦਾਵਾਵਨ੍ਤ੍ਯੌ ਕਾਮ੍ਭੋਜਸ਼੍ਚ ਸੁਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਃਕ ।
ਬ੍ਰੁʼਹਤ੍ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਸ੍ਯ ਦਾਯਾਦਃ ਸੈਨ੍ਧਵਸ਼੍ਚ ਜਯਦ੍ਰਥਃ ॥ 6-49-31 (40674)
ਨਾਨਾਧਾਤੁਵਿਚਿਤ੍ਰਾਣਿ ਕਾਰ੍ਮੁਕਾਣਿ ਮਹਾਤ੍ਮਨਾਮ੍ ।
ਵਿਸ੍ਫਾਰਿਤਾਨ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਤੋਯਦੇਸ਼਼੍ਵਿਵ ਵਿਦ੍ਯੁਤਃ ॥ 6-49-32 (40675)
ਤੇ ਤੁ ਬਾਣਮਯੰ ਵਰ੍ਸ਼਼ੰ ਸ਼ਙ੍ਖਮੂਰ੍ਧ੍ਨਿੰ ਨ੍ਯਪਾਤਯਨ੍ ।
ਨਿਦਾਘਾਨ੍ਤੇ(ਅ)ਨਿਲੋਦ੍ਧ੍ਰੁʼਤਾ ਮੇਘਾ ਇਵ ਨਗੇ ਜਲਮ੍ ॥ 6-49-33 (40676)
ਤਤਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਃ ਸਪ੍ਤਭਲ੍ਲੈਃ ਸੁਤੇਜਨੈਃ ।
ਧਨੂਂਸ਼਼ਿ ਤੇਸ਼਼ਾਮਾਚ੍ਛਿਦ੍ਯ ਨਨਰ੍ਦ ਪ੍ਰੁʼਤਨਾਪਤਿਃ ॥ 6-49-34 (40677)
ਤਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਮਹਾਬਾਹੁਰ੍ਵਿਨਦ੍ਯ ਜਲਦੋ ਯਥਾ।
ਤਾਲਮਾਤ੍ਰੰ ਧਨੁਰ੍ਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਸ਼ਙ੍ਖਮਭ੍ਯਦ੍ਰਵਦ੍ਰਣੇ ॥ 6-49-35 (40678)
ਤਮੁਦ੍ਯਨ੍ਤਮੁਦੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਥ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੰ ਮਹਾਬਲਮ੍ ।
ਸੰਤ੍ਰਸ੍ਤਾ ਪਾਣ੍ਡਵੀ ਸੇਨਾ ਵਾਤਵੇਗਹਤੇਵ ਨੌਃ ॥ 6-49-36 (40679)
ਤਤੋ(ਅ)ਰ੍ਜੁਨਃ ਸੰਤ੍ਵਰਿਤਃ ਸ਼ਙ੍ਖਸ੍ਯਾਸੀਤ੍ਪੁਰਃਸਰਃ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮਾਦ੍ਰਕ੍ਸ਼਼੍ਯੋ(ਅ)ਯਮਦ੍ਯੇਤਿ ਤਤੋ ਯੁਦ੍ਧਮਵਰ੍ਤਤ ॥ 6-49-37 (40680)
ਹਾਹਾਕਾਰੋ ਮਹਾਨਾਸੀਦ੍ਯੋਧਾਨਾਂ ਯੁਧਿ ਯੁਧ੍ਯਤਾਮ੍ ।
ਤੇਜਸ੍ਤੇਜਸਿ ਸੰਪ੍ਰੁʼਕ੍ਤਮਿਤ੍ਯੇਵੰ ਵਿਸ੍ਮਯੰ ਯਯੁਃ ॥ 6-49-38 (40681)
ਅਥ ਸ਼ਲ੍ਯੋ ਗਦਾਪਾਣਿਰਵਤੀਰ੍ਯ ਮਹਾਰਥਾਤ੍ ।
ਸ਼ਙ੍ਖਸ੍ਯ ਚਤੁਰੋ ਵਾਹਾਨਹਨਦ੍ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-49-39 (40682)
ਸ ਹਤਾਸ਼੍ਵਾਦ੍ਰਥਾਤ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਖਙ੍ਗਮਾਦਾਯ ਵਿਦ੍ਰੁਤਃ ।
ਬੀਭਤ੍ਸੋਸ਼੍ਚ ਰਥੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਪੁਨਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਿਮਵਿਨ੍ਦਤ ॥ 6-49-40 (40683)
ਤਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਰਥਾਤ੍ਤੂਰ੍ਣਮੁਤ੍ਪਤਨ੍ਤਿ ਪਤਤ੍ਰਿਣਃ ।
ਯੈਰਨ੍ਤਰੀਕ੍ਸ਼਼ੰ ਭੂਮਿਸ਼੍ਚ ਸਰ੍ਵਤਃ ਸਮਵਸ੍ਤ੍ਰੁʼਤਾ ॥ 6-49-41 (40684)
ਪਞ੍ਚਾਲਾਨਥ ਮਤ੍ਸ੍ਯਾਂਸ਼੍ਚ ਕੇਕਯਾਂਸ਼੍ਚ ਪ੍ਰਭਦ੍ਰਕਾਨ੍ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਪ੍ਰਹਰਤਾਂ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਃ ਪਾਤਯਾਮਾਸ ਪਤ੍ਰਿਭਿਃ ॥ 6-49-42 (40685)
ਉਤ੍ਸ੍ਰੁʼਜ੍ਯ ਸਮਰੇ ਰਾਜਨ੍ਪਾਣ੍ਡਵੰ ਸਵ੍ਯਸਾਚਿਨਮ੍ ।
ਅਭ੍ਯਦ੍ਰਵਤ ਪਾਞ੍ਚਾਲ੍ਯੰ ਦ੍ਰੁਪਦੰ ਸੇਨਯਾ ਵ੍ਰੁʼਤਮ੍ ॥ 6-49-43 (40686)
ਪ੍ਰਿਯੰ ਸੰਬਨ੍ਧਿਨੰ ਰਾਜਞ੍ਸ਼ਰਾਨਵਕਿਰਨ੍ਬਹੂਨ੍ ।
ਅਗ੍ਨਿਨੇਵ ਪ੍ਰਦਗ੍ਧਾਨਿ ਵਨਾਨਿ ਸ਼ਿਸ਼ਿਰਾਤ੍ਯਯੇ ॥ 6-49-44 (40687)
ਸ਼ਰਦਗ੍ਧਾਨ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਸੈਨ੍ਯਾਨਿ ਦ੍ਰੁਪਦਸ੍ਯ ਹ।
ਅਤ੍ਯਤਿਸ਼਼੍ਠਦ੍ਰਣੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਵਿਧੂਮ ਇਵ ਪਾਵਕਃ ॥ 6-49-45 (40688)
ਮਧ੍ਯਨ੍ਦਿਨੇ ਯਥਾ(ਅ)(ਅ)ਦਿਤ੍ਯੰ ਤਪਨ੍ਤਮਿਵ ਤੇਜਸਾ।
ਨ ਸ਼ੇਕੁਃ ਪਾਣ੍ਡਵੇਯਸ੍ਯ ਯੋਧਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਨਿਰੀਕ੍ਸ਼਼ਿਤੁਮ੍ ॥ 6-49-46 (40689)
ਵੀਕ੍ਸ਼਼ਾਂਚਕ੍ਰੁਃ ਸਮੰਤਾਤ੍ਤੇ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਭਯਪੀਡਿਤਾਃ ।
ਤ੍ਰਾਤਾਰੰ ਨਾਧ੍ਯਗਚ੍ਛਨ੍ਤ ਗਾਵਃ ਸ਼ੀਤਾਰ੍ਦਿਤਾ ਇਵ ॥ 6-49-47 (40690)
ਸਾ ਤੁ ਯੌਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੀ ਸੇਨਾ ਗਾਙ੍ਗੇਯਸ਼ਰਪੀਡਿਤਾ ।
ਸਿੰਹੇਨੇਵ ਵਿਨਿਰ੍ਭਿੰਨਾ ਸ਼ੁਕ੍ਲਾ ਗੌਰਿਵ ਗੋਪਤੇਃ ॥ 6-49-48 (40691)
ਹਤੇ ਵਿਪ੍ਰੁਦ੍ਰੁਤੇ ਸੈਨ੍ਯੇ ਨਿਰੁਤ੍ਸਾਹੇ ਵਿਮਰ੍ਦਿਤੇ।
ਹਾਹਾਕਾਰੋ ਮਹਾਨਾਸੀਤ੍ਪਾਣ੍ਡੁਸੈਨ੍ਯੇਸ਼਼ੁ ਭਾਰਤ ॥ 6-49-49 (40692)
ਤਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ ਨਿਤ੍ਯੰ ਮਣ੍ਡਲਕਾਰ੍ਮੁਕਃ ।
ਮੁਮੋਚ ਬਾਣਾਨ੍ਦੀਪ੍ਤਾਗ੍ਰਾਨਹੀਨਾਸ਼ੀਵਿਸ਼਼ਾਨਿਵ ॥ 6-49-50 (40693)
ਸ਼ਰੈਰੇਕਾਯਨੀਕੁਰ੍ਵਨ੍ਦਿਸ਼ਃ ਸਰ੍ਵਾ ਯਤਵ੍ਰਤਃ।
ਜਘਾਨ ਪਾਣ੍ਡਵਰਥਾਨਾਦਿਸ਼੍ਯਾਦਿਸ਼੍ਯ ਭਾਰਤ ॥ 6-49-51 (40694)
ਤਤਃ ਸੈਨ੍ਯੇਸ਼਼ੁ ਭਗ੍ਨੇਸ਼਼ੁ ਮਥਿਤੇਸ਼਼ੁ ਚ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ।
ਪ੍ਰਾਪ੍ਤੇ ਚਾਸ੍ਤੰ ਦਿਨਕਰੇ ਨ ਪ੍ਰਾਜ੍ਞਾਯਤ ਕਿੰਚਨ ॥ 6-49-52 (40695)
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਚ ਸਮੁਦੀਰ੍ਯਨ੍ਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਪਾਰ੍ਥਾ ਮਹਾਹਵੇ ।
ਅਵਹਾਰਮਕੁਰ੍ਵਨ੍ਤ ਸੈਨ੍ਯਾਨਾਂ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ ॥ 6-49-53 (40696)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਪ੍ਰਥਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਏਕੋਨਪਞ੍ਚਾਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥ ॥ ਇਤਿ ਪ੍ਰਥਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧਮ੍ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-49-51 ਏਕਾਯਨੀਕੁਰ੍ਵਨ੍ ਏਕਮਾਰ੍ਗਾਃ ਕੁਰ੍ਵਨ੍ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 050
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.50. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 050
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨੇਨ ਕ੍ਰੌਞ੍ਚਵ੍ਯੂਹਨਿਰ੍ਮਾਣਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-50-0 (40697)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-50-0x (4113)
ਕ੍ਰੁʼਤੇ(ਅ)ਵਹਾਰੇ ਸੈਨ੍ਯਾਨਾਂ ਪ੍ਰਥਮੇ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੇ ਚ ਯੁਦ੍ਧਸੰਰਬ੍ਧੇ ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟੇ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੇ ਤਥਾ ॥ 6-50-1 (40698)
ਧਰ੍ਮਰਾਜਸ੍ਤਤਸ੍ਤੂਰ੍ਣਮਭਿਗਮ੍ਯ ਜਨਾਰ੍ਦਨਮ੍ ।
ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੁʼਭਿਃ ਸਹਿਤਃ ਸਰ੍ਵੈਃ ਸਰ੍ਵੈਸ਼੍ਚੈਵ ਜਨੇਸ਼੍ਵਰੈਃ ॥ 6-50-2 (40699)
ਸ਼ੁਚਾ ਪਰਮਯਾ ਯੁਕ੍ਤਸ਼੍ਚਿਨ੍ਤਯਾਨਃ ਪਰਾਜਯਮ੍।
ਵਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣੇਯਮਬ੍ਰਵੀਦ੍ਰਜਾਨ੍ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਵਿਕ੍ਰਮਮ੍ ॥ 6-50-3 (40700)
ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣ ਪਸ਼੍ਯ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਭੀਮਪਰਾਕ੍ਰਮਮ੍ ।
ਸ਼ਰੈਰ੍ਦਹਨ੍ਤੰ ਸੈਨ੍ਯੰ ਮੇ ਗ੍ਰੀਸ਼਼੍ਮੇ ਕਕ੍ਸ਼਼ਮਿਵਾਨਲਮ੍ ॥ 6-50-4 (40701)
ਕਥਮੇਨੰ ਮਹਾਤ੍ਮਾਨੰ ਸ਼ਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਮਃ ਪ੍ਰਤਿਵੀਕ੍ਸ਼਼ਿਤੁਮ੍ ।
ਲੇਲਿਹ੍ਯਮਾਨੰ ਸੈਨ੍ਯੰ ਮੇ ਹਵਿਸ਼਼੍ਮਨ੍ਤਮਿਵਾਨਲਮ੍ ॥ 6-50-5 (40702)
ਏਤੰ ਹਿ ਪੁਰੁਸ਼਼ਵ੍ਯਾਘ੍ਰੰ ਧਨੁਸ਼਼੍ਮਨ੍ਤੰ ਮਹਾਬਲਮ੍ ।
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਵਿਪ੍ਰਦ੍ਰੁਰ੍ਤ ਸੈਨ੍ਯੰ ਸਮਰੇ ਮਾਰ੍ਗਣਾਹਤਮ੍ ॥ 6-50-6 (40703)
ਸ਼ਕ੍ਯੋ ਜੇਤੁਂ ਯਮਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਵਜ੍ਰਪਾਣਿਸ਼੍ਚ ਸੰਯੁਗੇ ।
ਵਰੁਣਃ ਪਾਸ਼ਭ੍ਰੁʼਦ੍ਵਾਪਿ ਕੁਬੇਰੋ ਵਾ ਗਦਾਧਰਃ ॥ 6-50-7 (40704)
ਨ ਤੁ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਮਹਾਜੇਤਾਃ ਸ਼ਕ੍ਯੋ ਜੇਤੁਂ ਮਹਾਬਲਃ ।
ਸੋ(ਅ)ਹਮੇਵੰ ਗਤੇ ਮਗ੍ਨੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਾਗਾਧਜਲੇ(ਅ)ਪ੍ਲੁਵੇ ॥ 6-50-8 (40705)
ਆਤ੍ਮਨੋ ਬੁਦ੍ਧਿਦੌਰ੍ਬਲ੍ਯਾਦ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਾਸਾਦ੍ਯ ਕੇਸ਼ਵ ।
ਵਨੰ ਯਾਤ੍ਸਾਮਿ ਵਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣੇਯ ਸ਼੍ਰੇਯੋ ਮੇ ਤਤ੍ਰ ਜੀਵਿਤੁਮ੍ ॥ 6-50-9 (40706)
ਨ ਤ੍ਵੇਤਾਨ੍ਪ੍ਰੁʼਥਿਵੀਪਾਲਾਨ੍ਦਾਤੁਂ ਭੀਸ਼਼੍ਮਾਯ ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯਵੇ ।
ਕ੍ਸ਼਼ਪਯਿਸ਼਼੍ਯਤਿ ਸੇਨਾਂ ਮੇ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਮਹਾਸ੍ਤ੍ਰਵਿਤ੍ ॥ 6-50-10 (40707)
ਯਥਾ(ਅ)ਨਲੰ ਪ੍ਰਜ੍ਵਲਿਤੰ ਪਤਙ੍ਗਾਃ ਸਮਭਿਦ੍ਰੁਤਾਃ ।
ਵਿਨਾਸ਼ਾਯੋਪਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਤਥਾ ਮੇ ਸਨਿਕੋ ਜਨਃ ॥ 6-50-11 (40708)
ਕ੍ਸ਼਼ਯੰ ਨੀਤੋ(ਅ)ਸ੍ਮਿ ਵਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣੇਯ ਰਾਜ੍ਯਹੇਤੋਃ ਪਰਾਕ੍ਰਮੀ ।
ਭ੍ਰਾਤਸ਼੍ਚੈਵ ਮੇ ਵੀਰਾਃ ਕਰ੍ਸ਼ਿਤਾਃ ਸ਼ਰਪੀਡਿਤਾਃ ॥ 6-50-12 (40709)
ਮਤ੍ਕ੍ਰੁʼਤੇ ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੁʼਹਾਰ੍ਦੇਨ ਰਾਜ੍ਯਾਦ੍ਭ੍ਰਸ਼਼੍ਟਾਸ੍ਤਥਾ ਸੁਖਾਤ੍।
ਜੀਵਿਤੰ ਬਹੁਮਨ੍ਯੇ(ਅ)ਹੰ ਜੀਵਿਤੰ ਹ੍ਯਦ੍ਯ ਦੁਰ੍ਲਭਮ੍ ॥ 6-50-13 (40710)
ਜੀਵਿਤਸ੍ਯ ਚ ਸ਼ੇਸ਼਼ੇਣ ਤਪਸ੍ਤਪ੍ਸ੍ਯਾਮਿ ਦੁਸ਼੍ਚਰਮ੍ ।
ਨ ਘਾਤਯਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਰਣੇ ਮਿਤ੍ਰਾਣੀਮਾਨਿ ਕੇਸ਼ਵ ॥ 6-50-14 (40711)
ਰਥਾਨ੍ਮੇ ਬਹੁਸਾਹਸ੍ਰਾਨ੍ਦਿਵ੍ਯੈਰਸ੍ਤ੍ਰੈਰ੍ਮਹਾਬਲਃ ।
ਘਾਤਯਤ੍ਯਨਿਸ਼ੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਪ੍ਰਵਰਾਣਾਂ ਪ੍ਰਹਾਰਿਣਾਮ੍ ॥ 6-50-15 (40712)
ਕਿੰ ਨੁ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਹਿਤੰ ਮੇ ਸ੍ਯਾਦ੍ਬ੍ਰੂਹਿ ਮਾਧਵ ਮਾਚਿਰਮ੍ ।
ਮਧ੍ਯਸ੍ਥਮਿਵ ਪਸ਼੍ਯਾਮਿ ਸਮਰੇ ਸਵ੍ਯਸਾਚਿਨਮ੍ ॥ 6-50-16 (40713)
ਏਕੋ ਭੀਮਃ ਪਰੰ ਸ਼ਕ੍ਤ੍ਯਾ ਯੁਧ੍ਯਤ੍ਯੇਵ ਮਹਾਭੁਜਃ ।
ਕੇਵਲੰ ਬਾਹੁਵੀਰ੍ਯੇਣ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਧਰ੍ਮਮਨੁਸ੍ਮਰਨ੍ ॥ 6-50-17 (40714)
ਗਦਯਾ ਵੀਰਘਾਤਿਨ੍ਯਾ ਯਥੋਤ੍ਸਾਹੰ ਮਹਾਮਨਾਃ ।
ਕਰੋਤ੍ਯਸੁਕਰੰ ਕਰ੍ਮ ਰਥਾਸ਼੍ਵਨਰਪਙ੍ਕ੍ਤਿਸ਼਼ੁ ॥ 6-50-18 (40715)
ਨਾਲਮੇਸ਼਼ ਕ੍ਸ਼਼ਯੰ ਕਰ੍ਤੁਂ ਪਰਸੈਨ੍ਯਸ੍ਯ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਆਰ੍ਜਵੇਨੈਵ ਯੁਦ੍ਧੇਨ ਵੀਰ ਵਰ੍ਸ਼਼ਸ਼ਤੈਰਪਿ ॥ 6-50-19 (40716)
ਏਕੋ(ਅ)ਸ੍ਤ੍ਰਵਿਤ੍ਸਖਾ ਤੇ(ਅ)ਯੰ ਸੋ(ਅ)ਪ੍ਯਸ੍ਮਾਨ੍ਸਮੁਪੇਕ੍ਸ਼਼ਤੇ ।
ਨਿਰ੍ਦਹ੍ਯਮਾਨਾਨ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਦ੍ਰੋਣੇਨ ਚ ਮਹਾਤ੍ਮਨਾ ॥ 6-50-20 (40717)
ਦਿਵ੍ਯਾਨ੍ਯਸ੍ਤ੍ਰਾਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਦ੍ਰੋਣਸ੍ਯ ਚ ਮਹਾਤ੍ਮਨਃ ।
ਧਕ੍ਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤਿ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾਨ੍ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਪ੍ਰਯੁਕ੍ਤਾਨਿ ਪੁਨਃ ਪੁਨਃ ॥ 6-50-21 (40718)
ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸੁਸੰਰਬ੍ਧਃ ਸਹਿਤਃ ਸਰ੍ਵਪਾਰ੍ਥਿਵੈਃ ।
ਕ੍ਸ਼਼ਪਯਿਸ਼਼੍ਯਤਿ ਨੋ ਨੂਨੰ ਯਾਦ੍ਰੁʼਸ਼ੋ(ਅ)ਸ੍ਯ ਪਰਾਕ੍ਰਮਃ ॥ 6-50-22 (40719)
ਸ ਤ੍ਵੰ ਪਸ਼੍ਯ ਮਹਾਭਾਗ ਯੋਗੇਸ਼੍ਵਰ ਮਹਾਰਥਮ੍ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਯਃ ਸ਼ਮਯੇਤ੍ਸੰਖ੍ਯੇ ਦਾਵਾਗ੍ਨਿੰ ਜਲਦੋ ਯਥਾ ॥ 6-50-23 (40720)
ਤਵ ਪ੍ਰਸਾਦਾਦ੍ਗੋਵਿਨ੍ਦ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਨਿਹਤਦ੍ਵਿਸ਼਼ਃ ।
ਸ੍ਵਰਾਜ੍ਯਮਨੁਸੰਪ੍ਰਾਪ੍ਤਾ ਮੋਦਿਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤੇ ਸਬਾਨ੍ਧਵਾਃ ॥ 6-50-24 (40721)
ਏਵਮੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਤਤਃ ਪਾਰ੍ਥੋ ਧ੍ਯਾੰਨਾਸ੍ਤੇ ਮਹਾਮਨਾਃ ।
ਚਿਰਮਨ੍ਤਰ੍ਮਨਾ ਭੂਤ੍ਵਾ ਸ਼ੋਕੋਪਹਤਚੇਤਨਃ ॥ 6-50-25 (40722)
ਸ਼ੋਕਾਰ੍ਤੰ ਤਮਥੋ ਜ੍ਞਾਤ੍ਵਾ ਦੁਃਖੋਪਹਤਚੇਤਸਮ੍ ।
ਅਬ੍ਰਵੀਤ੍ਤਤ੍ਰ ਗੋਵਿਨ੍ਦੋ ਹਰ੍ਸ਼਼ਯਨ੍ਸਰ੍ਵਪਾਣ੍ਡਵਾਨ੍ ॥ 6-50-27aਮਾਸ਼ੁਚੋ ਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਟ ਨ ਤ੍ਵੰ ਸ਼ੋਚਿਤੁਮਰ੍ਹਸਿ ।
ਯਸ੍ਯ ਤੇ ਭ੍ਰਾਤਰਃ ਸ਼ੂਰਾਃ ਸਰ੍ਵਲੋਕੇਸ਼਼ੁ ਧਨ੍ਵਿਨਃਕ ॥ 6-50-26 (40723)
ਅਹੰ ਚ ਪ੍ਰਿਯਕ੍ਰੁʼਦ੍ਰਾਜਨ੍ਸਾਤ੍ਯਕਿਸ਼੍ਚ ਮਹਾਯਸ਼ਾਃ ।
ਵਿਰਾਟਦ੍ਰੁਪਦੌ ਚੇਮੌ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸ਼੍ਚ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਃ ॥ 6-50-28 (40724)
ਤਥੈਵ ਸਬਲਾਸ਼੍ਚੇਮੇ ਰਾਜਾਨੋ ਰਾਜਸਤ੍ਤਮ।
ਤ੍ਵਤ੍ਪ੍ਰਸਾਦੰ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਸ਼਼ਨ੍ਤੇ ਤ੍ਵਦ੍ਭਕ੍ਤਾਸ਼੍ਚ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ॥ 6-50-29 (40725)
ਏਸ਼਼ ਤੇ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤੋ ਨਿਤ੍ਯੰ ਹਿਤਕਾਮਃ ਪ੍ਰਿਯੇ ਰਤਃ ।
ਸੈਨਾਪਤ੍ਯਮਨੁਪ੍ਰਾਪ੍ਤੋ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨੋ ਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-50-30 (40726)
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਚ ਮਹਾਬਾਹੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਨਿਧਨੰ ਕਿਲ।
ਏਤਚ੍ਛ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਧਰ੍ਮੋ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨੰ ਮਹਾਰਥਮ੍ ।
ਅਬ੍ਰਵੀਤ੍ਸਮਿਤੌ ਤਸ੍ਯਾਂ ਵਾਸੁਦੇਵਸ੍ਯ ਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਣ੍ਵਤਃ ॥ 6-50-31 (40727)
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨ ਨਿਬੋਧੇਦੰ ਯਤ੍ਤ੍ਵਾਂ ਵਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਮਾਰਿਸ਼਼।
ਨਾਤਿਕ੍ਰਮ੍ਯੰ ਭਵੇਤ੍ਤਚ੍ਚ ਵਚਨੰ ਮਮ ਭਾਸ਼਼ਿਤਮ੍ ॥ 6-50-32 (40728)
ਭਵਾਨ੍ਸੇਨਾਪਤਿਰ੍ਮਹ੍ਯੰ ਵਾਸੁਦੇਵੇਨ ਸੰਮਿਤਃ।
ਕਾਰ੍ਤਿਕੇਯੋ ਯਥਾ ਨਿਤ੍ਯੰ ਦੇਵਾਨਾਮਭਵਤ੍ਪੁਰਾ ॥ 6-50-33 (40729)
ਤਥਾ ਤ੍ਵਮਪਿ ਪਾਣ੍ਡੂਨਾਂ ਸੇਨਾਨੀਃ ਪੁਰੁਸ਼਼ਰ੍ਸ਼਼ਭ।
ਸ ਤ੍ਵੰ ਪੁਰੁਸ਼਼ਸ਼ਾਰ੍ਦੂਲ ਵਿਕ੍ਰਮ੍ਯ ਜਹਿ ਕੌਰਵਾਨ੍ ॥ 6-50-34 (40730)
ਅਹੰ ਚ ਤੇ(ਅ)ਨੁਯਾਸ੍ਯਾਮਿ ਭੀਮਃ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਸ਼੍ਚ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਮਾਦ੍ਰੀਪੁਤ੍ਰੌ ਚ ਸਹਿਤੌ ਦ੍ਰੌਪਦੇਯਾਸ਼੍ਚ ਦੰਸ਼ਿਤਾਃ ॥ 6-50-35 (40731)
ਯੇ ਚਾਨ੍ਯੇ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵੀਪਾਲਾਃ ਪ੍ਰਧਾਨਾਃ ਪੁਰੁਸ਼਼ਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਤਤ ਉਦ੍ਧਰ੍ਸ਼਼ਯਨ੍ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨੋ(ਅ)ਭ੍ਯਭਾਸ਼਼ਤ ॥ 6-50-36 (40732)
ਅਹੰ ਦ੍ਰੋਣਾਨ੍ਤਕਃ ਪਾਰ੍ਥ ਵਿਹਿਤਃ ਸ਼ਮ੍ਭੁਨਾ ਪੁਰਾ।
ਰਣੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਕ੍ਰੁʼਪੰ ਦ੍ਰੋਣੰ ਤਥਾ ਸ਼ਲ੍ਯੰ ਜਯਦ੍ਰਥਮ੍ ॥ 6-50-37 (40733)
ਸਰ੍ਵਾਨਦ੍ਯ ਰਣੇ ਦ੍ਰੁʼਪ੍ਤਾਨ੍ਪ੍ਰਤਿਯੋਤ੍ਸ੍ਯਾਮਿ ਪਾਰ੍ਥਿਵ ।
ਅਥੋਤ੍ਕ੍ਰੁਸ਼਼੍ਟੰ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੈਃ ਪਾਣ੍ਡਵੈਰ੍ਯੁਦ੍ਧਦੁਰ੍ਮਦੈਃ ॥ 6-50-38 (40734)
ਸਮੁਦ੍ਯਤੇ ਪਾਰ੍ਥਿਵੇਨ੍ਦ੍ਰੇ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤੇ ਸ਼ਤ੍ਰੁਸੂਦਨੇ ।
ਤਮਬ੍ਰਵੀਤ੍ਤਤਃ ਪਾਰ੍ਥਃ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤੰ ਪ੍ਰੁʼਤਨਾਪਤਿਮ੍ ॥ 6-50-39 (40735)
ਵ੍ਯੂਹਃ ਕ੍ਰੌਞ੍ਚਾਰੁਣੋ ਨਾਮ ਸਰ੍ਵਸ਼ਤ੍ਰੁਨਿਬਰ੍ਹਣਃ ।
ਯੰ ਬ੍ਰੁʼਹਸ੍ਪਤਿਰਿਨ੍ਦ੍ਰਾਯ ਤਦਾ ਦੇਵਾਸੁਰੇ(ਅ)ਬ੍ਰਵੀਤ੍ ॥ 6-50-40 (40736)
ਤੰ ਯਥਾਵਤ੍ਪ੍ਰਤਿਵ੍ਯੂਹੰ ਪਰਾਨੀਕਵਿਨਾਸ਼ਨਮ੍ ।
ਅਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਪੂਰ੍ਵੰ ਰਾਜਾਨਃ ਪਸ਼੍ਯਨ੍ਤੁ ਕੁਰੁਭਿਃ ਸਹ ॥ 6-50-41 (40737)
ਯਥੋਕ੍ਤਃ ਸ ਨ੍ਰੁʼਦੇਵੇਨ ਵਿਸ਼਼੍ਣੁਰ੍ਵਜ੍ਰਭ੍ਰੁʼਤਾ ਯਥਾ।
ਪ੍ਰਭਾਤੇ ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯਾਨਾਮਗ੍ਰੇ ਚਕ੍ਰੇ ਧਨਞ੍ਜਯਮ੍ ॥ 6-50-42 (40738)
ਆਦਿਤ੍ਯਪਥਗਃ ਕੇਤੁਸ੍ਤਸ੍ਯਾਦ੍ਭੁਤਮਨੋਰਮਃ ।
ਸ਼ਾਸਨਾਤ੍ਪੁਰੁਹੂਤਸ੍ਯ ਨਿਰ੍ਮਿਤੋ ਵਿਸ਼੍ਵਕਰ੍ਮਣਾ ॥ 6-50-43 (40739)
ਇਨ੍ਦ੍ਰਾਯੁਧਸਵਰ੍ਣਾਭਿਃ ਪਤਾਕਾਭਿਰਲਙ੍ਕ੍ਰੁʼਤਃ । 6-50-44bਆਕਾਸ਼ਗ ਇਵਾਕਾਸ਼ੇ ਗਨ੍ਧਰ੍ਵਨਗਰੋਪਮਃ ॥ 6-50-44 (40740)
ਨ੍ਰੁʼਤ੍ਯਮਾਨ ਇਵਾਭਾਤਿ ਰਥਚਰ੍ਯਾਸੁ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਤੇਨ ਰਤ੍ਨਵਤਾ ਪਾਰ੍ਥਃ ਸ ਚ ਗਾਣ੍ਡੀਵਧਨ੍ਵਨਾ ॥ 6-50-45 (40741)
ਬਭੂਵ ਪਰਮੋਪੇਤਃ ਸੁਮੇਰੁਰਿਵ ਭਾਨੁਨਾ ।
ਸ਼ਿਰੋਭੂਦ੍ਦ੍ਰੁਪਦੋ ਰਾਜਾ ਮਹਤ੍ਯਾ ਸੇਨਯਾ ਵ੍ਰੁʼਤਃ ॥ 6-50-46 (40742)
ਕੁਨ੍ਤਿਭੋਜਸ਼੍ਚ ਚੈਦ੍ਯਸ਼੍ਚ ਚਕ੍ਸ਼਼ੁਰ੍ਭ੍ਯਾਂ ਤੌ ਜਨੇਸ਼੍ਵਰੌ ।
ਦਾਸ਼ਾਰ੍ਣਕਾਃ ਪ੍ਰਭਦ੍ਰਾਸ਼੍ਚ ਦਾਸ਼ੇਰਕਗਣੈਃ ਸਹ ॥ 6-50-47 (40743)
ਅਨੂਪਕਾਃ ਕਿਰਾਤਾਸ਼੍ਚ ਗ੍ਰੀਵਾਯਾਂ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਪਟਚ੍ਚਰੈਸ਼੍ਚ ਪੌਣ੍ਡ੍ਰੈਸ਼੍ਚ ਰਾਜਨ੍ਪੌਰਵਕੈਸ੍ਤਥਾ ॥ 6-50-48 (40744)
ਨਿਸ਼਼ਾਦੈਃ ਸਹਿਤਸ਼੍ਚਾਪਿ ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠਮਾਸੀਦ੍ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਃ।
ਪਕ੍ਸ਼਼ੌ ਤੁ ਭੀਮਸੇਨਸ਼੍ਚ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸ਼੍ਚ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਃ ॥ 6-50-49 (40745)
ਦ੍ਰੌਪਦੇਯਾਭਿਮਨ੍ਯੁਸ਼੍ਚ ਸਾਤ੍ਯਕਿਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਪਿਸ਼ਾਚਾ ਦਾਰਦਾਸ਼੍ਚੈਵ ਪੁਣ੍ਡ੍ਰਾਃ ਕੁਣ੍ਡੀਵਿਸ਼਼ੈਃ ਸਹ ॥ 6-50-50 (40746)
ਮਾਰੁਤਾ ਧੇਨੁਕਾਸ਼੍ਚੈਵ ਤੰਗਮਾਃ ਪਰਤੰਗਣਾਃ ।
ਬਾਹ੍ਲਿਕਾਸ੍ਤਿਤ੍ਤਿਰਾਸ਼੍ਚੈਵ ਚੋਲਾਃ ਪਾਣ੍ਡ੍ਯਾਸ਼੍ਚ ਭਾਰਤ ॥ 6-50-51 (40747)
ਏਤੇ ਜਨਪਦਾ ਰਾਜਨ੍ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੰ ਪਕ੍ਸ਼਼ਮਾਸ਼੍ਰਿਤਾਃ ।
ਅਗ੍ਨਿਵੇਸ਼ਾਸ੍ਤੁਦ੍ਦੁਣ੍ਡਾਸ਼੍ਚ ਮਾਲਵਾ ਦਾਨਭਾਰਯਃ ॥ 6-50-52 (40748)
ਸ਼ਬਰਾ ਉਦ੍ਭਸਾਸ਼੍ਚੈਵ ਵਤ੍ਸਾਸ਼੍ਚ ਸਹ ਨਾਕੁਲੈਃ ।
ਨਕੁਲਃ ਸਹਦੇਵਸ਼੍ਚ ਵਾਮੰ ਪਕ੍ਸ਼਼ੰ ਸਮਾਸ਼੍ਰਿਤਾਃ ॥ 6-50-53 (40749)
ਰਥਾਨਾਮਯੁਤੰ ਪਕ੍ਸ਼਼ੌ ਸ਼ਿਰਸ੍ਤੁ ਨਿਯੁਤੰ ਤਥਾ।
ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠਮਰ੍ਬੁਦਮੇਵਾਸੀਤ੍ਸਹਸ੍ਰਾਮਿ ਚ ਵਿੰਸ਼ਤਿਃ ॥ 6-50-54 (40750)
ਗ੍ਰੀਵਾਯਾਂ ਨਿਯੁਤੰ ਚਾਪਿ ਸਹਸ੍ਰਾਮਿ ਚ ਸਪ੍ਤਤਿਃ ।
ਪਕ੍ਸ਼਼ਕੋਟਿਪ੍ਰਪਕ੍ਸ਼਼ੇਸ਼਼ੁ ਪਕ੍ਸ਼਼ਾਨ੍ਤੇਸ਼਼ੁ ਚ ਵਾਰਣਾਃ ॥ 6-50-55 (40751)
ਜਗ੍ਮੁਃ ਪਰਿਵ੍ਰੁʼਤਾ ਰਾਜੰਸ਼੍ਚਲਨ੍ਤ ਇਵ ਪਰ੍ਵਤਾਃ ।
ਜਘਨੰ ਪਾਲਯਾਮਾਸ ਵਿਰਾਟਃ ਸਹ ਕੇਕਯੈਃ ॥ 6-50-56 (40752)
ਕਾਸ਼ਿਰਾਜਸ਼੍ਚ ਸ਼ੈਬ੍ਯਸ਼੍ਚ ਰਥਾਨਾਮਯੁਤੈਸ੍ਤ੍ਰਿਭਿਃ ।
ਏਵਮੇਨੰ ਮਹਾਵ੍ਯੂਹੰ ਵ੍ਯੂਹ੍ਯ ਭਾਰਤ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ॥ 6-50-57 (40753)
ਸੂਰ੍ਯੋਧਯੰ ਤ ਇਚ੍ਛਤਃ ਸ੍ਥਿਤਾ ਯੁਦ੍ਧਾਯ ਦੰਸ਼ਿਤਾਃ ।
ਤੇਸ਼਼ਾਮਾਦਿਤ੍ਯਵਰ੍ਮਾਨਿ ਵਿਮਲਾਨਿ ਮਹਾਨ੍ਤਿ ਚ ।
ਸ਼੍ਵੇਤਚ੍ਛਤ੍ਰਾਣ੍ਯਸ਼ੋਭਨ੍ਤ ਵਾਰਣੇਸ਼਼ੁ ਰਥੇਸ਼਼ੁ ਚ ॥ ॥ 6-50-58 (40754)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਦ੍ਵਿਤੀਯਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਪਞ੍ਚਾਸ਼ੋ(ਅ)ਦ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-50-19 ਆਰ੍ਜਵੇਨ ਅਕੁਟਿਲੇਨ ਦਿਵ੍ਯਾਸ੍ਤ੍ਰਮਾਯਾਹੀਨੇਨ ॥ 6-50-25 ਅਨ੍ਤਰ੍ਮਨਾਃ ਵਿਮਨਾਃ ॥ 6-50-31 ਨਿਧਨੰ ਨਿਧਨਹੇਤੁਃ ॥ 6-50-32 ਭਾਸ਼਼ਿਤਮੁਕ੍ਤਮ੍ ॥ 6-50-33 ਮਹ੍ਯੰ ਮਮ ॥ 6-50-44 ਆਕਾਸ਼ਗ ਇਵ ਪਕ੍ਸ਼਼ੀਵ ॥ 6-50-45 ਰਥਚਰ੍ਯਾਸੁ ਰਥਵਰ੍ਤ੍ਮਸੁ ॥ 6-50-46 ਪਰਮੋਪੇਤਃ ਪਰਾ ਉਤ੍ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾ ਚਾਸੌ ਮਾ ਲਕ੍ਸ਼਼੍ਮੀਸ਼੍ਚੇਤਿ ਪਰਮਾ ਤਯਾ ਉਪੇਤਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 051
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.51. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 051
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਭੀਸ਼਼੍ਮਾਦਿਭਿਃ ਪ੍ਰਤਿਵ੍ਯੂਹਰਚਨਾ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-51-0 (40755)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-51-0x (4114)
ਕ੍ਰੌਞ੍ਚੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਤਤੋ ਵ੍ਯੂਹਮਭੇਦ੍ਯੰ ਤਨਯਸ੍ਤਵ ।
ਰਕ੍ਸ਼਼ਮਾਣੰ ਮਹਾਘੋਰੰ ਪਾਰ੍ਥੇਨਾਮਿਤਤੇਜਸਾ ॥ 6-51-1 (40756)
ਆਚਾਰ੍ਯਮੁਪਸੰਗਮ੍ਯ ਕ੍ਰੁʼਪੰ ਸ਼ਲ੍ਯੰ ਚ ਪਾਰ੍ਥਿਵ ।
ਸੌਮਦਤ੍ਤਿੰ ਵਿਕਰ੍ਣੰ ਚ ਸੋ(ਅ)ਸ਼੍ਵਤ੍ਥਾਮਾਨਮੇਵ ਚ ॥ 6-51-2 (40757)
ਦੁਃਸ਼ਾਕਸਨਾਦੀਨ੍ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੂʼਂਸ਼੍ਚ ਸਰ੍ਵਨੇਵ ਚ ਭਾਰਤ ।
ਅਨ੍ਯਾਂਸ਼੍ਚ ਸੁਬਹੂਞ੍ਸ਼ੂਰਾਨ੍ਯੁਦ੍ਧਾਯ ਸਮੁਪਾਗਤਾਨ੍ ॥ 6-51-3 (40758)
ਪ੍ਰਾਹੇਦੰ ਵਚਨੰ ਕਾਲੇ ਹਰ੍ਸ਼਼ਯੰਸ੍ਤਨਯਸ੍ਤਵ ।
ਨਾਨਾਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਪ੍ਰਹਰਣਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਯੁਦ੍ਧਵਿਸ਼ਾਰਦਾਃ ॥ 6-51-4 (40759)
ਏਕੈਕਸ਼ਃ ਸਮਰ੍ਥਾ ਹਿ ਯੂਯੰ ਸਰ੍ਵੇ ਮਹਾਰਥਾਃ ।
ਪਾਣ੍ਡੁਪੁਤ੍ਰਾਨ੍ਰਣੇ ਹਨ੍ਤੁਂ ਸਸੈਨ੍ਯਾਨ੍ਕਿਮੁ ਸੰਹਤਾਃ ॥ 6-51-5 (40760)
ਅਪਰ੍ਯਾਪ੍ਤੰ ਤਦਸ੍ਮਾਕੰ ਬਲੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਾਭਿਰਕ੍ਸ਼਼ਿਤਮ੍ ।
ਪਰ੍ਯਾਪ੍ਤਮਿਦਮੇਤੇਸ਼਼ਾਂ ਬਲੰ ਭੀਮਾਭਿਰਕ੍ਸ਼਼ਿਤਮ੍ ॥ 6-51-6 (40761)
ਸੰਸ੍ਥਾਨਾਃ ਸ਼ੂਰਸੇਨਾਸ਼੍ਚ ਵੇਤ੍ਰਿਕਾਃ ਕੁਕੁਰਾਸ੍ਤਥਾ ।
ਆਰੋਚਕਾਸ੍ਤ੍ਰਿਗਰ੍ਤਾਸ਼੍ਚ ਮਦ੍ਰਕਾ ਯਵਨਾਸ੍ਤਥਾ ॥ 6-51-7 (40762)
ਸ਼ਤ੍ਰੁਂਜਯੇਨ ਸਹਿਤਾਸ੍ਤਥਾ ਦੁਃਸ਼ਾਸਨੇਨ ਚ ।
ਵਿਕਰ੍ਣੇਨ ਚ ਵੀਰੇਣ ਤਥਾ ਨਨ੍ਦੋਪਨਨ੍ਦਕੈਃ ॥ 6-51-8 (40763)
ਚਿਤ੍ਰਸੇਨੇਨ ਸਹਿਤਾਃ ਸਹਿਤਾਃ ਪਾਰਿਭਦ੍ਰਕੈਃ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮਮੇਵਾਭਿਰਕ੍ਸ਼਼ਨ੍ਤੁ ਸਹ ਸੈਨ੍ਯਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤਾਃ ॥ 6-51-9 (40764)
ਤਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ਼੍ਚ ਦ੍ਰੋਣਸ਼੍ਚ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਾਸ਼੍ਚ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਅਵ੍ਯੂਹਨ੍ਤ ਮਹਾਵ੍ਯੂਹੰ ਪਾਣ੍ਡੂਨਾਂ ਪ੍ਰਤਿਬਾਧਕਮ੍ ॥ 6-51-10 (40765)
ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸੈਨ੍ਯੇਨ ਮਹਤਾ ਸਮਨਨ੍ਤਾਤ੍ਪਰਿਵਾਰਿਤਃ ।
ਯਯੌ ਪ੍ਰਕਰ੍ਸ਼਼ਨ੍ਮਹਤੀਂ ਵਾਹਿਨੀਂ ਸਰਰਾਡਿਵ ॥ 6-51-11 (40766)
ਤਮਨ੍ਵਾਯਾਨ੍ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੋ ਭਾਰਦ੍ਵਾਜਃ ਪ੍ਰਤਾਪਵਾਨ੍ ।
ਕੁਨ੍ਤਲੈਸ਼੍ਚ ਦਸ਼ਾਰ੍ਣੈਸ਼੍ਚ ਮਾਗਧੈਸ਼੍ਚ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ॥ 6-51-12 (40767)
ਵਿਦਮਰ੍ਭੈਰ੍ਮੇਕਲੈਸ਼੍ਚੈਵ ਕਰ੍ਣਪ੍ਰਾਵਰਣੈਰਪਿ ।
ਸਹਿਤਾਃ ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯੇਨ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਹਾਵਸ਼ੋਭਿਨਮ੍ ॥ 6-51-13 (40768)
ਗਾਨ੍ਧਾਰਾਃ ਸਿਨ੍ਧੁਸੌਵੀਰਾਃ ਸ਼ਿਬਯੋ(ਅ)ਥ ਵਸਾਤਯਃ।
ਸ਼ਕੁਨਿਸ਼੍ਚ ਸ੍ਵਸੈਨ੍ਯੇਨ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਾਹਵਸ਼ੋਭਿਨਮ੍ ॥ 6-51-14 (40769)
ਤਤੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਰਾਜਾ ਸਹਿਤਃ ਸਰ੍ਵਸੋਦਰੈਃ ।
ਅਸ਼੍ਵਾਤਰ੍ਕੇਰ੍ਵਿਕਰ੍ਣੈਸ਼੍ਚ ਤਥਾ ਚਾਮ੍ਬਸ਼਼੍ਠਕੋਸਲੈਃ ॥ 6-51-15 (40770)
ਦਰਦੈਸ਼੍ਚ ਸ਼ਕੈਸ਼੍ਚੈਵ ਤਥਾ ਕ੍ਸ਼਼ੁਦ੍ਰਕਮਾਲਵੈਃ ।
ਅਭ੍ਯਰਕ੍ਸ਼਼ਤ ਸੰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਃ ਸੌਬਲੇਯਸ੍ਯ ਵਾਹਿਨੀਮ੍ ॥ 6-51-16 (40771)
ਭੂਰਿਸ਼੍ਰਵਾਃ ਸ਼ਲਃ ਸ਼ਲ੍ਯੋ ਭਗਦਤ੍ਤਸ਼੍ਚ ਮਾਰਿਸ਼਼ਃ।
ਵਿਨ੍ਦਾਨੁਵਿਨ੍ਦਾਵਾਵਨ੍ਤ੍ਯੌ ਵਾਮੰ ਪਾਰ੍ਸ਼੍ਵਮਪਾਲਯਨ੍ ॥ 6-51-17 (40772)
ਸੌਮਦਤ੍ਤਿਃ ਸੁਸ਼ਰ੍ਮਾ ਚ ਕਾਮ੍ਭੋਜਸ਼੍ਚ ਸੁਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਃ।
ਸ਼੍ਰੁਤਾਯੁਸ਼੍ਚਾਚ੍ਯੁਤਾਯੁਸ਼੍ਚ ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੰ ਪਕ੍ਸ਼਼ਮਾਸ੍ਥਿਤਾਃ ॥ 6-51-18 (40773)
ਅਸ਼੍ਵਤ੍ਥਾਮਾ ਕ੍ਰੁʼਪਸ਼੍ਚੈਵ ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਾ ਚ ਸਾਤ੍ਵਤਃ ।
ਮਹਤ੍ਯਾ ਸੇਨਯਾ ਸਾਰ੍ਧੰ ਸੇਨਾਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟੇ ਵ੍ਯਵਸ੍ਥਿਤਾਃ ॥ 6-51-19 (40774)
ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠਗੋਪਾਸ੍ਤੁ ਤਸ੍ਯਾਸੰਨਾਨਾਦੇਸ਼੍ਯਾ ਜਨੇਸ਼੍ਵਰਾਃ। 6-51-20bਕੇਤੁਮਾਨ੍ਵਸੁਦਾਨਸ਼੍ਚ ਪੁਤ੍ਰਃ ਕਾਸ਼੍ਯਸ੍ਯ ਚਾਭਿਭੂਃ ॥ 6-51-20 (40775)
ਤਤਸ੍ਤੇ ਤਾਵਕਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾ ਯੁਦ੍ਧਾਯ ਭਾਰਤ।
ਦਧ੍ਮੁਃ ਸ਼ਙ੍ਖਾਨ੍ਮੁਦਾ ਯੁਕ੍ਤਾਃ ਸਿੰਹਨਾਦਾਂਸ੍ਤਥੋੰਨਦਨ੍ ॥ 6-51-21 (40776)
ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਤੁ ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾਨਾਂ ਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧਃ ਕੁਰੁਪਿਤਾਮਹਃ।
ਸਿੰਹਨਾਦੰ ਵਿਨਦ੍ਯੋਚ੍ਚੈਃ ਸ਼ਙ੍ਖੰ ਦਧ੍ਮੌ ਪ੍ਰਤਾਪਵਾਨ੍ ॥ 6-51-22 (40777)
ਤਤਃ ਸ਼ਙ੍ਖਾਸ਼੍ਚ ਭੇਰ੍ਯਸ਼੍ਚ ਪੇਸ਼੍ਯਸ਼੍ਚ ਵਿਵਿਧਾਃ ਪਰੈਃ।
ਆਨਕਾਸ਼੍ਚਾਭ੍ਯਹਨ੍ਯਨ੍ਤ ਸ ਸ਼ਬ੍ਦਸ੍ਤੁਮੁਲੋ(ਅ)ਭਵਤ੍ ॥ 6-51-23 (40778)
ਤਤਃ ਸ਼੍ਵੇਤੈਰ੍ਹਯੈਰ੍ਯੁਕ੍ਤੇ ਮਹਤਿ ਸ੍ਯਨ੍ਦਨੇ ਸ੍ਥਿਤੌ ।
ਪ੍ਰਦਧ੍ਮਤੁਃ ਸ਼ਙ੍ਖਵਰੌ ਹੇਮਰਤ੍ਨਪਰਿਸ਼਼੍ਕ੍ਰੁʼਤੌ ॥ 6-51-24 (40779)
ਪਾਞ੍ਚਜਨ੍ਯੰ ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼ੀਕੇਸ਼ੋ ਦੇਵਦਤ੍ਤੰ ਧਨੰਜਯਃ।
ਪੌਣ੍ਡ੍ਰੰ ਦਧ੍ਮੌ ਮਹਾਸ਼ਙ੍ਖੰ ਭੀਮਕਰ੍ਮਾ ਵ੍ਰੁʼਕੋਦਰਃ ॥ 6-51-25 (40780)
ਅਨ੍ਤਵਿਜਯੰ ਰਾਜਾ ਕੁਨ੍ਤੀਪੁਤ੍ਰੋ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਃ।
ਨਕੁਲਃ ਸਹਦੇਵਸ਼੍ਚ ਸੁਘੋਸ਼਼ਮਣਿਪੁਸ਼਼੍ਪਕੌ ॥ 6-51-26 (40781)
ਕਾਸ਼ਿਰਾਜਸ਼੍ਚ ਸ਼ੈਬ੍ਯਸ਼੍ਚ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਚ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨੋ ਵਿਰਾਟਸ਼੍ਚ ਸਾਤ੍ਯਕਿਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਥਃ ॥ 6-51-27 (40782)
ਪਾਞ੍ਚਾਲ੍ਯਾਸ਼੍ਚ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾ ਦ੍ਰੌਪਦ੍ਯਾਃ ਪਞ੍ਚ ਚਾਤ੍ਮਜਾਃ ।
ਸਰ੍ਵੇ ਦਧ੍ਯੁਰ੍ਮਹਾਸ਼ਙ੍ਖਾਨ੍ਸਿੰਹਨਾਦਾਂਸ਼੍ਚ ਨੇਦਿਰੇ ॥ 6-51-28 (40783)
ਸ ਘੋਸ਼਼ਃ ਸੁਮਹਾਂਸ੍ਤਤ੍ਰ ਵੀਰੈਸ੍ਤੈਃ ਸਮੁਦੀਰਿਤਃ।
ਨਭਸ਼੍ਚ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵੀਂ ਚੈਵ ਤੁਮੁਲੋ ਵ੍ਯਨੁਨਾਦਯਨ੍ ॥ 6-51-29 (40784)
ਏਵਮੇਤੇ ਮਹਾਰਾਜ ਪ੍ਰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾਃ ਕੁਰੁਪਾਣ੍ਡਵਾਃ।
ਪੁਨਰ੍ਯੁਦ੍ਧਾਯ ਸੰਜਗ੍ਮੁਸ੍ਤਾਪਯਾਨਾਃ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ॥ ॥ 6-51-30 (40785)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਦ੍ਵਿਤੀਯਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਏਕਪਞ੍ਚਾਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-51-6 ਅਪਰ੍ਯਾਪ੍ਤਮਪਰਿਮੇਯਮ੍ ॥ 6-51-20 ਅਭਿਭਵਤ੍ਯਭਿਭੂਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 052
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.52. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 052
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਭੀਸ਼਼੍ਮਾਰ੍ਜੁਨਯੋਰ੍ਯੁਦ੍ਧਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-52-0 (40786)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ। 6-52-0x (4115)
ਏਵੰ ਵ੍ਯੂਢੇਸ਼਼੍ਵਨੀਕੇਸ਼਼ੁ ਮਾਮਕੇਸ਼਼੍ਵਿਤਰੇਸ਼਼ੁ ਚ ।
ਕਥੰ ਪ੍ਰਹਰਤਾਂ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਾਃ ਸੰਪ੍ਰਹਾਰੰ ਪ੍ਰਚਕ੍ਰਿਰੇ ॥ 6-52-1 (40787)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-52-2x (4116)
ਤਥਾ ਵ੍ਯੂਢੇਸ਼਼੍ਵਨੀਕੇਸ਼਼ੁ ਸੰਨਦ੍ਧਰੁਚਿਰਧ੍ਵਜਾਃ।
`ਤਾਵਕਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ਸਾਰ੍ਧੰ ਯਥਾ(ਅ)ਯੁਧ੍ਯਨ੍ਤ ਤਚ੍ਛ੍ਰੁʼਣੁ।'
ਅਪਾਰਮਿਵ ਸੰਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯ ਸਾਗਰਪ੍ਰਤਿਮੰ ਬਲਮ੍ ॥ 6-52-2 (40788)
ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਮਧ੍ਯੇ ਸ੍ਥਿਤੋ ਰਾਜਨ੍ਪੁਤ੍ਰੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸ੍ਤਵ ।
ਅਬ੍ਰਵੀਤ੍ਤਾਵਕਾਨ੍ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਯੁਦ੍ਧ੍ਯਧ੍ਵਮਿਤਿ ਦੰਸ਼ਿਤਾਃ ॥ 6-52-3 (40789)
ਤੇ ਮਨਃ ਕ੍ਰੂਰਮਾਧਾਯ ਸਮਭਿਤ੍ਯਕ੍ਤਜੀਵਿਤਾਃ ।
ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਭ੍ਯਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਸਰ੍ਵ ਏਵੋਚ੍ਛ੍ਰਿਤਧ੍ਵਜਾਃ ॥ 6-52-4 (40790)
ਤਤੋ ਯੁਦ੍ਧੰ ਸਮਭਵਤ੍ਤੁਮੁਲੰ ਰੋਮਹਰ੍ਸ਼਼ਣਮ੍।
ਤਾਵਕਾਨਾਂ ਪਰੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਵ੍ਯਤਿਸ਼਼ਕ੍ਤਰਥਦ੍ਵਿਪਮ੍ ॥ 6-52-5 (40791)
ਮੁਕ੍ਤਾਸ੍ਤੁ ਰਥਿਭਿਰ੍ਬਾਣਾ ਰੁਕ੍ਮਪੁਙ੍ਖਾਃ ਸੁਤੇਜਿਤਾਃਕ ।
ਸੰਨਿਪੇਤੁਰਕੁਣ੍ਠਾਗ੍ਰਾ ਨਾਗੇਸ਼਼ੁ ਚ ਹਯੇਸ਼਼ੁ ਚ ॥ 6-52-6 (40792)
ਤਥਾ ਪ੍ਰਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤੇ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਧਨੁਰੁਦ੍ਯਮ੍ਯ ਦੰਸ਼ਿਤਃ ।
ਅਭਿਪਤ੍ਯ ਮਹਾਬਾਹੁਰ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਭੀਮਪਰਾਕ੍ਰਮਃ ॥ 6-52-7 (40793)
ਸੌਭਦ੍ਰੇ ਭੀਮਸੇਨੇ ਚ ਸਾਤ੍ਯਕੌ ਚ ਮਹਾਰਥੇ ।
ਕੈਕੇਯੇ ਚ ਵਿਰਾਟੇ ਚ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨੇ ਚ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤੇ ॥ 6-52-8 (40794)
ਏਤੇਸ਼਼ੁ ਨਰਵੀਰੇਸ਼਼ੁ ਚੇਦਿਮਤ੍ਸ੍ਯੇਸ਼਼ੁ ਚਾਭਿਭੂਃ ।
ਵਵਰ੍ਸ਼਼ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ਾਣਿ ਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧਃ ਕੁਰੁਪਿਤਾਮਹਃ ॥ 6-52-9 (40795)
ਅਭਿਦ੍ਯਤ ਤਤੋ ਵ੍ਯੂਹਸ੍ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਵੀਰਸਮਾਗਮੇ।
ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ਾਮੇਵ ਸੈਨ੍ਯਾਨਾਮਾਸੀਦ੍ਵ੍ਯਤਿਕਰੋ ਮਹਾਨ੍ ॥ 6-52-10 (40796)
ਸਾਦਿਨੋ ਧ੍ਵਜਿਨਸ਼੍ਚੈਵ ਹਤਪ੍ਰਵਰਵਾਜਿਨਃ ।
ਵਿਪ੍ਰਦ੍ਰੁਤਰਥਾਨੀਕਾਃ ਸਮਪਦ੍ਯਨ੍ਤ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ॥ 6-52-11 (40797)
ਅਰ੍ਜੁਨਸ੍ਤੁ ਨਰਵ੍ਯਾਘ੍ਰੋ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਮਹਾਰਥਮ੍ ।
ਵਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣੇਯਮਬ੍ਰਵੀਤ੍ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਯਾਹਿ ਯਤ੍ਰ ਪਿਤਾਮਹਃ ॥ 6-52-12 (40798)
ਏਸ਼਼ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸੁਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਵਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣੇਯ ਮਮ ਵਾਹਿਨੀਮ੍ ।
ਨਾਸ਼ਯਿਸ਼਼੍ਯਤਿ ਸੁਵ੍ਯਕ੍ਤੰ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਹਿਤੇ ਰਤਃ ॥ 6-52-13 (40799)
ਏਸ਼਼ ਦ੍ਰੋਣਃ ਕ੍ਰੁʼਪਃ ਸ਼ਲ੍ਯੋ ਵਿਕਰ੍ਣਸ਼੍ਚ ਜਨਾਰ੍ਦਨ ।
ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਸ਼੍ਚ ਸਹਿਤਾ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਪੁਰੋਗਮਾਃ ॥ 6-52-14 (40800)
ਪਾਞ੍ਚਾਲਾੰਨਿਹਨਿਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤਿ ਰਕ੍ਸ਼਼ਿਤਾ ਦ੍ਰੁʼਢਧਨ੍ਵਨਾ ।
ਸੋ(ਅ)ਹੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਵਧਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਸੈਨ੍ਯਹੇਤੋਰ੍ਜਨਾਰ੍ਦਨ ॥ 6-52-15 (40801)
ਤਮਬ੍ਰਵੀਦ੍ਵਾਸੁਦੇਵੋ ਯਤ੍ਤੋ ਭਵ ਧਨੰਜਯ।
ਏਸ਼਼ ਤ੍ਵਾਂ ਪ੍ਰਾਪਯਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਪਿਤਾਮਹਰਥੰ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-52-16 (40802)
ਏਵਮੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਤਤਃ ਸ਼ੌਰੀ ਰਥੰ ਤੰ ਲੋਕਵਿਸ਼੍ਰੁਤਮ੍ ।
ਪ੍ਰਾਪਯਾਮਾਸ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਰਥੰ ਪ੍ਰਤਿ ਜਨੇਸ਼੍ਵਰ ॥ 6-52-17 (40803)
ਚਲਦ੍ਬਹੁਪਾਤਕੇਨ ਬਲਾਕਾਵਰ੍ਣਵਾਜਿਨਾ ।
ਸਮੁਚ੍ਛ੍ਰਿਤਮਹਾਭੀਮਨਦਦ੍ਵਾਨਰਕੇਤੁਨਾ ॥ 6-52-18 (40804)
ਮਹਤਾ ਮੇਘਨਾਦੇਨ ਰਥੇਨਾਮਿਤਤੇਜਸਾ ।
ਵਿਨਿਘ੍ਨਨ੍ਕੌਰਵਾਨੀਕੰ ਸ਼ੂਰਸੇਨਾਂਸ਼੍ਚ ਪਾਣ੍ਡਵਃ ॥ 6-52-19 (40805)
ਪ੍ਰਾਯਾਚ੍ਛਰਣਦਃ ਸ਼ੀਘ੍ਰੰ ਸੁਹ੍ਰੁʼਦਾਂ ਹਰ੍ਸ਼਼ਵਰ੍ਧਨਃ ।
ਤਮਾਪਤਨ੍ਤੰ ਵੇਗੇਨ ਪ੍ਰਭਿੰਨਮਿਵ ਵਾਰਣਮ੍ ॥ 6-52-20 (40806)
ਤ੍ਰਸਯਨਤੰ ਰਣੇ ਸ਼ੂਰਾਨ੍ਮਰ੍ਦਯਨ੍ਤੰ ਚ ਸਾਯਕੈਃ ।
ਸੈਨ੍ਧਵਪ੍ਰਮੁਖੈਰ੍ਗੁਪ੍ਤਃ ਪ੍ਰਾਚ੍ਯਸੌਵੀਰਕੇਕਯੈਃ ।
ਸਹਸਾ ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਦੀਯਾਯ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ(ਅ)ਰ੍ਜੁਨਮ੍ ॥ 6-52-21 (40807)
ਕੋ ਹਿ ਗਾਣ੍ਡੀਵਧਨ੍ਵਾਨਮਨ੍ਯਃ ਕੁਰੁਪਿਤਾਮਹਾਤ੍।
ਦ੍ਰੋਣਵੈਕਰ੍ਤਨਾਭ੍ਯਾਂ ਵਾ ਰਥੀ ਸੰਯਾਤੁਮਰ੍ਹਤਿ ॥ 6-52-22 (40808)
ਤਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਮਹਾਰਾਜ ਸਰ੍ਵਲੋਕਮਹਾਰਥਃ ।
ਅਰ੍ਜੁਨੰ ਸਪ੍ਤਤਸਪ੍ਤਤ੍ਯਾ ਨਾਰਾਚਾਨਾਂ ਸਮਾਚਿਨੋਤ੍ ॥ 6-52-23 (40809)
ਦ੍ਰੋਣਸ਼੍ਚ ਪਞ੍ਚਵਿੰਸ਼ਤ੍ਯਾ ਕ੍ਰੁʼਪਃ ਪਞ੍ਚਾਸ਼ਤਾ ਸ਼ਰੈਃ।
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸ਼੍ਰਤੁਃਸ਼਼ਸ਼਼੍ਟ੍ਯਾ ਸ਼ਲ੍ਯਸ਼੍ਚ ਨਵਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-52-24 (40810)
ਸੈਨ੍ਧਵੋ ਨਵਭਿਸ਼੍ਚੈਵ ਸ਼ਕੁਨਿਸ਼੍ਚਾਪਿ ਪਞ੍ਚਭਿਃ ।
ਵਿਕਰ੍ਣੋ ਦਸ਼ਭਿਰ੍ਭਲ੍ਲੈ ਰਾਜਨ੍ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਪਾਣ੍ਡਵਮ੍ ॥ 6-52-25 (40811)
ਸ ਤੈਰ੍ਵਿਦ੍ਧੋ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਃ ਸਮਨ੍ਤਾੰਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ।
ਨ ਵਿਵ੍ਯਥੇ ਮਹਾਬਾਹੁਰ੍ਭਿਦ੍ਯਮਾਨ ਇਵਾਚਲਃ ॥ 6-52-26 (40812)
ਸ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਪਞ੍ਚਵਿੰਸ਼ਤ੍ਯਾ ਕ੍ਰੁʼਪੰ ਚ ਨਵਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਦ੍ਰੋਣੰ ਸ਼਼ਸ਼਼੍ਟ੍ਯਾ ਨਰਵ੍ਯਾਘ੍ਰੋ ਵਿਕਰ੍ਣੰ ਚ ਤ੍ਰਿਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-52-27 (40813)
ਸ਼ਲ੍ਯੰ ਚੈਵ ਤ੍ਰਿਭਿਰ੍ਬਾਣੈ ਰਾਜਾਨੰ ਚੈਵ ਪਞ੍ਚਭਿਃ ।
ਪ੍ਰਤ੍ਯਵਿਧ੍ਯਦਮੇਯਾਤ੍ਮਾ ਕਿਰੀਟੀ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-52-28 (40814)
ਤੰ ਸਾਤ੍ਯਕਿਰ੍ਵਿਰਾਟਸ਼੍ਚ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸ਼੍ਚ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਃ।
ਸੌਭਦ੍ਰੋ ਦ੍ਰੌਪਦੇਯਾਸ਼੍ਚ ਪਰਿਵਵ੍ਰੁਰ੍ਧਨੰਜਯਮ੍ ॥ 6-52-29 (40815)
ਤਤੋ ਦ੍ਰੋਣੰ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੰ ਗਾਙ੍ਗੇਯਸ੍ਯ ਪ੍ਰਿਯੇ ਰਤਮ੍।
ਅਭ੍ਯਵਰ੍ਤਤ ਪਾਞ੍ਚਾਲ੍ਯਃ ਸੰਯੁਕ੍ਤਃ ਸਹ ਸੋਮਕੈਃ ॥ 6-52-30 (40816)
ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਤੁ ਰਥਿਨਾਂ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੋ ਰਾਜਨ੍ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਪਾਣ੍ਡਵਮ੍।
ਅਸ਼ੀਤ੍ਯਾ ਨਿਸ਼ਿਤੈਰ੍ਬਾਣੈਸ੍ਤਤੋ(ਅ)ਕ੍ਰੋਸ਼ਨ੍ਤ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ॥ 6-52-31 (40817)
ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਤੁ ਨਿਨਦੰ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਸਹਿਤਾਨਾਂ ਪ੍ਰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਵਤ੍।
ਪ੍ਰਵਿਵੇਸ਼ ਤਤੋ ਮਧ੍ਯੰ ਨਰਸਿੰਹਃ ਪ੍ਰਤਾਪਵਾਨ੍ ॥ 6-52-32 (40818)
ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਮਹਾਰਥਾਨਾਂ ਸ ਮਧ੍ਯੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਧਨੰਜਯਃ।
ਚਿਕ੍ਰੀਡ ਧਨੁਸ਼਼ਾ ਰਾਜਁਲ੍ਲਕ੍ਸ਼਼ੰ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਮਹਾਰਥਾਨ੍ ॥ 6-52-33 (40819)
`ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾਣਾਂ ਸ਼ਿਰਾਂਸ੍ਯੁਗ੍ਰੈਃ ਕ੍ਰੁʼਨ੍ਤਞ੍ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰੈਰ੍ਮਹਾਰਥਃ ।
ਸ਼ੂਨ੍ਯਾਨ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਰਥੋਪਸ੍ਥਾਨ੍ਵ੍ਯਚਰਤ੍ਫਲ੍ਗੁਨਸ੍ਤਦਾ ।' 6-52-34 (40820)
ਤਤੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਰਾਜਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਾਹ ਜਨੇਸ਼੍ਵਰਃ ।
ਪੀਡ੍ਯਮਾਨੰ ਸ੍ਵਕੰ ਸੈਨ੍ਯੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਪਾਰ੍ਥੇਨ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-52-35 (40821)
ਏਸ਼਼ ਪਾਣ੍ਡੁਸੁਤਸ੍ਤਾਤ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣੇਨ ਸਹਿਤੋ ਬਲੀ।
ਯਤਤਾਂ ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯਾਨਾਂ ਮੂਲੰ ਨਃ ਪਰਿਕ੍ਰੁʼਨ੍ਤਤਿ।
ਤ੍ਵਯਿ ਜੀਵਤਿ ਗਾਙ੍ਗੇਯ ਦ੍ਰੋਣੇ ਚ ਰਥਿਨਾਂ ਵਰੇ ॥ 6-52-36 (40822)
ਤ੍ਵਤ੍ਕ੍ਰੁʼਤੇ ਚੈਵ ਕਰ੍ਣੋ(ਅ)ਪਿ ਨ੍ਯਸ੍ਤਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰੋ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ।
ਨ ਯੁਧ੍ਯਤਿ ਰਣੇ ਪਾਰ੍ਥਾਨ੍ਹਿਤਕਾਮਃ ਸਦਾ ਮਮ।
ਸ ਤਥਾ ਕੁਰੁ ਗਾਙ੍ਗੇਯ ਯਥਾ ਹਨ੍ਯੇਤ ਫਲ੍ਗੁਨਃ ॥ 6-52-37 (40823)
ਏਵਮੁਕ੍ਤਸ੍ਤਤੋ ਰਾਜਨ੍ਪਿਤਾ ਦੇਵਵ੍ਰਤਸ੍ਤਵ।
ਧਿਕ੍ ਕ੍ਸ਼਼ਾਤ੍ਰੰ ਧਰ੍ਮਮਿਤ੍ਯੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਪ੍ਰਾਯਾਤ੍ਪਾਰ੍ਥੰ ਰਥੰ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-52-38 (40824)
ਉਭੌ ਸ਼੍ਵੇਤਹਯੌ ਰਾਜਨ੍ਸੰਸਕ੍ਤੌ ਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਪਾਰ੍ਥਿਵਾਃ ।
ਸਿੰਹਨਾਦਾਨ੍ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਚਕ੍ਰੁਃ ਸ਼ਙ੍ਖਾਨ੍ਦਧ੍ਮੁਸ਼੍ਚ ਮਾਰਿਸ਼਼ਤ ॥ 6-52-39 (40825)
ਦ੍ਰੌਣਿਰ੍ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸ਼੍ਚੈਵ ਵਿਕਰ੍ਣਸ਼੍ਚ ਤਵਾਤ੍ਮਜਃ ।
ਪਰਿਵਾਰ੍ਯ ਰਣੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸ੍ਥਿਤਾ ਯੁਦ੍ਧਾਯ ਮਾਰਿਸ਼਼ ॥ 6-52-40 (40826)
ਤਥੈਵ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਪਰਿਵਾਰ੍ਯ ਧਨਞ੍ਜਯਮ੍ ।
ਸ੍ਥਿਤਾ ਯੁਦ੍ਧਾਯ ਮਹਤੇ ਤਤੋ ਯੁਦ੍ਧਮਵਰ੍ਤਤ ॥ 6-52-41 (40827)
ਗਾਙ੍ਗੇਯਸ੍ਤੁ ਰਣੇ ਪਾਰ੍ਥਮਾਨਰ੍ਚ੍ਛੰਨਵਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਤਮਰ੍ਜੁਨਃ ਪ੍ਰਤ੍ਯਵਿਧ੍ਯਦ੍ਦਸ਼ਭਿਰ੍ਮਰ੍ਮਭੇਦਿਭਿਃ ॥ 6-52-42 (40828)
ਤਤਃ ਸ਼ਰਸਹਸ੍ਰੇਣ ਸੁਪ੍ਰਯੁਕ੍ਤੇਨ ਪਾਣ੍ਡਵਃ ।
ਅਰ੍ਜੁਨਃ ਸਮਰਸ਼੍ਲਾਘੀ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯਾਵਾਰਯਦ੍ਦਿਸ਼ਃ ॥ 6-52-43 (40829)
ਸ਼ਰਜਾਲੰ ਤਤਸ੍ਤਤ੍ਤੁ ਸ਼ਰਜਾਲੇਨ ਮਾਰਿਸ਼਼।
ਵਾਰਯਾਮਾਸ ਪਾਰ੍ਥਸ੍ਯ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵਸ੍ਤਦਾ ॥ 6-52-44 (40830)
ਉਭੌ ਪਰਮਸੰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾਵੁਭੌ ਯੁਦ੍ਧਾਭਿਨਨ੍ਦਿਨੌ ।
ਨਿਰ੍ਵਿਸ਼ੇਸ਼਼ਮਯੁਧ੍ਯੇਤਾਂ ਕ੍ਰੁʼਤਪ੍ਰਤਿਕ੍ਰੁʼਤੈਸ਼਼ਿਣੌ ॥ 6-52-45 (40831)
ਭੀਸ਼਼੍ਮਚਾਪਵਿਮੁਕ੍ਤਾਨਿ ਸ਼ਰਜਾਲਾਨਿ ਸ਼ਙ੍ਘਸ਼ਃ।
ਸ਼ੀਰ੍ਯਮਾਣਾਨ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਭਿੰਨਾਨ੍ਯਰ੍ਜੁਨਸਾਯਕੈਃਕ ॥ 6-52-46 (40832)
ਤਥੈਵਾਰ੍ਜੁਨਮੁਕ੍ਤਾਨਿ ਸ਼ਰਜਾਲਾਨਿ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ।
ਗਾਙ੍ਗੇਯਸ਼ਰਨੁੰਨਾਨਿ ਪ੍ਰਾਪਤਨ੍ਤ ਮਹੀਤਲੇ ॥ 6-52-47 (40833)
ਅਰ੍ਜੁਨਃ ਪਞ੍ਚਵਿੰਸ਼ਤ੍ਯਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਾਰ੍ਚ੍ਛਚ੍ਛਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੋਪਿ ਸਮਰੇ ਪਾਰ੍ਥੰ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ । 6-52-48 (40834)
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯਸ੍ਯ ਹਯਾਨ੍ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਧ੍ਵਜੌ ਚ ਸੁਮਹਾਬਲੌ ।
ਰਥੇਸ਼਼ਾਂ ਰਥਚਕ੍ਰੇ ਚ ਚਿਕ੍ਰੀਡਤੁਰਰਿਨ੍ਦਮੌ ॥ 6-52-49 (40835)
ਤਤਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਮਹਾਰਾਜ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਪ੍ਰਹਰਤਾਂ ਵਰਃ।
ਵਾਸੁਦੇਵੰ ਤ੍ਰਿਭਿਰ੍ਬਾਣੈਰਾਜਘਾਨ ਸ੍ਤਨਾਨ੍ਤਰੇ ॥ 6-52-50 (40836)
ਭੀਸ਼਼੍ਮਚਾਪਚ੍ਯੁਤੈਸ੍ਤੈਸ੍ਤੁ ਨਿਰ੍ਵਿਦ੍ਧੋ ਮਧੁਸੂਦਨਃ ।
ਵਿਰਰਾਜ ਰਣੇ ਰਾਜਨ੍ਸਪੁਸ਼਼੍ਪ ਇਵ ਕਿੰਸ਼ੁਕਃ ॥ 6-52-51 (40837)
ਤਤੋ(ਅ)ਰ੍ਜੁਨੋ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਨਿਰ੍ਵਿਦ੍ਧੰ ਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਮਾਧਵਮ੍ ।
ਸਾਰਥਿੰ ਕੁਰੁਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧਸ੍ਯ ਨਿਰ੍ਬਿਭੇਦ ਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-52-52 (40838)
ਯਤਮਾਨੌ ਤੁ ਤੌ ਵੀਰਾਵਨ੍ਯੋਨ੍ਯਸ੍ਯ ਵਧੰ ਪ੍ਰਤਿ।
ਨ ਸ਼ਕ੍ਨੁਤਾਂ ਤਦਾ(ਅ)ਨ੍ਯੋਨ੍ਯਮਭਿਸਨ੍ਧਾਤੁਮਾਹਵੇ ॥ 6-52-53 (40839)
ਤੌ ਮਣ੍ਡਲਾਨਿ ਚਿਤ੍ਰਾਣਿ ਗਤਤ੍ਪ੍ਰਤ੍ਯਾਗਤਾਨਿ ਚ।
ਅਦਰ੍ਸ਼ਯੇਤਾਂ ਬਹੁਧਾ ਸੂਤਸਾਮਰ੍ਥ੍ਯਲਾਘਵਾਤ੍ ॥ 6-52-54 (40840)
ਅਨ੍ਤਰੰ ਚ ਪ੍ਰਹਾਰੇਸ਼਼ੁ ਤਰ੍ਕਯਨ੍ਤੌ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ।
ਰਾਜੰਨਨ੍ਤਰਮਾਰ੍ਗਸ੍ਥੌ ਸ੍ਥਿਤਾਵਾਸ੍ਤਾਂ ਮੁਹੁਰ੍ਮੁਹੁਃ ॥ 6-52-55 (40841)
ਉਭੌ ਸਿੰਹਰਵੋਨ੍ਮਿਸ਼੍ਰੰ ਸ਼ਙ੍ਖਸ਼ਬ੍ਦੰ ਚ ਚਕ੍ਰਤੁਃ ।
ਤਥੈਵ ਚਾਪਨਿਰ੍ਘੋਸ਼਼ੰ ਚਕ੍ਰਤੁਸ੍ਤੌ ਮਹਾਰਥੌ ॥ 6-52-56 (40842)
ਤਯੋਃ ਸ਼ਙ੍ਖਨਿਨਾਦੇਨ ਰਥਨੇਮਿਸ੍ਵਨੇਨ ਚ।
ਦਾਰਿਤਾ ਸਹਸਾ ਭੂਮਿਸ਼੍ਚਕਮ੍ਪੇ ਚ ਨਨਾਦ ਚ ॥ 6-52-57 (40843)
ਨੋਭਯੋਰਨ੍ਤਰੰ ਕਸ਼੍ਚਿਦ੍ਦਦ੍ਰੁʼਸ਼ੇ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਬਲਿਨੌ ਯੁਦ੍ਧਦੁਰ੍ਧਰ੍ਸ਼਼ਾਵਨ੍ਯੋਨ੍ਯਸਦ੍ਰੁʼਸ਼ਾਵੁਭੌ ॥ 6-52-58 (40844)
ਚਿਹ੍ਨਮਾਤ੍ਰੇਣ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਤੁ ਪ੍ਰਜਜ੍ਞੁਸ੍ਤਤ੍ਰ ਕੌਰਵਾਃ ।
ਤਥਾ ਪਾਣ੍ਡੁਸੁਤਾਃ ਪਾਰ੍ਥੰ ਚਿਹ੍ਨਮਾਤ੍ਰੇਣ ਜਜ੍ਞਿਰੇਕ ॥ 6-52-59 (40845)
ਤਯੋਰ੍ਨ੍ਰੁʼਵਰਯੋਰ੍ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਤਾਦ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਤੰ ਪਰਾਕ੍ਰਮਮ੍।
ਵਿਸ੍ਕਮਯੰ ਸਰ੍ਵਭੂਤਾਨਿ ਜਗ੍ਮੁਰ੍ਭਾਰਤਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-52-60 (40846)
ਨ ਤਯੋਰ੍ਵਿਵਰੰ ਕਸ਼੍ਚਿਦ੍ਰਣੇ ਪਸ਼੍ਯਤਿ ਭਾਰਤ।
ਧਰ੍ਮੇ ਸ੍ਥਿਤਸ੍ਯ ਹਿ ਯਥਾ ਨ ਕਸ਼੍ਚਿਦ੍ਵ੍ਰੁʼਜਿਨੰ ਕ੍ਵਚਿਤ੍ ॥ 6-52-61 (40847)
ਉਭੌ ਚ ਸ਼ਰਜਾਲੇਨ ਤਾਵਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯੋ ਬਭੂਵਤੁਃ।
ਪ੍ਰਕਾਸ਼ੌ ਚ ਪੁਨਸ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਬਭੂਵਤੁਰੁਭੌ ਰਣੇ॥ 6-52-62 (40848)
ਤਤ੍ਰ ਦੇਵਾਃ ਸਗਨ੍ਧਰ੍ਵਾਸ਼੍ਚਾਰਣਾਸ਼੍ਚਰ੍ਸ਼਼ਿਭਿਃ ਸਹ।
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਪ੍ਰਤ੍ਯਭਾਸ਼਼ਨ੍ਤ ਤਯੋਰ੍ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਪਰਾਕ੍ਰਮਮ੍ ॥ 6-52-63 (40849)
ਨ ਸ਼ਕ੍ਯੌ ਯੁਧਿ ਸੰਰਬ੍ਧੌ ਜੇਤੁਮੇਤੌ ਕਥੰਚਨ।
ਸਦੇਵਾਸੁਰਗਨ੍ਧਰ੍ਵੈਰ੍ਲੋਕੈਰਪਿ ਮਹਾਰਥੌ ॥ 6-52-64 (40850)
ਆਸ਼੍ਚਰ੍ਯਭੂਤੰ ਲੋਕੇਸ਼਼ੁ ਯੁਦ੍ਧਮੇਤਨ੍ਮਹਾਦ੍ਭੁਤਮ੍ ।
ਨੈਤਾਦ੍ਰੁʼਸ਼ਾਨਿ ਯੁਦ੍ਧਾਨਿ ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤਿ ਕਥੰਚਨ ॥ 6-52-65 (40851)
ਨ ਹਿ ਸ਼ਕ੍ਯੋ ਰਣੇ ਜੇਤੁਂ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਪਾਰ੍ਥੇਨ ਧੀਮਤਾ।
ਸਧਨੁਃ ਸਰਥਃ ਸਾਸ਼੍ਵਃ ਪ੍ਰਵਪਨ੍ਸਾਯਕਾਨ੍ਰਣੇ ॥ 6-52-66 (40852)
ਤਥੈਵ ਪਾਣ੍ਡਵੰ ਯੁਦ੍ਧੇ ਦੇਵੈਰਪਿ ਦੁਰਾਸਦਮ੍ ।
ਨ ਵਿਜੇਤੁਂ ਰਣੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮ ਉਤ੍ਸਹੇਤ ਧਨੁਰ੍ਧਰਮ੍ ॥ 6-52-67 (40853)
ਆਲੋਕਾਦਪਿ ਯੁਦ੍ਧੰ ਹਿ ਸਮਮੇਤਦ੍ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਤਿ।
ਇਤਿ ਸ੍ਮ ਵਾਚੋ(ਅ)ਸ਼੍ਰੂਯਨ੍ਤ ਪ੍ਰੋਚ੍ਚਰਨ੍ਤ੍ਯਕਸ੍ਤਤਸ੍ਤਤਃ।
ਗਾਙ੍ਗੇਯਾਰ੍ਜੁਨਯੋਃ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਸ੍ਤਵਯੁਕ੍ਤਾ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ॥ 6-52-68 (40854)
ਤ੍ਵਦੀਯਾਸ੍ਤੁ ਤਦਾ ਯੋਧਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵੇਯਾਸ਼੍ਚ ਭਾਰਤ।
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਸਮਰੇ ਜਘ੍ਨੁਸ੍ਤਯੋਸ੍ਤਤ੍ਰ ਸਮਾਗਮੇ ॥ 6-52-69 (40855)
ਸ਼ਿਤਧਾਰੈਸ੍ਤਥਾ ਸ੍ਵਙ੍ਗੈਰ੍ਵਿਮਲੈਸ਼੍ਚ ਪਰਸ਼੍ਵਧੈਃ ।
ਸ਼ਰੈਰਨ੍ਯੈਸ਼੍ਚ ਬਹੁਭਿਃ ਸਸ੍ਤ੍ਰੈਰ੍ਨਾਨਾਵਿਧੈਰਪਿ ॥ 6-52-70 (40856)
ਉਭਯੋਃ ਸੇਨਯੋਃ ਸ਼ੂਰਾ ਨ੍ਯਕ੍ਰੁʼਨ੍ਤਨ੍ਤ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ।
ਵਰ੍ਤਮਾਨੇ ਤਥਾ ਘੋਰੇ ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਯੁਦ੍ਧੇ ਸੁਦਾਰੁਣੇ।
ਦ੍ਰੋਣਪਾਞ੍ਚਾਲ੍ਯਯੋ ਰਾਜਨ੍ਮਹਾਨਾਸੀਤ੍ਸਮਾਗਮਃ ॥ ॥ 6-52-71 (40857)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਦ੍ਵਿਤੀਯਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਦ੍ਵਿਪਞ੍ਚਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-52-10 ਵ੍ਯਤਿਕਰੋ ਮੇਲਕਃ। ਸਮਾਗਮ ਇਤ੍ਯਰ੍ਥਃ ॥ 6-52-15 ਦ੍ਰੁʼਢਧਨ੍ਵਨਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ॥ 6-52-55 ਅਨ੍ਤਰੰ ਛਿਦ੍ਰਮ੍। ਤਰ੍ਕਯਨ੍ਤੌ ਚਿਨ੍ਤਯਨ੍ਤੌ। ਅਨ੍ਤਰਮਾਰ੍ਗਸ੍ਥੌ ਛਿਦ੍ਰਾਨ੍ਵੇਸ਼਼ਣਪਰੌ ॥ 6-52-59 ਚਿਹ੍ਨੰ ਧ੍ਵਜਃ ॥ 6-52-68 ਆਲੋਕਾਤ੍ ਆਸੰਸਾਰਸ੍ਥਿਤੇਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 053
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.53. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 053
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਦ੍ਰੋਣਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਯੋਰ੍ਯੁਦ੍ਧਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-53-0 (40858)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ। 6-53-0x (4117)
ਕਥੰ ਦ੍ਰੋਣੋ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਃ ਪਾਞ੍ਚਾਲ੍ਯਸ਼੍ਚਾਪਿ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਃ।
ਉਭੌ ਸਮੀਯਤੁਰ੍ਯਤ੍ਤੌ ਤਨ੍ਮਮਾਚਕ੍ਸ਼਼੍ਵ ਸਞ੍ਜਯ ॥ 6-53-1 (40859)
ਦਿਸ਼਼੍ਟਮੇਵ ਪਰੰ ਮਨ੍ਯੇ ਪੌਰੁਸ਼਼ਾਦਿਤਿ ਮੇ ਮਤਿਃ।
ਯਤ੍ਰ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਨਾਤਰਦ੍ਯੁਧਿ ਪਾਣ੍ਡਵਮ੍ ॥ 6-53-2 (40860)
ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਹਿ ਸਮਰੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਹਨ੍ਯਾਲ੍ਲੋਕਾਂਸ਼੍ਚਰਾਚਰਾਨ੍।
ਸ ਕਥੰ ਪਾਣ੍ਡਵੰ ਯੁਦ੍ਧੇ ਨਾਤਰਤ੍ਸਞ੍ਜਯੌਜਸਾ ॥ 6-53-3 (40861)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-53-4x (4118)
ਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਣੁ ਰਾਜਨ੍ਸ੍ਥਿਰੋ ਭੂਤ੍ਵਾ ਯੁਦ੍ਧਮੇਤਤ੍ਸੁਦਾਰੁਣਮ੍।
ਨ ਸ਼ਕ੍ਯਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਜੇਤੁਂ ਦੇਵੈਰਪਿ ਸਵਾਸਵੈਃ ॥ 6-53-4 (40862)
ਦ੍ਰੋਣਸ੍ਤੁ ਨਿਸ਼ਿਤੈਰ੍ਬਾਣੈਰ੍ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਮਵਿਧ੍ਯਤ।
ਸਾਰਥਿੰ ਚਾਸ੍ਯ ਭਲ੍ਲੇਨ ਰਥਨੀਡਾਦਪਾਤਯਤ੍ ॥ 6-53-5 (40863)
ਤਥਾ(ਅ)ਸ੍ਯ ਚਤੁਰੋ ਵਾਹਾਂਸ਼੍ਚਤੁਰ੍ਭਿਃ ਸਾਯਕੋਤ੍ਤਮੈਃ ।
ਪੀਡਯਾਮਾਸ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸ੍ਯ ਮਾਰਿਸ਼਼ ॥ 6-53-6 (40864)
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸ੍ਤਤੋ ਦ੍ਰੋਣੰ ਨਵਤ੍ਯਾ ਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਪ੍ਰਹਸਨ੍ਵੀਰਸ੍ਤਿਸ਼਼੍ਠਤਿਸ਼਼੍ਠੇਤਿ ਚਾਬ੍ਰਵੀਤ੍ ॥ 6-53-7 (40865)
ਤਤਃ ਪੁਨਰਮੇਯਾਤ੍ਮਾ ਭਾਰਦ੍ਵਾਜਃ ਪ੍ਰਤਾਪਵਾਨ੍।
ਸ਼ਰੈਃ ਪ੍ਰਚ੍ਛਾਦਯਾਮਾਸ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਮਮਰ੍ਸ਼਼ਣਮ੍ ॥ 6-53-8 (40866)
ਆਦਦੇ ਚ ਸ਼ਰੰ ਘੋਰੰ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਾਨ੍ਤਚਿਕੀਰ੍ਸ਼਼ਕਯਾ।
ਸ਼ਕ੍ਰਾਸ਼ਨਿਸਮਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ੰ ਕਾਲਦਣ੍ਡਮਿਵਾਪਰਮ੍ ॥ 6-53-9 (40867)
ਹਾਹਾਕਾਰੋ ਮਹਾਨਾਸੀਤ੍ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯੇਸ਼਼ੁ ਭਾਰਤ ।
ਤਮਿਸ਼਼ੁਂ ਸੰਧਿਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਭਾਰਦ੍ਵਾਜੇਨ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-53-10 (40868)
ਤਤ੍ਰਾਦ੍ਭੁਤਮਪਸ਼੍ਯਾਮ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸ੍ਯ ਪੌਰੁਸ਼਼ਮ੍।
ਯਦੇਕਃ ਸਮਰੇ ਵੀਰਸ੍ਤਸ੍ਥੌ ਗਿਰਿਰਿਵਾਚਲਃ ॥ 6-53-11 (40869)
ਤੰ ਚ ਦੀਪ੍ਤੰ ਸ਼ਰੰ ਘੋਰਮਾਯਾਨ੍ਤੰ ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੁਮਾਤ੍ਮਨਃ ।
ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਸ਼ਰਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿੰ ਚ ਭਾਰਦ੍ਵਾਜੇ ਮੁਮੋਚ ਹ ॥ 6-53-12 (40870)
ਤਤ ਉਚ੍ਚੁਕ੍ਰੁਸ਼ੁਃ ਸਰ੍ਵੇ ਪਾਞ੍ਚਾਲਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ਸਹ।
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨੇਨ ਤਤ੍ਕਰ੍ਮ ਕ੍ਰੁʼਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਸੁਦੁਸ਼਼੍ਕਰਮ੍ ॥ 6-53-13 (40871)
ਤਤਃ ਸ਼ਕ੍ਤਿੰ ਮਹਾਵੇਗਾਂ ਸ੍ਵਰ੍ਣਵੈਡੂਰ੍ਯਭੂਸ਼਼ਿਤਾਮ੍ ।
ਦ੍ਰੋਣਸ੍ਯ ਨਿਧਨਾਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ੀ ਚਿਕ੍ਸ਼਼ੇਪ ਸ ਪਰਾਕ੍ਰਮੀ ॥ 6-53-14 (40872)
ਤਾਮਾਪਤਨ੍ਤੀਂ ਸਹਸਾ ਸ਼ਕ੍ਤਿੰ ਕਨਕਭੂਸ਼਼ਿਤਾਮ੍।
ਤ੍ਰਿਧਾ ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਸਮਰੇ ਭਾਰਦ੍ਵਾਜੋ ਹਸੰਨਿਵ ॥ 6-53-15 (40873)
ਸ਼ਕ੍ਤਿੰ ਵਿਨਿਹਤਾਂ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਃ ਪ੍ਰਤਪਵਾਨ੍ ।
ਵਵਰ੍ਸ਼਼ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ਾਣਿ ਦ੍ਰੋਣੰ ਪ੍ਰਤਿ ਜਨੇਸ਼੍ਵਰਃ॥ 6-53-16 (40874)
ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੰ ਤਤਸ੍ਤਤ੍ਤੁ ਸੰਨਿਵਾਰ੍ਯ ਮਹਾਯਸ਼ਾਃ।
ਦ੍ਰੋਣੋ ਦ੍ਰੁਪਦਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਮਧ੍ਯੇ ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਕਾਰ੍ਮੁਕਮ੍ ॥ 6-53-17 (40875)
ਸ ਚ੍ਛਿੰਨਧਨ੍ਵਾ ਸਮਰੇ ਗਦਾਂ ਗੁਰ੍ਵੀ ਮਹਾਯਸ਼ਾਃ ।
ਦ੍ਰੋਣਾਯ ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਗਿਰਿਸਾਰਮਯੀਂ ਬਲੀ ॥ 6-53-18 (40876)
ਸਾ ਗਦਾ ਵੇਗਵਨ੍ਮੁਕ੍ਤਾ ਪ੍ਰਾਯਾਦ੍ਦ੍ਰੋਣਜਿਘਾਂਸਯਾ ।
ਤਤ੍ਰਾਦ੍ਭੁਤਮਪਸ਼੍ਯਾਮ ਭਾਰਦ੍ਵਾਜਸ੍ਯ ਪੌਰੁਸ਼਼ਮ੍ ॥ 6-53-19 (40877)
ਲਾਘਵਾਦ੍ਵ੍ਯੰਸਯਾਮਾਸ ਗਦਾਂ ਹੇਮਵਿਭੂਸ਼਼ਿਤਾਮ੍।
ਵ੍ਯੰਸਯਿਤ੍ਵਾ ਗਦਾਂ ਤਾਂ ਚ ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਮ੍ ॥ 6-53-20 (40878)
ਭਲ੍ਲਾਨ੍ਸੁਨਿਸ਼ਿਤਾਨ੍ਪੀਤਾਤਾਨ੍ਰੁਕ੍ਮਪੁਙ੍ਖਾਨ੍ਸੁਦਾਰੁਣਾਨ੍।
ਤੇ ਤਸ੍ਯ ਕਵਚੰ ਭਿਤ੍ਤ੍ਵਾ ਪਪੁਃ ਸ਼ੋਣਿਤਮਾਹਵੇ ॥ 6-53-21 (40879)
ਅਥਾਨ੍ਯਦ੍ਧਨੁਰਾਦਾਯ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨੋ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਦ੍ਰੋਣੰ ਯੁਧਿ ਪਰਾਕ੍ਰਮ੍ਯ ਸ਼ਰੈਰ੍ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਪਞ੍ਚਭਿਃ ॥ 6-53-22 (40880)
ਰੁਧਿਰਾਕ੍ਤੌ ਤਤਸ੍ਤੌ ਤੁ ਸ਼ੁਸ਼ੁਭਾਤੇ ਨਰਰ੍ਸ਼਼ਭੌ ।
ਵਸਨ੍ਤਸਮਯੇ ਰਾਜਨ੍ਪੁਸ਼਼੍ਪਿਤਾਵਿਵ ਕਿੰਸ਼ੁਕੌ ॥ 6-53-23 (40881)
ਅਮਰ੍ਸ਼਼ਿਤਸ੍ਤਤੋ ਰਾਜਨ੍ਪਰਾਕ੍ਰਮ੍ਯ ਚਮੂਮੁਖੇ ।
ਦ੍ਰੋਣੋ ਦ੍ਰੁਪਦਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਪੁਨਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਕਾਰ੍ਮੁਕਮ੍ ॥ 6-53-24 (40882)
ਅਥੈਨੰ ਛਿੰਨਧਨ੍ਵਾਨੰ ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ।
ਅਭ੍ਯਵਰ੍ਸ਼਼ਦਮੇਯਾਤ੍ਮਾ ਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਯਾ ਮੇਘ ਇਵਾਚਲਮ੍ ॥ 6-53-25 (40883)
ਸਾਰਥਿੰ ਚਾਸ੍ਯ ਭਲ੍ਲੇਨ ਰਥਨੀਜਾਦਪਾਤਯਤ੍ ।
ਅਥਾਸ੍ਯ ਚਤੁਰੋ ਵਾਹਾਂਸ਼੍ਚਤੁਰ੍ਭਿਰ੍ਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-53-26 (40884)
ਪਾਤਯਾਮਾਸ ਸਮਰੇ ਸਿੰਹਨਾਦੰ ਨਨਾਦ ਚ।
ਤਤੋ(ਅ)ਪਰੇਣ ਭਲ੍ਲੇਨ ਹਸ੍ਤਾਚ੍ਚਾਪਮਥਾਚ੍ਛਿਨਤ੍ ॥ 6-53-27 (40885)
ਸ ਚ੍ਛਿੰਨਧਨ੍ਵਾ ਵਿਰਥੋ ਹਤਾਸ਼੍ਵੋ ਹਤਸਾਰਥਿਃ ।
ਗਦਾਪਾਣਿਰਵਾਰੋਹਤ੍ਸ੍ਵ੍ਯਾਪਯਨ੍ਪੌਰੁਸ਼਼ੰ ਮਹਤ੍॥ 6-53-28 (40886)
ਤਾਮਸ੍ਯ ਵਿਸ਼ਿਸ੍ਵੈਸ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਪਾਤਯਾਮਾਸ ਭਾਰਤ ।
ਰਥਾਦਨਵਰੂਢਸ੍ਯ ਤਦਦ੍ਭੁਤਮਿਵਾਭਵਤ੍ ॥ 6-53-29 (40887)
ਤਤਃ ਸ ਵਿਪੁਲੰ ਚਰ੍ਮ ਸ਼ਤਚਨ੍ਦ੍ਰੰ ਚ ਭਾਨੁਮਤ੍।
ਖਙ੍ਗੰ ਚ ਵਿਪੁਲੰ ਦਿਵ੍ਯੰ ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਸੁਭੁਜੋ ਬਲੀ ॥ 6-53-30 (40888)
ਅਭਿਦੁਦ੍ਰਾਵ ਵੇਗੇਨ ਦ੍ਰੋਣਸ੍ਯ ਵਧਾਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ਯਾ।
ਆਮਿਸ਼਼ਾਰ੍ਥੀ ਯਥਾ ਸਿੰਹੋ ਵਨੇ ਮਤ੍ਤਮਿਵ ਦ੍ਵਿਪਮ੍ ॥ 6-53-31 (40889)
ਤਤ੍ਰਾਦ੍ਭੁਤਮਪਸ਼੍ਯਾਮ ਭਾਰਦ੍ਵਾਜਸ੍ਯ ਪੌਰੁਸ਼਼ਮ੍ ।
ਲਾਘਵੰ ਚਾਸ੍ਤ੍ਰਯੋਗੰ ਚ ਬਲੰ ਬਾਹ੍ਵੋਸ਼੍ਚ ਭਾਰਤ ॥ 6-53-32 (40890)
ਯਦੇਨੰ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੇਣ ਵਾਰਯਾਮਾਸ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਮ੍ ।
ਨ ਸ਼ਸ਼ਾਕ ਤਤੋ ਗਨ੍ਤੁਂ ਬਲਵਾਨਪਿ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-53-33 (40891)
ਨਿਵਾਰਿਤਸ੍ਤੁ ਦ੍ਰੋਣੇਨ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨੋ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਨ੍ਯਾਵਾਰਯਚ੍ਛਰੌਘਾਂਸ੍ਤਾਂਸ਼੍ਚਰ੍ਮਣਾ ਕ੍ਰੁʼਤਹਸ੍ਤਵਤ੍ ॥ 6-53-34 (40892)
ਤਤੋ ਭੀਮੋ ਮਹਾਬਾਹੁਃ ਸਹਸਾ(ਅ)ਭ੍ਯਪਤਦ੍ਬਲੀ ।
ਸਾਹਾਯ੍ਯਕਾਰੀ ਸਮਰੇ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਸ੍ਯ ਮਹਾਤ੍ਮਨਃ ॥ 6-53-35 (40893)
ਸ ਦ੍ਰੋਮੰ ਨਿਸ਼ਿਤੈਰ੍ਬਾਣੈ ਰਾਜਨ੍ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਸਪ੍ਤਭਿਃ ।
ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤੰ ਚ ਰਥੰ ਤੂਰ੍ਣੰ ਸ੍ਵਕਮਾਰੋਹਯਤ੍ਤਦਾ॥ 6-53-36 (40894)
ਤਤੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਰਾਜਨ੍ਕਲਿਙ੍ਗੰ ਸਮਚੋਦਯਤ੍।
ਸੈਨ੍ਯੇਨ ਮਹਤਾ ਯੁਕ੍ਤੰ ਭਾਰਦ੍ਵਾਜਸ੍ਯ ਰਕ੍ਸ਼਼ਣੇ ॥ 6-53-37 (40895)
ਤਤਃ ਸਾ ਮਹਤੀ ਸੇਨ ਕਲਿਙ੍ਗਾਨਾਂ ਜਨੇਸ਼੍ਵਰ ।
ਭੀਮਮਭ੍ਯੁਦ੍ਯਯੌ ਤੂਰ੍ਣੰ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਸ਼ਾਸਨਾਤ੍ ॥ 6-53-38 (40896)
ਪਾਞ੍ਚਾਲ੍ਯਮਥ ਸੰਤ੍ਯਜ੍ਯ ਦ੍ਰੋਣੋ(ਅ)ਪਿ ਰਥਿਨਾਂ ਵਰਃ।
ਵਿਰਾਟਦ੍ਰੁਪਦੌ ਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧੌ ਵਾਰਯਾਮਾਸ ਸੰਯੁਗੇ॥ 6-53-39 (40897)
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨੋ(ਅ)ਪਿ ਸਮਰੇ ਧਰ੍ਮਰਾਜਾਨਮਭ੍ਯਯਾਤ੍।
ਤਤਃ ਪ੍ਰਵਵ੍ਰੁʼਤੇ ਯੁਦ੍ਧੰ ਤੁਮੁਲੰ ਰੋਮਹਰ੍ਸ਼਼ਣਮ੍ ॥ 6-53-40 (40898)
ਕਲਿਙ੍ਗਾਨਾਂ ਚ ਸਮਰੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਚ ਮਹਾਤ੍ਮਨਃ ।
ਜਗਤਃ ਪ੍ਰਕ੍ਸ਼਼ਯਕਰੰ ਘੋਰਰੂਪੰ ਭਯਾਵਹਮ੍ ॥ ॥ 6-53-41 (40899)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਦ੍ਵਿਤੀਯਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਤ੍ਰਿਪਞ੍ਚਾਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-53-3 ਨਾਤਰਤ੍ ਨ ਲਙ੍ਘਿਤਵਾਨ੍ ॥ 6-53-5 ਨੀਡਾਤ੍ ਸ੍ਥਾਨਾਤ੍ ॥ 6-53-20 ਵ੍ਯੰਸਯਾਮਾਸ ਵਞ੍ਚਯਤਿਸ੍ਮ ॥ 6-53-21 ਪੀਤਾਨ੍ ਪਾਯਿਤਜਲਾਨ੍ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 054
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.54. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 054
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਭੀਮਸੇਨੇਨ ਕਲਿਙ੍ਗਾਦਿਵਧਃ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-54-0 (40900)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ। 6-54-0x (4119)
ਮਮ ਪੁਤ੍ਰਸਮਾਦਿਸ਼਼੍ਟਃ ਕਲਿਙ੍ਗੋਃ ਵਾਹਿਨੀਪਤਿਃ।
ਕਥਮਦ੍ਭੁਤਕਰ੍ਮਾਣੰ ਭੀਮਸੇਨੰ ਮਹਾਬਲਮ੍ ॥ 6-54-1 (40901)
ਚਰਨ੍ਤੰ ਗਦਯਾ ਵੀਰ ਦਣ੍ਡਹਸ੍ਤਮਿਵਾਨ੍ਤਕਮ੍ ।
ਯੋਧਯਾਮਾਸ ਸਮਰੇ ਕਲਿਙ੍ਗਃ ਸਹ ਸੇਨਯਾ ॥ 6-54-2 (40902)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-54-3x (4120)
ਪੁਤ੍ਰੇਣ ਤਵ ਰਾਜੇਨ੍ਦ੍ਰ ਸ ਤਥੋਕ੍ਤੋ ਮਹਾਬਲਃ ।
ਮਹਤ੍ਯਾ ਸੇਨਯਾ ਗੁਪ੍ਤਃ ਪ੍ਰਾਯਾਦ੍ਭੀਮਰਥੰ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-54-3 (40903)
ਤਾਮਾਪਤਨ੍ਤੀਂ ਮਹਤੀਂ ਕਲਿਙ੍ਗਾਨਾਂ ਮਹਾਚਮੂਮ੍।
ਰਥਾਸ਼੍ਵਨਾਗਕਲਿਲਾਂ ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹੀਤਮਹਾਯੁਧਾਮ੍ ॥ 6-54-4 (40904)
ਭੀਮਸੇਨਃ ਕਲਿਙ੍ਗਾਨਾਮਾਰ੍ਚ੍ਛਦ੍ਭਾਰਤ ਵਾਹਿਨੀਮ੍ ।
ਕੇਤੁਮਨ੍ਤੰ ਚ ਨੈਸ਼਼ਾਦਿਮਾਯਾਨ੍ਤੰ ਸਹ ਚੇਦਿਭਿਃ ॥ 6-54-5 (40905)
ਤਤਃ ਸ਼੍ਰੁਤਾਯੁਃ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਰਾਜ੍ਞਾ ਕੇਤੁਮਤਾ ਸਹ।
ਆਸਸਾਦ ਰਣੇ ਭੀਮੰ ਵ੍ਯੂਢਾਨੀਕੇਸ਼਼ੁ ਚੇਦਿਸ਼਼ੁ ॥ 6-54-6 (40906)
ਰਥੈਰਨੇਕਸਾਹਸ੍ਰੈਃ ਕਲਿਙ੍ਗਾਨਾਂ ਨਰਾਧਿਪ ।
ਅਯੁਤੇਨ ਗਜਾਨਾਂ ਚ ਨਿਸ਼਼ਾਦੈਃਕ ਸਹ ਕੇਤੁਮਾਨ੍ ॥ 6-54-7 (40907)
ਭਿਮਸੇਨੰ ਰਣੇ ਰਾਜਨ੍ਸਮਨ੍ਤਾਤ੍ਪਰ੍ਯਵਾਰਯਤ੍ ।
ਚੇਦਿਮਤ੍ਸ੍ਯਕਰੂਸ਼਼ਾਸ਼੍ਚ ਭੀਮਸੇਨਪਦਾਨੁਗਾਃ ॥ 6-54-8 (40908)
ਅਭ੍ਯਧਾਵਨ੍ਤ ਸਮਰੇ ਨਿਸ਼਼ਾਦਾਨ੍ਸਹ ਰਾਜਭਿਃ ।
ਤਤਃ ਪ੍ਰਵਵ੍ਰੁʼਤੇ ਯੁਦ੍ਧੰ ਘੋਰਰੂਪੰ ਭਯਾਵਹਮ੍ ॥ 6-54-9 (40909)
ਨ ਪ੍ਰਾਜਾਨਨ੍ਤ ਯੋਧਾਃ ਸ੍ਵਾਨ੍ਪਰਸ੍ਪਰਜਿਘਾਂਸਯਾ ।
ਘੋਰਮਾਸੀਤ੍ਤਤੋ ਯੁਦ੍ਧੰ ਭੀਮਸ੍ਯ ਸਹਸਾ ਪਰੈਃ ॥ 6-54-10 (40910)
ਯਥੇਨ੍ਦ੍ਰਸ੍ਯ ਮਹਾਰਾਜ ਮਹਤ੍ਯਾ ਦੈਤ੍ਯਸੇਨਯਾ।
ਤਸ੍ਯ ਸੈਨ੍ਯਸ੍ਯ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਯੁਧ੍ਯਮਾਨਸ੍ਯ ਭਾਰਤ ॥ 6-54-11 (40911)
ਬਭੂਵ ਸੁਮਹਾਞ੍ਸ਼ਬ੍ਦਃ ਸਾਗਰਸ੍ਯੇਵ ਗਰ੍ਜਤਃ।
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਸ੍ਮ ਤਦਾ ਯੋਧਾ ਵਿਕਰ੍ਸ਼਼ਨ੍ਤੋ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ॥ 6-54-12 (40912)
ਮਹੀਂ ਚਕ੍ਰੁਸ਼੍ਚਿਤਾਂ ਸਰ੍ਵਾਂ ਸ਼ਸ਼ਲੋਹਿਤਸੰਨਿਭਾਮ੍ ।
ਯੋਧਾਂਸ਼੍ਚ ਸ੍ਵਾਨ੍ਪਰਾਨ੍ਵਾਪਿ ਨਾਭ੍ਯਜਾਨਞ੍ਜਿਘਾਂਸਯਾ ॥ 6-54-13 (40913)
ਸ੍ਵਾਨਪ੍ਯਾਦਦਤੇ ਸ੍ਵਾਸ਼੍ਚ ਸ਼ੂਰਾਃ ਪਰਮਦੁਰ੍ਜਯਾਃ।
ਵਿਮਰ੍ਦਃ ਸੁਮਹਾਨਾਸੀਦਲ੍ਪਾਨਾਂ ਬਹੁਭਿਃ ਸਹ ॥ 6-54-14 (40914)
ਕਲਿਙ੍ਗੈਃ ਸਹ ਚੈਦੀਨਾਂ ਨਿਸ਼਼ਾਦੈਸ਼੍ਚ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਪੁਰੁਸ਼਼ਕਾਰੰ ਤੁ ਯਥਾਸ਼ਕ੍ਤਿ ਮਹਾਬਲਾਃ ॥ 6-54-15 (40915)
ਭੀਮਸੇਨੰ ਪਰਿਤ੍ਯਜ੍ਯ ਸੰਨ੍ਯਵਰ੍ਤਨਕ੍ਤ ਚੇਦਯਃ।
ਸਰ੍ਵੈਃ ਕਲਿਙ੍ਗੈਰਾਸੰਨਃ ਸੰਨਿਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤੇਸ਼਼ੁ ਚੇਦਿਸ਼਼ੁ ॥ 6-54-16 (40916)
ਸ੍ਵਬਾਹੁਬਲਮਸ੍ਥਾਯ ਅਭ੍ਯਵਰ੍ਸ਼਼ਨ੍ਤ ਪਾਣ੍ਡਵਮ੍ ।
ਨ ਚਚਾਲ ਰਥੋਪਸ੍ਥਾਦ੍ਭੀਮਸੇਨੋ ਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-54-17 (40917)
ਸ਼ਿਤੈਰਵਾਕਿਰਦ੍ਬਾਣੈਃ ਕਲਿਙ੍ਗਾਨਾਂ ਵਰੂਥਿਨੀਮ੍ ।
ਕਾਲਿਙ੍ਗਸ੍ਤੁ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਃ ਪੁਤ੍ਰਸ਼੍ਚਾਸ੍ਯ ਮਹਾਰਥਃ ॥ 6-54-18 (40918)
ਸ਼ਕ੍ਰਦੇਵ ਇਤਿ ਖ੍ਯਾਤੋ ਜਘ੍ਨਤੁਃ ਪਾਣ੍ਡਵੰ ਸ਼ਰੈਃ।
ਤਤੋ ਭੀਮੋ ਮਹਾਬਾਹੁਰ੍ਵਿਧੁਨ੍ਵਨ੍ਰੁਚਿਰੰ ਧਨੁਃ ॥ 6-54-19 (40919)
ਯੋਧਯਾਮਾਸ ਕਾਲਿਙ੍ਗੰ ਸ੍ਵਬਾਹੁਬਲਮਾਸ਼੍ਰਿਤਃ।
ਸ਼ਕ੍ਰਦੇਵਸ੍ਤੁ ਸਮਰੇ ਵਿਸ੍ਰੁʼਜਨ੍ਸਾਯਕਾਨ੍ਬਹੂਨ੍ ॥ 6-54-20 (40920)
ਅਸ਼੍ਵਾਞ੍ਜਘਾਨ ਸਮਰੇ ਭੀਮਸੇਨਸ੍ਯ ਸਾਯਕੈਃ।
ਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਵਿਰਥੰ ਤਤ੍ਰ ਭੀਮਸੇਨਮਰਿਨ੍ਦਮਮ੍ ॥ 6-54-21 (40921)
ਸ਼ਕ੍ਰਦੇਵੋ(ਅ)ਭਿਦੁਦ੍ਰਾਵ ਸ਼ਰੈਰਵਕਿਰਞ੍ਸਿਤੈਃ।
ਭੀਮਸ੍ਯੋਪਰਿ ਰਾਜੇਨ੍ਦ੍ਰ ਸ਼ਕ੍ਰਦੇਵੋ ਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-54-22 (40922)
ਵਵਰ੍ਸ਼਼ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ਾਣਿ ਤਪਾਨ੍ਤੇ ਜਲਦੋ ਯਥਾ।
ਹਤਾਸ਼੍ਵੇ ਤੁ ਰਥੇ ਤਿਸ਼਼੍ਠਨ੍ਭੀਮਸੇਨੋ ਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-54-23 (40923)
ਸ਼ਕ੍ਰਦੇਵਾਯ ਚਿਕ੍ਸ਼਼ੇਪ ਸਰ੍ਵਸ਼ੈਕ੍ਯਾਯਸੀਂ ਗਦਾਮ੍।
ਸ ਤਯਾ ਨਿਹਤੋ ਰਾਜਨ੍ਕਾਲਿਙ੍ਗਤਨਯੋ ਰਥਾਤ੍ ॥ 6-54-24 (40924)
ਵਿਰਥਃ ਸਹ ਸੂਤੇਨ ਜਗਾਮ ਧਰਣੀਤਲਮ੍।
ਕਹਤਮਾਤ੍ਮਸੁਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਕਲਿਙ੍ਗਾਨਾਂ ਜਨਾਧਿਪਃ ॥ 6-54-25 (40925)
ਰਥੈਰਨੇਕਸਾਹਸ੍ਰੈਰ੍ਭੀਮਸ੍ਯਾਵਾਰਯਦ੍ਦਿਸ਼ਃ ।
`ਅਯੁਤੇਨ ਗਜਾਨਾਂ ਚ ਨਿਸ਼਼ਾਦੈਃ ਪਰਿਵਾਰਿਤਃ।'
ਤਤੋ ਭੀਮੋ ਮਹਾਵੇਗਾਂ ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਗੁਰ੍ਵੀ ਮਹਾਗਦਾਂ ॥ 6-54-26 (40926)
ਨਿਸ੍ਤ੍ਰਿੰਸ਼ਮਾਦਦੇ ਘੋਰੰ ਚਿਕੀਰ੍ਸ਼਼ੁਃ ਕਰ੍ਮ ਦਾਰੁਣਮ੍ ।
ਚਰ੍ਮ ਚਾਪ੍ਰਤਿਮੰ ਰਾਜੰਨਾਰ੍ਸ਼਼ਭੰ ਪੁਰੁਸ਼਼ਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-54-27 (40927)
ਨਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰੈਰਰ੍ਧਚਨ੍ਦ੍ਰੈਸ਼੍ਚ ਸ਼ਾਤਕੁਮ੍ਭਮਯੈਸ਼੍ਚਿਤਮ੍ ।
ਕਾਲਿਙ੍ਗਸ੍ਤੁ ਤਤਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਧਨੁਰ੍ਜ੍ਯਾਮਵਮ੍ਰੁʼਜ੍ਯ ਚ ॥ 6-54-28 (40928)
ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਚ ਸ਼ਰੰ ਘੋਰਮੇਕੰ ਸਰ੍ਪਵਿਸ਼਼ੋਪਮਮ੍।
ਪ੍ਰਾਹਿਣੋਦ੍ਭੀਮਸੇਨਾਯ ਵਧਾਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ੀ ਜਨੇਸ਼੍ਵਰਃ ॥ 6-54-29 (40929)
ਤਮਾਪਤਨ੍ਤੰ ਵੇਗੇਨ ਪ੍ਰੇਰਿਤੰ ਨਿਸ਼ਿਤੰ ਸ਼ਰਮ੍।
ਭੀਮਸੇਨੋ ਦ੍ਵਿਧਾ ਰਾਜੰਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਵਿਪੁਲਾਸਿਨਾ ॥ 6-54-30 (40930)
ਉਦਕ੍ਰੋਸ਼ਚ੍ਚ ਸੰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਸ੍ਤ੍ਰਾਸਯਾਨੋ ਵਰੂਥਿਨੀਮ੍ ।
ਕਾਲਿਙ੍ਗੋ(ਅ)ਥ ਤਤਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਭੀਮਸੇਨਾਯ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-54-31 (40931)
ਤੋਮਰਾਨ੍ਪ੍ਰਾਹਿਣੋਚ੍ਛੀਘ੍ਰੰ ਚਤੁਰ੍ਦਸ਼ ਸ਼ਿਲਾਸ਼ਿਤਾਨ੍।
ਤਾਨਪ੍ਰਾਪ੍ਤਾਨ੍ਮਹਾਬਾਹੁਃ ਖਗਤਾਨੇਵ ਪਾਣ੍ਡਵਃ ॥ 6-54-32 (40932)
ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਸਹਸਾ ਰਾਜੰਨਸੰਭ੍ਰਾਨ੍ਤੋ ਵਰਾਸਿਨਾ।
ਨਿਤ੍ਯਤ੍ਯ ਤੁ ਰਣੇ ਭੀਮਸ੍ਤੋਮਰਾਨ੍ਵੈ ਚਤੁਰ੍ਦਸ਼ ॥ 6-54-33 (40933)
ਭਾਨੁਮਨ੍ਤੰ ਤਤੋ ਭੀਮਃ ਪ੍ਰਾਦ੍ਰਵਤ੍ਪੁਰੁਸ਼਼ਰ੍ਸ਼਼ਭਃ ।
ਭਾਨੁਮਾਂਸ੍ਤੁ ਤਤੋ ਭੀਮੰ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੇਣ ਚ੍ਛਾਦਯਨ੍ ॥ 6-54-34 (40934)
ਨਨਾਦ ਬਲਵੰਨਾਦੰ ਨਾਦਯਾਨੋ ਨਭਸ੍ਤਲਮ੍।
ਨ ਚ ਤੰ ਮਮ੍ਰੁʼਸ਼਼ੇ ਭੀਮਃ ਸਿੰਹਨਾਦੰ ਮਹਾਹਵੇ॥ 6-54-35 (40935)
ਤਤਃ ਸ਼ਬ੍ਦੇਨ ਮਹਤਾ ਵਿਨਨਾਦ ਮਹਾਸ੍ਵਨਃ।
ਤੇਨ ਨਾਦੇਨ ਵਿਤ੍ਰਸ੍ਤਾ ਕਲਿਙ੍ਗਾਨਾਂ ਵਰੂਥਿਨੀ ॥ 6-54-36 (40936)
ਨ ਭੀਮੰ ਸਮਰੇ ਮੇਨੇ ਮਾਨੁਸ਼਼ੰ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਤਤੋ ਭੀਮੋ ਮਹਾਬਾਹੁਰ੍ਨਰ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਵਿਪੁਲੰ ਸ੍ਵਨਮ੍ ॥ 6-54-37 (40937)
ਸਾਸਿਰ੍ਵੇਗਵਦਾਪ੍ਲੁਤ੍ਯ ਦਨ੍ਤਾਭ੍ਯਾਂ ਵਾਰਣੋਤ੍ਤਮਮ੍ ।
ਆਰੁਰੋਹ ਤਤੋ ਮਧ੍ਯੰ ਨਾਗਰਾਜਸ੍ਯ ਮਾਰਿਸ਼਼ ॥ 6-54-38 (40938)
ਤਤੋ ਮੁਮੋਚ ਕਾਲਿਙ੍ਗਃ ਸ਼ਕ੍ਤਿੰ ਤਾਮਕਰੋਦ੍ਦ੍ਵੀਧਾ ।
ਖਙ੍ਗੇਨ ਪ੍ਰੁʼਥੁਨਾ ਮਧ੍ਯੇ ਭਾਨੁਮਨ੍ਤਮਥਾਚ੍ਛਿਨਤ੍ ॥ 6-54-39 (40939)
ਸੋ(ਅ)ਨ੍ਤਰਾਯੁਧਿਨੰ ਹਤ੍ਵਾ ਰਾਜਪੁਤ੍ਰਮਰਿਨ੍ਦਮਃ।
ਗੁਰੁਭਾਰਸਹੇ ਸ੍ਕਨ੍ਧੇ ਨਾਗਸ੍ਯਾਸਿਮਪਾਤਯਤ੍ ॥ 6-54-40 (40940)
ਛਿੰਨਸ੍ਕਨ੍ਧਃ ਸ ਵਿਨਦਨ੍ਪਪਾਤ ਗਜਯੂਥਪਃ।
ਆਰੁਗਣਃ ਸਿਨ੍ਧੁਵੇਗਨ ਸਾਨੁਮਾਨਿਵ ਪਰ੍ਵਤਃ ॥ 6-54-41 (40941)
ਤਤਸ੍ਤਸ੍ਮਾਦਪ੍ਲੁਤ੍ਯ ਗਜਾਦ੍ਭਾਰਤ ਭਾਰਤਃ।
ਖਙ੍ਗਪਾਣਿਰਦੀਨਾਤ੍ਮਾ ਤਸ੍ਥੌ ਭੂਮੌ ਸੁਦੰਸ਼ਿਤਃ ॥ 6-54-42 (40942)
ਸ ਚਚਾਰ ਬਹੂਨ੍ਮਾਰ੍ਗਾਨਭਿਤਃ ਪਾਤਯਨ੍ਗਜਾਨ੍ ।
ਅਗ੍ਨਿਚਕ੍ਰਮਿਵਾਵਿਦ੍ਧੰ ਸਰ੍ਵਤਃ ਪ੍ਰਤ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤ ॥ 6-54-43 (40943)
ਅਸ਼੍ਵਬ੍ਰੁʼਨ੍ਦੇਸ਼਼ੁ ਨਾਗੇਸ਼਼ੁ ਰਥਾਨੀਕੇਸ਼਼ੁ ਚਾਭਿਭੂਃ ।
ਪਦਾਤੀਨਾਂ ਚ ਸਙ੍ਘੇਸ਼਼ੁ ਵਿਨਿਘ੍ਨਞ੍ਸ਼ੋਣਿਤੋਕ੍ਸ਼਼ਿਤਃ। 6-54-44 (40944)
ਸ਼੍ਯੇਨਵਦ੍ਵ੍ਯਚਰਦ੍ਭੀਮੋ ਰਣੇ(ਅ)ਰਿਸ਼਼ੁ ਬਲੋਤ੍ਕਟਃ।
ਛਿਨ੍ਦੰਸ੍ਤੇਸ਼਼ਾਕੰ ਸ਼ਰੀਰਾਣਿ ਸ਼ਿਰਾਂਸਿ ਚ ਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-54-45 (40945)
ਖਙਘ੍ਗੇਕਨ ਸ਼ਿਤਧਾਰੇਣ ਸੰਯੁਗੇ ਗਜਯੋਧਿਨਾਮ੍।
ਪਦਾਤਿਰੇਕਃ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਸ਼ਤ੍ਰੂਣਾਂ ਭਯਵਰ੍ਧਨਃ॥ 6-54-46 (40946)
ਸੰਮਾਹਯਾਮਾਸ ਸ ਤਾਨ੍ਕਾਲਾਨ੍ਤਕਯਮੋਪਮਃ।
ਮੂਢਾਸ਼੍ਚ ਤੇ ਤਮੇਵਾਜੌ ਵਿਨਦਨ੍ਤਃ ਸਮਾਦ੍ਰਵਨ੍ ॥ 6-54-47 (40947)
ਸਾਸਿਮੁਤ੍ਤਮਵੇਗੇਨ ਵਿਚਰਨ੍ਤੰ ਮਹਾਰਣੇ।
ਨਿਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਰਥਿਨਾਂ ਚਾਜੌ ਰਥੇਸ਼਼ਾਸ਼੍ਚ ਯੁਗਾਨਿ ਚ ॥ 6-54-48 (40948)
ਜਘਾਨ ਰਥਿਨਸ਼੍ਚਾਪਿ ਬਲਵਾਨ੍ਰਿਪੁਮਰ੍ਦਨਃ।
ਭੀਮਸੇਨਸ਼੍ਚਰਨ੍ਮਾਰ੍ਗਾਨ੍ਸੁਬਹੂਨ੍ਪ੍ਰਤ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤ॥ 6-54-49 (40949)
ਭ੍ਰਾਨ੍ਤਮਾਵਿਦ੍ਧਮੁਦ੍ਭ੍ਰਾਨ੍ਤਮਾਪ੍ਲੁਤੰ ਪ੍ਰਸ੍ਰੁʼਤੰ ਪ੍ਲੁਤਮ੍ ।
ਸੰਪਾਤੰ ਸਮੁਦੀਰ੍ਣੰ ਚ ਦਰ੍ਸ਼ਯਾਮਾਸ ਪਾਣ੍ਡਵਃ ॥ 6-54-50 (40950)
ਕੇਚਿਦਗ੍ਰਾਸਿਨਾ ਛਿੰਨਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵੇਨ ਮਹਾਤ੍ਮਨਾ।
ਵਿਨੇਦੁਰ੍ਭਿੰਨਮਰ੍ਮਾਣੋ ਨਿਪੇਤੁਸ਼੍ਚ ਗਤਾਸਵਃ ॥ 6-54-51 (40951)
ਛਇੰਨਦਨ੍ਤਾਗ੍ਰਹਸ੍ਤਾਸ਼੍ਚ ਭਿੰਨਕੁਮ੍ਭਾਸ੍ਤਥਾ(ਅ)ਪਰੇ ।
ਵਿਯੋਧਾਃ ਸ੍ਵਾਨ੍ਯਨੀਕਾਨਿ ਜਘ੍ਨੁਰ੍ਭਾਰਤ ਵਾਰਣਾਃ । 6-54-52 (40952)
ਨਿਪੇਤੁਰੁਰ੍ਵ੍ਯਾਂ ਚ ਤਥਾ ਵਿਨਦਨ੍ਤੋ ਮਹਾਰਵਾਨ੍।
ਛਿੰਨਾਂਸ਼੍ਚ ਤੋਮਰਾਨ੍ਰਾਜਨ੍ਮਹਾਮਾਤ੍ਰਸ਼ਿਰਾਂਸਿ ਚ ॥ 6-54-53 (40953)
ਪਰਿਸ੍ਤੋਮਾਨ੍ਵਿਚਿਤ੍ਰਾਂਸ਼੍ਚ ਕਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਸ਼੍ਚ ਕਨਕੋਜ੍ਜ੍ਵਲਾਃ।
ਗ੍ਰੈਵੇਯਾਣ੍ਯਥ ਸ਼ਕ੍ਤੀਸ਼੍ਚ ਪਤਾਕਾਃ ਕਣਪਾਂਸ੍ਤਥਾ ॥ 6-54-54 (40954)
ਤੂਣੀਰਾਨਥ ਯਨ੍ਤ੍ਰਾਣਿ ਧਨੂਂਸ਼਼ਿ ਚ।
ਭਿਨ੍ਦਿਪਾਲਾਨਿ ਸ਼ੁਭ੍ਰਾਣਿ ਤੋਤ੍ਰਾਣਿ ਚਾਙ੍ਕੁਸ਼ੈਃ ਸਹ ॥ 6-54-55 (40955)
ਘਣ੍ਟਾਸ਼੍ਚ ਵਿਵਿਧਾ ਰਾਜਨ੍ਹੇਮਗਰ੍ਭਾਨ੍ਤ੍ਸਰੂਨਪਿ ।
ਪਤਤਃ ਪਾਤਿਤਾਂਸ਼੍ਚੈਵ ਪਸ਼੍ਯਾਮਃ ਸਹ ਸਾਦਿਭਿਃ ॥ 6-54-56 (40956)
ਛਿੰਨਗਾਤ੍ਰਾਵਰਕਰੈਰ੍ਨਿਹਤੈਸ਼੍ਚਾਪ ਵਾਰਣੈਃ ॥
ਆਸੀਦ੍ਭੂਮਿਃਕ ਸਮਾਸ੍ਤੀਰ੍ਣਾ ਪਤਿਤੈਰ੍ਭੂਧਰੈਰਿਵ ॥ 6-54-57 (40957)
ਵਿਮ੍ਰੁʼਦ੍ਯੈਵੰ ਮਹਾਨਾਗਾਨ੍ਮਮਰ੍ਦਾਸ਼੍ਵਾਨ੍ਮਹਾਬਲਃ ।
ਅਸ਼੍ਵਾਰੋਹਵਰਾਂਸ਼੍ਚੈਵ ਪਾਤਯਾਮਾਸ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-54-58 (40958)
ਤਦ੍ਧੋਰਮਭਵਦ੍ਯੁਦ੍ਧੰ ਤਸ੍ਯ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਭਾਰਤ।
ਖਲੀਨਾਨ੍ਯਥ ਯੋਕ੍ਰਾਣਿ ਕਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਸ਼੍ਚ ਕਨਕੋਜ੍ਜ੍ਵਲਾਃ ॥ 6-54-59 (40959)
ਪਰਿਸ੍ਤੋਮਾਸ਼੍ਚ ਪ੍ਰਾਸਾਸ਼੍ਚ ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਯਸ਼੍ਚ ਮਹਾਧਨਾਃ।
ਕਵਚਾਨ੍ਯਥ ਚਰ੍ਮਾਣਿ ਚਿਤ੍ਰਾਣ੍ਯਾਸ੍ਤਰਣਾਨਿ ਚ ॥ 6-54-60 (40960)
ਤਤ੍ਰਤਤ੍ਰਾਪਵਿਦ੍ਧਆਨਿ ਵ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਮਹਾਹਵੇ।
ਪ੍ਰਾਸੈਰ੍ਯਨ੍ਤ੍ਰੈਰ੍ਵਿਚਿਤ੍ਰੈਸ਼੍ਚ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰੈਸ਼੍ਚ ਵਿਮਲੈਸ੍ਤਥਾ ॥ 6-54-61 (40961)
ਸ ਚਕ੍ਰੇ ਵਸੁਧਾਂ ਕੀਰ੍ਣਾਂ ਸ਼ਬਲੈਃ ਕੁਸੁਮੈਰਿਵ ।
ਆਪ੍ਲੁਤ੍ਯ ਰਥਿਨਃ ਕਾਸ਼੍ਚਿਤ੍ਪਰਾਮ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯ ਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-54-62 (40962)
ਪਾਤਯਾਮਾਸ ਖਙ੍ਗੇਨ ਸਧ੍ਵਜਾਨਪਿ ਪਾਣ੍ਡਵਃ।
ਮੁਹੁਰੁਤ੍ਪਤਤੋ ਦਿਕ੍ਸ਼਼ੁ ਧਾਵਤਸ਼੍ਚ ਯਸ਼ਸ੍ਵਿਨਃਕ ॥ 6-54-63 (40963)
ਮਾਰ੍ਗਾਂਸ਼੍ਚ ਚਰਤਸ਼੍ਚਿਤ੍ਰੰ ਵ੍ਯਸ੍ਮਯਨ੍ਤ ਰਣੇ ਜਨਾਃ ।
ਸ ਜਘਾਨ ਪਦਾ ਕਾਂਸ਼੍ਚਿਦ੍ਵ੍ਯਾਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਯਾਨ੍ਯਾਨਪੋਥਯਤ੍ ॥ 6-54-64 (40964)
ਖਹ੍ਗੇਨਾਨ੍ਯਾਂਸ਼੍ਚ ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਨਾਦੇਨਾਨ੍ਯਾਂਸ਼੍ਚ ਭੀਸ਼਼ਯਨ੍।
ਊਰੁਵੇਗੇਨ ਚਾਪ੍ਯਨ੍ਯਾਨ੍ਪਾਤਯਾਮਾਸ ਭੂਤਲੇ ॥ 6-54-65 (40965)
ਅਪਰੇ ਚੈਨਮਾਲੋਕ੍ਯ ਭਯਾਤ੍ਪਞ੍ਚਤ੍ਵਮਾਗਤਾਃ।
ਏਵੰ ਸਾ ਬਹੁਲਾ ਸੇਨਾ ਕਲਿਙ੍ਗਾਨਾਂ ਤਰਸ੍ਵਿਨਾਮ੍ ॥ 6-54-66 (40966)
ਪਰਿਵਾਰ੍ਯ ਰਣੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਭੀਮਸੇਨਮੁਪਾਦ੍ਰਵਤ੍।
ਤਤਃ ਕਾਲਿਙ੍ਗਯੈਨ੍ਯਾਨਾਂ ਪ੍ਰਮੁਖੇ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-54-67 (40967)
ਸ਼੍ਰੁਤਾਯੁਸ਼਼ਮਭਿਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਭੀਮਸੇਨਃ ਸਮਭ੍ਯਯਾਤ੍।
ਤਮਾਯਾਨ੍ਤਮਭਿਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਕਾਲਿਙ੍ਗੋ ਨਵਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ । 6-54-68 (40968)
ਭੀਮਸੇਨਮਮੇਯਾਤ੍ਮਾ ਪ੍ਰਤ੍ਯਵਿਧ੍ਯਤ੍ਸ੍ਤਨਾਨ੍ਤਰੇ ।
ਕਲਿਙ੍ਗਬਾਣਾਭਿਹਤਸ੍ਤੋਤ੍ਰਾਰ੍ਦਿਤ ਇਵ ਦ੍ਵਿਪਃ ॥ 6-54-69 (40969)
ਭੀਮਸੇਨਃ ਪ੍ਰਜਜ੍ਵਾਲ ਕ੍ਰੋਦੇਨਾਗ੍ਨਿਰਿਵੈਧਿਤਃ।
ਅਥਾਸ਼ੋਕਃ ਸਮਾਦਾਯ ਰਥੰ ਹੇਮਪਰਿਸ਼਼੍ਕ੍ਰੁʼਤਮ੍ ॥ 6-54-70 (40970)
ਭੀਮੰ ਸੰਪਾਦਯਾਮਾਸ ਰਥੇਨ ਰਥਸਾਰਥਿਃ।
ਤਾਮਰੁਹ੍ਯ ਰਥੰ ਤੂਰ੍ਣੰ ਕੌਨ੍ਤੇਯਃ ਸ਼ਤ੍ਰੁਸੂਦਨਃ ॥ 6-54-71 (40971)
ਕਲਿਙ੍ਗਮਭਿਦੁਦ੍ਰਾਵ ਤਿਸ਼਼੍ਠਿਤਿਸ਼਼੍ਠੇਤਿ ਚਾਬ੍ਰਵੀਤ੍ ।
ਤਤਃ ਸ਼੍ਰੁਤਾਯੁਰ੍ਬਲਾਵਾਨ੍ਭੀਮਾਯ ਨਿਸ਼ਿਤਾਞ੍ਸ਼ਰਾਨ੍ ॥ 6-54-72 (40972)
ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਦਰ੍ਸ਼ਯਨ੍ਪਾਣਿਲਾਘਵਮ੍।
ਸ ਕਾਰ੍ਮੁਕਵਰੋਤ੍ਸ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟੈਰ੍ਨਵਭਿਰ੍ਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-54-73 (40973)
ਸਮਾਹਤੋ ਮਹਾਰਾਜ ਕਲਿਙ੍ਗੇਨ ਮਹਾਤ੍ਮਨਾ ।
ਸੰਚੁਕ੍ਰੁਸ਼ੇ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਭੀਮੋ ਦਣ੍ਡਾਹਤ ਇਵੋਰਗਃ ॥ 6-54-74 (40974)
ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਸ਼੍ਚ ਚਾਪਮਾਯਮ੍ਯ ਬਲਵਦ੍ਬਲਿਨਾਂ ਵਰਃ।
ਕਲਿਙ੍ਗਮਵਧੀਤ੍ਪਾਰ੍ਥੋ ਭੀਮਃ ਸਪ੍ਤਭਿਰਾਯਸੈਃ ॥ 6-54-75 (40975)
ਕ੍ਸ਼਼ੁਰਾਭ੍ਯਾਂ ਚਕ੍ਰਰਕ੍ਸ਼਼ੌ ਚ ਕਲਿਙ੍ਗਸ੍ਯ ਮਹਾਬਲੌ ।
ਸਤ੍ਯਦੇਵੰ ਚ ਸਤ੍ਯੰ ਚ ਪ੍ਰਾਹਿਣੋਦ੍ਯਮਸਾਦਨਮ੍ ॥ 6-54-76 (40976)
ਤਤਃ ਪੁਨਮੇਯਾਤ੍ਮਾ ਨਾਸਚੈਰ੍ਨਿਸ਼ਿਤੈਸ੍ਤ੍ਰਿਭਿਃ ।
ਕੇਤੁਮਨ੍ਤੰ ਰਣੇ ਭੀਮੋ(ਅ)ਗਮਯਦ੍ਯਮਸਾਦਨਮ੍ ॥ 6-54-77 (40977)
ਤਤਃ ਕਲਿਙ੍ਗਾਃ ਸੰਨਦ੍ਧਾ ਭੀਮਸੇਨਮਮਰ੍ਸ਼਼ਣਮ੍ ।
ਅਨੀਕੈਰ੍ਬਹੁਸਾਹਸ੍ਰੈਃ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾਃ ਸਮਵਾਰਯਨ੍ ॥ 6-54-78 (40978)
ਤਤਃ ਸ਼ਕ੍ਤਿਗਦਾਖਙ੍ਗਤੋਮਰਰ੍ਸ਼਼੍ਟਿਪਰਸ਼੍ਵਥੈਃ ।
ਕਲਿਙ੍ਗਾਸ਼੍ਚ ਤਤੋ ਰਾਜਨ੍ਭੀਮਸੇਨਮਵਾਕਿਰਨ੍ ॥ 6-54-79 (40979)
ਸੰਨਿਵਾਰ੍ਯ ਸ ਤਾਂ ਘੋਰਾਂ ਸ਼ਰਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿੰ ਸਮੁਤ੍ਥਿਤਾਮ੍।
ਗਦਾਮਾਦਾਯ ਤਰਸਾ ਸੰਨਿਪਤ੍ਯ ਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-54-80 (40980)
ਭੀਮਃ ਸਪ੍ਤਸ਼ਤਾਨ੍ਵੀਰਾਨਨਯਦ੍ਯਮਸਾਦਨਮ੍ ।
ਪੁਨਸ਼੍ਚੈਵ ਦ੍ਵਿਸਾਹਸ੍ਰਾਨ੍ਕਲਿਙ੍ਗਾਨਰਿਮਰ੍ਦਨਃ ॥ 6-54-81 (40981)
ਪ੍ਰਾਹਿਣੋਨ੍ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੁਲੋਕਾਯ ਤਦਦ੍ਭੁਤਮਿਵਾਭਵਤ੍।
ਏਵੰ ਸ ਤਾਨ੍ਯਨੀਕਾਨਿ ਕਲਿਙ੍ਗਾਨਾਂ ਪੁਨਃਪੁਨਃ ॥ 6-54-82 (40982)
ਬਿਭੇਦ ਸਮਰੇ ਤੂਰ੍ਣੰ ਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਮਹਾਰਥਮ੍ ।
ਹਤਾਰੋਹਾਸ਼੍ਚ ਮਾਤਙ੍ਗਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵੇਨ ਕ੍ਰੁʼਤਾ ਰਣੇ ॥ 6-54-83 (40983)
ਵਿਪ੍ਰਜਗ੍ਮੁਰਨੀਕੇਸ਼਼ੁ ਮੇਘਾ ਵਾਤਹਤਾ ਇਵ।
ਮ੍ਰੁʼਦ੍ਗਨ੍ਤਃ ਸ੍ਵਾਨ੍ਯਨੀਕਾਨਿ ਵਿਨਦਨ੍ਤਃ ਸ਼ਰਾਤੁਰਾਃ ॥ 6-54-84 (40984)
ਤਤੋ ਭੀਮੋ ਮਹਾਬਾਹੁਃ ਖਙ੍ਗਹਸ੍ਤੋ ਮਹਾਭੁਜਃਕ ।
ਸੰਪ੍ਰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟੋ ਮਹਾਘੋਸ਼਼ੰ ਸ਼ਙ੍ਖੰ ਪ੍ਰਾਧ੍ਮਾਪਯਦ੍ਬਲੀ ॥ 6-54-85 (40985)
ਸਰ੍ਵਕਾਲਿਙ੍ਗਸੈਨ੍ਯਾਨਾਂ ਮਨਾਂਸਿ ਸਮਕਮ੍ਪਯਤ੍ ।
ਮੋਹਸ਼੍ਚਾਪਿ ਕਲਿਙ੍ਗਾਨਾਮਾਵਿਵੇਸ਼ ਪਰੰਤਪ ॥ 6-54-86 (40986)
ਪ੍ਰਾਕਮ੍ਪਨ੍ਤ ਚ ਸੈਨ੍ਯਾਨਿ ਵਾਹਨਾਨਿ ਚ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ।
ਭੀਮੇਨ ਸਮਰੇ ਰਾਜਨ੍ਗਜੇਨ੍ਦ੍ਰੇਣੇਵ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ॥ 6-54-87 (40987)
ਮਾਰ੍ਗਾਨ੍ਬਹੂਨ੍ਵਿਚਰਤਾ ਧਾਵਤਾ ਚ ਤਤਸ੍ਤਤਃ।
ਮੁਹੁਰੁਤ੍ਪਤਤਾ ਚੈਵ ਸੰਮੋਹਃ ਸਮਪਦ੍ਯਤ॥ 6-54-88 (40988)
ਭੀਮਸੇਨਭਯਤ੍ਰਸ੍ਤੰ ਸੈਨ੍ਯੰ ਚ ਸਮਕਮ੍ਪਤ।
ਕ੍ਸ਼਼ੋਭ੍ਯਮਾਣਮਸੰਬਾਧੰ ਗ੍ਰਾਹੇਣੇਵ ਮਹਤ੍ਸਰਃ ॥ 6-54-89 (40989)
ਤ੍ਰਾਸਿਤੇਸ਼਼ੁ ਚ ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ੁ ਭੀਮੇਨਾਦ੍ਭੁਤਕਰ੍ਮਣਾ ।
ਪੁਨਰਾਵਰ੍ਤਮਾਨੇਸ਼਼ੁ ਵਿਦ੍ਰਵਤ੍ਸੁ ਚ ਸਙ੍ਘਸ਼ਃ ॥ 6-54-90 (40990)
ਸਰ੍ਵਕਾਲਿਙ੍ਗਯੋਧੇਸ਼਼ੁ ਪਾਣ੍ਡੂਨਾਂ ਧ੍ਵਜਿਨੀਪਤਿਃ ।
ਅਬ੍ਰਵੀਤ੍ਸ੍ਵਾਨ੍ਯਨੀਕਾਨਿ ਯੁਧ੍ਯਧ੍ਵਮਿਤਿ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਃ ॥ 6-54-91 (40991)
ਸੇਨਾਪਤਿਵਚਃ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਪ੍ਰਮੁਖਾ ਗਣਾਃ।
ਭੀਮਮੇਵਾਭ੍ਯਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਰਥਾਨੀਕੈਃ ਪ੍ਰਹਾਰਿਭਿਃ ॥ 6-54-93aਧਰ੍ਮਰਾਜਸ਼੍ਚ ਤਾਨ੍ਸਰ੍ਵਾਨੁਪਜਗ੍ਰਾਹ ਪਾਣ੍ਡਵਃ।
ਮਹਤਾ ਮੇਘਵਰ੍ਣੇਨ ਨਾਗਾਨੀਕੇਨ ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠਤਃ॥ 6-54-92 (40992)
ਏਵੰ ਸੰਨੋਦ੍ਯ ਸਰ੍ਵਾਮਿ ਸ੍ਵਾਨ੍ਯਨੀਕਾਨਿ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਃ।
ਭੀਮਸੇਨਸ੍ਯ ਜਗ੍ਰਾਹ ਪਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣਿ ਸਤ੍ਪੁਰੁਸ਼਼ੈਰ੍ਵ੍ਰੁʼਤਃ ॥ 6-54-94 (40993)
ਨ ਹਿ ਪਞ੍ਚਾਲਰਾਜਸ੍ਯ ਲੋਕੇ ਕਸ਼੍ਚਨ ਵਿਦ੍ਯਤੇ।
ਭੀਮਸਾਤ੍ਯਕਯੋਰਨ੍ਯਃ ਪ੍ਰਾਣੇਭ੍ਯਃ ਪ੍ਰਿਯਕ੍ਰੁʼਤ੍ਤਮਃ ॥ 6-54-95 (40994)
ਸੋ(ਅ)ਪਸ਼੍ਯਚ੍ਚ ਕਲਿਙ੍ਗੇਸ਼਼ੁ ਚਰਨ੍ਤਮਰਿਸੂਦਨਃ ।
ਭੀਮਸੇਨੰ ਮਹਾਬਾਹੁਂ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਃ ਪਰਵੀਰਹਾ ॥ 6-54-96 (40995)
ਨਨਰ੍ਦ ਬਹੁਧਾ ਰਾਜਨ੍ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਸ਼੍ਚਾਸੀਤ੍ਪਰੰਤਪਃ।
ਸ਼ਙ੍ਖੰ ਦਧ੍ਮੌ ਚ ਸਮਰੇ ਸਿੰਹਨਾਦੰ ਨਨਾਦ ਚ ॥ 6-54-97 (40996)
ਸ ਚ ਪਾਰਾਵਤਾਸ਼੍ਵਸ੍ਯ ਰਥੇ ਹੇਮਪਰਿਸ਼਼੍ਕ੍ਰੁʼਤੇ।
ਕੋਵਿਦਾਰਧ੍ਵਜੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਭੀਮਸੇਨਃ ਸਮਾਸ਼੍ਵਸਤ੍ । 6-54-98 (40997)
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸ੍ਤੁ ਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਕਲਿਙ੍ਗੈਃ ਸਮਭਿਦ੍ਰੁਤਮ੍ ॥
ਭੀਮਸੇਨਮਮੇਯਾਤ੍ਮਾ ਤ੍ਰਾਣਾਯਾਜੌ ਸਮਭ੍ਯਯਾਤ੍ ॥ 6-54-99 (40998)
ਤੌ ਦੂਰਾਤ੍ਸਾਤ੍ਯਕਿੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਵ੍ਰੁʼਕੋਦਰੌ ।
ਕਲਿਙ੍ਗਾਨ੍ਸਮਰੇ ਵੀਰੌ ਯੋਧਯੇਤਾਂ ਮਨਸ੍ਵਿਨੌ । 6-54-100 (40999)
ਸ ਤਤ੍ਰ ਗਤ੍ਵਾ ਸ਼ੈਨੇਯੋ ਜਵੇਨ ਜਯਤਾਂ ਵਰਃ।
ਪਾਰ੍ਥਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਯੋਃ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਿੰ ਜਗ੍ਰਾਹ ਪੁਰੁਸ਼਼ਰ੍ਸ਼਼ਭਃ ॥ 6-54-101 (41000)
ਸ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਕਵਾ ਦਾਰੁਣੰ ਕਰ੍ਮ ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹੀਤਸ਼ਰਾਸਨਃ ।
ਆਸ੍ਥਿਤੋ ਰੌਦ੍ਰਮਾਤ੍ਮਾਨੰ ਕਲਿਙ੍ਗਾਨਨ੍ਵਵੈਕ੍ਸ਼਼ਤ ॥ 6-54-102 (41001)
ਕਲਿਙ੍ਗਪ੍ਰਭਵਾਂ ਚੈਵ ਮਾਂਸਸ਼ੋਣਿਤਕਰ੍ਦਮਾਮ੍।
ਰੁਧਿਰਸ੍ਯਨ੍ਦਿਨੀਂ ਤਤ੍ਰ ਭੀਮਃ ਪ੍ਰਾਵਰ੍ਤਯੰਨਦੀਮ੍ ॥ 6-54-103 (41002)
ਅਨ੍ਤਰੇਣ ਕਲਿਙ੍ਗਾਨਾਂ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਚ ਵਾਹਿਨੀਮ੍।
ਤਾਂ ਸੰਤਤਾਰ ਦੁਸ੍ਤਾਰਾਂ ਭੀਮਸੇਨੋ ਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-54-104 (41003)
ਭੀਮਸੇਨੰ ਤਥਾ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਪ੍ਰਾਕ੍ਰੋਸ਼ੰਸ੍ਤਾਵਕਾ ਨ੍ਰੁʼਪ।
ਕਾਲੋ(ਅ)ਯੰ ਭੀਮਰੂਪੇਣ ਕਲਿਙ੍ਗੈਃ ਕਸਹ ਯੁਧ੍ਯਤੇ ॥ 6-54-105 (41004)
ਤਤਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਤੰ ਨਿਨਦੰ ਰਣੇ।
ਅਭ੍ਯਯਾਤ੍ਤ੍ਵਰਿਤੋ ਭੀਮੰ ਵ੍ਯੂਢਾਨੀਕਃ ਸਮੰਤਤਃ ॥ 6-54-106 (41005)
ਤੰ ਸਾਤ੍ਯਕਿਰ੍ਭੀਮਸੇਨੋ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸ਼੍ਚ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਃ ।
ਅਭ੍ਯਦ੍ਰਵਨ੍ਤ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਰਥੰ ਹੇਮਪਰਿਸ਼਼੍ਕ੍ਰੁʼਤਮ੍ ॥ 6-54-107 (41006)
ਪਰਿਵਾਰ੍ਯ ਤੁ ਤੇ ਸਰ੍ਵੇ ਗਾਙ੍ਗੇਯੰ ਤਰਸਾ ਰਣੇ।
ਤ੍ਰਿਭਿਸ੍ਤ੍ਰਿਭਿਃ ਸ਼ਰੈਰ੍ਘੋਰੈਰ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਾਨਰ੍ਚ੍ਛੁਰੋਜਸਾ ॥ 6-54-108 (41007)
ਪ੍ਰਤ੍ਯਵਿਧ੍ਯਤ ਤਾਨ੍ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਪਿਤਾ ਦੇਵਵ੍ਰਤਸ੍ਤਵ ।
ਯਤਮਾਨਾਨ੍ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾਂਸ੍ਤ੍ਰਿਭਿਸ੍ਤ੍ਰਿਭਿਰਜਿਹ੍ਮਗੈਃ ॥ 6-54-109 (41008)
ਤਤਃ ਸ਼ਰਸਹਸ੍ਰੇਣ ਸੰਨਿਵਾਰ੍ਯ ਮਹਾਰਥਾਨ੍ ।
ਹਯਾਨ੍ਕਾਞ੍ਚਨਸੰਨਾਹਾਨ੍ਭੀਮਸ੍ਯ ਨ੍ਯਹਨਚ੍ਛਰੈਃ ॥ 6-54-110 (41009)
ਹਤਾਸ਼੍ਵੇ ਸ ਰਥੇ ਤਿਸ਼਼੍ਠਨ੍ਭੀਮਸੇਨਃ ਪ੍ਰਤਾਪਵਾਨ੍ ।
ਸ਼ਕ੍ਤਿੰ ਚਿਕ੍ਸ਼਼ੇਪ ਤਰਸਾ ਗਾਙ੍ਗੇਯਸ੍ਯ ਰਥੰ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-54-111 (41010)
ਅਪ੍ਰਾਪ੍ਤਾਮਥ ਤਾਂ ਸ਼ਕ੍ਤਿੰ ਪਿਤਾ ਦੇਵਵ੍ਰਤਸ੍ਤਵ ।
ਤ੍ਰਿਧਾ ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਸਮਰੇ ਸਾ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵ੍ਯਾਮਸ਼ੀਰ੍ਯਤ ॥ 6-54-112 (41011)
ਤਤਃ ਸ਼ੈਕ੍ਯਾਯਸੀਂ ਗੁਰ੍ਵੀ ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਬਲਵਾਨ੍ਗਦਾਮ੍ ।
ਭੀਮਸੇਨਸ੍ਤਤਸ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਪੁਪ੍ਲੁਵੇ ਮਨੁਜਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-54-113 (41012)
ਸਾਤ੍ਯਕੋ(ਅ)ਪਿ ਤਤਸ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਭੀਮਸ੍ਯ ਪ੍ਰਿਯਕਾਮ੍ਯਯਾ ।
ਗਾਙ੍ਗੇਯਸਾਰਥਿੰ ਤੂਰ੍ਣੰ ਪਾਤਯਾਮਾਸ ਸਾਯਕੈਃ ॥ 6-54-114 (41013)
ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਤੁ ਨਿਹਤੇ ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਸਾਰਥੌ ਰਥਿਨਾਂ ਵਰਃ ।
ਵਾਤਾਯਮਾਨੈਸ੍ਤੈਰਸ਼੍ਵੈਰਪਨੀਤੋ ਰਣਾਜਿਰਾਤ੍ ॥ 6-54-115 (41014)
ਭੀਮਸੇਨਸ੍ਤਤੋ ਰਾਜੰਨਪਯਾਤੇ ਮਹਾਵ੍ਰਤੇ ।
ਪ੍ਰਜਜ੍ਵਾਲ ਯਥਾ ਵਹ੍ਨਿਰ੍ਦਹਨ੍ਕਕ੍ਸ਼਼ਮਿਵੈਧਿਤਃ ॥ 6-54-116 (41015)
ਸ ਹਤ੍ਵਾ ਸਰ੍ਵਕਾਲਿਙ੍ਗਾਨ੍ਸੇਨਾਮਧ੍ਯੇ ਵ੍ਯਤਿਸ਼਼੍ਠਤ।
ਨੈਨਮਭ੍ਯੁਤ੍ਸਹਨ੍ਕੇਚਿਤ੍ਤਾਵਕਾ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-54-117 (41016)
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸ੍ਤਮਾਰੋਪ੍ਯ ਸ੍ਵਰਥੇ ਰਥਿਨਾਂ ਵਰਃ।
ਪਸ਼੍ਯਤਾਂ ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯਾਨਾਮਪੋਵਾਹਕ ਯਸ਼ਸ੍ਵਿਨਮ੍ ॥ 6-54-118 (41017)
ਸੰਪੂਜ੍ਯਮਾਨਃ ਪਾਞ੍ਚਾਲ੍ਯੈਰ੍ਮਤ੍ਸ੍ਯੈਸ਼੍ਚ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨੰ ਪਰਿਸ਼਼੍ਵਜ੍ਯ ਸਮੇਯਾਦਥ ਸਾਤ੍ਯਕਿਮ੍ ॥ 6-54-119 (41018)
ਅਥਾਬ੍ਰਵੀਦ੍ਭੀਮਸੇਨੰ ਸਾਤ੍ਯਕਿਃ ਸਤ੍ਯਵਿਕ੍ਰਮਃ ।
ਪ੍ਰਹਰ੍ਸ਼਼ਯਨ੍ਯਦੁਵ੍ਯਾਘ੍ਰੋ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸ੍ਯ ਪਸ਼੍ਯਤਃ ॥ 6-54-120 (41019)
ਦਿਸ਼਼੍ਟ੍ਯਾ ਕਾਲਿਙ੍ਗਰਾਜਸ਼੍ਚ ਰਾਜਪੁਤ੍ਰਸ਼੍ਚ ਕੇਤੁਮਾਨ ।
ਸ਼ਕ੍ਰਦੇਵਸ਼੍ਚ ਕਾਲਿਙ੍ਗਃ ਕਲਿਙ੍ਗਾਸ਼੍ਚ ਮ੍ਰੁʼਧੇ ਹਤਾਃ ॥ 6-54-121 (41020)
ਸ੍ਵਬਾਹੁਬਲਵੀਰ੍ਯੇਣ ਨਾਗਾਸ਼੍ਵਰਥਸੰਕੁਲਃ ।
ਮਹਾਪੁਰੁਸ਼਼ਭੂਯਿਸ਼਼੍ਠੋ ਧੀਰਯੋਧਨਿਸ਼਼ੇਵਿਤਃ ॥ 6-54-122 (41021)
ਮਹਾਵ੍ਯੂਹਃ ਕਲਿਙ੍ਗਾਨਾਮੇਕੇਨ ਮ੍ਰੁʼਦਿਤਸ੍ਤ੍ਵਯਾ ।
ਏਵਮੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਸ਼ਿਨੇਰ੍ਨਪ੍ਤਾ ਦੀਰ੍ਘਬਾਹੁਰਰਿਨ੍ਦਮ।
ਰਥਾਦ੍ਰਥਮਭਿਦ੍ਰੁਤ੍ਯ ਪਰ੍ਯਸ਼਼੍ਵਜਤ ਪਾਣ੍ਡਵਮ੍ ॥ 6-54-123 (41022)
ਤਤਃ ਸ੍ਵਰਥਮਾਸ੍ਥਾਯ ਪੁਨਰੇਵ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਤਾਵਕਾਨਵਧੀਤ੍ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਭੀਮਸ੍ਯ ਬਲਮਾਦਧਤ੍ ॥ ॥ 6-54-124 (41023)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਦ੍ਵਿਤੀਯਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਚਤੁਃਪਞ੍ਚਾਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-54-34 ਭਾਨੁਮਨ੍ਤੰ ਕਲਿਙ੍ਗਾਤ੍ਮਜਮ੍ ॥ 6-54-40 ਅਨ੍ਤਰਾਯੁਧਿਨੰ ਗਜਾਰੂਢਯੋਧਮ੍ ॥ 6-54-43 ਆਵਿਦ੍ਧੰ ਭ੍ਰਾਮਿਤਮ੍ ॥ 6-54-47 ਕਾਲਾਨ੍ਤਕਯਮੋਪਮਃ ਪ੍ਰਲਯਕਾਲੀਨਨਾਸ਼ਕਯਮਤੁਲ੍ਯਃ ॥ 6-54-53 ਮਹਾਮਾਤ੍ਰੋ ਹਸ੍ਤਿਪਕਃ ॥ 6-54-54 ਕਣਪਾਨ੍ ਮੁਦ੍ਗਰਾਨ੍ ॥ 6-54-57 ਗਾਤ੍ਰਾਵਰੈਰ੍ਗਾਤ੍ਰੈਃ ਪੂਰ੍ਵਕਾਯੈਃ ਅਵਰਰਧਃਕਾਯੈਃ ॥ 6-54-59 ਖਲੀਨਾਨਿ ਅਸ਼੍ਵਾਸ੍ਯਨਿਵੇਸ਼੍ਯਨਿ ਅਡਿਆਲੀਤੀ ਪ੍ਰਸਿਦ੍ਧਾਨਿ। ਕਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾ ਗਜਮਧ੍ਯਬਨ੍ਧਨਮ੍ ॥ 6-54-70 ਅਸ਼ੋਕੋ ਵਿਸ਼ੋਕਃ ॥ 6-54-108 ਆਨਰ੍ਚ੍ਛੁਃ ਆਚ੍ਛਾਦਿਤਵਨ੍ਤਃ ॥ 6-54-115 ਵਾਤਾਯਮਾਨੈਃ ਇਤਸ੍ਤਤੋ ਧਾਵਦ੍ਭਿਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 055
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.55. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 055
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਅਰ੍ਜੁਨਯੁਦ੍ਧਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-55-0 (41024)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-55-0x (4121)
ਤਤੋ(ਅ)ਪਰਾਹ੍ਣਭੂਯਿਸ਼਼੍ਠੇ ਤਸ੍ਮਿੰਨਹਨਿ ਭਾਰਤ।
ਰਥਨਾਗਾਸ਼੍ਵਪਤ੍ਤੀਨਾਂ ਸਾਦਿਨਾਂ ਚ ਮਹਾਕ੍ਸ਼਼ਯੇ ॥ 6-55-1 (41025)
ਦ੍ਰੋਣਪੁਤ੍ਰੇਣ ਸ਼ਲ੍ਯੇਨ ਕ੍ਰੁʼਪੇਣ ਚ ਮਹਾਤ੍ਮਨਾ ।
ਸਮਸਜ੍ਜਤ ਪਾਞ੍ਚਾਲ੍ਯਸ੍ਤ੍ਰਿਭਿਰੈਤੈਰ੍ਮਹਾਰਥੈਃ ॥ 6-55-2 (41026)
ਸ ਲੋਕਵਿਦਿਤਾਨਸ਼੍ਵਾੰਨਿਜਘਾਨ ਮਹਾਬਲਃ ।
ਦ੍ਰੌਣੇਃ ਪਾਞ੍ਚਾਲਦਾਯਾਦਃ ਸ਼ਿਤੈਰ੍ਦਸ਼ਭਿਰਾਸ਼ੁਗੈਃ ॥ 6-55-3 (41027)
ਤਤਃ ਸ਼ਲ੍ਯਰਥੰ ਤੂਰ੍ਣਮਾਸ੍ਥਾਯ ਹਤਵਾਹਨਃ ।
ਦ੍ਰੌਣਿਃ ਪਾਞ੍ਚਾਲਦਾਯਾਦਮਭ੍ਯਵਰ੍ਸ਼਼ਦਥੇਸ਼਼ੁਭਿਃ ॥ 6-55-4 (41028)
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨੰ ਤੁ ਸੰਯੁਕ੍ਤੰ ਦ੍ਰੌਣਿਨਾ ਵੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਭਾਰਤ।
ਸੌਭਦ੍ਰੋ(ਅ)ਭ੍ਯਪਤਤ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਵਿਕਿਰੰਨਿਸ਼ਿਤਾਞ੍ਸ਼ਰਾਨ੍ ॥ 6-55-5 (41029)
ਸ ਸ਼ਲ੍ਯੰ ਪ਼ਞ੍ਚਵਿੰਸ਼ਤ੍ਯਾ ਕ੍ਰੁʼਪੰ ਚ ਨਵਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਅਸ਼੍ਵਤ੍ਥਾਮਾਨਮਸ਼਼੍ਟਾਭਿਰ੍ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਪੁਰੁਸ਼਼ਰ੍ਸ਼਼ਭਃ ॥ 6-55-6 (41030)
ਆਰ੍ਜੁਨਿੰ ਤੁ ਤਤਸ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਦ੍ਰੌਣਿਰ੍ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਪਤ੍ਰਿਣਾ।
ਸ਼ਲ੍ਯੋ(ਅ)ਥ ਦਸ਼ਭਿਸ਼੍ਚੈਵ ਕ੍ਰੁʼਪਸ਼੍ਚ ਨਿਸ਼ਿਤੈਸ੍ਤ੍ਰਿਭਿਃ ॥ 6-55-7 (41031)
ਲਕ੍ਸ਼਼੍ਮਣਸ੍ਤਵ ਪੌਤ੍ਰਸ੍ਤੁ ਸੌਭਦ੍ਰੰ ਸਮਵਸ੍ਥਿਤਮ੍ ।
ਅਭ੍ਯਵਰ੍ਤਤ ਸੰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਸ੍ਤਤੋ ਯੁਦ੍ਧਮਵਰ੍ਤਤ ॥ 6-55-8 (41032)
ਦੌਰ੍ਯੋਧਨਿਃ ਸੁਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਸੌਭਦ੍ਰੰ ਪਰਵੀਰਹਾ ।
ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਸਮਰੇ ਰਾਜੰਸ੍ਤਦਦ੍ਭੁਤਮਿਵਾਭਵਤ੍ ॥ 6-55-9 (41033)
ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਃ ਸੁਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਭ੍ਰਾਤਰੰ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਸ਼ਰੈਃ ਪਞ੍ਚਾਸ਼ਤੈ ਰਾਜਨ੍ਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਰਹਸ੍ਤੋ(ਅ)ਭ੍ਯਵਿਧ੍ਯਤ ॥ 6-55-10 (41034)
ਲਕ੍ਸ਼਼੍ਮਣੋ(ਅ)ਪਿ ਪੁਨਸ੍ਤਸ੍ਯ ਧਨੁਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਪਤ੍ਰਿਣਾ।
ਮੁਸ਼਼੍ਟਿਦੇਸ਼ੇ ਮਹਾਰਾਜ ਤਤਸ੍ਤੇ ਚੁਕ੍ਰੁਸ਼ੁਰ੍ਜਨਾਃ ॥ 6-55-11 (41035)
ਤਦ੍ਵਿਹਾਯ ਧਨੁਸ਼੍ਛਿੰਨੰ ਸੌਭਦ੍ਰੰ ਪਰਵੀਰਹਾ।
ਅਨ੍ਯਦਾਦਤ੍ਤਵਾਂਸ਼੍ਚਿਤ੍ਰੰ ਕਾਰ੍ਮੁਕੰ ਵੇਗਵਤ੍ਤਰਮ੍ ॥ 6-55-12 (41036)
ਤੌ ਤਤ੍ਰ ਸਮਰੇ ਯੁਕ੍ਤੌ ਕ੍ਰੁʼਤਪ੍ਰਤਿਕ੍ਰੁʼਤੈਸ਼਼ਿਣੌ ।
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਵਿਸ਼ਿਸ੍ਵੈਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈਰ੍ਜਘ੍ਨਤੁਃ ਪੁਰੁਸ਼਼ਰ੍ਸ਼਼ਭੌ ॥ 6-55-13 (41037)
ਤਤੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਰਾਜ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਰੰ ਮਹਾਰਥਮ੍।
ਪੀਡਿਤੰ ਤਵ ਪੌਤ੍ਰੇਣ ਪ੍ਰਾਯਾਤ੍ਤਤ੍ਰ ਪ੍ਰਜੇਸ਼੍ਵਰਃ ॥ 6-55-14 (41038)
ਸੰਨਿਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤੇ ਤਵ ਸੁਤੇ ਸਰ੍ਵ ਏਵ ਜਨਾਧਿਪਾਃ ।
ਆਰ੍ਜੁਨਿੰ ਰਥਵੰਸ਼ੇਨ ਸਮਨ੍ਤਾਤ੍ਪਰ੍ਯਵਾਰਯਨ੍ ॥ 6-55-15 (41039)
ਸ ਤੈਃ ਪਰਿਵ੍ਰੁʼਤਃ ਸ਼ੂਰੈਃ ਸ਼ੂਰੋ ਯੁਧਿ ਸੁਦੁਰ੍ਜਯੈਃ ।
ਨ ਸ੍ਮ ਪ੍ਰਵ੍ਯਥਤੇ ਰਾਜਨ੍ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਤੁਲ੍ਯਪਰਾਕ੍ਰਮਃ ॥ 6-55-16 (41040)
ਸੌਭਦ੍ਰਮਥ ਸੰਸਕ੍ਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਤਤ੍ਰ ਧਨੰਜਯਃ ।
ਅਭਿਦੁਦ੍ਰਾਵ ਵੇਗੇਨ ਤ੍ਰਾਤੁਕਾਮਃ ਸ੍ਵਮਾਤ੍ਮਜਮ੍ ॥ 6-55-17 (41041)
ਤਤਃ ਸਰਥਨਾਗਾਸ਼੍ਵਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਦ੍ਰੋਣਪੁਰੋਗਮਾਃ ।
ਅਭ੍ਯਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਰਾਜਾਨਃ ਸਹਿਤਾਃ ਸਵ੍ਯਸਾਚਿਨਮ੍ ॥ 6-55-18 (41042)
ਉਦ੍ਵੂਤੰ ਸਹਸਾ ਭੌਮੰ ਨਾਗਾਸ਼੍ਵਰਥਪਤ੍ਤਿਭਿਃ ।
ਦਿਵਾਕਰਰਥੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਰਜਸ੍ਤੀਵ੍ਰਮਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤ ॥ 6-55-19 (41043)
ਤਾਨਿ ਨਾਗਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਭੂਮਿਪਾਲਸ਼ਤਾਨਿ ਚ।
ਤਸ੍ਯ ਬਾਣਪਥੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਨਾਭ੍ਯਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ॥ 6-55-20 (41044)
ਪ੍ਰਣੇਦੁਃ ਸਰ੍ਵਭੂਤਾਨਿ ਬਭੂਵੁਸ੍ਤਿਮਿਰਾ ਦਿਸ਼ਃ।
ਕੁਰੂਣਾਂ ਚਾਨਯਸ੍ਤੀਵ੍ਰਃ ਸਮਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤ ਦਾਰੁਣਃ ॥ 6-55-21 (41045)
ਨਾਪ੍ਯਨ੍ਤਰਿਕ੍ਸ਼਼ੰ ਨ ਦਿਸ਼ੋ ਨ ਭੂਮਿਰ੍ਨ ਚ ਭਾਸ੍ਕਰਃ ।
ਪ੍ਰਜਜ੍ਞੇ ਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਸਸ੍ਤ੍ਰਸਙ੍ਘੈਃ ਕਿਰੀਟਿਨਃ ॥ 6-55-22 (41046)
ਸਾਦਿਤਾ ਰਥਨਾਗਾਸ਼੍ਚ ਹਤਾਸ਼੍ਵਾ ਰਥਿਨੋ ਰਣੇ।
ਵਿਪ੍ਰਦ੍ਰੁਤਰਥਾਃ ਕੇਚਿਦ੍ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤੇ ਰਥਯੂਥਪਾਃ ॥ 6-55-23 (41047)
ਵਿਰਥਾ ਰਥਿਨਸ਼੍ਚਾਨ੍ਯੇ ਧਾਵਮਾਨਾਃ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ।
ਤਤ੍ਰਤਤ੍ਰੈਵ ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤੇ ਸਾਯੁਧਾਃ ਸਾਙ੍ਗਦੈਰ੍ਭੁਜੈਃ ॥ 6-55-24 (41048)
ਹਯਾਰੋਹਾ ਹਯਾਂਸ੍ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਗਜਾਰੋਹਾਸ਼੍ਚ ਦਨ੍ਤਿਨਃ ।
ਅਰ੍ਜੁਨਸ੍ਯ ਭਯਾਦ੍ਰਾਜਨ੍ਸਮਨ੍ਤਾਦ੍ਵਿਪ੍ਰਦੁਦ੍ਰੁਵੁਃ ॥ 6-55-25 (41049)
ਰਥੇਭ੍ਯਸ਼੍ਚ ਗਜੇਭ੍ਯਸ਼੍ਚ ਹਯੇਭ੍ਯਸ਼੍ਚ ਨਰਾਧਿਪਾਃ ।
ਪਤਿਤਾਃ ਪਾਤ੍ਯਮਾਨਾਸ਼੍ਚ ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤੇ(ਅ)ਰ੍ਜੁਨਸਾਯਕੈਃ ॥ 6-55-26 (41050)
ਸਗਦਾਨੁਦ੍ਯਤਾਨ੍ਬਾਹੂਨ੍ਸਖਙ੍ਗਾਂਸ਼੍ਚ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਸਪ੍ਰਾਸਾਂਸ਼੍ਚ ਸਤੂਣੀਰਾਨ੍ਸਸ਼ਰਾਨ੍ਸਸ਼ਰਾਸਨਾਨ੍ ॥ 6-55-27 (41051)
ਸਾਙ੍ਕੁਸ਼ਾਕਨ੍ਸਪਤਾਕਾਂਸ਼੍ਚ ਤਤ੍ਰਤਤ੍ਰਾਰ੍ਜੁਨੋ ਨ੍ਰੁʼਣਾਮ੍ ।
ਨਿਚਕਰ੍ਤ ਸ਼ਰੈਰੁਗ੍ਰੈ ਰੌਦ੍ਰੰ ਵਪੁਰਧਾਰਯਤ੍ ॥ 6-55-28 (41052)
ਪਰਿਘਾਣਾਂ ਪ੍ਰਦੀਪ੍ਤਾਨਾਂ ਮੁਦ੍ਗਰਾਣਾਂ ਚ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਪ੍ਰਾਸਾਨਾਂ ਭਿਨ੍ਦਿਪਾਲਾਨਾਂ ਨਿਸ੍ਤ੍ਰਿਸ਼ਾਨਾਂ ਚ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-55-29 (41053)
ਪਰਸ਼੍ਵਥਾਨਾਂ ਪੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣਾਨਾਂ ਤੋਮਰਾਣਾਂ ਚ ਭਾਰਤ।
ਵਰ੍ਮਣਾਂ ਚਾਪਵਿਦ੍ਧਾਨਾਂ ਕਾਞ੍ਚਨਾਨਾਂ ਚ ਭੂਮਿਪ ॥ 6-55-30 (41054)
ਧ੍ਵਜਾਨਾਂ ਚਰ੍ਮਣਾਂ ਚੈਵ ਵ੍ਯਜਨਾਨਾਂ ਚ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ।
ਛਤ੍ਰਾਣਾਂ ਹੇਮਦਣ੍ਡਾਨਾਂ ਤੋਮਰਾਣਾਂ ਚ ਭਾਰਤ ॥ 6-55-31 (41055)
ਪ੍ਰਤੋਦਾਨਾਂ ਚ ਯੋਕ੍ਰਾਣਾਂ ਕਸ਼ਾਨਾਂ ਚੈਵ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਰਾਸ਼ਯਃ ਸ੍ਮਾਤ੍ਰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤੇ ਵਿਨਿਕੀਰ੍ਣਾ ਰਣਕ੍ਸ਼਼ਿਤੌ ॥ 6-55-32 (41056)
ਨਾਸੀਤ੍ਤਤ੍ਰ ਪੁਮਾਨ੍ਕਸ਼੍ਚਿਤ੍ਤਵ ਸੈਨ੍ਯਸ੍ਯ ਭਾਰਤ ।
ਯੋ(ਅ)ਰ੍ਜੁਨੰ ਸਮਰੇ ਸ਼ੂਰੰ ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਦ੍ਯਾਯਾਤ੍ਕਥੰਚਨ ॥ 6-55-33 (41057)
ਯੋ ਯੋ ਹਿ ਸਮਰੇ ਪਾਰ੍ਥੰ ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਦ੍ਯਾਤਿ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ।
ਸ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਵਿਸ਼ਿਖੈਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈਃ ਪਰਲੋਕਾਯ ਨੀਯਤੇ ॥ 6-55-34 (41058)
ਤੇਸ਼਼ੁ ਵਿਦ੍ਰਵਮਾਣੇਸ਼਼ੁ ਤਵ ਯੋਧੇਸ਼਼ੁ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ।
ਅਰ੍ਜੁਨੋ ਵਾਸੁਦੇਵਸ਼੍ਚ ਦਧ੍ਮਤੁਰ੍ਵਾਰਿਜੋਤ੍ਤਮੌ ॥ 6-55-35 (41059)
ਤਤ੍ਪਭਗ੍ਨੰ ਬਲੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਪਿਤਾ ਦੇਵਵ੍ਰਤਸ੍ਤਵ।
ਅਬ੍ਰਵੀਤ੍ਸਮਰੇ ਸ਼ੂਰੰ ਭਾਰਦ੍ਵਾਜੰ ਸ੍ਮਯੰਨਿਵ ॥ 6-55-36 (41060)
ਏਸ਼਼ ਪਾਣ੍ਡੁਸੁਤੋ ਵੀਰ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣੇਨ ਸਹਿਤੋ ਬਲੀ ।
ਤਥਾ ਕਰੋਤਿ ਸੈਨ੍ਯਾਨਿ ਯਥਾ ਕੁਰ੍ਯਾਦ੍ਧਨ਼ਞ੍ਜਯਃ ॥ 6-55-37 (41061)
ਨ ਹ੍ਯੇਸ਼਼ ਸਮਰੇ ਸ਼ਕ੍ਯੋ ਵਿਜੇਤੁਂ ਹਿ ਕਥੰਚਨ ।
ਯਥਾਸ੍ਯ ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤੇ ਰੂਪ ਕਾਲਾਨ੍ਤਕਯਮੋਪਮਮ੍ ॥ 6-55-38 (41062)
ਨ ਨਿਵਰ੍ਤਯਿਤੁਂ ਚਾਪਿ ਸ਼ਕ੍ਯੇਯੰ ਮਹਤੀ ਚਮੂਃ ।
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯਪ੍ਰੇਯਾ ਪਸ਼੍ਯ ਦ੍ਰਵਤੀਯੰ ਵਰੂਥਿਨੀ ॥ 6-55-39 (41063)
ਏਸ਼਼ ਚਾਸ੍ਤੰ ਗਿਰਿਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੰ ਭਾਨੁਮਾਨ੍ਪ੍ਰਤਿਪਦ੍ਯਤੇ।
ਚਕ੍ਸ਼਼ੂਂਸ਼਼ਿ ਸਰ੍ਵਲੋਕਸ੍ਯ ਸੰਹਰੰਨਿਵ ਸਰ੍ਵਥਾ ॥ 6-55-40 (41064)
ਤਤ੍ਰਾਵਹਾਰੰ ਸੰਪ੍ਰਾਪ੍ਤੰ ਮਨ੍ਯੇ(ਅ)ਹੰ ਪੁਰੁਸ਼਼ਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਸ਼੍ਰਾਨ੍ਤਾ ਭੀਤਾਸ਼੍ਚ ਨੋ ਯੋਧਾ ਨ ਯੋਤ੍ਸ੍ਯਨ੍ਤਿ ਕਥੰਚਨ ॥ 6-55-41 (41065)
ਏਵਮੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਦ੍ਰੋਣਮਾਚਾਰ੍ਯਸਤ੍ਤਮਮ੍ ।
ਅਵਹਾਰਮਥੋ ਚਕ੍ਰੇ ਤਾਵਕਾਨਾਂ ਮਹਾਰਥਃ ॥ 6-55-42 (41066)
`ਤਤਃ ਸਰਥਨਾਗਾਸ਼੍ਵਾ ਜੰਯ ਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਸਮੋਪਕਾਃ।
ਪਾਞ੍ਚਾਲਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾਸ਼੍ਚੈਵ ਪ੍ਰਣੇਦੁਸ਼੍ਚ ਪੁਨਃ ਪੁਨਃ ॥ 6-55-43 (41067)
ਪ੍ਰਯਯੁਃ ਸ਼ਿਬਿਰਾਯੈਵ ਧਨਞ੍ਜਯਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤਾਃ।
ਵਾਦਿਤ੍ਰਘੋਸ਼਼ੈਃ ਸੰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾ ਪ੍ਰਣਦ੍ਯਨ੍ਤੋ ਮਹਾਰਥਾਃ ॥' 6-55-44 (41068)
ਤਤੋ(ਅ)ਵਹਾਰਃ ਸੈਨ੍ਯਾਨਾਂ ਤਵ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਭਾਰਤ।
ਅਸ੍ਤੰ ਗਚ੍ਛਤਿ ਸੂਰ੍ਯੇ(ਅ)ਭੂਤ੍ਸਨ੍ਧ੍ਯਾਕਾਲੇ ਚ ਵਰ੍ਤਤਿ ॥ ॥ 6-55-45 (41069)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਦ੍ਵਿਤੀਯਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਪ਼ਞ੍ਚਪਞ੍ਚਾਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥ ॥ ਇਤਿ ਦ੍ਵਿਤੀਯਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧਮ੍ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-55-8 ਤਵ ਪੌਤ੍ਰਮਵਸ੍ਥਿਤੰ ਇਤਿ ਕo ਘo ਪੁਸ੍ਤਕਪਾਠਃ ॥ 6-55-37 ਯਥਾ ਕੁਰ੍ਯਾਦ੍ਧਨੰਜਯਃ । ਧਨਞ੍ਜਯੋ(ਅ)ਗ੍ਨਿਃ ॥ 6-55-43 ਨਰੋਤਿ ਵਤਮਾਨੈ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 056
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.56. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 056
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਉਭਯਪਕ੍ਸ਼਼ਯੋਰ੍ਵ੍ਯੂਹਰਚਨਾ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-56-0 (41070)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-56-0x (4122)
ਪ੍ਰਭਾਤਾਯਾਂ ਚ ਸ਼ਰ੍ਵਰ੍ਯਾਂ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਸ੍ਤਦਾ।
ਅਨੀਕਾਨ੍ਯਨੁਸੰਯਾਨੇ ਵ੍ਯਾਦਿਦੇਸ਼ਾਯ ਭਾਰਤ ॥ 6-56-1 (41071)
ਗਾਰੁਡੰ ਚ ਮਹਾਵ੍ਯੂਹੰ ਚਕ੍ਰੇ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵਸ੍ਤਦਾ।
ਪੁਤ੍ਰਾਣਾਂ ਤੇ ਜਯਾਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ੀ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਕੁਰੁਪਿਤਾਮਹਃ । 6-56-2 (41072)
ਗਰੁਡਸ੍ਯ ਸ੍ਵਯੰ ਤੁਣ੍ਡੇ ਪਿਤਾ ਦੇਵਵ੍ਰਤਸ੍ਤਵ।
ਚਕ੍ਸ਼਼ੁਸ਼਼ੀ ਚ ਭਰਜ੍ਵਾਜਃ ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਾ ਚ ਸਾਤ੍ਵਤਃ ॥ 6-56-3 (41073)
ਅਸ਼੍ਵਤ੍ਥਾਮਾ ਕ੍ਰੁʼਪਸ਼੍ਚੈਵ ਸ਼ਿਰ ਆਸ੍ਤਾਂ ਯਸ਼ਸ੍ਵਿਨੌ ।
ਤ੍ਰੈਗਰ੍ਤ੍ਤੈਰਥ ਕੈਕੇਯੈਰ੍ਵਾਟਧਾਨੈਸ਼੍ਚ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-56-4 (41074)
ਭੂਰਿਸ਼੍ਰਵਾਃ ਸ਼ਲਃ ਸ਼ਲ੍ਯੋ ਭਗਦਤ੍ਤਸ਼੍ਚ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਮਦ੍ਰਕਾਃ ਸਿਨ੍ਧੁਸੌਵੀਰਾਸ੍ਤਥਾ ਪਾਞ੍ਚਨਦਾਸ਼੍ਚ ਯੇ ॥ 6-56-5 (41075)
ਜਯਦ੍ਰਥੇਨ ਸਹਿਤਾ ਗ੍ਰੀਵਾਯਾਂ ਸੰਨਿਵੇਸ਼ਿਤਾਃ ।
ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠੇ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਰਾਜਾ ਸੋਦਰ੍ਯੈਃ ਸਾਨੁਗੈਰ੍ਵ੍ਰੁʼਤਃ ॥ 6-56-6 (41076)
ਵਿਨ੍ਦਾਨੁਵਿਨ੍ਦਾਵਾਵਨ੍ਤ੍ਯੌ ਕਾਮ੍ਭੋਜਸ਼੍ਚ ਸ਼ਕੈਃ ਸਹ।
ਪਚ੍ਛਮਾਸਨ੍ਮਹਾਰਾਜ ਸ਼ੂਰਸੇਨਾਸ਼੍ਚ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ॥ 6-56-7 (41077)
ਮਾਗਧਾਸ਼੍ਚ ਕਲਿਙ੍ਗਾਸ਼੍ਚ ਦਾਸੇਰਕਗਣੈਃ ਸਹ ।
ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੰ ਪਕ੍ਸ਼਼ਮਾਸਾਦ੍ਯ ਸ੍ਥਿਤਾ ਵ੍ਯੂਹਸ੍ਯ ਦੰਸ਼ਿਤਾਃ ॥ 6-56-8 (41078)
ਕਾਕਰੁਸ਼ਾ ਵਿਕੁਞ੍ਚਾਸ਼੍ਚ ਮੁਣ੍ਡਾਃ ਕੁਣ੍ਡੀਵ੍ਰੁʼਸ਼਼ਾਸ੍ਤਥਾ।
ਬ੍ਰੁʼਹਦ੍ਵਲੇਨ ਸਹਿਤਾ ਵਾਮੰ ਪਾਰ੍ਸ਼੍ਵਮਵਸ੍ਥਿਤਾਃ ॥ 6-56-9 (41079)
ਵ੍ਯੂਢੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਤੁ ਤਤ੍ਸੈਨ੍ਯੰ ਸਵ੍ਯਸਾਚੀ ਪਰੰਤਪਃ।
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨੇਨ ਸਹਿਤਃ ਪ੍ਰਤ੍ਯਵ੍ਯੂਹਤ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-56-10 (41080)
ਅਰ੍ਧਚਨ੍ਦ੍ਰੇਣ ਵ੍ਯੂਹੇਨ ਵ੍ਯੂਹਨ੍ਤਮਤਿਦਾਰੁਣਮ੍ ।
ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੰ ਸ਼੍ਰੁʼਙ੍ਗਮਾਸ੍ਵਯ ਭਿਮਸੇਨੋ ਵ੍ਯਰੋਚਤ ॥ 6-56-11 (41081)
ਨਾਨਾਸੰਸ੍ਤ੍ਰੌਪਸੰਸ਼਼ਤ੍ਰੈਰ੍ਨਾਨਾਦੇਸ਼੍ਯੈਰ੍ਨ੍ਰੁʼਪੈਰ੍ਵ੍ਰੁʼਤਃ ।
ਤਦਨ੍ਯੇਵ ਵਿਰਾਟਸ਼੍ਚ ਦ੍ਰੁਪਦਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਥਃ ॥ 6-56-12 (41082)
ਤਦਨਨ੍ਤਰਮੇਵਾਸੀੰਨੀਲੋ ਨੀਲਾਯੁਧੈਃ ਸਹ ।
ਨੀਲਾਦਨਨ੍ਤਰਸ਼੍ਚੈਵ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਕੇਤੁਰ੍ਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-56-13 (41083)
ਚੇਦਿਕਾਸ਼ਿਕਰੂਪੇਸ਼੍ਚ ਪੌਰਵੈਰਪਿ ਸੰਵ੍ਰੁʼਤਃ।
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਃ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਚ ਪਾਞ੍ਚਾਲਾਸ਼੍ਚ ਪ੍ਰਭਦ੍ਰਕਾਃ ॥ 6-56-14 (41084)
ਮਧ੍ਯੇ ਸੈਨ੍ਯਸ੍ਯ ਮਹਤਃ ਸ੍ਥਿਤਾ ਯੁਦ੍ਧਾਯ ਭਾਰਤ।
ਤਤ੍ਰੈਵ ਧਰ੍ਮਰਾਜੋ(ਅ)ਪਿ ਗਜਾਨੀਕੇਨ ਸੰਵ੍ਰੁʼਤਃ । 6-56-15 (41085)
ਤਤਸ੍ਤੁ ਸਾਤ੍ਯਕੀ ਰਾਜਨ੍ਦ੍ਰੌਪਦ੍ਯਾਃ ਪਞ੍ਚ ਚਾਤ੍ਮਜਾਃ ।
ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਸ੍ਤਤਃ ਸ਼ੂਰ ਇਰਾਵਾਂਸ਼੍ਚ ਤਤਃ ਪਰਮ੍ ॥ 6-56-16 (41086)
ਭੈਮਸੇਨਿਸ੍ਤਤੋ ਰਾਜਨ੍ਕੇਕਯਾਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਥਾਃ ।
ਏਤੇ ਸਰ੍ਵੇ ਮਹਾਰਾਜ ਵਾਮੰ ਪਾਰ੍ਸ਼੍ਵਮੁਪਾਸ਼੍ਰਿਤਾਃ ॥ 6-56-17 (41087)
ਸਰ੍ਵਸ੍ਯ ਜਗਤੋ ਗੋਪ੍ਤਾ ਗੋਪ੍ਤਾ ਯਸ੍ਯ ਜਨਾਰ੍ਦਨਃ।
`ਤਤ੍ਰਾਨੁਰਥਿਨਾਂ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੋ ਵਾਮਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਙ੍ਗੇ ਵ੍ਯਵਸ੍ਥਿਤਃ।'
ਏਵਮੇਤੰ ਮਹਾਵ੍ਯੂਹੰ ਪ੍ਰਤ੍ਯਵ੍ਯੂਹਨ੍ਤ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ॥ 6-56-18 (41088)
ਵਧਾਰ੍ਥੰ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਾਮਾਂ ਤਤ੍ਪਕ੍ਸ਼਼ੇ ਯੇ ਚ ਸਙ੍ਗਤਾਃ ।
ਤਤਃ ਪ੍ਰਵਵ੍ਰੁʼਤੇ ਯੁਦ੍ਧੰ ਵ੍ਯਤਿਸ਼਼ਕ੍ਤਰਥਦ੍ਵਿਪਮ੍ ॥ 6-56-19 (41089)
ਤਾਵਕਾਨਾਂ ਪਰੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਨਿਘ੍ਨਤਾਮਿਤਰੇਤਰਮ੍ ।
ਹਯੌਘਾਸ਼੍ਚ ਰਥੌਘਾਸ਼੍ਵ ਤਤ੍ਰ ਤਤ੍ਰ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ॥ 6-56-20 (41090)
ਸੰਪਤਨ੍ਤੋ ਵ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਨਿਘ੍ਨਨ੍ਤਸ੍ਤੇ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ।
ਧਾਵਤਾਂ ਚ ਰਥੋਘਾਨਾਂ ਨਿਘ੍ਨਤਾਂ ਚ ਪ੍ਰੁʼਥਕ੍ ਪ੍ਰੁʼਥਕ੍ ॥ 6-56-21 (41091)
ਬਭੂਵ ਤੁਮੁਲਃ ਸ਼ਬ੍ਦੋ ਵਿਮਿਸ਼੍ਰੋ ਦੁਨ੍ਦੁਭਿਸ੍ਵਨੈਃ ।
ਦਿਵਸ੍ਪ੍ਰੁʼਙ੍ਵਰਵੀਰਾਣਾਂ ਨਿਘ੍ਨਤਾਮਿਤਰੇਤਰਮ੍ ।
ਸੰਪ੍ਰਹਾਰੇ ਸੁਤੁਮੁਲੇ ਤਵ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਭਾਰਤ ॥ ॥ 6-56-22 (41092)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਤ੍ਰੁʼਤੀਯਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਸ਼਼ਟ੍ਪਞ੍ਚਾਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-56-17 ਤਤੋ(ਅ)ਭੂਦ੍ਦ੍ਵਿਪਦਾਂ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੋ ਵਾਮੰ ਪਾਰ੍ਸ਼੍ਵਮਪਾਸ਼੍ਰਿਤਃ ਇਤਿ ਖo ਪਾਠਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 057
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.57. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 057
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਸੰਕੁਲਯੁਦ੍ਧਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-57-0 (41093)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-57-0x (4123)
ਤਤੋ ਵ੍ਯੂਢੇਸ਼਼੍ਵਨੀਕੇਸ਼਼ੁ ਤਾਵਕੇਸ਼਼ੁ ਪਰੇਸ਼਼ੁ ਚ।
ਧਨਞ੍ਜਯੋ ਰਥਾਨੀਕਮਵਧੀਤ੍ਤਵ ਭਾਰਤ ॥ 6-57-1 (41094)
ਸ਼ਰੈਰਥਿਰਥੋ ਯੁਦ੍ਧੇ ਦਾਰਯਨ੍ਰਥਯੂਥਪਾਨ੍ ।
ਤੇ ਵਧ੍ਯਮਾਨਾਃ ਪਾਰ੍ਥੇਨ ਕਾਲੇਨੇਵ ਯੁਗਕ੍ਸ਼਼ਯੇ ॥ 6-57-2 (41095)
ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾ ਰਣੇ ਯਤ੍ਨਾਤ੍ਪਾਣ੍ਡਵਾਨ੍ਪ੍ਰਤ੍ਯਯੋਧਯਨ੍ ।
ਪ੍ਰਾਰ੍ਥਯਾਨਾ ਯਸ਼ੋ ਦੀਪ੍ਤਾਂ ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੁਂ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਨਿਵਰ੍ਤਨਮ੍ ॥ 6-57-3 (41096)
ਏਕਾਗ੍ਰਮਨਸੋ ਭੂਤ੍ਵਾ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਵਰੂਥਿਨੀਮ੍ ।
ਬਭਞ੍ਜੁਰ੍ਬਹੁਸ਼ੋ ਰਾਜੰਸ੍ਤੇ ਚਾਸਞ੍ਜਨ੍ਤ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-57-4 (41097)
ਦ੍ਰਵਦ੍ਭਿਰਥਭਗ੍ਨੈਸ਼੍ਚ ਪਰਿਵਰ੍ਤਦ੍ਭਿਰੇਵ ਚ।
ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ਕੌਰਵੇਯੈਸ਼੍ਚ ਨ ਪ੍ਰਾਜ੍ਞਾਯਤ ਕਿੰਚਨ ॥ 6-57-5 (41098)
ਉਦਤਿਸ਼਼੍ਠਦ੍ਰਜੋ ਭੌਮੰ ਛਾਦਯਾਨੰ ਦਿਵਾਕਰਮ੍।
ਨ ਦਿਸ਼ਃ ਪ੍ਰਦਿਸ਼ੋ ਵਾਪਿ ਜਜ੍ਞਿਰੇ(ਅ)ਤ੍ਰ ਸਮਾਗਤਾਃ ॥ 6-57-6 (41099)
ਅਨੁਮਾਨੇਨ ਸੰਜ੍ਞਾਭਿਰ੍ਨਾਮਗੋਤ੍ਰੈਸ਼੍ਚ ਸੰਯੁਗੇ।
ਅਵਰ੍ਤਤ ਤਦਾ ਯੁਦ੍ਧੰ ਤਤ੍ਰ ਤਤ੍ਰ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ॥ 6-57-7 (41100)
ਨ ਵ੍ਯੂਹੋ ਭਿਦ੍ਯਤੇ ਤਤ੍ਰ ਕੌਰਵਾਣਾਂ ਕਥਞ੍ਚਨ ।
ਰਕ੍ਸ਼਼ਿਤਃ ਸਤ੍ਯਸਨ੍ਧੇਨ ਭਾਰਦ੍ਵਾਜੇਨ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-57-8 (41101)
ਤਥੈਵ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਚ ਰਕ੍ਸ਼਼ਿਤਃ ਸਵ੍ਯਸਾਚਿਨਾ।
ਨਾਭਿਦ੍ਯਤ ਮਹਾਵ੍ਯੂਹੋ ਭੀਮੇਨ ਚ ਸੁਰਕ੍ਸ਼਼ਿਤਃ ॥ 6-57-9 (41102)
ਸੇਨਾਗ੍ਰਾਦਪਿ ਨਿਸ਼਼੍ਪਤ੍ਯ ਪ੍ਰਾਯੁਧ੍ਯੰਸ੍ਤਤ੍ਰ ਮਾਨਵਾਃ ।
ਉਭਯੋਃ ਸੇਨਯੋ ਰਾਜਨ੍ਵ੍ਯਤਿਸ਼਼ਕ੍ਤਰਥਦ੍ਵਿਪਾਃ ॥ 6-57-10 (41103)
ਹਯਾਰੋਹੈਰ੍ਹਯਾਰੋਹਾਃ ਪਾਤ੍ਯਨ੍ਤੇ ਸ੍ਮ ਮਹਾਹਵੇ।
ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿਭਿਰ੍ਵਿਮਲਾਭਿਸ਼੍ਚ ਪ੍ਰਾਸੈਰਪਿ ਚ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-57-11 (41104)
ਰਥੀ ਰਥਿਨਮਾਸਾਦ੍ਯ ਸ਼ਰੈਃ ਕਨਕਭੂਸ਼਼ਣੈਃਕ ।
ਪਾਤਯਾਮਾਸ ਸਮਰੇ ਤਸ੍ਮਿੰਨਤਿਭਯੰਕਰੇ ॥ 6-57-12 (41105)
ਗਜਾਰੋਹਾ ਗਜਾਰੋਹਾੰਨਾਰਾਚਸ਼ਰਤੋਮਰੈਃ ।
ਸੰਸਕ੍ਤਾਨ੍ਪਾਤਯਾਮਾਸੁਸ੍ਤਵ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ॥ 6-57-13 (41106)
ਕਸ਼੍ਚਿਦੁਤ੍ਪਤ੍ਯ ਸਮਰੇ ਵਸ੍ਵਾਰਣਮਾਸ੍ਥਿਤਃ ।
ਕੇਸ਼ਪਕ੍ਸ਼਼ੇ ਪਰਾਮ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯ ਜਹਾਰ ਸਮਰੇ ਸ਼ਿਰਃ ॥ 6-57-14 (41107)
ਅਨ੍ਯੇ ਦ੍ਵਿਰਦਦਨ੍ਤਾਗ੍ਰਨਿਰ੍ਭਿੰਨਹ੍ਰੁʼਦਯਾ ਰਣੇ।
ਵੇਮੁਸ਼੍ਚ ਰੁਧਿਰੰ ਵੀਰਾ ਨਿਃਸ਼੍ਵਸਨ੍ਤਃ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ॥ 6-57-15 (41108)
ਕਸ਼੍ਚਿਤ੍ਕਰਿਵਿਸ਼਼ਾਣਸ੍ਥੋ ਵੀਰੋ ਰਣਵਿਸ਼ਾਰਦਾਃ ।
ਪ੍ਰਾਵੇਪਚ੍ਛਕ੍ਤਿਨਿਰ੍ਭਿੰਨੋ ਗਜਸ਼ਿਕ੍ਸ਼਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਵੇਦਿਨਾ ॥ 6-57-16 (41109)
ਪਤ੍ਤਿਮਙ੍ਘਾ ਰਣੇ ਪਕ੍ਤੀਨ੍ਭਿਮਨ੍ਦਿਪਾਲਪਰਸ਼੍ਵਥੈਃ ।
ਨ੍ਯਤਾਪਤਯਨ੍ਤ ਸੰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾਃ ਪਰਸ੍ਪਰਕ੍ਰੁʼਤਾਗਸਃ ॥ 6-57-17 (41110)
ਰਥੀ ਚ ਸਮਰੇ ਰਾਜੰਨਾਸਾਦ੍ਯ ਗਜਯੂਥਪਮ੍ ।
ਸ ਗਜੰ ਪਾਤਯਾਮਾਸ ਗਜੀ ਚ ਰਥਿਨਾਂ ਵਰਮ੍ ॥ 6-57-18 (41111)
ਰਥਿਨੰ ਚ ਹਯਾਰੋਹਃ ਪ੍ਰਾਸੇਨ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਪਾਤਯਾਮਾਸ ਸਮਰੇ ਰਥੀ ਚ ਹਯਸਾਦਿਨਮ੍ ॥ 6-57-19 (41112)
ਪਦਾਤੀ ਰਥਿਨੰ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਰਥੀ ਚਾਪਿ ਪਦਾਤਿਨਮ੍ ।
ਨ੍ਯਪਾਤਯਚ੍ਛਿਤੈਃ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰੈਃ ਸੇਨਯੋਰੁਭਯੋਰਪਿ ॥ 6-57-20 (41113)
ਗਜਾਰੋਹਾ ਹਯਾਰੋਹਾਨ੍ਪਾਤਯਾਂਚਕ੍ਰਿਰੇ ਤਦਾ।
ਹਯਾਰੋਹਾ ਗਜਸ੍ਥਾਂਸ਼੍ਚ ਤਦਦ੍ਭੁਤਮਿਵਾਭਵਤ੍ ॥ 6-57-21 (41114)
ਗਜਾਰੋਹਵਰੈਸ਼੍ਚਾਪਿ ਤਤ੍ਰਤਤ੍ਰ ਪਦਾਤਯਃ।
ਪਾਤਿਤਾਃ ਸਮਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਤੈਸ਼੍ਚਾਪਿ ਗਜਯੋਧਿਨਃ ॥ 6-57-22 (41115)
ਪਤ੍ਤਿਸਙ੍ਘਾ ਹਯਾਰੋਹੈਃ ਸਾਦਿਸਙ੍ਘਾਸ਼੍ਚ ਪਤ੍ਤਿਭਿਃ ।
ਪਾਤ੍ਯਮਾਨਾ ਵ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਸ਼ਤਸ਼ੋ(ਅ)ਥ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ॥ 6-57-23 (41116)
ਧ੍ਵਜੈਸ੍ਤਤ੍ਰਾਪਵਿਦ੍ਧੈਸ਼੍ਚ ਕਾਰ੍ਮੁਕੈਸ੍ਤੋਮਰੈਸ੍ਤਥਾ।
ਪ੍ਰਾਸੈਸ੍ਤਥਾ ਗਦਾਭਿਸ਼੍ਚ ਪਰਿਘੈਃ ਕਮ੍ਪਨੈਸ੍ਤਥਾ ॥ 6-57-24 (41117)
ਸ਼ਕ੍ਤਿਭਿਃ ਕਵਚੈਸ਼੍ਚਿਤ੍ਰੈਃ ਕਣਪੈਰਙ੍ਕੁਸ਼ੈਰਪਿ।
ਨਿਸ੍ਤ੍ਰਿੰਸ਼ੈਰ੍ਵਿਮਲੈਸ਼੍ਚਾਪਿ ਸ੍ਵਰ੍ਣਪੁਙ੍ਖੈਃ ਸ਼ਰੈਸ੍ਤਥਾ ॥ 6-57-25 (41118)
ਪਰਿਸ੍ਤੋਮੈਃ ਕੁਥਾਭਿਸ਼੍ਚ ਕਮ੍ਬਲੈਸ਼੍ਚ ਮਹਾਧਨੈਃ ।
ਭੂਰ੍ਭਾਤਿ ਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਸ੍ਰਗ੍ਦਾਮੈਰਿਵ ਚਿਤ੍ਰਿਤਾ ॥ 6-57-26 (41119)
ਨਰਾਸ਼੍ਵਕਾਯੈਃ ਪਤਿਤੈਰ੍ਦਨ੍ਤਿਭਿਸ਼੍ਚ ਮਹਾਹਵੇ ।
ਅਗਮ੍ਯਰੂਪਾ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵੀ ਮਾਂਸਸ਼ੋਣਿਤਕਰ੍ਦਮਾ ॥ 6-57-27 (41120)
ਪ੍ਰਸ਼ਸ਼ਾਮ ਰਜੋ ਭੌਮੰ ਵ੍ਯੁਕ੍ਸ਼਼ਿਤੰ ਰਣਸ਼ੋਣਿਤੈਃ ।
ਦਿਸ਼ਸ਼੍ਚ ਵਿਮਲਾਃ ਸਰ੍ਵਾਃ ਸੰਬਭੂਵੁਰ੍ਜਨੇਸ਼੍ਵਰ ॥ 6-57-28 (41121)
ਉਤ੍ਥਿਤਾਨ੍ਯਗਣੇਯਾਨਿ ਕਬਨ੍ਧਾਨਿ ਸਮਨ੍ਤਤਃ।
ਚਿਹ੍ਨਭੂਤਾਨਿ ਜਗਤੋ ਵਿਨਾਸ਼ਾਰ੍ਥਾਯ ਭਾਰਤ ॥ 6-57-29 (41122)
ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਯੁਦ੍ਧੇ ਮਹਾਰੌਦ੍ਰੇ ਵਰ੍ਤਮਾਨੇ ਸੁਦਾਰੁਣੇ ।
ਪ੍ਰਤ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਰਥਿਨੋ ਧਾਵਮਾਨਾਃ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ॥ 6-57-30 (41123)
ਤਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ਼੍ਚ ਦ੍ਰੋਣਸ਼੍ਚ ਸੈਨ੍ਧਵਸ਼੍ਚ ਜਯਦ੍ਰਥਃ ।
ਪੁਰੁਮਿਤ੍ਰੋ ਜਯੋ ਭੋਜਃ ਸ਼ਲ੍ਯਸ਼੍ਚਾਪਿ ਸਸੌਬਲਃ ॥ 6-57-31 (41124)
ਏਤੇ ਸਮਰਦੁਰ੍ਧਰ੍ਸ਼਼ਾਃ ਸਿੰਹਤੁਲ੍ਯਪਰਾਕ੍ਰਮਾਃ।
ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਮਨੀਕਾਨਿ ਬਭਞ੍ਜੁਃਸ੍ਮ ਪੁਨਃਪੁਨਃ ॥ 6-57-32 (41125)
ਤਥੈਵ ਭੀਮਸੇਨੋ(ਅ)ਪਿ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਸ਼੍ਚ ਘਟੋਤ੍ਕਚਃ ।
ਸਾਤ੍ਯਕਿਸ਼੍ਚੇਕਿਤਾਨਸ਼੍ਚ ਦ੍ਰੋਪਦੇਯਾਸ਼੍ਚ ਭਾਰਤ॥ 6-57-33 (41126)
ਤਾਵਕਾਂਸ੍ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਾਂਸ਼੍ਚ ਸਹਿਤਾਨ੍ਸਰ੍ਵਰਾਜਭਿਃ ।
ਦ੍ਰਾਵਯਾਮਾਸੁਰਾਜੌ ਤੇ ਤ੍ਰਿਦਸ਼ਾ ਦਾਨਵਾਨਿਵ ॥ 6-57-34 (41127)
ਤਥਾ ਤੇ ਸਮਰੇ(ਅ)ਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਨਿਘ੍ਨਨ੍ਤਃ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਰ੍ਸ਼਼ਭਾਃ ।
ਰਕ੍ਤੋਕ੍ਸ਼਼ਿਤਾ ਘੋਰਰੂਪਾ ਵਿਰੇਰ੍ਜੁਰ੍ਦਾਨਵਾ ਇਵ ॥ 6-57-35 (41128)
ਵਿਨਿਰ੍ਜਿਤ੍ਯ ਰਿਪੂਨ੍ਵੀਰਾ ਸੇਕਨਯੋਰੁਭਯੋਰਪਿ।
ਵ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ੍ਯਨ੍ਤ ਮਹਾਮਾਤ੍ਰਾ ਗ੍ਰਹਾ ਇਵ ਨਭਸ੍ਤਲੇ ॥ 6-57-36 (41129)
ਤਤੋ ਰਥਸਹਸ੍ਰੇਣ ਪੁਤ੍ਰੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸ੍ਤਵ ।
ਅਭ੍ਯਯਾਤ੍ਪਾਣ੍ਡਵੰ ਯੁਦ੍ਧੇ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੰ ਚ ਘਟੋਤ੍ਕਚਮ੍ ॥ 6-57-38aਤਥੈਵ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਮਹਤ੍ਯਾ ਸੇਨਯਾ ਸਹ ।
ਦ੍ਰੋਣਭੀਸ਼਼੍ਮੌ ਰਣੇ ਯਤ੍ਤੌ ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਦ੍ਯਯੁਰਰਿਨ੍ਦਮੌ ॥ 6-57-37 (41130)
ਕਿਰੀਟੀ ਚ ਯਯੌ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਸਮਨ੍ਤਾਤ੍ਪਾਰ੍ਥਿਵੋਤ੍ਤਮਾਨ੍ ।
ਆਰ੍ਜੁਨਿਃ ਸਾਤ੍ਯਕਿਸ਼੍ਚੈਵ ਯਯਤੁਃ ਸੌਬਲੰ ਬਲਮ੍ ॥ 6-57-39 (41131)
ਤਤਃ ਪ੍ਰਵਵ੍ਰੁʼਤੇ ਭੂਯਃ ਸੰਗ੍ਰਾਮੋ ਰੋਮਹਰ੍ਸ਼਼ਣਃ ।
ਤਾਵਕਾਨਾਂ ਪਰੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਸਮਰੇ ਵਿਜਯੈਸ਼਼ਿਣਾਮ੍ ॥ ॥ 6-57-40 (41132)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਤ੍ਰੁʼਤੀਯਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਸਪ੍ਤਪਞ੍ਚਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-57-3 ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੁਰੇਵ ਨਿਵਰ੍ਤਨਹੇਤੁਰ੍ਨਾਨ੍ਯ ਇਤ੍ਯਰ੍ਥਃ ॥ 6-57-7 ਅਨੁਮਾਨੇਨ ਧ੍ਵਜਾਦਿਚਿਹ੍ਨੇਨ। ਸੰਜ੍ਞਾਭਿ ਸੰਕੇਤੈਸ਼੍ਚ ॥ 6-57-26 ਪਰਿਕਸ੍ਤੋਮੈਸ਼੍ਚਿਤ੍ਰਕਮ੍ਬਲੈਃ । ਕੁਥਾਭਿਸ੍ਤੈਰੇਵ ਕ੍ਸ਼਼ੁਦ੍ਰੈਃ । ਕਮ੍ਬਲੈ ਰਾਙ੍ਕਵੈਃ । ਮਹਾਧਨੈਰ੍ਮਹਾਮੂਲ੍ਯੈਃ ॥ 6-57-36 ਮਹਾਮਾਤ੍ਰਾਃ ਪ੍ਰਧਾਨਾਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 058
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.58. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 058
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਅਰ੍ਜੁਨਾਦਿਯੁਦ੍ਧਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-58-0 (41133)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-58-0x (4124)
ਤਤਸ੍ਤੇ ਪਾਰ੍ਥਿਵਾਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਾਃ ਫਲ੍ਗੁਨੰ ਵੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਸੰਯੁਗੇ।
ਰਥੈਰਨੇਕਸਾਹਸ੍ਰੈਃ ਸਮਨ੍ਤਾਤ੍ਪਰ੍ਯਵਾਰਯਨ੍ ॥ 6-58-1 (41134)
ਅਥੈਨੰ ਰਥਬ੍ਰੁʼਨ੍ਦੇਨ ਕੋਸ਼਼੍ਠਕੀਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਭਾਰਤ।
ਸ਼ਰੈਃ ਸੁਬਹੁਸਾਹਸ੍ਰੈਃ ਸਮਨ੍ਤਾਦਭ੍ਯਵਾਰਯਨ੍ ॥ 6-58-2 (41135)
ਸ਼ਕ੍ਤੀਸ਼੍ਚ ਵਿਮਲਾਕਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣਾ ਗਦਾਸ਼੍ਚ ਪਰਿਘੈਃ ਸਹ ।
ਪ੍ਰਾਸਾਨ੍ਪਰਸ਼੍ਵਥਾਂਸ਼੍ਚੈਵ ਮੁਦ੍ਗਰਾਨ੍ਮੁਸਲਾਨਪਿ ॥ 6-58-3 (41136)
ਚਿਕ੍ਸ਼਼ਿਸ਼਼ੁਃ ਸਮਰੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਾਃ ਫਲ੍ਗੁਨਸ੍ਯ ਰਥੰ ਪ੍ਰਤਿ।
ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਾਣਾਮਥ ਤਾਂ ਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿੰ ਸ਼ਲਭਾਨਾਮਿਵਾਯਤਿਮ੍ ॥ 6-58-4 (41137)
ਰੁਰੋਧ ਸਰ੍ਵਤਃ ਪਾਰ੍ਥਃ ਸ਼ਰੈਃ ਕਨਕਭੂਸ਼਼ਣੈਃ ।
ਤਤ੍ਰ ਤਲ੍ਲਾਘਵੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਬੀਭਤ੍ਸੋਰਤਿਮਾਨੁਸ਼਼ਮ੍ ॥ 6-58-5 (41138)
ਦੇਵਦਾਨਵਗਨ੍ਧਰ੍ਵਾਃ ਪਿਸ਼ਾਚੋਰਗਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਾਃ ।
ਸਾਧੁਸਾਧ੍ਵਿਤਿ ਰਾਜੇਨ੍ਦ੍ਰ ਫਲ੍ਗੁਨੰ ਪ੍ਰਤ੍ਯਪੂਜਯਨ੍ ॥ 6-58-6 (41139)
ਸਾਤ੍ਯਕਿਸ਼੍ਚਾਭਿਮਨ੍ਯੁਸ਼੍ਚ ਮਹਤ੍ਯਾ ਸੇਕਨਯਾ ਵ੍ਰੁʼਤੌ ।
ਗਾਨ੍ਧਾਰਾਨ੍ਸਮਰੇ ਸ਼ੂਰਾਞ੍ਜਗ੍ਮਤੁਃ ਸਹਸੌਬਲਾਨ੍ ॥ 6-58-7 (41140)
ਤਤ੍ਰ ਸੌਬਲਕਾਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਾ ਵਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣੇਯਸ੍ਯ ਰਥੋਤ੍ਤਮਮ੍ ।
ਤਿਸ਼ਲਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛਿਦੁਃ ਕ੍ਰੋਧਾਚ੍ਛਸ੍ਤ੍ਰੈਰ੍ਨਾਨਾਵਿਧੈਰ੍ਯੁਧਿ ॥ 6-58-8 (41141)
ਸਾਤ੍ਯਕਿਸ੍ਤੁ ਰਥੰ ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਵਰ੍ਤਮਾਨੇ ਭਯਾਵਹੇ ।
ਅਭਿਮਨ੍ਯੋ ਰਥੰ ਤੂਰ੍ਣਮਾਰੁਰੋਹ ਪਰੰਤਪਃ ॥ 6-58-9 (41142)
ਤਾਵੇਕਰਥਸੰਯੁਕ੍ਤੌ ਸੌਬਲੇਯਸ੍ਯ ਵਾਹਿਨੀਮ੍ ।
ਵ੍ਯਧਮੇਤਾਂ ਸ਼ਿਤੈਸ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਸ਼ਰੈਃਕ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ॥ 6-58-10 (41143)
ਦ੍ਰੋਣਭੀਸ਼਼੍ਮੌ ਰਣੇ ਯਤ੍ਤੌ ਧਰ੍ਮਰਾਜਸ੍ਯ ਵਾਹਿਨੀਮ੍ ।
ਨਾਸ਼ਯੇਤਾਂ ਸ਼ਰੈਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈਃ ਕਙ੍ਕਪਤ੍ਰਪਰਿਚ੍ਛਦੈਃ ॥ 6-58-11 (41144)
ਤਤੋ ਧਰ੍ਮਸੁਤੋਕ ਰਾਜਾ ਮਾਦ੍ਰੀਪੁਤ੍ਰੌ ਚ ਪਾਣ੍ਡਵੌ ।
ਮਿਸ਼਼ਤਾਂ ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯਾਨਾਂ ਦ੍ਰੋਣਾਨੀਕਮੁਪਾਦ੍ਰਵਨ੍ ॥ 6-58-12 (41145)
ਤਤ੍ਰਾਸੀਤ੍ਸੁਮਹਦ੍ਯੁਦ੍ਧੰ ਤੁਮੁਲੰ ਰੋਮਹਰ੍ਸ਼਼ਣਮ੍ ।
ਯਥਾ ਦੇਵਾਸੁਰੰ ਯੁਦ੍ਧੰ ਪੂਰ੍ਵਮਾਸੀਤ੍ਸੁਦਾਰੁਣਮ੍ ॥ 6-58-13 (41146)
ਕੁਰ੍ਵਾਣੌ ਸੁਮਹਤ੍ਕਰ੍ਮ ਭੀਮਸੇਨਘਟੋਤ੍ਕਚੌ।
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸ੍ਤਤੋ(ਅ)ਭ੍ਯੇਤ੍ਯ ਤਾਵੁਭਾਵਪ੍ਯਵਾਰਯਤ੍ ॥ 6-58-14 (41147)
ਤਤ੍ਰਾਦ੍ਭੁਤਮਪਸ਼੍ਯਾਮ ਹੈਡਿਮ੍ਬਸ੍ਯ ਪਰਾਕ੍ਰਮਮ੍।
ਅਤੀਤ੍ਯ ਪੀਤਰੰ ਯੁਦ੍ਧੇ ਯਦਯੁਧ੍ਯਤ ਭਾਰਤ ॥ 6-58-15 (41148)
ਭੀਮਸੇਨਸ੍ਤੁ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਮਮਰ੍ਸ਼਼ਣਮ੍।
ਹ੍ਰੁʼਦ੍ਯਵਿਧ੍ਯਤ੍ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼ਤ੍ਕੇਨ ਪ੍ਰਹਸੰਨਿਵ ਪਾਣ੍ਡਵਃ ॥ 6-58-16 (41149)
ਤਤੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਨੋ ਰਾਜਾ ਪ੍ਰਹਾਰਵਰਪੀਡਿਤਃ।
ਨਿਸ਼਼ਸਾਦ ਰਥੋਪਸ੍ਥੇ ਕਸ਼੍ਮਲੰ ਚ ਜਗਾਮ ਹ ॥ 6-58-17 (41150)
ਤੰ ਵਿਸੰਜ੍ਞੰ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾ ਤੁ ਤ੍ਵਰਮਾਣੋ(ਅ)ਸ੍ਯ ਸਾਰਥਿਃ ।
ਅਪੋਵਾਹ ਰਣਾਦ੍ਰਾਜੰਸ੍ਤਤਃ ਸੈਨ੍ਯਮਭਜ੍ਯਤ ॥ 6-58-18 (41151)
ਤਤਸ੍ਤਾਂ ਕੌਰਵੀਂ ਸੇਨਾਂ ਦ੍ਰਵਮਾਣਾਂ ਸਮਨ੍ਤਤਃ।
ਨਿਘ੍ਨਨ੍ਭੀਮਃ ਸ਼ਰੈਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈਰਨੁਵਵ੍ਰਾਜ ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠਤਃ ॥ 6-58-19 (41152)
ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਸ਼੍ਚ ਰਥਸ਼੍ਰੋਸ਼਼੍ਠੋ ਧਰ੍ਮਪੁਤ੍ਰਸ਼੍ਚ ਪਾਣ੍ਡਵਃ।
ਦ੍ਰੋਣਸ੍ਯ ਪਸ਼੍ਯਤਃ ਸੈਨ੍ਯੰ ਗਾਙ੍ਗੇਯਸ੍ਯ ਚ ਪਸ਼੍ਯਤਃ ॥ 6-58-20 (41153)
ਜਘ੍ਨਤੁਰ੍ਵਿਸ਼ਿਕੈਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈਃ ਪਰਾਨੀਕਵਿਨਾਸ਼ਨੈਃ ।
ਦ੍ਰਵਮਾਣੰ ਤੁ ਤਤ੍ਸੈਨ੍ਯੰ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-58-21 (41154)
ਨਾਸ਼ਕ੍ਨੁਤਾਂ ਵਾਰਯਿਤੁਂ ਭੀਸ਼਼੍ਮਦ੍ਰੋਣੌ ਮਹਾਰਥੌ ।
ਵਾਰ੍ਯਮਾਣੰ ਚ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਦ੍ਰੋਣੇਨ ਚ ਮਹਾਤ੍ਮਨਾ ॥ 6-58-22 (41155)
ਵਿਦ੍ਰਵਤ੍ਯੇਵ ਤਤ੍ਸੈਨ੍ਯੰ ਪਸ਼੍ਯਤੋਰ੍ਦ੍ਰੋਣਭੀਸ਼਼੍ਮਯੋਃ।
ਤਤੋ ਰਥਸਹਸ੍ਰੇਸ਼਼ੁ ਵਿਦ੍ਰਵਤ੍ਸੁ ਤਤਸ੍ਤਤਃਕ ॥ 6-58-23 (41156)
ਤਾਵਾਸ੍ਥਿਤਾਵੇਕਰਥੰ ਸੌਭਦ੍ਰਸ਼ਿਨਿਪੁਙ੍ਗਵੌ ।
ਸੌਬਲੀਂ ਸਮਰੇ ਸੇਨਾਂ ਸ਼ਾਤਯੇਤਾਂ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ॥ 6-58-24 (41157)
ਸ਼ੁਸ਼ੁਭਾਤੇ ਤਦਾ ਤੌ ਤੁ ਸ਼ੈਨੇਯਕੁਰੁਪੁਙ੍ਗਵੌ।
ਅਮਾਵਾਸ੍ਯਾਂ ਗਤੌ ਯਦ੍ਵਤ੍ਸੋਮਸੂਰ੍ਯੌ ਨਭਸ੍ਤਲੇ ॥ 6-58-25 (41158)
ਅਰ੍ਜੁਨਸ੍ਤੁ ਤਤਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਸ੍ਤਵ ਸੈਨ੍ਯੰ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਵਵਰ੍ਸ਼਼ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੇਣ ਧਾਰਾਭਿਰਿਵ ਤੋਯਦਃ ॥ 6-58-26 (41159)
ਵਧ੍ਯਮਾਨੰ ਤਤਸ੍ਤਤ੍ਰ ਸ਼ਰੈਃ ਪਾਰ੍ਥਸ੍ਯ ਸੰਯੁਗੇ।
ਦੁਦ੍ਰਾਵ ਕੌਰਵੰ ਸੈਨ੍ਯੰ ਵਿਸ਼਼ਾਦਭਯਕਮ੍ਪਿਤਮ੍ ॥ 6-58-27 (41160)
ਦ੍ਰਵਤਸ੍ਤਾਨ੍ਸਮਾਲਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਭੀਸ਼਼੍ਮਦ੍ਰੋਣੌ ਮਹਾਰਥੌ ।
ਨ੍ਯਵਾਰਯੇਤਾਂ ਸੰਰਬ੍ਧੌ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਹਿਤੈਸ਼਼ਿਣੌ ॥ 6-58-28 (41161)
ਤਤੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਰਾਜਾ ਸਮਾਸ਼੍ਵਸ੍ਯ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਨ੍ਯਵਰ੍ਤਯਤ ਤਤ੍ਸੈਨ੍ਯੰ ਦ੍ਰਵਮਾਣਾਂ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ॥ 6-58-29 (41162)
ਯਤ੍ਰ ਯਤ੍ਰ ਹਿ ਪੁਤ੍ਰੰ ਤੇ ਯੇ ਯੇ ਪਸ਼੍ਯਨ੍ਤਿ ਭਾਰਤ।
ਤਤ੍ਰ ਤਤ੍ਰ ਨ੍ਯਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾਣਾਂ ਮਹਰਥਾਃ ॥ 6-58-30 (41163)
ਤਾੰਨਿਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਾਨ੍ਸਮੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯੈਵ ਤਤੋ(ਅ)ਨ੍ਯੇ(ਅ)ਪੀਤਰੇ ਜਨਾਃ।
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯਸ੍ਪਰ੍ਧਯਾ ਰਾਜਁਲ੍ਲਜ੍ਜਯਾ ਚਾਵਤਸ੍ਥਿਰੇ ॥ 6-58-31 (41164)
ਪੁਨਰਾਵਰ੍ਤਤਾਂ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਵੇਗ ਆਸੀਦ੍ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ।
ਪੂਰ੍ਯਤਃ ਸਾਗਰਸ੍ਯੇਵ ਚਨ੍ਦ੍ਰਸ੍ਯੋਦਯਨੰ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-58-32 (41165)
ਅੰਨਿਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਾਂਸ੍ਤਤਸ੍ਤਾਂਸ੍ਤੁ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਰਾਜਾ ਸੁਯੋਧਨਃ।
ਅਬ੍ਰਵੀਤ੍ਤ੍ਵਰਿਤੋ ਗਤ੍ਵਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੰ ਵਚਃ ॥ 6-58-33 (41166)
ਪਿਤਾਮਹ ਨਿਬੋਧੇਦੰ ਯਤ੍ਤ੍ਵਾਂ ਵਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਭਾਰਤ।
ਨਾਨੁਰੂਪਮਹੰ ਮਨ੍ਯੇ ਤ੍ਵਯਿ ਜੀਵਤਿ ਕੌਰਵ ॥ 6-58-34 (41167)
ਦ੍ਰੋਣੋ ਚਾਸ੍ਤ੍ਰਵਿਦਾਂ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੇ ਸਪੁਤ੍ਰੇ ਸਸੁਹ੍ਰੁʼਞ੍ਜਨੇ।
ਕ੍ਰੁʼਪੇ ਚੈਵ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੇ ਦ੍ਰਵਤੇ ਯਦ੍ਵਰੂਥਿਨੀ ॥ 6-58-35 (41168)
ਨ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨ੍ਪ੍ਰਤਿਲਾਂਸ੍ਤਵ ਮਨ੍ਯੇ ਕਥੰਚਨ ।
ਤਥਾ ਦ੍ਰੋਣਸ੍ਯ ਸਙ੍ਗ੍ਰਮੇ ਦ੍ਰੌਮੇਸ਼੍ਚੈਵ ਕ੍ਰੁʼਪਸ੍ਯ ਚ ॥ 6-58-36 (41169)
ਅਨੁਗ੍ਰਾਹ੍ਯਾਃ ਪਾਣ੍ਡੁਸੁਤਾਸ੍ਤਵ ਨੂਨੰ ਪਿਤਾਮਹ ।
ਯਥੇਮਾਂ ਕ੍ਸ਼਼ਮਸੇ ਵੀਰ ਵਧ੍ਯਮਾਨਾਂ ਵਰੂਥਿਨੀਮ੍ ॥ 6-58-38aਸੋ(ਅ)ਸ੍ਮਿ ਵਾਚ੍ਯਸ੍ਤ੍ਵਯਾ ਰਾਜਨ੍ਪੂਰ੍ਵਮੇਵ ਸਮਾਗਮੇ।
ਨ ਯੋਤ੍ਸ੍ਯੇ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨ੍ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਨਾਪਿ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਸਾਤ੍ਯਕੀ ॥ 6-58-37 (41170)
ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਤੁ ਵਚਨੰ ਤੁਭ੍ਯਮਾਚਾਰ੍ਯਸ੍ਯ ਕ੍ਰੁʼਪਸ੍ਯ ਚ।
ਕਰ੍ਣੇਨ ਸਹਿਤਃ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯੰ ਚਿਨ੍ਤਯਾਨਸ੍ਤਦੈਵ ਹਿ ॥ 6-58-39 (41171)
ਯਦਿ ਨਾਹੰ ਪਰਿਤ੍ਯਾਜ੍ਯੋ ਯੁਵਾਭ੍ਯਾਮਿਹ ਸੰਯੁਗੇ ।
ਵਿਕ੍ਰਮੇਣਾਨੁਰੂਪੇਣ ਯੁਧ੍ਯੇਤਾਂ ਪੁਰੁਸ਼਼ਰ੍ਸ਼਼ਭੌ ॥ 6-58-40 (41172)
ਏਤਚ੍ਛ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਵਚੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਪ੍ਰਹਸਨ੍ਵੈ ਮੁਹੁਰ੍ਮੁਹੁਃ ।
ਅਬ੍ਰਵੀਤ੍ਤਨਯੰ ਤੁਭ੍ਯੰ ਕ੍ਰੋਧਾਦੁਦ੍ਵ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਚਕ੍ਸ਼਼ੁਸ਼਼ੀ ॥ 6-58-41 (41173)
ਬਹੁਸ਼ੋ(ਅ)ਸਿ ਮਯਾ ਰਾਜੰਸ੍ਤਥ੍ਯਮੁਕ੍ਤੋ ਹਿਤੰ ਵਚਃ।
ਅਜੇਯਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਯੁਦ੍ਧੇ ਦੇਵੈਰਪਿ ਸਵਾਸਵੈਃ ॥ 6-58-42 (41174)
ਯਤ੍ਤੁ ਸ਼ਕ੍ਯੰ ਮਯਾ ਕਰ੍ਤੁਂ ਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧੇਨਾਦ੍ਯ ਗਤਾਯੁਸ਼਼ਾ।
ਕਰਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਯਥਾਸ਼ਕ੍ਤਿ ਪਸ਼੍ਯੇਦਾਨੀਂ ਸਬਾਨ੍ਧਵਃ ॥ 6-58-43 (41175)
ਅਦ੍ਯ ਪਾਣ੍ਡੁਸੁਤਾਨੇਕਃ ਸਸੈਨ੍ਯਾਨ੍ਸਹ ਬਨ੍ਧੁਭਿਃ ।
ਸੋ(ਅ)ਹੰ ਨਿਵਾਰਯਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਸਰ੍ਵਲੋਕਸ੍ਯ ਪਸ਼੍ਯਤਃ ॥ 6-58-44 (41176)
ਏਵਮੁਕ੍ਤੇ ਤੁ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਪੁਤ੍ਰਾਸ੍ਤਵ ਜਨੇਸ਼੍ਵਰ ।
ਦਧ੍ਮੁਃ ਸ਼ਙ੍ਖਾਨ੍ਮੁਦਾ ਯੁਕ੍ਤਾ ਭੇਰੀਃ ਸੰਜਘ੍ਨਿਰੇ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ਮ੍ ॥ 6-58-45 (41177)
ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਹਿ ਤਤੋ ਰਾਜਞ੍ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਤੰ ਨਿਨਦੰ ਮਹਤ੍।
ਦਧ੍ਮੁਃ ਸ਼ਙ੍ਖਾਂਸ਼੍ਚ ਭੇਰੀਸ਼੍ਚ ਮੁਰਜਾਂਸ਼੍ਚਾਪ੍ਯਨਾਦਯਨ੍ ॥ ॥ 6-58-46 (41178)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਤ੍ਰੁʼਤੀਯਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਅਸ਼਼੍ਟਪਞ੍ਚਾਸ਼ੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-58-2 ਕੋਸ਼਼੍ਠਕੀਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਵੇਸ਼਼੍ਟਯਿਤ੍ਵਾ ॥ 6-58-39 ਚਿਨ੍ਤਯਾਨਃ ਅਭਵਿਸ਼਼੍ਯਮਿਤਿ ਸ਼ੇਸ਼਼ਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 059
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.59. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 059
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਸ੍ਵਪ੍ਰਤਿਜ੍ਞਾਂ ਵਿਹਾਯ ਗ੍ਰੁʼਹੀਤਚਕ੍ਰੇਮ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣੇਨ ਪਾਦਚਾਰੇਮ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਹਨ੍ਤੁਮਭਿਯਾਨਮ੍ ॥ 1 ॥ ਅਰ੍ਜੁਨੇਨ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਸ੍ਯ ਪ੍ਰਤਿਨਿਵਰ੍ਤਨਮ੍ ॥ 2 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-59-0 (41179)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ। 6-59-0x (4125)
ਪ੍ਰਤਿਜ੍ਞਾਤੇ ਤਤਸ੍ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਯੁਦ੍ਧੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਦਾਰੁਣੇ।
ਕ੍ਰੋਧਿਤੋ ਮਮ ਪੁਤ੍ਰੇਣ ਦੁਃਖਿਤੇਨ ਵਿਸ਼ੇਸ਼਼ਤਃ ॥ 6-59-1 (41180)
ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਕਿਮਕਰੋਤ੍ਤਤ੍ਰ ਪਾਣ੍ਡਵੇਯੇਸ਼਼ੁ ਭਾਰਤ।
ਪਿਤਾਮਹੇ ਵਾ ਪਞ੍ਚਾਲਾਸ੍ਤਨ੍ਮਮਾਚਕ੍ਸ਼਼੍ਵ ਸਞ੍ਜਯ ॥ 6-59-2 (41181)
ਸ਼ਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-59-3x (4126)
ਗਤਪੂਰ੍ਵਾਹ੍ਣਭੂਯਿਸ਼਼੍ਠੇ ਤਸ੍ਮਿੰਨਹਨਿ ਭਾਰਤ।
ਪਸ਼੍ਚਿਮਾਂ ਦਿਸ਼ਮਾਸ੍ਥਾਯ ਸ੍ਥਿਤੇ ਚਾਪਿ ਦਿਵਾਕਰੇ ॥ 6-59-3 (41182)
ਜਯੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤੇਸ਼਼ੁ ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟੇਸ਼਼ੁ ਪਾਣ੍ਡਵੇਸ਼਼ੁ ਮਹਾਤ੍ਸਸੁ।
ਸਰ੍ਵਧਰ੍ਮਵਿਸ਼ੇਸ਼਼ਜ੍ਞਃ ਪਿਤਾ ਦੇਵਵ੍ਰਤਸ੍ਤਵ ॥ 6-59-4 (41183)
ਅਭ੍ਯਯਾਞ੍ਜਵਨੈਰਸ਼੍ਵੈਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਮਨੀਕਿਨੀਮ੍ ।
ਮਹਤ੍ਯਾ ਸੇਨਯਾ ਗੁਪ੍ਤਸ੍ਤਵ ਪੁਤ੍ਰੈਸ਼੍ਚ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ॥ 6-59-5 (41184)
ਪ੍ਰਾਵਰ੍ਤਤ ਤਤੋ ਯੁਦ੍ਧੰ ਤੁਮੁਲੰ ਰੋਮਹਰ੍ਸ਼਼ਣਮ੍ ।
ਅਸ੍ਮਾਕੰ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ਸਾਰ੍ਧਮਨਾਯਾਤ੍ਤਵ ਭਾਰਤ ॥ 6-59-6 (41185)
ਘਨੁਸ਼਼ਾਂ ਕੂਜਤਾਂ ਤਤ੍ਰ ਤਲਾਨਾਂ ਚਾਭਿਹਨ੍ਯਤਾਮ੍।
ਮਹਾਨ੍ਸਮਭਵਚ੍ਛਬ੍ਦੋ ਗਿਰੀਣਾਮਿਵ ਦੀਰ੍ਯਤਾਮ੍ ॥ 6-59-7 (41186)
ਤਿਸ਼਼੍ਠ ਸ੍ਥਿਤੋ(ਅ)ਸ੍ਮਿ ਵਿਦ੍ਧ੍ਯੈਨੰ ਨਿਵਰ੍ਤਸ੍ਵ ਸ੍ਥਿਰੋ ਭਵ।
ਸ੍ਥਿਰੋ(ਅ)ਸ੍ਮਿ ਪ੍ਰਹਰਸ੍ਵੇਤਿ ਸ਼ਬ੍ਦੋ(ਅ)ਸ਼੍ਰੂਯਤ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ॥ 6-59-8 (41187)
ਕਾਞ੍ਚਨੇਸ਼਼ੁ ਤਨੁਤ੍ਰੇਸ਼਼ੁ ਕਿਰੀਟੇਸ਼਼ੁ ਧ੍ਵਜੇਸ਼਼ੁ ਚ।
ਸ਼ਿਲਾਨਾਮਿਵ ਸ਼ੈਲੇਸ਼਼ੁ ਪਤਿਤਾਨਾਮਭੂਦ੍ਧ੍ਵਨਿਃ ॥ 6-59-9 (41188)
ਪਤਿਤਾਨ੍ਯੁਤ੍ਤਮਾਙ੍ਗਾਨਿ ਬਾਹਵਸ਼੍ਚ ਵਿਭੂਸ਼਼ਿਤਾਃ ।
ਵ੍ਯਚੇਸ਼਼੍ਟਨ੍ਤ ਮਹੀਂ ਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਸ਼ਤਸ਼ੋ(ਅ)ਥ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ॥ 6-59-10 (41189)
ਹ੍ਰੁʼਤੋਤ੍ਤਮਾਹ੍ਗਾਃ ਕੇਚਿਤ੍ਤੁ ਤਥੈਵੋਦ੍ਯਤਕਾਰ੍ਮੁਕਾਃ।
ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹੀਤਾਯੁਧਾਸ਼੍ਚਾਪਿ ਤਸ੍ਥੁਃ ਪੁਰੁਸ਼਼ਸਤ੍ਤਮਾਃਕ ॥ 6-59-11 (41190)
ਪ੍ਰਾਵਰ੍ਤਤ ਮਹਾਵੇਗਾ ਨਦੀ ਰੁਧਿਰਵਾਹਿਨੀ ।
ਮਾਤਙ੍ਗਾਙ੍ਗਸ਼ਿਲਾ ਰੌਦ੍ਰਾ ਮਾਂਸਸ਼ੋਣਿਤਕਰ੍ਦਮਾ ॥ 6-59-12 (41191)
ਵਰਸ਼੍ਵਨਰਨਾਗਾਨਾਂ ਸ਼ਰੀਰਪ੍ਰਭਵਾ ਤਦਾ।
ਪਰਲੋਕਾਰ੍ਣਵਮੁਖੀ ਗ੍ਰੁʼਧ੍ਰਗੋਮਾਯੁਮੋਦਿਨੀ ॥ 6-59-13 (41192)
ਨ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟੰ ਨ ਸ਼੍ਰੁਤੰ ਵਾਪਿ ਯੁਦ੍ਧਮੇਤਾਦ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਨ੍ਰੁʼਪ।
ਯਥਾ ਤਵ ਸੁਤਾਨਾਂ ਚ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਚ ਭਾਰਤ ॥ 6-59-14 (41193)
ਨਾਸੀਦ੍ਰਥਪਥਸ੍ਤਤ੍ਰ ਯੌਧੈਰ੍ਯੁਧਿ ਨਿਪਾਤਿਤੈਃ ।
ਗਜੈਸ਼੍ਚ ਪਤਿਤੈਰ੍ਨੀਲੈਰ੍ਗਿਰਿਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਙ੍ਗੈਨਿਰਵਾਵ੍ਰੁʼਤਃ ॥ 6-59-15 (41194)
ਵਿਕੀਰ੍ਣੈਃ ਕਵਚੈਸ਼੍ਚਿਤ੍ਰੈਃ ਸ਼ਿਰਸ੍ਤ੍ਰਣੈਸ਼੍ਚ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਸ਼ੁਸ਼ੁਭੇ ਤਦ੍ਰਾਣਸ੍ਥਾਨੰ ਸ਼ਰਦੀਵ ਨਭਸ੍ਤਲਮ੍ ॥ 6-59-16 (41195)
ਵਿਨਿਰ੍ਭਿੰਨਾਃ ਸ਼ਰੈਃ ਕੇਚਿਦਨ੍ਤ੍ਰਾਪੀਡਪ੍ਰਕਰ੍ਸ਼਼ਿਣਃ ।
ਅਭੀਤਾਃ ਸਮਰੇ ਸ਼ਤ੍ਰੂਨਭ੍ਯਧਾਵਨ੍ਤ ਦਰ੍ਪਿਤਾਃ ॥ 6-59-17 (41196)
ਤਾਤ ਭ੍ਰਾਤਃ ਸਖੇ ਬਨ੍ਧੋ ਵਯਸ੍ਯ ਮਮ ਮਾਤੁਲ ।
ਮਾ ਮਾਂ ਪਰਿਤ੍ਯਜੇਤ੍ਯਨ੍ਯੇ ਚੁਕ੍ਰੁਸ਼ੁਃ ਪਤਿਤਾ ਰਣੇ ॥ 6-59-18 (41197)
ਅਥਾਭ੍ਯੇਹਿ ਤ੍ਵਮਾਗਚ੍ਛ ਕਿੰ ਭੀਤੋਸਿ ਕ੍ਵ ਯਾਸ੍ਯਸਿ।
ਸ੍ਥਿਤੋ(ਅ)ਹੰ ਸਮਰੇ ਮਾ ਭੈਰਿਤਿ ਚਾਨ੍ਯੇ ਵਿਚੁਕ੍ਰੁਸ਼ੁਃ ॥ 6-59-19 (41198)
ਤਤ੍ਰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ ਨਿਤ੍ਯੰ ਮਣ੍ਡਲਕਾਰ੍ਮੁਕਃ ।
ਮੁਮੀਚ ਬਾਣਾਨ੍ਦੀਪ੍ਤਾਗ੍ਰਾਨਹੀਨਾਸ਼ੀਵਿਸ਼਼ਾਨਿਵ ॥ 6-59-20 (41199)
ਸ਼ਰੈਰੇਕਾਯਨੀਕੁਰ੍ਵਨ੍ਦਿਸ਼ਃ ਸਰ੍ਵਾ ਯਤਵ੍ਰਤਃ ।
ਜਘਾਨ ਪਾਣ੍ਡਵਰਥਾਨਾਦਿਸ਼੍ਯ ਭਾਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-59-21 (41200)
ਸ ਨ੍ਰੁʼਤ੍ਯਨ੍ਵੈ ਰਥੋਪਸ੍ਥੇ ਦਰ੍ਸ਼ਯਨ੍ਪਾਣਿਲਾਘਵਮ੍ ।
ਅਲਾਤਚਕ੍ਰਵਦ੍ਰਾਜੰਸ੍ਤਤ੍ਰ ਤਤ੍ਰ ਸ੍ਮ ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤੇ ॥ 6-59-22 (41201)
ਤਮੇਕੰ ਸਮਰੇ ਸ਼ੂਰੰ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ਸ੍ਰੁʼਞ੍ਜਯੈਃ ਸਹ।
ਅਨੇਕਸ਼ਤਸਾਹਸ੍ਰੰ ਸਮਪਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਲਾਘਵਾਤ੍ ॥ 6-59-23 (41202)
ਮਾਯਾਕ੍ਰੁʼਤਾਤ੍ਮਾਨਮਿਵ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਤਤ੍ਰ ਸ੍ਮ ਮੇਨਿਰੇ ।
ਪੂਰ੍ਵਸ੍ਯਾਂ ਦਿਸ਼ਿ ਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਪ੍ਰਤੀਚ੍ਯਾਂ ਦਦ੍ਰੁʼਸ਼ੁਰ੍ਜਨਾਃ ॥ 6-59-24 (41203)
ਉਦੀਚ੍ਯਾਂ ਚੈਵਮਾਲੋਕ੍ਯ ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਸ੍ਯਾਂ ਪੁਨਃ ਪ੍ਰਭੋ।
ਏਵੰ ਸ ਸਮਰੇ ਸ਼ੂਰੋ ਗਾਙ੍ਗੇਯਃ ਪ੍ਰਤ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤ ॥ 6-59-25 (41204)
ਨ ਚੈਵੰ ਪਾਣ੍ਡਵੇਯਾਨਾਂ ਕਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛਕ੍ਨੋਤਿ ਵੀਕ੍ਸ਼਼ਿਤੁਮ੍ ।
ਵਿਸ਼ਿਖਾਨੇਵ ਪਸ਼੍ਯਨ੍ਤਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਚਾਪਚ੍ਯੁਤਾਨ੍ਬਹੂਨ੍ ॥ 6-59-26 (41205)
ਕੁਰ੍ਵਾਣੰ ਸਮਰੇ ਕਰ੍ਮ ਸੂਦਯਾਨੰ ਚ ਵਾਹਿਨੀਮ੍ ।
ਵ੍ਯਾਕ੍ਰੋਸ਼ਨ੍ਤ ਰਣੇ ਤਤ੍ਰ ਨਰਾ ਬਹੁਵਿਧਾ ਬਹੁ ॥ 6-59-27 (41206)
ਅਮਾਨੁਸ਼਼ੇਣ ਰੂਪੇਣ ਚਰਨ੍ਤੰ ਪਿਤਰੰ ਤਵ।
ਸ਼ਲਭਾ ਇਵ ਰਾਜਾਨਃ ਪਤਨ੍ਤਿ ਵਿਧਿਚੋਦਿਤਾਃ ॥ 6-59-28 (41207)
ਭੀਸ਼਼੍ਮਾਗ੍ਨਿਮਭਿਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੰ ਵਿਨਾਸ਼ਾਯ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ।
ਨ ਹਿ ਮੋਘਃ ਸ਼ਰਃ ਕਸ਼੍ਚਿਦਾਸੀਦ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-59-29 (41208)
ਨਰਨਾਗਾਸ਼੍ਵਕਾਯੇਸ਼਼ੁ ਬਹੁਤ੍ਵਾਲ੍ਲਘੁਯੋਧਿਨਃ ।
ਭਿਨਤ੍ਤ੍ਯੇਕੇਨ ਬਾਣੇਨ ਸੁਮੁਖੇਨ ਪਤਤ੍ਰਿਣਾ ॥ 6-59-30 (41209)
ਗਜੰ ਕੰਕਟਸੰਨਦ੍ਧੰ ਵਜ੍ਰੇਣੇਵ ਸ਼ਿਲੋਚ੍ਚਯਮ੍ ।
ਦ੍ਵੌ ਤ੍ਰੀਨਪਿ ਗਜਾਰੋਹਾਨ੍ਪਿਣ੍ਡਿਤਾਨ੍ਵਰ੍ਮਿਤਾਨਪਿ ॥ 6-59-31 (41210)
ਨਾਰਾਚੇਨ ਸੁਮੁਕ੍ਤੇਨ ਨਿਜਘਾਨ ਪਿਤਾ ਤਵ।
ਯੋ ਯੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਨਰਵ੍ਯਾਘ੍ਰਮਭ੍ਯੇਤਿ ਯੁਧਿ ਕਸ਼੍ਚਨ ॥ 6-59-32 (41211)
ਮੁਹੂਰ੍ਤਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਃ ਸ ਮਯਾ ਪਤਿਤੋ ਭੁਵਿ ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤੇ।
ਏਵੰ ਸਾ ਧਰ੍ਮਰਾਜਸ੍ਯ ਵਧ੍ਯਮਾਨਾ ਮਹਾਚਮੂਃ ॥ 6-59-33 (41212)
ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣਾਤੁਲਵੀਰ੍ਯੇਣ ਵ੍ਯਸ਼ੀਰ੍ਯਤ ਸੰਹਸ੍ਰਧਾ।
ਪ੍ਰਾਕਮ੍ਪਤ ਮਹਾਸੇਨਾ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੇਣ ਤਾਪਿਤਾ ॥ 6-59-34 (41213)
ਪਸ਼੍ਯਤੋ ਵਾਸੁਦੇਵਸ੍ਯ ਪਾਰ੍ਥਸ੍ਯਾਥ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਃ।
ਯਤਮਾਨਾ(ਅ)ਪਿ ਤੇ ਵੀਰਾ ਦ੍ਰਵਮਾਣਾਨ੍ਮਹਾਰਥਾਨ੍ ॥ 6-59-35 (41214)
ਨਾਸ਼ਕ੍ਨੁਵਨ੍ਵਾਰਯਿਤੁਂ ਭੀਸ਼਼੍ਮਬਾਣਪ੍ਰਪੀਡਿਤਾਨ੍।
ਮਹੇਨ੍ਦ੍ਰਸਮਵੀਰ੍ਯੇਣ ਵਧ੍ਯਮਾਨਾ ਮਹਾਚਮੂਃ ॥ 6-59-36 (41215)
ਅਭਜ੍ਯਤ ਮਹਾਰਾਜ ਨ ਚ ਦ੍ਵੌ ਸਹ ਧਾਵਤਃ।
ਆਵਿਦ੍ਧਰਨਾਗਾਸ਼੍ਵੰ ਪਤਿਤਧ੍ਵਜਕੂਬਰਮ੍ ॥ 6-59-37 (41216)
ਅਨੀਕੰ ਪਾਣ੍ਡੁਪੁਤ੍ਰਾਣਾਂ ਹਾਹਾਭੂਤਮਚੇਤਨਮ੍।
ਜਘਾਨਾਤ੍ਰ ਪਿਤਾ ਪੁਤ੍ਰੰ ਪੁਤ੍ਰਸ਼੍ਚ ਪਿਤਰੰ ਤਥਾ ॥ 6-59-38 (41217)
ਪ੍ਰਿਯੰ ਸਖਾਯੰ ਚਾਕ੍ਰਨ੍ਦੇ ਸਖਾ ਦੈਵਬਲਾਤ੍ਕ੍ਰੁʼਤਃ । 6-59-39bਵਿਮੁਚ੍ਯ ਕਵਚਾਨ੍ਯਨ੍ਯੇ ਪਾਣ੍ਡੁਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਸੈਨਿਕਾਃ ॥ 6-59-39 (41218)
ਵਿਨੁਕ੍ਤਕੇਸ਼ਾ ਧਾਵਨ੍ਤਃ ਪ੍ਰਤ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਭਾਰਤ।
ਤਦ੍ਗੋਕੁਲਮਿਵੋਦ੍ਧਾਨ੍ਤਮੁਦ੍ਧਾਨ੍ਤਰਥਯੂਥਪਮ੍ ॥ 6-59-40 (41219)
ਦਦ੍ਰੁʼਸ਼ੇ ਪਾਣ੍ਡੁਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਸੈਨ੍ਯਮਾਰ੍ਤਸ੍ਵਰੰ ਤਦਾ।
ਪ੍ਰਭਜ੍ਯਮਾਨੰ ਸੈਨ੍ਯੰ ਤੁ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਯਾਦਵਨਨ੍ਦਨਃ ॥ 6-59-41 (41220)
ਉਵਾਚ ਪਾਰ੍ਥੰ ਬੀਭਤ੍ਸੁਂ ਨਿਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਰਥਮੁਤ੍ਤਮਮ੍।
ਅਸੰ ਸ ਕਾਲਃ ਸੰਪ੍ਰਾਪ੍ਤਃ ਪਾਰ੍ਥ ਪਸ੍ਤੇ(ਅ)ਭਿਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ਿਤਃ ॥ 6-59-42 (41221)
ਪ੍ਰਹਰਸ੍ਵ ਨਰਵ੍ਯਾਘ੍ਰ ਨ ਚੇਨ੍ਮੋਹਾਦ੍ਵਿਮੁਹ੍ਯਸੇ।
ਯਤ੍ਤ੍ਵਯਾ ਕਥਿਤੰ ਵੀਰ ਪੁਰਾ ਰਾਜ੍ਞਾਂ ਸਮਾਗਮੇ । 6-59-43 (41222)
ਭੀਸ਼਼੍ਮਦ੍ਰੋਣਮੁਖਾਨ੍ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਸ੍ਯ ਸੈਨਿਕਾਨ੍।
ਸਾਨੁਬਨ੍ਧਾਨ੍ਹਨਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਯੇ ਮਾਂ ਯੋਤ੍ਸ੍ਯਨ੍ਤਿ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-59-44 (41223)
ਇਤਿ ਤਤ੍ਕੁਰੁ ਕੌਨ੍ਤੇਯ ਸਤ੍ਯੰ ਵਾਕ੍ਯਮਰਿਨ੍ਦਮ ।
ਬੀਭਤ੍ਸੋ ਪਸ਼੍ਯ ਸੈਨ੍ਯੰ ਸ੍ਵੰ ਭਜ੍ਯਮਾਨੰ ਤਤਸ੍ਤਤਃ ॥ 6-59-45 (41224)
ਦ੍ਰਵਤਸ਼੍ਚ ਮਹੀਪਾਲਾਨ੍ਪਸ਼੍ਯ ਯੌਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੇ ਬਲੇ।
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਹਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸਮਰੇ ਵ੍ਯਾਤ੍ਤਾਨਨਮਿਵਾਨ੍ਤਕਮ੍ ॥ 6-59-46 (41225)
ਭਯਾਰ੍ਤਾਃ ਪ੍ਰਪਲਾਯਨ੍ਤੇ ਸਿੰਹਾਤ੍ਕ੍ਸ਼਼ੁਦ੍ਰਮ੍ਰੁʼਗਾ ਇਵ।
ਏਵਮੁਕ੍ਤਃ ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਵਾਚ ਵਾਸੁਦੇਵੰ ਧਨੰਜਯਃ ॥ 6-59-47 (41226)
ਨੋਦਯਾਸ਼੍ਵਾਨ੍ਯਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਵਿਗਾਹੇ ਤਦ੍ਵਲਾਰ੍ਣਵਮ੍ ।
ਪਾਤਯਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਦੁਰ੍ਧਰ੍ਸ਼਼ੰ ਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧੰ ਕੁਰੁਪਿਤਾਮਹਮ੍ ॥ 6-59-48 (41227)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-59-49x (4127)
ਤਤੋ(ਅ)ਸ਼੍ਵਾਨ੍ਰਜਤਪ੍ਰਕਖ੍ਯਾੰਨੋਦਯਾਮਾਸ ਮਾਧਵਃ।
ਯਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਰਥੋ ਰਾਜਨ੍ਦੁਸ਼਼੍ਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯੋ ਰਸ਼੍ਮਿਮਾਨਿਵ ॥ 6-59-49 (41228)
ਤਤਸ੍ਤਤ੍ਪੁਨਰਾਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤੰ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਬਲੰ ਮਹਤ੍।
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਪਾਰ੍ਥੰ ਮਹਾਬਾਹੁਂ ਭੀਸ਼਼੍ਮਾਯੋਦ੍ਯਤਮਾਹਵੇ॥ 6-59-50 (41229)
ਤਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃਕ ਕੁਰੁਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਸਿੰਹਵਦ੍ਵਿਨਦਨ੍ਮੁਹੁਃ ।
ਧਨਞ੍ਜਯਰਥੰ ਸ਼ੀਘ੍ਰੰ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੈਰਵਾਕਿਰਤ੍ ॥ 6-59-51 (41230)
ਕ੍ਸ਼਼ਣੇਨ ਸ ਰਥਸ੍ਤਸ੍ਯ ਸਹਯਃ ਕਸਹਸਾਰਥਿਃ ।
ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੇਣ ਮਹਤਾ ਸੰਛੰਨੋ ਨ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤੇ ॥ 6-59-52 (41231)
ਵਾਸੁਦੇਵਸ੍ਤ੍ਵਸੰਭ੍ਰਾਨ੍ਤੋ ਧੈਰ੍ਯਮਾਸ੍ਥਾਯ ਸਤ੍ਤ੍ਵਵਾਨ੍ ।
ਚੋਦਯਾਮਾਸ ਤਾਨਸ਼੍ਵਾਨ੍ਵਿਭਿੰਨਾਨ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਸਾਯਕੈਃ ॥ 6-59-53 (41232)
ਤਤਃ ਪਾਰ੍ਥੋ ਧਨੁਰ੍ਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਦਿਵ੍ਯੰ ਜਲਦਨਿਃਸ੍ਵਨਮ੍ ।
ਪਾਤਯਾਮਾਸ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਧਨੁਸ਼੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਤ੍ਰਿਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-59-54 (41233)
ਸ ਚ੍ਛਿੰਨਧਨ੍ਵਾ ਕੌਰਵ੍ਯਃ ਪੁਨਰਨ੍ਯਨ੍ਮਹਦ੍ਧਨੁਃ ।
ਨਿਮਿਸ਼਼ਾਨ੍ਤਰਮਾਤ੍ਰੇਣ ਸਜ੍ਯੰ ਚਕ੍ਰੇ ਪਿਤਾ ਤਵ ॥ 6-59-55 (41234)
ਵਿਚਕਰ੍ਸ਼਼ ਤਤੋ ਦੋਰ੍ਭ੍ਯਾਂ ਧਨੁਰ੍ਜਲਦਨਿਃਸ੍ਵਨਮ੍ ।
ਅਥਾਸ੍ਯ ਤਦਪਿ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਧਨੁਰਰ੍ਜੁਨਃ ॥ 6-59-56 (41235)
ਤਸ੍ਯ ਤਤ੍ਪੂਜਯਾਮਾਸ ਲਾਘਵੰ ਸ਼ਨ੍ਤਨੋਃ ਸੁਤਃ।
ਸਾਧੁ ਪਾਰ੍ਥ ਮਹਾਬਾਹੋ ਸਾਧੁ ਭੋ ਪਾਣ੍ਡੁਨਨ੍ਦਨ ॥ 6-59-57 (41236)
ਤ੍ਵਯ੍ਯੇਵੈਤਦ੍ਯੁਕ੍ਤਰੂਪੰ ਮਹਤ੍ਕਰ੍ਮ ਧਨੰਜਯ ।
ਪ੍ਰੀਤੋ(ਅ)ਸ੍ਮਿ ਸੁਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਪੁਤ੍ਰ ਕੁਰੁ ਯੁਦ੍ਧੰ ਮਯਾ ਸਹ ॥ 6-59-58 (41237)
ਇਤਿ ਪਾਰ੍ਥੰ ਪ੍ਰਸ਼ਸ੍ਯਾਥ ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯਾਨ੍ਯਨ੍ਮਹਦ੍ਧਨੁਃ ।
ਮੁਮੋਚ ਸਮਰੇ ਵੀਰਃ ਸ਼ਰਾਨ੍ਪਾਰ੍ਥਰਥੰ ਪ੍ਰਤਿ॥ 6-59-59 (41238)
ਅਦਰ੍ਸ਼ਯਦ੍ਵਾਸੁਦੇਵੋ ਹਯਯਾਨੇ ਪਰੰ ਬਲਮ੍ ।
ਮੋਘਾਨ੍ਕੁਰ੍ਵਞ੍ਸ਼ਰਾਂਸ੍ਤਸ੍ਯ ਮਣ੍ਡਲਾਨ੍ਵ੍ਯਚਰਲ੍ਲੁਘੁ ॥ 6-59-60 (41239)
ਤਥਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਤੁ ਸੁਦ੍ਰੁʼਢੰ ਵਾਸੁਦੇਵਧਨੰਜਯੌ।
ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਨਿਸ਼ਿਤੈਰ੍ਬਾਣੈਃ ਸਰ੍ਵਗਾਤ੍ਰੇਸ਼਼ੁ ਭਾਰਤ ॥ 6-59-61 (41240)
ਸ਼ੁਸ਼ੁਭਾਤੇ ਨਰਵ੍ਯਾਘ੍ਰੌ ਤੌ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ਼ਰਵਿਕ੍ਸ਼਼ਤੌ ।
ਗੋਵ੍ਰੁʼਸ਼਼ਾਵਿਵ ਸੰਰਬ੍ਧੌ ਵਿਸ਼਼ਾਣੋਲ੍ਲੇਖਨਾਙ੍ਕ੍ਤਿਤੌ ॥ 6-59-62 (41241)
ਪੁਨਸ਼੍ਚਾਪਿ ਸੁਸੰਰਬ੍ਧਃ ਸ਼ਰੈਃ ਸ਼ਤਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ।
ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਯੋਰ੍ਯੁਧਿ ਸੰਰਬ੍ਧੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਾਃ ਪ੍ਰਾਚ੍ਛਾਦਯਦ੍ਦਿਸ਼ਃ ।
`ਪਾਰ੍ਥੋ(ਅ)ਪਿ ਸਮਰੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯਾਵਾਰਯਦ੍ਦਿਸ਼ਃ ॥' 6-59-63 (41242)
ਵਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣੇਯੰ ਚ ਸ਼ਰੈਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈਃ ਕਮ੍ਪਯਾਮਾਸ ਰੋਸ਼਼ਿਤਃ ।
ਮੁਹੁਰਭ੍ਯਰ੍ਦਯਨ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਪ੍ਰਹਸ੍ਯ ਸ੍ਵਨਵਤ੍ਤਦਾ ॥ 6-59-64 (41243)
ਤਤਸ੍ਤੁ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਃ ਸਮਰੇ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰਾਕ੍ਰਮਮ੍।
ਸੰਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਚ ਮਹਾਬਾਹੁਃ ਪਾਰ੍ਥਸ੍ਯ ਮ੍ਰੁʼਦੁਯੁਦ੍ਧਤਾਮ੍ ॥ 6-59-65 (41244)
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਚ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ਾਣਿ ਸ੍ਰੁʼਜਨ੍ਤਮਨਿਸ਼ੰ ਯੁਧਿ ।
ਪ੍ਰਤਪਨ੍ਤਮਿਵਾਦਿਤ੍ਯੰ ਮਧ੍ਯਮਾਸਾਦ੍ਯ ਸੇਨਯੋਃ ॥ 6-59-66 (41245)
ਵਾਰਨ੍ਵਰਾਨ੍ਵਿਨਿਘ੍ਨਨ੍ਤੰ ਪਾਣ੍ਡੁਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਸੈਨਿਕਾਨ੍।
ਯੁਗਾਨ੍ਤਮਿਵ ਕੁਰ੍ਵਾਣੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਯੌਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੇ ਬਲੇ ॥ 6-59-67 (41246)
ਅਮ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯਮਾਣੋ ਭਗਵਾਨ੍ਕੇਸ਼ਵਃ ਪਰਵੀਰਹਾ।
ਅਚਿਨ੍ਤਯਦਮੇਯਾਤ੍ਮਾ ਨਾਸ੍ਤਿ ਯੌਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੰ ਬਲਮ੍ ॥ 6-59-68 (41247)
ਏਕਾਹ੍ਨਾ ਹਿ ਰਣੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਨਾਸ਼ਯੇਦ੍ਦੇਵਦਾਨਵਾਨ੍।
ਕਿੰ ਨੁ ਪਾਣ੍ਡੁਸੁਤਾਨ੍ਯੁਦ੍ਧੇ ਸਬਲਾਨ੍ਸਪਦਾਨੁਗਾਨ੍ ॥ 6-59-69 (41248)
ਦ੍ਰਵਤੇ ਚ ਮਹਾਸੈਨ੍ਯੰ ਪਾਣ੍ਡਵਸ੍ਯ ਮਹਾਤ੍ਮਨਃ ।
ਏਤੇ ਚ ਕੌਰਵਾਸ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਪ੍ਰਭਗ੍ਨਾਨ੍ਵੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਸੋਮਕਾਨ੍ ॥ 6-59-70 (41249)
ਪ੍ਰਾਦ੍ਰਵਨ੍ਤਿ ਰਣੇ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਹਰ੍ਸ਼਼ਯਨ੍ਤਃ ਪਿਤਾਮਹਮ੍ ।
ਸੋਹੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਨਿਹਨ੍ਮ੍ਯਦ੍ਯ ਪਾਣ੍ਡਵਾਰ੍ਥਾਯ ਦੰਸ਼ਿਤਃ ॥ 6-59-71 (41250)
ਭਾਰਮੇਤੰ ਵਿਨੇਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਮਹਾਤ੍ਮਨਾਮ੍ ।
ਅਰ੍ਜੁਨੋ ਹਿ ਸ਼ਰੈਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈਰ੍ਵਧ੍ਯਮਾਨੋ(ਅ)ਪਿ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-59-72 (41251)
ਕਰ੍ਤਵ੍ਯੰ ਨਾਭਿਜਾਨਾਤਿ ਰਣੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਗੌਰਵਾਤ੍।
ਤਥਾ ਚਿਨ੍ਤਯਤਸ੍ਤਸ੍ਯ ਭੂਯ ਏਵ ਪਿਤਾਮਹਃ ।
ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਸ਼ਰਾਨ੍ਪਾਰ੍ਥਰਥੰ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-59-73 (41252)
ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਬਹੁਤ੍ਵਾਸੁ ਭ੍ਰੁʼਸੰ ਸ਼ਰਾਣਾਂ
ਦਿਸ਼ਸ਼੍ਚ ਸਰ੍ਵਾਃ ਪਿਹਿਤਾ ਬਭੂਵੁਃ ।
ਨ ਚਾਨ੍ਤਰਿਕ੍ਸ਼਼ੰ ਨ ਦਿਸ਼ੋ ਨ ਭੂਮਿ-
ਰ੍ਨ ਭਾਸ੍ਕਰੋ(ਅ)ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤ ਰਸ਼੍ਮਿਮਾਲੀਕ ॥ 6-59-74 (41253)
ਵਵੁਸ਼੍ਚ ਵਾਤਾਸ੍ਤੁਮੁਲਾਃ ਸਧੂਮਾ
ਦਿਸ਼ਸ਼੍ਚ ਸਰ੍ਵਾਃ ਕ੍ਸ਼਼ੁਭਿਤਾ ਬਭੂਵੁਃ।
ਦ੍ਰੋਣੋ ਵਿਕਰ੍ਣੋ(ਅ)ਥ ਜਯਦ੍ਰਥਸ਼੍ਚ
ਭੂਰਿਸ਼੍ਰਵਾਃ ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਾ ਕ੍ਰੁʼਪਸ਼੍ਚ ॥ 6-59-75 (41254)
ਸ਼੍ਰੁਤਾਯੁਰਮ੍ਬਸ਼਼੍ਠਪਤਿਸ਼੍ਚ ਰਾਜਾ
ਵਿਨ੍ਦਾਨੁਵਿਨ੍ਦੌ ਚ ਸੁਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਸ਼੍ਚ।
ਪ੍ਰਾਚ੍ਯਾਸ਼੍ਚ ਸੌਵੀਰਗਣਾਸ਼੍ਚ ਸਰ੍ਵੇ
ਵਸਾਤਯਃ ਕ੍ਸ਼਼ੁਦ੍ਰਕਮਾਲਵਾਸ਼੍ਚ॥ 6-59-76 (41255)
ਕਿਰੀਟਿਨੰ ਤ੍ਵਰਮਾਣਾਭਿਸ੍ਰੁ-
ਰ੍ਨਿਦੇਸ਼ਗਾਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵਸ੍ਯ ਰਾਜ੍ਞਃ।
ਤੰ ਵਾਜਿਪਾਦਾਤਰਥੌਘਜਾਲੈ-
ਰਨੇਕਸਾਹਸ੍ਰਸ਼ਤੈਰ੍ਦਦਰ੍ਸ਼ ॥ 6-59-77 (41256)
ਕਿਰੀਟਿਨੰ ਸੰਪਰਿਵਾਰ੍ਯਮਾਣੰ
ਸ਼ਿਨੇਰ੍ਨਪ੍ਤਾ ਵਾਰਣਯੂਥਪੈਸ਼੍ਚ।
ਤਤਸ੍ਤੁ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾਰ੍ਜੁਨਵਾਸੁਦੇਵੌ
ਪਦਾਤਿਨਾਗਾਸ਼੍ਵਰਥੈਃ ਸਮਨ੍ਤਾਤ੍ ॥ 6-59-78 (41257)
ਅਭਿਦ੍ਰੁਤੌ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਭ੍ਰੁʼਤਾਂ ਵਰਿਸ਼਼੍ਠੌ
ਸ਼ਿਨਿਪ੍ਰਵੀਰੋ(ਅ)ਭਿਸਸਾਰ ਤੂਰ੍ਣਮ੍।
ਸ ਤਾਨ੍ਯਨੀਕਾਨਿ ਮਹਾਧਨੁਸ਼਼੍ਮਾਨ੍
ਸ਼ਿਨਿਪ੍ਰਵੀਰਃ ਸਹਸਾ(ਅ)ਭਿਪਤ੍ਯ ॥ 6-59-79 (41258)
ਚਕਾਰ ਸਾਹਾਯ੍ਯਮਥਾਰ੍ਜੁਨਸ੍ਯ
ਵਿਸ਼਼੍ਣੁਰ੍ਯਥਾ ਵ੍ਰੁʼਤ੍ਰਨਿਸ਼਼ੂਦਨਸ੍ਯ।
ਵਿਸ਼ੀਰ੍ਣਨਾਗਾਸ਼੍ਵਰਥਧ੍ਵਜੌਘੰ
ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਵਿਤ੍ਰਾਸਿਤਸਰ੍ਵਯੋਧਮ੍ ॥ 6-59-80 (41259)
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਾਨੀਕਮਭਿਦ੍ਰਵਨ੍ਤੰ
ਪ੍ਰੋਵਾਚ ਸੰਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯ ਸ਼ਿਨਿਪ੍ਰਵੀਰਃ ।
ਕ੍ਵ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾ ਯਾਸ੍ਯਥ ਨੈਸ਼਼ ਧਰ੍ਮਃ
ਸਤਾਂ ਪੁਰਸ੍ਤਾਤ੍ਕਥਿਤਃ ਪੁਰਾਣੈਃ ॥ 6-59-81 (41260)
ਮਾ ਸ੍ਵਾਂ ਪ੍ਰਤਿਜ੍ਞਾਂ ਤ੍ਯਜਤ ਪ੍ਰਵੀਰਾਃ
ਸ੍ਵੰ ਵੀਰਧਰ੍ਮੰ ਪਰਿਪਾਲਯਧ੍ਵਮ੍।
ਤਾਨ੍ਵਾਸਵਾਨਨ੍ਤਰਜੋ ਨਿਸ਼ਾਮ੍ਯ
ਨਰੇਨ੍ਦ੍ਰਮੁਖ੍ਯਾਨ੍ਦ੍ਰਵਤਃ ਸਮਨ੍ਤਾਤ੍ ॥ 6-59-82 (41261)
ਪਾਰ੍ਥਸ੍ਯ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਵਾ ਮ੍ਰੁʼਦੁਯੁਦ੍ਧਾਤਾਂ ਚ
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਚ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਸਮੁਦੀਰ੍ਯਮਾਣਮ੍।
ਅਮ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯਮਾਣਃ ਸ ਤਤੋ ਮਹਾਤ੍ਮਾ
ਯਸ਼ਸ੍ਵਿਨੰ ਸਰ੍ਵਦਸ਼ਾਰ੍ਹਭਰ੍ਤਾ ॥ 6-59-83 (41262)
ਉਵਾਚ ਸ਼ੈਨੇਯਮਭਿਪ੍ਰਸ਼ੰਸਨ੍
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਕੁਰੂਨਾਪਤਤਃ ਸਮਗ੍ਰਾਨ੍।
ਯੇ ਯਾਨ੍ਤਿ ਤੇ ਯਾਨ੍ਤੁ ਸ਼ਿਨਿਪ੍ਰਵੀਰ
ਯੇ(ਅ)ਪਿ ਸ੍ਥਿਤਾਃ ਸਾਤ੍ਵਤ ਤੇ(ਅ)ਪਿ ਯਾਨ੍ਤੁ ॥ 6-59-84 (41263)
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਰਥਾਤ੍ਪਸ਼੍ਯ ਨਿਪਾਤ੍ਯਮਾਨੰ
ਦ੍ਰੋਣੰ ਚ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਸਗਣੰ ਮਯਾ(ਅ)ਦ੍ਯ।
ਨ ਸਾਰਥੇਃ ਸਾਤ੍ਵਤ ਕੌਰਵਾਣਾਂ
ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਸ੍ਯ ਮੁਚ੍ਯੇਤ ਰਣੇ(ਅ)ਦ੍ਯ ਕਸ਼੍ਚਿਤ੍ ॥ 6-59-85 (41264)
ਤਸ੍ਮਾਦਹੰ ਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਰਥਾਙ੍ਗਮੁਗ੍ਰੰ
ਪ੍ਰਾਣੰ ਹਰਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਮਹਾਵ੍ਰਤਸ੍ਯ।
ਨਿਹਤ੍ਯ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸਗਣੰ ਤਥਾਜੌ
ਦ੍ਰੋਣੰ ਚ ਸ਼ੈਨੇਯ ਰਥਪ੍ਰਵੀਰੌ ॥ 6-59-86 (41265)
ਪ੍ਰੀਤਿੰ ਕਰਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਧਨੰਜਯਸ੍ਯ
ਰਾਜ੍ਞਸ਼੍ਚ ਭੀਮਸ੍ਯ ਤਥਾ(ਅ)ਸ਼੍ਵਿਨੋਸ਼੍ਚ।
ਨਿਹਤ੍ਯ ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਪੁਤ੍ਰਾਂ-
ਸ੍ਤਤ੍ਪਕ੍ਸ਼਼ਿਣੋ ਯੇ ਚ ਨਰੇਨ੍ਦ੍ਰਮੁਖ੍ਯਾਃ ।
ਰਾਜ੍ਯੇਨ ਰਾਜਾਨਮਜਾਤਸ਼ਤ੍ਰੁਂ
ਸੰਪਾਦਯਿਸ਼਼੍ਯਾਮ੍ਯਹਮਦ੍ਯ ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਃ ॥ 6-59-87 (41266)
` ਇਤੀਦਮੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਸ ਮਹਾਨੁਭਾਵਃ
ਸਸ੍ਮਾਰ ਚਕ੍ਰੰ ਨਿਸ਼ਿਤੰ ਪੁਰਾਣਮ੍।
ਸੁਦਰ੍ਸ਼ਨੰ ਚਿਨ੍ਤਿਤਮਾਤ੍ਰਮੇਵ
ਤਸ੍ਯਾਗ੍ਰਹਸ੍ਤੰ ਸ੍ਵਯਮਾਰੁਰੋਹ ॥ 6-59-88 (41267)
ਤਚ੍ਚਕ੍ਰਪਦ੍ਮੰ ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹੀਤਮਾਜੌ
ਰਰਾਜ ਨਾਰਾਯਣਬਾਹੁਨਾਲਮ੍।
ਯਥਾਦਿਪਦ੍ਮੰ ਤਰੁਣਾਰ੍ਕਵਰ੍ਣੰ
ਰਰਾਜ ਨਾਰਾਯਣਨਾਭਿਜਾਤਮਕ੍ ॥ 6-59-89 (41268)
ਤਤ੍ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਕੋਪੋਦਯਸੂਰ੍ਯਬੁਦ੍ਧੰ
ਕ੍ਸ਼਼ੁਰਾਨ੍ਤਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣਾਗ੍ਰਸੁਜਾਤਪਤ੍ਰਮ੍।
ਤੇਸ੍ਯੈਵ ਦੇਹੋਰੁਸਰਃਪ੍ਰਰੂਢੰ
ਰਰਾਜ ਨਾਰਾਯਣਬਾਹੁਨਾਲਮ੍ ॥' 6-59-90 (41269)
ਤਤਃ ਸੁਨਾਭੰ ਵਸੁਦੇਵਪੁਤ੍ਰਃ
ਸੂਰ੍ਯਪ੍ਰਭੰ ਵਜ੍ਰਸਮਪ੍ਰਭਾਵਮ੍ ।
ਕ੍ਸ਼਼ੁਰਾਨ੍ਤਮੁਦ੍ਯਮ੍ਯ ਭੁਜੇਨ ਚਕ੍ਰੰ
ਰਥਾਦਵਪ੍ਲੁਤ੍ਯ ਵਿਸ੍ਰੁʼਜ੍ਯ ਵਾਹਾਨ੍।
ਸੰਕਮ੍ਪਯਨ੍ਗਾਂ ਚਰਣੈਰ੍ਮਹਾਤ੍ਮਾ
ਵੇਗੇਨ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਮਃ ਪ੍ਰਸਸਾਰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮ੍ ॥ 6-59-91 (41270)
ਮਦਾਨ੍ਧਮਾਜੌ ਸਮੁਦੀਰ੍ਣਦਰ੍ਪੰ
ਸਿੰਹੋ ਜਿਘਾਂਸੰਨਿਵ ਵਾਰਣੇਨ੍ਦ੍ਰਮ੍।
ਸੋ(ਅ)ਭਿਦ੍ਰਵਨ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਨੀਕਮਧ੍ਯੇ
ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਮਹੇਨ੍ਦ੍ਰਾਵਰਜਃ ਪ੍ਰਮਾਥੀ ।
ਵ੍ਯਾਲਮ੍ਬਿਪੀਤਾਮ੍ਬਰਧ੍ਰੁʼਕ੍ਕਕਾਸ਼ੇ
ਘਨੋ ਯਥਾ ਖੇ ਤਡਿਤਾਵਨਦ੍ਧਃ ॥ 6-59-92 (41271)
ਤਮਾਤ੍ਤਚਕ੍ਰੰ ਪ੍ਰਣਦਨ੍ਤਮੁਚ੍ਚੈਃ
ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੰ ਮਹੇਨ੍ਦ੍ਰਾਵਰਜੰ ਸਮੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ।
ਸਰ੍ਵਾਣਿ ਭੂਤਾਨਿ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਵਿਨੇਦੁਃ
ਕ੍ਸ਼਼ਯੰ ਕੁਰੂਣਾਮਿਵ ਚਿਨ੍ਤਯਿਤ੍ਵਾ ॥ 6-59-93 (41272)
ਸ ਵਾਸੁਦੇਵਃ ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹੀਤਚਕ੍ਰਃ
ਸੰਵਰ੍ਤਯਿਸ਼਼੍ਯੰਨਿਵ ਸਰ੍ਵਲੋਕਮ੍।
ਅਭ੍ਯੁਤ੍ਪਤਁਲ੍ਲੋਕਗੁਰੁਰ੍ਬਭਾਸੇ
ਭੂਤਾਨਿ ਧਕ੍ਸ਼਼੍ਯੰਨਿਵ ਧੂਮਕੇਤੁਃ ॥ 6-59-94 (41273)
ਤਮਾਦ੍ਰਵਨ੍ਤੰ ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹੀਤਚਕ੍ਰੰ
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਦੇਵੰ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵਸ੍ਤਦਾਨੀਮ੍।
ਅਸੰਭ੍ਰਮੰ ਤਦ੍ਵਿਚਕਰ੍ਸ਼਼ ਦੋਰ੍ਭ੍ਯਾਂ
ਮਹਾਧਨੁਰ੍ਗਾਮਡਿਵਤੁਲ੍ਯਘੋਸ਼਼ਮ੍।
ਉਵਾਚ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਤਮਨਨ੍ਤਪੌਰੁਸ਼਼ੰ
ਗੋਵਿਨ੍ਦਮਾਜਾਵਵਿਮੂਢਚੇਤਾਃ ॥ 6-59-95 (41274)
ਏਹ੍ਯੇਹਿ ਦੇਵੇਸ਼ ਜਗੰਨਿਵਾਸ
ਨਮੋਸ੍ਤੁ ਤੇ ਮਾਧਵ ਚਕ੍ਰਪਾਣੇ।
ਪ੍ਰਸਹ੍ਯ ਮਾਂ ਪਾਤਯ ਲੋਕਨਾਥ
ਰਥੋਤ੍ਤਮਾਤ੍ਸਰ੍ਵਸ਼ਰਣ੍ਯ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ॥ 6-59-96 (41275)
ਤ੍ਵਯਾ ਹਤਸ੍ਯਾਪਿ ਮਮਾ(ਅ)ਦ੍ਯ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣ
ਸ਼੍ਰੇਯਃ ਪਰਿਸ੍ਮਿੰਨਿਹ ਚੈਵ ਲੋਕੇ।
ਸੰਭਾਵਿਤੋ(ਅ)ਸ੍ਮ੍ਯਨ੍ਧਕਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਿਨਾਥ
ਲੋਕੈਸ੍ਤ੍ਰਿਭਿਰ੍ਵੀਰ ਤਵਾਭਿਯਾਨਾਤ੍ ॥ 6-59-97 (41276)
ਰਥਾਦਵਪ੍ਲੁਤ੍ਯ ਤਤਸ੍ਤ੍ਵਰਾਵਾਨ੍
ਪਾਰ੍ਥੋ(ਅ)ਪ੍ਯਨੁਦ੍ਰੁਤ੍ਯ ਯਦੁਪ੍ਰਵੀਰਮ੍।
ਜਗ੍ਰਾਹ ਪੀਨੋਤ੍ਤਮਲਮ੍ਬਬਾਹੁਂ
ਬਾਹ੍ਵੋਰ੍ਹਰਿੰ ਵ੍ਯਾਯਤਪੀਨਬਾਹੁਃ ॥ 6-59-98 (41277)
ਨਿਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯਮਣਾਸ਼੍ਚ ਤਦਾ(ਅ)(ਅ)ਦਿਦੇਵੋ
ਭ੍ਰੁʼਸ਼ ਸਰੋਸ਼਼ਃ ਕਿਲ ਨਾਮ ਯੋਗੀ ।
ਆਦਾਯ ਵੇਗੇਨ ਜਗਾਮ ਵਿਸ਼਼੍ਣੁ-
ਰ੍ਜਿਸ਼਼੍ਣੁਂ ਮਹਾਵਾਤ ਇਵੈਕਵ੍ਰੁʼਕ੍ਸ਼਼ਮ੍ ॥ 6-59-99 (41278)
ਪਾਰ੍ਥਸ੍ਤੁ ਵਿਸ਼਼੍ਟਭ੍ਯ ਬਲੇਨ ਪਾਦੌ
ਭੀਸ਼਼੍ਮਾਨ੍ਤਿਕੰ ਤੂਰ੍ਣਮਭਿਦ੍ਰਵਨ੍ਤਮ੍।
ਬਲਾੰਨਿਜਗ੍ਰਾਹ ਹਰਿੰ ਕਿਰੀਟੀ
ਪਦੇ(ਅ)ਥ ਰਾਜਨ੍ਦਸ਼ਮੇ ਕਥੰਚਿਤ੍ ॥ 6-59-100 (41279)
ਅਵਸ੍ਥਿਤੰ ਚ ਪ੍ਰਣਿਪਤ੍ਯ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣੰ
ਪ੍ਰੀਤੋ(ਅ)ਰ੍ਜੁਨਃ ਕਾਞ੍ਚਨਚਿਤ੍ਰਮਾਲੀ।
ਉਵਾਚ ਕੋਪੇ ਪ੍ਰਤਿਸੰਹਰੇਤਿ
ਗਤਿਰ੍ਭਵਾਨ੍ਕੇਸ਼ਵ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਮ੍ ॥ 6-59-101 (41280)
ਨ ਹਾਸ੍ਯਤੇ ਕਰ੍ਮ ਯਥਾਪ੍ਰਤਿਜ੍ਞੰ
ਪੁਤ੍ਰੈਃ ਸ਼ਪੇ ਕੇਸ਼ਵ ਸੋਦਰੈਸ਼੍ਚ ।
ਅਨ੍ਤੰ ਕਰਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਯਥਾ ਕੁਰੂਣਾਂ
ਤ੍ਵਯਾ(ਅ)ਹਮਿਨ੍ਦ੍ਰਾਨੁਜਸੰਪ੍ਰਯੁਕ੍ਤਃ ॥ 6-59-102 (41281)
ਤਤਃ ਪ੍ਰਤਿਜ੍ਞਾਂ ਸਮਯੰ ਚ ਤਸ੍ਯ
ਜਨਾਰ੍ਦਨਃ ਪ੍ਰੀਤਮਨਾ ਨਿਸ਼ਮ੍ਯ।
ਸ੍ਥਿਤਃ ਪ੍ਰਿਯੇ ਕੌਰਵਸਤ੍ਤਮਸ੍ਯ
ਰਥੰ ਸਚਕ੍ਰਃ ਪੁਨਰਾਰੁਰੋਹ ॥ 6-59-103 (41282)
`ਤਤਃ ਪ੍ਰਤਿਜ੍ਞਾਂ ਸਮਵਾਪ੍ਯ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ
ਕ੍ਰੁʼਤਾਞ੍ਚਲਿਃ ਸ੍ਤੁਤ੍ਯਮਥਾਕਰੋਦ੍ਵੈ ।
ਤ੍ਰੈਵਿਕ੍ਰਮੇ ਯਸ੍ਯ ਵਪੁਰ੍ਬਭਾਸੇ
ਤਥੈਵ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਤੁ ਸਮੁਞ੍ਜ੍ਵਲਨ੍ਤਮ੍ ॥ 6-59-104 (41283)
ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਸ਼ਙ੍ਖੰ ਦ੍ਵਿਸ਼਼ਤਾਕੰ ਨਿਹਨ੍ਤਾ
ਸ ਤਾਨਭੂਸ਼਼ੂਨ੍ਪੁਨਰਾਦਦਾਨਃ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਪਰਿਵਾਰ੍ਯ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ
ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਭੂਰਿਸ਼੍ਰਵਸਸ਼੍ਚ ਚਾਪਮ੍ ॥ 6-59-105 (41284)
ਸ਼ਲ੍ਯੰ ਚ ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਨਵਭਿਃ ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼ਤ੍ਕੈ-
ਰ੍ਦੁਰ੍ਯੋਧੰ ਵਕ੍ਸ਼਼ਸਿ ਨਿਰ੍ਬਿਭੇਦ।'
ਵਿਨਾਦਯਾਮਾਸ ਤਤੋ ਦਿਸ਼ਸ਼੍ਚ
ਸ ਪਾਞ੍ਚਜਨ੍ਯਸ੍ਯ ਰਵੇਣ ਸ਼ੌਰਿਃ ॥ 6-59-106 (41285)
ਵ੍ਯਾਵਿਦ੍ਧਨਿਸ਼਼੍ਕਾਙ੍ਗਦਕੁਣ੍ਡਲੰ ਤੰ
ਰਜੋਵਿਕੀਰ੍ਣਾਞ੍ਚਿਤਪਦ੍ਮਨੇਤ੍ਰਮ੍ ।
ਵਿਸ਼ੁਦ੍ਧਦੰਸ਼਼੍ਟ੍ਰੰ ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹੀਤਸ਼ਙ੍ਖੰ
ਵਿਚੁਕ੍ਰੁਸ਼ੁਃ ਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਕੁਰੁਪ੍ਰਵੀਰਾਃ ॥ 6-59-107 (41286)
ਮ੍ਰੁʼਦਙ੍ਗਭੇਰੀਪਣਵਪ੍ਰਣਾਦਾ
ਨੇਮਿਸ੍ਵਨਾ ਦੁਨ੍ਦੁਭਿਨਿਃਸ੍ਵਨਾਸ਼੍ਚ।
ਸਸਿੰਹਨਾਦਾਸ਼੍ਚ ਬਭੂਵੁਰੁਗ੍ਰਾਃ
ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼੍ਵਨੀਕੇਸ਼਼ੁ ਤਤਃ ਕੁਰੂਣਾਮ੍ ॥ 6-59-108 (41287)
ਗਾਣ੍ਡੀਵਘੋਸ਼਼ਃ ਸ੍ਤਨਯਿਤ੍ਨੁਕਲ੍ਪੋ
ਜਗਾਮ ਪਾਰ੍ਥਸ੍ਯ ਨਭੋ ਦਿਸ਼ਸ਼੍ਚ।
ਜਗ੍ਮੁਸ਼੍ਚ ਬਾਣਾ ਵਿਮਲਾਃ ਪ੍ਰਸੰਨਾਃ
ਸਰ੍ਵਾ ਦਿਸ਼ਃ ਪਾਣ੍ਡਵਚਾਪਮੁਕ੍ਤਾਃ ॥ 6-59-109 (41288)
ਤੰ ਕੌਰਵਾਣਾਮਧਿਪੋ ਜਵੇਨ
ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਭੂਰਿਸ਼੍ਰਵਸਾ ਚ ਸਾਰ੍ਧਮ੍।
ਅਭ੍ਯੁਦ੍ਯਯਾਵੁਦ੍ਯਤਬਾਣਪਾਣਿਃ
ਕਕ੍ਸ਼਼ੰ ਦਿਧਕ੍ਸ਼਼ੰਨਿਵ ਧੂਮਕੇਤੁਃ ॥ 6-59-110 (41289)
ਅਥਾਰ੍ਜੁਨਾਯ ਪ੍ਰਜਿਘਾਯ ਭਲ੍ਲਾਨ੍
ਭੂਰਿਸ਼੍ਰਵਾਃ ਸਪ੍ਤ ਸੁਵਰ੍ਣਪੁਙ੍ਖਾਨ੍।
ਦੁਰ੍ਯੋਦਨਸ੍ਤੋਮਰਮੁਗ੍ਰਵੇਗੰ
ਸ਼ਲ੍ਯੋ ਗਦਾਂ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵਸ਼੍ਚ ਸ਼ਕ੍ਤਿਮ੍ ॥ 6-59-111 (41290)
ਸ ਸਪ੍ਤਭਿਃ ਸਪ੍ਤ ਸ਼ਰਪ੍ਰਵੇਕਾਨ੍
ਸੰਵਾਰ੍ਯ ਭੀਰਿਸ਼੍ਰਵਸਾ ਵਿਸ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾਨ੍ ।
ਸ਼ਿਤੇਨ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਬਾਹੁਮੁਕ੍ਤੰ
ਕ੍ਸ਼਼ੁਰੇਣ ਤਤ੍ਤੋਮਰਮੁਨ੍ਮਮਾਥ ॥ 6-59-112 (41291)
ਤਤਃ ਸ਼ੁਭਾਮਾਪਤਤੀਂ ਸ ਸ਼ਕ੍ਤਿੰ
ਵਿਦ੍ਯੁਤ੍ਪ੍ਰਭਾਂ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੇਨ ਮੁਕ੍ਤਾਮ੍।
ਗਦਾਂ ਚ ਮਦ੍ਰਾਧਿਪਬਾਹੁਮੁਕ੍ਤਾਂ
ਦ੍ਵਾਭ੍ਯਾਂ ਸ਼ਰਾਭ੍ਯਾਂ ਨਿਚਰ੍ਤ ਵੀਰਃ ॥ 6-59-113 (41292)
ਤਤੋ ਭੁਜਾਭ੍ਯਾਂ ਬਲਵਦ੍ਵਿਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯ
ਚਿਤ੍ਰੰ ਧਨੁਰ੍ਗਾਣ੍ਡਿਵਮਪ੍ਰਮੇਯਮ੍ ।
ਮਾਹੇਨ੍ਦ੍ਰਮਸ੍ਰੰ ਵਿਧਿਵਤ੍ਸੁਘੋਰੰ
ਪ੍ਰਾਦੁਸ਼੍ਚਕਾਰਾਦ੍ਭੁਤਮਨ੍ਤਰਿਕ੍ਸ਼਼ੇ ॥ 6-59-114 (41293)
ਤੇਨੋਤ੍ਤਮਾਸ੍ਤ੍ਰੇਣ ਤਤੋ ਮਹਾਤ੍ਮਾ
ਸਰ੍ਵਾਣ੍ਯਨੀਕਾਨਿ ਮਹਾਧਨੁਸ਼਼੍ਮਾਨ੍।
ਸ਼ਰੌਘਜਾਲੈਰ੍ਵਿਮਲਾਗ੍ਨਿਵਰ੍ਣੈ-
ਰ੍ਨਿਵਾਰਯਾਮਾਸ ਕਿਰੀਟਮਾਲੀ ॥ 6-59-115 (41294)
ਸ਼ਿਲੀਮੁਖਾਃ ਪਾਰ੍ਥਧਨੁਃਪ੍ਰਮੁਕ੍ਤਾ
ਰਥਾਨ੍ਧ੍ਵਜਾਗ੍ਰਾਣਿ ਧਨੂਂਸ਼਼ਿ ਬਾਹੂਨ੍ ।
ਨਿਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਦੇਹਾਨ੍ਵਿਵਿਸ਼ੁਃ ਪਰੇਸ਼਼ਾਂ
ਨਰੇਨ੍ਦ੍ਰਨਾਗੇਨ੍ਦ੍ਰਤੁਰਙ੍ਗਮਾਣਾਮ੍ । 6-59-116 (41295)
ਤਤੋ ਦਿਸ਼ਃ ਸੋ(ਅ)ਨੁਦਿਸ਼ਸ਼੍ਚ ਪਾਰ੍ਥਃ
ਸ਼ਰੈਃ ਸੁਧਾਰੈਃ ਸਮਰੇ ਵਿਤਤ੍ਯ ।
ਗਾਣ੍ਡੀਵਸ਼ਬ੍ਦੇਨ ਮਨਾਂਸਿ ਤੇਸ਼਼ਾਂ
ਕਿਰੀਟਮਾਲੀ ਵ੍ਯਥਯਾਂਚਕਾਰ ॥ 6-59-117 (41296)
ਤਸ੍ਮਿੰਸ੍ਤਥਾ ਘੋਰਤਮੇ ਪ੍ਰਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤੇ
ਸ਼ਙ੍ਖਸ੍ਵਨਾ ਦੁਨ੍ਦੁਭਿਨਿਃਸ੍ਵਨਾਸ਼੍ਚ।
ਅਨ੍ਤਰ੍ਹਿਤਾ ਗਾਣ੍ਡਿਵਨਿਃਸ੍ਵਨੇਨ
ਬਭੂਵੁਰੁਗ੍ਰਾਸ਼੍ਵਰਥਪ੍ਰਣਾਦਾਃ ॥ 6-59-118 (41297)
ਗਾਣ੍ਡੀਵਸ਼ਬ੍ਦੰ ਤਮਥੋ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾ
ਵਿਰਾਟਰਾਜਪ੍ਰਮੁਖਾਃ ਪ੍ਰਵੀਰਾਃ।
ਪਾਞ੍ਚਾਲਰਾਜੋ ਦ੍ਰੁਪਦਸ਼੍ਚ ਵੀਰ-
ਸ੍ਤੰ ਦੇਸ਼ਮਾਜਗ੍ਮੁਰਦੀਨਸਤ੍ਤ੍ਵਾਃ ॥ 6-59-119 (41298)
ਸਰ੍ਵਾਣਿ ਸੈਨ੍ਯਾਨਿ ਤੁ ਤਾਵਕਾਨਿ
ਯਤੋਯਤੋ ਗਾਣ੍ਡਿਵਜਃ ਪ੍ਰਣਾਦਃ ।
ਤਤਸ੍ਤਤਃ ਸੰਨਤਿਮੇਵ ਜਗ੍ਮੁ-
ਰ੍ਨ ਤੰ ਪ੍ਰਤੀਪੋ(ਅ)ਭਿਸਸਾਰ ਕਸ਼੍ਚਿਤ੍ ॥ 6-59-120 (41299)
ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਸੁਘੋਰੇ ਕਨ੍ਰੁʼਪ ਸੰਪ੍ਰਹਾਰੇ
ਹਤਾਃ ਪ੍ਰਵੀਰਾਃ ਸਰਥਾਸ਼੍ਵਸੂਤਾਃ।
ਗਜਾਸ਼੍ਚ ਨਾਰਾਚਨਿਪਾਤਤਪ੍ਤਾ
ਮਹਾਪਤਾਕਾਃ ਸ਼ੁਭਰੁਕ੍ਮਕਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਃ ॥ 6-59-121 (41300)
ਪਰੀਤਸਤ੍ਵਾਃ ਸਹਸਾ ਨਿਪੇਤੁਃ
ਕਿਰੀਟਿਨਾ ਭਿੰਨਤਨੁਤ੍ਰਕਾਯਾਃ ।
ਦ੍ਰੁʼਢੰ ਹਤਾਃ ਪਾਤ੍ਰਿਭਿਰੁਗ੍ਰਵੇਗੈਃ
ਪਾਰ੍ਥੇਨ ਭਲ੍ਲੈਰ੍ਵਿਮਲੈਃ ਸ਼ਿਤਾਗ੍ਨੈਃ ॥ 6-59-122 (41301)
ਨਿਕ੍ਰੁʼਤ੍ਤਯਨ੍ਤ੍ਰਾ ਨਿਹਤੇਨ੍ਦ੍ਰਕੀਲਾ
ਧ੍ਵਜਾ ਮਹਾਨ੍ਤੋ ਧ੍ਵਜਿਨਿਮੁਖੇਸ਼਼ੁ।
ਪਦਾਤਿਸਙ੍ਘਾਸ਼੍ਚ ਰਥਾਸ਼੍ਚ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ
ਹਯਾਸ਼੍ਚ ਨਾਗਾਸ਼੍ਚ ਧਨਞ੍ਜਯੇਨ ॥ 6-59-123 (41302)
ਬਾਣਾਹਤਾਸ੍ਤੂਰ੍ਣਮਪੇਤਸਤ੍ਵਾ
ਵਿਸ਼਼੍ਟਭ੍ਯ ਗਾਤ੍ਰਾਣਿ ਨਿਪੇਤੁਰੁਰ੍ਵ੍ਯਾਮ੍ ।
ਐਨ੍ਦ੍ਰੇਣ ਤੇਨਾਸ੍ਤ੍ਰਵਰੇਣ ਰਾਜਨ੍
ਮਹਾਹਵੇ ਭਿੰਨਤਨੁਤ੍ਰਦੇਹਾਃ ॥ 6-59-124 (41303)
ਤਤਃ ਸ਼ਰੌਘੈਰ੍ਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਕਿਰੀਟਿਨਾ
ਨ੍ਰੁʼਦੇਹਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਕ੍ਸ਼਼ਤਲੋਹਿਤੋਦਾ।
ਨਦੀ ਸੁਘੋਰਾ ਨਰਮੇਦਫੇਨਾ
ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਿਤਾ ਤਤ੍ਰ ਰਣਾਜਿਰੇ ਵੈ ॥ 6-59-125 (41304)
ਵੇਗੇਨ ਸਾ(ਅ)ਤੀਵ ਪ੍ਰੁʼਥੁਪ੍ਰਵਾਹਾ
ਪਰੇਤਨਾਗਾਸ਼੍ਵਸ਼ਰੀਰਰੋਧਾਃ।
ਨਰੇਨ੍ਦ੍ਰਮਞ੍ਜੋਚ੍ਛ੍ਰਿਤਮਾਂਸਪਙ੍ਕਾਃ
ਪ੍ਰਭੂਤਰਕ੍ਸ਼਼ੋਗਣਭੂਤਸੇਵਿਤਾ ॥ 6-59-126 (41305)
ਸ਼ਿਰਃਕਪਾਲਾਕੁਲਕੇਸ਼ਸ਼ਾਦ੍ਵਲਾ
ਸ਼ਰੀਰਸਙ੍ਘਾਤਸਹਸ੍ਰਵਾਹਿਨੀ ।
ਵਿਸ਼ੀਰ੍ਣਨਾਨਾਕਵਚੋਰ੍ਮਿਸੰਕੁਲਾ
ਨਰਾਸ਼੍ਵਨਾਗਾਸ੍ਥਿਨਿਕ੍ਰੁʼਤ੍ਤਸ਼ਰ੍ਕਰਾ ॥ 6-59-127 (41306)
ਸ਼੍ਵਕਙ੍ਕਸ਼ਾਲਾਵ੍ਰੁʼਕਗ੍ਰੁʼਧ੍ਰਕਾਕੈਃ
ਕ੍ਰਵ੍ਯਾਦਸਙ੍ਘੈਸ਼੍ਚ ਤਰਕ੍ਸ਼਼ੁਭਿਸ਼੍ਚ।
ਉਪੇਤਕੂਲਾਂ ਦਦ੍ਰੁʼਸ਼ੁਰ੍ਮਨੁਸ਼਼੍ਯਾਃ
ਕ੍ਰੂਰਾਂ ਮਹਾਵੈਤਰਣੀਪ੍ਰਕਾਸ਼ਾਮ੍ ॥ 6-59-128 (41307)
ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਿਤਾਮਰ੍ਜੁਨਬਾਣਸਙ੍ਘੈ-
ਰ੍ਮੇਦੋਵਸਾਸ੍ਰੁʼਕਪ੍ਰਵਹਾਂ ਸੁਭੀਮਾਮ੍।
ਹਤਪ੍ਰਵੀਰਾਂ ਚ ਤਥੈਵ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ
ਸੇਨਾਂ ਕੁਰੂਣਾਮਥ ਫਲ੍ਗੁਨੇਨ ॥ 6-59-129 (41308)
ਤੇ ਚੇਦਿਪਾਞ੍ਚਾਲਕਰੂਸ਼਼ਮਤ੍ਸ੍ਯਾਃ
ਪਾਰ੍ਥਾਸ਼੍ਚ ਸਰ੍ਵੇ ਸਹਿਤਾਃ ਪ੍ਰਣੇਦੁਃ ।
ਜਯਪ੍ਰਗਲ੍ਭਾਃਕ ਪੁਰੁਸ਼਼ਪ੍ਰਵੀਰਾਃ
ਸੰਤ੍ਰਾਸਯਨ੍ਤਃ ਕੁਰੁਵੀਰਯੋਧਾਨ੍ ॥ 6-59-130 (41309)
ਹਤਪ੍ਰਵੀਰਾਣਿ ਬਲਾਨਿ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ
ਕਿਰੀਟਿਨਾ ਸ਼ਤ੍ਰੁਭਯਾਵਹੇਨ ।
ਵਿਤ੍ਰਾਸ੍ਯ ਸੇਨਾਂ ਧ੍ਵਜਿਨੀਪਤੀਨਾਂ
ਸਿੰਹੋ ਮ੍ਰੁʼਗਾਣਾਮਿਵ ਯੂਥਸਙ੍ਘਾਨ੍ ॥ 6-59-131 (41310)
ਵਿਨੇਦਤੁਸ੍ਤਾਵਤਿਹਰ੍ਸ਼਼ਯੁਕ੍ਤੌ
ਗਾਣ੍ਡੀਵਧਨ੍ਵਾ ਚ ਜਨਾਰ੍ਦਨਸ਼੍ਚ।
ਤਤੋ ਰਵਿੰ ਸੰਵ੍ਰੁʼਤਰਸ਼੍ਮਿਜਾਲੰ
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਪਰਿਕ੍ਸ਼਼ਤਾਙ੍ਗਾਃ ॥ 6-59-132 (41311)
ਤਦੈਨ੍ਦ੍ਰਮਸ੍ਤ੍ਰੰ ਵਿਤਤੰ ਚ ਘੋਰ-
ਮਸਹ੍ਯਮੁਦ੍ਵੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਯੁਗਾਨ੍ਤਕਲ੍ਪਮ੍ ।
ਅਥਾਪਯਾਨੰ ਕੁਰਵਃ ਸਭੀਸ਼਼੍ਮਾਃ
ਸਦ੍ਰੋਣਦੁਰ੍ਯੋਧਨਬਾਹ੍ਲਿਕਾਸ਼੍ਚ॥ 6-59-133 (41312)
ਚਕ੍ਰੁਰ੍ਨਿਸ਼ਾਂ ਸਨ੍ਧਿਗਤਾਂ ਸਮੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯ
ਵਿਭਾਵਸੋਰ੍ਲੋਹਿਤਰਾਗਯੁਕ੍ਤਾਮ੍।
ਅਵਾਪਯ ਕੀਰ੍ਤਿ ਚ ਯਸ਼ਸ਼੍ਚ ਲੋਕੇ
ਵਿਜਿਤ੍ਯ ਸ਼ਤ੍ਰੂਂਸ਼੍ਚ ਧਨੰਜਯੋ(ਅ)ਪਿ ॥ 6-59-134 (41313)
ਯਯੌ ਨਰੇਨ੍ਦ੍ਰੈਃ ਸਹਸੋਦਰੈਸ਼੍ਚ
ਸਮਾਪ੍ਤਕਰ੍ਮਾ ਸ਼ਿਬਿਰੰ ਨਿਸ਼ਾਯਾਮ੍।
ਤਤਃ ਪ੍ਰਜਜ੍ਞੇ ਤੁਮੁਲਃ ਕੁਰੂਣਾਂ
ਨਿਸ਼ਾਮੁਖੇ ਘੋਰਤਮਃ ਪ੍ਰਣਾਦਃ ॥ 6-59-135 (41314)
ਰਣੇ ਰਥਾਨਾਮਯੁਤੰ ਨਿਹਤ੍ਯ
ਹਤਾ ਗਜਾਃ ਸਪ੍ਤਸ਼ਤਾਰ੍ਜੁਨੇਨ ।
ਪ੍ਰਾਜ੍ਯਾਸ਼੍ਚ ਸੌਵੀਰਗਣਾਸ਼੍ਚ ਸਰ੍ਵੇ
ਨਿਪਾਤਿਤਾਃ ਕ੍ਸ਼਼ੁਦ੍ਰਕਮਾਲਵਾਸ਼੍ਚ ॥ 6-59-136 (41315)
ਮਹਤ੍ਕ੍ਰੁʼਤੰ ਕਰ੍ਮ ਧਨਞ੍ਜਯੇਨ
ਕਰ੍ਤੁਂ ਯਥਾ ਨਾਰ੍ਹਤਿ ਕਸ਼੍ਚਿਦਨ੍ਯਃ।
ਸ਼੍ਰੁਤਾਯੁਰਮ੍ਬਸ਼਼੍ਠਪਤਿਸ਼੍ਚ ਰਾਜਾ
ਤਥੈਵ ਦੁਰ੍ਮਰ੍ਸ਼਼ਣਚਿਤ੍ਰਸੇਨੌ ॥ 6-59-137 (41316)
ਦ੍ਰੋਣਃ ਕ੍ਰੁʼਪਃ ਸੈਨ੍ਧਵਬਾਹ੍ਲਿਕੌ ਚ
ਭੂਰਿਸ਼੍ਰਵਾਃ ਸ਼ਲ੍ਯਸ਼ਲੌ ਚ ਰਾਜਨ੍।
ਅਨ੍ਯੇ ਚ ਯੋਧਾਃ ਸ਼ਤਸ਼ਃ ਸਮੇਤਾਃ
ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੇਨ ਪਾਰ੍ਥੇਨ ਰਣਸ੍ਯ ਮਧ੍ਯੇ॥ 6-59-138 (41317)
ਸ੍ਵਬਾਹੁਵੀਰ੍ਯੇਣ ਜਿਤਾਃ ਸਭੀਸ਼਼੍ਮਾਃ
ਕਿਰੀਟਿਨਾ ਲੋਕਮਹਾਰਥੇਨ।
ਇਤਿ ਬ੍ਰੁਵਨ੍ਤਃ ਸ਼ਿਬਿਰਾਣਿ ਜਗ੍ਮੁਃ
ਸਰ੍ਵੇ ਗਣਾ ਭਾਰਤ ਯੇ ਤ੍ਵਦੀਯਾਃ ॥ 6-59-139 (41318)
ਉਲ੍ਕਾਸਹਸ੍ਰੈਸ਼੍ਚ ਸੁਸੰਪ੍ਰਦੀਪ੍ਤੈ-
ਰ੍ਵਿਭ੍ਰਾਜਮਾਨੈਸ਼੍ਚ ਤਥਾ ਪ੍ਰਦੀਪ੍ਰੈਃ।
ਕਿਰੀਟਿਵਿਤ੍ਰਾਸਿਤਸਰ੍ਵਯੋਧਾ
ਚਕ੍ਰੇ ਨਿਵੇਸ਼ੰ ਧ੍ਵਜਿਨੀ ਕੁਰੂਣਾਮ੍ ॥ ॥ 6-59-140 (41319)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਤ੍ਰੁʼਤੀਯਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਏਕੋਨਸ਼਼ਸ਼਼੍ਟਿਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-59-31 ਪਿਣ੍ਡਿਤਾਨ੍ ਏਕਸ੍ਥਾਨ੍। ਵਰ੍ਮਿਤਾਨ੍ ਕਵਚਿਨਃ ॥ 6-59-39 ਆਕ੍ਰਨ੍ਦੇ ਯੁਦ੍ਧੇ ॥ 6-59-83ਸਮੁਦੀਰ੍ਯਮਾਣੰ ਵਰ੍ਧਮਾਨਪ੍ਰਯਤ੍ਨਮ੍ ॥ 6-59-87 ਅਸ਼੍ਵਿਨੋਰਸ਼੍ਵਿਪੁਤ੍ਰਯੋਰ੍ਨਕੁਲਸਹਦੇਵਯੋਃ ॥ 6-59-111 ਪ੍ਰਜਿਘਾਯ ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ॥ 6-59-112 ਸ਼ਰਪ੍ਰਵੇਕਾਨ੍ ਬਾਣਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਾਨ੍ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 060
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.60. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 060
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਭੀਸ਼਼੍ਮਾਰ੍ਜੁਨਯੁਦ੍ਧਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-60-0 (41320)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-60-0x (4128)
ਵ੍ਯੁਸ਼਼੍ਟਾਂ ਨਿਸ਼ਾਂ ਭਾਰਤ ਭਾਰਤਾਨਾ-
ਮਨੀਕਿਨੀਨਾਂ ਪ੍ਰਮੁਖੇ ਮਹਾਤ੍ਮਾ।
ਯਯੌ ਸਪਤ੍ਨਾਨ੍ਪ੍ਰਤਿ ਜਾਤਕੋਪੋ
ਵ੍ਰੁʼਤਃ ਸਮਗ੍ਰੇਣ ਬਲੇਨ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ॥ 6-60-1 (41321)
ਤੰ ਦ੍ਰੋਣਦੁਰ੍ਯੋਧਨਬਾਹ੍ਲਿਕਾਸ਼੍ਚ
ਤਥੈਵ ਦੁਰ੍ਮਰ੍ਸ਼਼ਣਚਿਤ੍ਰਸੇਨੌ।
ਜਯਦ੍ਰਥਸ਼੍ਚਾਤਿਬਲੋ ਬਲੌਘੈ-
ਰ੍ਨ੍ਰੁʼਪਾਸ੍ਤਥਾਨ੍ਯੇ ਪ੍ਰਯਯੁਃ ਸਮਨ੍ਤਾਤ੍ ॥ 6-60-2 (41322)
ਸ ਤੈਰ੍ਮਹਦ੍ਭਿਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਥੈਸ਼੍ਚ
ਤੇਜਸ੍ਵਿਭਿਰ੍ਵੀਰ੍ਯਵਦ੍ਭਿਸ਼੍ਚ ਰਾਜਨ੍।
ਰਰਾਜ ਰਾਜਾ ਸ ਤੁ ਰਾਜਮੁਖ੍ਯੈ-
ਰ੍ਵ੍ਰੁʼਤਃ ਸਦੇਵੈਰਿਵ ਵਜ੍ਰਪਾਣਿਃ ॥ 6-60-3 (41323)
ਤਸ੍ਮਿੰਨਨੀਕਪ੍ਰਮੁਖੇ ਵਿਸ਼਼ਕ੍ਤਾ
ਦੋਧੂਯਮਾਨਾਸ਼੍ਚ ਮਹਾਪਤਾਕਾਃ ।
ਸੁਰਕ੍ਤਪੀਤਾਸਿਤਪਾਣ੍ਡੁਰਾਭਾ
ਮਹਾਗਜਸ੍ਕਨ੍ਧਗਤਾ ਵਿਰੇਜੁਃ ॥ 6-60-4 (41324)
ਸਾ ਵਾਹਿਨੀ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੇਨ ਗੁਪ੍ਤਾ
ਮਹਾਰਥੈਰ੍ਵਾਰਣਵਾਜਿਭਿਸ਼੍ਚ।
ਬਭੌ ਸਵਿਦ੍ਯੁਤ੍ਸ੍ਤਨਯਿਤ੍ਨੁਕਲ੍ਪਾ
ਜਲਾਗਮੇ ਦ੍ਯੌਰਿਵ ਜਾਤਮੇਘਾ ॥ 6-60-5 (41325)
ਤਤੋ ਰਣਾਯਾਭਿਮੁਖੀ ਪ੍ਰਯਾਤਾ
ਪ੍ਰਤ੍ਯਰ੍ਜੁਨੰ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵਾਭਿਗੁਪ੍ਤਾ।
ਸੇਨਾਮਹੋਗ੍ਨਾ ਸਹਸਾ ਕੁਰੂਣਾਂ
ਵੇਗੋ ਯਥਾ ਭੀਮ ਇਵਾਪਗਾਯਾਃ ॥ 6-60-6 (41326)
ਤੰ ਵ੍ਯਾਲਨਾਨਾਵਿਧਗੂਢਸਾਰੰ
ਗਜਾਸ਼੍ਵਪਾਦਾਤਰਥੌਘਪਕ੍ਸ਼਼ਮ੍।
ਵ੍ਯੂਹੰ ਮਹਾਮੇਘਸਮੰ ਮਹਾਤ੍ਮਾ
ਦਦਰ੍ਸ਼ ਦੂਰਾਤ੍ਕਪਿਰਾਜਕੇਤੁਃ ॥ 6-60-7 (41327)
ਵਿਨਿਰ੍ਯਯੌ ਕੇਤੁਮਤਾ ਰਥੇਨ
ਨਰਰ੍ਸ਼਼ਭਃ ਸ਼੍ਵੇਤਹਯੇਨ ਕਾਲੇ।
` ਜਯੇ ਧ੍ਰੁʼਤਃ ਸ਼ਤ੍ਰੁਵਰੂਥਿਨੀਨਾਂ
ਯਥਾ ਸੁਰੇਨ੍ਦ੍ਰੋ(ਅ)ਸੁਰਵਾਹਿਨੀਨਾਮ੍ ॥ 6-60-8 (41328)
ਨਾਰਾਯਣੇਨੇਨ੍ਦ੍ਰ ਇਵਾਭਿਗੁਪ੍ਤਃ
ਸ਼ਸ਼ੀਵ ਸੂਰ੍ਯੇਣ ਸਮੇਯਿਵਾਨ੍ਯਥਾ ।
ਤਥਾ ਮਹਾਤ੍ਮਾ ਸਹ ਕੇਸ਼ਵੇਨ
ਵਰੀਥਿਨੀਨਾਂ ਪ੍ਰਮੁਖੇ ਰਰਾਜ '॥ 6-60-9 (41329)
ਸੋਪਸ੍ਕਰੰ ਸੋਤ੍ਤਰਬਨ੍ਧੁਰੇਸ਼਼ੰ
ਯਤ੍ਤੰ ਯਦੂਨਾਮ੍ਰੁʼਸ਼਼ਭੇਣ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ।
ਕਪਿਧ੍ਵਜੰ ਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਰਥੰ ਵਿਸ਼਼ੇਦੁਃ
ਸਹੈਵ ਪੁਤ੍ਰੈਸ੍ਤਵ ਕੌਰਵੇਯਾਃ ॥ 6-60-10 (41330)
ਪ੍ਰਕਲ੍ਪਿਤੰ ਗੁਪ੍ਤਮੁਦਾਯੁਧੇਨ
ਕਿਰੀਟਿਨਾ ਲੋਕਮਹਾਰਥੇਨ ।
ਤੰ ਵ੍ਯੂਹਰਾਜੰ ਦਦ੍ਰੁʼਸ਼ੁਸ੍ਤ੍ਵਦੀਯਾ-
ਸ਼੍ਚਤੁਸ਼੍ਚਤੁਰ੍ਵ੍ਯਾਲਸਹਸ੍ਰਕੀਰ੍ਣਮ੍ ॥ 6-60-11 (41331)
ਯਥੈਵ ਪੂਰ੍ਵੇ(ਅ)ਹਨਿ ਧਰ੍ਮਰਾਜ੍ਞਾ
ਵ੍ਯੂਹਃ ਕ੍ਰੁʼਤਃ ਕੌਰਵਸਤ੍ਤਮੇਨ।
ਯਥਾ ਨ ਭੂਤੋ ਭੁਵਿ ਮਾਨੁਸ਼਼ੇਸ਼਼ੁ
ਨ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਪੂਰ੍ਵੋ ਨ ਚ ਸੰਸ਼੍ਰੁਤਸ਼੍ਚ ॥ 6-60-12 (41332)
ਤਤੋ ਯਥਾਦੇਸ਼ਮੁਪੇਤ੍ਯ ਤਸ੍ਥੁਃ
ਪਾਞ੍ਚਾਲਮੁਖ੍ਯਾਃ ਸਹ ਚੇਦਿਮੁਖ੍ਯੈਃ।
ਤਤਃ ਸਮਾਦੇਸ਼ਸਮਾਹਤਾਨਿ
ਭੇਰੀਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਵਿਨੇਦੁਰਾਜੌ ॥ 6-60-13 (41333)
ਸ਼ਙ੍ਖਸ੍ਵਨਾਸ੍ਤੂਰ੍ਯਰਵਾਃ ਪ੍ਰਣੇਦੁਃ
ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼੍ਵਨੀਕੇਸ਼਼ੁ ਸਸਿੰਹਨਾਦਾਃ।
ਤਤਃ ਸਬਾਣਾਨਿ ਮਹਾਸ੍ਵਨਾਨਿ
ਵਿਸ੍ਫਾਰ੍ਯਮਾਣਾਨਿ ਧਨੂਂਸ਼਼ਿ ਵੀਰੈਃ ॥ 6-60-14 (41334)
ਕ੍ਸ਼਼ਣੇਨ ਭੇਰੀਪਣਵਪ੍ਰਣਾਦਾ-
ਨਨ੍ਤਰ੍ਦਧੁਃ ਸ਼ਙ੍ਖਮਹਾਸ੍ਵਨਾਂਸ਼੍ਚ।
ਤਚ੍ਛਙ੍ਖਸ਼ਬ੍ਦਾਵ੍ਰੁʼਤਮਨ੍ਤਰਿਕ੍ਸ਼਼-
ਮੁਦ੍ਧੂਤਭੌਮਦ੍ਰੁਤਰੇਣੁਜਾਲਮ੍ ॥ 6-60-15 (41335)
ਮਹਾਨੁਭਾਵਾਸ਼੍ਚ ਤਤਃ ਪ੍ਰਕਾਸ਼-
ਨਾਲੋਕ੍ਯ ਵੀਰਾਃ ਸਹਸਾ(ਅ)ਭਿਪੇਤੁਃ ।
ਰਥੀ ਰਥੇਨਾਭਿਹਤਃ ਸਸੂਤਃ
ਪਪਾਤ ਸਾਸ਼੍ਵਃ ਸਰਥਃ ਸਕੇਤੁਃ ॥ 6-60-16 (41336)
ਗਜੋ ਗਜੇਨਾਭਿਹਤਾਃ ਪਪਾਤ
ਪਦਾਤਿਨਾ ਚਾਭਿਹਤਃ ਪਦਾਤਿਃ।
ਆਵਰ੍ਤਮਾਨਾਨ੍ਯਭਿਵਰ੍ਤਮਾਨੈ-
ਰ੍ਘੋਰੀਕ੍ਰੁʼਤਾਨ੍ਯਦ੍ਭੁਤਦਰ੍ਸ਼ਨਾਨਿ ॥ 6-60-17 (41337)
ਪ੍ਰਾਸੈਸ਼੍ਚ ਖਙ੍ਗੈਸ਼੍ਚ ਸਮਾਹਤਾਨਿ
ਸਦਸ਼੍ਵਬ੍ਰੁʼਨ੍ਦਾਨਿ ਸਦਸ਼੍ਵਬ੍ਰੁʼਨ੍ਦੈਃ।
ਸੁਵਰ੍ਣਤਾਰਾਗਣਭੂਸ਼਼ਿਤਾਨਿ
ਸੂਰ੍ਯਪ੍ਰਭਾਭਾਨਿ ਸ਼ਰਾਵਰਾਣਿ ॥ 6-60-18 (41338)
ਵਿਦਾਰ੍ਯਮਾਣਾਨਿ ਪਰਸ਼੍ਵਥੈਸ਼੍ਚ
ਪ੍ਰਾਸੈਸ਼੍ਚ ਸ੍ਵਙ੍ਗੈਸ਼੍ਚ ਨਿਪੇਤੁਰੁਰ੍ਵ੍ਯਾਮ੍।
ਗਜੈਰ੍ਵਿਸ਼਼ਣਾਪਰਗਾਤ੍ਰਰੁਗ੍ਣਾਃ
ਕੇਚਿਤ੍ਸਸੂਤਾ ਰਥਿਨਃ ਪ੍ਰਪੇਤੁਃ ॥ 6-60-19 (41339)
ਗਜਰ੍ਸ਼਼ਭਾਸ਼੍ਚਾਪਿ ਜਗਰ੍ਸ਼਼ਭੇਣ
ਨਿਪਾਤਿਤਾ ਬਾਣਹਤਾਃ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵ੍ਯਾਮ੍।
ਗਜੌਘਵੇਗੋਦ੍ਧਤਸਾਦਿਤਾਨਾਂ
ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਵਿਸ਼਼ੇਦੁਃ ਸਹਸਾ ਮਨੁਸ਼਼੍ਯਾਃ ॥ 6-60-20 (41340)
ਆਰ੍ਤਸ੍ਵਨੰ ਸਾਦਿਪਦਾਤਿਯੂਨਾਂ
ਵਿਸ਼਼ਾਣਗਾਤ੍ਰਾਵਰਤਾਡਿਤਾਨਾਮ੍ ।
ਸੰਭ੍ਰਾਨ੍ਤਨਾਗਾਸ਼੍ਵਰਥੇ ਮੁਹੂਰ੍ਤੇ
ਮਹਾਕ੍ਸ਼਼ਯੇ ਸਾਦਿਪਦਾਤਿਯੂਨਾਮ੍ ॥ 6-60-21 (41341)
ਮਹਾਰਥੈਃ ਸੰਪਰਿਵਾਰ੍ਯਮਾਣੰ
ਸੰਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯ ਦੂਰਾਤ੍ਕਪਿਰਾਜਕੇਤੁਮ੍ ।
ਤੰ ਪਞ੍ਚਤਾਲੋਚ੍ਛ੍ਰਿਤਤਾਲਕੇਤੁਃ
ਸਦਸ਼੍ਵਵੇਗਾਦ੍ਭੁਤਵੀਰ੍ਯਯਾਨਃ॥ 6-60-22 (41342)
ਮਹਾਸ੍ਤ੍ਰਬਾਣਾਸ਼ਨਿਦੀਪ੍ਤਮਨ੍ਤੰ
ਕਿਰੀਟਿਨੰ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ(ਅ)ਭ੍ਯਧਾਵਤ੍।
ਤਥੈਵ ਸ਼ਕ੍ਰਪ੍ਰਤਿਮਪ੍ਰਭਾਵ-
ਮਿਨ੍ਦ੍ਰਾਤ੍ਮਜੰ ਦ੍ਰੋਣਮੁਖਾ ਵਿਸਸ੍ਨੁਃ ॥ 6-60-23 (41343)
ਕ੍ਰੁʼਪਸ਼੍ਚ ਸ਼ਲ੍ਯਸ਼੍ਚ ਵਿਵਿੰਸ਼ਤਿਸ਼੍ਚ
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਃ ਸੌਮਦਤ੍ਤਿਸ਼੍ਚ ਰਾਜਨ੍।
ਤਤੋ ਰਥਾਨਾਂ ਪ੍ਰਮੁਖਾਦੁਪੇਤ੍ਯ
ਸਰ੍ਵਾਸ੍ਤ੍ਰਿਵਿਤ੍ਕਾਞ੍ਚਨਚਿਤ੍ਰਵਰ੍ਮਾ ॥ 6-60-24 (41344)
ਜਵੇਨ ਸ਼ੂਰੋ(ਅ)ਭਿਸਸਾਰ ਸਰ੍ਵਾਂ-
ਸ੍ਤਾਨਰ੍ਜੁਨਸ੍ਯਾਤ੍ਮਭਵੋ(ਅ)ਭਿਮਨ੍ਯੁਃ।
ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਮਹਾਸ੍ਤ੍ਰਾਣਿ ਮਹਾਰਥਾਨਾ-
ਮਸਹ੍ਯਕਰ੍ਮਾ ਵਿਨਿਹਤ੍ਯ ਕਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣਿਃ ॥ 6-60-25 (41345)
ਬਭੌ ਮਹਾਮਨ੍ਤ੍ਰਹੁਤਾਰ੍ਚਿਮਾਲੀ
ਸਦੋਗਤਃ ਸਨ੍ਭਗਵਾਨਿਵਾਗ੍ਨਿਃ ।
ਤਤਃ ਸ ਤੂਰ੍ਣੰ ਰੁਧਿਰੋਦਫੇਨਾਂ
ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਨਦੀਮਾਸ਼ੁ ਰਣੇ ਰਿਪੂਣਾਮ੍ ॥ 6-60-26 (41346)
ਜਗਾਮ ਸੌਭਦ੍ਰਮਤੀਤ੍ਯ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ
ਮਹਾਰਥੰ ਪਾਰ੍ਥਮਦੀਨਸਤ੍ਵਃ ।
ਤਤਃ ਪ੍ਰਹਸ੍ਯਾਦ੍ਭੁਤਵਿਕ੍ਰਮੇਣ
ਗਾਣ੍ਡੀਵਮੁਕ੍ਤੇਨ ਸ਼ਿਲਾਸ਼ਿਤੇਨ ॥ 6-60-27 (41347)
ਵਿਪਾਠਜਾਲੇਨ ਮਹਾਸ੍ਤ੍ਰਜਾਲੰ
ਵਿਨਾਸ਼ਯਾਮਾਸ ਕਿਰੀਟਮਾਲੀ।
ਤਮੁਤ੍ਤਮੰ ਸਰ੍ਵਧਨੁਰ੍ਧਰਾਣਾ-
ਮਸਕ੍ਤਕਰ੍ਮਾ ਕਪਿਰਾਜਕੇਤੁਃ ॥ 6-60-28 (41348)
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਮਹਾਤ੍ਮਾ(ਅ)ਭਿਵਵਰ੍ਸ਼਼ ਤੂਰ੍ਣੰ
ਸ਼ਰੌਘਜਾਲੈਰ੍ਵਿਮਲੈਸ਼੍ਚ ਭਲ੍ਲੈਃ।
ਤਥੈਵ ਭੀਸ਼਼੍ਮਾਹਤਮਨ੍ਤਰਿਕ੍ਸ਼਼ੇ
ਮਹਾਸ੍ਤ੍ਰਜਾਲੰ ਕਪਿਰਾਜਕੇਤੋਃ ॥ 6-60-29 (41349)
ਵਿਸ਼ੀਰ੍ਯਮਾਣੰ ਦਦ੍ਰੁʼਸ਼ੁਸ੍ਤ੍ਵਦੀਯਾ
ਦਿਵਾਕਰੇਣੇਵ ਤਮੋਭਿਭੂਤਮ੍।
ਏਵੰਵਿਧੰ ਕਾਰ੍ਮੁਕਭੀਮਨਾਦ-
ਮਦੀਨਵਤ੍ਸਤ੍ਪੁਰੁਸ਼਼ੋਤ੍ਤਮਾਭ੍ਯਾਮ੍।
ਦਦਰ੍ਸ਼ ਲੋਕਃ ਕੁਰੁਸ੍ਰੁʼਂਜਯਾਸ਼੍ਚ 6-60-30 (41350)
6-60-30f"
ਤਦ੍ਦ੍ਵੈਰਥੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਧਨਞ੍ਜਯਾਭ੍ਯਾਮ੍ ॥ ॥
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਚਤੁਰ੍ਥਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਸ਼਼ਸ਼਼੍ਟਿਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-60-1 ਵ੍ਯੁਸ਼਼੍ਟਾਂ ਪ੍ਰਭਾਤਾਮ੍ ॥ 6-60-7 ਵ੍ਯਾਲੋ ਵ੍ਯੂਹਵਿਸ਼ੇਸ਼਼ਸ੍ਤੇਨ ਨਾਨਾਵਿਧੰ ਗੂਢਸਾਰੰ ਚ ॥ 6-60-9 ਸੋਤ੍ਤਰਬਨ੍ਧੁਰੇਸ਼਼ੰ ਉਤ੍ਤਰੇਣਾਚ੍ਛਾਦਨੇਨ ਬਨ੍ਧੁਰਾ ਰਮ੍ਯਾ ਈਸ਼਼ਾ ਤਤ੍ਸਹਿਤਮ੍ ॥ 6-60-18 ਸ਼ਰਾਵਰਾਣਿ ਕਵਚਾਨਿ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 061
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.61. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 061
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਨ੍ਮੇਨ ਸ਼ਲਪੁਤ੍ਰਵਧਃ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-61-0 (41351)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-61-0x (4129)
ਦ੍ਰੌਣਿਰ੍ਭੂਰਿਸ਼੍ਰਵਾਃ ਸ਼ਤ੍ਯਸ਼੍ਚਿਤ੍ਰਸੇਨਸ਼੍ਚ ਮਾਰਿਸ਼਼ਃ।
ਪੁਤ੍ਰਃ ਸਾਂਯਮਨੇਸ਼੍ਚੈਵ ਸੌਭਦ੍ਰੰ ਪਰ੍ਯਵਾਰਯਨ੍ ॥ 6-61-1 (41352)
ਸੰਸਕ੍ਤਮਤਿਤੇਜੋਭਿਸ੍ਤਮੇਕੰ ਦਦ੍ਰੁʼਸ਼ੁਰ੍ਜਨਾਃ।
ਪਞ੍ਚਭਿਰ੍ਮਨੁਜਵ੍ਯਾਘ੍ਰੈਰ੍ਗਜੈਃ ਸਿੰਹਸ਼ਿਸ਼ੁਂ ਯਥਾ ॥ 6-61-2 (41353)
ਨਾਤਿਲਕ੍ਸ਼਼੍ਯਤਯਾ ਕਸ਼੍ਚਿੰਨ ਸ਼ੌਰ੍ਯੇ ਨ ਪਰਾਕ੍ਰਮੇ ।
ਬਭੂਵ ਸਦ੍ਰੁʼਸ਼ਃ ਕਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣੇਰ੍ਨਾਸ੍ਤ੍ਰੇ ਨਾਪਿ ਚ ਲਾਘਵੇ ॥ 6-61-3 (41354)
ਤਥਾ ਤਮਾਤ੍ਮਜੰ ਯੁਦ੍ਧੇ ਵਿਕ੍ਰਮਨ੍ਤਮਰਿਨ੍ਦਮਮ੍।
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਪਾਰ੍ਥਃ ਸੁਸੰਯਤ੍ਤੰ ਸਿੰਹਨਾਦਮਥਾਨਦਤ੍ ॥ 6-61-4 (41355)
ਪੀਡਯਾਨੰ ਤੁ ਤਤ੍ਸੈਨ੍ਯੰ ਪੌਤ੍ਰੰ ਤਵ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ।
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਤ੍ਵਦੀਯਾ ਰਾਜੇਨ੍ਦ੍ਰ ਸਮਨ੍ਤਾਤ੍ਪਰ੍ਯਵਾਰਯਨ੍ ॥ 6-61-5 (41356)
ਧ੍ਵਜਿਨੀਂ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਣਾਂ ਦੀਨਸ਼ਤ੍ਰੁਰਦੀਨਵਤ੍ ।
ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਦ੍ਯਯੌ ਸ ਸੌਭਦ੍ਰਸ੍ਤੇਜਸਾ ਚ ਬਲੇਨ ਚ ॥ 6-61-6 (41357)
ਤਸ੍ਯ ਲਾਘਵਮਾਰ੍ਗਸ੍ਥਮਾਦਿਤ੍ਯਸਦ੍ਰੁʼਸ਼ਪ੍ਰਭਮ੍ ।
ਵ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤ ਮਹਚ੍ਚਾਪੰ ਸਮਰੇ ਯੁਧ੍ਯਤਃ ਪਰੈਃ । 6-61-7 (41358)
ਸ ਦ੍ਰੌਣਿਮਿਸ਼਼ੁਣੈਕੇਨ ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਸ਼ਲ੍ਯੰ ਚ ਪਞ੍ਚਭਿਃ ।
ਧ੍ਵਜੰ ਸਾਂਯਮਨੇਸ਼੍ਵੈਵ ਸੋ(ਅ)ਸ਼਼੍ਟਾਭਿਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛਿਦੇ ਤਤਃ ॥ 6-61-8 (41359)
ਰੁਕ੍ਮਦਣ੍ਡਾਂ ਮਹਾਸ਼ਕ੍ਤਿੰ ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਿਤਾਂ ਸੌਮਦਤ੍ਤਿਨ ।
ਸ਼ਿਤੇਨੋਰਗਸੰਕਾਸ਼ਾਂ ਪਤ੍ਰਿਣਾਭਿਜਘਾਨ ਤਾਮ੍ ॥ 6-61-9 (41360)
ਸ਼ਲ੍ਯਸ੍ਯ ਚ ਮਹਾਵੇਗਾਨਸ੍ਯਤਃ ਸਮਰੇ ਸ਼ਰਾਨ੍।
`ਧਨੁਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਭਲ੍ਲੇਨ ਤੀਵ੍ਰਵੇਗਨ ਫਾਲ੍ਗੁਨਿਃ'
ਜਘਾਨਾਰ੍ਜੁਨਦਾਯਾਦਸ਼੍ਚਤੁਰ੍ਭਿਸ਼੍ਚਤੁਰੋ ਹਯਾਨ੍ ॥ 6-61-10 (41361)
ਭੂਰਿਸ਼੍ਰਵਾਸ਼੍ਚ ਸ਼ਲ੍ਯਸ਼੍ਚ ਦ੍ਰੌਣਿਃ ਸਾਂਯਮਨਿਃ ਸ਼ਲਃ।
ਨਾਭ੍ਯਵਰ੍ਤਨ੍ਤੰ ਸੰਰਬ੍ਧਾਃ ਕਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣੇਰ੍ਬਾਹੁਬਲੋਦਯਾਤ੍ ॥ 6-61-11 (41362)
ਤਤਸ੍ਤ੍ਰਿਗਰ੍ਤਾ ਰਾਜੇਨ੍ਦ੍ਰ ਮਦ੍ਰਾਸ਼੍ਚ ਸਹ ਕੇਕਯੈਃ ।
ਪਞ੍ਚਵਿੰਸ਼ਤਿਸਾਹਸ੍ਰਾਸ੍ਤਵ ਪੁਤ੍ਰੇਣ ਚੋਦਿਤਾਃ ॥ 6-61-12 (41363)
ਧਨੁਰ੍ਵੇਦਵਿਦੋ ਮੁਖ੍ਯਾ ਅਜੇਯਾਃ ਸ਼ਤ੍ਰੁਭਿਰ੍ਯੁਧਿ।
ਸਹ ਪੁਤ੍ਰੰ ਜਿਘਾਂਸਨ੍ਤੰ ਪਰਿਵਵ੍ਰੁਃ ਕਿਰੀਟਿਨਮ੍ ॥ 6-61-13 (41364)
ਤੌ ਤੁ ਤਤ੍ਰ ਪਿਤਾਪੁਤ੍ਰੌ ਪਰਿਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਤੌ ਮਹਾਰਥੌ ।
ਦਦਰ੍ਸ਼ ਰਾਜਨ੍ਪਾਞ੍ਚਲ੍ਯਃ ਸੇਨਾਪਤਿਰਰਿਨ੍ਦਮ ॥ 6-61-14 (41365)
ਸ ਵਾਰਣਰਥੋਘਾਨਾਂ ਸਹਸ੍ਰੈਰ੍ਬਹੁਭਿਰ੍ਵ੍ਰੁʼਤਃ।
ਵਾਜਿਭਿਃ ਪਤ੍ਤਿਭਿਸ਼੍ਚੈਵ ਵ੍ਰੁʼਤਃ ਸ਼ਤਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ॥ 6-61-15 (41366)
`ਪਾਰਾਵਤਾਸ਼੍ਵਃ ਸ ਰਥਮਾਸ੍ਥਾਯ ਪਰਵੀਰਹਾ'
ਧਨੁਰ੍ਵਿਸ਼਼੍ਫਾਰ੍ਯ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਨੋਦਯਿਤ੍ਵਾ ਚ ਵਾਹਿਨੀਮ੍ ।
ਯਯੌ ਤੰ ਮਦ੍ਰਕਾਨੀਕੰ ਕੇਕਯਾਂਸ਼੍ਚ ਪਰੰਤਪ ॥ 6-61-16 (41367)
ਤੇਨ ਕੀਰ੍ਤਿਮਤਾ ਗੁਪ੍ਤਮਨੀਕੰ ਦ੍ਰੁʼਢਧਨ੍ਵਨਾ।
ਸੰਰਬ੍ਧਰਥਨਾਗਾਸ਼੍ਵੰ ਯੋਤ੍ਸ੍ਯਮਾਨਮਸ਼ੋਭਤ ॥ 6-61-17 (41368)
ਸੋ(ਅ)ਰ੍ਜੁਨਪ੍ਰਮੁਖੇ ਯਾਨ੍ਤੰ ਪਾਞ੍ਚਾਲਕੁਲਵਰ੍ਧਨਃ ।
ਤ੍ਰਿਭਿਃ ਸ਼ਾਰਦ੍ਵਤੰ ਬਾਣੈਰ੍ਜਤ੍ਰਦੇਸ਼ੇ ਸਮਾਰ੍ਪਯਤ੍ ॥ 6-61-18 (41369)
ਤਤਃ ਸ ਮਦ੍ਰਕਾਨ੍ਹਤ੍ਵਾ ਦਸ਼ੈਵ ਦਸ਼ਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠਰਕ੍ਸ਼਼ੰ ਜਘਾਨਾਸ਼ੁ ਭਲ੍ਲੇਨ ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਣਃ ॥ 6-61-19 (41370)
ਦਮਨੰ ਚਾਪਿ ਦਾਯਾਦੰ ਪੌਰਵਸ੍ਯ ਮਹਾਤ੍ਮਨਃ ।
ਜਘਾਨ ਵਿਮਲਾਗ੍ਨੇਣ ਨਾਰਾਚੇਨ ਪਰੰਤਪਃ ॥ 6-61-20 (41371)
ਤਤਃ ਸਾਂਯਮਨੇਃ ਪੁਤ੍ਰਃ ਪਾਞ੍ਚਾਲ੍ਯੰ ਯੁਦ੍ਧਦੁਰ੍ਮਦਮ੍ ।
ਅਵਿਧ੍ਯਤ੍ਰਿੰਸ਼ਤਾ ਬਾਣੈਰ੍ਦਸ਼ਭਿਸ਼੍ਚਾਸ੍ਯ ਸਾਰਥਿਮ੍ ॥ 6-61-21 (41372)
ਸੋ(ਅ)ਤਿਵਿਦ੍ਧੋ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਃ ਸ੍ਰੁʼਕ੍ਕਿਣੀ ਪਰਿਸੰਲਿਹਨ੍।
ਭਲ੍ਲੇਨ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੇਨ ਨਿਚਕਰ੍ਤਾਸ੍ਯ ਕਾਰ੍ਮੁਕਮ੍ ॥ 6-61-22 (41373)
ਅਥੈਨੰ ਪਞ੍ਚਵਿੰਸ਼ਤ੍ਯਾ ਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਰਮੇਵ ਸਮਾਰ੍ਪਯਤ੍ ।
ਅਸ਼੍ਵਾਂਸ਼੍ਚਾਸ੍ਯਾਵਧੀਦ੍ਰਾਜੰਨੁਭੌ ਤੌ ਪਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣਿਸਾਰਥੀ ॥ 6-61-23 (41374)
ਸ ਹਤਾਸ਼੍ਵੇ ਰਤੇ ਤਿਸ਼਼੍ਠਨ੍ਦਦਰ੍ਸ਼ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਪੁਤ੍ਰਃ ਸਾਂਯਮਨੇਃ ਪੁਤ੍ਰੰ ਪਾਞ੍ਚਾਲ੍ਯਸ੍ਯ ਮਹਾਤ੍ਮਨਃ ॥ 6-61-24 (41375)
ਸ ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਮਹਾਘੋਰੰ ਨਿਸ੍ਤ੍ਰਿੰਸ਼ਵਰਮਾਯਸਮ੍ ।
ਪਦਾਤਿਸ੍ਤੂਰ੍ਣਮਾਨਰ੍ਚ੍ਛਦ੍ਰਥਸ੍ਯੰ ਪੁਰੁਸ਼਼ਰ੍ਸ਼਼ਭਃ ॥ 6-61-25 (41376)
ਤੰ ਮਹੌਘਮਿਵਾਯਾਨ੍ਤੰ ਸ੍ਵਾਤ੍ਪਤਨ੍ਤਮਿਵੋਰਗਮ੍ ।
ਭ੍ਰਾਨ੍ਤਾਵਰਣਨਿਸ੍ਤ੍ਰਿੰਸ਼ੰ ਕਾਲੋਤ੍ਸ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਮਿਵਾਨ੍ਤਕਮ੍ ॥ 6-61-26 (41377)
ਦੀਪ੍ਯਮਾਨਮਿਵਾਦਿਤ੍ਯੰ ਮਤ੍ਤਵਾਰਣਵਿਕ੍ਰਮਮ੍ ।
ਅਪਸ਼੍ਯਨ੍ਪਾਣ੍ਡਵਾਸ੍ਤਤ੍ਰ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸ਼੍ਚ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਃ ॥ 6-61-27 (41378)
ਤਸ੍ਯ ਪਾਞ੍ਚਾਲਦਾਯਾਦਃ ਪ੍ਰਤੀਪਮਭਿਧਾਵਤਃ।
ਸ਼ਿਤਨਿਸ੍ਤ੍ਰਿੰਸ਼ਹਸ੍ਤਸ੍ਯ ਸ਼ਰਾਵਰਣਧਾਰਿਣਃ ॥ 6-61-28 (41379)
ਬਾਣਵੇਗਮਤੀਤਸ੍ਯ ਤਥਾਭ੍ਯਾਸ਼ਮੁਪੇਯੁਸ਼਼ਃ ।
ਤ੍ਵਰਨ੍ਸੇਨਾਪਤਿਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਬਿਭੇਦ ਗਦਯਾ ਸ਼ਿਰਃ ॥ 6-61-29 (41380)
ਤਸ੍ਯ ਰਾਜਨ੍ਸਨਿਸ੍ਤ੍ਰਿੰਸ਼ੰ ਸੁਪ੍ਰਭੰ ਚ ਸ਼ਰਾਵਰਮ੍ ।
ਹਤਸ੍ਯ ਪਤਤੋ ਹਸ੍ਤਾਦ੍ਵੇਗੇਨ ਨ੍ਯਪਤਦ੍ਭੁਵਿ ॥ 6-61-30 (41381)
ਤੰ ਨਿਹਤ੍ਯ ਗਦਾਗ੍ਰੇਣ ਸ ਲੇਭੇ ਪਰਮਾਂ ਮੁਦਮ੍।
ਪੁਤ੍ਰਃ ਪਾਞ੍ਚਾਲਰਾਜਸ੍ਯ ਮਹਾਤ੍ਮਾ ਭੀਮਵਿਕ੍ਰਮਃ ॥ 6-61-31 (41382)
ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਹਤੇ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੇ ਸ਼ਲ੍ਯਪੁਤ੍ਰੇ ਮਹਾਰਥੇ ।
ਹਾਹਾਕਾਰੋ ਮਹਾਨਾਸੀਤ੍ਤਵ ਸੈਨ੍ਯਸ੍ਯ ਮਾਰਿਸ਼਼ ॥ 6-61-32 (41383)
ਤਤਃ ਸਾਂਯਮਨਿਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਨਿਹਤਾਮਾਤ੍ਮਜਮ੍ ।
ਅਭਿਦੁਦ੍ਰਾਵ ਵੇਗੇਨ ਪਾਞ੍ਚਾਲ੍ਯੰ ਯੁਦ੍ਧਦੁਰ੍ਮਦਮ੍ ॥ 6-61-33 (41384)
ਤੌ ਤਤ੍ਰ ਸਮਰੇ ਸ਼ੂਰੌ ਸਮੇਤੌ ਯੁਦ੍ਧਦੁਰ੍ਮਦੌ ।
ਦਦ੍ਰੁʼਸ਼ੁਃ ਸਰ੍ਵਰਾਜਾਨਃ ਕੁਰਵਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾਸ੍ਤਥਾ ॥ 6-61-34 (41385)
ਤਤਃ ਸਾਂਯਮਨਿਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤੰ ਪਰਵੀਰਹਾ।
ਆਜਘਾਨ ਤ੍ਰਿਭਿਰ੍ਬਾਣੈਸ੍ਤੋਤ੍ਰੈਰਿਵ ਮਹਾਦ੍ਵਿਪਮ੍ ॥ 6-61-35 (41386)
ਤਥੈਵ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤੰ ਸ਼ੂਰੰ ਸ਼ਲ੍ਯਃ ਸਮਿਤਿਸ਼ੋਭਨਃ।
ਆਜਘਾਨੋਰਸਿ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਸ੍ਤਤੋ ਯੁਦ੍ਧਮਵਰ੍ਤਤ ॥ ॥ 6-61-36 (41387)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਚਤੁਰ੍ਥਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਏਕਸ਼਼ਸ਼਼੍ਟਿਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-61-1 ਸਾਂਯਮਨੇਃ ਸ਼ਲਸ੍ਯ ਪੁਤ੍ਰਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 062
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.62. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 062
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਭੀਮਸੇਨਾਦਿਯੁਦ੍ਧਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-62-0 (41388)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ। 6-62-0x (4130)
ਦੈਵਮੇਵ ਪਰੰ ਮਨ੍ਯੇ ਪੌਰੁਸ਼਼ਾਦਪਿ ਸਞ੍ਜਯ।
ਯਤ੍ਸੈਨ੍ਯੰ ਮਮ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਪਾਣ੍ਡੁਪੁਤ੍ਰੇਣ ਵਧ੍ਯਤੇ ॥ 6-62-1 (41389)
ਨਿਤ੍ਯੰ ਹਿ ਮਾਮਕਾਂਸ੍ਤਾਤ ਹਤਾਨੇਵ ਹਿ ਸ਼ੰਸਸਿ।
ਅਵ੍ਯਗ੍ਰਾਂਸ਼੍ਚ ਪ੍ਰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾਂਸ਼੍ਚ ਨਿਤ੍ਯੰ ਸ਼ੰਸ਼ਸਿ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨ੍ ॥ 6-62-2 (41390)
`ਵਿਭਗ੍ਨਾਂਸ਼੍ਚ ਪ੍ਰਨਸ਼਼੍ਟਾਂਸ਼੍ਚ ਨਿਤ੍ਯੰ ਸ਼ੰਸਸਿ ਮਾਮਕਾਨ੍।'
ਹੀਨਾਨ੍ਪੁਰੁਸ਼਼ਕਾਰੇਣ ਮਾਮਕਾਨਦ੍ਯ ਸਞ੍ਜਯ ।
ਪਾਤਿਤਾਨ੍ਪਾਤ੍ਯਮਾਨਾਂਸ਼੍ਚ ਹਤਾਨੇਵ ਚ ਸ਼ੰਸਸਿ ॥ 6-62-3 (41391)
ਯੁਧ੍ਯਮਾਨਾਨ੍ਯਥਾਸ਼ਕ੍ਤਿ ਘਟਮਾਨਾਞ੍ਜਯੰ ਪ੍ਰਤਿ।
ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਹਿ ਜਯਨ੍ਤ੍ਯੇਵ ਜੀਯਨ੍ਤੇ ਚੈਵ ਮਾਮਕਾਃ ॥ 6-62-4 (41392)
ਸੋ(ਅ)ਹੰ ਤੀਵ੍ਰਾਣਿ ਦੁਃਸ੍ਵਾਨਿ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਕ੍ਰੁʼਤਾਨਿ ਚ।
ਸ਼੍ਰੋਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਸਤਤੰ ਤਾਤ ਦੁਃਸਹਾਨਿ ਬਹੂਨਿ ਚ ॥ 6-62-5 (41393)
ਤਮੁਪਾਯੰ ਨ ਪਸ਼੍ਯਾਮਿ ਜੀਯੇਰਨ੍ਯੇਨ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨ੍ ।
ਮਾਮਕਾ ਵਿਜਯੰ ਯੁਦ੍ਧੇ ਪ੍ਰਾਪ੍ਨੁਯੁਰ੍ਯੇਨ ਸਞ੍ਜਯ ॥ 6-62-6 (41394)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-62-7x (4131)
ਕ੍ਸ਼਼ਯੰ ਮਨੁਸ਼਼੍ਯਦੇਹਾਨਾਂ ਗਜਵਾਜਿਰਥਕ੍ਸ਼਼ਯਮ੍।
ਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਣੁ ਰਾਜਨ੍ਸ੍ਥਿਰੋ ਭੂਤ੍ਵਾ ਤਵੈਵਾਪਨਯੋ ਮਹਾਨ੍ ॥ 6-62-7 (41395)
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸ੍ਤੁ ਸ਼ਲ੍ਯੇਨ ਪੀਡਿਤੋ ਨਵਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ।
ਪੀਡਯਾਮਾਸ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਮਦ੍ਰਾਧਿਪਤਿਮਾਯਸੈਃਕ ॥ 6-62-8 (41396)
ਤਤ੍ਰਾਦ੍ਭੁਤਮਪਸ਼੍ਯਾਮ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਸ੍ਯ ਪਰਾਕ੍ਰਮਮ੍ ।
ਨ੍ਯਵਾਰਯਤ ਯਸ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਸ਼ਲ੍ਯੰ ਸਮਿਤਿਸ਼ੋਭਨਮ੍ ॥ 6-62-9 (41397)
ਨਾਨ੍ਤਰੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤੇ ਤਤ੍ਰ ਤਯੋਸ਼੍ਚ ਰਥਿਨੋਸ੍ਤਦਾ।
ਮੁਹੂਰ੍ਤਮਿਵ ਤਦ੍ਯੁਦ੍ਧੰ ਤਯੋਃ ਸਮਮਿਵਾਭਵਤ੍ ॥ 6-62-10 (41398)
ਤਤਃ ਸ਼ਲ੍ਯੋ ਮਹਾਰਾਜ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸ੍ਯ ਸੰਯੁਗੇ।
ਧਨੁਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਭਲ੍ਲੇਨ ਪੀਤੇਨ ਨਿਸ਼ਿਤੇਨ ਚ ॥ 6-62-11 (41399)
ਅਥੈਨੰ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੇਣ ਚ੍ਛਾਦਯਾਮਾਸ ਸੰਯੁਗੇ।
ਗਿਰਿੰ ਜਲਾਗਮੇ ਯਦ੍ਵਞ੍ਜਲਦਾ ਜਲਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿਭਿਃ ॥ 6-62-12 (41400)
ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਸ੍ਤਤਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨੇ ਚ ਪੀਡਿਤੇ ।
ਅਭਿਦੁਦ੍ਰਾਵ ਵੇਗੇਨ ਮਦ੍ਰਰਾਜਰਥੰ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-62-13 (41401)
ਤਤੋ ਮਦ੍ਰਾਧਿਪਸ੍ਥੰ ਕਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣਿਃ ਪ੍ਰਾਪ੍ਯਾਤਿਕੋਪਨਃ ।
ਆਰ੍ਤਾਯਨਿਮਮੇਯਾਤ੍ਮਾ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-62-14 (41402)
ਤਤਸ੍ਤੁ ਤਾਵਕਾ ਰਾਜਨ੍ਪਰੀਪ੍ਸਨ੍ਤੋ(ਅ)ਰ੍ਜੁਨੰ ਰਣੇ।
ਮਦ੍ਰਰਾਜਰਥੰ ਤੂਰ੍ਣੰ ਪਰਿਵਾਰ੍ਯਾਵਤਸ੍ਥਿਰੇ॥ 6-62-15 (41403)
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਵਿਕਰ੍ਣਸ਼੍ਚ ਦੁਃਸ਼ਾਸਨਵਿਵਿੰਸ਼ਤੀ।
ਦੁਰ੍ਮਰ੍ਸ਼਼ਣੋ ਦੁਃਸਹਸ਼੍ਚ ਚਿਤ੍ਰਸੇਨੋ(ਅ)ਥ ਦੁਰ੍ਮੁਖਃ ॥ 6-62-16 (41404)
ਸਤ੍ਯਵ੍ਰਤਸ਼੍ਚ ਭਦ੍ਰੰ ਤੇ ਪੁਰੁਮਿਤ੍ਰਸ਼੍ਚ ਭਾਰਤ।
ਏਤੇ ਮਦ੍ਰਾਧਿਪਰਥੰ ਪਾਲਯਨ੍ਤਃ ਸ੍ਥਿਤਾ ਰਣੇ ॥ 6-62-17 (41405)
ਤਾਨ੍ਭੀਮਸੇਨਃ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸ਼੍ਚ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਃ ।
ਦ੍ਰੌਪਦੇਯਾਭਿਮਨ੍ਯੁਸ਼੍ਚ ਮਾਦ੍ਰੀਪੁਤ੍ਰੌ ਚ ਪਾਣ੍ਡਵੌ ॥ 6-62-18 (41406)
ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਨ੍ਦਸ਼ ਰਥਾਨ੍ਦਸ਼ੈਵ ਪ੍ਰਤ੍ਯਵਾਰਯਨ੍ ।
ਨਾਨਾਰੂਪਾਣਿ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਾਣਿ ਵਿਸ੍ਰੁʼਜਨ੍ਤੋ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ॥ 6-62-19 (41407)
ਅਭ੍ਯਵਰ੍ਤਨ੍ਤੰ ਸੰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾਃ ਪਰਸ੍ਪਰਵਧੈਸ਼਼ਿਣਃ।
ਤੇ ਵੈ ਸਮੇਯੁਃ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਰਾਜਨ੍ਦੁਰ੍ਮਨ੍ਤ੍ਰਿਤੇ ਤਵ ॥ 6-62-20 (41408)
ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਦਸ਼ਰਥੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੇ ਵਰ੍ਤਮਾਨੇ ਮਹਾਭਯੇ।
ਤਾਵਕਾਨਾਂ ਪਰੇਸ਼਼ਾਂ ਵਾ ਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼ਕਾ ਰਥਿਨੋ(ਅ)ਭਵਨ੍ ॥ 6-62-21 (41409)
ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਾਣ੍ਯਨੇਕਰੂਪਾਣਿ ਵਿਸ੍ਰੁʼਜਨ੍ਤੋ ਮਹਾਰਥਾਃ।
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯਮਭਿਨਰ੍ਦਨ੍ਤਃ ਸੰਪ੍ਰਹਾਰੰ ਪ੍ਰਚਕ੍ਰਿਰੇ ॥ 6-62-22 (41410)
ਤੇ ਤਦਾ ਜਾਤਸੰਰਮ੍ਭਾਃ ਸਰ੍ਵੇ(ਅ)ਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਜਿਘਾਂਸਵਃ ।
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯਮਭਿਮਰ੍ਦਨ੍ਤਃ ਸ੍ਪਰ੍ਧਮਾਨਾਃ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ॥ 6-62-23 (41411)
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯਸ੍ਪਰ੍ਧਯਾ ਰਾਜਞ੍ਜ੍ਞਾਤਯਃ ਸੰਗਤਾ ਮਿਥਃ ।
ਮਹਾਸ੍ਰਾਣਿ ਵਿਮੁਞ੍ਚਨ੍ਤਃ ਸਮਾਪੇਤੁਰਮਰ੍ਸ਼਼ਿਣਃ ॥ 6-62-24 (41412)
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸ੍ਤੁ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨੰ ਮਹਾਰਣੇ ।
ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਨਿਸ਼ਿਤੈਰ੍ਬਾਣੈਸ਼੍ਚਤੁਰ੍ਭਿਃ ਸਮਰੇ ਦ੍ਰੁਤਮ੍ ॥ 6-62-25 (41413)
ਦੁਰ੍ਮਰ੍ਸ਼਼ਣਸ਼੍ਚ ਵਿੰਸ਼ਤ੍ਯਾ ਚਿਤ੍ਰਸੇਨਸ਼੍ਚ ਪ਼ਞ੍ਚਭਿਃ ।
ਦੁਰ੍ਮੁਖੋ ਨਵਭਿਰ੍ਬਾਣੈਰ੍ਦੁਃਸਹਸ਼੍ਚਾਪਿ ਸਪ੍ਤਭਿਃ ॥ 6-62-26 (41414)
ਵਿਵਿੰਸ਼ਤਿਃ ਪਞ੍ਚਭਿਸ਼੍ਚ ਤ੍ਰਿਭਿਰ੍ਦੁਃਸ਼ਾਸਨਸ੍ਤਥਾ।
ਤਾਨ੍ਪ੍ਰਤ੍ਯਵਿਧ੍ਯਦ੍ਰਾਜੇਨ੍ਦ੍ਰ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਃ ਸ਼ਤ੍ਰੁਤਾਪਨਃ ॥ 6-62-27 (41415)
ਏਕੈਕੰ ਪਞ੍ਚਵਿੰਸ਼ਤ੍ਯਾ ਦਰ੍ਸ਼ਯਨ੍ਪਾਣਿਲਾਘਵਮ੍ ।
ਸਤ੍ਯਵ੍ਰਤੰ ਚ ਸਮਰੇ ਪੁਰੁਮਿਤ੍ਰੰ ਚ ਭਾਰਤ ॥ 6-62-28 (41416)
ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਰਵਿਧ੍ਯਤ੍ਤੁ ਦਸ਼ਭਿਰ੍ਦਸ਼ਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ।
ਮਾਦ੍ਰੀਪੁਤ੍ਰੌ ਤੁ ਸਮਰੇ ਮਾਤੁਲੰ ਮਾਤ੍ਰੁʼਨਨ੍ਦਨੌ ॥ 6-62-29 (41417)
ਅਵਿਧ੍ਯੇਤਾਂ ਸ਼ਰੈਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈਸ੍ਤਦਦ੍ਭੁਤਮਿਵਾਭਵਤ੍।
ਤਤਃ ਸ਼ਲ੍ਯੋ ਮਹਾਰਾਜ ਸ੍ਵਸ੍ਤ੍ਰੀਯੌ ਰਥਿਨਾਂ ਵਰੌ ॥ 6-62-30 (41418)
ਸ਼ਰੈਰ੍ਬਹੁਭਿਰਾਨਰ੍ਚ੍ਛਤ੍ਕ੍ਰੁʼਤਪ੍ਰਤਿਕ੍ਰੁʼਤੈਸ਼਼ਿਣੌ ।
ਛਾਦ੍ਯਮਾਨੌ ਤਤਸ੍ਤੌ ਕਤੁ ਮਾਦ੍ਰੀਪੁਤ੍ਰੌ ਨ ਚੇਲਤੁਃ ॥ 6-62-31 (41419)
ਅਥ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਭੀਮਸੇਨੋ ਮਹਾਬਲਃ ।
ਵਿਧਿਤ੍ਸੁਃ ਕਲਹਸ੍ਯਾਨ੍ਤੰ ਗਦਾਂ ਜਗ੍ਰਾਹ ਪਾਣ੍ਡਵਃ ॥ 6-62-32 (41420)
ਤਮੁਦ੍ਯਤਗਦੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਕੈਲਾਸਮਿਵ ਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਙ੍ਗਿਣਮ੍।
ਭੀਮਸੇਨੰ ਮਹਾਬਾਹੁਂ ਪੁਤ੍ਰਾਸ੍ਤੇ ਪ੍ਰਾਦ੍ਰਵਨ੍ਭਯਾਤ੍ ॥ 6-62-33 (41421)
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸ੍ਤੁ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਮਾਗਧੰ ਸਮਚੋਦਯਤ੍।
ਅਨੀਕੰ ਦਸ਼ਸਾਹਸ੍ਰੰ ਕੁਞ੍ਜਰਾਣਾਂ ਤਰਸ੍ਵਿਨਾਮ੍ ॥ 6-62-34 (41422)
ਗਜਾਨੀਕੇਨ ਸਹਿਤਸ੍ਤੇਨ ਰਾਜਾ ਸੁਯੋਧਨਾਃ ।
ਮਾਗਧੰ ਪੁਰਤਃ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਭੀਮਸੇਨੰ ਸਮਭ੍ਯਯਾਤ੍ ॥ 6-62-35 (41423)
ਆਪਤਨ੍ਤੰ ਚ ਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਗਜਾਨੀਕੰ ਵ੍ਰੁʼਕੋਦਰਃ ।
ਗਦਾਪਾਣਿਰਵਾਰੋਹਦ੍ਰਥਾਂਤ੍ਸਿੰਹ ਇਵੋੰਨਦਨ੍ ॥ 6-62-36 (41424)
ਅਦ੍ਰਿਸਾਰਮਯੀਂ ਗੁਰ੍ਵੀਂ ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਮਹਤੀਂ ਗਦਾਮ੍।
ਅਭ੍ਯਧਾਵਦ੍ਗਜਾਨੀਕੰ ਵ੍ਯਾਦਿਤਾਸ੍ਯ ਇਵਾਨ੍ਤਕਃ ॥ 6-62-37 (41425)
ਸ ਗਜਾਨ੍ਗਦਯਾ ਨਿਘ੍ਨਨ੍ਵ੍ਯਚਰਤ੍ਸਮਰੇ ਬਲੀ।
ਭੀਮਸੇਨੋ ਮਹਾਬਾਹੁਃ ਸਵਜ੍ਰ ਇਵ ਵਾਸਵਃ ॥ 6-62-38 (41426)
ਤਸ੍ਯ ਨਾਦੇਨ ਮਹਤਾ ਮਨੋਹ੍ਰੁʼਦਯਕਮ੍ਪਿਨਾ ।
ਵ੍ਯਤ੍ਯਚੇਸ਼਼੍ਟਨ੍ਤ ਸੰਹਤ੍ਯ ਗਜਾ ਭਿਮਸ੍ਯ ਗਰ੍ਜਤਃ ॥ 6-62-39 (41427)
ਤਤਸ੍ਤੁ ਦ੍ਰੌਪਦੀਪੁਤ੍ਰਾਃ ਸੌਭਦ੍ਰਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਥਃ।
ਨਕੁਲਃ ਸਹਦੇਵਸ਼੍ਚ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸ਼੍ਚ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਃ ॥ 6-62-40 (41428)
ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠੰ ਭੀਮਸ੍ਯ ਰਕ੍ਸ਼਼ਨ੍ਤਃ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੇਣ ਵਾਰਣਾਨ੍।
ਅਭ੍ਯਵਰ੍ਸ਼਼ਨ੍ਤ ਧਾਵਨ੍ਤੋ ਮੇਘਾ ਇਵ ਗਿਰਿਵ੍ਰਜਾਨ੍ ॥ 6-62-41 (41429)
ਨਾਕੁਲਿਸ੍ਤੁ ਸ਼ਤਾਨੀਕਃ ਸਮਰੇ ਸ਼ਤ੍ਰੁਪੂਗਹਾ ।
ਕ੍ਸ਼਼ੁਰੈਃ ਕ੍ਸ਼਼ੁਰਪ੍ਰੈਰ੍ਭਲ੍ਲੈਸ਼੍ਚ ਪੀਤੈਸ਼੍ਚਾਞ੍ਜਲਿਕੈਃ ਸ਼ਿਤੈਃ।
ਨ੍ਯਹਨਚ੍ਚੋਤ੍ਤਮਾਙ੍ਗਾਨਿ ਪਾਣ੍ਡਵੋ ਗਜਯੋਧਿਨਾਮ੍ ॥ 6-62-42 (41430)
ਸ਼ਿਰੋਭਿਃ ਪ੍ਰਪਤਦ੍ਭਿਸ਼੍ਚ ਬਾਹੁਭਿਸ਼੍ਚ ਵਿਭੂਸ਼਼ਿਤੈਃ ।
ਅਸ਼੍ਮਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿਰਿਵਾਭਾਤਿ ਪਾਣਿਭਿਸ਼੍ਚ ਸਹਾਙ੍ਕੁਸ਼ੈਃ ॥ 6-62-43 (41431)
ਹ੍ਰੁʼਤੋਤ੍ਤਮਾਙ੍ਗਾਃ ਸ੍ਕਨ੍ਧੇਸ਼਼ੁ ਗਜਾਨਾਂ ਗਜਯੋਧਿਨਃ।
ਅਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤਾਚਲਾਗ੍ਰੇਕਸ਼਼ੁ ਦ੍ਰੁਮਾ ਭਗ੍ਨਸ਼ਿਖਾ ਇਵ ॥ 6-62-44 (41432)
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਹਤਾਨਨ੍ਯਾਨਪਸ਼੍ਯਾਮ ਮਹਾਗਜਾਨ੍।
ਪਤਤਃ ਪਾਤ੍ਯਮਾਨਾਂਸ਼੍ਚ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤੇਨ ਮਹਾਤ੍ਮਨਾ ॥ 6-62-45 (41433)
ਮਾਗਧੋ(ਅ)ਥ ਮਹੀਪਾਲੋ ਗਜਮੈਰਾਵਣੋਪਮਮ੍।
ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਸਮਰੇ ਸੌਭਦ੍ਰਸ੍ਯ ਰਥੰ ਪ੍ਰਤਿ॥ 6-62-46 (41434)
ਤਮਾਪਤਨ੍ਤੰ ਸੰਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਮਾਗਧਸ੍ਯ ਮਹਾਗਜਮ੍ ।
ਜਘਾਨੈਕੇਸ਼਼ੁਣਾ ਵੀਰਃਤ ਸੌਭਦ੍ਰਃ ਪਰਵੀਰਹਾ ॥ 6-62-47 (41435)
ਤਸ੍ਯਾਵਰ੍ਜਿਤਨਾਗਸ੍ਯ ਕਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣਿਃ ਪਰਪੁਰੰਜਯਃ।
ਰਾਜ੍ਞੋ ਰਜਤਪੁਙ੍ਖੇਨ ਭਲ੍ਲੇਨਾਪਾਹਰਚ੍ਛਿਰਃ॥ 6-62-48 (41436)
ਵਿਗਾਹ੍ਯ ਤਦ੍ਗਜਾਨੀਕੰ ਭੀਮਸੇਨੋ(ਅ)ਪਿ ਪਾਣ੍ਡਵਃ।
ਵ੍ਯਚਰਤ੍ਸਮਰੇ ਮ੍ਰੁʼਦ੍ਗਨ੍ਗਜਾਨਿਨ੍ਦ੍ਰੋ ਗਿਰੀਨਿਵ ॥ 6-62-49 (41437)
ਏਕਪ੍ਰਹਾਰਨਿਹਤਾਨ੍ਭੀਮਸੇਨੇਨ ਦਨ੍ਤਿਨਃ।
ਅਪਸ਼੍ਯਾਮ ਰਣੇ ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਗਿਰੀਨ੍ਵਜ੍ਰਹਤਾਨਿਵ ॥ 6-62-50 (41438)
ਭਗ੍ਨਦਨ੍ਤਾਨ੍ਭਗ੍ਨਕਰਾਨ੍ਭਗ੍ਨਸਕ੍ਥੀਸ਼੍ਚ ਵਾਰਣਾਨ੍।
ਭਗ੍ਨਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠਤ੍ਰਿਕਾਨਨ੍ਯਾੰਨਿਹਤਾਨ੍ਪਰ੍ਵਤੋਪਮਾਨ੍ ॥ 6-62-51 (41439)
ਨਦਤਃ ਸੀਦਤਸ਼੍ਚਾਨ੍ਯਾਨ੍ਵਿਮੁਖਾਨ੍ਸਮਰੇ ਗਤਾਨ੍।
ਵਿਦ੍ਰੁਤਾਨ੍ਭਯਸੰਵਿਗ੍ਨਾਂਸ੍ਤਥਾ ਵਿਸ਼ਕ੍ਰੁʼਤੋ(ਅ)ਪਰਾਨ੍ ॥ 6-62-52 (41440)
ਭੀਮਸੇਨਸ੍ਯ ਮਾਰ੍ਗੇਸ਼਼ੁ ਪਤਿਤਾਨ੍ਪਰ੍ਵਤੋਪਮਾਨ੍ ।
ਅਪਸ਼੍ਯੰ ਨਿਹਤਾੰਨਾਗਾਨ੍ਰਾਜੰਨਿਸ਼਼੍ਠੀਵਤੋਪਰਾਨ੍ ॥ 6-62-53 (41441)
ਵਮਨ੍ਤੋ ਰੁਧਿਰੰ ਚਾਨ੍ਯੇ ਭਿੰਨਕੁਮ੍ਭਾ ਮਹਾਗਜਾਃ ।
ਵਿਹ੍ਨਲਨ੍ਤੋ ਗਤਾ ਭੂਮਿੰ ਸ਼ੈਲਾ ਇਵ ਧਰਾਤਲੇ ॥ 6-62-54 (41442)
ਮੇਦੋਰੁਧਿਰਦਿਗ੍ਧਾਙ੍ਗੋ ਵਸਾਮਜ੍ਜਾਸਮੁਕ੍ਸ਼਼ਿਤਃ ।
ਵ੍ਯਚਰਤ੍ਸਮਰੇ ਭੀਮੋ ਦਣ੍ਡਪਾਣਿਰਿਵਾਨ੍ਤਕਃ ॥ 6-62-55 (41443)
ਗਜਾਨਾਂ ਰੁਧਿਰਕ੍ਲਿੰਨਾਂ ਗਦਾਂ ਬਿਭ੍ਰਦ੍ਵ੍ਰੁʼਕੋਦਰਃ ।
ਘੋਰਃ ਪ੍ਰਤਿਭਯਸ਼੍ਚਾਸੀਤ੍ਪਿਨਾਕੀਵ ਪਿਨਾਕਭ੍ਰੁʼਤ੍ ॥ 6-62-56 (41444)
ਸੰਮਥ੍ਯਮਾਨਾਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੇਨ ਭੀਮਸੇਨੇਨ ਦਨ੍ਤਿਨਃ ।
ਸਹਸਾ ਪ੍ਰਾਦ੍ਰਵਨ੍ਕ੍ਲਿਸ਼਼੍ਠਾ ਮ੍ਰੁʼਦ੍ਗਨ੍ਤਸ੍ਤਵ ਵਾਹਿਨੀਮ੍ ॥ 6-62-57 (41445)
ਤੰ ਹਿ ਵੀਰੰ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੰ ਸੌਭਦ੍ਰਪ੍ਰਮੁਖਾ ਰਥਾਃ ।
ਪਰ੍ਯਰਕ੍ਸ਼਼ਨ੍ਤ ਯੁਧ੍ਯਨ੍ਤੰ ਵਜ੍ਰਾਯੁਧਮਿਵਾਮਰਾਃ ॥ 6-62-58 (41446)
ਸ਼ੋਣਿਤਾਕ੍ਤਾਂ ਗਦਾਂ ਬਿਭ੍ਰਦੁਕ੍ਸ਼਼ਿਤਾਂ ਗਜਸ਼ੋਣਿਤੈਃ ।
ਕ੍ਰੁʼਤਾਨ੍ਤ ਇਵ ਰੋਦ੍ਰਾਤ੍ਮਾ ਭੀਮਸੇਨੋ ਵ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤ ॥ 6-62-59 (41447)
ਵ੍ਯਾਯਚ੍ਛਮਾਨੰ ਗਦਯਾ ਦਿਕ੍ਸ਼਼ੁ ਸਰ੍ਵਾਸੁ ਭਾਰਤ।
ਅਪਸ਼੍ਯਾਮ ਰਣੇ ਭੀਮੰ ਨ੍ਰੁʼਤ੍ਯਨ੍ਤਮਿਵ ਸ਼ਙ੍ਕਰਮ੍ ॥ 6-62-60 (41448)
ਯਮਦਣ੍ਡੋਪਮਾਂ ਗੁਰ੍ਵੀਮਿਨ੍ਦ੍ਰਾਸ਼ਨਿਸਮਕਸ੍ਵਨਾਮ੍ ।
ਅਪਸ਼੍ਯਾਮ ਮਹਾਰਾਯ ਰੌਦ੍ਰਾਂ ਵਿਸ਼ਸਨੀਂ ਗਦਾਮ੍ ॥ 6-62-61 (41449)
ਵਿਮਿਸ਼੍ਰਾਂ ਕੇਸ਼ਮਞ੍ਜਾਭਿਃ ਪ੍ਰਦਿਗ੍ਧਾਂ ਰੁਧਿਰੇਣ ਚ।
ਪਿਨਾਕਮਿਵ ਰੁਦ੍ਰਸ੍ਯ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਸ੍ਯਾਭਿਘ੍ਨਤਃ ਪਸ਼ੂਨ੍ ॥ 6-62-62 (41450)
ਯਥਾ ਪਸ਼ੂਨਾਂ ਸਙ੍ਘਾਤੰ ਯਸ਼਼੍ਟ੍ਯਾ ਪਾਲਃ ਪ੍ਰਕਾਲਯੇਤ੍।
ਤਥਾ ਭੀਮੋ ਗਜਾਨੀਕੰ ਗਦਯਾ ਸਮਕਾਲਯਤ੍ ॥ 6-62-63 (41451)
ਗਦਯਾ ਵਧ੍ਯਮਾਨਾਸ੍ਤੇ ਮਾਰ੍ਗਣੈਸ਼੍ਚ ਸਮਨ੍ਤਤਃ।
ਸ੍ਵਾਨ੍ਯਨੀਕਾਨਿ ਮ੍ਰੁʼਦ੍ਗਨ੍ਤਃ ਪ੍ਰਾਦ੍ਰਵਨ੍ਕੁਞ੍ਜਰਾਸ੍ਤਵ ॥ 6-62-64 (41452)
ਮਹਾਵਾਤ ਇਵਾਭ੍ਰਾਣਿ ਵਿਧਮਿਤ੍ਵਾ ਸ ਵਾਰਣਾਨ੍।
ਅਤਿਸ਼਼੍ਠਤ੍ਤੁਮੁਲੇ ਭੀਮਃ ਸ਼੍ਮਸ਼ਾਨ ਇਵ ਸ਼ੂਲਭ੍ਰੁʼਤ੍ ॥ ॥ 6-62-65 (41453)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਚਤੁਰ੍ਥਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਦ੍ਵਿਸ਼਼ਸ਼਼੍ਟਿਤਮੋ(ਅ)ਦ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-62-14 ਆਰ੍ਤਾਯਨਿੰ ਰੁʼਤਾਯਨਪੁਤ੍ਰੰ ਸ਼ਲ੍ਯਮ੍ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 063
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.63. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 063
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਸਾਤ੍ਯਕਿਭੂਰਿਸ਼੍ਰਵਸੋਃ ਸਮਾਗਮਃ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-63-0 (41454)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-63-0x (4132)
ਹਤੇ ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਗਜਾਨੀਕੇ ਪੁਤ੍ਰੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸ੍ਤਵ।
ਭੀਮਸੇਨੰ ਧ੍ਨਤੇਤ੍ਯੇਵੰ ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯਾਨ੍ਯਚੋਦਯਤ੍ ॥ 6-63-1 (41455)
ਤਤਃ ਸਰ੍ਵਾਣ੍ਯਨੀਕਾਨਿ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਸ਼ਾਸਨਾਤ੍।
ਅਭ੍ਯਦ੍ਰਵਨ੍ਭੀਮਸੇਨੰ ਨਦਨ੍ਤੰ ਭੈਰਵਾਨ੍ਰਵਾਨ੍ ॥ 6-63-2 (41456)
ਤੰ ਬਲੌਘਮਪਰ੍ਯਨ੍ਤੰ ਦੇਵੈਰਪਿ ਸੁਦੁਃਸਹਮ੍ ।
ਆਪਤਨ੍ਤੰ ਸੁਦੁਸ਼਼੍ਪਾਰੰ ਸਮੁਦ੍ਰਿਮਿਵ ਪਰ੍ਵਣਿ ॥ 6-63-3 (41457)
ਰਥਨਾਗਾਸ਼੍ਵਕਲਿਲੰ ਸ਼ਙ੍ਖਦੁਨ੍ਦੁਭਿਨਾਦਿਤਮ੍ ।
ਅਨਨ੍ਤਰਥਪਾਦਾਤੰ ਰਜਸਾ ਸਰ੍ਵਤੋ ਵ੍ਰੁʼਤਮ੍ ॥ 6-63-4 (41458)
ਤੰ ਭੀਮਸੇਨਃ ਸਮਰੇ ਮਹੋਦਧਿਮਿਵਾਪਰਮ੍ ।
ਸੇਨਾਸਾਗਰਮਕ੍ਸ਼਼ੋਭ੍ਯੰ ਵੇਲੇਵ ਸਮਵਾਰਯਤ੍ ॥ 6-63-5 (41459)
ਤਦਾਸ਼੍ਚਰ੍ਯਮਪਸ਼੍ਯਾਮ ਪਾਣ੍ਡਵਸ੍ਯ ਮਹਾਤ੍ਮਨਃ ।
ਭੀਮਸੇਨਸ੍ਯ ਸਮਰੇ ਰਾਜਨ੍ਕਰ੍ਮਾਤਿਮਾਨੁਸ਼਼ਮ੍ ॥ 6-63-6 (41460)
ਉਦੀਰ੍ਣਾਨ੍ਪਾਰ੍ਥਿਵਾਨ੍ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਸਾਸ਼੍ਵਾਨ੍ਸਰਥਕੁਞ੍ਜਰਾਨ੍ ।
ਅਸੰਭ੍ਰਮੰ ਭੀਮਸੇਨੋ ਗਦਯਾ ਸਮਵਾਰਯਤ੍ ॥ 6-63-7 (41461)
ਸ ਸੰਵਾਰ੍ਯ ਬਲੌਘਾਂਸ੍ਤਨ੍ਗਦਯਾ ਰਥਿਨਾਂ ਵਰਃ।
ਅਤਿਸ਼਼੍ਠਤ੍ਤੁਮੁਲੇ ਭੀਮੋ ਗਿਰਿਰ੍ਮੇਰੁਰਿਵਾਚਲਃ ॥ 6-63-8 (41462)
ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਸੁਤੁਮੁਲੇ ਘੋਰੇ ਕਾਲੇ ਪਰਮਦਾਰੁਣੇ।
ਭ੍ਰਾਤਰਸ਼੍ਚੈਵ ਪੁਤ੍ਰਾਸ਼੍ਚ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸ਼੍ਚ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਃ॥ 6-63-9 (41463)
ਦ੍ਰੌਪਦੇਯਾਭਿਮਨ੍ਯੁਸ਼੍ਚ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਚਾਪਰਾਜਿਤਃ ।
ਨ ਪ੍ਰਾਜਹਨ੍ਭੀਮਸੇਨੰ ਭਯੇ ਜਾਤੇ ਮਹਾਬਲਮ੍ ॥ 6-63-10 (41464)
ਤਤਃ ਸ਼ੈਕ੍ਯਾਯਸੀਂ ਗੁਰ੍ਵੀਂ ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਮਹਤੀਂ ਗਦਾਮ੍।
ਅਧਾਵਤ੍ਤਾਵਕਾਨ੍ਯੋਧਾਨ੍ਦਣ੍ਡਪਾਣਿਰਿਵਾਨ੍ਤਕਃ ॥ 6-63-11 (41465)
ਪੋਯਯਨ੍ਰਥਬ੍ਰੁʼਨ੍ਦਾਨਿ ਵਾਜਿਬ੍ਰੁʼਨ੍ਦਨਿ ਚਾਭਿਭੂਃ ।
ਕਰ੍ਸ਼਼ਯਨ੍ਰਥਵ੍ਰੁʼਨ੍ਦਾਨਿ ਬਾਹੁਵੇਗੇਨ ਪਾਣ੍ਡਵਃ ॥ 6-63-12 (41466)
ਵਿਨਿਧ੍ਰਨ੍ਯਚਤਤ੍ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਯੁਗਾਨ੍ਤੇ ਕਾਲਵਿਦ੍ਵਿਭੁਃ ।
ਊਰੁਵੇਗੇਨ ਸੰਕਰ੍ਸ਼਼ਨ੍ਰਥਜਾਲਾਨਿ ਪਾਣ੍ਡਵਃ ॥ 6-63-13 (41467)
ਬਲਾਨਿ ਸੰਮਮਰ੍ਦਾਸ਼ੁ ਨਡ੍ਵਲਾਨੀਵ ਕੁਞ੍ਜਰਃ ।
ਮ੍ਰੁʼਦ੍ਗਨ੍ਰਥੇਭ੍ਯੋ ਰਥਿਨੋ ਗਜੇਭ੍ਯੋ ਗਜਯੋਧਿਨਃ ॥ 6-63-14 (41468)
ਸਾਦਿਨਸ਼੍ਚਾਸ਼੍ਵਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠੇਭ੍ਯੋ ਭੂਮੌ ਵਾਪਿ ਪਦਾਤਿਨਃ ।
ਗਦਯਾ ਵ੍ਯਵਮਤ੍ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਵਾਤੋ ਵ੍ਰੁʼਕ੍ਸ਼਼ਾਨਿਵੌਜਸਾ ॥ 6-63-15 (41469)
ਭੀਮਸੇਨੋ ਮਹਾਬਾਹੁਸ੍ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਵੈ ਬਲੇ।
ਸਾਪਿ ਪ੍ਰਞ੍ਜਾਨਸਾਮਾਸੈਃ ਪ੍ਰਦਿਗ੍ਧਾ ਰੁਧਿਰੇਣ ਚ ॥ 6-63-16 (41470)
ਅਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤ ਮਹਾਰੌਦ੍ਰਾ ਗਦਾ ਨਾਗਾਸ਼੍ਵਪਾਤਨੀ।
ਤਤ੍ਰਤਤ੍ਰ ਹਤੈਸ਼੍ਚਾਪਿ ਮਨੁਸ਼਼੍ਯਗਜਵਾਜਿਭਿਃ ॥ 6-63-17 (41471)
ਰਣਾਙ੍ਗਣੰ ਸਮਭਵਨ੍ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੋਰਾਵਾਸਸੰਨਿਭਮ੍ ।
ਪਿਨਾਕਮਿਵ ਰੁਦ੍ਰਸ੍ਯ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਸ੍ਯਾਭਿਘ੍ਨਤਃ ਪਸ਼ੂਨ੍ ॥ 6-63-18 (41472)
ਯਮਦਣ੍ਡੋਪਮਾਮੁਗ੍ਰਾਮਿਨ੍ਦ੍ਰਾਸ਼ਨਿਸਮਸ੍ਵਨਾਮ੍ ।
ਦਦ੍ਰੁʼਸ਼ੁਰ੍ਭੀਮਸੇਨਸ੍ਯ ਰੌਦ੍ਰਾਂ ਵਿਸ਼ਸਨੀਂ ਗਦਾਮ੍ ॥ 6-63-19 (41473)
ਆਵਿਧ੍ਯਤੋ ਗਦਾਂ ਤਸ੍ਯ ਕੌਨ੍ਤੇਯਸ੍ਯ ਮਹਾਤ੍ਮਨਃ ।
ਬਭੌ ਰੂਪੰ ਮਹਾਘੋਰੰ ਕਾਲਸ੍ਯੇਵ ਯੁਗਕ੍ਸ਼਼ਯੇ ॥ 6-63-20 (41474)
ਤੰ ਤਥਾ ਮਹਤੀਂ ਸੇਨਾਂ ਦ੍ਰਾਵਯਨ੍ਤੰ ਪੁਨਃ ਪੁਨਃ ।
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੁਮਵਾਯਾਨ੍ਤੰ ਸਰ੍ਵੇ ਵਿਮਨਸੋ(ਅ)ਭਵਨ੍ ॥ 6-63-21 (41475)
ਯਤੋਯਤਃ ਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼ਤੇ ਸ੍ਮ ਗਦਾਮੁਦ੍ਯਮ੍ਯ ਪਾਣ੍ਡਵਃ।
ਤੇਨਤੇਨ ਸ੍ਮ ਦੀਰ੍ਯਨ੍ਤੇ ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯਾਨਿ ਭਾਰਤ ॥ 6-63-22 (41476)
ਪ੍ਰਦਾਰਯਨ੍ਤੰ ਸੈਨ੍ਯਾਨਿ ਬਲੇਨਾਮਿਤਵਿਕ੍ਰਮਮ੍ ।
ਗ੍ਰਸਮਾਨਮਨੀਕਾਨਿ ਵ੍ਯਾਦਿਤਾਸ੍ਯਮਿਵਾਨ੍ਤਕਮ੍ ॥ 6-63-23 (41477)
ਤੰ ਤਥਾ ਭੀਮਕਰ੍ਮਾਣੰ ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹੀਤਮਹਾਗਦਮ੍ ।
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਵ੍ਰੁʼਕੋਦਰੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸਹਸੈਵ ਸਮਭ੍ਯਯਾਤ੍ ॥ 6-63-24 (41478)
ਮਹਤਾ ਰਥਘੋਸ਼਼ੇਣ ਰਥੇਨਾਦਿਤ੍ਯਵਰ੍ਚਸਾ ।
ਛਾਦਯਞ੍ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੇਣ ਪਰ੍ਜਨ੍ਯ ਇਵ ਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿਮਾਨ੍ ॥ 6-63-25 (41479)
ਤਮਾਯਾਨ੍ਤੰ ਤਥਾ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਵ੍ਯਾਤ੍ਤਾਨਨਮਿਵਾਨ੍ਤਕਮ੍ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਭੀਮੋ ਮਹਾਬਾਹੁਃ ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਦੀਯਾਦਮਰ੍ਸ਼਼ਿਤਃ ॥ 6-63-26 (41480)
ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਕ੍ਸ਼਼ਣੇ ਸਾਤ੍ਯਕਿਃ ਸਤ੍ਯਸਨ੍ਧਃ
ਸ਼ਿਨਿਪ੍ਰਵੀਰੋ(ਅ)ਭ੍ਯਪਤਤ੍ਪਿਤਾਮਹਮ੍।
ਨਿਘ੍ਨੰਨਮਿਤ੍ਰਾਨ੍ਧਨੁਸ਼਼ਾ ਦ੍ਰੁʼਢੇਨ
ਸੰਕਮ੍ਪਯੰਸ੍ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਸੈਨ੍ਯਮ੍ ॥ 6-63-27 (41481)
ਤੰ ਯਾਨ੍ਤਮਸ਼੍ਵੈ ਰਜਤਪ੍ਰਕਾਸ਼ੈਃ
ਸ਼ਰਾਨ੍ਵਪਨ੍ਤੰ ਨਿਸ਼ਿਤਾਨ੍ਸੁਪੁਙ੍ਖਾਨ੍।
ਨਾਸ਼ਕ੍ਨਵਨ੍ਧਾਰਯਿਤੁਂ ਤਦਾਨੀਂ
ਸਰ੍ਵੇ ਗਣਾ ਭਾਰਤ ਯੇ ਤ੍ਵਦੀਯਾਃ ॥ 6-63-28 (41482)
ਅਵਿਧ੍ਯਦੇਨੰ ਦਸ਼ਭਿਃ ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼ਤ੍ਕੈਃ-
ਰਲਮ੍ਬੁਸੋ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੋ(ਅ)ਸੌ ਤਦਾਨੀਮ੍ ।
ਸ਼ਰੈਸ਼੍ਚਤੁਰ੍ਭਿਃ ਪ੍ਰਤਿਵਿਦ੍ਧ੍ਯ ਤੰ ਚ
ਨਪ੍ਤਾ ਸ਼ਿਨੇਰਭ੍ਯਪਤਦ੍ਰਥੇਨ ॥ 6-63-29 (41483)
ਅਨ੍ਵਾਗਤੰ ਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਿਵਰੰ ਨਿਸ਼ਮ੍ਯ
ਤੰ ਸ਼ਤ੍ਰੁਮਧ੍ਯੇ ਪਰਿਵਰ੍ਤਮਾਨਮ੍।
ਪ੍ਰਦ੍ਰਾਵਯਨ੍ਤੰ ਕੁਰੁਪੁਙ੍ਗਵਾਂਸ਼੍ਚ
ਪੁਨਃ ਪੁਨਸ਼੍ਚ ਪ੍ਰਣਦਨ੍ਤਮਾਜੌ ॥ 6-63-30 (41484)
ਯੋਧਾਸ੍ਤ੍ਵਦੀਯਾਃ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੈਰਵਰ੍ਸ਼਼-
ਨ੍ਮੇਘਾ ਯਥਾ ਭੂਧਰਮਮ੍ਬੁਵੇਗੈਃ ।
ਤਥਾਪਿ ਤੰ ਧਾਰਯਿਤੁਂ ਨ ਸ਼ੇਕੁ-
ਰ੍ਮਧ੍ਯੰਦਿਨੇ ਸੂਰ੍ਯਮਿਵਾਤਪਨ੍ਤਮ੍ ॥ 6-63-31 (41485)
ਨ ਤਤ੍ਰ ਕਸ਼੍ਚਿੰਨਵਿਸ਼਼ਣ੍ਣ ਆਸੀ-
ਦ੍ਰੁʼਤੇ ਰਾਜਨ੍ਸੋਮਦਤ੍ਤਸ੍ਯ ਪੁਤ੍ਰਾਤ੍।
ਸ ਵੈ ਸਮਾਦਾਯ ਧਨੁਰ੍ਮਹਾਤ੍ਮਾ
ਭਿਰਿਸ਼੍ਰਵਾ ਭਾਰਤ ਸੌਮਦਤ੍ਤਿਃ ॥ 6-63-32 (41486)
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਰਥਾਨ੍ਸ੍ਵਾਨ੍ਵ੍ਯਪਨੀਯਮਾਨਾ-
ਨ੍ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਦ੍ਯਯੌ ਸਾਤ੍ਯਕਿੰ ਯੋਦ੍ਧੁਮਿਚ੍ਛਨ੍ ॥ ॥ 6-63-33 (41487)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਚਤੁਰ੍ਥਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਤ੍ਰਿਸ਼਼ਸ਼਼੍ਟਿਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 064
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.64. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 064
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਭੀਮੇਨ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਾਨੁਜਾਸ਼਼੍ਟਕਵਧਃ ॥ 1 ॥ ਘਟੋਤ੍ਕਚਭਯੇਨ ਕੁਰੁਭਿਃ ਸੇਨਾਵਹਾਰਃ ॥ 2 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-64-0 (41488)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-64-0x (4133)
ਤਤੋ ਭੂਰਿਸ਼੍ਰਵਾ ਰਾਜਨ੍ਸਾਤ੍ਯਕਿੰ ਨਵਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ।
ਪ੍ਰਾਵਿਧ੍ਯਦ੍ਭ੍ਰੁʼਸ਼ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਸ੍ਤੋਤ੍ਰੈਰਿਵ ਮਹਾਦ੍ਵਿਪਮ੍ ॥ 6-64-1 (41489)
ਕੌਰਵੰ ਸਾਤ੍ਯਕਿਸ਼੍ਚੈਵ ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ।
ਅਵਾਰਯਦਮੇਯਾਤ੍ਮਾ ਸਰ੍ਵਲੋਕਸ੍ਯ ਪਸ਼੍ਯਤਃ॥ 6-64-2 (41490)
ਤਤੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਰਾਜਾ ਸੋਦਰ੍ਯੈਃ ਪਰਿਵਾਰਿਤਃ।
ਸੋਮਦਤ੍ਤਿੰ ਰਣੇ ਯਤ੍ਤਃ ਸਮਨ੍ਤਾਤ੍ਪਰ੍ਯਵਾਰਯਤ੍ ॥ 6-64-3 (41491)
ਤੰ ਚੈਵ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਸਾਤ੍ਯਕਿੰ ਰਭਸੰ ਰਣੇ।
ਪਰਿਵਾਰ੍ਯ ਸ੍ਥਿਤਾਃ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਸਮਨ੍ਤਾਤ੍ਸੁਮਹੌਜਸਃ ॥ 6-64-4 (41492)
ਭੀਮਸੇਨਸ੍ਤੁ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਗਜਾਮੁਦ੍ਯਮ੍ਯ ਭਾਰਤ ।
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਮੁਖਾਨ੍ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਪੁਤ੍ਰਾਂਸ੍ਤੇ ਪਰ੍ਯਵਾਰਯਤ੍ ॥ 6-64-5 (41493)
ਰਥੈਰਨੇਕਸਾਹਸ੍ਰੈਃ ਕ੍ਰੋਧਾਮਰ੍ਸ਼਼ਸਮਨ੍ਵਿਤਃ ।
ਨਨ੍ਦਕਸ੍ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਤੁ ਭੀਮਸੇਨੰ ਮਹਾਬਲਮ੍ ॥ 6-64-6 (41494)
ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਵਿਸ਼ਿਖੈਃ ਸ਼਼ਡ੍ਭਿਃ ਕਙ੍ਕਪਤ੍ਰੈਃ ਸ਼ਿਲਾਸ਼ਿਤੈਃ ।
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸ੍ਤਦਾ ਰਾਜਨ੍ਭੀਮਸੇਨੰ ਮਹਾਰਥਮ੍ ॥ 6-64-7 (41495)
ਆਜਘਾਨੋਰਸਿ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਮਾਰ੍ਗਣੈਰ੍ਨਵਭਿਃ ਸ਼ਿਤੈਃ ।
ਤਤੋ ਭੀਮੋ ਮਹਾਬਾਹੁਃ ਸ੍ਵਰਥੰ ਸੁਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-64-8 (41496)
ਆਰੁਰੋਹ ਰਥਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੰ ਵਿਸ਼ੋਕੰ ਚੇਦਮਬ੍ਰਵੀਤ੍ ।
ਏਤੇ ਮਹਾਰਥਾਃ ਸ਼ੂਰਾ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਃ ਸਮਾਗਤਾਃ ॥ 6-64-9 (41497)
ਮਾਮੇਵ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਾ ਹਨ੍ਤੁਮਭ੍ਯੁਦ੍ਯਤਾ ਯੁਧਿ।
ਮਨੋਰਥਦ੍ਰੁਮੋ(ਅ)ਸ੍ਮਾਕੰ ਚਿਨ੍ਤਿਤੋ ਬਹੁਵਾਰ੍ਸ਼਼ਿਕਃ ॥ 6-64-10 (41498)
ਸਫਲਃ ਸੂਤ ਚਾਦ੍ਯੇਹ ਯੋ(ਅ)ਹੰ ਪਸ਼੍ਯਾਮਿ ਸੋਦਰਾਨ੍।
ਯਤ੍ਰਾਸ਼ੋਕਸਮੁਤ੍ਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਤਾ ਰੇਣਵੋ ਰਥਨੇਮਿਭਿਃ ॥ 6-64-11 (41499)
ਪ੍ਰਯਾਸ੍ਯਨ੍ਤ੍ਯਨ੍ਤਰਿਕ੍ਸ਼਼ੰ ਹਿ ਸ਼ਰਬ੍ਰੁʼਨ੍ਦੈਰ੍ਦਿਗਨ੍ਤਰੇ ।
ਤਤ੍ਰ ਤਿਸ਼਼੍ਠਤਿ ਸੰਨਦ੍ਧਃ ਸ੍ਵਯੰ ਰਾਜਾ ਸੁਯੋਧਨਃ ॥ 6-64-12 (41500)
ਭ੍ਰਾਤਰਸ਼੍ਚਾਸ੍ਯ ਸੰਨਦ੍ਧਾਃ ਕੁਲਪੁਤ੍ਰਾ ਮਦੋਤ੍ਕਟਾਃ ।
ਏਤਾਨਦ੍ਯ ਹਨਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਪਸ਼੍ਯਤਸ੍ਤੇ ਨ ਸੰਸ਼ਯਃ ॥ 6-64-13 (41501)
ਤਸ੍ਮਾਨ੍ਮਮਾਸ਼੍ਵਾਨ੍ਸੰਗ੍ਰਮੇ ਯਤ੍ਤਃ ਸੰਯਚ੍ਛ ਸਾਰਥੇ।
ਏਵਮੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਤਤਃ ਪਾਰ੍ਥਸ੍ਤਵ ਪੁਤ੍ਰੰ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ॥ 6-64-14 (41502)
ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਨਿਸ਼ਿਤੈਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ਕਨਕਭੂਸ਼਼ਣੈਃ।
ਨਨ੍ਦਕੰ ਚ ਤ੍ਰਿਭਿਰ੍ਭਾਣੈਰਭ੍ਯਵਿਧ੍ਯਤ੍ਸ੍ਤਨਾਨ੍ਤਰੇ ॥ 6-64-15 (41503)
ਤੰ ਤੁ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਃ ਸ਼਼ਸ਼਼੍ਟ੍ਯਾ ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਭੀਮੰ ਮਹਾਬਲਮ੍।
ਤ੍ਰਿਭਿਰਨ੍ਯੈਃ ਸੁਨਿਸ਼ਿਤੈਰ੍ਵਿਸ਼ੋਕੰ ਪ੍ਰਤ੍ਯਵਿਧ੍ਯਤ ॥ 6-64-16 (41504)
ਭਿਮਸ੍ਯ ਚ ਰਣੇ ਰਾਜਨ੍ਧਨੁਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਭਾਸੁਰਮ੍ ।
ਮੁਸ਼਼੍ਟਿਦੇਸ਼ੇ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੌਸ੍ਤ੍ਰਿਭਿਰ੍ਭਲ੍ਲੈਰ੍ਹਸੰਨਿਵ ॥ 6-64-17 (41505)
ਸਮਰੇ ਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਯਨ੍ਤਾਰੰ ਵਿਸ਼ੋਕੰ ਤੁ ਵ੍ਰੁʼਕੋਦਰਃ ।
ਪੀਡਿਤੰ ਵਿਸ਼ਿਖੈਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈਸ੍ਤਵ ਪੁਤ੍ਰੇਣ ਧਨ੍ਵਿਨਾ ॥ 6-64-18 (41506)
ਅਮ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯਮਾਣਃ ਸੰਰਬ੍ਧੋ ਧਨੁਰ੍ਦਿਵ੍ਯੰ ਪਰਾਮ੍ਰੁʼਸ਼ਮ੍ ।
ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਤੇ ਮਹਾਰਾਜ ਵਧਾਰ੍ਥੰ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-64-19 (41507)
ਸਮਾਦਧਤ੍ਸੁਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਕ੍ਸ਼਼ੁਰਪ੍ਰੰ ਰੋਮਵਾਹਿਨਮ੍ ।
ਤੇਨ ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਨ੍ਰੁʼਪਤੇਰ੍ਭੀਮਃ ਕਾਰ੍ਮੁਕਮੁਤ੍ਤਮਮ੍ ॥ 6-64-20 (41508)
ਸੋ(ਅ)ਪਵਿਦ੍ਧ੍ਯ ਧਨੁਸ਼੍ਛਿੰਨੰ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਤੇ ਕ੍ਰੋਧਮੂਰ੍ਚ੍ਛਿਤਃ ।
ਅਨ੍ਯਤ੍ਕਾਰ੍ਮੁਕਮਾਦਤ੍ਤ ਸਤ੍ਵਰੰ ਵੇਗਵਤ੍ਤਰਮ੍ ॥ 6-64-21 (41509)
ਸੰਦਧੇ ਵਿਸ਼ਿਖੰ ਘੋਰ ਕਾਲਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੁਸਮਪ੍ਰਭਮ੍ ।
ਤੇਨਾਜਘਾਨ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਭੀਮਸੇਨੰ ਸ੍ਤਨਾਨ੍ਤਰੇ ॥ 6-64-22 (41510)
ਸ ਗਾਢਵਿਦ੍ਧੋ ਵ੍ਯਥਿਤਃ ਸ੍ਯਾਨ੍ਦਨੋਪਸ੍ਥ ਆਵਿਸ਼ਤ੍।
ਸ ਨਿਸ਼਼ਣ੍ਣੋ ਰਥੋਪਸ੍ਥੇ ਮੂਰ੍ਚ੍ਛਾਮਭਿਜਗਾਮ ਹ ॥ 6-64-23 (41511)
ਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਵ੍ਯਥਿਤੰ ਭੀਮਮਭਿਮਨ੍ਯੁਪੁਰੋਗਮਾਃ ।
ਨਾਮ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਮਹਾਰਥਃ ॥ 6-64-24 (41512)
ਤਤਸ੍ਤੁ ਤੁਮੁਲਾਂ ਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿੰ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਾਣਾਂ ਤਿਗ੍ਮਤੇਜਸਾਮ੍ ।
ਪਾਤਯਾਮਾਸੁਰਵ੍ਯਗ੍ਰਾਃ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਤਵ ਮੂਰ੍ਧਨਿ ॥ 6-64-25 (41513)
ਪ੍ਰਤਿਲਭ੍ਯ ਤਤਃ ਸੰਜ੍ਞਾਂ ਭੀਮਸੇਨੋ ਮਹਾਬਲਃ ।
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੰ ਤ੍ਰਿਭਿਰ੍ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਪੁਨਰ੍ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਪਞ੍ਚਭਿਃ ॥ 6-64-26 (41514)
ਸ਼ਲ੍ਯੰ ਚ ਪਞ੍ਚਵਿੰਸ਼ਤ੍ਯਾ ਸ਼ਰੈਰ੍ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਪਾਣ੍ਡਵਃ।
ਰੁਕ੍ਮਪੁਙ੍ਖੈਰ੍ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਃ ਸ ਵਿਦ੍ਧੋ ਵ੍ਯਪਯਾਦ੍ਰਣਾਤ੍ ॥ 6-64-27 (41515)
ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਦ੍ਯਯੁਸ੍ਤਤੋ ਭੀਮੰ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਾਸ਼੍ਚਤੁਰ੍ਦਸ਼ ।
ਸੇਨਾਪਤਿਃ ਸੁਸ਼਼ੇਣਸ਼੍ਚ ਜਲਸਨ੍ਧਃ ਸੁਲੋਚਨਃ ॥ 6-64-28 (41516)
ਉਦ੍ਰੋ ਭੀਮਰਥੋ ਭੀਮੋ ਵੀਰਬਾਹੁਰਲੋਲੁਪਃ ।
ਦੁਰ੍ਮੁਖੋ ਦੁਸ਼਼੍ਪ੍ਰਧਰ੍ਸ਼਼ਸ਼੍ਚ ਵਿਵਿਤ੍ਸੁਰ੍ਵਿਕਟਃ ਸਮਃ ॥ 6-64-29 (41517)
ਵਿਸ੍ਰੁʼਜਨ੍ਤੋ ਬਹੂਨ੍ਬਾਣਾਨ੍ਕ੍ਰੋਧਸੰਰਕ੍ਤਲੋਚਨਾਃ ।
ਭੀਮਸੇਨਮਭਿਦ੍ਰੁਤ੍ਯ ਵਿਵ੍ਯਧੁਃ ਸਹਿਤਾ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ਮ੍ ॥ 6-64-30 (41518)
ਪੁਤ੍ਰਾਂਸ੍ਤੁ ਤਵ ਸੰਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਭੀਮਸੇਨੋ ਮਹਾਬਲਃ ।
ਸ੍ਰੁʼਕ੍ਕਿਣੀ ਵਿਲਿਹਨ੍ਵੀਰਃ ਪਸ਼ੁਮਧ੍ਯੇ ਯਥਾ ਵ੍ਰੁʼਕਃ ॥ 6-64-31 (41519)
ਅਭਿਪਤ੍ਯ ਮਹਾਬਾਹੁਰ੍ਗਰੁਤ੍ਮਾਨਿਵ ਵੇਗਿਤਃ।
ਸੇਨਾਪਤੇਃ ਕ੍ਸ਼਼ੁਰਪ੍ਰੇਣ ਸ਼ਿਰਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਪਾਣ੍ਡਵਃ ॥ 6-64-32 (41520)
ਸੰਪ੍ਰਹਸ੍ਯ ਚ ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾਤ੍ਮਾ ਤ੍ਰਿਭਿਰ੍ਬਾਣੈਰ੍ਮਹਾਭੁਜਃ ।
ਜਲਸਨ੍ਧੰ ਵਿਨਿਰ੍ਭਿਦ੍ਯ ਸੋ(ਅ)ਨਯਦ੍ਯਮਸਾਦਨਮ੍ ॥ 6-64-33 (41521)
ਸੁਸ਼਼ੇਣੰ ਚ ਤਤੋ ਹਤ੍ਵਾ ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯਵੇ।
ਉਗ੍ਰਸ੍ਯ ਸਸ਼ਿਰਸ੍ਤ੍ਰਾਣੰ ਸ਼ਿਰਸ਼੍ਚਨ੍ਦ੍ਰੋਪਮੰ ਭੁਵਿ ॥ 6-64-34 (41522)
ਪਾਤਯਾਮਾਸ ਭਲ੍ਲੇਨ ਕੁਣ੍ਡਲਾਭ੍ਯਾਂ ਵਿਭੂਸ਼਼ਿਤਮ੍।
ਵੀਰਬਾਹੁਂ ਚ ਸਪ੍ਤਤ੍ਯਾ ਸਾਸ਼੍ਵਕੇਤੁਂ ਸਸਾਰਥਿਮ੍ ॥ 6-64-35 (41523)
ਨਿਨਾਯ ਸਮਰੇ ਵੀਰਃ ਪਰਲੋਕਾਯ ਪਾਣ੍ਡਵਃ।
ਭੀਮੰ ਭੀਮਰਥੰ ਚੋਭੌ ਭੀਮਸੇਨੋ ਹਸੰਨਿਵ ॥ 6-64-36 (41524)
ਪੁਤ੍ਰੌ ਤੇ ਦੁਰ੍ਮਦੌ ਰਾਜੰਨਨਯਦ੍ਯਮਸਾਦਨਮ੍ ।
ਤਤਃ ਸੁਲੋਚਨੰ ਭੀਮਃ ਕ੍ਸ਼਼ੁਰਪ੍ਰੇਣ ਮਹਾਮ੍ਰੁʼਧੇ ॥ 6-64-37 (41525)
ਮਿਸ਼਼ਤਾਂ ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯਾਨਾਮਨਯਦ੍ਯਮਸਾਦਨਮ੍।
ਪੁਤ੍ਰਾਸ੍ਤੁ ਤਵ ਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਭੀਮਸੇਨਪਰਾਕ੍ਰਮਮ੍ ॥ 6-64-38 (41526)
ਸ਼ੇਸ਼਼ਾ ਯੇ(ਅ)ਨ੍ਯੇ(ਅ)ਭਵੰਸ੍ਤਤ੍ਰ ਤੇ ਭੀਮਸ੍ਯ ਭਯਾਰ੍ਦਿਤਾਃ।
ਵਿਪ੍ਰਦ੍ਰੁਤਾ ਦਿਸ਼ੋ ਰਾਜਨ੍ਵਧ੍ਯਮਾਨਾ ਮਹਾਤ੍ਮਨਾ ॥ 6-64-39 (41527)
ਤਤੋ(ਅ)ਬ੍ਰਵੀਚ੍ਛਾਨ੍ਤਨਵਃ ਸਰ੍ਵਾਨੇਵ ਮਹਾਰਥਾਨ੍।
ਏਸ਼਼ ਭੀਮੋ ਰਣੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਨ੍ਮਹਾਰਥਾਨ੍ ॥ 6-64-40 (41528)
ਯਥਾ ਪ੍ਰਾਗ੍ਰ੍ਯਾਨ੍ਯਥਾ ਜ੍ਯੇਸ਼਼੍ਠਾਨ੍ਯਥਾ ਸ਼ੂਰਾਂਸ਼੍ਚ ਸੰਗਤਾਨ੍।
ਨਿਪਾਤਯਤ੍ਯੁਗ੍ਰਧਨ੍ਵਾ ਤੰ ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹ੍ਣੀਤ ਮਾਚਿਰਮ੍ ॥ 6-64-41 (41529)
ਏਵਮੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਤਤਃ ਸਰ੍ਵੇ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਸ੍ਯ ਸੈਨਿਕਾਃ।
ਅਭ੍ਯਦ੍ਰਵਨ੍ਤ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਾ ਭੀਮਸੇਨੰ ਮਹਾਬਲਮ੍ ॥ 6-64-42 (41530)
ਭਗਦਤ੍ਤਃ ਪ੍ਰਭਿੰਨੇਨ ਕੁਞ੍ਜਰੇਣ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਅਭ੍ਯਯਾਤ੍ਸਹਸਾ ਤਤ੍ਰਯਤ੍ਰ ਭੀਮੋ ਵ੍ਯਵਸ੍ਥਿਤਃ ॥ 6-64-43 (41531)
ਆਪਤੰਨੇਵ ਚ ਰਣੇ ਭੀਮਸੇਨੰ ਸ਼ਿਲੀਮੁਖੈਃ ।
ਅਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯੰ ਸਮਰੇ ਚਕ੍ਰੇ ਜੀਮੂਤ ਇਵ ਭਾਸ੍ਕਰਮ੍ ॥ 6-64-44 (41532)
ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਮੁਖਾਸ੍ਤਤ੍ਤੁ ਨਾਮ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤ ਮਹਾਰਥਾਃ ।
ਭੀਮਸ੍ਯਾਚ੍ਛਾਦਨੰ ਸ਼ਙ੍ਖ੍ਯੇ ਸ੍ਵਬਾਹੁਬਲਮਾਸ਼੍ਰਿਤਾਃ ॥ 6-64-45 (41533)
ਤ ਏਨੰ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੇਣ ਸਮਨ੍ਤਾਤ੍ਪਰ੍ਯਵਾਰਯਨ੍ । 6-64-46bਗਜੰ ਚ ਸ਼ਰਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਯਾ ਤੁ ਬਿਭਿਦੁਸ੍ਤੇ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ॥ 6-64-46 (41534)
ਸ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਯਾ(ਅ)ਭਿਹਤਃ ਸਮਸ੍ਤੈਸ੍ਤੈਰ੍ਮਹਾਰਥੈਃ।
ਪ੍ਰਾਗ੍ਜ੍ਯੋਤਿਸ਼਼ਗਜੋ ਰਾਜੰਨਾਨਾਲਿਙ੍ਗੈਃ ਸੁਤੇਜਨੈਃ ॥ 6-64-47 (41535)
ਸੰਜਾਤਰੁਧਿਰੋਤ੍ਪੀਡਃ ਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼ਣੀਯੋ(ਅ)ਭਵਦ੍ਰਣੇ।
ਗਭਸ੍ਤਿਭਿਰਿਵਾਰ੍ਕਸ੍ਯ ਸੰਸ੍ਯੂਤੋ ਜਲਦੋ ਮਹਾਨ੍ ॥ 6-64-48 (41536)
ਸੰਚੋਦਿਤੋ ਮਦਸ੍ਰਾਵੀ ਭਗਦਤ੍ਤੇਨ ਵਾਰਣਃ।
ਅਭ੍ਯਧਾਵਤ ਤਨ੍ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਕਾਲੋਤ੍ਸ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ ਇਵਾਨ੍ਤਕਃ ॥ 6-64-49 (41537)
ਦ੍ਵਿਗੁਣੰ ਜਵਮਾਸ੍ਥਾਯ ਕਮ੍ਪਯੰਸ਼੍ਚਰਣੈਰ੍ਮਹੀਮ੍।
ਤਸ੍ਯ ਤਤ੍ਸੁਮਹਦ੍ਰੂਪੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਸਰ੍ਵੇ ਮਹਾਰਥਾਃ ॥ 6-64-50 (41538)
ਅਸਹ੍ਯੰ ਮਨ੍ਯਮਾਨਾਸ਼੍ਚ ਨਾਤਿਪ੍ਰਮਨਸੋ(ਅ)ਭਵਨ੍ ।
ਤਤਸ੍ਤੁ ਨ੍ਰੁʼਪਤਿਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਭੀਮਸੇਨੰ ਸ੍ਤਨਾਨ੍ਤਰੇ ॥ 6-64-51 (41539)
ਆਜਘਾਨ ਮਹਾਰਾਜ ਸ਼ਰੇਣਾਨਤਪਰ੍ਵਣਾ।
ਸੋ(ਅ)ਤਿਵਿਦ੍ਧੋ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਸ੍ਤੇਨ ਰਾਜ੍ਞਾ ਮਹਾਰਥਃ । 6-64-52 (41540)
ਮੂਰ੍ਚ੍ਛਯਾ(ਅ)ਭਿਪਰੀਤਾਤ੍ਮਾ ਧ੍ਵਜਯਸ਼਼੍ਟਿੰ ਸਮਾਸ਼੍ਰਯਤ੍।
ਤਾਂਸ੍ਤੁ ਭੀਤਾਨ੍ਸਮਾਲਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਭੀਮਸੇਨੰ ਚ ਮੂਰ੍ਚ੍ਛਿਤਮ੍ ॥ 6-64-53 (41541)
ਨਨਾਦ ਬਲਵੰਨਾਦੰ ਭਗਦਤ੍ਤਃ ਪ੍ਰਤਾਪਵਾਨ੍।
ਤਤੋ ਘਟੋਤ੍ਕਚੋ ਰਾਜਨ੍ਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਭੀਮੰ ਤਥਾ(ਅ)(ਅ)ਗਤੰ ॥ 6-64-54 (41542)
ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੋ ਘੋਰਸ੍ਤਤ੍ਰੈਵਾਨ੍ਤਰਧੀਯਤ।
ਸ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਦਾਰੁਣਾਂ ਮਾਯਾਂ ਭੂਰੂਣਾਂ ਭਯਵਰ੍ਧਿਨੀਮ੍ ॥ 6-64-55 (41543)
ਅਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤ ਨਿਮੇਸ਼਼ਾਰ੍ਧਾਦ੍ਧੋਰਰੂਪੰ ਸਮਾਸ੍ਥਿਤਃ।
ਐਰਾਵਤੰ ਸਮਾਰੂਢਃ ਸ ਵੈ ਮਾਯਾਕ੍ਰੁʼਤੰ ਸ੍ਵਯਮ੍ ॥ 6-64-56 (41544)
ਤਸ੍ਯ ਚਾਨ੍ਯੇ(ਅ)ਪਿ ਦਿਙ੍ਵਾਗਾ ਬਭੂਵੁਰਨੁਯਾਯਿਨਃ।
ਅਞ੍ਜਨੋ ਵਮਾਨਸ਼੍ਚੈਵ ਮਹਾਪਦ੍ਮਸ਼੍ਚ ਸੁਪ੍ਰਭਃ ॥ 6-64-57 (41545)
ਤ੍ਰਯ ਏਤੇ ਮਹਾਨਾਗਾ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੈਃ ਸਮਧਿਸ਼਼੍ਠਿਤਾਃ।
ਮਹਾਕਾਯਾਸ੍ਤ੍ਰਿਧਾ ਰਾਜਨ੍ਪ੍ਰਸ੍ਰਵਨ੍ਤੋ ਮਦੰ ਬਹੁ ॥ 6-64-58 (41546)
ਤੇਜੋਵੀਰ੍ਯਬਲੋਪੇਤਾ ਮਹਾਬਲਪਰਾਕ੍ਰਮਾਃ।
ਘਟੋਤ੍ਕਚਸ੍ਤੁ ਸ੍ਵੰ ਨਾਗੰ ਚੋਦਯਾਮਾਸ ਤੰ ਤਦਾ ॥ 6-64-59 (41547)
ਸਗਜੰ ਭਗਦਤ੍ਤੰ ਤੁ ਹਨ੍ਤੁਕਾਮਃ ਪਰੰਤਪਃ।
ਤੇ ਚਾਨ੍ਯੇ ਚੋਦਿਤਾ ਨਾਗਾ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੈਸ੍ਤੈਰ੍ਮਹਾਬਲੈਃ ॥ 6-64-60 (41548)
ਪਰਿਪੇਤੁਃ ਸੁਸੰਰਬ੍ਧਾਸ਼੍ਚਤੁਰ੍ਦੰਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਸ਼੍ਚਤੁਰ੍ਦਿਸ਼ਮ੍।
ਭਗਦਤ੍ਤਸ੍ਯ ਤੰ ਨਾਗੰ ਵਿਸ਼਼ਾਣੈਰਭ੍ਯਪੀਡਯਨ੍ ॥ 6-64-61 (41549)
ਸ ਪੀਡ੍ਯਮਾਨਸ੍ਤੈਰ੍ਨਾਗੈਰ੍ਵੇਦਨਾਰ੍ਤਃ ਸ਼ਰਾਹਤਃ।
ਅਨਦਤ੍ਸੁਮਹਾਨਾਦਮਿਨ੍ਦ੍ਰਾਸ਼ਨਿਸਮਸ੍ਵਨਮ੍ ॥ 6-64-62 (41550)
`ਵ੍ਯਵਰ੍ਤਤ ਮਹਾਘੋਸ਼਼ੋ ਭੈਮਸੇਨਿਸ਼ਰਾਰ੍ਦਿਤਃ ।
ਮ੍ਰੁʼਦਿਤ੍ਵਾ ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯਾਨਿ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਭਾਰਤ'॥ 6-64-63 (41551)
ਤਸ੍ਯ ਤੰ ਨਦਤੋ ਨਾਦੰ ਸੁਘੋਰੰ ਭੀਮਨਿਃਸ਼੍ਵਨਮ੍ ।
ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ(ਅ)ਬ੍ਰਵੀਦ੍ਦ੍ਰੋਣੰ ਰਾਜਾਨੰ ਚ ਸੁਯੋਧਨਮ੍ ॥ 6-64-64 (41552)
ਏਸ਼਼ ਯੁਧ੍ਯਤਿ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਹੈਡਿਮ੍ਬੇਨ ਦੁਰਾਤ੍ਮਨਾ।
ਭਗਦਤ੍ਤੋ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਃ ਕ੍ਰੁʼਚ੍ਛ੍ਰੇ ਚ ਪਰਿਵਰ੍ਤਤੇ ॥ 6-64-65 (41553)
ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਸ਼੍ਚ ਮਹਾਮਾਯਃ ਸ ਚ ਰਾਜਾ(ਅ)ਤਿਕੋਪਨਃ ।
ਏਤੌ ਸਮੇਤੌ ਸਮਰੇ ਕਾਲਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੁਸਮਾਵੁਭੌ ॥ 6-64-66 (41554)
ਸ਼੍ਰੀਯਤੇ ਚੈਵ ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾਨਾਂ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਮਹਾਸ੍ਵਨਃ ।
ਹਸ੍ਤਿਨਸ਼੍ਚੈਵ ਸੁਮਹਾਨ੍ਭੀਤਸ੍ਯ ਰੁਦਿਤਧ੍ਵਨਿਃ ॥ 6-64-67 (41555)
ਤਤ੍ਰ ਗਚ੍ਛਾਮ ਭਦ੍ਰੰ ਵੋ ਰਾਜਾਨੰ ਪਰਿਰਕ੍ਸ਼਼ਿਤੁਮ੍ ।
ਅਰਕ੍ਸ਼਼੍ਯਮਾਣਃ ਸਮਰੇ ਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਰੰ ਪ੍ਰਾਣਾਨ੍ਵਿਮੋਕ੍ਸ਼਼੍ਯਤਿ ॥ 6-64-68 (41556)
ਤੇ ਤ੍ਵਰਧ੍ਵੰ ਮਹਾਵੀਰ੍ਯਾਃ ਕਿੰ ਚਿਰੇਣ ਪ੍ਰਯਾਮਹੇ ।
ਮਹਾਨ੍ਹਿ ਵਰ੍ਤਤੇ ਰੌਦ੍ਰਃ ਸੰਗ੍ਰਾਮੋ ਰੋਮਹਰ੍ਸ਼਼ਣਃ ॥ 6-64-69 (41557)
ਭਕ੍ਤਸ਼੍ਚ ਕੁਲਪੁਤ੍ਰਸ਼੍ਚ ਸ਼ੂਰਸ਼੍ਚ ਪ੍ਰੁʼਤਨਾਪਤਿਃ।
ਯੁਕ੍ਤੰ ਤਸ੍ਯ ਪਰਿਤ੍ਰਾਣੰ ਕਰ੍ਤੁਮਸ੍ਮਾਭਿਰਚ੍ਯੁਤ ॥ 6-64-70 (41558)
ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਤਦ੍ਵਚਃ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਸਰ੍ਵ ਏਵ ਮਹਾਰਥਾਃ ।
ਦ੍ਰੋਣਭੀਸ਼਼੍ਮੌ ਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਭਗਦਤ੍ਤਪਰੀਪ੍ਸਯਾ ॥ 6-64-71 (41559)
ਉਤ੍ਤਮੰ ਜਵਮਾਸ੍ਥਾਯ ਪ੍ਰਯਯੁਰ੍ਯਤ੍ਰ ਸੋ(ਅ)ਭਵਤ੍।
ਤਾਨ੍ਪ੍ਰਯਾਤਾਨ੍ਸਮਾਲੋਕ੍ਯ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਪੁਰੋਗਮਾਃ ॥ 6-64-72 (41560)
ਪਞ੍ਚਾਲਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ਸਾਰ੍ਧੰ ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠਤੋ(ਅ)ਨੁਯਯੁਃ ਪਰਾਨ੍।
ਤਾਨ੍ਯਨੀਕਾਨ੍ਯਥਾਲੋਕ੍ਯ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੇਨ੍ਦ੍ਰਃ ਪ੍ਰਤਾਪਵਾਨ੍ ॥ 6-64-73 (41561)
ਨਨਾਦ ਸੁਮਹਾਨਾਦੰ ਵਿਸ੍ਫੋਟਮਸ਼ਨੇਰਿਵ ।
ਤਸ੍ਯ ਤੰ ਨਿਨਦੰ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਨਾਗਾਂਸ਼੍ਚ ਯੁਧ੍ਯਤਃ ॥ 6-64-74 (41562)
ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ ਭੂਯੋ ਭਾਰਦ੍ਵਾਜਮਭਾਸ਼਼ਤ ।
ਨ ਰੋਚਤੇ ਮੇ ਸੰਗ੍ਰਾਮੋ ਹੈਡਿਮ੍ਬੇਨ ਦੁਰਾਤ੍ਮਨਾ ॥ 6-64-75 (41563)
ਬਲਵੀਰ੍ਯਮਸਾਵਿਸ਼਼੍ਟਃ ਸਸਹਾਯਸ਼੍ਚ ਸਾਂਪ੍ਰਤਜ੍ ।
ਨੈਸ਼਼ ਸ਼ਕ੍ਯੋ ਯੁਧਾ ਜੇਤੁਮਪਿ ਵਜ੍ਰਭ੍ਰੁʼਤਾ ਸ੍ਵਯਮ੍ ॥ 6-64-76 (41564)
ਲਬ੍ਧਲਕ੍ਸ਼਼ਃ ਪ੍ਰਹਾਰੀ ਚ ਵਯੰ ਚ ਸ਼੍ਰਾਨ੍ਤਵਾਹਨਾਃ।
ਪਾਞ੍ਚਾਲੈਃ ਪਾਣ੍ਡਵੇਯੈਸ਼੍ਚ ਦਿਵਸੰ ਕ੍ਸ਼਼ਤਵਿਕ੍ਸ਼਼ਤਾਃ ॥ 6-64-77 (41565)
ਇਦਾਨੀਂ ਯੁਧਿ ਨਿਰ੍ਜੇਤੁਂ ਨ ਸ਼ਕ੍ਯੋ(ਅ)ਸੌ ਸ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਃ ।
ਅਸ੍ਤਮਭ੍ਯੇਤਿ ਸਵਿਤਾ ਰਾਤ੍ਰੌ ਯੋਦ੍ਧੁਂ ਕਨ ਸ਼ਕ੍ਯਤੇ।
ਅਵਹਾਰਮਤਃ ਕੁਰ੍ਮਃ ਸ਼੍ਵੋ ਯੋਤ੍ਸ੍ਯਾਮਃ ਪਰੈ ਸਹ ॥ 6-64-78 (41566)
ਪਿਤਾਮਹਵਚਃ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਯਥਾ ਚਕ੍ਰੁਃਸ੍ਮ ਕੌਰਵਾਃ ।
ਉਪਾਯੇਨਾਪਯਾਨੰ ਤੇ ਘਟੋਤ੍ਕਚਭਯਾਰ੍ਦਿਤਾਃ ॥ 6-64-79 (41567)
ਕੌਰਵੇਸ਼਼ੁ ਨਿਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤੇਸ਼਼ੁ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਜਿਤਕਾਸ਼ਿਨਃ।
ਸਿੰਹਨਾਦਾਨ੍ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਚਕ੍ਰੁਃ ਸ਼ਙ੍ਖਾਨ੍ਦਧ੍ਮੁਸ਼੍ਚ ਭਾਰਤ ॥ 6-64-80 (41568)
ਏਵੰ ਤਦਭਵਦ੍ਯੁਦ੍ਧੰ ਦਿਵਸੰ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਕੁਰੂਣਾਂ ਚ ਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਘਟੋਤ੍ਕਚਮ੍ ॥ 6-64-81 (41569)
ਕੌਰਵਾਸ੍ਤੁ ਤਤੋ ਰਾਜਨ੍ਪ੍ਰਯਯੁਃ ਸ਼ਿਬਿਰੰ ਸ੍ਵਕਮ੍।
ਵ੍ਰੀਡਮਾਨਾ ਨਿਸ਼ਾਕਾਲੇ ਪਾਣ੍ਡਵੇਯੈਃ ਪਰਾਜਿਤਾਃ ॥ 6-64-82 (41570)
ਸ਼ਰਵਿਕ੍ਸ਼਼ਤਗਾਤ੍ਰਾਸ੍ਤੁ ਪਾਣ੍ਡਪਪੁਤ੍ਰਾ ਮਹਾਰਥਾਃ।
ਯੁਦ੍ਧੇ ਸੁਮਨਸੋ ਭੂਤ੍ਵਾ ਜਗ੍ਮੁਃ ਸ੍ਵਸ਼ਿਬਿਰੰ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-64-83 (41571)
ਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਮਹਾਰਾਜ ਭੀਮਸੇਨਘਟੋਤ੍ਕਚੌ।
ਪੂਜਯਨ੍ਤਸ੍ਤਦਾਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਮੁਦਾ ਪਰਮਯਾ ਯੁਤਾਃ ॥ 6-64-84 (41572)
ਨਦਨ੍ਤੋ ਵਿਵਿਧਾੰਨਾਦਾਂਸ੍ਤੂਰ੍ਯਸ੍ਵਨਵਿਮਿਸ਼੍ਰਿਤਾਨ੍ ।
ਸਿੰਹਨਾਦਾਂਸ਼੍ਚ ਕੁਰ੍ਵਨ੍ਤੋ ਵਿਮਿਸ਼੍ਰਾਞ੍ਸ਼ਙ੍ਖਨਿਃ ਸ੍ਵਨੈਃ ॥ 6-64-85 (41573)
ਵਿਨਦਨ੍ਤੋ ਮਹਾਤ੍ਮਾਨਃ ਕਮ੍ਪਯਨ੍ਤਸ਼੍ਚ ਮੇਦਿਨੀਮ੍ ।
ਘਟ੍ਟਯਨ੍ਤਸ਼੍ਚ ਮਰ੍ਮਾਣਿ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਮਾਰਿਸ਼਼ । 6-64-86 (41574)
ਪ੍ਰਯਾਤਾਃ ਸ਼ਿਬਿਰਾਯੈਵ ਨਿਸ਼ਾਕਾਲੇ ਪਰੰਤਪ ।
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸ੍ਤੁ ਨ੍ਰੁʼਪਤਿਰ੍ਦੀਨੋ ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੁʼਵਧੇਨ ਚ ॥ 6-64-87 (41575)
ਮੁਹੂਰ੍ਤੰ ਚਿਨ੍ਤਯਾਮਾਸ ਬਾਸ਼਼੍ਪਸ਼ੋਕਸਮਾਕੁਲਃ।
ਤਤਃ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਵਿਧਿੰ ਸਰ੍ਵੰ ਸ਼ਿਬਿਰਸ੍ਯ ਯਥਾਵਿਧਿ ।
ਪ੍ਰਦਧ੍ਯੌ ਸ਼ੋਕਸੰਤਪ੍ਤੋ ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੁʼਵ੍ਯਸਨਕਰ੍ਸ਼ਿਤਃ ॥ ॥ 6-64-88 (41576)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਚਤੁਰ੍ਥਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਚਤੁਃਸ਼਼ਸ਼਼੍ਟਿਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥ ॥ ਇਤਿ ਚਤੁਰ੍ਥਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੰ ਸਮਾਪ੍ਤਮ੍ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-64-47 ਸੁਤੇਜਨੈਰ੍ਬਾਣੈਰਿਤਿ ਸ਼ੇਸ਼਼ਃ ॥ 6-64-85 ਘਟ੍ਟਯਨ੍ਤਃ ਸ੍ਪ੍ਰੁʼਸ਼ਨ੍ਤਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 065
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.65. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 065
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੰਪ੍ਰਤਿ ਵਿਸ਼੍ਵੋਪਾਖ੍ਯਾਨਕਥਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-65-0 (41577)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ। 6-65-0x (4134)
ਭਯੰ ਮੇ ਸੁਮਹਞ੍ਜਾਤੰ ਵਿਸ੍ਮਯਸ਼੍ਚੈਵ ਸਞ੍ਜਯ।
ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਪਾਣ੍ਡੁਕੁਮਾਰਾਣਾਂ ਕਰ੍ਮ ਦੇਵੈਃ ਸੁਦੁਸ਼਼੍ਕਰਮ੍ ॥ 6-65-1 (41578)
ਪੁਤ੍ਰਾਣਾਂ ਚ ਪਰਾਭਾਵੰ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਸਞ੍ਜਯ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ।
ਚਿਨ੍ਤਾ ਮੇ ਮਹਤੀ ਸੂਤ ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਤਿ ਕਥੰ ਤ੍ਵਿਤਿ ॥ 6-65-2 (41579)
ਧ੍ਰੁਵੰ ਵਿਦੁਰਵਾਕ੍ਯਾਨਿ ਧਕ੍ਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤਿ ਹ੍ਰੁʼਦਯੰ ਮਮ।
ਤਥਾ ਹਿ ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤੇ ਸਰ੍ਵੰ ਦੈਵਯੋਗੇਨ ਸਞ੍ਜਯ ॥ 6-65-3 (41580)
ਯਤ੍ਰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮੁਖਾਨ੍ਸਰ੍ਵਾਞ੍ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਜ੍ਞਾਨ੍ਯੋਧਸਤ੍ਤਮਾਨ੍।
ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਮਨੀਕੇਸ਼਼ੁ ਯੋਧਯਨ੍ਤਿ ਪ੍ਰਹਾਰਿਣਃ ॥ 6-65-4 (41581)
ਕੇਨਾਵਧ੍ਯਾ ਮਹਾਤ੍ਮਾਨਃ ਪਾਣ੍ਡੁਪੁਤ੍ਰਾ ਮਹਾਬਲਾਃ ।
ਕੇਨ ਦਤ੍ਤਵਰਾਸ੍ਤਾਤ ਕਿੰ ਵਾ ਜ੍ਞਾਨੰ ਵਿਦਨ੍ਤਿ ਤੇ ॥ 6-65-5 (41582)
ਯੇਨ ਕ੍ਸ਼਼ਯੰ ਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਦਿਵਿ ਤਾਰਾਗਣਾ ਇਵ।
ਪੁਨਃਪੁਨਰ੍ਨ ਮ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਹਤੰ ਸੈਨ੍ਯੰ ਤੁ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ॥ 6-65-6 (41583)
ਮਯ੍ਯੇਵ ਦਣ੍ਡਃ ਪਤਤਿ ਦੈਵਾਤ੍ਪਰਮਦਾਰੁਣਃ।
ਯਥਾ(ਅ)ਵਧ੍ਯਾਃ ਪਾਣ੍ਡੁਸੁਤਾ ਯਥਾ ਵਾਧ੍ਯਾਸ਼੍ਚ ਮੇ ਸੁਤਾਃ ॥ 6-65-7 (41584)
ਏਤਨ੍ਮੇ ਸਰ੍ਵਮਾਚਕ੍ਸ਼਼੍ਵ ਯਾਥਾਤਥ੍ਯੇਨ ਸਞ੍ਜਯ ।
ਨ ਹਿ ਪਾਰੰ ਪ੍ਰਪਸ਼੍ਯਾਮਿ ਦੁਃਖਸ੍ਯਾਸ੍ਯ ਕਥੰਚਨ॥ 6-65-8 (41585)
ਸਮੁਦ੍ਰਸ੍ਯੇਵ ਮਹਤੋ ਭੁਜਾਭ੍ਯਾਂ ਪ੍ਰਤਰੰਨਰਃ ।
ਪੁਤ੍ਰਾਣਾਂ ਵ੍ਯਸਨੰ ਮਨ੍ਯੇ ਧ੍ਰੁਵੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤੰ ਸੁਦਾਰੁਣਮ੍ ॥ 6-65-9 (41586)
ਘਾਤਯਿਸ਼਼੍ਯਤਿ ਮੇ ਸ੍ਰਵਾਨ੍ਪੁਤ੍ਰਾਨ੍ਭੀਮੋ ਨ ਸ਼ੰਸਯਃ।
ਨ ਹਿ ਪਸ਼੍ਯਾਮਿ ਤੰ ਵੀਰੰ ਯੋ ਮੇ ਰਕ੍ਸ਼਼ੇਤ੍ਸੁਤਾਨ੍ਰਣੇ ॥ 6-65-10 (41587)
ਧ੍ਰੁਵੰ ਵਿਨਾਸ਼ਃ ਸੰਪ੍ਰਾਪ੍ਤਃ ਪੁਤ੍ਰਾਮਾਂ ਮਮ ਸਞ੍ਜਯ।
ਤਸ੍ਮਾਨ੍ਮੇ ਕਾਰਣੰ ਸੂਤ ਸ਼ਕ੍ਤਿੰ ਚੈਵ ਵਿਸ਼ੇਸ਼਼ਤਃ ॥ 6-65-11 (41588)
ਪ੍ਰੁʼਚ੍ਛਤੋ ਵੈ ਯਥਾਤਤ੍ਤ੍ਵੰ ਸਰ੍ਵਮਾਖ੍ਯਾਤੁਮਰ੍ਹਸਿ।
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸ਼੍ਚ ਯਚ੍ਚਕ੍ਰੇ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਸ੍ਵਾਨ੍ਵਿਮੁਖਾਨ੍ਰਣੇ ॥ 6-65-12 (41589)
ਭੀਸ਼਼੍ਮਦ੍ਰੋਣੌ ਕ੍ਰੁʼਪਸ਼੍ਚੈਵ ਸੌਬਲਸ਼੍ਚ ਜਯਦ੍ਰਥਃ ।
ਦ੍ਰੌਣਿਰ੍ਵਾਪਿ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੋ ਵਿਕਰ੍ਣੋ ਵਾ ਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-65-13 (41590)
ਨਿਸ਼੍ਚਯੋ ਵਾਪਿ ਕਸ੍ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਤਦਾ ਹ੍ਯਾਸੀਨ੍ਮਹਾਤ੍ਮਾਨਾਮ੍ ।
ਵਿਮੁਖੇਸ਼਼ੁ ਮਹਾਪ੍ਰਾਜ੍ਞ ਮਮ ਪੁਤ੍ਰੇਸ਼਼ੁ ਸਞ੍ਜਯ ॥ 6-65-14 (41591)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-65-15x (4135)
ਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਣੁ ਰਾਜੰਨਵਹਿਤਃ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਚੈਵਾਵਧਾਰਯ।
ਨੈਵ ਮਨ੍ਤ੍ਰਕ੍ਰੁʼਤੰ ਕਿੰਚਿੰਨੈਵ ਮਾਯਾਂ ਤਥਾਵਿਧਾਮ੍ ॥ 6-65-15 (41592)
ਨ ਵੈ ਵਿਭੀਸ਼਼ਿਕਾਂ ਕਾਂਚਿਦ੍ਰਾਜਨ੍ਕੁਰ੍ਵਨ੍ਤਿ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ।
ਯੁਧ੍ਯਨ੍ਤਿ ਤੇ ਯਥਾਨ੍ਯਾਯੰ ਸ਼ਕ੍ਤਿਮਨ੍ਤਸ਼੍ਚ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-65-16 (41593)
ਧਰ੍ਮੇਣ ਸਰ੍ਵਕਾਰ੍ਯਾਣਿ ਜੀਵਿਤਾਦੀਨਿ ਭਾਰਤ।
ਆਰਭਨ੍ਤੇ ਸਦਾ ਪਾਰ੍ਥਾਃ ਪ੍ਰਾਰ੍ਥਯਾਨਾ ਮਹਦ੍ਯਸ਼ਃ॥ 6-65-17 (41594)
ਨ ਤੇ ਯੁਦ੍ਧਾੰਨਿਵਰ੍ਤਨ੍ਤੇ ਧਰ੍ਮੋਪੇਤਾ ਮਹਾਬਲਾਃ ।
ਸ਼੍ਰਿਯਾ ਪਰਮਯਾ ਯੁਕ੍ਤਾ ਯਤੋ ਧਰ੍ਮਸ੍ਤਤੋ ਜਯਃ ॥ 6-65-18 (41595)
ਤੇਨਾਵਧ੍ਯਾ ਰਣੇ ਪਾਰ੍ਥਾ ਜਯਯੁਕ੍ਤਾਸ਼੍ਚ ਪਾਰ੍ਥਿਵ ।
ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਾ ਦੁਰਾਤ੍ਮਾਨਃ ਪਾਪੇਸ਼਼੍ਵਭਿਰਤਾਃ ਸਦਾ ॥ 6-65-19 (41596)
ਨਿਸ਼਼੍ਠੁਰਾ ਹੀਨਕਰ੍ਮਾਣਸ੍ਤੇਨ ਹੀਯਨ੍ਤਿ ਸੰਯੁਗੇ।
ਸੁਬਹੂਨਿ ਨ੍ਰੁʼਸ਼ੰਸਾਨਿ ਪੁਤ੍ਰੈਸ੍ਤਵ ਜਨੇਸ਼੍ਵਰੇ ॥ 6-65-20 (41597)
ਨਿਕ੍ਰੁʼਤਾਨੀਹ ਪਾਣ੍ਡੂਨਾਂ ਨੀਚੈਰਿਵ ਯਥਾ ਨਰੈਃ ।
ਸਰ੍ਵੰ ਚ ਤਦਨਾਦ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਪੁਤ੍ਰਾਣਾਂ ਤਵ ਕਿਲ੍ਬਿਸ਼਼ਮ੍ ॥ 6-65-21 (41598)
ਧਰ੍ਮਮੂਲਾਃ ਸਦੈਵਾਸਨ੍ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ਪਾਣ੍ਡੁਪੂਰ੍ਵਜ।
ਨ ਚੈਤਾਨ੍ਬਹੁਮਨ੍ਯਨ੍ਤੇ ਪੁਤ੍ਰਾਸ੍ਤਵ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ । 6-65-22 (41599)
ਤਸ੍ਯ ਪਾਪਸ੍ਯ ਸਤਤੰ ਕ੍ਰਿਯਮਾਣਸ੍ਯ ਕਰ੍ਮਣਃ।
ਸਾਂਪ੍ਰਤੰ ਸੁਮਹਦ੍ਧੋਰੰ ਫਲੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤੰ ਜਨੇਸ਼੍ਵਰ ॥ 6-65-23 (41600)
ਸ ਤ੍ਵੰ ਭੁਙ੍ਕ੍ਸ਼਼੍ਵ ਮਹਾਰਾਜ ਸਪੁਤ੍ਰਃ ਸਮੁਹ੍ਰੁʼਞ੍ਜਨਃ।
ਨਾਵਬੁਧ੍ਯਸਿ ਯਦ੍ਰਾਜਨ੍ਵਾਰ੍ਯਮਾਣਃ ਸੁਹ੍ਰੁʼਜ੍ਜਨੈਃ ॥ 6-65-24 (41601)
ਵਿਦੁਰੇਣਾਥ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਦ੍ਰੋਣੇਨ ਨ ਮਹਾਤ੍ਮਨਾ।
ਤਥਾ ਮਯਾ ਚਾਪ੍ਯਸਕ੍ਰੁʼਦ੍ਵਾਰ੍ਯਮਾਣੋ ਨ ਬੁਧ੍ਯਸੇ ॥ 6-65-25 (41602)
ਵਾਕ੍ਯੰ ਹਿਤੰ ਚ ਪਥ੍ਯੰ ਚ ਮਰ੍ਤ੍ਯਃ ਪਥ੍ਯਮਿਵੌਸ਼਼ਧਮ੍ ।
ਪੁਤ੍ਰਾਣਾਂ ਮਤਮਾਸ੍ਥਾਯ ਜਿਤਾਨ੍ਮਨ੍ਯਸਿ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨ੍ ॥ 6-65-26 (41603)
ਸ਼੍ਰੁʼਣੁ ਭੂਯੋ ਯਥਾਤਤ੍ਤ੍ਵੰ ਯਨ੍ਮਾਂ ਤ੍ਵੰ ਪਰਿਪ੍ਰੁʼਚ੍ਛਸਿ।
ਕਾਰਣੰ ਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਜਯੰ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-65-27 (41604)
ਤਤ੍ਤੇ(ਅ)ਹੰ ਕਥਯਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਯਥਾਸ਼੍ਰੁਤਮਰਿਨ੍ਦਮ।
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੇਨ ਸੰਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ ਏਤਮਰ੍ਥੰ ਪਿਤਾਮਹਃ ॥ 6-65-28 (41605)
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੂʼਨ੍ਰਣੇ ਸਰ੍ਵਾੰਨਿਰ੍ਜਿਤਾਂਸ੍ਤੁ ਮਹਾਰਥਾਨ੍ ।
ਸ਼ੋਕਸੰਮੂਢਹ੍ਰੁʼਦਯੋ ਨਿਸ਼ਾਕਾਲੇ ਸ੍ਮ ਕੌਰਵਃ ॥ 6-65-29 (41606)
ਪਿਤਾਮਹੰ ਮਹਾਪ੍ਰਾਜ੍ਞੰ ਵਿਨਯੋਪਗਮ੍ਯ ਹ।
ਯਦਬ੍ਰਵੀਤ੍ਸੁਤਸ੍ਤੇ(ਅ)ਸੌ ਤਨ੍ਮੇ ਸ਼੍ਰੁʼਣੁ ਜਨੇਸ਼੍ਵਰ ॥ 6-65-30 (41607)
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨ ਉਵਾਚ। 6-65-31x (4136)
ਭਵਾਨ੍ਦ੍ਰੋਣਸ਼੍ਚ ਕਰ੍ਣਸ਼੍ਚ ਕ੍ਰੁʼਪੋ ਦ੍ਰੌਣਿਸ੍ਤਥੈਵ ਚ।
ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਾ ਚ ਹਾਰ੍ਦਿਕ੍ਯਃ ਕਾਮ੍ਭੋਜਸ਼੍ਚ ਸੁਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਃ ॥ 6-65-31 (41608)
ਭੂਰਿਸ਼੍ਰਵਾ ਵਿਕਰ੍ਣਸ਼੍ਚ ਭਗਦਤ੍ਤਸ਼੍ਚ ਵੀਰ੍ਯਵਾਨ੍ ।
ਮਹਾਰਥਾਃ ਸਮਾਖ੍ਯਾਤਾਃ ਕੁਲਪੁਤ੍ਰਾਸ੍ਤਨੁਤ੍ਯਜਃ ॥ 6-65-32 (41609)
ਤ੍ਰਯਾਣਾਮਪਿ ਲੋਕਾਨਾਂ ਪਰ੍ਯਾਪ੍ਤਾ ਇਤਿ ਮੇ ਮਤਿਃ।
ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਸਮਸ੍ਤਾਸ਼੍ਚ ਨ ਤਿਸ਼਼੍ਠਨ੍ਤਿ ਪਰਾਕ੍ਰਮੇ ॥ 6-65-33 (41610)
ਤਤ੍ਰ ਮੇ ਸੰਸ਼ਯੋ ਜਾਤਸ੍ਤਤ੍ਤ੍ਵਮਾਚਕ੍ਸ਼਼੍ਵ ਪ੍ਰੁʼਚ੍ਛਤਃ।
ਯੰ ਸਮਾਸ਼੍ਰਿਤ੍ਯ ਕੌਨ੍ਤੇਯ ਜਯਨ੍ਤ੍ਯਸ੍ਮਾਨ੍ਕ੍ਸ਼਼ਣੇਕ੍ਸ਼਼ਣੇ ॥ 6-65-34 (41611)
ਭੀਸ਼਼੍ਮ ਉਵਾਚ। 6-65-35x (4137)
ਸ਼੍ਰੁʼਣੁ ਰਾਜਨ੍ਵਚੋ ਮਹ੍ਯੰ ਯਥਾ ਵਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਕੌਰਵ।
ਬਹੁਸ਼ਸ਼੍ਚ ਮਯੋਕ੍ਤੋ(ਅ)ਸਿ ਨ ਚ ਮੇ ਤਤ੍ਤ੍ਵਯਾ ਕ੍ਰੁʼਤਮ੍ ॥ 6-65-35 (41612)
ਕ੍ਰਿਯਤਾਂ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ਸਾਰ੍ਧ ਸਮੋ ਭਰਤਸਤ੍ਤਮ।
ਏਤਤ੍ਕ੍ਸ਼਼ੇਮਮਹੰ ਮਨ੍ਯੇ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵ੍ਯਾਸ੍ਤਵ ਵਾ ਵਿਭੋ ॥ 6-65-36 (41613)
ਭੁਙ੍ਕ੍ਸ਼਼੍ਵੇਮਾਂ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵੀਂ ਰਾਜਨ੍ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੁʼਭਿਃ ਸਹਿਤਃ ਸੁਖੀ।
ਦੁਰ੍ਹ੍ਰੁʼਦਸ੍ਤਾਪਯਨ੍ਸਰ੍ਵਾੰਨਨ੍ਦਯੰਸ਼੍ਚਾਪਿ ਬਾਨ੍ਧਵਾਨ੍ ॥ 6-65-37 (41614)
ਨ ਚ ਮੇ ਕ੍ਰੋਸ਼ਤਸ੍ਤਾਤ ਸ਼੍ਰੁਤਵਾਨਸਿ ਵੈ ਪੁਰਾ।
ਤਦਿਦੰ ਸਮਨੁਪ੍ਰਾਪ੍ਤੰ ਯਤ੍ਪਾਣ੍ਡੂਨਵਮਨ੍ਯਸੇ ॥ 6-65-38 (41615)
ਯਸ਼੍ਚ ਹੇਤੁਰਵਧ੍ਯਤ੍ਵੇ ਤੇਕਸ਼਼ਾਮਕ੍ਲਿਸ਼਼੍ਟਕਰ੍ਮਣਾਮ੍।
ਤੰ ਸ਼੍ਰੁʼਣੁਸ਼਼੍ਵ ਮਹਾਬਾਹੋ ਮਮ ਕੀਰ੍ਤਯਤਃ ਪ੍ਰਭੋ ॥ 6-65-39 (41616)
ਨਾਸ੍ਤਿ ਲੋਕੇਸ਼਼ੁ ਤਦ੍ਭੂਤੰ ਭਵਿਤਾ ਨੋ ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਤਿ।
ਯੋ ਜਯੇਤ੍ਪਾਣ੍ਡਵਾਨ੍ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਪਾਲਿਤਾਞ੍ਛਾਰ੍ਙ੍ਗਧਨ੍ਵਨਾ ॥ 6-65-40 (41617)
ਯਤ੍ਤੁ ਮੇ ਕਥਿਤੰ ਤਾਤ ਮੁਨਿਭਿਰ੍ਭਾਵਿਤਾਤ੍ਮਭਿਃ।
ਪੁਰਾਣਗੀਤੰ ਧਰ੍ਮਜ੍ਞ ਤਚ੍ਛ੍ਰੁʼਣੁਸ਼਼੍ਵ ਯਥਾਤਥਮ੍ ॥ 6-65-41 (41618)
ਪੁਰਾ ਕਿਲ ਸੁਰਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਰੁʼਸ਼਼ਯਸ਼੍ਚ ਸਮਾਗਤਾਃ ।
ਪਿਤਾਮਹਮੁਪਾਸੇਦੁਃ ਪਰ੍ਵਤ ਗਨ੍ਧਮਾਦਨੇ ॥ 6-65-42 (41619)
ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਮਧ੍ਯੇ ਸਮਾਸੀਨਃ ਪ੍ਰਜਾਪਤਿਰਪਸ਼੍ਯਤ ।
ਵਿਮਾਨੰ ਪ੍ਰਜ੍ਵਲਦ੍ਭਾਸਾ ਸ੍ਥਿਤੰ ਪ੍ਰਵਰਮਮ੍ਬਰੇ ॥ 6-65-43 (41620)
ਧ੍ਯਾਨੇਨਾਵੇਦ੍ਯ ਤਦ੍ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਚ ਨਿਯਤੋ(ਅ)ਞ੍ਜਲਿਮ੍ ।
ਨਮਸ਼੍ਚਕਾਰ ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾਤ੍ਮਾ ਪੁਰੁਸ਼਼ੰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰਮ੍ ॥ 6-65-44 (41621)
ਰੁʼਸ਼਼ਯਸ੍ਤ੍ਵਥ ਦੇਵਾਸ਼੍ਚ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਣਮੁਤ੍ਥਿਤਮ੍ ।
ਸ੍ਥਿਤਾਃ ਪ੍ਰਾਞ੍ਜਲਯਃ ਸਰ੍ਵੇ ਪਸ਼੍ਯਨ੍ਤੋ ਮਹਦਦ੍ਭੁਤਮ੍ ॥ 6-65-45 (41622)
ਯਥਾਵਚ੍ਚ ਤਮਭ੍ਯਰ੍ਚ੍ਯ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਦਾਂ ਵਰਃ ।
ਜਗਾਦ ਜਗਤਃ ਸ੍ਰਸ਼਼੍ਟਾ ਪਰੰ ਪਰਮਧਰ੍ਮਵਿਤ੍ ॥ 6-65-46 (41623)
ਵਿਸ਼੍ਵਾਵਸੁਰ੍ਵਿਸ਼੍ਵਮੂਰ੍ਤਿਰ੍ਹਿ ਵਿਸ਼੍ਵੇ
ਵਿਸ਼਼੍ਵਕ੍ਸੇਨੋ ਵਿਸ਼੍ਵਕਰ੍ਮਾ ਵਸ਼ੀ ਚ।
ਵਿਸ਼੍ਵੇਸ਼੍ਵਰੋ ਵਾਸੁਦੇਵੋ(ਅ)ਸਿ ਤਸ੍ਮਾ-
ਦ੍ਯੋਗਾਤ੍ਮਾਨੰ ਦੇਵਤੰ ਤ੍ਵਾਮੁਪੈਮਿ ॥ 6-65-47 (41624)
ਜਯ ਵਿਸ਼੍ਵਮਹਾਦੇਵ ਜਯ ਲੋਕਹਿਤੇ ਰਤ।
ਜਯ ਯੋਗੀਸ਼੍ਵਰ ਵਿਭੋ ਜਯ ਯੋਗਪਰਾਵਰ ॥ 6-65-48 (41625)
ਪਦ੍ਮਗਰ੍ਭਵਿਸ਼ਾਲਾਕ੍ਸ਼਼ ਜਯ ਲੋਕੇਸ਼੍ਵਰੇਸ਼੍ਵਰ।
ਭੂਤਭਵ੍ਯਭਵੰਨਾਥ ਜਯ ਸੌਮ੍ਯਾਤ੍ਮਜਾਤ੍ਮਜ ॥ 6-65-49 (41626)
ਅਸਙ੍ਕ੍ਯੇਯਗੁਣਾਧਾਰ ਜਯ ਸਰ੍ਵਪਰਾਯਣ।
ਨਾਰਾਯਣ ਸੁਦੁਸ਼਼੍ਪਾਰ ਜਯ ਸ਼ਾਰ੍ਙ੍ਗਧਨੁਰ੍ਧਰ ॥ 6-65-50 (41627)
ਜਯ ਸਰ੍ਵਗੁਣੋਪੇਤ ਵਿਸ਼੍ਵਮੂਰ੍ਤੇ ਨਿਰਾਮਯ।
ਵਿਸ਼੍ਵੇਸ਼੍ਵਰ ਮਹਾਬਾਹੋ ਜਯ ਲੋਕਾਰ੍ਥਤਤ੍ਪਰ ॥ 6-65-51 (41628)
ਮਹੋਰਗਵਰਾਹਾਦ੍ਯ ਹਰਿਕੇਸ਼ ਵਿਭੋ ਜਯ।
ਹਰਿਵਾਸਦਿਸ਼ਾਮੀਸ਼ ਵਿਸ਼੍ਵਵਾਸਾਮਿਤਾਵ੍ਯਯ ॥ 6-65-52 (41629)
ਵ੍ਯਕ੍ਤਾਵ੍ਯਕ੍ਤਾਮਿਤਸ੍ਥਾਨ ਨਿਯਤੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯ ਸਤ੍ਤ੍ਕ੍ਰਿਯ ।
ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯਾਤ੍ਮਭਾਵਜ੍ਞ ਜਯ ਗਮ੍ਭੀਰ ਕਾਮਦ ॥ 6-65-53 (41630)
ਅਨਨ੍ਤ ਵਿਦਿਤ ਬ੍ਰਹ੍ਮੰਨਿਤ੍ਯਭੂਤਵਿਭਾਵਨ ।
ਕ੍ਰੁʼਤਕਾਰ੍ਯ ਕ੍ਰੁʼਤਪ੍ਰਜ੍ਞ ਧਰ੍ਮਜ੍ਞ ਵਿਜਯਾਵਹ ॥ 6-65-54 (41631)
ਗੁਹ੍ਯਾਤ੍ਮਨ੍ਸਰ੍ਵਯੋਗਾਤ੍ਮਨ੍ਸ੍ਫੁਟਸੰਭੂਤਸੰਭਵ।
ਭੂਤਾਦ੍ਯ ਲੋਕਤ੍ਤ੍ਵੇਸ਼ ਜਯ ਭੂਤਵਿਭਾਵਨ ॥ 6-65-55 (41632)
ਆਤ੍ਮਯੋਗੇ ਮਹਾਭਾਗ ਕਲ੍ਪਸੰਕ੍ਸ਼਼ੇਪਤਤ੍ਪਰ ।
ਉਦ੍ਭਾਵਨਮਨੋਭਾਵ ਜਯ ਬ੍ਰਹ੍ਮ ਜਯਪ੍ਰਿਯ ॥ 6-65-56 (41633)
ਨਿਸਰ੍ਗਸਰ੍ਗਨਿਰਤ ਕਾਮੇਸ਼ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ।
ਅਮ੍ਰੁʼਤੋਦ੍ਭਵਸਦ੍ਭਾਵ ਮੁਕ੍ਤਾਤ੍ਮਨ੍ਵਿਜਯਪ੍ਰਦ ॥ 6-65-57 (41634)
ਪ੍ਰਜਾਪਤਿਪਤੇ ਦੇਵ ਪਦ੍ਮਨਾਭ ਮਹਾਬਲ।
ਆਤ੍ਮਭੂਤਮਹਾਭੂਤ ਸਤ੍ਵਾਤ੍ਮਞ੍ਜਯ ਸਰ੍ਵਦਾ ॥ 6-65-58 (41635)
ਪਾਦੌ ਤਵ ਧਾ ਦੇਵੀ ਦਿਸ਼ੋ ਬਾਹੁ ਦਿਵੰ ਸ਼ਿਰਃ।
ਮੂਰ੍ਤਿਸ੍ਤੇ(ਅ)ਹੰ ਸੁਰਾਃ ਕਾਯਸ਼੍ਚਨ੍ਦ੍ਰਾਦਿਤ੍ਯੌ ਚ ਚਕ੍ਸ਼਼ੁਸ਼਼ੀ ॥ 6-65-59 (41636)
ਬਲੰ ਤਪਸ਼੍ਚ ਸਤ੍ਯੰ ਚ ਕਰ੍ਮ ਧਰ੍ਮਾਤ੍ਮਕੰ ਤਵ।
ਤੇਜੋ(ਅ)ਗ੍ਨਿਃ ਪਵਨਃ ਸ਼੍ਵਾਸ ਆਪਸ੍ਤੇ ਸ੍ਵੇਦਸੰਭਵਾਃ ॥ 6-65-60 (41637)
ਅਸ਼੍ਵਿਨੌ ਸ਼੍ਰਵਣੌ ਨਿਤ੍ਯੰ ਦੇਵੀ ਜਿਹ੍ਵਾ ਸਰਸ੍ਵਤੀ।
ਵੇਦਾਃ ਸੰਸ੍ਕਾਰਨਿਸ਼਼੍ਠਾ ਹਿ ਤ੍ਵਯੀਦੰ ਜਗਦਾਸ਼੍ਰਿਤਮ੍ ॥ 6-65-61 (41638)
ਨ ਸਙ੍ਖ੍ਯਾਨੰ ਪਰੀਮਾਣੰ ਨ ਤੇਜੋ ਨ ਪਰਾਕ੍ਰਮਮ੍ ।
ਨ ਬਲੰ ਯੋਗਯੋਗੀਸ਼ ਜਾਨੀਮਸ੍ਤੇ ਪਰੰਤਪ ॥ 6-65-62 (41639)
ਤ੍ਵਦ੍ਭਕ੍ਤਿਨਿਰਤਾ ਦੇਵ ਨਿਯਮੈਸ੍ਤ੍ਵਾਂ ਸਮਾਸ਼੍ਰਿਤਾਃ।
ਅਰ੍ਚਯਾਮਃ ਸਦਾ ਵਿਸ਼਼੍ਣੋ ਪਰਮੇਸ਼ੰ ਮਹੇਸ਼੍ਵਰਮ੍ ॥ 6-65-63 (41640)
ਰੁʼਸ਼਼ਯੋ ਦੇਵਗਨ੍ਧਰ੍ਵਾ ਯਕ੍ਸ਼਼ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਪੰਨਗਾਃ।
ਪਿਸ਼ਾਚਾ ਮਾਨੁਸ਼਼ਾਸ਼੍ਚੈਵ ਮ੍ਰੁʼਗਪਕ੍ਸ਼਼ਿਸਰੀਸ੍ਰੁʼਪਾਃ ॥ 6-65-64 (41641)
ਏਵਮਾਦਿ ਮਯਾ ਸ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟੰ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵ੍ਯਾਂ ਤ੍ਵਤ੍ਪ੍ਰਸਾਦਜਮ੍ ।
ਪਦ੍ਮਨਾਭ ਵਿਸ਼ਾਲਾਕ੍ਸ਼਼ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣ ਦੁਃਸ਼੍ਵਪ੍ਰਣਾਸ਼ਨ ॥ 6-65-65 (41642)
ਤ੍ਵੰ ਗਤਿਃ ਸਰ੍ਵਭੂਤਾਨਾਂ ਤ੍ਵੰ ਨੇਤਾ ਤ੍ਵੰ ਜਗਦ੍ਗੁਰੁਃ ।
ਤ੍ਵਤ੍ਪ੍ਰਸਾਦੇਨ ਦੇਵੇਸ਼ ਸੁਖਿਨੋ ਵਿਬੁਧਾਃ ਸਦਾ ॥ 6-65-66 (41643)
ਪ੍ਰੁʼਥਿਵੀ ਨਿਰ੍ਭਯਾ ਦੇਵ ਤ੍ਵਤ੍ਪ੍ਰਸਾਦਾਤ੍ਸਦਾ(ਅ)ਭਵਤ੍ ।
ਤਸ੍ਮਾਦ੍ਭਵ ਵਿਸ਼ਾਲਾਕ੍ਸ਼਼ ਯਦੁਵੰਸ਼ਵਿਵਰ੍ਧਨਃ ॥ 6-65-67 (41644)
ਧਰ੍ਮਸੰਸ੍ਥਾਪਨਾਰ੍ਥਾਯ ਦੈਤ੍ਯਾਨਾਂ ਚ ਬਧਾਯ ਚ।
ਜਗਤੋ ਧਾਰਣਾਰ੍ਥਾਯ ਵਿਜ੍ਞਾਪ੍ਯੰ ਕੁਰੁ ਮੇ ਵਿਭੋ ॥ 6-65-68 (41645)
ਯਤ੍ਤਤ੍ਪਰਮਕੰ ਗੁਹ੍ਯੰ ਤ੍ਵਤ੍ਪ੍ਰਸਾਦਾਦਿਦੰ ਵਿਭੋ।
ਵਾਸੁਦੇਵ ਤਦੇਤਤ੍ਤੇ ਮਯੋਦ੍ਗੀਤੰ ਯਥਾਤਥਮ੍ ॥ 6-65-69 (41646)
ਸ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਸੰਕਰ੍ਸ਼਼ਣੰ ਦੇਵੰ ਸ੍ਵਯਮਾਤ੍ਮਾਨਮਾਤ੍ਮਨਾ।
ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣ ਤ੍ਵਮਾਤ੍ਮਨਾਸ੍ਰਾਕ੍ਸ਼਼ੀਃ ਪ੍ਰਦ੍ਯੁਮ੍ਨੰ ਚਾਤ੍ਮਸੰਭਵਮ੍ ॥ 6-65-70 (41647)
ਪ੍ਰਦ੍ਯੁਮ੍ਨਾਦਨਿਰੁਦ੍ਧੰ ਤ੍ਵੰ ਯੰ ਵਿਦੁਰ੍ਵਿਸ਼਼੍ਣੁਮਵ੍ਯਯਮ੍।
ਅਨਿਰੁਦ੍ਧੋ(ਅ)ਸ੍ਰੁʼਜਨ੍ਮਾਂ ਵੈ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਣੰ ਲੋਕਧਾਰਿਣਮ੍॥ 6-65-71 (41648)
ਵਾਸੁਦੇਵਮਯਃ ਸੋ(ਅ)ਹੰ ਤ੍ਵਯੈਵਾਸ੍ਮਿ ਵਿਨਿਰ੍ਮਿਤਃ।
ਤਸ੍ਮਾਦ੍ਯਾਚਾਮਿ ਲੋਕੇਸ਼ ਚਤੁਰਾਤ੍ਮਾਨਮਾਤ੍ਮਨਾ।
ਵਿਭਜ੍ਯ ਭਾਗਸ਼ੋਤ੍ਮਾਨੰ ਵ੍ਰਜ ਮਾਨੁਸ਼਼ਤਾਂ ਵਿਭੋ ॥ 6-65-72 (41649)
ਤਤ੍ਰਾਸੁਰਵਧੰ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਸਰ੍ਵਲੋਕਸੁਖਾਯ ਵੈ।
ਧਰ੍ਮੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਯਸ਼ਃ ਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਯੋਗੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਸ੍ਯਤਿ ਤਤ੍ਤ੍ਵਤਃ ॥ 6-65-73 (41650)
ਤ੍ਵਾਂ ਹਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਰ੍ਸ਼਼ਯੋ ਲੋਕੇ ਦੇਵਾਸ਼੍ਚਾਮਿਤਵਿਕ੍ਰਮ ।
ਤੈਸ੍ਤੈਰ੍ਹਿ ਨਾਮਭਿਰ੍ਯੁਕ੍ਤਾ ਗਾਯਨ੍ਤਿ ਪਰਮਾਤ੍ਮਕਮ੍ ॥ 6-65-74 (41651)
ਸ੍ਥਿਤਾਸ਼੍ਚ ਸਰ੍ਵੇ ਤ੍ਵਯਿ ਭੂਤਸਙ੍ਘਾਃ
ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾਸ਼੍ਰਯੰ ਤ੍ਵਾਂ ਵਰਦੰ ਸੁਬਾਹੋ।
ਅਨਾਦਿਮਧ੍ਯਾਨ੍ਤਮਪਾਰਯੋਗੰ
ਲੋਕਸ੍ਯ ਸੇਤੁਂ ਪ੍ਰਵਦਨ੍ਤਿ ਵਿਪ੍ਰਾਃ ॥ ॥ 6-65-75 (41652)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਪਞ੍ਚਸ਼਼ਸ਼਼੍ਟਿਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-65-22 ਸਾਪਹ੍ਨਵਾਃ ਇਤਿ ਪਾਠੇ ਅਪਰਿਸੰਖ੍ਯਾਤਕਿਲ੍ਬਿਸ਼਼ਾ ॥ 6-65-26 ਮਨ੍ਯਸਿ ਕਮਨ੍ਯਸੇ ॥ 6-65-35 ਮਹ੍ਯੰ ਨਮ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 066
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.66. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 066
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਵਿਸ਼੍ਵੋਪਾਖ੍ਯਾਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-66-0 (41653)
ਭੀਸ਼਼੍ਮ ਉਵਾਚ। 6-66-0x (4138)
ਤਤਃ ਸ ਭਗਵਾਨ੍ਦੇਵੋ ਲੋਕਾਨਾਮੀਸ਼੍ਵਰੇਸ਼੍ਵਰਃ।
ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਣੰ ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਵਾਚੇਦੰ ਸ੍ਰਿਗ੍ਧਗਮ੍ਭੀਰਯਾ ਗਿਰਾ ॥ 6-66-1 (41654)
ਵਿਦਿਤੰ ਤਾਤ ਯੋਗਾਨ੍ਮੇ ਸਰ੍ਵਮੇਤਤ੍ਤਵੇਪ੍ਸਿਤਮ੍ ।
ਤਥਾ ਤਦ੍ਭਵਿਤੇਤ੍ਯੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਰੈਵਾਨ੍ਤਰਧੀਯਤ ॥ 6-66-2 (41655)
ਤਤੋ ਦੇਵਰ੍ਸ਼਼ਿਗਨ੍ਧਰ੍ਵਾ ਵਿਸ੍ਮਯੰ ਪਰਮੰ ਗਤਾਃ ।
ਕੌਤੂਹਲਪਰਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਪਿਤਾਮਹਮਥਾਬ੍ਰੁਵਨ੍ ॥ 6-66-3 (41656)
ਕੋਨ੍ਵਯੰ ਯੋ ਭਗਵਤਾ ਪ੍ਰਣਮ੍ਯ ਵਿਨਯਾਦ੍ਵਿਭੋ ।
ਵਾਗ੍ਭਿਃ ਸ੍ਤੁਤੋ ਵਰਿਸ਼਼੍ਠਾਭਿਃ ਸ਼੍ਰੋਤੁਮਿਚ੍ਛਾਮ ਤੰ ਵਯਮ੍ ॥ 6-66-4 (41657)
ਏਵਮੁਕ੍ਤਸ੍ਤੁ ਭਗਵਾਨ੍ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਵਾਚ ਪਿਤਾਮਹਃ ।
ਦੇਵਬ੍ਰਹ੍ਮਰ੍ਸ਼਼ਿਗਨ੍ਧਰ੍ਵਾਨ੍ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਮਧੁਰਯਾ ਗਿਰਾ ॥ 6-66-5 (41658)
ਯਤ੍ਤਤ੍ਪਰੰ ਭਵਿਸ਼਼੍ਯੰ ਚ ਭਵਿਤਵ੍ਯੰ ਚ ਯਤ੍ਪਰਮ੍ ।
ਭੂਤਾਤ੍ਮਾ ਚ ਪ੍ਰਭੁਸ਼੍ਚੈਵ ਬ੍ਰਹ੍ਮ ਯਚ੍ਚ ਪਰੰ ਪਦਮ੍ ॥ 6-66-6 (41659)
ਤੇਨਾਸ੍ਮਿ ਕ੍ਰੁʼਤਸੰਵਾਦਃ ਪ੍ਰਸੰਨੇਨ ਸੁਰਰ੍ਸ਼਼ਭਾਃ ।
ਜਗਤੋ(ਅ)ਨੁਗ੍ਰਹਾਰ੍ਥਾਯ ਯਾਚਿਤੋ ਮੇ ਜਗਤ੍ਪਤਿਃ । 6-66-7 (41660)
ਮਾਨੁਸ਼਼ੰ ਲੋਕਮਾਤਿਸ਼਼੍ਠ ਵਾਸੁਦੇਵ ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੁਤਃ ।
ਅਸ੍ਰੁਰਾਣਾਂ ਵਧਾਰ੍ਥਾਯ ਸੰਭਵਸ੍ਵ ਮਹੀਤਲੇ ॥ 6-66-8 (41661)
ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਨਿਹਤਾ ਯੇ ਤੇ ਦੈਤ੍ਯਦਾਨਵਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਾਃ ।
ਤ ਇਮੇ ਨ੍ਰੁʼਸ਼਼ੁ ਸੰਭੂਤਾ ਘੋਰਰੂਪਾ ਮਹਾਬਲਾਃ ॥ 6-66-9 (41662)
ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਵਧਾਰ੍ਥੰ ਭਗਵਾੰਨਰੇਣ ਸਹਿਤੋ ਵਸ਼ੀ ।
ਮਾਨੁਸ਼਼ੀਂ ਯੋਨਿਮਾਸ੍ਥਾਯ ਚਰਿਸ਼਼੍ਯਤਿ ਮਹੀਤਲੇ ॥ 6-66-10 (41663)
ਨਰਨਾਰਾਯਣੌ ਯੌ ਤੌ ਪੁਰਾਣਾਵ੍ਰੁʼਸ਼਼ਿਸਤ੍ਤਮੌ ।
ਸਹਿਤੋ ਮਾਨੁਸ਼਼ੇ ਲੋਕੇ ਸੰਭੂਤਾਵਮਿਤਦ੍ਯੁਤੀ ॥ 6-66-11 (41664)
ਅਜੇਯੌ ਸਮਰੇ ਯਤ੍ਤੌ ਸਹਿਤੈਰਮਰੈਰਪਿ ।
ਮੂਢਾਸ੍ਤ੍ਵੇਤੌ ਨ ਜਾਨਨ੍ਤਿ ਨਰਨਾਰਾਯਣਾਵ੍ਰੁʼਸ਼਼ੀ ॥ 6-66-12 (41665)
ਤਸ੍ਯਾਹਮਗ੍ਰਜਃ ਪੁਤ੍ਰਃ ਸਰ੍ਵਸ੍ਯ ਜਗਤਃ ਪ੍ਰਭੁਃ ।
ਵਾਸੁਦੇਵੋ(ਅ)ਰ੍ਚਨੀਯੋ ਵਃ ਸਰ੍ਵਲੋਕਮਹੇਸ਼੍ਵਰਃ ॥ 6-66-13 (41666)
ਤਥਾ ਮਨੁਸ਼਼੍ਯੋ(ਅ)ਯਮਿਤਿ ਕਦਾਚਿਤ੍ਸੁਰਸਤ੍ਤਮਾਃ ।
ਨਾਵਜ੍ਞੇਯੋ ਮਹਾਵੀਰ੍ਯਃ ਸ਼ਙ੍ਖਚਕ੍ਰਗਦਾਧਰਃ ॥ 6-66-14 (41667)
ਏਤਤ੍ਪਰਮਕੰ ਗੁਹ੍ਯਮੇਤਤ੍ਪਰਮਕੰ ਪਦਮ੍ ।
ਏਤਤ੍ਪਰਮਕੰ ਬ੍ਰਹ੍ਮ ਏਤਤ੍ਪਰਮਕੰ ਯਸ਼ਃ ॥ 6-66-15 (41668)
ਏਤਦਕ੍ਸ਼਼ਰਮਵ੍ਯਕ੍ਤਮੇਤਦ੍ਵੈ ਸ਼ਾਸ਼੍ਵਤੰ ਮਹਃ ।
ਯਤ੍ਤਤ੍ਪੁਰੁਸ਼਼ਸੰਜ੍ਞੰ ਵੈ ਗੀਯਤੇ ਜ੍ਞਾਯਤੇ ਨ ਚ ॥ 6-66-16 (41669)
ਏਤਤ੍ਪਰਮਕੰ ਤੇਜ ਏਤਤ੍ਪਰਮਕੰ ਸੁਖਮ੍।
ਏਤਤ੍ਪਰਮਕੰ ਸਤ੍ਯੰ ਕੀਰ੍ਤਿਤੰ ਵਿਸ਼੍ਵਕਰ੍ਮਣਾ ॥ 6-66-17 (41670)
ਤਸ੍ਮਾਤ੍ਸੇਨ੍ਦ੍ਰੈਃ ਸੁਰੈਃ ਸਰ੍ਵੈਰ੍ਲੋਕੈਸ਼੍ਚਾਮਿਤਵਿਕ੍ਰਮਃਕ ।
ਨਾਵਜ੍ਞੇਯੋ ਵਾਸੁਦੇਵੋ ਮਾਨੁਸ਼਼ੋ(ਅ)ਯਮਿਤਿ ਪ੍ਰਭੁਃ ॥ 6-66-18 (41671)
ਯਸ਼੍ਚ ਮਾਨੁਸ਼਼ਮਾਤ੍ਰੋ(ਅ)ਯਮਿਤਿ ਬ੍ਰੂਯਾਤ੍ਸ ਮਨ੍ਦਧੀਃ ।
ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼ੀਕੇਸ਼ਮਵਜ੍ਞਾਨਾਤ੍ਤਮਾਹੁਃ ਪੁਰੁਸ਼਼ਾਧਮਮ੍ ॥ 6-66-19 (41672)
ਯੋਗਿਨੰ ਤੰ ਮਹਾਤ੍ਮਾਨੰ ਪ੍ਰਵਿਸ਼਼੍ਟੰ ਮਾਨੁਸ਼਼ੀਂ ਤਨੁਮ੍ ।
ਅਵਮਨ੍ਯੇਦ੍ਵਾਸੁਦੇਵੰ ਤਮਾਹੁਸ੍ਤਮਸੰ ਜਨਾਃ ॥ 6-66-20 (41673)
ਦੇਵੰ ਚਰਾਚਰਾਤ੍ਮਾਨੰ ਸ਼੍ਰੀਵਤ੍ਸਾਙ੍ਕੰ ਸੁਵਰ੍ਚਸਮ੍।
ਪਦ੍ਮਨਾਭੰ ਨ ਜਾਨਾਤਿ ਤਮਾਹੁਸ੍ਤਾਮਸੰ ਬੁਧਾਃ ॥ 6-66-21 (41674)
ਕਿਰੀਟਕੌਸ੍ਤੁਭਧਰੰ ਮਿਤ੍ਰਾਣਾਮਭਯੰਕਰਮ੍।
ਅਵਜਾਨਨ੍ਮਹਾਤ੍ਮਾਨੰ ਘੋਰੇ ਤਮਸਿ ਮਞ੍ਜਤਿ ॥ 6-66-22 (41675)
ਏਵੰ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਤ੍ਵਾਰ੍ਥੰ ਲੋਕਾਨਾਮੀਸ਼੍ਵਰੇਸ਼੍ਵਰਃ ।
ਵਾਸੁਦੇਵੋ ਨਮਸ੍ਕਾਰ੍ਯਃ ਸਰ੍ਵਲੋਕੈਃ ਸੁਰੋਤ੍ਤਮਾਃ ।
ਤਸ੍ਯਾਮਹਾਤ੍ਮਾਜੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਸਰ੍ਵਸ੍ਯ ਜਗਤਃ ਪਤਿਃ ॥ 6-66-23 (41676)
ਭੀਸ਼਼੍ਮ ਉਵਾਚ। 6-66-24x (4139)
ਏਵਮੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਸ ਭਗਵਾਨ੍ਦੇਵਾਨ੍ਸਰ੍ਸ਼਼ਿਗਕਣਾਨ੍ਪੁਰਾ।
ਵਿਸ੍ਰੁʼਜ੍ਯ ਸਰ੍ਵਭੂਤਾਨਿ ਜਗਾਮ ਭਵਨੰ ਸ੍ਵਕਮ੍ ॥ 6-66-24 (41677)
ਤਤੋ ਦੇਵਾਃ ਸਗਨ੍ਧਰ੍ਵਾ ਮੁਨਯੋ(ਅ)ਪ੍ਸਰਸੋ(ਅ)ਪਿ ਚ।
ਕਥਾਂ ਤਾਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਣਾ ਗੀਤਾਂ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਪ੍ਰੀਤਾ ਦਿਵੰ ਯਯੁਃ ॥ 6-66-25 (41678)
ਏਤਚ੍ਛ੍ਰੁਤੰ ਮਯਾ ਤਾਤ ਰੁʼਸ਼਼ੀਣਾਂ ਭਾਵਿਤਾਤ੍ਮਨਾਮ੍।
ਵਾਸੁਦੇਵੰ ਕਥਯਤਾਂ ਸਮਵਾਯੇ ਪੁਰਾਤਨਮ੍ ॥ 6-66-26 (41679)
ਰਾਮਸ੍ਯ ਜਾਮਦਗ੍ਨ੍ਯਸ੍ਯ ਮਾਰ੍ਕਣ੍ਡੇਯਸ੍ਯ ਧੀਮਤਃ ।
ਵ੍ਯਾਸਨਾਰਦਯੋਸ਼੍ਚਾਪਿ ਸਕਾਸ਼ਾਦ੍ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-66-27 (41680)
ਏਤਮਰ੍ਥੰ ਚ ਵਿਜ੍ਞਾਯ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਚ ਪ੍ਰਭੁਮਵ੍ਯਯਮ੍ ।
ਵਾਸੁਦੇਵੰ ਮਹਾਤ੍ਮਾਨੰ ਲੋਕਾਨਾਮੀਸ਼੍ਵਰੇਸ਼੍ਵਰਮ੍ ॥ 6-66-28 (41681)
ਯਸ੍ਯ ਚੈਵਾਤ੍ਮਜੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਸਰ੍ਵਸ੍ਯ ਜਗਤਃ ਪਿਤਾ ।
ਕਥੰ ਨ ਵਾਸੁਦੇਵੋ(ਅ)ਯਮਰ੍ਚ੍ਯਸ਼੍ਚੇਜ੍ਯਸ਼੍ਚ ਮਾਨਵੈਃ ॥ 6-66-29 (41682)
ਵਾਰਿਤੋ(ਅ)ਸਿ ਮਯਾ ਤਾਤ ਮੁਨਿਰ੍ਭਿਰ੍ਵੇਦਪਾਰਗੈਃ ।
ਮਾ ਗਚ੍ਛ ਸੰਯੁਗੰ ਤੇਨ ਵਾਸੁਦੇਵੇਨ ਧਨ੍ਵਿਨਾ ॥ 6-66-30 (41683)
ਮਾ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ਸਾਰ੍ਧਮਿਤਿ ਤਤ੍ਤ੍ਵੰ ਮੋਹਾੰਨ ਬੁਧ੍ਯਸੇ।
ਮਨ੍ਯੇ ਤ੍ਵਾਂ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੰ ਕ੍ਰੂਰੰ ਤਥਾ ਚਾਸਿ ਤਮੋਵ੍ਰੁʼਤਃ ॥ 6-66-31 (41684)
ਯਸ੍ਮਾਦ੍ਦ੍ਵਿਸ਼਼ਸਿ ਗੋਵਿਨ੍ਦੰ ਪਾਣ੍ਡਵੰ ਤੰ ਧਨਞ੍ਜਯਮ੍ ।
ਨਰਨਾਰਾਯਣੌ ਦੇਵੀ ਕੋ(ਅ)ਨ੍ਯੋ ਦ੍ਵਿਸ਼਼੍ਯਾਦ੍ਧਿ ਮਾਨਵਃ ॥ 6-66-32 (41685)
ਤਸ੍ਮਾਦ੍ਬ੍ਰਵੀਮਿ ਤੇ ਰਾਜੰਨੇਸ਼਼ ਵੈ ਸ਼ਾਸ਼੍ਵਤੋ(ਅ)ਵ੍ਯਯਃ ।
ਸਰ੍ਕਵਲੋਕਮਯੋ ਨਿਤ੍ਯਃ ਸ਼ਾਸ੍ਤਾ ਧਾਤਾ ਧਰੋ ਧ੍ਰੁਵਃ ॥ 6-66-33 (41686)
ਯੋ ਧਾਰਯਤਿ ਲੋਕਾਂਸ੍ਤ੍ਰੀਂਸ਼੍ਚਰਾਚਰਗੁਰੁਃ ਪ੍ਰਭੁਃ ।
ਯੋਦ੍ਧਾ ਜਯਸ਼੍ਚ ਜੇਤਾ ਚ ਸਰ੍ਵਪ੍ਰਕ੍ਰੁʼਤਿਰੀਸ਼੍ਵਰਃ ॥ 6-66-34 (41687)
ਰਾਜਨ੍ਸਰ੍ਵਮਯੋ ਹ੍ਯੇਸ਼਼ ਤਮੋਰਾਗਵਿਵਰ੍ਜਿਤਃ ।
ਯਤਃ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਸ੍ਤਤੋ ਧਰ੍ਮੋ ਯਤੋ ਧਰ੍ਮਸ੍ਤਤੋ ਜਯਃ ॥ 6-66-35 (41688)
ਤਸ੍ਯ ਮਾਹਾਤ੍ਮ੍ਯਯੋਗੇਨ ਯੋਗੇਨਾਤ੍ਮਮਯੇਨ ਚ ।
ਧ੍ਰੁʼਤਾਃ ਪਾਣ੍ਡੁਸੁਤਾ ਰਾਜਞ੍ਜਯਸ਼੍ਚੈਸ਼਼ਾਂ ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਤਿ ॥ 6-66-36 (41689)
ਸ਼੍ਰੇਯੋਯੁਕ੍ਤਾਂ ਸਦਾ ਬੁਦ੍ਧਿੰ ਪਾਣ਼੍ਡਵਾਨਾਂ ਦਧਾਤਿ ਯਃ।
ਬਲੰ ਚੈਵ ਰਣੇ ਨਿਤ੍ਯੰ ਭਯੇਭ੍ਯਸ਼੍ਚੈਵ ਰਕ੍ਸ਼਼ਤਿ ॥ 6-66-37 (41690)
ਸ ਏਸ਼਼ ਸ਼ਾਸ਼੍ਵਤੋ ਦੇਵਾਃ ਸਰ੍ਵਗੁਹ੍ਯਮਯਃ ਸ਼ਿਵਃ ।
ਵਾਸੁਦੇਵ ਇਤਿ ਜ੍ਞੇਯੋ ਯਨ੍ਮਾਂ ਪ੍ਰੁʼਚ੍ਛਸਿ ਭਾਰਤ ॥ 6-66-38 (41691)
ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੈਃ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਕਯੈਰ੍ਵੈਸ਼੍ਯੈਃ ਸ਼ੂਦ੍ਰੈਸ਼੍ਚ ਕ੍ਰੁʼਤਲਕ੍ਸ਼਼ਣੈਃ ।
ਸੇਵ੍ਯਤੇ(ਅ)ਭ੍ਯਰ੍ਚ੍ਯਤੇ ਚੈਵ ਨਿਤ੍ਯਯੁਕ੍ਤੈਃ ਸ੍ਵਕਰ੍ਮਭਿਃਕ ॥ 6-66-39 (41692)
ਦ੍ਵਾਪਰਸ੍ਯ ਯੁਗਸ੍ਯਾਨ੍ਤੇ ਆਦੌ ਕਲਿਯੁਗਸ੍ਯ ਚ।
ਸਾਤ੍ਵਤੰ ਵਿਧਿਮਾਸ੍ਥਾਯ ਗੀਤਃ ਸੰਕਰ੍ਸ਼਼ਣੇਨ ਵੈ ॥ 6-66-40 (41693)
ਸ ਏਸ਼਼ ਸਰ੍ਵੰ ਸੁਰਮਰ੍ਤ੍ਯਲੋਕੰ
ਸਮੁਦ੍ਰਕਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਨ੍ਤਰਿਤਾਂ ਪੁਰੀਂ ਚ।
ਯੁਗੇਯੁਗੇ ਮਾਨੁਸ਼਼ੰ ਚੈਵ ਵਾਸੰ
ਪੁਨਃਪੁਨਃ ਸ੍ਰੁʼਜਤੇ ਵਾਸੁਦੇਵਾਃਕ ॥ ॥ 6-66-41 (41694)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਸ਼਼ਟ੍ਸ਼਼ਸ਼਼੍ਟਿਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-66-39 ਕ੍ਰੁʼਤਲਕ੍ਸ਼਼ਣੈਃ ਸ੍ਵਸ੍ਵਗੁਣਪ੍ਰਖ੍ਯਾਤੈਃ ॥ 6-66-40 ਸਾਤ੍ਵਤਾਃ ਪਞ੍ਚਰਾਤ੍ਰਾਗਮਵਿਧਿਨਾ ਪੂਜਕਾਸ੍ਤਦੀਯੰ ਸਾਤ੍ਵਤਮ੍ ॥ 6-66-41 ਕਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾ ਕਾਞ੍ਚੀ। ਪੁਰੀਂ ਦ੍ਵਾਰਕਾਮ੍ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 067
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.67. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 067
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਵਿਸ਼੍ਵੋਪਾਖ੍ਯਾਨਕਥਨੇ ਵਾਸੁਦੇਵਮਾਹਾਤ੍ਮ੍ਯਕਥਨਮ੍ ॥ 1 ॥ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਸ੍ਯ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਮਸਮਾਸ਼੍ਰਯਣੇਨ ਵਿਜਯ ਇਤਿ ਕਥਨਮ੍ ॥ 2 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-67-0 (41695)
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨ ਉਵਾਚ। 6-67-0x (4140)
ਵਾਸੁਦੇਵੋ ਮਹਦ੍ਭੂਤੰ ਸਰ੍ਵਲੋਕੇਸ਼਼ੁ ਕਥ੍ਯਤੇ।
ਤਸ੍ਯਾਗਮੰ ਪ੍ਰਤਿਸ਼਼੍ਠਾਂ ਚ ਜ੍ਞਾਤੁਮਿਚ੍ਛੇ ਪਿਤਾਮਹ ॥ 6-67-1 (41696)
ਭੀਸ਼਼੍ਮ ਉਵਾਚ। 6-67-2x (4141)
ਵਾਸੁਦੇਵੋ ਮਹਦ੍ਭੂਤੰ ਸਰ੍ਵਦੈਵਤਦੈਵਤਮ੍ ।
ਨ ਪਰੰ ਪੁਣ੍ਡਰੀਕਾਕ੍ਸ਼਼ਾਦ੍ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤੇ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-67-2 (41697)
ਸ਼੍ਰੁਤੰ ਮੇ ਤਾਤ ਰਾਮਸ੍ਯ ਜਾਮਦਗ੍ਨ੍ਯਸ੍ਯ ਜਲ੍ਪਤਃ।
ਨਾਰਦਸ੍ਯ ਚ ਦੇਵਰ੍ਸ਼਼ੇਃ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਦ੍ਵੈਪਾਯਨਸ੍ਯ ਚ।
ਅਸਿਤੋ ਦੇਵਲਸ਼੍ਚਾਪਿ ਵਾਲਖਿਲ੍ਯਾਸ੍ਤਪੋਧਨਾਃ ॥ 6-67-3 (41698)
ਮਾਰ੍ਕਣ੍ਡੇਯਸ਼੍ਚ ਗੋਵਿਨ੍ਦੇ ਕਥਯਤ੍ਯਦ੍ਭੁਤੰ ਮਹਤ੍।
ਸਰ੍ਵਭੂਤਾਦਿਭੂਤਾਤ੍ਮਾ ਮਹਾਤ੍ਮਾ ਪੁਰੁਸ਼਼ੋਤ੍ਤਮਃ ॥ 6-67-4 (41699)
ਆਪੋ ਵਾਯੁਸ਼੍ਚ ਤੇਜਸ਼੍ਚ ਤ੍ਰਯਮੇਤਦਕਲ੍ਪਯਤ੍।
ਸ ਸ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵੀਂ ਦੇਵੀਂ ਸਰ੍ਵਲੋਕੇਸ਼੍ਵਰਃ ਪ੍ਰਭੁਃ ॥ 6-67-5 (41700)
ਅਪ੍ਸੁ ਵੈ ਸ਼ਯਨੰ ਚਕ੍ਰੇ ਮਹਾਤ੍ਮਾ ਪੁਰੁਸ਼਼ੋਤ੍ਤਮਃ ।
ਸਰ੍ਵਦੇਵਮਯੋ ਦੇਵਃ ਸ਼ਯਾਨਃ ਸ਼ਯਨੇ ਸੁਖਮ੍ ॥ 6-67-6 (41701)
ਮੁਖਤਃ ਸੋ(ਅ)ਗ੍ਨਿਮਸ੍ਰੁʼਜਤ੍ਪ੍ਰਾਣਾਦ੍ਵਾਯੁਮਥਾਪਿ ਚ।
ਸਰਸ੍ਵਤੀਂ ਚ ਵੇਦਾਂਸ਼੍ਚ ਮਨਸਃ ਸਸ੍ਰੁʼਜੇ(ਅ)ਚ੍ਯੁਤ ॥ 6-67-7 (41702)
ਏਸ਼਼ਕ ਲੋਕਾਨ੍ਸਸਰ੍ਜਾਦੌ ਦੇਵਾਂਸ਼੍ਚ ਰੁʼਸ਼਼ਿਭਿਃ ਸਹ।
ਅਮ੍ਰੁʼਤੰ ਚੈਵ ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੁਂ ਚ ਪ੍ਰਜਾਨਾਂ ਪ੍ਰਭਵਾਪ੍ਯਯੌ ॥ 6-67-8 (41703)
ਏਸ਼਼ ਧਰ੍ਮਸ਼੍ਚ ਧਰ੍ਮਜ੍ਞੋ ਵਰਦਃ ਸਰ੍ਵਕਾਮਦਃ ।
ਏਸ਼਼ ਕਰ੍ਤਾ ਚ ਕਾਰ੍ਯੰ ਚ ਆਦੇਰਾਦਿਃ ਸ੍ਵਯੰ ਪ੍ਰਭੁਃ ॥ 6-67-9 (41704)
ਭੂਤੰ ਭਵ੍ਯੰ ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਚ੍ਚ ਪੂਰ੍ਵਮੇਤਦਕਲ੍ਪਯਤ੍ ।
ਉਭੇ ਸਨ੍ਧ੍ਯੇ ਦਿਵਃ ਖੰ ਚ ਨਿਯਮਾਂਸ਼੍ਚ ਜਨਾਰ੍ਦਨਃ ॥ 6-67-10 (41705)
ਰੁʼਸ਼਼ੀਂਸ਼੍ਚੈਵ ਹਿ ਗੋਵਿਨ੍ਦਸ੍ਤਪਸ਼੍ਚੈਵਾਭ੍ਯਕਲ੍ਪਯਤ੍ ।
ਸ੍ਰਸ਼਼੍ਟਾਰੰ ਜਗਤਸ਼੍ਚਾਪਿ ਮਹਾਤ੍ਮਾ ਪ੍ਰਭੁਰਵ੍ਯਯਃ ॥ 6-67-11 (41706)
ਅਗ੍ਰਜੰ ਸਰ੍ਵਭੂਤਾਨਾਂ ਸੰਕਰ੍ਸ਼਼ਣਮਕਲ੍ਪਯਤ੍।
ਸ਼ੇਸ਼਼ੰ ਚਾਕਲ੍ਪਯਦ੍ਦੇਵਮਨਨ੍ਤਮਿਤਿ ਤੰ ਵਿਦੁਃ ॥ 6-67-12 (41707)
ਯੋ ਧਾਰਯਤਿ ਭੂਤਾਨਿ ਧਰਾਂ ਚੇਮਾਂ ਸਪਰ੍ਵਤਾਮ੍।
ਧ੍ਯਾਨਯੋਗੇਨ ਵਿਪ੍ਰਾਸ਼੍ਚ ਤੰ ਵਿਦਨ੍ਤਿ ਮਹੌਜਸਮ੍।
ਕਰ੍ਣਸ੍ਰੋਤੋਭਵੰ ਚਾਪਿ ਮਧੁਂ ਨਾਮ ਮਹਾਸੁਰਮ੍ ॥ 6-67-13 (41708)
ਤਮੁਗ੍ਰਮੁਗ੍ਰਕਰ੍ਮਾਣਮੁਗ੍ਰਾਂ ਬੁਦ੍ਧਇੰ ਸਮਾਸ੍ਥਿਤਮ੍ ।
ਹਰਨ੍ਤੰ ਬ੍ਰਹ੍ਮਣੋ ਵੇਦਾਞ੍ਜਘਾਨ ਬ੍ਰਹ੍ਮਣਃ ਪਿਤਾ।
ਬ੍ਰਹ੍ਮਣੋਪਚਿਤਿੰ ਕੁਰ੍ਵਨ੍ਮਹਾਤ੍ਮਾ ਪੁਰੁਸ਼਼ੋਤ੍ਤਮਃ ॥ 6-67-14 (41709)
ਤਸ੍ਯ ਤਾਤ ਵਧਾਦੇਵ ਦੇਵਦਾਨਵਮਾਨਵਾਃ ।
ਮਧੁਸੂਦਨਮਿਤ੍ਯਾਹੁਰ੍ਰੁʼਸ਼਼ਯਸ਼੍ਚ ਜਨਾਰ੍ਦਨਮ੍ ॥ 6-67-15 (41710)
ਵਰਾਹੰ ਨਾਰਸਿੰਹੰ ਚ ਤ੍ਰਿਵਿਕ੍ਰਮਮਿਤਿ ਪ੍ਰਭੁਮ੍ ।
ਏਸ਼਼ ਧਾਤਾ ਵਿਧਾਤਾ ਚ ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ਾਂ ਪ੍ਰਾਮਿਨਾਂ ਹਰਿਃ ॥ 6-67-16 (41711)
ਪਰੰ ਹਿ ਪੁਣ੍ਡਰੀਕਾਕ੍ਸ਼਼ਾੰਨ ਭੂਤੰ ਨ ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਤਿ।
ਮੁਖਤਃ ਸੋਸ੍ਰੁʼਜਦ੍ਵਿਪ੍ਰਾਨ੍ਬਾਹੁਭ੍ਯਾਂ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾਂਸ੍ਤਥਾ ॥ 6-67-17 (41712)
ਵੈਸ਼੍ਯਾਂਸ਼੍ਚਾਪ੍ਯੂਰੁਤੋ ਰਾਜਞ੍ਸ਼ੂਦ੍ਰਾਨ੍ਪਦ੍ਭ੍ਯਾਂ ਤਥੈਵਚ।
ਤਪਸਾ ਨਿਯਤੰ ਦੇਵੰ ਨਿਧਾਨੰ ਸਰ੍ਵਦੇਹਿਨਾਮ੍ ॥ 6-67-18 (41713)
ਬ੍ਰਹ੍ਮਭੂਤਮਮਾਵਾਸ੍ਯਾਂ ਪੌਰ੍ਣਮਾਸ੍ਯਾਂ ਤਥੈਵ ਚ।
ਯੋਗਭੂਤੰ ਪਰਿਚਰਨ੍ਕੇਸ਼ਵੰ ਮਹਦਾਪ੍ਨੁਯਾਤ੍॥ 6-67-19 (41714)
ਕੇਸ਼ਵਃ ਪਰਮੰ ਤੇਜਃ ਸਰ੍ਵਲੋਕਪਿਤਾਮਹਃ ।
ਏਵਮਾਰ੍ਹੁਰ੍ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼ੀਕੇਸ਼ੰ ਮੁਨਯੋ ਵੈ ਨਰਾਧਿਪ ॥ 6-67-20 (41715)
ਏਵਮੇਨੰ ਵਿਜਾਨੀਹਿ ਆਚਾਰ੍ਯੰ ਪਿਤਰੰ ਗੁਰੁਮ੍ ।
ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣੋ ਯਸ੍ਯ ਪ੍ਰਸੀਦੇਤ ਲੋਕਾਸ੍ਤੇਨਾਕ੍ਸ਼਼ਯਾ ਜਿਤਾਃ ॥ 6-67-21 (41716)
ਯਸ਼੍ਚੈਵੈਨੰ ਭਯਸ੍ਥਾਨੇ ਕੇਸ਼ਵੰ ਸ਼ਰਣੰ ਵ੍ਰਜੇਤ੍ ।
ਸਦਾ ਨਰਃ ਪਠੰਸ਼੍ਚੇਦੰ ਸ੍ਵਸ੍ਤਿਮਾਨ੍ਸ ਸੁਖੀ ਭਵੇਤ੍ ॥ 6-67-22 (41717)
ਯੇ ਚ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣੰ ਪ੍ਰਪਦ੍ਯਨ੍ਤੇ ਤੇ ਨ ਮੁਹ੍ਯਨ੍ਤਿ ਮਾਨਵਾਃ ।
ਭਯੇ ਮਹਤਿ ਮਗ੍ਨਾਂਸ਼੍ਚ ਪਾਤਿ ਨਿਤ੍ਯੰ ਜਨਾਰ੍ਦਨਃਕ ॥ 6-67-23 (41718)
ਸ ਤੰ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੋ ਜ੍ਞਾਤ੍ਵਾ ਯਾਥਾਤਥ੍ਯੇਨ ਭਾਰਤ।
ਸਰ੍ਵਾਤ੍ਮਨਾ ਮਹਾਤ੍ਮਾਨੰ ਕੇਸ਼ਵੰ ਜਗਦੀਸ਼੍ਵਰਮ੍।
ਪ੍ਰਪੰਨਃ ਸ਼ਰਣੰ ਰਾਜਨ੍ਯੋਗਾਨਾਂ ਪ੍ਰਭੁਮੀਸ਼੍ਵਰਮ੍ ॥ ॥ 6-67-24 (41719)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਸਪ੍ਤਸ਼਼ਸ਼਼੍ਟਿਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-67-8 ਪ੍ਰਭਵ ਉਤ੍ਪਤ੍ਤਿਹੇਤੁਃ। ਅਪ੍ਯਯਃ ਪ੍ਰਲਯਹੇਤੁਃ ॥ 6-67-13 ਕਰ੍ਣਾਤ੍ਸ੍ਰਵਤੀਤਿ ਕਰ੍ਣਸ੍ਰੋਤਃ ਕਰ੍ਣਮਲਮ੍ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 068
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.68. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 068
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੰਪ੍ਰਤਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਰ੍ਸ਼਼ਿਕ੍ਰੁʼਤਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਸ੍ਤਵਕਥਨਮ੍ ॥ 1 ॥ ਤਥਾ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਸ੍ਯ ਪਾਣ੍ਡਵੇਸ਼਼ੁ ਪ੍ਰੀਤਿਕਥਨਪੂਰ੍ਵਕੰ ਤੈਃ ਸਹ ਸ਼ਮਵਿਧਾਨਮ੍ ॥ 2 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-68-0 (41720)
ਭੀਸ਼਼੍ਮ ਉਵਾਚ। 6-68-0x (4142)
ਸ੍ਤਵੰ ਵੈ ਬ੍ਰਹ੍ਮਸੰਯੁਕ੍ਤੰ ਸ਼੍ਰੁʼਣੁ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਸ੍ਯ ਭਾਰਤ।
ਬ੍ਰਹ੍ਮਰ੍ਸ਼਼ਿਭਿਸ਼੍ਚ ਦੇਵੈਸ਼੍ਚ ਯਃ ਪੁਰਾ ਕਥਿਤੋ ਭੁਵਿ ॥ 6-68-1 (41721)
ਸਾਧ੍ਯਾਨਾਮਪਿ ਦੇਵਾਨਾਂ ਦੇਵਦੇਵੇਸ਼੍ਵਰਃ ਪ੍ਰਭੁਃ ।
ਲੋਕਭਾਵਨਭਾਵਜ੍ਞ ਇਤਿ ਤ੍ਵਾਂ ਨਾਰਦੋ(ਅ)ਬ੍ਰਵੀਤ੍ ॥ 6-68-2 (41722)
ਭੂਤੰ ਭਵ੍ਯੰ ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਚ੍ਚ ਮਾਰ੍ਕਣ੍ਡੇਯੋ(ਅ)ਭ੍ਯੁਵਾਚ ਹ।
ਯਜ੍ਞੰ ਤ੍ਵਾਂ ਚੈਵ ਯਜ੍ਞਾਨਾਂ ਤਪਸ਼੍ਚ ਤਪਸਾਮਪਿ ॥ 6-68-3 (41723)
ਦੇਵਾਨਾਮਪਿ ਦੇਵੰ ਚ ਤ੍ਵਾਮਾਹ ਭਗਵਾਨ੍ਭ੍ਰੁʼਗੁਃ ।
ਪੁਰਾਣਾਂ ਚੈਵ ਪਰਮੰ ਵਿਸ਼਼੍ਣੋ ਰੂਪੰ ਤਵੇਤਿ ਚ ॥ 6-68-4 (41724)
ਵਾਸੁਦੇਵੋ ਵਸੂਨਾਂ ਤ੍ਵੰ ਸ਼ਕ੍ਰੰ ਸ੍ਥਾਪਯਿਤਾ ਤਥਾ।
ਦੇਵਦੇਵੋ(ਅ)ਸਿ ਦੇਵਾਨਾਮਿਤਿ ਦ੍ਵੈਪਾਯਨੋ(ਅ)ਬ੍ਰਵੀਤ੍ ॥ 6-68-5 (41725)
ਪੂਰ੍ਵੇ ਪ੍ਰਜਾਨਿਸਰ੍ਗੇ ਚ ਦਕ੍ਸ਼਼ਮਾਹੁਃ ਪ੍ਰਜਾਪਤਿਮ੍।
ਸ੍ਰਸ਼਼੍ਟਾਰੰ ਸਰ੍ਵਭੂਤਾਨਾਮਙ੍ਗਿਰਾਸ੍ਤ੍ਵਾਂ ਤਥਾ(ਅ)ਬ੍ਰਵੀਤ੍ ॥ 6-68-6 (41726)
ਅਵ੍ਯਕ੍ਤੰ ਤੇ ਸ਼ਰੀਰੋਤ੍ਥੰ ਵ੍ਯਕ੍ਤੰ ਤੇ ਮਨਸਿ ਸ੍ਥਿਤਮ੍ ।
ਦੇਵਾਸ੍ਤ੍ਵਤ੍ਸੰਭਵਾਸ਼੍ਚੈਵ ਦੇਵਲਸ੍ਤ੍ਵਸਿਤੋ(ਅ)ਬ੍ਰਵੀਤ੍ ॥ 6-68-7 (41727)
ਸ਼ਿਰਸਾ ਤੇ ਦਿਵ੍ਯੰ ਵ੍ਯਾਪ੍ਤੰ ਬਾਹੁਭ੍ਯਾਂ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵੀ ਤਥਾ ।
ਜਠਰੰ ਤੇ ਤ੍ਰਯੋ ਲੋਕਾਃ ਪੁਰੁਸ਼਼ੋ(ਅ)ਸਿ ਸਨਾਤਨਃ ॥ 6-68-8 (41728)
ਏਵੰ ਤ੍ਵਾਮਭਿਜਾਨਨ੍ਤਿ ਤਪਸਾ ਭਾਵਿਤਾ ਨਰਾਃ।
ਆਤ੍ਮਦਰ੍ਸ਼ਨਤ੍ਰੁʼਪ੍ਤਾਨਾਮ੍ਰੁʼਸ਼਼ੀਣਾਂ ਚਾਸਿ ਸਤ੍ਤਮਃ ॥ 6-68-9 (41729)
ਰਾਜਰ੍ਸ਼਼ੀਣਾਮੁਦਾਰਾਣਾਮਾਹਵੇਸ਼਼੍ਵਨਿਵਰ੍ਤਿਨਾਮ੍ ।
ਸਰ੍ਵਧਰ੍ਮਪ੍ਰਧਾਨਾਨਾਂ ਤ੍ਵੰ ਗਤਿਰ੍ਮਧੁਸੂਦਨ ॥ 6-68-10 (41730)
ਇਤਿ ਨਿਤ੍ਯੰ ਯੋਗਵਿਰ੍ਦ੍ਭਿਰ੍ਭਗਵਾਨ੍ਪੁਰੁਸ਼਼ੋਤ੍ਤਮਃ।
ਸਨਤ੍ਕੁਮਾਰਪ੍ਰਮੁਖੈਃ ਸ੍ਤੂਯਤੇ(ਅ)ਭ੍ਯਰ੍ਚ੍ਯਤੇ ਹਰਿਃ ॥ 6-68-11 (41731)
ਏਸ਼਼ ਤੇ ਵਿਸ੍ਤਰਸ੍ਤਾਤ ਸੰਕ੍ਸ਼਼ੇਪਸ਼੍ਚ ਪ੍ਰਕੀਰ੍ਤਿਤਃ ।
ਕੇਸ਼ਵਸ੍ਯ ਯਥਾ ਤਤ੍ਤ੍ਵੰ ਸੁਪ੍ਰੀਤੋ ਭਜ ਕੇਸ਼ਵਮ੍ ॥ 6-68-12 (41732)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-68-13x (4143)
ਪੁਣ੍ਯੰ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵੈਤਦਾਖ੍ਯਾਨੰ ਮਹਾਰਾਜ ਸੁਤਸ੍ਤਵ।
ਕੇਸ਼ਵੰ ਬਹੁਮੇਨੇ ਸ ਪਾਣ੍ਡਵਾਂਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਥਾਨ੍ ॥ 6-68-13 (41733)
ਤਮਬ੍ਰਵੀਨ੍ਮਹਾਰਾਜ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵਃ ਪੁਨਃ ।
ਮਾਹਾਤ੍ਮ੍ਯੰ ਤੇ ਸ਼੍ਰੁਤੰ ਰਾਜਨ੍ਕੇਸ਼ਵਸ੍ਯ ਮਹਾਤ੍ਕਮਨਃ ॥ 6-68-14 (41734)
ਨਰਸ੍ਯ ਚ ਯਥਾਤਤ੍ਤ੍ਵੰ ਯਨ੍ਮਾਂ ਤ੍ਵੰ ਪ੍ਰੁʼਚ੍ਛਸੇ ਨ੍ਰੁʼਪ।
ਯਦਰ੍ਥੰ ਨ੍ਰੁʼਸ਼਼ੁ ਸੰਭੂਤੌ ਨਰਾਨਾਰਾਯਣਾਵ੍ਰੁʼਸ਼਼ੀ ॥ 6-68-15 (41735)
ਅਵਧ੍ਯੌ ਚ ਯਥਾ ਵੀਰੌ ਸੰਯੁਗੇਸ਼਼੍ਵਪਰਾਜਿਤੌ ।
ਯਥਾ ਚ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਰਾਜੰਨਵਧ੍ਯਾ ਯੁਧਿ ਕਸ੍ਯਚਿਤ੍ ॥ 6-68-16 (41736)
ਪ੍ਰੀਤਿਮਾਨ੍ਹਿ ਦ੍ਰੁʼਢੰ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਃ ਪਾਣ੍ਡਵੇਸ਼਼ੁ ਯਸ਼ਸ੍ਵਿਸ਼਼ੁ ।
ਤਸ੍ਮਾਦ੍ਬ੍ਰਵੀਮਿ ਰਾਜੇਨ੍ਦ੍ਰ ਸ਼ਮੋ ਭਵਤੁ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ॥ 6-68-17 (41737)
ਪ੍ਰੁʼਥਿਵੀਂ ਭੁਙ੍ਕ੍ਸ਼਼੍ਵ ਸਹਿਤੋ ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੁʼਭਿਰ੍ਬਲਿਭਿਰ੍ਵਸ਼ੀ ।
ਨਰਾਨਾਰਾਯਣੌ ਦੇਵਾਵਵਜ੍ਞਾਯ ਨਸ਼ਿਸ਼਼੍ਯਸਿ ॥ 6-68-18 (41738)
ਏਵਮੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਤਵ ਪਿਤਾ ਤੂਸ਼਼੍ਣੀਮਾਸੀਦ੍ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਵ੍ਯਸਰ੍ਜਯਚ੍ਚ ਰਾਜਾਨੰ ਸ਼ਯਨੰ ਚ ਵਿਵੇਸ਼ ਹ ॥ 6-68-19 (41739)
ਰਾਜਾ ਚ ਸ਼ਿਬਿਰੰ ਪ੍ਰਾਯਾਤ੍ਪ੍ਰਣਿਪਤ੍ਯ ਮਹਾਤ੍ਮਨੇ ।
ਸ਼ਿਸ਼੍ਯੇ ਚ ਸ਼ਯਨੇ ਸ਼ੁਭ੍ਰੇ ਰਾਤ੍ਰਿੰ ਤਾਂ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ ॥ 6-68-20 (41740)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਅਸ਼਼੍ਟਸ਼਼ਸ਼਼੍ਟਿਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥ ॥ ਵਿਸ਼੍ਵੋਪਾਖ੍ਯਾਨੰ ਸਮਾਪ੍ਤਮ੍ ॥
ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 069
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.69. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 069
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਕੁਰੁਪਾਣ੍ਡਵਯੋਰ੍ਮਕਰਸ਼੍ਯੇਨਵ੍ਯੂਹਰਚਨਾਪੂਰ੍ਵਕੰ ਯੁਦ੍ਧਾਰਮ੍ਭਃ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-69-0 (41741)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-69-0x (4144)
ਵ੍ਯੁਸ਼਼ਿਤਾਯਾਂ ਤੁ ਸ਼ਰ੍ਵਰ੍ਯਾਮੁਦਿਤੇ ਚ ਦਿਵਾਕਰੇ।
ਉਭੇ ਸੇਨੇ ਮਹਾਰਾਜ ਯੁਦ੍ਧਾਯੈਵ ਸਮੀਯਤੁਃ ॥ 6-69-1 (41742)
ਅਭ੍ਯਧਾਵਨ੍ਤ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਾਃ ਪਰਸ੍ਪਰਜਿਗੀਸ਼਼ਵਃ ।
ਤੇ ਸਰ੍ਵੇ ਸਹਿਤਾ ਯੁਦ੍ਧੇ ਸਮਾਲੋਕ੍ਯ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ॥ 6-69-2 (41743)
ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਸ਼੍ਚ ਰਾਜਨ੍ਦਰ੍ਮਨ੍ਤ੍ਰਿਤੇ ਤਵ।
ਵ੍ਯੂਹੌ ਚ ਵ੍ਯੂਹ੍ਯ ਸੰਰਬ੍ਧਾਃ ਸੰਪ੍ਰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾਃ ਪ੍ਰਹਾਰਿਣਃ ॥ 6-69-3 (41744)
ਅਰਕ੍ਸ਼਼ਨ੍ਮਕਰਵ੍ਯੂਹੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਰਾਜਨ੍ਸਮਨ੍ਤਤਃ ।
ਤਥੈਵ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਰਾਜੰਨਰਕ੍ਸ਼਼ਨ੍ਵ੍ਯੂਹਮਾਤ੍ਮਨਃ ॥ 6-69-4 (41745)
`ਅਜਾਤਸ਼ਤ੍ਰੁਃ ਸ਼ਤ੍ਰੂਣਾਂ ਮਨਾਂਸਿ ਸਮਕਮ੍ਪਯਤ੍।'
ਸ਼੍ਯੇਨਵਦ੍ਵ੍ਯੂਹ੍ਯ ਤੰ ਵ੍ਯੂਹੰ ਧੌਮ੍ਯਸ੍ਯ ਵਚਨਾਤ੍ਸ੍ਵਯਮ੍ ॥ 6-69-5 (41746)
ਸ ਹਿ ਤਸ੍ਯ ਸੁਵਿਜ੍ਞਾਤ ਅਗ੍ਨਿਚਿਤ੍ਯੇਸ਼਼ੁ ਭਾਰਤ।
ਮਕਰਸ੍ਤੁ ਮਹਾਵ੍ਯੂਹਸ੍ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਧੀਮਤਃ ॥ 6-69-6 (41747)
ਸ੍ਵਯੰ ਸਰ੍ਵੇਣ ਸੈਨ੍ਯੇਨ ਦ੍ਰੋਣੇਨਾਨੁਮਤਸ੍ਤਦਾ ।
ਯਥਾਵ੍ਯੂਹੰ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵਃ ਸੋ(ਅ)ਨ੍ਵਵਰ੍ਤਤ ਤਤ੍ਪੁਨਃ ॥ 6-69-7 (41748)
ਸ ਨਿਰ੍ਯਯੌ ਮਹਾਰਾਜ ਪਿਤਾ ਦੇਵਵ੍ਰਤਸ੍ਤਵ ।
ਮਹਤਾ ਰਥਵੰਸ਼ੇਨ ਸੰਵ੍ਰੁʼਤੋ ਰਥਿਨਾਂ ਵਰਃ ॥ 6-69-8 (41749)
ਇਤਰੇਤਰਮਨ੍ਵੀਯੁਰ੍ਯਥਾਭਾਗਮਵਸ੍ਥਿਤਾਃ ।
ਰਥਿਨਃ ਪਤ੍ਤਯਸ਼੍ਚੈਵ ਦਨ੍ਤਿਨਃ ਸਾਦਿਨਸ੍ਤਥਾ ॥ 6-69-9 (41750)
ਤਾਨ੍ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ(ਅ)ਭ੍ਯੁਦ੍ਯਤਾਨ੍ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਹਿ ਯਸ਼ਸ੍ਵਿਨਃ ।
ਸ਼੍ਯੇਨਵ੍ਯੂਹੇਨ ਸੰਵ੍ਯੂਹ੍ਯ ਸਮਨਹ੍ਯਨ੍ਤ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-69-10 (41751)
ਅਸ਼ੋਭਤ ਮੁਖੇ ਤਸ੍ਯ ਭੀਮਸੇਨੋ ਮਹਾਬਲਃ ।
ਨੇਤ੍ਰੇ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਦੁਰ੍ਧਰ੍ਸ਼਼ੋ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸ਼੍ਚ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਃ ॥ 6-69-11 (41752)
ਸ਼ੀਰ੍ਸ਼਼ੇ ਤਸ੍ਯਾਭਵਦ੍ਵੀਰਃ ਸਾਤ੍ਯਕਿਃ ਸਤ੍ਯਵਿਕ੍ਰਮਃ ।
ਵਿਧੁਨ੍ਵਨ੍ਗਾਣ੍ਡਿਵੰ ਪਾਰ੍ਥੋ ਗ੍ਰੀਵਾਯਾਮਭਵਤ੍ਤਦਾ ॥ 6-69-12 (41753)
ਅਕ੍ਸ਼਼ੌਹਿਣ੍ਯਾ ਸਮੰ ਤਤ੍ਰ ਵਾਮਪਕ੍ਸ਼਼ੋ(ਅ)ਭਵਤ੍ਤਦਾ ।
ਮਹਾਤ੍ਮਾ ਦ੍ਰੁਪਦਃ ਸ਼੍ਰੀਮਾਨ੍ਸਹ ਪੁਤ੍ਰੇਣ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-69-13 (41754)
ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਸ਼੍ਚਾਭਵਤ੍ਪਕ੍ਸ਼਼ਃ ਕੈਕੇਯੋ(ਅ)ਕ੍ਸ਼਼ੌਹਿਣੀਪਤਿਃ ।
ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠਤੋ ਦ੍ਰੌਪਦੇਯਾਸ਼੍ਚ ਸੌਭਦ੍ਰਸ਼੍ਚਾਪਿ ਵੀਰ੍ਯਵਾਨ੍ ॥ 6-69-14 (41755)
ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠੇ ਸਮਭਵਚ੍ਛ੍ਰੀਮਾਨ੍ਸ੍ਵਯੰ ਰਾਜਾ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਃਕ ।
ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੁʼਭ੍ਯਾਂ ਸਹਿਤੋ ਵੀਰੋ ਯਮਾਭ੍ਯਾਂ ਚਾਰੁਵਿਕ੍ਰਮਃ ॥ 6-69-15 (41756)
ਪ੍ਰਵਿਸ਼੍ਯ ਤੁ ਰਣੇ ਭੀਮੋ ਮਕਰੰ ਮੁਖਤਸ੍ਤਦਾ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਾਸਾਦ੍ਯ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਚ੍ਛਾਦਯਾਮਾਸ ਸਾਯਕੈਃ ॥ 6-69-16 (41757)
ਤਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਮਹਾਸ੍ਰਾਣਿ ਪਾਤਯਾਮਾਸ ਭਾਰਤ।
ਮੋਹਯਨ੍ਪਾਣ੍ਡੁਪੁਤ੍ਰਾਣਾਂ ਵ੍ਯੂਢੰ ਸੈਨ੍ਯੰ ਮਹਾਹਵੇ ॥ 6-69-17 (41758)
ਸੰਮੁਹ੍ਯਤਿ ਤਦਾ ਸੈਨ੍ਯੇ ਤ੍ਵਰਮਾਣੋ ਧਨੰਜਯਃ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸ਼ਰਸਹਸ੍ਰੇਣ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਰਣਮੂਰ੍ਧਨਿ ॥ 6-69-18 (41759)
ਪ੍ਰਤਿਸੰਵਾਰ੍ਯ ਚਾਸ੍ਰਾਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮੁਕ੍ਤਾਨਿ ਸੰਯੁਗੇ।
ਸ੍ਵੇਨਾਨੀਕੇਨ ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟੇਨ ਯੁਦ੍ਧਾਯ ਸਮੁਪਸ੍ਥਿਤਃ ॥ 6-69-19 (41760)
ਤਤੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਰਾਜਾ ਭਾਰਜ੍ਵਾਜਮਭਾਸ਼਼ਤ ।
ਪੂਰ੍ਵੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਵਧੰ ਘੋਰੰ ਬਲਸ੍ਯ ਬਲਿਨਾਂ ਵਰਃ ॥ 6-69-20 (41761)
ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੂʼਣਾਂ ਚ ਵਧੰ ਯੁਦ੍ਧੇ ਸ੍ਮਰਮਾਣੋ ਮਹਾਰਥਃ।
ਆਚਾਰ੍ਯਃ ਸਤਤੰ ਹਿ ਤ੍ਵੰ ਹਿਤਕਾਮੋ ਮਮਾਨਘ ॥ 6-69-21 (41762)
ਵਯੰ ਹਿ ਤ੍ਵਾਂ ਸਮਾਸ਼੍ਰਿਤ੍ਯ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਚੈਵ ਪਿਤਾਮਹਮ੍ ।
ਦੇਵਾਨਪਿ ਰਣੇ ਜੇਤੁਂ ਪ੍ਰਾਰ੍ਥਯਾਮੋ ਨ ਸੰਸ਼ਯਃ ॥ 6-69-22 (41763)
ਕਿਮੁ ਪਾਣ੍ਡੁਸੁਤਾਕਨ੍ਯੁਦ੍ਧੇ ਹੀਨਵੀਰ੍ਯਪਰਾਕ੍ਰਮਾਨ੍ ।
ਸ ਤਥਾ ਕੁਰੁ ਭਦ੍ਰੰ ਤੇ ਯਥਾ ਵਧ੍ਯਨ੍ਤਿ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ॥ 6-69-23 (41764)
ਏਵਮੁਕ੍ਤਸ੍ਤਤੋ ਦ੍ਰੋਣਸ੍ਤਵ ਪੁਤ੍ਰੇਣ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਤਤ੍ਰ ਸੰਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਰਾਜਨੰ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧ ਇਵ ਨਿਸ਼੍ਚਸਨ੍ ॥ 6-69-24 (41765)
ਬਾਲਿਸ਼ਸ੍ਤ੍ਵੰ ਨ ਜਾਨੀਸ਼਼ੇ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਪਰਾਕ੍ਰਮਮ੍ ।
ਨ ਸ਼ਕ੍ਯਾ ਹਿ ਯਥਾ ਜੇਤੁਂ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਹਿ ਮਹਾਬਲਾਃ ॥ 6-69-25 (41766)
ਯਥਾਬਲੰ ਯਥਾਵੀਰ੍ਯੰ ਕਰ੍ਮ ਕੁਰ੍ਯਾਮਹੰ ਹਿ ਤੇ।
ਇਤ੍ਯੁਕ੍ਤਵਾ ਤੇ ਸੁਤੰ ਰਾਜੰਨਭ੍ਯਪਦ੍ਯਤ ਵਾਹਿਨੀਮ੍ ।
ਅਭਿਨਤ੍ਪਾਣ੍ਡਵਾਨੀਕੰ ਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼ਮਾਣਸ੍ਯ ਸਾਤ੍ਯਕੇਃ ॥ 6-69-26 (41767)
ਸਾਤ੍ਯਕਿਸ੍ਤੁ ਤਤੋ ਦ੍ਰੌਣੰ ਵਾਰਯਾਮਾਤ ਭਾਰਤ।
ਤਯੋਃ ਪ੍ਰਵਵ੍ਰੁʼਤੇ ਯੁਦ੍ਧੰ ਘੋਰਰੂਪੰ ਭਯਾਵਹਮ੍ ॥ 6-69-27 (41768)
ਸ਼ੈਨੇਯੰ ਤੁ ਰਣੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਭਾਰਦ੍ਵਾਜਃ ਪ੍ਰਤਾਪਾਵਾਨ੍।
ਅਵਿਧ੍ਯੰਨਿਸ਼ਿਤੈਰ੍ਬਾਣੈਰ੍ਜਤ੍ਰੁਦੇਸ਼ੇ ਹਸੰਨਿਵ ॥ 6-69-28 (41769)
ਭੀਮਸੇਨਸ੍ਤਤਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਭਾਰਦ੍ਵਾਜਮਵਿਧ੍ਯਤ ।
ਸੰਰਕ੍ਸ਼਼ਨ੍ਸਾਤ੍ਯਕਿੰ ਰਾਜਨ੍ਦ੍ਰੋਣਾਚ੍ਛਸ੍ਤ੍ਰਭ੍ਰੁʼਤਾਂ ਵਰਾਤ੍ ॥ 6-69-29 (41770)
ਤਤੋ ਦ੍ਰੋਣਸ਼੍ਚ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ਼੍ਚ ਤਥਾ ਸ਼ਲ੍ਯਸ਼੍ਚ ਮਾਰਿਸ਼਼।
ਭੀਮਸੇਨੰ ਰਣੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਾਸ਼੍ਛਾਦਯਾਂਚਕ੍ਰਿਰੇ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-69-30 (41771)
ਤਤ੍ਰਾਭਿਮਨ੍ਯੁਃ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਦ੍ਰੌਪਦੇਯਾਸ਼੍ਚ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਵਿਵ੍ਯਧੁਰ੍ਨਿਸ਼ਿਤੈਰ੍ਬੈਣੈਃ ਸਰ੍ਵਾਂਸ੍ਤਾਨੁਦ੍ਯਤਾਯੁਧਾਨ੍ ॥ 6-69-31 (41772)
ਦ੍ਰੋਣਭੀਸ਼਼੍ਮੌ ਤੁ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਾਵਾਪਤਨ੍ਤੌ ਮਹਾਬਲੌ ।
ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਦ੍ਯਯੌ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਤੁ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੋ ਮਹਾਹਵੇ ॥ 6-69-32 (41773)
ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਬਲਵਦ੍ਵੀਰੋ ਧਨੁਰ੍ਜਲਦਨਿਃਸ਼੍ਵਨਮ੍ ।
ਅਭ੍ਯਵਰ੍ਸ਼਼ਚ੍ਛਰੈਸ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਛਾਦਯਾਨੋ ਦਿਵਾਕਰਮ੍ ॥ 6-69-33 (41774)
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨੰ ਸਮਾਸਾਦ੍ਯ ਭਰਤਾਨਾਂ ਪਿਤਾਮਹਃ ।
ਅਵਰ੍ਜਯਤ ਸੰਗ੍ਰਾਮੰ ਸ੍ਤ੍ਰੀਤ੍ਵੰ ਤਸ੍ਯਾਨੁਸੰਸ੍ਮਰਨ੍ ॥ 6-69-34 (41775)
ਤਤੋ ਦ੍ਰੋਣੋ ਮਹਾਰਾਜ ਅਭ੍ਯਦ੍ਰਵਤ ਤੰ ਰਣੇ।
ਰਕ੍ਸ਼਼ਮਾਣਸ੍ਤਦਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰੇਣ ਚੋਦਿਤਃ ॥ 6-69-35 (41776)
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਤੁ ਸਮਾਸਾਦ੍ਯ ਦ੍ਰੋਣੰ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਭ੍ਰੁʼਤਾਂ ਵਰਮ੍।
ਅਵਰ੍ਜਯਤ ਸੰਤ੍ਰਸ੍ਤੋ ਯੁਗਾਨ੍ਤਾਗ੍ਨਿਮਿਵੋਲ੍ਬਣਮ੍ ॥ 6-69-36 (41777)
ਤਤੋ ਬਲੇਨ ਮਹਤਾ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਤਵ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਜੁਗੋਪ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਾਸਾਦ੍ਯ ਪ੍ਰਾਰ੍ਥਯਾਨੋ ਮਹਦ੍ਯਸ਼ਃ ॥ 6-69-37 (41778)
ਤਥੈਵ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਰਾਜਨ੍ਪੁਰੁਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਧਨਞ੍ਜਯਮ੍।
ਭੀਸ਼਼੍ਮਮੇਵਾਭ੍ਯਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਜਯੇ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਦ੍ਰੁʼਢਾਂ ਮਤਿਮ੍ ॥ 6-69-38 (41779)
ਤਦ੍ਯੁਦ੍ਧਮਭਵਦ੍ਧੋਰੰ ਦੇਵਾਨਾਂ ਦਾਨਵੈਰਿਵ।
ਜਯਮਾਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ਤਾਂ ਸਙ੍ਕ੍ਸ਼਼੍ਯੇ ਯਸ਼ਸ਼੍ਚ ਸੁਮਹਾਦ੍ਭੁਤਮ੍ ॥ ॥ 6-69-39 (41780)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਪਞ੍ਚਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਏਕੋਨਸਪ੍ਤਤਿਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 070
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.70. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 070
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਸੰਕੁਲਯੁਦ੍ਧਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-70-0 (41781)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-70-0x (4145)
ਅਕਰੋਤ੍ਤੁਮੁਲੰ ਯੁਦ੍ਧੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵਸ੍ਤਦਾ।
ਭੀਮਸੇਨਭਯਾਦਿਚ੍ਛਨ੍ਪੁਤ੍ਰਾਂਸ੍ਤਾਰਯਿਤੁਂ ਤਵ ॥ 6-70-1 (41782)
ਪੂਰ੍ਵਾਹ੍ਣੇ ਤਨ੍ਮਹਾਰੌਦ੍ਰੰ ਰਾਜ੍ਞਾਂ ਯੁਦ੍ਧਮਵਰ੍ਤਤ ।
ਕੁਰੂਣਾਂ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਚ ਮੁਖ੍ਯਸ਼ੂਰਵਿਨਾਸ਼ਨਮ੍ ॥ 6-70-2 (41783)
ਤਸ੍ਮਿੰਨਾਕੁਲਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਵਰ੍ਤਮਾਨੇ ਮਹਾਭਯੇ ।
ਅਭਵਤ੍ਤੁਮੁਲਃ ਸ਼ਬ੍ਦਃ ਸੰਸ੍ਪ੍ਰੁʼਸ਼ਨ੍ਗਗਨੰ ਮਹਤ੍ ॥ 6-70-3 (41784)
ਨਦਦ੍ਭਿਸ਼੍ਚ ਮਹਾਨਾਗੈਰ੍ਹੇਸ਼਼ਮਾਣੈਸ਼੍ਚ ਵਾਜਿਭਿਃ ।
ਭੇਰੀਸ਼ਙ੍ਖਨਿਨਾਦੈਸ਼੍ਚ ਤੁਮੁਲੰ ਸਮਪਦ੍ਯਤ ॥ 6-70-4 (41785)
ਯੁਯੁਤ੍ਸਵਸ੍ਤੇ ਵਿਕ੍ਰਾਨ੍ਤਾ ਵਿਜਯਾਯ ਮਹਾਬਲਾਃਕ ।
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯਮਭਿਗਰ੍ਜਨ੍ਤੋ ਗੋਸ਼਼੍ਠਿਸ਼਼੍ਵਿਵ ਮਹਰ੍ਸ਼਼ਭਾਃ ॥ 6-70-5 (41786)
ਸ਼ਿਰਾਸੰ ਪਾਤ੍ਯਮਾਨਾਨਾਂ ਸਮਰੇ ਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ।
ਅਸ਼੍ਯਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿਰਿਵਾਕਾਸ਼ੇ ਬਭੂਵ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-70-6 (41787)
ਕੁਣ੍ਡਲੋਸ਼਼੍ਣੀਸ਼਼ਧਾਰੀਣਿ ਜਾਤਰੂਪੋਜ੍ਜ੍ਵਲਾਨਿ ਚ।
ਪਤਿਤਾਨਿ ਸ੍ਮ ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤੇ ਸ਼ਿਰਾਂਸਿ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-70-7 (41788)
ਵਿਸ਼ਿਖੋਨ੍ਮਥਿਤੈਰ੍ਗਾਤ੍ਰੈਰ੍ਬਾਹੁਭਿਸ਼੍ਚ ਸਕਾਰ੍ਮੁਕੈਃ ।
ਸਹਸ੍ਤਾਭਰਣੈਸ਼੍ਚਾਨ੍ਯੈਰਭਵਚ੍ਛਾਦਿਤਾ ਮਹੀ ॥ 6-70-8 (41789)
ਕਵਚੋਪਹਿਤੈਰ੍ਗਾਤ੍ਰੈਰ੍ਹਸ੍ਤੈਸ਼੍ਚ ਸਮਲਙ੍ਕ੍ਰੁʼਤੈਃ ।
ਮੁਖੈਸ਼੍ਚ ਚਨ੍ਦ੍ਰਸੰਕਾਸ਼ੈ ਰਕ੍ਤਾਨ੍ਤਨਯਨੈਃ ਸ਼ੁਭੈਃ ॥ 6-70-9 (41790)
ਗਜਵਾਜਿਮਨੁਸ਼਼੍ਯਾਣਾਂ ਸਰ੍ਵਗਾਤ੍ਰੈਸ਼੍ਚ ਭੂਪਤੇ ।
ਆਸੀਤ੍ਸਰ੍ਵਾ ਸਮਾਸ੍ਤੀਰ੍ਣਾ ਮੁਹੂਰ੍ਤੇਨ ਵਸੁਂਧਰਾਃ ॥ 6-70-10 (41791)
ਰਜੋਮੇਘੈਸ਼੍ਚ ਤੁਮੁਲੈਃ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਵਿਦ੍ਯੁਤ੍ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਭਿਃ ।
ਆਯੁਧਾਨਾਂ ਚ ਨਿਰ੍ਘੋਸ਼਼ਃ ਸ੍ਤਨਯਿਤ੍ਨੁਸਮੋ(ਅ)ਭਵਤ੍ ॥ 6-70-11 (41792)
ਸ ਸੰਪ੍ਰਹਾਰਸ੍ਤੁਮੁਲਃਕ ਕਟੁਕਃ ਸ਼ੋਣਿਤੋਦਕਃ।
ਪ੍ਰਾਵਰ੍ਤਤ ਕੁਰੂਣਾਂ ਚ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਚ ਭਾਰਤ ॥ 6-70-12 (41793)
ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਮਹਾਭਯੇ ਘੋਰੇ ਤੁਮੁਲੇ ਰੋਮਹਰ੍ਸ਼਼ਣੇ।
ਵਵ੍ਰੁʼਸ਼਼ੁਃ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ਾਣਿ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾ ਯੁਦ੍ਧਦੁਰ੍ਮਦਾਃ ॥ 6-70-13 (41794)
ਆਕ੍ਰੋਸ਼ਨ੍ਕੁਞ੍ਜਰਾਸ੍ਤਤ੍ਰ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ਪ੍ਰਤਾਪਿਤਾਃ ।
ਤਾਵਕਾਨਾਂ ਪਰੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਸੰਯੁਗੇ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-70-14 (41795)
ਸੰਰਬ੍ਧਾਨਾਂ ਚ ਵੀਰਾਣਾਂ ਧੀਰਾਣਾਮਮਿਤੌਜਸਾਮ੍ ।
ਧਨੁਰ੍ਜ੍ਯਾਤਲਸ਼ਬ੍ਦੇਨ ਨ ਪ੍ਰਾਜ੍ਞਾਯਤ ਕਿੰਚਨ ॥ 6-70-15 (41796)
ਉਤ੍ਥਿਤੇਸ਼਼ੁ ਕਬਨ੍ਧੇਸ਼਼ੁ ਸਰ੍ਵਤਃ ਸ਼ੋਮਿਤੋਦਕੇ।
ਸਮਰੇ ਪਰ੍ਯਧਾਵਨ੍ਤ ਨ੍ਰੁʼਪਾ ਰਿਪੁਵਧੋਦ੍ਯਤਾਃ ॥ 6-70-16 (41797)
ਸ਼ਰਸ਼ਕ੍ਤਿਗਦਾਭਿਸ੍ਤੇ ਖਙ੍ਗੈਸ਼੍ਚਾਮਿਤਤੇਜਸਃ ।
ਨਿਜਘ੍ਨੁਃ ਸਮਰੇ(ਅ)ਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਸ਼ੂਰਾਃ ਪਰਿਘਬਾਹਵਃ ॥ 6-70-17 (41798)
ਬਭ੍ਰਮੁਃ ਕੁਞ੍ਜਰਾਸ਼੍ਚਾਤ੍ਰ ਸ਼ਰੈਰ੍ਵਿਦ੍ਧਾ ਨਿਰਙ੍ਕੁਸ਼ਾਃ ।
ਅਸ਼੍ਵਾਸ਼੍ਚ ਪਰ੍ਯਧਾਵਨ੍ਤ ਹਤਾਰੋਹਾ ਦਿਸ਼ੋ ਦਸ਼ ॥ 6-70-18 (41799)
ਉਤ੍ਪਤ੍ਯ ਨਿਪਤਨ੍ਤ੍ਯਨ੍ਯੇ ਸ਼ਰਘਾਤਪ੍ਰਪੀਡਿਤਾਃ।
ਤਾਵਕਾਨਾਂ ਪਰੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਯੋਧਾ ਭਰਤਸਤ੍ਤਮ ॥ 6-70-19 (41800)
ਵਾਹਾਨਾਮੁਤ੍ਤਮਾਙ੍ਗਾਨਾਂ ਕਾਰ੍ਮੁਕਾਣਾਂ ਚ ਭਾਰਤ।
ਗਦਾਨਾਂ ਪਰਿਘਾਣਾਂ ਚ ਹਸ੍ਤਾਨਾਂ ਚੋਰੁਭਿਃ ਸਹ ॥ 6-70-20 (41801)
ਪਾਦਾਨਾਂ ਭੂਸ਼਼ਣਾਨਾਂ ਚ ਕੇਯੂਰਾਣਾਂ ਚ ਸਙ੍ਘਸ਼ਃ।
ਰਾਸ਼ਯਸ੍ਤਤ੍ਰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਭੀਮਸਮਾਗਮੇ ॥ 6-70-21 (41802)
ਅਸ਼੍ਵਾਨਾਂ ਕੁਞ੍ਜਰਾਣਾਂ ਚ ਰਥਾਨਾਂ ਚਾਨਿਵਰ੍ਤਿਨਾਮ੍ ।
ਸਙ੍ਘਾਤਾਃ ਸ੍ਮ ਪ੍ਰਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤੇ ਤਤ੍ਰਤਤ੍ਰ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ॥ 6-70-22 (41803)
ਗਦਾਭਿਰਸਿਭਿਃ ਪ੍ਰਾਸੈਰ੍ਬਾਣੈਸ਼੍ਚ ਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ।
ਜਘ੍ਨੁਃ ਪਰਸ੍ਪਰ ਤਤ੍ਰ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾਃ ਕਾਲ ਆਗਤੇ ॥ 6-70-23 (41804)
ਅਪਰੇ ਬਾਹੁਭਿਰ੍ਵੀਰਾ ਨਿਯੁਦ੍ਧਕੁਸ਼ਲਾ ਯੁਧਿ।
ਬਹੁਧਾ ਸਮਸਞ੍ਜਨ੍ਤ ਆਯਸੈਃ ਪਰਿਘੈਰਿਵ ॥ 6-70-24 (41805)
ਮੁਸ਼਼੍ਟਿਭਿਰ੍ਜਾਨੁਭਿਸ਼੍ਚੈਵ ਤਲੈਸ਼੍ਚੈਵ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਜਘ੍ਰਿਰੇ ਵੀਰਾਸ੍ਤਾਵਕਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ਸਹ ॥ 6-70-25 (41806)
ਪਤਿਤੈਃ ਪਾਤ੍ਯਮਾਨੈਸ਼੍ਚ ਵਿਚੇਸ਼਼੍ਟਦ੍ਭਿਸ਼੍ਚ ਭੂਤਲੇ।
ਘੋਰਮਾਯੋਧਨੰ ਜਜ੍ਞੇ ਤਤ੍ਰਤਤ੍ਰ ਜਨੇਸ਼੍ਵਰ ॥ 6-70-26 (41807)
ਵਿਰਥਾ ਰਥਿਨਸ਼੍ਚਾਤ੍ਰ ਨਿਸ੍ਤ੍ਰਿੰਸ਼ਵਰਧਾਰਿਣਃਕ ।
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯਮਭਿਧਾਵਨ੍ਤਃ ਪਰਸ੍ਪਰਵਧੈਸ਼਼ਿਣਃ ॥ 6-70-27 (41808)
ਤਤੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਰਾਜਾ ਕਲਿਙ੍ਗੈਰ੍ਬਹੁਭਿਰ੍ਵ੍ਰੁʼਤਃ।
ਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਰਣੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਭ੍ਯਵਰ੍ਤਤ ॥ 6-70-28 (41809)
ਤਥੈਵ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਪਰਿਵਾਰ੍ਯ ਵ੍ਰੁʼਕੋਦਰਮ੍।
ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਭ੍ਯਦ੍ਰਵਨ੍ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਾਸ੍ਤਤੋ ਯੁਦ੍ਧਮਵਰ੍ਤਤ ॥ ॥ 6-70-29 (41810)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਪਞ੍ਚਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਸਪ੍ਤਤਿਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 071
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.71. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 071
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਸੰਕੁਲਯੁਦ੍ਧਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-71-0 (41811)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-71-0x (4146)
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਸੰਸਕ੍ਤਾਨ੍ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੂʼਨਨ੍ਯਾਂਸ਼੍ਚ ਪਾਰ੍ਥਿਵਾਨ੍ ।
ਸਮਭ੍ਯਧਾਵਦ੍ਗਾਂਙ੍ਗੇਯਮੁਦ੍ਯਤਾਸ੍ਤ੍ਰੋ ਧਨਞ੍ਜਯਃ ॥ 6-71-1 (41812)
ਪਾਞ੍ਚਜਨ੍ਯਸ੍ਯ ਨਿਰ੍ਘੋਸ਼਼ੰ ਧਨੁਸ਼਼ੋ ਗਾਣ੍ਡਿਵਸ੍ਯ ਚ।
ਧ੍ਵਜੰ ਚ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਪਾਰ੍ਥਸ੍ਯ ਸਰ੍ਵਾੰਨੋ ਭਯਮਾਵਿਸ਼ਤ੍ ॥ 6-71-2 (41813)
ਸਿੰਹਲਾਙ੍ਗੂਲਮਾਕਾਸ਼ੇ ਜ੍ਵਲਨ੍ਤਮਿਵ ਪਰ੍ਵਤਮ੍।
ਅਸਞ੍ਜਮਾਨੰ ਵ੍ਰੁʼਕ੍ਸ਼਼ੇਸ਼਼ੁ ਧੂਮਕੇਤੁਮਿਵੋਤ੍ਥਿਤਮ੍ ॥ 6-71-3 (41814)
ਬਹੁਵਰ੍ਣੰ ਵਿਚਿਤ੍ਰੰ ਚ ਦਿਵ੍ਯੰ ਵਾਨਰਲਕ੍ਸ਼਼ਣਮ੍ ।
ਅਪਸ਼੍ਯਾਮ ਮਹਾਰਾਜ ਧ੍ਵਜੰ ਗਾਣ੍ਡੀਵਧਨ੍ਵਨਃ ॥ 6-71-4 (41815)
ਸੁਵਰ੍ਣਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠੰ ਗਾਣ੍ਡੀਵੰ ਰਣੇ ਦ੍ਰਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਭਾਰਤ।
ਵਿਦ੍ਯੁਤੰ ਮੇਘਮਧ੍ਯਸ੍ਥਾਂ ਭ੍ਰਾਜਮਾਨਾਮਿਵਾਮ੍ਬਰੇ ।
ਦਦ੍ਰੁʼਸ਼ੁਰ੍ਗਾਣ੍ਡਿਵੰ ਯੋਧਾ ਰੁਕ੍ਮਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠੰ ਮਹਾਮ੍ਰੁʼਧੇ ॥ 6-71-5 (41816)
ਆਸ਼ੁਸ਼੍ਰੁਮ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਚਾਸ੍ਯ ਸ਼ਕ੍ਰਸ੍ਯੇਵਾਭਿਗਰ੍ਜਤਃ।
ਸੁਘੋਰੰ ਤਲਯੋਃ ਸ਼ਬ੍ਦੰ ਨਿਘ੍ਨਤਸ੍ਤਵ ਵਾਹਿਨੀਮ੍ ॥ 6-71-6 (41817)
ਚਣ੍ਡਵਾਤੋ ਯਥਾ ਮੇਘਃ ਸਵਿਦ੍ਯੁਤ੍ਸ੍ਤਨਯਿਤ੍ਨੁਮਾਨ੍ ।
ਦਿਸ਼ਃ ਸੰਪ੍ਲਾਵਯਨ੍ਸਰ੍ਵਾਃ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੈਃ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ॥ 6-71-7 (41818)
ਸਮਭ੍ਯਧਾਵਦ੍ਗਾਙ੍ਗੇਯੰ ਭੈਰਵਾਸ੍ਤ੍ਰੋ ਧਨਞ੍ਜਯਃ ।
ਦਿਸ਼ੰ ਪ੍ਰਾਚੀਂ ਪ੍ਰਤੀਚੀਂ ਚ ਨ ਜਾਨੀਮੋ(ਅ)ਸ੍ਤ੍ਰਮੋਹਿਤਾਃ ॥ 6-71-8 (41819)
ਕਾਨ੍ਦਿਗ੍ਭੂਤਾ ਸ਼੍ਰਾਨ੍ਤਪਤ੍ਰਾ ਹਤਾਸ਼੍ਵਾ ਹਤਚੇਤਸਃ।
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯਮਭਿਸੰਸ਼੍ਲਿਸ਼਼੍ਯ ਯੋਧਾਸ੍ਤੇ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-71-9 (41820)
ਭੀਸ਼਼੍ਮਮੇਵਾਭ੍ਯਲੀਯਨ੍ਤ ਸਹ ਸਰ੍ਵੈਸ੍ਤਵਾਤ੍ਮਜੈਃ ।
ਤੇਸ਼਼ਾਮਾਰ੍ਤਾਯਨਮਭੂਦ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ ਰਣੇ ॥ 6-71-10 (41821)
ਸਮੁਤ੍ਪਤਨ੍ਤਿ ਵਿਤ੍ਰਸ੍ਤਾ ਰਥੇਭ੍ਯੋ ਰਥਿਨਸ੍ਤਥਾ ।
ਸਾਦਿਨਸ਼੍ਚਾਸ਼੍ਵਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠੇਭ੍ਯੋ ਭੂਮੌ ਚਾਪਿ ਪਦਾਤਯਃ ॥ 6-71-11 (41822)
ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਗਾਣ੍ਡੀਵਨਿਰ੍ਘੋਸ਼਼ੰ ਵਿਸ੍ਫੂਰ੍ਜਿਤਮਿਵਾਸ਼ਨੇਃ ।
ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯਾਨਿ ਭੀਤਾਨਿ ਵ੍ਯਵਾਲੀਯਨ੍ਤ ਭਾਰਤ ॥ 6-71-12 (41823)
ਅਥ ਕਾਮ੍ਭੋਜੈਜਰਸ਼੍ਵੈਰ੍ਮਹਦ੍ਭਿਃ ਸ਼ੀਘ੍ਰਗਾਮਿਭਿਃ ।
ਗੋਪਾਨਾਂ ਬਹੁਸਾਹਸ੍ਤ੍ਰੈਰ੍ਬਾਲੈਰ੍ਗਾਪਾਯਨੈਰ੍ਵ੍ਰੁʼਤਃ ॥ 6-71-13 (41824)
ਮਦ੍ਰਸੌਵੀਰਗਾਨ੍ਧਾਰੈਸ੍ਤ੍ਰੈਗਰ੍ਤੈਸ਼੍ਚ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਸਰ੍ਵਕਾਲਿਙ੍ਗਮੁਖ੍ਯੈਸ਼੍ਚ ਕਲਿਙ੍ਗਾਧਿਪਤਿਰ੍ਵ੍ਰੁʼਤਃ ॥ 6-71-14 (41825)
ਨਾਨਾਨਰਗਣੌਘੈਸ਼੍ਚ ਦੁਃਸ਼ਾਸਨਪੁਰਃਸਰਃ ।
ਜਯਦ੍ਰਥਸ਼੍ਚ ਨ੍ਰੁʼਪਤਿਃ ਸਹਿਤਃ ਸਰ੍ਵਰਾਜਭਿਃ ॥ 6-71-15 (41826)
ਹਯਾਰੋਹਵਰਾਸ਼੍ਚੈਵ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰੇਣ ਚੋਦਿਤਾਃ ।
ਚਤੁਰ੍ਦਸ਼ਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਸੌਬਲੰ ਪਰ੍ਯਵਾਰਯਨ੍ ॥ 6-71-16 (41827)
ਤਤਸ੍ਤੇ ਸਹਿਤਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਵਿਭਕ੍ਤਰਥਵਾਹਨਾਃ ।
ਅਰ੍ਜੁਨੰ ਸਮਰੇ ਜਘ੍ਨੁਸ੍ਤਾਵਕਾ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-71-17 (41828)
ਚੇਦਿਕਾਸ਼ਿਪਦਾਤੈਸ਼੍ਚ ਰਥੈਃ ਪਾਞ੍ਚਾਲਸ੍ਰੁʼਞ੍ਜਯੈਃ ।
ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ਸਹਿਤਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਪੁਰੋਗਮਾਃ।
ਤਾਵਕਾਨ੍ਸਮਰੇ ਜਘ੍ਨੁਰ੍ਧਰ੍ਮਪੁਤ੍ਰੇਣ ਚੋਦਿਤਾਃ ॥ 6-71-18 (41829)
ਰਥਿਭਿਰ੍ਵਾਰਣੈਰਸ਼੍ਵੈਃ ਪਾਦਾਤੈਸ਼੍ਚ ਸਮੀਰਿਤਮ੍ ।
ਘੋਰਮਾਯੋਧਨੰ ਚਕ੍ਰੇ ਮਹਾਭ੍ਰਸਦ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਰਜਃ ॥ 6-71-19 (41830)
ਤੋਮਰਪ੍ਰਾਸਨਾਰਾਚਗਜਾਸ਼੍ਵਰਥਯੋਧਿਨਾਮ੍ ।
ਬਲੇਨ ਮਹਤਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸਮਸਞ੍ਜਤ੍ਕਿਰੀਟਿਨਾ ॥ 6-71-20 (41831)
ਆਵਨ੍ਤ੍ਯਃ ਕਾਸ਼ਿਰਾਜੇਨ ਭੀਮਸੇਨੇਨ ਸੈਨ੍ਧਵਃ ।
ਅਜਾਤਸ਼ਤ੍ਰੁਰ੍ਮਦ੍ਰਾਣਾਮ੍ਰੁʼਸ਼਼ਭੇਣ ਯਸ਼ਸ਼੍ਵਿਨਾ ॥ 6-71-21 (41832)
ਸਹਪੁਤ੍ਰਃ ਸਹਾਮਾਤ੍ਯਃ ਸ਼ਲ੍ਯੇਨ ਸਮਸਞ੍ਜਤ।
ਵਿਕਰ੍ਣਃ ਸਹਦੇਵੇਨ ਚਿਤ੍ਰਸੇਨਃ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਾ ॥ 6-71-22 (41833)
ਮਤ੍ਸ੍ਯਾ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੰ ਜਗ੍ਮੁਃ ਸ਼ੰਕੁਨਿੰ ਨ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ।
ਦ੍ਰੁਪਦਸ਼੍ਚੇਕਿਤਾਨਸ਼੍ਚ ਸਾਤ੍ਯਕਿਸ਼੍ਚਕ ਮਹਾਰਥਃ ॥ 6-71-23 (41834)
ਦ੍ਰੋਣੇਨ ਸਮਸਞ੍ਜਨ੍ਤ ਸਪੁਤ੍ਰੇਣ ਮਹਾਤ੍ਮਨਾ ।
ਕ੍ਰੁʼਪਸ਼੍ਚ ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਾ ਚ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਮਭਿਦ੍ਰੁਤੌ ॥ 6-71-24 (41835)
ਏਵੰ ਪ੍ਰਵ੍ਰਜਿਤਾਸ਼੍ਵਾਨਿ ਭ੍ਰਾਨ੍ਤਨਾਗਰਥਾਨਿ ਚ।
ਸੈਨ੍ਯਾਨਿ ਸਮਸਞ੍ਜਨ੍ਤ ਪ੍ਰਯੁਦ੍ਧਾਨਿ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ॥ 6-71-25 (41836)
ਨਿਰਭ੍ਰੇ ਵਿਦ੍ਯੁਤਸ੍ਤੀਵ੍ਰਾ ਦਿਸ਼ਸ਼੍ਚ ਰਜਸਾ ਵ੍ਰੁʼਤਾਃ ।
ਪ੍ਰਾਦੁਰਾਸਨ੍ਮਹੋਤ੍ਕਾਸ਼੍ਚ ਸਨਿਰ੍ਘਾਤਾ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ॥ 6-71-26 (41837)
ਪ੍ਰਾਦੁਰ੍ਭੂਤੋ ਮਹਾਵਾਤਃ ਪਾਂਸੁਵਰ੍ਸ਼਼ੰ ਪਪਾਤ ਚ ।
ਨਭਸ੍ਯਨ੍ਤਰ੍ਦਧੇ ਸੂਰ੍ਯਃ ਸੈਨ੍ਯੇਨ ਸਜਸਾ ਵ੍ਰੁʼਤਃ ॥ 6-71-27 (41838)
ਪ੍ਰਮੋਹਃ ਸਰ੍ਵਸਤ੍ਵਾਨਾਮਤੀਵ ਸਮਪਦ੍ਯਤ।
ਰਜਸਾ ਚਾਭਿਭੂਤਾਨਾਮਸ੍ਤ੍ਰਜਾਲੈਸ਼੍ਚ ਤੁਦ੍ਯਤਾਮ੍ ॥ 6-71-28 (41839)
ਵੀਰਬਾਹੁਵਿਸ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾਨਾਂ ਸਰ੍ਵਾਵਰਣਭੇਦਿਨਾਮ੍ ।
ਸੰਘਾਤਃ ਸ਼ਰਜਾਲਾਨਾਂ ਤੁਮੁਲਃ ਸਮਪਦ੍ਯਤ ॥ 6-71-29 (41840)
ਪ੍ਰਕਾਸ਼ੰ ਚਕ੍ਰੁਰਾਕਾਸ਼ਮੁਦ੍ਯਤਾਨਿ ਭੁਜੋਤ੍ਤਮੈਃ ।
ਨਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਵਿਮਲਾਭਾਨਿ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਾਣਿ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-71-30 (41841)
ਆਰ੍ਸ਼਼ਭਾਣਿ ਵਿਚਿਤ੍ਰਾਣਿ ਰੁਕ੍ਮਜਾਲਾਵ੍ਰੁʼਤਾਨਿ ਚ ।
ਸੰਪੇਤੁਰ੍ਦਿਕ੍ਸ਼਼ੁ ਸਰ੍ਵਾਸੁ ਚਰ੍ਮਾਣਿ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-71-31 (41842)
ਸੂਰ੍ਯਵਰ੍ਣੈਸ਼੍ਚ ਨਿਸ੍ਤ੍ਰਿੰਸ਼ੈਃ ਪਾਤ੍ਯਮਾਨਾਨਿ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ।
ਦਿਕ੍ਸ਼਼ੁ ਸਰ੍ਵਾਸ੍ਵਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਸ਼ਰੀਰਾਣਿ ਸ਼ਿਰਾਂਸਿ ਚ । 6-71-32 (41843)
ਭਗ੍ਨਚਕ੍ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਨੀਡਾਸ਼੍ਚ ਨਿਪਾਤਿਤਮਹਾਧ੍ਵਜਾਃ ।
ਹਤਾਸ਼੍ਵਾਃ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵੀਂ ਜਗ੍ਮੁਸ੍ਤਤ੍ਰਤਤ੍ਰ ਮਹਾਰਥਾਃ ॥ 6-71-33 (41844)
ਪਰਿਪੇਤੁਰ੍ਹਯਾਸ਼੍ਚਾਤ੍ਰ ਕੇਚਿਚ੍ਛਸ੍ਤ੍ਰਕ੍ਰੁʼਤਵ੍ਰਣਾਃ ।
ਰਥਾਨ੍ਵਿਪਰਿਕਰ੍ਸ਼਼ਨ੍ਤੋ ਹਤੇਸ਼਼ੁ ਰਥਯੋਧਿਸ਼਼ੁ ॥ 6-71-34 (41845)
ਸ਼ਰਾਹਤਾ ਭਿੰਨਦੇਹਾ ਬਦ੍ਧਯੋਕ੍ਰਾ ਹਯੋਤ੍ਤਮਾਃ ।
ਯੁਗਾਨਿ ਪਰ੍ਯਕਰ੍ਸ਼਼ਨ੍ਤ ਤਤ੍ਰਤਤ੍ਰ ਸ੍ਮ ਭਾਰਤ। 6-71-35 (41846)
ਅਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਸਸੂਤਾਸ਼੍ਚ ਸਾਸ਼੍ਵਾਃ ਸਰਥਯੋਧਿਨਃ ।
ਏਕੇਨ ਬਲਿਨਾ ਰਾਜਨ੍ਵਾਰਣੇਨ ਵਿਮਰ੍ਦਿਤਾਃ ॥ 6-71-36 (41847)
ਗਨ੍ਧਹਸ੍ਤਿਮਦਸ੍ਰਾਵਮਾਘ੍ਰਾਯ ਬਹਵੋ ਰਣੇ।
ਸੰਨਿਪਾਤੇ ਬਲੌਘਾਨਾਂ ਗਜੈਰ੍ਮਮ੍ਰੁʼਦਿਰੇ ਗਜਾਃ ॥ 6-71-37 (41848)
ਸਤੋਮਰੈਰ੍ਮਹਾਮਾਤ੍ਰੈਰ੍ਨਿਪਤਦ੍ਭਿਰ੍ਗਤਾਸੁਭਿਃ ।
ਬਭੂਵਾਯੋਧਨੰ ਛੰਨੰ ਨਾਰਾਚਾਭਿਹਤੈਰ੍ਗਜੈਃ ॥ 6-71-38 (41849)
ਸੰਨਿਪਾਤੇ ਬਲੌਘਾਨਾਂ ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਿਤੈਰ੍ਵਰਵਾਰਣੈਃ ।
ਨਿਪੇਤੁਰ੍ਯੁਧਿ ਸੰਭਗ੍ਨਾਃ ਸਯੋਧਾਃ ਸਧ੍ਵਜਾ ਗਜਾਃ ॥ 6-71-39 (41850)
ਨਾਗਰਾਜੋਪਮੈਰ੍ਹਸ੍ਤੈਰ੍ਨਾਗੈਰਾਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਯ ਸੰਯੁਗੇ ।
ਵ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਮਹਾਰਾਜ ਸੰਭਗ੍ਨਾ ਰਥਕੂਬਰਾਃ ॥ 6-71-40 (41851)
ਵਿਸ਼ੀਰ੍ਣਰਥਸਙ੍ਘਾਸ਼੍ਚ ਕੇਸ਼ੇਸ਼਼੍ਵਾਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਯ ਦਨ੍ਤਿਭਿਃ ।
ਦ੍ਰੁਮਸ਼ਾਖਾ ਇਵਾਵਿਧ੍ਯ ਨਿਸ਼਼੍ਪਿਸ਼਼੍ਟਾ ਰਥਿਨੋ ਰਣੇ ॥ 6-71-41 (41852)
ਰਥੇਸ਼਼ੁ ਚ ਰਥਾਨ੍ਯੁਦ੍ਧੇ ਸੰਸਕ੍ਤਾਨ੍ਵਰਵਾਰਣਾਃ ।
ਵਿਕਰ੍ਸ਼਼ਨ੍ਤੋ ਦਿਸ਼ਃ ਸਰ੍ਵਾਃ ਸੰਪੇਤੁਃ ਸਰ੍ਵਸ਼ਬ੍ਦਗਾਃ ॥ 6-71-42 (41853)
ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਤਥਾ ਕਰ੍ਸ਼਼ਤਾਂ ਤੁ ਗਜਾਨਾਂ ਰੂਪਮਾਬਭੌ ।
ਸਰਃਸੁ ਨਲਿਨੀਜਾਲੰ ਵਿਸ਼਼ਕ੍ਤਮਿਵ ਕਰ੍ਸ਼਼ਤਾਮ੍ ॥ 6-71-43 (41854)
ਏਵੰ ਸੰਛਾਦਿਤੰ ਤਤ੍ਰ ਬਭੂਵਾਯੋਧਨੰ ਮਹਤ੍।
ਸਾਦਿਭਿਸ਼੍ਚ ਪਦਾਤੈਸ਼੍ਚ ਸਧ੍ਵਜੈਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਥੈਃ ॥ ॥ 6-71-44 (41855)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਪਞ੍ਚਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਏਕਸਪ੍ਤਤਿਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-71-7 ਸ੍ਤਨਯਿਤ੍ਨੁਰ੍ਗਰ੍ਜਿਤਮ੍ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 072
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.72. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 072
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਸੰਕੁਲਯੁਦ੍ਧਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-72-0 (41856)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-72-0x (4147)
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਸਹ ਮਤ੍ਸ੍ਯੇਨ ਵਿਰਾਟੇਨ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਾਸ਼ੁ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਮਾਸਸਾਦ ਸੁਦੁਰ੍ਜਯਮ੍ ॥ 6-72-1 (41857)
ਦ੍ਰੋਣੰ ਕ੍ਰੁʼਪੰ ਵਿਕਰ੍ਣੰ ਚ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੰ ਮਹਾਬਲਮ੍ ।
ਰਾਜ੍ਞਸ਼੍ਚਾਨ੍ਯਾਨ੍ਰਣੇ ਸ਼ੂਰਾਨ੍ਬਹੂਨਾਰ੍ਚ੍ਛਦ੍ਧਨੰਜਯਃ ॥ 6-72-2 (41858)
ਸੈਨ੍ਧਵੰ ਚ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੰ ਸਾਮਾਤ੍ਯੰ ਸਹ ਬਨ੍ਧੁਭਿਃ ।
ਪ੍ਰਾਚ੍ਯਾਂਸ਼੍ਚ ਦਾਕ੍ਸ਼਼ਿਣਾਤ੍ਯਾਂਸ਼੍ਚ ਭੂਮਿਪਾਨ੍ਭੂਮਿਪਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-72-3 (41859)
ਪੁਤ੍ਰੰ ਚ ਤੇ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੰ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਮਮਰ੍ਸ਼਼ਣਮ੍ ।
ਦੁਃਸਹੰ ਚੈਵ ਸਮਰੇ ਭੀਮਸੇਨੋ(ਅ)ਭ੍ਯਵਰ੍ਤਤ ॥ 6-72-4 (41860)
ਸਹਦੇਵਸ੍ਤੁ ਸ਼ਕੁਨਿਮੁਲੂਕੰ ਚ ਮਹਾਰਥਮ੍ ।
ਪਿਤਾਪੁਤ੍ਰੌ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾਵਭ੍ਯਵਰ੍ਤਤ ਦੁਰ੍ਜਯੌ ॥ 6-72-5 (41861)
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੋ ਮਹਾਰਾਜ ਗਜਾਨੀਕੰ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਸਮਵਰ੍ਤਤ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਪੁਤ੍ਰੇਣ ਨਿਕ੍ਰੁʼਤਸ੍ਤਵ ॥ 6-72-6 (41862)
ਮਾਦ੍ਰੀਪੁਤ੍ਰਸ੍ਤੁ ਨਕੁਲਃ ਸ਼ੂਰਸੰਕ੍ਰਨ੍ਦਨੋ ਯੁਧਿ ।
ਤ੍ਰਿਗਰ੍ਤਾਨਾਂ ਬਲੈਃ ਸਾਰ੍ਧੰ ਸਮਸਞ੍ਜਤ ਪਾਣ੍ਡਵਃ ॥ 6-72-7 (41863)
ਅਭ੍ਯਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਾਃ ਸਮਰੇ ਸਾਲ੍ਵਕੇਕਯਾਨ੍।
ਸਾਤ੍ਯਕਿਸ਼੍ਚੇਕਿਤਾਨਸ਼੍ਚ ਸੌਭਦ੍ਰਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਥਃ ॥ 6-72-8 (41864)
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਕੇਤੁਸ਼੍ਚ ਸਮਰੇ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਸ਼੍ਚ ਘਟੋਤ੍ਕਚਃ ।
ਨਾਕੁਲਿਸ਼੍ਚ ਸ਼ਤਾਨੀਕਃ ਸਮਰੇ ਰਥਪੁਙ੍ਗਵਃ ।
ਪੁਤ੍ਰਾਣਾਂ ਤੇ ਰਥਾਨੀਕੰ ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਦ੍ਯਾਤਾਃ ਸੁਦੁਰ੍ਜਯਾਃ ॥ 6-72-9 (41865)
ਸੇਨਾਪਤਿਰਮੇਯਾਤ੍ਮਾ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨੋ ਮਹਾਬਲਃ ।
ਦ੍ਰੋਣੇਨ ਸਮਰੇ ਰਾਜਨ੍ਸਮਿਯਾਯੋਗ੍ਰਕਰ੍ਮਣਾ ॥ 6-72-10 (41866)
ਏਵਮੇਤੇ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾਸ੍ਤਾਵਕਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ਸਹ ।
ਸਮੇਤ੍ਯ ਸਮਰੇ ਸ਼ੂਰਾਃ ਸੰਪ੍ਰਾਹਾਰੰ ਪ੍ਰਚਕ੍ਰਿਰੇ ॥ 6-72-11 (41867)
ਮਧ੍ਯੰਦਿਨਗਤੇ ਸੂਰ੍ਯੇ ਨਭਸ੍ਯਾਕੁਲਤਾਂ ਗਤੇ ।
ਕੁਰਵਃ ਪਾਣ੍ਡਵੇਯਾਸ਼੍ਚ ਨਿਜਘ੍ਨੁਰਿਤਰੇਤਰਮ੍ ॥ 6-72-12 (41868)
ਧ੍ਵਜਿਨੋ ਹੇਮਚਿਤ੍ਰਾਙ੍ਗਾ ਵਿਚਰਨ੍ਤੋ ਰਣਾਜਿਰੇ ।
ਸਪਤਾਕਾ ਰਥਾ ਰੇਜੁਰ੍ਵੈਯਾਘ੍ਰਪਰਿਵਾਰਣਾਃ ॥ 6-72-13 (41869)
ਸਮੇਤਾਨਾਂ ਚ ਸਮਰੇ ਜਿਗੀਸ਼਼ੂਣਾਂ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ।
ਬਭੂਵ ਤੁਮੁਲਃ ਸ਼ਬ੍ਦਃ ਸਿੰਹਾਨਾਮਿਵ ਨਰ੍ਦਤਾਮ੍ ॥ 6-72-14 (41870)
ਤਤ੍ਰਾਦ੍ਭੁਤਮਪਸ਼੍ਯਾਸ ਸੰਪ੍ਰਹਾਰੰ ਸੁਦਾਰੁਣਮ੍।
ਯਦਕੁਰ੍ਵਨ੍ਰਣੇ ਸ਼ੂਰਾਃ ਸ੍ਰੁʼਞ੍ਜਯਾਃ ਕੁਰੁਭਿਃ ਸਹ ॥ 6-72-15 (41871)
ਨੈਵ ਖੰ ਨ ਦਿਸ਼ੋ ਰਾਜੰਨ ਸੂਰ੍ਯੰ ਸ਼ਤ੍ਰੁਤਾਪਨ।
ਵਿਦਿਸ਼ੋ ਵਾਪਿ ਪਸ਼੍ਯਾਮਃ ਸ਼ਰੈਰ੍ਮੁਕ੍ਤੈਃ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ॥ 6-72-16 (41872)
ਸ਼ਕ੍ਤੀਨਾਂ ਵਿਮਲਾਗ੍ਰਾਣਾਂ ਤੋਮਰਾਣਾਂ ਤਥਾਸ੍ਯਤਾਮ੍ ।
ਨਿਸ੍ਤ੍ਰਿੰਸ਼ਾਨਾਂ ਚ ਪੀਤਾਨਾਂ ਨੀਲੋਤ੍ਪਲਨਿਭਾਃ ਪ੍ਰਭਾਃ ॥ 6-72-17 (41873)
ਕਵਚਾਨਾਂ ਵਿਚਿਤ੍ਰਾਣਾਂ ਭੂਸ਼਼ਣਾਨਾਂ ਪ੍ਰਭਾਸ੍ਤਥਾ ।
ਖੰ ਦਿਸ਼ਃ ਪ੍ਰਦਿਸ਼ਸ਼੍ਚੈਵ ਭਾਸਯਾਮਾਸੁਰੋਜਸਾ ॥ 6-72-18 (41874)
ਵਪੁਰ੍ਭਿਸ਼੍ਚ ਨਰੇਨ੍ਦ੍ਰਾਣਾਂ ਚਨ੍ਦ੍ਰਸੂਰ੍ਯਸਮਪ੍ਰਭੈਃ ।
ਵਿਰਰਾਜ ਤਦਾ ਰਾਜੰਸ੍ਤਤ੍ਰਤਤ੍ਰ ਰਣਾਙ੍ਗਣਮ੍ ॥ 6-72-19 (41875)
ਰਥਸਙ੍ਘਾ ਨਰਵ੍ਯਾਘ੍ਰਾਃ ਸਮਾਯਾਨ੍ਤਸ਼੍ਚ ਸੰਯੁਗੇ।
ਵਿਰੇਜੁਃ ਸਮਰੇ ਰਾਜਨ੍ਗ੍ਰਹਾ ਇਵ ਨਭਸ੍ਤਲੇ ॥ 6-72-20 (41876)
ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਤੁ ਰਥਿਨਾਂ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੋ ਭੀਮਸੇਨੰ ਮਹਾਬਲਮ੍ ।
ਅਵਾਰਯਤ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯਸ੍ਯ ਪਸ਼੍ਯਤਃ ॥ 6-72-21 (41877)
ਤਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਿਨਿਰ੍ਮੁਕ੍ਤਾ ਰੁਕ੍ਮਪੁਙ੍ਖਾਃ ਸ਼ਿਲਾਸ਼ਿਤਾਃ।
ਅਭ੍ਯਙ੍ਗਨ੍ਤਮਰੇ ਭੀਮੰ ਤੈਲਘੌਤਾਃ ਸੁਤੇਜਨਾਃ ॥ 6-72-22 (41878)
ਤਸ੍ਯ ਸ਼ਕ੍ਤਿੰ ਮਹਾਵੇਗੰ ਭੀਮਸੇਨੋ ਮਹਾਬਲਃ ।
ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਾਸ਼ੀਵਿਸ਼਼ਸੰਕਾਸ਼ੰ ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਭਾਰਤ ॥ 6-72-23 (41879)
ਤਾਮਾਪਤਨ੍ਤੀਂ ਸਹਸਾ ਰੁਕ੍ਮਦਣ੍ਡੰ ਦੁਰਾਸਦਾਮ੍।
ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਸਮਰੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ॥ 6-72-24 (41880)
ਤਤੋ(ਅ)ਪਰੇਣ ਭਲ੍ਲੇਨ ਪੀਤੇਨ ਨਿਸ਼ਿਤੇਨ ਚ।
ਕਾਰ੍ਮੁਕੰ ਭੀਮਸੇਨਸ੍ਯ ਦ੍ਵਿਧਾ ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਭਾਰਤ ॥ 6-72-25 (41881)
ਅਪਾਸ੍ਯ ਤੁ ਧਨੁਸ਼੍ਛਿੰਨੰ ਭੀਮਸੇਨੋ ਮਹਾਬਲਃ ।
ਸ਼ਰੈਰ੍ਬਹੁਭਿਰਾਨਰ੍ਚ੍ਛਦ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੰ ਯੁਧਿ ॥ 6-72-26 (41882)
ਸਾਤ੍ਯਕਿਸ੍ਤੁ ਤਤਸ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਾਸਾਦ੍ਯ ਸੰਯੁਗੇ ।
ਆਕਰ੍ਣਪ੍ਰਹਿਤੈਸ੍ਤ੍ਰੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈਰ੍ਨਿਸ਼ਿਤੈਸ੍ਤਿਗ੍ਮਤੇਜਨੈਃ ॥ 6-72-27 (41883)
ਸ਼ਰੈਰ੍ਬਹੁਭਿਰਾਨਰ੍ਚ੍ਛਤ੍ਪਿਤਰੰ ਤੇ ਜਨੇਸ਼੍ਵਰ ।
ਤਤਃ ਸੰਧਾਯ ਵੈ ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੰ ਸ਼ਰੰ ਪਰਮਦਾਰੁਣਮ੍ ॥ 6-72-28 (41884)
ਵਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣੇਯਸ੍ਯ ਰਥਾਦ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਪਾਤਯਾਮਾਸ ਸਾਰਥਿਮ੍।
ਤਸ੍ਯਾਸ਼੍ਵਾਃ ਪ੍ਰਦ੍ਰੁਤਾ ਰਾਜੰਨਿਹਤੇ ਰਥਸਾਰਥੌ ॥ 6-72-29 (41885)
ਤੇਨ ਤੇਨੈਵ ਧਾਵਨ੍ਤਿ ਮਨੋਮਾਰੁਤਰੰਹਸਃ।
ਤਤਃ ਸਰ੍ਵਸ੍ਯ ਸੈਨ੍ਯਸ੍ਯ ਨਿਃਸ੍ਵਨਸ੍ਤੁਮੁਲੋ(ਅ)ਭਵਤ੍ ॥ 6-72-30 (41886)
ਹਾਹਾਕਾਰਸ਼੍ਚ ਸੰਜਜ੍ਞੇ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਮਹਾਤ੍ਮਨਾਮ੍ ।
ਅਭ੍ਯਦ੍ਰਵਤ ਗ੍ਰੁʼਹ੍ਣੀਤ ਹਯਾਨ੍ਯਚ੍ਛਤ ਧਾਵਤ ॥ 6-72-31 (41887)
ਇਤ੍ਯਾਸੀਤ੍ਤੁਮੁਲਃ ਸ਼ਬ੍ਦੋ ਯੁਯੁਧਾਨਰਥੰ ਪ੍ਰਤਿ ।
ਏਤਸ੍ਮਿੰਨੇਵ ਕਾਲੇ ਤੁ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵਸ੍ਤਦਾ ॥ 6-72-32 (41888)
ਨ੍ਯਹਨਤ੍ਪਾਣ੍ਡਵੀਂ ਸੇਨਾਮਾਸੁਰੀਮਿਵ ਵ੍ਰੁʼਤ੍ਰਾਹਾ ।
ਤੇ ਵਧ੍ਯਮਾਨਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਪਾਞ੍ਚਾਲਾਃ ਸੋਮਕੈਃ ਸਹ ।
ਸ੍ਥਿਰਾਂ ਯੁਦ੍ਧੇ ਮਤਿੰ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮੇਵਾਭਿਦੁਦ੍ਰੁਵੁਃ ॥ 6-72-33 (41889)
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਮੁਖਾਸ਼੍ਚਾਪਿ ਪਾਰ੍ਥਾਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੰ ਰਣੇ।
ਅਭ੍ਯਧਾਵਞ੍ਜਿਗੀਸ਼਼ਨ੍ਤਸ੍ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਵਾਹਿਨੀਮ੍ ॥ 6-72-34 (41890)
ਤਥੈਵ ਕੌਰਵਾ ਰਾਜਨ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਦ੍ਰੋਣਪੁਰੋਗਮਾਃ।
ਅਭ੍ਯਧਾਵਨ੍ਤ ਵੇਗੇਨ ਤਤੋ ਯੁਦ੍ਧਮਵਰ੍ਤਤ ॥ ॥ 6-72-35 (41891)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਪਞ੍ਚਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਦ੍ਵਿਸਪ੍ਤਤਿਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-72-18 ਓਜਸਾ ਸ੍ਵਪ੍ਰਭਾਵੇਣ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 073
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.73. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 073
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਯੁਦ੍ਧਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-73-0 (41892)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-73-0x (4148)
ਵਿਰਾਟੋ(ਅ)ਯ ਤ੍ਰਿਭਿਰ੍ਬਾਣੈਰ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਾਰ੍ਚ੍ਛਨ੍ਮਹਾਰਥਮ੍ ।
ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਤੁਰਮਾਂਤ੍ਰਾਸ੍ਯ ਤ੍ਰਿਭਿਰ੍ਬਾਣੈਰ੍ਮਹਾਰਥਃ ॥ 6-73-1 (41893)
ਤੰ ਪ੍ਰਤ੍ਯਵਿਧ੍ਯਦ੍ਦਸ਼ਭਿਰ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵਃ ਸ਼ਰੈਃ।
ਰੁਕ੍ਮਪੁਙ੍ਖੈਰ੍ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਃ ਕ੍ਰੁʼਤਹਸ੍ਤੋ ਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-73-2 (41894)
ਦ੍ਰੌਣਿਰ੍ਗਾਣ੍ਡੀਵਧਨ੍ਵਾਨੰ ਭੀਮਧਨ੍ਵਾ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਅਵਿਧ੍ਯਦਿਸ਼਼ੁਭਿਃ ਸ਼਼ਙ੍ਭਿਰ੍ਦ੍ਰੁʼਢਹਸ੍ਤਃ ਸ੍ਤਨਾਨ੍ਤਰੇ ॥ 6-73-3 (41895)
ਕਾਰ੍ਮੁਕੰ ਤਸ੍ਯ ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਫਲ੍ਗੁਨਃ ਪਰਵੀਰਹਾ ।
ਅਵਿਧ੍ਯਚ੍ਚ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈਃ ਪਤ੍ਰਿਭਿਃ ਸ਼ਤ੍ਰੁਕਰ੍ਸ਼ਨਃ ॥ 6-73-4 (41896)
ਸੋ(ਅ)ਨ੍ਯਤ੍ਕਾਰ੍ਮੁਕਮਾਦਾਯ ਵੇਗਵਾਨ੍ਕ੍ਰੋਧਮੂਰ੍ਚ੍ਛਿਤਃ।
ਅਮ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯਮਾਣਃ ਪਾਰ੍ਥੇਨ ਕਾਰ੍ਮੁਕਚ੍ਛੇਦਮਾਹਵੇ ॥ 6-73-5 (41897)
ਅਵਿਧ੍ਯਤ੍ਫਲ੍ਗੁਨੰ ਰਾਜੰਨਵਤ੍ਯਾ ਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਵਾਸੁਦੇਵੰ ਚ ਸਪ੍ਤਤ੍ਯਾ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਪਰਮੇਸ਼਼ੁਭਿਃ ॥ 6-73-6 (41898)
ਤਤਃ ਕ੍ਰੋਧਾਭਿਤਾਮ੍ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਃ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣੇਨ ਸਹ ਫਲ੍ਗੁਨਃ ।
ਦੀਰ੍ਘਮੁਸ਼਼੍ਣੰ ਚ ਨਿਃਸ਼੍ਵਸ੍ਯ ਚਿਨ੍ਤਯਿਤ੍ਵਾ ਪੁਨਃਪੁਨਃ ॥ 6-73-7 (41899)
ਧਨੁਃ ਪ੍ਰਪੀਡ੍ਯ ਵਾਮੇਨ ਕਰੇਣਾਮਿਤ੍ਰਕਰ੍ਸ਼ਨਃ ।
ਗਾਣ੍ਡੀਵਧਨ੍ਵਾ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਸ਼ਿਤਾਨ੍ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਣਃ ॥ 6-73-8 (41900)
ਜੀਵਿਤਾਨ੍ਤਕਰਾਨ੍ਘੋਰਾਨ੍ਸਮਾਦਤ੍ਤ ਸ਼ਿਲੀਮੁਖਾਨ੍।
ਤੈਸ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਸਮਰੇ(ਅ)ਵਿਧ੍ਯਦ੍ਰੌਣਿੰ ਬਲਵਤਾਂ ਵਰਃ ॥ 6-73-9 (41901)
ਤਸ੍ਯ ਤੇ ਕਵਚੰ ਭਿਤ੍ਤ੍ਵਾ ਪਪੁਃ ਸ਼ੋਣਿਤਮਾਹਵੇ।
ਨ ਵਿਵ੍ਯਥੇ ਚ ਨਿਰ੍ਭਿੰਨੋ ਦ੍ਰੌਣਿਰ੍ਗਾਣ੍ਡੀਵਧਨ੍ਵਨਾ ॥ 6-73-10 (41902)
ਤਥੈਵ ਚ ਸ਼ਰਾਨ੍ਦ੍ਰੌਣਿਃ ਪ੍ਰਵਿਮੁਞ੍ਚੰਨਵਿਹ੍ਵਲਃ ।
ਤਸ੍ਥੌ ਚ ਸਮਰੇ ਰਾਜੰਸ੍ਤ੍ਰਾਤੁਮਿਚ੍ਛਨ੍ਮਹਾਵ੍ਰਤਮ੍ ॥ 6-73-11 (41903)
ਤਸ੍ਯ ਤਤ੍ਸੁਮਹਤ੍ਕਰ੍ਮ ਸ਼ਸ਼ੰਸੁਃ ਕੁਰੁਸਤ੍ਤਮਾਃ ।
ਯਤ੍ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਾਭ੍ਯਾਂ ਸਮੇਤਾਭ੍ਯਾਮਭ੍ਯਾਪਤਤ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-73-12 (41904)
ਸ ਹਿ ਨਿਤ੍ਯਮਨੀਕੇਸ਼਼ੁ ਯੁਧ੍ਯਤੇ(ਅ)ਭਯਮਾਸ੍ਤਿਤਃ।
ਅਸ੍ਤ੍ਰਗ੍ਰਾਮੰ ਸਸੰਹਾਰੰ ਦ੍ਰੋਣਾਤ੍ਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਸੁਦੁਰ੍ਲਭਮ੍ ॥ 6-73-13 (41905)
ਮਮੈਸ਼਼ ਆਚਾਰ੍ਯਸੁਤੋ ਦ੍ਰੋਣਸ੍ਯਾਪਿ ਪ੍ਰਿਯਃ ਸੁਤਃ ।
ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ਼੍ਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼਼ੇਣ ਮਾਨਨੀਯੋ ਮਮੇਤਿ ਚ ॥ 6-73-14 (41906)
ਸਮਾਸ੍ਥਆਯ ਮਤਿੰ ਵੀਰੋ ਬੀਭਤ੍ਸੁਃ ਸਤ੍ਰੁਤਾਪਨਃ ।
ਕ੍ਰੁʼਪਾਂ ਚਕ੍ਰੇ ਰਥਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੋ ਭਾਰਦ੍ਵਾਜਸੁਤੰ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-73-15 (41907)
ਦ੍ਰੌਣਿੰ ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਯੁਦ੍ਧੇ ਕੌਨ੍ਤੇਯਃ ਸ਼੍ਵੇਤਵਾਹਨਃ।
ਯੁਯੁਧੇ ਤਾਵਕਾੰਨਿਘ੍ਨੰਸ੍ਤ੍ਵਰਮਾਣਃ ਪਰਾਕ੍ਰਮੀ ॥ 6-73-16 (41908)
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸ੍ਤੁ ਦਸ਼ਭਿਰ੍ਗਾਰ੍ਧ੍ਰਪਤ੍ਰੈਃ ਸ਼ਿਲਾਸ਼ਿਤੈਃ ।
ਭੀਮਸੇਨੰ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੰ ਰੁਕ੍ਮਪੁਙ੍ਖੈਃ ਸਮਾਰ੍ਪਯਤ੍ ॥ 6-73-17 (41909)
ਭੀਮਸੇਨਃ ਸੁਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਪਰਾਸੁਕਰਣੰ ਦ੍ਰੁʼਢਮ੍ ।
ਚਿਤ੍ਰੰ ਕਾਰ੍ਮੁਕਮਾਦਤ੍ਤ ਸ਼ਰਾਂਸ਼੍ਚ ਨਿਸ਼ਿਤਾਨ੍ਦਸ਼ ॥ 6-73-18 (41910)
ਆਕਰ੍ਣਪ੍ਰਹਿਤੈਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈਰ੍ਵੇਗਵਦ੍ਭਿਰਜਿਹ੍ਮਗੈਃ।
ਅਵਿਧ੍ਯਤ੍ਤੂਰ੍ਣਮਵ੍ਯਗ੍ਰਃ ਕੁਰੁਰਾਜੰ ਮਹੋਰਸਿ ॥ 6-73-19 (41911)
ਤਸ੍ਯ ਕਾਞ੍ਚਨਸੂਤ੍ਰਸ੍ਥਃ ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਛਾਦਿਤੋ ਮਣਿਃ।
ਰਰਾਜੋਰਸਿ ਖੇ ਸੂਰ੍ਯੋ ਗ੍ਰਹੈਰਿਵ ਸਮਾਵ੍ਰੁʼਤਃ॥ 6-73-20 (41912)
ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਤੁ ਤਵ ਤੇਜਸ੍ਵੀ ਭੀਮਸੇਨੇਨ ਤਾਡਿਤ।
ਨਾਮ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯਤ ਯਥਾ ਨਾਗਸ੍ਤਲਸ਼ਬ੍ਦੰ ਮਦੋਤ੍ਕਟਃ ॥ 6-73-21 (41913)
ਤਤਃ ਸ਼ਰੈਰ੍ਮਹਾਰਾਜ ਰੁਕ੍ਮਪੁਙ੍ਖੈਃ ਸ਼ਿਲਾਸ਼ਿਤੈਃ ।
ਭੀਮੰ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਸ੍ਤ੍ਰਾਸਯਾਨੋ ਵਰੂਥਿਨੀਮ੍ ॥ 6-73-22 (41914)
ਤੌ ਯੁਧ੍ਯਮਾਨੌ ਸਮਰੇ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ਮਨ੍ਯੋਨ੍ਯਵਿਕ੍ਸ਼਼ਤੌ ।
ਪੁਤ੍ਰੌ ਤੇ ਦੇਵਸੰਕਾਸ਼ੌ ਵ੍ਯਰੋਚੇਤਾਂ ਮਹਾਬਲੌ ॥ 6-73-23 (41915)
ਚਿਤ੍ਰਸੇਨੰ ਨਰਵ੍ਯਾਘ੍ਰੰ ਸੌਭਦ੍ਰਃ ਪਰਵੀਰਹਾ।
ਅਵਿਧ੍ਯਦ੍ਦਸ਼ਭਿਰ੍ਬਾਣੈਃ ਪੁਰੁਮਿਤ੍ਰੰ ਚ ਸਪ੍ਤਭਿਃ ॥ 6-73-24 (41916)
ਸਤ੍ਯਵ੍ਰਤੰ ਚ ਸਪ੍ਤਤ੍ਯਾ ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਸ਼ਕ੍ਰਸਮੋ ਯੁਧਿ।
ਨ੍ਰੁʼਤ੍ਯੰਨਿਵ ਰਣੇ ਵੀਰ ਆਰ੍ਤਿੰ ਨਃ ਸਮਜੀਜਨਤ੍ ॥ 6-73-25 (41917)
ਤੰ ਪ੍ਰਤ੍ਯਵਿਧ੍ਯਦ੍ਦਸ਼ਭਿਸ਼੍ਚਿਤ੍ਰਸੇਨਃ ਸ਼ਿਲੀਮੁਖੈਃ ।
ਸਤ੍ਯਵ੍ਰਤਸ਼੍ਚ ਨਵਭਿਃ ਪੁਰੁਮਿਤ੍ਰਸ਼੍ਚ ਸਪ੍ਤਭਿਃ ॥ 6-73-26 (41918)
ਸ ਵਿਦ੍ਧੋ ਵਿਕ੍ਸ਼਼ਰਨ੍ਰਕ੍ਤੰ ਸ਼ਤ੍ਰੁਸੰਵਾਰਣੰ ਮਹਤ੍।
ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਚਿਤ੍ਰਸੇਨਸ੍ਯ ਚਿਤ੍ਰੰ ਕਾਰ੍ਮੁਕਮਾਰ੍ਜੁਨਿਃ ॥ 6-73-27 (41919)
ਭਿਤ੍ਤ੍ਵਾ ਚਾਸ੍ਯ ਤਨੁਤ੍ਰਾਣੰ ਸ਼ਰੇਣੋਰਸ੍ਯਤਾਡਯਤ੍ ।
ਤਤਸ੍ਤੇ ਤਾਵਕਾ ਵੀਰਾ ਰਾਜਪੁਤ੍ਰਾ ਮਹਾਰਥਾਃ ॥ 6-73-28 (41920)
ਸਮੇਤ੍ਯ ਯੁਧਿ ਸੰਰਬ੍ਧਾ ਵਿਵ੍ਯਧੁਰ੍ਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ।
ਤਾਂਸ਼੍ਚ ਸਰ੍ਵਾਞ੍ਸ਼ਰੈਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈਰ੍ਜਘਾਨ ਪਰਮਾਸ੍ਤ੍ਰਵਿਤ੍ ॥ 6-73-29 (41921)
ਤਸ੍ਯ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਤੁ ਤਤ੍ਕਰ੍ਮ ਪਰਿਵਵ੍ਰੁਃ ਸੁਤਾਸ੍ਤਵ।
ਦਹਨ੍ਤੰ ਸਮਰੇ ਸੈਨ੍ਯੰ ਵਨੇ ਕਕ੍ਸ਼਼ੰ ਯਥੋਲ੍ਬਣਮ੍ ॥ 6-73-30 (41922)
ਅਪੇਤਸ਼ਿਸ਼ਿਰੇ ਕਾਲੇ ਸਮਿਦ੍ਧਮਿਵ ਪਾਵਕਮ੍ ।
ਅਤ੍ਯਰੋਚਤ ਸੌਭਦ੍ਰਸ੍ਤਵ ਸੈਨ੍ਯਾਨਿ ਨਾਸ਼ਯਨ੍ ॥ 6-73-31 (41923)
ਤਤ੍ਤਸ੍ਯ ਚਰਿਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਪੌਤ੍ਰਸ੍ਤਵ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਲਕ੍ਸ਼਼੍ਮਣੋ(ਅ)ਭ੍ਯਪਤਤ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਸਾਤ੍ਤੀਪੁਤ੍ਰਮਾਹਵੇ ॥ 6-73-32 (41924)
ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਸ੍ਤੁ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਲਕ੍ਸ਼਼੍ਮਣੰ ਸ਼ੁਭਲਕ੍ਸ਼਼ਣਮ੍ ।
ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼਼ਙਭਿਃ ਸਾਰਥਿੰ ਚ ਤ੍ਰਿਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-73-33 (41925)
ਤਥੈਵ ਲਕ੍ਸ਼਼੍ਮਣੋ ਰਾਜਨ੍ਸੌਭਦ੍ਰੰ ਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ।
ਅਵਿਧ੍ਯਤ ਮਹਾਰਾਜ ਤਦਦ੍ਭੁਤਮਿਵਾਭਵਤ੍ ॥ 6-73-34 (41926)
ਤਸ੍ਯਾਸ਼੍ਵਾਂਸ਼੍ਚਤੁਰੋ ਹਤ੍ਵਾ ਸਾਰਥਿੰ ਚ ਮਹਾਬਲਃ ।
ਅਭ੍ਯਦ੍ਰਵਤ ਸੌਭਦ੍ਰੋ ਲਕ੍ਸ਼਼੍ਮਣੰ ਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-73-35 (41927)
ਹਤਾਸ਼੍ਵੇ ਤੁ ਰਥੇ ਤਿਸ਼਼੍ਠਁਲ੍ਲਕ੍ਸ਼਼੍ਮਣਃ ਪਰਵੀਰਹਾ ।
ਸ਼ਕ੍ਤਿੰ ਚਿਕ੍ਸ਼਼ੇਪ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਸੌਭਦ੍ਰਸ੍ਯ ਰਥੰ ਪ੍ਰਤਿ॥ 6-73-36 (41928)
ਤਾਮਾਪਤਨ੍ਤੀਂ ਸਹਸਾ ਘੋਰਰੂਪਾਂ ਦੁਰਾਸਦਾਮ੍।
ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਃ ਸ਼ਰੈਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਭੁਜਗੋਪਮਾਮ੍ ॥ 6-73-37 (41929)
ਤਤਃ ਸ੍ਵਰਥਮਾਰੋਪ੍ਯ ਲਕ੍ਸ਼਼੍ਮਣੰ ਗੌਤਮਸ੍ਤਦਾ।
ਅਪੋਵਾਹ ਰਥੇਨਾਜੌ ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯਸ੍ਯ ਪਸ਼੍ਯਤਃ ॥ 6-73-38 (41930)
ਤਤਃ ਸਮਾਕੁਲੇ ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਵਰ੍ਤਮਾਨੇ ਮਹਾਭਯੇ ।
ਅਭ੍ਯਦ੍ਰਵਞ੍ਜਿਘਾਂਸਨ੍ਤਃ ਪਰਸ੍ਪਰਵਧੈਸ਼਼ਿਣਃ ॥ 6-73-39 (41931)
ਤਾਵਕਾਸ਼੍ਚ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਥਾਃ ।
ਜੁਹ੍ਵਨ੍ਤਃ ਸਮਰੇ ਪ੍ਰਾਣਾੰਨਿਜਘ੍ਨੁਰਿਤਰੇਤਰਮ੍ ॥ 6-73-40 (41932)
ਮੁਕ੍ਤਕੇਸ਼ਾ ਵਿਕਵਚਾ ਵਿਰਥਾਸ਼੍ਛਿੰਨਕਾਰ੍ਮੁਕਾਃ ।
ਬਾਹੁਭਇਃ ਸਮਯੁਧ੍ਯਨ੍ਤ ਸ੍ਰੁʼਞ੍ਜਯਾਃ ਕੁਰੁਭਿਃ ਸਹ ॥ 6-73-41 (41933)
ਤਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਮਹਾਬਾਹੁਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਮਹਾਤ੍ਮਨਾਮ੍ ।
ਸੇਨਾਂ ਜਘਾਨ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਦਿਵ੍ਯੈਰਸ੍ਤ੍ਰੈਰ੍ਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-73-42 (41934)
ਹਤੇਸ਼੍ਵਰੈਰ੍ਗਜੈਸ੍ਤਤ੍ਰ ਨਰੈਰਸ਼੍ਵੈਸ਼੍ਚ ਪਾਤਿਤੈਃ ।
ਰਥਿਭਿਃ ਸਾਦਿਭਿਸ਼੍ਚੈਵ ਸਮਾਸ੍ਤੀਰ੍ਯਤ ਮੇਦਿਨੀ ॥ ॥ 6-73-43 (41935)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਪਞ੍ਚਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਤ੍ਰਿਸਪ੍ਤਤਿਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-73-32 ਸਾਤ੍ਵਤੀਪੁਤ੍ਰੰ ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਮ੍ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 074
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.74. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 074
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਭੂਰਿਸ਼੍ਰਵਸਾ ਸਾਤ੍ਯਕਿਪੁਤ੍ਰਦਸ਼ਕਵਧਃ ॥ 1 ॥ ਸਾਤ੍ਯਕਿਭੂਰਿਸ਼੍ਰਵਸੋਯੁਰ੍ਦ੍ਧਮ੍ ॥ 2 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-74-0 (41936)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-74-0x (4149)
ਅਥ ਰਾਜਨ੍ਮਹਾਬਾਹੁਃ ਸਾਤ੍ਯਕਿਰ੍ਯੁਦ੍ਧਦੁਰ੍ਮਦਃ।
ਵਿਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯ ਚਾਪੰ ਸਮਰੇ ਭਾਰਸਾਹਮਨੁਤ੍ਤਮਮ੍ ॥ 6-74-1 (41937)
ਯਤ੍ਤਤ੍ਸਖ੍ਯੁਸ੍ਤੁ ਪੂਰ੍ਵੇਣ ਅਰ੍ਜੁਨਾਦੁਪਸ਼ਿਕ੍ਸ਼਼ਿਤਮ੍ ।
ਪ੍ਰਗਾਢੰ ਲਘੁ ਚਿਤ੍ਰੰ ਚ ਦਰ੍ਸ਼ਯਨ੍ਹਸ੍ਤਲਾਘਵਮ੍।
ਪ੍ਰਾਮੁਞ੍ਚਤ੍ਪੁਙ੍ਖਸੰਯੁਕ੍ਤਾਞ੍ਸ਼ਰਾਨਾਸ਼ੀਵਿਸ਼਼ੋਪਮਾਨ੍ ॥ 6-74-2 (41938)
ਤਸ੍ਯ ਵਿਕ੍ਸ਼਼ਿਪਤਸ੍ਛਾਪੰ ਸ਼ਰਾਨਨ੍ਯਾਂਸ਼੍ਚ ਮੁਞ੍ਚਤਃ।
ਆਦਦਾਨਸ੍ਯ ਭੂਯਸ਼੍ਚ ਸੰਦਧਾਨਸ੍ਯ ਚਾਪਰਾਨ੍ ॥ 6-74-3 (41939)
ਕ੍ਸ਼਼ਿਪਤਸ਼੍ਚ ਪਰਾਂਸ੍ਤਸ੍ਯ ਰਣੇ ਸ਼ਤ੍ਰੂਨ੍ਵਿਨਿਘ੍ਨਤਃ।
ਦਦ੍ਰੁʼਸ਼ੇ ਰੂਪਮਤ੍ਯਰ੍ਥੰ ਮੇਘਸ੍ਯੇਵ ਪ੍ਰਵਰ੍ਸ਼਼ਤਃ ॥ 6-74-4 (41940)
ਤਮੁਦੀਰ੍ਯਨ੍ਤਮਾਲੋਕ੍ਯ ਰਾਜਾ ਦੁਰ੍ਯੋਧਸ੍ਤਤਃ ।
ਰਥਾਨਾਮਯੁਤੰ ਤਸ੍ਯ ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਭਾਰਤ ॥ 6-74-5 (41941)
ਤਾਂਸ੍ਤੁ ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾਨ੍ਸਾਤ੍ਯਕਿਃ ਸਤ੍ਯਵਿਕ੍ਰਮਃ ।
ਜਘਾਨ ਪਰਮੇਸ਼਼੍ਵਾਸੋ ਦਿਵ੍ਯੇਨਾਸ੍ਤ੍ਰੇਣ ਵੀਰ੍ਯਵਾਨ੍ ॥ 6-74-6 (41942)
ਸ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਕਵਾ ਦਾਰੁਣੰ ਕਰ੍ਮ ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹੀਤਸ਼ਰਾਸਨਃ।
ਆਸਸਾਦ ਤਤੋ ਵੀਰੋ ਭੂਰਿਸ਼੍ਰਵਸਮਾਹਵੇ॥ 6-74-7 (41943)
ਸ ਹਿ ਸੰਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯ ਸੇਨਾਂ ਤੇ ਯੁਯੁਧਾਨੇਨ ਪਾਤਿਤਾਮ੍ ।
ਅਭ੍ਯਧਾਵਤ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਕੁਰੂਣਾਂ ਕੀਰ੍ਤਿਵਰ੍ਧਨਃ ॥ 6-74-8 (41944)
ਇਨ੍ਦ੍ਰਾਯੁਧਸਵਰ੍ਣੰ ਤੁ ਵਿਸ੍ਫਾਰ੍ਯ ਸੁਮਹਦ੍ਧਨੁਃ ।
ਸ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਵਾਨ੍ਵਜ੍ਰਸੰਕਾਸ਼ਾਞ੍ਸ਼ਰਾਨਾਸ਼ੀਵਿਸ਼਼ੋਪਮਾਨ੍ ॥ 6-74-9 (41945)
ਸਹਸ੍ਰਸ਼ੋ ਮਾਹਾਰਾਜ ਦਰ੍ਸ਼ਯਨ੍ਪਾਣਿਲਾਘਵਮ੍ ।
ਸ਼ਰਾਂਸ੍ਤਾਨ੍ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੁਸੰਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ਾਨ੍ਸਾਤ੍ਯਕੇਸ਼੍ਚ ਪਦਾਨੁਗਾਃ ॥ 6-74-10 (41946)
ਨ ਵਿਸ਼਼ੇਹੁਸ੍ਤਦਾ ਰਾਜਨ੍ਦੁਦ੍ਰੁਵੁਸ੍ਤੇ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ।
ਵਿਹਾਯ ਸਾਤ੍ਯਕਿੰ ਰਾਜਨ੍ਸਮਰੇ ਯੁਦ੍ਧਦੁਰ੍ਮਦਮ੍ ॥ 6-74-11 (41947)
ਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਯੁਯੁਧਾਨਸ੍ਯ ਸੁਤਾ ਦਸ਼ ਮਹਾਬਲਾਃ ।
ਮਹਾਰਥਾਃਕ ਸਮਾਖ੍ਯਾਤਾਸ਼੍ਚਿਤ੍ਰਵਰ੍ਮਾਯੁਧਧ੍ਵਜਾਃ ॥ 6-74-12 (41948)
ਸਮਾਸਾਦ੍ਯ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੰ ਭੂਰਿਸ਼੍ਰਵਸਮਾਹਵੇ।
ਊਚੁਃ ਸਰ੍ਵੇ ਸੁਸੰਰਬ੍ਧਾ ਯੂਪਕੇਤੁਂ ਮਹਾਰਣੇ ॥ 6-74-13 (41949)
ਭੋਭੋ ਕੌਰਵਾਦਾਯਾਦ ਸਹਾਸ੍ਮਾਭਿਰ੍ਮਹਾਬਲ ।
ਏਹਿ ਯੁਧ੍ਯਸ੍ਵ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਸਮਸ੍ਤੈਃ ਪ੍ਰੁʼਥਗੇਵ ਵਾ ॥ 6-74-14 (41950)
ਅਸ੍ਮਾਨ੍ਵਾ ਤ੍ਵੰ ਪਰਾਜਿਤ੍ਯ ਯਸ਼ਃ ਪ੍ਰਾਪ੍ਨੁਹਿ ਸੰਯੁਗੇ।
ਵਯੰ ਵਾ ਤ੍ਵਾਂ ਪਰਾਜਿਤ੍ਯ ਪ੍ਰੀਤਿੰ ਧਾਸ੍ਯਾਮਹੇ ਪਿਤੁਃ ॥ 6-74-15 (41951)
ਏਵਮੁਕ੍ਤਸ੍ਤਦਾ ਸ਼ੂਰੈਸ੍ਤਾਨੁਵਾਚ ਮਹਾਬਲਃ ।
ਵੀਰ੍ਯਸ਼੍ਲਾਘੀ ਨਰਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਸ੍ਤਾਨ੍ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਸਮਵਸ੍ਥਿਤਾਨ੍ ॥ 6-74-16 (41952)
ਸਾਧ੍ਵਿਦੰ ਕਥ੍ਯਤੇ ਵੀਰਾ ਯੰਦ੍ਯੇਵੰ ਮਤਿਰਦ੍ਯ ਵਃ।
ਯੁਧ੍ਯਧ੍ਵੰ ਸਹਿਤਾ ਯਤ੍ਤਾ ਨਿਹਨਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਵੋ ਰਣੇ ॥ 6-74-17 (41953)
ਏਵਮੁਕ੍ਤਾ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾਸ੍ਤੇ ਵੀਰਾਃ ਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਰਕਾਰਿਣਃ ।
ਮਹਤਾ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੇਣ ਅਭ੍ਯਧਾਵੰਨਰਿਨ੍ਦਮਮ੍ ॥ 6-74-18 (41954)
ਸੋ(ਅ)ਪਰਾਹ੍ਣੇ ਮਹਾਰਾਜ ਸੰਗ੍ਰਾਮਸ੍ਤੁਮੁਲੋ(ਅ)ਭਵਤ੍।
ਏਕਸ੍ਯ ਚ ਬਹੂਨਾਂ ਚ ਸਮੇਤਾਨਾਂ ਰਣਾਜਿਰੇ ॥ 6-74-19 (41955)
ਤਮੇਕੰ ਰਥਿਨਾਂ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੰ ਸ਼ਰੈਸ੍ਤੇ ਸਮਵਾਕਿਰਨ੍ ।
ਪ੍ਰਾਵ੍ਰੁʼਸ਼਼ੀਵ ਯਥਾ ਮੇਰੁਂ ਸਿਸ਼਼ਿਚੁਰ੍ਜਲਦਾ ਨ੍ਰੁʼਪ ॥ 6-74-20 (41956)
ਤੈਸ੍ਤੁ ਮੁਕ੍ਤਾਞ੍ਸ਼ਰਾਨ੍ਘੋਰਾਨ੍ਯਮਦਣ੍ਡਾਸ਼ਨਿਪ੍ਰਭਾਨ੍ ।
ਅਸੰਪ੍ਰਾਪ੍ਤਾਨਸੰਭ੍ਰਾਕਨ੍ਤਿਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛੇਦਾਸ਼ੁ ਮਹਾਰਥਃ ॥ 6-74-21 (41957)
ਤਤ੍ਰਾਦ੍ਭੁਤਮਪਸ਼੍ਯਾਮ ਸੌਮਦਤ੍ਤੇਃ ਪਰਾਕ੍ਰਮਮ੍ ।
ਯਦੇਕੋ ਬਹੁਬਿਰ੍ਯੁਦ੍ਧੇ ਸਮਸਞ੍ਜਦਭੀਤਵਤ੍ ॥ 6-74-22 (41958)
ਵਿਸ੍ਰੁʼਜ੍ਯ ਸ਼ਰਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿੰ ਤਾਂ ਦਸ਼ ਰਾਜਨ੍ਮਹਾਰਥਾਃ ।
ਪਰਿਵਾਰ੍ਯ ਮਹਾਬਾਹੁਂ ਨਿਹਨ੍ਤੁਮੁਪਚਕ੍ਰਮੁਃ ॥ 6-74-23 (41959)
ਸਮਦਤ੍ਤਿਸ੍ਤਤਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਸ੍ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਚਾਪਾਨਿ ਭਾਰਤ ।
ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਸਮਰੇ ਰਾਜਨ੍ਯੁਧ੍ਯਮਾਨੋ ਮਹਾਰਥੈਃ ॥ 6-74-24 (41960)
ਅਥੈਸ਼਼ਾਂ ਛਿੰਨਧਨੁਸ਼਼ਾਂ ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ।
ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਸਮਰੇ ਰਾਜਞ੍ਸ਼ਿਰਾਂਸਿ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-74-25 (41961)
ਤੇ ਹਤਾ ਨ੍ਯਪਤਨ੍ਰਾਜਨ੍ਵਜ੍ਰਭਗ੍ਨਾ ਇਵ ਦ੍ਰੁਮਾਃ । 6-74-26bਤਾਨ੍ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਨਿਹਤਾਨ੍ਵੀਰੋ ਰਣੇ ਪੁਤ੍ਰਾਨ੍ਮਹਾਬਲਾਨ੍ ॥ 6-74-26 (41962)
ਵਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣੇਯੋ ਵਿਨਦਰਾਜਨ੍ਭੂਰਿਸ਼੍ਰਵਸਮਭ੍ਯਯਾਤ੍।
ਰਥੰ ਰਥੇਨ ਸਮਰੇ ਪੀਡਯਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਬਲੌ ॥ 6-74-27 (41963)
ਤਾਵਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਹਿ ਸਮਰੇ ਨਿਹਤ੍ਯ ਰਥਵਾਜਿਨਃ ।
ਵਿਰਥਾਵਭਿਵਲ੍ਗਨ੍ਤੌ ਸਮੇਯਾਤਾਂ ਮਹਾਰਥੌ ॥ 6-74-28 (41964)
ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹੀਤਮਹਾਖਙ੍ਗੌ ਤੌ ਚਰ੍ਮਵਰਧਾਰਿਣੌ ।
ਸ਼ੁਸ਼ੁਭਾਤੇ ਨਰਵ੍ਯਾਘ੍ਰੌ ਯੁਦ੍ਧਾਯ ਸਮਵਸ੍ਥਿਤੌ ॥ 6-74-29 (41965)
ਅਸਹ੍ਯਮਸਿਯੁਦ੍ਧਾਯ ਭੂਰਿਸ਼੍ਰਵਸਮਾਹਵੇ।
ਮਤ੍ਵਾ ਵ੍ਰੁʼਕੋਦਰਸ੍ਤੂਰ੍ਣਮਭਿਪ੍ਲੁਤ੍ਯ ਮਹਾਰਥਃ ॥ 6-74-30 (41966)
ਤਤਃ ਸਾਤ੍ਯਕਿਮਭ੍ਯੇਤ੍ਯ ਨਿਸ੍ਤ੍ਰਿੰਸ਼ਵਰਧਾਰਿਣਮ੍ ।
ਭੀਮਸੇਨਸ੍ਤ੍ਵਰਨ੍ਰਾਜਨ੍ਰਥਮਾਰੋਪਯਤ੍ਤਦਾ ॥ 6-74-31 (41967)
ਤਵਾਪਿ ਤਨਯੋ ਰਾਜਨ੍ਭੂਰਿਸ਼੍ਰਵਸਮਾਹਵੇ।
ਆਰੋਪਯਦ੍ਰਥੰ ਤੂਰ੍ਣੰ ਪਸ਼੍ਯਤਾਂ ਸਰ੍ਵਧਨ੍ਵਿਨਾਮ੍ ॥ 6-74-32 (41968)
ਤਸ੍ਮਿਸ੍ਤਥਾ ਵਰ੍ਤਮਾਨੇ ਰਣੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਮਹਾਰਥਮ੍।
ਅਯੋਧਯਨ੍ਤ ਸੰਰਬ੍ਧਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-74-33 (41969)
ਲੋਹਿਤਾਯਤਿ ਚਾਦਿਤ੍ਯੇ ਤ੍ਵਰਮਾਣੋ ਧਨਞ੍ਜਯਃ ।
ਪਞ੍ਚਵਿੰਸ਼ਤਿਸਾਹਸ੍ਰਾੰਨਿਜਘਾਨ ਮਹਾਰਥਾਨ੍ ॥ 6-74-34 (41970)
ਤੇ ਹਿ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਾਦਿਸ਼਼੍ਟਾਸ੍ਤਦਾ ਪਾਰ੍ਥਨਿਬਰ੍ਹਣੇ ।
ਸੰਪ੍ਰਾਪ੍ਯੈਵ ਗਤਾ ਨਾਸ਼ੰ ਸ਼ਲਭਾ ਇਵ ਪਾਵਕਮ੍ ॥ 6-74-35 (41971)
ਤਤੋ ਮਤ੍ਸ੍ਯਾਃ ਕੇਕਯਾਸ਼੍ਚ ਧਨੁਰ੍ਵੇਦਵਿਸ਼ਾਰਦਾਃ ।
ਪਰਿਵਵ੍ਰੁਸ੍ਤਦਾ ਪਾਰ੍ਥੰ ਸਹਪੁਤ੍ਰੰ ਮਹਾਰਥਮ੍ ॥ 6-74-36 (41972)
ਏਵਸ੍ਮਿੰਨੇਵ ਕਾਲੇ ਤੁ ਸੂਰ੍ਯੇ(ਅ)ਸ੍ਤਮੁਪਗਚ੍ਛਤਿ।
ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ਾਂ ਚੈਵ ਸੈਨ੍ਯਾਨਾਂ ਪ੍ਰਮੋਹਃ ਸਮਜਾਯਤ ॥ 6-74-37 (41973)
ਅਵਹਾਰੰ ਤਤਸ਼੍ਚਕ੍ਰੇ ਪਿਤਾ ਦੇਵਵ੍ਰਤਸ੍ਤਵ ।
ਸੰਧ੍ਯਾਕਾਲੇ ਮਹਾਰਾਜ ਸੈਨ੍ਯਾਨਾਂ ਸ਼੍ਰਾਨ੍ਤਵਾਹਨਃ ॥ 6-74-38 (41974)
ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਕੁਰੂਣਾਂ ਚ ਪਰਸ੍ਪਰਸਮਾਗਮੇ।
ਤੇ ਸੇਨੇ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ਸੰਵਿਗ੍ਨੇ ਯਯਤੁਃ ਸ੍ਵੰ ਨਿਵੇਸ਼ਨਮ੍ ॥ 6-74-39 (41975)
ਤਤਃ ਸ੍ਵਸ਼ਿਬਿਰੰ ਗਤ੍ਵਾ ਨ੍ਯਵਿਸ਼ੰਸ੍ਤਤ੍ਰ ਭਾਰਤ।
ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ਸ੍ਰੁʼਞ੍ਜਯੈਃ ਸਾਰ੍ਧੰ ਕੁਰਵਸ਼੍ਚ ਯਥਾਵਿਧਿਃ ॥ ॥ 6-74-40 (41976)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਪ਼ਞ੍ਚਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧਏ ਚਤੁਃਸਪ੍ਤਤਿਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 075
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.75. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 075
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਕੁਰੁਪਾਣ੍ਡਵਯੋਃ ਕ੍ਰੌਞ੍ਚਮਕਰਵ੍ਯੂਹਰਚਨਾਪੂਰ੍ਵਕਮਾਯੋਧਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-75-0 (41977)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-75-0x (4150)
ਵਿਹ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਤੁ ਤਤੋ ਰਾਜਨ੍ਸਹਿਤਾਃ ਕੁਰੁਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ।
ਵ੍ਯਤੀਤਾਯਾਂ ਤੁ ਸ਼ਰ੍ਵਰ੍ਯਾਂ ਪੁਨਰ੍ਯੁਦ੍ਧਾਯ ਨਿਰ੍ਯਯੁਃ ॥ 6-75-1 (41978)
ਤਤਃ ਸ਼ਬ੍ਦੋ ਮਹਾਨਾਸੀਤ੍ਤਵ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਭਾਰਤ ।
ਯੁਜ੍ਯਤਾਂ ਰਥਮੁਖ੍ਯਾਨਾਂ ਕਲ੍ਪ੍ਯਤਾਂ ਚੈਵ ਦਨ੍ਤਿਨਾਮ੍ ॥ 6-75-2 (41979)
ਸੰਨਹ੍ਯਤਾਂ ਪਦਾਤੀਨਾਂ ਹਯਾਨਾਂ ਚੈਵ ਭਾਰਤ।
ਸ਼ਙ੍ਖਦੁਨ੍ਦੁਭਿਨਾਦਸ਼੍ਚ ਤੁਮੁਲਃ ਸਰ੍ਵਤੋ(ਅ)ਭਵਤ੍ ॥ 6-75-3 (41980)
ਤਤੋ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੋ ਰਾਜਾ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਮਭਾਸ਼਼ਤ।
ਵ੍ਯੂਹੰ ਵ੍ਯੂਹਸ੍ਵ ਪਾਞ੍ਚਾਲ ਮਕਰੰ ਸ਼ਤ੍ਰੁਨਾਸ਼ਨਮ੍ ॥ 6-75-4 (41981)
ਏਵਮੁਕ੍ਤਸ੍ਤੁ ਪਾਰ੍ਥੇਨ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨੋ ਮਹਾਰਥਃ।
ਵ੍ਯਾਦਿਦੇਸ਼ ਯਥਾਨ੍ਯਾਯੰ ਰਥਿਨੋ ਰਥਿਨਾਂ ਵਰਃ ॥ 6-75-5 (41982)
ਸ਼ਿਰੋ(ਅ)ਭੂਦ੍ਦ੍ਰੁਪਦਸ੍ਤਸ੍ਯ ਪਾਣ੍ਡਵਸ਼੍ਚ ਧਨਞ੍ਜਯਃ।
ਚਕ੍ਸ਼਼ੁਸ਼਼ੀ ਸਹਦੇਵਸ਼੍ਚ ਨਕੁਲਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਥਃ ॥ 6-75-6 (41983)
ਤੁਣ੍ਡਮਾਸੀਨ੍ਮਹਾਰਾਜ ਭੀਮਸੇਨੋ ਮਹਾਬਲਃ ।
ਸੌਭਦ੍ਰੋ ਦ੍ਰੌਪਦੇਯਾਸ਼੍ਚ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਸ਼੍ਚ ਘਟੋਤ੍ਕਚਃ ॥ 6-75-7 (41984)
ਸਾਤ੍ਯਕਿਰ੍ਧਰ੍ਮਰਾਜਸ਼੍ਚ ਵ੍ਯੂਹਗ੍ਰੀਵਾਂ ਸਮਾਸ੍ਥਿਤਾਃ ।
ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠਮਾਸੀਨ੍ਮਹਾਰਾਜ ਵਿਰਾਟੋ ਵਾਹਿਨੀਪਤਿਃ ॥ 6-75-9aਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨੋ ਮਹਾਰਾਜ ਮਹਤ੍ਯਾ ਸੇਨਯਾ ਵ੍ਰੁʼਤਃ ।
ਕੇਕਯਾ ਭ੍ਰਾਤਰਃ ਪਞ੍ਚ ਵਾਮਪਾਰ੍ਸ਼੍ਵੰ ਸਮਾਸ਼੍ਰਿਤਾਃ ॥ 6-75-8 (41985)
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਕੇਤੁਰ੍ਨਰਵ੍ਯਾਘ੍ਰਸ਼੍ਚੇਕਿਤਾਨਸ਼੍ਚ ਵੀਰ੍ਯਵਾਨ੍।
ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੰ ਪਕ੍ਸ਼਼ਮਾਸ਼੍ਰਿਤ੍ਯ ਸ੍ਥਿਤੌ ਵ੍ਯੂਹਸ੍ਯ ਰਕ੍ਸ਼਼ਣੇ ॥ 6-75-10 (41986)
ਪਾਦਯੋਸ੍ਤੁ ਮਹਾਰਾਜ ਸ੍ਥਿਤਃ ਸ਼੍ਰੀਮਾਨ੍ਮਹਾਰਥਃ।
ਕੁਨ੍ਤਿਭੋਜਃ ਸ਼ਤਾਨੀਕੋ ਮਹਤ੍ਯਾ ਸੇਨਯਾ ਵ੍ਰੁʼਤਃ ॥ 6-75-11 (41987)
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਤੁ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਃ ਸੋਮਕੈਃ ਸੰਵ੍ਰੁʼਤੋ ਬਲੀ ।
ਇਰਾਵਾਂਸ਼੍ਚ ਤਤਃ ਪੁਚ੍ਛੇ ਮਕਰਸ੍ਯ ਵ੍ਯਵਸ੍ਥਿਤੌ ॥ 6-75-12 (41988)
ਏਵਮੇਤੰ ਮਹਾਵ੍ਯੂਹੰ ਵ੍ਯੂਹ੍ਯ ਭਾਰਤ ਪਾਣ਼੍ਡਵਾਃ ।
ਸੂਰ੍ਯੋਦਯੇ ਮਹਾਰਾਜ ਪੁਨਰ੍ਯੁਦ੍ਧਾਯ ਦੰਸ਼ਿਤਾਃਕ ॥ 6-75-13 (41989)
ਕੌਰਵਾਨਭ੍ਯਯੁਸ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਹਸ੍ਤ੍ਯਸ਼੍ਵਰਥਪਤ੍ਤਿਭਿਃ ।
ਸਮੁਚ੍ਛ੍ਰਿਤੈਰ੍ਧ੍ਵਜੈਸ਼੍ਛਤ੍ਰੈਃ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰੈਸ਼੍ਚ ਵਿਮਲੈਃ ਸ਼ਿਤੈਃ ॥ 6-75-14 (41990)
ਵ੍ਯੂਢੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਤੁ ਤਤ੍ਸੈਨ੍ਯੰ ਪਿਤਾ ਦੇਵਵ੍ਰਤਸ੍ਤਵ ।
ਕੌਞ੍ਚੇਨ ਮਹਤਾ ਰਾਜਨ੍ਪ੍ਰਤ੍ਯਵ੍ਯੂਹਤ ਵਾਹਿਨੀਮ੍ ॥ 6-75-15 (41991)
ਤਸ੍ਯ ਤੁਣ੍ਡੇ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੋ ਭਾਰਦ੍ਵਾਜੋ ਵ੍ਯਰੋਚਤ।
ਅਸ਼੍ਵਤ੍ਥਾਮਾ ਕ੍ਰੁʼਪਸ਼੍ਚੈਵ ਚਕ੍ਸ਼਼ੁਰਾਸ੍ਤਾਂ ਜਨੇਸ਼੍ਵਰ ॥ 6-75-16 (41992)
ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਾ ਤੁ ਸਹਿਤਃ ਕਾਮ੍ਭੋਜੈਰਥ ਬਾਹ੍ਲਿਕੈਃ ।
ਸ਼ਿਰਸ੍ਯਾਸੀੰਨਰਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਃ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਃ ਸਰ੍ਵਧਨੁਸ਼਼੍ਮਤਾਮ੍ ॥ 6-75-17 (41993)
ਗ੍ਰੀਵਾਯਾਂ ਸ਼ੂਰਸੇਨਸ਼੍ਚ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਸ਼੍ਚ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਮਹਾਰਾਜ ਰਾਜਭਿਰ੍ਬਹੁਭਿਰ੍ਵ੍ਰੁʼਤਃ ॥ 6-75-18 (41994)
ਪ੍ਰਾਗ੍ਜੋਤਿਸ਼਼ਸ੍ਤੁ ਸਹਿਤੋ ਮਦ੍ਰਸੌਵੀਰਕੇਕਯੈਃ ।
ਉਰਸ੍ਯਭੂੰਨਰਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਮਹਤ੍ਯਾ ਸੇਨਯਾ ਵ੍ਰੁʼਤਃ ॥ 6-75-19 (41995)
ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠੇ ਚਾਸ੍ਤਾਂ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾਵਾਵਨ੍ਤ੍ਯੌ ਸਪਦਾਨੁਗੌਃ ।
ਸ੍ਵਸੇਨਯਾ ਚ ਸਹਿਤਃ ਸ਼ੁਸ਼ਰ੍ਮਾ ਪ੍ਰਸ੍ਥਲਾਧਿਪਃ ।
ਵਾਮੰ ਪਕ੍ਸ਼਼ੰ ਸਮਾਸ਼੍ਰਿਤ੍ਯ ਦੰਸ਼ਿਤਃ ਸਮਵਸ੍ਥਿਤਃ ॥ 6-75-20 (41996)
ਤੁਸ਼਼ਾਰਾ ਯਵਨਾਸ਼੍ਚੈਵ ਸ਼ਕਾਸ਼੍ਚ ਸਹ ਚੂਚੁਪੈਃ ।
ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੰ ਪਕ੍ਸ਼਼ਮਾਸ਼੍ਰਿਤ੍ਯ ਸ੍ਥਿਤਾ ਵ੍ਯੂਹਸ੍ਤ ਭਾਰਤ ॥ 6-75-21 (41997)
ਸ਼੍ਰੁਤਾਯੁਸ਼੍ਚ ਸ਼ਾਤਾਯੁਸ਼੍ਚ ਸੌਮਦਤ੍ਤਿਸ਼੍ਚ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਵ੍ਯੂਹਸ੍ਯ ਜਘਨੇ ਤਸ੍ਥੂ ਰਕ੍ਸ਼਼ਮਾਣਾਃ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ॥ 6-75-22 (41998)
ਤਤੋ ਯੁਦ੍ਧਾਯ ਸੰਜਗ੍ਮੁਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ਕੌਰਵੈਃ ਸਹ।
ਸੂਰ੍ਯੋਦਯੇ ਮਹਾਰਾਜ ਪ੍ਰਾਵਰ੍ਤਤ ਜਨਕ੍ਸ਼਼ਯਃ ॥ 6-75-23 (41999)
ਪ੍ਰਤੀਯੂ ਰਥਿਨੋ ਨਾਮਾੰਨਾਗਾਸ਼੍ਚ ਰਥਿਨੋ ਯਯੁਃ ।
ਹਯਾਰੋਹਾਨ੍ਰਥਾਰੋਹਾ ਰਥਿਨਸ਼੍ਚਾਪਿ ਸਾਦਿਨਃ ॥ 6-75-24 (42000)
ਸਾਦਿਨਸ਼੍ਚ ਹਯਾਨ੍ਰਾਜਨ੍ਰਥਿਨਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਣੇ ।
ਹਸ੍ਤ੍ਯਾਰੋਹਾਨ੍ਹਯਾਰੋਹਾ ਰਥਿਨਃ ਸਾਦਿਨਸ੍ਤਥਾ ॥ 6-75-25 (42001)
ਰਥਿਨਃ ਪਤ੍ਤਿਭਿਃ ਸਾਰ੍ਧੰ ਸਾਦਿਨਸ਼੍ਚਾਪਿ ਪਤ੍ਤਿਭਿਃ ।
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਸਮਰੇ ਰਾਜਨ੍ਪ੍ਰਤ੍ਯਧਾਵੰਨਮਰ੍ਸ਼਼ਿਤਾਃ ॥ 6-75-26 (42002)
ਭੀਮਸੇਨਾਰ੍ਜੁਨਯਮੈਰ੍ਗੁਪ੍ਤਾ ਚਾਨ੍ਯੈਰ੍ਮਹਾਰਥੈਃ ।
ਸ਼ੁਸ਼ੁਭੇ ਪਾਣ੍ਡਵੀ ਸੇਨਾ ਨਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰੈਰਿਵ ਸ਼ਰ੍ਵਰੀ ॥ 6-75-27 (42003)
ਤਥਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਕ੍ਰੁʼਪਦ੍ਰੋਣਸ਼ਲ੍ਯਦੁਰ੍ਯੋਧਨਾਦਿਭਿਃ ।
ਤਵਾਪਿ ਚ ਬਭੌ ਸੇਨਾ ਗ੍ਰਹੈਰ੍ਦ੍ਯੌਰਿਵ ਸੰਵ੍ਰੁʼਤਾਃ ॥ 6-75-28 (42004)
ਭੀਮਸੇਨਸ੍ਤੁ ਕੌਨ੍ਤੇਯੋ ਦ੍ਰੋਣੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਪਰਾਕ੍ਰਮੀ ।
ਅਭ੍ਯਯਾਞ੍ਜਵਨੈਰਸ਼੍ਵੈਰ੍ਭਾਰਦ੍ਵਾਜਸ੍ਯ ਵਾਹਿਨੀਮ੍ ॥ 6-75-29 (42005)
ਦ੍ਰੋਣਾਸ੍ਤੁ ਸਮਰੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਭੀਮੰ ਨਵਭਿਰਾਯਸੈਃ ।
ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਸਮਰਸ਼੍ਲਾਘੀ ਮਰ੍ਮਾਣ੍ਯੁਦ੍ਦਿਸ਼਼੍ਯ ਵੀਰ੍ਯਵਾਨ੍ ॥ 6-75-30 (42006)
ਦ੍ਰੁʼਢਾਹਤਸ੍ਤੋ ਭੀਮੋ ਭਾਰਦ੍ਵਾਜਸ੍ਯ ਸੰਯੁਗੇ।
ਸਾਰਥਿੰ ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਯਮਸ੍ਯ ਸਦਨੰ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-75-31 (42007)
ਸ ਸੰਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਸ੍ਕਵਯੰ ਵਾਹਾਨ੍ਭਾਰਦ੍ਵਾਜਃ ਪ੍ਰਤਾਪਵਾਨ੍ ।
ਵ੍ਯਧਮਤ੍ਪਾਣ੍ਡਵੀਂ ਸੇਨਾਂ ਤੂਲਰਾਸ਼ਿਮਿਵਾਨਲਃ ॥ 6-75-32 (42008)
ਤੇ ਵਦ੍ਯਮਾਨਾ ਦ੍ਰੋਣੇਨ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਚ ਨਰੋਤ੍ਤਮਾਃ ।
ਸ੍ਰੁʼਞ੍ਜਯਾਃ ਤਾਵਕੰ ਸੈਨ੍ਯੰ ਭੀਮਾਰ੍ਜੁਨਪਰਿਕ੍ਸ਼਼ਤਮ੍ ॥ 6-75-33 (42009)
ਤਥੈਵ ਤਾਵਕੰ ਸੈਨ੍ਯੰ ਭੀਮਾਰ੍ਜੁਨਪਰਿਕ੍ਸ਼਼ਤਮ੍।
ਮੁਹ੍ਯਤੇ ਤਤ੍ਰਤਤ੍ਰੈਵ ਸਮਦੇਵ ਵਰਾਙ੍ਗਨਾ॥ 6-75-34 (42010)
ਅਭਿਦ੍ਯੇਤਾਂ ਤਤੋ ਵ੍ਯੂਹੌ ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਵੀਰਵਰਕ੍ਸ਼਼ਯੇ।
ਆਸੀਦ੍ਵ੍ਯਤਿਕਰੋ ਘੋਰਸ੍ਤਵ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਭਾਰਤ ॥ 6-75-35 (42011)
ਤਦਦ੍ਭੁਤਮਪਸ਼੍ਯਾਮ ਤਾਵਕਾਨਾਂ ਪਰੈਃ ਸਹ ।
ਏਕਾਯਨਗਤਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਯਦਯੁਧ੍ਯਨ੍ਤ ਭਾਰਤ ॥ 6-75-36 (42012)
ਪ੍ਰਤਿਸੰਵਾਰ੍ਯ ਚਾਸ੍ਤ੍ਰਾਣਿ ਤੇ(ਅ)ਨ੍ਯੋਨ੍ਯਸ੍ਯ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਯੁਯੁਧੁਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾਸ਼੍ਚੈਵ ਕੌਰਵਾਸ਼੍ਚ ਮਹਾਬਲਾਃ ॥ ॥ 6-75-37 (42013)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਸ਼਼ਸ਼਼੍ਠਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਪਞ੍ਚਸਪ੍ਤਤਿਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 076
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.76. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 076
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰੇਣ ਸ੍ਵਸੇਨਾਕ੍ਸ਼਼ਯਸ਼੍ਰਵਣੇਨ ਸ਼ੋਚਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-76-0 (42014)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ। 6-76-0x (4151)
ਏਵੰ ਬਹੁਗੁਣੰ ਸੈਨ੍ਯਮੇਵੰ ਬਹੁਵਿਧੰ ਪਰਮ੍।
ਵ੍ਯੂਢਮੇਵੰ ਯਥਾਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਮਮੋਘੰ ਚੈਵ ਸਞ੍ਜਯ ॥ 6-76-1 (42015)
ਜੁਸ਼਼੍ਟਮਸ੍ਮਾਕਮਤ੍ਯਨ੍ਤਮਭਿਕਾਮੰ ਚ ਨਃ ਸਦਾ ।
ਪ੍ਰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟੰ ਵ੍ਯਸਨੋਪੇਤੰ ਪੁਰਸ੍ਤਾਦ੍ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਵਿਕ੍ਰਮਮ੍ ॥ 6-76-2 (42016)
ਨਾਤਿਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧਮਬਾਲੰ ਚ ਨ ਕ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਨ ਚ ਪੀਵਰਮ੍ ।
ਲਘੁਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਾਯਤਪ੍ਰਾਯੰ ਸਾਗਰਾਕਾਰਮਵ੍ਯਯਮ੍ ॥ 6-76-3 (42017)
ਆਤ੍ਤਸੰਨਾਹਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰੰ ਚ ਬਹੁਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਪਰਿਗ੍ਰਹਮ੍ ।
ਅਸਿਯੁਦ੍ਧੇ ਨਿਯੁਦ੍ਧੇ ਚ ਗਦਾਯੁਦ੍ਧੇ ਚ ਕੋਵਿਦਮ੍ ॥ 6-76-4 (42018)
ਪ੍ਰਾਸਰ੍ਸ਼਼੍ਟਿਤੋਮਰੇਸ਼਼੍ਵਾਜੌ ਪਰਿਘੇਸ਼਼੍ਵਾਯਸੇਸ਼਼ੁ ਚ ।
ਭਿਣ੍ਡਿਪਾਲੇਸ਼਼ੁ ਸ਼ਕ੍ਤੀਸ਼਼ੁ ਮੁਸਲੇਸ਼਼ੁ ਚ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ॥ 6-76-5 (42019)
ਕਮ੍ਪਨੇਸ਼਼ੁ ਚ ਚਾਪੇਸ਼਼ੁ ਕਣਪੇਸ਼਼ੁ ਚ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ।
ਕ੍ਸ਼਼ੇਣਣੀਯੇਸ਼਼ੁ ਚਿਤ੍ਰੇਸ਼਼ੁ ਮੁਸ਼਼੍ਟਯੁਦ੍ਧੇਸ਼਼ੁ ਚ ਕ੍ਸ਼਼ਮਮ੍ ॥ 6-76-6 (42020)
ਅਪਰੋਕ੍ਸ਼਼ੰ ਚ ਵਿਦ੍ਯਾਸੁ ਵ੍ਯਾਯਾਮੇ ਚ ਕ੍ਰੁʼਤਸ਼੍ਰਮਮ੍ ।
ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਗ੍ਰਹਣਵਿਦ੍ਯਾਸੁ ਸਰ੍ਵਾਸੁ ਪਰਿਨਿਸ਼਼੍ਠਿਤਮ੍ ॥ 6-76-7 (42021)
ਆਰੋਹੇ ਪਰ੍ਯਵਸ੍ਕਨ੍ਦੇ ਸਰਣੇ ਸਾਨ੍ਤਰਪ੍ਲੁਤੇ ।
ਸਮ੍ਯਕ੍ਪ੍ਰਹਰਣੇ ਯਾਨੇ ਵ੍ਯਪਯਾਨੇ ਚ ਕੋਵਿਦਮ੍ ॥ 6-76-8 (42022)
ਨਾਗਾਸ਼੍ਵਰਥਯਾਨੇਸ਼਼ੁ ਬਹੁਸ਼ਃ ਸੁਪਰੀਕ੍ਸ਼਼ਿਤਮ੍ ।
ਪਰੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਚ ਯਥਾਨ੍ਯਾਯੰ ਵੇਤਨੇਨੋਪਪਾਦਿਤਮ੍ ॥ 6-76-9 (42023)
ਨ ਗੋਸ਼਼੍ਠ੍ਯਾ ਨੋਪਕਾਰੇਣ ਨ ਚ ਬਨ੍ਧੁਨਿਮਿਤ੍ਤਤਃ ।
ਨ ਸੌਹ੍ਰੁʼਦਬਲੈਰ੍ਵਾਪਿ ਨਾਕੁਲੀਨਪਰਿਗ੍ਰਹੈਃ ॥ 6-76-10 (42024)
ਸਮ੍ਰੁʼਦ੍ਧਜਨਮਾਰ੍ਯੰ ਚ ਤੁਸ਼਼੍ਟਸੰਬਨ੍ਧਿਬਾਨ੍ਧਵਮ੍ ।
ਕ੍ਰੁʼਤੋਪਕਾਰਭੂਯਿਸ਼਼੍ਠੰ ਯਸ਼ਸ੍ਵਿ ਚ ਮਨਸ੍ਵਿ ਚ ॥ 6-76-11 (42025)
ਸ੍ਵਜਨੈਸ੍ਤੁ ਨਰੈਰ੍ਮੁਖ੍ਯੈਰ੍ਬਹੁਸ਼ੋ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਕਰ੍ਮਭਿਃ ।
ਲੋਕਪਾਲੋਪਮੈਸ੍ਤਾਤ ਪਾਲਿਤੰ ਲੋਕਵਿਸ਼੍ਰੁਤਮ੍ ॥ 6-76-12 (42026)
ਬਹੁਭਿਃ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯੈਰ੍ਗੁਪ੍ਤੰ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵ੍ਯਾਂ ਲੋਕਸੰਮਤੈਃ ।
ਅਸ੍ਮਾਨਭਿਗਤੈਃ ਕਾਮਾਤ੍ਸਬਲੈਃ ਸਪਦਾਨੁਗੈਃ ॥ 6-76-13 (42027)
ਮਹੋਦਧਿਮਿਵਾਪੂਰ੍ਣਮਾਪਗਾਭਿਃ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ।
ਅਪਕ੍ਸ਼਼ਪਕ੍ਸ਼਼ਿਸੰਕਾਸ਼ੈ ਰਥੈਰ੍ਨਾਗੈਸ਼੍ਚ ਸੰਵ੍ਰੁʼਤਮ੍ ॥ 6-76-14 (42028)
ਨਾਨਾਯੋਧਜਲੰ ਭੀਮੰ ਵਾਹਨੋਰ੍ਮਿਤਰਙ੍ਗਿਣਮ੍।
ਕ੍ਸ਼਼ੇਪਣ੍ਯਸਿਗਦਾਸ਼ਕ੍ਤਿਸ਼ਰਪ੍ਰਾਸਸਾਮਾਕੁਲਮ੍ ॥ 6-76-15 (42029)
ਧ੍ਵਜਭੂਸ਼਼ਣਸੰਬਾਧੰ ਰਤ੍ਨਪਟ੍ਟਸੁਸੰਚਿਤਮ੍ ।
ਪਰਿਧਾਵਦ੍ਭਿਰਸ਼੍ਵੈਸ਼੍ਚ ਵਾਯੁਵੇਗਵਿਕਮ੍ਪਿਤਮ੍ ॥ 6-76-16 (42030)
ਅਪਾਰਮਿਵ ਗਰ੍ਜਨ੍ਤੰ ਸਾਗਰਪ੍ਰਤਿਮੰ ਮਹਤ੍।
ਦ੍ਰੋਣਭੀਸ਼਼੍ਮਾਸਿਸੰਗਪ੍ਤੰ ਗੁਪ੍ਤੰ ਚ ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਣਾ ॥ 6-76-17 (42031)
ਕ੍ਰੁʼਪਦੁਃਸ਼ਾਸਨਾਭ੍ਯਾਂ ਚ ਜਯਦ੍ਰਥਮੁਖੈਸ੍ਤਥਾ ।
ਭਗਦਤ੍ਤਵਿਕਰ੍ਣਾਭ੍ਯਾਂ ਦ੍ਰੌਣਿਸੌਬਲਬਾਹ੍ਲਿਕੈਃ ॥ 6-76-18 (42032)
ਗੁਪ੍ਤੰ ਪ੍ਰਵੀਰੈਰ੍ਲੌਕੈਸ਼੍ਚ ਸਾਰਵਦ੍ਭਿਰ੍ਮਹਾਤ੍ਮਭਿਃ ।
ਯਦਹਨ੍ਯਤ ਸੈਨ੍ਯੰ ਮੇ ਦਿਸ਼਼੍ਟਮਤ੍ਰ ਪਰਾਯਣਮ੍ ॥ 6-76-19 (42033)
ਨੈਤਾਦ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਸਮੁਦ੍ਯੋਗੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਵਨ੍ਤੋ ਹਿ ਮਾਨੁਸ਼਼ਾਃ ।
ਰੁʼਸ਼਼ਯੋ ਵਾ ਮਹਾਭਾਗਾਃ ਪੁਰਾਣਾ ਭੁਵਿ ਸਞ੍ਜਯ ॥ 6-76-20 (42034)
ਈਦ੍ਰੁʼਸ਼ੋ(ਅ)ਪਿ ਬਲੌਘਸ੍ਤੁ ਸੰਯੁਕ੍ਤਃ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਸੰਪਦਾ ।
ਵਧ੍ਯਤੇ ਯਤ੍ਰ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਕਿਮਨ੍ਯਦ੍ਭਾਗਧੇਯਤਃ ॥ 6-76-21 (42035)
ਵਿਪਰੀਤਮਿਦੰ ਸਰ੍ਵੰ ਪ੍ਰਤਿਭਾਤਿ ਹਿ ਸਞ੍ਜਯ ।
ਯਤ੍ਰੇਦ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਬਲੰ ਘੋਰੰ ਨਾਵਧੀਦ੍ਯੁਧਿ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨ੍ ॥ 6-76-22 (42036)
ਪਾਣ੍ਡਵਾਰ੍ਥਾਯ ਨਿਯਤੰ ਦੇਵਾਸ੍ਤਤ੍ਰ ਸਮਾਗਤਾਃ ।
ਯੁਧ੍ਯਨ੍ਤੇ ਮਾਮਕੰ ਸੈਨ੍ਯੰ ਯਥਾ(ਅ)ਵਧ੍ਯਤ ਸਞ੍ਜਯ ॥ 6-76-23 (42037)
ਉਕ੍ਤੋ(ਅ)ਪਿ ਵਿਦੁਰੇਣਾਹੰ ਹਿਤੰ ਪਥ੍ਯੰ ਚ ਨਿਤ੍ਯਸ਼ਃ ।
ਨ ਚ ਜਗ੍ਰਾਹ ਤਨ੍ਮਨ੍ਦਃ ਪੁਤ੍ਰੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਮਮ ॥ 6-76-24 (42038)
ਤਥ੍ਯਾਂ ਮਨ੍ਯੇ ਮਤਿੰ ਤਸ੍ਯ ਸਰ੍ਵਜ੍ਞਸ੍ਯ ਮਹਾਤ੍ਮਨਃ ।
ਆਸੀਤ੍ਤਥਾ(ਅ)(ਅ)ਗਤੰ ਤਾਤ ਯੇਨ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਮਿਦੰ ਪੁਰਾ ॥ 6-76-25 (42039)
ਅਥਵਾ ਭਾਵ੍ਯਮੇਵੰ ਹਿ ਸੰਜਯੈਤੇਨ ਸਰ੍ਵਥਾ ।
ਪੁਰਾ ਧਾਤ੍ਰਾ ਯਥਾ ਦਿਸ਼਼੍ਟੰ ਤਤ੍ਤਥਾ ਨ ਤਦਨ੍ਯਥਾ ॥ ॥ 6-76-26 (42040)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਸ਼਼ਸ਼਼੍ਠਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਸ਼਼ਟ੍ਸਪ੍ਤਤਿਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-76-2 ਨਃ ਅਸ੍ਮਾਨ੍ ਅਭਿਕਾਮੰ ਆਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ਮਾਣਮ੍। ਪ੍ਰਹ੍ਵਨਿਮਿਪਾਠੇ ਪ੍ਰਣਤਮ੍ ॥ 6-76-3 ਲਘੁਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤੰ ਸ਼ੀਘ੍ਰਕਾਰਿ। ਆਯਤਪ੍ਰਾਯੰ ਪ੍ਰਾਂਸ਼ੁਬਹੁਲਮ੍ ॥ 6-76-8 ਆਰੋਹੇ ਹਸ੍ਤ੍ਯਾਦੀਨਾਮ੍। ਪਰ੍ਯਵਸ੍ਕਨ੍ਦੇ ਹਸ੍ਤ੍ਯਾਦਿਭ੍ਯੋ(ਅ)ਵਤਰਣੇ ॥ 6-76-11 ਮਨਸ੍ਵਿ ਸਾਹੰਕਾਰਮ੍ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 077
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.77. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 077
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਭੀਮਦ੍ਰੋਣਪਰਾਕ੍ਰਮਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-77-0 (42041)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-77-0x (4152)
ਆਤ੍ਮਦੋਸ਼਼ਾਤ੍ਤ੍ਵਯਾ ਰਾਜਨ੍ਪ੍ਰਾਪ੍ਤੰ ਵ੍ਯਸਨਮੀਦ੍ਰੁʼਸ਼ਮ੍ ।
ਨ ਹਿ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸ੍ਤਾਨਿ ਪਸ਼੍ਯਤੇ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-77-1 (42042)
ਯਾਨਿ ਤ੍ਵੰ ਪਸ਼੍ਯਸੇ ਰਾਜਨ੍ਧਰ੍ਮਸੰਕਰਕਾਰਣਾਤ੍।
ਤਵ ਦੋਸ਼਼ਾਤ੍ਪੁਰਾ ਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤੰ ਦ੍ਯੂਤਮੇਤਦ੍ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ॥ 6-77-2 (42043)
ਤਵ ਦੋਸ਼਼ੇਣ ਯੁਦ੍ਦੰ ਚ ਪ੍ਰਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤੰ ਸਹ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ।
ਤ੍ਵਮੇਵਾਦ੍ਯ ਫਲੰ ਭੁਙ੍ਕ੍ਸ਼਼੍ਵ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਕਿਲ੍ਬਿਸ਼਼ਮਾਤ੍ਮਨਾ ॥ 6-77-3 (42044)
ਆਤ੍ਮਨਾ ਹਿ ਕ੍ਰੁʼਤੰ ਕਰ੍ਮ ਆਤ੍ਮਨੈਵੋਪਭੁਜ੍ਯਤੇ।
ਇਹ ਵਾ ਪ੍ਰੇਤ੍ਯ ਵਾ ਰਾਜੰਸ੍ਤ੍ਵਯਾ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤੰ ਯਥਾਤਥਮ੍ ॥ 6-77-4 (42045)
ਤਸ੍ਮਾਦ੍ਰਾਜਨ੍ਸ੍ਥਿਰੋ ਭੂਤ੍ਵਾ ਪ੍ਰਾਪ੍ਯੇਦੰ ਵ੍ਯਸਨੰ ਮਹਤ੍।
ਸ਼੍ਰੁʼਣੁ ਯੁਦ੍ਧੰ ਯਥਾ ਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤੰ ਸ਼ੰਸਤੋ ਮੇ ਨਰਾਧਿਪ ॥ 6-77-5 (42046)
ਭੀਮਸੇਨਃ ਸੁਨਿਸ਼ਿਤੈਰ੍ਬਾਣੈਰ੍ਭਿਤ੍ਤ੍ਵਾ ਮਹਾਚਮੂਮ੍ ।
ਆਸਸਾਦ ਤਤੋ ਵੀਰਃ ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਾਨੁਜਾਨ੍ ॥ 6-77-6 (42047)
ਦੁਃਸ਼ਾਸਨੰ ਦੁਰ੍ਵਿਸ਼਼ਹੰ ਦੁਃਸਹੰ ਦੁਰ੍ਮਦੰ ਜਯਮ੍।
ਜਯਤ੍ਸੇਨੰ ਵਿਕਰ੍ਣੰ ਚ ਚਿਤ੍ਰਸੇਨੰ ਸੁਦਰ੍ਸ਼ਨਮ੍ ॥ 6-77-7 (42048)
ਚਾਰੁਚਿਤ੍ਰੰ ਸੁਵਰ੍ਮਾਣੰ ਦੁਸ਼਼੍ਕਰ੍ਣੰ ਕਰ੍ਣਮੇਵ ਚ ।
ਏਤਾਂਸ਼੍ਚਾਨ੍ਯਾਂਸ਼੍ਚ ਸੁਬਹੂਨ੍ਸਮੀਪਸ੍ਥਾਨ੍ਮਹਾਰਥਾਨ੍ ॥ 6-77-8 (42049)
ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਨ੍ਸੁਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਾਨ੍ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਭੀਮੋ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਸਮਰੇ ਗੁਪ੍ਤਾਂ ਪ੍ਰਵਿਵੇਸ਼ ਮਹਾਚਮੂਮ੍ ॥ 6-77-9 (42050)
ਅਥਾਲੋਕ੍ਯ ਪ੍ਰਵਿਸ਼਼੍ਟੰ ਤਮੂਚੁਸ੍ਤੇ ਸਰ੍ਵ ਏਵ ਤੁ ।
ਜੀਵਗ੍ਰਾਹੰ ਨਿਗ੍ਰੁʼਹ੍ਣੀਮੋ ਵਯਮੇਨੰ ਨਰਾਧਿਪਾਃ ॥ 6-77-10 (42051)
ਸ ਤੈਃ ਪਰਿਵ੍ਰੁʼਤਃ ਪਾਰ੍ਥੋ ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੁʼਭਿਃ ਕ੍ਰੁʼਤਨਿਸ਼੍ਚਯੈਃ ।
ਪ੍ਰਜਾਸੰਹਰਣੇ ਸੂਰ੍ਯਃ ਕ੍ਰੂਰੈਰਿਵ ਮਹਾਗ੍ਰਹੈਃ ॥ 6-77-11 (42052)
ਸੰਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਮਧ੍ਯੰ ਸੈਨ੍ਯਸ੍ਯ ਨ ਭੀਃ ਪਾਣ੍ਡਵਮਾਵਿਸ਼ਤ੍।
ਯਥਾ ਦੇਵਾਸੁਰੇ ਯੁਦ੍ਧੇ ਮਹੇਨ੍ਦ੍ਰੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਦਾਨਵਾਨ੍ । 6-77-12 (42053)
ਤਤਃ ਸ਼ਤਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਰਥਿਨਾਂ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ਪ੍ਰਭੋ ।
ਉਦ੍ਯਤਾਨਿ ਸ਼ਰੈਸ੍ਤੀਵ੍ਰੈਸ੍ਤਮੇਕੰ ਪਰਿਵਵ੍ਰਿਰੇ ॥ 6-77-13 (42054)
ਸ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਪ੍ਰਵਰਾਨ੍ਯੋਧਾਨ੍ਹਸ੍ਤ੍ਯਸ਼੍ਵਰਥਸਾਦਿਨਃ ।
ਜਘਾਨ ਸਮਰੇ ਸ਼ੂਰੋ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਨਚਿਨ੍ਤਯਨ੍ ॥ 6-77-14 (42055)
ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਵ੍ਯਵਸਿਤੰ ਜ੍ਞਾਤ੍ਵਾ ਭੀਮਸੇਨੋ ਜਿਘ੍ਰੁʼਕ੍ਸ਼਼ਤਾਮ੍।
ਸਮਸ੍ਤਾਨਾਂ ਵਧੇ ਰਾਜਨ੍ਮਤਿੰ ਚਕ੍ਰੇ ਮਹਾਮਨਾਃ ॥ 6-77-15 (42056)
ਤਤੋ ਰਥੰ ਸਮੁਤ੍ਸ੍ਰੁʼਜ੍ਯ ਗਦਾਮਾਦਾਯ ਪਾਣ੍ਡਵਃ ।
ਉਵਾਚ ਸਾਰਥਿੰ ਭੀਮੰ ਸ੍ਥੀਯਤਾਮਿਤਿ ਭਾਰਤ ॥ 6-77-16 (42057)
ਯਾਵਦੇਤਾਨ੍ਹਨਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਨ੍ਸਹਾਨੁਗਾਨ੍ ।
ਇਤ੍ਯੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਭੀਮਸੇਨਸ੍ਤੁ ਪ੍ਰਵਿਸ਼੍ਯ ਮਹਤੀਂ ਚਮੂਮ੍ ।
ਜਘਾਨ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਣਾਂ ਤਦ੍ਬਲੌਘਮਹਾਰ੍ਣਵਮ੍ ॥ 6-77-17 (42058)
ਗਦਯਾ ਭਿਮਸੇਨੇਨ ਤਾਡਿਤਾ ਵਾਰਣੋਤ੍ਤਮਾਃ ।
ਭਿੰਨਕੁਮ੍ਭਾ ਮਹਾਕਾਯਾ ਭਿੰਨਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠਾਸ੍ਤਥੈਵਚ ॥ 6-77-18 (42059)
ਭਿੰਨਗਾਤ੍ਰਾਃ ਸਹਾਰੋਹੈਃ ਸ਼ੇਰਤੇ ਪਰ੍ਵਤਾ ਇਵ।
ਰਥਾਸ਼੍ਚ ਭਗ੍ਨਾਸ੍ਤਿਲਸ਼ਃ ਸਯੋਧਾਃ ਸ਼ਤਸ਼ੋ ਰਣੇ ॥ 6-77-19 (42060)
ਅਸ਼੍ਵਾਸ਼੍ਚ ਸਾਦਿਨਸ਼੍ਚੈਵ ਪਾਦਾਤੈਃ ਸਹ ਭਾਰਤ ।
ਤਤ੍ਰਾਦ੍ਭੁਤਮਪਸ਼੍ਯਾਮ ਭੀਮਸੇਨਸ੍ਯ ਵਿਕ੍ਰਮਮ੍ ॥ 6-77-20 (42061)
ਯਦੇਕਃ ਸਮਰੇ ਰਾਜਨ੍ਬਹੁਭਿਃ ਸਮਯੋਧਯਤ੍ ।
ਅਨ੍ਤਕਾਲੇ ਪ੍ਰਜਾਃ ਸਰ੍ਵਾ ਦਣ੍ਡਪਾਣਿਰਿਵਾਨ੍ਤਕਃ ॥ 6-77-21 (42062)
ਭੀਮਸੇਨੇ ਪ੍ਰਵਿਸ਼਼੍ਟੇ ਤੁ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨੋ(ਅ)ਪਿ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਃ ।
ਦ੍ਰੋਣਮੁਤ੍ਸ੍ਰੁʼਜ੍ਯ ਤਰਸਾ ਯਯੌ ਯਤ੍ਰ ਵ੍ਰੁʼਕੋਦਰਃ ॥ 6-77-22 (42063)
ਵਿਦਾਰ੍ਯ ਮਹਤੀਂ ਸੇਨਾਂ ਤਾਵਕਾਨਾਂ ਨਰਰ੍ਸ਼਼ਭਃ ।
ਆਸਸਾਦ ਰਥੰ ਸ਼ੂਨ੍ਯੰ ਭੀਮਸੇਨਸ੍ਯ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-77-23 (42064)
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਵਿਸ਼ੋਕੰ ਸਮਰੇ ਭੀਮਸੇਨਸ੍ਯ ਸਾਰਥਿਮ੍ ।
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨੋ ਮਹਾਰਾਜ ਦੁਰ੍ਮਨਾ ਗਤਚੇਤਨਃ ॥ 6-77-24 (42065)
ਅਪ੍ਰੁʼਚ੍ਛਦ੍ਬਾਸ਼਼੍ਪਸੰਰੁਦ੍ਧੋ ਨਿਃਸ਼੍ਵਸਨ੍ਵਾਚਮੀਰਯਨ੍ ।
ਮਮ ਪ੍ਰਾਣੈਃ ਪ੍ਰਿਯਤਮਃ ਕ੍ਵ ਭੀਮ ਇਤਿ ਦੁਃਖਿਤਃ ॥ 6-77-25 (42066)
ਵਿਸ਼ੋਕਸ੍ਤਮੁਵਾਚੇਦੰ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨੰ ਕ੍ਰੁʼਤਾਞ੍ਜਲਿਃ ।
ਸੰਸ੍ਥਾਪ੍ਯ ਮਾਮਿਹ ਬਲੀ ਪਾਣ੍ਡਵੇਯਃ ਪਰਾਕ੍ਰਮੀ ॥ 6-77-26 (42067)
ਪ੍ਰਵਿਸ਼਼੍ਟੋ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਣਾਮੇਤਦ੍ਬਲਮਹਾਰ੍ਣਵਮ੍ ।
ਮਾਮੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਪੁਰੁਸ਼਼ਵ੍ਯਾਘ੍ਰਃ ਪ੍ਰੀਤਿਯੁਕ੍ਤਮਿਦੰ ਵਚਃ ॥ 6-77-27 (42068)
ਪ੍ਰਤਿਪਾਲਯ ਮਾਂ ਸੂਤ ਨਿਯਮ੍ਯਾਸ਼੍ਵਾਨ੍ਮੁਹੂਰ੍ਤਕਮ੍।
ਯਾਵਦੇਵਾੰਨਿਹਨ੍ਮ੍ਯਦ੍ਯ ਯ ਇਮੇ ਮਦ੍ਵਧੋਦ੍ਯਤਾਃ ।
ਅਭ੍ਯਧਾਵਦ੍ਗਦਾਪਾਣਿਸ੍ਤਦ੍ਬਲੰ ਸ ਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-77-28 (42069)
ਤਤੋ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਪ੍ਰਧਾਵਨ੍ਤੰ ਗਦਾਹਸ੍ਤੰ ਮਹਾਬਲਮ੍ ।
ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ਾਮੇਵ ਸੈਨ੍ਯਾਨਾਂ ਸੰਹਰ੍ਸ਼਼ਃ ਸਮਜਾਯਤ ॥ 6-77-29 (42070)
ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਸੁਤੁਮੁਲੇ ਯੁਦ੍ਧੇ ਵਰ੍ਤਮਾਨੇ ਭਯਾਨਕੇ ।
ਭਿਤ੍ਤ੍ਵਾ ਰਾਜਨ੍ਮਹਾਵ੍ਯੂਹੰ ਪ੍ਰਵਿਵੇਸ਼ ਸਖਾ ਤਵ ॥ 6-77-30 (42071)
ਵਿਸ਼ੋਕਸ੍ਯ ਵਚਃ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨੋ(ਅ)ਥ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਃ ।
ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਵਾਚ ਤਤਃ ਸੂਤੰ ਰਣਮਧ੍ਯੇ ਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-77-31 (42072)
ਨ ਹਿ ਮੇ ਜੀਵਿਤੇਨਾਪਿ ਵਿਦ੍ਯਤੇ(ਅ)ਦ੍ਯ ਪ੍ਰਯੋਜਨਮ੍ ।
ਭੀਮਸੇਨੰ ਰਣੇ ਹਿਤ੍ਵਾ ਸ੍ਨੇਹਮੁਤ੍ਸ੍ਰੁʼਜ੍ਯ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ॥ 6-77-32 (42073)
ਯਦਿ ਯਾਮਿ ਵਿਨਾ ਭੀਮੰ ਕਿੰ ਮਾਂ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰੰ ਵਦਿਸ਼਼੍ਯਤਿ।
ਏਕਾਯਨਗਤੇ ਭੀਮੇ ਮਯਿ ਚਾਵਸ੍ਥਿਤੇ ਯੁਧਿ ॥ 6-77-33 (42074)
ਤਸ੍ਯ ਨ ਸ੍ਵਸ੍ਤਿ ਕੁਰ੍ਵਨ੍ਤਿ ਦੇਵਾਃ ਸ਼ਕ੍ਰਪੁਰੋਗਮਾਃ ।
ਯਃ ਸਹਾਯਾਨ੍ਪਰਿਤ੍ਯਜ੍ਯ ਸ੍ਵਸ੍ਤਿਮਾਨਾਵ੍ਰਜੇਦ੍ਗ੍ਰੁʼਹਮ੍ ॥ 6-77-34 (42075)
`ਰੌਰਵੇ ਨਰਕੇ ਮਞ੍ਜੇਦਪ੍ਲਵੇ ਦੁਸ੍ਤਰੇ ਨ੍ਰੁʼਭਿਃ ।'
ਮਮ ਭੀਮਃ ਸਖਾ ਚੈਵ ਸੰਬਨ੍ਧੀ ਚ ਮਹਾਬਲਃ ।
ਭਕ੍ਤੋ(ਅ)ਸ੍ਮਾਨ੍ਭਕ੍ਤਿਮਾਂਸ਼੍ਚਾਹੰ ਤਮਪ੍ਯਰਿਨਿਸ਼਼ੂਦਨਮ੍ ॥ 6-77-35 (42076)
ਸੋ(ਅ)ਹੰ ਤਤ੍ਰ ਗਮਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਯਤ੍ਰ ਯਾਤੋ ਵ੍ਰੁʼਕੋਦਰਃ ।
ਨਿਘ੍ਨਨ੍ਤੰ ਮਾਂ ਰਿਪੂਨ੍ਪਸ਼੍ਯ ਦਾਨਵਾਨਿਵ ਵਾਸਵਮ੍ ॥ 6-77-36 (42077)
ਏਵਮੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਵੀਰੋ ਯਯੌ ਮਧ੍ਯੇਨ ਵਾਹਿਨੀਮ੍ ।
ਭੀਮਸੇਨਸ੍ਯ ਮਾਰ੍ਗੇਸ਼਼ੁ ਗਦਾਪ੍ਰਮਥਿਤੈਰ੍ਗਜੈਃ ॥ 6-77-37 (42078)
ਸ ਦਦਰ੍ਸ਼ ਤਦਾ ਭੀਮੰ ਦਹਨ੍ਤੰ ਰਿਪੁਵਾਹਿਨੀਮ੍।
ਵਾਤੋ ਵ੍ਰੁʼਕ੍ਸ਼਼ਾਨਿਵ ਬਲਾਤ੍ਪ੍ਰਭਞ੍ਜਨ੍ਤੰ ਰਣੇ ਰਿਪੂਨ੍ ॥ 6-77-38 (42079)
ਤੇ ਵਧ੍ਯਮਾਨਾਃ ਸਮਰੇ ਰਥਿਨਃ ਸਾਦਿਨਸ੍ਤਥਾ ।
ਪਾਦਾਤਾ ਦਨ੍ਤਿਨਸ਼੍ਚੈਵ ਚਕ੍ਰੁਰਾਤ੍ਸ੍ਵਰੰ ਮਹਤ੍ ॥ 6-77-39 (42080)
ਹਾਹਾਕਾਰਸ਼੍ਚ ਸੰਜਜ੍ਞੇ ਤਵ ਸੈਨ੍ਯਸ੍ਯ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਵਧ੍ਯਤੋ ਭੀਮਸੇਨੇਨ ਕ੍ਰੁʼਤਿਨਾ ਚਿਤ੍ਰਯੋਧਿਨਾ ॥ 6-77-40 (42081)
ਤਤਃ ਕ੍ਰੁʼਤਾਸ੍ਤ੍ਰਾਸ੍ਤੇ ਸਰ੍ਵੇ ਪਰਿਵਾਰ੍ਯ ਵ੍ਰੁʼਕੋਦਰਮ੍ ।
ਅਭੀਤਾਃ ਸਮਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਯਾ ਪਰੰਤਪ ॥ 6-77-41 (42082)
ਅਭਿਦ੍ਰੁਤੰ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਭ੍ਰੁʼਤਾਂ ਵਰਿਸ਼਼੍ਠੰ
ਸਮਨ੍ਤਤਃ ਪਾਣ੍ਡਵੰ ਲੋਕਵੀਰਃ।
ਸੈਨ੍ਯੇਨ ਘੋਰੇਣ ਸੁਸੰਹਿਤੇਨ
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਬਲੀ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤੋ ਭੀਮਸੇਨਮ੍ ॥ 6-77-42 (42083)
ਅਥੋਪਗਚ੍ਛਚ੍ਛਰਵਿਕ੍ਸ਼਼ਤਾਙ੍ਗੰ
ਪਦਾਤਿਨੰ ਕ੍ਰੋਧਵਿਸ਼਼ੰ ਵਮਨ੍ਤਮ੍।
ਆਸ਼੍ਵਾਸਯਨ੍ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤੋ ਭੀਮਸੇਨੰ
ਗਦਾਹਸ੍ਤੰ ਕਾਲਮਿਵਾਨ੍ਤਕਾਲੇ ॥ 6-77-43 (42084)
ਵਿਸ਼ਲ੍ਯਮੇਨੰ ਚ ਚਕਾਰ ਤੂਰ੍ਣ-
ਮਾਰੋਪਯਚ੍ਚਾਤ੍ਮਰਥੇ ਮਹਾਤ੍ਮਾ।
ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਪਰਿਸ਼਼੍ਵਜ੍ਯ ਚ ਭੀਮਸੇਨ-
ਮਾਸ਼੍ਵਾਸਯਾਮਾਸ ਸ ਸ਼ਤ੍ਰੁਮਧ੍ਯੇ ॥ 6-77-44 (42085)
ਤਥਾ ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਵਰ੍ਤਮਾਨੇ(ਅ)ਤਿਵੇਗੰ
ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੂʼਨਥੋਪੇਤ੍ਯ ਤਵਾਪਿ ਪੁਤ੍ਰਃ ।
ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਵਿਮਰ੍ਦੇ ਤਵ ਸੰਪ੍ਰਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤੇ
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਰਣੇ ਵਾਕ੍ਯਮਿਦੰ ਬਭਾਸ਼਼ੇ ॥ 6-77-45 (42086)
ਅਯੰ ਦੁਰਾਤ੍ਮਾ ਦ੍ਰੁਪਦਸ੍ਯ ਪੁਤ੍ਰਃ
ਸਮਾਗਤੋ ਭੀਮਸੇਨੇਨ ਸਾਰ੍ਧਮ੍ ॥ 6-77-46 (42087)
ਤੰ ਯਾਮ ਸਰ੍ਵੇ ਮਹਤਾ ਬਲੇਨ
ਮਾ ਵੋ ਰਿਪੁਃ ਪ੍ਰਾਰ੍ਥਯਤਾਮਨੀਕਮ੍।
ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਤੁ ਵਾਕ੍ਯੰ ਤਮਮ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯਮਾਣਾ
ਜ੍ਯੇਸ਼਼੍ਠਜ੍ਞਯਾ ਨੋਦਿਤਾ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਃ ॥ 6-77-47 (42088)
ਵਧਾਯ ਨਿਸ਼਼੍ਪੇਤੁਰੁਦਾਯੁਧਾਸ੍ਤੇ
ਯੁਗਕ੍ਸ਼਼ਯੇ ਕੇਤਵੋ ਯਦ੍ਵਦੁਗ੍ਰਾਃ।
ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਚਾਸ੍ਤ੍ਰਾਣਿ ਧਨੂਂਸ਼਼ਿ ਵੀਰਾ
ਜ੍ਯਾਂ ਨੇਮਿਘੋਸ਼਼ੈਃ ਪ੍ਰਵਿਕਮ੍ਪਯਨ੍ਤਃ ॥ 6-77-48 (42089)
ਸ਼ਰੈਰਵਰ੍ਸ਼਼ਨ੍ਦ੍ਰੁਪਦਸ੍ਯ ਪੁਤ੍ਰੰ
ਯਥਾਮ੍ਬੁਦਾ ਭੂਧਰੰ ਵਾਰਿਜਾਲੈਃ ।
ਨਿਹਤ੍ਯ ਤਾਂਸ਼੍ਚਾਪਿ ਸ਼ਰੈਃ ਸੁਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈ-
ਰ੍ਨ ਵਿਵ੍ਯਥੇ ਸਮਰੇ ਚਿਤ੍ਰਯੋਧੀ ॥ 6-77-49 (42090)
ਸਮਭ੍ਯੁਦੀਰ੍ਣਾਂਸ਼੍ਚ ਤਵਾਤ੍ਮਜਾਂਸ੍ਤਥਾ
ਨਿਸ਼ਾਮ੍ਯ ਵੀਰਾਨਭਿਤਃ ਸ੍ਥਿਤਾਨ੍ਰਣੇ ।
ਜਿਘਾਂਸੁਰੁਗ੍ਰੋ ਦ੍ਰੁਪਦਾਤ੍ਮਜੋ ਯੁਵਾ।
ਪ੍ਰਮੋਹਨਾਸ੍ਤ੍ਰੰ ਯੁਯੁਜੇ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰੇਸ਼਼ੁ ਰਾਜ-
ਨ੍ਦੈਤ੍ਯੇਸ਼਼ੁ ਯਦ੍ਵਤ੍ਸਮਰੇ ਮਹੇਨ੍ਦ੍ਰਃ ॥ 6-77-50 (42091)
`ਸ ਵੈ ਤਤੋ(ਅ)ਸ੍ਤ੍ਰੰ ਸੁਮਹਾਪ੍ਰਭਾਵੰ'
ਪ੍ਰਮੋਹਨੰ ਦ੍ਰੋਣਦਤ੍ਤੰ ਮਹਾਤ੍ਮਾ।
ਪ੍ਰਯੋਜਯਾਮਾਸ ਉਦਾਰਕਰ੍ਮਾ
ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਰਣੇ ਤਵ ਸੈਨ੍ਯਸ੍ਯ ਰਾਜਨ੍॥' 6-77-51 (42092)
ਤਤੋ ਵ੍ਯਮੁਹ੍ਯਨ੍ਤ ਰਣੇ ਨ੍ਰੁʼਵੀਰਾਃ
ਪ੍ਰਮੋਹਨਾਸ੍ਤ੍ਰਾਹਤਬੁਦ੍ਧਿਸਤ੍ਵਾਃ
ਪ੍ਰਦੁਦ੍ਰੁਵੁਃ ਕੁਰਵਸ਼੍ਚੈਵ ਸਰ੍ਵੇ
ਸਵਾਜਿਨਾਗਾਃ ਸਰਥਾਃ ਸਮਨ੍ਤਾਤ੍।
ਪਰੀਤਕਾਲਾਨਿਵ ਨਸ਼਼੍ਟਸੰਜ੍ਞਾ-
ਨ੍ਮੋਹੋਪੇਤਾਂਸ੍ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਾੰਨਿਸ਼ਮ੍ਯ ॥ 6-77-52 (42093)
ਏਤਸ੍ਮਿੰਨੇਵ ਕਾਲੇ ਤੁ ਭੀਮਃ ਪ੍ਰਹਰਤਾਂ ਵਰਃ।
ਵਿਸ਼੍ਰਮ੍ਯ ਚ ਤਦਾ ਰਾਜਨ੍ਪੀਤ੍ਵਾ(ਅ)ਮ੍ਰੁʼਤਰਸੰ ਜਲਮ੍ ॥ 6-77-53 (42094)
ਪੁਨਃ ਸੰਨਹ੍ਯ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਯੋਧਯਾਮਾਸ ਸੰਯੁਗੇ।
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯਮ੍ਨੇਨ ਸਹਿਤਃ ਕਾਲਯਾਮਾਸ ਭਾਰਤ ॥ 6-77-54 (42095)
ਏਤਸ੍ਮਿੰਨਨ੍ਤਰੇ ਰਾਜਨ੍ਦ੍ਰੋਣਃ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਭ੍ਰੁʼਤਾਂ ਵਰਃ।
ਦ੍ਰੁਪਦੰ ਤ੍ਰਿਭਿਰਾਸਾਦ੍ਯ ਸ਼ਰੈਰ੍ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਦਾਰੁਣੈਃ ॥ 6-77-55 (42096)
ਸੋ(ਅ)ਤਿਵਿਦ੍ਧਸ੍ਤਤੋ ਰਾਜਨ੍ਰਣੇ ਦ੍ਰੋਣੇਨ ਪਾਰ੍ਥਿਵਃ ।
ਅਪਾਯਾਦ੍ਦ੍ਰੁਪਦੋ ਰਾਜਨ੍ਪੂਰ੍ਵਵੈਰਮਨੁਸ੍ਮਰਨ੍ । 6-77-56 (42097)
ਜਿਤ੍ਵਾ ਤੁ ਦ੍ਰੁਪਦੰ ਦ੍ਰੋਣਃ ਸ਼ਙ੍ਖੰ ਦਧ੍ਮੌ ਪ੍ਰਤਾਪਵਾਨ੍ ।
ਤਸ੍ਯ ਸ਼ਙ੍ਖਸ੍ਵਨੰ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਵਿਤ੍ਰੇਸੁਃ ਸਰ੍ਵਸੋਮਕਾਃ ॥ 6-77-57 (42098)
ਅਥ ਸ਼ੁਸ਼੍ਰਾਵ ਤੇਜਸ੍ਵੀ ਦ੍ਰੋਣਃ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਭ੍ਰੁʼਤਾਂ ਵਰਃ।
ਪ੍ਰਮੋਹਨਾਸ੍ਤ੍ਰੇਣ ਰਣੇ ਮੋਹਿਤਾਨਾਤ੍ਮਜਾਂਸ੍ਤਵ ॥ 6-77-58 (42099)
ਤਤੋ ਦ੍ਰੋਣੋ ਮਹਾਰਾਜ ਤ੍ਵਰਿਤੋ(ਅ)ਭ੍ਯਾਯਯੌ ਰਣਾਤ੍।
ਤਤ੍ਰਾਪਸ਼੍ਯਨ੍ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੋ ਭਾਰਦ੍ਵਾਜਃ ਪ੍ਰਤਾਪਵਾਨ੍ ॥ 6-77-59 (42100)
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨੰ ਚ ਭੀਮੰ ਚ ਵਿਚਰਨ੍ਤੌ ਮਹਾਰਣੇ ।
ਮੋਹਾਵਿਸ਼਼੍ਟਾਂਸ਼੍ਚ ਤੇ ਪੁਤ੍ਰਾਨਪਸ਼੍ਯਤ੍ਸ ਮਹਾਰਥਃ ॥ 6-77-60 (42101)
ਤਤਃ ਪ੍ਰਜ੍ਞਾਂਸ੍ਤ੍ਰਮਦਾਯ ਮੋਹਨਾਸ੍ਤ੍ਰੰ ਵ੍ਯਨਾਸ਼ਯਤ੍ ।
ਤਤਃ ਪ੍ਰਤ੍ਯਾਗਤਪ੍ਰਾਣਾਸ੍ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਾ ਮਹਾਰਥਾਃ ॥ 6-77-61 (42102)
ਪੁਨਰ੍ਯੁਦ੍ਧਾਯ ਸਮਰੇ ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਦ੍ਯਾਤਾ ਜਿਗੀਸ਼਼ਵਃ ।
ਤਤੋ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਃ ਪ੍ਰਾਹ ਸਮਾਹੂਯ ਸ੍ਵਸੈਨਿਕਾਨ੍ ॥ 6-77-62 (42103)
ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੁ ਪਦਵੀਂ ਸ਼ਕ੍ਤ੍ਯਾ ਭੀਮਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਯੋਰ੍ਯੁਧਿ।
ਸੌਭਦ੍ਰਪ੍ਰਮੁਖਾ ਵੀਰਾ ਰਥਾ ਦ੍ਵਾਦਸ਼ ਦੰਸ਼ਿਤਾਃ ॥ 6-77-63 (42104)
ਪ੍ਰਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਿਮਧਿਗਚ੍ਛਨ੍ਤੁ ਨ ਹਿ ਸ਼ੁਦ੍ਧ੍ਯਤਿ ਮੇ ਮਨਃ ।
ਪ੍ਰਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਿਰ੍ਭਿਮਸੇਨਸ੍ਯ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਸ੍ਯ ਚ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-77-64 (42105)
ਵਿਜ੍ਞੇਯਾ ਸਮਰੇ ਸ਼ੀਘ੍ਰੰ ਪ੍ਰਵਿਸ਼ਧ੍ਵੰ ਰਥਾਰ੍ਣਵਮ੍ ।
ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੁ ਪਰਯਾ ਸ਼ਕ੍ਤ੍ਯਾ ਭਵਨ੍ਤ ਇਤਿ ਮੇ ਮਤਿਃ ॥ 6-77-65 (42106)
ਤ ਏਵੰ ਸਮਨੁਜ੍ਞਾਤਾਃ ਸ਼ੂਰਾ ਵਿਕ੍ਰਾਨ੍ਤਯੋਧਿਨਃ ।
ਬਾਢਮਿਤ੍ਯੇਵਮੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਤੁ ਸਰ੍ਵੇ ਪੁਰੁਸ਼਼ਮਾਨਿਨਃ ।
ਮਧ੍ਯੰਦਿਨਗਤੇ ਸੂਰ੍ਯੇ ਪ੍ਰਯਯੁਃ ਸਰ੍ਵ ਏਵ ਹਿ ॥ 6-77-66 (42107)
ਕੇਕਯਾ ਦ੍ਰੌਪਦੇਯਾਸ਼੍ਚ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਕੇਤੁਸ਼੍ਚ ਵੀਰ੍ਯਵਾਨ੍ ।
ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਂ ਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਮਹਤ੍ਯਾ ਸੇਨਯਾ ਵ੍ਰੁʼਤਾਃ ॥ 6-77-67 (42108)
ਤੇ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਸਮਰੇ ਵ੍ਯੂਹੰ ਸੂਚੀਮੁਖਮਰਿਨ੍ਦਮਮ੍ ।
ਬਿਭਿਦੁਰ੍ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਣਾਂ ਤਦ੍ਰਥਾਨੀਕਮਾਹਵੇ ॥ 6-77-68 (42109)
ਤਾਨ੍ਪ੍ਰਯਾਤਾਨ੍ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾਨਭਿਮਨ੍ਯੁਪੁਰੋਗਮਾਨ੍।
ਭੀਮਸੇਨਭਯਾਵਿਸ਼਼੍ਟਾ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਵਿਮੋਹਿਤਾ ॥ 6-77-69 (42110)
ਨ ਸੰਵਾਰਯਿਤੁਂ ਸ਼ਕ੍ਤਾ ਤਵ ਸੇਨਾ ਜਨਾਧਿਪ ।
ਮਦਮੂਰ੍ਚ੍ਛਨ੍ਵਿਤਾਤ੍ਮਾ ਵੈ ਪ੍ਰਮਦੇਵਾਧ੍ਵਨਿ ਸ੍ਥਿਤਾ ॥ 6-77-70 (42111)
ਤੇ(ਅ)ਭਿਜਾਤਾ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾਃ ਸੁਵਰ੍ਣਵਿਕ੍ਰੁʼਤਧ੍ਵਜਾਃ ।
ਪਰੀਪ੍ਸਨ੍ਤੋ(ਅ)ਭ੍ਯਧਾਵਨ੍ਤ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਰਵ੍ਰੁʼਕੋਦਰੌ ॥ 6-77-71 (42112)
ਤੌ ਚ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾਵਭਿਮਨ੍ਯੁਪੁਰੋਗਮਾਨ੍ ।
ਬਭੂਵਤੁਰ੍ਮੁਦਾਯੁਕ੍ਤੌ ਨਿਘ੍ਨਨ੍ਤੌ ਤਵ ਵਾਹਿਨੀਮ੍ ॥ 6-77-72 (42113)
`ਦ੍ਰੋਣਮਿਸ਼਼੍ਵਸ੍ਤ੍ਰਕੁਸ਼ਲੰ ਸਰ੍ਵਵਿਦ੍ਯਾਸੁ ਪਾਰਗਮ੍।'
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਤੁ ਸਹਸਾਯਾਨ੍ਤੰ ਪਾਞ੍ਚਾਲ੍ਯੋ ਗੁਰੁਮਾਤ੍ਮਨਃ ।
ਨਾਸ਼ੰਸਤ ਵਧੰ ਵੀਰਃ ਪੁਤ੍ਰਾਣਾਂ ਤਵ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਃ ॥ 6-77-73 (42114)
ਤਤੋ ਰਥੰ ਸਮਾਰੋਪ੍ਯ ਕੈਕੇਯਸ੍ਯ ਵ੍ਰੁʼਕੋਦਰਮ੍ ।
ਅਭ੍ਯਧਾਵਤ੍ਸੁਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਦ੍ਰੋਣਮਿਸ਼਼੍ਵਸ੍ਤ੍ਰਪਾਰਗਮ੍ ॥ 6-77-74 (42115)
ਤਸ੍ਯਾਭਿਪਤਤਸ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਭਾਰਦ੍ਵਾਜਃ ਪ੍ਰਤਾਪਵਾਨ੍।
ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਬਾਣੇਨ ਧਨੁਃ ਸ਼ਤ੍ਰੁਨਿਬਰ੍ਹਣਃ ॥ 6-77-75 (42116)
ਅਨ੍ਯਾਂਸ਼੍ਚ ਸ਼ਤਸ਼ੋ ਬਾਣਾਨ੍ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤੇ ।
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਹਿਤਾਰ੍ਥਾਯ ਭਰ੍ਤ੍ਰੁʼਪਿਣ੍ਡਮਨੁਸ੍ਮਰਨ੍ ॥ 6-77-76 (42117)
ਅਥਾਨ੍ਯਦ੍ਧਨੁਰਾਦਾਯ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਃ ਪਰਵੀਰਹਾ ।
ਦ੍ਰੋਣੰ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਵਿੰਸ਼ਤ੍ਯਾ ਰੁਕ੍ਮਪੁਙ੍ਖੈਃ ਸ਼ਿਲਾਸ਼ਿਤੈਃ ॥ 6-77-77 (42118)
ਤਸ੍ਯ ਦ੍ਰੋਣਃ ਪੁਨਸ਼੍ਚਾਪੰ ਚਿਚ੍ਛੇਦਾਮਿਤ੍ਰਕਰ੍ਸ਼ਨਃਕ ।
ਹਯਾਂਸ਼੍ਚ ਚਤੁਰਸ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਚਤੁਰ੍ਭਿਃ ਸਾਯਕੋਤ੍ਤਮੈਃ ॥ 6-77-78 (42119)
ਵੈਵਸ੍ਵਤਕ੍ਸ਼਼ਯੰ ਘੋਰੰ ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਭਾਰਤ ।
ਸਾਰਥਿੰ ਚਾਸ੍ਯ ਭਲ੍ਲੇਨ ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਭਾਰਤ । 6-77-79 (42120)
ਹਤਾਸ਼੍ਵਾਤ੍ਸ ਰਥਾਤ੍ਤੂਰ੍ਣਮਵਪ੍ਲੁਤ੍ਯ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਆਰੁਰੋਹ ਮਹਾਬਾਹੁਰਭਿਮਨ੍ਯੋਰ੍ਮਹਾਰਥਮ੍ ॥ 6-77-80 (42121)
ਤਤਃ ਸਰਥਨਾਗਾਸ਼੍ਵਾ ਸਮਕਮ੍ਪਤ ਵਾਹਿਨੀ ।
ਪਸ਼੍ਯਤੋ ਭੀਮਸੇਨਸ੍ਯ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਸ੍ਯ ਚ ਪਸ਼੍ਯਤਃ ॥ 6-77-81 (42122)
ਤਤ੍ਪ੍ਰਭਗ੍ਨੰ ਬਲੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਦ੍ਰੋਣੇਨਾਮਿਤਤੇਜਸਾ ।
ਨਾਸ਼ਕ੍ਰੁਵਨ੍ਵਾਰਯਿਤੁਂ ਸਮਸ੍ਤਾਸ੍ਤੇ ਮਹਾਰਥਾਃ ॥ 6-77-82 (42123)
ਵਧ੍ਯਮਾਨੰ ਤੁ ਤਤ੍ਸੈਨ੍ਯੰ ਦ੍ਰੋਣੇਨ ਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਵ੍ਯਭ੍ਰਮਤ੍ਤਤ੍ਰਤਤ੍ਰੈਵ ਕ੍ਸ਼਼ੋਭ੍ਯਮਾਣ ਇਵਾਰ੍ਣਵਃ ॥ 6-77-83 (42124)
ਤਥਾ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਚ ਤਤ੍ਸੈਨ੍ਯੰ ਜਹ੍ਰੁʼਸ਼਼ੇ ਤਾਵਕੰ ਬਲਮ੍ ।
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾਚਾਰ੍ਯੰ ਸੁਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੰ ਤਪਨ੍ਤੰ ਰਿਪੁਵਾਹਿਨੀਮ੍ ।
ਤੁਸ਼਼੍ਟੁਵੁਃ ਸਰ੍ਵਤੋ ਯੋਧਾਃ ਸਾਧੁਸਾਧ੍ਵਿਤਿ ਭਾਰਤ ॥ ॥ 6-77-84 (42125)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਸ਼਼ਸ਼਼੍ਠਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਸਪ੍ਤਸਪ੍ਤਤਿਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 078
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.78. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 078
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਸੰਕੁਲਯੁਦ੍ਧਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-78-0 (42126)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-78-0x (4153)
ਤਤੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਰਾਜਾ ਮਹੋਤ੍ਪ੍ਰਤ੍ਯਾਗਤਸ੍ਮ੍ਰੁʼਤਿਃ ।
ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੈਃ ਪੁਨਰ੍ਭੀਮੰ ਪ੍ਰਤ੍ਯਵਾਰਯਦਚ੍ਯੁਤਮ੍ ॥ 6-78-1 (42127)
ਏਕੀਭੂਤਾਸ੍ਤਤਸ਼੍ਚੈਵ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਾ ਮਹਾਰਥਾਃ ।
ਸਮੇਤ੍ਯ ਸਮਰੇ ਭੀਮੰ ਯੋਧਯਾਮਾਸੁਰੁਦ੍ਯਤਾਃ ॥ 6-78-2 (42128)
ਭੀਮਸੇਨੋ(ਅ)ਪਿ ਸਮਰੇ ਸੰਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਸ੍ਵਰਥੰ ਪੁਨਃ ।
ਸਮਾਰੁਹ੍ਯ ਮਹਾਬਾਹੁਰ੍ਯਯੌ ਯੇਨ ਤਵਾਤ੍ਮਜਃ ॥ 6-78-3 (42129)
ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਚ ਮਹਾਵੇਗੰ ਪਰਾਸੁਕਰਣੰ ਦ੍ਰੁʼਢਮ੍ ।
ਸਜ੍ਯੰ ਸ਼ਰਾਸਨੰ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਸ਼ਰੈਰ੍ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਤੇ ਸੁਤਮ੍ ॥ 6-78-4 (42130)
ਤਤੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਰਾਜਾ ਭੀਮਸੇਨੰ ਮਹਾਬਲਮ੍ ।
ਨਾਰਾਚੇਨ ਸੁਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੇਨ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਮਰ੍ਮਣ੍ਯਤਾਡਯਤ੍ ॥ 6-78-5 (42131)
ਸੋ(ਅ)ਤਿਵਿਦ੍ਧੋ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਸ੍ਤਵ ਪੁਤ੍ਰੇਣ ਧਨ੍ਵਿਨਾ ।
ਕ੍ਰੋਧਸੰਰਕ੍ਤਨਯਨੋ ਵੇਗੇਨਾਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਯ ਕਾਰ੍ਮੁਕਮ੍ ॥ 6-78-6 (42132)
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੰ ਤ੍ਰਿਭਿਰ੍ਬਾਣੈਰ੍ਬਾਹ੍ਵੋਰੁਰਸਿ ਚਾਰ੍ਪਯਤ੍ ।
ਸ ਤਤ੍ਰ ਸ਼ੁਸ਼ੁਭੇ ਰਾਜਾ ਸ਼ਿਖਰੈਰ੍ਗਿਰਿਰਾਡਿਵ ॥ 6-78-7 (42133)
ਤੌ ਦਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਸਮਰੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੌ ਵਿਨਿਘ੍ਨਨ੍ਤੌ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ।
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਾਨੁਜਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਸ਼ੂਰਾਃ ਸੰਤ੍ਯਕ੍ਤਜੀਵਿਤਾਃ ॥ 6-78-8 (42134)
ਸੰਸ੍ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਮਨ੍ਤ੍ਰਿਤੰ ਪੂਰ੍ਵੰ ਨਿਗ੍ਰਹੇ ਭੀਮਕਰ੍ਮਣਃ ।
ਨਿਸ਼੍ਚਯੰ ਪਰਮੰ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਨਿਗ੍ਰਹੀਤੁਂ ਪ੍ਰਚਕ੍ਰਮੁਃ ॥ 6-78-9 (42135)
ਤਾਨਾਪਤਤ ਏਵਾਜੌ ਭੀਮਸੇਨੋ ਮਹਾਬਲਃ ।
ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਦ੍ਯਯੌ ਮਹਾਰਾਜ ਗਜਃ ਪ੍ਰਤਿਗਜਾਨਿਵ ॥ 6-78-10 (42136)
ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਸ਼੍ਚ ਤੇਜਸ੍ਵੀ ਨਾਰਾਚੇਨ ਸਮਾਰ੍ਪਯਤ੍ ।
ਚਿਤ੍ਰਸੇਨੰ ਮਹਾਰਾਜ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰੰ ਮਹਾਯਸ਼ਾਃ ॥ 6-78-11 (42137)
ਤਥੇਤਰਾਂਸ੍ਤਵ ਸੁਤਾਂਸ੍ਤਾਡਯਾਮਾਸ ਭਾਰਤ ।
ਸ਼ਰੈਰ੍ਬਹੁਵਿਧੈਃ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਰੁਕ੍ਮਪੁਙ੍ਖੈਃ ਸੁਤੇਜਨੈਃ ॥ 6-78-12 (42138)
ਤਤਃ ਸੰਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਪੁਤ੍ਰੈਸ੍ਤੇ ਭੀਮਸੇਨੰ ਸਮਾਵ੍ਰੁʼਤਮ੍ ।
ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਪ੍ਰਭ੍ਰੁʼਤਯਸ੍ਤੇ ਦ੍ਵਦਸ਼ ਮਹਾਰਥਾਃ ॥ 6-78-13 (42139)
ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਿਤਾ ਧਰ੍ਮਰਾਜੇਨ ਭੀਮਸੇਨਪਦਾਨੁਗਾਃ ।
ਪ੍ਰਤਿਜਗ੍ਮੁਰ੍ਮਹਾਰਾਜ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਾਨ੍ਮਹਾਬਲਾਨ੍ ॥ 6-78-14 (42140)
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਰਥਸ੍ਥਾਂਸ੍ਤਾਞ੍ਸ਼ੂਰਾਨ੍ਸੂਰ੍ਯਾਗ੍ਨਿਸਮਤੇਜਸਃ ।
ਸਰ੍ਵਾਨੇਵ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾਨ੍ਭ੍ਰਾਜਮਾਨਾਞ੍ਸ਼੍ਰਿਯਾ ਵ੍ਰੁʼਤਾਨ੍ ॥ 6-78-15 (42141)
ਮਹਾਹਵੇ ਦੀਸ਼਼੍ਯਮਾਨਾਨ੍ਸੁਵਰ੍ਣਮਕੁਟੋਞ੍ਜ੍ਵਲਾਨ੍।
ਤਤ੍ਯਜੁਃ ਸਮਰੇ ਭੀਮੰ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਾ ਮਹਾਬਲਾਃ ॥ 6-78-16 (42142)
ਤਾੰਨਾਮ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯਤ ਕੌਨ੍ਤੇਯੋ ਜੀਵਮਾਨਾ ਗਤਾ ਇਤਿ ।
ਅਨ੍ਵੀਯ ਚ ਪੁਨਃ ਸਰ੍ਵਾਂਸ੍ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਾਨਪੀਡਯਤ੍ ॥ 6-78-17 (42143)
ਅਥਾਭਿਮਨ੍ਯੁਃ ਸਮਰੇ ਭੀਮਸੇਨੇਨ ਸੰਗਤਃ ।
ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤੇਨ ਚ ਤੇ ਸਰ੍ਵੇ ਕੈਕਯਾ ਦ੍ਰੌਪਦੀਸੁਤਾਃ ॥ 6-78-18 (42144)
ਤਾਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਸਮਰੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਾਂਸ੍ਤਵ ਸੈਨ੍ਯੇ ਮਹਾਰਥਾਃ।
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਪ੍ਰਭ੍ਰੁʼਤਯਃ ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹੀਤਸ਼ਰਾਸਨਾਃ।
ਭ੍ਰੁʼਸ਼ਮਰ੍ਸ਼੍ਵੈਃ ਪ੍ਰਜਵਿਤੈਃ ਪ੍ਰਯਯੁਰ੍ਯਤ੍ਰ ਤੇ ਰਥਾਃ ॥ 6-78-19 (42145)
ਅਪਰਾਹ੍ਣੇ ਮਹਾਰਾਜ ਪ੍ਰਾਵਰ੍ਤਤ ਮਹਾਰਣਃ।
ਤਾਵਕਾਨਾਂ ਚ ਬਲਿਨਾਂ ਪਰੇਸ਼਼ਾਂ ਚੈਵ ਭਾਰਤ ॥ 6-78-20 (42146)
ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਰ੍ਵਿਕਰ੍ਣਸ੍ਯ ਹਯਾਨ੍ਹਤ੍ਵਾ ਮਹਾਹਵੇ।
ਅਥੈਨੰ ਪਞ੍ਚਵਿੰਸ਼ਤ੍ਯਾ ਕ੍ਸ਼਼ੁਦ੍ਰਕਾਣਾਂ ਸਮਾਰ੍ਪਯਤ੍ ॥ 6-78-21 (42147)
ਹਤਾਸ਼੍ਵੰ ਰਥਮੁਤ੍ਸ੍ਰੁʼਜ੍ਯ ਵਿਕਰ੍ਣਸ੍ਤੁ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਆਰੁਰੋਹ ਰਥੰ ਰਾਜੰਸ਼੍ਚਿਤ੍ਰਸੇਨਸ੍ਯ ਭਾਰਤ ।
ਯੋਧਯਾਮਾਸ ਸਮਰੇ ਤਦਦ੍ਭੁਤਮਿਵਾਭਵਤ੍ ॥ 6-78-22 (42148)
ਸ੍ਥਿਤਾਵੇਕਰਥੇ ਤੌ ਤੁ ਭ੍ਰਾਤਰੌ ਕੁਲਵਰ੍ਧਨੌ।
ਆਰ੍ਜਿਨਿਃ ਸ਼ਰਜਾਲੇਨ ਚ੍ਛਾਦਯਾਮਾਸ ਭਾਰਤ ॥ 6-78-23 (42149)
ਚਿਤ੍ਰਸੇਨੋ ਵਿਕਰ੍ਣਸ਼੍ਚ ਕਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣਿੰ ਪਞ੍ਚਭਿਰਾਯਸੈਃ ।
ਵਿਵ੍ਯਧਾਤੇ ਨ ਚਾਕਮ੍ਪਤ੍ਕਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣਿਰ੍ਮੇਰੁਰਿਵ ਸ੍ਥਿਤਃ ॥ 6-78-24 (42150)
ਦੁਃਸ਼ਾਸਨਸ੍ਤੁ ਸਮਰੇ ਕੇਕਯਾਨ੍ਪਞ੍ਚ ਮਾਰਿਪ ।
ਯੋਧਯਾਮਾਸ ਰਾਜੇਨ੍ਦ੍ਰ ਤਦਦ੍ਭੁਤਮਿਵਾਭਵਤ੍ ॥ 6-78-25 (42151)
ਦ੍ਰੌਪਦੇਯਾ ਰਣੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਾ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਮਵਾਰਯਨ੍ ।
ਸ਼ਰੈਰਾਸ਼ੀਵਿਸ਼਼ਾਕਾਰੈਃ ਪੁਤ੍ਰੰ ਤਵ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ॥ 6-78-26 (42152)
ਪੁਤ੍ਰੋ(ਅ)ਪਿ ਤਵ ਦੁਰ੍ਧਰ੍ਸ਼਼ੋ ਦ੍ਰੌਪਦ੍ਯਾਸ੍ਤਨਯਾਨ੍ਰਣੇ ।
ਸਾਯਕੈਰ੍ਨਿਸ਼ਿਤੈ ਰਾਜੰਨਾਜਘਾਨ ਪ੍ਰੁʼਥਕ੍ਪ੍ਰੁʼਥਕ੍ ॥ 6-78-27 (42153)
ਤੈਸ਼੍ਚਾਪਿ ਵਿਦ੍ਧਃ ਸ਼ੁਸ਼ੁਭੇ ਰੁਧਿਰੇਮ ਸਮੁਕ੍ਸ਼਼ਿਤਃ ।
ਗਿਰਿਃ ਪ੍ਰਸ੍ਰਵਣੈਰ੍ਯਦ੍ਵਦ੍ਗੈਰਿਕਾਦਿਵਿਮਿਸ਼੍ਰਿਤੈਃ ॥ 6-78-28 (42154)
ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ(ਅ)ਪਿ ਸਮਰੇ ਰਾਜਨ੍ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਮਨੀਕਿਨੀਮ੍ ।
ਕਾਲਯਾਮਾਸ ਬਲਵਾਨ੍ਪਾਲਃ ਪਸ਼ੁਗਣਾਨਿਵ ॥ 6-78-29 (42155)
ਤਤੋ ਗਾਣ੍ਡੀਵਨਿਰ੍ਘੋਸ਼਼ਃ ਪ੍ਰਾਦੁਰਾਸੀਦ੍ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੇਨ ਵਰੂਥਿਨ੍ਯਾਃ ਪਾਰ੍ਥਸ੍ਯਰੀਨ੍ਵਿਨਿਘ੍ਨਤਃ ॥ 6-78-30 (42156)
ਉਤ੍ਤਸ੍ਥੁਃ ਸਮਰੇ ਤਤ੍ਰ ਕਬਨ੍ਧਾਨਿ ਸਮਨ੍ਤਤਃ।
ਕੁਰੂਣਾਂ ਚੈਵ ਸੈਨ੍ਯੇਸ਼਼ੁ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਚ ਭਾਰਤ ॥ 6-78-31 (42157)
ਸ਼ੋਣਿਤੋਦੰ ਸ਼ਰਾਵਰ੍ਤੰ ਗਜਦ੍ਵੀਪੰ ਹਯੋਰ੍ਮਿਣਮ੍ ।
ਰਥਨੌਭਿਰ੍ਨਰਵ੍ਯਾਘ੍ਰਾਃ ਪ੍ਰਤੇਰੁਃ ਸੈਨ੍ਯਸਾਗਰਮ੍ ॥ 6-78-32 (42158)
ਛਿੰਨਹਸ੍ਤਾ ਵਿਕਵਚਾ ਵਿਦੇਹਾਸ਼੍ਚ ਨਰੋਤ੍ਤਮਾਃ ।
ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤੇ ਪਤਿਤਾਸ੍ਤਤ੍ਰ ਸ਼ਤਸ਼ੋ(ਅ)ਥ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ॥ 6-78-33 (42159)
ਨਿਹਤੈਰ੍ਮਤ੍ਤਮਾਤਙ੍ਗੈਃ ਸ਼ੋਣਿਤੌਘਪਰਿਪ੍ਲੁਤੈਃ ।
ਭੂਰ੍ਭਾਤਿ ਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਪਰ੍ਵਤੈਰਾਚਿਤਾ ਯਥਾ ॥ 6-78-34 (42160)
ਤਤ੍ਰਾਦ੍ਭੁਤਮਪਸ਼੍ਯਾਮ ਤਵ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਭਾਰਤ ।
ਨ ਤਤ੍ਰਾਸੀਤ੍ਪੁਮਾਨ੍ਕਸ਼੍ਚਿਦ੍ਯੋ ਯੁਦ੍ਧੰ ਨਾਭਿਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ਤਿ ॥ 6-78-35 (42161)
ਏਵੰ ਯੁਯੁਧਿਰੇ ਵੀਰਾਃ ਪ੍ਰਾਰ੍ਥਯਾਨਾ ਮਹਦ੍ਯਸ਼ਃ।
ਤਾਵਕਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ਸਾਰ੍ਧਮਾਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ਨ੍ਤੋ ਜਯੰ ਯੁਧਿ ॥ ॥ 6-78-36 (42162)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਸ਼਼ਸ਼਼੍ਠਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਅਸ਼਼੍ਟਸਪ੍ਤਤਿਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 079
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.79. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 079
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਸੰਕੁਲਯੁਦ੍ਧਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-79-0 (42163)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-79-0x (4154)
ਤਤੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਰਾਜਾ ਲੋਹਿਤਾਯਤਿ ਭਾਸ੍ਕਰੇ।
ਸੰਗ੍ਰਾਮਰਭਸੋ ਭੀਮੰ ਹਨ੍ਤੁਕਾਮੋ(ਅ)ਭ੍ਯਧਾਵਤ ॥ 6-79-1 (42164)
ਤਮਾਯਾਨ੍ਤਮਭਿਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਨ੍ਰੁʼਵੀਰੰ ਦ੍ਰੁʼਢਵੈਰਿਣਮ੍ ।
ਭੀਮਸੇਨਃ ਸੁਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧ ਇਦੰ ਵਚਨਮਬ੍ਰਵੀਤ੍ ॥ 6-79-2 (42165)
ਅਯੰ ਸ ਕਾਲਃ ਸੰਪ੍ਰਾਪ੍ਤੋ ਵਰ੍ਸ਼਼ਪੂਗਾਭਿਵਾਞ੍ਛਿਤਃ ।
ਅਦ੍ਯ ਤ੍ਵਾਂ ਨਿਹਨਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਯਦਿ ਨੋਤ੍ਸ੍ਰੁʼਜਸੇ ਰਣਮ੍ ॥ 6-79-3 (42166)
ਅਦ੍ਯ ਕੁਨ੍ਤ੍ਯਾਃ ਪਰਿਕ੍ਲੇਸ਼ੰ ਵਨਵਾਸੰ ਚ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਸ੍ਨਸ਼ਃ।
ਦ੍ਰੌਪਦ੍ਯਾਸ਼੍ਚ ਪਰਿਕ੍ਲੇਸ਼ੰ ਪ੍ਰਣੇਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਹਤੇ ਤ੍ਵਯਿ ॥ 6-79-4 (42167)
ਯਤ੍ਪੁਰਾ ਮਤ੍ਸਰੀਭੂਤ੍ਵਾ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਵਮਨ੍ਯਸੇ ।
ਤਸ੍ਯ ਪਾਪਸ੍ਯ ਗਾਨ੍ਧਾਰੇ ਪਸ਼੍ਯ ਵ੍ਯਸਨਮਾਗਤਮ੍ ॥ 6-79-5 (42168)
ਕਰ੍ਣਸ੍ਯ ਮਤਮਾਸ੍ਥਾਯ ਸੌਬਲਸ੍ਯ ਚ ਯਤ੍ਪੁਰਾ ।
ਅਚਿਨ੍ਤ੍ਯ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨ੍ਕਾਮਾਦ੍ਯਥੇਸ਼਼੍ਟੰ ਕ੍ਰੁʼਤਵਾਨਸਿ ॥ 6-79-6 (42169)
ਯਾਚਮਾਨੰ ਚ ਯਨ੍ਮੋਹਾਦ੍ਦਾਸ਼ਾਰ੍ਹਮਵਮਨ੍ਯਸੇ।
ਉਲੂਕਸ੍ਯ ਸਮਾਦੇਸ਼ੰ ਯਦ੍ਦਦਾਸਿ ਚ ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਵਤ੍ ॥ 6-79-7 (42170)
ਤੇਨ ਤ੍ਵਾਂ ਨਿਹਨਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਸਾਨੁਬਨ੍ਧੰ ਸਬਾਨ੍ਧਵਮ੍ ।
ਸ਼ਮੀਕਰਿਸ਼਼੍ਯੇ ਤਤ੍ਪਾਪੰ ਯਤ੍ਪੁਰਾ ਕ੍ਰੁʼਤਵਾਨਸਿ ॥ 6-79-8 (42171)
ਏਵਮੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਧਨੁਰ੍ਘੋਰੰ ਵਿਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯੋਦ੍ਭ੍ਰਾਮ੍ਯ ਚਾਸਕ੍ਰੁʼਤ੍ ।
ਸਮਾਧਤ੍ਤ ਸ਼ਰਾਨ੍ਘੋਰਾਨ੍ਮਹਾਸ਼ਨਿਸਮਪ੍ਰਭਾਨ੍ ॥ 6-79-9 (42172)
ਸ਼਼ਡ੍ਵਿੰਸ਼ਤਿਮਸੰ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਮੁਮੋਚਾਸ਼ੁ ਸੁਯੋਧਨੇ ।
ਜ੍ਵਲਿਤਾਗ੍ਨਿਸ਼ਿਖਾਕਾਰਾਨ੍ਵਜ੍ਰਕਲ੍ਪਾਨਜਿਹ੍ਮਗਾਨ੍ ॥ 6-79-10 (42173)
ਤਤੋ(ਅ)ਸ੍ਯ ਕਾਰ੍ਮੁਕੰ ਦ੍ਵਾਭ੍ਯਾਂ ਸੂਤੰ ਦ੍ਵਾਭ੍ਯਾਂ ਚ ਵਿਵ੍ਯਧੇ ।
ਚਤੁਰ੍ਭਿਰਸ਼੍ਵਾਞ੍ਜਵਨਾਨਨਯਦ੍ਯਮਸਾਦਨਮ੍ ॥ 6-79-11 (42174)
ਦ੍ਵਾਭ੍ਯਾਂ ਚ ਸੁਵਿਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾਭ੍ਯਾਂ ਸ਼ਰਾਭ੍ਯਾਮਰਿਮਰ੍ਦਨਃ ।
ਛਤ੍ਰੰ ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਸਮਰੇ ਰਾਜ੍ਞਸ੍ਤਸ੍ਯ ਨਰੋਤ੍ਤਮ੍ ॥ 6-79-12 (42175)
ਸ਼਼ਙ੍ਭਿਸ਼੍ਚ ਤਸ੍ਯ ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਜ੍ਵਲਨ੍ਤੰ ਧ੍ਵਜਮੁਤ੍ਤਮਮ੍ ।
ਛਿਤ੍ਤ੍ਵਾ ਤੰ ਚ ਨਨਾਦੋਚ੍ਚੈਸ੍ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਪਸ਼੍ਯਤਃ ॥ 6-79-13 (42176)
ਰਥਾਚ੍ਚ ਸ ਧ੍ਵਜਃ ਸ਼੍ਰੀਮਾੰਨਾਨਾਰਤ੍ਨਵਿਭੂਸ਼਼ਿਤਾਤ੍।
ਪਪਾਤ ਸਹਸਾ ਭੂਮੌ ਵਿਦ੍ਯੁਞ੍ਜਲਧਰਾਦਿਵ ॥ 6-79-14 (42177)
ਜ੍ਵਲਨ੍ਤੰ ਸੂਰ੍ਯਸੰਕਾਸ਼ੰ ਨਾਗੰ ਮਣਿਮਯੰ ਸ਼ੁਭਮ੍ ।
ਧ੍ਵਜੰ ਕੁਰੁਪਤੇਸ਼੍ਛਿੰਨੰ ਦਦ੍ਰੁʼਸ਼ੁਃ ਸਰ੍ਵਪਾਰ੍ਥਿਵਾਃ ॥ 6-79-15 (42178)
ਅਥੈਨੰ ਦਸ਼ਭਿਰ੍ਬਾਣੈਸ੍ਤੋਤ੍ਰੈਰਿਵ ਮਹਾਦ੍ਵਿਪਮ੍ ।
ਆਜਘਾਨ ਰਣੇ ਵੀਰੰ ਸ੍ਮਯੰਨਿਵ ਮਹਾਰਥਃ ॥ 6-79-16 (42179)
ਸ ਗਾਢਵਿਦ੍ਧੋ ਵ੍ਯਥਿਤੋ ਭੀਮਸੇਨੇਨ ਸੰਯੁਗੇ ।
ਨਿਸ਼਼ਸਾਦ ਰਥੋਪਸ੍ਥੇ ਮੂਰ੍ਚ੍ਛਾਭਿਹਤਚੇਤਨਃ ॥ 6-79-17 (42180)
ਤਤਃ ਸ ਰਾਜਾ ਸਿਨ੍ਧੂਨਾਂ ਰਥਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੋ ਮਹਾਬਲਃ ।
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸ੍ਯ ਜਗ੍ਰਾਹ ਪਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣਿੰ ਸ੍ਵਪੁਰੁਸ਼਼ੈਰ੍ਵ੍ਰੁʼਤਃ ॥ 6-79-18 (42181)
ਕ੍ਰੁʼਪਸ਼੍ਚ ਰਥਿਨਾਂ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਸ੍ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਮਚੇਤਨਮ੍ ।
ਆਰੋਪਯਦ੍ਰਥੰ ਰਾਜਨ੍ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਮਮਰ੍ਸ਼਼ਣਮ੍ ॥ 6-79-19 (42182)
ਪਰਿਵਾਰ੍ਯ ਤਤੋ ਭੀਮੰ ਜੇਤੁਕਾਮੋ ਜਯਦ੍ਰਥਃ ।
ਰਥੈਰਨੇਕਸਾਹਸ੍ਰੈਰ੍ਭੀਮਸ੍ਯਾਵਾਰਯਦ੍ਦਿਸ਼ਃ ॥ 6-79-20 (42183)
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਕੇਤੁਸ੍ਤਤੋ ਰਾਜੰਨਭਿਮਨ੍ਯੁਸ਼੍ਚ ਵੀਰ੍ਯਵਾਨ੍।
ਕੇਕਯਾ ਦ੍ਰੌਪਦੇਯਾਸ਼੍ਚ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਾਨਯੋਧਯਨ੍ ॥ 6-79-21 (42184)
ਚਿਤ੍ਰਸੇਨਃ ਸੁਚਿਤ੍ਰਸ਼੍ਚ ਚਿਤ੍ਰਾਙ੍ਗਸ਼੍ਚਿਤ੍ਰਦਰ੍ਸ਼ਨਃ ।
ਚਾਰੁਚਿਤ੍ਰਃ ਸੁਚਾਰੁਸ਼੍ਚ ਤਥਾ ਨਨ੍ਦੋਪਨਨ੍ਦਕੌ ॥ 6-79-22 (42185)
ਅਸ਼਼੍ਟਾਵੇਤੇ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾਃ ਸੁਕੁਮਾਰਾ ਯਸ਼ਸ੍ਵਿਨਃ ।
ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਰਥੰ ਰਾਜਨ੍ਸਮਨ੍ਤਾਤ੍ਪਰ੍ਯਵਾਰਯਨ੍ ॥ 6-79-23 (42186)
ਆਜਘਾਨ ਤਤਸ੍ਤੂਰ੍ਣਮਭਿਮਨ੍ਯੁਰ੍ਮਹਾਮਨਾਃ ।
ਏਕੈਕੰ ਪਞ੍ਚਭਿਰ੍ਬਾਣੈਃ ਸ਼ਿਤੈਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ॥ 6-79-24 (42187)
ਵਜ੍ਰਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੁਪ੍ਰਤੀਕਾਸ਼ੈਰ੍ਵਿਚਿਤ੍ਰਾਯੁਧਨਿਃਸ੍ਰੁʼਤੈਃ ।
ਅਮ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯਮਾਣਾਸ੍ਤੇ ਸਰ੍ਵੇ ਸੌਭਦ੍ਰੰ ਰਥਸਤ੍ਤਮਮ੍ ॥ 6-79-25 (42188)
ਵਵ੍ਰੁʼਸ਼਼ੁਰ੍ਮਾਰ੍ਗਣੈਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈਰ੍ਗਿਰਿੰ ਮੇਰੁਮਿਵਾਮ੍ਬੁਦਾਃ ।
ਸ ਪੀਡ੍ਯਮਾਨਃ ਸਮਰੇ ਕ੍ਰੁʼਤਾਸ੍ਤ੍ਰੋ ਯੁਦ੍ਧਦੁਰ੍ਮਦਃ ॥ 6-79-26 (42189)
ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਰ੍ਮਹਾਰਾਜ ਤਾਵਕਾਨ੍ਸਮਕਮ੍ਪਯਤ੍।
ਯਥਾ ਦੇਵਾਸੁਰੇ ਯੁਦ੍ਧੇ ਵਜ੍ਰਪਾਣਿਰ੍ਮਹਾਸੁਰਾਨ੍ ॥ 6-79-27 (42190)
ਵਿਕਰ੍ਣਸ੍ਯ ਤਤੋ ਭਲ੍ਲਾਨ੍ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਭਾਰਤ।
ਚਤੁਰ੍ਦਸ਼ ਰਥਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੋ ਘੋਰਾਨਾਸ਼ੀਵਿਸ਼਼ੋਪਮਾਨ੍ ॥ 6-79-28 (42191)
ਸ ਤੈਰ੍ਵਿਕਰ੍ਣਸ੍ਯ ਰਥਾਤ੍ਪਾਤਯਾਮਾਸ ਵੀਰ੍ਯਵਾਨ੍ ।
ਧ੍ਵਜੰ ਸੂਤੰ ਹਯਾਂਸ਼੍ਚੈਵ ਨ੍ਰੁʼਤ੍ਯਮਾਨ ਇਵਾਹਵੇ ॥ 6-79-29 (42192)
ਪੁਨਸ਼੍ਚਾਨ੍ਯਾਞ੍ਸ਼ਰਾਨ੍ਪੀਤਾਨਕੁਣ੍ਠਾਗ੍ਰਾਞ੍ਸ਼ਿਲਾਸ਼ਿਤਾਨ੍।
ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਵਿਕਰ੍ਣਾਯ ਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-79-30 (42193)
ਤੇ ਵਿਕਰ੍ਣੰ ਸਮਾਸਾਦ੍ਯ ਕਙ੍ਕਬਰ੍ਹਿਣਵਾਸਸਃ।
ਭਿਤ੍ਤ੍ਵਾ ਦੇਹੰ ਗਤਾ ਭੂਮਿੰ ਜ੍ਵਲਨ੍ਤ ਇਵ ਪੰਨਗਾਃ ॥ 6-79-31 (42194)
ਤੇ ਸ਼ਰਾ ਹੇਮਪੁਙ੍ਖਾਗ੍ਰਾ ਵ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਮਹੀਤਲੇ ।
ਵਿਕਰ੍ਣਰੁਧਿਰਕ੍ਲਿੰਨਾ ਵਮਨ੍ਤ ਇਵ ਸ਼ੋਣਿਤਮ੍ ॥ 6-79-32 (42195)
ਵਿਕਰ੍ਣੰ ਵੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਨਿਰ੍ਭਿੰਨੰ ਤਸ੍ਯੈਵਾਨ੍ਯੇ ਸਹੋਦਰਾਃ ।
ਅਭ੍ਯਦ੍ਰਵਨ੍ਤ ਸਮਰੇ ਸੌਭਦ੍ਰਪ੍ਰਮੁਖਾਨ੍ਰਥਾਨ੍ ॥ 6-79-33 (42196)
ਅਭਿਯਾਤ੍ਵਾ ਤਥੈਵਾਨ੍ਯਾਨ੍ਰਥਾਂਸ੍ਤਾਨ੍ਸੂਰ੍ਯਵਰ੍ਚਸਃ ।
ਅਵਿਧ੍ਯਨ੍ਸਮਰੇ(ਅ)ਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਸੰਰਮ੍ਭਾਦ੍ਯੁਦ੍ਧਦੁਰ੍ਮਦਾਃ ॥ 6-79-34 (42197)
ਦੁਰ੍ਮੁਖਃ ਸ਼੍ਰੁਤਕਰ੍ਮਾਣੰ ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਸਪ੍ਤਭਿਰਾਸ਼ੁਗੈਃ ।
ਧ੍ਵਜਮੇਕੇਨ ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਸਾਰਥਿੰ ਚਾਸ੍ਯ ਸਪ੍ਤਮਿਃ ॥ 6-79-35 (42198)
ਅਸ਼੍ਵਾਞ੍ਜਾਮ੍ਬੂਨਦੈਰ੍ਜਾਲੈਃ ਪ੍ਰਚ੍ਛੰਨਾਨ੍ਵਾਤਰੰਹਸਃ ।
ਜਘਾਨ ਸ਼਼ਙ੍ਭਿਰਾਸਾਦ੍ਯ ਸਾਰਥਿੰ ਚਾਭ੍ਯਪਾਤਯਤ੍ ॥ 6-79-36 (42199)
ਸ ਹਤਾਸ਼੍ਵੇ ਰਥੇ ਤਿਸ਼਼੍ਠਞ੍ਸ਼੍ਰੁਤਕਰ੍ਮਾ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਸ਼ਕ੍ਤਿੰ ਚਿਕ੍ਸ਼਼ੇਪ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਮਹੋਲ੍ਕਾਂ ਜ੍ਵਲਿਤਾਮਿਵ ॥ 6-79-37 (42200)
ਸਾ ਦੁਰ੍ਮੁਖਸ੍ਯ ਵਿਮਲੰ ਵਰ੍ਮ ਭਿਤ੍ਤ੍ਵਾ ਯਸ਼ਸ੍ਵਿਨਃ ।
ਵਿਦਾਰ੍ਯ ਪ੍ਰਾਵਿਸ਼ਦ੍ਭੂਭਿੰ ਦੀਪ੍ਯਮਾਨਾ ਸ੍ਵਤੇਜਸਾ ॥ 6-79-38 (42201)
ਦੁਰ੍ਮੁਖੋ ਵਿਹ੍ਵਲਸ੍ਤਤ੍ਰ ਨਿਸ਼਼ਸਾਦ ਰਣੇ ਵਿਭੋ।
ਵਿਸੰਜ੍ਞੰ ਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਤੇ ਸਰ੍ਵੇ ਭ੍ਰਾਤਰਃ ਪਰ੍ਯਵਾਰਯਨ੍ ॥ 6-79-39 (42202)
ਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਵਿਰਥੰ ਤਤ੍ਰ ਸੁਤਸੋਮੋ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਪਸ਼੍ਯਤਾਂ ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯਾਨਾਂ ਰਥਮਾਰੋਪਯਤ੍ਸ੍ਵਕਮ੍ ॥ 6-79-40 (42203)
ਸ਼੍ਰੁਤਕੀਰ੍ਤਿਸ੍ਤਥਾ ਵੀਰੋ ਜਯਤ੍ਸੇਨੰ ਸੁਤੰ ਤਵ।
ਅਭ੍ਯਯਾਤ੍ਸਮਰੇ ਰਾਜਨ੍ਹਨ੍ਤੁਕਾਮੋ ਯਸ਼ਸ੍ਵਿਨਮ੍ ॥ 6-79-41 (42204)
ਤਸ੍ਯ ਵਿਕ੍ਸ਼਼ਿਪਤਸ਼੍ਚਾਪੰ ਸ਼੍ਰੁਤਕੀਰ੍ਤੇਰ੍ਮਹਾਸ੍ਵਨਮ੍।
ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਸਮਰੇ ਤੂਰ੍ਣੰ ਜਯਤ੍ਸੇਨਃ ਸੁਤਸ੍ਤਵ ॥ 6-79-42 (42205)
ਕ੍ਸ਼਼ੁਰਪ੍ਰੇਣ ਸੁਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੇਨ ਪ੍ਰਹਸੰਨਿਵ ਭਾਰਤ।
ਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਚ੍ਛਿੰਨਧਨ੍ਵਾਨੰ ਸ਼ਤਾਨੀਕਃ ਸਹੋਦਰਮ੍ ॥ 6-79-43 (42206)
ਅਭ੍ਯਪਦ੍ਯਤ ਤੇਜਸ੍ਵੀ ਸਿੰਹਵੰਨਿਨਦਨ੍ਮੁਹੁਃ ।
ਸ਼ਤਾਨੀਕਸ੍ਤੁ ਸਮਰੇ ਦ੍ਰੁʼਢੰ ਵਿਸ੍ਪਾਰ੍ਯ ਕਾਰ੍ਮੁਕਮ੍ ॥ 6-79-44 (42207)
ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਦਸ਼ਭਿਸ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਜਯਤ੍ਸੇਨੰ ਸ਼ਿਲੀਮੁਖੈਃ ।
ਨਨਾਦ ਸੁਮਹਾਨਾਦੰ ਪ੍ਰਭਿੰਨ ਇਵ ਵਾਰਣਃ ॥ 6-79-45 (42208)
ਅਥਾਨ੍ਯੇਨ ਸੁਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੇਨ ਸਰ੍ਵਾਵਰਣਭੇਦਿਨਾ ।
ਸ਼ਤਾਨੀਕੋ ਜਯਤ੍ਸੇਨੰ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਹ੍ਰੁʼਦਯੇ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ਮ੍ ॥ 6-79-46 (42209)
ਤਥਾ ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਵਰ੍ਤਮਾਨੇ ਦੁਸ਼਼੍ਕਰ੍ਣੋ ਭ੍ਰਾਤੁਰਨ੍ਤਿਕੇ ।
ਮੁਮੋਚਾਸ੍ਮੈਸ਼ਿਤਾਨ੍ਬਾਣਾਂਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣਾਨਾਸ਼ੀਵਿਸ਼਼ੋਪਮਾਨ੍
ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਸਮਰੇ ਚਾਪੰ ਨਾਕੁਲੇਃ ਕ੍ਰੋਧਮੂਰ੍ਚ੍ਛਿਤਃ ॥ 6-79-47 (42210)
ਅਥਾਨ੍ਯਦ੍ਧਨੁਰਾਦਾਯ ਭਾਰਸਾਹਮਨੁਤ੍ਤਮਮ੍ ।
ਸਮਾਦਤ੍ਤ ਸ਼ਰਾਨ੍ਘੋਰਾਞ੍ਸ਼ਤਾਨੀਕੋ ਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-79-48 (42211)
ਤਿਸ਼਼੍ਠਤਿਸ਼਼੍ਠੇਤਿ ਚਾਮਨ੍ਤ੍ਰ੍ਯ ਦੁਸ਼਼੍ਕਰ੍ਣੰ ਭ੍ਰਾਤੁਰਗ੍ਰਤਃ।
ਮੁਮੋਚਾਸ੍ਮੈ ਸ਼ਿਤਾਨ੍ਬਾਣਾਜ੍ਜ੍ਵਲਿਤਾਨ੍ਪੰਨਗਾਨਿਵ ॥ 6-79-49 (42212)
ਤਤੋ(ਅ)ਸ੍ਯ ਧਨੁਰੇਕੇਨ ਦ੍ਵਾਭ੍ਯਾਂ ਸੂਤੰ ਚ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਸਮਰੇ ਤੂਰ੍ਣੰ ਤੰ ਚ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਸਪ੍ਤਭਿਃ ॥ 6-79-50 (42213)
ਅਸ਼੍ਵਾਨ੍ਮਨੋਜਵਾਂਸ੍ਤਸ੍ਯ ਕਰ੍ਬੁਰਾਨ੍ਵਾਤਰੰਹਸਃ ।
ਜਘਾਨ ਨਿਸ਼ਿਤੈਸ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਦ੍ਵਾਦਸ਼ਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-79-51 (42214)
ਅਥਾਪਰੇਣ ਭਲ੍ਲੇਨ ਸੁਯੁਕ੍ਤੇਨਾਸ਼ੁਪਾਤਿਨਾ।
ਦੁਸ਼਼੍ਕਰ੍ਣੰ ਨਾਕੁਲਿਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਹ੍ਰੁʼਦਯੇ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ਮ੍ ॥ 6-79-52 (42215)
ਸ ਪਪਾਤ ਤਤੋ ਭੂਮੌ ਵਜ੍ਰਾਹਤ ਇਵ ਦ੍ਰੁਮਃ ।
ਦੁਸ਼਼੍ਕਰ੍ਣੰ ਵ੍ਯਥਿਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚ ਰਾਜਨ੍ਮਹਾਰਥਾਃ ॥ 6-79-53 (42216)
ਦਿਘਾਂਸਨ੍ਤਃ ਸ਼ਤਾਨੀਕੰ ਸਰ੍ਵਤਃ ਪਰ੍ਯਵਾਰਯਨ੍।
ਛਾਦ੍ਯਮਾਨੰ ਸ਼ਰਵ੍ਰਤੈਃ ਸ਼ਤਾਨੀਕੰ ਯਸ਼ਸ੍ਵਿਨਮ੍ ॥ 6-79-54 (42217)
ਅਭ੍ਯਧਾਵਨ੍ਤ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਾਃ ਕੇਕਯਾਃ ਪਞ੍ਚ ਸੋਦਰਾਃ ।
ਤਾਨਭ੍ਯਾਪਤਤਃ ਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਾ ਮਹਾਰਥਾਃ ॥ 6-79-55 (42218)
ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਦ੍ਯਯੁਰ੍ਮਹਾਰਾਜ ਗਜਾਨਿਵ ਮਹਾਗਜਾਃ ।
ਦੁਰ੍ਮੁਖੋ ਦੁਰ੍ਜਯਸ਼੍ਚੈਵ ਤਥਾ ਦੁਰ੍ਮਰ੍ਸ਼਼ਣੋ ਯੁਵਾ ॥ 6-79-56 (42219)
ਸ਼ਤ੍ਰੁਂਜਯਃ ਸਤ੍ਰੁਸਹਃ ਸਰ੍ਵੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਾ ਯਸ਼ਸ੍ਵਿਨਃ ।
ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਦ੍ਯਾਤਾ ਮਹਾਰਾਜ ਕੇਕਯਾਨ੍ਭ੍ਰਾਤਰਃ ਸਮਮ੍ ॥ 6-79-57 (42220)
ਰਥੈਰ੍ਨਗਰਸੰਕਾਸ਼ੈਰ੍ਹਯੈਰ੍ਯੁਕ੍ਤੈਰ੍ਮਨੋਜਵੈਃ ।
ਨਾਨਾਵਰ੍ਣਵਿਚਿਤ੍ਰਾਭਿਃ ਪਤਾਕਾਭਿਰਲਙ੍ਕ੍ਰੁʼਤੈਃ ॥ 6-79-58 (42221)
ਸ਼ਰਚਾਪਧਰਾ ਵੀਰਾ ਵਿਚਿਤ੍ਰਕਵਚਧ੍ਵਜਾਃ ।
ਵਿਵਿਸ਼ੁਸ੍ਤੇ ਪਰੰ ਸੈਨ੍ਯੰ ਸਿੰਹਾ ਇਵ ਵਨਾਦ੍ਵਨਮ੍ ॥ 6-79-59 (42222)
ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਸੁਤੁਮੁਲੰ ਯੁਦ੍ਧੰ ਵ੍ਯਤਿਸ਼਼ਕ੍ਤਰਥਦ੍ਵਿਪਮ੍।
ਅਵਰ੍ਤਤ ਮਹਾਰੌਦ੍ਰੰ ਨਿਘ੍ਨਤਾਮਿਤਰੇਤਰਮ੍ ॥ 6-79-60 (42223)
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯਾਗਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤਾਂ ਰਾਜਨ੍ਯਮਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਵਿਵਰ੍ਧਨਮ੍ ।
ਮੁਹੂਰ੍ਤਾਸ੍ਤਮਿਤੇ ਸੂਰ੍ਯੇ ਚਕ੍ਰੁਰ੍ਯੁਦ੍ਧੰ ਸੁਦਾਰੁਣਮ੍ ॥ 6-79-61 (42224)
ਰਥਿਨਃ ਸਾਦਿਨਸ਼੍ਚਾਥ ਵ੍ਯਕੀਰ੍ਯਨ੍ਤ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ।
ਤਤਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ॥ 6-79-62 (42225)
ਨਾਸ਼ਯਾਮਾਸ ਸੇਨਾਂ ਤਾਂ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਮਹਾਤ੍ਮਨਾਮ੍ ।
ਪਞ੍ਚਾਲਾਨਾਂ ਚ ਸੈਨ੍ਯਾਨਿ ਸ਼ਰੈਰ੍ਨਿਨ੍ਯੇ ਯਮਕ੍ਸ਼਼ਯਮ੍ ॥ 6-79-63 (42226)
ਏਵੰ ਭਿਤ੍ਤ੍ਵਾ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਮਨੀਕਿਨੀਮ੍।
ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ(ਅ)ਵਹਾਰੰ ਸੈਨ੍ਯਾਨਾਂ ਯਯੌ ਸ੍ਵਸ਼ਿਬਿਰੰ ਨ੍ਰੁʼਪ ॥ 6-79-64 (42227)
ਨਾਸ਼ਯਾਮਾਸਤੁਰ੍ਵੀਰੌ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਵ੍ਰੁʼਕੋਦਰੌ।
ਕਰਵਾਣਾਮਨੀਕਾਨਿ ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ॥ 6-79-65 (42228)
ਧਰ੍ਮਰਾਜੋ(ਅ)ਪਿ ਸੰਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਵ੍ਰੁʼਕੋਦਰੌ ।
ਮੂਰ੍ਧ੍ਨਿ ਚੈਤਾਵੁਪਾਘ੍ਰਾਯ ਪ੍ਰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਃ ਸ਼ਿਬਿਰੰ ਯਯੌ ॥ 6-79-66 (42229)
` ਅਰ੍ਜੁਨੋ ਵਾਸੁਦੇਵਸ਼੍ਚ ਕੌਰਵਾਣਾਮਨੀਕਿਨੀਮ੍ ।'
ਹਤ੍ਵਾ ਵਿਦ੍ਰਾਵ੍ਯ ਚ ਸ਼ਰੈਃ ਸ਼ਿਬਿਰਾਯੈਵ ਜਗ੍ਮਤੁਃ ॥ ॥ 6-79-67 (42230)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਸ਼਼ਸ਼਼੍ਠਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਏਕੋਨਾਸ਼ੀਤਿਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 080
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.80. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 080
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਭੀਸ਼਼੍ਮਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸੰਵਾਦਃ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-80-0 (42231)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-80-0x (4155)
ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾਸ੍ਤੇ ਮਹਾਰਾਜ ਪਰਸ੍ਪਰਕ੍ਰੁʼਤਾਗਸਃ।
ਜਗ੍ਮੁਃ ਸ੍ਵਸ਼ਿਬਿਰਾਣ੍ਯੇਵ ਰੁਧਿਰੇਣ ਸਮੁਕ੍ਸ਼਼ਿਤਾਃ ॥ 6-80-1 (42232)
ਵਿਸ਼੍ਰਮ੍ਯ ਚ ਯਥਾਨ੍ਯਾਯੰ ਪੂਜਯਿਤ੍ਵਾ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ।
ਸੰਨਦ੍ਧਾਃ ਸਮਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਭੂਯੋ ਯੁਦ੍ਧਚਿਕੀਰ੍ਸ਼਼ਵਃ ॥ 6-80-2 (42233)
ਤਤਸ੍ਤਵ ਸੁਤੋ ਰਾਜੰਸ਼੍ਚਿਨ੍ਤਯਾਭਿਪਰਿਪ੍ਲੁਤਃ ।
ਵਿਸ੍ਰਵਚ੍ਛੋਣਿਤਾਕ੍ਤਾਙ੍ਗਃ ਪਪ੍ਰਚ੍ਛੇਦੰ ਪਿਤਾਮਹਮ੍ ॥ 6-80-3 (42234)
ਸੈਨ੍ਯਾਨਿ ਰੌਦ੍ਰਾਣਿ ਭਯਾਨਕਾਨਿ
ਵ੍ਯੂਢਾਨਿ ਸਮ੍ਯਗ੍ਬਹੁਲਧ੍ਵਜਾਨਿ।
ਵਿਦਾਰ੍ਯ ਹਤ੍ਵਾ ਚ ਨਿਪੀਡ੍ਯ ਸ਼ੂਰਾਂ-
ਸ੍ਤੇ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਲਬ੍ਧਜਯਾਃ ਪ੍ਰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾਃ ॥ 6-80-4 (42235)
ਸੰਮੋਹ੍ਯ ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਯੁਧਿ ਕੀਰ੍ਤਿਮਨ੍ਤੋ
ਵ੍ਯੂਹੰ ਚ ਤੰ ਮਕਰੰ ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੁਕਲ੍ਪਮ੍ ।
ਪ੍ਰਵਿਸ਼੍ਯ ਭੀਮੇਨ ਰਣੇ ਹਤੋ(ਅ)ਸ੍ਮਿ
ਘੋਰੈਃ ਸ਼ਰੈਰ੍ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੁਦਣ੍ਡਪ੍ਰਕਾਸ਼ੈਃ ॥ 6-80-5 (42236)
ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੰ ਤਮੁਦ੍ਵੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਭਯੇਨ ਰਾਜ-
ਨ੍ਸੰਮੂਰ੍ਚ੍ਛਿਤੋ ਨ ਲਭੇ ਸ਼ਾਨ੍ਤਿਮਦ੍ਯ ।
ਇਚ੍ਛੇ ਪ੍ਰਸਾਦਾਤ੍ਤਵ ਸਤ੍ਯਸਨ੍ਧ
ਪ੍ਰਾਪ੍ਤੁਂ ਜਯੰ ਪਾਣ੍ਡਵੇਯਾਂਸ਼੍ਚ ਹਨ੍ਤੁਮ੍ ॥ 6-80-6 (42237)
ਤੇਨੈਵਮੁਕ੍ਤਃ ਪ੍ਰਹਸਨ੍ਮਹਾਤ੍ਮਾ
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੰ ਮਨ੍ਯੁਗਤੰ ਵਿਦਿਤ੍ਵਾ।
ਤੰ ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਵਾਚਾਵਿਮਨਾ ਮਨਸ੍ਵੀ
ਗਙ੍ਗਾਸੁਤਃ ਸਸ੍ਤ੍ਰਭ੍ਰੁʼਤਾਂ ਵਰਿਸ਼਼੍ਠਃ ॥ 6-80-7 (42238)
ਪਰੇਣ ਯਤ੍ਨੇਨ ਵਿਗਾਹ੍ਯ ਸੇਨਾਂ
ਸਰ੍ਵਾਤ੍ਮਨਾ(ਅ)ਹੰ ਤਵ ਰਾਜਪੁਤ੍ਰ।
ਇਚ੍ਛਾਮਿ ਦਾਤੁਂ ਵਿਜਯੰ ਸੁਖੰ ਚ
ਨ ਚਾਤ੍ਮਾਨੰ ਛਾਦਯੇ(ਅ)ਹੰ ਤ੍ਵਦਰ੍ਥੇ ॥ 6-80-8 (42239)
ਏਤੇ ਤੁ ਰੌਦ੍ਰਾ ਬਹਵੋ ਮਹਾਰਥਾ
ਯਸ਼ਸ੍ਵਿਨਃ ਸ਼ੂਰਤਮਾਃ ਕ੍ਰੁʼਤਾਸ੍ਤ੍ਰਾਃ ।
ਯੇ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਸਮਰੇ ਸਹਾਯਾ
ਜਿਤਕ੍ਲਮਾ ਰੋਸ਼਼ਵਿਸ਼਼ੰ ਵਮਨ੍ਤਿ ॥ 6-80-9 (42240)
ਕੇਨੇਹ ਸ਼ਕ੍ਯਾਃ ਸਹਸਾ ਵਿਜੇਤੁਂ
ਵੀਰ੍ਯੋਦ੍ਧਤਾਃ ਕ੍ਰੁʼਤਵੈਰਾਸ੍ਤ੍ਵਯਾ ਚ।
ਅਹੰ ਹ੍ਯੇਤਾਨ੍ਪ੍ਰਤਿਯੋਤ੍ਸ੍ਯਾਮਿ ਰਾਜ-
ਨ੍ਸਰ੍ਵਾਤ੍ਮਨਾ ਜੀਵਿਤੰ ਤ੍ਯਜ੍ਯ ਵੀਰ ॥ 6-80-10 (42241)
ਰਣੇ ਤਵਾਰ੍ਥਾਯ ਮਹਾਨੁਭਾਵ
ਨ ਜੀਵਿਤੰ ਰਕ੍ਸ਼਼ਿਤਵ੍ਯੰ ਮਮਾਦ੍ਯ।
ਸਰ੍ਵਾਂਸ੍ਤਵਾਰ੍ਥਾਯ ਸਦੇਵਦੈਤ੍ਯਾਁ-
ਲ੍ਲੋਕਾਨ੍ਦਹੇਯੰ ਕਿਮੁ ਸ਼ਤ੍ਰੁਸੇਨਾਮ੍ ॥ 6-80-12aਤਾਨ੍ਪਾਣ੍ਡਵਾਨ੍ਯੋਧਯਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਰਾਜਨ੍
ਪ੍ਰਿਯੰ ਚ ਤੇ ਸਰ੍ਵਮਹੰ ਕਰਿਸ਼਼੍ਯੇ। 6-80-11 (42242)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ।
ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਪਿਤੁਸ੍ਤੇ ਵਚਨੰ ਪ੍ਰਤੀਤੋ
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਃ ਪ੍ਰੀਤਮਨਾ ਬਭੂਵ ॥ 6-80-12x (4156)
ਸਰ੍ਵਾਣਿ ਸੈਨ੍ਯਾਨਿ ਤਤਃ ਪ੍ਰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟੋ
ਨਿਰ੍ਗਚ੍ਛਤੇਤ੍ਯਾਹ ਨ੍ਰੁʼਪਾਂਸ਼੍ਚ ਸਰ੍ਵਾਨ੍।
ਤਦਾਕ੍ਸ਼਼ਯਾ ਤਾਨਿ ਵਿਨਿਰ੍ਯਯੁਰ੍ਦ੍ਰੁਤੰ
ਗਜਾਸ਼੍ਵਪਾਦਾਤਰਥਾਯੁਤਾਨਿ ॥ 6-80-13 (42243)
ਪ੍ਰਹਰ੍ਸ਼਼ਯੁਕ੍ਤਾਨਿ ਤੁ ਤਾਨਿ ਰਾਜ-
ਨ੍ਮਹਾਨ੍ਤਿ ਨਾਨਾਵਿਧਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਵਨ੍ਤਿ।
ਸ੍ਥਿਤਾਨਿ ਨਾਗਾਸ਼੍ਵਪਦਾਤਿਮਨ੍ਤਿ
ਵਿਰੇਜੁਰਾਜੌ ਤਵ ਰਾਜਨ੍ਬਲਾਨਿ ॥ 6-80-14 (42244)
ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਾਸ੍ਤ੍ਰਵਿਦ੍ਭਿਰ੍ਨਰਵੀਰਯੋਧੈ-
ਰਧਿਸ਼਼੍ਠਿਤਾਃ ਸੈਨ੍ਯਗਣਾਸ੍ਤ੍ਵਦੀਯਾਃ।
ਰਥੌਘਪਾਦਾਤਗਜਾਸ਼੍ਵਸਙ੍ਘੈਃ
ਪ੍ਰਯਾਦ੍ਭਿਰਾਜੌ ਵਿਧਿਵਤ੍ਪ੍ਰਣੁੰਨੈਃ ॥ 6-80-15 (42245)
ਸਮੁਦ੍ਧਤੰ ਵੈ ਤਰੁਣਾਰ੍ਕਵਰ੍ਣੰ
ਰਜੋ ਬਭੌ ਚ੍ਛਾਦਯਤ੍ਸੂਰ੍ਯਸ਼੍ਮੀਨ੍।
ਰੇਜੁਃ ਪਤਾਕਾ ਰਥਦਨ੍ਤਿਸੰਸ੍ਥਾ
ਵਾਤੇਰਿਤਾ ਭ੍ਰਾਮ੍ਯਮਾਣਾਃ ਸਮਨ੍ਤਾਤ੍ ॥ 6-80-16 (42246)
ਨਾਨਾਲਿਙ੍ਗੈਃ ਸਮਰੇ ਤਤ੍ਰ ਰਾਜਨ੍
ਮੇਘੈਰ੍ਯੁਤਾ ਵਿਦ੍ਯੁਤਃ ਖੇ ਯਥੈਵ।
ਵ੍ਰੁʼਨ੍ਦੈਃ ਸ੍ਥਿਤਾਸ਼੍ਚਾਪਿ ਸੁਸੰਪ੍ਰਯੁਕ੍ਤਾ-
ਸ਼੍ਚਕਾਸ਼ਿਰੇ ਦਨ੍ਤਿਗਣਾਃ ਸਮਨ੍ਤਾਤ੍ ॥ 6-80-17 (42247)
ਧਨੂਂਸ਼਼ਿ ਵਿਸ਼਼੍ਫਾਰਯਤਾਂ ਨ੍ਰੁʼਪਾਣਾਂ
ਬਭੂਵ ਸ਼ਬ੍ਦਸ੍ਤੁਮੁਲੋ(ਅ)ਤਿਘੋਰਃ।
ਵਿਮਥ੍ਯਤੋ ਦੇਵਮਹਾਸੁਰੌਘੈ-
ਰ੍ਯਥਾਰ੍ਣਵਸ੍ਯਾਦਿਯੁਗੇ ਤਦਾਨੀਮ੍ ॥ 6-80-18 (42248)
ਤਦੁਗ੍ਰਨਾਗੰ ਬਹੁਰੂਪਵਰ੍ਣੰ
ਤਵਾਤ੍ਮਜਾਨਾਂ ਸਮੁਦੀਰ੍ਣਕੋਪਮ੍ ।
ਬਭੂਵ ਸੈਨ੍ਯੰ ਰਿਪੁਸੈਨ੍ਯਹਨ੍ਤ-
ਯੁਗਾਨ੍ਤਮੇਘੌਘਨਿਭੰ ਤਦਾਨੀਮ੍ ॥ ॥ 6-80-19 (42249)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਸਪ੍ਤਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਅਸ਼ੀਤਿਤਮੋ(ਅ)ਦ੍ਯਾਯਃ ॥
ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 081
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.81. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 081
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸੰਹਰ੍ਸ਼਼ਣਮ੍ ॥ 1 ॥ ਰਾਜ੍ਞਾਂ ਦ੍ਵਨ੍ਦ੍ਵੀਭੂਯ ਮੇਲਨਮ੍ ॥ 2 ॥ ਅਰ੍ਜੁਨਪਰਾਕ੍ਰਮਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 3 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-81-0 (42250)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-81-0x (4157)
ਅਥਾਤ੍ਮਜੰ ਤਵ ਪੁਨਰ੍ਗਾਙ੍ਗੇਯੋ ਧ੍ਯਾਨਮਾਸ੍ਥਿਤਮ੍ ।
ਅਬ੍ਰਵੀਦ੍ਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਃ ਸੰਪ੍ਰਹਰ੍ਸ਼਼ਕਰ ਵਚਃ ॥ 6-81-1 (42251)
ਭੀਸ਼਼੍ਮ ਉਵਾਚ। 6-81-2x (4158)
ਅਹੰ ਦ੍ਰੋਣਸ਼੍ਚ ਸ਼ਲ੍ਯਸ਼੍ਚ ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਾ ਚ ਸਾਤ੍ਵਤਃ।
ਅਸ਼੍ਵਤ੍ਥਾਮਾ ਵਿਕਰ੍ਣਸ਼੍ਚ ਭਗਦਤ੍ਤੋ(ਅ)ਥ ਸੌਬਲਃ ॥ 6-81-2 (42252)
ਵਿਨ੍ਦਾਨੁਵਿਨ੍ਦਾਵਾਵਨ੍ਤ੍ਯੌ ਬਾਹ੍ਲੀਕਃ ਸਹ ਬਾਹ੍ਲਿਕੈਃ ।
ਤ੍ਰਿਗਰ੍ਤਰਾਜੋ ਬਲਵਾਨ੍ਮਾਗਧਸ਼੍ਚ ਸੁਦੁਰ੍ਜਯਃ ॥ 6-81-3 (42253)
ਬ੍ਰੁʼਹਦ੍ਬਲਸ਼੍ਚ ਕੌਸਲ੍ਯਸ਼੍ਚਿਤ੍ਰਸੇਨੋ ਵਿਵਿੰਸ਼ਤਿਃ ।
`ਕ੍ਰੁʼਪਸ਼੍ਚ ਸਹ ਸੋਦਰ੍ਯੈਸ੍ਤਵ ਰਾਜਨ੍ਪਦਾਨੁਗਾਃ।'
ਰਥਾਸ਼੍ਚ ਬਹੁਸਾਹਸ੍ਰਾਃ ਸ਼ੋਭਨਾਸ਼੍ਚ ਮਹਾਧ੍ਵਜਾਃ ॥ 6-81-4 (42254)
ਦੇਸ਼ਜਾਸ਼੍ਚ ਹਯਾ ਰਾਜਨ੍ਸ੍ਵਾਰੂਢਾ ਹਯਸਾਦਿਭਿਃ ।
ਗਜੇਨ੍ਦ੍ਰਾਸ਼੍ਚ ਮਦੋਦ੍ਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਾਃ ਪ੍ਰਭਿੰਨਕਰਟਾਮੁਖਾਃ ॥ 6-81-5 (42255)
ਪਾਦਾਤਾਸ਼੍ਚ ਤਥਾ ਸ਼ੂਰਾ ਨਾਨਾਪ੍ਰਹਰਣਾ ਯੁਧਿ।
ਨਾਨਾਦੇਸ਼ਸਮੁਤ੍ਪੰਨਾਸ੍ਤ੍ਵਦਰ੍ਥੇ ਯੋਦ੍ਧੁਮੁਦ੍ਯਤਾਃ ॥ 6-81-6 (42256)
ਏਤੇ ਚਾਨ੍ਯੇ ਚ ਬਹਵਸ੍ਤ੍ਵਦਰ੍ਥੇ ਤ੍ਯਕ੍ਤਜੀਵਿਤਾਃ।
ਦੇਵਾਨਪਿ ਰਣੇ ਜੇਤੁਂ ਸਮਰ੍ਥਾ ਇਤਿ ਮੇ ਮਤਿਃ ॥ 6-81-7 (42257)
ਅਵਸ਼੍ਯੰ ਹਿ ਮਯਾ ਰਾਜੰਸ੍ਤਵ ਵਾਚ੍ਯੰ ਹਿਤੰ ਸਦਾ।
ਅਸ਼ਕ੍ਯਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਜੇਤੁਂ ਦੇਵੈਰਪਿ ਸਵਾਸਵੈਃ ॥ 6-81-8 (42258)
ਵਾਸੁਦੇਵਸਹਾਯਾਸ਼੍ਚ ਮਹੇਨ੍ਦ੍ਰਸਮਵਿਕ੍ਰਮਾਃ ।
ਸਰ੍ਵਥਾ(ਅ)ਹੰ ਤੁ ਰਾਜੇਨ੍ਦ੍ਰ ਕਰਿਸ਼਼੍ਯੇ ਵਚਨੰ ਤਵ ॥ 6-81-9 (42259)
ਪਾਣ੍ਡਵਾਂਸ਼੍ਚ ਰਣੇ ਜੇਸ਼਼੍ਯੇ ਮਾਂ ਵਾ ਜੇਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤਿ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ । 6-81-10 (42260)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ।
ਏਵਮੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਦਦਾਵਸ੍ਮੈ ਵਿਸ਼ਲ੍ਯਕਰਣੀਂ ਸ਼ੁਭਾਮ੍ ॥ 6-81-10x (4159)
ਓਸ਼਼ਧੀਂ ਵੀਯਸੰਪੰਨਾਂ ਵਿਸ਼ਲ੍ਯਸ਼੍ਚਾਭਵਤ੍ਤਦਾ ।
ਤਤਃ ਪ੍ਰਭਾਤੇ ਵਿਮਲੇ ਸ੍ਵੇਨ ਸੈਨ੍ਯੇਨ ਵੀਰ੍ਯਵਾਨ੍ ॥ 6-81-11 (42261)
ਅਵ੍ਯੂਹਤ ਸ੍ਵਯੰ ਵ੍ਯੂਹੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਵ੍ਯੂਹਵਿਸ਼ਾਰਦਃ ।
ਮਣ਼੍ਡਲੰ ਮਨੁਜਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੋ ਨਾਨਾਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਸਮਾਕੁਲਮ੍ ॥ 6-81-12 (42262)
ਸੰਪੂਰ੍ਣੰ ਯੋਧਮੁਖ੍ਯੈਸ਼੍ਚ ਤਥਾ ਦਨ੍ਤਿਪਦਾਤਿਭਿਃ ।
ਰਥੈਰਨੇਕਸਾਹਸ੍ਰੈਃ ਸਮਨ੍ਤਤ੍ਪਰਿਵਾਰਿਤਮ੍ ॥ 6-81-13 (42263)
ਅਸ਼੍ਵਵ੍ਰੁʼਨ੍ਦੈਰ੍ਮਹਦ੍ਭਿਸ਼੍ਚ ਰਿਸ਼਼੍ਟਿਤੋਮਰਧਾਰਿਭਿਃ ।
ਨਾਗੇਨਾਗੇ ਰਥਾਃ ਸਪ੍ਤ ਸਪ੍ਤ ਚਾਸ਼੍ਵਾ ਰਥੇਰਥੇ ॥ 6-81-14 (42264)
ਅਨ੍ਵਸ਼੍ਵੰ ਦਸ਼ ਧਾਨੁਸ਼਼੍ਕਾ ਧਾਨੁਸ਼਼੍ਕੇ ਦਸ਼ ਚਰ੍ਮਿਣਃ।
ਏਵੰ ਵ੍ਯੂਹੰ ਮਹਾਰਾਜ ਤਵ ਸੈਨ੍ਯਸ੍ਯ ਦੰਸ਼ਿਤਮ੍ ॥ 6-81-15 (42265)
ਸ੍ਥਿਤੰ ਰਣਾਯ ਮਹਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਯੁਧਿ ਪਾਲਿਤਮ੍ ।
ਦਸ਼ਾਸ਼੍ਵਾਨਾਂ ਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਦਨ੍ਤਿਨਾਂ ਚ ਤਥੈਵ ਚ ॥ 6-81-16 (42266)
ਰਥਾਨਾਮਯੁਤੰ ਚਾਪਿ ਪੁਤ੍ਰਾਸ਼੍ਚ ਤਵ ਦੰਸ਼ਿਤਾਃ।
ਚਿਤ੍ਰਸੇਨਾਦਯਃ ਸ਼ੂਰਾ ਅਭ੍ਯਰਕ੍ਸ਼਼ਨ੍ਤਿਤਾਮਹਮ੍ ॥ 6-81-17 (42267)
ਰਕ੍ਸ਼਼੍ਯਮਾਣਾਃ ਸ ਤੈਃ ਸ਼ੂਰੈਰ੍ਗੋਪ੍ਯਮਾਨਾਸ਼੍ਚ ਤੇਨ ਤੇ।
ਸੰਨਦ੍ਧਾਃ ਸਮਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਰਾਜਾਨਸ਼੍ਚ ਮਹਾਬਲਾਃ ॥ 6-81-18 (42268)
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸ੍ਤੁ ਸਮਰੇ ਦੰਸ਼ਿਤੋ ਰਥਮਾਸ੍ਥਿਤਃ ।
ਵ੍ਯਰਾਜਤ ਸ਼੍ਰਿਯਾ ਜੁਸ਼਼੍ਟੋ ਯਥਾ ਸ਼ਕ੍ਰਸ੍ਤ੍ਰਿਵਿਸ਼਼੍ਟਪੇ ॥ 6-81-19 (42269)
ਤਤਃ ਸ਼ਬ੍ਦੋ ਮਹਾਨਾਸੀਤ੍ਪੁਤ੍ਰਾਣਾਂ ਤਵ ਭਾਰਤ ।
ਰਥਘੋਸ਼਼ਸ਼੍ਚ ਵਿਪੁਲੋ ਵਾਦਿਤ੍ਰਾਣਾਂ ਚ ਨਿਃਸ੍ਵਨਃ ॥ 6-81-20 (42270)
ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਣਾਂ ਵ੍ਯੂਢਃ ਪ੍ਰਤ੍ਯਙ੍ਭੁਖੋ ਯੁਧਿ।
ਮਣ੍ਡਲਃ ਸ ਮਹਾਵ੍ਯੂਹੋ ਦੁਰ੍ਭੇਦ੍ਯੋ(ਅ)ਮਿਤ੍ਰਘਾਤਨਃ ॥ 6-81-21 (42271)
ਸਰ੍ਵਤਃ ਸ਼ੁਸ਼ੁਭੇ ਰਾਜਨ੍ਰਣੇ(ਅ)ਰੀਣਾਂ ਦੁਰਾਸਦਃ ।
ਮਣ੍ਡਲੰ ਤੁ ਸਮਾਲੋਕ੍ਯ ਵ੍ਯੂਹੰ ਪਰਮਦੁਰ੍ਯਯਮ੍ ॥ 6-81-22 (42272)
ਸ੍ਵਯੰ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੋ ਰਾਜਾ ਵਜ੍ਰੰ ਵ੍ਯੂਹਮਥਾਕਰੋਤ੍।
ਤਥਾ ਵ੍ਯੂਢੇਸ਼਼੍ਵਨੀਕੇਸ਼਼ੁ ਯਥਾਸ੍ਥਾਨਮਵਸ੍ਥਿਤਾਃ ॥ 6-81-23 (42273)
ਰਥਿਨਃ ਸਾਦਿਨਃ ਸਰ੍ਵੇ ਸਿੰਹਨਾਦਮਥਾਨਦਨ੍ ।
ਬਿਭਿਤ੍ਸਵਸ੍ਤਤੋ ਵ੍ਯੂਹੰ ਨਿਰ੍ਯਯੁਰ੍ਯੁਦ੍ਧਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ਿਣਃ ॥ 6-81-24 (42274)
ਇਤਰੇਤਰਤਃ ਸ਼ੂਰਾਃ ਸਹਸੈਨ੍ਯਾਃ ਪ੍ਰਹਾਰਿਣਃ ।
ਭਾਰਦ੍ਵਾਜੋ ਯਯੌ ਮਤ੍ਸ੍ਯੰ ਦ੍ਰੌਣਿਸ਼੍ਚਾਪਿ ਸਿਖਣ੍ਡਿਨਮ੍ ॥ 6-81-25 (42275)
ਸ੍ਵਯੰ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਰਾਜਾ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤੰ ਸਮੁਪਾਦ੍ਰਵਤ੍ ।
ਨਕੁਲਃ ਸਹਦੇਵਸ਼੍ਚ ਮਦ੍ਰਰਾਜਾਨਮੀਯਤੁਃ ॥ 6-81-26 (42276)
ਵਿਨ੍ਦਾਨੁਵਿਨ੍ਦਾਵਾਵਨ੍ਤ੍ਯੌ ਯੁਯੁਧਾਨਮਭਿਦ੍ਰੁਤੌ ।
ਸਰ੍ਵੇ ਨ੍ਰੁʼਪਾਸ੍ਤੁ ਸਮਰੇ ਧਨੰਜਯਮਯੋਧਯਨ੍ ॥ 6-81-27 (42277)
ਭੀਮਸੇਨੋ ਰਣੇ ਯਾਨ੍ਤੰ ਹਾਰ੍ਦਿਕ੍ਯੰ ਸਮਵਾਰਯਤ੍।
ਚਿਤ੍ਰਸੇਨੰ ਵਿਕਰ੍ਣੰ ਚ ਤਥਾ ਦੁਰ੍ਮਰ੍ਸ਼਼ਣੰ ਵਿਭੁਃ ॥ 6-81-28 (42278)
ਆਰ੍ਜੁਨਿਃ ਸਮਰੇ ਰਾਜੰਸ੍ਤਵ ਮੁਤ੍ਰਾਨਯੋਧਯਤ੍ ।
ਪ੍ਰਾਗ੍ਜ੍ਯੋਤਿਸ਼਼ੋ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੋ ਹੈਡਿਮ੍ਬੰ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੋਤ੍ਤਮਮ੍ ॥ 6-81-29 (42279)
ਅਭਿਦੁਦ੍ਰਾਵ ਵੇਗੇਨ ਮਤ੍ਤੋ ਮਤ੍ਤਮਿਵ ਦ੍ਵਿਪਮ੍ ।
ਅਲਮ੍ਬੁਸਸ੍ਤਦਾ ਰਾਜਨ੍ਸਾਤ੍ਯਕਿੰ ਯੁਦ੍ਧਦੁਰ੍ਮਦਮ੍ ॥ 6-81-30 (42280)
ਸਸੈਨ੍ਯੰ ਸਮਰੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਃ ਸਮੁਪਾਦ੍ਰਵਤ੍।
ਭੂਰਿਸ਼੍ਰਵਾ ਰਣੇ ਯਤ੍ਤੋ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਕੇਤੁਮਯੋਧਯਤ੍ ॥ 6-81-31 (42281)
ਸ਼੍ਰੁਤਾਯੁਸ਼਼ੰ ਚ ਰਾਜਾਨੰ ਧਰ੍ਮਪੁਤ੍ਰੋ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਃ ।
ਚੇਕਿਤਾਨਸ਼੍ਚ ਸਮਰੇ ਕ੍ਰੁʼਪਮੇਵਾਨ੍ਵਯੋਧਯਤ੍ ॥ 6-81-32 (42282)
ਸ਼ੇਸ਼਼ਾਃ ਪ੍ਰਤਿਯਯੁਰ੍ਯਤ੍ਤਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮੇਵ ਮਹਾਰਥਮ੍ ।
ਤਤੋ ਰਾਜਸਮੂਹਾਸ੍ਤੇ ਪਰਿਵਵ੍ਰੁਰ੍ਧਨੰਜਯਮ੍ ॥ 6-81-33 (42283)
ਸ਼ਕ੍ਤਿਤੋਮਰਨਾਰਾਚਗਦਾਪਰਿਘਪਾਣਯਃ।
ਅਰ੍ਜੁਨੋ(ਅ)ਥ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਵਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣੇਯਮਿਦਮਬ੍ਰਵੀਤ੍॥ 6-81-34 (42284)
ਪਸ਼੍ਯ ਮਾਧਵ ਸੈਨ੍ਯਾਨਿ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਸ੍ਯ ਸੰਯੁਗੇ।
ਵ੍ਯੂਢਾਨਿ ਵ੍ਯੂਹਵਿਦੁਸ਼਼ਾ ਗਾਙ੍ਗੇਯੇਨ ਮਹਾਤ੍ਮਨਾ ॥ 6-81-35 (42285)
ਯੁਦ੍ਧਾਭਿਕਾਮਾਞ੍ਸ਼ੂਰਾਂਸ਼੍ਚ ਪਸ਼੍ਯ ਮਾਧਵ ਦੰਸ਼ਿਤਾਨ੍ ।
ਤ੍ਰਿਗਰ੍ਤਰਾਜੰ ਸਹਿਤੰ ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੁʼਭਿਃ ਪਸ਼੍ਯ ਕੇਸ਼ਵ ॥ 6-81-36 (42286)
ਅਦ੍ਯੈਤਾੰਨਾਸ਼ਯਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਪਸ਼੍ਯਤਸ੍ਤੇ ਜਨਾਰ੍ਦਨ ।
ਯ ਇਮੇ ਮਾਂ ਯਦੁਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਯੋਦ੍ਧੁਕਾਮਾ ਰਣਾਜਿਰੇ ॥ 6-81-37 (42287)
ਏਤਦੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਤੁ ਕੌਨ੍ਤੇਯੋ ਧਨੁਰ੍ਜ੍ਯਾਮਵਮ੍ਰੁʼਦ੍ਯ ਚ ।
ਵਵਰ੍ਸ਼਼ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ਾਣਿ ਨਰਾਧਿਪਗਣਾਨ੍ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-81-38 (42288)
ਤੇ(ਅ)ਪਿ ਤੰ ਪਰਮੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾਃ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੈਰਪੂਰਯਨ੍ ।
ਤਟਾਕੰ ਵਾਰਿਧਾਰਾਭਿਰ੍ਯਥਾ ਪ੍ਰਾਵ੍ਰੁʼਸ਼਼ਿ ਤੋਯਦਾਃ ॥ 6-81-39 (42289)
ਹਾਹਾਕਾਰੋ ਮਹਾਨਾਸੀਤ੍ਤਵ ਸੈਨ੍ਯੇ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਛਾਦ੍ਮਮਾਨੌ ਰਣੇ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣੌ ਸ਼ਰੈਰ੍ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਮਹਾਰਣੇ ॥ 6-81-40 (42290)
ਦੇਵਾ ਦੇਵਰ੍ਸ਼਼ਯਸ਼੍ਚੈਵ ਗਨ੍ਧਰ੍ਵਾਸ਼੍ਚ ਸਹੋਰਗੈਃ ।
ਵਿਸ੍ਮਯੰ ਪਰਮੰ ਜਗ੍ਮੁਰ੍ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣੌ ਤਥਾ(ਅ)(ਅ)ਗਤੌ ॥ 6-81-41 (42291)
ਤਤਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ(ਅ)ਰ੍ਜੁਨੋ ਰਾਜੰਨੈਨ੍ਦ੍ਰਮਸ੍ਤ੍ਰਮੁਦੈਰਯਤ੍ ।
ਤਤ੍ਰਾਦ੍ਭੁਤਮਪਸ਼੍ਯਾਮ ਵਿਜਯਸ੍ਯ ਪਰਾਕ੍ਰਮਮ੍ ॥ 6-81-42 (42292)
ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿੰ ਪਰੈਰ੍ਮੁਕ੍ਤਾਂ ਸ਼ਰੌਘੈਰ੍ਯਦਵਾਰਯਤ੍ ।
ਨ ਚ ਤਤ੍ਰਾਪ੍ਯਨਿਰ੍ਭਿੰਨਃ ਕਸ਼੍ਚਿਦਾਸੀਦ੍ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ॥ 6-81-43 (42293)
ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਰਾਜਸਹਸ੍ਰਾਣਾਂ ਹਯਾਨਾਂ ਦਨ੍ਤਿਨਾਂ ਤਥਾ।
ਦ੍ਵਾਭ੍ਯਾਂ ਤ੍ਰਿਭਿਃ ਸ਼ਰੈਸ਼੍ਚਾਨ੍ਯਾਨ੍ਪਾਰ੍ਥੋ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਮਾਰਿਸ਼਼ ॥ 6-81-44 (42294)
ਤੇ ਹਨ੍ਯਮਾਨਾਃ ਪਾਰ੍ਥੇਨ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੰ ਯਯੁਃ ।
ਅਗਾਧੇ ਮਞ੍ਜਮਾਨਾਨਾਂ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਪੋਤੋ(ਅ)ਭਵਤ੍ਤਦਾ ॥ 6-81-45 (42295)
ਆਪਤਦ੍ਭਿਸ੍ਤੁ ਤੈਸ੍ਤਤ੍ਰ ਪ੍ਰਭਗ੍ਨੰ ਤਾਵਕੰ ਬਲਮ੍ ।
ਸੰਚੁਕ੍ਸ਼਼ੁਭੇ ਮਹਾਰਾਜ ਵਾਤੈਰਿਵ ਮਹਾਰ੍ਣਵਃ ॥ ॥ 6-81-46 (42296)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਸਪ੍ਤਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਏਕਾਸ਼ੀਤਿਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 082
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.82. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 082
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਦ੍ਰੋਣੇਨ ਵਿਰਾਟਸੂਨੋਃ ਸ਼ਙ੍ਖਸ੍ਯ ਵਧਃ ॥ 1 ॥ ਦ੍ਵਨ੍ਦ੍ਵਯੁਦ੍ਧਮ੍ ॥ 2 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-82-0 (42297)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-82-0x (4160)
ਪ੍ਰਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਮਾਤ੍ਰੇ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਨਿਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤੇ ਚ ਸੁਸ਼ਰ੍ਮਣਿ ।
ਭਗ੍ਨੇਸ਼਼ੁ ਚਾਪਿ ਵੀਰੇਸ਼਼ੁ ਪਾਣ੍ਡਵੇਨ ਮਹਾਤ੍ਮਨਾ ॥ 6-82-1 (42298)
ਕ੍ਸ਼਼ੁਭ੍ਯਮਾਣੇ ਬਲੇ ਤੂਰ੍ਣੰ ਸਾਗਰਪ੍ਰਤਿਮੇ ਤਵ।
ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਦ੍ਯਾਤੇ ਚ ਗਾਙ੍ਗੇਯੇ ਤ੍ਵਰਿਤੰ ਵਿਜਯੰ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-82-2 (42299)
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਰਾਜਾ ਰਣੇ ਪਾਰ੍ਥਸ੍ਯ ਵਿਕ੍ਰਮਮ੍ ।
ਤ੍ਵਰਮਾਣਃ ਸਮਭ੍ਯੇਤ੍ਯ ਸਰ੍ਵਾਂਸ੍ਤਾਨਬ੍ਰਵੀੰਨ੍ਰੁʼਪਾਨ੍ ॥ 6-82-4aਤੇਸ਼਼ਾਂ ਤੁ ਪ੍ਰਮੁਖੇ ਸ਼ੂਰੰ ਸੁਸ਼ਰ੍ਮਾਣੰ ਮਹਾਬਲਮ੍ ।
ਮਧ੍ਯੇ ਸਰ੍ਵਸ੍ਯ ਸੈਨ੍ਯਸ੍ਯ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਸੰਹਰ੍ਸ਼਼ਯੰਨਿਵ॥ 6-82-3 (42300)
ਏਸ਼਼ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ ਯੋਦ੍ਧੁਕਾਮੋ ਧਨਞ੍ਜਯਮ੍ ।
ਸਰ੍ਵਾਤ੍ਮਨਾ ਕੁਰੁਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਸ੍ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਜੀਵਿਤਮਾਤ੍ਮਨਃ ॥ 6-82-5 (42301)
ਤੰ ਪ੍ਰਯਾਨ੍ਤੰ ਰਣੇ ਵੀਰੰ ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯੇਨ ਭਾਰਤਮ੍ ।
ਸੰਯਤ੍ਤਾਃ ਸਮਰੇ ਸਰ੍ਵੇ ਪਾਲਯਧ੍ਵੰ ਪਿਤਾਮਹਮ੍ ॥ 6-82-6 (42302)
ਬਾਢਮਿਤ੍ਯੇਵਮੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਤੁ ਤਾਨ੍ਯਨੀਕਾਨਿ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ।
ਨਰੇਨ੍ਦ੍ਰਾਣਾਂ ਮਹਾਰਾਜ ਸਮਾਜਗ੍ਮੁਃ ਪਿਤਾਮਹਮ੍ ॥ 6-82-7 (42303)
ਤਤਃ ਪ੍ਰਯਾਤਃ ਸਹਸਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ(ਅ)ਰ੍ਜੁਨਮ੍ ।
ਰਣੇ ਭਾਰਤਮਾਯਾਨ੍ਤਮਾਸਸਾਦ ਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-82-8 (42304)
ਮਹਾਸ਼੍ਵੇਤਾਸ਼੍ਵਯੁਕ੍ਤੇਨ ਭੀਮਵਾਨਰਕੇਤੁਨਾ ।
ਮਹਤਾ ਮੇਘਨਾਦੇਨ ਰਥੇਨਾਤਿਵਿਰਾਜਤਾ ॥ 6-82-9 (42305)
ਸਮਰੇ ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯਾਨਾਮੁਪਯਾਨੰ ਧਨਞ੍ਜਯਮ੍।
ਅਭਵਤ੍ਤੁਮੁਲੋ ਨਾਦੋ ਭਯਾਦ੍ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਕਿਰੀਟਿਨਮ੍ ॥ 6-82-10 (42306)
ਅਭੀਸ਼ੁਹਸ੍ਤੰ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣੰ ਚ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾਦਿਤ੍ਯਮਿਵਾਪਰਮ੍ ।
ਮਧ੍ਯੰਦਿਨਗਤੰ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਨ ਸ਼ੇਕੁਃ ਪ੍ਰਤਿਵੀਕ੍ਸ਼਼ਿਤੁਮ੍ ॥ 6-82-11 (42307)
ਤਥਾ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸ਼੍ਵੇਤਾਸ਼੍ਵੰ ਸ਼੍ਵੇਤਕਾਰ੍ਮੁਕਮ੍ ।
ਨ ਸ਼ੇਕੁਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਦ੍ਰਸ਼਼੍ਟੁਂ ਸ਼੍ਵੇਤੰ ਗ੍ਰਹਮਿਵੋਦਿਤਮ੍ ॥ 6-82-12 (42308)
ਸ ਸਰ੍ਵਤਃ ਪਰਿਵ੍ਰੁʼਤਸ੍ਤ੍ਰਿਗਰ੍ਤੈਃ ਸੁਮਹਾਤ੍ਮਭਿਃ ।
ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੁʼਭਿਃ ਸਹ ਪੁਤ੍ਰੈਸ਼੍ਚ ਤਥਾ(ਅ)ਨ੍ਯੈਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਥੈਃ ॥ 6-82-13 (42309)
ਭਾਰਦ੍ਵਾਜਸ੍ਤੁ ਸਮਰੇ ਮਤ੍ਸ੍ਯੰ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਪਤ੍ਰਿਣਾ।
ਧ੍ਵਜੰ ਚਾਸ੍ਯ ਸ਼ਰੇਣਾਜੌ ਧਨੁਸ਼੍ਚੈਕੇਨ ਚਿਚ੍ਛਿਦੇ ॥ 6-82-14 (42310)
ਤਦਪਾਸ੍ਯ ਧਨੁਸ਼੍ਛਿੰਨੰ ਵਿਰਾਟੋ ਵਾਹਿਨੀਪਤਿਃ ।
ਅਨ੍ਯਦਾਦਤ੍ਤ ਵੇਗੇਨ ਧਨੁਰ੍ਭਾਰਸਹੰ ਦ੍ਰੁʼਢਮ੍ ॥ 6-82-15 (42311)
ਸ਼ਰਾਂਸ਼੍ਚਾਸ਼ੀਵਿਸ਼਼ਾਕਾਰਾਜ੍ਜ੍ਵਲਿਤਾਨ੍ਪੰਨਗਾਨਿਵ ।
ਦ੍ਰੋਣੰ ਤ੍ਰਿਭਿਸ਼੍ਚ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਚਤੁਰ੍ਭਿਸ਼੍ਚਾਸ੍ਯ ਵਾਜਿਨਃ ॥ 6-82-16 (42312)
ਧ੍ਵਜਮੇਕੇਨ ਵਿਵ੍ਯਾਧਕ ਸਾਰਥਿੰ ਚਾਸ੍ਯ ਪਞ੍ਚਭਿਃ ।
ਧਨੁਰੇਕੇਸ਼਼ੁਣਾ(ਅ)ਵਿਧ੍ਯਤ੍ਤਤ੍ਰਾਕ੍ਰੁਧ੍ਯਦ੍ਦ੍ਵਿਜਰ੍ਸ਼਼ਭਃ ॥ 6-82-17 (42313)
ਤਸ੍ਯ ਦ੍ਰੋਣੋ(ਅ)ਵਧੀਦਸ਼੍ਵਾਞ੍ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ।
ਅਸ਼਼੍ਟਾਭਿਰ੍ਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਸੂਤਮੇਕੇਨ ਪਤ੍ਰਿਣਾ ॥ 6-82-18 (42314)
ਸ ਹਤਾਸ਼੍ਵਾਦਵਪ੍ਲੁਤ੍ਯ ਸ੍ਯਨ੍ਦਨਾਦ੍ਧਤਸਾਰਥਿਃ।
ਆਰੁਰੋਹ ਰਥੰ ਤੂਰ੍ਣੰ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਰਥਿਨਾਂ ਵਰਃ ॥ 6-82-19 (42315)
ਤਤਸ੍ਤੁ ਤੌ ਪਿਤਾਪੁਤ੍ਰੌ ਭਾਰਦ੍ਵਾਜੰ ਰਥੇ ਸ੍ਥਿਤੌ ।
ਮਹਤਾ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੇਣ ਵਾਰਯਾਮਾਸਸਤੁਰ੍ਬਲਾਤ੍ ॥ 6-82-20 (42316)
ਭਾਰਦ੍ਵਾਜਸ੍ਤਤਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਸ਼ਰਮਾਸ਼ੀਵਿਸ਼਼ੋਪਮਮ੍ ।
ਚਿਕ੍ਸ਼਼ੇਪ ਸਮਰੇ ਤੂਰ੍ਣੰ ਸ਼ਙ੍ਖੰ ਪ੍ਰਤਿ ਜਨੇਸ਼੍ਵਰਃ ॥ 6-82-21 (42317)
ਸ ਤਸ੍ਯ ਹ੍ਰੁʼਦਯੰ ਭਿਤ੍ਤ੍ਵਾ ਪੀਤ੍ਤ੍ਵਾ ਸ਼ੋਣਿਤਮਾਹਵੇ।
ਜਗਾਮ ਧਰਣੀਂ ਬਾਣੋ ਲੋਹਿਤਾਰ੍ਦ੍ਰਵਰਚ੍ਛਦਃ ॥ 6-82-22 (42318)
ਸ ਪਪਾਤ ਰਣੇ ਤੂਰ੍ਣੰ ਭਾਰਦ੍ਵਾਜਸ਼ਰਾਹਤਃ।
ਧਨੁਸ੍ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਸ਼ਰਾਂਸ਼੍ਚੈਵ ਪਿਤੁਰੇਵ ਸਮੀਪਤਃ ॥ 6-82-23 (42319)
ਹਤੰ ਤਮਾਤ੍ਮਜੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਵਿਰਾਟਃ ਪ੍ਰਾਦ੍ਰਵਦ੍ਭਯਾਤ੍।
ਉਤ੍ਸ੍ਰੁʼਜ੍ਯ ਸਮਰੇ ਦ੍ਰੋਣੰ ਵ੍ਯਾਤ੍ਤਾਨਨਮਿਵਾਨ੍ਤਕਮ੍ ॥ 6-82-24 (42320)
ਭਾਰਦ੍ਵਾਜਸ੍ਤਤਸ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਮਹਾਚਮੂਮ੍।
ਦਾਰਯਾਮਾਸ ਸਮਰੇ ਸ਼ਤਸ਼ੋ(ਅ)ਥ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ॥ 6-82-25 (42321)
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਤੁ ਮਹਾਰਾਜ ਦ੍ਰੌਣਿਮਾਸਾਦ੍ਯ ਸੰਯੁਗੇ।
ਆਜਘਾਨ ਭ੍ਰਵੋਰ੍ਮਧ੍ਯੇ ਨਾਰਾਚੈਸ੍ਤ੍ਰਿਭਿਰਾਸ਼ੁਗੈਃ ॥ 6-82-26 (42322)
ਸ ਬਭੌ ਰਥਸ਼ਾਰ੍ਦੂਲੋ ਲਲਾਟੇ ਸੰਸ੍ਥਿਤੈਸ੍ਤ੍ਰਿਭਿਃ ।
ਸ਼ਿਖਰੈਃ ਕਾਞ੍ਚਨਮਯੈਰ੍ਮੇਰੁਸ੍ਤ੍ਰਿਭਿਰਿਵੋਚ੍ਛ੍ਰਿਤੈਃ ॥ 6-82-27 (42323)
ਅਸ਼੍ਵਤ੍ਥਾਮ ਤਤਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਨਿਮੇਸ਼਼ਾਰ੍ਧਾਚ੍ਛਿਖਣ੍ਡਿਨਃ ।
ਧ੍ਵਜੰ ਸੂਤਮਥੋ ਰਾਜੰਸ੍ਤੁਰਗਾਨਾਯੁਧਾਨਿ ਚ ॥ 6-82-28 (42324)
ਸ਼ਰੈਰ੍ਬਹੁਭਿਰਾਚ੍ਛਿਦ੍ਯ ਪਾਤਯਾਮਾਸ ਸੰਯੁਗੇ ਸ਼਼।
ਸ ਹਤਾਸ਼੍ਵਾਦਵਪ੍ਲੁਤ੍ਯ ਰਥਾਦ੍ਵੈ ਰਥਿਨਾਂ ਵਰਃ ॥ 6-82-29 (42325)
ਖਙ੍ਗਮਾਦਾਯ ਸੁਸ਼ਿਤੰ ਵਿਮਲੰ ਚ ਸ਼ਰਾਵਰਮ੍ ।
ਸ਼੍ਯੇਨਵਦ੍ਵ੍ਯਚਰਤ੍ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਸ਼ਤ੍ਰੁਤਾਪਨਃ ॥ 6-82-30 (42326)
ਸਖਙ੍ਗਸ੍ਯ ਮਹਾਰਾਜ ਚਰਤਸ੍ਤਸ੍ਯ ਸੰਯੁਗੇ ।
ਨਾਨ੍ਤਰੰ ਦਦ੍ਰੁʼਸ਼ੇ ਦ੍ਰੌਣਿਸ੍ਤਦਦ੍ਭੁਤਮਿਵਾਭਵਤ੍ ॥ 6-82-31 (42327)
ਤਤਃ ਸ਼ਰਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਬਹੂਨਿ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਸਮਰੇ ਦ੍ਰੌਣਿਃ ਪਰਮਕੋਪਨਃ ॥ 6-82-32 (42328)
ਤਾਮਾਪਤਨ੍ਤੀਂ ਸਮਰੇ ਸ਼ਰਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿੰ ਸੁਦਾਰੁਣਾਮ੍।
ਅਸਿਨਾ ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣਧਾਰੇਣ ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਬਲਿਨਾਂ ਵਰਃ ॥ 6-82-33 (42329)
ਤਤੋ(ਅ)ਸ੍ਯ ਵਿਮਲੰ ਦ੍ਰੌਣਿਃ ਸ਼ਤਚਨ੍ਦ੍ਰੰ ਮਨੋਰਮਮ੍।
ਚਰ੍ਮਾਚ੍ਛਿਨਦਸਿੰ ਚਾਸ੍ਥ ਖਣ੍ਡਯਾਮਾਸ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-82-34 (42330)
ਸ਼ਿਤੈਸ੍ਤੁ ਬਹੁਸ਼ੋ ਰਾਜੰਸ੍ਤੰ ਚ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਪਤ੍ਰਿਭਿਃ ।
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਤੁ ਤਤਃ ਖਙ੍ਗੰ ਖਣ੍ਡਿਤੰ ਤੇਨ ਸਾਯਕੈਃ ॥ 6-82-35 (42331)
ਆਵਿਧ੍ਯ ਵ੍ਯਸ੍ਰੁʼਜਤ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਜ੍ਵਲਨ੍ਤਮਿਵ ਪੰਨਗਮ੍ ।
ਤਮਾਪਤਨ੍ਤੰ ਸਹਸਾ ਕਾਲਾਨਲਸਮਪ੍ਰਭਮ੍ ॥ 6-82-36 (42332)
ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਸਮਰੇ ਦ੍ਰੌਣਿਰ੍ਦਰ੍ਸ਼ਯਨ੍ਪਾਣਿਲਾਘਵਮ੍ ।
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨੰ ਚ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਸ਼ਰੈਰ੍ਬਹੁਭਿਰਾਯਸੈਃ ॥ 6-82-37 (42333)
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਤੁ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਰਾਜੰਸ੍ਤਡ੍ਯਮਾਨਃ ਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਆਰੁਰੋਹ ਰਥੰ ਤੂਰ੍ਣੰ ਮਾਧਵਸ੍ਯ ਮਹਾਤ੍ਮਨਃ ॥ 6-82-38 (42334)
ਸਾਤ੍ਯਕਿਸ਼੍ਚਾਪਿ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੰ ਕ੍ਰੂਰਮਾਹਵੇ।
ਅਲਮ੍ਬੁਸੰ ਸ਼ਰੈਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈਰ੍ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਬਲਿਨਾਂ ਵਰਃ ॥ 6-82-39 (42335)
ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੇਨ੍ਦ੍ਰਸ੍ਤਤਸ੍ਤਸ੍ਯ ਧਨੁਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਭਾਰਤ।
ਅਰ੍ਧਚਨ੍ਦ੍ਰੇਣ ਸਮਰੇ ਤੰ ਚ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਸਾਯਕੈਃ ॥ 6-82-40 (42336)
ਮਾਯਾਂ ਚ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੀਂ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੈਰਵਾਕਿਰਤ੍।
ਤਤ੍ਰਾਦ੍ਭੁਤਮਪਸ਼੍ਯਾਮ ਸ਼ੈਨੇਯਸ੍ਯ ਪਰਾਕ੍ਰਮਮ੍ ॥ 6-82-41 (42337)
ਅਸੰਭ੍ਰਮਸ੍ਤੁ ਸਮਰੇ ਵਧ੍ਯਮਾਨਃ ਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਐਨ੍ਦ੍ਰਮਸ੍ਤ੍ਰੰ ਚ ਵਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣੇਯੋ ਯੋਜਯਾਮਾਸ ਭਾਰਤ ॥ 6-82-42 (42338)
ਵਿਜਯਾਦ੍ਯਦਨੁਪ੍ਰਾਪ੍ਤੰ ਮਾਧਵੇਨ ਯਸ਼ਸ੍ਵਿਨਾ।
ਤਦਸ੍ਤ੍ਰੰ ਭਸ੍ਮਾਸਾਤ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਮਾਯਾਂ ਤਾਂ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੀਂ ਤਦਾ ॥ 6-82-43 (42339)
ਅਲਮ੍ਬੁਸੰ ਸ਼ਰੈਰਨ੍ਯੈਰਭ੍ਯਾਕਿਰਤ ਸਰ੍ਵਤਃ।
ਪਰ੍ਵਤੰ ਵਾਰਿਧਾਰਾਭਿਃ ਪ੍ਰਾਵ੍ਰੁʼਸ਼਼ੀਵ ਬਲਾਹਕਃ ॥ 6-82-44 (42340)
ਤਤ੍ਤਥਾ ਪੀਡਿਤੰ ਤੇਨ ਮਾਧਵੇਨ ਯਸ਼ਸ੍ਵਿਨਾ ।
ਪ੍ਰਦੁਦ੍ਰਾਵ ਭਯਾਦ੍ਰਕ੍ਸ਼਼ਸ੍ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਸਾਤ੍ਯਕਿਮਾਹਵੇ ॥ 6-82-45 (42341)
........ ਮਾਘਵਤਾ ਜਿਤ੍ਵਾ ਭਾਰਤ ਸਾਤ੍ਯਕਿਃ।
ਸ਼ੈਨੇਯਃ ਪ੍ਰਾਣਦ਼ਜ੍ਜਿਤ੍ਵਾ ਯੋਧਾਨਾਂ ਤਵ ਪਸ਼੍ਯਤਾਮ੍ ॥ 6-82-46 (42342)
ਨ੍ਯਹਨਤ੍ਤਾਵਕਾਂਸ਼੍ਚਾਪਿ ਸਾਤ੍ਯਕਿਃ ਸਤ੍ਯਵਿਕ੍ਰਮਃ ।
ਨਿਸ਼ਿਤੈਰ੍ਬਹੁਭਿਰ੍ਬਾਣੈਸ੍ਤੇ(ਅ)ਦ੍ਰਵਨ੍ਤ ਭਯਾਰ੍ਦਿਤਾਃ ॥ 6-82-47 (42343)
ਏਤਸ੍ਮਿੰਨੇਵ ਕਾਲੇ ਤੁ ਦ੍ਰੁਪਦਸ੍ਯਾਤ੍ਮਜੋ ਬਲੀ।
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨੋ ਮਹਾਰਾਜ ਪੁਤ੍ਰੰ ਤਵ ਜਨੇਸ਼੍ਵਰਮ੍ ॥ 6-82-48 (42344)
ਛਾਦਯਾਮਾਸ ਸਮਰੇ ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ।
ਸ ਚ੍ਛਾਦ੍ਯਮਾਨੋ ਵਿਸ਼ਿਖੈਰ੍ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨੇਨ ਭਾਰਤ ॥ 6-82-49 (42345)
ਵਿਵ੍ਯਥੇ ਨ ਚ ਰਾਜੇਨ੍ਦ੍ਰ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰੋ ਜਨੇਸ਼੍ਵਰ ।
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨੰ ਚ ਸਮਰੇ ਤੂਰ੍ਣੰ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਪਤ੍ਰਿਭਿਃਕ ॥ 6-82-50 (42346)
ਸ਼਼ਸ਼਼੍ਟ੍ਯਾ ਚ ਤ੍ਰਿੰਸ਼ਤਾ ਚੈਵ ਤਦਦ੍ਭੁਤਮਿਵਾਭਵਤ੍ ।
ਤਸ੍ਯ ਸੇਨਾਪਤਿਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਧਨੁਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਮਾਰਿਸ਼਼ ॥ 6-82-51 (42347)
ਹਯਾਂਸ਼੍ਚ ਚਤੁਰਃ ਸ਼ੀਘ੍ਰੰ ਨਿਜਘਾਨ ਮਹਾਬਲਃ ।
ਸ਼ਰੈਸ਼੍ਚੈਨੰ ਸੁਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਰੰ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਸਪ੍ਤਭਿਃ ॥ 6-82-52 (42348)
ਸ ਹਤਾਸ਼੍ਵਾਨ੍ਮਹਾਬਾਹੁਰਵਪ੍ਲੁਤ੍ਯ ਰਥਾਦ੍ਬਲੀ ।
ਪਦਾਤਿਰਸਿਮੁਦ੍ਯਮ੍ਯ ਪ੍ਰਾਦ੍ਰਵਤ੍ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤੰ ਪ੍ਰਤਿ॥ 6-82-53 (42349)
ਸ਼ਕੁਨਿਸ੍ਤੰ ਸਮਭ੍ਯੇਤ੍ਯ ਰਾਜਗ੍ਰੁʼਦ੍ਧੀ ਮਹਾਬਲਃ ।
ਰਾਜਾਨੰ ਸਰ੍ਵਲੋਕਸ੍ਯ ਰਥਮਾਰੋਪਯਤ੍ਸ੍ਵਕਮ੍ ॥ 6-82-54 (42350)
ਤਤੋ ਨ੍ਰੁʼਪੰ ਪਰਾਜਿਤ੍ਯ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਃ ਪਰਵੀਰਹਾ ।
ਨ੍ਯਹਨਤ੍ਤਾਵਕੰ ਸੈਨ੍ਯੰ ਵਜ੍ਰਪਾਣਿਰਿਵਾਸੁਰਾਨ੍ ॥ 6-82-55 (42351)
ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਾ ਰਣੇ ਭੀਮੰ ਸ਼ਰੈਰਾਰ੍ਚ੍ਛਨ੍ਮਹਾਰਥਃ ।
ਪ੍ਰਚ੍ਛਾਦਯਾਮਾਸ ਚ ਤੰ ਮਹਾਮੇਘੋ ਰਵਿੰ ਯਥਾ ॥ 6-82-56 (42352)
ਤਤਃ ਪ੍ਰਹਸ੍ਯ ਸਮਰੇ ਭੀਮਸੇਨਃ ਪਰੰਤਪਃ ।
ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਸਾਯੰਕਾਨ੍ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਣੇ ॥ 6-82-57 (42353)
ਤੈਰਰ੍ਦ੍ਯਮਾਨੋ(ਅ)ਤਿਰਥਃ ਸਾਤ੍ਵਤਃ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਕੋਵਿਦਃ ।
ਨਾਕਮ੍ਪਤ ਮਹਾਰਾਜ ਭੀਮੰ ਚਾਰ੍ਚ੍ਛਚ੍ਛਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-82-58 (42354)
ਤਸ੍ਯਾਸ਼੍ਵਾਂਸ਼੍ਚਤੁਰੋ ਹਤ੍ਵਾ ਭੀਮਸੇਨੋ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਸਾਰਥਿੰ ਪਾਤਯਾਮਾਸ ਸਧ੍ਵਜੰ ਸੁਪਰਿਸ਼਼੍ਕ੍ਰੁʼਤਮ੍ ॥ 6-82-59 (42355)
ਸ਼ਰੈਰ੍ਬਹੁਵਿਧੈਸ਼੍ਚੈਨਮਾਚਿਨੋਤ੍ਪਰਵੀਰਹਾ ।
ਸ਼ਕਲੀਕ੍ਰੁʼਤਸਰ੍ਵਾਙ੍ਗਃ ਸ਼੍ਵਾਵਿਤ੍ਤੁ ਸ਼ਲਲੈਰ੍ਯਥਾ ॥ 6-82-60 (42356)
ਹਤਾਸ਼੍ਵਸ਼੍ਚ ਤਤਸ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਸੁਬਲਸ੍ਯ ਰਥੰ ਯਯੌ।
ਸ੍ਵਾਲਸ੍ਯ ਤੇ ਮਹਾਰਾਜ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਪਸ਼੍ਯਤਃ ॥ 6-82-61 (42357)
ਭੀਮਸੇਨੋ(ਅ)ਪਿ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਸ੍ਤਵ ਸੈਨ੍ਯਮੁਪਾਦ੍ਰਵਤ੍।
ਨਿਜਘਾਨ ਚ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਦਣ੍ਡਪਾਣਿਰਿਵਾਨ੍ਤਕਃ ॥ ॥ 6-82-62 (42358)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਸਪ੍ਤਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਦ੍ਵਸ਼ੀਤਿਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-82-60 ਸਰ੍ਵਾਙ੍ਗੋ ਹਤਾਸ਼੍ਵਃ ਪ੍ਰਤ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤੇਤਿ ਝo ਪਾਠਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 083
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.83. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 083
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਦ੍ਵਨ੍ਦ੍ਵਯੁਦ੍ਧਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-83-0 (42359)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ। 6-83-0x (4161)
ਬਹੂਨਿ ਹਿ ਵਿਚਿਤ੍ਰਾਣਿ ਦ੍ਵੈਰਥਾਨਿ ਸ੍ਮ ਸਞ੍ਜਯ।
ਪਾਣ੍ਡੂਨਾਂ ਮਾਮਕੈਃ ਸਾਰ੍ਧਮਸ਼੍ਰੌਸ਼਼ੰ ਤਵ ਜਲ੍ਪਤਃ ॥ 6-83-1 (42360)
ਨ ਚੈਵ ਮਾਮਕੰ ਕਿੰਚਿਦ੍ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟੰ ਸ਼ੰਸਸਿ ਸਞ੍ਜਯ ।
ਨਿਤ੍ਯੰ ਪਾਣ੍ਡੁਸੁਤਾਨ੍ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾਨਭਗ੍ਨਾਨ੍ਸੰਪ੍ਰਸ਼ੰਸਸਿ ॥ 6-83-2 (42361)
ਜੀਯਮਾਨਾਨ੍ਵਿਮਨਸੋ ਮਾਮਕਾਨ੍ਵਿਗਤੌਜਸਃ ।
ਵਦਸੇ ਸੰਯੁਗੇ ਸੂਤ ਦਿਸ਼਼੍ਟਮੇਤੰਨ ਸੰਸ਼ਯਃ ॥ 6-83-3 (42362)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-83-4x (4162)
ਯਥਾਸ਼ਕ੍ਤਿ ਯਥੋਤ੍ਸਾਹੰ ਯੁਦ੍ਧੇ ਚੇਸ਼਼੍ਟਨ੍ਤਿ ਤਾਵਕਾਃ।
ਦਰ੍ਸ਼ਯਾਨਾਃ ਪਰੰ ਸ਼ਕ੍ਤ੍ਯਾ ਪੌਰੁਸ਼਼ੰ ਪੁਰੁਸ਼਼ਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-83-4 (42363)
ਗਙ੍ਗਾਯਾਃ ਸੁਰਨਦ੍ਯਾ ਵੈ ਸ੍ਵਾਦੁਭੂਤੰ ਯਥੋਦਕਮ੍ ।
ਮਹੋਦਧਿਸਮਭ੍ਯਾਸ਼ੇ ਲਵਣਤ੍ਵੰ ਨਿਗਚ੍ਛਤਿ ॥ 6-83-5 (42364)
ਤਥਾ ਤਤ੍ਪੌਰੁਸ਼਼ੰ ਰਾਜੰਸ੍ਤਾਵਕਾਨਾਂ ਪਰੰਤਪ ।
ਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਪਾਣ੍ਡੁਸੁਤਾਨ੍ਵੀਰਾਨ੍ਵ੍ਯਰ੍ਥੰ ਭਵਤਿ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-83-6 (42365)
ਘਟਮਾਨਾਨ੍ਯਥਾਸ਼ਕ੍ਤਿ ਕੁਰ੍ਵਾਣਾਨ੍ਕਰ੍ਮ ਦੁਸ਼਼੍ਕਰਮ੍ ।
ਨ ਦੋਸ਼਼ੇਣ ਕੁਰੁਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਕੌਰਵਾਨ੍ਗਨ੍ਤੁਮਰ੍ਹਸਿ ॥ 6-83-7 (42366)
ਤਵਾਪਰਾਧਾਤ੍ਸੁਮਹਾਨ੍ਸਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਪ੍ਰੁʼਤਿਵ੍ਯਾਃ ਪ੍ਰਕ੍ਸ਼਼ਯੋ ਘੋਰੋ ਯਮਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਵਿਵਰ੍ਧਨਃ ॥ 6-83-8 (42367)
ਆਤ੍ਮਦੋਸ਼਼ਾਤ੍ਸਮੁਤ੍ਪੰਨੰ ਸ਼ੋਚਿਤੁਂ ਨਾਰ੍ਹਸੇ ਨ੍ਰੁʼਪ ।
ਨ ਹਿ ਰਕ੍ਸ਼਼ਨ੍ਤਿ ਰਾਜਾਨਃ ਸਰ੍ਵਥਾ(ਅ)ਤ੍ਰਾਪਿ ਜੀਵਿਤਮ੍ ॥ 6-83-9 (42368)
ਯੁਦ੍ਧੇ ਸੁਕ੍ਰੁʼਤਿਨਾਂ ਲੋਕਾਨਿਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਵਸੁਧਾਧਿਪਾਃ।
ਚਮੂਂ ਵਿਗਾਹ੍ਯ ਯੁਦ੍ਧ੍ਯਨ੍ਤੇ ਨਿਤ੍ਯੰ ਸ੍ਵਰ੍ਗਪਰਾਯਣਾਃ ॥ 6-83-10 (42369)
ਪੂਰ੍ਵਾਹ੍ਣੇ ਤੁ ਮਹਾਰਾਜ ਪ੍ਰਾਵਰ੍ਤਤ ਜਨਕ੍ਸ਼਼ਯਃ।
ਤੰ ਤ੍ਵਮੇਕਮਨਾ ਭੂਤ੍ਵਾ ਸ਼੍ਰੁʼਣੁ ਦੇਵਾਸੁਰੋਪਮਮ੍ ॥ 6-83-11 (42370)
ਆਵਨ੍ਤ੍ਯੌ ਤੁ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੌ ਮਹਾਸੇਨੌ ਮਹਾਬਲੌ ।
ਯੁਧਾਮਨ੍ਯੁਮਭਿਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਸਮੇਯਤਾ ਰਣੋਤ੍ਕਟੌ ॥ 6-83-12 (42371)
ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਪ੍ਰਵਵ੍ਰੁʼਤੇ ਯੁਦ੍ਧੰ ਸਮੁਹਦ੍ਰੋਣਹਰ੍ਸ਼਼ਣਮ੍ ।
ਯੁਧਾਮਨ੍ਯੁਃ ਸੁਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਭ੍ਰਾਤਰੌ ਦੇਵਰੂਪਿਣੌ ॥ 6-83-13 (42372)
ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਨਿਸ਼ਿਤੈਸ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ।
ਤਾਵੇਨੰ ਪ੍ਰਤ੍ਯਵਿਧ੍ਯੇਤਾਂ ਸਮਰੇ ਚਿਤ੍ਰਯੋਧਿਨੌ ॥ 6-83-14 (42373)
ਯੁਧ੍ਯਤਾਂ ਹਿ ਤਥਾ ਰਾਜਨ੍ਵਿਸ਼ੇਸ਼਼ੋ ਨ ਵ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤ ।
ਯਤਤਾਂ ਸ਼ਤ੍ਰੁਨਾਸ਼ਾਯ ਕ੍ਰੁʼਤਪ੍ਰਤਿਕ੍ਰੁʼਤੈਸ਼਼ਿਣਾਮ੍ ॥ 6-83-15 (42374)
ਯੁਧਾਮਨ੍ਯੁਸ੍ਤਤੋ ਰਾਜੰਨਨੁਵਿਨ੍ਦਸ੍ਯ ਸਾਯਕੈਃ ।
ਚਤੁਰ੍ਭਿਸ਼੍ਚਤੁਰੋ ਵਾਹਾਨਨਯਦ੍ਯਮਸਾਦਨਮ੍ ॥ 6-83-16 (42375)
ਭਲ੍ਲਾਭ੍ਯਾਂ ਚ ਸੁਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣਾਭ੍ਯਾਂ ਧਨੁਃ ਕੇਤੁਂ ਚ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਸਮਰੇ ਰਾਜੰਸ੍ਤਦਦ੍ਭੁਤਮਿਵਾਭਵਤ੍ ॥ 6-83-17 (42376)
ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ(ਅ)ਨੁਵਿਨ੍ਦੋ(ਅ)ਥ ਰਥੰ ਵਿਨ੍ਦਸ੍ਯ ਰਥਮਾਸ੍ਥਿਤਃ।
ਧਨੁਰ੍ਗ੍ਰੁʼਹੀਤ੍ਵਾ ਪਰਮੰ ਭਾਰਸਾਧਨਮੁਤ੍ਤਮਮ੍ ॥ 6-83-18 (42377)
ਤਾਵੇਕਸ੍ਥੌ ਰਣੇ ਵੀਰਾਵਾਵਨ੍ਤ੍ਯੌ ਰਥਿਨਾਂ ਵਰੌ।
ਸ਼ਰਾਨ੍ਮੁਮੁਚਤੁਸ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਯੁਧਾਮਨ੍ਯੌ ਮਹਾਤ੍ਮਨਿ ॥ 6-83-19 (42378)
ਤਾਭ੍ਯਾਂ ਮੁਕ੍ਤਾ ਮਹਾਵੇਗਾਃ ਸ਼ਰਾਃ ਕਾਞ੍ਚਨਭੂਸ਼਼ਣਾਃ ।
ਦਿਵਾਕਰਪਥੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਚ੍ਛਾਦਯਾਮਾਸੁਰਮ੍ਬਰਮ੍ ॥ 6-83-20 (42379)
ਯੁਧਾਮਨ੍ਯੂ ਰਣੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਭ੍ਰਾਤਰੌ ਤੌ ਮਹਾਰਥੌ ।
ਵਵਰ੍ਸ਼਼ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੇਣ ਸਾਰਥਿੰ ਚਾਪ੍ਯਪਾਤਯਤ੍ ॥ 6-83-21 (42380)
ਤਸ੍ਮਿੰਸ੍ਤੁ ਪਤਿਤੇ ਭੂਮੌ ਗਤਸਤ੍ਵੇ ਤੁ ਸਾਰਥੌ ।
ਰਥਃ ਪ੍ਰਦੁਦ੍ਰਾਵ ਦਿਸ਼ਃ ਸਮੁਦ੍ਧਾਨ੍ਤਹਯਸ੍ਤਤਃ ॥ 6-83-22 (42381)
ਤੌ ਸ ਜਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਰਾਜ ਯਜ੍ਞਸੇਨਸੁਤਃ ਪ੍ਰਭੁਃ।
ਪੌਰੁਸ਼਼ੰ ਖ੍ਯਾਪਯੰਸ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਵ੍ਯਧਮਤ੍ਤਵ ਵਾਹਿਨੀਮ੍ ॥ 6-83-23 (42382)
ਸਾ ਵਧ੍ਯਮਾਨਾ ਸਮਰੇ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰੀ ਮਹਾਚਮੂਃ ।
ਵੇਗਾਨ੍ਬਹੁਵਿਧਾਂਸ਼੍ਚਕ੍ਰੇ ਵਿਸ਼਼ੰ ਪੀਤ੍ਵੇਨ ਮਾਨਵਃ ॥ 6-83-24 (42383)
ਹੈਡਿਮ੍ਬੋ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੇਨ੍ਦ੍ਰਸ੍ਤੁ ਭਗਦਤ੍ਤੰ ਸਮਾਦ੍ਰਵਤ੍।
ਰਥੇਨਾਦਿਤ੍ਯਵਰ੍ਣੇਨ ਸਧ੍ਵਜੇਨ ਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-83-25 (42384)
ਤਤਃ ਪ੍ਰਾਗ੍ਜ੍ਯੋਤਿਸ਼਼ੋ ਰਾਜਾ ਨਾਗਰਾਜੰ ਸਮਾਸ੍ਥਿਤਃਕ ।
ਯਥਾ ਵਜ੍ਰਧਰਃ ਪੂਰ੍ਵੰ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਤਾਰਕਾਮਯੇ ॥ 6-83-26 (42385)
ਤਤ੍ਰ ਦੇਵਾਃ ਸਗਨ੍ਧਰ੍ਵਾ ਰੁʼਸ਼਼ਯਸ਼੍ਚ ਸਮਾਗਤਾਃ ।
ਵਿਸ਼ੇਸ਼਼ੰ ਨ ਸ੍ਮ ਵਿਵਿਦੁਰ੍ਹੈਡਿਮ੍ਬਭਗਦਤ੍ਤਯੋਃ ॥ 6-83-27 (42386)
ਯਥਾ ਸੁਰਪਤਿਃ ਸ਼ਕ੍ਰਸ੍ਤ੍ਰਾਸਯਾਮਾਸ ਦਾਨਵਾਨ੍।
ਤਥੈਵ ਸਮਰੇ ਰਾਜਾ ਦ੍ਰਾਵਯਾਮਾਸ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨ੍ ॥ 6-83-28 (42387)
ਤੇਨ ਵਿਦ੍ਰਾਵ੍ਯਮਾਣਾਸ੍ਤੇ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ਸਰ੍ਵਤੋ ਦਿਸ਼ਮ੍।
ਤ੍ਰਾਤਾਰੰ ਨਾਭ੍ਯਗਚ੍ਛਨ੍ਤਃ ਸ੍ਵੇਸ਼਼੍ਵਨੀਕੇਸ਼਼ੁ ਭਾਰਤ ॥ 6-83-29 (42388)
ਭੈਮਸੇਨਿੰ ਰਥਸ੍ਥੰ ਤੁ ਤਤ੍ਰਾਪਸ਼੍ਯਾਮ ਭਾਰਤ ।
ਸ਼ੇਸ਼਼ਾ ਵਿਮਨਸੋ ਭੂਤ੍ਵਾ ਪ੍ਰਾਦ੍ਰਵਨ੍ਤ ਮਹਾਰਥਾਃ ॥ 6-83-30 (42389)
ਨਿਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤੇਸ਼਼ੁ ਤੁ ਪਾਣ੍ਡੂਨਾਂ ਪੁਨਃ ਸੈਨ੍ਯੇਸ਼਼ੁ ਭਾਰਤ ।
ਆਸੀੰਨਿਸ਼਼੍ਠਾਨਕੋ ਘੋਰਸ੍ਤਵ ਸੈਨ੍ਯਸ੍ਯ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-83-31 (42390)
ਘਟੋਤ੍ਕਚਸ੍ਤਤੋ ਰਾਜਨ੍ਭਗਦਤ੍ਤੰ ਮਹਾਰਣੇ।
ਸ਼ਰੈਃ ਪ੍ਰਚ੍ਛਾਦਯਾਮਾਸ ਮੇਰੁਂ ਗਿਰਿਮਿਵਾਮ੍ਬੁਦਃ ॥ 6-83-32 (42391)
ਨਿਹਤ੍ਯ ਤਾਞ੍ਸ਼ਰਾਨ੍ਰਾਜਾ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਸ੍ਯ ਧਨੁਸ਼੍ਰ੍ਯੁਤਾਨ੍।
ਭੈਮਸੇਨਿੰ ਰਣੇ ਤੂਰ੍ਣੰ ਸਰ੍ਵਮਰ੍ਮਸ੍ਵਤਾਡਯਤ੍ ॥ 6-83-33 (42392)
ਸ ਤਾਡ੍ਯਮਾਨੋ ਬਹੁਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ।
ਨ ਵਿਵ੍ਯਥੇ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਨ੍ਦ੍ਰੋ ਭਿਦ੍ਯਮਾਨ ਇਵਾਚਲਃ ॥ 6-83-34 (42393)
ਤਸ੍ਯ ਪ੍ਰਾਗ੍ਜ੍ਯੋਤਿਸ਼਼ਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਸ੍ਤੋਮਰਾਂਸ਼੍ਚ ਚਤੁਰ੍ਦਸ਼ ।
ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਸਮਰੇ ਤਾਂਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਸ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਃ ॥ 6-83-35 (42394)
ਸ ਤਾਂਸ਼੍ਛਿਤ੍ਤ੍ਵਾ ਮਹਾਬਾਹੁਸ੍ਤੋਮਰਾੰਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਭਗਦਤ੍ਤੰ ਚ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਸਪ੍ਤਤ੍ਯਾ ਕਙ੍ਕਪਤ੍ਰਿਭਿਃ ॥ 6-83-36 (42395)
ਤਤਃ ਪ੍ਰਾਗ੍ਜ੍ਯੋਤਿਸ਼਼ੋ ਰਾਜਾ ਪ੍ਰਹਸੰਨਿਵ ਭਾਰਤ।
ਤਸ੍ਯਾਸ਼੍ਵਾਂਸ਼੍ਚਤੁਰਃ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਪਾਤਯਾਮਾਸ ਸਾਯਕੈਃ ॥ 6-83-37 (42396)
ਸ ਹਤਾਸ਼੍ਵੇ ਰਥੇ ਤਿਸ਼਼੍ਠਨ੍ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੇਨ੍ਦ੍ਰਃ ਪ੍ਰਤਾਪਵਾਨ੍ ।
ਸ਼ਕ੍ਤਿੰ ਚਿਕ੍ਸ਼਼ੇਪ ਵੇਗੇਨ ਪ੍ਰਗ੍ਜ੍ਯੋਤਿਸ਼਼ਗਜੰ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-83-38 (42397)
ਤਾਮਾਪਤਨ੍ਤੀਂ ਸਹਸਾ ਹੇਮਦਣ੍ਡਾਂ ਸੁਵੇਗਿਨੀਮ੍ ।
ਤ੍ਰਿਧਾ ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਨ੍ਰੁʼਪਤਿਃ ਸਾ ਵ੍ਯਕੀਰ੍ਯਤ ਮੇਦਿਨੀਂ ॥ 6-83-39 (42398)
ਸ਼ਕ੍ਤਿੰ ਵਿਨਿਹਤਾਂ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਹੈਡਿਮ੍ਬਃ ਪ੍ਰਾਦ੍ਰਵਦ੍ਭਯਾਤ੍ ।
ਯਥੇਨ੍ਦ੍ਰਸ੍ਯ ਰਣਾਤ੍ਪੂਰ੍ਵੰ ਨਮੁਚਿਰ੍ਦੈਤ੍ਯਸਤ੍ਤਮਃ ॥ 6-83-40 (42399)
ਤੰ ਵਿਜਿਤ੍ਯ ਰਣੇ ਸ਼ੂਰੰ ਵਿਕ੍ਰਾਨ੍ਤੰ ਖ੍ਯਾਤਪੌਰੁਸ਼਼ਮ੍ ।
ਅਜਯ੍ਯੰ ਸਮਰੇ ਵੀਰੰ ਯਮੇਨ ਵਰੁਣੇਨ ਚ ॥ 6-83-41 (42400)
ਪਾਣ੍ਡਵੀਂ ਸਮਰੇ ਸੇਨਾਂ ਸੰਮਮਰ੍ਦ ਸ ਕੁਞ੍ਜਰਃ ।
ਯਥਾ ਵਨਗਜੋ ਰਾਜਨ੍ਮ੍ਰੁʼਦ੍ਗਸ਼੍ਚਰਤਿ ਪਦ੍ਮਿਨੀਮ੍ ॥ 6-83-42 (42401)
ਮਦ੍ਰੇਸ਼੍ਵਰਸ੍ਤੁ ਸਮਰੇ ਯਮਾਭ੍ਯਾਂ ਸਮਸਞ੍ਜਤ ।
ਸ੍ਵਸ੍ਤ੍ਰੀਯੌ ਛਾਦਯਾਂਚਕ੍ਰੇ ਸ਼ਰੌਘੈਃ ਪਾਣ੍ਡੁਨਨ੍ਦਨੌ ॥ 6-83-43 (42402)
ਸਹਦੇਵਸ੍ਤੁ ਸਮਰੇ ਮਾਤੁਲੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯ ਸੰਗਤਮ੍ ।
ਅਵਾਰਯਚ੍ਛਰੌਘੇਣ ਮੇਘੋ ਯਦ੍ਵਦ੍ਦਿਵਾਕਰਮ੍ ॥ 6-83-44 (42403)
ਛਾਦ੍ਯਮਾਨਃ ਸ਼ਰੌਘੇਣ ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਰੂਪਤਰੋ(ਅ)ਭਵਤ੍ ।
ਤਯੋਸ਼੍ਚਾਪ੍ਯਭਵਤ੍ਪ੍ਰੀਤਿਰਤੁਲਾ ਮਾਤ੍ਰੁʼਕਾਰਣਾਤ੍ ॥ 6-83-45 (42404)
ਤਤਃ ਪ੍ਰਹਸ੍ਯ ਸਮਰੇ ਨਕੁਲਸ੍ਯ ਮਹਾਰਥਃ।
` ਧ੍ਵਜੰ ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਬਾਣੇਨ ਧਨੁਸ਼੍ਚੈਕੇਨ ਮਾਰਿਸ਼਼ ॥ 6-83-46 (42405)
ਅਥੈਨੰ ਛਿੰਨਧਨ੍ਵਾਨੰ ਛਾਦਯਾਮਾਸ ਭਾਰਤ।
ਨਿਜਘਾਨ ਰਣੇ ਤੰ ਤੁ ਸੂਤੰ ਚਾਸ੍ਯ ਨ੍ਯਪਾਤਯਤ੍ ॥ 6-83-47 (42406)
ਤਤਃ ਪ੍ਰਸਹ੍ਯ ਸਮਰੇ ਨਕੁਲਸ੍ਯ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਅਸ਼੍ਵਾਂਸ਼੍ਚ ਚਤੁਰੋ ਰਾਜੰਸ਼੍ਚਤੁਰ੍ਭਿਃ ਸਾਯਕੋਤ੍ਤਮੈਃ ॥ 6-83-48 (42407)
ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਸਮਰੇ ਯਮਸ੍ਯ ਸਦਨੰ ਪ੍ਰਤਿ।
ਹਤਾਸ਼੍ਵਾਤ੍ਤੁ ਰਥਾਤ੍ਤੂਰ੍ਣਮਵਪ੍ਲੁਤ੍ਯ ਮਹਾਰਥਃ ॥ 6-83-49 (42408)
ਆਰੁਰੋਹ ਤਤੋ ਯਾਨੰ ਭ੍ਰਾਤੁਰੇਵ ਯਸ਼ਸ੍ਵਿਨਃ ।
ਏਕਸ੍ਥੌ ਤੁ ਰਣੇ ਸ਼ੂਰੌ ਦ੍ਰੁʼਢੇ ਵਿਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਯ ਕਾਰ੍ਮੁਕੇ ॥ 6-83-50 (42409)
ਮਦ੍ਰਰਾਜਰਥੰ ਤੂਰ੍ਣੰ ਚ੍ਛਾਦਯਾਮਾਸਤੁਃ ਕ੍ਸ਼਼ਣਾਤ੍।
ਸ ਚ੍ਛਾਦ੍ਯਮਾਨੋ ਬਹੁਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ॥ 6-83-51 (42410)
ਸ੍ਵਸ੍ਤ੍ਰੀਯਾਭ੍ਯਾਂ ਨਰਵ੍ਯਾਘ੍ਰੋ ਨਾਕਮ੍ਪਤ ਯਥਾ(ਅ)ਚਲਃ।
ਪ੍ਰਹਸੰਨਿਵ ਤਾਂ ਚਾਪਿ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿੰ ਜਘਾਨ ਹ ॥ 6-83-52 (42411)
ਸਹਦੇਵਸ੍ਤਤਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਸ਼ਰਮੁਦ੍ਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਵੀਰ੍ਯਵਾਨ੍।
ਮਦ੍ਰਰਾਜਮਭਿਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਭਾਰਤ ॥ 6-83-53 (42412)
ਸ ਸ਼ਰਃ ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਿਤਸ੍ਤੇਨ ਗਰੁਡਾਨਿਲਵੇਗਵਾਨ੍ ।
ਮਦ੍ਰਰਾਜੰ ਵਿਨਿਰ੍ਭਿਦ੍ਯ ਨਿਪਪਾਤ ਮਹੀਤਲੇ ॥ 6-83-54 (42413)
ਸ ਗਾਢਵਿਦ੍ਧੋ ਵ੍ਯਥਿਤੋ ਰਥੋਪਸ੍ਥੇ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਨਿਸ਼਼ਸਾਦ ਮਹਾਰਾਜ ਕਸ਼੍ਮਲੰ ਚ ਜਗਾਮ ਹ ॥ 6-83-55 (42414)
ਤੰ ਵਿਸੰਜ੍ਞੰ ਨਿਪਤਿਤੰ ਸੂਤਃ ਸੰਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਸੰਯੁਗੇ।
ਅਪੋਵਾਹ ਰਥੇਨਾਜੌ ਯਮਾਭ੍ਯਾਮਭਿਪੀਡਿਤਮ੍ ॥ 6-83-56 (42415)
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਮਦ੍ਰੇਸ਼੍ਵਰਰਥੰ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਃ ਪਰਾਙ੍ਭੁਖਮ੍।
ਸਰ੍ਵੇ ਵਿਮਨਸੋ ਭੂਤ੍ਵਾ ਨੇਦਮਸ੍ਤੀਤ੍ਯਚਿਨ੍ਤਯਨ੍ ॥ 6-83-57 (42416)
ਨਿਰ੍ਜਿਤ੍ਯ ਮਾਤੁਲੰ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਮਾਦ੍ਰੀਪੁਤ੍ਰੌ ਮਹਾਰਥੌ ।
ਦਧ੍ਯਤੁਰ੍ਮੁਦਿਤੌ ਸ਼ਙ੍ਖੌ ਸਿੰਹਨਾਦੰ ਚ ਨੇਦਤੁਃ ॥ 6-83-58 (42417)
ਅਭਿਦੁਦ੍ਰੁਵਤੁਰ੍ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟੌ ਤਵ ਸੈਨ੍ਯੰ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਯਥਾ ਦੈਤ੍ਯਚਮੂਂ ਰਾਜੰਨਿਨ੍ਦ੍ਰੋਪੇਨ੍ਦ੍ਰਾਵਿਵਾਮਰੌ ॥ ॥ 6-83-59 (42418)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਸਪ੍ਤਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਤ੍ਰ੍ਯਸ਼ੀਤਿਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-83-12 ਇਰਾਵਨ੍ਤਮਭਿਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਇਤਿ ਝo ਪਾਠਃ ॥ 6-83-13 ਇਰਾਵਾਂਸ੍ਤੁ ਸੁਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧ ਇਤਿ ਝo ਪਾਠਃ ॥ 6-83-16 ਇਰਾਵਾਂਸ੍ਤੁ ਤਤੰ ਇਤਿ ਝo ਪਾਠਃ ॥ 6-83-19 ਇਰਾਵਤਿ ਮਹਾਤ੍ਮਨੀਤਿ ਝo ਪਾਠਃ ॥ 6-83-21 ਇਰਾਵਾਂਸ੍ਤੁ ਰਣੇ ਇਤਿ ਝo ਪਾਠਃ ॥ 6-83-23 ਨਾਗਰਾਜਸੁਤਾਸੁਤ ਇਤਿ ਝo ਪਾਠਃ । ਤਤ੍ਰ ਨਾਗਰਾਜਃ ਕੌਰਵ੍ਯਸ੍ਤਸ੍ਯ ਸੁਤਾ ਉਲੂਪੀ ਤਸ੍ਯਾਃ ਸੁਤ ਇਰਾਵਾਨਿਤ੍ਯਰ੍ਥਃ ॥ 6-83-31 ਨਿਸ਼਼੍ਠਾਨਕਃ ਸਵ੍ਯਥਃ ਕਸ਼ਬ੍ਦਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 084
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.84. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 084
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਾਦਿਯੁਦ੍ਧਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-84-0 (42419)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-84-0x (4163)
ਤਤੋ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੋ ਰਾਜਾ ਮਧ੍ਯੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤੇ ਦਿਵਾਕਰੇ।
ਸ਼੍ਰੁਤਾਯੁਪਮਭਿਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਵਾਜਿਨਃ ॥ 6-84-1 (42420)
ਤਤਸ੍ਤੁ ਤ੍ਵਰਿਤੋ ਰਾਜਞ੍ਸ਼੍ਰੁਤਾਯੁਸ਼਼ਮਰਿਨ੍ਦਮਨ੍ ।
ਨਿਜਘ੍ਨੇ ਸਾਯਕੈਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈਰ੍ਨਵਭਿਰ੍ਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃਕ ॥ 6-84-2 (42421)
ਸ ਸੰਵਾਰ੍ਯ ਰਮੇ ਰਾਜਾ ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਿਤਾਨ੍ਧਰ੍ਮਸੂਨੁਨਾ ।
ਸ਼ਰਾਨ੍ਸਪ੍ਤ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਃ ਕੌਨ੍ਤੇਯਾਯਾ ਸਮਾਰ੍ਸ਼਼ਯਤ੍॥ 6-84-3 (42422)
ਤੇ ਤਸ੍ਵ ਕਵਚੰ ਭਿਤ੍ਤ੍ਵਾ ਪਪੁਃ ਸ਼ੋਣਿਤਮਾਹਵੇ।
ਅਸੂਨਿਵ ਵਿਚਿਨ੍ਵਨ੍ਤੋ ਦੇਹੇ ਤਸ੍ਯ ਮਹਾਤ੍ਮਨਃ ॥ 6-84-4 (42423)
ਪਾਣ੍ਡਵਸ੍ਤੁ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਵਿਦ੍ਧਸ੍ਤੇਨ ਮਹਾਤ੍ਮਨਾ ।
ਰਣੇ ਵਰਾਹਕਰ੍ਣੇਨ ਰਾਜਾਨੰ ਹ੍ਰੁʼਦ੍ਯਵਿਧ੍ਯਤਾ ॥ 6-84-5 (42424)
ਅਥਾਪਰੇਣ ਭਲ੍ਲੇਨ ਕੇਤੁਂ ਤਸ੍ਯ ਮਹਾਤ੍ਮਨਃ ।
ਰਥਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੋ ਰਥਾਤ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਭੂਮੌ ਪਾਰ੍ਥੋ ਨ੍ਯਪਾਤਯਤ੍ ॥ 6-84-6 (42425)
ਕੇਤੁ ਨਿਪਤਿਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਸ਼੍ਰੁਤਾਯੁਃ ਸ ਤੁ ਪਾਰ੍ਥਿਵਃ ।
ਪਾਣ੍ਡਵੰ ਵਿਸ਼ਿਖੈਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈ ਰਾਜਨ੍ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਸਪ੍ਤਭਿਃ ॥ 6-84-7 (42426)
ਤਤਃ ਕ੍ਰੋਘਾਤ੍ਪ੍ਰਜਜ੍ਵਲ ਧਰ੍ਮਪੁਤ੍ਰੋ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਃ ।
ਯਥਾ ਯੁਗਾਨ੍ਤੇ ਭੂਤਾਨਿ ਦਿਧਕ੍ਸ਼਼ੁਰਿਵ ਪਾਵਕਃ ॥ 6-84-8 (42427)
ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੰ ਤੁ ਪਾਣ੍ਡਵੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਦੇਵਗਨ੍ਧਰ੍ਵਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਾਃ ।
ਪ੍ਰਵਿਵ੍ਯਧੁਰ੍ਮਹਾਰਾਜ ਵ੍ਯਾਕੁਲੰ ਜਾਪ੍ਯਭੂਜ੍ਜਗਤ੍ ॥ 6-84-9 (42428)
ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ਾਂ ਚੈਵ ਭੂਤਾਨਾਮਿਦਮਾਸੀਨ੍ਮਨੋਗਤਮ੍ ।
ਤ੍ਰੀਂਲ੍ਲੋਕਾਨ੍ਮ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਨ੍ਰੁʼਪੋ(ਅ)ਯੰ ਧਕ੍ਸ਼਼੍ਯਤੀਤਿ ਵੈ ॥ 6-84-10 (42429)
ਰੁʼਸ਼਼..... ਦੇਵਾਸ਼੍ਚ ਚਕ੍ਰੁਃ ਸ੍ਵਸ੍ਤ੍ਯਯਨੰ ਮਹਤ੍।
ਲੋਕਾਨਾਂ ਨ੍ਰੁʼਪਾਸ਼ਾਨ੍ਤ੍ਯਰ੍ਥੰ ਕ੍ਰੋਧਿਤੇ ਪਾਣ੍ਡਵੇ ਤਦਾ ॥ 6-84-11 (42430)
ਸ ਚ ਕ੍ਰੋਧਸਮਾਵਿਸ਼਼੍ਟਃ ਸ੍ਰੁʼਕ੍ਵਿਣੀ ਪਰਿਸੰਲਿਹਨ ।
ਇਵਾਰਾਤ੍ਸਵਪੁਰ੍ਘੋਰੰ ਯੁਗਾਨ੍ਤਾਦਿਤ੍ਯਸੰਨਿਭਮ੍ ॥ 6-84-12 (42431)
ਤਤਃ ਸੈਨ੍ਯਾਨਿ ਸਰ੍ਵਾਣਿ ਤਾਵਕਾਨਿ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਨਿਰਾਸ਼ਾਨ੍ਯਭਵੰਸ੍ਤਤ੍ਰ ਜੀਵਿਤੰ ਪ੍ਰਤਿ ਭਾਰਤ ॥ 6-84-13 (42432)
ਸ ਤੁ ਧੈਰ੍ਯੇਣ ਤੰ ਕੋਪੰ ਸੰਨਿਵਾਰ੍ਯ ਮਹਾਯਸ਼ਾਃ ।
ਸ਼੍ਰੁਤਾਯੁਸ਼਼ਃ ਪ੍ਰਚਿਚ੍ਛੇਦ ਮੁਸ਼਼੍ਟਿਦੇਸ਼ੇ ਮਹਾਧਨੁਃ ॥ 6-84-14 (42433)
ਅਥੈਨੰ ਛਿੰਨਧਨ੍ਵਾਨੰ ਨਾਰਾਚੇਨ ਸ੍ਤਨਾਨ੍ਤਰੇ ।
ਨਿਰ੍ਬਿਭੇਦ ਰਣੇ ਰਾਜਾ ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯਸ੍ਯ ਪਸ਼੍ਯਤਃ ॥ 6-84-15 (42434)
ਸਤ੍ਵਰੰ ਚ ਰਣੇ ਰਾਜੰਸ੍ਤਸ੍ਯ ਵਾਹਾਨ੍ਮਹਾਤ੍ਮਨਃ ।
ਨਿਜਘਾਨ ਸ਼ਰੈਃ ਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਰੰ ਸੂਤੰ ਚ ਸੁਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-84-16 (42435)
ਹਤਾਸ਼੍ਵੰ ਤੁ ਰਥੰ ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਰਾਜ੍ਞੋ(ਅ)ਸ੍ਯ ਪੌਰੁਸ਼਼ਮ੍ ।
ਵਿਪ੍ਰਦੁਦ੍ਰਾਵ ਵੇਗੇਨ ਸ਼੍ਰੁਤਾਯੁਃ ਸਮਰੇ ਤਦਾ॥ 6-84-17 (42436)
ਤਸ੍ਮਿਞ੍ਜਿਤੇ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੇ ਧਰ੍ਮਪੁਤ੍ਰੇਣ ਸੰਯੁਗੇ।
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਬਲੰ ਰਾਜਨ੍ਸਰ੍ਵਮਾਸੀਤ੍ਪਰਾਙ੍ਭੁਖਮ੍ ॥ 6-84-18 (42437)
ਏਵੰ ਜਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਰਾਜ ਧਰ੍ਮਪੁਤ੍ਰੋ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਃ ।
ਵ੍ਯਾਤ੍ਤਾਨਨੋ ਯਥਾ ਕਾਲਸ੍ਤਵ ਸੈਨ੍ਯੰ ਜਘਾਨ ਹ ॥ 6-84-19 (42438)
ਚੇਕਿਤਾਨਸ੍ਤੁ ਵਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣੇਯੋ ਗੌਤਮੰ ਰਥਿਨਾਂ ਵਰਮ੍ ।
ਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼ਤਾਂ ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯਾਨਾਂ ਛਾਦਯਾਮਾਸ ਸਾਯਕੈਃ ॥ 6-84-20 (42439)
ਸੰਨਿਵਾਰ੍ਯ ਸ਼ਰਾਂਸ੍ਤਾਂਸ੍ਤੁ ਕ੍ਰੁʼਪਃ ਸ਼ਾਰਦ੍ਵਤੋ ਯੁਧਿ।
ਚੇਕਿਤਾਨਾਂ ਰਣੇ ਯਤ੍ਤੰ ਰਾਜਨ੍ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਪਤ੍ਰਿਭਿਃ ॥ 6-84-21 (42440)
ਅਥਾਪਰੇਣ ਭਲ੍ਲੇਨ ਧਨੁਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਸਾਰਥਿੰ ਚਾਸ੍ਯ ਸਮਰੇ ਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਰਹਸ੍ਤੋ ਨ੍ਯਪਾਤਯਤ੍ ॥ 6-84-22 (42441)
ਅਸ਼੍ਵਾਂਸ੍ਛਾਸ੍ਯਾਵਧੀਦ੍ਰਾਜੰਨੁਭੌ ਤੌ ਪਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣਿਸਾਰਥੀ ।
ਅਵਪ੍ਲੁਤ੍ਯ ਰਥਾਤ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਗਦਾਂ ਜਗ੍ਰਾਹ ਸਾਤ੍ਵਤਃ ॥ 6-84-23 (42442)
ਸ ਤਯਾ ਵੀਰਘਾਤਿਨ੍ਯਾ ਗਦਯਾ ਗਦਿਨਾਂ ਵਰਃ ।
ਗੌਤਮਸ੍ਯ ਹਯਾਨ੍ਹਤ੍ਵਾ ਸਾਰਥਿੰ ਚ ਨ੍ਯਪਾਤਯਤ੍ ॥ 6-84-24 (42443)
ਭੂਮਿਸ਼਼੍ਠੋ ਗੌਤਮਸ੍ਤਸ੍ਯ ਸ਼ਰਾਂਸ਼੍ਚਿਕ੍ਸ਼਼ੇਪ ਸ਼਼ੋਡਸ਼ਕ ।
ਸ਼ਰਾਸ੍ਤੇ ਸਾਤ੍ਵਤੰ ਭਿਤ੍ਤ੍ਵਾ ਪ੍ਰਾਵਿਸ਼ਨ੍ਧਰਣੀਤਲਮ੍ ॥ 6-84-25 (42444)
ਚੇਕਿਤਾਨਸ੍ਤਤਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਪੁਨਸ਼੍ਚਿਕ੍ਸ਼਼ੇਪ ਤਾਂ ਗਦਾਮ੍ ।
ਗੌਤਮਸ੍ਯ ਵਧਾਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ੀ ਵ੍ਰੁʼਤ੍ਰਸ੍ਯੇਵ ਪੁਰਨ੍ਦਰਃ ॥ 6-84-26 (42445)
ਤਾਮਾਪਤਨ੍ਤੀਂ ਵਿਮਲਾਮਸ਼੍ਯਮਗਰ੍ਭਾਂ ਮਹਾਗਦਾਮ੍।
ਸ਼ਰੈਰਨੇਕਸਾਹਸ੍ਤ੍ਰੈਰ੍ਵਾਰਯਾਮਾਸ ਗੌਤਮਃ ॥ 6-84-27 (42446)
ਚੇਕਿਤਾਨਸ੍ਤਤਃ ਖਙ੍ਗੰ ਕ੍ਰੋਧਾਦੁਦ੍ਧ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਭਾਰਤ।
ਲਾਘਵੰ ਪਰਮਾਸ੍ਥਾਯ ਗੌਤਮੰ ਸਮੁਪਾਦ੍ਰਵਤ੍ ॥ 6-84-28 (42447)
ਗੌਤਮੋ(ਅ)ਪਿ ਧਨੁਸ੍ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯਾਸਿੰ ਸੁਸੰਯਤਃ ।
ਵੇਗੇਨ ਮਹਤਾ ਰਾਜੰਸ਼੍ਚੇਕਿਤਾਨਮੁਪਾਦ੍ਰਵਤ੍ ॥ 6-84-29 (42448)
ਤਾਵੁਭੌ ਬਲਸੰਪੰਨੌ ਨਿਸ੍ਤ੍ਰਿੰਸ਼ਵਰਧਾਰਿਣੌ ।
ਨਿਸ੍ਤ੍ਰਿੰਸ਼ਾਭ੍ਯਾਂ ਸੁਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣਾਭ੍ਯਾਮਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਸੰਤਤਕ੍ਸ਼਼ਤੁਃ ॥ 6-84-30 (42449)
ਨਿਸ੍ਤ੍ਰਿੰਸ਼ਵੇਗਾਭਿਹਤੌ ਤਤਸ੍ਤੌ ਪੁਰੁਸ਼਼ਰ੍ਸ਼਼ਭੌ ।
ਧਰਣੀਂ ਸਮਨੁਪ੍ਰਾਪ੍ਤੌ ਸਰ੍ਵਭੂਤਨਿਸ਼਼ੇਵਿਤਾਮ੍ ॥ 6-84-31 (42450)
ਮੂਰ੍ਛਯਾ(ਅ)ਭਿਪਰੀਤਾਙ੍ਗੌ ਵ੍ਯਾਯਾਮੇਨ ਤੁ ਮੋਹਿਤੌ ।
ਤਤੋ(ਅ)ਭ੍ਯਧਾਵਦ੍ਵੇਗੇਨ ਭੀਮਸੇਨਃ ਸੁਹ੍ਰੁʼਤ੍ਤਯਾ ॥ 6-84-32 (42451)
ਚੇਕਿਤਾਨੰ ਤਥਾਭੂਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਸਮਰਦੁਰ੍ਮਦਃ ।
ਰਥਮਾਰੋਪਯਚ੍ਚੈਨੰ ਸਰ੍ਵਸੈਕਨ੍ਯਸ੍ਯ ਪਸ਼੍ਯਤਃ ॥ 6-84-33 (42452)
ਤਥੈਵ ਸ਼ਕੁਨਿ ਸ਼ੂਰਃ ਸ੍ਯਾਲਸ੍ਤਵ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇਕ ।
ਆਰੋਪਯਦ੍ਰਥੰ ਤੂਰ੍ਣੰ ਗੌਤਮੰ ਰਥਿਨਾਂ ਵਰਮ੍ ॥ 6-84-34 (42453)
ਸੌਮਦਤ੍ਤਿੰ ਤਤਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਕੇਤੁਰ੍ਮਹਾਬਲਃ ।
ਨਵਤ੍ਯਾ ਸਾਯਕੈਃ ਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਰੰ ਰਾਜਨ੍ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਵਕ੍ਸ਼਼ਸਿ ॥ 6-84-35 (42454)
ਸੌਮਦਤ੍ਤਿਰੁਰਸ੍ਥੈਸ੍ਤੈਰ੍ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਬਾਣੈਰਸ਼ੋਭਤ ।
ਮਧ੍ਯੰਦਿਨੇ ਮਹਾਰਾਜ ਰਸ਼੍ਮਿਭਿਸ੍ਤਪਨੋ ਯਥਾ ॥ 6-84-36 (42455)
ਭੂਰਿਸ਼੍ਰਵਾਸ੍ਤੁ ਸਮਰੇ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਕੇਤੁਂ ਮਹਾਰਥਮ੍ ।
ਹਤਸੂਤਹਯੰ ਚਕ੍ਰੇ ਵਿਰਥੰ ਸਾਯਕੋਤ੍ਤਮੈਃ ॥ 6-84-37 (42456)
ਵਿਰਥੰ ਤੰ ਸਮਾਲੋਕ੍ਯ ਹਤਾਸ਼੍ਵੰ ਹਤਸਾਰਥਿਮ੍ ।
ਮਹਤਾ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੇਣ ਚ੍ਛਾਦਯਾਮਾਸ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-84-38 (42457)
ਸ ਤੁ ਤੰ ਰਥਮੁਤ੍ਸ੍ਰੁʼਜ੍ਯ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਕੇਤੁਰ੍ਮਹਾਮਨਾਃ ।
ਆਰੁਰੋਹ ਤਤੋ ਯਾਨੰ ਸ਼ਤਾਨੀਕਸ੍ਯ ਮਾਰਿਸ਼਼ ॥ 6-84-39 (42458)
ਚਿਤ੍ਰਸੇਨੋ ਵਿਕਰ੍ਣਸ਼੍ਚ ਰਾਜਨ੍ਦੁਰ੍ਮਰ੍ਸ਼਼ਣਸ੍ਤਥਾ।
ਰਥਿਨੋ ਹੇਮਸੰਨਾਹਾਃ ਸੌਭਦ੍ਰਮਭਿਦੁਦ੍ਰੁਵੁਃ ॥ 6-84-40 (42459)
ਅਭਿਮਨ੍ਯੋਸ੍ਤਤਸ੍ਤੈਸ੍ਤੁ ਘੋਰੰ ਯੁਦ੍ਧਮਵਰ੍ਤਤ।
ਸ਼ਰੀਰਸ੍ਯ ਯਥਾ ਰਾਜਨ੍ਵਾਤਪਿਤ੍ਤਕਫੈਸ੍ਤ੍ਰਿਭਿਃ ॥ 6-84-41 (42460)
ਵਿਰਥਾਂਸ੍ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਾਂਸ੍ਤੁ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਰਾਜਨ੍ਮਹਾਹਵੇ ।
ਨ ਜਘਾਨ ਨਰਵ੍ਯਾਘ੍ਰਃ ਸ੍ਮਰਨ੍ਭੀਮਵਚਸ੍ਤਦਾ ॥ 6-84-42 (42461)
ਤਤੋ ਰਾਜ੍ਞਾਂ ਬਹੁਸ਼ਤੈਰ੍ਗਜਾਸ਼੍ਵਰਥਯਾਯਿਭਿਃ ।
ਸੰਵ੍ਰੁʼਤੰ ਸਮਰੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਦੇਵੈਰਪਿ ਦੁਰਾਸਦਮ੍ ॥ 6-84-43 (42462)
ਪ੍ਰਯਾਨ੍ਤੰ ਸ਼ੀਘ੍ਰਮੁਦ੍ਵੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਪਰਿਤ੍ਰਾਤੁਂ ਸੁਤਾਂਸ੍ਤਵ ।
ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਂ ਸਮੁਦ੍ਦਿਸ਼੍ਯ ਬਾਲਮੇਕੰ ਮਹਾਰਥਮ੍ ॥ 6-84-44 (42463)
ਵਾਸੁਦੇਵਮੁਵਾਚੇਦੰ ਕੌਨ੍ਤੇਯਃ ਸ਼੍ਵੇਤਵਾਹਨਃ ।
ਚੋਦਯਾਸ਼੍ਵਾਨ੍ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼ੀਕੇਸ਼ ਯਤ੍ਰੈਤੇ ਬਹੁਲਾ ਰਥਾਃ ॥ 6-84-45 (42464)
ਏਤੇ ਹਿ ਬਹਵਃ ਸ਼ੂਰਾਃ ਕ੍ਰੁʼਤਾਸ੍ਤ੍ਰਾ ਯੁਦ੍ਧਦੁਰ੍ਮਦਾਃ।
ਯਥਾ ਹਨ੍ਯੁਰ੍ਨ ਨਃ ਸੇਨਾਂ ਤਥਾ ਮਾਧਵ ਚੋਦਯ ॥ 6-84-46 (42465)
ਏਵਮੁਕ੍ਤਃ ਸ ਵਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣੇਯਃ ਕੌਨ੍ਤੇਯੇਨਾਮਿਤੌਜਸਾ ।
ਰਥੰ ਸ਼੍ਵੇਤਹਯੈਰ੍ਯੁਕ੍ਤੰ ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-84-47 (42466)
ਨਿਸ਼਼੍ਠਾਨਕੋ ਮਹਾਨਾਸੀਤ੍ਤਵ ਸੈਨ੍ਯਸ੍ਯ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਯਦਰ੍ਜੁਨੋ ਰਣੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਸੰਯਾਤਸ੍ਤਾਵਕਾਨ੍ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-84-48 (42467)
ਸਮਾਸਾਦ੍ਯ ਤੁ ਕੌਨ੍ਤੇਯੋ ਰਾਜ੍ਞਸ੍ਤਾਨ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਰਕ੍ਸ਼਼ਿਣਃ ।
ਸੁਸ਼ਰ੍ਮਾਣਮਥੋ ਰਾਜੰਨਿਦੰ ਵਚਨਮਬ੍ਰਵੀਤ੍ ॥ 6-84-49 (42468)
ਜਾਨਾਮਿ ਤ੍ਵਾਂ ਯੁਧਾਂ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਮਤ੍ਯਨ੍ਤੰ ਪੂਰ੍ਵਵੈਰਿਣਮ੍ ।
ਅਨਯਸ੍ਯਾਦ੍ਯ ਸੰਪ੍ਰਾਪ੍ਤੰ ਫਲੰ ਪਸ਼੍ਯ ਸੁਦਾਰੁਣਮ੍ ॥ 6-84-50 (42469)
ਅਦ੍ਯ ਤੇ ਦਰ੍ਸ਼ਯਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਪੂਰ੍ਵਪ੍ਰੇਤਾਨ੍ਪਿਤਾਮਹਾਨ੍ ।
ਏਵੰ ਸੰਜਲ੍ਪਤਸ੍ਤਸ੍ਯ ਬੀਭਤ੍ਸੋਃ ਸ਼ਤ੍ਰੁਘਾਤਿਨਃ ॥ 6-84-51 (42470)
ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾਪਿ ਪਰੁਸ਼਼ੰ ਵਾਕ੍ਯੰ ਸੁਸ਼ਰ੍ਮਾ ਰਥਯੂਥਪਃ ।
ਨ ਚੈਨਮਬ੍ਰਵੀਤ੍ਕਿੰਚਿਚ੍ਛੁਭੰ ਵਾ ਯਦਿ ਵਾ(ਅ)ਸ਼ੁਭਮ੍ ॥ 6-84-52 (42471)
ਅਭਿਗਮ੍ਯਾਰ੍ਜੁਨੰ ਵੀਰੰ ਰਾਜਭਿਰ੍ਬਹੁਭਿਰ੍ਵ੍ਰੁʼਤਃ।
ਪੁਰਸ੍ਤਾਤ੍ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠਤਸ਼੍ਚੈਵ ਪਾਰ੍ਸ਼੍ਵਤਸ਼੍ਚੈਵ ਸਰ੍ਵਤਃ ॥ 6-84-53 (42472)
ਪਰਿਵਾਰ੍ਯਾਰ੍ਜੁਨੰ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰੈਰ੍ਮਹਾਰਥਃ ।
ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਛਾਦਯਾਮਾਸ ਮੇਘੈਰਿਵ ਦਿਵਾਕਰਮ੍ ॥ 6-84-54 (42473)
6-84-55 (42474)
ਤਤਃ ਪ੍ਰਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਃ ਸੁਮਹਾਨ੍ਸੰਗ੍ਰਾਮਃ ਸ਼ੋਣਿਤੋਦਕਃ।
ਤਾਵਕਾਨਾਂ ਚ ਸਮਰੇ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਚ ਭਾਰਤ ॥
ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 085
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.85. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 085
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਸੰਕੁਲਯੁਦ੍ਧਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-85-0 (42475)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-85-0x (4164)
ਸ ਤਾਡ੍ਯਮਾਨਸ੍ਤੁ ਸ਼ਰੈਰ੍ਧਨੰਜਯਃ
ਪਦਾਹਤੋ ਨਾਗ ਇਵ ਸ਼੍ਵਸਨ੍ਬਲੀ ।
ਬਾਣਾਂਸ਼੍ਚ ਬਾਣੇਨ ਮਹਾਰਥਾਨਾਂ
ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਚਾਪਾਨਿ ਰਣੇ ਪ੍ਰਸਹ੍ਯ ॥ 6-85-1 (42476)
ਸੰਛਿਦ੍ਯ ਚਾਪਾਨਿ ਚ ਤਾਨਿ ਰਾਜ੍ਞਾਂ
ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਰਣੇ ਵੀਰ੍ਯਵਤਾਂ ਕ੍ਸ਼਼ਣੇਨ।
ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਬਾਣੈਰ੍ਯੁਗਪਨ੍ਮਹਾਤ੍ਮਾ
ਨਿਃਸ਼ੇਸ਼਼ਤਾਂ ਤੇਸ਼਼੍ਵਥ ਮਨ੍ਯਮਾਨਃ ॥ 6-85-2 (42477)
ਨਿਪੇਤੁਰਾਜੌ ਰੁਧਿਰਪ੍ਰਦਿਗ੍ਧਾ-
ਸ੍ਤੇ ਤਾਡਿਤਾਃ ਸ਼ਕ੍ਰਸੁਤੇਨ ਰਾਜਨ੍।
ਵਿਭਿੰਨਗਾਤ੍ਰਾਃ ਪਤਿਤੋਤ੍ਤਮਾਙ੍ਗਾ
ਗਤਾਸਵਸ਼੍ਛਿੰਨਤਨੁਕ੍ਰਕਾਯਾਃ ॥ 6-85-3 (42478)
ਮਹੀਂ ਗਤਾਃ ਪਰ੍ਥਬਲਾਭਿਭੂਤਾ
ਵਿਚਿਤ੍ਰਰੂਪਾ ਯੁਗਪਦ੍ਵਿਨੇਸ਼ੁਃ।
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਹਤਾਂਸ੍ਤਾਨ੍ਯੁਧਿ ਰਾਜਪੁਤ੍ਰਾਂ-
ਸ੍ਤ੍ਰਿਗਰ੍ਤਰਾਜਃ ਪ੍ਰਯਯੌ ਰਥੇਨ ॥ 6-85-4 (42479)
ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਰਥਾਨਾਮਥ ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠਗੋਪਾ
ਦ੍ਵਾਤ੍ਰਿੰਸ਼ਦਨ੍ਯੇ(ਅ)ਭ੍ਯਪਤਨ੍ਤ ਪਾਰ੍ਥਮ੍।
ਤਥੈਵ ਤੇ ਤੰ ਪਰਿਵਾਰ੍ਯ ਪਾਰ੍ਥੰ
ਵਿਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯ ਚਾਪਾਨਿ ਮਹਾਰਵਾਣਿ ॥ 6-85-5 (42480)
ਅਵੀਵ੍ਰੁʼਸ਼਼ਨ੍ਬਾਣਮਹੌਘਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਯਾ
ਯਥਾ ਗਿਰਿੰ ਤੋਯਧਰਾ ਜਲੌਘੈਃ।
ਸੰਪੀਡ੍ਯਮਾਨਸ੍ਤੁ ਸ਼ਰੌਘਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਯਾ
ਧਨੰਜਯਸ੍ਤਾਨ੍ਯੁਧਿ ਜਾਤਰੋਸ਼਼ਃ ॥ 6-85-6 (42481)
ਸ਼਼ਸ਼਼੍ਟ੍ਯਾ ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਯਤਿ ਤੈਲਧੌਤੈ-
ਰ੍ਜਘਾਨ ਤਾਨਪ੍ਯਥ ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠਗੋਪਾਨ੍।
ਰਥਾਂਸ਼੍ਚ ਤਾਂਸ੍ਤਨਵਜਿਤ੍ਯ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ
ਧਨਞ੍ਜਯਃ ਪ੍ਰੀਤਮਨਾ ਯਸ਼ਸ੍ਵੀ॥ 6-85-7 (42482)
ਅਥਾਤ੍ਵਰਦ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਾਯ ਜਿਸ਼਼੍ਣੁ-
ਰ੍ਬਲਾਨਿ ਰਾਜਨ੍ਸਮਰੇ ਨਿਹਤ੍ਯ।
ਤ੍ਰਿਗਰ੍ਤਰਾਜੋ ਨਿਹਤਾਨ੍ਸਮੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯ
ਮਹਾਤ੍ਮਨਾ ਤਾਨਥ ਬਨ੍ਧੁਵਰ੍ਗਾਨ੍ ॥ 6-85-8 (42483)
ਰਣੇ ਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਨਰਾਧਿਪਾਂਸ੍ਤਾਨ੍
ਜਗਾਮ ਪਾਰ੍ਥੰ ਤ੍ਵਰਿਤੋ ਵਧਾਯ
ਅਭਿਦ੍ਰੁਤੰ ਚਾਸ੍ਤ੍ਰਭ੍ਰੁʼਤਾਂ ਵਰਿਸ਼਼੍ਠੰ
ਧਨੰਜਯੰ ਵੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਮੁਖ੍ਯਾਃ ॥ 6-85-9 (42484)
ਅਭ੍ਯਦ੍ਯਯੁਸ੍ਤੇ ਸ਼ਿਤਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਹਸ੍ਤਾ
ਰਿਰਕ੍ਸ਼਼ਿਸ਼਼ਨ੍ਤੋ ਰਥਮਰ੍ਜੁਨਸ੍ਯ।
ਪਾਰ੍ਥੋ(ਅ)ਪਿ ਤਾਨਾਪਤਤਃ ਸਮੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯ
ਤ੍ਰਿਗਰ੍ਤਰਾਜ੍ਞਾ ਸਹਿਤਾੰਨ੍ਰੁʼਵੀਰਾਨ ॥ 6-85-10 (42485)
ਵਿਧ੍ਵੰਸਯਿਤ੍ਵਾ ਸਮਰੇ ਧਨੁਸ਼਼੍ਮਾਨ੍
ਗਾਣ੍ਡੀਵਮੁਕ੍ਤੈਰ੍ਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼ਤ੍ਕੈਃ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਯਿਯਾਸੁਰ੍ਯੁਧਿ ਸੰਦਦਰ੍ਸ਼
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੰ ਸੈਨ੍ਧਵਾਦੀਂਸ਼੍ਚ ਰਾਜ੍ਞਃ ॥ 6-85-11 (42486)
ਸੰਵਾਰਯਿਸ਼਼੍ਣੂਨਭਿਵਾਰਯਿਤ੍ਵਾ
ਮੁਹੂਰ੍ਤਮਾਯੋਧ੍ਯ ਬਲੇਨ ਵੀਰਃ।
ਉਤ੍ਸ੍ਰੁʼਜ੍ਯ ਰਾਜਾਨਮਨਨ੍ਤਵੀਰ੍ਯੋ
ਜਯਦ੍ਰਥਾਦੀਂਸ਼੍ਚ ਨ੍ਰੁʼਪਾਨ੍ਮਹੌਜਾਃ।
ਯਯੌ ਤਤੋ ਭੀਮਬਲੋ ਮਨਸ੍ਵੀ
ਗਾਙ੍ਗੇਯਮਾਜੌ ਸ਼ਰਚਾਪਪਾਣਿਃ ॥ 6-85-12 (42487)
ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ(ਅ)ਪਿ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਸਮਰੇ ਕ੍ਰੁʼਤਾਸ੍ਤ੍ਰਾਨ੍
ਸ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਰਥਿਨੋ(ਅ)ਭ੍ਯੁਦਾਰਾਨ੍।
ਵਿਹਾਯ ਸੰਗ੍ਰਾਮਮੁਖੇ ਧਨੰਜਯੰ
ਜਵੇਨ ਪਾਰ੍ਥੰ ਪੁਨਰਾਜਗਾਮ॥ 6-85-13 (42488)
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਸ਼੍ਚ ਪ੍ਰਬਲੋ ਮਹਾਤ੍ਮਾ
ਸਮਾਯਯੌ ਤ੍ਵਰਿਤੋ ਜਾਤਕੋਪਃ।
ਮਦ੍ਰਾਧਿਪੰ ਸਮਭਿਤ੍ਯਜ੍ਯ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ
ਸ੍ਵਭਾਗਮਾਪ੍ਤੰ ਤਮਨਨ੍ਤਕੀਰ੍ਤਿਃ।
ਸਾਰ੍ਧੰ ਸ ਮਾਦ੍ਰੀਸੁਤਭੀਮਸੇਨੈ-
ਰ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਯਯੌ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੰ ਰਣਾਯ ॥ 6-85-14 (42489)
ਤੈਃ ਸੰਪ੍ਰਯੁਕ੍ਤੈਃ ਸ ਮਹਾਰਥਾਗ੍ਰ੍ਯੈ-
ਰ੍ਗਙ੍ਗਾਸੁਤਃ ਸਮਰੇ ਚਿਤ੍ਰਯੋਧੀ।
ਨ ਵਿਵ੍ਯਧੇ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ ਮਹਾਤ੍ਮਾ
ਸਮਾਗਤੈਃ ਪਾਣ੍ਡੁਸੁਤੈਃ ਸਮਸ੍ਤੈਃ ॥ 6-85-15 (42490)
ਅਥੈਤ੍ਯ ਰਾਜਾ ਯੁਧਿ ਸਤ੍ਯਸਨ੍ਧੋ
ਜਯਦ੍ਰਥੋ(ਅ)ਤ੍ਯੁਗ੍ਰਬਲੋ ਮਨਸ੍ਵੀ।
ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਚਾਪਾਨਿ ਮਹਾਰਥਾਨਾਂ
ਪ੍ਰਸਹ੍ਯ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਧਨੁਸ਼਼ਾ ਵਰੇਣ ॥ 6-85-16 (42491)
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੰ ਭੀਮਸੇਨੰ ਯਮੌ ਚ
ਪਾਰ੍ਥੰ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣੰ ਯੁਧਿ ਸੰਜਾਤਕੋਪਃ ।
ਦੁਰ੍ਯੋਦਨਃ ਕ੍ਰੋਧਵਿਸ਼਼ੋ ਮਹਾਤ੍ਮਾ
ਜਘਾਨ ਬਾਣੈਰਨਲਪ੍ਰਕਾਸ਼ੈਃ ॥ 6-85-17 (42492)
ਕ੍ਰੁʼਪੇਣ ਸ਼ਲ੍ਯੇਨ ਸ਼ਲੇਨ ਚੈਵ
ਤਥਾ ਵਿਭੋ ਚਿਤ੍ਰਸੇਨੇਨ ਚੌਜੌ।
ਵਿਦ੍ਧਾਃ ਸ਼ਰੈਸ੍ਤੇ(ਅ)ਤਿਵਿਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧਕੋਪੈ-
ਰ੍ਦੇਵਾ ਯਥਾ ਦੈਤ੍ਯਗਣੈਃ ਸਮੇਤੈਃ ॥ 6-85-18 (42493)
ਛਿੰਨਾਯੁਧੰ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੇਨ ਰਾਜਾ
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨੰ ਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਚ ਜਾਤਕੋਪਃ।
ਅਜਾਤਸ਼ਤ੍ਰੁਃ ਸਮਰੇ ਮਹਾਤ੍ਮਾ
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨੰ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧ ਉਵਾਚ ਵਾਕ੍ਯਮ੍ ॥ 6-85-19 (42494)
ਉਕ੍ਤ੍ਵਾ ਤਥਾ ਤ੍ਵੰ ਪਿਤੁਰਗ੍ਰਤੋ ਮਾ-
ਮਹੰ ਹਨਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਮਹਾਵ੍ਰਤੰ ਤਮ੍।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸ਼ਰੌਘੈਰ੍ਵਿਮਲਾਰ੍ਕਵਰ੍ਣੈਃ
ਸਤ੍ਯੰ ਵਦਾਮੀਤਿ ਕ੍ਰੁʼਤਾ ਪ੍ਰਤਿਜ੍ਞਾ ॥ 6-85-20 (42495)
ਤ੍ਵਯਾ ਚ ਨੈਨਾਂ ਸਫਲਾਂ ਕਰੋਸ਼਼ਿ
ਦੇਵਵ੍ਰਤੰ ਯੰਨ ਨਿਹੰਸਿ ਯੁਦ੍ਧੇ।
ਮਿਥ੍ਯਾਪ੍ਰਤਿਜ੍ਞੋ ਭਵ ਮਾਤ੍ਰ ਵੀਰ
ਰਕ੍ਸ਼਼ਸ੍ਵ ਧਰ੍ਮੰ ਸ੍ਵਕੁਲੰ ਯਸ਼ਸ਼੍ਚ॥ 6-85-21 (42496)
ਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼ਸ੍ਵ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਯੁਧਿ ਭੀਮਵੇਗੰ
ਸਰ੍ਵਾਂਸ੍ਤਪਨ੍ਤੰ ਮਮ ਸੈਨ੍ਯਸਙ੍ਘਾਨ੍।
ਸ਼ਰੌਘਜਾਲੈਰਤਿਤਿਗ੍ਮਵੇਗੈਃ
ਕਾਲੰ ਯਥਾ ਕਾਲਕ੍ਰੁʼਤੰ ਕ੍ਸ਼਼ਣੇਨ ॥ 6-85-22 (42497)
ਨਿਕ੍ਰੁʼਤ੍ਤਚਾਪਃ ਸਮਰੇ(ਅ)ਨਪੇਕ੍ਸ਼਼ਃ
ਪਰਾਜਿਤਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੇਨ ਚਾਜੌ ।
ਵਿਹਾਯ ਬਨ੍ਧੂਨਥ ਸਦਰਾਂਸ਼੍ਚ
ਕ੍ਵ ਯਾਸ੍ਯਸੇ ਨਾਨੁਰੂਪੰ ਤਵੇਦਮ੍ ॥ 6-85-23 (42498)
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਹਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਤਮਨਨ੍ਤਵੀਰ੍ਯੰ
ਭਗ੍ਨੰ ਚ ਸੈਨ੍ਯੰ ਦ੍ਰਵਮਾਣਮੇਵਮ੍ ।
ਭੀਤੋ(ਅ)ਸਿ ਨੂਨੰ ਦ੍ਰੁਪਦਸ੍ਯ ਪੁਤ੍ਰ
ਤਥਾ ਹਿ ਤੇ ਮੁਖਵਰ੍ਣੋ(ਅ)ਪ੍ਰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਃ ॥ 6-85-24 (42499)
ਅਜ੍ਞਾਯਮਾਨੇ ਚ ਧਨੰਜਯੇ ਤੁ
ਮਹਾਹਾਵੇ ਸੰਪ੍ਰਸਕ੍ਤੇ ਨ੍ਰੁʼਵੀਰੇ।
ਕਥੰ ਹਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਾਤ੍ਪ੍ਰਥਿਤਃ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵ੍ਯਾਂ
ਭਯੰ ਤ੍ਵਮਦ੍ਯ ਪ੍ਰਕਰੋਸ਼਼ਿ ਵੀਰ ॥ 6-85-25 (42500)
ਸ ਧਰ੍ਮਰਾਜਸ੍ਯ ਵਚੋ ਨਿਸ਼ਮ੍ਯ 6-85-26bਰੂਕ੍ਸ਼਼ਾਕ੍ਸ਼਼ਰੰ ਵਿਪ੍ਰਲਾਪਾਨੁਬਦ੍ਧਮ੍ ।
ਪ੍ਰਤ੍ਯਾਦੇਸ਼ੰ ਮਨ੍ਯਮਾਨੋ ਮਹਾਤ੍ਮਾ
ਪ੍ਰਤਤ੍ਵਰੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਾਯ ਰਾਜਨ੍ ॥ 6-85-26 (42501)
ਤਮਾਪਤਨ੍ਤੰ ਮਹਤਾ ਜਵੇਨ
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਭਿਦ੍ਰਵਨ੍ਤਮ੍।
ਨਿਵਾਰਯਾਮਾਸ ਹਿ ਸ਼ਲ੍ਯ ਏਨ-
ਮਸ੍ਤ੍ਰੇਣ ਘੋਰੇਣ ਸੁਦੁਰ੍ਜਯੇਨ ॥ 6-85-27 (42502)
ਸ ਚਾਪਿ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਸਮੁਦੀਰ੍ਯਮਾਣ-
ਮਸ੍ਤ੍ਰੰ ਯੁਗਾਨ੍ਤਾਗ੍ਨਿਸਮਪ੍ਰਕਾਸ਼ਮ੍।
ਨ ਸੰਮੁਮੋਹ ਦ੍ਰੁਪਦਸ੍ਯ ਪੁਤ੍ਰੋ
ਰਾਜਨ੍ਮਹੇਨ੍ਦ੍ਰਪ੍ਰਤਿਮਪ੍ਰਭਾਵਃ ।
ਤਸ੍ਥੌ ਚ ਤਤ੍ਰੈਵ ਮਹਾਧਨੁਸ਼਼੍ਮਾਨ੍
ਸ਼ਰੈਸ੍ਤਦਸ੍ਤ੍ਰੰ ਪ੍ਰਤਿਬਾਧਮਾਨਃ ॥ 6-85-28 (42503)
ਅਥਾਦਦੇ ਵਾਰੁਣਮਨ੍ਯਦਸ੍ਤ੍ਰੰ
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡ੍ਯਥੋ(ਅ)ਗ੍ਰੰ ਪ੍ਰਤਿਘਾਤਮਸ੍ਯ।
ਤਦਸ੍ਤ੍ਰਮਸ੍ਤ੍ਰੇਣ ਵਿਦਾਰ੍ਯਮਾਣੰ
ਖਸ੍ਥਾਃ ਸੁਰਾ ਦਦ੍ਰੁʼਸ਼ੁਃ ਪਾਰ੍ਥਿਵਾਸ਼੍ਚ ॥ 6-85-29 (42504)
ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਤੁ ਰਾਜਨ੍ਸਮਰੇ ਮਹਾਤ੍ਮਾ
ਧਨੁਸ਼੍ਚ ਚਿਤ੍ਰੰ ਧ੍ਵਜਮੇਵ ਚਾਪਿ।
ਛਿਤ੍ਤ੍ਵਾ(ਅ)ਨਦਤ੍ਪਾਣ੍ਡੁਸੁਤਸ੍ਯ ਵੀਰੋ
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਸ੍ਯਾਜਮੀਢਸ੍ਯ ਰਾਜ੍ਞਃ ॥ 6-85-30 (42505)
ਤਤਃ ਸਮੁਤ੍ਸ੍ਰੁʼਜ੍ਯ ਧਨੁਃ ਸਬਾਣੰ
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੰ ਵੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਭਯਾਭਿਭੂਤਮ੍।
ਗਦਾਂ ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯਾਭਿਪਪਾਤ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ
ਜਯਦ੍ਰਥੰ ਭੀਮਸੇਨਃ ਪਦਾਤਿਃ ॥ 6-85-31 (42506)
ਤਮਾਪਤਨ੍ਤੰ ਸਹਸਾ ਜਵੇਨ
ਜਯਦ੍ਰਥਃ ਸਗਦੰ ਭੀਮਸੇਨਮ੍।
ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਘੋਰੈਰ੍ਯਮਦਣ੍ਡਕਲ੍ਪੈਃ
ਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ਪਞ੍ਚਸ਼ਰੈਃ ਸਮਨ੍ਤਾਤ੍ ॥ 6-85-32 (42507)
ਅਚਿਨ੍ਤਯਿਤ੍ਵਾ ਸ ਸ਼ਰਾਂਸ੍ਤਰਸ੍ਵੀ
ਵ੍ਰੁʼਕੋਦਰਃ ਕ੍ਰੋਧਪਰੀਤਚੇਤਾਃ ।
ਜਘਾਨ ਵਾਹਾਨ੍ਸਮਰੇ ਸਮਨ੍ਤਾਤ੍
ਸੁਸੰਮਤਾਨ੍ਸਿਨ੍ਧੁਰਾਜਸ੍ਯ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ॥ 6-85-33 (42508)
ਤਤੋ(ਅ)ਭਿਵੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਪ੍ਰਤਿਮਪ੍ਰਭਾਵ-
ਸ੍ਤਵਾਤ੍ਮਜਸ੍ਤ੍ਵਰਮਾਣੋ ਰਥੇਨ
ਅਭ੍ਯਾਯੌ ਭੀਮਸੇਨੰ ਨਿਹਨ੍ਤੁਂ
ਸਮੁਦ੍ਯਤਾਸ੍ਤ੍ਰਃ ਸੁਰਰਾਜਕਲ੍ਪਃ ॥ 6-85-34 (42509)
ਜਯਦ੍ਰਥੋ ਭਗ੍ਰਵਾਹੰ ਰਥੰ ਤ
ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਯਯੌ ਯਤ੍ਰ ਰਾਜਾ ਕੁਰੂਣਾਮ੍ ।
ਭਯੇਨ ਭੀਮਸ੍ਯ ਸਮੂਢਚੇਤਾਃ
ਸਸੌਬਲਸ੍ਤਤ੍ਰ ਯੁਦ੍ਧਸ੍ਯ ਭੀਤਃ ॥ 6-85-35 (42510)
ਭੀਮੋ(ਅ)ਪ੍ਯਥੈਨੰ ਸਹਸਾ ਵਿਨਦ੍ਯ
ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਦ੍ਯਯੌ ਗਦਯਾ ਤਰ੍ਜਯਾਨਃ।
ਸਮੁਦ੍ਯਤਾਂ ਤਾਂ ਯਮਦਣ੍ਡਕਲ੍ਪਾਂ
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਗਦਾਂ ਤੇ ਕੁਰਵਃ ਸਮਨ੍ਤਾਤ੍ ॥ 6-85-36 (42511)
ਵਿਹਾਯ ਸਰ੍ਵੇ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਮੁਗ੍ਨੰ 6-85-37 (42512)
ਪਾਤੰ ਗਦਾਯਾਃ ਪਰਿਹਰ੍ਤੁਕਾਮਾਃ।
ਅਪਕ੍ਰਾਨ੍ਤਾਸ੍ਤੁਮੁਲੇ ਸੰਪ੍ਰਮਰ੍ਦੇ
ਸੁਦੂਰੁਣੇ ਭਾਰਤ ਮੋਹਨੀਯੇ ॥ 6-85-37 (42513)
ਅਮੂਢਚੇਤਾਸ੍ਤ੍ਵਥ ਚਿਤ੍ਰਸੇਨੋ
ਮਹਾਗਦਾਮਾਪਤਨ੍ਤੀਂ ਨਿਰੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯ।
ਰਥੰ ਸਮੁਤ੍ਸ੍ਰੁʼਜ੍ਯ ਪਦਾਤਿਰਾਜੌ
ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਖਙ੍ਗੰ ਵਿਪੁਲੰ ਚ ਚਰ੍ਮ।
ਅਵਪ੍ਲੁਤਃ ਸਿੰਹ ਉਵਾਚਲਾਗ੍ਰਾ-
ਜ੍ਜਗਾਮਾਨ੍ਯੰ ਭ੍ਰਮਪ ਭੂਮਿਦੇਸ਼ਮ੍ ॥ 6-85-38 (42514)
ਗਦਾਪਿ ਸਾ ਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਰਥੰ ਸੁਚਿਤ੍ਰੰ
ਸਾਸ਼੍ਵ ਸਸੂਤੰ ਵਿਨਿਹਤ੍ਯ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ।
ਜਗਾਮ ਭੂਮਿੰ ਜ੍ਵਲਿਤਾ ਮਹੋਲ੍ਕ
ਭ੍ਰਸ਼਼੍ਟਾ(ਅ)ਮ੍ਬਰਾਦ੍ਗਾਮਿਵ ਸੰਪਤਨ੍ਤੀ ॥ 6-85-39 (42515)
ਆਸ਼੍ਚਰ੍ਯਭੂਤੰ ਸੁਮਹਤ੍ਤ੍ਵਦੀਯਾ
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵੈਵ ਤਦ੍ਭਾਰਤ ਸੰਪ੍ਰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾਃ।
ਸਰ੍ਵੇ ਵਿਨੇਦੁਃ ਸਹਿਤਾਃ ਸਮਨ੍ਤਾ-
ਤ੍ਪੁਪੂਜਿਰੇ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਸ਼ੌਰ੍ਯਮ੍ ॥ ॥ 6-85-40 (42516)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਸਪ੍ਤਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਪਞ੍ਚਾਸ਼ੀਤਿਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-85-25 ਅਜ੍ਞਾਯਮਾਨੇ ਪਸ਼੍ਚਾਤ੍ਸ੍ਥਿਤੇ ॥ 6-85-26 ਪ੍ਰਤ੍ਯਾਦੇਸ਼ੰ ਭਰ੍ਤ੍ਸਨੰ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 086
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.86. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 086
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਸੰਕੁਲਯੁਦ੍ਧਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-86-0 (42517)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-86-0x (4165)
ਵਿਰਥੰ ਤੰ ਸਮਾਸਾਦ੍ਯ ਚਿਤ੍ਰਸੇਨੰ ਯਸ਼ਸ੍ਵਿਨਮ੍ ।
ਰਥਮਾਰੋਪਯਾਮਾਸ ਵਿਕਰ੍ਣਸ੍ਤਨਯਸ੍ਤਵ ॥ 6-86-1 (42518)
ਤਸ੍ਮਿੰਸ੍ਤਥਾ ਵਰ੍ਤਮਾਨੇ ਤੁਮੁਲੇ ਸੰਕੁਲੇ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ਮ੍।
ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵਸ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਮੁਪਾਦ੍ਰਵਤ੍ ॥ 6-86-2 (42519)
ਤਤਃ ਸਰਥਨਾਗਾਸ਼੍ਵਾਃ ਸਮਕਮ੍ਪਨ੍ਤ ਸ੍ਰੁʼਞ੍ਜਯਾਃ ।
ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੋਰਾਸ੍ਯਮਨੁਪ੍ਰਾਪ੍ਤੰ ਮੇਨਿਰੇ ਚ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਮ੍ ॥ 6-86-3 (42520)
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੋ(ਅ)ਪਿ ਕੌਰਵ੍ਯੋ ਯਮਾਭ੍ਯਾਂ ਸਹਿਤਃ ਪ੍ਰਭੁਃ ।
ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੰ ਨਰਵ੍ਯਾਘ੍ਰੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੰ ਯਯੌ ॥ 6-86-4 (42521)
ਤਤਃ ਸ਼ਰਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਪ੍ਰਮੁਞ੍ਚਨ੍ਪਾਣ੍ਡਵੋ ਯੁਧਿ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸੰਛਾਦਯਾਮਾਸ ਯਥਾ ਮੇਘੋ ਦਿਵਾਕਰਮ੍ ॥ 6-86-5 (42522)
ਤੇਨ ਸਮ੍ਯਕ੍ਪ੍ਰਣੀਤਾਨਿ ਸ਼ਰਜਾਲਾਨਿ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਪ੍ਰਤਿਜਗ੍ਰਾਹ ਗਾਙ੍ਗਯਃ ਸ਼ਤਸ਼ੋ(ਅ)ਥ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ॥ 6-86-6 (42523)
ਤਥੈਵ ਸ਼ਰਜਾਲਾਨਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋਣਾਸ੍ਤਾਨਿ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਆਕਾਸ਼ੇ ਸਮਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਸ੍ਵਗਮਾਨਾਂ ਵ੍ਰਜਾ ਇਵ ॥ 6-86-7 (42524)
ਨਿਮੇਸ਼਼ਾਰ੍ਧੇਨ ਕੌਨ੍ਤੇਯੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ ਯੁਧਿ ।
ਅਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯੰ ਸਮਰੇ ਚਕ੍ਰੇ ਸ਼ਰਜਾਲੇਨ ਭਾਰਤ ॥ 6-86-8 (42525)
ਤਤੋ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੇ ਰਾਜਾ ਕੌਰਵ੍ਯਸ੍ਯ ਮਹਾਤ੍ਮਨਃ ।
ਨਾਰਾਚੰ ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧ ਆਸ਼ੀਵਿਸ਼਼ੋਪਮਮ੍ ॥ 6-86-9 (42526)
ਅਸੰਪ੍ਰਾਪ੍ਤੰ ਤਤਸ੍ਤੰ ਤੁ ਕ੍ਸ਼਼ੁਰਪ੍ਰੇਣ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਚਚ੍ਛੇਦ ਸਮਰੇ ਰਾਜਨ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਤਸ੍ਯ ਧਨੁਸ਼੍ਚ੍ਯੁਤਮ੍ ॥ 6-86-10 (42527)
ਤੰ ਤੁ ਚ੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਰਣੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਨਾਰਾਚੰ ਕਲਸੰਮਿਤਮ੍ ।
ਨਜਘ੍ਨੇ ਕੌਰਵੇਨ੍ਦ੍ਰਸ੍ਯ ਹਯਾਨ੍ਕਾਞ੍ਚਨਭੂਸ਼਼ਣਾਨ੍ ॥ 6-86-11 (42528)
ਹਤਾਸ਼੍ਵੰ ਤੁ ਰਥੰ ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਧਰ੍ਮਪੁਤ੍ਰੋ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਃ।
ਆਰੁਰੋਹ ਰਥੰ ਤੂਰ੍ਣੰ ਨਕੁਲਸ੍ਯ ਮਹਾਤ੍ਮਨਃਕ ॥ 6-86-12 (42529)
ਯਮਾਵਪਿ ਹਿ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਸਮਾਸਾਦ੍ਯ ਰਣੇ ਤਦਾ ।
ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਛਾਦਯਾਮਾਸ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਪਰਪੁਰੰਜਯਃ ॥ 6-86-13 (42530)
ਤੌ ਤੁ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਮਹਾਰਾਜ ਭੀਸ਼਼੍ਮਬਾਣਪ੍ਰਪੀਡਿਤੌ।
ਜਗਾਮ ਪਰਮਾਂ ਚਿਨ੍ਤਾਂ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਵਧਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ਯਾ ॥ 6-86-14 (42531)
ਤਤੋ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੋ ਵਸ਼੍ਯਾਨ੍ਰਾਜ੍ਞਸ੍ਤਾਨ੍ਸਮਚੋਦਯਤ੍ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੰ ਸਰ੍ਵੇ ਨਿਹਤੇਤਿ ਸੁਹ੍ਰੁʼਦ੍ਗਣਾਨ੍ ॥ 6-86-15 (42532)
ਤਤਸ੍ਤੇ ਪਾਰ੍ਥਿਵਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਪਾਰ੍ਥਸ੍ਯ ਭਾਸ਼਼ਿਤਮ੍ ।
ਮਹਤਾ ਰਥਵੰਸ਼ੇਨ ਪਰਿਵਵ੍ਰੁਃ ਪਿਤਾਮਹਮ੍ ॥ 6-86-16 (42533)
ਸ ਸਮਨ੍ਤਾਤ੍ਪਰਿਵ੍ਰੁʼਤਃ ਪਿਤਾ ਦੇਵਵ੍ਰਤਸ੍ਤਵ।
ਚਿਕ੍ਰੀਡ ਧਨੁਸ਼਼ਾ ਰਾਜਨ੍ਪਾਤਯਾਨੋ ਮਹਾਰਥਾਨ੍ ॥ 6-86-17 (42534)
ਤੰ ਚਰਨ੍ਤੰ ਰਣੇ ਪਾਰ੍ਥਾ ਦਦ੍ਰੁʼਸ਼ੁਃ ਕੌਰਵੰ ਯੁਧਿ।
ਮ੍ਰੁʼਗਮਧ੍ਯੰ ਪ੍ਰਵਿਸ਼੍ਯੇਵ ਯਥਾ ਸਿੰਹਸ਼ਿਸ਼ੁਂ ਵਨੇ ॥ 6-86-18 (42535)
ਤਰ੍ਜਯਾਨੰ ਰਮੇ ਵੀਰਾਂਸ੍ਤ੍ਰਾਸਯਾਨੰ ਚ ਸਾਯਕੈਃ ।
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਤ੍ਰੇਸੁਰ੍ਮਹਾਰਾਜ ਸਿੰਹੰ ਮ੍ਰੁʼਗਗਣਾ ਇਵ ॥ 6-86-19 (42536)
ਰਣੇ ਭਾਰਤ ਸਿੰਹਸ੍ਯ ਦਦ੍ਰੁʼਸ਼ੁਃ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾ ਗਤਿਮ੍।
ਅਗ੍ਨੇਰ੍ਵਾਯੁਸਹਾਯਸ੍ਯ ਯਥਾ ਕਕ੍ਸ਼਼ੰ ਦਿਧਕ੍ਸ਼਼ਤਃ ॥ 6-86-20 (42537)
ਸ਼ਿਰਾਂਸਿ ਰਥਿਨਾਂ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਪਾਤਯਾਮਾਸ ਸੰਯੁਗੇ।
ਤਾਲੇਭ੍ਯਃ ਪਰਿਪਕ੍ਵਾਨਿ ਫਲਾਨਿ ਕੁਸ਼ਲੋ ਨਰਃ ॥ 6-86-21 (42538)
ਪਤਦ੍ਭਿਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਾਜ ਸ਼ਿਰੋਭਿਰ੍ਧਰਣੀਤਲੇ।
ਬਭੂਵ ਤੁਮੁਲਃ ਸ਼ਬ੍ਦਃ ਪਤਤਾਮਸ਼੍ਮਨਾਮਿਵ ॥ 6-86-22 (42539)
ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਸੁਤੁਮੁਲੇ ਯੁਦ੍ਧੇ ਵਰ੍ਤਮਾਨੇ ਭਯਾਨਕੇ।
ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ਾਮੇਵ ਸੈਨ੍ਯਾਨਾਮਾਸੀਦ੍ਵ੍ਯਤਿਕਰੋ ਮਹਾਨ੍ ॥ 6-86-23 (42540)
ਭਿੰਨੇਸ਼਼ੁ ਤੇਸ਼਼ੁ ਵ੍ਯੂਹੇਸ਼਼ੁ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾ ਇਤਰੇਤਰਮ੍ ।
ਏਕਮੇਕੰ ਸਮਾਹੂਯ ਯੁਦ੍ਧਾਯੈਵਾਵਤਸ੍ਥਿਰੇ ॥ 6-86-24 (42541)
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਤੁ ਸਮਾਸਾਦ੍ਯ ਭਰਤਾਨਾਂ ਪਿਤਾਮਹਮ੍ ।
ਅਭਿਦੁਦ੍ਰਾਵ ਵੇਗੇਨ ਤਿਸ਼਼੍ਠਤਿਸ਼਼੍ਠੇਤਿ ਚਾਬ੍ਰਵੀਤ੍ ॥ 6-86-25 (42542)
ਅਨਾਦ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਤਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਤੰ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਮਾਹਵੇ ।
ਪ੍ਰਯਯੌ ਸ੍ਰੁʼਞ੍ਜਯਾਨ੍ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਸ੍ਤ੍ਰੀਤ੍ਵੰ ਤਸ੍ਯ ਵਿਚਿਨ੍ਤਯਨ੍ ॥ 6-86-26 (42543)
ਸ੍ਰੁʼਂਜਯਾਸ੍ਤੁ ਤਤੋ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮ ਮਹਾਰਣੇ ।
ਸਿੰਹਨਾਦਾਂਸ਼੍ਚ ਵਿਵਿਧਾਂਸ਼੍ਚਕ੍ਰੁਃ ਸ਼ਙ੍ਖਵਿਮਿਸ਼੍ਰਿਤਾਨ੍ ॥ 6-86-27 (42544)
ਤਤਃ ਪ੍ਰਵਵ੍ਰੁʼਤੇ ਯੁਦ੍ਧੰ ਵ੍ਯਤਿਸ਼਼ਕ੍ਤਰਥਦ੍ਵਿਪਮ੍ ।
ਪਸ਼੍ਚਿਮਾਂ ਦਿਸ਼ਮਾਸਾਦ੍ਯ ਸ੍ਥਿਤੇ ਸਵਿਤਰਿ ਪ੍ਰਭੋ ॥ 6-86-28 (42545)
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨੋ(ਅ)ਥ ਪਾਞ੍ਚਾਲ੍ਯਃ ਸਾਤ੍ਯਕਿਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਪੀਡਯਨ੍ਤੌ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਸੈਨ੍ਯੰ ਸ਼ਕ੍ਤਿਤੋਮਰਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿਭਿਃ ॥ 6-86-29 (42546)
ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰੈਸ਼੍ਚ ਬਹੁਭੀ ਰਾਜਞ੍ਜਘ੍ਨਤੁਸ੍ਤਾਵਕਾਨ੍ਰਣੇ ।
ਤੇ ਹਨ੍ਯਮਾਨਾਃ ਸਮਰੇ ਤਾਵਕਾ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-86-30 (42547)
ਆਰ੍ਯਾਂ ਯੁਦ੍ਧੇ ਮਤਿੰ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਨ ਤ੍ਯਜਨ੍ਤਿ ਸ੍ਮ ਸੰਯੁਗਮ੍।
ਯਥੋਤ੍ਸਾਹੰ ਤੁ ਸਮਰੇ ਨਿਜਘ੍ਨੁਸ੍ਤਾਵਕਾ ਰਣੇ ॥ 6-86-31 (42548)
ਤਤ੍ਰਾਕ੍ਰਨ੍ਦੋ ਮਹਾਨਾਸੀਤ੍ਤਾਵਕਾਨਾਂ ਮਹਾਤ੍ਮਾਨਾਮ੍ ।
ਵਧ੍ਯਤਾਂ ਸਮਰੇ ਰਾਜਨ੍ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤੇਨ ਮਹਾਤ੍ਮਨਾ ॥ 6-86-32 (42549)
ਤੰ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਨਿਨਦੰ ਘੋਰੰ ਤਾਵਕਾਨਾਂ ਮਹਾਰਥੌ ।
ਵਿਨ੍ਦਾਨੁਵਿਨ੍ਦਾਵਾਵਨ੍ਤ੍ਯੌ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤੰ ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਪਸ੍ਥਿਤੌ ॥ 6-86-33 (42550)
ਤੌ ਤਸ੍ਯ ਤੁਰਗਾਨ੍ਹਤ੍ਵਾ ਤ੍ਵਰਮਾਣੌ ਮਹਾਰਥੌ ।
ਛਾਦਯਾਮਾਸਤੁਰੁਭੌ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੇਣ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਮ੍ ॥ 6-86-34 (42551)
ਅਵਪ੍ਲੁਤ੍ਯਾਥ ਪਾਞ੍ਚਾਲ੍ਯੋ ਰਥਾਤ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਮਹਾਬਲਃ ।
ਆਰੁਰੋਹਕ ਰਥੰ ਤੂਰ੍ਣੰ ਸਾਤ੍ਯਕੇਸ੍ਤੁ ਮਹਾਤ੍ਮਨਃ ॥ 6-86-35 (42552)
ਤਤੋ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੋ ਰਾਜਾ ਮਹਤ੍ਯਾ ਸੇਨਯਾ ਵ੍ਰੁʼਤਃ।
ਆਵਨ੍ਤ੍ਯੌ ਸਮਰੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਾਵਭ੍ਯਯਾਤ੍ਸ ਪਰੰਤਪੌ ॥ 6-86-36 (42553)
ਤਥੈਵ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰੋ(ਅ)ਪਿ ਸਰ੍ਵੋਦ੍ਯੋਗੇਨ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਵਿਨ੍ਦਾਨੁਵਿਨ੍ਦੌ ਸਮਰੇ ਪਰਿਵਾਰ੍ਯਾਵਤਸ੍ਥਿਵਾਨ੍ ॥ 6-86-37 (42554)
ਅਰ੍ਜੁਨਸ਼੍ਚਾਪਿ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾਨ੍ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਰ੍ਸ਼਼ਭਃ ।
ਅਯੋਧਯਤ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਵਜ੍ਰਪਾਣਿਰਿਵਾਸੁਰਾਨ੍ ॥ 6-86-38 (42555)
ਦ੍ਰੋਣਾਸ੍ਤੁ ਸਮਰੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਪ੍ਰਿਯਕ੍ਰੁʼਤ੍ਤਵ ।
ਵ੍ਯਧਮਤ੍ਸਰ੍ਵਪਾਞ੍ਚਾਲਾਂਸ੍ਤੂਲਰਾਸ਼ਿਮਿਵਾਨਲਃ ॥ 6-86-39 (42556)
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਪੁਰੋਗਾਸ੍ਤੁ ਪੁਤ੍ਰਾਸ੍ਤਵ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਪਰਿਵਾਰ੍ਯ ਰਣੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਯੁਯੁਧੁਃ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ਸਹ ॥ 6-86-40 (42557)
ਤਤੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਰਾਜਾ ਲੋਹਿਤਾਯਤਿ ਭਾਸ੍ਕਰੇ।
ਅਬ੍ਰਵੀਤ੍ਤਾਵਕਾਨ੍ਸਰ੍ਵਾਂਸ੍ਤ੍ਵਰਧ੍ਵਮਿਤਿ ਭਾਰਤ ॥ 6-86-41 (42558)
ਯੁਧ੍ਯਤਾਂ ਤੁ ਤਥਾ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਕੁਰ੍ਵਤਾਂ ਕਰ੍ਮ ਦੁਸ਼਼੍ਕਰਮ੍।
ਅਸ੍ਤੰ ਗਿਰਿਮਥਾਰੂਢੇ ਅਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤਿ ਭਾਸ੍ਕਰੇ ॥ 6-86-42 (42559)
ਪ੍ਰਾਵਰ੍ਤਤ ਨਦੀ ਘੋਰਾ ਸ਼ੋਣਿਤੌਘਤਰਙ੍ਗਿਣੀ ।
ਗੋਮਾਯੁਗਣਸੰਕੀਰ੍ਣਾ ਕ੍ਸ਼਼ਣੇਨ ਕ੍ਸ਼਼ਣਦਾਮੁਖੇ ॥ 6-86-43 (42560)
ਸ਼ਿਵਾਭਿਰਸ਼ਿਵਾਭਿਸ਼੍ਚ ਰੁਵਦ੍ਭਿਰ੍ਭੈਰਵੰ ਰਵਮ੍।
ਘੋਰਮਾਯੋਧਨੰ ਜਜ੍ਞੇ ਭੂਤਸਙ੍ਘੈਃ ਸਮਾਕੁਲਮ੍ ॥ 6-86-44 (42561)
ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਾਸ਼੍ਚ ਪਿਸ਼ਾਚਾਸ਼੍ਚ ਤਥਾਨ੍ਯੇ ਪਿਸ਼ਿਤਾਸ਼ਿਨਃ ।
ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਵ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਸ਼ਤਸ਼ੋ(ਅ)ਥ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ॥ 6-86-45 (42562)
ਅਰ੍ਜੁਨੋ(ਅ)ਥ ਸੁਸ਼ਰ੍ਮਾਦੀਨ੍ਰਾਜ੍ਞਸ੍ਤਾਨ੍ਸਪਦਾਨੁਗਾਨ੍।
ਵਿਜਿਤ੍ਯ ਪ੍ਰੁʼਤਨਾਮਧ੍ਯੇ ਯਯੌ ਸ੍ਵਸ਼ਿਬਿਰੰ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-86-46 (42563)
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੋ(ਅ)ਪਿ ਕੌਰਵ੍ਯੋ ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੁʼਭ੍ਯਾਂ ਸਹਿਤਸ੍ਤਥਾ।
ਯਯੌ ਸ੍ਵਸ਼ਿਬਿਰੰ ਰਾਜਾ ਨਿਸ਼ਾਯਾਂ ਸੇਨਯਾ ਵ੍ਰੁʼਤਃ ॥ 6-86-47 (42564)
ਭੀਮਸੇਨੋ(ਅ)ਪਿ ਰਾਜੇਨ੍ਦ੍ਰ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਮੁਖਾਨ੍ਰਥਾਨ੍ ।
ਅਵਜਿਤ੍ਯ ਤਤਃ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਯਯੌ ਸ੍ਵਸ਼ਿਬਿਰੰ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-86-48 (42565)
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ(ਅ)ਪਿ ਨ੍ਰੁʼਪਤਿਃ ਪਰਿਵਾਰ੍ਯ ਮਹਾਰਣੇ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੰ ਤੂਰ੍ਣੰ ਪ੍ਰਯਾਤਃ ਸ਼ਿਬਿਰੰ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-86-49 (42566)
ਦ੍ਰੋਣੋ ਦ੍ਰੌਣਿਃ ਕ੍ਰੁʼਪਃ ਸ਼ਲ੍ਯਃ ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਾ ਚ ਸਾਤ੍ਵਤਃ ।
ਪਰਿਵਾਰ੍ਯ ਚਮੂਂ ਸਰ੍ਵਾਃ ਪ੍ਰਯਯੁਃ ਸ਼ਿਬਿਰੰ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-86-50 (42567)
ਤਥੈਵ ਸਾਤ੍ਯਕੀ ਰਾਜਨ੍ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸ਼੍ਚ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਃ।
ਪਰਿਵਾਰ੍ਯ ਰਣੇ ਯੋਧਾਨ੍ਯਯਤੁਃ ਸ਼ਿਬਿਰੰ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-86-51 (42568)
ਏਵਮੇਤੇ ਮਹਾਰਾਜ ਤਾਵਕਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ਸਹ।
ਪਰ੍ਯਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਸਹਿਤਾ ਨਿਸ਼ਾਕਾਲੇ ਪਰੰਤਪ ॥ 6-86-52 (42569)
ਤਤਃ ਸ੍ਵਸ਼ਿਬਿਰੰ ਗਤ੍ਵਾ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ਕੁਰਵਸ੍ਤਥਾ ।
ਨ੍ਯਵਸਨ੍ਤ ਮਹਾਰਾਜ ਪੂਜਯਨ੍ਤਃ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ॥ 6-86-53 (42570)
ਰਕ੍ਸ਼਼ਾਂ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਤਤਃ ਸ਼ੂਰਾ ਨ੍ਯਸ੍ਯ ਗੁਲ੍ਮਾਨ੍ਯਥਾਵਿਧਿ।
ਅਪਨੀਯ ਚ ਸ਼ਲ੍ਯਾਨਿ ਸ੍ਨਾਤ੍ਵਾ ਚ ਵਿਵਿਧੈਰ੍ਜਲੈਃ ॥ 6-86-54 (42571)
ਕ੍ਰੁʼਤਸ੍ਵਸ੍ਤ੍ਯਯਨਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਸ੍ਤੂਯਮਾਨਾਸ਼੍ਚ ਬਨ੍ਦਿਭਿਃ ।
ਗੀਤਵਾਦਿਤ੍ਰਸ਼ਬ੍ਦੇਨ ਵ੍ਯਕ੍ਰੀਡਨ੍ਤ ਯਸ਼ਸ੍ਵਿਨਃ ॥ 6-86-55 (42572)
ਮੁਹੂਰ੍ਤਾਦਿਵ ਤਤ੍ਸਰ੍ਵਮਭਵਤ੍ਸ੍ਵਰ੍ਗਸੰਨਿਭਮ੍ ।
ਨ ਹਿ ਯੁਦ੍ਧਕਥਾਂ ਕਾਂਚਿਤ੍ਤਤ੍ਰਾਕੁਰ੍ਵਨ੍ਮਹਾਰਥਾਃ ॥ 6-86-56 (42573)
ਤੇ ਪ੍ਰਸੁਪ੍ਤੇ ਬਲੇ ਤਤ੍ਰ ਪਰਿਸ਼੍ਰਾਨ੍ਤਜਨੇ ਨ੍ਰੁʼਪ ।
ਹਸ੍ਤ੍ਯਸ਼੍ਵਬਹੁਲੇ ਰਾਤ੍ਰੌ ਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼ਣੀਯੇ ਬਭੂਵਤੁਃ ॥ ॥ 6-86-57 (42574)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਸਪ੍ਤਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਸ਼਼ਡਸ਼ੀਤਿਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 087
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.87. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 087
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਉਭਯਸੇਨਯੋਰ੍ਵ੍ਯੂਹਰਚਨਾਪੂਰ੍ਵਕੰ ਪਰਸ੍ਪਰਾਭਿਯਾਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-87-0 (42575)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-87-0x (4166)
ਪਰਿਣਾਮ੍ਯ ਨਿਸ਼ਾਂ ਤਾਂ ਤੁ ਸੁਖਸੁਪ੍ਤਾ ਜਨੇਸ਼੍ਵਰਾਃ।
ਕੁਰਵਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾਸ਼੍ਚੈਵ ਪੁਨਰ੍ਯੁਦ੍ਧਾਯ ਨਿਰ੍ਯਯੁਃ ॥ 6-87-1 (42576)
ਤਤਃ ਸ਼ਬ੍ਦੋ ਮਹਾਨਾਸੀਤ੍ਸੇਨਯੋਰੁਭਯੋਰ੍ਨ੍ਰੁʼਪ ।
ਨਿਰ੍ਗਚ੍ਛਮਾਨਯੋਃ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਯਥਾ ਸਾਗਰਯੋਰਿਵ ॥ 6-87-2 (42577)
ਤਤੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਰਾਜਾ ਚਿਤ੍ਰਸੇਨੋ ਵਿਵਿੰਸ਼ਤਿਃ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ਼੍ਚ ਰਥਿਨਾਂ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੋ ਭਾਰਦ੍ਵਾਜਸ਼੍ਚ ਵੈ ਦ੍ਵਿਜਃ ॥ 6-87-3 (42578)
ਏਕੀਭੂਤਾਃ ਸੁਸੰਯਤ੍ਤਾਃ ਕੌਰਵਾਣਾਂ ਮਹਾਚਮੂਮ੍ ।
ਵ੍ਯੂਹਾਯ ਵਿਦਧੂ ਰਾਜਨ੍ਪਾਣ੍ਡਵਾਨ੍ਪ੍ਰਤਿਦੰਸ਼ਿਤਾਨ੍ ॥ 6-87-4 (42579)
ਕੂਰ੍ਮਵ੍ਯੂਹੰ ਤਤਃ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਪਿਤਾ ਤਵ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਸਾਗਰਪ੍ਰਤਿਮੰ ਘੋਰੰ ਵਾਹਨੋਰ੍ਮਿਤਰਙ੍ਗਿਣਮ੍ ॥ 6-87-5 (42580)
ਅਗ੍ਰਤਃ ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯਾਨਾਂ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ ਯਯੌ ।
ਮਾਲਵੈਰ੍ਦਾਕ੍ਸ਼਼ਿਣਾਤ੍ਯੈਸ਼੍ਚ ਆਵਨ੍ਤ੍ਯੈਸ਼੍ਚ ਸਮਨ੍ਵਿਤਃ ॥ 6-87-6 (42581)
ਤਤੋ(ਅ)ਨਨ੍ਤਰਮੇਵਾਸੀਦ੍ਭਾਰਦ੍ਵਾਜਃ ਪ੍ਰਤਾਪਵਾਨ ।
ਪੁਲਿਨ੍ਦੈਃ ਪਾਰਦੈਸ਼੍ਚੈਵ ਤਥਾ ਕ੍ਸ਼਼ੁਦ੍ਰਕਮਾਲਵੈਃ ॥ 6-87-7 (42582)
ਦ੍ਰੋਣਾਦਨਨ੍ਤਰੰ ਯਤ੍ਤੋ ਭਗਦਤ੍ਤਃ ਪ੍ਰਤਾਪਵਾਨ੍ ।
ਮਗਧੈਸ਼੍ਚ ਕਲਿਙ੍ਗੈਸ਼੍ਚ ਪਿਸ਼ਾਚੈਸ਼੍ਚ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ॥ 6-87-8 (42583)
ਪ੍ਰਾਗ੍ਜ੍ਯੋਤਿਸ਼਼ਾਦਨੁ ਨ੍ਰੁʼਪਃ ਕੌਸਲ੍ਯੋ(ਅ)ਥ ਬ੍ਰੁʼਹਦ੍ਬਲਃ ।
ਮੇਕਲੈਃ ਕੁਰੁਵਿਨ੍ਦੈਸ਼੍ਚ ਤ੍ਰੈਪੁਰੈਸ਼੍ਚ ਸਮਨ੍ਵਿਤਾਃ ॥ 6-87-9 (42584)
ਬ੍ਰੁʼਹਦ੍ਬਲਾਦਨੁ ਨ੍ਰੁʼਪਸ੍ਤ੍ਰਿਗਰ੍ਤਃ ਪ੍ਰਸ੍ਥਲਾਧਿਪਃ।
ਕਾਮ੍ਭੋਜੈਰ੍ਬਹੁਭਿਃ ਸਾਰ੍ਧੰ ਯਵਨੈਸ਼੍ਚ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ॥ 6-87-10 (42585)
ਦ੍ਰੌਣਿਸ੍ਤੁ ਰਭਸਃ ਸ਼ੂਰਸ੍ਤ੍ਰੈਗਰ੍ਤਾਦਨੁ ਭਾਰਤ।
ਪ੍ਰਯਯੌ ਸਿੰਹਨਾਦੇਨ ਨਾਦਯਾਨੋ ਧਰਾਤਲਮ੍ ॥ 6-87-11 (42586)
ਤਥਾ ਸਰ੍ਵੇਣ ਸੈਨ੍ਯੇਨ ਰਾਜਾ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸ੍ਤਦਾ।
ਦ੍ਰੌਣੇਰਨਨ੍ਤਰੰ ਪ੍ਰਾਯਾਤ੍ਸੋਦਰ੍ਯੈਃ ਪਰਿਵਾਰਿਤਃ ॥ 6-87-12 (42587)
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਾਦਨੁ ਤਤਃ ਕ੍ਰੁʼਪਃ ਸ਼ਾਰਦ੍ਵਤੋ ਯਯੌ।
ਏਵਮੇਸ਼਼ ਮਹਾਵ੍ਯੂਹਃ ਪ੍ਰਯਯੌ ਸਾਗਰੋਪਮਃ ॥ 6-87-13 (42588)
ਰੇਜੁਸ੍ਤਤ੍ਰ ਪਤਾਕਾਸ਼੍ਚ ਸ਼੍ਵੇਤਚ੍ਛਤ੍ਰਾਣਿ ਭਾਰਤ ।
ਅਙ੍ਗਦਾਨ੍ਯਤ੍ਰ ਚਿਤ੍ਰਾਣਿ ਮਹਾਰ੍ਹਾਣਿ ਧਨੂਂਸ਼਼ਿ ਚ ॥ 6-87-14 (42589)
ਤੰ ਤੁ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਮਹਾਵ੍ਯੂਹੰ ਤਾਵਕਾਨਾਂ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੋ(ਅ)ਬ੍ਰਵੀਤ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤੰ ਪ੍ਰੁʼਤਨਾਪਤਿਮ੍ ॥ 6-87-15 (42590)
ਪਸ਼੍ਯ ਵ੍ਯੂਹੰ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸ ਨਿਰ੍ਮਿਤੰ ਸਾਗਰੋਪਮਮ੍ ।
ਪ੍ਰਤਿਵ੍ਯੂਹੰ ਰਣੇ ਸ਼ੂਰ ਕੁਰੁ ਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਰੰ ਮਹਾਰਥ ॥ 6-87-16 (42591)
ਤਤਃ ਸ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਃ ਕ੍ਰੂਰੋ ਵ੍ਯੂਹੰ ਚਕ੍ਰੇ ਸੁਦਾਰੁਣਮ੍ ।
ਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਙ੍ਗਾਟਕੰ ਮਹਾਰਾਜ ਪਰਵ੍ਯੂਹਵਿਨਾਸ਼ਨਮ੍ ॥ 6-87-17 (42592)
ਸ਼੍ਰ੍ਰੁʼਙ੍ਗਾਭ੍ਯਾਂ ਭੀਮਸੇਨਸ਼੍ਚ ਸਾਤ੍ਯਕਿਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਰਥੈਰਨੇਕਸਾਹਸ੍ਰੈਸ੍ਤਥਾ ਹਯਪਦਾਤਿਭਿਃ ॥ 6-87-18 (42593)
ਨਾਭਾਵਭੂੰਨਰਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਃ ਸ਼੍ਵੇਤਾਸ਼੍ਵਃ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਸਾਰਥਿਃ ।
ਮਧ੍ਯੇ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੋ ਰਾਜਾ ਮਾਦ੍ਰੀਪੁਤ੍ਰੌ ਚ ਪਾਣ੍ਡਵੌ ॥ 6-87-19 (42594)
ਅਥੇਤਰੇ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾਃ ਸਹਸੈਨ੍ਯਾ ਨਰਾਧਿਪਾਃ ।
ਵ੍ਯੂਹੰ ਤੰ ਪੂਰਯਾਮਾਸੁਰ੍ਵ੍ਯੂਹਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਵਿਸ਼ਾਰਦਾਃ ॥ 6-87-20 (42595)
ਏਵਮੇਤੰ ਮਹਾਵ੍ਯੂਹੰ ਵ੍ਯੂਹ੍ਯ ਭਾਰਤ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ।
ਅਤਿਸ਼਼੍ਠਨ੍ਸਮਰੇ ਸ਼ੂਰਾ ਯੋਦ੍ਧੁਕਾਮਾ ਜਯੈਸ਼਼ਿਣਃ ॥ 6-87-21 (42596)
ਭੇਰੀਸ਼ਬ੍ਦੈਸ਼੍ਚ ਵਿਮਲੈਰ੍ਵਿਮਿਸ਼੍ਰੈਃ ਸ਼ਙ੍ਖਨਿਃਸ੍ਵਨੈਃ ।
ਕ੍ਸ਼਼੍ਵੇਡਿਤਾਸ੍ਫੋਟਿਤੋਤ੍ਕ੍ਰੁਸ਼਼੍ਟੈਰ੍ਨਾਦਿਤਾਃ ਸਰ੍ਵਤੋ ਦਿਸ਼ਃ ॥ 6-87-22 (42597)
ਤਤਃ ਸ਼ੂਰਾਃ ਸਮਾਸਾਦ੍ਯ ਸਮਰੇ ਤੇ ਪਰਸ੍ਪਰਮ।
ਨੇਤ੍ਰੈਰਨਿਮਿਸ਼਼ੈ ਰਾਜੰਨਵੈਕ੍ਸ਼਼ਨ੍ਤ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ॥ 6-87-24a`ਮਨੋਭਿਸ੍ਤੇ ਮਨੁਸ਼਼੍ਯੇਨ੍ਦ੍ਰ ਯੁਦ੍ਧੰ ਯੋਧਾਃ ਪ੍ਰਚਕ੍ਰਿਰੇ ।'
ਪੁਨਰਾਹੂਯ ਤੇ(ਅ)ਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਸ਼ਰੀਰੈਰਪਿ ਚਕ੍ਰਿਰੇ ॥ 6-87-23 (42598)
ਤਤਃ ਪ੍ਰਵਵ੍ਰੁʼਤੇ ਯੁਦ੍ਧੰ ਘੋਰਰੂਪੰ ਭਯਾਵਹਮ੍ ।
ਤਾਵਕਾਨਾਂ ਪਰੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਨਿਘ੍ਨਤਾਮਿਤਰੇਤਰਮ੍ ॥ 6-87-25 (42599)
ਨਾਰਾਚਾ ਨਿਸ਼ਿਤਾਃ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਸੰਪਤਨ੍ਤਿ ਸ੍ਮ ਭਾਰਤ ।
ਵ੍ਯਾਤ੍ਤਾਨਨਾ ਭਯਕਰਾ ਉਰਗਾ ਇਵ ਸਙ੍ਘਸ਼ਃ ॥ 6-87-26 (42600)
ਨਿਸ਼਼੍ਪੇਤੁਰ੍ਵਿਮਲਾਃ ਸ਼ਕ੍ਤ੍ਯਸ੍ਤੈਲਧੌਤਾਃ ਸੁਤੇਜਨਾਃ ।
ਅਮ੍ਬੁਦੇਭ੍ਯੋ ਯਥਾ ਰਾਜਨ੍ਭ੍ਰਾਜਮਾਨਾਃ ਸ਼ਤਹ੍ਰਦਾਃ ॥ 6-87-27 (42601)
ਗਦਾਸ਼੍ਚ ਵਿਮਲੈਃ ਪਟ੍ਟੈਃ ਪਿਨਦ੍ਧਾਃ ਸ੍ਵਰ੍ਣਭੂਸ਼਼ਿਤਾਃ।
ਪਤਨ੍ਤ੍ਯਸ੍ਤਤ੍ਰ ਦ੍ਰੁʼਸ੍ਯਨ੍ਤੇ ਗਿਰਿਸ਼੍ਰੁʼਙ੍ਗੋਪਮਾਃ ਸ਼ੁਭਾਃ ॥ 6-87-28 (42602)
ਨਿਸ੍ਤ੍ਰਿੰਸ਼ਾਸ਼੍ਚ ਵ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਵਿਮਲਾਮ੍ਬਰਸੰਨਿਭਾਃ ।
ਆਰ੍ਸ਼਼ਭਾਣਿ ਚ ਚਰ੍ਮਾਣਿ ਸ਼ਤਚਨ੍ਦ੍ਰਾਣਿ ਭਾਰਤਤ ॥ 6-87-29 (42603)
ਅਸ਼ੋਭਨ੍ਤ ਰਣੇ ਰਾਜਨ੍ਪਾਤ੍ਯਮਾਨਾਨਿ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ।
ਤੇ(ਅ)ਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਸਮਰੇ ਸੇਨੇ ਯੁਧ੍ਯਮਾਨੇ ਨਰਾਧਿਪ ॥ 6-87-30 (42604)
ਅਸ਼ੋਭੇਤਾਂ ਯਥਾ ਦੇਵਦੈਤ੍ਯਸੇਨੇ ਸਮੁਦ੍ਯਤੇ।
ਅਭ੍ਯਦ੍ਰਵਨ੍ਤ ਸਮਰੇ ਤੇ(ਅ)ਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਵੈ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ॥ 6-87-31 (42605)
ਰਥਾਸ੍ਤੁ ਰਥਿਭਿਸ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਿਤਾਃ ਪਰਮਾਹਵੇ।
ਯੁਗੈਰ੍ਯੁਗਾਨਿ ਸੰਸ਼੍ਲਿਸ਼਼੍ਯ ਯੁਯੁਧੁਃ ਪਾਰ੍ਥਿਵਰ੍ਸ਼਼ਭਾਃ ॥ 6-87-32 (42606)
ਦਨ੍ਤਿਨਾਂ ਯੁਧ੍ਯਮਾਨਾਨਾਂ ਸੰਘਰ੍ਸ਼਼ਾਤ੍ਪਾਵਕੋ(ਅ)ਭਵਤ੍ ।
ਦਨ੍ਤੇਸ਼਼ੁ ਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਸਧੂਮਃ ਸਰ੍ਵਤੋ ਦਿਸ਼ਮ੍ ॥ 6-87-33 (42607)
ਪ੍ਰਾਸੈਰਭਿਹਤਾਃ ਕੇਚਿਦ੍ਗਜਯੋਧਾਃ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ।
ਪਤਮਾਨਾਃ ਸ੍ਮ ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤੇ ਗਿਰਿਸ਼੍ਰੁʼਙ੍ਗਾੰਨਗਾ ਇਵ ॥ 6-87-34 (42608)
ਪਾਦਾਤਾਸ਼੍ਚਾਪ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਨਿਘ੍ਨਨ੍ਤੋ(ਅ)ਥ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ।
ਚਿਤ੍ਰਰੂਪਧਰਾਃ ਸ਼ੂਰਾ ਨਖਰਪ੍ਰਾਸਯੋਧਿਨਃ ॥ 6-87-35 (42609)
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਤੇ ਸਮਾਸਾਦ੍ਯ ਕੁਰੁਪਾਣ੍ਡਵਸੈਨਿਕਾਃ ।
ਅਸ੍ਤ੍ਰੈਰ੍ਨਾਨਾਵਿਧੈਰ੍ਘੋਰੈ ਰਣੇ ਨਿਨ੍ਯੁਰ੍ਯਮਕ੍ਸ਼਼ਯਮ੍ ॥ 6-87-36 (42610)
ਤਤਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਰਥਘੋਸ਼਼ੇਣ ਨਾਦਯਨ੍ ।
ਅਭ੍ਯਾਗਮਦ੍ਰਣੇ ਪਾਰ੍ਥਾਨ੍ਧਨੁਃਸ਼ਬ੍ਦੇਨ ਮੋਹਯਨ੍ ॥ 6-87-37 (42611)
ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਰਥਾਸ਼੍ਚਾਪਿ ਨਦਨ੍ਤੋ ਭੈਰਵੰ ਸ੍ਵਨਮ੍ ।
ਅਭ੍ਯਦ੍ਰਵਨ੍ਤ ਸੰਯਤ੍ਤਾ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਪੁਰੋਗਮਾਃ ॥ 6-87-38 (42612)
ਤਤਃ ਪ੍ਰਵਵ੍ਰੁʼਤੇ ਯੁਦ੍ਧੰ ਤਵ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਭਾਰਤ।
ਨਰਾਸ਼੍ਵਰਥਨਾਗਾਨਾਂ ਵ੍ਯਤਿਸ਼਼ਕ੍ਤੰ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ॥ ॥ 6-87-39 (42613)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਅਸ਼਼੍ਟਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਸਪ੍ਤਾਸ਼ੀਤਿਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 088
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.88. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 088
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਭੀਮੇਨ ਸੁਨਾਭਾਦਿਦੁਰ੍ਯੋਧਨਾਨੁਜਾਸ਼਼੍ਟਕਹਨਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-88-0 (42614)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-88-0x (4167)
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਤੁ ਸਮਰੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੰ ਪ੍ਰਤਪਨ੍ਤੰ ਸਮਨ੍ਤਤਃ।
ਨ ਸ਼ੇਕੁਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਦ੍ਰਸ਼਼੍ਟੁਂ ਤਪਨ੍ਤਮਿਵ ਭਾਸ੍ਕਰਮ੍ ॥ 6-88-1 (42615)
ਤਤਃ ਸਰ੍ਵਾਣਿ ਸੈਨ੍ਯਾਨਿ ਧਰ੍ਮਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਸ਼ਾਸਨਾਤ੍।
ਅਭ੍ਯਦ੍ਰਵਨ੍ਤ ਗਾਙ੍ਗੇਯੰ ਮਰ੍ਦਯਨ੍ਤੰ ਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-88-2 (42616)
ਸ ਤੁ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਰਣਸ਼੍ਲਾਘੀ ਤੋਮਕਾਨ੍ਸਹਸ੍ਰੁʼਜ੍ਜਯਾਨ੍ ।
ਪਾਞ੍ਚਾਲਾਂਸ਼੍ਚ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾਨ੍ਪਾਤਯਾਮਾਸ ਸਾਯਕੈਃ ॥ 6-88-3 (42617)
ਤੇ ਵਧ੍ਯਮਾਨਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਪਾਞ੍ਚਾਲਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ਸਹ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮਮੇਵਾਭ੍ਯਯੁਸ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੁਕ੍ਰੁʼਤੰ ਭਯਮ੍ ॥ 6-88-4 (42618)
ਸ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਰਥਿਨਾਂ ਵੀਰੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ ਯੁਧਿ ।
ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਸਹਸਾ ਰਾਜਨ੍ਬਾਹੂਨਥ ਸ਼ਿਰਾਂਸਿ ਚ ॥ 6-88-5 (42619)
ਵਿਰਥਾਨ੍ਰਥਿਨਸ਼੍ਚਕ੍ਰੇ ਪਿਤਾ ਦੇਵਵ੍ਰਤਸ੍ਤਵ।
ਪਤਿਤਾਨ੍ਯੁਤ੍ਤਮਾਙ੍ਗਾਨਿ ਹਯੇਭ੍ਯੋ ਹਯਸਾਦਿਨਾਮ੍ ॥ 6-88-6 (42620)
ਨਿਰ੍ਮਨੁਸ਼਼੍ਯਾਂਸ਼੍ਚ ਮਾਤਙ੍ਗਾਞ੍ਸ਼ਯਾਨਾਨ੍ਪਰ੍ਵਤੋਪਮਾਨ੍ ।
ਅਪਸ਼੍ਯਾਮ ਮਹਾਰਾਜ ਭੀਸ਼਼੍ਮਾਸ੍ਤ੍ਰੇਣ ਪ੍ਰਮਾਥਿਤਾਨ੍ ॥ 6-88-7 (42621)
ਨ ਤਤ੍ਰਾਸੀਤ੍ਪੁਮਾਨ੍ਕਸ਼੍ਚਿਤ੍ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ।
ਅਨ੍ਯਤ੍ਰ ਰਥਿਨਾਂ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਦ੍ਭੀਮਸੇਨਾਨ੍ਮਹਾਬਲਾਤ੍ ॥ 6-88-8 (42622)
ਸ ਹਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸਮਾਸਾਦ੍ਯ ਛਾਦਯਾਮਾਸ ਸਾਯਕੈਃ ।
ਤਤੋ ਨਿਸ਼਼੍ਟਾਨਕੋ ਘੋਰੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਭੀਮਸਮਾਗਮੇ ॥ 6-88-9 (42623)
ਬਭੂਵ ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯਾਨਾਂ ਘੋਰਰੂਪੋ ਭਯਾਨਕਃ ।
ਤਥੈਵ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾਃ ਸਿੰਹਨਾਦਮਥਾਨਦਨ੍ ॥ 6-88-10 (42624)
ਤਤੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਰਾਜਾ ਸੋਦਰ੍ਯੈਃ ਪਰਿਵਾਰਿਤਃ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਜੁਗੋਪ ਸਮਰੇ ਵਰ੍ਤਮਾਨੇ ਜਨਕ੍ਸ਼਼ਯੇ ॥ 6-88-11 (42625)
ਭੀਮਸ੍ਤੁ ਸਾਰਥਿੰ ਹਤ੍ਵਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਰਥਿਨਾਂ ਵਰਃ।
ਪ੍ਰਦ੍ਰੁਤਾਸ਼੍ਵੇ ਰਥੇ ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਦ੍ਰਵਮਾਣੇ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ॥ 6-88-12 (42626)
ਸੁਨਾਭਸ੍ਯ ਸ਼ਰੇਣਾਸ਼ੁ ਸ਼ਿਰਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਭਾਰਤ ।
ਕ੍ਸ਼਼ੁਰਪ੍ਰੇਣ ਸੁਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੇਨ ਸ ਹਤੋ ਨ੍ਯਪਤਦ੍ਭੁਵਿ ॥ 6-88-13 (42627)
ਹਤੇ ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਮਹਾਰਾਜ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰੇ ਮਹਾਰਥੇ ।
ਨਾਮ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤ ਰਣੇ ਸ਼ੂਰਾਃ ਸੋਦਰਾਃ ਸਪ੍ਤ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-88-14 (42628)
ਆਦਿਤ੍ਯਕੇਤੁਰ੍ਬਹ੍ਵਾਸ਼ੀ ਕੁਣ੍ਡਧਾਰੋ ਮਹੋਦਰਃ ।
ਅਪਰਾਜਿਤਃ ਪਣ੍ਡਿਤਕੋ ਵਿਸ਼ਾਲਾਕ੍ਸ਼਼ਃ ਸੁਦੁਰ੍ਜਯਃ ॥ 6-88-15 (42629)
ਪਾਣ੍ਡਵੰ ਚਿਤ੍ਰਸੰਨਾਹਾ ਵਿਚਿਤ੍ਰਕਵਚਧ੍ਵਜਾਃ ।
ਅਭ੍ਯਦ੍ਰਵਨ੍ਤ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਯੋਦ੍ਧੁਕਾਮਾਰਿਮਰ੍ਦਨਾਃ ॥ 6-88-16 (42630)
ਮਹੋਦਰਸ੍ਤੁ ਸਮਰੇ ਭੀਮੰ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਪਤ੍ਰਿਭਿਃ ।
ਨਵਭਿਰ੍ਵਦ੍ਰਸੰਕਾਸ਼ੈਰ੍ਨਮੁਚਿੰ ਵ੍ਰੁʼਤ੍ਰਹਾ ਯਥਾ ॥ 6-88-17 (42631)
ਆਦਿਤ੍ਯਕੇਤੁਃ ਸਪ੍ਤਤ੍ਯਾ ਬਹ੍ਵਾਸ਼ੀ ਚਾਪਿ ਪਞ੍ਚਭਿਃ ।
ਨਵਤ੍ਯਾ ਕੁਣ੍ਡਧਾਰਸ਼੍ਚ ਵਿਸ਼ਾਲਾਕ੍ਸ਼਼ਸ਼੍ਚ ਪਞ੍ਚਭਿਃ ॥ 6-88-18 (42632)
ਅਪਰਾਜਿਤੋ ਮਹਾਰਾਜ ਪਰਾਜਿਸ਼਼੍ਣੁਰ੍ਮਹਾਰਥਮ੍ ।
ਸ਼ਰੈਰ੍ਬਹੁਭਿਰਾਨਰ੍ਚ੍ਛਦ੍ਭੀਮਸੇਨੰ ਮਹਾਬਲਮ੍ ॥ 6-88-19 (42633)
ਰਣੇ ਪਣ੍ਡਿਤਕਸ਼੍ਚੈਨੰ ਤ੍ਰਿਭਿਰ੍ਬਾਣੈਃ ਸਮਾਰ੍ਪਯਤ੍।
ਸ ਤੰ ਨ ਮਮ੍ਰੁʼਸ਼਼ੇ ਭੀਮਃ ਸ਼ਤ੍ਰੁਭਿਰ੍ਵਧਮਾਹਵੇ॥ 6-88-20 (42634)
ਧਨੁਃ ਪ੍ਰਪੀਡ੍ਯ ਵਾਮੇਨ ਕਰੇਣਾਮਿਤ੍ਰਕਰ੍ਸਨਃ ।
ਸ਼ਿਰਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਸਮਰੇ ਸ਼ਰੇਣਾਨਤਪਰ੍ਵਣਾ ॥ 6-88-21 (42635)
ਅਪਰਾਜਿਤਸ੍ਯ ਸੁਨਸੰ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਸੰਯੁਗੇ ।
ਪਰਾਜਿਤਸ੍ਯ ਭੀਮੇਨ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਤੰ ਗਾਮਪਤਚ੍ਛਿਰਃ ॥ 6-88-22 (42636)
ਅਥਾਪਰੇਣ ਭਲ੍ਲੇਨ ਕੁਣ੍ਡਧਾਰੰ ਮਹਾਰਥਮ੍ ।
ਪ੍ਰਾਹਿਣੋਨ੍ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੁਲੋਕਾਯ ਸਰ੍ਵਲੋਕਸ੍ਯ ਪਸ਼੍ਯਤਃ ॥ 6-88-23 (42637)
ਤਤਃ ਪੁਨਰਮੇਯਾਤ੍ਮਾ ਪ੍ਰਸੰਧਾਯ ਸ਼ਿਲੀਮੁਖਮ੍ ।
ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਸਮਰੇ ਪਣ੍ਡਿਤੰ ਪ੍ਰਤਿ ਭਾਰਤ॥ 6-88-24 (42638)
ਸ ਸ਼ਰਃ ਪਣ੍ਡਿਤੰ ਹਤ੍ਵਾ ਵਿਵੇਸ਼ ਧਰਣੀਤਲਮ੍ ।
ਯਥਾ ਨਰੰ ਨਿਹਤ੍ਯਾਸ਼ੁ ਭੁਜਗਃ ਕਾਲਚੋਦਿਤਃ ॥ 6-88-25 (42639)
ਵਿਸ਼ਾਲਾਕ੍ਸ਼਼ਸ਼ਿਰਸ਼੍ਛਿਤ੍ਤ੍ਵਾ ਪਾਤਯਾਮਾਸ ਭੂਤਲੇ।
ਤ੍ਰਿਭਿਃ ਸ਼ਰੈਰਦੀਨਾਤ੍ਮਾ ਸ੍ਮਰਨ੍ਕ੍ਲੇਸ਼ੰ ਪੁਰਾਤਨਮ੍ ॥ 6-88-26 (42640)
ਮਹੋਦਰੰ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੰ ਨਾਰਾਚੇਨ ਸ੍ਤਨਾਨ੍ਤਰੇ ।
ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਸਮਰੇ ਰਾਜਨ੍ਸ ਹਤੋ ਨ੍ਯਪਤਦ੍ਭੁਵਿ ॥ 6-88-27 (42641)
ਆਦਿਤ੍ਯਕੇਤੋਃ ਕੇਤੁਂ ਚ ਚ੍ਛਿਤ੍ਤ੍ਵਾ ਬਾਣੇਨ ਸੰਯੁਗੇ ।
ਭਲ੍ਲੇਨ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੇਨ ਸ਼ਿਰਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਭਾਰਤ ॥ 6-88-28 (42642)
ਬਹ੍ਵਾਸ਼ਿਨੰ ਤਤ ਭੀਮਃ ਸ਼ਰੇਣਾਨਤਰ੍ਵਣਾ ।
ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਯਮਸ੍ਯ ਸਦਨੰ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-88-29 (42643)
ਪ੍ਰਦੁਦ੍ਰੁਵੁਸ੍ਤਤਸ੍ਤੇ(ਅ)ਨ੍ਯੇ ਪੁਤ੍ਰਾਸ੍ਤਵ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਮਨ੍ਯਮਾਨਾ ਹਿ ਤਤ੍ਸਤ੍ਯੰ ਸਭਾਯਾਂ ਤਸ੍ਯ ਭਾਸ਼਼ਿਤਮ੍ ॥ 6-88-30 (42644)
ਤਤੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਰਾਜਾ ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੁʼਵ੍ਯਸਨਕਰ੍ਸ਼ਿਤਃ।
ਅਬ੍ਰਵੀਤ੍ਤਾਵਕਾਨ੍ਯੋਧਾਨ੍ਭੀਮੋ(ਅ)ਯੰ ਵਧ੍ਯਤਾਮਿਤਿ ॥ 6-88-31 (42645)
ਏਵਮੇਤੇ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾਃ ਪੁਤ੍ਰਾਸ੍ਤ੍ਵ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੂʼਨ੍ਸੰਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯ ਨਿਹਤਾਨ੍ਪ੍ਰਸ੍ਮਰੰਸ੍ਤੇ ਹਿ ਤਦ੍ਵਚਃ ॥ 6-88-32 (42646)
ਯਦੁਕ੍ਤਵਾਨ੍ਮਹਾਪ੍ਰਾਜ੍ਞਃ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਤਾ ਹਿਤਮਨਾਮਯਮ੍ ।
ਤਦਿਦੰ ਸਮਨੁਪ੍ਰਾਪ੍ਤੰ ਵਚਨੰ ਦਿਵ੍ਯਦਰ੍ਸ਼ਿਨਃ ॥ 6-88-33 (42647)
ਲੋਭਮੋਹਸਮਾਵਿਸ਼਼੍ਟਃ ਪੁਤ੍ਰਪ੍ਰੀਤ੍ਯਾ ਜਨਾਧਿਪ।
ਨ ਬੁਧ੍ਯਸੇ ਪੁਰਾ ਯਤ੍ਤਤ੍ਤਥ੍ਯਮੁਕ੍ਤੰ ਵਚੋ ਮਹਤ੍ ॥ 6-88-34 (42648)
ਤਥੈਵ ਚ ਵਧਾਰ੍ਥਾਯ ਪੁਤ੍ਰਾਣਾਂ ਪਾਣ੍ਡਵੋ ਬਲੀ।
ਨੂਨੰ ਜਾਤੋ ਮਹਾਬਾਹੁਰ੍ਯਥਾ ਹਨ੍ਤਿ ਸ੍ਮ ਕੌਰਵਾਨ੍ ॥ 6-88-35 (42649)
ਤਤੋ ਦੁਰਯੋਧਨੋ ਰਾਜਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਾਸਾਦ੍ਯ ਸੰਯੁਗੇ।
ਦੁਃਖੇਨ ਮਹਤਾ(ਅ)(ਅ)ਵਿਸ਼਼੍ਟੋ ਵਿਲਲਾਪ ਸੁਦੁਃਖਿਤਃ ॥ 6-88-36 (42650)
ਨਿਹਤਾ ਭ੍ਰਾਤਰਃ ਸ਼ੂਰਾ ਭੀਮਸੇਨੇਨ ਮੇ ਯੁਧਿ।
ਯਤਮਾਨਾਸ੍ਤਥਾਨ੍ਯੇ(ਅ)ਪਿ ਹਨ੍ਯਨ੍ਤੇ ਸਰ੍ਵਸੈਨਿਕਾਃ ॥ 6-88-37 (42651)
ਭਵਾਂਸ਼੍ਚ ਮਧ੍ਯਸ੍ਥਤਯਾ ਨਿਤ੍ਯਮਸ੍ਮਾਨੁਪੇਕ੍ਸ਼਼ਤੇ।
ਸੋ(ਅ)ਹੰ ਕੁਪਥਮਾਰੂਢਃ ਪਸ਼੍ਯ ਦੈਵਮਿਦੰ ਮਮ ॥ 6-88-38 (42652)
ਏਤਚ੍ਛ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਵਚਃ ਕ੍ਰੂਰੰ ਪਿਤਾ ਦੇਵਵ੍ਰਤਸ੍ਤਵ।
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਮਿਦੰ ਵਾਕ੍ਯਮਬ੍ਰਵੀਤ੍ਸਮਾਸ਼੍ਰੁਲੋਚਨਃ ॥ 6-88-39 (42653)
ਉਕ੍ਤਮੇਤਨ੍ਮਯਾ ਪੂਰ੍ਵੰ ਦ੍ਰੋਣੇਨ ਵਿਦੁਰੇਣ ਚ ।
ਗਾਨ੍ਧਾਰ੍ਯਾ ਚ ਯਸ਼ਸ੍ਵਿਨ੍ਯਾ ਤਤ੍ਤ੍ਵੰ ਤਾਤ ਨ ਬੁਦ੍ਧਵਾਨ੍ ॥ 6-88-40 (42654)
ਸਮਯਸ਼੍ਚ ਮਯਾ ਪੂਰ੍ਵੰ ਕ੍ਰੁʼਤੋ ਵੈ ਸ਼ਤ੍ਰੁਕਰ੍ਸ਼ਨ ।
ਨਾਹੰਯੁਧਿ ਨਿਯੋਕ੍ਤਵ੍ਯੋ ਨਾਪ੍ਯਾਚਾਰ੍ਯਃ ਕਥੰਚਨਾ ॥ 6-88-41 (42655)
ਯਯ ਹਿ ਧਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਣਾਂ ਭੀਮੋ ਦ੍ਰਕ੍ਸ਼਼੍ਯਤਿ ਸੰਯੁਗੇ।
ਹਨਿਸ਼਼੍ਯਤਿ ਰਣੇ ਨਿਤ੍ਯੰ ਸਤ੍ਯਮੇਤਦ੍ਬ੍ਰਵੀਮਿ ਤੇ ॥ 6-88-42 (42656)
ਸ ਤ੍ਵੰ ਰਾਜਨ੍ਸ੍ਥਿਰੋ ਭੂਤ੍ਵਾ ਰਣੇ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਦ੍ਰੁʼਢਾਂ ਮਤਿਮ੍ ।
ਯੋਧਯਸ੍ਵ ਰਣੇ ਪਾਰ੍ਥਾਨ੍ਸ੍ਵਰ੍ਗੰ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਪਰਾਯਣਮ੍ ॥ 6-88-43 (42657)
ਨ ਸ਼ਕ੍ਯਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਜੇਤੁਂ ਸੇਨ੍ਦ੍ਰੈਰਪਿ ਸੁਰਾਸੁਰੈਃ ।
ਤਸ੍ਮਾਦ੍ਯੁਦ੍ਧੇ ਸ੍ਥਿਰਾਂ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਮਤਿੰ ਯੁਦ੍ਧ੍ਯਸ੍ਵ ਭਾਰਤ ॥ ॥ 6-88-44 (42658)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਅਸ਼਼੍ਟਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਅਸ਼਼੍ਟਾਸ਼ੀਤਿਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 089
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.89. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 089
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰੇਣ ਪੁਤ੍ਰਵਧਸ਼੍ਰਵਣਾਤ੍ ਸ਼ੋਚਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-89-0 (42659)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ। 6-89-0x (4168)
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਮੇ ਨਿਹਤਾਨ੍ਪੁਤ੍ਰਾਨ੍ਬਹੂਨੇਕੇਨ ਸਞ੍ਜਯ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਦ੍ਰੋਣਃ ਕ੍ਰੁʼਪਸ਼੍ਚੈਵ ਕਿਮਕੁਰ੍ਵਤ ਸੰਯੁਗੇ॥ 6-89-1 (42660)
ਅਹਨ੍ਯਹਨਿ ਮੇ ਪੁਤ੍ਰਾਃ ਕ੍ਸ਼਼ਯੰ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਸਞ੍ਜਯ ।
ਮਨ੍ਯੇ(ਅ)ਹੰ ਸਰ੍ਵਥਾ ਪੁਤ੍ਰਾਨ੍ਦੈਵੇਨੋਪਹਤਾਨ੍ਭ੍ਰੁʼਸ਼ਮ੍ ॥ 6-89-2 (42661)
ਯਤ੍ਰ ਮੇ ਤਨਯਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਜੀਯਨ੍ਤੇ ਨ ਜਯਨ੍ਤ੍ਯੁਤ ।
ਯਤ੍ਰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਦ੍ਰੋਣਸ੍ਯ ਕ੍ਰੁʼਪਸ੍ਯ ਚ ਮਹਾਤ੍ਮਨਃ ॥ 6-89-3 (42662)
ਸੌਮਦਤ੍ਤੇਸ਼੍ਚ ਵੀਰਸ੍ਯ ਭਗਦਤ੍ਤਸ੍ਯ ਚੋਭਯੋਃ ।
ਅਸ਼੍ਵਤ੍ਥਾਮ੍ਨਸ੍ਤਥਾ ਤਾਤ ਸ਼ੂਰਾਣਾਮਨਿਵਰ੍ਤਿਨਾਮ੍ ॥ 6-89-4 (42663)
ਅਨ੍ਯੇਸ਼਼ਾਂ ਚੈਵ ਸ਼ੂਰਾਣਾਂ ਮਧ੍ਯਗਾਸ੍ਤਨਯਾ ਮਮ ।
ਯਦਹਨ੍ਯਨ੍ਤ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਕਿਮਨ੍ਯਦ੍ਭਾਗਧੇਯਤਃ ॥ 6-89-5 (42664)
ਨ ਹਿ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਮਨ੍ਦਃ ਪੁਰਾ ਪ੍ਰੋਕ੍ਤਮਬੁਧ੍ਯਤ ।
ਵਾਰ੍ਯਮਾਣੋ ਮਯਾ ਤਾਤ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਵਿਦੁਰੇਣ ਚ ॥ 6-89-6 (42665)
ਗਨ੍ਧਾਰ੍ਯਾ ਚੈਵ ਦੁਰ੍ਮੇਧਾਃ ਸਤਤੰ ਹਿਤਕਾਮ੍ਯਯਾ ।
ਨਾਬੁਧ੍ਯਤ ਪੁਰਾ ਮੋਹਾਤ੍ਤਸ੍ਯ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤਮਿਦੰ ਫਲਮ੍ ॥ 6-89-7 (42666)
ਯਦ੍ਭੀਮਸੇਨਃ ਸਮਰੇ ਪੁਤ੍ਰਾਨ੍ਮਮ ਵਿਚੇਤਸਃ ।
ਅਹਨ੍ਯਹਨਿ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਨਯਤੇ ਯਮਸਾਦਨਮ੍ ॥ 6-89-8 (42667)
ਇਦੰ ਤਤ੍ਸਮਨੁਪ੍ਰਾਪ੍ਤੰ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਤੁਰ੍ਵਚਨਮੁਤ੍ਤਮਮ੍ ।
ਨ ਬੁਦ੍ਧਵਾਨਸ੍ਮਿ ਵਿਭੋ ਪ੍ਰੋਚ੍ਯਮਾਨਮਿਦੰ ਤਦਾ ॥ 6-89-9 (42668)
ਨਿਵਾਰਯ ਸੁਤੰ ਦ੍ਯੂਤਾਤ੍ਪਾਣ੍ਡਵਾਨ੍ਮਾ ਦ੍ਰੁਹੇਤਿ ਚ ।
ਸੁਹ੍ਰੁʼਦਾਂ ਹਿਤਕਾਮਾਨਾਂ ਬ੍ਰੁਵਤਾਂ ਤਤ੍ਤਦੇਵ ਚ ॥ 6-89-10 (42669)
ਨ ਸ਼੍ਰੁʼਣੋਮਿ ਪੁਰਾ ਵਾਕ੍ਯੰ ਮਰ੍ਤ੍ਯਃ ਪਥ੍ਯਮਿਵੌਸ਼਼ਧਮ੍ ।
ਤਦਿਦੰ ਸਮਨੁਪ੍ਰਾਪ੍ਤੰ ਵਚਨੰ ਸਾਧੁ ਭਾਸ਼਼ਿਤਮ੍ ॥ 6-89-11 (42670)
ਵਿਦੁਰਦ੍ਰੋਣਭੀਸ਼਼੍ਮਾਣਾਂ ਤਥਾ(ਅ)ਨ੍ਯੇਸ਼਼ਾਂ ਹਿਤੈਸ਼਼ਿਣਾਮ੍ ।
ਅਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਵਚਨੰ ਪਥ੍ਯੰ ਕ੍ਸ਼਼ਯੰ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਕੌਰਵਾਃ ॥ 6-89-12 (42671)
ਤਦੇਤਤ੍ਸਮਤਿਕ੍ਰਾਨ੍ਤੰ ਪੂਰ੍ਵਮੇਵ ਹਿ ਸਞ੍ਜਯ।
ਤਸ੍ਮਾਨ੍ਮੇ ਵਦ ਤਤ੍ਤ੍ਵੇਨ ਯਥਾ ਯੁਦ੍ਧਮਵਰ੍ਤਤ ॥ 6-89-13 (42672)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-89-14x (4169)
ਮਧ੍ਯਾਹ੍ਨੇ ਮੁਮਹਾਰੌਦ੍ਰਃ ਸੰਗ੍ਰਾਮਃ ਸਮੁਪਦ੍ਯਤ।
ਲਕਕ੍ਸ਼਼ਯਕਰੋ ਰਾਜੰਸ੍ਤਨ੍ਮੇ ਨਿਗਦਤਃ ਸ਼੍ਰੁʼਣੁ ॥ 6-89-14 (42673)
ਤਤਃ ਸਰ੍ਵਾਣਿ ਸੈਨ੍ਯਾਨਿ ਧਰ੍ਮਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਸ਼ਾਸਨਾਤ੍।
ਸੰਰਬ੍ਧਾਨ੍ਯਭ੍ਯਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮੇਵ ਜਿਘਾਂਸਯਾ ॥ 6-89-15 (42674)
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਃ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਚ ਸਾਤ੍ਯਕਿਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਯੁਕ੍ਤਾਨੀਕਾ ਮਹਾਰਾਜ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮੇਵ ਸਮਭ੍ਯਯੁਃ ॥ 6-89-16 (42675)
ਵਿਰਾਟੋ ਦ੍ਰੁਪਦਸ਼੍ਚੈਵ ਸਹਿਤਾਃ ਸਰ੍ਵਸੋਮਕੈਃ ।
ਅਭ੍ਯਦ੍ਰਵਨ੍ਤ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮੇਵ ਮਹਾਰਥਮ੍ ॥ 6-89-17 (42676)
ਕੇਕਯਾ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਕੇਤੁਸ਼੍ਚ ਕੁਨ੍ਤਿਭੋਜਸ਼੍ਚ ਦੰਸ਼ਿਤਃ ।
ਸ਼ੁਕ੍ਤਾਨੀਕਾ ਮਹਾਰਾਜ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮੇਵ ਸਮਭ੍ਯਯੁਃ ॥ 6-89-18 (42677)
ਅਰ੍ਜੁਨੋ ਦ੍ਰੌਪਦਸ਼੍ਚੈਵ ਕੁਨ੍ਤਿਭੋਜਸ਼੍ਚ ਦੰਸ਼ਿਤਃ ।
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸਮਾਦਿਸ਼਼੍ਟਾਨ੍ਰਾਜ੍ਞਃ ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਸਮਭ੍ਯਯੁਃ ॥ 6-89-19 (42678)
ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਸ੍ਤਥਾ ਸ਼ੂਰੋ ਹੈਡਿਮ੍ਬਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਭੀਮਸੇਨਸ਼੍ਚ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਸ੍ਤੇ(ਅ)ਭ੍ਯਧਾਵਨ੍ਤ ਕੌਰਵਾਨ੍ ॥ 6-89-20 (42679)
ਤ੍ਰਿਧਾਭੂਤੈਰਵਧ੍ਯਨ੍ਤ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ਕੌਰਵਾ ਯੁਧਿ।
ਤਥੈਵ ਕੌਰਵੈ ਰਾਜੰਨਵਧ੍ਯਨ੍ਤ ਪਰੇ ਰਣੇ ॥ 6-89-21 (42680)
ਦ੍ਰੋਣਸ੍ਤੁ ਰਥਿਨਾਂ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਃ ਸੋਮਕਾਨ੍ਸ੍ਰੁʼਞ੍ਜਯੈਃ ਸਹ ।
ਅਭ੍ਯਧਾਵਤ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਿਸ਼਼੍ਯਨ੍ਯਮਕ੍ਸ਼਼ਯਮ੍ ॥ 6-89-22 (42681)
ਤਤ੍ਰਾਕ੍ਰਨ੍ਦੋ ਮਹਾਨਾਸੀਤ੍ਸ੍ਰੁʼਞ੍ਜਯਾਨਾਂ ਮਹਾਤ੍ਮਾਨਾਮ੍ ।
ਵਧ੍ਯਤਾਂ ਸਮਰੇ ਰਾਜਨ੍ਭਾਰਦ੍ਵਾਜੇਨ ਧਨ੍ਵਿਨਾ ॥ 6-89-23 (42682)
ਦ੍ਰੋਣੇਨ ਨਿਹਤਾਸ੍ਤਤ੍ਰ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾ ਬਹਵੋ ਰਣੇ।
ਵਿਚੇਸ਼਼੍ਟਨ੍ਤੋ ਹ੍ਰੁʼਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਵ੍ਯਾਧਿਕ੍ਲਿਸ਼਼੍ਟਾ ਵਰਾ ਇਵ ॥ 6-89-24 (42683)
ਕੂਜਤਾਂ ਕ੍ਰਨ੍ਦਤਾਂ ਚੈਵ ਸ੍ਤਨਤਾਂ ਚੈਵ ਭਾਰਤ।
ਅਨਿਸ਼ੰ ਸ਼ੁਸ਼੍ਰੁਵੇ ਸ਼ਬ੍ਦਃ ਕ੍ਸ਼਼ੁਤ੍ਕ੍ਲਿਸ਼਼੍ਟਾਨਾਂ ਨ੍ਰੁʼਣਾਮਿਵ ॥ 6-89-25 (42684)
ਤਥੈਵ ਕੌਰਵੇਯਾਣਾਂ ਭੀਮਸੇਨੋ ਮਹਾਬਲਃ ।
ਚਕਾਰ ਕਦਨੰ ਘੋਰੰ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਕਾਲ ਇਵਾਪਰਃ ॥ 6-89-26 (42685)
ਵਧ੍ਯਤਾਂ ਤਤ੍ਰ ਸੈਨ੍ਯਾਨਾਮਨ੍ਯੋਨ੍ਯੇਨ ਮਹਾਰਣੇ ।
ਪ੍ਰਾਵਰ੍ਤਤ ਨਦੀ ਘੋਰਾ ਰੁਧਿਰੌਘਪਰਵਾਹਿਨੀ ॥ 6-89-27 (42686)
ਸ ਸੰਗ੍ਰਾਮੋ ਮਹਾਰਾਜ ਘੋਰਰੂਪੋ(ਅ)ਭਵਨ੍ਮਹਾਨ੍ ।
ਕੁਰੂਣਾਂ ਪਾਣਡਵਾਨਾਂ ਚ ਯਮਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਵਿਵਰ੍ਧਨਃ ॥ 6-89-28 (42687)
ਤਤੋ ਭੀਮੋ ਰਣੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਰਭਸਸ਼੍ਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼਼ਤਃ।
ਗਜਾਨੀਕੰ ਸਮਾਸਾਦ੍ਯ ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯਵੇ ॥ 6-89-29 (42688)
ਤਤ੍ਰ ਭਾਰਤ ਭੀਮੇਨ ਨਾਰਾਚਾਭਿਹਤਾ ਗਜਾਃ ।
ਪੇਤੁਰ੍ਨੇਦੁਸ਼੍ਚ ਸੇਦੁਸ਼੍ਚ ਦਿਸ਼ਸ਼੍ਚ ਪਰਿਬਭ੍ਰਮੁਃ ॥ 6-89-30 (42689)
ਛਿੰਨਹਸ੍ਤਾ ਮਹਾਨਾਗਾਸ਼੍ਛਿੰਨਗਾਤ੍ਰਾਸ਼੍ਚ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਕ੍ਰੌਞ੍ਚਵਦ੍ਵ੍ਯਨਦਨ੍ਭੀਤਾਃ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵੀਮਧਿਸ਼ੇਰਤੇ ॥ 6-89-31 (42690)
ਨਕੁਲਃ ਸਹਦੇਵਸ਼੍ਚ ਹਯਾਨੀਕਮਭਿਦ੍ਰੁਤੌ।
ਤੇ ਹਯਾਃ ਕਾਞ੍ਚਨਾਪੀਡਾ ਰੁਕ੍ਮਭਾਣ੍ਡਪਰਿਚ੍ਛਦਾਃ ॥ 6-89-32 (42691)
ਵਧ੍ਯਮਾਨਾ ਵ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਸ਼ਤਸ਼ੋ(ਅ)ਥ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ।
ਪਤਿਦ੍ਭਿਸ੍ਤੁਰਗੈ ਰਾਜਨ੍ਸਮਾਸ੍ਤੀਰ੍ਯਤ ਮੇਦਿਨੀ ॥ 6-89-33 (42692)
ਨਿਰ੍ਜਿਹ੍ਵੈਸ਼੍ਚ ਸ਼੍ਵਸਦ੍ਭਿਸ਼੍ਚ ਕੂਜਦ੍ਭਿਸ਼੍ਚ ਗਤਾਸੁਭਿਃ ।
ਹਯੈਰ੍ਬਭੌ ਨਰਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਨਾਨਾਰੂਪਧਰੈਰ੍ਧਰਾ ॥ 6-89-34 (42693)
ਅਰ੍ਜੁਨੇਨ ਹਤੈਃ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਤਥਾ ਭਾਰਤ ਰਾਜਭਿਃ ।
ਪ੍ਰਬਭੌ ਵਸੁਧਾ ਘੋਰਾ ਤਤ੍ਰਤਤ੍ਰ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ॥ 6-89-35 (42694)
ਰਥੈਰ੍ਭਗ੍ਨੈਰ੍ਧ੍ਵਜੈਸ਼੍ਛਿੰਨੈਰ੍ਨਿਕ੍ਰੁʼਤ੍ਤੈਸ਼੍ਚ ਮਹਾਯੁਧੈਃ ।
ਚਾਮਰੈਰ੍ਵ੍ਯਜਨੈਸ਼੍ਚੈਵ ਚ੍ਛਤ੍ਰੈਸ਼੍ਚ ਸੁਮਹਾਪ੍ਰਭੈਃ ॥ 6-89-36 (42695)
ਹਰੈਰ੍ਨਿਸ਼਼੍ਕੈਃ ਸਕੇਯੂਰੈਃ ਸ਼ਿਰੋਭਿਸ਼੍ਚ ਸਕੁਣ੍ਡਲੈਃ ।
ਉਸ਼਼੍ਣੀਸ਼਼ੈਰਪਵਿਦ੍ਧੈਸ਼੍ਚ ਪਤਾਕਾਭਿਸ਼੍ਚ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ॥ 6-89-37 (42696)
ਅਨੁਕਰ੍ਸ਼਼ੈਃ ਸ਼ੁਭੈ ਰਾਜਨ੍ਯੋਕ੍ਰੈਸ਼੍ਚੈਵ ਸਰਸ਼੍ਮਿਭਿਃ ।
ਸੰਕੀਰ੍ਣਾ ਵਸੁਧਾ ਭਾਤਿ ਵਸਨ੍ਤੇ ਕੁਸੁਮੈਰਿਵ ॥ 6-89-38 (42697)
ਏਵਮੇਸ਼਼ ਕ੍ਸ਼਼ਯੋ ਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਃ ਪਾਣ੍ਡੂਨਾਮਪਿ ਭਾਰਤ।
ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੇ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇ ਦ੍ਰੋਣੇ ਚ ਰਥਸਤ੍ਤਮੇ ॥ 6-89-39 (42698)
ਅਸ਼੍ਵਤ੍ਥਾਮ੍ਨਿ ਕ੍ਰੁʼਪੇ ਚੈਵ ਤਥੈਵ ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਣਿ।
ਤਥੇਤਰੇਸ਼਼ੁ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੇਸ਼਼ੁ ਤਾਵਕਾਨਾਮਪਿ ਕ੍ਸ਼਼ਯਃ ॥ ॥ 6-89-40 (42699)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਅਸ਼਼੍ਟਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਏਕੋਨਨਵਤਿਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-89-25 ਕੂਜਤਾਂ ਅਵ੍ਯਕ੍ਤੰ ਧ੍ਵਨਤਾਮ੍। ਸ੍ਤਨਤਾਂ ਉਚ੍ਚੈਃ ਸ਼ਬ੍ਦਾਯਮਾਨਾਨਾਮ੍ ॥ 6-89-37 ਨਿਸ਼਼੍ਕੈਰੁਰੋਭੂਸ਼਼ਣੈਃ ॥ 6-89-38 ਯੋਕ੍ਰੈਰੀਸ਼਼ਾਯੋਜਨਰਜ੍ਜੁਭਿਃ ਰਸ਼੍ਮਿਭਿਰਸ਼੍ਵਬਨ੍ਧਨਰਜ੍ਜੁਭਿਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 090
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.90. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 090
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਅਰ੍ਜੁਨਾਤ੍ਮਜੇਨ ਇਰਾਵਤਾ ਸ਼ਕੁਨੇਰਨੁਜਾਨਾਂ ਵਧਃ ॥ 1 ॥ ਆਰ੍ਸ਼੍ਚਸ਼੍ਰੁʼਙ੍ਗਿਨਾਮ੍ਨਾ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੇਨ ਇਰਾਵਤੋ ਵਧਃ ॥ 2 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-90-0 (42700)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-90-0x (4170)
ਵਰ੍ਤਮਾਨੇ ਤਥਾ ਰੌਦ੍ਰੇ ਰਾਜਨ੍ਵੀਰਵਰਕ੍ਸ਼਼ਯੇ।
ਸ਼ਕੁਨਿਃ ਸੌਬਲਃ ਸ਼੍ਰੀਮਾਨ੍ਪਾਣ੍ਡਵਾਨ੍ਸਮੁਪਾਦ੍ਰਵਤ੍ ॥ 6-90-1 (42701)
ਤਥੈਵ ਸਾਤ੍ਵਤੋ ਰਾਜਨ੍ਹਾਰ੍ਦਿਕ੍ਯਃ ਪਰਵੀਰਹਾ।
ਅਭ੍ਯਦ੍ਰਵਤ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਵਰੂਥਿਨੀਮ੍ ॥ 6-90-2 (42702)
ਤਤਃ ਕਾਮ੍ਭੋਜਮੁਖ੍ਯਾਨਾਂ ਨਦੀਜਾਨਾਂ ਚ ਵਾਜਿਨਾਮ੍ ।
ਆਰਟ੍ਟਾਨਾਂ ਮਹੀਜਾਨਾਂ ਸਿਨ੍ਧੁਜਾਨਾਂ ਚ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ॥ 6-90-3 (42703)
ਵਨਾਯੁਜਾਨਾਂ ਸ਼ੁਭ੍ਰਾਣਾਂ ਤਥਾ ਪਰ੍ਵਤਵਾਸਿਨਾਮ੍ ।
ਵਾਜਿਨਾਂ ਬਹੁਭਿਃ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਸਮਨ੍ਤਾਤ੍ਪਰਿਵਾਰਯਨ੍ ॥ 6-90-4 (42704)
ਯੇ ਚਾਪਰੇ ਤਿਤ੍ਤਿਰਿਜਾ ਜਵਨਾ ਵਾਤਰੰਹਸਃ ।
ਸੁਵਰ੍ਣਾਲਙ੍ਕ੍ਰੁʼਤੈਰੇਤੈਰ੍ਵਰ੍ਮਵਦ੍ਭਿਃ ਸੁਕਲ੍ਪਿਤੈਃ ॥ 6-90-5 (42705)
ਹਯੈਰ੍ਵਾਤਜਵੈਰ੍ਮੁਖ੍ਯੈਃ ਪਾਣ੍ਡਵਸ੍ਯ ਸੁਤੋ ਬਲੀ ।
ਅਭ੍ਯਵਰ੍ਤਤ ਤਤ੍ਸੈਨ੍ਯੰ ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਰੂਪਃ ਪਰੰਤਪਾਃ ॥ 6-90-6 (42706)
ਅਰ੍ਜੁਨਸ੍ਯ ਸੁਤਃ ਸ਼੍ਰੀਮਾਨਿਰਾਵਾੰਨਾਮ ਵੀਰ੍ਯਵਾਨ੍ ।
ਸੁਤਾਯਾਂ ਨਾਗਰਾਜਸ੍ਯ ਜਾਤਃ ਪਾਰ੍ਥੇਨ ਧੀਮਤਾ ॥ 6-90-7 (42707)
ਐਰਾਵਤੇਨ ਸਾ ਦਤ੍ਤਾ ਅਨਪਤ੍ਯਾ ਮਹਾਤ੍ਮਨਾ ।
ਪਤ੍ਯੌ ਹਤੇ ਸੁਪਰ੍ਣੇਨ ਕ੍ਰੁʼਪਣਾ ਦੀਨਚੇਤਨਾ ॥ 6-90-8 (42708)
ਕਾਰ੍ਯਾਰ੍ਥੰ ਤਾਂ ਚ ਜਗ੍ਰਾਹ ਪਾਰ੍ਥਃ ਕਾਮਵਸ਼ਾਨੁਗਾਮ੍ ।
ਏਵਮੇਸ਼਼ ਸਮੁਤ੍ਪੰਨਃ ਪਰਕ੍ਸ਼਼ੇਤ੍ਰੇ(ਅ)ਰ੍ਜੁਨਾਤ੍ਮਜਃ ॥ 6-90-9 (42709)
ਸ ਨਾਗਲੋਕੇ ਸੰਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧੋ ਮਾਤ੍ਰਾ ਚ ਪਰਿਰਕ੍ਸ਼਼ਿਤਃ ।
ਪਿਤ੍ਰੁʼਵ੍ਯੇਣ ਪਰਿਤ੍ਯਕ੍ਤਃ ਪਾਰ੍ਥਦ੍ਵੇਸ਼਼ਾਦ੍ਦੁਰਾਤ੍ਮਨਾ ॥ 6-90-10 (42710)
ਖਮੁਤ੍ਪਤ੍ਯ ਮਹਾਰਾਜ ਨਾਗਰਾਟ੍ ਸਤ੍ਯਵਿਕ੍ਰਮਃ ।
ਇਨ੍ਦ੍ਰਲੋਕੰ ਜਗਾਮਾਸ਼ੁ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਰਾਰ੍ਜੁਨੰ ਗਤਮ੍ ॥ 6-90-11 (42711)
ਸੋ(ਅ)ਭਿਗਮ੍ਯ ਮਹਾਬਾਹੁਃ ਪਿਤਰੰ ਸਤ੍ਯਵਿਕ੍ਰਮਃ ।
ਅਭ੍ਯਵਾਦਯਦਵ੍ਯਗ੍ਰੋ ਵਿਨਯੇਨ ਕ੍ਰੁʼਤਾਞ੍ਜਲਿਃ ॥ 6-90-12 (42712)
ਨ੍ਯਵੇਦਯਤ ਚਾਤ੍ਮਾਨਮਰ੍ਜੁਨਸ੍ਯ ਮਹਾਤ੍ਮਨਃ ।
ਇਰਾਵਾਨਸ੍ਮਿ ਭਦ੍ਰੰ ਤੇ ਪੁਤ੍ਰਸ਼੍ਚਾਹੰ ਤਵ ਪ੍ਰਭੋ ॥ 6-90-13 (42713)
ਮਾਤੁਃ ਸਮਾਗਮੋ ਯਸ਼੍ਚ ਤਤ੍ਸਰ੍ਵੰ ਪ੍ਰਤ੍ਯਵੇਦਯਤ੍ ।
ਤਚ੍ਚ ਸਰ੍ਵੰ ਯਥਾਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਮਨੁਸਸ੍ਮਾਰ ਪਾਣ੍ਡਵਃ ॥ 6-90-14 (42714)
ਪਰਿਸ਼਼੍ਵਜ੍ਯ ਸੁਤੰ ਚਾਪਿ ਆਤ੍ਮਨਃ ਸਦ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਗੁਣੈਃ ।
ਪ੍ਰੀਤਿਮਾਨਨਯਤ੍ਪਾਰ੍ਥੋ ਦੇਵਰਾਜਨਿਵੇਸ਼ਨਮ੍ ॥ 6-90-15 (42715)
ਸੋ(ਅ)ਰ੍ਜੁਨੇਨ ਸਮਾਜ੍ਞਪ੍ਤੋ ਦੇਵਲੋਕੇ ਤਦਾ ਨ੍ਰੁʼਪ ।
ਪ੍ਰੀਤਿਪੂਰ੍ਵੰ ਮਹਾਬਾਹੁਃ ਸ੍ਵਕਾਰ੍ਯੰ ਪ੍ਰਤਿ ਭਾਰਤ ॥ 6-90-16 (42716)
`ਸ ਚਾਪਿ ਨਰਸ਼ਾਰ੍ਦੂਲਃ ਸ਼ਾਰ੍ਦੂਲਸਮਵਿਕ੍ਰਮਃ।'
ਅਬ੍ਰਵੀਚ੍ਚ ਤਦਾ ਪਾਰ੍ਥਮਯਮਸ੍ਮਿ ਤਵਾਨਘ ॥ 6-90-17 (42717)
ਸ੍ਥਿਤਃ ਪ੍ਰੇਸ਼਼੍ਯਸ਼੍ਚ ਪੁਤ੍ਰਸ਼੍ਚ ਸਰ੍ਵਥਾ ਤ੍ਵੰ ਪ੍ਰਸ਼ਾਧਿ ਮਾਮ੍ ।
ਕੰ ਕਰੋਮਿ ਚ ਤੇ ਕਾਮੰ ਕੰ ਚ ਕਾਮੰ ਤ੍ਵਮਿਚ੍ਛਸਿ ॥ 6-90-18 (42718)
ਪਰਿਸ਼਼੍ਵਜ੍ਯ ਸੁਤੰ ਪ੍ਰੇਮ੍ਣਾ ਵਾਸਵਿਃ ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਵਾਚ ਤਮ੍।
ਪ੍ਰੀਤਿਪੂਰ੍ਵੰ ਚ ਕਾਰ੍ਯੰ ਚ ਕਾਰ੍ਯਾ ਪ੍ਰੀਤਿਸ਼੍ਚ ਮਾਨਦਃ ॥' 6-90-19 (42719)
ਯੁਦ੍ਧਕਾਲੇ ਤੁ ਸਾਹਾਯ੍ਯੰ ਦਾਤਵ੍ਯੰ ਨੋ ਭਵੇਦਿਤਿ ।
ਬਾਢਮਿਤ੍ਯੇਵਮੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਤੁ ਯੁਦ੍ਧਕਾਲ ਇਹਾਗਤਃ ॥ 6-90-20 (42720)
ਕਾਮਵਰ੍ਣਜਵੈਰਸ਼੍ਵੈਃ ਸਰ੍ਵਤਃ ਸ਼ੁਸ਼ੁਭੇ ਵ੍ਰੁʼਤਃ ।
ਤੇ ਹਯਾਃ ਕਾਞ੍ਚਨਾਪੀਡਾ ਨਾਨਾਵਰ੍ਣਾ ਮਨੋਜਵਾਃ ॥ 6-90-21 (42721)
ਉਤ੍ਪੇਤੁਃ ਸਹਸਾ ਰਾਜਨ੍ਹੰਸਾ ਇਵ ਮਹੋਦਧੌ ।
ਤੇ ਤ੍ਵਦੀਯਾਨ੍ਸਮਾਸਾਦ੍ਯ ਹਯਸੰਘਾਨ੍ਮਨੋਜਵਾਨ੍ ॥ 6-90-22 (42722)
ਕ੍ਰੋਡੈਃ ਕ੍ਰੋਡਾਨਭਿਘ੍ਨਨ੍ਤੋ ਘੋਣਾਭਿਸ਼੍ਚ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ।
ਨਿਪੇਤੁਃ ਸਹਸਾ ਰਾਜਨ੍ਸੁਵੇਗਾਭਿਹਤਾ ਭੁਵਿ ॥ 6-90-23 (42723)
ਨਿਪਤਦ੍ਭਿਸ੍ਤਥਾ ਤੈਸ਼੍ਚ ਹਯਸਙ੍ਘੈਃ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ।
ਸ਼ੁਸ਼੍ਰੁਵੇ ਦਾਰੁਣਃ ਸ਼ਬ੍ਦਃ ਸੁਪਰ੍ਣਪਤਨੇ ਯਥਾ ॥ 6-90-24 (42724)
ਤਥੈਵ ਤਾਵਕਾ ਰਾਜਨ੍ਸਮੇਤ੍ਯਾਨ੍ਯੋਨ੍ਯਮਾਹਵੇ ।
ਪਰਸ੍ਪਰਵਧੰ ਘੋਰੰ ਚਕ੍ਰੁਸ੍ਤੇ ਹਯਸਾਦਿਨਃ ॥ 6-90-25 (42725)
ਤਸ੍ਮਿੰਸ੍ਤਥਾ ਵਰ੍ਤਮਾਨੇ ਸੰਕੁਲੇ ਤੁਮੁਲੇ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ਮ੍ ।
ਉਭਯੋਰਪਿ ਸੰਸ਼ਾਨ੍ਤਾ ਹਯਸਙ੍ਘਾਃ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ॥ 6-90-26 (42726)
ਪ੍ਰਕ੍ਸ਼਼ੀਣਸਾਯਕਾਃ ਸ਼ੂਰਾ ਨਿਹਤਾਸ਼੍ਵਾਃ ਸ਼੍ਰਮਾਤੁਰਾਃ ।
ਵਿਲਯੰ ਸਮਨੁਪ੍ਰਾਪ੍ਤਾਸ੍ਤਕ੍ਸ਼਼ਮਾਣਾਃ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ॥ 6-90-27 (42727)
ਤਤਃ ਕ੍ਸ਼਼ੀਣੇ ਹਯਾਨਿਕੇ ਕਿੰਚਿਚ੍ਛੇਸ਼਼ੇ ਚ ਭਾਰਤ ।
ਸੌਬਲਸ੍ਯਾਨੁਜਾਃ ਸ਼ੂਰਾ ਨਿਰ੍ਗਤਾ ਰਣਮੂਰ੍ਧਨਿ ॥ 6-90-28 (42728)
ਵਾਯੁਵੇਗਸਮਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ਾਞ੍ਜਵੇ ਵਾਯੁਸਮਾਂਸ਼੍ਚ ਤੇ।
ਆਰੁਹ੍ਯ ਬਲਸੰਪੰਨਾਨ੍ਵਯਃਸ੍ਥਾਂਸ੍ਤੁਰਗੋਤ੍ਤਮਾਨ੍ ॥ 6-90-29 (42729)
ਗਜੋ ਗਵਾਕ੍ਸ਼਼ੋ ਵ੍ਰੁʼਸ਼਼ਕਸ਼੍ਚਰ੍ਮਵਾਨਾਰ੍ਜਯਃ ਸ਼ੁਕਃ।
ਸ਼਼ਡੇਤੇ ਬਲਸੰਪੰਨਾ ਨਿਰ੍ਯਯੁਰ੍ਮਹਤੋ ਬਲਾਤ੍ ॥ 6-90-30 (42730)
ਵਾਰ੍ਯਮਾਣਾਃ ਸ਼ਕੁਨਿਨਾ ਸ੍ਵੈਸ਼੍ਚ ਯੋਧੈਰ੍ਮਹਾਬਲੈਃ ।
ਸੰਨਦ੍ਧਾ ਯੁਦ੍ਧਕੁਸ਼ਲਾ ਰੌਦ੍ਰਰੂਪਾ ਮਹਾਬਲਾਃ ॥ 6-90-31 (42731)
ਤਦਨੀਕੰ ਮਹਾਬਹੋ ਭਿਤ੍ਤ੍ਵਾ ਪਰਮਦੁਰ੍ਜਯਮ੍ ।
ਬਲੇਨ ਮਹਤਾ ਯੁਕ੍ਤਾਃ ਸ੍ਵਰ੍ਗਾਯ ਵਿਜਯੈਸ਼਼ਿਣਃ ॥ 6-90-32 (42732)
ਵਿਵਿਸ਼ੁਸ੍ਤੇ ਤਦਾ ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾ ਗਾਨ੍ਧਾਰਾ ਯੁਦ੍ਧਦੁਰ੍ਮਦਾਃ ।
ਤਾਨ੍ਪ੍ਰਵਿਸ਼਼੍ਟਾਂਸ੍ਤਦਾ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਇਰਾਵਾਨਪਿ ਵੀਰ੍ਯਵਾਨ੍ ॥ 6-90-33 (42733)
ਅਬ੍ਰਵੀਤ੍ਸਮਰੇ ਯੋਧਾਨ੍ਸ੍ਵਾਨ੍ਵਿਚਿਤ੍ਰਹਯਸ੍ਥਿਤਾਨ੍ ।
ਯਥੈਤੇ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਸ੍ਯ ਯੋਧਾਃ ਸਾਨੁਗਵਾਹਨਾਃ ॥ 6-90-34 (42734)
ਹਨ੍ਯਨ੍ਤੇ ਸਮਰੇ ਸਰ੍ਵੇ ਤਥਾ ਨੀਤਿਰ੍ਵਿਧੀਯਤਾਮ੍ ।
ਬਾਢਮਿਤ੍ਯੇਵਮੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਤੇ ਸਰ੍ਵੇ ਯੋਧਾ ਇਰਾਵਤਃ ॥ 6-90-35 (42735)
ਜਘ੍ਨੁਸ੍ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਬਲਾਨੀਕੰ ਦੁਰ੍ਜਯੰ ਸਮਰੇ ਪਰੈਃ ।
ਤਦਨੀਕਮਨੀਕੇਨ ਸਮਰੇ ਵੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਪਾਤਿਤਮ੍ ॥ 6-90-36 (42736)
ਅਮ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯਮਾਣਾਸ੍ਤੇ ਸਰ੍ਵੇ ਸੁਬਲਸ੍ਯਾਤ੍ਮਜਾ ਰਣੇ ।
ਇਰਾਵਨ੍ਤਮਭਿਦ੍ਰੁਤ੍ਯ ਸਰ੍ਵਤਃ ਪਰ੍ਯਵਾਰਯਨ੍ ॥ 6-90-37 (42737)
ਤਾਡਯਨ੍ਤਃ ਸ਼ਿਤੈਃ ਪ੍ਰਾਸੈਸ਼੍ਚੋਦਯਨ੍ਤਃ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍।
ਤੇ ਸ਼ੂਰਾਃ ਪਰ੍ਯਧਾਵਨ੍ਤ ਕੁਰ੍ਵਨ੍ਤੋ ਮਹਦਾਕੁਲਮ੍ ॥ 6-90-38 (42738)
ਇਰਾਵਾਨਥ ਨਿਰ੍ਭਿੰਨਃ ਪ੍ਰਾਸੈਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈਰ੍ਮਹਾਤ੍ਮਭਿਃ ।
ਸ੍ਰਵਤਾ ਰੁਧਿਰੇਣਾਕ੍ਤਸ੍ਤੋਤ੍ਰੈਰ੍ਵਿਦ੍ਧ ਇਵ ਦ੍ਵਿਪਃ ॥ 6-90-39 (42739)
ਉਰਸ੍ਯਪਿ ਚ ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠੇ ਚ ਪਾਰ੍ਸ਼੍ਵਯੋਸ਼੍ਚ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ਾਹਤਃ ।
ਏਕੋ ਬਹੁਭਿਰਤ੍ਯਰ੍ਥੰ ਧੈਰ੍ਯਾਦ੍ਰਾਜੰਨ ਵਿਵ੍ਯਥੇ ॥ 6-90-40 (42740)
ਇਰਾਵਾਨਪਿ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਸਰ੍ਵਾਸ੍ਤਾੰਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਮੋਹਯਾਮਾਸ ਸਮਰੇ ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਪਰਪੁਰੰਜਯਃ ॥ 6-90-41 (42741)
ਪ੍ਰਾਸਾਨੁਤ੍ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯ ਤਰਸਾ ਸ੍ਵਸ਼ਰੀਰਾਦਰਿਨ੍ਦਮਃ ।
ਤੈਰੇਵ ਤਾਡਯਾਮਾਸ ਸੁਬਲਸ੍ਯਾਤ੍ਮਜਾਨ੍ਰਣੇ ॥ 6-90-42 (42742)
ਵਿਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯ ਚ ਸ਼ਿਤੰ ਖਙ੍ਗੰ ਗ੍ਰੁʼਹੀਤ੍ਵਾ ਚ ਸ਼ਰਾਵਰਮ੍ ।
ਪਦਾਤਿਰ੍ਦ੍ਰੁਤਮਾਗਚ੍ਛਜ੍ਜਿਘਾਂਸੁਃ ਸੌਬਲਾਨ੍ਯੁਧਿ ॥ 6-90-43 (42743)
ਤਤਃ ਪ੍ਰਤ੍ਯਾਗਤਪ੍ਰਾਣਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਤੇ ਸੁਬਲਾਤ੍ਮਜਾਃ ।
ਭੂਯਃ ਕ੍ਰੋਧਸਮਾਵਿਸ਼਼੍ਟਾ ਇਰਾਵਨ੍ਤਮਭਿਦ੍ਰੁਤਾਃ ॥ 6-90-44 (42744)
ਇਰਾਵਾਨਪਿ ਖਙ੍ਗੇਨ ਦਰ੍ਸ਼ਯਨ੍ਪਾਣਿਲਾਘਵਮ੍ ।
ਅਭ੍ਯਵਰ੍ਤਤ ਦੇਵਾਂਸ਼੍ਚ ਮਾਨੁਸ਼਼ਾਂਸ਼੍ਚੈਵ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-90-45 (42745)
ਲਾਘਵੇਨਾਥ ਚਰਤਃ ਸਰ੍ਵੇ ਤੇ ਸੁਬਲਾਤ੍ਮਜਾਃ ।
ਅਨ੍ਤਰੰ ਨਾਭ੍ਯਗਚ੍ਛਨ੍ਤ ਚਰਨ੍ਤਃ ਸ਼ੀਘ੍ਰਗੈਰ੍ਹਯੈਃ ॥ 6-90-46 (42746)
ਭੂਮਿਸ਼਼੍ਠਮਥ ਤੰ ਸਹ੍ਖ੍ਯੇ ਹ੍ਯਨ੍ਤਰਿਕ੍ਸ਼਼ਾਦਵਪ੍ਲੁਤਮ੍ ।
ਪਰਿਵਾਰ੍ਯ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਸਰ੍ਵੇ ਗ੍ਰਹੀਤੁਮੁਪਚਕ੍ਰਮੁਃ ॥ 6-90-47 (42747)
ਅਥਾਭ੍ਯਾਸ਼ਗਤਾਨਾਂ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਗਾਤ੍ਰਾਣ੍ਯਕ੍ਰੁʼਨ੍ਤਤ ।
ਅਸਿਹਸ੍ਤੋ(ਅ)ਸ੍ਤ੍ਰਹਸ੍ਤਾਨਾਂ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਗਾਤ੍ਰਾਣ੍ਯਕ੍ਰੁʼਨ੍ਤਤ ॥ 6-90-48 (42748)
ਆਯੁਧਾਨਿ ਚ ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ਾਂ ਬਾਹੂਨਪਿ ਵਿਭੂਸ਼਼ਿਤਾਨ੍।
ਅਪਤਨ੍ਤ ਨਿਕ੍ਰੁʼਤ੍ਤਾਙ੍ਗਾ ਮ੍ਰੁʼਤਾ ਭੂਮੌ ਗਤਾਸਵਃ ॥ 6-90-49 (42749)
ਵ੍ਰੁʼਸ਼਼ਕਸ੍ਤੁ ਮਹਾਰਾਜ ਬਹੁਧਾ ਵਿਪਰਿਕ੍ਸ਼਼ਤਃ।
ਅਮੁਚ੍ਯਤ ਮਹਾਰੌਦ੍ਰਾਤ੍ਤਸ੍ਮਾਦ੍ਵੀਰਾਵਕਰ੍ਤਨਾਤ੍ ॥ 6-90-50 (42750)
ਤਾਨ੍ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਪਤਿਤਾਨ੍ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਭੀਤੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸ੍ਤਤਃ।
ਅਭ੍ਯਧਾਵਤ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੰ ਘੋਰਦਰ੍ਸ਼ਨਮ੍ ॥ 6-90-51 (42751)
ਆਰ੍ਸ਼੍ਯਸ਼੍ਰੁʼਙ੍ਗਿੰ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੰ ਮਾਯਾਵਿਨਮਰਿਨ੍ਦਮਮ੍।
ਵੈਰਿਣੰ ਭੀਮਸੇਨਸ੍ਯ ਪੂਰ੍ਵੰ ਬਕਵਧੇਨ ਵੈ ॥ 6-90-52 (42752)
ਪਸ਼੍ਯ ਵੀਰ ਯਥਾ ਹ੍ਯੇਸ਼਼ ਫਲ੍ਗੁਨਸ੍ਯ ਸੁਤੋ ਬਲੀ।
ਮਾਯਾਵੀ ਵਿਪ੍ਰਿਯੰ ਕਰ੍ਤੁਮਕਾਰ੍ਸ਼਼ੀਨ੍ਮੇ ਬਲਕ੍ਸ਼਼ਯਮ੍ ॥ 6-90-53 (42753)
ਤ੍ਵੰ ਚ ਕਾਮਗਮਸ੍ਤਾਤ ਮਾਯਾਸ੍ਤ੍ਰੇ ਚ ਵਿਸ਼ਾਰਦਃ ।
ਕ੍ਰੁʼਤਵੈਰਸ਼੍ਚ ਪਾਰ੍ਥੇਨ ਤਸ੍ਮਾਦੇਨੰ ਰਣੇ ਜਹਿ ॥ 6-90-54 (42754)
ਬਾਢਮਿਤ੍ਯੇਵਮੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਤੁ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੋ ਘੋਰਦਰ੍ਸ਼ਨਃ ।
ਪ੍ਰਯਯੌ ਸਿੰਹਨਾਦੇਨ ਯਤ੍ਰਾਰ੍ਜੁਨਸੁਤੋ ਯੁਵਾ ॥ 6-90-55 (42755)
ਸ ਯੋਧੈਰ੍ਯੁਦ੍ਧਕੁਸ਼ਲੈਰ੍ਵਿਮਲਪ੍ਰਾਸਯੋਧਿਭਿਃ ।
ਵੀਰੈਃ ਪ੍ਰਹਾਰਿਭਿਰ੍ਯੁਕ੍ਤੈਃ ਸ੍ਵੈਰਨੀਕੈਃ ਸਮਾਵ੍ਰੁʼਤਃ ॥ 6-90-56 (42756)
[ਹਤਸ਼ੇਸ਼਼ੈਰ੍ਮਹਾਰਾਜ ਦ੍ਵਿਸਾਹਸ੍ਤ੍ਰੈਰ੍ਹਯੋਤ੍ਤਮੈਃ]
ਨਿਹਨ੍ਤੁਕਾਮਃ ਸਮਰੇ ਇਰਾਵਨ੍ਤੰ ਮਹਾਬਲਮ੍ ॥ 6-90-57 (42757)
ਇਰਾਵਾਨਪਿ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਸ੍ਤ੍ਵਰਮਾਣਃ ਪਰਾਕ੍ਰਮੀ
ਹਨ੍ਤੁਕਾਮਮਯਿਤ੍ਰਘ੍ਨੋ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੰ ਪ੍ਰਤ੍ਯਵਾਰਯਤ੍ ॥ 6-90-58 (42758)
ਤਮਾਪਤਨ੍ਤੰ ਸੰਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਃ ਸੁਮਹਾਬਲਃ।
ਤ੍ਵਰਮਾਣਸ੍ਤਤੋ ਮਾਯਾਂ ਪ੍ਰਯੋਕ੍ਤੁਮੁਪਚਕ੍ਰਮੇ ॥ 6-90-59 (42759)
ਤੇਨ ਮਾਯਾਮਯਾਃ ਸ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾ ਹਯਾਸ੍ਤਾਵਨ੍ਤ ਏਵ ਹਿ।
ਸ੍ਵਾਰੂਢਾ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੈਰ੍ਘੋਰੈਃ ਸ਼ੂਲਪਟ੍ਟਸਧਾਰਿਭਿਃ ॥ 6-90-60 (42760)
ਤੇ ਸੰਰਬ੍ਧਾਃ ਸਮਾਗਮ੍ਯ ਦ੍ਵਿਸਾਹਸ੍ਰਾਃ ਪ੍ਰਹਾਰਿਣਃ।
ਅਚਿਰਾਦ੍ਗਮਯਾਮਾਸੁਃ ਪ੍ਰੇਤਲੋਕੰ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ॥ 6-90-61 (42761)
ਤਸ੍ਮਿੰਸ੍ਤੁ ਨਿਹਤੇ ਸੈਨ੍ਯੇ ਤਾਵੁਭੌ ਯੁਦ੍ਧਦੁਰ੍ਮਦੌ।
ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਸਮਤਿਸ਼਼੍ਠੇਤਾਂ ਯਥਾ ਵੈ ਵ੍ਰੁʼਤ੍ਰਵਾਸਵੌ ॥ 6-90-62 (42762)
ਆਦ੍ਰਵਨ੍ਤਮਭਿਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੰ ਯੁਦ੍ਧਦੁਰ੍ਮਦਮ੍ ।
ਇਰਾਵਾਥ ਸੰਰਬ੍ਧਃ ਪ੍ਰਤ੍ਯਧਾਵਨ੍ਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-90-63 (42763)
ਸਮਭ੍ਯਾਸ਼ਗਤਸ੍ਯਾਜੌ ਤਸ੍ਯ ਖਙ੍ਗੇਨ ਦੁਰ੍ਮਦਃ ।
ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਕਾਰ੍ਮੁਕੰ ਦੀਪ੍ਤੰ ਸ਼ਰਵਾਪੰ ਚ ਕਞ੍ਚੁਕਮ੍ ॥ 6-90-64 (42764)
ਸ ਨਿਕ੍ਰੁʼਤ੍ਤੰ ਧਨੁਰ੍ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਖੰ ਜਵੇਨ ਸਮਾਵਿਸ਼ਤ੍।
ਇਰਾਵਨ੍ਤਮਭਿਕ੍ਰੁਦ੍ਧੰ ਮੋਹਯੰਨਿਵ ਮਾਯਯਾ ॥ 6-90-65 (42765)
ਤਤੋ(ਅ)ਨ੍ਤਰਿਕ੍ਸ਼਼ਮੁਤ੍ਪਤ੍ਯ ਇਰਾਵਾਨਪਿ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਮ੍।
ਵਿਮੋਹਯਿਤ੍ਵਾ ਮਾਯਾਭਿਸਤ੍ਸ੍ਯ ਗਾਤ੍ਰਾਮਿ ਸਾਯਕੈਃ ॥ 6-90-66 (42766)
ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਸਰ੍ਵਮਰ੍ਮਜ੍ਞਃ ਕਾਮਰੂਪੋ ਦੁਰਾਸਦਃ ।
ਤਥਾ ਸ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਃ ਸ਼ਰੈਃ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਤਃ ਪੁਨਃ ਪੁਨਃ ॥ 6-90-67 (42767)
ਸੰਬਭੂਵ ਮਹਾਰਾਜ ਸਮਵਾਪ ਚ ਯੌਵਨਮ੍ ।
ਮਾਯਾ ਹਿ ਸਹਰਾਜ ਸਮਵਾਪ ਚ ਯੌਵਨਮ੍ ॥ 6-90-68 (42768)
ਏਵੰ ਤਦ੍ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਸ੍ਯਾਙ੍ਗੰ ਛਿੰਨੰਛਿੰਨੰ ਵ੍ਯਰੋਹਤ ।
ਇਰਾਵਾਨਪਿ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੰ ਤ ਮਹਾਬਲਮ੍ ॥ 6-90-69 (42769)
ਪਰਸ਼੍ਵਥੇਨ ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੇਨ ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਚ ਪੁਨਃ ਪੁਨਃ ।
ਸ ਤੇਨ ਬਲਿਨਾ ਵੀਰਸ਼੍ਛਿਦ੍ਯਮਾਨ ਇਵ ਦ੍ਰੁਮਃ ॥ 6-90-71aਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੋ ਵ੍ਯਨਦਦ੍ਧੋਰੰ ਸ ਸ਼ਬ੍ਦਸ੍ਤੁਮੁਲੋ(ਅ)ਭਵਤ੍।
ਪਰਸ਼੍ਵਥਕ੍ਸ਼਼ਤੰ ਰਕ੍ਸ਼਼ਃ ਸੁਸ੍ਰਾਵ ਬਹੁਸ਼ੋਣਿਤਮ੍ ॥ 6-90-70 (42770)
ਤਤਸ਼੍ਰੁਕ੍ਰੋਧ ਬਲਵਾਂਸ਼੍ਚਕ੍ਰੇ ਵੇਗੰ ਚ ਸੰਯੁਗੇ।
ਆਰ੍ਸ਼੍ਯਸ਼੍ਰੁʼਙ੍ਗਿਸ੍ਤਤੋ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਸਮਰੇ ਸ਼ਤ੍ਰੁਮੂਰ੍ਚਿਤਮ੍ ॥ 6-90-72 (42771)
ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਘੋਰੰ ਮਹਦ੍ਰੂਪੰ ਗ੍ਰਹੀਤੁਮੁਪਚਕ੍ਰਮੇ ।
ਅਰ੍ਜੁਨਸ੍ਯ ਸੁਤੰ ਵੀਰਮਿਰਾਵਨ੍ਤੰ ਯਸ਼ਸ੍ਵਿਨਮ੍ ॥ 6-90-73 (42772)
ਸੰਗ੍ਰਾਮਸ਼ਿਰਸੋ ਮਧ੍ਯੇ ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ਾਂ ਤਤ੍ਰ ਪਸ਼੍ਯਤਾਮ੍।
ਤਾਂ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਤਾਦ੍ਰੁʼਸ਼ੀਂ ਮਾਯਾਂ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਸ੍ਯ ਦੁਰਾਤ੍ਮਨਃ ॥ 6-90-74 (42773)
ਇਰਾਵਾਨਪਿ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਮਾਯਾਂ ਸ੍ਰਸ਼਼੍ਟੁਂ ਪ੍ਰਚਕ੍ਰਮੇ।
ਤਸ੍ਯ ਕ੍ਰੋਧਾਭਿਭੂਤਸ੍ਯ ਸਮਰੇਸ਼਼੍ਵਨਿਵਰ੍ਤਿਨਃ ॥ 6-90-75 (42774)
ਯੋ(ਅ)ਨ੍ਵਯੋ ਮਾਤ੍ਰੁʼਕਸ੍ਤਸ੍ਯ ਸ ਏਨਮਭਿਪੇਦਿਵਾਨ੍।
ਸ ਨਾਗੈਰ੍ਬਹੁਭੀ ਰਾਜੰਨਿਰਾਵਾਨ੍ਸੰਵ੍ਰੁʼਤੋ ਰਣੇ ॥ 6-90-76 (42775)
ਦਧਾਰ ਸੁਮਹਦ੍ਰੂਪਮਨਨ੍ਤ ਇਵ ਭੋਗਵਾਨ੍।
ਤਤੋ ਬਹੁਵਿਧੈਰ੍ਨਾਗੈਸ਼੍ਛਾਦਯਾਮਾਸ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਮ੍ ॥ 6-90-77 (42776)
ਛਾਦ੍ਯਮਾਨਸ੍ਤੁ ਨਾਗੈਃ ਸ ਧ੍ਯਾਤ੍ਵਾ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਪੁਙ੍ਗਵਃ।
ਸੌਪਰ੍ਣੰ ਰੂਪਮਾਸ੍ਥਾਯ ਭਕ੍ਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਪੰਨਗਮ੍ ॥ 6-90-78 (42777)
ਮਾਯਯਾ ਭਕ੍ਸ਼਼ਿਤੇ ਤਸ੍ਮਿੰਨਨ੍ਵਯੇ ਤਸ੍ਯ ਮਾਤ੍ਰੁʼਕੇ ।
ਵਿਮੋਹਿਤਮਿਰਾਵਨ੍ਤੰ ਨ੍ਯਹਨਦ੍ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੋ(ਅ)ਸਿਨਾ ॥ 6-90-79 (42778)
ਸਕੁਣ੍ਡਲੰ ਸਮੁਕੁਟੰ ਪਦ੍ਮੇਨ੍ਦੁਸਦ੍ਰੁʼਸ਼ਪ੍ਰਭਮ੍ ।
ਇਰਾਵਤਃ ਸ਼ਿਰੋ ਰਕ੍ਸ਼਼ਃ ਪਾਤਯਾਮਾਸ ਭੂਤਲੇ ॥ 6-90-80 (42779)
ਤਸ੍ਮਿੰਸ੍ਤੁ ਨਿਹਤੇ ਵੀਰੇ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੇਨਾਰ੍ਜੁਨਾਤ੍ਮਜੇ।
ਵਿਸ਼ੋਕਾਃ ਸਮਪਦ੍ਯਨ੍ਤ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਃ ਸਰਾਜਕਾਃ ॥ 6-90-81 (42780)
ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਮਹਤਿ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਤਾਦ੍ਰੁʼਸ਼ੇ ਭੈਰਵੇ ਪੁਨਃ।
ਮਹਾਨ੍ਵ੍ਯਤਿਕਰੋ ਘੋਰਃ ਸੇਨਯੋਃ ਸਮਪਦ੍ਯਤ ॥ 6-90-82 (42781)
ਗਜਾ ਹਯਾਃ ਪਦਾਤਾਸ਼੍ਚ ਵਿਮਿਸ਼੍ਰਾ ਦਨ੍ਤਿਭਿਰ੍ਹਤਾਃ ।
ਰਥਾਸ਼੍ਵਾ ਦਨ੍ਤਿਨਸ਼੍ਚੈਵ ਪਤ੍ਤਿਭਿਸ੍ਤਤ੍ਰ ਸੂਦਿਤਾਃ ॥ 6-90-83 (42782)
ਤਥਾ ਪਤ੍ਤਿਰਥੌਘਾਸ਼੍ਚ ਹਯਾਸ਼੍ਚ ਬਹਵੋ ਰਣੇ।
ਰਥਿਭਿਰ੍ਨਿਹਤਾ ਰਾਜੰਸ੍ਤਵ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਸੰਕੁਲੇ ॥ 6-90-84 (42783)
ਅਜਾਨੰਨਰ੍ਜੁਨਸ਼੍ਚਾਪਿ ਨਿਹਤੰ ਪੁਤ੍ਰਮੌਰਸਮ੍।
ਜਘਾਨ ਸਮਰੇ ਸ਼ੂਰਾਨ੍ਰਾਜ੍ਞਸ੍ਤਾਨ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਰਕ੍ਸ਼਼ਿਣਃ ॥ 6-90-85 (42784)
ਤਥੈਵ ਤਾਵਕਾ ਰਾਜਨ੍ਸ੍ਰੁʼਞ੍ਜਯਾਸ਼੍ਚ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ।
ਜੁਹ੍ਵਤਃ ਸਮਰੇ ਪ੍ਰਾਣਾੰਨਿਜਘ੍ਰੁਰਿਤਰੇਤਰਮ੍ ॥ 6-90-86 (42785)
ਮੁਕ੍ਤਕੇਸ਼ਾ ਵਿਕਵਚਾ ਵਿਰਥਾਸ਼੍ਛਿੰਨਕਾਰ੍ਮੁਕਾਃ ।
ਬਾਹੁਭਿਃ ਸਮਯੁਧ੍ਯਨ੍ਤ ਸਮਵੇਤਾਃ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ॥ 6-90-87 (42786)
ਤਥਾ ਮਰ੍ਮਾਤਿਗੈਰ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਨਿਜਘਾਨ ਮਹਾਰਥਾਨ੍।
ਕਮ੍ਪਯਨ੍ਸਮਰੇ ਸੇਨਾਂ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਪਰੰਤਪਃ ॥ 6-90-88 (42787)
ਤੇਨ ਯੌਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੇ ਸੈਨ੍ਯੇ ਬਹਵੋ ਮਾਨਵਾ ਹਤਾਃ।
ਦਨ੍ਤਿਨਃ ਸਾਦਿਨਸ਼੍ਚੈਵ ਰਥਿਨੋ(ਅ)ਥ ਹਯਾਸ੍ਤਥਾ ॥ 6-90-89 (42788)
ਤਤ੍ਰ ਭਾਰਤ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਰਣੇ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਪਰਾਕ੍ਰਮਮ੍ ।
ਅਤ੍ਯਦ੍ਭੁਤਮਪਸ਼੍ਯਾਮ ਸ਼ਕ੍ਰਸ੍ਯੇਵ ਪਰਾਕ੍ਰਮਮ੍ ॥ 6-90-90 (42789)
ਤਥੈਵ ਭੀਮਸੇਨਸ੍ਯ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਸ੍ਯ ਚ ਭਾਰਤ।
ਰੌਦ੍ਰਮਾਸੀਦ੍ਰਣੇ ਯੁਦ੍ਧੰ ਸਾਤ੍ਯਕਸ੍ਯ ਚ ਧਨ੍ਵਿਨਃ ॥ 6-90-91 (42790)
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਦ੍ਰੋਣਸ੍ਯ ਵਿਕ੍ਰਾਨ੍ਤੰ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨ੍ਭਯਮਾਵਿਸ਼ਤ੍ ।
ਏਕ ਏਵ ਰਣੇ ਸ਼ਕ੍ਤੋ ਨਿਹਨ੍ਤੁਂ ਸਰ੍ਵਸੈਨਿਕਾਨ੍ ॥ 6-90-92 (42791)
ਕਿੰ ਪੁਨਃ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵੀਸ਼ੂਰੈਰ੍ਯੋਧਵ੍ਰਾਤੈਃ ਸਮਾਵ੍ਰੁʼਤਃ।
ਇਤ੍ਯਬ੍ਰੁਵਨ੍ਮਹਾਰਾਜ ਰਣੇ ਦ੍ਰੋਣੇਨ ਪੀਡਿਤਾਃ॥ 6-90-93 (42792)
ਵਰ੍ਤਮਾਨੇ ਤਥਾ ਰੌਦ੍ਰੇ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਉਭਯੋਃ ਸੇਨਯੋਃ ਸ਼ੂਰਾ ਨਾਮ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ॥ 6-90-94 (42793)
ਆਵਿਸ਼਼੍ਟਾ ਇਵ ਯੁਧ੍ਯਨ੍ਤੇ ਰਕ੍ਸ਼਼ੋਭੂਤੈਰ੍ਮਹਾਬਲੈਃ ।
ਤਾਵਕਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵੇਯਾਸ਼੍ਚ ਸੰਰਬ੍ਧਾਸ੍ਤਾਤ ਧਨ੍ਵਿਨਃ ॥ 6-90-95 (42794)
ਨ ਸ੍ਮ ਪਸ਼੍ਯਾਮਹੇ ਕੰਚਿਤ੍ਪ੍ਰਾਣਾਨ੍ਯਃ ਪਰਿਰਕ੍ਸ਼਼ਤਿ।
ਦੈਵਾਸੁਰਾਭੇ ਸਮਰੇ ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਯੋਧਾ ਨਰਾਧਿਪ ॥ ॥ 6-90-96 (42795)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਅਸ਼਼੍ਟਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਨਵਤਿਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-90-3 ਵਾਜਿਨਾਂ ਵੇਗਵਤਾਂ ਵਾਜਿਨਾਮਸ਼੍ਵਾਨਾਂ ਬਹੁਭਿਰ੍ਗਣੈਃ ਪਰਿਵਾਰਯੰਨਿਤਿ ਗਣਸ਼ਬ੍ਦਾਧ੍ਯਾਹਾਰੇਣ ਦ੍ਵਯੋਃ ਸੰਬਨ੍ਧਃ ॥ 6-90-6 ਪਾਣ੍ਡਵਸ੍ਯਾਰ੍ਜੁਨਸ੍ਯ ਸੁਤ ਇਰਾਵਾਨ੍ ॥ 6-90-7 ਨਾਗਰਾਜਸ੍ਯ ਐਰਾਵਤਸ੍ਯ ॥ 6-90-10 ਪਿਤ੍ਰੁʼਵ੍ਯੇਣ ਅਸ਼੍ਵਸੇਨੇਨ ॥ 6-90-57 ਅਯਮਰ੍ਧਃ ਸ਼੍ਲੋਕੋ ਦਾਕ੍ਸ਼਼ਿਣਾਤ੍ਯਕੋਸ਼ੇਸ਼਼ੁ ਨਾਸ੍ਤਿ ਖo ਝo ਪੁਸ੍ਤਕਯੋਰਸ੍ਤਿ ॥ 6-90-95 ਆਵਿਸ਼਼੍ਟਾਃ ਗ੍ਰਹਾਦ੍ਯਾਵਿਸ਼਼੍ਟਾਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 091
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.91. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 091
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਘਟੋਤ੍ਕਚਯੋਰ੍ਯੁਦ੍ਧਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-91-0 (42796)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ। 6-91-0x (4171)
ਇਰਾਵਨ੍ਤੰ ਤੁ ਨਿਹਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਪਾਰ੍ਥਾ ਮਹਾਰਥਾਃ ।
ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਕਿਮਕੁਰ੍ਵਨ੍ਤ ਤਨ੍ਮਮਾਚਕ੍ਸ਼਼੍ਵ ਸਞ੍ਜਯ ॥ 6-91-1 (42797)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-91-2x (4172)
ਇਰਾਵਨ੍ਤੰ ਤੁ ਨਿਹਤੰ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਵੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਃ।
ਵ੍ਯਨਦਤ੍ਸੁਮਹਾਨਾਦੰ ਭੈਮਸੇਨਿਰ੍ਘਟੋਤ੍ਕਚਃ ॥ 6-91-2 (42798)
ਨਦਤਸ੍ਤਸ੍ਯ ਸ਼ਬ੍ਦੇਨ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵੀ ਸਾਗਰਾਮ੍ਬਰਾ ।
ਸਪਰ੍ਵਤਵਨਾ ਰਾਜੰਸ਼੍ਚਚਾਲ ਸੁਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਤਦਾ ॥ 6-91-3 (42799)
ਅਨ੍ਤਰਿਕ੍ਸ਼਼ੰ ਦਿਸ਼ਸ਼੍ਚੈਵ ਸਰ੍ਵਾਸ਼੍ਚ ਪ੍ਰਦਿਸ਼ਸ੍ਤਥਾ ।
`ਚੇਲੁਸ਼੍ਚ ਸਹਸਾ ਤਤ੍ਰ ਤੇਨ ਨਾਦੇਨ ਨਾਦਿਤਾਃ' 6-91-4 (42800)
ਤੰ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਸੁਮਹਾਨਾਦੰ ਤਵ ਸੈਨ੍ਯਸ੍ਯ ਭਾਰਤ ॥
ਊਰੁਸ੍ਤਮ੍ਭਃ ਸਮਭਵਦ੍ਵੇਪਥੁਃ ਸ੍ਵੇਦ ਏਵ ਚ। 6-91-5 (42801)
ਸਰ੍ਵ ਏਵ ਮਹਾਰਾਜ ਤਾਵਕਾ ਦੀਨਚੇਤਸਃ ॥
ਸਰ੍ਵਤਃ ਸਮਚੇਸ਼਼੍ਟਨ੍ਤ ਸਿੰਹਭੀਤਾ ਗਜਾ ਇਵ । 6-91-6 (42802)
ਨਰ੍ਦਿਤ੍ਵਾ ਸੁਮਹਾਨਾਦੰ ਨਿਰ੍ਘਾਤਮਿਵ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਃ ॥
ਜ੍ਵਲਿਤੰ ਸ਼ੂਲਮੁਦ੍ਯਮ੍ਯ ਰੂਪੰ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਵਿਭੀਸ਼਼ਣਮ੍ । 6-91-7 (42803)
ਨਾਨਾਰੂਪਪ੍ਰਹਰਣੈਰ੍ਵ੍ਰੁʼਤੋ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਪੁਙ੍ਗਵੈਃ ॥
ਆਜਘਾਨ ਸੁਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਕਾਲਾਨ੍ਤਕਯਮੋਪਭਃ । 6-91-8 (42804)
ਤਮਾਪਤਨ੍ਤੰ ਸੰਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੰ ਭੀਮਦਰ੍ਸ਼ਨਮ੍ ॥
ਸ੍ਵਬਲੰ ਚ ਭਯਾਤ੍ਤਸ੍ਯ ਪ੍ਰਾਯਸ਼ੋ ਵਿਮੁਖੀਕ੍ਰੁʼਤਮ੍ । 6-91-9 (42805)
ਤਤੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਰਾਜਾ ਘਟੋਤ੍ਕਚਮੁਪਾਦ੍ਰਵਤ੍ ॥
ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਵਿਪੁਲੰ ਚਾਪੰ ਸਿੰਹਵਦ੍ਵਿਨਦਨ੍ਮੁਹੁਃ । 6-91-10 (42806)
ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠਤੋ(ਅ)ਨੁਯਯੌ ਚੈਨੰ ਸ੍ਰਵਦ੍ਭਿਃ ਪਰ੍ਵਤੋਪਮੈਃ ॥
ਕੁਞ੍ਜਰੈਰ੍ਦਸ਼ਸਾਹਸ੍ਰੈਰ੍ਵਙ੍ਗਾਨਾਮਧਿਪਃ ਸ੍ਵਯਮ੍ ॥ 6-91-11 (42807)
ਪੁਤ੍ਰੰ ਤਵ ਮਹਾਰਾਜ ਚੁਕੋਪ ਸ ਨਿਸ਼ਾਚਰਃ ।
ਤਤਃ ਪ੍ਰਵਵ੍ਰੁʼਤੇ ਯੁਦ੍ਧੰ ਤੁਮੁਲੰ ਰੋਮਹਰ੍ਸ਼਼ਣਮ੍ ॥ 6-91-12 (42808)
ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਾਨਾਂ ਚ ਰਾਜੇਨ੍ਦ੍ਰ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਬਲਸ੍ਯ ਚ।
ਗਜਾਨੀਕੰ ਚ ਸੰਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਮੇਘਬ੍ਰੁʼਨ੍ਦਮਿਵੋਦਿਤਮ੍ ॥ 6-91-13 (42809)
ਅਭ੍ਯਧਾਵਨ੍ਤ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਾ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਾਃ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਪਾਣਯਃ ।
ਨਦਨ੍ਤੋ ਵਿਵਿਧਾੰਨਾਦਾਨ੍ਮੇਘਾ ਇਵ ਸਵਿਦ੍ਯੁਤਃ ॥ 6-91-14 (42810)
ਸ਼ਰਸ਼ਕ੍ਤ੍ਯ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿਨਾਰਾਚੈਰ੍ਨਿਘ੍ਨਨ੍ਤੋ ਗਜਯੋਧਿਨਃ ।
ਭਿਣ੍ਡਿਪਾਲੈਸ੍ਤਥਾ ਸ਼ੂਲੈਰ੍ਮੁਦ੍ਗਰੈਃ ਸਪਰਸ਼੍ਵਥੈਃ ॥ 6-91-15 (42811)
ਪਰ੍ਵਤਾਗ੍ਰੈਸ਼੍ਚ ਵ੍ਰੁʼਕ੍ਸ਼਼ੈਸ਼੍ਚ ਨਿਜਘ੍ਨੁਸ੍ਤੇ ਮਹਾਗਜਾਨ੍ ।
ਭਿੰਨਕੁਮ੍ਭਾਨ੍ਵਿਰੁਧਿਰਾਨ੍ਭਿੰਨਗਾਤ੍ਰਾਂਸ਼੍ਚ ਵਾਰਣਾਨ੍ ॥ 6-91-16 (42812)
ਅਪਸ਼੍ਯਾਮ ਮਹਾਰਾਜ ਵਧ੍ਯਮਾਨਾੰਨਿਸ਼ਾਚਰੈਃ ।
ਤੇਸ਼਼ੁ ਪ੍ਰਕ੍ਸ਼਼ੀਯਮਾਣੇਸ਼਼ੁ ਭਗ੍ਨੇਸ਼਼ੁ ਗਜਯੋਧਿਸ਼਼ੁ ॥ 6-91-17 (42813)
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਮਹਾਰਾਜ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਾਨ੍ਸਮੁਪਾਦ੍ਰਵਤ੍।
ਅਮਰ੍ਸ਼਼ਵਸ਼ਮਾਪੰਨਸ੍ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਜੀਵਿਤਾਤ੍ਮਨਃ ॥ 6-91-18 (42814)
ਮੁਮੋਚ ਨਿਸ਼ਿਤਾਨ੍ਬਾਣਾਨ੍ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੇਸ਼਼ੁ ਪਰੰਤਪ ।
ਜਘਾਨ ਚ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਃ ਪ੍ਰਧਾਨਾਂਸ੍ਤਤ੍ਰ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਾਨ੍ ॥ 6-91-19 (42815)
ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਪੁਤ੍ਰੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸ੍ਤਵ ।
ਵੇਗਵਨ੍ਤੰ ਮਹਾਰੌਦ੍ਰੰ ਵਿਦ੍ਯੁਜ੍ਜਿਹ੍ਵੰ ਪ੍ਰਮਾਥਿਨਮ੍ ॥ 6-91-20 (42816)
ਸ਼ਰੈਸ਼੍ਚਤੁਰ੍ਭਿਸ਼੍ਚਤੁਰੋ ਨਿਜਘਾਨ ਮਹਾਬਲਃ ।
ਤਤਃ ਪੁਨਰਮੇਯਾਤ੍ਮਾ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੰ ਦੁਰਾਸਦਮ੍ ॥ 6-91-21 (42817)
ਮੁਮੋਚ ਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੋ ਨਿਸ਼ਾਚਰਬਲੰ ਪ੍ਰਤਿ।
ਤਤ੍ਤੁ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਮਹਤ੍ਕਰ੍ਮ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਤਵ ਮਾਰਿਸ਼਼ ॥ 6-91-22 (42818)
ਕ੍ਰੋਧੇਨਾਭਿਪ੍ਰਜਜ੍ਵਾਲ ਭੈਮਸੇਨਿਰ੍ਮਹਾਬਲਃ ।
ਸ ਵਿਸ਼਼੍ਫਾਰ੍ਯ ਮਹਚ੍ਚਾਪਮਿਨ੍ਦ੍ਰਾਸ਼ਨਿਸਮਪ੍ਰਭਮ੍ ॥ 6-91-23 (42819)
ਅਭਿਦੁਦ੍ਰਾਵ ਵੇਗੇਨ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਮਰਿਨ੍ਦਮਮ੍ ।
ਤਮਾਪਤਨ੍ਤਮੁਦ੍ਵੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਕਾਲਸ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਮਿਵਾਨ੍ਤਕਮ੍ ॥ 6-91-24 (42820)
ਨ ਵਿਵ੍ਯਥੇ ਮਹਾਰਾਜ ਪੁਤ੍ਰੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸ੍ਤਵ।
ਅਥੈਨਮਬ੍ਰਵੀਤ੍ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਕ੍ਰੂਰਃ ਸੰਰਕ੍ਤਲੋਚਨਃ ॥ 6-91-25 (42821)
ਘਟੋਤ੍ਕਚ ਉਵਾਚ। 6-91-26x (4173)
ਅਦ੍ਯਾਨ੍ਰੁʼਣ੍ਯੰ ਗਮਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਪਿਤ੍ਰੂʼਣਾਂ ਮਾਤੁਰੇਵ ਚ।
ਯੇ ਤ੍ਵਯਾ ਸੁਨ੍ਰੁʼਸ਼ੰਸੇਨ ਦੀਰ੍ਘਕਾਲੰ ਪ੍ਰਵਾਸਿਤਾਃ ॥ 6-91-26 (42822)
ਯਚ੍ਚ ਤੇ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਰਾਜੰਸ਼੍ਛਲਦ੍ਯੂਤੇ ਪਰਾਜਿਤਾਃ ।
ਯਚ੍ਚੈਵ ਦ੍ਰੌਪਦੀ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਾ ਏਵਵਸ੍ਤ੍ਰਾ ਰਜਸ੍ਵਲਾ ॥ 6-91-27 (42823)
ਸਭਾਮਾਨੀਯ ਦੁਰ੍ਬੁਦ੍ਧੇ ਬਹੁਧਾ ਕ੍ਲੇਸ਼ਿਤਾ ਤ੍ਵਯਾ।
ਤਵ ਚ ਪ੍ਰਿਯਕਾਮੇਨ ਆਸ਼੍ਰਮਸ੍ਥਾ ਦੁਰਾਤ੍ਮਨਾ ॥ 6-91-28 (42824)
ਸੈਨ੍ਧਵੇਨ ਪਰਾਮ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾ ਪਰਿਭੂਯ ਪਿਤ੍ਰੂʼਨ੍ਮਮ ।
ਏਤੇਸ਼਼ਾਮਪਮਾਨਾਨਾਮਨ੍ਯੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਕੁਲਾਧਮ ॥ 6-91-29 (42825)
ਅਨ੍ਤਮਦ੍ਯ ਗਮਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਯਦਿ ਨੋਤ੍ਸ੍ਰੁʼਜਸੇ ਰਣਮ੍।
ਏਵਮੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਤੁ ਹੈਡਿਮ੍ਬੋ ਮਹਦ੍ਵਿਸ਼਼੍ਫਾਰ੍ਯ ਕਾਰ੍ਮੁਕਮ੍ ॥ 6-91-30 (42826)
ਸੰਦਸ਼੍ਯ ਦਸ਼ਨੈਰੋਸ਼਼੍ਠੰ ਸ੍ਰੁʼਕਿਣੀ ਪਰਿਸੰਲਿਹਨ੍।
ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੇਣ ਮਹਤਾ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਮਵਾਕਿਰਤ੍।
ਪਰ੍ਵਤੰ ਵਾਰਿਧਾਰਾਭਿਃ ਪ੍ਰਾਵ੍ਰੁʼਸ਼਼ੀਵ ਬਲਾਹਕਃ ॥ ॥ 6-91-31 (42827)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਅਸ਼਼੍ਟਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਏਕਨਵਤਿਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 092
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.92. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 092
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਘਟੋਤ੍ਕਚਯੁਦ੍ਧਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-92-0 (42828)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-92-0x (4174)
ਤਤਸ੍ਤਦ੍ਬਾਣਵਰ੍ਸ਼਼ੰ ਤੁ ਦੁਃਸਹੰ ਦਾਨਵੈਰਪਿ।
ਦਧਾਰ ਯੁਧਿ ਰਾਜੇਨ੍ਦ੍ਰੋ ਯਥਾ ਵਰ੍ਸ਼਼ੰ ਮਹਾਦ੍ਵਿਪਃ ॥ 6-92-1 (42829)
ਤਤਃ ਕ੍ਰੋਧਸਮਾਵਿਸ਼਼੍ਟੋ ਨਿਃਸ਼੍ਵਸੰਨਿਵ ਪੰਨਗਃ ।
ਸੰਸ਼ਯੰ ਪਰਮੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤਃ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਤੇ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-92-2 (42830)
ਮੁਮੋਚ ਨਿਸ਼ਿਤਾਂਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣਾੰਨਾਰਾਚਾਨ੍ਪਞ੍ਚਵਿੰਸ਼ਤਿਮ੍।
ਤੇ(ਅ)ਪਤਨ੍ਸਹਸਾ ਰਾਜੰਸ੍ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਪੁਙ੍ਗਵੇ ॥ 6-92-3 (42831)
ਆਸ਼ੀਵਿਸ਼਼ਾ ਇਵ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਾਃ ਪਰ੍ਵਤੇ ਗਨ੍ਧਮਾਦਨੇ ।
ਸ ਤੈਰ੍ਵਿਦ੍ਧਃ ਸ੍ਰਵਨ੍ਰਕ੍ਤੰ ਪ੍ਰਭਿੰਨ ਇਵ ਕੁਞ੍ਜਰਃ ॥ 6-92-4 (42832)
ਦਧ੍ਰੇ ਮਤਿੰ ਵਿਨਾਸ਼ਾਯ ਰਾਜ੍ਞਃ ਸ ਪਿਸ਼ਿਤਾਸ਼ਨਃ।
ਜਗ੍ਰਾਹ ਚ ਮਹਾਸ਼ਕ੍ਤਿੰ ਗਿਰੀਣਾਮਪਿ ਦਾਰਿਣੀਮ੍ ॥ 6-92-5 (42833)
ਸੰਪ੍ਰਦੀਪ੍ਤਾਂ ਮਹੋਲ੍ਕਾਭਾਮਸ਼ਨਿੰ ਜ੍ਵਲਿਤਾਮਿਵ ।
ਤਮਾਗਚ੍ਛਨ੍ਮਹਾਬਾਹੁਰ੍ਜਿਘਾਂਸੁਸ੍ਤਨਯੰ ਤਵ॥ 6-92-6 (42834)
ਤਾਮੁਦ੍ਯਤਾਮਭਿਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਵਙ੍ਗਾਨਾਮਧਿਪਸ੍ਤ੍ਵਰਨ੍ ।
ਕੁਞ੍ਜਰੰ ਗਿਰਿਸੰਕਾਸ਼ੰ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੰ ਪ੍ਰਤ੍ਯਚੋਦਯਤ੍ ॥ 6-92-7 (42835)
ਸ ਨਾਗਪ੍ਰਵਰੇਣਾਜੌ ਬਲਿਨਾ ਸ਼ੀਘ੍ਰਗਾਮਿਨਾ ।
ਯਤੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਰਥਸ੍ਤੰ ਮਾਰ੍ਗੰ ਪ੍ਰਤ੍ਯਸ਼਼ੇਧਯਤ੍ ॥ 6-92-8 (42836)
ਪਨ੍ਥਾਨੰ ਵਾਰਯਾਮਾਸ ਕੁਞ੍ਜਰੇਣ ਸੁਤਸ੍ਯ ਤੇ।
ਮਾਰ੍ਗਮਾਵਾਰਿਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਰਾਜ੍ਞਾ ਵਙ੍ਗੇਨ ਧੀਮਤਾ ॥ 6-92-9 (42837)
ਘਟੋਤ੍ਕਚੋ ਮਹਾਰਾਜ ਕ੍ਰੋਧਸੰਰਕ੍ਤਲੋਚਨਃ ।
ਉਦ੍ਯਤਾਂ ਤਾਂ ਮਹਾਸ਼ਕ੍ਤਿਕੰ ਤਸ੍ਮਿੰਸ਼੍ਚਿਕ੍ਸ਼਼ੇਪ ਵਾਰਣੇ ॥ 6-92-10 (42838)
ਸ ਤਯਾ(ਅ)ਭਿਹਤੋ ਰਾਜੰਸ੍ਤੇਨ ਬਾਹੁਪ੍ਰਮੁਕ੍ਤਯਾ।
ਸੰਜਾਤਰੁਧਿਰੋਤ੍ਪੀਡਃ ਪਪਾਤ ਚ ਮਮਾਰ ਚ ॥ 6-92-11 (42839)
ਪਤਤ੍ਯਥ ਗਜੇ ਚਾਪਿ ਵਙ੍ਗਾਨਾਮੀਸ਼੍ਵਰੋ ਬਲੀ।
ਜਵੇਨ ਸਮਭਿਦ੍ਰੁਤ੍ਯ ਜਗਾਮ ਧਰਣੀਤਲਮ੍ ॥ 6-92-12 (42840)
ਦੁਰ੍ਯੋਧੋ(ਅ)ਪਿ ਸੰਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਪਤਿਤੰ ਵਰਵਾਰਣਮ੍ ।
ਪ੍ਰਭਗ੍ਨੰ ਚ ਬਲੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਜਗਾਮ ਪਰਮਾਂ ਵ੍ਯਥਾਮ੍ ॥ 6-92-13 (42841)
`ਅਸ਼ਕ੍ਤਃ ਪ੍ਰਤਿਯੋਦ੍ਧੁਂ ਵੈ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਤਸ੍ਯ ਪਰਾਕ੍ਰਮਮ੍।'
ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਧਰ੍ਮੰ ਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਆਤ੍ਮਨਸ਼੍ਚਾਤਿਮਾਨਿਤਾਮ੍।
ਪ੍ਰਾਪ੍ਤੇ(ਅ)ਪਕ੍ਰਨਯੇ ਰਾਜਾ ਤਸ੍ਥੌ ਗਿਰਿਰਿਵਾਚਲਃ ॥ 6-92-14 (42842)
ਰਾਧਾਨ ਚ ਸ਼ਿਤੰ ਬਾਣੰ ਕਾਲਾਗ੍ਨਿਸਮਤੇਜਸਮ੍।
ਸੁਯੋਚ ਧਰਮਕ੍ਰੁਦ੍ਧਸ੍ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਘੋਰੇ ਨਿਸ਼ਾਚਰੇ ॥ 6-92-15 (42843)
ਤਮਾਪਤਨ੍ਤੰ ਸੰਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਵਣਿਮਿਨ੍ਦ੍ਰਾਸ਼ਨਿਪ੍ਰਭਮ੍ ।
ਲਾਘਵਾਨ੍ਮੋਚਯਾਮਾਸ ਮਹਾਤ੍ਮਾ ਵੈ ਘਟੋਤ੍ਕਚਃ ॥ 6-92-16 (42844)
ਭੂਯਸ਼੍ਚ ਨਿਨਨਾਦੋਸ਼਼ੰ ਕ੍ਰੋਧਸੰਰਕ੍ਤਲੋਚਨਃ ।
ਤ੍ਰਾਸਯਾਮਾਸ ਰੌਨ੍ਯਾਨਿ ਯੁਗਨ੍ਤੇ ਜਲਦੋ ਯਥਾ ॥ 6-92-17 (42845)
ਤੰ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਨਿਨਿਦੰ ਘੋਰੰ ਤਸ੍ਵ ਭੀਮਸ੍ਯ ਰਕ੍ਸ਼਼ਸਃ।
ਆਚਾਰ੍ਯਮੁਸੰਗਮ੍ਯ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ(ਅ)ਬ੍ਰਵੀਤ੍ ॥ 6-92-18 (42846)
ਯਥੈਵ ਨਿਨਨ੍ਦੋ ਘੋਰਃ ਸ਼੍ਰੂਯਤੇ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੇਰਿਤਃ ।
ਹੈਡਿਮ੍ਬੋ ਯੁਧ੍ਯਤੇ ਨੂਨੰ ਰਾਜ੍ਞਾ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੇਨ ਚ ॥ 6-92-19 (42847)
ਨੈਸ਼਼ ਸ਼ਕ੍ਯੋ ਹਿ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਜੇਤੁਂ ਭੂਤੇਨ ਕੇਨਚਿਤ੍ ।
ਤਤ੍ਰ ਗਚ੍ਛਤ ਭਦ੍ਰੰ ਵੋ ਰਾਜਾਨੰ ਪਰਿਰਕ੍ਸ਼਼ਿਤੁਮ੍ ॥ 6-92-20 (42848)
ਅਭਿਦ੍ਰੁਤ੍ਯ ਮਹਾਬਾਹੁਂ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੇਨ ਪ੍ਰਪੀਡਿਤਮ੍।
ਏਤਦ੍ਧਿ ਪਰਮੰ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯੰ ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ਾਂ ਨਃ ਪਰੰਤਪਾਃ ॥ 6-92-21 (42849)
ਪਿਤਾਮਹਵਚਃ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਤ੍ਵਰਮਾਣਾ ਮਹਾਰਥਾਃ ।
ਉਤ੍ਤਮੰ ਜਵਮਾਸ੍ਥਾਯ ਪ੍ਰਯਯੁਰ੍ਯਤ੍ਰ ਕੌਰਵਃ ॥ 6-92-22 (42850)
ਦ੍ਰੋਣਸ਼੍ਚ ਸੋਮਦਤ੍ਤਸ਼੍ਚ ਬਾਹ੍ਲੀਕੋ(ਅ)ਥ ਜਯਦ੍ਰਥਃ ।
ਕ੍ਰੁʼਪੋ ਭਿਰਿਸ਼੍ਰਵਾਃ ਸ਼ਲ੍ਯ ਆਵਨ੍ਤ੍ਯਃ ਸ ਬ੍ਰੁʼਹਦ੍ਬਲਃ ॥ 6-92-23 (42851)
ਅਸ਼੍ਵਤ੍ਥਾਮਾ ਵਿਕਰ੍ਣਸ਼੍ਚ ਚਿਤ੍ਰਸੇਨੋ ਵਿਵਿੰਸ਼ਤਿਃ।
ਰਥਾਸ਼੍ਚਾਨੇਕਸਾਹਸ੍ਰਾ ਯੇ ਤੇਸ਼਼ਾਮਨੁਯਾਯਿਨਃ ॥ 6-92-24 (42852)
ਅਭਿਦ੍ਰੁਤੰ ਪਰੀਪ੍ਸਨ੍ਤਃ ਪੁਤ੍ਰੰ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੰ ਤਵ।
ਤਦਨੀਕਮਨਾਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯੰ ਪਾਲਿਤੰ ਤੁ ਮਹਾਰਥੈਃ ॥ 6-92-25 (42853)
ਪਾਤਤਾਯਿਨਮਾਯਾਨ੍ਤੰ ਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਸਤ੍ਤਮਃ ।
...ਕਮ੍ਪਤ ਮਹਾਬਾਹੁਰ੍ਮੈਨਾਕ ਇਵ ਪਰ੍ਵਤਃਕ ॥ 6-92-26 (42854)
ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਵਿਪੁਲੰ ਚਾਪੰ ਜ੍ਞਾਤਿਭਿਃ ਪਰਿਵਾਰਿਤਃ ।
ਸ਼ੂਲਮੁਦ੍ਗਰਹਸ੍ਤੈਸ਼੍ਚ ਨਾਨਾਪ੍ਰਹਰਣੈਰਪਿ ॥ 6-92-27 (42855)
ਤਤਃ ਸਮਭਵਦ੍ਯੁਦ੍ਧੰ ਤੁਮੁਲੰ ਰੋਮਹਰ੍ਸ਼਼ਣਮ੍ ।
ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਾਨਾਂ ਚ ਮੁਖ੍ਯਸ੍ਯ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਬਲਸ੍ਯ ਚ ॥ 6-92-28 (42856)
ਧਨੁਸ਼਼ਾਂ ਕੂਜਤਾਂ ਸ਼ਬ੍ਦਃ ਸਰ੍ਵਤਸ੍ਤੁਮੁਲੋ ਰਣੇ ।
ਅਸ਼੍ਰੂਯਤ ਮਹਾਰਾਜ ਵੰਸ਼ਾਨਾਂ ਦਹ੍ਯਤਾਮਿਵ ॥ 6-92-29 (42857)
ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਾਣਾਂ ਪਾਤ੍ਯਮਾਨਾਨਾਂ ਕਵਚੇਸ਼਼ੁ ਸ਼ਰੀਰਿਣਾਮ੍।
ਸ਼ਬ੍ਦਃ ਸਮਭਵਦ੍ਰਾਜਨ੍ਗਿਰੀਣਾਮਿਵ ਭਿਦ੍ਯਤਾਮ੍ ॥ 6-92-30 (42858)
ਵੀਰਬਾਹੁਵਿਸ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾਨਾਂ ਤੋਮਰਾਣਾਂ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਰੂਪਮਾਸੀਦ੍ਵਿਯਤ੍ਸ੍ਥਾਨਾਂ ਸਰ੍ਪਾਣਾਮਿਵ ਸਰ੍ਪਤਾਮ੍ ॥ 6-92-31 (42859)
ਤਤਃ ਪਰਮਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਵਿਸ਼਼੍ਫਾਰ੍ਯ ਸੁਮਹਦ੍ਧਨੁਃ ।
ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਨ੍ਦ੍ਰੋ ਮਹਾਬਾਹੁਰ੍ਵਿਨਦਨ੍ਭੈਰਵ ਰਵਮ੍ ॥ 6-92-32 (42860)
ਆਚਾਰ੍ਯਸ੍ਯਾਰ੍ਧਚਨ੍ਦ੍ਰੇਣ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਕਾਰ੍ਮੁਕਮ੍ ।
ਸੋਮਦਤ੍ਤਸ੍ਯ ਭਲ੍ਲੇਨ ਧ੍ਵਜੰ ਚੋਨ੍ਮਥ੍ਯ ਚਾਨਦਤ੍ ॥ 6-92-33 (42861)
ਬਾਹ੍ਲੀਕੰ ਚ ਤ੍ਰਿਭਿਰ੍ਬਾਣੈਃ ਪ੍ਰਤ੍ਯਵਿਧ੍ਯਤ੍ਸ੍ਤਨਾਨ੍ਤਰੇ।
ਕ੍ਰੁʼਪਮੇਕੇਨ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਚਿਤ੍ਰਸੇਨੰ ਤ੍ਰਿਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-92-34 (42862)
ਪੂਰ੍ਣਾਯਤਵਿਸ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟੇਨ ਸਮ੍ਯਕ੍ਪ੍ਰਣਿਹਿਤੇਨ ਚ।
ਜਤ੍ਰੁਦੇਸ਼ੇ ਸਮਾਸਾਦ੍ਯ ਵਿਕਰ੍ਣੰ ਸਮਤਾਡਯਤ੍ ॥ 6-92-35 (42863)
ਨ੍ਯਸ਼਼ੀਦਤ੍ਸ੍ਵਰਥੋਪਸ੍ਥੇ ਸ਼ੋਣਿਤੇਨ ਪਰਿਪ੍ਲੁਤਃ ।
ਤਤਃ ਪੁਨਰਮੇਯਾਤ੍ਮਾ ਨਾਰਾਚਾਨ੍ਦਸ਼ ਪਞ੍ਚ ਚ ॥ 6-92-36 (42864)
ਭੂਰਿਸ਼੍ਰਵਸਿ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਪ੍ਰਾਹਿਣੋਦ੍ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਤੇ ਵਰ੍ਮ ਭਿਤ੍ਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਯਾਸ਼ੁ ਵਿਵਿਸ਼ੁਰ੍ਧਰਣੀਤਲਮ੍ ॥ 6-92-37 (42865)
ਵਿਵਿੰਸ਼ਤੇਸ਼੍ਚ ਦ੍ਰੌਣੇਸ਼੍ਚ ਯਨ੍ਤਾਰੌ ਸਮਤਾਡਯਤ੍।
ਤੌ ਪੇਤਤੂ ਰਥੋਪਸ੍ਥੇ ਰਸ਼੍ਮੀਨੁਤ੍ਸ੍ਰੁʼਜ੍ਯ ਵਾਜਿਨਾਮ੍ ॥ 6-92-38 (42866)
ਸਿਨ੍ਧੁਰਾਜ੍ਞੋ(ਅ)ਰ੍ਧਚਨ੍ਦ੍ਰੇਣ ਵਾਰਾਹੰ ਸ੍ਵਰ੍ਣਭੂਸ਼਼ਿਤਮ੍ ।
ਉਨ੍ਮਮਾਥ ਮਹਾਰਾਜ ਦ੍ਵਿਤੀਯੇਨਾਚ੍ਛਿਨਦ੍ਧਨੁਃ ॥ 6-92-39 (42867)
ਚਤੁਰ੍ਭਿਰਥ ਨਾਰਾਚੈਰਾਵਨ੍ਤ੍ਯਸ੍ਯ ਮਹਾਤ੍ਮਨਃ ।
ਜਘਾਨ ਚਤੁਰੋ ਵਾਹਾਨ੍ਕ੍ਰੋਧਸੰਰਕ੍ਤਲੋਚਨਃ ॥ 6-92-40 (42868)
ਪੂਰ੍ਣਾਯਤਵਿਸ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟੇਨ ਪੀਤੇਨ ਨਿਸ਼ਿਤੇਨ ਚ ।
ਨਿਰ੍ਬਿਭੇਦ ਮਹਾਰਾਜ ਰਾਜਪੁਤ੍ਰੰ ਬ੍ਰੁʼਹਦ੍ਬਲਮ੍ ॥ 6-92-41 (42869)
ਸ ਗਾਢਵਿਦ੍ਧੋ ਵ੍ਯਥਿਤੋ ਰਥੋਪਸ੍ਥ ਉਪਾਵਿਸ਼ਤ੍।
ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਕ੍ਰੋਧੇਨ ਚਾਵਿਸ਼਼੍ਟੋ ਰਥਸ੍ਥੋ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਾਧਿਪਃ ॥ 6-92-42 (42870)
ਚਿਕ੍ਸ਼਼ੇਪ ਨਿਸ਼ਿਤਾਂਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣਾਞ੍ਛਰਾਨਾਸ਼ੀਵਿਸ਼਼ੋਪਮਾਨ੍।
ਬਿਭਿਦੁਸ੍ਤੇ ਮਹਾਰਾਜ ਸ਼ਲ੍ਯੰ ਯੁਦ੍ਧਵਿਸ਼ਾਰਦਮ੍ ॥ ॥ 6-92-43 (42871)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਅਸ਼਼੍ਟਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਦ੍ਵਿਨਵਤਿਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 093
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.93. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 093
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਸੰਕੁਲਮੁਦ੍ਧਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-93-0 (42872)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-93-0x (4175)
ਵਿਮੁਖੀਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਵਰ੍ਸਾਂਸ੍ਤੁ ਤਾਵਕਾਨ੍ਯੁਧਿ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਃ।
ਜਿਘਾਂਸੁਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਮੁਪਾਦ੍ਰਵਤ੍ ॥ 6-93-1 (42873)
ਤਮਾਪਤਨ੍ਤੰ ਸੰਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਰਾਜਾਨੰ ਪ੍ਰਤਿ ਵੇਗਿਤਮ੍ ।
ਅਭ੍ਯਧਾਵਞ੍ਜਿਘਾਂਸਨ੍ਤਸ੍ਤਾਵਕਾ ਯੁਦ੍ਧਦੁਰ੍ਮਦਾਃਕ ॥ 6-93-2 (42874)
ਤਾਲਮਾਤ੍ਰਾਣਿ ਚਾਪਾਨਿ ਵਿਕਰ੍ਸ਼਼ਨ੍ਤੋ ਮਹਾਰਥਾਃ ।
ਤਮੇਕਮਭ੍ਯਧਾਵਨ੍ਤ ਨਦਨ੍ਤਃ ਸਿੰਹਸਙ੍ਘਵਤ੍ ॥ 6-93-3 (42875)
ਅਥੈਨੰ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੇਣ ਸਮਨ੍ਤਾਤ੍ਪਰ੍ਯਵਾਕਿਰਨ੍ ।
ਪਰ੍ਵਤੰ ਵਾਰਿਧਾਰਾਭਿਃ ਸ਼ਰਦੀਵ ਵਲਾਹਕਾਃ ॥ 6-93-4 (42876)
ਸ ਗਾਢਵਿਦ੍ਧੋ ਵ੍ਯਥਿਤਸ੍ਤੋਤ੍ਰਾਰ੍ਦਿਤ ਇਵ ਦ੍ਵਿਪਃ ।
ਉਤ੍ਪਪਾਤ ਤਦਾ(ਅ)(ਅ)ਕਾਸ਼ੰ ਸਮਨ੍ਤਾਦ੍ਵੈਨਤੇਯਵਤ੍ ॥ 6-93-5 (42877)
ਵ੍ਯਨਦਤ੍ਸੁਮਹਾਨਾਦੰ ਜੀਮੂਤ ਇਵ ਸ਼ਾਰਦਃ ।
ਦਿਸ਼ਃ ਖੰ ਵਿਦਿਸ਼ਸ਼੍ਚੈਵ ਨਾਦਯਨ੍ਭੈਰਵਸ੍ਵਨਃ ॥ 6-93-6 (42878)
ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਸ੍ਯ ਤੁ ਤੰ ਸ਼ਬ੍ਦੰ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਃ ।
ਉਵਾਚ ਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਭੀਮਸੇਨਮਰਿਨ੍ਦਮਮ੍ ॥ 6-93-7 (42879)
ਯੁਧ੍ਯਤੇ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੋ ਨੂਨੰ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰੈਰ੍ਮਹਾਰਥੈਃ ।
ਯਥਾ(ਅ)ਸ੍ਯ ਸ਼੍ਰੂਯਤੇ ਸ਼ਬ੍ਦੋ ਨਦਤੋ ਭੈਰਵੰ ਸ੍ਵਨਮ੍ ॥ 6-93-8 (42880)
ਅਤਿਭਾਰੰ ਚ ਪਸ਼੍ਯਾਮਿ ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਪੁਙ੍ਗਵੇ ।
ਪਿਤਾਮਹਸ਼੍ਚ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਪਾਞ੍ਚਾਲਾਨ੍ਹਨ੍ਤੁਮੁਦ੍ਯਤਃ ॥ 6-93-9 (42881)
ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਰਕ੍ਸ਼਼ਣਾਰ੍ਥਾਯ ਯੁਧ੍ਯਤੇ ਫਲ੍ਗੁਨਃ ਪਰੈਃ।
ਏਤਜ੍ਜ੍ਞਾਤ੍ਵਾ ਮਹਾਬਾਹੋ ਕਾਰ੍ਯਦ੍ਵਯਮੁਪਸ੍ਥਿਤਮ੍ ॥ 6-93-10 (42882)
ਗਚ੍ਛ ਰਕ੍ਸ਼਼ਸ੍ਵ ਹੈਡਿਮ੍ਬੰ ਸ਼ੰਸ਼ਯੰ ਪਰਮੰ ਗਤਮ੍ ।
ਭ੍ਰਾਤੁਰ੍ਵਚਨਮਾਜ੍ਞਾਯ ਤ੍ਵਰਮਾਣੋ ਵ੍ਰੁʼਕੋਦਰਃ ॥ 6-93-11 (42883)
ਪ੍ਰਯਯੌ ਸਿੰਹਨਾਦੇਨ ਤ੍ਰਾਸਯਨ੍ਸਰ੍ਵਪਾਰ੍ਥਿਵਾਨ੍ ।
ਵੇਗੇਨ ਮਹਤਾ ਰਾਜਨ੍ਪਰ੍ਵਕਾਲੇ ਯਥੋਦਧਿਃਕ ॥ 6-93-12 (42884)
ਤਮਨ੍ਵਗਾਤ੍ਸਤ੍ਯਧ੍ਰੁʼਤਿਃ ਸੌਚਿਤ੍ਤਿਰ੍ਯੁਦ੍ਧਦੁਰ੍ਮਦਃ ।
ਸ਼੍ਰੇਣਿਮਾਨ੍ਵਸੁਦਾਨਸ਼੍ਚ ਪੁਤ੍ਰਃ ਕਾਸ਼੍ਯਸ੍ਯ ਚਾਭਿਭੂਃ ॥ 6-93-13 (42885)
ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਮੁਖਾਸ਼੍ਚੈਵ ਦ੍ਰੌਪਦੇਯਾ ਮਹਾਰਥਾਃ ।
ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਦੇਵਸ਼੍ਚ ਵਿਕ੍ਰਨ੍ਤਃ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਧਰ੍ਮਾ ਤਥੈਵ ਚ ॥ 6-93-14 (42886)
ਅਨੂਪਾਧਿਪਤਿਸ਼੍ਚੈਵ ਨੀਲਃ ਸ੍ਵਬਲਮਾਸ੍ਥਿਤਃ ।
ਮਹਤਾ ਰਥਵੰਸ਼ੇਨ ਹੈਡਿਮ੍ਬੰ ਪਰ੍ਯਵਾਰਯਨ੍ ॥ 6-93-15 (42887)
ਕੁਞ੍ਚਰੈਸ਼੍ਚ ਸਦਾ ਮਤ੍ਤੈਃ ਸ਼਼ਟ੍ਸਹਸ੍ਰੈਃ ਪ੍ਰਹਾਰਿਭਿਃਕ ।
ਅਭ੍ਯਰਕ੍ਸ਼਼ਨ੍ਤ ਸਹਿਤਾ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੇਨ੍ਦ੍ਰੰ ਘਟੋਤ੍ਕਚਮ੍ ॥ 6-93-16 (42888)
ਸਿੰਹਨਾਦੇਨ ਮਹਤਾ ਨੇਮਿਘੋਸ਼਼ੇਣ ਚੈਵ ਹ।
ਖੁਰਸ਼ਬ੍ਦਨਿਪਾਤੈਸ਼੍ਚ ਕਮ੍ਪਯਨ੍ਤੋ ਵਸੁਂਧਰਾਮ੍ ॥ 6-93-17 (42889)
ਤੇਸ਼਼ਾਮਾਪਤਤਾਂ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਸ਼ਬ੍ਦੰ ਤੰ ਤਾਵਕੰ ਬਲਮ੍ ।
ਭੀਮਸੇਨਭਯੋਦ੍ਵਿਗ੍ਨੰ ਵਿਵਰ੍ਣਵਦਨੰ ਤਥਾ ॥ 6-93-18 (42890)
ਪਰਿਵ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਮਹਾਰਾਜ ਪਰਿਤ੍ਯਜ੍ਯ ਘਟੋਤ੍ਕਚਮ੍ ।
ਤਤਃ ਪ੍ਰਵਵ੍ਰੁʼਤੇ ਯੁਦ੍ਧੰਕ ਤਤ੍ਰ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਮਹਾਤ੍ਮਨਾਮ੍ ॥ 6-93-19 (42891)
ਤਾਵਕਾਨਾਂ ਪਰੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇਸ਼਼੍ਵਨਿਵਰ੍ਤਿਨਾਮ੍ ।
ਨਾਨਾਰੂਪਾਣਿ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਾਣਿ ਵਿਸ੍ਰੁʼਜਨ੍ਤੋ ਮਹਾਰਥਾਃ ॥ 6-93-20 (42892)
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯਮਭਿਧਾਵਨ੍ਤਃ ਸੰਪ੍ਰਹਾਰੰ ਪ੍ਰਚਕ੍ਰਿਰੇ ।
ਵ੍ਯਤਿਸ਼਼੍ਯਕ੍ਤੰ ਮਹਾਰੌਦ੍ਰੰ ਯੁਦ੍ਧੰ ਭੀਰੁਭਯਾਵਹਮ੍ ॥ 6-93-21 (42893)
ਹਯਾ ਹਯੈਃ ਸਮਾਜਗ੍ਮੁਃ ਪਾਦਾਤਾਸ਼੍ਚ ਪਦਾਤਿਭਿਃ ।
`ਰਥਾ ਰਥੈਃ ਸਮਾਗਚ੍ਛੰਨਾਗਾ ਨਾਗੈਸ਼੍ਚ ਸੰਯੁਗੇ'
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਸਮਰੇ ਰਾਜਨ੍ਪ੍ਰਾਰ੍ਥਯਾਨਾਃ ਸਮਭ੍ਯਯੁਃ ॥ 6-93-22 (42894)
ਸਹਸਾ ਚਾਭਵਤ੍ਤੀਵ੍ਰੰ ਸੰਨਿਪਾਤਨ੍ਮਹਦ੍ਰਜਃ।
ਗਜਾਸ਼੍ਵਰਥਪਤ੍ਤੀਨਾਂ ਪਾਦਨੇਮਿਸਮੁਦ੍ਧਤਮ੍ ॥ 6-93-23 (42895)
ਧੂਮ੍ਰਾਰੁਣੰ ਰਜਸ੍ਤੀਵ੍ਰੰ ਰਣਭੂਮਿੰ ਸਮਾਵ੍ਰੁʼਣੋਤ੍।
ਨੈਵ ਸ੍ਵੇ ਨ ਪਰੇ ਰਾਜਨ੍ਸਮਜਾਨਨ੍ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ॥ 6-93-24 (42896)
ਪਿਤਾ ਪੁਤ੍ਰੰ ਨ ਜਾਨੀਤੇ ਪੁਤ੍ਰੋ ਵਾ ਪਿਤਰੰ ਤਥਾ ।
ਨਿਰ੍ਮਰ੍ਯਾਦੇ ਤਥਾਭੂਤੇ ਵੈਸ਼ਸੇ ਰੋਮਹਰ੍ਸ਼਼ਣੇ ॥ 6-93-25 (42897)
ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਾਣਾਂ ਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਮਨੁਸ਼਼੍ਯਾਣਾਂ ਚ ਰ੍ਜਤਾਮ੍ ।
ਸੁਮਹਾਨਭਵਚ੍ਛਬ੍ਦਃ ਪ੍ਰੇਤਾਨਾਮਿਵ ਭਾਰਤ ॥ 6-93-26 (42898)
ਗਜਵਾਜਿਮਨੁਸ਼਼੍ਯਾਣਾਂ ਸ਼ੋਣਿਤਾਨ੍ਰਤਰਙ੍ਗਿਣੀ ।
ਪ੍ਰਾਵਵਰ੍ਤਤ ਨਦੀ ਤਤ੍ਰ ਕੇਸ਼ਸ਼ੈਵਲਸ਼ਾਦ੍ਵਲਾ ॥ 6-93-27 (42899)
ਨਰਾਣਾਂ ਚੈਵ ਕਾਯੇਭ੍ਯਃ ਸ਼ਿਰਸਾਂ ਪਤਤਾਂ ਰਣੇ।
ਸ਼ੁਸ਼੍ਰੁਵੇ ਸੁਮਹਾਞ੍ਛਬ੍ਦਃ ਪਤਤਾਮਸ਼੍ਮਨਾਮਿਵ ॥ 6-93-28 (42900)
ਵਿਸ਼ਿਰਸ੍ਕੈਰ੍ਮਨੁਸ਼਼੍ਯੈਸ਼੍ਚ ਛਿੰਨਗਾਤ੍ਰੈਸ਼੍ਚ ਵਾਰਣੈਃ ।
ਅਸ਼੍ਵੈਃ ਸੰਭਿੰਨਦੇਹੈਸ਼੍ਚ ਸੰਕੀਰ੍ਣਾ(ਅ)ਭੂਦ੍ਵਸੁਂਧਰਾ ॥ 6-93-29 (42901)
ਨਾਨਾਵਿਧਾਨਿ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਾਣਿ ਵਿਸ੍ਰੁʼਜਨ੍ਤੋ ਮਹਾਰਥਾਃ ।
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯਮਭਿਧਾਵਨ੍ਤਃ ਸੰਪ੍ਰਹਾਰਾਰ੍ਥਮੁਦ੍ਯਤਾਃ ॥ 6-93-30 (42902)
ਹਯਾ ਹਯਾਨ੍ਸਮਾਸਾਦ੍ਯ ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਿਤਾ ਹਯਸਾਦਿਭਿਃ ।
ਸਮਾਹਤ੍ਯ ਰਣੇ(ਅ)ਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਨਿਪੇਤੁਰ੍ਗਤਜੀਵਿਤਾਃ ॥ 6-93-31 (42903)
ਨਰਾ ਨਰਾਨ੍ਸਮਾਸਾਦ੍ਯ ਕ੍ਰੋਧਰਕ੍ਤੇਕ੍ਸ਼਼ਣਾ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ਮ੍ ।
ਉਰਾਂਸ੍ਯੁਰੋਭਿਰਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਸਮਾਸ਼੍ਲਿਸ਼਼੍ਯ ਨਿਜਘ੍ਨਿਰੇ ॥ 6-93-32 (42904)
ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਿਤਾਸ਼੍ਚ ਮਹਾਮਾਤ੍ਰੈਰ੍ਵਾਰਣਾਃ ਪਰਵਾਰਣੈਃ ।
ਅਭ੍ਯਘ੍ਨਨ੍ਤ ਵਿਸ਼਼ਣਾਗ੍ਰੈਰ੍ਵਾਰਣਾਨੇਵ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-93-33 (42905)
ਤੇ ਜਾਤਰੁਧਿਰੋਤ੍ਪੀਡਾਃ ਪਤਾਕਾਭਿਰਲਙ੍ਕ੍ਰੁʼਤਾਃ ।
ਸੰਸਕ੍ਤਾਃ ਪ੍ਰਤ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਮੇਘਾ ਇਵ ਸਵਿਦ੍ਯੁਤਃ ॥ 6-93-34 (42906)
ਕੇਚਿਦ੍ਭਿੰਨਾ ਵਿਸ਼਼ਾਣਾਗ੍ਰੈਰ੍ਭਿੰਨਕੁਮ੍ਭਾਸ਼੍ਚ ਤੋਮਰੈਃ ।
ਵਿਨਦਨ੍ਤੋ(ਅ)ਭ੍ਯਧਾਵਨ੍ਤ ਗਰ੍ਜਮਾਨਾ ਧਨਾ ਇਵ ॥ 6-93-35 (42907)
ਕੇਚਿਦ੍ਧਸ੍ਤੈਰ੍ਦ੍ਵਿਧਾਚ੍ਛਿੰਨੈਸ਼੍ਛਿੰਨਗਾਤ੍ਰਾਸ੍ਤਥਾ(ਅ)ਪਰੇ ।
ਨਿਪੇਤੁਸ੍ਤੁਮੁਲੇ ਤਸ੍ਮਿੰਸ਼੍ਛਿੰਨਪਕ੍ਸ਼਼ਾ ਇਵਾਦ੍ਰਯਃ ॥ 6-93-36 (42908)
ਪਾਰ੍ਸ਼੍ਵੈਸ੍ਤੁ ਦਾਰਿਤੈਰਨ੍ਯੇ ਵਾਰਣੈਰ੍ਵਰਵਾਰਣਾਃ ।
ਮੁਮੁਚੁਃ ਸ਼ੋਣਿਤੰ ਭੂਰਿ ਧਾਤੂਨਿਵ ਮਹੀਧਰਾਃ ॥ 6-93-37 (42909)
ਨਾਰਾਚਨਿਹਤਾਸ੍ਤ੍ਵਨ੍ਯੇ ਤਥਾ ਵਿਦ੍ਧਾਸ਼੍ਚ ਤੋਮਰੈਃ ।
ਵਿਨਦਨ੍ਤੋ(ਅ)ਭ੍ਯਧਾਵਨ੍ਤ ਵਿਸ਼੍ਰੁʼਙ੍ਗਾ ਇਵ ਪਰ੍ਵਤਾਃ ॥ 6-93-38 (42910)
ਕੇਚਿਤ੍ਕ੍ਰੋਧਸਮਾਵਿਸ਼਼੍ਟਾ ਮਦਾਨ੍ਧਾ ਨਿਰਵਗ੍ਰਹਾਃ ।
ਰਥਾਨ੍ਹਯਾਨ੍ਪਦਾਤੀਂਸ਼੍ਚ ਮਮ੍ਰੁʼਦੁਃ ਸ਼ਤਸ਼ੋ ਰਣੇ ॥ 6-93-39 (42911)
ਤਥਾ ਹਯਾ ਹਯਾਰੋਹੈਸ੍ਤਾਡਿਤਾਃ ਪ੍ਰਾਸਤੋਮਰੈਃ ।
ਤੇਨ ਤੇਨਾਭ੍ਯਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਕੁਰ੍ਵਨ੍ਤੋ ਵ੍ਯਾਕੁਲਾ ਦਿਸ਼ਃ ॥ 6-93-40 (42912)
ਰਥਿਨੋ ਰਥਿਭਿਃ ਸਾਰ੍ਧੰ ਕੁਲਪੁਤ੍ਰਾਸ੍ਤਨੁਤ੍ਯਜਃ।
ਪਰਾਂ ਸ਼ਕ੍ਤਿੰ ਸਮਾਸ੍ਥਾਯ ਚਕ੍ਰੁਃ ਕਰ੍ਮਾਣ੍ਯਭੀਤਵਤ੍ ॥ 6-93-41 (42913)
ਸ੍ਵਯੰਵਰ ਇਵਾਮਰ੍ਦੇ ਪ੍ਰਜਹ੍ਰੁਰਿਤਰੇਤਰਮ੍ ।
ਪ੍ਰਾਰ੍ਥਯਾਨਾ ਯਸ਼ੋ ਰਾਜਨ੍ਸ੍ਵਰ੍ਗੰ ਵਾ ਯੁਦ੍ਧਸ਼ਾਲਿਨਃ ॥ 6-93-42 (42914)
ਤਸ੍ਮਿੰਸ੍ਤਥਾ ਵਰ੍ਤਮਾਨੇ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਰੋਮਹਰ੍ਸ਼਼ਣੇ।
ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰੰ ਮਹਤ੍ਸੈਨ੍ਯੰ ਪ੍ਰਯਯੌ ਵਿਮੁਖੀਕ੍ਰੁʼਤਮ੍ ॥ ॥ 6-93-43 (42915)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਅਸ਼਼੍ਟਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਤ੍ਰਿਨਵਤਿਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 094
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.94. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 094
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਘਟੋਤ੍ਕਚਯੁਦ੍ਧਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-94-0 (42916)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-94-0x (4176)
ਸ੍ਵਸੈਨ੍ਯੰ ਨਿਹਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਰਾਜਾ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਃ ਸ੍ਵਯਮ੍।
ਅਭ੍ਯਧਾਵਤ੍ਸੁਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਭੀਮਸੇਨਮਰਿਨ੍ਦਮਮ੍ ॥ 6-94-1 (42917)
ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਸੁਮਹਚ੍ਚਾਪਮਿਨ੍ਦ੍ਰਾਸ਼ਨਿਸਮਸ੍ਵਨਮ੍ ।
ਮਹਤਾ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੇਣ ਪਾਣ੍ਡਵੰ ਸਮਵਾਕਿਰਤ੍ ॥ 6-94-2 (42918)
ਅਰ੍ਧਚਨ੍ਦ੍ਰੰ ਚ ਸੰਧਾਯ ਸੁਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੰ ਲੋਮਵਾਪਿਨਮ੍ ।
ਭੀਮਸੇਨਸ੍ਯ ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਚਾਪੰ ਕ੍ਰੋਧਸਮਨ੍ਵਿਤਃ ॥ 6-94-3 (42919)
ਤਦਨ੍ਤਰੰ ਚ ਸੰਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਤ੍ਵਰਮਾਮੋ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਪ੍ਰਸੰਦਧੇ ਸ਼ਿਤੰ ਬਾਣੰ ਗਿਰੀਣਾਮਪਿ ਦਾਰਣਮ੍ ॥ 6-94-4 (42920)
ਤੇਨੋਰਸਿ ਮਹਾਰਾਜ ਭੀਮਸੇਨਮਤਾਡਯਤ੍ ।
ਸ ਗਾਢਵਿਦ੍ਧੋ ਵ੍ਯਥਿਤਃ ਸ੍ਰੁʼਕ੍ਵਿਣੀ ਪਰਿਸੰਲਿਹਨ੍ ॥ 6-94-5 (42921)
ਸਮਾਲਲਮ੍ਬੇ ਤੇਜਸ੍ਵੀ ਧ੍ਵਜੰ ਹੇਮਪਰਿਸ਼਼੍ਕ੍ਰੁʼਤਮ੍।
ਤਥਾ ਵਿਮਨਸੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਭੀਮਸੇਨੰ ਘਟੋਤ੍ਕਚਃ ॥ 6-94-6 (42922)
ਕ੍ਰੋਧੇਨਾਭਿਪ੍ਰਜਜ੍ਵਾਲ ਦਿਧਕ੍ਸ਼਼ੰਨਿਵ ਪਾਵਕਃ।
ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਮੁਖਾਸ਼੍ਚਾਪਿ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਮਹਾਰਥਾਃ ॥ 6-94-7 (42923)
ਸਮਭ੍ਯਧਾਵਨ੍ਕ੍ਰੋਸ਼ਨ੍ਤੋ ਰਾਜਾਨੰ ਜਾਤਸੰਭ੍ਰਮਾਃ ।
ਸੰਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਤਾਨ੍ਸੰਪਤਤਃ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਾਞ੍ਜਾਤਸੰਭ੍ਰਮਾਨ੍ ॥ 6-94-8 (42924)
ਭਾਰਦ੍ਵਾਜੋ(ਅ)ਬ੍ਰਵੀਦ੍ਵਾਕ੍ਯੰ ਤਾਵਕਾਨਾਂ ਮਹਾਰਥਾਨ੍ ।
ਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਰੰ ਗਚ੍ਛਤ ਭਦ੍ਰੰ ਵੋ ਰਾਜਾਨੰ ਪਰਿਰਕ੍ਸ਼਼ਤ ॥ 6-94-9 (42925)
ਸੰਸ਼ਯੰ ਪਰਮੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤੰ ਮਞ੍ਜਨ੍ਤੰ ਵ੍ਯਸਨਾਰ੍ਣਵੇ।
ਏਤੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਾ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਮਹਾਰਥਾਃ ॥ 6-94-10 (42926)
ਭੀਮਸੇਨੰ ਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਮੁਪਾਦ੍ਰਵਨ੍।
ਨਾਨਾਵਿਧਾਨਿ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਾਣਿ ਵਿਸ੍ਰੁʼਜਨ੍ਤੋ ਮਹਾਰਥਾਃ ॥ 6-94-11 (42927)
ਨਦਨ੍ਤੋ ਭੈਰਵਾੰਨਾਦਾਂਸ੍ਤ੍ਰਾਸਯਨ੍ਤਸ਼੍ਚ ਭੂਮਿਪਾਨ੍ ।
ਤਦਾ(ਅ)(ਅ)ਚਾਰ੍ਯਵਚਃ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਸੌਮਦਤ੍ਤਿਪੁਰੋਗਮਾਃ ॥ 6-94-12 (42928)
ਤਾਵਕਾਃ ਸਮਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਪਾਮ੍ਡਵਾਨਾਮਨੀਕਿਨੀਮ੍ ।
ਕ੍ਰੁʼਪੋ ਭੂਰਿਸ਼੍ਰਵਾਃ ਸ਼ਲ੍ਯੋ ਦ੍ਰੋਣਪੁਤ੍ਰੋ ਵਿਵਿੰਸ਼ਤਿਃ ॥ 6-94-13 (42929)
ਚਿਤ੍ਰਸੇਨੋ ਵਿਕਰ੍ਣਸ਼੍ਚ ਸੈਨ੍ਧਵੋ(ਅ)ਥ ਬ੍ਰੁʼਹਦ੍ਬਲਃ ।
ਆਵਨ੍ਤ੍ਯੌ ਚ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੌ ਕੌਰਵੰ ਪਰ੍ਯਵਾਰਯਨ੍ ॥ 6-94-14 (42930)
ਤੇ ਵਿੰਸ਼ਤਿਪਦੰ ਗਤ੍ਵਾ ਸੰਪ੍ਰਹਾਰੰ ਪ੍ਰਚਕ੍ਰਿਰੇ ।
ਪਾਣ਼੍ਡਵਾ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਸ਼੍ਚ ਪਰਸ੍ਪਰਜਿਘਾਂਸਵਃਕ ॥ 6-94-15 (42931)
ਏਵਮੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਮਹਾਬਾਹੁਰ੍ਮਹਦ੍ਵਿਸ਼਼੍ਫਾਰ੍ਯ ਕਾਰ੍ਮੁਕਮ੍ ।
ਭਾਰਦ੍ਵਾਜਸ੍ਤਤੋ ਭੀਮੰ ਸ਼਼ਡ੍ਵਿੰਸ਼ਤ੍ਯਾ ਸਮਾਰ੍ਪਯਤ੍ ॥ 6-94-16 (42932)
ਭੂਯਸ਼੍ਚੈਨੰ ਮਹਾਬਾਹੁਃ ਸ਼ਰੈਃ ਸ਼ੀਘ੍ਰਮਵਾਕਿਰਤ੍ ।
ਪਰ੍ਵਤੰ ਵਾਰਿਧਾਰਾਭਿਃ ਪ੍ਰਾਵ੍ਰੁʼਸ਼਼ੀਵ ਵਲਾਹਕਃ॥ 6-94-17 (42933)
ਤੰ ਪ੍ਰਤ੍ਯਵਿਧ੍ਯਦ੍ਦਸ਼ਭਿਰ੍ਭੀਮਸੇਨਃ ਸ਼ਿਲੀਮੁਖੈਃ ।
ਤ੍ਵਰਮਾਣੋ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਃ ਸਵ੍ਯੇ ਪਾਰ੍ਸ਼੍ਵੇ ਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-94-18 (42934)
ਸ ਗਾਢਵਿਦ੍ਧੋ ਵ੍ਯਥਿਤੋ ਵਯੋਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧਸ਼੍ਚ ਭਾਰਤ।
ਪ੍ਰਨਸ਼਼੍ਟਸੰਜ੍ਞਃ ਸਹਸਾ ਰਥੋਪਸ੍ਥ ਉਪਾਵਿਸ਼ਤ੍॥ 6-94-19 (42935)
ਗੁਰੁਂ ਪ੍ਰਵ੍ਯਥਿਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਰਾਜਾ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਃ ਸ੍ਵਯਮ੍ ।
ਦ੍ਰੌਣਾਯਨਿਸ਼੍ਚ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੌ ਭੀਮਸੇਨਮਭਿਦ੍ਰੁਤੌ ॥ 6-94-20 (42936)
ਤਾਵਾਪਤਨ੍ਤੌ ਸੰਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਕਾਲਾਨ੍ਤਕਯਮੋਪਮੌ ।
ਭੀਮਸੇਨੋ ਮਹਾਬਾਹੁਰ੍ਗਦਾਮਾਦਾਯ ਸਤ੍ਵਰਮ੍ ॥ 6-94-21 (42937)
ਅਵਪ੍ਲੁਤ੍ਯ ਰਥਾਤ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਤਸ੍ਥੌ ਗਿਰਿਰਿਵਾਚਲਃ।
ਸਮੁਦ੍ਯਮ੍ਯ ਗਦਾਂ ਗੁਰ੍ਵੀ ਯਮਦਣ੍ਡੋਪਮਾਂ ਰਣੇ। 6-94-22 (42938)
ਤਮੁਦ੍ਯਤਗਦੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਕੈਲਾਸਮਿਵ ਸ਼੍ਰੁʼਙ੍ਗਿਣਮ੍।
ਕੌਰਵੋ ਦ੍ਰੋਣਪੁਤ੍ਰਸ਼੍ਚ ਸਹਿਤਾਵਭ੍ਯਧਾਵਤਾਮ੍ ॥ 6-94-23 (42939)
ਤਾਵਾਪਤਨ੍ਤੌ ਸਹਿਤੌ ਤ੍ਵਰਿਤੌ ਬਲਿਨਾਂ ਵਰੌ।
ਅਭ੍ਯਧਾਵਤ ਵੇਗੇਨ ਤ੍ਵਰਮਾਣੋ ਵ੍ਰੁʼਕੋਦਰਃ ॥ 6-94-24 (42940)
ਤਮਾਪਤਨ੍ਤੰ ਸੰਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੰ ਭੀਮਦਰ੍ਸ਼ਨਮ੍ ।
ਸਮਭ੍ਯਧਾਵੰਸ੍ਤ੍ਵਰਿਤਾਃ ਕੌਰਵਾਣਾਂ ਮਹਾਰਥਾਃ ॥ 6-94-25 (42941)
ਭਾਰਦ੍ਵਾਜਮੁਖਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਭੀਮਸੇਨਜਿਘਾਂਸਯਾ ।
ਨਾਨਾਵਿਧਾਨਿ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਾਣਿ ਭੀਮਸ੍ਯੋਰਸ੍ਯਪਾਤਯਨ੍ ॥ 6-94-26 (42942)
ਸਹਿਤਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵੰ ਸਰ੍ਵੇ ਪੀਡਯਨ੍ਤਃ ਸਮਨ੍ਤਤਃ।
ਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਸੰਸ਼ਯੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤੰ ਪੀਡ੍ਯਮਾਨੰ ਮਹਾਰਥਮ੍ ॥ 6-94-27 (42943)
ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਪ੍ਰਭ੍ਰੁʼਤਯਃ ਪਾਣ਼੍ਡਵਾਨਾਂ ਮਹਾਰਥਾਃਕ ।
ਅਭ੍ਯਦਾਵਨ੍ਪਰੀਪ੍ਸਨ੍ਤਃ ਪ੍ਰਾਣਾਂਸ੍ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਸੁਦੁਸ੍ਤ੍ਯਜਾਨ੍ 6-94-28 (42944)
ਅਨੂਪਾਧਿਪਤਿਃ ਸ਼ੂਰੋ ਭੀਮਸ੍ਯ ਦਯਿਤਃ ਸਖਾ ।
ਨੀਲੋ ਨੀਲਾਮ੍ਬੁਦਪ੍ਰਖ੍ਯਃ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਦ੍ਰੌਣਿਮਭ੍ਯਾਤ੍ ॥ 6-94-29 (42945)
ਸ੍ਪਰ੍ਧਤੇ ਹਿ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੋ ਨਿਤ੍ਯੰ ਦ੍ਰੋਣਸੁਤੇਨ ਸਃ।
ਸ ਵਿਸ਼਼੍ਫਾਰ੍ਯ ਮਹਚ੍ਚਾਪੰ ਦ੍ਰੌਣਿੰ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਪਤ੍ਰਿਣਾ ॥ 6-94-30 (42946)
ਯਥਾ ਸ਼ਕ੍ਰੋ ਮਹਾਰਾਜ ਪੁਰਾ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਦਾਨਵਮ੍ ।
ਵਿਪ੍ਰਚਿਤ੍ਤਿੰ ਦੁਰਾਧਰ੍ਸ਼਼ੰ ਦੇਵਤਾਨਾਂ ਭਯੰਕਰਮ੍ ॥ 6-94-31 (42947)
ਯੇਨ ਲੋਕਤ੍ਰਯੰ ਕ੍ਰੋਧਾਤ੍ਰਾਸਿਤੰ ਸ੍ਵੇਨ ਤੇਜਸਾਕ । 6-94-32b`ਸ ਰੁਦ੍ਰੇਣ ਜਿਤਃ ਪੂਰ੍ਵੰ ਨਿਹਤੋ ਮਾਤਰਿਸ਼੍ਵਨਾ'
ਤਥਾ ਨੀਲੇਨ ਨਿਰ੍ਭਿੰਨਃ ਸਮ੍ਯਙ੍ਭੁਕ੍ਤੇਨ ਪਤ੍ਰਿਣਾ ॥ 6-94-32 (42948)
ਸੰਜਾਤਰੁਧਿਰੋਤ੍ਪੀਡੋ ਦ੍ਰੌਣਿਃ ਕ੍ਰੋਧਸਮਨ੍ਵਿਤਃ ।
ਸ ਵਿਸ਼਼੍ਫਾਰ੍ਯ ਧਨੁਸ਼੍ਚਿਤ੍ਰਮਿਨ੍ਦ੍ਰਾਸ਼ਨਿਸਮਸ੍ਵਨਮ੍ ॥ 6-94-33 (42949)
ਦਧ੍ਰੇ ਨੀਲਵਿਨਾਸ਼ਾਯ ਮਤਿੰ ਮਤਿਮਤਾਂ ਵਰਃ।
ਤਤਃ ਸੰਧਾਯ ਵਿਮਲਾਨ੍ਭਲ੍ਲਾਨ੍ਕਰ੍ਮਾਰਮਾਰ੍ਜਿਤਾਨ੍ ॥ 6-94-34 (42950)
ਜਘਾਨ ਚਤੁਰੋ ਵਾਹਾਨ੍ਪਾਤਯਾਮਾਸ ਚ ਧ੍ਵਜਮ੍।
`ਸੂਤੰ ਚੈਕੇਨ ਭਲ੍ਲੇਨ ਰਥਨੀਡਾਦਪਾਹਰਤ੍'
ਸਪ੍ਤਮੇਨ ਚ ਭਲ੍ਲੇਨ ਨੀਲੰ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਵਕ੍ਸ਼਼ਸਿ ॥ 6-94-35 (42951)
ਸ ਗਾਢਵਿਦ੍ਧੋ ਵ੍ਯਥਿਤੋ ਰਥੋਪਸ੍ਥ ਉਪਾਵਿਸ਼ਤ੍।
ਮੋਹਿਤੰ ਵੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਰਾਜਾਨੰ ਨੀਲਮਸ਼੍ਮਚਯੋਪਮਮ੍ ॥ 6-94-36 (42952)
ਘਟੋਤ੍ਕਚੋ(ਅ)ਭਿਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਜ੍ਞਾਤਿਭਿਃ ਪਰਿਵਾਰਿਤਃ ।
ਅਭਿਦੁਦ੍ਰਾਵ ਵੇਗੇਨ ਦ੍ਰੌਣਿਮਾਹਵਸ਼ੋਭਿਨਮ੍ ।
ਤਥੇਤਰੇ ਚਾਭ੍ਯਧਾਵਨ੍ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਾ ਯੁਦ੍ਧਦੁਰ੍ਮਦਾਃ ॥ 6-94-38a` ਭੀਮਸੇਨੋ ਮਹਾਬਾਹੁਰ੍ਨੀਲੰ ਨੀਲਾਞ੍ਜਨਪ੍ਰਭਮ੍।'
ਆਰੋਪ੍ਯ ਸ੍ਵਰਥੰ ਵੀਰੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਮਪਾਦ੍ਰਵਤ੍ ॥ 6-94-37 (42953)
ਘਟੋਤ੍ਕਚੰ ਚ ਸੰਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੰ ਘੋਰਦਰ੍ਸ਼ਨਮ੍ ॥
ਅਭ੍ਯਧਾਵਤ ਤੇਜਸ੍ਵੀ ਭਾਰਜ੍ਵਾਜਾਤ੍ਮਜਸ੍ਤ੍ਵਰਨ੍ ॥ 6-94-39 (42954)
ਨਿਜਘਾਨ ਚ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਾਨ੍ਭੀਮਦਰ੍ਸ਼ਨਾਨ੍।
ਯੋ(ਅ)ਭਵੰਨਗ੍ਰਤਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਾ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਸ੍ਯ ਪੁਰਃਸਰਾਃ ।
ਵਿਮੁਖਾਂਸ਼੍ਚੈਵ ਤਾਨ੍ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਦ੍ਰੌਣਿਚਾਪਚ੍ਯੁਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-94-40 (42955)
ਅਕ੍ਰੁਦ੍ਧ੍ਯਤ ਮਹਾਕਾਯੋ ਭੈਮਸੇਨਿਰ੍ਘਟੋਤ੍ਕਚਃ।
ਪ੍ਰਾਦੁਸ਼੍ਚਕ੍ਰੇ ਤਤੋ ਮਾਯਾਂ ਘੋਰਰੂਪਾਂ ਸੁਦਾਰੁਣਾਮ੍ ॥ 6-94-41 (42956)
ਮੋਹਯਨ੍ਸਮਰੇ ਦ੍ਰੌਣਿੰ ਮਾਯਾਵੀ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਾਧਿਪਃ।
ਤਤਸ੍ਤੇ ਤਾਵਕਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਮਾਯਯਾ ਵਿਮੁਖੀਕ੍ਰੁʼਤਾਃਕ ॥ 6-94-42 (42957)
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਸਮਪਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਨਿਕ੍ਰੁʼਤ੍ਤਾ ਮੇਦਿਨੀਤਲੇ।
ਵਿਚੇਸ਼਼੍ਟਮਾਨਾਃ ਕ੍ਰੁʼਪਣਾਃ ਸ਼ੋਣਿਤੇਨ ਪਰਿਪ੍ਲੁਤਾਃ ॥ 6-94-43 (42958)
ਦ੍ਰੋਣੰ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੰ ਸ਼ਲ੍ਯਮਸ਼੍ਵਤ੍ਥਾਮਾਨਮੇਵ ਚ।
ਪ੍ਰਾਯਸ਼ਸ਼੍ਚ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾ ਯੇ ਪ੍ਰਧਾਨਾਃ ਸ੍ਮ ਕੌਰਵਾਃ ॥ 6-94-44 (42959)
ਵਿਧ੍ਵਸ੍ਤਾ ਰਥਿਨਃ ਸਰ੍ਵੇ ਗਜਾਸ਼੍ਚ ਵਿਨਿਪਾਤਿਤਾਃ।
ਹਯਾਸ਼੍ਚੈਵ ਹਯਾਰੋਹਾਃ ਸੰਨਿਕ੍ਰੁʼਤ੍ਤਾਃ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ॥ 6-94-45 (42960)
ਤਦ੍ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਤਾਵਕੰ ਸੈਨ੍ਯੰ ਵਿਦ੍ਰੁਤੰ ਸ਼ਿਬਿਰੰ ਪ੍ਰਤਿ।
ਮਮ ਪ੍ਰਾਕ੍ਰੋਸ਼ਤੋ ਰਾਜੰਸ੍ਤਥਾ ਦੇਵਵ੍ਰਤਸ੍ਯ ਚ ॥ 6-94-46 (42961)
ਯੁਧ੍ਯਧ੍ਵੰ ਮਾ ਪਲਾਯਧ੍ਵੰ ਮਾਯੈਸ਼਼ਾ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੀ ਰਣੇ।
ਘਟੋਤ੍ਕਚਪ੍ਰਮੁਕ੍ਤੇਤਿ ਨਾਤਿਸ਼਼੍ਠਨ੍ਤ ਵਿਮੋਹਿਤਾਃ ॥ 6-94-47 (42962)
ਨੈਵ ਤੇ ਸ਼੍ਰਦ੍ਦਧੁਰ੍ਭੀਤਾ ਵਦਤੋਰਾਵਯੋਰ੍ਵਚਃ ।
ਤਾਂਸ਼੍ਚ ਪ੍ਰਦ੍ਰਵਤੋ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਜਯੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤਾਸ਼੍ਚ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ॥ 6-94-48 (42963)
ਘਟੋਤ੍ਕਚੇਨ ਸਹਿਤਾਃ ਸਿੰਹਨਾਦਾਨ੍ਪ੍ਰਚਕ੍ਰਿਰੇ ।
ਸ਼ਙ੍ਖਦੁਨ੍ਦੁਭਿਨਿਰ੍ਘੋਸ਼਼ੈਃ ਸਮਨ੍ਤਾੰਨੇਦਿਰੇ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ਮ੍ ॥ 6-94-49 (42964)
ਏਵੰ ਤਵ ਬਲੰ ਸਰ੍ਵੰ ਹੈਡਿਮ੍ਬੇਨ ਮਹਾਤ੍ਮਨਾ।
ਸੂਰ੍ਯਾਸ੍ਤਮਨਵੇਲਾਯਾਂ ਪ੍ਰਭਗ੍ਨੰ ਵਿਦ੍ਰੁਤੰ ਦਿਸ਼ਃ ॥ ॥ 6-94-50 (42965)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਅਸ਼਼੍ਟਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਚਤੁਰ੍ਨਵਤਿਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-94-44 ਦ੍ਰੋਣਾਦ੍ਰੀਂਸ਼੍ਚਾਪਸ਼੍ਯਨ੍ਤੇਤਿ ਸੰਬਨ੍ਧਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 095
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.95. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 095
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਭਗਦਤ੍ਤਾਦਿਯੁਦ੍ਧਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-95-0 (42966)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-95-0x (4177)
ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਮਹਤਿ ਸੰਕ੍ਰਨ੍ਦੇ ਰਾਜਾ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸ੍ਤਦਾ।
`ਪਰਾਜਯੰ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੇਨ ਨਾਮ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯਤ ਪਰੰਤਪਃ।'
ਗਾਙ੍ਗੇਯਮੁਪਸੰਗਮ੍ਯ ਵਿਨਯੇਨਾਭਿਵਾਦ੍ਯ ਚ ॥ 6-95-1 (42967)
ਤਸ੍ਯ ਸਰ੍ਵੰ ਯਥਾਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਮਾਖ੍ਯਾਤੁਮੁਪਚਕ੍ਰਮੇ।
ਘਟੋਤ੍ਕਚਸ੍ਯ ਵਿਜਯਮਾਤ੍ਮਨਸ਼੍ਚ ਪਰਾਜਯਮ੍ ॥ 6-95-2 (42968)
ਕਥਯਾਮਾਸ ਦੁਰ੍ਧਰ੍ਸ਼਼ੋ ਵਿਨਿਃਸ਼੍ਵਸ੍ਯ ਪੁਨਃਪੁਨਃ ।
ਅਬ੍ਰਵੀਚ੍ਚ ਤਦਾ ਰਾਜਨ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਕੁਰੁਪਿਤਾਮਹਮ੍ ॥ 6-95-3 (42969)
ਭਵਨ੍ਤੰ ਸਮੁਪਾਸ਼੍ਰਿਤ੍ਯ ਦ੍ਰੋਣੰ ਚੈਵ ਪਿਤਾਮਹ ।
ਪਾਣ੍ਡਵੈਰ੍ਵਿਗ੍ਰਹੋ ਘੋਰਃ ਸਮਾਰਬ੍ਧੋ ਮਯਾ ਪ੍ਰਭੋ ॥ 6-95-4 (42970)
ਏਕਾਦਸ਼ ਸਮਾਖ੍ਯਾਤਾ ਅਕ੍ਸ਼਼ੌਹਿਣ੍ਯਸ਼੍ਚ ਯਾ ਮਮ।
ਨਿਦੇਸ਼ੇ ਤਵ ਤਿਸ਼਼੍ਠਨ੍ਤਿ ਮਯਾ ਸਾਰ੍ਧੰ ਪਰੰਤਪ ॥ 6-95-5 (42971)
ਸੋ(ਅ)ਹੰ ਭਰਤਸ਼ਾਰ੍ਦੂਲ ਭੀਮਸੇਨਪੁਰੋਗਮੈਃ ।
ਘਟੋਤ੍ਕਚੰ ਸਮਾਸ਼੍ਰਿਤ੍ਯ ਪਾਣ੍ਡਵੈਰ੍ਯੁਧਿ ਨਿਰ੍ਜਿਤਃ ॥ 6-95-6 (42972)
ਤਨ੍ਮੇ ਦਹਤਿ ਗਾਤ੍ਰਾਣਿ ਸ਼ੁਸ਼਼੍ਕਵ੍ਰੁʼਕ੍ਸ਼਼ਮਿਵਾਨਲਃ ।
ਤਦਿਚ੍ਛਾਮਿ ਮਹਾਭਾਗ ਤ੍ਵਤ੍ਪ੍ਰਸਾਦਾਤ੍ਪਰੰਤਪ ॥ 6-95-7 (42973)
ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਾਪਸ਼ਦੰ ਹਨ੍ਤੁਂ ਸ੍ਵਯਮੇਵ ਪਿਤਾਮਹ ।
ਤ੍ਵਾਂ ਸਮਾਸ਼੍ਰਿਤ੍ਯ ਦੁਰ੍ਧਰ੍ਸ਼਼ੰ ਤਨ੍ਮੇ ਕਰ੍ਤੁਂ ਤ੍ਵਮਰ੍ਹਸਿ ॥ 6-95-8 (42974)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-95-9x (4178)
ਏਤਚ੍ਛ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਤੁ ਵਚਨੰ ਰਾਜ੍ਞੋ ਭਰਤਸਤ੍ਤਮ।
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਮਿਦੰ ਵਾਕ੍ਯੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ(ਅ)ਬ੍ਰਵੀਤ੍ ॥ 6-95-9 (42975)
ਸ਼੍ਰੁʼਣੁ ਰਾਜਨ੍ਮਮ ਵਚੋ ਯਤ੍ਤ੍ਵਾਂ ਵਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਕੌਰਵ।
ਯਥਾ ਤ੍ਵਯਾ ਮਹਾਰਾਜ ਵਰ੍ਤਿਤਵ੍ਯੰ ਪਰੰਤਪ ॥ 6-95-10 (42976)
ਆਤ੍ਮਾ ਰਕ੍ਸ਼਼੍ਯਸ੍ਤ੍ਵਯਾ ਤਾਤ ਸਰ੍ਵਾਵਸ੍ਥਾਸ੍ਵਰਿਨ੍ਦਮ।
ਧਰ੍ਮਰਾਜੇਨ ਸੰਗ੍ਰਾਮਸ੍ਤ੍ਵਯਾ ਕਾਰ੍ਯਃ ਸਦਾ(ਅ)ਨਘ ॥ 6-95-11 (42977)
ਅਰ੍ਜੁਨੇਨ ਯਮਾਭ੍ਯਾਂ ਵਾ ਭੀਮਸੇਨੇਨ ਵਾ ਪੁਨਃ ।
ਅਨ੍ਯੈਰ੍ਵਾ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵੀਪਾਲੈ ਰਾਜਾ ਰਾਜਾਨਮ੍ਰੁʼਚ੍ਛਤਿ ॥ 6-95-12 (42978)
ਨ ਤੁ ਕਾਰ੍ਯਸ੍ਤ੍ਵਯਾ ਰਾਜਨ੍ਹੈਡਿਮ੍ਬੇਨ ਦੁਰਾਤ੍ਮਾ।
ਅਹੰ ਦ੍ਰੋਣਃ ਕ੍ਰੁʼਪੋ ਦ੍ਰੌਣਿਃ ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਾ ਚ ਸਾਤ੍ਵਤਃ।
ਸ਼ਲ੍ਯਸ਼੍ਚ ਵ੍ਰੁʼਸ਼਼ਸੇਨਸ਼੍ਚ ਵਿਕਰ੍ਣਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਥਃ ॥ 6-95-13 (42979)
ਸ਼ੇਸ਼਼ਾਸ਼੍ਚ ਭ੍ਰਾਤਰਸ੍ਤ੍ਵਨ੍ਯੇ ਦੁਃਸ਼ਾਸਨਪੁਰੋਗਮਾਃ।
ਤ੍ਵਦਰ੍ਥੇ ਪ੍ਰਤਿਯੋਤ੍ਸ੍ਯਾਮੋ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੰ ਤੰ ਮਹਾਬਲਮ੍ ॥ 6-95-14 (42980)
ਰੌਦ੍ਰੇ ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੇਨ੍ਦ੍ਰੇ ਯਦਿ ਤੇ ਹ੍ਰੁʼਚ੍ਛਯੋ ਮਹਾਨ੍ ।
ਅਯਮਾਗਚ੍ਛਤੁ ਰਣੰ ਤਸ੍ਯ ਯੁਦ੍ਧਾਯ ਦੁਰ੍ਮਤੇਃ ॥ 6-95-15 (42981)
ਭਗਦਤ੍ਤੋ ਮਹੀਪਾਲਃ ਪੁਰਨ੍ਦਰਸਮੋ ਯੁਧਿ ।
ਏਤਾਵਦੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਰਾਜਾਨੰ ਭਗਦਤ੍ਤਮਥਾਬ੍ਰਵੀਤ੍ ॥ 6-95-16 (42982)
ਸਮਕ੍ਸ਼਼ੰ ਪਾਰ੍ਥਿਵੇਨ੍ਦ੍ਰਸ੍ਯ ਵਾਕ੍ਯੰ ਵਾਕ੍ਯਵਿਸ਼ਾਰਦਃ।
ਗਚ੍ਛ ਸ਼ੀਘ੍ਰੰ ਮਹਾਰਾਜ ਹੈਡਿਮ੍ਬੰ ਯੁਦ੍ਧਦੁਰ੍ਮਦਮ੍ ॥ 6-95-17 (42983)
ਵਾਰਯਸ੍ਵ ਰਣੇ ਯਤ੍ਤੋ ਮਿਸ਼਼ਤਾਂ ਸਰ੍ਵਧਨ੍ਵਿਨਾਮ੍ ।
ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੰ ਕ੍ਰੂਰਕਰ੍ਮਾਣੰ ਯਥੇਨ੍ਦ੍ਰਸ੍ਤਾਰਕੰ ਪੁਰਾ ॥ 6-95-18 (42984)
ਤਵ ਦਿਵ੍ਯਾਨਿ ਚਾਸ੍ਤ੍ਰਾਣਿ ਵਿਕ੍ਰਮਸ਼੍ਚ ਪਰੰਤਪ ।
ਸਮਾਗਮਸ਼੍ਚ ਬਹੁਭਿਃ ਪੁਰਾ(ਅ)ਭੂਦਮਰੈਃ ਸਹ ॥ 6-95-19 (42985)
ਤ੍ਵੰ ਤਸ੍ਯ ਨ੍ਰੁʼਪਸ਼ਾਰ੍ਦੂਲ ਪ੍ਰਤਿਯੋਦ੍ਧਾ ਮਹਾਹਵੇ ।
ਸ੍ਵਬਲੇਨਾਵ੍ਰੁʼਤੋ ਗਚ੍ਛ ਜਹਿ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਪੁਙ੍ਗਵਮ੍ ॥ 6-95-20 (42986)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-95-21x (4179)
ਏਤਚ੍ਛ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਤੁ ਵਚਨੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਪ੍ਰੁʼਤਨਾਪਤੇਃ।
ਪ੍ਰਯਯੌ ਸਿੰਹਨਾਦੇਨ ਪਰਾਨਭਿਮੁਖਕੋ ਦ੍ਰੁਤਮ੍ ॥ 6-95-21 (42987)
ਤਮਾਪਤਨ੍ਤੰ ਸੰਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਗਰ੍ਜਨ੍ਤਮਿਵ ਤੋਯਦਮ੍ ।
ਅਭ੍ਯਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਮਹਾਰਥਾਃ ॥ 6-95-22 (42988)
ਭੀਮਸੇਨੋ(ਅ)ਭਿਮਨ੍ਯੁਸ਼੍ਚ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਸ਼੍ਚ ਘਟੋਤ੍ਕਚਃ ।
ਦ੍ਰੌਪਦੇਯਾਃ ਸਤ੍ਯਧ੍ਰੁʼਤਿਃ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਦੇਵਸ਼੍ਚ ਭਾਰਤ ॥ 6-95-23 (42989)
ਚੇਦਿਪੋ ਵਸੁਦਾਨਸ਼੍ਚ ਦਸ਼ਾਰ੍ਣਾਧਿਪਤਿਸ੍ਤਥਾ ।
ਸੁਪ੍ਰਤੀਕੇਨ ਤਾਂਸ਼੍ਚਾਪਿ ਭਗਦਤ੍ਤੋ(ਅ)ਪ੍ਯੁਪਾਦ੍ਰਵਤ੍ ॥ 6-95-24 (42990)
ਤਤਃ ਸਮਭਵਦ੍ਯੁਦ੍ਧੰ ਘੋਰਰੂਪੰ ਭਯਾਨਕਮ੍।
ਪਾਣ੍ਡੂਨਾਂ ਭਗਦਤ੍ਤੇਨ ਯਮਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਵਿਵਰ੍ਧਨਮ੍ ॥ 6-95-25 (42991)
ਪ੍ਰਯੁਕ੍ਤਾ ਰਥਿਭਿਰ੍ਬਾਣਾ ਭੀਮਵੇਗਾਃ ਸੁਤੇਜਨਾਃ ।
ਤੇ ਨਿਪੇਤੁਰ੍ਮਹਾਰਾਜ ਨਾਗੇਸ਼਼ੁ ਚ ਰਥੇਸ਼਼ੁ ਚ ॥ 6-95-26 (42992)
ਪ੍ਰਭਿੰਨਾਸ਼੍ਚ ਮਹਾਨਾਗਾ ਵਿਨੀਤਾ ਹਸ੍ਤਿਸਾਦਿਭਿਃ ।
ਪਰਸ੍ਪਰੰ ਸਮਾਸਾਦ੍ਯ ਸੰਨਿਪੇਤੁਰਭੀਤਵਤ੍ ॥ 6-95-27 (42993)
ਮਦਾਨ੍ਧਾ ਰੋਸ਼਼ਸੰਰਬ੍ਧਾ ਵਿਸ਼਼ਾਣਾਗ੍ਰੈਰ੍ਮਹਾਹਵੇ ।
ਬਿਭਿਦੁਰ੍ਦਨ੍ਤਮੁਸਲੈਃ ਸਮਾਸਾਦ੍ਯ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ॥ 6-95-28 (42994)
ਹਯਾਸ਼੍ਚ ਚਾਮਰਾਪੀਡਾਃ ਪ੍ਰਾਸਪਾਣਿਭਿਰਾਸ੍ਥਿਤਾਃ ।
ਚੋਦਿਤਾਃ ਸਾਦਿਭਿਃ ਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਰੰ ਨਿਜਘ੍ਰੁਰਿਤਰੇਤਰਮ੍ ॥ 6-95-29 (42995)
ਪਾਦਾਤਾਸ਼੍ਚ ਪਦਾਤ੍ਯੋਘੈਸ੍ਤਾਡਿਤਾਃ ਸ਼ਕ੍ਤਿਤੋਮਰੈਃ।
ਨ੍ਯਪਤਨ੍ਤ ਤਦਾ ਭੂਮੌ ਸ਼ਤਸ਼ੋ(ਅ)ਥ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ॥ 6-95-30 (42996)
ਰਥਿਨਸ਼੍ਚ ਰਥਾਕੰਸ਼੍ਚਿਤ੍ਰਾਨ੍ਕਰ੍ਣਿਨਾਲੀਕਤੋਮਰੈਃ ।
ਨਿਹਤ੍ਯ ਸਮਰੇ ਵੀਰਾਨ੍ਸਿੰਹਨਾਦਾਨ੍ਵਿਨੇਦਿਰੇ ॥ 6-95-31 (42997)
ਤਸ੍ਮਿੰਸ੍ਤਥਾ ਵਰ੍ਤਮਾਨੇ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਰੋਮਹਰ੍ਸ਼਼ਣੇ ।
ਭਗਤਤ੍ਤੋ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੋ ਭੀਮਸੇਨਮਥਾਦ੍ਰਵਤ੍ ॥ 6-95-32 (42998)
ਕੁਞ੍ਜਰੇਣ ਪ੍ਰਭਿੰਨੇਨ ਸਪ੍ਤਧਾ ਸ੍ਰਵਤਾ ਮਦਮ੍।
ਪਰ੍ਵਤੇਨ ਯਥਾ ਤੋਯੰ ਸ੍ਰਵਮਾਣੇਨ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ॥ 6-95-33 (42999)
ਕਿਰਞ੍ਛਰਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਸੁਪ੍ਰਤੀਕਸ਼ਿਰੋਗਤਃ ।
ਐਰਾਵਤਸ੍ਥੋ ਮਘਵਾਨ੍ਵਾਰਿਧਾਰਾ ਇਵਾਨਘ ॥ 6-95-34 (43000)
ਸ ਭੀਮੰ ਸ਼ਰਧਾਰਾਭਿਸ੍ਤਾਜਯਾਮਾਸ ਪਾਰ੍ਥਿਵਃ ।
ਪਰ੍ਵਤੰ ਵਾਰਿਧਾਰਾਭਿਸ੍ਤਪਾਨ੍ਤੇ ਜਲਦੋ ਯਥਾ ॥ 6-95-35 (43001)
ਭੀਮਸੇਨਸ੍ਤੁ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਪਾਦਰਕ੍ਸ਼਼ਾਨ੍ਪਰਃਸ਼ਤਾਨ੍।
ਨਿਜਘਾਨ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਃ ਸੰਰਬ੍ਧਃ ਸ਼ਰਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿਭਿਃ ॥ 6-95-36 (43002)
ਤਾਨ੍ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਨਿਹਤਾਨ੍ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਭਗਦਤ੍ਤਃ ਪ੍ਰਤਾਪਵਾਨ੍ ।
ਚੋਦਯਾਮਾਸ ਨਾਗੇਨ੍ਦ੍ਰੰ ਭੀਮਸੇਨਰਥੰ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-95-37 (43003)
ਸ ਨਾਗਃ ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਿਤਸ੍ਤੇਨ ਬਾਣੋ ਜ੍ਯਾਚੋਦਿਤੋ ਯਥਾ।
ਅਭ੍ਯਧਾਵਤ ਵੇਗੇਨ ਭੀਮਸੇਨਪੁਰੋਗਮਾਃ ॥ 6-95-38 (43004)
ਤਮਾਪਤਨ੍ਤੰ ਸੰਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਮਹਾਰਥਾਃ।
ਅਭ੍ਯਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਵੇਗੇਨ ਭੀਮਸੇਨਪੁਰੋਗਮਾਃ ॥ 6-95-39 (43005)
ਕੇਕਯਾਸ਼੍ਚਾਭਿਮਨ੍ਯੁਸ਼੍ਚ ਦ੍ਰੌਪਦੇਯਾਸ਼੍ਚ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ।
ਦਸ਼ਾਰ੍ਣਾਧਿਪਤਿਃ ਸ਼ੂਰਃ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਦੇਵਸ਼੍ਚ ਮਾਰਿਸ਼਼ ॥ 6-95-40 (43006)
ਚੇਦਿਪੋ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਕੇਤੁਸ਼੍ਚ ਸੰਰਬ੍ਧਾਃ ਸਰ੍ਵ ਏਵ ਤੇ।
ਉਤ੍ਤਮਾਸ੍ਤ੍ਰਾਣਿ ਦਿਵ੍ਯਾਨਿ ਦਰ੍ਸ਼ਯਨ੍ਤੋ ਮਹਾਬਲਾਃ ॥ 6-95-41 (43007)
ਤਮੇਕੰ ਕੁਞ੍ਜਰੰ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਾਃ ਸਮਨ੍ਤਾਤ੍ਪਰ੍ਯਵਾਰਯਨ੍ ।
ਸ ਵਿਦ੍ਧੋ ਬਹੁਭਿਰ੍ਬਾਣੈਰ੍ਵ੍ਯਰੋਚਤ ਮਹਾਦ੍ਵਿਪਃ ॥ 6-95-42 (43008)
ਸੰਜਾਤਰੁਧਿਰੋਤ੍ਪੀਡੋ ਧਾਤੁਚਿਤ੍ਰ ਇਵਾਦ੍ਰਿਰਾਟ੍।
ਦਸ਼ਾਰ੍ਣਾਧਿਪਤਿਸ਼੍ਚਾ(ਅ)ਪਿ ਗਜੰ ਭੂਮਿਧਰੋਪਮਮ੍ ॥ 6-95-43 (43009)
ਸਮਾਸ੍ਥਿਤੋ(ਅ)ਭਿਦੁਦ੍ਰਾਵ ਭਗਦਤ੍ਤਸ੍ਯ ਵਾਰਣਮ੍।
ਤਮਾਪਤਨ੍ਤੰ ਸਮਰੇ ਜਗੰ ਜਗਪਤਿਃ ਸ ਚ ॥ 6-95-44 (43010)
ਦਧਾਰ ਸੁਪ੍ਰਤੀਕੋ(ਅ)ਪਿ ਵੇਲੇਵ ਮਕਰਾਲਯਮ੍ ।
ਵਾਰਿਤੰ ਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਨਾਗੇਨ੍ਦ੍ਰੰ ਦਸ਼ਾਰ੍ਣਸ੍ਯ ਮਹਾਤ੍ਮਨਃ ॥ 6-95-45 (43011)
ਸਾਧੁਸਾਧ੍ਵਿਤਿ ਸੈਨ੍ਯਾਨਿ ਤ੍ਵਦੀਯਾਨ੍ਯਭ੍ਯਪੂਜਯਨ੍ ।
ਤਤਃ ਪ੍ਰਾਗ੍ਜ੍ਯੋਤਿਸ਼਼ਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਸ੍ਤੋਮਰਾਨ੍ਵੈ ਚਤੁਰ੍ਦਸ਼ ॥ 6-95-46 (43012)
ਪ੍ਰਾਹਿਣੋਤ੍ਤਸ੍ਯ ਨਾਗਸ੍ਯ ਪ੍ਰਮੁਖੇ ਨ੍ਰੁʼਪਸਤ੍ਤਮ।
ਤਸ੍ਯ ਕੁਮ੍ਭਪਰਿਤ੍ਰਾਣਾਂ ਸ਼ਾਤਕੁਮ੍ਭਪਰਿਸ਼਼੍ਕ੍ਰੁʼਤਮ੍ ॥ 6-95-47 (43013)
ਵਿਦਾਰ੍ਯ ਪ੍ਰਾਵਿਸ਼ਨ੍ਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਰੰ ਵਲ੍ਮੀਕਮਿਵ ਪੰਨਗਾਃ।
ਸ ਗਾਢਵਿਦ੍ਧੋ ਵ੍ਯਥਿਤੋ ਨਾਗੋ ਭਰਤਸਤ੍ਤਮ ॥ 6-95-48 (43014)
ਉਪਾਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਮਦਃ ਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਰਮਭ੍ਯਵਰ੍ਤਤ ਵੇਗਿਨਃ ।
ਸ ਪ੍ਰਦੁਦ੍ਰਾਵ ਵੇਗੇਨ ਪ੍ਰਣਦਨ੍ਭੈਰਵੰ ਰਵਮ੍ ॥ 6-95-49 (43015)
ਸੰਮਰ੍ਦਮਾਨਃ ਸ੍ਵਬਲੰ ਵਾਯੁਰ੍ਵ੍ਰੁʼਕ੍ਸ਼਼ਾਨਿਵੌਜਸਾ ।
ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਪਰਾਜਿਤੇ ਨਾਗੇ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਮਹਾਰਥਾਃ ॥ 6-95-50 (43016)
ਸਿੰਹਨਾਦੰ ਵਿਨਦ੍ਯੋਚ੍ਚੈਰ੍ਯੁਦ੍ਧਾਯੈਵਾਵਤਸ੍ਥਿਰੇ ।
ਤਤੋ ਭੀਮੰ ਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਭਗਦਤ੍ਤਮੁਪਾਦ੍ਰਵਨ੍ ॥ 6-95-51 (43017)
ਕਿਰਨ੍ਤੋ ਵਿਵਿਧਾਨ੍ਬਾਣਾਞ੍ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਾਣਿ ਵਿਵਿਧਾਨਿ ਚ।
ਤੇਸ਼਼ਾਮਾਪਤਤਾਂ ਰਾਜਨ੍ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਾਨਾਮਮਰ੍ਸ਼਼ਿਣਾਮ੍ ॥ 6-95-52 (43018)
ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਸ ਨਿਨਦੰਕ ਘੋਰਮਮਰ੍ਸ਼਼ਾਦ੍ਗਤਸਾਧ੍ਵਸਃ ।
ਭਗਦਤ੍ਤੋ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਃ ਸ੍ਵਨਾਗੰ ਪ੍ਰਤ੍ਯਚੋਦਯਤ੍ ॥ 6-95-53 (43019)
ਅਙ੍ਕੁਸ਼ਾਙ੍ਗੁਸ਼਼੍ਠਨੁਦਿਤਃ ਸ ਗਜਪ੍ਰਵਰੋ ਯੁਧਿ।
ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਕ੍ਸ਼਼ਣੇ ਸਮਭਵਤ੍ਸਾਂਵਰ੍ਤਕ ਇਵਾਨਲਃ ॥ 6-95-54 (43020)
ਰਥਸਙ੍ਘਾਂਸ੍ਤਥਾ ਨਾਗਾਨ੍ਹਯਾਂਸ਼੍ਚ ਹਯਸਾਦਿਨਃ ।
ਪਾਦਾਤਾਂਸ਼੍ਚ ਸੁਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਸ਼ਤਸ਼ੋ(ਅ)ਥ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃਕ ॥ 6-95-55 (43021)
ਅਮ੍ਰੁʼਦ੍ਗਾਤ੍ਸਮਰੇ ਨਾਗਃ ਸੰਪ੍ਰਧਾਵੰਸ੍ਤਤਸ੍ਤਤਃ।
ਤੇਨ ਸੰਲੋਡ੍ਯਮਾਨੰ ਤੁ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਬਲੰ ਮਹਤ੍ ॥ 6-95-56 (43022)
ਸੰਚੁਕੋਚ ਮਹਾਰਾਜ ਚਰ੍ਮੇਵਾਗ੍ਨੌ ਸਮਾਹਿਤਮ੍ ।
ਭਗ੍ਨੰ ਤੁ ਸ੍ਵਬਲੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਭਗਦਤ੍ਤੇਨ ਧੀਮਤਾ ॥ 6-95-57 (43023)
ਘਟੋਤ੍ਕਚੋ(ਅ)ਥ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਭਗਦਤ੍ਤਮੁਪਾਦ੍ਰਵਤ੍।
ਵਿਕਟਃ ਪਰੁਸ਼਼ੋ ਰਾਜਨ੍ਦੀਪ੍ਤਾਸ੍ਯੋ ਦੀਪ੍ਤਲੋਚਨਃ ॥ 6-95-58 (43024)
ਰੂਪੰ ਵਿਭੀਸ਼਼ਣੰ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਰੋਸ਼਼ੇਣ ਪ੍ਰਜ੍ਵਲੰਨਿਵ ।
ਜਗ੍ਰਾਹ ਵਿਮਲੰ ਸ਼ੂਲੰ ਗਿਰੀਣਾਮਪਿ ਦਾਰਣਮ੍ ॥ 6-95-59 (43025)
ਨਾਗੰ ਜਿਘਾਂਸੁਃ ਸਹਸਾ ਚਿਕ੍ਸ਼਼ੇਪ ਚ ਮਹਾਬਲਃ।
ਸ ਵਿਸ੍ਫੁਲਿਙ੍ਗਮਾਲਾਭਿਃ ਸਮਨ੍ਤਾਤ੍ਪਰਿਵੇਸ਼਼੍ਟਿਤਮ੍ ॥ 6-95-60 (43026)
ਤਮਾਪਤਨ੍ਤੰ ਸਹਸਾ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਪ੍ਰਾਗ੍ਜ੍ਯੋਤਿਸ਼਼ੋ ਨ੍ਰੁʼਪਃ ।
ਚਿਕ੍ਸ਼਼ੇਪ ਰੁਚਿਰੰ ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣਮਰ੍ਧਚਨ੍ਦ੍ਰੰ ਸੁਦਾਰੁਣਮ੍ ॥ 6-95-61 (43027)
ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਤਨ੍ਮਹਚ੍ਛੂਲੰ ਤੇਨ ਬਾਣੇਨ ਵੇਗਵਾਨ੍ ।
ਉਤ੍ਪਪਾਤ ਦ੍ਵਿਧਾ ਚ੍ਛਿੰਨੰ ਸ਼ੂਲੰ ਹੇਮਪਰਿਸ਼਼੍ਕ੍ਰੁʼਤਮ੍ ॥ 6-95-62 (43028)
ਮਹਾਸ਼ਨਿਰ੍ਯਥਾ ਭ੍ਰਸ਼਼੍ਟਾ ਸ਼ਕ੍ਰਮੁਕ੍ਤਾ ਨਭੋਗਤਾ ।
ਸ਼ੂਲੰ ਨਿਪਤਿਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਦ੍ਵਿਧਾ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਤੰ ਚ ਪਾਰ੍ਥਿਵਃ ॥ 6-95-63 (43029)
ਰੁਕ੍ਮਦਣ੍ਡਾਂ ਮਹਾਸ਼ਕ੍ਤਿੰ ਜਗ੍ਰਾਹਾਗ੍ਨਿਸ਼ਿਖੋਪਮਾਨ੍ ।
ਚਿਕ੍ਸ਼਼ੇਪ ਤਾਂ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਸ੍ਯ ਤਿਸ਼਼੍ਠਿਤਿਸ਼਼੍ਠੇਤਿ ਚਾਬ੍ਰਵੀਤ੍ ॥ 6-95-64 (43030)
ਤਾਮਾਪਤਨ੍ਤੀਂ ਸੰਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਵਿਯਤ੍ਸ੍ਥਾਮਸ਼ਨੀਮਿਵ ।
ਉਤ੍ਪਤ੍ਯ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਸ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਜਗ੍ਰਾਹ ਚ ਨਨਾਦ ਚ ॥ 6-95-65 (43031)
ਬਭਞ੍ਜ ਚੈਨਾਂ ਤ੍ਵਰਿਤੋ ਜਾਨੁਨ੍ਯਾਰੋਪ੍ਯ ਭਾਰਤ।
ਪਸ਼੍ਯਤਃ ਪਾਰ੍ਥਿਵੇਨ੍ਦ੍ਰਸ੍ਯ ਤਦਦ੍ਭੁਤਮਿਵਾਭਵਤ੍ ॥ 6-95-66 (43032)
ਤਦਵੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਕ੍ਰੁʼਤੰ ਕਰ੍ਮ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੇਨ ਬਲੀਯਸਾ।
ਦਿਵਿ ਦੇਵਾਃ ਸਗਨ੍ਧਰ੍ਵਾ ਮੁਨਯਸ਼੍ਚਾਪਿ ਵਿਸ੍ਮਿਤਾਃ ॥ 6-95-67 (43033)
ਪਾਣ੍ਡਵਾਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਾਜ ਭੀਮਸੇਨਪੁਰੋਗਮਾਃ ।
ਸਾਧੁਸਾਧ੍ਵਿਤਿ ਨਾਦੇਨ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵੀਮਨ੍ਵਨਾਦਯਨ੍ ॥ 6-95-68 (43034)
ਤੰ ਤੁ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਮਹਾਨਾਦੰ ਪ੍ਰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾਨਾਂ ਮਹਾਤ੍ਮਨਾਮ੍ ।
ਨਾਮ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯਤ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੋ ਭਗਦਤ੍ਤਃ ਪ੍ਰਤਾਪਵਾਨ੍ ॥ 6-95-69 (43035)
ਸ ਵਿਸ਼਼੍ਫਾਰ੍ਯ ਮਹਚ੍ਚਾਪਮਿਨ੍ਦ੍ਰਾਸ਼ਾਨਿਸਮਪ੍ਰਭਮ੍ ।
ਅਭਿਦੁਦ੍ਰਾਵ ਵੇਗੇਨ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਮਹਾਰਥਾਨ੍ ॥ 6-95-70 (43036)
ਵਿਸ੍ਰੁʼਜਨ੍ਵਿਮਲਾਂਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣਾੰਨਾਰਾਚਾਞ੍ਜ੍ਵਲਨਪ੍ਰਭਾਨ੍ ।
ਭੀਮਮੇਕੇਨ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੰ ਨਵਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-95-71 (43037)
ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਂ ਤ੍ਰਿਭਿਸ਼੍ਚੈਵ ਕੇਕਯਾਨ੍ਪਞ੍ਚ ਪਞ੍ਚਭਿਃ ।
ਪੂਰ੍ਣਾਯਤਵਿਸ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟੇਨ ਸ਼ਰੇਣਾਨਤਪਰ੍ਵਣਾ ॥ 6-95-72 (43038)
ਬਿਭੇਦ ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੰ ਬਾਹੁਂ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰੇਦਵਸ੍ਯ ਚਾਹਵੇ ।
ਪਪਾਤ ਸਹਸਾ ਤਸ੍ਯ ਸਸ਼ਰੰ ਧਨੁਰੁਤ੍ਤਮਮ੍ ॥ 6-95-73 (43039)
ਦ੍ਰੌਪਦੇਯਾਂਸ੍ਤਤਃ ਪਞ੍ਚ ਪਞ੍ਚਭਿਃ ਸਮਤਾਡਯਤ੍ ।
ਭੀਮਸੇਨਸ੍ਯ ਚ ਕ੍ਰੋਧਾੰਨਿਜਘਾਨ ਤੁਰੰਗਮਾਨ੍ ॥ 6-95-74 (43040)
ਧ੍ਵਜੰ ਕੇਸਰਿਣੰ ਚਾਸ੍ਯ ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਵਿਸ਼ਿਖੈਸ੍ਤ੍ਰਿਭਿਃ ।
ਨਿਰ੍ਬਿਭੇਦ ਤ੍ਰਿਭਿਸ਼੍ਚਾਨ੍ਯੈਃ ਸਾਰਥਿੰ ਚਾਸ੍ਯ ਪਤ੍ਰਿਭਿਃ ॥ 6-95-75 (43041)
ਸ ਗਾਢਵਿਦ੍ਧੋ ਵ੍ਯਥਿਤੋ ਰਥੋਪਸ੍ਥ ਉਪਾਵਿਸ਼ਤ੍ ।
ਵਿਸ਼ੋਕੋ ਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਭਗਦਤ੍ਤੇਨ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-95-76 (43042)
ਤਤੋ ਭੀਮੋ ਮਹਾਬਾਹੁਰ੍ਵਿਰਥੋ ਰਥਿਨਾਂ ਵਰਃ ।
ਗਦਾਂ ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਵੇਗੇਨ ਪ੍ਰਚਸ੍ਕਨ੍ਦ ਰਥੋਤ੍ਤਮਾਤ੍ ॥ 6-95-77 (43043)
ਤਮੁਦ੍ਯਤਗਦੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਸਸ਼੍ਰੁʼਙ੍ਗਮਿਵ ਪਰ੍ਵਤਮ੍ ।
ਤਾਵਕਾਨਾਂ ਭਯੰ ਘੋਰੰ ਸਮਪਦ੍ਯਤ ਭਾਰਤ ॥ 6-95-78 (43044)
ਏਤਸ੍ਮਿੰਨੇਵ ਕਾਲੇ ਤੁ ਪਾਣ੍ਡਵਃ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਸਾਰਥਿਃ ।
ਆਜਗਾਮ ਮਹਾਰਾਜ ਨਿਘ੍ਨਞ੍ਸ਼ਤ੍ਰੂਨ੍ਸਮਨ੍ਤਤਃ ॥ 6-95-79 (43045)
ਯਤ੍ਰ ਤੌ ਪੁਰੁਸ਼਼ਵ੍ਯਾਘ੍ਰੌ ਪਿਤਾਪੁਤ੍ਰੌ ਮਹਾਬਲੌ ।
ਪ੍ਰਾਗ੍ਜ੍ਯੋਤਿਸ਼਼ੇਣ ਸੰਯੁਕ੍ਤੌ ਭੀਮਸੇਨਘਟੋਤ੍ਕਚੌ ॥ 6-95-80 (43046)
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਚ ਪਾਣ੍ਡਵੋ ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੂʼਨ੍ਯੁਧ੍ਯਮਾਨਾਨ੍ਮਹਾਰਥਾਨ੍ ।
ਤ੍ਵਰਿਤੋ ਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਤਤ੍ਰਾਯੁਧ੍ਯਤ੍ਕਿਰਞ੍ਛਰਾਨ੍ ॥ 6-95-81 (43047)
ਤਤੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਰਾਜਾ ਤ੍ਵਰਮਾਣੋ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਸੇਨਾਮਚੋਦਯਤ੍ਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਰੰ ਰਥਨਾਗਾਸ਼੍ਵਸੰਕੁਲਾਮ੍ ॥ 6-95-82 (43048)
ਤਾਮਾਪਤਨ੍ਤੀਂ ਸਹਸਾ ਕੌਰਵਾਣਾਂ ਮਹਾਚਮੂਮ੍ ।
ਅਭਿਦੁਦ੍ਰਾਵ ਵੇਗੇਨ ਪਾਣ੍ਡਵਃ ਸ਼੍ਵੇਤਵਾਹਨਃ ॥ 6-95-83 (43049)
ਭਗਦਤ੍ਤਸ਼੍ਚ ਸਮਰੇ ਤੇਨ ਨਾਗੇਨ ਭਾਰਤ।
ਵਿਮ੍ਰੁʼਦ੍ਗਨ੍ਪਾਣ੍ਡਵਬਲੰ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਮੁਪਾਦ੍ਰਵਤ੍ ॥ 6-95-84 (43050)
ਤਦਾਸੀਤ੍ਸੁਮਹਦ੍ਯੁਦ੍ਧੰ ਭਗਦਤ੍ਤਸ੍ਯ ਮਾਰਿਸ਼਼।
ਪਾਞ੍ਚਾਲੈਃ ਪਾਣ੍ਡਵੇਯੈਸ਼੍ਚ ਕੇਕਯੈਸ਼੍ਚੋਦ੍ਯਤਾਯੁਧੈਃ ॥ 6-95-85 (43051)
ਭੀਮਸੇਨੋ(ਅ)ਪਿ ਸਮਰੇ ਤਾਵੁਭੌ ਕੇਸ਼ਵਾਰ੍ਜਿਨੌ ।
ਅਸ਼੍ਰਾਵਯਦ੍ਯਥਾਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਮਿਰਾਵਦ੍ਵਧਤੁਤ੍ਤਮਮ੍ ॥ ॥ 6-95-86 (43052)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਅਸ਼਼੍ਟਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਪਞ੍ਚਨਵਤਿਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-95-4 ਭਵਨ੍ਤੰ ਸਮੁਪਾਸ਼੍ਰਿਤ੍ਯ ਵਾਸੁਦੇਵੰ ਯਥਾ ਪਰੈਃ ਇਤਿ ਝo ਪਾਠਃ। ਡ ਪਾਠੇ ਅਯਮਰ੍ਥਸ਼੍ਲੋਕੋ ਨਾਸ੍ਤਿ॥ 6-95-15 ਅਨੁਸ਼ਯ ਇਤਿ ਪਾਠੇ ਪਸ਼੍ਚਾਤ੍ਤਾਪਃ ॥ 6-95-77 ਪ੍ਰਚਸ੍ਕਨ੍ਦ ਅਵਤਤਾਰ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 096
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.96. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 096
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਭੀਮੇਨ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਾਨੁਜਾਨਾਂ ਕਤਿਪਯਾਨਾਂ ਹਨਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-96-0 (43053)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-96-0x (4180)
ਪੁਤ੍ਰੰ ਵਿਨਿਹਤੰ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਇਰਾਵਨ੍ਤੰ ਧਨ਼ਞ੍ਜਯਃ।
ਦੁਃਖੇਨ ਮਹਤਾ(ਅ)(ਅ)ਵਿਸ਼਼੍ਟੋ ਨਿਃਸ਼੍ਵਸਨ੍ਪੰਨਗੋ ਯਥਾ ॥ 6-96-1 (43054)
ਅਬ੍ਰਵੀਤ੍ਸਮਰੇ ਰਾਜਨ੍ਵਾਸੁਦੇਵਮਿਦੰ ਵਚਃ।
ਇਦੰ ਨੂਨੰ ਮਹਾਪ੍ਰਾਜ੍ਞੋ ਵਿਦੁਰੋ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਵਾਨ੍ਪੁਰਾ ॥ 6-96-2 (43055)
ਕੁਰੂਣਾਂ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਚ ਕ੍ਸ਼਼ਯੰ ਘੋਰੰ ਮਹਾਮਤਿਃਕ ।
ਸ ਤਤੋ ਨਿਵਾਰਿਤਵਾਨ੍ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰੰ ਜਨੇਸ਼੍ਵਰਮ੍ ॥ 6-96-3 (43056)
ਅਨ੍ਯੇ ਚ ਬਹਵੋ ਵੀਰਾਃ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਮਧੁਸੂਦਨ।
ਨਿਹਤਾਃ ਕੌਰਵੈਃ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਤਥਾ(ਅ)ਸ੍ਮਾਭਿਸ਼੍ਚ ਕੌਰਵਾਃ ॥ 6-96-4 (43057)
ਅਰ੍ਥਹੇਤੋਰ੍ਨਰਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਕ੍ਰਿਯਤੇ ਕਰ੍ਮ ਕੁਤ੍ਸਿਤਮ੍।
ਧਿਗਰ੍ਥਾਨ੍ਯਤ੍ਕ੍ਰੁʼਤੇ ਹ੍ਯੇਵੰ ਕ੍ਰਿਯਤੇ ਜ੍ਞਾਤਿਸੰਕ੍ਸ਼਼ਯਃ ॥ 6-96-5 (43058)
ਅਧਨਸ੍ਯ ਮ੍ਰੁʼਤੰ ਸ਼੍ਰੇਯੋ ਨ ਚ ਜ੍ਞਾਤਿਵਧਾਦ੍ਵਨਮ੍ ।
ਕਿੰ ਨੁ ਪ੍ਰਾਪ੍ਸ੍ਯਾਮਹੇ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣ ਹਤ੍ਵਾ ਜ੍ਞਾਤੀਨ੍ਸਮਾਗਤਾਨ੍ ॥ 6-96-6 (43059)
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਾਪਰਾਧੇਨ ਸ਼ਕੁਨੇਃ ਸੌਬਲਸ੍ਯ ਚ।
ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾ ਨਿਧਨੰ ਯਾਨ੍ਤਿ ਕਰ੍ਣਦੁਰ੍ਮਨ੍ਤ੍ਰਿਤੇਨ ਚ ॥ 6-96-7 (43060)
ਇਦਾਨੀਂ ਚ ਵਿਜਾਨਾਮਿ ਸੁਕ੍ਰੁʼਤੰ ਮਧੁਸੂਦਨ।
ਕ੍ਰੁʼਤੰ ਰਾਜ੍ਞਾ ਮਹਾਬਾਹੋ ਯਾਚਤਾ ਤ ਸੁਯੋਧਨਮ੍ ॥ 6-96-8 (43061)
ਰਾਜ੍ਯਾਰ੍ਧੰ ਪਞ੍ਚ ਵਾ ਗ੍ਰਾਮਾੰਨਾਕਾਰ੍ਸ਼਼ੀਤ੍ਸ ਚ ਦੁਰ੍ਮਤਿਃਕ ।
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਹਿ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾਞ੍ਸ਼ੂਰਾਞ੍ਸ਼ਯਾਨਾਨ੍ਧਰਣੀਤਲੇ ॥ 6-96-9 (43062)
ਨਿਨ੍ਦਾਮਿ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ਮਾਤ੍ਮਾਨੰ ਧਿਗਸ੍ਤੁ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਜੀਵਿਕਾਮ੍ ।
ਅਸ਼ਕ੍ਤਮਿਤਿ ਮਾਮੇਤੇ ਜ੍ਞਾਸ੍ਯਨ੍ਤੇ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾ ਰਣੇ ॥ 6-96-10 (43063)
ਏਤਦਰ੍ਥੰ ਮਯਾ ਯੁਦ੍ਧੰ ਰੋਚਿਤੰ ਮਧੁਸੂਦਨ।
ਸੰਚੋਦਯ ਹਯਾਞ੍ਸ਼ੀਘ੍ਰੰ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਚਮੂਂ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-96-11 (43064)
ਪ੍ਰਤਰਿਸ਼਼੍ਯੇ ਮਹਾਪਾਰੰ ਭੁਜਾਭ੍ਯਾਂ ਸਮਰੋਦਧਿਮ੍ ।
ਨਾਯੰ ਕ੍ਲੀਬਾਯਿਤੁਂ ਕਾਲੋ ਵਿਦ੍ਯਤੇ ਮਾਧਵ ਕ੍ਵਚਿਤ੍ ॥ 6-96-12 (43065)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-96-13x (4181)
ਏਵਮੁਕ੍ਤਸ੍ਤੁ ਪਾਰ੍ਥੇਨ ਕੇਸ਼ਵਃ ਪਰਵੀਰਹਾ।
ਚੋਦਯਾਮਾਸ ਤਾਨਸ਼੍ਵਾਨ੍ਪਾਣ੍ਡੁਰਾਨ੍ਵਾਤਰੰਹਸਃ ॥ 6-96-13 (43066)
ਅਥ ਸ਼ਬ੍ਦੋ ਮਹਾਨਾਸੀਤ੍ਤਵ ਸੈਨ੍ਯਸ੍ਯ ਭਾਰਤ।
ਮਾਰੁਤੋਦ੍ਧੂਤਵੇਗਸ੍ਯ ਸਾਗਰਸ੍ਯੇਵ ਪਰ੍ਵਣਿ ॥ 6-96-14 (43067)
ਅਪਰਾਹ੍ਣੇ ਮਹਾਰਾਜ ਸੰਗ੍ਰਾਮਃ ਸਮਪਦ੍ਯਤ ।
ਪਰ੍ਜਨ੍ਯਸਮਨਿਰ੍ਘੋਸ਼਼ੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਸਹ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ॥ 6-96-15 (43068)
ਤਤੋ ਰਾਜੰਸ੍ਤਵ ਸੁਤਾ ਭੀਮਸੇਨਮੁਪਾਦ੍ਰਵਨ੍ ।
ਪਰਿਵਾਰ੍ਯ ਰਣੇ ਦ੍ਰੋਣੰ ਵਸਵੋ ਵਾਸਵੰ ਯਥਾ ॥ 6-96-16 (43069)
ਤਤਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਕ੍ਰੁʼਪਸ਼੍ਚ ਰਥਿਨਾਂ ਵਰਃ।
ਭਗਦਤ੍ਤਃ ਸੁਸ਼ਰ੍ਮਾ ਚ ਧਨੰਜਯਮੁਪਾਦ੍ਰਵਨ੍ ॥ 6-96-17 (43070)
ਹਾਰ੍ਦਿਕ੍ਯੋ ਬਾਹ੍ਲਿਕਸ਼੍ਚੈਵ ਸਾਤ੍ਯਕਿੰ ਸਮਭਿਦ੍ਰੁਤੌ ।
ਅਮ੍ਬਸ਼਼੍ਠਕਸ੍ਤੁ ਨ੍ਰੁʼਪਤਿਰਭਿਮਨ੍ਯੁਮਵਸ੍ਥਿਤਃ ॥ 6-96-18 (43071)
ਸ਼ੇਸ਼਼ਾਸ੍ਤ੍ਵਨ੍ਯੇ ਮਹਾਰਾਜ ਸ਼ੇਸ਼਼ਾਨੇਵ ਮਹਾਰਥਾਨ੍ ।
ਤਤਃ ਪ੍ਰਵਵ੍ਰੁʼਤੇ ਯੁਦ੍ਧੰ ਘੋਰਰੂਪੰ ਭਯਾਵਹਮ੍ ॥ 6-96-19 (43072)
`ਭੀਮਸੇਨਸ੍ਤੁ ਸੰਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਪੁਤ੍ਰਾਂਸ੍ਤਵ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ'।
ਪ੍ਰਜਜ੍ਵਾਲ ਰਣੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਹਵਿਸ਼਼ਾ ਹਵ੍ਯਵਾਡਿਵ ॥ 6-96-20 (43073)
ਪੁਤ੍ਰਾਸ੍ਤੁ ਤਵ ਕੌਨ੍ਤੇਯੰ ਛਾਦਯਾਂਚਕ੍ਰਿਰੇ ਸ਼ਰੈਃ।
ਪ੍ਰਾਵ੍ਰੁʼਸ਼਼ੀਵ ਮਹਾਰਾਜ ਜਲਦਾ ਇਵ ਪਰ੍ਵਤਮ੍ ॥ 6-96-21 (43074)
ਸ ਚ੍ਛਾਦ੍ਯਮਾਨੋ ਬਹੁਧਾ ਪੁਤ੍ਰੈਸ੍ਤਵ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਸ੍ਰੁʼਕ੍ਵਿਣੀ ਸੰਲਿਹਨ੍ਵੀਰਃ ਸ਼ਾਰ੍ਦੂਲ ਇਵ ਦਰ੍ਪਿਤਃ ॥ 6-96-22 (43075)
ਵ੍ਯੂਢੋਰਸ੍ਕਸ੍ਤਤੋ ਭੀਮਃ ਪੋਥਯਾਮਾਸ ਪਾਰ੍ਥਿਵਮ੍ ।
ਕ੍ਸ਼਼ੁਰਪ੍ਰੇਣ ਸੁਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੇਨ ਸੁਮੁਕ੍ਤੇਨ ਮਹਾਰਣੇ ॥ 6-96-23 (43076)
ਤਾਡਯਾਮਾਸ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਸੋ(ਅ)ਭਵਦ੍ਵ੍ਯਥਿਤੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਃ ।
ਅਪਰੇਣ ਤੁ ਭਲ੍ਲੇਨ ਪੀਤੇਨ ਨਿਸ਼ਿਤੇਨ ਤੁ।
ਅਪਾਤਯਤ੍ਕੁਣ੍ਡਲਿਤੰ ਸਿੰਹਃ ਕ੍ਸ਼਼ੁਦ੍ਰਮ੍ਰੁʼਗੰ ਯਥਾ ॥ 6-96-24 (43077)
ਤਤਃ ਸੁਨਿਸ਼ਿਤਾਨ੍ਬਾਣਾਨ੍ਭੀਮਸੇਨਃ ਸ਼ਿਲਾਸ਼ਿਤਾਨ੍ ।
ਸ ਸਪ੍ਤ ਸੰਦਧੇ ਹਨ੍ਤੁਂ ਪੁਤ੍ਰਾਸ੍ਤੇ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-96-25 (43078)
ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਿਤਾ ਭਿਮਸੇਨੇਨ ਸ਼ਰਾਸ੍ਤੇ ਦ੍ਰੁʼਢਧਨ੍ਵਨਾ ।
ਅਪਾਤਯਨ੍ਤ ਪੁਤ੍ਰਾਂਸ੍ਤੇ ਰਥੇਭ੍ਯਃ ਸੁਮਹਾਰਥਾਨ੍ ॥ 6-96-26 (43079)
ਅਨਾਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿੰ ਕੁਣ੍ਡਭੇਦਿੰ ਵਿਰਾਜੰ ਦੀਪ੍ਤਲੋਚਨਮ੍ ।
ਦੀਰ੍ਘਬਾਹੁਂ ਸੁਬਾਹੁਂ ਚ ਤਥੈਵ ਮਕਰਧ੍ਵਜਮ੍ ॥ 6-96-27 (43080)
ਪ੍ਰਪਤਨ੍ਤਿਸ੍ਮ ਵੀਰਾਸ੍ਤੇ ਵਿਰੇਜੁਰ੍ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ।
ਵਸਨ੍ਤੇ ਪੁਸ਼਼੍ਪਸ਼ਬਲਾਃ ਕਿੰਸ਼ੁਕਾਃ ਪਤਿਤਾ ਇਵ ॥ 6-96-28 (43081)
ਤਤਃ ਪ੍ਰਦੁਦ੍ਰੁਵੁਃ ਸ਼ੇਸ਼਼ਾਸ੍ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਾ ਮਹਾਹਵੇ ।
ਤੰ ਕਾਲਮਿਵ ਮਨ੍ਯਨ੍ਤੋ ਭੀਮਸੇਨੰ ਮਹਾਬਲਮ੍ ॥ 6-96-29 (43082)
ਦ੍ਰੋਣਸ੍ਤੁ ਸਮਰੇ ਵੀਰੰ ਨਿਰ੍ਦਹਨਕ੍ਤੰ ਸੁਤਾਂਸ੍ਤਵ ।
ਯਥਾਦ੍ਰਿੰ ਵਾਰਿਧਾਰਾਭਿਃ ਸਮਨ੍ਤਾਦ੍ਵ੍ਯਕਿਰਚ੍ਛਰੈਃ ॥ 6-96-30 (43083)
ਤਤ੍ਰਾਦ੍ਭੁਤਮਪਸ਼੍ਯਾਮ ਕੁਨ੍ਤੀਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਪੌਰੁਸ਼਼ਮ੍ ।
ਦ੍ਰੋਣੇਨ ਵਾਰ੍ਯਮਾਣੋ(ਅ)ਪਿ ਨਿਜਘ੍ਨੇ ਯਤ੍ਸੁਤਾਂਸ੍ਤਵ ॥ 6-96-31 (43084)
ਯਥਾ ਗੋਵ੍ਰੁʼਸ਼਼ਭੋ ਵਰ੍ਸ਼਼ੰ ਸੰਧਾਰਯਤਿ ਸ੍ਵਾਤ੍ਪਤਤ੍ ।
ਭੀਮਸ੍ਤਥਾ ਦ੍ਰੋਣਮੁਕ੍ਤੰ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ਮਦੀਧਰਤ੍ ॥ 6-96-32 (43085)
ਅਦ੍ਭੁਤੰ ਚ ਮਹਾਰਾਜ ਤਤ੍ਰ ਚਕ੍ਰੇ ਵ੍ਰੁʼਕੋਦਰਃ ।
ਯਤ੍ਪੁਤ੍ਰਾਂਸ੍ਤੇ(ਅ)ਵਧੀਤ੍ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਦ੍ਰੋਣੰ ਚੈਵ ਨ੍ਯਵਾਰਯਤ੍ ॥ 6-96-33 (43086)
ਪੁਤ੍ਰੇਸ਼਼ੁ ਤਵ ਵੀਰੇਸ਼਼ੁ ਚਿਕ੍ਰੀਡਾਰ੍ਜੁਨਪੂਰ੍ਵਜਃ ।
ਮ੍ਰੁʼਗੇਸ਼਼੍ਵਿਵ ਮਹਾਰਾਜ ਚਰਨ੍ਵ੍ਯਾਘ੍ਰੋ ਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-96-34 (43087)
ਯਥਾ ਹਿ ਪਸ਼ੁਮਧ੍ਯਸ੍ਥੋ ਦ੍ਰਾਵਯੇਤ ਪਸ਼ੂਨ੍ਵ੍ਰੁʼਕਃ ।
ਵ੍ਰੁʼਕੋਦਰਸ੍ਤਵ ਸੁਤਾਂਸ੍ਤਥਾ ਵ੍ਯਦ੍ਰਾਵਯਦ੍ਰਣੇ ॥ 6-96-35 (43088)
ਗਾਙ੍ਗੇਯੋ ਭਗਦਤ੍ਤਸ਼੍ਚ ਗੋਤਮਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਥਾਃ ।
ਪਾਣ੍ਡਵੰ ਰਭਸੰ ਯੁਦ੍ਧੇ ਵਾਰਯਾਮਾਸੁਰਰ੍ਜੁਨਮ੍ ॥ 6-96-36 (43089)
ਅਸ੍ਤ੍ਰੈਰਸ੍ਤ੍ਰਾਣਿ ਸੰਵਾਰ੍ਯ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਸੋ(ਅ)ਤਿਰਥੋ ਰਣੇ
ਪ੍ਰਵੀਰਾਂਸ੍ਤਵ ਸੈਨ੍ਯੇਸ਼਼ੁ ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯਵੇ ॥ 6-96-37 (43090)
ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਸ੍ਤੁ ਰਾਜਾਨਮਮ੍ਬਸ਼਼੍ਠੰ ਲੋਕਵਿਸ਼੍ਰੁਤਮ੍ ।
ਵਿਰਥੰ ਰਥਿਨਾਂ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੰ ਕਾਰਯਾਮਾਸ ਸਾਯਕੈਃ ॥ 6-96-38 (43091)
ਵਿਰਥੋ ਵਧ੍ਯਮਾਨਸ੍ਤੁ ਸੌਭਦ੍ਰੇਣ ਯਸ਼ਸ੍ਵਿਨਾ ।
ਅਵਪ੍ਲੁਤ੍ਯ ਰਥਾਤ੍ਤੂਰ੍ਣਮਮ੍ਬਸ਼਼੍ਠੋ ਵਸੁਧਾਧਿਪਃ ॥ 6-96-39 (43092)
ਅਸਿੰ ਚਿਕ੍ਸ਼਼ੇਪ ਸਮਰੇ ਸੌਭਦ੍ਰਸ੍ਯ ਮਹਾਤ੍ਮਨਃ ।
ਆਰੁਰੋਹ ਰਥੰ ਚੈਵ ਹਾਰ੍ਦਿਕ੍ਯਸ੍ਯ ਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-96-40 (43093)
ਆਪਤਨ੍ਤੰ ਤੁ ਨਿਸ੍ਤ੍ਰਿੰਸ਼ੰ ਯੁਦ੍ਧਮਾਰ੍ਗਵਿਸ਼ਾਰਦਃ ।
ਲਾਘਵਾਦ੍ਵ੍ਯੰਸਯਾਮਾਸ ਸੌਭਦ੍ਰਃ ਪਰਵੀਰਹਾ ॥ 6-96-41 (43094)
ਵ੍ਯੰਸਿਤੰ ਵੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਨਿਸ੍ਤ੍ਰਿੰਸ਼ੰ ਸੌਭਦ੍ਰੇਣ ਰਣੇ ਤਦਾ।
ਸਾਧੁਸਾਧ੍ਵਿਤਿ ਸੈਨ੍ਯਾਨਾਂ ਪ੍ਰਣਾਦੋ(ਅ)ਭੂਦ੍ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ॥ 6-96-42 (43095)
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਮੁਖਾਸ੍ਤ੍ਵਨ੍ਯੇ ਤਵ ਸੈਨ੍ਯਮਯੋਧਯਨ੍।
ਤਥੈਵ ਤਾਵਕਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਪਾਣ੍ਡੁਸੈਨ੍ਯਮਯੋਧਯਨ੍ ॥ 6-96-43 (43096)
ਤਤ੍ਰਾਕ੍ਰਨ੍ਦੋ ਮਹਾਨਾਸੀਤ੍ਤਵ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਭਾਰਤ।
ਨਿਘ੍ਨਤਾਂ ਦ੍ਰੁʼਢਮਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਕੁਰ੍ਵਤਾਂ ਕਰ੍ਮ ਦੁਸ਼਼੍ਕਰਮ੍ ॥ 6-96-44 (43097)
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਹਿ ਰਣੇ ਸ਼ੂਰਾਃ ਕੇਸ਼ੇਸ਼਼੍ਵਾਕ੍ਸ਼਼ਿਸ਼਼੍ਯ ਮਾਨਿਨਃ।
ਨਖਦਨ੍ਤੈਰਯੁਧ੍ਯਨ੍ਤ ਮੁਸ਼਼੍ਟਿਭਿਰ੍ਜਾਨੁਭਿਸ੍ਤਥਾ ॥ 6-96-45 (43098)
ਤਲੈਸ਼੍ਚੈਵਾਥ ਨਿਸ੍ਤ੍ਰਿੰਸ਼ੈਰ੍ਬਾਹੁਭਿਸ਼੍ਚ ਸੁਸੰਸ੍ਥਿਤੈਃ।
ਵਿਵਰੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਚਾਨ੍ਯੋਨ੍ਯਮਨਯਨ੍ਯਮਸਾਦਨਮ੍ ॥ 6-96-46 (43099)
ਨ੍ਯਹਨਚ੍ਚ ਪਿਤਾ ਪੁਤ੍ਰੰ ਪੁਤ੍ਰਸ਼੍ਚ ਪਿਤਰੰ ਤਥਾ।
ਵ੍ਯਾਕੁਲੀਕ੍ਰੁʼਤਸੰਕਲ੍ਪਾ ਯੁਯੁਧੁਸ੍ਤਤ੍ਰ ਮਾਨਵਾਃ ॥ 6-96-47 (43100)
ਰਣੇ ਚਾਰੂਣਿ ਚਾਪਾਨਿ ਹੇਮਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠਾਨਿ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਹਤਾਨਾਮਪਵਿਦ੍ਧਾਨਿ ਕਲਾਪਾਸ਼੍ਚ ਮਹਾਧਨਾਃ ॥ 6-96-48 (43101)
ਜਾਤਰੂਪਮਯੈਃ ਪੁਙ੍ਖੈ ਰਾਜਤੈਰ੍ਨਿਸ਼ਿਤਾਃ ਸ਼ਰਾਃ।
ਤੈਲਧੌਤਾ ਵ੍ਯਰਾਜਨ੍ਤ ਨਿਰ੍ਮੁਕ੍ਤਭੁਜਗੋਪਮਾਃ ॥ 6-96-49 (43102)
ਖਙ੍ਗਾਸ਼੍ਚ ਦਾਨ੍ਤਤ੍ਸਰਵੋ ਜਾਤਰੂਪਪਰਿਸ਼਼੍ਕ੍ਰੁʼਤਾਃ ।
ਚਰ੍ਮਾਣਿ ਚਾਪਵਿਦ੍ਧਾਨਿ ਰੁਕ੍ਮਚਿਤ੍ਰਾਣਿ ਧਨ੍ਵਿਨਾਂ ॥ 6-96-50 (43103)
ਸੁਵਰ੍ਣਾਵਿਕ੍ਰੁʼਤਾਃ ਪ੍ਰਾਸਾਃ ਪ੍ਰਭਗ੍ਨਾ ਹੇਮਭੂਸ਼਼ਿਤਾਃ।
ਜਾਤਰੂਪਮਯਾ ਯਸ਼਼੍ਟ੍ਯਃ ਸ਼ਕ੍ਤ੍ਯਸ਼੍ਚ ਕਨਕੋਜ੍ਜ੍ਵਲਾਃ ॥ 6-96-51 (43104)
ਅਵਸ੍ਕਨ੍ਦਾਸ਼੍ਚ ਪਤਿਤਾ ਮੁਸਲਾਨਿ ਗੁਰੂਣਿ ਚ ।
ਪਰਿਘਾਃ ਪਟ੍ਟਸਾਸ਼੍ਚੈਵ ਭਿਣ੍ਡਿਪਾਲਾਸ਼੍ਚ ਮਾਰਿਸ਼਼ ॥ 6-96-52 (43105)
ਪਤਿਤਾ ਵਿਵਿਧਾਸ਼੍ਚਾਪਾਸ਼੍ਚਿਤ੍ਰਾ ਹੇਮਪਰਿਸ਼਼੍ਕ੍ਰੁʼਤਾਃ ।
ਕੁਥਾ ਬਹੁਵਿਧਾਕਾਰਾਸ਼੍ਚਾਮਰਾ ਵ੍ਯਜਨਾਨਿ ਚ ॥ 6-96-53 (43106)
ਨਾਨਾਵਿਧਾਨਿ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਾਣਿ ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਪਤਿਤਾ ਨਰਾਃ।
ਜੀਵਨ੍ਤ ਇਵ ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨਤੇ ਗਤਸਤ੍ਤ੍ਵਾ ਮਹਾਰਥਾਃ ॥ 6-96-54 (43107)
ਗਜਾਵਿਮਥਿਤੈਰ੍ਗਾਤ੍ਰੈਰ੍ਮੁਸਲੈਰ੍ਭਿੰਨਮਸ੍ਤਕਾਃ।
ਗਜਾਵਾਜਿਰਥਕ੍ਸ਼਼ੁਣ੍ਣਾਃ ਸ਼ੇਰਤੇ ਸ੍ਮ ਨਰਾਃ ਕ੍ਸ਼਼ਿਤੌ ॥ 6-96-55 (43108)
ਤਥੈਵਾਸ਼੍ਵਨ੍ਰੁʼਨਾਗਾਨਾਂ ਸ਼ਰੀਰੈਰ੍ਵਿਬਭੌ ਤਦਾ।
ਸੰਛੰਨਾ ਵਸੁਧਾ ਰਾਜਨ੍ਪਰ੍ਵਤੈਰਿਵ ਸ਼ਾਤਿਤੈਃ ॥ 6-96-56 (43109)
ਸਮਰੇ ਪਤਿਤੈਸ਼੍ਚੈਵ ਸ਼ਕ੍ਤ੍ਯ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿਸ਼ਰਤੋਮਰੈਃ।
ਨਿਸ੍ਤ੍ਰਿੰਸ਼ੈਃ ਪਟ੍ਟਸੈਃ ਪ੍ਰਾਸੈਰਵਸ੍ਕਨ੍ਦੈਃ ਪਰਸ਼੍ਵਥੈਃ ॥ 6-96-57 (43110)
ਪਰਿਘੈਰ੍ਭਿਣ੍ਡਿਪਾਲੈਸ਼੍ਚ ਸ਼ਤਘ੍ਨੀਭਿਸ਼੍ਚ ਮਾਰਿਸ਼਼।
ਸ਼ਰੀਰੈਃ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਨਿਰ੍ਭਿੰਨੈਃ ਸਮਾਸ੍ਤੀਰ੍ਯਤ ਮੇਦਿਨੀ ॥ 6-96-58 (43111)
ਵਿਸ਼ਬ੍ਦੈਰਲ੍ਪਸ਼ਬ੍ਦੈਸ਼੍ਚ ਸ਼ੋਣਿਤੌਗਪਰਿਪ੍ਲੁਤੈਃ।
ਗਤਾਸੁਭਿਰਮਿਤ੍ਰਘ੍ਨ ਵਿਬਭੌ ਨਿਚਿਤਾ ਮਹੀ ॥ 6-96-59 (43112)
ਸਤਲਤ੍ਰੈਃ ਸਕੇਯੂਰੈਰ੍ਬਾਹੁਭਿਸ਼੍ਚਨ੍ਦਨੋਕ੍ਸ਼਼ਿਤੈਃ ।
ਹਸ੍ਤਿਹਸ੍ਤੋਪਮੈਸ਼੍ਛਿੰਨੈਰੂਰੁਭਿਸ਼੍ਚ ਤਰਸ੍ਵਿਨਾਮ੍ ॥ 6-96-60 (43113)
ਬਦ੍ਧਚੂਜਾਮਣਿਵਰੈਃ ਸ਼ਿਰੋਭਿਸ਼੍ਚ ਸਕੁਣ੍ਡਲੈਃ ।
ਪਾਤਿਤੈ ਰੁʼਸ਼਼ਭਾਕ੍ਸ਼਼ਾਣਾਂ ਬਭੌ ਭਾਰਤ ਮੇਦਿਨੀ ॥ 6-96-61 (43114)
ਕਵਚੈਃ ਸ਼ੋਣਿਤਾਦਿਗ੍ਧੈਰ੍ਵਿਪ੍ਰਕੀਰ੍ਣੈਸ਼੍ਚ ਕਾਞ੍ਚਨੈਃ ।
ਰਰਾਜ ਸੁਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਭੂਮਿਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਾਰ੍ਚਿਰ੍ਭਿਰਿਵਾਨਲੈਃ ॥ 6-96-62 (43115)
ਵਿਪ੍ਰਵਿਦ੍ਧੈਃ ਕਲਾਪੈਸ਼੍ਚ ਪਤਿਤੈਸ਼੍ਚ ਸ਼ਰਾਸਨੈਃ ।
ਵਿਪ੍ਰਕੀਰ੍ਣੈਃ ਸ਼ਰੈਸ਼੍ਚੈਵ ਰੁਕ੍ਮਪੁਙ੍ਖੈਃ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ॥ 6-96-63 (43116)
ਰਥੈਸ਼੍ਚ ਸਰ੍ਵਤੋ ਭਗ੍ਨੈਃ ਕਿਙ੍ਕਿਣੀਜਾਲਭੂਸ਼਼ਿਤੈਃ ।
ਵਾਜਿਭਿਸ਼੍ਚ ਹਤੈਰ੍ਬਾਣੈਃ ਸ੍ਰਸ੍ਤਜਿਹ੍ਵੈਃ ਸਸ਼ੋਣਿਤੈਃ ॥ 6-96-64 (43117)
ਅਨੁਕਰ੍ਸ਼਼ੈਃ ਪਤਾਕਾਭਿਰੁਪਾਸਙ੍ਗੈਰ੍ਧ੍ਵਜੈਰਪਿ ।
ਪ੍ਰਵੀਰਾਣਾਂ ਮਹਾਸ਼ਙ੍ਖੈਰ੍ਵਿਪ੍ਰਕੀਰ੍ਣੈਸ਼੍ਚ ਪਾਣ੍ਡੁਰੈਃ ॥ 6-96-65 (43118)
ਸ੍ਰਸ੍ਤਹਸ੍ਤੈਸ਼੍ਚ ਮਾਤਙ੍ਗੈਃ ਸ਼ਯਾਨੈਰ੍ਵਿਬਭੌ ਮਹੀ ।
ਨਾਨਾਰੂਪੇਰਲੰਕਾਰੈਃ ਪ੍ਰਮਦੇਵਾਭ੍ਯਲਙ੍ਕ੍ਰੁʼਤਾ॥ 6-96-66 (43119)
ਦਨ੍ਤਿਭਿਸ਼੍ਚਾਪਰੈਸ੍ਤਤ੍ਰ ਸਪ੍ਰਾਣੈਰ੍ਗਾਢਵੇਦਨੈਃ ।
ਕਰੈਃ ਸ਼ਬ੍ਦੰ ਵਿਮੁਞ੍ਚਦ੍ਭਿਃ ਸ਼ੀਕਰੰ ਚ ਮੁਹੁਰ੍ਮੁਹੁਃ ॥ 6-96-67 (43120)
ਵਿਬਭੌ ਤਦ੍ਰਣਸ੍ਥਾਨੰ ਸ੍ਯਨ੍ਦਮਾਨੈਰਿਵਾਚਲੈਃ।
ਨਾਨਾਰਾਗੈਃ ਕਮ੍ਬਲੈਸ਼੍ਚ ਪਰਿਸ੍ਤੋਮੇਸ਼੍ਚ ਦਨ੍ਤਿਨਾਮ੍ ॥ 6-96-68 (43121)
ਵੈਦੂਰ੍ਯਮਣਿਦਣ੍ਡੈਸ਼੍ਚ ਪਤਿਤੈਰਙ੍ਕੁਸ਼ੈਃ ਸ਼ੁਭੈਃ।
ਘਣ੍ਟਾਭਿਸ਼੍ਚ ਗਜੇਨ੍ਦ੍ਰਾਣਾਂ ਪਤਿਤਾਭਿਃ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ॥ 6-96-69 (43122)
ਵਿਪਾਟਿਤਵਿਚਿਤ੍ਰਾਭਿਃ ਕੁਥਾਭਿਰਙ੍ਕੁਸ਼ੈਸ੍ਤਥਾ।
ਗ੍ਰੈਵੇਯੈਸ਼੍ਚਿਤ੍ਰਰੂਪੈਸ਼੍ਚ ਰੁਕ੍ਮਕਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਭਿਰੇਵ ਚ ॥ 6-96-70 (43123)
ਯਨ੍ਤ੍ਰੈਸ਼੍ਚ ਬਹੁਧਾ ਚ੍ਛਿੰਨੈਸ੍ਤੋਮਰੈਸ਼੍ਚਾਪਿ ਕਾਞ੍ਚਨੈਃ।
`ਰਰਾਜ ਸੁਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਭੂਮਿਸ੍ਤਤ੍ਰਤਤ੍ਰ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ'
ਅਸ਼੍ਵਾਨਾਂ ਰੇਣੁਕਪਿਲੈ ਰੁਕ੍ਮਚ੍ਛੰਨੈਰੁਰਸ਼੍ਛਦੈਃ॥ 6-96-71 (43124)
ਸਾਦਿਨਾਂ ਚ ਭੁਜੈਸ਼੍ਛਿੰਨੈਃ ਪਤਿਤੈਃ ਸਾਙ੍ਗਦੈਸ੍ਤਥਾ।
ਪ੍ਰਾਸੈਸ਼੍ਚ ਵਿਮਲੈਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈਰ੍ਵਿਮਲਾਭਿਸ੍ਤਥਰ੍ਸ਼਼੍ਟਿਭਿਃ॥ 6-96-72 (43125)
ਉਸ਼਼੍ਣੀਸ਼਼ੈਸ਼੍ਚ ਤਥਾ ਚਿਤ੍ਰੈਰ੍ਵਿਪ੍ਰਵਿਦ੍ਧੈਸ੍ਤਤਸ੍ਤਤਃ।
ਵਿਚਿਤ੍ਰੈਰ੍ਬਾਣਵਰ੍ਸ਼਼ੈਸ਼੍ਚ ਜਾਤਰੂਪਪਰਿਸ਼਼੍ਕ੍ਰੁʼਤੈਃ ॥ 6-96-73 (43126)
ਅਸ਼੍ਵਾਸ੍ਤਰਪਰਿਸ੍ਤੋਮੈ ਰਾਙ੍ਕਵੈਰ੍ਮ੍ਰੁʼਦਿਤੈਸ੍ਤਥਾ।
ਨਰੇਨ੍ਦ੍ਰਚੂਡਾਮਣਿਭਿਰ੍ਵਿਚਿਤ੍ਰੈਸ਼੍ਚ ਮਹਾਧਨੈਃ ॥ 6-96-74 (43127)
ਛਤ੍ਰੈਸ੍ਤਥਾਪਵਿਦ੍ਧੈਸ਼੍ਚ ਚਾਮਰੈਰ੍ਵ੍ਯਜਨੈਰਪਿ ।
ਪਦ੍ਮੇਨ੍ਦੁਦ੍ਯੁਤਿਭਿਸ਼੍ਚੈਵ ਵਦਨੈਸ਼੍ਚਾਰੁਕੁਣ੍ਡਲੈਃ ॥ 6-96-75 (43128)
ਕ੍ਲ੍ਰੁʼਪ੍ਤਸ਼੍ਮਸ਼੍ਰੁਭਿਰਤ੍ਯਰ੍ਥੰ ਵੀਰਾਣਾਂ ਸਮਲਙ੍ਕ੍ਰੁʼਤੈਃ ।
ਅਪਵਿਦ੍ਧੈਰ੍ਮਹਾਰਾਜ ਸੁਵਰ੍ਣਾਜ੍ਜ੍ਵਲਕੁਣ੍ਡਲੈਃ ॥ 6-96-76 (43129)
ਗ੍ਰਹਨਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਸ਼ਬਲਾ ਦ੍ਯੌਰਿਵਾਸੀਦ੍ਵਸੁਂਧਰਾ।
ਏਵਮੇਤੇ ਮਹਾਸੇਨੇ ਮ੍ਰੁʼਦਿਤੇ ਤਤ੍ਰ ਭਾਰਤ ॥ 6-96-77 (43130)
ਪਰਸ੍ਪਰੰ ਸਮਾਸਾਦ੍ਯ ਤਵ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਸੰਯੁਗੇ ।
ਤੇਸ਼਼ੁ ਸ਼੍ਰਾਨ੍ਤੇਸ਼਼ੁ ਭਗ੍ਨੇਸ਼਼ੁ ਮ੍ਰੁʼਦਿਤੇਸ਼਼ੁ ਚ ਭਾਰਤ ॥ 6-96-78 (43131)
ਰਾਤ੍ਰਿਃ ਸਮਭਵਤ੍ਤਤ੍ਰ ਨਾਪਸ਼੍ਯਾਮ ਤਤੋ(ਅ)ਨੁਗਾਨ੍ ।
ਤਤੋ(ਅ)ਵਹਾਰੰ ਸੈਕਨ੍ਯਾਨਾਂ ਪ੍ਰਚੁਕ੍ਰੁਃ ਕੁਰੁਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ॥ 6-96-79 (43132)
ਘੋਰੇ ਨਿਸ਼ਾਮੁਖੇ ਰੌਦ੍ਰੇ ਵਰ੍ਤਮਾਨੇ ਮਹਾਭਯੇ।
ਅਵਹਾਰੰ ਤਤਃ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਸਹਿਤਾਃ ਕੁਰੁਪਾਣਡ੍ਵਾਃ ।
ਨ੍ਯਵਿਸ਼ਨ੍ਤ ਨਿਸ਼ਾਕਾਲੇ ਗਤ੍ਵਾ ਸ੍ਵਸ਼ਿਬਿਰੰ ਤਦਾ ॥ ॥ 6-96-80 (43133)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਅਸ਼਼੍ਟਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਸ਼਼ਣ੍ਣਵਤਿਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-96-23 ਵ੍ਯੂਢੋਰਸ੍ਕੰ ਇਤਿ ਝo ਪਾਠਃ ॥ 6-96-48 ਅਪਵਿਦ੍ਧਾਨਿ ਪਤਿਤਾਨਿ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 097
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.97. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 097
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਨ੍ਯਸ੍ਤਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਸ਼੍ਚੇਦਹੰ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨ੍ ਜੇਸ਼਼੍ਯਾਮੀਤਿ ਕਰ੍ਣਬੋਧਿਤੇਨ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੇਨ ਰਾਤ੍ਰੌ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮੇਤ੍ਯ ਕਰ੍ਣਸ੍ਯ ਯੁਦ੍ਧਾਨੁਜ੍ਞਾਪ੍ਰਾਰ੍ਥਨਾ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-97-0 (43134)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-97-0x (4182)
ਤਤੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਰਾਜਾ ਸ਼ਕੁਨਿਸ਼੍ਚਾਪਿ ਸੌਬਲਃ।
ਦੁਃਸ਼ਾਸਨਸ਼੍ਚ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਤੇ ਸੂਤਪੁਤ੍ਰਸ਼੍ਚ ਦੁਰ੍ਜਯਃ ॥ 6-97-1 (43135)
ਸਮਾਗਮ੍ਯ ਮਹਾਰਾਜ ਮਨ੍ਤ੍ਰੰ ਚਕ੍ਰੁਰ੍ਵਿਵਕ੍ਸ਼਼ਿਤਮ੍ ।
ਕਥੰ ਪਾਣ੍ਡੁਸੁਤਾਃ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਜੇਤਵ੍ਯਾਃ ਸਗਣਾ ਇਤਿ॥ 6-97-2 (43136)
ਤਤੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਰਾਜਾ ਸਰ੍ਵਾਂਸ੍ਤਾਨਾਹ ਮਨ੍ਤ੍ਰਿਣਃ ।
ਸੂਤਪੁਤ੍ਰੰ ਸਮਾਭਾਸ਼਼੍ਯ ਸੌਬਲੰ ਚ ਮਹਾਬਲਮ੍ ॥ 6-97-3 (43137)
ਦ੍ਰੋਣੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮ ਕ੍ਰੁʼਪਃ ਸ਼ਲ੍ਯਃ ਸੌਮਦਤ੍ਤਿਸ਼੍ਚ ਸੰਯੁਗੇ।
ਨ ਪਾਰ੍ਥਾਨ੍ਪ੍ਰਤਿ ਬਾਧਨ੍ਤੇ ਨ ਜਾਨੇ ਕਿੰਨੁ ਕਾਰਣਮ੍ ॥ 6-97-4 (43138)
ਅਵਧ੍ਯਮਾਨਾਸ੍ਤੇ ਚਾਪਿ ਕ੍ਸ਼਼ਪਯਨ੍ਤਿ ਬਲੰ ਮਮ।
ਸੋ(ਅ)ਸ੍ਮਿ ਕ੍ਸ਼਼ੀਣਬਲਃ ਕਰ੍ਣ ਕ੍ਸ਼਼ੀਣਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਸ਼੍ਚ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-97-5 (43139)
`ਦ੍ਰੋਣਸ੍ਯ ਪ੍ਰਮੁਖੇ ਵੀਰਾ ਹਤਾਸ੍ਤੇ ਭ੍ਰਾਤਰੋ ਮਮ।
ਭੀਮਸੇਨੇਨ ਰਾਧੇਯ ਮਮ ਚੈਵ ਚ ਪਸ਼੍ਯਤਃ '॥ 6-97-6 (43140)
ਨਿਕ੍ਰੁʼਤਃ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ਸ਼ੂਰੈਰਵਧ੍ਯੈਰ੍ਦੈਵਤੈਰਪਿ ।
ਸੋ(ਅ)ਹੰ ਸੰਸ਼ਯਮਾਪੰਨਃ ਪ੍ਰਕਰਿਸ਼਼੍ਯੇ ਕਥੰ ਰਣਮ੍ ॥ 6-97-7 (43141)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-97-8x (4183)
ਤਮਬ੍ਰਵੀਨ੍ਮਹਾਰਾਜ ਸੂਤਪੁਤ੍ਰੋ ਨਰਾਧਿਪਮ੍ ।
ਮਾ ਸ਼ੋਚ ਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਕਰਿਸ਼਼੍ਯੇ(ਅ)ਹੰ ਪ੍ਰਿਯੰ ਤਵ ॥ 6-97-8 (43142)
ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵਸ੍ਤੂਰ੍ਣਮਪਯਾਤੁ ਮਹਾਰਣਾਤ੍ ।
ਨਿਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤੇ ਯੁਧਿ ਗਾਙ੍ਗੇਯੇ ਨ੍ਯਸ੍ਤਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰੇ ਚ ਭਾਰਤ ॥ 6-97-9 (43143)
ਅਹੰ ਪਾਰ੍ਥਾਨ੍ਹਨਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਸਹਿਤਾਨ੍ਸਰ੍ਵਸੋਮਕੈਃ ।
ਪਸ਼੍ਯਤੋ ਯੁਧਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਸ਼ਪੇ ਸਤ੍ਯੇਨ ਤੇ ਨ੍ਰੁʼਪ ॥ 6-97-10 (43144)
ਪਾਣ੍ਡਵੇਸ਼਼ੁ ਦਯਾਂ ਨਿਤ੍ਯੰ ਸ ਹਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਕਰੋਤਿ ਵੈ।
ਅਸ਼ਕ੍ਤਸ਼੍ਚ ਰਣੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਜੇਤੁਮੇਤਾਨ੍ਮਹਾਰਥਾਨ੍ ॥ 6-97-11 (43145)
ਅਭਿਮਾਨੀ ਰਣੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਨਿਤ੍ਯੰ ਚਾਪਿ ਰਣਪ੍ਰਿਯਃ ।
ਸ ਕਥੰ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨ੍ਯੁਦ੍ਧੇ ਜੇਸ਼਼੍ਯਤੇ ਤਾਤ ਸੰਗਤਾਨ੍ ॥ 6-97-12 (43146)
ਸ ਤ੍ਵੰ ਸ਼ੀਘ੍ਰਮਿਤੋ ਗਤ੍ਵਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਸ਼ਿਬਿਰੰ ਪ੍ਰਤਿ ।
ਅਨੁਮਾਨ੍ਯ ਗੁਰੁਂ ਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧੰ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰੰ ਨ੍ਯਾਸਯ ਭਾਰਤ ॥ 6-97-13 (43147)
ਨ੍ਯਸ੍ਤਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰੇ ਤਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇ ਨਿਹਤਾਨ੍ਪਸ਼੍ਯ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨ੍ ।
ਮਯੈਕੇਨ ਰਣੇ ਰਾਜਨ੍ਸਸੁਹ੍ਰੁʼਦ੍ਗਣਬਾਨ੍ਧਵਾਨ੍ ॥ 6-97-14 (43148)
ਏਵਮੁਕ੍ਤਸ੍ਤੁ ਕਰ੍ਣੇਨ ਪੁਤ੍ਰੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸ੍ਤਵ ।
ਅਬ੍ਰਵੀਦ੍ਭ੍ਰਾਤਰੰ ਤਤ੍ਰ ਦੁਃਸ਼ਾਸਨਮਿਦੰ ਵਚਃ ॥ 6-97-15 (43149)
ਅਨੁਯਾਤ੍ਰੰ ਯਥਾ ਸਰ੍ਵੰ ਸਜ੍ਜੀਭਵਤਿ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ।
ਦੁਃਸ਼ਾਸਨ ਤਥਾ ਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਰੰ ਸਰ੍ਵਮੇਵੋਪਪਾਦਯ ॥ 6-97-16 (43150)
ਏਵਮੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਰਾਜਨ੍ਕਰ੍ਣਮਾਹ ਜਨੇਸ਼੍ਵਰਃ ।
ਅਨੁਮਾਨ੍ਯ ਰਣੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮੇਸ਼਼ੋ(ਅ)ਹੰ ਦ੍ਵਿਪਦਾਂ ਵਰਮ੍ ॥ 6-97-17 (43151)
ਆਗਮਿਸ਼਼੍ਯੇ ਤਤਃ ਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਰੰ ਤ੍ਵਤ੍ਸਕਾਸ਼ਮਰਿਨ੍ਦਮ।
ਅਪਕ੍ਰਾਨ੍ਤੇ ਤਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇ ਪ੍ਰਹਰਿਸ਼਼੍ਯਸਿ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-97-18 (43152)
ਨਿਸ਼਼੍ਪਪਾਤ ਤਤਸ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਤਵ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਸਹਿਤੋ ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੁʼਭਿਸ੍ਤੈਸ੍ਤੁ ਦੇਵੈਰਿਵ ਸ਼ਤਕ੍ਰਤੁਃ ॥ 6-97-19 (43153)
ਤਤਸ੍ਤੰ ਨ੍ਰੁʼਪਸ਼ਾਰ੍ਦੂਲੰ ਸ਼ਾਰ੍ਦੂਲਸਮਵਿਕ੍ਰਮਮ੍ ।
ਆਰੋਪਯਦ੍ਧਯੰ ਤੂਰ੍ਣੰ ਭ੍ਰਾਤਾ ਦੁਃਸ਼ਾਸਨਸ੍ਤਦਾ ॥ 6-97-20 (43154)
ਅਙ੍ਗਦੀ ਬਦ੍ਧਮੁਕੁਟੋ ਹਸ੍ਤਾਭਰਣਵਾੰਨ੍ਰੁʼਪ ।
ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰੋ ਮਹਾਰਾਜ ਵਿਬਭੌ ਸ ਪਥਿ ਵ੍ਰਜਨ੍ ॥ 6-97-21 (43155)
ਭਣ੍ਡੀਪੁਸ਼਼੍ਪਨਿਕਾਸ਼ੇਨ ਤਪਨੀਯਨਿਭੇਨ ਚ।
ਅਨੁਲਿਪ੍ਤਃ ਪਰਾਰ੍ਦ੍ਧ੍ਯੇਨ ਚਨ੍ਦਨੇਨ ਸੁਗਨ੍ਧਿਨਾ ॥ 6-97-22 (43156)
ਅਰਜੋਮ੍ਬਰਸੰਵੀਤਃ ਸਿੰਹਖੇਲਗਤਿਰ੍ਨ੍ਰੁʼਪ ।
ਸ਼ੁਸ਼ੁਭੇ ਵਿਮਲਾਰ੍ਚਿਸ਼਼੍ਮਾੰਨਭਸੀਵ ਦਿਵਾਕਰਃ ॥ 6-97-23 (43157)
ਤੰ ਪ੍ਰਯਾਨ੍ਤੰ ਨਰਵ੍ਯਾਘ੍ਰੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਸ਼ਿਬਿਰੰ ਪ੍ਰਤਿ ।
ਅਨੁਜਗ੍ਮੁਰ੍ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾਃ ਸਰ੍ਵਲੋਕਸ੍ਯ ਧਨ੍ਵਿਨਃ ।
ਭ੍ਰਾਤਰਸ਼੍ਚ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾਸ੍ਤ੍ਰਿਦਸ਼ਾ ਇਵ ਵਾਸਵਮ੍ ॥ 6-97-24 (43158)
ਹਯਾਨਨ੍ਯੇ ਸਮਾਰੁਹ੍ਯ ਗਜਾਨਨ੍ਯੇ ਚ ਭਾਰਤ ।
ਰਥਾਨਨ੍ਯੇ ਨਰਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੰ ਪਰਿਵਵ੍ਰੁਃ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ॥ 6-97-25 (43159)
`ਪਦਾਤਯਸ਼੍ਚ ਤ੍ਵਰਿਤਾ ਨਖਰਪ੍ਰਾਸਯੋਧਿਨਃ।
ਪਰਿਵਵ੍ਰੁਰ੍ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੰ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰੰ ਮਹਾਰਥਮ੍ ॥' 6-97-26 (43160)
ਆਤ੍ਤਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਾਸ਼੍ਚ ਸੁਹ੍ਰੁʼਦੋ ਰਕ੍ਸ਼਼ਣਾਰ੍ਥੰ ਮਹੀਪਤੇਃ ।
ਪ੍ਰਾਦੁਰ੍ਬਭੂਵੁਃ ਸਹਿਤਾਃ ਸ਼ਕ੍ਰਸ੍ਯੇਵਾਮਰਾ ਦਿਵਿ ॥ 6-97-27 (43161)
ਸ ਪੂਜ੍ਯਮਾਨਃ ਕੁਰੁਭਿਃ ਕੌਰਵਾਣਾਂ ਮਹਾਬਲਃ ।
ਪ੍ਰਯਯੌ ਸਦਨੰ ਰਾਜਾ ਗਾਙ੍ਗੇਯਸ੍ਯ ਯਸ਼ਸ੍ਵਿਨਃ ।
ਅਨ੍ਵੀਯਮਾਨਃ ਸਤਤੰ ਸੋਦਰੈਃ ਪਰਿਵਾਰਿਤਃ ॥ 6-97-28 (43162)
ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੰ ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਃ ਕਾਲੇ ਸੰਭ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਸ੍ਵਭੁਜੰ ਤਦਾ।
ਹਸ੍ਤਿਹਸ੍ਤੋਪਮੰ ਸੌਮ੍ਯੰ ਸਰ੍ਵਸ਼ਤ੍ਰੁਨਿਬਰ੍ਹਣਮ੍ ॥ 6-97-29 (43163)
ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹ੍ਣੰਨਞ੍ਜਲੀੰਨ੍ਰੂʼਣਾਮੁਦ੍ਯਤਾਨ੍ਸਰ੍ਵਤੋ ਦਿਸ਼ਃ।
ਸ਼ੁਸ਼੍ਰਾਵ ਮਧੁਰਾ ਵਾਚੋ ਨਾਨਾਦੇਸ਼ਨਿਵਾਸਿਨਾਮ੍ ॥ 6-97-30 (43164)
ਸੰਸ੍ਤੂਯਮਾਨਃ ਸੂਤੈਸ਼੍ਚ ਮਾਗਧੈਸ਼੍ਚ ਮਹਾਯਸ਼ਾਃ।
ਪੂਜਯਾਨਸ਼੍ਚ ਤਾਨ੍ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਸਰ੍ਵਲੋਕੇਸ਼੍ਵਰੇਸ਼੍ਵਰਃ॥ 6-97-31 (43165)
ਪ੍ਰਦੀਪੈਃ ਕਾਞ੍ਚਨੈਸ੍ਤਤ੍ਰ ਗਨ੍ਧਤੈਲਾਵਸੇਚਿਤੈਃ ।
ਪਰਿਵਵ੍ਰੁਰ੍ਮਹਾਰਾਜੰ ਪ੍ਰਜ੍ਵਲਦ੍ਭਿਃ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ॥ 6-97-32 (43166)
ਸ ਤੈਃ ਪਰਿਵ੍ਰੁʼਤੋ ਰਾਜਾ ਪ੍ਰਦੀਪੈਃ ਕਾਞ੍ਚਨੈਰ੍ਜ੍ਵਲਨ੍।
ਸ਼ੁਸ਼ੁਭੇ ਚਨ੍ਦ੍ਰਮਾਯੁਕ੍ਤੋ ਦੀਪ੍ਤੈਰਿਵ ਮਹਾਗ੍ਰਹੈਃ ॥ 6-97-33 (43167)
ਕਞ੍ਚੁਕੋਸ਼਼੍ਣੀਸ਼਼ਿਣਸ੍ਤਤ੍ਰ ਵੇਤ੍ਰਝਰ੍ਝਰਪਾਣਯਃ।
ਪ੍ਰੋਤ੍ਸਾਰਯਨ੍ਤਃ ਸ਼ਨਕੈਸ੍ਤੰ ਜਨੰ ਸਰ੍ਵਤੋ ਦਿਸ਼ਮ੍ ॥ 6-97-34 (43168)
ਸੰਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਤੁ ਤਤੋ ਰਾਜਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਸਦਨੰ ਸ਼ੁਭਮ੍ ।
ਅਵਤੀਰ੍ਯ ਹਯਾਚ੍ਚਾਪਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਜਨੇਸ਼੍ਵਰਃ ॥ 6-97-35 (43169)
ਅਭਿਵਾਦ੍ਯ ਤਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਨਿਸ਼਼ਣ੍ਣਃ ਪਰਮਾਸਨੇ।
ਕਾਞ੍ਚਨੇ ਸਰ੍ਵਤੋਭਦ੍ਰੇ ਸ੍ਪਰ੍ਦ੍ਧ੍ਯਾਸ੍ਤਰਣਸੰਵ੍ਰੁʼਤੇ।
ਉਵਾਚ ਪ੍ਰਾਞ੍ਜਲਿਰ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਬਾਸ਼਼੍ਪਕਣ੍ਠੋ(ਅ)ਸ਼੍ਰੁਲੋਚਨਃ ॥ 6-97-36 (43170)
ਤ੍ਵਾਂ ਵਯੰ ਹਿ ਸਮਾਸ਼੍ਰਿਤ੍ਯ ਸੰਯੁਗੇ ਸ਼ਤ੍ਰੁਸੂਦਨ ।
ਉਤ੍ਸਹੇਮ ਰਣੇ ਜੇਤੁਂ ਸੇਨ੍ਦ੍ਰਾਨਪਿ ਸੁਰਾਸੁਰਾਨ੍ ।
ਕਿਮੁ ਪਾਣ੍ਡੁਸੁਤਾਨ੍ਵੀਰਾਨ੍ਸਸੁਹ੍ਰੁʼਦ੍ਗਣਬਾਨ੍ਧਵਾਨ੍ ॥ 6-97-37 (43171)
ਤਸ੍ਮਾਦਰ੍ਹਸਿ ਗਾਙ੍ਗੇਯ ਕ੍ਰੁʼਪਾਂ ਕਰ੍ਤੁਂ ਮਯਿ ਪ੍ਰਭੋ।
ਜਹਿ ਪਾਣਡੁਸੁਤਾਨ੍ਵਾਰਾਨ੍ਮਹੇਨ੍ਦ੍ਰ ਇਵ ਦਾਨਵਾਨ੍ ॥ 6-97-38 (43172)
ਪੂਰ੍ਵਮੁਕ੍ਤੰ ਮਹਾਬਾਹੋ ਹਨਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਸਸੋਮਕਾਨ੍ ।
ਪਾਞ੍ਚਾਲਾਨ੍ਕੇਕਯੈਃ ਸਾਰ੍ਧੰ ਕਰੂਪਾਂਸ਼੍ਚੇਤਿ ਭਾਰਤ ॥ 6-97-39 (43173)
ਤ੍ਵਦ੍ਵਚਃ ਸਤ੍ਯਮੇਵਾਸ੍ਤੁ ਜਹਿ ਪਾਰ੍ਥਾਨ੍ਸਮਾਗਤਾਨ੍ ।
ਸੋਮਕਾਂਸ਼੍ਚ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾਨ੍ਸਤ੍ਯਵਾਗ੍ਭਵ ਭਾਰਤ ॥ 6-97-40 (43174)
ਦਯਯਾ ਯਦਿ ਵਾ ਰਾਜਨ੍ਦ੍ਵੇਸ਼਼੍ਯਭਾਵਾਨ੍ਮਮ ਪ੍ਰਭੋ ।
ਮਨ੍ਦਭਾਗ੍ਯਤਯਾ ਵਾਪਿ ਮਮ ਰਕ੍ਸ਼਼ਸਿ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨ੍ ॥ 6-97-41 (43175)
ਅਨੁਜਾਨੀਹਿ ਸਮਰੇ ਕਰ੍ਣਮਾਹਵਸ਼ੋਭਿਨਮ੍ ।
ਸ ਜੇਸ਼਼੍ਯਤਿ ਰਣੇ ਪਾਰ੍ਥਾਨ੍ਸਸੁਹ੍ਰੁʼਦ੍ਗਣਬਾਨ੍ਧਵਾਨ੍ ॥ 6-97-42 (43176)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-97-43x (4184)
ਸ ਏਵਮੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਨ੍ਰੁʼਪਤਿਃ ਪੁਤ੍ਰੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸ੍ਤਵ।
ਨੋਵਾਚ ਵਚਨੰ ਕਿੰਚਿਦ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸਤ੍ਯਪਰਾਕ੍ਰਮਮ੍ ॥ ॥ 6-97-43 (43177)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਸਪ੍ਤਨਵਤਿਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-97-21 ਭਣ੍ਡੀਪੁਸ਼਼੍ਪੰ ਮਞ੍ਜਿਸ਼਼੍ਠਾਪੁਸ਼਼੍ਪਮ੍ ॥ 6-97-29 ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੰ ਸ੍ਵਭੁਜੰ ਸੰਭ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਸਮੁਦ੍ਧ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 098
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.98. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 098
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੰਪ੍ਰਤਿ ਅਰ੍ਜੁਨਪਰਾਕ੍ਰਮਪ੍ਰਸ਼ੰਸਨਪੂਰ੍ਵਕੰ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਮਜਯ੍ਯਤ੍ਵਮਭਿਧਾਯ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਵਰ੍ਜੰ ਪਾਞ੍ਚਾਲਾਦਿਵਧਪ੍ਰਤਿਜ੍ਞਾ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-98-0 (43178)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-98-0x (4185)
ਵਾਕ੍ਸ਼ਲ੍ਯੈਸ੍ਤਵ ਪੁਤ੍ਰੇਣ ਸੋ(ਅ)ਤਿਵਿਦ੍ਧੋ ਮਹਾਮਨਾਃ ।
ਨੋਵਾਚ ਦੁਃਖੋਪਹਤੋ ਹ੍ਯਪ੍ਰਿਯੰ ਪ੍ਰਿਯਮਣ੍ਵਪਿ ॥ 6-98-1 (43179)
ਸ ਧ੍ਯਾਤ੍ਵਾ ਸੁਚਿਰੰ ਕਾਲੰ ਦੁਃਖਰੋਸ਼਼ਸਮਨ੍ਵਿਤਃ ।
ਸ਼੍ਵਸੰਨਿਵ ਮਹਾਨਾਗਃ ਪ੍ਰਣੁੰਨੋ ਵਾਕ੍ਸ਼ਲਾਕਯਾ ॥ 6-98-2 (43180)
ਉਦ੍ਵ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਚਕ੍ਸ਼਼ੁਸ਼਼ੀ ਲੋਪਾੰਨਿਰ੍ਦਹੰਨਿਵ ਭਾਰਤ।
ਸਦੇਵਾਸੁਰਗਨ੍ਧਰ੍ਵੰ ਲੋਕੰ ਕਾਲ ਇਵਾਪਰਃ ॥ 6-98-3 (43181)
ਅਬ੍ਰਵੀਤ੍ਤਵ ਪੁਤ੍ਰੰ ਚ ਸਾਮਪੂਰ੍ਵਮਿਦੰ ਵਚਃ।
ਕਿੰ ਤ੍ਵੰ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੈਵੰ ਮਾਂ ਵਾਕ੍ਸ਼ਲ੍ਯੈਰਪਕ੍ਰੁʼਨ੍ਤਸਿ ॥ 6-98-4 (43182)
ਘਟਮਾਨੰ ਯਥਾਸ਼ਕ੍ਤਿੰ ਕੁਰ੍ਵਾਣੰ ਚ ਤਵ ਪ੍ਰਿਯਮ੍ ।
ਜੁਹ੍ਵਾਨੰ ਸਮਰੇ ਪ੍ਰਾਣਾਂਸ੍ਤਵ ਵੈ ਪ੍ਰਿਯਕਾਮ੍ਯਯਾ ॥ 6-98-5 (43183)
ਯਦਾ ਤੁ ਪਾਣ੍ਡਵਃ ਸ਼ੂਰਃ ਖਾਣ੍ਡਵੇ(ਅ)ਗ੍ਨਿਮਤਰ੍ਪਯਤ੍ ।
ਪਰਾਜਿਤ੍ਯ ਰਣੇ ਸ਼ਕ੍ਰੰ ਪਰ੍ਯਾਪ੍ਤੰ ਤੰਨਿਦਰ੍ਸ਼ਨਮ੍ ॥ 6-98-6 (43184)
ਯਦਾ ਚ ਤ੍ਵਾਂ ਮਹਾਬਾਹੋ ਗਨ੍ਧਰ੍ਵੈਰ੍ਹ੍ਰੁʼਤਮੋਜਸਾ ।
ਅਮੋਚਯਤ੍ਪਾਣ੍ਡੁਸੁਤਃ ਪਰ੍ਯਾਪ੍ਤੰ ਤੰਨਿਦਰ੍ਸ਼ਨਮ੍ ॥ 6-98-7 (43185)
ਦ੍ਰਵਮਾਣੇਸ਼਼ੁ ਸ਼ੂਰੇਸ਼਼ੁ ਸੋਦਰੇਸ਼਼ੁ ਤਵ ਪ੍ਰਭੋ ।
ਸੂਤਪੁਤ੍ਰੇ ਚ ਰਾਧੇਯੇ ਪਰ੍ਯਾਪ੍ਤੰ ਤੰਨਿਦਰ੍ਸ਼ਨਮ੍ ॥ 6-98-8 (43186)
ਯਚ੍ਚ ਨਃ ਸਹਿਤਾਨ੍ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਵਿਰਾਟਨਗਰੇ ਤਦਾ ।
ਏਕ ਏਵਾਜਯਤ੍ਪਾਰ੍ਥਃ ਪਰ੍ਯਾਪ੍ਤੰ ਤੰਨਿਦਰ੍ਸ਼ਨਮ੍ ॥ 6-98-9 (43187)
ਦ੍ਰੋਣੰ ਚ ਯੁਧਿ ਸੰਰਬ੍ਧੰ ਮਾਂ ਚ ਨਿਰ੍ਜਿਤ੍ਯ ਸੰਯੁਗੇ।
ਵਾਸਾਂਸਿ ਸ ਸਮਾਦਤ੍ਤ ਪਰ੍ਯਾਪ੍ਤੰ ਤੰਨਿਦਰ੍ਸ਼ਨਮ੍ ॥ 6-98-10 (43188)
ਤਥਾ ਦ੍ਰੌਣਿੰ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੰ ਸ਼ਾਰਦ੍ਵਤਮਥਾਪਿ ਚ ।
ਗੋਗ੍ਰਹੇ ਜਿਤਵਾਨ੍ਪੂਰ੍ਵੰ ਪਰ੍ਯਾਪ੍ਤੰ ਤੰਨਿਦਰ੍ਸ਼ਨਮ੍ ॥ 6-98-11 (43189)
ਵਿਜਿਤ੍ਯ ਚ ਯਦਾ ਕਰ੍ਣੰ ਸਦਾ ਪੁਰੁਸ਼਼ਮਾਨਿਨਮ੍ ।
ਉਤ੍ਤਰਾਯੈ ਦਦੌ ਵਸ੍ਤ੍ਰੰ ਪਰ੍ਯਾਪ੍ਤੰ ਤੰਨਿਦਰ੍ਸ਼ਨਮ੍ ॥ 6-98-12 (43190)
ਨਿਵਾਤਕਵਚਾਨ੍ਯੁਦ੍ਧੇ ਵਾਸਵੇਨਾਪਿ ਦੁਰ੍ਜਯਾਨ੍।
ਜਿਤਵਾਨ੍ਸਮਰੇ ਪਾਰ੍ਥਃ ਪਰ੍ਯਾਪ੍ਤੰ ਤੰਨਿਦਰ੍ਸ਼ਨਮ੍ ॥ 6-98-13 (43191)
ਕੋ ਹਿ ਸ਼ਕ੍ਤੋ ਰਣੇ ਜੇਤੁਂ ਪਾਣ੍ਡਵੰ ਰਭਸੰ ਤਦਾ।
ਯਸ੍ਯ ਗੋਪ੍ਤਾ ਜਗਦ੍ਗੋਪ੍ਤਾ ਸ਼ਙ੍ਖਚਕ੍ਰਗਦਾਧਰਃ ॥ 6-98-14 (43192)
ਵਾਸੁਦੇਵੋ(ਅ)ਨਨ੍ਤਸ਼ਕ੍ਤਿਃ ਸ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿਸੰਹਾਰਕਾਰਕਃ ।
ਸਰ੍ਵੇਸ਼੍ਵਰੋ ਦੇਵਦੇਵਃ ਪਰਮਾਤ੍ਮਾ ਸਨਾਤਨਃ ॥ 6-98-15 (43193)
ਉਕ੍ਤੋ(ਅ)ਸ੍ਤਿ ਬਹੁਸ਼ੋ ਰਾਜੰਨਾਰਦਾਦ੍ਯੈਰ੍ਮਹਰ੍ਸ਼਼ਿਭਿਃ ।
ਤ੍ਵੰ ਤੁ ਮੋਹਾੰਨ ਜਾਨੀਸ਼਼ੇ ਵਾਚ੍ਯਾਵਾਚ੍ਯੰ ਸੁਯੋਧਨ ॥ 6-98-16 (43194)
ਮੁਮੂਰ੍ਸ਼਼ੁਰ੍ਹਿ ਨਰਃ ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਵ੍ਰੁʼਕ੍ਸ਼਼ਾਨ੍ਪਸ਼੍ਯਤਿ ਕਾਞ੍ਚਨਾਨ੍।
ਤਥਾ ਤ੍ਵਮਪਿ ਗਾਨ੍ਧਾਰੇ ਵਿਪਰੀਤਾਨਿ ਪਸ਼੍ਯਸਿ ॥ 6-98-17 (43195)
ਸ੍ਵਯੰ ਵੈਰੰ ਮਹਤ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ਸਹ ਸ੍ਰੁʼਞ੍ਜਯੈਃ ।
ਯੁਦ੍ਧ੍ਯਸ੍ਵ ਤਾਨਦ੍ਯ ਰਣੇ ਪਸ਼੍ਯਾਮਃ ਪੁਰੁਸ਼਼ੋ ਭਵ।
`ਅਸ਼ਕ੍ਯਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਜੇਤੁਂ ਦੇਵੈਰਪਿ ਸਵਾਸਵੈਃ ॥' 6-98-18 (43196)
ਅਹੰ ਤੁ ਸੋਮਕਾਨ੍ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਪਾਞ੍ਚਾਲਾਂਸ਼੍ਚ ਸਮਾਗਤਾਨ੍।
ਨਿਹਨਿਸ਼਼੍ਯੇ ਨਰਵ੍ਯਾਘ੍ਰ ਵਰ੍ਜਯਿਤ੍ਵਾ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਮ੍ ॥ 6-98-19 (43197)
ਤੈਰ੍ਵਾ(ਅ)ਹੰ ਨਿਹਤਃ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਗਮਿਸ਼਼੍ਯੇ ਯਮਸਾਦਨਮ੍ ।
ਤਾਨ੍ਵਾ ਨਿਹਤ੍ਯ ਸਮਰੇ ਪ੍ਰੀਤਿੰ ਦਾਸ੍ਯਾਮ੍ਯਹੰ ਤਵ ॥ 6-98-20 (43198)
ਪੂਰ੍ਵ ਹਿ ਸ੍ਤ੍ਰੀ ਸਮੁਤ੍ਪੰਨਾ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਰਾਜਵੇਸ਼੍ਮਨਿ ।
ਵਰਦਾਨਾਤ੍ਪੁਮਾਞ੍ਜਾਤਃ ਸੈਸ਼਼ਾ ਵੇ ਸ੍ਤ੍ਰੀ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨੀ ॥ 6-98-21 (43199)
ਤਮਹੰ ਨ ਹਨਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਪ੍ਰਾਣਤ੍ਯਾਗੇ(ਅ)ਪਿ ਭਾਰਤ।
ਯਾ(ਅ)ਸੌ ਪ੍ਰਾਙ੍ਵਰ੍ਮਿਤਾ ਧਾਤ੍ਰਾ ਸੈਸ਼਼ਾ ਵੈ ਸ੍ਤ੍ਰੀ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨੀ॥ 6-98-22 (43200)
ਸੁਖੰ ਸ੍ਵਪਿਹਿ ਗਾਨ੍ਧਾਰੇ ਸ਼੍ਵੋ(ਅ)ਸ੍ਮਿ ਕਰ੍ਤਾ ਮਹਾਰਣਮ੍।
ਯੰ ਜਨਾਃ ਕਥਯਿਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤਿ ਯਾਵਤ੍ਸ੍ਥਾਸ੍ਯਤਿ ਮੇਦਿਨੀ ॥ 6-98-23 (43201)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-98-24x (4186)
ਏਵਮੁਕ੍ਤਸ੍ਤਵ ਸੁਤੋ ਨਿਰ੍ਜਗਾਮ ਜਨੇਸ਼੍ਵਰ।
ਅਭਿਵਾਦ੍ਯ ਗੁਰੁਂ ਮੂਰ੍ਧ੍ਨਾ ਪ੍ਰਯਯੌ ਸ੍ਵੰ ਨਿਵੇਸ਼ਨਮ੍ ॥ 6-98-24 (43202)
ਆਗਮ੍ਯ ਤੁ ਤਤੋ ਰਾਜਾ ਵਿਸ੍ਰੁʼਜ੍ਯ ਚ ਮਹਾਜਨਮ੍ ।
ਪ੍ਰਵਿਵੇਸ਼ ਤਤਸ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਕ੍ਸ਼਼ਯੰ ਸ਼ਤ੍ਰੁਕ੍ਸ਼਼ਯੰਕਰਃ ॥ 6-98-25 (43203)
ਪ੍ਰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਃ ਸ ਨਿਸ਼ਾਂ ਤਾਂ ਚ ਗਮਯਾਮਾਸ ਪਾਰ੍ਥਿਵਃ।
ਪ੍ਰਭਾਤਾਯਾਂ ਚ ਸ਼ਰ੍ਵਰ੍ਯਾਂ ਪ੍ਰਾਤਰੁਤ੍ਥਾਯ ਤਾੰਨ੍ਰੁʼਪਃ ॥ 6-98-26 (43204)
ਰਾਜ੍ਞਃ ਸਮਾਜ੍ਞਾਪਯਤ ਸੇਨਾਂ ਯੋਜਯਤੇਤਿ ਹ।
ਅਦ੍ਯ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਰਣੇ ਕ੍ਰਦ੍ਧੋ ਨਿਹਨਿਸ਼਼੍ਯਤਿ ਸੋਮਕਾਨ੍ ॥ 6-98-27 (43205)
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸ੍ਯ ਤਚ੍ਛ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਰਾਤ੍ਰੌ ਵਿਲਪਿਤੰ ਬਹੁ।
ਮਨ੍ਯਮਾਨਃ ਸ ਤੰ ਰਾਜਨ੍ਪ੍ਰਤ੍ਯਾਦੇਸ਼ਮਿਵਾਤ੍ਮਨਃ ॥ 6-98-28 (43206)
ਨਿਰ੍ਵੇਦੰ ਪਰਮੰ ਗਤ੍ਵਾ ਵਿਨਿਨ੍ਦ੍ਯ ਪਰਵਸ਼੍ਯਤਾਮ੍ ।
ਦੀਰ੍ਘੰ ਦਧ੍ਯੌ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ ਯੋਦ੍ਧੁਕਾਮੋ(ਅ)ਰ੍ਜੁਨੰ ਰਣੇ ॥ 6-98-29 (43207)
ਇਙ੍ਗਿਤੇਨ ਤੁ ਤਜ੍ਜ੍ਞਾਤ੍ਵਾ ਗਾਙ੍ਗੇਯੇਨ ਵਿਚਿਨ੍ਤਿਤਮ੍ ।
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਮਹਾਰਾਜ ਦੁਃਸ਼ਾਸਨਮਚੋਦਯਤ੍ ॥ 6-98-30 (43208)
ਦੁਃਸ਼ਾਸਨ ਰਥਾਸ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਯੁਜ੍ਯਨ੍ਤਾਂ ਭੀਸ਼਼੍ਮਰਕ੍ਸ਼਼ਿਣਃ ।
ਦ੍ਵਾਵਿੰਸ਼ਤਿਮਨੀਕਾਨਿ ਸਰ੍ਵਾਣ੍ਯੇਵਾਭਿਚੋਦਯ ॥ 6-98-31 (43209)
ਅਯੰ ਹਿ ਸਮਨੁਪ੍ਰਾਪ੍ਤੋ ਵਰ੍ਸ਼਼ਪੂਗਾਭਿਚਿਨ੍ਤਿਤਃ ।
ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਸਸੈਨ੍ਯਾਨਾਂ ਵਧੋ ਰਾਜ੍ਯਸ੍ਯ ਚਾਗਮਃ ॥ 6-98-32 (43210)
ਤਤ੍ਰ ਕਾਰ੍ਯਮਹੰ ਮਨ੍ਯੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯੈਵਾਭਿਰਕ੍ਸ਼਼ਣਮ੍।
ਸ ਨੋ ਗੁਪ੍ਤਃ ਸਹਾਯਃ ਸ੍ਯਾਦ੍ਧਨ੍ਯਾਤ੍ਪਾਰ੍ਥਾਂਸ਼੍ਚ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-98-33 (43211)
ਅਬ੍ਰਵੀਦ੍ਧਿ ਵਿਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਾ ਨਾਹੰ ਹਨ੍ਯਾਂ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਮ੍ ।
ਸ੍ਤ੍ਰੀਪੂਰ੍ਵਕੋ ਹ੍ਯਸੌ ਰਾਜੰਸ੍ਤਸ੍ਮਾਦ੍ਵਰ੍ਜ੍ਯੋ ਮਯਾ ਰਣੇ ॥ 6-98-34 (43212)
ਲੋਕਸ੍ਤਦ੍ਵੇਦ ਯਦਹੰ ਪਿਤੁਃ ਪ੍ਰਿਯਚਿਕੀਰ੍ਸ਼਼ਯਾ ।
ਰਾਜ੍ਯੰ ਸ੍ਫੀਤੰ ਮਹਾਬਾਹੋ ਸ੍ਤ੍ਰਿਯਸ਼੍ਚ ਤ੍ਯਕ੍ਤਵਾਨ੍ਪੁਰਾ ॥ 6-98-35 (43213)
ਨੈਵ ਚਾਹੰ ਸ੍ਤ੍ਰਿਯੰ ਜਾਤੁ ਨ ਸ੍ਤ੍ਰੀਪੂਰ੍ਵੰ ਕਥੰਚਨ ।
ਹਨ੍ਯਾਂ ਯੁਧਿ ਨਰਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਸਤ੍ਯਮੇਤਦ੍ਬ੍ਰਵੀਮਿ ਤੇ ॥ 6-98-36 (43214)
ਅਯੰ ਸ੍ਤ੍ਰੀਪੂਰ੍ਵਕੋ ਰਾਜਞ੍ਛਿਖਣ੍ਡੀ ਯਦਿ ਤੇ ਸ਼੍ਰੁਤਃ।
ਉਦ੍ਯੋਗੇ ਕਥਿਤੰ ਸਰ੍ਵੰ ਯਥਾ ਜਾਤਾ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨੀ ॥ 6-98-37 (43215)
ਕਨ੍ਯਾ ਭੂਤ੍ਵਾ ਪੁਮਾਞ੍ਜਾਤਃ ਸ ਚ ਯੋਤ੍ਸ੍ਯਤਿ ਭਾਰਤ ।
ਤਸ੍ਯਾਹੰ ਪ੍ਰਮੁਖੇ ਬਾਣਾੰਨ ਮੁਞ੍ਚੇਯੰ ਕਥੰਚਨ ॥ 6-98-38 (43216)
ਯੁਦ੍ਧੇ ਹਿ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾਂਸ੍ਤਾਤ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਜਯੈਸ਼਼ਿਣਃ ।
ਸਰ੍ਵਾਨਨ੍ਯਾਨ੍ਹਨਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਸੰਪ੍ਰਾਪ੍ਤਾਨ੍ਰਣਮੂਰ੍ਧਨਿ ॥ 6-98-39 (43217)
ਏਵੰ ਮਾਂ ਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਗਾਙ੍ਗੇਯਃ ਪ੍ਰਾਹ ਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਵਿਤ੍ ।
ਤਤ੍ਰ ਸਰ੍ਵਾਤ੍ਮਨਾ ਮਨ੍ਯੇ ਗਾਙ੍ਗੇਯਸ੍ਯੈਵ ਪਾਲਨਮ੍ ॥ 6-98-40 (43218)
ਅਰਕ੍ਸ਼਼੍ਯਮਾਣੰ ਹਿ ਵ੍ਰੁʼਕੋ ਹਨ੍ਯਾਤ੍ਸਿੰਹੰ ਮਹਾਹਵੇ ।
ਮਾ ਵ੍ਰੁʼਕੇਣੇਵ ਗਾਙ੍ਗੇਯੰ ਘਾਤਯੇਮ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਾ ॥ 6-98-41 (43219)
ਮਾਤੁਲਃ ਸ਼ਕੁਨਿਃ ਸ਼ਲ੍ਯਃ ਕ੍ਰੁʼਪੋ ਦ੍ਰੋਣੋ ਵਿਵਿੰਸ਼ਤਿਃ।
ਯਤ੍ਤਾ ਰਕ੍ਸ਼਼ਨ੍ਤੁ ਗਾਙ੍ਗੇਯੰ ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਗੁਪ੍ਤੇ ਧ੍ਰੁਵੋ ਜਯਃ ॥ 6-98-42 (43220)
ਏਤਚ੍ਛ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਤੁ ਤੇ ਸਰ੍ਵੇ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਵਚਸ੍ਤਦਾ ।
ਸਰ੍ਵਤੋ ਰਥਵੰਸ਼ੇਨ ਗਾਙ੍ਗੇਯੰ ਪਰ੍ਯਵਾਰਯਨ੍ ॥ 6-98-43 (43221)
ਪੁਤ੍ਰਾਸ਼੍ਚ ਤਵ ਗਾਙ੍ਗੇਯੰ ਪਰਿਵਾਰ੍ਯ ਯਯੁਰ੍ਮੁਦਾ ।
ਕਮ੍ਪਯਨ੍ਤੋ ਭੁਵੰ ਦ੍ਯਾਂ ਚ ਕ੍ਸ਼਼ੋਭਯਨ੍ਤਸ਼੍ਚ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨ੍ ॥ 6-98-44 (43222)
ਤੇ ਰਥੈਃ ਸੁਪ੍ਰਸੰਯੁਕ੍ਤੈਰ੍ਦਨ੍ਤਿਭਿਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਥਾਃ ।
ਪਰਿਵਾਰ੍ਯ ਰਣੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਦੰਸ਼ਿਤਾਃ ਸਮਵਸ੍ਥਿਤਾਃ ॥ 6-98-45 (43223)
ਯਥਾ ਦੇਵਾਸੁਰੇ ਯੁਦ੍ਧੇ ਤ੍ਰਿਦਸ਼ਾ ਵਜ੍ਰਧਾਰਿਣਮ੍।
ਸਰ੍ਵੇ ਤੇ ਸ੍ਮ ਵ੍ਯਤਿਸ਼਼੍ਠਨ੍ਤ ਰਕ੍ਸ਼਼ਨ੍ਤਸ੍ਤੰ ਮਹਾਰਥਮ੍ ॥ 6-98-46 (43224)
ਤਤੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਰਾਜਾ ਪੁਨਰ੍ਭ੍ਰਾਤਰਮਬ੍ਰਵੀਤ੍ ।
ਸਵ੍ਯੰ ਚਕ੍ਰੰ ਯੁਧਾਮਨ੍ਯੁਰੁਤ੍ਤਮੌਜਾਸ਼੍ਚ ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਮ੍।
ਗੋਪ੍ਤਾਰਾਵਰ੍ਜੁਨਸ੍ਯੈਤਾਵਰ੍ਜੁਨੋ(ਅ)ਪਿ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਃ ॥ 6-98-47 (43225)
ਰਕ੍ਸ਼਼੍ਯਮਾਣਃ ਸ ਪਾਰ੍ਥੇਨ ਤਥਾਸ੍ਮਾਭਿਰ੍ਵਿਵਰ੍ਜਿਤਃ ।
ਯਥਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਨ ਨੋ ਹਨ੍ਯਾਦ੍ਦੁਃਸ਼ਾਸਨ ਤਥਾ ਕੁਰੁ ॥ 6-98-48 (43226)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-98-49x (4187)
ਭ੍ਰਾਤੁਸ੍ਤਦ੍ਵਚਨੰ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਰੋ ਦੁਃਸ਼ਾਸਨਸ੍ਤਵ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਪ੍ਰਮੁਖਤਃ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਪ੍ਰਯਯੌ ਸਹ ਸੇਨਯਾ ॥ 6-98-49 (43227)
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਤੁ ਰਥਵੰਸ਼ੇਨ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਸਮਭਿਸੰਵ੍ਰੁʼਤਮ੍।
ਅਰ੍ਜੁਨੋ ਰਥਿਨਾਂ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੋ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਮੁਵਾਚ ਹ ॥ 6-98-50 (43228)
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨੰ ਨਰਵ੍ਯਾਘ੍ਰੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਪ੍ਰਮੁਖੇ ਨ੍ਰੁʼਪ।
ਸ੍ਥਾਪਯਸ੍ਵਾਦ੍ਯ ਪਾਞ੍ਚਾਲ੍ਯ ਤਸ੍ਯ ਗੋਪ੍ਤਾ(ਅ)ਹਮਿਤ੍ਯੁਤ ॥ ॥ 6-98-51 (43229)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਨਵਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਅਸ਼਼੍ਟਨਵਤਿਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-98-25 ਮਹਾਜਨੰ ਜਨਸਮੂਹਮ੍ । ਕ੍ਸ਼਼ਯੰ ਗ੍ਰੁʼਹਮ੍ ॥ 6-98-28 ਪ੍ਰਤ੍ਯਾਦੇਸ਼ੰ ਨਿਰਾਕਰਮ੍ ॥ 6-98-29 ਨਿਰ੍ਵੇਦੰ ਖੇਦਮ੍ ॥ 6-98-37 ਉਦ੍ਯੋਗੇ ਯੁਦ੍ਧਾਤ੍ਪ੍ਰਾਕ੍ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 099
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.99. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 099
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਕੁਰੁਪਾਣ੍ਡਵਸੇਨਯੋਰ੍ਵ੍ਯੂਹਰਚਨਾਪੂਰ੍ਵਕੰ ਪਰਸ੍ਪਰਾਭਿਗਮਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-99-0 (43230)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-99-0x (4188)
ਤਤਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਨਿਰ੍ਯਯੌ ਸਹ ਸੇਨਯਾ।
ਵ੍ਯੂਹੰ ਚਾਵ੍ਯੂਹਤ ਮਹਤ੍ਸਰ੍ਵਤੋਭਦ੍ਰਮਾਤ੍ਮਨਃ ॥ 6-99-1 (43231)
ਕ੍ਰੁʼਪਸ਼੍ਚ ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਾ ਚ ਸ਼ੈਬ੍ਯਸ਼੍ਚੈਵ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਸ਼ਕੁਨਿਃ ਸੈਨ੍ਧਵਸ਼੍ਚੈਵ ਕਾਮ੍ਭੋਜਸ਼੍ਚ ਸੁਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਃ ॥ 6-99-2 (43232)
ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਸਹਿਤਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਪੁਤ੍ਰੈਸ਼੍ਚ ਤਵ ਭਾਰਤ ।
ਅਗ੍ਰਤਃ ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯਾਨਾਂ ਵ੍ਯੂਹਸ੍ਯ ਪ੍ਰਮੁਖੇ ਸ੍ਥਿਤਾਃ ॥ 6-99-3 (43233)
ਦ੍ਰੋਣੋ ਭੂਰਿਸ਼੍ਰਵਾਃ ਸ਼ਲ੍ਯੋ ਭਗਦਤ੍ਤਸ਼੍ਚ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੰ ਪਕ੍ਸ਼਼ਮਾਸ਼੍ਰਿਤ੍ਯ ਸ੍ਥਿਤਾ ਵ੍ਯੂਹਸ੍ਯ ਦੰਸ਼ਿਤਾਃ ॥ 6-99-4 (43234)
ਅਸ਼੍ਵਤ੍ਥਾਮਾ ਸੋਮਦਤ੍ਤਸ਼੍ਚਾਵਨ੍ਤ੍ਯੌ ਚ ਮਹਾਰਥੌ ।
ਮਹਤ੍ਯਾ ਸੇਨਯਾ ਯੁਕ੍ਤਾ ਵਾਮੰ ਪਕ੍ਸ਼਼ਮਪਾਲਯਨ੍ ॥ 6-99-5 (43235)
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਮਹਾਰਾਜ ਤ੍ਰਿਗਰ੍ਤੈਃ ਸਰ੍ਵਤੋ ਵ੍ਰੁʼਤਃ ।
ਵ੍ਯੂਹਮਧ੍ਯੇ ਸ੍ਥਿਤੋ ਰਾਜਨ੍ਪਾਣ੍ਡਵਾਨ੍ਪ੍ਰਤਿ ਭਾਰਤ ॥ 6-99-6 (43236)
ਅਲਮ੍ਬੁਸੋ ਰਥਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਃ ਸ਼੍ਰੁਤਾਯੁਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠਤਃ ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯਾਨਾਂ ਸ੍ਥਿਤੌ ਵ੍ਯੂਹਸ੍ਯ ਦੰਸ਼ਿਤੌ ॥ 6-99-7 (43237)
ਏਵੰ ਚ ਤੰ ਤਦਾ ਵ੍ਯੂਹੰ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਭਾਰਤ ਤਾਵਕਾਃ।
ਸੰਨਦ੍ਧਾਃ ਸਮਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਪ੍ਰਤਪਨ੍ਤ ਇਵਾਗ੍ਨਯਃ ॥ 6-99-8 (43238)
ਤਤੋ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੋ ਰਾਜਾ ਭੀਮਸੇਨਸ਼੍ਚ ਪਾਣ੍ਡਵਃ।
ਨਕੁਲਃ ਸਹਦੇਵਸ਼੍ਚ ਮਾਦ੍ਰੀਪੁਤ੍ਰਾਵੁਭਾਵਪਿ ॥ 6-99-9 (43239)
ਅਗ੍ਰਤਃ ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯਾਨਾਂ ਸ੍ਥਿਤਾ ਵ੍ਯੂਹਸ੍ਯ ਦੰਸ਼ਿਤਾਃ ।
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨੋ ਵਿਰਾਟਸ਼੍ਚ ਸਾਤ੍ਯਕਿਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਥਃ ॥ 6-99-10 (43240)
ਸ੍ਥਿਤਾਃ ਸੈਨ੍ਯੇਨ ਮਹਤਾ ਪਰਾਨੀਕਵਿਨਾਸ਼ਨਾਃ ।
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਵਿਜਯਸ਼੍ਚੈਵ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਸ਼੍ਚ ਘਟੋਤ੍ਕਚਃ ॥ 6-99-11 (43241)
ਚੇਕਿਤਾਨੋ ਮਹਾਬਾਹੁਃ ਕੁਨ੍ਤਿਭੋਜਸ਼੍ਚ ਵੀਰ੍ਯਵਾਨ੍ ।
ਸ੍ਥਿਤਾ ਰਣੇ ਮਹਾਰਾਜ ਮਹਤ੍ਯਾ ਸੇਨਯਾ ਵ੍ਰੁʼਤਾਃ ॥ 6-99-12 (43242)
ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਰ੍ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੋ ਦ੍ਰੁਪਦਸ਼੍ਚ ਮਹਾਬਲਃ ।
ਯੁਯੁਧਾਨੋ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੋ ਯੁਧਾਮਨ੍ਯੁਸ਼੍ਚ ਵੀਰ੍ਯਵਾਨ੍ ॥ 6-99-13 (43243)
ਕੇਕਯਾ ਭ੍ਰਾਤਰਸ਼੍ਚੈਵ ਸ੍ਥਿਤਾ ਯੁਦ੍ਧਾਯ ਦੰਸ਼ਿਤਾਃ ।
ਏਵੰ ਤੇ(ਅ)ਪਿ ਮਹਾਵ੍ਯੂਹੰ ਪ੍ਰਤਿਵ੍ਯੂਹ੍ਯ ਸੁਦੁਰ੍ਜਯਮ੍ ॥ 6-99-14 (43244)
ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ਸਮਰੇ ਸ਼ੂਰਾਃ ਸ੍ਥਿਤਾ ਯੁਦ੍ਧਾਯ ਦੰਸ਼ਿਤਾਃ ।
ਤਾਵਕਾਸ੍ਤੁ ਰਣੇ ਯਤ੍ਤਾਃ ਸਹਸੇਨਾ ਨਰਾਧਿਪਾਃ ॥ 6-99-15 (43245)
ਅਭ੍ਯੁਦ੍ਯਯੂ ਰਣੇ ਪਾਰ੍ਥਾਨ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ(ਅ)ਗ੍ਰਤੋ ਨ੍ਰੁʼਪ।
ਤਥੈਵ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਰਾਜਨ੍ਭੀਮਸੇਨਪਰੋਗਮਾਃ ॥ 6-99-16 (43246)
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਯੋਦ੍ਧੁਮਭੀਪ੍ਸਨ੍ਤਃ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਵਿਜਯੈਸ਼਼ਿਣਃ ।
ਕ੍ਸ਼਼੍ਵੇਲਾਃ ਕਿਲਕਿਲਾਃ ਸ਼ਙ੍ਖਾਨ੍ਕ੍ਰਕਚਾਨ੍ਗੋਵਿਸ਼਼ਾਣਿਕਾਃ ॥ 6-99-17 (43247)
ਭੇਰੀਮ੍ਰੁʼਦਙ੍ਗਪਣਵਾੰਨਾਦਯਨ੍ਤਸ਼੍ਚ ਪੁਸ਼਼੍ਕਰਾਨ੍।
ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਅਭ੍ਯਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਨਦਨ੍ਤੋ ਭੈਰਵਾਨ੍ਰਵਾਨ੍ ॥ 6-99-18 (43248)
ਭੇਰੀਮ੍ਰੁʼਦ੍ਗਸ਼ਙ੍ਖਾਨਾਂ ਦੁਨ੍ਦੁਭੀਨਾਂ ਚ ਨਿਃਸ੍ਵਨੈਃ ।
ਉਤ੍ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਸਿੰਹਨਾਦੈਸ਼੍ਚ ਵਲ੍ਗਿਤੈਸ਼੍ਚ ਪ੍ਰੁʼਥਗ੍ਵਿਧੈਃ ॥ 6-99-19 (43249)
ਵਯੰ ਪ੍ਰਤਿਨਦਨ੍ਤਸ੍ਤਾਨਗਚ੍ਛਾਮ ਤ੍ਵਰਾਨ੍ਵਿਤਾਃ ।
ਸਹਸੈਵਾਭਿਸੰਕ੍ਰਦ੍ਧਾਸ੍ਤਦਾਸੀਤ੍ਤੁਮੁਲੰ ਮਹਤ੍ ॥ 6-99-20 (43250)
ਤਤੋ(ਅ)ਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਪ੍ਰਧਾਵਨ੍ਤਃ ਸੰਪ੍ਰਹਾਰੰ ਪ੍ਰਚਕ੍ਰਿਰੇ ।
ਤਤਃ ਸ਼ਬ੍ਦੇਨ ਮਹਤਾ ਪ੍ਰਚਕਮ੍ਪੇ ਵਸੁਂਧਰਾ ॥ 6-99-21 (43251)
ਪਕ੍ਸ਼਼ਿਣਸ਼੍ਚ ਮਹਾਘੋਰੰ ਵ੍ਯਾਹਰਨ੍ਤੋ ਵਿਬਭ੍ਰਮੁਃ ।
ਸਪ੍ਰਭਸ਼੍ਚੋਦਿਤਃ ਸੂਰ੍ਯੋ ਨਿਸ਼਼੍ਪ੍ਰਭਃ ਸਮਪਦ੍ਯਤ ॥ 6-99-22 (43252)
ਵਵੁਸ਼੍ਚ ਵਾਤਾਸ੍ਤੁਮੁਲਾਃ ਸ਼ੰਸਨ੍ਤਃ ਸੁਮਹਦ੍ਭਯਮ੍ ।
ਘੋਰਾਸ਼੍ਚ ਘੋਰਨਿਰ੍ਹ੍ਰਾਦਾਃ ਸ਼ਿਵਾਸ੍ਤਤ੍ਰ ਵਵਾਸ਼ਿਰੇ ॥ 6-99-23 (43253)
ਵੇਦਯਨ੍ਤ੍ਯੋ ਮਹਾਰਾਜ ਮਹਦ੍ਵੈਸ਼ਸਮਾਗਤਮ੍।
ਦਿਸ਼ਃ ਪ੍ਰਜ੍ਵਲਿਤਾ ਰਾਜਨ੍ਪਾਂਸੁਵਰ੍ਸ਼਼ੰ ਪਪਾਤ ਚ ॥ 6-99-24 (43254)
ਰੁਧਿਰੇਣ ਸਮੁਨ੍ਮਿਸ਼੍ਰਮਸ੍ਥਿਵਰ੍ਸ਼਼ੰ ਪਪਾਤ ਚ ।
ਰੁਦਤਾਂ ਵਾਹਨਾਨਾਂ ਚ ਨੇਤ੍ਰੇਭ੍ਯਃ ਪ੍ਰਾਪਤਞ੍ਜਲਮ੍ ॥ 6-99-25 (43255)
ਸੁਸ੍ਰੁਵੁਸ਼੍ਚ ਸ਼ਕ੍ਰੁʼਨ੍ਮੂਤ੍ਰੰ ਪ੍ਰਧ੍ਯਾਯਨ੍ਤੋ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਅਨ੍ਤਰ੍ਹਿਤਾ ਮਹਾਨਾਦਾਃ ਸ਼੍ਰੂਯਨ੍ਤੇ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-99-26 (43256)
ਰਕ੍ਸ਼਼ਸਾਂ ਪੁਰੁਸ਼਼ਾਦਾਨਾਂ ਨਦਤਾਂ ਭੈਰਵਾਨ੍ਰਵਾਨ੍ ।
ਸੰਪਤਨ੍ਤਸ਼੍ਚ ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤੇ ਗੋਮਾਯਬਲਵਾਯਸਾਃ ॥ 6-99-27 (43257)
ਸ਼੍ਵਾਨਸ਼੍ਚ ਵਿਵਿਧੈਰ੍ਨਾਦੈਰ੍ਭਸ਼਼ਨ੍ਤਸ੍ਤਤ੍ਰ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਜ੍ਵਲਿਤਾਸ਼੍ਚ ਮਹੋਲ੍ਕਾ ਵੈ ਸਮਾਹਤ੍ਯ ਦਿਵਾਕਰਮ੍ ।
ਨਿਪੇਤੁਃ ਸਹਸਾ ਭੂਮੌ ਵੇਦਯਨ੍ਤ੍ਯੋ ਮਹਦ੍ਭਯਮ੍ ॥ 6-99-28 (43258)
ਮਹਾਨ੍ਤ੍ਯਨੀਕਾਨਿ ਮਹਾਸਮੁਚ੍ਛ੍ਰਯੇ
ਤਤਸ੍ਤਯੋਃ ਪਾਣ੍ਡਵਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਯੋਃ।
ਚਕਮ੍ਪਿਰੇ ਸ਼ਙ੍ਖਮ੍ਰੁʼਦਙ੍ਗਨਿਃਸ੍ਵਨੈਃ
ਪ੍ਰਕਮ੍ਪਿਤਾਨੀਵ ਵਨਾਨਿ ਵਾਯੁਨਾ ॥ 6-99-29 (43259)
ਨਰੇਨ੍ਦ੍ਰਨਾਗਾਸ਼੍ਵਸਮਾਕੁਲਾਨਾ-
ਮਭ੍ਯਾਯਤੀਨਾਮਸ਼ਿਵੇ ਮੁਹੂਰ੍ਤੇ।
ਬਭੂਵ ਘੋਸ਼਼ਸ੍ਤੁਮੁਲਸ਼੍ਚਮੂਨਾਂ
ਵਾਤੋਦ੍ਧੁਤਾਨਾਮਿਵ ਸਾਗਰਾਣਾਮ੍ ॥ ॥ 6-99-30 (43260)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਨਵਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਏਕੋਨਸ਼ਤਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-99-27 ਬਲਵਾਯਸਾਃ ਬਲੋਦਗ੍ਰਾਃ ਕਾਕਾਃ ॥ 6-99-29 ਮਹਾਸਮੁਚ੍ਛ੍ਰਯੇ ਮਹਤਿ ਯੁਦ੍ਧੇ ॥ 6-99-30 ਅਭ੍ਯਾਯਤੀਨਾਮਭਿਮੁਖਮਾਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀਨਾਮ੍ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 100
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.100. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 100
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਅਲਮ੍ਬੁਸਸ੍ਯ ਦ੍ਰੌਪਦੇਯੈਃ ਸਹ ਯੁਦ੍ਧਮਭਿਮਨ੍ਯੁਨਾ ਸਮਾਗਮਸ਼੍ਚ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-100-0 (43261)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-100-0x (4189)
ਅਭਿਮਨ੍ਯੂ ਰਥੋਦਾਰਃ ਪਿਸ਼ਙ੍ਗੈਸ੍ਤੁਰਗੋਤ੍ਤਮੈਃ।
ਅਭਿਦੁਦ੍ਰਾਵ ਤੇਜਸ੍ਵੀ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਬਲੰ ਮਹਤ੍ ॥ 6-100-1 (43262)
ਵਿਕਿਰਞ੍ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ਾਣਿ ਵਾਰਿਧਾਰਾ ਇਵਾਮ੍ਬੁਦਃ।
ਨ ਸ਼ੇਕੁਃ ਸਮਰੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੰ ਸੌਭਦ੍ਰਮਰਿਸੂਦਨਮ੍ ॥ 6-100-2 (43263)
ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰੌਘਿਣੰ ਗਾਹਮਾਨੰ ਸੇਨਾਸਾਗਰਮਕ੍ਸ਼਼ਯਮ੍।
ਨਿਵਾਰਯਿਤੁਮਪ੍ਯਾਜੌ ਤ੍ਵਦੀਯਾਃ ਕੁਰੁਨਨ੍ਦਨ ॥ 6-100-3 (43264)
ਤੇਨ ਮੁਕ੍ਤਾ ਰਣੇ ਰਾਜਞ੍ਸ਼ਰਾਃ ਸ਼ਤ੍ਰੁਨਿਬਰ੍ਹਣਾਃ।
ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾਨਨਯਞ੍ਸ਼ੂਰਾਨ੍ਪ੍ਰੇਤਰਾਜਨਿਵੇਸ਼ਨਮ੍ ॥ 6-100-4 (43265)
ਯਮਦਣ੍ਡੋਪਮਾਨ੍ਘੋਰਾਞ੍ਜ੍ਵਲਿਤਾਸ਼ੀਵਿਸ਼਼ੋਪਮਾਨ੍ ।
ਸੌਭਦ੍ਰਃ ਸਮਰੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਸਾਯਕਾਨ੍ ॥ 6-100-5 (43266)
ਸਰਥਾਨ੍ਰਥਿਨਸ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਹਯਾਂਸ਼੍ਚੈਵ ਸਸਾਦਿਨਃ ।
ਗਜਾਰੋਹਾਂਸ਼੍ਚ ਸਗਜਾਨ੍ਦਾਰਯਾਮਾਸ ਫਾਲ੍ਗੁਨਿਃ ॥ 6-100-6 (43267)
ਤਸ੍ਯ ਤਤ੍ਕੁਰ੍ਵਤਃ ਕਰ੍ਮ ਮਹਤ੍ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਮਹੀਭ੍ਰੁʼਤਃ।
ਪੂਜਯਾਂਚਕ੍ਰਿਰੇ ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾਃ ਪ੍ਰਸ਼ਸ਼ੰਸੁਸ਼੍ਚ ਫਾਲ੍ਗੁਨਿਮ੍ ॥ 6-100-7 (43268)
ਤਾਨ੍ਯਨੀਕਾਨਿ ਸੌਭਦ੍ਰੋ ਦ੍ਰਾਵਯਾਮਾਸ ਭਾਰਤ।
ਤੂਲਰਾਸ਼ੀਨਿਵਾਕਾਸ਼ੇ ਮਾਰੁਤਃ ਸਰ੍ਵਤੋ ਦਿਸ਼ਮ੍ ॥ 6-100-8 (43269)
ਤੇਨ ਵਿਦ੍ਰਾਵ੍ਯਮਾਣਾਨਿ ਤਵ ਸੈਨ੍ਯਾਨਿ ਭਾਰਤ ।
ਤ੍ਰਤਾਰੰ ਨਾਧ੍ਯਗਚ੍ਛਨ੍ਤ ਪਙ੍ਕ੍ਤੇ ਮਗ੍ਨਾ ਇਵ ਦ੍ਵੀਪਾਃ ॥ 6-100-9 (43270)
ਵਿਦ੍ਰਾਵ੍ਯ ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯਾਨਿ ਤਾਵਕਾਨਿ ਨਰੋਤ੍ਤਮ ।
ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਃ ਸ੍ਥਿਤੋ ਰਾਜਨ੍ਵਿਧੂਮੋ(ਅ)ਗ੍ਨਿਰਿਵ ਜ੍ਵਲਨ੍ ॥ 6-100-10 (43271)
ਨ ਚੈਨੰ ਤਾਵਕਾ ਰਾਜਨ੍ਵਿਸ਼਼ੇਹੁਰਰਿਘਾਤਿਨਮ੍ ।
ਪ੍ਰਦੀਪ੍ਤੰ ਪਾਵਕੰ ਯਦ੍ਵਤ੍ਪਤਙ੍ਗਾਃ ਕਾਲਚੋਦਿਤਾਃ ॥ 6-100-11 (43272)
ਪ੍ਰਹਰਨ੍ਸਰ੍ਵਸ਼ਤ੍ਰੁਭ੍ਯਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਅਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਃ ਸਵਜ੍ਰ ਇਵ ਵਾਸਵਃ ॥ 6-100-12 (43273)
ਹੇਮਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠੰ ਧਨੁਸ਼੍ਚਾਸ੍ਯ ਦਦ੍ਰੁʼਸ਼ੇ ਵਿਚਰਦ੍ਦਿਸ਼ਃ ।
ਤੋਯਦੇਸ਼਼ੁ ਯਥਾ ਰਾਜਨ੍ਰਾਜਮਾਨਾ ਸ਼ਤਹ੍ਰਦਾ ॥ 6-100-13 (43274)
ਸ਼ਰਾਸ਼੍ਚ ਨਿਸ਼ਿਤਾਃ ਪੀਤਾ ਨਿਸ਼੍ਚਰਨ੍ਤਿ ਸ੍ਮ ਸੰਯੁਗੇ ।
ਵਨਾਤ੍ਫੁਲ੍ਲਦ੍ਰੁਮਾਦ੍ਰਾਜਨ੍ਭ੍ਰਮਰਾਣਾਮਿਵ ਵ੍ਰਜਾਃ ॥ 6-100-14 (43275)
ਤਥੈਵ ਚਰਤਸ੍ਤਸ੍ਯ ਸੌਭਦ੍ਰਸ੍ਯ ਮਹਾਤ੍ਮਨਃ ।
ਰਥੇਨ ਕਾਞ੍ਚਨਾਙ੍ਗੇਨ ਦਦ੍ਰੁʼਸ਼ੁਰ੍ਨਾਨ੍ਤਰੰ ਜਨਾਃ ॥ 6-100-15 (43276)
ਮੋਹਯਿਤ੍ਵਾ ਕ੍ਰੁʼਪੰ ਦ੍ਰੋਣੰ ਦ੍ਰੌਣਿੰ ਚ ਸਬ੍ਰੁʼਹਦ੍ਬਲਮ੍।
ਸੈਨ੍ਧਵੰ ਚ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੋ ਵ੍ਯਚਰਲ੍ਲਘੁ ਸੁਸ਼਼੍ਠੁ ਚ ॥ 6-100-16 (43277)
ਮਣ੍ਡਲੀਕ੍ਰੁʼਤਮੇਵਾਸ੍ਯ ਧਨੁਃ ਪਸ਼੍ਯਾਮ ਭਾਰਤ।
ਸੂਰ੍ਯਮਣ੍ਡਲਸੰਕਾਸ਼ੰ ਦਹਤਸ੍ਤਵ ਵਾਹਿਨੀਮ੍ ॥ 6-100-17 (43278)
ਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾਃ ਸ਼ੁਰਾਃ ਪ੍ਰਤਪਨ੍ਤੰ ਤਰਸ੍ਵਿਨਮ੍ ।
ਦ੍ਵਿਫਲ੍ਗੁਨਮਿਮੰ ਲੋਕੰ ਮੇਨਿਰੇ ਤਸ੍ਯ ਕਰ੍ਮਭਿਃ ॥ 6-100-18 (43279)
ਤੇਨਾਰ੍ਦਿਤਾ ਮਹਾਰਾਜ ਭਾਰਤੀ ਸਾ ਮਹਾਚਮੂਃ ।
ਵ੍ਯਭ੍ਰਮਤ੍ਤਤ੍ਰਤਤ੍ਰੈਵ ਯੋਸ਼਼ਿਨ੍ਮਦਵਸ਼ਾਦਿਵ ॥ 6-100-19 (43280)
ਦ੍ਰਾਵਯਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਸੈਨ੍ਯੰ ਕਮ੍ਪਯਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਰਥਾਨ੍ ।
ਨਨ੍ਦਯਾਮਾਸ ਸੁਹ੍ਰੁʼਦੋ ਮਯੰ ਜਿਤ੍ਵੇਵ ਵਾਸਵਃ ॥ 6-100-20 (43281)
ਤੇਨ ਨਿਦ੍ਰਾਵ੍ਯਮਾਣਾਨਿ ਤਵ ਸੈਨ੍ਯਾਨਿ ਸੰਯੁਗੇ।
ਚਕ੍ਰੁਰਾਰ੍ਤਸ੍ਵਨੰ ਘੋਰੰ ਪਰ੍ਜਨ੍ਯਨਿਨਦੋਪਮਮ੍ ॥ 6-100-21 (43282)
ਤੰ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਨਿਨਦੰ ਘੋਰੰ ਤਵ ਸੈਨ੍ਯਸ੍ਯ ਭਾਰਤ।
ਮਾਰੁਤੋਦ੍ਧੂਤਵੇਗਸ੍ਯ ਸਾਗਰਸ੍ਯੇਵ ਪਰ੍ਵਣਿ ॥ 6-100-22 (43283)
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸ੍ਤਦਾ ਰਾਜੰਨਾਰ੍ਸ਼੍ਯਸ਼੍ਰੁʼਙ੍ਗਿਮਭਾਸ਼਼ਤ।
ਏਸ਼਼ ਕਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣਿਰ੍ਮਹਾਬਾਹੋ ਦ੍ਵਿਤੀਯ ਇਵ ਫਲ੍ਗੁਨਃ ॥ 6-100-23 (43284)
ਚਮੂਂ ਦ੍ਰਾਵਯਤੇ ਕ੍ਰੋਧਾਦ੍ਵ੍ਰੁʼਤ੍ਰੋ ਦੇਵਚਮੂਮਿਵ ।
ਤਸ੍ਯ ਚਾਨ੍ਯਤ੍ਰ ਪਸ਼੍ਯਾਮਿ ਸੰਯੁਗੇ ਭੇਸ਼਼ਜੰ ਮਹਤ੍ ॥ 6-100-24 (43285)
ਰੁʼਤੇ ਤ੍ਵਾਂ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੰ ਸਰ੍ਵਵਿਦ੍ਯਾਸੁ ਪਾਰਗਮ੍ ।
ਸ ਗਤ੍ਵਾ ਤ੍ਵਰਿਤੰ ਵੀਰੰ ਜਹਿ ਸੌਭਦ੍ਰਮਾਹਵੇ ॥ 6-100-25 (43286)
ਵਯੰ ਪਾਰ੍ਥੰ ਹਨਿਸ਼਼੍ਯਾਮੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਦ੍ਰੋਣਪੁਰੋਗਮਾਃ ।
ਸ ਏਵਮੁਕ੍ਤੋ ਬਲਵਾਨ੍ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੇਨ੍ਦ੍ਰਃ ਪ੍ਰਤਾਪਵਾਨ੍ ॥ 6-100-26 (43287)
ਪ੍ਰਯਯੌ ਸਮਰੇ ਤੂਰ੍ਣੰ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਸ਼ਾਸਨਾਤ੍।
ਨਰ੍ਦਮਾਨੋ ਮਹਾਨਾਦੰ ਪ੍ਰਾਵ੍ਰੁʼਸ਼਼ੀਵ ਬਲਾਹਕਃ ॥ 6-100-27 (43288)
ਤਸ੍ਯ ਸ਼ਬ੍ਦੇਨ ਮਹਤਾ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਬਲੰ ਮਹਤ੍ ।
ਪ੍ਰਾਚਲਤ੍ਸਰ੍ਵਤੋ ਰਾਜਨ੍ਵਾਤੋਦ੍ਧੂਤ ਇਵਾਰ੍ਣਵਃ ॥ 6-100-28 (43289)
ਬਹਵਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਾਜ ਤਸ੍ਯ ਨਾਦੇਨ ਭੀਸ਼਼ਿਤਾਃ।
ਪ੍ਰਿਯਾਨ੍ਪ੍ਰਾਣਾਨ੍ਪਰਿਤ੍ਯਜ੍ਯ ਨਿਪੇਤੁਰ੍ਧਰਣੀਤਲੇ ॥ 6-100-29 (43290)
ਕਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣਿਸ਼੍ਚਾਪਿ ਮੁਦਾ ਯੁਕ੍ਤਃ ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਸਸ਼ਰੰ ਧਨੁਃ ।
ਨ੍ਰੁʼਤ੍ਯੰਨਿਵ ਰਥੋਪਸ੍ਥੇ ਤਦ੍ਰਕ੍ਸ਼਼ਃ ਸਮੁਪਾਦ੍ਰਵਤ੍ ॥ 6-100-30 (43291)
ਤਤਃ ਸ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਸੰਪ੍ਰਾਪ੍ਯੈਵਾਰ੍ਜੁਨੰ ਰਣੇ।
ਨਾਤਿਦੂਰੇ ਸ੍ਥਿਤਾਂ ਤਸ੍ਯ ਦ੍ਰਾਵਯਾਮਾਸ ਵੈ ਚਮੂਮ੍ ॥ 6-100-31 (43292)
ਤਾਂ ਵਧ੍ਯਮਾਨਾਂ ਚ ਤਥਾ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਮਹਾਚਮੂਮ੍।
ਪ੍ਰਤ੍ਯਦ੍ਯਯੌ ਰਣੇ ਰਕ੍ਸ਼਼ੋ ਦੇਵਸੇਨਾਂ ਯਥਾ ਬਲਃ ॥ 6-100-32 (43293)
ਵਿਮਰ੍ਦਃ ਸੁਮਹਾਨਾਸੀਤ੍ਤਸ੍ਯ ਸੈਨ੍ਯਸ੍ਯ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਰਕ੍ਸ਼਼ਸਾ ਘੋਰਰੂਪੇਣ ਵਧ੍ਯਮਾਨਸ੍ਯ ਸੰਯੁਗੇ॥ 6-100-33 (43294)
ਤਤਃ ਸ਼ਰਸਹਸ੍ਤ੍ਰੈਸ੍ਤਾਂ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਮਹਾਚਮੂਮ੍।
ਵ੍ਯਦ੍ਰਾਵਯਦ੍ਰਣੇ ਰਕ੍ਸ਼਼ੋ ਦਰ੍ਸ਼ਯਤਤ੍ਸ੍ਵਪਰਾਕ੍ਰਮਮ੍ ॥ 6-100-34 (43295)
ਸਾ ਵਧ੍ਯਮਾਨਾ ਚ ਤਥਾ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਮਨੀਕਿਨੀ ।
ਰਕ੍ਸ਼਼ਸਾ ਘੋਰਰੂਪੇਣ ਪ੍ਰਦੁਦ੍ਰਾਵ ਰਣੇ ਭਯਾਤ੍ ॥ 6-100-35 (43296)
ਪ੍ਰਮ੍ਰੁʼਦ੍ਯ ਚ ਰਣੇ ਸੇਨਾਂ ਪਦ੍ਮਿਨੀਂ ਵਾਰਣੋ ਯਥਾ।
ਤਤੋ(ਅ)ਭਿਦ੍ਰਦ੍ਰਾਵ ਰਣੇ ਦ੍ਰੌਪਦੇਯਾਨ੍ਮਹਾਬਲਾਨ੍ ॥ 6-100-36 (43297)
ਤੇ ਤੁ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਾ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾ ਦ੍ਰੌਪਦੇਯਾਃ ਪ੍ਰਹਾਰਿਣਃ।
ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੰ ਦੁਦ੍ਰੁਵੁਃ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਗ੍ਰਹਾਃ ਪਞ੍ਚ ਰਵਿੰ ਯਥਾ ॥ 6-100-37 (43298)
ਵੀਰ੍ਯਵਦ੍ਭਿਸ੍ਤਤਸ੍ਤੈਸ੍ਤੁ ਪੀਡਿਤੋ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੋਤ੍ਤਮਃ ।
ਯਥਾ ਯੁਗਕ੍ਸ਼਼ਯੇ ਘੋਰੇ ਚਨ੍ਦ੍ਰਮਾਃ ਪਞ੍ਚਭਿਰ੍ਗ੍ਰਹੈਃ ॥ 6-100-38 (43299)
ਪ੍ਰਤਿਵਿਨ੍ਧ੍ਯਸ੍ਤਤੋ ਰਕ੍ਸ਼਼ੋ ਬਿਭੇਦ ਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਸਰ੍ਵਪਾਰਸ਼ਵੈਸ੍ਤੂਰ੍ਣਮਕੁਣ੍ਠਾਗ੍ਰੈਰ੍ਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-100-39 (43300)
ਸ ਤੈਰ੍ਭਿੰਨਤਨੁਤ੍ਰਾਣਃ ਸ਼ੁਸ਼ੁਭੇ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੋਤ੍ਤਮਃ ।
ਮਰੀਚਿਭਿਰਿਵਾਰ੍ਕਸ੍ਯ ਸੰਸ੍ਯੂਤੋ ਜਲਦੋ ਮਹਾਨ੍ ॥ 6-100-40 (43301)
ਵਿਸ਼਼ਕ੍ਤੈਃ ਸਸ਼ਰੈਸ਼੍ਚਾਪਿ ਤਪਨੀਯਪਰਿਚ੍ਛਦੈਃ ।
ਆਰ੍ਸ਼੍ਯਸ਼੍ਰੁʼਙ੍ਗਿਰ੍ਬਭੌ ਰਾਜਨ੍ਦੀਪ੍ਤਸ਼੍ਰੁʼਙ੍ਗ ਇਵਾਚਲਃ ॥ 6-100-41 (43302)
ਤਤਸ੍ਤੇ ਭ੍ਰਾਤਰਃ ਪਞ੍ਚ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੇਨ੍ਦ੍ਰੰ ਮਹਾਹਵੇ।
ਵਿਵ੍ਯਧੁਰ੍ਨਿਸ਼ਿਤੈਰ੍ਬਾਣੈਸ੍ਤਪਨੀਯਵਿਭੂਸ਼਼ਿਤੈਃ । 6-100-42 (43303)
ਸ ਨਿਰ੍ਭਿੰਨਃ ਸ਼ਰੈਰ੍ਘੋਰੈਰ੍ਭੁਜਗੈਃ ਕੋਪਿਤੈਰਿਵ ।
ਅਲਮ੍ਬੁਸੋ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਰਾਜੰਨਾਗੇਨ੍ਦ੍ਰ ਇਵ ਚੁਕ੍ਰੁਧੇ ॥ 6-100-43 (43304)
ਸੋ(ਅ)ਤਿਵਿਦ੍ਧੋ ਮਹਾਰਾਜ ਮੁਹੂਰ੍ਤਮਥ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਪ੍ਰਵਿਵੇਸ਼ ਤਮੋ ਦੀਰ੍ਘੰ ਪੀਡਿਤਸ੍ਤੈਰ੍ਮਹਾਰਥੈਃ ॥ 6-100-44 (43305)
ਪ੍ਰਤਿਲਭ੍ਯ ਤਤਃ ਸੰਜ੍ਞਾਂ ਕ੍ਰੋਧੇਨ ਦ੍ਵਿਗੁਣੀਕ੍ਰੁʼਤਃ ।
ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਸਾਯਕੈਸ੍ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਧ੍ਵਜਾਂਸ਼੍ਚੈਵ ਧਨੂਂਸ਼਼ਿ ਚ ॥ 6-100-45 (43306)
ਏਕੈਕੰ ਪਞ੍ਚਭਿਰ੍ਬਾਣੈਰਾਜਘਾਨ ਸ੍ਮਯੰਨਿਵ ।
ਅਲਮ੍ਬੁਸੋ ਰਥੋਪਸ੍ਥੇ ਨ੍ਰੁʼਤ੍ਯੰਨਿਵ ਮਹਾਰਥਃ ॥ 6-100-46 (43307)
ਤ੍ਵਰਮਾਣਃ ਸੁਸੰਬਦ੍ਧੋ ਹਯਾਂਸ੍ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਮਹਾਤ੍ਮਨਾਮ੍ ।
ਜਘਾਨ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਸਾਰਥੀਂਸ਼੍ਚ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ॥ 6-100-47 (43308)
ਬਿਭੇਦ ਚ ਸੁਸੰਰਬ੍ਧਃ ਪੁਨਸ਼੍ਚੈਨਾਨ੍ਸੁਤਾਂਸ਼ਿਤੈਃ।
ਸ਼ਰੈਰ੍ਬਹੁਵਿਧਾਕਾਰੈਃ ਸ਼ਤਸ਼ੋ(ਅ)ਥ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ॥ 6-100-48 (43309)
ਵਿਰਥਾਂਸ਼੍ਚ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾਨ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਰ ਸ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਃ ।
ਅਭਿਦੁਦ੍ਰਾਵ ਵੇਗੇਨ ਹਨ੍ਤੁਕਾਮੋ ਨਿਸ਼ਾਚਰਃ ॥ 6-100-49 (43310)
ਤਾਨਰ੍ਦਿਤਾਨ੍ਰਣੇ ਤੇਨ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੇਨ ਦੁਰਾਤ੍ਮਨਾ ।
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ(ਅ)ਰ੍ਜੁਨਸੁਤਃ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੰ ਸਮੁਪਾਦ੍ਰਵਤ੍ ॥ 6-100-50 (43311)
ਤਯੋਃ ਸਮਭਵਦ੍ਯੁਦ੍ਧੰ ਵ੍ਰੁʼਤ੍ਰਵਾਸਵਯੋਰਿਵ।
ਦਦ੍ਰੁʼਸ਼ੁਸ੍ਤਾਵਕਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਪਾਣ੍ਡਵਾਸ਼੍ਚ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ॥ 6-100-51 (43312)
ਤੌ ਸਮੇਤੌ ਮਹਾਯੁਦ੍ਧੇ ਕ੍ਰੋਧਦੀਪ੍ਤੌ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍।
ਮਹਾਬਲੌ ਮਹਾਰਾਜ ਕ੍ਰੋਧਸੰਰਕ੍ਤਲੋਚਨੌ ॥ 6-100-52 (43313)
ਪਰਸ੍ਪਰਮਵੇਕ੍ਸ਼਼ੇਤਾਂ ਕਾਲਾਨਲਸਮੌ ਯੁਧਿ।
`ਆਸ਼ੀਵਿਸ਼਼ਾਵਿਵ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੌ ਨੇਤ੍ਰਾਭ੍ਯਾਮਿਤਰੇਤਰਮ੍ ।'
ਤਯੋਃ ਸਮਾਗਮੋ ਘੋਰੋ ਬਭੂਵ ਕਟੁਕੋਦਯਃ ॥ 6-100-53 (43314)
ਯਥਾ ਦੇਵਾਸੁਰੇ ਯੁਦ੍ਧੇ ਸ਼ਕ੍ਰਸ਼ਮ੍ਬਰਯੋਃ ਪੁਰਾ ॥ ॥ 6-100-54 (43315)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਨਵਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਸ਼ਤਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-100-16 ਲਘੁ ਸੁਸ਼਼੍ਠੁ ਚ ਸ਼ੀਘ੍ਰੰ ਸ਼ੋਭਨੰ ਚ ਯਥਾ ਸ੍ਤਾਤ੍ਤਥਾ ॥ 6-100-23 ਆਰ੍ਸ਼਼੍ਯਸ਼੍ਰੁʼਙ੍ਗਿਮਲਮ੍ਬੁਸਮ੍ ॥ 6-100-39 ਸਰ੍ਵਪਾਰਸ਼ਵੈਃ ਸਰ੍ਵਲੋਹਮਯੈਃ ॥ 6-100-40 ਸੰਸ੍ਯੂਤੋ ਗ੍ਰਥਿਤਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 101
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.101. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 101
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਨਾ(ਅ)ਲਮ੍ਬੁਸਸ੍ਯ ਪਰਾਜਯਃ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-101-0 (43316)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ। 6-101-0x (4190)
ਆਰ੍ਜੁਨੰ ਸਮਰੇ ਸ਼ੂਰੰ ਵਿਨਿਘ੍ਨਨ੍ਤੰ ਮਹਾਰਥਾਨ੍।
ਅਲਮ੍ਬੁਸਃ ਕਥੰ ਯੁਦ੍ਧੇ ਪ੍ਰਤ੍ਯਯੁਧ੍ਯਤ ਸਞ੍ਜਯ ॥ 6-101-1 (43317)
ਆਰ੍ਸ਼੍ਯਸ਼੍ਰੁʼਙ੍ਗਿੰ ਕਥੰ ਚੈਵ ਸੌਭਦ੍ਰਃ ਪਰਵੀਰਹਾ।
ਤਨ੍ਮਮਾਚਕ੍ਸ਼਼੍ਵ ਤਤ੍ਤ੍ਵੇਨ ਯਥਾਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤੰ ਸ੍ਮ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-101-2 (43318)
ਧਨੰਜਯਸ਼੍ਚ ਕਿੰ ਚਕ੍ਰੇ ਮਮ ਸੈਨ੍ਯੇਸ਼਼ੁ ਸੰਯੁਗੇ ।
ਭੀਮੋ ਵਾ ਰਥਿਨਾਂ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੋ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੋ ਵਾ ਘਟੋਤ੍ਕਚਃ ॥ 6-101-3 (43319)
ਨਕੁਲਃ ਸਹਦੇਵੋ ਵਾ ਸਾਤ੍ਯਕਿਰ੍ਵਾ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਏਤਦਾਚਕ੍ਸ਼਼੍ਵ ਮੇ ਸਤ੍ਯੰ ਕੁਸ਼ਲੋ ਹ੍ਯਸਿ ਸਞ੍ਜਯ ॥ 6-101-4 (43320)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-101-5x (4191)
ਹਨ੍ਤੇ ਤੇ(ਅ)ਹੰ ਪ੍ਰਵਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਸੰਗ੍ਰਾਮੰ ਰੋਮਹਰ੍ਸ਼਼ਣਮ੍।
ਯਥਾ(ਅ)ਭੂਦ੍ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੇਨ੍ਦ੍ਰਸ੍ਯ ਸੌਭਦ੍ਰਸ੍ਯ ਚ ਮਾਰਿਸ਼਼ ॥ 6-101-5 (43321)
ਅਰ੍ਜੁਨਸ਼੍ਚ ਯਥਾ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਭੀਮਸੇਨਸ਼੍ਚ ਪਾਣ੍ਡਵਃ ।
ਨਕੁਲਃ ਸਹਦੇਵਸ਼੍ਚ ਰਣੇ ਚਕ੍ਰੁਃ ਪਰਾਕ੍ਰਮਮ੍॥ 6-101-6 (43322)
ਤਥੈਵ ਤਾਵਕਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਦ੍ਰੋਣਪੁਰਃਸਰਾਃ।
ਅਦ੍ਭੁਤਾਨਿ ਵਿਚਿਨ੍ਰਾਣਿ ਚਕ੍ਰੁਃ ਕਰ੍ਮਾਣ੍ਯਭੀਤਵਤ੍ ॥ 6-101-7 (43323)
ਅਲਮ੍ਬੁਸਸ੍ਤੁ ਸਮਰੇ ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਂ ਮਹਾਰਥਮ੍ ।
ਵਿਨਦ੍ਯ ਸੁਮਹਾਨਾਦੰ ਤਰ੍ਜਯਿਤ੍ਵਾ ਮੁਹੁਰ੍ਮੁਹੁਃ ॥ 6-101-8 (43324)
ਅਭਿਦੁਦ੍ਰਾਵ ਵੇਗੇਨ ਤਿਸ਼਼੍ਠਤਿਸ਼਼੍ਠੇਤਿ ਚਾਬ੍ਰਵੀਤ੍ ।
ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਸ਼੍ਚ ਵੇਗੇਨ ਸਿੰਹਵਦ੍ਵਿਨਦਨ੍ਮੁਹੁਃ ॥ 6-101-9 (43325)
ਆਰ੍ਸ਼੍ਯਸ਼੍ਰੁʼਙ੍ਗਿੰ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਿ ਪਿਤੁਰਤ੍ਯਨ੍ਤਵੈਰਿਣਮ੍ ।
ਤਤਃ ਸਮੀਪਤੁਃ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਤ੍ਵਰਿਤੌ ਨਰਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੌ ॥ 6-101-10 (43326)
ਰਥਾਭ੍ਯਾਂ ਰਥਿਨੌ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੌ ਯਥਾ ਵੈ ਦੇਵਦਾਨਵੌ ।
ਮਾਯਾਵਾ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੋ ਦਿਵ੍ਯਾਸ੍ਤ੍ਰਸ਼੍ਚੈਵ ਫਾਲ੍ਗੁਨਿਃ ॥ 6-101-11 (43327)
ਤਤਃ ਕਰ੍ਸ਼਼੍ਣਿਰ੍ਮਹਾਰਾਜ ਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸਾਯਕੈਸ੍ਤ੍ਰਿਭਿਃ।
ਆਰ੍ਸ਼੍ਯਸ਼੍ਰੁʼਙ੍ਗਿੰ ਰਣੇ ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਪੁਨਰ੍ਵਿਵ੍ਯਾਵ ਪਞ੍ਚਭਿਃ ॥ 6-101-12 (43328)
ਅਲਮ੍ਬੁਰੋ(ਅ)ਪਿ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਕਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣਿ ਨਵਭਿਰਾਸ਼ੁਗੈਃ ।
ਹ੍ਰੁʼਦਿ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਵੇਗੇਨ ਤੋਤ੍ਰੈਰਿਵ ਮਹਾਦ੍ਵਿਪਮ੍ ॥ 6-101-13 (43329)
ਤਤਃ ਸ਼ਰਸਹਸ੍ਰੇਣ ਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਰਕਾਰੀ ਨਿਸ਼ਾਚਰਃ ।
ਅਰ੍ਜੁਨਾਸ ਸੁਤੰ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਪੀਡਯਾਮਾਸ ਭਾਰਤ ॥ 6-101-14 (43330)
ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਸ੍ਤਤਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਨਵਭਿਰ੍ਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ।
ਬਿਭੇਦ ਨਿਸ਼ਿਸੈਰ੍ਬਾਣੈ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੇਨ੍ਦ੍ਰੰ ਮਹੋਰਸਿ ॥ 6-101-15 (43331)
ਤੇ ਤਸ੍ਯ ਵਿਵਿਸ਼ੁਸ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਕਾਯੰ ਨਿਰ੍ਭਿਦ੍ਯ ਮਰ੍ਮਸੁ।
ਸ ਤੈਰ੍ਵਿਭਿੰਨਸਰ੍ਵਾਙ੍ਗਃ ਸ਼ੁਸ਼ੁਭੇ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੋਤ੍ਤਮਃ ॥ 6-101-16 (43332)
ਪੁਸ਼਼੍ਪਿਤੈਃ ਕਿੰਸ਼ੁਕੈ ਰਾਜਨ੍ਸੰਸ੍ਤੀਰ੍ਣ ਇਵ ਪਰ੍ਵਤਃ ।
ਸ ਸੰਦਧਾਨਸ਼੍ਚ ਸ਼ਰਾਨ੍ਹੇਮਪੁਙ੍ਖਾਨ੍ਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-101-17 (43333)
ਵਿਬਭੌ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਃ ਸਜ੍ਵਾਲ ਇਵ ਪਰ੍ਵਤਃ ।
ਤਤਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਮਹਾਰਾਜ ਆਰ੍ਸ਼੍ਯਸ਼੍ਰੁʼਙ੍ਗਿਰਮਰ੍ਸ਼਼ਣਃ ॥ 6-101-18 (43334)
ਮਹੇਨ੍ਦ੍ਰਪ੍ਰਤਿਮੰ ਕਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣਿ ਛਾਦਯਾਮਾਸ ਪਤ੍ਰਿਭਿਃ ।
ਤੇਨ ਤੇ ਵਿਸ਼ਿਖਾ ਮੁਕ੍ਤਾ ਯਮਦਣ੍ਡੋਪਮਾਃ ਸ਼ਿਤਾਃ ॥ 6-101-19 (43335)
ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਂ ਵਿਨਿਰ੍ਭਿਦ੍ਯ ਪ੍ਰਾਵਿਸ਼ਨ੍ਤ ਧਰਾਤਲਮ੍ ।
ਤਥੈਵਾਰ੍ਜੁਨਿਨਾ ਮੁਕ੍ਤਾਃ ਸ਼ਰਾਃ ਕਨਕਭੂਸ਼਼ਣਾਃ ॥ 6-101-20 (43336)
ਅਲਮ੍ਬੁਸੰ ਵਿਨਿਰ੍ਭਿਦ੍ਯ ਪ੍ਰਾਵਿਸ਼ਨ੍ਤ ਧਰਾਤਲਮ੍ ।
ਸੌਭਦ੍ਰਸ੍ਤੁ ਰਣੇ ਰਕ੍ਸ਼਼ਃ ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ॥ 6-101-21 (43337)
ਚਕ੍ਰੇ ਵਿਮੁਖਮਾਸਾਦ੍ਯ ਬਲੰ ਸ਼ਕ੍ਰ ਇਵਾਹਵੇ ।
ਵਿਮੁਖੰ ਚ ਰਣੇ ਰਕ੍ਸ਼਼ੋ ਵਧ੍ਯਮਾਨੰ ਰਣੇ(ਅ)ਰਿਣਾ ॥ 6-101-22 (43338)
ਪ੍ਰਾਦੁਸ਼੍ਚਕ੍ਰੇ ਮਹਾਮਾਯਾਂ ਤਾਮਸੀਮਰਿਘਾਤਿਨੀਮ੍ ।
ਤਤਸ੍ਤੇ ਤਮਸਾ ਸਰ੍ਵੇ ਵ੍ਰੁʼਤਾਸ਼੍ਚਾਸਨ੍ਮਹੀਪਤੇ ॥ 6-101-23 (43339)
ਨਾਭਿਮਨ੍ਯੁਮਪਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਨੈਵ ਸ੍ਵਾੰਨ ਪਰਾਨ੍ਰਣੇ ।
ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਸ਼੍ਚ ਤਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਘੋਰਰੂਪੰ ਮਹਤ੍ਤਮਃ ॥ 6-101-24 (43340)
ਪ੍ਰਾਦੁਸ਼੍ਚਕ੍ਰੇ(ਅ)ਸ੍ਤ੍ਰਮਤ੍ਸੁਗ੍ਰੰ ਭਾਸ੍ਕਰੰ ਕੁਰੁਨਨ੍ਦਨਃ ।
ਤਤਃ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਮਭਵਜ੍ਜਗਤ੍ਸਰ੍ਵੰ ਮਹੀਪਤੇ ॥ 6-101-25 (43341)
ਤਾਂ ਚਾਭਿਜਘ੍ਨਿਵਾਨ੍ਮਾਯਾਂ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਸ੍ਯ ਦੁਰਾਤ੍ਮਨਃ ।
ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਸ਼੍ਚ ਮਹਾਵੀਰ੍ਯੋ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੇਨ੍ਦ੍ਰੰ ਨਰੋਤ੍ਤਮਃ ॥ 6-101-26 (43342)
ਛਾਦਯਾਮਾਸ ਸਮਰੇ ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ।
ਬਹ੍ਵੀਸ੍ਤਥਾ(ਅ)ਨ੍ਯਾ ਮਾਯਾਸ਼੍ਚ ਪ੍ਰਯੁਕ੍ਤਾਸ੍ਤੇਨ ਰਕ੍ਸ਼਼ਸਾ ॥ 6-101-27 (43343)
ਸਰ੍ਵਾਸ੍ਤ੍ਰਵਿਦਮੇਯਾਤ੍ਮਾ ਵਾਰਯਾਮਾਸ ਫਾਲ੍ਗੁਨਿਃ।
ਹਤਮਾਯੰ ਤਤੋ ਰਕ੍ਸ਼਼ੋ ਵਧ੍ਯਮਾਨੰ ਚ ਸਾਯਕੈਃ ॥ 6-101-28 (43344)
ਰਥੰ ਤਤ੍ਰੈਵ ਸੰਤ੍ਯਜ੍ਯ ਪ੍ਰਾਦ੍ਰਵਨ੍ਮਹਤੋ ਭਯਾਤ੍।
ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਵਿਨਿਰ੍ਜਿਤੇ ਤੂਰ੍ਣੰ ਕੂਟਯੋਧਿਨਿ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੇ ॥ 6-101-29 (43345)
ਆਰ੍ਜੁਨਿਃ ਸਮਰੇ ਸੈਨ੍ਯੰ ਤਾਵਕੰ ਸੰਮਮਰ੍ਦ ਹ।
ਮਦਾਨ੍ਧੋ ਵਨ੍ਯਨਾਗੇਨ੍ਦ੍ਰਃ ਸਪਦ੍ਮਾਂ ਪਦ੍ਮਿਨੀਮਿਵ ॥ 6-101-30 (43346)
ਤਤਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸੈਨ੍ਯੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ(ਅ)ਭਿਵਿਦ੍ਰੁਤਮ੍।
ਮਹਤਾ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੇਣ ਸੌਭਦ੍ਰੰ ਪਰ੍ਯਵਾਰਯਤ੍ ॥ 6-101-31 (43347)
ਕੋਸ਼਼੍ਠੀਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਚ ਤੰ ਵੀਰੰ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਏਵੰ ਸੁਬਹਵੋ ਯੁਦ੍ਧੇ ਤਤਕ੍ਸ਼਼ੁਃ ਸਾਯਕੈਰ੍ਦ੍ਰੁʼਢਮ੍ ॥ 6-101-32 (43348)
ਸ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਰਥਿਨਾਂ ਵੀਰਃ ਪਿਤੁਸ੍ਤੁਲ੍ਯਪਰਾਕ੍ਰਮਃ ।
ਸਦ੍ਰੁʼਸ਼ੋ ਵਾਸੁਦੇਵਸ੍ਯ ਵਿਕ੍ਰਮੇਣ ਬਲੇਨ ਚ ॥ 6-101-33 (43349)
ਉਭਯੋਃ ਸਦ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਕਰ੍ਮ ਸ ਪਿਤੁਰ੍ਮਾਤੁਲਸ੍ਯ ਚ ।
ਰਣੇ ਬਹੁਵਿਧੰ ਚਕ੍ਰੇ ਸਰ੍ਵਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਭ੍ਰੁʼਤਾਂ ਵਰਃ ॥ 6-101-34 (43350)
ਤਤੋ ਧਨਞ੍ਜਯੋ ਵੀਰੋ ਵਿਨਿਘ੍ਨੰਸ੍ਤਵ ਸੈਨਿਕਾਨ੍ ।
ਆਸਸਾਦ ਰਣੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਪੁਤ੍ਰਪ੍ਰੇਪ੍ਸੁਰਮਰ੍ਸ਼਼ਣਃ ॥ 6-101-35 (43351)
ਤਥੈਵ ਸਮਰੇ ਰਾਜਨ੍ਪਿਤਾ ਦੇਵਵ੍ਰਤਸ੍ਤਵ ।
ਆਸਸਾਦ ਰਣੇ ਪਾਰ੍ਥੰ ਸ੍ਵਰ੍ਭਾਨੁਰਿਵ ਭਾਸ੍ਕਰਮ੍ ॥ 6-101-36 (43352)
ਤਤਃ ਸਰਥਨਾਗਾਸ਼੍ਵਾਃ ਪੁਤ੍ਰਾਸ੍ਤਵ ਜਨੇਸ਼੍ਵਰ ।
ਪਰਿਵਵ੍ਰੂ ਰਣੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਜੁਗੁਪੁਸ਼੍ਚ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ॥ 6-101-37 (43353)
ਤਥੈਵ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਰਾਜਨ੍ਪਰਿਵਾਰ੍ਯ ਧਨਞ੍ਜਯਮ੍ ।
ਰਣਾਯ ਮਹਤੇ ਯੁਕ੍ਤਾ ਦੰਸ਼ਿਤਾ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-101-38 (43354)
ਸ਼ਾਰਦ੍ਵਤਸ੍ਤਤੋ ਰਾਜਨ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਪ੍ਰਮੁਖੇ ਸ੍ਥਿਤਮ੍ ।
ਅਰ੍ਜੁਨੰ ਪਞ੍ਚਵਿੰਸ਼ਤ੍ਯਾ ਸਾਯਕਾਨਾਂ ਸਮਾਚਿਨੋਤ੍ ॥ 6-101-39 (43355)
ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਦ੍ਗਮ੍ਯਾਥ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਸਾਤ੍ਯਕਿਸ੍ਤੰ ਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਪਾਣ੍ਡਵਪ੍ਰਿਯਕਾਮਾਰ੍ਥੰ ਸ਼ਾਰ੍ਦੂਲ ਇਵ ਕੁਞ੍ਜਰਮ੍ ॥ 6-101-40 (43356)
ਗੌਤਮੋ(ਅ)ਪਿ ਤ੍ਵਰਾਯੁਕ੍ਤੋ ਮਾਧਵੰ ਨਵਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਹ੍ਰੁʼਦਿ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਕਙ੍ਕਪਤ੍ਰਪਰਿਚ੍ਛਦੈਃ ॥ 6-101-41 (43357)
ਸ਼ੈਨੇਯੋ(ਅ)ਪਿ ਤਤਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਸ਼੍ਚਾਪਮਾਨਮ੍ਯ ਵੇਗਵਾਨ੍ ।
ਗੌਤਮਾਨ੍ਤਕਰੰ ਤੂਰ੍ਣੰ ਸਮਾਧਤ੍ਤ ਸ਼ਿਲੀਮੁਖਮ੍ ॥ 6-101-42 (43358)
ਤਮਾਪਤਨ੍ਤੰ ਵੇਗੇਨ ਸ਼ਕ੍ਰਾਸ਼ਨਿਸਮਦ੍ਯੁਤਿਮ੍ ।
ਦ੍ਵਿਧਾ ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਦ੍ਰੌਣਿਃ ਪਰਮਕੋਪਨਃ ॥ 6-101-43 (43359)
ਸਮੁਤ੍ਸ੍ਰੁʼਜ੍ਯਾਥ ਸ਼ੈਨੇਯੋ ਗੌਤਮੰ ਰਥਿਨਾਂ ਵਰਃ ।
ਅਭ੍ਯਦ੍ਰਵਦ੍ਰਣੇ ਦ੍ਰੌਣਿੰ ਰਾਹੁਃ ਖੇ ਸ਼ਸ਼ਿਨੰ ਯਥਾ ॥ 6-101-44 (43360)
ਤਸ੍ਯ ਦ੍ਰੋਣਸੁਤਸ਼੍ਚਾਪੰ ਦ੍ਵਿਧਾ ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਭਾਰਤ।
ਅਥੈਨੰ ਛਿੰਨਧਨ੍ਵਾਨੰ ਤਾਡਯਾਮਾਸ ਸਾਯਕੈਃ ॥ 6-101-45 (43361)
ਸੋ(ਅ)ਨ੍ਯਤ੍ਕਾਰ੍ਮੁਕਮਾਦਾਯ ਸ਼ਤ੍ਰੁਘ੍ਨੰ ਭਾਰਸਾਧਨਮ੍ ।
ਦ੍ਰੌਣਿੰ ਸ਼਼ਸ਼਼੍ਟ੍ਯਾ ਮਹਾਰਾਜ ਬਾਹ੍ਵੋਰੁਰਸਿ ਚਾਰ੍ਪਯਤ੍ ॥ 6-101-46 (43362)
ਸ ਵਿਦ੍ਧੋ ਵ੍ਯਥਿਤਸ਼੍ਚੈਵ ਮੁਹੂਰ੍ਤੰ ਕਸ਼੍ਮਲਾਯੁਤਃ।
ਨਿਸ਼਼ਸਾਦ ਰਥੋਪਸ੍ਥੇ ਧ੍ਵਜਯਸ਼਼੍ਟਿੰ ਸਮਾਸ਼੍ਰਿਤਃ ॥ 6-101-47 (43363)
ਪ੍ਰਤਿਲਭ੍ਯ ਤਤਃ ਸੰਜ੍ਞਾਂ ਦ੍ਰੋਣਪੁਤ੍ਰਃ ਪ੍ਰਤਾਪਵਾਨ੍ ।
ਵਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣੇਯੰ ਸਮਰੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਨਾਰਾਚੇਨ ਸਮਾਰ੍ਪਯਤ੍ ॥ 6-101-48 (43364)
ਸ਼ੈਨੇਯੰ ਸ ਤੁ ਨਿਰ੍ਭਿਦ੍ਯ ਪ੍ਰਾਵਿਸ਼ਦ੍ਧਰਣੀਤਲਮ੍ ।
ਵਸਨ੍ਤਕਾਲੇ ਬਲਵਾਨ੍ਬਿਲੰ ਸਰ੍ਪਸ਼ਿਸ਼ੁਰ੍ਯਥਾ ॥ 6-101-49 (43365)
ਅਥਾਪਰੇਣ ਭਲ੍ਲੇਨ ਮਾਧਵਸ੍ਯ ਧ੍ਵਜੋਤ੍ਤਮਮ੍ ।
ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਸਮਰੇ ਦ੍ਰੌਣਿਃ ਸਿੰਹਨਾਦੰ ਮੁਮੋਚ ਹ ॥ 6-101-50 (43366)
ਪੁਨਸ਼੍ਚੈਨੰ ਸ਼ਰੈਰ੍ਘੋਰੈਸ਼੍ਛਾਦਯਾਮਾਸ ਭਾਰਤ।
ਨਿਦਾਘਾਨ੍ਤੇ ਮਹਾਰਾਜ ਯਥਾ ਮੇਘੋ ਦਿਵਾਕਰਮ੍ ॥ 6-101-51 (43367)
ਸਾਤ੍ਯਕੋ(ਅ)ਪਿ ਮਹਾਰਾਜ ਸ਼ਰਜਾਲੰ ਨਿਹਤ੍ਯ ਤਤ੍।
ਦ੍ਰੌਣਿਮਭ੍ਯਾਕਿਰਤ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਸ਼ਰਜਾਲੈਰਨੇਕਧਾ ॥ 6-101-52 (43368)
ਤਾਪਯਾਮਾਸ ਚ ਦ੍ਰੌਣਿੰ ਸ਼ੈਨੇਯਃ ਪਰਵਾਰਹਾ ।
ਵਿਮੁਕ੍ਤੋ ਮੇਘਜਾਲੇਨ ਯਥੈਵ ਤਪਨਸ੍ਤਥਾ ॥ 6-101-53 (43369)
ਸ਼ਰਾਣਾਂ ਚ ਸਹਸ੍ਰੇਣ ਪੁਨਰੇਵ ਸਮੁਦ੍ਯਤਃ ।
ਸਾਤ੍ਯਕਿਸ਼੍ਛਾਦਯਾਮਾਸ ਨਨਾਦ ਚ ਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-101-54 (43370)
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਰੰ ਚ ਤੰ ਗ੍ਰਸ੍ਤੰ ਰਾਹੁਣੇਵ ਨਿਸ਼ਾਕਰਮ੍ ।
ਅਭ੍ਯਦ੍ਰਵਤ ਸ਼ੈਨੇਯੰ ਭਾਰਦ੍ਵਾਜਃ ਪ੍ਰਤਾਪਵਾਨ੍ ॥ 6-101-55 (43371)
ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਚ ਸੁਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੇਨ ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼ਤ੍ਕੇਨ ਮਹਾਮ੍ਰੁʼਧੇ ।
ਪਰੀਪ੍ਸਨ੍ਖਸੁਤੰ ਰਾਜਨ੍ਵਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣੇਯੇਨਾਭਿਪੀਡਿਤਮ੍ ॥ 6-101-56 (43372)
ਸਾਤ੍ਯਕਿਸ੍ਤੁ ਰਣੇ ਹਿਤ੍ਵਾ ਗੁਰੁਪੁਤ੍ਰੰ ਮਹਾਰਥਮ੍ ।
ਦ੍ਰੋਣੰ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਵਿੰਸ਼ਤ੍ਯਾ ਸਰ੍ਵਪਾਰਸ਼ਵੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-101-57 (43373)
ਤਦਨ੍ਤਰਮਮੇਯਾਤ੍ਮਾ ਕੌਨ੍ਤੇਯਃ ਸ਼ਤ੍ਰੁਤਾਪਨਃ ।
ਅਭ੍ਯਦ੍ਰਵਦ੍ਰਣੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਦ੍ਰੋਣੰ ਪ੍ਰਤਿ ਮਹਾਰਥਃ ॥ 6-101-58 (43374)
ਤਤੋ ਦ੍ਰੋਣਸ਼੍ਚ ਪਾਰ੍ਥਸ਼੍ਚ ਸਮੇਯਾਤਾਂ ਮਹਾਮ੍ਰੁʼਧੇ ।
ਯਥਾ ਬੁਧਸ਼੍ਚ ਸ਼ੁਕ੍ਰਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਾਜ ਨਭਸ੍ਤਲੇ ॥ ॥ 6-101-59 (43375)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਨਵਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਏਕਾਧਿਕਸ਼ਤਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 102
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.102. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 102
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਦ੍ਰੋਣਾਰ੍ਜੁਨਯੁਦ੍ਧੰ ਭੀਮਸੇਨਪਰਾਕ੍ਰਮਸ਼੍ਚ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-102-0 (43376)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ। 6-102-0x (4192)
ਕਥੰ ਦ੍ਰੋਣੋ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਃ ਪਾਣ੍ਡਵਸ਼੍ਚ ਧਨਞ੍ਜਯਃ ।
ਸਮੀਯਤੂ ਰਣੇ ਯਤ੍ਤੌ ਤਾਵੁਭੌ ਪੁਰੁਸ਼਼ਰ੍ਸ਼਼ਭੌ ॥ 6-102-1 (43377)
ਪ੍ਰਿਯੋ ਹਿ ਪਾਣ੍ਡਵੋ ਨਿਤ੍ਯੰ ਭਾਰਦ੍ਵਾਜਸ੍ਯ ਧੀਮਤਃ ।
ਆਚਾਰ੍ਯਸ਼੍ਚ ਰਣੇ ਨਿਤ੍ਯੰ ਪ੍ਰਿਯਃ ਪਾਰ੍ਥਸ੍ਯ ਸਞ੍ਜਯ ॥ 6-102-2 (43378)
ਤਾਵੁਭੌ ਰਥਿਨੋ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟੌ ਸਿੰਹਾਵਿਵੋਤ੍ਕਟੌ ।
ਕਥੰ ਸਮੀਯਤੁਰ੍ਯਤ੍ਤੌ ਭਾਰਦ੍ਵਾਜਧਨਞ੍ਜਯੌ ॥ 6-102-3 (43379)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-102-4x (4193)
ਨ ਦ੍ਰੋਣਃ ਸਮਰੇ ਪਾਰ੍ਥੰ ਜਾਨੀਤੇ ਪ੍ਰਿਯਮਾਤ੍ਮਨਃ ।
ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਧਰ੍ਮੰ ਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਪਾਰ੍ਥੋ ਵਾ ਗੁਰੁਮਾਹਵੇ ॥ 6-102-4 (43380)
ਨ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾ ਰਣੇ ਰਾਜਨ੍ਵਰ੍ਜਯਨ੍ਤਿ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ।
ਨਿਰ੍ਮਰ੍ਯਾਦੰ ਹਿ ਯੁਧ੍ਯਨ੍ਤੇ ਪਿਤ੍ਰੁʼਭਿਰ੍ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੁʼਭਿਃ ਸਹ ॥ 6-102-5 (43381)
ਰਣੇ ਭਾਰਤ ਪਾਰ੍ਥੇਨ ਦ੍ਰੋਣੋ ਵਿਦ੍ਧਸ੍ਤ੍ਰਿਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਨਾਚਿਨ੍ਤਯਚ੍ਚ ਤਾਨ੍ਬਾਣਾਨ੍ਪਾਰ੍ਥਚਾਪਚ੍ਯੁਤਾਨ੍ਯੁਧਿ ॥ 6-102-6 (43382)
ਸ਼ਰਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਯਾ ਪੁਨਃ ਪਾਰ੍ਥਸ਼੍ਛਾਦਯਾਮਾਸ ਤੰ ਰਣੇ ।
ਸ ਪ੍ਰਜਜ੍ਵਾਲ ਰੋਸ਼਼ੇਣ ਗਹਨੇ(ਅ)ਗ੍ਨਿਰਿਵੋਰ੍ਜਿਤਃ ॥ 6-102-7 (43383)
ਤਤੋ(ਅ)ਰ੍ਜੁਨੰ ਰਣੇ ਦ੍ਰੋਣਃ ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ।
ਛਾਦਯਾਮਾਸ ਰਾਜੇਨ੍ਦ੍ਰ ਨਚਿਰਾਦੇਵ ਭਾਰਤ ॥ 6-102-8 (43384)
ਤਤੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਰਾਜਾ ਸੁਸ਼ਰ੍ਮਾਣਮਚੋਦਯਤ੍ ।
ਦ੍ਰੋਣਸ੍ਯ ਸਮਰੇ ਰਾਜਨ੍ਪਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣਿਗ੍ਰਹਣਕਾਰਣਾਤ੍ ॥ 6-102-9 (43385)
ਤ੍ਰਿਗਰ੍ਤਰਾਡਪਿ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ਮਾਯਮ੍ਯ ਕਾਰ੍ਮੁਕਮ੍ ।
ਛਾਦਯਾਮਾਸ ਸਮਰੇ ਪਾਰ੍ਥੰ ਬਾਣੈਰਯੋਮੁਖੈਃ ॥ 6-102-10 (43386)
ਤਾਭ੍ਯਾਂ ਮੁਕ੍ਤਾਃ ਸ਼ਰਾ ਰਾਜੰਨਨ੍ਤਰਿਕ੍ਸ਼਼ੇ ਵਿਰੇਜਿਰੇ ।
ਹੰਸਾ ਇਵ ਮਹਾਰਾਜ ਸ਼ਰਤ੍ਕਾਲੇ ਨਭਸ੍ਤਲੇ ॥ 6-102-11 (43387)
ਤੇ ਸ਼ਰਾਃ ਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਕੌਨ੍ਤੇਯੰ ਸਮਨ੍ਤਾਦ੍ਵਿਵਿਸ਼ੁਃ ਪ੍ਰਭੋ ।
ਫਲਭਾਰਨਤੰ ਯਦ੍ਵਤ੍ਸ੍ਵਾਦੁਵ੍ਰੁʼਕ੍ਸ਼਼ੰ ਵਿਹੰਗਮਾਃ ॥ 6-102-12 (43388)
ਅਰ੍ਜੁਨਸ੍ਤੁ ਰਣੇ ਨਾਦੰ ਵਿਨਦ੍ਯ ਰਥਿਨਾਂ ਵਰਃ।
ਤ੍ਰਿਗਰ੍ਤਰਾਜੰ ਸਮਰੇ ਸਪੁਤ੍ਰੰ ਵਿਵ੍ਯਧੇ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-102-13 (43389)
ਤੇ ਵਧ੍ਯਮਾਨਾਃ ਪਾਰ੍ਥੇਨ ਕਾਲੇਨੇਵ ਯੁਗਕ੍ਸ਼਼ਯੇ ।
ਪਾਰ੍ਥਮੇਵਾਭ੍ਯਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਮਰਣੇ ਕ੍ਰੁʼਤਨਿਸ਼੍ਚਯਾਃ ।
ਮੁਮੁਚੁਃ ਸ਼ਰਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿੰ ਚ ਪਾਣ੍ਡਵਸ੍ਯ ਰਥੰ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-102-14 (43390)
ਸ਼ਰਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿੰ ਤਤਸ੍ਤਾਂ ਤੁ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੈਃ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ।
ਪ੍ਰਤਿਜਗ੍ਰਾਹ ਰਾਜੇਨ੍ਦ੍ਰ ਤੋਯਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿਮਿਵਾਚਲਃ॥ 6-102-15 (43391)
ਤਤ੍ਰਾਦ੍ਭੁਤਮਪਸ਼੍ਯਾਮ ਬੀਭਤ੍ਸੋਰ੍ਹਸ੍ਤਲਾਘਵਮ੍ ।
ਵਿਮੁਕ੍ਤਾਂ ਬਹੁਭਿਰ੍ਯੋਧੈਃ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿੰ ਦੁਰਾਸਦਾਮ੍ ॥ 6-102-16 (43392)
ਯਦੇਕੋ ਵਾਰਯਾਮਾਸ ਮਾਰੁਤੋ(ਅ)ਭ੍ਰਗਣਾਨਿਵ ।
ਕਰ੍ਮਣਾ ਤੇਨ ਪਾਰ੍ਥਸ੍ਯ ਤੁਤੁਸ਼਼ੁਰ੍ਦੇਵਦਾਨਵਾਃ ॥ 6-102-17 (43393)
ਅਥ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਰਣੇ ਪਾਰ੍ਥਸ੍ਤ੍ਰਿਗਰ੍ਤਾਨ੍ਪ੍ਰਤਿ ਭਾਰਤ।
ਮੁਮੋਚਾਸ੍ਤ੍ਰੰ ਮਹਾਰਾਜ ਵਾਯਵ੍ਯੰ ਪ੍ਰੁʼਤਨਾਮੁਖੇ ॥ 6-102-18 (43394)
ਪ੍ਰਾਦੁਰਾਸੀਤ੍ਤਤੋ ਵਾਯੁਃ ਕ੍ਸ਼਼ੋਭਯਾਣੋ ਨਭਸ੍ਤਲਮ੍ ।
ਪਾਤਯਨ੍ਵੈ ਤਰੁਗਣਾਨ੍ਵਿਨਿਘ੍ਨੰਸ਼੍ਚੈਵ ਸੈਨਿਕਾਨ੍ ॥ 6-102-19 (43395)
ਤਤੋ ਦ੍ਰੋਣੋ(ਅ)ਭਿਵੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯੈਵ ਵਾਯਵ੍ਯਾਸ੍ਤ੍ਰੰ ਸੁਦਾਰੁਣਮ੍।
ਸ਼ੈਲਮਨ੍ਯਨ੍ਮਹਾਰਾਜ ਘੋਰਮਸ੍ਤ੍ਰੰ ਮੁਮੋਚ ਹ ॥ 6-102-20 (43396)
ਦ੍ਰੋਣੇਨ ਯੁਧਿ ਨਿਰ੍ਮੁਕ੍ਤੇ ਤਸ੍ਮਿੰਨਸ੍ਤ੍ਰੇ ਨਰਾਧਿਪ।
ਪ੍ਰਸ਼ਸ਼ਾਮ ਤਤੋ ਵਯੁਃ ਪ੍ਰਸੰਨਾਸ਼੍ਚ ਦਿਸ਼ੋ ਦਸ਼ ॥ 6-102-21 (43397)
ਤਤਃ ਪਾਣ੍ਡੁਸੁਤੋ ਵੀਰਸ੍ਤ੍ਰਿਗਰ੍ਤਸ੍ਯ ਰਥਵ੍ਰਜਾਨ੍ ।
ਨਿਰੁਤ੍ਸਾਹਾਨ੍ਰਣੇ ਚਕ੍ਰੇ ਵਿਮੁਖਾਨ੍ਵਿਪਰਾਕ੍ਰਮਾਨ੍ ॥ 6-102-22 (43398)
ਤਤੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸ਼੍ਚੈਵ ਕ੍ਰੁʼਪਸ਼੍ਚ ਰਥਿਨਾਂ ਵਰਃ।
ਅਸ਼੍ਵਤ੍ਥਾਮਾ ਤਥਾ ਸ਼ਲ੍ਯਃ ਕਾਮ੍ਭੋਜਸ਼੍ਚ ਸੁਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਃ ॥ 6-102-23 (43399)
ਵਿਨ੍ਦਾਨੁਵਿਨ੍ਦਾਵਾਵਨ੍ਤ੍ਯੌ ਬਾਹ੍ਲਿਕਃ ਸਹ ਬਾਹ੍ਲਿਕੈਃ ।
ਮਹਤਾ ਰਥਵੰਸ਼ੇਨ ਪਾਰ੍ਥਸ੍ਯਾਵਾਰਯਨ੍ਦਿਸ਼ਃ ॥ 6-102-24 (43400)
ਤਥੈਵ ਭਗਦਤ੍ਤਸ਼੍ਚ ਸ਼੍ਰਤਾਯੁਸ਼੍ਚ ਮਹਾਬਲਃ।
ਗਜਾਨੀਕੇਨ ਭੀਮਸ੍ਯ ਤਾਵਵਾਰਯਤਾਂ ਦਿਸ਼ਃ ॥ 6-102-25 (43401)
ਭੂਰਿਸ਼੍ਰਵਾਃ ਸ਼ਲਸ਼੍ਚੈਵ ਸੌਬਲਸ਼੍ਚ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਸ਼ਰੌਘੈਰ੍ਵਿਮਲੈਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈਰ੍ਮਾਦ੍ਰੀਪੁਤ੍ਰਾਵਵਾਰਯਨ੍ ॥ 6-102-26 (43402)
ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਤੁ ਸੰਹਤਃ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰੈਃ ਸਸੈਨਿਕੈਃ ।
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੰ ਸਮਾਸਾਦ੍ਯ ਸਰ੍ਵਤਃ ਪਰ੍ਯਵਾਰਯਤ੍ ॥ 6-102-27 (43403)
ਆਪਤਨ੍ਤੰ ਗਜਾਨੀਕੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਪਾਰ੍ਥੋ ਵ੍ਰੁʼਕੋਦਰਃ।
ਲੋਲਿਹਨ੍ਸ੍ਰੁʼਕ੍ਕਿਣੀ ਵੀਰੋ ਮ੍ਰੁʼਗਰਾਡਿਵ ਕਾਨਨੇ ॥ 6-102-28 (43404)
ਭੀਮਸ੍ਤੁ ਰਥਿਨਾਂ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੋ ਗਦਾਂ ਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਮਹਾਹਵੇ ।
ਅਵਪ੍ਲੁਤ੍ਯ ਰਥਾਤ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਤਵ ਸੈਨ੍ਯਾਨ੍ਯਭੀਸ਼਼ਯਤ੍ ॥ 6-102-29 (43405)
ਤਮੁਦ੍ਵੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਗਦਾਹਸ੍ਤੰ ਤਤਸ੍ਤੇ ਗਜਸਾਦਿਨਃ ।
ਪਰਿਵਵ੍ਰੂ ਰਣੇ ਯਤ੍ਤਾ ਭੀਮਸੇਨੰ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ॥ 6-102-30 (43406)
ਗਜਮਧ੍ਯਮਨੁਪ੍ਰਾਪ੍ਤਃ ਪਾਣ੍ਡਵਃ ਸ ਵ੍ਯਰਾਜਤ।
ਮੇਘਜਾਲਸ੍ਯ ਮਹਤੋ ਯਥਾ ਮਧ੍ਯਗਤੋ ਰਵਿਃ ॥ 6-102-31 (43407)
ਵ੍ਯਧਮਤ੍ਸ ਗਜਾਨੀਕੰ ਗਦਯਾ ਪਾਣ੍ਡਵਰ੍ਸ਼਼ਭਃ ।
ਮਹਾਭ੍ਰਜਾਲਮਤੁਲੰ ਮਾਤਰਿਸ਼੍ਵੇਵ ਸਨ੍ਤਤਮ੍ ॥ 6-102-32 (43408)
ਤੇ ਵਧ੍ਯਮਾਨਾ ਬਲਿਨਾ ਭੀਮਸੇਨੇਨ ਦਨ੍ਤਿਨਃ ।
ਆਰ੍ਤਨਾਦੰ ਰਣੇ ਚਕ੍ਰੁਰ੍ਗਰ੍ਜਨ੍ਤੋ ਜਲਦਾ ਇਵ ॥ 6-102-33 (43409)
ਬਹੁਧਾ ਦਾਰਿਤਸ਼੍ਚੈਵ ਵਿਸ਼਼ਾਣੈਸ੍ਤਤ੍ਰ ਦਨ੍ਤਿਭਿਃ ।
ਫੁਲ੍ਲਾਸ਼ੋਕਨਿਭਃ ਪਾਰ੍ਥਃ ਸ਼ੁਸ਼ੁਭੇ ਰਣਮੂਰ੍ਧਨਿ ॥ 6-102-34 (43410)
`ਸਾਦਿਨਾਂ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿੰ ਚ ਵ੍ਯਧਮਦ੍ਗਦਯਾ ਤਤਃ।'
ਵਾਯੁਵੇਗਸਮਾਯੁਕ੍ਤੋ ਵ੍ਯਚਰਤ੍ਪਾਣ੍ਡਵੋ ਯੁਧਿ ॥ 6-102-35 (43411)
ਵਿਸ਼਼ਾਣੋਲ੍ਲਿਖਿਤੈਰ੍ਗਾਤ੍ਰੌਰ੍ਵਿਸ਼਼ਾਣਾਭਿਹਤੋ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ਮ੍।
ਵਿਸ਼਼ਾਣੇ ਦਨ੍ਤਿਨੰ ਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਨਿਰ੍ਵਿਸ਼਼ਾਣਮਥਾਕਰੋਤ੍ ॥ 6-102-36 (43412)
ਵਿਸ਼਼ਾਣੇਨ ਚ ਤੇਨੈਵ ਕੁਮ੍ਭੋ(ਅ)ਭ੍ਯਾਹਤ੍ਯ ਦਨ੍ਤਿਨਮ੍ ।
ਪਾਤਯਾਮਾਸ ਸਮਰੇ ਦਣ੍ਡਹਸ੍ਤ ਇਵਾਨ੍ਤਕਃ ॥ 6-102-37 (43413)
ਸ਼ੋਣਿਤਾਕ੍ਤਾਂ ਗਦਾਂ ਬਿਭ੍ਰਨ੍ਮੇਦੋਭਞ੍ਜਾਕ੍ਰੁʼਤਚ੍ਛਵਿਃ ।
ਕ੍ਰੁʼਤਾਭ੍ਯਙ੍ਗਃ ਸ਼ੋਣਿਤੇਨ ਰੁਦ੍ਰਵਤ੍ਪ੍ਰਤ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤ ॥ 6-102-38 (43414)
ਏਵੰ ਕੇ ਵਧ੍ਯਮਾਨਾਸ਼੍ਚ ਹਤਸ਼ੇਸ਼਼ਾ ਮਹਾਗਜਾਃ ।
ਪ੍ਰਾਦ੍ਰਵਨ੍ਤ ਦਿਸ਼ੋ ਰਾਜਨ੍ਵਿਮ੍ਰੁʼਦ੍ਗਨ੍ਤਃ ਸ੍ਵਕੰ ਬਲਮ੍ ॥ 6-102-39 (43415)
ਦ੍ਰਵਦ੍ਭਿਸ੍ਤੈਰ੍ਮਹਾਨਾਗੈਃ ਸਮਨ੍ਤਾਦ੍ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ।
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਬਲੰ ਸਰ੍ਵੰ ਪੁਨਰਾਸੀਤ੍ਪਰਾਙ੍ਭੁਖਮ੍ ॥ 6-102-40 (43416)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਨਵਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਦ੍ਵ੍ਯਧਿਕਸ਼ਤਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 103
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.103. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 103
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਸੰਕੁਲਯੁਦ੍ਧਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-103-0 (43417)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-103-0x (4194)
ਮਧ੍ਯੰਦਿਨੋ ਮਹਾਰਾਜ ਸੰਗ੍ਰਾਮਃ ਸਮਪਦ੍ਯਤ।
ਲੋਕਕ੍ਸ਼਼ਯਕਰੋ ਰੌਦ੍ਰੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਸਹ ਸੋਮਕੈਃ ॥ 6-103-1 (43418)
ਗਾਙ੍ਗੇਯੋ ਰਥਿਨਾਂ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਮਨੀਕਿਨੀਮ੍ ।
ਵ੍ਯਧਮੰਨਿਸ਼ਿਤੈਰ੍ਬਾਣੈਃ ਸ਼ਤਸ਼ੋ(ਅ)ਥ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ॥ 6-103-2 (43419)
ਸੰਮਮਰ੍ਦ ਚ ਤਤ੍ਸੈਨ੍ਯੰ ਪਿਤਾ ਦੇਵਵ੍ਰਤਸ੍ਤਵ।
ਮਰ੍ਦਯੇਚ੍ਚ ਯਥਾ ਰਾਜਨ੍ਸਿੰਹਃ ਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਮ੍ਰੁʼਗਵ੍ਰਜਮ੍ ॥ 6-103-3 (43420)
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਃ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਚ ਵਿਰਾਟੋ ਦ੍ਰੁਪਦਸ੍ਤਥਾ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਾਸਾਦ੍ਯ ਸਮਰੇ ਸ਼ਰੈਰ੍ਜਘ੍ਨੁਰ੍ਮਹਾਰਥਮ੍ ॥ 6-103-4 (43421)
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨੰ ਤਤੋ ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਵਿਰਾਟੰ ਚ ਸ਼ਰੈਸ੍ਤ੍ਰਿਭਿਃ ।
ਦ੍ਰੁਪਦਸ੍ਯ ਚ ਨਾਰਾਚੰ ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਭਾਰਤ ॥ 6-103-5 (43422)
ਤੇਨ ਵਿਦ੍ਧਾ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣਾਮਿਤ੍ਰਕਰ੍ਸ਼ਿਨਾ ।
ਚੁਕ੍ਰੁਧੁਃ ਸਮਰੇ ਰਾਜਨ੍ਪਾਦਸ੍ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾ ਇਵੋਰਗਾਃ ॥ 6-103-6 (43423)
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਤੰ ਚ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਭਰਤਾਨਾਂ ਪਿਤਾਮਹਮ੍ ।
ਸ੍ਤ੍ਰੀਮਯੰ ਮਨਸਾ ਧ੍ਯਾਤ੍ਵਾ ਨਾਸ੍ਮੈ ਪ੍ਰਾਹਰਦਚ੍ਯੁਤਃ ॥ 6-103-7 (43424)
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸ੍ਤੁ ਸਮਰੇ ਕ੍ਰੋਧੇਨਾਗ੍ਨਿਰਿਵ ਜ੍ਵਲਨ੍ ।
ਪਿਤਾਮਹੰ ਤ੍ਰਿਭਿਰ੍ਬਾਣੈਰ੍ਬਾਹ੍ਵੋਰੁਰਸਿ ਚਾਰ੍ਪਯਤ੍ ॥ 6-103-8 (43425)
ਦ੍ਰੁਪਦਃ ਪਞ੍ਚਵਿੰਸ਼ਤ੍ਯਾ ਵਿਰਾਟੋ ਦਸ਼ਮਿਃ ਸ਼ਰੈਃ।
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਪਞ੍ਚਵਿੰਸ਼ਤ੍ਯਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਸਾਯਕੈਃ ॥ 6-103-9 (43426)
ਸੋ(ਅ)ਤਿਵਿਦ੍ਧੋ ਮਹਾਰਾਜ ਸ਼ੋਣਿਤੌਘਪਰਿਪ੍ਲੁਤਃ।
ਵਸਨ੍ਤੇ ਪੁਸ਼਼੍ਪਸ਼ਬਲੋ ਰਕ੍ਤਾਸ਼ੋਕ ਇਵਾਬਭੌ ॥ 6-103-10 (43427)
ਤਾਨ੍ਪ੍ਰਤ੍ਯਵਿਧ੍ਯਦ੍ਗਾਙ੍ਗੇਯਸ੍ਤ੍ਰਿਭਿਸ੍ਤ੍ਰਿਭਿਰਜਿਹ੍ਮਗੈਃ ।
ਦ੍ਰੁਪਦਸ੍ਯ ਚ ਭਲ੍ਲੇਨ ਧਨੁਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਮਾਰਿਸ਼਼ ॥ 6-103-11 (43428)
ਸੋ(ਅ)ਨ੍ਯਤ੍ਕਾਰ੍ਮੁਕਮਾਦਾਯ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਪਞ੍ਚਭਿਃ ।
ਸਾਰਥਿੰ ਚ ਤ੍ਰਿਭਿਰ੍ਬਾਣੈਃ ਸੁਸ਼ਿਤੈ ਰਣਮੂਰ੍ਧਨਿ ॥ 6-103-12 (43429)
ਤਥਾ ਭੀਮੋ ਮਹਾਰਾਜ ਦ੍ਰੌਪਦ੍ਯਾਃ ਪਞ੍ਚ ਚਾਤ੍ਮਜਾਃ ।
ਕੇਕਯਾ ਭ੍ਰਾਤਰਃ ਪਞ੍ਚ ਸਾਤ੍ਯਕਿਸ਼੍ਚੈਵ ਸਾਤ੍ਵਤਃ ॥ 6-103-13 (43430)
ਅਭ੍ਯਦ੍ਰਵਨ੍ਤ ਗਾਙ੍ਗੇਯੰ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਸਮਾਜ੍ਞਯਾ ।
ਪ੍ਰਤਿ ਰਕ੍ਸ਼਼ਣਕਾਰ੍ਯਾਰ੍ਥੰ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਮੁਖਾਨ੍ਰਣੇ ॥ 6-103-14 (43431)
ਤਥੈਵ ਤਾਵਕਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਰਕ੍ਸ਼਼ਾਰ੍ਥਮੁਦ੍ਯਤਾਃ ।
ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਦ੍ਯਯੁਃ ਪਾਣ੍ਡੁਸੇਨਾਂ ਸਹਸੈਨ੍ਯਾ ਨਰਾਧਿਪ ॥ 6-103-15 (43432)
ਤਤ੍ਰਾਸੀਤ੍ਸੁਮਹਦ੍ਯੁਦ੍ਧੰ ਤਵ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਸੰਕੁਲਮ੍ ।
ਨਰਾਸ਼੍ਵਰਥਨਾਗਾਨਾਂ ਯਮਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਵਿਵਰ੍ਧਨਮ੍ ॥ 6-103-16 (43433)
ਰਥੀ ਰਥਿਨਮਾਸਾਦ੍ਯ ਪ੍ਰਾਹਿਣੋਦ੍ਯਮਸਾਦਨਮ੍।
ਤਥੇਤਰਾਨ੍ਸਮਾਸਾਦ੍ਯ ਨਰਨਾਗਾਸ਼੍ਵਸਾਦਿਨਃ ॥ 6-103-17 (43434)
ਅਨਯਨ੍ਪਰਲੋਕਾਯ ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ।
ਸ਼ਰੈਸ਼੍ਚ ਵਿਵਿਧੈਰ੍ਘੋਰੈਸ੍ਤਤ੍ਰਤਤ੍ਰ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ॥ 6-103-18 (43435)
ਰਥਾਸ੍ਤੁ ਰਥਿਭਿਰ੍ਹੀਨਾ ਹਤਸਾਰਥਯਸ੍ਤਥਾ ।
ਵਿਪ੍ਰਦ੍ਰੁਤਾਸ਼੍ਵਾਃ ਸਮਰੇ ਦਿਸ਼ੋ ਜਗ੍ਮੁਃ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ॥ 6-103-19 (43436)
ਮ੍ਰੁʼਦ੍ਗਨ੍ਤਸ੍ਤੇ ਨਰਾਨ੍ਰਾਜਨ੍ਹਯਾਂਸ਼੍ਚ ਸੁਬਹੂਨ੍ਰਣੇ।
ਵਾਤਾਯਮਾਨਾ ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤੇ ਗਨ੍ਧਰ੍ਵਨਗਰੋਪਮਾਃ ॥ 6-103-20 (43437)
ਰਥਿਨਸ਼੍ਚ ਰਥੈਰ੍ਹੀਨਾ ਵਰ੍ਮਿਣਸ੍ਤੇਜਸਾ ਯੁਤਾਃ।
ਕੁਣ੍ਡਲੋਸ਼਼੍ਣੀਸ਼਼ਿਣਃ ਸਰ੍ਵੇ ਨਿਸ਼਼੍ਕਾਙ੍ਗਦਵਿਭੂਸ਼਼ਣਾਃ ॥ 6-103-21 (43438)
ਦੇਵਪੁਤ੍ਰਸਮਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਸ਼ੌਰ੍ਯੇ ਸ਼ਕ੍ਰਸਮਾ ਯੁਧਿ।
ਰੁʼਦ੍ਧ੍ਯਾ ਵੈਸ਼੍ਰਵਣਾਂ ਚਾਤਿ ਨਯੇਨ ਚ ਬ੍ਰੁʼਹਸ੍ਪਤਿਮ੍ ॥ 6-103-22 (43439)
ਸਰ੍ਵਲੋਕੇਸ਼੍ਵਰਾਃ ਸ਼ੂਰਾਸ੍ਤਤ੍ਰਤਤ੍ਰ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ।
ਵਿਪ੍ਰਦ੍ਰੁਤਾ ਵ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਪ੍ਰਾਕ੍ਰੁʼਤਾ ਇਵ ਮਾਨਵਾਃ ॥ 6-103-23 (43440)
ਦਨ੍ਤਿਨਸ਼੍ਚ ਨਰਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਹੀਨਾਃ ਪਰਮਸਾਦਿਭਿਃ ।
ਮ੍ਰੁʼਦ੍ਗਨ੍ਤਃ ਸ੍ਵਾਨ੍ਯਨੀਕਾਨਿ ਨਿਪੇਤੁਃ ਸਰ੍ਵਸ਼ਬ੍ਦਗਾਃ ॥ 6-103-24 (43441)
ਚਰ੍ਮਭਿਸ਼੍ਚਾਮਰੈਸ਼੍ਚਿਤ੍ਰੈਃ ਪਤਾਕਾਭਿਸ਼੍ਚ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਛਤ੍ਰੈਃ ਸਿਤੈਰ੍ਹੇਮਦਣ੍ਡੈਸ਼੍ਚਾਮਰੈਸ਼੍ਚ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ॥ 6-103-25 (43442)
ਵਿਸ਼ੀਰ੍ਣੈਰ੍ਵਿਪ੍ਰਧਾਵਨ੍ਤੋ ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤੇ ਸ੍ਮ ਦਿਸ਼ੋ ਦਸ਼।
ਨਵਮੇਘਪ੍ਰਤੀਕਾਸ਼ਾ ਜਲਦੋਪਮਨਿਃਸ੍ਵਨਾਃ ॥ 6-103-26 (43443)
ਤਥੈਵ ਦਨ੍ਤਿਭਿਰ੍ਹੀਨਾ ਗਜਾਰੋਹਾ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ।
ਪ੍ਰਧਾਵਨ੍ਤੋ(ਅ)ਨ੍ਵਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਤਵ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਸੰਕੁਲੇ ॥ 6-103-27 (43444)
ਨਾਨਾਦੇਸ਼ਸਮੁਤ੍ਥਾਂਸ਼੍ਚ ਤੁਰਗਾਨ੍ਹੇਮਭੀਸ਼਼ਿਤਾਨ੍ ।
ਵਾਤਾਯਮਾਨਾਨਦ੍ਰਾਕ੍ਸ਼਼ੰ ਸ਼ਤਸ਼ੋ(ਅ)ਥ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ॥ 6-103-28 (43445)
ਅਸ਼੍ਵਾਰੋਹਾਨ੍ਹਤੈਰਸ਼੍ਵੈਰ੍ਗ੍ਰੁʼਹੀਤਾਸਨ੍ਸਮਨ੍ਤਤਃ ।
ਦ੍ਰਵਮਾਣਾਨਪਸ਼੍ਯਾਮ ਦ੍ਰਾਵ੍ਯਮਾਣਾਂਸ਼੍ਚ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-103-29 (43446)
ਗਜੋ ਗਜੰ ਸਮਾਸਾਦ੍ਯ ਦ੍ਰਵਮਾਣੰ ਮਹਾਹਵੇ ।
ਯਯੌ ਪ੍ਰਮ੍ਰੁʼਦ੍ਯ ਤਰਸਾ ਪਾਦਾਤਾਨ੍ਵਾਜਿਨਸ੍ਤਥਾ ।
ਤਥੈਵ ਚ ਰਥਾਨ੍ਰਾਜਨ੍ਪ੍ਰਮਮਰ੍ਦ ਰਣੇ ਗਜਃ ॥ 6-103-30 (43447)
ਰਥਾਸ਼੍ਚੈਵ ਸਮਾਸਾਦ੍ਯ ਪਤਿਤਾਂਸ੍ਤੁਰਗਾਨ੍ਭੁਵਿ।
ਵ੍ਯਮ੍ਰੁʼਦ੍ਗਨ੍ਸਮਰੇ ਰਾਜੰਸ੍ਤੁਰਗਾਂਸ਼੍ਚ ਨਰਾਨ੍ਰਮੇ ॥ 6-103-31 (43448)
ਏਵੰ ਤੇ ਬਹੁਧਾ ਰਾਜਨ੍ਪ੍ਰਤ੍ਯਮ੍ਰੁʼਦ੍ਗਨ੍ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍।
`ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤੇਸ੍ਮ ਮਹਾਬਾਹੋ ਤਤ੍ਰਤਤ੍ਰ ਮਹਾਬਲਾਃ ॥' 6-103-32 (43449)
ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਰੌਦ੍ਰੇ ਤਥਾ ਯੁਦ੍ਧੇ ਵਰ੍ਤਮਾਨੇ ਮਹਾਭਯੇ।
ਪ੍ਰਾਵਰ੍ਤਤ ਨਦੀ ਘੋਰਾ ਸ਼ੋਮਿਤਾਨ੍ਤ੍ਰਤਰਙ੍ਗਿਣੀ ॥ 6-103-33 (43450)
ਅਸ੍ਥਿਸਙ੍ਘਾਤਸੰਬਾਧਾ ਕੇਸ਼ਸ਼ੈਵਲਾਦ੍ਵਲਾ ।
ਰਥਹ੍ਰਦਾ ਸ਼ਰਾਵਰ੍ਤਾ ਹਯਮੀਨਾ ਦੁਰਾਸਦਾ॥ 6-103-34 (43451)
ਸ਼ੀਰ੍ਸ਼਼ੋਪਲਸਮਾਕੀਰ੍ਣਾ ਹਸ੍ਤਿਗ੍ਰਾਹਸਮਾਕੁਲਾ ।
ਕਵਚੋਸ਼਼੍ਣੀਸ਼਼ਫੇਨੌਘਾ ਧਨੁਰ੍ਵੇਗਾਸਿਕਚ੍ਛਪਾ ॥ 6-103-35 (43452)
` ਸ਼ਙ੍ਖਨਕ੍ਰੌਘਸੰਕੀਰ੍ਣਾ ਛਤ੍ਰਕੂਰ੍ਮਰਥੋਡੁਪਾ।'
ਪਤਾਕਾਧ੍ਵਜਵ੍ਰੁʼਕ੍ਸ਼਼ਾਢ੍ਯਾ ਮਰ੍ਤ੍ਯਕੂਲਾਪਹਾਰਿਣੀ ।
ਕ੍ਰਵ੍ਯਾਦਹੰਸਸੰਕੀਰ੍ਣਾ ਯਮਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਵਿਵਰ੍ਧਨੀ ॥ 6-103-36 (43453)
ਤਾਂ ਨਦੀਂ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾਃ ਸ਼ੂਰਾ ਰਥਨਾਗਹਯਪ੍ਲਵੈਃ ।
ਪ੍ਰਤੇਰੁਰ੍ਬਹਵੋ ਰਾਜਨ੍ਭਯੰ ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਮਹਾਰਥਾਃ ॥ 6-103-37 (43454)
ਅਪੋਵਾਹ ਰਣੇ ਭੀਰੂਨ੍ਕਸ਼੍ਮਲੇਨਾਭਿਸੰਵ੍ਰੁʼਤਾਨ੍।
ਯਥਾ ਵੈਤਰਣੀ ਪ੍ਰੇਤਾਨ੍ਪ੍ਰੇਤਰਾਜਪੁਰੰ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-103-38 (43455)
ਪ੍ਰਾਕ੍ਰੋਸ਼ਨ੍ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾਸ੍ਤਤ੍ਰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਤਦ੍ਵੈਸ਼ਸੰ ਮਹਤ੍।
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਾਪਰਾਧੇਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾਃ ਕ੍ਸ਼਼ਯਮ੍ ॥ 6-103-39 (43456)
ਗੁਣਵਤ੍ਸੁ ਕਥੰ ਦ੍ਵੇਸ਼਼ੰ ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰੋ ਜਨੇਸ਼੍ਵਰਃ ।
ਕ੍ਰੁʼਤਵਾਨ੍ਪਾਣ੍ਡੁਪੁਤ੍ਰੇਸ਼਼ੁ ਪਾਪਾਤ੍ਮਾ ਲੋਭਮੋਹਿਤਃ ॥ 6-103-40 (43457)
ਏਵੰ ਬਹੁਵਿਧਾ ਵਾਚਃ ਸ਼੍ਰੂਯਨ੍ਤੇ ਸ੍ਮ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ।
ਪਾਣ੍ਡਵਸ੍ਤਵਸੰਯੁਕ੍ਤਾਃ ਪੁਤ੍ਰਾਣਾਂ ਤੇ ਸੁਦਾਰੁਣਾਃ ॥ 6-103-41 (43458)
ਤਾ ਨਿਸ਼ਮ੍ਯ ਤਤੋ ਵਾਚਃ ਸਰ੍ਵਯੋਧੈਰੁਦਾਹ੍ਰੁʼਤਾਃ।
ਆਗਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਸਰ੍ਵਲੋਕਸ੍ਯ ਪੁਤ੍ਰੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸ੍ਤਵ ॥ 6-103-42 (43459)
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਦ੍ਰੋਣੰ ਕ੍ਰੁʼਪੰ ਚੈਵ ਸ਼ਲ੍ਯੰ ਚੋਵਾਚ ਭਾਰਤ।
ਯੁਧ੍ਯਧ੍ਵਮਨਹੰਕਰਾਃ ਕਿੰ ਚਿਰੰ ਕੁਰੁਥੇਤਿ ਚ ॥ 6-103-43 (43460)
`ਇਤਿ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋਤ੍ਸ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਯੁਯੁਧਿਰੇ ਨ੍ਰੁʼਪਾਃ'
ਤਤਃ ਪ੍ਰਵਵ੍ਰੁʼਤੇ ਯੁਦ੍ਧੰ ਕੁਰੂਣਾਂ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ਸਹ।
ਅਕ੍ਸ਼਼ਦ੍ਯੂਤਕ੍ਰੁʼਤੰ ਰਾਜਨ੍ਸੁਘੋਰੰ ਵੈਸ਼ਸੰ ਤਦਾ ॥ 6-103-44 (43461)
ਯਤ੍ਪੁਰਾ ਨ ਨਿਗ੍ਰੁʼਹ੍ਣਾਸਿ ਵਾਰ੍ਯਮਾਣੋ ਮਹਾਤ੍ਮਭਿਃ ।
ਵੈਚਿਤ੍ਰਵੀਰ੍ਯ ਤਸ੍ਯੇਦੰ ਫਲੰ ਪਸ਼੍ਯ ਸੁਦਾਰੁਣਮ੍ ॥ 6-103-45 (43462)
ਨ ਹਿ ਪਾਣ੍ਡੁਸੁਤਾ ਰਾਜਨ੍ਸਸੈਨ੍ਯਾਃ ਸਪਦਾਨੁਗਾਃ ।
ਰਕ੍ਸ਼਼ਨ੍ਤਿ ਸਮਰੇ ਪ੍ਰਾਣਾਨ੍ਕੌਰਵਾ ਵਾਪਿ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-103-46 (43463)
6-103-47 (43464)
ਏਤਸ੍ਮਾਤ੍ਕਾਰਣਾਦ੍ਧੋਰੋ ਵਰ੍ਤਤੇ ਸ੍ਵਜਨਕ੍ਸ਼਼ਯਃ ।
ਦੈਵਾਦ੍ਵਾ ਪੁਰੁਸ਼਼ਵ੍ਯਾਘ੍ਰ ਤਵ ਚਾਪਨਯਾੰਨ੍ਰੁʼਪ ॥ ॥ ਇਤਿ ਸ਼੍ਰਾਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਨਵਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਤ੍ਰ੍ਯਧਿਕਸ਼ਤਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-103-7 ਸ੍ਤ੍ਰੀਮਯੰ ਅਯੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ੍ਤ੍ਰੀਂ ਧ੍ਯਾਤ੍ਵਾ ਚਿਨ੍ਤਯਿਤ੍ਵਾ। ਯਦ੍ਵਾ ਸ੍ਤ੍ਰੀਮਯੰ ਸ੍ਵਾਰ੍ਥੇ ਮਯਟ੍ ॥ 6-103-22 ਵੈਸ਼੍ਰਵਣੰ ਕੁਬੇਰੰ ਚਾਤਿ ਅਤਿਕ੍ਰਾਨ੍ਤਾ ॥ 6-103-28 ਅਦ੍ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਮਹੰ ਸਞ੍ਜਯਃ ॥ 6-103-42 ਆਗਸ੍ਕ੍ਰੁʼਦਪਰਾਧੀ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 104
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.104. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 104
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਸੰਕੁਲਯੁਦ੍ਧਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-104-0 (43465)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-104-0x (4195)
ਅਰ੍ਜੁਨਸ੍ਤਾੰਨਰਵ੍ਯਾਘ੍ਰਃ ਸੁਸ਼ਰ੍ਮਾਨੁਚਰਾੰਨ੍ਰੁʼਪਾਨ੍ ।
ਅਨਯਤ੍ਪ੍ਰੇਤਰਾਜਸ੍ਯ ਸਦਨੰ ਸਾਯਕੈਃ ਸ਼ਿਤੈਃ ॥ 6-104-1 (43466)
ਸੁਸ਼ਰ੍ਮਾਪਿ ਤਤੋ ਬਾਣੈਃ ਪਾਰ੍ਥੰ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਸੰਯੁਗੇ।
ਵਾਸੁਦੇਵੰ ਚ ਸਪ੍ਤਤ੍ਯਾ ਪਾਰ੍ਥੰ ਚ ਨਵਭਿਃ ਪੁਨਃ ॥ 6-104-2 (43467)
ਤੰ ਨਿਵਾਰ੍ਯ ਸ਼ਰੌਘੇਣ ਸਕ੍ਰੁਸੂਨੁਰ੍ਮਹਾਰਥਃ ।
ਸੁਸ਼ਰ੍ਮਣੋ ਰਣੇ ਯੋਧਾਨ੍ਪ੍ਰਾਹਿਣੋਦ੍ਯਮਸਾਦਨਮ੍ ॥ 6-104-3 (43468)
ਤੇ ਵਧ੍ਯਮਾਨਾਃ ਪਾਰ੍ਥੇਨ ਕਾਲੇਨੇਵ ਯੁਗਕ੍ਸ਼਼ਯੇ।
ਵ੍ਯਦ੍ਰਵਨ੍ਤ ਰਣੇ ਰਾਜਨ੍ਭਯੇ ਜਾਤੇ ਮਹਾਰਥਾਃ ॥ 6-104-4 (43469)
ਉਤ੍ਸ੍ਰੁʼਜ੍ਯ ਤੁਰਗਾਨ੍ਕੇਚਿਦ੍ਰਥਾਨ੍ਕੇਚਿਚ੍ਚ ਮਾਰਿਸ਼਼।
ਗਜਾਨਨ੍ਯੇ ਸਮੁਤ੍ਸ੍ਰੁʼਜ੍ਯ ਪ੍ਰਾਦ੍ਰਵਨ੍ਤ ਦਿਸ਼ੋ ਦਸ਼ ॥ 6-104-5 (43470)
ਅਪਰੇ ਤੁ ਤਦਾਦਾਯ ਵਾਜਿਨਾਗਰਥਾਨ੍ਰਣੇ ।
ਤ੍ਵਰਯਾ ਪਰਯਾ ਯੁਕ੍ਤਾਃ ਪ੍ਰਾਦ੍ਰਵਨ੍ਤ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ॥ 6-104-6 (43471)
ਪਾਦਾਤਾਸ਼੍ਚਾਪਿ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਾਣਿ ਸਮੁਤ੍ਸ੍ਰੁʼਜ੍ਯ ਮਹਾਰਣੇ ।
ਨਿਰਪੇਕ੍ਸ਼਼ਾ ਵ੍ਯਧਾਵਨ੍ਤ ਤੇਨਤੇਨ ਸ੍ਮ ਭਾਰਤ॥ 6-104-7 (43472)
ਵਾਰ੍ਯਮਾਣਾਃ ਸੁਬਹੁਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰੈਗਰ੍ਤੇਨ ਸੁਸ਼ਰ੍ਮਣਾ ।
ਤਥਾਨ੍ਯੈਃ ਪਾਰ੍ਥਿਵਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੈਰ੍ਨ ਵ੍ਯਤਿਸ਼਼੍ਠਨ੍ਤ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-104-8 (43473)
ਤਦ੍ਬਲੰ ਪ੍ਰਦ੍ਰੁਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਰੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸ੍ਤਵ।
ਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਰਣੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤਃ ॥ 6-104-9 (43474)
ਸਰ੍ਵੋਦ੍ਯੋਗੇਨ ਮਹਤਾ ਧਨਞ੍ਜਯਮੁਪਾਦ੍ਰਵਤ੍ ।
ਤ੍ਰਿਗਰ੍ਤਾਧਿਪਤੇਰਰ੍ਥੇ ਜੀਵਿਤਸ੍ਯ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ॥ 6-104-10 (43475)
ਸ ਏਕਃ ਸਮਰੇ ਤਸ੍ਥੌ ਕਿਰਨ੍ਬਹੁਵਿਧਾਞ੍ਸ਼ਰਾਨ੍।
ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੁʼਭਿਃ ਸਹਿਤਃ ਸਰ੍ਵੈਃ ਸ਼ੇਸ਼਼ਾ ਹਿ ਪ੍ਰਦ੍ਰੁਤਾ ਨਰਾਃ ॥ 6-104-11 (43476)
ਤਥੈਵ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਰਾਜਨ੍ਸਰ੍ਵੋਦ੍ਯੋਗੇਨ ਦੰਸ਼ਿਤਾਃ।
ਪ੍ਰਯਯੁਃ ਫਲ੍ਗੁਨਾਰ੍ਥਾਯ ਯਤ੍ਰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਵ੍ਯਤਿਸ਼਼੍ਠਤ ॥ 6-104-12 (43477)
ਜ੍ਞਾਯਮਾਨਾ ਰਣੇ ਵੀਰ੍ਯੰ ਘੋਰੰ ਗਾਣ੍ਡੀਵਧਨ੍ਵਨਃ।
ਹਾਹਾਕਾਰਕ੍ਰੁʼਤੋਤ੍ਸਾਹਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਜਗ੍ਮੁਃ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ॥ 6-104-13 (43478)
ਤਤਸ੍ਤਾਲਧ੍ਵਜਃ ਸ਼ੂਰਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਵਰੂਥਿਨੀਮ੍।
ਛਾਦਯਾਮਾਸ ਸਮਰੇ ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ॥ 6-104-14 (43479)
ਏਕੀਭੂਤਾਸ੍ਤਤਃ ਸਰ੍ਵੇ ਕੁਰਵਃ ਸਹ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ।
ਅਯੁਧ੍ਯਨ੍ਤ ਮਹਾਰਾਜ ਮਧ੍ਯੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤੇ ਦਿਵਾਕਰੇ ॥ 6-104-15 (43480)
ਸਾਤ੍ਯਕਿਃ ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਾਣੰ ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਭਿਰਾਸ਼ੁਗੈਃ ।
ਅਤਿਸ਼਼੍ਠਦਾਹਵੇ ਸ਼ੂਰਃ ਕਿਰਨ੍ਬਾਣਾਨ੍ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ॥ 6-104-16 (43481)
ਤਥੈਵ ਦ੍ਰੁਪਦੋ ਰਾਜਾ ਦ੍ਰੋਣੰ ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਪੁਨਰ੍ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਸਪ੍ਤਤ੍ਯਾ ਸਾਰਥਿੰ ਚਾਸ੍ਯ ਪਞ੍ਚਭਿਃ ॥ 6-104-17 (43482)
ਭੀਮਸੇਨਸ੍ਤੁ ਰਾਜਾਨੰ ਬਾਹ੍ਲੀਕੰ ਪ੍ਰਪਿਤਾਮਹਮ੍ ।
ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਨਦਨ੍ਮਹਾਨਾਦੰ ਸ਼ਾਰ੍ਦੂਲ ਇਵ ਕਾਨਨੇ ॥ 6-104-18 (43483)
ਆਰ੍ਜੁਨਿਸ਼੍ਚਿਤ੍ਰਸੇਨੇਨ ਵਿਦ੍ਧੋ ਬਹੁਭਿਰਸ਼ੁਗੈਃ ।
ਅਤਿਸ਼਼੍ਠਦਾਹਵੇ ਸ਼ੂਰਃ ਕਿਰਨ੍ਬਾਣਾਨ੍ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ।
ਚਿਤ੍ਰਸੇਨੰ ਤ੍ਰਿਭਿਰ੍ਬਾਣੈਰ੍ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਸਮਰੇ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ਮ੍ ॥ 6-104-19 (43484)
ਸਮਾਗਤੌ ਤੌ ਤੁ ਰਣੇ ਮਹਾਮਾਤ੍ਰੌ ਵ੍ਯਰੋਚਤਾਮ੍।
ਯਥਾ ਦਿਵਿ ਮਹਾਘੋਰੌ ਰਾਜਨ੍ਬੁਧਸ਼ਨੈਸ਼੍ਚਰੌ ॥ 6-104-20 (43485)
ਤਸ੍ਯਾਸ਼੍ਵਾਂਸ਼੍ਚਤੁਰੋ ਹਤ੍ਵਾ ਸੂਤੰ ਚ ਨਵਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ।
ਨਨਾਦ ਬਲਵਾੰਨਾਦੰ ਸੌਭਦ੍ਰਃ ਪਰਵੀਰਹਾ ॥ 6-104-21 (43486)
ਹਤਾਸ਼੍ਵਾਤ੍ਤੁ ਰਥਾਤ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਸੋ(ਅ)ਵਪ੍ਲੁਤ੍ਯ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਆਰੁਰੋਹ ਰਥੰ ਤੂਰ੍ਣੰ ਦੁਰ੍ਮੁਖਸ੍ਯ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ॥ 6-104-22 (43487)
ਦ੍ਰੋਣਸ਼੍ਚ ਦ੍ਰੁਪਦੰ ਭਿਤ੍ਤ੍ਵਾ ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ।
ਸਾਰਥਿੰ ਚਾਸ੍ਯ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਤ੍ਵਰਮਾਣਃ ਪਰਾਕ੍ਰਮੀ ॥ 6-104-23 (43488)
ਪੀਡ੍ਯਮਾਨਸ੍ਤਤੋ ਰਾਜਾ ਦ੍ਰੁਪਦੋ ਵਾਹਿਨੀਮੁਖੇ।
ਅਪਾਯਾਜ੍ਜਵਨੈਰਸ਼੍ਵੈਃ ਪੂਰ੍ਵਵੈਰਮਨੁਸ੍ਮਰਨ੍ ॥ 6-104-24 (43489)
ਭੀਮਸੇਨਸ੍ਤੁ ਰਾਜਾਨੰ ਮੁਹੂਰ੍ਤਾਦਿਵ ਬਾਹ੍ਲਿਕਮ੍ ।
ਵ੍ਯਸ਼੍ਵਸੂਤਰਥੰ ਚਕ੍ਰੇ ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯਸ੍ਯ ਪਸ਼੍ਯਤਃ ॥ 6-104-25 (43490)
ਸਸੰਭ੍ਰਮੋ ਮਹਾਰਾਜ ਸੰਸ਼ਯੰ ਪਰਮੰ ਗਤਃ ॥ 6-104-26 (43491)
ਅਵਪ੍ਲੁਤ੍ਯ ਤਤੋ ਵਾਹਾਦ੍ਬਾਹ੍ਲੀਕਃ ਪੁਰੁਸ਼਼ੋਤ੍ਤਮਃ।
ਆਰੁਰਹ ਰਥੰ ਤੂਰ੍ਣੰ ਲਕ੍ਸ਼਼੍ਮਣਸ੍ਯ ਮਹਾਰਣੇ ॥ 6-104-27 (43492)
ਸਾਤ੍ਯਕਿਃ ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਾਣੰ ਵਾਰਯਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਰਣੇ ।
ਸ਼ਰੈਰ੍ਬਹੁਵਿਧੈ ਰਾਜੰਨਾਸਸਾਦ ਪਿਤਾਮਹਮ੍ ॥ 6-104-28 (43493)
ਸ ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਭਾਰਤੰ ਸ਼਼ਸ਼਼੍ਟ੍ਯਾ ਨਿਸ਼ਿਤੈ ਰੋਮਵਾਹਿਭਿਃ।
ਨ੍ਰੁʼਤ੍ਯੰਨਿਵ ਰਥੋਪਸ੍ਥੇ ਵਿਧੁਨ੍ਵਾਨੋ ਮਹਦ੍ਧਨੁਃ ॥ 6-104-29 (43494)
ਤਸ੍ਯਾਯਸੀਂ ਮਹਾਸ਼ਕ੍ਤਿੰ ਚਿਕ੍ਸ਼਼ੇਪਾਥ ਪਿਤਾਮਹਃ ।
ਹੇਮਚਿਤ੍ਰਾਂ ਮਹਾਵੇਗਾਂ ਨਾਗਕਨ੍ਯੋਪਮਾਂ ਸ਼ੁਭਾਮ੍ ॥ 6-104-30 (43495)
ਤਾਮਾਪਤਨ੍ਤੀਂ ਸਹਸਾ ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੁਕਲ੍ਪਾਂ ਸੁਦੁਰ੍ਜਯਾਮ੍।
ਵ੍ਯੰਸਯਾਮਾਸ ਵਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣੇਯੋ ਲਾਘਵੇਨ ਮਹਾਯਸ਼ਾਃ ॥ 6-104-31 (43496)
ਅਨਾਸਾਦ੍ਯ ਤੁ ਵਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣੇਯੰ ਸ਼ਕ੍ਤਿਃ ਪਰਮਦਾਰੁਣਾ ।
ਨ੍ਯਪਤਦ੍ਧਰਣੀਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠੇ ਮਹੋਲ੍ਕੇਵ ਮਹਾਪ੍ਰਭਾ ॥ 6-104-32 (43497)
ਵਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣੇਯਸ੍ਤੁ ਤਤੋ ਰਾਜਨ੍ਸ੍ਵਾਂ ਸ਼ਕ੍ਤਿੰ ਕਨਕਪ੍ਰਭਾਮ੍ ।
ਵੇਗਵਦ੍ਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਚਿਕ੍ਸ਼਼ੇਪ ਪਿਤਾਮਹਰਥੰ ਪ੍ਰਤਿ॥ 6-104-33 (43498)
ਵਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣੇਯਭੁਜਵੇਗੇਨ ਪ੍ਰਣੁੰਨਾ ਸਾ ਮਹਾਹਵੇ ।
ਅਭਿਦੁਦ੍ਰਾਵ ਵੇਗੇਨ ਕਾਲਰਾਤ੍ਰਿਰ੍ਯਥਾ ਨਰਮ੍ ॥ 6-104-34 (43499)
ਤਾਮਾਪਤਨ੍ਤੀਂ ਸਹਸਾ ਦ੍ਵਿਧਾ ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਭਾਰਤਃ ।
ਕ੍ਸ਼਼ੁਰਪ੍ਰਾਭ੍ਯਾਂ ਸੁਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣਾਭ੍ਯਾਂਸਾ ਵ੍ਯਸ਼ੀਰ੍ਯਤ ਮੇਦਿਨੀਮ੍ ॥ 6-104-35 (43500)
ਛਿਤ੍ਤ੍ਵਾ ਸ਼ਕ੍ਤਿੰ ਤੁ ਗਾਙ੍ਗਯਃ ਸਾਤ੍ਯਕਿੰ ਨਵਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਆਜਘਾਨੋਰਸਿ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਪ੍ਰਹਸਞ੍ਛਤ੍ਰੁਕਰ੍ਸ਼ਨਃ ॥ 6-104-36 (43501)
ਤਤਃ ਸਰਥਨਾਗਾਸ਼੍ਵਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ਪਾਣ੍ਡੁਪੂਰ੍ਵਜ।
ਪਰਿਵਬ੍ਰੂ ਰਣੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਮਾਧਵਤ੍ਰਾਣਕਾਰਣਾਤ੍ ॥ 6-104-37 (43502)
ਤਤਃ ਪ੍ਰਵਵ੍ਰੁʼਤੇ ਯੁਦ੍ਧੰ ਤੁਮੁਲੰ ਰੋਮਹਰ੍ਸ਼਼ਣਮ੍ ।
ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਕੁਰੂਣਾਂ ਚ ਸਮਰੇ ਵਿਜਯੈਸ਼਼ਿਣਾਮ੍ ॥ ॥ 6-104-38 (43503)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਨਵਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਚਤੁਰਧਿਕਸ਼ਤਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-104-7 ਤੇਨਤੇਨ ਪਥਾ ॥ 6-104-20 ਮਹਾਮਾਤ੍ਰੌ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੌ ॥ 6-104-29 ਭਾਰਤ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮ੍ । ਰੋਮਵਾਹਿਭਿਃ ਰੋਮਚ੍ਛੇਦਕੈਃ ॥ 6-104-35 ਮੇਦਿਨੀਂ ਪ੍ਰਾਪ੍ਯੇਤਿ ਸ਼ੇਸ਼਼ਃ ॥ 6-104-37 ਮਾਧਵਃ ਸਾਤ੍ਯਕਿਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 105
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.105. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 105
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਾਦਿਯੁਦ੍ਧਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-105-0 (43504)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-105-0x (4196)
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਰਣੇ ਯੁਦ੍ਧੰ ਪਾਣ੍ਡਵੈਰਭਿਸੰਵ੍ਰੁʼਤਮ੍।
ਯਥਾ ਮੇਘੈਰ੍ਮਹਾਰਾਜ ਤਪਾਨ੍ਤੇ ਦਿਵਿ ਭਾਸ੍ਕਰਮ੍ ॥ 6-105-1 (43505)
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਮਹਾਰਾਜ ਦੁਃਸ਼ਾਸਨਮਭਾਸ਼਼ਤ।
ਏਸ਼਼ ਸ਼ੂਰੋ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ੂਰਨਿਸ਼਼ੂਦਨਃ ॥ 6-105-2 (43506)
ਛਾਦਿਤਃ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ਸ਼ੂਰੈਃ ਸਮਨ੍ਤਾਦ੍ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਤਸ੍ਯ ਕਾਰ੍ਯੰ ਤ੍ਵਯਾ ਵੀਰ ਰਕ੍ਸ਼਼ਣੰ ਸੁਮਹਾਤ੍ਮਨਃ ॥ 6-105-3 (43507)
ਰਕ੍ਸ਼਼੍ਯਮਾਣੋ ਹਿ ਸਮਰੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ(ਅ)ਸ੍ਮਾਕੰ ਪਿਤਾਮਹਃ ।
ਨਿਹਨ੍ਯਾਤ੍ਸਮਰੇ ਯਤ੍ਤਾਨ੍ਪਾਞ੍ਚਾਲਾਨ੍ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ਸਹ ॥ 6-105-4 (43508)
ਤਤ੍ਰ ਕਾਰ੍ਯਤਮੰ ਮਨ੍ਯੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯੈਵਾਭਿਰਕ੍ਸ਼਼ਣਮ੍ ।
ਗੋਪ੍ਤਾ ਹ੍ਯੇਸ਼਼ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ(ਅ)ਸ੍ਮਾਕੰ ਮਹਾਵ੍ਰਤਃ ॥ 6-105-5 (43509)
ਸ ਭਵਾਨ੍ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯੇਨ ਪਰਿਵਾਰ੍ਯ ਪਿਤਾਮਹਮ੍ ।
ਸਮਰੇ ਕਰ੍ਮ ਕੁਰ੍ਵਾਣੰ ਦੁਸ਼਼੍ਕਰੰ ਪਰਿਰਕ੍ਸ਼਼ਤੁ ॥ 6-105-6 (43510)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-105-7x (4197)
ਸ ਏਵਮੁਕ੍ਤਃ ਸਮਰੇ ਪੁਤ੍ਰੋ ਦੁਃਸ਼ਾਸਨਸ੍ਤਵ।
ਪਰਿਵਾਰ੍ਯ ਸ੍ਥਿਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸੈਨ੍ਯੇਨ ਮਹਤਾ ਵ੍ਰੁʼਤਃ ॥ 6-105-7 (43511)
ਤਤਃ ਸ਼ਤਸਹਸ੍ਰਾਣਾਂ ਹਯਾਨਾਂ ਸੁਬਲਾਤ੍ਮਜਃ ।
ਵਿਮਲਪ੍ਰਾਸਹਸ੍ਤਾਨਾਮ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿਤੋਮਰਧਾਰਿਣਾਮ੍ ॥ 6-105-8 (43512)
ਦਰ੍ਪਿਤਾਨਾਂ ਸੁਵੇਗਾਨਾਂ ਬਲਸ੍ਥਾਨਾਂ ਪਤਾਕਿਨਾਮ੍ ।
ਸ਼ਿਕ੍ਸ਼਼ਿਤੈਰ੍ਯੁਦ੍ਧਕੁਸ਼ਲੈਰੁਪੇਤਾਨਾਂ ਨਰੋਤ੍ਤਮੈਃ ॥ 6-105-9 (43513)
ਨਕੁਲੰ ਸਹਦੇਵੰ ਚ ਧਰ੍ਮਰਾਜੰ ਚ ਪਾਣ੍ਡਵਮ੍ ।
ਨ੍ਯਵਾਰਯੰਨਰਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਾਨ੍ਪਰਿਵਾਰ੍ਯ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ॥ 6-105-10 (43514)
ਤਤੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਰਾਜਾ ਸ਼ੂਰਾਣਾਂ ਹਯਸਾਦਿਨਾਮ੍ ।
ਅਯੁਤੰ ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਨਿਵਾਰਣੇ ॥ 6-105-11 (43515)
ਤੈਃ ਪ੍ਰਵਿਸ਼਼੍ਟੈਰ੍ਮਹਾਵੇਗੈਰ੍ਗਰੁਤ੍ਮਦ੍ਭਿਰਿਵਾਹਵੇ।
ਖੁਰਾਹਤਾ ਧਰਾ ਰਾਜੰਸ਼੍ਚਕਮ੍ਪੇ ਚ ਨਨਾਦ ਚ ॥ 6-105-12 (43516)
ਖੁਰਸ਼ਬ੍ਦਸ਼੍ਚ ਸੁਮਹਾਨ੍ਵਾਜਿਨਾਂ ਸ਼ੁਸ਼੍ਰੁਵੇ ਤਦਾ।
ਮਹਾਵੰਸ਼ਵਨਸ੍ਯੇਵ ਦਹ੍ਯਮਾਨਸ੍ਯ ਪਰ੍ਵਤੇ ॥ 6-105-13 (43517)
ਉਤ੍ਪਤਦ੍ਭਿਸ਼੍ਚ ਤੈਸ੍ਤਤ੍ਰ ਸਮੁਦ੍ਧੂਤੰ ਮਹਦ੍ਰਜਃ।
ਦਿਵਾਕਰਰਥੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਚ੍ਛਾਦਯਾਮਾਸ ਭਾਸ੍ਕਰਮ੍ ॥ 6-105-14 (43518)
ਵੇਗਵਦ੍ਭਿਰ੍ਹਯੈਸ੍ਤੈਸ੍ਤੁ ਕ੍ਸ਼਼ੋਭਿਤਾ ਪਾਣ੍ਡਵੀਕ ਚਮੂਃ।
ਨਿਪਤਦ੍ਭਿਰ੍ਮਹਾਵੇਗੈਰ੍ਹੰਸੈਰਿਵ ਮਹਤ੍ਸਰਃ ॥ 6-105-15 (43519)
ਹੇਸ਼਼ਤਾਂ ਚੈਵ ਸ਼ਬ੍ਦੇਨ ਨ ਪ੍ਰਾਜ੍ਞਾਯਤ ਕਿੰਚਨ ।
`ਅਨ੍ਤਰ੍ਦਧੇ ਮਹਾਞ੍ਸ਼ਬ੍ਦਸ੍ਤੇਨ ਸ਼ਬ੍ਦੇਨ ਮੋਹਿਤਃ॥' 6-105-16 (43520)
ਤਤੋ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੋ ਰਾਜਾ ਮਾਦ੍ਰੀਪੁਤ੍ਰੌ ਚ ਪਾਣ੍ਡਵੌ।
ਪ੍ਰਤ੍ਯਘ੍ਨੰਸ੍ਤਰਸਾ ਵੇਗੰ ਸਮਰੇ ਹਯਸਾਦਿਨਾਮ੍ ॥ 6-105-17 (43521)
ਉਦ੍ਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਸ੍ਯ ਮਹਾਰਾਜ ਪ੍ਰਾਵ੍ਰੁʼਟ੍ਕਾਲੇ(ਅ)ਤਿਪੂਰ੍ਯਤਃ।
ਪੌਰ੍ਣਮਾਸ੍ਯਾਮਮ੍ਬੁਵੇਗੰ ਯਥਾ ਵੇਲਾ ਮਹੋਦਧੇਃ ॥ 6-105-18 (43522)
ਤਤਸ੍ਤੇ ਰਥਿਨੋ ਰਾਜਞ੍ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ।
ਨ੍ਯਕ੍ਰੁʼਨ੍ਤੰਨੁਤ੍ਤਮਾਙ੍ਗਾਨਿ ਸ਼ਰੇਣ ਹਯਸਾਦਿਨਾਮ੍ ॥ 6-105-19 (43523)
ਤੇ ਨਿਪੇਤੁਰ੍ਮਹਾਰਾਜ ਨਿਹਤਾ ਦ੍ਰੁʼਢਧਨ੍ਵਿਭਿਃ ।
ਨਾਗੈਰਿਵ ਮਹਾਨਾਗਾ ਯਥਾਵਦ੍ਗਿਰਿਗਹ੍ਵਰੇ ॥ 6-105-20 (43524)
ਤੇ(ਅ)ਪਿ ਪ੍ਰਾਸੈਃ ਸੁਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ।
ਨ੍ਯਕ੍ਰੁʼਨ੍ਤੰਨੁਤ੍ਤਮਾਙ੍ਗਾਨਿ ਵਿਚਰਨ੍ਤੋ ਦਿਸ਼ੋ ਦਸ਼ ॥ 6-105-21 (43525)
ਅਭ੍ਯਾਹਤਾ ਹਯਾਰੋਹਾ ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿਭਿਰ੍ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਅਤ੍ਯਜੰਨੁਤ੍ਤਮਾਙ੍ਗਾਨਿ ਫਲਾਨੀਵ ਮਹਾਦ੍ਰੁਮਾਃ ॥ 6-105-22 (43526)
ਸਮਾਦਿਨੋ ਹਯਾ ਰਾਜੰਸ੍ਤਤ੍ਰਤਤ੍ਰ ਨਿਸ਼਼ੂਦਿਤਾਃ।
ਪਤਿਤਾਃ ਪਾਤ੍ਯਮਾਨਾਸ਼੍ਚ ਪ੍ਰਤ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ॥ 6-105-23 (43527)
ਵਧ੍ਯਮਾਨਾ ਹਯਾਸ਼੍ਚੈਵ ਪ੍ਰਾਦ੍ਰਵਨ੍ਤ ਭਯਾਰ੍ਦਿਤਾਃ।
ਯਥਾ ਸਿੰਹੰ ਸਮਾਸਾਦ੍ਯ ਮ੍ਰੁʼਗਾਃ ਪ੍ਰਾਣਪਰਾਯਣਾਃ ॥ 6-105-24 (43528)
ਪਾਣ੍ਡਵਾਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਾਜ ਜਿਤ੍ਵਾ ਸ਼ਤ੍ਰੂਨ੍ਮਹਾਮ੍ਰੁʼਧੇ ।
ਦਧ੍ਮੁਃ ਸ਼ਙ੍ਖਾਂਸ਼੍ਚ ਭੇਰੀਸ਼੍ਚ ਤਾਡਯਾਮਾਸੁਰਾਹਵੇ ॥ 6-105-25 (43529)
ਤਤੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਦੀਨੋ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਸੈਨ੍ਯੰ ਪਰਾਜਿਤਮ੍ ।
ਅਬ੍ਰਵੀਦ੍ਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਮਦ੍ਰਰਾਜਮਿਦੰ ਵਚਃ ॥ 6-105-26 (43530)
ਏਸ਼਼ ਪਾਣ੍ਡੁਸੁਤੋ ਜ੍ਯੇਸ਼਼੍ਠੋ ਯਮਾਭ੍ਯਾਂ ਸਹਿਤੋ ਰਣੇ ।
ਪਸ਼੍ਯਤਾਂ ਵੋ ਮਹਾਬਾਹੋ ਸੇਨਾਂ ਦ੍ਰਾਵਯਤਿ ਪ੍ਰਭੋ ॥ 6-105-27 (43531)
ਤੰ ਵਾਰਯ ਮਹਾਬਾਹੋ ਵੇਲੇਵ ਮਕਰਾਲਯਮ੍ ।
ਤ੍ਵੰ ਹਿ ਸੰਸ਼੍ਰੂਯਸੇ(ਅ)ਤ੍ਯਰ੍ਥਮਸਹ੍ਯਬਲਵਿਕ੍ਰਮਃ ॥ 6-105-28 (43532)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-105-29x (4198)
ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਤਵ ਤਦ੍ਵਾਕ੍ਯੰ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਸ਼ਲ੍ਯਃ ਪ੍ਰਤਾਪਵਾਨ੍।
ਸ ਯਯੌ ਰਥਵੰਸ਼ੇਨ ਯਤ੍ਰ ਰਾਜਾ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਃ ॥ 6-105-29 (43533)
ਤਦਾਪਤਦ੍ਵੈ ਸਹਸਾ ਸ਼ਲ੍ਯਸ੍ਯ ਸੁਮਹਦ੍ਬਲਮ੍ ।
ਮਹੌਘਵੇਗੰ ਸਮਰੇ ਵਾਰਯਾਮਾਸ ਪਾਣ੍ਡਵਃ ॥ 6-105-30 (43534)
ਮਦ੍ਰਰਾਜੰ ਚ ਸਮਰੇ ਧਰ੍ਮਰਾਜੋ ਮਹਾਰਥਃ।
ਦਸ਼ਭਿਃ ਸਾਯਕੈਸ੍ਤੂਰ੍ਣਮਾਜਘਾਨ ਸ੍ਤਨਾਨ੍ਤਰੇ ।
ਨਕੁਲਃ ਸਹਦੇਵਸ਼੍ਚ ਤੰ ਸਪ੍ਤਭਿਰਜਿਹ੍ਨਗੈਃ ॥ 6-105-31 (43535)
ਮਦ੍ਰਰਾਜੋ(ਅ)ਪਿ ਤਾਨ੍ਸਰ੍ਵਾਨਾਜਘਾਨ ਤ੍ਰਿਭਿਸ੍ਤ੍ਰਿਭਿਃ ।
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੰ ਪੁਨਃ ਸ਼਼ਸ਼਼੍ਟ੍ਯਾ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-105-32 (43536)
ਮਾਦ੍ਰੀਪੁਤ੍ਰੌ ਚ ਸੰਭ੍ਰਾਨ੍ਤੌ ਦ੍ਵਾਭ੍ਯਾਂ ਦ੍ਵਾਭ੍ਯਾਮਤਾਡਯਤ੍।
ਤਤੋ ਭੀਮੋ ਮਹਾਬਹੁਰ੍ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਰਾਜਨਮਾਹਵੇ॥ 6-105-33 (43537)
ਮਦ੍ਰਰਾਜਵਸ਼ੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤੰ ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੋਰਾਸ੍ਯਗਤੰ ਯਥਾ।
ਅਭ੍ਯਪਦ੍ਯਤ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਮਮਿਤ੍ਰਜਿਤ੍ ॥ 6-105-34 (43538)
`ਆਪਤੰਨੇਵ ਭੀਮਸ੍ਤੁ ਮਦ੍ਰਰਾਜਮਤਾਡਯਤ੍।'
ਸਰ੍ਵਪਾਰਸ਼ਵੈਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈਰ੍ਨਾਰਾਚੈਰ੍ਮਰ੍ਮਭੇਦਿਭਿਃ ॥ 6-105-35 (43539)
ਤਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ਼੍ਚ ਦ੍ਰੋਣਸ਼੍ਚ ਸੈਨ੍ਯੇਨ ਮਹਤਾ ਵ੍ਰੁʼਤੌ।
ਰਾਜਾਨਮਭ੍ਯਪਦ੍ਯੇਤਾਮਞ੍ਜਸਾ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ਿਣੌ ॥ 6-105-36 (43540)
ਤਤੋ ਯੁਦ੍ਧੰ ਮਹਾਘੋਰੰ ਪ੍ਰਾਵਰ੍ਤਤ ਸੁਦਾਰੁਣਮ੍।
ਅਪਰਾਂ ਦਿਸ਼ਮਾਸ੍ਥਾਯ ਦ੍ਯੋਤਮਾਨੇ ਦਿਵਾਕਰੇ ॥ ॥ 6-105-37 (43541)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਨਵਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਪਞ੍ਚਾਧਿਕਸ਼ਤਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-105-8 ਤਤ ਇਤਿ। ਸੈਨ੍ਯੇਨੇਤਿ ਪੂਰ੍ਵਸ੍ਮਾਦਨੁਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯਤੇ। ਹਯਾਨਾਂ ਸੈਨ੍ਯੇਨ ਪਰਿਵਾਰ੍ਯ ਨ੍ਯਵਾਰਯਦਿਤਿ ਤ੍ਰੁʼਤੀਯੇਨਾਨ੍ਵਯਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 106
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.106. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 106
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰਾਕ੍ਰਮਮਮ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯਤਾ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣੇਨ ਰਥਾਦਵਰੁਹ੍ਯ ਤਦ੍ਵਧਾਯਾਭਿਯਾਨਮ੍ ॥ 1 ॥ ਅਰ੍ਜੁਨੇਨ ਪਸ਼੍ਚਾਦਨੁਧਾਵ੍ਯ ਨਿਵਰ੍ਤਿਤਸ੍ਯ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਸ੍ਯ ਤੇਨ ਸਹ ਪੁਨਾ ਰਥਾਰੋਹਣਮ੍ ॥ 2 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-106-0 (43542)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-106-0x (4199)
ਤਤਃ ਪਿਤਾ ਤਵ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸਾਯਕੋਤ੍ਤਮੈਃ।
ਆਜਘਾਨ ਰਣੇ ਪਾਰ੍ਥਾਨ੍ਸਹਸੇਨਾਨ੍ਸਮਨ੍ਤਤਃ ॥ 6-106-1 (43543)
ਭੀਮੰ ਦ੍ਵਾਦਸ਼ਭਿਰ੍ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਸਾਤ੍ਯਕਿੰ ਨਵਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਨਕੁਲੰ ਚ ਤ੍ਰਿਭਿਰ੍ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਸਹਦੇਵੰ ਚ ਸਪ੍ਤਭਿਃ ॥ 6-106-2 (43544)
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੰ ਦ੍ਵਾਦਸ਼ਭਿਰ੍ਬਾਹ੍ਵੋਰੁਰਸਿ ਚਾਰ੍ਪਯਤ੍।
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨੰ ਤਤੋ ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਨਨਾਦ ਸੁਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-106-3 (43545)
ਤੰ ਦ੍ਵਾਦਸ਼ਾਖ੍ਯੈਰ੍ਨਕੁਲੋ ਮਾਧਵਸ਼੍ਚ ਤ੍ਰਿਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸ਼੍ਚ ਸਪ੍ਤਤ੍ਯਾ ਭੀਮਸੇਨਸ਼੍ਚ ਸਪ੍ਤਭਿਃ ।
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੋ ਦ੍ਵਾਦਸ਼ਭਿਃ ਪ੍ਰਤ੍ਯਵਿਧ੍ਯਤ੍ਪਿਤਾਮਹਮ੍ ॥ 6-106-4 (43546)
ਦ੍ਰੋਣਸ੍ਤੁ ਸਾਤ੍ਯਕਿੰ ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਭੀਮਸੇਨਮਵਿਧ੍ਯਤ ।
ਏਕੈਕੰ ਪਞ੍ਚਭਿਰ੍ਬਾਣੈਰ੍ਯਮਦਣ੍ਡੋਪਮੈਃ ਸ਼ਿਤੈਃ ॥ 6-106-5 (43547)
ਤੌ ਚ ਤੰ ਪ੍ਰਤ੍ਯਵਿਧ੍ਯੇਤਾਂ ਤ੍ਰਿਭਿਸ੍ਤ੍ਰਿਭਿਰਜਿਹ੍ਮਗੈਃ ।
ਤੋਤ੍ਰੈਰਿਵ ਮਹਾਨਾਗੰ ਦ੍ਰੋਣੰ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਪੁਙ੍ਗਵਮ੍ ॥ 6-106-6 (43548)
ਸੌਵੀਰਾ ਕਿਤਵਾਃ ਪ੍ਰਾਚ੍ਯਾਃ ਪ੍ਰਤੀਚ੍ਯੋਦੀਚ੍ਯਮਾਲਵਾਃ ।
ਅਭੀਸ਼਼ਾਹਾਃ ਸ਼ੂਰਸੇਨਾਃ ਸ਼ਿਬਯੋ(ਅ)ਥ ਵਸਾਤਯਃ।
ਸੰਗ੍ਰਮੇ ਨਾਜਹੁਰ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਵਧ੍ਯਮਾਨਾਃ ਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-106-7 (43549)
ਤਥੈਵਾਨ੍ਯੇ ਮਹੀਪਾਲਾ ਨਾਨਾਦੇਸ਼ਸਮਾਗਤਾਃ ।
ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਭ੍ਯਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਵਿਵਿਧਾਯੁਧਪਾਣਯਃ ।
ਤਥੈਵ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਰਾਜਨ੍ਪਰਿਵਵ੍ਰੁਃ ਪਿਤਾਮਹਮ੍ ॥ 6-106-8 (43550)
ਸ ਸਮਨ੍ਤਾਤ੍ਪਰਿਵ੍ਰੁʼਤੋ ਰਥੌਘੈਰਪਰਾਜਿਤਃ ।
ਗਹਨੇ(ਅ)ਗ੍ਨਿਰਿਵੋਤ੍ਸ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਃ ਪ੍ਰਜਜ੍ਵਾਲ ਦਹਨ੍ਪਰਾਨ੍ ॥ 6-106-9 (43551)
ਰਥਾਗ੍ਨ੍ਯਗਾਰਸ਼੍ਚਾਪਾਰ੍ਚਿਰਸਿਸ਼ਕ੍ਤਿਗਜੇਨ੍ਧਨਃ ।
ਸ਼ਰਸ੍ਫੁਲਿਙ੍ਗੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਾਗ੍ਨਿਰ੍ਦਦਾਹ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਰ੍ਸ਼਼ਭਾਨ੍ ॥ 6-106-10 (43552)
` ਯਥਾ ਹਿ ਸੁਮਹਾਨਗ੍ਨਿਃ ਕਕ੍ਸ਼਼ੇ ਚਰਸਿ ਸਾਨਿਲਃ ।'
ਤਥਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਮਹਾਰਾਜ ਦਿਵ੍ਯਮਸ੍ਤ੍ਰਮੁਦੀਰਯਨ੍ ॥ 6-106-11 (43553)
ਸੁਵਰ੍ਣਪੁਙ੍ਖੈਰਿਸ਼਼ੁਭਿਰ੍ਗਾਰ੍ਧ੍ਰਪਕ੍ਸ਼਼ੈਃ ਸੁਤੇਜਨੈਃ ।
ਕਰ੍ਣਿਨਾਲੀਕਨਾਰਾਚੈਸ਼੍ਛਾਦਯਾਮਾਸ ਤਦ੍ਬਲਮ੍ ॥ 6-106-12 (43554)
ਅਪਾਤਯਦ੍ਧ੍ਵਜਾਂਸ਼੍ਚੈਵ ਰਥਿਨਸ਼੍ਚ ਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਮੁਣ੍ਡਤਾਲਵਨਾਨੀਵ ਚਕਾਰ ਸ ਰਥਵ੍ਰਜਾਨ੍ ॥ 6-106-13 (43555)
ਨਿਰ੍ਮਨੁਸ਼਼੍ਯਾਨ੍ਰਥਾਨ੍ਰਾਜਨ੍ਗਜਾਨਸ਼੍ਵਾਂਸ਼੍ਚ ਸੰਯੁਗੇ।
ਅਕਰੋਤ੍ਸ ਮਹਾਬਾਹੁਃ ਸਰ੍ਵਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਭ੍ਰੁʼਤਾਂ ਵਰਃ ॥ 6-106-14 (43556)
ਤਸ੍ਯ ਜ੍ਯਾਤਲਨਿਰ੍ਘੋਸ਼਼ੰ ਵਿਸ੍ਫੂਰ੍ਜਿਤਮਿਵਾਸ਼ਨੇਃ।
ਨਿਸ਼ਮ੍ਯ ਸਰ੍ਵਭੂਤਾਨਿ ਸਮਕਮ੍ਪਨ੍ਤ ਭਾਰਤ ॥ 6-106-15 (43557)
ਅਮੋਘਾ ਹ੍ਯਪਤ੍ਨਬਾਣਾਃ ਪਿਤੁਸ੍ਤੇ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ।
ਨਾਸਜ੍ਜਨ੍ਤ ਤਨੁਤ੍ਰੇਸ਼਼ੁ ਭੀਸ਼਼੍ਮਚਾਪਚ੍ਯੁਤਾਃ ਸ਼ਰਾਃ ॥ 6-106-16 (43558)
ਹਤਵੀਰਾਨ੍ਰਥਾਨ੍ਰਾਜਨ੍ਸੰਯੁਕ੍ਤਾਞ੍ਜਵਨੈਰ੍ਹਯੈਃ ।
ਅਪਸ਼੍ਯਾਮ ਮਹਾਰਾਜ ਹ੍ਰਿਯਮਾਣਾਨ੍ਰਣਾਜਿਰੇ ॥ 6-106-17 (43559)
ਚੇਦਿਕਾਸ਼ਿਕਰੂਸ਼਼ਾਣਾਂ ਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਚਤੁਰ੍ਦਸ਼ ।
ਮਹਾਰਥਾਃ ਸਮਾਖ੍ਯਾਤਾਃ ਕਲਪੁਤ੍ਰਾਸ੍ਤਨੁਤ੍ਯਜਃ ।
ਅਪਰਾਵਰ੍ਤਿਨਃ ਸਰ੍ਵੇ ਸੁਵਰ੍ਣਵਿਕ੍ਰੁʼਤਧ੍ਵਜਾਃ॥ 6-106-18 (43560)
ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਾਸਾਦ੍ਯ ਵ੍ਯਾਦਿਤਾਸ੍ਯਮਿਵਾਨ੍ਤਕਮ੍।
ਨਿਮਗ੍ਨਾਃ ਪਰਲੋਕਾਯ ਸਵਾਜਿਰਥਕੁਞ੍ਜਰਾਃ ॥ 6-106-19 (43561)
ਭਗ੍ਨਾਕ੍ਸ਼਼ੋਪਸ੍ਕਰਾਨ੍ਕਾਂਸ਼੍ਚਿਦ੍ਭਗ੍ਨਚਕ੍ਰਾਂਸ਼੍ਚ ਭਾਰਤ।
ਅਪਸ਼੍ਯਾਮ ਮਹਾਰਾਜ ਸ਼ਤਸ਼ੋ(ਅ)ਥ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ॥ 6-106-20 (43562)
ਸਵਰੂਥੈ ਰਥੈਰ੍ਭਗ੍ਨੈ ਰਥਿਭਿਸ਼੍ਚ ਨਿਪਾਤਿਤੈਃ ।
ਸ਼ਰੈਃ ਸੁਕਵਚੈਸ਼੍ਛਿੰਨੈਃ ਪਟ੍ਟਸੈਸ਼੍ਚ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ॥ 6-106-21 (43563)
ਗਦਾਭਿਰ੍ਭਿਣ੍ਡਿਪਾਲੈਸ਼੍ਚ ਨਿਸ਼ਿਤੈਸ਼੍ਚ ਸ਼ਿਲੀਮੁਖੈਃ ।
ਅਨੁਕਰ੍ਸ਼਼ੈਰੁਪਾਸਙ੍ਗੈਸ਼੍ਚਕ੍ਰੈਰ੍ਭਗ੍ਨੈਸ਼੍ਚ ਮਾਰਿਸ਼਼ ॥ 6-106-22 (43564)
ਬਾਹੁਭਿਃ ਕਾਰ੍ਮੁਕੈਃ ਖਙ੍ਗੈਃ ਸ਼ਿਰੋਭਿਸ਼੍ਚ ਸਕੁਣ੍ਡਲੈਃ।
ਤਲਤ੍ਰੈਰਙ੍ਗੁਲਿਤ੍ਰੈਸ਼੍ਚ ਧ੍ਵਜੈਸ਼੍ਚ ਵਿਨਿਪਾਤਿਤੈਃ।
ਚਾਪੈਸ਼੍ਚ ਬਹੁਧਾ ਚ੍ਛਿੰਨੈਃ ਸਮਾਸ੍ਤੀਰ੍ਯਤ ਮੇਦਿਨੀ ॥ 6-106-23 (43565)
ਗਜਾਰੋਹਾ ਗਜਾਨ੍ਰਾਜਨ੍ਹਯਾਂਸ਼੍ਚ ਹਯਸਾਦਿਨਃ ।
ਅਭਿਪੇਤੁਰ੍ਦ੍ਰੁਤੰ ਤਤ੍ਰ ਸ਼ਤਸ਼ੋ(ਅ)ਥ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ॥ 6-106-24 (43566)
ਯਤਮਾਨਾਸ਼੍ਚ ਤੇ ਵੀਰਾ ਦ੍ਰਵਮਾਣਾਨ੍ਮਹਾਰਥਾਨ੍।
ਨਾਸ਼ਕ੍ਨੁਵਨ੍ਵਾਰਯਿਤੁਂ ਭੀਸ਼਼੍ਮਬਾਣਪ੍ਰਪੀਡਿਤਾਨ੍ ॥ 6-106-25 (43567)
ਮਹੇਨ੍ਦ੍ਰਸਮਵੀਰ੍ਯੇਣ ਵਧ੍ਯਮਾਨਾ ਮਹਾਚਮੂਃ ।
ਅਭਜ੍ਯਤ ਮਹਾਰਾਜ ਨ ਚ ਦ੍ਵੌ ਸਮਧਾਵਤਾਮ੍ ॥ 6-106-26 (43568)
ਆਵਿਦ੍ਧਰਥਨਾਗਾਸ਼੍ਵੰ ਪਤਿਤਧ੍ਵਜਸੰਕੁਲਮ੍ ।
ਅਨੀਕੰ ਪਾਣ੍ਡੁਪੁਤ੍ਰਾਣਾਂ ਹਾਹਾਭੂਤਮਚੇਤਨਮ੍ ॥ 6-106-27 (43569)
ਜਘਾਨਾਤ੍ਰ ਪਿਤਾ ਪੁਤ੍ਰੰ ਪੁਤ੍ਰਸ਼੍ਚ ਪਿਤਰੰ ਤਥ।
ਪ੍ਰਿਯੰ ਸਖਾਯ ਚਾਕ੍ਰਨ੍ਦੇ ਸਖਾ ਦੈਵਬਲਾਤ੍ਕ੍ਰੁʼਤਃ ॥ 6-106-28 (43570)
ਵਿਮੁਚ੍ਯ ਕਵਚਾਨਨ੍ਯੇ ਪਾਣ੍ਡੁਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਸੈਨਿਕਾਃ ।
ਪ੍ਰਕੀਰ੍ਯ ਕੇਸ਼ਾਨ੍ਧਾਵਨ੍ਤਃ ਪ੍ਰਤ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ॥ 6-106-29 (43571)
ਤਦ੍ਗੋਕੁਲਮਿਵੋਦ੍ਭ੍ਰਾਨ੍ਤਮੁਦ੍ਭਾਨ੍ਤਰਥਕੂਬਰਮ੍ ।
ਦਦ੍ਰੁʼਸ਼ੇ ਪਾਣ੍ਡੁਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਸੈਨ੍ਯਮਾਰ੍ਤਸ੍ਵਰੰ ਤਦਾ ॥ 6-106-30 (43572)
ਪ੍ਰਭਜ੍ਯਮਾਨੰ ਸੈਨ੍ਯੰ ਤੁ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਯਾਦਵਨਨ੍ਦਨਃ ।
ਉਵਾਚ ਪਾਰ੍ਥੰ ਬੀਭਤ੍ਸੁਂ ਨਿਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਰਥਮੁਤ੍ਤਮਮ੍ ॥ 6-106-31 (43573)
ਸ਼੍ਰੀਭਗਵਾਨੁਵਾਚ। 6-106-32x (4200)
ਅਯੰ ਸ ਕਾਲਃ ਸੰਪ੍ਰਾਪ੍ਤਃ ਪਾਰ੍ਥ ਯਃ ਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ਿਤਸ੍ਤਵ।
ਪ੍ਰਹਰਾਸ੍ਮੈ ਨਰਵ੍ਯਾਘ੍ਰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਾਯਾਹਵਸ਼ੋਭਿਨੇ ॥ 6-106-32 (43574)
ਯਤ੍ਪੁਰਾ ਕਥਿਤੰ ਵੀਰ ਤ੍ਵਯਾ ਰਾਜ੍ਞਾਂ ਸਮਾਗਮੇ।
ਵਿਰਾਟਨਗਰੇ ਤਾਤ ਸਞ੍ਜਯਸ੍ਯ ਸਮੀਪਤਃ ॥ 6-106-33 (43575)
ਭੀਸ਼਼੍ਮਦ੍ਰੋਣਮੁਖਾਨ੍ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਸ੍ਯ ਸੈਨਿਕਾਨ੍ ।
ਸਾਨੁਬਨ੍ਧਾਨ੍ਹਨਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਯੇ ਮਾਂ ਯੋਤ੍ਸ੍ਯਨ੍ਤਿ ਸਙ੍ਗਰੇ ॥ 6-106-34 (43576)
ਇਤਿ ਤਤ੍ਕੁਰੁ ਕੌਨ੍ਤੇਯ ਸਤ੍ਯੰ ਵਾਕ੍ਯਮਰਿਨ੍ਦਮ।
ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਧਰ੍ਮਮਨੁਸ੍ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਯੁਧ੍ਯਸ੍ਵ ਵਿਗਤਜ੍ਵਰਃ ॥ 6-106-35 (43577)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-106-36x (4201)
ਇਤ੍ਯੁਕ੍ਤੋ ਵਾਸੁਦੇਵੇਨ ਤਿਰ੍ਯਗ੍ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿਰਧੋਮੁਖਃ।
ਅਕਾਮ ਇਵ ਬੀਭਤ੍ਸੁਰਿਦੰ ਵਚਨਮਬ੍ਰਵੀਤ੍ ॥ 6-106-36 (43578)
ਅਵਧ੍ਯਾਨਾਂ ਵਧੰ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਰਾਜ੍ਯੰ ਵਾ ਨਰਕੋਤ੍ਤਰਮ੍ ।
ਦੁਃਖਾਨਿ ਵਨਵਾਸੇ ਵਾ ਕਿੰ ਨੁ ਮੇ ਸੁਕ੍ਰੁʼਤੰ ਭਵੇਤ੍ ॥ 6-106-37 (43579)
ਚੋਦਯਾਸ਼੍ਵਾਨ੍ਯਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਕਰਿਸ਼਼੍ਯੇ ਵਚਨੰ ਤਵ।
ਪਾਤਯਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਦੁਰ੍ਧਰ੍ਸ਼਼ੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਕੁਰੁਪਿਤਾਮਹਮ੍ ॥ 6-106-38 (43580)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-106-39x (4202)
ਸ ਚਾਸ਼੍ਵਾਨ੍ਰਜਤਪ੍ਰਖ੍ਯਾਂਸ਼੍ਚੋਦਯਾਮਾਸ ਮਾਧਵਃ।
ਯਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਤਤੋ ਰਾਜਨ੍ਦੁਸ਼਼੍ਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯੋ ਰਸ਼੍ਮਿਵਾਨਿਵ । 6-106-39 (43581)
ਤਤਸ੍ਤਤ੍ਪੁਨਰਾਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤੰ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਬਲੰ ਮਹਤ੍।
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਪਾਰ੍ਥੰ ਮਹਾਬਾਹੁਂ ਭੀਸ਼਼੍ਮਾਯੋਦ੍ਯਤਮਾਹਵੇ ॥ 6-106-40 (43582)
ਤਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਕੁਰੁਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਃ ਸਿੰਹਵਦ੍ਵਿਨਦਨ੍ਮੁਹੁਃ ।
ਧਨੰਜਯਰਥੰ ਸ਼ੀਘ੍ਰੰ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੈਰਵਾਕਿਰਤ੍ ॥ 6-106-41 (43583)
ਕ੍ਸ਼਼ਣੇਨ ਸ ਰਥਸ੍ਤਸ੍ਯ ਸਹਯਃ ਸਹਸਾਰਥਿਃ ।
ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੇਣ ਮਹਤਾ ਨ ਪ੍ਰਾਜ੍ਞਾਯਤ ਭਾਰਤ ॥ 6-106-42 (43584)
ਵਾਸੁਦੇਵਸ੍ਤ੍ਵਸੰਭ੍ਰਾਨ੍ਤੋ ਧੈਰ੍ਯਮਾਸ੍ਥਾਯ ਸਤ੍ਵਰਃ ।
ਚੋਦਯਾਮਾਸ ਤਾਨਸ਼੍ਵਾਨ੍ਵਿਨੁੰਨਾਨ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਸਾਯਕੈਃ ॥ 6-106-43 (43585)
ਤਤਃ ਪਾਰ੍ਥੋ ਧਨੁਰ੍ਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਦਿਵ੍ਯੰ ਜਲਦਨਿਃਸ੍ਵਨਮ੍ ।
ਪਾਤਯਾਮਾਸ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਧਨੁਸ਼੍ਛਿਤ੍ਤ੍ਵਾ ਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-106-44 (43586)
ਸ ਚ੍ਛਿੰਨਧਨ੍ਵਾ ਕੌਰਵ੍ਯਃ ਪੁਨਰਨ੍ਯਨ੍ਮਹਦ੍ਧਨੁਃ ।
ਨਿਮੇਸ਼਼ਾਨ੍ਤਰਮਾਤ੍ਰੇਣ ਸਜ੍ਯੰ ਚਕ੍ਰੇ ਪਿਤਾ ਤਵ ॥ 6-106-45 (43587)
ਚਕਰ੍ਸ਼਼ ਚ ਤਤੋ ਦੋਰ੍ਭ੍ਯਾਂ ਧਨੁਰ੍ਜਲਦਨਿਃਸ੍ਵਨਮ੍ ।
ਅਥਾਸ੍ਯ ਤਦਪਿ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਧਨੁਰਰ੍ਜੁਨਃ ।
ਤਸ੍ਯ ਤਤ੍ਪੂਜਯਾਮਾਸ ਲਾਘਵੰ ਸ਼ਨ੍ਤਨੋਃ ਸੁਤਃ ॥ 6-106-46 (43588)
ਗਾਙ੍ਗੇਯਸ੍ਤ੍ਵਬ੍ਰਵੀਤ੍ਪਾਰ੍ਥੰ ਧਨ੍ਵਿਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਮਰਿੰਦਮ।
ਸਾਧੁਸਾਧੁ ਮਹਾਬਾਹੋ ਸਾਧੁ ਕੁਨ੍ਤੀਸੁਤੇਤਿ ਚ ॥ 6-106-47 (43589)
ਸਮਾਭਾਸ਼਼੍ਯੈਵਮਪਰੰ ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਰੁਚਿਰੰ ਧਨੁਃ।
ਮੁਮੋਚ ਸਮਰੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਰਾਨ੍ਪਾਰ੍ਥਰਥੰ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-106-48 (43590)
ਅਦਰ੍ਸ਼ਯਦ੍ਵਸੁਦੇਵੋ ਹਯਯਾਨੇ ਪਰੰ ਬਲਮ੍।
ਮੋਘਾਨ੍ਕੁਰ੍ਵਞ੍ਸ਼ਰਾਂਸ੍ਤਸ੍ਯ ਮਣ੍ਡਲਾਨਿ ਨਿਦਰ੍ਸ਼ਯਨ੍ ॥ 6-106-49 (43591)
ਸ਼ੁਸ਼ੁਭਾਤੇ ਨਰਵ੍ਯਾਘ੍ਰੌ ਤੌ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ਼ਰਵਿਕ੍ਸ਼਼ਤੌ ।
ਗੋਵ੍ਰੁʼਸ਼਼ਾਵਿਵ ਸੰਰਬ੍ਧੌ ਵਿਸ਼਼ਾਣੋਲ੍ਲਿਖਿਤਾਙ੍ਕਿਤੌ ॥ 6-106-50 (43592)
ਵਾਸੁਦੇਵਸ੍ਤੁ ਸੰਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਪਾਰ੍ਥਸ੍ਯ ਮ੍ਰੁʼਦੁਯੁਦ੍ਧਤਾਮ੍ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਚ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ਾਣਿ ਸ੍ਰੁʼਜਨ੍ਤਮਨਿਸ਼ੰ ਯੁਧਿ ॥ 6-106-51 (43593)
ਪ੍ਰਤਪਨ੍ਤਮਿਵਾਦਿਤ੍ਯੰ ਮਧ੍ਯਮਾਸਾਦ੍ਯ ਸੇਨਯੋਃ ।
ਵਰਾਨ੍ਵਰਾਨ੍ਵਿਨਿਘ੍ਨਨ੍ਤੰ ਪਾਣ੍ਡੁਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਸੈਨਿਕਾਨ੍ ॥ 6-106-52 (43594)
ਯੁਗਾਨ੍ਤਮਿਵ ਕੁਰ੍ਵਾਣੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਯੌਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੇ ਬਲੇ ।
ਨਾਮ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯਤ ਮਹਾਬਾਹੁਰ੍ਮਾਧਵਃ ਪਰਵੀਰਹਾ ॥ 6-106-53 (43595)
ਉਤ੍ਸ੍ਰੁʼਜ੍ਯ ਰਜਤਪ੍ਰਖ੍ਯਾਨ੍ਹਯਾਨ੍ਪਾਰ੍ਥਸ੍ਯ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਵਾਸੁਦੇਵਸ੍ਤਤੋ ਯੋਗੀ ਪ੍ਰਚਸ੍ਕਨ੍ਦ ਮਹਾਰਥਾਤ੍ ॥ 6-106-54 (43596)
ਅਭਿਦੁਦ੍ਰਾਵ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸ ਭੁਜਪ੍ਰਹਰਣੋ ਬਲੀ।
ਪ੍ਰਤੋਦਪਾਣਿਸ੍ਤੇਜਸ੍ਵੀ ਸਿੰਹਵਦ੍ਵਿਨਦਨ੍ਮੁਹੁਃ ॥ 6-106-55 (43597)
ਦਾਰਯੰਨਿਵ ਪਦ੍ਭ੍ਯਾਂ ਸ ਜਗਤੀਂ ਜਗਦੀਸ਼੍ਵਰਃ ।
ਕ੍ਰੋਧਤਾਮ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼ਣਃ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣੋ ਜਿਘਾਂਸੁਰਮਿਤਦ੍ਯੁਤਿਃ ॥ 6-106-56 (43598)
ਗ੍ਰਸੰਨਿਵ ਚ ਤੇਜਾਂਸਿ ਤਾਵਕਾਨਾਂ ਮਹਾਹਵੇ ।
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਮਾਧਵਮਾਕ੍ਰਨ੍ਦੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਾਯੋਦ੍ਯਤਮਨ੍ਤਿਕੇ ॥ 6-106-57 (43599)
ਹਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਹਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮ ਇਤਿ ਤਤ੍ਰਸ੍ਮ ਸੈਨਿਕਾਃ ।
ਕ੍ਰੋਸ਼ਨ੍ਤਃ ਪ੍ਰਾਦ੍ਰਵਨ੍ਸਰ੍ਵੇ ਵਾਸੁਦੇਵਭਯਾਤੁਰਾਃ ॥ 6-106-58 (43600)
ਪੀਤਕੌਸ਼ੇਯਸੰਵੀਤੋ ਮਣਿਸ਼੍ਯਾਮੋ ਜਨਾਰ੍ਦਨਃ ।
ਸ਼ੁਸ਼ੁਭੇ ਵਿਦ੍ਰਵਨ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਵਿਦ੍ਯੁਨ੍ਮਾਲੀ ਯਥਾਮ੍ਬੁਦਃ ॥ 6-106-59 (43601)
ਸ ਸਿੰਹ ਇਵ ਮਾਤਙ੍ਗੰ ਯਥਰ੍ਸ਼਼ਭ ਇਵਰ੍ਸ਼਼ਭਮ੍ ।
ਅਭਿਦੁਦ੍ਰਾਵ ਵੇਗੇਨ ਵਿਨਦਨ੍ਯਾਦਵਰ੍ਸ਼਼ਭਃ ॥ 6-106-60 (43602)
ਤਮਾਪਤਨ੍ਤੰ ਸੰਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਪੁਣ੍ਡਰੀਕਾਕ੍ਸ਼਼ਮਾਹਵੇ।
ਅਸੰਭ੍ਰਮੰ ਰਣੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਵਿਚਕਰ੍ਸ਼਼ ਮਹਦ੍ਧਨੁਃ ।
ਉਵਾਚ ਚੈਵ ਗੋਵਿਨ੍ਦਮਸੰਭ੍ਰਾਨ੍ਤੇਨ ਚੇਤਸਾ ॥ 6-106-61 (43603)
ਏਹ੍ਯੇਹਿ ਪੁਣ੍ਡਰੀਕਾਕ੍ਸ਼਼ ਦੇਵਦੇਵ ਨਮੋਸ੍ਤੁ ਤੇ ।
ਮਾਮਦ੍ਯ ਸਾਤ੍ਵਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਤਾਪਯਸ੍ਤ ਮਹਾਹਵੇ ॥ 6-106-62 (43604)
ਤ੍ਵਯਾ ਹਿ ਦੇਵ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਹਤਸ੍ਯਾਪਿ ਮਮਾਨਘ ।
ਸ਼੍ਰੇਯ ਏਵ ਪਰੰ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣ ਲੋਕੇ ਭਵਤਿ ਸਰ੍ਵਤਃ ॥ 6-106-63 (43605)
ਸੰਭਾਵਿਤੋ(ਅ)ਸ੍ਮਿ ਗੋਵਿਨ੍ਦ ਤ੍ਰੈਲੋਕ੍ਯੇਨਾਦ੍ਯ ਸੰਯੁਗੇ।
ਪ੍ਰਹਰਸ੍ਵ ਯਥੇਸ਼਼੍ਟੰ ਵੈ ਦਾਸੋ(ਅ)ਸ੍ਮਿ ਤਵ ਚਾਨਘ ॥ 6-106-64 (43606)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-106-65x (4203)
ਅਨ੍ਵਗੇਵ ਤਤਃ ਪਾਰ੍ਥਃ ਸਮਭਿਦ੍ਰੁਤ੍ਯ ਕੇਸ਼ਵਮ੍ ।
ਨਿਜਗ੍ਰਾਹ ਮਹਾਬਾਹੁਰ੍ਬਾਹੁਭ੍ਯਾਂ ਪਰਿਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਵੈ ॥ 6-106-65 (43607)
ਨਿਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯਮਾਣਃ ਪਾਰ੍ਥੇਨ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣੋ ਰਾਜੀਵਲੋਚਨਃ ।
ਜਗਾਮੈਵੈਨਮਾਦਾਯ ਵੇਗੇਨ ਪੁਰੁਸ਼਼ੋਤ੍ਤਮਃ ॥ 6-106-66 (43608)
ਪਾਰ੍ਥਸ੍ਤੁ ਵਿਸ਼਼੍ਟਭ੍ਯ ਬਲਾਚ੍ਚਰਣੌ ਪਰਵੀਰਹਾ ।
ਨਿਜਗ੍ਰਾਹ ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼ੀਕੇਸ਼ੰ ਕਥੰਚਿਦ੍ਦਸ਼ਮੇ ਪਦੇ ॥ 6-106-67 (43609)
ਤਤ ਏਵਮੁਵਾਚਾਰ੍ਤਃ ਕ੍ਰੋਧਪਰ੍ਯਾਕੁਲੇਕ੍ਸ਼਼ਣਮ੍ ।
ਨਿਃਸ਼੍ਵਸਨ੍ਤੰ ਯਥਾ ਨਾਗਮਰ੍ਜੁਨਃ ਪ੍ਰਣਯਾਤ੍ਸਖਾ ॥ 6-106-68 (43610)
ਨਿਵਰ੍ਤਸ੍ਵ ਮਹਾਬਾਹੋ ਨਾਨ੍ਰੁʼਤੰ ਕਰ੍ਤੁਮਰ੍ਹਸਿ ।
ਯਤ੍ਤ੍ਵਯਾ ਕਥਿਤੰ ਪੂਰ੍ਵੰ ਨ ਯੋਤ੍ਸ੍ਯਾਮੀਤਿ ਕੇਸ਼ਵ ॥ 6-106-69 (43611)
ਮਿਥ੍ਯਾਵਾਦੀਤਿ ਲੋਕਾਸ੍ਤ੍ਵਾਂ ਕਥਯਿਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤਿ ਮਾਧਵ ।
ਮਮੈਸ਼਼ ਭਾਰਃ ਸਰ੍ਵੋ ਹਿ ਹਨਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਪਿਤਾਮਹਮ੍ ॥ 6-106-70 (43612)
ਸ਼ਪੇ ਕੇਸ਼ਵ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰੇਣ ਸਤ੍ਯੇਨ ਸੁਕ੍ਰੁʼਤੇਨ ਚ।
ਅਨ੍ਤੰ ਯਥਾ ਗਮਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਸ਼ਤ੍ਰੂਣਾਂ ਸ਼ਤ੍ਰੁਸੂਦਨ ॥ 6-106-71 (43613)
ਅਦ੍ਯੈਵ ਪਸ਼੍ਯ ਦੁਰ੍ਧਰ੍ਸ਼਼ੰ ਪਾਤ੍ਯਮਾਨੰ ਮਹਾਰਥਮ੍ ।
ਤਾਰਾਪਤਿਮਿਵਾਪੂਰ੍ਣਮਨ੍ਤਕਾਲੇ ਯਦ੍ਰੁʼਚ੍ਛਯਾ ॥ 6-106-72 (43614)
ਮਾਧਵਸ੍ਤੁ ਵਚਃ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਫਲ੍ਗੁਨਸ੍ਯ ਮਹਾਤ੍ਮਨਃ।
`ਅਭਵਤ੍ਪਰਮਪ੍ਰੀਤੋ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਪਾਰ੍ਥਸ੍ਯ ਵਿਕ੍ਰਮਮ੍'।
ਨ ਕਿੰਚਿਦੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਸਕ੍ਰੋਧ ਆਰੁਰੋਹ ਰਥੰ ਪੁਨਃ ॥ 6-106-73 (43615)
ਤੌ ਰਥਸ੍ਥੌ ਨਰਵ੍ਯਾਘ੍ਰੌ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵਃ ਪੁਨਃ।
ਵਵਰ੍ਸ਼਼ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੇਣ ਮੇਘੋ ਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਯਾ ਯਥਾ(ਅ)ਚਲੌ ॥ 6-106-74 (43616)
ਪ੍ਰਾਣਾਨਾਦਤ੍ਤ ਯੋਧਾਨਾਂ ਪਿਤਾ ਦੇਵਵ੍ਰਤਸ੍ਤਵ।
ਗਭਸ੍ਤਿਭਿਰਿਵਾਦਿਤ੍ਯਸ੍ਤੇਜਾਂਸਿ ਸ਼ਿਸ਼ਿਰਾਤ੍ਯਯੇ ॥ 6-106-75 (43617)
ਯਥਾ ਕੁਰੂਣਾਂ ਸੈਨ੍ਯਾਨਿ ਬਭਞ੍ਜੁਰ੍ਯੁਧਿ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ।
ਤਥਾ ਪਾਣ੍ਡਵਸੈਨ੍ਯਾਨਿ ਬਭਞ੍ਜ ਯੁਧਿ ਤੇ ਪਿਤਾ ॥ 6-106-76 (43618)
ਹਤਵਿਦ੍ਰੁਤਸੈਨ੍ਯਾਸ੍ਤੁ ਨਿਰੁਤ੍ਸਾਹਾ ਵਿਚੇਤਸਃ ।
ਨਿਰੀਕ੍ਸ਼਼ਿਤੁਂ ਨ ਸ਼ੇਕੁਸ੍ਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਪ੍ਰਤਿਮੰ ਰਣੇ ॥ 6-106-77 (43619)
ਮਧ੍ਯੰ ਗਤਮਿਵਾਦਿਤ੍ਯੰ ਪ੍ਰਤਪਨ੍ਤੰ ਸ੍ਵਤੇਜਸਾ ।
ਤੇ ਵਧ੍ਯਮਾਨਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਸ਼ਤਸ਼ੋ(ਅ)ਥ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ॥ 6-106-78 (43620)
ਕੁਰ੍ਵਾਣੰ ਸਮਰੇ ਕਰ੍ਮਾਣ੍ਯਤਿਮਾਨੁਸ਼਼ਵਿਕ੍ਰਮਮ੍।
ਵੀਕ੍ਸ਼਼ਾਂਚਕ੍ਰੁਰ੍ਮਹਾਰਾਜ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਭਯਪੀਡਿਤਾਃ ॥ 6-106-79 (43621)
ਤਥਾ ਪਾਣ੍ਡਵਸੈਨ੍ਯਾਨਿ ਦ੍ਰਾਵ੍ਯਮਾਣਾਨਿ ਭਾਰਤ।
ਤ੍ਰਾਤਾਰੰ ਨਾਧ੍ਯਗਚ੍ਛਨ੍ਤ ਗਾਵਃ ਪਙ੍ਕਗਤਾ ਇਵ।
ਪਿਪੀਲਿਕਾ ਇਵ ਕ੍ਸ਼਼ੁਣ੍ਣਾ ਦੁਰ੍ਬਲਾ ਬਲਿਨਾ ਰਣੇ ॥ 6-106-80 (43622)
ਤਥੈਵ ਯੋਧਾ ਰਾਜੇਨ੍ਦ੍ਰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣਾਮਿਤ੍ਰਘਾਤਿਨਾ।
ਸਮਰੇ ਮ੍ਰੁʼਦਿਤਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ਸਹ ਸ੍ਰੁʼਞ੍ਜਯੈਃ ॥ 6-106-81 (43623)
ਮਹਾਰਥੰ ਭਾਰਤ ਦੁਸ਼਼੍ਪ੍ਰਕਮ੍ਪੰ
ਸ਼ਰੌਘਿਣੰ ਪ੍ਰਤਪਨ੍ਤੰ ਨਰੇਨ੍ਦ੍ਰਾਨ੍।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਨ ਸ਼ੇਕੁਃ ਪ੍ਰਤਿਵੀਕ੍ਸ਼਼ਿਤੁਂ ਤੇ
ਸ਼ਰਾਰ੍ਚਿਸ਼਼ੰ ਸੂਰ੍ਯਮਿਵਾਤਪਨ੍ਤਮ੍ ॥ 6-106-82 (43624)
ਵਿਮ੍ਰੁʼਦ੍ਗਤਸ੍ਤਸ੍ਯ ਤੁ ਪਾਣ੍ਡੁਸੇਨਾ-
ਮਸ੍ਤੰ ਜਗਾਮਾਥ ਸਹਸ੍ਰਰਸ਼੍ਮਿਃ।
ਤਤੋ ਹਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸਬਲਾਨ੍ਸਸੈਨ੍ਯਾ-
ੰਨ੍ਯਵਾਰਯਤ੍ਪਾਣ੍ਡੁਸੁਤਾਞ੍ਸ਼ਰੌਘੈਃ ॥ 6-106-83 (43625)
ਜਘਾਨ ਚੈਤਾਨ੍ਸੁਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਮਹਾਬਲੋ
ਮਹਾਵ੍ਰਤਃ ਪਾਣ੍ਡੁਸੁਤਾਨ੍ਮਹਾਸ੍ਤ੍ਰੈਃ ।
ਰਣੇ ਕਰੂਣਾਧਿਪਚੇਦਿਪੈਰ੍ਬਲੈ-
ਰ੍ਵ੍ਰੁʼਤਾਨ੍ਸਦਾ ਚਕ੍ਰਧਰਸ੍ਯ ਪਸ਼੍ਯਤਃ।
ਤਤੋ ਬਲਾਨਾਂ ਸ਼੍ਰਮਕਰ੍ਸ਼ਿਤਾਨਾਂ 6-106-84 (43626)
6-106-84f"
ਮਨੋ(ਅ)ਵਹਾਰੰ ਪ੍ਰਤਿ ਸੰਬਭੂਵ ॥ ॥
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਨਵਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਸ਼਼ਡਧਿਕਸ਼ਤਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 107
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.107. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 107
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੇਣ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣੇਨਸਹ ਸੰਮਨ੍ਤ੍ਰ੍ਯ ਰਾਤ੍ਰੌ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮੇਤ੍ਯ ਤਦ੍ਵਧੋਪਾਯਕਥਨਪ੍ਰਾਰ੍ਥਨਾ ॥ 1 ॥ ਤੰਪ੍ਰਤਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਤਤ੍ਕਥਨਮ੍ ॥ 2 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-107-0 (43627)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-107-0x (4204)
ਯੁਧ੍ਯਤਾਮੇਵ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਤੁ ਭਾਸ੍ਕਰੇ(ਅ)ਸ੍ਤਮੁਪਾਗਤੇ।
ਸਨ੍ਧ੍ਯਾ ਸਮਭਵਦ੍ਧੋਰਾ ਨਾਪਸ਼੍ਯਾਮ ਤਤੋ ਰਣਮ੍ ॥ 6-107-1 (43628)
ਤਤੋ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੋ ਰਾਜਾ ਸਨ੍ਧ੍ਯਾਂ ਸੰਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯ ਭਾਰਤ।
ਵਧ੍ਯਮਾਨੰ ਚ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਤ੍ਯਕ੍ਤਾਸ੍ਤ੍ਰੰ ਭਯਵਿਹ੍ਵਲਮ੍ ॥ 6-107-2 (43629)
ਸ੍ਵਸੈਨ੍ਯੰ ਚ ਪਰਾਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤੰ ਪਲਾਯਨਪਰਾਯਣਮ੍।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਚ ਯੁਧਿ ਸੰਰਬ੍ਧੰ ਪੀਡਯਨ੍ਤੰ ਮਹਾਰਥਮ੍ ॥ 6-107-3 (43630)
ਸੋਮਕਾਂਸ਼੍ਚ ਜਿਤਾਨ੍ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਨਿਰੁਤ੍ਸਾਹਾਨ੍ਮਹਾਰਥਾਨ੍।
` ਨਿਸ਼ਾਮੁਖੰ ਚ ਸੰਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਘੋਰਰੂਪੰ ਭਯਾਨਕਮ੍।'
ਚਿਨ੍ਤਯਿਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਰਾਜ੍ਞਾਮਪਹਾਰਮਕਾਰਯਤ੍ ॥ 6-107-4 (43631)
ਤਤੋ(ਅ)ਪਹਾਰੰ ਸੈਨ੍ਯਾਨਾਂ ਚਕ੍ਰੇ ਰਾਜਾ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਃ ।
ਤਥੈਵ ਤਵ ਸੈਨ੍ਯਾਨਾਮਪਹਾਰੇ ਹ੍ਯਭੂਤ੍ਤਦਾ ॥ 6-107-5 (43632)
ਤਤੋ(ਅ)ਪਹਾਰੰ ਸੈਨ੍ਯਾਨਾਂ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਰ ਮਹਾਰਥਾਃ ।
ਨ੍ਯਵਿਸ਼ਨ੍ਤ ਕੁਰੁਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਕ੍ਸ਼਼ਤਵਿਕ੍ਸ਼਼ਤਾਃ ॥ 6-107-6 (43633)
ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਸਮਰੇ ਕਰ੍ਮ ਚਿਨ੍ਤਯਾਨਾਸ੍ਤੁ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ।
ਨਾਲਭਨ੍ਤ ਤਦਾ ਸ਼ਾਨ੍ਤਿੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਬਾਣਪ੍ਰਪੀਡਿਤਾਃ ॥ 6-107-7 (43634)
ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ(ਅ)ਪਿ ਸਮਰੇ ਜਿਤ੍ਵਾ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨ੍ਸਹ ਸ੍ਰੁʼਞ੍ਜਯਾਨ੍।
ਪੂਜ੍ਯਮਾਨਸ੍ਤਵ ਸੁਤੈਰ੍ਵਨ੍ਦ੍ਯਮਾਨਸ਼੍ਚ ਭਾਰਤ ॥ 6-107-8 (43635)
ਨ੍ਯਵਿਸ਼ਤ੍ਕੁਰੁਭਿਃ ਸਾਰ੍ਧੰ ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਰੂਪੈਃ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ।
ਤਤੋ ਰਾਤ੍ਰਿਃ ਸਮਭਵਤ੍ਸਰ੍ਵਭੂਤਪ੍ਰਮੋਹਿਨੀ ॥ 6-107-9 (43636)
ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਰਾਤ੍ਰਿਮੁਖੇ ਘੋਰੇ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਿਭਿਃ ਸਹ ।
ਸ੍ਰੁʼਞ੍ਜਯਾਸ਼੍ਚ ਦੁਰਾਧਰ੍ਸ਼਼ਾ ਮਨ੍ਤ੍ਰਾਯ ਸਮੁਪਾਵਿਸ਼ਨ੍ ॥ 6-107-10 (43637)
ਆਤ੍ਮਨਿਃਸ਼੍ਰੇਯਸੰ ਸਰ੍ਵੇ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤਕਾਲੰ ਮਹਾਬਲਾਃ।
ਮਨ੍ਤ੍ਰਯਾਮਾਸੁਰਵ੍ਯਗ੍ਰਾ ਮਨ੍ਤ੍ਰਨਿਸ਼੍ਚਯਕੋਵਿਦਾਃ ॥ 6-107-11 (43638)
ਤਤੋ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੋ ਰਾਜਾ ਮਨ੍ਤ੍ਰਯਿਤ੍ਵਾ ਚਿਰੰ ਨ੍ਰੁʼਪ ।
ਵਾਸੁਦੇਵੰ ਸਮੁਦ੍ਵੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਵਚਨੰ ਚੇਦਮਾਦਦੇ ॥ 6-107-12 (43639)
ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣ ਪਸ਼੍ਯ ਮਾਹਾਤ੍ਮਾਨੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਭੀਮਪਰਾਕ੍ਰਮਮ੍ ।
ਗਜੰ ਨਲਵਨਾਨੀਵ ਵਿਮ੍ਰੁʼਦ੍ਗਨ੍ਤੰ ਬਲੰ ਮਮ ॥ 6-107-13 (43640)
ਨ ਚੈਵੈਨੰ ਮਹਾਤ੍ਮਾਨਮੁਤ੍ਸਹਾਮੋ ਨਿਰੀਕ੍ਸ਼਼ਿਤੁਮ੍ ।
ਲੇਲਿਹ੍ਯਮਾਨੰ ਸੈਨ੍ਯੇਸ਼਼ੁ ਪ੍ਰਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧਮਿਵ ਪਾਵਕਮ੍ ॥ 6-107-14 (43641)
ਯਥਾ ਘੋਰੋ ਮਹਾਨਾਗਸ੍ਤਕ੍ਸ਼਼ਕੋ ਵੈ ਵਿਸ਼਼ੋਲ੍ਬਣਃ।
ਤਥਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਰਣੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਃ ਪ੍ਰਤਾਪਵਾਨ੍ ॥ 6-107-15 (43642)
ਗ੍ਰੁʼਹੀਤਚਾਪਃ ਸਮਰੇ ਪ੍ਰਮੁਞ੍ਚੰਨਿਸ਼ਿਤਾਞ੍ਛਰਾਨ੍।
ਸ਼ਕ੍ਯੋ ਜੇਤੁਂ ਯਮਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਵਜ੍ਰਪਾਣਿਸ਼੍ਚ ਦੇਵਰਾਟ੍ ॥ 6-107-16 (43643)
ਵਰੁਣਃ ਪਾਸ਼ਭ੍ਰੁʼਚ੍ਚਾਪਿ ਸਗਦੋ ਵਾ ਧਨੇਸ਼੍ਵਰਃ ।
ਨ ਤੁ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸੁਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਸ਼ਕ੍ਯੋ ਜੇਤੁਂ ਮਹਾਹਵੇ ॥ 6-107-17 (43644)
ਸੋ(ਅ)ਹਮੇਵੰ ਗਤੇ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣ ਨਿਮਗ੍ਨਃ ਸ਼ੋਕਸਾਗਰੇ।
ਆਤ੍ਮਨੋ ਬੁਦ੍ਧਿਦੌਰ੍ਬਲ੍ਯਾਦ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਾਸਾਦ੍ਯ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-107-18 (43645)
ਵਨੰ ਯਾਸ੍ਯਾਮਿ ਦੁਰ੍ਧਰ੍ਸ਼਼ ਸ਼੍ਰੇਯੋ ਵੈ ਤਤ੍ਰ ਮੇ ਗਤਮ੍ ।
ਨ ਯੁਦ੍ਧੰ ਰੋਚਤੇ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣ ਹਨ੍ਤਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਹਿ ਨਃ ਸਦਾ ॥ 6-107-19 (43646)
ਯਥਾ ਪ੍ਰਜ੍ਵਲਿਤੰ ਵਹ੍ਨਿੰ ਪਤਙ੍ਗਃ ਸਮਭਿਦ੍ਰਵਨ੍।
ਏਕਤੋ ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੁਮਭ੍ਯੇਤਿ ਤਥਾ(ਅ)ਹੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮੇਯਿਵਾਨ੍ ॥ 6-107-20 (43647)
ਕ੍ਸ਼਼ਯੰ ਨੀਤੋ(ਅ)ਸ੍ਮਿ ਵਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣੇਯ ਰਾਜ੍ਯਹੇਤੋਃ ਪਰਾਕ੍ਰਮੀ ।
ਭ੍ਰਾਤਰਸ਼੍ਚੈਵ ਮੇ ਸ਼ੁਰਾਃ ਸਾਯਕੈਰ੍ਭ੍ਰੁʼਸ਼ਪੀਡਿਤਾਃ ॥ 6-107-21 (43648)
ਮਤ੍ਕ੍ਰੁʼਤੇ ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੁʼਸੌਹਾਰ੍ਦਾਦ੍ਰਾਜ੍ਯਭ੍ਰਸ਼਼੍ਟਾ ਵਨੰ ਗਤਾਃ।
ਪਰਿਕ੍ਲਿਸ਼਼੍ਟਾ ਤਥਾ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਾ ਮਤ੍ਕ੍ਰੁʼਤੇ ਮਧੁਸੂਦਨ ॥ 6-107-22 (43649)
ਜੀਵਿਤੰ ਬਹੁ ਮਨ੍ਯੇ(ਅ)ਹੰ ਜੀਵਿਤੰ ਹ੍ਯਦ੍ਯ ਦੁਰ੍ਲਭਮ੍।
ਜੀਵਿਤਸ੍ਯਾਦ੍ਯ ਸ਼ੇਸ਼਼ੇਣ ਚਰਿਸ਼਼੍ਯੇ ਧਰ੍ਮਮੁਤ੍ਤਮਮ੍ ॥ 6-107-23 (43650)
ਯਦਿ ਤੇ(ਅ)ਹਮਨੁਗ੍ਰਾਹ੍ਯੋ ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੁʼਭਿਃ ਸ ਕੇਸ਼ਵ ।
ਸ੍ਵਧਰ੍ਮਸ੍ਯਾਵਿਰੋਧੇਨ ਹਿਤੰ ਵ੍ਯਾਹਰ ਕੇਸ਼ਵ ॥ 6-107-24 (43651)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-107-25x (4205)
ਏਵੰ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਵਚਸ੍ਤਸ੍ਯ ਕਾਰੁਣ੍ਯਾਦ੍ਬਹੁਵਿਸ੍ਤਰਮ੍।
ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਵਾਚ ਤਤਃ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਃ ਸਾਨ੍ਤ੍ਵਯਾਨੋ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਮ੍ ॥ 6-107-25 (43652)
ਸ਼੍ਰੀਭਗਵਾਨੁਵਾਚ । 6-107-26x (4206)
ਧਰ੍ਮਪੁਤ੍ਰ ਵਿਸ਼਼ਾਦੰ ਤ੍ਵੰ ਮਾ ਕ੍ਰੁʼਥਾਃ ਸਤ੍ਯਸੰਗਰ ।
ਯਸ੍ਯ ਤੇ ਭ੍ਰਾਤਰਃ ਸ਼ੂਰਾ ਦੁਰ੍ਜਯਾਃ ਸਤ੍ਰੁਸੂਦਨਾਃ ॥ 6-107-26 (43653)
ਅਰ੍ਜੁਨੋ ਭੀਮਸੇਨਸ਼੍ਚ ਵਾਯ੍ਵਗ੍ਨਿਸਮਤੇਜਸੌ।
ਮਾਦ੍ਰੀਪੁਤ੍ਰੌ ਚ ਵਿਕ੍ਰਾਨ੍ਤੌ ਤ੍ਰਿਦਸ਼ਾਨਾਮਿਵਿਸ਼੍ਵਰੌ ॥ 6-107-27 (43654)
ਮਾਂ ਵਾ ਨਿਯੁਙ੍ਕ੍ਸ਼਼੍ਵ ਸੌਹਾਰ੍ਦਾਦ੍ਯੋਤ੍ਸ੍ਯੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਪਾਣ੍ਡਵ ।
ਤ੍ਵਪ੍ਰਯੁਕ੍ਤੋ ਮਹਾਰਾਜ ਕਿੰ ਨ ਕੁਰ੍ਯਾਂ ਮਹਾਹਵੇ ॥ 6-107-28 (43655)
ਹਨਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਰਣੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਾਹੂਯ ਪੁਰੁਸ਼਼ਰ੍ਸ਼਼ਭਮ੍ ।
ਪਸ਼੍ਯਤਾਂ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਣਾਂ ਯਦਿ ਨੇਚ੍ਛਤਿ ਫਲ੍ਗੁਨਃ ॥ 6-107-29 (43656)
ਯਦਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇ ਹਤੇ ਵੀਰੇ ਜਯੰ ਪਸ਼੍ਯਸਿ ਪਣ੍ਡਵ।
ਹਨ੍ਤਾਸ੍ਮ੍ਯੇਕਰਥੇਨਾਦ੍ਯ ਕੁਰੁਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧੰ ਪਿਤਾਮਹਮ੍ ॥ 6-107-30 (43657)
ਪਸ਼੍ਯ ਮੇ ਵਿਕ੍ਰਮੰ ਰਾਜਨ੍ਮਹੇਨ੍ਦ੍ਰਸ੍ਯੇਵ ਸੰਯੁਗੇ।
ਵਿਮੁਞ੍ਚਨ੍ਤੰ ਮਹਾਸ੍ਤ੍ਰਾਮਿ ਪਾਤਯਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਤੰ ਰਥਾਤ੍ ॥ 6-107-31 (43658)
ਯਃ ਸ਼ਤ੍ਰੁਃ ਪਾਣ੍ਡੁਪੁਤ੍ਰਾਣਾਂ ਮਚ੍ਛਤ੍ਰੁਃ ਸ ਨ ਸੰਸ਼ਯਃ।
ਮਦਰ੍ਥਾ ਭਵਦਰ੍ਥਾ ਯੇ ਯੇ ਮਦੀਯਾਸ੍ਤਵੈਵ ਤੇ ॥ 6-107-32 (43659)
ਤਵ ਭ੍ਰਾਤਾ ਮਮ ਸਖਾ ਸੰਬਨ੍ਧੀ ਸ਼ਿਸ਼਼੍ਯ ਏਵ ਚ ।
ਮਾਂਸਾਨ੍ਯੁਤ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਦਾਸ੍ਯਾਮਿ ਫਲ੍ਗੁਨਾਰ੍ਥੇ ਮਹੀਪਤੇ ॥ 6-107-33 (43660)
ਏਸ਼਼ ਚਾਪਿ ਨਰਵ੍ਯਾਘ੍ਰੋ ਮਤ੍ਕ੍ਰੁʼਤੇ ਜੀਵਿਤੰ ਤ੍ਯਜੇਤ੍।
ਏਸ਼਼ ਨਃ ਸਮਯਸ੍ਤਾਤ ਤਾਰਯੇਮ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ॥ 6-107-34 (43661)
ਸ ਮਾਂ ਨਿਯੁਙ੍ਕ੍ਸ਼਼੍ਵ ਰਾਜੇਨ੍ਦ੍ਰ ਯਾਵਤ੍ਸਜ੍ਜੋ ਭਵਾਮ੍ਯਹਮ੍ ।
ਪ੍ਰਤਿਜ੍ਞਾਤਮੁਪਪ੍ਲਾਵ੍ਯੇ ਯਤ੍ਤਤ੍ਪਾਰ੍ਥੇਨ ਪੂਰ੍ਵਤਃ ॥ 6-107-35 (43662)
ਪਾਤਯਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਗਾਙ੍ਗੇਯਮਿਤ੍ਯੁਲੂਕਸ੍ਯ ਸੰਨਿਧੌ।
ਪਰਿਰਕ੍ਸ਼਼੍ਯਮਿਦੰ ਤਾਵਦ੍ਵਚਃ ਪਾਰ੍ਥਸ੍ਯ ਧੀਮਤਃ ॥ 6-107-36 (43663)
ਅਨੁਜ੍ਞਾਤੇਨ ਪਾਰ੍ਥੇਨ ਮਯਾ ਕਾਰ੍ਯੰ ਨ ਸੰਸ਼ਯਃ।
ਅਥਵਾ ਫਲ੍ਗੁਨਸ੍ਯੈਸ਼਼ ਭਾਰਃ ਪਰਿਮਿਤੋ ਰਣੇ ॥ 6-107-37 (43664)
ਸ ਹਨਿਸ਼਼੍ਯਤਿ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਪਰਪੁਰੰਜਯਮ੍ ।
ਅਸ਼ਕ੍ਯਮਪਿ ਕੁਰ੍ਯਾਦ੍ਧਿ ਰਣੇ ਪਾਰ੍ਥਃ ਸਮੁਦ੍ਯਤਃ ॥ 6-107-38 (43665)
ਤ੍ਰਿਦਸ਼ਾਨ੍ਵਾ ਸਮੁਦ੍ਯੁਕ੍ਤਾਨ੍ਸਹਿਤਾਨ੍ਦੈਤ੍ਯਦਾਨਵੈਃ ।
ਨਿਹਨ੍ਤ੍ਯਾਦਰ੍ਜੁਨਃ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਕਿਮੁ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਨਰਾਧਿਪ ॥ 6-107-39 (43666)
ਵਿਪਰੀਤੋ ਮਹਾਵੀਰ੍ਯੋ ਗਤਸਤ੍ਵੋ(ਅ)ਲ੍ਪਜੀਵਨਃ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ ਨੂਨੰ ਕਰ੍ਤਵ੍ਯੰ ਨਾਵਬੁਧ੍ਯਤੇ ॥ 6-107-40 (43667)
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰ ਉਵਾਚ। 6-107-41x (4207)
ਏਵਮੇਤਨ੍ਮਹਾਬਾਹੋ ਯਥਾ ਵਦਸਿ ਮਾਧਵ।
ਸਰ੍ਵੇ ਹ੍ਯੇਤੇ ਨ ਪਰ੍ਯਾਪ੍ਤਾਸ੍ਤਵ ਵੇਗਵਿਧਾਰਣੇ ॥ 6-107-41 (43668)
ਨਿਯਤੰ ਸਮਾਵਾਪ੍ਸ੍ਯਾਮਿ ਸਰ੍ਵਮੇਤਦ੍ਯਥੇਪ੍ਸਿਤਮ੍ ।
ਯਸ੍ਯ ਮੇ ਪੁਰੁਸ਼਼ਵ੍ਯਾਘ੍ਰ ਭਵਾਨ੍ਪਕ੍ਸ਼਼ੇ ਵ੍ਯਵਸ੍ਥਿਤਃ ॥ 6-107-42 (43669)
ਸੇਨ੍ਦ੍ਰਾਨਪਿ ਰਣੇ ਦੇਵਾਞ੍ਜਯੇਯੰ ਜਯਤਾਂ ਵਰ।
ਤ੍ਵਯਾ ਨਾਥੇਨ ਗੋਵਿਨ੍ਦ ਕਿਮੁ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਮਹਾਰਥਮ੍ ॥ 6-107-43 (43670)
ਨ ਤੁ ਤ੍ਵਾਮਨ੍ਰੁʼਤੰ ਕਰ੍ਤੁਮੁਤ੍ਸਹੇ ਸ੍ਵਾਤ੍ਮਗੌਰਵਾਤ੍।
ਅਯੁਧ੍ਯਮਾਨਾਃ ਸਹਾਯ੍ਯੰ ਯਥੋਕ੍ਤੰ ਕੁਰੁ ਮਾਧਵ ॥ 6-107-44 (43671)
ਸਮਯਸ੍ਤੁ ਕ੍ਰੁʼਤਃ ਕਸ਼੍ਚਿਨ੍ਮਮ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਸੰਯੁਗੇ।
ਮਨ੍ਤ੍ਰਯਿਸ਼਼੍ਯੇ ਤਵਾਰ੍ਥਾਯ ਨ ਤੁ ਯੋਤ੍ਸ੍ਯੇ ਕਥੰਚਨ ॥ 6-107-45 (43672)
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਾਰ੍ਥੰ ਯੋਤ੍ਸ੍ਯਾਮਿ ਸਤ੍ਯਮੇਤਦਿਤਿ ਪ੍ਰਭੋ।
ਸ ਹਿ ਰਾਜ੍ਯਸ੍ਯ ਮੇ ਦਾਤਾ ਮਨ੍ਤ੍ਰਸ੍ਯੈਵ ਚ ਮਾਧਵ ॥ 6-107-46 (43673)
ਤਸ੍ਮਾਦ੍ਦੇਵਵ੍ਰਤੰ ਭੂਯੋ ਵਧੋਪਾਯਾਰ੍ਥਮਾਤ੍ਮਨਃ ।
ਭਵਤਾ ਸਹਿਤਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਪ੍ਰਯਾਮ ਮਧੁਸੂਦਨ ॥ 6-107-47 (43674)
ਤਦ੍ਵਯੰ ਸਹਿਤਾ ਗਤ੍ਵਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਾਸ਼ੁ ਨਰੋਤ੍ਤਮਮ੍ ।
ਰੁਚਿਤੇ ਤਵ ਪ੍ਰੁʼਚ੍ਛਾਮਿ ਮਨ੍ਤ੍ਰੰ ਵਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣੇਯ ਮਾਚਿਰਮ੍ ॥ 6-107-48 (43675)
ਸ ਵਕ੍ਸ਼਼੍ਯਤਿ ਹਿਤੰ ਵਾਕ੍ਯੰ ਸਤ੍ਯਮਸ੍ਮਾਜ੍ਜਨਾਰ੍ਦਨ।
ਯਥਾ ਚ ਵਕ੍ਸ਼਼੍ਯਤੇ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣ ਤਥਾ ਕਰ੍ਤਾਸ੍ਮਿ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-107-49 (43676)
ਸ ਨੋ ਜਯਸ੍ਯ ਦਾਤਾ ਸ੍ਯਾਨ੍ਮਨ੍ਤ੍ਰਸ੍ਯ ਚ ਦ੍ਰੁʼਢਵ੍ਰਤਃ ।
ਬਾਲਾਃ ਪਿਤ੍ਰਾ ਵਿਹੀਨਾਸ਼੍ਚ ਤੇਨ ਸੰਵਰ੍ਧਿਤਾ ਵਯਮ੍ ॥ 6-107-50 (43677)
ਤੰ ਚੇਤ੍ਪਿਤਾਮਹੰ ਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧੰ ਹਨ੍ਤੁਮਿਚ੍ਛਾਮਿ ਮਾਧਵ।
ਪਿਤੁਃ ਪਿਤਰਮਿਸ਼਼੍ਟੰ ਚ ਧਿਗਸ੍ਤੁ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਜੀਵਿਕਾਮ੍ ॥ 6-107-51 (43678)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-107-52x (4208)
ਤਤੋ(ਅ)ਬ੍ਰਵੀਨ੍ਮਹਾਰਾਜ ਵਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣੇਯਃ ਕੁਰੁਨਨ੍ਦਨਮ੍ ।
ਰੋਚਤੇ ਮੇ ਮਹਾਪ੍ਰਾਜ੍ਞ ਰਾਜੇਨ੍ਦ੍ਰ ਤਵ ਭਾਸ਼਼ਿਤਮ੍ ॥ 6-107-52 (43679)
ਦੇਵਵ੍ਰਤਃ ਕ੍ਰੁʼਤੀ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼ਿਤੇਨਾਪਿ ਨਿਰ੍ਦਹੇਤ੍।
ਗਮ੍ਯਤਾਂ ਸ੍ਵਵਧੋਪਾਯੰ ਪ੍ਰਸ਼਼੍ਟੁਂ ਸਾਗਰਗਾਸੁਤਮ੍ ॥ 6-107-53 (43680)
ਵਕ੍ਤਮਰ੍ਹਤਿ ਸਤ੍ਯੰ ਸ ਤ੍ਵਯਾ ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟੋ ਵਿਸ਼ੇਸ਼਼ਤਃ ।
ਤੇ ਵਯੰ ਤਤ੍ਰ ਗਚ੍ਛਾਮਃ ਪ੍ਰਸ਼਼੍ਟੁਂ ਕੁਰੁਪਿਤਾਮਹਮ੍ ॥ 6-107-54 (43681)
ਗਤ੍ਵਾ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੰ ਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧੰ ਮਨ੍ਤ੍ਰੰ ਪ੍ਰੁʼਚ੍ਛਾਮ ਭਾਰਤ ।
ਸ ਨੋ ਦਾਸ੍ਯਤਿ ਮਨ੍ਤ੍ਰੰ ਯੰ ਤੇਨ ਯੋਤ੍ਸ੍ਯਾਮਹੇ ਪਰਾਨ੍ ॥ 6-107-55 (43682)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-107-56x (4209)
ਏਵਮਾਮਨ੍ਤ੍ਰ੍ਯ ਤੇ ਵੀਰਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ਪਾਣ੍ਡੁਪੂਰ੍ਵਜ।
ਜਗ੍ਮੁਸ੍ਤੇ ਸਹਿਤਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਵਾਸੁਦੇਵਸ਼੍ਚ ਵੀਰ੍ਯਵਾਨ੍ ॥ 6-107-56 (43683)
ਵਿਮੁਕ੍ਤਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਕਵਚਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਸਦਨੰ ਪ੍ਰਤਿ।
ਪ੍ਰਵਿਸ਼੍ਯ ਚ ਤਦਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸ਼ਿਰੋਭਿਃ ਪ੍ਰਣਿਪੇਦਿਰੇ ॥ 6-107-57 (43684)
ਪੂਜਯਨ੍ਤੋ ਮਹਾਰਾਜ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭਮ੍ ।
ਪ੍ਰਣਮ੍ਯ ਸ਼ਿਰਸਾ ਚੈਨੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸ਼ਰਣਮਭ੍ਯਯੁਃ ॥ 6-107-58 (43685)
ਤਾਨੁਵਾਚ ਮਹਾਬਾਹੁਰ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਕੁਰੁਪਿਤਾਮਹਃ ।
ਸ੍ਵਾਗਤੰ ਤਵ ਵਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣੇਯ ਸ੍ਵਾਗਤੰ ਤੇ ਧਨਞ੍ਜਯ ॥ 6-107-59 (43686)
ਸ੍ਵਾਗਤੰ ਧਰ੍ਮਪੁਤ੍ਰਾਯ ਭੀਮਾਯ ਯਮਯੋਸ੍ਤਥਾ।
ਕਿੰ ਵਾ ਕਾਰ੍ਯੰ ਕਰੋਮ੍ਯਦ੍ਯ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਕੰ ਪ੍ਰੀਤਿਵਰ੍ਧਨੰ ॥ 6-107-60 (43687)
`ਯੁਦ੍ਧਾਦਨ੍ਯਤ੍ਰ ਹੇ ਵਤ੍ਸਾਃ ਪ੍ਰੀਯਨ੍ਤਾਂ ਮਾ ਵਿਸ਼ਙ੍ਕਥ ।'
ਸਰ੍ਵਾਤ੍ਮਨਾਪਿ ਕਰ੍ਤਾਸ੍ਮਿ ਯਦਪਿ ਸ੍ਯਾਤ੍ਸਦੁਸ਼਼੍ਕਰਮ੍ ।
ਤਥਾ ਬ੍ਰੁਵਾਣੰ ਗਾਙ੍ਗੇਯੰ ਪ੍ਰੀਤਿਯੁਕ੍ਤੰ ਪੁਨਃਪੁਨਃ ॥ 6-107-61 (43688)
ਉਵਾਚ ਰਾਜਾ ਦੀਨਾਤ੍ਮਾ ਪ੍ਰੀਤਿਯੁਕ੍ਤਮਿਦੰ ਵਚਃ।
ਕਥੰ ਜਯੇਮ ਸਰ੍ਵਜ੍ਞ ਕਥੰ ਰਾਜ੍ਯੰ ਲਭੇਮਹਿ ॥ 6-107-62 (43689)
ਪ੍ਰਜਾਨਾਂ ਸੰਸ਼ਯੋ ਨ ਸ੍ਯਾਤ੍ਕਥੰ ਤਨ੍ਮੇ ਬਦ ਪ੍ਰਭੋ ।
ਭਵਾਨ੍ਹਿ ਨੋ ਵਧੋਪਾਯੰ ਬ੍ਰਵੀਤੁ ਸ੍ਵਯਮਾਤ੍ਮਨਃ ॥ 6-107-63 (43690)
ਭਵਨ੍ਤੰ ਸਮਰੇ ਵੀਰ ਵਿਸ਼਼ਹੇਮ ਕਥੰ ਵਯਮ੍।
ਨ ਹਿ ਤੇ ਸੂਕ੍ਸ਼਼੍ਮਮਪ੍ਯਸ੍ਤਿ ਰਨ੍ਧ੍ਰੰ ਕੁਰੁਪਿਤਾਮਹ ॥ 6-107-64 (43691)
ਮਣ੍ਡਲੇਨੈਵ ਧਨੁਸ਼਼ਾ ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਸੇ ਸੰਯੁਗੇ ਸਦਾ।
ਆਦਦਾਨੰ ਸੰਦਧਾਨੰ ਵਿਕਰ੍ਸ਼਼ਨ੍ਤੰ ਧਨੁਰ੍ਨ ਚ ॥ 6-107-65 (43692)
ਪਸ਼੍ਯਾਮਸ੍ਤ੍ਵਾਂ ਮਹਾਬਾਹੋ ਰਥੇ ਸੂਰ੍ਯਮਿਵਾਪਰਮ੍ ।
ਰਥਾਸ਼੍ਵਨਰਨਾਗਾਨਾਂ ਹਨ੍ਤਾਰੰ ਪਰਵੀਰਹਨ੍ ॥ 6-107-66 (43693)
ਕੋ(ਅ)ਥਵੋਤ੍ਸਹਤੇ ਜੇਤੁਂ ਵਾਂ ਪੁਮਾਨ੍ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਵਰ੍ਸ਼਼ਤਾ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ਾਣਿ ਮਹਾਨ੍ਤਿ ਪੁਰੁਸ਼਼ਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-107-67 (43694)
ਕ੍ਸ਼਼ਯੰ ਨਿਤਾ ਹਿ ਪ੍ਰੁʼਤਨਾ ਸੰਯੁਗੇ ਮਹਤੀ ਮਮ।
ਯਥਾ ਯੁਧਿ ਜਯੇਮ ਤ੍ਵਾਂ ਯਥਾ ਰਾਜ੍ਯੰ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਮਮ ॥ 6-107-68 (43695)
ਮਮ ਸੈਨ੍ਯਸ੍ਯ ਚ ਕ੍ਸ਼਼ੇਮੰ ਤਨ੍ਮੇ ਬ੍ਰੂਹਿ ਪਿਤਾਮਹ । 6-107-69xਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ।
ਤਤੋ(ਅ)ਬ੍ਰਵੀਚ੍ਛਾਨ੍ਤਨਵਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨ੍ਪਾਣ੍ਡੁਪੂਰ੍ਵਜ ॥ 6-107-69 (43696)
ਨ ਕਥੰਚਨ ਕੌਨ੍ਤੇਯ ਮਯਿ ਜੀਵਤਿ ਸੰਯੁਗੇ।
ਜਯੋ ਭਵਤਿ ਸਰ੍ਵਜ੍ਞ ਸਤ੍ਯਮੇਤਦ੍ਬ੍ਰਵੀਮਿ ਤੇ ॥ 6-107-70 (43697)
ਨਿਰ੍ਜਿਤੇ ਮਯਿ ਯੁਦ੍ਧੇਨ ਰਣੇ ਜੇਸ਼਼੍ਯਥ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ।
ਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਰੰ ਮਯਿ ਪ੍ਰਹਰਤ ਯਦੀਚ੍ਛਥ ਰਣੇ ਜਯਮ੍ ॥ 6-107-71 (43698)
ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ ਵਃ ਪਾਰ੍ਥਾਃ ਪ੍ਰਹਰਧ੍ਵੰ ਯਥਾਸੁਖਮ੍ ।
ਏਵੰ ਹਿ ਸੁਕ੍ਰੁʼਤੰ ਮਨ੍ਯੇ ਭਵਤਾਂ ਵਿਦਿਤੋ ਹ੍ਯਹਮ੍ ।
ਹਤੇ ਮਯਿ ਹਤੰ ਸਰ੍ਵੰ ਤਸ੍ਮਾਦੇਵੰ ਵਿਧੀਯਤਾਮ੍ ॥ 6-107-72 (43699)
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰ ਉਵਾਚ। 6-107-73x (4210)
ਬ੍ਰੂਹਿ ਤਸ੍ਮਾਦੁਪਾਯੰ ਨੋ ਯਥਾ ਯੁਦ੍ਧੇ ਜਯੇਮਹਿ।
ਭਵਨ੍ਤੰ ਸਮਰੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੰ ਦਣ੍ਡਹਸ੍ਤਮਿਵਾਨ੍ਤਕਮ੍ ॥ 6-107-73 (43700)
ਸ਼ਕ੍ਯੋ ਵਜ੍ਰਧਰੋ ਜੇਤੁਂ ਵਰੁਣੋ(ਅ)ਥ ਯਮਸ੍ਤਥਾ।
ਨ ਭਵਾਨ੍ਸਮਰੇ ਸ਼ਕ੍ਯਃ ਸੇਨ੍ਦ੍ਰੈਰਪਿ ਸੁਰਾਸੁਰੈਃ ॥ 6-107-74 (43701)
ਭੀਸ਼਼੍ਮ ਉਵਾਚ। 6-107-75x (4211)
ਸਤ੍ਯਮੇਤਨ੍ਮਹਾਬਾਹੋ ਯਥਾ ਵਦਸਿ ਪਾਣ੍ਡਵ ॥ 6-107-75 (43702)
ਨਾਹੰ ਜੇਤੁਂ ਰਣੇ ਸ਼ਕ੍ਯਃ ਸੇਨ੍ਦ੍ਰੈਰਪਿ ਸੁਰਾਸੁਰੈਃ।
ਆਤ੍ਤਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰੋ ਰਣੇ ਯਤ੍ਤੋ ਗ੍ਰੁʼਹੀਤਵਰਕਾਰ੍ਮੁਕਃ ।
ਤਤੋ ਮਾਂ ਨ੍ਯਸ੍ਤਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰੰ ਤੁ ਏਤੇ ਹਨ੍ਯੁਰ੍ਮਹਾਰਥਾਃ ॥ 6-107-76 (43703)
ਨਿਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਤਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰੇ ਪਤਿਤੇ ਵਿਮੁਕ੍ਤਕਵਚਧ੍ਵਜੇ ।
ਦ੍ਰਵਮਾਣੇ ਚ ਭੀਤੇ ਚ ਤਵਾਸ੍ਮੀਤਿ ਚ ਵਾਦਿਨਿ ॥ 6-107-77 (43704)
`ਸ੍ਤ੍ਰੀਜਿਤੇ ਸ੍ਤ੍ਰੀਪ੍ਰਧਾਨੇ ਚ ਸ੍ਤ੍ਰੀਪ੍ਰਧਾਯਿਨਿ ਧਰ੍ਮਜ'
ਸ੍ਤ੍ਰਿਯਾਂ ਸ੍ਤ੍ਰੀਨਾਮਧੇਯੇ ਚ ਵਿਕਲੇ ਚੈਕਪੁਤ੍ਰਿਣਿ ।
ਅਪ੍ਰਸੂਤੇ ਚ ਸ਼਼ਣ੍ਡੇ ਚ ਨ ਯੁਦ੍ਧੰ ਰੋਚਤੇ ਮਮ ॥ 6-107-78 (43705)
ਇਮੰ ਮੇ ਸ਼੍ਰੁʼਣੁ ਰਾਜੇਨ੍ਦ੍ਰ ਸੰਕਲ੍ਪੰ ਪੂਰ੍ਵਚਿਨ੍ਤਿਤਮ੍ ।
ਅਸੰਕਲ੍ਪਧ੍ਵਜੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਨ ਯੁਧ੍ਯੇਯੰ ਕਦਾਚਨ ॥ 6-107-79 (43706)
ਯ ਏਸ਼਼ ਦ੍ਰੌਪਦੋ ਰਾਜੰਸ੍ਤਵ ਸੈਨ੍ਯੇ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਸਮਰਾਮਰ੍ਸ਼਼ੀ ਸ਼ੂਰਸ਼੍ਚ ਸਮਿਤਿੰਜਯਃ ॥ 6-107-80 (43707)
ਯਥਾ(ਅ)ਭਵਚ੍ਚ ਸ੍ਤ੍ਰੀਪੂਰ੍ਵੰ ਪਸ਼੍ਚਾਤ੍ਪੁਂਸ੍ਤ੍ਵੰ ਸਮਾਗਤਃ।
ਜਾਨਨ੍ਤਿ ਚ ਭਵਨ੍ਤੋ(ਅ)ਪਿ ਸਰ੍ਵਮੇਤਦ੍ਯਥਾਤਥਮ੍ ॥ 6-107-81 (43708)
ਅਰ੍ਜੁਨਃ ਸਮਰੇ ਸ਼ੂਰਃ ਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀਨਮ੍ ।
ਮਾਮੇਵ ਵਿਸ਼ਿਖੈਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈਰਭਿਦ੍ਰਵਤੁ ਦੰਸ਼ਿਤਃ ॥ 6-107-82 (43709)
ਅਸੰਕਲ੍ਪਧ੍ਵਜੇ ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਸ੍ਤ੍ਰੀਪੂਰ੍ਵੇ ਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼਼ਤਃ ।
ਨ ਪ੍ਰਹਰ੍ਤੁਮਭੀਪ੍ਸਾਮਿ ਗ੍ਰੁʼਹੀਤੇਸ਼਼ੁ ਕਥੰਚਨ ॥ 6-107-83 (43710)
ਤਦਨ੍ਤਰੰ ਸਮਾਸਾਦ੍ਯ ਪਾਣ੍ਡਵੋ ਮਾਂ ਧਨਞ੍ਜਯਃ।
ਸ਼ਰੈਰ੍ਘਾਤਯਤੁ ਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਰੰ ਸਮਨ੍ਤਾਦ੍ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-107-84 (43711)
ਨ ਤੰ ਪਸ਼੍ਯਾਮਿ ਲੋਕੇਸ਼਼ ਮਾਂ ਹਨ੍ਯਾਦ੍ਯਃ ਸਮੁਦ੍ਯਤਮ੍।
ਰੁʼਤੇ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਾਨ੍ਮਹਾਭਾਗਾਤ੍ਪਾਣ੍ਡਵਾਦ੍ਵਾ ਧਨਞ੍ਜਯਾਤ੍ ॥ 6-107-85 (43712)
ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤੰ ਤੁ ਪੁਰੋਧਾਯ ਕ੍ਲੀਬਮਦ੍ਯ ਮਮਾਗ੍ਰਤਃ ।
ਆਤ੍ਤਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰੋ ਰਣੇ ਯਤ੍ਤੋ ਗ੍ਰੁʼਹੀਤਵਰਕਾਰ੍ਮੁਕਃ ।
ਮਾਂ ਪਾਤਯਤੁ ਬੀਭਤ੍ਸੁਰੇਵੰ ਤਵ ਜਯੋ ਧ੍ਰੁਵਮ੍ ॥ 6-107-86 (43713)
ਏਤਤ੍ਕੁਰੁਸ਼਼੍ਵ ਕੌਨ੍ਤੇਯ ਯਥੋਕ੍ਤੰ ਮਮ ਸੁਵ੍ਰਤ ।
ਤਤੋ ਜੇਸ਼਼੍ਵਸਿ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਨ੍ਸਮਾਗਤਾਨ੍ ॥ 6-107-87 (43714)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-107-88x (4212)
ਤੇ(ਅ)ਨੁਜ੍ਞਾਤਾਸ੍ਤਤਃ ਪਾਰ੍ਥਾ ਜਗ੍ਮੁਃ ਸ੍ਵਸ਼ਿਬਿਰੰ ਪ੍ਰਤਿ।
ਅਭਿਵਾਦ੍ਯ ਮਹਾਤ੍ਮਾਨੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਕੁਰੁਪਿਤਾਮਹਮ੍ ॥ 6-107-88 (43715)
ਤਥੋਕ੍ਤਵਤਿ ਗਾਙ੍ਗੇਯੇ ਪਰਲੋਕਾਯ ਦੀਕ੍ਸ਼਼ਿਤੇ।
ਅਰ੍ਜੁਨੋ ਦੁਃਖਸੰਤਪ੍ਤਃ ਸਵ੍ਰੀਡਮਿਦਮਬ੍ਰਵੀਤ੍ ॥ 6-107-89 (43716)
ਗੁਰੁਣਾ ਕੁਰੁਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧੇਨ ਕ੍ਰੁʼਤਪ੍ਰਜ੍ਞੇਨ ਧੀਮਤਾ ।
ਪਿਤਾਮਹੇਨ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਕਥੰ ਯੋਦ੍ਧਾਸ੍ਮਿ ਮਾਧਵ ॥ 6-107-90 (43717)
ਕ੍ਰੀਡਤਾ ਹਿ ਮਯਾ ਬਾਲ੍ਯੇ ਵਾਸੁਦੇਵ ਮਹਾਮਨਾਃ ।
ਪਾਂਸੁਰੂਸ਼਼ਿਤਗਾਤ੍ਰੇਣ ਮਹਾਤ੍ਮਾ ਪਰੁਸ਼਼ੀਕ੍ਰੁʼਤਃ॥ 6-107-91 (43718)
ਯਸ੍ਯਾਹਮਧਿਰੁਹ੍ਯਾਙ੍ਕੰ ਵਾਲਃ ਕਿਲ ਗਦਾਗ੍ਰਜ ।
ਤਾਤੇਤ੍ਯਵੋਚੰ ਪਿਤਰੰ ਪਿਤੁਃ ਪਾਣ੍ਡੋਰ੍ਮਹਾਤ੍ਮਨਃ ॥ 6-107-92 (43719)
ਨਾਹੰ ਤਾਤਸ੍ਤਵ ਪਿਤੁਸ੍ਤਾਤੋ(ਅ)ਸ੍ਮਿ ਤਵ ਭਾਰਤ ।
ਇਤਿ ਮਾਮਬ੍ਰਵੀਦ੍ਬਾਲ੍ਯੇ ਯਃ ਸ ਵਧ੍ਯਃ ਕਥੰ ਮਯਾ ॥ 6-107-93 (43720)
ਕਾਮੰ ਵਧ੍ਯਤੁ ਸੈਨ੍ਯੰ ਮੇ ਨਾਹੰ ਯੋਤ੍ਸ੍ਯੇ ਮਹਾਤ੍ਮਨਾ ।
ਜਯੋ ਵਾਸ੍ਤੁ ਵਧੋ ਵਾ ਮੇ ਕਥੰ ਵਾ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣ ਮਨ੍ਯਸੇ ॥ 6-107-94 (43721)
` ਕਥਮਸ੍ਮਾਦ੍ਵਿਧਃ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣ ਜਾਨਨ੍ਧਰ੍ਮੰ ਸਨਾਤਨਮ੍ ।
ਨ੍ਯਸ੍ਤਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰੇ ਚ ਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧੇ ਚ ਪ੍ਰਹਰੇਦ੍ਧਿ ਪਿਤਾਮਹੇ ॥' 6-107-95 (43722)
ਸ਼੍ਰੀਵਾਸੁਦੇਵ ਉਵਾਚ। 6-107-96x (4213)
ਪ੍ਰਤਿਜ੍ਞਾਯ ਵਧੰ ਜਿਸ਼਼੍ਣੋ ਪੁਰਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਸੰਯੁਗੇ।
ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਧਰ੍ਮੇ ਸ੍ਥਿਤਃ ਪਾਰ੍ਥ ਕਥੰ ਨੈਨੰ ਹਨਿਸ਼਼੍ਯਸਿ ॥ 6-107-96 (43723)
ਪਾਤਯੈਨੰ ਰਥਾਤ੍ਪਾਰ੍ਥ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯੰ ਯੁਦ੍ਧਦੁਰ੍ਮਦਮ੍ ।
ਨਾਹਤ੍ਵਾ ਯੁਧਿ ਗਾਙ੍ਗੇਯੰ ਵਿਜਯਸ੍ਤੇ ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਤਿ ॥ 6-107-97 (43724)
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਮੇਤਤ੍ਪੁਰਾ ਦੇਵੈਰ੍ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਤ੍ਯਵਸ਼ਸ੍ਯ ਤੇ।
ਯਦ੍ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟੰ ਹਿ ਪੁਰਾ ਪਾਰ੍ਥ ਤਤ੍ਤਥਾ ਨ ਤਦਨ੍ਯਥਾ ॥ 6-107-98 (43725)
ਨ ਹਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਦੁਰਾਧਰ੍ਸ਼਼ੰ ਵ੍ਯਾਤ੍ਤਾਨਨਮਿਵਾਨ੍ਤਕਮ੍ ।
ਤ੍ਵਦਨ੍ਯਃ ਸ਼ਕ੍ਨੁਯਾਦ੍ਯੋਦ੍ਧੁਮਪਿ ਵਜ੍ਰਧਰਃ ਸ੍ਵਯਮ੍ ॥ 6-107-99 (43726)
ਜਹਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸ੍ਥਿਰੋ ਭੂਤ੍ਵਾ ਸ਼੍ਰੁʼਣੁ ਚੇਦੰ ਵਚੋ ਮਮ।
ਯਥੋਵਾਚ ਪੁਰਾ ਸ਼ਕ੍ਰੰ ਮਹਾਬੁਦ੍ਧਿਰ੍ਬ੍ਰੁʼਹਸ੍ਪਤਿਃ ॥ 6-107-100 (43727)
ਜ੍ਯਾਯਾਂਸਮਪਿ ਚੇਦ੍ਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧੰ ਗੁਣੈਰਪਿ ਸਮਨ੍ਵਿਤਮ੍ ।
ਆਤਤਾਯਿਨਮਾਯਾਨ੍ਤੰ ਹਨ੍ਯਾਦ੍ਧਾਤਕਮਾਤ੍ਮਨਃ ॥ 6-107-101 (43728)
ਸ਼ਾਸ਼੍ਵਤੋ(ਅ)ਯੰ ਸ੍ਥਿਤੋ ਧਰ੍ਮਃ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾਣਾਂ ਧਨਞ੍ਜਯ ।
ਯੋਦ੍ਧਵ੍ਯੰ ਰਕ੍ਸ਼਼ਿਤਵ੍ਯੰ ਚ ਯਸ਼਼੍ਟਵ੍ਯੰ ਚਾਨਸੂਯੁਭਿਃ ॥ 6-107-102 (43729)
ਅਰ੍ਜੁਨ ਉਵਾਚ। 6-107-103x (4214)
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਨਿਧਨੰ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਭਵਿਤਾ ਧ੍ਰੁਵਮ੍ ।
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵੈਵ ਹਿ ਸਦਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਪਾਞ੍ਚਾਲ੍ਯੰ ਵਿਨਿਵਰ੍ਤਤੇ ॥ 6-107-103 (43730)
ਤੇ ਵਯੰ ਪ੍ਰਮੁਖੇ ਤਸ੍ਯ ਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਮ੍।
ਗਾਙ੍ਗੇਯੰ ਪਾਤਯਿਸ਼਼੍ਯਾਮ ਉਪਾਯੇਨੇਤਿ ਮੇ ਮਤਿਃ ॥ 6-107-104 (43731)
ਅਹਮਨ੍ਯਾਨ੍ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾਨ੍ਵਾਰਯਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਸਾਯਕੈਃ ।
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡ੍ਯਪਿ ਯੁਧਾਂ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮੇਵਾਭਿਯੋਧਯੇਤ੍ ॥ 6-107-105 (43732)
ਸ਼੍ਰੁਤੰ ਹਿ ਕੁਰੁਮੁਖ੍ਯਸ੍ਯ ਨਾਹੰ ਹਨ੍ਯਾਂ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਮ੍ ।
ਕਨ੍ਯਾ ਹ੍ਯੇਸ਼਼ਾ ਪੁਰਾ ਭੂਤ੍ਵਾ ਪੁਰੁਸ਼਼ਃ ਸਮਪਦ੍ਯਤ ॥ 6-107-106 (43733)
`ਅਰ੍ਜੁਨਸ੍ਯ ਵਚਃ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਵਧਸੰਯੁਤਮ੍।
ਜਹ੍ਰੁʼਸ਼਼ੁਰ੍ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਰੋਮਾਣਃ ਸਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾਸ੍ਤਦਾ॥' 6-107-107 (43734)
ਇਤ੍ਯੇਵੰ ਨਿਸ਼੍ਚਯੰ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ਸਹਮਾਧਵਾਃ।
ਅਨੁਮਾਨ੍ਯ ਮਹਾਤ੍ਮਾਨੰ ਪ੍ਰਯਯੁਰ੍ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਮਾਨਸਾਃ।
ਸ਼ਯਨਾਨਿ ਯਥਾ ਸ੍ਵਾਨਿ ਭੇਜਿਰੇ ਪੁਰੁਸ਼਼ਰ੍ਸ਼਼ਭਾਃ ॥ ॥ 6-107-108 (43735)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਸਪ੍ਤਾਧਿਕਸ਼ਤਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-107-20 ਏਕਤ ਇਤਿ ਦ੍ਵਿਤੀਯਾਨ੍ਤਾਤ੍ਤਸਿਃ। ਏਕੰ ਕੇਵਲੰ ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੁਮੇਵਾਭ੍ਯੇਤੀਤ੍ਯਰ੍ਥਃ ॥ 6-107-40 ਵਿਪਰੀਤਃ ਕ੍ਸ਼਼ੁਦ੍ਰੇਸ਼਼ੁ ਪਰਾਕ੍ਰਮੀ । ਗਤਸਤ੍ਵੋ ਗਤਬੁਦ੍ਧਿਃ ॥ 6-107-61 ਯੁਦ੍ਧਾਦਨ੍ਯਤ੍ਰੇਤ੍ਯਰ੍ਧੰ ਕਃ ਪੁਸ੍ਤਕ ਏਵ ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤੇ ॥ 6-107-91 ਪਰੁਸ਼਼ੀਕ੍ਰੁʼਤਃ ਰੂਕ੍ਸ਼਼ੀਕ੍ਰੁʼਤਃ ॥ 6-107-97 ਯੁਦ੍ਧਦੁਰ੍ਮਦੰ ਯੁਦ੍ਧੋਤ੍ਸੁਕਮ੍ ॥ 6-107-98 ਗਮਿਸ਼਼੍ਯਾਤਿ ਯਮਕ੍ਸ਼਼ਯੰ ਇਤਿ ਪਾਠੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮ ਇਤਿ ਸ਼ੇਸ਼਼ਃ ॥ 6-107-101 ਆਤਤਾਯਿਨਮਿਤ੍ਯਸ੍ਯ ਘਾਤਕਮਿਤਿ ਵਿਸ਼ੇਸ਼਼ਣਮਨ੍ਯੇਭ੍ਯ ਆਤਤਾਯਿਭ੍ਯੋ ਵ੍ਯਵਚ੍ਛੇਦਾਯੋਕ੍ਤਮ੍ ॥ 6-107-103 ਨਿਧਨੰ ਨਿਧਨਹੇਤੁਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 108
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.108. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 108
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਭੀਸ਼਼੍ਮਯੁਦ੍ਧਮ੍ ॥ 1 । ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਸਹ ਸੰਵਾਦੋ ਯੁਦ੍ਧਸੰਨਾਹਸ਼੍ਚ ॥ 2 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-108-0 (43736)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ। 6-108-0x (4215)
ਕਥੰ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਗਾਙ੍ਗੇਯਮਭ੍ਯਵਰ੍ਤਤ ਸੰਯੁਗੇ।
ਪਾਣ੍ਡਵਾਸ਼੍ਚ ਕਥੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਤਨ੍ਮਮਾਚਕ੍ਸ਼਼੍ਵ ਸਞ੍ਜਯ ॥ 6-108-1 (43737)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-108-2x (4216)
ਤਤਃ ਪ੍ਰਭਾਤੇ ਵਿਮਲੇ ਸੂਰ੍ਯਸ੍ਯੋਦਯਨੰ ਪ੍ਰਤਿ।
ਤਾਡ੍ਯਮਾਨਾਸੁ ਭੇਰੀਸ਼਼ੁ ਮ੍ਰੁʼਦਙ੍ਗੇਸ਼਼੍ਵਾਨਕੇਸ਼਼ੁ ਚ ॥ 6-108-2 (43738)
ਧ੍ਮਾਯਮਾਨੇਸ਼਼ੁ ਸ਼ਙ੍ਖੇਸ਼਼ੁ ਪਾਣ੍ਡਰੇਸ਼਼ੁ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ।
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨੰ ਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਨਿਰ੍ਯਾਪ੍ਤਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਯੁਧਿ ॥ 6-108-3 (43739)
ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਵ੍ਯੂਹੰ ਮਹਾਰਾਜ ਸਰ੍ਵਸ਼ਤ੍ਰੁਨਿਬਰ੍ਹਣਮ੍ ।
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯਾਨਾਮਗ੍ਰ ਆਸੀਦ੍ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ॥ 6-108-4 (43740)
ਚਕ੍ਰਰਕ੍ਸ਼਼ੌ ਤਤਸ੍ਤਸ੍ਯ ਭੀਮਸੇਨਧਨੰਜਯੌ ।
ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠਤੋ ਦ੍ਰੌਪਦੇਯਾਸ਼੍ਚ ਸੌਭਦ੍ਰਸ਼੍ਚੈਵ ਵੀਰ੍ਯਵਾਨ੍ ॥ 6-108-5 (43741)
ਸਾਤ੍ਯਕਿਸ਼੍ਚੇਕਿਤਾਨਸ਼੍ਚ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਗੋਪ੍ਤਾ ਮਹਾਰਥਃ।
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸ੍ਤਤਃ ਪਸ਼੍ਚਾਤ੍ਪਾਞ੍ਚਾਲੈਰਭਿਰਕ੍ਸ਼਼ਿਤਃ ॥ 6-108-6 (43742)
ਤਤੋ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੋ ਰਾਜਾ ਯਮਾਭ੍ਯਾਂ ਸਹਿਤਃ ਪ੍ਰਭੁਃ।
ਪ੍ਰਯਯੌ ਸਿੰਹਨਾਦੇਨ ਨਾਦਯਨ੍ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-108-7 (43743)
ਵਿਰਾਟਸ੍ਤੁ ਤਤਃ ਪਸ਼੍ਚਾਤ੍ਸ੍ਵੇਨ ਸੈਨ੍ਯੇਨ ਸੰਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਃ ।
ਦ੍ਰੁਪਦਸ਼੍ਚ ਮਹਾਬਾਹੋ ਤਤਃ ਪਞ੍ਚਾਦੁਪਾਦ੍ਰਵਤ੍ ॥ 6-108-8 (43744)
ਕੇਕਯਾ ਭ੍ਰਾਤਰਃ ਪਞ੍ਚ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਕੇਤੁਸ਼੍ਚ ਵੀਰ੍ਯਵਾਨ੍ ।
ਜਘਨੰ ਪਾਲਯਾਮਾਸੁਃ ਪਾਣ੍ਡਵੇਯਸ਼੍ਚ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਃ ॥ 6-108-9 (43745)
ਏਵੰ ਵ੍ਯੂਹ੍ਯ ਮਹਾਸੈਨ੍ਯੰ ਪਾਣ੍ਡਵਾਸ੍ਤਵ ਵਾਹਿਨੀਮ੍ ।
ਅਭ੍ਯਦ੍ਰਵਨ੍ਤ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਜੀਵਿਤਮਾਤ੍ਮਨਃ ॥ 6-108-10 (43746)
ਤਥੈਵ ਕੁਰਵੋ ਰਾਜਨ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਮਹਾਰਥਮ੍ ।
ਅਗ੍ਰਤਃ ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯਾਨਾਂ ਪ੍ਰਯਯੁਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨ੍ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-108-11 (43747)
ਪੁਤ੍ਰੈਸ੍ਤਵ ਦੁਰਾਧਰ੍ਸ਼਼ੋ ਰਕ੍ਸ਼਼ਿਤਃ ਸੁਮਹਾਬਲੈਃ ।
ਤਤੋ ਦ੍ਰੋਣੋ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਃ ਪੁਤ੍ਰਸ਼੍ਚਾਸ੍ਯ ਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-108-12 (43748)
ਭਗਦਤ੍ਤਸ੍ਤਤਃ ਪਸ਼੍ਚਾਦ੍ਗਜਾਨੀਕੇਨ ਸੰਵ੍ਰੁʼਤਃ ।
ਕ੍ਰੁʼਪਸ਼੍ਚ ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਾ ਚ ਭਗਦਤ੍ਤਮਨੁਵ੍ਰਤੌ ॥ 6-108-13 (43749)
ਕਾਮ੍ਭੋਜਰਾਜੋ ਬਲਵਾਂਸ੍ਤਤਃ ਪਸ਼੍ਚਾਤ੍ਸੁਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਃ ।
ਮਾਗਧਸ਼੍ਚ ਜਯਤ੍ਸੇਨਃ ਸੌਬਲਸ਼੍ਚ ਬ੍ਰੁʼਹਦ੍ਬਲਃ ॥ 6-108-14 (43750)
ਤਥੈਵਾਨ੍ਯੇ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾਃ ਸੁਸ਼ਰ੍ਮਪ੍ਰਮੁਖਾ ਨ੍ਰੁʼਪਾਃ ।
ਜਘਨੰ ਪਾਲਯਾਮਾਸੁਸ੍ਤਵ ਸੈਨ੍ਯਸ੍ਯ ਭਾਰਤ ॥ 6-108-15 (43751)
ਦਿਵਸੇਦਿਵਸੇ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ ਯੁਧਿ।
ਆਸੁਰਾਨਕਰੋਦ੍ਵ੍ਯੂਹਾਨ੍ਪੈਸ਼ਾਚਾਨਥ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਾਨ੍ ॥ 6-108-16 (43752)
ਤਤਃ ਪ੍ਰਵਵ੍ਰੁʼਤੇ ਯੁਦ੍ਧੰ ਤਵ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਭਾਰਤ।
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਨਿਘ੍ਨਤਾਂ ਰਾਜਨ੍ਯਮਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਵਿਵਰ੍ਧਨਮ੍ ॥ 6-108-17 (43753)
ਅਰ੍ਜੁਨਪ੍ਰਮੁਖਾਃ ਪਾਰ੍ਥਾਃ ਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਮ੍।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਯੁਦ੍ਧੇ(ਅ)ਭ੍ਯਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਕਿਰਨ੍ਤੋ ਵਿਵਿਧਾਞ੍ਸ਼ਰਾਨ੍॥ 6-108-18 (43754)
ਤਤ੍ਰ ਭਾਰਤ ਭੀਮੇਨ ਤਾਡਿਤਾਸ੍ਤਾਵਕਾਃ ਸ਼ਰੈਃ।
ਰੁਧਿਰੌਘਪਰਿਕ੍ਲਿੰਨਾਃ ਪਰਲੋਕੰ ਯਯੁਸ੍ਤਦਾ ॥ 6-108-19 (43755)
ਨਕੁਲਃ ਸਹਦੇਵਸ਼੍ਚ ਸਾਤ੍ਯਕਿਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਤਵ ਸੈਨਯੰ ਸਮਾਸਾਦ੍ਯ ਪੀਡਯਾਮਾਸੁਰੋਜਸਾ ॥ 6-108-20 (43756)
ਤੇ ਵਧ੍ਯਾਮਾਨਾਃ ਸਮਰੇ ਤਾਵਕਾ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਨਾਸ਼ਕ੍ਨੁਵਨ੍ਵਾਰਯਿਤੁਂ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਮਹਦ੍ਬਲਮ੍ ॥ 6-108-21 (43757)
ਤਤਸ੍ਤੁ ਤਾਵਕੰ ਸੈਨ੍ਯੰ ਵਧ੍ਯਮਾਨੰ ਸਮਨ੍ਤਤਃ।
ਸੰਪ੍ਰਾਦ੍ਰਵਦ੍ਦਸ਼ਃ ਦਿਸ਼ਃ ਕਾਲ੍ਯਮਾਨੰ ਮਹਾਰਥੈਃ ॥ 6-108-22 (43758)
ਤ੍ਰਾਤਾਰੰ ਨਾਧ੍ਯਗਚ੍ਛਨ੍ਤ ਤਾਵਕਾ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਵਧ੍ਯਮਾਨਾਃ ਸ਼ਿਤੈਰ੍ਬਾਣੈਃ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ਸਹ ਸ੍ਰੁʼਞ੍ਜਯੈਃ ॥ 6-108-23 (43759)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ। 6-108-24x (4217)
ਪੀਡ੍ਯਮਾਨੰ ਬਲੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਪਾਰ੍ਥੈਰ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਪਰਾਕ੍ਰਮੀ ।
ਯਦਕਾਰ੍ਸ਼਼ੀਦ੍ਰਣੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਸ੍ਤਨ੍ਮਮਾਚਕ੍ਸ਼਼੍ਵ ਸਞ੍ਜਯ ॥ 6-108-24 (43760)
ਕਥੰ ਵਾ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਯੁਦ੍ਧੇ ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਦ੍ਯਾਤਾਃ ਪਰੰਤਪਾਃ ।
ਨਿਘ੍ਨਨ੍ਤੋ ਮਾਮਕਾਨ੍ਵੀਰਾਂਸ੍ਤਨ੍ਮਮਾਚਕ੍ਸ਼਼੍ਵ ਸਞ੍ਜਯ ॥ 6-108-25 (43761)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-108-26x (4218)
ਆਚਕ੍ਸ਼਼ੇ ਤੇ ਮਹਾਰਾਜ ਯਦਕਾਰ੍ਸ਼਼ੀਤ੍ਪਿਤਾ ਤਵ।
ਪੀਡਿਤੇ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਸੈਨ੍ਯੇ ਪਾਣ੍ਡਵ ਸ੍ਰੁʼਞ੍ਜਯੈਃ ॥ 6-108-26 (43762)
ਪ੍ਰੰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਮਨਸਃ ਸ਼ੂਰਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ਪਾਣ੍ਡੁਪੂਰ੍ਵਜ ।
ਅਭ੍ਯਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਨਿਘ੍ਨਨ੍ਤਸ੍ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਵਾਹਿਨੀਮ੍ ॥ 6-108-27 (43763)
ਤੰ ਵਿਨਾਸ਼ੰ ਮਨੁਸ਼਼੍ਯੇਨ੍ਦ੍ਰ ਨਰਵਾਰਣਵਾਜਿਨਾਮ੍ ।
ਨਾਮ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯਤ ਤਦਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸੈਨ੍ਯਘਾਤੰ ਰਣੇ ਪਰੈਃ ॥ 6-108-28 (43764)
ਸ ਪਾਣਡਵਾਨ੍ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਃ ਪਞ੍ਚਾਲਾਂਸ਼੍ਚੈਵ ਸ੍ਰੁʼਞ੍ਜਯਾਨ੍ ।
ਨਾਰਾਚੈਰ੍ਵਤ੍ਸਦਨ੍ਤੈਸ਼੍ਚ ਸ਼ਿਤੈਰਞ੍ਜਲਿਕੈਸ੍ਤਥਾ ॥ 6-108-29 (43765)
ਅਭ੍ਯਵਰ੍ਸ਼਼ਤ ਦੁਰ੍ਧਰ੍ਸ਼਼ਸ੍ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਜੀਵਿਤਮਾਤ੍ਮਨਃ ।
ਸ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਪ੍ਰਵਰਾਨ੍ਪਞ੍ਚ ਰਾਜਨ੍ਮਹਾਰਥਾਨ੍ ॥ 6-108-30 (43766)
ਆਤ੍ਤਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰੋ ਰਣੇ ਯਤ੍ਨਾਦ੍ਵਾਰਯਾਮਾਸ ਸਾਯਕੈਃ ।
ਨਾਨਾਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਾਸ੍ਤ੍ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੈਸ੍ਤਾਨ੍ਵੀਰ੍ਯਾਮਰ੍ਸ਼਼ਪ੍ਰਵੇਰਿਤੈਃ ॥ 6-108-31 (43767)
ਨਿਜਘ੍ਨੇ ਸਮਰੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਹਸ੍ਤ੍ਯਸ਼੍ਵੰ ਚਾਮਿਤੰ ਬਹੁ।
ਰਥਿਨੋ(ਅ)ਪਾਤਯਦ੍ਰਾਜਨ੍ਰਥੇਭ੍ਯਃ ਪੁਰੁਸ਼਼ਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-108-32 (43768)
ਸਾਦਿਨਸ਼੍ਚਾਸ਼੍ਵਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠੇਭ੍ਯਃ ਪਾਦਾਤਾਂਸ਼੍ਚ ਸਮਾਗਤਾਨ੍ ॥ 6-108-33 (43769)
ਗਜਾਰੋਹਾਨ੍ਗਜੇਭ੍ਯਸ਼੍ਚ ਪਰੇਸ਼਼ਾਂ ਜਯਕਾਰਿਣਃ ।
ਤਮੇਕੰ ਸਮਰੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਤ੍ਵਰਮਾਣੰ ਮਹਾਰਥਮ੍ ॥ 6-108-34 (43770)
ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ਸਮਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਵਜ੍ਰਹਸ੍ਤਮਿਵਾਸੁਰਾਃ।
ਸ਼ਕ੍ਰਾਸ਼ਨਿਸਮਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ਾਨ੍ਵਿਮੁਞ੍ਚੰਨਿਸ਼ਿਤਾਞ੍ਛਰਾਨ੍ ॥ 6-108-35 (43771)
ਦਿਕ੍ਸ਼਼੍ਵਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤ ਸਰ੍ਵਾਸੁ ਘੋਰੰ ਸਨ੍ਧਾਰਯਨ੍ਵਪੁਃ।
ਮਣ੍ਡਲੀਭੂਤਮੇਵਾਸ੍ਯ ਨਿਤ੍ਯੰ ਧਨੁਰਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤ ॥ 6-108-36 (43772)
ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਯੁਧ੍ਯਮਾਨਸ੍ਯ ਸ਼ਕ੍ਰਚਾਪੋਪਮੰ ਮਹਤ੍ ॥
ਤਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਸਮਰੇ ਕਰ੍ਮ ਪੁਤ੍ਰਾਸ੍ਤਵ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ॥ 6-108-37 (43773)
ਵਿਸ੍ਮਾਯੰ ਪਰਮੰ ਗਤ੍ਵਾ ਪਿਤਾਮਹਮਪੂਜਯਨ੍ ।
ਪਾਰ੍ਥਾ ਵਿਮਨਸੋ ਭੂਤ੍ਵਾ ਪ੍ਰੈਕ੍ਸ਼਼ਨ੍ਤ ਪਿਤਰੰ ਤਵ ॥ 6-108-38 (43774)
ਯੁਧ੍ਯਮਾਨੰ ਰਣੇ ਸ਼ੂਰੰ ਵਿਪ੍ਰਚਿਤ੍ਤਿਮਿਵਾਮਰਾਃ ।
ਨ ਚੈਨੰ ਵਾਰਯਾਮਾਸੁਰ੍ਵ੍ਯਾਤ੍ਤਾਨਨਮਿਵਾਨ੍ਤਕਮ੍ ॥ 6-108-39 (43775)
ਦਸ਼ਮੇ(ਅ)ਹਨਿ ਸੰਪ੍ਰਾਪ੍ਤੇ ਰਥਾਨੀਕੰ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਃ ।
ਅਦਹੰਨਿਸ਼ਿਤੈਰ੍ਬਾਣੈਃ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਵਰ੍ਤ੍ਮੇਵ ਕਾਨਨਮ੍ ॥ 6-108-40 (43776)
ਤੰ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਤ੍ਰਿਭਿਰ੍ਬਾਣੈਰਭ੍ਯਵਿਧ੍ਯਤ੍ਸਨਾਨ੍ਤਰੇ ।
ਆਸ਼ੀਵਿਸ਼਼ਮਿਵ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੰ ਕਾਲਸ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਮਿਵਾਨ੍ਤਕਮ੍ ॥ 6-108-41 (43777)
ਸ ਤੇਨਾਤਿਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਵਿਦ੍ਧਃ ਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਮ੍ ।
ਪੁਨਰ੍ਨਾਲੋਕਯਤ੍ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਪ੍ਰਹਸੰਨਿਦਮਬ੍ਰਵੀਤ੍ ॥ 6-108-42 (43778)
ਕਾਮੰ ਪ੍ਰਹਰ ਵਾ ਮਾ ਵਾ ਨ ਤ੍ਵਾਂ ਯੋਤ੍ਸ੍ਯੇ ਕਥੰਚਨ ।
ਯੈਵ ਹਿ ਤ੍ਵੰ ਕ੍ਰੁʼਤਾ ਧਾਤ੍ਰਾ ਸੈਵ ਹਿ ਤ੍ਵੰ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨੀ ॥ 6-108-43 (43779)
ਤਸ੍ਯ ਤਦ੍ਵਚਨੰ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਕ੍ਰੋਧਮੂਰ੍ਚ੍ਛਿਤਃ ।
ਉਵਾਚ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸਮਰੇ ਸ੍ਰੁʼਕ੍ਵਿਣੀ ਪਰਿਲੇਲਿਹਨ੍ ॥ 6-108-44 (43780)
ਜਾਨਾਮਿ ਤ੍ਵਾਂ ਮਹਾਬਾਹੋ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾਣਾਂ ਭਯੰਕਰਮ੍ ।
ਮਯਾ ਸ਼੍ਰੁਤੰ ਚ ਤੇ ਯੁਦ੍ਧੰ ਜਾਮਦਗ੍ਨ੍ਯੇਨ ਵੈ ਸਹ ॥ 6-108-45 (43781)
ਦਿਵ੍ਯਸ਼੍ਚ ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵੋ(ਅ)ਯੰ ਮਯਾ ਚ ਬਹੁਸ਼ਃ ਸ਼੍ਰੁਤਃ ।
ਜਨੰਨਪਿ ਪ੍ਰਭਾਵੰ ਤੇ ਯੋਤ੍ਸ੍ਯੇ(ਅ)ਦ੍ਯਾਹੰ ਤ੍ਵਯਾ ਸਹ ॥ 6-108-46 (43782)
ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਪ੍ਰਿਯੰ ਕੁਰ੍ਵੰਨਾਤ੍ਮਨਸ਼੍ਚ ਨਰੋਤ੍ਤਮ ॥
ਅਦ੍ਯ ਤ੍ਵਾਂ ਯੋਧਯਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਰਣੇ ਪੁਰੁਸ਼਼ਸਤ੍ਤਮ ॥ 6-108-47 (43783)
ਧ੍ਰੁਵੰ ਚ ਤ੍ਵਾਂ ਹਨਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਸ਼ਪੇ ਸਤ੍ਯੇਨ ਤੇ(ਅ)ਗ੍ਰਤਃ ।
ਏਤਚ੍ਛ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਚ ਮਦ੍ਵਾਕ੍ਯੰ ਯਤ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯੰ ਤਤ੍ਸਮਾਚਰ ॥ 6-108-48 (43784)
ਕਾਮੰ ਯੁਧ੍ਯਸ੍ਵ ਵਾ ਮਾ ਵਾ ਨ ਮੇ ਜੀਵਨ੍ਪ੍ਰਮੋਕ੍ਸ਼਼੍ਯਸੇ ।
ਸੁਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਃ ਕ੍ਰਿਯਤਾਂ ਭੀਸ਼਼੍ਮ ਲੋਕੋ(ਅ)ਯੰ ਸਮਿਤਿੰਜਯ ॥ 6-108-49 (43785)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-108-50x (4219)
ਏਵਮੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਤਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਪਞ੍ਚਭਿਰ੍ਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ।
ਅਵਿਧ੍ਯਤ ਰਣੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਪ੍ਰਤੁਦਨ੍ਵਾਕ੍ਯਸਾਯਕੈਃ ॥ 6-108-50 (43786)
ਤਸ੍ਯ ਤਦ੍ਵਚਨੰ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਸਵ੍ਯਸਾਚੀ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਕਾਲੋ(ਅ)ਯਮਿਤਿ ਸੰਚਿਨ੍ਤ੍ਯ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਮਚੋਦਯਤ੍ ॥ 6-108-51 (43787)
ਅਹੰ ਤ੍ਵਾਮਨੁਯਾਸ੍ਯਾਮਿ ਪਰਾਨ੍ਵਿਦ੍ਰਾਵਯਞ੍ਸ਼ਰੈਃ ।
ਅਭਿਦ੍ਰਵ ਸੁਸੰਰਬ੍ਧੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਭੀਮਪਰਾਕ੍ਰਮਮ੍ ॥ 6-108-52 (43788)
ਨ ਹਿ ਤੇ ਸੰਯੁਗੇ ਪੀਡਾਂ ਸ਼ਕ੍ਤਾਃ ਕਰ੍ਤੁਂ ਮਹਾਬਲਾਃ ।
ਤਸ੍ਮਾਦਦ੍ਯ ਮਹਾਬਾਹੋ ਯਤ੍ਨਾਦ੍ਭੀਸ਼਼੍ਯਮਭਿਦ੍ਰਵ ॥ 6-108-53 (43789)
ਅਹਤ੍ਵਾ ਸਮਰੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮ ਯਦਿ ਯਾਸ੍ਯਸਿ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਅਵਹਾਸ੍ਯੋ(ਅ)ਸ੍ਯ ਲੋਕਸ੍ਯ ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਸਿ ਮਯਾ ਸਹ ॥ 6-108-54 (43790)
ਨਾਵਹਾਸ੍ਯਾ ਯਥਾ ਵੀਰ ਭਵੇਮ ਪਰਮਾਹਵੇ ।
ਤਥਾ ਕੁਰੁ ਰਣੇ ਯਤ੍ਨੰ ਸਾਧਯਸ੍ਵ ਪਿਤਾਮਹਮ੍ ॥ 6-108-55 (43791)
ਕੁਰੂਂਸ਼੍ਚ ਸਹਿਤਾਨ੍ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਯਤਮਾਨਾਨ੍ਮਹਾਰਥਾਨ੍ ।
ਅਹਮਾਵਾਰਯਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਸਾਵਯਸ੍ਵ ਪਿਤਾਮਹਮ੍ ॥ 6-108-56 (43792)
ਦ੍ਰੋਣੰ ਚ ਦ੍ਰੋਣਪੁਤ੍ਰੰ ਚ ਕ੍ਰੁʼਪੰ ਚਾਥ ਸੁਯੋਧਨਮ੍ ।
ਚਿਤ੍ਰਸੇਨੰ ਵਿਕਰ੍ਣੰ ਚ ਸੈਨ੍ਧਵੰ ਚ ਯਜਦ੍ਰਥਮ੍ ॥ 6-108-57 (43793)
ਵਿਨ੍ਦਾਨੁਵਿਨ੍ਦਾਵਾਵਨ੍ਤ੍ਯੌ ਕਾਮ੍ਭੋਜੰ ਚ ਸੁਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਮ੍ ।
ਭਗਦਤ੍ਤੰ ਤਥਾ ਸ਼ੂਰੰ ਮਾਗਦੰ ਚ ਮਹਾਬਲਮ੍ ॥ 6-108-58 (43794)
ਸੌਮਦਤ੍ਤਿੰ ਤਥਾ ਸ਼ੂਰਮਾਰ੍ਸ਼੍ਯਸ਼੍ਰੁʼਙ੍ਗਿੰ ਚ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਮ੍ ।
ਤ੍ਰਿਗਰ੍ਤਰਾਜੰ ਚ ਰਣੇ ਸਹ ਸਰ੍ਵੈਰ੍ਮਹਾਰਥੈਃ ॥ 6-108-59 (43795)
ਅਹਮਾਵਾਰਯਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਵੇਲੇਵ ਮਕਰਾਲਯਮ੍ ।
ਕੁਰੂਂਸ਼੍ਚ ਸਹਿਤਾਨ੍ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਯੁਧ੍ਯਮਾਨਾਨ੍ਮਹਾਬਲਾਨ੍ ।
ਨਿਵਾਰਯਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਰਣੇ ਸਾਧਯਸ੍ਵ ਪਿਤਾਮਹਮ੍ ॥ ॥ 6-108-60 (43796)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਦਸ਼ਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਅਸ਼਼੍ਟਾਧਿਕਸ਼ਤਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-108-43 ਕਾਮੰ ਸ੍ਵਚ੍ਛਨ੍ਦਮ੍। ਅਭ੍ਯਸ ਇਤਿ ਪਾਠੇ ਪ੍ਰਕ੍ਸ਼਼ਿਪ ॥ 6-108-49 ਸੁਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਃ ਕ੍ਰਿਯਤਾਂ ਨ ਪੁਨਰ੍ਦ੍ਰਕ੍ਸ਼਼੍ਯਸਿ ਲੋਕਮਿਮਮਿਤਿ ਭਾਵਃ ॥ 6-108-55 ਸਾਧਯਸ੍ਵਸ੍ਵੀਕੁਰੁ ਜਹਿ ਵਾ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 109
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.109. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 109
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਭੀਸ਼਼੍ਮਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸੰਵਾਦਃ ॥ 1 ॥ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰਾਕ੍ਰਮਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 2 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-109-0 (43797)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ। 6-109-0x (4220)
ਕਥੰ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਗਾਙ੍ਗੇਯਮਭ੍ਯਧਾਵਤ੍ਪਿਤਾਮਹਮ੍ ।
ਪਾਞ੍ਚਾਲ੍ਯਃ ਸਮਰੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਧਰ੍ਮਾਤ੍ਮਾਨੰ ਯਤਵ੍ਰਤਮ੍ ॥ 6-109-1 (43798)
ਕੇ(ਅ)ਰਕ੍ਸ਼਼ਨ੍ਪਾਣ੍ਡਵਾਨੀਕੇ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਮੁਦਾਯੁਧਾਃ।
ਤ੍ਵਰਮਾਣਾਸ੍ਤ੍ਵਰਾਕਾਲੇ ਜਿਗੀਸ਼਼ਨ੍ਤੋ ਮਹਾਰਥਾਃ ॥ 6-109-2 (43799)
ਕਥੰ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਦਸ਼ਮੇ(ਅ)ਹਨਿ।
ਅਯੁਧ੍ਯਤ ਮਹਾਵੀਰ੍ਯਃ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ਸਹ ਸ੍ਰੁʼਞ੍ਜਯੈਃ ॥ 6-109-3 (43800)
ਨ ਮ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਰਣੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਦ੍ਯਾਤੰ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਾ ।
ਕਚ੍ਚਿੰਨ ਰਥਮਦ੍ਗੋ(ਅ)ਸ੍ਵ ਧਨੁਰ੍ਵਾ(ਅ)ਸ਼ੀਰ੍ਯਤਾਸ੍ਥਤਃ ॥ 6-109-4 (43801)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-109-5x (4221)
ਨਾਸ਼ੀਰ੍ਯਤ ਧਨੁਸ਼੍ਚਾਸ੍ਯ ਰਥਭਙ੍ਗੋ ਨ ਚਾਪ੍ਯਭੂਤ੍।
ਯੁਧ੍ਯਮਾਨਸ੍ਯ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ।
ਨਿਘ੍ਨਤਃ ਸਮਰੇ ਸ਼ਤ੍ਰੂਨ੍ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ॥ 6-109-5 (43802)
ਅਨੇਕਸ਼ਤਸਾਹਸ੍ਰਾਵਕਾਨਾਂ ਮਹਾਰਥਾਃ ।
ਤਥਾ ਦਨ੍ਤਿਗਣਾ ਰਾਜਨ੍ਹਾਯਸ਼੍ਚੈਵ ਸੁਸਞ੍ਜਿਤਾਃ॥ 6-109-6 (43803)
ਅਭ੍ਯਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਯੁਦ੍ਧਾਯ ਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਪਿਤਾਮਹਮ੍ ॥ 6-109-7 (43804)
ਯਥਾਪ੍ਰਤਿਜ੍ਞੰ ਕੌਰਵ੍ਯ ਸ ਚਾਪਿ ਸਮਿਰ੍ਤਿਜਯਃ ।
ਪਾਰ੍ਯਾਨਾਮਕਰੋਦ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸਤਤੰ ਸਮਿਤਿ ਕ੍ਸ਼਼ਯਮ੍ ॥ 6-109-8 (43805)
ਯੁਧ੍ਯਮਾਨੰ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੰ ਵਿਨਿਘ੍ਨਨ੍ਤੰ ਪਰਾਞ੍ਸ਼ਰੈਃ ।
ਪਾਞ੍ਚਾਲਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ਸਾਰ੍ਧ ਸਰ੍ਵਤਃ ਪਰ੍ਯਵਾਰਯਨ੍ ॥ 6-109-9 (43806)
ਦਸ਼ਮੇ(ਅ)ਹਨਿ ਸੰਪ੍ਰਾਪ੍ਤੇ ਤਤਸ੍ਤਾਂ ਰਿਪੁਵਾਹਿਨੀਮ੍ ।
ਕੀਰ੍ਯਮਾਣਾਂ ਸ਼ਿਤੈਰ੍ਬਾਣੈਃ ਸ਼ਤਸ਼ੋ(ਅ)ਥ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ॥ 6-109-10 (43807)
ਨ ਹਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੰ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ਪਾਣ੍ਡੁਪੂਰ੍ਵਜ ।
ਅਸ਼ਕ੍ਨੁਵਨ੍ਰਣੇ ਜੇਤੁਂ ਪਾਸ਼ਹਸ੍ਤਮਿਵਾਨਤਕਮ੍ ॥ 6-109-11 (43808)
ਅਥੋਪਾਯਾਨ੍ਮਹਾਰਾਜ ਸਵ੍ਯਸਾਚੀ ਧਨਞ੍ਜਯਃ ।
ਤ੍ਰਾਸਯਨ੍ਰਥਿਨਃ ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਬੀਭਤ੍ਸੁਰਪਰਾਜਿਤਃ ॥ 6-109-12 (43809)
ਸਿੰਹਵਦ੍ਵਿਨਦੰਨੁਚ੍ਚੈਰ੍ਧਨੁਰ੍ਜ੍ਯਾਂ ਵਿਕ੍ਸ਼਼ਿਪਨ੍ਮੁਹੁਃ ।
ਸ਼ਰੌਘਾਨ੍ਵਿਸ੍ਰੁʼਜਨ੍ਪਾਰ੍ਥੋ ਵ੍ਯਚਰਤ੍ਕਾਲਵਦ੍ਰਣੇ ॥ 6-109-13 (43810)
ਤਸ੍ਯ ਸ਼ਬ੍ਦੇਨ ਵਿਤ੍ਰਸ੍ਤਾਸ੍ਤਾਵਕਾ ਭਾਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਸਿੰਹਸ੍ਯੇਵ ਮ੍ਰੁʼਗਾ ਰਾਜਨ੍ਵ੍ਯਦ੍ਰਵਨ੍ਤ ਮਹਾਭਯਾਤ੍ ॥ 6-109-14 (43811)
ਜਯਨ੍ਤੰ ਪਾਣ੍ਡਵੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਤ੍ਵਤ੍ਸੈਨ੍ਯੰ ਚਾਭਿਪੀਡਿਤਮ੍ ।
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸ੍ਤਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਬ੍ਰਵੀਦ੍ਭ੍ਰੁʼਸ਼ਪੀਡਿਤਃ ॥ 6-109-15 (43812)
ਏਸ਼਼ ਪਾਣ੍ਡੁਸੁਤਸ੍ਤਾਤ ਸ਼੍ਵੇਤਾਸ਼੍ਵਃ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਸਾਰਥਿਃ।
ਦਹਤੇ ਮਾਮਕਾਨ੍ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਵਰ੍ਤ੍ਮੇਨ ਕਾਨਨਮ੍ ॥ 6-109-16 (43813)
ਪਸ਼੍ਯ ਸੈਨ੍ਯਾਨਿ ਗਾਙ੍ਗੇਯ ਦ੍ਰਵਮਾਣਾਨਿ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ।
ਪਣ੍ਡਵੇਨ ਯੁਧਾਂ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਕਾਲ੍ਯਮਾਨਾਨਿ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-109-17 (43814)
ਯਥਾ ਪਸ਼ੁਗਣਾਨ੍ਪਾਲਃ ਸੰਕਾਲਯਤਿ ਕਾਨਨੇ ।
ਤਥੇਦੰ ਮਾਮਕੰ ਸੈਨ੍ਯੰ ਕਾਲ੍ਯਤੇ ਸ਼ਤ੍ਰੁਤਾਪਨ ॥ 6-109-18 (43815)
ਧਨਞ੍ਜਯਸ਼ਰੈਰ੍ਭਗ੍ਨੰ ਦ੍ਰਵਮਾਣੰ ਤਤਸ੍ਤਤਃ ।
ਭੀਮੋ(ਅ)ਪ੍ਯੇਵੰ ਦੁਰਾਧਰ੍ਪੋ ਵਿਦ੍ਰਾਵਯਤਿ ਮੇ ਬਲਮ੍ ॥ 6-109-19 (43816)
ਸਾਤ੍ਯਕਿਸ਼੍ਚੇਕਿਤਾਨਸ਼੍ਚ ਮਾਦ੍ਰੀਪੁਤ੍ਰੌ ਚ ਪਾਣ੍ਡਵੌ।
ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਃ ਸੁਵਿਕ੍ਰਾਨ੍ਤੋ ਵਾਹਿਨੀਂ ਦ੍ਰਵਤੇ ਮਮ ॥ 6-109-20 (43817)
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸ੍ਤਥਾ ਸ਼ੂਰੋ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਸ਼੍ਚ ਘਟੋਤ੍ਕਚਃ ।
ਵ੍ਯਦ੍ਰਾਵਯੇਤਾਂ ਸਹਸਾ ਸੈਨ੍ਯੰ ਮਮ ਮਹਾਰਣੇ ॥ 6-109-21 (43818)
ਵਧ੍ਯਮਾਨਸ੍ਯ ਸੈਨ੍ਯਸ੍ਯ ਸਰ੍ਵੈਰੇਤੈਰ੍ਮਹਾਰਥੈਃ ।
ਨਾਨ੍ਯਾਂ ਗਤਿੰ ਪ੍ਰਪਸ਼੍ਯਾਮਿ ਸ੍ਥਾਨੇ ਯੁਦ੍ਧੇ ਚ ਭਾਰਤ ॥ 6-109-22 (43819)
ਰੁʼਤੇ ਤ੍ਵਾਂ ਪੁਰੁਸ਼਼ਵ੍ਯਾਘ੍ਰ ਦੇਵਤੁਲ੍ਯਪਰਾਕ੍ਰਮਮ੍।
ਪਰ੍ਯਾਪ੍ਤਸ੍ਤੁ ਭਵਾਞ੍ਸ਼ੀਘ੍ਰੰ ਪੀਡਿਤਾਨਾਂ ਗਤਿਰ੍ਭਵ ॥ 6-109-23 (43820)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-109-24x (4222)
ਏਵਮੁਕ੍ਤੋ ਮਹਾਰਾਜ ਪਿਤਾ ਦੇਵਵ੍ਰਤਸ੍ਤਵ।
ਚਿਨ੍ਤਯਿਤ੍ਵਾ ਮੁਹੂਰ੍ਤੰ ਤੁ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਨਿਸ਼੍ਚਯਮਾਤ੍ਮਨਃ ॥ 6-109-24 (43821)
ਤਵ ਸੰਧਾਰਯਨ੍ਪੁਤ੍ਰਮਬ੍ਰਵੀਚ੍ਛੰਤਨੋਃ ਸੁਤਃ।
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨ ਵਿਜਾਨੀਹਿ ਸ੍ਥਿਰੋ ਭੂਤ੍ਵਾ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ॥ 6-109-25 (43822)
`ਪਾਤਯਿਸ਼਼੍ਯੇ ਰਿਪੂਨਨ੍ਯਾਨ੍ਪਾਣ੍ਡਵਾਨ੍ਪ੍ਰਤਿਪਾਲਯਨ੍ ।
ਪ੍ਰਤਿਜ੍ਞਾਤੋ ਜਯੋ ਹ੍ਯਦ੍ਯ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਮਹਾਤ੍ਮਨਾਮ੍ ॥' 6-109-26 (43823)
ਪੂਰ੍ਵਕਾਲੰ ਤਵ ਮਯਾ ਪ੍ਰਤਿਜ੍ਞਾਨੰ ਮਹਾਬਲ ।
ਹਤ੍ਵਾ ਦਸ਼ਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾਣਾਂ ਮਹਾਤ੍ਮਨਾਮ੍ ॥ 6-109-27 (43824)
ਸੰਗ੍ਰਾਮਾਦਪਯਾਸ੍ਯਾਮਿ ਹ੍ਯੇਤਤ੍ਕਰ੍ਮ ਸਮਾਹਿਤਮ੍ ।
ਇਤਿ ਤਤ੍ਕ੍ਰੁʼਤਵਾਂਸ਼੍ਚਾਹੰ ਯਥੋਕ੍ਤੰ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-109-28 (43825)
ਅਦ੍ਯ ਚਾਪਿ ਮਹਤ੍ਕਰ੍ਮ ਪ੍ਰਕਰਿਸ਼਼੍ਯੇ ਯਥਾਬਲਮ੍ ।
ਅਹੰ ਵਾ(ਅ)ਦ੍ਯ ਹਤਃ ਸ਼ੇਸ਼਼੍ਯੇ ਹਨਿਸ਼਼੍ਯੇ ਵਾ(ਅ)ਦ੍ਯ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨ੍ ॥ 6-109-29 (43826)
`ਅਸ਼ਕ੍ਯਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਜੇਤੁਂ ਦੇਵੈਰਪਿ ਸਵਾਸਵੈਃ।'
ਕਿੰ ਪੁਨਰ੍ਮਰ੍ਤ੍ਯਧਰ੍ਮੇਣ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯੇਣ ਮਹਾਬਲਾਃ ॥ 6-109-30 (43827)
ਅਦ੍ਯ ਤੇ ਪੁਰੁਸ਼਼ਵ੍ਯਾਘ੍ਰ ਪ੍ਰਤਰਿਸ਼਼੍ਯੇ ਰੁʼਣੰ ਤਵ।
ਭਰ੍ਤ੍ਰੁʼਪਿਣ੍ਡਕ੍ਰੁʼਤੰ ਰਾਜੰਨਿਹਤਾਃ ਪ੍ਰੁʼਤਨਾਮੁਖੇ ॥ 6-109-31 (43828)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-109-32x (4223)
ਇਤ੍ਯੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾਨ੍ਪ੍ਰਵਪਞ੍ਛਰੈਃ।
ਆਸਸਾਦ ਦੁਰਾਧਰ੍ਸ਼਼ਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਮਨੀਕਿਨੀਮ੍ ॥ 6-109-32 (43829)
ਅਨੀਕਮਧ੍ਯੇ ਤਿਸ਼਼੍ਠਨ੍ਤੰ ਗਾਙ੍ਗੇਯੰ ਭਾਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਆਸ਼ੀਵਿਸ਼਼ਮਿਵ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੰ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ਪ੍ਰਤ੍ਯਵਾਰਯਨ੍ ॥ 6-109-33 (43830)
ਦਸ਼ਮੇ(ਅ)ਹਨਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਤੁ ਦਰ੍ਸ਼ਯਞ੍ਸ਼ਕ੍ਤਿਮਾਤ੍ਮਨਃ ।
ਰਾਜਞ੍ਸ਼ਤਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਸੋ(ਅ)ਵਧੀਤ੍ਕੁਰੁਨਨ੍ਦਨ ॥ 6-109-34 (43831)
ਪਾਞ੍ਚਾਲਾਨਾਂ ਚ ਯੇ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਾ ਰਾਜਪੁਤ੍ਰਾ ਮਹਾਰਥਾਃ ।
ਤੇਸ਼਼ਾਮਾਦਤ੍ਤ ਤੇਜਾਂਸਿ ਜਲੰ ਸੂਰ੍ਯ ਇਵਾਂਸ਼ੁਭਿਃ ॥ 6-109-35 (43832)
ਹਤ੍ਵਾ ਦਸ਼ਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਕੁਞ੍ਜਰਾਣਾਂ ਤਰਸ੍ਵਿਨਾਮ੍ ।
ਸਾਰੋਹਾਣਾਂ ਮਹਾਰਾਜ ਹਯਾਨਾਂ ਚਾਯੁਤੰ ਤਥਾ ॥ 6-109-36 (43833)
ਪੂਰ੍ਣੇ ਸ਼ਤਸਹਸ੍ਰੇ ਦ੍ਵੇ ਪਾਦਾਤਾਨਾਂ ਨਰੋਤ੍ਤਮਃ ।
ਪ੍ਰਜਜ੍ਵਾਲ ਰਣੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਵਿਧੂਮ ਇਵ ਪਾਵਕਃ ॥ 6-109-37 (43834)
ਨ ਚੈਵੰ ਪਾਣ੍ਡਵੇਯਾਨਾਂ ਕੇਚਿਚ੍ਛੇਕੁਰ੍ਨਿਰੀਕ੍ਸ਼਼ਿਤੁਮ੍ ।
ਉਤ੍ਤਰੰ ਮਾਰ੍ਗਮਾਸ੍ਥਾਯ ਤਪਨ੍ਤਮਿਵ ਭਾਸ੍ਕਰਮ੍ ॥ 6-109-38 (43835)
ਤੇ ਪਾਣ੍ਡਵੇਵਾਃ ਸੰਰਬ੍ਧਾ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੇਨ ਪੀਡਿਤਾਃ ।
ਵਧਾਯਾਭ੍ਯਦ੍ਰਵਨ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸ੍ਰੁʼਞ੍ਜਯਾਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਥਾਃ ॥ 6-109-39 (43836)
ਸ ਵਧ੍ਯਮਾਨੋ ਬਹੁਭਿਰ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵਸ੍ਤਥਾ ।
ਅਵਕੀਰ੍ਣੋ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੈਃ ਸ਼ੈਲੋ ਮੇਘੈਰਿਵਾਵ੍ਰੁʼਤਃ ॥ 6-109-40 (43837)
ਪੁਤ੍ਰਾਸ੍ਤੁ ਤਵ ਗਾਙ੍ਗੇਯੰ ਸਮਨ੍ਤਾਤ੍ਪਰ੍ਯਵਾਰਯਨ੍ ।
ਮਹਤ੍ਯਾ ਸੇਨਯਾ ਸਾਰ੍ਧੰ ਤਤੋ ਯੁਦ੍ਧਮਵਰ੍ਤਤ ॥ ॥ 6-109-41 (43838)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਦਸ਼ਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਨਵਾਧਿਕਸ਼ਤਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-109-8 ਸਮਿਤਿੰਜਯਃ ਸੰਗ੍ਰਾਮਜਿਤ੍। ਸਮਿਤਿ ਯੁਦ੍ਧੇ ॥ 6-109-20 ਦ੍ਰਵਤੇ ਦ੍ਰਾਵਯਤਿ ॥ 6-109-22 ਗਤਿੰ ਧਾਮ। ਆਸ਼੍ਰਯਮਿਤਿ ਯਾਵਤ੍। ਸ੍ਥਾਨੇ ਅਵਸ੍ਥਾਨੇ ॥ 6-109-29 ਸ਼ੇਸ਼਼੍ਯੇ ਸ੍ਵਪ੍ਸ੍ਯਾਮਿ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 110
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.110. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 110
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਅਰ੍ਜੁਨਦੁਃਸ਼ਾਸਨਯੁਦ੍ਧਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-110-0 (43839)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-110-0x (4224)
ਅਰ੍ਜੁਨਸ੍ਤੁ ਰਣੇ ਰਾਜਨ੍ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਵਿਕ੍ਰਮਮ੍ ।
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਮਥੋਵਾਚ ਸਮਭ੍ਯੋਹਿ ਪਿਤਾਮਹਮ੍ ॥ 6-110-1 (43840)
ਨ ਚਾਪਿ ਭੀਸ੍ਤ੍ਵਯਾ ਕਾਰ੍ਯਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਾਦਦ੍ਯ ਕਥੰਚਨ ।
ਅਹਮੇਨੰ ਸ਼ਰੈਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈਃ ਪਾਤਯਿਸ਼਼੍ਯੇ ਰਥੋਤ੍ਤਮਾਤ੍ ॥ 6-110-2 (43841)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਚ। 6-110-3x (4225)
ਏਵਮੁਕ੍ਤਸ੍ਤੁ ਪਾਰ੍ਥੇਨ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਅਭ੍ਯਦ੍ਰਵਤ ਗਾਙ੍ਗੇਯੰ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਪਾਰ੍ਥਸ੍ਯ ਭਾਸ਼਼ਿਤਮ੍ ॥ 6-110-3 (43842)
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸ੍ਤਥਾ ਰਾਜਨ੍ਸੌਭਦ੍ਰਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾਵਾਦ੍ਰਵਤਾਂ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਪਾਰ੍ਥਸ੍ਯ ਭਾਸ਼਼ਿਤਮ੍ ॥ 6-110-4 (43843)
ਵਿਰਾਟਦ੍ਰੁਪਦੌ ਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧੌ ਕੁਨ੍ਤਿਭੋਜਸ੍ਯ ਦੰਸ਼ਿਤਃ।
ਅਭ੍ਯਦ੍ਰਵਤ ਗਾਙ੍ਗੇਯੰ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਤਵ ਪਸ਼੍ਯਤਃ ।
ਨਕੁਲਃ ਸਹਦੇਵਸ਼੍ਚ ਧਰ੍ਮਰਾਜਸ਼੍ਚ ਵੀਰ੍ਯਵਾਨ੍ ॥ 6-110-5 (43844)
ਤਥੇਤਰਾਣਿ ਸੈਨ੍ਯਾਨਿ ਸਰ੍ਵਾਮ੍ਯੇਵ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਸਮਾਦ੍ਰਵਨ੍ਤ ਗਾਙ੍ਗੇਯੰ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਪਾਰ੍ਥਸ੍ਯ ਭਾਸ਼਼ਿਤਮ੍ ॥ 6-110-6 (43845)
ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਦ੍ਯਯੁਸ੍ਤਾਵਕਾਸ਼੍ਚ ਸਮੇਤਾਂਸ੍ਤਾਨ੍ਮਹਾਰਥਾਨ੍ ।
ਯਥਾਸ਼ਕ੍ਤਿ ਯਥੋਤ੍ਸਾਹੰ ਤਨ੍ਮੇ ਨਿਗਦਤਃ ਸ਼੍ਰੁʼਣੁ ॥ 6-110-7 (43846)
ਚਿਤ੍ਰਸੇਨੋ ਮਹਾਰਾਜ ਚੇਕਿਤਾਨੰ ਸਮਭ੍ਯਾਯਾਤ੍ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮਪ੍ਰੇਪ੍ਸੁਂ ਰਣੇ ਯਾਨ੍ਤੰ ਵ੍ਰੁʼਸ਼਼ੰ ਵ੍ਯਾਘ੍ਰਸ਼ਿਸ਼ੁਰ੍ਯਥਾ ॥ 6-110-8 (43847)
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨੰ ਮਹਾਰਾਜ ਭੀਸ਼਼੍ਮਾਨ੍ਤਿਕਮੁਪਾਗਤਮ੍ ।
ਤ੍ਵਰਮਾਣੰ ਰਣੇ ਯਤ੍ਤੰ ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਾ ਨ੍ਯਵਰਾਯਤ੍ ॥ 6-110-9 (43848)
ਭੀਮਸੇਨੰ ਸੁਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੰ ਗਾਙ੍ਗੇਯਸ੍ਯ ਵਧੈਸ਼਼ਿਣਮ੍ ।
ਤ੍ਵਰਮਾਣੋ ਮਹਾਰਾਜ ਸੌਮਦਤ੍ਤਿਰ੍ਨ੍ਯਵਾਰਯਤ੍ ॥ 6-110-10 (43849)
ਤਥੈਵ ਨਕੁਲੰ ਸ਼ੂਰੰ ਕਿਰਨ੍ਤੰ ਸਾਯਕਾਨ੍ਬਹੂਨ੍ ।
ਵਿਕਰ੍ਣੋ ਵਾਰਯਾਮਾਸ ਇਚ੍ਛਨ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਜੀਵਿਤਮ੍ ॥ 6-110-11 (43850)
ਸਹਦੇਵੰ ਤਥਾ ਰਾਜਨ੍ਯਾਨ੍ਤੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਰਥੰ ਪ੍ਰਤਿ।
ਵਾਰਯਾਮਾਸ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਕ੍ਰੁʼਪਃ ਸ਼ਾਰਦ੍ਵਤੋ ਯੁਧਿ ॥ 6-110-12 (43851)
ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੰ ਕ੍ਰੂਰਕਰ੍ਮਾਣੰ ਭੈਮਸੇਨਿੰ ਮਹਾਬਲਮ੍ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਨਿਧਨਪ੍ਰੇਪ੍ਸੁਂ ਦੁਰ੍ਮੁਖੋ(ਅ)ਭ੍ਯਜ੍ਰਵਦ੍ਬਲੀ ॥ 6-110-13 (43852)
ਸਾਤ੍ਯਕਿੰ ਸਮਰੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਮਾਰ੍ਸ੍ਯਸ਼੍ਰੁʼਙ੍ਗਿਵਾਰਯਤ੍ ।
`ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਵਧਮਿਚ੍ਛਨ੍ਤੰ ਪਾਣ੍ਡਵਪ੍ਰੀਤਿਕਾਮ੍ਯਯਾ' 6-110-14 (43853)
ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਂ ਮਹਾਰਾਜ ਯਾਨ੍ਤੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਰਥੰ ਪ੍ਰਤਿ।
ਸੁਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੋ ਮਹਾਰਾਜ ਕਾਮ੍ਭੋਜ ਪ੍ਰਤ੍ਯਵਾਰਯਤ੍ ॥ 6-110-15 (43854)
ਵਿਰਾਟਦ੍ਰੁਪਦੌ ਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧੌ ਸਮੇਤਾਵਰਿਮਰ੍ਦਨੌ ।
ਅਸ਼੍ਵਤ੍ਥਾਮਾ ਤਤਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਵਾਰਯਾਮਾਸ ਭਾਰਤ ॥ 6-110-16 (43855)
ਤਥਾ ਪਾਣ੍ਡੁਸੁਤੰ ਜ੍ਯੇਸ਼਼੍ਠੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਵਧਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ਿਣਮ੍ ।
ਭਾਰਦ੍ਵਾਜੋ ਰਣੇ ਯਤ੍ਤੋ ਧਰ੍ਮਪੁਤ੍ਰਮਵਾਰਯਤ੍ ॥ 6-110-17 (43856)
ਅਰ੍ਜੁਨੰ ਰਭਸੰ ਯੁਦ੍ਧੇ ਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਮ੍ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮਪ੍ਰੇਪ੍ਸੁਂ ਮਹਾਰਾਜ ਭਾਸਯਨ੍ਤੰ ਦਿਸ਼ੋ ਦਸ਼ ॥ 6-110-18 (43857)
ਦੁਃਸ਼ਾਸਨੋ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੋ ਵਾਰਯਾਮਾਸ ਸੰਯੁਗੇ।
ਅਨ੍ਯੇ ਚ ਤਾਵਕਾ ਯੋਧਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਮਹਾਰਥਾਨ੍ ॥ 6-110-19 (43858)
ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯਾਭਿਮੁਖਾਨ੍ਯਾਤਾਨ੍ਵਾਰਯਾਮਾਸੁਰਾਹਵੇ ।
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸ੍ਤੁ ਸੈਨ੍ਯਾਨਿ ਪ੍ਰਾਕ੍ਰੋਸ਼ੰਸ੍ਤੁ ਪੁਨਃ ਪੁਨਃ ॥ 6-110-20 (43859)
ਅਭ੍ਯਦ੍ਰਵਤ ਸੰਰਬ੍ਧੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮੇਕੰ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਏਸ਼਼ੋ(ਅ)ਰ੍ਜੁਨੋ ਰਣੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਪ੍ਰਯਾਤਿ ਕੁਰੁਨਨ੍ਦਨਃ ॥ 6-110-21 (43860)
ਅਭ੍ਯਦ੍ਰਵਤ ਮਾਭੈਸ਼਼੍ਟ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਹਿ ਪ੍ਰਾਪ੍ਸ੍ਯਤੇ ਨ ਵਃ ।
ਅਰ੍ਜੁਨੰ ਸਮਰੇ ਯੋਦ੍ਧੁਂ ਨੋਤ੍ਸਹੇਤਾਪਿ ਵਾਸਵਃ ॥ 6-110-22 (43861)
ਕਿਮੁ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਰਣੇ ਵੀਰਾ ਗਤਸਤ੍ਵੋ(ਅ)ਲ੍ਪਜੀਵਿਤਃ।
ਇਤਿ ਸੇਨਾਪਤੇਃ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਮਹਾਰਥਾਃ ॥ 6-110-23 (43862)
ਅਭ੍ਯਦ੍ਰਵਨ੍ਤ ਸੰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾ ਗਾਙ੍ਗੇਯਸ੍ਯ ਰਥੰ ਪ੍ਰਤਿ।
ਆਗਚ੍ਛਤਸ੍ਤਾਨ੍ਸਮਰੇ ਵਾਰ੍ਯੋਘਾਨਚਲਾ ਇਵ ॥ 6-110-24 (43863)
ਅਵਾਰਯਨ੍ਤ ਸੰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਾਸ੍ਤਾਵਕਾਃ ਪੁਰੁਸ਼਼ਰ੍ਸ਼਼ਭਾਃ ।
ਦੁਃਸ਼ਾਸਨੋ ਮਹਾਰਾਜ ਭਯੰ ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਮਹਾਰਥਃ ॥ 6-110-25 (43864)
ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਜੀਵਿਤਾਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ੀ ਧਨਞ੍ਜਯਮੁਪਾਦ੍ਰਵਤ੍ । 6-110-26bਤਥੈਵ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ਸ਼ੂਰਾ ਗਾਙ੍ਗੇਯਸ੍ਯ ਰਥੰ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-110-26 (43865)
ਅਭ੍ਯਦ੍ਰਵਨ੍ਤ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਾਨ੍ਮਹਾਰਥਾਃ ।
ਤਤ੍ਰਾਦ੍ਭੁਤਮਪਸ਼੍ਯਾਮ ਚਿਤ੍ਰਰੂਪੰ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ॥ 6-110-27 (43866)
ਦੁਃਸ਼ਾਸਨਰਥੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਯਤ੍ਪਾਰ੍ਥੋ ਨਾਤ੍ਯਵਰ੍ਤਤ ।
ਯਥਾ ਵਾਰਯਤੇ ਵੇਲਾ ਕ੍ਸ਼਼ੁਬ੍ਧਤੋਯੰ ਮਹਾਰ੍ਣਵਮ੍ ॥ 6-110-28 (43867)
ਤਥੈਵ ਪਾਣ੍ਡਵੰ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੰ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰੋ ਨ੍ਯਵਾਰਯਤ੍।
ਉਭੌ ਤੌ ਰਥਿਨਾਂ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਾਵੁਭੌ ਭਾਰਤਦੁਰ੍ਜਯੌ ॥ 6-110-29 (43868)
ਉਭੌ ਚਨ੍ਦ੍ਰਾਰ੍ਕਸਦ੍ਰੁʼਸ਼ੌ ਕਾਨ੍ਤ੍ਯਾ ਦੀਪ੍ਤ੍ਯਾ ਚ ਭਾਰਤ।
ਤਥਾ ਤੌ ਜਾਤਸੰਰਮ੍ਭਾਵਨ੍ਯੋਨ੍ਯਵਧਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ਿਣੌ ॥ 6-110-30 (43869)
ਸਮੀਯਤੁਰ੍ਮਹਾਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਮਯਸ਼ਕ੍ਰੌ ਯਥਾ ਪੁਰਾ।
ਦੁਃਸ਼ਾਸਨੋ ਮਹਾਰਾਜ ਪਾਣ੍ਡਵੰ ਵਿਸ਼ਿਖੈਸ੍ਤ੍ਰਿਭਿਃ ॥ 6-110-31 (43870)
ਵਾਸੁਦੇਵੰ ਚ ਵਿੰਸ਼ਤ੍ਯਾ ਤਾਡਯਾਮਾਸ ਸੰਯੁਗੇ।
ਤਤੋ(ਅ)ਰ੍ਜੁਨੋ ਜਾਤਮਨ੍ਯੁਰ੍ਵਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣੇਯੰ ਵੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਪੀਡਿਤਮ੍ ॥ 6-110-32 (43871)
ਦੁਃਸ਼ਾਸਨੰ ਸ਼ਤੇਨਾਜੌ ਨਾਰਾਚਾਨਾਂ ਸਮਾਰ੍ਪਯਤ੍।
ਤੇ ਤਸ੍ਯ ਕਵਚੰ ਭਿਤ੍ਤ੍ਵਾ ਪਪੁਃ ਸ਼ੋਣਿਤਮਾਹਵੇ ॥ 6-110-33 (43872)
` ਯਥੈਵ ਪੰਨਗਾ ਰਾਜੰਸ੍ਤਟਾਕੰ ਤ੍ਰੁʼਸ਼਼ਿਤਾਸ੍ਤਥਾ।'
ਦੁਃਸ਼ਾਸਨਸ੍ਤ੍ਰਿਭਿਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਪਾਰ੍ਥੰ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਪਤ੍ਰਿਭਿਃ।
ਲਲਾਟੇ ਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ॥ 6-110-34 (43873)
ਲਲਾਟਸ੍ਥੈਸ੍ਤੁ ਤੈਰ੍ਬਾਣੈਃ ਸ਼ੁਸ਼ੁਭੇ ਪਾਣ੍ਡਵੋ ਰਣੇ।
ਯਥਾ ਮੇਰੁਰ੍ਮਹਾਰਾਜ ਸ਼੍ਰੁʼਙ੍ਗੈਰਤ੍ਯਰ੍ਥਮੁਚ੍ਛ੍ਰਿਤੈਃ ॥ 6-110-35 (43874)
ਸੋ(ਅ)ਤਿਵਿਦ੍ਧੋ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਃ ਪੁਤ੍ਰੇਣ ਤਵ ਧਨ੍ਵਿਨਾ।
ਵ੍ਯਰਾਜਤ ਰਣੇ ਪਾਰ੍ਥਃ ਕਿੰਸ਼ੁਕਃ ਪੁਸ਼਼੍ਪਵਾਨਿਵ ॥ 6-110-36 (43875)
ਦੁਃਸ਼ਾਸਨੰ ਤਤਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਪੀਡਯਾਮਾਸ ਪਾਣ੍ਡਵਃ।
ਪਰ੍ਵਣੀਵ ਸੁਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਰਾਹੁਃ ਪੂਰ੍ਣੰ ਨਿਸ਼ਾਕਰਮ੍ ॥ 6-110-37 (43876)
ਪੀਡ੍ਯਮਾਨੋ ਬਲਵਤਾ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਤਵ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਸਮਰੇ ਪਾਰ੍ਥੰ ਕਙ੍ਕਪਤ੍ਰੈਃ ਸ਼ਿਲਾਸ਼ਿਤੈਃ ॥ 6-110-38 (43877)
ਤਸ੍ਯ ਪਾਰ੍ਥੋ ਧਨੁਸ਼੍ਛਿਤ੍ਵਾ ਰਥੰ ਚਾਸ੍ਯ ਤ੍ਰਿਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਆਜਘਾਨ ਤਤਃ ਪਸ਼੍ਚਾਤ੍ਪੁਤ੍ਰੰ ਤੇ ਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-110-39 (43878)
ਸੋ(ਅ)ਨ੍ਯਤ੍ਕਾਰ੍ਮੁਕਮਾਦਾਯ ਭੀਮਸ੍ਯ ਪ੍ਰਮੁਖੇ ਸ੍ਥਿਤਃ।
ਅਰ੍ਜੁਨੰ ਪਞ੍ਚਾਵਿੰਸ਼ਤ੍ਯਾ ਬਾਹ੍ਵੋਰੁਰਸਿ ਚਾਰ੍ਪਯਤ੍ ॥ 6-110-40 (43879)
ਤਸ੍ਯ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਮਹਾਰਾਜ ਪਾਣ੍ਡਵਃ ਸ਼ਤ੍ਰੁਤਾਪਨਃ ।
ਅਪ੍ਰੈਸ਼਼ੀਦ੍ਵਿਸ਼ਿਖਾਨ੍ਘੋਰਾਨ੍ਯਮਦਣ੍ਡੋਪਮਾਨ੍ਬਹੂਨ੍ ॥ 6-110-41 (43880)
ਅਪ੍ਰਾਪ੍ਤਾਨੇਵ ਤਾਨ੍ਬਾਣਾਂਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਤਨਯਸ੍ਤਵ ।
ਯਤਮਾਨਸ੍ਯ ਪਾਰ੍ਥਸ੍ਯ ਤਦਦ੍ਭੁਤਮਿਵਾਭਵਤ੍ ॥ 6-110-42 (43881)
ਪਾਰ੍ਥੰ ਚ ਨਿਸ਼ਿਤੈਰ੍ਬਾਣੈਰਵਿਧ੍ਯਤ੍ਤਨਯਸ੍ਤਵ ।
ਤਤਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਰਣੇ ਪਾਰ੍ਥਃ ਸ਼ਰਾਨ੍ਸੰਧਾਯ ਕਾਰ੍ਮੁਕੇ ॥ 6-110-43 (43882)
ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਸਮਰੇ ਸ੍ਵਰ੍ਣਪੁਙ੍ਖਾਞ੍ਛਿਲਾਸ਼ਿਤਾਨ੍ ।
ਨ੍ਯਮਞ੍ਜੰਸ੍ਤੇ ਮਹਾਰਾਜ ਤਸ੍ਯ ਕਾਯੇ ਮਹਾਤ੍ਮਨਃ ॥ 6-110-44 (43883)
ਯਥਾ ਹੰਸਾ ਮਹਾਰਾਜ ਤਟਾਕੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਭਾਰਤ।
ਪੀਡਿਤਸ਼੍ਚੈਵ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਤੇ ਪਾਣ੍ਡਵੇਨ ਮਹਾਤ੍ਮਨਾ ॥ 6-110-45 (43884)
ਹਿਤ੍ਵਾ ਪਾਰ੍ਥੰ ਰਣੇ ਤੂਰ੍ਣੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਰਥਮਾਵ੍ਰਜਤ੍।
ਅਗਾਧੇ ਮਞ੍ਜਤਸ੍ਤਸ੍ਯ ਦ੍ਵੀਪੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ(ਅ)ਭਵਤ੍ਤਦਾ ॥ 6-110-46 (43885)
ਪ੍ਰਤਿਲਭ੍ਯ ਤਤਃ ਸੰਜ੍ਞਾਂ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਤਵ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਅਵਾਰਯਤ੍ਤਤਃ ਸ਼ੂਰੋ ਭੂਯ ਏਵ ਪਰਾਕ੍ਰਮੀ ॥ 6-110-47 (43886)
ਸ਼ਰੈਃ ਸੁਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਪਾਰ੍ਥੰ ਯਥਾ ਵ੍ਰੁʼਤ੍ਰੰ ਪੁਰਨ੍ਦਰਃ।
ਨਿਰ੍ਬਿਭੇਦ ਮਹਾਕਾਯੋ ਵਿਵ੍ਯਥੇ ਨੈਵ ਚਾਰ੍ਜੁਨਃ ॥ ॥ 6-110-48 (43887)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਦਸ਼ਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਦਸ਼ਾਧਿਕਸ਼ਤਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-110-18 ਰਭਸੰ ਕ੍ਰੁʼਤੋਤ੍ਸਾਹਮ੍ ॥ 6-110-24 ਪ੍ਰਲਯਾਨਿਵ ਇਤਿ ਪਾਠੇ ਪ੍ਰਲਯਾਕਾਲੀਨਾਨਿਵ॥ 6-110-27 ਅਦ੍ਭੁਤੰ ਅਭੂਤਪੂਰ੍ਵਮ੍ ॥ 6-110-31 ਯਮਸ਼ਕ੍ਰੌ ਇਤਿ ਪਾਠਾਨ੍ਤਰਮ੍ ॥ 6-110-41 ਅਪ੍ਰੈਸ਼਼ੀਤ੍। ਉਪਸਰ੍ਗਾਤ੍ਪੂਰ੍ਵੋ(ਅ)ਡਗਾਮਸ੍ਤੁ ਛਾਨ੍ਦਸਃ। ਏਵਮਨ੍ਯਤ੍ਰਾਪਿ ॥ 6-110-46 ਦ੍ਵੀਪ ਆਸ਼੍ਰਯਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 111
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.111. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 111
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਦ੍ਵਨ੍ਦ੍ਵਯੁਦ੍ਧਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-111-0 (43888)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-111-0x (4226)
ਸਾਤ੍ਯਕਿੰ ਦੰਸ਼ਿਤੰ ਯੁਦ੍ਧੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਾਯਾਭ੍ਯੁਦ੍ਯਤੰ ਰਣੇ।
ਆਰ੍ਸ਼੍ਯਸ਼੍ਰੁʼਙ੍ਗਿਰ੍ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੋ ਵਾਰਯਾਮਾਸ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-111-1 (43889)
ਮਾਧਵਸ੍ਤੁ ਸੁਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੰ ਨਵਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਆਜਘਾਨ ਰਣੇ ਰਾਜਨ੍ਪ੍ਰਹਸੰਨਿਵ ਭਾਰਤ ॥ 6-111-2 (43890)
ਤਥੈਵ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੋ ਰਾਜਨ੍ਮਾਧਵੰ ਨਵਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਅਰ੍ਦਯਾਮਾਸ ਰਾਜੇਨ੍ਦ੍ਰ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਸ਼ਿਨਿਪੁਙ੍ਗਵਮ੍ ॥ 6-111-3 (43891)
ਸ਼ੈਨੇਯਃ ਸ਼ਰਸਙ੍ਘੰ ਤੁ ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਸੰਯੁਗੇ ।
ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਾਯ ਸੁਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਮਾਧਵਃ ਪਰਵੀਰਹਾ ॥ 6-111-4 (43892)
ਤਤੋ ਰਕ੍ਸ਼਼ੋ ਮਹਾਬਾਹੁਂ ਸਾਤ੍ਯਕਿੰ ਸਤ੍ਯਵਿਕ੍ਰਮਮ੍ ।
ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਵਿਸ਼ਿਖੈਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈਃ ਸਿੰਹਨਾਦ ਨਨਾਦ ਚ ॥ 6-111-5 (43893)
ਮਾਧਵਸ੍ਤੁ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਵਿਦ੍ਧੋ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੇਨ ਰਣੇ ਤਦਾ।
ਧੈਰ੍ਯਮਾਲਮ੍ਬ੍ਯ ਤੇਜਸ੍ਵੀ ਜਹਾਸ ਚ ਨਨਾਦ ਚ ॥ 6-111-6 (43894)
ਭਗਦਤ੍ਤਸ੍ਤਤਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਮਾਧਵੰ ਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਤਾਡਯਾਮਾਸ ਸਮਰੇ ਤੋਤ੍ਰੈਰਿਵ ਮਹਾਗਜਮ੍ ॥ 6-111-7 (43895)
ਵਿਹਾਯ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸੰ ਯੁਦ੍ਧੇ ਸ਼ੈਨੇਯੋ ਰਥਿਨਾਂ ਵਰਃ ।
ਪ੍ਰਾਗ੍ਜ੍ਯੋਤਿਸ਼਼ਾਯ ਚਿਕ੍ਸ਼਼ੇਪ ਸ਼ਰਾਨ੍ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਣਃ ॥ 6-111-8 (43896)
ਤਸ੍ਯ ਪ੍ਰਾਗ੍ਜ੍ਯੋਤਿਸ਼਼ੋ ਰਾਜਾ ਮਾਧਵਸ੍ਯ ਮਹਦ੍ਧਨੁਃ ।
ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਸ਼ਤਧਾਰੇਣ ਭਲ੍ਲੇਨ ਕ੍ਰੁʼਤਹਸ੍ਤਵਤ੍ ॥ 6-111-9 (43897)
ਅਥਾਨ੍ਯਦ੍ਧਨੁਰਾਦਾਯ ਵੇਗਵਤ੍ਪਰਵੀਰਹਾ ।
ਭਗਦਤ੍ਤੰ ਰਣੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੰ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-111-10 (43898)
ਸੋ(ਅ)ਤਿਵਿਦ੍ਧੋ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਃ ਸ੍ਰੁʼਕ੍ਕਿਣੀ ਪਰਿਸੰਲਿਹਨ੍ ।
ਸ਼ਕ੍ਤਿੰ ਕਨਕਵੈਡੂਰ੍ਯਭੂਸ਼਼ਿਤਾਮਾਯਸੀਂ ਦ੍ਰੁʼਢਾਮ੍ ॥ 6-111-11 (43899)
ਯਮਦਣ੍ਡੋਪਮਾਂ ਘੋਰਾਂ ਚਿਕ੍ਸ਼਼ੇਪ ਪਰਮਾਹਵੇ।
ਤਾਮਾਪਤਨ੍ਤੀਂ ਸਹਸਾ ਤਸ੍ਯ ਬਾਹੁਬਲੇਰਿਤਾਮ੍ ॥ 6-111-12 (43900)
ਸਾਤ੍ਯਕਿਃ ਸਮਰੇ ਰਾਜਨ੍ਦ੍ਵਿਧਾ ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਸਾਯਕੈਃ ।
ਤਤਃ ਪਪਾਤ ਸਹਸਾ ਸਹੋਲ੍ਕੇਵ ਹਤਪ੍ਰਭਾ ॥ 6-111-13 (43901)
ਸ਼ਕ੍ਤਿੰ ਵਿਨਿਹਤਾਂ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਤਵ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਮਹਤਾ ਰਥਵੰਸ਼ੇਨ ਵਾਰਯਾਮਾਸ ਮਾਧਵਮ੍ ॥ 6-111-14 (43902)
ਤਥਾ ਪਰਿਵ੍ਰੁʼਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਵਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣੇਯਾਨਾਂ ਮਹਾਰਥਮ੍।
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੂʼਨ੍ਸਰ੍ਵਾਨੁਵਾਚ ਹ ॥ 6-111-15 (43903)
ਤਥਾ ਕੁਰੁਤ ਕੌਰਵ੍ਯਾ ਯਥਾਃ ਵਃ ਸਾਤ੍ਯਕੋ ਯੁਧਿ ।
ਨ ਜੀਵਨ੍ਪ੍ਰਤਿਨਿਰ੍ਯਾਤਿ ਮਹਤੋ(ਅ)ਸ੍ਮਾਦ੍ਰਥਵ੍ਰਜਾਤ੍ ॥ 6-111-16 (43904)
ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਹਤੇ ਹਤੰ ਮਨ੍ਯੇ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਮਹਦ੍ਬਲਮ੍ ।
ਤਥੇਤਿ ਚ ਵਚਸ੍ਤਸ੍ਯ ਪਰਿਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਮਹਾਰਥਾਃ ॥ 6-111-17 (43905)
ਸ਼ੈਨੇਯੰ ਯੋਧਯਾਮਾਸਰ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਾਯਾਭ੍ਯੁਦ੍ਯਤੰ ਰਣੇ।
`ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਂ ਤਦਾ(ਅ)(ਅ)ਯਾਨ੍ਤੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯਾਭ੍ਯੁਦ੍ਯਤੰ ਵਧੇ।'
ਕਾਮ੍ਭੋਜਰਾਜੋ ਬਲਵਾਨ੍ਵਾਰਯਾਮਾਸ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-111-18 (43906)
ਆਰ੍ਜੁਨਿੰ ਨ੍ਰੁʼਪਤਿਰ੍ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ।
ਪੁਨਰੇਵ ਚਤੁਃਸ਼਼ਸ਼਼੍ਟ੍ਯਾ ਰਾਜਨ੍ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਤੰ ਨ੍ਰੁʼਪ ॥ 6-111-19 (43907)
ਸੁਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਸ੍ਤੁ ਸਮਰੇ ਪੁਨਰ੍ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਤੰ ਪਞ੍ਚਭਿਃ ।
ਸਾਰਥਿੰ ਚਾਸ੍ਯ ਨਵਭਿਰਿਚ੍ਛਨ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਜੀਵਿਤਮ੍ ॥ 6-111-20 (43908)
ਤਦ੍ਯੁਦ੍ਧਮਾਸੀਤ੍ਸੁਮਹਤ੍ਤਯੋਸ੍ਤਤ੍ਰ ਸਮਾਗਮੇ।
ਯਦਾਭ੍ਯਧਾਵਦ੍ਗਾਙ੍ਗੇਯੰ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਸ਼ਤ੍ਰੁਕਰ੍ਸ਼ਨਃ ॥ 6-111-21 (43909)
ਵਿਰਾਟਦ੍ਰੁਪਦੌ ਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧੌ ਵਾਰਯਨਤੌ ਮਹਾਚਮੂਮ੍ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਚ ਯੁਧਿ ਸੰਰਬ੍ਧਾਵਾਦ੍ਰਵਨ੍ਤੌ ਮਹਾਰਥੌ ॥ 6-111-22 (43910)
ਅਸ਼੍ਵਤ੍ਥਾਮਾ ਰਣੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਸਮਿਯਾਦ੍ਰਥਸਤ੍ਤਮਃ।
ਤਤਃ ਪ੍ਰਵਵ੍ਰੁʼਤੇ ਯੁਦ੍ਧੰ ਤਯੋਸ੍ਤਸ੍ਯ ਚ ਭਾਰਤ ॥ 6-111-23 (43911)
ਵਿਰਾਟੋ ਦਸ਼ਭਿਰ੍ਭਲ੍ਲੈਰਾਜਘਾਨ ਪਰੰਤਪ ।
ਯਤਮਾਨੰ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੰ ਦ੍ਰੌਣਿਮਾਹਵਸ਼ੋਭਿਨਮ੍ ॥ 6-111-24 (43912)
ਦ੍ਰੁਪਦਸ਼੍ਚ ਤ੍ਰਿਭਿਰ੍ਬਾਣੈਰ੍ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਨਿਸ਼ਿਤੈਸ੍ਤਦਾ।
ਗੁਰੁਪੁਤ੍ਰੰ ਸਮਾਸਾਦ੍ਯ ਪ੍ਰਹਰਨ੍ਤੌ ਮਹਾਬਲੌ ॥ 6-111-25 (43913)
ਅਸ਼੍ਵਤ੍ਥਾਮਾ ਤਤਸ੍ਤੌ ਤੁ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਬਹੁਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ।
ਵਿਰਾਟਦ੍ਰੁਪਦੌ ਵੀਰੌ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਪ੍ਰਤਿ ਸਮੁਦ੍ਯਤੌ ॥ 6-111-26 (43914)
ਤਤ੍ਰਾਦ੍ਭੁਤਮਪਸ਼੍ਯਾਮ ਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧਯੋਸ਼੍ਚਰਿਤੰ ਮਹਤ੍।
ਯਦ੍ਦ੍ਰੌਣਿਸਾਯਕਾਨ੍ਘੋਰਾਨ੍ਪ੍ਰਤ੍ਯਵਾਰਯਤਾਂ ਯੁਧਿ ॥ 6-111-27 (43915)
ਸਹਦੇਵੰ ਤਥਾ(ਅ)(ਅ)ਯਾਨ੍ਤੰ ਕ੍ਰੁʼਪਃ ਸ਼ਾਰਦ੍ਵਤੋ(ਅ)ਭ੍ਯਯਾਤ੍।
ਯਥਾ ਨਾਗੋ ਵਨੇ ਨਾਗੰ ਮਤ੍ਤੋ ਮਤ੍ਤਮੁਪਾਦ੍ਰਵਤ੍ ॥ 6-111-28 (43916)
ਕ੍ਰੁʼਪਸ਼੍ਚ ਸਮਰੇ ਸ਼ੂਰੋ ਮਾਦ੍ਰੀਪੁਤ੍ਰੰ ਮਹਾਰਥਮ੍ ।
ਆਜਘਾਨ ਸ਼ਰੈਸ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਸਪ੍ਤਤ੍ਯਾ ਰੁਕ੍ਮਭੂਸ਼਼ਣੈਃ ॥ 6-111-29 (43917)
ਤਸ੍ਯ ਮਾਦ੍ਰੀਸੁਤਸ਼੍ਚਾਪੰ ਦ੍ਵਿਧਾ ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਸਾਯਕੈਃ ।
ਅਥੈਨੰ ਛਿੰਨਧਨ੍ਵਾਨੰ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਨਵਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-111-30 (43918)
ਸੋ(ਅ)ਨ੍ਯਤ੍ਕਾਰ੍ਮੁਕਮਾਦਾਯ ਸਮਰੇ ਭਾਰਸਾਧਨਮ੍ ।
ਮਾਦ੍ਰੀਪੁਤ੍ਰੰ ਸੁਸੰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟੋ ਦਸ਼ਭਿਰ੍ਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-111-31 (43919)
ਆਜਘਾਨੋਰਸਿ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧ ਇਚ੍ਛਨ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਜੀਵਿਤਮ੍ ।
ਤਥੈਵ ਪਾਣ੍ਡਵੋ ਰਾਜਞ੍ਛਾਰਦ੍ਵਤਮਮਰ੍ਸ਼਼ਣਮ੍ ॥ 6-111-32 (43920)
ਆਜਘਾਨੋਰਸਿ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਵਧਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ਯਾ ।
ਤਯੋਰ੍ਯੁਦ੍ਧੰ ਸਮਭਵਦ੍ਧੋਰਰੂਪੰ ਭਯਾਵਹਮ੍ ॥ 6-111-33 (43921)
ਨਕੁਲੰ ਤੁ ਰਣੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਵਿਕਰ੍ਣਃ ਸ਼ਤ੍ਰੁਤਾਪਨਃ ।
ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਸਾਯਕੈਃ ਸ਼਼ਸ਼਼੍ਟ੍ਯਾ ਰਕ੍ਸ਼਼ਨ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਮਹਾਬਲਮ੍ ॥ 6-111-34 (43922)
ਨਕੁਲੋ(ਅ)ਪਿ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਵਿਦ੍ਧਸ੍ਤਵ ਪੁਤ੍ਰੇਣ ਧੀਮਤਾ।
ਵਿਕਰ੍ਣੰ ਸਪ੍ਤਸਪ੍ਤਤ੍ਯਾ ਨਿਰ੍ਬਿਭੇਦ ਸ਼ਿਲੀਮੁਖੈਃ ॥ 6-111-35 (43923)
ਤਤ੍ਰ ਤੌ ਨਰਸ਼ਾਰ੍ਦੂਲੌ ਭੀਸ਼਼੍ਮਹੇਤੋਃ ਪਰੰਤਪੌ ।
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਜਘ੍ਨੁਤੁਰ੍ਵੀਰੌ ਗੋਸ਼਼੍ਠੇ ਗੋਵ੍ਰੁʼਸ਼਼ਭਾਵਿਵ ॥ 6-111-36 (43924)
ਘਟੋਤ੍ਕਚੰ ਰਣੇ ਯਾਨ੍ਤੰ ਨਿਘ੍ਨਨ੍ਤੰ ਤਵ ਵਾਹਿਨੀਮ੍ ।
ਦੁਰ੍ਮੁਖਃ ਸਮਰੇ ਪ੍ਰਾਯਾਦ੍ਭੀਸ਼਼੍ਯਹੇਤੋਃ ਪਰਾਕ੍ਰਮੀ ॥ 6-111-37 (43925)
ਹੈਡਿਮ੍ਬਸ੍ਤੁ ਰਣੇ ਰਾਜਨ੍ਦੁਰ੍ਮੁਖੰ ਸ਼ਤ੍ਰੁਤਾਪਨਮ੍ ।
ਆਜਘਾਨੋਰਸਿ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਸ਼ਰੇਣਾਨਤਪਰ੍ਵਣਾ ॥ 6-111-38 (43926)
ਭੀਮਸੇਨਸੁਤੰ ਚਾਪਿ ਦੁਰ੍ਮੁਖਃ ਸੁਮੁਖੈਃ ਸ਼ਰੈਃ।
ਸ਼਼ਸ਼਼੍ਟ੍ਯਾ ਵੀਰੋ ਨਦਨ੍ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟੋ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਰਣਮੂਰ੍ਧਨਿ ॥ 6-111-39 (43927)
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨੰ ਤਥਾ(ਅ)(ਅ)ਯਾਨ੍ਤੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਵਧਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ਿਣਮ੍ ।
ਹਾਰ੍ਦਿਕ੍ਯੋ ਵਾਰਯਾਮਾਸ ਰਥਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੰ ਮਹਾਰਥਃ ॥ 6-111-40 (43928)
ਹਾਰ੍ਦਿਕ੍ਯਃ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤੰ ਚਾਪਿ ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਭਿਰਾਯਸੈਃ ।
ਪੁਨਃ ਪਞ੍ਚਾਸ਼ਤਾ ਤੂਰ੍ਣੰ ਤਿਸ਼਼੍ਠਤਿਸ਼਼੍ਠੇਤਿ ਚਾਬ੍ਰਵੀਤ੍ ॥ 6-111-41 (43929)
ਆਜਘਾਨ ਮਹਾਬਾਹੁਃ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤੰ ਤੰ ਮਹਾਰਥਮ੍ ।
ਤੰ ਚੈਵ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤੋ ਰਾਜਨ੍ਹਾਰ੍ਦਿਕ੍ਯੰ ਨਵਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-111-42 (43930)
ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਨਿਸ਼ਿਤੈਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈਃ ਕਙ੍ਕਪਤ੍ਰੈਰਜਿਹ੍ਨਗੈਃ ।
ਤਯੋਃ ਸਮਭਵਦ੍ਯੁਦ੍ਧੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਹੇਤੋਰ੍ਮਹਾਹਵੇ ॥ 6-111-43 (43931)
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯਾਤਿਸ਼ਯੇ ਯੁਕ੍ਤੰ ਯਥਾ ਵ੍ਰੁʼਤ੍ਰਮਹੇਨ੍ਦ੍ਰਯੋਃ ।
ਭੀਮਸੇਨੰ ਤਥਾ(ਅ)(ਅ)ਯਾਨ੍ਤੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਪ੍ਰਤਿ ਮਹਾਰਥਮ੍ ॥ 6-111-44 (43932)
ਭੂਰਿਸ਼੍ਰਵਾਭ੍ਯਯਾਤ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਤਿਸ਼਼੍ਠਤਿਸ਼਼੍ਠੇਤਿ ਚਾਬ੍ਰਵੀਤ੍ ।
ਸੌਮਦਤ੍ਤਿਰਥੋ ਭੀਮਮਾਜਘਾਨ ਸ੍ਤਨਾਨ੍ਤਰੇ ॥ 6-111-45 (43933)
ਨਾਰਾਚੇਨ ਸੁਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੇਨ ਰੁਕ੍ਮਪੁਙ੍ਖੇਨ ਸੰਯੁਗੇ।
ਉਰਃਸ੍ਥੇਨ ਬਭੌ ਤੇਨ ਭੀਮਸੇਨਃ ਪ੍ਰਤਾਪਵਾਨ੍ ॥ 6-111-46 (43934)
ਸ੍ਕਨ੍ਦਸ਼ਕ੍ਤ੍ਯਾ ਯਥਾ ਕ੍ਰੌਞ੍ਚਃ ਪੁਰਾ ਨ੍ਰੁʼਪਤਿਸਤ੍ਤਮ।
ਤੌ ਸ਼ਰਾਨ੍ਸੂਰ੍ਯਸੰਕਾਸ਼ਾਨ੍ਕਰ੍ਮਾਰਪਰਿਮਾਰ੍ਜਿਤਾਨ੍ ॥ 6-111-47 (43935)
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯਸ੍ਯ ਰਣੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੌ ਚਿਕ੍ਸ਼਼ਿਪਤੇ ਨਰਰ੍ਸ਼਼ਭੌ ।
ਭੀਮੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਾਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ੀ ਸੌਮਦਤ੍ਤਿੰ ਮਹਾਰਥਮ੍ ॥ 6-111-48 (43936)
ਤਥਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਜਯੇ ਗ੍ਰੁʼਧ੍ਨੁਃ ਸੌਮਦਤ੍ਤਿਸ੍ਤੂ ਪਾਣ੍ਡਵਮ੍ ।
ਕ੍ਰੁʼਤਪ੍ਰਤਿਕ੍ਰੁʼਤੇ ਯਤ੍ਤੌ ਯੋਧਯਾਮਾਸਤੂ ਰਣੇ ॥ 6-111-49 (43937)
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੰ ਤੁ ਕੌਨ੍ਤੇਯੰ ਮਹਤ੍ਯਾ ਸੇਨਯਾ ਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਮ੍।
ਭੀਸ਼਼੍ਮਾਭਿਮੁਖਮਾਯਾਨ੍ਤੰ ਭਾਰਦ੍ਵਾਜੋ ਨ੍ਯਵਾਰਯਤ੍ ॥ 6-111-50 (43938)
ਦ੍ਰੋਣਸ੍ਯ ਰਥਨਿਰ੍ਘੋਸ਼਼ੰ ਪਰ੍ਜਨ੍ਯਨਿਨਦੋਪਮਮ੍ ।
ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਪ੍ਰਭਦ੍ਰਕਾ ਰਾਜਨ੍ਸਮਕਮ੍ਪਨ੍ਤ ਮਾਰਿਸ਼਼ ॥ 6-111-51 (43939)
ਸਾ ਸੇਨਾ ਮਹਤੀ ਰਾਜਨ੍ਪਾਣ੍ਡੁਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਸੰਯੁਗੇ।
ਦ੍ਰੋਣੇਨ ਵਾਰਿਤਾ ਯਤ੍ਤਾ ਨ ਚਚਾਲ ਪਦਾਤ੍ਪਦਮ੍ ॥ 6-111-52 (43940)
ਚੇਕਿਤਾਨ ਰਣੇ ਯਤ੍ਤੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਪ੍ਰਤਿ ਜਨੇਸ਼੍ਵਰ ।
ਚਿਤ੍ਰਸੇਨਸ੍ਤਵ ਸੁਤਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਰੂਪਮਵਾਰਯਤ੍ ॥ 6-111-53 (43941)
ਭੀਸ਼਼੍ਮਹੇਤੋਃ ਪਰਾਕ੍ਰਾਨ੍ਤਸ਼੍ਚਿਤ੍ਰਸੇਨਃ ਪਰਾਕ੍ਰਮੀ ।
ਚੇਕਿਤਾਨੰ ਪਰੰ ਸ਼ਕ੍ਤ੍ਯਾ ਯੋਧਯਾਮਾਸ ਭਾਰਤ ॥ 6-111-54 (43942)
ਤਥੈਵ ਚੇਕਿਤਾਨੋ(ਅ)ਪਿ ਚਿਤ੍ਰਸੇਨਮਵਾਰਯਤ੍ ।
ਤਦ੍ਯੁਦ੍ਧਮਾਸੀਤ੍ਸੁਮਹਤ੍ਤਯੋਸ੍ਤਤ੍ਰ ਸਮਾਗਮੇ ॥ 6-111-55 (43943)
ਅਰ੍ਜੁਨੋ ਵਾਰ੍ਯਮਾਣਸ੍ਤੁ ਬਹੁਸ਼ਸ੍ਤਤ੍ਰ ਭਾਰਤ ।
ਵਿਮੁਖੀਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਪੁਤ੍ਰੰ ਤੇ ਸੇਨਾਂ ਤਵ ਮਮਰ੍ਦ ਹ ॥ 6-111-56 (43944)
ਦੁਃਸ਼ਾਸਨੋ(ਅ)ਪਿ ਪਰਯਾ ਸ਼ਕ੍ਤ੍ਯਾ ਪਾਰ੍ਥਮਵਾਰਯਤ੍।
ਕਥੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਨ ਨੋ ਹਨ੍ਯਾਦਿਤਿ ਨਿਸ਼੍ਚਿਤ੍ਯ ਭਾਰਤ ॥ 6-111-57 (43945)
ਸਾ ਵਧ੍ਯਮਾਨਾ ਸਮਰੇ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਤਵ ਵਾਹਿਨੀ ।
ਲੋਡ੍ਯਤੇ ਰਥਿਭਿਃ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੈਸ੍ਤਤ੍ਰਤਤ੍ਰੈਵ ਭਾਰਤ ॥ ॥ 6-111-58 (43946)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਦਸ਼ਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਏਕਾਦਸ਼ਾਧਿਕਸ਼ਤਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-111-58 ਲੋਡ੍ਯਤੇ ਆਕੁਲੀਕ੍ਰਿਯਤੇ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 112
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.112. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 112
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਦ੍ਰੋਣੇਨਾਸ਼੍ਵਤ੍ਥਾਮਾਨੰਪ੍ਰਤਿ ਦੁਰ੍ਨਿਮਿਤ੍ਤਪ੍ਰਦਰ੍ਸ਼ਪੂਰ੍ਵਕੰ ਯੁਦ੍ਧਾਨੁਸ਼ਾਸਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-112-0 (43947)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-112-0x (4227)
ਅਥ ਵੀਰੋ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੋ ਮਤ੍ਤਵਾਰਣਵਿਕ੍ਰਮਃ।
ਸਮਾਦਾਯ ਮਹਚ੍ਚਾਪੰ ਮਤ੍ਤਵਾਰਣਵਾਰਣਮ੍ ॥ 6-112-1 (43948)
ਵਿਧੁਨ੍ਵਾਨੋ ਨਰਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੋ ਦ੍ਰਾਵਯਾਣੋ ਵਰੂਥਿਨੀਮ੍ ।
ਪ੍ਰੁʼਤਨਾਂ ਪਾਣ੍ਡਵੇਯਾਨਾਂ ਗਾਹਮਾਨੋ ਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-112-2 (43949)
ਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨਿ ਨਿਮਿਤ੍ਤਜ੍ਞਃ ਸਰ੍ਵਤੋ ਵੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਵੀਰ੍ਯਵਾਨ੍ ।
ਪ੍ਰਤਪਨ੍ਤਮਨੀਕਾਨਿ ਦ੍ਰੋਣਃ ਪੁਤ੍ਰਮਭਾਸ਼਼ਤ ॥ 6-112-3 (43950)
ਦ੍ਰੋਣ ਉਵਾਚ। 6-112-4x (4228)
ਅਯੰ ਹਿ ਦਿਵਸਸ੍ਤਾਤ ਯਤ੍ਰ ਪਾਰ੍ਥੋ ਮਹਾਬਲਃ।
ਜਿਘਾਂਸੁਃ ਸਮਰੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਪਰੰ ਯਤ੍ਨੰ ਕਰਿਸ਼਼੍ਯਤਿ ॥ 6-112-4 (43951)
ਉਤ੍ਪਤਨ੍ਤਿ ਹਿ ਮੇ ਬਾਣਾ ਧਨੁਃ ਪ੍ਰਸ੍ਫੁਰਤੀਵ ਚ ।
ਯੋਗਮਸ੍ਤ੍ਰਾਣਿ ਨੇਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਕ੍ਰੂਰੰ ਮੇ ਵਰ੍ਤਤੇ ਮਨਃ ॥ 6-112-5 (43952)
ਦਿਕ੍ਸ਼਼੍ਵਸ਼ਾਨ੍ਤਾਨਿ ਘੋਰਾਣਿ ਵ੍ਯਾਹਰਨ੍ਤਿ ਮ੍ਰੁʼਗਦ੍ਵਿਜਾਃ ।
ਨੀਚੈਰ੍ਗ੍ਰੁʼਧ੍ਰਾ ਨਿਲੀਯਨ੍ਤੇ ਭਾਰਤਾਨਾਂ ਚਮੂਂ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-112-6 (43953)
ਨਸ਼਼੍ਟਪ੍ਰਭ ਇਵਾਦਿਤ੍ਯਃ ਸਰ੍ਵਤੋ ਲੋਹਿਤਾ ਦਿਸ਼ਃ ।
ਰਸਤੇ ਵ੍ਯਥਤੇ ਭੂਮਿਃ ਕਮ੍ਪਤੀਵ ਚ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ॥ 6-112-7 (43954)
ਕਙ੍ਕਗ੍ਰੁʼਧ੍ਰਾ ਬਲਾਕਾਸ਼੍ਚ ਵ੍ਯਾਹਰਨ੍ਤਿ ਮੁਹੁਰ੍ਮੁਹੁਃ ।
ਸ਼ਿਵਾਸ਼੍ਚੈਵਾਸ਼ਿਵਾ ਘੋਰਾ ਵੇਦਯਨ੍ਤ੍ਯੋ ਮਹਦ੍ਭਯਮ੍ ॥ 6-112-8 (43955)
ਪਪਾਤ ਮਹਤੀ ਚੋਲ੍ਕਾ ਮਧ੍ਯੇਨਾਦਿਤ੍ਯਮਣ੍ਡਲਾਤ੍।
ਸਕਬਨ੍ਧਸ਼੍ਚ ਪਰਿਘੋ ਭਾਨੁਮਾਵ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਤਿਸ਼਼੍ਠਤਿ ॥ 6-112-9 (43956)
ਪਰਿਵੇਸ਼਼ਸ੍ਤਥਾ ਘੋਰਸ਼੍ਚਨ੍ਦ੍ਰਭਾਸ੍ਕਰਯੋਰਭੂਤ੍।
ਵੇਦਯਾਨੋ ਭਯੰ ਘੋਰੰ ਰਾਜ੍ਞਾਂ ਦੇਹਾਵਕਰ੍ਤਨਮ੍ ॥ 6-112-10 (43957)
ਦੇਵਤਾਯਤਨਸ੍ਥਾਸ਼੍ਚ ਕੌਰਵੇਨ੍ਦ੍ਰਸ੍ਯ ਦੇਵਤਾਃ ।
ਕਮ੍ਪਨ੍ਤੇ ਚ ਹਸਨ੍ਤੇ ਚ ਨ੍ਰੁʼਤ੍ਯਨ੍ਤਿ ਚ ਰੁਦਨ੍ਤਿ ਚ ॥ 6-112-11 (43958)
ਅਪਸਵ੍ਯੰ ਗ੍ਰਹਾਸ਼੍ਚਕ੍ਰੁਰਲਕ੍ਸ਼਼੍ਮਾਣੰ ਦਿਵਾਕਰਮ੍ ।
ਅਵਾਕ੍ਸ਼ਿਰਾਸ਼੍ਚ ਭਗਵਾਨੁਪਾਤਿਸ਼਼੍ਠਤ ਚਨ੍ਦ੍ਰਕਮਾਃ ॥ 6-112-12 (43959)
ਵਪੂਂਸ਼਼ਿ ਚ ਨਰੇਨ੍ਦ੍ਰਾਣਾਂ ਵਿਗਤਾਭਾਨਿ ਲਕ੍ਸ਼਼ਯੇ ।
ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਸ੍ਯ ਸੈਨ੍ਯੇਸ਼਼ੁ ਨ ਚ ਭ੍ਰਾਜਨ੍ਤਿ ਦੰਸ਼ਿਤਾਃਕ ॥ 6-112-13 (43960)
ਸੇਨਯੋਰੁਭਯੋਸ਼੍ਚਾਪਿ ਸਮਨ੍ਤਾਚ੍ਛ੍ਰੂਯਤੇ ਮਹਾਨ੍।
ਪਾਞ੍ਚਜਨ੍ਯਸ੍ਯ ਨਿਰ੍ਘੋਸ਼਼ੋ ਗਾਣ੍ਡੀਵਸ੍ਯ ਚ ਨਿਃਸ੍ਵਨਃ ॥ 6-112-14 (43961)
ਧ੍ਰੁਵਮਾਸ੍ਥਾਯ ਬੀਭਤ੍ਸੁਰੁਤ੍ਤਮਾਸ੍ਤ੍ਰਾਣਿ ਸੰਯੁਗੇ।
ਅਪਾਸ੍ਯਾਨ੍ਯਾਨ੍ਰਣੇ ਯੋਧਾਨਭ੍ਯੇਸ਼਼੍ਯਤਿ ਪਿਤਾਮਹਮ੍ ॥ 6-112-15 (43962)
ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤਿ ਰੋਮਕੂਪਾਣਿ ਸੀਦਤੀਵ ਚ ਮੇ ਮਨਃ ।
ਚਿਨ੍ਤਯਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਬਾਹੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਾਰ੍ਜੁਨਸਮਾਗਮਮ੍ ॥ 6-112-16 (43963)
ਤੰ ਚੇਹ ਨਿਕ੍ਰੁʼਤਿਪ੍ਰਜ੍ਞੰ ਪਾਞ੍ਚਾਲ੍ਯੰ ਪਾਪਚੇਤਸਮ੍ ।
ਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਰਣੇ ਪਾਰ੍ਥੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯਾਯੋਧਨੰ ਗਤਃ॥ 6-112-17 (43964)
ਅਬ੍ਰਵੀਚ੍ਚ ਪੁਰਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਨਾਹੰ ਹਨ੍ਯਾਂ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਮ੍ ।
ਸ੍ਤ੍ਰੀ ਹ੍ਯੇਸ਼਼ਾ ਵਿਹਿਤਾ ਧਾਤ੍ਰਾ ਦੈਵਾਚ੍ਚ ਸ ਪੁਨਃ ਪੁਮਾਨ੍ ॥ 6-112-18 (43965)
ਅਸੰਕਲ੍ਪਧ੍ਵਜਸ਼੍ਚੈਵ ਯਾਜ੍ਞਸੇਨਿਰ੍ਮਹਾਬਲਃ ।
ਨ ਚਾਮਙ੍ਗਲਿਕੇ ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਪ੍ਰਹਰੇਦਾਪਗਾਸੁਤਃ ॥ 6-112-19 (43966)
ਏਤਦ੍ਵਿਚਿਨ੍ਤਯਾਨਸ੍ਯ ਪ੍ਰਜ੍ਞਾ ਸੀਦਤਿ ਮੇ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ਮ੍ ।
ਅਭ੍ਯੁਦ੍ਯਤੋ ਰਣੇ ਪਾਰ੍ਥਃ ਕੁਰੁਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧਮੁਪਾਦ੍ਰਵਤ੍ ॥ 6-112-20 (43967)
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਸ੍ਯ ਚ ਕ੍ਰੋਧੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ਼੍ਚਾਰ੍ਜੁਨਸੰਗਤਃ ।
ਮਮ ਚਾਸ੍ਤ੍ਰਸਮਾਰਮ੍ਭਃ ਪ੍ਰਜਾਨਾਮਸ਼ਿਵੰ ਧ੍ਰੁਵਮ੍ ॥ 6-112-21 (43968)
ਮਨਸ੍ਵੀ ਬਲਵਾਞ੍ਸ਼ੂਰਃ ਕ੍ਰੁʼਤਾਸ੍ਤ੍ਰੋ(ਅ)ਲਘੁਵਿਕ੍ਰਮਃ ।
ਦੂਰਪਾਤੀ ਦ੍ਰੁʼਢੇਸ਼਼ੁਸ਼੍ਚ ਨਿਮਿਤ੍ਤਜ੍ਞਸ਼੍ਚ ਪਾਣ੍ਡਵਃ ॥ 6-112-22 (43969)
ਅਜੇਯਃ ਸਮਰੇ ਚਾਪਿ ਦੇਵੈਰਪਿ ਸਵਾਸਵੈਃ ।
ਬਲਵਾਨ੍ਬੁਦ੍ਧਿਮਾਂਸ਼੍ਚੈਵ ਜਿਤਕ੍ਲੇਸ਼ੋ ਯੁਧਾਂ ਵਰਃ ॥ 6-112-23 (43970)
ਵਿਜਯੀ ਚ ਰਣੇ ਨਿਤ੍ਯੰ ਭੈਰਵਾਸ੍ਤ੍ਰਸ਼੍ਚ ਪਾਣ੍ਡਵਃ । 6-112-24b`ਅਭ੍ਯੁਦ੍ਯਤੰ ਰਣੇ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਭੈਰਵਾਸ੍ਤ੍ਰੰ ਚ ਪਾਣ੍ਡਵਮ੍ ।'
ਤਸ੍ਯ ਮਾਰ੍ਗੰ ਪਰਿਹਰਨ੍ਦ੍ਰੁਤੰ ਗਚ੍ਛ ਯਤਵ੍ਰਤ ॥ 6-112-24 (43971)
ਪਸ਼੍ਯਾਦ੍ਯੈਤਨ੍ਮਹਾਘੋਰੇ ਸੰਯੁਗੇ ਵੈਸ਼ਸੰ ਮਹਤ੍।
ਹੇਮਚਿਤ੍ਰਾਣਿ ਸ਼ੂਰਣਾਂ ਮਹਾਨ੍ਤਿ ਚ ਸ਼ੁਭਾਨਿ ਚ ॥ 6-112-25 (43972)
ਕਵਚਾਨ੍ਯਵਦੀਰ੍ਯਨ੍ਤੇ ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ।
ਛਿਦ੍ਯਨ੍ਤੇ ਚ ਧ੍ਵਜਾਗ੍ਰਾਣਿ ਤੋਮਰਾਸ਼੍ਚ ਧਨੂਂਸ਼਼ਿ ਚ ॥ 6-112-26 (43973)
ਪ੍ਰਾਸਾਸ਼੍ਚ ਵਿਮਲਾਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣਾਃ ਸ਼ਕ੍ਤ੍ਯਸ਼੍ਚ ਕਨਕੋਜ੍ਜ੍ਵਲਾਃ ।
ਵੈਜਯਨ੍ਤ੍ਯਸ਼੍ਚ ਨਾਗਾਨਾਂ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੇਨ ਕਿਰੀਟਿਨਾ ॥ 6-112-27 (43974)
ਨਾਯੰ ਸੰਰਕ੍ਸ਼਼ਿਤੁਂ ਕਾਲਃ ਪ੍ਰਾਣਾਨ੍ਪੁਤ੍ਰੋਪਜੀਵਿਭਿਃ ।
ਯਾਹਿ ਸ੍ਵਰ੍ਗੰ ਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਯਸ਼ਸੇ ਵਿਜਯਾਯ ਚ ॥ 6-112-28 (43975)
ਰਥਨਾਗਹਯਾਵਰ੍ਤਾਂ ਮਹਾਘੋਰਾਂ ਸੁਦੁਰ੍ਗਮਾਮ੍ ।
ਰਥੇਨ ਸੰਗ੍ਰਾਮਨਦੀਂ ਤਰਤ੍ਯੇਸ਼਼ ਕਪਿਧ੍ਵਜਃ ॥ 6-112-29 (43976)
ਬ੍ਰਹ੍ਮਣ੍ਯਤਾ ਦਮੋ ਦਾਨੰ ਤਪਸ਼੍ਚ ਚਰਿਤੰ ਮਹਤ੍।
ਇਹੈਵ ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤੇ ਪਾਰ੍ਥੇ ਭ੍ਰਾਤਾ ਯਸ੍ਯ ਧਨਞ੍ਜਯਃ ॥ 6-112-30 (43977)
ਭੀਮਸੇਨਸ਼੍ਚ ਬਲਵਾਨ੍ਮਾਦ੍ਰੀਪੁਤ੍ਰੌ ਚ ਪਾਣ੍ਡਵੌ ।
ਵਾਸੁਦੇਵਸ਼੍ਚ ਵਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣੇਯੋ ਯਸ੍ਯ ਨਾਥੋ ਵ੍ਯਵਸ੍ਥਿਤਃ ॥ 6-112-31 (43978)
ਤਸ੍ਯੈਸ਼਼ ਮਨ੍ਯੁਪ੍ਰਭਵੋ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਸ੍ਯ ਦੁਰ੍ਮਤੇਃ ।
ਤਪੋਭਾਵਿਤਦੇਹਸ੍ਯ ਕੋਪੋ ਦਹਤਿ ਵਾਹਿਨੀਮ੍ ॥ 6-112-32 (43979)
ਏਸ਼਼ ਸੰਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤੇ ਪਾਰ੍ਥੋ ਵਾਸੁਦੇਵਵ੍ਯਪਾਸ਼੍ਰਯਃ ।
ਦਾਰਯਨ੍ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯਾਨਿ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਣਿ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ॥ 6-112-33 (43980)
ਏਤਦਾਲੋਕ੍ਯਤੇ ਸੈਨ੍ਯੰ ਕ੍ਸ਼਼ੋਭ੍ਯਮਾਣੰ ਕਿਰੀਟਿਨਾ ।
ਮਹੋਰ੍ਮਿਨਦ੍ਧੰ ਸੁਮਹਤ੍ਤਿਮਿਨੇਵ ਮਹਾਜਲਮ੍ ॥ 6-112-34 (43981)
ਹਾਹਾਕਿਲਕਿਲਾਸ਼ਬ੍ਦਾਃ ਸ਼੍ਰੂਯਨ੍ਤੇ ਚ ਚਮੂਮੁਖੇ ।
ਯਾਹਿ ਪਾਞ੍ਚਾਲਦਾਯਾਦਮਹੰ ਯਾਸ੍ਯੇ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਮ੍ ॥ 6-112-35 (43982)
ਦੁਰ੍ਗਮੰ ਹ੍ਯਨ੍ਤਰੰ ਰਾਜ੍ਞੋ ਵ੍ਯੂਹਸ੍ਯਾਮਿਤਤੇਜਸਃ ।
ਸਮੁਦ੍ਰਕੁਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਰਤਿਮੰ ਸਰ੍ਵਤੋ(ਅ)ਤਿਰਥੈਃ ਸ੍ਥਿਤੈਃ ॥ 6-112-36 (43983)
ਸਾਤ੍ਯਕਿਸ਼੍ਚਾਭਿਮਨ੍ਯੁਸ਼੍ਚ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਵ੍ਰੁʼਕੋਦਰੌ ।
ਪਰ੍ਯਰਕ੍ਸ਼਼ਨ੍ਤ ਰਾਜਾਨੰ ਯਮੌ ਚ ਮਨੁਜੇਸ਼੍ਵਰਮ੍ ॥ 6-112-37 (43984)
ਉਪੇਨ੍ਦ੍ਰਸਦ੍ਰੁʼਸ਼ਸ਼੍ਯਾਮੋ ਮਹਾਸ਼ਾਲ ਇਵੋਦ੍ਗਤਃ ।
ਏਸ਼਼ ਗਚ੍ਛਤ੍ਯਨੀਕਾਗ੍ਰੇ ਦ੍ਵਿਤੀਯ ਇਵ ਫਲ੍ਗੁਨਃ ॥ 6-112-38 (43985)
ਉਤ੍ਤਮਾਸ੍ਤ੍ਰਾਣਿ ਚਾਧਤ੍ਸ੍ਵ ਗ੍ਰੁʼਹੀਤ੍ਵਾ ਚ ਮਹਦ੍ਧਨੁਃ ।
ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤੰ ਯਾਹਿ ਰਾਜਾਨੰ ਯੁਧ੍ਯਸ੍ਵ ਚ ਵ੍ਰੁʼਕੋਦਰਮ੍ ॥ 6-112-39 (43986)
ਕੋ ਹਿ ਨੇਚ੍ਛੇਤ੍ਪ੍ਰਿਯੰ ਪੁਤ੍ਰੰ ਜੀਵਨ੍ਤੰ ਸ਼ਾਸ਼੍ਵਤੀਃ ਸਮਾਃ ।
ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਧਰ੍ਮੰ ਤੁ ਸੰਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਤਤਸ੍ਤ੍ਵਾਂ ਨਿਯੁਨਜ੍ਮ੍ਯਹਮ੍ ॥ 6-112-40 (43987)
ਏਸ਼਼ ਚਾਤਿਰਣੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਦਹਤੇ ਵੈ ਮਹਾਚਮੂਮ੍ ।
ਯੁਦ੍ਧੇਸ਼਼ੁ ਸਦ੍ਰੁʼਸ਼ਸ੍ਤਾਤ ਯਮਸ੍ਯ ਵਰੁਣਸ੍ਯ ਚ ॥ 6-112-41 (43988)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-112-42x (4229)
ਪੁਤ੍ਰੰ ਸਮਨੁਸ਼ਾਸ੍ਯੈਵੰ ਭਾਰਦ੍ਵਾਜਃ ਪ੍ਰਤਾਪਵਾਨ੍।
ਮਹਾਰਣੇ ਮਹਾਰਾਜ ਧਰ੍ਮਰਾਜਮਯੋਧਯਤ੍ ॥ ॥ 6-112-42 (43989)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਦਸ਼ਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਦ੍ਵਾਦਸ਼ਾਧਿਕਸ਼ਤਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-112-6 ਘੋਰਾਣਿ ਭਯੰਕਰਾਣਿ । ਅਸ਼ਾਨ੍ਤਾਨਿ ਅਨੁਪਰਤਾਨਿ॥ 6-112-7 ਰਸਤੇ ਸ਼ਬ੍ਦਾਯਤੇ। ਵ੍ਯਥਤੇ ਬਿਭੇਤੀਵ ਕਮ੍ਪਤ ਇਵ ਚ ॥ 6-112-12 ਅਲਕ੍ਸ਼਼੍ਮਾਣੰ ਪ੍ਰਚਣ੍ਡਲਕ੍ਸ਼਼ਣਲਕ੍ਸ਼਼ਿਤਮ੍ । ਅਵਾਕ੍ਸ਼ਿਰਾ ਅਧੋਮੁਖਕੋਟਿਦ੍ਵਯਃ ॥ 6-112-15 ਆਸ੍ਥਾਯ ਆਲਮ੍ਬ੍ਯ ॥ 6-112-21 ਅਸ੍ਤ੍ਰਸਮਾਰਮ੍ਭਃ ਉਦ੍ਯਮਮਾਤ੍ਰੰ ਨਤੁ ਪੂਰ੍ਵਵਦਸ੍ਤ੍ਰਾਣਾਮੁਪਸ੍ਥਿਤਿਃ ॥ 6-112-28 ਹੇ ਪੁਤ੍ਰ ਉਪਜੀਵਿਭਿਰਨੁਗਤੈਃ ॥ 6-112-30 ਪਾਰ੍ਥਏ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੇ ॥ 6-112-32 ਤਸ੍ਯ ਧਰ੍ਮਸ੍ਯ। ਮਨ੍ਯੁਰ੍ਦੈਨ੍ਯਮ੍। ਭਾਰਤੀਮਿਤਿ ਪਾਠੇ ਸੇਨਾਮਿਤਿ ਸ਼ੇਸ਼਼ਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 113
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.113. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 113
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਭੀਮਸੇਨਪਰਾਕ੍ਰਮਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-113-0 (43990)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-113-0x (4230)
ਭਗਦਤ੍ਤਃ ਕ੍ਰੁʼਪਃ ਸ਼ਲ੍ਯਃ ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਤਾ ਤਥੈਵ ਚ।
ਵਿਨ੍ਦਾਨੁਵਿਨ੍ਦਾਵਾਵਨ੍ਤ੍ਯੌ ਸੈਨ੍ਧਵਸ਼੍ਚ ਜਯਦ੍ਰਥਃ ॥ 6-113-1 (43991)
ਚਿਤ੍ਰਸੇਨੋ ਵਿਕਰ੍ਣਸ਼੍ਚ ਤਥਾ ਦੁਰ੍ਮਰ੍ਸ਼਼ਣੋ ਯੁਵਾ।
ਦਸ਼ੈਤੇ ਤਾਵਕਾ ਯੋਧਾ ਭੀਮਸੇਨਮਯੋਧਯਨ੍ ॥ 6-113-2 (43992)
ਮਹਤ੍ਯਾ ਸੇਨਯਾ ਯੁਕ੍ਤਾ ਨਾਨਾਦੇਸ਼ਸਮੁਤ੍ਥਯਾ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਸਮਰੇ ਰਾਜਨ੍ਪ੍ਰਾਰ੍ਥਯਾਨਾ ਮਹਦ੍ਯਸ਼ਃ ॥ 6-113-3 (43993)
ਸ਼ਲ੍ਯਸ੍ਤੁ ਨਵਭਿਰ੍ਬਾਣੈਰ੍ਭੀਮਸੇਨਮਤਾਡਯਤ੍ ।
ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਾ ਤ੍ਰਿਭਿਰ੍ਭਾਣੈਃ ਕ੍ਰੁʼਪਸ਼੍ਚ ਨਵਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-113-4 (43994)
ਚਿਤ੍ਰਸੇਨੋ ਵਿਕਰ੍ਣਸ਼੍ਚ ਭਗਦਤ੍ਤਸ਼੍ਚ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਦਸ਼ਭਿਰ੍ਦਸ਼ਭਿਰ੍ਬਾਣੈਰ੍ਭੀਮਸੇਨਮਤਾਡਯਨ੍ ॥ 6-113-5 (43995)
ਸੈਨ੍ਧਵਸ਼੍ਚ ਤ੍ਰਿਭਿਰ੍ਬਾਣੈਰ੍ਭੀਮਸੇਨਮਡਾਯਤ੍ ।
ਵਿਨ੍ਦਾਨੁਵਿਨ੍ਦਾਵਾਵਨ੍ਤ੍ਯੌ ਪਞ੍ਚਭਿਃ ਪਞ੍ਚਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-113-6 (43996)
ਦੁਰ੍ਮਰ੍ਸ਼਼ਣਸ੍ਤੁ ਵਿੰਸ਼ਤ੍ਯਾ ਪਾਣ੍ਡਵੰ ਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ।
ਸ ਤਾਨ੍ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਮਹਾਰਾਜ ਰਾਜਮਾਨਾਨ੍ਪ੍ਰੁʼਥਕ੍ਪ੍ਰੁʼਥਕ੍ ॥ 6-113-7 (43997)
ਪ੍ਰਵੀਰਾਨ੍ਸਰ੍ਵਲੋਕਸ੍ਯ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਨ੍ਮਹਾਰਥਾਨ੍ ।
ਜਘਾਨ ਸਮਰੇ ਵੀਰਃ ਪਾਣ੍ਡਵਃ ਪਰਵੀਰਹਾ ॥ 6-113-8 (43998)
ਸਪ੍ਤਭਿਃ ਸ਼ਲ੍ਯਮਾਵਿਧ੍ਯਤ੍ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਾਣਮਸ਼਼੍ਟਭਿਃ ।
ਕ੍ਰੁʼਪਸ੍ਯ ਸਸ਼ਰੰ ਚਾਪੰ ਮਧ੍ਯੇ ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਭਾਰਤ ॥ 6-113-9 (43999)
ਅਥੈਨੰ ਚ੍ਛਿੰਨਧਨ੍ਵਾਨੰ ਪੁਨਰ੍ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਸਪ੍ਤਭਿਃ ।
ਵਿਨ੍ਦਾਨੁਵਿਨ੍ਦੌ ਚ ਤਥਾ ਤ੍ਰਿਭਿਸ੍ਤ੍ਰਿਭਿਰਤਾਡਯਤ੍ ॥ 6-113-10 (44000)
ਦੁਰ੍ਮਰ੍ਸ਼਼ਣੰ ਚ ਵਿੰਸ਼ਤ੍ਯਾ ਚਿਤ੍ਰਸੇਨੰ ਚ ਪਞ੍ਚਭਿਃ ।
ਵਿਕਰ੍ਣੰ ਦਸ਼ਭਿਰ੍ਬਾਣੈਃ ਪਞ੍ਚਭਿਸ਼੍ਚ ਜਯਦ੍ਰਥਮ੍ ॥ 6-113-11 (44001)
ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਭੀਮੋ(ਅ)ਨਦਦ੍ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਃ ਸੈਨ੍ਧਵੰ ਚ ਪੁਨਸ੍ਤ੍ਰਿਭਿਃ ।
ਅਥਾਨ੍ਯਦ੍ਧਨੁਰਾਦਾਯ ਗੌਤਮੋ ਰਥਿਨਾਂ ਵਰਃ ॥ 6-113-12 (44002)
ਭੀਮੰ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਸੰਰਬ੍ਧੋ ਦਸ਼ਭਿਰ੍ਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ।
ਸ ਵਿਦ੍ਧੋ ਦਸ਼ਭਿਰ੍ਬਾਣੈਸ੍ਤੋਤ੍ਰੈਰਿਵ ਮਹਾਦ੍ਵਿਪਃ ॥ 6-113-13 (44003)
ਤਤਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਮਹਾਰਾਜ ਭੀਮਸੇਨਃ ਪ੍ਰਤਾਪਵਾਨ੍ ।
ਗੌਤਮੰ ਤਾਡਯਾਮਾਸ ਸ਼ਰੈਰ੍ਬਹੁਭਿਰਾਹਵੇ ॥ 6-113-14 (44004)
ਸੈਨ੍ਧਵਸ੍ਯ ਤਥਾ(ਅ)ਸ਼੍ਵਾਂਸ਼੍ਚ ਸਾਰਥਿੰ ਚ ਤ੍ਰਿਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਪ੍ਰਾਹਿਣੋਨ੍ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੁਲੋਕਾਯ ਕਾਲਾਨ੍ਤਕਸਮਦ੍ਯੁਤਿਃ ॥ 6-113-15 (44005)
ਹਤਾਸ਼੍ਵਾਤ੍ਤੁ ਰਥਾਤ੍ਤੂਰ੍ਣਮਵਪ੍ਲੁਤ੍ਯ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਸ਼ਰਾਂਸ਼੍ਚਿਕ੍ਸ਼਼ੇਪ ਨਿਸ਼ਿਤਾਨ੍ਭੀਮਸੇਨਸ੍ਯ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-113-16 (44006)
ਤਸ੍ਯ ਭੀਮੋ ਧਨੁਰ੍ਮਧ੍ਯੇ ਦ੍ਵਾਭ੍ਯਾਂ ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਭਲ੍ਲਾਭ੍ਯਾਂ ਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਸੈਨ੍ਧਵਸ੍ਯ ਮਹਾਤ੍ਮਨਃ ॥ 6-113-17 (44007)
ਸ ਚ੍ਛਿੰਨਧਨ੍ਵਾ ਵਿਰਥੋ ਹਤਾਸ਼੍ਵੋ ਹਤਸਾਰਥਿਃ ।
ਚਿਤ੍ਰਸੇਨਰਥੰ ਰਾਜੰਨਾਰੁਰੋਹ ਤ੍ਵਰਾਨ੍ਵਿਤਃ ॥ 6-113-18 (44008)
ਅਤ੍ਯਦ੍ਭੁਤੰ ਰਣੇ ਕਰ੍ਮ ਕ੍ਰੁʼਤਵਾਂਸ੍ਤਤ੍ਰ ਪਾਣ੍ਡਵਃ ।
ਮਹਾਰਥਾਞ੍ਸ਼ਰੈਰ੍ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਵਾਰਯਿਤ੍ਵਾ ਚ ਮਾਰਿਸ਼਼ ॥ 6-113-19 (44009)
ਵਿਰਥੰ ਸੈਨ੍ਧਵੰ ਚਕ੍ਰੇ ਸਰ੍ਵਲੋਕਸ੍ਯ ਪਸ਼੍ਯਤਃ ।
ਤਦਾ ਨ ਮਮ੍ਰੁʼਸ਼਼ੇ ਸ਼ਲ੍ਯੋ ਭੀਮਸੇਸ੍ਯ ਵਿਕ੍ਰਮਮ੍ ॥ 6-113-20 (44010)
ਸ ਸੰਧਾਯ ਸ਼ਰਾਂਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣਾਨ੍ਕਰਮਾਰਪਰਿਮਾਰ੍ਜਿਤਾਨ੍ ।
ਭੀਮੰ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਸਮਰੇ ਤਿਸ਼਼੍ਠਿਤਿਸ਼਼੍ਠੇਤਿ ਚਾਬ੍ਰਵੀਤ੍ ॥ 6-113-21 (44011)
ਕ੍ਰੁʼਪਸ਼੍ਚ ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਾਚ ਭਗਦਤ੍ਤਸ਼੍ਚ ਵੀਰ੍ਯਵਾਨ੍ ।
ਵਿਨ੍ਦਾਨੁਵਿਨ੍ਦਾਵਾਵਨ੍ਤ੍ਯੌ ਚਿਤ੍ਰਸੇਨਸ਼੍ਚ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-113-22 (44012)
ਦੁਰ੍ਮਰ੍ਸ਼਼ਣੋ ਵਿਕਰ੍ਣਸ਼੍ਚ ਸਿਨ੍ਧੁਰਾਜਸ਼੍ਚ ਵੀਰ੍ਯਵਾਨ੍।
ਭੀਮੰ ਤੇ ਵਿਵ੍ਯਧੁਸ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਸ਼ਲ੍ਯਹੇਤੋਰਰਿਨ੍ਦਮਾਃ ॥ 6-113-23 (44013)
ਸ ਚ ਤਾਨ੍ਪ੍ਰਤਿ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਪਞ੍ਚਭਿਃ ਪਞ੍ਚਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃਕ ।
ਸ਼ਲ੍ਯੰ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਸਪ੍ਤਤ੍ਯਾ ਪੁਨਸ਼੍ਚ ਦਸ਼ਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-113-24 (44014)
ਤੰ ਸ਼ਲ੍ਯੋ ਨਵਭਿਰ੍ਭਿਤ੍ਤ੍ਵਾ ਪੁਨਰ੍ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਪਞ੍ਚਭਿਃ ।
ਸਾਰਥਿੰ ਚਾਸ੍ਯ ਭਲ੍ਲੇਨ ਗਾਢੰ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਮਰ੍ਮਣਿ ॥ 6-113-25 (44015)
ਵਿਸ਼ੋਕੰ ਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਨਿਰ੍ਭਿੰਨੰ ਭੀਮਸੇਨਃ ਪ੍ਰਤਾਪਵਾਨ੍ ।
ਮਦ੍ਰਰਾਜੰ ਤ੍ਰਿਭਿਰ੍ਬਾਣੈਰ੍ਬਾਹ੍ਵੋਰੁਰੁਸਿ ਚਾਰ੍ਪਯਤ੍ ॥ 6-113-26 (44016)
ਤਥੇਤਰਾਨ੍ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾਂਸ੍ਤ੍ਰਿਭਿਸ੍ਤ੍ਰਿਭਿਰਜਿਹ੍ਮਗੈਃ ।
ਤਾਜਯਾਮਾਸ ਸਮਰੇ ਸਿੰਹਵਾਦ੍ਵਿਨਨਾਦ ਚ ॥ 6-113-27 (44017)
ਤੇ ਹਿ ਯਤ੍ਤਾ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵੰ ਯੁਦ੍ਧਕੋਵਿਦਮ੍ ।
ਤ੍ਰਿਭਿਸ੍ਤ੍ਰਿਭਿਰਕੁਣ੍ਠਾਗ੍ਰੈਰ੍ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਮਰ੍ਮਸ੍ਵਤਾਡਯਨ੍ ॥ 6-113-28 (44018)
ਸੋ(ਅ)ਤਿਵਿਦ੍ਧੋ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੋ ਭੀਮਸੇਨੋ ਨ ਵਿਵ੍ਯਥੇ ।
ਪਰ੍ਵਤੋ ਵਾਰਿਧਾਰਾਭਿਰ੍ਵਰ੍ਸ਼਼ਮਾਣੈਰਿਵਾਮ੍ਬੁਦੈਃ ॥ 6-113-29 (44019)
ਸ ਤੁ ਕ੍ਰੋਧਸਮਾਵਿਸ਼਼੍ਟਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਮਦ੍ਰੇਸ਼੍ਵਰੰ ਤ੍ਰਿਭਿਰ੍ਬਾਣੈਰ੍ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਮਹਾਯਸ਼ਾਃ ॥ 6-113-30 (44020)
ਕ੍ਰੁʼਪੰ ਚ ਨਵਭਿਰ੍ਬਾਣੈਰ੍ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ।
ਪ੍ਰਗ੍ਜ੍ਯੋਤਿਸ਼਼ੰ ਸ਼ਤੈਰਾਜੌ ਰਾਜਨ੍ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਸਾਯਕੈਃ ॥ 6-113-31 (44021)
ਤਤਸ੍ਤੁ ਸਸ਼ਰੰ ਚਾਪੰ ਸਾਤ੍ਵਤਸ੍ਯ ਮਹਾਤ੍ਮਨਃ ।
ਕ੍ਸ਼਼ੁਰਪ੍ਰੇਣ ਸੁਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੇਨ ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਕ੍ਰੁʼਤਹਸ੍ਤਵਤ੍ ॥ 6-113-32 (44022)
ਤਥਾਨ੍ਯਦ੍ਧਨੁਰਾਦਾਯ ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਾ ਵ੍ਰੁʼਕੋਦਰਮ੍ ।
ਆਜਘਾਨ ਭ੍ਰੁਵੋਰ੍ਮਧ੍ਯੇ ਨਾਰਾਚੇਨ ਪਰੰਤਪਃ ॥ 6-113-33 (44023)
ਭੀਮਸ੍ਤੁ ਸਮਰੇ ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਸ਼ਲ੍ਯੰ ਨਵਭਿਰਾਯਸੈਃ ।
ਭਗਦਤ੍ਤੰ ਤ੍ਰਿਭਿਸ਼੍ਚੈਵ ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਾਣਮਸ਼਼੍ਟਭਿਃ ॥ 6-113-34 (44024)
ਦ੍ਵਾਭ੍ਯਾਂ ਦ੍ਵਾਭ੍ਯਾਂ ਤੁ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਗੌਤਮਪ੍ਰਭ੍ਰੁʼਤੀਨ੍ਰਥਾਨ੍ ।
ਤੇ(ਅ)ਪਿ ਤੰ ਸਮਰੇ ਰਾਜਨ੍ਵਿਵ੍ਯਧੁਰ੍ਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-113-35 (44025)
ਸ ਤਥਾ ਪੀਡ੍ਯਮਾਨੋ(ਅ)ਪਿ ਸਰ੍ਵਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰੈਰ੍ਮਹਾਰਥੈਃ ।
ਮਤ੍ਵਾ ਤ੍ਰੁʼਣੇਨ ਤਾਂਸ੍ਤੁਲ੍ਯਾਨ੍ਵਿਚਚਾਰ ਗਤਵ੍ਯਥਃ ॥ 6-113-36 (44026)
ਤੇ ਚਾਪਿ ਰਥਿਨਾਂ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਾ ਭੀਮਾਯ ਨਿਸ਼ਿਤਾਞ੍ਸ਼ਰਾਨ੍ ।
ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸੁਰਵ੍ਯਾਗ੍ਰਾਃ ਸ਼ਤਸ਼ੋ(ਅ)ਥ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ॥ 6-113-37 (44027)
ਤਸ੍ਯ ਸ਼ਕ੍ਤਿੰ ਮਹਾਵੇਗਾਂ ਭਗਦਤ੍ਤੋ ਮਹਾਰਥਃ।
ਚਿਕ੍ਸ਼਼ੇਪ ਸਮਰੇ ਵੀਰਃ ਸ੍ਵਰ੍ਣਦਣ੍ਡਾਂ ਮਹਮਤੇ ॥ 6-113-38 (44028)
ਤੋਮਰੰ ਸੈਨ੍ਧਵੋ ਰਾਜਾ ਪਟ੍ਟਸੰ ਚ ਮਹਾਭੁਜਃ ।
ਸ਼ਤਘ੍ਨੀਂ ਚ ਕ੍ਰੁʼਪੋ ਰਾਜਞ੍ਛਰੰ ਸ਼ਲ੍ਯਸ਼੍ਚ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-113-39 (44029)
ਅਥੇਤਰੇ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾਃ ਪਞ੍ਚ ਪਞ੍ਚ ਸ਼ਿਲੀਮੁਖਾਨ੍ ।
ਭੀਮਸੇਨੰ ਸਮੁਦ੍ਦਿਸ਼੍ਯ ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਮਾਸੁਰੋਜਸਾ ॥ 6-113-40 (44030)
ਤੋਮਰੰ ਚ ਦ੍ਵਿਧਾ ਚਕ੍ਰੇ ਕ੍ਸ਼਼ੁਰਪ੍ਰੇਣਾਨਿਲਾਤ੍ਮਜਃ ।
ਪਟ੍ਟਸੰ ਚ ਤ੍ਰਿਭਿਰ੍ਬਾਣੈਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਤਿਲਕਾਣ੍ਡਵਤ੍ ॥ 6-113-41 (44031)
ਸ ਬਿਭੇਦ ਸ਼ਤਘ੍ਨੀਂ ਚ ਨਵਭਿਃ ਕਙ੍ਕਪਤ੍ਰਿਭਿਃ ।
ਮਦ੍ਰਰਾਜਪ੍ਰਯੁਕ੍ਤੰ ਚ ਸ਼ਰੰ ਛਿਤ੍ਤ੍ਵਾ ਮਹਾਰਥਃ ॥ 6-113-42 (44032)
ਸ਼ਕ੍ਤਿੰ ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਸਹਸਾ ਭਗਦਤ੍ਤੇਰਿਤਾਂ ਰਣੇ।
ਤਥੇਤਰਾਞ੍ਸ਼ਰਾਨ੍ਘੋਰਾਞ੍ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ॥ 6-113-43 (44033)
ਭੀਮਸੇਨੋ ਰਣਸ਼੍ਲਾਘੀ ਤ੍ਰਿਧੈਕੈਕੰ ਸਮਾਚ੍ਛਿਨਤ੍।
ਤਾਂਸ਼੍ਚ ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾਂਸ੍ਤ੍ਰਿਭਿਸ੍ਤ੍ਰਿਭਿਰਤਾਡਯਤ੍ ॥ 6-113-44 (44034)
ਤਤੋ ਧਨਞ੍ਜਯਸ੍ਤਤ੍ਰ ਵਰ੍ਤਮਾਨੇ ਮਹਾਰਣੇ ।
ਆਜਗਾਮ ਰਥੇਨਾਜੌ ਭੀਮੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਮਹਾਰਥਮ੍ ॥ 6-113-45 (44035)
ਨਿਘ੍ਨਨ੍ਤੰ ਸਮਰੇ ਸ਼ਤ੍ਰੂਨ੍ਯੋਧਯਾਨੰ ਚ ਸਾਯਕੈਃ ।
ਤੌ ਤੁ ਤਤ੍ਰ ਮਹਾਤ੍ਮਾਨੌ ਸਮੇਤੌ ਵੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਪਾਣ੍ਡਵੌ ॥ 6-113-46 (44036)
ਨ ਸ਼ਸ਼ੰਸੁਰ੍ਜਯੰ ਤਤ੍ਰ ਤਾਵਕਾਃ ਪੁਰੁਸ਼਼ਰ੍ਸ਼਼ਭਾਃ ।
ਅਥਾਰ੍ਜੁਨੋ ਰਣੇ ਭੀਮੰ ਯੋਧਯਨ੍ਤੰ ਮਹਾਰਥਾਨ੍ ॥ 6-113-47 (44037)
ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਨਿਧਨਾਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ੀ ਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਮ੍।
ਆਸਸਾਦ ਰਣੇ ਵੀਰਾਂਸ੍ਤਾਵਕਾਨ੍ਦਸ਼ ਭਾਰਤ ॥ 6-113-48 (44038)
ਯੇ ਸ੍ਮ ਭੀਮੰ ਰਣੇ ਰਾਜਨ੍ਯੋਧਯਨ੍ਤੋ ਵ੍ਯਵਸ੍ਥਿਤਾਃ।
ਬੀਭਤ੍ਸੁਸ੍ਤਾਨਥਾਵਿਧ੍ਯਦ੍ਭੀਮਸ੍ਯ ਪ੍ਰਿਯਕਾਮ੍ਯਯਾ ॥ 6-113-49 (44039)
ਤਤੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਰਾਜਾ ਸੁਸ਼ਰ੍ਮਾਣਮਚੋਦਯਤ੍ ।
ਅਰ੍ਜੁਨਸ੍ਯ ਵਧਾਰ੍ਥਾਯ ਭੀਮਸੇਨਸ੍ਯ ਚੋਭਯੋਃ ॥ 6-113-50 (44040)
ਸੁਸ਼ਰ੍ਮਨ੍ਗਚ੍ਛ ਸ਼ੀਘ੍ਰੰ ਤ੍ਵੰ ਬਲੌਘੈਃ ਪਰਿਵਾਰਿਤਃ ।
ਜਹਿ ਪਾਣ੍ਡੁਸੁਤਾਵੇਤੌ ਧਨਞ੍ਜਯਵ੍ਰੁʼਕੋਦਰੌ ॥ 6-113-51 (44041)
ਤਚ੍ਛ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਵਚਨੰ ਤਸ੍ਯ ਤ੍ਰੈਗਰ੍ਤਃ ਪ੍ਰਸ੍ਥਲਾਧਿਪਃ ।
ਅਭਿਦ੍ਰੁਤ੍ਯ ਰਣੇ ਭੀਮਮਰ੍ਜੁਨੰ ਚੈਵ ਧਨ੍ਵਿਨੌ ॥ 6-113-52 (44042)
ਰਥੈਰਨੇਕਸਾਹਸ੍ਰੈਃ ਸਮਨ੍ਤਾਤ੍ਪਰ੍ਯਵਾਰਯਤ੍ ।
ਤਤਃ ਪ੍ਰਵਵ੍ਰੁʼਤੇ ਯੁਦ੍ਧਮਰ੍ਜੁਨਸ੍ਯ ਪਰੈਃ ਸਹ ॥ ॥ 6-113-53 (44043)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਦਸ਼ਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਤ੍ਰਯੋਦਸ਼ਾਧਿਕਸ਼ਤਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-113-21 ਕਰ੍ਮਾਰੰ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰੋਲ੍ਲੇਖਨਯਨ੍ਤ੍ਰਮ੍ ॥ 6-113-32 ਸਾਤ੍ਵਤਸ੍ਯ ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਣਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 114
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.114. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 114
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਭੀਮਾਰ੍ਜੁਨਪਰਾਕ੍ਰਮਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-114-0 (44044)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-114-0x (4231)
ਅਰ੍ਜੁਨਸ੍ਤੁ ਰਣੇ ਸ਼ਲ੍ਯੰ ਯਤਮਾਨੰ ਮਹਾਰਥਮ੍।
ਛਾਦਯਾਮਾਸ ਸਮਰੇ ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ॥ 6-114-1 (44045)
ਸੁਸ਼ਰ੍ਮਾਣੰ ਕ੍ਰੁʼਪੰ ਚਵ ਤ੍ਰਿਭੀਸ੍ਤ੍ਰਿਭਿਰਵਿਧ੍ਯਤ।
ਪ੍ਰਾਗ੍ਜ੍ਯੋਤਿਸ਼਼ੰ ਚ ਸਮਰੇ ਸੈਨ੍ਧਵੰ ਚ ਜਯਦ੍ਰਥਮ੍ ॥ 6-114-2 (44046)
ਚਿਤ੍ਰਸੇਨੰ ਵਿਕਰ੍ਣੰ ਚ ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਾਣਮੇਵ ਚ ।
ਦੁਰ੍ਮਰ੍ਸ਼਼ਣੰ ਚ ਰਾਜੇਨ੍ਦ੍ਰ ਹ੍ਯਾਵਨ੍ਤ੍ਯੌ ਚ ਮਹਾਰਥੌ ॥ 6-114-3 (44047)
ਏਕੈਕੰ ਤ੍ਰਿਭਿਰਾਨਰ੍ਚ੍ਛਤ੍ਕਙ੍ਕਬਰ੍ਹਿਣਵਾਜਿਤੈਃ ।
ਸ਼ਰੈਰਤਿਰਥੋ ਯੁਦ੍ਧੇ ਪੀਡਯਨ੍ਵਾਹਿਨੀਂ ਤਵ॥ 6-114-4 (44048)
ਜਯਦ੍ਰਥੋ ਰਣੇ ਪਾਰ੍ਥੰ ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਭਾਰਤ ਸਾਯਕੈਃ ।
ਭੀਮੰ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਤਰਸਾ ਚਿਤ੍ਰਸੇਨਰਥੇ ਸ੍ਥਿਤਃ ॥ 6-114-5 (44049)
ਸ਼ਲ੍ਯਸ਼੍ਚ ਸਮਰੇ ਜਿਸ਼਼੍ਣੁਂ ਕ੍ਰੁʼਪਸ਼੍ਚ ਰਥਿਨਾਂ ਵਰਃ ॥
ਵਿਵ੍ਯਾਧਾਤੇ ਮਹਾਰਾਜ ਬਹੁਧਾ ਮਰ੍ਮਮੇਦਿਭਿਃ ॥ 6-114-6 (44050)
ਚਿਤ੍ਰਸੇਨਾਦਯਸ਼੍ਚੈਵ ਪੁਤ੍ਰਾਸ੍ਤਵ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਪਞ੍ਚਾਭਿਃ ਪਞ੍ਚਭਿਸ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਸੁਂਯੁਗੇ ਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-114-7 (44051)
ਆਜਘ੍ਨੁਰਰ੍ਜੁਨੰ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਭੀਮਸੇਨੰ ਚ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਤੌ ਤਤ੍ਰ ਰਥਿਨਾਂ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੌ ਕੌਨ੍ਤੇਯੌ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭੌ ॥ 6-114-8 (44052)
ਅਪੀਡਯੇਤਾਂ ਸਮਰੇ ਤ੍ਰਿਗਰ੍ਤਾਨਾਂ ਮਹਦ੍ਬਲਮ੍ ।
ਸੁਸ਼ਰ੍ਮਾਣਿ ਰਣੇ ਪਾਰ੍ਥੰ ਸ਼ਰੈਰ੍ਨਵਭਿਰਾਸ਼ੁਗੈਃ ॥ 6-114-9 (44053)
ਨਨਾਦ ਬਲਵੰਨਾਦੰ ਤ੍ਰਾਸਯਾਨੋ ਮਹਦ੍ਬਲਮ੍ ।
ਅਨ੍ਯੇ ਚ ਰਥਿਨਃ ਸ਼ੂਰਾ ਭੀਮਸੇਨਧਨਞ੍ਜਯੌ ॥ 6-114-10 (44054)
ਵਿਵ੍ਯਧੁਰ੍ਨਿਸ਼ਿਤੈਰ੍ਬਾਣੈ ਰੁਕ੍ਮਪੁਙ੍ਖੈਰਜਿਹ੍ਮਗੈਃ ।
ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਰਥਿਨਾਂ ਮਧ੍ਯੇ ਕੌਨ੍ਤੇਯੌ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭੌ ॥ 6-114-11 (44055)
ਕ੍ਰੀਡਮਾਨੌ ਰਥੋਦਾਰੌ ਚਿਤ੍ਰਰੂਪੌ ਵ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤਾਮ੍ ।
ਆਮਿਸ਼਼ੇਪ੍ਸੂ ਗਵਾਂ ਮਧ੍ਯੇ ਸਿੰਹਾਵਿਵ ਮਦੋਤ੍ਕਟੌ ॥ 6-114-12 (44056)
ਛਿਤ੍ਤ੍ਵਾ ਧਨੂਂਸ਼਼ਿ ਸ਼ੂਰਾਣਾਂ ਸ਼ਰਾਂਸ਼੍ਚ ਬਹੁਧਾ ਰਣੇ ।
ਪਾਤਯਾਮਾਸਤੁਰ੍ਵੀਰੌ ਸ਼ਿਰਾਂਸਿ ਸ਼ਤਸ਼ੋ ਨ੍ਰੁʼਣਾਮ੍ ॥ 6-114-13 (44057)
ਰਥਾਸ਼੍ਚ ਬਹਵੋ ਭਗ੍ਨਾ ਹਯਾਸ਼੍ਚ ਸ਼ਤਸ਼ੋ ਹਤਾਃ।
ਗਜਾਸ਼੍ਚ ਸਗਜਾਰੋਹਾਃ ਪੇਤੁਰੁਰ੍ਵ੍ਯਾਂ ਮਹਾਹਵੇ ॥ 6-114-14 (44058)
ਰਥਿਨਃ ਸਾਦਿਨਸ਼੍ਚਾਪਿ ਤਤ੍ਰਤਤ੍ਰ ਨਿਸ਼਼ੂਦਿਤਾਃ।
ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤੇ ਬਹਵੋ ਰਾਜਨ੍ਵੇਸ਼਼ਮਾਨਾਃ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ॥ 6-114-15 (44059)
ਹਤੈਰ੍ਗਜਪਦਾਤ੍ਯੋਘੈਰ੍ਵਾਜਿਭਿਸ਼੍ਚ ਨਿਸ਼਼ੂਦਿਤੈਃ।
ਰਥੈਸ਼੍ਚ ਬਹੁਧਾ ਭਗ੍ਨੈਃ ਸਮਾਸ੍ਤੀਰ੍ਯਤ ਮੇਦਿਨੀ ॥ 6-114-16 (44060)
ਛਤ੍ਰੈਸ਼੍ਚ ਬਹੁਧਾ ਚ੍ਛਿੰਨੈਰ੍ਧ੍ਵਜੈਸ਼੍ਚ ਵਿਨਿਪਾਤਿਤੈਃ ।
ਅਙ੍ਕੁਸ਼ੈਰਪਵਿਦ੍ਧੈਸ਼੍ਚ ਪਰਿਸ੍ਤੋਮੈਸ਼੍ਚ ਭਾਰਤ ॥ 6-114-17 (44061)
ਕੇਯੂਰੈਰਙ੍ਗਦੈਰ੍ਹਾਰੈ ਰਾਙ੍ਕਵੈਰ੍ਮ੍ਰੁʼਦਿਤੈਸ੍ਤਥਾ ।
ਉਸ਼਼੍ਣੀਸ਼਼ੈਰ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿਭਿਸ਼੍ਚੈਵ ਚਾਮਰਵ੍ਯਜਨੈਰਪਿ ॥ 6-114-18 (44062)
ਤਤ੍ਰਤਤ੍ਰਾਪਵਿਦ੍ਧੈਸ਼੍ਚ ਬਾਹੁਭਿਸ਼੍ਚਨ੍ਦਨੋਕ੍ਸ਼਼ਿਤੈਃ ।
ਊਰੁਭਿਸ਼੍ਚ ਨਰੇਨ੍ਦ੍ਰਾਣਾਂ ਸਮਾਸ੍ਤੀਰ੍ਯਤ ਮੇਦਿਨੀ ॥ 6-114-19 (44063)
ਤਤ੍ਰਾਦ੍ਭੁਤਮਪਸ਼੍ਯਾਮ ਰਣੇ ਪਾਰ੍ਥਸ੍ਯ ਵਿਕ੍ਰਮਮ੍ ।
ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਵਾਰ੍ਯ ਤਾਨ੍ਵੀਰਾਨ੍ਯਜ੍ਜਘਾਨ ਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-114-20 (44064)
ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਤੁ ਤਵ ਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਭੀਮਾਰ੍ਜੁਨਪਰਾਕ੍ਰਮਮ੍ ।
ਗਾਙ੍ਗੇਯਸ੍ਯ ਰਥਾਭ੍ਯਾਸ਼ਮੁਪਜਗ੍ਮੇ ਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-114-21 (44065)
ਕ੍ਰੁʼਪਸ਼੍ਚ ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਾ ਚ ਸੈਨ੍ਧਵਸ਼੍ਚ ਜਯਦ੍ਰਥਃ ।
ਵਿਨ੍ਦਾਨੁਵਿਨ੍ਦਾਵਾਵਨ੍ਤ੍ਯੌ ਨਾਜਹੁਃ ਸੰਯੁਗੰ ਤਦਾ ॥ 6-114-22 (44066)
ਤਤੋ ਭੀਮੋ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਃ ਫਲ੍ਗੁਨਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਕੌਰਵਾਣਾਂ ਚਮੂਂ ਘੋਰਾਂ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਦੁਦ੍ਰੁਵਤੂ ਰਣੇ ॥ 6-114-23 (44067)
ਤਤੋ ਬਰ੍ਹਿਣਵਾਜਾਨਾਮਯੁਤਾਨ੍ਯਰ੍ਬੁਦਾਨਿ ਚ।
ਧਨਞ੍ਜਯਰਥੇ ਤੂਰ੍ਣੰ ਪਾਤਯਨ੍ਤਿ ਸ੍ਮ ਭੂਮਿਪਾਃ ॥ 6-114-24 (44068)
ਤਤਸ੍ਤਞ੍ਸ਼ਰਜਾਲੇਨ ਸੰਨਿਵਾਰ੍ਯ ਮਹਾਰਥਾਨ੍ ।
ਪਾਰ੍ਥਃ ਸਮਨ੍ਤਾਤ੍ਸਮਰੇ ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯਵੇ ॥ 6-114-25 (44069)
ਸ਼ਲ੍ਯਸ੍ਤੁ ਸਮਰੇ ਜਿਸ਼਼੍ਣੁਂ ਕ੍ਰੀਡੰਨਿਵ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਆਜਘਾਨੋਰਸਿ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਭਲ੍ਲੈਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ॥ 6-114-26 (44070)
ਤਸ੍ਯ ਪਾਰ੍ਥੋ ਧਨੁਸ਼੍ਛਿਤ੍ਤ੍ਵਾ ਹਸ੍ਤਾਵਾਪੰ ਚ ਪਞ੍ਚਭਿਃ ।
ਅਥੈਨੰ ਸਾਯਕੈਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈਰ੍ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਮਰ੍ਮਣਿ ॥ 6-114-27 (44071)
ਅਥਾਨ੍ਯਦ੍ਧਨੁਰਾਦਾਯ ਸਮਰੇ ਭਾਰਸਾਧਨਮ੍ ।
ਮਦ੍ਰੇਸ਼੍ਵਰੋ ਰਣੇ ਜਿਸ਼਼੍ਣੁਂ ਤਾਡਯਾਮਾਸ ਰੋਸ਼਼ਿਤਃ ॥ 6-114-28 (44072)
ਤ੍ਰਿਭਿਃ ਸ਼ਰੈਰ੍ਮਹਾਰਾਜ ਵਾਸੁਦੇਵੰ ਕਚ ਪਞ੍ਚਭਿਃ ।
ਭੀਮਸੇਨੰ ਚ ਨਵਭਿਰ੍ਬਾਹ੍ਵੋਰੁਰਸਿ ਚਾਰ੍ਪਯਤ੍ ॥ 6-114-29 (44073)
ਤਤੋ ਦ੍ਰੋਣੋ ਮਹਾਰਾਜ ਮਾਗਧਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸਮਾਦਿਸ਼਼੍ਟੌ ਤੰ ਦੇਸ਼ਮੁਪਜਗ੍ਮਤੁਃ॥ 6-114-30 (44074)
ਯਤ੍ਰ ਪਾਰ੍ਥੋ ਮਹਾਰਾਜ ਭੀਮਸੇਨਸ਼੍ਚ ਪਾਣ੍ਡਵਃ ।
ਕੌਰਵ੍ਯਸ੍ਯ ਮਹਾਸੇਨਾਂ ਜਘ੍ਨੁਤੁਃ ਸੁਮਹਾਰਥੌ ॥ 6-114-31 (44075)
ਜਯਤ੍ਸੇਨਸ੍ਤੁ ਸਮਰੇ ਭੀਮੰ ਭੀਮਾਯੁਧੰ ਯੁਧਿ।
ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਨਿਸ਼ਿਤੈਰ੍ਬਾਣੈਰਸ਼਼੍ਟਭਿਰ੍ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-114-32 (44076)
ਤੰ ਭੀਮੋ ਦਸ਼ਭਿਰ੍ਵਿਦ੍ਧਾ ਪੁਨਰ੍ਵੀਵ੍ਯਾਧ ਪਞ੍ਚਭਿਃ ।
ਸਾਰਥਿੰ ਚਾਸ੍ਯ ਭਲ੍ਲੇਨ ਰਥਨੀਡਾਦਪਾਤਯਤ੍ ॥ 6-114-33 (44077)
ਉਦ੍ਭ੍ਰਾਂਤੈਸ੍ਤੁਰਗੈਃ ਸੋ(ਅ)ਥ ਦ੍ਰਵਮਾਣੈਃ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ।
ਮਾਗਧੋ(ਅ)ਪਸ੍ਰੁʼਤੋ ਰਾਜਾ ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯਸ੍ਯ ਪਸ਼੍ਯਤਃ ॥ 6-114-34 (44078)
ਦ੍ਰੋਣਸ਼੍ਚ ਵਿਵਰੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਭੀਮਸੇਨੰ ਸ਼ਿਲੀਮੁਖੈਃ ।
ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਬਾਣੈਰ੍ਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਪਞ੍ਚਸ਼਼ਸ਼਼੍ਟਿਭਿਰਾਯਸੈਃ ॥ 6-114-35 (44079)
ਤੰ ਭੀਮਃ ਸਮਰਸ਼੍ਲਾਘੀ ਗੁਰੁਂ ਪਿਤ੍ਰੁʼਸਮੰ ਰਣੇ।
ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਪਞ੍ਚਭਿਰ੍ਭਲ੍ਲੈਸ੍ਤਥਾ ਸ਼਼ਸ਼਼੍ਟ੍ਯਾ ਚ ਭਾਰਤ ॥ 6-114-36 (44080)
ਅਰ੍ਜੁਨਸ੍ਤੁ ਸੁਸ਼ਰ੍ਮਾਣੰ ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਬਹੁਭਿਰਾਯਸੈਃ।
ਵ੍ਯਧਮਤ੍ਤਸ੍ਯ ਤਤ੍ਸੈਨ੍ਯੰ ਮਹਾਭ੍ਰਾਣਿ ਯਥਾ(ਅ)ਨਿਲਃ ॥ 6-114-37 (44081)
ਤਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ਼੍ਚ ਰਾਜ ਚ ਕੌਸਲ੍ਯਸ਼੍ਚ ਬ੍ਰੁʼਹਦ੍ਬਲਃ ।
ਸਮਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਾ ਭੀਮਸੇਨਧਨਞ੍ਜਯੌ ॥ 6-114-38 (44082)
ਤਥੈਵ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ਸ਼ੂਰਾ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸ਼੍ਚ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਃ ।
ਅਭ੍ਯਦ੍ਰਵਨ੍ਰਣੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਵ੍ਯਾਦਿਤਾਸ੍ਯਮਿਵਾਨ੍ਤਕਮ੍ ॥ 6-114-39 (44083)
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਤੁ ਸਮਾਸਾਦ੍ਯ ਭਰਤਾਨਾਂ ਪਿਤਾਮਹਮ੍ ।
ਅਭ੍ਯਦ੍ਰਵਤ ਸੰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟੋ ਭਯੰ ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਮਹਾਰਥਾਤ੍ ॥ 6-114-40 (44084)
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਮੁਖਾਃ ਪਾਰ੍ਥਾਃ ਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਮ੍ ।
ਅਯੋਧਯਨ੍ਰਣੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸਹਿਤਾਃ ਸਰ੍ਵਸ੍ਰੁʼਞ੍ਜਯੈਃ ॥ 6-114-41 (44085)
ਤਥੈਵ ਤਾਵਕਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਯਤਵ੍ਰਤਮ੍ ।
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਪ੍ਰਮੁਖਾਨ੍ਪਾਰ੍ਥਾਨ੍ਯੋਧਯਨ੍ਤਿ ਸ੍ਮ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-114-42 (44086)
ਤਤਃ ਪ੍ਰਵਵ੍ਰੁʼਤੇ ਯੁਦ੍ਧੰ ਕੌਰਵਾਣਾਂ ਭਯਾਵਹਮ੍।
ਤਤ੍ਰ ਪਾਣ੍ਡੁਸੁਤੈਃ ਸਾਰ੍ਧੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਵਿਜਯੰ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-114-43 (44087)
ਤਾਵਕਾਨਾਂ ਜਯੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਗ੍ਲਹ ਆਸੀਦ੍ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਤਤ੍ਰ ਹਿ ਦ੍ਯੂਤਮਾਸਕ੍ਤੰ ਵਿਜਯਾਯੇਤਰਾਯ ਵਾ ॥ 6-114-44 (44088)
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸ੍ਤੁ ਰਾਜੇਨ੍ਦ੍ਰ ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯਾਨ੍ਯਚੋਦਯਤ੍।
ਅਭ੍ਯਦ੍ਰਵਤ ਗਾਙ੍ਗੇਯੰ ਮਾ ਭੈਸ਼਼੍ਟ ਰਥਸਤ੍ਤਮਾਃ ॥ 6-114-45 (44089)
ਸੇਨਾਪਤਿਵਚਃ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਵਰੂਥਿਨੀ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸਮਭ੍ਯਯਾਤ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਪ੍ਰਾਣਾਂਸ੍ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਮਹਾਹਵੇ ॥ 6-114-46 (44090)
ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ(ਅ)ਪਿ ਰਥਿਨਾਂ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਃ ਪ੍ਰਤਿਜਗ੍ਰਾਹ ਤਾਂ ਚਮੂਮ੍ ।
ਆਪਤਨ੍ਤੀਂ ਮਹਾਰਾਜ ਵੇਲਾਮਿਵ ਮਹੋਦਧਿਃ ॥ ॥ 6-114-47 (44091)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਦਸ਼ਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਚਤੁਰ੍ਦਸ਼ਾਧਿਕਸ਼ਤਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-114-24 ਬਰ੍ਹਿਣਵਾਜਾਨਾਂ ਮਯੂਰਪਕ੍ਸ਼਼ਵਤਾਂ ਬਾਣਾਨਾਮ੍ ॥ 6-114-30 ਮਾਗਧੋ ਜਯਤ੍ਸੇਨਃ ॥ 6-114-34 ਅਪਸ੍ਰੁʼਤਃ ਪਲਾਯਿਤਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 115
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.115. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 115
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਯੁਦ੍ਧੇ ਵਿਰਕ੍ਤੇਨ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੰਪ੍ਰਤਿ ਸ੍ਵਵਧੋਦ੍ਯਮਚੋਦਨਾ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-115-0 (44092)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ। 6-115-0x (4232)
ਕਥੰ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਦਸ਼ਮੇ(ਅ)ਹਨਿ ਸਞ੍ਜਯ।
ਅਯੁਧ੍ਯਤ ਮਹਾਵੀਰ੍ਯਃ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ਸਹ ਸ੍ਰੁʼਜ੍ਜਯੈਃ ॥ 6-115-1 (44093)
ਕੁਰਵਸ਼੍ਚ ਕਥੰ ਯੁਦ੍ਧੇ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨ੍ਪ੍ਰਤ੍ਯਵਾਰਯਨ੍।
ਆਚਕ੍ਸ਼਼੍ਵ ਮੇ ਮਹਾਯੁਦ੍ਧੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯਾਹਵਸ਼ੋਭਿਨਃ ॥ 6-115-2 (44094)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-115-3x (4233)
ਕੁਰਵਃ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ਸਾਰ੍ਧੰ ਯਦਯੁਧ੍ਯਨ੍ਤ ਭਾਰਤ।
ਯਥਾ ਚ ਤਦਭੂਦ੍ਯੁਦ੍ਧੰ ਤਤ੍ਤੁ ਵਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਸਾਂਪ੍ਰਤਮ੍ ॥ 6-115-3 (44095)
ਗਮਿਤਾਃ ਪਰਲੋਕਾਯ ਪਰਮਾਸ੍ਤ੍ਰੈਃ ਕਿਰੀਟਿਨਾ ।
ਅਹਨ੍ਯਹਨਿ ਸੰਪ੍ਰਾਪ੍ਤੇ ਤਾਵਕਾਨਾਂ ਮਹਾਰਥਾਃ ॥ 6-115-4 (44096)
ਯਥਾਪ੍ਰਤਿਜ੍ਞੰ ਕੌਰਵ੍ਯਃ ਸ ਚਾਪਿ ਸਮਿਤਿੰਜਯਃ ।
ਪਾਰ੍ਥਾਨਾਮਕਰੋਦ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸਤਤੰ ਸਮਿਤਿ ਕ੍ਸ਼਼ਯਮ੍ ॥ 6-115-5 (44097)
ਕੁਰੁਭਿਃ ਸਹਿਤੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਯੁਧ੍ਯਮਾਨੰ ਪਰੰਤਪ ।
ਅਰ੍ਜੁਨੰ ਚ ਸਪਾਞ੍ਚਾਲ੍ਯੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਸੰਸ਼ਯਿਤਾ ਜਨਾਃ ॥ 6-115-6 (44098)
ਦਸ਼ਮੇ(ਅ)ਹਨਿ ਤਸ੍ਮਿੰਸ੍ਤੁ ਭੀਸ਼਼੍ਮਾਰ੍ਜੁਨਸਮਾਗਮੇ ।
ਅਵਰ੍ਤਤ ਮਹਾਰੌਦ੍ਰਃ ਸਤਤੰ ਸਮਿਤਿ ਕ੍ਸ਼਼ਯਃ ॥ 6-115-7 (44099)
ਤਸ੍ਮਿੰਨਯੁਤਸ਼ੋ ਰਾਜਨ੍ਭੂਯਸ਼ਸ਼੍ਚ ਪਰੰਤਪਃ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ ਯੋਧਾਞ੍ਜਘਾਨ ਪਰਾਮਾਸ੍ਤ੍ਰਵਿਤ੍ ॥ 6-115-8 (44100)
ਯੇਸ਼਼ਾਮਜ੍ਞਾਤਕਲ੍ਪਾਨਿ ਨਾਮਗੋਤ੍ਰਾਣਿ ਪਾਰ੍ਥਿਵ ।
ਤੇ ਹਤਾਸ੍ਤਤ੍ਰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਸ਼ੂਰਾਃ ਸਰ੍ਵੇ(ਅ)ਨਿਵਰ੍ਤਿਨਃ ॥ 6-115-9 (44101)
ਦਸ਼ਾਹਾਨਿ ਤਥਾ ਤਪ੍ਤ੍ਵਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਪਾਣ੍ਡਵਵਾਹਿਨੀਮ੍ ।
ਨਿਰਵਿਦ੍ਯਤ ਧਰ੍ਮਾਤ੍ਮਾ ਜੀਵਿਤੇ ਸ ਪਰੰਤਪਃ ॥ 6-115-10 (44102)
ਸ ਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਰੰ ਵਧਮਨ੍ਵਿਚ੍ਛੰਨਾਤ੍ਮਨੋ(ਅ)ਭਿਸੁਖੰ ਰਣੇ।
ਨ ਹਨ੍ਯਾਂ ਮਾਨਵਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਾਨ੍ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ(ਅ)ਭਿਮੁਖਾਨਿਤਿ ॥ 6-115-11 (44103)
ਚਿਨ੍ਤਯਿਤ੍ਵਾ ਮਹਾਬਾਹੁਃ ਪਿਤਾ ਦੇਵਵ੍ਰਤਸ੍ਤਵ ।
ਅਭ੍ਯਾਸ਼ਸ੍ਥੰ ਮਹਾਰਾਜ ਪਾਣ੍ਡਵੰ ਵਾਕ੍ਯਮਬ੍ਰਵੀਤ੍ ॥ 6-115-12 (44104)
ਭੀਸ਼਼੍ਮ ਉਵਾਚ। 6-115-13x (4234)
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰ ਮਹਾਪ੍ਰਾਜ੍ਞ ਸਰ੍ਵਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਵਿਸ਼ਾਰਦ ।
ਸ਼੍ਰੁʼਣੁਸ਼਼੍ਵ ਵਚਨੰ ਤਾਤ ਧਰ੍ਮ੍ਯੰ ਸ੍ਵਰ੍ਗ੍ਯੰ ਚ ਜਲ੍ਪਤਃ ॥ 6-115-13 (44105)
ਨਿਰ੍ਵਿਸ਼਼੍ਣੋ(ਅ)ਸ੍ਮਿ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਤਾਤ ਦੇਹੇਨਾਨੇਨ ਭਾਰਤ ।
ਘ੍ਨਤਸ਼੍ਚ ਮੇ ਗਤਃ ਕਾਲਃ ਸੁਬਹੂਨ੍ਪ੍ਰਾਣਿਨੋ ਰਣੇ ॥ 6-115-14 (44106)
ਤਸ੍ਮਾਤ੍ਪਾਰ੍ਥੰ ਪੁਰੋਧਾਯ ਪਾਞ੍ਚਾਲਾਨ੍ਸ੍ਰੁʼਜ੍ਜਯਾਂਸ੍ਤਥਾ ।
ਮਦ੍ਵਧੇ ਕ੍ਰਿਯਤਾਂ ਯਤ੍ਨੋ ਮਮ ਚੇਦਿਚ੍ਛਸਿ ਪ੍ਰਿਯਮ੍ ॥ 6-115-15 (44107)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-115-16x (4235)
ਤਸ੍ਯ ਤਨ੍ਮਤਮਾਜ੍ਞਾਯ ਪਾਣ੍ਡਵਃ ਸਤ੍ਯਦਰ੍ਸ਼ਨਃ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਪ੍ਰਤਿ ਯਯੌ ਰਾਜਾ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਸਹ ਸ੍ਰੁʼਞ੍ਜਯੈਃ ॥ 6-115-16 (44108)
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸ੍ਤਤੋ ਰਾਜਨ੍ਪਾਣ੍ਡਵਸ਼੍ਚ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਃ ।
ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਤਾਂ ਵਾਚੰ ਚੋਦਯਾਮਾਸਤੁਰ੍ਬਲਮ੍ ॥ 6-115-17 (44109)
ਅਭਿਦ੍ਰਵਧ੍ਯੰ ਯੁਦ੍ਧ੍ਯਧ੍ਵੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਜਯਤ ਸੰਯੁਗੇ ।
ਰਕ੍ਸ਼਼ਿਤਾਃ ਸਤ੍ਯਸਨ੍ਧੇਨ ਜਿਸ਼਼੍ਣੁਨਾ ਰਿਪੁਜਿਸ਼਼੍ਣੁਨਾ ॥ 6-115-18 (44110)
ਅਯੰ ਚਾਪਿ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਃ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤੋ ਵਾਹਿਨੀਪਤਿਃ ।
ਭੀਮਸੇਨਸ਼੍ਚ ਸਮਰੇ ਪਾਲਯਿਸ਼਼੍ਯਤਿ ਵੋ ਧ੍ਰੁਵਮ੍ ॥ 6-115-19 (44111)
ਮਾ ਵੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਾਦ੍ਭਯੰ ਕਿੰਚਿਦਸ੍ਤ੍ਵਦ੍ਯ ਯੁਧਿ ਸ੍ਰੁʼਞ੍ਜਯਾਃ।
ਧ੍ਰੁਵੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਵਿਜੇਸ਼਼੍ਯਾਮਃ ਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਮ੍ ॥ 6-115-20 (44112)
ਤੇ ਤਥਾ ਸਮਯੰ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਦਸ਼ਮੇ(ਅ)ਹਨਿ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ।
ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਪਰਾ ਭੂਤ੍ਵਾ ਸੰਜਗ੍ਮੁਃ ਕ੍ਰੋਧਮੂਰ੍ਚ੍ਛਿਤਾਃ ॥ 6-115-21 (44113)
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨੰ ਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਪਾਣ੍ਡਵੰ ਚ ਧਨਞ੍ਜਯਮ੍ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਪਾਤਨੇ ਯਤ੍ਨੰ ਪਰਮੰ ਤੇ ਸਮਾਸ੍ਥਿਤਾਃ ॥ 6-115-22 (44114)
ਤਤਸ੍ਤ੍ਵ ਸੁਤਾਦਿਸ਼਼੍ਟਾ ਨਾਨਾਜਨਪਦੇਸ਼੍ਵਰਾਃ।
ਦ੍ਰੋਣੇਨ ਸਹਪੁਤ੍ਰੇਣ ਸਹਸੇਨਾ ਮਹਾਬਲਾਃ ॥ 6-115-23 (44115)
ਦੁਃਸ਼ਾਸਨਸ਼੍ਚ ਬਲਵਾਨ੍ਸਹ ਸਰ੍ਵੈਃ ਸਹੋਦਰੈਃ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸਮਰਮਧ੍ਯਸ੍ਥੰ ਪਾਲਯਾਂਚਕ੍ਰਿਰੇ ਤਦਾ ॥ 6-115-24 (44116)
ਤਤਸ੍ਤੁ ਤਾਵਕਾਃ ਸ਼ੂਰਾਃ ਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਮਹਾਵ੍ਰਤਮ੍।
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਪ੍ਰਮੁਖਾਨ੍ਪਾਰ੍ਥਾਨ੍ਯੋਧਯਨ੍ਤਿ ਸ੍ਮ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-115-25 (44117)
ਚੇਦਿਭਿਸ੍ਤੁ ਸਪਾਞ੍ਚਾਲੈਃ ਸਹਿਤੋ ਵਾਨਰਧ੍ਵਜਃ ।
ਯਯੌ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਮ੍ ॥ 6-115-26 (44118)
ਦ੍ਰੋਣਪੁਤ੍ਰੰ ਸ਼ਿਨੇਰ੍ਨਪ੍ਤਾ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਕੇਤੁਸ੍ਤੁ ਪੌਰਵਮ੍ ।
ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਃ ਸਹਾਮਾਤ੍ਯੰ ਦੁਰ੍ਯੋਧਮਯੋਧਯਤ੍ ॥ 6-115-27 (44119)
ਵਿਰਾਟਸ੍ਤੁ ਸਹਾਨੀਕਃ ਸਹਸੇਨੰ ਜਯਦ੍ਰਥਮ੍ ।
ਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਸ੍ਯ ਦਾਯਾਦਮਾਸਸਾਦ ਪਰੰਤਪ ॥ 6-115-28 (44120)
ਮਦ੍ਰਰਾਜੰ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੰ ਸਹਸੈਨ੍ਯੰ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਃ ।
ਭੀਮਸੇਨੋ(ਅ)ਭਿਗੁਪ੍ਤਸ੍ਤੁ ਨਾਗਾਨੀਕਮੁਪਾਦ੍ਰਵਤ੍ ॥ 6-115-29 (44121)
ਅਪ੍ਰਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯਮਨਾਵਾਰ੍ਯੰ ਸਰ੍ਵਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਭ੍ਰੁʼਤਾਂ ਵਰਮ੍ ।
ਦ੍ਰੋਣੰ ਪ੍ਰਤਿ ਯਯੌ ਯਤ੍ਤਃ ਪਾਞ੍ਚਾਲ੍ਯਃ ਸਹ ਸੋਦਰੈਃ ॥ 6-115-30 (44122)
ਕਰ੍ਣਿਕਾਰਧ੍ਵਜੰ ਚੈਵ ਸਿੰਹਕੈਤੁਰਰਿੰਦਮਃ ।
ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਜ੍ਜਗਾਮ ਸੌਭਦ੍ਰੰ ਰਾਜਪੁਤ੍ਰੋ ਬ੍ਰੁʼਹਦ੍ਬਲਃ ॥ 6-115-31 (44123)
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨੰ ਚ ਪੁਤ੍ਰਾਸ੍ਤੇ ਪਾਣ੍ਡਵੰ ਚ ਧਨਞ੍ਜਯਮ੍ ।
ਰਾਜਭਿਃ ਸਮਰੇ ਪਾਰ੍ਥਮਭਿਪੇਤੁਰ੍ਜਿਘਾਂਸਵਃ ॥ 6-115-32 (44124)
ਤਸ੍ਮਿੰਨਤਿਮਹਾਭੀਮੇ ਸੇਨਯੋਰ੍ਵੈ ਪਰਾਕ੍ਰਮੇ ।
ਸੰਪ੍ਰਧਾਵਤ੍ਸ੍ਵਨੀਕੇਸ਼਼ੁ ਮੇਦਿਨੀ ਸਮਕਮ੍ਪਤ ॥ 6-115-33 (44125)
ਤਾਨ੍ਯਨੀਕਾਨ੍ਯਨੀਕੇਸ਼਼ੁ ਸਮਯੁਧ੍ਯਨ੍ਤ ਭਾਰਤ ।
ਤਾਵਕਾਨਾਂ ਪਰੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੰ ਰਣੇ ॥ 6-115-34 (44126)
ਤਤਸ੍ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਪ੍ਰਯਤਤਾਮਨ੍ਯੋਨ੍ਯਮਭਿਧਾਵਤਾਮ੍ ।
ਪ੍ਰਾਦੁਰਾਸੀਨ੍ਮਹਾਸ਼ਬ੍ਦੋ ਦਿਕ੍ਸ਼਼ੁ ਸਰ੍ਵਾਸੁ ਭਾਰਤ ॥ 6-115-35 (44127)
ਸ਼ਙ੍ਖਦੁਨ੍ਦੁਭਿਘੋਸ਼਼ਸ਼੍ਚ ਵਾਰਣਾਨਾਂ ਚ ਬ੍ਰੁʼਂਹਿਤੈਃ ।
ਸਿੰਹਨਾਦਸ਼੍ਚ ਸੈਨ੍ਯਾਨਾਂ ਦਾਰੁਣਃ ਸਮਪਦ੍ਯਤ ॥ 6-115-36 (44128)
ਸਾ ਚ ਸਰ੍ਵਨਰੇਨ੍ਦ੍ਰਾਣਾਂ ਚਨ੍ਦ੍ਰਾਰ੍ਕਸਦ੍ਰੁʼਸ਼ੀ ਪ੍ਰਭਾ ।
ਹਾਰਾਙ੍ਗਦਕਿਰੀਟੇਸ਼਼ੁ ਨਿਸ਼਼੍ਪ੍ਰਭਾ ਸਮਪਦ੍ਯਤ ॥ 6-115-37 (44129)
ਰਜੋਮੇਘਾਸ੍ਤੁ ਸੰਜਜ੍ਞੁਃ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਵਿਦ੍ਯੁਦ੍ਭਿਰਾਵ੍ਰੁʼਤਾਃ ।
ਧਨੁਸ਼਼ਾਂ ਚਾਪਿ ਨਿਰ੍ਘੋਸ਼਼ੋ ਦਾਰੁਣਃ ਸਮਪਦ੍ਯਤ ॥ 6-115-38 (44130)
ਬਾਣਸ਼ਙ੍ਖਪ੍ਰਣਾਦਾਸ਼੍ਚ ਭੇਰੀਣਾਂ ਚ ਮਹਾਸ੍ਵਨਾਃ ।
ਰਥਘੋਸ਼਼ਸ਼੍ਚ ਸੰਜਜ੍ਞੇ ਸੇਨਯੋਰੁਭਯੋਰਪਿ ॥ 6-115-39 (44131)
ਪ੍ਰਾਸਸ਼ਕ੍ਤ੍ਯ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿਸਙ੍ਘੈਸ਼੍ਚ ਬਾਣੌਘੈਸ਼੍ਚ ਸਮਾਕੁਲਮ੍ ।
ਨਿਸ਼਼੍ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਮਿਵਾਕਾਸ਼ੰ ਸੇਨਯੋਃ ਸਮਪਦ੍ਯਤ ॥ 6-115-40 (44132)
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਰਥਿਨਃ ਪੇਤੁਰ੍ਵਾਜਿਨਸ਼੍ਚ ਮਹਾਹਵੇ ।
ਕੁਞ੍ਜਰਾਨ੍ਕੁਞ੍ਜਰਾ ਜਘ੍ਨੁਃ ਪਾਦਾਤਾਂਸ਼੍ਚ ਪਦਾਤਯਃ ॥ 6-115-41 (44133)
ਤਤ੍ਰਾਸੀਤ੍ਸੁਮਹਦ੍ਯੁਦ੍ਧੰ ਕੁਰੂਣਾਂ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ਸਹ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮਹੇਤੋਰ੍ਨਰਵ੍ਯਾਘ੍ਰ ਸ਼੍ਯੇਨਯੋਰਾਮਿਸ਼਼ੇ ਯਥਾ ॥ 6-115-42 (44134)
ਤਯੋਃ ਸਮਾਗਮੋ ਘੋਰੋ ਬਭੂਵ ਯੁਧਿ ਭਾਰਤ।
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯਸ੍ਯ ਵਧਾਰ੍ਥਾਯ ਜਿਗੀਸ਼਼ੂਣਾਂ ਮਹਾਹਵੇ ॥ ॥ 6-115-43 (44135)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਦਸ਼ਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਪਞ੍ਚਾਦਸ਼ਾਧਿਕਸ਼ਤਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-115-10 ਨਿਰਵਿਦ੍ਯਤ ਨਿਰ੍ਵੇਦੰ ਜਗਾਮ ॥ 6-115-14 ਨਿਰ੍ਵਿਣ੍ਯੋ ਵਿਰਕ੍ਤਃ ॥ 6-115-21 ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਪਰਾਃ ਬ੍ਰੁʼਹਤ੍ਤ੍ਵਾਨ੍ਮਹਾਨ੍ਤੰ ਲੋਕੰ ਪ੍ਰਤਿ ਯਤਮਾਨਾਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 116
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.116. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 116
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਸੰਕੁਲਯੁਦ੍ਧਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-116-0 (44136)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-116-0x (4236)
ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਰ੍ਮਹਾਰਾਜ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਮਯੋਧਯਤ੍।
ਮਹਤ੍ਯਾ ਸੇਨਯਾ ਯੁਕ੍ਤੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਹੇਤੋਃ ਪਰਾਕ੍ਰਮੀ ॥ 6-116-1 (44137)
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਰਣੇ ਕਾਰ੍ਸ਼਼ਿੰ ਨਵਭਿਰ੍ਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ।
ਆਜਘਾਨੋਰਸਿ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਪੁਨਸ਼੍ਚੈਨੰ ਤ੍ਰਿਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-116-2 (44138)
ਤਸ੍ਯ ਸ਼ਕ੍ਤਿੰ ਰਣੇ ਕਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣਿਰ੍ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੋਰ੍ਜਿਹ੍ਵਾਮਿਵਾਯਸੀਮ੍।
ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਰਥੰ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-116-3 (44139)
ਤਾਮਾਪਤਨ੍ਤੀਂ ਸਹਸਾ ਘੋਰਰੂਪਾਂ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਦ੍ਵਿਧਾ ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਤੇ ਪੁਤ੍ਰਃ ਕ੍ਸ਼਼ੁਰਪ੍ਰੇਣ ਮਹਾਰਥਃ ॥ 6-116-4 (44140)
ਤਾਂ ਸ਼ਕ੍ਤਿੰ ਪਤਿਤਾਂ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਕਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣਿਃ ਪਰਮਕੋਪਨਃ ।
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੰ ਤ੍ਰਿਭਿਰ੍ਬਾਣੈਰ੍ਬਾਹ੍ਵੋਰੁਰਸਿ ਚਾਰ੍ਪਯਤ੍ ॥ 6-116-5 (44141)
ਪੁਨਸ਼੍ਚੈਨੰ ਸ਼ਰੈਰ੍ਘੋਰੈਰਾਜਘਾਨ ਸ੍ਤਨਾਨ੍ਤਰੇ ।
ਦਸ਼ਭਿਰ੍ਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਮਮਰ੍ਸ਼਼ਣਮ੍ ॥ 6-116-6 (44142)
ਤਦ੍ਯੁਦ੍ਧਮਭਵਦ੍ਧੋਰੰ ਚਿਤ੍ਰਰੂਪੰ ਚ ਭਾਰਤ।
ਈਕ੍ਸ਼਼ਿਤ੍ਰੁʼਪ੍ਰੀਤਿਤਜਨਨੰ ਸਰ੍ਵਪਾਰ੍ਥਿਵਪੂਜਿਤਮ੍ ॥ 6-116-7 (44143)
ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਨਿਧਨਾਰ੍ਥਾਯ ਪਾਰ੍ਥਸ੍ਯ ਵਿਜਯਾਯ ਚ।
ਯੁਯੁਧਾਤੇ ਰਣੇ ਵੀਰੌ ਸੌਭਦ੍ਰਕੁਰੁਪੁਙ੍ਗਵੌ ॥ 6-116-8 (44144)
ਸਾਤ੍ਯਕਿੰ ਰਭਸੰ ਯੁਦ੍ਧੇ ਦ੍ਰੌਣਿਰ੍ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਪੁਙ੍ਗਵਃ ।
ਆਜਘਾਨੋਰਸਿ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਨਾਰਾਚੇਨ ਪਰੰਤਪਃ ॥ 6-116-9 (44145)
ਸ਼ੈਨੇਯੋ(ਅ)ਪਿ ਗੁਰੋਃ ਪੁਤ੍ਰੰ ਸਰ੍ਵਮਰ੍ਮਸੁ ਭਾਰਤ।
ਅਤਾਡਯਦਮੇਯਾਤ੍ਮਾ ਨਵਭਿਃ ਕਙ੍ਕਪਤ੍ਰਿਭਿਃ ॥ 6-116-10 (44146)
ਅਸ਼੍ਵਤ੍ਥਾਮਾ ਤੁ ਸਮਰੇ ਸਾਤ੍ਯਕਿੰ ਨਵਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਤ੍ਰਿੰਸ਼ਤਾ ਚ ਪੁਨਸ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਬਾਹ੍ਵੋਰੁਰਸਿ ਚਾਰ੍ਪਯਤ੍ ॥ 6-116-11 (44147)
ਸੋ(ਅ)ਤਿਵਿਦ੍ਧੋ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੋ ਦ੍ਰੋਣਪੁਤ੍ਰੇਣ ਸਾਤ੍ਯਕਿਃ ।
ਦ੍ਰੋਣਪੁਤ੍ਰੰ ਤ੍ਰਿਭਿਰ੍ਬਾਣੈਰਾਜਘਾਨ ਮਹਾਯਸ਼ਾਃ ॥ 6-116-12 (44148)
ਪੌਰਵੋ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਕੇਤੁਂ ਚ ਸ਼ਰੈਰਾਚ੍ਛਾਦ੍ਯ ਸੰਯੁਗੇ ।
ਬਹੁਧਾ ਦਾਰਯਾਂਚਕ੍ਰੇ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੰ ਮਹਾਰਥਃ ॥ 6-116-13 (44149)
ਤਥੈਵ ਪੌਰਵੰ ਯੁਦ੍ਧੇ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਕੇਤੁਰ੍ਮਹਾਰਥਃ।
ਤ੍ਰਿੰਸ਼ਤਾ ਨਿਸ਼ਿਤੈਰ੍ਬਾਣੈਰ੍ਵਿਵ੍ਯਾਧਾਸ਼ੁ ਮਹਾਭੁਜਃ ॥ 6-116-14 (44150)
ਪੌਰਵਸ੍ਤੁ ਧਨੁਸ਼੍ਛਿਤ੍ਤ੍ਵਾ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਕੇਤੋਰ੍ਮਹਾਰਥਃ ।
ਨਨਾਦ ਬਲਵੰਨਾਦੰ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਚ ਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-116-15 (44151)
ਸੋ(ਅ)ਨ੍ਯਤ੍ਕਾਰ੍ਮੁਕਮਾਦਾਯ ਪੌਰਵੰ ਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਆਜਘਾਨ ਮਹਾਰਾਜ ਤ੍ਰਿਸਪ੍ਤਤ੍ਯਾ ਸ਼ਿਲੀਮੁਖੈਃ ॥ 6-116-16 (44152)
ਤੌ ਤੁ ਤਤ੍ਰ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੌ ਮਹਾਮਾਤ੍ਰੌ ਮਹਾਰਥੌ ।
ਮਹਤਾ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੇਣ ਪਰਸ੍ਪਰਮਵਰ੍ਸ਼਼ਤਾਮ੍ ॥ 6-116-17 (44153)
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯਸ੍ਯ ਧਨੁਸ਼੍ਛਿਤ੍ਤ੍ਵਾ ਹਯਾਨ੍ਹਤ੍ਵਾ ਚ ਭਾਰਤ।
ਵਿਰਥਾਵਸਿਯੁਦ੍ਧਾਯ ਸਮੀਯਤੁਰਮਰ੍ਸ਼਼ਣੌ ॥ 6-116-18 (44154)
ਆਰ੍ਸ਼਼ਭੇ ਚਰ੍ਮਣੀ ਚਿਤ੍ਰੇ ਸ਼ਤਚਨ੍ਦ੍ਰਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤੇ ।
ਤਾਰਕਾਸ਼ਤਚਿਤ੍ਰੇ ਚ ਨਿਸ੍ਤ੍ਰਿੰਸ਼ੌ ਸੁਮਹਾਪ੍ਰਭੌ ॥ 6-116-19 (44155)
ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਵਿਮਲੌ ਰਾਜੰਸ੍ਤਾਵਨ੍ਯੋਨ੍ਯਮਭਿਦ੍ਰੁਤੌ ।
ਵਾਸਿਤਾਸੰਗਮੇ ਯਤ੍ਤੌ ਸਿੰਹਾਵਿਵ ਮਹਾਵਨੇ ॥ 6-116-20 (44156)
ਮਣ੍ਡਲਾਨਿ ਵਿਚਿਤ੍ਰਾਣਿ ਗਤਪ੍ਰਤ੍ਯਾਗਤਾਨਿ ਚ।
ਚੇਰਤੁਰ੍ਦਰ੍ਸ਼ਯਨ੍ਤੌ ਚ ਪ੍ਰਾਰ੍ਥਯਨ੍ਤੌ ਪਰਸ੍ਪਰਮ੍ ॥ 6-116-21 (44157)
ਪੌਰਵੋ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਕੇਤੁਂ ਤੁ ਸ਼ਙ੍ਖਦੇਸ਼ੇ ਮਹਾਸਿਨਾ ।
ਤਾਡਯਾਮਾਸ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਸ੍ਤਿਸ਼਼੍ਠਤਿਸ਼਼੍ਠੇਤਿ ਚਾਬ੍ਰਵੀਤ੍ ॥ 6-116-22 (44158)
ਚੇਦਿਰਾਜੋ(ਅ)ਪਿ ਸਮਰੇ ਪੌਰਵੰ ਪੁਰੁਸ਼਼ਰ੍ਸ਼਼ਭਮ੍ ।
ਆਜਘਾਨ ਸ਼ਿਤਾਗ੍ਰੇਣ ਜਤ੍ਰੁਦੇਸ਼ੇ ਮਹਾਸਿਨਾ ॥ 6-116-23 (44159)
ਤਾਵਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਮਹਾਰਾਜ ਸਮਾਸਾਦ੍ਯ ਮਹਾਹਵੇ ।
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯਵੇਗਾਭਿਹਤੌ ਨਿਪੇਤਤੁਰਰਿੰਦਮੌ ॥ 6-116-24 (44160)
ਤਤਃ ਸ੍ਵਰਥਮਾਰੋਪ੍ਯ ਪੌਰਵੰ ਤਨਯਸ੍ਤਵ ।
ਜਯਤ੍ਸੇਨੋ ਰਥੇਨਾਜਾਵਪੋਵਾਹ ਰਣਾਜਿਰਾਤ੍ ॥ 6-116-25 (44161)
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਕੇਤੁ ਤੁ ਸਮਰੇ ਮਾਦ੍ਰੀਪੁਤ੍ਰਃ ਪ੍ਰਤਾਪਵਾਨ੍ ।
ਅਪੋਵਾਹ ਰਣੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਸਹਦੇਵਃ ਪਰਾਕ੍ਰਮੀ ॥ 6-116-26 (44162)
ਚਿਤ੍ਰਸੇਨਃ ਸੁਸ਼ਰ੍ਮਾਣੰ ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਬਹੁਭਿਰਾਯਸੈਃ ।
ਪੁਨਰ੍ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਤੰ ਸ਼਼ਸ਼਼੍ਟ੍ਯਾ ਪੁਨਸ਼੍ਚ ਨਵਭਿ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-116-27 (44163)
ਸੁਸ਼ਰ੍ਮਾ ਤੁ ਰਣੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਸ੍ਤਵ ਪੁਤ੍ਰੰ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਦਸ਼ਮਿਰ੍ਦਸ਼ਭਿਸ਼੍ਚੈਵ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-116-28 (44164)
ਚਿਤ੍ਰਸੇਨਸ਼੍ਚ ਤੰ ਰਾਜੰਸ੍ਤ੍ਰਿੰਸ਼ਤਾ ਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ।
ਆਜਘਾਨ ਰਮੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਸ ਚ ਤੰ ਪ੍ਰਤ੍ਯਵਿਧ੍ਯਤ ॥ 6-116-29 (44165)
ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਸਮਰੇ ਰਾਜਨ੍ਯਸ਼ੋ ਮਾਨੰ ਚ ਵਰ੍ਧਯਨ੍ ।
ਸੌਭਦ੍ਰੋ ਰਾਜਪੁਤ੍ਰੰ ਤੁ ਬ੍ਰੁʼਹਦ੍ਬਲਮਯੋਧਯਤ੍ ॥ 6-116-30 (44166)
ਪਾਰ੍ਥਹੇਤੋਃ ਪਰਾਕ੍ਰਾਨ੍ਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਨਿਧਨੰ ਪ੍ਰਤਿ।
ਆਰ੍ਜੁਨਿੰ ਕੋਸਲੇਨ੍ਦ੍ਰਸ੍ਤੁ ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਭਿਰਾਯਸੈਃ ॥ 6-116-31 (44167)
ਪੁਨਰ੍ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਵਿੰਸ਼ਤ੍ਯਾ ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ।
ਸੌਭਦ੍ਰਃ ਕੋਸਲੇਨ੍ਦ੍ਰੰ ਤੁ ਵਿਵ੍ਯਾਧਾਸ਼਼੍ਟਭਿਰਾਯਸੈਃ ॥ 6-116-32 (44168)
ਨਾਕਮ੍ਪਯਤ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਚ ਪੁਨਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਕੌਸਲ੍ਯਸ੍ਯ ਧਨੁਸ਼੍ਚਾਪਿ ਪੁਨਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਫਾਲ੍ਗੁਨਿਃ ॥ 6-116-33 (44169)
ਆਜਘਾਨ ਸ਼ਰੈਸ਼੍ਚਾਪਿ ਤ੍ਰਿੰਸ਼ਤਾ ਕਙ੍ਕਪਤ੍ਰਿਭਿਃ ।
ਸੋ(ਅ)ਨ੍ਯਤ੍ਕਾਰ੍ਮੁਕਮਾਦਾਯ ਰਾਜਪੁਤ੍ਰੋ ਬ੍ਰੁʼਹਦ੍ਬਲਃ ॥ 6-116-34 (44170)
ਫਾਲ੍ਗੁਨਿੰ ਸਮਰੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਬਹੁਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਤਯੋਰ੍ਯੁਦ੍ਧੰ ਸਮਭਵਦ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਹੇਤੋਃ ਪਰੰਤਪ ॥ 6-116-35 (44171)
ਸੰਰਬ੍ਧਯੋਰ੍ਮਹਾਰਾਜ ਸਮਰੇ ਚਿਤ੍ਰਯੋਧਿਨੋਃ ।
ਯਥਾ ਦੇਵਾਸੁਰੇ ਯੁਦ੍ਧੇ ਬਲਿਵਾਸਵਯੋਰਭੂਤ੍ ॥ 6-116-36 (44172)
ਭੀਮਸੇਨੋ ਗਜਾਨੀਕੰ ਯੋਧਯਨ੍ਬਹ੍ਵਸ਼ੋਭਤ ।
ਯਥਾ ਸ਼ਕ੍ਰੋ ਵਜ੍ਰਪਾਣਿਰ੍ਦਾਰਯਨ੍ਪਰ੍ਵਤੋਤ੍ਤਮਾਨ੍ ॥ 6-116-37 (44173)
ਤੇ ਵਧ੍ਯਮਾਨਾ ਭੀਮੇਨ ਮਾਤ੍ਗਾ ਗਿਰਿਸੰਨਿਭਾਃ ।
ਨਿਪੇਤੁਰੁਰ੍ਵ੍ਯਾਂ ਸਹਿਤਾ ਨਾਦਯਨ੍ਤੋ ਵਸੁਧਰਾਮ੍ ॥ 6-116-38 (44174)
ਗਿਰਿਮਾਤ੍ਰਾ ਹਿ ਤੇ ਨਾਗਾ ਭਿੰਨਾਞ੍ਜਨਚਯੋਪਮਾਃ ।
ਵਿਰੇਜੁਰ੍ਵਸੁਧਾਂ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤਾ ਵਿਕੀਰ੍ਣਾ ਇਵ ਪਰ੍ਵਤਾਃ ॥ 6-116-39 (44175)
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੋ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੋ ਮਦ੍ਰਰਾਜਾਨਮਾਹਵੇ ।
ਮਹਤ੍ਯਾ ਸੇਨਯਾ ਗੁਪ੍ਤੰ ਪੀਡਯਾਮਾਸ ਸੰਗਤਮ੍ ॥ 6-116-40 (44176)
ਮਦ੍ਰੇਸ਼੍ਵਰਸ਼੍ਚ ਸਮਰੇ ਧਰ੍ਮਪੁਤ੍ਰੰ ਮਹਾਰਥਮ੍ ।
ਪੀਡਯਾਮਾਸ ਸੰਰਬ੍ਧੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਹੇਤੋਃ ਪਰਾਕ੍ਰਮੀ ॥ 6-116-41 (44177)
ਵਿਰਾਟੰ ਸੈਨ੍ਧਵੋ ਰਾਜਾ ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ।
ਨਵਭਿਃ ਸਾਯਕੈਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈਸ੍ਤ੍ਰਿੰਸ਼ਤਾ ਪੁਨਰਾਰ੍ਪਯਤ੍ ॥ 6-116-42 (44178)
ਵਿਰਾਟਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਾਜ ਸੈਨ੍ਧਵੰ ਵਾਹਿਨੀਪਤਿਃ ।
ਤ੍ਰਿੰਸ਼ਦ੍ਭਿਰ੍ਨਿਸ਼ਿਤੈਰ੍ਬਾਣੈਰਾਜਘਾਨ ਸ੍ਤਨਾਨ੍ਤਰੇ ॥ 6-116-43 (44179)
ਚਿਤ੍ਰਕਾਰ੍ਮੁਕਨਿਸ੍ਤ੍ਰਿੰਸ਼ੌ ਚਿਤ੍ਰਵਰ੍ਮਾਯੁਧਧ੍ਵਜੌ ।
ਰੇਜਤੁਸ਼੍ਚਿਤ੍ਰਰੂਪੌ ਤੌ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਮਤ੍ਸ੍ਯਸੈਨ੍ਧਵੌ ॥ 6-116-44 (44180)
ਦ੍ਰੋਣਃ ਪਾਞ੍ਚਾਲਪੁਤ੍ਰੇਣ ਸਮਾਗਮ੍ਯ ਮਹਾਰਣੇ ।
ਮਹਾਸਮੁਦਯੰ ਚਕ੍ਰੇ ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ॥ 6-116-45 (44181)
ਤਤੋ ਦ੍ਰੋਣੋ ਮਹਾਰਾਜ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਸ੍ਯ ਮਹਦ੍ਧਨੁਃ ।
ਛਿਤ੍ਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਾਸ਼ਤੇਸ਼਼ੂਂਸ਼੍ਚ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤੰ ਪ੍ਰਤਿ ਸ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਵਾਨ੍ ॥ 6-116-46 (44182)
ਸੋ(ਅ)ਨ੍ਯਤ੍ਕਾਰ੍ਮੁਕਮਾਦਾਯ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਃ ਪਰਵੀਰਹਾ।
ਦ੍ਰੋਣਸ੍ਯ ਮਿਸ਼਼ਤੋ ਯੁਦ੍ਧੇ ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਸਾਯਕਾਨ੍ ॥ 6-116-47 (44183)
ਤਾਞ੍ਛਰਾਞ੍ਛਰਘਾਤੇਨ ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਸ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਦ੍ਰੋਣੋ ਦ੍ਰੁਪਦਪੁਤ੍ਰਾਯ ਪ੍ਰਾਹਿਣੋਤ੍ਪਞ੍ਚ ਸਾਯਕਾਨ੍ ॥ 6-116-48 (44184)
ਤਤਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਮਹਾਰਾਜ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਃ ਪਰਵੀਰਹਾ ।
ਦ੍ਰੋਣਾਯ ਚਿਕ੍ਸ਼਼ੇਪ ਗਦਾਂ ਯਮਦਣ੍ਡੋਪਮਾਂ ਰਣੇ ॥ 6-116-49 (44185)
ਤਾਮਾਪਤਨ੍ਤੀਂ ਸਹਸਾ ਹੇਮਪਟ੍ਟਵਿਭੂਸ਼਼ਿਤਾਮ੍।
ਸ਼ਰੈਃ ਪਞ੍ਚਾਸ਼ਤਾ ਦ੍ਰੋਣੋ ਵਾਰਯਾਮਾਸ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-116-50 (44186)
ਸਾ ਛਿੰਨਾ ਬਹੁਧਾ ਰਾਜਨ੍ਦ੍ਰੋਗਚਾਪਚ੍ਯੁਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਚੂਰ੍ਣੀਕ੍ਰੁʼਤਾ ਵਿਸ਼ੀਰ੍ਯਨ੍ਤੀ ਪਪਾਤ ਵਸੁਧਾਤਲੇ ॥ 6-116-51 (44187)
ਗਦਾਂ ਵਿਨਿਹਤਾਂ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਃ ਸ਼ਤ੍ਰੁਤਾਪਨਃ ।
ਦ੍ਰੋਣਾਯ ਸ਼ਕ੍ਤਿੰ ਚਿਕ੍ਸ਼਼ੇਪ ਸਰ੍ਵਪਾਰਸ਼ਵੀਂ ਸ਼ੁਭਾਮ੍ ॥ 6-116-52 (44188)
ਤਾਂ ਦ੍ਰੋਣੋ ਨਵਭਿਰ੍ਬਾਣੈਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਯੁਧਿ ਭਾਰਤ।
ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤੰ ਚ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੰ ਪੀਜਯਾਮਾਸ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-116-53 (44189)
ਏਵਮੇਤਨ੍ਮਹਾਯੁਦ੍ਧੰ ਦ੍ਰੋਣਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਯੋਰਭੂਤ੍।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਪ੍ਰਤਿ ਮਹਾਰਾਜ ਘੋਰਰੂਪੰ ਭਯਾਨਕਮ੍ ॥ 6-116-54 (44190)
ਅਰ੍ਜੁਨਃ ਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਗਾਙ੍ਗੇਯੰ ਪੀਡਯੰਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਅਭ੍ਯਦ੍ਰਵਤ ਸੰਯਤ੍ਤੋ ਵਨੇ ਮਤ੍ਤਮਿਵ ਦ੍ਵਿਪਮ੍ ॥ 6-116-55 (44191)
ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਦ੍ਯਯੌ ਚ ਤੰ ਰਾਜਾ ਭਗਦਤ੍ਤਃ ਪ੍ਰਤਾਪਵਾਨ੍ ।
ਤ੍ਰਿਧਾ ਭਿੰਨੇਨ ਨਾਗੇਨ ਮਦਾਨ੍ਧੇਨ ਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-116-56 (44192)
ਤਮਾਪਤਨ੍ਤੰ ਸਹਸਾ ਮਹੇਨ੍ਦ੍ਰਗਜਸੰਨਿਭਮ੍ ।
ਪਰੰ ਯਤ੍ਨੰ ਸਮਸ੍ਥਾਯ ਬੀਭਤ੍ਸੁਃ ਪ੍ਰਤ੍ਯਪਦ੍ਯਤ ॥ 6-116-57 (44193)
ਤਤੋ ਗਜਗਤੋ ਰਾਜਾ ਭਗਦਤ੍ਤਃ ਪ੍ਰਤਾਪਵਾਨ੍ ।
ਅਰ੍ਜੁਨੰ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੇਣ ਵਾਰਯਾਮਾਸ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-116-58 (44194)
ਅਰ੍ਜੁਨਸ੍ਤੁ ਤਤੋ ਨਾਗਮਾਯਾਨ੍ਤੰ ਰਜਤੋਪਮੈਃ ।
ਵਿਮਲੈਰਾਯਸੈਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈਰਵਿਧ੍ਯਤ ਮਹਾਰਣੇ ॥ 6-116-59 (44195)
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨੰ ਚ ਕੌਨ੍ਤੇਯੋ ਯਾਹਿਯਾਹੀਤ੍ਯਚੋਦਯਤ੍।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਪ੍ਰਤਿ ਮਹਾਰਾਜ ਜਹ੍ਯੇਨਮਿਤਿ ਚਾਬ੍ਰਵੀਤ੍ ॥ 6-116-60 (44196)
ਪ੍ਰਾਗ੍ਜ੍ਯੋਤਿਸ਼਼ਸ੍ਤਤੋ ਹਿਤ੍ਵਾ ਪਾਣ੍ਡਵੰ ਪਾਣ੍ਡੁਪੂਰ੍ਵਜ।
ਪ੍ਰਯਯੌ ਤ੍ਵਰਿਤੋ ਰਾਜਨ੍ਦ੍ਰੁਪਦਸ੍ਯ ਰਥੰ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-116-61 (44197)
ਤਤੋ(ਅ)ਰ੍ਜੁਨੋ ਮਹਾਰਾਜ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਭ੍ਯਦ੍ਰਵਦ੍ਦ੍ਰੁਤਮ੍।
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨੰ ਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਤਤੋ ਯੁਦ੍ਧਮਵਰ੍ਤਤ । 6-116-62 (44198)
ਤਤਸ੍ਤੇ ਤਾਵਕਾਃ ਸ਼ੂਰਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵੰ ਰਭਸੰ ਯੁਧਿ ।
ਸਮਭ੍ਯਧਾਵਨ੍ਕ੍ਰੋਸ਼ਨ੍ਤਸ੍ਤਦਦ੍ਭੁਤਮਿਵਾਭਵਤ੍ ॥ 6-116-63 (44199)
ਨਾਨਾਵਿਧਾਨ੍ਯਨੀਕਾਨਿ ਪੁਤ੍ਰਾਣਾਂ ਤੇ ਜਨਾਧਿਪ ।
ਅਰ੍ਜੁਨੋ ਵ੍ਯਧਮਤ੍ਕਾਲੇ ਦਿਵੀਵਾਭ੍ਰਾਣਿ ਮਾਰੁਤਃ ॥ 6-116-64 (44200)
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਤੁ ਸਮਾਸਾਦ੍ਯ ਭਰਤਾਨਾਂ ਪਿਤਾਮਹਮ੍।
ਇਸ਼਼ੁਭਿਸ੍ਤੂਰ੍ਣਮਵ੍ਯਗ੍ਰੋ ਬਹੁਭਿਃ ਸ ਸਮਾਚਿਨੋਤ੍ ॥ 6-116-65 (44201)
ਰਥਾਗ੍ਨ੍ਯਗਾਰਸ਼੍ਚਾਪਾਰ੍ਚਿਰਸ਼ਿਸ਼ਕ੍ਤਿਗਦੇਨ੍ਧਨਃ ।
ਸ਼ਰਸਙ੍ਘਮਹਾਜ੍ਵਾਲਃ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾਨ੍ਸਮਰੇ(ਅ)ਦਹਤ੍ ॥ 6-116-66 (44202)
ਯਥਾ(ਅ)ਗ੍ਨਿਃ ਸੁਮਹਾਨਿਦ੍ਧਃ ਕਕ੍ਸ਼਼ੇ ਚਰਤਿ ਸਾਨਿਲਃ।
ਤਥਾ ਜਜ੍ਵਾਲ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ(ਅ)ਪਿ ਦਿਵ੍ਯਾਨ੍ਯਸ੍ਤ੍ਰਾਣ੍ਯੁਦੀਰਯਨ੍ ॥ 6-116-67 (44203)
ਸੋਮਕਾਂਸ਼੍ਚ ਰਣੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਜਘ੍ਨੇ ਪਾਰ੍ਥਪਦਾਨੁਗਾਨ੍ ।
ਨ੍ਯਵਾਰਯਤ ਤਤ੍ਸੈਨ੍ਯੰ ਪਾਣ੍ਡਵਸ੍ਯ ਮਹਾਰਥਃ ॥ 6-116-68 (44204)
ਸੁਵਰ੍ਣਪੁਙ੍ਖੈਰਿਸ਼਼ੁਭਿਃ ਸ਼ਿਤੈਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ।
ਨਾਦਯਨ੍ਸ ਦਿਸ਼ੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਪ੍ਰਦਿਸ਼ਸ਼੍ਚ ਮਹਾਹਵੇ ॥ 6-116-69 (44205)
ਪਾਤਯਨ੍ਰਥਿਨੋ ਰਾਜਨ੍ਹਯਾਂਸ਼੍ਚ ਸਹ ਸਾਦਿਭਿਃ ।
ਮੁਣ੍ਡਤਾਲਵਨਾਨੀਵ ਚਕਾਰ ਸ ਰਥਵ੍ਰਜਾਨ੍ ॥ 6-116-70 (44206)
ਨਿਰ੍ਮਨੁਸ਼਼੍ਯਾਨ੍ਰਥਾਨ੍ਰਾਜਨ੍ਗਜਾਨਸ਼੍ਵਾਂਸ਼੍ਚ ਸੰਯੁਗੇ ।
ਚਕਾਰ ਸਮਰੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸਰ੍ਵਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਭ੍ਰੁʼਤਾਂ ਵਰਃ ॥ 6-116-71 (44207)
ਤਸ੍ਯ ਜ੍ਯਾਤਲਨਿਰ੍ਘੋਸ਼਼ੰ ਵਿਸ੍ਫੂਰ੍ਜਿਤਮਿਵਾਸ਼ਨੇਃ ।
ਨਿਸ਼ਮ੍ਯ ਸਰ੍ਵਤੋ ਰਾਜਨ੍ਸਮਕਮ੍ਪਨ੍ਤ ਸੈਨਿਕਾਃ ॥ 6-116-72 (44208)
ਅਘੋਮਾ ਨ੍ਯਪਤਨ੍ਬਾਣਾਃ ਪਿਤੁਸ੍ਤੇ ਮਨੁਜੇਸ਼੍ਵਰ ।
ਨਾਸਞ੍ਜਨ੍ਤ ਸ਼ਰੀਰੇਸ਼਼ੁ ਭੀਸ਼਼੍ਮਚਾਪਚ੍ਯੁਤਾਃ ਸ਼ਰਾਃ ॥ 6-116-73 (44209)
ਨਿਰ੍ਮਨੁਸ਼਼੍ਯਾਨ੍ਰਥਾਨ੍ਰਾਜਨ੍ਸੁਯੁਕ੍ਤਾਞ੍ਜਵਨੈਰ੍ਹਯੈਃ ।
ਵਾਤਾਯਮਾਨਾਨਦ੍ਰਾਕ੍ਸ਼਼ੰ ਧ੍ਰਿਯਮਾਣਾਨ੍ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ॥ 6-116-74 (44210)
ਚੇਦਿਕਾਸ਼ਿਕਰੂਸ਼ਾਨਾਂ ਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਚਤੁਰ੍ਦਸ਼ ।
ਮਹਾਰਥਾਃ ਸਮਾਖ੍ਯਾਤਾਃ ਕੁਲਪੁਤ੍ਰਾਸ੍ਤਨੁਤ੍ਯਜਃ ॥ 6-116-75 (44211)
ਅਪਰਾਵਰ੍ਤਿਨਃ ਸ਼ੂਰਾਃ ਸੁਵਰ੍ਣਵਿਕ੍ਰੁʼਤਧ੍ਵਜਾਃ ।
ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਾਸਾਦ੍ਯ ਸਵਾਜਿਰਥਕੁਞ੍ਜਰਾਃ ॥ 6-116-76 (44212)
ਜਗ੍ਮੁਸ੍ਤੇ ਪਰਲੋਕਾਯ ਵ੍ਯਾਦਿਤਾਸ੍ਯਮਿਵਾਨ੍ਤਕਮ੍।
ਨ ਤਤ੍ਰਾਸੀਦ੍ਰਣੇ ਰਾਜਨ੍ਸੋਮਕਾਨਾਂ ਮਹਾਰਥਃ ॥ 6-116-77 (44213)
ਯਃ ਸੰਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਰਣੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਜੀਵਿਤੇ ਸ੍ਮ ਮਨੋ ਦਧੇ ।
ਤਾਂਸ਼੍ਚ ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਰਣੇ ਯੋਧਾਨ੍ਪ੍ਰੇਤਰਾਜਪੁਰੰ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-116-78 (44214)
ਨੀਤਾਨਮਨ੍ਯਨ੍ਤ ਜਨਾ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਵਿਕ੍ਰਮਮ੍ ।
ਨ ਕਸ਼੍ਚਿਦੇਨੰ ਸਮਰੇ ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਦ੍ਯਾਤਿ ਮਹਾਰਥਃ ॥ 6-116-79 (44215)
ਰੁʼਤੇ ਪਾਣ੍ਡੁਸੁਤੰ ਵੀਰੰ ਸ਼੍ਵੇਤਾਸ਼੍ਵੰ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਸਾਰਥਿਮ੍ ।
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨੰ ਚ ਸਮਰੇ ਪਾਞ੍ਚਾਲ੍ਯਮਮਿਤੌਜਸਮ੍ ॥ ॥ 6-116-80 (44216)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਦਸ਼ਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਸ਼਼ੋਡਸ਼ਾਧਿਕਸ਼ਤਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-116-27 ਚਿਤ੍ਰਸੇਨ ਇਤਿ। ਪਾਣ੍ਡਵਪਕ੍ਸ਼਼ੀਯਃ ਸੁਸ਼ਰ੍ਮਾਯਮਪਰੋ ਵਾਰ੍ਧਕ੍ਸ਼਼ੇਮਿਰ੍ਨਤੁ ਤ੍ਰੈਗਰ੍ਤਃ ॥ 6-116-45 ਸਮੁਦਯੰ ਸੰਗ੍ਰਾਮਮ੍। ਭਵੇਤ੍ਸਮੁਦਯਃ ਸਙ੍ਘੇ ਸੰਯੁਗੇ ਚ ਸਮੁਦ੍ਰਮੇ ਇਤਿ ਮੇਦਿਨੀ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 117
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.117. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 117
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਸੰਕੁਲਯੁਦ੍ਧਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-117-0 (44217)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-117-0x (4237)
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਤੁ ਰਣੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਾਸਾਦ੍ਯ ਪੁਰੁਸ਼਼ਰ੍ਸ਼਼ਭਮ੍ ।
ਦਸ਼ਭਿਰ੍ਨਿਸ਼ਿਤੈਰ੍ਭਲ੍ਲੈਰਾਜਘਾਨ ਸ੍ਤਨਾਨ੍ਤਰੇ ॥ 6-117-1 (44218)
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨੰ ਤੁ ਗਾਙ੍ਗੇਯਃ ਕ੍ਰੋਧਦੀਪ੍ਤੇਨ ਚਕ੍ਸ਼਼ੁਸ਼਼ਾ ।
ਸੰਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼ਤ ਕਟਾਕ੍ਸ਼਼ੇਣ ਨਿਰ੍ਦਹੰਨਿਵ ਭਾਰਤ ॥ 6-117-2 (44219)
ਸ੍ਤ੍ਰੀਤ੍ਵੰ ਤਸ੍ਯ ਸ੍ਮਰਨ੍ਰਾਜਨ੍ਸਰ੍ਵਲੋਕਸ੍ਯ ਪਸ਼੍ਯਤਃ।
ਨਾਜਘਾਨ ਰਣੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ ਚ ਤੰਨਾਵਬੁਦ੍ਧਵਾਨ੍ ॥ 6-117-3 (44220)
ਅਰ੍ਜੁਨਸ੍ਤੁ ਮਹਾਰਾਜ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਮਭਾਸ਼਼ਤ ।
ਅਭਿਤ੍ਵਰਸ੍ਵਾਸ੍ਯ ਵਧੇ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨ੍ਰਥਸਤ੍ਤਮ ॥ 6-117-4 (44221)
ਕਿੰ ਤੇ ਵਿਵਕ੍ਸ਼਼ਯਾ ਵੀਰ ਜਹਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਮਹਾਰਥਮ੍ ।
ਨ ਹ੍ਯਨ੍ਯਮਨੁਪਸ਼੍ਯਾਮਿ ਕੰਚਿਦ੍ਯੌਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੇ ਬਲੇ ॥ 6-117-5 (44222)
ਯਃ ਸ਼ਕ੍ਤਃ ਸਮਰੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਯੋਧਯੇਤ ਪਿਤਾਮਹਮ੍ ।
ਰੁʼਤੇ ਤ੍ਵਾਂ ਪੁਰੁਸ਼਼ਵ੍ਯਾਘ੍ਰ ਸਤ੍ਯਮੇਤਦ੍ਬ੍ਰਵੀਮਿ ਤੇ ॥ 6-117-6 (44223)
ਏਵਮੁਕ੍ਤਸ੍ਤੁ ਪਾਰ੍ਥੇਨ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਸ਼ਰੈਰ੍ਨਾਨਾਵਿਧੈਸ੍ਤੂਰ੍ਣੰ ਪਿਤਾਮਹਮੁਪਾਦ੍ਰਵਤ੍ ॥ 6-117-7 (44224)
ਅਚਿਨ੍ਤਯਿਤ੍ਵਾ ਤਾਨ੍ਬਾਣਾਨ੍ਪਿਤਾ ਦੇਵਵ੍ਰਤਸ੍ਤਵ ।
ਅਰ੍ਜੁਨੰ ਸਮਰੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੰ ਵਾਰਯਾਮਾਸ ਸਾਯਕੈਃ ॥ 6-117-8 (44225)
ਤਥੈਵ ਚ ਚਮੂਂ ਸਰ੍ਵਾਂ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਅਪ੍ਰੈਸ਼਼ੀਤ੍ਸ ਸ਼ਰੈਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈਃ ਪਰਲੋਕਾਯ ਮਾਰਿਸ਼਼ ॥ 6-117-9 (44226)
ਤਥੈਵ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਰਾਜਨ੍ਸੈਨ੍ਯੇਨ ਮਹਤਾ ਵ੍ਰੁʼਤਾਃ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸੰਛਾਦਯਾਮਾਸੁਰ੍ਮੇਘਾ ਇਵ ਦਿਵਾਕਰਮ੍ ॥ 6-117-10 (44227)
ਸ ਸਮਨ੍ਤਾਤ੍ਪਰਿਵ੍ਰੁʼਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਹਿ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਨਿਰ੍ਦਦਾਹ ਰਣੇ ਸ਼ੂਰਾਨ੍ਵਨੇ ਵਹ੍ਨਿਰਿਵ ਜ੍ਵਲਨ੍ ॥ 6-117-11 (44228)
ਤਤ੍ਰਾਦ੍ਭੁਤਮਪਸ਼੍ਯਾਮ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਪੌਰੁਸ਼਼ਮ੍ ।
ਅਯੋਧਯਚ੍ਚ ਯਤ੍ਪਾਰ੍ਥੰ ਜੁਗੋਪ ਚ ਪਿਤਾਮਹਮ੍ ॥ 6-117-12 (44229)
ਕਰ੍ਮਣਾ ਤੇਨ ਸਮਰੇ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਧਨ੍ਵਿਨਃ ।
ਦੁਃਸ਼ਾਸਨਸ੍ਯ ਤੁਤੁਸ਼਼ੁਃ ਸਰ੍ਵੇ ਲੋਕਾ ਮਹਾਤ੍ਮਨਃ ॥ 6-117-13 (44230)
ਯਦੇਕਃ ਸਮਰੇ ਪਾਰ੍ਥਾਨ੍ਸਾਨੁਗਾਨ੍ਸਮਯੋਧਯਤ੍ ।
ਨ ਚੈਨੰ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਯੁਦ੍ਧੇ ਵਾਰਯਾਮਾਸੁਰੁਲ੍ਬਣਮ੍ ॥ 6-117-14 (44231)
ਦੁਃਸ਼ਾਸਨੇਨ ਸਮਰੇ ਰਥਿਨੋ ਵਿਰਥੀਕ੍ਰੁʼਤਾਃ ।
ਸਾਦਿਨਸ਼੍ਚ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸਾ ਹਸ੍ਤਿਨਸ਼੍ਚ ਮਹਾਬਲਾਃ ॥ 6-117-15 (44232)
ਵਿਨਿਰ੍ਭਿੰਨਾਃ ਸ਼ਰੈਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈਰ੍ਨਿਪੇਤੁਰ੍ਵਸੁਧਾਤਲੇ ।
ਸ਼ਰਾਤੁਰਾਸ੍ਤਥੈਵਾਨ੍ਯੇ ਦਨ੍ਤਿਨੋ ਵਿਦ੍ਰੁਤਾ ਦਿਸ਼ਃ ॥ 6-117-16 (44233)
ਯਥਾਗ੍ਨਿਰਿਨ੍ਧਨੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਜ੍ਵਲੇਦ੍ਦੀਪ੍ਤਾਰ੍ਚਿਰੁਲ੍ਬਣਮ੍ ।
ਤਥਾ ਜਜ੍ਵਾਲ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਤੇ ਪਾਣ੍ਡੁਸੇਨਾਂ ਵਿਨਿਰ੍ਦਹਨ੍ ॥ 6-117-17 (44234)
ਤੰ ਭਾਰਤਮਹਾਮਾਤ੍ਰੰ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਜੇਤੁਂ ਨੋਤ੍ਸਹਤੇ ਕਸ਼੍ਚਿੰਨਾਭ੍ਯੁਦ੍ਯਾਤੁਂ ਕਥੰਚਨ ॥ 6-117-18 (44235)
ਰੁʼਤੇ ਮਹੇਨ੍ਦ੍ਰਤਨਯਾਚ੍ਛ੍ਵੇਤਾਸ਼੍ਵਾਤ੍ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਸਾਰਥੇਃ ।
ਸ ਹਿ ਤੰ ਸਮਰੇ ਰਾਜੰਨਿਰ੍ਜਿਤ੍ਯ ਵਿਜਯੋ(ਅ)ਰ੍ਜੁਨਃ ॥ 6-117-19 (44236)
ਭੀਸ਼਼੍ਮਮੇਵਾਭਿਦੁਦ੍ਰਾਵ ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯਸ੍ਯ ਪਸ਼੍ਯਤਃ ।
ਵਿਜਿਤਸ੍ਤਵ ਪੁਤ੍ਰੋ(ਅ)ਪਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਬਾਹੁਵ੍ਯਪਾਸ਼੍ਰਯਃ ॥ 6-117-20 (44237)
ਪੁਨਃ ਪੁਨਃ ਸਮਾਸ਼੍ਵਸ੍ਯ ਪ੍ਰਾਯੁਧ੍ਯਤ ਮਦੋਤ੍ਕਟਃ ।
ਅਰ੍ਜੁਨਸ੍ਤੁ ਰਣੇ ਰਾਜਨ੍ਯੋਧਯਨ੍ਸੰਵ੍ਯਰਾਜਤ ॥ 6-117-21 (44238)
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਤੁ ਰਣੇ ਰਾਜਨ੍ਵਿਵ੍ਯਾਧੈਵ ਪਿਤਾਮਹਮ੍ ।
ਸ਼ਰੈਰਸ਼ਨਿਸੰਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ੈਸ੍ਤਥਾ ਸਰ੍ਪਵਿਸ਼਼ੋਪਮੈਃ ॥ 6-117-22 (44239)
ਨ ਚ ਸ੍ਮ ਤੇ ਰੁਜੰ ਚਕ੍ਰੁਃ ਪਿਤੁਸ੍ਤਵ ਜਨੇਸ਼੍ਵਰ ।
ਸ੍ਮਯ੍ਰਮਾਨਸ੍ਤੁ ਗਾਙ੍ਗੇਯਸ੍ਤਾਨ੍ਬਾਣਾਞ੍ਜਗ੍ਰੁʼਹੇ ਤਦਾ ॥ 6-117-23 (44240)
ਉਸ਼਼੍ਣਾਰ੍ਤੋ ਹਿ ਨਰੋ ਯਦ੍ਵਜ੍ਜਲਧਾਰਾਃ ਪ੍ਰਤੀਚ੍ਛਤਿ ।
ਤਥਾ ਜਗ੍ਰਾਹ ਗਾਙ੍ਗੇਯਃ ਸ਼ਰਧਾਰਾਃ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਃ ॥ 6-117-24 (44241)
ਤੰ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾ ਮਹਾਰਾਜ ਦਦ੍ਰੁʼਸ਼ੁਰ੍ਘੋਰਮਾਹਵੇ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਦਹਨ੍ਤੰ ਸੈਨ੍ਯਾਨਿ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਮਹਾਤ੍ਮਨਾਂ ॥ 6-117-25 (44242)
ਤਤੋ(ਅ)ਬ੍ਰਵੀਤ੍ਤਵ ਸੁਤਃ ਸਰ੍ਵਸੈਨ੍ਯਾਨਿ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਅਭਿਦ੍ਰਵਤ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਫਲ੍ਗੁਨੰ ਸਰ੍ਵਤੋ ਰਣੇ ॥ 6-117-26 (44243)
ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਵਃ ਸਮਰੇ ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਪਾਯਿਸ਼਼੍ਯਤਿ ਧਰ੍ਮਵਿਤ੍।
ਤਦ੍ਭਯੰ ਸੁਮਹਤ੍ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨ੍ਪ੍ਰਤਿ ਯੁਧ੍ਯਤ ॥ 6-117-27 (44244)
ਏਸ਼਼ ਤਾਲੇਨ ਮਹਤਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਤਿਸ਼਼੍ਠਤਿ ਪਾਲਯਨ੍।
ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ਾਂ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਣਾਂ ਸਮਰੇ ਸ਼ਰ੍ਮ ਵਰ੍ਮ ਚ ॥ 6-117-28 (44245)
ਦੇਵਾ ਅਪਿ ਸਮੁਦ੍ਯੁਕ੍ਤਾ ਨਾਲੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸਮਾਸਿਤੁਮ੍ ।
ਕਿਮੁ ਪਾਰ੍ਥਾ ਮਹਾਤ੍ਮਾਨੰ ਮਰ੍ਤ੍ਯਭੂਤਾ ਮਹਾਬਲਾਃ ॥ 6-117-29 (44246)
ਤਸ੍ਮਾਦ੍ਦ੍ਰਵਤ ਮਾ ਯੋਧਾਃ ਫਲ੍ਗੁਨੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਸੰਯੁਗੇ ।
ਅਹਮਦ੍ਯ ਰਣੇ ਯਤ੍ਤੋ ਯੋਧਯਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਪਾਣ੍ਡਵਮ੍ ॥ 6-117-30 (44247)
ਸਹਿਤਃ ਸਰ੍ਵਤੋ ਯਤ੍ਤੈਰ੍ਭਵਦ੍ਭਿਰ੍ਵਸੁਧਾਧਿਪੈਃ ।
ਤਚ੍ਛ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਤੁ ਵਚੋ ਰਾਜੰਸ੍ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਯ ਧਨ੍ਵਿਨਃ ॥ 6-117-31 (44248)
ਅਰ੍ਜੁਨੰ ਪ੍ਰਤਿ ਸੰਯਤ੍ਤਾ ਬਲਵਨ੍ਤੋ ਮਹਾਬਲਾਃ ।
ਤੇ ਵਿਦੇਹਾਃ ਕਲਿਙ੍ਗਾਸ਼੍ਚ ਦਾਸੇਰਕਗਣਾਸ਼੍ਚ ਹ ॥ 6-117-32 (44249)
ਅਭਿਪੇਤੁਰ੍ਨਿਸ਼਼ਾਦਾਸ਼੍ਚ ਸੌਵੀਰਾਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਣੇ ।
ਬਾਹ੍ਲੀਕਾ ਦਰਦਾਸ਼੍ਚੈਵ ਪ੍ਰਤੀਚ੍ਯੋਦੀਚ੍ਯਮਾਲਵਾਃ ॥ 6-117-33 (44250)
ਅਭੀਸ਼਼ਾਹਾਃ ਸ਼ੂਰਸੇਨਾਃ ਸ਼ਿਬਯੋ(ਅ)ਥ ਵਸਾਤਯਃ ।
ਸਾਲ੍ਵਃ ਸ਼ਕਾਸ੍ਤ੍ਰਿਗਰ੍ਤਾਸ਼੍ਚ ਅਮ੍ਬਸ਼਼੍ਠਾਃ ਕੇਕਯੌਃ ਸਹ ॥ 6-117-34 (44251)
ਅਭਿਪੇਤੂ ਰਣੇ ਪਾਰ੍ਥੰ ਪਤਙ੍ਗਾ ਇਵ ਪਾਵਕਮ੍ ।
ਸ ਤਾਨ੍ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਸਹਾਨੀਕਾਨ੍ਮਹਾਰਾਜ ਮਹਾਰਥਾਨ੍ ॥ 6-117-35 (44252)
ਦਿਵ੍ਯਾਨ੍ਯਸ੍ਤ੍ਰਾਣਿ ਸੰਚਿਨ੍ਤ੍ਯ ਪ੍ਰਸੰਧਾਯ ਧਨਞ੍ਜਯਃ ।
ਸ ਤੈਰਸ੍ਤ੍ਰੈਰ੍ਮਹਾਵੇਗੈਰ੍ਦਦਾਹ ਸੁਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-117-36 (44253)
ਸ਼ਰਪ੍ਰਤਾਪੈਰ੍ਬੀਭਤ੍ਸੁਃ ਪਤਙ੍ਗਾਨਿਵ ਪਾਵਕਃ ।
ਤਸ੍ਯ ਬਾਣਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਸ੍ਰੁʼਜਤੋ ਦ੍ਰੁʼਢਧਨ੍ਵਿਨਃ ॥ 6-117-37 (44254)
ਦੀਪ੍ਯਮਾਨਮਿਵਾਕਾਸ਼ੇ ਗਾਣ੍ਡੀਵੰ ਸਮਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤ।
ਤੇ ਸ਼ਰਾਰ੍ਤਾ ਮਹਾਰਾਜ ਵਿਪ੍ਰਕੀਰ੍ਣਮਹਾਧ੍ਵਜਾਃ ॥ 6-117-38 (44255)
ਨਾਭ੍ਯਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਰਾਜਾਨਃ ਸਹਿਤਾ ਵਾਨਰਧ੍ਵਜਮ੍ ।
ਸਧ੍ਵਜਾ ਰਥਿਨਃ ਪੇਤੁਰ੍ਹਯਾਰੋਹਾ ਹਯੈਃ ਸਹ ॥ 6-117-39 (44256)
ਸਗਜਾਸ਼੍ਚ ਗਜਾਰੋਹਾਃ ਕਿਰੀਟਿਸ਼ਰਤਾਡਿਤਾਃ ।
ਤਤੋ(ਅ)ਰ੍ਜੁਨਭੁਜੋਤ੍ਸ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟੈਰਾਵ੍ਰੁʼਤਾ(ਅ)(ਅ)ਸੀਦ੍ਵਸੁਂਧਰਾ ॥ 6-117-40 (44257)
ਵਿਦ੍ਰੁਤੰ ਦਿਕ੍ਸ਼਼ੁ ਸਰ੍ਵਾਸੁ ਸ਼ਰੈਰ੍ਬਲਮਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤ ।
ਅਥ ਪਾਰ੍ਥੋ ਮਹਾਰਾਜ ਦ੍ਰਾਵਯਿਤ੍ਵਾ ਵਰੂਥਿਨੀਮ੍ ॥ 6-117-41 (44258)
ਦੁਃਸ਼ਾਸਨਾਯ ਸੁਬਹੂਨ੍ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਸਾਯਕਾਨ੍ ।
ਤੇ ਤੁ ਭਿਤ੍ਤ੍ਵਾ ਤਵ ਸੁਤੰ ਦੁਃਸ਼ਾਸਨਮਯੋਮੁਖਾਃ ॥ 6-117-42 (44259)
ਧਰਣੀਂ ਵਿਵਿਸ਼ੁਃ ਸਰ੍ਵੇ ਵਲ੍ਮੀਕਮਿਵ ਪੰਨਗਾਃ ।
ਹਯਾਂਸ਼੍ਚਾਸ੍ਯ ਤਤੋ ਜਘ੍ਨੇ ਸਾਰਥਿੰ ਚ ਨ੍ਯਪਾਤਯਤ੍ ॥ 6-117-43 (44260)
ਵਿਵਿੰਸ਼ਤਿੰ ਚ ਵਿੰਸ਼ਤ੍ਯਾ ਵਿਰਥੀਕ੍ਰੁʼਤਵਾਨ੍ਪ੍ਰਭੁਃ ।
ਆਜਘਾਨ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਚੈਵ ਪਞ੍ਚਭਿਰ੍ਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ॥ 6-117-44 (44261)
ਕ੍ਰੁʼਪੰ ਵਿਕਰ੍ਣੰ ਸ਼ਲ੍ਯੰ ਚ ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਬਹੁਭਿਰਾਯਸੈਃ ।
ਚਕਾਰ ਵਿਰਥਾਂਸ਼੍ਚੈਵ ਕੌਨ੍ਤੇਯਃ ਸ਼੍ਵੇਤਵਾਹਨਃ ॥ 6-117-45 (44262)
ਏਵੰ ਤੇ ਵਿਰਥਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਕ੍ਰੁʼਪਃ ਸ਼ਲ੍ਯਸ਼੍ਚ ਮਾਰਿਸ਼਼ ।
ਦੁਃਸ਼ਾਸਨੋ ਵਿਕਰ੍ਣਸ਼੍ਚ ਤਥੈਵ ਚ ਵਿਵਿੰਸ਼ਤਿਃ ॥ 6-117-46 (44263)
ਸੰਪ੍ਰਾਦ੍ਰਵਨ੍ਤ ਸਮਰੇ ਨਿਰ੍ਜਿਤਾਃ ਸਵ੍ਯਸਾਚਿਨਾ ।
ਪੂਰ੍ਵਾਹ੍ਣੇ ਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਪਰਾਜਿਤ੍ਯ ਮਹਾਰਥਾਨ੍ ॥ 6-117-47 (44264)
ਪ੍ਰਜਜ੍ਵਾਲ ਰਣੇ ਪਾਰ੍ਥੋ ਵਿਧੂਮ ਇਵ ਪਾਵਕਃ ।
ਤਥੈਵ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੇਣ ਭਾਸ੍ਕਰੋ ਰਸ਼੍ਮਿਵਾਨਿਵ ॥ 6-117-48 (44265)
ਅਨ੍ਯਾਨਪਿ ਮਹਾਰਾਜ ਤਾਪਯਾਮਾਸ ਪਾਰ੍ਥਿਵਾਨ੍ ।
ਪਰਾਙ੍ਮੁਖੀਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਤਥਾ ਸ਼ਰਵਰ੍ਸ਼਼ੈਰ੍ਮਹਾਰਥਾਨ੍ ॥ 6-117-49 (44266)
ਪ੍ਰਾਵਰ੍ਤਯਤ ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਸ਼ੋਣਿਤੋਦਾਂ ਮਹਾਨਦੀਮ੍ ।
ਮਧ੍ਯੇਨ ਕੁਰੁਸੈਨ੍ਯਾਨਾਂ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਚ ਭਾਰਤ ॥ 6-117-50 (44267)
ਤਸ੍ਮਿੰਨਤਿਮਹਾਭੀਮੇ ਰਾਜਨ੍ਵੀਰਵਰਕ੍ਸ਼਼ਯੇ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਪ੍ਰਤਿ ਪਰਾਕ੍ਰਾਨ੍ਤਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ਸਹ ਸ੍ਰੁʼਞ੍ਜਯੈਃ ॥ 6-117-51 (44268)
ਤੇ ਪਰਾਕ੍ਰਾਨ੍ਤਮਾਲੋਕ੍ਯ ਯੁਧਿ ਰਾਜਨ੍ਪਿਤਾਮਹਮ੍ ।
ਨ ਨ੍ਯਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਤੇ ਪੁਤ੍ਰਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤਾਃ ॥ 6-117-52 (44269)
ਇਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਨਿਧਨੰ ਯੁਦ੍ਧੇ ਸ੍ਵਰ੍ਗਲੋਕਪਰਾਯਣਾਃ ।
ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਭ੍ਯਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਤਾਵਕਾ ਯੁਦ੍ਧਦੁਰ੍ਮਦਾਃ ॥ 6-117-53 (44270)
ਪਾਣ੍ਡਵਾਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਾਜ ਸ੍ਮਰਨ੍ਤੋ ਵਿਵਿਧਾਨ੍ਬਹੂਨ੍ ।
ਕ੍ਲੇਸ਼ਾਨ੍ਕ੍ਰੁʼਤਾਨ੍ਸਪੁਤ੍ਰੇਣ ਤ੍ਵਯਾ ਪੂਰ੍ਵੰ ਨਰਾਧਿਪ ॥ 6-117-54 (44271)
ਭਯੰ ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਰਣੇ ਸ਼ੂਰਾਃ ਸ੍ਵਰ੍ਗਲੋਕਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤਾਃ।
ਤਾਵਕਾਂਸ੍ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਾਂਸ਼੍ਚ ਯੋਧਯਨ੍ਤਿ ਸ੍ਮ ਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਵਤ੍ ॥ 6-117-55 (44272)
ਗਜਾਸ਼੍ਚ ਰਥਸਙ੍ਘਾਸ਼੍ਚ ਬਹੁਧਾ ਰਥਿਭਿਰ੍ਹਤਾਃ ।
ਰਥਾਸ਼੍ਚ ਨਿਹਤਾ ਨਾਗੈਰ੍ਹਯਾਸ਼੍ਚੈਵ ਪਦਾਤਿਭਿਃ ॥ 6-117-56 (44273)
ਅਨ੍ਤਰਾ ਚ੍ਛਿਦ੍ਯਮਾਨਾਨਿ ਸ਼ਰੀਰਾਣਿ ਸ਼ਿਰਾਂਸਿ ਚ ।
ਨਿਪੇਤੁਰ੍ਦਿਕ੍ਸ਼਼ੁ ਸਰ੍ਵਾਸੁ ਗਜਾਸ਼੍ਵਰਥਯੋਧਿਨਾਮ੍ ॥ 6-117-57 (44274)
ਛੰਨਮਾਯੋਧਨੰ ਰਾਜਨ੍ਕੁਣ੍ਡਲਾਙ੍ਗਦਧਾਰਿਭਿਃ।
ਪਤਿਤੈਃ ਪਾਤ੍ਯਮਾਨੈਸ਼੍ਚ ਰਾਜਪੁਤ੍ਰੈਰ੍ਮਹਾਰਥੈਃ ॥ 6-117-58 (44275)
ਰਥਨੇਮਿਨਿਕ੍ਰੁʼਤ੍ਤੈਸ਼੍ਚ ਗਜੈਸ਼੍ਚੈਵਾਵਪੋਥਿਤੈਃ ।
ਪਾਦਾਤਸ਼੍ਚਾਪ੍ਯਧਾਵਨ੍ਤ ਸਾਸ਼੍ਵਾਸ਼੍ਚ ਹਯਯੋਧਿਨਃ ॥ 6-117-59 (44276)
ਗਜਾਸ਼੍ਚ ਰਥਯੋਧਾਸ਼੍ਚ ਪਰਿਪੇਤੁਃ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ।
ਵਿਕੀਰ੍ਣਾਸ਼੍ਚ ਰਥਾ ਭੂਮੌ ਭਗ੍ਰਚਕ੍ਰਯੁਗਧ੍ਵਜਾਃ ॥ 6-117-60 (44277)
ਤਦ੍ਗਜਾਸ਼੍ਵਰਥੌਘਾਨਾਂ ਰੁਧਿਰੇਣ ਸਮੁਕ੍ਸ਼਼ਿਤਮ ।
ਛੰਨਮਾਯੋਧਨੰ ਰੇਜੇ ਰਕ੍ਤਾਭ੍ਰਮਿਵ ਸ਼ਾਰਦਮ੍ ॥ 6-117-61 (44278)
ਸ਼੍ਵਾਨਃ ਕਾਕਾਸ਼੍ਚ ਗ੍ਰੁʼਧ੍ਰਾਸ਼੍ਚ ਵ੍ਰੁʼਕਾ ਗੋਮਾਯੁਭਿਃ ਸਹ ।
ਪ੍ਰਣੇਰ੍ਦੁਰ੍ਭਕ੍ਸ਼਼੍ਯਮਾਸਾਦ੍ਯ ਵਿਕ੍ਰੁʼਤਾਸ਼੍ਚ ਸਗਦ੍ਵਿਜਾਃ ॥ 6-117-62 (44279)
ਵਵੁਰ੍ਬਹੁਵਿਧਸ਼੍ਚੈਵ ਦਿਕ੍ਸ਼਼ੁ ਸਰ੍ਵਾਸੁ ਮਾਰੁਤਾਃ।
ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਮਾਨੇਸ਼਼ੁ ਰਕ੍ਸ਼਼ਃਸੁ ਭੂਤੇਸ਼਼ੁ ਚ ਨਦਤ੍ਸੁ ਚ ॥ 6-117-63 (44280)
ਕਾਞ੍ਚਨਾਨਿ ਚ ਦਾਮਾਨਿ ਪਤਾਕਾਸ਼੍ਚ ਮਹਾਧਨਾਃ ।
ਧੂਯਮਾਨਾ ਵ੍ਯਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਸਹਸਾ ਮਾਰੁਤੇਰਿਤਾਃ ॥ 6-117-64 (44281)
ਸ਼੍ਵੇਤਚ੍ਛਤ੍ਰਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਸਧ੍ਵਜਾਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਥਾਃ ।
ਵਿਕੀਰ੍ਣਾਃ ਸਮਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤ ਸ਼ਤਸ਼ੋ(ਅ)ਥ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ॥ 6-117-65 (44282)
ਸਪਤਾਕਾਸ਼੍ਚ ਮਾਤਙ੍ਗਾ ਦਿਸ਼ੋ ਜਗ੍ਮੁਃ ਸ਼ਰਾਤੁਰਾਃ।
ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾਸ਼੍ਚ ਮਨੁਸ਼਼੍ਯੇਨ੍ਦ੍ਰ ਗਦਾਸ਼ਕ੍ਤਿਧਨੁਰ੍ਧਰਾਃ ॥ 6-117-66 (44283)
ਸਮਨ੍ਤਤਸ਼੍ਚ ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤੇ ਪਤਿਤਾ ਧਰਣੀਤਲੇ । 6-117-67b`ਇਸ਼਼ੁਭਿਸ੍ਤਾਡ੍ਯਮਾਨਾਸ਼੍ਚ ਨਾਰਾਚੈਸ਼੍ਚ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ।'
ਪੇਤੁਰਾਰ੍ਤਸ੍ਵਰੰ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਰਤਤ੍ਰ ਮਹਾਗਜਾਃ ॥ 6-117-67 (44284)
ਸੇਨਾਪਤਿਸ੍ਤੁ ਸਮਰੇ ਪ੍ਰਾਹ ਸੇਨਾਂ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਅਭ੍ਯਦ੍ਰਵਤ ਗਾਙ੍ਗੇਯੰ ਸੈਨਿਕਾਃ ਕਿੰ ਕ੍ਰੁʼਤੇਨ ਵਃ ॥ 6-117-68 (44285)
ਸੇਨਾਪਤਿਵਚਃ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਸੋਮਕਾਃ ਸਹ ਸ੍ਰੁʼਞ੍ਜਯੈਃ ।
ਅਭ੍ਯਦ੍ਰਵਨ੍ਤ ਗੋਙ੍ਗੇਯੰ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਯਾ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ॥ 6-117-69 (44286)
ਤਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਮਹਾਰਾਜ ਦਿਵ੍ਯਮਸ੍ਤ੍ਰਮੁਦੀਰਯਨ੍ ।
ਅਭ੍ਯਧਾਵਤ ਕੌਨ੍ਤੇਯੰ ਮਿਸ਼਼ਤਾਂ ਸਰ੍ਵਧਨ੍ਵਿਨਾਮ੍ ॥ 6-117-70 (44287)
ਤੰ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਰਣੇ ਯਾਨ੍ਤਮਭ੍ਯਦ੍ਰਵਤ ਦੰਸ਼ਿਤਃ ।
ਤਤਃ ਸਮਾਹਰਦ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਤਦਸ੍ਤ੍ਰੰ ਪਾਵਕੋਪਮਮ੍ ॥ 6-117-71 (44288)
ਏਤਸ੍ਮਿੰਨੇਵ ਕਾਲੇ ਤੁ ਕੌਨ੍ਤੇਯਃ ਸ਼੍ਵੇਤਵਾਹਨਃ।
ਨਿਜਘ੍ਨੇ ਤਾਵਕੰ ਸੈਨ੍ਯੰ ਮੋਹਯਿਤ੍ਵਾ ਪਿਤਾਮਹਮ੍ ॥ ॥ 6-117-72 (44289)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਦਸ਼ਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਸਪ੍ਤਦਸ਼ਾਧਿਕਸ਼ਤਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-117-5 ਵਿਵਕ੍ਸ਼਼ਯਾ ਵਿਚਾਰੇਣ ਸੰਸ਼ਯੇਨ ਵਾ ॥ 6-117-9 ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈਸ੍ਤਦਾ ਸ਼ਰੈਃ ਪ੍ਰੈਸ਼਼ੀਤ੍ ਇਤਿ ਡo ਪਾਠਃ ॥ 6-117-14 ਉਲ੍ਬਣਮੁਗ੍ਰਮ੍ ॥ 6-117-18 ਭਾਰਤਮਹਾਮਾਤ੍ਰੰ ਭਰਤਵੰਸ਼ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਮ੍ ॥ 6-117-28 ਸ਼ਰ੍ਮ ਸੁਖਹੇਤੁਤ੍ਵਾਤ੍। ਵਰ੍ਮ ਰਕ੍ਸ਼਼ਾਹੇਤੁਤ੍ਵਾਤ੍ ॥ 6-117-29 ਸਮਾਸਿਤੁਂ ਉਪਸਰ੍ਪਿਤੁਂ ਨਾਸ਼ਯਿਤੁਂ ਵਾ। ਮਰ੍ਤ੍ਯਭੂਤਾਃ ਮਰ੍ਤ੍ਯਸ੍ਵਰੂਪਾਃ ॥ 6-117-30 ਤਸ੍ਮਾਦ੍ਦ੍ਰਵਤ ਹੇ ਯੋਧਾਃ ਇਤਿ ਕo ਪਾਠਃ ॥ 6-117-63 ਭੂਤੇਸ਼਼ੁ ਪ੍ਰੇਤੇਸ਼਼ੁ ॥ 6-117-64 ਮਹਾਧਨਾਃ ਬਹੁਮੂਲ੍ਯਾਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 118
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.118. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 118
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰਾਕ੍ਰਮਵਰ੍ਣਨਮ੍ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-118-0 (44290)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-118-0x (4238)
ਅਸੰਵ੍ਯੂਢੇਸ਼਼੍ਵਨੀਕੇਸ਼਼ੁ ਭੂਯਿਸ਼਼੍ਠਮਨੁਵਰ੍ਤਿਸ਼਼ੁ ।
ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਪਰਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਸਮਪਦ੍ਯਨ੍ਤ ਭਾਰਤ ॥ 6-118-1 (44291)
ਚ ਹ੍ਯਨੀਕਮਨੀਕੇਸ਼਼ੁ ਸਮਸਞ੍ਜਤ ਸੰਕਲੇ ।
ਰਥਾ ਨ ਰਥਿਭਿਃ ਸਾਰ੍ਧੰ ਪਾਦਾਤਾ ਨ ਪਦਾਤਿਭਿਃ ॥ 6-118-2 (44292)
ਅਸ਼੍ਵਾ ਨਾਸ਼੍ਵੈਰਯੁਧ੍ਯਨ੍ਤ ਗਜਾ ਨ ਗਜਯੋਧਿਭਿਃ ।
ਉਨ੍ਮਤ੍ਤਵਨ੍ਮਹਾਰਾਜ ਯੁਧ੍ਯਨ੍ਤੇ ਤਤ੍ਰ ਭਾਰਤ ॥ 6-118-3 (44293)
ਮਹਾਨ੍ਵ੍ਯਤਿਕਰੋ ਰੌਦ੍ਰਃ ਸੇਨਯੋਃ ਸਮਪਦ੍ਯਤ ।
ਨਰਨਾਗਗਣੇਸ਼਼੍ਵੇਵੰ ਵਿਕੀਰ੍ਣੇਸ਼਼ੁ ਚ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ॥ 6-118-4 (44294)
ਕ੍ਸ਼਼ਯੇ ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਮਹਾਰੌਦ੍ਰੇ ਨਿਰ੍ਵਿਸ਼ੇਸ਼਼ਮਜਾਯਤ ।
ਤਤਃ ਸ਼ਲ੍ਯਃ ਕ੍ਰੁʼਪਸ਼੍ਚੈਵ ਚਿਤ੍ਰਸੇਨਸ਼੍ਚ ਭਾਰਤ ॥ 6-118-5 (44295)
ਦੁਃਸ਼ਾਸਨੋ ਵਿਕਰ੍ਣਸ਼੍ਚ ਰਥਾਨਾਸ੍ਥਾਯ ਭਾਸ੍ਵਰਾਨ੍ ।
ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਰਣੇ ਸ਼ੂਰਾ ਧ੍ਵਜਿਨੀਂ ਸਮਕਮ੍ਪਯਨ੍ ॥ 6-118-6 (44296)
ਸਾ ਵਧ੍ਯਮਾਨਾ ਸਮਰੇ ਪਾਣ੍ਡੁਸੇਨਾ ਮਹਾਤ੍ਮਭਿਃ ।
ਤ੍ਰਾਤਾਰੰ ਨਾਧ੍ਯਗਚ੍ਛਦ੍ਵੈ ਮਞ੍ਜਮਾਨੇਵ ਨੌਰ੍ਜੰਲੇ ॥ 6-118-7 (44297)
ਯਥਾ ਹਿ ਸ਼ੈਸ਼ਿਰਃ ਕਾਲੋ ਗਵਾਂ ਮਰ੍ਮਾਣਿ ਕ੍ਰੁʼਨ੍ਤਤਿ।
ਤਥਾ ਪਾਣ੍ਡੁਸੁਤਾਨਾਂ ਵੈ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਮਰ੍ਮਾਣਿ ਕ੍ਰੁʼਨ੍ਤਤਿ 6-118-8 (44298)
ਤਥੈਵ ਤਵ ਸੈਨ੍ਯਸ੍ਯ ਪਾਰ੍ਥੇਨ ਚ ਮਹਾਤ੍ਮਨਾ।
ਨਵਮੇਘਪ੍ਰਤੀਕਾਸ਼ਾਃ ਪਾਤਿਤਾ ਬਹੁਧਾ ਗਜਾਃ ॥ 6-118-9 (44299)
ਮ੍ਰੁʼਦ੍ਯਮਾਨਾਸ਼੍ਚ ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਨ੍ਤੇ ਪਾਰ੍ਥੇਨ ਨਰਯੂਥਪਾਃ ।
ਇਸ਼਼ੁਭਿਸ੍ਤਾਡ੍ਯਮਾਨਾਸ਼੍ਚ ਨਾਰਾਚੈਸ਼੍ਚ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ॥ 6-118-10 (44300)
ਪੇਤੁਰਾਰ੍ਤਸ੍ਵਰੰ ਘੋਰੰ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਤਤ੍ਰ ਮਹਾਗਜਾਃ ।
ਆਨਦ੍ਧਾਭਰਣੈਃ ਕਾਯੈਰ੍ਨਿਹਤਾਨਾਂ ਮਹਾਤ੍ਮਨਾਮ੍ ॥ 6-118-11 (44301)
ਛੰਨਮਾਯੋਧਨੰ ਰੇਜੇ ਸ਼ਿਰੋਭਿਸ਼੍ਚ ਸਕੁਣ੍ਡਲੈਃ । 6-118-12bਤਸ੍ਮਿੰਨੇਵ ਮਹਾਰਾਜ ਮਹਾਵੀਰਵਰਕ੍ਸ਼਼ਯੇ ॥ 6-118-12 (44302)
ਭੀਸ਼਼੍ਮੇ ਚ ਯੁਧਿ ਵਿਕ੍ਰਾਨ੍ਤੇ ਪਾਣ੍ਡਵੇ ਚ ਧਨਞ੍ਜਯੇ ।
ਤੇ ਪਰਾਕ੍ਰਾਨ੍ਤਮਾਲੋਕ੍ਯ ਰਾਜਨ੍ਯੁਧਿ ਪਿਤਾਮਹਮ੍ ॥ 6-118-13 (44303)
ਅਭ੍ਯਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਤੇ ਪੁਤ੍ਰਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਸੈਨ੍ਯਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤਾਃ ।
ਇਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਨਿਧਨੰ ਯੁਦ੍ਧੇ ਸ੍ਵਰ੍ਗੰ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਪਰਾਯਣਮ੍ ॥ 6-118-14 (44304)
ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਭ੍ਯਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਵੀਰਵਰਕ੍ਸ਼਼ਯੇ ।
ਪਾਣ੍ਡਵਾਪਿ ਮਹਾਰਾਜ ਸ੍ਮਰਨ੍ਤੋ ਵਿਵਿਧਾਨ੍ਬਹੂਨ੍ ॥ 6-118-15 (44305)
ਕ੍ਲੇਸ਼ਾਨ੍ਕ੍ਰੁʼਤਾਨ੍ਸਪੁਤ੍ਰੇਣ ਤ੍ਵਯਾ ਪੂਰ੍ਵੰ ਨਰਾਧਿਪ ।
ਭਯੰ ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਰਣੇ ਸ਼ੂਰਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਾਯ ਤਤ੍ਪਰਾਃ ॥ 6-118-16 (44306)
ਤਾਵਕਾਂਸ੍ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਾਂਸ਼੍ਚ ਯੋਧਯਨ੍ਤਿ ਪ੍ਰਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਵਤ੍।
ਸੇਨਾਪਤਿਸ੍ਤੁ ਸਮਰੇ ਪ੍ਰਾਹ ਸੇਨਾਂ ਮਹਾਰਥਃ ॥ 6-118-17 (44307)
ਅਭਿਦ੍ਰਵਤ ਗਾਙ੍ਗੇਯੰ ਸੋਮਕਾਃ ਸ੍ਰੁʼਞ੍ਜਯੈਃ ਸਹ ।
ਸੇਨਾਪਤਿਵਚਃ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਸੋਮਕਾਃ ਸ੍ਰੁʼਞ੍ਜਯਾਸ਼੍ਚ ਤੇ ॥ 6-118-18 (44308)
ਅਭ੍ਯਦ੍ਰਵਨ੍ਤ ਗਾਙ੍ਗੇਯੰ ਸ਼ਰਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਯਾ ਸਮਾਹਤਾਃ ।
ਵਧ੍ਯਮਾਨਸ੍ਤਤੋ ਰਾਜਨ੍ਪਿਤਾ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵਸ੍ਤਵ ॥ 6-118-19 (44309)
ਅਮਰ੍ਸ਼਼ਵਸ਼ਮਾਪੰਨੋ ਯੋਧਯਾਮਾਸ ਸ੍ਰੁʼਞ੍ਜਯਾਨ੍।
ਤਸ੍ਯ ਕੀਰ੍ਤਿਮਤਸ੍ਤਾਤ ਪੁਰਾ ਰਾਮੇਣ ਧੀਮਤਾ॥ 6-118-20 (44310)
ਸੰਪ੍ਰਦਤ੍ਤਾ(ਅ)ਸ੍ਤ੍ਰਸ਼ਿਕ੍ਸ਼਼ਾ ਵੈ ਪਰਾਨੀਕਵਿਨਾਸ਼ਨੀ ।
ਸ ਤਾਂ ਵਿਦ੍ਯਾਮਧਿਸ਼਼੍ਠਾਯ ਕੁਰ੍ਵਨ੍ਤਪਰਬਲਕ੍ਸ਼਼ਯਮ੍ ॥ 6-118-21 (44311)
ਅਹਨ੍ਯਹਨਿ ਪਾਰ੍ਥਾਨਾਂ ਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧਃ ਕੁਰੁਪਿਤਾਮਹਃ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਦਸ਼ਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਜਘਾਨ ਪਰਵੀਰਹਾ ॥ 6-118-22 (44312)
ਤਸ੍ਮਿੰਸ੍ਤੁ ਦਸ਼ਮੇ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤੇ ਦਿਵਸੇ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਏਕੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਹਿ ਮਤ੍ਸ੍ਯੇਸ਼਼ੁ ਪਾਞ੍ਚਾਲੇਸ਼਼ੁ ਚ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-118-23 (44313)
ਗਜਾਸ਼੍ਵਮਮਿਤੰ ਹਤ੍ਵਾ ਹਤ੍ਵਾ ਸਪ੍ਤ ਮਹਾਰਥਾਨ੍ ।
ਹਤ੍ਵਾ ਪਞ੍ਚਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਰਥਾਨਾਂ ਪ੍ਰਤਿਪਾਮਹਃ ॥ 6-118-24 (44314)
ਨਰਾਣਾਂ ਚ ਮਹਾਯੁਦ੍ਧੇ ਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਚਤੁਰ੍ਦਸ਼ ।
ਦਨ੍ਤਿਨਾਂ ਚ ਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਹਯਾਨਾਮਯੁਤੰ ਪੁਨਃ ॥ 6-118-25 (44315)
ਸ਼ਿਕ੍ਸ਼਼ਬਲੇਨ ਨ੍ਯਹਨਤ੍ਪਿਤਾ ਤਵ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਤਤਃ ਸਰ੍ਵਮਹੀਪਾਨਾਂ ਕ੍ਸ਼਼ਪਯਿਤ੍ਵਾ ਵਰੂਥਿਨੀਮ੍ ॥ 6-118-26 (44316)
ਵਿਰਾਟਸ੍ਯ ਪ੍ਰਿਯੋ ਭ੍ਰਾਤਾ ਸ਼ਤਾਨੀਕੋ ਨਿਪਾਤਿਤਃ।
ਸ਼ਤਾਨੀਕੰ ਚ ਸਮਰੇ ਹਤ੍ਵਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਪ੍ਰਤਾਪਵਾਨ੍ ॥ 6-118-27 (44317)
ਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਮਹਾਰਾਜ ਰਾਜ੍ਞਾਂ ਭਲ੍ਲੈਰਪਾਤਯਤ੍।
ਉਦ੍ਵਿਗ੍ਨਾਃ ਸਮਰੇ ਯੋਧਾ ਵਿਕ੍ਰੋਸ਼ਨ੍ਤਿ ਧਨਞ੍ਜਯਮ੍ ॥ 6-118-28 (44318)
ਯੇ ਚ ਕੇਚਨ ਪਾਰ੍ਥਾਨਾਮਭਿਯਾਤਾ ਧਨਞ੍ਜਯਮ੍ ।
ਰਾਜਾਨੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਾਸਾਦ੍ਯ ਗਤਾਸ੍ਤੇ ਯਮਸਾਦਨਮ੍ ॥ 6-118-29 (44319)
ਕਿਰਨ੍ਦਸ਼ ਦਿਸ਼ੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਰਜਾਲੈਃ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ।
ਅਤੀਤ੍ਯ ਸੇਨਾਂ ਪਾਰ੍ਥਾਨਾਮਵਤਸ੍ਥੇ ਚਮੂਮੁਖੇ ॥ 6-118-30 (44320)
ਸ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਸੁਮਹਤ੍ਕਰ੍ਮ ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਵੈ ਦਸ਼ਮੇ(ਅ)ਹਨਿ।
ਸੇਨਯੋਰਨ੍ਤਰੇ ਤਿਸ਼਼੍ਠਨ੍ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹੀਤਸ਼ਰਾਸਨਃ ॥ 6-118-31 (44321)
ਨ ਚੈਨੰ ਪਾਰ੍ਥਿਵਾਃ ਕੇਚਿਚ੍ਛਕ੍ਤਾ ਰਾਜੰਨਿਰੀਕ੍ਸ਼਼ਿਤੁਮ੍ ।
ਮਧ੍ਯੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤੰ ਯਥਾ ਗ੍ਰੀਸ਼਼੍ਮੇ ਤਪਨ੍ਤੰ ਭਾਸ੍ਕਰੰ ਦਿਵਿ ॥ 6-118-32 (44322)
ਯਥਾ ਦੈਤ੍ਯਚਮੂਂ ਸ਼ਕ੍ਰਸ੍ਤਾਪਯਾਮਾਸ ਸੰਯੁਗੇ ।
ਤਥਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਪਾਣ੍ਡਵੇਯਾਂਸ੍ਤਾਪਯਾਮਾਸ ਭਾਰਤ ॥ 6-118-33 (44323)
ਤਥਾ ਚੈਨੰ ਪਰਾਕ੍ਰਾਨ੍ਤਮਾਲੋਕ੍ਯ ਮਧੁਸੂਦਨਃ।
ਉਵਾਚ ਦੇਵਕੀਪੁਤ੍ਰਃ ਪ੍ਰੀਯਮਾਣੋ ਧਨਞ੍ਜਯਮ੍ ॥ 6-118-34 (44324)
ਏਸ਼਼ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸੇਨਯੋਰਨ੍ਤਰੇ ਸ੍ਥਿਤਃ ।
ਸੰਨਿਹਤ੍ਯ ਬਲਾਦੇਨੰ ਵਿਜਯਸ੍ਤੇ ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਤਿ ॥ 6-118-35 (44325)
ਬਲਾਤ੍ਸੰਸ੍ਤਮ੍ਭਯਸ੍ਵੈਨੰ ਯਤ੍ਰੈਸ਼਼ਾ ਭਿਦ੍ਯਤੇ ਚਮੂਃ ।
ਨ ਹਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ਼ਰਾਨਨ੍ਯਃ ਸੋਢੁਮੁਤ੍ਸਹਤੇ ਵਿਭੋ ॥ 6-118-36 (44326)
ਤਤਸ੍ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਕ੍ਸ਼਼ਣੇ ਰਾਜੰਸ਼੍ਚੋਦਿਤੋ ਵਾਨਰਧ੍ਵਜਃ ।
ਸਧ੍ਵਜੰ ਸਰਥੰ ਸਾਸ਼੍ਵੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਨ੍ਤਰ੍ਦਧੇ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-118-37 (44327)
ਸ ਚਾਪਿ ਕੁਰੁਮੁਖ੍ਯਾਨਾਮ੍ਰੁʼਸ਼਼ਭਃ ਪਾਣ੍ਡਵੇਰਿਤਾਨ੍।
ਸਰਵ੍ਰਤੈਃ ਸ਼ਰਵ੍ਰਾਤਾਨ੍ਬਹੁਧਾ ਵਿਦੁਧਾਵ ਤਾਨ੍ ॥ 6-118-38 (44328)
ਤਤਃ ਪਾਞ੍ਚਾਲਰਾਜਸ਼੍ਚ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਕੇਤੁਸ਼੍ਚ ਵੀਰ੍ਯਵਾਨ੍ ।
ਪਾਣ੍ਡਵੋ ਭੀਮਸੇਨਸ਼੍ਚ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸ਼੍ਚ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਃ ॥ 6-118-39 (44329)
ਯਮੌ ਚ ਚੇਕਿਤਾਨਸ਼੍ਚ ਕੇਕਯਾਃ ਪਞ੍ਚ ਚੈਵ ਹ ।
ਸਾਤ੍ਯਕਿਸ਼੍ਚ ਮਹਾਬਾਹੁਃ ਸੌਭਦ੍ਰੋ(ਅ)ਥ ਘਟੋਤ੍ਕਚਃ ॥ 6-118-40 (44330)
ਦ੍ਰੌਪਦੇਯਾਃ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਚ ਕੁਨ੍ਤਿਭੋਜਸ਼੍ਚ ਵੀਰ੍ਯਵਾਨ੍ ।
ਵਿਰਾਟਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਾਜ ਪਾਣ੍ਡਵੇਯਾ ਮਹਾਬਲਾਃ ॥ 6-118-41 (44331)
ਏਤੇ ਚਾਨ੍ਯੇ ਚ ਬਹਵਃ ਪੀਡਿਤਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸਾਯਕੈਃ ।
ਸਮੁਦ੍ਧ੍ਰੁʼਤਾਃ ਫਲ੍ਗੁਨੇਨ ਨਿਮਗ੍ਨਾਃ ਸ਼ੋਕਸਾਗਰੇ ॥ 6-118-42 (44332)
ਤਤਃ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਵੇਗੇਨ ਪ੍ਰਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਪਰਮਾਯੁਧਮ੍।
ਭੀਸ਼਼੍ਮਮੇਵਾਭਿਦੁਦ੍ਰਾਵ ਰਕ੍ਸ਼਼੍ਯਮਾਣਃ ਕਿਰੀਟਿਨਾ ॥ 6-118-43 (44333)
ਤਤੋ(ਅ)ਸ੍ਯਾਨੁਚਰਾਨ੍ਹਤ੍ਵਾ ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਰਣਵਿਭਾਗਵਿਤ੍ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮਮੇਵਾਭਿਦੁਦ੍ਰਾਵ ਬੀਭਤ੍ਸੁਰਪਰਾਜਿਤਃ ॥ 6-118-44 (44334)
ਸਾਤ੍ਯਕਿਸ਼੍ਚੇਕਿਤਾਨਸ਼੍ਚ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸ਼੍ਚ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਃ ।
ਵਿਰਾਟੋ ਦ੍ਰੁਪਦਸ਼੍ਚੈਵ ਮਾਦ੍ਰੀਪੁਤ੍ਰੌ ਚ ਪਾਣ੍ਡਵੌ ॥ 6-118-45 (44335)
ਦੁਦ੍ਰੁਵੁਰ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਮੇਵਾਜੌ ਰਕ੍ਸ਼਼ਿਤਾ ਦ੍ਰੁʼਢਧਨ੍ਵਨਾ ।
ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਸ਼੍ਚ ਸਮਰੇ ਦ੍ਰੌਪਦ੍ਯਾਃ ਪਞ੍ਚ ਚਾਤ੍ਮਜਾਃ ॥ 6-118-46 (44336)
ਦਦ੍ਰੁʼਸ਼ੁਃ ਸਮਰੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸਮੁਦ੍ਯਤਮਹਾਯੁਧਮ੍ ।
ਤੇ ਸਰ੍ਵੇ ਦ੍ਰੁʼਢਧਨ੍ਵਾਨਃ ਸੰਯੁਗੇਸ਼਼੍ਵਪਲਾਯਿਨਃ ॥ 6-118-47 (44337)
ਬਹੁਧਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਾਨਰ੍ਚ੍ਛੁਰ੍ਮਾਰ੍ਗਣੈਃ ਕ੍ਸ਼਼ਤਮਾਰ੍ਗਣੈਃ ।
ਵਿਧੂਯ ਤਾਨ੍ਬਾਣਗਣਾਨ੍ਯੇ ਮੁਕ੍ਤਾਃ ਪਾਰ੍ਥਿਵੋਤ੍ਤਮੈਃ ॥ 6-118-48 (44338)
ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਮਦੀਨਾਤ੍ਮਾ ਵ੍ਯਗਾਹਤ ਵਰੂਥਿਨੀਮ੍ ।
ਚਕ੍ਰੇ ਸ਼ਰਵਿਘਾਤੰ ਚ ਕ੍ਰੀਡੰਨਿਵ ਪਿਤਾਮਹਃ ॥ 6-118-49 (44339)
ਨਾਭਿਸੰਧਤ੍ਤ ਪਾਞ੍ਚਾਲ੍ਯੇ ਸ੍ਮਯਮਾਨੋ ਮੁਹੁਰ੍ਮੁਹੁਃ ।
ਸ੍ਤ੍ਰੀਤ੍ਵੰ ਤਸ੍ਯਾਨੁਸੰਸ੍ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਬਾਣਾਞ੍ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨੇ ॥ 6-118-50 (44340)
ਜਘਾਨ ਦ੍ਰੁਪਦਾਨੀਕੇ ਰਥਾਨ੍ਸਪ੍ਤ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਤਤਃ ਕਿਲਕਿਲਾਸ਼ਬ੍ਦਃ ਕ੍ਸ਼਼ਣੇਨ ਸਮਭੂਤ੍ਤਦਾ ॥ 6-118-51 (44341)
ਮਤ੍ਸ੍ਯਪਾਞ੍ਚਾਲਚੇਦੀਨਾਂ ਤਮੇਕਮਭਿਧਾਵਤਾਮ੍ ।
ਤੇ ਨਰਾਸ਼੍ਵਰਥਵ੍ਰਾਤੈਰ੍ਮਾਰ੍ਗਣੈਸ਼੍ਚ ਪਰੰਤਪ ॥ 6-118-52 (44342)
ਤਮੇਕੰ ਛਾਦਯਾਮਾਸੁਰ੍ਮੇਘਾ ਇਵ ਦਿਵਾਕਰਮ੍ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਭਾਗੀਰਥੀਪੁਤ੍ਰੰ ਪ੍ਰਤਪਨ੍ਤੰ ਰਣੇ ਰਿਪੂਨ੍ ॥ 6-118-53 (44343)
ਤਤਸ੍ਤਸ੍ਯ ਚ ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਚ ਯੁਦ੍ਧੇ ਦੇਵਾਸੁਰੋਪਮੇ ।
ਕਿਰੀਟੀ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਾਨਰ੍ਚ੍ਛ ਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਮ੍ ॥ ॥ 6-118-54 (44344)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਦਸ਼ਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਅਸ਼਼੍ਟਾਦਸ਼ਾਧਿਕਸ਼ਤਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-118-1 ਅਨਿਵਰ੍ਤਿਸ਼਼ੁ ਇਤਿ ਝo ਪਾਠਃ ॥ 6-118-4 ਵ੍ਯਤਿਕਰਃ ਕ੍ਸ਼਼ੋਭਃ ॥ 6-118-49 ਅਦੀਨਾਤ੍ਮਾ ਅਕ੍ਸ਼਼ੀਣਸ੍ਵਭਾਵਃ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 119
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.119. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 119
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਭੀਸ਼਼੍ਮਨਿਪਾਤਃ ॥ 1 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-119-0 (44345)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-119-0x (4239)
ਏਵੰ ਤੇ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਮ੍ ।
ਵਿਵ੍ਯਧੁਃ ਸਮਰੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਪਰਿਵਾਰ੍ਯ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ॥ 6-119-1 (44346)
ਸ਼ਤਘ੍ਨੀਭਿਃ ਸੁਘੋਰਾਭਿਃ ਪਰਿਘੈਸ਼੍ਚ ਪਰਸ਼੍ਵਥੈਃ ।
ਮੁਦ੍ਗਰੈਰ੍ਮੁਸਲੈਃ ਪ੍ਰਾਸੈਃ ਕ੍ਸ਼਼ੇਪਣੀਯੈਸ਼੍ਚ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ॥ 6-119-2 (44347)
ਸ਼ਰੈਃ ਕਨਕਪੁਙ੍ਖੈਸ਼੍ਚ ਸ਼ਕ੍ਤਿਤੋਮਰਕਮ੍ਪਨੈਃ ।
ਨਾਰਾਚੈਰ੍ਵਤ੍ਸਦਨ੍ਤੈਸ਼੍ਚ ਭੁਸ਼ੁਣ੍ਡੀਭਿਸ਼੍ਚ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ॥ 6-119-3 (44348)
ਅਤਾਡਯਨ੍ਰਣੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸਹਿਤਾਃ ਸਰ੍ਵਸ੍ਰੁʼਞ੍ਜਯਾਃ ।
ਸ ਵਿਸ਼ੀਰ੍ਣਤਨੁਤ੍ਰਾਮਾਃ ਪੀਡਿਤੋ ਬਹੁਭਿਸ੍ਤਦਾ ॥ 6-119-4 (44349)
ਨ ਵਿਵ੍ਯਥੇ ਤਦਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਭਿਦ੍ਯਮਾਨੇਸ਼਼ੁ ਮਰ੍ਮਸੁ ।
ਸੰਦੀਪ੍ਤਸ਼ਰਚਾਪਾਗ੍ਨਿਰਸ੍ਤ੍ਰਪ੍ਰਸ੍ਰੁʼਤਮਾਰੁਤਃ ॥ 6-119-5 (44350)
ਨੇਮਿਨਿਰ੍ਹ੍ਰਾਦਸੰਤਾਪੋ ਮਹਾਸ੍ਤ੍ਰੋਦਯਪਾਵਕਃ ।
ਚਿਤ੍ਰਚਾਪਮਹਾਜ੍ਵਾਲੋ ਵੀਰਕ੍ਸ਼਼ਯਮਹੇਨ੍ਧਨਃ ॥ 6-119-6 (44351)
ਯੁਗਾਨ੍ਤਾਗਨਿਸਮਪ੍ਰਖ੍ਯਃ ਪਰੇਸ਼਼ਾਂ ਸਮਪਦ੍ਯਤ ।
ਨਿਵ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਰਥਸਙ੍ਘਾਨਾਮਨ੍ਤਰੇਣ ਵਿਨਿਃਸ੍ਰੁʼਤਃ॥ 6-119-7 (44352)
ਦ੍ਰੁʼਸ਼੍ਯਤੇ ਸ੍ਮ ਨੇਰਨ੍ਦ੍ਰਾਣਾਂ ਪੁਨਰ੍ਮਧ੍ਯਗਤਸ਼੍ਚਰਨ੍ ।
ਤਤਃ ਪਾਞ੍ਚਾਲਰਾਜੰ ਚ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਕੇਤੁਮਤੀਤ੍ਯ ਚ ॥ 6-119-8 (44353)
ਪਾਣ੍ਡਵਾਨੀਕਿਨੀਮਧ੍ਯਮਾਸਸਾਦ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ।
ਤਤਃ ਸਾਤ੍ਯਕਿਭੀਮੌ ਚ ਪਾਣ੍ਡਵੰ ਚ ਧਨਞ੍ਜਯਮ੍ ॥ 6-119-9 (44354)
ਦ੍ਰੁਪਦੰ ਚ ਵਿਰਾਟੰ ਚ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨੰ ਚ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਮ੍ ।
ਭੀਮਘੋਸ਼਼ੈਰ੍ਮਹਾਵੇਗੈਰ੍ਮਰ੍ਮਾਵਰਣਭੇਦਿਭਿਃ ॥ 6-119-10 (44355)
ਸ਼਼ਡੇਤਾੰਨਿਸ਼ਿਤੈਰ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਪ੍ਰਵਿਵ੍ਯਾਧੋਤ੍ਤਕੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਤਸ੍ਯ ਤੇ ਨਿਸ਼ਿਤਾਨ੍ਬਾਣਾਤ੍ਸੰਨਿਵਾਰ੍ਯ ਮਹਾਰਥਾਃ ॥ 6-119-11 (44356)
ਦਸ਼ਭਿਰ੍ਦਸ਼ਭਿਰ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਰ੍ਦਯਾਮਾਸੁਰੋਜਸਾ ।
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਤੁ ਮਹਾਬਾਣਾਨ੍ਯਾਨ੍ਮੁਮੋਚ ਮਹਾਰਥਃ ॥ 6-119-12 (44357)
ਨ ਚਕ੍ਰੁਸ੍ਤੇ ਰੁਜੰ ਤਸ੍ਯ ਸ੍ਵਰ੍ਮਪੁਙ੍ਖਾਃ ਸ਼ਿਲਾਸ਼ਿਤਾਃ।
ਤਤਃ ਕਿਰੀਟੀ ਸੰਰਬ੍ਧੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮੇਵਾਭ੍ਯਧਾਵਤ ॥ 6-119-13 (44358)
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨੰ ਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਧਨੁਸ਼੍ਚਾਸ੍ਯ ਸਮਾਚ੍ਛਿਨਤ੍।
ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਧਨੁਸ਼਼ਸ਼੍ਛੇਦੰ ਨਾਮ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤ ਮਹਾਰਥਾਃ ॥ 6-119-14 (44359)
ਦ੍ਰੋਣਸ਼੍ਚ ਕ੍ਰੁʼਤਵਰ੍ਮਾ ਚ ਸੈਨ੍ਧਵਸ਼੍ਚ ਜਯਦ੍ਰਥਃ ।
ਭੂਰਿਸ਼੍ਰਵਾਃ ਸ਼ਲਃ ਸ਼ਲ੍ਯੋ ਭਗਦਤ੍ਤਸ੍ਤਥੈਵ ਚ ॥ 6-119-15 (44360)
ਸਪ੍ਤੈਤੇ ਪਰਮਕ੍ਰੁਦ੍ਧਾਃ ਕਿਰੀਟਿਨਮਭਿਦ੍ਰੁਤਾਃ ।
ਤਤ੍ਰ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਾਣਿ ਦਿਵ੍ਯਾਨਿ ਦਰ੍ਸ਼ਯਨ੍ਤੋ ਮਹਾਰਥਾਃ ॥ 6-119-16 (44361)
ਅਭਿਪੇਤੁਰ੍ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਾਸ਼੍ਚਾਦਯਨ੍ਤਸ਼੍ਚ ਪਾਣ੍ਡਵਮ੍ ।
ਤੇਸ਼਼ਾਮਾਪਤਤਾਂ ਸ਼ਬ੍ਦਃ ਸ਼ੁਸ਼੍ਰੁਵੇ ਫਲ੍ਗੁਨੰ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-119-17 (44362)
ਉਦ੍ਧੂਤਾਨਾਂ ਯਥਾ ਸ਼ਬ੍ਦਃ ਸਮੁਦ੍ਰਾਣਾਂ ਯੁਗਕ੍ਸ਼਼ਯੇ ।
ਘ੍ਨਤ ਤ੍ਵਰਤ ਗ੍ਰੁʼਹ੍ਣੀਤ ਵਿਦ੍ਧ੍ਯਧ੍ਵਮਵਕਰ੍ਤਤ ॥ 6-119-18 (44363)
ਇਤ੍ਯਾਸੀਤ੍ਤੁਮੁਲਃ ਸ਼ਬ੍ਦਃ ਫਲ੍ਗੁਨਸ੍ਯ ਰਥੰ ਪ੍ਰਤਿ ।
ਤੰ ਸ਼ਬ੍ਦੰ ਤੁਮੁਲੰ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਮਹਾਰਥਾਃ ॥ 6-119-19 (44364)
ਅਭ੍ਯਧਾਵਨ੍ਪਰੀਪ੍ਸਨ੍ਤਃ ਫਲ੍ਗੁਨੰ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਸਾਤ੍ਯਕਿਰ੍ਭੀਮਸੇਨਸ਼੍ਚ ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸ਼੍ਚ ਪਾਰ੍ਸ਼਼ਤਃ ॥ 6-119-20 (44365)
ਵਿਰਾਟਦ੍ਰੁਸ਼਼ਦੌ ਚੋਭੌ ਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਸ਼੍ਚ ਘਟੋਤ੍ਕਚਃ ।
ਅਭਿਮਨ੍ਯੁਸ਼੍ਚ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਸਪ੍ਤੈਤੇ ਕ੍ਰੋਧਮੂਰ੍ਚ੍ਛਿਤਾਃ ॥ 6-119-21 (44366)
ਸਮਭ੍ਯਧਾਵੰਸ੍ਤ੍ਵਰਿਤਾਸ਼੍ਚਿਤ੍ਰਕਾਰ੍ਮੁਕਧਾਰਿਣਃ ।
ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਸਮਭਵਦ੍ਯੁਦ੍ਧੰ ਤੁਮੁਲੰ ਰੋਮਹਰ੍ਸ਼਼ਣਮ੍ ॥ 6-119-22 (44367)
ਸੰਗ੍ਰਮੇ ਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਦੇਵਾਨਾਂ ਦਾਨਵੈਰਿਵ ।
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਤੁ ਰਣੇ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੋ ਰਕ੍ਸ਼਼੍ਮਮਾਣਃ ਕਿਰੀਟਿਨਾ ॥ 6-119-23 (44368)
ਅਵਿਧ੍ਯਦ੍ਦਸ਼ਭਿਰ੍ਭੀਸ਼਼ਅਮੰ ਛਿੰਨਧਨ੍ਵਾਨਮਾਹਵੇ।
ਸਾਰਥਿੰ ਦਸ਼ਭਿਸ਼੍ਚਾਸ੍ਯ ਧ੍ਵਜੰ ਚੈਕੇਨ ਚਿਚ੍ਛਿਦੇ ॥ 6-119-24 (44369)
ਸੋ(ਅ)ਨ੍ਯਤ੍ਕਾਰ੍ਮੁਕਮਾਦਾਯ ਗਾਙ੍ਗੇਯੋ ਵੇਗਵਤ੍ਤਰਮ੍।
ਤਦਪ੍ਯਸ੍ਯ ਸ਼ਿਤੈਰ੍ਬਾਣੈਸ੍ਤ੍ਰਿਭਿਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਫਲ੍ਗੁਨਃ ॥ 6-119-25 (44370)
ਏਵੰ ਸ ਪਾਣ੍ਡਵਃ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧ ਆਤ੍ਤਮਾਤ੍ਤੰ ਪੁਨਃ ਪੁਨਃ ।
ਧਨੁਸ਼੍ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਸਵ੍ਯਸਾਚੀ ਪਰੰਤਪਃ ॥ 6-119-26 (44371)
ਸ ਚ੍ਛਿੰਨਧਨ੍ਵਾ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਾਃ ਸ੍ਰੁʼਕ੍ਕਿਣੀ ਪਰਿਸੰਲਿਹਨ੍ ।
ਸ਼ਕ੍ਤਿੰ ਜਗ੍ਰਾਹ ਤਰਸਾ ਗਿਰੀਣਾਮਪਿ ਦਾਰਣੀਮ੍ ॥ 6-119-27 (44372)
ਤਾਂ ਚ ਚਿਕ੍ਸ਼਼ੇਪ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਫਲ੍ਗੁਨਸ੍ਯ ਰਥੰ ਪ੍ਰਤਿ ।
ਤਾਮਾਪਤਨ੍ਤੀਂ ਸੰਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਜ੍ਵਲਨ੍ਤੀਮਸ਼ਨੀਮਿਵ ॥ 6-119-28 (44373)
ਸਮਾਦਤ੍ਤ ਸ਼ਿਤਾਨ੍ਭਲ੍ਲਾਨ੍ਪਞ੍ਚ ਪਾਣ੍ਡਵਨਨ੍ਦਨਃ ।
ਤਸ੍ਯ ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਤਾਂ ਸ਼ਕ੍ਤਿੰ ਪਞ੍ਚਧਾ ਪਞ੍ਚਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ ॥ 6-119-29 (44374)
ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਾਹੁਪ੍ਰਵੇਰਿਤਾਮ੍ ।
ਸਾ ਪਪਾਤ ਤਥਾ ਚ੍ਛਿੰਨਾ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੇਨ ਕਿਰੀਟਿਨਾ ॥ 6-119-30 (44375)
ਮੇਘਬ੍ਰੁʼਨ੍ਦਪਰਿਭ੍ਰਸ਼਼੍ਟਾ ਵਿਚ੍ਛਿੰਨੇਵ ਸ਼ਤਹ੍ਰਦਾ ।
ਛਿੰਨਾਂ ਤਾਂ ਸ਼ਕ੍ਤਿਮਾਲੋਕ੍ਯ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਕ੍ਰੋਧਸਮਨ੍ਵਿਤਃ । 6-119-31 (44376)
ਅਚਿਨ੍ਤਯਦ੍ਰਣੇ ਵੀਰੋ ਬੁਦ੍ਧ੍ਯਾ ਪਰਪੁਰੰਜਯਃ।
ਸ਼ਕ੍ਤੋ(ਅ)ਹੰ ਧਨੁਸ਼਼ੈਕੇਨ ਨਿਹਨ੍ਤੁਂ ਸਰ੍ਵਪਾਣ੍ਡਵਾਨ੍ ॥ 6-119-32 (44377)
ਯਦ੍ਯੇਸ਼਼ਾਂ ਨ ਭਵੇਦ੍ਗੋਪ੍ਤਾ ਵਿਸ਼਼੍ਵਕ੍ਸੇਨੋ ਮਹਾਬਲਃ ।
`ਅਜਯ੍ਯਸ਼੍ਚੈਵ ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ਾਂ ਲੋਕਾਨਾਮਿਤਿ ਮੇ ਮਤਿਃ ।'
ਕਾਰਣਦ੍ਵਯਮਾਸ੍ਥਾਯ ਨਾਹੰ ਯੋਤ੍ਸ੍ਯਾਮਿ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨ੍ ॥ 6-119-33 (44378)
ਅਵਧ੍ਯਤ੍ਵਾਚ੍ਚ ਪਾਣ੍ਡੂਨਾਂ ਸ੍ਤ੍ਰੀਭਾਵਾਚ੍ਚ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਃ।
ਪਿਤ੍ਰਾ ਤੁਸ਼਼੍ਟੇਨ ਮੇ ਪੂਰ੍ਵੰ ਯਦਾ ਕਾਲੀਮੁਦਵਹਮ੍ ॥ 6-119-34 (44379)
ਸ੍ਵਚ੍ਛਨ੍ਦਮਰਣੰ ਦਤ੍ਤਮਵਧ੍ਯਤ੍ਵੰ ਰਣੇ ਤਥਾ ।
ਤਸ੍ਮਾਨ੍ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੁਮਹੰ ਮਨ੍ਯੇ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤਕਾਲਮਿਵਾਤ੍ਮਨਃ ॥ 6-119-35 (44380)
ਏਵੰ ਜ੍ਞਾਤ੍ਵਾ ਵ੍ਯਵਸਿਤੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯਾਮਿਤਤੇਜਸਃ ।
ਰੁʼਸ਼਼ਯੋ ਵਸਵਸ਼੍ਚੈਵ ਵਿਯਤ੍ਸ੍ਥਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਬ੍ਰੁਵਨ੍ ॥ 6-119-36 (44381)
ਯਤ੍ਤੇ ਵ੍ਯਵਸਿਤੰ ਤਾਤ ਤਦਸ੍ਮਾਕਮਪਿ ਪ੍ਰਿਯਮ੍ ।
ਤਤ੍ਕੁਰੁਸ਼਼੍ਵ ਮਹਾਰਾਜ ਯੁਦ੍ਧੇ ਬੁਦ੍ਧਿੰ ਨਿਵਰ੍ਤਯ ॥ 6-119-37 (44382)
ਅਸ੍ਯ ਵਾਕ੍ਯਸ੍ਯ ਨਿਧਨੇ ਪ੍ਰਾਦੁਸਾਸੀਚ੍ਛਿਵੋ(ਅ)ਨਿਲਃ ।
ਅਨੁਲੋਮਃ ਸੁਗਨ੍ਧੀ ਚ ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼ਤੈਸ਼੍ਚ ਸਮਨ੍ਵਿਤਃ ॥ 6-119-38 (44383)
ਦੇਵਦੁਨ੍ਦੁਭਯਸ਼੍ਚੈਵ ਸੰਪ੍ਰਣੇਦੁਰ੍ਮਹਾਸ੍ਵਨਾਃ।
ਪਪਾਤ ਪੁਸ਼਼੍ਪਵ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿਸ਼੍ਚ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯੋਪਰਿ ਮਾਰਿਸ਼਼ ॥ 6-119-39 (44384)
ਨ ਚ ਤਾਃ ਸ਼ੁਸ਼੍ਰੁਵੇ ਕਸ਼੍ਚਿਤ੍ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਸੰਵਦਤਾਂ ਗਿਰਃ।
ਰੁʼਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਮਹਾਬਾਹੁਂ ਮਾਂ ਚਾਪਿ ਮੁਨਿਤੇਜਸਾ ॥ 6-119-40 (44385)
ਸੰਭ੍ਰਮਸ਼੍ਚ ਮਹਾਨਾਸੀਤ੍ਰਿਦਸ਼ਾਨਾਂ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ।
ਪਤਿਸ਼਼੍ਯਤਿ ਰਥਾਦ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮੇ ਸਰ੍ਵਲੋਕਪ੍ਰਿਯੇ ਤਦਾ ॥ 6-119-41 (44386)
ਇਤਿ ਦੇਵਗਣਾਨਾਂ ਚ ਵਾਕ੍ਯੰ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਮਹਾਤਪਾਃ।
ਤਤਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਬੀਭਤ੍ਸੁਂ ਨਾਭ੍ਯਵਰ੍ਤਤ ॥ 6-119-42 (44387)
ਭਿਦ੍ਯਮਾਨਃ ਸ਼ਿਤੈਰ੍ਬਾਣੈਃ ਸਰ੍ਵਾਵਰਣਭੇਦਿਭਿਃ ।
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਤੁ ਮਹਾਰਾਜ ਭਰਤਾਨਾਂ ਪਿਤਾਮਹਮ੍ ॥ 6-119-43 (44388)
ਆਜਘਾਨੋਰਸਿ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਨਵਭਿਰ੍ਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਸ ਤੇਨਾਭਿਹਤਃ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਕੁਰੁਪਿਤਾਮਹਃ ॥ 6-119-44 (44389)
ਨਾਕਮ੍ਪਤ ਮਹਾਰਾਜ ਕ੍ਸ਼਼ਿਤਿਕਮ੍ਪੇ ਯਥਾ(ਅ)ਚਲਃ ।
ਤਤਃ ਪ੍ਰਹਸ੍ਯ ਬੀਭਤ੍ਸੁਰ੍ਵ੍ਯਾਕ੍ਸ਼਼ਿਪਨ੍ਗਾਣ੍ਡਿਵੰ ਧਨੁਃ ॥ 6-119-45 (44390)
ਗਾਙ੍ਗੇਯੰ ਪਞ੍ਚਵਿੰਸ਼ਤ੍ਯਾ ਕ੍ਸ਼਼ੁਦ੍ਰਕਾਣਾਂ ਸਮਾਰ੍ਪਯਤ੍।
ਪੁਨਃ ਪੁਨਃ ਸ਼ਤੈਰੇਨੰ ਤ੍ਵਰਮਾਣੋ ਧਨਞ੍ਜਯਃ ॥ 6-119-46 (44391)
ਸਰ੍ਵਗਾਤ੍ਰੇਸ਼਼ੁ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਸ੍ਤਥਾ ਮਰ੍ਮਸ੍ਵਤਾਡਯਤ੍ ।
ਏਵਮਨ੍ਯੈਰਪਿ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਵਿਦ੍ਧ੍ਯਮਾਨਃ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ॥ 6-119-47 (44392)
ਤਾਨਪ੍ਯਾਸ਼ੁ ਸ਼ਰੈਰ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਪ੍ਰਵਿਵ੍ਯਾਧ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਤੈਸ਼੍ਚ ਮੁਕ੍ਤਾਞ੍ਛਰਾਨ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਯੁਧਿ ਸਤ੍ਯਪਰਾਕ੍ਰਮਃ ॥ 6-119-48 (44393)
ਨਿਵਾਰਯਾਮਾਸ ਸ਼ਰੈਃ ਸਮੰ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ।
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡੀ ਤੁ ਰਣੇ ਬਾਣਾਨ੍ਯਾਨ੍ਮੁਮੋਚ ਮਹਾਰਥਃ ॥ 6-119-49 (44394)
ਨ ਚਕ੍ਰੁਸ੍ਤੇ ਰੁਜੰ ਤਸ੍ਯ ਰੁਕ੍ਮਪੁਙ੍ਖਾਃ ਸ਼ਿਲਾਸਿਤਾਃ ।
ਤਤਃ ਕਿਰੀਟੀ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮੇਵਾਭ੍ਯਵਰ੍ਤਤ ॥ 6-119-50 (44395)
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨੰ ਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਧਨੁਸ਼੍ਚਾਸ੍ਯ ਸਮਾਚ੍ਛਿਨਤ੍।
ਅਥੈਨੰ ਨਵਭਿਰ੍ਵਿਦ੍ਧ੍ਵਾ ਧ੍ਵਜਮੇਕੇਨ ਚਿਚ੍ਛਿਦੇ ॥ 6-119-51 (44396)
ਸਾਰਥਿੰ ਵਿਸ਼ਿਖੈਸ਼੍ਚਾਸ੍ਯ ਦਸ਼ਭਿਃ ਸਮਕਮ੍ਪਯਤ੍ ।
ਸੋ(ਅ)ਨ੍ਯਤ੍ਕਾਰ੍ਮੁਕਮਾਦਾਯ ਗਾਙ੍ਗੇਯੋ ਬਲਵਤ੍ਤਰਮ੍ ॥ 6-119-52 (44397)
ਤਦਪ੍ਯਸ੍ਯ ਸ਼ਿਤੈਰ੍ਭਲ੍ਲੈਸ੍ਤ੍ਰਿਧਾ ਤ੍ਰਿਭਿਰਘਾਤਯਤ੍ ।
ਨਿਮੇਸ਼਼ਾਰ੍ਧੇਨ ਕੌਨ੍ਤੇਯ ਆਤ੍ਤਮਾਤ੍ਤੰ ਮਹਾਰਣੇ ॥ 6-119-53 (44398)
ਏਵਮਸ੍ਯ ਧਨੂਂਸ਼਼੍ਯਾਜੌ ਚਿਚ੍ਛੇਦ ਸੁਬਹੂਨ੍ਯਥ।
ਤਤਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਬੀਭਤ੍ਸੁਂ ਨਾਤ੍ਯਵਰ੍ਤਤ ॥ 6-119-54 (44399)
ਅਥੈਨੰ ਪਞ੍ਚਵਿੰਸ਼ਤ੍ਯਾ ਕ੍ਸ਼਼ੁਦ੍ਰਕਾਣਾਂ ਸਮਾਰ੍ਪਯਤ੍।
ਸੋ(ਅ)ਤਿਵਿਦ੍ਧੋ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੋ ਦੁਃਸ਼ਾਸਨਮਭਾਸ਼਼ਤ ॥ 6-119-55 (44400)
ਏਸ਼਼ ਪਾਰ੍ਥੋ ਰਣੇ ਕ੍ਰੁਦ੍ਧਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਸ਼ਰੈਰਨੇਕਸਾਹਸ੍ਤ੍ਰੈਰ੍ਮਾਮੇਵਾਭ੍ਯਪਤਦ੍ਰਣੇ ॥ 6-119-56 (44401)
ਨ ਚੈਸ਼਼ ਸਮਰੇ ਸ਼ਕ੍ਯੋ ਜੇਤੁਂ ਵਜ੍ਰਭ੍ਰੁʼਤਾ ਅਪਿ।
ਨ ਚਾਪਿ ਸਹਿਤਾ ਵੀਰਾ ਦੇਵਦਾਨਵਰਾਕ੍ਸ਼਼ਸਾਃ ॥ 6-119-57 (44402)
ਮਾਂ ਚਾਪਿ ਸ਼ਕ੍ਤਾ ਨਿਰ੍ਜੇਤੁਂ ਕਿਮੁ ਮਰ੍ਤ੍ਯਾ ਮਹਾਰਥਾਃ । 6-119-58b`ਰੁʼਤੇ(ਅ)ਰ੍ਜੁਨੰ ਸੁਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਮੇਤਤ੍ਸਤ੍ਯੰ ਬ੍ਰਵੀਮਿ ਤੇ ॥' 6-119-58 (44403)
ਏਵੰ ਤਯੋਃ ਸੰਵਦਤੋਃ ਫਲ੍ਗੁਨੋ ਨਿਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ।
ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨੰ ਪੁਰਸ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਯ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਵਿਵ੍ਯਾਧ ਸੰਯੁਗੇ ॥ 6-119-59 (44404)
ਤਤੋ ਦੁਃਸ਼ਾਸਨੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ੍ਮਯਮਾਨ ਇਵਾਬ੍ਰਵੀਤ੍ ।
ਅਰ੍ਦਿਤੋ ਨਿਸ਼ਿਤੈਰ੍ਬਾਣੈਰ੍ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਗਾਣ੍ਡੀਵਧਨ੍ਵਨਾ ॥ 6-119-60 (44405)
ਵਜ੍ਰਾਸ਼ਨਿਸਮਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ਾਃ ਸੁਪੁਙ੍ਖਾਃ ਸੁਪ੍ਰਤੇਜਨਾਃ ।
ਸੁਮੁਕ੍ਤਾ ਅਵ੍ਯਵਚ੍ਛਿੰਨਾ ਨੇਮੇ ਬਾਣਾਃਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਃ ॥ 6-119-61 (44406)
ਨਿਕ੍ਰੁʼਨ੍ਤਮਾਨਾ ਮਰ੍ਮਾਣਿ ਦ੍ਰੁʼਢਾਵਰਣਭੇਦਿਨਃ ।
ਸੁਸਲਾ ਇਵ ਮੇ ਧ੍ਨਨ੍ਤਿ ਨੇਮੇ ਬਾਣਃ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਃ ॥ 6-119-62 (44407)
ਵਜ੍ਰਦਣ੍ਡਸਮਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ਾ ਵਜ੍ਰਵੇਗਦੁਰਾਸਦਾਃ ।
ਮਮ ਪ੍ਰਾਣਾਨਾਰੁਜਨ੍ਤਿ ਨੇਮੇ ਬਾਣਾਃ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਃ ॥ 6-119-63 (44408)
ਨਾਸ਼ਯਨ੍ਤੀਵ ਮੇ ਪ੍ਰਾਣਾਨ੍ਯਮਦੂਤਾ ਇਵਾਗਤਾਃ ।
ਗਦਾਪਰਿਘਸੰਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ਾ ਨੇਮੇ ਬਾਣਾਃ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਃ ॥ 6-119-64 (44409)
ਭੁਜਗਾ ਇਵ ਸੰਕ੍ਰੁਦ੍ਧਾ ਲੇਲਿਹਾਨਾ ਵਿਸ਼਼ੋਲ੍ਬਣਾਃ।
ਸਮਾਵਿਸ਼ਨ੍ਤਿ ਮਰ੍ਮਾਣਿ ਨੇਮੇ ਬਾਣਾਃ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਃ ॥ 6-119-65 (44410)
ਅਰ੍ਜੁਨਸ੍ਯ ਇਮੇ ਬਾਣਾ ਨੇਮੇ ਬਾਣਾਃ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਃ ।
ਕ੍ਰੁʼਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਮਮ ਗਾਤ੍ਰਾਣਿ ਮਾਘਮਾਂ ਸੇਗਵਾ ਇਵ ॥ 6-119-66 (44411)
ਸਰ੍ਵੇ ਹ੍ਯਪਿ ਨ ਮੇ ਦੁਃਖੰ ਕੁਰ੍ਯੁਰਨ੍ਯੇ ਨਰਾਧਿਪਾਃਕ ।
ਵੀਰੰ ਗਾਣ੍ਡੀਵਧਨ੍ਵਾਨਮ੍ਰੁʼਤੇ ਜਿਸ਼਼੍ਣੁਂ ਕਪਿਧ੍ਵਜਮ੍ ॥ 6-119-67 (44412)
ਇਤਿ ਬ੍ਰੁਵਞ੍ਛਾਨ੍ਤਨਵੋ ਦਿਧਕ੍ਸ਼਼ੁਰਿਵ ਪਾਣ੍ਡਵਮ੍ ।
ਸ਼ਕ੍ਤਿੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ ਪਾਰ੍ਥਾਯ ਤਤਸ਼੍ਚਿਕ੍ਸ਼਼ੇਪ ਭਾਰਤ ॥ 6-119-68 (44413)
ਤਾਮਸ੍ਯ ਵਿਸ਼ਿਖੈਸ਼੍ਛਿਤ੍ਤ੍ਵਾ ਤ੍ਰਿਧਾ ਤ੍ਰਿਭਿਰਪਾਤਯਤ੍।
ਪਸ਼੍ਯਤਾਂ ਕੁਰੁਵੀਰਾਣਾਂ ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ਾਂ ਤਤ੍ਰ ਭਾਰਤ ॥ 6-119-69 (44414)
ਚਰ੍ਮਾਥਾਦਤ੍ਤ ਗਾਙ੍ਗੇਯੋ ਜਾਤਰੂਪਪਰਿਸ਼਼੍ਕ੍ਰੁʼਤਮ੍ ।
ਖਙ੍ਗੰ ਚਾਨ੍ਯਤਰਪ੍ਰੇਪ੍ਸੁਰ੍ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੋਰਗ੍ਰੇ ਜਯਾਯ ਵਾ ॥ 6-119-70 (44415)
ਤਸ੍ਯ ਤਚ੍ਛਤਧਾ ਚਰ੍ਮ ਵ੍ਯਧਮਤ੍ਸਾਯਕੈਸ੍ਤਥਾ ।
ਰਥਾਦਨਵਰੂਢਸ੍ਯ ਤਦਦ੍ਭੁਤਮਿਵਾਭਵਤ੍ ॥ 6-119-71 (44416)
ਤਤੋ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੋ ਰਾਜਾ ਸ੍ਵਾਨ੍ਯਨੀਕਾਨ੍ਯਚੋਦਯਤ੍।
ਅਭਿਦ੍ਰਵਤ ਗਾਙ੍ਗੇਯੰ ਮਾ ਵੋ(ਅ)ਸ੍ਤੁ ਭਯਮਣ੍ਵਪਿ ॥ 6-119-72 (44417)
ਅਥ ਤੇ ਤੋਮਰੈਃ ਪ੍ਰਾਸੈਰ੍ਬਾਣੌਘੈਸ਼੍ਚ ਸਮਨ੍ਤਤਃ।
ਪਟ੍ਟਸੈਸ਼੍ਚ ਸੁਨਿਸ੍ਤ੍ਰਿੰਸ਼ੈਰ੍ਨਾਰਾਚੈਸ਼੍ਚ ਤਥਾ ਸ਼ਿਤੈਃ ॥ 6-119-73 (44418)
ਵਤ੍ਸਦਨ੍ਤੈਸ਼੍ਚ ਭਲ੍ਲੈਸ਼੍ਚ ਤਮੇਕਮਭਿਦੁਦ੍ਰੁਵੁਃ ।
ਸਿੰਹਨਾਦਸ੍ਤਤੋ ਘੋਰਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਮਭੂਤ੍ਤਦਾ ॥ 6-119-74 (44419)
ਤਥੈਵ ਤਵ ਪੁਤ੍ਰਾਸ਼੍ਚ ਨੇਦੁਰ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਜਯੈਸ਼਼ਿਣਃ।
ਤਮੇਕਮਭ੍ਯਰਕ੍ਸ਼਼ਨ੍ਤ ਸਿੰਹਨਾਦਾਂਸ਼੍ਚ ਚਕ੍ਰਿਰੇ ॥ 6-119-75 (44420)
ਤਤ੍ਰਾਸੀਤ੍ਤੁਮੁਲੰ ਯੁਦ੍ਧੰ ਤਾਵਕਾਨਾਂ ਪਰੈਃ ਸਹ।
ਦਸ਼ਮੇ(ਅ)ਹਨਿ ਰਾਜੇਨ੍ਦ੍ਰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਾਰ੍ਜੁਨਸਮਾਗਮੇ ॥ 6-119-76 (44421)
ਆਸੀਦ੍ਧੋਰ ਇਵਾਵਰ੍ਤੋ ਮੁਹੂਰ੍ਤਮੁਦਧੇਰਿਵ ।
ਸੈਨ੍ਯਾਨਾਂ ਯੁਧ੍ਯਮਾਨਾਨਾਂ ਨਿਘ੍ਨਤਾਮਿਤਰੇਤਰਮ੍ ॥ 6-119-77 (44422)
ਅਸੌਮ੍ਯਰੂਪਾ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵੀ ਸ਼ੋਣਿਤਾਕ੍ਤਾ(ਅ)ਭਵਤ੍ਤਦਾ।
ਸਮੰ ਚ ਵਿਸ਼਼ਮੰ ਚੈਵ ਨ ਪ੍ਰਾਜ੍ਞਾਯਤ ਕਿੰਚਨ ॥ 6-119-78 (44423)
ਯੋਧਾਨਾਮਯੁਤੰ ਹਤ੍ਵਾ ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਸ ਦਸ਼ਮੇ(ਅ)ਹਨਿ ।
ਅਤਿਸ਼਼੍ਠਦਾਹਵੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਭਿਦ੍ਯਮਾਨੇਸ਼਼ੁ ਮਰ੍ਮਸੁ ॥ 6-119-79 (44424)
ਤਤਃ ਸੇਨਾਮੁਖੇ ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਸ੍ਥਿਤਃ ਪਾਰ੍ਥੋ ਧਨੁਰ੍ਧਰਃ।
ਮਧ੍ਯੇਨ ਕੁਰੁਸੈਨ੍ਯਾਨਾਂ ਦ੍ਰਾਵਯਾਮਾਸ ਵਾਹਿਨੀਮ੍ ॥ 6-119-80 (44425)
`ਤਤ੍ਰਾਦ੍ਭੁਤਮਪਸ਼੍ਯਾਮ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾਂ ਪਰਾਕ੍ਰਮਮ੍।
ਦ੍ਰਾਵਯਾਮਾਸੁਰਿਸ਼਼ੁਭਿਃ ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਦਾਨੁਗਾਨ੍ ॥' 6-119-81 (44426)
ਵਯੰ ਸ਼੍ਵੇਤਹਯਾਦ੍ਭੀਤਾਃ ਕੁਨ੍ਤੀਪੁਤ੍ਰਾਦ੍ਧਨਞ੍ਜਯਾਤ੍।
ਪੀਡ੍ਯਮਾਨਾਃ ਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰੈਃ ਪ੍ਰਾਦ੍ਰਵਾਮ ਰਣੇ ਤਦਾ ॥ 6-119-82 (44427)
`ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ਪਞ੍ਚਭਿਃ ਸਾਰ੍ਧੰ ਸਾਤ੍ਯਕੇਨ ਚ ਧਨ੍ਵਿਨਾ।
ਧ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਦ੍ਯੁਮ੍ਨਸੁਖੈਃ ਸਰ੍ਵੈਃ ਪਾਞ੍ਚਾਲੈਸ਼੍ਚ ਸਮਨ੍ਤਤਃਕ ॥ 6-119-83 (44428)
ਭਿਦ੍ਯਮਾਨਾਃ ਸ਼ਰੈਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈਃ ਸਰ੍ਵੇ ਕਾਰ੍ਸ਼਼੍ਣਿਪੁਰੋਗਮੈਃ।
ਦ੍ਰੋਣਦ੍ਰੌਣਿਕ੍ਰੁʼਤੈਃ ਸਾਰ੍ਧੰ ਸਰ੍ਵੇ ਸ਼ਲ੍ਯਸ਼ਲਾਦਯਃ।
ਤਾਵਕਾਃ ਸਮਰੇ ਰਾਜਞ੍ਜਹੁਰ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਮਹਾਮ੍ਰੁʼਧੇ ॥' 6-119-84 (44429)
ਸੌਵੀਰਾਃ ਕਿਤਵਾਃ ਪ੍ਰਾਚ੍ਯਾਃਪ੍ਰਤੀਚ੍ਯੋਦੀਚ੍ਯਮਾਲਵਾਃ।
ਅਭੀਸ਼਼ਾਹਾਃ ਸ਼ੂਰਸੇਨਾਃ ਸ਼ਿਬਯੋ(ਅ)ਥ ਵਸਾਤਯਃ ॥ 6-119-85 (44430)
ਸਾਲ੍ਵਾਸ਼੍ਰਯਾਸ੍ਤ੍ਰਿਗਰ੍ਤਾਸ਼੍ਚ ਅਮ੍ਬਸ਼਼੍ਠਾਃ ਕੇਕਯੈਃ ਸਹ।
ਦ੍ਵਾਦਸ਼ੈਤੇ ਜਨਪਦਾਃ ਸ਼ਰਾਰ੍ਤਾ ਵ੍ਰਣਪੀਡਿਤਾਃ।
ਸੰਗ੍ਰਾਮੇ ਪ੍ਰਜਹੁਰ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਯੁਧ੍ਯਮਾਨਾਃ ਕਿਰੀਟਿਨਾ ॥ 6-119-86 (44431)
ਤਤਸ੍ਤਮੇਕੰ ਬਹਵਃ ਪਰਿਵਾਰ੍ਯ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ।
ਪਰਿਕਾਲ੍ਯ ਕੁਰੂਨ੍ਸਰ੍ਵਾਞ੍ਸ਼ਰਰ੍ਸ਼਼ੈਰਵਾਕਿਰਨ੍ ॥ 6-119-87 (44432)
ਨਿਪਾਤਯਤ ਗ੍ਰੁʼਹ੍ਣੀਤ ਯੁਧ੍ਯਧ੍ਵਮਵਕ੍ਰੁʼਨ੍ਤਤ।
ਇਤ੍ਯਾਸੀਤ੍ਤੁਮੁਲਃ ਸ਼ਬ੍ਦੋ ਰਾਜਨ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਰਥੰ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-119-88 (44433)
ਨਿਹਤ੍ਯ ਸਮਰੇ ਰਾਜਞ੍ਸ਼ਤਸ਼ੋ(ਅ)ਥ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ।
ਨ ਤਸ੍ਯਾਸੀਦਨਿਰ੍ਭਿੰਨੰ ਗਾਤ੍ਰੇ ਦ੍ਵ੍ਯਙ੍ਗੁਲਮਨ੍ਤਰਮ੍ ॥ 6-119-89 (44434)
ਏਵੰਭੂਤਸ੍ਤਵ ਪਿਤਾ ਸ਼ਰੈਰ੍ਵਿਸ਼ਕਲੀਕ੍ਰੁʼਤਃ।
ਸ਼ਿਤਾਗ੍ਰੈਃ ਫਲ੍ਗੁਨੇਨਾਜੌ ਪ੍ਰਾਕ੍ਸ਼ਿਰਾਃ ਪ੍ਰਾਪਤਦ੍ਰਥਾਤ੍ ॥ 6-119-90 (44435)
ਕਿੰਚਿਚ੍ਛੇਸ਼਼ੇ ਦਿਨਕਰੇ ਪੁਤ੍ਰਾਣਾਂ ਤਵ ਪਸ਼੍ਯਤਾਮ੍ ।
ਹਾਹੇਤਿ ਦਿਵਿ ਦੇਵਾਨਾਂ ਪਾਰ੍ਥਿਵਾਨਾਂ ਚ ਭਾਰਤ ॥ 6-119-91 (44436)
ਪਤਮਾਨੇ ਰਥਾਦ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮੇ ਬਭੂਵ ਸੁਮਹਾਸ੍ਵਨਃ ।
ਸੰਪਤਨ੍ਤਮਭਿਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਮਹਾਤ੍ਮਾਨੰ ਪਿਤਾਮਹਮ੍ ॥ 6-119-92 (44437)
ਸਹ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਸਰ੍ਵੇਸ਼਼ਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤਨ੍ਹ੍ਰੁʼਦਯਾਨਿ ਨਃ ।
ਸ ਪਪਾਤ ਮਹਾਬਾਹੁਰ੍ਵਸੁਧਾਮਨੁਨਾਦਯਨ੍ ॥ 6-119-93 (44438)
ਇਨ੍ਦ੍ਰਧ੍ਵਜ ਇਵੋਤ੍ਸ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਃ ਕੇਤੁਃ ਸਰ੍ਵਧਨੁਸ਼਼੍ਮਤਾਮ੍ ।
ਧਰਣੀਂ ਨ ਸ ਪਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ ਸ਼ਰਸਙ੍ਘੈਃ ਸਮਾਵ੍ਰੁʼਤਃ ॥ 6-119-94 (44439)
ਸ਼ਲਤਲ੍ਪੇ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸੰ ਸ਼ਯਾਨੰ ਪੁਰੁਸ਼਼ਰ੍ਸ਼਼ਭਮ੍।
ਰਥਾਤ੍ਪ੍ਰਪਤਿਤੰ ਚੈਨੰ ਦਿਵ੍ਯੋ ਭਾਵਃ ਸਮਾਵਿਸ਼ਤ੍ ॥ 6-119-95 (44440)
ਅਭ੍ਯਵਰ੍ਸ਼਼ਚ੍ਚ ਪਰ੍ਜਨ੍ਯਃ ਪ੍ਰਾਕਮ੍ਪਤ ਚ ਮੇਦਿਨੀ ।
ਪਤਨ੍ਸ ਦਦ੍ਰੁʼਸ਼ੇ ਚਾਪਿ ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੇਨ ਦਿਵਾਕਰਮ੍ ॥ 6-119-96 (44441)
ਸੰਜ੍ਞਾਂ ਚੋਪਾਲਭਦ੍ਵੀਰਃ ਕਾਲੰ ਸੰਚਿਨ੍ਤ੍ਯ ਭਾਰਤ ।
ਅਨ੍ਤਰਿਕ੍ਸ਼਼ੇ ਚ ਸ਼ੁਸ਼੍ਰਾਵ ਦਿਵ੍ਯਾ ਵਾਚਃ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ॥ 6-119-97 (44442)
ਕਥੰ ਮਹਾਤ੍ਮਾ ਗਾਙ੍ਗੇਯਃ ਸਰ੍ਵਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਭ੍ਰੁʼਤਾਂ ਵਰਃ ।
ਕਾਲਕਰ੍ਤਾ ਨਰਵ੍ਯਾਘ੍ਰਃ ਸੰਪ੍ਰਾਪ੍ਤੇ ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਾਯਨੇ ॥ 6-119-98 (44443)
ਸ੍ਥਿਤੋ(ਅ)ਸ੍ਮੀਤਿ ਚ ਗਾਙ੍ਗੇਯਸ੍ਤਚ੍ਛ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਵਾਕ੍ਯਮਬ੍ਰਵੀਤ੍।
ਧਾਰਯਿਸ਼਼੍ਯਾਮ੍ਯਹੰ ਪ੍ਰਾਣਾਨ੍ਪਤਿਤਿ(ਅ)ਪਿ ਮਹੀਤਲੇ ॥ 6-119-99 (44444)
ਉਤ੍ਤਰਾਯਣਮਨ੍ਵਿਚ੍ਛਨ੍ਸੁਗਤਿਪ੍ਰਤਿਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ਯਾ।
ਤਸ੍ਯ ਤਨ੍ਮਤਮਾਜ੍ਞਾਯ ਗਹ੍ਗਾ ਹਿਮਵਤਃ ਸੁਤਾਃ ॥ 6-119-100 (44445)
ਮਹਰ੍ਸ਼਼ੀਨ੍ਹੰਸਰੂਪੇਣ ਪ੍ਰੇਸ਼਼ਯਾਮਾਸ ਤਤ੍ਰ ਵੈ।
ਤਤਸ੍ਤੰ ਪ੍ਰਤਿ ਤੇ ਹੰਸਾਸ੍ਤ੍ਵਰਿਤਾ ਮਾਨਸੌਕਸਃ ॥ 6-119-101 (44446)
ਆਜਗ੍ਮੁਃ ਸਹਿਤਾ ਦ੍ਰਸ਼਼੍ਟੁਂ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਕੁਰੁਪਿਤਾਮਹਮ੍।
ਯਤ੍ਰ ਸ਼ੇਤੇ ਨਰਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਃ ਸ਼ਰਤਲ੍ਪੇ ਪਿਤਾਮਹਃ ॥ 6-119-102 (44447)
ਤੇ ਤੁ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸਮਾਸਾਦ੍ਯ ਰੁʼਸ਼਼ਯੋ ਹੰਸਰੂਪਿਣਃ ।
ਅਪਸ਼੍ਯਞ੍ਛਰਤਲ੍ਪਸ੍ਥੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਕੁਰੁਕੁਲੋਦ੍ਵਹਮ੍ ॥ 6-119-103 (44448)
ਤੇ ਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਮਹਾਤ੍ਮਾਨੰ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਚਾਪਿ ਪ੍ਰਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਮ੍।
ਗਾਙ੍ਗੇਯੰ ਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੰ ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੇਨ ਚ ਭਾਸ੍ਕਰਮ੍ ॥ 6-119-104 (44449)
ਇਤਰੇਤਰਮਾਮਨ੍ਤ੍ਰ੍ਯ ਪ੍ਰਾਹੁਸ੍ਤਤ੍ਰ ਮਨੀਸ਼਼ਿਣਃ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਕਥੰ ਮਹਾਤ੍ਮਾ ਸਨ੍ਸੰਸ੍ਥਾਤਾ ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਾਯਨੇ ॥ 6-119-105 (44450)
ਇਤ੍ਯੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਪ੍ਰਸ੍ਥਿਤਾ ਹੰਸਾ ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਾਮਭਿਤੋ ਦਿਸ਼ਮ੍।
ਸੰਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਵੈ ਮਹਾਬੁਦ੍ਧਿਸ਼੍ਚਿਨ੍ਤਯਿਤ੍ਵਾ ਚ ਭਾਰਤ ॥ 6-119-106 (44451)
ਤਾਨਬ੍ਰਵੀਚ੍ਛਾਨ੍ਤਨਵੋ ਨਾਹੰ ਗਨ੍ਤਾ ਕਥੰਚਨ ।
ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਾਵਰ੍ਤ ਆਦਿਤ੍ਯੇ ਏਤਨ੍ਮੇ ਮਨਸਿ ਸ੍ਥਿਤਮ੍ ॥ 6-119-107 (44452)
ਗਮਿਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਸ੍ਵਕੰ ਸ੍ਥਾਨਮਾਸੀਦ੍ਯਨ੍ਮੇ ਪੁਰਾਤਨਮ੍ ।
ਉਦਗਾਯਨ ਆਦਿਤ੍ਯੇ ਹੰਸਾਃ ਸਤ੍ਯੰ ਬ੍ਰਵੀਮਿ ਵਃ ॥ 6-119-108 (44453)
ਧਾਰਯਿਸ਼਼੍ਯਾਮ੍ਯਹੰ ਪ੍ਰਾਣਾਨੁਤ੍ਤਰਾਯਣਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ਯਾ।
ਪ੍ਰਾਣਾਨਾਂ ਚ ਸਮੁਤ੍ਸਰ੍ਗ ਐਸ਼੍ਵਰ੍ਯੰ ਨਿਯਤੰ ਮਮ ॥ 6-119-109 (44454)
ਤਸ੍ਮਾਤ੍ਪ੍ਰਾਣਾਨ੍ਧਾਰਯਿਸ਼਼੍ਯੇ ਮੁਮੂਰ੍ਸ਼਼ੁਰੁਦਗਾਯਨੇ।
ਯਸ਼੍ਚ ਦਤ੍ਤੋ ਵਰੋ ਮਹ੍ਯੰ ਪਿਤ੍ਰਾ ਤੇਨ ਮਹਾਤ੍ਮਨਾ ॥ 6-119-110 (44455)
ਛਨ੍ਦਤਸ੍ਤੇ ਭਵੇਨ੍ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੁਰਿਤਿ ਤਤ੍ਸਤ੍ਯਮਸ੍ਤੁ ਮੇ।
ਧਾਰਯਿਸ਼਼੍ਯੇ ਤਤਃ ਪ੍ਰਾਣਾਨੁਤ੍ਸਰ੍ਗੇ ਨਿਯਤੇ ਸਤਿ ॥ 6-119-111 (44456)
ਇਤ੍ਯੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਤਾਂਸ੍ਤਦਾ ਹੰਸਾਨ੍ਸ ਸ਼ੇਤੇ ਸ਼ਰਤਲ੍ਪਗਃ ।
ਏਵੰ ਕੁਰੂਣਾਂ ਪਤਿਤੇ ਸ਼੍ਰੁʼਙ੍ਗੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇ ਮਹੌਜਸਿ ॥ 6-119-112 (44457)
ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ਸ੍ਰੁʼਞ੍ਜਯਾਸ਼੍ਚੈਵ ਸਿੰਹਨਾਦੰ ਪ੍ਰਚਕ੍ਰਿਰੇ ।
ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਹਤੇ ਮਹਾਸਤ੍ਵੇ ਭਰਤਾਨਾਂ ਪਿਤਾਮਹੇ ॥ 6-119-113 (44458)
ਨ ਕਿੰਚਿਤ੍ਪ੍ਰਤ੍ਯਪਦ੍ਯਨ੍ਤ ਪੁਤ੍ਰਾਸ੍ਤੇ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਸੰਮੋਹਸ਼੍ਚੈਵ ਤੁਮੁਲਃ ਕਰੂਣਾਮਭਵਤ੍ਤਦਾ ॥ 6-119-114 (44459)
ਕ੍ਰੁʼਪਦੁਰ੍ਯੋਧਨਮੁਖਾ ਨਿਃਸ਼੍ਵਸ੍ਯ ਰੁਰੁਦੁਸ੍ਤਤਃ ।
ਵਿਸ਼਼ਾਦਾਚ੍ਚ ਚਿਰੰ ਕਾਲਮਤਿਸ਼਼੍ਠਨ੍ਵਿਗਤੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਃ ॥ 6-119-115 (44460)
ਦਧ੍ਯੁਸ਼੍ਚੈਵ ਮਹਾਰਾਜ ਨ ਯੁਦ੍ਧੇ ਦਧਿਰੇ ਮਨਃ ।
ਊਰੁਗ੍ਰਾਹਗ੍ਰੁʼਹੀਤਾਸ਼੍ਚ ਨਾਭ੍ਯਧਾਵਨ੍ਤ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨ੍ ॥ 6-119-116 (44461)
ਅਵਧ੍ਯੇ ਸ਼ਨ੍ਤਨੋਃ ਪੁਤ੍ਰੇ ਹਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇ ਮਹੌਜਸਿ।
`ਦੁਃਖਾਰ੍ਤਾਸ੍ਤੇ ਤਤੋ ਰਾਜਨ੍ਕੁਰੂਣਾਂ ਪਤਯੋ(ਅ)ਭਵਨ੍ ।'
ਅਭਾਵ ਸਹਸਾ ਰਾਜਨ੍ਕੁਰੁਰਾਜਸ੍ਯ ਤਰ੍ਕਿਤਃ ॥ 6-119-117 (44462)
ਹਤਪ੍ਰਵੀਰਾਸ੍ਤੁ ਵਯੰ ਨਿਕ੍ਰੁʼਤ੍ਤਾਸ਼੍ਚ ਸ਼ਿਤੈਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਕਰ੍ਤਵ੍ਯੰ ਨਾਭਿਜਾਨੀਮੋ ਨਿਰ੍ਜਿਤਾਃ ਸਵ੍ਯਸਾਚਿਨਾ ॥ 6-119-118 (44463)
ਪਾਣਡਵਾਸ਼੍ਚ ਜਯੰ ਲਬ੍ਧ੍ਵਾ ਪਰਤ੍ਰ ਚ ਪਰਾਂ ਗਤਿਮ੍ ।
ਸਰ੍ਵੇ ਦਧ੍ਯੁਰ੍ਮਹਾਸ਼ਙ੍ਖਞ੍ਸ਼ੂਰਾਃ ਪਰਿਘਵਾਹਵਃ ॥ 6-119-119 (44464)
ਸੋਮਕਾਸ਼੍ਚ ਸਪਾਞ੍ਚਾਲਾਃ ਪ੍ਰਾਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤ ਜਨੇਸ਼੍ਵਰ ।
ਤਤਸ੍ਤੂਰ੍ਯਸਹਸ੍ਰੇਸ਼਼ੁ ਨਦਤ੍ਸੁ ਸ ਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-119-120 (44465)
ਆਸ੍ਫੋਟਯਾਮਾਸ ਭ੍ਰੁʼਸ਼ੰ ਭੀਮਸੇਨੋ ਨਨਾਦ ਚ।
ਸੇਨਯੋਰੁਭਯੋਸ਼੍ਚਾਪਿ ਗਾਙ੍ਗੇਯੇ ਨਿਹਤੇ ਵਿਭੌ ॥ 6-119-121 (44466)
ਸੰਨ੍ਯਸ੍ਯ ਵਿਰਾਃ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਾਣਿ ਪ੍ਰਾਧ੍ਯਾਯਨ੍ਤ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ।
ਪ੍ਰਾਕ੍ਰੋਸ਼ਨ੍ਪ੍ਰਾਦ੍ਰਵੰਸ਼੍ਚਾਨ੍ਯੇ ਜਗ੍ਮੁਰ੍ਮੋਹੰ ਤਥਾ(ਅ)ਪਰੇ ॥ 6-119-122 (44467)
ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰੰ ਚਾਨ੍ਯੇ(ਅ)ਭ੍ਯਨਿਨ੍ਦਨ੍ਤ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਚਾਨ੍ਯੇ(ਅ)ਭ੍ਯਪੂਜਯਨ੍।
ਰੁʼਸ਼਼ਯਃ ਪਿਤਰਸ਼੍ਚੈਵ ਪ੍ਰਸ਼ਸ਼ਸੁਰ੍ਮਹਾਵ੍ਰਤਮ੍ ॥ 6-119-123 (44468)
ਭਰਤਾਨਾਂ ਚ ਯੇ ਪੂਰ੍ਵੇ ਤੇ ਚੈਨੰ ਪ੍ਰਸ਼ਸ਼ੰਸਿਰੇ ।
ਮਹੋਪਨਿਸ਼਼ਦੰ ਚੈਵ ਯੋਗਮਾਸ੍ਥਾਯ ਵਿਰ੍ਯਵਾਨ੍ ॥ 6-119-124 (44469)
ਜਪਞ੍ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ ਧੀਮਾਨ੍ਕਾਲਾਕਾਙ੍ਕ੍ਸ਼਼ੀ ਸ੍ਥਿਤੋ(ਅ)ਭਵਤ੍ ॥ ॥ 6-119-125 (44470)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਦਸ਼ਮਦਿਵਸਯੁਦ੍ਧੇ ਏਕੋਨਵਿੰਸ਼ਤ੍ਯਧਿਕਸ਼ਤਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-119-26 ਆਤ੍ਤਮਾਤ੍ਤੰ ਗ੍ਰੁʼਹੀਤੰ ਗ੍ਰੁʼਹੀਤਮ੍ ॥ 6-119-37 ਵ੍ਯਵਸਿਤੰ ਨਿਸ਼੍ਚਿਤਮ੍ ॥ 6-119-38 ਨਿਧਨੇ ਸਮਾਪ੍ਤੌ ॥ 6-119-40 ਮੁਨਿਤੇਜਸਾ ਵ੍ਯਾਸਪ੍ਰਭਾਵੇਨ ॥ 6-119-61 ਅਵ੍ਯਵਚ੍ਛਿੰਨਾਃ ਸੰਤਤਾਃਚ ॥ 6-119-66 ਮਾਘਮਾ ਕਰ੍ਕਟੀ ਪ੍ਰੋਕ੍ਤਾ ਤਦਪਤ੍ਯੰ ਤੁ ਸੇਗਵਾ । ਯਥਾ ਮਾਘਮਾਂ ਕਰ੍ਕਟੀ ਮਾਤਰੰ ਸੇਗਵਾਸ੍ਤਦਪਤ੍ਯਾਨਿ ਕ੍ਰੁʼਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਉਦਰਸ੍ਥਾਨ੍ਯਪਤ੍ਯਾਨਿ ਪ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਠੰ ਵਿਦਾਰ੍ਯ ਵਹਿਰ੍ਨਰ੍ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਤਦ੍ਵਦਿਤ੍ਯਰ੍ਥਃ । ਤੇਨ ਪ੍ਰਾਣਾਪਹਾਰਿਵੇਦਨਾਜਨਕਤ੍ਵੰ ਬਾਮਾਨਾਂ ਨੇਦੰ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਬਾਣੇਸ਼਼ੁ ਸੰਭਵਤਿ । ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਮਦਙ੍ਗੇ ਪੁਸ਼਼੍ਪਤੁਲ੍ਯਤ੍ਵਾਤ੍॥ 6-119-70 ਅਗ੍ਰੇ ਤੇਸ਼਼ਾਮ੍। ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੋਰਿਤਿ ਚਤੁਰ੍ਥ੍ਯਰ੍ਥੇ ਸ਼਼ਸ਼਼੍ਠੀ । ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯਵੇ ਇਤ੍ਯਰ੍ਥਃ ॥ 6-119-86 ਪ੍ਰਾਣਪੀਡਿਤਾ ਇਤਿ ਕo ਘo ਪਾਠਃ ॥ 6-119-97 ਕਾਲੰ ਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੁਮ੍ ॥ 6-119-104 ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੇਨ ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਮਾਰ੍ਗਸ੍ਥੰ ਭਾਸ੍ਕਰੰ ਚ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵੇਤ੍ਯਨ੍ਵਯਃ ॥ 6-119-105 ਸੰਸ੍ਥਾਤਾ ਮਰਿਸ਼਼੍ਯਤਿ ॥ 6-119-109 ਐਸ਼੍ਵਰ੍ਯੰ ਸ੍ਵਸਾਮਰ੍ਥ੍ਯੰ ਸ੍ਵਚ੍ਛਨ੍ਦਮ੍ਰੁʼਤ੍ਯੁਤ੍ਵਾਤ੍ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 120
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.120. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 120
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਕੁਰੁਪਾਣ੍ਡਵੈਰਨ੍ਯੈ ਰਾਜਭਿਸ਼੍ਚ ਭੀਸ਼਼੍ਮਾਭਿਵਾਦਨਮ੍ ॥ 1 ॥ ਅਰ੍ਜੁਨੇਨ ਭੀਸ਼਼੍ਮਾਯ ਬਾਣਮਯੋਪਧਾਨਸਮਰ੍ਪਣਮ੍ ॥ 2 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-120-0 (44471)
ਧ੍ਰੁʼਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰ ਉਵਾਚ। 6-120-0x (4240)
ਕਥਮਾਸੰਸ੍ਤਦਾ ਯੋਧਾ ਹੀਨਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਸਞ੍ਜਯ ।
ਬਲਿਨਾ ਦੇਵਕਲ੍ਪੇਨ ਕੌਮਾਰਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਣਾ ॥ 6-120-1 (44472)
ਤਦੈਵ ਨਿਹਤਾਨ੍ਮਨ੍ਯੇ ਕੁਰੂਨਨ੍ਯਾਂਸ਼੍ਚ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ।
ਨ ਪ੍ਰਾਹਰਦ੍ਯਦਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਘ੍ਰੁʼਣਿਤ੍ਵਾਦ੍ਦ੍ਰੁਪਦਾਤ੍ਮਜਮ੍ ॥ 6-120-2 (44473)
ਤਤੋ ਦੁਃਖਤਰੰ ਮਨ੍ਯੇ ਕਿਮਨ੍ਯਤ੍ਪ੍ਰਭਵਿਸ਼਼੍ਯਤਿ ।
ਅਦ੍ਯੈਵ ਨਿਹਤੰ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਪਿਤਰੰ ਮਮ ਦੁਰ੍ਮਤੇਃ ॥ 6-120-3 (44474)
ਅਸ਼੍ਮਸਾਰਮਯੰ ਨੂਨੰ ਹ੍ਰੁʼਦਯੰ ਮਮ ਸਞ੍ਜਯ ।
ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਵਿਨਿਹਤੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸ਼ਤਧਾ ਯੰਨ ਦੀਰ੍ਯਤੇ ॥ 6-120-4 (44475)
ਯਦਨ੍ਯੰਨਿਹਤੇਨਾਜੌ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਜਯਮਿਚ੍ਛਤਾ ।
ਚੇਸ਼਼੍ਟਿਤੰ ਕੁਰੁਸਿੰਹੇਨ ਤਨ੍ਮੇ ਕਥਯ ਸੁਵ੍ਰਤ ॥ 6-120-5 (44476)
ਪੁਨਃਪੁਨਰ੍ਨ ਮ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਹਤੰ ਦੇਵਵ੍ਰਤੰ ਰਣੇ।
ਨ ਹਤੋ ਜਾਮਦਗ੍ਨ੍ਯੇਨ ਦਿਵ੍ਯੈਰਸ੍ਤ੍ਰੈਸ਼੍ਚ ਯਃ ਪੁਰਾ ॥ 6-120-6 (44477)
ਸ ਹਤੋ ਦ੍ਰੌਪਦੇਯੇਨ ਪਾਞ੍ਚਾਲ੍ਯੇਨ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨਾ । 6-120-7 (44478)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ।
ਸਾਯਾਹ੍ਨੇ ਨ੍ਯਪਤਦ੍ਭੂਮੌ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਨ੍ਵਿਸ਼਼ਾਦਯਨ੍ ॥ 6-120-7x (4241)
ਪਾਞ੍ਚਾਲਾਨ੍ਹਰ੍ਸ਼਼ਯੰਸ਼੍ਚੈਵ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਕੁਰੁਪਿਤਾਮਹਃ ।
ਸ ਸ਼ੇਤੇ ਸ਼ਰਤਲ੍ਪਸ੍ਥੋ ਮੇਦਿਨੀਮਸ੍ਪ੍ਰੁʼਸ਼ੰਸ੍ਤਦਾ ॥ 6-120-8 (44479)
ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਰਥਾਤ੍ਪ੍ਰਪਤਿਤਃ ਸੰਛਿੰਨੋ ਬਹੁਭਿਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਹਾਹੇਤਿ ਤੁਮੁਲਃ ਸ਼ਬ੍ਦੋ ਭੂਤਾਨਾਂ ਸਮਪਦ੍ਯਤ ॥ 6-120-9 (44480)
ਸੀਮਾਵ੍ਰੁʼਕ੍ਸ਼਼ੇ ਨਿਪਤਿਤੇ ਕੁਰੂਣਾਂ ਸਮਿਤਿੰਜਯੇ ।
ਸੇਨਯੋਰੁਭਯੋ ਰਾਜਨ੍ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾਨ੍ਭਯਮਾਵਿਸ਼ਤ੍ ॥ 6-120-10 (44481)
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਵਿਸ਼ੀਰ੍ਣਕਵਚਧ੍ਵਜਮ੍ ।
ਕੁਰਵਃ ਪਰ੍ਯਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਪਾਣ੍ਡਵਾਸ਼੍ਚ ਵਿਸ਼ਾਂਪਤੇ ॥ 6-120-11 (44482)
ਖੰ ਤਮਃਸੰਵ੍ਰੁʼਤਮਭੂਦਾਸੀਦ੍ਭਾਨੁਰ੍ਗਤਪ੍ਰਭਃ ।
ਰਰਾਸ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵੀ ਚੈਵ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੇ ਹਤੇ ॥ 6-120-12 (44483)
ਅਯੰ ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਦਾਂ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੋ ਗਤਿਰ੍ਬ੍ਰਹ੍ਮਵਿਦਾਂ ਸਦਾ।
ਇਤ੍ਯਭਾਸ਼਼ਨ੍ਤ ਭੂਤਾਨਿ ਸ਼ਯਾਨੰ ਪੁਰੁਸ਼਼ਰ੍ਸ਼਼ਭਮ੍ ॥ 6-120-13 (44484)
ਅਯੰ ਪਿਤਰਮਾਜ੍ਞਾਯ ਕਾਮਾਰ੍ਤੰ ਸ਼ਨ੍ਤਨੁਂ ਪੁਰਾ ।
ਊਰ੍ਧ੍ਵਰੇਤਸਮਾਤ੍ਮਾਨੰ ਚਕਾਰ ਪੁਰੁਸ਼਼ਰ੍ਸ਼਼ਭਃ ॥ 6-120-14 (44485)
ਇਤਿ ਸ੍ਮ ਸ਼ਰਤਲ੍ਪਸ੍ਥੰ ਭਰਤਾਨਾਂ ਪਿਤਾਮਹਮ੍ ।
ਰੁʼਸ਼਼ਯਸ੍ਤ੍ਵਭ੍ਯਭਾਸ਼਼ਨ੍ਤ ਸਹਿਤਾਃ ਸਿਦ੍ਧਚਾਰਣੈਃ ॥ 6-120-15 (44486)
ਹਤੇ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇ ਭਰਤਾਨਾਂ ਪਿਤਾਮਹੇ ।
ਨ ਕਿੰਚਿਤ੍ਪ੍ਰਤ੍ਯਪਦ੍ਯਨ੍ਤ ਪੁਤ੍ਰਾਸ੍ਤਵ ਹਿ ਮਾਰਿਸ਼਼ ॥ 6-120-16 (44487)
ਵਿਸ਼਼ਣ੍ਣਵਦਨਾਸ਼੍ਚਾਸਨ੍ਹਤਸ਼੍ਰੀਕਾਸ਼੍ਚ ਭਾਰਤ ।
ਅਤਿਸ਼਼੍ਠਨ੍ਵ੍ਰੀਡਿਤਾਸ਼੍ਚੈਵ ਹ੍ਰਿਯਾ ਯੁਕ੍ਤਾ ਹ੍ਯਧੋਮੁਖਾਃ ॥ 6-120-17 (44488)
ਪਾਣ੍ਡਵਾਸ਼੍ਚ ਜਯੰ ਲਬ੍ਧ੍ਵਾ ਸੰਗ੍ਰਾਮਸ਼ਿਰਸਿ ਸ੍ਥਿਤਾਃ ।
ਸਰ੍ਵੇ ਦਧ੍ਯੁਰ੍ਮਹਾਸ਼ਙ੍ਖਾਨ੍ਹੇਮਜਾਲਪਰਿਸ਼਼੍ਕ੍ਰੁʼਤਾਨ੍ ॥ 6-120-18 (44489)
ਹਰ੍ਸ਼਼ਾਤ੍ਤੂਰ੍ਯਸਹਸ੍ਰੇਸ਼਼ੁ ਵਾਦ੍ਯਮਾਨੇਸ਼਼ੁ ਚਾਨਘ ।
ਅਪਸ਼੍ਯਾਮ ਮਹਾਰਾਜ ਭੀਮਸੇਨੰ ਮਹਾਬਲਮ੍ ॥ 6-120-19 (44490)
ਵਿਕ੍ਰੀਡਮਾਨੰ ਕੌਨ੍ਤੇਯੰ ਹਰ੍ਸ਼਼ੇਣ ਮਹਤਾ ਯੁਤਮ੍।
ਨਿਹਤ੍ਯ ਤਰਸਾ ਸ਼ਤ੍ਰੁਂ ਮਹਾਬਲਸਮਨ੍ਵਿਤਮ੍ ॥ 6-120-20 (44491)
ਸੰਮੋਹਸ਼੍ਚਾਪਿ ਤੁਮੁਲਃ ਕੁਰੂਣਾਮਭਵਤ੍ਤਤਃ ।
ਕਰ੍ਣਦੁਰ੍ਯੋਧਨੌ ਚਾਪਿ ਨਿਃਸ਼੍ਵਸੇਤਾਂ ਮੁਹੁਰ੍ਮੁਹੁਃ ॥ 6-120-21 (44492)
ਤਥਾ ਨਿਪਾਤਿਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇ ਕੌਰਵਾਣਾਂ ਪਿਤਾਮਹੇ ।
ਹਾਹਾਭੂਤਮਭੂਤ੍ਸਰ੍ਵੰ ਨਿਰ੍ਮਰ੍ਯਾਦਮਵਰ੍ਤਤ ॥ 6-120-22 (44493)
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਚ ਪਤਿਤੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਪੁਤ੍ਰੋ ਦੁਃਸ਼ਾਸਨਸ੍ਤਵ।
ਉਤ੍ਤਮੰ ਜਵਮਾਸ੍ਥਾਯ ਦ੍ਰੋਣਾਨੀਕਭੁਪਾਦ੍ਰਵਤ੍ ॥ 6-120-23 (44494)
ਭ੍ਰਾਤ੍ਰਾ ਪ੍ਰਸ੍ਥਾਪਿਤੋ ਵੀਰਃ ਸ੍ਵੇਨਾਨੀਕੇਨ ਦੰਸ਼ਿਤਃ।
ਪ੍ਰਯਯੌ ਪੁਰੁਸ਼਼ਵ੍ਯਾਘ੍ਰਃ ਸ੍ਵਸੈਨ੍ਯਮਭਿਹਰ੍ਸ਼਼ਯਨ੍ ॥ 6-120-24 (44495)
ਤਮਾਯਾਨ੍ਤਮਭਿਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਕੁਰਵਃ ਪਰ੍ਯਵਾਰਯਨ੍।
ਦੁਃਸ਼ਾਸਨੰ ਮਹਾਰਾਜ ਕਿਮਯੰ ਵਕ੍ਸ਼਼੍ਯਤੀਤਿ ਚ ॥ 6-120-25 (44496)
ਤਤੋ ਦ੍ਰੋਣਾਯ ਨਿਹਤੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮਾਚਸ਼਼੍ਟ ਕੌਰਵਃ ।
ਦ੍ਰੋਣਸ੍ਤਦਾ(ਅ)ਪ੍ਰਿਯੰ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਮੁਮੋਹ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ॥ 6-120-26 (44497)
ਸ ਸੰਜ੍ਞਾਮੁਪਲਭ੍ਯਾਸ਼ੁ ਭਾਰਦ੍ਵਾਜਃ ਪ੍ਰਤਾਪਵਾਨ੍ ।
ਨਿਵਾਰਯਾਮਾਸ ਤਦਾ ਸ੍ਵਾਨ੍ਯਨੀਕਾਨਿ ਮਾਰਿਸ਼਼ ॥ 6-120-27 (44498)
ਵਿਨਿਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਾਨ੍ਕੁਰੂਨ੍ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਪਾਣ੍ਡਵਾਪਿ ਸ੍ਵਸੈਨਿਕਾਨ੍।
ਰਥੈਃ ਸ਼ੀਘ੍ਰਾਸ਼੍ਵਸੰਯੁਕ੍ਤੈਃ ਸਮਨ੍ਤਾਤ੍ਪਰ੍ਯਵਾਰਯਨ੍ ॥ 6-120-28 (44499)
ਨਿਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤੇਸ਼਼ੁ ਚ ਸੈਨ੍ਯੇਸ਼਼ੁ ਪਾਰਮ੍ਪਰ੍ਯੇਣ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ।
ਨਿਰ੍ਮੁਕ੍ਤਕਵਚਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮੀਯੁਰ੍ਨਰਾਧਿਪਾਃ ॥ 6-120-29 (44500)
ਵ੍ਯੁਪਰਮ੍ਯ ਤਤੋ ਯੁਦ੍ਧਾਦ੍ਯੋਧਾਃ ਸ਼ਤਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ।
ਉਪਤਸ੍ਥੁਰ੍ਮਹਾਤ੍ਮਾਨੰ ਪ੍ਰਜਾਪਤਿਮਿਵਾਮਰਾਃ ॥ 6-120-30 (44501)
ਤੇ ਤੁ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਸਮਾਸਾਦ੍ਯ ਸ਼ਯਾਨੰ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭਮ੍ ।
ਅਭਿਵਾਦ੍ਯਾਵਤਿਸ਼਼੍ਠਨ੍ਤ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ਕੁਰੁਭਿਃ ਸਹ ॥ 6-120-31 (44502)
ਅਥ ਪਾਣ੍ਡੂਨ੍ਕੁਰੂਂਸ਼੍ਚੈਵ ਪ੍ਰਣਿਪਤ੍ਯਾਗ੍ਰਤਃ ਸ੍ਥਿਤਾਨ੍ ।
ਅਭ੍ਯਭਾਸ਼਼ਤ ਧਰ੍ਮਾਤ੍ਮਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵਸ੍ਤਦਾ ॥ 6-120-32 (44503)
ਸ੍ਵਾਗਤੰ ਵੋ ਮਹਾਭਾਗਾਃ ਸ੍ਵਾਗਤੰ ਵੋ ਮਹਾਰਥਾਃ ।
ਤੁਸ਼਼੍ਯਾਮਿ ਦਰ੍ਸ਼ਨਾਚ੍ਚਾਹੰ ਯੁਸ਼਼੍ਮਾਕਮਮਰੋਪਮਾਃ ॥ 6-120-33 (44504)
ਅਭਿਨਨ੍ਦ੍ਯ ਸ ਤਾਨੇਵੰ ਸ਼ਿਰਸਾ ਲਮ੍ਬਤਾ(ਅ)ਬ੍ਰਵੀਤ੍ ।
`ਪਰਪਾਰ੍ਸ਼੍ਵੇ ਤਵ ਸੁਤਾਨ੍ਸ੍ਥਿਤਾਨੁਦ੍ਵੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਭਾਰਤ।'
ਸ਼ਿਰੋ ਮੇ ਲਮ੍ਬਤੇ(ਅ)ਤ੍ਯਰ੍ਥਮੁਪਧਾਨੰ ਪ੍ਰਦੀਯਤਾਮ੍ ॥ 6-120-34 (44505)
ਤਤੋ ਨ੍ਰੁʼਪਾਃ ਸਮਾਜਹ੍ਰੁਸ੍ਤਨੂਨਿ ਚ ਮ੍ਰੁʼਦੂਨਿ ਚ ।
ਉਪਧਾਨਾਨਿ ਮੁਖ੍ਯਾਨਿ ਨੈਚ੍ਛਤ੍ਤਾਨਿ ਪਿਤਾਮਹਃ ॥ 6-120-35 (44506)
ਅਥਾਬ੍ਰਵੀੰਨਰਵ੍ਯਾਘ੍ਰਃ ਪ੍ਰਸਹੰਨਿਵ ਤਾੰਨ੍ਰੁʼਪਾਨ੍ ।
ਨੈਤਾਨਿ ਵੀਰਸ਼ਯ੍ਯਾਸੁ ਯੁਕ੍ਤਰੂਪਾਣਿ ਪਾਰ੍ਥਿਵਾਃ ॥ 6-120-36 (44507)
ਤਤੋ ਵੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਨਰਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਮਭ੍ਯਭਾਸ਼਼ਤ ਪਾਣ੍ਡਵਮ੍ ।
ਧਨਞ੍ਜਯੰ ਦੀਰ੍ਘਬਾਹੁਂ ਸਰ੍ਵਲੋਕਮਹਾਰਥਮ੍ ॥ 6-120-37 (44508)
ਧਨਞ੍ਜਯ ਮਹਾਬਾਹੋ ਸ਼ਿਰੋ ਮੇ ਤਾਤ ਲਮ੍ਬਤੇ।
ਦੀਯਤਾਮੁਪਧਾਨੰ ਵੈ ਯਦ੍ਯੁਕ੍ਤਮਿਹ ਮਨ੍ਯਸੇ ॥ 6-120-38 (44509)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-120-39x (4242)
ਸਮਾਰੋਪ੍ਯ ਮਹਚ੍ਚਾਪਮਭਿਵਾਦ੍ਯ ਪਿਤਾਮਹਮ੍।
ਨੇਤ੍ਰਾਭ੍ਯਾਮਸ਼੍ਰੁਪੂਰ੍ਣਾਭ੍ਯਾਮਿਦੰ ਵਚਨਮਬ੍ਰਵੀਤ੍ ॥ 6-120-39 (44510)
ਆਜ੍ਞਾਪਯ ਕੁਰੁਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਸਰ੍ਵਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਭ੍ਰੁʼਤਾਂ ਵਰ।
ਪ੍ਰੇਸ਼਼੍ਯੋ(ਅ)ਹੰ ਤਵ ਦੁਰ੍ਧਰ੍ਸ਼਼ ਕ੍ਰਿਯਤਾਂ ਕਿੰ ਪਿਤਾਮਹ ॥ 6-120-40 (44511)
ਤਮਬ੍ਰਵੀਚ੍ਛਾਨ੍ਤਨਵਃ ਸ਼ਿਰੋ ਮੇ ਤਾਤ ਲਮ੍ਬਤੇ । 6-120-41b`ਦੀਯਤਾਮੁਪਧਾਨੰ ਮੇ ਯਦ੍ਯੁਕ੍ਤਮਿਹ ਮਨ੍ਯਸੇ'
ਉਪਧਾਨੰ ਕੁਰੁਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਉਪਧੇਹਿ ਮਮਾਰ੍ਜੁਨ ॥ 6-120-41 (44512)
ਵੀਰਸ਼ਯ੍ਯਾਨੁਰੂਪੰ ਵੈ ਸ਼ੀਘ੍ਰੰ ਵੀਰ ਪ੍ਰਯਚ੍ਛ ਮੇ ।
ਤ੍ਵੰ ਹਿ ਪਾਰ੍ਥ ਸਮਰ੍ਥੋ ਵੈ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਃ ਸਰ੍ਵਧਨੁਸ਼਼੍ਮਤਾਮ੍ ॥ 6-120-42 (44513)
ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਧਰ੍ਮਸ੍ਯ ਵੇਤ੍ਤਾ ਚ ਬੁਦ੍ਧਿਸਤ੍ਵਗੁਣਾਨ੍ਵਿਤਃ ।
ਫਲ੍ਗੁਨੋ(ਅ)ਪਿ ਤਥੇਤ੍ਯੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਵ੍ਯਵਸਾਯੰ ਪਰੰਜਯਃ ॥ 6-120-43 (44514)
ਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯਾਨੁਮਨ੍ਤ੍ਰ੍ਯ ਗਾਣ੍ਡੀਵੰ ਸ਼ਰਾਨ੍ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਣਃ ।
ਅਨੁਮਾਨ੍ਯ ਮਹਾਤ੍ਮਾਨੰ ਭਰਤਾਨਾਂ ਮਹਾਰਥਮ੍ ॥ 6-120-44 (44515)
ਤ੍ਰਿਭਿਸ੍ਤੀਕ੍ਸ਼਼੍ਣੈਰ੍ਮਹਾਵੇਗੈਰੁਦਗ੍ਰੁʼਹ੍ਣਾਚ੍ਛਿਰਃ ਸ਼ਰੈਃ ।
ਅਭਿਪ੍ਰਾਯੇ ਤੁ ਵਿਦਿਤੇ ਧਰ੍ਮਾਤ੍ਮਾ ਸ੍ਵਯਸਾਚਿਨਾ ॥ 6-120-45 (44516)
ਅਤੁਸ਼਼੍ਯਦ੍ਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਧਰ੍ਮਾਰ੍ਥਤਤ੍ਤ੍ਵਵਿਤ੍ ।
ਉਪਧਾਨੇਨ ਦਤ੍ਤੇਨ ਪ੍ਰਤ੍ਯਨਨ੍ਦਦ੍ਧਨਞ੍ਜਯਮ੍ ॥ 6-120-46 (44517)
ਪ੍ਰਾਹ ਸਰ੍ਵਾਨ੍ਸਮੁਦ੍ਵੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਭਰਤਾਨ੍ਭਾਰਤੰ ਪ੍ਰਤਿ।
ਕੁਨ੍ਤੀਪੁਤ੍ਰੰ ਯੁਧਾਂ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੰ ਸੁਹ੍ਰੁʼਦਾਂ ਪ੍ਰੀਤਿਵਰ੍ਧਨਮ੍ ॥ 6-120-47 (44518)
ਸ਼ਯਨਸ੍ਯਾਨੁਰੂਪੰ ਮੇ ਪਾਣ੍ਡਵੋਪਹਿਤੰ ਤ੍ਵਯਾ।
ਯਦ੍ਯਨ੍ਯਥਾ ਪ੍ਰਪਦ੍ਯੇਥਾਃ ਸ਼ਪੇਯੰ ਤ੍ਵਾਮਹੰ ਪੁਰਾ ॥ 6-120-48 (44519)
ਏਵਮੇਵ ਮਹਾਬਾਹੋ ਧਰ੍ਮੇਸ਼਼ੁ ਪਰਿਤਿਸ਼਼੍ਠਤਾ।
ਸ੍ਵਪ੍ਤਵ੍ਯੰ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯੇਣਾਜੌ ਸ਼ਰਤਲ੍ਪਗਤੇਨ ਵੈ ॥ 6-120-49 (44520)
ਏਵਮੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਤੁ ਬੀਭਤ੍ਸੁਂ ਸਰ੍ਵਾਂਸ੍ਤਾਨਬ੍ਰਵੀਦ੍ਵਚਃ ।
ਰਾਜ੍ਞਸ਼੍ਚ ਰਾਜਪੁਤ੍ਰਾਂਸ਼੍ਚ ਪਾਣ੍ਡਵੈਰਭਿਸੰਵ੍ਰੁʼਤਾਨ੍ ॥ 6-120-50 (44521)
ਪਸ਼੍ਯਧ੍ਵਮੁਪਧਾਨੰ ਮੇ ਪਾਣਡਵੇਨਾਭਿਸਨ੍ਧਿਤਮ੍ ।
ਸ਼ਯੇਯਮਸ੍ਯਾਂ ਸ਼ਯ੍ਯਾਯਾਂ ਯਾਵਦਾਵਰ੍ਤਨੰ ਰਵੇਃ ॥ 6-120-51 (44522)
ਯੇ ਤਦਾ ਧਾਰਯਿਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤਿ ਤੇ ਚ ਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤਿ ਮਾਂ ਨ੍ਰੁʼਪਾਃ।
ਦਿਸ਼ੰ ਵੈਸ਼੍ਰਵਣਾਕ੍ਰਾਨ੍ਤਾਂ ਯਦਾ ਗਨ੍ਤਾ ਦਿਵਾਕਰਃ ॥ 6-120-52 (44523)
ਨੂਨੰ ਸਪ੍ਤਾਸ਼੍ਵਯੁਕ੍ਤੇਨ ਰਥੇਨੋਤ੍ਤਮਤੇਜਸਾ ।
ਰਕ੍ਸ਼਼੍ਯੇ(ਅ)ਹੰ ਵੈ ਮਮ ਪ੍ਰਾਣਾਨ੍ਸੁਹ੍ਰੁʼਦਃ ਸੁਪ੍ਰਿਯਾਨਿਵ ॥ 6-120-53 (44524)
ਪਰਿਖਾਃ ਖਨ੍ਯਤਾਮਤ੍ਰ ਮਮਾਵਸਦਨੇ ਨ੍ਰੁʼਪਾਃ ।
ਉਪਾਸਿਸ਼਼੍ਯੇ ਵਿਵਸ੍ਵਨ੍ਤਮੇਵੰ ਸ਼ਰਸ਼ਤਾਚਿਤਃ ।
ਉਪਾਰਮਧ੍ਵੰ ਸੰਗ੍ਰਾਮਾਦ੍ਵੈਰਮੁਤ੍ਸ੍ਰੁʼਜ੍ਯ ਪਾਰ੍ਥਿਵਾਃ ॥ 6-120-54 (44525)
ਸ਼ਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-120-55x (4243)
ਉਪਾਤਿਸ਼਼੍ਠੰਨਥੋ ਵੈਦ੍ਯਾਃ ਸ਼ਲ੍ਯੋਦ੍ਧਰਣਕੋਵਿਦਾਃ।
ਸਰ੍ਵੋਪਕਰਣੈਰ੍ਯੁਕ੍ਤਾਃ ਕੁਸ਼ਲੈਃ ਸਾਧੁਸ਼ਿਕ੍ਸ਼਼ਿਤਾਃ ॥ 6-120-55 (44526)
ਤਾਨ੍ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਜਾਹ੍ਨਵੀਪੁਤ੍ਰਃ ਪ੍ਰੋਵਾਚ ਤਨਯੰ ਤਵ ।
ਦਤ੍ਤਦੇਯਾ ਵਿਸ੍ਰੁʼਜ੍ਯਨ੍ਤਾਂ ਪੂਜਯਿਤ੍ਵਾ ਚਿਕਿਤ੍ਸਕਾਃ ॥ 6-120-56 (44527)
ਏਵੰਗਤੇ ਮਯੇਦਾਨੀਂ ਵੈਦ੍ਯੈਃ ਕਾਰ੍ਯਮਿਹਾਸ੍ਤਿ ਕਿਮ੍।
ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਧਰ੍ਮੇ ਪ੍ਰਸ਼ਸ੍ਤਾਂ ਹਿ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤੋ(ਅ)ਸ੍ਮਿ ਪਰਮਾਂ ਗਤਿਮ੍ ॥ 6-120-57 (44528)
ਨੈਸ਼਼ ਧਰ੍ਮੋ ਮਹੀਪਾਲਾਃ ਸ਼ਰਤਲ੍ਪਗਤਸ੍ਯ ਮੇ ।
ਏਭਿਰੇਵ ਸ਼ਰੈਸ਼੍ਚਾਹੰ ਦਗ੍ਧਵ੍ਯੋ(ਅ)ਗ੍ਨੌ ਨਰਾਧਿਪਾਃ ॥ 6-120-58 (44529)
ਤਚ੍ਛ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਵਚਨੰ ਤਸ੍ਯ ਪੁਤ੍ਰੋ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸ੍ਤਵ।
ਵੈਦ੍ਯਾਨ੍ਵਿਸਰ੍ਜਯਾਮਾਸ ਪੂਜਯਿਤ੍ਵਾ ਯਥਾਰ੍ਹਤਃ ॥ 6-120-59 (44530)
ਤਤਸ੍ਤੇ ਵਿਸ੍ਮਯੰ ਜਗ੍ਮੁਰ੍ਨਾਨਾਜਨਪਦੇਸ਼੍ਵਰਾਃ ।
ਸ੍ਥਿਤਿੰ ਧਰ੍ਮੇ ਪਰਾਂ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯਾਮਿਤਤੇਜਸਃ ॥ 6-120-60 (44531)
ਉਪਧਾਨੰ ਤਤੋ ਦਤ੍ਤ੍ਵਾ ਪਿਤੁਸ੍ਤੇ ਮਨੁਜੇਸ਼੍ਵਰਾਃ ।
ਸਹਿਤਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਕੁਰਵਸ਼੍ਚ ਮਹਾਰਥਾਃ ॥ 6-120-61 (44532)
ਉਪਗਮ੍ਯ ਮਹਾਤ੍ਮਾਨੰ ਸ਼ਯਾਨੰ ਸ਼ਯਨੇ ਸ਼ੁਭੇ ॥ 6-120-62 (44533)
ਤੇ(ਅ)ਭਿਵਾਦ੍ਯ ਤਤੋ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਚ ਤ੍ਰਿਃਪ੍ਰਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣਮ੍।
ਵਿਧਾਯ ਰਕ੍ਸ਼਼ਾਂ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਸਰ੍ਵ ਏਵ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ॥ 6-120-63 (44534)
ਵੀਰਾਃ ਸ੍ਵਸ਼ਿਬਿਰਾਣ੍ਯੇਵ ਧ੍ਯਾਯਨ੍ਤਃ ਪਰਮਾਤੁਰਾਃ ।
ਨਿਵੇਸ਼ਾਯਾਭ੍ਯੁਪਾਗਚ੍ਛਨ੍ਸਾਯਾਹ੍ਨੇ ਰੁਧਿਰੋਕ੍ਸ਼਼ਿਤਾਃ ॥ 6-120-64 (44535)
ਨਿਵਿਸ਼਼੍ਟਾਨ੍ਪਾਣ੍ਡਵਾਂਸ਼੍ਚੈਵ ਪ੍ਰੀਯਮਾਣਾਨ੍ਮਹਾਰਥਾਨ੍ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਪਤਨੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਉਪਗਮ੍ਯ ਮਹਾਬਲਃ ॥ 6-120-65 (44536)
ਉਵਾਚ ਮਾਧਵਃ ਕਾਲੇ ਧਰ੍ਮਪੁਤ੍ਰੰ ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰਮ੍ ।
ਦਿਸ਼਼੍ਟ੍ਯਾ ਜਯਸਿ ਕੌਰਵ੍ਯ ਦਿਸ਼਼੍ਟ੍ਯਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮੋ ਨਿਪਾਤਿਤਃ ॥ 6-120-66 (44537)
ਅਵਧ੍ਯੋ ਮਾਨੁਸ਼਼ੈਰੇਵ ਸਤ੍ਯਸਨ੍ਧੋ ਮਹਾਰਥਃ ।
ਅਥਵਾ ਦੈਵਤੈਃ ਸਾਰ੍ਧੰ ਸਰ੍ਵਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਸ੍ਯ ਪਾਰਗਃ ॥ 6-120-67 (44538)
ਤ੍ਵਾਂ ਤੁ ਚਕ੍ਸ਼਼ੁਰ੍ਹਣੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਦਗ੍ਧੋ ਘੋਰੇਣ ਚਕ੍ਸ਼਼ੁਸ਼਼ । 6-120-68 (44539)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ।
ਏਵਮੁਕ੍ਤੋ ਧਰ੍ਮਰਾਜਃ ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਵਾਚ ਜਨਾਰ੍ਦਨਮ੍ ॥ 6-120-68x (4244)
ਤਵ ਪ੍ਰਸਾਦਾਦ੍ਵਿਜਯਃ ਕ੍ਰੋਧਾਤ੍ਤਵ ਪਰਾਜਯਃ ।
ਤ੍ਵੰ ਹਿ ਨਃ ਸ਼ਰਣੰ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣ ਭਕ੍ਤਾਨਾਮਭਯੰਕਰਃ ॥ 6-120-69 (44540)
ਅਨਾਸ਼੍ਚਰ੍ਯੋ ਜਯਸ੍ਤੇਸ਼਼ਾਂ ਯੇਸ਼਼ਾਂ ਤ੍ਵਮਸਿ ਕੇਸ਼ਵ ।
ਰਕ੍ਸ਼਼ਿਤਾ ਸਮਰੇ ਨਿਤ੍ਯੰ ਨਿਤ੍ਯੰ ਚਾਪਿ ਹਿਤੇ ਰਤਃ ॥ 6-120-70 (44541)
ਸਰ੍ਵਥਾ ਤ੍ਵਾਂ ਸਮਾਸਾਦ੍ਯ ਨਾਸ਼੍ਚਰ੍ਯਮਿਤਿ ਮੇ ਮਤਿਃ। 6-120-71 (44542)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ।
ਏਵਮੁਕ੍ਤਃ ਪ੍ਰਤ੍ਯੁਵਾਚ ਸ੍ਮਯਮਾਨੋ ਜਨਾਰ੍ਦਨਃ।
ਤਵੈਵੈਤਦ੍ਯੁਕ੍ਤਰੂਪੰ ਵਚਨੰ ਪਾਰ੍ਥਿਵੋਤ੍ਤਮ ॥ ॥ 6-120-71x (4245)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਦਸ਼ਮਦਿਵਸੇ ਵਿੰਸ਼ਤ੍ਯਧਿਕਸ਼ਤਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-120-11 ਪਰ੍ਯਵਰ੍ਤਨ੍ਤ ਪਰਿਵ੍ਰੁʼਤਵਨ੍ਤਃ ॥ 6-120-17 ਵ੍ਰੀਡਿਤਾਃ ਵ੍ਰੀਡਾਵਨ੍ਤਃ । ਵ੍ਰੀਡਾ ਚਾਨ੍ਯਤਃ। ਹ੍ਰੀਸ਼੍ਚਾਕਾਰ੍ਯਕਰਣਾਤ੍ ॥ 6-120-29 ਪਾਰਮ੍ਪਰ੍ਯੇਣ ਕ੍ਰਮੇਣ॥ 6-120-34 ਉਪਧਾਨੰ ਉਪਬਰ੍ਹਮ੍ ॥ 6-120-38 ਇਹ ਵੀਰਸ਼ਯ੍ਯਾਯਾਮ੍ ॥ 6-120-43 ਵ੍ਯਵਸਾਯਮੁਚਿਤੋਦ੍ਯੋਗਮ੍ ॥ 6-120-45 ਅਨ੍ਵਗ੍ਰੁʼਹ੍ਣਾਤ੍ ਅਵਤਸ਼਼੍ਟਮ੍ਭੇ ॥ 6-120-48 ਉਪਹਿਤੰ ਉਪਧਾਨੀਯੰ ਦਤ੍ਤਮ੍॥ 6-120-53 ਵਿਮੋਕ੍ਸ਼਼੍ਯੇ(ਅ)ਹੰ ਤਦਾ ਪ੍ਰਾਣਾਨ੍ ਇਤਿ ਝo ਪਾਠਃ ॥ 6-120-54 ਮਮਾਵਸਦਨੇ ਮੰਨਿਵਾਸਸ੍ਥਾਨੇ ॥ 6-120-68 ਚਕ੍ਸ਼਼ੁਸ਼਼ਾ ਹਨ੍ਤੀਤਿ ਤਥਾ ਤਮ੍। ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਿਮਾਤ੍ਰੇਣ ਹਨਨਕ੍ਸ਼਼ਮਮ੍ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 121
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.121. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 121
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਤ੍ਰੁʼਸ਼਼ਾਰ੍ਤੇਨ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਪਾਨੀਯਯਾਚਨਮ੍ ॥ 1 ॥ ਰਾਜਭਿਃ ਕਲਸ਼ੇਨਾਨੀਤੇ ਜਲੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਤੰਨਿਨ੍ਦਨਪੂਰ੍ਵਕਮਰ੍ਜੁਨੰਪ੍ਰਤਿ ਯਾਚਨਮ੍ ॥ 2 ॥ ਅਰ੍ਜੁਨੇਨ ਪਰ੍ਯਨ੍ਯਾਸ੍ਤ੍ਰੇਣ ਭੂਮਿੰਭਿਤ੍ਤ੍ਵੋਤ੍ਥਾਪਿਤਸਲਿਲਧਾਰਯਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਤ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਾਸ਼ਮਨਮ੍ ॥ 3 ॥ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੰਪ੍ਰਤਿ ਅਰ੍ਜੁਨਪ੍ਰਸ਼ੰਸਨਪੂਰ੍ਵਕੰ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ਸਹ ਸ਼ਮੋਪਦੇਸ਼ਃ ॥ 4 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-121-0 (44543)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-121-0x (4246)
ਵ੍ਯੁਸ਼਼੍ਟਾਯਾਂ ਤੁ ਮਹਾਰਾਜ ਸ਼ਰ੍ਵਰ੍ਯਾਂ ਸਰ੍ਵਪਾਰ੍ਥਿਵਾਃ।
ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰਾਸ਼੍ਚ ਉਪਾਤਿਸ਼਼੍ਠਨ੍ਪਿਤਾਮਹਮ੍ ॥ 6-121-1 (44544)
ਤੰ ਵੀਰਸ਼ਯਨੇ ਵੀਰੰ ਸ਼ਯਾਨੰ ਕੁਰੁਸਤ੍ਤਮ।
ਅਭਿਵਾਦ੍ਯੋਪਤਸ੍ਥੁਰ੍ਵੈ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾਃ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਰ੍ਸ਼਼ਭਮ੍ ॥ 6-121-2 (44545)
ਕਨ੍ਯਾਸ਼੍ਚਨ੍ਦਨਚੂਰ੍ਣੈਸ਼੍ਚ ਲਾਜੈਰ੍ਮਾਲ੍ਯੈਸ਼੍ਚ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ।
ਅਵਾਕਿਰਞ੍ਛਾਨ੍ਤਨਵੰ ਤਤ੍ਰ ਗਤ੍ਵਾ ਸਹਸ੍ਰਸ਼ਃ ॥ 6-121-3 (44546)
ਸ੍ਤ੍ਰਿਯੋ ਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧਾਸ੍ਤਥਾ ਬਾਲਾਃ ਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼ਕਾਸ਼੍ਚ ਪ੍ਰੁʼਥਗ੍ਜਨਾਃ ।
ਸਮਭ੍ਯਯੁਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੰ ਭੂਤਾਨੀਵ ਤਮੋਨੁਦਮ੍ ॥ 6-121-4 (44547)
ਤੂਰ੍ਯਾਣਿ ਸ਼ਤਸਙ੍ਖ੍ਯਾਨਿ ਤਥੈਵ ਨਟਨਰ੍ਤਕਾਃ।
ਸ਼ਿਲ੍ਪਿਨਸ਼੍ਚ ਤਥਾ(ਅ)(ਅ)ਜਗ੍ਮੁਃ ਕੁਰੁਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧੰ ਪਿਤਾਮਹਮ੍ ॥ 6-121-5 (44548)
ਉਪਾਗਮ੍ਯ ਚ ਰਾਜੇਨ੍ਦ੍ਰ ਸੰਨਹਾਨ੍ਵਿਪ੍ਰਮੁਚ੍ਯ ਤੇ।
ਆਯੁਧਾਨਿ ਚ ਨਿਕ੍ਸ਼਼ਿਪ੍ਯ ਸਹਿਤਾਃ ਕੁਰੁਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ॥ 6-121-6 (44549)
ਅਨ੍ਵਾਸਨ੍ਤ ਦੁਰਾਧਰ੍ਸ਼਼ੰ ਦੇਵਵ੍ਰਤਮਰਿੰਦਮਮ੍।
ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯੰ ਪ੍ਰੀਤਿਮਨ੍ਤਸ੍ਤੇ ਯਥਾਪੂਰ੍ਵੰ ਯਥਾਵਯਃ ॥ 6-121-7 (44550)
ਸਾ ਪਾਰ੍ਥਿਵਸ਼ਤਾਕੀਰ੍ਣਾ ਸਮਿਤਿਰ੍ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ਼ੋਭਿਤਾ।
ਸ਼ੁਸ਼ੁਭੇ ਭਾਰਤੀ ਦੀਪ੍ਤਾ ਦਿਵੀਵਾਦਿਤ੍ਯਮਣ੍ਡਲਮ੍ ॥ 6-121-8 (44551)
ਵਿਬਭੌ ਚ ਨ੍ਰੁʼਪਾਣਾਂ ਸਾ ਗਙ੍ਗਾਸੁਤਮੁਪਾਸਤਾਮ੍।
ਦੇਵਾਨਾਮਿਵ ਦੇਵੇਸ਼ੰ ਪਿਤਾਮਹਮੁਪਾਸਤਾਮ੍ ॥ 6-121-9 (44552)
ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਤੁ ਵੇਦਨਾਂ ਧੈਰ੍ਯਾੰਨਿਗ੍ਰੁʼਹ੍ਯ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ ।
ਅਭਿਤਪ੍ਤਃ ਸ਼ਰੈਸ਼੍ਚੈਵ ਨਾਤਿਹ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟਮਨਾ(ਅ)ਬ੍ਰਵੀਤ੍ ॥ 6-121-10 (44553)
ਸ਼ਰਾਭਿਤਪ੍ਤਕਾਯੋ ਹਿ ਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਸੰਪਾਤਮੂਰ੍ਚ੍ਛਿਤਃ ।
ਪਾਨੀਯਮਿਤ ਸੰਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਰਾਜ੍ਞਸ੍ਤਾਨ੍ਪ੍ਰਤ੍ਯਭਾਸ਼਼ਤ ॥ 6-121-11 (44554)
ਤਤਸ੍ਤੇ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਾ ਰਾਜੰਨੁਪਾਜਹ੍ਰੁਃ ਸਮਨ੍ਤਤਃ ।
ਭਕ੍ਸ਼਼੍ਯਾਨੁਚ੍ਚਾਵਚਾਨ੍ਰਾਜਨ੍ਵਾਰਿਕੁਮ੍ਭਾਂਸ਼੍ਚ ਸ਼ੀਤਲਾਨ੍ ॥ 6-121-12 (44555)
ਉਪਾਨੀਤੰ ਤੁ ਪਾਨੀਯੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ(ਅ)ਬ੍ਰਵੀਤ੍।
ਨ ਮੇ(ਅ)ਦ੍ਯ ਸੇਵਿਤੁਂ ਯੋਗ੍ਯਾ ਭੋਗਾਃ ਕੇਵਲਮਾਨੁਸ਼਼ਾਃ ॥ 6-121-13 (44556)
ਅਪਕ੍ਰਾਨ੍ਤੋ ਮਨੁਸ਼਼੍ਯੇਭ੍ਯਃ ਸ਼ਰਸ਼ਯ੍ਯਾਂ ਗਤੋ ਹ੍ਯਹਮ੍।
ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਸ਼਼ਮਾਣਸ੍ਤਿਸ਼਼੍ਠਾਮਿ ਨਿਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਿੰ ਸ਼ਸ਼ਿਸੂਰ੍ਯਯੋਃ ॥ 6-121-14 (44557)
` ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-121-15x (4247)
ਏਵਮੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਤਦੋਵਾਚ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਸ਼ਰਸ਼ਤੈਸ਼੍ਚਿਤਃ।
ਪਯਃ ਪਾਸ੍ਯਾਮਿ ਗੋਪਾਲਾ ਗੋਮਯੰ ਨ ਤੁ ਗੋਮਯਮ੍।
ਗੋਪਯੇਨਾਗ੍ਨਿਵਰ੍ਣੇਨ ਗੋਮਯੰ ਨ ਤੁ ਗੋਮਯਮ੍ ॥' 6-121-15 (44558)
ਏਵਮੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵੋ ਨਿਨ੍ਦਨ੍ਵਾਕ੍ਯੇਨ ਪਾਰ੍ਥਿਵਾਨ੍।
ਅਰ੍ਜੁਨੰ ਦ੍ਰਸ਼਼੍ਟੁਮਿਚ੍ਛਾਮੀਤ੍ਯਭ੍ਯਭਾਸ਼਼ਤ ਭਾਰਤ ॥ 6-121-16 (44559)
ਅਥੋਪੇਤ੍ਯ ਮਹਾਬਾਹੁਰਭਿਵਾਦ੍ਯ ਪਿਤਾਮਹਮ੍ ।
ਅਤਿਸ਼਼੍ਠਤ੍ਪ੍ਰਾਞ੍ਜਲਿਃ ਪ੍ਰਹ੍ਵਃ ਕਿੰ ਕਰੋਮੀਤਿ ਚਾਬ੍ਰਵੀਤ੍ ॥ 6-121-17 (44560)
ਤੰ ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟ੍ਵਾ ਪਾਣ੍ਡਵੰ ਰਾਜੰਨਭਿਵਾਦ੍ਯਾਗ੍ਰਤਃ ਸ੍ਥਿਤਮ੍।
ਅਭ੍ਯਭਾਸ਼਼ਤ ਧਰ੍ਮਾਤ੍ਮਾ ਭੀਸ਼਼੍ਮਃ ਪ੍ਰੀਤੋ ਧਨੰਜਯਮ੍ ॥ 6-121-18 (44561)
ਦਹ੍ਯਤੀਵ ਸ਼ਰੀਰ ਮੇ ਸੰਵ੍ਰੁʼਤਸ੍ਯ ਤਵੇਸ਼਼ੁਭਿਃ।
ਮਰ੍ਮਾਣਿ ਪਰਿਦੂਯਨ੍ਤੇ ਮੁਖੰ ਚ ਪਰਿਸ਼ੁਸ਼਼੍ਯਤਿ ॥ 6-121-19 (44562)
ਵੇਦਨਾਰ੍ਤਸ਼ਰੀਰਸ੍ਯ ਪ੍ਰਯਚ੍ਛਾਪੋ ਮਮਾਰ੍ਜੁਨ।
ਤ੍ਵੰ ਹਿ ਸ਼ਕ੍ਤੋ ਮਹੇਸ਼਼੍ਵਾਸ ਦਾਤੁਮਾਪੋ ਯਥਾਵਿਧਿ ॥ 6-121-20 (44563)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-121-21x (4248)
ਅਰ੍ਜੁਨਸ੍ਤੁ ਤਥੇਤ੍ਯੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਰਥਮਾਰੁਹ੍ਯ ਵੀਰ੍ਯਵਾਨ੍।
ਅਧਿਜ੍ਯੰ ਬਲਵਤ੍ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਗਾਣ੍ਡੀਵੰ ਵ੍ਯਾਕ੍ਸ਼਼ਿਪਦ੍ਧਨੁਃ ॥ 6-121-21 (44564)
ਤਸ੍ਯ ਜ੍ਯਾਤਲਨਿਰ੍ਘੋਸ਼਼ੰ ਵਿਸ੍ਫੂਰ੍ਜਿਤਮਿਵਾਸ਼ਨੇਃ ।
ਵਿਤ੍ਰੇਸੁਃ ਸਰ੍ਵਭੂਤਾਨਿ ਸਰ੍ਵੇ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਚ ਪਾਰ੍ਥਿਵਾਃ ॥ 6-121-22 (44565)
ਤਤਃ ਪ੍ਰਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੰ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ਰਥੇਨ ਰਥਿਨਾਂ ਵਰਃ।
ਸ਼ਯਾਨੰ ਭਰਤਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੰ ਸਰ੍ਵਸ਼ਸ੍ਤ੍ਰਭ੍ਰੁʼਤਾਂ ਵਰਮ੍ ॥ 6-121-23 (44566)
ਸੰਧਾਯ ਚ ਸ਼ਰੰ ਦੀਪ੍ਤਮਭਿਮਨ੍ਤ੍ਰ੍ਯ ਸ ਪਾਣ੍ਡਵਃ।
ਪਰ੍ਜਨ੍ਯਾਸ੍ਤ੍ਰੇਣ ਸੰਯੋਜ੍ਯ ਸਰ੍ਵਲੋਕਸ੍ਯ ਪਸ਼੍ਯਤਃ॥ 6-121-24 (44567)
ਅਵਿਧ੍ਯਤ੍ਪ੍ਰੁʼਥਿਵੀਂ ਪਾਰ੍ਥਃ ਪਾਰ੍ਸ਼੍ਵੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯ ਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣੇ ।
ਉਤ੍ਪਪਾਤ ਤਤੋ ਧਾਰਾ ਵਾਰਿਣੋ ਵਿਮਲਾ ਸ਼ੁਭਾ ॥ 6-121-25 (44568)
ਸ਼ੀਤਸ੍ਯਾਮ੍ਰੁʼਤਕਲ੍ਪਸ੍ਯ ਦਿਵ੍ਯਗਨ੍ਧਰਸਸ੍ਯ ਚ ।
ਅਤਰ੍ਪਯਤ੍ਤਤਃ ਪਾਰ੍ਥਃ ਸ਼ੀਤਯਾ ਜਲਧਾਰਯਾ ॥ 6-121-26 (44569)
ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਕੁਰੂਣਾਮ੍ਰੁʼਸ਼਼ਭੰ ਦਿਵ੍ਯੰ ਦਿਵ੍ਯਪਰਾਕ੍ਰਮਮ੍ ।
ਕਰ੍ਮਣਾ ਤੇਨ ਪਾਰ੍ਥਸ੍ਯ ਸ਼ਕ੍ਰਸ੍ਯੇਵ ਵਿਕੁਰ੍ਵਤਃ ॥ 6-121-27 (44570)
ਵਿਸ੍ਮਯੰ ਪਰਮੰ ਜਗ੍ਮੁਸ੍ਤਤਸ੍ਤੇ ਵਸੁਧਾਧਿਪਾਃ ।
ਤਤ੍ਕਰ੍ਮ ਪ੍ਰੇਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਬੀਭਤ੍ਸੋਰਤਿਮਾਨੁਸ਼਼ਵਿਕ੍ਰਮਮ੍ ॥ 6-121-28 (44571)
ਸੰਪ੍ਰਾਵੇਪਨ੍ਤ ਕੁਰਵੋ ਗਾਵਃ ਸ਼ੀਤਾਰ੍ਦਿਤਾ ਇਵ।
ਵਿਸ੍ਮਯਾਚ੍ਚੋਤ੍ਤਰੀਯਾਣਿ ਵ੍ਯਾਵਿਧ੍ਯਨ੍ਸਰ੍ਵਤੋ ਨ੍ਰੁʼਪਾਃ ॥ 6-121-29 (44572)
ਸ਼ਙ੍ਖਦੁਨ੍ਦੁਭਿਨਿਰ੍ਘੋਸ਼਼ਸ੍ਤੁਮੁਲਃ ਸਰ੍ਵਤੋ(ਅ)ਭਵਤ੍।
ਤ੍ਰੁʼਪ੍ਤਃ ਸ਼ਾਨ੍ਤਨਵਸ਼੍ਚਾਪਿ ਰਾਜਨ੍ਬੀਭਤ੍ਸੁਮਬ੍ਰਵੀਤ੍ ॥ 6-121-30 (44573)
ਸਰ੍ਵਪਾਰ੍ਥਿਵਵੀਰਾਣਾਂ ਸੰਨਿਧੌ ਪੂਜਯੰਨਿਵ ।
ਨੈਤਚ੍ਚਿਤ੍ਰੰ ਮਹਾਬਾਹੋ ਤ੍ਵਯਿ ਕੌਰਵਨਨ੍ਦਨ ॥ 6-121-31 (44574)
ਕਥਿਤੋ ਨਾਰਦੇਨਾਸਿ ਪੂਰ੍ਵਰ੍ਸ਼਼ਿਰਮਿਤਦ੍ਯੁਤੇ ।
ਵਾਸੁਦੇਵਸਹਾਯਸ੍ਤ੍ਵੰ ਮਹਤ੍ਕਰ੍ਮ ਕਰਿਸ਼਼੍ਯਸਿ ॥ 6-121-32 (44575)
ਯੰਨੋਤ੍ਸਹਤਿ ਦੇਵੇਨ੍ਦ੍ਰਃ ਸਹ ਦੇਵੈਰਪਿ ਧ੍ਰੁਵਮ੍ ।
ਵਿਦੁਸ੍ਤ੍ਵਾਂ ਨਿਧਨੰ ਪਾਰ੍ਥ ਸਰ੍ਵਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਸ੍ਯ ਤਦ੍ਵਿਦਃ ॥ 6-121-33 (44576)
ਧਨੁਰ੍ਧਰਾਣਾਮੇਕਸ੍ਤ੍ਵੰ ਪ੍ਰੁʼਥਿਵ੍ਯਾਂ ਪ੍ਰਵਰੋ ਨ੍ਰੁʼਸ਼਼ੁ ॥ 6-121-34 (44577)
ਮਨੁਸ਼਼੍ਯਾ ਜਗਤਿ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਾਃ ਪਕ੍ਸ਼਼ਿਣਾਂ ਪਤਗੇਸ਼੍ਵਰਃ।
ਸਰਿਤੰ ਸਾਗਰਃ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੋ ਗੌਰ੍ਵਰਿਸ਼਼੍ਠਾ ਚਤੁਸ਼਼੍ਪਦਾਮ੍ ॥ 6-121-35 (44578)
ਆਦਿਤ੍ਯਸ੍ਤੇਜਸਾਂ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠੋ ਗਿਰੀਣਾਂ ਹਿਮਵਾਨ੍ਵਰਃ ।
ਜਾਤੀਨਾਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਃ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਃ ਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠਸ੍ਤ੍ਵਮਸਿ ਧਨ੍ਵਿਨਾਂ ॥ 6-121-36 (44579)
ਨ ਵੈ ਸ਼੍ਰੁਤੰ ਧਾਰ੍ਤਰਾਸ਼਼੍ਟ੍ਰੇਣ ਵਾਕ੍ਯੰ
ਮਯੋਚ੍ਯਮਾਨੰ ਵਿਦੁਰੇਣ ਚੈਵ।
ਦ੍ਰੋਣੇਨ ਰਾਮੇਣ ਜਨਾਰ੍ਦਨੇਨ
ਮੁਹੁਰ੍ਮੁਹੁਃ ਸਞ੍ਜਯੇਨਾਪਿ ਚੋਕ੍ਤਮ੍ ॥ 6-121-37 (44580)
ਪਰੀਤਬੁਦ੍ਧਿਰ੍ਹਿ ਵਿਸੰਜ੍ਞਕਲ੍ਪੋ
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਨ ਚ ਤਚ੍ਛ੍ਰਦ੍ਦਧਾਤਿ।
ਸ ਸ਼ੇਸ਼਼੍ਯਤੇ ਵੈ ਨਿਹਤਸ਼੍ਚਿਰਾਯ
ਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਾਤਿਗੋ ਭੀਮਬਲਾਭਿਭੂਤਃ ॥ 6-121-38 (44581)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-121-39x (4249)
ਏਤਚ੍ਛ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਤਦ੍ਵਚਃ ਕੌਰਵੇਨ੍ਦ੍ਰੋ
ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੋ ਦੀਨਮਨਾ ਬਭੂਵ।
ਤਮਬ੍ਰਵਿਚ੍ਛਾਨ੍ਤਨਵੋ(ਅ)ਭਿਵੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯ
ਨਿਬੋਧ ਰਾਜਨ੍ਭਵ ਵੀਤਮਨ੍ਯੁਃ ॥ 6-121-39 (44582)
ਦ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਟੰ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੈਤਤ੍ਤੇ ਯਥਾ ਪਾਰ੍ਥੇਨ ਧੀਮਤਾ।
ਜਲਸ੍ਯ ਧਾਰਾ ਜਨਿਤਾ ਸ਼ੀਤਸ੍ਯਾਮ੍ਰੁʼਤਗਨ੍ਧਿਨਃ ॥ 6-121-40 (44583)
ਏਤਸ੍ਯ ਕਰ੍ਤਾ ਲੋਕੇ(ਅ)ਸ੍ਮਿੰਨਾਨ੍ਯਃ ਕਸ਼੍ਚਨ ਵਿਦ੍ਯਤੇ।
ਆਗ੍ਨੇਯੰ ਵਾਰੁਣੰ ਸੌਮ੍ਯੰ ਵਾਯਵ੍ਯਮਥ ਵੈਸ਼਼੍ਣਵਮ੍ ॥ 6-121-41 (44584)
ਐਨ੍ਦ੍ਰੰ ਪਾਸ਼ੁਪਤੰ ਬ੍ਰਹ੍ਮੰ ਪਾਰਮੇਸ਼਼੍ਠ੍ਯੰ ਪ੍ਰਜਾਪਤੇਃ ।
ਧਾਤੁਸ੍ਤ੍ਵਸ਼਼੍ਟੁਸ਼੍ਚ ਸਵਿਤੁਰ੍ਵੈਵਸ੍ਵਤਮਥਾਪਿ ਵਾ॥ 6-121-42 (44585)
ਸਰ੍ਵਸ੍ਮਿਨ੍ਮਾਨੁਸ਼਼ੇ ਲੋਕੇ ਵੇਤ੍ਤ੍ਯੇਕੋ ਹਿ ਧਨਞ੍ਜਯਃ।
ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣੋ ਵਾ ਦੇਵਕੀਪੁਤ੍ਰੋ ਨਾਨ੍ਯੋ ਵੇਦੇਹ ਕਸ਼੍ਚਨ ॥ 6-121-43 (44586)
ਅਸ਼ਕ੍ਯਃ ਪਾਣ੍ਡਵਸ੍ਤਾਤ ਯੁਦ੍ਧੇ ਜੇਤੁਂ ਕਥੰਚਨ ।
ਅਮਾਨੁਸ਼਼ਾਣਿ ਕਰ੍ਮਾਣਿ ਯਸ੍ਯੈਤਾਨਿ ਮਹਾਤ੍ਮਨਃ ॥ 6-121-44 (44587)
ਤੇਨ ਸਤ੍ਵਵਤਾ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਸ਼ੂਰੇਣਾਹਵਸ਼ੋਭਿਨਾ ।
ਜਿਸ਼਼੍ਣੁਨਾ ਸਮਰੇ ਰਾਜਨ੍ਸੰਧਿਰ੍ਭਵਤੁ ਮਾ ਚਿਰਮ੍ ॥ 6-121-45 (44588)
ਯਾਵਤ੍ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣੋ ਮਹਾਬਾਹੁਃ ਸ੍ਵਾਧੀਨਃ ਕੁਰੁਸਤ੍ਤਮ।
ਤਾਵਤ੍ਪਾਰ੍ਥੇਨ ਸ਼ੂਰੇਣ ਸੰਧਿਸ੍ਤੇ ਤਾਤ ਯੁਜ੍ਯਤਾਮ੍ ॥ 6-121-46 (44589)
ਯਾਵੰਨ ਤੇ ਚਮੂਃ ਸਰ੍ਵਾਃ ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਨਤਪਰ੍ਵਭਿਃ ।
ਨਾਸ਼ਯਤ੍ਯਰ੍ਜੁਨਸ੍ਤਾਵਤ੍ਸੰਧਿਸ੍ਤੇ ਤਾਤ ਯ੍ਰੁਜ੍ਯਤਾਮ੍ ॥ 6-121-47 (44590)
ਯਾਵਤ੍ਤਿਸ਼਼੍ਠਨ੍ਤਿ ਸਮਰੇ ਹਤਸ਼ੇਸ਼਼ਾਃ ਸਹੋਦਰਾਃ ।
ਨ੍ਰੁʼਪਾਸ਼੍ਚ ਬਹਵੋ ਰਾਜੰਸ੍ਤਾਵਤ੍ਸੰਧਿਃ ਪ੍ਰਯੁਜ੍ਯਤਾਮ੍ ॥ 6-121-48 (44591)
ਨ ਨਿਰ੍ਦਹਤਿ ਤੇ ਯਾਵਤ੍ਕ੍ਰੋਧਦੀਪ੍ਤੇਕ੍ਸ਼਼ਣਸ਼੍ਚਮੂਮ੍ ।
ਯੁਧਿਸ਼਼੍ਠਿਰੋ ਰਣੇ ਤਾਵਤ੍ਸੰਧਿਸ੍ਤੇ ਤਾਤ ਯੁਜ੍ਯਤਾਮ੍ ॥ 6-121-49 (44592)
ਨਕੁਲਃ ਸਹਦੇਵਸ਼੍ਚ ਭੀਮਸੇਨਸ਼੍ਚ ਪਾਣ੍ਡਵਃ।
ਯਾਵਚ੍ਚਮੂਂ ਮਹਾਰਾਜ ਨਾਸ਼ਯਨ੍ਤਿ ਨ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ ॥ 6-121-50 (44593)
ਤਾਵਤ੍ਤੇ ਪਾਣ੍ਡਵੈਰ੍ਵੀਰੈਃ ਸੌਹਾਰ੍ਦੰ ਮਮ ਰੋਚਤੇ।
ਯੁਦ੍ਧੰ ਮਦਨ੍ਤਮੇਵਾਸ੍ਤੁ ਤਾਤ ਸੰਸ਼ਾਮ੍ਯ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ॥ 6-121-51 (44594)
ਏਤਤ੍ਤੇ ਰੋਚਤਾਂ ਵਾਕ੍ਯੰ ਯਦੁਕ੍ਤੋ(ਅ)ਸਿ ਮਯਾ(ਅ)ਨਘ।
ਏਤਤ੍ਕ੍ਸ਼਼ਮਮਹੰ ਮਨ੍ਯੇ ਤਵ ਚੈਵ ਕੁਲਸ੍ਯ ਚ ॥ 6-121-52 (44595)
ਤ੍ਯਕ੍ਤ੍ਵਾ ਮਨ੍ਯੁਂ ਵ੍ਯੁਪਸ਼ਾਮ੍ਯਸ੍ਵ ਪਾਰ੍ਥੈਃ
ਪਰ੍ਯਾਪ੍ਤਮੇਤਦ੍ਯਤ੍ਕ੍ਰੁʼਤੰ ਫਲ੍ਗੁਨੇਨ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮਸ੍ਯਾਨ੍ਤਾਦਸ੍ਤੁ ਵਃ ਸੌਹ੍ਰੁʼਦੰ ਚ
ਜੀਵਨ੍ਤੁ ਸ਼ੇਸ਼਼ਾਃ ਸਾਧੁ ਰਾਜਨ੍ਪ੍ਰਸੀਦ ॥ 6-121-53 (44596)
ਰਾਜ੍ਯਸ੍ਯਾਰ੍ਦੰ ਦੀਯਤਾਂ ਪਾਣ੍ਡਵਾਨਾ-
ਮਿਨ੍ਦ੍ਰਪ੍ਰਸ੍ਥੰ ਧਰਮਰਾਜੋ(ਅ)ਭਿਯਾਤੁ।
ਮਾ ਮਿਤ੍ਰਧ੍ਰੁਕ੍ਪਾਰ੍ਥਿਵਾਨਾਂ ਜਘਨ੍ਯਃ
ਪਾਪਾਂ ਕੀਰ੍ਤਿੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਸ੍ਯਸੇ ਕੌਰਵੇਨ੍ਦ੍ਰ॥ 6-121-54 (44597)
ਮਮਾਵਸਾਨਾਚ੍ਛਾਨ੍ਤਿਰਸ੍ਤੁ ਪ੍ਰਜਾਨਾਂ
ਸੰਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾਂ ਪਾਣ੍ਡਵਾਃ ਪ੍ਰੀਤਿਮਨ੍ਤਃ।
ਪਿਤਾ ਪੁਤ੍ਰੰ ਮਾਤੁਲੰ ਭਾਗਿਨੇਯੋ
ਭ੍ਰਾਤਾ ਚੈਵ ਭ੍ਰਾਤਰੰ ਪ੍ਰੈਤੁ ਰਾਜਨ੍ ॥ 6-121-55 (44598)
ਨ ਚੇਦੇਵੰ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤਕਾਲੰ ਵਚੋ ਮੇ
ਮੋਹਾਵਿਸ਼਼੍ਟਃ ਪ੍ਰਤਿਪਤ੍ਸ੍ਯਸ੍ਯਬੁਦ੍ਧ੍ਯਾ ।
ਤਪ੍ਸ੍ਯਸ੍ਯਨ੍ਤੇ ਏਤਦਨ੍ਤਾਃ ਸ੍ਥ ਸਰ੍ਵੇ
ਸਤ੍ਯਾਮੇਤਾਂ ਭਾਰਤੀਮੀਰਯਾਮਿ ॥ 6-121-56 (44599)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-121-57x (4250)
ਏਤਦ੍ਵਾਕ੍ਯੰ ਸੌਹ੍ਰੁʼਦਾਦਾਪਗੇਯੋ
ਮਧ੍ਯੇ ਰਾਜ੍ਞਾਂ ਭਾਰਤੰ ਸ਼੍ਰਾਵਯਿਤ੍ਵਾ।
ਤੂਸ਼਼੍ਣੀਮਾਸੀਚ੍ਛਲ੍ਯਸੰਤਪ੍ਤਮਰ੍ਮਾ
ਯੋਜ੍ਯਾਤ੍ਮਾਨੰ ਵੇਦਨਾਂ ਸੰਨਿਯਮ੍ਯ ॥ 6-121-57 (44600)
ਧਰ੍ਮਾਰ੍ਥਸਹਿਤੰ ਵਾਕ੍ਯੰ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਹਿਤਮਨਾਮਯਮ੍ ।
ਨਾਰੋਚਯਤ ਪੁਤ੍ਰਸ੍ਤੇ ਮੁਮੂਰ੍ਸ਼਼ੁਰਿਵ ਭੇਸ਼਼ਜਮ੍ ॥ ॥ 6-121-58 (44601)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਏਕਵਿੰਸ਼ਤ੍ਯਧਿਕਸ਼ਤਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ।
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-121-4 ਪ੍ਰੁʼਧਗ੍ਜਨਾਃ ਪ੍ਰਾਕ੍ਰੁʼਤਾ ਜਨਾਃ। ਭੂਤਾਨਿ ਪ੍ਰਾਣਿਨੋ ਗਨ੍ਧਰ੍ਵਾਦੀਨਿ ਵਾ। ਤਮੋਨੁਦੰ ਸੂਰ੍ਯਮ੍ ॥ 6-121-19 ਪਰਿਦੂਯਨ੍ਤੇ ਪਰਿਤਪ੍ਯਨ੍ਤੇ ॥ 6-121-27 ਵਿਕੁਰ੍ਵਤੋ ਵਿਸ਼ੇਸ਼਼ੇਣ ਕੁਰ੍ਵਤਃ ॥ 6-121-29 ਵ੍ਯਾਵਿਧ੍ਯਨ੍ਭ੍ਰਾਮਿਤਵਨ੍ਤਃ ॥ 6-121-33 ਨਿਧਨੰ ਨਿਧਨਹੇਤੁਃ। ਤਦ੍ਵਿਦੋ ਦੇਵਰਹਸ੍ਯਜ੍ਞਾਃ ॥ 6-121-35 ਜਗਤਿ ਭੂਲੋਕੇ ॥ 6-121-52 ਕ੍ਸ਼਼ੇਮਮਿਤਿ ਪਾਠੇ ਹਿਤੰ ॥ 6-121-53 ਫਲ੍ਗੁਨੇਨ ਯਤ੍ਕ੍ਰੁʼਤੰ ਏਤਦੇਤਾਵਦੇਵ ਪਰ੍ਯਾਪ੍ਤਮਸ੍ਤੁ। ਚਸ਼ਬ੍ਦਾਦੇਤਾਵਤਾਂ ਭ੍ਰਾਤ੍ਰੂʼਣਾਮਨ੍ਤਾਦਪੀਤਿ ॥ 6-121-57 ਯੋਜ੍ਯਯੋਗਧਾਰਣਾਯੁਕ੍ਤੰ ਕ੍ਰੁʼਤ੍ਵਾ ॥ 6-121-58 ਧਰ੍ਮਾਰ੍ਥੇਤਿ ਸ਼੍ਲੋਕਃ ਝo ਪੁਸ੍ਤ ਏਵਾਸ੍ਤਿ ॥ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ - ਅਧ੍ਯਾਯ 122
॥ ਸ਼੍ਰੀਃ ॥
6.122. ਅਧ੍ਯਾਯਃ 122
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Topics
ਅਪਗਤੇਸ਼਼ੁ ਰਾਜਸੁ ਕਰ੍ਣੇਨ ਰਸਹਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਮੇਤ੍ਯ ਤਦਭਿਵਾਦਨਮ੍ ॥ 1 ॥ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇਣ ਕਰ੍ਣੰ ਪ੍ਰਤਿ ਤਸ੍ਯ ਕੁਨ੍ਤੀਸੁਤਤ੍ਵੋਕ੍ਤ੍ਯਾ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ਸਹ ਸੰਗਮਚੋਦਨਾ ॥ 2 ॥ ਕਰ੍ਣੇਨ ਸਯੁਕ੍ਤਿਕੰ ਪਾਣ੍ਡਵੈਃ ਸੰਗਮਸ੍ਯ ਦੁਸ਼਼੍ਕਰਤ੍ਵਮਭਿਧਾਯ ਭੀਸ਼਼੍ਮਕ੍ਸ਼਼ਮਾਪਨਪੂਰ੍ਵਕੰ ਸ੍ਵਾਵਾਸਗਮਨਮ੍ ॥ 3 ॥Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Text
6-122-0 (44602)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-122-0x (4251)
ਤਤਸ੍ਤੇ ਪਾਰ੍ਥਿਵਾਃ ਸਰ੍ਵੇ ਜਗ੍ਮੁਃ ਸ੍ਵਾਨਾਲਯਾਨ੍ਪੁਨਃ ।
ਤੂਸ਼਼੍ਣੀਂਭੂਤੇ ਮਹਾਰਾਜ ਭੀਸ਼਼੍ਮੇ ਸ਼ਨ੍ਤਨੁਨਨ੍ਦਨੇ ॥ 6-122-1 (44603)
ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਤੁ ਨਿਹਤੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮੰ ਰਾਧੇਯਃ ਪੁਰੁਸ਼਼ਰ੍ਸ਼਼ਭਃ ।
ਈਸ਼਼ਦਾਗਤਸੰਤ੍ਰਾਸਸ੍ਤ੍ਵਰਯੋਪਜਗਾਮ ਹ ॥ 6-122-2 (44604)
ਸ ਦਦਰ੍ਸ਼ ਮਹਾਤ੍ਮਾਨੰ ਸ਼ਰਤਲ੍ਪਗਤੰ ਤਦਾ।
ਜਨ੍ਮਸ਼ਯ੍ਯਾਗਤੰ ਵੀਰੰ ਕਾਰ੍ਤਿਕੇਯਮਿਵ ਪ੍ਰਭੁਮ੍ ॥ 6-122-3 (44605)
ਨਿਮੀਲਿਤਾਕ੍ਸ਼਼ੰ ਤੰ ਵੀਰੰ ਸਾਸ਼੍ਰੁਕਣ੍ਠਸ੍ਤਦਾ ਵ੍ਰੁʼਸ਼਼ਾ ।
ਅਭ੍ਯੇਤ੍ਯ ਪਾਦਯੋਸ੍ਤਸ੍ਯ ਨਿਪਪਾਤ ਮਹਾਦ੍ਯੁਤਿਃ ॥ 6-122-4 (44606)
ਰਾਧੇਯੋ(ਅ)ਹੰ ਕੁਰੁਸ਼੍ਰੇਸ਼਼੍ਠ ਨਿਤ੍ਯਮਕ੍ਸ਼਼ਿਗਤਸ੍ਤਵ ।
ਦ੍ਵੇਭ੍ਯੋ(ਅ)ਤ੍ਯਨ੍ਤਮਨਾਗਾਃ ਸੰਨਿਤਿ ਚੈਨਮੁਵਾਚ ਹ ॥ 6-122-5 (44607)
ਤਚ੍ਛ੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਕੁਰੁਵ੍ਰੁʼਦ੍ਧੋ ਹਿ ਸ਼ਰੈਃ ਸੰਵ੍ਰੁʼਤਲੋਚਨਃ।
ਰਹਿਤੰ ਧਿਸ਼਼੍ਣ੍ਯਮਾਲੋਕ੍ਯ ਸਮੁਤ੍ਸਾਰ੍ਯ ਚ ਰਕ੍ਸ਼਼ਿਣਃ ॥ 6-122-6 (44608)
ਪਿਤੇਵ ਪੁਤ੍ਰੰ ਗਾਙ੍ਗੇਯਃ ਪਰਿਰਭ੍ਯੈਕਪਾਣਿਨਾ ।
ਸ਼ਨੈਰੁਦ੍ਵੀਕ੍ਸ਼਼੍ਯ ਸਸ੍ਨੇਹਮਿਦੰ ਵਚਨਮਬ੍ਰਵੀਤ੍ ॥ 6-122-7 (44609)
ਨ ਵਿਪ੍ਰਿਯੰ ਮਮੈਵੇਹ ਯਤ੍ਸ੍ਪਰ੍ਧੇਥਾ ਮਯਾ ਸਹ ।
ਯਦਿ ਮਾਂ ਨਾਧਿਗਚ੍ਛੇਥਾ ਨ ਤੇ ਸ਼੍ਰੇਯੋ ਧ੍ਰੁਵੰ ਭਵੇਤ੍ ॥ 6-122-8 (44610)
ਕੌਨ੍ਤੇਯਸ੍ਤ੍ਵੰ ਨ ਰਾਧੇਯੋ ਨ ਤਵਾਧਿਰਥਃ ਪਿਤਾ।
ਸੂਰ੍ਯਜਸ੍ਤ੍ਵੰ ਮਹਾਬਾਹੋ ਵਿਦਿਤੋ ਨਾਰਦਾਨ੍ਮਯਾ ॥ 6-122-9 (44611)
ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਦ੍ਵੈਪਾਯਨਾਚ੍ਚੈਵ ਤੇਜਸਾ ਚ ਨ ਸੰਸ਼ਯਃ ।
ਨ ਚ ਦ੍ਵੇਸ਼਼ੋਸ੍ਤਿ ਮੇ ਤਾਤ ਤ੍ਵਯਿ ਸਤ੍ਯੰ ਬ੍ਰਵੀਮਿ ਤੇ ॥ 6-122-10 (44612)
ਤੇਜੋਵਧਨਿਮਿਤ੍ਤੰ ਤੁ ਪਰੁਸ਼਼ੰ ਤ੍ਵਾਹਮਬ੍ਰੁਵਮ੍।
ਅਕਸ੍ਮਾਤ੍ਪਾਣ੍ਡਵਾਨ੍ਹਿ ਤ੍ਵੰ ਦ੍ਵਿਸ਼਼ਸੀਤਿ ਮਤਿਰ੍ਮਮ ॥ 6-122-11 (44613)
ਯੇਨਾਸਿ ਬਹੁਸ਼ੋ ਰਾਜ੍ਞਾ ਚੋਦਿਤਃ ਸੂਤਨਨ੍ਦਨ ।
ਜਾਤੋ(ਅ)ਸਿ ਧਰ੍ਮਲੋਪੇਨ ਤਤਸ੍ਤੇ ਬੁਦ੍ਧਿਰੀਦ੍ਰੁʼਸ਼ੀ ॥ 6-122-12 (44614)
ਨੀਚਾਸ਼੍ਰਯਾਨ੍ਮਤ੍ਸਰੇਣ ਦ੍ਵੇਸ਼਼ਿਣੀ ਗੁਮਿਨਾਮਪਿ ।
ਤੇਨਾਸਿ ਬਹੁਸ਼ੋ ਰੂਕ੍ਸ਼਼ੰ ਸ਼੍ਰਾਵਿਤਃ ਕੁਰੁਸੰਸਦਿ ॥ 6-122-13 (44615)
ਜਾਨਾਮਿ ਸਮਰੇ ਵੀਰ੍ਯੰ ਸ਼ਤ੍ਰੁਭਿਰ੍ਦੁਃਸਹੰ ਭੁਵਿ ।
ਬ੍ਰਹ੍ਮਣ੍ਯਤਾਂ ਚ ਸ਼ੌਰ੍ਯੰ ਚ ਦਾਨੇ ਚ ਪਰਮਾਂ ਸ੍ਥਿਤਿਮ੍ ॥ 6-122-14 (44616)
ਨ ਤ੍ਵਯਾ ਸਦ੍ਰੁʼਸ਼ਃ ਕਸ਼੍ਚਿਤ੍ਪੁਰੁਸ਼਼ੇਸ਼਼੍ਵਮਰੋਪਮ।
ਕੁਲਭੇਦਭਯਾਚ੍ਚਾਹੰ ਸਦਾ ਪਰੁਸ਼਼ਮੁਕ੍ਤਵਾਨ੍ ॥ 6-122-15 (44617)
ਇਸ਼਼੍ਵਸ੍ਤ੍ਰੇ ਭਾਰਸੰਧਾਨੇ ਲਾਘਵੇ(ਅ)ਸ੍ਤ੍ਰਬਲੇ ਤਥਾ ।
ਸਦ੍ਰੁʼਸ਼ਃ ਫਲ੍ਗੁਨੇਨਾਸਿ ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣੇਨ ਚ ਮਹਾਤ੍ਮਨਾ ॥ 6-122-16 (44618)
ਕਰ੍ਣ ਕਾਸ਼ਿਪੁਰੰ ਗਤ੍ਵਾ ਤ੍ਵਯੈਕੇਨ ਧਨੁਸ਼਼੍ਮਤਾ ।
ਕਨ੍ਯਾਰ੍ਥੇ ਕੁਰੁਰਾਜਸ੍ਯ ਰਾਜਾਨੋ ਮ੍ਰੁʼਦਿਤਾ ਯੁਧਿ ॥ 6-122-17 (44619)
ਤਥਾ ਚ ਬਲਵਾਨ੍ਰਾਜਾ ਜਰਾਸਨ੍ਧੋ ਦੁਰਾਸਦਃ।
ਸਮਰੇ ਸਮਰਸ਼੍ਲਾਘਿੰਨ ਤ੍ਵਯਾ ਸਦ੍ਰੁʼਸ਼ੋ(ਅ)ਭਵਤ੍॥ 6-122-18 (44620)
ਬ੍ਰਹ੍ਮਣ੍ਯਃ ਸਤ੍ਤ੍ਵਯੋਧੀ ਚ ਤੇਜਸਾ ਚ ਬਲੇਨ ਚ ।
ਦੇਵਗਰ੍ਭਸਮਃ ਸਙ੍ਖ੍ਯੇ ਮਨੁਸ਼਼੍ਯੈਰਧਿਕੋ ਯੁਧਿ ॥ 6-122-19 (44621)
ਵ੍ਯਪਨੀਤੋ(ਅ)ਦ੍ਯ ਮਨ੍ਯੁਰ੍ਮੇ ਯਸ੍ਤ੍ਵਾਂ ਪ੍ਰਤਿ ਪੁਰਾ ਕ੍ਰੁʼਤਃ ।
ਦੈਵੰ ਪੁਰੁਸ਼਼ਕਾਰੇਣ ਨ ਸ਼ਕ੍ਯਮਤਿਵਰ੍ਤਿਤੁਮ੍ ॥ 6-122-20 (44622)
ਸੋਦਰ੍ਯਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਵੀਰਾ ਭ੍ਰਾਤਰਸ੍ਤੇ(ਅ)ਰਿਸੂਦਨ।
ਸੰਗਚ੍ਛ ਤੈਰ੍ਮਹਾਬਾਹੋ ਮਮ ਚੇਦਿਚ੍ਛਸਿ ਪ੍ਰਿਯਮ੍ ॥ 6-122-21 (44623)
ਮਯਾ ਭਵਤੁ ਨਿਰ੍ਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤੰ ਵੈਰਮਾਦਿਤ੍ਯਨਨ੍ਦਨ ।
ਪ੍ਰੁʼਥਿਵ੍ਯਾਂ ਸਰ੍ਵਰਾਜਾਨੋ ਭਵਨ੍ਤ੍ਵਦ੍ਯ ਨਿਰਾਮਯਾਃ ॥ 6-122-22 (44624)
ਕਰ੍ਣ ਉਵਾਚ। 6-122-23x (4252)
ਜਾਨਾਮ੍ਯੇਵ ਮਹਾਬਾਹੋ ਸਰ੍ਵਮੇਤੰਨ ਸੰਸ਼ਯਃ।
ਯਥਾ ਵਦਸਿ ਮੇ ਭੀਸ਼਼੍ਮ ਕੌਨ੍ਤੇਯੋ(ਅ)ਹੰ ਨ ਸੂਤਜਃ ॥ 6-122-23 (44625)
ਅਵਕੀਰ੍ਣਸ੍ਤ੍ਵਹੰ ਕੁਨ੍ਤ੍ਯਾ ਸੂਤੇਨ ਚ ਵਿਵਰ੍ਧਿਤਃ।
ਭੁਕ੍ਤ੍ਵਾ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨੈਸ਼੍ਵਰ੍ਯੰ ਨ ਮਿਥ੍ਯਾ ਕਰ੍ਤੁਮੁਤ੍ਸਹੇ ॥ 6-122-24 (44626)
ਵਸੁਦੇਵਸੁਤੋ ਯਦ੍ਵਤ੍ਪਾਣ੍ਡਵਾਯ ਦ੍ਰੁʼਢਵ੍ਰਤਃ ।
ਵਮੁ ਚੈਵ ਸ਼ਰੀਰੰ ਚ ਪੁਤ੍ਰਦਾਰੰ ਤਥਾ ਯਸ਼ਃ ॥ 6-122-25 (44627)
ਸਰ੍ਵੰ ਦੁਰ੍ਯੋਧਨਸ੍ਯਾਰ੍ਥੇ ਤ੍ਯਕ੍ਤੰ ਮੇ ਭੂਰਿਦਕ੍ਸ਼਼ਿਣ ।
ਮਾ ਚੈਤਦ੍ਵ੍ਯਾਧਿਮਰਣੰ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰੰ ਸ੍ਯਾਦਿਤਿ ਕੌਰਵ ॥ 6-122-26 (44628)
ਕੋਪਿਤਾਃ ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਨਿਤ੍ਯੰ ਮਯਾ(ਅ)ਸ਼੍ਰਿਤ੍ਯ ਸੁਯੋਧਨਮ੍ ।
ਅਵਸ਼੍ਯਭਾਵੀ ਹ੍ਯਰ੍ਥੋ(ਅ)ਯੰ ਯੋ ਨ ਸ਼ਕ੍ਯੋ ਨਿਵਰ੍ਤਿਤੁਮ੍ ॥ 6-122-27 (44629)
ਦੈਵੰ ਪੁਰੁਸ਼਼ਕਾਰੇਣ ਕੋ ਵਿਵਰ੍ਤਿਤੁਮੁਤ੍ਸਹੇਤ੍।
ਪ੍ਰੁʼਥਿਵੀਕ੍ਸ਼਼ਯਸੰਸ਼ੀਨਿ ਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨਿ ਪਿਤਾਮਹ ॥ 6-122-28 (44630)
ਭਵਦ੍ਭਿਰੁਪਲਬ੍ਧਾਨਿ ਕਥਿਤਾਨਿ ਚ ਸੰਸਦਿ ।
ਪਾਣ੍ਡਵਾ ਵਾਸੁਦੇਵਸ਼੍ਚ ਵਿਦਿਤਾ ਮਮ ਸਰ੍ਵਸ਼ਃ॥ 6-122-29 (44631)
ਅਜੇਯਾਃ ਪੁਰੁਸ਼਼ੈਰਨ੍ਯੈਰਿਤਿ ਤੰਸ਼੍ਚੋਤ੍ਸਹਾਮਹੇ।
ਵਿਜਯਿਸ਼਼੍ਯੇ ਰਣੇ ਪਾਣ੍ਡੂਨਿਤਿ ਮੇ ਨਿਸ਼੍ਚਿਤਃ ਮਨਃ ॥ 6-122-30 (44632)
ਨ ਚ ਸ਼ਕ੍ਯਮਵਸ੍ਰਸ਼਼੍ਟੁਂ ਵੈਰਮੇਤਤ੍ਸੁਦਾਰੁਣਮ੍ ।
ਧਨੰਜਯੇਨ ਯੋਤ੍ਸ੍ਯੇ(ਅ)ਹੰ ਸ੍ਵਧਰ੍ਮਪ੍ਰੀਤਮਾਨਸਃ ॥ 6-122-31 (44633)
ਅਨੁਜਾਨੀਸ਼਼੍ਵ ਮਾਂ ਤਾਤ ਯੁਦ੍ਧਾਯ ਕ੍ਰੁʼਤਨਿਸ਼੍ਚਯਮ੍ ।
ਅਨੁਜ੍ਞਾਤਸ੍ਤ੍ਵਯਾ ਵੀਰ ਯੁਧ੍ਯੇਯਮਿਤਿ ਮੇ ਮਤਿਃ ॥ 6-122-32 (44634)
ਦੁਰੁਕ੍ਤੰ ਵਿਪ੍ਰਤੀਪੰ ਵਾ ਰਭਸਾਚ੍ਚਾਪਲਾਤ੍ਤਥਾ ।
ਯਨ੍ਮਯੇਹ ਕ੍ਰੁʼਤੰ ਕਿੰਚਿਤ੍ਤਨ੍ਮੇ ਤ੍ਵੰ ਕ੍ਸ਼਼ਨ੍ਤੁਮਰ੍ਹਸਿ ॥ 6-122-33 (44635)
ਭੀਸ਼਼੍ਮ ਉਵਾਚ। 6-112-34x (4253)
ਨ ਚੇਚ੍ਛਕ੍ਯਮਵਸ੍ਰਸ਼਼੍ਟੁਂ ਵੈਰਮੇਤਤ੍ਸੁਦਾਰੁਣਮ੍।
ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ ਕਰ੍ਣ ਤ੍ਵਾਂ ਯੁਧ੍ਯਸ੍ਵ ਸ੍ਵਰ੍ਗਕਾਮ੍ਯਯਾ ॥ 6-122-34 (44636)
ਨਿਰ੍ਮਨ੍ਯੁਰ੍ਗਤਸੰਰਮ੍ਭਃ ਕ੍ਰੁʼਤਕਰ੍ਮਾ ਰਣੇ ਸ੍ਮ ਹ।
ਯਥਾਸ਼ਕ੍ਤਿ ਯਥੋਤ੍ਸਾਹੰ ਸਤਾਂ ਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤੇਸ਼਼ੁ ਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਵਾਨ੍ ॥ 6-122-35 (44637)
ਅਹੰ ਤ੍ਵਾਮਨੁਜਾਨਾਮਿ ਯਦਿਚ੍ਛਸਿ ਤਦਾਪ੍ਨੁਹਿ ।
ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਧਰ੍ਮਜਿਤਾਁਲ੍ਲੋਕਾਨਵਾਪ੍ਸ੍ਯਸਿ ਧਨੰਜਯਾਤ੍ ॥ 6-122-36 (44638)
ਯੁਧ੍ਯਸ੍ਵ ਨਿਰਹੰਕਾਰੋ ਬਲਵੀਰ੍ਯਵ੍ਯਪਾਸ਼੍ਰਯਃ ।
ਧਰ੍ਮ੍ਯਾਦ੍ਧਿ ਯੁਦ੍ਧਾਦਧਿਕੰ ਕ੍ਸ਼਼ਤ੍ਰਿਯਸ੍ਯ ਨ ਵਿਦ੍ਯਤੇ ॥ 6-122-37 (44639)
ਪ੍ਰਸ਼ਮੇ ਹਿ ਕ੍ਰੁʼਤੋ ਯਤ੍ਨਃ ਸੁਮਹਾਨ੍ਸੁਚਿਰੰ ਮਯਾ।
ਨ ਚੈਵ ਸ਼ਕਿਤਃ ਕਰ੍ਤੁਂ ਯਤੋ ਧਰ੍ਮਸ੍ਤਤੋ ਜਯਃ ॥ 6-122-38 (44640)
ਸਞ੍ਜਯ ਉਵਾਚ। 6-122-39x (4254)
ਇਤ੍ਯੁਕ੍ਤਵਤਿ ਗਾਙ੍ਗੇਯੇ ਅਭਿਵਾਦ੍ਯੋਪਮਨ੍ਤ੍ਰ੍ਯ ਚ।
ਰਾਧੇਯੋ ਰਥਮਾਰੁਹ੍ਯ ਪ੍ਰਾਯਾਤ੍ਤਵ ਸੁਤੰ ਪ੍ਰਤਿ ॥ 6-122-39 (44641)
` ਵੈਸ਼ਮ੍ਪਾਯਨ ਉਵਾਚ। 6-122-40x (4255)
ਇਤ੍ਯੇਤਦ੍ਬਹੁਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤਾਨ੍ਤੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਾਖਿਲੰ ਮਯਾ।
ਸ਼੍ਰੁʼਣ੍ਵਤੇ ਤੇ ਮਹਾਰਾਜ ਪ੍ਰੋਕ੍ਤੰ ਪਾਪਹਰੰ ਸ਼ੁਭਮ੍ ॥ 6-122-40 (44642)
ਯਃ ਸ਼੍ਰਾਵਯੇਤ੍ਸਦਾ ਰਾਜਨ੍ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨ੍ਵੇਦਪਾਰਗਾਨ੍ ।
ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਵਨ੍ਤਸ਼੍ਚ ਯੇ ਚਾਪਿ ਸ਼੍ਰੋਸ਼਼੍ਯਨ੍ਤਿ ਮਨੁਜਾ ਭੁਵਿ ॥ 6-122-41 (44643)
ਵਿਧੂਯ ਸਰ੍ਵਪਾਪਾਨਿ ਵਿਹਾਯਾਨ੍ਤੇ ਕਲੇਵਰਮ੍ ।
ਪ੍ਰਯਾਨ੍ਤਿ ਤਤ੍ਪਦੰ ਵਿਸ਼਼੍ਣੋਰ੍ਯਤ੍ਪ੍ਰਾਪ੍ਯ ਨ ਨਿਵਰ੍ਤਤੇ ॥ 6-122-42 (44644)
ਤਸ੍ਮਾਤ੍ਸਰ੍ਵਪ੍ਰਯਤ੍ਨੇਨ ਭਾਰਤੰ ਭਰਤਰ੍ਸ਼਼ਭ।
ਸ਼੍ਰੁʼਣੁਯਾਤ੍ਸਿਦ੍ਧਿਮਨ੍ਵਿਚ੍ਛੰਨਿਹ ਵਾਮੁਤ੍ਰ ਮਾਨਵਃ ॥ 6-122-43 (44645)
ਭੋਜਨੰ ਭੋਜਯੇਦ੍ਵਿਪ੍ਰਾਨ੍ਗਨ੍ਧਮਾਲ੍ਯੈਰਲਙ੍ਕ੍ਰੁʼਤਾਨ੍ ।
ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਰਾਜੇਨ੍ਦ੍ਰ ਦਦ੍ਯਾਤ੍ਪਾਨੀਯਮੁਤ੍ਤਮਮ੍ ॥' ॥ 6-122-44 (44646)
ਇਤਿ ਸ਼੍ਰੀਮਨ੍ਮਹਾਭਾਰਤੇ ਸ਼ਤਸਾਹਸ੍ਤ੍ਰ੍ਯਾਂ ਸੰਹਿਤਾਯਾਂ ਵੈਯਾਸਿਕ੍ਯਾਂ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵਣਿ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵਣਿ ਦ੍ਵਾਵਿੰਸ਼ਤ੍ਯਧਿਕਸ਼ਤਤਮੋ(ਅ)ਧ੍ਯਾਯਃ ॥ ॥ ਸਮਾਪ੍ਤੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਵਧਪਰ੍ਵ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ ਚ ।
------------
Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes
6-122-1xa ਅਸ੍ਯਾਨਨ੍ਤਰੰ ਦ੍ਰੋਣਪਰ੍ਵ ਭਵਿਸ਼਼੍ਯਤਿ। 6-122-1xb ਤਸ੍ਯਾਯਮਾਦ੍ਯਃ ਸ਼੍ਲੋਕਃ। 6-122-1xc ਤਮਪ੍ਰਤਿਮਸਤ੍ਵੌਜੋਬਲਵੀਰ੍ਯਪਰਾਕ੍ਰਮਮ੍। 6-122-1xb ਹਤੰ ਦੇਵਵ੍ਰਤੰ ਸ਼੍ਰੁਤ੍ਵਾ ਪਾਞ੍ਚਾਲ੍ਯੇਨ ਸ਼ਿਖਣ੍ਡਿਨ ॥ 6-122- 6-122-3 ਜਨ੍ਮਸ਼ਯ੍ਯਾਗਤੰ ਜਨ੍ਮਕਾਲੇ ਸ਼ਰਸ਼ਯ੍ਯਾਗਤਮ੍। ਸ਼ਰਜਨ੍ਮਤ੍ਵਾਤ੍ ॥ 6-122-12 ਯੇਨਾਸੀਤਿ ਸਾਰ੍ਧਸ਼੍ਲੋਕਃ ਝo ਪੁਸ੍ਤਕ ਏਵਾਸ੍ਤਿ ॥ 6-122-15 ਪੁਰੁਸ਼਼ੇਸ਼਼ੁ ਮਾਨੁਸ਼਼ੇਸ਼਼ੁ ॥ 6-122-18 ਤ੍ਵਯਾ ਸਦ੍ਰੁʼਸ਼ੋ ਨਾਭਵਤ੍ ਤ੍ਵਯਾ ਜਿਤ ਇਤ੍ਯਰ੍ਥਃ । ਇਯੰ ਕਥਾ ਰਾਜਧਰ੍ਮੇ। ਅਨੇਨ ਨਾਗਾਯੁਤਬਲਤ੍ਵੰ ਕਰ੍ਣਸ੍ਯ ਸੂਚਿਤਮ੍ ॥ 6-122-19 ਯੁਧਿ ਸੰਪ੍ਰਹਾਰੇ ॥ 6-122-22 ਨਿਰ੍ਵ੍ਰੁʼਤ੍ਤੰ ਸਮਾਪ੍ਤਮ੍ ॥ 6-122-24 ਅਵਕੀਰ੍ਣਸ੍ਤ੍ਯਕ੍ਤਃ ॥ 6-122-28 ਨਿਵਰ੍ਤਿਤੁਂ ਨਿਵਰ੍ਤਯਿਤੁਮ੍ ॥ 6-122-30 ਪਾਣ੍ਡੂਨਰ੍ਜੁਨੰ ਵਿਹਾਯ ਚਤੁਰਃ । ਅਰ੍ਜੁਨੇਨ ਯੋਤ੍ਸ੍ਯੇ ਅਨ੍ਯਾਨ੍ਵਿਜੇਸ਼਼੍ਯੇ ਇਤਿ ਭਾਵਃ ॥ 6-122-33 ਵਿਪ੍ਰਤੀਪੰ ਵਿਰੁਦ੍ਧਮ੍ ॥ ਇਦੰ ਭੀਸ਼਼੍ਮਪਰ੍ਵ ਕੁਂਭਘੋਣਸ੍ਥੇਨ ਟੀo ਆਰ੍o ਕ੍ਰੁʼਸ਼਼੍ਣਾਚਾਰ੍ਯੇਣ ਟੀo ਆਰ੍o ਵ੍ਯਾਸਾਚਾਰ੍ਯੇਣ ਚ ਮੁਂਬਯ੍ਯਾਂ ਨਿਰ੍ਣਯਸਾਗਰਮੁਦ੍ਰਾਯਨ੍ਤ੍ਰੇ ਮੁਦ੍ਰਾਪਿਤਮ੍ । ਸ਼ਕਾਬ੍ਦਾਃ 1829 ਸਨ 1907
