தே³வீம்ʼ ஸரஸ்வதீம்ʼ சைவ ததோ ஜயமுதீ³ரயேத்|| 1 6-1-0 (38622) ஜனமேஜய உவாச| கத²ம்ʼ யுயுதி⁴ரே வீரா: குருபாண்ட³வஸோமகா: பார்தி²வாஶ்ச மஹாத்மானோ நானாதே³ஶஸமாக³தா:|| 1 6-1-1 (38623) வைஶம்பாயன உவாச யதா² யுயுதி⁴ரே வீரா: குருபாண்ட³வஸோமகா:| குருக்ஷேத்ரே தப:க்ஷேத்ரே ஶ்ருʼணு த்வம்ʼ ப்ருʼதி²வீபதே|| 2 6-1-2 (38624) தே(அ)வதீர்ய குருக்ஷேத்ரம்ʼ பாண்ட³வா: ஸஹஸோமகா:| கௌரவானப்⁴யவர்தந்த ஜிகீ³ஷந்தோ மஹாப³லா:|| 3 6-1-3 (38625) வேதா³த்⁴யயனஸம்பன்னா: ஸர்வே யுத்³தா³பி⁴நந்தி³ந:| ஆஶம்ʼஸந்தோ ஜயம்ʼ யுத்³தே⁴ ப³லேனாபி⁴முகா² ரணே|| 4 6-1-4 (38626) அபி⁴யாய ச து³ர்த⁴ர்ஷாம்ʼ தா⁴ர்தராஷ்ட்ரஸ்ய வாஹினீம்ʼ| ப்ராங்முகா²: பஶ்சிமே பா⁴கே³ ந்யவஶந்த ஸஸைனிகா: 5 6-1-5 (38627) ஸ்யமந்தபஞ்சகாத்³பா³ஹ்யம்ʼ ஶிபி³ராணி ஸஹஸ்ரஶ:| காரயாமாஸ விதி⁴வத்குந்தீபுத்ரோ யுதி⁴ஷ்டி²ர:|| 6 6-1-6 (38628) ஶூன்யேவ ப்ருʼதி²வீ ஸர்வா பா³லவ்ருʼத்³தா⁴வஶேஷிதா| நிரஶ்வபுருஷேவாஸீத்³ரத²குஞ்ஜரவர்ஜிதா|| 7 6-1-7 (38629) யாவத்தபதி ஸுர்யோ ஹி ஜம்பு³த்³வீபஸ்ய மண்ட³லம்ʼ| தாவதே³வ ஸமாவ்ருʼத்தம்ʼ ப³லம்ʼ பார்தி²வஸத்தம|| 8 6-1-8 (38630) ஏகஸ்தா²: ஸர்வவர்ணாஸ்தே மண்ட³லம்ʼ ப³ஹுயோஜனம் । பர்யாக்ராமந்த தே³ஶாம்ʼஶ்ச நதீ³: ஶைலான்வனானி ச ॥ 6-1-9 (38631) தேஷாம்ʼ யுதி⁴ஷ்டி²ரோ ராஜா ஸர்வேஷாம்ʼ புருஷர்ஷப⁴ । வ்யாதி³தே³ஶ ஸவாஹானாம்ʼ ப⁴க்ஷ்யபோ⁴ஜ்யமனுத்தமம் ॥ 6-1-10 (38632) ஸஞ்ஜ்ஞாய விவிதா⁴ஸ்தாத தேஷாம்ʼ சக்ரே யுதி⁴ஷ்டி²ர:। ஏவம்ʼவாதீ³ வேதி³தவ்ய: பாண்ட³வேயோ(அ)யமித்யுத ॥ 6-1-11 (38633) அபி⁴ஜ்ஞானானி ஸர்வேஷாம்ʼ ஸஞ்ஜ்ஞாஶ்சாப⁴ரணானி ச । யோஜயாமாஸ கௌரவ்யோ யுத்³த⁴கால உபஸ்தி²தே ॥ 6-1-12 (38634) த்³ருʼஷ்ட்வா த்⁴வஜாக்³ரம்ʼ பார்த²ஸ்ய தா⁴ர்தராஷ்ட்ரோ மஹாமனா: । ஸஹ ஸர்வைர்மஹீபாலை: ப்ரத்யவ்யூஹத பாண்ட³வம் ॥ 6-1-13 (38635) பாண்டு³ரேணாதபத்ரேண த்⁴ரியமாணேன மூர்த⁴னி । மத்⁴யே நாக³ஸஹஸ்ரஸ்ய ப்⁴ராத்ருʼபி⁴: பரிவாரித: ॥ 6-1-14 (38636) த்³ருʼஷ்ட்வா து³ர்யோத⁴னம்ʼ ஹ்ருʼஷ்டா: பாஞ்சாலா யுத்³த⁴னந்தி³ந: । த³த்⁴மு: ப்ரீதா மஹாஶங்கா²ந்பே⁴ரீர்ஜக்⁴நு: ஸஹஸ்ரஶ: ॥ 6-1-15 (38637) தத: ப்ரஹ்ருʼஷ்டாம்ʼ ஸ்வாம்ʼ ஸேனாமபி⁴வீக்ஷ்யாத² பாண்ட³வா: । ப³பூ⁴வுர்ஹ்ருʼஷ்டமனஸோ வாஸுதே³வஶ்ச வீர்யவான் ॥ 6-1-16 (38638) ஸ்வயோதா⁴ந்ஹர்ஷயந்தௌ ச வாஸுதே³வத⁴னஞ்ஜயௌ । த³த்⁴மது: புருஷவ்யாக்⁴ரௌ தி³வ்யௌ ஶங்கௌ² ரதே² ஸ்தி²தௌ ॥ 6-1-17 (38639) பாஞ்சஜன்யஸ்ய ஶங்க²ஸ்ய தே³வத³த்தஸ்ய சோப⁴யோ: । ஶ்ருத்வா து நினத³ம்ʼ யோதா⁴: ஶக்ருʼன்மூத்ரம்ʼ ப்ரஸுஸ்ருவு: ॥ 6-1-18 (38640) யதா² ஸிம்ʼஹஸ்ய நத³த: ஸ்வனம்ʼ ஶ்ருத்வேதரே ம்ருʼகா³: । த்ரயேயுர்னினத³ம்ʼ ஶ்ருத்வா ததா²(அ)ஸீத³த தத்³ப³லம் ॥ 6-1-19 (38641) உத³திஷ்ட²த்³ரஜோ பௌ⁴மம்ʼ ந ப்ராஜ்ஞாயத கிஞ்சன। அஸ்தம்ʼ க³த இவாதி³த்ய: ஸைன்யேன ரஜஸா வ்ருʼத: ॥ 6-1-20 (38642) ஸவர்ஷ தத்ர பர்ஜன்யோ மாம்ʼஸஶோணிதவ்ருʼஷ்டிமான்। வ்யுக்ஷன்ஸர்வாணி ஸைன்யானி தத³த்³பு⁴தமிவாப⁴வத் ॥ 6-1-21 (38643) வாயுஸ்தத: ப்ராதூ³ரபூ⁴ந்னீசை: ஶர்கரகர்ஷண: । வினிக்⁴நம்ʼஸ்தான்யனீகானி ஶதஶோ(அ)த² ஸஹஸ்ரஶ: ॥ 6-1-22 (38644) உபே⁴ ஸைன்யே ச ராஜேந்த்³ர யுத்³தா⁴ய முதி³தே ப்⁴ருʼஶம் । குருக்ஷேத்ரே ஸ்தி²தே யத்தே ஸாக³ரக்ஷுபி⁴தோபமே ॥ 6-1-23 (38645) தயோஸ்து ஸேனயோராஸீத³த்³பு⁴த: ஸ து ஸங்க³ம: । யுகா³ந்தே ஸமனுப்ராப்தே த்³வயோ: ஸாக³ரயோரிவ ॥ 6-1-24 (38646) ஶூன்யா(அ)(அ)ஸீத்ப்ருʼதி²வீ ஸர்வா வ்ருʼத்³த⁴பா³லாவஶேஷிதா। நிரஶ்வபுருஷேவாஸீத்³ரத²குஞ்ஜரவர்ஜிதா। தேன ஸேனாஸமூஹேன ஸமானீதேன கௌரவை: ॥ 6-1-25 (38647) ததஸ்தே ஸமயம்ʼ சக்ரு: குருபாண்ட³வஸோமகா:। த⁴ர்மான்ஸம்ʼஸ்தா²பயாமாஸுர்யுத்³தா⁴நாம்ʼ ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-1-26 (38648) நிவ்ருʼத்தே விஹிதே யுத்³தே⁴ ஸ்யாத்ப்ரீதிர்ன: பரஸ்பரம் । யதா²பரம்ʼ யதா²யோக³ம்ʼ ந ச ஸ்யாத்கஸ்யசித்புன: ॥ 6-1-27 (38649) வாசா யுத்³தே⁴ ப்ரவ்ருʼத்தானாம்ʼ வாசைவ ப்ரதியோத⁴னம் । நிஷ்க்ராந்தா: ப்ருʼதனாமத்⁴யான்ன ஹந்தவ்யா: கதா³சன ॥ 6-1-28 (38650) ரதீ² ச ரதி²நா யோத்⁴யோ க³ஜேன க³ஜதூ⁴ர்க³த: । அஶ்வேனாஶ்வீ பதா³திஶ்ச பாதா³தேனைவ பா⁴ரத ॥ 6-1-29 (38651) யதா²யோக³ம்ʼ யதா²காமம்ʼ யதோ²த்ஸாஹம்ʼ யதா²ப³லம் । ஸமாபா⁴ஷ்ய ப்ரஹர்தவ்யம்ʼ ந விஶ்வஸ்தே ந விஹ்வலே ॥ 6-1-30 (38652) பரேண ஸஹ ஸம்ʼயுக்த: ப்ரமத்தோ விமுக²ஸ்ததா² । க்ஷீணஶஸ்த்ரோ விவர்மா ச ந ஹந்தவ்ய: கதா³சன ॥ 6-1-31 (38653) ந ஸூதேஷு ந து⁴ர்யேஷு ந ச ஶஸ்த்ரோபனாயிஷு । ந பே⁴ரீஶங்க²வாதே³ஷு ப்ரஹர்தவ்யம்ʼ கத²ஞ்சன ॥ 6-1-32 (38654) ஏவம்ʼ தே ஸமயம்ʼ க்ருʼத்வா குருபாண்ட³வஸோமகா: । விஸ்மயம்ʼ பரமம்ʼ ஜக்³மு: ப்ரேக்ஷமாணா: பரஸ்பரம் ॥ 6-1-33 (38655) நிவிஶ்ய ச மஹாத்மானஸ்ததஸ்தே புருஷர்ஷபா⁴: । ஹ்ருʼஷ்டரூபா: ஸமுனஸோ ப³பூ⁴வு: ஸஹஸைனிகா: ॥ ॥ 6-1-34 (38656) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ஜம்பூ³க²ண்ட³வினிர்மாணபர்வணி ப்ரத²மோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-2-0 (38657) வைஶம்பாயன உவாச। 6-2-0x (3949) தத: பூர்வாபரே ஸைன்யே ஸமீக்ஷ்ய ப⁴க³வான்ருʼஷி:। ஸர்வவேத³விதா³ம்ʼ ஶ்ரேஷ்டோ² வ்யாஸ: ஸத்யவதீஸுத: ॥ 6-2-1 (38658) ப⁴விஷ்யதி ரணே கோ⁴ரே ப⁴ரதானாம்ʼ பிதாமஹ: । ப்ரத்யக்ஷத³ர்ஶீ ப⁴க³வான்பூ⁴தப⁴வ்யப⁴விஷ்யவித் ॥ 6-2-2 (38659) வைசித்ரவீர்யம்ʼ ராஜானம்ʼ ரஹஸ்ஸ்த²மித³மப்³ரவீத் । ஶோசந்தமார்தம்ʼ த்⁴யாயந்தம்ʼ புத்ராணாமனயம்ʼ ததா³ ॥ 6-2-3 (38660) வ்யாஸ உவாச। 6-2-4x (3950) ராஜன்பரிகாலாஸ்தே புத்ராஶ்சான்யே ச பார்தி²வா:। தே ஹிம்ʼஸந்தீவ ஸங்க்³ராமே ஸமாஸாத்³யேதரேதரம் ॥ 6-2-4 (38661) தேஷு காலபரீதேஷு வினஶ்யத்ஸ்வேவ பா⁴ரத । காலபர்யாயமாஹாய மா ஸ்ம ஶோகே மன: க்ருʼதா² ॥ 6-2-5 (38662) யதி³ சேச்ச²ஸி ஸங்க்³ராமம்ʼ த்³ருஷ்டுமேனம்ʼ விஶாம்பதே । சக்ஷுர்த³தா³நி தே புத்ர யுத்³த⁴மேதன்னிஶாமயா ॥ 6-2-6 (38663) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। 6-2-7x (3951) ந ரோசயே ஜ்ஞாதிவத⁴ம்ʼ த்³ரஷ்டும்ʼ ப்³ரஹ்மர்ஷிஸத்தம। 6-2-7 (38664) யுத்³த⁴மேதத்த்வஶேஷேண ஶ்ர்ருʼணுயாம்ʼ தவ தேஜஸா ॥ 6-2-7 (38665) வைஶம்பாயன உவாச। 6-2-8x (3952) தஸ்மின்னநிச்ச²தி த்³ரஷ்டும்ʼ ஸங்க்³ராமம்ʼ ஶ்ரோதுமிச்ச²தி। வராணாமீஶ்வரோ வ்யாஸ: ஸஞ்ஜயாய வரம்ʼ த³தௌ³ ॥ 6-2-8 (38666) வ்யாஸ உவாச। 6-2-9x (3953) ஏஷ தே ஸஞ்ஜயோ ராஜன்யுத்³த⁴மேதத்³வதி³ஷ்யதி। ஏதஸ்ய ஸர்வம்ʼ ஸங்க்³ராமே ந பரோக்ஷம்ʼ ப⁴விஷ்யதி ॥ 6-2-9 (38667) சக்ஷுஷா ஸஞ்ஜயோ ராஜந்தி³வ்யேனைவ ஸமன்வித: । கத²யிஷ்யதி தே யுத்³த⁴ம்ʼ ஸர்வஜ்ஞஶ்ச ப⁴விஷ்யதி ॥ 6-2-10 (38668) ப்ரகாஶம்ʼ வா(அ)ப்ரகாஶம்ʼ வா தி³வா வா யதி³ வா நிஶி । மனஸா சிந்திதமபி ஸர்வம்ʼ வேத்ஸ்யதி ஸஞ்ஜய: ॥ 6-2-11 (38669) நைனம்ʼ ஶஸ்த்ராணி பே⁴த்ஸ்யந்தி நைனம்ʼ பா³தி⁴ஷ்யதே ஶ்ரம: । கா³வல்க³ணிரயம்ʼ ஜீவன்யுத்³தா⁴த³ஸ்மாத்³விமோக்ஷ்யதே ॥ 6-2-12 (38670) அஹம்ʼ து கீர்திமேதேஷாம்ʼ கரூணாம்ʼ ப⁴ரதர்ஷப⁴ । பாண்ட³வானாம்ʼ ச ஸர்வேஷாம்ʼ ப்ரத²யிஷ்யாமி மா ஶுச: ॥ 6-2-13 (38671) தி³ஷ்டமேதன்னரவ்யாக்⁴ர நாபி⁴ஶோசிதுமர்ஹஸி । ந சைவ ஶக்யம்ʼ ஸம்ʼயந்தும்ʼ யதோ த⁴ர்மஸ்ததோ ஜய: ॥ 6-2-14 (38672) வைஶம்பாயன உவாச। 6-2-15x (3954) ஏவமுக்த்வா ஸ ப⁴க³வான்குரூணாம்ʼ ப்ரதிதாமஹ: । புனரேவ மஹாபா⁴கோ³ த்⁴ருʼதராஷ்ட்ரமுவாச ஹ ॥ 6-2-15 (38673) இஹ யுத்³தே⁴ மஹாராஜ ப⁴விஷ்யதி மஹான்க்ஷய: । ததே²ஹ ச நிமித்தானி ப⁴யதா³ந்யுபலக்ஷயே ॥ 6-2-16 (38674) ஶ்யேனா க்³ருʼத்⁴ராஶ்ச காகாஶ்ச காங்காஶ்ச ஸஹிதா ப³கை: । ஸம்பதந்தி த்⁴வஜாக்³ரேஷு ஸமவாயாம்ʼஶ்ச குர்வதே ॥ 6-2-17 (38675) அப்⁴யக்³ரம்ʼ ச ப்ரபஶ்யந்தி யுத்³த⁴மானந்தி³நோ த்³விஜா: । க்ரவ்யாதா³ ப⁴க்ஷயிஷ்யந்தி மாம்ʼஸானி க³ஜவாஜினாம்ʼ ॥ 6-2-18 (38676) கடாகடேதி வாஶந்தோ பை⁴ரவா ப⁴யவேதி³ந: । கங்கா: க்ரோஶந்தி மத்⁴யாஹ்னே த³க்ஷிணாமபி⁴தோ தி³ஶம்ʼ ॥ 6-2-19 (38677) உபே⁴ பூர்வாபரே ஸந்த்⁴யே நித்யம்ʼ பஶ்யாமி பா⁴ரத । உத³யாஸ்தமனே ஸூர்யம்ʼ கப³ந்தை⁴: பரிவாரிதம் ॥ 6-2-20 (38678) ஶ்வேதலோஹிதபர்யந்தா: க்ருʼஷ்ணாக்³ரீவா: ஸவித்³யுத: । த்ரிவர்ணா: பரிகா⁴: ஸந்தௌ⁴ பா⁴நுமாவாரயந்த்யுத ॥ 6-2-21 (38679) ஜ்வலிதார்கே .......த்ரம்ʼ நிர்விஶேஷதி³நக்ஷபம் । சந்த்³ரோ(அ)பூ⁴தக்³நிவர்ணஶ்ச பத்³மவர்ணே நப⁴ஸ்தலே । 6-2-22 (38680) ஆலக்ஷே ப்ரப⁴யா ஹீனாம்ʼ பௌர்ணமாஸீம்ʼ ச கீர்திகீம் । சந்த்³ரோ(அ)பூ⁴த³க்³நிவர்ணஶ்ச பத்³மவர்ணே நப⁴ஸ்தலே ॥ 6-2-23 (38681) ஸ்வப்ஸ்யந்தி நிஹதா வீரா பூ⁴மிமாவ்ருʼத்ய பார்தி²வா: । ராஜானோ ராஜபுத்ராஶ்ச ஶூரா: பரிக⁴பா³ஹவ: ॥ 6-2-24 (38682) அந்தரிக்ஷே வராஹஸ்ய ப்ருʼஷத³ம்ʼஶகஸ்ய சோப⁴யோ:। ப்ரணாத³ம்ʼ யுத்⁴யதோ ராத்ரௌ ரௌத்³ரம்ʼ நித்யம்ʼ ப்ரலக்ஷயே ॥ 6-2-25 (38683) தே³வதாப்ரதிமாஶ்சைவ கம்பந்தி ச ஹஸந்தி ச। வமந்தி ருதி⁴ரம்ʼ சாஸ்யை: ஸ்வித்³யந்தி ப்ரபதந்தி ச॥ 6-2-26 (38684) அனாஹதா து³ந்து³ப⁴ய: ப்ரணத³ந்தி விஶாம்பதே । அயுக்தாஶ்ச ப்ரவர்தந்தே க்ஷத்ரியாணாம்ʼ மஹாரதா²: ॥ 6-2-27 (38685) கோகிலா: ஶதபத்ராஶ்ச சாஷா பா⁴ஸா: ஶுகாஸ்ததா² । ஸாரஸாஶ்ச மயூராஶ்ச வாசோ முஞ்சந்தி தா³ருணா: ॥ 6-2-28 (38686) க்³ருʼஹீதஶஸ்த்ரா: க்ரோஶந்தி சர்மிணோ வாஜிப்ருʼஷ்ட²கா³: । அருணோத³யே ப்ரத்³ருʼஶ்யந்தே ஶதஶ: ஶலப⁴வ்ரஜா: ॥ 6-2-29 (38687) உபே⁴ ஸந்த்⁴யே ப்ரகாஶந்தே தி³ஶோ தா³ஹஸமன்விதே। பர்ஜன்ய: பாம்ʼஸுவர்ஷீ ச மாம்ʼஸவர்ஷீ ச பா⁴ரத ॥ 6-2-30 (38688) யா சைஷா விஶ்ருதா ராஜம்ʼஸ்த்ரைலோக்யே ஸாது⁴ஸம்ʼமதா। அருந்த⁴தீ தயாப்யேஷ வஸிஷ்ட²: ப்ருʼஷ்ட²த: க்ருʼத: ॥ 6-2-31 (38689) ரோஹிணீம்ʼ பீட³யன்னேஷ ஸ்தி²தோ ராஜஞ்ஶனைஶ்சர: । வ்யாவ்ருʼத்தம்ʼ லக்ஷ்ம ஸோமஸ்ய ப⁴விஷ்யதி மஹத்³ப⁴யம் ॥ 6-2-32 (38690) அனப்⁴ரே ச மஹாகோ⁴ரஸ்தனிதம்ʼ ஶ்ரூயதே ப்⁴ருʼஶம் । வாஹனானாம்ʼ ச ருத³தாம்ʼ நிபதந்த்யுஶ்ருபி³ந்த³வ: ॥ ॥ 6-2-33 (38691) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ஜம்பூ³க²ண்ட³வினிர்மாணபர்வணி த்³விதீயோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-3-0 (38692) வ்யாஸ உவாச। 6-3-0x (3955) க²ரா கோ³ஷு ப்ரஜாயந்தே ரமந்தே மாத்ருʼபி⁴: ஸுதா:। அனார்தவம்ʼ புஷ்பப²லம்ʼ த³ர்ஶயந்தி வனத்³ருமா: ॥ 6-3-1 (38693) க³ர்பி⁴ண்யோ(அ)ஜாதபுத்ராஶ்ச ஜனயந்தி விபீ⁴ஷணான் । க்ரவ்யாதா³: பக்ஷிபி⁴ஶ்சாபி ஸஹா ஶ்னந்தி பரஸ்பரம் ॥ 6-3-2 (38694) த்ரிவிஷாணாஶ்சதுர்னேத்ரா: பஞ்சபாதா³ த்³விமேஹனா: । த்³விஶீர்ஷாஶ்ச த்³விபுச்சா²ஶ்ச த³ம்ʼஷ்ட்ரிண: பஶவோ(அ)ஶிவா: ॥ 6-3-3 (38695) ஜாயந்தே விவ்ருʼதாஸ்யாஶ்ச வ்யாஹரந்தோ(அ)ஶிவா கி³ர: । த்ரிபதா³: ஶிகி²நஸ்தார்க்ஷ்யாஶ்சதுர்த³ம்ʼஷ்ட்ரா விஷாணின: ॥ 6-3-4 (38696) ததை²வான்யாஶ்ச த்³ருʼஶ்யந்தே ஸ்த்ரியோ வை ப்³ரஹ்மவாதி³நாம் । வைனதேயான்மயூராம்ʼஶ்ச ஜனயந்தி புரே தவ ॥ 6-3-5 (38697) கோ³வத்ஸம்ʼ வட³வா ஸூதே ஶ்வா ஸ்ருʼகா³லம்ʼ மஹீபதே । குக்குரான்கரபா⁴ஶ்சைவ ஶுகாஶ்சாஶுவாதி³ந: ॥ 6-3-6 (38698) ஸ்த்ரிய: காஶ்சித்ப்ரஜாயந்தே சதஸ்ர: பஞ்ச கன்யகா: । ஜாதமாத்ராஶ்ச ந்ருʼத்யந்தி கா³யந்த ச ஹஸந்தி ச ॥ 6-3-7 (38699) ப்ருʼத²க்³ஜனஸ்ய ஸர்வஸ்ய க்ஷுத்³ரகா: ப்ரஹஸந்தி ச। ந்ருʼத்யந்தி பரிகா³யந்தி வேத³யந்தோ மஹத்³ப⁴யம் ॥ 6-3-8 (38700) ப்ரதிமாஶ்சாலிக²ந்த்யேதா: ஸஶஸ்த்ரா: காலசோதி³தா: । அன்யோன்யமபி⁴தா⁴வந்தி ஶிஶவோ த³ண்ட³பாணய: ॥ 6-3-9 (38701) அன்யோன்யமபி⁴ம்ருʼத்³க³ந்தி நக³ராணி யுயுத்ஸவ: । பத்³மோத்பலானி வ்ருʼக்ஷேஷு ஜாயந்தே குமுதா³நி ச ॥ 6-3-10 (38702) விஷ்வ்வாதாஶ்ச வாந்த்யுக்³ரா ரஜோ நாப்யுபஶாம்யதி। அபீ⁴க்ஷ்ணம்ʼ கம்பதே பூ⁴மிரர்கம்ʼ ராஹுருபைதி ச ॥ 6-3-11 (38703) ஶ்வேதோ க்³ரஹஸ்ததா² சித்ராம்ʼ ஸமதிக்ரம்ய திஷ்ட²தி । அபா⁴வம்ʼ ஹி விஶேஷேண குரூணாம்ʼ தத்ர பஶ்யதி ॥ 6-3-12 (38704) தூ⁴மகேதுர்மஹாகோ⁴ர: புஷ்யம்ʼ சாக்ரம்ய திஷ்ட²தி । ஸேனயோரஶிவம்ʼ கோ⁴ரம்ʼ கரிஷ்யதி மஹாக்³ரஹ: ॥ 6-3-13 (38705) மகா⁴ஸ்வங்கா³ரகோ வக்ர: ஶ்ரவணே ச ப்³ருʼஹஸ்பதி: । ப⁴க³ம்ʼ நக்ஷத்ரமாக்ரம்ய ஸூர்யபுத்ரேண பீட்³யதே ॥ 6-3-14 (38706) ஶுக்ர: ப்ரோஷ்ட²பதே³ பூர்வே ஸமாருஹ்ய விரோசதே । உத்தரே து பரிக்ரம்ய ஸஹித: ஸமுதீ³க்ஷதே ॥ 6-3-15 (38707) ஶ்யாமோ க்³ரஹ: ப்ரஜ்வலித: ஸதூ⁴ம இவ பாவக: । ஐந்த்³ரம்ʼ தேஜஸ்வி நக்ஷத்ரம்ʼ ஜ்யேஷ்டா²மாக்ரம்ய திஷ்ட²தி ॥ 6-3-16 (38708) த்⁴ருவம்ʼ ப்ரஜ்வலிதோ கோ⁴ரமபஸவ்யம்ʼ ப்ரவர்ததே । ரோஹிணீம்ʼ பீட³யத்யேவமுபௌ⁴ ச ஶஶிபா⁴ஸ்கரோ । சித்ராஸ்வாத்யந்தரே சைவ விஷ்டி²த: பருஷக்³ரஹ: ॥ 6-3-17 (38709) வக்ரானுவக்ரம்ʼ க்ருʼத்வா ச ஶ்ரவணம்ʼ பாவகப்ரப⁴: । ப்³ரஹ்மராஶிம்ʼ ஸமாவ்ருʼத்ய லோஹிதாங்கோ³ வ்யவஸ்தி²த: ॥ 6-3-18 (38710) ஸர்வஸஸ்யபரிச்ச²ன்னா ப்ருʼதி²வீ ஸஸ்யமாலினீ । பஞ்சஶீர்ஷா யவாஶ்சாபி ஶதஶீர்ஷாஶ்ச ஶாலய: ॥ 6-3-19 (38711) ப்ரதா⁴நா: ஸர்வலோகஸ்ய யாஸ்வாயத்தமித³ம்ʼ ஜக³த் । தா கா³வ: ப்ரஸ்னுதா வத்ஸை: ஶோணிதம்ʼ ப்ரக்ஷரந்த்யுத ॥ 6-3-20 (38712) நிஶ்சேருரர்சிஷஶ்சாபாத்க²ங்கா³ஶ்ச ஜ்வலிதா ப்⁴ருʼஶம் । வ்யக்தம்ʼ பஶ்யந்தி ஶஸ்த்ராணி ஸங்க்³ராமம்ʼ ஸமுபஸ்தி²தம் ॥ 6-3-21 (38713) அக்³நிவர்ணா யதா² பா⁴ஸ: ஶஸ்த்ராணாமுத³கஸ்ய ச। கவசானாம்ʼ த்⁴வஜானாம்ʼ ச ப⁴விஷ்யதி மஹாக்ஷய: ॥ 6-3-22 (38714) ப்ருʼதி²வீ ஶோணிதாவர்தா த்⁴வஜோடு³பஸமாகுலா । குரூணாம்ʼ வைஶஸே ராஜன்பாண்ட³வை: ஸஹ பா⁴ரத ॥ 6-3-23 (38715) தி³க்ஷு ப்ரஜ்வலிதாஸ்யாஶ்ச வ்யாஹரந்தி ம்ருʼக³த்³விஜா: । அத்யாஹிதம்ʼ த³ர்ஶயந்த: க்ஷத்ரியாணாம்ʼ மஹத்³ப⁴யம் ॥ 6-3-24 (38716) ஏகபக்ஷாக்ஷிசரணா: ஶகுந்தா: கே²சரா நிஶி। ரௌத்³ரம்ʼ வத³ந்தி ஸம்ʼரப்³தா⁴: ஶோணிதம்ʼ ச²ர்த³யந்தி ச ॥ 6-3-25 (38717) க்³ரஹௌ தாம்ராருணனிபௌ⁴ ப்ரஜ்வலந்தாவிவ ஸ்தி²தௌ । ஸப்தர்ஷீணாமுதா³ராணாம்ʼ ஸமவச்சா²த்³ய வை ப்ரபா⁴ம் ॥ 6-3-26 (38718) ஸம்ʼவத்ஸரஸ்தா²யினௌ ச க்³ரஹௌ ப்ரஜ்வலிதாவுபௌ⁴ । விஶாக²யோ: ஸமீபஸ்தௌ² ப்³ருʼஹஸ்பதிஶனைஶ்சரௌ ॥ 6-3-27 (38719) சந்த்³ராதி³த்யாவுபௌ⁴ க்³ரஸ்தாவேகாஹ்னா ஹி த்ரயோத³ஶீம்। அபர்வமி க்³ரஹம்ʼ யாதௌ ப்ரஜாஸங்க்ஷயமிச்ச²த: ॥ 6-3-28 (38720) அஶோபி⁴தா தி³ஶ: ஸர்வா: பாம்ʼஸுவர்ஷை: ஸமந்தத:। உத்பாதமேகா⁴ ரௌத்³ராஶ்ச ராத்ரௌ வர்ஷந்தி ஶோணிதம் ॥ 6-3-29 (38721) க்ருʼத்திகாம்ʼ பீட³யம்ʼஸ்தீக்ஷ்ணைர்னக்ஷத்ரம்ʼ ப்ருʼதி²வீபதே । அபீ⁴க்ஷ்ணவாதா வாயந்தே தூ⁴மகேதுமவஸ்தி²தா: ॥ 6-3-30 (38722) விஷமம்ʼ ஜனயந்த்யேத ஆக்ரந்த³ஜனநம்ʼ மஹத்। த்ரிஷு பூர்வேஷு ஸர்வேஷு நக்ஷத்ரேஷு விஶாம்பதே । பு³த⁴: ஸம்பததே(அ)பீ⁴க்ஷ்ணம்ʼ ஜனயன்ப்ராணினாம்ʼ ப⁴யம் ॥ 6-3-31 (38723) சதுர்த³ஶீம்ʼ பஞ்சத³ஶீம்ʼ பூ⁴தபூர்வாம்ʼ ச ஷோட³ஶீம்। இமாம்ʼ து நாபி⁴ஜானாமி அமாவாஸ்யாம்ʼ த்ரயோத³ஶீம் । சந்த்³ரஸூர்யாவுபௌ⁴ க்³ரஸ்தாவேகான்ஹா ஹி த்ரயோத³ஶீம் ॥ 6-3-32 (38724) அபர்வணி க்³ரஹேணைதௌ ப்ரஜா: ஸங்க்ஷபயிஷ்யத: । மாம்ʼஸவர்ஷம்ʼ புனஸ்தீவ்ரமாஸீத்க்ருʼஷ்ணசதுர்த³ஶீம் । ஶோணிதைர்வக்ரஸம்பூர்ணா அத்ருʼப்தாஸ்தத்ர ராக்ஷஸா: ॥ 6-3-33 (38725) ப்ரதிஸ்னோதோவஹா நத்³ய: ஸரித: ஶோணிதோத³கா: । பே²நாயமானா: கூபாஶ்ச கூர்த³ந்தி வ்ருʼஷபா⁴ இவ ॥ 6-3-34 (38726) பதந்த்யுல்கா: ஸனிர்கா⁴தா: ஶக்ராஶனிஸமப்ரபா⁴: । அத்³ய சைவ நிஶாம்ʼ வ்யுஷ்டாமனயம்ʼ ஸமவாப்ஸ்யத² ॥ 6-3-35 (38727) வினி:ஸ்ருʼத்ய மஹோல்காபி⁴ஸ்திமிரம்ʼ ஸர்வதோ தி³ஶம் । அன்யோன்யமுபதிஷ்ட²த்³பி⁴ஸ்தத்ர சோக்தம்ʼ மஹர்ஷிபி⁴: । பூ⁴மிபாலஸஹஸ்ராணாம்ʼ பூ⁴மி: பாஸ்யதி ஶோணிதம் ॥ 6-3-36 (38728) கைலாஸமந்த³ராப்⁴யாம்ʼ து ததா² ஹிமவதோ விபோ⁴ । ஸஹஸ்ரஶோ மஹாஶப்³த³ம்ʼ ஶிக²ராணி பதந்தி ச ॥ 6-3-37 (38729) மஹாபூ⁴தா பூ⁴மிகம்பே சத்வார: ஸாக³ரா: ப்ருʼத²க் । வேலாமுத்³வர்தயந்தீவ க்ஷோப⁴யந்தோ வஸுந்த⁴ராம் ॥ 6-3-38 (38730) வ்ருʼக்ஷானுன்மத்²ய வாந்த்யுக்³ரா வாதா: ஶர்கரகர்ஷிண: । ஆப⁴க்³ரா: ஸுமஹாவாதைரஶனீபி⁴: ஸமாஹதா: ॥ 6-3-39 (38731) வ்ருʼக்ஷா: பதந்தி சைத்யாஶ்ச க்³ராமேஷு நக³ரேஷு ச । நீலலோஹிதபீதஶ்ச ப⁴வத்யக்³நிர்ஹுதோ த்³விஜை: ॥ 6-3-40 (38732) வாமார்சிர்து³ஷ்டக³ந்த⁴ஶ்ச முஞ்சன்வை தா³ருணம்ʼ ஸ்வனம் । ஸ்பர்ஶா க³ந்தா⁴ ரஸாஶ்சைவ விபரீதா மஹீபதே ॥ 6-3-41 (38733) தூ⁴மம்ʼ த்⁴வஜா: ப்ரமுஞ்சந்தி கம்பமானா முஹுர்முஹு: । முஞ்சந்த்யங்கா³ரவர்ஷம்ʼ ச பே⁴ர்யஶ்ச படஹாஸ்ததா² ॥ 6-3-42 (38734) ஶிக²ராணாம்ʼ ஸம்ருʼத்³தா⁴நாமுபரிஷ்டாத்ஸமந்தத: । வாயஸாஶ்ச ருவந்த்யுக்³ரம்ʼ வாமம்ʼ மண்ட³லமாஶ்ரிதா: ॥ 6-3-43 (38735) பக்வாபக்வே(அ)திஸுப்⁴ருʼஶம்ʼ வாவாஶ்யந்தே வயாம்ʼஸி ச। நிலீயந்தே த்⁴வஜாக்³ரேஷு க்ஷயாய ப்ருʼதி²வீக்ஷிதாம் ॥ 6-3-44 (38736) த்⁴யாயந்த: ப்ரகிரந்தஶ்ச வ்யாலா வேபது²ஸம்ʼயுதா: । தீ³நாஸ்துரங்க³மா: ஸர்வே வாரணா: ஸலிலாஶ்ரயா: ॥ 6-3-45 (38737) `ஏவம்ʼவித⁴ம்ʼ து³ர்னிமித்தம்ʼ க்ஷயாய ப்ருʼதீ²வீக்ஷிதாம்। பௌ⁴மம்ʼ தி³வ்யம்ʼ சாந்தரிக்ஷம்ʼ த்ரிவித⁴ம்ʼ ஜாயதே(அ)னிஶம்' 6-3-46 (38738) ஏதச்ச்²ருத்வா ப⁴வானத்ர ப்ராப்தகாலம்ʼ வ்யவஸ்யதாம்। யதா² லோக: ஸமுச்சே²த³ம்ʼ நாயம்ʼ க³ச்சே²த பா⁴ரத ॥ 6-3-47 (38739) வைஶம்பாயன உவாச। 6-3-48x (3956) பிதுர்வசோ நிஶம்யைதத்³த்⁴ருʼதராஷ்ட்ரோ(அ)ப்³ரவீதி³த³ம் । தி³ஷ்டமேதத்புரா மன்யே ப⁴விஷ்யதி நரக்ஷய: ॥ 6-3-48 (38740) ராஜான: க்ஷத்ரத⁴ர்மேண யதி³ வத்⁴யந்தி ஸம்ʼயுகே³। வீரலோகம்ʼ ஸமாஸாத்³ய ஸுக²ம்ʼ ப்ராப்ஸ்யந்தி கேவலம் ॥ 6-3-49 (38741) இஹ கீர்திம்ʼ பரே லோகே தீ³ர்க⁴காலம்ʼ மஹத்ஸுக²ம் । ப்ராப்ஸ்யந்தி புருஷவ்யாக்⁴ரா: ப்ராணாம்ʼஸ்த்யக்த்வா மஹாஹவே ॥ 6-3-50 (38742) வைஶம்பாயன உவாச। 6-3-51x (3957) ஏவம்ʼ முனிஸ்ததே²த்ஸுக்த்வா கவீந்த்³ரோ ராஜஸத்தம। த்⁴ருʼதராஷ்ட்ரேண புத்ரேண த்⁴யானமன்வக³மத்பரம் ॥ 6-3-51 (38743) ஸ முஹூர்தம்ʼ ததா² த்⁴யாத்வா புனரேவாப்³ரவீத்³வச: । அஸம்ʼஶயம்ʼ பார்தி²வேந்த்³ர கால: ஸங்க்ஷயதே ஜக³த் ॥ 6-3-52 (38744) ஸ்ருʼஜதே ச புனர்லோகான்னேஹ வித்³யதி ஶாஶ்வதம்। ஜ்ஞாதீனாம்ʼ வை குரூணாம்ʼ ச ஸம்ப³ந்தி⁴ஸுஹ்ருʼதா³ம்ʼ ததா² ॥ 6-3-53 (38745) த⁴ர்ம்யம்ʼ த³ர்ஶய பந்தா²நம்ʼ ஸமர்தோ² ஹ்யஸி வாரணே । க்ஷுத்³ரம்ʼ ஜாதிவத⁴ம்ʼ ப்ராஹுர்மா குருஷ்வ மமாப்ரியம் ॥ 6-3-54 (38746) காலோ(அ)யம்ʼ புத்ரரூபேண தவ ஜாதோ விஶாம்பதே । ந வத⁴: பூஜ்யதே வேதே³ ஹிதம்ʼ நைவ கத²ஞ்சன ॥ 6-3-55 (38747) ஹன்யாத்ஸ ஏனம்ʼ யோ ஹன்யாத்குலத⁴ர்மம்ʼ ஸ்விகாம்ʼ தனும் । காலேனோத்பத²க³ந்தஸி ஶக்யே ஸதி யதா²(அ)(அ)பதி³ ॥ 6-3-56 (38748) குலஸ்யாஸ்ய வினாஶாய ததை²வ ச மஹீக்ஷிதாம் । அனர்தோ² ராஜ்யரூபேண தவ ஜாதோ விஶாம்பதே ॥ 6-3-57 (38749) லுப்தத⁴ர்மா பரேணாஸி த⁴ர்மம்ʼ த³ர்ஶய வை ஸுதான் । கிம்ʼ தே ராஜ்யேன து³ர்த⁴ர்ஷயேன ப்ராப்தோ(அ)ஸி கில்விஷம் ॥ 6-3-58 (38750) யஶோ த⁴ர்மம்ʼ ச கீர்திம்ʼ ச பாலயன்ஸ்வர்க³மாப்ஸ்யஸி । லப⁴ந்தாம்ʼ பாண்ட³வா ராஜ்யம்ʼ ஶமம்ʼ க³ச்ச²ந்து கௌரவா: ॥ 6-3-59 (38751) வைஶம்பாயன உவாச। 6-3-60x (3958) ஏவம்ʼ ப்³ருவதி விப்ரேந்த்³ரே த்⁴ருʼதராஷ்ட்ரோ(அ)ம்பி³காஸுத: । ப்ரஶஸ்ய வாக்யம்ʼ வாக்யஜ்ஞோ வாக்யம்ʼ சைவாப்³ரவீத்புன: ॥ 6-3-60 (38752) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। 6-3-61x (3959) யதா² ப⁴வான்வேத்தி ததை²வ வேத்தா பா⁴வாபா⁴வௌ விதி³தௌ மே யதா²ர்தௌ² । ஸ்வார்தே² ஹி ஸம்ʼமுஹ்யதி தாத லோகோ மாம்ʼ சாபி லோகாத்மகமேவ வித்³தி⁴ ॥ 6-3-61 (38753) ப்ரஸாத³யே த்வாமதுலப்ரபா⁴வம்ʼ த்வம்ʼ நோ க³திர்த³ர்ஶயிதா ச தீ⁴ர: । ந சாபி தே வஶகா³ மே ஸுதாஶ்ச ந சாத⁴ர்மம்ʼ கர்துமர்ஹா ஹி மே மதி: ॥ 6-3-62 (38754) த்வம்ʼ ஹி த⁴ர்ம: பவித்ரம்ʼ ச யஶ: கீர்திர்த்⁴ருʼதி: ஸ்ம்ருʼதி: । குரூணாம்ʼ பாண்ட³வானாம்ʼ ச மான்யஶ்சாபி பிதாமஹ: ॥ 6-3-63 (38755) வ்யாஸ உவாச। 6-3-64x (3960) வைசித்ரவீர்ய ந்ருʼபதே யத்தே மனஸி வர்ததே। அபி⁴த⁴த்ஸ்வ யதா²காமம்ʼ சே²த்தா(அ)ஸ்மி தவ ஸம்ʼஶயம் ॥ 6-3-64 (38756) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। 6-3-65x (3961) யானி லிங்கா³நி ஸங்க்³ராமே ப⁴வந்தி விஜயிஷ்யதாம்। தானி ஸர்வாணி ப⁴க³வஞ்ச்²ரோதுமிச்சா²மி தத்த்வத: ॥ 6-3-65 (38757) வ்யாஸ உவாச। 6-3-66x (3962) ப்ரஸன்னபா⁴: பாவக ஊர்த்⁴வரஶ்மி: ப்ரத³க்ஷிணாவர்தஶிகோ² விதூ⁴ம: । புண்யா க³ந்தா⁴ஶ்சாஹுதீனாம்ʼ ப்ரவாந்தி ஜயஸ்யைதத்³பா⁴வினோ ரூபமாஹு: ॥ 6-3-66 (38758) க³ம்பீ⁴ரகோ⁴ஷாஶ்ச மஹாஸ்வனாஶ்ச ஶங்கா² ம்ருʼத³ங்கா³ஶ்ச நத³ந்தி யத்ர। விஶுத்³த⁴ரஶ்மிஸ்தபன: ஶஶீ ச ஜயஸ்யேதத்³பா⁴வினோ ரூபமாஹு: ॥ 6-3-67 (38759) இஷ்டா வாச: ப்ரஸ்ருʼதா வாயஸானாம்ʼ ஸம்ப்ரஸ்தி²தானாம்ʼ ச க³மிஷ்யதாம்ʼ ச। யே ப்ருʼஷ்ட²தஸ்தே த்வரயந்தி ராஜ- ந்யே சாக்³ரதஸ்தே ப்ரதிஷேத⁴யந்தி ॥ 6-3-68 (38760) கல்யாணவாச: ஶகுனா ராஜஹம்ʼஸா: ஶுகா: க்ரௌஞ்சா: ஶதபத்ராஶ்ச யத்ர। ப்ரத³க்ஷிணாஶ்சைவ ப⁴வந்தி ஸங்க்²யே த்⁴ருவம்ʼ ஜயஸ்தத்ர வத³ந்தி விப்ரா: ॥ 6-3-69 (38761) அலங்காரை: கவசை: கேதுபி⁴ஶ்ச ஸுக²ப்ரணாதை³ர்ஹேஷிதைர்வா ஹயானாம்। ப்⁴ராஜிஷ்மதீ து³ஷ்ப்ரதிவீக்ஷணீயா யேஷாம்ʼ சமூஸ்தே விஜயந்தி ஶத்ரூன் ॥ 6-3-70 (38762) ஹ்ருʼஷ்டா வாசஸ்ததா² ஸத்வம்ʼ யோதா⁴நாம்ʼ யத்ர பா⁴ரத। ந ம்லாயந்தி ஸ்ரஜஶ்சைவ தே தரந்தி ரணோத³தி⁴ம் ॥ 6-3-71 (38763) `ப்ரயாணே வாயஸோ வாமே த³க்ஷிணே ப்ரவிவிக்ஷதாம்। பஶ்சாத்ஸம்ʼஸாத⁴யத்யர்த²ம்ʼ புரஸ்தாத்ப்ரதிஷேத⁴தி ॥ ' 6-3-72 (38764) ஶப்³த³ரூபரஸஸ்பர்ஶக³ந்தா⁴ஶ்சாவிக்ருʼதா: ஶுபா⁴: । ஸதா³ ஹர்ஷஶ்ச யோதா⁴நாம்ʼ ஜயதாமிஹ லக்ஷணம் ॥ 6-3-73 (38765) அனுகா³ வாயவோ வாந்தி ததா²(அ)ப்⁴ராணி வயாம்ʼஸி ச । அனுப்லவந்தி மேகா⁴ஶ்ச ததை²வேந்த்³ரத⁴னூம்ʼஷி ச ॥ 6-3-74 (38766) ஏதானி ஜயமானானாம்ʼ லக்ஷணானி விஶாம்பதே । ப⁴வந்தி விபரீதானி முமூர்ஷூணாம்ʼ ஜனாதி⁴ப ॥ 6-3-75 (38767) அல்பாயாம்ʼ வா மஹத்யாம்ʼ வா ஸேனாயாமிதி நிஶ்சய:। ஹர்ஷோ யோத⁴க³ணஸ்யைகோ ஜயலக்ஷணமுச்யதே ॥ 6-3-76 (38768) ஏகோ தீ³ர்ணோ தா³ரயதி ஸேனாம்ʼ ஸுமஹதீமபி । தாம்ʼ தீ³ர்ணாமனுதீ³ர்யந்தே யோதா⁴: ஶூரதரா அபி ॥ 6-3-77 (38769) து³ர்னிவர்த்யா ததா³ சைவ ப்ரப⁴க்³நா மஹதீ வமூ: । அபாமிவ மஹாவேகா³ த்ரஸ்தா மக³க³ணா இவ ॥ 6-3-78 (38770) நைவ ஶக்யா ஸமாதா⁴தும்ʼ ஸன்னிபாதே மஹாசமூ: । தீ³ர்ண இத்யேவ தீ³ர்யந்தே ஸுவித்³வாம்ʼஸோ(அ)பி பா⁴ரத ॥ 6-3-79 (38771) பீ⁴தான்ப⁴க்³நாம்ʼஶ்ச ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய ப⁴யம்ʼ பூ⁴யோ(அ)பி⁴வர்த⁴தே। ப்ரப⁴க்³நா ஸஹஸா ராஜந்தி³ஶோ வித்³ரவதே சமூ: । நைவ ஸ்தா²பயிதும்ʼ ஶக்யா ஶூரைரபி மஹாசமூ: ॥ 6-3-80 (38772) ஸத்க்ருʼத்ய மஹதீம்ʼ ஸேனாம்ʼ சதுரங்கா³ம்ʼ மஹீபதி: । உபாயபூர்வம்ʼ மேதா⁴வீ யதேத ஸததோத்தி²த: ॥ 6-3-81 (38773) உபாயவிஜயம்ʼ ஶ்ரேஷ்ட²மாஹுர்பே⁴தே³ந மத்⁴யமம் । ஜக⁴ன்ய ஏஷ விஜயோ யோ யுத்³தே⁴ந விஶாம்பதே ॥ 6-3-82 (38774) மஹாந்தோ³ஷ: ஸன்னிபாதஸ்தஸ்யாத்³ய: க்ஷய உச்யதே । பரஸ்பரஜ்ஞா: ஸம்ʼஹ்ருʼஷ்டா வ்யவதூ⁴தா: ஸுனிஶ்சிதா: ॥ 6-3-83 (38775) அபி பஞ்சாஶதம்ʼ ஶூரா ம்ருʼத்³க³ந்தி மஹதீம்ʼ சமூம் । அபி வா பஞ்ச ஷட் ஸப்த விஜயந்த்யனிவர்தின: ॥ 6-3-84 (38776) ந வைனதேயோ க³ருட³: ப்ரஶம்ʼஸதி மஹாஜனம் । த்³ருʼஷ்ட்வா ஸுபர்ணோ(அ)பசிதிம்ʼ மஹத்யா அபி பா⁴ரத ॥ 6-3-85 (38777) ந பா³ஹுல்யேன ஸேனாயா ஜயோ ப⁴வதி நித்யஶ: । அத்⁴ருவோ ஹி ஜயோ நாம தை³வம்ʼ சாத்ர பராயணம் । ஜயவந்தோ ஹி ஸங்க்³ராமே க்ருʼதக்ருʼத்யா ப⁴வந்தி ஹி ॥ ॥ 6-3-86 (38778) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ஜம்பூ³க²ண்ட³வினிர்மாணபர்வணி த்ருʼதீயோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-4-0 (38779) வைஶம்பாயன உவாச। 6-4-0x (3963) ஏவமுக்த்வா யயௌ வ்யாஸோ த்⁴ருʼதராஷ்ட்ரய தீ⁴மதே। த்⁴ருʼதராஷ்ட்ரோ(அ)பி தச்ச்²ருத்வா த்⁴யானமேவான்வபத்³யத॥ 6-4-1 (38780) ஸ முஹூர்தமிவ த்⁴யாத்வா வினி:ஶ்வஸ்ய முஹுர்முஹு: । ஸஞ்ஜயம்ʼ ஸம்ʼஶிதாத்மானமப்ருʼச்ச²த்³ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-4-2 (38781) ஸஞ்ஜயேமே மஹீபாலா: ஶூரா யுத்³தா⁴பி⁴நந்தி³ந: । அன்யோன்யமபி⁴நிக்⁴நந்தி ஶஸ்த்ரைருச்சாவசைரிஹ ॥ 6-4-3 (38782) பார்தி²வா: ப்ருʼதி²வீஹேதோ: ஸமபி⁴த்யஜ்ய ஜீவிதம் । ந வா ஶாம்யந்தி நிக்⁴நந்தோ வர்த⁴யந்தி யமக்ஷயம் ॥ 6-4-4 (38783) பௌ⁴மமைஶ்வர்யமிச்ச²ந்தோ ந ம்ருʼஷ்யந்தே பரஸ்பரம் । மன்யே ப³ஹுகு³ணா பூ⁴மிஸ்தன்மமாசக்ஷ்வ ஸஞ்ஜய ॥ 6-4-5 (38784) ப³ஹூனி ச ஸஹஸ்ராணி ப்ரயுதான்யர்பு³தா³நி ச। கோட்யஶ்ச லோகவீராணாம்ʼ ஸமேதா: குருஜாங்க³லே ॥ 6-4-6 (38785) தே³ஶானாம்ʼ ச பரீமாணம்ʼ நக³ராணாம்ʼ ச ஸஞ்ஜய । ஶ்ரோதுமிச்சா²மி தத்த்வேன யத ஏதே ஸமாக³தா: ॥ 6-4-7 (38786) தி³வ்யபு³த்³தி⁴ப்ரதீ³பேன யுக்தஸ்த்வம்ʼ ஜ்ஞானசக்ஷுஷா। ப்ரபா⁴வாத்தஸ்ய விப்ரர்ஷேர்வ்யாஸஸ்யாமிததேஜஸ: ॥ 6-4-8 (38787) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-4-9x (3964) யதா²ப்ரஜ்ஞம்ʼ மஹாப்ராஜ்ஞ பௌ⁴மான்வக்ஷ்யாமி தே கு³ணான்। ஶாஸ்த்ரசக்ஷுரவேக்ஷஸ்வ நமஸ்தே ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-4-9 (38788) த்³விவிதா⁴நீஹ பூ⁴தானி சராணி ஸ்தா²வராணி ச। த்ரஸானாம்ʼ த்ரிவிதா⁴ யோனிரண்ட³ஸ்வேத³ஜராயுஜா: ॥ 6-4-10 (38789) த்ரஸானாம்ʼ க²லு ஸர்வேஷாம்ʼ ஶ்ரேஷ்டா² ராஜஞ்ஜராயுஜா:। ஜராயுஜானாம்ʼ ப்ரவரா மானவா: பஶவஶ்ச யே ॥ 6-4-11 (38790) நானாரூபத⁴ரா ராஜம்ʼஸ்தேஷாம்ʼ பே⁴தா³ஶ்சதுர்த³ஶ । வேதோ³க்தா: ப்ருʼதி²வீபால யேஷு யஜ்ஞா: ப்ரதிஷ்டி²தா: ॥ 6-4-12 (38791) க்³ராம்யாணாம்ʼ புருஷா: ஶ்ரேஷ்டா²: ஸிம்ʼஹாஶ்சாரண்யவாஸினாம் । ஸர்வேஷாமேவ பூ⁴தானாமன்யோன்யேனோபஜீவனம் ॥ 6-4-13 (38792) உத்³பி⁴ஞ்ஜா: ஸ்தா²வரா: ப்ரோக்தாஸ்தேஷாம்ʼ பஞ்சைவ ஜாதய: । வ்ருʼக்ஷகு³ல்மலதாவல்ல்யஸ்த்வக்ஸாராஸ்த்ருʼணஜாதய: ॥ 6-4-14 (38793) தேஷாம்ʼ விம்ʼஶதிரேகோனா மஹாபூ⁴தேஷு பஞ்சஸு । சதுர்விஶதிருத்³தி³ஷ்டா கா³யத்ரீ லோகஸம்ʼமதா ॥ 6-4-15 (38794) ய ஏதாம்ʼ வேத³ கா³யத்ரீம்ʼ புண்யாம்ʼ ஸர்வகு³ணான்விதாம் । தத்த்வேன ப⁴ரதஶ்ரேஷ்ட² ஸ லோகே ந ப்ரணஶ்யதி॥ 6-4-16 (38795) அரண்யவாஸின: ஸப்த ஸப்தைஷாம்ʼ க்³ராமவாஸின: । ஸிம்ʼஹா வ்யாக்⁴ரா வராஹாஶ்ச மஹிஷா வாரணாஸ்ததா² ॥ 6-4-17 (38796) ருʼக்ஷாஶ்ச வானராஶ்சைவ ஸப்தாரண்யா: ஸ்ம்ருʼதா ந்ருʼப । கௌ³ரஜாவிமனுஷ்யாஶ்ச அஶ்வாஶ்வதரக³ர்த³பா⁴: ॥ 6-4-18 (38797) ஏதே க்³ராம்யா: ஸமாக்²யாதா: பஶவ: ஸப்த ஸாது⁴பி⁴: । ஏதே வை பஶவோ ராஜன்க்³ராம்யாரண்யாஶ்சதுர்த³ஶ ॥ 6-4-19 (38798) பூ⁴மௌ ச ஜாயதே ஸர்வம்ʼ பூ⁴மௌ ஸர்வம்ʼ வினஶ்யதி । பூ⁴மி: ப்ரதிஷ்டா² பூ⁴தானாம்ʼ பூ⁴மிரேவ ஸனாதனம் ॥ 6-4-20 (38799) யஸ்ய பூ⁴மிஸ்தஸ்ய ஸர்வம்ʼ ஜக³த்ஸ்தா²வரஜங்க³மம் । தத்ராதிக்³ருʼத்³தா⁴ ராஜானோ வினிக்⁴நந்தீதரேதரம் ॥ ॥ 6-4-21 (38800) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே உத்³யோக³பர்வணி ஜம்பூ³க²ண்ட³வினிர்மாணபர்வணி சதுர்தோ²(அ)த்⁴யாய: ॥

6-5-0 (38801) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। 6-5-0x (3965) நதீ³நாம்ʼ பர்வதானாம்ʼ ச நாமதே⁴யானி ஸஞ்ஜய । ததா² ஜனபதா³நாம்ʼ ச யே சான்யே பூ⁴மிமாஶ்ரிதா: ॥ 6-5-1 (38802) ப்ரமாணம்ʼ ச ப்ரமாணஜ்ஞ ப்ருʼதி²வ்யா மம ஸர்வத: । நிகி²லேன ஸமாசக்ஷ்வ கானநானி ச ஸஞ்ஜய ॥ 6-5-2 (38803) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-5-3x (3966) பஞ்சேமானி மஹாராஜ மஹாபூ⁴தானி ஸங்க்³ரஹாத்। ஜக³தீஸ்தா²நி ஸர்வாணி ஸமான்யாஹுர்மனீஷிண: ॥ 6-5-3 (38804) பூ⁴மிராபஸ்ததா² வாயுரக்³நிராகாஶமேவ ச। கு³ணோத்தராணி ஸர்வாணி தேஷாம்ʼ பூ⁴மி: ப்ரதா⁴நத: ॥ 6-5-4 (38805) ஶப்³த³: ஸ்பர்ஶஶ்ச ரூபம்ʼ ச ரஸோ க³ந்த⁴ஶ்ச பஞ்சம:। பூ⁴மேரேதே கு³ணா: ப்ரோக்தா ருʼஷிபி⁴ஸ்தத்த்வவேதி³பி⁴:க ॥ 6-5-5 (38806) சத்வாரோ(அ)ப்ஸு கு³ணா ராஜன்க³ந்த⁴ஸ்தத்ர ந வித்³யதே। ஶப்³த³: ஸ்பர்ஶஶ்ச ரூபம்ʼ ச தேஜஸோ(அ)த² கு³ணாஸ்த்ரய: । ஶப்³த³: ஸ்பர்ஶஶ்ச வாயௌ த்³வௌ அகாஶே ஶப்³த³ ஏவ து ॥ 6-5-6 (38807) ஏதே பஞ்ச கு³ணா ராஜன்மஹாபூ⁴தேஷு பஞ்சஸு। வர்தந்தே ஸர்வலோகேஷு யேஷு பூ⁴தா: ப்ரதிஷ்டி²தா: ॥ 6-5-7 (38808) அன்யோன்யம்ʼ நாபி⁴வர்தந்தே ஸாம்யம்ʼ ப⁴வதி வை யதா³ ॥ 6-5-8 (38809) யதா³ து விஷமீபா⁴வமாவிஶந்தி பரஸ்பரம் । ததா³ தே³ஹைர்தே³ஹவந்தோ வ்யதிரோஹந்தி நான்யதா² ॥ 6-5-9 (38810) ஆனுபூர்வ்யா வினஶ்யந்தி ஜாயந்தே சானுபூர்வஶ: । ஸர்வாம்யபரிமேயாணி ததே³ஷாம்ʼ ரூபமைஶ்வரம் ॥ 6-5-10 (38811) தத்ரதத்ர ஹி த்³ருʼஶ்யந்தே தா⁴தவ: பாஞ்சபௌ⁴திகா: । தேஷாம்ʼ மனுஷ்யாஸ்தர்கேண ப்ரமாணானி ப்ரசக்ஷதே ॥ 6-5-11 (38812) அசிந்த்யா: க²லு யே பா⁴வா ந தாம்ʼஸ்தர்கேண ஸாத⁴யேத்। ப்ரக்ருʼதிப்⁴ய: பரம்ʼ யத்து தத³சிந்த்யஸ்ய லக்ஷணம் ॥ 6-5-12 (38813) ஸுத³ர்ஶனம்ʼ ப்ரவக்ஷ்யாமி த்³வீபம்ʼ து குருனந்த³ன। பரிமண்ட³லோ மஹாராஜ த்³வீபோ(அ)ஸௌ சக்ரஸம்ʼஸ்தி²த: ॥ 6-5-13 (38814) நதீ³ஜாலப்ரதிச்ச²ன்ன: பர்வதைஶ்சாப்⁴ரஸன்னிபை⁴: । புரைஶ்ச விவிதா⁴காரை ரம்யைர்ஜனபதை³ஸ்ததா² ॥ 6-5-14 (38815) வ்ருʼக்ஷை: புஷ்பப²லோபேதை: ஸம்பன்னத⁴னதா⁴ந்யவான் । லவணேன ஸமுத்³ரேண ஸமந்தாத்பரிவாரித: ॥ 6-5-15 (38816) யதா² ஹி புருஷ: பஶ்யேதா³த³ர்ஶே முக²மாத்மன: । ஏவம்ʼ ஸுத³ர்ஶனத்³வீபோ த்³ருʼஶ்யதே சந்த்³ரமண்ட³லே ॥ 6-5-16 (38817) த்³விரஶஸ்து தத: ப்லக்ஷோ த்³விரம்ʼஶ: ஶால்மலிர்மஹான் । த்³விரம்ʼஶ: பிப்பலஸ்தஸ்ய த்³விரம்ʼஶஶ்ச குஶோ மஹான்। ஸர்வௌஷதி⁴ஸமாபன்ன: பர்வதை: பரிவாரித: ॥ 6-5-17 (38818) ஆபஸ்ததோ(அ)ன்யா விஜ்ஞேயா: ஶேஷ: ஸங்க்ஷேப உச்யதே। ததோ(அ)ன்ய உச்யதே சாயமேனம்ʼ ஸங்க்ஷேபத: ஶ்ர்ருʼணு ॥ ॥ 6-5-18 (38819) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ஜம்பூ³க²ண்ட³வினிர்மாணபர்வணி பஞ்சமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-6-0 (38820) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। 6-6-0x (3967) உக்தோ த்³வீபஸ்ய ஸங்க்ஷேபோ விதி⁴வத்³பு³த்³தி⁴மம்ʼஸ்த்வயா। தத்த்வஜ்ஞஶ்சாஸி ஸர்வஸ்ய விஸ்தாரம்ʼ ப்³ரூஹி ஸஞ்ஜய ॥ 6-6-1 (38821) யாவான்பூ⁴ம்யவகாஶோ(அ)யம்ʼ த்³ருʼஶ்யதே ஶஶலக்ஷணே। தஸ்ய ப்ரமாணாம்ʼ ப்ரப்³ரூஹி ததோ வக்ஷ்யஸி பிப்பலம் ॥ 6-6-2 (38822) வைஶம்பாயன உவாச। 6-6-3x (3968) ஏவம்ʼ ராஜ்ஞா ஸ ப்ருʼஷ்டஸ்து ஸஞ்ஜயோ வாக்யமப்³ரவீத்। 6-6-3xa ஸஞ்ஜய உவாச। ப்ராகா³யதா மஹாராஜ ஷடே³தே வர்ஷபர்வதா: । அவகா³டா⁴ ஹ்யுப⁴யத: ஸமுத்³ரௌ பூர்வபஶ்சிமௌ ॥ 6-6-3 (38823) ஹிமவான்ஹேமகூடஶ்ச நிஷத⁴ஶ்ச நகோ³த்தம:। நீலஶ்ச வைதூ³ர்யமய: ஶ்வேதஶ்ச ஶஶிஸன்னிப⁴: ॥ 6-6-4 (38824) ஸர்வதா⁴துவிசித்ரஶ்ச ஶ்ர்ருʼங்க³வான்னாம பர்வத:। ஏதே வை பர்வதா ராஜன்ஸித்³த⁴சாரணஸேவிதா: ॥ 6-6-5 (38825) ஏஷாமந்தரவிஷ்கம்பா⁴ யோஜனானி ஸஹஸ்ரஶ:। தத்ர புண்யா ஜனபதா³ஸ்தானி வர்ஷாணி பா⁴ரத ॥ 6-6-6 (38826) வஸந்தி தேஷு ஸத்வானி நானாஜாதீனி ஸர்வஶ: । இத³ம்ʼ து பா⁴ரதம்ʼ வர்ஷம்ʼ ததோ ஹைமவதம்ʼ பரம் ॥ 6-6-8a` தத: கிம்புருஷாவாஸம்ʼ வர்ஷம்ʼ ஹிமவத: பரம்'। ஹேமகூடாத்பரம்ʼ சைவ ஹரிவர்ஷம்ʼ ப்ரசக்ஷதே ॥ 6-6-7 (38827) த³க்ஷிணேன து நீலஸ்ய நிஷத⁴ஸ்யோத்தரேண து। வ்ராகா³யதோ மஹாபா⁴க³ மால்யவான்னாம பர்வத: ॥ 6-6-9 (38828) தத: பரம்ʼ மால்யவத: பர்வதோ க³ந்த⁴மாத³ன: । பரிமண்ட³லஸ்தயோர்மத்⁴யே மேரு: கனகபர்வத: । தருணாதி³த்யஸங்காஶோ விதூ⁴ம இவ பாவக: ॥ 6-6-10 (38829) யோஜனானாம்ʼ ஸஹஸ்ராணி ஷோட³ஶாத⁴: கில ஸ்ம்ருʼத: । ஊர்த்⁴வம்ʼ ச சதுரஶீதிர்த்³வாத்ரிம்ʼஶன்மூர்த்⁴நி விஸ்த்ருʼத:। அத⁴ஸ்தாச்சதுரஶீதிர்யோஜனானாம்ʼ மஹீபதே॥ 6-6-11 (38830) ஊர்த்⁴வம்ʼமத⁴ஶ்ச திர்யக்வ மேருராவ்ருʼத்ய திஷ்ட²தி । தஸ்ய பார்ஶ்வேஷ்வமீ த்³வீபாஶ்சத்வார: ஸஸ்தி²தா விபோ⁴ ॥ 6-6-12 (38831) ப⁴த்³ராஶ்வ: கேதுமாலஶ்ச ஜம்பூ³த்³வீபஶ்ச பா⁴ரத। உத்தராஶ்சைவ குரவ: க்ருʼதபுண்யப்ரதிஶ்ரயா: ॥ 6-6-13 (38832) விஹக³: ஸுமுகோ² யஸ்து ஸுபர்ணஸ்யாத்மஜ: கில। ஸ வை விசிந்தயாமாஸ ஸௌவர்ணான்வீக்ஷ்ய வாயஸான் ॥ 6-6-14 (38833) மேருருத்தமமத்⁴யானாமத⁴மானாம்ʼ ச பக்ஷிணாம்। அவிஶேஷகரோ யஸ்மாத்தஸ்மாதே³நம்ʼ த்யஜாம்யஹம் ॥ 6-6-15 (38834) தமாதி³த்யோ(அ)னுபர்யேதி ஸததம்ʼ ஜ்யோதிஷாம்ʼ வர:। சந்த்³ரமாஶ்ச ஸனக்ஷத்ரோ வாயுஶ்சைவ ப்ரத³க்ஷிண: ॥ 6-6-16 (38835) ஸபர்வதோ மஹாராஜ தி³வ்யபுஷ்பப²லான்வித:। ப⁴வனைராவ்ருʼத: ஸர்வைர்ஜாம்பூ³நத³பரிஷ்க்ருʼதை: ॥ 6-6-17 (38836) தத்ர தே³வக³ணா ராஜன்க³ந்த⁴ர்வாஸுரராக்ஷஸா:। அப்ஸரோக³ணஸம்ʼயுக்தா: ஶைலே க்ரீட³ந்தி ஸர்வதா³ ॥ 6-6-18 (38837) தத்ர ப்³ரஹ்மா ச ருத்³ரஶ்ச ஶக்ரஶ்சாபி ஸுரேஶ்வர:। ஸமேத்ய விவிதை⁴ர்யஜ்ஞைர்யஜந்தே(அ)னேகத³க்ஷிணை: ॥ 6-6-19 (38838) தும்பு³ருர்னாரத³ஶ்சைவ விஶ்வாவஸுர்ஹஹாஹுஹூ: । அபி⁴க³ம்யாமரஶ்ரேஷ்டா²ம்ʼஸ்துஷ்டுவுர்விவிதை⁴: ஸ்தவை: ॥ 6-6-20 (38839) ஸப்தர்ஷயோ மஹாத்மான: கஶ்யபஶ்ச ப்ரஜாபதி: । தத்ர க³ச்ச²ந்தி ப⁴த்³ரம்ʼ தே ஸதா³ பர்வணி பர்வணி ॥ 6-6-21 (38840) தஸ்யைவ மூர்த⁴ன்யுஶனா: காவ்யோ தை³த்யைர்மஹீபதே । இமானி தஸ்ய ரத்னானி தஸ்யேமே ரத்னபர்வதா: ॥ 6-6-22 (38841) தஸ்மாத்குபே³ரோ ப⁴க³வாம்ʼஶ்சதுர்த²ம்ʼ பா⁴க³மஶ்ருதே । தத: கலாம்ʼஶம்ʼ வித்தஸ்ய மனுஷ்யேப்⁴ய: ப்ரயச்ச²தி ॥ 6-6-23 (38842) பார்ஶ்வே தஸ்யோத்தரே தி³வ்யம்ʼ ஸர்வர்துகுஸுமைஶ்சிதம்। கர்ணிகாரவனம்ʼ ரம்யம்ʼ ஶிலாஜாலஸமுத்³க³தம் ॥ 6-6-24 (38843) தத்ர ஸாக்ஷாத்பஶுபதிர்தி³வ்யைர்பூ⁴தை: ஸமாவ்ருʼத: । உமாஸஹாயோ ப⁴க³வான்ரமதே பூ⁴தபா⁴வன: ॥ 6-6-25 (38844) கர்ணிகாரமயீ மாலாம்ʼ பி³ப்⁴ரத்பாதா³வலம்பி³நீம் । த்ரிபி⁴ர்னேத்ரை: க்ருʼதோத்³யோதஸ்த்ரிபி⁴: ஸூர்யைரிவோதி³தை: ॥ 6-6-26 (38845) தமுக்³ரதபஸ: ஸித்³தா⁴: ஸுவ்ரதா: ஸத்யவாதி³ந: । பஶ்யந்தி நஹி து³ர்வ்ருʼத்தை: ஶக்யோ த்³ருஷ்டும்ʼ மஹேஶ்வர: ॥ 6-6-27 (38846) தஸ்ய ஶைலஸ்ய ஶிக²ராத்க்ஷீரதா⁴ரா நரேஶ்வர। விஶ்வரூபா(அ)பரிமிதா பீ⁴மனிர்கா⁴தனி:ஸ்வனா ॥ 6-6-28 (38847) புண்யா புண்யதமைர்ஜுஷ்டா க³ங்கா³ பா⁴கீ³ரதீ² ஶுபா⁴ । ப்லவந்தீவ ப்ரவேகே³ந ஹ்ரதே³ சந்த்³ரமஸ: ஶுபே⁴ ॥ 6-6-29 (38848) தயா ஹ்யுத்பாதி³த: புண்ய: ஸ ஹ்ரத³: ஸாக³ரோபம: । தாம்ʼ தா⁴ரயாமாஸ ததா³ து³ர்த⁴ராம்ʼ பர்வதைரபி ॥ 6-6-30 (38849) ஶதம்ʼ வர்ஷஸஹஸ்ராணாம்ʼ ஶிரஸைவ மஹேஶ்வர: । மேரோஸ்து பஶ்சிமே பார்ஶ்வே கேதுமாலோ மஹீபதே ॥ 6-6-31 (38850) ஜம்பூ³க²ண்டே³ து தத்ரைவ மஹாஜனபதோ³ ந்ருʼப । ஆயுர்த³ஶஸஹஸ்ராணி வர்ஷாணாம்ʼ தத்ர பா⁴ரத ॥ 6-6-32 (38851) ஸுவர்ணவர்ணாஶ்ச நரா: ஸ்த்ரியஶ்சாப்ஸரஸோபமா: । அனாமயா வீதஶோகா நித்யம்ʼ முதி³தமானஸா: ॥ 6-6-33 (38852) ஜாயந்தே மானவாஸ்தத்ர நிஷ்டப்தகனகப்ரபா⁴: । க³ந்த⁴மாத³னஶ்ர்ருʼங்கே³ஷு குபே³ர: ஸஹ ராக்ஷஸை: ॥ 6-6-34 (38853) ஸம்ʼவ்ருʼதோ(அ)ப்ஸரஸாம்ʼ ஸங்கை⁴ர்மோத³தே கு³ஹ்யகாதி⁴ப: । க³ந்த⁴மாத³னபார்ஶ்வே து பர த்வபரக³ண்டி³கா: ॥ 6-6-35 (38854) ஏகாத³ஶஸஹஸ்ராணி வர்ஷாணாம்ʼ பரமாயுஷ: । தத்ர க்ருʼஷ்ணா நரா ராஜம்ʼஸ்தேஜோயுக்தா மஹாப³லா: । ஸ்த்ரியஶ்சோத்பலவர்ணாபா⁴: ஸர்வா: ஸுப்ரியத³ர்ஶனா: ॥ 6-6-36 (38855) நீலாத்பரதரம்ʼ ஶ்வேதம்ʼ ஶ்வேதாத்³தை⁴ரண்யகம்ʼ பரம்। வர்ஷமைரஷ்வதம்ʼ ராஜன்னானாஜனபதா³வ்ருʼதம் ॥ 6-6-37 (38856) த⁴னு:ஸம்ʼஸ்தே² மஹாராஜ த்³வே வர்ஷே த³க்ஷிணோத்தரே। இலாவ்ருʼத்தம்ʼ மத்⁴யமம்ʼ து பஞ்ச தீ³ர்கா⁴ணி சைவ ஹி ॥ 6-6-38 (38857) உத்தரோத்தரமேதேப்⁴யோ வர்ஷமுத்³ரிச்யதே கு³ணை: । ஆயு:ப்ரமாணமாரோக்³யம்ʼ த⁴ர்மத: காமதோ(அ)ர்த²த:॥ 6-6-39 (38858) ஸமன்விதானி பூ⁴தானி தேஷு வர்ஷேஷு பா⁴ரத। ஏவமேஷா மஹாராஜ பர்வதை: ப்ருʼதி²வீ சிதா ॥ 6-6-40 (38859) ஹேமகூடஸ்து ஸுமஹான்கைலாஸோ நாம பர்வத: । 6-6-41bயத்ர வைஶ்ரவணோ ராஜன்கு³ஹ்யகை: ஸஹ மோத³தே ॥ 6-6-41 (38860) தத்ர தே³வோ மஹாதே³வோ நித்யமாஸ்தே ஸஹோமயா। ஶீதே ஶிலாதலே ரம்யே தே³வர்ஷிக³ணபூஜித:க ॥ 6-6-42 (38861) அஸ்த்யுத்தரேண கைலாஸம்ʼ மைனாகம்ʼ பர்வதம்ʼ ப்ரதி। ஹிரண்யஶ்ர்ருʼங்க³: ஸுமஹாந்தி³வ்யோ மணிமயோ கி³ரி: ॥ 6-6-43 (38862) தஸ்ய பார்ஶ்வே மஹத்³தி³வ்யம்ʼ ஶுப்⁴ரம்ʼ காஞ்சனவாலுகம் । ரம்யம்ʼ பி³ந்து³ஸரோ நாம யத்ர ராஜா ப⁴கீ³ரத²: ॥ 6-6-44 (38863) த்³ருʼஷ்ட்வா பா⁴கீ³ரதீ²ம்ʼ க³ங்கா³முவாஸ ப³ஹுலா: ஸமா:। யூபா மணிமயாஸ்தத்ர சைத்யாஶ்சாபி ஹிரண்மயா: ॥ 6-6-45 (38864) தத்ரேஷ்ட்வா து க³த: ஸித்³தி⁴ம்ʼ ஸஹஸ்ராக்ஷோ மஹாயஶா:। ஸ்ரஷ்டா பூ⁴தபதிர்யத்ர ஸர்வலோகான்ஸனாதனான் ॥ 6-6-46 (38865) உபாஸ்யதே திக்³மதேஜா யத்ர பூ⁴தை: ஸமந்தத: । நரனாராயணௌ ப்³ரஹ்மா மனு: ஸ்தா²ணுஶ்ச பஞ்சம: ॥ 6-6-47 (38866) தத்ர தி³வ்யா த்ரிபத²கா³ ப்ரத²மம்ʼ து ப்ரதிஷ்டி²தா। ப்³ரஹ்மலோகாத³பக்ராந்தா ஸப்ததா⁴ ப்ரதிபத்³யதே॥ 6-6-48 (38867) வஸ்வௌகஸாரா நலினீ பாவனீ ச ஸரஸ்வதீ । ஜம்பூ³நதீ³ ச ஸீதா ச க³ங்கா³ ஸிந்து⁴ஶ்ச ஸப்தமீ ॥ 6-6-49 (38868) அசிந்த்யா தி³வ்யஸங்காஶா ப்ரபோ⁴ரேஷைவ ஸம்ʼவிதி⁴: । உபாஸதே யத்ர ஸத்ரம்ʼ ஸஹஸ்ரயுக³பர்யயே ॥ 6-6-50 (38869) த்³ருʼஶ்யா(அ)த்³ருʼஶ்யா ச ப⁴வதி தத்ர தத்ர ஸரஸ்வதீ । ஏதா தி³வ்யா: ஸப்த க³ங்கா³ஸ்த்ரிஷு லோகேஷு விஶ்ருதா: ॥ 6-6-51 (38870) ரக்ஷாம்ʼஸி வை ஹிமவதி ஹேமகூடே து கு³ஹ்யகா: । ஸர்பா நாகா³ஶ்ச நிஷதே⁴ கோ³கர்ணம்ʼ ச தபோவனம் ॥ 6-6-52 (38871) தே³வாஸுராணாம்ʼ ஸர்வேஷாம்ʼ ஶ்வேதபர்வத உச்யதே। க³ந்த⁴ர்வா நிஷதே⁴ நித்யம்ʼ நீலே ப்³ரஹ்மர்ஷயஸ்ததா² । ஶ்ர்ருʼங்க³வாம்ʼஸ்து மஹாராஜ தே³வானாம்ʼ ப்ரதிஸஞ்சர: ॥ 6-6-53 (38872) இத்யேதானி மஹாராஜ ஸப்த வர்ஷாணி பா⁴க³ஶ:। பூ⁴தான்யுபனிவிஷ்டானி க³திமந்தி த்⁴ருவாணி ச ॥ 6-6-54 (38873) தேஷாம்ருʼத்³தி⁴ர்ப³ஹுவிதா⁴ த்³ருʼஶ்யதே தை³வமானுஷீ। அஶக்யா பரிஸங்க்²யாதும்ʼ ஶ்ரத்³தே⁴யா து பு³பூ⁴ஷதா ॥ 6-6-55 (38874) யாம்ʼ து ப்ருʼச்ச²ஸி மாம்ʼ ராஜந்தி³வ்யாமேதாம்ʼ ஶஶாக்ருʼதிம்। பார்ஶ்வே ஶஶஸ்ய த்³வே வர்ஷே உக்தே யே த³க்ஷிணோத்தரே । கர்ணௌ து ஶாகத்³வீபஶ்ச காஶ்யபத்³வீப ஏவ ச ॥ 6-6-56 (38875) தாம்ரபர்ணீஶிரோ ராஜஞ்ச்²ரீமான்மலயபர்வத: । ஏதத்³த்³விதீயம்ʼ த்³வீபஸ்ய த்³ருʼஶ்யதே ஶஶஸம்ʼஸ்தி²தம் ॥ ॥ 6-6-57 (38876) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ஜம்பூ³க²ண்ட³வினிர்மாணபர்வணி ஷஷ்டோ²(அ)த்⁴யாய: ॥

6-7-0 (38877) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। 6-7-0x (3969) மேரோரதோ²த்தரம்ʼ பார்ஶ்வம்ʼ பூர்வம்ʼ சாசக்ஷ்வ ஸஞ்ஜய। நிகி²லேன மஹாபு³த்³தே⁴ மால்யவந்தம்ʼ ச பர்வதம் ॥ 6-7-1 (38878) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-7-2x (3970) த³க்ஷிணேன து நீலஸ்ய மேரோ: பார்ஶ்வே ததோ²த்தரே। உத்தரா: குரவோ ராஜன்புண்யா: ஸித்³த⁴னிஷேவிதா: ॥ 6-7-2 (38879) தத்ர வ்ருʼக்ஷா மது⁴ப²லா நித்யபுஷ்பப²லோபகா³:। புஷ்பாணி ச ஸுக³ந்தீ⁴நி ரஸவந்தி ப²லானி ச ॥ 6-7-3 (38880) ஸர்வகாமப²லாஸ்தத்ர கேசித்³வ்ருʼக்ஷா ஜனாதி⁴ப । அபரே க்ஷீரிணோ நாம வ்ருʼக்ஷாஸ்தத்ர நராதி⁴ப ॥ 6-7-4 (38881) யே க்ஷரந்தி ஸதா³ க்ஷீரம்ʼ ஷட்³ரஸம்ʼ சாம்ருʼபோதமம் । வஸ்த்ராணி ச ப்ரஸூயந்தே ப²லேஷ்வாப⁴ரணானி ச ॥ 6-7-5 (38882) ஸர்வா மணிமயீ பூ⁴மி: ஸூக்ஷ்மகாஞ்சனவாலுகா । ஸர்வர்துஸுக²ஸம்ʼஸ்பர்ஶா நிஷ்பங்கா ச ஜனாதி⁴ப । புஷ்கரிஷ்ய: ஶுபா⁴ஸ்தத்ர ஸுக²ஸ்பர்ஶா மனோரமா: ॥ 6-7-6 (38883) தே³வலோகச்யுதா: ஸர்வே ஜாயந்தே தத்ர மானவா:। ஶுக்லாபி⁴ஜனஸம்ʼயன்னா: ஸர்வே ஸுப்ரியத³ர்ஶனா:॥ 6-7-7 (38884) மிது²நானி ச ஜாயந்தே ஸ்த்ரியஶ்சாப்ஸரஸோபமா:। தேஷாம்ʼ தே க்ஷீரிணாம்ʼ க்ஷீரம்ʼ பிப³ந்த்யம்ருʼதஸன்னிப⁴ம் ॥ 6-7-8 (38885) மிது²நம்ʼ ஜாயதே காலே ஸமம்ʼ தச்ச ப்ரவர்த⁴தே। துல்யரூகு³ணோபேதம்ʼ ஸமவேஷம்ʼ ததை²வ ச ॥ 6-7-9 (38886) ஏவமேவானுரூபம்ʼ ச சக்ரவாகஸமம்ʼ விபோ⁴ । நிராபகா³ம தே லோகா நித்யம்ʼ முதி³தமானஸா: ॥ 6-7-10 (38887) த³ஶவர்ஷஸஹஸ்ராணி ஶஶவர்ஷஶதானி ச । ஜீவந்தி தே மஹாராஜ ந சான்யோன்யம்ʼ ஜஹத்யுத ॥ 6-7-11 (38888) பா⁴ருண்டா³ நாம ஶகுனாஸ்தீக்ஷ்ணதுண்டா³ மஹாப³லா: । தான்னிஹேரந்தீஹ ம்ருʼதாந்த³ரீஷு ப்ரக்ஷிபந்தி ச ॥ 6-7-12 (38889) உத்தரா: குரவோ ராஜன்வ்யாக்²யாதாஸ்தே ஸமாஸத:। மேரோ: பார்ஶ்வமஹம்ʼ பூர்வம்ʼ வக்ஷ்யாம்யத² யதா²தத²ம் ॥ 6-7-13 (38890) தஸ்ய மூர்தா⁴பி⁴ஷேகஸ்து ப⁴த்³ராஶ்வஸ்ய விஶாம்பதே । ப⁴த்³ரஸாலவனம்ʼ யத்ர காலாம்ரஶ்ச மஹாத்³ரும: ॥ 6-7-14 (38891) காலாம்ரஸ்து மஹாராஜ நித்யபுஷ்பப²ல: ஶுப⁴: । த்³ருமஶ்ச யோஜனோத்ஸேத⁴: ஸித்³த⁴சாரணஸேவித: ॥ 6-7-15 (38892) தத்ர தே புருஷா: ஶ்வேதாஸ்தேஜோயுக்தா மஹாப³லா:। ஸ்த்ரிய: குமுத³வர்ணாஶ்ச ஸுந்த³ர்ய: ப்ரியத³ர்ஶனா: ॥ 6-7-16 (38893) சந்த்³ரப்ரபா⁴ஶ்சந்த்³ரவர்ணா: பூர்வசந்த்³ரனிபா⁴நனா: । சந்த்³ரஶீதலகா³த்ர்யஶ்ச ந்ருʼத்திகீ³தவிஶாரதா³: ॥ 6-7-17 (38894) த³ஶவர்ஷஸஹஸ்ராணி தத்ராயுர்ப⁴ரதர்ஷப⁴ । காலாம்ரரஸபீதாஸ்தே நித்யம்ʼ ஸம்ʼஸ்தி²தயௌவனா: ॥ 6-7-18 (38895) த³க்ஷிணேன து நீலஸ்ய நிஷத⁴ஸ்யோத்தரேண து। ஸுத³ர்ஶனோ நாம மஹாஞ்ஜம்பூ³வ்ருʼக்ஷ: ஸனாதன: ॥ 6-7-19 (38896) ஸர்வகாமப²ல: புண்ய: ஸித்³த⁴சாரணஸேவித:। தஸ்ய நாம்னா ஸமாக்²யாதோ ஜம்பூ³த்³வீப: ஸனாதன: ॥ 6-7-20 (38897) யோஜனானாம்ʼ ஸஹஸ்த்ரம்ʼ ச ஶதம்ʼ ச ப⁴ரதர்ஷப⁴ । உத்ஸேதோ⁴ வ்ருʼக்ஷராஜஸ்ய தி³வஸ்ப்ருʼங்ப⁴னுஜேஶ்வர ॥ 6-7-21 (38898) அரத்னீனாம்ʼ ஸஹஸ்ரம்ʼ ச ஶதானி த³ஶ பஞ்ச ச । பரிணாஹஸ்து வ்ருʼக்ஷஸ்ய ப²லானாம்ʼ ரஸபே⁴தி³நாம் ॥ 6-7-22 (38899) பதமானானி தான்யுர்வீ குர்வந்தி விபுலம்ʼ ஸ்வனம் । முஞ்சந்தி ச ரஸம்ʼ ராஜம்ʼஸ்தஸ்மின்ரஜதஸன்னிப⁴ம் ॥ 6-7-23 (38900) தஸ்யா ஜம்பா³: ப²லரஸோ நதீ³ பூ⁴த்வா ஜனாதி⁴ப । மேரும்ʼ ப்ரத³க்ஷிணம்ʼ க்ருʼத்வா ஸம்ப்ரயாத்யுத்தரான்குரூன் ॥ 6-7-24 (38901) தத்ர தேஷாம்ʼ மன:ஶாந்திர்ன பிபாஸா ஜனாதி⁴ப । தஸ்மின்ப²லரஸே பீதே ந ஜரா பா³த⁴தே ச தான் ॥ 6-7-25 (38902) தத்ர ஜாம்பூ³நத³ம்ʼ நாம கனகம்ʼ தே³வபூ⁴ஷணம் । இந்த்³ரகோ³பகஸங்காஶம்ʼ ஜாயதே பா⁴ஸ்வரம்ʼ து தத் ॥ 6-7-26 (38903) தருணாதி³த்யவர்ணாஶ்ச ஜாயந்தே தத்ர மானவா: । ததா² மால்யவத: ஶ்ர்ருʼங்கே³ த்³ருʼஶ்யதே ஹவ்யவாட் ஸதா³ ॥ 6-7-27 (38904) நாம்னா ஸம்ʼவர்தகோ நாம காலாக்³நிர்ப⁴ரதர்ஷப⁴ । ததா² மால்யவத: ஶ்ர்ருʼங்கே³ பூர்வபூர்வானுக³ண்டி³கா ॥ 6-7-28 (38905) யோஜனானாம்ʼ ஸஹஸ்ராணி பஞ்சஷண்மால்யவானத² । மஹாரஜதஸங்காஶா ஜாயந்தே தத்ர மானவா: ॥ 6-7-29 (38906) ப்³ரஹ்மலோகச்யுதா: ஸர்வே ஸர்வே ஸர்வேஷு ஸாத⁴வ: । தபஸ்தப்யந்தி தே தீவ்ரம்ʼ ப⁴வந்தி ஹ்யூர்த்⁴வரேதஸ: । ரக்ஷணார்த²ம்ʼ து பூ⁴தானாம்ʼ ப்ரவிஶ்யந்தே தி³வாகரம் ॥ 6-7-30 (38907) ஷஷ்டிஸ்தானி ஸஹஸ்ராணி ஷஷ்டிரேவ ஶதானி ச। அருணஸ்யாக்³ரதோ யாந்தி பரிவார்ய தி³வாகரம் ॥ 6-7-31 (38908) ஷஷ்டிம்ʼ வர்ஷஸஹஸ்ராணி ஷஷ்டிமேவ ஶதானி ச। ஆதி³த்யதாபதப்தாஸ்தே விஶந்தி ஶஶிமண்ட³லம் ॥ ॥ 6-7-32 (38909) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ஜம்பூ³க²ண்ட³வினிர்மாணபர்வணி ஸப்தமோ(அ)த்⁴யாயா: ॥

6-8-0 (38910) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। 6-8-0x (3971) வர்ஷாணாம்ʼ சைவ நாமானி பர்வதானாம்ʼ ச ஸஞ்ஜய। ஆசக்ஷ்வ மே யதா²தத்த்வம்ʼ யே ச பர்வதவாஸின: ॥ 6-8-1 (38911) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-8-2x (3972) த³க்ஷிணேன து ஶ்வேதஸ்ய நீலஸ்யைவோத்தரேண து। வர்ஷம்ʼ ரமணகம்ʼ நாம ஜாயந்தே தத்ர மானவா: ॥ 6-8-2 (38912) ஶுக்லாபி⁴ஜனஸம்பன்னா: ஸர்வே ஸுப்ரியத³ர்ஶனா:। நி:ஸபத்னாஶ்ச தே ஸர்வே ஜாயந்தே தத்ர மானவா: ॥ 6-8-3 (38913) த³ஶவர்ஷஸஹஸ்ராணி ஶதானி த³ஶ பஞ்ச ச। ஜீவந்தி தே மஹாராஜ நித்யம்ʼ முதி³தமானஸா: ॥ 6-8-4 (38914) த³க்ஷிணே ஶ்ருʼங்கி³ணஶ்சைவ ஶ்வேதஸ்யாதோ²த்தரேண து। வர்ஷம்ʼ ஹிரண்மயம்ʼ நாம யத்ர ஹைரண்வதீ நதீ³ ॥ 6-8-5 (38915) யத்ர சாயம்ʼ மஹாராஜ பக்ஷிராட் பதகோ³த்தம:। யக்ஷானுகா³ மஹாராஜ த⁴னின: ப்ரியத³ர்ஶனா: ॥ 6-8-6 (38916) மஹாப³லாஸ்தத்ர ஜனா ராஜன்முதி³தமானஸா:। ஏகாத³ஶஸஹஸ்ராணி வர்ஷாணாம்ʼ தே ஜனாதி⁴ப ॥ 6-8-7 (38917) ஆயு:ப்ரமாணம்ʼ ஜீவந்தி ஶதானி த³ஶ பஞ்ச ச। ஶ்ர்ருʼங்கா³ணி வை ஶ்ர்ருʼங்க³வதஸ்த்ரீண்யேவ மனுஜாதி⁴ப ॥ 6-8-8 (38918) ஏகம்ʼ மணிமயம்ʼ தத்ர ததை²கம்ʼ ரௌக்மமத்³பு⁴தம் । ஸர்வரத்னமயம்ʼ சைகம்ʼ ப⁴வனைருபஶோபி⁴தம் । தத்ர ஸ்வயம்ப்ரபா⁴ தே³வீ நித்யம்ʼ வஸதி ஶாண்டி³லீ ॥ 6-8-9 (38919) உத்தரேண து ஶ்ர்ருʼங்க³ஸ்ய ஸமுத்³ராந்தே ஜனாதி⁴ப । வர்ஷமைராவதம்ʼ நாம தஸ்மாச்ச்²ருʼங்க³வத: பரம் ॥ 6-8-10 (38920) ந தத்ர ஸூர்யஸ்தபதி ந ஜீர்யந்தே ச மானவா: । சந்த்³ரமாஶ்ச ஸனக்ஷத்ரோ ஜ்யோதிர்பூ⁴த இவாவ்ருʼத: ॥ 6-8-11 (38921) பத்³மப்ரபா⁴: பத்³மவர்ணா: பத்³மபத்ரனிபே⁴க்ஷணா: । பத்³மபத்ரஸுக³ந்தா⁴ஶ்ச ஜாயந்தே தத்ர மானவா: ॥ 6-8-12 (38922) அனிஷ்பந்தா³ இஷ்டக³ந்தா⁴ நிராஹாரா ஜிதேந்த்³ரியா: । தே³வலோகச்யுதா: ஸர்வே ததா² விரஜஸோ ந்ருʼப ॥ 6-8-13 (38923) த்ரயோத³ஶஸஹஸ்ராணி வர்ஷாணாம்ʼ தே ஜனாதி⁴ப । ஆயு:ப்ரமாணம்ʼ ஜீவந்தி நரா ப⁴ரதஸத்தம ॥ 6-8-14 (38924) க்ஷீரோத³ஸ்ய ஸமுத்³ரஸ்ய ததை²வோத்தரத: ப்ரபு⁴: । ஹரிர்வஸதி வைகுண்ட²: ஶகடே கனகோஞ்ஜ்வலே ॥ 6-8-15 (38925) அஷ்டசக்ரம்ʼ ஹி தத்³யானம்ʼ பூ⁴தயுக்தம்ʼ மனோஜவம் । அக்³நிவர்ணம்ʼ மஹாதேஜோ ஜாம்பூ³நத³விபூ⁴ஷிதம் ॥ 6-8-16 (38926) ஸ ப்ரபு⁴: ஸர்வபூ⁴தானாம்ʼ விபு⁴ஶ்ச ப⁴ரதர்ஷப⁴ । ஸங்க்ஷேபோ விஸ்தரஶ்சைவ கர்தா காரயிதா ததா² ॥ 6-8-17 (38927) ப்ருʼதி²வ்யாபஸ்ததா²(அ)(அ)காஶம்ʼ வாயுஸ்தேஜஶ்ச பார்தி²வ । ஸ யஜ்ஞ: ஸர்வபூ⁴தனாமாஸ்யம்ʼ தஸ்ய ஹுதாஶன: ॥ 6-8-18 (38928) வைஶம்பாயன உவாச। 6-8-19x (3973) ஏவமுக்த: ஸஞ்ஜயேன த்⁴ருʼதராஷ்ட்ரோ மஹாமனா:। த்⁴யானமன்வக³மத்³ராஜா புத்ரான்ப்ரதி ஜனாதி⁴ப ॥ 6-8-19 (38929) ஸ விசிந்த்ய மஹாதேஜா: புனரேவாப்³ரவீத்³வச:। அஸம்ʼஶயம்ʼ ஸூதபுத்ர கால: ஸங்க்ஷிபதே ஜக³த் ॥ 6-8-20 (38930) ஸ்ருʼஜதே ச புன: ஸர்வம்ʼ நேஹ வித்³யதி ஶாஶ்வதம் । நரோ நாராயணஶ்சைவ ஸர்வஜ்ஞ: ஸர்வபூ⁴தஹ்ருʼத் ॥ 6-8-21 (38931) தே³வா வைகுண்ட² இத்யாத்³து³ர்வேதா³ விஷ்ணுரிதி ப்ரபு⁴ம் ॥ ॥ 6-8-22 (38932) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ஜம்பூ³க²ண்·ட³வினிர்மாணபர்வணி அஷ்டமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-9-0 (38933) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। 6-9-0x (3974) யதி³த³ம்ʼ பா⁴ரதம்ʼ வர்ஷம்ʼ யத்ரேத³ம்ʼ மூர்ச்சி²தம்ʼ ப³லம்। யத்ராதிமாத்ரலுப்³தோ⁴(அ)யம்ʼ புத்ரோ து³ர்யோத⁴னோ மம ॥ 6-9-1 (38934) யத்ர க்³ருʼத்³தா⁴ பாண்டு³புத்ரா யத்ர மே ஸஞ்ஜதே மன:। ஏதன்மே தத்த்வமாசக்ஷ்வ த்வம்ʼ ஹி மே பு³த்³தி⁴மான்மத: ॥ 6-9-2 (38935) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-9-3x (3975) ந தத்ர பாண்ட³வா க்³ருʼத்³தா⁴: ஶ்ருʼணு ராஜன்வசோ மம। க்³ருʼத்³தோ⁴ து³ர்யோத⁴னஸ்தத்ர ஶகுனிஶ்சாபி ஸௌப³ல: ॥ 6-9-3 (38936) அபரே க்ஷத்ரியாஶ்சைவ நானாஜனபதே³ஶ்வரா: । யே க்³ருʼத்³தா⁴ பா⁴ரதே வர்ஷே ந ம்ருʼஷ்யந்தி பரஸ்பரம் ॥ 6-9-4 (38937) அத்ர தே கீர்தயிஷ்யாமி வர்ஷம்ʼ பா⁴ரத பா⁴ரதம் । ப்ரியமிந்த்³ரஸ்ய தே³வஸ்ய மனோர்வைவஸ்வதஸ்ய ச ॥ 6-9-5 (38938) ப்ருʼதோ²ஸ்து ராஜன்வைன்யஸ்ய ததே²க்ஷ்வாகோர்மஹாத்மன: । யயாதேரம்ப³ரீஷஸ்ய மாந்தா⁴துர்னஹுஷஸ்ய ச ॥ 6-9-6 (38939) ததை²வ முசுகுந்த³ஸ்ய ஶிபே³ரௌஶீனரஸ்ய ச। ருʼஷப⁴ஸ்ய ததை²லஸ்ய ந்ருʼக³ஸ்ய ந்ருʼபதேஸ்ததா² ॥ 6-9-7 (38940) குஶிகஸ்ய ச து³ர்த⁴ர்ஷ கா³தே⁴ஶ்சைவ மஹாத்மன: । ஸோமகஸ்ய ச து³ர்த⁴ர்ஷ தி³லீபஸ்ய ததை²வ ச ॥ 6-9-8 (38941) அன்யேஷாம்ʼ ச மஹாராஜ க்ஷத்ரியாணாம்ʼ ப³லீயஸாம் । ஸர்வேஷாமேவ ராஜேந்த்³ர ப்ரியம்ʼ பா⁴ரத பா⁴ரதம் ॥ 6-9-9 (38942) தத்தே வர்ஷம்ʼ ப்ரவக்ஷ்யாமி யதா²யத²மரிந்த³ம । ஶ்ர்ருʼணு மே க³த³தோ ராஜன்யன்மாம்ʼ த்வம்ʼ பரிப்ருʼச்ச²ஸி ॥ 6-9-10 (38943) மஹேந்த்³ரோ மலய: ஸஹ்ய: ஶுக்திமான்ருʼக்ஷவானபி । விந்த்⁴யஶ்ச பாரியாத்ரஶ்ச ஸப்தைதே குலபர்வதா: ॥ 6-9-11 (38944) தேஷாம்ʼ ஸஹஸ்ரஶோ ராஜன்பர்வதாஸ்தே ஸமீபத:। அவிஜ்ஞாதா: ஸாரவந்தோ விபுலாஶ்சித்ரஸானவ: ॥ 6-9-12 (38945) அன்யே ததோ(அ)பரிஜ்ஞாதா ஹ்ரஸ்வா ஹ்ரஸ்வோபஜீவின:। ஆர்யா ம்லேச்சா²ஶ்ச கௌரவ்ய தைர்மிஶ்ரா: புருஷா விபோ⁴ ॥ 6-9-13 (38946) நதீ³ம்ʼ பிப³ந்தி விபுலாம்ʼ க³ங்கா³ம்ʼ ஸிந்து⁴ம்ʼ ஸரஸ்வதீம் । கோ³தா³வரீம்ʼ நர்மதா³ம்ʼ ச பா³ஹுதா³ம்ʼ ச மஹானதீ³ம் ॥ 6-9-14 (38947) ஶதத்³ரூம்ʼ சந்த்³ரபா⁴கா³ம்ʼ ச யமுனாம்ʼ ச மஹானதீ³ம் । த்³ருʼஷத்³வதீம்ʼ விபாஶாம்ʼ ச விபாபாம்ʼ ஸ்தூ²லவாலுகாம் ॥ 6-9-15 (38948) நதீ³ம்ʼ வேத்ரவதீம்ʼ சைவ க்ருʼஷ்ணவேணீம்ʼ ச நிம்னகா³ம்। இராவதீம்ʼ விதஸ்தாம்ʼ ச பயோஷ்ணீம்ʼ தே³விகாமபி ॥ 6-9-16 (38949) வேத³ஸ்ம்ருʼதாம்ʼ வேத³வதீம்ʼ த்ரிதி³வாமிக்ஷுலாம்ʼ க்ருʼமிம்। கரீஷிணீம்ʼ சித்ரவாஹாம்ʼ சித்ரஸேனாம்ʼ ச நிம்னகா³ம் ॥ 6-9-17 (38950) கோ³மதீம்ʼ தூ⁴தபாபாம்ʼ ச வந்த³னாம்ʼ ச மஹானதீ³ம் । கௌஶிகீம்ʼ த்ரிவிதா³ம்ʼ க்ருʼத்யாம்ʼ நிசிதாம்ʼ லோஹிதாரணீம்ʼ ॥ 6-9-18 (38951) ரஹஸ்யாம்ʼ ஶதகும்பா⁴ம்ʼ ச ஸரயூம்ʼ ச ததை²வ ச। சர்மண்வதீம்ʼ வேத்ரவதீம்ʼ ஹஸ்திஸோமாம்ʼ தி³ஶம்ʼ ததா² ॥ 6-9-19 (38952) ஶராவதீம்ʼ பயோஷ்ணீம்ʼ ச வேணாம்ʼ பீ⁴மரதீ²மபி । காவேரீம்ʼ சுலுகாம்ʼ சாபி வாணீம்ʼ ஶதப³லாமபி ॥ 6-9-20 (38953) நீவாராமஹிதாம்ʼ சாபி ஸுப்ரயோகா³ம்ʼ ஜனாதி⁴ப । பவித்ராம்ʼ குண்ட³லீம்ʼ ஸிந்து⁴ம்ʼ ராஜனீம்ʼ புரமாலினீம் ॥ 6-9-21 (38954) பூர்வாபி⁴ராமாம்ʼ வீராம்ʼ ச பீ⁴மாமோக⁴வதீம்ʼ ததா²। பாஶாஶினீம்ʼ பாபஹராம்ʼ மஹேந்த்³ராம்ʼ பாடலாவதீம் ॥ 6-9-22 (38955) கரீஷிணீமஸிக்னீம்ʼ ச குஶசீராம்ʼ மஹானதீ³ம் । மகரீம்ʼ ப்ரவராம்ʼ மேனாம்ʼ ஹேமாம்ʼ க்⁴ருʼதவதீம்ʼ ததா² ॥ 6-9-23 (38956) புராவதீமனுஷ்ணாம்ʼ ச ஶைப்³யாம்ʼ காபீம்ʼ ச பா⁴ரத । ஸதா³நீராமத்⁴ருʼஷ்யாம்ʼ ச குஶதா⁴ராம்ʼ மஹானதீ³ம் ॥ 6-9-24 (38957) ஸதா³காந்தாம்ʼ ஶிவாம்ʼ சைவ ததா² வீரவதீமபி। வஸ்த்ராம்ʼ ஸுவஸ்த்ராம்ʼ கௌ³ரீம்ʼ ச கம்பனாம்ʼ ஸஹிரண்வதீம் ॥ 6-9-25 (38958) வராம்ʼ வீரகராம்ʼ சாபி பஞ்சமீம்ʼ ச மஹானதீ³ம் । ரத²சித்ராம்ʼ ஜ்யோதிரதா²ம்ʼ விஶ்வாமித்ராம்ʼ கபிஞ்ஜலாம் ॥ 6-9-26 (38959) உபேந்த்³ராம்ʼ ப³ஹுலாம்ʼ சைவ குவீராமம்பு³வாஹினீம் । வினதீ³ம்ʼ பிஞ்ஜலாம்ʼ வேணாம்ʼ துங்க³வேணாம்ʼ மஹானதீ³ம் ॥ 6-9-27 (38960) விதி³ஶாம்ʼ க்ருʼஷ்ணவேணாம்ʼ ச தாம்ராம்ʼ ச கபிலாமபி। க²லும்ʼ ஸுவாமாம்ʼ வேதா³ஶ்வாம்ʼ ஹரிஶ்ராவாம்ʼ மஹாபகா³ம் ॥ 6-9-28 (38961) ஶீக்⁴ராம்ʼ ச பிச்சி²லாம்ʼ சைவ பா⁴ரத்³வாஜீம்ʼ ச நிம்னகா³ம்। கௌஶிகீம்ʼ நிம்னகா³ம்ʼ ஶோணா பா³ஹுதா³மத² சந்த்³ரமாம் ॥ 6-9-29 (38962) து³ர்கா³ம்ʼ சித்ரஶிலாம்ʼ சைவ ப்³ரஹ்மவேத்⁴யாம்ʼ ப்³ருʼஹத்³வதீம் । யவக்ஷாமத² ரோஹீம்ʼ ச ததா² ஜாம்பூ³நதீ³மபி ॥ 6-9-30 (38963) ஸுனஸாம்ʼ தமஸாம்ʼ தா³ஸீம்ʼ வஸாமன்யாம்ʼ வராணஸீம் । நீலாம்ʼ த்⁴ருʼதவதீம்ʼ சைவ பர்ணாஶாம்ʼ ச மஹானதீ³ம் ॥ 6-9-31 (38964) மானவீம்ʼ வ்ருʼஷபா⁴ம்ʼ சைவ ப்³ரஹ்மமேத்⁴யாம்ʼ ப்³ருʼஹத்³த்⁴வனீம்। ஏதாஶ்சான்யாஶ்ச ப³ஹுதா⁴ மஹானத்³யோ ஜனாதி⁴ப ॥ 6-9-32 (38965) ஸதா³நிராமயாம்ʼ க்ருʼஷ்ணாம்ʼ மந்த³கா³ம்ʼ மந்த³வாஹினீம் । ப்³ராஹ்மணீம்ʼ ச மஹாகௌ³ரீம்ʼ து³ர்கா³மபி ச பா⁴ரத ॥ 6-9-33 (38966) சித்ரோபலாம்ʼ சித்ரரதா²ம்ʼ மஞ்சுலாம்ʼ வாஹினீம்ʼ ததா² । மந்தா³கினீம்ʼ வைதரணீம்ʼ கோஷாம்ʼ சாபி மஹானதீ³ம் ॥ 6-9-34 (38967) ஶுக்திமதீமனங்கா³ம்ʼ ச ததை²வ வ்ருʼஷஸாஹ்வயாம் । லோஹித்யாம்ʼ கரதோயாம்ʼ ச ததை²வ வ்ருʼஷகாஹ்வயாம் ॥ 6-9-35 (38968) குமாரீம்ருʼஷிகுல்யாம்ʼ ச மாரிஷாம்ʼ ச ஸரஸ்வதீம்। மந்தா³கினீம்ʼ ஸுபுண்யாம்ʼ ச ஸர்வாம்ʼ க³ங்கா³ம்ʼ ச பா⁴ரத ॥ 6-9-36 (38969) விஶ்வஸ்ய மாதர: ஸர்வா: ஸர்வாஶ்சைவ மஹாப²லா:। ததா² நத்³யஸ்த்வப்ரகாஶா: ஶதஶோ(அ)த² ஸஹஸ்ரஶ:॥ 6-9-37 (38970) இத்யேதா: ஸரிதோ ராஜன்ஸமாக்²யாதா யதா²ஸ்ம்ருʼதி। அத ஊர்த்⁴வம்ʼ ஜனபதா³ந்னிபோ³த⁴ க³த³தோ மம ॥ 6-9-38 (38971) தத்ரேமே குருபாஞ்சாலா: ஶால்வா மாத்³ரேயஜாங்க³லா: । ஶூரஸேனா: புலிந்தா³ஶ்ச போ³தா⁴ மாலாஸ்ததை²வ ச ॥ 6-9-39 (38972) மத்ஸ்யா: குஶல்யா: ஸௌஶல்யா: குந்தய: காந்திகோஸலா: । சேதி³மத்ஸ்யகரூஶாஶ்ச போ⁴ஜா: ஸிந்து⁴புலிந்த³கா: ॥ 6-9-40 (38973) உத்தமாஶ்ச த³ஶார்ணாஶ்ச மேகலாஶ்சோத்கலை: ஸஹ । பஞ்சாலா: கோஸலாஶ்சைவ நைகப்ருʼஷ்டா² து⁴ரந்த⁴ரா: ॥ 6-9-41 (38974) கோ³தா⁴ மத்³ரகலிங்கா³ஶ்ச² காஶயோ(அ)பரகாஶய: । ஜட²ரா: குகுராஶ்சைவ ஸத³ஶார்ணாஶ்ச பா⁴ரத ॥ 6-9-42 (38975) குந்தயோ(அ)வந்தயஶ்சைவ ததை²வாபரகுந்தய: । கோ³மந்தா மந்த³கா: ஸண்டா³ வித³ர்பா⁴ ரூபவாஹிகா: ॥ 6-9-43 (38976) அஶ்மகா: பாண்டு³ராஷ்ட்ராஶ்ச கோ³பராஷ்ட்ரா: கரீதய:। அதி⁴ராஜ்யகுஶாத்³யஶ்ச மல்லராஷ்ட்ரம்ʼ ச கேவலம் ॥ 6-9-44 (38977) வாரவாஸ்யாயவாஹாஶ்ச சக்ராஶ்சக்ராதய: ஶகா:। விதே³ஹா மக³தா⁴: ஸ்வக்ஷா மலஜா விஜயாஸ்ததா² ॥ 6-9-45 (38978) அங்கா³ வங்கா³: கலிங்கா³ஶ்ச யக்ருʼல்லோமான ஏவ ச। மல்லா: ஸுதே³ஷ்ணா: ப்ரஹ்லாதா³ மாஹிகா: ஶஶிகாஸ்ததா² ॥ 6-9-46 (38979) பா³ஹ்லீகா வாடதா⁴நாஶ்ச ஆபீ⁴ரா: காலதோயகா:। அபராந்தா: பராந்தாஶ்ச பஞ்சாலாஶ்சர்மமண்ட³லா: ॥ 6-9-47 (38980) அடவீஶிக²ராஶ்சைவ மேருபூ⁴தாஶ்ச மாரிஷ । உபாவ்ருʼத்தானுபாவ்ருʼத்தா: ஸ்வராஷ்ட்ரா: கேகயாஸ்ததா² ॥ 6-9-48 (38981) குந்தா³பராந்தா மாஹேயா: கக்ஷா: ஸாமுத்³ரனிஷ்குடா: । அந்த்⁴ராஶ்ச ப³ஹவோ ராஜன்னந்தர்கி³ர்யாஸ்ததை²வ ச ॥ 6-9-49 (38982) ப³ஹிர்கி³ர்யாங்க³மலஜா மக³தா⁴ மானவர்ஜகா: । ஸமந்தரா: ப்ராவ்ருʼஷேயா பா⁴ர்க³வாஶ்ச ஜனாதி⁴ப ॥ 6-9-50 (38983) புண்ட்³ரா ப⁴ர்கா³: கிராதாஶ்ச ஸுத்³ருʼஷ்டா யாமுனாஸ்ததா²। ஶகா நிஷாதா³ நிஷதா⁴ஸ்ததை²வானர்தனைர்ருʼதா: ॥ 6-9-51 (38984) து³ர்கா³லா: ப்ரதிமத்ஸ்யாஶ்ச குந்தலா: கோஸலாஸ்ததா²। தீரக்³ரஹா: ஶூரஸேனா ஈஜிகா: கன்யகா கு³ணா: ॥ 6-9-52 (38985) திலபா⁴ரா மஸீராஶ்ச மது⁴மந்த: ஸகுந்த³கா:। காஶ்மீரா: ஸிந்து⁴ஸௌவீரா கா³ந்தா⁴ரா த³ர்ஶகாஸ்ததா² ॥ 6-9-53 (38986) அபீ⁴ஸாரா உலூதாஶ்ச ஶைவலா பா³ஹ்லிகாஸ்ததா² । தா³ர்வீ ச வானவா த³ர்வா வாதஜாமரதோ²ரகா³: ॥ 6-9-54 (38987) ப³ஹுவாத்³யாஶ்ச கௌரவ்ய ஸுதா³மான: ஸுமல்லிகா:। வத்⁴ரா: கரீஷகாஶ்சாபி குலிந்தோ³பத்யகாஸ்ததா² ॥ 6-9-55 (38988) வனாயவோ த³ஶாபார்ஶ்வரோமாண: குஶபி³ந்த³வ:। கச்சா² கோ³பாலகக்ஷாஶ்ச ஜாங்க³லா: குருவர்ணகா: ॥ 6-9-56 (38989) கிராதா ப³ர்ப³ரா: ஸித்³தா⁴ வைதே³ஹாஸ்தாம்ரலிப்தகா:। ஓண்ட்³ரா ம்லேச்சா²: ஸைஸிரித்⁴ரா: பார்வதீயாஶ்ச மாரிஷ ॥ 6-9-57 (38990) அதா²பரே ஜனபதா³ த³க்ஷிணா ப⁴ரதர்ஷப⁴ । த்³ரவிடா³: கேரலா: ப்ராச்யா பூ⁴ஷிகா வனவாஸிகா: ॥ 6-9-58 (38991) கர்ணாடகா மஹிஷகா விகல்பா மூஷகாஸ்ததா² । ஜி²ல்லிகா: குந்தலாஶ்சைவ ஸௌஹ்ருʼதா³நப⁴கானநா: ॥ 6-9-59 (38992) கௌகுட்டகாஸ்ததா² சோலா: கோங்கணா மாலவா நரா: । ஸமங்கா³: கரகாஶ்சைவ குகுராங்கா³ரமாரிஷா: ॥ 6-9-60 (38993) த்⁴வஜின்யுத்ஸவஸங்கேதாஸ்த்ரிக³ர்தா: ஸால்வஸேனய:। வ்யூகா: கோகப³கா: ப்ரோஷ்டா²: ஸர்மவேக³வஶாஸ்ததா² ॥ 6-9-61 (38994) ததை²வ விந்த்⁴யசுலிகா: புலிந்தா³ வல்கலை: ஸஹ। மாலவா ப³ல்லவாஶ்சைவ ததை²வாபரப³ல்லவா: ॥ 6-9-62 (38995) குலிந்தா³: காலதா³ஶ்சைவ குண்ட³லா: கரடாஸ்ததா² । மூஷகாஸ்தனபா³லாஶ்ச ஸனீபா க⁴டஸ்ருʼஞ்ஜயா:॥ 6-9-63 (38996) அடி²தா³: பாஶிவாடாஶ்ச தனயா: ஸுனயாஸ்ததா² । ருʼஷிகா வித³பா⁴: காகாஸ்தங்க³ணா: பரதங்க³ணா: ॥ 6-9-64 (38997) உத்தராஶ்சாபரே ம்லேச்சா²: க்ரூரா ப⁴ரதஸத்தம। யவனாஶ்சீனகாப்⁴யோஜா தா³ருணா ம்லேச்ச²ஜாதய: ॥ 6-9-65 (38998) ஸக்ருʼத்³க்³ரஹா: குலத்தா²ஶ்ச ஹூணா: பாரஸிகை: ஸஹ। ததை²வ ரமணாஶ்சீனாஸ்ததை²வ த³ஶமாலிகா: ॥ 6-9-66 (38999) க்ஷத்ரிகயோபனிவேஶாஶ்ச வைஶ்யஶூத்³ரகுலானி ச। ஶூத்³ராபீ⁴ராஶ்ச த³ரதா³: காஶ்மீரா: பஶுபி⁴: ஸஹ ॥ 6-9-67 (39000) கா²ஶீராஶ்சாந்தசாராஶ்ச பஹ்லவா கி³ரிக³ஹ்வரா:। ஆத்ரேயா: ஸப⁴ரத்³வாஜாஸ்ததை²வ ஸ்தனபோஷிகா: ॥ 6-9-68 (39001) ப்ரோஷகாஶ்ச கலிங்கா³ஶ்ச கிராதானாம்ʼ ச ஜாதய:। தோமரா ஹன்யமானாஶ்ச ததை²வ கரப⁴ஞ்ஜகா: ॥ 6-9-69 (39002) ஏதே சான்யே ஜனபதா³: ப்ராச்யோதீ³ச்யாஸ்ததை²வ ச। உத்³தே³ஶமாத்ரேண மயா தே³ஶா: ஸங்கீர்திதா விபோ⁴ ॥ 6-9-70 (39003) யதா²கு³ணப³லம்ʼ சாபி த்ரிவர்க³ஸ்ய மஹாப²லம் । து³ஹ்யாத்³தே⁴நு: காமது⁴க்க பூ⁴மி: ஸம்யக³னுஷ்டி²தா ॥ 6-9-71 (39004) தஸ்யாம்ʼ க்³ருʼத்³த்⁴யந்தி ராஜான: ஶூரா த⁴ர்மார்த²க்ரோவிதா³: । தே த்யஜந்த்யாஹவே ப்ராணான்வஸுக்³ருʼத்³தா⁴ஸ்தரஸ்வின: ॥ 6-9-72 (39005) தே³வமானுஷகாயானாம்ʼ காமம்ʼ பூ⁴மி: பராயணம் । அன்யோன்யஸ்யாவலும்பந்தி ஸாரமேயா யதா²(அ)(அ)மிஷம் ॥ 6-9-73 (39006) ராஜானோ ப⁴ரதஶ்ரேஷ்ட² போ⁴க்துகாமா வஸுந்த⁴ராம்। ந சாபி த்ருʼப்தி: காமானாம்ʼ வித்³யதே(அ)த்³யாபி கஸ்யசித் ॥ 6-9-74 (39007) தஸ்மாத்பரிக்³ரஹே பூ⁴மேர்யதந்தே குருபாண்ட³வா: । ஸாம்னா பே⁴தே³ந தா³நேன த³ண்டே³நைவ ச பா⁴ரத ॥ 6-9-75 (39008) பிதா ப்⁴ராதா ச புத்ராஶ்ச க²ம்ʼ த்³யௌஶ்ச நரபுங்க³வ । பூ⁴மிர்ப⁴வதி பூ⁴தானாம்ʼ ஸம்யக³ச்சி²த்³ரத³ர்ஶனா ॥ ॥ 6-9-76 (39009) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ஜம்பூ³க²ண்ட³வினிர்மாணபர்வணி நவமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-10-0 (39010) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। 6-10-0x (3976) பா⁴ரதஸ்யாஸ்ய வர்ஷஸ்ய ததா² ஹைமவதஸ்ய ச। ப்ரமாணமாயுஷ: ஸூத ப³லம்ʼ சாபி ஶுபா⁴ஶுப⁴ம் ॥ 6-10-1 (39011) அனாக³தமதிக்ராந்தம்ʼ வர்தமானம்ʼ ச ஸஞ்ஜய । ஆசக்ஷ்வ மே விஸ்தரேண ஹரிவர்ஷம்ʼ ததை²வ ச ॥ 6-10-2 (39012) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-10-3x (3977) சத்வாரி பா⁴ரதே வர்ஷே யுகா³நி ப⁴ரதர்ஷப⁴। க்ருʼதம்ʼ த்ரேதா த்³வாபரம்ʼ ச திஷ்யம்ʼ ச குருவர்த⁴ன ॥ 6-10-3 (39013) பூர்வம்ʼ க்ருʼதயுக³ம்ʼ நாம ததஸ்ரேதாயுக³ம்ʼ ப்ரபோ⁴ । ஸங்க்ஷேபாத்³த்³வாபரஸ்யாத² ததஸ்திஷ்யம்ʼ ப்ரவர்ததே ॥ 6-10-4 (39014) சத்வாரி து ஸஹஸ்ராணி வர்ஷாணாம்ʼ குருஸத்தம। ஆயு:ஸங்க்²யா க்ருʼதயுகே³ ஸங்க்²யாதா ராஜஸத்தம ॥ 6-10-5 (39015) ததா² த்ரீணி ஸஹஸ்ராணி த்ரேதாயாம்ʼ மனுஜாதி⁴ப । த்³வே ஸஹஸ்ரே த்³வாபரே து பு⁴வி திஷ்ட²ந்தி ஸாம்ப்ரதம் ॥ 6-10-6 (39016) ந ப்ரமாணஸ்தி²திர்ஹ்யஸ்தி திஷ்யே(அ)ஸ்மின்ப⁴ரதர்ஷப⁴ । க³ர்ப⁴ஸ்தா²ஶ்ச ம்ரியந்தே(அ)த்ர ததா² ஜாதா ம்ரியந்தி ச ॥ 6-10-7 (39017) மஹாப³லா மஹாஸத்வா: ப்ரஜ்ஞாகு³ணஸமன்விதா:। ப்ரஜாயந்தே ச ஜாதாஶ்ச ஶதஶோ(அ)த² ஸஹஸ்ரஶ: ॥ 6-10-8 (39018) ஜாதா: க்ருʼதயுகே³ ராஜந்த⁴னின: ப்ரயத³ர்ஶனா: । ப்ரஜாயந்தே ச ஜாதாஶ்ச முனயோ வை தபோத⁴னா: ॥ 6-10-9 (39019) மஹோத்ஸாஹா மஹாத்மானோ தா⁴ர்மிகா: ஸத்யவாதி³ந:। ப்ரியத³ர்ஶனா வபுஷ்மந்தோ மஹாவீர்யா த⁴னுர்த⁴ரா: ॥ 6-10-10 (39020) வரார்ஹா யுதி⁴ ஜாயந்தே க்ஷத்ரியா: ஶூரஸத்தமா:। த்ரேதாயாம்ʼ க்ஷத்ரியா ராஜன்ஸர்வே வை சக்ரவர்தின: ॥ 6-10-11 (39021) ஸர்வவர்ணாஶ்ச ஜாயந்தே ஸதா³ சைவ ச த்³வாபரே । மஹோத்ஸாஹா வீர்யவந்த: பரஸ்பரஜயைஷிண: ॥ 6-10-12 (39022) தேஜஸால்பேன ஸம்ʼயுக்தா: க்ரோத⁴னா: புருஷா ந்ருʼப। லுப்³தா⁴ அன்ருʼதகாஶ்சைவ திஷ்யே ஜாயந்தி பா⁴ரத ॥ 6-10-13 (39023) ஈர்ஷ்யா மானஸ்ததா² க்ரோதோ⁴ மாயா(அ)ஸூயா ததை²வ ச। திஷ்யே ப⁴வதி பூ⁴தானாம்ʼ ராகோ³ லோப⁴ஶ்ச பா⁴ரத ॥ 6-10-14 (39024) ஸங்க்ஷேபோ வர்ததே ராஜந்த்³வாபரே(அ)ஸ்மின்னராதி⁴ப । கு³ணோத்தரம்ʼ ஹைமவதம்ʼ ஹரிவர்ஷம்ʼ தத: பரம் ॥ ॥ 6-10-15 (39025) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ஜம்பூ³க²ண்ட³வினிர்மாணபர்வணி த³ஶமோ(அ)த்⁴யாய:॥

6-11-0 (39026) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। 6-11-0x (3978) ஜம்பூ³க²ண்ட³ஸ்த்வயா ப்ரோக்தோ யதா²வதி³ஹ ஸஞ்ஜய। விஷ்கம்ப⁴மஸ்ய ப்ரப்³ரூஹி பரிமாணம்ʼ து தத்த்வத: ॥ 6-11-1 (39027) ஸமுத்³ரஸ்ய ப்ரமாணம்ʼ ச ஸம்யக³ச்சி²த்³ரத³ர்ஶனம் । ஶாகத்³வீபம்ʼ ச மே ப்³ரூஹி குஶத்³வீபம்ʼ ச ஸஞ்ஜய ॥ 6-11-2 (39028) ஶால்மலிம்ʼ சைவ தத்த்வேன க்ரௌஞ்சத்³வீபம்ʼ ததை²வ ச। ப்³ரூஹி கா³வல்க³ணே ஸர்வம்ʼ ராஹோ: ஸோமார்கயோஸ்ததா² ॥ 6-11-3 (39029) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-11-4x (3979) ராஜன்ஸுப³ஹவோ த்³வீபா யைரித³ம்ʼ ஸந்ததம்ʼ ஜக³த்। ஸப்த த்³வீபான்ப்ரவக்ஷ்யாமி சந்த்³ராதி³த்யௌ க்³ரஹம்ʼ ததா² ॥ 6-11-4 (39030) அஷ்டாத³ஶ ஸஹஸ்ராணி யோஜனானி விஶாம்பதே। ஷட் ஶதானி ச பூர்ணானி விஷ்கம்போ⁴ ஜம்பு³பர்வத: ॥ 6-11-5 (39031) லாவணஸ்ய ஸமுத்³ரஸ்ய விஷ்கம்போ⁴ த்³விகு³ண: ஸ்ம்ருʼத: । நானாஜனபதா³கீர்ணோ மணிவித்³ருமசித்ரித: ॥ 6-11-6 (39032) நைகதா⁴துவிசித்ரைஶ்ச பர்வதைருபஶோபி⁴த:। ஸித்³த⁴சாரணஸங்கீர்ண: ஸாக³ர: பரிமண்ட³ல: ॥ 6-11-7 (39033) ஶாகத்³வீபம்ʼ ச வக்ஷ்யாமி யதா²வதி³ஹ பார்தி²வ । ஶ்ருʼணு மே த்வம்ʼ யதா²ந்யாயம்ʼ ப்³ருவத: குருனந்த³ன ॥ 6-11-8 (39034) ஜம்பூ³த்³வீபபரமாணேன த்³விகு³ண: ஸ நராதி⁴ப । விஷ்கம்பே⁴ண மஹாராஜ ஸாக³ரோ(அ)பி விபா⁴க³ஶ: ॥ 6-11-9 (39035) க்ஷீரோதோ³ ப⁴ரதஶ்ரேஷ்ட² யேன ஸம்பரிவாரிதா: । தத்ர புண்யா ஜனபதா³ஸ்தத்ர ந ம்ரியதே ஜன:। குத ஏவ ஹி து³ர்பி⁴க்ஷம்ʼ க்ஷமாதேஜோயுதா ஹி தே ॥ 6-11-10 (39036) ஶாகத்³வீபஸ்ய ஸங்க்ஷேபோ யதா²வத்³ப⁴ரதர்ஷப⁴। உக்த ஏஷ மஹாராஜ கிமன்யத்கத²யாமி தே ॥ 6-11-11 (39037) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। 6-11-12x (3980) ஶாகத்³வீபஸ்ய ஸங்க்ஷேபோ யதா²வதி³ஹ ஸஞ்ஜய । உக்தஸ்த்வயா மஹாப்ராஜ்ஞ விஸ்தரம்ʼ ப்³ரூஹி தத்த்வத: ॥ 6-11-12 (39038) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-11-13x (3981) ததை²வ பர்வதா ராஜன்ஸப்தாத்ர மணிபூ⁴ஷிதா:। ரத்னாகராஸ்ததா² நத்³யஸ்தேஷாம்ʼ நாமானி மே ஶ்ருʼணு ॥ 6-11-13 (39039) அதீவ கு³ணவத்ஸர்வம்ʼ தத்ர புண்யம்ʼ ஜனாதி⁴ப ॥ 6-11-14 (39040) தே³வர்ஷிக³ந்த⁴ர்வயுத: ப்ரத²மோ மேருருச்யதே। ப்ராகா³யதோ மஹாராஜ மலயோ நாம பர்வத: ॥ 6-11-15 (39041) ததோ மேகா⁴: ப்ரவர்தந்தே ப்ரப⁴வந்தி ச ஸர்வஶ: । தத: பரேண கௌரவ்ய ஜலதா⁴ரோ மஹாகி³ரி: ॥ 6-11-16 (39042) ததோ நித்யுமுபாத³த்தே வாஸவ: பரமம்ʼ ஜலம்। ததோ வர்ஷம்ʼ ப்ரப⁴வதி வர்ஷகாலே ஜனேஶ்வர ॥ 6-11-17 (39043) உச்சைர்கி³ரீ ரைவதகோ யத்ர நித்யம்ʼ ப்ரதிஷ்டி²தா। ரேவதீ தி³வி நக்ஷத்ரம்ʼ பிதாமஹக்ருʼதோ விதி⁴: ॥ 6-11-18 (39044) உத்தரேண து ராஜேந்த்³ர ஶ்யாமோ நாம மஹாகி³ரி: । நவமேக⁴ப்ரப⁴: ப்ராம்ʼஶு: ஶ்ரீமானுஜ்ஜ்வலவிக்³ரஹ: । யத: ஶ்யாமத்வமாபன்னா: ப்ரஜா ஜனபதே³ஶ்வர ॥ 6-11-19 (39045) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। 6-11-20x (3982) ஸுமஹான்ஸம்ʼஶயோ மே(அ)த்³ய ப்ரோக்தோ(அ)யம்ʼ ஸஞ்ஜய த்வயா। ப்ரஜா: கத²ம்ʼ ஸூதபுத்ர ஸம்ப்ராப்தா: ஶ்யாமதாமிஹ ॥ 6-11-20 (39046) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-11-21x (3983) ஸர்வேஷ்வேவ மஹாராஜ த்³வீபேஷு குருனந்த³ன। கௌ³ர: க்ருʼஷ்ணஶ்ச பதக³ஸ்தயோர்வர்ணாந்தரே ந்ருʼப ॥ 6-11-21 (39047) ஶ்யாமோ யஸ்மாத்ப்ரவ்ருʼத்தோ வை தஸ்மாச்ச்²யாமோ கி³ரி:ஸ்ம்ருʼத: 6-11-22 (39048) தத: பரம்ʼ கௌரவேந்த்³ர து³ர்க³ஶைலோ மஹோத³ய: । கேஸர: கேஸரயுதோ யதோ வாத: ப்ரவர்ததே ॥ 6-11-23 (39049) தேஷாம்ʼ யோஜனவிஷ்கம்போ⁴ த்³விகு³ண: ப்ரவிபா⁴க³ஶ:। வர்ஷாணி தேஷு கௌரவ்ய ஸப்தோக்தானி மனீஷிபி⁴: ॥ 6-11-24 (39050) மஹாமேருர்மஹாகாஶோ ஜலத³: குமுதோ³த்தர: । ஜலதா⁴ரோ மஹாராஜ ஸுகுமார இதி ஸ்ம்ருʼத: ॥ 6-11-25 (39051) ரேவதஸ்ய து கௌமார: ஶ்யாமஸ்ய மணிகாஞ்சன: । கேஸரஸ்யாத² மௌதா³கீ பரேண து மஹாபுமான் ॥ 6-11-26 (39052) பரிவார்ய து கௌரவ்ய தை³ர்க்⁴யம்ʼ ஹ்ரஸ்வத்வமேவ ச। ஜம்பூ³த்³வீபேன ஸங்க்யாதஸ்தஸ்ய மத்⁴யே மஹாத்³ரும: ॥ 6-11-27 (39053) ஶாகோ நாம மஹாராஜ ப்ரஜா தஸ்ய ஸதா³நுகா³। தத்ர புண்யா ஜனபதா³: பூஜ்யதே தத்ர ஶங்கர: ॥ 6-11-28 (39054) தத்ர க³ச்ச²ந்தி ஸித்³தா⁴ஶ்ச சாரணா தை³வதானி ச। தா⁴ர்மிகாஶ்ச ப்ரஜா ராஜம்ʼஶ்சத்வாரோ(அ)தீவ பா⁴ரத ॥ 6-11-29 (39055) வர்ணா: ஸ்வகர்மனிரதா ந ச ஸ்தேனோ(அ)த்ர த்³ருʼஶ்யதே । தீ³ர்கா⁴யுஷோ மஹாராஜ ஜராம்ருʼத்யுவிவர்ஜிதா: ॥ 6-11-30 (39056) ப்ரஜாஸ்தத்ர விவர்த⁴ந்தே வர்ஷாஸ்விவ ஸமுத்³ரகா³:। நத்³ய: புண்யஜலாஸ்தத்ர க³ங்கா³ ச ப³ஹுதா⁴ க³தா ॥ 6-11-31 (39057) ஸுகுமாரீ குமாரீ ச ஶீதாஶீ வேணிகா ததா²। மஹானதீ³ ச கௌரவ்ய ததா² மணிஜலா நதீ³ ॥ 6-11-32 (39058) சக்ஷுர்வர்த⁴னிகா சைவ நதீ³ ப⁴ரதஸத்தம । தத்ர ப்ரவ்ருʼத்தா: புண்யோதா³ நத்³ய: குருகுலோத்³வஹ ॥ 6-11-33 (39059) ஸஹஸ்ராணாம்ʼ ஶதான்யேவ யதோ வர்ஷதி வாஸவ: । ந தாஸாம்ʼ நாமதே⁴யானி பரிமாணம்ʼ ததை²வ ச ॥ 6-11-34 (39060) ஶக்யந்தே பரிஸங்க்²யாதும்ʼ புண்யாஸ்தா ஹி ஸரித்³வரா: । தத்ர புண்யா ஜனபதா³ஶ்சத்வாரோ லோகஸம்ʼமதா: ॥ 6-11-35 (39061) மங்கா³ஶ்ச மஶகாஶ்சைவ மானஸா மந்த³கா³ஸ்ததா² । மங்கா³ ப்³ராஹ்மணபூ⁴யிஷ்டா²: ஸ்வகர்மனிரதா ந்ருʼப ॥ 6-11-36 (39062) மஶகேஷு ச ராஜன்யா தா⁴ர்மிகா: ஸர்வகாமதா³: । மானஸாஶ்ச மஹாராஜ வைஶ்யத⁴ர்மோபஜீவின: ॥ 6-11-37 (39063) ஸர்வகாமஸமாயுக்தா: ஶூரா த⁴ர்மார்த²னிஶ்சிதா: । ஶூத்³ராஸ்து மந்த³கா³ நித்யம்ʼ புருஷா த⁴ர்மஶீலின: ॥ 6-11-38 (39064) ந தத்ர ராஜா ராஜேந்த்³ர ந த³ண்டோ³ ந ச த³ண்டி³கா:। ஸ்வத⁴ர்மேணைவ த⁴ர்மஜ்ஞாஸ்தே ரக்ஷந்தி பரஸ்பரம் ॥ 6-11-39 (39065) ஏதாவதே³வ ஶக்யம்ʼ து தத்ர த்³வீபே ப்ரபா⁴ஷிதும்। ஏததே³வ ச ஶ்ரோதவ்யம்ʼ ஶாகத்³வீபே மஹௌஜஸி ॥ ॥ 6-11-40 (39066) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பூ⁴மிபர்வணி ஏகாத³ஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-12-0 (39067) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-12-0x (3984) உத்தரேஷு ச கௌரவ்ய த்³வீபேஷு ஶ்ரூயதே கதா²। ஏவம்ʼ தத்ர மஹாராஜ ப்³ருவதஶ்ச நிபோ³த⁴ மே ॥ 6-12-1 (39068) க்⁴ருʼததோய: ஸமுத்³ரோ(அ)த்ர த³தி⁴மண்டோ³த³கோ(அ)பர: । ஸுரோத³: ஸாக³ரஶ்சைவ ததா²ந்யோ ஜலஸாக³ர: ॥ 6-12-2 (39069) பரஸ்பரேண த்³விகு³ணா: ஸர்வே த்³வீபா நராதி⁴ப । பர்வதாஶ்ச மஹாராஜ ஸமுத்³ரை: பரிவாரிதா: ॥ 6-12-3 (39070) கௌ³ரஸ்து மத்⁴யமே த்³வீபே கி³ரிர்மான:ஶிலோ மஹான் । பர்வத: பஶ்சிமே க்ருʼஷ்ணோ நாராயணஸகோ² ந்ருʼப ॥ 6-12-4 (39071) தத்ர ரத்னானி தி³வ்யானி ஸ்வயம்ʼ ரக்ஷதி கேஶவ: । ப்ரஸன்னஶ்சாப⁴வத்தத்ர ப்ரஜானாம்ʼ வ்யத³த⁴த்ஸுக²ம் ॥ 6-12-5 (39072) குஶஸ்தம்ப³: குஶத்³வீபே மத்⁴யே ஜனபதை³: ஸஹ । ஸம்பூஜ்யதே ஶால்மலிஶ்ச த்³வீபே ஶால்மலிகே ந்ருʼப ॥ 6-12-6 (39073) க்ரௌஞ்சத்³வீபே மஹாக்ரௌஞ்சோ கி³ரீ ரத்னசயாகர: । ஸம்பூஜ்யதே மஹாராஜ சாதுர்வர்ண்யேன நித்யதா³ ॥ 6-12-7 (39074) கோ³மந்த: பர்வதோ ராஜன்ஸுமஹான்ஸர்வதா⁴துமான் । யத்ர நித்யம்ʼ நிவஸதி ஶ்ரீமான்கமலலோசன: ॥ 6-12-8 (39075) மோக்ஷிபி⁴: ஸம்ʼஸ்துதோ நித்யம்ʼ ப்ரபு⁴ர்னாராயணோ ஹரி: । குஶத்³வீபே து ராஜேந்த்³ர பர்வதோ வித்³ருமைஶ்சித: ॥ 6-12-9 (39076) ஸுனாமா நாம து³ர்த⁴ர்ஷோ த்³விதீயோ ஹேமபர்வத: । த்³யுதிமான்னாம கௌரவ்ய த்ருʼதீய: குமுதோ³ கி³ரி: ॥ 6-12-10 (39077) சதுர்த²: புஷ்பவான்னாம பஞ்சமஸ்து குஶேஶய: । ஷஷ்டோ² ஹரிகி³ரிர்னாம ஷடே³தே பர்வதோத்தமா: ॥ 6-12-11 (39078) தேஷாமந்தரவிஷ்கம்போ⁴ த்³விகு³ண: ஸர்வபா⁴க³ஶ: । ஔத்³பி⁴த³ம்ʼ ப்ரத²மம்ʼ வர்ஷம்ʼ த்³விதீயம்ʼ வேணுமண்ட³லம் ॥ 6-12-12 (39079) த்ருʼதீயம்ʼ ஸுரதா²காரம்ʼ சதுர்த²ம்ʼ கம்ப³லம்ʼ ஸ்ம்ருʼதம் । த்⁴ருʼதிமத்பஞ்சமம்ʼ வர்ஷம்ʼ ஷஷ்ட²ம்ʼ ப்ரபா⁴கரம் ॥ 6-12-13 (39080) ஸப்தமம்ʼ காபிலம்ʼ வர்ஷம்ʼ ஸப்தைதே வர்ஷலம்ப⁴கா: । ஏதேஷு தே³வக³ந்த⁴ர்வா: ப்ரஜாஶ்ச ஜக³தீஶ்வர ॥ 6-12-14 (39081) விஹரந்தே ரமந்தே ச ந தேஷு ம்ரியதே ஜன:। ந தேஷு த³ஸ்யவ: ஸந்தி ம்லேச்ச²ஜாத்யோபி வா ந்ருʼப ॥ 6-12-15 (39082) கௌ³ரப்ராயோ ஜன: ஸர்வ: ஸுகுமாரஶ்ச பார்தி²வ । அவஶிஷ்டேஷு ஸர்வேஷு வக்ஷ்யாமி மனுஜேஶ்வர ॥ 6-12-16 (39083) யதா²ஶ்ருதம்ʼ மஹாராஜ தத³வ்யக்³ரமனா: ஶ்ர்ருʼணு । க்ரௌஞ்சத்³வீபே மஹாரா க்ரௌஞ்சோ நாம மஹாகி³ரி: ॥ 6-12-17 (39084) க்ரௌஞ்சாத்பரோ வாமனகோ வாமனாத³ந்த⁴காரக:। அந்த⁴காராத்பரோ ராஜன்மைனாக: பர்வதோத்தம: । 6-12-18 (39085) மைனாகாத்பரதோ ராத³ன்கோ³விந்தோ³ கி³ரிருத்தம: । கோ³விந்தா³த்பரதோ ராஜன்னிபி³டோ³ நாம பர்வத: ॥ 6-12-19 (39086) பரஸ்து த்³விகு³ணஸ்தேஷாம்ʼ விஷ்கம்போ⁴ வம்ʼஶவர்த⁴ன । தே³ஶாம்ʼஸ்தத்ர ப்ரவக்ஷ்யாமி தன்மே நிக³த³த: ஶ்ர்ருʼணு ॥ 6-12-20 (39087) க்ரோஞ்சஸ்ய குஶலோ தே³ஶோ வாமனஸ்ய மனோனுக³:। மனோனுகா³த்பரஶ்சோஷ்ணோ தே³ஶ: குருகுலோத்³வஹ ॥ 6-12-21 (39088) உஷ்ணாத்பர: ப்ராவரக: ப்ராவாராத³ந்த⁴காரக:। அந்த⁴காரகதே³ஶாத்து முனிதே³ஶ: பர: ஸ்ம்ருʼத: ॥ 6-12-22 (39089) முனிதே³ஶாத்பரஶ்சைவ ப்ரோச்யதே து³ந்து³பி⁴ஸ்வன:। ஸித்³த⁴சாரணஸங்கீர்ணோ கௌ³ரப்ராயோ ஜனாதி⁴ப ॥ 6-12-23 (39090) ஏதே தே³ஶா மஹாராஜ தே³வக³ந்த⁴ர்வஸேவிதா: । புஷ்கரே புஷ்கரோ நாம பர்வதோ மணிரத்னவான் ॥ 6-12-24 (39091) தத்ர நித்யம்ʼ ப்ரப⁴வதி ஸ்வயம்ʼ தே³வ: ப்ரஜாபதி: । தம்ʼ பர்யுபாஸதே நித்யம்ʼ தே³வா: ஸர்வே மஹர்ஷய: ॥ 6-12-25 (39092) வாக்³பி⁴ர்மனோனுகூலாபி⁴: பூஜயந்தோ ஜனாதி⁴ப। ஜம்பூ³த்³வீபாத்ப்ரவர்தந்தே ரத்னானி விவிதா⁴ந்யுத ॥ 6-12-26 (39093) த்³வீபேஷு தேஷு ஸர்வேஷு ப்ரஜானாம்ʼ குருஸத்தம। ப்³ரஹ்மசர்யேண ஸத்யேன ப்ரஜானாம்ʼ ஹி த³மேன ச ॥ 6-12-27 (39094) ஆரோக்³யாயு:ப்ரமாணாப்⁴யாம்ʼ த்³விகு³ணம்ʼ த்³விகு³ணம்ʼ தத:। ஏகோ ஜனபதோ³ ராஜந்த்³வீபேஷ்வேதேஷு பா⁴ரத। உக்தா ஜனபதா³ யேஷு த⁴ர்மஶ்சைக: ப்ரத்³ருʼஶ்யதே ॥ 6-12-28 (39095) ஈஶ்வரோ த³ண்ட³முத்³யம்ய ஸ்வயமேவ ப்ரஜாபதி: । த்³வீபானேதான்மஹாராஜ ரக்ஷம்ʼஸ்திஷ்ட²தி நித்யதா³ ॥ 6-12-29 (39096) ஸ ராஜா ஸ ஶிவோ ராஜன்ஸ பிதா ப்ரதிதாமஹ: । கோ³பாயதி நரஶ்ரேஷ்ட² ப்ரஜா: ஸஜட³பண்டி³தா: ॥ 6-12-30 (39097) போ⁴ஜனம்ʼ சாத்ர கௌரவ்ய ப்ரஜா: ஸ்வயமுபஸ்தி²தம் । ஸித்³த⁴மேவ மஹாபா³ஹோ தத்³தி⁴ பு⁴ஞ்ஜந்தி நித்யதா³ ॥ 6-12-31 (39098) தத: பரம்ʼ ஸமா நாம த்³ருʼஶ்யதே லோகஸம்ʼஸ்தி²தி:। சதுரஶ்ர மஹாராஜ த்ரயஸ்த்ரிம்ʼஶத்து மண்ட³லம் ॥ 6-12-32 (39099) தத்ர திஷ்ட²ந்தி கௌரவ்ய சத்வாரோ லோகஸம்ʼமதா:। தி³க்³க³ஜா ப⁴ரதஶ்ரேஷ்ட² வாமனைராவதாத³ய: ॥ 6-12-33 (39100) ஸுப்ரதீகஸ்ததா³ ராஜன்ப்ரபி⁴ந்னகரடாமுக²:। தஸ்யாஹம்ʼ பரிமாணம்ʼ து ந ஸங்க்²யாதுமிஹோத்ஸஹே ॥ 6-12-34 (39101) அஸங்க்²யாத: ஸ நித்யம்ʼ ஹி திர்யகூ³ர்த்⁴வமத⁴ஸ்ததா² । தத்ர வை வாயவோ வாந்தி தி³க்³ப்⁴ய: ஸர்வாப்⁴ய ஏவ ஹி ॥ 6-12-35 (39102) அஸம்ப³த்³தா⁴ மஹாராஜ தான்னிக்³ருʼஹ்ணந்தி தே க³ஜா: । புஷ்கரை: பத்³மஸங்காஶைர்விகஸத்³பி⁴ர்மஹாப்ரபை⁴: ॥ 6-12-36 (39103) ஶததா⁴ புனரேவாஶு தே தான்முஞ்சந்தி நித்யஶ: । ஶ்வஸத்³பி⁴ர்முச்யமானாஸ்து தி³க்³க³ஜைரிஹ மாருதா: । ஆக³ச்ச²ந்தி மஹாராஜ ததஸ்திஷ்ட²ந்தி வை ப்ரஜா: ॥ 6-12-37 (39104) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। 6-12-38x (3985) பரோ வை விஸ்தரோ(அ)த்யர்த²ம்ʼ த்வயா ஸஞ்ஜய கீர்தித:। த³ர்ஶிதம்ʼ த்³வீபஸம்ʼஸ்தா²நமுத்தரம்ʼ ப்³ரூஹி ஸஞ்ஜய ॥ 6-12-38 (39105) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-12-39x (3986) உக்தா த்³வீபா மஹாராஜ க்³ரஹம்ʼ வை ஶ்ருʼணு தத்த்வத: । ஸ்வர்பா⁴நோ: கௌரவஶ்ரேஷ்ட² யாவதே³வ ப்ரமாணத: ॥ 6-12-39 (39106) பரிமண்ட³லோ மஹாராஜ ஸ்வர்பா⁴நு: ஶ்ரூயதே க்³ரஹ: । யோஜனானாம்ʼ ஸஹஸ்ராணி விஷ்கம்போ⁴ த்³வாத³ஶாஸ்ய வை ॥ 6-12-40 (39107) பரிணாஹேன ஷட்த்ரிம்ʼஶத்³விபுலத்வேன சானக⁴ । ஷஷ்டிமாஹு: ஶதான்யஸ்ய பு³தா⁴: பௌராணிகாஸ்ததா² ॥ 6-12-41 (39108) சந்த்³ரமாஸ்து ஸஹஸ்ராணி ராஜன்னேகாத³ஶ ஸ்ம்ருʼத: । விஷ்கம்பே⁴ண குருஶ்ரேஷ்ட² த்ரயஸ்த்ரிம்ʼஶத்து மண்ட³லம் ॥ 6-12-42 (39109) ஏகோனஷஷ்டிவிஷ்கம்ப⁴ம்ʼ ஶீதரஶ்மேர்மஹாத்மன: ॥ 6-12-43 (39110) ஸூர்யஸ்த்வஷ்டௌ ஸஹஸ்ராணி த்³வே சான்யே குருனந்த³ன। விஷ்கம்பே⁴ண ததோ ராஜன்மண்ட³லம்ʼ த்ரிம்ʼஶதா ஸமம் ॥ 6-12-44 (39111) அஷ்டபஞ்சாஶதம்ʼ ராஜன்விபுலத்வேன சானக⁴। ஶ்ரூயதே பரமோதா³ர: பதகோ³(அ)ஸௌ விபா⁴வஸு: ॥ 6-12-45 (39112) ஏதத்ப்ரமாணமர்கஸ்ய நிர்தி³ஷ்டமிஹ பா⁴ரத । ஸ ராஹுஶ்சா²த³யத்யேதௌ யதா²காலம்ʼ மஹாத்தயா ॥ 6-12-46 (39113) சந்த்³ராதி³த்யௌ மஹாராஜ ஸங்க்ஷேபோ(அ)யமுதா³ஹ்ருʼத: । இத்யேதத்தே மஹாராஜ ப்ருʼச்ச²த: ஶாஸ்த்ரசக்ஷுஷா ॥ 6-12-47 (39114) ஸர்வமுக்தம்ʼ யதா²தத்த்வம்ʼ தஸ்மாச்ச²மமவாப்னுஹி । யதோ²த்³தி³ஷ்டம்ʼ மயா ப்ரோக்தம்ʼ ஸனிர்மாணமித³ம்ʼ ஜக³த் ॥ 6-12-48 (39115) தஸ்மாதா³ஶ்வஸ கௌரவ்ய புத்ரம்ʼ து³ர்யோத⁴னம்ʼ ப்ரதி। ஶ்ருத்வேத³ம்ʼ ப⁴ரதஶ்ரேஷ்ட² பூ⁴மிபர்வ மனோனுக³ம் ॥ 6-12-49 (39116) ஶ்ரீமான்ப⁴வதி ராஜன்ய: ஸித்³தா⁴ர்த²: ஸாது⁴ஸம்ʼமத: । ஆயுர்ப³லம்ʼ ச கீர்திஶ்ச தஸ்ய தேஜஶ்ச வர்த⁴தே ॥ 6-12-50 (39117) ய: ஶ்ருʼணோதி மஹீபால பர்வணீத³ம்ʼ யதவ்ரத: । ப்ரீயந்தே பிதரஸ்தஸ்ய ததை²வ ச பிதாமஹா: ॥ 6-12-51 (39118) இத³ம்ʼ து பா⁴ரதம்ʼ வர்ஷம்ʼ யத்ர வர்தாமஹே வயம்। பூர்வை: ப்ரவர்திதம்ʼ புண்யம்ʼ தத்ஸர்வம்ʼ ஶ்ருதவானஸி ॥ ॥ 6-12-52 (39119) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பூ⁴மிபர்வணி த்³வாத³ஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥ ॥ ஸமாப்தமித³ம்ʼ பூ⁴மிபர்வ ॥

6-13-0 (39120) வைஶம்பாயன உவாச। 6-13-0x (3987) அத² கா³வல்க³ணிர்வித்³வான்ஸம்ʼயுகா³தே³த்ய பா⁴ரத। ப்ரத்யக்ஷத³ர்ஶீ ஸர்வஸ்ய பூ⁴தப⁴வ்யப⁴விஷ்யவித் ॥ 6-13-1 (39121) த்⁴யாயதே த்⁴ருʼதராஷ்ட்ராய ஸஹஸோத்பத்ய து³:கி²த: । ஆசஷ்ட நிஹதம்ʼ பீ⁴ஷ்மம்ʼ ப⁴ரதானாம்ʼ பிதாமஹம் ॥ 6-13-2 (39122) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-13-3x (3988) ஸஞ்ஜயோ(அ)ஹம்ʼ மஹாராஜ நமஸ்தே ப⁴ரதர்ஷப⁴। ஹதோ பீ⁴ஷ்ம: ஶாந்தனவோ ப⁴ரதானாம்ʼ பிதாமஹ: ॥ 6-13-3 (39123) ககுத³ம்ʼ ஸர்வயோதா⁴நாம்ʼ தா⁴ம ஸர்வத⁴னுஷ்மதாம்। ஶரதல்பக³த: ஸோ(அ)த்³ய ஶேதே குருபிதாமஹ:॥ 6-13-4 (39124) யஸ்ய வீர்யம்ʼ ஸமாஶ்ரித்ய த்³யூதம்ʼ புத்ரஸ்தவாகரோத்। ஸ ஶேதே நிஹதோ ராஜன்ஸங்க்²யே பீ⁴ஷ்ம: ஶிக²ண்டி³நா ॥ 6-13-5 (39125) ய: ஸர்வான்ப்ருʼதி²வீபாலான்ஸமவேதான்மஹாம்ருʼதே⁴ । ஜிகா³யைகரதே²நைவ காஶிபுர்யாம்ʼ மஹாரத²: ॥ 6-13-6 (39126) ஜாமத³க்³ந்யம்ʼ ரணே ராமம்ʼ யோ(அ)யுத்⁴யத³பஸம்ப்⁴ரம: । ந ஹதோ ஜாமத³க்³ந்யேன ஸ ஹதோ(அ)த்³ய ஶிக²ண்டி³நா ॥ 6-13-7 (39127) மஹேந்த்³ரஸத்³ருʼஶ: ஶௌர்யே ஸ்தை²ர்யே ச ஹிமவானிவ । ஸமுத்³ர இவ கா³ம்பீ⁴ர்யோ ஸஹிஷ்ணுத்வே த⁴ராஸம: ॥ 6-13-8 (39128) ஶரத³ம்ʼஷ்ட்ரோ த⁴னுர்வக்ர: க²ங்கி³ஜிஹ்வோ து³ராஸத³:। நரஸிம்ʼஹ: பிதா தே(அ)த்³ய பாஞ்சால்யேன நிபாதித: ॥ 6-13-9 (39129) பாண்ட³வானாம்ʼ மஹாஸைன்யம்ʼ யம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வோத்³யதமாஹவே। ப்ராவேபத ப⁴யோத்³விக்³நம்ʼ ஸிம்ʼஹ த்³ருʼஷ்ட்வேவ கோ³க³ண: ॥ 6-13-10 (39130) பரிரக்ஷ்ய ஸ ஸேனாம்ʼ தே த³ஶராத்ரமனீகஹா । ஜகா³மாஸ்தமிவாதி³த்ய: க்ருʼத்வா கர்ம ஸுது³ஷ்கரம் ॥ 6-13-11 (39131) ய: ஸ ஶக்ர இவாக்ஷோப்⁴யோ வர்ஷன்பா³ணான்ஸஹஸ்ரஶ:। ஜகா⁴ந யுதி⁴ யோதா⁴நாமர்பு³த³ம்ʼ த³ஶபி⁴ர்தி³நை: ॥ 6-13-12 (39132) ஸ ஶேதே நிஹதோ பூ⁴மௌ வாதப⁴க்³ந இவ த்³ரும:। தவ து³ர்மந்த்ரிதே ராஜன்யதா² நார்ஹ: ஸ பா⁴ரத ॥ ॥ 6-13-13 (39133) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ப⁴க³வத்³கீ³தாபர்வணி த்ரயோத³ஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-14-0 (39134) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। 6-14-0x (3989) கத²ம்ʼ குரூணாம்ருʼஷபோ⁴ ஹதோ பீ⁴ஷ்ம: ஶிக²ண்டி³நா। கத²ம்ʼ ரதா²ர்த்ஸ ந்யபதித்பிதா மே வாஸவோபம: ॥ 6-14-1 (39135) கத²மாசக்ஷ்வ மே யோதா⁴ ஹீனா பீ⁴ஷ்மேண ஸஞ்ஜய । ப³லினா தே³வகல்பேன கு³ர்வர்தே² ப்³ரஹ்மசாரிணா ॥ 6-14-2 (39136) தஸ்மின்ஹதே மஹாப்ராஜ்ஞே மஹேஷ்வாஸே மஹாப³லே । மஹாஸத்வே நரவ்யாக்⁴ரே கிமு ஆஸீன்மனஸ்தவ ॥ 6-14-3 (39137) ஆர்திம்ʼ பராமாவிஶதி மன: ஶம்ʼஸஸி மே ஹதம் । குரூணாம்ருʼஷப⁴ம்ʼ வீரமகம்பம்ʼ புருஷர்ஷப⁴ம் ॥ 6-14-4 (39138) கே தம்ʼ யாந்தமனுப்ராப்தா: கே வாஸ்யஸன்புரோக³மா:। கே(அ)திஷ்ட²ன்கே ந்யவர்தந்த கே(அ)ன்வவர்தந்த ஸஞ்ஜய ॥ 6-14-5 (39139) கே ஶூரா ரத²ஶார்தூ³லமத்³பு⁴தம்ʼ க்ஷத்ரியர்ஷப⁴ம் । ததா²(அ)னீகம்ʼ கா³ஹமானம்ʼ ஸஹஸா ப்ருʼஷ்ட²தோ(அ)ன்வயு: ॥ 6-14-6 (39140) யஸ்தமோர்க இவாபோஹன்பரஸைன்யமமித்ரஹா । ஸஹஸ்ரரஶ்மிப்ரதிம: பரேஷாம்ʼ ப⁴யமாத³த⁴த் ॥ 6-14-7 (39141) அகரோத்³து³ஷ்கரம்ʼ கர்ம ரணே பாண்டு³ஸுதேஷு ய: । க்³ரஸமானமனீகானி ய ஏனம்ʼ பர்யவாரயன் ॥ 6-14-8 (39142) க்ருʼதினம்ʼ தம்ʼ து³ராத⁴ர்ஷம்ʼ ஸஞ்ஜயாஸ்ய த்வமந்திகே । கத²ம்ʼ ஶாந்தனவம்ʼ யுத்³தே⁴ பாண்ட³வா: ப்ரத்யவாரயன் ॥ 6-14-9 (39143) நிக்ருʼந்தந்தமனீகானி ஶரத³ம்ʼஷ்ட்ரம்ʼ மனஸ்வினம் । சாபவ்யாத்தானநம்ʼ கோ⁴ரமஸிஜிஹ்வம்ʼ து³ராஸத³ம் ॥ 6-14-10 (39144) அனர்ஹம்ʼ புருஷவ்யாக்⁴ரம்ʼ ஹ்ரீமந்தமபராஜிதம் । பாதயாமாஸ கௌந்தேய: கத²ம்ʼ தமஜிதம்ʼ யுதி⁴ ॥ 6-14-11 (39145) உக்³ரத⁴ன்வானமுக்³ரேஷும்ʼ வர்தமானம்ʼ ரதோ²த்தமே । பரேஷாமுத்தமாங்கா³நி ப்ரசின்வந்தமதே²ஷுபி⁴: ॥ 6-14-12 (39146) பாண்ட³வானாம்ʼ மஹத்ஸைன்யம்ʼ யம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வோத்³யதமாஹவே । காலாக்³நிமிவ து³ர்த⁴ர்ஷம்ʼ ஸமசேஷ்டத நித்யஶ: ॥ 6-14-13 (39147) பரிக்ருʼஷ்ய ஸ ஸேனாம்ʼ து த³ஶராத்ரமனீகஹா । த³கா³மாஸ்தமிவாதி³த்ய: க்ருʼத்வா கர்ம ஸுது³ஷ்கரம் ॥ 6-14-14 (39148) ய: ஸ ஶக்ர இவாக்ஷய்யம்ʼ வர்ஷம்ʼ ஶரமயம்ʼ க்ஷிபன் । ஜகா⁴ந யுதி⁴ யோதா⁴நாமர்பு³த³ம்ʼ த³ஶபி⁴ர்தி³நை: ॥ 6-14-15 (39149) ஸ ஶேதே நிஹதோ பூ⁴மௌ வாதபு⁴க்³ந இவ த்³ரும: । மம து³ர்மந்த்ரிதேனாஜௌ யதா² நார்ஹதி பா⁴ரத: ॥ 6-14-16 (39150) கத²ம்ʼ ஶாந்தனவம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா பாண்ட³வானாமனீகினீ । ப்ரஹர்துமஶகத்தத்ர பீ⁴ஷ்மம்ʼ பீ⁴மபராக்ரமம் ॥ 6-14-17 (39151) கத²ம்ʼ பீ⁴ஷ்மேண ஸங்க்³ராமம்ʼ ப்ராகுர்வன்பாண்டு³நந்த³னா:। கத²ம்ʼ ச நாஜயத்³பீ⁴ஷ்மோ த்³ரோணே ஜீவதி ஸஞ்ஜய ॥ 6-14-18 (39152) க்ருʼபே ஸன்னிஹிதே தத்ர ப⁴ரத்³வாஜாத்மஜே ததா²। பீ⁴ஷ்ம: ப்ரஹரதாம்ʼ ஶ்ரேஷ்ட²: கத²ம்ʼ ஸ நித⁴னம்ʼ க³த: ॥ 6-14-19 (39153) கத²ம்ʼ சாதிரத²ஸ்தேன பாஞ்சால்யேன ஶிக²ண்டி³நா। பீ⁴ஷ்மோ வினிஹதோ யுத்³தே⁴ தே³வைரபி து³ராஸத³: ॥ 6-14-20 (39154) ய: ஸ்பர்த⁴தே ரணே நித்யம்ʼ ஜாமத³க்³ந்யம்ʼ மஹாப³லம் । அஜிதம்ʼ ஜாமத³க்³ந்யேன ஶக்ரதுல்யபராக்ரமம் ॥ 6-14-21 (39155) தம்ʼ ஹதம்ʼ ஸமரே பீ⁴ஷ்மம்ʼ மஹாரத²குலோதி³தம் । ஸஞ்ஜயாசக்ஷ்வ மே வீரம்ʼ யேன ஶர்ம ந வித்³மஹே ॥ 6-14-22 (39156) மாமகா: கே மஹேஷ்வாஸா நாஜஹு: ஸஞ்ஜயாச்யுதம் । து³ர்யோத⁴னஸமாதி³ஷ்டா: கே வீரா: பர்யவாரயன் ॥ 6-14-23 (39157) யச்சி²க²ண்டி³முகா²: ஸர்வே பாண்ட³வா பீ⁴ஷ்மமப்⁴யயு: । கச்சித்தே குரவ: ஸர்வே நாஜஹு: ஸஞ்ஜயாச்யுதம் ॥ 6-14-24 (39158) அஶ்மஸாரமயம்ʼ நூனம்ʼ ஹ்ருʼத³யம்ʼ முத்³ருʼட⁴ம்ʼ மம। யச்ச்²ருத்வா புருஷவ்யாக்⁴ரம்ʼ ஹதம்ʼ பீ⁴ஷ்மம்ʼ ந தீ³ர்யதே ॥ 6-14-25 (39159) யஸ்மின்ஸத்யம்ʼ ச மேதா⁴ ச நீதிஶ்ச ப⁴ரதர்ஷபே⁴ । அப்ரமேயாணி து³ர்த⁴ர்ஷே கத²ம்ʼ ஸ நிஹதோ யுதி⁴ ॥ 6-14-26 (39160) மௌர்வீகோ⁴ஷஸ்தனயுத்னு: ப்ருʼஷத்கப்ருʼஷதோ மஹான் । த⁴னுர்ஹ்ராத³மஹாஶப்³தோ³ மஹாமேக⁴ இவோன்னத: ॥ 6-14-27 (39161) யோ(அ)ப்⁴யவர்ஷத கௌந்தேயான்ஸபாஞ்சாலான்ஸஸ்ருʼஞ்ஜயான்। நிக்⁴நன்பரதா²ந்வீரோ தா³நவானிவ வஜ்ரப்⁴ருʼத் ॥ 6-14-28 (39162) இஷ்வஸ்த்ரஸாக³ரம்ʼ கோ⁴ரம்ʼ பா³ணக்³ரஹம்ʼ து³ராஸத³ம் । கார்முகோர்மிணமக்ஷய்யமத்³வீபம்ʼ சலமப்லவம் ॥ 6-14-29 (39163) க³தா³ஸிமகராவாஸம்ʼ ஹயாவர்த்தம்ʼ க³ஜாகுலம் । பதா³திமத்ஸ்யகலிலம்ʼ ஶங்க²து³ந்து³பி⁴நி:ஸ்வனம் ॥ 6-14-30 (39164) ஹயான்க³ஜபதா³தீம்ʼஶ்ச ரதா²ம்ʼஶ்ச தரஸா ப³ஹூன் । நிமஞ்ஜயந்தம்ʼ ஸமரே பரவீராபஹாரிணம் ॥ 6-14-31 (39165) வித³ஹ்யமானம்ʼ கோபேன தேஜஸா ச பரந்தபம் । வேலேவ மகராவாஸம்ʼ கே வீரா: பர்யவாரயன் ॥ 6-14-32 (39166) பீ⁴ஷ்மோ யத³கரோத்கர்ம ஸமரே ஸஞ்ஜயாரிஹா । து³ர்யோத⁴னஹிதார்தா²ய கே தஸ்யாஸ்ய புரோ(அ)ப⁴வன் ॥ 6-14-33 (39167) கே ரக்ஷந்த³க்ஷிணம்ʼ சக்ரம்ʼ பீ⁴ஷ்மஸ்யாமிததேஜஸ: । ப்ருʼஷ்ட²த: கே பரான்வீரானபாஸேத⁴ன்யதவ்ரதா: ॥ 6-14-34 (39168) கே புரஸ்தாத³வர்தந்த ரக்ஷந்தோ பீ⁴ஷ்மமந்திகே। கே ரக்ஷன்னுத்தரம்ʼ சக்ரம்ʼ வீரா வீரகஸ்ய யுத்⁴யத: ॥ 6-14-35 (39169) வாமே சக்ரே வர்தமானா: கே(அ)க்⁴நன்ஸஞ்ஜய ஸ்ருʼஞ்ஜயான்। அக்³நதோ(அ)க்³ந்யமனீகேஷு கே(அ)ப்⁴யரக்ஷந்து³ராஸத³ம் ॥ 6-14-36 (39170) பார்ஶ்வத: கே(அ)ப்⁴யரக்ஷந்த க³ச்ச²ந்தோ து³ர்க³மாம்ʼ க³திம்। ஸமூஹே கே பரான்வீரான்ப்ரத்யயுத்⁴யந்த ஸஞ்ஜய ॥ 6-14-37 (39171) ரக்ஷ்யமாண: கத²ம்ʼ வீரைர்கோ³ப்யமானாஶ்ச தேன தே। து³ர்ஜயானாமனீகானி நாஜயம்ʼஸ்தரஸா யுதி⁴ ॥ 6-14-38 (39172) ஸர்வலோகேஶ்வரஸ்யேவ பரமஸ்ய ப்ரஜாபதே:। கத²ம்ʼ ப்ரஹர்துமபி தே ஶேகு: ஸஞ்ஜய பாண்ட³வா: ॥ 6-14-39 (39173) யஸ்மிந்த்³வீபே ஸமாஶ்வஸ்ய யுத்⁴யந்தே குரவ: பரை: । தம்ʼ நிமக்³நம்ʼ நரவ்யாக்⁴ரம்ʼ பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஶம்ʼஸஸி ஸஞ்ஜய ॥ 6-14-40 (39174) யஸ்ய வீர்யம்ʼ ஸமாஶ்ரித்ய மம புத்ரோ ப்³ருʼஹத்³ப³ல: । ந பாண்ட³வானக³ணயத்கத²ம்ʼ ஸ நிஹத: பரை: ॥ 6-14-41 (39175) ய: புரா விபு³தை⁴: ஸர்வை: ஸஹாயே யுத்³த⁴து³ர்மத³: । காங்க்ஷிதோ தா³நவாந்த்⁴நத்³பி⁴: பிதா மம மஹாவ்ரத: ॥ 6-14-42 (39176) யஸ்மிஜ்ஜாதே மஹாவீர்யே ஶாந்தனுர்லோகவிஶ்ருத: । ஶோகம்ʼ தை³ந்யம்ʼ ச து³:ஸ்வம்ʼ ச ப்ராஜஹாத்ஸ ச தத்க்ஷணே ॥ 6-14-43 (39177) ப்ரோக்தம்ʼ பராயணம்ʼ ப்ராஜ்ஞம்ʼ ஸ்வத⁴ர்மனிரதம்ʼ ஶுசிம்। வேத³வேதா³ங்க³தத்வஜ்ஞம்ʼ கத²ம்ʼ ஶம்ʼஸஸி மே ஹதம் ॥ 6-14-44 (39178) ஸர்வாஸ்த்ரவினயோபேதம்ʼ ஶாந்தம்ʼ தா³ந்தம்ʼ மனஸ்வினம்। ஹதம்ʼ ஶாந்தனவம்ʼ ஶ்ருத்வா மன்யே ஶேஷம்ʼ ஹதம்ʼ ப³லம் ॥ 6-14-45 (39179) த⁴ர்மாத³த⁴ர்மோ ப³லவான்ஸம்ப்ராப்த இதி மே மதி: । யத்ர வ்ருʼத்³த⁴ம்ʼ கு³ரும்ʼ ஹத்வா ராஜ்யமிச்ச²ந்தி பாண்ட³வா: ॥ 6-14-46 (39180) ஜாமத³க்³ந்ய: புரா ராம: ஸர்வாஸ்த்ரவித³னுத்தம: । அம்பா³ர்த²முத்³யத: ஸங்க்²யே பீ⁴ஷ்மேண யுதி⁴ நிர்ஜித: ॥ 6-14-47 (39181) தமிந்த்³ரஸமகர்மாணம்ʼ ககுத³ம்ʼ ஸர்வத⁴ன்வினாம்। ஹதம்ʼ ஶம்ʼஸஸி மே பீ⁴ஷ்மம்ʼ கிம்ʼ நு து³:க²மத: பரம் ॥ 6-14-48 (39182) அஸக்ருʼத்க்ஷத்ரியவ்ராதா: ஸங்க்²யே யேன வினிர்ஜிதா: । ஜாமத³க்³ந்யேன வீரேண பரவீரனிகா⁴தினா। ந ஹதோ யோ மஹாபு³த்³தி⁴: ஸ ஹதோ(அ)த்³ய ஶிக²ண்டி³நா ॥ 6-14-49 (39183) தஸ்மான்னூனம்ʼ மஹாவீர்யாத்³பா⁴ர்க³வாத்³யுத்³த⁴து³ர்மதா³த்। தேஜோவீர்யப³லைர்யூயாஞ்ஶிக²ண்டீ³ த்³ருபதா³த்மஜ: ॥ 6-14-50 (39184) ய: ஶூரம்ʼ க்ருʼதினம்ʼ யுத்³தே⁴ ஸர்வஶஸ்த்ரவிஶாரத³ம்। பரமாஸ்த்ரவித³ம்ʼ வீரம்ʼ ஜகா⁴ந ப⁴க்³தர்ஷப⁴ம் ॥ 6-14-51 (39185) கே வீராஸ்தமமித்ரக்⁴நமன்வயு: ஶஸ்த்ரஸம்ʼஸதி³ । ஶம்ʼஸ மே தத்³யதா² சாஸீத்³யுத்³ப⁴ம்ʼ பீ⁴ஷ்மஸ்ய பாண்ட³வை: ॥ 6-14-52 (39186) யோஷேவ ஹதவீரா மே ஸேன்ம புத்ரஸ்ய ஸஞ்ஜய । அகோ³பமிவ சோத்³ப்⁴ராந்தம்ʼ கோ³குலம்ʼ தத்³ப³லம்ʼ மம ॥ 6-14-53 (39187) பௌருஷம்ʼ ஸர்வலோகஸ்ய பரம்ʼ யஸ்மின்மஹாஹவே। பராஸக்தே ச வஸ்தஸ்மின்கத²மாஸீன்மனஸ்ததா³ ॥ 6-14-54 (39188) ஜீவிதே(அ)ப்யத்³ய ஸாமர்த்²யம்ʼ கிமிவாஸ்மாஸு ஸஞ்ஜய। கா⁴தயித்வா மஹாவீர்யம்ʼ பிதரம்ʼ லோகதா⁴ர்மிகம் ॥ 6-14-55 (39189) அகா³தே⁴ ஸலிலே மக்³நாம்ʼ நாவம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வேவ பாரகா³: । பீ⁴ஷ்மே ஹதே ப்⁴ருʼஶம்ʼ து³:கா²ந்மன்யே ஶோசந்தி புத்ரகா: ॥ 6-14-56 (39190) அத்³ரிஸாரமயம்ʼ நூனம்ʼ ஹ்ருʼத³யம்ʼ மம ஸஞ்ஜய। யச்ச்²ருத்வா புருஷவ்யாக்⁴ரம்ʼ ஹதம்ʼ பீ⁴ஷ்மம்ʼ ந தீ³ர்யதே ॥ 6-14-57 (39191) யஸ்மின்னஸ்த்ராணி மேதா⁴ ச நீதிஶ்ச புருஷர்ஷபே⁴। அப்ரமேயாணி து³ர்த⁴ர்ஷே கத²ம்ʼ ஸ நிஹதோ யுதி⁴ ॥ 6-14-58 (39192) ந சாஸ்த்ரேண ந ஶௌர்யேண தபஸா மேத⁴யா ந ச। ந த்⁴ருʼத்யா ந புனஸ்த்யாகா³ந்ம்ருʼத்யோ: கஶ்சித்³விமுச்யதே ॥ 6-14-59 (39193) காலோ நூனம்ʼ மஹாவீர்ய: ஸர்வலோகது³ரத்யய: । யத்ர ஶாந்தனவம்ʼ பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஹதம்ʼ ஶம்ʼஸஸி ஸஞ்ஜய ॥ 6-14-60 (39194) புத்ரஶோகாபி⁴ஸந்தப்தோ மஹத்³து³:க²மசிந்தயன் । ஆஶம்ʼஸே(அ)ஹம்ʼ பரம்ʼ த்ராணம்ʼ பீ⁴ஷ்மாச்சா²ந்தனுனந்த³னாத் ॥ 6-14-61 (39195) யதா³தி³த்யமிவாபஶ்யத்பதிதம்ʼ ப்⁴ருவி ஸஞ்ஜய । து³ர்யோத⁴ன: ஶாந்தனவம்ʼ கிம்ʼ ததா³ ப்ரத்யபத்³மத ॥ 6-14-62 (39196) நாஹம்ʼ ஸ்வேஷாம்ʼ பரேஷாம்ʼ வா பு³த்³த்⁴யா ஸஞ்ஜய சிந்தயன் । ஶேஷம்ʼ கிஞ்சித்ப்ரபஶ்யாமி ப்ரத்யனீகே மஹீக்ஷிதாம் ॥ 6-14-63 (39197) தா³ருண: க்ஷத்ரத⁴ர்மோ(அ)யம்ருʼஷிபி⁴: ஸம்ப்ரத³ர்ஶித: । யத்ர ஶாந்தனவம்ʼ ஹத்வா ராஜ்யமிச்ச²ந்தி பாண்ட³வா: ॥ 6-14-64 (39198) வயம்ʼ வா ராஜ்யமிச்சா²மோ கா⁴தயித்வா மஹாவ்ரதம்। க்ஷத்ரத⁴ர்மே ஸ்தி²தா: பார்தா² நாபராத்⁴யந்தி புத்ரகா: ॥ 6-14-65 (39199) ஏததா³ர்யேண கர்தவ்யம்ʼ க்ருʼச்ச்²ராஸ்வாபத்ஸு ஸஞ்ஜய । பராக்ரம: பராஶக்திஸ்தத்து தஸ்மின்ப்ரதிஷ்டி²தம் ॥ 6-14-66 (39200) அனீகானி வினிக்⁴நந்தம்ʼ ஹ்ரீமந்தமபராஜிதம் । கத²ம்ʼ ஶாந்தனவம்ʼ தாதம்ʼ பாண்டு³புத்ரா ந்யவாரயன் ॥ 6-14-67 (39201) யதா²யுக்தான்யனீகானி கத²ம்ʼ யுத்³த⁴ம்ʼ மஹாத்மபி⁴:। கத²ம்ʼ வா நிஹதோ பீ⁴ஷ்ம: பிதா ஸஞ்ஜய மே பரை: ॥ 6-14-68 (39202) து³ர்யோத⁴னஶ்ச கர்ணஶ்ச ஶகுனிஶ்சாபி ஸௌப³ல: । து³:ஶாஸனஶ்ச கிதவோ ஹதே பீ⁴ஷ்மே கிமப்³ருவன் ॥ 6-14-69 (39203) யச்ச²ரீரைருபாஸ்தீர்ணாம்ʼ நரவாரணவாஜினாம் । ஶரஶக்திமஹாக²ங்க³தோமராக்ஷாம்ʼ மஹாப⁴யாம்। ப்ராவிஶன்கிதவா மந்தா³: ஸபா⁴ம்ʼ யுத்³த⁴து³ராஸதா³ம் ॥ 6-14-70 (39204) ப்ராணத்³யூதே ப்ரதிப⁴யே கே(அ)தீ³வ்யந்த நரர்ஷபா⁴: । கே ஜீயந்தே ஜிதாஸ்தத்ர க்ருʼதலக்ஷ்யா நிபாதிதா: । அன்யே பீ⁴ஷ்மாச்சாந்தனவாத்தன்மமாசக்ஷ்வ ஸஞ்ஜய ॥ 6-14-71 (39205) ந ஹி மே ஶாந்திரஸ்தீஹ ஶ்ருத்வா தே³வவ்ரதம்ʼ ஹதம்। பிதரம்ʼ பீ⁴மகர்மாணம்ʼ பீ⁴ஷ்மமாஹவஶோபி⁴நம் ॥ 6-14-72 (39206) ஆர்திம்ʼ மே ஹ்ருʼத³யே ரூடா⁴ம்ʼ மஹதீம்ʼ புத்ரஹானிஜாம்। த்வம்ʼ ஹி மே ஸர்பிஷேவாக்³நிமுத்³தீ³பயஸி ஸஞ்ஜய ॥ 6-14-73 (39207) மஹாந்தம்ʼ பா⁴ரமுத்³யம்ய விஶ்ருதம்ʼ ஸார்வலௌகிகம்। த்³ருʼஷ்ட்வா வினிஹதம்ʼ பீ⁴ஷ்மம்ʼ மன்யே ஶோசந்தி புத்ரகா: ॥ 6-14-74 (39208) ஶ்ரோஷ்யாமி தானி து³:கா²நி து³ர்யோத⁴னக்ருʼதான்யஹம் । தஸ்மான்மே ஸர்வமாசக்ஷ்வ யத்³வ்ருʼத்தம்ʼ தத்ர ஸஞ்ஜய ॥ 6-14-75 (39209) யத்³வ்ருʼத்தம்ʼ தத்ர ஸங்க்³ராமே மந்த³ஸ்யாபு³த்³தி⁴ஸம்ப⁴வம் । அபனீதம்ʼ ஸுனீதம்ʼ யத்தன்மமாசக்ஷ்வ ஸஞ்ஜய ॥ 6-14-76 (39210) யத்க்ருʼதம்ʼ தத்ர ஸங்க்³ராமே பீ⁴ஷ்மேண ஜயமிச்ச²தா । தேஜோயுக்தம்ʼ க்ருʼதாஸ்த்ரேண ஶம்ʼஸ தச்சாப்யஶேஷத: ॥ 6-14-77 (39211) யதா² தத³ப⁴வத்³யுத்³த⁴ம்ʼ குருபாண்ட³வஸேனயோ: । க்ரமேண யேன யஸ்மிம்ʼஶ்ச காலே யச்ச யதா²(அ)ப⁴வத் ॥ ॥ 6-14-78 (39212) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ப⁴க³வத்³கீ³தாபர்வணி சதுர்த³ஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-15-0 (39213) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-15-0x (3990) த்வத்³யுக்தோ(அ)யமனுப்ரஶ்னோ மஹாராஜ யதா²ர்ஹஸி। ந து து³ர்யோத⁴னே தோ³ஷமிமமாஸங்க்துமர்ஹஸி ॥ 6-15-1 (39214) ய ஆத்மனோ து³ஶ்சரிதாத³ஶுப⁴ம்ʼ ப்ராப்னுயான்னர:। ஏனஸா தேன நான்யம்ʼ ஸ உபாஶங்கிதுமர்ஹதி॥ 6-15-2 (39215) மஹாராஜ மனுஷ்யேஷு நிந்த்³யம்ʼ ய: ஸர்வமாசரேத்। ஸ வத்⁴ய: ஸர்வலோகஸ்ய நிந்தி³தானி ஸமாசரன் ॥ 6-15-3 (39216) நிகாரோ நிக்ருʼதிப்ரஜ்ஞை: பாண்ட³வைஸ்த்வத்ப்ரதீக்ஷயா । அனுபூ⁴த: ஸஹாமாத்யை: க்ஷாந்தஶ்ச ஸுசிரம்ʼ வனே ॥ 6-15-4 (39217) ஹயானாம்ʼ ச க³ஜானாம்ʼ ச ராஜ்ஞாம்ʼ சாமிததேஜஸாம்। ப்ரத்யக்ஷம்ʼ யன்மயா த்³ருʼஷ்டம்ʼ த்³ருʼஷ்டம்ʼ யோக³ப³லேன ச ॥ 6-15-5 (39218) ஶ்ருʼணு தத்ப்ருʼதி²வீபால மா ச ஶோகே மன: க்ருʼதா²: । தி³ஷ்டமேதத்புரா நூனமித³மேவ நராதி⁴ப ॥ 6-15-6 (39219) நமஸ்க்ருʼத்வா ப்ரவக்ஷ்யாமி பாராஶர்யாய தீ⁴மதே। யஸ்ய ப்ரஸாதா³த்³தி³வ்யம்ʼ தத்ப்ராப்தம்ʼ ஜ்ஞானமனுத்தமம் ॥ 6-15-7 (39220) த்³ருʼஷ்டிஶ்சாதீந்த்³ரியா ராஜந்தூ³ராச்ச்²ரவணமேவ ச । பரசித்தஸ்ய விஜ்ஞானமதீதானாக³தஸ்ய ச ॥ 6-15-8 (39221) வ்யுத்தி²தோத்பத்திவிஜ்ஞானமாகாஶே ச க³தி: ஶுபா⁴ । அஸ்த்ரைரஸங்கோ³ யுத்³தே⁴ஷு வரதா³நான்மஹாத்மன: ॥ 6-15-9 (39222) ஶ்ர்ருʼணு மே விஸ்தரேணேத³ம்ʼ விசித்ரம்ʼ பரமாத்³பு⁴தம் । ப⁴ரதானாமபூ⁴த்³யுத்³த⁴ம்ʼ யதா² தத்³ரோமஹர்ஷணம் ॥ 6-15-10 (39223) தேஷ்வனீகேஷு யத்தேஷு வ்யூடே⁴ஷு ச விதா⁴நத: । து³ர்யோத⁴னோ மஹாராஜ து³:ஶாஸனமதா²ப்³ரவீத் ॥ 6-15-11 (39224) து³:ஶாஸன ரதா²ஸ்தூர்ணம்ʼ யுஜ்யந்தாம்ʼ பீ⁴ஷ்மரக்ஷிண:। அனீகானி ச ஸர்வாணி ஶீக்⁴ரம்ʼ த்வமனுசோத³ய ॥ 6-15-12 (39225) அயம்ʼ ஸ மாமபி⁴ப்ராப்தோ வர்ஷபூகா³பி⁴சிந்தித: । பாண்ட³வானாம்ʼ ஸஸைன்யானாம்ʼ குரூணாம்ʼ ச ஸமாக³ம: ॥ 6-15-13 (39226) நாத: கார்யதமம்ʼ மன்யே ரணே பீ⁴ஷ்மஸ்ய ரக்ஷணாத்। ஹன்யுத்³கு³ப்தோ ஹ்யஸௌ பார்தா²ந்ஸோமகாம்ʼஶ்ச ஸஸ்ருʼஞ்ஜயான் ॥ 6-15-14 (39227) அப்³ரவீச்ச விஶுத்³தா⁴த்மா நாஹம்ʼ ஹன்யாம்ʼ ஶிக²ண்டி³நாம் । ஶ்ரூயதே ஸ்த்ரீ ஹ்யஸௌ பூர்வம்ʼ தஸ்மாதூ³ர்த்யோ ரணே மம ॥ 6-15-15 (39228) தஸ்மாத்³பீ⁴ஷ்மோ ரக்ஷிதவ்யோ விஶேஷேணேதி மே மதி:। ஶிக²ண்டி³நோ வதே⁴ யத்தா: ஸர்வே திஷ்ட²ந்து மாமகா: ॥ 6-15-16 (39229) ததா² ப்ராச்யா: ப்ரதீச்யாஶ்ச தா³க்ஷிணாத்யோத்தராபதா²: । ஸர்வதா²(அ)ஸ்த்ரேஷு குஶலாஸ்தே ரக்ஷந்து பிதாமஹம் ॥ 6-15-17 (39230) அரக்ஷ்யமாணம்ʼ ஹி வ்ருʼகோ ஹன்யாத்ஸிம்ʼஹம்ʼ மஹாப³லம் । மா ஸிம்ʼஹம்ʼ ஜம்பு³கேனேவ கா⁴தயாம: ஶிக²ண்டி³நா ॥ 6-15-18 (39231) வாமம்ʼ சக்ரம்ʼ யுதா⁴மன்யுருத்தமௌஜாஶ்ச த³க்ஷிணம்। கோ³ப்தாரௌ பா²ல்கு³நம்ʼ ப்ராப்தௌ பா²ல்கு³நோபி ஶிக²ண்டி³ந: । 6-15-19 (39232) ஸம்ʼரக்ஷ்யமாண: பார்தே²ந பீ⁴ஷ்மேண ச விவர்ஜித: । யதா² ந ஹன்யாத்³கா³ங்கே³யம்ʼ து³:ஶாஸன ததா² குரு ॥ ॥ 6-15-20 (39233) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ப⁴க³வத்³கீ³தாபர்வணி பஞ்சத³ஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-16-0 (39234) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-16-0x (3991) ததோ ரஜன்யாம்ʼ வ்யுஷ்டாயாம்ʼ ஶப்³த³: ஸமப⁴வன்மஹான்। க்ரோஶதாம்ʼ பூ⁴மிபலானாம்ʼ யுஜ்யதாம்ʼ யுஜ்யதாமிதி ॥ 6-16-1 (39235) ஶங்க²து³ந்து³பி⁴கோ⁴ஷைஶ்ச ஸிம்ʼஹனாதை³ஶ்ச பா⁴ரத। ஹயஹேஷிதனாதை³ஶ்ச ரத²னேமிஸ்வனைஸ்ததா² ॥ 6-16-2 (39236) கா³ஜானாம்ʼ ப்³ருʼஹதாம்ʼ சைவ யோதா⁴நாம்ʼ சாபி க³ர்ஜதாம்। க்ஷ்வேலிதாஸ்போ²டிதோத்க்ருஷ்டைஸ்துமுலம்ʼ ஸர்வதோ(அ)ப⁴வத் ॥ 6-16-3 (39237) உத³திஷ்ட²ன்மஹாராஜ ஸர்வம்ʼ யுக்தமஶேஷத: । ஸூர்யோத³யே மஹத்ஸைன்யம்ʼ குருபாண்ட³வஸேனயோ: ॥ 6-16-4 (39238) ராஜேந்த்³ர தவ புத்ராணாம்ʼ பாண்ட³வானாம்ʼ ததை²வ ச। து³ஷ்ப்ரத்⁴ருʼஷ்யாணி சாஸ்த்ராணி ஸஶஸ்ரகவசானி ச ॥ 6-16-5 (39239) தத: ப்ரகாஶே ஸைன்யானி ஸமத்³ருʼஶ்யந்த பா⁴ரத। த்வதீ³யானாம்ʼ பரேஷாம்ʼ ச ஶஸ்த்ரவந்தி மஹாந்தி ச ॥ 6-16-6 (39240) தத்ர நாகா³ ரதா²ஶ்சைவ ஜாம்பூ³நத³பரிஷ்க்ருʼதா:। விப்⁴ராஜமானா த்³ருʼஶ்யந்தே மேகா⁴ இவ ஸவித்³யுத: ॥ 6-16-7 (39241) ரதா²நீகான்யத்³ருʼஶ்யந்த நக³ராணீவ பூ⁴ரிஶ: । அதீவ ஶுஶுபே⁴ தத்ர பிதா தே பூர்ணசந்த்³ரவத் ॥ 6-16-8 (39242) த⁴னுர்பி⁴ர்ருʼஷ்டிபி⁴: க²ங்கை³ர்க³தா³பி⁴: ஶக்திதோமரை: । யோதா⁴: ப்ரஹரணை: ஶுப்⁴ரைஸ்தேஷ்வனீகேஷ்வவஸ்தி²தா: ॥ 6-16-9 (39243) க³ஜா: பதா³தா ரதி²நஸ்துரகா³ஶ்ச விஶாம்பதே । வ்யதிஷ்ட²ன்வாகு³ராகாரா: ஶதஶோ(அ)த² ஸஹஸ்ரஶ: ॥ 6-16-10 (39244) த்⁴வஜா ப³ஹுவிதா⁴காரா வ்யத்³ருʼஶ்யந்த ஸமுச்ச்²ரிதா:। ஸ்வேஷாம்ʼ சைவ பரேஷாம்ʼ ச த்³யுதிமந்த: ஸஹஸ்ரஶ: ॥ 6-16-11 (39245) காஞ்சனா மணிசித்ராங்கா³ ஜ்வலந்த இவ பாவகா:। அர்சிஷ்மந்தோ வ்யரோசந்த க³ஜாரோஹா: ஸஹஸ்ரஶ: ॥ 6-16-12 (39246) மஹேந்த்³ரகேதவ: ஶுப்⁴ரா மஹேந்த்³ரஸத³னேஷ்விவ। ஸன்னத்³தா⁴ஸ்தே ப்ரவீராஶ்ச த³த்³ருʼஶுர்யுத்³த⁴காங்க்ஷிண: ॥ 6-16-13 (39247) உத்³யதைராயுதை⁴ஶ்சித்ராஸ்தலப³த்³தா⁴: கலாபின: । ருʼஷபா⁴க்ஷா மனுஷ்யேந்த்³ராஶ்சமூமுக²க³தா ப³பு⁴: ॥ 6-16-14 (39248) ஶகுனி: ஸௌப³ல: ஶல்ய ஆவந்த்யோ(அ)த² ஜயத்³ரத²: । விந்தா³நுவிந்தௌ³ கைகேயா: காம்போ⁴ஜஶ்ச ஸுத³க்ஷிண: ॥ 6-16-15 (39249) ஶ்ருதாயுத⁴ஶ்ச காலிங்கோ³ ஜயத்ஸேனஶ்ச பார்தி²வ: । ப்³ருʼஹத்³ப³லஶ்ச கௌஶல்ய: க்ருʼதவர்மா ச ஸாத்வத: ॥ 6-16-16 (39250) த³ஶைதே புருஷவ்யாக்⁴ரா: ஶூரா: பரிக⁴பா³ஹவ: । அக்ஷௌஹிணீனாம்ʼ பதயோ யஜ்வானோ பூ⁴ரித³க்ஷிணா: ॥ 6-16-17 (39251) ஏதே சான்யே ச ப³ஹவோ து³ர்யோத⁴னவஶானுகா³: । ராஜானோ ராஜபுத்ராஶ்ச நீதிமந்தோ மஹாரதா²: ॥ 6-16-18 (39252) ஸன்னத்³தா⁴: ஸமத்³ருʼஶ்யன ஸ்வேஷ்வனீகேஷ்வவஸ்தி²தா: । ப³த்³த⁴க்ருʼஷ்ணாஜினா: ஸர்வே ப³லினோ யுத்³த⁴ஶாலின: ॥ 6-16-19 (39253) ஹ்ருʼஷ்டா து³ர்யோத⁴னஸ்யார்தே² ப்³ரஹ்மலோகாய தீ³க்ஷிதா:। ஸமர்தா² த³ஶ வாஹின்ய: பரிக்³ருʼஹ்ய வ்யவஸ்தி²தா: ॥ 6-16-20 (39254) ஏகாத³ஶீ தா⁴ர்தராஷ்ட்ரீ கௌரவாணாம்ʼ மஹாசமூ: । அக்³ரத: ஸர்வஸைன்யானாம்ʼ யத்ர ஶாந்தனவோ(அ)க்³ரணீ: ॥ 6-16-21 (39255) ஶ்வேதோஷ்ணீஷம்ʼ ஶ்வேதஹயம்ʼ ஶ்வேதவர்மாணமச்யுதம் । அபஶ்யாம மஹாராஜ பீ⁴ஷ்மம்ʼ சந்த்³ரமிவோதி³தம் ॥ 6-16-22 (39256) ஹேமதாலத்⁴வஜம்ʼ பீ⁴ஷ்மம்ʼ ராஜதே ஸ்யந்த³தே ஸ்தி²தம் । ஶ்வேதாப்⁴ர இவ தீக்ஷ்ணாம்ʼஶும்ʼ த³த்³ருʼஶு: குருபாண்ட³வா: ॥ 6-16-23 (39257) த்³ருʼஷ்ட்வா சமூமுகே² பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஸமகம்பந்த பாண்ட³வா: । ஸ்ருʼஞ்ஜயாஶ்ச மஹேஷ்வாஸா த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னபுரோக³மா: । ஜ்ருʼம்ப⁴மாணம்ʼ மஹாஸிம்ʼஹம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா க்ஷுத்³ரம்ருʼகா³ யதா² ॥ 6-16-24 (39258) த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னமுகா²: ஸர்வே ஸமுத்³விவிஜிரே முஹு: । ஏகாத³ஶைதா: ஶ்ரீஜுஷ்டா வாஹின்யஸ்தவ பார்தி²வ ॥ 6-16-25 (39259) பாண்ட³வானாம்ʼ ததா² ஸப்த மஹாபுருஷபாலிதா: । உன்மத்தமகராவர்தௌ மஹாக்³ராஹஸமாகுலௌ ॥ 6-16-26 (39260) யுகா³ந்தே ஸமவேதௌ த்³வௌ த்³ருʼஶ்யேதே ஸாக³ராவிவ । நைவ நஸ்தாத்³ருʼஶோ ராஜந்த்³ருʼஷ்டபூர்வோ ந ச ஶ்ருத: । அனீகானாம்ʼ ஸமேதானாம்ʼ கௌரவாணாம்ʼ ததா²வித⁴: ॥ ॥ 6-16-27 (39261) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ப⁴க³வத்³கீ³தாபர்வணி ஷோட³ஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-17-0 (39262) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-17-0x (3992) யதா² ஸ ப⁴க³வான்வ்யாஸ: க்ருʼஷ்ணத்³வைபாயனோ(அ)ப்³ரவீத்। ததை²வ ஸஹிதா: ஸர்வே ஸமாஜக்³முர்மஹீக்ஷித: ॥ 6-17-1 (39263) மகா⁴விஷயக³: ஸோமஸ்தத்³தி³நம்ʼ ப்ரத்யபத்³யத। தீ³ப்யமானாஶ்ச ஸம்பேதுர்தி³வி ஸப்த மஹக்³ரஹா: ॥ 6-17-2 (39264) த்³விதா⁴பூ⁴த இவாதி³த்ய உத³யே ப்ரத்யத்³ருʼஶ்யத। ஜ்வலந்த்யா ஶிக²யா பூ⁴யோ பா⁴நுமானுதி³தோ ரவி: ॥ 6-17-3 (39265) வவாஶிரே ச தீ³ப்தாயாம்ʼ தி³ஶி கோ³மாயுவாயஸா: । லிப்ஸமானா: ஶரீராணி மாம்ʼஸஶோணிதபோ⁴ஜனா: ॥ 6-17-4 (39266) அஹன்யஹனி பார்தா²நாம்ʼ வ்ருʼத்³த⁴: குருபிதாமஹ: । ப⁴ரத்³வாஜாத்மஜஶ்சைவ ப்ராதருத்தா²ய ஸம்ʼயதௌ ॥ 6-17-5 (39267) ஜயோ(அ)ஸ்து பாண்டு³புத்ராணாமித்யூசதுரிந்த³மௌ । யுயுதா⁴தே தவார்தா²ய யதா² ஸ ஸமய: க்ருʼத: ॥ 6-17-6 (39268) ஸர்வத⁴ர்மவிஶேஷஜ்ஞ: பிதா தே³வவ்ரதஸ்தவ । ஸமானீய மஹீபாலானித³ம்ʼ வசனமப்³ரவீத் ॥ 6-17-7 (39269) இத³ம்ʼ வ: க்ஷத்ரியா த்³வாரம்ʼ ஸ்வர்கா³யாபாவ்ருʼதம்ʼ மஹத்। க³ச்ச²த்⁴வம்ʼ தேன ஶக்ரஸ்ய ப்³ரஹ்மண: ஸஹலோகதாம் ॥ 6-17-8 (39270) ஏஷ வ: ஶாஶ்வத: பந்தா²: பூர்வை: பூர்வதரை: க்ருʼத: । ஸம்பா⁴வயத்⁴வமாத்மானமவ்யக்³ரமனஸோ யுதி⁴ ॥ 6-17-9 (39271) நாபா⁴கோ³(அ)த² யயாதிஶ்ச மாந்தா⁴தா நஹுஷோ ந்ருʼக³: । ஸம்ʼஸித்³தா⁴: பரமம்ʼ ஸ்தா²நம்ʼ க³தா: கர்மபி⁴ரீத்³ருʼஶை: ॥ 6-17-10 (39272) அத⁴ர்ம: க்ஷத்ரியஸ்யைஷ யத்³வ்யாதி⁴மரணம்ʼ க்³ருʼஹே । யத³யோனித⁴னம்ʼ யாதி ஸோ(அ)ஸ்ய த⁴ர்ம: ஸனாதன: ॥ 6-17-11 (39273) ஏவமுக்தா மஹீபாலா பீ⁴ஷ்மேண ப⁴ரதர்ஷப⁴। நிர்யயு: ஸ்வான்யனீகானி ஶோப⁴யந்தோ ரதோ²த்தமை: ॥ 6-17-12 (39274) ஸ து வைகர்தன: கர்ண: ஸாமாத்ய: ஸஹ ப³ந்து⁴பி⁴: । ந்யாஸித: ஸமரே ஶஸ்த்ரம்ʼ பீ⁴ஷ்மேண ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-17-13 (39275) அபேதகர்ணா: புத்ராஸ்தே ராஜனஶ்சைவ தாவகா: । நிர்யயு: ஸிம்ʼஹனாதே³ந நாத³யந்தோ தி³ஶோ த³ஶ ॥ 6-17-14 (39276) ஶ்வேதைஶ்ச²த்ரை: பதாகாபி⁴ர்த்⁴வஜவாரணவாஜிபி⁴: । தான்யனீகானி ஶோப⁴ந்தே க³ஜைரத² பதா³திபி⁴: ॥ 6-17-15 (39277) பே⁴ரீபணவஶப்³தை³ஶ்ச து³ந்து³பீ⁴நாம்ʼ ச நி:ஸ்வனை: । ரத²னேமினினாதை³ஶ்ச ப³பூ⁴வாகுலிதா மஹீ ॥ 6-17-16 (39278) காஞ்சனாங்க³த³கேயூரை: கார்முகைஶ்ச மஹாரதா²: । ப்⁴ராஜமானா வ்யராஜந்த ஸாக்³நய: பர்வதா இவ ॥ 6-17-17 (39279) தாலேன மஹதா பீ⁴ஷ்ம: பஞ்சதாரேண கேதுனா । விமலாதி³த்யஸங்காஶஸ்தஸ்தௌ² குருசமூபரி ॥ 6-17-18 (39280) யே த்வதீ³யா மஹேஷ்வாஸா ராஜானோ ப⁴ரதர்ஷப⁴ । அவர்தந்த யதா²தே³ஶம்ʼ ராஜஞ்ஶாந்தனவஸ்ய தே ॥ 6-17-19 (39281) ஸ து கோ³வாஸன: ஶைப்³ய: ஸஹித: ஸர்வராஜபி⁴: । யயௌ மாதங்க³ராஜேன ராஜார்ஹேண பதாகினா । பத்³மவர்ணஸ்த்வனீகானாம்ʼ ஸர்வேஷாமக்³ரத: ஸ்தி²த: ॥ 6-17-20 (39282) அஶ்வத்தா²மா யயௌ யத்த: ஸிம்ʼஹலாங்கூ³லகேதுனா । ஶ்ருதாயுத⁴ஶ்சித்ரஸேன: புருமித்ரோ விவிம்ʼஶதி: ॥ 6-17-21 (39283) ஶல்யோ பூ⁴ரிஶ்ரவாஶ்சைவ விகர்ணஶ்ச மஹாரத²: । ஏதே ஸப்த மஹேஷ்வாஸா த்³ரோணபுத்ரபுரோக³மா: ॥ 6-17-22 (39284) ஸ்யந்த³னைர்வரவர்மாணோ பீ⁴ஷ்மஸ்யாஸன்புரோக³மா:। தேஷாமபி மஹோத்ஸேதா⁴: ஶோப⁴யந்தோ ரதோ²த்தமான் ॥ 6-17-23 (39285) ப்⁴ராஜமானா வ்யரோசந்த ஜாம்பூ³நத³மயா த்⁴வஜா:। ஜாம்பூ³நத³மயீ வேதீ³ கமண்ட³லுவிபூ⁴ஷிதா ॥ 6-17-24 (39286) கேதுராசார்யமுக்²யஸ்ய த்³ரோணஸ்ய த⁴னுஷா ஸஹ । அனேகஶதஸாஹஸ்ரமனீகமனுகர்ஷத: ॥ 6-17-25 (39287) மஹாந்து³ர்யோத⁴னஸ்யாஸீன்னாகோ³ மணிமயோ த்⁴வஜ: । தஸ்ய பௌரவகாலிங்க³காம்போ⁴ஜா: ஸமுத³க்ஷிணா: ॥ 6-17-26 (39288) க்ஷேமத⁴ன்வா ச ஶல்யஶ்ச தஸ்து²: ப்ரமுக²தோ ரதா²:। ஸ்யந்த³னேன மஹார்ஹேண கேதுனா வ்ருʼஷபே⁴ண ச। ப்ரகர்ஷன்னேவ ஸேனாக்³நம்ʼ மாக³த⁴ஸ்ய க்ருʼபோ யயௌ ॥ 6-17-27 (39289) தத³ங்க³பதினாம்ʼ கு³ப்தம்ʼ க்ருʼபேண ச மனஸ்வினா । ஶாரதா³ம்பு³த⁴ரப்ரக்²யம்ʼ ப்ராச்யானாம்ʼ ஸுமஹத்³ப³லம் ॥ 6-17-28 (39290) அனீகப்ரமுகே² திஷ்ட²ன்வராஹேண மஹாயஶா:। ஶுஶுபே⁴ கேதுமுக்²யேன ராஜதேன ஜயத்³ரத²: ॥ 6-17-29 (39291) ஶதம்ʼ ரதஸஹஸ்ராணாம்ʼ தஸ்யாஸன்வஶவர்தின:। அஷ்டௌ நாக³ஸஹஸ்ராணி ஸாதி³நாமயுதானி ஷட் ॥ 6-17-30 (39292) தத்ஸிந்து⁴பதினா ராஜ்ஞா பாலிதம்ʼ த்⁴வஜினீமுக²ம்। அனந்தரத²னாகா³ஶ்வமஶோப⁴த மஹத்³ப³லம் ॥ 6-17-31 (39293) ஷஷ்ட்யா ரத²ஸஹஸ்ரைஸ்து நாகா³நாமயுதேன ச। பதி: ஸர்வகலிங்கா³நாம்ʼ யயௌ கேதுமதா ஸஹ ॥ 6-17-32 (39294) தஸ்ய பர்வதஸங்காஶா வ்யரோசந்த மஹாக³ஜா: । யந்த்ரதோமரதூணீரை: பதாகாபி⁴: ஸுஶோபி⁴தா: ॥ 6-17-33 (39295) ஶுஶுபே⁴ கேதுமுக்²யேன பாவகேன கலிங்க³க:। ஶ்வேதச்ச²த்ரேண நிஷ்கேண சாமரவ்யஜனேன ச॥ 6-17-34 (39296) கேதுமானபி மாதங்க³ம்ʼ விசித்ரபரமாங்குஶம்। ஆஸ்தி²த: ஸமரே ராஜன்மேக⁴ஸ்த² இவ பா⁴நுமான் ॥ 6-17-35 (39297) தேஜஸா தீ³ப்யமானஸ்து வாரணோத்தமமாஸ்தி²த: । ப⁴க³த³த்தோ யயௌ ராஜா யதா² வஜ்ரத⁴ரஸ்ததா² ॥ 6-17-36 (39298) க³ஜஸ்கந்த⁴க³தாவாஸ்தாம்ʼ ப⁴க³த³த்தேன ஸம்ʼமிதௌ । விந்தா³நுவிந்தா³வாவந்த்யௌ கேதுமந்தமனுவ்ரதௌ ॥ 6-17-37 (39299) ஸ ரதா²நீகவான்வ்யூஹோ ஹஸ்த்யங்கோ³ ந்ருʼபஶீர்ஷவான் । வாஜிபக்ஷ: பதத்யுக்³ர: ப்ரஹஸன்ஸர்வதோமுக²: ॥ 6-17-38 (39300) த்³ரோணேன விஹிதோ ராஜன்ராஜ்ஞா ஶாந்தனவேன ச। ததை²வாசார்யபுத்ரேண பா³ஹ்லீகேன க்ருʼபேம ச ॥ ॥ 6-17-39 (39301) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ப⁴க³வத்³கீ³தாபர்வணி ஸப்தத³ஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-18-0 (39302) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-18-0x (3993) ததோ முஹூர்தாத்துமுல: ஶப்³தோ³ ஹ்ருʼத³யகம்பன:। அஶ்ரூயத மஹாராஜ யோதா⁴நாம்ʼ ப்ரயுயுத்ஸதாம் ॥ 6-18-1 (39303) ஶங்க²து³ந்து³பி⁴கோ⁴ஷைஶ்ச வாரணானாம்ʼ ச ப்³ருʼம்ʼஹிதை: । நோமிகோ⁴ஷை ரதா²நாம்ʼ ச தீ³ர்யதீவ வஸுந்த⁴ரா ॥ 6-18-2 (39304) ஹயானாம்ʼ ஹேஷமாணானாம்ʼ யோதா⁴நாம்ʼ சைவ க³ர்ஜதாம்। க்ஷணேனைவ நபோ⁴ பூ⁴மி: ஶப்³தே³நாபூரிதம்ʼ ததா³ ॥ 6-18-3 (39305) புத்ராணாம்ʼ தவ து³ர்த⁴ர்ஷ பாண்ட³வானாம்ʼ ததை²வ ச । ஸமகம்பந்த ஸைன்யானி பரஸ்பரஸமாக³மே ॥ 6-18-4 (39306) தத்ர நாகா³ ரதா²ஶ்சைவ ஜாம்பூ³நத³விபூ⁴ஷிதா: । ப்⁴ராஜமானா வ்யத்³ருʼஶ்யந்த மேகா⁴ இவ ஸவித்³யுத: ॥ 6-18-5 (39307) த்⁴வஜா ப³ஹுவிதா⁴காராஸ்தாவகானாம்ʼ நராதி⁴ப । காஞ்சனாங்க³தி³நோ ரேஜுர்ஜ்வலிதா இவ பாவகா: ॥ 6-18-6 (39308) ஸ்வேஷாம்ʼ சைவ பரேஷாம்ʼ ச ஸமத்³ருʼஶ்யந்த பா⁴ரத। மஹேந்த்³ரகேதவ: ஶுப்⁴ரா மஹேந்த்³ரஸத³னேஷ்விவ ॥ 6-18-7 (39309) காஞ்சனை: கவசைர்வீரா ஜ்வலனார்கஸமப்ரபை⁴:। ஸன்னத்³தா⁴: ஸமத்³ருʼஶ்யந்த ஜ்வலனார்கஸமப்ரபா⁴: ॥ 6-18-8 (39310) குருயோத⁴வரா ராஜன்விசித்ராயுத⁴கார்முகா: । உத்³யதைராயுதை²ஶ்சித்ரைஸ்தலப³த்³தா⁴: பதாகின: ॥ 6-18-9 (39311) ருʼஷபா⁴க்ஷா மஹேஷ்வாஸாஶ்சமூமுக²க³தா ப³பு⁴: । ப்ருʼஷ்ட²கோ³பாஸ்து பீ⁴ஷ்மஸ்ய புத்ராஸ்தவ நராதி⁴ப । து³:ஶாஸனோ து³ர்விஷஹோ து³ர்முகோ² து³:ஸஹஸ்ததா² ॥ 6-18-10 (39312) விவிம்ʼஶதிஶ்சித்ரஸேனோ விகர்ணஶ்ச மஹாரத²: । ஸத்யவ்ரத: புருமித்ரோ ஜயோ பூ⁴ரிஶ்ரவா: ஶல: ॥ 6-18-11 (39313) ரதா² விம்ʼஶதிஸாஹஸ்ராஸ்ததை²ஷாமனுயாயின:। அபீ⁴ஷாஹா: ஶூரஸேனா: ஶிப³யோ(அ)த² வஸாதய: ॥ 6-18-12 (39314) ஶால்வா மத்ஸ்யாஸ்ததா²ம்ப³ஷ்டா²ஸ்த்ரைக³ர்தா: கேகயாஸ்ததா²। ஸௌவீரா: கைதவா: ப்ராச்யா: ப்ரதீச்யேதீ³ச்யவாஸின: ॥ 6-18-13 (39315) த்³வாத³ஶைதே ஜனபதா³: ஸர்வே ஶூராஸ்தனுத்யஜ: । மஹதா ரத²வம்ʼஶேன தே ரரக்ஷு: பிதாமஹம் ॥ 6-18-14 (39316) அனீகம்ʼ த³ஶஸாஹஸ்ரம்ʼ குஞ்ஜராணாம்ʼ தரஸ்வினாம் । மாக³தோ⁴ யத்ர ந்ருʼபதிஸ்தத்³ரதா²நீகமன்வயாத் ॥ 6-18-15 (39317) ரதா²நாம்ʼ சக்ரரக்ஷாஶ்ச பாத³ரக்ஷாஶ்ச த³ந்தினாம்। அப⁴வன்வாஹினீமத்⁴யே ஶதானாமயுதானி ஷட் ॥ 6-18-16 (39318) பாதா³தாஶ்சாக்³ரதோ க³ச்ச²ந்த⁴னுஶ்சர்மாஸிபாணய: । அனேகஶதஸாஹஸ்ரா நக²ரப்ராஸயோதி⁴ந: ॥ 6-18-17 (39319) அக்ஷௌஹிண்யோ த³ஶைகா ச தவ புத்ரஸ்ய பா⁴ரத। அத்³ருʼஶ்யத மஹாராஜ க³ங்கே³வ யமுனாந்தரா ॥ ॥ 6-18-18 (39320) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ப⁴க³வத்³கீ³தாபர்வணி அஷ்டாத³ஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-19-0 (39321) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। 6-19-0x (3994) அர்க்ஷாம்ʼஹிணீம்ʼ த³ஶைகாம்ʼ ச வ்யூடா⁴ம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா யுதி⁴ஷ்டி²ர:। கத²மல்பேன ஸைன்யேன ப்ரத்யவ்யூஹத பாண்ட³வ: ॥ 6-19-1 (39322) யோ வேத³ மானுஷம்ʼ வ்யூஹம்ʼ தை³வம்ʼ கா³ந்த⁴ர்வமாஸுரம் । கத²ம்ʼ பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஸ கௌந்தேய: ப்ரத்யயூஹத ஸஞ்ஜய ॥ 6-19-2 (39323) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-19-3x (3995) தா⁴ர்தராஷ்ட்ராண்யனீகானி த்³ருʼஷ்ட்வா வ்யூடா⁴நி பாண்ட³வ:। அப்⁴யபா⁴ஷத த⁴ர்மாத்மா த⁴ர்மராஜோ த⁴னஞ்ஜயம் ॥ 6-19-3 (39324) மஹர்ஷேர்வசனாத்தாத வேத³யந்தி ப்³ருʼஹஸ்பதே: । ஸம்ʼஹதான்யோத⁴யேத³ல்பான்காமம்ʼ விஸ்தாரயேத்³ப³ஹூன் ॥ 6-19-4 (39325) ஸூசீமுக²மனீகம்ʼ ஸ்யாத³ல்பானாம்ʼ ப³ஹுபி⁴: ஸஹ। அஸ்மாகம்ʼ ச ததா² ஸைன்யமல்பீய: ஸுதராம்ʼ பரை: ॥ 6-19-5 (39326) ஏதத்³வசனமாஜ்ஞாய மஹர்ஷேர்வ்யூஹ பாண்ட³வ । ஏதச்ச்²ருத்வா த⁴ர்மராஜம்ʼ ப்ரத்யபா⁴ஷத பாண்ட³வ:॥ 6-19-6 (39327) ஏஷ வ்யூஹாமி தே வ்யூஹம்ʼ ராஜஸத்தம து³ர்ஜயம்। அசலம்ʼ நாம வஜ்ராக்²யம்ʼ விஹிதம்ʼ வஜ்ரபாணினா ॥ 6-19-7 (39328) ய: ஸ வாத இவோத்³பூ⁴த: ஸமரே து³:ஸஹ: பரை:। ஸ ந: புரோ யோத்ஸயதே வை பீ⁴ம: ப்ரஹரதாம்ʼ வர: ॥ 6-19-8 (39329) தேஜாம்ʼஸி ரிபுஸைன்யானாம்ʼ ம்ருʼத்³க³ன்புருஷஸத்தம:। அக்³நே(அ)க்³ரணீர்யோத்ஸ்யதி நோ யுத்³தோ⁴பாயவிசக்ஷண: ॥ 6-19-9 (39330) யம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா குரவ: ஸர்வே து³ர்யோத⁴னபுரோக³மா:। நிவர்திஷ்யந்தி ஸந்த்ரஸ்தா: ஸிம்ʼஹம்ʼ க்ஷுத்³ரம்ருʼகா³ யதா² ॥ 6-19-10 (39331) தம்ʼ ஸர்வே ஸம்ʼஶ்ரயிஷ்யாம: ப்ராகாரமகுதோப⁴யா: । பீ⁴மம்ʼ ப்ரஹரதாம்ʼ ஶ்ரேஷ்ட²ம்ʼ தே³வாராஜமிவாமரா: ॥ 6-19-11 (39332) ந ஹி ஸோ(அ)ஸ்தி புமாம்̐ல்லோகே ய: ஸங்க்ருத்³த⁴ம்ʼ வ்ருʼகோத³ரம்। த்³ரஷ்டுமத்யுக்³ரகர்மாணம்ʼ விஷஹேத நரர்ஷப⁴ம் ॥ 6-19-12 (39333) பீ⁴மஸேனோ க³தா³ம்ʼ பி³ப்⁴ரத்³வஜ்ரஸாரமயீம்ʼ த்³ருʼடா⁴ம் । சரன்வேகே³ந மஹதா ஸமுத்³ரமபி ஶோஷயேத் ॥ 6-19-13 (39334) பீ⁴மஸேனம்ʼ ததா³ ராஜந்த³ர்ஶயஸ்வ மஹாப³லம் । கேகயா த்⁴ருʼஷ்டகேதுஶ்ச சேகிதானஶ்ச வீர்யவான் ॥ 6-19-14 (39335) ஏதே க³ச்ச²ந்து ஸாமாத்யா: ப்ரகர்ஷந்தோ ஜனாதி⁴ப । த்⁴ருʼதராஷ்ட்ரஸ்ய தா³யாதா³நிதி பீ³ப⁴த்ஸுரப்³ரவீத் ॥ 6-19-15 (39336) ப்³ருவாணம்ʼ து ததா² பார்த²ம்ʼ ஸர்வஸைன்யானி பா⁴ரத । அபூஜயம்ʼஸ்ததா³ வாக்³பி⁴ரனுகூலாபி⁴ராஹவே ॥ 6-19-16 (39337) ஏவமுக்த்வா மஹாபா³ஹுஸ்ததா² சக்ரே த⁴னஞ்ஜய:। வ்யூஹ்ய தானி ப³லான்யாஶு ப்ரயயௌ ப²ல்கு³நஸ்ததா² ॥ 6-19-17 (39338) ஸம்ப்ரயாதான்குரூந்த்³ருʼஷ்ட்வா பாண்ட³ம்ʼவானாம்ʼ மஹாசமூ:। க³ங்கே³வ பூர்ணா ஸ்திமிதா ஸ்பந்த³மானா வ்யத்³ருʼஶ்யத ॥ 6-19-18 (39339) பீ⁴மஸேனோ(அ)க்³ரணீஸ்தேஷாம்ʼ த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஶ்ச வீர்யவான் । நகுல: ஸஹதே³வஶ்ச த்⁴ருʼஷ்டகேதுஶ்ச பார்தி²வ: ॥ 6-19-19 (39340) விராடஶ்ச தத: பஶ்சாத்³ராஜாதா²க்ஷௌஹிணீவ்ருʼத: । ப்⁴ராத்ருʼபி⁴: ஸஹ புத்ரைஶ்ச ஸோ(அ)ப்⁴யரக்ஷத ப்ருʼஷ்ட²த: ॥ 6-19-20 (39341) சக்ரரக்ஷௌ து பீ⁴மஸ்ய மாத்³ரீபுத்ரௌ மஹாத்³யுதீ। த்³ரௌபதே³யா: ஸஸௌப⁴த்³ரா: ப்ருʼஷ்ட²கோ³பாஸ்தரஸ்வின: ॥ 6-19-21 (39342) த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஶ்ச பாஞ்சால்யஸ்தேஷாம்ʼ கோ³ப்தா மஹாரத²: । ஸஹித: ப்ருʼதனாஶூரை: ரத²முக்²யை: ப்ரப⁴த்³ரகை: ॥ 6-19-22 (39343) ஶிக²ண்டீ³ து தத: பஶ்சாத³ர்ஜுனேனாபி⁴ரக்ஷித:। யத்தோ பீ⁴ஷ்மவினாஶாய ப்ரயயௌ ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-19-23 (39344) ப்ருʼஷ்ட²தோ(அ)ப்யர்ஜுனஸ்யாஸீத்³யுயுதா⁴நோ மஹாப³ல: । சக்ரரக்ஷௌ து பாஞ்சால்யௌ யுதா⁴மன்யூத்தமோஜஸௌ ॥ 6-19-24 (39345) ராஜா து மத்⁴யமானீகே குந்தீபுத்ரோ யுதி⁴ஷ்டி²ர: । ப்³ருʼஹத்³பீ⁴: குஞ்ஜரைர்மத்தைஶ்சலத்³பி⁴ரசலைரிவ ॥ 6-19-25 (39346) அக்ஷௌஹிண்யாத² பாஞ்சால்யோ யஜ்ஞஸேனோ மஹாமனா: । விராடமன்வயாத்பஶ்சாத்பாண்ட³வார்த²ம்ʼ பராக்ரமீ ॥ 6-19-27aதேஷாமாதி³த்யசந்த்³ராபா⁴: கனகோத்தமபூ⁴ஷணா: । நானாசிஹ்னத⁴ரா ராஜன்ரதே²ஷ்வாஸன்மஹாத்⁴வஜா: ॥ 6-19-26 (39347) ஸமுத்ஸார்ய தத: பஶ்சாத்³த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னோ மஹாரத²: । ப்⁴ராத்ருʼபி⁴: ஸஹபுத்ரைஶ்ச ஸோ(அ)ப்⁴யரக்ஷத்³யுதி⁴ஷ்டி²ரம் ॥ 6-19-28 (39348) த்வதீ³யானாம்ʼ பரேஷாம்ʼ ச ரதே²ஷு விபுலாந்த்⁴வஜான்। அபி⁴பூ⁴யார்ஜுனஸ்யைகோ ரதே² தஸ்தௌ² மஹாகபி: ॥ 6-19-29 (39349) பதா³தாஸ்த்வக்³ரதோ(அ)க³ச்ச²ன்னஸிஶக்த்ய்ருʼஷ்டிபாணய:। அனேகஶதஸாஹஸ்ரா பீ⁴மஸேனஸ்ய ரக்ஷிண: ॥ 6-19-30 (39350) வாரணா த³ஶஸாஹஸ்ரா: ப்ரபி⁴ந்னகரடாமுகா²: । ஶூரா ஹேமமயைர்ஜாலைர்தீ³ப்யமானா இவாசலா: ॥ 6-19-31 (39351) க்ஷரந்த இவ ஜீமூதா மஹார்ஹா: பத்³மக³ந்தி⁴ந:। ராஜானமன்வயு: யஶ்சாஜ்ஜீமூதா இவ வார்ஷிகா: ॥ 6-19-32 (39352) பீ⁴மஸேனோ க³தா³ம்ʼ பீ⁴மாம்ʼ ப்ரகர்ஷன்பரிகோ⁴பமாம்। ப்ரசகர்ஷ மஹாஸைன்யம்ʼ து³ராத⁴ர்ஷோ மஹாமனா: ॥ 6-19-33 (39353) தமர்கமிவ து³ஷ்ப்ரேக்ஷ்யம்ʼ தபந்தமிவ வாஹினீம் । ந ஶேகு: ஸர்வயோதா⁴ஸ்தே ப்ரதிவீக்ஷிதுமந்திகே ॥ 6-19-34 (39354) வஜ்ரோ நாமைஷ ஸ வ்யூஹோ நிர்ப⁴ய: ஸர்வதோமுக²:। சாபவித்³யுத்³த்⁴வஜோ கோ⁴ரோ கு³ப்தோ கா³ண்டீ³வத⁴ன்வனா ॥ 6-19-35 (39355) யம்ʼ ப்ரதிவ்யூஹய் திஷ்ட²ந்தி பாண்ட³வாஸ்தவ வாஹினீம் । அஜேயோ மானுஷே லோகே பாண்ட³வைரபி⁴ரக்ஷித: ॥ 6-19-36 (39356) ஸந்த்⁴யாம்ʼ திஷ்ட²த்ஸு ஸைன்யேஷு ஸூர்யஸ்யோத³யனம்ʼ ப்ரதி। ப்ரவவௌ ப்ருʼஷ்ட²தோ வாயுர்னிரப்⁴ரே ஸ்தனயித்னுமான் ॥ 6-19-37 (39357) விஷ்வக்³வாதாஶ்ச விவவுர்னீசை: ஶர்கரகர்ஷிண: । ரஜஶ்சோத்³தூ⁴யத மஹத்தம ஆச்சா²த³யஞ்ஜக³த் ॥ 6-19-38 (39358) பபாத மஹதீ சோல்கா ப்ராங்பு⁴கீ² ப⁴ரதர்ஷப⁴ । உத்³யந்தம்ʼ ஸூர்யமாஹத்ய வ்யஶீர்யத மஹாஸ்வனா ॥ 6-19-39 (39359) அத² ஸம்ʼநஹ்யமானேஷு ஸைன்யேஷு ப⁴ரதர்ஷப⁴ । நிஷ்ப்ரபோ⁴(அ)ப்⁴யுத்³யயௌ ஸூர்ய: ஸகோ⁴ஷம்ʼ பூ⁴ஶ்சசால ச ॥ 6-19-40 (39360) வ்யஶீர்யத ஸனாதா³ ச பூ⁴ஸ்ததா³ ப⁴ரதர்ஷப⁴ । நிர்கா⁴தா ப³ஹவோ ராஜந்தி³க்ஷு ஸர்வாஸு சாப⁴வன் । ப்ராது³ராஸீத்³ரஜஸ்தீவ்ரம்ʼ ந ப்ராஜ்ஞாயத கிஞ்சன ॥ 6-19-41 (39361) த்⁴வஜானாம்ʼ தூ⁴யமானானாம்ʼ ஸஹஸா மாதரிஶ்வனா । கிங்கிணீஜாலப³த்³தா⁴நாம்ʼ காஞ்சனஸ்ரக்³வராம்ப³ரை: ॥ 6-19-42 (39362) மஹதாம்ʼ ஸபதாகானாமாதி³த்யஸமதேஜஸாம் । ஸர்வம்ʼ ஜ²ணஜ²ணீபூ⁴தமாஸீத்தாலவனேஷ்விவ ॥ 6-19-43 (39363) ஏவம்ʼ தே புருஷவ்யாக்⁴ரா: பாண்ட³வா யுத்³த⁴னந்தி³ந: । வ்யவஸ்தி²தா: ப்ரதிவ்யூஹ்ய தவ புத்ரஸ்ய வாஹினீம் ॥ 6-19-44 (39364) க்³ரஸந்த இவ மஞ்ஜானோ யோதா⁴நாம்ʼ ப⁴ரதர்ஷப⁴ । த்³ருʼஷ்ட்வாக்³ரதோ பீ⁴மஸேனம்ʼ க³தா³பாணிமவஸ்தி²தம் ॥ ॥ 6-19-45 (39365) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ப⁴க³வத்³கீ³தாபர்வணி ஏகோனவிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥

த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। ஸூர்யோத³யே ஸஞ்ஜய கே நு பூர்வம்ʼ யுயுத்ஸவோ ஹ்ருʼஷ்யமாணா இவாஸன்। மாமகா வா பீ⁴ஷ்மனேத்ரா: ஸமீபே பாண்ட³வா வா பீ⁴மனேத்ராஸ்ததா³நீம் ॥ 6-20-1 (39366) கேஷாம்ʼ ஜக⁴ன்யௌ ஸமஸூர்யௌ ஸவாயூ கேஷாம்ʼ ஸேனாம்ʼ ஶ்வாபதா³ஶ்சாப⁴ஷந்த । கேஷாம்ʼ யூனாம்ʼ முக²வர்ணா: ப்ரஸன்னா: ஸர்வம்ʼ ஹ்யேதத்³ப்³ரூஹி தத்த்வம்ʼ யதா²வத் ॥ 6-20-2 (39367) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-20-3x (3996) உபே⁴ ஸேனே துல்யமிவோபயாதே உபே⁴ வ்யூஹே ஹ்ருʼஷ்டரூபே நரேந்த்³ர। உபே⁴ சித்ரே வனராஜிப்ரகாஶே ததை²வோபே⁴ நாக³ரதா²ஶ்வபூர்ணே॥ 6-20-3 (39368) உபே⁴ ஸேனே ப்³ருʼஹத்யௌ பீ⁴மரூபே ததை²வோபே⁴ பா⁴ரத து³ர்விஷஹ்யே । ததை²வோபே⁴ ஸ்வர்க³ஜயாய ஸ்ருʼஷ்டே ததை²வோபே⁴ ஸத்புருஷோபஜுஷ்டே ॥ 6-20-4 (39369) பஶ்சான்முகா²: குரவோ தா⁴ர்தராஷ்ட்ரா: ஸ்தி²தா: பார்தா²: ப்ராங்முகா² யோத்ஸ்யமானா: । தை³த்யேந்த்³ரஸேனேவ ச கௌரவாணாம்ʼ தே³வேந்த்³ரஸேனேவ ச பாண்ட³வானாம் ॥ 6-20-5 (39370) ஶீதோ வாயு: ப்ருʼஷ்ட²த: பாண்ட³வானாம்ʼ தா⁴ர்தராஷ்ட்ராஞ்ஶ்வாபதா³ வ்யாஹரந்த । க³ஜேந்த்³ராணாம்ʼ மத³க³ந்தா⁴ம்ʼஶ்ச தீவ்ரா- ந்ன ஸேஹிரே தவ புத்ரஸ்ய நாகா³: ॥ 6-20-6 (39371) து³ர்யோத⁴னோ ஹஸ்தினம்ʼ பத்³மவர்ணம்ʼ ஸுவர்ணகக்ஷம்ʼ ஜாலவந்தம்ʼ ப்ரபி⁴ந்னம் । ஸமாஸ்தி²தோ மத்⁴யக³த: குரூணாம்ʼ ஸம்ʼஸ்தூயமானோ ப³ந்தி³பி⁴ர்மாக³தை⁴ஶ்ச ॥ 6-20-7 (39372) சந்த்³ரப்ரப⁴ம்ʼ ஶ்வேதமதா²தபத்ரம்ʼ ஸௌவர்ணஸ்ரக்³ப்⁴ராஜதி சோத்தமாங்கே³ । தம்ʼ ஸர்வத: ஶகுனி: பார்வதீயை: ஸார்த⁴ம்ʼ கா³ந்தா⁴ரைர்யாதி கா³ந்தா⁴ரராஜ: ॥ 6-20-8 (39373) பீ⁴ஷ்மோ(அ)க்³ரத: ஸர்வஸைன்யஸ்ய வ்ருʼத்³த⁴: ஶ்வேதச்ச²த்ர: ஶ்வேதத⁴னு: ஸக²ங்க³: । ஶ்வேதோஷ்ணீஷ: பாண்டு³ரேண த்⁴வஜேன ஶ்வேதைரஶ்வை: ஶ்வேதஶைலப்ரகாஶை: ॥ 6-20-9 (39374) தஸ்ய ஸைன்யே தா⁴ர்தராஷ்ட்ராஶ்ச ஸர்வே பா³ஹ்லீகானாமேகதே³ஶ: ஶலஶ்ச। யே சாம்ப³ஷ்டா²: க்ஷத்ரியா யே ச ஸிந்தோ⁴- ஸ்ததா² ஸௌவீரா: பஞ்சனதா³ஶ்ச ஶூரா: ॥ 6-20-10 (39375) ஶோணைர்ஹயை ருக்மரதோ² மஹாத்மா த்³ரோணோ த⁴னுஷ்பாணிரதீ³நஸத்வ: । ஆப்தோ கு³ரு: ப்ரதி²த: ஸர்வராஜ்ஞாம்ʼ பஶ்சாச்சமூமிந்த்³ர இவாபி⁴யாதி ॥ 6-20-11 (39376) வார்த⁴க்ஷத்ரி: ஸர்வஸைன்யஸ்ய மத்⁴யே பூ⁴ரிஶ்ரவா: புருமித்ரோ ஜயஶ்ச। ஸால்வா மத்ஸ்யா: கேகயாஶ்சேதி ஸர்வே க³ஜானீகைர்ப்⁴ராதரோ யோத்ஸ்யமானா: ॥ 6-20-12 (39377) ஶாரத்³வதஶ்சோத்தரதூ⁴ர்மஹாத்மா மஹேஷ்வாஸோ கௌ³தமஶ்சித்ரயோதீ⁴। ஶகை: கிராதைர்யவனை: பஹ்லவைஶ்ச ஸார்த⁴ம்ʼ சமூமுத்தரதோ(அ)பி⁴யாதி॥ 6-20-13 (39378) மஹாரதை²ர்வஷ்ணிபோ⁴ஜை: ஸுகு³ப்தம்ʼ ஸுராஷ்ட்ரகைர்விதி³தைராத்தஶஸ்த்ரை: । ப்³ருʼஹத்³ப³லம்ʼ க்ருʼதவர்மாபி⁴கு³ப்தம்ʼ ப³லம்ʼ த்வதீ³யம்ʼ த³க்ஷிணேனாபி⁴யாதி ॥ 6-20-14 (39379) ஸம்ʼஶப்தகானாமயுதம்ʼ ரதா²நாம்ʼ ம்ருʼத்யுர்ஜயோ வார்ஜுனஸ்யேதி ஸ்ருʼஷ்டா:। யேனார்ஜுனஸ்தேன ராஜன்க்ருʼதாஸ்த்ரா: ப்ரயாதாரஸ்தே த்ரிக³ர்தாஶ்ச ஶூரா: ॥ 6-20-15 (39380) ஸாக்³ரம்ʼ ஶதஸஹஸ்ரம்ʼ து நாகா³நாம்ʼ தவ பா⁴ரத । நாகே³நாகே³ ரத²ஶதம்ʼ ஶதமஶ்வா ரதே²ரதே² ॥ 6-20-16 (39381) அஶ்வே(அ)ஶ்வே த³ஶ தா⁴நுஷ்கா தா⁴நுஷ்கே ஶத சர்மிண:। ஏவம்ʼ வ்யூடா⁴ந்யனீகானி பீ⁴ஷ்மேண தவ பா⁴ரத ॥ 6-20-17 (39382) ஸம்ʼவ்யூஹ்ய மானுஷம்ʼ வ்யூஹம்ʼ தை³வம்ʼ கா³ந்த⁴ர்வமாஸுரம்। தி³வஸேதி³வஸே ப்ராப்தே பீ⁴ஷ்ம: ஶாந்தனவோ(அ)க்³ரணீ: ॥ 6-20-18 (39383) மஹாரதௌ²க⁴விபுல: ஸமுத்³ர இவ கோ⁴ஷவான்। பீ⁴ஷ்மேண தா⁴ர்தராஷ்ட்ராணாம்ʼ வ்யூஹ: ப்ரத்யங்முகோ² யுதி⁴ ॥ 6-20-19 (39384) அனந்தரூபா த்⁴வஜினீ நரேந்த்³ர பீ⁴மா த்வதீ³யா ந து பாண்ட³வானாம்। தாம்ʼ சைவ மன்யே ப்³ருʼஹதீம்ʼ து³ஷ்ப்ரக⁴ர்ஷாம்ʼ யஸ்யா நேதா கேஶவஶ்சார்ஜுனஶ்ச ॥ ॥ 6-20-20 (39385) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ப⁴க³வத்³கீ³தாபர்வணி விம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-21-0 (39386) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-21-0x (3997) ப்³ருʼஹதீம்ʼ தா⁴ர்தராஷ்ட்ரஸ்ய ஸேனாம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா ஸமுத்³யதாம்। விஷாத³மக³மத்³ராஜா குந்தீபுத்ரோ யுதி⁴ஷ்டி²ர: ॥ 6-21-1 (39387) வ்யூஹம்ʼ பீ⁴ஷ்மேண சாபே⁴த்³யம்ʼ கல்பிதம்ʼ ப்ரேக்ஷ்ய பாண்ட³வ:। அபே⁴த்³யமிவ ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய விவர்ணோ(அ)ர்ஜுனமப்³ரவீத் ॥ 6-21-2 (39388) த⁴னஞ்ஜய கத²ம்ʼ ஶக்யமஸ்மாபி⁴ர்யோத்³து⁴மாஹவே । தா⁴ர்தராஷ்ட்ரைர்மஹாபா³ஹோ யேஷாம்ʼ யோத்³தா⁴ பிதாமஹ: ॥ 6-21-3 (39389) அக்ஷோப்⁴யோ(அ)யமபே⁴த்³யஶ்ச பீ⁴ஷ்மேணாமித்ரகர்ஷிணா । கல்பித: ஶாஸ்த்ரத்³ருʼஷ்டேன விதி⁴நா பூ⁴ரிவர்சஸா ॥ 6-21-4 (39390) தே வயம்ʼ ஸம்ʼஶய்னம்ʼ ப்ராப்தா: ஸஸைன்யா: ஶத்ருகர்ஷண । கத²மஸ்மான்மஹாவ்யூஹாது³த்தா²நம்ʼ நோ ப⁴விஷ்யதி ॥ 6-21-5 (39391) அதா²ர்ஜுனோ(அ)ப்³ரவீத்பார்த²ம்ʼ யுதி⁴ஷ்டி²ரமமித்ரஹா । விஷண்ணமிவ ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய தவ ராஜன்னநீகினீம் ॥ 6-21-6 (39392) ப்ரஜ்ஞயாப்⁴யதி⁴காஞ்ஶூரான்கு³ணயுக்தான்ப³ஹூனபி । ஜயந்த்யல்பதரா யேன தன்னிபோ³த⁴ விஶாம்பதே ॥ 6-21-7 (39393) தத்ர தே காரணம்ʼ ராஜன்ப்ரவக்ஷ்யாம்யனஸூயவே । நாரத³ஸ்தம்ருʼஷிர்வேத³ பீ⁴ஷ்மத்³ரோணௌ ச பாண்ட³வ ॥ 6-21-8 (39394) ஏனமேவார்த²மாஶ்ரித்ய யுத்³தே⁴ தே³வாஸுரே(அ)ப்³ரவீத்। பிதாமஹ: கில புரா மஹேந்த்³ராதீ³ந்தி³வௌகஸ: ॥ 6-21-9 (39395) ந ததா² ப³லவீர்யாப்⁴யாம்ʼ ஜயந்தி விஜிகீ³ஷவ: । யதா² ஸத்யான்ருʼஶம்ʼஸ்யாப்⁴யாம்ʼ த⁴ர்மேணைவோத்³யமேன ச ॥ 6-21-10 (39396) த்வக்த்வா(அ)த⁴ர்மம்ʼ ததா² ஸர்வே த⁴ர்மம்ʼ சோத்தமமாஸ்தி²தா: । யுத்⁴யத்⁴வமதஹங்காரா யதோ த⁴ர்மஸ்ததோ ஜய: ॥ 6-21-11 (39397) ஏவம்ʼ ராஜன்விஜானீஹி த்⁴ருவோ(அ)ஸ்மாகம்ʼ ரணே ஜய:। யதா² து நாரத³: ப்ராஹ யத: க்ருʼஷ்ணஸ்ததோ ஜய: ॥ 6-21-12 (39398) கு³ணபூ⁴தோ ஜய: க்ருʼஷ்ணே ப்ருʼஷ்ட²தோ(அ)ப்⁴யேதி மாத⁴வம் । தத்³யதா² விஜயஶ்சாஸ்ய ஸன்னதிஶ்சாபரோ கு³ண: ॥ 6-21-13 (39399) அனந்ததேஜா கோ³விந்த³: ஶத்ருபூகே³ஷு நிர்வ்யத²:। புருஷ: ஸனாதனமயோ யத: க்ருʼஷ்ணஸ்ததோ ஜய: ॥ 6-21-14 (39400) புரா ஹ்யேஷ ஹரிர்பூ⁴த்வா விகுண்டோ²(அ)குண்ட²ஸாயக:। ஸுராஸுரானவஸ்பூ²ர்ஜன்னப்³ரவீத்கே ஜயந்த்விதி ॥ 6-21-15 (39401) அனு க்ருʼஷ்ணம்ʼ ஜயேமேதி யைருக்தம்ʼ தத்ர தைர்ஜிதம் । தத்ப்ரஸாதா³த்³தி⁴ த்ரைலோக்யம்ʼ ப்ராப்தம்ʼ ஶக்ராதி³பி⁴: ஸுரை: ॥ 6-21-16 (39402) தஸ்ய தே ந வ்யதா²ம்ʼ காஞ்சிதி³ஹ பஶ்யாமி பா⁴ரத । யஸ்ய தே யஜமாஶாஸ்தே விஶ்வபு⁴க் த்ரிதி³வேஶ்வர: ॥ ॥ 6-21-17 (39403) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ப⁴க³வத்³கீ³தாபர்வணி ஏகவிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥

ஸஞ்ஜய உவாச। ததோ யுதி⁴ஷ்டி²ரோ ராஜா ஸ்வாம்ʼ ஸேனாம்ʼ ஸமசோத³யத் । ப்ரதிவ்யூஹன்னநீகானி பீ⁴ஷ்மஸ்ய ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-22-1 (39404) யதோ²த்³தி³ஷ்டான்யனீகானி ப்ரத்யவ்யூஹந்த பாண்ட³வா:க । ஸ்வர்க³ம்ʼ பரமமிச்ச²ந்த: ஸுயுத்³தே⁴ந குரூத்³வஹா: ॥ 6-22-2 (39405) மத்⁴யே ஶிக²ண்டி³நோ(அ)னீகம்ʼ ரக்ஷிதம்ʼ ஸவ்யஸாசினா । த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஶ்சரன்னக்³ரே பீ⁴மஸேனேன பாலித: ॥ 6-22-3 (39406) அனீகம்ʼ த³க்ஷிணம்ʼ ராஜன்யுயுதா⁴நேன பாலிதம் । ஶ்ரீமதா ஸாத்வதாக்³ர்யேண ஶக்ரேணேவ த⁴னுஷ்மதா ॥ 6-22-4 (39407) மஹேந்த்³ரயானப்ரதிமம்ʼ ரத²ம்ʼ து ஸோபஸ்கரம்ʼ ஹாடகரத்னசித்ரம்। யுதி⁴ஷ்டி²ர: காஞ்சனபா⁴ண்ட³யோக்ரம்ʼ ஸமாஸ்தி²தோ நாக³ப³லஸ்ய மத்⁴யே ॥ 6-22-5 (39408) ஸமுச்ச்²ரிதம்ʼ த³ந்தஶலாகமஸ்ய ஸுபாண்டு³ரம்ʼ ச²த்ரமதீவ பா⁴தி। ப்ரத³க்ஷிணம்ʼ சைனமுபாசரந்த மஹர்ஷய: ஸம்ʼஸ்துதிபி⁴ர்மஹேந்த்³ரம் ॥ 6-22-6 (39409) புரோஹிதா: ஶத்ருவத⁴ம்ʼ வத³ந்தோ ப்³ரஹ்மர்ஷிஸித்³தா⁴: ஶ்ருதவந்த ஏனம் । ஜப்யைஶ்ச மந்த்ரைஶ்ச மஹௌஷதீ⁴பி⁴: ஸமந்தத: ஸ்வஸ்த்யயனம்ʼ ப்³ருவந்த: ॥ 6-22-7 (39410) தத: ஸ வஸ்த்ராணி ததை²வ கா³ஶ்ச ப²லானி புஷ்பாணி ததை²வ நிஷ்கான் । குரூத்தமோ ப்³ராஹ்மணஸான்மஹாத்மா குர்வன்யயௌ ஶக்ர இவாமரேஶ: ॥ 6-22-8 (39411) ஸஹஸ்ரஸூர்ய: ஶதகிங்கிணீக: பரார்த்⁴யஜாம்பூ³நத³ஹேமசித்ர:। ரதோ²(அ)ர்ஜுனஸ்யாக்³நிரிவார்சிமாலீ விப்⁴ராஜதே ஶ்வேதஹய: ஸுசக்ர: ॥ 6-22-9 (39412) தமாஸ்தி²த: கேஶவஸங்க்³ருʼஹீதம்ʼ கபித்⁴வஜோ கா³ண்டி³வபா³ணபாணி:। த⁴னுர்த⁴ரோ யஸ்ய ஸம: ப்ருʼதி²வ்யாம்ʼ ந வித்³யதே நோ ப⁴விதா கதா³சித் ॥ 6-22-10 (39413) உத்³த⁴ர்தயிஷ்யம்ʼஸ்தவ புத்ரஸேனா- மதீவ ரௌத்³ரம்ʼ ஸ பி³ப⁴ர்தி ரூபம் । அனாயுதோ⁴ ய: ஸுபு⁴ஜோ பு⁴ஜாப்⁴யாம்ʼ நராஶ்வனாகா³ந்யுதி⁴ ப⁴ஸ்ம குர்யாத்॥ 6-22-11 (39414) ஸ பீ⁴மஸேன: ஸஹிதோ யமாப்⁴யாம்ʼ வ்ருʼகோத³ரோ வீரரத²ஸ்ய கோ³ப்தா । தம்ʼ தத்ர ஸிம்ʼஹர்ஷப⁴மத்தகே²லம்ʼ லோகே மஹேந்த்³ரப்ரதிமானகல்பம் ॥ 6-22-12 (39415) ஸமீக்ஷ்ய ஸேனாக்³ரக³தம்ʼ து³ராஸத³ம்ʼ ஸம்ʼவிவ்யது²: பங்கக³தா யதா² த்³விபா: । வ்ருʼகோத³ரம்ʼ வாரணாஜத³ர்பம்ʼ யோதா⁴ஸ்த்வதீ³யா ப⁴யவிக்³நஸத்த்வா: ॥ 6-22-13 (39416) அனீகமத்⁴யே திஷ்ட²ந்தம்ʼ ராஜபுத்ரம்ʼ து³ராஸத³ம் । அப்³ரவீத்³ப⁴ரதஶ்ரேஷ்ட²ம்ʼ கு³டா³கேஶம்ʼ ஜனார்த³ன: ॥ 6-22-14 (39417) வாஸுதே³வ உவாச। 6-22-15x (3998) ய ஏஷ ரோஷாத்ப்ரதபன்ப³லஸ்தோ² யோ ந: ஸேனாம்ʼ ஸிம்ʼஹ இவேக்ஷதே ச। ஸ ஏஷ பீ⁴ஷ்ம: குருவம்ʼஶகேது- ர்யேனாஹ்ருʼதாஸ்த்ரிஶதம்ʼ வாஜிமேதா⁴: ॥ 6-22-15 (39418) ஏதான்யனீகானி மஹானுபா⁴வம்ʼ கூ³ஹந்தி மேகா⁴ இவ ரஶ்மிமந்தம்। ஏதானி ஹத்வா புருஷப்ரவீர காங்க்ஷஸ்வ யுத்³த⁴ம்ʼ ப⁴ரதர்ஷபே⁴ண ॥ ॥ 6-22-16 (39419) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ப⁴க³வத்³கீ³தாபர்வணி த்³வாவிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-23-0 (39420) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-23-0x (3999) தா⁴ர்தராஷ்ட்ரப³லம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா யுத்³தா⁴ய ஸமுபஸ்தி²தம்। அர்ஜுனஸ்ய ஹிதார்தா²ய க்ருʼஷ்ணோ வசனமப்³ரவீத் ॥ 6-23-1 (39421) ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச। 6-23-2x (4000) ஶுசிர்பூ⁴த்வா மஹாபா³ஹோ ஸங்க்³ராமாபி⁴முகே² ஸ்தி²த:। பராஜயாய ஶ்த்ருணாம்ʼ து³ர்கா³ஸ்தோத்ரமுதீ³ரய ॥ 6-23-2 (39422) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-23-3x (4001) ஏவமுக்தோ(அ)ர்ஜுன: ஸங்க்²யே வாஸுதே³வேன தீ⁴மதா। அவதீர்ய ரதா²த்பார்த²: ஸ்தோத்ரமாஹ க்ருʼதாஞ்ஜலி: ॥ 6-23-3 (39423) அர்ஜுன உவாச। 6-23-4x (4002) நமஸ்தே ஸித்³த⁴ஸேனானி ஆர்யே மந்த³ரவாஸினி । குமாரி காலி காபாலி கபிலே க்ருʼஷ்ணபிங்க³லே ॥ 6-23-4 (39424) ப⁴த்³ரகாலி நமஸ்துப்⁴யம்ʼ மஹாகாலி நமோ(அ)ஸ்து தே । சண்டி³ சண்டே³ நமஸ்துப்⁴யம்ʼ தாரிணி வரவர்ணினி ॥ 6-23-5 (39425) காத்யாயனி மஹாபா⁴கே³ கராலி விஜயே ஜயே। ஶிகி²பிச்ச²த்⁴வஜத⁴ரே நானாப⁴ரணபூ⁴ஷிதே॥ 6-23-6 (39426) அட்டஶூலப்ரஹரணே ஸ்வங்க³கே²டகதா⁴ரிணி । கோ³பேந்த்³ரஸ்யானுஜே ஜ்யேஷ்டே² நந்த³கோ³பகுலோத்³ப⁴வே ॥ 6-23-7 (39427) மஹிஷாஸ்ருʼக்ப்ரியே நித்யம்ʼ கௌஶிகி பீதவாஸினி । அட்டஹாஸே கோகமுகே² நமஸ்தே(அ)ஸ்து ரணப்ரியே ॥ 6-23-8 (39428) உபே⁴ ஶாகம்ப⁴ரி ஶ்வேதே க்ருʼஷ்ணே கைடப⁴னாஶினி । ஹிரண்யாஶ்சி விரூபாக்ஷி ஸுதூ⁴ம்ராக்ஷி நமோ(அ)ஸ்து தே ॥ 6-23-9 (39429) வேத³ஶ்ருதி மஹாபுண்யே ப்³ரஹ்மண்யே ஜாதவேத³ஸி । ஜம்பூ³கடகசைத்யேஷு நித்யம்ʼ ஸன்னிஹிதாலயே ॥ 6-23-10 (39430) த்வம்ʼ ப்³ரஹ்மவித்³யா வித்³யானாம்ʼ மஹானித்³ரா ச தே³ஹினாம்। ஸ்கந்த³மாதர்ப⁴க³வதி து³ர்கே³ காந்தாரவாஸினி ॥ 6-23-11 (39431) ஸ்வாஹாகார: ஸ்வதா⁴ சைவ கலா காஷ்டா² ஸரஸ்வதீ। ஸாவித்ரீ வேத³மாதா ச ததா² வேதா³ந்த உச்யதே ॥ 6-23-12 (39432) ஸ்துதாஸி த்வம்ʼ மஹாதே³வி விஶுத்³தே⁴நாந்தராத்மனா । ஜயோ ப⁴வது மே நித்யம்ʼ த்வத்ப்ரஸாதா³த்³ரணாஜிரே ॥ 6-23-13 (39433) காந்தாரப⁴யது³ர்கே³ஷு ப⁴க்தானாம்ʼ சாலயேஷு ச । நித்யம்ʼ வஸஸி பாதாலே யுத்³தே⁴ ஜயஸி தா³நவான் ॥ 6-23-14 (39434) த்வம்ʼ ஜம்ப⁴னீ மோஹினீ ச மாயா ஹ்ரீ: ஶ்ரீஸ்ததை²வ ச । ஸந்த்⁴யா ப்ரபா⁴வதீ சைவ ஸாவித்ரீ ஜனநீ ததா² ॥ 6-23-15 (39435) துஷ்டி: புஷ்டிர்த்⁴ருʼதிர்தீ³ப்திஶ்சந்த்³ராதி³த்யவிவர்தி⁴நீ । பூ⁴திர்பூ⁴திமதாம்ʼ ஸங்க்²யே வீக்ஷ்யஸே ஸித்³த⁴சாரணை: ॥ 6-23-16 (39436) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-23-17x (4003) தத: பார்த²ஸ்ய விஜ்ஞாய ப⁴க்திம்ʼ மானவவத்ஸலா। 6-23-17bஅந்தரிக்ஷக³தோவாச கோ³விந்த³ஸ்யாக்³ரத: ஸ்தி²தா ॥ 6-23-17 (39437) தே³வ்யுவாச। 6-23-18x (4004) ஸ்வல்பேனைவ து காலேன ஶத்ரூஞ்ஜேஷ்யஸி பாண்ட³வ । நரஸ்த்வமஸி து³ர்த⁴ர்ஷ நாராயணஸஹாயவான் ॥ 6-23-18 (39438) அஜேயஸ்த்வம்ʼ ரணே(அ)ரீணாமபி வஜ்ரப்⁴ருʼத: ஸ்வயம் । இத்யேவமுக்த்வா வரதா³ க்ஷணேனாந்தரதீ⁴யத ॥ 6-23-19 (39439) லப்³த்⁴வா வரம்ʼ து கௌந்தேயோ மேனே விஜயமாத்மன: । ஆருரோஹ தத: பார்தோ² ரத²ம்ʼ பரமஸம்ʼமதம் ॥ 6-23-20 (39440) க்ருʼஷ்ணார்ஜுனாவேகரதௌ² தி³வ்யௌ ஶங்கௌ²: ப்ரத³த்⁴மது: । ய இத³ம்ʼ பட²தே ஸ்தோத்ரம்ʼ கல்ய உத்தா²ய மானவ: ॥ 6-23-21 (39441) யக்ஷரக்ஷ:பிஶாசேப்⁴யோ ந ப⁴யம்ʼ வித்³யதே ஸதா³। ந சாபி ரிபவஸ்தேப்⁴ய: ஸர்பாத்³யா யே ச த³ம்ʼஷ்ட்ரிண: ॥ 6-23-22 (39442) ந ப⁴யம்ʼ வித்³யதே தஸ்ய ஸதா³ ராஜகுலாத³பி । விவாதே³க ஜயமாப்னோதி ப³த்³தோ⁴ முச்யதி ப³ந்த⁴னாத் ॥ 6-23-23 (39443) து³ர்க³ம்ʼ தரதி சாவஶ்யம்ʼ ததா² சோரைர்விமுச்யதே। ஸங்க்³ராமே விஜயேன்னித்யம்ʼ லக்ஷ்மீம்ʼ ப்ராப்னோதி கேவலாம் ॥ 6-23-24 (39444) ஆரோக்³யப³லஸம்பன்னோ ஜீவேத்³வர்ஷஶதம்ʼ ததா² । ஏதத்³த்³ருʼஷ்டம்ʼ ப்ரஸாதா³த்து மயா வ்யாஸஸ்ய தீ⁴மத: ॥ 6-23-25 (39445) மோஹாதே³தௌ ந ஜானந்தி நரனாராயணாவ்ருʼஷீ । தவ புத்ரா து³ராத்மான: ஸர்வே மன்யுவஶானுகா³: ॥ 6-23-26 (39446) ப்ராப்தகாலமித³ம்ʼ வாக்யம்ʼ காலபாஶேன குண்டி²தா: । த்³வைபாயனோ நாரத³ஶ்ச கண்வோ ராமஸ்ததா²நக⁴: । அவாரயம்ʼஸ்தவ ஸுதம்ʼ ந சாஸௌ தத்³க்³ருʼஹீதவான் ॥ 6-23-27 (39447) யத்ர த⁴ர்மோ த்³யுதி: காந்திர்யத்ர ஹ்ரீ: ஶ்ரீஸ்ததா² மதி:। யதோ த⁴ர்மஸ்தத: க்ருʼஷ்ணோ யத: க்ருʼஷ்ணஸ்ததோ ஜய: ॥ ॥ 6-23-28 (39448) இதி ஶ்ரீமன்மஹாப⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ப⁴க³வத்³கீ³தாபர்வணி த்ரயோவிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-24-0 (39449) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। 6-24-0x (4005) கேஷாம்ʼ ப்ரஹ்ருʼஷ்டாஸ்தத்ராக்³ரே யோதா⁴ யுத்⁴யந்தி ஸஞ்ஜய। உத³க்³ரமனஸ: கே வா கே வா தீ³நா விசேதஸ: ॥ 6-24-1 (39450) கே பூர்வம்ʼ ப்ராஹரம்ʼஸ்தத்ர யுத்³தே⁴ ஹ்ருʼத³யகம்பனே । மாமகா: பாண்ட³வேயா வா தன்மமாசக்ஷ்வ ஸஞ்ஜய ॥ 6-24-2 (39451) கஸ்ய ஸேனாஸமுத³யே க³ந்தோ⁴ மால்யஸமுத்³ப⁴வ: । வாயு: ப்ரத³க்ஷிணஶ்சைவ யோதா⁴நாமபி⁴க³ர்ஜதாம் ॥ 6-24-3 (39452) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-24-4x (4006) உப⁴யோ: ஸேனயோஸ்தத்ர யோதா⁴ ஜஹ்ருʼஷிரே ததா³। ஸ்ரஜ: ஸமா: ஸுக³ந்தா⁴நாமுப⁴யத்ர ஸமுத்³ப⁴வ: ॥ 6-24-4 (39453) ஸம்ʼஹதானாமனீகானாம்ʼ வ்யூடா⁴நாம்ʼ ப⁴ரதர்ஷப⁴ । ஸம்ʼஸர்கா³த்ஸமுதீ³ர்ணானாம்ʼ விமர்த³: ஸுமஹானபூ⁴த் ॥ 6-24-5 (39454) வாதி³த்ரஶப்³த³ஸ்துமுல: ஶங்க²பே⁴ரீவிமிஶ்ரித:। ஶூராணாம்ʼ ரணஶூராணாம்ʼ க³ர்ஜதாமிதரேதரம் ॥ 6-24-6 (39455) உப⁴யோ: ஸேனயோ ராஜன்மஹான்வ்யதிகரோ(அ)ப⁴வத்। அன்யோன்யம்ʼ வீக்ஷமாணானாம்ʼ யோதா⁴நாம்ʼ ப⁴ரதர்ஷப⁴। குஞ்ஜராணாம்ʼ ச நத³தாம்ʼ ஸைன்யானாம்ʼ ச ப்ரஹ்ருʼஷ்யதாம் ॥ ॥ 6-24-7 (39456) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ப⁴க³வத்³கீ³தாபர்வணி சதுர்விஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-25-0 (39457) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। 6-25-0x (4007) த⁴ர்மக்ஷேத்ரே குருக்ஷேத்ரே ஸமவேதா யுயுத்ஸவ:। மாமகா: பாண்ட³வாஶ்சைவ கிமகுர்வத ஸஞ்ஜய ॥ 6-25-1 (39458) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-25-2x (4008) த்³ருʼஷ்ட்வா து பாண்ட³வானீகம்ʼ வ்யூட⁴ம்ʼ து³ர்யோத⁴னஸ்ததா³। ஆசார்யமுபஸங்க³ம்ய ராஜா வசனமப்³ரவீத் ॥ 6-25-2 (39459) பஶ்யைதாம்ʼ பாண்டு³புத்ராணாமாசார்ய மஹதீம்ʼ சமூம் । வ்யூடா⁴ம்ʼ த்³ருபத³புத்ரேண தவ ஶிஷ்யேண தீ⁴மதா ॥ 6-25-3 (39460) அத்ர ஶூரா மஹேஷ்வாஸா பீ⁴மார்ஜுனஸமா யுதி⁴ । யுயுதா⁴நோ விராடஶ்ச த்³ருபத³ஶ்ச மஹாரத²: ॥ 6-25-4 (39461) த்⁴ருʼஷ்டகேதுஶ்சேகிதான: காஶிராஜஶ்ச வீர்யவான் । புருஜித்க்ருʼந்திபோ⁴ஜஶ்ச ஶைப்³யஶ்ச நரபுங்க³வ: ॥ 6-25-5 (39462) யுதா⁴மன்யுஶ்ச விக்ராந்த உத்தமௌஜாஶ்ச நரபுங்க³வ: ॥ ஸௌப⁴த்³ரோ த்³ரௌபதே³யாஶ்ச ஸர்வ ஏவ மஹாரதா²: ॥ 6-25-6 (39463) அஸ்மாகம்ʼ து விஶிஷ்டா யே தான்னிபோ³த⁴ த்³விஜோத்தம। நாயகா மம ஸைன்யஸ்ய ஸஞ்ஜ்ஞார்த²ம்ʼ தான்ப்³ரவீமி தே ॥ 6-25-7 (39464) ப⁴வான்பீ⁴ஷ்மஶ்ச கர்ணஶ்ச க்ருʼபஶ்ச ஸமிதிஞ்ஜய: । அஶ்வத்தா²ம்ʼமா விகர்ணஶ்ச ஸௌமத³த்திர்ஜயத்³ரத²: ॥ 6-25-8 (39465) அன்யே ச ப³ஹவ: ஶூரா மத³ர்தே² த்யக்தஜீவிதா:। நானாஶஸ்த்ரப்ரஹரணா: ஸர்வே யுத்³த⁴விஶாரதா³: ॥ 6-25-9 (39466) அபர்யாப்தம்ʼ தத³ஸ்மாகம்ʼ ப³லம்ʼ பீ⁴ஷ்மாபி⁴ரக்ஷிதம்। பர்யாப்தம்ʼ த்வித³மேதேஷாம்ʼ ப³லம்ʼ பீ⁴மாபி⁴ரக்ஷிதம் ॥ 6-25-10 (39467) அயனேஷு ச ஸர்வேஷு யதா²பா⁴க³மவஸ்தி²தா:। பீ⁴ஷ்மமேவாபி⁴ரக்ஷந்து ப⁴வந்த: ஸர்வ ஏவ ஹி ॥ 6-25-11 (39468) தஸ்ய ஸஞ்ஜனயன்ஹர்ஷம்ʼ குருவ்ருʼத்³த⁴: பிதாமஹ: । ஸிம்ʼஹனாத³ம்ʼ வினத்³யோச்சை: ஶங்க²ம்ʼ த³த்⁴மௌ ப்ரதாபவான் ॥ 6-25-12 (39469) தத: ஶங்கா²ஶ்ச பே⁴ர்யஶ்ச பணவானககோ³முகா²: । ஸஹஸைவாப்⁴யஹன்யந்த ஸ ஶப்³த³ஸ்துமுலோ(அ)ப⁴வத் ॥ 6-25-13 (39470) தத: ஶ்வேதைர்ஹயைர்யுக்தே மஹதி ஸ்யந்த³தே ஸ்தி²தௌ । மாத⁴வ: பாண்ட³வஶ்சைவ தி³வ்யௌ ஶங்கௌ² ப்ரத³த்⁴மது: ॥ 6-25-14 (39471) பாஞ்சஜன்யம்ʼ ஹ்ருʼஷீகேஶோ தே³வத³த்தம்ʼ த⁴னஞ்ஜய: । பௌண்ட்³ரம்ʼ த³த்⁴மௌ மஹாஶங்க²ம்ʼ பீ⁴மகர்மா வ்ருʼகோத³ர: ॥ 6-25-15 (39472) அனந்தவிஜயம்ʼ ராஜா குந்தீபுத்ரோ யுதி⁴ஷ்டி²ர: । நகுல: ஸஹதே³வஶ்ச ஸுகோ⁴ஷமணிபுஷ்பகௌ ॥ 6-25-16 (39473) காஶ்யஶ்ச பரமேஷ்வாஸ: ஶிக²ண்டீ³ ச மஹாரத²: । த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னோ விராடஶ்ச ஸாத்யகிஶ்சாபராஜித: ॥ 6-25-17 (39474) த்³ருபதோ³ த்³ரௌபதே³யாஶ்ச ஸர்வஶ: ப்ருʼதி²வீபதே । ஸௌப⁴த்³ரஶ்ச மஹாபா³ஹு: ஶங்கா²ந்த³த்⁴மு: ப்ருʼத²க்ப்ருʼத²க் ॥ 6-25-18 (39475) ஸ கோ⁴ஷோ தா⁴ர்தராஷ்ட்ராணாம்ʼ ஹ்ருʼத³யானி வ்யதா³ரயத்। நப⁴ஶ்ச ப்ருʼதி²வீம்ʼ சைவ துமுலோ வ்யனுனாத³யன் ॥ 6-25-19 (39476) அத² வ்யவஸ்தி²தாந்த்³ருʼஷ்ட்வா தா⁴ர்தராஷ்ட்ரான்கபித்⁴வஜ: । ப்ரவ்ருʼத்தே ஶஸ்த்ரஸம்பாதே த⁴னுருத்³யம்ய பாண்ட³வ: ॥ 6-25-20 (39477) ஹ்ருʼஷீகேஶம்ʼ ததா³ வாக்யமித³மாஹ மஹீபதே । 6-25-21 (39478) அர்ஜுன உவாச। ஸேனயோருப⁴யோர்மத்⁴யே ரத²ம்ʼ ஸ்தா²பய மே(அ)ச்யுத ॥ 6-25-21x (4009) யாவதே³தான்னிரீக்ஷே(அ)ஹம்ʼ யோத்³து⁴காமானவஸ்தி²தான்। கைர்மயா ஸஹ யோத்³த⁴வ்யமஸ்மின்ரணஸமுத்³யமே ॥ 6-25-22 (39479) யோத்ஸ்யமானானவேக்ஷே(அ)ஹம்ʼ ய ஏதே(அ)த்ர ஸமாக³தா: । தா⁴ர்தராஷ்ட்ரஸ்ய து³ர்பு³த்³தே⁴ர்யுத்³தே⁴ ப்ரியசிகீர்ஷவ: ॥ 6-25-23 (39480) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-25-24x (4010) ஏவமுக்தோ ஹ்ருʼஷீகேஶோ கு³டா³கேஶேன பா⁴ரத। ஸேனயோருப⁴யோர்மத்⁴யே ஸ்தா²பயித்வா ரதோ²த்தமம் ॥ 6-25-24 (39481) பீ⁴ஷ்மத்³ரோணப்ரமுக²த: ஸர்வேஷாம்ʼ ச மஹீக்ஷிதாம் । உவாச பார்த² பஶ்யைதான்ஸமவேதான்குரூனிதி ॥ 6-25-25 (39482) தத்ராபஶ்யத்ஸ்தி²தான்பார்த²: பித்ரூʼனத² பிதாமஹான்। ஆசார்யான்மாதுலான்ப்⁴ராத்ரூʼன்புத்ரான்பௌத்ரான்ஸகீ²ம்ʼஸ்ததா² ॥ 6-25-26 (39483) ஶ்வஶுரான்ஸுஹ்ருʼத³ஶ்சைவ ஸேனயோருப⁴யோரபி । தான்ஸமீக்ஷ்ய ஸ கௌந்தேய: ஸர்வான்ப³ந்தூ⁴நவஸ்தி²தான் ॥ 6-25-27 (39484) க்ருʼபயா பரயா(அ)விஷ்டோ விஷீத³ன்னித³மப்³ரவீத் । 6-25-28 (39485) அர்ஜுன உவாச। த்³ருʼஷ்ட்வேமம்ʼ ஸ்வஜனம்ʼ க்ருʼஷ்ண யுயுத்ஸும்ʼ ஸமுபஸ்தி²தம் ॥ 6-25-28x (4011) ஸீத³ந்தி மம கா³த்ராணி முக²ம்ʼ ச பரிஶுஷ்யதி। வேபது²ஶ்ச ஶரீரே மே ரோமஹர்ஷஶ்ச ஜாயதே॥ 6-25-29 (39486) கா³ண்டீ³வம்ʼ ஸ்ரம்ʼஸதே ஹஸ்தாத்த்வக்வைவ பரித³ஹ்யதே। ந ச ஶக்னோம்யவஸ்தா²தும்ʼ ப்⁴ரமதீவ ச மே மன: ॥ 6-25-30 (39487) நிமித்தானி ச பஶ்யாமி விபரீதானி கேஶவ। ந ச ஶ்ரேயோ(அ)னுபஶ்யாமி ஹத்வா ஸ்வஜனமாஹவே ॥ 6-25-31 (39488) ந காங்க்ஷே விஜயம்ʼ க்ருʼஷ்ண ந ச ராஜ்யம்ʼ ஸுகா²நி ச । கிம்ʼ நோ ராஜ்யேன கோ³விந்த³ கிம்ʼ போ⁴கை³ர்ஜீவிதேன வா ॥ 6-25-32 (39489) யேஷாமர்தே² காங்க்ஷிதம்ʼ நோ ராஜ்யம்ʼ போ⁴கா³: ஸுகா²நி ச। த இமே(அ)வஸ்தி²தா யுத்³தே⁴ ப்ராணாம்ʼஸ்த்யக்த்வா த⁴னானி ச ॥ 6-25-33 (39490) ஆசார்யா: பிதர: புத்ராஸ்ததை²வ ச பிதாமஹா: । மாதுலா: ஶ்வஶுரா: பௌத்ரா: ஸ்யாலா: ஸம்ப³ந்தி⁴நஸ்ததா² ॥ 6-25-34 (39491) ஏதான்ன ஹந்துமிச்சா²மி க்⁴நதோ(அ)பி மது⁴ஸூத³ன । அபி த்ரைலோக்யராஜ்யஸ்ய ஹேதோ: கிம்ʼ நு மஹீக்ருʼதே ॥ 6-25-35 (39492) நிஹத்ய தா⁴ர்தராஷ்ட்ரான்ன: கா ப்ரீதி: ஸ்யாஜ்ஜனார்த³ன। பாபமேவாஶ்ரயேத³ஸ்மான்ஹத்வைதானாததாயின: ॥ 6-25-36 (39493) தஸ்மான்னார்ஹா யவம்ʼ ஹந்தும்ʼ தா⁴ர்தராஷ்ட்ரான்ஸ்வபா³ந்த⁴வான்। ஸ்வஜனம்ʼ ஹி கத²ம்ʼ ஹத்வா ஸுகி²ந: ஸ்யாம மாத⁴வ ॥ 6-25-37 (39494) யத்³யப்யேதே ந பஶ்யந்தி லோபோ⁴பஹதசேதஸ: । குலக்ஷயக்ருʼதம்ʼ தோ³ஷம்ʼ பித்ரத்³ரோஹே ச பாதகம் ॥ 6-25-38 (39495) கத²ம்ʼ ந ஜ்ஞேயமஸ்மாபி⁴: பாபாத³ஸ்மான்னிவர்திதும் । குலக்ஷயக்ருʼதம்ʼ தோ³ஷம்ʼ ப்ரபஶ்யத்³பி⁴ர்ஜனார்த³ன ॥ 6-25-39 (39496) குலக்ஷயே ப்ரணஶ்யந்தி குலத⁴ர்மா: ஸனாதனா:। த⁴ர்மே நஷ்டே குலம்ʼ க்ருʼத்ஸ்னமத⁴ர்மோ(அ)பி⁴ப⁴வத்யுத ॥ 6-25-40 (39497) அத⁴ர்மாபி⁴ப⁴வாத்க்ருʼஷ்ண ப்ரது³ஷ்யந்தி குலஸ்த்ரிய: । ஸ்த்ரீஷு து³ஷ்டாஸு வார்ஷ்ணேய ஜாயதே வர்ணஸங்கர: ॥ 6-25-41 (39498) ஸங்கரோ நரகாயைவ குலக்⁴நானாம்ʼ குலஸ்ய ச। பதந்தி பிதரோ ஹ்யேஷாம்ʼ குப்தபிண்டோ³த³கக்ரியா: ॥ 6-25-42 (39499) தோ³ஷைரேதை: குலக்⁴நானாம்ʼ வர்ணஸங்கரகாரகை: । உத்ஸாத்³யந்தே ஜாதித⁴ர்மா: குலத⁴ர்மாஶ்ச ஶாஶ்வதா: ॥ 6-25-43 (39500) உத்ஸன்னகுலத⁴ர்மாணாம்ʼ மனுஷ்யாணாம்ʼ ஜனார்த³ன । நரகே நியதம்ʼ வாஸோ ப⁴வதீத்யனுஶுஶ்ரும ॥ 6-25-44 (39501) அஹோ ப³த மஹத்பாபம்ʼ கர்தும்ʼ வ்யவஸிதா வயம்। யத்³ராஜ்யஸுக²லோபே⁴ந ஹந்தும்ʼ ஸ்வஜனமுத்³யதா: ॥ 6-25-45 (39502) யதி³ மாமப்ரதீகாரமஶஸ்த்ரம்ʼ ஶஸ்த்ரபாணய: । தா⁴ர்தராஷ்ட்ரா ரணே ஹன்யுஸ்தன்மே க்ஷேமதரம்ʼ ப⁴வேத் ॥ 6-25-46 (39503) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-25-47x (4012) ஏவமுக்த்வார்ஜுன: ஸங்க்²யே ரதோ²பஸ்த² உபாவிஶத் । விஸ்ருʼஜ்ய ஸஶரம்ʼ சாபம்ʼ ஶோகஸம்ʼவிக்³நமானஸ: ॥ ॥ 6-25-47 (39504) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ப⁴க³வத்³கீ³தாபர்வணி பஞ்சவிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥ இதி ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாஸூபனிஷத்ஸு ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ யோக³ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணார்ஜுனஸம்ʼவாதே³ அர்ஜுனவிஷாத³யோகோ³நாம ப்ரத²மோ(அ)த்⁴யாய: ॥ 1 ॥

6-26-0 (39505) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-26-0x (4013) தம்ʼ ததா² க்ருʼபயாவிஷ்டமஶ்ருபூர்ணாகுலேக்ஷணம் । விஷீத³ந்தமித³ம்ʼ வாக்யமுவாச மது⁴ஸூத³ன: ॥ 6-26-1 (39506) ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச। 6-26-2x (4014) குதஸ்த்வா கஶ்மலமித³ம்ʼ விஷமே ஸமுபஸ்தி²தம் । அனார்யஜுஷ்டமஸ்வர்க்³யமகீர்திகரமர்ஜுன ॥ 6-26-2 (39507) க்லைப்³யம்ʼ மா ஸ்ம க³ம: பார்த² நைதத்த்வய்யுபபத்³யதே। க்ஷுத்³ரம்ʼ ஹ்ருʼத³யதௌ³ர்ப³ல்யம்ʼ த்யக்த்வோத்திஷ்ட² பரந்தப ॥ 6-26-3 (39508) அர்ஜுன உவாச। 6-26-4x (4015) கத²ம்ʼ பீ⁴ஷ்மமஹம்ʼ ஸங்க்²யே த்³ரோணம்ʼ ச மது⁴ஸூத³ன । இஷுபி⁴: ப்ரதியோத்ஸ்யாமி பூஜார்ஹாவரிஸூத³ன ॥ 6-26-4 (39509) கு³ரூனஹத்வா ஹி மஹானுபா⁴வான் ஶ்ரேயோ போ⁴க்தும்ʼ பே⁴க்ஷமபீஹ லோகே। ஹத்வார்த²காமாம்ʼஸ்து கு³ரூனிஹைவ பு⁴ஞ்ஜீய போ⁴கா³ந்ருதி⁴ரப்ரதி³க்³தா⁴ந் ॥ 6-26-5 (39510) ந சைதத்³வீத்³ம: கதரன்னோ க³ரீயோ யத்³வா ஜயம யதி³ வா நோ ஜயேயு:। யானேவ ஹத்வா ந ஜிஜீவிஷாம- ஸ்தே(அ)வஸ்தி²தா: ப்ரமுகே² தா⁴ர்தராஷ்ட்ரா: ॥ 6-26-6 (39511) கார்பண்யதோ³ஷோபஹதஸ்வபா⁴வ: ப்ருʼச்சா²மி த்வாம்ʼ த⁴ர்மஸம்ʼமூட⁴சேதா:। யச்ச்²ரேய: ஸ்யான்னிஶ்சிதம்ʼ ப்³ரூஹி தன்மே ஶிஷ்யஸ்தே(அ)ஹம்ʼ ஶாதி⁴ மாம்ʼ த்வாம்ʼ ப்ரபன்னம் ॥ 6-26-7 (39512) ந ஹி ப்ரபஶ்யாமி மமாபனுத்³யா- த்³யச்சோ²கமுச்சோ²ஷணமிந்த்³ரியாணாம்। அவாப்ய பூ⁴மாவஸபத்னம்ருʼத்³த⁴ம்ʼ ராஜ்யம்ʼ ஸுராணாமபி சாதி⁴பத்யம் ॥ 6-26-8 (39513) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-26-9x (4016) ஏவமுகத்வா ஹ்ருʼஷீகேஶம்ʼ கு³டா³கேஶம்ʼ பரந்தப । ந யோத்ஸ்ய இதி கோ³விந்த³முக்த்வா தூஷ்ணீம்ʼ ப³பூ⁴வ ஹ ॥ 6-26-9 (39514) தமுவாச ஹ்ருʼஷீகேஶ: ப்ரஹஸன்னிவ பா⁴ரத। ஸேனயோருப⁴யோர்மத்⁴யே விஷீத³ந்தமித³ம்ʼ வச: ॥ 6-26-10 (39515) ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச। 6-26-11x (4017) அஶோச்யானந்வஶோசஸ்த்வம்ʼ ப்ரஜ்ஞாவாதா³ம்ʼஶ்ச பா⁴ஷஸே। க³தாஸூனக³தாஸூம்ʼஶ்ச நானுஶோசந்தி பாண்டி³தா: ॥ 6-26-11 (39516) நத்வேவாஹம்ʼ ஜாது நாஸம்ʼ ந த்வம்ʼ நேமே ஜனாதி⁴பா:। ந சைவ நப⁴விஷ்யாம: ஸர்வே வயமத: பரம் ॥ 6-26-12 (39517) தே³ஹினோ(அ)ஸ்மின்யதா² தே³ஹே கௌமாரம்ʼ யௌவனம்ʼ ஜரா। ததா² தே³ஹாந்தரப்ராப்திர்தீ⁴ரஸ்தத்ர ந முஹ்யதி ॥ 6-26-13 (39518) மாத்ராஸ்பர்ஶாஸ்து கௌந்தேய ஶீதோஷ்ணஸுக²து³:க²தா³: । ஆக³மாபாயினோ(அ)னித்ஸ்யாஸ்தாம்ʼஸ்திதிக்ஷஸ்வ பா⁴ரத ॥ 6-26-14 (39519) யம்ʼ ஹி வ்யத²யந்த்யேதே புருஷம்ʼ புருஷர்ஷப⁴। ஸமது³:க²ஸுக²ம்ʼ தீ⁴ரம்ʼ ஸோ(அ)ம்ருʼதத்வாய கல்பதே ॥ 6-26-15 (39520) நாஸதோ வித்³யதே பா⁴வோ நாபா⁴வோ வித்³யதே ஸத:। உப⁴யோரபி த்³ருʼஷ்டோ(அ)ந்தஸ்த்வனயோஸ்தத்த்வத³ர்ஶிபி⁴:க ॥ 6-26-16 (39521) அவினாஶி து தத்³வித்³தி⁴ யேன ஸர்வமித³ம்ʼ ததம்। வினாஶமவ்யயஸ்யாஸ்ய ந கஶ்சித்கர்துமர்ஹதி ॥ 6-26-17 (39522) அந்தவந்த இமே தே³ஹா நித்யஸ்யோக்தா: ஶரீரிண: । அனாஶினோ(அ)ப்ரமேயஸ்ய தஸ்மாத்³யுத்⁴யஸ்வ பா⁴ரத ॥ 6-26-18 (39523) ய ஏனம்ʼ வேத்தி ஹந்தாரம்ʼ யஶ்சைனம்ʼ மன்யதே ஹதம்। உபௌ⁴ தௌ ந விஜானீதோ நாயம்ʼ ஹந்தி ந ஹன்யதே ॥ 6-26-19 (39524) ந ஜாயதே ம்ரியதே வா கதா³சி- ந்னாயம்ʼ பூ⁴த்வா ப⁴விதா வா ந பூ⁴ய: । அஜோ நித்ய: ஶாஶ்வதோ(அ)யம்ʼ புராணோ ந ஹந்தயே ஹன்யமானே ஶரீரே ॥ 6-26-20 (39525) வேதா³வினாஶினம்ʼ நித்யம்ʼ ய ஏனமஜமவ்யயம்। கத²ம்ʼ ஸ புருஷ: பார்த² கம்ʼ கா⁴தயதி ஹந்தி கம் ॥ 6-26-21 (39526) வாஸாம்ʼஸி ஜீர்ணானி யதா² விஹாய நவானி க்³ருʼஹ்ணானி நரோ(அ)பராணி। ததா² ஶரீராணி விஹாய ஜீர்ணா- ந்யன்யானி ஸம்ʼயாதி நவானி தே³ஹீ ॥ 6-26-22 (39527) நைனம்ʼ சி²ந்த³ந்தி ஶஸ்த்ராணி நைனம்ʼ த³ஹதி பாவக:। ந சைனம்ʼ க்லேத³யந்த்யாபோ ந ஶோஷயதி மாருத: ॥ 6-26-23 (39528) அச்சே²த்³யோ(அ)யமதா³ஹ்யோ(அ)யமக்லேத்³யோ(அ)ஶோஷ்ய ஏவ ச। நித்ய: ஸர்வக³த: ஸ்தா²ணுரசலோ(அ)யம்ʼ ஸனாதன: ॥ 6-26-24 (39529) அவ்யக்தோ(அ)யமசிந்த்யோ(அ)யமவிகார்யோ(அ)யமுச்யதே। தஸ்மாதே³வம்ʼ விதி³த்வைனம்ʼ நானுஶோசிதுமர்ஹஸி ॥ 6-26-25 (39530) அத² சைனம்ʼ நித்யஜாதம்ʼ நித்யம்ʼ வா மன்யஸே ம்ருʼதம்। ததா²பி கத்வம்ʼ மஹாபா³ஹோ நைனம்ʼ ஶோசிதுமர்ஹஸி ॥ 6-26-26 (39531) ஜாதஸ்ய ஹி த்⁴ருவோ ம்ருʼத்யுர்த்⁴ருவம்ʼ ஜன்ம ம்ருʼதஸ்ய ச। தஸ்மாத³பரிஹார்யே(அ)ர்தே² ந த்வம்ʼ ஶோசிதுமர்ஹஸி ॥ 6-26-27 (39532) அவ்யக்தாதீ³நி பூ⁴தானி வ்யக்தமத்⁴யானி பா⁴ரத। அவ்யக்தனித⁴னான்யேன தத்ர கா பரிதே³வனா ॥ 6-26-28 (39533) ஆஶ்சர்யவத்பஶ்யதி கஶ்சிதே³ந- மாஶ்சர்யவத்³வத³தி ததை²வ சான்ய:। ஆஶ்சர்யவச்சைனமன்ய: ஶ்ர்ருʼணோதி ஶ்ருத்வா(அ)ப்யேனம்ʼ வேத³ ந சைவ கஶ்சித் ॥ 6-26-29 (39534) தே³ஹீ நித்யமவத்⁴யோ(அ)யம்ʼ தே³ஹே ஸர்வஸ்ய பா⁴ரத। தஸ்மாத்ஸர்வாணி பூ⁴தானி ந த்வம்ʼ ஶோசிதுமர்ஹஸி ॥ 6-26-30 (39535) ஸ்வத⁴ர்மமபி சாவேக்ஷ்ய ந விகம்பிதுமர்ஹஸி । த⁴ர்ம்யாத்³தி⁴ யுத்³தா⁴ச்ச்²ரேயோ(அ)ன்யத்க்ஷத்ரியஸ்ய ந வித்³யதே ॥ 6-26-31 (39536) யத்³ருʼச்ச²யா சோபபன்னம்ʼ ஸ்வர்க³த்³வாரமபாவ்ருʼதம் । ஸுகி²ந: க்ஷத்ரியா: பார்த² லந்தே யுத்³த⁴மீத்³ருʼஶம் ॥ 6-26-32 (39537) அத² சேத்த்வமிமம்ʼ த⁴ர்ம்யம்ʼ ஸங்க்³ராமம்ʼ ந கரிஷ்யஸி। தத: ஸ்வத⁴ர்மம்ʼ கீர்திம்ʼ ச ஹித்வா பாபமவாப்ஸ்யஸி ॥ 6-26-33 (39538) அகீர்திம்ʼ சாபி பூ⁴தானி கத²யிஷ்யந்தி தே(அ)வ்யயாம் । ஸம்பா⁴விதஸ்ய சாகீர்திர்மரணாத³திரிச்யதே ॥ 6-26-34 (39539) ப⁴யாத்³ரணாது³பரதம்ʼ மம்ʼஸ்யந்தே த்வாம்ʼ மஹாரதா²: । யேஷாம்ʼ ச த்வம்ʼ ப³ஹுமதோ பூ⁴த்வா யாஸ்யஸி லாக⁴வம் ॥ 6-26-35 (39540) அவாச்யவாதா³ம்ʼஶ்சக ப³ஹூன்வதி³ஷ்யந்தி தவாஹிதா: । நிந்த³ந்தஸ்தவ ஸாமர்த்²யம்ʼ ததோ து³:க²தரம்ʼ நு கிம் ॥ 6-26-36 (39541) ஹதோ வா ப்ராப்ஸ்யஸி ஸ்வர்க³ம்ʼ ஜித்வா வா போ⁴க்ஷ்யஸே மஹீம் । தஸ்மாது³த்திஷ்ட² கௌந்தேய யுத்³தா⁴ய க்ருʼதனிஶ்சய: ॥ 6-26-37 (39542) ஸுக²து³:கே² ஸமே க்ருʼத்வா லாபா⁴லாபௌ⁴ ஜயாஜயௌ । ததோ யுத்³தா⁴ய யுஜ்யஸ்வ நைவம்ʼ பாபமவாப்ஸ்யஸி ॥ 6-26-38 (39543) ஏஷா தே(அ)பி⁴ஹிதா ஸாங்க்²யே பு³த்³தி⁴ர்யோகே³ த்விமாம்ʼ ஶ்ர்ருʼணு। பு³த்³த்⁴யா யுக்தோ யயா பார்த² கர்மப³ந்த⁴ம்ʼ ப்ரஹாஸ்யஸி ॥ 6-26-39 (39544) நேஹாபி⁴க்ரமனாஶோ(அ)ஸ்தி ப்ரத்யவாயோ ந வித்³யதே। ஸ்வல்பமப்யஸ்ய த⁴ர்மஸ்ய த்ராயதே மஹதோ ப⁴யாத் ॥ 6-26-40 (39545) வ்யவஸாயாத்மிகா பு³த்³தி⁴ரேகேஹ குருனந்த³ன । ப³ஹுஶாகா² ஹ்யனந்தாஶ்ச பு³த்³த⁴யோ(அ)வ்யவஸாயினாம் ॥ 6-26-41 (39546) யாமிமாம்ʼ புஷ்பிதாம்ʼ வாசம்ʼ ப்ரவத³ந்த்யவிபஶ்சித: । வேத³வாத³ரதா: பார்த² நான்யத³ஸ்தீதி வாதி³ந: ॥ 6-26-42 (39547) காமாத்மான: ஸ்வர்க³பரா ஜன்மகர்மப²லப்ரதா³ம் । க்ரியாவிஶேஷப³ஹுலாம்ʼ போ⁴கை³ஶ்வர்யக³திம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-26-43 (39548) போ⁴கை³ஶ்வர்யப்ரஸக்தானாம்ʼ தயா(அ)பஹ்ருʼதசேதஸாம் । வ்யவஸாயாத்மிகா பு³த்³தி⁴: ஸமாதௌ⁴ ந விதீ⁴யதே ॥ 6-26-44 (39549) த்ரைகு³ண்யவிஷயா வேதா³ நிஸ்த்ரைகு³ண்யோ ப⁴வார்ஜுன । நிர்த்³வந்த்³வோ நித்யஸத்வஸ்தோ² நிர்யோக³க்ஷேம ஆத்மவான் ॥ 6-26-45 (39550) யாவானர்த² உத³பானே ஸர்வத: ஸம்ப்லுதோத³கே। தாவான்ஸர்வேஷு வேதே³ஷு ப்³ராஹ்மணஸ்ய விஜானத: ॥ 6-26-46 (39551) கர்மண்யேவாதி⁴காரஸ்தே மா ப²லேஷு கதா³ ச ந । மா கர்மப²லஹேதுர்பூ⁴ர்மா தே ஸங்கோ³(அ)ஸ்த்வகர்மணி ॥ 6-26-47 (39552) யோக³ஸ்த²: குரு கர்மாணி ஸங்க³ம்ʼ த்யக்த்வா த⁴னஞ்ஜய । ஸித்³த்⁴யஸித்³த்⁴யோ: ஸமோ பூ⁴த்வா ஸமத்வம்ʼ யோக³ உச்யதே ॥ 6-26-48 (39553) தூ³ரேண ஹ்யவரம்ʼ கர்ம பு³த்³தி⁴யோகா³த்³த⁴னஞ்ஜய। பு³த்³தௌ⁴ ஶரணமன்விச்ச² க்ருʼபணா: ப²லஹேதவ: ॥ 6-26-49 (39554) பு³த்³தி⁴யுக்தோ ஜஹாதீஹக உபே⁴ ஸுக்ருʼதது³ஷ்க்ருʼதே । தஸ்மாத்³யோகா³ய யுஜ்யஸ்வ யோக³: கர்மஸு கௌஶலம் ॥ 6-26-50 (39555) கர்மஜம்ʼ பு³த்³தி⁴யுக்தா ஹி ப²லம்ʼ த்யக்த்வா மனீஷிண: । ஜன்மப³ந்த⁴வினிர்முக்தா: பத³ம்ʼ க³ச்ச²ந்த்யனாமயம் ॥ 6-26-51 (39556) யதா³ தே மோஹகலிலம்ʼ பு³த்³தி⁴ர்வ்யதிதரிஷ்யதி। ததா³ க³ந்தாஸி நிர்வேத³ம்ʼ ஶ்ரோதவ்யஸ்ய ஶ்ருதஸ்ய ச ॥ 6-26-52 (39557) ஶ்ருதிவிப்ரதிபன்னா தே யதா³ ஸ்தா²ஸ்யதி நிஶ்சலா । ஸமாதா⁴வசலா பு³த்³தி⁴ஸ்ததா³ யோக³மவாப்ஸ்யஸி ॥ 6-26-53 (39558) அர்ஜுன உவாச। 6-26-54x (4018) ஸ்தி²தப்ரஜ்ஞஸ்ய கா பா⁴ஷா ஸமாதி⁴ஸ்த²ஸ்ய கேஶவ । ஸ்தி²ததீ⁴: கிம்ʼ ப்ரபா⁴ஷேத கிமாஸீத வ்ரஜேத கிம்ʼ ॥ 6-26-54 (39559) ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச । 6-26-55x (4019) ப்ரஜஹாதி யதா³ காமான்ஸர்வான்பார்த² மனோக³தான்। ஆத்மன்யேவாத்மனா துஷ்ட: ஸ்தி²தப்ரஜ்ஞஸ்ததோ³ச்யதே ॥ 6-26-55 (39560) து³:கே²ஷ்வனுத்³விக்³நமனா: ஸுகே²ஷு விக³தஸ்ப்ருʼஹ:। வீதராக³ப⁴யக்ரோத⁴: ஸ்தி²ததீ⁴ர்முனிருச்யதே ॥ 6-26-56 (39561) ய: ஸர்வத்ரானபி⁴ஸ்னேஹஸ்தத்தத்ப்ராப்ய ஶுபா⁴ஶுப⁴ம் । நாபி⁴நந்த³தி ந த்³வேஷ்டி தஸ்ய ப்ரஜ்ஞா ப்ரதிஷ்டி²தா ॥ 6-26-57 (39562) யதா³ ஸம்ʼஹரதே சாயம்ʼ கூர்மோ(அ)ங்கா³நீவ ஸர்வஶ: । இந்த்³ரியாணீந்த்³ரியார்தே²ப்⁴யஸ்தஸ்ய ப்ரஜ்ஞா ப்ரதிஷ்டி²தா ॥ 6-26-58 (39563) விஷயா வினிவர்தந்தே நிராஹாரஸ்ய தே³ஹின:। ரஸவர்ஜம்ʼ ரஸோ(அ)ப்யஸ்ய பரம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா நிவர்ததே ॥ 6-26-59 (39564) யததோ ஹ்யபி கௌந்தேய புருஷஸ்ய விபஶ்சித:। இந்த்³ரியாணி ப்ரமாதீ²நி ஹரந்தி ப்ரஸப⁴ம்ʼ மன: ॥ 6-26-60 (39565) தானி ஸர்வாணி ஸம்ʼயம்ய யுக்த ஆஸீத மத்பர: । வஶே ஹி யஸ்யேந்த்³ரியாமி தஸ்ய ப்ரஜ்ஞா ப்ரதிஷ்டி²தா ॥ 6-26-61 (39566) த்⁴யாயதோ விஷயான்பும்ʼஸ: ஸங்க³ஸ்தேஷூபஜாயதே। ஸங்கா³த்ஸஞ்ஜாயதே காம: காமாத்க்ரோதோ⁴(அ)பி⁴ஜாயதே ॥ 6-26-62 (39567) க்ரோதா⁴த்³ப⁴வதி ஸம்ʼமோஹ: ஸம்ʼமோஹாத்ஸ்ம்ருʼதிவிப்⁴ரம: । ஸ்ம்ருʼதிப்⁴ரம்ʼஶாத்³பு³தி³நாஶோ பு³த்³தி⁴நாஶாத்ப்ரணஶ்யதி ॥ 6-26-63 (39568) ராக³த்³வேஷவியுக்தைஸ்து விஷயானிந்த்³ரியைஶ்சரன் । ஆத்மவஶ்யைர்விதே⁴யாத்மா ப்ரஸாத³மதி⁴க³ச்ச²தி ॥ 6-26-64 (39569) ப்ரஸாதே³ ஸர்வது³:கா²நாம்ʼ ஹானிரஸ்யோபஜாயதே। ப்ரஸன்னசேதஸோ ஹ்யாஶு பு³த்³தி⁴: பர்யவதிஷ்ட²தே ॥ 6-26-65 (39570) நாஸ்தி பு³த்³தி⁴ரயுக்தஸ்ய ந சாயுக்தஸ்ய பா⁴வனா । ந சாபா⁴வயத: ஶாந்திரஶாந்தஸ்ய குத: ஸுக²ம் ॥ 6-26-66 (39571) இந்த்³ரியாணாம்ʼ ஹி சரதாம்ʼ யன்மனோ(அ)னுவிதீ⁴யதே । தத³ஸ்ய ஹரதி ப்ரஜ்ஞாம்ʼ வாயுர்னாவமிவாம்ப⁴ஸி ॥ 6-26-67 (39572) தஸ்மாத்³யஸ்ய மஹாபா³ஹோ நிக்³ருʼஹீதானி ஸர்வஶ: । இந்த்³ரியாணீந்த்³ரியார்தே²ப்⁴யஸ்தஸ்ய ப்ரஜ்ஞா ப்ரதிஷ்டி²தா ॥ 6-26-68 (39573) யா நிஶா ஸர்வபூ⁴தானாம்ʼ தஸ்யாம்ʼ ஜாக³ர்திம்ʼ ஸம்ʼயமீ। யஸ்யாம்ʼ ஜாக்³ரதி பூ⁴தானி ஸா நிஶா பஶ்யதோ முனே: ॥ 6-26-69 (39574) ஆபூர்யமாணமசலப்ரதிஷ்ட²ம்ʼ ஸமுத்³ரமாப: ப்ரவிஶந்தி யத்³வத்। தத்³வத்காமா யம்ʼ ப்ரவிஶந்தி ஸர்வே ஸ ஶாந்திமாப்னோதி ந காமகாமீ ॥ 6-26-70 (39575) விஹாய காமான்ய: ஸர்வான்புமாம்ʼஶ்சரதி நி:ஸ்ப்ருʼஹ: । நிர்மமோ நிரஹங்கார: ஸ ஶாந்திமதி⁴க³ச்ச²தி ॥ 6-26-71 (39576) ஏஷா ப்³ராஹ்மீ ஸ்தி²தி: பார்த² நைனாம்ʼ ப்ராப்ய விமுஹ்யதி । ஸ்தி²த்வாஸ்யாமந்தகாலே(அ)பி ப்³ரஹ்ம நிர்வாணம்ருʼச்ச²தி ॥ ॥ 6-26-72 (39577) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ப⁴க³வத்³கீ³தாபர்வணி ஷட்³விம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥ இதி ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாஸூபனிஷத்ஸு ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ யோக³ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணார்ஜுனஸம்ʼவாதே³ ஶாங்க்²யயோகோ³நாம த்³விதீயோ(அ)த்⁴யாய: ॥ 2 ॥

6-27-0 (39578) அர்ஜுன உவாச। 6-27-0x (4020) ஜ்யாயஸீ சேத்கர்மணஸ்தே மதா பு³த்³தி⁴ர்ஜனார்த³ன। தத்கிம்ʼ கர்மணி கோ⁴ரே மாம்ʼ நியோஜயஸி கேஶவ ॥ 6-27-1 (39579) வ்யாமிஶ்ரேணேவ வாக்யேன பு³த்³தி⁴ம்ʼ மோஹயஸீவ மே । ததே³கம்ʼ வத³ நிஶ்சித்ய யேன ஶ்ரேயோ(அ)ஹமாப்னுயாம் ॥ 6-27-2 (39580) ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச। 6-27-3x (4021) லோகே(அ)ஸ்மிந்த்³விவிதா⁴ நிஷ்டா² புரா ப்ரோப்தா மயா(அ)னக⁴। ஜ்ஞானயோகே³ந ஸாங்க்²யானாம்ʼ கர்மயோகே³ந யோகி³நாம் ॥ 6-27-3 (39581) ந கர்மணாமனாரம்பா⁴ந்னைஷ்கர்ம்யம்ʼ புருஷோ(அ)ஶ்ருதே। ந ச ஸம்ʼந்யஸனாதே³வ ஸித்³தி⁴ம்ʼ ஸமதி⁴க³ச்ச²தி ॥ 6-27-4 (39582) ந ஹி கஶ்சித்க்ஷணமபி ஜாது திஷ்ட²த்யகர்மக்ருʼத் । கார்யதே ஹ்யவஶ: கர்ம ஸர்வ: ப்ரக்ருʼதிஜைர்கு³ணை: ॥ 6-27-5 (39583) கர்மேந்த்³ரியாணி ஸம்ʼயம்ய ய ஆஸ்தே மனஸா ஸ்மரன் । இந்த்³ரியார்தா²ந்விமூடா⁴த்மா மித்²யாசாரா: ஸ உச்யதே ॥ 6-27-6 (39584) யஸ்த்விந்த்³ரியாணி பனஸா நியம்யாரமப⁴தே(அ)ர்ஜுன। கர்மேந்த்³ரியை: கர்மயோக³மஸக்த: ஸ விஶிஷ்யதே ॥ 6-27-7 (39585) நியதம்ʼ குரு கர்ம த்வம்ʼ ஜ்யாயோ ஹ்யகர்மண: । ஶரீரயாத்ராபி ச தே ந ப்ரதித்³த்⁴யேத³கர்மண: ॥ 6-27-8 (39586) யஜ்ஞார்தா²த்கர்மணோ(அ)ன்யத்ர லோகோ(அ)யம்ʼ கர்மப³ந்த⁴ன:। தத³ர்த²ம்ʼ கர்ம கௌந்தேய முக்தஸங்க³: ஸமாசர ॥ 6-27-9 (39587) ஸஹயஜ்ஞா: ப்ரஜா: ஸ்ருʼஷ்ட்வா புரோவாச ப்ரஜாபதி: । அனேன ப்ரஸவிஷ்யத்⁴வமேஷ வோ(அ)ஸ்த்விஷ்டகாமது⁴க் ॥ 6-27-10 (39588) தே³வான்பா⁴வயதா(அ)னேன தே தே³வா பா⁴வயந்து வ:। பரஸ்பரம்ʼ பா⁴வயந்த: ஶ்ரேய: பரமவாப்ஸ்யத² ॥ 6-27-11 (39589) இஷ்டான்போ⁴கா³ந்ஹி வோ தே³வா தா³ஸ்யந்தே யஜ்ஞபா⁴விதா:। தைர்த³த்தானப்ரதா³யைப்⁴யோ யோ பு⁴ங்க்தே ஸ்தேன ஏவ ஸ: ॥ 6-27-12 (39590) யஜ்ஞஶிஷ்டாஶின: ஸந்தோ முச்யந்தே ஸர்வகில்பி³ஷை: । பு⁴ஞ்ஜதே தே த்வக⁴ம்ʼ பாபா யே பசந்த்யாத்மகாரணாத் ॥ 6-27-13 (39591) அன்னாத்³ப⁴வந்தி பூ⁴தானி பர்ஜன்யாத³ன்னஸம்ப⁴வ: । யஜ்ஞாத்³ப⁴வதி பர்ஜன்யோ யஜ்ஞ: கர்மஸமுத்³ப⁴வ: ॥ 6-27-14 (39592) கர்ம ப்³ரஹ்மோத்³ப⁴வம்ʼ வித்³தி⁴ ப்³ரஹ்மா(அ)க்ஷரஸமுத்³ப⁴வம் । தஸ்மாத்ஸர்வக³தம்ʼ ப்³ரஹ்ம நித்யம்ʼ யஜ்ஞே ப்ரதிஷ்டி²தம் ॥ 6-27-15 (39593) ஏவம்ʼ ப்ரவர்திதம்ʼ சக்ரம்ʼ நானுவர்தயதீஹ ய: । அகா⁴யுரிந்த்³ரியாராமோ மோக⁴ம்ʼ பார்த² ஸ ஜீவதி ॥ 6-27-16 (39594) யஸ்த்வாத்மரதிரேவ ஸ்யாதா³த்மத்ருʼப்தஶ்ச மானவ: । ஆத்மன்யேவ ச ஸந்துஷ்டஸ்தஸ்ய கார்யம்ʼ ந வித்³யதே ॥ 6-27-17 (39595) நைவ தஸ்ய க்ருʼதேனார்தோ² நாக்ருʼதேனேஹ கஶ்சன। ந சாஸ்ய ஸர்வபூ⁴தேஷு கஶ்சித³ர்த²வ்யபாஶ்ரய: ॥ 6-27-18 (39596) தஸ்மாத³ஸக்த: ஸததம்ʼ கார்யம்ʼ கர்ம ஸமாசர । அஸக்தோ ஹ்யாசரன்கர்ம பரமாப்னோதி புரூஷ: ॥ 6-27-19 (39597) கர்மணைவ ஹி ஸம்ʼஸித்³தி⁴மாஸ்தி²தா ஜனகாத³ய: । லோகஸங்க்³ரஹமேவாபி ஸம்பஶ்யன்கர்துமர்ஹஸி ॥ 6-27-20 (39598) யத்³யதா³சரதி ஶ்ரேஷ்ட²ஸ்தத்ததே³வேதரோ ஜன: । ஸ யத்ப்ரமாணம்ʼ குருதே லோகஸ்தத³னுவர்ததே ॥ 6-27-21 (39599) ந மே பார்தா²ஸ்தி கர்தவ்யம்ʼ த்ரிஷு லோகேஷு கிஞ்சன । நானவாப்தமவாப்தவ்யம்ʼ வர்த ஏவ ச கர்மணி ॥ 6-27-22 (39600) யதி³ ஹ்யஹம்ʼ ந வர்தேயம்ʼ ஜாது கர்மண்யதந்த்³ரித: । மம வர்ன்மானுவர்தந்தே மனுஷ்யா: பார்த² ஸர்வஶ: ॥ 6-27-23 (39601) உத்ஸீதே³யுரிமே லோகா ந குர்யாம்ʼ கர்ம சேத³ஹம் । ஸங்கரஸ்ய ச கர்தா ஸ்யாமுபஹன்யாமிமா: ப்ரஜா: ॥ 6-27-24 (39602) ஸக்தா: கர்மண்யவித்³வாம்ʼஸோ யதா² குர்வந்தி பா⁴ரத । குர்யாத்³வித்³வாம்ʼஸ்ததா²(அ)ஸக்தஶ்சிகீர்ஷுர்லோகஸங்க்³ரஹம் ॥ 6-27-25 (39603) ந பு³த்³தி⁴பே⁴த³ம்ʼ ஜனயேத³ஜ்ஞானாம்ʼ கர்மஸங்கி³நாம் । ஜோஷயேத்ஸர்வகர்மாணி வித்³வான்யுக்த: ஸமாசரன் ॥ 6-27-26 (39604) ப்ரக்ருʼதே: க்ரியமாணானி கு³ணை: கர்மாணி ஸர்வஶ:। அஹங்காரவிமூடா⁴த்மா கர்தாஹமிதி மன்யதே ॥ 6-27-27 (39605) தத்த்வவித்து மஹாபா³ஹோ கு³ணகர்மவிபா⁴க³யோ: । கு³ணா(அ)னுணேஷு வர்தந்த இதி மத்வா ந ஸஞ்ஜதே ॥ 6-27-28 (39606) ப்ரக்ருʼதேர்கு³ணஸம்ʼமூடா⁴: ஸஞ்ஜந்தே கு³ணகர்மஸு। தானக்ருʼத்ஸ்னவிதோ³ மந்தா³ந்க்ருʼத்ஸ்னவின்ன விசாலயேத் ॥ 6-27-29 (39607) மயி ஸர்வாணி கர்மாணி ஸம்ʼந்யஸ்யாத்⁴யாத்மசேதஸா । நிராஶீர்னிர்மமோ பூ⁴த்வா யுத்⁴யஸ்வ விக³தஜ்வர: ॥ 6-27-30 (39608) யே மே மதமித³ம்ʼ நித்யமனுதிஷ்ட²ந்தி மானவா: । ஶ்ரத்³தா⁴வந்தோ(அ)னஸூயந்தோ முச்யந்தே தே(அ)பி கர்மபி⁴: ॥ 6-27-31 (39609) யே த்வேதத³ப்⁴யஸூயந்தோ நானுதிஷ்ட²ந்தி மே மதம் । ஸர்வஜ்ஞானவிமூடா⁴ம்ʼஸ்தான்வித்³தி⁴ நஷ்டானசேதஸ: ॥ 6-27-32 (39610) ஸத்³ருʼஶம்ʼ சேஷ்டதே ஸ்வஸ்யா: ப்ரக்ருʼதேர்ஜ்ஞானவானபி । ப்ரக்ருʼதிம்ʼ யாந்தி பூ⁴தானி நிக்³ரஹ: கிம்ʼ கரிஷ்யதி ॥ 6-27-33 (39611) இந்த்³ரியஸ்யேந்த்³ரியஸ்யார்தே² ராக³த்³வேஷௌ வ்யவஸ்தி²தௌ । தயோர்ன வஶமாக³ச்சே²த்தௌ ஹ்யஸ்ய பரிபந்தி²நௌ ॥ 6-27-34 (39612) ஶ்ரேயான்ஸ்வத⁴ர்மோ விகு³ண: பரத⁴ர்மாத்ஸ்வனுஷ்டி²தாத் । ஸ்வத⁴ர்மே நித⁴னம்ʼ ஶ்ரேய: பரத⁴ர்மோ ப⁴யாவஹ: ॥ 6-27-35 (39613) அர்ஜுன உவாச। 6-27-36x (4022) அத² கேன ப்ரயுக்தோ(அ)யம்ʼ பாபம்ʼ சரதி பூருஷ:। அனிச்ச²ன்னபி வார்ஷ்ணேய ப³லாதி³வ நியோஜித: ॥ 6-27-36 (39614) ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச। 6-27-37x (4023) காம ஏஷ க்ரோத⁴ ஏஷ ரஜோகு³ணஸமுத்³ப⁴வ: । மஹாஶனோ மஹாபாப்மா வித்³த்⁴யேனமிஹ வைரிணம் ॥ 6-27-37 (39615) தூ⁴மேனாவ்ரியதே வஹ்னிர்யதா²(அ)(அ)த³ர்ஶோ மலேன ச। யதோ²ல்பே³நாவ்ருʼதோ க³ர்ப⁴ஸ்ததா² தேனேத³மாவ்ருʼதம் ॥ 6-27-38 (39616) ஆவ்ருʼதம்ʼ ஜ்ஞானமேதேன ஜ்ஞானினோ நித்யவைரிணா । காமரூபேண கௌந்தேய து³ஷ்பூரேணானலேன ச ॥ 6-27-39 (39617) இந்த்³ரியாணி மனோ பு³த்³தி⁴ரஸ்யாதி⁴ஷ்டா²நமுச்யதே । ஏதைர்விமோஹயத்யேஷ ஜ்ஞானமாவ்ருʼத்த்ய தே³ஹினம் ॥ 6-27-40 (39618) தஸ்மாத்த்வமிந்த்³ரியாண்யாதௌ³ நியம்ய ப⁴ரதர்ஷப⁴ । பாப்மானம்ʼ ப்ரஜஹி ஹ்யேனம்ʼ ஜ்ஞானவிஜ்ஞானநாஶனம் ॥ 6-27-41 (39619) இந்த்³ரியாமி பராண்யாஹுரிந்த்³ரியேப்⁴ய: பரம்ʼ மன: । மனஸஸ்து பரா பு³த்³தி⁴ர்யோ பு³த்³தே⁴: பரதஸ்து ஸ: ॥ 6-27-42 (39620) ஏவம்ʼ பு³த்³தே⁴: பரம்ʼ பு³த்³தா⁴: ஸம்ʼஸ்தப்⁴யாத்மானமாத்மனா । ஜஹி ஶத்ரும்ʼ மஹாபா³ஹோ காமரூபம்ʼ து³ராஸத³ம் ॥ ॥ 6-27-43 (39621) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ப⁴க³வத்³கீ³தாபர்வணி ஸப்தவிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥ இதி ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாஸூபனிஷத்ஸு ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ யோக³ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணார்ஜுனஸம்ʼவாதே³ கர்மயோகோ³நாம த்ருʼதீயோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-28-0 (39622) ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச। 6-28-0x (4024) இமம்ʼ விவஸ்வதே யோக³ம்ʼ ப்ரோக்தவானஹமவ்யயம் । விவஸ்வான்மனவே ப்ராஹ மனுரிக்ஷ்வாகவே(அ)ப்³ரவீத் ॥ 6-28-1 (39623) ஏவம்ʼ பரம்பராப்ராப்தமிமம்ʼ ராஜர்ஷயோ(அ)விது³: । ஸ காலேனேஹ மஹதா யோகோ³ நஷ்ட: பரந்தப ॥ 6-28-2 (39624) ஸ ஏவாயம்ʼ மயா தே(அ)த்³ய யோக³: ப்ரோக்த: புராதன: । ப⁴க்தோ(அ)ஸி மே ஸகா² சேதி ரஹஸ்யம்ʼ ஹ்யேதது³த்தமம் ॥ 6-28-3 (39625) அர்ஜுன உவாச। 6-28-4x (4025) அபரம்ʼ ப⁴வதோ ஜன்ம பரம்ʼ ஜன்ம விவஸ்வத:। கத²மேதத்³விஜானீயாம்ʼ த்வமாதௌ³ ப்ரோக்தவானிதி ॥ 6-28-4 (39626) ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச। 6-28-5x (4026) ப³ஹூனி மே வ்யதீதானி ஜன்மானி தவ சார்ஜுன । தான்யஹம்ʼ வேத³ ஸர்வாணி ந த்வம்ʼ வேத்த² பரந்தப ॥ 6-28-5 (39627) அஜோ(அ)பி ஸன்னவ்யயாத்மா பூ⁴தானாமீஶ்வரோ(அ)பி ஸன் । ப்ரக்ருʼதிம்ʼ ஸ்வாமதி⁴ஷ்டா²ய ஸம்ப⁴வாம்யாத்மமாயயா ॥ 6-28-6 (39628) யதா³ யதா³ ஹி த⁴ர்மஸ்ய க்³லானிர்ப⁴வதி பா⁴ரத। அப்⁴யுத்தா²நமத⁴ர்மஸ்ய ததா³(அ)(அ)த்மானம்ʼ ஸ்ருʼஜாம்யஹம் ॥ 6-28-7 (39629) பரித்ராணாய ஸாதூ⁴நாம்ʼ வினாஶாய ச து³ஷ்க்ருʼதாம்। த⁴ர்மஸம்ʼஸ்தா²பனார்தா²ய ஸம்ப⁴வாமி யுகே³ யுகே³ ॥ 6-28-8 (39630) ஜன்ம கர்ம ச மே தி³வ்யமேவம்ʼ யோ வேத்தி தத்த்வத: । த்வக்த்வா தே³ஹம்ʼ புனர்ஜன்ம நைதி மாமேதி ஸோ(அ)ர்ஜுன ॥ 6-28-9 (39631) வீதராக³ப⁴யக்ரோதா⁴ மன்மயா மாமுபாஶ்ரிதா: । ப³ஹவோ ஜ்ஞானதபஸா பூதா மத்³பா⁴வமாக³தா: ॥ 6-28-10 (39632) யே யதா² மாம்ʼ ப்ரபத்³யந்தே தாம்ʼஸ்ததை²வ ப⁴ஜாம்யஹம் । மம வர்த்மானுவர்தந்தே மனுஷ்யா: பார்த² ஸர்வஶ: ॥ 6-28-11 (39633) காங்க்ஷந்த: கர்மணாம்ʼ ஸித்³தி⁴ம்ʼ யஜந்த இஹ தே³வதா: । க்ஷிப்ரம்ʼ ஹி மானுஷே லோகே ஸித்³தி⁴ர்ப⁴வதி கர்மஜா ॥ 6-28-12 (39634) சாதுர்வர்ண்யம்ʼ மயா ஸ்ருʼஷ்டம்ʼ கு³ணகர்மவிபா⁴க³ஶ: । தஸ்ய கர்தாரமபி மாம்ʼ வித்³த்⁴யகர்தாரமவ்யயம் ॥ 6-28-13 (39635) ந மாம்ʼ கர்மாணி லிம்பந்திக ந மே கர்மப²லே ஸ்ப்ருʼஹா । இதி மாம்ʼ யோ(அ)பி⁴ஜானாதி கர்மபி⁴ர்ன ஸ ப³த்⁴யதே ॥ 6-28-14 (39636) ஏவம்ʼ ஜ்ஞாத்வா க்ருʼதம்ʼ கர்ம பூர்வைரபி முமுக்ஷுபி⁴: । குரு கர்மைவ தஸ்மாத்த்வம்ʼ பூர்வை: பூர்வதரம்ʼ க்ருʼதம் ॥ 6-28-15 (39637) கிம்ʼ கர்ம கிமகர்மேதி கவயோ(அ)ப்யத்ர மோஹிதா: । தத்தே கர்ம ப்ரவக்ஷ்யாமி யஜ்ஜ்ஞாத்வா மோக்ஷ்யஸே(அ)ஶுபா⁴த்॥ 6-28-16 (39638) கர்மணோ ஹ்யபி போ³த்³த⁴வ்யம்ʼ போ³த்³த⁴வ்யம்ʼ ச விகர்மண: । அகர்மணஶ்ச போ³த்³த⁴வ்யம்ʼ க³ஹனா கர்மணோ க³தி: ॥ 6-28-17 (39639) கர்மண்யகர்ம ய: பஶ்யேத³கர்மணி ச கர்ம ய: । ஸ பு³த்³தி⁴மான்மனுஷ்யேஷு ஸ யுக்த: க்ருʼத்ஸ்னகர்மக்ருʼத் ॥ 6-28-18 (39640) யஸ்ய ஸர்வே ஸமாரம்பா⁴: காமஸங்கல்பவர்ஜிதா: । ஜ்ஞானாக்³நித³க்³த⁴கர்மாணம்ʼ தமாஹு: பண்டி³தம்ʼ பு³தா⁴: ॥ 6-28-19 (39641) த்யக்த்வா கர்மப²லாஸங்க³ம்ʼ நித்யத்ருʼப்தோ நிராஶ்ரய: । கர்மண்யபி⁴ப்ரவ்ருʼத்தோ(அ)பி நைவ கிஞ்சித்கரோதி ஸ: ॥ 6-28-20 (39642) நிராஶீர்யதசித்தாத்மா த்யக்தஸர்வபரிக்³ரஹ: । ஶாரீரம்ʼ கேவலம்ʼ கர்ம குர்வன்னாப்னோதி கில்பி³ஷம் ॥ 6-28-21 (39643) யத்³ருʼச்சா²லாப⁴ஸந்துஷ்டோ த்³வந்த்³வாதீதோ விமத்ஸர:। ஸம: ஸித்³தா⁴வஸித்³தௌ⁴ ச க்ருʼத்வாபி ந நிப³த்⁴யதே ॥ 6-28-22 (39644) க³தஸங்க³ஸ்ய முக்தஸ்ய ஜ்ஞானாவஸ்தி²தசேதஸ: । யஜ்ஞாயாசரத: கர்ம ஸமக்³ரம்ʼ ப்ரவிலீயதே ॥ 6-28-23 (39645) ப்³ரஹ்மார்பணம்ʼ ப்³ரஹ்ம ஹவிர்ப்³ரஹ்மாக்³நௌ ப்³ரஹ்மணா ஹுதம் । ப்³ரஹ்மைவ தேன க³ந்தவ்யம்ʼ ப்³ரஹ்ம கர்ம ஸமாதி⁴நா ॥ 6-28-24 (39646) தை³வமேவாபரே யஜ்ஞம்ʼ யோகி³ந: பர்யுபாஸதே। ப்³ரஹ்மாக்³நாவபரே யஜ்ஞம்ʼ யஜ்ஞேனைவோபஜுஹ்வதி ॥ 6-28-25 (39647) ஶ்ரோத்ராதீ³நீந்த்³ரியாண்யன்யே ஸம்ʼயமாக்³நிஷு ஜுஹ்வதி । ஶப்³தா³தீ³ந்விஷயானந்ய இந்த்³ரியாக்³நிஷு ஜுஹ்வதி ॥ 6-28-26 (39648) ஸர்வாணீந்த்³ரியகர்மாணி ப்ராணகர்மாணி சாபரே । ஆத்மஸம்ʼயமயோகா³க்³நௌ ஜுஹ்வதி ஜ்ஞானதீ³பிதே ॥ 6-28-27 (39649) த்³ரவ்யயஜ்ஞாஸ்தபோயஜ்ஞா யோக³யஜ்ஞாஸ்ததா²பரே। ஸ்வாத்⁴யாயஜ்ஞானயஜ்ஞாஶ்ச யதய: ஸம்ʼஶிதவ்ரதா: ॥ 6-28-28 (39650) அபானே ஜுஹ்வதி ப்ராணம்ʼ ப்ராணே(அ)பானம்ʼ ததா²(அ)பரே । ப்ராணாபானக³தீ ருத்³த்⁴வா ப்ராணாயாமபராயணா: ॥ 6-28-29 (39651) அபரே நியதாஹாரா: ப்ராணான்ப்ராணேஷு ஜுஹ்வதி । ஸர்வே(அ)ப்யேதே யஜ்ஞவிதோ³ யஜ்ஞக்ஷபிதகல்மஷா:॥ 6-28-30 (39652) யஜ்ஞஶிஷ்டாம்ருʼதபு⁴ஜோ யாந்தி ப்³ரஹ்ம ஸனாதனம் । நாயம்ʼ லோகோ(அ)ஸ்த்யயஜ்ஞஸ்ய குதோ(அ)ன்ய: குருஸத்தம ॥ 6-28-31 (39653) ஏவம்ʼ ப³ஹுவிதா⁴ யஜ்ஞா விததா ப்³ரஹ்மணோ முகே²। கர்மஜான்வித்³தி⁴ தான்ஸர்வானேவம்ʼ ஜ்ஞாத்வா விமோக்ஷ்யஸே ॥ 6-28-32 (39654) ஶ்ரேயாந்த்³ரவ்யமயாத்³யஜாஜ்ஜ்ஞானயஜ்ஞ: பரந்தப । ஸர்வம்ʼ கர்மாகி²லம்ʼ பார்த² ஜ்ஞானே பரிஸமாப்யதே ॥ 6-28-33 (39655) தத்³வித்³தி⁴ ப்ரணிபாதேன பரிப்ரஶ்னேன ஸேவயா । உபதே³க்ஷ்யந்தி தே ஜ்ஞானம்ʼ ஜ்ஞானினஸ்தத்த்வத³ர்ஶின: ॥ 6-28-34 (39656) யஜ்ஜ்ஞாத்வா ந புனர்மோஹமேவம்ʼ யாஸ்யஸி பாண்ட³வ । யேன பூ⁴தான்யஶேஷேண த்³ரக்ஷ்யஸ்யாத்மன்யதோ² மயி ॥ 6-28-35 (39657) அபி சேத³ஸி பாபேப்⁴ய: ஸர்வேப்⁴ய: பாபக்ருʼத்தம: । ஸர்வம்ʼ ஜ்ஞானப்லவேனைவ வ்ருʼஜினம்ʼ ஸந்தரிஷ்யஸி ॥ 6-28-36 (39658) யதை²தா⁴ம்ʼஸி ஸமித்³தோ⁴(அ)க்³நிர்ப⁴ஸ்மாஸாத்குருதே(அ)ர்ஜுன । ஜ்ஞானாக்³நி: ஸர்வகர்மாணி ப⁴ஸ்மஸாத்குருதே யதா² ॥ 6-28-37 (39659) ந ஹி ஜ்ஞானேன ஸத்³ருʼஶம்ʼ பவித்ரமிஹ வித்³யதே। தத்ஸ்வயம்ʼ யோக³ஸம்ʼஸித்³த⁴: காலேனாத்மனி விந்த³தி ॥ 6-28-38 (39660) ஶ்ரத்³தா⁴வாம்̐ல்லப⁴தே ஜ்ஞானம்ʼ தத்பர: ஸம்ʼயதேந்த்³ரிய: । ஜ்ஞானம்ʼ லப்³த்⁴வா பராம்ʼ ஶாந்திமசிரேணாதி⁴க³ச்ச²தி ॥ 6-28-39 (39661) அஜ்ஞஶ்சாஶ்ரத்³த³தா⁴நஶ்ச ஸம்ʼஶயாத்மா வினஶ்யதி। நாயம்ʼ லோகோ(அ)ஸ்தி ந பரோ ந ஸுக²ம்ʼ ஸம்ʼஶயாத்மன: ॥ 6-28-40 (39662) யோக³ஸம்ʼந்யஸ்தகர்மாணம்ʼ ஜ்ஞானஸஞ்சி²ந்னஸம்ʼஶயம் । ஆத்மவந்தம்ʼ ந கர்மாணி நிப³த்⁴நந்தி த⁴னஞ்ஜய ॥ 6-28-41 (39663) தஸ்மாத³ஜ்ஞானஸம்பூ⁴தம்ʼ ஹ்ருʼத்ஸ்த²ம்ʼ ஜ்ஞானாஸினா(அ)(அ)த்மன: । சி²த்த்வைனம்ʼ ஸம்ʼஶயம்ʼ யோக³மாதிஷ்டோ²த்திஷ்ட² பா⁴ரத ॥ ॥ 6-28-42 (39664) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ப⁴க³வத்³கீ³தாபர்வணி அஷ்டவிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥ இதி ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாஸூபனிஷத்ஸு ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ யோக³ஶஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணார்ஜுனஸம்ʼவாதே³ யஜ்ஞவிபா⁴க³யோகோ³நாம சதுர்தோ²(அ)த்⁴யாய: ॥

6-29-0 (39665) அர்ஜுன உவாச। 6-29-0x (4027) ஸம்ʼந்யாஸம்ʼ கர்மணாம்ʼ க்ருʼஷ்ண கபுனர்யோக³ம்ʼ ச ஶம்ʼஸஸி। யச்ச்²ரேய ஏதயோரேகம்ʼ தன்மே ப்³ரூஹி ஸுனிஶ்சிதம் ॥ 6-29-1 (39666) ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச। 6-29-2x (4028) ஸம்ʼந்யாஸ: கர்மயோக³ஶ்ச நி:ஶ்ரேயஸகராவுபௌ⁴ । தயோஸ்து கர்மஸம்ʼந்யாஸாத்கர்மயோகோ³ விஶிஷ்யதே ॥ 6-29-2 (39667) ஜ்ஞேய: ஸ நித்யஸம்ʼந்யாஸீ யோ ந த்³வேஷ்டி ந காங்க்ஷதி। நிர்த்³வந்த்³வோ ஹி மஹாபா³ஹோ ஸுக²ம்ʼ ப³ந்தா⁴த்ப்ரமுச்யதே ॥ 6-29-3 (39668) ஸாங்க்²யயோகௌ³ ப்ருʼத²க்³பா³லா: ப்ரவத³ந்தி ந பண்டி³தா: । ஏகமப்யாஸ்தி²த: ஸம்யகு³ப⁴யோர்விந்த³தே ப²லம் ॥ 6-29-4 (39669) யத்ஸாங்க்²யை: ப்ராப்யதே ஸ்தா²நம்ʼ தத்³யோகை³ரபி க³ம்யதே । ஏகம்ʼ ஸாங்க்²யம்ʼ ச யோக³ம்ʼ ச ய: பஶ்யதி ஸ பஶ்யதி ॥ 6-29-5 (39670) ஸம்ʼந்யாஸஸ்து மஹாபா³ஹோ து³:க²மாப்துமயோக³த: । யோக³யுக்தோ முனிர்ப்³ரஹ்ம நசிரேணாதி⁴க³ச்ச²தி ॥ 6-29-6 (39671) யோக³யுக்தோ விஶுத்³தா⁴த்மா விஜிதாத்மா ஜிதேந்த்³ரிய: । ஸர்வபூ⁴தாத்மபூ⁴தாத்மா குர்வன்னபி ந லிப்யதே ॥ 6-29-7 (39672) நைவ கிஞ்சித்கரோமீதி யுக்தோ மன்யேத தத்த்வவித் । பஶ்யஞ்ஶ்ருʼண்வன்ஸ்ப்ருʼஶஞ்ஜிக்⁴ரன்னஶ்ரன்க³ச்ச²ன்ஸ்வபன்ஶ்வஸன் ॥ 6-29-8 (39673) ப்ரலபன்விஸ்ருʼஜன்க்³ருʼஹ்ணன்ன்ருʼன்மிஷன்னிமிஷன்னபி। இந்த்³ரியாணீந்த்³ரியார்தே²ஷு வர்தந்த இதி தா⁴ரயன் ॥ 6-29-9 (39674) ப்³ரஹ்மண்யாதா⁴ய கர்மாணி ஸங்க³ம்ʼ த்யக்த்வா கரோதி ய:। லிப்யதே ந ஸ பாபேன பத்³மபத்ரமிவாம்ப⁴ஸா ॥ 6-29-10 (39675) காயேன மனஸா பு³த்³த்⁴யா கேவலைரிந்த்³ரியைரபி । யோகி³ந: கர்ம குர்வந்தி ஸங்க³ம்ʼ த்யக்த்வாத்மஶுத்³த⁴யே ॥ 6-29-11 (39676) யுக்த: கர்மப²லம்ʼ த்யக்த்வா ஶாந்திமாப்னோதி நைஷ்டி²கீம் । அயுக்த: காமகாரேண ப²லே ஸக்தோ நிப³த்⁴யதே ॥ 6-29-12 (39677) ஸர்வகர்மாணி மனஸா ஸம்ʼந்யஸ்யாஸ்தே ஸுக²ம்ʼ வஶீ । நவத்³வாரே புரே தே³ஹீ நைவ குர்வன்ன காரயன் ॥ 6-29-13 (39678) ந கர்த்ருʼத்வம்ʼ ந கர்மாணி லோகஸ்ய ஸ்ருʼஜதி ப்ரபு⁴: । ந கர்மப²லஸம்ʼயோக³ம்ʼ ஸ்வபா⁴வஸ்து ப்ரவர்ததே ॥ 6-29-14 (39679) நாத³த்தே கஸ்ய சித்பாபம்ʼ ந சைவ ஸுக்ருʼதம்ʼ விபு⁴: । அஜ்ஞானேனாவ்ருʼதம்ʼ ஜ்ஞானம்ʼ தேன முஹ்யந்தி ஜந்தவ: ॥ 6-29-15 (39680) ஜ்ஞானேன து தத³ஜ்ஞானம்ʼ யேஷாம்ʼ நாஶிதமாத்மன: । தேஷாமாதி³த்யவஜ்ஜ்ஞானம்ʼ ப்ரகாஶயதி தத்பரம் ॥ 6-29-16 (39681) தத்³பு³த்³த⁴யஸ்ததா³த்மானஸ்தன்னிஷ்டா²ஸ்தத்பராயணா: । க³ச்ச²ந்த்யபுனராவ்ருʼத்திம்ʼ ஜ்ஞானநிர்தூ⁴தகல்மஷா: ॥ 6-29-17 (39682) வித்³யாவினயஸம்பன்னே ப்³ராஹ்மணே க³வி ஹஸ்தினி । ஶுனி சைவ ஶ்வபாகே ச பண்டி³தா: ஸமத³ர்ஶின: ॥ 6-29-18 (39683) இஹைவ தைர்ஜித: ஸர்கோ³ யேஷாம்ʼ ஸாம்யே ஸ்தி²தம்ʼ மன: । நிர்தோ³ஷம்ʼ ஹி ஸமம்ʼ ப்³ரஹ்ம தஸ்மாத்³ப்³ரஹ்மணி தே ஸ்தி²தா: ॥ 6-29-19 (39684) ந ப்ரஹ்ருʼஷ்யேத்ப்ரியம்ʼ வ்யாப்ய நோத்³விஜேத்ப்ராப்ய சாப்ரியம்। ஸ்தி²ரபு³த்³தி⁴ரஸம்ʼமூடோ⁴ ப்³ரஹ்மவித்³ப்³ரஹ்மணி ஸ்தி²த: ॥ 6-29-20 (39685) பா³ஹ்யஸ்பர்ஶேஷ்வஸக்தாத்மா விந்த³த்யாத்மனி யத்ஸுக²ம் । ஸ ப்³ரஹ்மயோக³யுக்தாத்மா ஸுக²மக்ஷய்யமஶ்ருதே ॥ 6-29-21 (39686) யே ஹி ஸம்ʼஸ்பர்ஶஜா போ⁴கா³ து³:க²யோனய ஏவ தே। ஆத்³யந்தவந்த: கௌந்தேய ந தேஷு ரமதே பு³த⁴: ॥ 6-29-22 (39687) ஶக்னோதீஹைவ ய: ஸோடு⁴ம்ʼ ப்ராக்ஶரீரவிமோக்ஷணாத்। காமக்ரோதோ⁴த்³ப⁴வம்ʼ வேக³ம்ʼ ஸ யுக்த: ஸ ஸுகீ² நர: ॥ 6-29-23 (39688) யோ(அ)ந்த:ஸுகோ²(அ)ந்தராராமஸ்ததா²ந்தர்ஜ்யோதிரேவ ய: । ஸ யோகீ³ ப்³ரஹ்மனிர்வாணம்ʼ ப்³ரஹ்மபூ⁴தோ(அ)தி⁴க³ச்ச²தி ॥ 6-29-24 (39689) லப⁴ந்தே ப்³ரஹ்மனிர்வாணம்ருʼஷய: க்ஷீணகல்மஷா:। சி²ந்னத்³வைதா⁴ யதாத்மான: ஸர்வபூ⁴தஹிதே ரதா: ॥ 6-29-25 (39690) காமக்ரோத⁴வியுக்தானாம்ʼ யதீனாம்ʼ யதசேதஸாம்। அபி⁴தோ ப்³ரஹ்மனிர்வாணம்ʼ வர்ததே விதி³தாத்மனாம் ॥ 6-29-26 (39691) ஸ்பர்ஶான்க்ருʼத்வா ப³ஹிர்பா³ஹ்யாம்ʼஶ்சக்ஷுஶ்சைவாந்தரே ப்⁴ருவோ: । ப்ராணாபானௌ ஸமௌ க்ருʼத்வா நாஸாப்⁴யந்தரசாரிணௌ ॥ 6-29-27 (39692) யதேந்த்³ரியமனோபு³த்³தி⁴ர்முனிர்மோக்ஷபராயண:। விக³தேச்சா²ப⁴யக்ரோதோ⁴ ய: ஸதா³ முக்த ஏவ ஸ: । 6-29-28 (39693) போ⁴க்தாரம்ʼ யஜ்ஞதபஸாம்ʼ ஸர்வலோகமஹேஶ்வரம் । ஸுஹ்ருʼத³ம்ʼ ஸர்வபூ⁴தானாம்ʼ ஜ்ஞாத்வா மாம்ʼ ஶாந்திம்ருʼச்ச²தி ॥ ॥ 6-29-29 (39694) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ப⁴க³வத்³கீ³தாபர்வணி ஏகோனத்ரிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥ இதி ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாஸூபனிஷத்ஸு ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ யோக³ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணார்ஜுனஸம்ʼவாதே³ ஸம்ʼந்யாஸயோகோ³நாம பஞ்சமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-30-0 (39695) ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச। 6-30-0x (4029) அனாஶ்ரித: கர்மப²லம்ʼ கார்யம்ʼ கர்ம கரோதி ய:। ஸ ஸம்ʼந்யாஸீ ச யோகீ³ ச ந நிரக்³நிர்ன சாக்ரிய: ॥ 6-30-1 (39696) யம்ʼ ஸம்ʼந்யாஸமிதி ப்ராஹுர்யோக³ம்ʼ தம்ʼ வித்³தி⁴ பாண்ட³வ । ந ஹ்யஸம்ʼந்யஸ்தஸிங்கல்போ யோகீ³ ப⁴வதி கஶ்சன ॥ 6-30-2 (39697) ஆருருக்ஷோர்முனேர்யோக³ம்ʼ கர்ம காரணமுச்யதே। யோகா³ரூட⁴ஸ்ய தஸ்யைவ ஶம: காரணமுச்யதே ॥ 6-30-3 (39698) யதா³ ஹி நேந்த்³ரியார்தே²ஷு ந கர்மஸ்வனுஷஞ்ஜதே । ஸர்வஸங்கல்பஸம்ʼந்யாஸீ யோகா³ரூட⁴ஸ்ததோ³ச்யதே ॥ 6-30-4 (39699) உத்³த⁴ரேதா³த்மனாத்மானம்ʼ நாத்மானமவஸாத³யேத் । ஆத்மைவ ஹ்யாத்மனோ ப³ந்து⁴ராத்மைவ ரிபுராத்மன: ॥ 6-30-5 (39700) ப³ந்து⁴ராத்மா(அ)(அ)த்மனஸ்தஸ்ய யேனாத்மைவாத்மனா ஜித:। அனாத்மனஸ்து ஶத்ருத்வே வர்தேதாத்மைவ ஶத்ருவத் ॥ 6-30-6 (39701) ஜிதாத்மன: ப்ரஶாந்தஸ்ய பரமாத்மா ஸமாஹித:। ஶீதோஷ்ணஸுக²து³:கே²ஷு ததா² மானாபமானயோ: ॥ 6-30-7 (39702) ஜ்ஞானவிஜ்ஞானத்ருʼப்தாத்மா கூடஸ்தோ² விஜிதேந்த்³ரிய: । யுக்த இத்யுச்யதே யோகீ³ ஸமலோஷ்டா²ஶ்மகாஞ்சன: ॥ 6-30-8 (39703) ஸுஹ்ருʼன்மித்ரார்யுதா³ஸீனமத்⁴யஸ்த²த்³வேஷ்யப³ந்து⁴ஷு। ஸாது⁴ஷ்வபி ச பாபேஷு ஸமபு³த்³தி⁴ர்விஶிஷ்யதே ॥ 6-30-9 (39704) யோகீ³ யுஞ்ஜீத ஸததமாத்மானம்ʼ ரஹஸி ஸ்தி²த: । ஏகாகீ யதசித்தாத்மா நிராஶீரபரிக்³ரஹ: ॥ 6-30-10 (39705) ஶுசௌ தே³ஶே ப்ரதிஷ்டா²ப்ய ஸ்தி²ரமாஸனமாத்மன: । நாத்யுச்ச்²ரிதம்ʼ நாதினீசம்ʼ சைலாஜினகுஶோத்தரம் ॥ 6-30-11 (39706) தத்ரைகாக்³ரம்ʼ மன: க்ருʼத்வா யதசித்தேந்த்³ரியக்ரிய: । உபவிஶ்யாஸனே யுஞ்ஜ்யாத்³யோக³மாத்மவிஶுத்³த⁴யே ॥ 6-30-12 (39707) ஸமம்ʼ காயஶிரோக்³ரீவம்ʼ தா⁴ரயன்னசலம்ʼ ஸ்தி²ர:। ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய நாஸிகாக்³ரம்ʼ ஸ்வம்ʼ தி³ஶஶ்சானவலோகத²ன் ॥ 6-30-13 (39708) ப்ரஶாந்தாத்மா விக³தபீ⁴ர்ப்³ரஹ்மசாரிவ்ரதே ஸ்தி²த: । ப்ரன: ஸம்ʼயம்ய மச்சித்தோ யுக்த ஆஸீத மத்பர: ॥ 6-30-14 (39709) யுஞ்ஜன்னேவம்ʼ ஸதா³த்மானம்ʼ யோகீ³ நியதமானஸ: । ஶாந்திம்ʼ நிர்வாணபரமாம்ʼ மத்ஸம்ʼஸ்தா²மதி⁴க³ச்ச²தி ॥ 6-30-15 (39710) நாத்யஶ்ரதஸ்து யோகோ³(அ)ஸ்தி ந சைகாந்தமனஶ்னத: । ந சாதிஸ்வப்ரஶீலஸ்ய ஜாக்³ரதோ நைவ சார்ஜுன ॥ 6-30-16 (39711) யுக்தாஹாரவிஹாரஸ்ய யுக்தசேஷ்டஸ்ய கர்மஸு। யுக்தஸ்வப்னாவவோத⁴ஸ்ய யோகோ³ ப⁴வதி து³:க²ஹா ॥ 6-30-17 (39712) யதா³ வினியதம்ʼ சித்தமாத்மன்யேவாவதிஷ்ட²தே। நிஸ்ப்ருʼஹ: ஸர்வகாமேப்⁴யோ யுக்த இத்யுச்யதே ததா³ ॥ 6-30-18 (39713) யதா² தீ³போ நிவாதஸ்தோ² நேங்க³தே ஸோபமா ஸ்ம்ருʼதா। யோகி³நோ யதசித்தஸ்ய யுஞ்ஜதோ யோக³மாத்மன: ॥ 6-30-19 (39714) யத்ரோபரமதே சித்தம்ʼ நிருத்³த⁴ம்ʼ யோக³ஸேவயா । யத்ர சைவாத்மனாத்மானம்ʼ பஶ்யன்னாத்மனி துஷ்யதி ॥ 6-30-20 (39715) முக²மாத்யந்திகம்ʼ யத்தத்³வுத்³தி⁴க்³ராஹ்யமதீந்த்³ரியம்। வேத்தி யத்ர ந சைவாயம்ʼ ஸ்தி²தஶ்சலதி தத்த்வத: ॥ 6-30-21 (39716) யம்ʼ லப்³த்⁴வா சாபரம்ʼ லாப⁴ம்ʼ மன்யதே நாதி⁴கம்ʼ தத:। யஸ்மின்ஸ்தி²தோ ந து³:கே²ந கு³ருணாபி விசால்யதே ॥ 6-30-22 (39717) தம்ʼ வித்³யாத்³து³:க²ஸம்ʼயோக³வயோக³ம்ʼ யோக³ஸஞ்ஜ்ஞிதம்। ஸ நிஶ்சயேன யோக்தவ்யோ யோகோ³(அ)னிர்விண்ணசேதஸா ॥ 6-30-23 (39718) ஸங்கல்பப்ரப⁴வான்காமாம்ʼஸ்த்யக்த்வா ஸர்வானஶேஷத: । மனஸைவேந்த்³ரியக்³ராமம்ʼ வினிவம்ய ஸமந்தத: ॥ 6-30-24 (39719) ஶனை: ஶனைருபரமேத்³பு⁴த்³த்⁴யா த்⁴ருʼதிக்³ருʼஹீதயா । ஆத்மஸம்ʼஸ்த²ம்ʼ மன: க்ருʼத்வா ந கிஞ்சித³பி சிந்தயேத் ॥ 6-30-25 (39720) யதோ யதோ நிஶ்சரதி மனஶ்சஞ்சலமஸ்தி²ரம் । ததஸ்ததோ நியம்யைததா³த்மன்யேவ வஶம்ʼ நயேத் ॥ 6-30-26 (39721) ப்ரஶாந்தமனஸம்ʼ ஹ்யேனம்ʼ யோகி³நம்ʼ முக²முத்தமம் । உபைதி ஶ்சாந்தரஜஸம்ʼ ப்³ரஹ்மபூ⁴தமகல்மஷம் ॥ 6-30-27 (39722) யுஞ்சயேவம்ʼ ஸதா³த்மானம்ʼ யோகீ³ விமதகல்மஷ:க । முகே²ந ப்³ரஹ்மஸம்ʼஸ்கபர்ஶமத்யந்தம்ʼ ஸுக²மஶ்ருதே ॥ 6-30-28 (39723) ஸர்வபூ⁴தஸ்த²மாத்மானம்ʼ ஸர்வபூ⁴தானி சாத்மனி। ஈக்ஷதே கயோக³யுக்தாத்மா ஸர்வத்ர ஸமத³ர்ஶன: ॥ 6-30-29 (39724) யோ மாம்ʼ பஶ்யதி ஸர்வத்ர ஸர்வம்ʼ ச மயி பஶ்யதி । தஸ்யாஹம்ʼ ந ப்ரணஶ்யாமி ஸ ச மே ந ப்ரணஶ்யதி ॥ 6-30-30 (39725) ஸர்வபூ⁴தஸ்தி²தம்ʼ யோ மாம்ʼ ப⁴ஜத்யேகத்வமாஸ்தி²த: । ஸர்வதா² வர்தமானோ(அ)பி ஸ யோகீ³ மயி வர்ததே ॥ 6-30-31 (39726) ஆத்மௌபம்யேன ஸர்வத்ர ஸமம்ʼ பஶ்யதி யோ(அ)ர்ஜுன । ஸுக²ங்க வா யதி³ வா து³:க²ம்ʼ ஸ யோகீ³ மரமோ மத: ॥ 6-30-32 (39727) அர்ஜுன உவாச। 6-30-33x (4030) யோ(அ)யம்ʼ யோக³ஸ்த்வயா ப்ரோக்த: ஸாம்யேன மது⁴ஸூத³ன। ஏதஸ்யாஹம்ʼ ந பஶ்யாமி சஞ்சலத்வாத்ஸ்தி²திம்ʼ ஸ்தி²ராம்ʼ ॥ 6-30-33 (39728) சஞ்சலம்ʼ ஹி மன: க்ருʼஷ்ண ப்ரமாதி² ப³லவத்³த்³ருʼட⁴ம் । தஸ்யாஹம்ʼ நிக்³ரஹம்ʼ மன்யே வாயோரிவ ஸுது³ஷ்கரம் ॥ 6-30-34 (39729) ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச। 6-30-35x (4031) அஸம்ʼஶயம்ʼ மஹாபா³ஹோ மனோ து³ர்னிக்³ரஹம்ʼ சலம்। அப்⁴யாஸேன து கௌந்தேய வைராக்³யேண ச க்³ருʼஹ்யதே ॥ 6-30-35 (39730) அஸம்ʼயதாத்மனா யோகோ³ து³ஷ்ப்ராப இதி மே மதி:। வஶ்யாத்மனா து யததா ஶக்யோ(அ)(அ)வாப்துமுபாயத: ॥ 6-30-36 (39731) அர்ஜுன உவாச। 6-30-37x (4032) அயதி: ஶ்ரத்³த⁴யோபேதோ யோகா³ச்சலிதமானஸ:। அப்ராப்ய யோக³ஸம்ʼஸித்³தி⁴ம்ʼ காம்ʼ க³திம்ʼ க்ருʼஷ்ண க³ச்ச²தி ॥ 6-30-37 (39732) கச்சின்னோப⁴யவிப்⁴ரஷ்டஶ்சி²ந்னாப்⁴ரமிவ நஶ்யதி। அப்ரதிகஷ்டோ² மஹாபா³ஹோ விமூடோ⁴ ப்³ரஹ்மண: பதி² ॥ 6-30-38 (39733) ஏதன்மே ஸம்ʼஶயம்ʼ க்ருʼஷ்ண சே²த்துமர்ஹஸ்யஶேஷத: । த்வத³ன்ய: ஸம்ʼஶயஸ்யாஸ்ய சே²த்தா ந ஹ்யுபபத்³யதே ॥ 6-30-39 (39734) ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச। 6-30-40x (4033) பார்த² நைவேஹ நாமுத்ர வினாஶஸ்தஸ்ய வித்³யதே। ந ஹி கல்யாணக்ருʼத்கஶ்சித்³து³ர்க³திம்ʼ தாத க³ச்ச²தி ॥ 6-30-40 (39735) ப்ராப்ய புண்யக்ருʼதாம்ʼ லோகானுஷித்வா ஶாஶ்வதீ: ஸமா: । ஶுசீனாம்ʼ ஶ்ரீமதாம்ʼ கே³ஹே யோக³ப்⁴ரஷ்டோ(அ)பி⁴ஜாயதே ॥ 6-30-41 (39736) அத²வா யோகி³நாமேவ குலே ப⁴வதி தீ⁴மதாம் । ஏதத்³தி⁴ து³ர்லப⁴தரம்ʼ லோகே ஜன்ம யதீ³த்³ருʼஶ்யம் ॥ 6-30-42 (39737) தத்ர தம்ʼ பு³த்³தி⁴ஸம்ʼயோக³ம்ʼ லப⁴தே பௌர்வதே³ஹிகம் । யததே ச ததோ பூ⁴ய: ஸம்ʼஸித்³தௌ⁴ குருனந்த³ன ॥ 6-30-43 (39738) பூர்வாப்⁴யாஸேன தேனைவ ஹ்ரியதே ஹ்யவஶே(அ)பி ஸ:। ஜிஜ்ஞாஸுரபி யோக³ஸ்ய ஶப்³த³ப்³ரஹ்மாதிவர்ததே ॥ 6-30-44 (39739) ப்ரயத்னாத்³யதமானஸ்து யோகீ³ ஸம்ʼஶுத்³த⁴கில்விஷ: । அனேகன்மஸம்ʼஸித்³த⁴ஸ்ததோ யாதி பராம்ʼ க³திம் ॥ 6-30-45 (39740) தபஸ்விப்⁴யோ(அ)தி⁴கோ யோகீ³ ஜ்ஞானிப்⁴யோபி மதோ(அ)தி⁴க: । கர்மிப்⁴யஶ்சாதி⁴கோ யோகீ³ தஸ்மாத்³யோகீ³ பா⁴வார்ஜுன ॥ 6-30-46 (39741) யோகி³நாமபி ஸர்வேஷாம்ʼ மத்³க³தேனாந்தராத்மனா। ஶ்ரத்³தா⁴வான்ப⁴ஜதே யோ மாம்ʼ ஸ மே யுக்ததமோ மத: ॥ ॥ 6-30-47 (39742) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ப⁴க³வத்³கீ³தாபர்வணி த்ரிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥ இதி ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாஸூபனிஷத்ஸு ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ யோக³ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணார்ஜுனஸம்ʼவாதே³ அத்⁴யாத்மயோகோ³நாம ஷஷ்டோ²(அ)த்⁴யாய: ॥

6-31-0 (39743) ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச। 6-31-0x (4034) மய்யாஸக்தமனா: பார்த² யோக³ம்ʼ யுஞ்ஜன்மதா³ஶ்ரய:। அஸம்ʼஶயம்ʼ ஸமக்³ரம்ʼ மாம்ʼ யதா² ஜ்ஞாஸ்யஸி தச்ச்²ருʼணு ॥ 6-31-1 (39744) ஜ்ஞானம்ʼ தே(அ)ஹம்ʼ ஸவிஜ்ஞானமித³ம்ʼ வக்ஷ்யாம்யஶேஷத: । யஜ்ஜ்ஞாத்வா நேஹ பூ⁴யோ(அ)ன்யஜ்ஜ்ஞாதவ்யமவஶிஷ்யதே ॥ 6-31-2 (39745) மனுஷ்யாணாம்ʼ ஸஹஸ்ரேஷு கஶ்சித்³யததி ஸித்³த⁴யே। யததாமபி ஸித்³தா⁴நாம்ʼ கஶ்சின்மாம்ʼ வேத்தி தத்த்வத: ॥ 6-31-3 (39746) பூ⁴மிராபோ(அ)னலோ வாயு: ஸ்வம்ʼ மனோ பு³த்³தி⁴ரேவ ச । அஹங்கார இதீ யம்ʼ மே பி⁴ந்னா ப்ரக்ருʼதிரஷ்டதா⁴ ॥ 6-31-4 (39747) அபரேயமிதஸ்த்வன்யாம்ʼ ப்ரக்ருʼதிம்ʼ வித்³தி⁴ மே பராம் । ஜீவபூ⁴தாம்ʼ மஹாபா³ஹோ யயேத³ம்ʼ தா⁴ர்யதே ஜக³த் ॥ 6-31-5 (39748) ஏதத்³யோனீனி பூ⁴தானி ஸர்வாணீத்யுபதா⁴ரய । அஹம்ʼ க்ருʼத்ஸ்னஸ்ய ஜக³த: ப்ரப⁴வ: ப்ரலயஸ்ததா² ॥ 6-31-6 (39749) மத்த: பரதரம்ʼ நான்யத்கிஞ்சித³ஸ்தி த⁴னஞ்ஜய । மயி ஸர்வமித³ம்ʼ ப்ரோதம்ʼ ஸூத்ரே மணிக³ணா இவ ॥ 6-31-7 (39750) ரஸோ(அ)ஹமம்ப்ஸு கௌந்தேய ப்ரபா⁴(அ)ஸ்மி ஶஶிஸூர்யயோ: ॥ ப்ரணவ: ஸர்வவேதே³ஷு ஶப்³த³: கே² பௌருஷம்ʼ ந்ருʼஷு ॥ 6-31-8 (39751) புண்யோ க³ந்த⁴: ப்ருʼதி²வ்யாம்ʼ ச தேஜஶ்சாஸ்மி விபா⁴வஸௌ । ஜீவனம்ʼ ஸர்வபூ⁴தேஷு தபஶ்சாஸ்மி தபஸ்விஷு ॥ 6-31-9 (39752) பீ³ஜம்ʼ மாம்ʼ ஸர்வபூ⁴தானாம்ʼ வித்³தி⁴ பார்த² ஸனாதனம் । பு³த்³தி⁴ர்பு³த்³தி⁴மதாமஸ்மி தேஜஸ்தேஜஸ்வினாமஹம் ॥ 6-31-10 (39753) ப³லம்ʼ ப³லவதாம்ʼ சாஹம்ʼ காமராக³விவர்ஜிதம் । த⁴ர்மாவிருத்³தோ⁴ பூ⁴தேஷு காமோ(அ)ஸ்மி ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-31-11 (39754) யே சைவ ஸாத்விகா பா⁴வா ராஜஸாஸ்தாமஸாஶ்ச யே। மத்த ஏவேதி தான்வித்³தி⁴ ந த்வஹம்ʼ தேஷு தே மயி ॥ 6-31-12 (39755) த்ரிபி⁴ர்கு³ணமயைர்பா⁴வைரேபி⁴: ஸர்வமித³ம்ʼ ஜக³த் । மோஹிதம்ʼ நாபி⁴ஜானாதி மாமேப்⁴ய: பரமவ்யயம் ॥ 6-31-13 (39756) தை³வீ ஹ்யேஷா கு³ணமயீ மம மாயா து³ரத்யயா । மாமேவ யே ப்ரபத்³யந்தே மாயாமேதாம்ʼ தரந்தி தே ॥ 6-31-14 (39757) ந மாம்ʼ துஷ்க்ருʼதினோ மூடா⁴: ப்ரபத்³யந்தே நராத⁴மா: । மாயயா(அ)பஹ்ருʼதஜ்ஞானா ஆஸுரம்ʼ பா⁴வமாஶ்ரிதா: ॥ 6-31-15 (39758) சுத்ரர்விதா⁴ ப⁴ஜந்தே மாம்ʼ ஜனா: ஸுக்ருʼதினோ(அ)ர்ஜுன। ஆர்தோ ஜிஜ்ஞாஸுரர்தா²ர்தீ² ஜ்ஞானீ ச ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-31-16 (39759) தேஷாம்ʼ ஜ்ஞானீ நித்யயுக்த ஏகப⁴க்திர்விஶிஷ்யதே । ப்ரியோ ஹி ஜ்ஞானினோ(அ)த்யர்த²மஹம்ʼ ஸ ச மம ப்ரிய: ॥ 6-31-17 (39760) உதா³ரா: ஸர்வ ஏவைதே ஜ்ஞானீ த்வாத்மைவ மே மதம் । ஆஸ்தி²த:க ஸ ஹி யுக்தாத்மா மாமேவானுத்தமாம்ʼ க³திம்ʼ ॥ 6-31-18 (39761) ப³ஹூனாம்ʼ ஜன்மனாமந்தே ஜ்ஞானவான்மாம்ʼ ப்ரபத்³யதே । வாஸுதே³வ: ஸர்வமிதி ஸ மஹாத்மா ஸுது³ர்லப⁴: ॥ 6-31-19 (39762) காமைஸ்தைஸ்தைர்ஹ்ருʼதஜ்ஞானா: ப்ரபத்³யந்தே(அ)ன்யதே³வதா: । தம்ʼ தம்ʼ நியமமாஸ்தா²ய ப்ரக்ருʼத்யா நியதா: ஸ்வயா ॥ 6-31-20 (39763) யோ யோ யாம்ʼ யாம்ʼ தனும்ʼ ப⁴க்த: ஶ்ரத்³த⁴யார்சிதுமிச்ச²தி । தஸ்ய தஸ்யாசலாம்ʼ ஶ்ரத்³தா⁴ம்ʼ தாமேவ வித³தா⁴ம்யஹம் ॥ 6-31-21 (39764) ஸ தயா ஶ்ரத்³த⁴யா யுக்தஸ்தஸ்யாராத⁴னமீஹதே । லப⁴தே ச தத: காமான்மயைவ விஹிதான்ஹிதான் ॥ 6-31-22 (39765) அந்தவத்து ப²லம்ʼ தேஷாம்ʼ தத்³ப⁴வத்யல்பமேத⁴ஸாம் । தே³வாந்தே³வயஜோ யாந்தி மத்³ப⁴க்தா யாந்தி மாமபி ॥ 6-31-23 (39766) அவ்யக்தம்ʼ வ்யக்திமாபன்னம்ʼ மன்யந்தே மாமபு³த்³த⁴ய:। பரம்ʼ பா⁴வமஜானந்தோ மமாவ்யயமனுத்தமம் ॥ 6-31-24 (39767) நாஹம்ʼ ப்ரகாஶ: ஸர்வஸ்ய யோக³மாயாஸமாவ்ருʼத: । மூடோ⁴(அ)யம்ʼ நாபி⁴ஜானாதி லோகோ மாமஜமவ்யயம் ॥ 6-31-25 (39768) வேதா³ஹம்ʼ ஸமதீதானி வர்தமானானி சார்ஜுன। ப⁴விஷ்யாணி ச பூ⁴தானி மாம்ʼ து வேத³ ந கஶ்சன ॥ 6-31-26 (39769) இச்சா²த்³வேஷஸமுத்தே²ந த்³வந்த்³வமோஹேன பா⁴ரத । ஸர்வபூ⁴தானி ஸம்ʼமோஹம்ʼ ஸர்கே³ யாந்தி பரந்தப ॥ 6-31-27 (39770) யோஷாம்ʼ த்வந்தக³தம்ʼ பாபம்ʼ ஜனானாம்ʼ புண்யகர்மணாம் । தே த்³வந்த்³வமோஹனிர்முக்த ப⁴ஜந்தே மாம்ʼ த்³ருʼட⁴வ்ரதா: ॥ 6-31-28 (39771) ஜராமரணமோக்ஷாய மாமாஶ்ரித்ய யதந்தி யே । தே ப்³ரஹ்ம தத்³விது³: க்ருʼத்ஸ்னமத்⁴யாத்மம்ʼ கர்ம சாகி²லம் ॥ 6-31-29 (39772) ஸாதி⁴பூ⁴தாதி⁴தை³வம்ʼ மாம்ʼ ஸாதி⁴யஜ்ஞம்ʼ ச யே விது³: । ப்ரயாணகாலே(அ)பி ச மாம்ʼ தே விது³ர்யுக்தசேதஸ: ॥ ॥ 6-31-30 (39773) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ப⁴க³வத்³கீ³தாபர்வணி ஏகத்ரிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥ இதி ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாஸூபனிஷத்ஸு ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ யோக³ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணார்ஜுனஸம்ʼவாதே³ ஜ்ஞானயோகோ³நாம ஸப்தமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-32-0 (39774) அர்ஜுன உவாச। 6-32-0x (4035) கிம்ʼ தத்³ப்³ரஹ்ம கிமத்⁴யாத்மம்ʼ கிம்ʼ கர்ம புருஷோத்தம்। அதி⁴பூ⁴தம்ʼ ச கிம்ʼ ப்ரோக்தமதி⁴தை³வம்ʼ கிமுச்யதே ॥ 6-32-1 (39775) அதி⁴யஜ்ஞ: கத²ம்ʼ கோ(அ)த்ர தே³ஹே(அ)ஸ்மின்மது⁴ஸீத³ன। ப்ரயாணகாலே ச கத²ம்ʼ ஜ்ஞேயோ(அ)ஸி நியதாத்மபி⁴: ॥ 6-32-2 (39776) ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச। 6-32-3x (4036) அக்ஷரம்ʼ ப்³ரஹ்ம பரமம்ʼ ஸ்வபா⁴வோ(அ)த்⁴யாத்மமுச்யதே। பூ⁴தபா⁴வோத்³ப⁴வகரோ விஸர்க³: கர்மஸஞ்ஜ்ஞித: ॥ 6-32-3 (39777) அதி⁴பூ⁴தம்ʼ க்ஷரோ பா⁴வ: புருஷஶ்சாதி⁴தை³வதம் । அதி⁴யஜ்ஞோ(அ)ஹமேவாத்ர தே³ஹே தே³ஹப்⁴ருʼதாம்ʼ வர ॥ 6-32-4 (39778) அந்தகாலே ச மாமேவ ஸ்மரன்முக்த்வா கலேவரம் । ய: ப்ரயாதி ஸ மத்³பா⁴வம்ʼ யாதி நாஸ்த்யத்ர ஸம்ʼஶய: ॥ 6-32-5 (39779) யம்ʼ யம்ʼ வாபி ஸ்மரன்பா⁴வம்ʼ த்யஜத்யந்தே கலேவரம் । தம்ʼ தமேவைதி கௌந்தேய ஸதா³ தத்³பா⁴வபா⁴வித: ॥ 6-32-6 (39780) தஸ்மாத்ஸர்வேஷு காலேஷு மாமனுஸ்மர யுத்⁴ய ச। மய்யர்பிதமனோபு³த்³தி⁴ர்மாமேவைஷ்யஸ்யஸம்ʼஶய: ॥ 6-32-7 (39781) அப்⁴யாஸயோக³யுக்தேன சேதஸா(அ)னான்யகா³மினா । பரமம்ʼ புருஷம்ʼ தி³வ்யம்ʼ யாதி பார்தா²நுசிந்தயன் ॥ 6-32-8 (39782) கவிம்ʼ புராணமனுஶாஸிதார- மணோரணீயாம்ʼஸமனுஸ்மரேத்³ய: । ஸர்வஸ்ய தா⁴தாரமசிந்த்யரூப- மாதி³த்யவர்ணம்ʼ தமஸ: பரஸ்தாத் ॥ 6-32-9 (39783) ப்ரயாணகாலே மனஸா(அ)சலேன ப⁴க்த்யா யுக்தோ யோக³ப³லேன சைவ। ப்⁴ருவோர்மத்⁴யே ப்ராணமாவேஶ்ய ஸம்ய- க்ஸ தம்ʼ பரம்ʼ புருஷமுபைதி தி³வ்யம் ॥ 6-32-10 (39784) யத³க்ஷரம்ʼ வேத³விதோ³ வத³ந்தி விஶந்தி யத்³யதயோ வீதராகா³: । யதி³ச்ச²ந்தோ ப்³ரஹ்மசர்யம்ʼ சரந்தி தத்தே பத³ம்ʼ ஸங்க்³ரஹேண ப்ரவக்ஷ்யே ॥ 6-32-11 (39785) ஸர்வத்³வாராணி ஸம்ʼயம்ய மனோ ஹ்ருʼதி³ நிருத்⁴ய ச। மூர்த்⁴ந்யாதா⁴யாத்மன: ப்ராணமாஸ்தி²தோ யோக³தா⁴ரணாம்ʼ ॥ 6-32-12 (39786) ஓமித்யேகாக்ஷரம்ʼ ப்³ரஹ்ம வ்யாஹரன்மாமனுஸ்மரன் । ய: ப்ரயாதி த்யஜந்தே³ம்ʼ ஸ யாதி பரமாம்ʼ க³திம் ॥ 6-32-13 (39787) அனந்யசேதா: ஸததம்ʼ யோ மாம்ʼ ஸ்மரதி நித்யஶ: । தஸ்யாஹம்ʼ ஸுலப⁴: பார்த² நித்யயுக்தஸ்ய யோகி³ந: ॥ 6-32-14 (39788) மாமுபேத்ய புனர்ஜன்ம து³:கா²லயமஶாஶ்வதம் । நாப்னுவந்தி மஹாத்மான: ஸம்ʼஸித்³தி⁴ம்ʼ பரமாம்ʼ க³தா: ॥ 6-32-15 (39789) ஆப்³ரஹ்மபு⁴வனால்லோகா: புனராவர்தினோ(அ)ர்ஜுன । மாமுபேத்ய து கௌந்தேய புனர்ஜன்ம ந வித்³யதே ॥ 6-32-16 (39790) ஸஹஸ்ரயுக³பர்யந்தமஹர்யத்³ப்³ரஹ்மணோ விது³: । ராத்ரிம்ʼ யுக³ஸஹஸ்ராம்ʼ தாம்ʼ தே(அ)ஹோராத்ரவிதோ³ ஜனா: ॥ 6-32-17 (39791) அவ்யக்தாத்³வ்யக்தய: ஸர்வா: ப்ரப⁴வந்த்யஹராக³மே । ராத்ர்யாமே ப்ரலீயந்தே தத்ரைவாவ்யக்தஸஞ்ஜ்ஞகே ॥ 6-32-18 (39792) பூ⁴தக்³ராம: ஸ ஏவாயம்ʼ பூ⁴த்வா பூ⁴த்வா ப்ரலீயதே । ராத்ர்யக³மே(அ)வஶ: பார்த²த ப்ரப⁴வத்யஹராக³மே ॥ 6-32-19 (39793) பரஸ்தஸ்மாத்து பா⁴வோ(அ)ன்யோ வ்யக்தோ(அ)வ்யக்தாத்ஸனாதன: । ய: ஸ ஸர்வேஷு பூ⁴தேஷுக நஶ்யத்ஸு ந வினஶ்யதி ॥ 6-32-20 (39794) அவ்யக்தோ(அ)க்ஷர இத்யுக்தஸ்தமாஹு: பரமாம்ʼ க³திம் । யம்ʼ ப்ராப்ய ந நிவர்தந்தே தத்³தா⁴ம பரமம்ʼ மம ॥ 6-32-21 (39795) புருஷ: ஸ பர: பார்த² ப⁴க்த்யா லப்⁴யஸ்த்வனந்யயா । யஸ்யாந்தஸ்தா²நி பூ⁴தானி யேன ஸர்வமித³ம்ʼ ததம் ॥ 6-32-22 (39796) யத்ர காலே த்வனாவ்ருʼத்திமாவ்ருʼத்திம்ʼ சைவ யோகி³ந: । ப்ரயாதா யாந்தி தம்ʼ காலம்ʼ வக்ஷ்யாமி ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-32-23 (39797) அக்³நிர்ஜ்யோதிரஹ: ஶுக்ல: ஷண்மாஸா உத்தராயணம் । தத்ர ப்ரயாதா க³ச்ச²ந்தி ப்³ரஹ்ம ப்³ரஹ்மவிதோ³ ஜனா: ॥ 6-32-24 (39798) தூ⁴மோ ராத்ரிஸ்ததா² க்ருʼஷ்ண: ஷண்மஸா த³க்ஷிணாயனம் । தத்ர சாந்த்³ரமஸம்ʼ ஜ்யோதிர்யோகீ³ ப்ராப்ய நிவர்ததே ॥ 6-32-25 (39799) ஶுக்லக்ருʼஷ்ணே க³தீ ஹ்யேதே ஜக³த: ஶாஶ்வதே மதே। ஏகயா யாத்யனாவ்ருʼத்திமன்யயா(அ)(அ)வர்ததே புன: ॥ 6-32-26 (39800) நைதே ஸ்ருʼதீ பார்த² ஜானந்யோகீ³ முஹ்யதி கஶ்சன। தஸ்மாத்ஸர்வேஷு காலேஷு யோக³யுக்தோ ப⁴வார்ஜுன ॥ 6-32-27 (39801) வேதே³ஷு யஜ்ஞேஷு தப:ஸு சைவ தா³நேஷு யத்புண்யப²லம்ʼ ப்ரதி³ஷ்டம்। அத்யேதி தத்ஸர்வமித³ம்ʼ விதி³த்வா யோகீ³ பரம்ʼ ஸ்தா²நமுபைதி சாத்³யம் ॥ ॥ 6-32-28 (39802) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ப⁴க³வத்³கீ³தாபர்வணி த்³வாத்ரிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥ இதித ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாஸுபனிஷத்ஸு ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ யோக³ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணார்ஜுனஸம்ʼவாதே³ தாரகப்³ரஹ்மயோகோ³நாம அஷ்டமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-33-0 (39803) ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச। 6-33-0x (4037) இத³ம்ʼ து தே கு³ஹ்யதமம்ʼ ப்ரவக்ஷ்யாம்யனஸூயவே । ஜ்ஞானம்ʼ விஜ்ஞானஸஹிதம்ʼ யஜ்ஜ்ஞாத்வா மோக்ஷ்யஸே(அ)ஶுபா⁴த் ॥ 6-33-1 (39804) ராஜவித்³யா ராஜகு³ஹ்யம்ʼ பவித்ரமித³முத்தமம் । ப்ரத்யக்ஷாவக³மம்ʼ த⁴ர்ம்யம்ʼ ஸுஸுக²ம்ʼ கர்துமவ்யயம் ॥ 6-33-2 (39805) அஶ்ரத்³த³தா⁴நாம்ʼ புருஷா த⁴ர்மஸ்யாஸ்ய பரந்தப । அப்ராப்ய மாம்ʼ நிவர்தந்தே ம்ருʼத்யுஸம்ʼஸாரவர்த்மனி ॥ 6-33-3 (39806) மயா ததமித³ம்ʼ ஸர்வம்ʼ ஜக³த³வ்யக்தமூர்தினா । மத்ஸ்தா²நி ஸர்வபூ⁴தானி ந சாஹம்ʼ தேஷ்வவஸ்தி²த:க ॥ 6-33-4 (39807) ந ச மத்ஸ்தா²நி பூ⁴தானி பஶ்ய மே யோக³மைஶ்வரம் । பூ⁴தப்⁴ருʼன்ன ச பூ⁴தஸ்தோ² மமாத்மா பூ⁴தபா⁴வன: ॥ 6-33-5 (39808) யதா²(அ)(அ)காஶஸ்தி²தோ நித்யம்ʼ வாயு: ஸர்வத்ரகோ³ மஹான் । ததா² ஸர்வாணி பூ⁴தானி மத்ஸ்தா²நீத்யுபதா⁴ரய ॥ 6-33-6 (39809) ஸர்வபூ⁴தானி கௌந்தேய ப்ரக்ருʼதிம்ʼ யாந்தி மாமிகாம் । கல்பக்ஷயே புனஸ்தானி கல்பாதௌ³ விஸ்ருʼஜாம்யஹம் ॥ 6-33-7 (39810) ப்ரக்ருʼதிம்ʼ ஸ்வாமவஷ்டப்⁴ய விஸ்ருʼஜாமி புன: புன: । பூ⁴தக்³ராமமிமம்ʼ க்ருʼத்ஸ்னமவஶம்ʼ ப்ரக்ருʼதேர்வஶாத் ॥ 6-33-8 (39811) ந ச மாம்ʼ தானி கர்மாணி நிப³த்⁴நந்தி த⁴னஞ்ஜய । உதா³ஸீனவதா³ஸீனமஸக்தம்ʼ தேஷு கர்மஸு ॥ 6-33-9 (39812) மயா(அ)(அ)த்⁴யக்ஷேண ப்ரக்ருʼதி: ஸூயதே ஸசராசரம் । ஹேதுனா(அ)னேன கௌந்தேய ஜக³த்³விபரிவர்ததே ॥ 6-33-10 (39813) அவஜானந்தி மாம்ʼ மூடா⁴ மானுஷீம்ʼ தனுமாஶ்ரிதம் । பரம்ʼ பா⁴வமஜானந்தோ மம பூ⁴தமஹேஶ்வரம் ॥ 6-33-11 (39814) மோகா⁴ஶா மோக⁴கர்மாணோ மோக⁴ஜ்ஞானா விசேதஸ: । ராக்ஷஸீமாஸுரீம்ʼ சைவ ப்ரக்ருʼதிம்ʼ மோஹினீம்ʼ ஶ்ரிதா: ॥ 6-33-12 (39815) மஹாத்மானஸ்து மாம்ʼ பார்த² தை³வீம்ʼ ப்ரக்ருʼதிமாஶ்ரிதா: । ப⁴ஜந்த்யனந்யமனஸோ ஜ்ஞாத்வா பூ⁴தாதி³மவ்யயம் ॥ 6-33-13 (39816) ஸததம்ʼ கீர்தயந்தோ மாம்ʼ யதந்தஶ்ச த்³ருʼட⁴வ்ரதா: । நமஸ்யந்தஶ்ச மாம்ʼ ப⁴க்த்யா நித்யயுக்தா உபாஸதே ॥ 6-33-14 (39817) ஜ்ஞானயஜ்ஞேன சாப்யந்தே யஜந்தோ மாமுபாஸதே। ஏகத்வேன ப்ருʼத²க்த்கவேன ப³ஹுதா⁴ விஶ்வதோமும் ॥ 6-33-15 (39818) அஹம்ʼ க்ரதுரஹம்ʼ யஜ்ஞ: ஸ்வதா⁴(அ)ஹமஹமௌஷத⁴ம்। மந்த்ரோ(அ)ஹமஹமேவாஜ்யமஹமக்³நிரஹம்ʼ ஹுதம் ॥ 6-33-16 (39819) பிதா(அ)ஹமஸ்ய ஜக³தோ மாதா தா⁴தா பிதாமஹ: । வேத்³யம்ʼ பவித்ரமோங்கார ருʼக் ஸாம யஜுரேவ ச ॥ 6-33-17 (39820) க³திர்ப⁴ர்தா ப்ரபு⁴: ஸாக்ஷீ நிவாஸ: ஶரணம்ʼ ஸுஹ்ருʼத்। ப்ரப⁴வ: ப்ரலய: ஸ்தா²நம்ʼ நிதா⁴நம்ʼ பீ³ஜமவ்யயம் ॥ 6-33-18 (39821) தபாம்யஹமஹம்ʼ வர்ஷம்ʼ நிக்³ருʼஹ்ணாம்யுத்ஸ்ருʼஜாமி ச । அம்ருʼதம்ʼ சைவ ம்ருʼத்யுஶ்ச ஸத³ஸச்சாஹமர்ஜுன ॥ 6-33-19 (39822) த்ரைவித்³யா மாம்ʼ ஸோமபா: பூதபாபா யஜ்ஞேரிஷ்ட்வா ஸ்வர்க³திம்ʼ ப்ரார்த²யந்தே। தே புண்யமாஸாத்³ய ஸுரேந்த்³ரலோக- மஶ்ரந்தி தி³வ்யாந்தி³வி தே³வபோ⁴கா³ந் ॥ 6-33-20 (39823) தே தம்ʼ பு⁴க்த்வா ஸ்வர்க³லோகம்ʼ விஶாலம்ʼ க்ஷீணோ புண்யே பர்த்யலோகம்ʼ விஶந்தி। ஏவம்ʼ த்ரயீத⁴ர்மமனுப்ரபன்னா க³தாக³தம்ʼ காமகாமா லப⁴ந்தே ॥ 6-33-21 (39824) அனந்யாஶ்சிந்தயந்தோ மாம்ʼ யே ஜனா: பர்யுபாஸதே। தேஷாம்ʼ நித்யாபி⁴யுக்தானாம்ʼ யோக³க்ஷேமம்ʼ வஹாம்யஹம் ॥ 6-33-22 (39825) யே(அ)ப்யன்யதே³வதாப⁴க்தா யஜந்தே ஶ்ரத்³த⁴யான்விதா:। தே(அ)பி மாமேவ கௌந்தேய யஜந்த்யவிதி⁴பூர்வகம் ॥ 6-33-23 (39826) அஹம்ʼ ஹி ஸர்வயஜ்ஞானாம்ʼ போ⁴க்தா ச ப்ரபு⁴ரேவ ச। ந து மாமபி⁴ஜானந்தி தத்த்வேனாதஶ்ச்யவந்தி தே ॥ 6-33-24 (39827) யாந்தி தே³வவ்ரதா தே³வான்பித்ரூʼன்யாந்தி பித்ருʼவ்ரதா:। பூ⁴தானி யாந்தி பூ⁴தேஜ்யா யாந்தி மத்³யாஜினோபி மாம் 6-33-25 (39828) பத்ரம்ʼ புஷ்பம்ʼ ப²லம்ʼ தோயம்ʼ யோ மே ப⁴க்த்யா ப்ரயச்ச²தி। தத³ஹம்ʼ ப⁴க்த்யுபஹ்ருʼதமஶ்னாமி ப்ரயதாத்மன: ॥ 6-33-26 (39829) யத்கரோஷி யத³ஶ்ராஸி யஜ்ஜுஹோஷி த³தா³ஸி யத்। யத்தபஸ்யஸி கௌந்தேய தத்குருஷ்வ மத³ர்பணம் ॥ 6-33-27 (39830) ஶுபா⁴ஶுப⁴ப²லைரேவம்ʼ மோக்ஷ்யஸே கர்மப³ந்த⁴னை: । ஸம்ʼந்யாஸயோக³யுக்தாத்மா விமுக்தோ மாமுபைஷ்யஸி ॥ 6-33-28 (39831) ஸமோ(அ)ஹம்ʼ ஸர்வபூ⁴தேஷு ந மே த்³வேஷ்யோ(அ)ஸ்தி ந ப்ரிய: । யே ப⁴ஜந்தி து மாம்ʼ ப⁴க்த்யா மயி தே தேஷு சாப்யஹம் ॥ 6-33-29 (39832) அபி சேத்ஸுது³ராசாரோ ப⁴ஜதே மாமனந்யபா⁴க்। ஸாது⁴ரேவ ஸ மந்தவ்ய: ஸம்யக்³வ்யவஸிதோ ஹி ஸ: ॥ 6-33-30 (39833) க்ஷிப்ரம்ʼ ப⁴வதி த⁴ர்மாத்மா ஶஶ்வச்சா²ந்திம்ʼ நிக³ச்ச²தி। கௌந்தேய ப்ரதிஜானீஹி ந மே ப⁴க்த: ப்ரணஶ்யதி । 6-33-31 (39834) மாம்ʼ ஹி பார்த² வ்யபாஶ்ரித்ய யே(அ)பி ஸ்யு: பாபயோனய: । ஸ்த்ரியோ வைஶ்யாஸ்ததா² ஶூத்³ராஸ்தே(அ)பி யாந்தி பராம்ʼ க³திம்ʼ ॥ 6-33-32 (39835) கிம்ʼ புனர்ப்³ராஹ்மணா: புண்யா ப⁴க்தா ராஜர்ஷயஸ்ததா² । அனித்யமஸுக²ம்ʼ லோகமிமம்ʼ ப்ராப்ய ப⁴ஜஸ்வ மாம் ॥ 6-33-33 (39836) மன்மனா ப⁴வ மத்³ப⁴க்தோ மத்³யாஜீ மாம்ʼ நமஸ்குரு । மாமேவைஷ்யஸி யுக்த்வைவமாத்மானம்ʼ மத்பராயண: ॥ ॥ 6-33-34 (39837) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ப⁴க³வத்³கீ³தாபர்வணி த்ரயஸ்த்ரிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥ இதி ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாஸூபனிஷத்ஸு ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ யோக³ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணார்ஜுனஸம்ʼவாதே³ ராஜவித்³யாராஜகு³ஹ்யயோகோ³நாம நவமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-34-0 (39838) ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச। 6-34-0x (4038) பூ⁴ய ஏவ மஹாபா³ஹோ ஶ்ர்ருʼணு மே பரமம்ʼ வச:। யத்தே(அ)ஹம்ʼ ப்ரீயமாணாய வக்ஷ்யாமி ஹிதகாம்யயா ॥ 6-34-1 (39839) ந மே விது³: ஸுரக³ணா: ப்ரப⁴வம்ʼ ந மஹர்ஷய:। அஹமாதி³ர்ஹி தே³வானாம்ʼ மஹர்ஷீணாம்ʼ ச ஸர்வஶ: ॥ 6-34-2 (39840) யோ மாமஜமனாதி³ம்ʼ ச வேத்தி லோகமஹேஶ்வரம் । அஸம்ʼமூட⁴: ஸ மர்த்யேஷு ஸர்வபாபை: ப்ரமுச்யதே॥ 6-34-3 (39841) பு³த்³தி⁴ர்ஜ்ஞானமஸம்ʼமோஹ: க்ஷமா ஸத்யம்ʼ த³ம: ஶம: । ஸுக²ம்ʼ து³:க²ம்ʼ ப⁴வோ ப⁴வோ ப⁴யம்ʼ சாப⁴யமேவ ச ॥ 6-34-4 (39842) அஹிம்ʼஸா ஸமதா துஷ்டிஸ்தபோ தா³நம்ʼ யஶோ(அ)யஶ: । ப⁴வந்தி பா⁴வா பூ⁴தானாம்ʼ மத்த ஏவ ப்ருʼத²க்³விதா⁴: ॥ 6-34-5 (39843) மஹர்ஷய: ஸப்த பூர்வே சத்வாரோ மனவஸ்ததா²। மத்³பா⁴வ மானஸா ஜாதா யேஷாம்ʼ லோக இமா: ப்ரஜா: ॥ 6-34-6 (39844) ஏதாம்ʼ விபூ⁴திம்ʼ யோக³ம்ʼ ச மம யோ வேத்தி தத்த்வத: । ஸோ(அ)விகம்பேன யோகே³ந யுஜ்யதே நாத்ர ஸம்ʼஶய: ॥ 6-34-7 (39845) அஹம்ʼ ஸர்வஸ்ய ப்ரப⁴வோ மத்த: ஸர்வம்ʼ ப்ரவர்ததே। இதி மத்வா ப⁴ஜந்தே மாம்ʼ பு³தா⁴ பா⁴வஸமன்விதா: ॥ 6-34-8 (39846) மச்சித்தா மத்³க³தப்ராணா போ³த⁴யந்த: பரஸ்பரம் । கத²யந்தஶ்ச மாம்ʼ நித்யம்ʼ துஷ்யந்தி ச ரமந்தி ச ॥ 6-34-9 (39847) தேஷாம்ʼ ஸததயுக்தானாம்ʼ ப⁴ஜதாம்ʼ ப்ரீதிபூர்வகம் । த³தா³மி பு³த்³தி⁴யோக³ம்ʼ தம்ʼ யேன மாமுபயாந்தி தே ॥ 6-34-10 (39848) தேஷாமேவானுகம்பார்த²மஹமஜ்ஞானஜம்ʼ தம:। நாஶயாம்யாத்மபா⁴வஸ்தோ² ஜ்ஞானதீ³பேன பா⁴ஸ்வதா ॥ 6-34-11 (39849) அர்ஜுன உவாச। 6-34-12x (4039) பரம்ʼ ப்³ரஹ்ம பரம்ʼ தா⁴ம பவித்ரம்ʼ பரமம்ʼ ப⁴வான்। புருஷம்ʼ ஶாஶ்வதம்ʼ தி³வ்யமாதி³தே³வமஜம்ʼ விபு⁴ம் ॥ 6-34-12 (39850) ஆஹுஸ்த்வாம்ருʼஷய: ஸர்வே தே³வர்ஷிர்னாரத³ஸ்ததா²க । அஸிதோ தே³வலோ வ்யாஸ: ஸ்வயம்ʼ சைவ ப்³ரவீஷி மே ॥ 6-34-13 (39851) ஸர்வதேமத்³ருʼதம்ʼ மன்யே யன்மாம்ʼ வத³ஸி கேஶவ । ந ஹி தே ப⁴க³வன்வ்யக்திம்ʼ விது³ர்தே³வா ந தா³நவா: ॥ 6-34-14 (39852) ஸ்வயமேவாத்மனாத்மானம்ʼ வேத்த² த்வம்ʼ புருஷோத்தம। பூ⁴தபா⁴வன பூ⁴தேஶ தே³வதே³வ ஜக³த்பதே ॥ 6-34-15 (39853) வக்துமர்ஹஸ்யஶேஷேண தி³வ்யா ஹ்யாத்மவிபூ⁴தய: । யாபி⁴ர்விபூ⁴திபி⁴ர்லோகானிமாம்ʼஸ்த்வம்ʼ வ்யாப்ய திஷ்ட²ஸி ॥ 6-34-16 (39854) கத²ம்ʼ வித்³யாமஹம்ʼ யோகி³ம்ʼஸ்த்வாம்ʼ ஸதா³ பரிசிந்தயன்। கேஷு கேஷு ச பா⁴வேஷு சிந்த்யோ(அ)ஸி ப⁴க³வன்மயா ॥ 6-34-17 (39855) விஸ்தரேணாத்மனோ யோக³ம்ʼ விபூ⁴திம்ʼ ச ஜனார்த³ன । பூ⁴ய: கத²ய த்ருʼப்திர்ஹி ஶ்ருʼண்வதோ நாஸ்தி மே(அ)ம்ருʼதம் ॥ 6-34-18 (39856) ஶ்ரீப⁴க³வனுவாச। 6-34-19x (4040) ஹந்த தே கத²யிஷ்யாமி தி³வ்யா ஹ்யாத்மவிபூ⁴தய: । ப்ராதா⁴ந்யத: குருஶ்ரேஷ்ட² நாஸ்த்யந்தோ விஸ்தரஸ்ய மே ॥ 6-34-19 (39857) அஹமாத்மா கு³டா³கேஶ ஸர்வபூ⁴தாஶயஸ்தி²த:க । அஹமாதி³ஶ்ச மத்⁴யம்ʼ ச பூ⁴தானாமந்த ஏவ ச ॥ 6-34-20 (39858) ஆதி³த்யானாமஹம்ʼ விஷ்ணுர்ஜ்யோதிஷாம்ʼ ரவிரம்ʼஶுமான்। மரீசிர்மருதாமஸ்மி நக்ஷத்ராணாமஹம்ʼ ஶஶீ ॥ 6-34-21 (39859) வேதா³நாம்ʼ ஸாமவேதோ³(அ)ஸ்மி தே³வானாமஸ்மி வாஸவ: । இந்த்³ரியாணாம்ʼ மனஶ்சாஸ்மி பூ⁴தானாமஸ்மி சேதனா ॥ 6-34-22 (39860) ருத்³ராணாம்ʼ ஶங்கரஶ்சாஸ்மி வித்தேஶோ யக்ஷரக்ஷஸாம்। வஸூனாம்ʼ பாவகஶ்சாஸ்மி மேரு: ஶிக²ரிணாமஹம் ॥ 6-34-23 (39861) புரோத⁴ஸாம்ʼ ச முக்²யம்ʼ மாம்ʼ வித்³தி⁴ பார்த² ப்³ருʼஹஸ்பதிம்। ஸேனானீனாமஹம்ʼ ஸ்கந்த³: ஸரஸாமஸ்மி ஸாக³ர: ॥ 6-34-24 (39862) மஹர்ஷீணாம்ʼ ப்⁴ருʼகு³ரஹம்ʼ கி³ராமஸ்ம்யேகமக்ஷரம்। யஜ்ஞானாம்ʼ ஜபயஜ்ஞோ(அ)ஸ்மி ஸ்தா²வராணாம்ʼ ஹிமாலய: ॥ 6-34-25 (39863) அஶ்வத்த²: ஸர்வவ்ருʼக்ஷாணாம்ʼ தே³வர்ஷீணாம்ʼ ச நாரத³:। க³ந்த⁴ர்வாணாம்ʼ சித்ரரத²: ஸித்³தா⁴நாம்ʼ கபிலோ முனி: ॥ 6-34-26 (39864) உச்சை: ஶ்ரவஸமஶ்வானாம்ʼ வித்³தி⁴ மாமம்ருʼதோத்³ப⁴வம் । ஐராவதம்ʼ க³ஜேந்த்³ராணாம்ʼ நராணாம்ʼ ச நராதி⁴பம் ॥ 6-34-27 (39865) ஆயுதா⁴நாமஹம்ʼ வஜ்ரம்ʼ தே⁴நூனாமஸ்மி காமது⁴க் । ப்ரஜனஶ்சாஸ்மி கந்த³ர்ப: ஸர்பாணாமஸ்மி வாஸுகி: ॥ 6-34-28 (39866) அனந்தஶ்சாஸ்மி நாகா³நாம்ʼ வருணோ யாத³ஸாமஹம்। பித்ரூʼணாமர்யமா சாஸ்மி யம: ஸம்ʼயமதாமஹம் ॥ 6-34-29 (39867) ப்ரஹ்லாத³ஶ்சாஸ்மி தை³த்யானாம்ʼ கால: கலயதாமஹம்। ம்ருʼகா³ணாம்ʼ ச ம்ருʼகே³ந்த்³ரோ(அ)ஹம்ʼ வைனதேயஶ்ச பரிணாம் ॥ 6-34-30 (39868) பவன: பவதாமஸ்மி ராம: ஶஸ்த்ரப்⁴ருʼதாமஹம் । ஜ²ஷாணாம்ʼ மகரஶ்சாஸ்மி ஸ்ரோதஸாமஸ்மி ஜாஹ்னவீ ॥ 6-34-31 (39869) ஸர்கா³ணாமாதி³ரந்தஶ்ச மத்⁴யம்ʼ சைவாஹமர்ஜுன । அத்⁴யாத்மவித்³யா வித்³யானாம்ʼ வாத³: ப்ரவத³தாமஹம் ॥ 6-34-32 (39870) அக்ஷராணாமகாரோ(அ)ஸ்மி த்³வந்த்³வ: ஸாமாஸிகஸ்ய ச । அஹமேவாக்ஷய: காலோ தா⁴தா(அ)ஹம்ʼ விஶ்வதோமுக²: ॥ 6-34-33 (39871) ம்ருʼத்யு: ஸர்வஹரஶ்சாஹமுத்³ப⁴வஶ்ச ப⁴விஷ்யதாம்। கீர்தி: ஶ்ரீர்வாக்க நாரீணாம்ʼ ஸ்ம்ருʼதிர்மேதா⁴ த்⁴ருʼதி: க்ஷமா ॥ 6-34-34 (39872) ப்³ருʼஹத்ஸாம கததா² ஸாம்னாம்ʼ கா³யத்ரீ ச²ந்த³ஸாமஹம்। மாஸானாம்ʼ மார்க³ஶீர்ஷோ(அ)ஹம்ருʼதூனாம்ʼ குஸுமாகர: ॥ 6-34-35 (39873) த்³யூதம்ʼ ச²லயதாமஸ்மி தேஜஸ்தேஜஸ்வினாமஹம்। ஜயோ(அ)ஸ்மி வ்யவஸாயோ(அ)ஸ்மி ஸத்த்வம்ʼ ஸத்த்வவதாமஹம் ॥ 6-34-36 (39874) வ்ருʼஷ்ணீனாம்ʼ வாஸுதே³வோ(அ)ஸ்மி பாண்ட³வானாம்ʼ த⁴னஞ்ஜய: । முனீனாமப்யஹம்ʼ வ்யாஸ: கவீனாமுஶனா கவி: ॥ 6-34-37 (39875) த³ண்டோ³ த³மயதாமஸ்மி நீதிரஸ்மி ஜிகீ³ஷதாம் । மௌனம்ʼ சைவாஸ்மி கு³ஹ்யானாம்ʼ ஜ்ஞானம்ʼ ஜ்ஞானவதாமஹம் ॥ 6-34-38 (39876) யச்சாபி ஸர்வபூ⁴தானாம்ʼ பீ³ஜம்ʼ தத³ஹமர்ஜுன। ந தத³ஸ்தி வினா யத்ஸ்யான்மயா பூ⁴தம்ʼ சராசரம் ॥ 6-34-39 (39877) நாந்தோ(அ)ஸ்தி மம தி³வ்யானாம்ʼ விபூ⁴தீனாம்ʼ பரந்தப । ஏஷ தூத்³தே³ஶத: ப்ரோக்தோ விபூ⁴தேர்விஸ்தரோ மயா ॥ 6-34-40 (39878) யத்³யத்³விபூ⁴திதத்ஸத்த்வம்ʼ ஶ்ரீமதூ³ர்ஜிதமேவ வா। தத்ததே³வாவக³ச்ச² த்வம்ʼ மம தேஜோம்ʼஶஸம்ப⁴வம் ॥ 6-34-41 (39879) அத²வா ப³ஹுனைதேன கிம்ʼ ஜ்ஞாதேன தவார்ஜுன । விஷ்டப்⁴யாஹமித³ம்ʼ க்ருʼத்ஸ்னமேகாம்ʼஶேன ஸ்தி²தோ ஜக³த் ॥ ॥ 6-34-42 (39880) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ப⁴க³வத்³கீ³தாபர்வணி சதுஸ்த்ரிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥ இதி ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாஸூபனிஷத்ஸு ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ யோக³ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணார்ஜுனஸம்ʼவாதே³ விபூ⁴தியோகோ³நாம த³ஶமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-35-0 (39881) அர்ஜுன உவாச। 6-35-0x (4041) மத³னுக்³ரஹாய பரமம்ʼ கு³ஹ்யமத்⁴யாத்மஸஞ்ஜ்ஞிதம்। யத்த்வயோக்தம்ʼ வசஸ்தேன மோஹோ(அ)யம்ʼ விக³தோ மம ॥ 6-35-1 (39882) ப⁴வாப்யயௌ ஹி பூ⁴தானாம்ʼ ஶ்ருதௌ விஸ்தரஶோ மயா। த்வத்த: கமலபத்ராக்ஷ மாஹாத்ம்யமபி சாவ்யயம் ॥ 6-35-2 (39883) ஏவமேதத்³யதா²த்த² த்வமாத்மானம்ʼ பரமேஶ்வர। த்³ரஷ்டுமிச்சா²மி தே ரூபமைஶ்வரம்ʼ புருஷோத்தம ॥ 6-35-3 (39884) மன்யஸே யதி³ தச்ச²க்யம்ʼ மயா த்³ரஷ்டுமிதி ப்ரபோ⁴। யோகே³ஶ்வர ததோ மே த்வம்ʼ த³ர்ஶயாத்மானமவ்யயம் ॥ 6-35-4 (39885) ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச। 6-35-5x (4042) பஶ்ய மே பார்த² ரூபாணி ஶதஶோ(அ)த² ஸஹஸ்ரஶ: । நானாவிதா⁴நி தி³வ்யானி நானாவர்ணாக்ருʼதீனி ச ॥ 6-35-5 (39886) பஶ்யாதி³த்யான்வஸூன்ருத்³ரானஶ்வினௌ மருதஸ்ததா²। ப³ஹூன்யத்³ருʼஷ்டபூர்வாணி பஶ்யா(அ)ஶ்சர்யாணி பா⁴ரத॥ 6-35-6 (39887) இஹைகஸ்த²ம்ʼ ஜக³த்க்ருʼத்ஸ்னம்ʼ பஶ்யாத்³ய ஸசராசரம் । மம தே³ஹே கு³டா³கேஶ யச்சான்யத்³த்³ரஷ்டுமிச்ச²ஸி ॥ 6-35-7 (39888) ந து மாம்ʼ ஶக்ஷ்யஸே த்³ரஷ்டுமனேனைவ ஸ்வசக்ஷுஷா । தி³வ்யம்ʼ த³தா³மி தே சக்ஷு: பஶ்ய மே யோக³மைஶ்வரம் ॥ 6-35-8 (39889) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-35-9x (4043) ஏவமுக்த்வா ததோ ராஜன்மஹாயோகே³ஶ்வரோ ஹரி:। த³ர்ஶயாமாஸ பார்தா²ய மரமம்ʼ ரூபமைஶ்வரம் ॥ 6-35-9 (39890) அனேகவக்ரனயனமனேகாத்³பு⁴தத³ர்ஶனம் । அனேகதி³வ்யாபா⁴ரணம்ʼ தி³வ்யானேகோத்³யதாயுத⁴ம் ॥ 6-35-10 (39891) தி³வ்யமால்யாம்ப³ரத⁴ரம்ʼ தி³வ்யக³ந்தா⁴நுலேபனம் । ஸர்வாஶ்சர்யமயம்ʼ தே³வமனந்தம்ʼ விஶ்வதோமுக²ம் ॥ 6-35-11 (39892) தி³வி ஸூர்யஸஹஸ்ரஸ்ய ப⁴வேத்³யுக³பது³த்தி²தா । யதி³ பா⁴: ஸத்³ருʼஶீ ஸா ஸ்யாத்³பா⁴ஸஸ்தஸ்ய மஹாத்மன: ॥ 6-35-12 (39893) தத்ரைகஸ்த²ம்ʼ ஜக³த்க்ருʼத்ஸ்னம்ʼ ப்ரவிப⁴க்தமனேகதா⁴ । அபஶ்யத்³தே³வதே³வஸ்ய ஶரீரே பாண்ட³வஸ்ததா³ ॥ 6-35-13 (39894) தத: ஸ விஸ்மயாவிஷ்டோ ஹ்ருʼஷ்டரோமா த⁴ன·ஞ்ஜய: । ப்ரணம்ய ஶிரஸா தே³வம்ʼ க்ருʼதாஞ்ஜலிரபா⁴ஷத ॥ 6-35-14 (39895) அர்ஜுன உவாச। 6-35-15x (4044) பஶ்யாமி தே³வாம்ʼஸ்தவ தே³வ தே³ஹே ஸர்வாம்ʼஸ்ததா² பூ⁴தவிஶேஷஸங்கா⁴ந் । ப்³ரஹ்மாணமீஶம்ʼ கமலாஸனஸ்த²- ம்ருʼஷீம்ʼஶ்ச ஸர்வானுரகா³ம்ʼஶ்ச தி³வ்யான் ॥ 6-35-15 (39896) அனேகபா³ஹூத³ரவக்ரனேத்ரம்ʼ பஶ்யாமி த்வாம்ʼ ஸர்வதோ(அ)னந்தரூபம் । நாந்தம்ʼ ந மத்⁴யம்ʼ ந புனஸ்தவாதி³ம்ʼ பஶ்யாமி விஶ்வேஶ்வர விஶ்வரூப ॥ 6-35-16 (39897) கிரீடினம்ʼ க³தி³நம்ʼ சக்ரிணம்ʼ ச தேஜோராஶிம்ʼ ஸர்வதோ தீ³ப்திமந்தம் । பஶ்யாமி த்வாம்ʼ து³ர்னிரீக்ஷ்யம்ʼ ஸமந்தா- த்³தீ³ப்தானலார்கத்³யுதிமப்ரமேயயம் ॥ 6-35-17 (39898) த்வமக்ஷரம்ʼ பரமம்ʼ வேதி³தவ்யம்ʼ த்வமஸ்ய விஶ்வஸ்ய பரம்ʼ நிதா⁴நம் । த்வமவ்யய: ஶாஶ்வதத⁴ர்மகோ³ப்தா ஸனாதனஸ்த்வம்ʼ புருஷோ மதோ மே ॥ 6-35-18 (39899) அனாதி³மத்⁴யாந்தமனந்தவீர்ய- மனந்தபா³ஹும்ʼ ஶஶிஸூர்யனேத்ரம் । பஶ்யாமி த்வாம்ʼ தீ³ப்தஹுதாஶவக்ரம்ʼ ஸ்வதேஜஸா விஶ்வமித³ம்ʼ தபந்தம் ॥ 6-35-19 (39900) த்³யாவாப்ருʼதி²வ்யோரித³மந்தரம்ʼ ஹி வ்யாப்தம்ʼ த்வயைகேன தி³ஶஶ்ச ஸர்வா: । த்³ருʼஷ்ட்வாத்³பு⁴தம்ʼ ரூபமுக்³ரம்ʼ ததே³வம்ʼ லோகத்ரயம்ʼ ப்ரவ்யதி²தம்ʼ மஹாத்மன் ॥ 6-35-20 (39901) அமீ ஹி த்வா ஸுரஸங்கா⁴ விஶந்தி கேசித்³பீ⁴தா: ப்ராஞ்ஜலயோ க்³ருʼணாந்தி। ஸ்வஸ்தீத்யுக்த்வா மஹர்ஷிஸித்³த⁴ஸங்கா⁴: ஸ்துவந்தி த்வாம்ʼ ஸ்துதிபி⁴: புஷ்கலாபி⁴: ॥ 6-35-21 (39902) ருத்³ராதி³த்யா வஸவோ யே ச ஸாத்⁴யா விஶ்வே(அ)ஶ்வினௌ மருதஶ்சோஷ்மபாஶ்ச । க³ந்த⁴ர்வயக்ஷாஸுரஸித்³த⁴ஸங்கா⁴ வீக்ஷந்தே த்வாம்ʼ விஸ்மிதாஶ்சைவ ஸர்வே ॥ 6-35-22 (39903) ரூபம்ʼ மஹத்தே ப³ஹுவக்ரனேத்ரம்ʼ மஹாபா³ஹோ ப³ஹுபா³ஹூருபாத³ம்। ப³ஹூத³ரம்ʼ ப³ஹுத³ம்ʼஷ்ட்ராகராலம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா லோகா: ப்ரவ்யதி²தாஸ்ததா²ஹம் ॥ 6-35-23 (39904) நப⁴:ஸ்ப்ருʼஶம்ʼ தீ³ப்தமனேகவர்ணம்ʼ வ்யாத்தானநம்ʼ தீ³ப்தவிஶாலனேத்ரம் । த்³ருʼஷ்ட்வா ஹி த்வா ப்ரவ்யதி²தாந்தராத்மா த்⁴ருʼதிம்ʼ ந விந்தா³மி ஶமம்ʼ ச விஷ்ணோ ॥ 6-35-24 (39905) த³ம்ʼஷ்ட்ராகராலானி ச தே ஸுகா²நி த்³ருʼஷ்ட்வைவ காலானலஸன்னிபா⁴நி। தி³ஶோ ந ஜானே ந லபே⁴ ச ஶர்ம ப்ரஸீத³ தே³வேஶ ஜக³ன்னிவாஸ ॥ 6-35-25 (39906) அமீ ச த்வாம்ʼ த்⁴ருʼதராஷ்ட்ரஸ்ய புத்ரா: ஸர்வே ஸஹைவாவனிபாலஸங்கை⁴: । பீ⁴ஷ்மோ த்³ரோண: ஸூதபுத்ரஸ்ததா²ஸௌ ஸஹாஸ்மதீ³யைரபி யோத⁴முக்²யை: ॥ 6-35-26 (39907) வக்ராணி தே த்வரமாணா விஶந்தி த³ம்ʼஷ்ட்ராகராலானி ப⁴யானகானி। கேசித்³விலக்³நா த³ஶனாந்தரேஷு ஸந்த்³ருʼஶ்யந்தே சூர்ணிதைருத்தமாங்கை³: ॥ 6-35-27 (39908) யதா² நதீ³நாம்ʼ ப³ஹவோ(அ)ம்பு³வேகா³: ஸமுத்³ரமேவாபி⁴முகா² த்³ரவந்தி। ததா² தவாமீ நரலோகவீரா விஶந்தி வக்ராண்யபி⁴விஜ்வலந்தி ॥ 6-35-28 (39909) யதா² ப்ரதீ³ப்தம்ʼ ஜ்வலனம்ʼ பதங்கா³ விஶந்தி நாஶாய ஸம்ருʼத்³த⁴வேகா³: । ததை²வ நாஶாய விஶந்தி லோகா- ஸ்தவாபி வக்ராணி ஸம்ருʼத்³த⁴வேகா³: ॥ 6-35-29 (39910) லேலிஹ்யஸே க்³ரஸமான: ஸமந்தா- ல்லோகான்ஸமக்³ரான்வத³னைர்ஜ்வலத்³பி⁴:க । தேஜோபி⁴ராபூர்ய ஜக³த்ஸமக்³ரம்ʼ பா⁴ஸஸ்தவோக்³ரா: ப்ரதபந்தி விஷ்ணோ ॥ 6-35-30 (39911) ஆக்²யாஹி மே கோ ப⁴வானுக்³ரரூபோ நமோ(அ)ஸ்து தே தே³வவர ப்ரஸீத³ । விஜ்ஞாதுமிச்சா²மி ப⁴வந்தமாத்³யம்ʼ ந ஹி ப்ரஜானாமி தவ ப்ரவ்ருʼத்திம் ॥ 6-35-31 (39912) ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச। 6-35-32x (4045) காலோ(அ)ஸ்மி லோகக்ஷயக்ருʼத்ப்ரவ்ருʼத்³தோ⁴ லோகான்ஸமாஹர்துமிஹ ப்ரவ்ருʼத்த:। ருʼதே(அ)பி த்வா ந ப⁴விஷ்யந்தி ஸர்வே யே(அ)வஸ்தி²தா: ப்ரத்யனீகேஷு யோதா⁴: ॥ 6-35-32 (39913) தஸ்மாத்த்வமுத்திஷ்ட² யஶோ லப⁴ஸ்வ ஜித்வா ஶத்ரூன்பு⁴ங்க்ஷ்வ ராஜ்யம்ʼ ஸம்ருʼத்³த⁴ம்। மயைவைதே நிஹதா: பூர்வமேவ நிமித்தமாத்ரம்ʼ ப⁴வ ஸவ்யஸாசின் ॥ 6-35-33 (39914) த்³ரோணம்ʼ ச பீ⁴ஷ்மம்ʼ ச ஜயத்³ரத²ம்ʼ ச கர்ணம்ʼ ததா²ந்யானபி யோத⁴வீரான்। மயா ஹதாம்ʼஸ்த்வம்ʼ ஜஹி மாவ்யதி²ஷ்டா² யுத்³த்⁴யஸ்வ ஜேதானி ரணே ஸபத்னான் ॥ 6-35-34 (39915) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-35-35x (4046) ஏதச்ச்²ருத்வா வசனம்ʼ கேஶவஸ்ய க்ருʼதாஞ்ஜலிர்வேபமான: கிரீடீ। நமஸ்க்ருʼத்வா பூ⁴ய ஏவாஹ க்ருʼஷ்ணம்ʼ ஸக³த்³க³த³ம்ʼ பீ⁴தபீ⁴த: ப்ரணம்ய ॥ 6-35-35 (39916) அர்ஜுன உவாச। 6-35-36x (4047) ஸ்தா²நே ஹ்ருʼஷீகேஶ தவ ப்ரகீர்த்யா ஜக³த்ப்ரஹ்ருʼஷ்யத்யனுரஜ்யதே ச। ரக்ஷாம்ʼஸி பீ⁴தானி தி³ஶோ த்³ரவந்தி ஸர்வே நமஸ்யந்தி ச ஸித்³த⁴ஸங்கா⁴:॥ 6-35-36 (39917) கஸ்மாச்ச தே ந நமேரன்மஹாத்மன் க³ரீயஸே ப்³ரஹ்மணோ(அ)ப்யாதி³கர்த்ரே। அனந்த தே³வேஶ ஜக³ன்னிவாஸ த்வமக்ஷரம்ʼ ஸத³ஸத்தத்பரம்ʼ யத் ॥ 6-35-37 (39918) த்வமாதி³தே³வ: புருஷ: புராண- ஸ்த்வமஸ்ய விஶ்வஸ்ய பரம்ʼ நிதா⁴நம் । வேத்தா(அ)ஸி வேத்³யம்ʼ ச பரம்ʼ ச தா⁴ம த்வயா ததம்ʼ விஶ்வமனந்தரூப ॥ 6-35-38 (39919) வாயுர்யமோ(அ)க்³நிர்வருண: ஶஶாங்க: ப்ரஜாபதிஸ்த்வம்ʼ ப்ரபிதாமஹஶ்ச। நமோ நமஸ்தே(அ)து ஸஹஸ்ரக்ருʼத்வ: புனஶ்ச பூ⁴யோ(அ)பி நமோ நமஸ்தே ॥ 6-35-39 (39920) நம: புரஸ்தாத³த² ப்ருʼஷ்ட²தஸ்தே நமோ(அ)ஸ்து தே ஸர்வத ஏவ ஸர்வ। அனந்தவீர்யாமிதவிக்ரமஸ்த்வம்ʼ ஸர்வம்ʼ ஸமாப்னோஷி ததோ(அ)ஸி ஸர்வ: ॥ 6-35-40 (39921) ஸகே²தி மத்வா ப்ரஸப⁴ம்ʼ யது³க்தம்ʼ ஹே க்ருʼஷ்ண ஹே யாத³வ ஹே ஸகே²தி। அஜானதா மஹிமானம்ʼ தவேத³ம்ʼ மயா ப்ரமாதா³த்ப்ரணயேன வா(அ)பி ॥ 6-35-41 (39922) யச்சாபஹாஸார்த²மஸத்க்ருʼதோ(அ)ஸி விஹாரஶய்யாஸனபோ⁴ஜனேஷு । ஏகோ(அ)த²வாப்யச்யுத தத்ஸமக்ஷம்ʼ தத்க்ஷாமயே த்வாமஹமப்ரமேயம் ॥ 6-35-42 (39923) பிதாஸி லோகஸ்ய சராசரஸ்ய த்வமஸ்ய பூஜ்யஶ் கு³ருர்க³ரீயான்। ந த்வத்ஸமோ(அ)ஸ்த்யப்⁴யதி⁴க: குதோ(அ)ன்யோ லோகத்ரயே(அ)ப்யப்ரதிமப்ரபா⁴வ: ॥ 6-35-43 (39924) தஸ்மாத்ப்ரணம்ய ப்ரணிதா⁴ய காயம்ʼ ப்ரஸாத³யே த்வாமஹமீஶமீட்³யம் । பிதேவ புத்ரஸ்ய ஸகே²வ ஸக்²யு: ப்ரிய: ப்ரியாயார்ஹஸி தே³வ ஸோடு⁴ம் ॥ 6-35-44 (39925) அத்³ருʼஷ்டபூர்வம்ʼ ஹ்ருʼஷிதோ(அ)ஸ்மி த்³ருʼஷ்ட்வா ப⁴யேன ச ப்ரவ்யதி²தம்ʼ மனோ மே। ததே³வ மே த³ர்ஶய தே³வ ரூபம்ʼ ப்ரஸீத³ தே³வேஶ ஜக³ன்னிவாஸ ॥ 6-35-45 (39926) கிரீடினம்ʼ க³தி³நம்ʼ சக்ரஹஸ்த- மிச்சா²மி த்வாம்ʼ த்³ரஷ்டுமஹம்ʼ ததை²வ। தேனைவ ரூபேண சதுர்பு⁴ஜேன ஸஹஸ்ரபா³ஹோ ப⁴வ விஶ்வமூர்தே ॥ 6-35-46 (39927) ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச। 6-35-47x (4048) மயா ப்ரஸன்னேன தவார்ஜுனேத³ம்ʼ ரூபம்ʼ பரம்ʼ த³ர்ஶிதமாத்மயோகா³த்। தேஜோமயம்ʼ விஶ்வமனந்தமாத்³யம்ʼ யன்மே த்வத³ன்யேன ந த்³ருʼஷ்டபூர்வம் ॥ 6-35-47 (39928) ந வேத³ யஜ்ஞாத்⁴யயனைர்ன தா³நை- ர்ன ச க்ரியாபி⁴ர்ன தபோபி⁴ருக்³ரை: । ஏவம்ʼரூப: ஶக்ய அஹம்ʼ ந்ருʼலோகே த்³ரஷ்டும்ʼ த்வத³ன்யேன குருப்ரவீர ॥ 6-35-48 (39929) மா தே வ்யதா² மா ச விமூட⁴பா⁴வோ த்³ருʼஷ்ட்வா ரூபம்ʼ கோ⁴ரமீத்³ருʼங்ப⁴மேத³ம் । வ்யபேதபீ⁴: ப்ரீதமனா: புனஸ்த்வம்ʼ ததே³வ மே ரூபமித³ம்ʼ ப்ரபஶ்ய ॥ 6-35-49 (39930) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-35-50x (4049) இத்யர்ஜுனம்ʼ வாஸுதே³வஸ்ததோ²க்த்வா ஸ்வகம்ʼ ரூபம்ʼ த³ர்ஶயாமாஸ பூ⁴ய:। ஆஶ்வாஸயாமாஸ ச பீ⁴தமேனம்ʼ பூ⁴த்வா புன: ஸௌம்யவபுர்மஹாத்மா ॥ 6-35-50 (39931) அர்ஜுன உவாச। 6-35-51x (4050) த்³ருʼஷ்ட்வேத³ம்ʼ மானுஷம்ʼ ரூபம்ʼ தவ ஸௌம்யம்ʼ ஜனார்த³ன । இதா³நீமஸ்மி ஸம்ʼவ்ருʼத்த: ஸசேதா: ப்ரக்ருʼதிம்ʼ க³த: ॥ 6-35-51 (39932) ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச। 6-35-52x (4051) ஸுது³ர்த³ர்ஶமித³ம்ʼ ரூபம்ʼ த்³ருʼஷ்டவானஸி யன்மம। தே³வா அப்யஸ்ய ரூபஸ்ய நித்யம்ʼ த³ர்ஶனகாங்க்ஷிண: ॥ 6-35-52 (39933) நாஹம்ʼ வேதை³ர்ன தபஸா ந தா³நேன ந சேஜ்யயா। ஶக்ய ஏவம்ʼவிதோ⁴ த்³ரஷ்டும்ʼ த்³ருʼஷ்டவானஸி மாம்ʼ யதா² ॥ 6-35-53 (39934) ப⁴க்த்யா த்வனந்யயா ஶக்ய அஹமேவம்ʼவிதோ⁴(அ)ர்ஜுன। ஜ்ஞாதும்ʼ த்³ரஷ்டும்ʼ ச தத்த்வேன ப்ரவேஷ்டும்ʼ ச பரந்தப ॥ 6-35-54 (39935) மத்கர்மக்ருʼன்மத்பரமோ மத்³ப⁴க்த: ஸங்க³வர்ஜித: । நிர்வைர: ஸர்வபூ⁴தேஷு ய: ஸ மாமேதி பாண்ட³வ ॥ ॥ 6-35-55 (39936) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ப⁴க³வத்³கீ³தாபர்வணி பஞ்சத்ரிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥ இதி ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாஸூபனிஷத்ஸு ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ யோக³ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணார்ஜுனஸம்ʼவாதே³ விஶ்வரூபத³ர்ஶனயோகோ³ நாம ஏகாத³ஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-36-0 (39937) அர்ஜுன உவாச। 6-36-0x (4052) ஏவம்ʼ ஸததயுக்தா யே ப⁴க்தாஸ்த்வாம்ʼ பர்யுபாஸதே। யே சாப்யக்ஷரமவ்யக்தம்ʼ தேஷாம்ʼ கே யோக³வித்தமா: ॥ 6-36-1 (39938) ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச। 6-36-2x (4053) மய்யாவேஶ்ய மனோ யே மாம்ʼ நித்யயுக்தா உபாஸதே। ஶ்ரத்³த⁴யா பரயோபேதாஸ்தே மே யுக்ததமா மதா: ॥ 6-36-2 (39939) யே த்வக்ஷரமனிர்தே³ஶ்யமவ்யக்தம்ʼ பர்யுபாஸதே। ஸர்வத்ரக³மசிந்த்யம்ʼ ச கூடஸ்த²மசலம்ʼ த்⁴ருவம் ॥ 6-36-3 (39940) ஸம்ʼநியம்யேந்த்³ரியக்³ராமம்ʼ ஸர்வத்ர ஸமபு³த்³த⁴ய: । தே ப்ராப்னுவந்தி மாமேவ ஸர்வபூ⁴தஹிதே ரதா:க ॥ 6-36-4 (39941) க்லேஶோ(அ)தி⁴கதரஸ்தேஷாமவ்யக்தாஸக்தசேதஸாம் । அவ்யக்தா ஹி க³தி³ர்து³:க²ம்ʼ தே³ஹவத்³பி⁴ரவாப்யதே ॥ 6-36-5 (39942) யே து ஸர்வாணி கர்மாணி மயி ஸம்ʼந்யஸ்ய மத்பரா: । அனந்யேனைவ யோகே³ந மாம்ʼ த்⁴யாயந்த உபாஸதே ॥ 6-36-6 (39943) தேஷாமஹம்ʼ ஸமுத்³த⁴ர்தா ம்ருʼத்யுஸம்ʼஸாரஸாக³ராத்। ப⁴வாமி ந சிராத்பார்த² மய்யாவேஶிதசேதஸாம் ॥ 6-36-7 (39944) மய்யேவ மன ஆத⁴த்ஸ்வ மயி பு³த்³தி⁴ம்ʼ நிவேஶய । நிவஸிஷ்யஸி மய்யேவ அத ஊர்த்⁴வம்ʼ ந ஶம்ʼஶகய: ॥ 6-36-8 (39945) அத² சித்தம்ʼ ஸமாதா⁴தும்ʼ ந ஶக்னோஷி மயி ஸ்தி²ரம் । அப்⁴யாஸயோகே³ந ததோ மாமிச்சா²(அ)(அ)ப்தும்ʼ த⁴னஞ்ஜய ॥ 6-36-9 (39946) அப்⁴யாஸே(அ)ப்யஸமர்தோ²(அ)ஸி மத்கர்மபரமோ ப⁴வ। மத³ர்த²மபி கர்மாணி குர்வன்ஸித்³தி⁴மவாப்ய்யஸி ॥ 6-36-10 (39947) அதை²தத³ப்யஶக்தோ(அ)ஸி கர்தும்ʼ மத்³யோக³மாஶ்ரித: । ஸர்வகர்மப²லத்யாக³ம்ʼ தத: குரு யதாத்மவான் ॥ 6-36-11 (39948) ஶ்ரேயோ ஹி ஜ்ஞானமப்⁴யாஸாஜ்ஜ்ஞானாத்³த்⁴யானம்ʼ விஶிஷ்யதே। த்⁴யானாத்கர்மப²லத்யாக³ஸ்த்யாகா³ச்சா²ந்திரனந்தரம் ॥ 6-36-12 (39949) அத்³வேஷ்டா ஸர்வபூ⁴தானாம்ʼ மைத்ர: கருண ஏவ ச। நிர்மமோ நிரஹங்கார: ஸமது³:க²ஸுக²: க்ஷமீ ॥ 6-36-13 (39950) ஸந்துஷ்ட: ஸததம்ʼ யோகீ³ யதாத்மா த்³ருʼட⁴னிஶ்சய: । மய்யர்பிதமனோபு³த்³தி⁴ர்யோ மே ப⁴க்த: ஸ மே ப்ரிய: ॥ 6-36-14 (39951) யஸ்மான்னோத்³விஜதே லோகோ லோகான்னோத்³விஜதே ச ய: । ஹர்ஷாமர்ஷப⁴யோத்³வேகை³ர்முக்தோ ய: ஸ ச மே ப்ரிய: ॥ 6-36-15 (39952) அனபேக்ஷ: ஶுசிர்த³க்ஷ உதா³ஸீனோ க³தவ்யத²: । ஸர்வாரம்ப⁴பரித்யாகீ³ யோ மத்³ப⁴க்த: ஸ மே ப்ரிய: ॥ 6-36-16 (39953) யோ ந ஹ்ருʼஷ்யதி ந த்³வேஷ்டி ந ஶோசதி ந காங்க்ஷதி। ஶுபா⁴ஶுப⁴பரித்யாகீ³ ப⁴க்திமான்ய: ஸ மே ப்ரிய: ॥ 6-36-17 (39954) ஸம: ஶத்ரௌ ச மித்ரே ச ததா² மானாபமானயோ: । ஶீதோஷ்ணஸுக²து³:கே²ஷு ஸம: ஸங்க³விவர்ஜித: ॥ 6-36-18 (39955) துல்யனிந்தா³ஸ்துதிர்மௌனீ ஸந்துஷ்டோ யேன கேன சித் । அனிகேத: ஸ்தி²ரமதிர்ப⁴க்திமான்மே ப்ரியோ நர: ॥ 6-36-19 (39956) யே து த⁴ர்மாம்ருʼதமித³ம்ʼ யதோ²க்தம்ʼ பர்யுபாஸதே। ஶ்ரத்³த³தா⁴நா மத்பரமா ப⁴க்தாஸ்தே(அ)தீவ மே ப்ரியா: ॥ ॥ 6-36-20 (39957) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ப⁴க³வத்³கீ³தாபர்வணி ஷட்த்ரிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥ இதி ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாஸூபனிஷத்ஸு ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ யோக³ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணார்ஜுனஸம்ʼவாதே³ ப⁴க்தியோகோ³நாம த்³வாத³ஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-37-0 (39958) அர்ஜுன உவாச। 6-37-0x (4054) ப்ரக்ருʼதிம்ʼ புருஷம்ʼ சைவ க்ஷேத்ரம்ʼ க்ஷேத்ரஜ்ஞமேவ ச। ஏதத்³வேதி³துமிச்சா²மி ஜ்ஞானம்ʼ ஜ்ஞேயம்ʼ ச கேஶவ ॥ 6-37-1 (39959) ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச। 6-37-2x (4055) இத³ம்ʼ ஶரீரம்ʼ கௌந்தேய க்ஷேத்ரமித்யபி⁴தீ⁴யதே। ஏதத்³யோ வேத்தி தம்ʼ ப்ராஹு: க்ஷேத்ரஜ்ஞ இதி தத்³வித³: ॥ 6-37-2 (39960) க்ஷேத்ரஜ்ஞம்ʼ சாபி மாம்ʼ வித்³தி⁴ ஸர்வக்ஷேத்ரேஷு பா⁴ரத । க்ஷேத்ரக்ஷேத்ரஜ்ஞயோர்ஜ்ஞானம்ʼ யத்தஜ்ஜ்ஞானம்ʼ மதம்ʼ மம ॥ 6-37-3 (39961) தத்க்ஷேத்ரம்ʼ யச்ச யாத்³ருʼக் யத்³விகாரி யதஶ்ச யத்। ஸ ச யோ யத்ப்ரபா⁴வஶ்ச தத்ஸமாஸேன மே ஶ்ர்ருʼணு ॥ 6-37-4 (39962) ருʼஷிபி⁴ர்ப³ஹுதா⁴ கீ³தம்ʼ ச²ந்தோ³பி⁴ர்விவிதை⁴: ப்ருʼத²க் । ப்³ரஹ்மஸூத்ரபதை³ஶ்சைவ ஹேதுமத்³பி⁴ர்வினிஶ்சிதை: ॥ 6-37-5 (39963) மஹாபூ⁴தான்யஹங்காரோ பு³த்³தி⁴ரவ்யக்தமேவ ச । இந்த்³ரியாணி த³ஶைகம்ʼ ச பஞ்ச சேந்த்³ரியகோ³சரா: ॥ 6-37-6 (39964) இச்சா² த்³வேஷ: ஸுக²ம்ʼ து³:க²ம்ʼ ஸங்கா⁴தஶ்சேதனா த்⁴ருʼதி: । ஏதத்க்ஷேத்ரம்ʼ ஸமாஸேன ஸவிகாரமுதா³ஹ்ருʼதம் ॥ 6-37-7 (39965) அமானித்வமத³ம்பி⁴த்வமஹிம்ʼஸா க்ஷாந்திரார்ஜவம்। ஆசார்யோபாஸனம்ʼ ஶௌசம்ʼ ஸ்தை²ர்யமாத்மவினிக்³ரஹ: ॥ 6-37-8 (39966) இந்த்³ரியார்தே²ஷு வைராக்³யமனஹங்கார ஏவ ச । ஜன்மம்ருʼத்யுஜராவ்யாதி⁴து³:க²தோ³ஷானுத³ர்ஶனம் ॥ 6-37-9 (39967) அஸக்திரனபி⁴ஷ்வங்க³: புத்ரதா³ரக்³ருʼஹாதி³ஷு। நித்யம்ʼ ச ஸமசித்தத்வமிஷ்டானிஷ்டோபபத்திஷு ॥ 6-37-10 (39968) மயி சானந்யயோகே³ந ப⁴க்திரவ்யபி⁴சாரிணீ । விவிக்ததே³ஶஸேவித்வமரதிர்ஜனஸம்ʼஸதி³ ॥ 6-37-11 (39969) அத்⁴யாத்மஜ்ஞானநித்யத்வம்ʼ தத்த்வஜ்ஞானார்த²த³ர்ஶனம் । ஏதஜ்ஜ்ஞானமிதி ப்ரோக்தமஜ்ஞானம்ʼ யத³தோ(அ)ன்யதா² ॥ 6-37-12 (39970) ஜ்ஞேயம்ʼ யத்தத்ப்ரவக்ஷ்யாமி யஜ்ஜ்ஞாத்வா(அ)ம்ருʼதமஶ்ருதே । அனாதி³மத்பரம்ʼ ப்³ரஹ்ம ந ஸத்தன்னாஸது³ச்யதே ॥ 6-37-13 (39971) ஸர்வத: பாணிபாத³ம்ʼ தத்ஸர்வதோ(அ)க்ஷிஶிரோமுக²ம் । ஸர்வத: ஶ்ருதிமல்லோகே ஸர்வமாவ்ருʼத்ய திஷ்ட²தி ॥ 6-37-14 (39972) ஸர்வேந்த்³ரியகு³ணாபா⁴ஸம்ʼ ஸர்வேந்த்³ரியவிவர்ஜிதம்। அஸக்தம்ʼ ஸர்வப்⁴ருʼச்சைவ நிர்கு³ணம்ʼ கு³ணபோ⁴க்த்ருʼ ச ॥ 6-37-15 (39973) ப³ஹிரந்தஶ்ச பூ⁴தானாமசரம்ʼ சரமேவ ச । ஸூக்ஷ்மத்வாத்தத³விஜ்ஞேயம்ʼ தூ³ரஸ்த²ம்ʼ சாந்திகே ச தத் ॥ 6-37-16 (39974) அவிப⁴க்தம்ʼ ச பூ⁴தேஷு விப⁴க்தமிவ ச ஸ்தி²தம் । பூ⁴தப⁴ர்த்ருʼ ச தஜ்ஜ்ஞேயம்ʼ க்³ரஸிஷ்ணு ப்ரப⁴விஷ்ணு ச ॥ 6-37-17 (39975) ஜ்யோதிஷாமபி தஜ்ஜ்யோதிஸ்தமஸ: பரமுச்யதே । ஜ்ஞானம்ʼ ஜ்ஞேயம்ʼ ஜ்ஞானக³ம்யம்ʼ ஹ்ருʼதி³ ஸர்வஸ்ய விஷ்டி²தம் ॥ 6-37-18 (39976) இதி க்ஷேத்ரம்ʼ ததா² ஜ்ஞானம்ʼ ஜ்ஞேயம்ʼ சோக்தம்ʼ ஸமாஸத:। மத்³ப⁴க்த ஏதத்³விஜ்ஞாய மத்³பா⁴வாயோபபத்³யதே ॥ 6-37-19 (39977) ப்ரக்ருʼதிம்ʼ புருஷம்ʼ சைவ வித்³த்⁴யனாதீ³ உபா⁴வபி। விகாராம்ʼஶ்ச கு³ணாம்ʼஶ்சைவ வித்³தி⁴ ப்ரக்ருʼதிஸம்ப⁴வான் ॥ 6-37-20 (39978) கார்யகாரணகர்த்ருʼத்வே ஹேது: ப்ரக்ருʼதிருச்யதே । புருஷ: ஸுக²து³:கா²நாம்ʼ போ⁴க்த்ருʼத்வே ஹேதுருச்யதே ॥ 6-37-21 (39979) புருஷ: ப்ரக்ருʼதிஸ்தோ² ஹி பு⁴ங்க்தே ப்ரக்ருʼதிஜான்கு³ணான் । காரணம்ʼ கு³ணஸங்கோ³(அ)ஸ்ய ஸத³ஸத்³யோனிஜன்மஸு ॥ 6-37-22 (39980) உபத்³ரஷ்டானுமந்தா ச ப⁴ர்தா போ⁴க்தா மஹேஶ்வர: । பரமாத்மேதி சாப்யுக்தோ தே³ஹே(அ)ஸ்மின்புருஷ: பர: ॥ 6-37-23 (39981) ய ஏவம்ʼ வேத்தி புருஷம்ʼ ப்ரக்ருʼதிம்ʼ ச கு³ணை: ஸஹ । ஸர்வதா² வர்தமானோ(அ)பி ந ஸ பூ⁴யோ(அ)பி⁴ஜாயதே ॥ 6-37-24 (39982) த்⁴யானேனாத்மனி பஶ்யந்தி கேசிதா³த்மானமாத்மனா । அன்யே ஸாங்க்²யேன யோகே³ந கர்மயோகே³ந சாபரே ॥ 6-37-25 (39983) அன்யே த்வேவமஜானந்த: ஶ்ருத்வா(அ)ன்யேப்⁴ய உபாஸதே। தே(அ)பி சாதிதரந்த்யேவ ம்ருʼத்யும்ʼ ஶ்ருதிபராயணா: ॥ 6-37-27aயாவத்ஸஞ்ஜாயதே கிஞ்சித்ஸத்த்வம்ʼ ஸ்தா²வரஜங்க³மம் । க்ஷேத்ரக்ஷேத்ரஜ்ஞஸம்ʼயோகா³த்தத்³வித்³தி⁴ ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-37-26 (39984) ஸமம்ʼ ஸர்வேஷு பூ⁴தேஷு திஷ்ட²ந்தம்ʼ பரமேஶ்வரம்। வினஶ்யத்ஸ்வவினஶ்யந்தம்ʼ ய: பஶ்யதி ஸ பஶ்யதி ॥ 6-37-28 (39985) ஸமம்ʼ பஶ்யன்ஹி ஸர்வத்ர ஸமவஸ்தி²தமீஶ்வரம் । ந ஹினஸ்த்யாத்மனாத்மானம்ʼ ததோ யாதி பராம்ʼ க³திம்ʼ ॥ 6-37-29 (39986) ப்ரத்யத்யைவ ச கர்மாணி க்ரியமாணானி ஸர்வஶ: । ய: பஶ்யதி ததா²த்மானமகர்தாரம்ʼ ஸ பஶ்யதி ॥ 6-37-30 (39987) யதா³ பூ⁴தப்ருʼத²க்³பா⁴வமேகஸ்த²மனுபஶ்யதி । தத ஏவ ச விஸ்தாரம்ʼ ப்³ரஹ்ம ஸம்பத்³யதே ததா³ ॥ 6-37-31 (39988) அனாதி³த்வான்னிர்கு³ணத்வாத்பரமாத்மாயமவ்யய: । ஶரீரஸ்தோ²(அ)பி கௌந்தேய ந கரோதி ந லிப்யதே ॥ 6-37-32 (39989) யதா² ஸர்வக³தம்ʼ ஸௌக்ஷ்ம்யாதா³காஶம்ʼ நோபலிப்யதே। ஸர்வத்ராவஸ்தி²தோ தே³ஹே ததா²த்மா நோபலிப்யதே ॥ 6-37-33 (39990) யதா² ப்ரகாஶயத்யேக: க்ருʼத்ஸ்னம்ʼ லோகமிமம்ʼ ரவி: । க்ஷேத்ரம்ʼ க்ஷேத்ரீ ததா² க்ருʼத்ஸ்னம்ʼ ப்ரகாஶயதி பா⁴ரத ॥ 6-37-34 (39991) க்ஷேத்ரக்ஷேத்ரஜ்ஞயோரேவமந்தரம்ʼ ஜ்ஞானசக்ஷுஷா । பூ⁴தப்ரக்ருʼதிமோக்ஷம்ʼ ச யே விது³ர்யாந்தி தே பரம் ॥ ॥ 6-37-35 (39992) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ப⁴க³வத்³கீ³தாபர்வணி ஸப்தத்ரிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥ இதி ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாஸூபனிஷத்ஸு ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ யோக³ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணார்ஜுனஸம்ʼவாதே³ க்ஷேத்ரக்ஷேத்ரஜ்ஞவிபா⁴க³யோகோ³நாம த்ரயோத³ஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-38-0 (39993) ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச। 6-38-0x (4056) பரம்ʼ பூ⁴ய: ப்ரவக்ஷ்யாமி ஜ்ஞானானாம்ʼ ஜ்ஞானமுத்தமம் । யஜ்ஜ்ஞாத்வா முனய: ஸர்வே பராம்ʼ ஸித்³தி⁴மிதோ க³தா: ॥ 6-38-1 (39994) இத³ம்ʼ ஜ்ஞானமுபாஶ்ரித்ய மம ஸாத⁴ர்ம்யமாக³தா:। ஸர்கே³(அ)பி நோபஜாயந்தே ப்ரலயே ந வ்யத²ந்தி ச ॥ 6-38-2 (39995) மம யோனிர்மஹத்³ப்³ரஹ்ம தஸ்மின்க³ர்ப⁴ம்ʼ த³தா⁴ம்யஹம் । ஸம்ப⁴வ: ஸர்வபூ⁴தானாம்ʼ ததோ ப⁴வதி பா⁴ரத ॥ 6-38-3 (39996) ஸர்வயோனிஷு கௌந்தேய மூர்தய: ஸம்ப⁴வந்தி: யா: । தாஸாம்ʼ ப்³ரஹ்ம மஹத்³யோனிரஹம்ʼ பீ³ஜப்ரத³: பிதா ॥ 6-38-4 (39997) ஸத்வம்ʼ ரஜஸ்தம இதி கு³ணா: ப்ரக்ருʼதிஸம்ப⁴வா: । நிப³த்⁴நந்தி மஹாபா³ஹோ தே³ஹே தே³ஹினமவ்யயம் ॥ 6-38-5 (39998) தத்ர ஸத்த்வம்ʼ நிர்மலத்வாத்ப்ரகாஶகமனாமயம் । ஸுக²ஸங்கே³ந ப³த்⁴நாதி ஜ்ஞானஸங்கே³ந சானக⁴ ॥ 6-38-6 (39999) ரஜோ ராகா³த்மகம்ʼ வித்³தி⁴ த்ருʼஷ்ணாஸங்க³ஸமுத்³ப⁴வம் । தன்னிப³த்⁴நாதி கௌந்தேய கர்மஸங்கே³ந தே³ஹினம் ॥ 6-38-7 (40000) தமஸ்த்வஜ்ஞானஜம்ʼ வித்³தி⁴ மோஹனம்ʼ ஸர்வதே³ஹினாம் । ப்ரமாதா³லஸ்யனித்³ராபி⁴ஸ்தன்னிப³த்⁴நாதி பா⁴ரத ॥ 6-38-8 (40001) ஸத்வம்ʼ ஸுகே² ஸஞ்ஜயதி ரஜ: கர்மணி பா⁴ரத । ஜ்ஞானமாவ்ருʼத்ய து தம: ப்ரமாதே³ ஸஞ்ஜயத்யுத ॥ 6-38-9 (40002) ரஜஸ்தமஶ்சாபி⁴பூ⁴ய ஸத்வம்ʼ ப⁴வதி பா⁴ரத। ரஜ: ஸத்வம்ʼ தமஶ்சைவ தம: ஸத்வம்ʼ ரஜஸ்ததா² ॥ 6-38-10 (40003) ஸர்வத்³வாரேஷு தே³ஹே(அ)ஸ்மின்ப்ராகாஶ உபஜாயதே। ஜ்ஞானம்ʼ யதா³ ததா³ வித்³யாத்³விவ்ருʼத்³த⁴ம்ʼ ஸத்வமித்யுத ॥ 6-38-11 (40004) லோப⁴: ப்ரவ்ருʼத்திராரம்ப⁴: கர்மணாமஶம: ஸ்ப்ருʼஹா । ரஜஸ்யேதானி ஜாயந்தே விவ்ருʼத்³தே⁴ ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-38-12 (40005) அப்ரகாஶோ(அ)ப்ரவ்ருʼத்திஶ்ச ப்ரமாதோ³ மோஹ ஏவ ச । தமஸ்யேதானி ஜாயந்தே விவ்ருʼத்³தே⁴ குருனந்த³ன ॥ 6-38-13 (40006) யதா³ ஸத்வே ப்ரவ்ருʼத்³தே⁴ து ப்ரலயம்ʼ யாதி தே³ஹப்⁴ருʼத் । ததோ³த்தமவிதா³ம்ʼ லோகானமலான்ப்ரதிபத்³யதே ॥ 6-38-14 (40007) ரஜஸி ப்ரலயம்ʼ க³த்வா கர்மஸங்கி³ஷு ஜாயதே । ததா² ப்ரலீனஸ்தமஸி மூட⁴யோனிஷு ஜாயதே ॥ 6-38-15 (40008) கர்மண: ஸுக்ருʼதஸ்யாஹு: ஸாத்விகம்ʼ நிர்மலம்ʼ ப²லம்। ரஜஸஸ்து ப²லம்ʼ து³:க²மஜ்ஞானம்ʼ தமஸ: ப²லம் ॥ 6-38-16 (40009) ஸத்வாத்ஸஞ்ஜாயதே ஜ்ஞானம்ʼ ரஜஸோ லோப⁴ ஏவ ச। ப்ரமாத³மோஹௌ தமஸோ ப⁴வதோ(அ)ஜ்ஞானமேவ ச ॥ 6-38-17 (40010) ஊர்த்⁴வம்ʼ க³ச்ச²ந்தி ஸத்வஸ்தா² மத்⁴யே திஷ்ட²ந்தி ராஜஸா: । ஜக⁴ன்யகு³ணவ்ருʼத்தஸ்தா² அகோ⁴ க³ச்ச²ந்தி தாமஸா: ॥ 6-38-18 (40011) நான்யம்ʼ கு³ணேப்⁴ய: கர்தாரம்ʼ யதா³ த்³ரஷ்டா(அ)னுபஶ்யதி । கு³ணேப்⁴யஶ்ச பரம்ʼ வேத்தி மத்³பா⁴வம்ʼ ஸோ(அ)தி⁴க³ச்ச²தி ॥ 6-38-19 (40012) கு³ணானேதானதீத்ய த்ரீந்தே³ஹீ தே³ஹஸமுத்³ப⁴வான் । ஜன்மம்ருʼத்யுஜராது³:கை²ர்விமுக்தோ(அ)ம்ருʼதமஶ்ருதே ॥ 6-38-20 (40013) அர்ஜுன உவாச। 6-38-21x (4057) கைர்லிங்கை³ஸ்த்ரீன்கு³ணானேதானீதோ ப⁴வதி ப்ரபோ⁴ । கிமாசார: கத²ம்ʼ சைதாம்ʼஸ்த்ரீன்கு³ணானதிவர்ததே ॥ 6-38-21 (40014) ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச। 6-38-22x (4058) ப்ரகாஶம்ʼ ச ப்ரவ்ருʼத்திம்ʼ ச மோஹமேவ ச பாண்ட³வ। ந த்³வேஷ்டி ஸம்ப்ரவ்ருʼத்தானி ந நிவ்ருʼத்தானி காங்க்ஷதி ॥ 6-38-22 (40015) உதா³ஸீனவதா³ஸீனோ கு³ணைர்யோ ந விசால்யதே । கு³ணா வர்தந்த இத்யேவ யோ(அ)வதிஷ்ட²தி நேங்க³தே ॥ 6-38-23 (40016) ஸமது³:க²ஸுக²: ஸ்வஸ்த²: ஸமலோஷ்டாஶ்மகாஞ்சன: । துல்யப்ரியாப்ரியோ தீ⁴ரஸ்துல்யனிந்தா³த்மஸம்ʼஸ்துதி: ॥ 6-38-24 (40017) மானாபமானயோஸ்துல்யஸ்துல்யோ மித்ராரிபக்ஷயோ: । ஸர்வாரம்ப⁴பரித்யாகீ³ கு³ணாதீத: ஸ உச்யதே ॥ 6-38-25 (40018) மாம்ʼ ச யோ(அ)வ்யபி⁴சாரேண ப⁴க்தியோகே³ந ஸேவதே । ஸ கு³ணான்ஸமதீத்யைதான்ப்³ரஹ்ம பூ⁴யாய கல்பதே ॥ 6-38-26 (40019) ப்³ரஹ்மணோ ஹி ப்ரதிஷ்டா²ஹமம்ருʼதஸ்யாவ்யயஸ்ய ச। ஶாஶ்வதஸ்ய ச த⁴ர்மஸ்ய ஸுக²ஸ்யைகாந்திகஸ்ய ச ॥ ॥ 6-38-27 (40020) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ப⁴க³வத்³கீ³தாபர்வணி அஷ்டத்ரிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥ இதி ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாஸூபனிஷத்ஸு ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ யோக³ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணார்து³நஸம்ʼவாதே³ கு³ணத்ரயவிபா⁴க³யோகோ³நாம சதுர்த³ஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-39-0 (40021) ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச। 6-39-0x (4059) ஊர்த்⁴வமூலமத⁴:ஶாக²மஶ்வத்த²ம்ʼ ப்ராஹுரவ்யயம்। ச²ந்தா³ம்ʼஸி யஸ்ய பர்ணானி யஸ்தம்ʼ வேத³ ஸ வேத³வித் ॥ 6-39-1 (40022) அத⁴ஶ்சோர்த்⁴வம்ʼ ப்ரஸ்ருʼதாஸ்தஸ்ய ஶாகா² கு³ணப்ரவ்ருʼத்³தா⁴ விஷயப்ரவாலா: । அத⁴ஶ்ச மூலான்யனுஸந்ததானி கர்மானுப³ந்தீ⁴நி மனுஷ்யலோகே ॥ 6-39-2 (40023) ந ரூபமஸ்யேஹ ததோ²பலப்⁴யதே நாந்தோ ந சாதி³ர்ன ச ஸம்ப்ரதிஷ்டா² । அஶ்வத்த²மேனம்ʼ ஸுவிரூட⁴மூல- மஸங்க³ஶஸ்த்ரேண த்³ருʼடே⁴ந சி²த்வா ॥ 6-39-3 (40024) தத: பத³ம்ʼ தத்பரிமார்கி³தவ்யம்ʼ யஸ்மின்க³தா ந நிவர்தந்தி பூ⁴ய: । தமேவ சாத்³யம்ʼ புருஷம்ʼ ப்ரபத்³யே யத: ப்ரவ்ருʼத்தி: ப்ரஸ்ருʼதா புராணீ ॥ 6-39-4 (40025) நிர்மானமோஹா ஜிதஸங்க³தோ³ஷா அத்⁴யாத்மனித்யா வினிவ்ருʼத்தகாமா: । த்³வத்³வைர்விமுக்தா: ஸுக²து³:க²ஸஞ்ஜ்ஞை- ர்க³ச்ச²ந்த்யமூடா⁴: பத³மவ்யயம்ʼ தத் ॥ 6-39-5 (40026) ந தத்³பா⁴ஸயதே ஸூர்யோ ந ஶஶாங்கோ ந பாவக: । யத்³க³த்வா ந நிவர்தந்தே தத்³தா⁴ம பரமம்ʼ மம ॥ 6-39-6 (40027) மமைவாம்ʼஶோ ஜீவலோகே ஜீவபூ⁴த: ஸனாதன: । மன:ஷஷ்டா²நீந்த்³ரியாணி ப்ரக்ருʼதிஸ்தா²நி கர்ஷதி ॥ 6-39-7 (40028) ஶரீரம்ʼ யத³வாப்னோதி யச்சாப்யுத்க்ராமதீஶ்வர: । க்³ருʼஹீத்வைதானி ஸம்ʼயாதி வாயுர்க³ந்தா⁴நிவாஶயாத் ॥ 6-39-8 (40029) ஶ்ரோத்ரம்ʼ சக்ஷு: ஸ்பர்ஶனம்ʼ ச ரஸனம்ʼ க்⁴ராணமேவ ச। அதி⁴ஷ்டா²ய மனஶ்சாயம்ʼ விஷயானுபஸேவதே ॥ 6-39-9 (40030) உத்க்ராமந்தம்ʼ ஸ்தி²தம்ʼ வா(அ)பி பு⁴ஞ்ஜானம்ʼ வா கு³ணான்விதம் । விமூடா⁴ நானுபஶ்யந்தி பஶ்யந்தி ஜ்ஞானசக்ஷுஷ: ॥ 6-39-10 (40031) யதந்தோ யோகி³நஶ்சைனம்ʼ பஶ்யந்த்யாத்மன்யவஸ்தி²தம் । யதந்தோ(அ)ப்யக்ருʼதாத்மானோ நைனம்ʼ பஶ்யந்த்யசேதஸ: ॥ 6-39-11 (40032) யதா³தி³த்யக³தம்ʼ தேஜோ ஜக³த்³பா⁴ஸயதே(அ)கி²லம்। யச்சந்த்³ரமஸி யச்சாக்³நௌ தத்தேஜோ வித்³தி⁴ மார்மகம் ॥ 6-39-12 (40033) கா³மாவிஶ்ய ச பூ⁴தானி தா⁴ரயம்யஹமோஜஸா । புஷ்ணாமி சௌஷதீ⁴: ஸர்வா: ஸோமோ பூ⁴த்வா ரஸாத்மக: ॥ 6-39-13 (40034) அஹம்ʼ வைஶ்வானரோ பூ⁴த்வா ப்ராணினாம்ʼ தே³ஹமாஶ்ரித: । ப்ராணாபானஸமாயுக்த: பசாம்யன்னம்ʼ சதுர்வித⁴ம் ॥ 6-39-14 (40035) ஸர்வஸ்ய சாஹம்ʼ ஹ்ருʼதி³ ஸன்னிவிஷ்டோ மத்த: ஸ்ம்ருʼதிர்ஜ்ஞானமபோஹனம்ʼ ச । வேதை³ஶ்ச ஸர்வைரஹமேவ வேத்³யோ வேதா³ந்தக்ருʼத்³வேத³விதே³வ சாஹம் ॥ 6-39-15 (40036) த்³வாவிமௌ புருஷௌ லோகே க்ஷரஶ்சாக்ஷர ஏவ ச। க்ஷர: ஸர்வாணி பூ⁴தானி கூடஸ்தோ²(அ)க்ஷர உச்யதே ॥ 6-39-16 (40037) உத்தம: புருஷஸ்த்வன்ய: பரமாத்மேத்யுதா³ஹ்ருʼத: । யோ லோகத்ரயமாவிஶ்ய பி³ப⁴ர்த்யவ்யய ஈஶ்வர: ॥ 6-39-17 (40038) யஸ்மாத்க்ஷரமதீதோ(அ)ஹமக்ஷராத³பி சோத்தம: । அதோ(அ)ஸ்மி லோகே வேதே³ ச ப்ரஸ்தி²த: புருஷோத்தம: ॥ 6-39-18 (40039) யோ மாமேவமஸம்ʼமூடோ⁴ ஜானாதி புருஷோத்தமம் । ஸ ஸர்வவித்³ப⁴ஜதி மாம்ʼ ஸர்வபா⁴வேன பா⁴ரத ॥ 6-39-19 (40040) இதி கு³ஹ்யதமம்ʼ ஶாஸ்த்ரமித³முக்தம்ʼ மயா(அ)னக⁴। ஏவத்³பு³த்³த்⁴வா பு³த்³தி⁴மான்ஸ்யாத்க்ருʼதக்ருʼத்யஶ்ச பா⁴ரத ॥ ॥ 6-39-20 (40041) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ப⁴க³வத்³கீ³தாபர்வணி ஏகோனசத்வாரிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥ இதி ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாஸூபனிஷத்ஸு ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ யோக³ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணார்ஜுனஸம்ʼவாதே³ புருஷோத்தமயோகோ³நாம பஞ்சஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-40-0 (40042) ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச। 6-40-0x (4060) அப⁴யம்ʼ ஸத்வஸம்ʼஶுத்³தி⁴ர்ஜ்ஞானயோக³வ்யவஸ்தி²தி: । தா³நம்ʼ த³மஶ்ச யஜ்ஞஶ்ச ஸ்வாத்⁴யாயஸ்தப ஆர்ஜவம் ॥ 6-40-1 (40043) அஹிம்ʼஸா ஸத்யமக்ரோத⁴ஸ்த்யாக³: ஶாந்திரபைஶுனம் । த³யா பூ⁴தேஷ்வலோலுத்வம்ʼ மார்த³வம்ʼ ஹ்ரீரசாபலம் ॥ 6-40-2 (40044) தேஜ: க்ஷமா த்⁴ருʼதி: ஶௌசமத்³ரோஹோ நாதிமானிதா । ப⁴வந்தி ஸம்பத³ம்ʼ தை³வீமபி⁴ஜாதஸ்ய பா⁴ரத ॥ 6-40-3 (40045) த³ம்போ⁴ த³ர்போ(அ)பி⁴மானஶ்ச க்ரோத⁴: பாருஷ்யமேவ ச । அஜ்ஞானம்ʼ சாபி⁴ஜாதஸ்ய பார்த² ஸம்பத³மாஸுரீம் ॥ 6-40-4 (40046) தை³வீ ஸம்பத்³விமோக்ஷாய நிப³ந்தா⁴யாஸுரீ மதா। மா ஶுச: ஸம்பத³ம்ʼ தை³வீமபி⁴ஜாதோ(அ)ஸி பாண்ட³வ ॥ 6-40-5 (40047) த்³வௌ பூ⁴தஸர்கௌ³ லோகே(அ)ஸ்மிந்தை³வ ஆஸுர ஏவ ச। தை³வோ விஸ்தரஶ: ப்ரோக்த ஆஸுரம்ʼ பார்த² மே ஶ்ருʼணு ॥ 6-40-6 (40048) ப்ரவ்ருʼத்திம்ʼ ச நிவ்ருʼத்திம்ʼ ச ஜனா ந விது³ராஸுரா:। ந ஶௌசம்ʼ நாபி சாசாரோ ந ஸத்யம்ʼ தேஷு வித்³யதே ॥ 6-40-7 (40049) அஸத்யமப்ரதிஷ்ட²ம்ʼ தே ஜக³தா³ஹுரனீஶ்வரம் । அபரஸ்பரஸம்பூ⁴தம்ʼ கிமன்யத்காமஹைதுகம் ॥ 6-40-8 (40050) ஏதாம்ʼ த்³ருʼஷ்டிமவஷ்டப்⁴ய நஷ்டாத்மானோ(அ)ல்பபு³த்³த⁴ய: । ப்ரப⁴வந்த்யுக்³ரகர்மாண: க்ஷயாய ஜக³தோ(அ)ஹிதா: ॥ 6-40-9 (40051) காமமாஶ்ரித்ய து³ஷ்பூரம்ʼ த³ம்ப⁴மானமதா³ந்விதா: । மோஹாத்³க்³ருʼஹீத்வா(அ)ஸத்³க்³ராஹான்ப்ரவர்தந்தே(அ)ஶுசிவ்ரதா: ॥ 6-40-10 (40052) சிந்தாமபரிமேயாம்ʼ ச ப்ரலயாந்தாமுபாஶ்ரிதா:। காமோபபோ⁴க³பரமா ஏதாவதி³தி நிஶ்சிதா: ॥ 6-40-11 (40053) ஆஶாபாஶஶதைர்ப³த்³தா⁴: காமக்ரோத⁴பராயணா: । ஈஹந்தோ காமபோ⁴கா³ர்த²மன்யாயேனார்த²ஸஞ்சயான் ॥ 6-40-12 (40054) இத³மத்³ய மயா லப்³த⁴மிமம்ʼ ப்ராப்ஸ்யே மனோரத²ம் । இத³மஸ்தீத³மபி மே ப⁴விஷ்யதி புனர்த⁴னம் ॥ 6-40-13 (40055) அஸௌ மயா ஹத: ஶத்ருர்ஹனிஷ்யே சாபரானபி। ஈஶ்வரோ(அ)ஹமஹம்ʼ போ⁴கீ³ ஸித்³தோ⁴(அ)ஹம்ʼ ப³லவான்ஸுகீ² ॥ 6-40-14 (40056) ஆட்⁴யோ(அ)பி⁴ஜனவானஸ்மி கோ(அ)ன்யோஸ்தி ஸத்³ருʼஶோ மயா । யக்ஷ்யே தா³ஸ்யாமி மோதி³ஷ்ய இத்யஜ்ஞானவிமோஹிதா: ॥ 6-40-15 (40057) அனேகசித்தவிப்⁴ராந்த மோஹஜாலஸமாவ்ருʼதா: । ப்ரஸக்தா: காமபோ⁴கே³ஷு பதந்தி நரகே(அ)ஶுசௌ ॥ 6-40-16 (40058) ஆத்மஸம்பா⁴விதா: ஸ்தப்³தா⁴ த⁴னமானமதா³ந்விதா: । யஜந்தே நாமயஜ்ஞைஸ்தே த³ம்பே⁴நாவிதி⁴பூர்வகம் ॥ 6-40-17 (40059) அஹங்காரம்ʼ ப³லம்ʼ த³ர்பம்ʼ காமம்ʼ க்ரோத⁴ம்ʼ ச ஸம்ʼஶ்ரிதா: । மாமத்மபரதே³ஹேஷு ப்ரத்³விஷந்தோ(அ)ப்⁴யஸூயகா: ॥ 6-40-18 (40060) தானஹம்ʼ த்³விஷத: க்ரூரான்ஸம்ʼஸாரேஷு நராத⁴மான் । க்ஷிபாம்யஜஸ்ரமஶுபா⁴நாஸுரீஷ்வேவ யோனிஷு ॥ 6-40-19 (40061) ஆஸுரீம்ʼ யோனிமாபன்னா மூடா⁴ ஜன்மனிஜன்மனி । மாமப்ராப்யைவ கௌந்தேய ததோ யாந்த்யத⁴மாம்ʼ க³திம் ॥ 6-40-20 (40062) த்ரிவித⁴ம்ʼ நரகஸ்யேத³ம்ʼ த்³வாரம்ʼ நாஶனமாத்மன: । காம: க்ரோத⁴ஸ்ததா² லோப⁴ஸ்தஸ்மாதே³தத்ரயம்ʼ த்யஜேத் ॥ 6-40-21 (40063) ஏதைர்விமுக்த: கௌந்தேய தமோத்³வாரைஸ்த்ரிபி⁴ர்னர: । ஆசரத்யாத்மன: ஶ்ரேயஸ்ததோ யாதி பராம்ʼ க³திம் ॥ 6-40-22 (40064) ய: ஶாஸ்த்ரவிதி⁴முத்ஸ்ருʼஜ்ய வர்ததே காமகாரத:। ந ஸ ஸித்³தி⁴மவாப்னோதி ந ஸுக²ம்ʼ ந பராம்ʼ க³திம் ॥ 6-40-23 (40065) தஸ்மாச்சா²ஸ்த்ரம்ʼ ப்ரமாணம்ʼ தே கார்யாகார்யவ்யவஸ்தி²தௌ । ஜ்ஞாத்வா ஶாஸ்த்ரவிதா⁴நோக்தம்ʼ கர்ம கர்துமிஹார்ஹஸி ॥ ॥ 6-40-24 (40066) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ப⁴க³வத்³கீ³தாபர்வணி சத்வாரிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥ இதி ஶ்ரீமன்மத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாஸூபனிஷத்ஸு ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ யோக³ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணார்ஜுனஸம்ʼவாதே³ தே³வாஸுரஸம்பத்³விபா⁴க³யோகோ³நாம ஷோட³ஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-41-0 (40067) அர்ஜுன உவாச। 6-41-0x (4061) யே ஶாஸ்த்ரவிதி⁴முத்ஸ்ருʼஜ்ய யஜந்தே ஶ்ரத்³த⁴யான்விதா। தேஷாம்ʼ நிஷ்டா² து கா க்ருʼஷ்ண ஸத்வமாஹோ ஸஜஸ்தம: ॥ 6-41-1 (40068) ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச। 6-41-2x (4062) த்ரிவிதா⁴ ப⁴வதி ஶ்ரத்³தா⁴ தே³ஹினாம்ʼ ஸா ஸ்வபா⁴வஜா। ஸாத்விகீ ராஜஸீ சைவ தாமஸீ சேதி தாம்ʼ ஶ்ர்ருʼணு ॥ 6-41-2 (40069) ஸத்வானுரூபா ஸர்வஸ்ய ஶ்ரத்³தா⁴ ப⁴வதி பா⁴ரத। ஶ்ரத்³தா⁴மயோ(அ)யம்ʼ புருஷோ யோ யச்ச்²ரத்³த⁴: ஸ ஏவ ஸ: ॥ 6-41-3 (40070) யஜந்தே ஸாத்விகா தே³வான்யக்ஷரக்ஷாம்ʼஸி ராஜஸா:। ப்ரேதான்பூ⁴தக³ணாம்ʼஶ்சான்யே யஜந்தே தாமஸா ஜனா: ॥ 6-41-4 (40071) அஶாஸ்த்ரவிஹிதம்ʼ கோ⁴ரம்ʼ தப்யந்தே யே தபோ ஜனா: । த³ம்பா⁴ஹங்காரஸம்ʼயுக்தா: காமராக³ப³லான்விதா: ॥ 6-41-5 (40072) கர்ஶயந்த: ஶரீரஸ்த²ம்ʼ பூ⁴தக்³ராமமசேதஸ:। மாம்ʼ சைவாந்த: ஶரீரஸ்த²ம்ʼ தான்வித்³த்⁴யாஸுரனிஶ்சயான் ॥ 6-41-6 (40073) ஆஹாரஸ்த்வபி ஸர்வஸ்ய த்ரிவிதோ⁴ ப⁴வதி ப்ரிய: । யஜ்ஞஸ்தபஸ்ததா² தா³நம்ʼ தேஷாம்ʼ பே⁴த³மிமம்ʼ ஶ்ர்ருʼணு ॥ 6-41-7 (40074) ஆயு:ஸத்வப³லாரோக்³யஸுக²ப்ரீதிவிவர்த⁴னா: । ரஸ்யா:ஸ்ரிக்³தா⁴: ஸ்தி²ரா ஹ்ருʼத்³யா ஆஹாரா:ஸாத்விகப்ரியா: ॥ 6-41-8 (40075) கட்வம்லலவணாத்யுஷ்ணதீக்ஷ்ணரூக்ஷவிதா³ஹின: । ஆஹாரா ராஜஸஸ்யேஷ்டா து³:க²ஶோகாமயப்ரதா³: ॥ 6-41-9 (40076) யாதயாமம்ʼ க³தரஸம்ʼ பூதி பர்யுஷிதம்ʼ ச யத்। உச்சி²ஷ்டமபி சாமேத்⁴யம்ʼ போ⁴ஜனம்ʼ தாமஸப்ரியம் ॥ 6-41-10 (40077) அப²லாகாங்க்ஷிபி⁴ர்யஜ்ஞோ விதி⁴த்³ருʼஷ்டோ ய இஜ்யதே। யஷ்டவ்யமேவேதி மன: ஸமாதா⁴ய ஸ ஸாத்விக: ॥ 6-41-11 (40078) அபி⁴ஸங்கா⁴ய து ப²லம்ʼ த³ம்பா⁴ர்த²மபி சைவ யத்। இஜ்யதே ப⁴ரதஶ்ரேஷ்ட² தம்ʼ யஜ்ஞம்ʼ வித்³தி⁴ ராஜஸம் ॥ 6-41-12 (40079) விதி⁴ஹீனமஸ்ருʼஷ்டான்னம்ʼ மந்த்ரஹீனமத³க்ஷிணம் । ஶ்ரத்³தா⁴விரஹிதம்ʼ யஜ்ஞம்ʼ தாமஸம்ʼ பரிசக்ஷதே ॥ 6-41-13 (40080) தே³வத்³விஜகு³ருப்ராஜ்ஞபூஜனம்ʼ ஶௌசமார்ஜவம் । ப்³ரஹ்மசர்யமஹிம்ʼஸா ச ஶாரீரம்ʼ தப உச்யதே ॥ 6-41-14 (40081) அனுத்³வேக³கரம்ʼ வாக்யம்ʼ ஸத்யம்ʼ ப்ரியஹிதம்ʼ ச யத் । ஸ்வாத்⁴யாயாப்⁴யஸனம்ʼ சைவ வாங்ப⁴யம்ʼ தப உச்யதே ॥ 6-41-15 (40082) மன:ப்ரஸாத³: ஸம்யத்வம்ʼ மௌனமாத்மவினிக்³ரஹ: । பா⁴வஸம்ʼஶுத்³தி⁴ரித்யேதத்தபோ மானஸமுச்யதே ॥ 6-41-16 (40083) ஶ்ரத்³த⁴யா பரயா தப்தம்ʼ தபஸ்தத்ரிவித⁴ம்ʼ நரை: । அப²லாகாங்க்ஷிபி⁴ர்யுக்தை: ஸாத்விகம்ʼ பரிசக்ஷதே ॥ 6-41-17 (40084) ஸத்காரமானபூஜாராத²ம்ʼ தபோ த³ம்பே⁴ந சைவ யத் । க்ரியதே ததி³ஹ ப்ரோக்தம்ʼ ராஜஸம்ʼ சலமத்⁴ருவம் ॥ 6-41-18 (40085) மூட⁴க்³ராஹேணாத்மனோ யத்பீட³யா க்ரியதே தப: । பரஸ்யோத்ஸாத³னார்த²ம்ʼ வா தத்தாமஸமுதா³ஹ்ருʼதம் ॥ 6-41-19 (40086) தா³தவ்யமிதி யத்³தா³நம்ʼ தீ³யதே(அ)னுபகாரிணே । தே³ஶே காலே ச பாத்ரே ச தத்³தா³நம்ʼ ஸாத்விகம்ʼ ஸ்ம்ருʼதம் ॥ 6-41-20 (40087) யத்து ப்ரத்யுபகாரார்த²ம்ʼ ப²லமுத்³தி³ஶ்ய வா புன: । தீ³யதே ச பரிக்லிஷ்டம்ʼ தத்³தா³நம்ʼ ராஜஸம்ʼ ஸ்ம்ருʼதம் ॥ 6-41-21 (40088) அதே³ஶகாலே யத்³தா³நமபாத்ரேப்⁴யஶ்ச தீ³யதே। அஸத்க்ருʼதமவஜ்ஞாதம்ʼ தத்தாமஸமுதா³ஹ்ருʼதம் ॥ 6-41-22 (40089) ஓந்தத்ஸதி³தி நிர்தே³ஶோ ப்³ரஹ்மணஸ்த்ரிவித⁴: ஸ்ம்ருʼதா: । ப்³ராஹ்மணாஸ்தேன வேதா³ஶ்ச யஜ்ஞாஶ்ச விஹிதா: புரா ॥ 6-41-23 (40090) தஸ்மாதோ³மித்யுதா³ஹ்ருʼத்ய யஜ்ஞதா³நதப:க்ரியா: । ப்ரவர்தந்தே விதா⁴நோக்தா: ஸததம்ʼ ப்³ரஹ்மவாதி³நாம் ॥ 6-41-24 (40091) ததி³த்யனபி⁴ஸந்தா⁴ய ப²லம்ʼ யஜ்ஞதப:க்ரியா: । தா³நக்ரியாஶ்ச விவிதா⁴: க்ரியந்தே மோக்ஷகாங்க்ஷிபி⁴: ॥ 6-41-25 (40092) ஸத்³பா⁴வே ஸாது⁴பா⁴வே ச ஸதி³த்யேதத்ப்ருயுஜ்யதே। ப்ரஶஸ்தே கர்மணி ததா² ஸச்ச²ப்³த³: பார்த² யுஜ்யதே ॥ 6-41-26 (40093) யஜ்ஞே தபஸி தா³நே ச ஸ்தி²தி: ஸதி³தி சோச்யதே । கர்ம சைவ தத³ர்தீ²யம்ʼ ஸாதி³த்யேவாபி⁴தீ⁴யதே ॥ 6-41-27 (40094) அஶ்ரத்³த⁴யா ஹுதம்ʼ த³த்தம்ʼ தபஸ்தப்தம்ʼ க்ருʼதம்ʼ ச யத் । அஸதி³த்யுச்யதே பார்த² ந ச தத்ப்ரேத்ய நோ இஹ ॥ ॥ 6-41-28 (40095) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ப⁴க³வத்³கீ³தாபர்வணி ஏகசத்வாரிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥ இதி ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாஸூபனிஷத்ஸு ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ யோக³ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணார்ஜுனஸம்ʼவாதே³ ஶ்ரத்³தா⁴த்ரயபி³பா⁴க³யோகோ³நாம ஸப்தத³ஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-42-0 (40096) அர்ஜுன உவாச। 6-42-0x (4063) ஸம்ʼந்யாஸத்ய மஹாபா³ஹோ தத்த்வமிச்சா²மி வேதி³தும் । த்யாக³ஸ்ய ச ஹ்ருʼஷீகேஶ ப்ருʼத²க்கேஶினிபூத³ன ॥ 6-42-1 (40097) ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச। 6-42-2x (4064) காம்யானாம்ʼ கர்மணாம்ʼ ந்யாஸம்ʼ ஸம்ʼந்யாஸம்ʼ கவயோ விது³:। ஸர்வகர்மப²லத்யாக³ம்ʼ ப்ராஹுஸ்த்யாக³ம்ʼ விசக்ஷணா: ॥ 6-42-2 (40098) த்யாஜ்யம்ʼ தோ³ஷவதி³த்யேகே கர்ம ப்ராஹுர்மனீஷிண: । யஜ்ஞதா³நதப:கர்ம ந த்யாஜ்யமிதி சாபரே ॥ 6-42-3 (40099) நிஶ்சயம்ʼ ஶ்ர்ருʼணு மே தத்ர த்யாகே³ ப⁴ரதஸத்தம। த்யாகோ³ ஹி புருஷவ்யாக்⁴ர த்ரிவித⁴: ஸம்ப்ரகீர்தித: ॥ 6-42-4 (40100) யஜ்ஞதா³நதப:கர்ம ந த்யாஜ்யம்ʼ கார்யமேவ தத்। யஜ்ஞோ தா³நம்ʼ தபஶ்சைவ பாவனானி மனீஷிணாம் ॥ 6-42-5 (40101) ஏதான்யபி து கர்மாணி ஸங்க³ம்ʼ த்யக்த்வா ப²லானி ச । கர்தவ்யானீதி மே பார்த² நிஶ்சிதம்ʼ மதமுத்தமம் ॥ 6-42-6 (40102) நியதஸ்ய து ஸம்ʼந்யாஸ: கர்மணோ நோபபத்³யதே । மோஹாத்தஸ்ய பரித்யாக³ஸ்தாமஸ: பரிகீர்தித: ॥ 6-42-7 (40103) து³:க²மித்யேவ யத்கர்ம காயக்லேஶப⁴யாத்த்யஜேத் । ஸ க்ருʼத்வா ராஜஸம்ʼ த்யாக³ம்ʼ நைவ த்யாக³ப²லம்ʼ லபே⁴த் ॥ 6-42-8 (40104) கார்யமித்யேவ யத்கர்ம நியதம்ʼ க்ரியதே(அ)ர்ஜுன । ஸங்க³ம்ʼ த்யக்த்வா ப²லம்ʼ சைவ ஸ த்யாக³: ஸாத்விகோ மத: ॥ 6-42-9 (40105) ந த்³வேஷ்ட்யகுஶலம்ʼ கர்ம குஶலே நானுஷஜ்ஜதே । த்யாகீ³ ஸத்த்வஸமாவிஷ்டோ மேதா⁴வீ சி²ந்னஸம்ʼஶய: ॥ 6-42-10 (40106) ந ஹி தே³ஹப்⁴ருʼதா ஶக்யம்ʼ த்யக்தும்ʼ கர்மாண்யஶேஷத: । யஸ்து கர்மப²லத்யாகீ³ ஸ த்யாகீ³த்யபி⁴தீ⁴யதே ॥ 6-42-11 (40107) அனிஷ்டமிஷ்டம்ʼ மிஶ்ரம்ʼ ச த்ரிவித⁴ம்ʼ கர்மண: ப²லம் । ப⁴வத்யத்யாகி³நீம்ʼ ப்ரேத்ய ந து ஸம்ʼந்யாஸினாம்ʼ க்வசித் ॥ 6-42-12 (40108) பஞ்சைதானி மஹாபா³ஹோ காரணானி நிபோ³த⁴ மே। ஸாங்க்²யே க்ருʼதாந்தே ப்ரோக்தானி ஸித்³த⁴யே ஸர்வகர்மணாம்ʼ ॥ 6-42-13 (40109) அதி⁴ஷ்டா²நம்ʼ ததா² கர்தா கரணம்ʼ ச ப்ருʼத²க்³வித⁴ம்। விவிதா⁴ஶ்ச ப்ருʼத²க்கேஷ்டா தை³வம்ʼ சைவாத்ர பஞ்சமம் ॥ 6-42-14 (40110) ஶரீரவாங்ப⁴னோபி⁴ர்யத்கர்ம ப்ராரப⁴தே நர:। ந்யாய்யம்ʼ வா விபரீதம்ʼ வா பஞ்சைதே தஸ்ய ஹேதவ: ॥ 6-42-15 (40111) தத்ரைவம்ʼ ஸதி கர்தாரமாத்மானம்ʼ கேவலம்ʼ து ய: । பஶ்யத்யக்ருʼதபு³த்³தி⁴த்வான்ன ஸ பஶ்யதி து³ர்மதி: ॥ 6-42-16 (40112) யஸ்ய நாஹங்க்ருʼதோ ப⁴வோ பு³த்³தி⁴ர்யஸ்ய ந லிப்யதே । ஹத்வா(அ)பி ஸ இமாம்̐ல்லோகான்ன ஹந்தி ந நிப³த்⁴யதே ॥ 6-42-17 (40113) ஜ்ஞானம்ʼ ஜ்ஞேயம்ʼ பரிஜ்ஞாதா த்ரிவிதா⁴ கர்மசோத³னா । கரணம்ʼ கர்ம கர்தேதி த்ரிவித⁴: கர்மஸங்க்³ரஹ: ॥ 6-42-18 (40114) ஜ்ஞானம்ʼ கர்ம ச கர்தா ச த்ரிதை⁴வ கு³ணபே⁴த³த: । ப்ரோச்யதே கு³ணஸங்க்²யானே யதா²வச்ச்²ருʼணு தான்யபி ॥ 6-42-19 (40115) ஸர்வபூ⁴தேஷு யேனைகம்ʼ பா⁴வமவ்யயமீக்ஷதே । அவிப⁴க்தம்ʼ விப⁴க்தேஷு தஜ்ஜ்ஞானம்ʼ வித்³தி⁴ ஸாத்விகம்ʼ ॥ 6-42-20 (40116) ப்ருʼத²க்த்வேன து யஜ்ஜ்ஞானம்ʼ நானாபா⁴வான்ப்ருʼத²க்³விதா⁴ந் । வேத்தி ஸர்வேஷு பூ⁴தேஷு தஜ்ஜ்ஞானம்ʼ வித்³தி⁴ ராஜஸம் ॥ 6-42-21 (40117) யத்து க்ருʼத்ஸ்னவதே³கஸ்மின்கார்யே ஸக்தமஹைதுகம் । அதத்த்வார்த²வத³ல்பம்ʼ ச தத்தாஸமமுதா³ஹ்ருʼதம் ॥ 6-42-22 (40118) நியதம்ʼ ஸங்க³ரஹிதமராக³த்³வேஷத: க்ருʼதம் । அப²லப்ரேப்ஸுனா கர்ம யத்தத்ஸாத்விகமுச்யதே ॥ 6-42-23 (40119) யத்து காமேப்ஸுனா கர்ம தாஹங்காரேண வா புன:। க்ரியதே ப³ஹுலாயாஸம்ʼ தத்³ராஜஸமுதா³ஹ்ருʼதம் ॥ 6-42-24 (40120) அனுப³ந்த⁴ம்ʼ க்ஷயம்ʼ ஹிம்ʼஸாமனபேக்ஷ்ய ச பௌருஷம் । மோஹாதா³ரப்⁴யதே கர்ம யத்தத்தாமஸமுச்யதே ॥ 6-42-25 (40121) முக்தஸங்கோ³நஹம்ʼவாதீ³ த்⁴ருʼத்யுத்ஸாஹஸமன்வித: । 6-42-26bஸித்³த்⁴யஸித்³த்⁴யோர்னிர்விகார: கர்தா ஸாத்விக உச்யதே ॥ 6-42-26 (40122) ராகீ³ கர்மப²லப்ரேப்ஸுர்லுப்³தோ⁴ ஹிம்ʼஸாத்மகோ(அ)ஶுசி: । ஹர்ஷஶோகான்வித: கர்தா ராஜஸ: பரிகீர்தித: ॥ 6-42-27 (40123) அயுக்த: ப்ராக்ருʼத: ஸ்தப்³த⁴: ஶடோ² நைக்ருʼதிகோ(அ)லஸ: । விஷாதீ³ தீ³ர்க⁴ஸூத்ரீ ச கர்தா தாமஸ உச்யதே ॥ 6-42-28 (40124) பு³த்³தே⁴ர்பே⁴த³ம்ʼ த்⁴ருʼதேஶ்சைவ கு³ணதஸ்த்ரிவித⁴ம்ʼ ஶ்ர்ருʼணு । ப்ரோச்யமானமஶேஷேண ப்ருʼத²க்த்வேன த⁴னஞ்ஜய ॥ 6-42-29 (40125) ப்ரவ்ருʼத்திம்ʼ ச நிவ்ருʼத்திம்ʼ ச கார்யாகார்யே ப⁴யாப⁴யே । ப³ந்த⁴ம்ʼ மோக்ஷம்ʼ ச யா வேத்தி பு³த்³தி⁴: ஸா பார்த² ஸாத்விகீ ॥ 6-42-30 (40126) யயா த⁴ர்மமத⁴ர்மம்ʼ ச கார்யம்ʼ சாகார்யமேவ ச । அயதா²வத்ப்ரஜானாதி பு³த்³தி⁴: ஸா பார்த² ராஜஸீ ॥ 6-42-31 (40127) அத⁴ர்மம்ʼ த⁴ர்மமிதி யா மன்யதே தமஸா(அ)(அ)வ்ருʼதா। ஸர்வார்தா²ந்விபரீதாம்ʼஶ்ச பு³த்³தி⁴: ஸா பார்த² தாமஸீ ॥ 6-42-32 (40128) த்⁴ருʼத்யா யயா தா⁴ரயதே மன:ப்ரணேந்த்³ரியக்ரியா: । யோகே³நாவ்யபி⁴சாரிண்யா த்⁴ருʼதி: ஸா பார்த² ஸாத்விகீ ॥ 6-42-33 (40129) யயா து த⁴ர்மகாமார்தா⁴ந்த்⁴ருʼத்யா தா⁴ரயதே(அ)ர்ஜுன । ப்ரஸங்கே³ந ப²லாகாங்க்ஷீ த்⁴ருʼதி: ஸா பார்த² ராஜஸீ॥ 6-42-34 (40130) யதா² ஸ்வப்னம்ʼ ப⁴யம்ʼ ஶோகம்ʼ விஷாத³ம்ʼ ப⁴தே³மேவ ச । ந விமுஞ்சதி து³ர்மேதா⁴ த்⁴ருʼதி: ஸா பார்த² தாமஸீ ॥ 6-42-35 (40131) ஸுக²ம்ʼ த்விதா³நீம்ʼ த்ரிவித⁴ம்ʼ ஶ்ருணு மே பா⁴ரதர்ஷப⁴ । அப்⁴யாஸாத்³ரமதே யத்ர து³:கா²ந்தம்ʼ ச நிக³ச்ச²தி ॥ 6-42-36 (40132) யத்தத³க்³ரே விஷமிவ பரிணாமே(அ)ம்ருʼதோபமம்। தத்ஸுக²ம்ʼ ஸாத்விகம்ʼ ப்ரோக்தமாத்மபு³த்³தி⁴ப்ரஸாத³ஜம் ॥ 6-42-37 (40133) விஷயேந்த்³ரியஸம்ʼயோகா³த்³யத்தத³க்³ரே(அ)ம்ருʼதோபப⁴ம் । பரிணாமே விஷமிவ தத்ஸுக²ம்ʼ ராஜஸம்ʼ ஸ்ம்ருʼதம் ॥ 6-42-38 (40134) யத³க்³ரே சானுப³ந்தே⁴ ச ஸுக²ம்ʼ மோஹனமாத்மன: । நித்³ராலஸ்யப்ரமாதோ³த்த²ம்ʼ தத்தாப⁴ஸமுதா³ஹ்ருʼதம் ॥ 6-42-39 (40135) ந தத³ஸ்தி ப்ருʼதி²வ்யாம்ʼ வா தி³வி தே³வேஷு வா புன: । ஸத்த்வம்ʼ ப்ரக்ருʼதிஜைர்முக்தம்ʼ யதே³மி: ஸ்யாத்ரிபி⁴ர்கு³ணை: ॥ 6-42-40 (40136) ப்³ராஹ்மணக்ஷத்ரியவிஶாம்ʼ ஶூத்³ராணாம்ʼ ச பரந்தப । கர்மாணி ப்ரவிப⁴க்தானி ஸ்வபா⁴வப்ரப⁴வைர்கு³ணை: ॥ 6-42-41 (40137) ஶமோ த³மஸ்தப: ஶௌசம்ʼ க்ஷாந்திரார்ஜவமேவ ச । ஜ்ஞானம்ʼ விஜ்ஞானமாஸ்திக்யம்ʼ ப்³ரஹ்மகர்ம ஸ்வபா⁴வஜம் ॥ 6-42-42 (40138) ஶௌர்யம்ʼ தேஜோ த்⁴ருʼதிர்தா³க்ஷ்யம்ʼ யுத்³தே⁴ சாப்யபலாயனம் । தா³நமீஶ்வரபா⁴வஶ்ச க்ஷாத்ரம்ʼ கர்ம ஸ்வபா⁴வஜம் ॥ 6-42-43 (40139) க்ருʼஷிகோ³ரக்ஷ்யரபா⁴வஶ்ச க்ஷாத்ரம்ʼ கர்ம ஸ்வபா⁴வஜம் । பரிசர்யாத்மகம்ʼ கர்ம ஶூத்³ரஸ்யாபி ஸ்வபா⁴வஜம் ॥ 6-42-44 (40140) ஸ்வே ஸ்வே கர்மண்யபி⁴ரத: ஸம்ʼஸித்³தி⁴ம்ʼ லப⁴தே நர:। ஸ்வகர்மனிரத்த: ஸித்³தி⁴ம்ʼ யதா² விந்த³தி தச்ச்²ருʼணு ॥ 6-42-45 (40141) யத: ப்ரவ்ருʼத்திர்பூ⁴தானாம்ʼ யோன ஸர்வமித³ம்ʼ ததம்। ஸ்வகர்மணா தமப்⁴யர்ச்ய ஸித்³தி⁴ம்ʼ விந்த³தி மானவ:க ॥ 6-42-46 (40142) ஶ்ரேயான்ஸ்வத⁴ர்மோ விகு³ண: பரத⁴ர்மாத்ஸ்வனுஷ்டி²தாத் । ஸ்வபா⁴வனியதம்ʼ கர்ம குர்வன்னாப்னோதி கில்விஷம் ॥ 6-42-47 (40143) ஸஹஜம்ʼ கர்ம கௌந்தேய ஸதோ³ஷமபி ந த்யஜேத் । ஸர்வாரம்பா⁴ ஹி தோ³ஷேண தூ⁴மேனாக்³நிரிவாவ்ருʼதா: ॥ 6-42-48 (40144) அஸக்தபு³த்³தி⁴: ஸர்வத்ர ஜிதாத்மா விக³தஸ்ப்ருʼஹ: । நைஷ்கர்ம்யஸித்³தி⁴ம்ʼ பரமாம்ʼ ஸம்ʼந்யாஸேனாதி⁴க³ச்ச²தி ॥ 6-42-49 (40145) ஸித்³தி⁴ம்ʼ ப்ராப்தோ யதா² ப்³ரஹ்ம ததா²(அ)(அ)ப்னேதி நிபோ³த⁴ மே । ஸமாஸேனைவ கௌந்தேய நிஷ்டா² ஜ்ஞானஸ்ய யா பரா ॥ 6-42-50 (40146) பு³த்³த்⁴யா விஶுத்³த⁴யா யுக்தோ த்⁴ருʼத்யா(அ)(அ)த்மானம்ʼ நியம்ய ச। ஶப்³தா³தீ³ந்விஷயாம்ʼஸ்த்யக்த்வா ராக³த்³வேஷௌ வ்யுத³ஸ்ய ச ॥ 6-42-51 (40147) விவிக்தஸேவீ லத்⁴வாஶீ யதகாக்காயமானஸ:। த்⁴யானயோக³பரோ நித்யம்ʼ வைராக்³யம்ʼ ஸமுபாஶ்ரித: ॥ 6-42-52 (40148) அஹங்காரம்ʼ ப³லம்ʼ த³ர்பம்ʼ காமம்ʼ க்ரோத⁴ம்ʼ பரிக்³ரஹம் । விமுச்ய நிர்மம: ஶாந்தோ ப்³ரஹ்மபூ⁴யாய கல்பதே ॥ 6-42-53 (40149) ப்³ரஹ்மபூ⁴த: ப்ரஸன்னாத்மா ந ஶோசதிக ந காங்க்ஷதி । ஸம: ஸர்வேஷு பூ⁴தேஷு மத்³தப⁴க்திம்ʼ லப⁴தே பராம் ॥ 6-42-54 (40150) ப⁴க்த்யா மாமபி⁴ஜானாதி யாவான்யஶ்சாஸ்மி தத்த்வத:। ததோ மாம்ʼ தத்த்வதோ ஜ்ஞாத்வா விஶதே தத³னந்தரம் ॥ 6-42-55 (40151) ஸர்வகர்மாண்யபி ஸதா³ குர்வாணோ மத்³வ்யபாஶ்ரய: । மத்ப்ரஸாதா³த³வாப்னோதி ஶாஶ்வதம்ʼ பத³மவ்யயம் ॥ 6-42-56 (40152) சேதஸா ஸர்வகர்மாணி மயி ஸம்ʼந்யஸ்ய மத்பர: । பு³த்³தி⁴யோக³மபாஶ்ரித்ய மச்சித்த: ஸததம்ʼ ப⁴வ ॥ 6-42-57 (40153) மச்சித்த: ஸர்வது³ர்கா³ணி மத்ப்ரஸாதா³த்தரிஷ்யஸி । அத² சேத்த்வமஹங்காரான்ன ஶ்ரோஷ்யஸி வினங்க்ஷ்யஸி ॥ 6-42-58 (40154) யத³ஹங்காரமாஶ்ரித்ய ந யோத்ஸ்ய இதி மன்யஸே । மித்²யைஷ வ்யவஸாயஸ்தே ப்ரக்ருʼதிஸ்த்வாம்ʼ நியோக்ஷ்யதி ॥ 6-42-59 (40155) ஸ்வபா⁴வஜேன கௌந்தேய நிப³த்³த⁴: ஸ்வேன கர்மணா । கர்தும்ʼ நேச்ச²ஸி யன்மோஹாத்கரிஷ்யஸ்யவஶோபி தத் ॥ 6-42-60 (40156) ஈஶ்வர: ஸர்வபூ⁴தானாம்ʼ ஹ்ருʼத்³தே³ஶே(அ)ர்ஜுன திஷ்ட²தி। ப்⁴ராமயன்ஸர்வபூ⁴தானி யந்த்ராரூடா⁴நி மாயயா ॥ 6-42-61 (40157) தமேவ ஶரணம்ʼ க³ச்ச² ஸர்வபா⁴வேன பா⁴ரத। தத்ப்ரஸாதா³த்பராம்ʼ ஶாந்திம்ʼ ஸ்தா²நம்ʼ ப்ராப்ஸ்யஸி ஶாஶ்வதம்ʼ ॥ 6-42-62 (40158) இதி தே ஜ்ஞானமாக்²யாதம்ʼ கு³ஹ்யாத்³கு³ஹ்யதரம்ʼ மயா । விம்ருʼஶ்யைதத³ஶேஷேண யதே²ச்ச²ஸி ததா² குரு ॥ 6-42-63 (40159) ஸர்வகு³ஹ்யதமம்ʼ பூ⁴ய: ஶ்ர்ருʼணு மே பரமம்ʼ வச: । இஷ்டே(அ)ஸி மே த்³ருʼட⁴மிதி ததோ வக்ஷ்யாமி தே ஹிதம் ॥ 6-42-64 (40160) மன்மனா ப⁴வ மத்³ப⁴க்தோ மத்³யாஜீ மாம்ʼ நமஸ்குரு । மாமேவைஷ்யஸி ஸத்யம்ʼ தே ப்ரதிஜானே ப்ரியோ(அ)ஸி மே ॥ 6-42-65 (40161) ஸர்வத⁴ர்மான்பரித்யஜ்ய மாமேகம்ʼ ஶரணம்ʼ வ்ரஜ । அஹம்ʼ த்வா ஸர்வபாபேப்⁴யோ மோக்ஷயிஷ்யாமி மா ஶுச: ॥ 6-42-66 (40162) இத³ம்ʼ தே நாதபஸ்காய நாப⁴க்தாய கதா³சன। ந சாஶுஶ்ரூஷவே வாச்யம்ʼ ந ச மாம்ʼ யோ(அ)ப்⁴யஸூயதி ॥ 6-42-67 (40163) ய இத³ம்ʼ பரமம்ʼ கு³ஹ்யம்ʼ மத்³ப⁴க்தேஷ்வபி⁴தா⁴ஸ்யதி। ப⁴க்திம்ʼ மயி பராம்ʼ க்ருʼத்வா மாமேவைஷ்யத்யஸம்ʼஶய: ॥ 6-42-68 (40164) ந ச தஸ்மான்மனுஷ்யேஷு கஶ்சின்மே ப்ரியக்ருʼத்தம: । ப⁴விதா ந ச மே தஸ்மாத³ன்ய: ப்ரியதரோ பு⁴வி ॥ 6-42-69 (40165) அத்⁴யேஷ்யதே ச ய இமம்ʼ த⁴ர்ம்யம்ʼ ஸம்ʼவாத³மாவயோ: । ஜ்ஞானயஜ்ஞேன தேனாஹமிஷ்ட: ஸ்யாமிதி மே மதி: ॥ 6-42-70 (40166) ஶ்ரத்³தா⁴வானநஸூயஶ்ச ஶ்ர்ருʼணுயாத³பி யோ நர:। ஸோபி முக்த: ஶுபா⁴ம்̐ல்லோகான்ப்ராப்னுயாத்புண்யகர்மணாம்ʼ ॥ 6-42-71 (40167) கச்சிதே³தச்ச்²ருதம்ʼ பார்த² த்வயைகாக்³ரேண சேதஸா । கச்சித³ஜ்ஞானஸம்ʼமோஹ: ப்ரனஷ்டஸ்தே த⁴னஞ்ஜய ॥ 6-42-72 (40168) அர்ஜுன உவாச। 6-42-73x (4065) நஷ்டோ மோஹ: ஸ்ம்ருʼதிர்லப்³தா⁴ த்வத்ப்ரஸாதா³ந்மயா(அ)ச்யுத । ஸ்தி²தோ(அ)ஸ்மி க³தஸந்தே³ஹ: கரிஷ்யே வசனம்ʼ தவ ॥ 6-42-73 (40169) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-42-74x (4066) இத்யஹம்ʼ வாஸுதே³வஸ்ய பார்த²ஸ்ய ச மஹாத்மன:। ஸம்ʼவாத³மிமமஶ்ரௌஷமத்³பு⁴தம்ʼ ரோமஹர்ஷணம் ॥ 6-42-74 (40170) வ்யாஸப்ரஸாதா³ச்ச்²ருதவானேதத்³கு³ஹ்யமஹம்ʼ பரம்। யோக³ம்ʼ யோகே³ஶ்வராத்க்ருʼஷ்ணாத்ஸாக்ஷாத்கத²யத: ஸ்வயம் ॥ 6-42-75 (40171) ராஜன்ஸம்ʼஸ்ம்ருʼத்ய ஸம்ʼஸ்ம்ருʼத்ய ஸம்ʼவாத³மிமமத்³பு⁴தம் । கேஶவார்ஜுவயோ: புண்யம்ʼ ஹ்ருʼஷ்யாமி ச முஹுர்முஹு: ॥ 6-42-76 (40172) தச்ச ஸம்ʼஸ்ம்ருʼத்ய ஸம்ʼஸ்ம்ருʼத்ய ரூபமத்யத்³பு⁴தம்ʼ ஹரே:। விஸ்மயோ மே மஹான்ராஜன்ஹ்ருʼஷ்யாமி ச புன: புன: ॥ 6-42-77 (40173) யத்ர யோகே³ஶ்வர: க்ருʼஷ்ணோ யத்ர பார்தோ² த⁴னுர்த⁴ர: । தத்ர ஶ்ரீர்விஜயோ பூ⁴திர்த்⁴ருவா நீதிர்மதிர்மம ॥ ॥ 6-42-78 (40174) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி ப⁴க³வத்³கீ³தாபர்வணி த்³விசத்வாரிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥ இதி ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாஸூபனிஷத்ஸு ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ யோக³ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணார்ஜுனஸம்ʼவாதே³ ஸம்ʼந்யாஸயோகோ³நாம அஷ்டாத³ஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥ ॥ ஸமாப்தம்ʼ ப⁴க³வத்³கீ³தாபர்வ ॥

6-43-0 (40175) வைஶம்பாயன உவாச। 6-43-0x (4067) கீ³தா ஸுகீ³தா கர்தவ்யா கிமன்யை: ஶாஸ்த்ரஸங்க்³ரஹை: । யா ஸ்வயம்ʼ பத்³மனாப⁴ஸ்ய ஸுக²பத்³மாத்³வினி:ஸ்ருʼதா ॥ 6-43-1 (40176) ஸர்வஶாஸ்த்ரமயீ கீ³தா ஸர்வதே³வமயோ ஹரி:। ஸர்வதீர்த²மயீ க³ங்கா³ ஸர்வதே³வமயோ மனு: ॥ 6-43-2 (40177) கீ³தா க³ங்கா³ ச கா³யத்ரீ கோ³விந்தே³தி ஹ்ருʼதி³ ஸ்தி²தே। சதுர்க³காரஸம்ʼயுக்தே புனர்ஜன்ம ந வித்³யதே ॥ 6-43-3 (40178) ஷட்ஶதானி ஸவிம்ʼஶானி ஶ்லோகானாம்ʼ ப்ராஹ கேஶவ:। அர்ஜுன: ஸப்தபஞ்சாஶத்ஸப்தஷஷ்டிம்ʼ து ஸஞ்ஜய:॥ 6-43-4 (40179) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர: ஶ்லோகமேகம்ʼ கீ³தாயா மானமுச்யதே । பா⁴ரதாம்ருʼதஸர்வஸ்வகீ³தாயா மதி²தஸ்ய ச। ஸாரமுத்³த்⁴ருʼத்ய க்ருʼஷ்ணேன அர்ஜுனஸ்ய முகே² ஹுதம் ॥ 6-43-5 (40180) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-43-6x (4068) ததோ த⁴னஞ்ஜயம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா பா³ணகா³ண்டீ³வதா⁴ரிணம் । புனரேவ மஹானாத³ம்ʼ வ்யஸ்ருʼஜந்த மஹாரதா²:க ॥ 6-43-6 (40181) பாண்ட³வா: ஸோமகாஶ்சைவ யே சைஷாமனுயாயின: । த³த்⁴முஶ்ச முதி³தா: ஶங்கா²ந்வீரா: ஸாக³ரஸம்ப⁴வான் ॥ 6-43-7 (40182) ததோ பே⁴ர்யஶ்ச பேஶ்யஶ்ச க்ரகசா கோ³விஷாணிகா: । ஸஹஸைவாப்⁴யஹன்யந்த தத: ஶப்³தோ³ மஹானபூ⁴த் ॥ 6-43-8 (40183) ததா² தே³வா: ஸக³ந்த⁴ர்வா: பிதரஶ்ச ஜனாதி⁴ப । ஸித்³த⁴சாரணஸங்கா⁴ஶ்ச ஸமீயுஸ்தே தி³த்³ருʼக்ஷயா ॥ 6-43-9 (40184) ருʼஷயஶ்ச மஹாபா⁴கா³: புரஸ்க்ருʼத்ய ஶதக்ரதும் । ஸமீயுஸ்தத்ர ஸஹிதா த்³ருஷ்டும்ʼ தத்³வைஶஸம்ʼ மஹத் ॥ 6-43-10 (40185) ` தே ஸேனே ஸ்திமிதே ஸஞ்ஜே வீக்ஷமாணே பரஸ்பரம் । க³ங்கா³யமுனயோர்வேகோ³ யதை²வைத்ய பரஸ்பரம் ॥ 6-43-11 (40186) ஏவம்ʼ ப்ரவத்தே தே ஸேனே நி:ஶப்³தே³ ஜனஸம்ʼஸதி³ । சித்ரே பட இவாலேக்²யே த³ர்ஶனீயதரே ஶுபே⁴ ॥' 6-43-12 (40187) ததோ யுதி⁴ஷ்டி²ரோ த்³ருʼஷ்ட்வா யுத்³தா⁴ய ஸமவஸ்தி²தே। தே ஸேனே ஸாக³ரப்ரக்²யே முஹு: ப்ரஜ்வலிதே ந்ருʼப ॥ 6-43-13 (40188) விமுச்ய கவசம்ʼ வீரோ நிக்ஷிப்ய ச வராயுத⁴ம் । அவருஹ்ய ரதா²த்க்ஷிப்ரம்ʼ பத்³ம்யாமேவ க்ருʼதாஞ்ஜலி: ॥ 6-43-14 (40189) பிதாமஹமபி⁴ப்ரேக்ஷ்ய த⁴ர்மராஜோ யுதி⁴ஷ்டி²ர: । வாக்³யத: ப்ரயயௌ தீ⁴ர: ப்ராங்பு⁴கோ² ரிபுவாஹினீம் ॥ 6-43-15 (40190) தம்ʼ ப்ரயாந்தமபி⁴ப்ரேப்⁴ய குந்தீபுத்ரோ த⁴னஞ்ஜய: । அவதீர்ய ரதா²த்தூர்ணம்ʼ ப்⁴ராத்ருʼபி⁴: ஸஹிதோ(அ)ன்வயாத் ॥ 6-43-16 (40191) வாஸுதே³வஶ்ச ப⁴க³வான்ப்ருʼஷ்ட²தோ(அ)னுஜகா³ம தம் । ததா² முக்²யாஶ்ச ராஜானஸ்தச்சித்தா ஜக்³முருத்ஸுகா: ॥ 6-43-17 (40192) அர்ஜுன உவாச। 6-43-18x (4069) கிம்ʼ தே வ்யவஸிதம்ʼ ராஜன்யத³ஸ்மானபஹாய வை। ப்ரத்³ம்யாமேவ ப்ரயாதோ(அ)ஸி ப்ராங்முகோ² ரிபுவாஹினீம் ॥ 6-43-18 (40193) பீ⁴மஸேன உவாச। 6-43-19x (4070) க்வ க³மிஷ்யஸி ராஜேந்த்³ர நிக்ஷிப்தகவசாயுத⁴:। த³ம்ʼஶிதேஷ்வரிஸைன்யேஷு ப்⁴ராத்ரூʼனுத்ஸ்ருʼஜ்ய பார்தி²வ ॥ 6-43-19 (40194) நகுல உவாச। 6-43-20x (4071) ஏவம்ʼ க³தே த்வயி ஜ்யேஷ்டே² மம ப்⁴ராதரி பா⁴ரத। பீ⁴மே து³நோதி ஹ்ருʼத³யம்ʼ ப்³ரூஹி க³ந்தா ப⁴வான்க்வ நு ॥ 6-43-20 (40195) ஸஹதே³வ உவாச। 6-43-21x (4072) அஸ்மின்ரணஸமூஹே வை வர்தமானே மஹாப⁴யே। உத்ஸ்ருʼஜ்ய க்வ நு க³ந்தாஸி ஶத்ரூனபி⁴முகோ² ந்ருʼப ॥ 6-43-21 (40196) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-43-22x (4073) ஏவமாபா⁴ஷ்யமாணோ(அ)பி ப்⁴ராத்ருʼபி⁴: குருனந்த³ன:। நோவாச வாக்³யத: கிஞ்சித்³க³ச்ச²த்யேவ யுதி⁴ஷ்டி²ர: ॥ 6-43-22 (40197) தானுவாச மஹாப்ராஜ்ஞோ வாஸுதே³வோ மஹாமனா: । அபி⁴ப்ராயோ(அ)ஸ்ய விஜ்ஞாதோ மயேதி ப்ரஹஸன்னிவ ॥ 6-43-23 (40198) ஏஷ பீ⁴ஷ்மம்ʼ ததா² த்³ரோணம்ʼ கௌ³தமம்ʼ ஶல்யமேவ ச। அனுமான்ய கு³ரூன்ஸர்வான்யோத்ஸ்யதே பார்தி²வோ(அ)ரிபி⁴: ॥ 6-43-24 (40199) ஶ்ரூயதே ஹி புராகல்பே கு³ரூனநனுமான்ய ய:। யுத்⁴யதே ஸ ப⁴வேத்³வ்யக்தமபத்⁴யாதோ மஹத்தரை: ॥ 6-43-25 (40200) அனுமான்ய யதா²ஶாஸ்த்ரம்ʼ யஸ்து யுத்⁴யேன்மஹத்தரை: । த்⁴ருவஸ்தஸ்ய ஜயோ யுத்³தே⁴ ப⁴வேதி³தி மதிர்மம ॥ 6-43-26 (40201) ஏவம்ʼ ப்³ருவதி க்ருʼஷ்ணே(அ)த்ர தா⁴ர்தராஷ்ட்ரசமூம்ʼ ப்ரதி। ஹாஹாகாரோ மஹானாஸீன்னி:ஶப்³தா³ஸ்த்வபரே(அ)ப⁴வன் ॥ 6-43-27 (40202) த்³ருʼஷ்ட்வா யுதி⁴ஷ்டி²ரம்ʼ தூ³ராத்³தா⁴ர்தராஷ்ட்ரஸ்ய ஸைனிகா: । மித²: ஸங்கத²யாஞ்சக்ருரேஷோ ஹி குலபாம்ʼஸன: ॥ 6-43-29aவ்யக்தம்ʼ பீ⁴த இவாப்⁴யேதி ராஜாஸௌ பீ⁴ஷ்மமந்திகம் । யுதி⁴ஷ்டி²ர: ஸஸோத³ர்ய: ஶரணார்த²ம்ʼ ப்ரயாசக: ॥ 6-43-28 (40203) த⁴னஞ்ஜயே கத²ம்ʼ நாதே² பாண்ட³வே ச வ்ருʼகோத³ரே । நகுலே ஸஹதே³வே ச பீ⁴திரப்⁴யேதி பாண்ட³வம் ॥ 6-43-30 (40204) ந நூனம்ʼ க்ஷத்ரியகுலே ஜாத: ஸம்ப்ரதி²தே பு⁴வி। யதா²(அ)ஸ்ய ஹ்ருʼத³யம்ʼ பீ⁴தமல்பஸத்வஸ்ய ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-43-31 (40205) ததஸ்தே ஸைனிகா: ஸர்வே ப்ரஶம்ʼஸந்தி ஸ்ம கௌரவான் । ஹ்ருʼஷ்டா: ஸுமனஸோ பூ⁴த்வா சேலானி து³து⁴வுஶ்ச ஹ ॥ 6-43-32 (40206) வ்யனிந்த³ம்ʼஶ்ச ததா² ஸர்வே யோதா⁴ஸ்தவ விஶாம்பதே। யுதி⁴ஷ்டி²ரம்ʼ ஸஸோத³ர்யம்ʼ ஸஹிதம்ʼ கேஶவனேன ஹி ॥ 6-43-33 (40207) ததஸ்தத்கௌரவம்ʼ ஸைன்யம்ʼ தி⁴க்வ்ருʼத்வா து யுதி⁴ஷ்டி²ரம் । நி:ஶப்³த³மப⁴வத்தூர்ணம்ʼ புனரேவ விஶாம்பதே ॥ 6-43-34 (40208) கிம்ʼ நு வக்ஷ்யாதி ராஜா(அ)ஸௌ கிம்ʼ பீ⁴ஷ்ம: ப்ரதிவக்ஷ்யதி। கிம்ʼ பீ⁴ம: ஸமரஶ்லாகீ⁴ கிம்ʼ நு க்ருʼஷ்ணார்ஜுனாவிதி ॥ 6-43-35 (40209) விவக்ஷிதம்ʼ கிமஸ்யேதி ஸம்ʼஶய: ஸுமஹானபூ⁴த் । உப⁴யோ ஸேனயோ ராஜன்யுதி⁴ஷ்டி²ரக்ருʼதே ததா³ ॥ 6-43-36 (40210) ஸோ(அ)வகா³ஹ்ய சமூம்ʼ ஶத்ரோ: ஶரஶக்திஸமாகுலாம் । பீ⁴ஷ்மமேவாப்⁴யாத்தூர்ணம்ʼ ப்⁴ராத்ருʼபி⁴: பரிவாரித: ॥ 6-43-37 (40211) தமுவாச தத: பாதௌ³ காரப்⁴யாம்ʼ பீட்³ய பாண்ட³வ: । பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஶாந்தனவம்ʼ ராஜா யுத்³தா⁴ய ஸமுபஸ்தி²தம் ॥ 6-43-38 (40212) யுதி⁴ஷ்டி²ர உவாச। 6-43-39x (4074) ஆமந்த்ரயே த்வாம்ʼ து³ர்த⁴ர்ஷ த்வயா யோத்ஸ்யாமஹே ஸஹ। அனஜானீஹி மாம்ʼ தாத ஆஶிஷஶ்ச ப்ரயோஜய ॥ 6-43-39 (40213) பீ⁴ஷ்ம உவாச। 6-43-40x (4075) யத்³யேவம்ʼ நாபி⁴க³ச்சே²தா² யுதி⁴ மாம்ʼ ப்ருʼதி²வீபதே। ஶபேயம்ʼ த்வாம்ʼ மஹாராஜ பரீபா⁴வாய பா⁴ரத ॥ 6-43-40 (40214) ப்ரீதோ(அ)ஹம்ʼ புத்ர யுத்⁴யஸ்வ ஜயமாப்னுஹி பாண்ட³வ । யத்தே(அ)பி⁴லஷிதம்ʼ சான்யத்தத³வாப்னுஹி ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-43-41 (40215) வ்ரியதாம்ʼ ச வர: பார்த² கிமஸ்மத்தோ(அ)பி⁴காங்க்ஷஸி । ஏவம்ʼ க³தே மஹாராஜ ந தவாஸ்தி பராஜய: ॥ 6-43-42 (40216) அர்த²ஸ்ய புருஷோ தா³ஸோ தா³ஸஸ்த்வர்தோ² ந கஸ்யசித்। இதி ஸத்யம்ʼ மஹாராஜ ப³த்³தோ⁴(அ)ஸ்ம்யர்தே²ந கௌரவை: ॥ 6-43-43 (40217) அதஸ்த்வாம்ʼ க்லீப³வத்³வாக்யம்ʼ ப்³ரவீமி குருனந்த³ன । ப்⁴ருʼதோ(அ)ஸ்த்ம்யர்தே²ந கௌரவ்ய யுத்³தா⁴த³ன்யத்கிமிச்ச²ஸி ॥ 6-43-44 (40218) யுதி⁴ஷ்டி²ர உவாச। 6-43-45x (4076) மந்த்ரயஸ்வ மஹாபா³ஹோ ஹிதைஷீ மம நித்யஶ:। யுத்⁴யஸ்வ கௌரவஸ்யார்தே² மமைஷ ஸததம்ʼ வர: ॥ 6-43-45 (40219) பீ⁴ஷ்ம உவாச। 6-43-46x (4077) ராஜன்கிமத்ர ஸாஹ்யம்ʼ தே கரோமி குருனந்த³ன। காமம்ʼ யோத்ஸ்யே பரஸ்யார்தே² ப்³ரூஹி யத்தே விவக்ஷிதம் ॥ 6-43-46 (40220) யுதி⁴ஷ்டி²ர உவாச। 6-43-47x (4078) கத²ம்ʼ ஜயேயம்ʼ ஸங்க்³ராமே ப⁴வந்தமபராஜிதம்। ஏதன்மே மந்த்ரய ஹிதம்ʼ யதி³ ஶ்ரேய: ப்ரபஶ்யஸி ॥ 6-43-47 (40221) பீ⁴ஷ்ம உவாச। 6-43-48x (4079) நைனம்ʼ பஶ்யாமி கௌந்தேய யோ மாம்ʼ யுத்⁴யந்தமாஹவே। விஜயேத புமான்கஶ்தித்ஸாக்ஷாத³பி ஶதக்ரது: ॥ 6-43-48 (40222) யுதி⁴ஷ்டி²ர உவாச। 6-43-49x (4080) ஹந்த ப்ருʼச்சா²மி தஸ்மாத்த்வாம்ʼ பிதாமஹ நமோஸ்து தே। வதோ⁴பாயம்ʼ ப்³ரவீஹி த்வமாத்மன: ஸமரே பரை: ॥ 6-43-49 (40223) பீ⁴ஷ்ம உவாச। 6-43-50x (4081) ந ஸ்ம தம்ʼ தாத பஶ்யாமி ஸமரே யோ ஜயேத மாம்। ந தாவன்ம்ருʼத்யுகாலோ(அ)பி புனராக³மனம்ʼ குரு ॥ 6-43-50 (40224) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-43-51x (4082) ததோ யுதி⁴ஷ்டி²ரோ வாக்யம்ʼ பீ⁴ஷ்மஸ்ய குருனந்த³ன। ஶிரஸா ப்ரதிஜக்³ராஹ பூ⁴யஸ்தமபி⁴வாத்³ய ச ॥ 6-43-51 (40225) ப்ராயாத்புனர்மஹாபா³ஹுராசார்யஸ்ய ரத²ம்ʼ ப்ரதி। பஶ்யதாம்ʼ ஸர்வஸைன்யானாம்ʼ மத்⁴யேன ப்⁴ராத்ருʼபி⁴: ஸஹ ॥ 6-43-52 (40226) ஸ த்³ரோணமபி⁴வாத்³யாத² க்ருʼத்வம்ʼ சாபி⁴ப்ரத³க்ஷிணம் । உவாச ராஜா து³ர்த⁴ர்ஷமாத்மனி:ஶ்ரேயஸம்ʼ வச: ॥ 6-43-53 (40227) ஆமந்த்ரயே த்வாம்ʼ ப⁴க³வன்யோத்ஸ்யே விகி³தகல்மஷ: । கத²ம்ʼ ஜயே ரிபூன்ஸர்வானநுஜ்ஞாதஸ்த்வயா த்³விஜ ॥ 6-43-54 (40228) த்³ரோண உவாச। 6-43-55x (4083) யதி³ மாம்ʼ நாபி⁴க³ச்சே²தா² யுத்³தா⁴ய க்ருʼதனிஶ்சய:। ஶபேயம்ʼ த்வாம்ʼ மஹாராஜ பரீபா⁴வாய ஸர்வஶ: ॥ 6-43-55 (40229) தத்³யுதி⁴ஷ்டி²ர துஷ்டோ(அ)ஸ்மி பூஜிதஶ்ச த்வயா(அ)னக⁴। அனுஜானாமி யுத்⁴யஸ்வ விஜயம்ʼ ஸமவாப்னுஹி ॥ 6-43-56 (40230) கரவாணி ச தே காமம்ʼ ப்³ரூஹி த்வமபி⁴காங்க்ஷிதம் । ஏவம்ʼ க³தே மஹாராஜ யுத்³தா⁴த³ன்யத்கிமிச்ச²ஸி ॥ 6-43-57 (40231) அர்த²ஸ்ய புருஷோ தா³ஸோ தா³ஸஸ்த்வர்தோ² ந கஸ்யசித்। இதி ஸத்யம்ʼ மஹாராஜ ப³த்³தோ⁴(அ)ஸ்ம்யர்தே²ந கௌரவை:க ॥ 6-43-58 (40232) ப்³ரவீம்யேதத்க்லீப³வத்த்வாம்ʼ யுத்³தா⁴த³ன்யத்கிமிச்ச²ஸி। யோத்ஸ்யே(அ)ஹம்ʼ கௌரவஸ்யார்தே² தவாஶாஸ்யோ ஜயோ மயா ॥ 6-43-59 (40233) யுதி⁴ஷ்டி²ர உவாச। 6-43-60x (4084) ஜயமாஶாஸ்ஸ்வ மே ப்³ரஹ்மன்மந்த்ரயஸ்வ ச மத்³தி⁴தம்। யுத்⁴யஸ்வ கௌரவஸ்யார்தே² வர ஏஷ வ்ருʼதோ மயா ॥ 6-43-60 (40234) த்³ரோண உவாச। 6-43-61x (4085) த்⁴ருவஸ்தே விஜயோ ராஜன்யஸ்ய மந்த்ரீ ஹரிஸ்தவ । அஹம்ʼ த்வாமபி⁴ஜானாமி ரணே ஶத்ரூன்விஜேஷ்யஸி ॥ 6-43-61 (40235) யதோ த⁴ர்மஸ்தத: க்ருʼஷ்ணோ யத: க்ருʼஷ்ணஸ்ததோ ஜய:। யுத்⁴யஸ்வ க³ச்ச² கௌந்தேய ப்ருʼச்ச² மாம்ʼ கிம்ʼ ப்³ரவீமி தே ॥ 6-43-62 (40236) யுதி⁴ஷ்டி²ர உவாச। 6-43-63x (4086) ப்ருʼச்சா²மி த்வாம்ʼ த்³விஜஶ்ரேஷ்ட² ஶ்ர்ருʼணு யன்மே(அ)பி⁴காங்க்ஷிதம்। கத²ம்ʼ ஜயேயம்ʼ ஸங்க்³ராமே ப⁴வந்தமபராஜிதம் ॥ 6-43-63 (40237) த்³ரோண உவாச। 6-43-64x (4087) ந தே(அ)ஸ்தி விஜயஸ்தாவத்³யாவத்³யுத்³த்⁴யாம்யஹம்ʼ ரணே। மமாஶு நித⁴னே ராஜன்யதஸ்வ ஸஹ ஸத³ரை: ॥ 6-43-64 (40238) யுதி⁴ஷ்டி²ர உவாச। 6-43-65x (4088) ஹந்த தஸ்மான்மஹாபா³ஹோ வதோ⁴பாயம்ʼ வதா³த்மன:। ஆசார்ய ப்ரணிபத்யைஷ ப்ருʼச்சா²மி த்வாம்ʼ நமோ(அ)ஸ்து தே ॥ 6-43-65 (40239) த்³ரோண உவாச। 6-43-66x (4089) ந ஶத்ரும்ʼ தாத பஶ்யாமி யோ மாம்ʼ ஹன்யாத்³ரதே² ஸ்தி²தம்। யுத்⁴யமானம்ʼ ஸுஸம்ʼரப்³த⁴ம்ʼ ஶரவர்ஷௌக⁴வர்ஷிணம் ॥ 6-43-66 (40240) ருʼதே ப்ராயக³தம்ʼ ரஜன்ன்யஸ்தஶஸ்த்ரமசேதனம் । ஹன்யான்மாம்ʼ யுதி⁴ யோதா⁴நாம்ʼ ஸத்யமேதத்³ப்³ரவீமி தே । 6-43-67 (40241) ஶஸ்த்ரம்ʼ சாஹம்ʼ ரணே ஜஹ்யாம்ʼ ஶ்ருத்வா து மஹத³ப்ரியம்। ஶ்ரத்³தே⁴பவாக்யாத்புருஷாதே³தத்ஸத்யம்ʼ ப்³ரவீதி தே ॥ 6-43-68 (40242) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-43-69x (4090) ஏதச்ச்²ருத்வா மஹாராஜ பா⁴ரத்³வாஜஸ்ய தீ⁴மத:। அனுமான்ய தமாசார்யம்ʼ ப்ராயாச்சா²ரத்³வதம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-43-69 (40243) ஸோ(அ)பி⁴வாத்³ய க்ருʼபம்ʼ ராஜா க்ருʼத்வா சாபி ப்ரத³க்ஷிணம் । உவாச து³ர்த⁴ர்ஷதமம்ʼ வாக்யம்ʼ வாக்யவிதா³ம்ʼ வர: ॥ 6-43-70 (40244) அனுமானயே த்வாம்ʼ யோத்ஸ்யே(அ)ஹம்ʼ கு³ரோ விக³தகல்மஷ: । ஜயேயம்ʼ ச ரிபூன்ஸர்வானநுஜ்ஞாதஸ்த்வயா(அ)னக⁴ ॥ 6-43-71 (40245) க்ருʼப உவாச। 6-43-72x (4091) யதி³ மாம்ʼ நாபி⁴க³ச்சே²தா² யுத்³தா⁴ய க்ருʼதனிஶ்சய:। ஶபேயம்ʼ த்வாம்ʼ மஹாராஜ பரீபா⁴வாய ஸர்வஶ: ॥ 6-43-72 (40246) அர்த²ஸ்ய புருஷோ தா³ஸோ தா³ஸஸ்த்வர்தோ² ந கஸ்யசித் । இதி ஸத்யம்ʼ மஹாராஜ ப³த்³தோ⁴(அ)ஸ்ம்யர்தே²ந கௌரவை: । 6-43-73 (40247) தேஷாமர்தே² மஹாராஜ யோத்³த⁴வ்யமிதி மே மதி: । அதஸ்த்வாம்ʼ க்லீப³வத்³ப்³ரூயாம்ʼயுத்³தா⁴த³ன்யத்கிமிச்ச²ஸி ॥ 6-43-74 (40248) யுதி⁴ஷ்டி²ர உவாச। 6-43-75x (4092) ஹந்த ப்ருʼச்சா²மி தே தஸ்மாதா³சார்ய ஶ்ர்ருʼணு மே வச:। இத்யுக்த்வா வ்யதி²தோ ராஜா நோவாச க³தசேதன: ॥ 6-43-75 (40249) ஸஞ்ஜய உவாச 6-43-76x (4093) தம்ʼ கௌ³தம: ப்ரத்யுவாச விஜ்ஞாயாஸ்ய விவக்ஷிதம்। அவத்⁴யோ(அ)ஹம்ʼ மஹீபால யத்³த்⁴யஸ்வ ஜயமாப்னுஹி ॥ 6-43-76 (40250) ப்ரீதஸ்தே(அ)பி⁴க³மேனாஹம்ʼ ஜயம்ʼ தவ நராதி⁴ப । ஆஶாஸிஷ்யே ஸதோ³த்தா²ய ஸத்யமேதத்³ப்³ரவீமி தே ॥ 6-43-77 (40251) ஏதச்ச்²ருத்வா மஹாராஜ கௌ³தமஸ்ய விஶாம்பதே। அனுமான்ய க்ருʼபம்ʼ ராஜா ப்ரயயௌ யேன மத்³ரராட் ॥ 6-43-78 (40252) ஸ ஶல்யமபி⁴வாத்³யாத² க்ருʼத்வா சாபி⁴ப்ரத³க்ஷிணம் । உவாச ராஜா து³ர்த⁴ர்ஷமாத்மனி:ஶ்ரேயஸம்ʼ வச: ॥ 6-43-79 (40253) அனுமானயே த்வாம்ʼ து³ர்த⁴ர்ஷ யோத்ஸ்யே விக³தகல்மஷ: । ஜயேயம்ʼ நு பரான்ராஜன்னநுஜ்ஞாதஸ்த்வயா ரிபூன் ॥ 6-43-80 (40254) ஶல்ய உவாச। 6-43-81x (4094) யதி³ மாம்ʼ நாதி⁴க³ச்சே²தா² யுத்³தா⁴ய க்ருʼதனிஶ்சய: । ஶபேயம்ʼ த்வாம்ʼ மஹாராஜ பரீபா⁴வாய வை ரணே ॥ 6-43-81 (40255) துஷ்டோ(அ)ஸ்மி பூஜிதஶ்சாஸ்மி யத்காங்க்ஷஸி தத³ஸ்து தே । அனுஜானாமி சைவ த்வாம்ʼ யுத்⁴யஸ்வ ஜயமாப்னுஹி ॥ 6-43-82 (40256) ப்³ரூஹி சைஷ பரம்ʼ வீர கேனார்த²: கிம்ʼ த³தா³மி தே। ஏவம்ʼ க³தே மஹாராஜ யுத்³தா⁴த³ன்யத்கிமிச்ச²ஸி ॥ 6-43-83 (40257) அர்த²ஸ்ய புருஷோ தா³ஸோ தா³ஸஸ்த்வர்தோ² ந கஸ்யசித்। இதி ஸத்யம்ʼ மஹாராஜ ப³த்³தோ⁴ஸ்ம்யர்தே²ந கௌரவை: ॥ 6-43-84 (40258) கரிஷ்யாமி ஹி தே காமம்ʼ பா⁴கி³நேய யதே²ப்ஸிதம்। ப்³ரவீம்யத: க்லீப³வத்த்வாம்ʼ யுத்³தா⁴த³ன்யத்கிமிச்ச²ஸி ॥ 6-43-85 (40259) யுதி⁴ஷ்டி²ர உவாச। 6-43-86x (4095) மந்த்ரயஸ்வ மஹாராஜ நித்யம்ʼ மத்³தி⁴தமுத்தமம்। காமம்ʼ யுத்³த்⁴ய பரஸ்யார்தே² வரமேதம்ʼ வ்ருʼணோம்யஹம் ॥ 6-43-86 (40260) ஶல்ய உவாச। 6-43-87x (4096) கிமத்ர ப்³ரூஹி ஸாஹ்யம்ʼ தே கரோமி ந்ருʼபஸத்தம। காமம்ʼ யோத்ஸ்யே பரஸ்யார்தே² ப³த்³தோ⁴(அ)ஸ்ம்யர்தே²ந கௌரவை: ॥ 6-43-87 (40261) யுதி⁴ஷ்டி²ர உவாச। 6-43-88x (4097) ஸ ஏவ மே வர: ஶல்ய உத்³யோகே³ யஸ்த்வயா க்ருʼத:। ஸூதபுத்ரஸ்ய ஸங்க்³ராமே கார்யஸ்தேஜோவத⁴ஸ்த்வயா ॥ 6-43-88 (40262) ஶல்ய உவாச। 6-43-89x (4098) ஸம்பத்ஸ்யத்யேஷ தே காம: குந்தீபுத்ர யதே²ப்ஸிதம் । க³ச்ச² யுத்⁴யஸ்வ விஸ்ரப்³த⁴: ப்ரதிஜானே வசஸ்தவ ॥ 6-43-89 (40263) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-43-90x (4099) அனுமான்யாத² கௌந்தேயோ மாதுலம்ʼ மத்³ரகேஶ்வரம் । நிர்ஜகா³ம மஹாஸைன்யாத்³ப்⁴ரத்ருʼபி⁴: பரிவாரித: ॥ 6-43-90 (40264) வாஸுதே³வஸ்து ராதே⁴யமாஹவே(அ)பி⁴ஜகா³ம வை। தத ஏனமுவாசேத³ம்ʼ பாண்ட³வார்தே² க³தா³க்³ரஜ: ॥ 6-43-91 (40265) ஶ்ருதம்ʼ மே கர்ண பீ⁴ஷ்மஸ்ய த்³வோஷாத்கில ந யோத்ஸ்யஸே। அஸ்மான்வரய ராதே⁴ய யாவத்³பீ⁴ஷ்மோ ந ஹன்யதே ॥ 6-43-92 (40266) ஹதே து பீ⁴ஷ்மே ராதே⁴ய புனரேஷ்யஸி ஸம்ʼயுக³ம் । தா⁴ர்தராஷ்ட்ரஸ்ய ஸாஹாய்யம்ʼ யதி³ பஶ்யஸி சேத்ஸமம் ॥ 6-43-93 (40267) கர்ண உவாச। 6-43-94x (4100) ந விப்ரியம்ʼ கரிஷ்யாமி தா⁴ர்தராஷ்ட்ரஸ்ய கேஶவ । த்யக்தப்ராணம்ʼ ஹி மாம்ʼ வித்³தி⁴ து³ர்யோத⁴னஹிதைஷிணம் ॥ 6-43-94 (40268) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-43-95x (4101) தச்ச்²ருத்வா வசனம்ʼ க்ருʼஷ்ண: ஸம்ʼந்யவர்தத பா⁴ரத । யுதி⁴ஷ்டி²ரபுரோகை³ஶ்ச பாண்ட³வை: ஸஹ ஸங்க³த: ॥ 6-43-95 (40269) அத² ஸைன்யஸ்ய மத்⁴யே து ப்ராக்ரோஶத்பாண்ட³வாக்³ரஜ: । யோ(அ)ஸ்மான்வ்ருʼணோதி தமஹம்ʼ வரயே ஸாஹ்யகாரணாத் ॥ 6-43-96 (40270) அத² தான்ஸமபி⁴ப்ரேக்ஷ்ய யுயுத்ஸுரித³மப்³ரவீத் । ப்ரீதாத்மா த⁴ர்மராஜானம்ʼ குந்தீபுத்ரம்ʼ யுதி⁴ஷ்டி²ரம் ॥ 6-43-97 (40271) அஹம்ʼ யோத்ஸ்யாமி ப⁴வத: ஸம்ʼயுகே³ த்⁴ருʼதராஷ்ட்ரஜான் । யுஷ்மத³ர்த²ம்ʼ மஹாராஜ யதி³ மாம்ʼ வ்ருʼணுஷே(அ)னக⁴ ॥ 6-43-98 (40272) யுதி⁴ஷ்டி²ர உவாச। 6-43-99x (4102) ஏஹ்யேஹி ஸர்வே யோத்ஸ்யாமஸ்தவ ப்⁴ராத்ரூʼனபண்டி³தான்। யுயுத்ஸோ வாஸுதே³வஶ்ச வயம்ʼ ச ப்³ரூம ஸர்வஶ: ॥ 6-43-99 (40273) வ்ருʼணோமி த்வாம்ʼ மஹாபா³ஹோ யுத்⁴யஸ்வ மம காரணாத்। த்வயி பிண்ட³ஶ்ச தந்துஶ்ச த்⁴ருʼதராஷ்ட்ரஸ்ய த்³ருʼஶ்யதே ॥ 6-43-100 (40274) ப⁴ஜஸ்வாஸ்மான்ராஜபுத்ர ப⁴ஜமானான்மஹாத்³யுதே । ந ப⁴விஷ்யதி து³ர்பு³த்³தி⁴ர்தா⁴ர்தராஷ்ட்ரோ(அ)த்யமர்ஷண: ॥ 6-43-101 (40275) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-43-102x (4103) ததோ யுயுத்ஸு: கௌரவ்யான்பரித்யஜ்ய ஸுதாம்ʼஸ்தவ। ஜகா³ம பாண்டு³புத்ராணாம்ʼ ஸேனாம்ʼ விஶ்ராவ்ய து³ந்து³பி⁴ம்ʼ ॥ 6-43-102 (40276) ததோ யுதி⁴ஷ்டி²ரோ ராஜா ஸம்ப்ரஹ்ருʼஷ்ட:க ஸஹானுஜ: । ஜக்³ராஹ கவசம்ʼ பூ⁴யோ தீ³ப்திமத்கனகோஞ்ஜ்வலம் ॥ 6-43-103 (40277) ப்ரத்யபத்³யந்த தே ஸர்வே ஸ்வரதா²ந்புருஷர்ஷபா⁴: । ததோ வ்யூஹம்ʼ யதா²பூர்வம்ʼ ப்ரத்யவ்யூஹந்த தே புன: ॥ 6-43-104 (40278) அவாத³யந்து³ந்து³பீ⁴ம்ʼஶ்ச ஶதஶஶ்சைவ புஷ்கரான் । ஸிம்ʼஹனாதா³ம்ʼஶ்ச விவிதா⁴ந்வினேது³: புருஷர்ஷபா⁴: ॥ 6-43-105 (40279) ரத²ஸ்தா²ந்புருஷவ்யாக்⁴ரான்பாண்ட³வான்ப்ரேக்ஷ்ய பார்தி²வா: । த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னாத³ய: ஸர்வே புனர்ஜஹ்ருʼஷிரே ததா³ ॥ 6-43-106 (40280) கௌ³ரவம்ʼ பாண்டு³புத்ராணாம்ʼ மான்யான்மானயதாம்ʼ ச தான்। த்³ருʼஷ்ட்வா மஹீக்ஷிதஸ்தத்ர பூஜயாஞ்சக்ரிரே ப்⁴ருʼஶம் ॥ 6-43-107 (40281) ஸௌஹ்ருʼத³ம்ʼ ச க்ருʼபாம்ʼ சைவ ப்ராப்தகாலம்ʼ மஹாத்மனாம் । த³யாம்ʼ ச ஜ்ஞாதிஷு பராம்ʼ கத²யாஞ்சக்ரிரே ந்ருʼபா: ॥ 6-43-108 (40282) ஸாது⁴ஸாத்⁴விதி ஸர்வத்ர நிஶ்சேரு: ஸ்துதிஸம்ʼஹிதா:। வாச: புண்யா: கீர்திமதாம்ʼ மனோஹ்ருʼத³யஹர்ஷணா: ॥ 6-43-109 (40283) ம்லேச்சா²ஶ்சார்யாஶ்ச யே தத்ர த³த்³ருʼஶு: ஶுஶ்ருவுஸ்ததா² । வ்ருʼத்தம்ʼ தத்பாண்டு³புத்ராணாம்ʼ ருருது³ஸ்தே ஸக³த்³க³தா³: ॥ 6-43-110 (40284) ததோ ஜக்⁴நுர்மஹாபே⁴ரீ: ஶதஶஶ்ச ஸஹஸ்ரஶ: । ஶங்கா²ம்ʼஶ்ச கோ³க்ஷீரனிபா⁴ந்த³த்⁴முர்ஹ்ருʼஷ்டா மனஸ்வின: ॥ ॥ 6-43-111 (40285) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி த்ரிசத்வாரிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-44-0 (40286) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। 6-44-0x (4104) ஏவம்ʼ வ்யூடே⁴ஷ்வனீகேஷு மாமகேஷ்விதரேஷு ச। கே பூர்வம்ʼ ப்ராஹரம்ʼஸ்தத்ர குரவ:க பாண்ட³வா நு கிம் ॥ 6-44-1 (40287) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-44-2x (4105) ப்⁴ராத்ருʼபி⁴: ஸஹிதோ ராஜன்புத்ரோ து³:ஶாஸனஸ்தவ। பீ⁴ஷ்மம்ʼ ப்ரமுக²த: க்ருʼத்வா ப்ரயயௌ ஸஹ ஸேனயா ॥ 6-44-2 (40288) ததை²வ பாண்ட³வா: ஸர்வே பீ⁴மஸேனபுரோக³மா: । பீ⁴ஷ்மேண யுத்³த⁴மிச்ச²ந்த: ப்ரயயுர்ஹ்ருʼஷ்டமானஸா: ॥ 6-44-3 (40289) க்ஷ்வேடா³: கிலகிலாஶப்³தா³: க்ரகசா கோ³விஷாணிகா: । பே⁴ரீம்ருʼத³ங்க³முரஜா ஹயகுஞ்ஜரனி:ஸ்வனா: ॥ 6-44-4 (40290) உப⁴யோ:க ஸேனயோர்ஹ்யாஸம்ʼஸ்ததஸ்தே(அ)ஸ்மான்ஸமாத்³ரவன்। வயம்ʼ தான்ப்ரதிர்த³ந்தஸ்ததா³(அ)(அ)ஸீத்துமுலம்ʼ மஹத் ॥ 6-44-5 (40291) மஹாந்த்யனீகானி மஹாஸமுச்ச்²ரயே ஸமாக³மே பாண்ட³வதா⁴ர்தராஷ்ட்ரயோ:। சகம்பிரே ஶங்க²ம்ருʼத³ங்க³னி:ஸ்வனை: ப்ரகம்பிதானீவ வனானி வாயுனா ॥ 6-44-6 (40292) நரேந்த்³ர நாகா³ஶ்வரதாகுலானா- மப்⁴யாக³தானாமஶிவே முஹூர்தே। ப³பூ⁴வ கோ⁴ஷஸ்துமுலஶ்சமூனாம்ʼ வாதோத்³து⁴தானாமிவ ஸாக³ராணாம் ॥ 6-44-7 (40293) தஸ்மின்ஸமுத்தி²தே ஶப்³தே³ துமுலே ரோமஹர்ஷணே। பீ⁴மஸேனோ மஹாபா³ஹு: ப்ராணத³த்³கோ³வ்ருʼஷோ யதா² ॥ 6-44-8 (40294) ஶங்க²து³ந்து³பி⁴நிர்கோ⁴ஷம்ʼ வாரணானாம்ʼ ச ப்³ருʼம்ʼஹிதம்। ஸிம்ʼஹனாத³ம்ʼ ச ஸைன்யானாம்ʼ பீ⁴ஸஸேனரவோ(அ)ப்⁴யபூ⁴த் ॥ 6-44-9 (40295) ஹயானாம்ʼ ஹேஷமாணானாமனீகேஷு ஸஹஸ்ரஶ: । ஸர்வானப்⁴யப⁴வச்சப்³தா³ந்பீ⁴மஸ்ய நத³த: ஸ்வன: ॥ 6-44-10 (40296) தம்ʼ ஶ்ருத்வா நினத³ம்ʼ தஸ்ய ஸைன்யாஸ்தவ விதத்ரஸு: । ஜீமூதஸ்யேவ நத³த: ஶக்ராஶனிஸமஸ்வனம் ॥ 6-44-11 (40297) வாஹனானி ச ஸர்வாணி ஶக்ருʼன்மூத்ரம்ʼ ப்ரமுஸ்ருவு: । ஶப்³தே³ந தஸ்ய வீரஸ்ய ஸிம்ʼஹஸ்யேவேதரேக ம்ருʼகா³: ॥ 6-44-12 (40298) த³ர்ஶயன்கோ⁴ரமாத்மானம்ʼ மஹாப்⁴ரமிவ நாத³யன்। விபீ⁴ஷயம்ʼஸ்தவ ஸுதான்பீ⁴மஸேன: ஸமப்⁴யயாத் ॥ 6-44-13 (40299) தமாயாந்தம்ʼ மஹேஷ்வாஸம்ʼ ஸோத³ர்யா: பர்யவாரயன் । சா²த³யந்த: ஶரவ்ராதைர்மேகா⁴ இவ தி³வாகரம் ॥ 6-44-14 (40300) து³ர்யோத⁴னஶ்ச புத்ரஸ்தே து³ர்முகோ² து³:ஸஹ: ஶல: । து³:ஶாஸனஶ்சாதிரத²ஸ்ததா² து³ர்மர்ஷணோ ந்ருʼப: ॥ 6-44-15 (40301) விவிம்ʼஶதிஶ்சித்ரஸேனோ விகர்ணஶ்ச மஹாரத²: । புருமித்ரோ ஜயோ போ⁴ஜ: ஸௌமத³த்திஶ்ச வீர்யவான் ॥ 6-44-16 (40302) மஹாசாபானி து⁴ந்வந்தோ மேகா⁴ இவ ஸவித்³யுத: । ஆத³தா³நாஶ்ச நாராசான்னிர்முக்தாஶீவிஷோபமான் ॥ 6-44-17 (40303) அத² தே த்³ரௌபதீ³புத்ரா: ஸௌப⁴த்³ரஶ்ச மஹாரத²: । நகுல: ஸஹதே³வஶ்ச த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஶ்ச பார்ஷத: ॥ 6-44-18 (40304) தா⁴ர்தராஷ்ட்ரான்ப்ரதியயுரர்த³யந்த: ஶிதை: ஶரை: । வஜ்ரைரிவ மஹாவேகை³: ஶிக²ராணி த⁴ராப்⁴ருʼதாம் ॥ 6-44-19 (40305) தஸ்மின்ப்ரத²மஸங்க்³ராமே பீ⁴மஜ்யாதலனி:ஸ்வனே। தாவகானாம்ʼ பரேஷாம்ʼ ச நாஸீத்கஶ்சித்பராங்முக²: ॥ 6-44-20 (40306) லாக⁴வம்ʼ த்³ரோணஶிஷ்யாணாமபஶ்யம்ʼ ப⁴ரதர்ஷப⁴ । நிமித்தவேதி⁴நாம்ʼ சைவ ஶரானுத்ஸ்ருʼஜதாம்ʼ ப்⁴ருʼஶம் ॥ 6-44-21 (40307) நோபஶாம்யதி நிர்கோ⁴ஷோ த⁴னுஷாம்ʼ கூஜதாம்ʼ ததா²। வினிஶ்சேரு: ஶரா தீ³ப்தாஜ்யோதீம்ʼஷீவ நப⁴ஸ்தலாத் ॥ 6-44-22 (40308) ஸர்வே த்வன்யே மஹீபாலா: ப்ரேக்ஷகா இவ பா⁴ரத। த³த்³ருʼஶுர்த³ர்ஶனீயம்ʼ தம்ʼ பீ⁴மம்ʼ ஜ்ஞாதிஸமாக³மம் ॥ 6-44-23 (40309) ததஸ்தே ஜாதஸம்ʼரம்பா⁴: பரஸ்பரக்ருʼதாக³ஸ: । அன்யோன்யஸ்பர்த⁴யா ராஜன்வ்யாயச்ச²ந்த மஹாரதா²: ॥ 6-44-24 (40310) குருபாண்ட³வஸேனே தே ஹஸ்த்யஶ்வரத²ஸங்குலே । ஶுஶுபா⁴தே ரணே(அ)தீவ படே சித்ரார்பிதே இவ ॥ 6-44-25 (40311) ததஸ்தே பார்தி²வா: ஸர்வே ப்ரக்³ருʼஹீதஶராஸனா: । ஸஹஸைன்யா: ஸமாபேது: புத்ரஸ்ய தவ ஶாஸனாத் ॥ 6-44-26 (40312) யுதி⁴ஷ்டி²ரேண சதி³ஷ்டா: பார்தி²வாஸ்தே ஸஹஸ்ரஶ: । வினத³ந்த: ஸமாபேது: புத்ரஸ்ய தவ வாஹினீம் ॥ 6-44-27 (40313) உப⁴யோ: ஸேனயோஸ்தீவ்ர: ஸைன்யானாம்ʼ ஸ ஸமாக³ம: । அந்தர்தீ⁴யத சாதி³த்ய: ஸைன்யேன ரஜஸா வ்ருʼத: ॥ 6-44-28 (40314) ப்ரயுத்³தா⁴நாம்ʼ ப்ரப⁴க்³நானாம்ʼ புனராவர்தினாமபி। நாத்ர ஸ்வேஷாம்ʼ பரேஷாம்ʼ வா விஶேஷ: ஸமத்³ருʼஶ்யத ॥ 6-44-29 (40315) தஸ்மிஸ்து துமுலே யுத்³தே⁴ வர்தமானே மஹாப⁴யே। அதி ஸர்வாண்யனீகானி பிதா தே(அ)பி⁴வ்யரோசத ॥ ॥ 6-44-30 (40316) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி சதுஶ்சத்வாரிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-45-0 (40317) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-45-0x (4106) பூர்வாஹ்ணே தஸ்ய ரௌத்³ரஸ்ய யுத்³த⁴மஹ்னோ விஶாம்பதே। ப்ராவர்தத மஹாகோ⁴ரம்ʼ ராஜ்ஞாம்ʼ தே³ஹாவகர்தனம் ॥ 6-45-1 (40318) குரூணாம்ʼ ஸ்ருʼஞ்ஜயானாம்ʼ ச ஜிகீ³ஷூணாம்ʼ பரஸ்பரம் । ஸிம்ʼஹானாமிவ ஸம்ʼஹ்ராதோ³ தி³வமுர்வீ ச நாத³யன் ॥ 6-45-2 (40319) ஆஸீத்கிலகிலாஶப்³த³ஸ்தலஶங்க²ரவை: ஸஹ । ஜஜி²ரே ஸிம்ʼஹனாதா³ஶ்ச ஶூராணாம்ʼ ப்ரதிக³ர்ஜதாம் ॥ 6-45-3 (40320) தலத்ராபி⁴ஹதாஶ்சைவ ஜ்யாஶப்³தா³ ப⁴ரதர்ஷப⁴। பத்தீனாம்ʼ பாத³ஶப்³த³ஶ்ச வாஜினாம்ʼ ச மஹாஸ்வன: ॥ 6-45-4 (40321) தோத்ராங்குஶனிபாதஶ்ச ஆயுதா⁴நாம்ʼ ச நி:ஸ்வன:। க⁴ண்டாஶப்³த³ஶ்ச நாகா³நாமன்யோன்யமபி⁴தா⁴வதாம் ॥ 6-45-5 (40322) தஸ்மின்ஸமுதி³தே ஶப்³தே³ துகு³லே ரோமஹர்ஷணே । ப³பூ⁴வ ரத²னிர்கோ⁴ஷ: பர்ஜன்யனினதோ³பம:க ॥ 6-45-6 (40323) தே மன: க்ரூரமாதா⁴ய ஸமபி⁴த்யக்தஜீவிதா: । பாண்ட³வானப்⁴யவர்தந்த ஸர்வ ஏவோச்ச்²ரிதத்⁴வஜா: ॥ 6-45-7 (40324) அத² ஶாந்தனவோ ராஜன்னப்⁴யதா⁴வத்³த⁴னஞ்ஜயம் । ப்ரக்³ருʼஹ்ய கார்முகம்ʼ கோ⁴ரம்ʼ காலத³ண்டோ³பமம்ʼ ரணே ॥ 6-45-8 (40325) அர்ஜுனோ(அ)பி த⁴னுர்க்³ருʼஹ்ய கா³ண்டீ³வம்ʼ லோகவிஶ்ருதம் । அப்⁴யதா⁴வத தேஜஸ்வீ கா³ங்கே³யம்ʼ ரணமூர்த⁴னி ॥ 6-45-9 (40326) தாவுபௌ⁴ குருஶார்தூ³லௌ பரஸ்பரவதை⁴ஷிணௌ। கா³ங்கே³யஸ்து ரணே பார்த²ம்ʼ வித்³த்⁴வா நாகம்பயத்³ப³லீ ॥ 6-45-10 (40327) ததை²வ பாண்ட³வோ ராஜன்பீ⁴ஷ்மம்ʼ நாகம்பயத்³யுதி⁴। ஸாத்யகிஸ்து மஹேஷ்வாஸ: க்ருʼதவர்மாணமப்⁴யாத் ॥ 6-45-11 (40328) தயோ: ஸமப⁴யவத்³யுத்³த⁴ம்ʼ துமுலம்ʼ ரோமஹர்ஷணம் । ஸாத்யகி: க்ருʼதவர்மாணம்ʼ க்ருʼதவார்மா ச ஸாத்யகிம் ॥ 6-45-12 (40329) ஆனர்ச்ச²து: ஶரைர்கோ⁴ரைஸ்தக்ஷமாணௌ பரஸ்பரம்। தௌ ஶராசிதஸர்வாங்கௌ³ ஶுஶுபா⁴தே மஹாப³லௌ ॥ 6-45-13 (40330) வஸந்தே புஷ்பஶப³லௌ புஷ்பிதாவிவ கிம்ʼஶுகௌ । அபி⁴மன்யுர்மஹேஷ்வாஸம்ʼ ப்³ருʼஹத்³ப³லமயோத⁴யத் ॥ 6-45-14 (40331) தத: கோஸலராஜா(அ)ஸாவபி⁴மன்யோர்விஶாம்பதே । த்⁴வஜம்ʼ சிச்சே²த³ ஸமரே ஸாரதி²ம்ʼ ச வ்யபாதயத் ॥ 6-45-15 (40332) ஸௌப⁴த்³ரஸ்து தத: க்ருத்³த⁴: பாதிதே ரத²ஸாரதௌ²। ப்³ருʼஹத்³ப³லம்ʼ மஹாராஜ விவ்யாத⁴ நவபி⁴: ஶரை: ॥ 6-45-16 (40333) அதா²பராப்⁴யாம்ʼ ப⁴ல்லாப்⁴யாம்ʼ ஶிதாப்⁴யாமரிமர்த³ன: । த்⁴வஜமேகேன சிச்சே²த³ பார்ஷ்ணிமேகேன ஸாரதி²ம் ॥ 6-45-17 (40334) அன்யோன்யம்ʼ ச ஶரை: க்ருத்³தௌ⁴ ததக்ஷாதே பரஸ்பரம் । மானினம்ʼ ஸமரே த்³ருʼப்தம்ʼ க்ருʼதவைரம்ʼ மஹாரத²ம்॥ 6-45-18 (40335) பீ⁴மஸேனஸ்தவ ஸுதம்ʼ து³ர்யோத⁴னமயோத⁴யத் । தாவுபௌ⁴ நரஶார்தூ³லௌ குருமுக்²யௌ மஹாப³லௌ ॥ 6-45-19 (40336) அன்யோன்யம்ʼ ஶரவர்ஷாப்⁴யாம்ʼ வவ்ருʼஷாதே ரணாஜிரே। தௌ வீக்ஷ்ய து மஹாத்மானௌ க்ருʼதினௌ சித்ரயோதி⁴நௌ ॥ 6-45-20 (40337) விஸ்மய: ஸர்வபூ⁴தானாம்ʼ ஸமபத்³யத பா⁴ரத। து³:ஶாஸனஸ்து நகுலம்ʼ ப்ரத்யுத்³யாய மஹாப³லம் ॥ 6-45-21 (40338) அவித்⁴யன்னிஶிதைர்பா³ணைர்ப³ஹுபி⁴ர்மர்மபே⁴தி³பி⁴: । தஸ்ய மாத்³ரீஸுத: கேதும்ʼ ஸஶரம்ʼ ச ஶராஸனம் ॥ 6-45-22 (40339) சிச்சே²த³ நிஶிதைர்பா³ணை: ப்ரஹஸன்னிவ பா⁴ரத । அதை²நம்ʼ பஞ்சவிம்ʼஶத்யா க்ஷுத்³ரகாணாம்ʼ ஸமார்பயத் ॥ 6-45-23 (40340) புத்ரஸ்து தவ து³ர்த⁴ர்ஷோ நகுலஸ்ய மஹாஹவே । துரங்கா³ம்ʼஶ்சிச்சி²தே³ பா³ணைர்த்⁴வஜம்ʼ சைவாப்⁴யபாதயத் ॥ 6-45-24 (40341) து³ர்முக²: ஸஹதே³வம்ʼ ச ப்ரத்யுத்³யாய மஹாப³லம் । விவ்யாத⁴ ஶரவர்ஷேண யதமானம்ʼ மஹாஹவே ॥ 6-45-25 (40342) ஸஹதே³வஸ்ததோ வீரோ து³ர்முக²ஸ்ய மஹாரணே। ஶரேண ப்⁴ருʼதஶீக்ஷ்ணேன பாதயாமாஸ ஸாரதி²ம் ॥ 6-45-27aதாவன்யோன்யம்ʼ ஸமாஸாத்³ய ஸமரே யுத்³த⁴து³ர்மதௌ³ । 6-45-27bத்ராஸயேதாம்ʼ ஶரைர்கோ⁴ரை: க்ருʼதப்ரதிக்ருʼதைஷிணௌ ॥ 6-45-26 (40343) யுதி⁴ஷ்டி²ர: ஸ்வயம்ʼ ராஜா மத்³ரராஜானமப்⁴யயாத்। தஸ்ய மத்³ராதி⁴பஶ்சாபம்ʼ த்³விதா⁴ சிச்சே²த³ மாரிஷ ॥ 6-45-28 (40344) தத³பாஸ்ய த⁴னுஶ்சி²ந்னம்ʼ குந்தீபுத்ரோ யுதி⁴ஷ்டி²ர: । அன்யத்கார்முகமாதா³ய வேக³வத்³ப³லவத்தரம் ॥ 6-45-29 (40345) ததோ மத்³ரேஶ்வரம்ʼ ராஜா ஶரை: ஸன்னதபர்வபி⁴: । சா²த³யாமாஸ ஸங்க்ருத்³த⁴ஸ்திஷ்ட² திஷ்டே²தி சாப்³ரவீத் ॥ 6-45-30 (40346) த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஸ்ததோ த்³ரோணமப்⁴யத்³ரவத பா⁴ரத। தஸ்ய த்³ரோண: ஸுஸங்க்ருத்³த⁴: பராஸுகரணம்ʼ த்³ருʼட⁴ம் ॥ 6-45-31 (40347) த்ரிதா⁴ சிச்சே²த³ ஸமரே பாஞ்சால்யஸ்ய து கார்முகம் । ஶரம்ʼ சைவ மஹாகோ⁴ரம்ʼ காலத³ண்ட³மிவாபரம் ॥ 6-45-32 (40348) ப்ரேஷயாமாஸ ஸமரே ஸோ(அ)ஸ்ய காயே ந்யமஞ்ஜத। அதா²ந்யத்³த⁴னுராதா³ய ஸாயகாம்ʼஶ்ச சதுர்த³ஶ ॥ 6-45-33 (40349) த்³ரோணம்ʼ த்³ருபத³புத்ரஸ்து ப்ரதிவிவ்யாத⁴ ஸம்ʼயுகே³ । தாவன்யோன்யம்ʼ ஸுஸங்க்ருத்³தௌ⁴ சக்ரது: ஶுப்⁴ருʼஶம்ʼ ரணம் ॥ 6-45-34 (40350) ஸௌமத³த்திம்ʼ ரணே ஶங்கோ² ரப⁴ஸம்ʼ ரப⁴ஸோ யுதி⁴ । ப்ரத்யுத்³யயௌ மஹாராஜ திஷ்ட²திஷ்டே²தி சாப்³ரவீத் ॥ 6-45-35 (40351) தஸ்ய வை த³க்ஷிணம்ʼ வீரோ நிர்பி³பே⁴த³ ரணே பு⁴ஜம் । ஸமத³த்திஸ்ததா² ஶங்க²ம்ʼ ஜத்ருதே³ஶே ஸமாஹனத் ॥ 6-45-36 (40352) தயோஸ்தத³ப⁴வத்³யுத்³த⁴ம்ʼ கோ⁴ரரூபம்ʼ விஶாம்பதே । த்³ருʼப்தயோ: ஸமரே பூர்வம்ʼ வ்ருʼத்ரவாஸவயோரிவ ॥ 6-45-37 (40353) பா³ஹ்லீகம்ʼ து ரணே க்ருத்³த⁴ க்ருத்³த⁴ரூபோ விஶாம்பதே। அப்⁴யத்³ரவத³மேயாத்மா த்⁴ருʼஷ்டகேதுர்மஹாரத²: ॥ 6-45-38 (40354) பா³ஹ்லீகஸ்து ரணே ராஜந்த்⁴ருʼஷ்டகேதுமமர்ஷண: । ஶரைர்ப³ஹுபி⁴ரானர்ச்ச²த்ஸிம்ʼஹனாத³மதா²நத³த் ॥ 6-45-39 (40355) சேதி³ராஜஸ்து ஸங்க்ருத்³தோ⁴ பா³ஹ்லீகம்ʼ நவபி⁴: ஶரை: । விவ்யாத⁴ ஸமரே தூர்ணம்ʼ மத்தோ மத்தமிவ த்³விபம் ॥ 6-45-40 (40356) தௌ தத்ர ஸமரே க்ருத்³தௌ⁴ நர்த³ந்தௌ ச புன: புன: । ஸமீயது: ஸுஸங்க்ருத்³தா⁴வங்கா³ரவபு³தா⁴விவ ॥ 6-45-41 (40357) ராக்ஷஸம்ʼ ரௌத்³ரகர்மாணம்ʼ க்ரூரகர்மா க⁴டோத்கச: । அலம்பு³ஸம்ʼ ப்ரத்யுதி³யாத்³ப³லம்ʼ ஶக்ர இவாஹவே ॥ 6-45-42 (40358) க⁴டோத்கசஸ்தத: க்ருத்³தோ⁴ ராக்ஷஸம்ʼ தம்ʼ மஹாப³லம் । நவத்யா ஸாயகைஸ்தீக்ஷ்ணைர்தா³ரயாமாஸ பா⁴ரத ॥ 6-45-43 (40359) அலம்பு³ஸஸ்து ஸமரே பை⁴மஸேனிம்ʼ மஹாப³லம் । ப³ஹுதா⁴ தா³ரயாமாஸ ஶரை: ஸன்னதபர்வபி⁴: ॥ 6-45-44 (40360) வ்யப்⁴ராஜேதாம்ʼ ததஸ்தௌ து ஸம்ʼயுகே³ ஶரவிக்ஷதௌ। யதா² தே³வாஸுரே யுத்³தே⁴ ப³லஶக்ரௌ மஹாப³லௌ ॥ 6-45-45 (40361) ஶிக²ண்டீ³ ஸமரே ராஜந்த்³ரௌணிமப்⁴யுத்³யயௌ ப³லீ । அஶ்வத்தா²மா தத: க்ருத்³த³: ஶிக²ண்டி³நமுபஸ்தி²தம் ॥ 6-45-46 (40362) நாராசேன ஸுதீக்ஷ்ணேன ப்⁴ருʼஶம்ʼ வித்³த்⁴வா ஹ்யகம்பயத் । ஶிக²ண்ட்³யபி ததோ ராஜந்த்³ரோணபுத்ரமதாட³யத் ॥ 6-45-47 (40363) ஸாயகேன ஸுபீதேன தீக்ஷ்ணேன நிஶிதேன ச। தௌ ஜக்⁴நதுஸ்ததா³ந்யோன்யம்ʼ ஶரைர்ப³ஹுவிதை⁴ர்ம்ருʼதே⁴ ॥ 6-45-48 (40364) ப⁴க³த³த்தம்ʼ ரணே ஶூரம்ʼ விராடோ வாஹினீபதி:। அப்⁴யயாத்த்வரிதோ ராஜம்ʼஸ்ததோ யுத்³த⁴மவர்தத ॥ 6-45-49 (40365) விராடோ ப⁴க³த³த்தம்ʼ து ஶரவர்ஷண பா⁴ரத। அப்⁴யவர்ஷத்ஸுஸங்க்ருத்³தோ⁴ மேகோ⁴ வ்ருʼஷ்ட்யா இவாசலம் ॥ 6-45-50 (40366) ப⁴க³த³த்தஸ்ததஸ்தூர்ணம்ʼ விராடம்ʼ ப்ருʼதி²வீபதிம் । சா²த³யாமாஸ ஸமரே மேக⁴: ஸூர்யமிவோதி³தம் ॥ 6-45-51 (40367) ப்³ருʼஹத்க்ஷத்ரம்ʼ து கைகேயம்ʼ க்ருʼப: ஶாரத்³வதோ யயௌ । தம்ʼ க்ருʼப: ஶரவர்ஷேண ச்சா²த³யாமாஸ பா⁴ரத ॥ 6-45-52 (40368) கௌ³தமம்ʼ கைகய: க்ருத்³த⁴: ஶரவ்ருʼஷ்ட்யா(அ)ப்⁴யபூரயத் । தாவன்யோன்யம்ʼ ஹயான்ஹத்வா த⁴னுஶ்சி²த்வா ச பா⁴ரத ॥ 6-45-53 (40369) விரதா²வஸியுத்³தா⁴ய ஸமீயதுரமர்ஷணௌ । தயோஸ்தத³ப⁴வத்³யுத்³த⁴ம்ʼ கோ⁴ரரூபம்ʼ ஸுதா³ருணம் ॥ 6-45-54 (40370) த்³ருபத³ஸ்து ததோ ராஜன்ஸைந்த⁴வம்ʼ வை ஜயத்³ரத²ம் । அப்⁴யுத்³யயௌ ஹ்ருʼஷ்டரூபோ ஹ்ருʼஷ்டரூபம்ʼ பரந்தப: ॥ 6-45-55 (40371) தத: ஸைந்த⁴வகோ ராஜா த்³ருபத³ம்ʼ விஶிகை²ஸ்த்ரிபி⁴: । தாஜயாமாஸ ஸமரே ஸ ச தம்ʼ ப்ரத்யபி³த்⁴யத ॥ 6-45-56 (40372) தயோஸ்தத³ப⁴வத்³யுத்³த⁴ம்ʼ கோ⁴ரரூபம்ʼ ஸுதா³ருணம் । ஈக்ஷணப்ரீதிஜனநம்ʼ ஶுக்ராங்க³ரகயோரிவ ॥ 6-45-57 (40373) விகர்ணஸ்து ஸுதஸ்துப்⁴யம்ʼ ஸுதஸோமம்ʼ மஹாப³லம் । அப்⁴யயாஞ்ஜவனைரஶ்வைஸ்ததோ யுத்³த⁴மவர்தத ॥ 6-45-58 (40374) விகர்ண: ஸுதஸோமம்ʼ து வித்³த்⁴வா நாகம்பயச்ச²ரை: । ஸுதஸோமோ விகர்ணம்ʼ ச தத³த்³பு⁴தமிவாப⁴வத் ॥ 6-45-59 (40375) ஸுஶர்மாணம்ʼ நரவ்யாக்⁴ரஶ்சேகிதானோ மஹாரத²: । அப்⁴யத்³ரவத்ஸுஸங்க்ருத்³த⁴: பாண்ட³வார்தே² பராக்ரமீ ॥ 6-45-60 (40376) ஶுஶர்மா து மஹாராஜ சேகிதானம்ʼ மஹாரத²ம் । மஹதா ஶரவர்ஷேண வாரயாமாஸ ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-45-61 (40377) சேகிதானோ(அ)பி ஸம்ʼரப்³த⁴: ஸுஶர்மாணாம்ʼ மஹாஹவே । ப்ராச்சா²த³யத்தமிஷுபி⁴ர்மஹாமேக⁴ இவாசலம் ॥ 6-45-62 (40378) ஶகுனி: ப்ரதிவிந்த்⁴யம்ʼ து பராக்ராந்தம்ʼ பராக்ரமீ । அப்⁴யத்³ரவத ராஜேந்த்³ர மத்த: ஸிம்ʼஹ இவ த்³விபம் ॥ 6-45-63 (40379) யௌதி⁴ஷ்டி²ரஸ்து ஸங்க்ருத்³த⁴: ஸௌப³லம்ʼ நிஶிதை: ஶரை: । வ்யதா³ரயத ஸங்க்³ராமே மக⁴வானிவ தா³நவம் ॥ 6-45-64 (40380) ஶகுனி: ப்ரதிவிந்த்⁴யம்ʼ து ப்ரதிவித்⁴யந்தமாஹவே। வ்யதா³ரயன்மஹாப்ராஜ்ஞ: ஶரை: ஸன்னதபர்வபி⁴: ॥ 6-45-65 (40381) ஸுத³க்ஷிணம்ʼ து ராஜேந்த்³ர காம்போ⁴ஜானாம்ʼ மஹாரத²ம் । ஶ்ருதகர்மா பராக்ராந்தமப்⁴யத்³ரவத ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-45-66 (40382) ஸுத³க்ஷிணஸ்து ஸமரே ஸாஹதே³விம்ʼ மஹாரத²ம் । வித்³த்⁴வா நாகம்பயத வை மைனாகமிவ பர்வதம் ॥ 6-45-67 (40383) ஶ்ருதகர்மா தத: க்ருத்³த⁴: காம்போ⁴ஜானாம்ʼ மஹாரத²ம் । ஶரைர்ப³ஹுபி⁴ரானர்ச்ச²த்³தா³ரயன்னிவ ஸர்வஶ: ॥ 6-45-68 (40384) இராவானத² ஸங்க்ருத்³த⁴: ஶ்ருதாயுஷமரிந்த³மம் । ப்ரத்யுத்³யயௌ ரணே யத்தோ யத்தரூபம்ʼ பரந்தப: ॥ 6-45-69 (40385) ஆர்ஜுனிஸ்தஸ்ய ஸமரே ஹயான்ஹத்வா மஹாரத²: । நனாத³ ப³லவான்னாத³ம்ʼ தத்ஸைன்யம்ʼ ப்ரத்யபூரயத் ॥ 6-45-70 (40386) ஶ்ருதாயுஸ்து தத: க்ருத்³த⁴: பா²ல்கு³நே: ஸமரே ஹயான்। நிஜகா⁴ந க³தா³க்³ரேண ததோ யுத்³த⁴மவர்தத ॥ 6-45-71 (40387) விந்தா³நிவிந்தா³வாவந்த்யௌ குந்திபோ⁴ஜம்ʼ மஹாரத²ம் । ஸஸேனம்ʼ ஸஸுதம்ʼ வீரம்ʼ ஸம்ʼஸஸ·ஞ்ஜதுராஹவே ॥ 6-45-72 (40388) தத்ராத்³பு⁴தமபஶ்யாம தயோர்கோ⁴ரம்ʼ பராக்ரமம் । அயுத்⁴யேதாம்ʼ ஸ்தி²ரௌ பூ⁴த்வா மஹத்யா ஸேனயா ஸஹ ॥ 6-45-73 (40389) அனுவிந்த³ஸ்து க³த³யா குந்திபோ⁴ஜமதாட³யத்। குந்திபோ⁴ஜஶ்ச தம்ʼ தூர்ணம்ʼ ஶரவ்ராதைரவாகிரத் ॥ 6-45-74 (40390) குந்திபோ⁴ஜஸுதஶ்சாபி விந்த³ம்ʼ விவ்யாத⁴ ஸாயகை: । ஸ ச தம்ʼ ப்ரதிவிவ்யாத⁴ தத³த்³பு⁴தமிவாப⁴வத் ॥ 6-45-75 (40391) கேகயா ப்⁴ராதர: பஞ்ச கா³ந்தா⁴ரான்பஞ்ச மாரிஷ । ஸஸைன்யாஸ்தே ஸஸைன்யாம்ʼஶ்ச யோத⁴யாமாஸுராஹவே ॥ 6-45-76 (40392) வீரபா³ஹுஶ்ச தே புத்ரோ வைராடிம்ʼ ரத²ஸத்தமம் । உத்தரம்ʼ யோத⁴யாமாஸ விவ்யாத⁴ நிஶிதை: ஶரை: ॥ 6-45-77 (40393) உத்தரஶ்சாபி தம்ʼ வீரம்ʼ விவ்யாத⁴ நிஶிதை: ஶரை: । சேதி³ராட் ஸமரே ராஜன்னுலூகம்ʼ ஸமபி⁴த்³ரவத் ॥ 6-45-78 (40394) ததை²வ ஶரவர்ஷேண உலூகம்ʼ ஸமவித்³த்⁴யத । உலூகஶ்சாபி தம்ʼ பா³ணைர்னிஶிதைர்லோமவாஹிபி⁴: ॥ 6-45-79 (40395) தயோர்யுத்³த⁴ம்ʼ ஸமப⁴வத்³தோ⁴ரரூபம்ʼ விஶாந்தே । தா³ரயேதாம்ʼ ஸுஸங்க்ருத்³தா⁴வன்யோன்யமபராஜிதௌ ॥ 6-45-80 (40396) ஏவம்ʼ த்³வந்த்³வஸஹஸ்ராணி ரத²வாரணவாஜினாம் । பதா³தீனாம்ʼ ச ஸமரே தவ தேஷாம்ʼ ச ஸங்குலே ॥ 6-45-81 (40397) முஹூர்தமிவ தத்³யுத்³த⁴மாஸீன்மது⁴ரத³ர்ஶனம் । தத உன்மத்தவத்³ராஜன்ன ப்ராஜ்ஞாயத கிஞ்சன ॥ 6-45-82 (40398) க³ஜோ க³ஜேன ஸமரே ரதி²நம்ʼ ச ரதீ² யயௌ । அஶ்வோ(அ)ஶ்வம்ʼ ஸமபி⁴ப்ராயாத்பதா³திஶ்ச பதா³தினம் ॥ 6-45-83 (40399) ததோ யுத்³த⁴ம்ʼ ஸுது³ர்த⁴ர்ஷம்ʼ வ்யாகுலம்ʼ ஸமபத்³யத। ஶூராணாம்ʼ ஸமரே தத்ர ஸமாஸாத்³யேதரேதரம் ॥ 6-45-84 (40400) தத்ர தே³வர்ஷய: ஸித்³தா⁴ஶ்சாரணாஶ்ச ஸமாக³தா: । ப்ரேக்ஷந்த தத்³ரணம்ʼ கோ⁴ரம்ʼ தே³வாஸுரஸமம்ʼ பு⁴வி ॥ 6-45-85 (40401) ததோ த³ந்திஸஹஸ்ராணி ர்தா²நாம்ʼ சாபி மாரிஷ। அஶ்வௌகா⁴: புருஷௌகா⁴ஶ்ச விபரீதம்ʼ ஸமாயயு: ॥ 6-45-86 (40402) தத்ரதத்ர ப்ரத்³ருʼஶ்யந்தே ரத²வாரணபத்தய: । ஸாதி³நஶ்ச நரவ்யாக்⁴ர யுத்⁴யமானா முஹுர்முஹு: ॥ ॥ 6-45-87 (40403) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி ப்ரத²மதி³வஸயுத்³தே⁴ பஞ்சசத்வாரிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-46-0 (40404) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-46-0x (4107) ராஜஞ்ஶதஸஹஸ்ராணி தத்ரதத்ர பதா³தினாம் । நிர்மர்யாத³ம்ʼ ப்ரயுத்³தா⁴நி தத்தே வக்ஷ்யாமி பா⁴ரத ॥ 6-46-1 (40405) ந புத்ர: பிதரம்ʼ ஜஜ்ஞே பிதா வா புத்ரமௌரஸம் । ந ப்⁴ராதா ப்⁴ராதரம்ʼ தத்ர ஸ்வஸ்த்ரீயம்ʼ ந ச மாதுல: ॥ 6-46-2 (40406) ந மாதுலம்ʼ ச ஸ்வஸ்ரீயோ ந ஸகா²யம்ʼ ஸகா² ததா²। ஆவிஷ்டா இவ யுத்⁴யந்தே பாண்ட³வா: குருபி⁴: ஸஹ ॥ 6-46-3 (40407) ரதா²நீகம்ʼ நரவ்யாக்⁴ரா: கேசித³ப்⁴யபதன்ரதை²: । அப⁴ஜ்யந்த யுகை³ரேவ யுகா³நி ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-46-4 (40408) ரதே²ஷாஶ்ச ரதேஷாபி⁴: கூரா ரத²கூப³ரை:। ஸங்க³தை: ஸஹிதா: கேசித்பரஸ்பரஜிகா⁴ம்ʼஸவ: ॥ 6-46-5 (40409) ந ஶேகுஶ்சலிதும்ʼ கேசித்ஸன்னிபத்ய ரதா² ரதை²: । ப்ரபி⁴ந்னாஸ்து மஹாகாயா: ஸன்னிபத்ய க³ஜா க³ஜை: ॥ 6-46-6 (40410) ப³ஹுதா⁴ தா³ரயன்க்ருத்³தா⁴ விஷாணைரிதரேதரம்। ஸதோரணபதாகைஶ்ச வாரணா வரவாரணை: ॥ 6-46-7 (40411) அபி⁴ஸ்ருʼத்ய மஹாராஜ வேக³வத்³பி⁴ர்மஹாக³ஜை: । த³ந்தைரபி⁴ஹதாஸ்தத்ர சுக்ருஶு: பரமாதுரா: ॥ 6-46-8 (40412) அபி⁴நீதாஶ்ச ஶிக்ஷாபி⁴ஸ்தோத்ராங்குஶஸமாஹதா:। அப்ரபி⁴ந்னா: ப்ரபி⁴ந்னானாம்ʼ ஸம்ʼமுகா²பி⁴முகா² யயு: ॥ 6-46-9 (40413) ப்ரபி⁴ந்னைரபி ஸம்ʼஸக்தா: கேசித்தத்ர மஹாக³ஜா: । க்ரௌஞ்சவன்னினத³ம்ʼ க்ருʼத்வா து³த்³ருவு: ஸர்வதோ தி³ஶம் ॥ 6-46-10 (40414) ஸம்யக்ப்ரணீதா நாகா³ஶ்ச ப்ரபி⁴ந்னகரடாமுகா²: । ருʼஷிதோமரனாராசைர்னிர்வித்³தா⁴ வரவாரணா: ॥ 6-46-11 (40415) ப்ரணேது³ர்பி⁴ந்னமர்மாணோ நிபேதுஶ்ச க³தாஸவ:। ப்ராத்³ரவந்த தி³ஶ: கேசின்னத³ந்தோ பை⁴ரவான்ரவான் ॥ 6-46-12 (40416) க³ஜானாம்ʼ பாத³ரக்ஷாஸ்து வ்யூடோ⁴ரஸ்கா: ப்ரஹாரிண: । ருʼஷ்டிபி⁴ஶ்ச த⁴னுர்பி⁴ஶ்ச விமலைஶ்ச பரஶ்வதை²: ॥ 6-46-13 (40417) க³தா³பி⁴ர்முஸலைஶ்சைவ பி⁴ந்தி³பாலை: ஸதோமரை: । ஆயஸை: பரிகை⁴ஶ்சைவ நிஸ்திரம்ʼஶைர்விமலை ஶிதை: । 6-46-14 (40418) ப்ரக்³ருʼஹீதை: ஸுஸம்ʼரப்³தா⁴ த்³ரவமாணாஸ்ததஸ்தத:। வ்யத்³ருʼஶ்யந்த மஹாராஜ பரஸ்பரஜிகா⁴ம்ʼஸவ: ॥ 6-46-15 (40419) ராஜமானாஶ்ச நிஸ்த்ரிம்ʼஶா: ஸம்ʼஸிக்தா நரஶோணிதை:। ப்ரத்யத்³ருʼஶ்யந்த ஶூராணாமன்யோன்யமபி⁴தா⁴வதாம் ॥ 6-46-16 (40420) அவக்ஷிப்தாவதூ⁴தானாமஸீனாம்ʼ வீரபா³ஹுபி⁴: । ஸஞ்ஜஜ்ஞே துமுல: ஶப்³த³: பததாம்ʼ பரமர்மஸு ॥ 6-46-17 (40421) க³தா³முஸலருக்³ணானாம்ʼ பி⁴ந்னானாம்ʼ ச வராஸிபி⁴: । த³ந்தித³ந்தாவபி⁴ந்னானாம்ʼ ம்ருʼதி³தானாம்ʼ ச த³ந்திபி⁴: ॥ 6-46-18 (40422) தத்ர தத்ர நரௌகா⁴ணாம்ʼ க்ரோஶதாமிதரேதரம் । ஶுஶ்ருவுர்தா³ருணா வாச: ப்ரேதானாமிவ பா⁴ரத ॥ 6-46-19 (40423) ஹயைரபி ஹயாரோஹாஶ்சாமராபீட³தா⁴ரிபி⁴: । ஹம்ʼஸைரிவ மஹாவேகை³ரன்யோன்யமபி⁴வித்³ருதா: ॥ 6-46-20 (40424) தைர்விமுக்தா மஹாப்ராஸா ஜாம்பூ³நத³விபூ⁴ஷணா: । ஆஶுகா³ விமலாஸ்தீக்ஷ்ணா: ஸம்பேதுர்பு⁴ஜகோ³பமா: ॥ 6-46-21 (40425) அஶ்வைரக்³ந்யஜவை: கேசிதா³ப்லுத்ய மஹதோ ரதா²த் । ஶிராம்ʼஸ்யாத³தி³ரே வீரா ரதி²நாமஶ்வஸாதி³ந: ॥ 6-46-22 (40426) ப³ஹூனபி ஹயாரோஹான்ப⁴ல்லை: ஸன்னதபர்வபி⁴: । ரதீ² ஜகா⁴ந ஸம்ப்ராப்ய பா³ணகோ³சரமாக³தான் ॥ 6-46-23 (40427) நவமேக⁴ப்ரதீகாஶாஶ்சாக்ஷிப்ய துரகா³ந்க³ஜா: । பாதை³ரேவ விம்ருʼத்³க³ந்தி மத்தா: கனகபூ⁴ஷணா: ॥ 6-46-24 (40428) பாட்²யமானேஷு கும்பே⁴ஷு பார்ஶ்வேஷ்வபி ச வாரணா:। ப்ராஸைர்வினிஹதா: கேசித்³வினேது³: பரமாதுரா: ॥ 6-46-25 (40429) ஸாஶ்வாரோஹான்ஹயான்காம்ʼஶ்சிது³ந்மத்²ய வரவாரணா: । ஸஹஸா சிக்ஷிபுஸ்தத்ர ஸங்குலே பை⁴ரவே ஸதி ॥ 6-46-26 (40430) ஸாஶ்வாரோஹான்விஷாணாக்³ரைருத்க்ஷிப்ய துரகா³ந்க³ஜா: । ரதௌ²கா⁴நபி⁴ம்ருʼத்³க³ந்த: ஸத்⁴வஜானபி⁴சக்ரமு: ॥ 6-46-27 (40431) பும்ʼஸ்த்வாத³திமத³த்வாச்ச கேசித்தத்ர மஹாக³ஜா: । ஸாஶ்வாரோஹான்ஹயாஞ்ஜக்⁴நு: கரை: ஸசரணைஸ்ததா² ॥ 6-46-28 (40432) அஶ்வாரோஹைஶ்ச ஸமரே ஹஸ்திஸாதி³பி⁴ரேவ ச । ப்ரதிமானேஷு கா³த்ரேஷு பார்ஶ்வஷ்வபி⁴ ச வாரணான் । ஆஶுகா³ விமலாஸ்தீக்ஷ்ணா: ஸம்பேதுர்பு⁴ஜகோ³பமா: ॥ 6-46-29 (40433) நராஶ்வகாயான்னிர்பி⁴த்³ய லௌஹானி கவசானி ச। நிபேதுர்விமலா: ஶக்த்யோ வீரபா³ஹுபி⁴ரர்பிதா: ॥ 6-46-30 (40434) மஹோல்ககாப்ரதிமா கோ⁴ராஸ்தத்ர தத்ர விஶாம்பதே। த்³வீபிசர்மாவனத்³தை⁴ஶ்ச வ்யாக்⁴ரசர்மச்ச²தை³ரபி ॥ 6-46-31 (40435) விகோஶைர்விமலை: க²ங்கை³ரபி⁴ஜத்⁴நு: பரான்ரணே । அபி⁴ப்லுதமபி⁴க்ருத்³த⁴மேகபார்ஶ்வாவதா³ரிதம் ॥ 6-46-32 (40436) வித³ர்ஶயந்த: ஸம்பேது: க²ங்க³சர்மபரஶ்வதை²:। கேசிதா³க்ஷிப்ய கரிண: ஸாஶ்வானபி ரதா²ந்கரை: ॥ 6-46-33 (40437) விகர்ஷந்தோ தி³ஶ: ஸர்வா: ஸம்பேது: ஸர்வஶப்³த³கா³:। ஶங்குபி⁴ர்தா³ரிதா: கேசித்ஸம்பி⁴ந்னாஶ்ச பரஶ்வதை²: ॥ 6-46-34 (40438) ஹஸ்திபி⁴ர்ம்ருʼதி³தா: கேசித்க்ஷுண்ணாஶ்சான்யே துரங்க³மை: । ரத²னேமினிக்ருʼத்தாஶ்ச நிக்ருʼத்தாஶ்ச பரஶ்வதை²: ॥ 6-46-35 (40439) வ்யாக்ரோஶந்த நரா ராஜம்ʼஸ்தத்ரதத்ர ஸ்ம பா³ந்த⁴வான்। புத்ரானந்யே பித்ரூʼனந்யே ப்⁴ராத்ரூʼம்ʼஶ்ச ஸஹ ப³ந்து⁴பி⁴: ॥ 6-46-36 (40440) மாதுலான்பா⁴கி³நேயாம்ʼஶ்ச பரானபி ச ஸம்ʼயுகே³ । விகீர்ணாந்த்ரா: ஸுப³ஹவோ ப⁴க்³நஸக்தா²ஶ்ச பா⁴ரத ॥ 6-46-37 (40441) பா³ஹுபி⁴ஶ்சாபரே சி²ந்னை: பார்ஶ்வேஷு ச விதா³ரிதா: । க்ரந்த³ந்த: ஸமத்³ருʼஶ்யந்த த்ருʼஷிதா ஜீவிதேப்ஸவ: ॥ 6-46-38 (40442) த்ருʼஷாபரிக³தா: கேசித³ல்பஸத்வா விஶாம்பதே। பூ⁴மௌ நிபதிதா: ஸங்க்²யே ம்ருʼக³யாஞ்சக்ரிரே ஜலம் ॥ 6-46-39 (40443) ருதி⁴ரௌக⁴பரிக்லின்னா: க்லிஶ்யமானாஶ்ச பா⁴ரத । வ்யனிந்த³ன்ப்⁴ருʼஶமாத்மானம்ʼ தவ புத்ராம்ʼஶ்ச ஸங்க³தான் ॥ 6-46-40 (40444) அபரே க்ஷத்ரிகயா: ஶூரா: க்ருʼதவைரா: பரஸ்பரம் । நைவ ஶஸ்த்ரம்ʼ விமுஞ்சந்தி நைவ க்ரந்த³ந்தி மாரிஷ । தர்ஜயந்தி ச ஸம்ʼஹ்ருʼஷ்டாஸ்தத்ரதத்ர பரஸ்பரம் ॥ 6-46-41 (40445) ஆத³ஶ்ய த³ஶனைஶ்சாபி க்ரோதா⁴த்ஸ்வரத³னச்ச²த³ம் । ப்⁴ருகுடீகுடிலைர்வக்ரை: ப்ரேக்ஷந்தி ச பரஸ்பரம் ॥ 6-46-42 (40446) அபரே க்லிஶ்யமானாஸ்து ஶரார்தா வ்ரணபீடி³தா:। நிஷ்கூஜா: ஸமபத்³யந்த த்³ருʼட⁴ஸத்வா மஹாப³லா: ॥ 6-46-43 (40447) அன்யே ச விரதா²: ஶூரா ரத²மன்யஸ்ய ஸம்ʼயுகே³। ப்ரார்த²யானா நிபதிதா: ஸங்க்ஷுண்ணா வரவாரணை: । அஶோப⁴ந்த மஹாராஜ ஸபுஷ்பா இவ கிம்ʼஶுகா: ॥ 6-46-44 (40448) ஸம்ப³பூ⁴வுரனீகேஷு ப³ஹவோ பை⁴ரவஸ்வனா:। வர்தமானே மஹாபீ⁴மே தஸ்மின்வீரவரக்ஷயே॥ 6-46-45 (40449) நிஜகா⁴ந பிதா புத்ரம்ʼ புத்ரஶ்ச பிதரம்ʼ ரணே। ஸ்வஸ்த்ரீயோ மாதுலம்ʼ சாபி ஸ்வஸ்ரீயம்ʼ சாபி மாதுல: ॥ 6-46-46 (40450) ஸகா² ஸகா²யம்ʼ ச ததா² ஸம்ப³ந்தீ⁴ பா³ந்த⁴வம்ʼ ததா²। ஏவம்ʼ யுயுதி⁴ரே தத்ர குரவ: பாண்ட³வை: ஸஹ ॥ 6-46-47 (40451) வர்தமானே ததா² தஸ்மின்னிர்மர்யாதே³ ப⁴யானகே । பீ⁴ஷ்மமாஸாத்³ய பார்தா²நாம்ʼ வாஹினீ ஸமகம்பத ॥ 6-46-48 (40452) கேதுனா பஞ்சதாரேண தாலேன பா⁴ரதர்ஷப⁴ । ராஜதேன மஹாபா³ஹுருச்ச்²ரிதேன மஹாரதே² । ப³பௌ⁴ பீ⁴ஷ்மஸ்ததா³ ராஜம்ʼஶ்சந்த்³ரமா இவ மேருணா ॥ ॥ 6-46-49 (40453) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி ப்ரத²மதி³வஸயுத்³தே⁴ ஷட்சத்வாரிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-47-0 (40454) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-47-0x (4108) க³தபூர்வாஹ்ணபூ⁴யிஷ்டி² தஸ்மின்னஹனி தா³ருணே। வர்தமானே ததா² ரௌத்³ரே மஹாவீரவரக்ஷயே ॥ 6-47-1 (40455) து³ர்முக²: க்ருʼதவர்மா ச க்ருʼப: ஶல்யோ விவிம்ʼஶதி:। பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஜுகு³புராஸாத்³ய தவ புத்ரேண சோதி³தா: ॥ 6-47-2 (40456) ஏதைரதிரதை²ர்கு³ப்த: பஞ்சபி⁴ர்ப⁴ரதர்ஷப⁴: । பாண்ட³வானாமனீகானி விஜகா³ஹே மஹாரத²: ॥ 6-47-3 (40457) சேதி³காஶிகரூஷேஷு பஞ்சாலேஷு ச பா⁴ரத । பீ⁴ஷ்மஸ்ய ப³ஹுதா⁴ தாலஶ்சலத்கேதுரத்³ருʼஶ்யத ॥ 6-47-4 (40458) ஸ ஶிராம்ʼஸி ரணே(அ)ரீணாம்ʼ ரதா²ம்ʼஶ்ச ஸயுக³த்⁴வஜான் । நிசகர்த மஹாவேகை³ர்ப⁴ல்லை: ஸன்னதபர்வபி⁴: ॥ 6-47-5 (40459) ந்ருʼத்யதோ ரத²மார்கே³ஷு பீ⁴ஷ்மஸ்ய ப⁴ரதர்ஷப⁴ । ப்⁴ருʼஶமார்தஸ்வரம்ʼ சக்ருர்னாகா³ மர்மணி தாடி³தா: ॥ 6-47-6 (40460) அபி⁴மன்யு: ஸுஸங்க்ருத்³த⁴: பிஶஹ்கை³ஸ்துரகோ³த்தமை: । ஸம்ʼயுக்தம்ʼ ரத²மாஸ்தா²ய ப்ராயாத்³பீ⁴ஷ்மரத²ம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-47-7 (40461) ஜாம்பூ³நத³விசித்ரேண கர்ணிகாரேண கேதுனா । அப்⁴யவர்தத பீ⁴ஷ்மம்ʼ ச தாம்ʼஶ்சைவ ரத²ஸத்தமான் ॥ 6-47-8 (40462) ஸ தாலகேதோஸ்தீக்ஷ்ணேன கேதுமாஹத்ய பத்ரிணா । பீ⁴ஷ்மேண யுயுதே⁴ வீரஸ்தஸ்ய சானுரதை²: ஸஹ ॥ 6-47-9 (40463) க்ருʼதவர்மாணமேகேன ஶல்யம்ʼ பஞ்சபி⁴ராஶுகை³: । வித்³த்⁴வா நவபி⁴ரானர்ச்ச²ச்சி²தாக்³ரை: ப்ரதிபாமஹம் ॥ 6-47-10 (40464) பூர்ணாயதவிஸ்ருʼஷ்டேன ஸம்யக்ப்ரணிஹிதேன ச। த்⁴வஜமேகேன விவ்யாத⁴ ஜாம்பூ³நத³பரிஷ்க்ருʼதம் ॥ 6-47-11 (40465) து³ர்முக²ஸ்ய து ப⁴ல்லேன ஸர்வாவரணபே⁴தி³நா । ஜஹார ஸாரதே²: காயாச்சி²ர: ஸன்னதபர்வணா ॥ 6-47-12 (40466) த⁴னுஶ்சிச்சே²த³ ப⁴ல்லேன கார்தஸ்வரவிபூ⁴ஷிதம்। க்ருʼபஸ்ய நிஶிதாக்³ரேண தாம்ʼஶ்ச தீக்ஷ்ணமுகை²: ஶரை: ॥ 6-47-13 (40467) ஜகா⁴ந பரமக்ருத்³தோ⁴ ந்ருʼத்யன்னிவ மஹாரத²: । தஸ்ய லாக⁴வமுத்³வீக்ஷ்ய துதுஷுர்தே³வதா அபி ॥ 6-47-14 (40468) லப்³த⁴லக்ஷதயா கார்ஷ்ணே: ஸர்வே பீ⁴ஷ்மமுகா² ரதா²: । ஸத்வவந்தமமன்யந்த ஸாக்ஷாதி³வ த⁴னஞ்ஜயம் ॥ 6-47-15 (40469) தஸ்ய லாக⁴வமார்க³ஸ்த²மலாதஸத்³ருʼஶப்ரப⁴ம்। தி³ஶ: பர்யபதச்சாபம்ʼ கா³ண்டீ³வமிவ கோ⁴ஷவத் ॥ 6-47-16 (40470) தமாஸாத்³ய மஹாவேகை³ர்பீ⁴ஷ்மோ நவ்ரபி⁴ராஶுகை³: । விவ்யாத⁴ ஸமரே தூர்ணமார்ஜுனிம்ʼ பரவீரஹா ॥ 6-47-17 (40471) த்⁴வஜம்ʼ சாஸ்ய த்ரிபி⁴ர்ப⁴ல்லைஶ்சிச்சே²த³ பரமௌஜஸ: । ஸாரதி²ம்ʼ ச த்ரிபி⁴ர்பா³ணைராஜகா⁴ந யதவ்ரத: ॥ 6-47-18 (40472) ததை²வ க்ருʼதவர்மா ச க்ருʼப: ஶல்யஶ்ச மாரிஷ । வித்³த்⁴வா நாகம்பயத்கார்ஷ்ணிம்ʼ மைனாகமிவ பர்வதம் ॥ 6-47-19 (40473) ஸ தை: பரிவ்ருʼத: ஶூரோ தா⁴ர்தராஷ்ட்ரைர்மஹாரதை²: । வவர்ஷ ஶரவர்ஷாணி கார்ஷ்ணி: பஞ்சரதா²ந்ப்ரதி ॥ 6-47-20 (40474) ததஸ்தேஷாம்ʼ ஸஹஸ்ராணி ஸம்ʼவார்ய ஶரவ்ருʼஷ்டிபி⁴: । நனாத³ ப³லவான்கார்ஷ்ணிர்பீ⁴ஷ்மாய விஸ்ருʼஜ்யஞ்ஶரான் ॥ 6-47-21 (40475) தத்ராஸ்ய ஸுமஹத்³ராஜன்பா³ஹ்வோர்ப³லமத்³ருʼஶ்யத । யதமானஸ்ய ஸமரே பீ⁴ஷ்மமர்த³யத: ஶரை: ॥ 6-47-22 (40476) பராக்ராந்தஸ்ய தஸ்யைவ பீ⁴ஷ்மோ(அ)பி ப்ராஹிணோச்ச²ரான் । ஸ தாம்ʼஶ்சிச்சே²த³ ஸமரே பீ⁴ஷ்மசாபச்யுதாஞ்ஶரான் ॥ 6-47-23 (40477) ததோ த்⁴வஜமாமோகே⁴ம்ʼஷுர்பீ⁴ஷ்மஸ்ய நவபி⁴: ஶரை: । சிச்சே²த³ ஸமரே வீரஸ்தத உச்சுக்ருஶுர்ஜனா: ॥ 6-47-24 (40478) ஸ ராஜதோ மஹாஸ்கந்த⁴ஸ்தாலோ ஹேமவிபூ⁴ஷித: । ஸௌப⁴த்³ரவிஶிகை²ஶ்சி²ந்ன: பபாத பு⁴வி பா⁴ரத ॥ 6-47-25 (40479) தம்ʼ து ஸௌப⁴த்³ரவிஶிகை²: பாதிதம்ʼ ப⁴ரதர்ஷப⁴ । த்³ருʼஷ்ட்வா பீ⁴மோ நனாதோ³ச்சை: ஸௌப⁴த்³ரமபி⁴ஹர்ஷயன் ॥ 6-47-26 (40480) அத² பீ⁴ஷ்மோ மஹாஸ்ராணி தி³வ்யானி ஸுப³ஹூனி ச । ப்ராது³ஶ்சக்ரே மஹாரௌத்³ரே ரணே தஸ்மின்மஹாப³ல: ॥ 6-47-27 (40481) தத: ஶரஸஹஸ்ரேண ஸௌப⁴த்³ரம்ʼ ப்ரதிதாமஹ: । அவாகிரத³மேயாத்மா தத³த்³பு⁴தமிவாப⁴வத் ॥ 6-47-28 (40482) ததோ த³ஶ மஹேஷ்வாஸா: பாண்ட³வானாம்ʼ மஹாரதா²: । ரக்ஷார்த²மப்⁴யதா⁴வந்த ஸௌப⁴த்³ரம்ʼ த்வரிதா ரதை²: ॥ 6-47-29 (40483) விராட: ஸஹ புத்ரேண த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஶ்ச பார்ஷத: । பீ⁴மஶ்ச கேகயாஶ்சைவ ஸாத்யகிஶ்ச விஶாம்பதே ॥ 6-47-30 (40484) தேஷாம்ʼ ஜவேனாபததாம்ʼ பீ⁴ஷ்ம: ஶாந்தனவோ ரணே । பாஞ்சால்யம்ʼ த்ரிபி⁴ரானர்ச்ச²த்ஸாத்யகிம்ʼ நவபி⁴: ஶரை: । 6-47-31 (40485) பூர்ணாயதவிஸ்ருʼஷ்டேன க்ஷுரேண நிஶிதேன ச। த்⁴வஜமேகேன சிச்சே²த³ பீ⁴மஸேனஸ்ய பத்ரிணா ॥ 6-47-32 (40486) ஜாம்பூ³நத³மய: ஶ்ரீமான்கேஸரீ ஸ நரோத்தம । பபாத பீ⁴மஸேனஸ்ய பீ⁴ஷ்மேண மதி²தோ ரதா²த் ॥ 6-47-33 (40487) ததோ பீ⁴மஸ்த்ரிபி⁴ர்வித்³த்⁴வா பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஶாந்தனவம்ʼ ரணே। க்ருʼபமேகேன விவ்யாத⁴ க்ருʼதவர்மாணமஷ்டபி⁴: ॥ 6-47-34 (40488) ப்ரக்³ருʼஹீதாக்³ரஹஸ்தேகன வைராடிரபி த³ந்தினா । அப்⁴யத்³ரவத ராஜானம்ʼ மத்³ராதி⁴பதிமுத்தர: ॥ 6-47-35 (40489) தஸ்ய வாரணராஜஸ்ய ஜவேனாபததோ ரதே² । ஶல்யோ நிவாரயாமாஸ வேக³மப்ரதிமம்ʼ ஶரை: । 6-47-36 (40490) தஸ்ய க்ருத்³த⁴: ஸ நாகே³ந்த்³ரோ ப்³ருʼஹத: ஸாது⁴வாஹின: । பதா³ யுக³மதி⁴ஷ்டா²ய ஜகா⁴ந சதுரோ ஹயான் ॥ 6-47-37 (40491) ஸ ஹதாஶ்வே ரதே² திஷ்ட²ன்மத்³ராதி⁴பதிராயஸீம் । உத்தராந்தகரீம்ʼ ஶக்திம்ʼ சிக்ஷேப பு⁴ஜகோ³பமாம் ॥ 6-47-38 (40492) தயா பி⁴ந்னதனுத்ராண: ப்ரவிஶ்ய விபுலம்ʼ தம:। ஸ பபாத க³ஜஸ்கந்தா⁴த்பரமுக்தாங்குஶதோமர: ॥ 6-47-39 (40493) அஸிமாதா³ய ஶல்யோ(அ)பி அவப்லுத்ய ரதோ²த்தமாத்। தஸ்ய வாரணராஜஸ்ய சிச்சே²தா³த² மஹாகரம் ॥ 6-47-40 (40494) பி⁴ந்னமர்மா ஶரஶதைஶ்சி²ந்னஹஸ்த: ஸவாரண:। பீ⁴மமார்தஸ்வரம்ʼ க்ருʼத்வா பபாத ச மமார ச ॥ 6-47-41 (40495) ஏததீ³த்³ருʼஶகம்ʼ க்ருʼத்வா மத்³ரராஜோ நராதி⁴ப । ஆருரோஹ ரத²ம்ʼ தூர்ணம்ʼ பா⁴ஸ்வரம்ʼ க்ருʼதவர்மண: ॥ 6-47-42 (40496) உத்தரம்ʼ வை ஹதம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா வைராடிர்ப்⁴ராதரம்ʼ ததா³ । க்ருʼதவர்மணா ச ஸஹிதம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா ஶல்யமவஸ்தி²தம் ॥ 6-47-43 (40497) ஶ்வேத: க்ரோதா⁴த்ப்ரஜஜ்வால ஹவிஷா ஹவ்யவாடி³வ । ஸ விஸ்பா²ர்ய மஹச்சாபம்ʼ ஶக்ரசாபோபமம்ʼ ப³லீ ॥ 6-47-44 (40498) அப்⁴யதா⁴வ·ஞ்ஜிகா⁴ம்ʼஸன்வை ஶல்யம்ʼ மத்³ராதி⁴பம்ʼ ப³லீ। மஹதா ரத²வம்ʼஶேன ஸமந்தாத்பரிவாரித: ॥ 6-47-45 (40499) முஞ்சன்பா³ணமயம்ʼ வர்ஷம்ʼ ப்ராயாச்ச²ல்யரத²ம்ʼ ப்ரதி। தமாபதந்தம்ʼ ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய மத்தவாரணவிக்ரமம் ॥ 6-47-46 (40500) தாவகானாம்ʼ ரதா²: ஸப்த ஸமந்தாத்பர்யவாரயன் । மத்³ரராஜமபீ⁴ப்ஸந்தோ ம்ருʼத்யோர்த³ம்ʼஷ்ட்ராந்தரம்ʼ க³தம் ॥ 6-47-47 (40501) ப்³ருʼஹத்³ப³லஶ்ச கௌஸல்யோ ஜயத்ஸேனஶ்ச மாக³த⁴: । ததா² ருக்மரதோ² ராஜஞ்ஶல்யபுத்ர: ப்ரதாபவான் ॥ 6-47-48 (40502) விந்தா³நுவிந்தா³வாவாந்த்யௌ காம்போ⁴ஜஶ்ச ஸுத³க்ஷிண: । ப்³ருʼஹத்க்ஷத்ரஸ்ய தா³யாத³: ஸைந்த⁴வஶ்ச ஜயத்³ரத²: ॥ 6-47-49 (40503) நானாவர்ணவிசித்ராணி த⁴னூம்ʼஷி ச மஹாத்மனாம் । விஸ்பா²ரிதானி த்³ருʼஶ்யந்தே தோயதே³ஷ்விவ வித்³யுத: ॥ 6-47-50 (40504) தே து பா³ணமயம்ʼ வர்ஷம்ʼ ஶ்வேதமூர்த⁴ன்யபாதயன்। நிதா³கா⁴ந்தே(அ)னிலோத்³தூ⁴தா மேகா⁴ இவ நகே³ ஜலம் ॥ 6-47-51 (40505) தத: க்ருத்³தோ⁴ மஹேஷ்வாஸ: ஸப்தப⁴ல்லை: ஸுதேஜனை: । த⁴னூம்ʼஷி தேஷாமாச்சி²த்³ய மமர்த³ ப்ருʼதனாபதி: ॥ 6-47-52 (40506) நிக்ருʼத்தான்யேவ தானி ஸ்ம ஸமத்³ருʼஶ்யந்த பா⁴ரத । ததஸ்தே து நிமேஷார்தா⁴த்ப்ரத்யபத்³யந்த⁴னூம்ʼஷி ச ॥ 6-47-53 (40507) ஸப்த சைவ ப்ருʼஷத்காம்ʼஶ்ச ஶ்வேதஸ்யோபர்யபாதயன்। தத: புனரமேயாத்மா ப⁴ல்லை: ஸப்தபி⁴ராஶுகை³: । நிசகர்த மஹாபா³ஹுஸ்தேஷாம்ʼ சாபானி த⁴ன்வினாம் ॥ 6-47-54 (40508) தே நிக்ருʼத்தமஹாசாபாஸ்த்வரமாணா மஹாரதா²: । ரத²ஶக்தீ: பராம்ருʼஶ்ய வினேது³ர்பை⁴ரவான்ரவான் ॥ 6-47-55 (40509) அன்வயுர்ப⁴ரதஶ்ரேஷ்ட² ஸப்த ஶ்வேதரத²ம்ʼ ப்ரதி। ததஸ்தா ஜ்வலிதா: ஸப்த மஹேந்த்³ராஶனினி:ஸ்வனா: ॥ 6-47-56 (40510) அப்ராப்தா: ஸப்தபி⁴ர்ப⁴ல்லைஶ்சிச்சே²த³ பரமாஸ்த்ரவித்। 6-47-57bதத: ஸமாதா³ய ஶரம்ʼ ஸர்வகாயவிதா³ரணம் ॥ 6-47-57 (40511) ப்ராஹிணோத்³ப⁴ரதஶ்ரேஷ்ட² ஶ்வேதோ ருக்மரத²ம்ʼ ப்ரதி। தஸ்ய தே³ஹே நிபதிதோ பா³ணோ வஜ்ராதிகோ³ மஹான் ॥ 6-47-58 (40512) ததோ ருக்மரதோ² ராஜன்ஸாயகேன த்³ருʼடா⁴ஹத: । நிஷஸாத³ ரதோ²பஸ்தே² கஶ்மலம்ʼ சாவிஶன்மஹத் ॥ 6-47-59 (40513) தம்ʼ விஸஞ்ஜ்ஞம்ʼ விமனஸம்ʼ த்வரமாணஸ்து ஸாரதி²: । அபோவாஹ நஸம்ப்⁴ராந்த: ஸர்வலோகஸ்ய பஶ்யத: ॥ 6-47-60 (40514) ததோ(அ)ன்யான்ஷட் ஸமாதா³ய ஶ்வேதோ ஹேமவிபூ⁴ஷிதான் । தேஷாம்ʼ ஷண்மாம்ʼ மஹாபா³ஹுர்த்⁴வஜஶீர்ஷண்யபாதயத் ॥ 6-47-61 (40515) ஹயாம்ʼஶ்ச தேஷாம்ʼ நிர்பி⁴த்³ய ஸாரதீ²ம்ʼஶ்ச பரந்தப । ஶரைஶ்சைதான்ஸமாகீர்ய ப்ராயாச்ச²ல்யரத²ம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-47-62 (40516) ததோ ஹலஹலாஶப்³த³ஸ்தவ ஸைன்யேஷு பா⁴ரத। த்³ருʼஷ்ட்வா ஸேனாபதிம்ʼ தூர்ணம்ʼ யாந்தம்ʼ ஶல்யரத²ம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-47-63 (40517) ததோ பீ⁴ஷ்மம்ʼ புரஸ்க்ருʼத்ய தவ புத்ரோ மஹாப³ல: । வ்ருʼதஸ்து ஸர்வஸைன்யேன ப்ராயாச்ச்²வேதரத²ம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-47-64 (40518) ம்ருʼத்யோராஸ்யமனுப்ராப்தம்ʼ மத்³ரராஜமமோசயத் । ததோ யுத்³த⁴ம்ʼ ஸமப⁴வத்துமுலம்ʼ ரோமஹர்ஷணம் ॥ 6-47-65 (40519) தாவகானாம்ʼ பரேஷாம்ʼ ச வ்யதிஷக்தரத²த்³விபம் । ஸௌப⁴த்³ரே பீ⁴மஸேன ச ஸாத்யகௌ ச மஹாரதே² ॥ 6-47-66 (40520) கைகேயே ச விராடே ச த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னே ச பார்ஷதே । ஏதேஷு நரஸிம்ʼஹேஷு சேதி³மத்ஸ்யேஷு சைவ ஹ । வவர்ஷ ஶரவர்ஷாணி குருவ்ருʼத்³த⁴: பிதாமஹ: ॥ ॥ 6-47-67 (40521) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி ப்ரத²மதி³வஸயுத்³தே⁴ ஸப்தசத்வாரிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-48-0 (40522) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। 6-48-0x (4109) ஏவம்ʼ ஶ்வேதே மஹேஷ்வாஸே ப்ராப்தே ஶல்யரத²ம்ʼ ப்ரதி। குரவ: பாண்ட³வேயாஶ்ச கிமகுர்வத ஸஞ்ஜய ॥ 6-48-1 (40523) பீ⁴ஷ்ம: ஶாந்தனவ: கிம்ʼ வா தன்மமாசக்ஷ்வ ப்ருʼச்ச²த: । 6-48-2 (40524) ஸஞ்ஜய உவாச। ராஜஞ்ஶதஸஹஸ்ராணி தத: க்ஷத்ரியபுங்க³வா: ॥ 6-48-2x (4110) ஶ்வேதம்ʼ ஸேனாபதிம்ʼ ஶூரம்ʼ புரஸ்க்ருʼத்ய மஹாரதா²: । ராஜ்ஞோ ப³லம்ʼ த³ர்ஶயந்தஸ்தவ புத்ரஸ்ய பா⁴ரத ॥ 6-48-3 (40525) ஶிக²ண்டி³நம்ʼ புரஸ்க்ருʼத்ய த்ராதுமைச்ச²ன்மஹாரதா²: । அப்⁴யவர்தந்த பீ⁴ஷ்மஸ்ய ரத²ம்ʼ ஹேமபரிஷ்க்ருʼதம் ॥ 6-48-4 (40526) ஜிகா⁴ம்ʼஸந்தம்ʼ யுதா⁴ம்ʼஶ்ரேஷ்ட²ம்ʼ ததா³ஸீத்துமுலம்ʼ மஹத் । தத்தே(அ)ஹம்ʼ ஸம்ப்ரவக்ஷ்யாமி மஹாவைஶஸமச்யுத ॥ 6-48-5 (40527) தாவகானாம்ʼ பரேஷாம்ʼ ச யதா² யுத்³த⁴மவர்தத । தத்ராகரோத்³ரதோ²பஸ்தா²ஞ்ஶூன்யாஞ்ஶாந்தனவோ ப³ஹூன் ॥ 6-48-6 (40528) தத்ராத்³பு⁴தம்ʼ மஹச்சக்ரே ஶரைரார்ச்ச²த்³ரதோ²த்தமான் । ஸமாவ்ருʼணோச்ச²ரைரர்கமர்கதுல்யப்ரதாபவான் ॥ 6-48-7 (40529) நுத³ன்ஸமந்தாத்ஸமரே ரவிருத்³யன்யதா² தம: । தேனாஜௌ ப்ரேஷிதா ராஜஞ்ஶரா: ஶதஸஹஸ்ரஶ: ॥ 6-48-8 (40530) க்ஷத்ரியாந்தகரா: ஸங்க்²யே மஹாவேகா³ மஹாப³லா: । ஶிராம்ʼஸி பாதயாமாஸுர்வீராணாம்ʼ ஶதஶோ ரணே ॥ 6-48-9 (40531) க³ஜான்கண்டகஸன்னாஹான்வஜ்ரேணேவ ஶிலோச்சயான் । ரதா² ரதே²ஷு ஸம்ʼஸக்தா வ்யத்³ருʼஶ்யந்த விஶாம்பதே ॥ 6-48-10 (40532) ஏகே ரத²ம்ʼ பர்யவஹம்ʼஸ்துரகா³: ஸதுரங்க³மம் । யுவானம்ʼ நிஹதம்ʼ வீரம்ʼ லம்ப³மானம்ʼ ஸகார்முகம் ॥ 6-48-11 (40533) உதீ³ர்ணாஶ்ச ஹயா ராஜன்வஹனக்தஸ்தத்ரதத்ர ஹ। ப³த்³த⁴ஸ்வங்க³னிஷங்கா³ஶ்ச வித்⁴வஸ்தஶிரஸோ ஹதா: ॥ 6-48-12 (40534) ஶதஶ: பதிதா பூ⁴மௌ வீரஶய்யாஸு ஶேரதே । பரஸ்பேரண தா⁴வந்த: பதிதா: புனருத்தி²தா: ॥ 6-48-13 (40535) உத்தா²ய ச ப்ரதா⁴வந்தோ த்³வந்த்³வயுத்³த⁴மவாப்னுவன் । பீடி³தா: புனரன்யோன்யம்ʼ லுட²ந்தோ ரணமூர்த⁴னி ॥ 6-48-14 (40536) ஸசாபா: ஸனிஷங்கா³ஶ்ச ஜாதரூபபரிஷ்க்ருʼதா: । விஸ்ரப்³த⁴ஹதவீராஶ்ச ஶதஶ: பரிபீடி³தா: ॥ 6-48-15 (40537) தேனதேனாப்⁴யதா⁴வந்த விஸ்ருʼஜந்தஶ்ச பா⁴ரத । மத்தோ க³ஜ: பர்யவர்தத்³த⁴யாம்ʼஶ்ச ஹதஸாதி³ந: ॥ 6-48-16 (40538) ஸரதா² ரதி²நஶ்சாபி விம்ருʼத்³க³ந்த: ஸமந்தத: । ஸ்யாந்த³னாத³பதத்கஶ்சின்னிஹதோ(அ)ன்யேன ஸாயகை: ॥ 6-48-17 (40539) ஹதஸாரதி²ரப்யுச்சை: பபாத காஷ்ட²வத்³ரத²: । யுத்⁴யமானஸ்ய ஸங்க்³ராமே வ்யூடே⁴ ரஜஸி சோத்தி²தே ॥ 6-48-18 (40540) த⁴னு:கூஜிதவிஜ்ஞானம்ʼ தத்ராஸீத்ப்ரதியுத்³த்⁴யத:। கா³த்ரஸ்பர்ஶேன யோதா⁴நாம்ʼ வ்யஜ்ஞாஸ்த பரிபந்தி²நம் ॥ 6-48-19 (40541) யுத்³த்⁴யமானம்ʼ ஶரை ராஜன்ஸிஞ்ஜினீத்⁴வஜினீரவாத்। அன்யோன்யம்ʼ வீரஸம்ʼஶப்³தோ³ நாஶ்ரூயத ப⁴டை: க்ருʼத: ॥ 6-48-20 (40542) ஶப்³தா³யமானே ஸங்க்³ராமே படஹே கர்ணதா³ரிணி। யுத்⁴யமானஸ்ய ஸங்க்³ராமே குர்வத: பௌருஷம்ʼ ஸ்வகம் ॥ 6-48-21 (40543) நாஶ்ரௌஷம்ʼ நாமகோ³த்ராணி கீர்தனம்ʼ ச பரஸ்பரம் । பீ⁴ஷ்மசாபச்யுதைர்பா³ணைரார்தானாம்ʼ யுத்⁴யதாம்ʼ ம்ருʼதே⁴ ॥ 6-48-22 (40544) பரஸ்பரேஷாம்ʼ வீராணாம்ʼ மனாம்ʼஸி ஸமகம்பயன் । தஸ்மின்னத்யாகுலே யுத்³தே⁴ தா³ருணே ரோமஹர்ஷணே ॥ 6-48-23 (40545) பிதா புத்ரம்ʼ ச ஸமரே நாபி⁴ஜானாதி கஶ்சன । சக்ரே ப⁴க்³நே யுகே³ ச்சி²ந்னே ஏகது⁴ர்யே ஹயே ஹத: ॥ 6-48-24 (40546) ஆக்ஷிப்த: ஸ்யந்த³னாத்³வீர: ஸமாரதி²ரஜிஹ்மகை³:। ஏவம்ʼ ச ஸமரே ஸர்வே வீராஶ்ச விரதீ²க்ருʼதா: ॥ 6-48-25 (40547) தேன தேன ஸ்ம த்³ருʼஶ்யந்தே தா⁴வமானா: ஸமந்தத: । க³ஜோ ஹத: ஶிரஶ்சி²ந்னம்ʼ மர்ம பி⁴ந்னம்ʼ ஹயோ ஹத: ॥ 6-48-26 (40548) அஹத: கோபி நைவாஸீத்³பீ⁴ஷ்மே நக்⁴நதி ஶாத்ரவான் । ஶ்வேத: குரூணாமகரோத்க்ஷயம்ʼ தஸ்மின்மஹாஹவே ॥ 6-48-27 (40549) ராஜபுத்ரான்ரதோ²தா³ரானவதீ⁴ச்ச²தஸங்க⁴ஶ:। சிச்சே²த³ ரதி²நாம்ʼ பா³ணை: ஶிராம்ʼஸி ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-48-28 (40550) ஸாங்க³தா³ பா³ஹவஶ்சைவ த⁴னூம்ʼஷி ச ஸமந்தத:। ரதே²ஷாம்ʼ ரத²சக்ராணி தூணீராணி யுகா³நி ச ॥ 6-48-29 (40551) ச²த்ராணி ச மஹார்ஹாணி பதாகாஶ்ச விஶாம்பதே। ஹயைகா⁴ஶ்ச ரதௌ²கா⁴ஶ்ச நரௌகா⁴ஶ்சைவ பா⁴ரத ॥ 6-48-30 (40552) வாரணா: ஶதஶஶ்சைவ ஹதா: ஶ்வேதேன பா⁴ரத । வயம்ʼ ஶ்வேதப⁴யாத்³பீ⁴தா விஹாய ரத²ஸத்தமம் ॥ 6-48-31 (40553) அபயாதாஸ்ததா² பஶ்சாத்³விபு⁴ம்ʼ பஶ்யாம த்⁴ருʼஷ்ணவ: । ஶரபாதமதிக்ரம்ய குரவ: குருனந்த³ன ॥ 6-48-32 (40554) பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஶாந்தனவம்ʼ யுத்³தே⁴ ஸ்தி²தா: பஶ்யாம ஸர்வஶ: । அதீ³நோ தீ³நஸமயே பீ⁴ஷ்மோ(அ)ஸ்மாகம்ʼ மஹாஹவே ॥ 6-48-33 (40555) ஏகஸ்தஸ்தௌ² நரவ்யாக்⁴ரோ கி³ரிர்மேருரிவாசல:। ஆத³தா³ந இவ ப்ராணான்ஸவிதா ஶிஶிராத்யயே ॥ 6-48-34 (40556) க³ப⁴ஸ்திபி⁴ரிவாதி³த்யஸ்தஸ்தௌ² ஶரமரீசிமான்। ஸ முமோச மஹேஷ்வாஸ: ஶரஸங்கா⁴நனேகஶ: ॥ 6-48-35 (40557) நிக்⁴நன்னமித்ரான்ஸமரே வஜ்ரபாணிரிவாஸுரான் । தே வத்⁴யமானா பீ⁴ஷ்மேண ப்ரஜஹுஸ்தம்ʼ மஹாப³லம் ॥ 6-48-36 (40558) ஸ்வயூதா²தி³வ தே யூதா²ந்முக்தம்ʼ பூ⁴மிஷு தா³ருணம் । தமேவமுபலக்ஷ்யைகோ ஹ்ருʼஷ்ட: புஷ்ட: பரந்தப ॥ 6-48-37 (40559) து³ர்யோத⁴னப்ரியே யுக்த: பாண்ட³வான்பரிஶோசயன்। ஜீவிதம்ʼ து³ஸ்த்யஜம்ʼ த்யக்த்வா ப⁴யம்ʼ ச ஸுமஹாஹவே ॥ 6-48-38 (40560) பாதயாமாஸ ஸைன்யானி பாண்ட³வானாம்ʼ விஶாம்பதே । ப்ரஹரந்தமனீகானி பிதா தே³வவ்ரதஸ்தவ ॥ 6-48-39 (40561) த்³ருʼஷ்ட்வா ஸேனாபதிம்ʼ பீ⁴ஷ்மஸ்த்வரித: ஶ்வேதமப்⁴யயாத்। ஸ பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஶரஜாலேன மஹதா ஸமவாகிரத் ॥ 6-48-40 (40562) ஶ்வேதம்ʼ சாபி ததா² பீ⁴ஷ்ம: ஶரௌகை⁴: ஸமவாகிரத் । தௌ வ்ருʼஷாவிவ நர்த³ந்தௌ மத்தாவிவ மஹாத்³விபௌ ॥ 6-48-41 (40563) வ்யாக்⁴ராவிவ ஸுஸம்ʼரப்³தா⁴வன்யோன்யமபி⁴ஜக்⁴நது: । அஸ்த்ரைரஸ்த்ராணி ஸம்ʼவார்ய ததஸ்தௌ புருஷர்ஷபௌ⁴ ॥ 6-48-42 (40564) பீ⁴ஷ்ம: ஶ்வேதஶ்ச யுயுதே⁴ பரஸ்பரவதை⁴ஷிணௌ । ஏகாஹ்னா நிர்த³ஹேத்³பீ⁴ஷ்ம: பாம்ட³வானாமனீகினீம் ॥ 6-48-43 (40565) ஶரை: பரமஸங்க்ருத்³தோ⁴ யதி³ ஶ்வேதோ ந பாலயேத்। பிதாமஹம்ʼ ததோ த்³ருʼஷ்ட்வா ஶ்வேதோ விமுகீ²க்ருʼதம் ॥ 6-48-44 (40566) ப்ரஹர்ஷம்ʼ பாண்ட³வா ஜக்³மு: புத்ரஸ்தே விமனாப⁴வத்। ததோ து³ர்யோத⁴ன: க்ருத்³த⁴: பார்தி²வை: பரிவாரித: ॥ 6-48-45 (40567) ஸஸைன்ய: பாண்ட³வானீகமப்⁴யத்³ரவத ஸம்ʼயுகே³। து³ர்முக²: க்ருʼதவர்மா ச க்ருʼப: ஶல்யோ விஶாம்பதி:க ॥ 6-48-46 (40568) பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஜுகு³புராஸாத்³ய தவ புத்ரேண நோதி³தா:। த்³ருʼஷ்ட்வா து பார்தி²வை: ஸர்வைர்து³ர்யோத⁴னபுரோக³மை: ॥ 6-48-47 (40569) பாண்ட³வானாமனீகானி வத்⁴யமானானி ஸம்ʼயுகே³। ஶ்வேதோ கா³ங்கே³யமுத்ஸ்ருʼஜ்ய தவ புத்ரஸ்ய வாஹினீம் ॥ 6-48-48 (40570) நாஶயாமாஸ வேகே³ந வாயுர்வ்ருʼக்ஷானிவௌஜஸா । த்³ராவயித்வா சமூம்ʼ ராஜன்வைராடி: க்ரோத⁴மூர்ச்சி²த: ॥ 6-48-49 (40571) ஆபதத்ஸஹஸா பூ⁴யோ யத்ர பீ⁴ஷ்மோ வ்யவஸ்தி²த: । தௌ தத்ரோபக³தௌ ராஜஞ்ஶரதீ³ப்தௌ மஹாப³லௌ ॥ 6-48-50 (40572) அயுத்⁴யேதாம்ʼ மஹாத்மானௌ யதோ²பௌ⁴ வ்ருʼத்ரவாஸவௌ । அன்யோன்யம்ʼ து மஹாராஜ பரஸ்பரவதை⁴ஷிணௌ ॥ 6-48-51 (40573) நிக்³ருʼஹ்ய கார்முகம்ʼ ஶ்வேதோ பீ⁴ஷ்மம்ʼ விவ்யாத⁴ ஸப்தபி⁴: । பராக்ரமம்ʼ ததஸ்தஸ்ய பராக்ரம்ய பராக்ரமீ॥ 6-48-52 (40574) தரஸா வாரயாமாஸ மத்தோ மத்தமிவ த்³விபம்। ஶ்வேத: ஶாந்தனவம்ʼ பூ⁴ய: ஶரை: ஸன்னதபர்வபி⁴: ॥ 6-48-53 (40575) விவ்யாத⁴ ப·ஞ்சவிம்ʼஶத்யா தத³த்³பு⁴தமிவாப⁴வத்। தம்ʼ ப்ரத்யவித்⁴யத்³த³ஶபி⁴ர்பீ⁴ஷ்ம: ஶாந்தனவஸ்ததா³ ॥ 6-48-54 (40576) ஸ வித்³த⁴ஸ்தேன ப³லவான்னாகம்பத யதா²(அ)சல: । வைராடி: ஸமரே க்ருத்³தோ⁴ ப்⁴ருʼஶமாயம்ய கார்முகம் ॥ 6-48-55 (40577) ஆஜகா⁴ந ததோ பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஶ்வேத: க்ஷத்ரியனந்த³ன:। ஸம்ப்ரஹஸ்ய தத ஶ்வேத: ஸ்ருʼக்கிணீ பரிஸம்ʼலிஹன் ॥ 6-48-56 (40578) க⁴னுஶ்சிச்சே²த³ பீ⁴ஷ்மஸ்ய நவபி⁴ர்த³ஶதா⁴ ஶரை: । ஸந்தா⁴ய விஶிக²ம்ʼ சைவ ஶரம்ʼ லோமப்ரவாஹினம் ॥ 6-48-57 (40579) உன்மமாத² ததஸ்தாலம்ʼ த்⁴வஜஶீர்ஷம்ʼ மஹாத்மன: । கேதும்ʼ நிபதிதம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா பீ⁴ஷ்மஸ்ய தனயாஸ்தவ ॥ 6-48-58 (40580) ஹதம்ʼ பீ⁴ஷ்மமமன்யந்த ஶ்வேதஸ்ய வஶமாக³தம்। பாண்ட³வாஶ்சாபி ஸம்ʼஹ்ருʼஷ்டா த³த்⁴மு: ஶங்கா²ந்முதா³ யுதா: ॥ 6-48-59 (40581) பீ⁴ஷ்மஸ்ய பதிதம்ʼ கேதும்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா தாலம்ʼ மஹாத்மன: । ததோ து³ர்யோத⁴ன: க்ரோதா⁴த்ஸ்வமனீகமனோத³யத் ॥ 6-48-60 (40582) யத்தா பீ⁴ஷ்மம்ʼ பரீப்ஸத்⁴வம்ʼ ரக்ஷமாணா: ஸமந்தத:। மா ந: ப்ரபஶ்யமானானாம்ʼ ஶ்வேதான்ம்ருʼத்யுமவாப்ஸ்யதி ॥ 6-48-61 (40583) பீ⁴ஷ்ம: ஶாந்தனவ: ஶூரஸ்ததா² ஸத்யம்ʼ ப்³ரவீமி வ:। ராஜ்ஞஸ்து வசனம்ʼ ஶ்ரத்வா த்வரமாணா மஹாரதா²: ॥ 6-48-62 (40584) ப³லேன சதுரங்கே³ண கா³ங்கே³யப்ரன்வபாலயன்। பா³ஹ்லீக: க்ருʼதவர்மா ச ஶல: ஶல்யஶ்ச பா⁴ரத ॥ 6-48-63 (40585) ஜலஸந்தோ⁴ விகர்ணஶ்ச சித்ரஸேனோ விவிம்ʼஶதி:। த்வரமாணாஸ்த்வராகாலே பரிவார்ய ஸமந்தத: ॥ 6-48-64 (40586) ஶஸ்த்ரவ்ருʼஷ்டிம்ʼ ஸுதுமுலாம்ʼ ஶ்வேதஸ்யோபர்யபாதயன்। தான்க்ருத்³தோ⁴ நிஶிதைர்பா³ணைஸ்த்வரமாணோ மஹாரத²: ॥ 6-48-65 (40587) அவாரயத³மேயாத்மா த³ர்ஶயன்பாணிலாக⁴வம் । ஸ நிவார்ய து தான்ஸர்வான்கேஸரீ குஞ்ஜராவிவ ॥ 6-48-66 (40588) மஹதா ஶரவர்ஷேண பீ⁴ஷ்மஸ்ய த⁴னுராச்சி²நத்। ததோ(அ)ன்யத்³த⁴னுராதா³ய பீ⁴ஷ்ம: ஶாந்தனவோ யுதி⁴ ॥ 6-48-67 (40589) ஶ்வேதம்ʼ விவ்யாத⁴ ராஜேந்த்³ர கங்கபத்ரை: ஶிதை: ஶரை: । தத: ஸேனாபதி: க்ருத்³தோ⁴ பீ⁴ஷ்மம்ʼ ப³ஹுபி⁴ராயஸை: ॥ 6-48-68 (40590) விவ்யாத⁴ ஸமரே ராஜன்ஸர்வலோகஸ்ய பஶ்யத: । தத: ப்ரவ்யதி²தோ ராஜா பீ⁴ஷ்மம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா நிவாரிதம் ॥ 6-48-69 (40591) ப்ரவீரம்ʼ ஸர்வலோகஸ்ய ஶ்வேதேன யுதி⁴ வை ததா³। நிஷ்டா²நகஶ்ச ஸுமஹாம்ʼஸ்தவ ஸைன்யஸ்ய சாப⁴வத் ॥ 6-48-70 (40592) தம்ʼ வீரம்ʼ வாரிதம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா ஶ்வேதேன ஶரவிக்ஷதம் । ஹதம்ʼ ஶ்வேதேன மன்யந்தே ஶ்வேதஸ்ய வஶமாக³தம் ॥ 6-48-71 (40593) தத: க்ரோத⁴வஶம்ʼ ப்ராப்த: பிதா தே³வவ்ரதஸ்தவ । த்⁴வஜமுன்மதிதம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா தாம்ʼ ச ஸேனாம்ʼ நிவாரிதாம் ॥ 6-48-72 (40594) ஶ்வேதம்ʼ ப்ரதி மஹாராஜ வ்யஸ்ருʼஜத்ப்தாயகான்ப³ஹூன் । தானாவார்ய ரணே ஶ்வேதோ பீ⁴ஷ்மஸ்ய ரதி²நாம்ʼ வர: ॥ 6-48-73 (40595) த⁴னுஶ்சிச்சே²த³ ப⁴ல்லேன புனரேவ பிதுஸ்தவ। உத்ஸ்ருʼஜ்ய கார்முகம்ʼ ராஜன்கா³ங்கே³ய: க்ரோத⁴மூர்ச்சி²த: ॥ 6-48-74 (40596) அன்யத்கார்முகமாதா³ய விபுலம்ʼ ப³லவத்தரம்। தத்ர ஸந்தா⁴ய விபுலான்ப⁴ல்லான்ஸப்த ஶிலாஶிதான் ॥ 6-48-75 (40597) சதுர்பி⁴ஶ்ச ஜகா⁴நாஶ்வாஞ்ஶ்வேதஸ்ய ப்ருʼதனாபதே: । த்⁴வஜம்ʼ த்³வாப்⁴யாம்ʼ து சிச்சே²த³ ஸப்தமேன ச ஸாரதே² ॥ 6-48-76 (40598) ஶிரஶ்சிச்சே²த³ ப⁴ல்லேன ஸங்க்ருத்³தோ⁴(அ)லகு⁴விக்ரம: । ஹதாஶ்வஸூதாத்ஸு ரதா²த³வப்லுத்ய மஹாப³ல: ॥ 6-48-77 (40599) அமர்ஷவஶமாபன்னோ வ்யாகுல: ஸமபத்³யத । விரத²ம்ʼ ரதி²நாம்ʼ ஶ்ரேஷ்ட²ம்ʼ ஶ்வேதம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா பிதாமஹ: ॥ 6-48-78 (40600) தாட³யாமாஸ நிஶிதை: ஶரஸங்கை⁴: ஸமந்தத: । ஸ தாட்³யமான: ஸமரே பீ⁴ஷ்மசாபச்யுதை: ஶரை: ॥ 6-48-79 (40601) ஸ்வரதே² த⁴னுருத்ஸ்ருʼஜ்ய ஶக்திம்ʼ ஜக்³ராஹ காஞ்சனீம் । தத: ஶக்திம்ʼ ரணே ஶ்வேதோ ஜக்³ராஹோக்³ரம்ʼ மஹாப⁴யாம் ॥ 6-48-80 (40602) காலத³ண்டோ³பமாம்ʼ கோ⁴ராம்ʼ ம்ருʼத்யோர்ஜிஹ்வாமேவ ஶ்வஸன் । அப்³ரவீச்ச ததா³ ஶ்வேதோ பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஶாந்தனவம்ʼ ரணே ॥ 6-48-81 (40603) திஷ்டே²தா³நீம்ʼ ஸுஸம்ʼரப்³த⁴: பஶ்ய மாம்ʼ புருஷோ ப⁴வ। ஏவமுக்த்வா மஹேஷ்வாஸோ பீ⁴ஷ்மம்ʼ யுதி⁴ பராக்ரமீ ॥ 6-48-82 (40604) தத: ஶக்திமமேயாத்மா சிக்ஷேப பு⁴ஜகோ³பமாம்। பாண்ட³வார்தே² பராக்ராந்தஸ்தவானர்த²ம்ʼ சிகீர்ஷுக: ॥ 6-48-83 (40605) ஹாஹாகாரோ மஹானாஸீத்புத்ராணாம்ʼ தே விஶாம்பதே । த்³ருʼஷ்ட்வா ஶக்திம்ʼ மஹாகோ⁴ராம்ʼ ம்ருʼத்யோர்த³ண்ட³ஸமப்ரபா⁴ம் ॥ 6-48-84 (40606) ஶ்வேதஸ்ய கரனிர்முக்தாம்ʼ நிர்முக்தோரக³ஸன்னிபா⁴ம் । அபதத்ஸஹஸா ராஜன்மஹோல்கேவ நப⁴ஸ்தலாத் ॥ 6-48-85 (40607) ஜ்வலந்தீமந்தரிக்ஷே தாம்ʼ ஜ்வாலாபி⁴ரிவ ஸம்ʼவ்ருʼதாம் । அஸம்ப்⁴ராந்தஸ்ததா³ ராஜன்பிதா தே³வவ்ரதஸ்தவ ॥ 6-48-86 (40608) அஷ்டபி⁴ர்னவபி⁴ர்பீ⁴ஷ்ம: ஶக்திம்ʼ சிச்சே²த³ பத்ரிபி⁴: । உத்க்ருʼஷ்டஹேமவிக்ருʼதாம்ʼ நிக்ருʼதாம்ʼ நிஶிதை: ஶரை: ॥ 6-48-87 (40609) உச்சுக்ருஶுஸ்தத: ஸர்வே தாவகா ப⁴ரதர்ஷப⁴ । ஶக்திம்ʼ வினிஹதாம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா வைராடி: க்ரோத⁴மூர்ச்சி²த: ॥ 6-48-88 (40610) காலோபஹதசேதாஸ்து கர்தவக்யம்ʼ நாப்⁴யஜானத। க்ரோத⁴ஸம்ʼமூர்ச்சி²தோ ராஜன்வைராடி: ப்ரஹஸன்னிவ ॥ 6-48-89 (40611) க³தா³ம்ʼ ஜக்³ராஹ ஸம்ʼஹ்ருʼஷ்டோ பீ⁴ஷ்மஸ்ய நித⁴னம்ʼ ப்ரதி। க்ரோதே⁴ந ரக்தனயனோ த³ண்ட³பாணிரிவாந்தக: ॥ 6-48-90 (40612) பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஸமிது³த்³ராவ ஜலௌக⁴ இவ பர்வதம்। தஸ்ய வேக³மஸம்ʼவார்யம்ʼ மத்வா பீ⁴ஷ்ம: ப்ரதாபவான் ॥ 6-48-91 (40613) ப்ரஹாரவிப்ரமோக்ஷார்த²ம்ʼ ஸஹஸா த⁴ரணீங்க³த:। ஶ்வேத: க்ரோத⁴ஸமாவிஷ்டோ ப்⁴ராமயித்வா து தாம்ʼ க³தா³ம் ॥ 6-48-92 (40614) ரதே² பீ⁴ஷ்மஸ்ய சிக்ஷேப யதா² தே³வோ த⁴னேஶ்வர: । தயா பீ⁴ஷ்மனிபாதின்யா ஸ ரதோ² ப⁴ஸ்மஸாத்க்ருʼத: ॥ 6-48-93 (40615) ஸத்⁴வஜ: ஸஹ ஸூதேன ஸாஶ்வ: ஸயுக³ப³ந்து⁴ர: । விரத²ம்ʼ ரதி²நாம்ʼ ஶ்ரேஷ்ட²ம்ʼ பீ⁴ஷ்மம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா ரதோ²த்தமகா: ॥ 6-48-94 (40616) அப்⁴யதா⁴வந்த ஸஹிதா: ஶல்யப்ரப்⁴ருʼதயோ ரதா²:। ததோ(அ)ன்யம்ʼ ரத²மாஸ்தா²ய த⁴னுர்விஸ்பா²ர்ய து³ர்மனா: ॥ 6-48-95 (40617) ஶனகைரப்⁴யாயாச்ச்²வேதம்ʼ கா³ங்கே³ய: ப்ரஹஸன்னிவ। ஏதஸ்மின்னந்தரே பீ⁴ஷ்ம: ஶுஶ்ராவ விபுலாம்ʼ கி³ரம் ॥ 6-48-96 (40618) ஆகாஶாதீ³ரிதாம்ʼ தி³வ்யாமாத்மனோ ஹிதஸம்ப⁴வாம் । பீ⁴ஷ்மபீ⁴ஷ்ம மஹாபா³ஹோ ஶீக்⁴ரம்ʼ யத்னம்ʼ குருஷ்வ வை ॥ 6-48-97 (40619) ஏஷ ஹ்யஸ்ய ஜயே காலோ நிர்தி³ஷ்டோ விஶ்வயோனினா । ஏதச்ச்²ருத்வா து வசனம்ʼ தே³வதூ³தேன பா⁴ஷிதம் ॥ 6-48-98 (40620) ஸம்ப்ரஹ்ருʼஷ்டமனா பூ⁴த்வா வதே⁴ தஸ்ய மனோ த³தே⁴ । விரத²ம்ʼ ரதி²நாம்ʼ ஶ்ரேஷ்ட²ம்ʼ ஶ்வேதம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா பதா³தினம் ॥ 6-48-99 (40621) ஸஹிதாஸ்த்வப்⁴யவர்தந்த பரீப்ஸந்தோ மஹாரதா²: । ஸாத்யகிர்பீ⁴மஸேனஶ்ச த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஶ்ச பார்ஷத: ॥ 6-48-100 (40622) கைகேயோ த்⁴ருʼஷ்டகேதுஶ்ச அபி⁴மன்யுஶ்ச வீர்யவான்। ஏதானாபதத: ஸர்வாந்த்³ரோணஶல்யக்ருʼபை: ஸஹ ॥ 6-48-101 (40623) அவாரயத³மேயாத்மா வாரிவேகா³நிவாசல: । ஸ நிருத்³தே⁴ஷு ஸர்வேஷு பாண்ட³வேஷு மஹாத்மஸு ॥ 6-48-102 (40624) ஶ்வேத: க²ங்க³மதா²க்ருʼஷ்ய பீ⁴ஷ்மஸ்ய த⁴னுராச்சி²நாத்। தத³பாஸ்ய த⁴னுஶ்சி²ந்னம்ʼ த்வரமாண: பிதாமஹ: ॥ 6-48-103 (40625) தே³வதூ³தவச: ஶ்ருத்வா வதே⁴ தஸ்ய மனோ த³தே⁴ । தத: ப்ரசரமாணஸ்து பிதா தே³வவ்ரதஸ்தவ ॥ 6-48-104 (40626) அன்யத்கார்முகமாதா³ய த்வரமாணோ மஹாரத²:। க்ஷணேன ஸஜ்யமகரோச்ச²க்ரசாபஸமப்ரப⁴ம் ॥ 6-48-105 (40627) பிதா தே ப⁴ரதஶ்ரேஷ்ட² ஶ்வேதம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா மஹாரதை²: । வ்ருʼதம்ʼ தம்ʼ மனுஜவ்யாக்⁴ரைர்பீ⁴மஸேனபுரோக³மை:க ॥ 6-48-106 (40628) அப்⁴யவர்தத கா³ங்கே³ய: ஶ்வேதம்ʼ ஸேனாபதிம்ʼ த்³ருதம் । ஆபதந்தம்ʼ ததோ பீ⁴ஷ்மோ பீ⁴மஸேனம்ʼ ப்ரதாபவான் ॥ 6-48-107 (40629) ஆஜக்⁴நே விஶிகை²: ஷஷ்ட்யா ஸேனான்யம்ʼ ஸ மஹாரத²: । அபி⁴மன்யும்ʼ ச ஸமரே பிதா தே³வவ்ரதஸ்தவ ॥ 6-48-108 (40630) ஆஜக்⁴நே ப⁴ரதஶ்ரேஷ்ட²ஸ்த்ரிபி⁴: ஸன்னதபர்வபி⁴: । ஸாத்யகிம்ʼ ச ஶதேனாஜௌ ப⁴ரதானாம்ʼ பிதாமஹ: ॥ 6-48-110aத்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னம்ʼ ச விம்ʼஶத்யா கைகேயம்ʼ சாபி பஞ்சபி⁴: । தாம்ʼஶ்ச ஸர்வான்மஹேஷ்வாஸான்பிதா தே³வவ்ரதஸ்தவ ॥ 6-48-109 (40631) வாரயித்வா ஶரைர்கோ⁴ரை: ஶ்வேதமேவாபி⁴து³த்³ருவே। தத: ஶரம்ʼ ம்ருʼத்யுஸமம்ʼ பா⁴ரஸாத⁴னமுத்தமம் ॥ 6-48-111 (40632) விக்ருʼஷ்ய ப³லவான்பீ⁴ஷ்ம: ஸமாத⁴த்த து³ராஸத³ம்। ப்³ரஹ்மாஸ்த்ரேண ஸுஸம்ʼயுக்தம்ʼ தம்ʼ ஶரம்ʼ லோமவாஹினம் ॥ 6-48-112 (40633) த³த்³ருʼஶுர்தே³வக³ந்த⁴ர்வா: பிஶாசோரக³ராக்ஷஸா: । ஸ தஸ்ய கவசம்ʼ பி⁴த்வா ஹ்ருʼத³யம்ʼ சாமிதௌஜஸ: ॥ 6-48-113 (40634) ஜகா³ம த⁴ரணீம்ʼ பா³ணோ மஹாஶனிரிவ ஜ்வலன்। அஸ்தம்ʼ க³ச்ச²ன்யதா²(அ)(அ)தி³த்ய: ப்ரபா⁴ப்ராதா³ய ஸத்வர: ॥ 6-48-114 (40635) ஏவம்ʼ ஜீவிதமாதா³ய ஶ்வேததே³ஹாஞ்ஜகா³ம ஹ। தம்ʼ பீ⁴ஷ்மேண நரவ்யாக்⁴ரம்ʼ ததா² வினிஹதம்ʼ யுதி⁴ ॥ 6-48-115 (40636) ப்ரபதந்தமபஶ்யாம கி³ரே: ஶ்ருʼங்க³மிவ ச்யுதம்। அஶோசன்பாண்ட³வாஸ்தத்ர க்ஷத்ரியாஶ்ச மஹாரதா²: ॥ 6-48-116 (40637) ப்ரஹ்ருʼஷ்டாஶ்ச ஸுதாஸ்துப்⁴யம்ʼ குரவஶ்சாபி ஸர்வஶ: । 6-48-117bததோ து³:ஶாஸனோ ராஜஞ்ஶ்வேதம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா நிபாதிதம் ॥ 6-48-117 (40638) வாதி³த்ரனினதை³ர்கோ⁴ரைர்ன்ருʼத்யதி ஸ்ம ஸமந்தத: । தஸ்மின்ஹதே மஹேஷ்வாஸே பீ⁴ஷ்மேணாஹவஶோபி⁴நா ॥ 6-48-118 (40639) ப்ராவேபந்த மஹேஷ்வாஸா: ஶிக²ண்டி³ப்ரமுகா² ரதா²: । ததோ த⁴னஞ்ஜயோ ராஜன்வார்ஷ்ணேயஶ்சாபி ஸர்வஶ: ॥ 6-48-119 (40640) அவஹாரம்ʼ ஶனைஶ்சக்ருர்னிஹதே வாஹினீபதௌ। ததோ(அ)வஹார: ஸைன்யானாம்ʼ தவ தேஷாம்ʼ ச பா⁴ரத ॥ 6-48-120 (40641) தாவகானாம்ʼ பரேஷாம்ʼ ச நர்த³தாம்ʼ ச முஹுர்முஹு: । பார்தா² விமனஸோ பூ⁴த்வா ந்யவர்தந்த மஹாரதா²: । சிந்தயந்தோ வத⁴ம்ʼ கோ⁴ரம்ʼ த்³வைரதே²ந பரந்தபா: ॥ ॥ 6-48-121 (40642) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி ப்ரத²மதி³வஸயுத்³தே⁴ அஷ்டசத்வாரிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-49-0 (40643) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। 6-49-0x (4111) ( ஶ்வேதே ஸேனாபதௌ தாத ஸங்க்³ரமே நிஹதே பரை:। கிமகுர்வன்மஹேஷ்வாஸா: பாஞ்சாலா: பாண்ட³வை: ஸஹ ॥ 6-49-1 (40644) ஸேனாபதிம்ʼ ஸமாகர்ண்ய ஶ்வேதம்ʼ யுதி⁴ நிபாதிதம் । தத³ர்த²ம்ʼ யததாம்ʼ சாபி பரேஷாம்ʼ ப்ரபலாயினாம் ॥ 6-49-2 (40645) மன: ப்ரீணாதி மே வாக்யம்ʼ ஜயம்ʼ ஸஞ்ஜய ஶ்ர்ருʼண்வத:। ப்ரத்யுபாயம்ʼ சிந்தயந்த: ஸஞ்ஜனா: ப்ரஸ்ரவந்தி மே ॥ 6-49-3 (40646) ஸ ஹி வீரோ(அ)னுரக்தஶ்ச வ்ருʼத்³த⁴: குருபதிஸ்ததா³ । க்ருʼதம்ʼ வைரம்ʼ ஸதா³ தேன பிது: புத்ரேண தீ⁴மதா ॥ 6-49-4 (40647) தஸ்யோத்³வேக³ப⁴யாச்சாபி ஸம்ʼஶ்ரித: பாண்ட³வான்புரா । ஸர்வம்ʼ ப³லம்ʼ பரித்யஜ்ய து³ர்க³ம்ʼ ஸம்ʼஶ்ரித்ய திஷ்ட²தி ॥ 6-49-5 (40648) பாண்ட³வானாம்ʼ ப்ரதாபேன து³ர்க³ம்ʼ தே³ஶம்ʼ நிவேஶ்ய ச । ஸபத்னான்ஸததம்ʼ பா³த⁴ன்னார்யவ்ருʼத்திமனுஷ்டி²த: ॥ 6-49-6 (40649) ஆஶ்சர்யம்ʼ வை ஸதா³ தேஷாம்ʼ புரா ராஜ்ஞாம்ʼ ஸுது³ர்மதி:। ததோ யுதி⁴ஷ்டி²ரே ப⁴க்த: கத²ம்ʼ ஸஞ்ஜய ஸூதி³த: ॥) 6-49-7 (40650) ப்ரக்ஷிப்த: ஸம்ʼமத: க்ஷுத்³ர: புத்ரோ மே புருஷாத⁴ம:। ந யுத்³த⁴ம்ʼ ரோசயேத்³பீ⁴ஷ்மோ ந சாசார்ய: கத²ஞ்சன ॥ 6-49-8 (40651) ந க்ருʼபோ ந ச கா³ந்தா⁴ரீ நாஹம்ʼ ஸஞ்ஜய ரோசயே । ந வாஸுதே³வோ வார்ஷ்ணேயோ த⁴ர்மராஜஶ்ச பாண்ட³வ: ॥ 6-49-9 (40652) ந பீ⁴மோ நார்ஜுனஶ்சைவ ந யமௌ புருஷர்ஷபௌ⁴ । வார்யமாணோ மயா நித்யம்ʼ கா³ந்தா⁴ர்யா விது³ரேண ச ॥ 6-49-10 (40653) ஜாமத³க்³ந்யேன ராமேண வ்யாஸேன ச மஹாத்மனா । து³ர்யோத⁴னோ யுத்⁴யமானோ நித்யமேவ ஹி ஸஞ்ஜய ॥ 6-49-11 (40654) கர்ணஸ்ய மதமாஸ்தா²ய ஸௌப³லஸ்ய ச பாபக்ருʼத் । து³:ஶாஸனஸ்ய ச ததா² பாண்ட³வான்னான்வசிந்தயத் ॥ 6-49-12 (40655) தஸ்யாஹம்ʼ வ்யஸனம்ʼ கோ⁴ரம்ʼ மன்யே ப்ராப்தம்ʼ து ஸஞ்ஜய । ஶ்வேதஸ்ய ச வினாஶேன பீ⁴ஷ்மஸ்ய விஜயேன ச ॥ 6-49-13 (40656) ஸங்க்ருத்³த⁴: க்ருʼஷ்ணஸஹித: பார்த²: கிமகரோத்³யுதி⁴ । அர்ஜுனாத்³தி⁴ ப⁴யம்ʼ பூ⁴யஸ்தன்மே தாத ந ஶாம்யதி ॥ 6-49-14 (40657) ஸ ஹி ஶூரஶ்ச கௌந்தேய: க்ஷிப்ரகாரீ த⁴னஞ்ஜய: । மன்யே ஶரை: ஶரீராணி ஶத்ரூணாம்ʼ ப்ரமதி²ஷ்யதி ॥ 6-49-15 (40658) ஐந்த்³ரிமிந்த்³ரானுஜஸமம்ʼ மஹேந்த்³ரஸத்³ருʼஶம்ʼ ப³லே । அமோக⁴க்ரோத⁴ஸங்கல்பம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா வ: கிமபூ⁴ந்மன: ॥ 6-49-16 (40659) ததை²வ வேத³விச்சூ²ரோ ஜ்வலனார்கஸமத்³யுதி: । இந்த்³ராஸ்த்ரவித³மேயாத்மா ப்ரபதன்ஸமிதிஞ்ஜய: ॥ 6-49-17 (40660) வஜ்ரஸம்ʼஸ்பர்ஶரூபாணாமஸ்த்ராணாம்ʼ ச ப்ரயோஜக: । ஸக²ங்கா³க்ஷேபஹஸ்தஸ்து கோ⁴ஷம்ʼ சக்ரே மஹாரத²: ॥ 6-49-18 (40661) ஸ ஸஞ்ஜய மஹாப்ராஜ்ஞோ த்³ருபத³ஸ்யாத்மஜோ ப³லீ । த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்ன: கிமகரோச்ச்²வேதே யுதி⁴ நிபாதிதே ॥ 6-49-19 (40662) புரா சைவாபராதே⁴ந வதே⁴ந ச சமூபதே: । மன்யே மன: ப்ரஜஜ்வால பாண்ட³வானாம்ʼ மஹாத்மனாம் ॥ 6-49-20 (40663) தேஷாம்ʼ க்ரோத⁴ம்ʼ சிந்தயம்ʼஸ்து அஹ:ஸு ச நிஶாஸு ச । ந ஶாந்திமதி⁴க³ச்சா²மி து³ர்யோத³னக்ருʼதேன ஹி । கத²ம்ʼ சாபூ⁴ந்மஹாயுத்³த⁴ம்ʼ ஸர்வமாசக்ஷ்வ ஸஞ்ஜய ॥ 6-49-21 (40664) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-49-22x (4112) ஶ்ர்ருʼணு ராஜன்ஸ்தி²ரோ பூ⁴த்வா தவாபனயனோ மஹான் । ந ச து³ர்யோத⁴னே தோ³ஷமிமாமாதா⁴துமர்ஹஸி ॥ 6-49-22 (40665) க³தோத³கே ஸேதுப³ந்தோ⁴ யாத்³ருʼக்தாத்³ருʼங்ப⁴திஸ்தவ। ஸந்தீ³ப்தே ப⁴வனே யத்³வத்கூபஸ்ய க²னநம்ʼ ததா² ॥ 6-49-23 (40666) க³தபூர்வாஹ்ணபூ⁴யிஷ்டே² தஸ்மின்னஹனி தா³ருணே । தாவகானாம்ʼ பரேஷாம்ʼ ச புனர்யுத்³த⁴மவர்தத ॥ 6-49-24 (40667) ஶ்வேதம்ʼ து நிஹதம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா விராடஸ்ய சமூபதிம் । க்ருʼதவர்மணா ச ஸஹிதம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா ஶல்யமவஸ்தி²தம் ॥ 6-49-25 (40668) ஶங்க²: க்ரோதா⁴த்ப்ரஜஜ்வால ஹவிஷா ஹவ்யவாடி³வ । ஸ விஸ்பா²ர்ய மஹச்சாபம்ʼ ஶக்ரசாபோபமம்ʼ ப³லீ ॥ 6-49-26 (40669) அப்⁴யதா⁴வஜ்ஜிகா⁴ம்ʼஸன்வை ஶல்யம்ʼ மத்³ராதி⁴பம்ʼ யுதி⁴ । மஹதா ரத²ஸங்கே⁴ந ஸமந்தாத்பரிரக்ஷித: ॥ 6-49-27 (40670) ஸ்ருʼஜன்பா³ணமயம்ʼ வர்ஷம்ʼ ப்ராயாச்ச²ல்யரத²ம்ʼ ப்ரதி। தமாபதந்தம்ʼ ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய மத்தவாரணவிக்ரமம் ॥ 6-49-28 (40671) தாவகானாம்ʼ ரதா²: ஸப்த ஸமந்தாத்பர்யவாரயன் । மத்³ரராஜம்ʼ பரீப்ஸந்தோ ம்ருʼத்யோர்த³ம்ʼஷ்ட்ராந்தரம்ʼ க³தம் ॥ 6-49-29 (40672) ப்³ருʼஹத்³ப³லஶ்ச கௌஸல்யோ ஜயத்ஸேனஶ்ச மாக³த⁴:। ததா² ருக்மரதோ² ராஜன்புத்ர: ஶல்யஸ்ய மானித: ॥ 6-49-30 (40673) விந்தா³நுவிந்தா³வாவந்த்யௌ காம்போ⁴ஜஶ்ச ஸுத³க்ஷிண:க । ப்³ருʼஹத்க்ஷத்ரஸ்ய தா³யாத³: ஸைந்த⁴வஶ்ச ஜயத்³ரத²: ॥ 6-49-31 (40674) நானாதா⁴துவிசித்ராணி கார்முகாணி மஹாத்மனாம் । விஸ்பா²ரிதான்யத்³ருʼஶ்யந்த தோயதே³ஷ்விவ வித்³யுத: ॥ 6-49-32 (40675) தே து பா³ணமயம்ʼ வர்ஷம்ʼ ஶங்க²மூர்த்⁴நிம்ʼ ந்யபாதயன் । நிதா³கா⁴ந்தே(அ)னிலோத்³த்⁴ருʼதா மேகா⁴ இவ நகே³ ஜலம் ॥ 6-49-33 (40676) தத: க்ருத்³தோ⁴ மஹேஷ்வாஸ: ஸப்தப⁴ல்லை: ஸுதேஜனை: । த⁴னூம்ʼஷி தேஷாமாச்சி²த்³ய நனர்த³ ப்ருʼதனாபதி: ॥ 6-49-34 (40677) ததோ பீ⁴ஷ்மோ மஹாபா³ஹுர்வினத்³ய ஜலதோ³ யதா²। தாலமாத்ரம்ʼ த⁴னுர்க்³ருʼஹ்ய ஶங்க²மப்⁴யத்³ரவத்³ரணே ॥ 6-49-35 (40678) தமுத்³யந்தமுதீ³க்ஷ்யாத² மஹேஷ்வாஸம்ʼ மஹாப³லம் । ஸந்த்ரஸ்தா பாண்ட³வீ ஸேனா வாதவேக³ஹதேவ நௌ: ॥ 6-49-36 (40679) ததோ(அ)ர்ஜுன: ஸந்த்வரித: ஶங்க²ஸ்யாஸீத்புர:ஸர: । பீ⁴ஷ்மாத்³ரக்ஷ்யோ(அ)யமத்³யேதி ததோ யுத்³த⁴மவர்தத ॥ 6-49-37 (40680) ஹாஹாகாரோ மஹானாஸீத்³யோதா⁴நாம்ʼ யுதி⁴ யுத்⁴யதாம் । தேஜஸ்தேஜஸி ஸம்ப்ருʼக்தமித்யேவம்ʼ விஸ்மயம்ʼ யயு: ॥ 6-49-38 (40681) அத² ஶல்யோ க³தா³பாணிரவதீர்ய மஹாரதா²த் । ஶங்க²ஸ்ய சதுரோ வாஹானஹனத்³ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-49-39 (40682) ஸ ஹதாஶ்வாத்³ரதா²த்தூர்ணம்ʼ க²ங்க³மாதா³ய வித்³ருத: । பீ³ப⁴த்ஸோஶ்ச ரத²ம்ʼ ப்ராப்ய புன: ஶாந்திமவிந்த³த ॥ 6-49-40 (40683) ததோ பீ⁴ஷ்மரதா²த்தூர்ணமுத்பதந்தி பதத்ரிண: । யைரந்தரீக்ஷம்ʼ பூ⁴மிஶ்ச ஸர்வத: ஸமவஸ்த்ருʼதா ॥ 6-49-41 (40684) பஞ்சாலானத² மத்ஸ்யாம்ʼஶ்ச கேகயாம்ʼஶ்ச ப்ரப⁴த்³ரகான் । பீ⁴ஷ்ம: ப்ரஹரதாம்ʼ ஶ்ரேஷ்ட²: பாதயாமாஸ பத்ரிபி⁴: ॥ 6-49-42 (40685) உத்ஸ்ருʼஜ்ய ஸமரே ராஜன்பாண்ட³வம்ʼ ஸவ்யஸாசினம் । அப்⁴யத்³ரவத பாஞ்சால்யம்ʼ த்³ருபத³ம்ʼ ஸேனயா வ்ருʼதம் ॥ 6-49-43 (40686) ப்ரியம்ʼ ஸம்ப³ந்தி⁴நம்ʼ ராஜஞ்ஶரானவகிரன்ப³ஹூன் । அக்³நினேவ ப்ரத³க்³தா⁴நி வனானி ஶிஶிராத்யயே ॥ 6-49-44 (40687) ஶரத³க்³தா⁴ந்யத்³ருʼஶ்யந்த ஸைன்யானி த்³ருபத³ஸ்ய ஹ। அத்யதிஷ்ட²த்³ரணே பீ⁴ஷ்மோ விதூ⁴ம இவ பாவக: ॥ 6-49-45 (40688) மத்⁴யந்தி³நே யதா²(அ)(அ)தி³த்யம்ʼ தபந்தமிவ தேஜஸா। ந ஶேகு: பாண்ட³வேயஸ்ய யோதா⁴ பீ⁴ஷ்மம்ʼ நிரீக்ஷிதும் ॥ 6-49-46 (40689) வீக்ஷாஞ்சக்ரு: ஸமந்தாத்தே பாண்ட³வா ப⁴யபீடி³தா: । த்ராதாரம்ʼ நாத்⁴யக³ச்ச²ந்த கா³வ: ஶீதார்தி³தா இவ ॥ 6-49-47 (40690) ஸா து யௌதி⁴ஷ்டி²ரீ ஸேனா கா³ங்கே³யஶரபீடி³தா । ஸிம்ʼஹேனேவ வினிர்பி⁴ந்னா ஶுக்லா கௌ³ரிவ கோ³பதே: ॥ 6-49-48 (40691) ஹதே விப்ருத்³ருதே ஸைன்யே நிருத்ஸாஹே விமர்தி³தே। ஹாஹாகாரோ மஹானாஸீத்பாண்டு³ஸைன்யேஷு பா⁴ரத ॥ 6-49-49 (40692) ததோ பீ⁴ஷ்ம: ஶாந்தனவோ நித்யம்ʼ மண்ட³லகார்முக: । முமோச பா³ணாந்தீ³ப்தாக்³ரானஹீனாஶீவிஷானிவ ॥ 6-49-50 (40693) ஶரைரேகாயனீகுர்வந்தி³ஶ: ஸர்வா யதவ்ரத:। ஜகா⁴ந பாண்ட³வரதா²நாதி³ஶ்யாதி³ஶ்ய பா⁴ரத ॥ 6-49-51 (40694) தத: ஸைன்யேஷு ப⁴க்³நேஷு மதி²தேஷு ச ஸர்வஶ: । ப்ராப்தே சாஸ்தம்ʼ தி³நகரே ந ப்ராஜ்ஞாயத கிஞ்சன ॥ 6-49-52 (40695) பீ⁴ஷ்மம்ʼ ச ஸமுதீ³ர்யந்தம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா பார்தா² மஹாஹவே । அவஹாரமகுர்வந்த ஸைன்யானாம்ʼ ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ ॥ 6-49-53 (40696) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி ப்ரத²மதி³வஸயுத்³தே⁴ ஏகோனபஞ்சாஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥ ॥ இதி ப்ரத²மதி³வஸயுத்³த⁴ம் ॥

6-50-0 (40697) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-50-0x (4113) க்ருʼதே(அ)வஹாரே ஸைன்யானாம்ʼ ப்ரத²மே ப⁴ரதர்ஷப⁴ । பீ⁴ஷ்மே ச யுத்³த⁴ஸம்ʼரப்³தே⁴ ஹ்ருʼஷ்டே து³ர்யோத⁴னே ததா² ॥ 6-50-1 (40698) த⁴ர்மராஜஸ்ததஸ்தூர்ணமபி⁴க³ம்ய ஜனார்த³னம் । ப்⁴ராத்ருʼபி⁴: ஸஹித: ஸர்வை: ஸர்வைஶ்சைவ ஜனேஶ்வரை: ॥ 6-50-2 (40699) ஶுசா பரமயா யுக்தஶ்சிந்தயான: பராஜயம்। வார்ஷ்ணேயமப்³ரவீத்³ரஜாந்த்³ருʼஷ்ட்வா பீ⁴ஷ்மஸ்ய விக்ரமம் ॥ 6-50-3 (40700) க்ருʼஷ்ண பஶ்ய மஹேஷ்வாஸம்ʼ பீ⁴ஷ்மம்ʼ பீ⁴மபராக்ரமம் । ஶரைர்த³ஹந்தம்ʼ ஸைன்யம்ʼ மே க்³ரீஷ்மே கக்ஷமிவானலம் ॥ 6-50-4 (40701) கத²மேனம்ʼ மஹாத்மானம்ʼ ஶக்ஷ்யாம: ப்ரதிவீக்ஷிதும் । லேலிஹ்யமானம்ʼ ஸைன்யம்ʼ மே ஹவிஷ்மந்தமிவானலம் ॥ 6-50-5 (40702) ஏதம்ʼ ஹி புருஷவ்யாக்⁴ரம்ʼ த⁴னுஷ்மந்தம்ʼ மஹாப³லம் । த்³ருʼஷ்ட்வா விப்ரத்³ருர்த ஸைன்யம்ʼ ஸமரே மார்க³ணாஹதம் ॥ 6-50-6 (40703) ஶக்யோ ஜேதும்ʼ யம: க்ருத்³தோ⁴ வஜ்ரபாணிஶ்ச ஸம்ʼயுகே³ । வருண: பாஶப்⁴ருʼத்³வாபி குபே³ரோ வா க³தா³த⁴ர: ॥ 6-50-7 (40704) ந து பீ⁴ஷ்மோ மஹாஜேதா: ஶக்யோ ஜேதும்ʼ மஹாப³ல: । ஸோ(அ)ஹமேவம்ʼ க³தே மக்³நோ பீ⁴ஷ்மாகா³த⁴ஜலே(அ)ப்லுவே ॥ 6-50-8 (40705) ஆத்மனோ பு³த்³தி⁴தௌ³ர்ப³ல்யாத்³பீ⁴ஷ்மமாஸாத்³ய கேஶவ । வனம்ʼ யாத்ஸாமி வார்ஷ்ணேய ஶ்ரேயோ மே தத்ர ஜீவிதும் ॥ 6-50-9 (40706) ந த்வேதான்ப்ருʼதி²வீபாலாந்தா³தும்ʼ பீ⁴ஷ்மாய ம்ருʼத்யவே । க்ஷபயிஷ்யதி ஸேனாம்ʼ மே க்ருʼஷ்ண பீ⁴ஷ்மோ மஹாஸ்த்ரவித் ॥ 6-50-10 (40707) யதா²(அ)னலம்ʼ ப்ரஜ்வலிதம்ʼ பதங்கா³: ஸமபி⁴த்³ருதா: । வினாஶாயோபக³ச்ச²ந்தி ததா² மே ஸனிகோ ஜன: ॥ 6-50-11 (40708) க்ஷயம்ʼ நீதோ(அ)ஸ்மி வார்ஷ்ணேய ராஜ்யஹேதோ: பராக்ரமீ । ப்⁴ராதஶ்சைவ மே வீரா: கர்ஶிதா: ஶரபீடி³தா: ॥ 6-50-12 (40709) மத்க்ருʼதே ப்⁴ராத்ருʼஹார்தே³ந ராஜ்யாத்³ப்⁴ரஷ்டாஸ்ததா² ஸுகா²த்। ஜீவிதம்ʼ ப³ஹுமன்யே(அ)ஹம்ʼ ஜீவிதம்ʼ ஹ்யத்³ய து³ர்லப⁴ம் ॥ 6-50-13 (40710) ஜீவிதஸ்ய ச ஶேஷேண தபஸ்தப்ஸ்யாமி து³ஶ்சரம் । ந கா⁴தயிஷ்யாமி ரணே மித்ராணீமானி கேஶவ ॥ 6-50-14 (40711) ரதா²ந்மே ப³ஹுஸாஹஸ்ராந்தி³வ்யைரஸ்த்ரைர்மஹாப³ல: । கா⁴தயத்யனிஶம்ʼ பீ⁴ஷ்ம: ப்ரவராணாம்ʼ ப்ரஹாரிணாம் ॥ 6-50-15 (40712) கிம்ʼ நு க்ருʼத்வா ஹிதம்ʼ மே ஸ்யாத்³ப்³ரூஹி மாத⁴வ மாசிரம் । மத்⁴யஸ்த²மிவ பஶ்யாமி ஸமரே ஸவ்யஸாசினம் ॥ 6-50-16 (40713) ஏகோ பீ⁴ம: பரம்ʼ ஶக்த்யா யுத்⁴யத்யேவ மஹாபு⁴ஜ: । கேவலம்ʼ பா³ஹுவீர்யேண க்ஷத்ரத⁴ர்மமனுஸ்மரன் ॥ 6-50-17 (40714) க³த³யா வீரகா⁴தின்யா யதோ²த்ஸாஹம்ʼ மஹாமனா: । கரோத்யஸுகரம்ʼ கர்ம ரதா²ஶ்வனரபங்க்திஷு ॥ 6-50-18 (40715) நாலமேஷ க்ஷயம்ʼ கர்தும்ʼ பரஸைன்யஸ்ய மாரிஷ । ஆர்ஜவேனைவ யுத்³தே⁴ந வீர வர்ஷஶதைரபி ॥ 6-50-19 (40716) ஏகோ(அ)ஸ்த்ரவித்ஸகா² தே(அ)யம்ʼ ஸோ(அ)ப்யஸ்மான்ஸமுபேக்ஷதே । நிர்த³ஹ்யமானான்பீ⁴ஷ்மேண த்³ரோணேன ச மஹாத்மனா ॥ 6-50-20 (40717) தி³வ்யான்யஸ்த்ராணி பீ⁴ஷ்மஸ்ய த்³ரோணஸ்ய ச மஹாத்மன: । த⁴க்ஷ்யந்தி க்ஷத்ரியான்ஸர்வான்ப்ரயுக்தானி புன: புன: ॥ 6-50-21 (40718) க்ருʼஷ்ண பீ⁴ஷ்ம: ஸுஸம்ʼரப்³த⁴: ஸஹித: ஸர்வபார்தி²வை: । க்ஷபயிஷ்யதி நோ நூனம்ʼ யாத்³ருʼஶோ(அ)ஸ்ய பராக்ரம: ॥ 6-50-22 (40719) ஸ த்வம்ʼ பஶ்ய மஹாபா⁴க³ யோகே³ஶ்வர மஹாரத²ம் । பீ⁴ஷ்மம்ʼ ய: ஶமயேத்ஸங்க்²யே தா³வாக்³நிம்ʼ ஜலதோ³ யதா² ॥ 6-50-23 (40720) தவ ப்ரஸாதா³த்³கோ³விந்த³ பாண்ட³வா நிஹதத்³விஷ: । ஸ்வராஜ்யமனுஸம்ப்ராப்தா மோதி³ஷ்யந்தே ஸபா³ந்த⁴வா: ॥ 6-50-24 (40721) ஏவமுக்த்வா தத: பார்தோ² த்⁴யான்னாஸ்தே மஹாமனா: । சிரமந்தர்மனா பூ⁴த்வா ஶோகோபஹதசேதன: ॥ 6-50-25 (40722) ஶோகார்தம்ʼ தமதோ² ஜ்ஞாத்வா து³:கோ²பஹதசேதஸம் । அப்³ரவீத்தத்ர கோ³விந்தோ³ ஹர்ஷயன்ஸர்வபாண்ட³வான் ॥ 6-50-27aமாஶுசோ ப⁴ரதஶ்ரேஷ்ட ந த்வம்ʼ ஶோசிதுமர்ஹஸி । யஸ்ய தே ப்⁴ராதர: ஶூரா: ஸர்வலோகேஷு த⁴ன்வின:க ॥ 6-50-26 (40723) அஹம்ʼ ச ப்ரியக்ருʼத்³ராஜன்ஸாத்யகிஶ்ச மஹாயஶா: । விராடத்³ருபதௌ³ சேமௌ த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஶ்ச பார்ஷத: ॥ 6-50-28 (40724) ததை²வ ஸப³லாஶ்சேமே ராஜானோ ராஜஸத்தம। த்வத்ப்ரஸாத³ம்ʼ ப்ரதீக்ஷந்தே த்வத்³ப⁴க்தாஶ்ச விஶாம்பதே ॥ 6-50-29 (40725) ஏஷ தே பார்ஷதோ நித்யம்ʼ ஹிதகாம: ப்ரியே ரத: । ஸைனாபத்யமனுப்ராப்தோ த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னோ மஹாப³ல: ॥ 6-50-30 (40726) ஶிக²ண்டீ³ ச மஹாபா³ஹோ பீ⁴ஷ்மஸ்ய நித⁴னம்ʼ கில। ஏதச்ச்²ருத்வா ததோ த⁴ர்மோ த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னம்ʼ மஹாரத²ம் । அப்³ரவீத்ஸமிதௌ தஸ்யாம்ʼ வாஸுதே³வஸ்ய ஶ்ர்ருʼண்வத: ॥ 6-50-31 (40727) த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்ன நிபோ³தே⁴த³ம்ʼ யத்த்வாம்ʼ வக்ஷ்யாமி மாரிஷ। நாதிக்ரம்யம்ʼ ப⁴வேத்தச்ச வசனம்ʼ மம பா⁴ஷிதம் ॥ 6-50-32 (40728) ப⁴வான்ஸேனாபதிர்மஹ்யம்ʼ வாஸுதே³வேன ஸம்ʼமித:। கார்திகேயோ யதா² நித்யம்ʼ தே³வானாமப⁴வத்புரா ॥ 6-50-33 (40729) ததா² த்வமபி பாண்டூ³நாம்ʼ ஸேனானீ: புருஷர்ஷப⁴। ஸ த்வம்ʼ புருஷஶார்தூ³ல விக்ரம்ய ஜஹி கௌரவான் ॥ 6-50-34 (40730) அஹம்ʼ ச தே(அ)னுயாஸ்யாமி பீ⁴ம: க்ருʼஷ்ணஶ்ச மாரிஷ । மாத்³ரீபுத்ரௌ ச ஸஹிதௌ த்³ரௌபதே³யாஶ்ச த³ம்ʼஶிதா: ॥ 6-50-35 (40731) யே சான்யே ப்ருʼதி²வீபாலா: ப்ரதா⁴நா: புருஷர்ஷப⁴ । தத உத்³த⁴ர்ஷயன்ஸர்வாந்த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னோ(அ)ப்⁴யபா⁴ஷத ॥ 6-50-36 (40732) அஹம்ʼ த்³ரோணாந்தக: பார்த² விஹித: ஶம்பு⁴நா புரா। ரணே பீ⁴ஷ்மம்ʼ க்ருʼபம்ʼ த்³ரோணம்ʼ ததா² ஶல்யம்ʼ ஜயத்³ரத²ம் ॥ 6-50-37 (40733) ஸர்வானத்³ய ரணே த்³ருʼப்தான்ப்ரதியோத்ஸ்யாமி பார்தி²வ । அதோ²த்க்ருஷ்டம்ʼ மஹேஷ்வாஸை: பாண்ட³வைர்யுத்³த⁴து³ர்மதை³: ॥ 6-50-38 (40734) ஸமுத்³யதே பார்தி²வேந்த்³ரே பார்ஷதே ஶத்ருஸூத³னே । தமப்³ரவீத்தத: பார்த²: பார்ஷதம்ʼ ப்ருʼதனாபதிம் ॥ 6-50-39 (40735) வ்யூஹ: க்ரௌஞ்சாருணோ நாம ஸர்வஶத்ருனிப³ர்ஹண: । யம்ʼ ப்³ருʼஹஸ்பதிரிந்த்³ராய ததா³ தே³வாஸுரே(அ)ப்³ரவீத் ॥ 6-50-40 (40736) தம்ʼ யதா²வத்ப்ரதிவ்யூஹம்ʼ பரானீகவினாஶனம் । அத்³ருʼஷ்டபூர்வம்ʼ ராஜான: பஶ்யந்து குருபி⁴: ஸஹ ॥ 6-50-41 (40737) யதோ²க்த: ஸ ந்ருʼதே³வேன விஷ்ணுர்வஜ்ரப்⁴ருʼதா யதா²। ப்ரபா⁴தே ஸர்வஸைன்யானாமக்³ரே சக்ரே த⁴னஞ்ஜயம் ॥ 6-50-42 (40738) ஆதி³த்யபத²க³: கேதுஸ்தஸ்யாத்³பு⁴தமனோரம: । ஶாஸனாத்புருஹூதஸ்ய நிர்மிதோ விஶ்வகர்மணா ॥ 6-50-43 (40739) இந்த்³ராயுத⁴ஸவர்ணாபி⁴: பதாகாபி⁴ரலங்க்ருʼத: । 6-50-44bஆகாஶக³ இவாகாஶே க³ந்த⁴ர்வனக³ரோபம: ॥ 6-50-44 (40740) ந்ருʼத்யமான இவாபா⁴தி ரத²சர்யாஸு மாரிஷ । தேன ரத்னவதா பார்த²: ஸ ச கா³ண்டீ³வத⁴ன்வனா ॥ 6-50-45 (40741) ப³பூ⁴வ பரமோபேத: ஸுமேருரிவ பா⁴நுனா । ஶிரோபூ⁴த்³த்³ருபதோ³ ராஜா மஹத்யா ஸேனயா வ்ருʼத: ॥ 6-50-46 (40742) குந்திபோ⁴ஜஶ்ச சைத்³யஶ்ச சக்ஷுர்ப்⁴யாம்ʼ தௌ ஜனேஶ்வரௌ । தா³ஶார்ணகா: ப்ரப⁴த்³ராஶ்ச தா³ஶேரகக³ணை: ஸஹ ॥ 6-50-47 (40743) அனூபகா: கிராதாஶ்ச க்³ரீவாயாம்ʼ ப⁴ரதர்ஷப⁴ । படச்சரைஶ்ச பௌண்ட்³ரைஶ்ச ராஜன்பௌரவகைஸ்ததா² ॥ 6-50-48 (40744) நிஷாதை³: ஸஹிதஶ்சாபி ப்ருʼஷ்ட²மாஸீத்³யுதி⁴ஷ்டி²ர:। பக்ஷௌ து பீ⁴மஸேனஶ்ச த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஶ்ச பார்ஷத: ॥ 6-50-49 (40745) த்³ரௌபதே³யாபி⁴மன்யுஶ்ச ஸாத்யகிஶ்ச மஹாரத²: । பிஶாசா தா³ரதா³ஶ்சைவ புண்ட்³ரா: குண்டீ³விஷை: ஸஹ ॥ 6-50-50 (40746) மாருதா தே⁴நுகாஶ்சைவ தங்க³மா: பரதங்க³ணா: । பா³ஹ்லிகாஸ்தித்திராஶ்சைவ சோலா: பாண்ட்³யாஶ்ச பா⁴ரத ॥ 6-50-51 (40747) ஏதே ஜனபதா³ ராஜந்த³க்ஷிணம்ʼ பக்ஷமாஶ்ரிதா: । அக்³நிவேஶாஸ்துத்³து³ண்டா³ஶ்ச மாலவா தா³நபா⁴ரய: ॥ 6-50-52 (40748) ஶப³ரா உத்³ப⁴ஸாஶ்சைவ வத்ஸாஶ்ச ஸஹ நாகுலை: । நகுல: ஸஹதே³வஶ்ச வாமம்ʼ பக்ஷம்ʼ ஸமாஶ்ரிதா: ॥ 6-50-53 (40749) ரதா²நாமயுதம்ʼ பக்ஷௌ ஶிரஸ்து நியுதம்ʼ ததா²। ப்ருʼஷ்ட²மர்பு³த³மேவாஸீத்ஸஹஸ்ராமி ச விம்ʼஶதி: ॥ 6-50-54 (40750) க்³ரீவாயாம்ʼ நியுதம்ʼ சாபி ஸஹஸ்ராமி ச ஸப்ததி: । பக்ஷகோடிப்ரபக்ஷேஷு பக்ஷாந்தேஷு ச வாரணா: ॥ 6-50-55 (40751) ஜக்³மு: பரிவ்ருʼதா ராஜம்ʼஶ்சலந்த இவ பர்வதா: । ஜக⁴னம்ʼ பாலயாமாஸ விராட: ஸஹ கேகயை: ॥ 6-50-56 (40752) காஶிராஜஶ்ச ஶைப்³யஶ்ச ரதா²நாமயுதைஸ்த்ரிபி⁴: । ஏவமேனம்ʼ மஹாவ்யூஹம்ʼ வ்யூஹ்ய பா⁴ரத பாண்ட³வா: ॥ 6-50-57 (40753) ஸூர்யோத⁴யம்ʼ த இச்ச²த: ஸ்தி²தா யுத்³தா⁴ய த³ம்ʼஶிதா: । தேஷாமாதி³த்யவர்மானி விமலானி மஹாந்தி ச । ஶ்வேதச்ச²த்ராண்யஶோப⁴ந்த வாரணேஷு ரதே²ஷு ச ॥ ॥ 6-50-58 (40754) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி த்³விதீயதி³வஸயுத்³தே⁴ பஞ்சாஶோ(அ)த்³யாய: ॥

6-51-0 (40755) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-51-0x (4114) க்ரௌஞ்சம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா ததோ வ்யூஹமபே⁴த்³யம்ʼ தனயஸ்தவ । ரக்ஷமாணம்ʼ மஹாகோ⁴ரம்ʼ பார்தே²நாமிததேஜஸா ॥ 6-51-1 (40756) ஆசார்யமுபஸங்க³ம்ய க்ருʼபம்ʼ ஶல்யம்ʼ ச பார்தி²வ । ஸௌமத³த்திம்ʼ விகர்ணம்ʼ ச ஸோ(அ)ஶ்வத்தா²மானமேவ ச ॥ 6-51-2 (40757) து³:ஶாகஸனாதீ³ந்ப்⁴ராத்ரூʼம்ʼஶ்ச ஸர்வனேவ ச பா⁴ரத । அன்யாம்ʼஶ்ச ஸுப³ஹூஞ்ஶூரான்யுத்³தா⁴ய ஸமுபாக³தான் ॥ 6-51-3 (40758) ப்ராஹேத³ம்ʼ வசனம்ʼ காலே ஹர்ஷயம்ʼஸ்தனயஸ்தவ । நானாஶஸ்த்ரப்ரஹரணா: ஸர்வே யுத்³த⁴விஶாரதா³: ॥ 6-51-4 (40759) ஏகைகஶ: ஸமர்தா² ஹி யூயம்ʼ ஸர்வே மஹாரதா²: । பாண்டு³புத்ரான்ரணே ஹந்தும்ʼ ஸஸைன்யான்கிமு ஸம்ʼஹதா: ॥ 6-51-5 (40760) அபர்யாப்தம்ʼ தத³ஸ்மாகம்ʼ ப³லம்ʼ பீ⁴ஷ்மாபி⁴ரக்ஷிதம் । பர்யாப்தமித³மேதேஷாம்ʼ ப³லம்ʼ பீ⁴மாபி⁴ரக்ஷிதம் ॥ 6-51-6 (40761) ஸம்ʼஸ்தா²நா: ஶூரஸேனாஶ்ச வேத்ரிகா: குகுராஸ்ததா² । ஆரோசகாஸ்த்ரிக³ர்தாஶ்ச மத்³ரகா யவனாஸ்ததா² ॥ 6-51-7 (40762) ஶத்ருஞ்ஜயேன ஸஹிதாஸ்ததா² து³:ஶாஸனேன ச । விகர்ணேன ச வீரேண ததா² நந்தோ³பனந்த³கை: ॥ 6-51-8 (40763) சித்ரஸேனேன ஸஹிதா: ஸஹிதா: பாரிப⁴த்³ரகை: । பீ⁴ஷ்மமேவாபி⁴ரக்ஷந்து ஸஹ ஸைன்யபுரஸ்க்ருʼதா: ॥ 6-51-9 (40764) ததோ பீ⁴ஷ்மஶ்ச த்³ரோணஶ்ச தவ புத்ராஶ்ச மாரிஷ । அவ்யூஹந்த மஹாவ்யூஹம்ʼ பாண்டூ³நாம்ʼ ப்ரதிபா³த⁴கம் ॥ 6-51-10 (40765) பீ⁴ஷ்ம: ஸைன்யேன மஹதா ஸமனந்தாத்பரிவாரித: । யயௌ ப்ரகர்ஷன்மஹதீம்ʼ வாஹினீம்ʼ ஸரராடி³வ ॥ 6-51-11 (40766) தமன்வாயான்மஹேஷ்வாஸோ பா⁴ரத்³வாஜ: ப்ரதாபவான் । குந்தலைஶ்ச த³ஶார்ணைஶ்ச மாக³தை⁴ஶ்ச விஶாம்பதே ॥ 6-51-12 (40767) வித³மர்பை⁴ர்மேகலைஶ்சைவ கர்ணப்ராவரணைரபி । ஸஹிதா: ஸர்வஸைன்யேன பீ⁴ஷ்மமஹாவஶோபி⁴நம் ॥ 6-51-13 (40768) கா³ந்தா⁴ரா: ஸிந்து⁴ஸௌவீரா: ஶிப³யோ(அ)த² வஸாதய:। ஶகுனிஶ்ச ஸ்வஸைன்யேன பீ⁴ஷ்மமாஹவஶோபி⁴நம் ॥ 6-51-14 (40769) ததோ து³ர்யோத⁴னோ ராஜா ஸஹித: ஸர்வஸோத³ரை: । அஶ்வாதர்கேர்விகர்ணைஶ்ச ததா² சாம்ப³ஷ்ட²கோஸலை: ॥ 6-51-15 (40770) த³ரதை³ஶ்ச ஶகைஶ்சைவ ததா² க்ஷுத்³ரகமாலவை: । அப்⁴யரக்ஷத ஸம்ʼஹ்ருʼஷ்ட: ஸௌப³லேயஸ்ய வாஹினீம் ॥ 6-51-16 (40771) பூ⁴ரிஶ்ரவா: ஶல: ஶல்யோ ப⁴க³த³த்தஶ்ச மாரிஷ:। விந்தா³நுவிந்தா³வாவந்த்யௌ வாமம்ʼ பார்ஶ்வமபாலயன் ॥ 6-51-17 (40772) ஸௌமத³த்தி: ஸுஶர்மா ச காம்போ⁴ஜஶ்ச ஸுத³க்ஷிண:। ஶ்ருதாயுஶ்சாச்யுதாயுஶ்ச த³க்ஷிணம்ʼ பக்ஷமாஸ்தி²தா: ॥ 6-51-18 (40773) அஶ்வத்தா²மா க்ருʼபஶ்சைவ க்ருʼதவர்மா ச ஸாத்வத: । மஹத்யா ஸேனயா ஸார்த⁴ம்ʼ ஸேனாப்ருʼஷ்டே வ்யவஸ்தி²தா: ॥ 6-51-19 (40774) ப்ருʼஷ்ட²கோ³பாஸ்து தஸ்யாஸன்னானாதே³ஶ்யா ஜனேஶ்வரா:। 6-51-20bகேதுமான்வஸுதா³நஶ்ச புத்ர: காஶ்யஸ்ய சாபி⁴பூ⁴: ॥ 6-51-20 (40775) ததஸ்தே தாவகா: ஸர்வே ஹ்ருʼஷ்டா யுத்³தா⁴ய பா⁴ரத। த³த்⁴மு: ஶங்கா²ந்முதா³ யுக்தா: ஸிம்ʼஹனாதா³ம்ʼஸ்ததோ²ந்னத³ன் ॥ 6-51-21 (40776) தேஷாம்ʼ ஶ்ருத்வா து ஹ்ருʼஷ்டானாம்ʼ வ்ருʼத்³த⁴: குருபிதாமஹ:। ஸிம்ʼஹனாத³ம்ʼ வினத்³யோச்சை: ஶங்க²ம்ʼ த³த்⁴மௌ ப்ரதாபவான் ॥ 6-51-22 (40777) தத: ஶங்கா²ஶ்ச பே⁴ர்யஶ்ச பேஶ்யஶ்ச விவிதா⁴: பரை:। ஆனகாஶ்சாப்⁴யஹன்யந்த ஸ ஶப்³த³ஸ்துமுலோ(அ)ப⁴வத் ॥ 6-51-23 (40778) தத: ஶ்வேதைர்ஹயைர்யுக்தே மஹதி ஸ்யந்த³னே ஸ்தி²தௌ । ப்ரத³த்⁴மது: ஶங்க²வரௌ ஹேமரத்னபரிஷ்க்ருʼதௌ ॥ 6-51-24 (40779) பாஞ்சஜன்யம்ʼ ஹ்ருʼஷீகேஶோ தே³வத³த்தம்ʼ த⁴னஞ்ஜய:। பௌண்ட்³ரம்ʼ த³த்⁴மௌ மஹாஶங்க²ம்ʼ பீ⁴மகர்மா வ்ருʼகோத³ர: ॥ 6-51-25 (40780) அந்தவிஜயம்ʼ ராஜா குந்தீபுத்ரோ யுதி⁴ஷ்டி²ர:। நகுல: ஸஹதே³வஶ்ச ஸுகோ⁴ஷமணிபுஷ்பகௌ ॥ 6-51-26 (40781) காஶிராஜஶ்ச ஶைப்³யஶ்ச ஶிக²ண்டீ³ ச மஹாரத²: । த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னோ விராடஶ்ச ஸாத்யகிஶ்ச மஹாரத²: ॥ 6-51-27 (40782) பாஞ்சால்யாஶ்ச மஹேஷ்வாஸா த்³ரௌபத்³யா: பஞ்ச சாத்மஜா: । ஸர்வே த³த்⁴யுர்மஹாஶங்கா²ந்ஸிம்ʼஹனாதா³ம்ʼஶ்ச நேதி³ரே ॥ 6-51-28 (40783) ஸ கோ⁴ஷ: ஸுமஹாம்ʼஸ்தத்ர வீரைஸ்தை: ஸமுதீ³ரித:। நப⁴ஶ்ச ப்ருʼதி²வீம்ʼ சைவ துமுலோ வ்யனுனாத³யன் ॥ 6-51-29 (40784) ஏவமேதே மஹாராஜ ப்ரஹ்ருʼஷ்டா: குருபாண்ட³வா:। புனர்யுத்³தா⁴ய ஸஞ்ஜக்³முஸ்தாபயானா: பரஸ்பரம் ॥ ॥ 6-51-30 (40785) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி த்³விதீயதி³வஸயுத்³தே⁴ ஏகபஞ்சாஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-52-0 (40786) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। 6-52-0x (4115) ஏவம்ʼ வ்யூடே⁴ஷ்வனீகேஷு மாமகேஷ்விதரேஷு ச । கத²ம்ʼ ப்ரஹரதாம்ʼ ஶ்ரேஷ்டா²: ஸம்ப்ரஹாரம்ʼ ப்ரசக்ரிரே ॥ 6-52-1 (40787) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-52-2x (4116) ததா² வ்யூடே⁴ஷ்வனீகேஷு ஸன்னத்³த⁴ருசிரத்⁴வஜா:। `தாவகா: பாண்ட³வை: ஸார்த⁴ம்ʼ யதா²(அ)யுத்⁴யந்த தச்ச்²ருʼணு।' அபாரமிவ ஸந்த்³ருʼஶ்ய ஸாக³ரப்ரதிமம்ʼ ப³லம் ॥ 6-52-2 (40788) தேஷாம்ʼ மத்⁴யே ஸ்தி²தோ ராஜன்புத்ரோ து³ர்யோத⁴னஸ்தவ । அப்³ரவீத்தாவகான்ஸர்வான்யுத்³த்⁴யத்⁴வமிதி த³ம்ʼஶிதா: ॥ 6-52-3 (40789) தே மன: க்ரூரமாதா⁴ய ஸமபி⁴த்யக்தஜீவிதா: । பாண்ட³வானப்⁴யவர்தந்த ஸர்வ ஏவோச்ச்²ரிதத்⁴வஜா: ॥ 6-52-4 (40790) ததோ யுத்³த⁴ம்ʼ ஸமப⁴வத்துமுலம்ʼ ரோமஹர்ஷணம்। தாவகானாம்ʼ பரேஷாம்ʼ ச வ்யதிஷக்தரத²த்³விபம் ॥ 6-52-5 (40791) முக்தாஸ்து ரதி²பி⁴ர்பா³ணா ருக்மபுங்கா²: ஸுதேஜிதா:க । ஸன்னிபேதுரகுண்டா²க்³ரா நாகே³ஷு ச ஹயேஷு ச ॥ 6-52-6 (40792) ததா² ப்ரவ்ருʼத்தே ஸங்க்³ராமே த⁴னுருத்³யம்ய த³ம்ʼஶித: । அபி⁴பத்ய மஹாபா³ஹுர்பீ⁴ஷ்மோ பீ⁴மபராக்ரம: ॥ 6-52-7 (40793) ஸௌப⁴த்³ரே பீ⁴மஸேனே ச ஸாத்யகௌ ச மஹாரதே² । கைகேயே ச விராடே ச த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னே ச பார்ஷதே ॥ 6-52-8 (40794) ஏதேஷு நரவீரேஷு சேதி³மத்ஸ்யேஷு சாபி⁴பூ⁴: । வவர்ஷ ஶரவர்ஷாணி வ்ருʼத்³த⁴: குருபிதாமஹ: ॥ 6-52-9 (40795) அபி⁴த்³யத ததோ வ்யூஹஸ்தஸ்மின்வீரஸமாக³மே। ஸர்வேஷாமேவ ஸைன்யானாமாஸீத்³வ்யதிகரோ மஹான் ॥ 6-52-10 (40796) ஸாதி³நோ த்⁴வஜினஶ்சைவ ஹதப்ரவரவாஜின: । விப்ரத்³ருதரதா²நீகா: ஸமபத்³யந்த பாண்ட³வா: ॥ 6-52-11 (40797) அர்ஜுனஸ்து நரவ்யாக்⁴ரோ த்³ருʼஷ்ட்வா பீ⁴ஷ்மம்ʼ மஹாரத²ம் । வார்ஷ்ணேயமப்³ரவீத்க்ருத்³தோ⁴ யாஹி யத்ர பிதாமஹ: ॥ 6-52-12 (40798) ஏஷ பீ⁴ஷ்ம: ஸுஸங்க்ருத்³தோ⁴ வார்ஷ்ணேய மம வாஹினீம் । நாஶயிஷ்யதி ஸுவ்யக்தம்ʼ து³ர்யோத⁴னஹிதே ரத: ॥ 6-52-13 (40799) ஏஷ த்³ரோண: க்ருʼப: ஶல்யோ விகர்ணஶ்ச ஜனார்த³ன । தா⁴ர்தராஷ்ட்ராஶ்ச ஸஹிதா து³ர்யோத⁴னபுரோக³மா: ॥ 6-52-14 (40800) பாஞ்சாலான்னிஹனிஷ்யந்தி ரக்ஷிதா த்³ருʼட⁴த⁴ன்வனா । ஸோ(அ)ஹம்ʼ பீ⁴ஷ்மம்ʼ வதி⁴ஷ்யாமி ஸைன்யஹேதோர்ஜனார்த³ன ॥ 6-52-15 (40801) தமப்³ரவீத்³வாஸுதே³வோ யத்தோ ப⁴வ த⁴னஞ்ஜய। ஏஷ த்வாம்ʼ ப்ராபயிஷ்யாமி பிதாமஹரத²ம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-52-16 (40802) ஏவமுக்த்வா தத: ஶௌரீ ரத²ம்ʼ தம்ʼ லோகவிஶ்ருதம் । ப்ராபயாமாஸ பீ⁴ஷ்மஸ்ய ரத²ம்ʼ ப்ரதி ஜனேஶ்வர ॥ 6-52-17 (40803) சலத்³ப³ஹுபாதகேன ப³லாகாவர்ணவாஜினா । ஸமுச்ச்²ரிதமஹாபீ⁴மனத³த்³வானரகேதுனா ॥ 6-52-18 (40804) மஹதா மேக⁴னாதே³ந ரதே²நாமிததேஜஸா । வினிக்⁴நன்கௌரவானீகம்ʼ ஶூரஸேனாம்ʼஶ்ச பாண்ட³வ: ॥ 6-52-19 (40805) ப்ராயாச்ச²ரணத³: ஶீக்⁴ரம்ʼ ஸுஹ்ருʼதா³ம்ʼ ஹர்ஷவர்த⁴ன: । தமாபதந்தம்ʼ வேகே³ந ப்ரபி⁴ந்னமிவ வாரணம் ॥ 6-52-20 (40806) த்ரஸயனதம்ʼ ரணே ஶூரான்மர்த³யந்தம்ʼ ச ஸாயகை: । ஸைந்த⁴வப்ரமுகை²ர்கு³ப்த: ப்ராச்யஸௌவீரகேகயை: । ஸஹஸா ப்ரத்யுதீ³யாய பீ⁴ஷ்ம: ஶாந்தனவோ(அ)ர்ஜுனம் ॥ 6-52-21 (40807) கோ ஹி கா³ண்டீ³வத⁴ன்வானமன்ய: குருபிதாமஹாத்। த்³ரோணவைகர்தனாப்⁴யாம்ʼ வா ரதீ² ஸம்ʼயாதுமர்ஹதி ॥ 6-52-22 (40808) ததோ பீ⁴ஷ்மோ மஹாராஜ ஸர்வலோகமஹாரத²: । அர்ஜுனம்ʼ ஸப்ததஸப்தத்யா நாராசானாம்ʼ ஸமாசினோத் ॥ 6-52-23 (40809) த்³ரோணஶ்ச பஞ்சவிம்ʼஶத்யா க்ருʼப: பஞ்சாஶதா ஶரை:। து³ர்யோத⁴னஶ்ரது:ஷஷ்ட்யா ஶல்யஶ்ச நவபி⁴: ஶரை: ॥ 6-52-24 (40810) ஸைந்த⁴வோ நவபி⁴ஶ்சைவ ஶகுனிஶ்சாபி பஞ்சபி⁴: । விகர்ணோ த³ஶபி⁴ர்ப⁴ல்லை ராஜன்விவ்யாத⁴ பாண்ட³வம் ॥ 6-52-25 (40811) ஸ தைர்வித்³தோ⁴ மஹேஷ்வாஸ: ஸமந்தான்னிஶிதை: ஶரை:। ந விவ்யதே² மஹாபா³ஹுர்பி⁴த்³யமான இவாசல: ॥ 6-52-26 (40812) ஸ பீ⁴ஷ்மம்ʼ பஞ்சவிம்ʼஶத்யா க்ருʼபம்ʼ ச நவபி⁴: ஶரை: । த்³ரோணம்ʼ ஷஷ்ட்யா நரவ்யாக்⁴ரோ விகர்ணம்ʼ ச த்ரிபி⁴: ஶரை: ॥ 6-52-27 (40813) ஶல்யம்ʼ சைவ த்ரிபி⁴ர்பா³ணை ராஜானம்ʼ சைவ பஞ்சபி⁴: । ப்ரத்யவித்⁴யத³மேயாத்மா கிரீடீ ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-52-28 (40814) தம்ʼ ஸாத்யகிர்விராடஶ்ச த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஶ்ச பார்ஷத:। ஸௌப⁴த்³ரோ த்³ரௌபதே³யாஶ்ச பரிவவ்ருர்த⁴னஞ்ஜயம் ॥ 6-52-29 (40815) ததோ த்³ரோணம்ʼ மஹேஷ்வாஸம்ʼ கா³ங்கே³யஸ்ய ப்ரியே ரதம்। அப்⁴யவர்தத பாஞ்சால்ய: ஸம்ʼயுக்த: ஸஹ ஸோமகை: ॥ 6-52-30 (40816) பீ⁴ஷ்மஸ்து ரதி²நாம்ʼ ஶ்ரேஷ்டோ² ராஜன்விவ்யாத⁴ பாண்ட³வம்। அஶீத்யா நிஶிதைர்பா³ணைஸ்ததோ(அ)க்ரோஶந்த பாண்ட³வா: ॥ 6-52-31 (40817) தேஷாம்ʼ து நினத³ம்ʼ ஶ்ருத்வா ஸஹிதானாம்ʼ ப்ரஹ்ருʼஷ்டவத்। ப்ரவிவேஶ ததோ மத்⁴யம்ʼ நரஸிம்ʼஹ: ப்ரதாபவான் ॥ 6-52-32 (40818) தேஷாம்ʼ மஹாரதா²நாம்ʼ ஸ மத்⁴யம்ʼ ப்ராப்ய த⁴னஞ்ஜய:। சிக்ரீட³ த⁴னுஷா ராஜம்̐ல்லக்ஷம்ʼ க்ருʼத்வா மஹாரதா²ந் ॥ 6-52-33 (40819) `க்ஷத்ரியாணாம்ʼ ஶிராம்ʼஸ்யுக்³ரை: க்ருʼந்தஞ்ஶஸ்த்ரைர்மஹாரத²: । ஶூன்யான்க்ருʼத்வா ரதோ²பஸ்தா²ந்வ்யசரத்ப²ல்கு³நஸ்ததா³ ।' 6-52-34 (40820) ததோ து³ர்யோத⁴னோ ராஜா பீ⁴ஷ்மமாஹ ஜனேஶ்வர: । பீட்³யமானம்ʼ ஸ்வகம்ʼ ஸைன்யம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா பார்தே²ந ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-52-35 (40821) ஏஷ பாண்டு³ஸுதஸ்தாத க்ருʼஷ்ணேன ஸஹிதோ ப³லீ। யததாம்ʼ ஸர்வஸைன்யானாம்ʼ மூலம்ʼ ந: பரிக்ருʼந்ததி। த்வயி ஜீவதி கா³ங்கே³ய த்³ரோணே ச ரதி²நாம்ʼ வரே ॥ 6-52-36 (40822) த்வத்க்ருʼதே சைவ கர்ணோ(அ)பி ந்யஸ்தஶஸ்த்ரோ விஶாம்பதே। ந யுத்⁴யதி ரணே பார்தா²ந்ஹிதகாம: ஸதா³ மம। ஸ ததா² குரு கா³ங்கே³ய யதா² ஹன்யேத ப²ல்கு³ந: ॥ 6-52-37 (40823) ஏவமுக்தஸ்ததோ ராஜன்பிதா தே³வவ்ரதஸ்தவ। தி⁴க் க்ஷாத்ரம்ʼ த⁴ர்மமித்யுக்த்வா ப்ராயாத்பார்த²ம்ʼ ரத²ம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-52-38 (40824) உபௌ⁴ ஶ்வேதஹயௌ ராஜன்ஸம்ʼஸக்தௌ ப்ரேக்ஷ்ய பார்தி²வா: । ஸிம்ʼஹனாதா³ந்ப்⁴ருʼஶம்ʼ சக்ரு: ஶங்கா²ந்த³த்⁴முஶ்ச மாரிஷத ॥ 6-52-39 (40825) த்³ரௌணிர்து³ர்யோத⁴னஶ்சைவ விகர்ணஶ்ச தவாத்மஜ: । பரிவார்ய ரணே பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஸ்தி²தா யுத்³தா⁴ய மாரிஷ ॥ 6-52-40 (40826) ததை²வ பாண்ட³வா: ஸர்வே பரிவார்ய த⁴னஞ்ஜயம் । ஸ்தி²தா யுத்³தா⁴ய மஹதே ததோ யுத்³த⁴மவர்தத ॥ 6-52-41 (40827) கா³ங்கே³யஸ்து ரணே பார்த²மானர்ச்ச²ன்னவபி⁴: ஶரை: । தமர்ஜுன: ப்ரத்யவித்⁴யத்³த³ஶபி⁴ர்மர்மபே⁴தி³பி⁴: ॥ 6-52-42 (40828) தத: ஶரஸஹஸ்ரேண ஸுப்ரயுக்தேன பாண்ட³வ: । அர்ஜுன: ஸமரஶ்லாகீ⁴ பீ⁴ஷ்மஸ்யாவாரயத்³தி³ஶ: ॥ 6-52-43 (40829) ஶரஜாலம்ʼ ததஸ்தத்து ஶரஜாலேன மாரிஷ। வாரயாமாஸ பார்த²ஸ்ய பீ⁴ஷ்ம: ஶாந்தனவஸ்ததா³ ॥ 6-52-44 (40830) உபௌ⁴ பரமஸம்ʼஹ்ருʼஷ்டாவுபௌ⁴ யுத்³தா⁴பி⁴நந்தி³நௌ । நிர்விஶேஷமயுத்⁴யேதாம்ʼ க்ருʼதப்ரதிக்ருʼதைஷிணௌ ॥ 6-52-45 (40831) பீ⁴ஷ்மசாபவிமுக்தானி ஶரஜாலானி ஶங்க⁴ஶ:। ஶீர்யமாணான்யத்³ருʼஶ்யந்த பி⁴ந்னான்யர்ஜுனஸாயகை:க ॥ 6-52-46 (40832) ததை²வார்ஜுனமுக்தானி ஶரஜாலானி ஸர்வஶ: । கா³ங்கே³யஶரனுன்னானி ப்ராபதந்த மஹீதலே ॥ 6-52-47 (40833) அர்ஜுன: பஞ்சவிம்ʼஶத்யா பீ⁴ஷ்மமார்ச்ச²ச்சி²தை: ஶரை: । பீ⁴ஷ்மோபி ஸமரே பார்த²ம்ʼ விவ்யாத⁴ நிஶிதை: ஶரை: । 6-52-48 (40834) அன்யோன்யஸ்ய ஹயான்வித்³த்⁴வா த்⁴வஜௌ ச ஸுமஹாப³லௌ । ரதே²ஷாம்ʼ ரத²சக்ரே ச சிக்ரீட³துரரிந்த³மௌ ॥ 6-52-49 (40835) தத: க்ருத்³தோ⁴ மஹாராஜ பீ⁴ஷ்ம: ப்ரஹரதாம்ʼ வர:। வாஸுதே³வம்ʼ த்ரிபி⁴ர்பா³ணைராஜகா⁴ந ஸ்தனாந்தரே ॥ 6-52-50 (40836) பீ⁴ஷ்மசாபச்யுதைஸ்தைஸ்து நிர்வித்³தோ⁴ மது⁴ஸூத³ன: । விரராஜ ரணே ராஜன்ஸபுஷ்ப இவ கிம்ʼஶுக: ॥ 6-52-51 (40837) ததோ(அ)ர்ஜுனோ ப்⁴ருʼஶம்ʼ க்ருத்³தோ⁴ நிர்வித்³த⁴ம்ʼ ப்ரேக்ஷ்ய மாத⁴வம் । ஸாரதி²ம்ʼ குருவ்ருʼத்³த⁴ஸ்ய நிர்பி³பே⁴த³ ஶிதை: ஶரை: ॥ 6-52-52 (40838) யதமானௌ து தௌ வீராவன்யோன்யஸ்ய வத⁴ம்ʼ ப்ரதி। ந ஶக்னுதாம்ʼ ததா³(அ)ன்யோன்யமபி⁴ஸந்தா⁴துமாஹவே ॥ 6-52-53 (40839) தௌ மண்ட³லானி சித்ராணி க³தத்ப்ரத்யாக³தானி ச। அத³ர்ஶயேதாம்ʼ ப³ஹுதா⁴ ஸூதஸாமர்த்²யலாக⁴வாத் ॥ 6-52-54 (40840) அந்தரம்ʼ ச ப்ரஹாரேஷு தர்கயந்தௌ பரஸ்பரம் । ராஜன்னந்தரமார்க³ஸ்தௌ² ஸ்தி²தாவாஸ்தாம்ʼ முஹுர்முஹு: ॥ 6-52-55 (40841) உபௌ⁴ ஸிம்ʼஹரவோன்மிஶ்ரம்ʼ ஶங்க²ஶப்³த³ம்ʼ ச சக்ரது: । ததை²வ சாபனிர்கோ⁴ஷம்ʼ சக்ரதுஸ்தௌ மஹாரதௌ² ॥ 6-52-56 (40842) தயோ: ஶங்க²னினாதே³ந ரத²னேமிஸ்வனேன ச। தா³ரிதா ஸஹஸா பூ⁴மிஶ்சகம்பே ச நனாத³ ச ॥ 6-52-57 (40843) நோப⁴யோரந்தரம்ʼ கஶ்சித்³த³த்³ருʼஶே ப⁴ரதர்ஷப⁴ । ப³லினௌ யுத்³த⁴து³ர்த⁴ர்ஷாவன்யோன்யஸத்³ருʼஶாவுபௌ⁴ ॥ 6-52-58 (40844) சிஹ்னமாத்ரேண பீ⁴ஷ்மம்ʼ து ப்ரஜஜ்ஞுஸ்தத்ர கௌரவா: । ததா² பாண்டு³ஸுதா: பார்த²ம்ʼ சிஹ்னமாத்ரேண ஜஜ்ஞிரேக ॥ 6-52-59 (40845) தயோர்ன்ருʼவரயோர்த்³ருʼஷ்ட்வா தாத்³ருʼஶம்ʼ தம்ʼ பராக்ரமம்। விஸ்கமயம்ʼ ஸர்வபூ⁴தானி ஜக்³முர்பா⁴ரதஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-52-60 (40846) ந தயோர்விவரம்ʼ கஶ்சித்³ரணே பஶ்யதி பா⁴ரத। த⁴ர்மே ஸ்தி²தஸ்ய ஹி யதா² ந கஶ்சித்³வ்ருʼஜினம்ʼ க்வசித் ॥ 6-52-61 (40847) உபௌ⁴ ச ஶரஜாலேன தாவத்³ருʼஶ்யோ ப³பூ⁴வது:। ப்ரகாஶௌ ச புனஸ்தூர்ணம்ʼ ப³பூ⁴வதுருபௌ⁴ ரணே॥ 6-52-62 (40848) தத்ர தே³வா: ஸக³ந்த⁴ர்வாஶ்சாரணாஶ்சர்ஷிபி⁴: ஸஹ। அன்யோன்யம்ʼ ப்ரத்யபா⁴ஷந்த தயோர்த்³ருʼஷ்ட்வா பராக்ரமம் ॥ 6-52-63 (40849) ந ஶக்யௌ யுதி⁴ ஸம்ʼரப்³தௌ⁴ ஜேதுமேதௌ கத²ஞ்சன। ஸதே³வாஸுரக³ந்த⁴ர்வைர்லோகைரபி மஹாரதௌ² ॥ 6-52-64 (40850) ஆஶ்சர்யபூ⁴தம்ʼ லோகேஷு யுத்³த⁴மேதன்மஹாத்³பு⁴தம் । நைதாத்³ருʼஶானி யுத்³தா⁴நி ப⁴விஷ்யந்தி கத²ஞ்சன ॥ 6-52-65 (40851) ந ஹி ஶக்யோ ரணே ஜேதும்ʼ பீ⁴ஷ்ம: பார்தே²ந தீ⁴மதா। ஸத⁴னு: ஸரத²: ஸாஶ்வ: ப்ரவபன்ஸாயகான்ரணே ॥ 6-52-66 (40852) ததை²வ பாண்ட³வம்ʼ யுத்³தே⁴ தே³வைரபி து³ராஸத³ம் । ந விஜேதும்ʼ ரணே பீ⁴ஷ்ம உத்ஸஹேத த⁴னுர்த⁴ரம் ॥ 6-52-67 (40853) ஆலோகாத³பி யுத்³த⁴ம்ʼ ஹி ஸமமேதத்³ப⁴விஷ்யதி। இதி ஸ்ம வாசோ(அ)ஶ்ரூயந்த ப்ரோச்சரந்த்யகஸ்ததஸ்தத:। கா³ங்கே³யார்ஜுனயோ: ஸங்க்²யே ஸ்தவயுக்தா விஶாம்பதே ॥ 6-52-68 (40854) த்வதீ³யாஸ்து ததா³ யோதா⁴: பாண்ட³வேயாஶ்ச பா⁴ரத। அன்யோன்யம்ʼ ஸமரே ஜக்⁴நுஸ்தயோஸ்தத்ர ஸமாக³மே ॥ 6-52-69 (40855) ஶிததா⁴ரைஸ்ததா² ஸ்வங்கை³ர்விமலைஶ்ச பரஶ்வதை⁴: । ஶரைரன்யைஶ்ச ப³ஹுபி⁴: ஸஸ்த்ரைர்னானாவிதை⁴ரபி ॥ 6-52-70 (40856) உப⁴யோ: ஸேனயோ: ஶூரா ந்யக்ருʼந்தந்த பரஸ்பரம் । வர்தமானே ததா² கோ⁴ரே தஸ்மின்யுத்³தே⁴ ஸுதா³ருணே। த்³ரோணபாஞ்சால்யயோ ராஜன்மஹானாஸீத்ஸமாக³ம: ॥ ॥ 6-52-71 (40857) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி த்³விதீயதி³வஸயுத்³தே⁴ த்³விபஞ்சஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-53-0 (40858) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। 6-53-0x (4117) கத²ம்ʼ த்³ரோணோ மஹேஷ்வாஸ: பாஞ்சால்யஶ்சாபி பார்ஷத:। உபௌ⁴ ஸமீயதுர்யத்தௌ தன்மமாசக்ஷ்வ ஸஞ்ஜய ॥ 6-53-1 (40859) தி³ஷ்டமேவ பரம்ʼ மன்யே பௌருஷாதி³தி மே மதி:। யத்ர ஶாந்தனவோ பீ⁴ஷ்மோ நாதரத்³யுதி⁴ பாண்ட³வம் ॥ 6-53-2 (40860) பீ⁴ஷ்மோ ஹி ஸமரே க்ருத்³தோ⁴ ஹன்யால்லோகாம்ʼஶ்சராசரான்। ஸ கத²ம்ʼ பாண்ட³வம்ʼ யுத்³தே⁴ நாதரத்ஸஞ்ஜயௌஜஸா ॥ 6-53-3 (40861) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-53-4x (4118) ஶ்ர்ருʼணு ராஜன்ஸ்தி²ரோ பூ⁴த்வா யுத்³த⁴மேதத்ஸுதா³ருணம்। ந ஶக்யா: பாண்ட³வா ஜேதும்ʼ தே³வைரபி ஸவாஸவை: ॥ 6-53-4 (40862) த்³ரோணஸ்து நிஶிதைர்பா³ணைர்த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னமவித்⁴யத। ஸாரதி²ம்ʼ சாஸ்ய ப⁴ல்லேன ரத²னீடா³த³பாதயத் ॥ 6-53-5 (40863) ததா²(அ)ஸ்ய சதுரோ வாஹாம்ʼஶ்சதுர்பி⁴: ஸாயகோத்தமை: । பீட³யாமாஸ ஸங்க்ருத்³தோ⁴ த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஸ்ய மாரிஷ ॥ 6-53-6 (40864) த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஸ்ததோ த்³ரோணம்ʼ நவத்யா நிஶிதை: ஶரை: । விவ்யாத⁴ ப்ரஹஸன்வீரஸ்திஷ்ட²திஷ்டே²தி சாப்³ரவீத் ॥ 6-53-7 (40865) தத: புனரமேயாத்மா பா⁴ரத்³வாஜ: ப்ரதாபவான்। ஶரை: ப்ரச்சா²த³யாமாஸ த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னமமர்ஷணம் ॥ 6-53-8 (40866) ஆத³தே³ ச ஶரம்ʼ கோ⁴ரம்ʼ பார்ஷதாந்தசிகீர்ஷகயா। ஶக்ராஶனிஸமஸ்பர்ஶம்ʼ காலத³ண்ட³மிவாபரம் ॥ 6-53-9 (40867) ஹாஹாகாரோ மஹானாஸீத்ஸர்வஸைன்யேஷு பா⁴ரத । தமிஷும்ʼ ஸந்தி⁴தம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா பா⁴ரத்³வாஜேன ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-53-10 (40868) தத்ராத்³பு⁴தமபஶ்யாம த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஸ்ய பௌருஷம்। யதே³க: ஸமரே வீரஸ்தஸ்தௌ² கி³ரிரிவாசல: ॥ 6-53-11 (40869) தம்ʼ ச தீ³ப்தம்ʼ ஶரம்ʼ கோ⁴ரமாயாந்தம்ʼ ம்ருʼத்யுமாத்மன: । சிச்சே²த³ ஶரவ்ருʼஷ்டிம்ʼ ச பா⁴ரத்³வாஜே முமோச ஹ ॥ 6-53-12 (40870) தத உச்சுக்ருஶு: ஸர்வே பாஞ்சாலா: பாண்ட³வை: ஸஹ। த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னேன தத்கர்ம க்ருʼதம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா ஸுது³ஷ்கரம் ॥ 6-53-13 (40871) தத: ஶக்திம்ʼ மஹாவேகா³ம்ʼ ஸ்வர்ணவைடூ³ர்யபூ⁴ஷிதாம் । த்³ரோணஸ்ய நித⁴னாகாங்க்ஷீ சிக்ஷேப ஸ பராக்ரமீ ॥ 6-53-14 (40872) தாமாபதந்தீம்ʼ ஸஹஸா ஶக்திம்ʼ கனகபூ⁴ஷிதாம்। த்ரிதா⁴ சிச்சே²த³ ஸமரே பா⁴ரத்³வாஜோ ஹஸன்னிவ ॥ 6-53-15 (40873) ஶக்திம்ʼ வினிஹதாம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்ன: ப்ரதபவான் । வவர்ஷ ஶரவர்ஷாணி த்³ரோணம்ʼ ப்ரதி ஜனேஶ்வர:॥ 6-53-16 (40874) ஶரவர்ஷம்ʼ ததஸ்தத்து ஸன்னிவார்ய மஹாயஶா:। த்³ரோணோ த்³ருபத³புத்ரஸ்ய மத்⁴யே சிச்சே²த³ கார்முகம் ॥ 6-53-17 (40875) ஸ ச்சி²ந்னத⁴ன்வா ஸமரே க³தா³ம்ʼ கு³ர்வீ மஹாயஶா: । த்³ரோணாய ப்ரேஷயாமாஸ கி³ரிஸாரமயீம்ʼ ப³லீ ॥ 6-53-18 (40876) ஸா க³தா³ வேக³வன்முக்தா ப்ராயாத்³த்³ரோணஜிகா⁴ம்ʼஸயா । தத்ராத்³பு⁴தமபஶ்யாம பா⁴ரத்³வாஜஸ்ய பௌருஷம் ॥ 6-53-19 (40877) லாக⁴வாத்³வ்யம்ʼஸயாமாஸ க³தா³ம்ʼ ஹேமவிபூ⁴ஷிதாம்। வ்யம்ʼஸயித்வா க³தா³ம்ʼ தாம்ʼ ச ப்ரேஷயாமாஸ பார்ஷதம் ॥ 6-53-20 (40878) ப⁴ல்லான்ஸுனிஶிதான்பீதாதான்ருக்மபுங்கா²ந்ஸுதா³ருணான்। தே தஸ்ய கவசம்ʼ பி⁴த்த்வா பபு: ஶோணிதமாஹவே ॥ 6-53-21 (40879) அதா²ந்யத்³த⁴னுராதா³ய த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னோ மஹாரத²: । த்³ரோணம்ʼ யுதி⁴ பராக்ரம்ய ஶரைர்விவ்யாத⁴ பஞ்சபி⁴: ॥ 6-53-22 (40880) ருதி⁴ராக்தௌ ததஸ்தௌ து ஶுஶுபா⁴தே நரர்ஷபௌ⁴ । வஸந்தஸமயே ராஜன்புஷ்பிதாவிவ கிம்ʼஶுகௌ ॥ 6-53-23 (40881) அமர்ஷிதஸ்ததோ ராஜன்பராக்ரம்ய சமூமுகே² । த்³ரோணோ த்³ருபத³புத்ரஸ்ய புனஶ்சிச்சே²த³ கார்முகம் ॥ 6-53-24 (40882) அதை²நம்ʼ சி²ந்னத⁴ன்வானம்ʼ ஶரை: ஸன்னதபர்வபி⁴: । அப்⁴யவர்ஷத³மேயாத்மா வ்ருʼஷ்ட்யா மேக⁴ இவாசலம் ॥ 6-53-25 (40883) ஸாரதி²ம்ʼ சாஸ்ய ப⁴ல்லேன ரத²னீஜாத³பாதயத் । அதா²ஸ்ய சதுரோ வாஹாம்ʼஶ்சதுர்பி⁴ர்னிஶிதை: ஶரை: ॥ 6-53-26 (40884) பாதயாமாஸ ஸமரே ஸிம்ʼஹனாத³ம்ʼ நனாத³ ச। ததோ(அ)பரேண ப⁴ல்லேன ஹஸ்தாச்சாபமதா²ச்சி²நத் ॥ 6-53-27 (40885) ஸ ச்சி²ந்னத⁴ன்வா விரதோ² ஹதாஶ்வோ ஹதஸாரதி²: । க³தா³பாணிரவாரோஹத்ஸ்வ்யாபயன்பௌருஷம்ʼ மஹத்॥ 6-53-28 (40886) தாமஸ்ய விஶிஸ்வைஸ்தூர்ணம்ʼ பாதயாமாஸ பா⁴ரத । ரதா²த³னவரூட⁴ஸ்ய தத³த்³பு⁴தமிவாப⁴வத் ॥ 6-53-29 (40887) தத: ஸ விபுலம்ʼ சர்ம ஶதசந்த்³ரம்ʼ ச பா⁴நுமத்। க²ங்க³ம்ʼ ச விபுலம்ʼ தி³வ்யம்ʼ ப்ரக்³ருʼஹ்ய ஸுபு⁴ஜோ ப³லீ ॥ 6-53-30 (40888) அபி⁴து³த்³ராவ வேகே³ந த்³ரோணஸ்ய வதா⁴காங்க்ஷயா। ஆமிஷார்தீ² யதா² ஸிம்ʼஹோ வனே மத்தமிவ த்³விபம் ॥ 6-53-31 (40889) தத்ராத்³பு⁴தமபஶ்யாம பா⁴ரத்³வாஜஸ்ய பௌருஷம் । லாக⁴வம்ʼ சாஸ்த்ரயோக³ம்ʼ ச ப³லம்ʼ பா³ஹ்வோஶ்ச பா⁴ரத ॥ 6-53-32 (40890) யதே³நம்ʼ ஶரவர்ஷேண வாரயாமாஸ பார்ஷதம் । ந ஶஶாக ததோ க³ந்தும்ʼ ப³லவானபி ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-53-33 (40891) நிவாரிதஸ்து த்³ரோணேன த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னோ மஹாரத²: । ந்யாவாரயச்ச²ரௌகா⁴ம்ʼஸ்தாம்ʼஶ்சர்மணா க்ருʼதஹஸ்தவத் ॥ 6-53-34 (40892) ததோ பீ⁴மோ மஹாபா³ஹு: ஸஹஸா(அ)ப்⁴யபதத்³ப³லீ । ஸாஹாய்யகாரீ ஸமரே பார்ஷதஸ்ய மஹாத்மன: ॥ 6-53-35 (40893) ஸ த்³ரோமம்ʼ நிஶிதைர்பா³ணை ராஜன்விவ்யாத⁴ ஸப்தபி⁴: । பார்ஷதம்ʼ ச ரத²ம்ʼ தூர்ணம்ʼ ஸ்வகமாரோஹயத்ததா³॥ 6-53-36 (40894) ததோ து³ர்யோத⁴னோ ராஜன்கலிங்க³ம்ʼ ஸமசோத³யத்। ஸைன்யேன மஹதா யுக்தம்ʼ பா⁴ரத்³வாஜஸ்ய ரக்ஷணே ॥ 6-53-37 (40895) தத: ஸா மஹதீ ஸேன கலிங்கா³நாம்ʼ ஜனேஶ்வர । பீ⁴மமப்⁴யுத்³யயௌ தூர்ணம்ʼ தவ புத்ரஸ்ய ஶாஸனாத் ॥ 6-53-38 (40896) பாஞ்சால்யமத² ஸந்த்யஜ்ய த்³ரோணோ(அ)பி ரதி²நாம்ʼ வர:। விராடத்³ருபதௌ³ வ்ருʼத்³தௌ⁴ வாரயாமாஸ ஸம்ʼயுகே³॥ 6-53-39 (40897) த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னோ(அ)பி ஸமரே த⁴ர்மராஜானமப்⁴யயாத்। தத: ப்ரவவ்ருʼதே யுத்³த⁴ம்ʼ துமுலம்ʼ ரோமஹர்ஷணம் ॥ 6-53-40 (40898) கலிங்கா³நாம்ʼ ச ஸமரே பீ⁴ஷ்மஸ்ய ச மஹாத்மன: । ஜக³த: ப்ரக்ஷயகரம்ʼ கோ⁴ரரூபம்ʼ ப⁴யாவஹம் ॥ ॥ 6-53-41 (40899) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி த்³விதீயதி³வஸயுத்³தே⁴ த்ரிபஞ்சாஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-54-0 (40900) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। 6-54-0x (4119) மம புத்ரஸமாதி³ஷ்ட: கலிங்கோ³: வாஹினீபதி:। கத²மத்³பு⁴தகர்மாணம்ʼ பீ⁴மஸேனம்ʼ மஹாப³லம் ॥ 6-54-1 (40901) சரந்தம்ʼ க³த³யா வீர த³ண்ட³ஹஸ்தமிவாந்தகம் । யோத⁴யாமாஸ ஸமரே கலிங்க³: ஸஹ ஸேனயா ॥ 6-54-2 (40902) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-54-3x (4120) புத்ரேண தவ ராஜேந்த்³ர ஸ ததோ²க்தோ மஹாப³ல: । மஹத்யா ஸேனயா கு³ப்த: ப்ராயாத்³பீ⁴மரத²ம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-54-3 (40903) தாமாபதந்தீம்ʼ மஹதீம்ʼ கலிங்கா³நாம்ʼ மஹாசமூம்। ரதா²ஶ்வனாக³கலிலாம்ʼ ப்ரக்³ருʼஹீதமஹாயுதா⁴ம் ॥ 6-54-4 (40904) பீ⁴மஸேன: கலிங்கா³நாமார்ச்ச²த்³பா⁴ரத வாஹினீம் । கேதுமந்தம்ʼ ச நைஷாதி³மாயாந்தம்ʼ ஸஹ சேதி³பி⁴: ॥ 6-54-5 (40905) தத: ஶ்ருதாயு: ஸங்க்ருத்³தோ⁴ ராஜ்ஞா கேதுமதா ஸஹ। ஆஸஸாத³ ரணே பீ⁴மம்ʼ வ்யூடா⁴நீகேஷு சேதி³ஷு ॥ 6-54-6 (40906) ரதை²ரனேகஸாஹஸ்ரை: கலிங்கா³நாம்ʼ நராதி⁴ப । அயுதேன க³ஜானாம்ʼ ச நிஷாதை³:க ஸஹ கேதுமான் ॥ 6-54-7 (40907) பி⁴மஸேனம்ʼ ரணே ராஜன்ஸமந்தாத்பர்யவாரயத் । சேதி³மத்ஸ்யகரூஷாஶ்ச பீ⁴மஸேனபதா³நுகா³: ॥ 6-54-8 (40908) அப்⁴யதா⁴வந்த ஸமரே நிஷாதா³ந்ஸஹ ராஜபி⁴: । தத: ப்ரவவ்ருʼதே யுத்³த⁴ம்ʼ கோ⁴ரரூபம்ʼ ப⁴யாவஹம் ॥ 6-54-9 (40909) ந ப்ராஜானந்த யோதா⁴: ஸ்வான்பரஸ்பரஜிகா⁴ம்ʼஸயா । கோ⁴ரமாஸீத்ததோ யுத்³த⁴ம்ʼ பீ⁴மஸ்ய ஸஹஸா பரை: ॥ 6-54-10 (40910) யதே²ந்த்³ரஸ்ய மஹாராஜ மஹத்யா தை³த்யஸேனயா। தஸ்ய ஸைன்யஸ்ய ஸங்க்³ராமே யுத்⁴யமானஸ்ய பா⁴ரத ॥ 6-54-11 (40911) ப³பூ⁴வ ஸுமஹாஞ்ஶப்³த³: ஸாக³ரஸ்யேவ க³ர்ஜத:। அன்யோன்யம்ʼ ஸ்ம ததா³ யோதா⁴ விகர்ஷந்தோ விஶாம்பதே ॥ 6-54-12 (40912) மஹீம்ʼ சக்ருஶ்சிதாம்ʼ ஸர்வாம்ʼ ஶஶலோஹிதஸன்னிபா⁴ம் । யோதா⁴ம்ʼஶ்ச ஸ்வான்பரான்வாபி நாப்⁴யஜானஞ்ஜிகா⁴ம்ʼஸயா ॥ 6-54-13 (40913) ஸ்வானப்யாத³த³தே ஸ்வாஶ்ச ஶூரா: பரமது³ர்ஜயா:। விமர்த³: ஸுமஹானாஸீத³ல்பானாம்ʼ ப³ஹுபி⁴: ஸஹ ॥ 6-54-14 (40914) கலிங்கை³: ஸஹ சைதீ³நாம்ʼ நிஷாதை³ஶ்ச விஶாம்பதே । க்ருʼத்வா புருஷகாரம்ʼ து யதா²ஶக்தி மஹாப³லா: ॥ 6-54-15 (40915) பீ⁴மஸேனம்ʼ பரித்யஜ்ய ஸம்ʼந்யவர்தனக்த சேத³ய:। ஸர்வை: கலிங்கை³ராஸன்ன: ஸன்னிவ்ருʼத்தேஷு சேதி³ஷு ॥ 6-54-16 (40916) ஸ்வபா³ஹுப³லமஸ்தா²ய அப்⁴யவர்ஷந்த பாண்ட³வம் । ந சசால ரதோ²பஸ்தா²த்³பீ⁴மஸேனோ மஹாப³ல: ॥ 6-54-17 (40917) ஶிதைரவாகிரத்³பா³ணை: கலிங்கா³நாம்ʼ வரூதி²நீம் । காலிங்க³ஸ்து மஹேஷ்வாஸ: புத்ரஶ்சாஸ்ய மஹாரத²: ॥ 6-54-18 (40918) ஶக்ரதே³வ இதி க்²யாதோ ஜக்⁴நது: பாண்ட³வம்ʼ ஶரை:। ததோ பீ⁴மோ மஹாபா³ஹுர்விது⁴ந்வன்ருசிரம்ʼ த⁴னு: ॥ 6-54-19 (40919) யோத⁴யாமாஸ காலிங்க³ம்ʼ ஸ்வபா³ஹுப³லமாஶ்ரித:। ஶக்ரதே³வஸ்து ஸமரே விஸ்ருʼஜன்ஸாயகான்ப³ஹூன் ॥ 6-54-20 (40920) அஶ்வாஞ்ஜகா⁴ந ஸமரே பீ⁴மஸேனஸ்ய ஸாயகை:। தம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா விரத²ம்ʼ தத்ர பீ⁴மஸேனமரிந்த³மம் ॥ 6-54-21 (40921) ஶக்ரதே³வோ(அ)பி⁴து³த்³ராவ ஶரைரவகிரஞ்ஸிதை:। பீ⁴மஸ்யோபரி ராஜேந்த்³ர ஶக்ரதே³வோ மஹாப³ல: ॥ 6-54-22 (40922) வவர்ஷ ஶரவர்ஷாணி தபாந்தே ஜலதோ³ யதா²। ஹதாஶ்வே து ரதே² திஷ்ட²ன்பீ⁴மஸேனோ மஹாப³ல: ॥ 6-54-23 (40923) ஶக்ரதே³வாய சிக்ஷேப ஸர்வஶைக்யாயஸீம்ʼ க³தா³ம்। ஸ தயா நிஹதோ ராஜன்காலிங்க³தனயோ ரதா²த் ॥ 6-54-24 (40924) விரத²: ஸஹ ஸூதேன ஜகா³ம த⁴ரணீதலம்। கஹதமாத்மஸுதம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா கலிங்கா³நாம்ʼ ஜனாதி⁴ப: ॥ 6-54-25 (40925) ரதை²ரனேகஸாஹஸ்ரைர்பீ⁴மஸ்யாவாரயத்³தி³ஶ: । `அயுதேன க³ஜானாம்ʼ ச நிஷாதை³: பரிவாரித:।' ததோ பீ⁴மோ மஹாவேகா³ம்ʼ த்யக்த்வா கு³ர்வீ மஹாக³தா³ம்ʼ ॥ 6-54-26 (40926) நிஸ்த்ரிம்ʼஶமாத³தே³ கோ⁴ரம்ʼ சிகீர்ஷு: கர்ம தா³ருணம் । சர்ம சாப்ரதிமம்ʼ ராஜன்னார்ஷப⁴ம்ʼ புருஷர்ஷப⁴ ॥ 6-54-27 (40927) நக்ஷத்ரைரர்த⁴சந்த்³ரைஶ்ச ஶாதகும்ப⁴மயைஶ்சிதம் । காலிங்க³ஸ்து தத: க்ருத்³தோ⁴ த⁴னுர்ஜ்யாமவம்ருʼஜ்ய ச ॥ 6-54-28 (40928) ப்ரக்³ருʼஹ்ய ச ஶரம்ʼ கோ⁴ரமேகம்ʼ ஸர்பவிஷோபமம்। ப்ராஹிணோத்³பீ⁴மஸேனாய வதா⁴காங்க்ஷீ ஜனேஶ்வர: ॥ 6-54-29 (40929) தமாபதந்தம்ʼ வேகே³ந ப்ரேரிதம்ʼ நிஶிதம்ʼ ஶரம்। பீ⁴மஸேனோ த்³விதா⁴ ராஜம்ʼஶ்சிச்சே²த³ விபுலாஸினா ॥ 6-54-30 (40930) உத³க்ரோஶச்ச ஸம்ʼஹ்ருʼஷ்டஸ்த்ராஸயானோ வரூதி²நீம் । காலிங்கோ³(அ)த² தத: க்ருத்³தோ⁴ பீ⁴மஸேனாய ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-54-31 (40931) தோமரான்ப்ராஹிணோச்சீ²க்⁴ரம்ʼ சதுர்த³ஶ ஶிலாஶிதான்। தானப்ராப்தான்மஹாபா³ஹு: க²க³தானேவ பாண்ட³வ: ॥ 6-54-32 (40932) சிச்சே²த³ ஸஹஸா ராஜன்னஸம்ப்⁴ராந்தோ வராஸினா। நித்யத்ய து ரணே பீ⁴மஸ்தோமரான்வை சதுர்த³ஶ ॥ 6-54-33 (40933) பா⁴நுமந்தம்ʼ ததோ பீ⁴ம: ப்ராத்³ரவத்புருஷர்ஷப⁴: । பா⁴நுமாம்ʼஸ்து ததோ பீ⁴மம்ʼ ஶரவர்ஷேண ச்சா²த³யன் ॥ 6-54-34 (40934) நனாத³ ப³லவன்னாத³ம்ʼ நாத³யானோ நப⁴ஸ்தலம்। ந ச தம்ʼ மம்ருʼஷே பீ⁴ம: ஸிம்ʼஹனாத³ம்ʼ மஹாஹவே॥ 6-54-35 (40935) தத: ஶப்³தே³ந மஹதா வினநாத³ மஹாஸ்வன:। தேன நாதே³ந வித்ரஸ்தா கலிங்கா³நாம்ʼ வரூதி²நீ ॥ 6-54-36 (40936) ந பீ⁴மம்ʼ ஸமரே மேனே மானுஷம்ʼ ப⁴ரதர்ஷப⁴ । ததோ பீ⁴மோ மஹாபா³ஹுர்னர்தி³த்வா விபுலம்ʼ ஸ்வனம் ॥ 6-54-37 (40937) ஸாஸிர்வேக³வதா³ப்லுத்ய த³ந்தாப்⁴யாம்ʼ வாரணோத்தமம் । ஆருரோஹ ததோ மத்⁴யம்ʼ நாக³ராஜஸ்ய மாரிஷ ॥ 6-54-38 (40938) ததோ முமோச காலிங்க³: ஶக்திம்ʼ தாமகரோத்³த்³வீதா⁴ । க²ங்கே³ந ப்ருʼது²நா மத்⁴யே பா⁴நுமந்தமதா²ச்சி²நத் ॥ 6-54-39 (40939) ஸோ(அ)ந்தராயுதி⁴நம்ʼ ஹத்வா ராஜபுத்ரமரிந்த³ம:। கு³ருபா⁴ரஸஹே ஸ்கந்தே⁴ நாக³ஸ்யாஸிமபாதயத் ॥ 6-54-40 (40940) சி²ந்னஸ்கந்த⁴: ஸ வினத³ன்பபாத க³ஜயூத²ப:। ஆருக³ண: ஸிந்து⁴வேக³ன ஸானுமானிவ பர்வத: ॥ 6-54-41 (40941) ததஸ்தஸ்மாத³ப்லுத்ய க³ஜாத்³பா⁴ரத பா⁴ரத:। க²ங்க³பாணிரதீ³நாத்மா தஸ்தௌ² பூ⁴மௌ ஸுத³ம்ʼஶித: ॥ 6-54-42 (40942) ஸ சசார ப³ஹூன்மார்கா³நபி⁴த: பாதயன்க³ஜான் । அக்³நிசக்ரமிவாவித்³த⁴ம்ʼ ஸர்வத: ப்ரத்யத்³ருʼஶ்யத ॥ 6-54-43 (40943) அஶ்வப்³ருʼந்தே³ஷு நாகே³ஷு ரதா²நீகேஷு சாபி⁴பூ⁴: । பதா³தீனாம்ʼ ச ஸங்கே⁴ஷு வினிக்⁴நஞ்ஶோணிதோக்ஷித:। 6-54-44 (40944) ஶ்யேனவத்³வ்யசரத்³பீ⁴மோ ரணே(அ)ரிஷு ப³லோத்கட:। சி²ந்த³ம்ʼஸ்தேஷாகம்ʼ ஶரீராணி ஶிராம்ʼஸி ச மஹாப³ல: ॥ 6-54-45 (40945) க²ஙக்⁴கே³கன ஶிததா⁴ரேண ஸம்ʼயுகே³ க³ஜயோதி⁴நாம்। பதா³திரேக: ஸங்க்ருத்³த⁴: ஶத்ரூணாம்ʼ ப⁴யவர்த⁴ன:॥ 6-54-46 (40946) ஸம்ʼமாஹயாமாஸ ஸ தான்காலாந்தகயமோபம:। மூடா⁴ஶ்ச தே தமேவாஜௌ வினத³ந்த: ஸமாத்³ரவன் ॥ 6-54-47 (40947) ஸாஸிமுத்தமவேகே³ந விசரந்தம்ʼ மஹாரணே। நிக்ருʼத்ய ரதி²நாம்ʼ சாஜௌ ரதே²ஷாஶ்ச யுகா³நி ச ॥ 6-54-48 (40948) ஜகா⁴ந ரதி²நஶ்சாபி ப³லவான்ரிபுமர்த³ன:। பீ⁴மஸேனஶ்சரன்மார்கா³ந்ஸுப³ஹூன்ப்ரத்யத்³ருʼஶ்யத॥ 6-54-49 (40949) ப்⁴ராந்தமாவித்³த⁴முத்³ப்⁴ராந்தமாப்லுதம்ʼ ப்ரஸ்ருʼதம்ʼ ப்லுதம் । ஸம்பாதம்ʼ ஸமுதீ³ர்ணம்ʼ ச த³ர்ஶயாமாஸ பாண்ட³வ: ॥ 6-54-50 (40950) கேசித³க்³ராஸினா சி²ந்னா: பாண்ட³வேன மஹாத்மனா। வினேது³ர்பி⁴ந்னமர்மாணோ நிபேதுஶ்ச க³தாஸவ: ॥ 6-54-51 (40951) ச²இன்னத³ந்தாக்³ரஹஸ்தாஶ்ச பி⁴ந்னகும்பா⁴ஸ்ததா²(அ)பரே । வியோதா⁴: ஸ்வான்யனீகானி ஜக்⁴நுர்பா⁴ரத வாரணா: । 6-54-52 (40952) நிபேதுருர்வ்யாம்ʼ ச ததா² வினத³ந்தோ மஹாரவான்। சி²ந்னாம்ʼஶ்ச தோமரான்ராஜன்மஹாமாத்ரஶிராம்ʼஸி ச ॥ 6-54-53 (40953) பரிஸ்தோமான்விசித்ராம்ʼஶ்ச கக்ஷ்யாஶ்ச கனகோஜ்ஜ்வலா:। க்³ரைவேயாண்யத² ஶக்தீஶ்ச பதாகா: கணபாம்ʼஸ்ததா² ॥ 6-54-54 (40954) தூணீரானத² யந்த்ராணி த⁴னூம்ʼஷி ச। பி⁴ந்தி³பாலானி ஶுப்⁴ராணி தோத்ராணி சாங்குஶை: ஸஹ ॥ 6-54-55 (40955) க⁴ண்டாஶ்ச விவிதா⁴ ராஜன்ஹேமக³ர்பா⁴ந்த்ஸரூனபி । பதத: பாதிதாம்ʼஶ்சைவ பஶ்யாம: ஸஹ ஸாதி³பி⁴: ॥ 6-54-56 (40956) சி²ந்னகா³த்ராவரகரைர்னிஹதைஶ்சாப வாரணை: ॥ ஆஸீத்³பூ⁴மி:க ஸமாஸ்தீர்ணா பதிதைர்பூ⁴த⁴ரைரிவ ॥ 6-54-57 (40957) விம்ருʼத்³யைவம்ʼ மஹானாகா³ந்மமர்தா³ஶ்வான்மஹாப³ல: । அஶ்வாரோஹவராம்ʼஶ்சைவ பாதயாமாஸ ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-54-58 (40958) தத்³தோ⁴ரமப⁴வத்³யுத்³த⁴ம்ʼ தஸ்ய தேஷாம்ʼ ச பா⁴ரத। க²லீனான்யத² யோக்ராணி கக்ஷ்யாஶ்ச கனகோஜ்ஜ்வலா: ॥ 6-54-59 (40959) பரிஸ்தோமாஶ்ச ப்ராஸாஶ்ச ருʼஷ்டயஶ்ச மஹாத⁴னா:। கவசான்யத² சர்மாணி சித்ராண்யாஸ்தரணானி ச ॥ 6-54-60 (40960) தத்ரதத்ராபவித்³த⁴ஆனி வ்யத்³ருʼஶ்யந்த மஹாஹவே। ப்ராஸைர்யந்த்ரைர்விசித்ரைஶ்ச ஶஸ்த்ரைஶ்ச விமலைஸ்ததா² ॥ 6-54-61 (40961) ஸ சக்ரே வஸுதா⁴ம்ʼ கீர்ணாம்ʼ ஶப³லை: குஸுமைரிவ । ஆப்லுத்ய ரதி²ந: காஶ்சித்பராம்ருʼஶ்ய மஹாப³ல: ॥ 6-54-62 (40962) பாதயாமாஸ க²ங்கே³ந ஸத்⁴வஜானபி பாண்ட³வ:। முஹுருத்பததோ தி³க்ஷு தா⁴வதஶ்ச யஶஸ்வின:க ॥ 6-54-63 (40963) மார்கா³ம்ʼஶ்ச சரதஶ்சித்ரம்ʼ வ்யஸ்மயந்த ரணே ஜனா: । ஸ ஜகா⁴ந பதா³ காம்ʼஶ்சித்³வ்யாக்ஷிப்யான்யானபோத²யத் ॥ 6-54-64 (40964) க²ஹ்கே³நான்யாம்ʼஶ்ச சிச்சே²த³ நாதே³நான்யாம்ʼஶ்ச பீ⁴ஷயன்। ஊருவேகே³ந சாப்யன்யான்பாதயாமாஸ பூ⁴தலே ॥ 6-54-65 (40965) அபரே சைனமாலோக்ய ப⁴யாத்பஞ்சத்வமாக³தா:। ஏவம்ʼ ஸா ப³ஹுலா ஸேனா கலிங்கா³நாம்ʼ தரஸ்வினாம் ॥ 6-54-66 (40966) பரிவார்ய ரணே பீ⁴ஷ்மம்ʼ பீ⁴மஸேனமுபாத்³ரவத்। தத: காலிங்க³யைன்யானாம்ʼ ப்ரமுகே² ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-54-67 (40967) ஶ்ருதாயுஷமபி⁴ப்ரேக்ஷ்ய பீ⁴மஸேன: ஸமப்⁴யயாத்। தமாயாந்தமபி⁴ப்ரேக்ஷ்ய காலிங்கோ³ நவபி⁴: ஶரை: । 6-54-68 (40968) பீ⁴மஸேனமமேயாத்மா ப்ரத்யவித்⁴யத்ஸ்தனாந்தரே । கலிங்க³பா³ணாபி⁴ஹதஸ்தோத்ரார்தி³த இவ த்³விப: ॥ 6-54-69 (40969) பீ⁴மஸேன: ப்ரஜஜ்வால க்ரோதே³நாக்³நிரிவைதி⁴த:। அதா²ஶோக: ஸமாதா³ய ரத²ம்ʼ ஹேமபரிஷ்க்ருʼதம் ॥ 6-54-70 (40970) பீ⁴மம்ʼ ஸம்பாத³யாமாஸ ரதே²ந ரத²ஸாரதி²:। தாமருஹ்ய ரத²ம்ʼ தூர்ணம்ʼ கௌந்தேய: ஶத்ருஸூத³ன: ॥ 6-54-71 (40971) கலிங்க³மபி⁴து³த்³ராவ திஷ்டி²திஷ்டே²தி சாப்³ரவீத் । தத: ஶ்ருதாயுர்ப³லாவான்பீ⁴மாய நிஶிதாஞ்ஶரான் ॥ 6-54-72 (40972) ப்ரேஷயாமாஸ ஸங்க்ருத்³தோ⁴ த³ர்ஶயன்பாணிலாக⁴வம்। ஸ கார்முகவரோத்ஸ்ருʼஷ்டைர்னவபி⁴ர்னிஶிதை: ஶரை: ॥ 6-54-73 (40973) ஸமாஹதோ மஹாராஜ கலிங்கே³ந மஹாத்மனா । ஸஞ்சுக்ருஶே ப்⁴ருʼஶம்ʼ பீ⁴மோ த³ண்டா³ஹத இவோரக³: ॥ 6-54-74 (40974) க்ருத்³த⁴ஶ்ச சாபமாயம்ய ப³லவத்³ப³லினாம்ʼ வர:। கலிங்க³மவதீ⁴த்பார்தோ² பீ⁴ம: ஸப்தபி⁴ராயஸை: ॥ 6-54-75 (40975) க்ஷுராப்⁴யாம்ʼ சக்ரரக்ஷௌ ச கலிங்க³ஸ்ய மஹாப³லௌ । ஸத்யதே³வம்ʼ ச ஸத்யம்ʼ ச ப்ராஹிணோத்³யமஸாத³னம் ॥ 6-54-76 (40976) தத: புனமேயாத்மா நாஸசைர்னிஶிதைஸ்த்ரிபி⁴: । கேதுமந்தம்ʼ ரணே பீ⁴மோ(அ)க³மயத்³யமஸாத³னம் ॥ 6-54-77 (40977) தத: கலிங்கா³: ஸன்னத்³தா⁴ பீ⁴மஸேனமமர்ஷணம் । அனீகைர்ப³ஹுஸாஹஸ்ரை: க்ஷத்ரியா: ஸமவாரயன் ॥ 6-54-78 (40978) தத: ஶக்திக³தா³க²ங்க³தோமரர்ஷ்டிபரஶ்வதை²: । கலிங்கா³ஶ்ச ததோ ராஜன்பீ⁴மஸேனமவாகிரன் ॥ 6-54-79 (40979) ஸம்ʼநிவார்ய ஸ தாம்ʼ கோ⁴ராம்ʼ ஶரவ்ருʼஷ்டிம்ʼ ஸமுத்தி²தாம்। க³தா³மாதா³ய தரஸா ஸம்ʼநிபத்ய மஹாப³ல: ॥ 6-54-80 (40980) பீ⁴ம: ஸப்தஶதான்வீரானநயத்³யமஸாத³னம் । புனஶ்சைவ த்³விஸாஹஸ்ரான்கலிங்கா³நரிமர்த³ன: ॥ 6-54-81 (40981) ப்ராஹிணோன்ம்ருʼத்யுலோகாய தத³த்³பு⁴தமிவாப⁴வத்। ஏவம்ʼ ஸ தான்யனீகானி கலிங்கா³நாம்ʼ புன:புன: ॥ 6-54-82 (40982) பி³பே⁴த³ ஸமரே தூர்ணம்ʼ ப்ரேக்ஷ்ய பீ⁴ஷ்மம்ʼ மஹாரத²ம் । ஹதாரோஹாஶ்ச மாதங்கா³: பாண்ட³வேன க்ருʼதா ரணே ॥ 6-54-83 (40983) விப்ரஜக்³முரனீகேஷு மேகா⁴ வாதஹதா இவ। ம்ருʼத்³க³ந்த: ஸ்வான்யனீகானி வினத³ந்த: ஶராதுரா: ॥ 6-54-84 (40984) ததோ பீ⁴மோ மஹாபா³ஹு: க²ங்க³ஹஸ்தோ மஹாபு⁴ஜ:க । ஸம்ப்ரஹ்ருʼஷ்டோ மஹாகோ⁴ஷம்ʼ ஶங்க²ம்ʼ ப்ராத்⁴மாபயத்³ப³லீ ॥ 6-54-85 (40985) ஸர்வகாலிங்க³ஸைன்யானாம்ʼ மனாம்ʼஸி ஸமகம்பயத் । மோஹஶ்சாபி கலிங்கா³நாமாவிவேஶ பரந்தப ॥ 6-54-86 (40986) ப்ராகம்பந்த ச ஸைன்யானி வாஹனானி ச ஸர்வஶ: । பீ⁴மேன ஸமரே ராஜன்க³ஜேந்த்³ரேணேவ ஸர்வஶ: ॥ 6-54-87 (40987) மார்கா³ந்ப³ஹூன்விசரதா தா⁴வதா ச ததஸ்தத:। முஹுருத்பததா சைவ ஸம்ʼமோஹ: ஸமபத்³யத॥ 6-54-88 (40988) பீ⁴மஸேனப⁴யத்ரஸ்தம்ʼ ஸைன்யம்ʼ ச ஸமகம்பத। க்ஷோப்⁴யமாணமஸம்பா³த⁴ம்ʼ க்³ராஹேணேவ மஹத்ஸர: ॥ 6-54-89 (40989) த்ராஸிதேஷு ச ஸர்வேஷு பீ⁴மேனாத்³பு⁴தகர்மணா । புனராவர்தமானேஷு வித்³ரவத்ஸு ச ஸங்க⁴ஶ: ॥ 6-54-90 (40990) ஸர்வகாலிங்க³யோதே⁴ஷு பாண்டூ³நாம்ʼ த்⁴வஜினீபதி: । அப்³ரவீத்ஸ்வான்யனீகானி யுத்⁴யத்⁴வமிதி பார்ஷத: ॥ 6-54-91 (40991) ஸேனாபதிவச: ஶ்ருத்வா ஶிக²ண்டி³ப்ரமுகா² க³ணா:। பீ⁴மமேவாப்⁴யவர்தந்த ரதா²நீகை: ப்ரஹாரிபி⁴: ॥ 6-54-93aத⁴ர்மராஜஶ்ச தான்ஸர்வானுபஜக்³ராஹ பாண்ட³வ:। மஹதா மேக⁴வர்ணேன நாகா³நீகேன ப்ருʼஷ்ட²த:॥ 6-54-92 (40992) ஏவம்ʼ ஸம்ʼநோத்³ய ஸர்வாமி ஸ்வான்யனீகானி பார்ஷத:। பீ⁴மஸேனஸ்ய ஜக்³ராஹ பார்ஷ்ணி ஸத்புருஷைர்வ்ருʼத: ॥ 6-54-94 (40993) ந ஹி பஞ்சாலராஜஸ்ய லோகே கஶ்சன வித்³யதே। பீ⁴மஸாத்யகயோரன்ய: ப்ராணேப்⁴ய: ப்ரியக்ருʼத்தம: ॥ 6-54-95 (40994) ஸோ(அ)பஶ்யச்ச கலிங்கே³ஷு சரந்தமரிஸூத³ன: । பீ⁴மஸேனம்ʼ மஹாபா³ஹும்ʼ பார்ஷத: பரவீரஹா ॥ 6-54-96 (40995) நனர்த³ ப³ஹுதா⁴ ராஜன்ஹ்ருʼஷ்டஶ்சாஸீத்பரந்தப:। ஶங்க²ம்ʼ த³த்⁴மௌ ச ஸமரே ஸிம்ʼஹனாத³ம்ʼ நனாத³ ச ॥ 6-54-97 (40996) ஸ ச பாராவதாஶ்வஸ்ய ரதே² ஹேமபரிஷ்க்ருʼதே। கோவிதா³ரத்⁴வஜம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா பீ⁴மஸேன: ஸமாஶ்வஸத் । 6-54-98 (40997) த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஸ்து தம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா கலிங்கை³: ஸமபி⁴த்³ருதம் ॥ பீ⁴மஸேனமமேயாத்மா த்ராணாயாஜௌ ஸமப்⁴யயாத் ॥ 6-54-99 (40998) தௌ தூ³ராத்ஸாத்யகிம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னவ்ருʼகோத³ரௌ । கலிங்கா³ந்ஸமரே வீரௌ யோத⁴யேதாம்ʼ மனஸ்வினௌ । 6-54-100 (40999) ஸ தத்ர க³த்வா ஶைனேயோ ஜவேன ஜயதாம்ʼ வர:। பார்த²பார்ஷதயோ: பார்ஷிம்ʼ ஜக்³ராஹ புருஷர்ஷப⁴: ॥ 6-54-101 (41000) ஸ க்ருʼத்கவா தா³ருணம்ʼ கர்ம ப்ரக்³ருʼஹீதஶராஸன: । ஆஸ்தி²தோ ரௌத்³ரமாத்மானம்ʼ கலிங்கா³நன்வவைக்ஷத ॥ 6-54-102 (41001) கலிங்க³ப்ரப⁴வாம்ʼ சைவ மாம்ʼஸஶோணிதகர்த³மாம்। ருதி⁴ரஸ்யந்தி³நீம்ʼ தத்ர பீ⁴ம: ப்ராவர்தயன்னதீ³ம் ॥ 6-54-103 (41002) அந்தரேண கலிங்கா³நாம்ʼ பாண்ட³வானாம்ʼ ச வாஹினீம்। தாம்ʼ ஸந்ததார து³ஸ்தாராம்ʼ பீ⁴மஸேனோ மஹாப³ல: ॥ 6-54-104 (41003) பீ⁴மஸேனம்ʼ ததா² த்³ருʼஷ்ட்வா ப்ராக்ரோஶம்ʼஸ்தாவகா ந்ருʼப। காலோ(அ)யம்ʼ பீ⁴மரூபேண கலிங்கை³: கஸஹ யுத்⁴யதே ॥ 6-54-105 (41004) தத: ஶாந்தனவோ பீ⁴ஷ்ம: ஶ்ருத்வா தம்ʼ நினத³ம்ʼ ரணே। அப்⁴யயாத்த்வரிதோ பீ⁴மம்ʼ வ்யூடா⁴நீக: ஸமந்தத: ॥ 6-54-106 (41005) தம்ʼ ஸாத்யகிர்பீ⁴மஸேனோ த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஶ்ச பார்ஷத: । அப்⁴யத்³ரவந்த பீ⁴ஷ்மஸ்ய ரத²ம்ʼ ஹேமபரிஷ்க்ருʼதம் ॥ 6-54-107 (41006) பரிவார்ய து தே ஸர்வே கா³ங்கே³யம்ʼ தரஸா ரணே। த்ரிபி⁴ஸ்த்ரிபி⁴: ஶரைர்கோ⁴ரைர்பீ⁴ஷ்மமானர்ச்சு²ரோஜஸா ॥ 6-54-108 (41007) ப்ரத்யவித்⁴யத தான்ஸர்வான்பிதா தே³வவ்ரதஸ்தவ । யதமானான்மஹேஷ்வாஸாம்ʼஸ்த்ரிபி⁴ஸ்த்ரிபி⁴ரஜிஹ்மகை³: ॥ 6-54-109 (41008) தத: ஶரஸஹஸ்ரேண ஸன்னிவார்ய மஹாரதா²ந் । ஹயான்காஞ்சனஸன்னாஹான்பீ⁴மஸ்ய ந்யஹனச்ச²ரை: ॥ 6-54-110 (41009) ஹதாஶ்வே ஸ ரதே² திஷ்ட²ன்பீ⁴மஸேன: ப்ரதாபவான் । ஶக்திம்ʼ சிக்ஷேப தரஸா கா³ங்கே³யஸ்ய ரத²ம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-54-111 (41010) அப்ராப்தாமத² தாம்ʼ ஶக்திம்ʼ பிதா தே³வவ்ரதஸ்தவ । த்ரிதா⁴ சிச்சே²த³ ஸமரே ஸா ப்ருʼதி²வ்யாமஶீர்யத ॥ 6-54-112 (41011) தத: ஶைக்யாயஸீம்ʼ கு³ர்வீ ப்ரக்³ருʼஹ்ய ப³லவான்க³தா³ம் । பீ⁴மஸேனஸ்ததஸ்தூர்ணம்ʼ புப்லுவே மனுஜர்ஷப⁴ ॥ 6-54-113 (41012) ஸாத்யகோ(அ)பி ததஸ்தூர்ணம்ʼ பீ⁴மஸ்ய ப்ரியகாம்யயா । கா³ங்கே³யஸாரதி²ம்ʼ தூர்ணம்ʼ பாதயாமாஸ ஸாயகை: ॥ 6-54-114 (41013) பீ⁴ஷ்மஸ்து நிஹதே தஸ்மின்ஸாரதௌ² ரதி²நாம்ʼ வர: । வாதாயமானைஸ்தைரஶ்வைரபனீதோ ரணாஜிராத் ॥ 6-54-115 (41014) பீ⁴மஸேனஸ்ததோ ராஜன்னபயாதே மஹாவ்ரதே । ப்ரஜஜ்வால யதா² வஹ்னிர்த³ஹன்கக்ஷமிவைதி⁴த: ॥ 6-54-116 (41015) ஸ ஹத்வா ஸர்வகாலிங்கா³ந்ஸேனாமத்⁴யே வ்யதிஷ்ட²த। நைனமப்⁴யுத்ஸஹன்கேசித்தாவகா ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-54-117 (41016) த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஸ்தமாரோப்ய ஸ்வரதே² ரதி²நாம்ʼ வர:। பஶ்யதாம்ʼ ஸர்வஸைன்யானாமபோவாஹக யஶஸ்வினம் ॥ 6-54-118 (41017) ஸம்பூஜ்யமான: பாஞ்சால்யைர்மத்ஸ்யைஶ்ச ப⁴ரதர்ஷப⁴ । த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னம்ʼ பரிஷ்வஜ்ய ஸமேயாத³த² ஸாத்யகிம் ॥ 6-54-119 (41018) அதா²ப்³ரவீத்³பீ⁴மஸேனம்ʼ ஸாத்யகி: ஸத்யவிக்ரம: । ப்ரஹர்ஷயன்யது³வ்யாக்⁴ரோ த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஸ்ய பஶ்யத: ॥ 6-54-120 (41019) தி³ஷ்ட்யா காலிங்க³ராஜஶ்ச ராஜபுத்ரஶ்ச கேதுமான । ஶக்ரதே³வஶ்ச காலிங்க³: கலிங்கா³ஶ்ச ம்ருʼதே⁴ ஹதா: ॥ 6-54-121 (41020) ஸ்வபா³ஹுப³லவீர்யேண நாகா³ஶ்வரத²ஸங்குல: । மஹாபுருஷபூ⁴யிஷ்டோ² தீ⁴ரயோத⁴னிஷேவித: ॥ 6-54-122 (41021) மஹாவ்யூஹ: கலிங்கா³நாமேகேன ம்ருʼதி³தஸ்த்வயா । ஏவமுக்த்வா ஶினேர்னப்தா தீ³ர்க⁴பா³ஹுரரிந்த³ம। ரதா²த்³ரத²மபி⁴த்³ருத்ய பர்யஷ்வஜத பாண்ட³வம் ॥ 6-54-123 (41022) தத: ஸ்வரத²மாஸ்தா²ய புனரேவ மஹாரத²: । தாவகானவதீ⁴த்க்ருத்³தோ⁴ பீ⁴மஸ்ய ப³லமாத³த⁴த் ॥ ॥ 6-54-124 (41023) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி த்³விதீயதி³வஸயுத்³தே⁴ சது:பஞ்சாஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-55-0 (41024) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-55-0x (4121) ததோ(அ)பராஹ்ணபூ⁴யிஷ்டே² தஸ்மின்னஹனி பா⁴ரத। ரத²னாகா³ஶ்வபத்தீனாம்ʼ ஸாதி³நாம்ʼ ச மஹாக்ஷயே ॥ 6-55-1 (41025) த்³ரோணபுத்ரேண ஶல்யேன க்ருʼபேண ச மஹாத்மனா । ஸமஸஜ்ஜத பாஞ்சால்யஸ்த்ரிபி⁴ரைதைர்மஹாரதை²: ॥ 6-55-2 (41026) ஸ லோகவிதி³தானஶ்வான்னிஜகா⁴ந மஹாப³ல: । த்³ரௌணே: பாஞ்சாலதா³யாத³: ஶிதைர்த³ஶபி⁴ராஶுகை³: ॥ 6-55-3 (41027) தத: ஶல்யரத²ம்ʼ தூர்ணமாஸ்தா²ய ஹதவாஹன: । த்³ரௌணி: பாஞ்சாலதா³யாத³மப்⁴யவர்ஷத³தே²ஷுபி⁴: ॥ 6-55-4 (41028) த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னம்ʼ து ஸம்ʼயுக்தம்ʼ த்³ரௌணினா வீக்ஷ்ய பா⁴ரத। ஸௌப⁴த்³ரோ(அ)ப்⁴யபதத்தூர்ணம்ʼ விகிரன்னிஶிதாஞ்ஶரான் ॥ 6-55-5 (41029) ஸ ஶல்யம்ʼ ப·ஞ்சவிம்ʼஶத்யா க்ருʼபம்ʼ ச நவபி⁴: ஶரை: । அஶ்வத்தா²மானமஷ்டாபி⁴ர்விவ்யாத⁴ புருஷர்ஷப⁴: ॥ 6-55-6 (41030) ஆர்ஜுனிம்ʼ து ததஸ்தூர்ணம்ʼ த்³ரௌணிர்விவ்யாத⁴ பத்ரிணா। ஶல்யோ(அ)த² த³ஶபி⁴ஶ்சைவ க்ருʼபஶ்ச நிஶிதைஸ்த்ரிபி⁴: ॥ 6-55-7 (41031) லக்ஷ்மணஸ்தவ பௌத்ரஸ்து ஸௌப⁴த்³ரம்ʼ ஸமவஸ்தி²தம் । அப்⁴யவர்தத ஸம்ʼஹ்ருʼஷ்டஸ்ததோ யுத்³த⁴மவர்தத ॥ 6-55-8 (41032) தௌ³ர்யோத⁴னி: ஸுஸங்க்ருத்³த⁴: ஸௌப⁴த்³ரம்ʼ பரவீரஹா । விவ்யாத⁴ ஸமரே ராஜம்ʼஸ்தத³த்³பு⁴தமிவாப⁴வத் ॥ 6-55-9 (41033) அபி⁴மன்யு: ஸுஸங்க்ருத்³தோ⁴ ப்⁴ராதரம்ʼ ப⁴ரதர்ஷப⁴ । ஶரை: பஞ்சாஶதை ராஜன்க்ஷிப்ரஹஸ்தோ(அ)ப்⁴யவித்⁴யத ॥ 6-55-10 (41034) லக்ஷ்மணோ(அ)பி புனஸ்தஸ்ய த⁴னுஶ்சிச்சே²த³ பத்ரிணா। முஷ்டிதே³ஶே மஹாராஜ ததஸ்தே சுக்ருஶுர்ஜனா: ॥ 6-55-11 (41035) தத்³விஹாய த⁴னுஶ்சி²ந்னம்ʼ ஸௌப⁴த்³ரம்ʼ பரவீரஹா। அன்யதா³த³த்தவாம்ʼஶ்சித்ரம்ʼ கார்முகம்ʼ வேக³வத்தரம் ॥ 6-55-12 (41036) தௌ தத்ர ஸமரே யுக்தௌ க்ருʼதப்ரதிக்ருʼதைஷிணௌ । அன்யோன்யம்ʼ விஶிஸ்வைஸ்தீக்ஷ்ணைர்ஜக்⁴நது: புருஷர்ஷபௌ⁴ ॥ 6-55-13 (41037) ததோ து³ர்யோத⁴னோ ராஜ த்³ருʼஷ்ட்வா புத்ரம்ʼ மஹாரத²ம்। பீடி³தம்ʼ தவ பௌத்ரேண ப்ராயாத்தத்ர ப்ரஜேஶ்வர: ॥ 6-55-14 (41038) ஸன்னிவ்ருʼத்தே தவ ஸுதே ஸர்வ ஏவ ஜனாதி⁴பா: । ஆர்ஜுனிம்ʼ ரத²வம்ʼஶேன ஸமந்தாத்பர்யவாரயன் ॥ 6-55-15 (41039) ஸ தை: பரிவ்ருʼத: ஶூரை: ஶூரோ யுதி⁴ ஸுது³ர்ஜயை: । ந ஸ்ம ப்ரவ்யத²தே ராஜன்க்ருʼஷ்ணதுல்யபராக்ரம: ॥ 6-55-16 (41040) ஸௌப⁴த்³ரமத² ஸம்ʼஸக்தம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா தத்ர த⁴னஞ்ஜய: । அபி⁴து³த்³ராவ வேகே³ந த்ராதுகாம: ஸ்வமாத்மஜம் ॥ 6-55-17 (41041) தத: ஸரத²னாகா³ஶ்வா பீ⁴ஷ்மத்³ரோணபுரோக³மா: । அப்⁴யவர்தந்த ராஜான: ஸஹிதா: ஸவ்யஸாசினம் ॥ 6-55-18 (41042) உத்³வூதம்ʼ ஸஹஸா பௌ⁴மம்ʼ நாகா³ஶ்வரத²பத்திபி⁴: । தி³வாகரரத²ம்ʼ ப்ராப்ய ரஜஸ்தீவ்ரமத்³ருʼஶ்யத ॥ 6-55-19 (41043) தானி நாக³ஸஹஸ்ராணி பூ⁴மிபாலஶதானி ச। தஸ்ய பா³ணபத²ம்ʼ ப்ராப்ய நாப்⁴யவர்தந்த ஸர்வஶ: ॥ 6-55-20 (41044) ப்ரணேது³: ஸர்வபூ⁴தானி ப³பூ⁴வுஸ்திமிரா தி³ஶ:। குரூணாம்ʼ சானயஸ்தீவ்ர: ஸமத்³ருʼஶ்யத தா³ருண: ॥ 6-55-21 (41045) நாப்யந்தரிக்ஷம்ʼ ந தி³ஶோ ந பூ⁴மிர்ன ச பா⁴ஸ்கர: । ப்ரஜஜ்ஞே ப⁴ரதஶ்ரேஷ்ட² ஸஸ்த்ரஸங்கை⁴: கிரீடின: ॥ 6-55-22 (41046) ஸாதி³தா ரத²னாகா³ஶ்ச ஹதாஶ்வா ரதி²நோ ரணே। விப்ரத்³ருதரதா²: கேசித்³த்³ருʼஶ்யந்தே ரத²யூத²பா: ॥ 6-55-23 (41047) விரதா² ரதி²நஶ்சான்யே தா⁴வமானா: ஸமந்தத: । தத்ரதத்ரைவ த்³ருʼஶ்யந்தே ஸாயுதா⁴: ஸாங்க³தை³ர்பு⁴ஜை: ॥ 6-55-24 (41048) ஹயாரோஹா ஹயாம்ʼஸ்த்யக்த்வா க³ஜாரோஹாஶ்ச த³ந்தின: । அர்ஜுனஸ்ய ப⁴யாத்³ராஜன்ஸமந்தாத்³விப்ரது³த்³ருவு: ॥ 6-55-25 (41049) ரதே²ப்⁴யஶ்ச க³ஜேப்⁴யஶ்ச ஹயேப்⁴யஶ்ச நராதி⁴பா: । பதிதா: பாத்யமானாஶ்ச த்³ருʼஶ்யந்தே(அ)ர்ஜுனஸாயகை: ॥ 6-55-26 (41050) ஸக³தா³நுத்³யதான்பா³ஹூன்ஸக²ங்கா³ம்ʼஶ்ச விஶாம்பதே । ஸப்ராஸாம்ʼஶ்ச ஸதூணீரான்ஸஶரான்ஸஶராஸனான் ॥ 6-55-27 (41051) ஸாங்குஶாகன்ஸபதாகாம்ʼஶ்ச தத்ரதத்ரார்ஜுனோ ந்ருʼணாம் । நிசகர்த ஶரைருக்³ரை ரௌத்³ரம்ʼ வபுரதா⁴ரயத் ॥ 6-55-28 (41052) பரிகா⁴ணாம்ʼ ப்ரதீ³ப்தானாம்ʼ முத்³க³ராணாம்ʼ ச மாரிஷ । ப்ராஸானாம்ʼ பி⁴ந்தி³பாலானாம்ʼ நிஸ்த்ரிஶானாம்ʼ ச ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-55-29 (41053) பரஶ்வதா²நாம்ʼ பீக்ஷ்ணானாம்ʼ தோமராணாம்ʼ ச பா⁴ரத। வர்மணாம்ʼ சாபவித்³தா⁴நாம்ʼ காஞ்சனானாம்ʼ ச பூ⁴மிப ॥ 6-55-30 (41054) த்⁴வஜானாம்ʼ சர்மணாம்ʼ சைவ வ்யஜனானாம்ʼ ச ஸர்வஶ: । ச²த்ராணாம்ʼ ஹேமத³ண்டா³நாம்ʼ தோமராணாம்ʼ ச பா⁴ரத ॥ 6-55-31 (41055) ப்ரதோதா³நாம்ʼ ச யோக்ராணாம்ʼ கஶானாம்ʼ சைவ மாரிஷ । ராஶய: ஸ்மாத்ர த்³ருʼஶ்யந்தே வினிகீர்ணா ரணக்ஷிதௌ ॥ 6-55-32 (41056) நாஸீத்தத்ர புமான்கஶ்சித்தவ ஸைன்யஸ்ய பா⁴ரத । யோ(அ)ர்ஜுனம்ʼ ஸமரே ஶூரம்ʼ ப்ரத்யுத்³யாயாத்கத²ஞ்சன ॥ 6-55-33 (41057) யோ யோ ஹி ஸமரே பார்த²ம்ʼ ப்ரத்யுத்³யாதி விஶாம்பதே। ஸ ஸங்க்²யே விஶிகை²ஸ்தீக்ஷ்ணை: பரலோகாய நீயதே ॥ 6-55-34 (41058) தேஷு வித்³ரவமாணேஷு தவ யோதே⁴ஷு ஸர்வஶ:। அர்ஜுனோ வாஸுதே³வஶ்ச த³த்⁴மதுர்வாரிஜோத்தமௌ ॥ 6-55-35 (41059) தத்பப⁴க்³நம்ʼ ப³லம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா பிதா தே³வவ்ரதஸ்தவ। அப்³ரவீத்ஸமரே ஶூரம்ʼ பா⁴ரத்³வாஜம்ʼ ஸ்மயன்னிவ ॥ 6-55-36 (41060) ஏஷ பாண்டு³ஸுதோ வீர க்ருʼஷ்ணேன ஸஹிதோ ப³லீ । ததா² கரோதி ஸைன்யானி யதா² குர்யாத்³த⁴ன·ஞ்ஜய: ॥ 6-55-37 (41061) ந ஹ்யேஷ ஸமரே ஶக்யோ விஜேதும்ʼ ஹி கத²ஞ்சன । யதா²ஸ்ய த்³ருʼஶ்யதே ரூப காலாந்தகயமோபமம் ॥ 6-55-38 (41062) ந நிவர்தயிதும்ʼ சாபி ஶக்யேயம்ʼ மஹதீ சமூ: । அன்யோன்யப்ரேயா பஶ்ய த்³ரவதீயம்ʼ வரூதி²நீ ॥ 6-55-39 (41063) ஏஷ சாஸ்தம்ʼ கி³ரிஶ்ரேஷ்ட²ம்ʼ பா⁴நுமான்ப்ரதிபத்³யதே। சக்ஷூம்ʼஷி ஸர்வலோகஸ்ய ஸம்ʼஹரன்னிவ ஸர்வதா² ॥ 6-55-40 (41064) தத்ராவஹாரம்ʼ ஸம்ப்ராப்தம்ʼ மன்யே(அ)ஹம்ʼ புருஷர்ஷப⁴ । ஶ்ராந்தா பீ⁴தாஶ்ச நோ யோதா⁴ ந யோத்ஸ்யந்தி கத²ஞ்சன ॥ 6-55-41 (41065) ஏவமுக்த்வா ததோ பீ⁴ஷ்மோ த்³ரோணமாசார்யஸத்தமம் । அவஹாரமதோ² சக்ரே தாவகானாம்ʼ மஹாரத²: ॥ 6-55-42 (41066) `தத: ஸரத²னாகா³ஶ்வா ஜம்ʼய ப்ராப்ய ஸமோபகா:। பாஞ்சாலா: பாண்ட³வாஶ்சைவ ப்ரணேது³ஶ்ச புன: புன: ॥ 6-55-43 (41067) ப்ரயயு: ஶிபி³ராயைவ த⁴னஞ்ஜயபுரஸ்க்ருʼதா:। வாதி³த்ரகோ⁴ஷை: ஸம்ʼஹ்ருʼஷ்டா ப்ரணத்³யந்தோ மஹாரதா²: ॥' 6-55-44 (41068) ததோ(அ)வஹார: ஸைன்யானாம்ʼ தவ தேஷாம்ʼ ச பா⁴ரத। அஸ்தம்ʼ க³ச்ச²தி ஸூர்யே(அ)பூ⁴த்ஸந்த்⁴யாகாலே ச வர்ததி ॥ ॥ 6-55-45 (41069) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி த்³விதீயதி³வஸயுத்³தே⁴ ப·ஞ்சபஞ்சாஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥ ॥ இதி த்³விதீயதி³வஸயுத்³த⁴ம் ॥

6-56-0 (41070) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-56-0x (4122) ப்ரபா⁴தாயாம்ʼ ச ஶர்வர்யாம்ʼ பீ⁴ஷ்ம: ஶாந்தனஸ்ததா³। அனீகான்யனுஸம்ʼயானே வ்யாதி³தே³ஶாய பா⁴ரத ॥ 6-56-1 (41071) கா³ருட³ம்ʼ ச மஹாவ்யூஹம்ʼ சக்ரே ஶாந்தனவஸ்ததா³। புத்ராணாம்ʼ தே ஜயாகாங்க்ஷீ பீ⁴ஷ்ம: குருபிதாமஹ: । 6-56-2 (41072) க³ருட³ஸ்ய ஸ்வயம்ʼ துண்டே³ பிதா தே³வவ்ரதஸ்தவ। சக்ஷுஷீ ச ப⁴ரஜ்வாஜ: க்ருʼதவர்மா ச ஸாத்வத: ॥ 6-56-3 (41073) அஶ்வத்தா²மா க்ருʼபஶ்சைவ ஶிர ஆஸ்தாம்ʼ யஶஸ்வினௌ । த்ரைக³ர்த்தைரத² கைகேயைர்வாடதா⁴நைஶ்ச ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-56-4 (41074) பூ⁴ரிஶ்ரவா: ஶல: ஶல்யோ ப⁴க³த³த்தஶ்ச மாரிஷ । மத்³ரகா: ஸிந்து⁴ஸௌவீராஸ்ததா² பாஞ்சனதா³ஶ்ச யே ॥ 6-56-5 (41075) ஜயத்³ரதே²ந ஸஹிதா க்³ரீவாயாம்ʼ ஸன்னிவேஶிதா: । ப்ருʼஷ்டே² து³ர்யோத⁴னோ ராஜா ஸோத³ர்யை: ஸானுகை³ர்வ்ருʼத: ॥ 6-56-6 (41076) விந்தா³நுவிந்தா³வாவந்த்யௌ காம்போ⁴ஜஶ்ச ஶகை: ஸஹ। பச்ச²மாஸன்மஹாராஜ ஶூரஸேனாஶ்ச ஸர்வஶ: ॥ 6-56-7 (41077) மாக³தா⁴ஶ்ச கலிங்கா³ஶ்ச தா³ஸேரகக³ணை: ஸஹ । த³க்ஷிணம்ʼ பக்ஷமாஸாத்³ய ஸ்தி²தா வ்யூஹஸ்ய த³ம்ʼஶிதா: ॥ 6-56-8 (41078) காகருஶா விகுஞ்சாஶ்ச முண்டா³: குண்டீ³வ்ருʼஷாஸ்ததா²। ப்³ருʼஹத்³வலேன ஸஹிதா வாமம்ʼ பார்ஶ்வமவஸ்தி²தா: ॥ 6-56-9 (41079) வ்யூட⁴ம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா து தத்ஸைன்யம்ʼ ஸவ்யஸாசீ பரந்தப:। த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னேன ஸஹித: ப்ரத்யவ்யூஹத ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-56-10 (41080) அர்த⁴சந்த்³ரேண வ்யூஹேன வ்யூஹந்தமதிதா³ருணம் । த³க்ஷிணம்ʼ ஶ்ருʼங்க³மாஸ்வய பி⁴மஸேனோ வ்யரோசத ॥ 6-56-11 (41081) நானாஸம்ʼஸ்த்ரௌபஸம்ʼஷத்ரைர்னானாதே³ஶ்யைர்ன்ருʼபைர்வ்ருʼத: । தத³ன்யேவ விராடஶ்ச த்³ருபத³ஶ்ச மஹாரத²: ॥ 6-56-12 (41082) தத³னந்தரமேவாஸீன்னீலோ நீலாயுதை⁴: ஸஹ । நீலாத³னந்தரஶ்சைவ த்⁴ருʼஷ்டகேதுர்மஹாப³ல: ॥ 6-56-13 (41083) சேதி³காஶிகரூபேஶ்ச பௌரவைரபி ஸம்ʼவ்ருʼத:। த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்ன: ஶிக²ண்டீ³ ச பாஞ்சாலாஶ்ச ப்ரப⁴த்³ரகா: ॥ 6-56-14 (41084) மத்⁴யே ஸைன்யஸ்ய மஹத: ஸ்தி²தா யுத்³தா⁴ய பா⁴ரத। தத்ரைவ த⁴ர்மராஜோ(அ)பி க³ஜானீகேன ஸம்ʼவ்ருʼத: । 6-56-15 (41085) ததஸ்து ஸாத்யகீ ராஜந்த்³ரௌபத்³யா: பஞ்ச சாத்மஜா: । அபி⁴மன்யுஸ்தத: ஶூர இராவாம்ʼஶ்ச தத: பரம் ॥ 6-56-16 (41086) பை⁴மஸேனிஸ்ததோ ராஜன்கேகயாஶ்ச மஹாரதா²: । ஏதே ஸர்வே மஹாராஜ வாமம்ʼ பார்ஶ்வமுபாஶ்ரிதா: ॥ 6-56-17 (41087) ஸர்வஸ்ய ஜக³தோ கோ³ப்தா கோ³ப்தா யஸ்ய ஜனார்த³ன:। `தத்ரானுரதி²நாம்ʼ ஶ்ரேஷ்டோ² வாமஶ்ர்ருʼங்கே³ வ்யவஸ்தி²த:।' ஏவமேதம்ʼ மஹாவ்யூஹம்ʼ ப்ரத்யவ்யூஹந்த பாண்ட³வா: ॥ 6-56-18 (41088) வதா⁴ர்த²ம்ʼ தவ புத்ராமாம்ʼ தத்பக்ஷே யே ச ஸங்க³தா: । தத: ப்ரவவ்ருʼதே யுத்³த⁴ம்ʼ வ்யதிஷக்தரத²த்³விபம் ॥ 6-56-19 (41089) தாவகானாம்ʼ பரேஷாம்ʼ ச நிக்⁴நதாமிதரேதரம் । ஹயௌகா⁴ஶ்ச ரதௌ²கா⁴ஶ்வ தத்ர தத்ர விஶாம்பதே ॥ 6-56-20 (41090) ஸம்பதந்தோ வ்யத்³ருʼஶ்யந்த நிக்⁴நந்தஸ்தே பரஸ்பரம் । தா⁴வதாம்ʼ ச ரதோ²கா⁴நாம்ʼ நிக்⁴நதாம்ʼ ச ப்ருʼத²க் ப்ருʼத²க் ॥ 6-56-21 (41091) ப³பூ⁴வ துமுல: ஶப்³தோ³ விமிஶ்ரோ து³ந்து³பி⁴ஸ்வனை: । தி³வஸ்ப்ருʼங்வரவீராணாம்ʼ நிக்⁴நதாமிதரேதரம் । ஸம்ப்ரஹாரே ஸுதுமுலே தவ தேஷாம்ʼ ச பா⁴ரத ॥ ॥ 6-56-22 (41092) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி த்ருʼதீயதி³வஸயுத்³தே⁴ ஷட்பஞ்சாஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-57-0 (41093) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-57-0x (4123) ததோ வ்யூடே⁴ஷ்வனீகேஷு தாவகேஷு பரேஷு ச। த⁴னஞ்ஜயோ ரதா²நீகமவதீ⁴த்தவ பா⁴ரத ॥ 6-57-1 (41094) ஶரைரதி²ரதோ² யுத்³தே⁴ தா³ரயன்ரத²யூத²பான் । தே வத்⁴யமானா: பார்தே²ந காலேனேவ யுக³க்ஷயே ॥ 6-57-2 (41095) தா⁴ர்தராஷ்ட்ரா ரணே யத்னாத்பாண்ட³வான்ப்ரத்யயோத⁴யன் । ப்ரார்த²யானா யஶோ தீ³ப்தாம்ʼ ம்ருʼத்யும்ʼ க்ருʼத்வா நிவர்தனம் ॥ 6-57-3 (41096) ஏகாக்³ரமனஸோ பூ⁴த்வா பாண்ட³வானாம்ʼ வரூதி²நீம் । ப³ப⁴ஞ்ஜுர்ப³ஹுஶோ ராஜம்ʼஸ்தே சாஸஞ்ஜந்த ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-57-4 (41097) த்³ரவத்³பி⁴ரத²ப⁴க்³நைஶ்ச பரிவர்தத்³பி⁴ரேவ ச। பாண்ட³வை: கௌரவேயைஶ்ச ந ப்ராஜ்ஞாயத கிஞ்சன ॥ 6-57-5 (41098) உத³திஷ்ட²த்³ரஜோ பௌ⁴மம்ʼ சா²த³யானம்ʼ தி³வாகரம்। ந தி³ஶ: ப்ரதி³ஶோ வாபி ஜஜ்ஞிரே(அ)த்ர ஸமாக³தா: ॥ 6-57-6 (41099) அனுமானேன ஸஞ்ஜ்ஞாபி⁴ர்னாமகோ³த்ரைஶ்ச ஸம்ʼயுகே³। அவர்தத ததா³ யுத்³த⁴ம்ʼ தத்ர தத்ர விஶாம்பதே ॥ 6-57-7 (41100) ந வ்யூஹோ பி⁴த்³யதே தத்ர கௌரவாணாம்ʼ கத²ஞ்சன । ரக்ஷித: ஸத்யஸந்தே⁴ந பா⁴ரத்³வாஜேன ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-57-8 (41101) ததை²வ பாண்ட³வானாம்ʼ ச ரக்ஷித: ஸவ்யஸாசினா। நாபி⁴த்³யத மஹாவ்யூஹோ பீ⁴மேன ச ஸுரக்ஷித: ॥ 6-57-9 (41102) ஸேனாக்³ராத³பி நிஷ்பத்ய ப்ராயுத்⁴யம்ʼஸ்தத்ர மானவா: । உப⁴யோ: ஸேனயோ ராஜன்வ்யதிஷக்தரத²த்³விபா: ॥ 6-57-10 (41103) ஹயாரோஹைர்ஹயாரோஹா: பாத்யந்தே ஸ்ம மஹாஹவே। ருʼஷ்டிபி⁴ர்விமலாபி⁴ஶ்ச ப்ராஸைரபி ச ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-57-11 (41104) ரதீ² ரதி²நமாஸாத்³ய ஶரை: கனகபூ⁴ஷணை:க । பாதயாமாஸ ஸமரே தஸ்மின்னதிப⁴யங்கரே ॥ 6-57-12 (41105) க³ஜாரோஹா க³ஜாரோஹான்னாராசஶரதோமரை: । ஸம்ʼஸக்தான்பாதயாமாஸுஸ்தவ தேஷாம்ʼ ச ஸர்வஶ: ॥ 6-57-13 (41106) கஶ்சிது³த்பத்ய ஸமரே வஸ்வாரணமாஸ்தி²த: । கேஶபக்ஷே பராம்ருʼஶ்ய ஜஹார ஸமரே ஶிர: ॥ 6-57-14 (41107) அன்யே த்³விரத³த³ந்தாக்³ரனிர்பி⁴ந்னஹ்ருʼத³யா ரணே। வேமுஶ்ச ருதி⁴ரம்ʼ வீரா நி:ஶ்வஸந்த: ஸமந்தத: ॥ 6-57-15 (41108) கஶ்சித்கரிவிஷாணஸ்தோ² வீரோ ரணவிஶாரதா³: । ப்ராவேபச்ச²க்தினிர்பி⁴ந்னோ க³ஜஶிக்ஷாஸ்த்ரவேதி³நா ॥ 6-57-16 (41109) பத்திமங்கா⁴ ரணே பக்தீன்பி⁴மந்தி³பாலபரஶ்வதை²: । ந்யதாபதயந்த ஸம்ʼஹ்ருʼஷ்டா: பரஸ்பரக்ருʼதாக³ஸ: ॥ 6-57-17 (41110) ரதீ² ச ஸமரே ராஜன்னாஸாத்³ய க³ஜயூத²பம் । ஸ க³ஜம்ʼ பாதயாமாஸ க³ஜீ ச ரதி²நாம்ʼ வரம் ॥ 6-57-18 (41111) ரதி²நம்ʼ ச ஹயாரோஹ: ப்ராஸேன ப⁴ரதர்ஷப⁴ । பாதயாமாஸ ஸமரே ரதீ² ச ஹயஸாதி³நம் ॥ 6-57-19 (41112) பதா³தீ ரதி²நம்ʼ ஸங்க்²யே ரதீ² சாபி பதா³தினம் । ந்யபாதயச்சி²தை: ஶஸ்த்ரை: ஸேனயோருப⁴யோரபி ॥ 6-57-20 (41113) க³ஜாரோஹா ஹயாரோஹான்பாதயாஞ்சக்ரிரே ததா³। ஹயாரோஹா க³ஜஸ்தா²ம்ʼஶ்ச தத³த்³பு⁴தமிவாப⁴வத் ॥ 6-57-21 (41114) க³ஜாரோஹவரைஶ்சாபி தத்ரதத்ர பதா³தய:। பாதிதா: ஸமத்³ருʼஶ்யந்த தைஶ்சாபி க³ஜயோதி⁴ந: ॥ 6-57-22 (41115) பத்திஸங்கா⁴ ஹயாரோஹை: ஸாதி³ஸங்கா⁴ஶ்ச பத்திபி⁴: । பாத்யமானா வ்யத்³ருʼஶ்யந்த ஶதஶோ(அ)த² ஸஹஸ்ரஶ: ॥ 6-57-23 (41116) த்⁴வஜைஸ்தத்ராபவித்³தை⁴ஶ்ச கார்முகைஸ்தோமரைஸ்ததா²। ப்ராஸைஸ்ததா² க³தா³பி⁴ஶ்ச பரிகை⁴: கம்பனைஸ்ததா² ॥ 6-57-24 (41117) ஶக்திபி⁴: கவசைஶ்சித்ரை: கணபைரங்குஶைரபி। நிஸ்த்ரிம்ʼஶைர்விமலைஶ்சாபி ஸ்வர்ணபுங்கை²: ஶரைஸ்ததா² ॥ 6-57-25 (41118) பரிஸ்தோமை: குதா²பி⁴ஶ்ச கம்ப³லைஶ்ச மஹாத⁴னை: । பூ⁴ர்பா⁴தி ப⁴ரதஶ்ரேஷ்ட² ஸ்ரக்³தா³மைரிவ சித்ரிதா ॥ 6-57-26 (41119) நராஶ்வகாயை: பதிதைர்த³ந்திபி⁴ஶ்ச மஹாஹவே । அக³ம்யரூபா ப்ருʼதி²வீ மாம்ʼஸஶோணிதகர்த³மா ॥ 6-57-27 (41120) ப்ரஶஶாம ரஜோ பௌ⁴மம்ʼ வ்யுக்ஷிதம்ʼ ரணஶோணிதை: । தி³ஶஶ்ச விமலா: ஸர்வா: ஸம்ப³பூ⁴வுர்ஜனேஶ்வர ॥ 6-57-28 (41121) உத்தி²தான்யக³ணேயானி கப³ந்தா⁴நி ஸமந்தத:। சிஹ்னபூ⁴தானி ஜக³தோ வினாஶார்தா²ய பா⁴ரத ॥ 6-57-29 (41122) தஸ்மின்யுத்³தே⁴ மஹாரௌத்³ரே வர்தமானே ஸுதா³ருணே । ப்ரத்யத்³ருʼஶ்யந்த ரதி²நோ தா⁴வமானா: ஸமந்தத: ॥ 6-57-30 (41123) ததோ பீ⁴ஷ்மஶ்ச த்³ரோணஶ்ச ஸைந்த⁴வஶ்ச ஜயத்³ரத²: । புருமித்ரோ ஜயோ போ⁴ஜ: ஶல்யஶ்சாபி ஸஸௌப³ல: ॥ 6-57-31 (41124) ஏதே ஸமரது³ர்த⁴ர்ஷா: ஸிம்ʼஹதுல்யபராக்ரமா:। பாண்ட³வானாமனீகானி ப³ப⁴ஞ்ஜு:ஸ்ம புன:புன: ॥ 6-57-32 (41125) ததை²வ பீ⁴மஸேனோ(அ)பி ராக்ஷஸஶ்ச க⁴டோத்கச: । ஸாத்யகிஶ்சேகிதானஶ்ச த்³ரோபதே³யாஶ்ச பா⁴ரத॥ 6-57-33 (41126) தாவகாம்ʼஸ்தவ புத்ராம்ʼஶ்ச ஸஹிதான்ஸர்வராஜபி⁴: । த்³ராவயாமாஸுராஜௌ தே த்ரித³ஶா தா³நவானிவ ॥ 6-57-34 (41127) ததா² தே ஸமரே(அ)ன்யோன்யம்ʼ நிக்⁴நந்த: க்ஷத்ரியர்ஷபா⁴: । ரக்தோக்ஷிதா கோ⁴ரரூபா விரேர்ஜுர்தா³நவா இவ ॥ 6-57-35 (41128) வினிர்ஜித்ய ரிபூன்வீரா ஸேகனயோருப⁴யோரபி। வ்யத்³ருʼஸ்யந்த மஹாமாத்ரா க்³ரஹா இவ நப⁴ஸ்தலே ॥ 6-57-36 (41129) ததோ ரத²ஸஹஸ்ரேண புத்ரோ து³ர்யோத⁴னஸ்தவ । அப்⁴யயாத்பாண்ட³வம்ʼ யுத்³தே⁴ ராக்ஷஸம்ʼ ச க⁴டோத்கசம் ॥ 6-57-38aததை²வ பாண்ட³வா: ஸர்வே மஹத்யா ஸேனயா ஸஹ । த்³ரோணபீ⁴ஷ்மௌ ரணே யத்தௌ ப்ரத்யுத்³யயுரரிந்த³மௌ ॥ 6-57-37 (41130) கிரீடீ ச யயௌ க்ருத்³த⁴: ஸமந்தாத்பார்தி²வோத்தமான் । ஆர்ஜுனி: ஸாத்யகிஶ்சைவ யயது: ஸௌப³லம்ʼ ப³லம் ॥ 6-57-39 (41131) தத: ப்ரவவ்ருʼதே பூ⁴ய: ஸங்க்³ராமோ ரோமஹர்ஷண: । தாவகானாம்ʼ பரேஷாம்ʼ ச ஸமரே விஜயைஷிணாம் ॥ ॥ 6-57-40 (41132) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி த்ருʼதீயதி³வஸயுத்³தே⁴ ஸப்தபஞ்சஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-58-0 (41133) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-58-0x (4124) ததஸ்தே பார்தி²வா: க்ருத்³தா⁴: ப²ல்கு³நம்ʼ வீக்ஷ்ய ஸம்ʼயுகே³। ரதை²ரனேகஸாஹஸ்ரை: ஸமந்தாத்பர்யவாரயன் ॥ 6-58-1 (41134) அதை²நம்ʼ ரத²ப்³ருʼந்தே³ந கோஷ்ட²கீக்ருʼத்ய பா⁴ரத। ஶரை: ஸுப³ஹுஸாஹஸ்ரை: ஸமந்தாத³ப்⁴யவாரயன் ॥ 6-58-2 (41135) ஶக்தீஶ்ச விமலாகஸ்தீக்ஷ்ணா க³தா³ஶ்ச பரிகை⁴: ஸஹ । ப்ராஸான்பரஶ்வதா²ம்ʼஶ்சைவ முத்³க³ரான்முஸலானபி ॥ 6-58-3 (41136) சிக்ஷிஷு: ஸமரே க்ருத்³தா⁴: ப²ல்கு³நஸ்ய ரத²ம்ʼ ப்ரதி। ஶஸ்த்ராணாமத² தாம்ʼ வ்ருʼஷ்டிம்ʼ ஶலபா⁴நாமிவாயதிம் ॥ 6-58-4 (41137) ருரோத⁴ ஸர்வத: பார்த²: ஶரை: கனகபூ⁴ஷணை: । தத்ர தல்லாக⁴வம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா பீ³ப⁴த்ஸோரதிமானுஷம் ॥ 6-58-5 (41138) தே³வதா³நவக³ந்த⁴ர்வா: பிஶாசோரக³ராக்ஷஸா: । ஸாது⁴ஸாத்⁴விதி ராஜேந்த்³ர ப²ல்கு³நம்ʼ ப்ரத்யபூஜயன் ॥ 6-58-6 (41139) ஸாத்யகிஶ்சாபி⁴மன்யுஶ்ச மஹத்யா ஸேகனயா வ்ருʼதௌ । கா³ந்தா⁴ரான்ஸமரே ஶூராஞ்ஜக்³மது: ஸஹஸௌப³லான் ॥ 6-58-7 (41140) தத்ர ஸௌப³லகா: க்ருத்³தா⁴ வார்ஷ்ணேயஸ்ய ரதோ²த்தமம் । திஶலஶ்சிச்சி²து³: க்ரோதா⁴ச்ச²ஸ்த்ரைர்னானாவிதை⁴ர்யுதி⁴ ॥ 6-58-8 (41141) ஸாத்யகிஸ்து ரத²ம்ʼ த்யக்த்வா வர்தமானே ப⁴யாவஹே । அபி⁴மன்யோ ரத²ம்ʼ தூர்ணமாருரோஹ பரந்தப: ॥ 6-58-9 (41142) தாவேகரத²ஸம்ʼயுக்தௌ ஸௌப³லேயஸ்ய வாஹினீம் । வ்யத⁴மேதாம்ʼ ஶிதைஸ்தூர்ணம்ʼ ஶரை:க ஸன்னதபர்வபி⁴: ॥ 6-58-10 (41143) த்³ரோணபீ⁴ஷ்மௌ ரணே யத்தௌ த⁴ர்மராஜஸ்ய வாஹினீம் । நாஶயேதாம்ʼ ஶரைஸ்தீக்ஷ்ணை: கங்கபத்ரபரிச்ச²தை³: ॥ 6-58-11 (41144) ததோ த⁴ர்மஸுதோக ராஜா மாத்³ரீபுத்ரௌ ச பாண்ட³வௌ । மிஷதாம்ʼ ஸர்வஸைன்யானாம்ʼ த்³ரோணானீகமுபாத்³ரவன் ॥ 6-58-12 (41145) தத்ராஸீத்ஸுமஹத்³யுத்³த⁴ம்ʼ துமுலம்ʼ ரோமஹர்ஷணம் । யதா² தே³வாஸுரம்ʼ யுத்³த⁴ம்ʼ பூர்வமாஸீத்ஸுதா³ருணம் ॥ 6-58-13 (41146) குர்வாணௌ ஸுமஹத்கர்ம பீ⁴மஸேனக⁴டோத்கசௌ। து³ர்யோத⁴னஸ்ததோ(அ)ப்⁴யேத்ய தாவுபா⁴வப்யவாரயத் ॥ 6-58-14 (41147) தத்ராத்³பு⁴தமபஶ்யாம ஹைடி³ம்ப³ஸ்ய பராக்ரமம்। அதீத்ய பீதரம்ʼ யுத்³தே⁴ யத³யுத்⁴யத பா⁴ரத ॥ 6-58-15 (41148) பீ⁴மஸேனஸ்து ஸங்க்ருத்³தோ⁴ து³ர்யோத⁴னமமர்ஷணம்। ஹ்ருʼத்³யவித்⁴யத்ப்ருʼஷத்கேன ப்ரஹஸன்னிவ பாண்ட³வ: ॥ 6-58-16 (41149) ததோ து³ர்யோத⁴னநோ ராஜா ப்ரஹாரவரபீடி³த:। நிஷஸாத³ ரதோ²பஸ்தே² கஶ்மலம்ʼ ச ஜகா³ம ஹ ॥ 6-58-17 (41150) தம்ʼ விஸஞ்ஜ்ஞம்ʼ விதி³த்வா து த்வரமாணோ(அ)ஸ்ய ஸாரதி²: । அபோவாஹ ரணாத்³ராஜம்ʼஸ்தத: ஸைன்யமப⁴ஜ்யத ॥ 6-58-18 (41151) ததஸ்தாம்ʼ கௌரவீம்ʼ ஸேனாம்ʼ த்³ரவமாணாம்ʼ ஸமந்தத:। நிக்⁴நன்பீ⁴ம: ஶரைஸ்தீக்ஷ்ணைரனுவவ்ராஜ ப்ருʼஷ்ட²த: ॥ 6-58-19 (41152) பார்ஷதஶ்ச ரத²ஶ்ரோஷ்டோ² த⁴ர்மபுத்ரஶ்ச பாண்ட³வ:। த்³ரோணஸ்ய பஶ்யத: ஸைன்யம்ʼ கா³ங்கே³யஸ்ய ச பஶ்யத: ॥ 6-58-20 (41153) ஜக்⁴நதுர்விஶிகைஸ்தீக்ஷ்ணை: பரானீகவினாஶனை: । த்³ரவமாணம்ʼ து தத்ஸைன்யம்ʼ தவ புத்ரஸ்ய ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-58-21 (41154) நாஶக்னுதாம்ʼ வாரயிதும்ʼ பீ⁴ஷ்மத்³ரோணௌ மஹாரதௌ² । வார்யமாணம்ʼ ச பீ⁴ஷ்மேண த்³ரோணேன ச மஹாத்மனா ॥ 6-58-22 (41155) வித்³ரவத்யேவ தத்ஸைன்யம்ʼ பஶ்யதோர்த்³ரோணபீ⁴ஷ்மயோ:। ததோ ரத²ஸஹஸ்ரேஷு வித்³ரவத்ஸு ததஸ்தத:க ॥ 6-58-23 (41156) தாவாஸ்தி²தாவேகரத²ம்ʼ ஸௌப⁴த்³ரஶினிபுங்க³வௌ । ஸௌப³லீம்ʼ ஸமரே ஸேனாம்ʼ ஶாதயேதாம்ʼ ஸமந்தத: ॥ 6-58-24 (41157) ஶுஶுபா⁴தே ததா³ தௌ து ஶைனேயகுருபுங்க³வௌ। அமாவாஸ்யாம்ʼ க³தௌ யத்³வத்ஸோமஸூர்யௌ நப⁴ஸ்தலே ॥ 6-58-25 (41158) அர்ஜுனஸ்து தத: க்ருத்³த⁴ஸ்தவ ஸைன்யம்ʼ விஶாம்பதே । வவர்ஷ ஶரவர்ஷேண தா⁴ராபி⁴ரிவ தோயத³: ॥ 6-58-26 (41159) வத்⁴யமானம்ʼ ததஸ்தத்ர ஶரை: பார்த²ஸ்ய ஸம்ʼயுகே³। து³த்³ராவ கௌரவம்ʼ ஸைன்யம்ʼ விஷாத³ப⁴யகம்பிதம் ॥ 6-58-27 (41160) த்³ரவதஸ்தான்ஸமாலக்ஷ்ய பீ⁴ஷ்மத்³ரோணௌ மஹாரதௌ² । ந்யவாரயேதாம்ʼ ஸம்ʼரப்³தௌ⁴ து³ர்யோத⁴னஹிதைஷிணௌ ॥ 6-58-28 (41161) ததோ து³ர்யோத⁴னோ ராஜா ஸமாஶ்வஸ்ய விஶாம்பதே । ந்யவர்தயத தத்ஸைன்யம்ʼ த்³ரவமாணாம்ʼ ஸமந்தத: ॥ 6-58-29 (41162) யத்ர யத்ர ஹி புத்ரம்ʼ தே யே யே பஶ்யந்தி பா⁴ரத। தத்ர தத்ர ந்யவர்தந்த க்ஷத்ரியாணாம்ʼ மஹரதா²: ॥ 6-58-30 (41163) தான்னிவ்ருʼத்தான்ஸமீக்ஷ்யைவ ததோ(அ)ன்யே(அ)பீதரே ஜனா:। அன்யோன்யஸ்பர்த⁴யா ராஜம்̐ல்லஜ்ஜயா சாவதஸ்தி²ரே ॥ 6-58-31 (41164) புனராவர்ததாம்ʼ தேஷாம்ʼ வேக³ ஆஸீத்³விஶாம்பதே। பூர்யத: ஸாக³ரஸ்யேவ சந்த்³ரஸ்யோத³யனம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-58-32 (41165) அன்னிவ்ருʼத்தாம்ʼஸ்ததஸ்தாம்ʼஸ்து த்³ருʼஷ்ட்வா ராஜா ஸுயோத⁴ன:। அப்³ரவீத்த்வரிதோ க³த்வா பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஶாந்தனவம்ʼ வச: ॥ 6-58-33 (41166) பிதாமஹ நிபோ³தே⁴த³ம்ʼ யத்த்வாம்ʼ வக்ஷ்யாமி பா⁴ரத। நானுரூபமஹம்ʼ மன்யே த்வயி ஜீவதி கௌரவ ॥ 6-58-34 (41167) த்³ரோணோ சாஸ்த்ரவிதா³ம்ʼ ஶ்ரேஷ்டே² ஸபுத்ரே ஸஸுஹ்ருʼஞ்ஜனே। க்ருʼபே சைவ மஹேஷ்வாஸே த்³ரவதே யத்³வரூதி²நீ ॥ 6-58-35 (41168) ந பாண்ட³வான்ப்ரதிலாம்ʼஸ்தவ மன்யே கத²ஞ்சன । ததா² த்³ரோணஸ்ய ஸங்க்³ரமே த்³ரௌமேஶ்சைவ க்ருʼபஸ்ய ச ॥ 6-58-36 (41169) அனுக்³ராஹ்யா: பாண்டு³ஸுதாஸ்தவ நூனம்ʼ பிதாமஹ । யதே²மாம்ʼ க்ஷமஸே வீர வத்⁴யமானாம்ʼ வரூதி²நீம் ॥ 6-58-38aஸோ(அ)ஸ்மி வாச்யஸ்த்வயா ராஜன்பூர்வமேவ ஸமாக³மே। ந யோத்ஸ்யே பாண்ட³வான்ஸங்க்²யே நாபி பார்ஷதஸாத்யகீ ॥ 6-58-37 (41170) ஶ்ருத்வா து வசனம்ʼ துப்⁴யமாசார்யஸ்ய க்ருʼபஸ்ய ச। கர்ணேன ஸஹித: க்ருʼத்யம்ʼ சிந்தயானஸ்ததை³வ ஹி ॥ 6-58-39 (41171) யதி³ நாஹம்ʼ பரித்யாஜ்யோ யுவாப்⁴யாமிஹ ஸம்ʼயுகே³ । விக்ரமேணானுரூபேண யுத்⁴யேதாம்ʼ புருஷர்ஷபௌ⁴ ॥ 6-58-40 (41172) ஏதச்ச்²ருத்வா வசோ பீ⁴ஷ்ம: ப்ரஹஸன்வை முஹுர்முஹு: । அப்³ரவீத்தனயம்ʼ துப்⁴யம்ʼ க்ரோதா⁴து³த்³வ்ருʼத்ய சக்ஷுஷீ ॥ 6-58-41 (41173) ப³ஹுஶோ(அ)ஸி மயா ராஜம்ʼஸ்தத்²யமுக்தோ ஹிதம்ʼ வச:। அஜேயா: பாண்ட³வா யுத்³தே⁴ தே³வைரபி ஸவாஸவை: ॥ 6-58-42 (41174) யத்து ஶக்யம்ʼ மயா கர்தும்ʼ வ்ருʼத்³தே⁴நாத்³ய க³தாயுஷா। கரிஷ்யாமி யதா²ஶக்தி பஶ்யேதா³நீம்ʼ ஸபா³ந்த⁴வ: ॥ 6-58-43 (41175) அத்³ய பாண்டு³ஸுதானேக: ஸஸைன்யான்ஸஹ ப³ந்து⁴பி⁴: । ஸோ(அ)ஹம்ʼ நிவாரயிஷ்யாமி ஸர்வலோகஸ்ய பஶ்யத: ॥ 6-58-44 (41176) ஏவமுக்தே து பீ⁴ஷ்மேண புத்ராஸ்தவ ஜனேஶ்வர । த³த்⁴மு: ஶங்கா²ந்முதா³ யுக்தா பே⁴ரீ: ஸஞ்ஜக்⁴நிரே ப்⁴ருʼஶம் ॥ 6-58-45 (41177) பாண்ட³வா ஹி ததோ ராஜஞ்ஶ்ருத்வா தம்ʼ நினத³ம்ʼ மஹத்। த³த்⁴மு: ஶங்கா²ம்ʼஶ்ச பே⁴ரீஶ்ச முரஜாம்ʼஶ்சாப்யனாத³யன் ॥ ॥ 6-58-46 (41178) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி த்ருʼதீயதி³வஸயுத்³தே⁴ அஷ்டபஞ்சாஶோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-59-0 (41179) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। 6-59-0x (4125) ப்ரதிஜ்ஞாதே ததஸ்தஸ்மின்யுத்³தே⁴ பீ⁴ஷ்மேண தா³ருணே। க்ரோதி⁴தோ மம புத்ரேண து³:கி²தேன விஶேஷத: ॥ 6-59-1 (41180) பீ⁴ஷ்ம: கிமகரோத்தத்ர பாண்ட³வேயேஷு பா⁴ரத। பிதாமஹே வா பஞ்சாலாஸ்தன்மமாசக்ஷ்வ ஸஞ்ஜய ॥ 6-59-2 (41181) ஸ·ஞ்ஜய உவாச। 6-59-3x (4126) க³தபூர்வாஹ்ணபூ⁴யிஷ்டே² தஸ்மின்னஹனி பா⁴ரத। பஶ்சிமாம்ʼ தி³ஶமாஸ்தா²ய ஸ்தி²தே சாபி தி³வாகரே ॥ 6-59-3 (41182) ஜயம்ʼ ப்ராப்தேஷு ஹ்ருʼஷ்டேஷு பாண்ட³வேஷு மஹாத்ஸஸு। ஸர்வத⁴ர்மவிஶேஷஜ்ஞ: பிதா தே³வவ்ரதஸ்தவ ॥ 6-59-4 (41183) அப்⁴யயாஞ்ஜவனைரஶ்வை: பாண்ட³வானாமனீகினீம் । மஹத்யா ஸேனயா கு³ப்தஸ்தவ புத்ரைஶ்ச ஸர்வஶ: ॥ 6-59-5 (41184) ப்ராவர்தத ததோ யுத்³த⁴ம்ʼ துமுலம்ʼ ரோமஹர்ஷணம் । அஸ்மாகம்ʼ பாண்ட³வை: ஸார்த⁴மனாயாத்தவ பா⁴ரத ॥ 6-59-6 (41185) க⁴னுஷாம்ʼ கூஜதாம்ʼ தத்ர தலானாம்ʼ சாபி⁴ஹன்யதாம்। மஹான்ஸமப⁴வச்ச²ப்³தோ³ கி³ரீணாமிவ தீ³ர்யதாம் ॥ 6-59-7 (41186) திஷ்ட² ஸ்தி²தோ(அ)ஸ்மி வித்³த்⁴யைனம்ʼ நிவர்தஸ்வ ஸ்தி²ரோ ப⁴வ। ஸ்தி²ரோ(அ)ஸ்மி ப்ரஹரஸ்வேதி ஶப்³தோ³(அ)ஶ்ரூயத ஸர்வஶ: ॥ 6-59-8 (41187) காஞ்சனேஷு தனுத்ரேஷு கிரீடேஷு த்⁴வஜேஷு ச। ஶிலானாமிவ ஶைலேஷு பதிதானாமபூ⁴த்³த்⁴வனி: ॥ 6-59-9 (41188) பதிதான்யுத்தமாங்கா³நி பா³ஹவஶ்ச விபூ⁴ஷிதா: । வ்யசேஷ்டந்த மஹீம்ʼ ப்ராப்ய ஶதஶோ(அ)த² ஸஹஸ்ரஶ: ॥ 6-59-10 (41189) ஹ்ருʼதோத்தமாஹ்கா³: கேசித்து ததை²வோத்³யதகார்முகா:। ப்ரக்³ருʼஹீதாயுதா⁴ஶ்சாபி தஸ்து²: புருஷஸத்தமா:க ॥ 6-59-11 (41190) ப்ராவர்தத மஹாவேகா³ நதீ³ ருதி⁴ரவாஹினீ । மாதங்கா³ங்க³ஶிலா ரௌத்³ரா மாம்ʼஸஶோணிதகர்த³மா ॥ 6-59-12 (41191) வரஶ்வனரனாகா³நாம்ʼ ஶரீரப்ரப⁴வா ததா³। பரலோகார்ணவமுகீ² க்³ருʼத்⁴ரகோ³மாயுமோதி³நீ ॥ 6-59-13 (41192) ந த்³ருʼஷ்டம்ʼ ந ஶ்ருதம்ʼ வாபி யுத்³த⁴மேதாத்³ருʼஶம்ʼ ந்ருʼப। யதா² தவ ஸுதானாம்ʼ ச பாண்ட³வானாம்ʼ ச பா⁴ரத ॥ 6-59-14 (41193) நாஸீத்³ரத²பத²ஸ்தத்ர யௌதை⁴ர்யுதி⁴ நிபாதிதை: । க³ஜைஶ்ச பதிதைர்னீலைர்கி³ரிஶ்ர்ருʼங்கை³நிரவாவ்ருʼத: ॥ 6-59-15 (41194) விகீர்ணை: கவசைஶ்சித்ரை: ஶிரஸ்த்ரணைஶ்ச மாரிஷ । ஶுஶுபே⁴ தத்³ராணஸ்தா²நம்ʼ ஶரதீ³வ நப⁴ஸ்தலம் ॥ 6-59-16 (41195) வினிர்பி⁴ந்னா: ஶரை: கேசித³ந்த்ராபீட³ப்ரகர்ஷிண: । அபீ⁴தா: ஸமரே ஶத்ரூனப்⁴யதா⁴வந்த த³ர்பிதா: ॥ 6-59-17 (41196) தாத ப்⁴ராத: ஸகே² ப³ந்தோ⁴ வயஸ்ய மம மாதுல । மா மாம்ʼ பரித்யஜேத்யன்யே சுக்ருஶு: பதிதா ரணே ॥ 6-59-18 (41197) அதா²ப்⁴யேஹி த்வமாக³ச்ச² கிம்ʼ பீ⁴தோஸி க்வ யாஸ்யஸி। ஸ்தி²தோ(அ)ஹம்ʼ ஸமரே மா பை⁴ரிதி சான்யே விசுக்ருஶு: ॥ 6-59-19 (41198) தத்ர பீ⁴ஷ்ம: ஶாந்தனவோ நித்யம்ʼ மண்ட³லகார்முக: । முமீச பா³ணாந்தீ³ப்தாக்³ரானஹீனாஶீவிஷானிவ ॥ 6-59-20 (41199) ஶரைரேகாயனீகுர்வந்தி³ஶ: ஸர்வா யதவ்ரத: । ஜகா⁴ந பாண்ட³வரதா²நாதி³ஶ்ய பா⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-59-21 (41200) ஸ ந்ருʼத்யன்வை ரதோ²பஸ்தே² த³ர்ஶயன்பாணிலாக⁴வம் । அலாதசக்ரவத்³ராஜம்ʼஸ்தத்ர தத்ர ஸ்ம த்³ருʼஶ்யதே ॥ 6-59-22 (41201) தமேகம்ʼ ஸமரே ஶூரம்ʼ பாண்ட³வா: ஸ்ருʼஞ்ஜயை: ஸஹ। அனேகஶதஸாஹஸ்ரம்ʼ ஸமபஶ்யந்த லாக⁴வாத் ॥ 6-59-23 (41202) மாயாக்ருʼதாத்மானமிவ பீ⁴ஷ்மம்ʼ தத்ர ஸ்ம மேனிரே । பூர்வஸ்யாம்ʼ தி³ஶி தம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா ப்ரதீச்யாம்ʼ த³த்³ருʼஶுர்ஜனா: ॥ 6-59-24 (41203) உதீ³ச்யாம்ʼ சைவமாலோக்ய த³க்ஷிணஸ்யாம்ʼ புன: ப்ரபோ⁴। ஏவம்ʼ ஸ ஸமரே ஶூரோ கா³ங்கே³ய: ப்ரத்யத்³ருʼஶ்யத ॥ 6-59-25 (41204) ந சைவம்ʼ பாண்ட³வேயானாம்ʼ கஶ்சிச்ச²க்னோதி வீக்ஷிதும் । விஶிகா²நேவ பஶ்யந்தி பீ⁴ஷ்மசாபச்யுதான்ப³ஹூன் ॥ 6-59-26 (41205) குர்வாணம்ʼ ஸமரே கர்ம ஸூத³யானம்ʼ ச வாஹினீம் । வ்யாக்ரோஶந்த ரணே தத்ர நரா ப³ஹுவிதா⁴ ப³ஹு ॥ 6-59-27 (41206) அமானுஷேண ரூபேண சரந்தம்ʼ பிதரம்ʼ தவ। ஶலபா⁴ இவ ராஜான: பதந்தி விதி⁴சோதி³தா: ॥ 6-59-28 (41207) பீ⁴ஷ்மாக்³நிமபி⁴ஸங்க்ருத்³த⁴ம்ʼ வினாஶாய ஸஹஸ்ரஶ: । ந ஹி மோக⁴: ஶர: கஶ்சிதா³ஸீத்³பீ⁴ஷ்மஸ்ய ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-59-29 (41208) நரனாகா³ஶ்வகாயேஷு ப³ஹுத்வால்லகு⁴யோதி⁴ந: । பி⁴நத்த்யேகேன பா³ணேன ஸுமுகே²ந பதத்ரிணா ॥ 6-59-30 (41209) க³ஜம்ʼ கங்கடஸன்னத்³த⁴ம்ʼ வஜ்ரேணேவ ஶிலோச்சயம் । த்³வௌ த்ரீனபி க³ஜாரோஹான்பிண்டி³தான்வர்மிதானபி ॥ 6-59-31 (41210) நாராசேன ஸுமுக்தேன நிஜகா⁴ந பிதா தவ। யோ யோ பீ⁴ஷ்மம்ʼ நரவ்யாக்⁴ரமப்⁴யேதி யுதி⁴ கஶ்சன ॥ 6-59-32 (41211) முஹூர்தத்³ருʼஷ்ட: ஸ மயா பதிதோ பு⁴வி த்³ருʼஶ்யதே। ஏவம்ʼ ஸா த⁴ர்மராஜஸ்ய வத்⁴யமானா மஹாசமூ: ॥ 6-59-33 (41212) பீ⁴ஷ்மேணாதுலவீர்யேண வ்யஶீர்யத ஸம்ʼஹஸ்ரதா⁴। ப்ராகம்பத மஹாஸேனா ஶரவர்ஷேண தாபிதா ॥ 6-59-34 (41213) பஶ்யதோ வாஸுதே³வஸ்ய பார்த²ஸ்யாத² ஶிக²ண்டி³ந:। யதமானா(அ)பி தே வீரா த்³ரவமாணான்மஹாரதா²ந் ॥ 6-59-35 (41214) நாஶக்னுவன்வாரயிதும்ʼ பீ⁴ஷ்மபா³ணப்ரபீடி³தான்। மஹேந்த்³ரஸமவீர்யேண வத்⁴யமானா மஹாசமூ: ॥ 6-59-36 (41215) அப⁴ஜ்யத மஹாராஜ ந ச த்³வௌ ஸஹ தா⁴வத:। ஆவித்³த⁴ரனாகா³ஶ்வம்ʼ பதிதத்⁴வஜகூப³ரம் ॥ 6-59-37 (41216) அனீகம்ʼ பாண்டு³புத்ராணாம்ʼ ஹாஹாபூ⁴தமசேதனம்। ஜகா⁴நாத்ர பிதா புத்ரம்ʼ புத்ரஶ்ச பிதரம்ʼ ததா² ॥ 6-59-38 (41217) ப்ரியம்ʼ ஸகா²யம்ʼ சாக்ரந்தே³ ஸகா² தை³வப³லாத்க்ருʼத: । 6-59-39bவிமுச்ய கவசான்யன்யே பாண்டு³புத்ரஸ்ய ஸைனிகா: ॥ 6-59-39 (41218) வினுக்தகேஶா தா⁴வந்த: ப்ரத்யத்³ருʼஶ்யந்த பா⁴ரத। தத்³கோ³குலமிவோத்³தா⁴ந்தமுத்³தா⁴ந்தரத²யூத²பம் ॥ 6-59-40 (41219) த³த்³ருʼஶே பாண்டு³புத்ரஸ்ய ஸைன்யமார்தஸ்வரம்ʼ ததா³। ப்ரப⁴ஜ்யமானம்ʼ ஸைன்யம்ʼ து த்³ருʼஷ்ட்வா யாத³வனந்த³ன: ॥ 6-59-41 (41220) உவாச பார்த²ம்ʼ பீ³ப⁴த்ஸும்ʼ நிக்³ருʼஹ்ய ரத²முத்தமம்। அஸம்ʼ ஸ கால: ஸம்ப்ராப்த: பார்த² பஸ்தே(அ)பி⁴காங்க்ஷித: ॥ 6-59-42 (41221) ப்ரஹரஸ்வ நரவ்யாக்⁴ர ந சேன்மோஹாத்³விமுஹ்யஸே। யத்த்வயா கதி²தம்ʼ வீர புரா ராஜ்ஞாம்ʼ ஸமாக³மே । 6-59-43 (41222) பீ⁴ஷ்மத்³ரோணமுகா²ந்ஸர்வாந்தா⁴ர்தராஷ்ட்ரஸ்ய ஸைனிகான்। ஸானுப³ந்தா⁴ந்ஹனிஷ்யாமி யே மாம்ʼ யோத்ஸ்யந்தி ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-59-44 (41223) இதி தத்குரு கௌந்தேய ஸத்யம்ʼ வாக்யமரிந்த³ம । பீ³ப⁴த்ஸோ பஶ்ய ஸைன்யம்ʼ ஸ்வம்ʼ ப⁴ஜ்யமானம்ʼ ததஸ்தத: ॥ 6-59-45 (41224) த்³ரவதஶ்ச மஹீபாலான்பஶ்ய யௌதி⁴ஷ்டி²ரே ப³லே। த்³ருʼஷ்ட்வா ஹி பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஸமரே வ்யாத்தானநமிவாந்தகம் ॥ 6-59-46 (41225) ப⁴யார்தா: ப்ரபலாயந்தே ஸிம்ʼஹாத்க்ஷுத்³ரம்ருʼகா³ இவ। ஏவமுக்த: ப்ரத்யுவாச வாஸுதே³வம்ʼ த⁴னஞ்ஜய: ॥ 6-59-47 (41226) நோத³யாஶ்வான்யதோ பீ⁴ஷ்மோ விகா³ஹே தத்³வலார்ணவம் । பாதயிஷ்யாமி து³ர்த⁴ர்ஷம்ʼ வ்ருʼத்³த⁴ம்ʼ குருபிதாமஹம் ॥ 6-59-48 (41227) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-59-49x (4127) ததோ(அ)ஶ்வான்ரஜதப்ரகக்²யான்னோத³யாமாஸ மாத⁴வ:। யதோ பீ⁴ஷ்மரதோ² ராஜந்து³ஷ்ப்ரேக்ஷ்யோ ரஶ்மிமானிவ ॥ 6-59-49 (41228) ததஸ்தத்புனராவ்ருʼத்தம்ʼ யுதி⁴ஷ்டி²ரப³லம்ʼ மஹத்। த்³ருʼஷ்ட்வா பார்த²ம்ʼ மஹாபா³ஹும்ʼ பீ⁴ஷ்மாயோத்³யதமாஹவே॥ 6-59-50 (41229) ததோ பீ⁴ஷ்ம:க குருஶ்ரேஷ்ட² ஸிம்ʼஹவத்³வினத³ன்முஹு: । த⁴னஞ்ஜயரத²ம்ʼ ஶீக்⁴ரம்ʼ ஶரவர்ஷைரவாகிரத் ॥ 6-59-51 (41230) க்ஷணேன ஸ ரத²ஸ்தஸ்ய ஸஹய: கஸஹஸாரதி²: । ஶரவர்ஷேண மஹதா ஸஞ்ச²ன்னோ ந ப்ரகாஶதே ॥ 6-59-52 (41231) வாஸுதே³வஸ்த்வஸம்ப்⁴ராந்தோ தை⁴ர்யமாஸ்தா²ய ஸத்த்வவான் । சோத³யாமாஸ தானஶ்வான்விபி⁴ந்னான்பீ⁴ஷ்மஸாயகை: ॥ 6-59-53 (41232) தத: பார்தோ² த⁴னுர்க்³ருʼஹ்ய தி³வ்யம்ʼ ஜலத³னி:ஸ்வனம் । பாதயாமாஸ பீ⁴ஷ்மஸ்ய த⁴னுஶ்சி²த்வா த்ரிபி⁴: ஶரை: ॥ 6-59-54 (41233) ஸ ச்சி²ந்னத⁴ன்வா கௌரவ்ய: புனரன்யன்மஹத்³த⁴னு: । நிமிஷாந்தரமாத்ரேண ஸஜ்யம்ʼ சக்ரே பிதா தவ ॥ 6-59-55 (41234) விசகர்ஷ ததோ தோ³ர்ப்⁴யாம்ʼ த⁴னுர்ஜலத³னி:ஸ்வனம் । அதா²ஸ்ய தத³பி க்ருத்³த⁴ஶ்சிச்சே²த³ த⁴னுரர்ஜுன: ॥ 6-59-56 (41235) தஸ்ய தத்பூஜயாமாஸ லாக⁴வம்ʼ ஶந்தனோ: ஸுத:। ஸாது⁴ பார்த² மஹாபா³ஹோ ஸாது⁴ போ⁴ பாண்டு³நந்த³ன ॥ 6-59-57 (41236) த்வய்யேவைதத்³யுக்தரூபம்ʼ மஹத்கர்ம த⁴னஞ்ஜய । ப்ரீதோ(அ)ஸ்மி ஸுப்⁴ருʼஶம்ʼ புத்ர குரு யுத்³த⁴ம்ʼ மயா ஸஹ ॥ 6-59-58 (41237) இதி பார்த²ம்ʼ ப்ரஶஸ்யாத² ப்ரக்³ருʼஹ்யான்யன்மஹத்³த⁴னு: । முமோச ஸமரே வீர: ஶரான்பார்த²ரத²ம்ʼ ப்ரதி॥ 6-59-59 (41238) அத³ர்ஶயத்³வாஸுதே³வோ ஹயயானே பரம்ʼ ப³லம் । மோகா⁴ந்குர்வஞ்ஶராம்ʼஸ்தஸ்ய மண்ட³லான்வ்யசரல்லுகு⁴ ॥ 6-59-60 (41239) ததா² பீ⁴ஷ்மஸ்து ஸுத்³ருʼட⁴ம்ʼ வாஸுதே³வத⁴னஞ்ஜயௌ। விவ்யாத⁴ நிஶிதைர்பா³ணை: ஸர்வகா³த்ரேஷு பா⁴ரத ॥ 6-59-61 (41240) ஶுஶுபா⁴தே நரவ்யாக்⁴ரௌ தௌ பீ⁴ஷ்மஶரவிக்ஷதௌ । கோ³வ்ருʼஷாவிவ ஸம்ʼரப்³தௌ⁴ விஷாணோல்லேக²னாங்க்திதௌ ॥ 6-59-62 (41241) புனஶ்சாபி ஸுஸம்ʼரப்³த⁴: ஶரை: ஶதஸஹஸ்ரஶ: । க்ருʼஷ்ணயோர்யுதி⁴ ஸம்ʼரப்³தோ⁴ பீ⁴ஷ்மா: ப்ராச்சா²த³யத்³தி³ஶ: । `பார்தோ²(அ)பி ஸமரே க்ருத்³தோ⁴ பீ⁴ஷ்மஸ்யாவாரயத்³தி³ஶ: ॥' 6-59-63 (41242) வார்ஷ்ணேயம்ʼ ச ஶரைஸ்தீக்ஷ்ணை: கம்பயாமாஸ ரோஷித: । முஹுரப்⁴யர்த³யன்பீ⁴ஷ்ம: ப்ரஹஸ்ய ஸ்வனவத்ததா³ ॥ 6-59-64 (41243) ததஸ்து க்ருʼஷ்ண: ஸமரே த்³ருʼஷ்ட்வா பீ⁴ஷ்மபராக்ரமம்। ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய ச மஹாபா³ஹு: பார்த²ஸ்ய ம்ருʼது³யுத்³த⁴தாம் ॥ 6-59-65 (41244) பீ⁴ஷ்மம்ʼ ச ஶரவர்ஷாணி ஸ்ருʼஜந்தமனிஶம்ʼ யுதி⁴ । ப்ரதபந்தமிவாதி³த்யம்ʼ மத்⁴யமாஸாத்³ய ஸேனயோ: ॥ 6-59-66 (41245) வாரன்வரான்வினிக்⁴நந்தம்ʼ பாண்டு³புத்ரஸ்ய ஸைனிகான்। யுகா³ந்தமிவ குர்வாணம்ʼ பீ⁴ஷ்மம்ʼ யௌதி⁴ஷ்டி²ரே ப³லே ॥ 6-59-67 (41246) அம்ருʼஷ்யமாணோ ப⁴க³வான்கேஶவ: பரவீரஹா। அசிந்தயத³மேயாத்மா நாஸ்தி யௌதி⁴ஷ்டி²ரம்ʼ ப³லம் ॥ 6-59-68 (41247) ஏகாஹ்னா ஹி ரணே பீ⁴ஷ்மோ நாஶயேத்³தே³வதா³நவான்। கிம்ʼ நு பாண்டு³ஸுதான்யுத்³தே⁴ ஸப³லான்ஸபதா³நுகா³ந் ॥ 6-59-69 (41248) த்³ரவதே ச மஹாஸைன்யம்ʼ பாண்ட³வஸ்ய மஹாத்மன: । ஏதே ச கௌரவாஸ்தூர்ணம்ʼ ப்ரப⁴க்³நான்வீக்ஷ்ய ஸோமகான் ॥ 6-59-70 (41249) ப்ராத்³ரவந்தி ரணே த்³ருʼஷ்ட்வா ஹர்ஷயந்த: பிதாமஹம் । ஸோஹம்ʼ பீ⁴ஷ்மம்ʼ நிஹன்ம்யத்³ய பாண்ட³வார்தா²ய த³ம்ʼஶித: ॥ 6-59-71 (41250) பா⁴ரமேதம்ʼ வினேஷ்யாமி பாண்ட³வானாம்ʼ மஹாத்மனாம் । அர்ஜுனோ ஹி ஶரைஸ்தீக்ஷ்ணைர்வத்⁴யமானோ(அ)பி ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-59-72 (41251) கர்தவ்யம்ʼ நாபி⁴ஜானாதி ரணே பீ⁴ஷ்மஸ்ய கௌ³ரவாத்। ததா² சிந்தயதஸ்தஸ்ய பூ⁴ய ஏவ பிதாமஹ: । ப்ரேஷயாமாஸ ஸங்க்ருத்³த⁴: ஶரான்பார்த²ரத²ம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-59-73 (41252) தேஷாம்ʼ ப³ஹுத்வாஸு ப்⁴ருʼஸம்ʼ ஶராணாம்ʼ தி³ஶஶ்ச ஸர்வா: பிஹிதா ப³பூ⁴வு: । ந சாந்தரிக்ஷம்ʼ ந தி³ஶோ ந பூ⁴மி- ர்ன பா⁴ஸ்கரோ(அ)த்³ருʼஶ்யத ரஶ்மிமாலீக ॥ 6-59-74 (41253) வவுஶ்ச வாதாஸ்துமுலா: ஸதூ⁴மா தி³ஶஶ்ச ஸர்வா: க்ஷுபி⁴தா ப³பூ⁴வு:। த்³ரோணோ விகர்ணோ(அ)த² ஜயத்³ரத²ஶ்ச பூ⁴ரிஶ்ரவா: க்ருʼதவர்மா க்ருʼபஶ்ச ॥ 6-59-75 (41254) ஶ்ருதாயுரம்ப³ஷ்ட²பதிஶ்ச ராஜா விந்தா³நுவிந்தௌ³ ச ஸுத³க்ஷிணஶ்ச। ப்ராச்யாஶ்ச ஸௌவீரக³ணாஶ்ச ஸர்வே வஸாதய: க்ஷுத்³ரகமாலவாஶ்ச॥ 6-59-76 (41255) கிரீடினம்ʼ த்வரமாணாபி⁴ஸ்ரு- ர்னிதே³ஶகா³: ஶாந்தனவஸ்ய ராஜ்ஞ:। தம்ʼ வாஜிபாதா³தரதௌ²க⁴ஜாலை- ரனேகஸாஹஸ்ரஶதைர்த³த³ர்ஶ ॥ 6-59-77 (41256) கிரீடினம்ʼ ஸம்பரிவார்யமாணம்ʼ ஶினேர்னப்தா வாரணயூத²பைஶ்ச। ததஸ்து த்³ருʼஷ்ட்வார்ஜுனவாஸுதே³வௌ பதா³தினாகா³ஶ்வரதை²: ஸமந்தாத் ॥ 6-59-78 (41257) அபி⁴த்³ருதௌ ஶஸ்த்ரப்⁴ருʼதாம்ʼ வரிஷ்டௌ² ஶினிப்ரவீரோ(அ)பி⁴ஸஸார தூர்ணம்। ஸ தான்யனீகானி மஹாத⁴னுஷ்மான் ஶினிப்ரவீர: ஸஹஸா(அ)பி⁴பத்ய ॥ 6-59-79 (41258) சகார ஸாஹாய்யமதா²ர்ஜுனஸ்ய விஷ்ணுர்யதா² வ்ருʼத்ரனிஷூத³னஸ்ய। விஶீர்ணனாகா³ஶ்வரத²த்⁴வஜௌக⁴ம்ʼ பீ⁴ஷ்மேண வித்ராஸிதஸர்வயோத⁴ம் ॥ 6-59-80 (41259) யுதி⁴ஷ்டி²ரானீகமபி⁴த்³ரவந்தம்ʼ ப்ரோவாச ஸந்த்³ருʼஶ்ய ஶினிப்ரவீர: । க்வ க்ஷத்ரியா யாஸ்யத² நைஷ த⁴ர்ம: ஸதாம்ʼ புரஸ்தாத்கதி²த: புராணை: ॥ 6-59-81 (41260) மா ஸ்வாம்ʼ ப்ரதிஜ்ஞாம்ʼ த்யஜத ப்ரவீரா: ஸ்வம்ʼ வீரத⁴ர்மம்ʼ பரிபாலயத்⁴வம்। தான்வாஸவானந்தரஜோ நிஶாம்ய நரேந்த்³ரமுக்²யாந்த்³ரவத: ஸமந்தாத் ॥ 6-59-82 (41261) பார்த²ஸ்ய த்³ருʼஷ்டவா ம்ருʼது³யுத்³தா⁴தாம்ʼ ச பீ⁴ஷ்மம்ʼ ச ஸங்க்²யே ஸமுதீ³ர்யமாணம்। அம்ருʼஷ்யமாண: ஸ ததோ மஹாத்மா யஶஸ்வினம்ʼ ஸர்வத³ஶார்ஹப⁴ர்தா ॥ 6-59-83 (41262) உவாச ஶைனேயமபி⁴ப்ரஶம்ʼஸன் த்³ருʼஷ்ட்வா குரூனாபதத: ஸமக்³ரான்। யே யாந்தி தே யாந்து ஶினிப்ரவீர யே(அ)பி ஸ்தி²தா: ஸாத்வத தே(அ)பி யாந்து ॥ 6-59-84 (41263) பீ⁴ஷ்மம்ʼ ரதா²த்பஶ்ய நிபாத்யமானம்ʼ த்³ரோணம்ʼ ச ஸங்க்²யே ஸக³ணம்ʼ மயா(அ)த்³ய। ந ஸாரதே²: ஸாத்வத கௌரவாணாம்ʼ க்ருத்³த⁴ஸ்ய முச்யேத ரணே(அ)த்³ய கஶ்சித் ॥ 6-59-85 (41264) தஸ்மாத³ஹம்ʼ க்³ருʼஹ்ய ரதா²ங்க³முக்³ரம்ʼ ப்ராணம்ʼ ஹரிஷ்யாமி மஹாவ்ரதஸ்ய। நிஹத்ய பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஸக³ணம்ʼ ததா²ஜௌ த்³ரோணம்ʼ ச ஶைனேய ரத²ப்ரவீரௌ ॥ 6-59-86 (41265) ப்ரீதிம்ʼ கரிஷ்யாமி த⁴னஞ்ஜயஸ்ய ராஜ்ஞஶ்ச பீ⁴மஸ்ய ததா²(அ)ஶ்வினோஶ்ச। நிஹத்ய ஸர்வாந்த்⁴ருʼதராஷ்ட்ரபுத்ராம்ʼ- ஸ்தத்பக்ஷிணோ யே ச நரேந்த்³ரமுக்²யா: । ராஜ்யேன ராஜானமஜாதஶத்ரும்ʼ ஸம்பாத³யிஷ்யாம்யஹமத்³ய ஹ்ருʼஷ்ட: ॥ 6-59-87 (41266) ` இதீத³முக்த்வா ஸ மஹானுபா⁴வ: ஸஸ்மார சக்ரம்ʼ நிஶிதம்ʼ புராணம்। ஸுத³ர்ஶனம்ʼ சிந்திதமாத்ரமேவ தஸ்யாக்³ரஹஸ்தம்ʼ ஸ்வயமாருரோஹ ॥ 6-59-88 (41267) தச்சக்ரபத்³மம்ʼ ப்ரக்³ருʼஹீதமாஜௌ ரராஜ நாராயணபா³ஹுனாலம்। யதா²தி³பத்³மம்ʼ தருணார்கவர்ணம்ʼ ரராஜ நாராயணனாபி⁴ஜாதமக் ॥ 6-59-89 (41268) தத்க்ருʼஷ்ணகோபோத³யஸூர்யபு³த்³த⁴ம்ʼ க்ஷுராந்ததீக்ஷ்ணாக்³ரஸுஜாதபத்ரம்। தேஸ்யைவ தே³ஹோருஸர:ப்ரரூட⁴ம்ʼ ரராஜ நாராயணபா³ஹுனாலம் ॥' 6-59-90 (41269) தத: ஸுனாப⁴ம்ʼ வஸுதே³வபுத்ர: ஸூர்யப்ரப⁴ம்ʼ வஜ்ரஸமப்ரபா⁴வம் । க்ஷுராந்தமுத்³யம்ய பு⁴ஜேன சக்ரம்ʼ ரதா²த³வப்லுத்ய விஸ்ருʼஜ்ய வாஹான்। ஸங்கம்பயன்கா³ம்ʼ சரணைர்மஹாத்மா வேகே³ந க்ருʼஷ்ம: ப்ரஸஸார பீ⁴ஷ்மம் ॥ 6-59-91 (41270) மதா³ந்த⁴மாஜௌ ஸமுதீ³ர்ணத³ர்பம்ʼ ஸிம்ʼஹோ ஜிகா⁴ம்ʼஸன்னிவ வாரணேந்த்³ரம்। ஸோ(அ)பி⁴த்³ரவன்பீ⁴ஷ்மமனீகமத்⁴யே க்ருத்³தோ⁴ மஹேந்த்³ராவரஜ: ப்ரமாதீ² । வ்யாலம்பி³பீதாம்ப³ரத்⁴ருʼக்ககாஶே க⁴னோ யதா² கே² தடி³தாவனத்³த⁴: ॥ 6-59-92 (41271) தமாத்தசக்ரம்ʼ ப்ரணத³ந்தமுச்சை: க்ருத்³த⁴ம்ʼ மஹேந்த்³ராவரஜம்ʼ ஸமீக்ஷ்ய । ஸர்வாணி பூ⁴தானி ப்⁴ருʼஶம்ʼ வினேது³: க்ஷயம்ʼ குரூணாமிவ சிந்தயித்வா ॥ 6-59-93 (41272) ஸ வாஸுதே³வ: ப்ரக்³ருʼஹீதசக்ர: ஸம்ʼவர்தயிஷ்யன்னிவ ஸர்வலோகம்। அப்⁴யுத்பதம்̐ல்லோககு³ருர்ப³பா⁴ஸே பூ⁴தானி த⁴க்ஷ்யன்னிவ தூ⁴மகேது: ॥ 6-59-94 (41273) தமாத்³ரவந்தம்ʼ ப்ரக்³ருʼஹீதசக்ரம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா தே³வம்ʼ ஶாந்தனவஸ்ததா³நீம்। அஸம்ப்⁴ரமம்ʼ தத்³விசகர்ஷ தோ³ர்ப்⁴யாம்ʼ மஹாத⁴னுர்கா³மடி³வதுல்யகோ⁴ஷம்। உவாச பீ⁴ஷ்மஸ்தமனந்தபௌருஷம்ʼ கோ³விந்த³மாஜாவவிமூட⁴சேதா: ॥ 6-59-95 (41274) ஏஹ்யேஹி தே³வேஶ ஜக³ன்னிவாஸ நமோஸ்து தே மாத⁴வ சக்ரபாணே। ப்ரஸஹ்ய மாம்ʼ பாதய லோகனாத² ரதோ²த்தமாத்ஸர்வஶரண்ய ஸங்க்²யே ॥ 6-59-96 (41275) த்வயா ஹதஸ்யாபி மமா(அ)த்³ய க்ருʼஷ்ண ஶ்ரேய: பரிஸ்மின்னிஹ சைவ லோகே। ஸம்பா⁴விதோ(அ)ஸ்ம்யந்த⁴கவ்ருʼஷ்ணினாத² லோகைஸ்த்ரிபி⁴ர்வீர தவாபி⁴யானாத் ॥ 6-59-97 (41276) ரதா²த³வப்லுத்ய ததஸ்த்வராவான் பார்தோ²(அ)ப்யனுத்³ருத்ய யது³ப்ரவீரம்। ஜக்³ராஹ பீனோத்தமலம்ப³பா³ஹும்ʼ பா³ஹ்வோர்ஹரிம்ʼ வ்யாயதபீனபா³ஹு: ॥ 6-59-98 (41277) நிக்³ருʼஹ்யமணாஶ்ச ததா³(அ)(அ)தி³தே³வோ ப்⁴ருʼஶ ஸரோஷ: கில நாம யோகீ³ । ஆதா³ய வேகே³ந ஜகா³ம விஷ்ணு- ர்ஜிஷ்ணும்ʼ மஹாவாத இவைகவ்ருʼக்ஷம் ॥ 6-59-99 (41278) பார்த²ஸ்து விஷ்டப்⁴ய ப³லேன பாதௌ³ பீ⁴ஷ்மாந்திகம்ʼ தூர்ணமபி⁴த்³ரவந்தம்। ப³லான்னிஜக்³ராஹ ஹரிம்ʼ கிரீடீ பதே³(அ)த² ராஜந்த³ஶமே கத²ஞ்சித் ॥ 6-59-100 (41279) அவஸ்தி²தம்ʼ ச ப்ரணிபத்ய க்ருʼஷ்ணம்ʼ ப்ரீதோ(அ)ர்ஜுன: காஞ்சனசித்ரமாலீ। உவாச கோபே ப்ரதிஸம்ʼஹரேதி க³திர்ப⁴வான்கேஶவ பாண்ட³வானாம் ॥ 6-59-101 (41280) ந ஹாஸ்யதே கர்ம யதா²ப்ரதிஜ்ஞம்ʼ புத்ரை: ஶபே கேஶவ ஸோத³ரைஶ்ச । அந்தம்ʼ கரிஷ்யாமி யதா² குரூணாம்ʼ த்வயா(அ)ஹமிந்த்³ரானுஜஸம்ப்ரயுக்த: ॥ 6-59-102 (41281) தத: ப்ரதிஜ்ஞாம்ʼ ஸமயம்ʼ ச தஸ்ய ஜனார்த³ன: ப்ரீதமனா நிஶம்ய। ஸ்தி²த: ப்ரியே கௌரவஸத்தமஸ்ய ரத²ம்ʼ ஸசக்ர: புனராருரோஹ ॥ 6-59-103 (41282) `தத: ப்ரதிஜ்ஞாம்ʼ ஸமவாப்ய பீ⁴ஷ்ம: க்ருʼதாஞ்சலி: ஸ்துத்யமதா²கரோத்³வை । த்ரைவிக்ரமே யஸ்ய வபுர்ப³பா⁴ஸே ததை²வ த்³ருʼஷ்ட்வா து ஸமுஞ்ஜ்வலந்தம் ॥ 6-59-104 (41283) ப்ரக்³ருʼஹ்ய ஶங்க²ம்ʼ த்³விஷதாகம்ʼ நிஹந்தா ஸ தானபூ⁴ஷூன்புனராத³தா³ந: । பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஶரை: ஸம்பரிவார்ய ஸங்க்²யே சிச்சே²த³ பூ⁴ரிஶ்ரவஸஶ்ச சாபம் ॥ 6-59-105 (41284) ஶல்யம்ʼ ச வித்³த்⁴வா நவபி⁴: ப்ருʼஷத்கை- ர்து³ர்யோத⁴ம்ʼ வக்ஷஸி நிர்பி³பே⁴த³।' வினாத³யாமாஸ ததோ தி³ஶஶ்ச ஸ பாஞ்சஜன்யஸ்ய ரவேண ஶௌரி: ॥ 6-59-106 (41285) வ்யாவித்³த⁴னிஷ்காங்க³த³குண்ட³லம்ʼ தம்ʼ ரஜோவிகீர்ணாஞ்சிதபத்³மனேத்ரம் । விஶுத்³த⁴த³ம்ʼஷ்ட்ரம்ʼ ப்ரக்³ருʼஹீதஶங்க²ம்ʼ விசுக்ருஶு: ப்ரேக்ஷ்ய குருப்ரவீரா: ॥ 6-59-107 (41286) ம்ருʼத³ங்க³பே⁴ரீபணவப்ரணாதா³ நேமிஸ்வனா து³ந்து³பி⁴நி:ஸ்வனாஶ்ச। ஸஸிம்ʼஹனாதா³ஶ்ச ப³பூ⁴வுருக்³ரா: ஸர்வேஷ்வனீகேஷு தத: குரூணாம் ॥ 6-59-108 (41287) கா³ண்டீ³வகோ⁴ஷ: ஸ்தனயித்னுகல்போ ஜகா³ம பார்த²ஸ்ய நபோ⁴ தி³ஶஶ்ச। ஜக்³முஶ்ச பா³ணா விமலா: ப்ரஸன்னா: ஸர்வா தி³ஶ: பாண்ட³வசாபமுக்தா: ॥ 6-59-109 (41288) தம்ʼ கௌரவாணாமதி⁴போ ஜவேன பீ⁴ஷ்மேண பூ⁴ரிஶ்ரவஸா ச ஸார்த⁴ம்। அப்⁴யுத்³யயாவுத்³யதபா³ணபாணி: கக்ஷம்ʼ தி³த⁴க்ஷன்னிவ தூ⁴மகேது: ॥ 6-59-110 (41289) அதா²ர்ஜுனாய ப்ரஜிகா⁴ய ப⁴ல்லான் பூ⁴ரிஶ்ரவா: ஸப்த ஸுவர்ணபுங்கா²ந்। து³ர்யோத³னஸ்தோமரமுக்³ரவேக³ம்ʼ ஶல்யோ க³தா³ம்ʼ ஶாந்தனவஶ்ச ஶக்திம் ॥ 6-59-111 (41290) ஸ ஸப்தபி⁴: ஸப்த ஶரப்ரவேகான் ஸம்ʼவார்ய பீ⁴ரிஶ்ரவஸா விஸ்ருʼஷ்டான் । ஶிதேன து³ர்யோத⁴னபா³ஹுமுக்தம்ʼ க்ஷுரேண தத்தோமரமுன்மமாத² ॥ 6-59-112 (41291) தத: ஶுபா⁴மாபததீம்ʼ ஸ ஶக்திம்ʼ வித்³யுத்ப்ரபா⁴ம்ʼ ஶாந்தனவேன முக்தாம்। க³தா³ம்ʼ ச மத்³ராதி⁴பபா³ஹுமுக்தாம்ʼ த்³வாப்⁴யாம்ʼ ஶராப்⁴யாம்ʼ நிசர்த வீர: ॥ 6-59-113 (41292) ததோ பு⁴ஜாப்⁴யாம்ʼ ப³லவத்³விக்ருʼஷ்ய சித்ரம்ʼ த⁴னுர்கா³ண்டி³வமப்ரமேயம் । மாஹேந்த்³ரமஸ்ரம்ʼ விதி⁴வத்ஸுகோ⁴ரம்ʼ ப்ராது³ஶ்சகாராத்³பு⁴தமந்தரிக்ஷே ॥ 6-59-114 (41293) தேனோத்தமாஸ்த்ரேண ததோ மஹாத்மா ஸர்வாண்யனீகானி மஹாத⁴னுஷ்மான்। ஶரௌக⁴ஜாலைர்விமலாக்³நிவர்ணை- ர்னிவாரயாமாஸ கிரீடமாலீ ॥ 6-59-115 (41294) ஶிலீமுகா²: பார்த²த⁴னு:ப்ரமுக்தா ரதா²ந்த்⁴வஜாக்³ராணி த⁴னூம்ʼஷி பா³ஹூன் । நிக்ருʼத்ய தே³ஹான்விவிஶு: பரேஷாம்ʼ நரேந்த்³ரனாகே³ந்த்³ரதுரங்க³மாணாம் । 6-59-116 (41295) ததோ தி³ஶ: ஸோ(அ)னுதி³ஶஶ்ச பார்த²: ஶரை: ஸுதா⁴ரை: ஸமரே விதத்ய । கா³ண்டீ³வஶப்³தே³ந மனாம்ʼஸி தேஷாம்ʼ கிரீடமாலீ வ்யத²யாஞ்சகார ॥ 6-59-117 (41296) தஸ்மிம்ʼஸ்ததா² கோ⁴ரதமே ப்ரவ்ருʼத்தே ஶங்க²ஸ்வனா து³ந்து³பி⁴நி:ஸ்வனாஶ்ச। அந்தர்ஹிதா கா³ண்டி³வனி:ஸ்வனேன ப³பூ⁴வுருக்³ராஶ்வரத²ப்ரணாதா³: ॥ 6-59-118 (41297) கா³ண்டீ³வஶப்³த³ம்ʼ தமதோ² விதி³த்வா விராடராஜப்ரமுகா²: ப்ரவீரா:। பாஞ்சாலராஜோ த்³ருபத³ஶ்ச வீர- ஸ்தம்ʼ தே³ஶமாஜக்³முரதீ³நஸத்த்வா: ॥ 6-59-119 (41298) ஸர்வாணி ஸைன்யானி து தாவகானி யதோயதோ கா³ண்டி³வஜ: ப்ரணாத³: । ததஸ்தத: ஸன்னதிமேவ ஜக்³மு- ர்ன தம்ʼ ப்ரதீபோ(அ)பி⁴ஸஸார கஶ்சித் ॥ 6-59-120 (41299) தஸ்மின்ஸுகோ⁴ரே கன்ருʼப ஸம்ப்ரஹாரே ஹதா: ப்ரவீரா: ஸரதா²ஶ்வஸூதா:। க³ஜாஶ்ச நாராசனிபாததப்தா மஹாபதாகா: ஶுப⁴ருக்மகக்ஷ்யா: ॥ 6-59-121 (41300) பரீதஸத்வா: ஸஹஸா நிபேது: கிரீடினா பி⁴ந்னதனுத்ரகாயா: । த்³ருʼட⁴ம்ʼ ஹதா: பாத்ரிபி⁴ருக்³ரவேகை³: பார்தே²ந ப⁴ல்லைர்விமலை: ஶிதாக்³நை: ॥ 6-59-122 (41301) நிக்ருʼத்தயந்த்ரா நிஹதேந்த்³ரகீலா த்⁴வஜா மஹாந்தோ த்⁴வஜினிமுகே²ஷு। பதா³திஸங்கா⁴ஶ்ச ரதா²ஶ்ச ஸங்க்²யே ஹயாஶ்ச நாகா³ஶ்ச த⁴னஞ்ஜயேன ॥ 6-59-123 (41302) பா³ணாஹதாஸ்தூர்ணமபேதஸத்வா விஷ்டப்⁴ய கா³த்ராணி நிபேதுருர்வ்யாம் । ஐந்த்³ரேண தேனாஸ்த்ரவரேண ராஜன் மஹாஹவே பி⁴ந்னதனுத்ரதே³ஹா: ॥ 6-59-124 (41303) தத: ஶரௌகை⁴ர்னிஶிதை: கிரீடினா ந்ருʼதே³ஹஶஸ்த்ரக்ஷதலோஹிதோதா³। நதீ³ ஸுகோ⁴ரா நரமேத³பே²நா ப்ரவர்திதா தத்ர ரணாஜிரே வை ॥ 6-59-125 (41304) வேகே³ந ஸா(அ)தீவ ப்ருʼது²ப்ரவாஹா பரேதனாகா³ஶ்வஶரீரரோதா⁴:। நரேந்த்³ரமஞ்ஜோச்ச்²ரிதமாம்ʼஸபங்கா: ப்ரபூ⁴தரக்ஷோக³ணபூ⁴தஸேவிதா ॥ 6-59-126 (41305) ஶிர:கபாலாகுலகேஶஶாத்³வலா ஶரீரஸங்கா⁴தஸஹஸ்ரவாஹினீ । விஶீர்ணனானாகவசோர்மிஸங்குலா நராஶ்வனாகா³ஸ்தி²நிக்ருʼத்தஶர்கரா ॥ 6-59-127 (41306) ஶ்வகங்கஶாலாவ்ருʼகக்³ருʼத்⁴ரகாகை: க்ரவ்யாத³ஸங்கை⁴ஶ்ச தரக்ஷுபி⁴ஶ்ச। உபேதகூலாம்ʼ த³த்³ருʼஶுர்மனுஷ்யா: க்ரூராம்ʼ மஹாவைதரணீப்ரகாஶாம் ॥ 6-59-128 (41307) ப்ரவர்திதாமர்ஜுனபா³ணஸங்கை⁴- ர்மேதோ³வஸாஸ்ருʼகப்ரவஹாம்ʼ ஸுபீ⁴மாம்। ஹதப்ரவீராம்ʼ ச ததை²வ த்³ருʼஷ்ட்வா ஸேனாம்ʼ குரூணாமத² ப²ல்கு³நேன ॥ 6-59-129 (41308) தே சேதி³பாஞ்சாலகரூஷமத்ஸ்யா: பார்தா²ஶ்ச ஸர்வே ஸஹிதா: ப்ரணேது³: । ஜயப்ரக³ல்பா⁴:க புருஷப்ரவீரா: ஸந்த்ராஸயந்த: குருவீரயோதா⁴ந் ॥ 6-59-130 (41309) ஹதப்ரவீராணி ப³லானி த்³ருʼஷ்ட்வா கிரீடினா ஶத்ருப⁴யாவஹேன । வித்ராஸ்ய ஸேனாம்ʼ த்⁴வஜினீபதீனாம்ʼ ஸிம்ʼஹோ ம்ருʼகா³ணாமிவ யூத²ஸங்கா⁴ந் ॥ 6-59-131 (41310) வினேத³துஸ்தாவதிஹர்ஷயுக்தௌ கா³ண்டீ³வத⁴ன்வா ச ஜனார்த³னஶ்ச। ததோ ரவிம்ʼ ஸம்ʼவ்ருʼதரஶ்மிஜாலம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா ப்⁴ருʼஶம்ʼ ஶஸ்த்ரபரிக்ஷதாங்கா³: ॥ 6-59-132 (41311) ததை³ந்த்³ரமஸ்த்ரம்ʼ விததம்ʼ ச கோ⁴ர- மஸஹ்யமுத்³வீக்ஷ்ய யுகா³ந்தகல்பம் । அதா²பயானம்ʼ குரவ: ஸபீ⁴ஷ்மா: ஸத்³ரோணது³ர்யோத⁴னபா³ஹ்லிகாஶ்ச॥ 6-59-133 (41312) சக்ருர்னிஶாம்ʼ ஸந்தி⁴க³தாம்ʼ ஸமீக்ஷ்ய விபா⁴வஸோர்லோஹிதராக³யுக்தாம்। அவாபய கீர்தி ச யஶஶ்ச லோகே விஜித்ய ஶத்ரூம்ʼஶ்ச த⁴னஞ்ஜயோ(அ)பி ॥ 6-59-134 (41313) யயௌ நரேந்த்³ரை: ஸஹஸோத³ரைஶ்ச ஸமாப்தகர்மா ஶிபி³ரம்ʼ நிஶாயாம்। தத: ப்ரஜஜ்ஞே துமுல: குரூணாம்ʼ நிஶாமுகே² கோ⁴ரதம: ப்ரணாத³: ॥ 6-59-135 (41314) ரணே ரதா²நாமயுதம்ʼ நிஹத்ய ஹதா க³ஜா: ஸப்தஶதார்ஜுனேன । ப்ராஜ்யாஶ்ச ஸௌவீரக³ணாஶ்ச ஸர்வே நிபாதிதா: க்ஷுத்³ரகமாலவாஶ்ச ॥ 6-59-136 (41315) மஹத்க்ருʼதம்ʼ கர்ம த⁴னஞ்ஜயேன கர்தும்ʼ யதா² நார்ஹதி கஶ்சித³ன்ய:। ஶ்ருதாயுரம்ப³ஷ்ட²பதிஶ்ச ராஜா ததை²வ து³ர்மர்ஷணசித்ரஸேனௌ ॥ 6-59-137 (41316) த்³ரோண: க்ருʼப: ஸைந்த⁴வபா³ஹ்லிகௌ ச பூ⁴ரிஶ்ரவா: ஶல்யஶலௌ ச ராஜன்। அன்யே ச யோதா⁴: ஶதஶ: ஸமேதா: க்ருத்³தே⁴ந பார்தே²ந ரணஸ்ய மத்⁴யே॥ 6-59-138 (41317) ஸ்வபா³ஹுவீர்யேண ஜிதா: ஸபீ⁴ஷ்மா: கிரீடினா லோகமஹாரதே²ந। இதி ப்³ருவந்த: ஶிபி³ராணி ஜக்³மு: ஸர்வே க³ணா பா⁴ரத யே த்வதீ³யா: ॥ 6-59-139 (41318) உல்காஸஹஸ்ரைஶ்ச ஸுஸம்ப்ரதீ³ப்தை- ர்விப்⁴ராஜமானைஶ்ச ததா² ப்ரதீ³ப்ரை:। கிரீடிவித்ராஸிதஸர்வயோதா⁴ சக்ரே நிவேஶம்ʼ த்⁴வஜினீ குரூணாம் ॥ ॥ 6-59-140 (41319) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி த்ருʼதீயதி³வஸயுத்³தே⁴ ஏகோனஷஷ்டிதமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-60-0 (41320) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-60-0x (4128) வ்யுஷ்டாம்ʼ நிஶாம்ʼ பா⁴ரத பா⁴ரதானா- மனீகினீனாம்ʼ ப்ரமுகே² மஹாத்மா। யயௌ ஸபத்னான்ப்ரதி ஜாதகோபோ வ்ருʼத: ஸமக்³ரேண ப³லேன பீ⁴ஷ்ம: ॥ 6-60-1 (41321) தம்ʼ த்³ரோணது³ர்யோத⁴னபா³ஹ்லிகாஶ்ச ததை²வ து³ர்மர்ஷணசித்ரஸேனௌ। ஜயத்³ரத²ஶ்சாதிப³லோ ப³லௌகை⁴- ர்ன்ருʼபாஸ்ததா²ந்யே ப்ரயயு: ஸமந்தாத் ॥ 6-60-2 (41322) ஸ தைர்மஹத்³பி⁴ஶ்ச மஹாரதை²ஶ்ச தேஜஸ்விபி⁴ர்வீர்யவத்³பி⁴ஶ்ச ராஜன்। ரராஜ ராஜா ஸ து ராஜமுக்²யை- ர்வ்ருʼத: ஸதே³வைரிவ வஜ்ரபாணி: ॥ 6-60-3 (41323) தஸ்மின்னநீகப்ரமுகே² விஷக்தா தோ³தூ⁴யமானாஶ்ச மஹாபதாகா: । ஸுரக்தபீதாஸிதபாண்டு³ராபா⁴ மஹாக³ஜஸ்கந்த⁴க³தா விரேஜு: ॥ 6-60-4 (41324) ஸா வாஹினீ ஶாந்தனவேன கு³ப்தா மஹாரதை²ர்வாரணவாஜிபி⁴ஶ்ச। ப³பௌ⁴ ஸவித்³யுத்ஸ்தனயித்னுகல்பா ஜலாக³மே த்³யௌரிவ ஜாதமேகா⁴ ॥ 6-60-5 (41325) ததோ ரணாயாபி⁴முகீ² ப்ரயாதா ப்ரத்யர்ஜுனம்ʼ ஶாந்தனவாபி⁴கு³ப்தா। ஸேனாமஹோக்³நா ஸஹஸா குரூணாம்ʼ வேகோ³ யதா² பீ⁴ம இவாபகா³யா: ॥ 6-60-6 (41326) தம்ʼ வ்யாலனானாவித⁴கூ³ட⁴ஸாரம்ʼ க³ஜாஶ்வபாதா³தரதௌ²க⁴பக்ஷம்। வ்யூஹம்ʼ மஹாமேக⁴ஸமம்ʼ மஹாத்மா த³த³ர்ஶ தூ³ராத்கபிராஜகேது: ॥ 6-60-7 (41327) வினிர்யயௌ கேதுமதா ரதே²ந நரர்ஷப⁴: ஶ்வேதஹயேன காலே। ` ஜயே த்⁴ருʼத: ஶத்ருவரூதி²நீனாம்ʼ யதா² ஸுரேந்த்³ரோ(அ)ஸுரவாஹினீனாம் ॥ 6-60-8 (41328) நாராயணேனேந்த்³ர இவாபி⁴கு³ப்த: ஶஶீவ ஸூர்யேண ஸமேயிவான்யதா² । ததா² மஹாத்மா ஸஹ கேஶவேன வரீதி²நீனாம்ʼ ப்ரமுகே² ரராஜ '॥ 6-60-9 (41329) ஸோபஸ்கரம்ʼ ஸோத்தரப³ந்து⁴ரேஷம்ʼ யத்தம்ʼ யதூ³நாம்ருʼஷபே⁴ண ஸங்க்²யே। கபித்⁴வஜம்ʼ ப்ரேக்ஷ்ய ரத²ம்ʼ விஷேது³: ஸஹைவ புத்ரைஸ்தவ கௌரவேயா: ॥ 6-60-10 (41330) ப்ரகல்பிதம்ʼ கு³ப்தமுதா³யுதே⁴ந கிரீடினா லோகமஹாரதே²ந । தம்ʼ வ்யூஹராஜம்ʼ த³த்³ருʼஶுஸ்த்வதீ³யா- ஶ்சதுஶ்சதுர்வ்யாலஸஹஸ்ரகீர்ணம் ॥ 6-60-11 (41331) யதை²வ பூர்வே(அ)ஹனி த⁴ர்மராஜ்ஞா வ்யூஹ: க்ருʼத: கௌரவஸத்தமேன। யதா² ந பூ⁴தோ பு⁴வி மானுஷேஷு ந த்³ருʼஷ்டபூர்வோ ந ச ஸம்ʼஶ்ருதஶ்ச ॥ 6-60-12 (41332) ததோ யதா²தே³ஶமுபேத்ய தஸ்து²: பாஞ்சாலமுக்²யா: ஸஹ சேதி³முக்²யை:। தத: ஸமாதே³ஶஸமாஹதானி பே⁴ரீஸஹஸ்ராணி வினேது³ராஜௌ ॥ 6-60-13 (41333) ஶங்க²ஸ்வனாஸ்தூர்யரவா: ப்ரணேது³: ஸர்வேஷ்வனீகேஷு ஸஸிம்ʼஹனாதா³:। தத: ஸபா³ணானி மஹாஸ்வனானி விஸ்பா²ர்யமாணானி த⁴னூம்ʼஷி வீரை: ॥ 6-60-14 (41334) க்ஷணேன பே⁴ரீபணவப்ரணாதா³- நந்தர்த³து⁴: ஶங்க²மஹாஸ்வனாம்ʼஶ்ச। தச்ச²ங்க²ஶப்³தா³வ்ருʼதமந்தரிக்ஷ- முத்³தூ⁴தபௌ⁴மத்³ருதரேணுஜாலம் ॥ 6-60-15 (41335) மஹானுபா⁴வாஶ்ச தத: ப்ரகாஶ- நாலோக்ய வீரா: ஸஹஸா(அ)பி⁴பேது: । ரதீ² ரதே²நாபி⁴ஹத: ஸஸூத: பபாத ஸாஶ்வ: ஸரத²: ஸகேது: ॥ 6-60-16 (41336) க³ஜோ க³ஜேனாபி⁴ஹதா: பபாத பதா³தினா சாபி⁴ஹத: பதா³தி:। ஆவர்தமானான்யபி⁴வர்தமானை- ர்கோ⁴ரீக்ருʼதான்யத்³பு⁴தத³ர்ஶனானி ॥ 6-60-17 (41337) ப்ராஸைஶ்ச க²ங்கை³ஶ்ச ஸமாஹதானி ஸத³ஶ்வப்³ருʼந்தா³நி ஸத³ஶ்வப்³ருʼந்தை³:। ஸுவர்ணதாராக³ணபூ⁴ஷிதானி ஸூர்யப்ரபா⁴பா⁴நி ஶராவராணி ॥ 6-60-18 (41338) விதா³ர்யமாணானி பரஶ்வதை²ஶ்ச ப்ராஸைஶ்ச ஸ்வங்கை³ஶ்ச நிபேதுருர்வ்யாம்। க³ஜைர்விஷணாபரகா³த்ரருக்³ணா: கேசித்ஸஸூதா ரதி²ந: ப்ரபேது: ॥ 6-60-19 (41339) க³ஜர்ஷபா⁴ஶ்சாபி ஜக³ர்ஷபே⁴ண நிபாதிதா பா³ணஹதா: ப்ருʼதி²வ்யாம்। க³ஜௌக⁴வேகோ³த்³த⁴தஸாதி³தானாம்ʼ ஶ்ருத்வா விஷேது³: ஸஹஸா மனுஷ்யா: ॥ 6-60-20 (41340) ஆர்தஸ்வனம்ʼ ஸாதி³பதா³தியூனாம்ʼ விஷாணகா³த்ராவரதாடி³தானாம் । ஸம்ப்⁴ராந்தனாகா³ஶ்வரதே² முஹூர்தே மஹாக்ஷயே ஸாதி³பதா³தியூனாம் ॥ 6-60-21 (41341) மஹாரதை²: ஸம்பரிவார்யமாணம்ʼ ஸந்த்³ருʼஶ்ய தூ³ராத்கபிராஜகேதும் । தம்ʼ பஞ்சதாலோச்ச்²ரிததாலகேது: ஸத³ஶ்வவேகா³த்³பு⁴தவீர்யயான:॥ 6-60-22 (41342) மஹாஸ்த்ரபா³ணாஶனிதீ³ப்தமந்தம்ʼ கிரீடினம்ʼ ஶாந்தனவோ(அ)ப்⁴யதா⁴வத்। ததை²வ ஶக்ரப்ரதிமப்ரபா⁴வ- மிந்த்³ராத்மஜம்ʼ த்³ரோணமுகா² விஸஸ்னு: ॥ 6-60-23 (41343) க்ருʼபஶ்ச ஶல்யஶ்ச விவிம்ʼஶதிஶ்ச து³ர்யோத⁴ன: ஸௌமத³த்திஶ்ச ராஜன்। ததோ ரதா²நாம்ʼ ப்ரமுகா²து³பேத்ய ஸர்வாஸ்த்ரிவித்காஞ்சனசித்ரவர்மா ॥ 6-60-24 (41344) ஜவேன ஶூரோ(அ)பி⁴ஸஸார ஸர்வாம்ʼ- ஸ்தானர்ஜுனஸ்யாத்மப⁴வோ(அ)பி⁴மன்யு:। தேஷாம்ʼ மஹாஸ்த்ராணி மஹாரதா²நா- மஸஹ்யகர்மா வினிஹத்ய கார்ஷ்ணி: ॥ 6-60-25 (41345) ப³பௌ⁴ மஹாமந்த்ரஹுதார்சிமாலீ ஸதோ³க³த: ஸன்ப⁴க³வானிவாக்³நி: । தத: ஸ தூர்ணம்ʼ ருதி⁴ரோத³பே²நாம்ʼ க்ருʼத்வா நதீ³மாஶு ரணே ரிபூணாம் ॥ 6-60-26 (41346) ஜகா³ம ஸௌப⁴த்³ரமதீத்ய பீ⁴ஷ்மோ மஹாரத²ம்ʼ பார்த²மதீ³நஸத்வ: । தத: ப்ரஹஸ்யாத்³பு⁴தவிக்ரமேண கா³ண்டீ³வமுக்தேன ஶிலாஶிதேன ॥ 6-60-27 (41347) விபாட²ஜாலேன மஹாஸ்த்ரஜாலம்ʼ வினாஶயாமாஸ கிரீடமாலீ। தமுத்தமம்ʼ ஸர்வத⁴னுர்த⁴ராணா- மஸக்தகர்மா கபிராஜகேது: ॥ 6-60-28 (41348) பீ⁴ஷ்மம்ʼ மஹாத்மா(அ)பி⁴வவர்ஷ தூர்ணம்ʼ ஶரௌக⁴ஜாலைர்விமலைஶ்ச ப⁴ல்லை:। ததை²வ பீ⁴ஷ்மாஹதமந்தரிக்ஷே மஹாஸ்த்ரஜாலம்ʼ கபிராஜகேதோ: ॥ 6-60-29 (41349) விஶீர்யமாணம்ʼ த³த்³ருʼஶுஸ்த்வதீ³யா தி³வாகரேணேவ தமோபி⁴பூ⁴தம்। ஏவம்ʼவித⁴ம்ʼ கார்முகபீ⁴மனாத³- மதீ³நவத்ஸத்புருஷோத்தமாப்⁴யாம்। த³த³ர்ஶ லோக: குருஸ்ருʼஞ்ஜயாஶ்ச 6-60-30 (41350) 6-60-30f" தத்³த்³வைரத²ம்ʼ பீ⁴ஷ்மத⁴னஞ்ஜயாப்⁴யாம் ॥ ॥ இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி சதுர்த²தி³வஸயுத்³தே⁴ ஷஷ்டிதமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-61-0 (41351) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-61-0x (4129) த்³ரௌணிர்பூ⁴ரிஶ்ரவா: ஶத்யஶ்சித்ரஸேனஶ்ச மாரிஷ:। புத்ர: ஸாம்ʼயமனேஶ்சைவ ஸௌப⁴த்³ரம்ʼ பர்யவாரயன் ॥ 6-61-1 (41352) ஸம்ʼஸக்தமதிதேஜோபி⁴ஸ்தமேகம்ʼ த³த்³ருʼஶுர்ஜனா:। பஞ்சபி⁴ர்மனுஜவ்யாக்⁴ரைர்க³ஜை: ஸிம்ʼஹஶிஶும்ʼ யதா² ॥ 6-61-2 (41353) நாதிலக்ஷ்யதயா கஶ்சின்ன ஶௌர்யே ந பராக்ரமே । ப³பூ⁴வ ஸத்³ருʼஶ: கார்ஷ்ணேர்னாஸ்த்ரே நாபி ச லாக⁴வே ॥ 6-61-3 (41354) ததா² தமாத்மஜம்ʼ யுத்³தே⁴ விக்ரமந்தமரிந்த³மம்। த்³ருʼஷ்ட்வா பார்த²: ஸுஸம்ʼயத்தம்ʼ ஸிம்ʼஹனாத³மதா²நத³த் ॥ 6-61-4 (41355) பீட³யானம்ʼ து தத்ஸைன்யம்ʼ பௌத்ரம்ʼ தவ விஶாம்பதே। த்³ருʼஷ்ட்வா த்வதீ³யா ராஜேந்த்³ர ஸமந்தாத்பர்யவாரயன் ॥ 6-61-5 (41356) த்⁴வஜினீம்ʼ தா⁴ர்தராஷ்ட்ராணாம்ʼ தீ³நஶத்ருரதீ³நவத் । ப்ரத்யுத்³யயௌ ஸ ஸௌப⁴த்³ரஸ்தேஜஸா ச ப³லேன ச ॥ 6-61-6 (41357) தஸ்ய லாக⁴வமார்க³ஸ்த²மாதி³த்யஸத்³ருʼஶப்ரப⁴ம் । வ்யத்³ருʼஶ்யத மஹச்சாபம்ʼ ஸமரே யுத்⁴யத: பரை: । 6-61-7 (41358) ஸ த்³ரௌணிமிஷுணைகேன வித்³த்⁴வா ஶல்யம்ʼ ச பஞ்சபி⁴: । த்⁴வஜம்ʼ ஸாம்ʼயமனேஶ்வைவ ஸோ(அ)ஷ்டாபி⁴ஶ்சிச்சி²தே³ தத: ॥ 6-61-8 (41359) ருக்மத³ண்டா³ம்ʼ மஹாஶக்திம்ʼ ப்ரேஷிதாம்ʼ ஸௌமத³த்தின । ஶிதேனோரக³ஸங்காஶாம்ʼ பத்ரிணாபி⁴ஜகா⁴ந தாம் ॥ 6-61-9 (41360) ஶல்யஸ்ய ச மஹாவேகா³நஸ்யத: ஸமரே ஶரான்। `த⁴னுஶ்சிச்சே²த³ ப⁴ல்லேன தீவ்ரவேக³ன பா²ல்கு³நி:' ஜகா⁴நார்ஜுனதா³யாத³ஶ்சதுர்பி⁴ஶ்சதுரோ ஹயான் ॥ 6-61-10 (41361) பூ⁴ரிஶ்ரவாஶ்ச ஶல்யஶ்ச த்³ரௌணி: ஸாம்ʼயமனி: ஶல:। நாப்⁴யவர்தந்தம்ʼ ஸம்ʼரப்³தா⁴: கார்ஷ்ணேர்பா³ஹுப³லோத³யாத் ॥ 6-61-11 (41362) ததஸ்த்ரிக³ர்தா ராஜேந்த்³ர மத்³ராஶ்ச ஸஹ கேகயை: । பஞ்சவிம்ʼஶதிஸாஹஸ்ராஸ்தவ புத்ரேண சோதி³தா: ॥ 6-61-12 (41363) த⁴னுர்வேத³விதோ³ முக்²யா அஜேயா: ஶத்ருபி⁴ர்யுதி⁴। ஸஹ புத்ரம்ʼ ஜிகா⁴ம்ʼஸந்தம்ʼ பரிவவ்ரு: கிரீடினம் ॥ 6-61-13 (41364) தௌ து தத்ர பிதாபுத்ரௌ பரிக்ஷிப்தௌ மஹாரதௌ² । த³த³ர்ஶ ராஜன்பாஞ்சல்ய: ஸேனாபதிரரிந்த³ம ॥ 6-61-14 (41365) ஸ வாரணரதோ²கா⁴நாம்ʼ ஸஹஸ்ரைர்ப³ஹுபி⁴ர்வ்ருʼத:। வாஜிபி⁴: பத்திபி⁴ஶ்சைவ வ்ருʼத: ஶதஸஹஸ்ரஶ: ॥ 6-61-15 (41366) `பாராவதாஶ்வ: ஸ ரத²மாஸ்தா²ய பரவீரஹா' த⁴னுர்விஷ்பா²ர்ய ஸங்க்ருத்³தோ⁴ நோத³யித்வா ச வாஹினீம் । யயௌ தம்ʼ மத்³ரகானீகம்ʼ கேகயாம்ʼஶ்ச பரந்தப ॥ 6-61-16 (41367) தேன கீர்திமதா கு³ப்தமனீகம்ʼ த்³ருʼட⁴த⁴ன்வனா। ஸம்ʼரப்³த⁴ரத²னாகா³ஶ்வம்ʼ யோத்ஸ்யமானமஶோப⁴த ॥ 6-61-17 (41368) ஸோ(அ)ர்ஜுனப்ரமுகே² யாந்தம்ʼ பாஞ்சாலகுலவர்த⁴ன: । த்ரிபி⁴: ஶாரத்³வதம்ʼ பா³ணைர்ஜத்ரதே³ஶே ஸமார்பயத் ॥ 6-61-18 (41369) தத: ஸ மத்³ரகான்ஹத்வா த³ஶைவ த³ஶபி⁴: ஶரை: । ப்ருʼஷ்ட²ரக்ஷம்ʼ ஜகா⁴நாஶு ப⁴ல்லேன க்ருʼதவர்மண: ॥ 6-61-19 (41370) த³மனம்ʼ சாபி தா³யாத³ம்ʼ பௌரவஸ்ய மஹாத்மன: । ஜகா⁴ந விமலாக்³நேண நாராசேன பரந்தப: ॥ 6-61-20 (41371) தத: ஸாம்ʼயமனே: புத்ர: பாஞ்சால்யம்ʼ யுத்³த⁴து³ர்மத³ம் । அவித்⁴யத்ரிம்ʼஶதா பா³ணைர்த³ஶபி⁴ஶ்சாஸ்ய ஸாரதி²ம் ॥ 6-61-21 (41372) ஸோ(அ)திவித்³தோ⁴ மஹேஷ்வாஸ: ஸ்ருʼக்கிணீ பரிஸம்ʼலிஹன்। ப⁴ல்லேன ப்⁴ருʼஶதீக்ஷ்ணேன நிசகர்தாஸ்ய கார்முகம் ॥ 6-61-22 (41373) அதை²நம்ʼ பஞ்சவிம்ʼஶத்யா க்ஷிப்ரமேவ ஸமார்பயத் । அஶ்வாம்ʼஶ்சாஸ்யாவதீ⁴த்³ராஜன்னுபௌ⁴ தௌ பார்ஷ்ணிஸாரதீ² ॥ 6-61-23 (41374) ஸ ஹதாஶ்வே ரதே திஷ்ட²ந்த³த³ர்ஶ ப⁴ரதர்ஷப⁴ । புத்ர: ஸாம்ʼயமனே: புத்ரம்ʼ பாஞ்சால்யஸ்ய மஹாத்மன: ॥ 6-61-24 (41375) ஸ ப்ரக்³ருʼஹ்ய மஹாகோ⁴ரம்ʼ நிஸ்த்ரிம்ʼஶவரமாயஸம் । பதா³திஸ்தூர்ணமானர்ச்ச²த்³ரத²ஸ்யம்ʼ புருஷர்ஷப⁴: ॥ 6-61-25 (41376) தம்ʼ மஹௌக⁴மிவாயாந்தம்ʼ ஸ்வாத்பதந்தமிவோரக³ம் । ப்⁴ராந்தாவரணனிஸ்த்ரிம்ʼஶம்ʼ காலோத்ஸ்ருʼஷ்டமிவாந்தகம் ॥ 6-61-26 (41377) தீ³ப்யமானமிவாதி³த்யம்ʼ மத்தவாரணவிக்ரமம் । அபஶ்யன்பாண்ட³வாஸ்தத்ர த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஶ்ச பார்ஷத: ॥ 6-61-27 (41378) தஸ்ய பாஞ்சாலதா³யாத³: ப்ரதீபமபி⁴தா⁴வத:। ஶிதனிஸ்த்ரிம்ʼஶஹஸ்தஸ்ய ஶராவரணதா⁴ரிண: ॥ 6-61-28 (41379) பா³ணவேக³மதீதஸ்ய ததா²ப்⁴யாஶமுபேயுஷ: । த்வரன்ஸேனாபதி: க்ருத்³தோ⁴ பி³பே⁴த³ க³த³யா ஶிர: ॥ 6-61-29 (41380) தஸ்ய ராஜன்ஸனிஸ்த்ரிம்ʼஶம்ʼ ஸுப்ரப⁴ம்ʼ ச ஶராவரம் । ஹதஸ்ய பததோ ஹஸ்தாத்³வேகே³ந ந்யபதத்³பு⁴வி ॥ 6-61-30 (41381) தம்ʼ நிஹத்ய க³தா³க்³ரேண ஸ லேபே⁴ பரமாம்ʼ முத³ம்। புத்ர: பாஞ்சாலராஜஸ்ய மஹாத்மா பீ⁴மவிக்ரம: ॥ 6-61-31 (41382) தஸ்மின்ஹதே மஹேஷ்வாஸே ஶல்யபுத்ரே மஹாரதே² । ஹாஹாகாரோ மஹானாஸீத்தவ ஸைன்யஸ்ய மாரிஷ ॥ 6-61-32 (41383) தத: ஸாம்ʼயமனி: க்ருத்³தோ⁴ த்³ருʼஷ்ட்வா நிஹதாமாத்மஜம் । அபி⁴து³த்³ராவ வேகே³ந பாஞ்சால்யம்ʼ யுத்³த⁴து³ர்மத³ம் ॥ 6-61-33 (41384) தௌ தத்ர ஸமரே ஶூரௌ ஸமேதௌ யுத்³த⁴து³ர்மதௌ³ । த³த்³ருʼஶு: ஸர்வராஜான: குரவ: பாண்ட³வாஸ்ததா² ॥ 6-61-34 (41385) தத: ஸாம்ʼயமனி: க்ருத்³த⁴: பார்ஷதம்ʼ பரவீரஹா। ஆஜகா⁴ந த்ரிபி⁴ர்பா³ணைஸ்தோத்ரைரிவ மஹாத்³விபம் ॥ 6-61-35 (41386) ததை²வ பார்ஷதம்ʼ ஶூரம்ʼ ஶல்ய: ஸமிதிஶோப⁴ன:। ஆஜகா⁴நோரஸி க்ருத்³த⁴ஸ்ததோ யுத்³த⁴மவர்தத ॥ ॥ 6-61-36 (41387) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி சதுர்த²தி³வஸயுத்³தே⁴ ஏகஷஷ்டிதமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-62-0 (41388) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। 6-62-0x (4130) தை³வமேவ பரம்ʼ மன்யே பௌருஷாத³பி ஸஞ்ஜய। யத்ஸைன்யம்ʼ மம புத்ரஸ்ய பாண்டு³புத்ரேண வத்⁴யதே ॥ 6-62-1 (41389) நித்யம்ʼ ஹி மாமகாம்ʼஸ்தாத ஹதானேவ ஹி ஶம்ʼஸஸி। அவ்யக்³ராம்ʼஶ்ச ப்ரஹ்ருʼஷ்டாம்ʼஶ்ச நித்யம்ʼ ஶம்ʼஶஸி பாண்ட³வான் ॥ 6-62-2 (41390) `விப⁴க்³நாம்ʼஶ்ச ப்ரனஷ்டாம்ʼஶ்ச நித்யம்ʼ ஶம்ʼஸஸி மாமகான்।' ஹீனான்புருஷகாரேண மாமகானத்³ய ஸஞ்ஜய । பாதிதான்பாத்யமானாம்ʼஶ்ச ஹதானேவ ச ஶம்ʼஸஸி ॥ 6-62-3 (41391) யுத்⁴யமானான்யதா²ஶக்தி க⁴டமானாஞ்ஜயம்ʼ ப்ரதி। பாண்ட³வா ஹி ஜயந்த்யேவ ஜீயந்தே சைவ மாமகா: ॥ 6-62-4 (41392) ஸோ(அ)ஹம்ʼ தீவ்ராணி து³:ஸ்வானி து³ர்யோத⁴னக்ருʼதானி ச। ஶ்ரோஷ்யாமி ஸததம்ʼ தாத து³:ஸஹானி ப³ஹூனி ச ॥ 6-62-5 (41393) தமுபாயம்ʼ ந பஶ்யாமி ஜீயேரன்யேன பாண்ட³வான் । மாமகா விஜயம்ʼ யுத்³தே⁴ ப்ராப்னுயுர்யேன ஸஞ்ஜய ॥ 6-62-6 (41394) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-62-7x (4131) க்ஷயம்ʼ மனுஷ்யதே³ஹானாம்ʼ க³ஜவாஜிரத²க்ஷயம்। ஶ்ர்ருʼணு ராஜன்ஸ்தி²ரோ பூ⁴த்வா தவைவாபனயோ மஹான் ॥ 6-62-7 (41395) த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஸ்து ஶல்யேன பீடி³தோ நவபி⁴: ஶரை:। பீட³யாமாஸ ஸங்க்ருத்³தோ⁴ மத்³ராதி⁴பதிமாயஸை:க ॥ 6-62-8 (41396) தத்ராத்³பு⁴தமபஶ்யாம பார்ஷஸ்ய பராக்ரமம் । ந்யவாரயத யஸ்தூர்ணம்ʼ ஶல்யம்ʼ ஸமிதிஶோப⁴னம் ॥ 6-62-9 (41397) நாந்தரம்ʼ த்³ருʼஶ்யதே தத்ர தயோஶ்ச ரதி²நோஸ்ததா³। முஹூர்தமிவ தத்³யுத்³த⁴ம்ʼ தயோ: ஸமமிவாப⁴வத் ॥ 6-62-10 (41398) தத: ஶல்யோ மஹாராஜ த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஸ்ய ஸம்ʼயுகே³। த⁴னுஶ்சிச்சே²த³ ப⁴ல்லேன பீதேன நிஶிதேன ச ॥ 6-62-11 (41399) அதை²நம்ʼ ஶரவர்ஷேண ச்சா²த³யாமாஸ ஸம்ʼயுகே³। கி³ரிம்ʼ ஜலாக³மே யத்³வஞ்ஜலதா³ ஜலவ்ருʼஷ்டிபி⁴: ॥ 6-62-12 (41400) அபி⁴மன்யுஸ்தத: க்ருத்³தோ⁴ த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னே ச பீடி³தே । அபி⁴து³த்³ராவ வேகே³ந மத்³ரராஜரத²ம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-62-13 (41401) ததோ மத்³ராதி⁴பஸ்த²ம்ʼ கார்ஷ்ணி: ப்ராப்யாதிகோபன: । ஆர்தாயனிமமேயாத்மா விவ்யாத⁴ நிஶிதை: ஶரை: ॥ 6-62-14 (41402) ததஸ்து தாவகா ராஜன்பரீப்ஸந்தோ(அ)ர்ஜுனம்ʼ ரணே। மத்³ரராஜரத²ம்ʼ தூர்ணம்ʼ பரிவார்யாவதஸ்தி²ரே॥ 6-62-15 (41403) து³ர்யோத⁴னோ விகர்ணஶ்ச து³:ஶாஸனவிவிம்ʼஶதீ। து³ர்மர்ஷணோ து³:ஸஹஶ்ச சித்ரஸேனோ(அ)த² து³ர்முக²: ॥ 6-62-16 (41404) ஸத்யவ்ரதஶ்ச ப⁴த்³ரம்ʼ தே புருமித்ரஶ்ச பா⁴ரத। ஏதே மத்³ராதி⁴பரத²ம்ʼ பாலயந்த: ஸ்தி²தா ரணே ॥ 6-62-17 (41405) தான்பீ⁴மஸேன: ஸங்க்ருத்³தோ⁴ த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஶ்ச பார்ஷத: । த்³ரௌபதே³யாபி⁴மன்யுஶ்ச மாத்³ரீபுத்ரௌ ச பாண்ட³வௌ ॥ 6-62-18 (41406) தா⁴ர்தராஷ்ட்ராந்த³ஶ ரதா²ந்த³ஶைவ ப்ரத்யவாரயன் । நானாரூபாணி ஶஸ்த்ராணி விஸ்ருʼஜந்தோ விஶாம்பதே ॥ 6-62-19 (41407) அப்⁴யவர்தந்தம்ʼ ஸம்ʼஹ்ருʼஷ்டா: பரஸ்பரவதை⁴ஷிண:। தே வை ஸமேயு: ஸங்க்³ராமே ராஜந்து³ர்மந்த்ரிதே தவ ॥ 6-62-20 (41408) தஸ்மிந்த³ஶரதே² க்ருத்³தே⁴ வர்தமானே மஹாப⁴யே। தாவகானாம்ʼ பரேஷாம்ʼ வா ப்ரேக்ஷகா ரதி²நோ(அ)ப⁴வன் ॥ 6-62-21 (41409) ஶஸ்த்ராண்யனேகரூபாணி விஸ்ருʼஜந்தோ மஹாரதா²:। அன்யோன்யமபி⁴நர்த³ந்த: ஸம்ப்ரஹாரம்ʼ ப்ரசக்ரிரே ॥ 6-62-22 (41410) தே ததா³ ஜாதஸம்ʼரம்பா⁴: ஸர்வே(அ)ன்யோன்யம்ʼ ஜிகா⁴ம்ʼஸவ: । அன்யோன்யமபி⁴மர்த³ந்த: ஸ்பர்த⁴மானா: பரஸ்பரம் ॥ 6-62-23 (41411) அன்யோன்யஸ்பர்த⁴யா ராஜஞ்ஜ்ஞாதய: ஸங்க³தா மித²: । மஹாஸ்ராணி விமுஞ்சந்த: ஸமாபேதுரமர்ஷிண: ॥ 6-62-24 (41412) து³ர்யோத⁴னஸ்து ஸங்க்ருத்³தோ⁴ த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னம்ʼ மஹாரணே । விவ்யாத⁴ நிஶிதைர்பா³ணைஶ்சதுர்பி⁴: ஸமரே த்³ருதம் ॥ 6-62-25 (41413) து³ர்மர்ஷணஶ்ச விம்ʼஶத்யா சித்ரஸேனஶ்ச ப·ஞ்சபி⁴: । து³ர்முகோ² நவபி⁴ர்பா³ணைர்து³:ஸஹஶ்சாபி ஸப்தபி⁴: ॥ 6-62-26 (41414) விவிம்ʼஶதி: பஞ்சபி⁴ஶ்ச த்ரிபி⁴ர்து³:ஶாஸனஸ்ததா²। தான்ப்ரத்யவித்⁴யத்³ராஜேந்த்³ர பார்ஷத: ஶத்ருதாபன: ॥ 6-62-27 (41415) ஏகைகம்ʼ பஞ்சவிம்ʼஶத்யா த³ர்ஶயன்பாணிலாக⁴வம் । ஸத்யவ்ரதம்ʼ ச ஸமரே புருமித்ரம்ʼ ச பா⁴ரத ॥ 6-62-28 (41416) அபி⁴மன்யுரவித்⁴யத்து த³ஶபி⁴ர்த³ஶபி⁴: ஶரை:। மாத்³ரீபுத்ரௌ து ஸமரே மாதுலம்ʼ மாத்ருʼனந்த³னௌ ॥ 6-62-29 (41417) அவித்⁴யேதாம்ʼ ஶரைஸ்தீக்ஷ்ணைஸ்தத³த்³பு⁴தமிவாப⁴வத்। தத: ஶல்யோ மஹாராஜ ஸ்வஸ்த்ரீயௌ ரதி²நாம்ʼ வரௌ ॥ 6-62-30 (41418) ஶரைர்ப³ஹுபி⁴ரானர்ச்ச²த்க்ருʼதப்ரதிக்ருʼதைஷிணௌ । சா²த்³யமானௌ ததஸ்தௌ கது மாத்³ரீபுத்ரௌ ந சேலது: ॥ 6-62-31 (41419) அத² து³ர்யோத⁴னம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா பீ⁴மஸேனோ மஹாப³ல: । விதி⁴த்ஸு: கலஹஸ்யாந்தம்ʼ க³தா³ம்ʼ ஜக்³ராஹ பாண்ட³வ: ॥ 6-62-32 (41420) தமுத்³யதக³த³ம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா கைலாஸமிவ ஶ்ர்ருʼங்கி³ணம்। பீ⁴மஸேனம்ʼ மஹாபா³ஹும்ʼ புத்ராஸ்தே ப்ராத்³ரவன்ப⁴யாத் ॥ 6-62-33 (41421) து³ர்யோத⁴னஸ்து ஸங்க்ருத்³தோ⁴ மாக³த⁴ம்ʼ ஸமசோத³யத்। அனீகம்ʼ த³ஶஸாஹஸ்ரம்ʼ குஞ்ஜராணாம்ʼ தரஸ்வினாம் ॥ 6-62-34 (41422) க³ஜானீகேன ஸஹிதஸ்தேன ராஜா ஸுயோத⁴னா: । மாக³த⁴ம்ʼ புரத: க்ருʼத்வா பீ⁴மஸேனம்ʼ ஸமப்⁴யயாத் ॥ 6-62-35 (41423) ஆபதந்தம்ʼ ச தம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா க³ஜானீகம்ʼ வ்ருʼகோத³ர: । க³தா³பாணிரவாரோஹத்³ரதா²ந்த்ஸிம்ʼஹ இவோன்னத³ன் ॥ 6-62-36 (41424) அத்³ரிஸாரமயீம்ʼ கு³ர்வீம்ʼ ப்ரக்³ருʼஹ்ய மஹதீம்ʼ க³தா³ம்। அப்⁴யதா⁴வத்³க³ஜானீகம்ʼ வ்யாதி³தாஸ்ய இவாந்தக: ॥ 6-62-37 (41425) ஸ க³ஜான்க³த³யா நிக்⁴நன்வ்யசரத்ஸமரே ப³லீ। பீ⁴மஸேனோ மஹாபா³ஹு: ஸவஜ்ர இவ வாஸவ: ॥ 6-62-38 (41426) தஸ்ய நாதே³ந மஹதா மனோஹ்ருʼத³யகம்பினா । வ்யத்யசேஷ்டந்த ஸம்ʼஹத்ய க³ஜா பி⁴மஸ்ய க³ர்ஜத: ॥ 6-62-39 (41427) ததஸ்து த்³ரௌபதீ³புத்ரா: ஸௌப⁴த்³ரஶ்ச மஹாரத²:। நகுல: ஸஹதே³வஶ்ச த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஶ்ச பார்ஷத: ॥ 6-62-40 (41428) ப்ருʼஷ்ட²ம்ʼ பீ⁴மஸ்ய ரக்ஷந்த: ஶரவர்ஷேண வாரணான்। அப்⁴யவர்ஷந்த தா⁴வந்தோ மேகா⁴ இவ கி³ரிவ்ரஜான் ॥ 6-62-41 (41429) நாகுலிஸ்து ஶதானீக: ஸமரே ஶத்ருபூக³ஹா । க்ஷுரை: க்ஷுரப்ரைர்ப⁴ல்லைஶ்ச பீதைஶ்சாஞ்ஜலிகை: ஶிதை:। ந்யஹனச்சோத்தமாங்கா³நி பாண்ட³வோ க³ஜயோதி⁴நாம் ॥ 6-62-42 (41430) ஶிரோபி⁴: ப்ரபதத்³பி⁴ஶ்ச பா³ஹுபி⁴ஶ்ச விபூ⁴ஷிதை: । அஶ்மவ்ருʼஷ்டிரிவாபா⁴தி பாணிபி⁴ஶ்ச ஸஹாங்குஶை: ॥ 6-62-43 (41431) ஹ்ருʼதோத்தமாங்கா³: ஸ்கந்தே⁴ஷு க³ஜானாம்ʼ க³ஜயோதி⁴ந:। அத்³ருʼஶ்யந்தாசலாக்³ரேகஷு த்³ருமா ப⁴க்³நஶிகா² இவ ॥ 6-62-44 (41432) த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஹதானந்யானபஶ்யாம மஹாக³ஜான்। பதத: பாத்யமானாம்ʼஶ்ச பார்ஷதேன மஹாத்மனா ॥ 6-62-45 (41433) மாக³தோ⁴(அ)த² மஹீபாலோ க³ஜமைராவணோபமம்। ப்ரேஷயாமாஸ ஸமரே ஸௌப⁴த்³ரஸ்ய ரத²ம்ʼ ப்ரதி॥ 6-62-46 (41434) தமாபதந்தம்ʼ ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய மாக³த⁴ஸ்ய மஹாக³ஜம் । ஜகா⁴நைகேஷுணா வீர:த ஸௌப⁴த்³ர: பரவீரஹா ॥ 6-62-47 (41435) தஸ்யாவர்ஜிதனாக³ஸ்ய கார்ஷ்ணி: பரபுரஞ்ஜய:। ராஜ்ஞோ ரஜதபுங்கே²ந ப⁴ல்லேனாபாஹரச்சி²ர:॥ 6-62-48 (41436) விகா³ஹ்ய தத்³க³ஜானீகம்ʼ பீ⁴மஸேனோ(அ)பி பாண்ட³வ:। வ்யசரத்ஸமரே ம்ருʼத்³க³ன்க³ஜானிந்த்³ரோ கி³ரீனிவ ॥ 6-62-49 (41437) ஏகப்ரஹாரனிஹதான்பீ⁴மஸேனேன த³ந்தின:। அபஶ்யாம ரணே தஸ்மின்கி³ரீன்வஜ்ரஹதானிவ ॥ 6-62-50 (41438) ப⁴க்³நத³ந்தான்ப⁴க்³நகரான்ப⁴க்³நஸக்தீ²ஶ்ச வாரணான்। ப⁴க்³நப்ருʼஷ்ட²த்ரிகானந்யான்னிஹதான்பர்வதோபமான் ॥ 6-62-51 (41439) நத³த: ஸீத³தஶ்சான்யான்விமுகா²ந்ஸமரே க³தான்। வித்³ருதான்ப⁴யஸம்ʼவிக்³நாம்ʼஸ்ததா² விஶக்ருʼதோ(அ)பரான் ॥ 6-62-52 (41440) பீ⁴மஸேனஸ்ய மார்கே³ஷு பதிதான்பர்வதோபமான் । அபஶ்யம்ʼ நிஹதான்னாகா³ந்ராஜன்னிஷ்டீ²வதோபரான் ॥ 6-62-53 (41441) வமந்தோ ருதி⁴ரம்ʼ சான்யே பி⁴ந்னகும்பா⁴ மஹாக³ஜா: । விஹ்னலந்தோ க³தா பூ⁴மிம்ʼ ஶைலா இவ த⁴ராதலே ॥ 6-62-54 (41442) மேதோ³ருதி⁴ரதி³க்³தா⁴ங்கோ³ வஸாமஜ்ஜாஸமுக்ஷித: । வ்யசரத்ஸமரே பீ⁴மோ த³ண்ட³பாணிரிவாந்தக: ॥ 6-62-55 (41443) க³ஜானாம்ʼ ருதி⁴ரக்லின்னாம்ʼ க³தா³ம்ʼ பி³ப்⁴ரத்³வ்ருʼகோத³ர: । கோ⁴ர: ப்ரதிப⁴யஶ்சாஸீத்பினாகீவ பினாகப்⁴ருʼத் ॥ 6-62-56 (41444) ஸம்ʼமத்²யமானா: க்ருத்³தே⁴ந பீ⁴மஸேனேன த³ந்தின: । ஸஹஸா ப்ராத்³ரவன்க்லிஷ்டா² ம்ருʼத்³க³ந்தஸ்தவ வாஹினீம் ॥ 6-62-57 (41445) தம்ʼ ஹி வீரம்ʼ மஹேஷ்வாஸம்ʼ ஸௌப⁴த்³ரப்ரமுகா² ரதா²: । பர்யரக்ஷந்த யுத்⁴யந்தம்ʼ வஜ்ராயுத⁴மிவாமரா: ॥ 6-62-58 (41446) ஶோணிதாக்தாம்ʼ க³தா³ம்ʼ பி³ப்⁴ரது³க்ஷிதாம்ʼ க³ஜஶோணிதை: । க்ருʼதாந்த இவ ரோத்³ராத்மா பீ⁴மஸேனோ வ்யத்³ருʼஶ்யத ॥ 6-62-59 (41447) வ்யாயச்ச²மானம்ʼ க³த³யா தி³க்ஷு ஸர்வாஸு பா⁴ரத। அபஶ்யாம ரணே பீ⁴மம்ʼ ந்ருʼத்யந்தமிவ ஶங்கரம் ॥ 6-62-60 (41448) யமத³ண்டோ³பமாம்ʼ கு³ர்வீமிந்த்³ராஶனிஸமகஸ்வனாம் । அபஶ்யாம மஹாராய ரௌத்³ராம்ʼ விஶஸனீம்ʼ க³தா³ம் ॥ 6-62-61 (41449) விமிஶ்ராம்ʼ கேஶமஞ்ஜாபி⁴: ப்ரதி³க்³தா⁴ம்ʼ ருதி⁴ரேண ச। பினாகமிவ ருத்³ரஸ்ய க்ருத்³த⁴ஸ்யாபி⁴க்⁴நத: பஶூன் ॥ 6-62-62 (41450) யதா² பஶூனாம்ʼ ஸங்கா⁴தம்ʼ யஷ்ட்யா பால: ப்ரகாலயேத்। ததா² பீ⁴மோ க³ஜானீகம்ʼ க³த³யா ஸமகாலயத் ॥ 6-62-63 (41451) க³த³யா வத்⁴யமானாஸ்தே மார்க³ணைஶ்ச ஸமந்தத:। ஸ்வான்யனீகானி ம்ருʼத்³க³ந்த: ப்ராத்³ரவன்குஞ்ஜராஸ்தவ ॥ 6-62-64 (41452) மஹாவாத இவாப்⁴ராணி வித⁴மித்வா ஸ வாரணான்। அதிஷ்ட²த்துமுலே பீ⁴ம: ஶ்மஶான இவ ஶூலப்⁴ருʼத் ॥ ॥ 6-62-65 (41453) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி சதுர்த²தி³வஸயுத்³தே⁴ த்³விஷஷ்டிதமோ(அ)த்³யாய: ॥

6-63-0 (41454) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-63-0x (4132) ஹதே தஸ்மின்க³ஜானீகே புத்ரோ து³ர்யோத⁴னஸ்தவ। பீ⁴மஸேனம்ʼ த்⁴நதேத்யேவம்ʼ ஸர்வஸைன்யான்யசோத³யத் ॥ 6-63-1 (41455) தத: ஸர்வாண்யனீகானி தவ புத்ரஸ்ய ஶாஸனாத்। அப்⁴யத்³ரவன்பீ⁴மஸேனம்ʼ நத³ந்தம்ʼ பை⁴ரவான்ரவான் ॥ 6-63-2 (41456) தம்ʼ ப³லௌக⁴மபர்யந்தம்ʼ தே³வைரபி ஸுது³:ஸஹம் । ஆபதந்தம்ʼ ஸுது³ஷ்பாரம்ʼ ஸமுத்³ரிமிவ பர்வணி ॥ 6-63-3 (41457) ரத²னாகா³ஶ்வகலிலம்ʼ ஶங்க²து³ந்து³பி⁴நாதி³தம் । அனந்தரத²பாதா³தம்ʼ ரஜஸா ஸர்வதோ வ்ருʼதம் ॥ 6-63-4 (41458) தம்ʼ பீ⁴மஸேன: ஸமரே மஹோத³தி⁴மிவாபரம் । ஸேனாஸாக³ரமக்ஷோப்⁴யம்ʼ வேலேவ ஸமவாரயத் ॥ 6-63-5 (41459) ததா³ஶ்சர்யமபஶ்யாம பாண்ட³வஸ்ய மஹாத்மன: । பீ⁴மஸேனஸ்ய ஸமரே ராஜன்கர்மாதிமானுஷம் ॥ 6-63-6 (41460) உதீ³ர்ணான்பார்தி²வான்ஸர்வான்ஸாஶ்வான்ஸரத²குஞ்ஜரான் । அஸம்ப்⁴ரமம்ʼ பீ⁴மஸேனோ க³த³யா ஸமவாரயத் ॥ 6-63-7 (41461) ஸ ஸம்ʼவார்ய ப³லௌகா⁴ம்ʼஸ்தன்க³த³யா ரதி²நாம்ʼ வர:। அதிஷ்ட²த்துமுலே பீ⁴மோ கி³ரிர்மேருரிவாசல: ॥ 6-63-8 (41462) தஸ்மின்ஸுதுமுலே கோ⁴ரே காலே பரமதா³ருணே। ப்⁴ராதரஶ்சைவ புத்ராஶ்ச த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஶ்ச பார்ஷத:॥ 6-63-9 (41463) த்³ரௌபதே³யாபி⁴மன்யுஶ்ச ஶிக²ண்டீ³ சாபராஜித: । ந ப்ராஜஹன்பீ⁴மஸேனம்ʼ ப⁴யே ஜாதே மஹாப³லம் ॥ 6-63-10 (41464) தத: ஶைக்யாயஸீம்ʼ கு³ர்வீம்ʼ ப்ரக்³ருʼஹ்ய மஹதீம்ʼ க³தா³ம்। அதா⁴வத்தாவகான்யோதா⁴ந்த³ண்ட³பாணிரிவாந்தக: ॥ 6-63-11 (41465) போயயன்ரத²ப்³ருʼந்தா³நி வாஜிப்³ருʼந்த³னி சாபி⁴பூ⁴: । கர்ஷயன்ரத²வ்ருʼந்தா³நி பா³ஹுவேகே³ந பாண்ட³வ: ॥ 6-63-12 (41466) வினித்⁴ரன்யசதத்ஸங்க்²யே யுகா³ந்தே காலவித்³விபு⁴: । ஊருவேகே³ந ஸங்கர்ஷன்ரத²ஜாலானி பாண்ட³வ: ॥ 6-63-13 (41467) ப³லானி ஸம்ʼமமர்தா³ஶு நட்³வலானீவ குஞ்ஜர: । ம்ருʼத்³க³ன்ரதே²ப்⁴யோ ரதி²நோ க³ஜேப்⁴யோ க³ஜயோதி⁴ந: ॥ 6-63-14 (41468) ஸாதி³நஶ்சாஶ்வப்ருʼஷ்டே²ப்⁴யோ பூ⁴மௌ வாபி பதா³தின: । க³த³யா வ்யவமத்ஸர்வான்வாதோ வ்ருʼக்ஷானிவௌஜஸா ॥ 6-63-15 (41469) பீ⁴மஸேனோ மஹாபா³ஹுஸ்தவ புத்ரஸ்ய வை ப³லே। ஸாபி ப்ரஞ்ஜானஸாமாஸை: ப்ரதி³க்³தா⁴ ருதி⁴ரேண ச ॥ 6-63-16 (41470) அத்³ருʼஶ்யத மஹாரௌத்³ரா க³தா³ நாகா³ஶ்வபாதனீ। தத்ரதத்ர ஹதைஶ்சாபி மனுஷ்யக³ஜவாஜிபி⁴: ॥ 6-63-17 (41471) ரணாங்க³ணம்ʼ ஸமப⁴வன்ம்ருʼத்யோராவாஸஸன்னிப⁴ம் । பினாகமிவ ருத்³ரஸ்ய க்ருத்³த⁴ஸ்யாபி⁴க்⁴நத: பஶூன் ॥ 6-63-18 (41472) யமத³ண்டோ³பமாமுக்³ராமிந்த்³ராஶனிஸமஸ்வனாம் । த³த்³ருʼஶுர்பீ⁴மஸேனஸ்ய ரௌத்³ராம்ʼ விஶஸனீம்ʼ க³தா³ம் ॥ 6-63-19 (41473) ஆவித்⁴யதோ க³தா³ம்ʼ தஸ்ய கௌந்தேயஸ்ய மஹாத்மன: । ப³பௌ⁴ ரூபம்ʼ மஹாகோ⁴ரம்ʼ காலஸ்யேவ யுக³க்ஷயே ॥ 6-63-20 (41474) தம்ʼ ததா² மஹதீம்ʼ ஸேனாம்ʼ த்³ராவயந்தம்ʼ புன: புன: । த்³ருʼஷ்ட்வா ம்ருʼத்யுமவாயாந்தம்ʼ ஸர்வே விமனஸோ(அ)ப⁴வன் ॥ 6-63-21 (41475) யதோயத: ப்ரேக்ஷதே ஸ்ம க³தா³முத்³யம்ய பாண்ட³வ:। தேனதேன ஸ்ம தீ³ர்யந்தே ஸர்வஸைன்யானி பா⁴ரத ॥ 6-63-22 (41476) ப்ரதா³ரயந்தம்ʼ ஸைன்யானி ப³லேனாமிதவிக்ரமம் । க்³ரஸமானமனீகானி வ்யாதி³தாஸ்யமிவாந்தகம் ॥ 6-63-23 (41477) தம்ʼ ததா² பீ⁴மகர்மாணம்ʼ ப்ரக்³ருʼஹீதமஹாக³த³ம் । த்³ருʼஷ்ட்வா வ்ருʼகோத³ரம்ʼ பீ⁴ஷ்ம: ஸஹஸைவ ஸமப்⁴யயாத் ॥ 6-63-24 (41478) மஹதா ரத²கோ⁴ஷேண ரதே²நாதி³த்யவர்சஸா । சா²த³யஞ்ஶரவர்ஷேண பர்ஜன்ய இவ வ்ருʼஷ்டிமான் ॥ 6-63-25 (41479) தமாயாந்தம்ʼ ததா² த்³ருʼஷ்ட்வா வ்யாத்தானநமிவாந்தகம் । பீ⁴ஷ்மம்ʼ பீ⁴மோ மஹாபா³ஹு: ப்ரத்யுதீ³யாத³மர்ஷித: ॥ 6-63-26 (41480) தஸ்மின்க்ஷணே ஸாத்யகி: ஸத்யஸந்த⁴: ஶினிப்ரவீரோ(அ)ப்⁴யபதத்பிதாமஹம்। நிக்⁴நன்னமித்ராந்த⁴னுஷா த்³ருʼடே⁴ந ஸங்கம்பயம்ʼஸ்தவ புத்ரஸ்ய ஸைன்யம் ॥ 6-63-27 (41481) தம்ʼ யாந்தமஶ்வை ரஜதப்ரகாஶை: ஶரான்வபந்தம்ʼ நிஶிதான்ஸுபுங்கா²ந்। நாஶக்னவந்தா⁴ரயிதும்ʼ ததா³நீம்ʼ ஸர்வே க³ணா பா⁴ரத யே த்வதீ³யா: ॥ 6-63-28 (41482) அவித்⁴யதே³நம்ʼ த³ஶபி⁴: ப்ருʼஷத்கை:- ரலம்பு³ஸோ ராக்ஷஸோ(அ)ஸௌ ததா³நீம் । ஶரைஶ்சதுர்பி⁴: ப்ரதிவித்³த்⁴ய தம்ʼ ச நப்தா ஶினேரப்⁴யபதத்³ரதே²ந ॥ 6-63-29 (41483) அன்வாக³தம்ʼ வ்ருʼஷ்ணிவரம்ʼ நிஶம்ய தம்ʼ ஶத்ருமத்⁴யே பரிவர்தமானம்। ப்ரத்³ராவயந்தம்ʼ குருபுங்க³வாம்ʼஶ்ச புன: புனஶ்ச ப்ரணத³ந்தமாஜௌ ॥ 6-63-30 (41484) யோதா⁴ஸ்த்வதீ³யா: ஶரவர்ஷைரவர்ஷ- ந்மேகா⁴ யதா² பூ⁴த⁴ரமம்பு³வேகை³: । ததா²பி தம்ʼ தா⁴ரயிதும்ʼ ந ஶேகு- ர்மத்⁴யந்தி³நே ஸூர்யமிவாதபந்தம் ॥ 6-63-31 (41485) ந தத்ர கஶ்சின்னவிஷண்ண ஆஸீ- த்³ருʼதே ராஜன்ஸோமத³த்தஸ்ய புத்ராத்। ஸ வை ஸமாதா³ய த⁴னுர்மஹாத்மா பி⁴ரிஶ்ரவா பா⁴ரத ஸௌமத³த்தி: ॥ 6-63-32 (41486) த்³ருʼஷ்ட்வா ரதா²ந்ஸ்வான்வ்யபனீயமானா- ந்ப்ரத்யுத்³யயௌ ஸாத்யகிம்ʼ யோத்³து⁴மிச்ச²ன் ॥ ॥ 6-63-33 (41487) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி சதுர்த²தி³வஸயுத்³தே⁴ த்ரிஷஷ்டிதமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-64-0 (41488) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-64-0x (4133) ததோ பூ⁴ரிஶ்ரவா ராஜன்ஸாத்யகிம்ʼ நவபி⁴: ஶரை:। ப்ராவித்⁴யத்³ப்⁴ருʼஶஸங்க்ருத்³த⁴ஸ்தோத்ரைரிவ மஹாத்³விபம் ॥ 6-64-1 (41489) கௌரவம்ʼ ஸாத்யகிஶ்சைவ ஶரை: ஸன்னதபர்வபி⁴:। அவாரயத³மேயாத்மா ஸர்வலோகஸ்ய பஶ்யத:॥ 6-64-2 (41490) ததோ து³ர்யோத⁴னோ ராஜா ஸோத³ர்யை: பரிவாரித:। ஸோமத³த்திம்ʼ ரணே யத்த: ஸமந்தாத்பர்யவாரயத் ॥ 6-64-3 (41491) தம்ʼ சைவ பாண்ட³வா: ஸர்வே ஸாத்யகிம்ʼ ரப⁴ஸம்ʼ ரணே। பரிவார்ய ஸ்தி²தா: ஸங்க்²யே ஸமந்தாத்ஸுமஹௌஜஸ: ॥ 6-64-4 (41492) பீ⁴மஸேனஸ்து ஸங்க்ருத்³தோ⁴ க³ஜாமுத்³யம்ய பா⁴ரத । து³ர்யோத⁴னமுகா²ந்ஸர்வான்புத்ராம்ʼஸ்தே பர்யவாரயத் ॥ 6-64-5 (41493) ரதை²ரனேகஸாஹஸ்ரை: க்ரோதா⁴மர்ஷஸமன்வித: । நந்த³கஸ்தவ புத்ரஸ்து பீ⁴மஸேனம்ʼ மஹாப³லம் ॥ 6-64-6 (41494) விவ்யாத⁴ விஶிகை²: ஷட்³பி⁴: கங்கபத்ரை: ஶிலாஶிதை: । து³ர்யோத⁴னஸ்ததா³ ராஜன்பீ⁴மஸேனம்ʼ மஹாரத²ம் ॥ 6-64-7 (41495) ஆஜகா⁴நோரஸி க்ருத்³தோ⁴ மார்க³ணைர்னவபி⁴: ஶிதை: । ததோ பீ⁴மோ மஹாபா³ஹு: ஸ்வரத²ம்ʼ ஸுமஹாப³ல: ॥ 6-64-8 (41496) ஆருரோஹ ரத²ஶ்ரேஷ்ட²ம்ʼ விஶோகம்ʼ சேத³மப்³ரவீத் । ஏதே மஹாரதா²: ஶூரா தா⁴ர்தராஷ்ட்ரா: ஸமாக³தா: ॥ 6-64-9 (41497) மாமேவ ப்⁴ருʼஶஸங்க்ருத்³தா⁴ ஹந்துமப்⁴யுத்³யதா யுதி⁴। மனோரத²த்³ருமோ(அ)ஸ்மாகம்ʼ சிந்திதோ ப³ஹுவார்ஷிக: ॥ 6-64-10 (41498) ஸப²ல: ஸூத சாத்³யேஹ யோ(அ)ஹம்ʼ பஶ்யாமி ஸோத³ரான்। யத்ராஶோகஸமுத்க்ஷிப்தா ரேணவோ ரத²னேமிபி⁴: ॥ 6-64-11 (41499) ப்ரயாஸ்யந்த்யந்தரிக்ஷம்ʼ ஹி ஶரப்³ருʼந்தை³ர்தி³க³ந்தரே । தத்ர திஷ்ட²தி ஸன்னத்³த⁴: ஸ்வயம்ʼ ராஜா ஸுயோத⁴ன: ॥ 6-64-12 (41500) ப்⁴ராதரஶ்சாஸ்ய ஸன்னத்³தா⁴: குலபுத்ரா மதோ³த்கடா: । ஏதானத்³ய ஹனிஷ்யாமி பஶ்யதஸ்தே ந ஸம்ʼஶய: ॥ 6-64-13 (41501) தஸ்மான்மமாஶ்வான்ஸங்க்³ரமே யத்த: ஸம்ʼயச்ச² ஸாரதே²। ஏவமுக்த்வா தத: பார்த²ஸ்தவ புத்ரம்ʼ விஶாம்பதே ॥ 6-64-14 (41502) விவ்யாத⁴ நிஶிதைஸ்தீக்ஷ்ணை: ஶரை: கனகபூ⁴ஷணை:। நந்த³கம்ʼ ச த்ரிபி⁴ர்பா⁴ணைரப்⁴யவித்⁴யத்ஸ்தனாந்தரே ॥ 6-64-15 (41503) தம்ʼ து து³ர்யோத⁴ன: ஷஷ்ட்யா வித்³த்⁴வா பீ⁴மம்ʼ மஹாப³லம்। த்ரிபி⁴ரன்யை: ஸுனிஶிதைர்விஶோகம்ʼ ப்ரத்யவித்⁴யத ॥ 6-64-16 (41504) பி⁴மஸ்ய ச ரணே ராஜந்த⁴னுஶ்சிச்சே²த³ பா⁴ஸுரம் । முஷ்டிதே³ஶே ப்⁴ருʼஶம்ʼ தீக்ஷ்ணௌஸ்த்ரிபி⁴ர்ப⁴ல்லைர்ஹஸன்னிவ ॥ 6-64-17 (41505) ஸமரே ப்ரேக்ஷ்ய யந்தாரம்ʼ விஶோகம்ʼ து வ்ருʼகோத³ர: । பீடி³தம்ʼ விஶிகை²ஸ்தீக்ஷ்ணைஸ்தவ புத்ரேண த⁴ன்வினா ॥ 6-64-18 (41506) அம்ருʼஷ்யமாண: ஸம்ʼரப்³தோ⁴ த⁴னுர்தி³வ்யம்ʼ பராம்ருʼஶம் । புத்ரஸ்ய தே மஹாராஜ வதா⁴ர்த²ம்ʼ ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-64-19 (41507) ஸமாத³த⁴த்ஸுஸங்க்ருத்³த⁴: க்ஷுரப்ரம்ʼ ரோமவாஹினம் । தேன சிச்சே²த³ ந்ருʼபதேர்பீ⁴ம: கார்முகமுத்தமம் ॥ 6-64-20 (41508) ஸோ(அ)பவித்³த்⁴ய த⁴னுஶ்சி²ந்னம்ʼ புத்ரஸ்தே க்ரோத⁴மூர்ச்சி²த: । அன்யத்கார்முகமாத³த்த ஸத்வரம்ʼ வேக³வத்தரம் ॥ 6-64-21 (41509) ஸந்த³தே⁴ விஶிக²ம்ʼ கோ⁴ர காலம்ருʼத்யுஸமப்ரப⁴ம் । தேனாஜகா⁴ந ஸங்க்ருத்³தோ⁴ பீ⁴மஸேனம்ʼ ஸ்தனாந்தரே ॥ 6-64-22 (41510) ஸ கா³ட⁴வித்³தோ⁴ வ்யதி²த: ஸ்யாந்த³னோபஸ்த² ஆவிஶத்। ஸ நிஷண்ணோ ரதோ²பஸ்தே² மூர்ச்சா²மபி⁴ஜகா³ம ஹ ॥ 6-64-23 (41511) தம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா வ்யதி²தம்ʼ பீ⁴மமபி⁴மன்யுபுரோக³மா: । நாம்ருʼஷ்யந்த மஹேஷ்வாஸா: பாண்ட³வானாம்ʼ மஹாரத²: ॥ 6-64-24 (41512) ததஸ்து துமுலாம்ʼ வ்ருʼஷ்டிம்ʼ ஶஸ்த்ராணாம்ʼ திக்³மதேஜஸாம் । பாதயாமாஸுரவ்யக்³ரா: புத்ரஸ்ய தவ மூர்த⁴னி ॥ 6-64-25 (41513) ப்ரதிலப்⁴ய தத: ஸஞ்ஜ்ஞாம்ʼ பீ⁴மஸேனோ மஹாப³ல: । து³ர்யோத⁴னம்ʼ த்ரிபி⁴ர்வித்³த்⁴வா புனர்விவ்யாத⁴ பஞ்சபி⁴: ॥ 6-64-26 (41514) ஶல்யம்ʼ ச பஞ்சவிம்ʼஶத்யா ஶரைர்விவ்யாத⁴ பாண்ட³வ:। ருக்மபுங்கை²ர்மஹேஷ்வாஸ: ஸ வித்³தோ⁴ வ்யபயாத்³ரணாத் ॥ 6-64-27 (41515) ப்ரத்யுத்³யயுஸ்ததோ பீ⁴மம்ʼ தவ புத்ராஶ்சதுர்த³ஶ । ஸேனாபதி: ஸுஷேணஶ்ச ஜலஸந்த⁴: ஸுலோசன: ॥ 6-64-28 (41516) உத்³ரோ பீ⁴மரதோ² பீ⁴மோ வீரபா³ஹுரலோலுப: । து³ர்முகோ² து³ஷ்ப்ரத⁴ர்ஷஶ்ச விவித்ஸுர்விகட: ஸம: ॥ 6-64-29 (41517) விஸ்ருʼஜந்தோ ப³ஹூன்பா³ணான்க்ரோத⁴ஸம்ʼரக்தலோசனா: । பீ⁴மஸேனமபி⁴த்³ருத்ய விவ்யது⁴: ஸஹிதா ப்⁴ருʼஶம் ॥ 6-64-30 (41518) புத்ராம்ʼஸ்து தவ ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய பீ⁴மஸேனோ மஹாப³ல: । ஸ்ருʼக்கிணீ விலிஹன்வீர: பஶுமத்⁴யே யதா² வ்ருʼக: ॥ 6-64-31 (41519) அபி⁴பத்ய மஹாபா³ஹுர்க³ருத்மானிவ வேகி³த:। ஸேனாபதே: க்ஷுரப்ரேண ஶிரஶ்சிச்சே²த³ பாண்ட³வ: ॥ 6-64-32 (41520) ஸம்ப்ரஹஸ்ய ச ஹ்ருʼஷ்டாத்மா த்ரிபி⁴ர்பா³ணைர்மஹாபு⁴ஜ: । ஜலஸந்த⁴ம்ʼ வினிர்பி⁴த்³ய ஸோ(அ)னயத்³யமஸாத³னம் ॥ 6-64-33 (41521) ஸுஷேணம்ʼ ச ததோ ஹத்வா ப்ரேஷயாமாஸ ம்ருʼத்யவே। உக்³ரஸ்ய ஸஶிரஸ்த்ராணம்ʼ ஶிரஶ்சந்த்³ரோபமம்ʼ பு⁴வி ॥ 6-64-34 (41522) பாதயாமாஸ ப⁴ல்லேன குண்ட³லாப்⁴யாம்ʼ விபூ⁴ஷிதம்। வீரபா³ஹும்ʼ ச ஸப்தத்யா ஸாஶ்வகேதும்ʼ ஸஸாரதி²ம் ॥ 6-64-35 (41523) நினாய ஸமரே வீர: பரலோகாய பாண்ட³வ:। பீ⁴மம்ʼ பீ⁴மரத²ம்ʼ சோபௌ⁴ பீ⁴மஸேனோ ஹஸன்னிவ ॥ 6-64-36 (41524) புத்ரௌ தே து³ர்மதௌ³ ராஜன்னநயத்³யமஸாத³னம் । தத: ஸுலோசனம்ʼ பீ⁴ம: க்ஷுரப்ரேண மஹாம்ருʼதே⁴ ॥ 6-64-37 (41525) மிஷதாம்ʼ ஸர்வஸைன்யானாமனயத்³யமஸாத³னம்। புத்ராஸ்து தவ தம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா பீ⁴மஸேனபராக்ரமம் ॥ 6-64-38 (41526) ஶேஷா யே(அ)ன்யே(அ)ப⁴வம்ʼஸ்தத்ர தே பீ⁴மஸ்ய ப⁴யார்தி³தா:। விப்ரத்³ருதா தி³ஶோ ராஜன்வத்⁴யமானா மஹாத்மனா ॥ 6-64-39 (41527) ததோ(அ)ப்³ரவீச்சா²ந்தனவ: ஸர்வானேவ மஹாரதா²ந்। ஏஷ பீ⁴மோ ரணே க்ருத்³தோ⁴ தா⁴ர்தராஷ்ட்ரான்மஹாரதா²ந் ॥ 6-64-40 (41528) யதா² ப்ராக்³ர்யான்யதா² ஜ்யேஷ்டா²ந்யதா² ஶூராம்ʼஶ்ச ஸங்க³தான்। நிபாதயத்யுக்³ரத⁴ன்வா தம்ʼ ப்ரக்³ருʼஹ்ணீத மாசிரம் ॥ 6-64-41 (41529) ஏவமுக்த்வா தத: ஸர்வே தா⁴ர்தராஷ்ட்ரஸ்ய ஸைனிகா:। அப்⁴யத்³ரவந்த ஸங்க்ருத்³தா⁴ பீ⁴மஸேனம்ʼ மஹாப³லம் ॥ 6-64-42 (41530) ப⁴க³த³த்த: ப்ரபி⁴ந்னேன குஞ்ஜரேண விஶாம்பதே । அப்⁴யயாத்ஸஹஸா தத்ரயத்ர பீ⁴மோ வ்யவஸ்தி²த: ॥ 6-64-43 (41531) ஆபதன்னேவ ச ரணே பீ⁴மஸேனம்ʼ ஶிலீமுகை²: । அத்³ருʼஶ்யம்ʼ ஸமரே சக்ரே ஜீமூத இவ பா⁴ஸ்கரம் ॥ 6-64-44 (41532) அபி⁴மன்யுமுகா²ஸ்தத்து நாம்ருʼஷ்யந்த மஹாரதா²: । பீ⁴மஸ்யாச்சா²த³னம்ʼ ஶங்க்²யே ஸ்வபா³ஹுப³லமாஶ்ரிதா: ॥ 6-64-45 (41533) த ஏனம்ʼ ஶரவர்ஷேண ஸமந்தாத்பர்யவாரயன் । 6-64-46bக³ஜம்ʼ ச ஶரவ்ருʼஷ்ட்யா து பி³பி⁴து³ஸ்தே ஸமந்தத: ॥ 6-64-46 (41534) ஸ ஶஸ்த்ரவ்ருʼஷ்ட்யா(அ)பி⁴ஹத: ஸமஸ்தைஸ்தைர்மஹாரதை²:। ப்ராக்³ஜ்யோதிஷக³ஜோ ராஜன்னானாலிங்கை³: ஸுதேஜனை: ॥ 6-64-47 (41535) ஸஞ்ஜாதருதி⁴ரோத்பீட³: ப்ரேக்ஷணீயோ(அ)ப⁴வத்³ரணே। க³ப⁴ஸ்திபி⁴ரிவார்கஸ்ய ஸம்ʼஸ்யூதோ ஜலதோ³ மஹான் ॥ 6-64-48 (41536) ஸஞ்சோதி³தோ மத³ஸ்ராவீ ப⁴க³த³த்தேன வாரண:। அப்⁴யதா⁴வத தன்ஸர்வான்காலோத்ஸ்ருʼஷ்ட இவாந்தக: ॥ 6-64-49 (41537) த்³விகு³ணம்ʼ ஜவமாஸ்தா²ய கம்பயம்ʼஶ்சரணைர்மஹீம்। தஸ்ய தத்ஸுமஹத்³ரூபம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா ஸர்வே மஹாரதா²: ॥ 6-64-50 (41538) அஸஹ்யம்ʼ மன்யமானாஶ்ச நாதிப்ரமனஸோ(அ)ப⁴வன் । ததஸ்து ந்ருʼபதி: க்ருத்³தோ⁴ பீ⁴மஸேனம்ʼ ஸ்தனாந்தரே ॥ 6-64-51 (41539) ஆஜகா⁴ந மஹாராஜ ஶரேணானதபர்வணா। ஸோ(அ)திவித்³தோ⁴ மஹேஷ்வாஸஸ்தேன ராஜ்ஞா மஹாரத²: । 6-64-52 (41540) மூர்ச்ச²யா(அ)பி⁴பரீதாத்மா த்⁴வஜயஷ்டிம்ʼ ஸமாஶ்ரயத்। தாம்ʼஸ்து பீ⁴தான்ஸமாலக்ஷ்ய பீ⁴மஸேனம்ʼ ச மூர்ச்சி²தம் ॥ 6-64-53 (41541) நனாத³ ப³லவன்னாத³ம்ʼ ப⁴க³த³த்த: ப்ரதாபவான்। ததோ க⁴டோத்கசோ ராஜன்ப்ரேக்ஷ்ய பீ⁴மம்ʼ ததா²(அ)(அ)க³தம்ʼ ॥ 6-64-54 (41542) ஸங்க்ருத்³தோ⁴ ராக்ஷஸோ கோ⁴ரஸ்தத்ரைவாந்தரதீ⁴யத। ஸ க்ருʼத்வா தா³ருணாம்ʼ மாயாம்ʼ பூ⁴ரூணாம்ʼ ப⁴யவர்தி⁴நீம் ॥ 6-64-55 (41543) அத்³ருʼஶ்யத நிமேஷார்தா⁴த்³தோ⁴ரரூபம்ʼ ஸமாஸ்தி²த:। ஐராவதம்ʼ ஸமாரூட⁴: ஸ வை மாயாக்ருʼதம்ʼ ஸ்வயம் ॥ 6-64-56 (41544) தஸ்ய சான்யே(அ)பி தி³ங்வாகா³ ப³பூ⁴வுரனுயாயின:। அஞ்ஜனோ வமானஶ்சைவ மஹாபத்³மஶ்ச ஸுப்ரப⁴: ॥ 6-64-57 (41545) த்ரய ஏதே மஹானாகா³ ராக்ஷஸை: ஸமதி⁴ஷ்டி²தா:। மஹாகாயாஸ்த்ரிதா⁴ ராஜன்ப்ரஸ்ரவந்தோ மத³ம்ʼ ப³ஹு ॥ 6-64-58 (41546) தேஜோவீர்யப³லோபேதா மஹாப³லபராக்ரமா:। க⁴டோத்கசஸ்து ஸ்வம்ʼ நாக³ம்ʼ சோத³யாமாஸ தம்ʼ ததா³ ॥ 6-64-59 (41547) ஸக³ஜம்ʼ ப⁴க³த³த்தம்ʼ து ஹந்துகாம: பரந்தப:। தே சான்யே சோதி³தா நாகா³ ராக்ஷஸைஸ்தைர்மஹாப³லை: ॥ 6-64-60 (41548) பரிபேது: ஸுஸம்ʼரப்³தா⁴ஶ்சதுர்த³ம்ʼஷ்ட்ராஶ்சதுர்தி³ஶம்। ப⁴க³த³த்தஸ்ய தம்ʼ நாக³ம்ʼ விஷாணைரப்⁴யபீட³யன் ॥ 6-64-61 (41549) ஸ பீட்³யமானஸ்தைர்னாகை³ர்வேத³னார்த: ஶராஹத:। அனத³த்ஸுமஹானாத³மிந்த்³ராஶனிஸமஸ்வனம் ॥ 6-64-62 (41550) `வ்யவர்தத மஹாகோ⁴ஷோ பை⁴மஸேனிஶரார்தி³த: । ம்ருʼதி³த்வா ஸர்வஸைன்யானி தவ புத்ரஸ்ய பா⁴ரத'॥ 6-64-63 (41551) தஸ்ய தம்ʼ நத³தோ நாத³ம்ʼ ஸுகோ⁴ரம்ʼ பீ⁴மனி:ஶ்வனம் । ஶ்ருத்வா பீ⁴ஷ்மோ(அ)ப்³ரவீத்³த்³ரோணம்ʼ ராஜானம்ʼ ச ஸுயோத⁴னம் ॥ 6-64-64 (41552) ஏஷ யுத்⁴யதி ஸங்க்³ராமே ஹைடி³ம்பே³ந து³ராத்மனா। ப⁴க³த³த்தோ மஹேஷ்வாஸ: க்ருʼச்ச்²ரே ச பரிவர்ததே ॥ 6-64-65 (41553) ராக்ஷஸஶ்ச மஹாமாய: ஸ ச ராஜா(அ)திகோபன: । ஏதௌ ஸமேதௌ ஸமரே காலம்ருʼத்யுஸமாவுபௌ⁴ ॥ 6-64-66 (41554) ஶ்ரீயதே சைவ ஹ்ருʼஷ்டானாம்ʼ பாண்ட³வானாம்ʼ மஹாஸ்வன: । ஹஸ்தினஶ்சைவ ஸுமஹான்பீ⁴தஸ்ய ருதி³தத்⁴வனி: ॥ 6-64-67 (41555) தத்ர க³ச்சா²ம ப⁴த்³ரம்ʼ வோ ராஜானம்ʼ பரிரக்ஷிதும் । அரக்ஷ்யமாண: ஸமரே க்ஷிப்ரம்ʼ ப்ராணான்விமோக்ஷ்யதி ॥ 6-64-68 (41556) தே த்வரத்⁴வம்ʼ மஹாவீர்யா: கிம்ʼ சிரேண ப்ரயாமஹே । மஹான்ஹி வர்ததே ரௌத்³ர: ஸங்க்³ராமோ ரோமஹர்ஷண: ॥ 6-64-69 (41557) ப⁴க்தஶ்ச குலபுத்ரஶ்ச ஶூரஶ்ச ப்ருʼதனாபதி:। யுக்தம்ʼ தஸ்ய பரித்ராணம்ʼ கர்துமஸ்மாபி⁴ரச்யுத ॥ 6-64-70 (41558) பீ⁴ஷ்மஸ்ய தத்³வச: ஶ்ருத்வா ஸர்வ ஏவ மஹாரதா²: । த்³ரோணபீ⁴ஷ்மௌ புரஸ்க்ருʼத்ய ப⁴க³த³த்தபரீப்ஸயா ॥ 6-64-71 (41559) உத்தமம்ʼ ஜவமாஸ்தா²ய ப்ரயயுர்யத்ர ஸோ(அ)ப⁴வத்। தான்ப்ரயாதான்ஸமாலோக்ய யுதி⁴ஷ்டி²ரபுரோக³மா: ॥ 6-64-72 (41560) பஞ்சாலா: பாண்ட³வை: ஸார்த⁴ம்ʼ ப்ருʼஷ்ட²தோ(அ)னுயயு: பரான்। தான்யனீகான்யதா²லோக்ய ராக்ஷஸேந்த்³ர: ப்ரதாபவான் ॥ 6-64-73 (41561) நனாத³ ஸுமஹானாத³ம்ʼ விஸ்போ²டமஶனேரிவ । தஸ்ய தம்ʼ நினத³ம்ʼ ஶ்ருத்வா த்³ருʼஷ்ட்வா நாகா³ம்ʼஶ்ச யுத்⁴யத: ॥ 6-64-74 (41562) பீ⁴ஷ்ம: ஶாந்தனவோ பூ⁴யோ பா⁴ரத்³வாஜமபா⁴ஷத । ந ரோசதே மே ஸங்க்³ராமோ ஹைடி³ம்பே³ந து³ராத்மனா ॥ 6-64-75 (41563) ப³லவீர்யமஸாவிஷ்ட: ஸஸஹாயஶ்ச ஸாம்ப்ரதஜ் । நைஷ ஶக்யோ யுதா⁴ ஜேதுமபி வஜ்ரப்⁴ருʼதா ஸ்வயம் ॥ 6-64-76 (41564) லப்³த⁴லக்ஷ: ப்ரஹாரீ ச வயம்ʼ ச ஶ்ராந்தவாஹனா:। பாஞ்சாலை: பாண்ட³வேயைஶ்ச தி³வஸம்ʼ க்ஷதவிக்ஷதா: ॥ 6-64-77 (41565) இதா³நீம்ʼ யுதி⁴ நிர்ஜேதும்ʼ ந ஶக்யோ(அ)ஸௌ ஸ ராக்ஷஸ: । அஸ்தமப்⁴யேதி ஸவிதா ராத்ரௌ யோத்³து⁴ம்ʼ கன ஶக்யதே। அவஹாரமத: குர்ம: ஶ்வோ யோத்ஸ்யாம: பரை ஸஹ ॥ 6-64-78 (41566) பிதாமஹவச: ஶ்ருத்வா யதா² சக்ரு:ஸ்ம கௌரவா: । உபாயேனாபயானம்ʼ தே க⁴டோத்கசப⁴யார்தி³தா: ॥ 6-64-79 (41567) கௌரவேஷு நிவ்ருʼத்தேஷு பாண்ட³வா ஜிதகாஶின:। ஸிம்ʼஹனாதா³ந்ப்⁴ருʼஶம்ʼ சக்ரு: ஶங்கா²ந்த³த்⁴முஶ்ச பா⁴ரத ॥ 6-64-80 (41568) ஏவம்ʼ தத³ப⁴வத்³யுத்³த⁴ம்ʼ தி³வஸம்ʼ ப⁴ரதர்ஷப⁴ । பாண்ட³வானாம்ʼ குரூணாம்ʼ ச புரஸ்க்ருʼத்ய க⁴டோத்கசம் ॥ 6-64-81 (41569) கௌரவாஸ்து ததோ ராஜன்ப்ரயயு: ஶிபி³ரம்ʼ ஸ்வகம்। வ்ரீட³மானா நிஶாகாலே பாண்ட³வேயை: பராஜிதா: ॥ 6-64-82 (41570) ஶரவிக்ஷதகா³த்ராஸ்து பாண்ட³பபுத்ரா மஹாரதா²:। யுத்³தே⁴ ஸுமனஸோ பூ⁴த்வா ஜக்³மு: ஸ்வஶிபி³ரம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-64-83 (41571) புரஸ்க்ருʼத்ய மஹாராஜ பீ⁴மஸேனக⁴டோத்கசௌ। பூஜயந்தஸ்ததா³ந்யோன்யம்ʼ முதா³ பரமயா யுதா: ॥ 6-64-84 (41572) நத³ந்தோ விவிதா⁴ந்னாதா³ம்ʼஸ்தூர்யஸ்வனவிமிஶ்ரிதான் । ஸிம்ʼஹனாதா³ம்ʼஶ்ச குர்வந்தோ விமிஶ்ராஞ்ஶங்க²னி: ஸ்வனை: ॥ 6-64-85 (41573) வினத³ந்தோ மஹாத்மான: கம்பயந்தஶ்ச மேதி³நீம் । க⁴ட்டயந்தஶ்ச மர்மாணி தவ புத்ரஸ்ய மாரிஷ । 6-64-86 (41574) ப்ரயாதா: ஶிபி³ராயைவ நிஶாகாலே பரந்தப । து³ர்யோத⁴னஸ்து ந்ருʼபதிர்தீ³நோ ப்⁴ராத்ருʼவதே⁴ந ச ॥ 6-64-87 (41575) முஹூர்தம்ʼ சிந்தயாமாஸ பா³ஷ்பஶோகஸமாகுல:। தத: க்ருʼத்வா விதி⁴ம்ʼ ஸர்வம்ʼ ஶிபி³ரஸ்ய யதா²விதி⁴ । ப்ரத³த்⁴யௌ ஶோகஸந்தப்தோ ப்⁴ராத்ருʼவ்யஸனகர்ஶித: ॥ ॥ 6-64-88 (41576) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி சதுர்த²தி³வஸயுத்³தே⁴ சது:ஷஷ்டிதமோ(அ)த்⁴யாய: ॥ ॥ இதி சதுர்த²தி³வஸயுத்³த⁴ம்ʼ ஸமாப்தம் ॥

6-65-0 (41577) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। 6-65-0x (4134) ப⁴யம்ʼ மே ஸுமஹஞ்ஜாதம்ʼ விஸ்மயஶ்சைவ ஸஞ்ஜய। ஶ்ருத்வா பாண்டு³குமாராணாம்ʼ கர்ம தே³வை: ஸுது³ஷ்கரம் ॥ 6-65-1 (41578) புத்ராணாம்ʼ ச பராபா⁴வம்ʼ ஶ்ருத்வா ஸஞ்ஜய ஸர்வஶ:। சிந்தா மே மஹதீ ஸூத ப⁴விஷ்யதி கத²ம்ʼ த்விதி ॥ 6-65-2 (41579) த்⁴ருவம்ʼ விது³ரவாக்யானி த⁴க்ஷ்யந்தி ஹ்ருʼத³யம்ʼ மம। ததா² ஹி த்³ருʼஶ்யதே ஸர்வம்ʼ தை³வயோகே³ந ஸஞ்ஜய ॥ 6-65-3 (41580) யத்ர பீ⁴ஷ்மமுகா²ந்ஸர்வாஞ்ஶஸ்த்ரஜ்ஞான்யோத⁴ஸத்தமான்। பாண்ட³வானாமனீகேஷு யோத⁴யந்தி ப்ரஹாரிண: ॥ 6-65-4 (41581) கேனாவத்⁴யா மஹாத்மான: பாண்டு³புத்ரா மஹாப³லா: । கேன த³த்தவராஸ்தாத கிம்ʼ வா ஜ்ஞானம்ʼ வித³ந்தி தே ॥ 6-65-5 (41582) யேன க்ஷயம்ʼ ந க³ச்ச²ந்தி தி³வி தாராக³ணா இவ। புன:புனர்ன ம்ருʼஷ்யாமி ஹதம்ʼ ஸைன்யம்ʼ து பாண்ட³வை: ॥ 6-65-6 (41583) மய்யேவ த³ண்ட³: பததி தை³வாத்பரமதா³ருண:। யதா²(அ)வத்⁴யா: பாண்டு³ஸுதா யதா² வாத்⁴யாஶ்ச மே ஸுதா: ॥ 6-65-7 (41584) ஏதன்மே ஸர்வமாசக்ஷ்வ யாதா²தத்²யேன ஸஞ்ஜய । ந ஹி பாரம்ʼ ப்ரபஶ்யாமி து³:க²ஸ்யாஸ்ய கத²ஞ்சன॥ 6-65-8 (41585) ஸமுத்³ரஸ்யேவ மஹதோ பு⁴ஜாப்⁴யாம்ʼ ப்ரதரன்னர: । புத்ராணாம்ʼ வ்யஸனம்ʼ மன்யே த்⁴ருவம்ʼ ப்ராப்தம்ʼ ஸுதா³ருணம் ॥ 6-65-9 (41586) கா⁴தயிஷ்யதி மே ஸ்ரவான்புத்ரான்பீ⁴மோ ந ஶம்ʼஸய:। ந ஹி பஶ்யாமி தம்ʼ வீரம்ʼ யோ மே ரக்ஷேத்ஸுதான்ரணே ॥ 6-65-10 (41587) த்⁴ருவம்ʼ வினாஶ: ஸம்ப்ராப்த: புத்ராமாம்ʼ மம ஸஞ்ஜய। தஸ்மான்மே காரணம்ʼ ஸூத ஶக்திம்ʼ சைவ விஶேஷத: ॥ 6-65-11 (41588) ப்ருʼச்ச²தோ வை யதா²தத்த்வம்ʼ ஸர்வமாக்²யாதுமர்ஹஸி। து³ர்யோத⁴னஶ்ச யச்சக்ரே த்³ருʼஷ்ட்வா ஸ்வான்விமுகா²ந்ரணே ॥ 6-65-12 (41589) பீ⁴ஷ்மத்³ரோணௌ க்ருʼபஶ்சைவ ஸௌப³லஶ்ச ஜயத்³ரத²: । த்³ரௌணிர்வாபி மஹேஷ்வாஸோ விகர்ணோ வா மஹாப³ல: ॥ 6-65-13 (41590) நிஶ்சயோ வாபி கஸ்தேஷாம்ʼ ததா³ ஹ்யாஸீன்மஹாத்மானாம் । விமுகே²ஷு மஹாப்ராஜ்ஞ மம புத்ரேஷு ஸஞ்ஜய ॥ 6-65-14 (41591) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-65-15x (4135) ஶ்ர்ருʼணு ராஜன்னவஹித: ஶ்ருத்வா சைவாவதா⁴ரய। நைவ மந்த்ரக்ருʼதம்ʼ கிஞ்சின்னைவ மாயாம்ʼ ததா²விதா⁴ம் ॥ 6-65-15 (41592) ந வை விபீ⁴ஷிகாம்ʼ காஞ்சித்³ராஜன்குர்வந்தி பாண்ட³வா: । யுத்⁴யந்தி தே யதா²ந்யாயம்ʼ ஶக்திமந்தஶ்ச ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-65-16 (41593) த⁴ர்மேண ஸர்வகார்யாணி ஜீவிதாதீ³நி பா⁴ரத। ஆரப⁴ந்தே ஸதா³ பார்தா²: ப்ரார்த²யானா மஹத்³யஶ:॥ 6-65-17 (41594) ந தே யுத்³தா⁴ந்னிவர்தந்தே த⁴ர்மோபேதா மஹாப³லா: । ஶ்ரியா பரமயா யுக்தா யதோ த⁴ர்மஸ்ததோ ஜய: ॥ 6-65-18 (41595) தேனாவத்⁴யா ரணே பார்தா² ஜயயுக்தாஶ்ச பார்தி²வ । தவ புத்ரா து³ராத்மான: பாபேஷ்வபி⁴ரதா: ஸதா³ ॥ 6-65-19 (41596) நிஷ்டு²ரா ஹீனகர்மாணஸ்தேன ஹீயந்தி ஸம்ʼயுகே³। ஸுப³ஹூனி ந்ருʼஶம்ʼஸானி புத்ரைஸ்தவ ஜனேஶ்வரே ॥ 6-65-20 (41597) நிக்ருʼதானீஹ பாண்டூ³நாம்ʼ நீசைரிவ யதா² நரை: । ஸர்வம்ʼ ச தத³னாத்³ருʼத்ய புத்ராணாம்ʼ தவ கில்பி³ஷம் ॥ 6-65-21 (41598) த⁴ர்மமூலா: ஸதை³வாஸன்பாண்ட³வா: பாண்டு³பூர்வஜ। ந சைதான்ப³ஹுமன்யந்தே புத்ராஸ்தவ விஶாம்பதே । 6-65-22 (41599) தஸ்ய பாபஸ்ய ஸததம்ʼ க்ரியமாணஸ்ய கர்மண:। ஸாம்ப்ரதம்ʼ ஸுமஹத்³தோ⁴ரம்ʼ ப²லம்ʼ ப்ராப்தம்ʼ ஜனேஶ்வர ॥ 6-65-23 (41600) ஸ த்வம்ʼ பு⁴ங்க்ஷ்வ மஹாராஜ ஸபுத்ர: ஸமுஹ்ருʼஞ்ஜன:। நாவபு³த்⁴யஸி யத்³ராஜன்வார்யமாண: ஸுஹ்ருʼஜ்ஜனை: ॥ 6-65-24 (41601) விது³ரேணாத² பீ⁴ஷ்மேண த்³ரோணேன ந மஹாத்மனா। ததா² மயா சாப்யஸக்ருʼத்³வார்யமாணோ ந பு³த்⁴யஸே ॥ 6-65-25 (41602) வாக்யம்ʼ ஹிதம்ʼ ச பத்²யம்ʼ ச மர்த்ய: பத்²யமிவௌஷத⁴ம் । புத்ராணாம்ʼ மதமாஸ்தா²ய ஜிதான்மன்யஸி பாண்ட³வான் ॥ 6-65-26 (41603) ஶ்ருʼணு பூ⁴யோ யதா²தத்த்வம்ʼ யன்மாம்ʼ த்வம்ʼ பரிப்ருʼச்ச²ஸி। காரணம்ʼ ப⁴ரதஶ்ரேஷ்ட² பாண்ட³வானாம்ʼ ஜயம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-65-27 (41604) தத்தே(அ)ஹம்ʼ கத²யிஷ்யாமி யதா²ஶ்ருதமரிந்த³ம। து³ர்யோத⁴னேன ஸம்ப்ருʼஷ்ட ஏதமர்த²ம்ʼ பிதாமஹ: ॥ 6-65-28 (41605) த்³ருʼஷ்ட்வா ப்⁴ராத்ரூʼன்ரணே ஸர்வான்னிர்ஜிதாம்ʼஸ்து மஹாரதா²ந் । ஶோகஸம்ʼமூட⁴ஹ்ருʼத³யோ நிஶாகாலே ஸ்ம கௌரவ: ॥ 6-65-29 (41606) பிதாமஹம்ʼ மஹாப்ராஜ்ஞம்ʼ வினயோபக³ம்ய ஹ। யத³ப்³ரவீத்ஸுதஸ்தே(அ)ஸௌ தன்மே ஶ்ருʼணு ஜனேஶ்வர ॥ 6-65-30 (41607) து³ர்யோத⁴ன உவாச। 6-65-31x (4136) ப⁴வாந்த்³ரோணஶ்ச கர்ணஶ்ச க்ருʼபோ த்³ரௌணிஸ்ததை²வ ச। க்ருʼதவர்மா ச ஹார்தி³க்ய: காம்போ⁴ஜஶ்ச ஸுத³க்ஷிண: ॥ 6-65-31 (41608) பூ⁴ரிஶ்ரவா விகர்ணஶ்ச ப⁴க³த³த்தஶ்ச வீர்யவான் । மஹாரதா²: ஸமாக்²யாதா: குலபுத்ராஸ்தனுத்யஜ: ॥ 6-65-32 (41609) த்ரயாணாமபி லோகானாம்ʼ பர்யாப்தா இதி மே மதி:। பாண்ட³வானாம்ʼ ஸமஸ்தாஶ்ச ந திஷ்ட²ந்தி பராக்ரமே ॥ 6-65-33 (41610) தத்ர மே ஸம்ʼஶயோ ஜாதஸ்தத்த்வமாசக்ஷ்வ ப்ருʼச்ச²த:। யம்ʼ ஸமாஶ்ரித்ய கௌந்தேய ஜயந்த்யஸ்மான்க்ஷணேக்ஷணே ॥ 6-65-34 (41611) பீ⁴ஷ்ம உவாச। 6-65-35x (4137) ஶ்ருʼணு ராஜன்வசோ மஹ்யம்ʼ யதா² வக்ஷ்யாமி கௌரவ। ப³ஹுஶஶ்ச மயோக்தோ(அ)ஸி ந ச மே தத்த்வயா க்ருʼதம் ॥ 6-65-35 (41612) க்ரியதாம்ʼ பாண்ட³வை: ஸார்த⁴ ஸமோ ப⁴ரதஸத்தம। ஏதத்க்ஷேமமஹம்ʼ மன்யே ப்ருʼதி²வ்யாஸ்தவ வா விபோ⁴ ॥ 6-65-36 (41613) பு⁴ங்க்ஷ்வேமாம்ʼ ப்ருʼதி²வீம்ʼ ராஜன்ப்⁴ராத்ருʼபி⁴: ஸஹித: ஸுகீ²। து³ர்ஹ்ருʼத³ஸ்தாபயன்ஸர்வான்னந்த³யம்ʼஶ்சாபி பா³ந்த⁴வான் ॥ 6-65-37 (41614) ந ச மே க்ரோஶதஸ்தாத ஶ்ருதவானஸி வை புரா। ததி³த³ம்ʼ ஸமனுப்ராப்தம்ʼ யத்பாண்டூ³நவமன்யஸே ॥ 6-65-38 (41615) யஶ்ச ஹேதுரவத்⁴யத்வே தேகஷாமக்லிஷ்டகர்மணாம்। தம்ʼ ஶ்ருʼணுஷ்வ மஹாபா³ஹோ மம கீர்தயத: ப்ரபோ⁴ ॥ 6-65-39 (41616) நாஸ்தி லோகேஷு தத்³பூ⁴தம்ʼ ப⁴விதா நோ ப⁴விஷ்யதி। யோ ஜயேத்பாண்ட³வான்ஸர்வான்பாலிதாஞ்சா²ர்ங்க³த⁴ன்வனா ॥ 6-65-40 (41617) யத்து மே கதி²தம்ʼ தாத முனிபி⁴ர்பா⁴விதாத்மபி⁴:। புராணகீ³தம்ʼ த⁴ர்மஜ்ஞ தச்ச்²ருʼணுஷ்வ யதா²தத²ம் ॥ 6-65-41 (41618) புரா கில ஸுரா: ஸர்வே ருʼஷயஶ்ச ஸமாக³தா: । பிதாமஹமுபாஸேது³: பர்வத க³ந்த⁴மாத³னே ॥ 6-65-42 (41619) தேஷாம்ʼ மத்⁴யே ஸமாஸீன: ப்ரஜாபதிரபஶ்யத । விமானம்ʼ ப்ரஜ்வலத்³பா⁴ஸா ஸ்தி²தம்ʼ ப்ரவரமம்ப³ரே ॥ 6-65-43 (41620) த்⁴யானேனாவேத்³ய தத்³ப்³ரஹ்மா க்ருʼத்வா ச நியதோ(அ)ஞ்ஜலிம் । நமஶ்சகார ஹ்ருʼஷ்டாத்மா புருஷம்ʼ பரமேஶ்வரம் ॥ 6-65-44 (41621) ருʼஷயஸ்த்வத² தே³வாஶ்ச த்³ருʼஷ்ட்வா ப்³ரஹ்மாணமுத்தி²தம் । ஸ்தி²தா: ப்ராஞ்ஜலய: ஸர்வே பஶ்யந்தோ மஹத³த்³பு⁴தம் ॥ 6-65-45 (41622) யதா²வச்ச தமப்⁴யர்ச்ய ப்³ரஹ்மா ப்³ரஹ்மவிதா³ம்ʼ வர: । ஜகா³த³ ஜக³த: ஸ்ரஷ்டா பரம்ʼ பரமத⁴ர்மவித் ॥ 6-65-46 (41623) விஶ்வாவஸுர்விஶ்வமூர்திர்ஹி விஶ்வே விஷ்வக்ஸேனோ விஶ்வகர்மா வஶீ ச। விஶ்வேஶ்வரோ வாஸுதே³வோ(அ)ஸி தஸ்மா- த்³யோகா³த்மானம்ʼ தே³வதம்ʼ த்வாமுபைமி ॥ 6-65-47 (41624) ஜய விஶ்வமஹாதே³வ ஜய லோகஹிதே ரத। ஜய யோகீ³ஶ்வர விபோ⁴ ஜய யோக³பராவர ॥ 6-65-48 (41625) பத்³மக³ர்ப⁴விஶாலாக்ஷ ஜய லோகேஶ்வரேஶ்வர। பூ⁴தப⁴வ்யப⁴வன்னாத² ஜய ஸௌம்யாத்மஜாத்மஜ ॥ 6-65-49 (41626) அஸங்க்யேயகு³ணாதா⁴ர ஜய ஸர்வபராயண। நாராயண ஸுது³ஷ்பார ஜய ஶார்ங்க³த⁴னுர்த⁴ர ॥ 6-65-50 (41627) ஜய ஸர்வகு³ணோபேத விஶ்வமூர்தே நிராமய। விஶ்வேஶ்வர மஹாபா³ஹோ ஜய லோகார்த²தத்பர ॥ 6-65-51 (41628) மஹோரக³வராஹாத்³ய ஹரிகேஶ விபோ⁴ ஜய। ஹரிவாஸதி³ஶாமீஶ விஶ்வவாஸாமிதாவ்யய ॥ 6-65-52 (41629) வ்யக்தாவ்யக்தாமிதஸ்தா²ந நியதேந்த்³ரிய ஸத்த்க்ரிய । அஸங்க்²யேயாத்மபா⁴வஜ்ஞ ஜய க³ம்பீ⁴ர காமத³ ॥ 6-65-53 (41630) அனந்த விதி³த ப்³ரஹ்மன்னித்யபூ⁴தவிபா⁴வன । க்ருʼதகார்ய க்ருʼதப்ரஜ்ஞ த⁴ர்மஜ்ஞ விஜயாவஹ ॥ 6-65-54 (41631) கு³ஹ்யாத்மன்ஸர்வயோகா³த்மன்ஸ்பு²டஸம்பூ⁴தஸம்ப⁴வ। பூ⁴தாத்³ய லோகத்த்வேஶ ஜய பூ⁴தவிபா⁴வன ॥ 6-65-55 (41632) ஆத்மயோகே³ மஹாபா⁴க³ கல்பஸங்க்ஷேபதத்பர । உத்³பா⁴வனமனோபா⁴வ ஜய ப்³ரஹ்ம ஜயப்ரிய ॥ 6-65-56 (41633) நிஸர்க³ஸர்க³னிரத காமேஶ பரமேஶ்வர । அம்ருʼதோத்³ப⁴வஸத்³பா⁴வ முக்தாத்மன்விஜயப்ரத³ ॥ 6-65-57 (41634) ப்ரஜாபதிபதே தே³வ பத்³மனாப⁴ மஹாப³ல। ஆத்மபூ⁴தமஹாபூ⁴த ஸத்வாத்மஞ்ஜய ஸர்வதா³ ॥ 6-65-58 (41635) பாதௌ³ தவ தா⁴ தே³வீ தி³ஶோ பா³ஹு தி³வம்ʼ ஶிர:। மூர்திஸ்தே(அ)ஹம்ʼ ஸுரா: காயஶ்சந்த்³ராதி³த்யௌ ச சக்ஷுஷீ ॥ 6-65-59 (41636) ப³லம்ʼ தபஶ்ச ஸத்யம்ʼ ச கர்ம த⁴ர்மாத்மகம்ʼ தவ। தேஜோ(அ)க்³நி: பவன: ஶ்வாஸ ஆபஸ்தே ஸ்வேத³ஸம்ப⁴வா: ॥ 6-65-60 (41637) அஶ்வினௌ ஶ்ரவணௌ நித்யம்ʼ தே³வீ ஜிஹ்வா ஸரஸ்வதீ। வேதா³: ஸம்ʼஸ்காரனிஷ்டா² ஹி த்வயீத³ம்ʼ ஜக³தா³ஶ்ரிதம் ॥ 6-65-61 (41638) ந ஸங்க்²யானம்ʼ பரீமாணம்ʼ ந தேஜோ ந பராக்ரமம் । ந ப³லம்ʼ யோக³யோகீ³ஶ ஜானீமஸ்தே பரந்தப ॥ 6-65-62 (41639) த்வத்³ப⁴க்தினிரதா தே³வ நியமைஸ்த்வாம்ʼ ஸமாஶ்ரிதா:। அர்சயாம: ஸதா³ விஷ்ணோ பரமேஶம்ʼ மஹேஶ்வரம் ॥ 6-65-63 (41640) ருʼஷயோ தே³வக³ந்த⁴ர்வா யக்ஷராக்ஷஸபன்னகா³:। பிஶாசா மானுஷாஶ்சைவ ம்ருʼக³பக்ஷிஸரீஸ்ருʼபா: ॥ 6-65-64 (41641) ஏவமாதி³ மயா ஸ்ருʼஷ்டம்ʼ ப்ருʼதி²வ்யாம்ʼ த்வத்ப்ரஸாத³ஜம் । பத்³மனாப⁴ விஶாலாக்ஷ க்ருʼஷ்ண து³:ஶ்வப்ரணாஶன ॥ 6-65-65 (41642) த்வம்ʼ க³தி: ஸர்வபூ⁴தானாம்ʼ த்வம்ʼ நேதா த்வம்ʼ ஜக³த்³கு³ரு: । த்வத்ப்ரஸாதே³ந தே³வேஶ ஸுகி²நோ விபு³தா⁴: ஸதா³ ॥ 6-65-66 (41643) ப்ருʼதி²வீ நிர்ப⁴யா தே³வ த்வத்ப்ரஸாதா³த்ஸதா³(அ)ப⁴வத் । தஸ்மாத்³ப⁴வ விஶாலாக்ஷ யது³வம்ʼஶவிவர்த⁴ன: ॥ 6-65-67 (41644) த⁴ர்மஸம்ʼஸ்தா²பனார்தா²ய தை³த்யானாம்ʼ ச ப³தா⁴ய ச। ஜக³தோ தா⁴ரணார்தா²ய விஜ்ஞாப்யம்ʼ குரு மே விபோ⁴ ॥ 6-65-68 (41645) யத்தத்பரமகம்ʼ கு³ஹ்யம்ʼ த்வத்ப்ரஸாதா³தி³த³ம்ʼ விபோ⁴। வாஸுதே³வ ததே³தத்தே மயோத்³கீ³தம்ʼ யதா²தத²ம் ॥ 6-65-69 (41646) ஸ்ருʼஷ்ட்வா ஸங்கர்ஷணம்ʼ தே³வம்ʼ ஸ்வயமாத்மானமாத்மனா। க்ருʼஷ்ண த்வமாத்மனாஸ்ராக்ஷீ: ப்ரத்³யும்னம்ʼ சாத்மஸம்ப⁴வம் ॥ 6-65-70 (41647) ப்ரத்³யும்னாத³னிருத்³த⁴ம்ʼ த்வம்ʼ யம்ʼ விது³ர்விஷ்ணுமவ்யயம்। அனிருத்³தோ⁴(அ)ஸ்ருʼஜன்மாம்ʼ வை ப்³ரஹ்மாணம்ʼ லோகதா⁴ரிணம்॥ 6-65-71 (41648) வாஸுதே³வமய: ஸோ(அ)ஹம்ʼ த்வயைவாஸ்மி வினிர்மித:। தஸ்மாத்³யாசாமி லோகேஶ சதுராத்மானமாத்மனா। விப⁴ஜ்ய பா⁴க³ஶோத்மானம்ʼ வ்ரஜ மானுஷதாம்ʼ விபோ⁴ ॥ 6-65-72 (41649) தத்ராஸுரவத⁴ம்ʼ க்ருʼத்வா ஸர்வலோகஸுகா²ய வை। த⁴ர்மம்ʼ ப்ராப்ய யஶ: ப்ராப்ய யோக³ம்ʼ ப்ராப்ஸ்யதி தத்த்வத: ॥ 6-65-73 (41650) த்வாம்ʼ ஹி ப்³ரஹ்மர்ஷயோ லோகே தே³வாஶ்சாமிதவிக்ரம । தைஸ்தைர்ஹி நாமபி⁴ர்யுக்தா கா³யந்தி பரமாத்மகம் ॥ 6-65-74 (41651) ஸ்தி²தாஶ்ச ஸர்வே த்வயி பூ⁴தஸங்கா⁴: க்ருʼத்வாஶ்ரயம்ʼ த்வாம்ʼ வரத³ம்ʼ ஸுபா³ஹோ। அனாதி³மத்⁴யாந்தமபாரயோக³ம்ʼ லோகஸ்ய ஸேதும்ʼ ப்ரவத³ந்தி விப்ரா: ॥ ॥ 6-65-75 (41652) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி பஞ்சஷஷ்டிதமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-66-0 (41653) பீ⁴ஷ்ம உவாச। 6-66-0x (4138) தத: ஸ ப⁴க³வாந்தே³வோ லோகானாமீஶ்வரேஶ்வர:। ப்³ரஹ்மாணம்ʼ ப்ரத்யுவாசேத³ம்ʼ ஸ்ரிக்³த⁴க³ம்பீ⁴ரயா கி³ரா ॥ 6-66-1 (41654) விதி³தம்ʼ தாத யோகா³ந்மே ஸர்வமேதத்தவேப்ஸிதம் । ததா² தத்³ப⁴விதேத்யுக்த்வா தத்ரைவாந்தரதீ⁴யத ॥ 6-66-2 (41655) ததோ தே³வர்ஷிக³ந்த⁴ர்வா விஸ்மயம்ʼ பரமம்ʼ க³தா: । கௌதூஹலபரா: ஸர்வே பிதாமஹமதா²ப்³ருவன் ॥ 6-66-3 (41656) கோன்வயம்ʼ யோ ப⁴க³வதா ப்ரணம்ய வினயாத்³விபோ⁴ । வாக்³பி⁴: ஸ்துதோ வரிஷ்டா²பி⁴: ஶ்ரோதுமிச்சா²ம தம்ʼ வயம் ॥ 6-66-4 (41657) ஏவமுக்தஸ்து ப⁴க³வான்ப்ரத்யுவாச பிதாமஹ: । தே³வப்³ரஹ்மர்ஷிக³ந்த⁴ர்வான்ஸர்வான்மது⁴ரயா கி³ரா ॥ 6-66-5 (41658) யத்தத்பரம்ʼ ப⁴விஷ்யம்ʼ ச ப⁴விதவ்யம்ʼ ச யத்பரம் । பூ⁴தாத்மா ச ப்ரபு⁴ஶ்சைவ ப்³ரஹ்ம யச்ச பரம்ʼ பத³ம் ॥ 6-66-6 (41659) தேனாஸ்மி க்ருʼதஸம்ʼவாத³: ப்ரஸன்னேன ஸுரர்ஷபா⁴: । ஜக³தோ(அ)னுக்³ரஹார்தா²ய யாசிதோ மே ஜக³த்பதி: । 6-66-7 (41660) மானுஷம்ʼ லோகமாதிஷ்ட² வாஸுதே³வ இதி ஶ்ருத: । அஸ்ருராணாம்ʼ வதா⁴ர்தா²ய ஸம்ப⁴வஸ்வ மஹீதலே ॥ 6-66-8 (41661) ஸங்க்³ராமே நிஹதா யே தே தை³த்யதா³நவராக்ஷஸா: । த இமே ந்ருʼஷு ஸம்பூ⁴தா கோ⁴ரரூபா மஹாப³லா: ॥ 6-66-9 (41662) தேஷாம்ʼ வதா⁴ர்த²ம்ʼ ப⁴க³வான்னரேண ஸஹிதோ வஶீ । மானுஷீம்ʼ யோனிமாஸ்தா²ய சரிஷ்யதி மஹீதலே ॥ 6-66-10 (41663) நரனாராயணௌ யௌ தௌ புராணாவ்ருʼஷிஸத்தமௌ । ஸஹிதோ மானுஷே லோகே ஸம்பூ⁴தாவமிதத்³யுதீ ॥ 6-66-11 (41664) அஜேயௌ ஸமரே யத்தௌ ஸஹிதைரமரைரபி । மூடா⁴ஸ்த்வேதௌ ந ஜானந்தி நரனாராயணாவ்ருʼஷீ ॥ 6-66-12 (41665) தஸ்யாஹமக்³ரஜ: புத்ர: ஸர்வஸ்ய ஜக³த: ப்ரபு⁴: । வாஸுதே³வோ(அ)ர்சனீயோ வ: ஸர்வலோகமஹேஶ்வர: ॥ 6-66-13 (41666) ததா² மனுஷ்யோ(அ)யமிதி கதா³சித்ஸுரஸத்தமா: । நாவஜ்ஞேயோ மஹாவீர்ய: ஶங்க²சக்ரக³தா³த⁴ர: ॥ 6-66-14 (41667) ஏதத்பரமகம்ʼ கு³ஹ்யமேதத்பரமகம்ʼ பத³ம் । ஏதத்பரமகம்ʼ ப்³ரஹ்ம ஏதத்பரமகம்ʼ யஶ: ॥ 6-66-15 (41668) ஏதத³க்ஷரமவ்யக்தமேதத்³வை ஶாஶ்வதம்ʼ மஹ: । யத்தத்புருஷஸஞ்ஜ்ஞம்ʼ வை கீ³யதே ஜ்ஞாயதே ந ச ॥ 6-66-16 (41669) ஏதத்பரமகம்ʼ தேஜ ஏதத்பரமகம்ʼ ஸுக²ம்। ஏதத்பரமகம்ʼ ஸத்யம்ʼ கீர்திதம்ʼ விஶ்வகர்மணா ॥ 6-66-17 (41670) தஸ்மாத்ஸேந்த்³ரை: ஸுரை: ஸர்வைர்லோகைஶ்சாமிதவிக்ரம:க । நாவஜ்ஞேயோ வாஸுதே³வோ மானுஷோ(அ)யமிதி ப்ரபு⁴: ॥ 6-66-18 (41671) யஶ்ச மானுஷமாத்ரோ(அ)யமிதி ப்³ரூயாத்ஸ மந்த³தீ⁴: । ஹ்ருʼஷீகேஶமவஜ்ஞானாத்தமாஹு: புருஷாத⁴மம் ॥ 6-66-19 (41672) யோகி³நம்ʼ தம்ʼ மஹாத்மானம்ʼ ப்ரவிஷ்டம்ʼ மானுஷீம்ʼ தனும் । அவமன்யேத்³வாஸுதே³வம்ʼ தமாஹுஸ்தமஸம்ʼ ஜனா: ॥ 6-66-20 (41673) தே³வம்ʼ சராசராத்மானம்ʼ ஶ்ரீவத்ஸாங்கம்ʼ ஸுவர்சஸம்। பத்³மனாப⁴ம்ʼ ந ஜானாதி தமாஹுஸ்தாமஸம்ʼ பு³தா⁴: ॥ 6-66-21 (41674) கிரீடகௌஸ்துப⁴த⁴ரம்ʼ மித்ராணாமப⁴யங்கரம்। அவஜானந்மஹாத்மானம்ʼ கோ⁴ரே தமஸி மஞ்ஜதி ॥ 6-66-22 (41675) ஏவம்ʼ விதி³த்வா தத்த்வார்த²ம்ʼ லோகானாமீஶ்வரேஶ்வர: । வாஸுதே³வோ நமஸ்கார்ய: ஸர்வலோகை: ஸுரோத்தமா: । தஸ்யாமஹாத்மாஜோ ப்³ரஹ்மா ஸர்வஸ்ய ஜக³த: பதி: ॥ 6-66-23 (41676) பீ⁴ஷ்ம உவாச। 6-66-24x (4139) ஏவமுக்த்வா ஸ ப⁴க³வாந்தே³வான்ஸர்ஷிக³கணான்புரா। விஸ்ருʼஜ்ய ஸர்வபூ⁴தானி ஜகா³ம ப⁴வனம்ʼ ஸ்வகம் ॥ 6-66-24 (41677) ததோ தே³வா: ஸக³ந்த⁴ர்வா முனயோ(அ)ப்ஸரஸோ(அ)பி ச। கதா²ம்ʼ தாம்ʼ ப்³ரஹ்மணா கீ³தாம்ʼ ஶ்ருத்வா ப்ரீதா தி³வம்ʼ யயு: ॥ 6-66-25 (41678) ஏதச்ச்²ருதம்ʼ மயா தாத ருʼஷீணாம்ʼ பா⁴விதாத்மனாம்। வாஸுதே³வம்ʼ கத²யதாம்ʼ ஸமவாயே புராதனம் ॥ 6-66-26 (41679) ராமஸ்ய ஜாமத³க்³ந்யஸ்ய மார்கண்டே³யஸ்ய தீ⁴மத: । வ்யாஸனாரத³யோஶ்சாபி ஸகாஶாத்³ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-66-27 (41680) ஏதமர்த²ம்ʼ ச விஜ்ஞாய ஶ்ருத்வா ச ப்ரபு⁴மவ்யயம் । வாஸுதே³வம்ʼ மஹாத்மானம்ʼ லோகானாமீஶ்வரேஶ்வரம் ॥ 6-66-28 (41681) யஸ்ய சைவாத்மஜோ ப்³ரஹ்மா ஸர்வஸ்ய ஜக³த: பிதா । கத²ம்ʼ ந வாஸுதே³வோ(அ)யமர்ச்யஶ்சேஜ்யஶ்ச மானவை: ॥ 6-66-29 (41682) வாரிதோ(அ)ஸி மயா தாத முனிர்பி⁴ர்வேத³பாரகை³: । மா க³ச்ச² ஸம்ʼயுக³ம்ʼ தேன வாஸுதே³வேன த⁴ன்வினா ॥ 6-66-30 (41683) மா பாண்ட³வை: ஸார்த⁴மிதி தத்த்வம்ʼ மோஹான்ன பு³த்⁴யஸே। மன்யே த்வாம்ʼ ராக்ஷஸம்ʼ க்ரூரம்ʼ ததா² சாஸி தமோவ்ருʼத: ॥ 6-66-31 (41684) யஸ்மாத்³த்³விஷஸி கோ³விந்த³ம்ʼ பாண்ட³வம்ʼ தம்ʼ த⁴னஞ்ஜயம் । நரனாராயணௌ தே³வீ கோ(அ)ன்யோ த்³விஷ்யாத்³தி⁴ மானவ: ॥ 6-66-32 (41685) தஸ்மாத்³ப்³ரவீமி தே ராஜன்னேஷ வை ஶாஶ்வதோ(அ)வ்யய: । ஸர்கவலோகமயோ நித்ய: ஶாஸ்தா தா⁴தா த⁴ரோ த்⁴ருவ: ॥ 6-66-33 (41686) யோ தா⁴ரயதி லோகாம்ʼஸ்த்ரீம்ʼஶ்சராசரகு³ரு: ப்ரபு⁴: । யோத்³தா⁴ ஜயஶ்ச ஜேதா ச ஸர்வப்ரக்ருʼதிரீஶ்வர: ॥ 6-66-34 (41687) ராஜன்ஸர்வமயோ ஹ்யேஷ தமோராக³விவர்ஜித: । யத: க்ருʼஷ்ணஸ்ததோ த⁴ர்மோ யதோ த⁴ர்மஸ்ததோ ஜய: ॥ 6-66-35 (41688) தஸ்ய மாஹாத்ம்யயோகே³ந யோகே³நாத்மமயேன ச । த்⁴ருʼதா: பாண்டு³ஸுதா ராஜஞ்ஜயஶ்சைஷாம்ʼ ப⁴விஷ்யதி ॥ 6-66-36 (41689) ஶ்ரேயோயுக்தாம்ʼ ஸதா³ பு³த்³தி⁴ம்ʼ பாண்·ட³வானாம்ʼ த³தா⁴தி ய:। ப³லம்ʼ சைவ ரணே நித்யம்ʼ ப⁴யேப்⁴யஶ்சைவ ரக்ஷதி ॥ 6-66-37 (41690) ஸ ஏஷ ஶாஶ்வதோ தே³வா: ஸர்வகு³ஹ்யமய: ஶிவ: । வாஸுதே³வ இதி ஜ்ஞேயோ யன்மாம்ʼ ப்ருʼச்ச²ஸி பா⁴ரத ॥ 6-66-38 (41691) ப்³ராஹ்மணை: க்ஷத்ரிகயைர்வைஶ்யை: ஶூத்³ரைஶ்ச க்ருʼதலக்ஷணை: । ஸேவ்யதே(அ)ப்⁴யர்ச்யதே சைவ நித்யயுக்தை: ஸ்வகர்மபி⁴:க ॥ 6-66-39 (41692) த்³வாபரஸ்ய யுக³ஸ்யாந்தே ஆதௌ³ கலியுக³ஸ்ய ச। ஸாத்வதம்ʼ விதி⁴மாஸ்தா²ய கீ³த: ஸங்கர்ஷணேன வை ॥ 6-66-40 (41693) ஸ ஏஷ ஸர்வம்ʼ ஸுரமர்த்யலோகம்ʼ ஸமுத்³ரகக்ஷ்யாந்தரிதாம்ʼ புரீம்ʼ ச। யுகே³யுகே³ மானுஷம்ʼ சைவ வாஸம்ʼ புன:புன: ஸ்ருʼஜதே வாஸுதே³வா:க ॥ ॥ 6-66-41 (41694) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி ஷட்ஷஷ்டிதமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-66-39 க்ருʼதலக்ஷணை: ஸ்வஸ்வகு³ணப்ரக்²யாதை: ॥ 6-66-40 ஸாத்வதா: பஞ்சராத்ராக³மவிதி⁴நா பூஜகாஸ்ததீ³யம்ʼ ஸாத்வதம் ॥ 6-66-41 கக்ஷ்யா காஞ்சீ। புரீம்ʼ த்³வாரகாம் ॥

6-67-0 (41695) து³ர்யோத⁴ன உவாச। 6-67-0x (4140) வாஸுதே³வோ மஹத்³பூ⁴தம்ʼ ஸர்வலோகேஷு கத்²யதே। தஸ்யாக³மம்ʼ ப்ரதிஷ்டா²ம்ʼ ச ஜ்ஞாதுமிச்சே² பிதாமஹ ॥ 6-67-1 (41696) பீ⁴ஷ்ம உவாச। 6-67-2x (4141) வாஸுதே³வோ மஹத்³பூ⁴தம்ʼ ஸர்வதை³வததை³வதம் । ந பரம்ʼ புண்ட³ரீகாக்ஷாத்³த்³ருʼஶ்யதே ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-67-2 (41697) ஶ்ருதம்ʼ மே தாத ராமஸ்ய ஜாமத³க்³ந்யஸ்ய ஜல்பத:। நாரத³ஸ்ய ச தே³வர்ஷே: க்ருʼஷ்ணத்³வைபாயனஸ்ய ச। அஸிதோ தே³வலஶ்சாபி வாலகி²ல்யாஸ்தபோத⁴னா: ॥ 6-67-3 (41698) மார்கண்டே³யஶ்ச கோ³விந்தே³ கத²யத்யத்³பு⁴தம்ʼ மஹத்। ஸர்வபூ⁴தாதி³பூ⁴தாத்மா மஹாத்மா புருஷோத்தம: ॥ 6-67-4 (41699) ஆபோ வாயுஶ்ச தேஜஶ்ச த்ரயமேதத³கல்பயத்। ஸ ஸ்ருʼஷ்ட்வா ப்ருʼதி²வீம்ʼ தே³வீம்ʼ ஸர்வலோகேஶ்வர: ப்ரபு⁴: ॥ 6-67-5 (41700) அப்ஸு வை ஶயனம்ʼ சக்ரே மஹாத்மா புருஷோத்தம: । ஸர்வதே³வமயோ தே³வ: ஶயான: ஶயனே ஸுக²ம் ॥ 6-67-6 (41701) முக²த: ஸோ(அ)க்³நிமஸ்ருʼஜத்ப்ராணாத்³வாயுமதா²பி ச। ஸரஸ்வதீம்ʼ ச வேதா³ம்ʼஶ்ச மனஸ: ஸஸ்ருʼஜே(அ)ச்யுத ॥ 6-67-7 (41702) ஏஷக லோகான்ஸஸர்ஜாதௌ³ தே³வாம்ʼஶ்ச ருʼஷிபி⁴: ஸஹ। அம்ருʼதம்ʼ சைவ ம்ருʼத்யும்ʼ ச ப்ரஜானாம்ʼ ப்ரப⁴வாப்யயௌ ॥ 6-67-8 (41703) ஏஷ த⁴ர்மஶ்ச த⁴ர்மஜ்ஞோ வரத³: ஸர்வகாமத³: । ஏஷ கர்தா ச கார்யம்ʼ ச ஆதே³ராதி³: ஸ்வயம்ʼ ப்ரபு⁴: ॥ 6-67-9 (41704) பூ⁴தம்ʼ ப⁴வ்யம்ʼ ப⁴விஷ்யச்ச பூர்வமேதத³கல்பயத் । உபே⁴ ஸந்த்⁴யே தி³வ: க²ம்ʼ ச நியமாம்ʼஶ்ச ஜனார்த³ன: ॥ 6-67-10 (41705) ருʼஷீம்ʼஶ்சைவ ஹி கோ³விந்த³ஸ்தபஶ்சைவாப்⁴யகல்பயத் । ஸ்ரஷ்டாரம்ʼ ஜக³தஶ்சாபி மஹாத்மா ப்ரபு⁴ரவ்யய: ॥ 6-67-11 (41706) அக்³ரஜம்ʼ ஸர்வபூ⁴தானாம்ʼ ஸங்கர்ஷணமகல்பயத்। ஶேஷம்ʼ சாகல்பயத்³தே³வமனந்தமிதி தம்ʼ விது³: ॥ 6-67-12 (41707) யோ தா⁴ரயதி பூ⁴தானி த⁴ராம்ʼ சேமாம்ʼ ஸபர்வதாம்। த்⁴யானயோகே³ந விப்ராஶ்ச தம்ʼ வித³ந்தி மஹௌஜஸம்। கர்ணஸ்ரோதோப⁴வம்ʼ சாபி மது⁴ம்ʼ நாம மஹாஸுரம் ॥ 6-67-13 (41708) தமுக்³ரமுக்³ரகர்மாணமுக்³ராம்ʼ பு³த்³த⁴இம்ʼ ஸமாஸ்தி²தம் । ஹரந்தம்ʼ ப்³ரஹ்மணோ வேதா³ஞ்ஜகா⁴ந ப்³ரஹ்மண: பிதா। ப்³ரஹ்மணோபசிதிம்ʼ குர்வன்மஹாத்மா புருஷோத்தம: ॥ 6-67-14 (41709) தஸ்ய தாத வதா⁴தே³வ தே³வதா³நவமானவா: । மது⁴ஸூத³னமித்யாஹுர்ருʼஷயஶ்ச ஜனார்த³னம் ॥ 6-67-15 (41710) வராஹம்ʼ நாரஸிம்ʼஹம்ʼ ச த்ரிவிக்ரமமிதி ப்ரபு⁴ம் । ஏஷ தா⁴தா விதா⁴தா ச ஸர்வேஷாம்ʼ ப்ராமினாம்ʼ ஹரி: ॥ 6-67-16 (41711) பரம்ʼ ஹி புண்ட³ரீகாக்ஷான்ன பூ⁴தம்ʼ ந ப⁴விஷ்யதி। முக²த: ஸோஸ்ருʼஜத்³விப்ரான்பா³ஹுப்⁴யாம்ʼ க்ஷத்ரியாம்ʼஸ்ததா² ॥ 6-67-17 (41712) வைஶ்யாம்ʼஶ்சாப்யூருதோ ராஜஞ்ஶூத்³ரான்பத்³ப்⁴யாம்ʼ ததை²வச। தபஸா நியதம்ʼ தே³வம்ʼ நிதா⁴நம்ʼ ஸர்வதே³ஹினாம் ॥ 6-67-18 (41713) ப்³ரஹ்மபூ⁴தமமாவாஸ்யாம்ʼ பௌர்ணமாஸ்யாம்ʼ ததை²வ ச। யோக³பூ⁴தம்ʼ பரிசரன்கேஶவம்ʼ மஹதா³ப்னுயாத்॥ 6-67-19 (41714) கேஶவ: பரமம்ʼ தேஜ: ஸர்வலோகபிதாமஹ: । ஏவமார்ஹுர்ஹ்ருʼஷீகேஶம்ʼ முனயோ வை நராதி⁴ப ॥ 6-67-20 (41715) ஏவமேனம்ʼ விஜானீஹி ஆசார்யம்ʼ பிதரம்ʼ கு³ரும் । க்ருʼஷ்ணோ யஸ்ய ப்ரஸீதே³த லோகாஸ்தேனாக்ஷயா ஜிதா: ॥ 6-67-21 (41716) யஶ்சைவைனம்ʼ ப⁴யஸ்தா²நே கேஶவம்ʼ ஶரணம்ʼ வ்ரஜேத் । ஸதா³ நர: பட²ம்ʼஶ்சேத³ம்ʼ ஸ்வஸ்திமான்ஸ ஸுகீ² ப⁴வேத் ॥ 6-67-22 (41717) யே ச க்ருʼஷ்ணம்ʼ ப்ரபத்³யந்தே தே ந முஹ்யந்தி மானவா: । ப⁴யே மஹதி மக்³நாம்ʼஶ்ச பாதி நித்யம்ʼ ஜனார்த³ன:க ॥ 6-67-23 (41718) ஸ தம்ʼ யுதி⁴ஷ்டி²ரோ ஜ்ஞாத்வா யாதா²தத்²யேன பா⁴ரத। ஸர்வாத்மனா மஹாத்மானம்ʼ கேஶவம்ʼ ஜக³தீ³ஶ்வரம்। ப்ரபன்ன: ஶரணம்ʼ ராஜன்யோகா³நாம்ʼ ப்ரபு⁴மீஶ்வரம் ॥ ॥ 6-67-24 (41719) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி ஸப்தஷஷ்டிதமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-67-8 ப்ரப⁴வ உத்பத்திஹேது:। அப்யய: ப்ரலயஹேது: ॥ 6-67-13 கர்ணாத்ஸ்ரவதீதி கர்ணஸ்ரோத: கர்ணமலம் ॥

6-68-0 (41720) பீ⁴ஷ்ம உவாச। 6-68-0x (4142) ஸ்தவம்ʼ வை ப்³ரஹ்மஸம்ʼயுக்தம்ʼ ஶ்ருʼணு க்ருʼஷ்ணஸ்ய பா⁴ரத। ப்³ரஹ்மர்ஷிபி⁴ஶ்ச தே³வைஶ்ச ய: புரா கதி²தோ பு⁴வி ॥ 6-68-1 (41721) ஸாத்⁴யானாமபி தே³வானாம்ʼ தே³வதே³வேஶ்வர: ப்ரபு⁴: । லோகபா⁴வனபா⁴வஜ்ஞ இதி த்வாம்ʼ நாரதோ³(அ)ப்³ரவீத் ॥ 6-68-2 (41722) பூ⁴தம்ʼ ப⁴வ்யம்ʼ ப⁴விஷ்யச்ச மார்கண்டே³யோ(அ)ப்⁴யுவாச ஹ। யஜ்ஞம்ʼ த்வாம்ʼ சைவ யஜ்ஞானாம்ʼ தபஶ்ச தபஸாமபி ॥ 6-68-3 (41723) தே³வானாமபி தே³வம்ʼ ச த்வாமாஹ ப⁴க³வான்ப்⁴ருʼகு³: । புராணாம்ʼ சைவ பரமம்ʼ விஷ்ணோ ரூபம்ʼ தவேதி ச ॥ 6-68-4 (41724) வாஸுதே³வோ வஸூனாம்ʼ த்வம்ʼ ஶக்ரம்ʼ ஸ்தா²பயிதா ததா²। தே³வதே³வோ(அ)ஸி தே³வானாமிதி த்³வைபாயனோ(அ)ப்³ரவீத் ॥ 6-68-5 (41725) பூர்வே ப்ரஜானிஸர்கே³ ச த³க்ஷமாஹு: ப்ரஜாபதிம்। ஸ்ரஷ்டாரம்ʼ ஸர்வபூ⁴தானாமங்கி³ராஸ்த்வாம்ʼ ததா²(அ)ப்³ரவீத் ॥ 6-68-6 (41726) அவ்யக்தம்ʼ தே ஶரீரோத்த²ம்ʼ வ்யக்தம்ʼ தே மனஸி ஸ்தி²தம் । தே³வாஸ்த்வத்ஸம்ப⁴வாஶ்சைவ தே³வலஸ்த்வஸிதோ(அ)ப்³ரவீத் ॥ 6-68-7 (41727) ஶிரஸா தே தி³வ்யம்ʼ வ்யாப்தம்ʼ பா³ஹுப்⁴யாம்ʼ ப்ருʼதி²வீ ததா² । ஜட²ரம்ʼ தே த்ரயோ லோகா: புருஷோ(அ)ஸி ஸனாதன: ॥ 6-68-8 (41728) ஏவம்ʼ த்வாமபி⁴ஜானந்தி தபஸா பா⁴விதா நரா:। ஆத்மத³ர்ஶனத்ருʼப்தானாம்ருʼஷீணாம்ʼ சாஸி ஸத்தம: ॥ 6-68-9 (41729) ராஜர்ஷீணாமுதா³ராணாமாஹவேஷ்வனிவர்தினாம் । ஸர்வத⁴ர்மப்ரதா⁴நானாம்ʼ த்வம்ʼ க³திர்மது⁴ஸூத³ன ॥ 6-68-10 (41730) இதி நித்யம்ʼ யோக³விர்த்³பி⁴ர்ப⁴க³வான்புருஷோத்தம:। ஸனத்குமாரப்ரமுகை²: ஸ்தூயதே(அ)ப்⁴யர்ச்யதே ஹரி: ॥ 6-68-11 (41731) ஏஷ தே விஸ்தரஸ்தாத ஸங்க்ஷேபஶ்ச ப்ரகீர்தித: । கேஶவஸ்ய யதா² தத்த்வம்ʼ ஸுப்ரீதோ ப⁴ஜ கேஶவம் ॥ 6-68-12 (41732) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-68-13x (4143) புண்யம்ʼ ஶ்ருத்வைததா³க்²யானம்ʼ மஹாராஜ ஸுதஸ்தவ। கேஶவம்ʼ ப³ஹுமேனே ஸ பாண்ட³வாம்ʼஶ்ச மஹாரதா²ந் ॥ 6-68-13 (41733) தமப்³ரவீன்மஹாராஜ பீ⁴ஷ்ம: ஶாந்தனவ: புன: । மாஹாத்ம்யம்ʼ தே ஶ்ருதம்ʼ ராஜன்கேஶவஸ்ய மஹாத்கமன: ॥ 6-68-14 (41734) நரஸ்ய ச யதா²தத்த்வம்ʼ யன்மாம்ʼ த்வம்ʼ ப்ருʼச்ச²ஸே ந்ருʼப। யத³ர்த²ம்ʼ ந்ருʼஷு ஸம்பூ⁴தௌ நரானாராயணாவ்ருʼஷீ ॥ 6-68-15 (41735) அவத்⁴யௌ ச யதா² வீரௌ ஸம்ʼயுகே³ஷ்வபராஜிதௌ । யதா² ச பாண்ட³வா ராஜன்னவத்⁴யா யுதி⁴ கஸ்யசித் ॥ 6-68-16 (41736) ப்ரீதிமான்ஹி த்³ருʼட⁴ம்ʼ க்ருʼஷ்ண: பாண்ட³வேஷு யஶஸ்விஷு । தஸ்மாத்³ப்³ரவீமி ராஜேந்த்³ர ஶமோ ப⁴வது பாண்ட³வை: ॥ 6-68-17 (41737) ப்ருʼதி²வீம்ʼ பு⁴ங்க்ஷ்வ ஸஹிதோ ப்⁴ராத்ருʼபி⁴ர்ப³லிபி⁴ர்வஶீ । நரானாராயணௌ தே³வாவவஜ்ஞாய நஶிஷ்யஸி ॥ 6-68-18 (41738) ஏவமுக்த்வா தவ பிதா தூஷ்ணீமாஸீத்³விஶாம்பதே । வ்யஸர்ஜயச்ச ராஜானம்ʼ ஶயனம்ʼ ச விவேஶ ஹ ॥ 6-68-19 (41739) ராஜா ச ஶிபி³ரம்ʼ ப்ராயாத்ப்ரணிபத்ய மஹாத்மனே । ஶிஶ்யே ச ஶயனே ஶுப்⁴ரே ராத்ரிம்ʼ தாம்ʼ ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ ॥ 6-68-20 (41740) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி அஷ்டஷஷ்டிதமோ(அ)த்⁴யாய: ॥ ॥ விஶ்வோபாக்²யானம்ʼ ஸமாப்தம் ॥

6-69-0 (41741) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-69-0x (4144) வ்யுஷிதாயாம்ʼ து ஶர்வர்யாமுதி³தே ச தி³வாகரே। உபே⁴ ஸேனே மஹாராஜ யுத்³தா⁴யைவ ஸமீயது: ॥ 6-69-1 (41742) அப்⁴யதா⁴வந்த ஸங்க்ருத்³தா⁴: பரஸ்பரஜிகீ³ஷவ: । தே ஸர்வே ஸஹிதா யுத்³தே⁴ ஸமாலோக்ய பரஸ்பரம் ॥ 6-69-2 (41743) பாண்ட³வா தா⁴ர்தராஷ்ட்ராஶ்ச ராஜந்த³ர்மந்த்ரிதே தவ। வ்யூஹௌ ச வ்யூஹ்ய ஸம்ʼரப்³தா⁴: ஸம்ப்ரஹ்ருʼஷ்டா: ப்ரஹாரிண: ॥ 6-69-3 (41744) அரக்ஷன்மகரவ்யூஹம்ʼ பீ⁴ஷ்மோ ராஜன்ஸமந்தத: । ததை²வ பாண்ட³வா ராஜன்னரக்ஷன்வ்யூஹமாத்மன: ॥ 6-69-4 (41745) `அஜாதஶத்ரு: ஶத்ரூணாம்ʼ மனாம்ʼஸி ஸமகம்பயத்।' ஶ்யேனவத்³வ்யூஹ்ய தம்ʼ வ்யூஹம்ʼ தௌ⁴ம்யஸ்ய வசனாத்ஸ்வயம் ॥ 6-69-5 (41746) ஸ ஹி தஸ்ய ஸுவிஜ்ஞாத அக்³நிசித்யேஷு பா⁴ரத। மகரஸ்து மஹாவ்யூஹஸ்தவ புத்ரஸ்ய தீ⁴மத: ॥ 6-69-6 (41747) ஸ்வயம்ʼ ஸர்வேண ஸைன்யேன த்³ரோணேனானுமதஸ்ததா³ । யதா²வ்யூஹம்ʼ ஶாந்தனவ: ஸோ(அ)ன்வவர்தத தத்புன: ॥ 6-69-7 (41748) ஸ நிர்யயௌ மஹாராஜ பிதா தே³வவ்ரதஸ்தவ । மஹதா ரத²வம்ʼஶேன ஸம்ʼவ்ருʼதோ ரதி²நாம்ʼ வர: ॥ 6-69-8 (41749) இதரேதரமன்வீயுர்யதா²பா⁴க³மவஸ்தி²தா: । ரதி²ந: பத்தயஶ்சைவ த³ந்தின: ஸாதி³நஸ்ததா² ॥ 6-69-9 (41750) தாந்த்³ருʼஷ்ட்வா(அ)ப்⁴யுத்³யதான்ஸங்க்²யே பாண்ட³வா ஹி யஶஸ்வின: । ஶ்யேனவ்யூஹேன ஸம்ʼவ்யூஹ்ய ஸமனஹ்யந்த ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-69-10 (41751) அஶோப⁴த முகே² தஸ்ய பீ⁴மஸேனோ மஹாப³ல: । நேத்ரே ஶிக²ண்டீ³ து³ர்த⁴ர்ஷோ த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஶ்ச பார்ஷத: ॥ 6-69-11 (41752) ஶீர்ஷே தஸ்யாப⁴வத்³வீர: ஸாத்யகி: ஸத்யவிக்ரம: । விது⁴ந்வன்கா³ண்டி³வம்ʼ பார்தோ² க்³ரீவாயாமப⁴வத்ததா³ ॥ 6-69-12 (41753) அக்ஷௌஹிண்யா ஸமம்ʼ தத்ர வாமபக்ஷோ(அ)ப⁴வத்ததா³ । மஹாத்மா த்³ருபத³: ஶ்ரீமான்ஸஹ புத்ரேண ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-69-13 (41754) த³க்ஷிணஶ்சாப⁴வத்பக்ஷ: கைகேயோ(அ)க்ஷௌஹிணீபதி: । ப்ருʼஷ்ட²தோ த்³ரௌபதே³யாஶ்ச ஸௌப⁴த்³ரஶ்சாபி வீர்யவான் ॥ 6-69-14 (41755) ப்ருʼஷ்டே² ஸமப⁴வச்ச்²ரீமான்ஸ்வயம்ʼ ராஜா யுதி⁴ஷ்டி²ர:க । ப்⁴ராத்ருʼப்⁴யாம்ʼ ஸஹிதோ வீரோ யமாப்⁴யாம்ʼ சாருவிக்ரம: ॥ 6-69-15 (41756) ப்ரவிஶ்ய து ரணே பீ⁴மோ மகரம்ʼ முக²தஸ்ததா³। பீ⁴ஷ்மமாஸாத்³ய ஸங்க்³ராமே ச்சா²த³யாமாஸ ஸாயகை: ॥ 6-69-16 (41757) ததோ பீ⁴ஷ்மோ மஹாஸ்ராணி பாதயாமாஸ பா⁴ரத। மோஹயன்பாண்டு³புத்ராணாம்ʼ வ்யூட⁴ம்ʼ ஸைன்யம்ʼ மஹாஹவே ॥ 6-69-17 (41758) ஸம்ʼமுஹ்யதி ததா³ ஸைன்யே த்வரமாணோ த⁴னஞ்ஜய: । பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஶரஸஹஸ்ரேண விவ்யாத⁴ ரணமூர்த⁴னி ॥ 6-69-18 (41759) ப்ரதிஸம்ʼவார்ய சாஸ்ராணி பீ⁴ஷ்மமுக்தானி ஸம்ʼயுகே³। ஸ்வேனானீகேன ஹ்ருʼஷ்டேன யுத்³தா⁴ய ஸமுபஸ்தி²த: ॥ 6-69-19 (41760) ததோ து³ர்யோத⁴னோ ராஜா பா⁴ரஜ்வாஜமபா⁴ஷத । பூர்வம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா வத⁴ம்ʼ கோ⁴ரம்ʼ ப³லஸ்ய ப³லினாம்ʼ வர: ॥ 6-69-20 (41761) ப்⁴ராத்ரூʼணாம்ʼ ச வத⁴ம்ʼ யுத்³தே⁴ ஸ்மரமாணோ மஹாரத²:। ஆசார்ய: ஸததம்ʼ ஹி த்வம்ʼ ஹிதகாமோ மமானக⁴ ॥ 6-69-21 (41762) வயம்ʼ ஹி த்வாம்ʼ ஸமாஶ்ரித்ய பீ⁴ஷ்மம்ʼ சைவ பிதாமஹம் । தே³வானபி ரணே ஜேதும்ʼ ப்ரார்த²யாமோ ந ஸம்ʼஶய: ॥ 6-69-22 (41763) கிமு பாண்டு³ஸுதாகன்யுத்³தே⁴ ஹீனவீர்யபராக்ரமான் । ஸ ததா² குரு ப⁴த்³ரம்ʼ தே யதா² வத்⁴யந்தி பாண்ட³வா: ॥ 6-69-23 (41764) ஏவமுக்தஸ்ததோ த்³ரோணஸ்தவ புத்ரேண மாரிஷ । தத்ர ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய ராஜனம்ʼ ஸங்க்ருத்³த⁴ இவ நிஶ்சஸன் ॥ 6-69-24 (41765) பா³லிஶஸ்த்வம்ʼ ந ஜானீஷே பாண்ட³வானாம்ʼ பராக்ரமம் । ந ஶக்யா ஹி யதா² ஜேதும்ʼ பாண்ட³வா ஹி மஹாப³லா: ॥ 6-69-25 (41766) யதா²ப³லம்ʼ யதா²வீர்யம்ʼ கர்ம குர்யாமஹம்ʼ ஹி தே। இத்யுக்தவா தே ஸுதம்ʼ ராஜன்னப்⁴யபத்³யத வாஹினீம் । அபி⁴நத்பாண்ட³வானீகம்ʼ ப்ரேக்ஷமாணஸ்ய ஸாத்யகே: ॥ 6-69-26 (41767) ஸாத்யகிஸ்து ததோ த்³ரௌணம்ʼ வாரயாமாத பா⁴ரத। தயோ: ப்ரவவ்ருʼதே யுத்³த⁴ம்ʼ கோ⁴ரரூபம்ʼ ப⁴யாவஹம் ॥ 6-69-27 (41768) ஶைனேயம்ʼ து ரணே க்ருத்³தோ⁴ பா⁴ரத்³வாஜ: ப்ரதாபாவான்। அவித்⁴யன்னிஶிதைர்பா³ணைர்ஜத்ருதே³ஶே ஹஸன்னிவ ॥ 6-69-28 (41769) பீ⁴மஸேனஸ்தத: க்ருத்³தோ⁴ பா⁴ரத்³வாஜமவித்⁴யத । ஸம்ʼரக்ஷன்ஸாத்யகிம்ʼ ராஜந்த்³ரோணாச்ச²ஸ்த்ரப்⁴ருʼதாம்ʼ வராத் ॥ 6-69-29 (41770) ததோ த்³ரோணஶ்ச பீ⁴ஷ்மஶ்ச ததா² ஶல்யஶ்ச மாரிஷ। பீ⁴மஸேனம்ʼ ரணே க்ருத்³தா⁴ஶ்சா²த³யாஞ்சக்ரிரே ஶரை: ॥ 6-69-30 (41771) தத்ராபி⁴மன்யு: ஸங்க்ருத்³தோ⁴ த்³ரௌபதே³யாஶ்ச மாரிஷ । விவ்யது⁴ர்னிஶிதைர்பை³ணை: ஸர்வாம்ʼஸ்தானுத்³யதாயுதா⁴ந் ॥ 6-69-31 (41772) த்³ரோணபீ⁴ஷ்மௌ து ஸங்க்ருத்³தா⁴வாபதந்தௌ மஹாப³லௌ । ப்ரத்யுத்³யயௌ ஶிக²ண்டீ³ து மஹேஷ்வாஸோ மஹாஹவே ॥ 6-69-32 (41773) ப்ரக்³ருʼஹ்ய ப³லவத்³வீரோ த⁴னுர்ஜலத³னி:ஶ்வனம் । அப்⁴யவர்ஷச்ச²ரைஸ்தூர்ணம்ʼ சா²த³யானோ தி³வாகரம் ॥ 6-69-33 (41774) ஶிக²ண்டி³நம்ʼ ஸமாஸாத்³ய ப⁴ரதானாம்ʼ பிதாமஹ: । அவர்ஜயத ஸங்க்³ராமம்ʼ ஸ்த்ரீத்வம்ʼ தஸ்யானுஸம்ʼஸ்மரன் ॥ 6-69-34 (41775) ததோ த்³ரோணோ மஹாராஜ அப்⁴யத்³ரவத தம்ʼ ரணே। ரக்ஷமாணஸ்ததா³ பீ⁴ஷ்மம்ʼ தவ புத்ரேண சோதி³த: ॥ 6-69-35 (41776) ஶிக²ண்டீ³ து ஸமாஸாத்³ய த்³ரோணம்ʼ ஶஸ்த்ரப்⁴ருʼதாம்ʼ வரம்। அவர்ஜயத ஸந்த்ரஸ்தோ யுகா³ந்தாக்³நிமிவோல்ப³ணம் ॥ 6-69-36 (41777) ததோ ப³லேன மஹதா புத்ரஸ்தவ விஶாம்பதே । ஜுகோ³ப பீ⁴ஷ்மமாஸாத்³ய ப்ரார்த²யானோ மஹத்³யஶ: ॥ 6-69-37 (41778) ததை²வ பாண்ட³வா ராஜன்புருஸ்க்ருʼத்ய த⁴னஞ்ஜயம்। பீ⁴ஷ்மமேவாப்⁴யவர்தந்த ஜயே க்ருʼத்வா த்³ருʼடா⁴ம்ʼ மதிம் ॥ 6-69-38 (41779) தத்³யுத்³த⁴மப⁴வத்³தோ⁴ரம்ʼ தே³வானாம்ʼ தா³நவைரிவ। ஜயமாகாங்க்ஷதாம்ʼ ஸங்க்ஷ்யே யஶஶ்ச ஸுமஹாத்³பு⁴தம் ॥ ॥ 6-69-39 (41780) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி பஞ்சமதி³வஸயுத்³தே⁴ ஏகோனஸப்ததிதமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-70-0 (41781) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-70-0x (4145) அகரோத்துமுலம்ʼ யுத்³த⁴ம்ʼ பீ⁴ஷ்ம: ஶாந்தனவஸ்ததா³। பீ⁴மஸேனப⁴யாதி³ச்ச²ன்புத்ராம்ʼஸ்தாரயிதும்ʼ தவ ॥ 6-70-1 (41782) பூர்வாஹ்ணே தன்மஹாரௌத்³ரம்ʼ ராஜ்ஞாம்ʼ யுத்³த⁴மவர்தத । குரூணாம்ʼ பாண்ட³வானாம்ʼ ச முக்²யஶூரவினாஶனம் ॥ 6-70-2 (41783) தஸ்மின்னாகுலஸங்க்³ராமே வர்தமானே மஹாப⁴யே । அப⁴வத்துமுல: ஶப்³த³: ஸம்ʼஸ்ப்ருʼஶன்க³க³னம்ʼ மஹத் ॥ 6-70-3 (41784) நத³த்³பி⁴ஶ்ச மஹானாகை³ர்ஹேஷமாணைஶ்ச வாஜிபி⁴: । பே⁴ரீஶங்க²னினாதை³ஶ்ச துமுலம்ʼ ஸமபத்³யத ॥ 6-70-4 (41785) யுயுத்ஸவஸ்தே விக்ராந்தா விஜயாய மஹாப³லா:க । அன்யோன்யமபி⁴க³ர்ஜந்தோ கோ³ஷ்டி²ஷ்விவ மஹர்ஷபா⁴: ॥ 6-70-5 (41786) ஶிராஸம்ʼ பாத்யமானானாம்ʼ ஸமரே நிஶிதை: ஶரை:। அஶ்யவ்ருʼஷ்டிரிவாகாஶே ப³பூ⁴வ ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-70-6 (41787) குண்ட³லோஷ்ணீஷதா⁴ரீணி ஜாதரூபோஜ்ஜ்வலானி ச। பதிதானி ஸ்ம த்³ருʼஶ்யந்தே ஶிராம்ʼஸி ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-70-7 (41788) விஶிகோ²ந்மதி²தைர்கா³த்ரைர்பா³ஹுபி⁴ஶ்ச ஸகார்முகை: । ஸஹஸ்தாப⁴ரணைஶ்சான்யைரப⁴வச்சா²தி³தா மஹீ ॥ 6-70-8 (41789) கவசோபஹிதைர்கா³த்ரைர்ஹஸ்தைஶ்ச ஸமலங்க்ருʼதை: । முகை²ஶ்ச சந்த்³ரஸங்காஶை ரக்தாந்தனயனை: ஶுபை⁴: ॥ 6-70-9 (41790) க³ஜவாஜிமனுஷ்யாணாம்ʼ ஸர்வகா³த்ரைஶ்ச பூ⁴பதே । ஆஸீத்ஸர்வா ஸமாஸ்தீர்ணா முஹூர்தேன வஸுந்த⁴ரா: ॥ 6-70-10 (41791) ரஜோமேகை⁴ஶ்ச துமுலை: ஶஸ்த்ரவித்³யுத்ப்ரகாஶிபி⁴: । ஆயுதா⁴நாம்ʼ ச நிர்கோ⁴ஷ: ஸ்தனயித்னுஸமோ(அ)ப⁴வத் ॥ 6-70-11 (41792) ஸ ஸம்ப்ரஹாரஸ்துமுல:க கடுக: ஶோணிதோத³க:। ப்ராவர்தத குரூணாம்ʼ ச பாண்ட³வானாம்ʼ ச பா⁴ரத ॥ 6-70-12 (41793) தஸ்மின்மஹாப⁴யே கோ⁴ரே துமுலே ரோமஹர்ஷணே। வவ்ருʼஷு: ஶரவர்ஷாணி க்ஷத்ரியா யுத்³த⁴து³ர்மதா³: ॥ 6-70-13 (41794) ஆக்ரோஶன்குஞ்ஜராஸ்தத்ர ஶரவர்ஷப்ரதாபிதா: । தாவகானாம்ʼ பரேஷாம்ʼ ச ஸம்ʼயுகே³ ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-70-14 (41795) ஸம்ʼரப்³தா⁴நாம்ʼ ச வீராணாம்ʼ தீ⁴ராணாமமிதௌஜஸாம் । த⁴னுர்ஜ்யாதலஶப்³தே³ந ந ப்ராஜ்ஞாயத கிஞ்சன ॥ 6-70-15 (41796) உத்தி²தேஷு கப³ந்தே⁴ஷு ஸர்வத: ஶோமிதோத³கே। ஸமரே பர்யதா⁴வந்த ந்ருʼபா ரிபுவதோ⁴த்³யதா: ॥ 6-70-16 (41797) ஶரஶக்திக³தா³பி⁴ஸ்தே க²ங்கை³ஶ்சாமிததேஜஸ: । நிஜக்⁴நு: ஸமரே(அ)ன்யோன்யம்ʼ ஶூரா: பரிக⁴பா³ஹவ: ॥ 6-70-17 (41798) ப³ப்⁴ரமு: குஞ்ஜராஶ்சாத்ர ஶரைர்வித்³தா⁴ நிரங்குஶா: । அஶ்வாஶ்ச பர்யதா⁴வந்த ஹதாரோஹா தி³ஶோ த³ஶ ॥ 6-70-18 (41799) உத்பத்ய நிபதந்த்யன்யே ஶரகா⁴தப்ரபீடி³தா:। தாவகானாம்ʼ பரேஷாம்ʼ ச யோதா⁴ ப⁴ரதஸத்தம ॥ 6-70-19 (41800) வாஹானாமுத்தமாங்கா³நாம்ʼ கார்முகாணாம்ʼ ச பா⁴ரத। க³தா³நாம்ʼ பரிகா⁴ணாம்ʼ ச ஹஸ்தானாம்ʼ சோருபி⁴: ஸஹ ॥ 6-70-20 (41801) பாதா³நாம்ʼ பூ⁴ஷணானாம்ʼ ச கேயூராணாம்ʼ ச ஸங்க⁴ஶ:। ராஶயஸ்தத்ர த்³ருʼஶ்யந்தே பீ⁴ஷ்மபீ⁴மஸமாக³மே ॥ 6-70-21 (41802) அஶ்வானாம்ʼ குஞ்ஜராணாம்ʼ ச ரதா²நாம்ʼ சானிவர்தினாம் । ஸங்கா⁴தா: ஸ்ம ப்ரத்³ருʼஶ்யந்தே தத்ரதத்ர விஶாம்பதே ॥ 6-70-22 (41803) க³தா³பி⁴ரஸிபி⁴: ப்ராஸைர்பா³ணைஶ்ச நதபர்வபி⁴: । ஜக்⁴நு: பரஸ்பர தத்ர க்ஷத்ரியா: கால ஆக³தே ॥ 6-70-23 (41804) அபரே பா³ஹுபி⁴ர்வீரா நியுத்³த⁴குஶலா யுதி⁴। ப³ஹுதா⁴ ஸமஸஞ்ஜந்த ஆயஸை: பரிகை⁴ரிவ ॥ 6-70-24 (41805) முஷ்டிபி⁴ர்ஜானுபி⁴ஶ்சைவ தலைஶ்சைவ விஶாம்பதே । அன்யோன்யம்ʼ ஜக்⁴ரிரே வீராஸ்தாவகா: பாண்ட³வை: ஸஹ ॥ 6-70-25 (41806) பதிதை: பாத்யமானைஶ்ச விசேஷ்டத்³பி⁴ஶ்ச பூ⁴தலே। கோ⁴ரமாயோத⁴னம்ʼ ஜஜ்ஞே தத்ரதத்ர ஜனேஶ்வர ॥ 6-70-26 (41807) விரதா² ரதி²நஶ்சாத்ர நிஸ்த்ரிம்ʼஶவரதா⁴ரிண:க । அன்யோன்யமபி⁴தா⁴வந்த: பரஸ்பரவதை⁴ஷிண: ॥ 6-70-27 (41808) ததோ து³ர்யோத⁴னோ ராஜா கலிங்கை³ர்ப³ஹுபி⁴ர்வ்ருʼத:। புரஸ்க்ருʼத்ய ரணே பீ⁴ஷ்மம்ʼ பாண்ட³வானப்⁴யவர்தத ॥ 6-70-28 (41809) ததை²வ பாண்ட³வா: ஸர்வே பரிவார்ய வ்ருʼகோத³ரம்। பீ⁴ஷ்மமப்⁴யத்³ரவன்க்ருத்³தா⁴ஸ்ததோ யுத்³த⁴மவர்தத ॥ ॥ 6-70-29 (41810) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி பஞ்சமதி³வஸயுத்³தே⁴ ஸப்ததிதமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-71-0 (41811) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-71-0x (4146) த்³ருʼஷ்ட்வா பீ⁴ஷ்மேண ஸம்ʼஸக்தான்ப்⁴ராத்ரூʼனந்யாம்ʼஶ்ச பார்தி²வான் । ஸமப்⁴யதா⁴வத்³கா³ம்ʼங்கே³யமுத்³யதாஸ்த்ரோ த⁴னஞ்ஜய: ॥ 6-71-1 (41812) பாஞ்சஜன்யஸ்ய நிர்கோ⁴ஷம்ʼ த⁴னுஷோ கா³ண்டி³வஸ்ய ச। த்⁴வஜம்ʼ ச த்³ருʼஷ்ட்வா பார்த²ஸ்ய ஸர்வான்னோ ப⁴யமாவிஶத் ॥ 6-71-2 (41813) ஸிம்ʼஹலாங்கூ³லமாகாஶே ஜ்வலந்தமிவ பர்வதம்। அஸஞ்ஜமானம்ʼ வ்ருʼக்ஷேஷு தூ⁴மகேதுமிவோத்தி²தம் ॥ 6-71-3 (41814) ப³ஹுவர்ணம்ʼ விசித்ரம்ʼ ச தி³வ்யம்ʼ வானரலக்ஷணம் । அபஶ்யாம மஹாராஜ த்⁴வஜம்ʼ கா³ண்டீ³வத⁴ன்வன: ॥ 6-71-4 (41815) ஸுவர்ணப்ருʼஷ்ட²ம்ʼ கா³ண்டீ³வம்ʼ ரணே த்³ரக்ஷ்யாமி பா⁴ரத। வித்³யுதம்ʼ மேக⁴மத்⁴யஸ்தா²ம்ʼ ப்⁴ராஜமானாமிவாம்ப³ரே । த³த்³ருʼஶுர்கா³ண்டி³வம்ʼ யோதா⁴ ருக்மப்ருʼஷ்ட²ம்ʼ மஹாம்ருʼதே⁴ ॥ 6-71-5 (41816) ஆஶுஶ்ரும ப்⁴ருʼஶம்ʼ சாஸ்ய ஶக்ரஸ்யேவாபி⁴க³ர்ஜத:। ஸுகோ⁴ரம்ʼ தலயோ: ஶப்³த³ம்ʼ நிக்⁴நதஸ்தவ வாஹினீம் ॥ 6-71-6 (41817) சண்ட³வாதோ யதா² மேக⁴: ஸவித்³யுத்ஸ்தனயித்னுமான் । தி³ஶ: ஸம்ப்லாவயன்ஸர்வா: ஶரவர்ஷை: ஸமந்தத: ॥ 6-71-7 (41818) ஸமப்⁴யதா⁴வத்³கா³ங்கே³யம்ʼ பை⁴ரவாஸ்த்ரோ த⁴னஞ்ஜய: । தி³ஶம்ʼ ப்ராசீம்ʼ ப்ரதீசீம்ʼ ச ந ஜானீமோ(அ)ஸ்த்ரமோஹிதா: ॥ 6-71-8 (41819) காந்தி³க்³பூ⁴தா ஶ்ராந்தபத்ரா ஹதாஶ்வா ஹதசேதஸ:। அன்யோன்யமபி⁴ஸம்ʼஶ்லிஷ்ய யோதா⁴ஸ்தே ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-71-9 (41820) பீ⁴ஷ்மமேவாப்⁴யலீயந்த ஸஹ ஸர்வைஸ்தவாத்மஜை: । தேஷாமார்தாயனமபூ⁴த்³பீ⁴ஷ்ம: ஶாந்தனவோ ரணே ॥ 6-71-10 (41821) ஸமுத்பதந்தி வித்ரஸ்தா ரதே²ப்⁴யோ ரதி²நஸ்ததா² । ஸாதி³நஶ்சாஶ்வப்ருʼஷ்டே²ப்⁴யோ பூ⁴மௌ சாபி பதா³தய: ॥ 6-71-11 (41822) ஶ்ருத்வா கா³ண்டீ³வனிர்கோ⁴ஷம்ʼ விஸ்பூ²ர்ஜிதமிவாஶனே: । ஸர்வஸைன்யானி பீ⁴தானி வ்யவாலீயந்த பா⁴ரத ॥ 6-71-12 (41823) அத² காம்போ⁴ஜைஜரஶ்வைர்மஹத்³பி⁴: ஶீக்⁴ரகா³மிபி⁴: । கோ³பானாம்ʼ ப³ஹுஸாஹஸ்த்ரைர்பா³லைர்கா³பாயனைர்வ்ருʼத: ॥ 6-71-13 (41824) மத்³ரஸௌவீரகா³ந்தா⁴ரைஸ்த்ரைக³ர்தைஶ்ச விஶாம்பதே । ஸர்வகாலிங்க³முக்²யைஶ்ச கலிங்கா³தி⁴பதிர்வ்ருʼத: ॥ 6-71-14 (41825) நானானரக³ணௌகை⁴ஶ்ச து³:ஶாஸனபுர:ஸர: । ஜயத்³ரத²ஶ்ச ந்ருʼபதி: ஸஹித: ஸர்வராஜபி⁴: ॥ 6-71-15 (41826) ஹயாரோஹவராஶ்சைவ தவ புத்ரேண சோதி³தா: । சதுர்த³ஶஸஹஸ்ராணி ஸௌப³லம்ʼ பர்யவாரயன் ॥ 6-71-16 (41827) ததஸ்தே ஸஹிதா: ஸர்வே விப⁴க்தரத²வாஹனா: । அர்ஜுனம்ʼ ஸமரே ஜக்⁴நுஸ்தாவகா ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-71-17 (41828) சேதி³காஶிபதா³தைஶ்ச ரதை²: பாஞ்சாலஸ்ருʼஞ்ஜயை: । பாண்ட³வா: ஸஹிதா: ஸர்வே த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னபுரோக³மா:। தாவகான்ஸமரே ஜக்⁴நுர்த⁴ர்மபுத்ரேண சோதி³தா: ॥ 6-71-18 (41829) ரதி²பி⁴ர்வாரணைரஶ்வை: பாதா³தைஶ்ச ஸமீரிதம் । கோ⁴ரமாயோத⁴னம்ʼ சக்ரே மஹாப்⁴ரஸத்³ருʼஶம்ʼ ரஜ: ॥ 6-71-19 (41830) தோமரப்ராஸனாராசக³ஜாஶ்வரத²யோதி⁴நாம் । ப³லேன மஹதா பீ⁴ஷ்ம: ஸமஸஞ்ஜத்கிரீடினா ॥ 6-71-20 (41831) ஆவந்த்ய: காஶிராஜேன பீ⁴மஸேனேன ஸைந்த⁴வ: । அஜாதஶத்ருர்மத்³ராணாம்ருʼஷபே⁴ண யஶஶ்வினா ॥ 6-71-21 (41832) ஸஹபுத்ர: ஸஹாமாத்ய: ஶல்யேன ஸமஸஞ்ஜத। விகர்ண: ஸஹதே³வேன சித்ரஸேன: ஶிக²ண்டி³நா ॥ 6-71-22 (41833) மத்ஸ்யா து³ர்யோத⁴னம்ʼ ஜக்³மு: ஶங்குனிம்ʼ ந விஶாம்பதே। த்³ருபத³ஶ்சேகிதானஶ்ச ஸாத்யகிஶ்சக மஹாரத²: ॥ 6-71-23 (41834) த்³ரோணேன ஸமஸஞ்ஜந்த ஸபுத்ரேண மஹாத்மனா । க்ருʼபஶ்ச க்ருʼதவர்மா ச த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னமபி⁴த்³ருதௌ ॥ 6-71-24 (41835) ஏவம்ʼ ப்ரவ்ரஜிதாஶ்வானி ப்⁴ராந்தனாக³ரதா²நி ச। ஸைன்யானி ஸமஸஞ்ஜந்த ப்ரயுத்³தா⁴நி ஸமந்தத: ॥ 6-71-25 (41836) நிரப்⁴ரே வித்³யுதஸ்தீவ்ரா தி³ஶஶ்ச ரஜஸா வ்ருʼதா: । ப்ராது³ராஸன்மஹோத்காஶ்ச ஸனிர்கா⁴தா விஶாம்பதே ॥ 6-71-26 (41837) ப்ராது³ர்பூ⁴தோ மஹாவாத: பாம்ʼஸுவர்ஷம்ʼ பபாத ச । நப⁴ஸ்யந்தர்த³தே⁴ ஸூர்ய: ஸைன்யேன ஸஜஸா வ்ருʼத: ॥ 6-71-27 (41838) ப்ரமோஹ: ஸர்வஸத்வானாமதீவ ஸமபத்³யத। ரஜஸா சாபி⁴பூ⁴தானாமஸ்த்ரஜாலைஶ்ச துத்³யதாம் ॥ 6-71-28 (41839) வீரபா³ஹுவிஸ்ருʼஷ்டானாம்ʼ ஸர்வாவரணபே⁴தி³நாம் । ஸங்கா⁴த: ஶரஜாலானாம்ʼ துமுல: ஸமபத்³யத ॥ 6-71-29 (41840) ப்ரகாஶம்ʼ சக்ருராகாஶமுத்³யதானி பு⁴ஜோத்தமை: । நக்ஷத்ரவிமலாபா⁴நி ஶஸ்த்ராணி ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-71-30 (41841) ஆர்ஷபா⁴ணி விசித்ராணி ருக்மஜாலாவ்ருʼதானி ச । ஸம்பேதுர்தி³க்ஷு ஸர்வாஸு சர்மாணி ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-71-31 (41842) ஸூர்யவர்ணைஶ்ச நிஸ்த்ரிம்ʼஶை: பாத்யமானானி ஸர்வஶ: । தி³க்ஷு ஸர்வாஸ்வத்³ருʼஶ்யந்த ஶரீராணி ஶிராம்ʼஸி ச । 6-71-32 (41843) ப⁴க்³நசக்ராக்ஷனீடா³ஶ்ச நிபாதிதமஹாத்⁴வஜா: । ஹதாஶ்வா: ப்ருʼதி²வீம்ʼ ஜக்³முஸ்தத்ரதத்ர மஹாரதா²: ॥ 6-71-33 (41844) பரிபேதுர்ஹயாஶ்சாத்ர கேசிச்ச²ஸ்த்ரக்ருʼதவ்ரணா: । ரதா²ந்விபரிகர்ஷந்தோ ஹதேஷு ரத²யோதி⁴ஷு ॥ 6-71-34 (41845) ஶராஹதா பி⁴ந்னதே³ஹா ப³த்³த⁴யோக்ரா ஹயோத்தமா: । யுகா³நி பர்யகர்ஷந்த தத்ரதத்ர ஸ்ம பா⁴ரத। 6-71-35 (41846) அத்³ருʼஶ்யந்த ஸஸூதாஶ்ச ஸாஶ்வா: ஸரத²யோதி⁴ந: । ஏகேன ப³லினா ராஜன்வாரணேன விமர்தி³தா: ॥ 6-71-36 (41847) க³ந்த⁴ஹஸ்திமத³ஸ்ராவமாக்⁴ராய ப³ஹவோ ரணே। ஸன்னிபாதே ப³லௌகா⁴நாம்ʼ க³ஜைர்மம்ருʼதி³ரே க³ஜா: ॥ 6-71-37 (41848) ஸதோமரைர்மஹாமாத்ரைர்னிபதத்³பி⁴ர்க³தாஸுபி⁴: । ப³பூ⁴வாயோத⁴னம்ʼ ச²ன்னம்ʼ நாராசாபி⁴ஹதைர்க³ஜை: ॥ 6-71-38 (41849) ஸன்னிபாதே ப³லௌகா⁴நாம்ʼ ப்ரேஷிதைர்வரவாரணை: । நிபேதுர்யுதி⁴ ஸம்ப⁴க்³நா: ஸயோதா⁴: ஸத்⁴வஜா க³ஜா: ॥ 6-71-39 (41850) நாக³ராஜோபமைர்ஹஸ்தைர்னாகை³ராக்ஷிப்ய ஸம்ʼயுகே³ । வ்யத்³ருʼஶ்யந்த மஹாராஜ ஸம்ப⁴க்³நா ரத²கூப³ரா: ॥ 6-71-40 (41851) விஶீர்ணரத²ஸங்கா⁴ஶ்ச கேஶேஷ்வாக்ஷிப்ய த³ந்திபி⁴: । த்³ருமஶாகா² இவாவித்⁴ய நிஷ்பிஷ்டா ரதி²நோ ரணே ॥ 6-71-41 (41852) ரதே²ஷு ச ரதா²ந்யுத்³தே⁴ ஸம்ʼஸக்தான்வரவாரணா: । விகர்ஷந்தோ தி³ஶ: ஸர்வா: ஸம்பேது: ஸர்வஶப்³த³கா³: ॥ 6-71-42 (41853) தேஷாம்ʼ ததா² கர்ஷதாம்ʼ து க³ஜானாம்ʼ ரூபமாப³பௌ⁴ । ஸர:ஸு நலினீஜாலம்ʼ விஷக்தமிவ கர்ஷதாம் ॥ 6-71-43 (41854) ஏவம்ʼ ஸஞ்சா²தி³தம்ʼ தத்ர ப³பூ⁴வாயோத⁴னம்ʼ மஹத்। ஸாதி³பி⁴ஶ்ச பதா³தைஶ்ச ஸத்⁴வஜைஶ்ச மஹாரதை²: ॥ ॥ 6-71-44 (41855) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி பஞ்சமதி³வஸயுத்³தே⁴ ஏகஸப்ததிதமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-71-7 ஸ்தனயித்னுர்க³ர்ஜிதம் ॥

6-72-0 (41856) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-72-0x (4147) ஶிக²ண்டீ³ ஸஹ மத்ஸ்யேன விராடேன விஶாம்பதே। பீ⁴ஷ்மமாஶு மஹேஷ்வாஸமாஸஸாத³ ஸுது³ர்ஜயம் ॥ 6-72-1 (41857) த்³ரோணம்ʼ க்ருʼபம்ʼ விகர்ணம்ʼ ச மஹேஷ்வாஸம்ʼ மஹாப³லம் । ராஜ்ஞஶ்சான்யான்ரணே ஶூரான்ப³ஹூனார்ச்ச²த்³த⁴னஞ்ஜய: ॥ 6-72-2 (41858) ஸைந்த⁴வம்ʼ ச மஹேஷ்வாஸம்ʼ ஸாமாத்யம்ʼ ஸஹ ப³ந்து⁴பி⁴: । ப்ராச்யாம்ʼஶ்ச தா³க்ஷிணாத்யாம்ʼஶ்ச பூ⁴மிபான்பூ⁴மிபர்ஷப⁴ ॥ 6-72-3 (41859) புத்ரம்ʼ ச தே மஹேஷ்வாஸம்ʼ து³ர்யோத⁴னமமர்ஷணம் । து³:ஸஹம்ʼ சைவ ஸமரே பீ⁴மஸேனோ(அ)ப்⁴யவர்தத ॥ 6-72-4 (41860) ஸஹதே³வஸ்து ஶகுனிமுலூகம்ʼ ச மஹாரத²ம் । பிதாபுத்ரௌ மஹேஷ்வாஸாவப்⁴யவர்தத து³ர்ஜயௌ ॥ 6-72-5 (41861) யுதி⁴ஷ்டி²ரோ மஹாராஜ க³ஜானீகம்ʼ மஹாரத²: । ஸமவர்தத ஸங்க்³ராமே புத்ரேண நிக்ருʼதஸ்தவ ॥ 6-72-6 (41862) மாத்³ரீபுத்ரஸ்து நகுல: ஶூரஸங்க்ரந்த³னோ யுதி⁴ । த்ரிக³ர்தானாம்ʼ ப³லை: ஸார்த⁴ம்ʼ ஸமஸஞ்ஜத பாண்ட³வ: ॥ 6-72-7 (41863) அப்⁴யவர்தந்த ஸங்க்ருத்³தா⁴: ஸமரே ஸால்வகேகயான்। ஸாத்யகிஶ்சேகிதானஶ்ச ஸௌப⁴த்³ரஶ்ச மஹாரத²: ॥ 6-72-8 (41864) த்⁴ருʼஷ்டகேதுஶ்ச ஸமரே ராக்ஷஸஶ்ச க⁴டோத்கச: । நாகுலிஶ்ச ஶதானீக: ஸமரே ரத²புங்க³வ: । புத்ராணாம்ʼ தே ரதா²நீகம்ʼ ப்ரத்யுத்³யாதா: ஸுது³ர்ஜயா: ॥ 6-72-9 (41865) ஸேனாபதிரமேயாத்மா த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னோ மஹாப³ல: । த்³ரோணேன ஸமரே ராஜன்ஸமியாயோக்³ரகர்மணா ॥ 6-72-10 (41866) ஏவமேதே மஹேஷ்வாஸாஸ்தாவகா: பாண்ட³வை: ஸஹ । ஸமேத்ய ஸமரே ஶூரா: ஸம்ப்ராஹாரம்ʼ ப்ரசக்ரிரே ॥ 6-72-11 (41867) மத்⁴யந்தி³நக³தே ஸூர்யே நப⁴ஸ்யாகுலதாம்ʼ க³தே । குரவ: பாண்ட³வேயாஶ்ச நிஜக்⁴நுரிதரேதரம் ॥ 6-72-12 (41868) த்⁴வஜினோ ஹேமசித்ராங்கா³ விசரந்தோ ரணாஜிரே । ஸபதாகா ரதா² ரேஜுர்வையாக்⁴ரபரிவாரணா: ॥ 6-72-13 (41869) ஸமேதானாம்ʼ ச ஸமரே ஜிகீ³ஷூணாம்ʼ பரஸ்பரம் । ப³பூ⁴வ துமுல: ஶப்³த³: ஸிம்ʼஹானாமிவ நர்த³தாம் ॥ 6-72-14 (41870) தத்ராத்³பு⁴தமபஶ்யாஸ ஸம்ப்ரஹாரம்ʼ ஸுதா³ருணம்। யத³குர்வன்ரணே ஶூரா: ஸ்ருʼஞ்ஜயா: குருபி⁴: ஸஹ ॥ 6-72-15 (41871) நைவ க²ம்ʼ ந தி³ஶோ ராஜன்ன ஸூர்யம்ʼ ஶத்ருதாபன। விதி³ஶோ வாபி பஶ்யாம: ஶரைர்முக்தை: ஸமந்தத: ॥ 6-72-16 (41872) ஶக்தீனாம்ʼ விமலாக்³ராணாம்ʼ தோமராணாம்ʼ ததா²ஸ்யதாம் । நிஸ்த்ரிம்ʼஶானாம்ʼ ச பீதானாம்ʼ நீலோத்பலனிபா⁴: ப்ரபா⁴: ॥ 6-72-17 (41873) கவசானாம்ʼ விசித்ராணாம்ʼ பூ⁴ஷணானாம்ʼ ப்ரபா⁴ஸ்ததா² । க²ம்ʼ தி³ஶ: ப்ரதி³ஶஶ்சைவ பா⁴ஸயாமாஸுரோஜஸா ॥ 6-72-18 (41874) வபுர்பி⁴ஶ்ச நரேந்த்³ராணாம்ʼ சந்த்³ரஸூர்யஸமப்ரபை⁴: । விரராஜ ததா³ ராஜம்ʼஸ்தத்ரதத்ர ரணாங்க³ணம் ॥ 6-72-19 (41875) ரத²ஸங்கா⁴ நரவ்யாக்⁴ரா: ஸமாயாந்தஶ்ச ஸம்ʼயுகே³। விரேஜு: ஸமரே ராஜன்க்³ரஹா இவ நப⁴ஸ்தலே ॥ 6-72-20 (41876) பீ⁴ஷ்மஸ்து ரதி²நாம்ʼ ஶ்ரேஷ்டோ² பீ⁴மஸேனம்ʼ மஹாப³லம் । அவாரயத ஸங்க்ருத்³த⁴: ஸர்வஸைன்யஸ்ய பஶ்யத: ॥ 6-72-21 (41877) ததோ பீ⁴ஷ்மவினிர்முக்தா ருக்மபுங்கா²: ஶிலாஶிதா:। அப்⁴யங்க³ந்தமரே பீ⁴மம்ʼ தைலகௌ⁴தா: ஸுதேஜனா: ॥ 6-72-22 (41878) தஸ்ய ஶக்திம்ʼ மஹாவேக³ம்ʼ பீ⁴மஸேனோ மஹாப³ல: । க்ருத்³தா⁴ஶீவிஷஸங்காஶம்ʼ ப்ரேஷயாமாஸ பா⁴ரத ॥ 6-72-23 (41879) தாமாபதந்தீம்ʼ ஸஹஸா ருக்மத³ண்ட³ம்ʼ து³ராஸதா³ம்। சிச்சே²த³ ஸமரே பீ⁴ஷ்ம: ஶரை: ஸன்னதபர்வபி⁴: ॥ 6-72-24 (41880) ததோ(அ)பரேண ப⁴ல்லேன பீதேன நிஶிதேன ச। கார்முகம்ʼ பீ⁴மஸேனஸ்ய த்³விதா⁴ சிச்சே²த³ பா⁴ரத ॥ 6-72-25 (41881) அபாஸ்ய து த⁴னுஶ்சி²ந்னம்ʼ பீ⁴மஸேனோ மஹாப³ல: । ஶரைர்ப³ஹுபி⁴ரானர்ச்ச²த்³பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஶாந்தனவம்ʼ யுதி⁴ ॥ 6-72-26 (41882) ஸாத்யகிஸ்து ததஸ்தூர்ணம்ʼ பீ⁴ஷ்மமாஸாத்³ய ஸம்ʼயுகே³ । ஆகர்ணப்ரஹிதைஸ்த்ரீக்ஷ்ணைர்னிஶிதைஸ்திக்³மதேஜனை: ॥ 6-72-27 (41883) ஶரைர்ப³ஹுபி⁴ரானர்ச்ச²த்பிதரம்ʼ தே ஜனேஶ்வர । தத: ஸந்தா⁴ய வை தீக்ஷ்ணம்ʼ ஶரம்ʼ பரமதா³ருணம் ॥ 6-72-28 (41884) வார்ஷ்ணேயஸ்ய ரதா²த்³பீ⁴ஷ்ம: பாதயாமாஸ ஸாரதி²ம்। தஸ்யாஶ்வா: ப்ரத்³ருதா ராஜன்னிஹதே ரத²ஸாரதௌ² ॥ 6-72-29 (41885) தேன தேனைவ தா⁴வந்தி மனோமாருதரம்ʼஹஸ:। தத: ஸர்வஸ்ய ஸைன்யஸ்ய நி:ஸ்வனஸ்துமுலோ(அ)ப⁴வத் ॥ 6-72-30 (41886) ஹாஹாகாரஶ்ச ஸஞ்ஜஜ்ஞே பாண்ட³வானாம்ʼ மஹாத்மனாம் । அப்⁴யத்³ரவத க்³ருʼஹ்ணீத ஹயான்யச்ச²த தா⁴வத ॥ 6-72-31 (41887) இத்யாஸீத்துமுல: ஶப்³தோ³ யுயுதா⁴நரத²ம்ʼ ப்ரதி । ஏதஸ்மின்னேவ காலே து பீ⁴ஷ்ம: ஶாந்தனவஸ்ததா³ ॥ 6-72-32 (41888) ந்யஹனத்பாண்ட³வீம்ʼ ஸேனாமாஸுரீமிவ வ்ருʼத்ராஹா । தே வத்⁴யமானா பீ⁴ஷ்மேண பாஞ்சாலா: ஸோமகை: ஸஹ । ஸ்தி²ராம்ʼ யுத்³தே⁴ மதிம்ʼ க்ருʼத்வா பீ⁴ஷ்மமேவாபி⁴து³த்³ருவு: ॥ 6-72-33 (41889) த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னமுகா²ஶ்சாபி பார்தா²: ஶாந்தனவம்ʼ ரணே। அப்⁴யதா⁴வஞ்ஜிகீ³ஷந்தஸ்தவ புத்ரஸ்ய வாஹினீம் ॥ 6-72-34 (41890) ததை²வ கௌரவா ராஜன்பீ⁴ஷ்மத்³ரோணபுரோக³மா:। அப்⁴யதா⁴வந்த வேகே³ந ததோ யுத்³த⁴மவர்தத ॥ ॥ 6-72-35 (41891) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி பஞ்சமதி³வஸயுத்³தே⁴ த்³விஸப்ததிதமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-72-18 ஓஜஸா ஸ்வப்ரபா⁴வேண ॥

6-73-0 (41892) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-73-0x (4148) விராடோ(அ)ய த்ரிபி⁴ர்பா³ணைர்பீ⁴ஷ்மமார்ச்ச²ன்மஹாரத²ம் । விவ்யாத⁴ துரமாந்த்ராஸ்ய த்ரிபி⁴ர்பா³ணைர்மஹாரத²: ॥ 6-73-1 (41893) தம்ʼ ப்ரத்யவித்⁴யத்³த³ஶபி⁴ர்பீ⁴ஷ்ம: ஶாந்தனவ: ஶரை:। ருக்மபுங்கை²ர்மஹேஷ்வாஸ: க்ருʼதஹஸ்தோ மஹாப³ல: ॥ 6-73-2 (41894) த்³ரௌணிர்கா³ண்டீ³வத⁴ன்வானம்ʼ பீ⁴மத⁴ன்வா மஹாரத²: । அவித்⁴யதி³ஷுபி⁴: ஷங்பி⁴ர்த்³ருʼட⁴ஹஸ்த: ஸ்தனாந்தரே ॥ 6-73-3 (41895) கார்முகம்ʼ தஸ்ய சிச்சே²த³ ப²ல்கு³ந: பரவீரஹா । அவித்⁴யச்ச ப்⁴ருʼஶம்ʼ தீக்ஷ்ணை: பத்ரிபி⁴: ஶத்ருகர்ஶன: ॥ 6-73-4 (41896) ஸோ(அ)ன்யத்கார்முகமாதா³ய வேக³வான்க்ரோத⁴மூர்ச்சி²த:। அம்ருʼஷ்யமாண: பார்தே²ந கார்முகச்சே²த³மாஹவே ॥ 6-73-5 (41897) அவித்⁴யத்ப²ல்கு³நம்ʼ ராஜன்னவத்யா நிஶிதை: ஶரை: । வாஸுதே³வம்ʼ ச ஸப்தத்யா விவ்யாத⁴ பரமேஷுபி⁴: ॥ 6-73-6 (41898) தத: க்ரோதா⁴பி⁴தாம்ராக்ஷ: க்ருʼஷ்ணேன ஸஹ ப²ல்கு³ந: । தீ³ர்க⁴முஷ்ணம்ʼ ச நி:ஶ்வஸ்ய சிந்தயித்வா புன:புன: ॥ 6-73-7 (41899) த⁴னு: ப்ரபீட்³ய வாமேன கரேணாமித்ரகர்ஶன: । கா³ண்டீ³வத⁴ன்வா ஸங்க்ருத்³த⁴: ஶிதான்ஸன்னதபர்வண: ॥ 6-73-8 (41900) ஜீவிதாந்தகரான்கோ⁴ரான்ஸமாத³த்த ஶிலீமுகா²ந்। தைஸ்தூர்ணம்ʼ ஸமரே(அ)வித்⁴யத்³ரௌணிம்ʼ ப³லவதாம்ʼ வர: ॥ 6-73-9 (41901) தஸ்ய தே கவசம்ʼ பி⁴த்த்வா பபு: ஶோணிதமாஹவே। ந விவ்யதே² ச நிர்பி⁴ந்னோ த்³ரௌணிர்கா³ண்டீ³வத⁴ன்வனா ॥ 6-73-10 (41902) ததை²வ ச ஶராந்த்³ரௌணி: ப்ரவிமுஞ்சன்னவிஹ்வல: । தஸ்தௌ² ச ஸமரே ராஜம்ʼஸ்த்ராதுமிச்ச²ன்மஹாவ்ரதம் ॥ 6-73-11 (41903) தஸ்ய தத்ஸுமஹத்கர்ம ஶஶம்ʼஸு: குருஸத்தமா: । யத்க்ருʼஷ்ணாப்⁴யாம்ʼ ஸமேதாப்⁴யாமப்⁴யாபதத ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-73-12 (41904) ஸ ஹி நித்யமனீகேஷு யுத்⁴யதே(அ)ப⁴யமாஸ்தித:। அஸ்த்ரக்³ராமம்ʼ ஸஸம்ʼஹாரம்ʼ த்³ரோணாத்ப்ராப்ய ஸுது³ர்லப⁴ம் ॥ 6-73-13 (41905) மமைஷ ஆசார்யஸுதோ த்³ரோணஸ்யாபி ப்ரிய: ஸுத: । ப்³ராஹ்மணஶ்ச விஶேஷேண மானநீயோ மமேதி ச ॥ 6-73-14 (41906) ஸமாஸ்த²ஆய மதிம்ʼ வீரோ பீ³ப⁴த்ஸு: ஸத்ருதாபன: । க்ருʼபாம்ʼ சக்ரே ரத²ஶ்ரேஷ்டோ² பா⁴ரத்³வாஜஸுதம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-73-15 (41907) த்³ரௌணிம்ʼ த்யக்த்வா ததோ யுத்³தே⁴ கௌந்தேய: ஶ்வேதவாஹன:। யுயுதே⁴ தாவகான்னிக்⁴நம்ʼஸ்த்வரமாண: பராக்ரமீ ॥ 6-73-16 (41908) து³ர்யோத⁴னஸ்து த³ஶபி⁴ர்கா³ர்த்⁴ரபத்ரை: ஶிலாஶிதை: । பீ⁴மஸேனம்ʼ மஹேஷ்வாஸம்ʼ ருக்மபுங்கை²: ஸமார்பயத் ॥ 6-73-17 (41909) பீ⁴மஸேன: ஸுஸங்க்ருத்³த⁴: பராஸுகரணம்ʼ த்³ருʼட⁴ம் । சித்ரம்ʼ கார்முகமாத³த்த ஶராம்ʼஶ்ச நிஶிதாந்த³ஶ ॥ 6-73-18 (41910) ஆகர்ணப்ரஹிதைஸ்தீக்ஷ்ணைர்வேக³வத்³பி⁴ரஜிஹ்மகை³:। அவித்⁴யத்தூர்ணமவ்யக்³ர: குருராஜம்ʼ மஹோரஸி ॥ 6-73-19 (41911) தஸ்ய காஞ்சனஸூத்ரஸ்த²: ஶரை: ஸஞ்சா²தி³தோ மணி:। ரராஜோரஸி கே² ஸூர்யோ க்³ரஹைரிவ ஸமாவ்ருʼத:॥ 6-73-20 (41912) புத்ரஸ்து தவ தேஜஸ்வீ பீ⁴மஸேனேன தாடி³த। நாம்ருʼஷ்யத யதா² நாக³ஸ்தலஶப்³த³ம்ʼ மதோ³த்கட: ॥ 6-73-21 (41913) தத: ஶரைர்மஹாராஜ ருக்மபுங்கை²: ஶிலாஶிதை: । பீ⁴மம்ʼ விவ்யாத⁴ ஸங்க்ருத்³த⁴ஸ்த்ராஸயானோ வரூதி²நீம் ॥ 6-73-22 (41914) தௌ யுத்⁴யமானௌ ஸமரே ப்⁴ருʼஶமன்யோன்யவிக்ஷதௌ । புத்ரௌ தே தே³வஸங்காஶௌ வ்யரோசேதாம்ʼ மஹாப³லௌ ॥ 6-73-23 (41915) சித்ரஸேனம்ʼ நரவ்யாக்⁴ரம்ʼ ஸௌப⁴த்³ர: பரவீரஹா। அவித்⁴யத்³த³ஶபி⁴ர்பா³ணை: புருமித்ரம்ʼ ச ஸப்தபி⁴: ॥ 6-73-24 (41916) ஸத்யவ்ரதம்ʼ ச ஸப்தத்யா வித்³த்⁴வா ஶக்ரஸமோ யுதி⁴। ந்ருʼத்யன்னிவ ரணே வீர ஆர்திம்ʼ ந: ஸமஜீஜனத் ॥ 6-73-25 (41917) தம்ʼ ப்ரத்யவித்⁴யத்³த³ஶபி⁴ஶ்சித்ரஸேன: ஶிலீமுகை²: । ஸத்யவ்ரதஶ்ச நவபி⁴: புருமித்ரஶ்ச ஸப்தபி⁴: ॥ 6-73-26 (41918) ஸ வித்³தோ⁴ விக்ஷரன்ரக்தம்ʼ ஶத்ருஸம்ʼவாரணம்ʼ மஹத்। சிச்சே²த³ சித்ரஸேனஸ்ய சித்ரம்ʼ கார்முகமார்ஜுனி: ॥ 6-73-27 (41919) பி⁴த்த்வா சாஸ்ய தனுத்ராணம்ʼ ஶரேணோரஸ்யதாட³யத் । ததஸ்தே தாவகா வீரா ராஜபுத்ரா மஹாரதா²: ॥ 6-73-28 (41920) ஸமேத்ய யுதி⁴ ஸம்ʼரப்³தா⁴ விவ்யது⁴ர்னிஶிதை: ஶரை:। தாம்ʼஶ்ச ஸர்வாஞ்ஶரைஸ்தீக்ஷ்ணைர்ஜகா⁴ந பரமாஸ்த்ரவித் ॥ 6-73-29 (41921) தஸ்ய த்³ருʼஷ்ட்வா து தத்கர்ம பரிவவ்ரு: ஸுதாஸ்தவ। த³ஹந்தம்ʼ ஸமரே ஸைன்யம்ʼ வனே கக்ஷம்ʼ யதோ²ல்ப³ணம் ॥ 6-73-30 (41922) அபேதஶிஶிரே காலே ஸமித்³த⁴மிவ பாவகம் । அத்யரோசத ஸௌப⁴த்³ரஸ்தவ ஸைன்யானி நாஶயன் ॥ 6-73-31 (41923) தத்தஸ்ய சரிதம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா பௌத்ரஸ்தவ விஶாம்பதே । லக்ஷ்மணோ(அ)ப்⁴யபதத்தூர்ணம்ʼ ஸாத்தீபுத்ரமாஹவே ॥ 6-73-32 (41924) அபி⁴மன்யுஸ்து ஸங்க்ருத்³தோ⁴ லக்ஷ்மணம்ʼ ஶுப⁴லக்ஷணம் । விவ்யாத⁴ நிஶிதை: ஷஙபி⁴: ஸாரதி²ம்ʼ ச த்ரிபி⁴: ஶரை: ॥ 6-73-33 (41925) ததை²வ லக்ஷ்மணோ ராஜன்ஸௌப⁴த்³ரம்ʼ நிஶிதை: ஶரை:। அவித்⁴யத மஹாராஜ தத³த்³பு⁴தமிவாப⁴வத் ॥ 6-73-34 (41926) தஸ்யாஶ்வாம்ʼஶ்சதுரோ ஹத்வா ஸாரதி²ம்ʼ ச மஹாப³ல: । அப்⁴யத்³ரவத ஸௌப⁴த்³ரோ லக்ஷ்மணம்ʼ நிஶிதை: ஶரை: ॥ 6-73-35 (41927) ஹதாஶ்வே து ரதே² திஷ்ட²ம்̐ல்லக்ஷ்மண: பரவீரஹா । ஶக்திம்ʼ சிக்ஷேப ஸங்க்ருத்³த⁴: ஸௌப⁴த்³ரஸ்ய ரத²ம்ʼ ப்ரதி॥ 6-73-36 (41928) தாமாபதந்தீம்ʼ ஸஹஸா கோ⁴ரரூபாம்ʼ து³ராஸதா³ம்। அபி⁴மன்யு: ஶரைஸ்தீக்ஷ்ணைஶ்சிச்சே²த³ பு⁴ஜகோ³பமாம் ॥ 6-73-37 (41929) தத: ஸ்வரத²மாரோப்ய லக்ஷ்மணம்ʼ கௌ³தமஸ்ததா³। அபோவாஹ ரதே²நாஜௌ ஸர்வஸைன்யஸ்ய பஶ்யத: ॥ 6-73-38 (41930) தத: ஸமாகுலே தஸ்மின்வர்தமானே மஹாப⁴யே । அப்⁴யத்³ரவஞ்ஜிகா⁴ம்ʼஸந்த: பரஸ்பரவதை⁴ஷிண: ॥ 6-73-39 (41931) தாவகாஶ்ச மஹேஷ்வாஸா: பாண்ட³வாஶ்ச மஹாரதா²: । ஜுஹ்வந்த: ஸமரே ப்ராணான்னிஜக்⁴நுரிதரேதரம் ॥ 6-73-40 (41932) முக்தகேஶா விகவசா விரதா²ஶ்சி²ந்னகார்முகா: । பா³ஹுப⁴இ: ஸமயுத்⁴யந்த ஸ்ருʼஞ்ஜயா: குருபி⁴: ஸஹ ॥ 6-73-41 (41933) ததோ பீ⁴ஷ்மோ மஹாபா³ஹு: பாண்ட³வானாம்ʼ மஹாத்மனாம் । ஸேனாம்ʼ ஜகா⁴ந ஸங்க்ருத்³தோ⁴ தி³வ்யைரஸ்த்ரைர்மஹாப³ல: ॥ 6-73-42 (41934) ஹதேஶ்வரைர்க³ஜைஸ்தத்ர நரைரஶ்வைஶ்ச பாதிதை: । ரதி²பி⁴: ஸாதி³பி⁴ஶ்சைவ ஸமாஸ்தீர்யத மேதி³நீ ॥ ॥ 6-73-43 (41935) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி பஞ்சமதி³வஸயுத்³தே⁴ த்ரிஸப்ததிதமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-73-32 ஸாத்வதீபுத்ரம்ʼ அபி⁴மன்யும் ॥

6-74-0 (41936) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-74-0x (4149) அத² ராஜன்மஹாபா³ஹு: ஸாத்யகிர்யுத்³த⁴து³ர்மத³:। விக்ருʼஷ்ய சாபம்ʼ ஸமரே பா⁴ரஸாஹமனுத்தமம் ॥ 6-74-1 (41937) யத்தத்ஸக்²யுஸ்து பூர்வேண அர்ஜுனாது³பஶிக்ஷிதம் । ப்ரகா³ட⁴ம்ʼ லகு⁴ சித்ரம்ʼ ச த³ர்ஶயன்ஹஸ்தலாக⁴வம்। ப்ராமுஞ்சத்புங்க²ஸம்ʼயுக்தாஞ்ஶரானாஶீவிஷோபமான் ॥ 6-74-2 (41938) தஸ்ய விக்ஷிபதஸ்சா²பம்ʼ ஶரானந்யாம்ʼஶ்ச முஞ்சத:। ஆத³தா³நஸ்ய பூ⁴யஶ்ச ஸந்த³தா⁴நஸ்ய சாபரான் ॥ 6-74-3 (41939) க்ஷிபதஶ்ச பராம்ʼஸ்தஸ்ய ரணே ஶத்ரூன்வினிக்⁴நத:। த³த்³ருʼஶே ரூபமத்யர்த²ம்ʼ மேக⁴ஸ்யேவ ப்ரவர்ஷத: ॥ 6-74-4 (41940) தமுதீ³ர்யந்தமாலோக்ய ராஜா து³ர்யோத⁴ஸ்தத: । ரதா²நாமயுதம்ʼ தஸ்ய ப்ரேஷயாமாஸ பா⁴ரத ॥ 6-74-5 (41941) தாம்ʼஸ்து ஸர்வான்மஹேஷ்வாஸான்ஸாத்யகி: ஸத்யவிக்ரம: । ஜகா⁴ந பரமேஷ்வாஸோ தி³வ்யேனாஸ்த்ரேண வீர்யவான் ॥ 6-74-6 (41942) ஸ க்ருʼத்கவா தா³ருணம்ʼ கர்ம ப்ரக்³ருʼஹீதஶராஸன:। ஆஸஸாத³ ததோ வீரோ பூ⁴ரிஶ்ரவஸமாஹவே॥ 6-74-7 (41943) ஸ ஹி ஸந்த்³ருʼஶ்ய ஸேனாம்ʼ தே யுயுதா⁴நேன பாதிதாம் । அப்⁴யதா⁴வத ஸங்க்ருத்³த⁴: குரூணாம்ʼ கீர்திவர்த⁴ன: ॥ 6-74-8 (41944) இந்த்³ராயுத⁴ஸவர்ணம்ʼ து விஸ்பா²ர்ய ஸுமஹத்³த⁴னு: । ஸ்ருʼஷ்டவான்வஜ்ரஸங்காஶாஞ்ஶரானாஶீவிஷோபமான் ॥ 6-74-9 (41945) ஸஹஸ்ரஶோ மாஹாராஜ த³ர்ஶயன்பாணிலாக⁴வம் । ஶராம்ʼஸ்தான்ம்ருʼத்யுஸம்ʼஸ்பர்ஶான்ஸாத்யகேஶ்ச பதா³நுகா³: ॥ 6-74-10 (41946) ந விஷேஹுஸ்ததா³ ராஜந்து³த்³ருவுஸ்தே ஸமந்தத: । விஹாய ஸாத்யகிம்ʼ ராஜன்ஸமரே யுத்³த⁴து³ர்மத³ம் ॥ 6-74-11 (41947) தம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா யுயுதா⁴நஸ்ய ஸுதா த³ஶ மஹாப³லா: । மஹாரதா²:க ஸமாக்²யாதாஶ்சித்ரவர்மாயுத⁴த்⁴வஜா: ॥ 6-74-12 (41948) ஸமாஸாத்³ய மஹேஷ்வாஸம்ʼ பூ⁴ரிஶ்ரவஸமாஹவே। ஊசு: ஸர்வே ஸுஸம்ʼரப்³தா⁴ யூபகேதும்ʼ மஹாரணே ॥ 6-74-13 (41949) போ⁴போ⁴ கௌரவாதா³யாத³ ஸஹாஸ்மாபி⁴ர்மஹாப³ல । ஏஹி யுத்⁴யஸ்வ ஸங்க்³ராமே ஸமஸ்தை: ப்ருʼத²கே³வ வா ॥ 6-74-14 (41950) அஸ்மான்வா த்வம்ʼ பராஜித்ய யஶ: ப்ராப்னுஹி ஸம்ʼயுகே³। வயம்ʼ வா த்வாம்ʼ பராஜித்ய ப்ரீதிம்ʼ தா⁴ஸ்யாமஹே பிது: ॥ 6-74-15 (41951) ஏவமுக்தஸ்ததா³ ஶூரைஸ்தானுவாச மஹாப³ல: । வீர்யஶ்லாகீ⁴ நரஶ்ரேஷ்ட²ஸ்தாந்த்³ருʼஷ்ட்வா ஸமவஸ்தி²தான் ॥ 6-74-16 (41952) ஸாத்⁴வித³ம்ʼ கத்²யதே வீரா யந்த்³யேவம்ʼ மதிரத்³ய வ:। யுத்⁴யத்⁴வம்ʼ ஸஹிதா யத்தா நிஹனிஷ்யாமி வோ ரணே ॥ 6-74-17 (41953) ஏவமுக்தா மஹேஷ்வாஸாஸ்தே வீரா: க்ஷிப்ரகாரிண: । மஹதா ஶரவர்ஷேண அப்⁴யதா⁴வன்னரிந்த³மம் ॥ 6-74-18 (41954) ஸோ(அ)பராஹ்ணே மஹாராஜ ஸங்க்³ராமஸ்துமுலோ(அ)ப⁴வத்। ஏகஸ்ய ச ப³ஹூனாம்ʼ ச ஸமேதானாம்ʼ ரணாஜிரே ॥ 6-74-19 (41955) தமேகம்ʼ ரதி²நாம்ʼ ஶ்ரேஷ்ட²ம்ʼ ஶரைஸ்தே ஸமவாகிரன் । ப்ராவ்ருʼஷீவ யதா² மேரும்ʼ ஸிஷிசுர்ஜலதா³ ந்ருʼப ॥ 6-74-20 (41956) தைஸ்து முக்தாஞ்ஶரான்கோ⁴ரான்யமத³ண்டா³ஶனிப்ரபா⁴ந் । அஸம்ப்ராப்தானஸம்ப்⁴ராகந்திஶ்சிச்சே²தா³ஶு மஹாரத²: ॥ 6-74-21 (41957) தத்ராத்³பு⁴தமபஶ்யாம ஸௌமத³த்தே: பராக்ரமம் । யதே³கோ ப³ஹுபி³ர்யுத்³தே⁴ ஸமஸஞ்ஜத³பீ⁴தவத் ॥ 6-74-22 (41958) விஸ்ருʼஜ்ய ஶரவ்ருʼஷ்டிம்ʼ தாம்ʼ த³ஶ ராஜன்மஹாரதா²: । பரிவார்ய மஹாபா³ஹும்ʼ நிஹந்துமுபசக்ரமு: ॥ 6-74-23 (41959) ஸமத³த்திஸ்தத: க்ருத்³த⁴ஸ்தேஷாம்ʼ சாபானி பா⁴ரத । சிச்சே²த³ ஸமரே ராஜன்யுத்⁴யமானோ மஹாரதை²: ॥ 6-74-24 (41960) அதை²ஷாம்ʼ சி²ந்னத⁴னுஷாம்ʼ ஶரை: ஸன்னதபர்வபி⁴: । சிச்சே²த³ ஸமரே ராஜஞ்ஶிராம்ʼஸி ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-74-25 (41961) தே ஹதா ந்யபதன்ராஜன்வஜ்ரப⁴க்³நா இவ த்³ருமா: । 6-74-26bதாந்த்³ருʼஷ்ட்வா நிஹதான்வீரோ ரணே புத்ரான்மஹாப³லான் ॥ 6-74-26 (41962) வார்ஷ்ணேயோ வினத³ராஜன்பூ⁴ரிஶ்ரவஸமப்⁴யயாத்। ரத²ம்ʼ ரதே²ந ஸமரே பீட³யித்வா மஹாப³லௌ ॥ 6-74-27 (41963) தாவன்யோன்யம்ʼ ஹி ஸமரே நிஹத்ய ரத²வாஜின: । விரதா²வபி⁴வல்க³ந்தௌ ஸமேயாதாம்ʼ மஹாரதௌ² ॥ 6-74-28 (41964) ப்ரக்³ருʼஹீதமஹாக²ங்கௌ³ தௌ சர்மவரதா⁴ரிணௌ । ஶுஶுபா⁴தே நரவ்யாக்⁴ரௌ யுத்³தா⁴ய ஸமவஸ்தி²தௌ ॥ 6-74-29 (41965) அஸஹ்யமஸியுத்³தா⁴ய பூ⁴ரிஶ்ரவஸமாஹவே। மத்வா வ்ருʼகோத³ரஸ்தூர்ணமபி⁴ப்லுத்ய மஹாரத²: ॥ 6-74-30 (41966) தத: ஸாத்யகிமப்⁴யேத்ய நிஸ்த்ரிம்ʼஶவரதா⁴ரிணம் । பீ⁴மஸேனஸ்த்வரன்ராஜன்ரத²மாரோபயத்ததா³ ॥ 6-74-31 (41967) தவாபி தனயோ ராஜன்பூ⁴ரிஶ்ரவஸமாஹவே। ஆரோபயத்³ரத²ம்ʼ தூர்ணம்ʼ பஶ்யதாம்ʼ ஸர்வத⁴ன்வினாம் ॥ 6-74-32 (41968) தஸ்மிஸ்ததா² வர்தமானே ரணே பீ⁴ஷ்மம்ʼ மஹாரத²ம்। அயோத⁴யந்த ஸம்ʼரப்³தா⁴: பாண்ட³வா ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-74-33 (41969) லோஹிதாயதி சாதி³த்யே த்வரமாணோ த⁴னஞ்ஜய: । பஞ்சவிம்ʼஶதிஸாஹஸ்ரான்னிஜகா⁴ந மஹாரதா²ந் ॥ 6-74-34 (41970) தே ஹி து³ர்யோத⁴னாதி³ஷ்டாஸ்ததா³ பார்த²னிப³ர்ஹணே । ஸம்ப்ராப்யைவ க³தா நாஶம்ʼ ஶலபா⁴ இவ பாவகம் ॥ 6-74-35 (41971) ததோ மத்ஸ்யா: கேகயாஶ்ச த⁴னுர்வேத³விஶாரதா³: । பரிவவ்ருஸ்ததா³ பார்த²ம்ʼ ஸஹபுத்ரம்ʼ மஹாரத²ம் ॥ 6-74-36 (41972) ஏவஸ்மின்னேவ காலே து ஸூர்யே(அ)ஸ்தமுபக³ச்ச²தி। ஸர்வேஷாம்ʼ சைவ ஸைன்யானாம்ʼ ப்ரமோஹ: ஸமஜாயத ॥ 6-74-37 (41973) அவஹாரம்ʼ ததஶ்சக்ரே பிதா தே³வவ்ரதஸ்தவ । ஸந்த்⁴யாகாலே மஹாராஜ ஸைன்யானாம்ʼ ஶ்ராந்தவாஹன: ॥ 6-74-38 (41974) பாண்ட³வானாம்ʼ குரூணாம்ʼ ச பரஸ்பரஸமாக³மே। தே ஸேனே ப்⁴ருʼஶஸம்ʼவிக்³நே யயது: ஸ்வம்ʼ நிவேஶனம் ॥ 6-74-39 (41975) தத: ஸ்வஶிபி³ரம்ʼ க³த்வா ந்யவிஶம்ʼஸ்தத்ர பா⁴ரத। பாண்ட³வா: ஸ்ருʼஞ்ஜயை: ஸார்த⁴ம்ʼ குரவஶ்ச யதா²விதி⁴: ॥ ॥ 6-74-40 (41976) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி ப·ஞ்சமதி³வஸயுத்³த⁴ஏ சது:ஸப்ததிதமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-75-0 (41977) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-75-0x (4150) விஹ்ருʼத்ய து ததோ ராஜன்ஸஹிதா: குருபாண்ட³வா: । வ்யதீதாயாம்ʼ து ஶர்வர்யாம்ʼ புனர்யுத்³தா⁴ய நிர்யயு: ॥ 6-75-1 (41978) தத: ஶப்³தோ³ மஹானாஸீத்தவ தேஷாம்ʼ ச பா⁴ரத । யுஜ்யதாம்ʼ ரத²முக்²யானாம்ʼ கல்ப்யதாம்ʼ சைவ த³ந்தினாம் ॥ 6-75-2 (41979) ஸம்ʼநஹ்யதாம்ʼ பதா³தீனாம்ʼ ஹயானாம்ʼ சைவ பா⁴ரத। ஶங்க²து³ந்து³பி⁴நாத³ஶ்ச துமுல: ஸர்வதோ(அ)ப⁴வத் ॥ 6-75-3 (41980) ததோ யுதி⁴ஷ்டி²ரோ ராஜா த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னமபா⁴ஷத। வ்யூஹம்ʼ வ்யூஹஸ்வ பாஞ்சால மகரம்ʼ ஶத்ருனாஶனம் ॥ 6-75-4 (41981) ஏவமுக்தஸ்து பார்தே²ந த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னோ மஹாரத²:। வ்யாதி³தே³ஶ யதா²ந்யாயம்ʼ ரதி²நோ ரதி²நாம்ʼ வர: ॥ 6-75-5 (41982) ஶிரோ(அ)பூ⁴த்³த்³ருபத³ஸ்தஸ்ய பாண்ட³வஶ்ச த⁴னஞ்ஜய:। சக்ஷுஷீ ஸஹதே³வஶ்ச நகுலஶ்ச மஹாரத²: ॥ 6-75-6 (41983) துண்ட³மாஸீன்மஹாராஜ பீ⁴மஸேனோ மஹாப³ல: । ஸௌப⁴த்³ரோ த்³ரௌபதே³யாஶ்ச ராக்ஷஸஶ்ச க⁴டோத்கச: ॥ 6-75-7 (41984) ஸாத்யகிர்த⁴ர்மராஜஶ்ச வ்யூஹக்³ரீவாம்ʼ ஸமாஸ்தி²தா: । ப்ருʼஷ்ட²மாஸீன்மஹாராஜ விராடோ வாஹினீபதி: ॥ 6-75-9aத்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னோ மஹாராஜ மஹத்யா ஸேனயா வ்ருʼத: । கேகயா ப்⁴ராதர: பஞ்ச வாமபார்ஶ்வம்ʼ ஸமாஶ்ரிதா: ॥ 6-75-8 (41985) த்⁴ருʼஷ்டகேதுர்னரவ்யாக்⁴ரஶ்சேகிதானஶ்ச வீர்யவான்। த³க்ஷிணம்ʼ பக்ஷமாஶ்ரித்ய ஸ்தி²தௌ வ்யூஹஸ்ய ரக்ஷணே ॥ 6-75-10 (41986) பாத³யோஸ்து மஹாராஜ ஸ்தி²த: ஶ்ரீமான்மஹாரத²:। குந்திபோ⁴ஜ: ஶதானீகோ மஹத்யா ஸேனயா வ்ருʼத: ॥ 6-75-11 (41987) ஶிக²ண்டீ³ து மஹேஷ்வாஸ: ஸோமகை: ஸம்ʼவ்ருʼதோ ப³லீ । இராவாம்ʼஶ்ச தத: புச்சே² மகரஸ்ய வ்யவஸ்தி²தௌ ॥ 6-75-12 (41988) ஏவமேதம்ʼ மஹாவ்யூஹம்ʼ வ்யூஹ்ய பா⁴ரத பாண்·ட³வா: । ஸூர்யோத³யே மஹாராஜ புனர்யுத்³தா⁴ய த³ம்ʼஶிதா:க ॥ 6-75-13 (41989) கௌரவானப்⁴யயுஸ்தூர்ணம்ʼ ஹஸ்த்யஶ்வரத²பத்திபி⁴: । ஸமுச்ச்²ரிதைர்த்⁴வஜைஶ்ச²த்ரை: ஶஸ்த்ரைஶ்ச விமலை: ஶிதை: ॥ 6-75-14 (41990) வ்யூட⁴ம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா து தத்ஸைன்யம்ʼ பிதா தே³வவ்ரதஸ்தவ । கௌஞ்சேன மஹதா ராஜன்ப்ரத்யவ்யூஹத வாஹினீம் ॥ 6-75-15 (41991) தஸ்ய துண்டே³ மஹேஷ்வாஸோ பா⁴ரத்³வாஜோ வ்யரோசத। அஶ்வத்தா²மா க்ருʼபஶ்சைவ சக்ஷுராஸ்தாம்ʼ ஜனேஶ்வர ॥ 6-75-16 (41992) க்ருʼதவர்மா து ஸஹித: காம்போ⁴ஜைரத² பா³ஹ்லிகை: । ஶிரஸ்யாஸீன்னரஶ்ரேஷ்ட²: ஶ்ரேஷ்ட²: ஸர்வத⁴னுஷ்மதாம் ॥ 6-75-17 (41993) க்³ரீவாயாம்ʼ ஶூரஸேனஶ்ச தவ புத்ரஶ்ச மாரிஷ । து³ர்யோத⁴னோ மஹாராஜ ராஜபி⁴ர்ப³ஹுபி⁴ர்வ்ருʼத: ॥ 6-75-18 (41994) ப்ராக்³ஜோதிஷஸ்து ஸஹிதோ மத்³ரஸௌவீரகேகயை: । உரஸ்யபூ⁴ந்னரஶ்ரேஷ்ட² மஹத்யா ஸேனயா வ்ருʼத: ॥ 6-75-19 (41995) ப்ருʼஷ்டே² சாஸ்தாம்ʼ மஹேஷ்வாஸாவாவந்த்யௌ ஸபதா³நுகௌ³: । ஸ்வஸேனயா ச ஸஹித: ஶுஶர்மா ப்ரஸ்த²லாதி⁴ப: । வாமம்ʼ பக்ஷம்ʼ ஸமாஶ்ரித்ய த³ம்ʼஶித: ஸமவஸ்தி²த: ॥ 6-75-20 (41996) துஷாரா யவனாஶ்சைவ ஶகாஶ்ச ஸஹ சூசுபை: । த³க்ஷிணம்ʼ பக்ஷமாஶ்ரித்ய ஸ்தி²தா வ்யூஹஸ்த பா⁴ரத ॥ 6-75-21 (41997) ஶ்ருதாயுஶ்ச ஶாதாயுஶ்ச ஸௌமத³த்திஶ்ச மாரிஷ । வ்யூஹஸ்ய ஜக⁴னே தஸ்தூ² ரக்ஷமாணா: பரஸ்பரம் ॥ 6-75-22 (41998) ததோ யுத்³தா⁴ய ஸஞ்ஜக்³மு: பாண்ட³வா: கௌரவை: ஸஹ। ஸூர்யோத³யே மஹாராஜ ப்ராவர்தத ஜனக்ஷய: ॥ 6-75-23 (41999) ப்ரதீயூ ரதி²நோ நாமான்னாகா³ஶ்ச ரதி²நோ யயு: । ஹயாரோஹான்ரதா²ரோஹா ரதி²நஶ்சாபி ஸாதி³ந: ॥ 6-75-24 (42000) ஸாதி³நஶ்ச ஹயான்ராஜன்ரதி²நஶ்ச மஹாரணே । ஹஸ்த்யாரோஹான்ஹயாரோஹா ரதி²ந: ஸாதி³நஸ்ததா² ॥ 6-75-25 (42001) ரதி²ந: பத்திபி⁴: ஸார்த⁴ம்ʼ ஸாதி³நஶ்சாபி பத்திபி⁴: । அன்யோன்யம்ʼ ஸமரே ராஜன்ப்ரத்யதா⁴வன்னமர்ஷிதா: ॥ 6-75-26 (42002) பீ⁴மஸேனார்ஜுனயமைர்கு³ப்தா சான்யைர்மஹாரதை²: । ஶுஶுபே⁴ பாண்ட³வீ ஸேனா நக்ஷத்ரைரிவ ஶர்வரீ ॥ 6-75-27 (42003) ததா² பீ⁴ஷ்மக்ருʼபத்³ரோணஶல்யது³ர்யோத⁴னாதி³பி⁴: । தவாபி ச ப³பௌ⁴ ஸேனா க்³ரஹைர்த்³யௌரிவ ஸம்ʼவ்ருʼதா: ॥ 6-75-28 (42004) பீ⁴மஸேனஸ்து கௌந்தேயோ த்³ரோணம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா பராக்ரமீ । அப்⁴யயாஞ்ஜவனைரஶ்வைர்பா⁴ரத்³வாஜஸ்ய வாஹினீம் ॥ 6-75-29 (42005) த்³ரோணாஸ்து ஸமரே க்ருத்³தோ⁴ பீ⁴மம்ʼ நவபி⁴ராயஸை: । விவ்யாத⁴ ஸமரஶ்லாகீ⁴ மர்மாண்யுத்³தி³ஷ்ய வீர்யவான் ॥ 6-75-30 (42006) த்³ருʼடா⁴ஹதஸ்தோ பீ⁴மோ பா⁴ரத்³வாஜஸ்ய ஸம்ʼயுகே³। ஸாரதி²ம்ʼ ப்ரேஷயாமாஸ யமஸ்ய ஸத³னம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-75-31 (42007) ஸ ஸங்க்³ருʼஹ்ய ஸ்கவயம்ʼ வாஹான்பா⁴ரத்³வாஜ: ப்ரதாபவான் । வ்யத⁴மத்பாண்ட³வீம்ʼ ஸேனாம்ʼ தூலராஶிமிவானல: ॥ 6-75-32 (42008) தே வத்³யமானா த்³ரோணேன பீ⁴ஷ்மேண ச நரோத்தமா: । ஸ்ருʼஞ்ஜயா: தாவகம்ʼ ஸைன்யம்ʼ பீ⁴மார்ஜுனபரிக்ஷதம் ॥ 6-75-33 (42009) ததை²வ தாவகம்ʼ ஸைன்யம்ʼ பீ⁴மார்ஜுனபரிக்ஷதம்। முஹ்யதே தத்ரதத்ரைவ ஸமதே³வ வராங்க³னா॥ 6-75-34 (42010) அபி⁴த்³யேதாம்ʼ ததோ வ்யூஹௌ தஸ்மின்வீரவரக்ஷயே। ஆஸீத்³வ்யதிகரோ கோ⁴ரஸ்தவ தேஷாம்ʼ ச பா⁴ரத ॥ 6-75-35 (42011) தத³த்³பு⁴தமபஶ்யாம தாவகானாம்ʼ பரை: ஸஹ । ஏகாயனக³தா: ஸர்வே யத³யுத்⁴யந்த பா⁴ரத ॥ 6-75-36 (42012) ப்ரதிஸம்ʼவார்ய சாஸ்த்ராணி தே(அ)ன்யோன்யஸ்ய விஶாம்பதே । யுயுது⁴: பாண்ட³வாஶ்சைவ கௌரவாஶ்ச மஹாப³லா: ॥ ॥ 6-75-37 (42013) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி ஷஷ்ட²தி³வஸயுத்³தே⁴ பஞ்சஸப்ததிதமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-76-0 (42014) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। 6-76-0x (4151) ஏவம்ʼ ப³ஹுகு³ணம்ʼ ஸைன்யமேவம்ʼ ப³ஹுவித⁴ம்ʼ பரம்। வ்யூட⁴மேவம்ʼ யதா²ஶாஸ்த்ரமமோக⁴ம்ʼ சைவ ஸஞ்ஜய ॥ 6-76-1 (42015) ஜுஷ்டமஸ்மாகமத்யந்தமபி⁴காமம்ʼ ச ந: ஸதா³ । ப்ரஹ்ருʼஷ்டம்ʼ வ்யஸனோபேதம்ʼ புரஸ்தாத்³த்³ருʼஷ்டவிக்ரமம் ॥ 6-76-2 (42016) நாதிவ்ருʼத்³த⁴மபா³லம்ʼ ச ந க்ருʼஶம்ʼ ந ச பீவரம் । லகு⁴வ்ருʼத்தாயதப்ராயம்ʼ ஸாக³ராகாரமவ்யயம் ॥ 6-76-3 (42017) ஆத்தஸன்னாஹஶஸ்த்ரம்ʼ ச ப³ஹுஶஸ்த்ரபரிக்³ரஹம் । அஸியுத்³தே⁴ நியுத்³தே⁴ ச க³தா³யுத்³தே⁴ ச கோவித³ம் ॥ 6-76-4 (42018) ப்ராஸர்ஷ்டிதோமரேஷ்வாஜௌ பரிகே⁴ஷ்வாயஸேஷு ச । பி⁴ண்டி³பாலேஷு ஶக்தீஷு முஸலேஷு ச ஸர்வஶ: ॥ 6-76-5 (42019) கம்பனேஷு ச சாபேஷு கணபேஷு ச ஸர்வஶ: । க்ஷேணணீயேஷு சித்ரேஷு முஷ்டயுத்³தே⁴ஷு ச க்ஷமம் ॥ 6-76-6 (42020) அபரோக்ஷம்ʼ ச வித்³யாஸு வ்யாயாமே ச க்ருʼதஶ்ரமம் । ஶஸ்த்ரக்³ரஹணவித்³யாஸு ஸர்வாஸு பரினிஷ்டி²தம் ॥ 6-76-7 (42021) ஆரோஹே பர்யவஸ்கந்தே³ ஸரணே ஸாந்தரப்லுதே । ஸம்யக்ப்ரஹரணே யானே வ்யபயானே ச கோவித³ம் ॥ 6-76-8 (42022) நாகா³ஶ்வரத²யானேஷு ப³ஹுஶ: ஸுபரீக்ஷிதம் । பரீக்ஷ்ய ச யதா²ந்யாயம்ʼ வேதனேனோபபாதி³தம் ॥ 6-76-9 (42023) ந கோ³ஷ்ட்²யா நோபகாரேண ந ச ப³ந்து⁴நிமித்தத: । ந ஸௌஹ்ருʼத³ப³லைர்வாபி நாகுலீனபரிக்³ரஹை: ॥ 6-76-10 (42024) ஸம்ருʼத்³த⁴ஜனமார்யம்ʼ ச துஷ்டஸம்ப³ந்தி⁴பா³ந்த⁴வம் । க்ருʼதோபகாரபூ⁴யிஷ்ட²ம்ʼ யஶஸ்வி ச மனஸ்வி ச ॥ 6-76-11 (42025) ஸ்வஜனைஸ்து நரைர்முக்²யைர்ப³ஹுஶோ த்³ருʼஷ்டகர்மபி⁴: । லோகபாலோபமைஸ்தாத பாலிதம்ʼ லோகவிஶ்ருதம் ॥ 6-76-12 (42026) ப³ஹுபி⁴: க்ஷத்ரியைர்கு³ப்தம்ʼ ப்ருʼதி²வ்யாம்ʼ லோகஸம்ʼமதை: । அஸ்மானபி⁴க³தை: காமாத்ஸப³லை: ஸபதா³நுகை³: ॥ 6-76-13 (42027) மஹோத³தி⁴மிவாபூர்ணமாபகா³பி⁴: ஸமந்தத: । அபக்ஷபக்ஷிஸங்காஶை ரதை²ர்னாகை³ஶ்ச ஸம்ʼவ்ருʼதம் ॥ 6-76-14 (42028) நானாயோத⁴ஜலம்ʼ பீ⁴மம்ʼ வாஹனோர்மிதரங்கி³ணம்। க்ஷேபண்யஸிக³தா³ஶக்திஶரப்ராஸஸாமாகுலம் ॥ 6-76-15 (42029) த்⁴வஜபூ⁴ஷணஸம்பா³த⁴ம்ʼ ரத்னபட்டஸுஸஞ்சிதம் । பரிதா⁴வத்³பி⁴ரஶ்வைஶ்ச வாயுவேக³விகம்பிதம் ॥ 6-76-16 (42030) அபாரமிவ க³ர்ஜந்தம்ʼ ஸாக³ரப்ரதிமம்ʼ மஹத்। த்³ரோணபீ⁴ஷ்மாஸிஸங்க³ப்தம்ʼ கு³ப்தம்ʼ ச க்ருʼதவர்மணா ॥ 6-76-17 (42031) க்ருʼபது³:ஶாஸனாப்⁴யாம்ʼ ச ஜயத்³ரத²முகை²ஸ்ததா² । ப⁴க³த³த்தவிகர்ணாப்⁴யாம்ʼ த்³ரௌணிஸௌப³லபா³ஹ்லிகை: ॥ 6-76-18 (42032) கு³ப்தம்ʼ ப்ரவீரைர்லௌகைஶ்ச ஸாரவத்³பி⁴ர்மஹாத்மபி⁴: । யத³ஹன்யத ஸைன்யம்ʼ மே தி³ஷ்டமத்ர பராயணம் ॥ 6-76-19 (42033) நைதாத்³ருʼஶம்ʼ ஸமுத்³யோக³ம்ʼ த்³ருʼஷ்டவந்தோ ஹி மானுஷா: । ருʼஷயோ வா மஹாபா⁴கா³: புராணா பு⁴வி ஸஞ்ஜய ॥ 6-76-20 (42034) ஈத்³ருʼஶோ(அ)பி ப³லௌக⁴ஸ்து ஸம்ʼயுக்த: ஶஸ்த்ரஸம்பதா³ । வத்⁴யதே யத்ர ஸங்க்³ராமே கிமன்யத்³பா⁴க³தே⁴யத: ॥ 6-76-21 (42035) விபரீதமித³ம்ʼ ஸர்வம்ʼ ப்ரதிபா⁴தி ஹி ஸஞ்ஜய । யத்ரேத்³ருʼஶம்ʼ ப³லம்ʼ கோ⁴ரம்ʼ நாவதீ⁴த்³யுதி⁴ பாண்ட³வான் ॥ 6-76-22 (42036) பாண்ட³வார்தா²ய நியதம்ʼ தே³வாஸ்தத்ர ஸமாக³தா: । யுத்⁴யந்தே மாமகம்ʼ ஸைன்யம்ʼ யதா²(அ)வத்⁴யத ஸஞ்ஜய ॥ 6-76-23 (42037) உக்தோ(அ)பி விது³ரேணாஹம்ʼ ஹிதம்ʼ பத்²யம்ʼ ச நித்யஶ: । ந ச ஜக்³ராஹ தன்மந்த³: புத்ரோ து³ர்யோத⁴னோ மம ॥ 6-76-24 (42038) தத்²யாம்ʼ மன்யே மதிம்ʼ தஸ்ய ஸர்வஜ்ஞஸ்ய மஹாத்மன: । ஆஸீத்ததா²(அ)(அ)க³தம்ʼ தாத யேன த்³ருʼஷ்டமித³ம்ʼ புரா ॥ 6-76-25 (42039) அத²வா பா⁴வ்யமேவம்ʼ ஹி ஸஞ்ஜயைதேன ஸர்வதா² । புரா தா⁴த்ரா யதா² தி³ஷ்டம்ʼ தத்ததா² ந தத³ன்யதா² ॥ ॥ 6-76-26 (42040) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி ஷஷ்ட²தி³வஸயுத்³தே⁴ ஷட்ஸப்ததிதமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-76-2 ந: அஸ்மான் அபி⁴காமம்ʼ ஆகாங்க்ஷமாணம்। ப்ரஹ்வனிமிபாடே² ப்ரணதம் ॥ 6-76-3 லகு⁴வ்ருʼத்தம்ʼ ஶீக்⁴ரகாரி। ஆயதப்ராயம்ʼ ப்ராம்ʼஶுப³ஹுலம் ॥ 6-76-8 ஆரோஹே ஹஸ்த்யாதீ³நாம்। பர்யவஸ்கந்தே³ ஹஸ்த்யாதி³ப்⁴யோ(அ)வதரணே ॥ 6-76-11 மனஸ்வி ஸாஹங்காரம் ॥

6-77-0 (42041) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-77-0x (4152) ஆத்மதோ³ஷாத்த்வயா ராஜன்ப்ராப்தம்ʼ வ்யஸனமீத்³ருʼஶம் । ந ஹி து³ர்யோத⁴னஸ்தானி பஶ்யதே ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-77-1 (42042) யானி த்வம்ʼ பஶ்யஸே ராஜந்த⁴ர்மஸங்கரகாரணாத்। தவ தோ³ஷாத்புரா வ்ருʼத்தம்ʼ த்³யூதமேதத்³விஶாம்பதே ॥ 6-77-2 (42043) தவ தோ³ஷேண யுத்³த³ம்ʼ ச ப்ரவ்ருʼத்தம்ʼ ஸஹ பாண்ட³வை: । த்வமேவாத்³ய ப²லம்ʼ பு⁴ங்க்ஷ்வ க்ருʼத்வா கில்பி³ஷமாத்மனா ॥ 6-77-3 (42044) ஆத்மனா ஹி க்ருʼதம்ʼ கர்ம ஆத்மனைவோபபு⁴ஜ்யதே। இஹ வா ப்ரேத்ய வா ராஜம்ʼஸ்த்வயா ப்ராப்தம்ʼ யதா²தத²ம் ॥ 6-77-4 (42045) தஸ்மாத்³ராஜன்ஸ்தி²ரோ பூ⁴த்வா ப்ராப்யேத³ம்ʼ வ்யஸனம்ʼ மஹத்। ஶ்ருʼணு யுத்³த⁴ம்ʼ யதா² வ்ருʼத்தம்ʼ ஶம்ʼஸதோ மே நராதி⁴ப ॥ 6-77-5 (42046) பீ⁴மஸேன: ஸுனிஶிதைர்பா³ணைர்பி⁴த்த்வா மஹாசமூம் । ஆஸஸாத³ ததோ வீர: ஸர்வாந்து³ர்யோத⁴னானுஜான் ॥ 6-77-6 (42047) து³:ஶாஸனம்ʼ து³ர்விஷஹம்ʼ து³:ஸஹம்ʼ து³ர்மத³ம்ʼ ஜயம்। ஜயத்ஸேனம்ʼ விகர்ணம்ʼ ச சித்ரஸேனம்ʼ ஸுத³ர்ஶனம் ॥ 6-77-7 (42048) சாருசித்ரம்ʼ ஸுவர்மாணம்ʼ து³ஷ்கர்ணம்ʼ கர்ணமேவ ச । ஏதாம்ʼஶ்சான்யாம்ʼஶ்ச ஸுப³ஹூன்ஸமீபஸ்தா²ந்மஹாரதா²ந் ॥ 6-77-8 (42049) தா⁴ர்தராஷ்ட்ரான்ஸுஸங்க்ருத்³தா⁴ந்த்³ருʼஷ்ட்வா பீ⁴மோ மஹாரத²: । பீ⁴ஷ்மேண ஸமரே கு³ப்தாம்ʼ ப்ரவிவேஶ மஹாசமூம் ॥ 6-77-9 (42050) அதா²லோக்ய ப்ரவிஷ்டம்ʼ தமூசுஸ்தே ஸர்வ ஏவ து । ஜீவக்³ராஹம்ʼ நிக்³ருʼஹ்ணீமோ வயமேனம்ʼ நராதி⁴பா: ॥ 6-77-10 (42051) ஸ தை: பரிவ்ருʼத: பார்தோ² ப்⁴ராத்ருʼபி⁴: க்ருʼதனிஶ்சயை: । ப்ரஜாஸம்ʼஹரணே ஸூர்ய: க்ரூரைரிவ மஹாக்³ரஹை: ॥ 6-77-11 (42052) ஸம்ப்ராப்ய மத்⁴யம்ʼ ஸைன்யஸ்ய ந பீ⁴: பாண்ட³வமாவிஶத்। யதா² தே³வாஸுரே யுத்³தே⁴ மஹேந்த்³ரம்ʼ ப்ராப்ய தா³நவான் । 6-77-12 (42053) தத: ஶதஸஹஸ்ராணி ரதி²நாம்ʼ ஸர்வஶ: ப்ரபோ⁴ । உத்³யதானி ஶரைஸ்தீவ்ரைஸ்தமேகம்ʼ பரிவவ்ரிரே ॥ 6-77-13 (42054) ஸ தேஷாம்ʼ ப்ரவரான்யோதா⁴ந்ஹஸ்த்யஶ்வரத²ஸாதி³ந: । ஜகா⁴ந ஸமரே ஶூரோ தா⁴ர்தராஷ்ட்ரானசிந்தயன் ॥ 6-77-14 (42055) தேஷாம்ʼ வ்யவஸிதம்ʼ ஜ்ஞாத்வா பீ⁴மஸேனோ ஜிக்⁴ருʼக்ஷதாம்। ஸமஸ்தானாம்ʼ வதே⁴ ராஜன்மதிம்ʼ சக்ரே மஹாமனா: ॥ 6-77-15 (42056) ததோ ரத²ம்ʼ ஸமுத்ஸ்ருʼஜ்ய க³தா³மாதா³ய பாண்ட³வ: । உவாச ஸாரதி²ம்ʼ பீ⁴மம்ʼ ஸ்தீ²யதாமிதி பா⁴ரத ॥ 6-77-16 (42057) யாவதே³தான்ஹனிஷ்யாமி தா⁴ர்தராஷ்ட்ரான்ஸஹானுகா³ந் । இத்யுக்த்வா பீ⁴மஸேனஸ்து ப்ரவிஶ்ய மஹதீம்ʼ சமூம் । ஜகா⁴ந தா⁴ர்தராஷ்ட்ராணாம்ʼ தத்³ப³லௌக⁴மஹார்ணவம் ॥ 6-77-17 (42058) க³த³யா பி⁴மஸேனேன தாடி³தா வாரணோத்தமா: । பி⁴ந்னகும்பா⁴ மஹாகாயா பி⁴ந்னப்ருʼஷ்டா²ஸ்ததை²வச ॥ 6-77-18 (42059) பி⁴ந்னகா³த்ரா: ஸஹாரோஹை: ஶேரதே பர்வதா இவ। ரதா²ஶ்ச ப⁴க்³நாஸ்திலஶ: ஸயோதா⁴: ஶதஶோ ரணே ॥ 6-77-19 (42060) அஶ்வாஶ்ச ஸாதி³நஶ்சைவ பாதா³தை: ஸஹ பா⁴ரத । தத்ராத்³பு⁴தமபஶ்யாம பீ⁴மஸேனஸ்ய விக்ரமம் ॥ 6-77-20 (42061) யதே³க: ஸமரே ராஜன்ப³ஹுபி⁴: ஸமயோத⁴யத் । அந்தகாலே ப்ரஜா: ஸர்வா த³ண்ட³பாணிரிவாந்தக: ॥ 6-77-21 (42062) பீ⁴மஸேனே ப்ரவிஷ்டே து த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னோ(அ)பி பார்ஷத: । த்³ரோணமுத்ஸ்ருʼஜ்ய தரஸா யயௌ யத்ர வ்ருʼகோத³ர: ॥ 6-77-22 (42063) விதா³ர்ய மஹதீம்ʼ ஸேனாம்ʼ தாவகானாம்ʼ நரர்ஷப⁴: । ஆஸஸாத³ ரத²ம்ʼ ஶூன்யம்ʼ பீ⁴மஸேனஸ்ய ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-77-23 (42064) த்³ருʼஷ்ட்வா விஶோகம்ʼ ஸமரே பீ⁴மஸேனஸ்ய ஸாரதி²ம் । த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னோ மஹாராஜ து³ர்மனா க³தசேதன: ॥ 6-77-24 (42065) அப்ருʼச்ச²த்³பா³ஷ்பஸம்ʼருத்³தோ⁴ நி:ஶ்வஸன்வாசமீரயன் । மம ப்ராணை: ப்ரியதம: க்வ பீ⁴ம இதி து³:கி²த: ॥ 6-77-25 (42066) விஶோகஸ்தமுவாசேத³ம்ʼ த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னம்ʼ க்ருʼதாஞ்ஜலி: । ஸம்ʼஸ்தா²ப்ய மாமிஹ ப³லீ பாண்ட³வேய: பராக்ரமீ ॥ 6-77-26 (42067) ப்ரவிஷ்டோ தா⁴ர்தராஷ்ட்ராணாமேதத்³ப³லமஹார்ணவம் । மாமுக்த்வா புருஷவ்யாக்⁴ர: ப்ரீதியுக்தமித³ம்ʼ வச: ॥ 6-77-27 (42068) ப்ரதிபாலய மாம்ʼ ஸூத நியம்யாஶ்வான்முஹூர்தகம்। யாவதே³வான்னிஹன்ம்யத்³ய ய இமே மத்³வதோ⁴த்³யதா: । அப்⁴யதா⁴வத்³க³தா³பாணிஸ்தத்³ப³லம்ʼ ஸ மஹாப³ல: ॥ 6-77-28 (42069) ததோ த்³ருʼஷ்ட்வா ப்ரதா⁴வந்தம்ʼ க³தா³ஹஸ்தம்ʼ மஹாப³லம் । ஸர்வேஷாமேவ ஸைன்யானாம்ʼ ஸம்ʼஹர்ஷ: ஸமஜாயத ॥ 6-77-29 (42070) தஸ்மின்ஸுதுமுலே யுத்³தே⁴ வர்தமானே ப⁴யானகே । பி⁴த்த்வா ராஜன்மஹாவ்யூஹம்ʼ ப்ரவிவேஶ ஸகா² தவ ॥ 6-77-30 (42071) விஶோகஸ்ய வச: ஶ்ருத்வா த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னோ(அ)த² பார்ஷத: । ப்ரத்யுவாச தத: ஸூதம்ʼ ரணமத்⁴யே மஹாப³ல: ॥ 6-77-31 (42072) ந ஹி மே ஜீவிதேனாபி வித்³யதே(அ)த்³ய ப்ரயோஜனம் । பீ⁴மஸேனம்ʼ ரணே ஹித்வா ஸ்னேஹமுத்ஸ்ருʼஜ்ய பாண்ட³வை: ॥ 6-77-32 (42073) யதி³ யாமி வினா பீ⁴மம்ʼ கிம்ʼ மாம்ʼ க்ஷத்ரம்ʼ வதி³ஷ்யதி। ஏகாயனக³தே பீ⁴மே மயி சாவஸ்தி²தே யுதி⁴ ॥ 6-77-33 (42074) தஸ்ய ந ஸ்வஸ்தி குர்வந்தி தே³வா: ஶக்ரபுரோக³மா: । ய: ஸஹாயான்பரித்யஜ்ய ஸ்வஸ்திமானாவ்ரஜேத்³க்³ருʼஹம் ॥ 6-77-34 (42075) `ரௌரவே நரகே மஞ்ஜேத³ப்லவே து³ஸ்தரே ந்ருʼபி⁴: ।' மம பீ⁴ம: ஸகா² சைவ ஸம்ப³ந்தீ⁴ ச மஹாப³ல: । ப⁴க்தோ(அ)ஸ்மான்ப⁴க்திமாம்ʼஶ்சாஹம்ʼ தமப்யரினிஷூத³னம் ॥ 6-77-35 (42076) ஸோ(அ)ஹம்ʼ தத்ர க³மிஷ்யாமி யத்ர யாதோ வ்ருʼகோத³ர: । நிக்⁴நந்தம்ʼ மாம்ʼ ரிபூன்பஶ்ய தா³நவானிவ வாஸவம் ॥ 6-77-36 (42077) ஏவமுக்த்வா ததோ வீரோ யயௌ மத்⁴யேன வாஹினீம் । பீ⁴மஸேனஸ்ய மார்கே³ஷு க³தா³ப்ரமதி²தைர்க³ஜை: ॥ 6-77-37 (42078) ஸ த³த³ர்ஶ ததா³ பீ⁴மம்ʼ த³ஹந்தம்ʼ ரிபுவாஹினீம்। வாதோ வ்ருʼக்ஷானிவ ப³லாத்ப்ரப⁴ஞ்ஜந்தம்ʼ ரணே ரிபூன் ॥ 6-77-38 (42079) தே வத்⁴யமானா: ஸமரே ரதி²ந: ஸாதி³நஸ்ததா² । பாதா³தா த³ந்தினஶ்சைவ சக்ருராத்ஸ்வரம்ʼ மஹத் ॥ 6-77-39 (42080) ஹாஹாகாரஶ்ச ஸஞ்ஜஜ்ஞே தவ ஸைன்யஸ்ய மாரிஷ । வத்⁴யதோ பீ⁴மஸேனேன க்ருʼதினா சித்ரயோதி⁴நா ॥ 6-77-40 (42081) தத: க்ருʼதாஸ்த்ராஸ்தே ஸர்வே பரிவார்ய வ்ருʼகோத³ரம் । அபீ⁴தா: ஸமவர்தந்த ஶஸ்த்ரவ்ருʼஷ்ட்யா பரந்தப ॥ 6-77-41 (42082) அபி⁴த்³ருதம்ʼ ஶஸ்த்ரப்⁴ருʼதாம்ʼ வரிஷ்ட²ம்ʼ ஸமந்தத: பாண்ட³வம்ʼ லோகவீர:। ஸைன்யேன கோ⁴ரேண ஸுஸம்ʼஹிதேன த்³ருʼஷ்ட்வா ப³லீ பார்ஷதோ பீ⁴மஸேனம் ॥ 6-77-42 (42083) அதோ²பக³ச்ச²ச்ச²ரவிக்ஷதாங்க³ம்ʼ பதா³தினம்ʼ க்ரோத⁴விஷம்ʼ வமந்தம்। ஆஶ்வாஸயன்பார்ஷதோ பீ⁴மஸேனம்ʼ க³தா³ஹஸ்தம்ʼ காலமிவாந்தகாலே ॥ 6-77-43 (42084) விஶல்யமேனம்ʼ ச சகார தூர்ண- மாரோபயச்சாத்மரதே² மஹாத்மா। ப்⁴ருʼஶம்ʼ பரிஷ்வஜ்ய ச பீ⁴மஸேன- மாஶ்வாஸயாமாஸ ஸ ஶத்ருமத்⁴யே ॥ 6-77-44 (42085) ததா² தஸ்மின்வர்தமானே(அ)திவேக³ம்ʼ ப்⁴ராத்ரூʼனதோ²பேத்ய தவாபி புத்ர: । தஸ்மின்விமர்தே³ தவ ஸம்ப்ரவ்ருʼத்தே த்³ருʼஷ்ட்வா ரணே வாக்யமித³ம்ʼ ப³பா⁴ஷே ॥ 6-77-45 (42086) அயம்ʼ து³ராத்மா த்³ருபத³ஸ்ய புத்ர: ஸமாக³தோ பீ⁴மஸேனேன ஸார்த⁴ம் ॥ 6-77-46 (42087) தம்ʼ யாம ஸர்வே மஹதா ப³லேன மா வோ ரிபு: ப்ரார்த²யதாமனீகம்। ஶ்ருத்வா து வாக்யம்ʼ தமம்ருʼஷ்யமாணா ஜ்யேஷ்ட²ஜ்ஞயா நோதி³தா தா⁴ர்தராஷ்ட்ரா: ॥ 6-77-47 (42088) வதா⁴ய நிஷ்பேதுருதா³யுதா⁴ஸ்தே யுக³க்ஷயே கேதவோ யத்³வது³க்³ரா:। ப்ரக்³ருʼஹ்ய சாஸ்த்ராணி த⁴னூம்ʼஷி வீரா ஜ்யாம்ʼ நேமிகோ⁴ஷை: ப்ரவிகம்பயந்த: ॥ 6-77-48 (42089) ஶரைரவர்ஷந்த்³ருபத³ஸ்ய புத்ரம்ʼ யதா²ம்பு³தா³ பூ⁴த⁴ரம்ʼ வாரிஜாலை: । நிஹத்ய தாம்ʼஶ்சாபி ஶரை: ஸுதீக்ஷ்ணை- ர்ன விவ்யதே² ஸமரே சித்ரயோதீ⁴ ॥ 6-77-49 (42090) ஸமப்⁴யுதீ³ர்ணாம்ʼஶ்ச தவாத்மஜாம்ʼஸ்ததா² நிஶாம்ய வீரானபி⁴த: ஸ்தி²தான்ரணே । ஜிகா⁴ம்ʼஸுருக்³ரோ த்³ருபதா³த்மஜோ யுவா। ப்ரமோஹனாஸ்த்ரம்ʼ யுயுஜே மஹாரத²: । க்ருத்³தோ⁴ ப்⁴ருʼஶம்ʼ தவ புத்ரேஷு ராஜ- ந்தை³த்யேஷு யத்³வத்ஸமரே மஹேந்த்³ர: ॥ 6-77-50 (42091) `ஸ வை ததோ(அ)ஸ்த்ரம்ʼ ஸுமஹாப்ரபா⁴வம்ʼ' ப்ரமோஹனம்ʼ த்³ரோணத³த்தம்ʼ மஹாத்மா। ப்ரயோஜயாமாஸ உதா³ரகர்மா தஸ்மின்ரணே தவ ஸைன்யஸ்ய ராஜன்॥' 6-77-51 (42092) ததோ வ்யமுஹ்யந்த ரணே ந்ருʼவீரா: ப்ரமோஹனாஸ்த்ராஹதபு³த்³தி⁴ஸத்வா: ப்ரது³த்³ருவு: குரவஶ்சைவ ஸர்வே ஸவாஜினாகா³: ஸரதா²: ஸமந்தாத்। பரீதகாலானிவ நஷ்டஸஞ்ஜ்ஞா- ந்மோஹோபேதாம்ʼஸ்தவ புத்ரான்னிஶம்ய ॥ 6-77-52 (42093) ஏதஸ்மின்னேவ காலே து பீ⁴ம: ப்ரஹரதாம்ʼ வர:। விஶ்ரம்ய ச ததா³ ராஜன்பீத்வா(அ)ம்ருʼதரஸம்ʼ ஜலம் ॥ 6-77-53 (42094) புன: ஸன்னஹ்ய ஸங்க்ருத்³தோ⁴ யோத⁴யாமாஸ ஸம்ʼயுகே³। த்⁴ருʼஷ்டத்³யம்னேன ஸஹித: காலயாமாஸ பா⁴ரத ॥ 6-77-54 (42095) ஏதஸ்மின்னந்தரே ராஜந்த்³ரோண: ஶஸ்த்ரப்⁴ருʼதாம்ʼ வர:। த்³ருபத³ம்ʼ த்ரிபி⁴ராஸாத்³ய ஶரைர்விவ்யாத⁴ தா³ருணை: ॥ 6-77-55 (42096) ஸோ(அ)திவித்³த⁴ஸ்ததோ ராஜன்ரணே த்³ரோணேன பார்தி²வ: । அபாயாத்³த்³ருபதோ³ ராஜன்பூர்வவைரமனுஸ்மரன் । 6-77-56 (42097) ஜித்வா து த்³ருபத³ம்ʼ த்³ரோண: ஶங்க²ம்ʼ த³த்⁴மௌ ப்ரதாபவான் । தஸ்ய ஶங்க²ஸ்வனம்ʼ ஶ்ருத்வா வித்ரேஸு: ஸர்வஸோமகா: ॥ 6-77-57 (42098) அத² ஶுஶ்ராவ தேஜஸ்வீ த்³ரோண: ஶஸ்த்ரப்⁴ருʼதாம்ʼ வர:। ப்ரமோஹனாஸ்த்ரேண ரணே மோஹிதானாத்மஜாம்ʼஸ்தவ ॥ 6-77-58 (42099) ததோ த்³ரோணோ மஹாராஜ த்வரிதோ(அ)ப்⁴யாயயௌ ரணாத்। தத்ராபஶ்யன்மஹேஷ்வாஸோ பா⁴ரத்³வாஜ: ப்ரதாபவான் ॥ 6-77-59 (42100) த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னம்ʼ ச பீ⁴மம்ʼ ச விசரந்தௌ மஹாரணே । மோஹாவிஷ்டாம்ʼஶ்ச தே புத்ரானபஶ்யத்ஸ மஹாரத²: ॥ 6-77-60 (42101) தத: ப்ரஜ்ஞாம்ʼஸ்த்ரமதா³ய மோஹனாஸ்த்ரம்ʼ வ்யனாஶயத் । தத: ப்ரத்யாக³தப்ராணாஸ்தவ புத்ரா மஹாரதா²: ॥ 6-77-61 (42102) புனர்யுத்³தா⁴ய ஸமரே ப்ரத்யுத்³யாதா ஜிகீ³ஷவ: । ததோ யுதி⁴ஷ்டி²ர: ப்ராஹ ஸமாஹூய ஸ்வஸைனிகான் ॥ 6-77-62 (42103) க³ச்ச²ந்து பத³வீம்ʼ ஶக்த்யா பீ⁴மபார்ஷதயோர்யுதி⁴। ஸௌப⁴த்³ரப்ரமுகா² வீரா ரதா² த்³வாத³ஶ த³ம்ʼஶிதா: ॥ 6-77-63 (42104) ப்ரவ்ருʼத்திமதி⁴க³ச்ச²ந்து ந ஹி ஶுத்³த்⁴யதி மே மன: । ப்ரவ்ருʼத்திர்பி⁴மஸேனஸ்ய பார்ஷதஸ்ய ச ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-77-64 (42105) விஜ்ஞேயா ஸமரே ஶீக்⁴ரம்ʼ ப்ரவிஶத்⁴வம்ʼ ரதா²ர்ணவம் । க³ச்ச²ந்து பரயா ஶக்த்யா ப⁴வந்த இதி மே மதி: ॥ 6-77-65 (42106) த ஏவம்ʼ ஸமனுஜ்ஞாதா: ஶூரா விக்ராந்தயோதி⁴ந: । பா³ட⁴மித்யேவமுக்த்வா து ஸர்வே புருஷமானின: । மத்⁴யந்தி³நக³தே ஸூர்யே ப்ரயயு: ஸர்வ ஏவ ஹி ॥ 6-77-66 (42107) கேகயா த்³ரௌபதே³யாஶ்ச த்⁴ருʼஷ்டகேதுஶ்ச வீர்யவான் । அபி⁴மன்யும்ʼ புரஸ்க்ருʼத்ய மஹத்யா ஸேனயா வ்ருʼதா: ॥ 6-77-67 (42108) தே க்ருʼத்வா ஸமரே வ்யூஹம்ʼ ஸூசீமுக²மரிந்த³மம் । பி³பி⁴து³ர்தா⁴ர்தராஷ்ட்ராணாம்ʼ தத்³ரதா²நீகமாஹவே ॥ 6-77-68 (42109) தான்ப்ரயாதான்மஹேஷ்வாஸானபி⁴மன்யுபுரோக³மான்। பீ⁴மஸேனப⁴யாவிஷ்டா த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னவிமோஹிதா ॥ 6-77-69 (42110) ந ஸம்ʼவாரயிதும்ʼ ஶக்தா தவ ஸேனா ஜனாதி⁴ப । மத³மூர்ச்ச²ன்விதாத்மா வை ப்ரமதே³வாத்⁴வனி ஸ்தி²தா ॥ 6-77-70 (42111) தே(அ)பி⁴ஜாதா மஹேஷ்வாஸா: ஸுவர்ணவிக்ருʼதத்⁴வஜா: । பரீப்ஸந்தோ(அ)ப்⁴யதா⁴வந்த த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்ரவ்ருʼகோத³ரௌ ॥ 6-77-71 (42112) தௌ ச த்³ருʼஷ்ட்வா மஹேஷ்வாஸாவபி⁴மன்யுபுரோக³மான் । ப³பூ⁴வதுர்முதா³யுக்தௌ நிக்⁴நந்தௌ தவ வாஹினீம் ॥ 6-77-72 (42113) `த்³ரோணமிஷ்வஸ்த்ரகுஶலம்ʼ ஸர்வவித்³யாஸு பாரக³ம்।' த்³ருʼஷ்ட்வா து ஸஹஸாயாந்தம்ʼ பாஞ்சால்யோ கு³ருமாத்மன: । நாஶம்ʼஸத வத⁴ம்ʼ வீர: புத்ராணாம்ʼ தவ பார்ஷத: ॥ 6-77-73 (42114) ததோ ரத²ம்ʼ ஸமாரோப்ய கைகேயஸ்ய வ்ருʼகோத³ரம் । அப்⁴யதா⁴வத்ஸுஸங்க்ருத்³தோ⁴ த்³ரோணமிஷ்வஸ்த்ரபாரக³ம் ॥ 6-77-74 (42115) தஸ்யாபி⁴பததஸ்தூர்ணம்ʼ பா⁴ரத்³வாஜ: ப்ரதாபவான்। க்ருத்³த⁴ஶ்சிச்சே²த³ பா³ணேன த⁴னு: ஶத்ருனிப³ர்ஹண: ॥ 6-77-75 (42116) அன்யாம்ʼஶ்ச ஶதஶோ பா³ணான்ப்ரேஷயாமாஸ பார்ஷதே । து³ர்யோத⁴னஹிதார்தா²ய ப⁴ர்த்ருʼபிண்ட³மனுஸ்மரன் ॥ 6-77-76 (42117) அதா²ந்யத்³த⁴னுராதா³ய பார்ஷத: பரவீரஹா । த்³ரோணம்ʼ விவ்யாத⁴ விம்ʼஶத்யா ருக்மபுங்கை²: ஶிலாஶிதை: ॥ 6-77-77 (42118) தஸ்ய த்³ரோண: புனஶ்சாபம்ʼ சிச்சே²தா³மித்ரகர்ஶன:க । ஹயாம்ʼஶ்ச சதுரஸ்தூர்ணம்ʼ சதுர்பி⁴: ஸாயகோத்தமை: ॥ 6-77-78 (42119) வைவஸ்வதக்ஷயம்ʼ கோ⁴ரம்ʼ ப்ரேஷயாமாஸ பா⁴ரத । ஸாரதி²ம்ʼ சாஸ்ய ப⁴ல்லேன ப்ரேஷயாமாஸ பா⁴ரத । 6-77-79 (42120) ஹதாஶ்வாத்ஸ ரதா²த்தூர்ணமவப்லுத்ய மஹாரத²: । ஆருரோஹ மஹாபா³ஹுரபி⁴மன்யோர்மஹாரத²ம் ॥ 6-77-80 (42121) தத: ஸரத²னாகா³ஶ்வா ஸமகம்பத வாஹினீ । பஶ்யதோ பீ⁴மஸேனஸ்ய பார்ஷதஸ்ய ச பஶ்யத: ॥ 6-77-81 (42122) தத்ப்ரப⁴க்³நம்ʼ ப³லம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா த்³ரோணேனாமிததேஜஸா । நாஶக்ருவன்வாரயிதும்ʼ ஸமஸ்தாஸ்தே மஹாரதா²: ॥ 6-77-82 (42123) வத்⁴யமானம்ʼ து தத்ஸைன்யம்ʼ த்³ரோணேன நிஶிதை: ஶரை: । வ்யப்⁴ரமத்தத்ரதத்ரைவ க்ஷோப்⁴யமாண இவார்ணவ: ॥ 6-77-83 (42124) ததா² த்³ருʼஷ்ட்வா ச தத்ஸைன்யம்ʼ ஜஹ்ருʼஷே தாவகம்ʼ ப³லம் । த்³ருʼஷ்ட்வாசார்யம்ʼ ஸுஸங்க்ருத்³த⁴ம்ʼ தபந்தம்ʼ ரிபுவாஹினீம் । துஷ்டுவு: ஸர்வதோ யோதா⁴: ஸாது⁴ஸாத்⁴விதி பா⁴ரத ॥ ॥ 6-77-84 (42125) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி ஷஷ்ட²தி³வஸயுத்³தே⁴ ஸப்தஸப்ததிதமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-78-0 (42126) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-78-0x (4153) ததோ து³ர்யோத⁴னோ ராஜா மஹோத்ப்ரத்யாக³தஸ்ம்ருʼதி: । ஶரவர்ஷை: புனர்பீ⁴மம்ʼ ப்ரத்யவாரயத³ச்யுதம் ॥ 6-78-1 (42127) ஏகீபூ⁴தாஸ்ததஶ்சைவ தவ புத்ரா மஹாரதா²: । ஸமேத்ய ஸமரே பீ⁴மம்ʼ யோத⁴யாமாஸுருத்³யதா: ॥ 6-78-2 (42128) பீ⁴மஸேனோ(அ)பி ஸமரே ஸம்ப்ராப்ய ஸ்வரத²ம்ʼ புன: । ஸமாருஹ்ய மஹாபா³ஹுர்யயௌ யேன தவாத்மஜ: ॥ 6-78-3 (42129) ப்ரக்³ருʼஹ்ய ச மஹாவேக³ம்ʼ பராஸுகரணம்ʼ த்³ருʼட⁴ம் । ஸஜ்யம்ʼ ஶராஸனம்ʼ ஸங்க்²யே ஶரைர்விவ்யாத⁴ தே ஸுதம் ॥ 6-78-4 (42130) ததோ து³ர்யோத⁴னோ ராஜா பீ⁴மஸேனம்ʼ மஹாப³லம் । நாராசேன ஸுதீக்ஷ்ணேன ப்⁴ருʼஶம்ʼ மர்மண்யதாட³யத் ॥ 6-78-5 (42131) ஸோ(அ)திவித்³தோ⁴ மஹேஷ்வாஸஸ்தவ புத்ரேண த⁴ன்வினா । க்ரோத⁴ஸம்ʼரக்தனயனோ வேகே³நாக்ஷிப்ய கார்முகம் ॥ 6-78-6 (42132) து³ர்யோத⁴னம்ʼ த்ரிபி⁴ர்பா³ணைர்பா³ஹ்வோருரஸி சார்பயத் । ஸ தத்ர ஶுஶுபே⁴ ராஜா ஶிக²ரைர்கி³ரிராடி³வ ॥ 6-78-7 (42133) தௌ த³ஷ்ட்வா ஸமரே க்ருத்³தௌ⁴ வினிக்⁴நந்தௌ பரஸ்பரம் । து³ர்யோத⁴னானுஜா: ஸர்வே ஶூரா: ஸந்த்யக்தஜீவிதா: ॥ 6-78-8 (42134) ஸம்ʼஸ்ம்ருʼத்ய மந்த்ரிதம்ʼ பூர்வம்ʼ நிக்³ரஹே பீ⁴மகர்மண: । நிஶ்சயம்ʼ பரமம்ʼ க்ருʼத்வா நிக்³ரஹீதும்ʼ ப்ரசக்ரமு: ॥ 6-78-9 (42135) தானாபதத ஏவாஜௌ பீ⁴மஸேனோ மஹாப³ல: । ப்ரத்யுத்³யயௌ மஹாராஜ க³ஜ: ப்ரதிக³ஜானிவ ॥ 6-78-10 (42136) ப்⁴ருʼஶம்ʼ க்ருத்³த⁴ஶ்ச தேஜஸ்வீ நாராசேன ஸமார்பயத் । சித்ரஸேனம்ʼ மஹாராஜ தவ புத்ரம்ʼ மஹாயஶா: ॥ 6-78-11 (42137) ததே²தராம்ʼஸ்தவ ஸுதாம்ʼஸ்தாட³யாமாஸ பா⁴ரத । ஶரைர்ப³ஹுவிதை⁴: ஸங்க்²யே ருக்மபுங்கை²: ஸுதேஜனை: ॥ 6-78-12 (42138) தத: ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய புத்ரைஸ்தே பீ⁴மஸேனம்ʼ ஸமாவ்ருʼதம் । அபி⁴மன்யுப்ரப்⁴ருʼதயஸ்தே த்³வத³ஶ மஹாரதா²: ॥ 6-78-13 (42139) ப்ரேஷிதா த⁴ர்மராஜேன பீ⁴மஸேனபதா³நுகா³: । ப்ரதிஜக்³முர்மஹாராஜ தவ புத்ரான்மஹாப³லான் ॥ 6-78-14 (42140) த்³ருʼஷ்ட்வா ரத²ஸ்தா²ம்ʼஸ்தாஞ்ஶூரான்ஸூர்யாக்³நிஸமதேஜஸ: । ஸர்வானேவ மஹேஷ்வாஸான்ப்⁴ராஜமானாஞ்ஶ்ரியா வ்ருʼதான் ॥ 6-78-15 (42141) மஹாஹவே தீ³ஷ்யமானான்ஸுவர்ணமகுடோஞ்ஜ்வலான்। தத்யஜு: ஸமரே பீ⁴மம்ʼ தவ புத்ரா மஹாப³லா: ॥ 6-78-16 (42142) தான்னாம்ருʼஷ்யத கௌந்தேயோ ஜீவமானா க³தா இதி । அன்வீய ச புன: ஸர்வாம்ʼஸ்தவ புத்ரானபீட³யத் ॥ 6-78-17 (42143) அதா²பி⁴மன்யு: ஸமரே பீ⁴மஸேனேன ஸங்க³த: । பார்ஷதேன ச தே ஸர்வே கைகயா த்³ரௌபதீ³ஸுதா: ॥ 6-78-18 (42144) தாத்³ருʼஷ்ட்வா ஸமரே க்ருத்³தா⁴ம்ʼஸ்தவ ஸைன்யே மஹாரதா²:। து³ர்யோத⁴னப்ரப்⁴ருʼதய: ப்ரக்³ருʼஹீதஶராஸனா:। ப்⁴ருʼஶமர்ஶ்வை: ப்ரஜவிதை: ப்ரயயுர்யத்ர தே ரதா²: ॥ 6-78-19 (42145) அபராஹ்ணே மஹாராஜ ப்ராவர்தத மஹாரண:। தாவகானாம்ʼ ச ப³லினாம்ʼ பரேஷாம்ʼ சைவ பா⁴ரத ॥ 6-78-20 (42146) அபி⁴மன்யுர்விகர்ணஸ்ய ஹயான்ஹத்வா மஹாஹவே। அதை²நம்ʼ பஞ்சவிம்ʼஶத்யா க்ஷுத்³ரகாணாம்ʼ ஸமார்பயத் ॥ 6-78-21 (42147) ஹதாஶ்வம்ʼ ரத²முத்ஸ்ருʼஜ்ய விகர்ணஸ்து மஹாரத²: । ஆருரோஹ ரத²ம்ʼ ராஜம்ʼஶ்சித்ரஸேனஸ்ய பா⁴ரத । யோத⁴யாமாஸ ஸமரே தத³த்³பு⁴தமிவாப⁴வத் ॥ 6-78-22 (42148) ஸ்தி²தாவேகரதே² தௌ து ப்⁴ராதரௌ குலவர்த⁴னௌ। ஆர்ஜினி: ஶரஜாலேன ச்சா²த³யாமாஸ பா⁴ரத ॥ 6-78-23 (42149) சித்ரஸேனோ விகர்ணஶ்ச கார்ஷ்ணிம்ʼ பஞ்சபி⁴ராயஸை: । விவ்யதா⁴தே ந சாகம்பத்கார்ஷ்ணிர்மேருரிவ ஸ்தி²த: ॥ 6-78-24 (42150) து³:ஶாஸனஸ்து ஸமரே கேகயான்பஞ்ச மாரிப । யோத⁴யாமாஸ ராஜேந்த்³ர தத³த்³பு⁴தமிவாப⁴வத் ॥ 6-78-25 (42151) த்³ரௌபதே³யா ரணே க்ருத்³தா⁴ து³ர்யோத⁴னமவாரயன் । ஶரைராஶீவிஷாகாரை: புத்ரம்ʼ தவ விஶாம்பதே ॥ 6-78-26 (42152) புத்ரோ(அ)பி தவ து³ர்த⁴ர்ஷோ த்³ரௌபத்³யாஸ்தனயான்ரணே । ஸாயகைர்னிஶிதை ராஜன்னாஜகா⁴ந ப்ருʼத²க்ப்ருʼத²க் ॥ 6-78-27 (42153) தைஶ்சாபி வித்³த⁴: ஶுஶுபே⁴ ருதி⁴ரேம ஸமுக்ஷித: । கி³ரி: ப்ரஸ்ரவணைர்யத்³வத்³கை³ரிகாதி³விமிஶ்ரிதை: ॥ 6-78-28 (42154) பீ⁴ஷ்மோ(அ)பி ஸமரே ராஜன்பாண்ட³வானாமனீகினீம் । காலயாமாஸ ப³லவான்பால: பஶுக³ணானிவ ॥ 6-78-29 (42155) ததோ கா³ண்டீ³வனிர்கோ⁴ஷ: ப்ராது³ராஸீத்³விஶாம்பதே । த³க்ஷிணேன வரூதி²ந்யா: பார்த²ஸ்யரீன்வினிக்⁴நத: ॥ 6-78-30 (42156) உத்தஸ்து²: ஸமரே தத்ர கப³ந்தா⁴நி ஸமந்தத:। குரூணாம்ʼ சைவ ஸைன்யேஷு பாண்ட³வானாம்ʼ ச பா⁴ரத ॥ 6-78-31 (42157) ஶோணிதோத³ம்ʼ ஶராவர்தம்ʼ க³ஜத்³வீபம்ʼ ஹயோர்மிணம் । ரத²னௌபி⁴ர்னரவ்யாக்⁴ரா: ப்ரதேரு: ஸைன்யஸாக³ரம் ॥ 6-78-32 (42158) சி²ந்னஹஸ்தா விகவசா விதே³ஹாஶ்ச நரோத்தமா: । த்³ருʼஶ்யந்தே பதிதாஸ்தத்ர ஶதஶோ(அ)த² ஸஹஸ்ரஶ: ॥ 6-78-33 (42159) நிஹதைர்மத்தமாதங்கை³: ஶோணிதௌக⁴பரிப்லுதை: । பூ⁴ர்பா⁴தி ப⁴ரதஶ்ரேஷ்ட² பர்வதைராசிதா யதா² ॥ 6-78-34 (42160) தத்ராத்³பு⁴தமபஶ்யாம தவ தேஷாம்ʼ ச பா⁴ரத । ந தத்ராஸீத்புமான்கஶ்சித்³யோ யுத்³த⁴ம்ʼ நாபி⁴காங்க்ஷதி ॥ 6-78-35 (42161) ஏவம்ʼ யுயுதி⁴ரே வீரா: ப்ரார்த²யானா மஹத்³யஶ:। தாவகா: பாண்ட³வை: ஸார்த⁴மாகாங்க்ஷந்தோ ஜயம்ʼ யுதி⁴ ॥ ॥ 6-78-36 (42162) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி ஷஷ்ட²தி³வஸயுத்³தே⁴ அஷ்டஸப்ததிதமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-79-0 (42163) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-79-0x (4154) ததோ து³ர்யோத⁴னோ ராஜா லோஹிதாயதி பா⁴ஸ்கரே। ஸங்க்³ராமரப⁴ஸோ பீ⁴மம்ʼ ஹந்துகாமோ(அ)ப்⁴யதா⁴வத ॥ 6-79-1 (42164) தமாயாந்தமபி⁴ப்ரேக்ஷ்ய ந்ருʼவீரம்ʼ த்³ருʼட⁴வைரிணம் । பீ⁴மஸேன: ஸுஸங்க்ருத்³த⁴ இத³ம்ʼ வசனமப்³ரவீத் ॥ 6-79-2 (42165) அயம்ʼ ஸ கால: ஸம்ப்ராப்தோ வர்ஷபூகா³பி⁴வாஞ்சி²த: । அத்³ய த்வாம்ʼ நிஹனிஷ்யாமி யதி³ நோத்ஸ்ருʼஜஸே ரணம் ॥ 6-79-3 (42166) அத்³ய குந்த்யா: பரிக்லேஶம்ʼ வனவாஸம்ʼ ச க்ருʼத்ஸ்னஶ:। த்³ரௌபத்³யாஶ்ச பரிக்லேஶம்ʼ ப்ரணேஷ்யாமி ஹதே த்வயி ॥ 6-79-4 (42167) யத்புரா மத்ஸரீபூ⁴த்வா பாண்ட³வானவமன்யஸே । தஸ்ய பாபஸ்ய கா³ந்தா⁴ரே பஶ்ய வ்யஸனமாக³தம் ॥ 6-79-5 (42168) கர்ணஸ்ய மதமாஸ்தா²ய ஸௌப³லஸ்ய ச யத்புரா । அசிந்த்ய பாண்ட³வான்காமாத்³யதே²ஷ்டம்ʼ க்ருʼதவானஸி ॥ 6-79-6 (42169) யாசமானம்ʼ ச யன்மோஹாத்³தா³ஶார்ஹமவமன்யஸே। உலூகஸ்ய ஸமாதே³ஶம்ʼ யத்³த³தா³ஸி ச ஹ்ருʼஷ்டவத் ॥ 6-79-7 (42170) தேன த்வாம்ʼ நிஹனிஷ்யாமி ஸானுப³ந்த⁴ம்ʼ ஸபா³ந்த⁴வம் । ஶமீகரிஷ்யே தத்பாபம்ʼ யத்புரா க்ருʼதவானஸி ॥ 6-79-8 (42171) ஏவமுக்த்வா த⁴னுர்கோ⁴ரம்ʼ விக்ருʼஷ்யோத்³ப்⁴ராம்ய சாஸக்ருʼத் । ஸமாத⁴த்த ஶரான்கோ⁴ரான்மஹாஶனிஸமப்ரபா⁴ந் ॥ 6-79-9 (42172) ஷட்³விம்ʼஶதிமஸம்ʼ க்ருத்³தோ⁴ முமோசாஶு ஸுயோத⁴னே । ஜ்வலிதாக்³நிஶிகா²காரான்வஜ்ரகல்பானஜிஹ்மகா³ந் ॥ 6-79-10 (42173) ததோ(அ)ஸ்ய கார்முகம்ʼ த்³வாப்⁴யாம்ʼ ஸூதம்ʼ த்³வாப்⁴யாம்ʼ ச விவ்யதே⁴ । சதுர்பி⁴ரஶ்வாஞ்ஜவனானநயத்³யமஸாத³னம் ॥ 6-79-11 (42174) த்³வாப்⁴யாம்ʼ ச ஸுவிக்ருʼஷ்டாப்⁴யாம்ʼ ஶராப்⁴யாமரிமர்த³ன: । ச²த்ரம்ʼ சிச்சே²த³ ஸமரே ராஜ்ஞஸ்தஸ்ய நரோத்தம் ॥ 6-79-12 (42175) ஷங்பி⁴ஶ்ச தஸ்ய சிச்சே²த³ ஜ்வலந்தம்ʼ த்⁴வஜமுத்தமம் । சி²த்த்வா தம்ʼ ச நனாதோ³ச்சைஸ்தவ புத்ரஸ்ய பஶ்யத: ॥ 6-79-13 (42176) ரதா²ச்ச ஸ த்⁴வஜ: ஶ்ரீமான்னானாரத்னவிபூ⁴ஷிதாத்। பபாத ஸஹஸா பூ⁴மௌ வித்³யுஞ்ஜலத⁴ராதி³வ ॥ 6-79-14 (42177) ஜ்வலந்தம்ʼ ஸூர்யஸங்காஶம்ʼ நாக³ம்ʼ மணிமயம்ʼ ஶுப⁴ம் । த்⁴வஜம்ʼ குருபதேஶ்சி²ந்னம்ʼ த³த்³ருʼஶு: ஸர்வபார்தி²வா: ॥ 6-79-15 (42178) அதை²நம்ʼ த³ஶபி⁴ர்பா³ணைஸ்தோத்ரைரிவ மஹாத்³விபம் । ஆஜகா⁴ந ரணே வீரம்ʼ ஸ்மயன்னிவ மஹாரத²: ॥ 6-79-16 (42179) ஸ கா³ட⁴வித்³தோ⁴ வ்யதி²தோ பீ⁴மஸேனேன ஸம்ʼயுகே³ । நிஷஸாத³ ரதோ²பஸ்தே² மூர்ச்சா²பி⁴ஹதசேதன: ॥ 6-79-17 (42180) தத: ஸ ராஜா ஸிந்தூ⁴நாம்ʼ ரத²ஶ்ரேஷ்டோ² மஹாப³ல: । து³ர்யோத⁴னஸ்ய ஜக்³ராஹ பார்ஷ்ணிம்ʼ ஸ்வபுருஷைர்வ்ருʼத: ॥ 6-79-18 (42181) க்ருʼபஶ்ச ரதி²நாம்ʼ ஶ்ரேஷ்ட²ஸ்தவ புத்ரமசேதனம் । ஆரோபயத்³ரத²ம்ʼ ராஜந்து³ர்யோத⁴னமமர்ஷணம் ॥ 6-79-19 (42182) பரிவார்ய ததோ பீ⁴மம்ʼ ஜேதுகாமோ ஜயத்³ரத²: । ரதை²ரனேகஸாஹஸ்ரைர்பீ⁴மஸ்யாவாரயத்³தி³ஶ: ॥ 6-79-20 (42183) த்⁴ருʼஷ்டகேதுஸ்ததோ ராஜன்னபி⁴மன்யுஶ்ச வீர்யவான்। கேகயா த்³ரௌபதே³யாஶ்ச தவ புத்ரானயோத⁴யன் ॥ 6-79-21 (42184) சித்ரஸேன: ஸுசித்ரஶ்ச சித்ராங்க³ஶ்சித்ரத³ர்ஶன: । சாருசித்ர: ஸுசாருஶ்ச ததா² நந்தோ³பனந்த³கௌ ॥ 6-79-22 (42185) அஷ்டாவேதே மஹேஷ்வாஸா: ஸுகுமாரா யஶஸ்வின: । அபி⁴மன்யுரத²ம்ʼ ராஜன்ஸமந்தாத்பர்யவாரயன் ॥ 6-79-23 (42186) ஆஜகா⁴ந ததஸ்தூர்ணமபி⁴மன்யுர்மஹாமனா: । ஏகைகம்ʼ பஞ்சபி⁴ர்பா³ணை: ஶிதை: ஸன்னதபர்வபி⁴: ॥ 6-79-24 (42187) வஜ்ரம்ருʼத்யுப்ரதீகாஶைர்விசித்ராயுத⁴னி:ஸ்ருʼதை: । அம்ருʼஷ்யமாணாஸ்தே ஸர்வே ஸௌப⁴த்³ரம்ʼ ரத²ஸத்தமம் ॥ 6-79-25 (42188) வவ்ருʼஷுர்மார்க³ணைஸ்தீக்ஷ்ணைர்கி³ரிம்ʼ மேருமிவாம்பு³தா³: । ஸ பீட்³யமான: ஸமரே க்ருʼதாஸ்த்ரோ யுத்³த⁴து³ர்மத³: ॥ 6-79-26 (42189) அபி⁴மன்யுர்மஹாராஜ தாவகான்ஸமகம்பயத்। யதா² தே³வாஸுரே யுத்³தே⁴ வஜ்ரபாணிர்மஹாஸுரான் ॥ 6-79-27 (42190) விகர்ணஸ்ய ததோ ப⁴ல்லான்ப்ரேஷயாமாஸ பா⁴ரத। சதுர்த³ஶ ரத²ஶ்ரேஷ்டோ² கோ⁴ரானாஶீவிஷோபமான் ॥ 6-79-28 (42191) ஸ தைர்விகர்ணஸ்ய ரதா²த்பாதயாமாஸ வீர்யவான் । த்⁴வஜம்ʼ ஸூதம்ʼ ஹயாம்ʼஶ்சைவ ந்ருʼத்யமான இவாஹவே ॥ 6-79-29 (42192) புனஶ்சான்யாஞ்ஶரான்பீதானகுண்டா²க்³ராஞ்ஶிலாஶிதான்। ப்ரேஷயாமாஸ ஸங்க்ருத்³தோ⁴ விகர்ணாய மஹாப³ல: ॥ 6-79-30 (42193) தே விகர்ணம்ʼ ஸமாஸாத்³ய கங்கப³ர்ஹிணவாஸஸ:। பி⁴த்த்வா தே³ஹம்ʼ க³தா பூ⁴மிம்ʼ ஜ்வலந்த இவ பன்னகா³: ॥ 6-79-31 (42194) தே ஶரா ஹேமபுங்கா²க்³ரா வ்யத்³ருʼஶ்யந்த மஹீதலே । விகர்ணருதி⁴ரக்லின்னா வமந்த இவ ஶோணிதம் ॥ 6-79-32 (42195) விகர்ணம்ʼ வீக்ஷ்ய நிர்பி⁴ந்னம்ʼ தஸ்யைவான்யே ஸஹோத³ரா: । அப்⁴யத்³ரவந்த ஸமரே ஸௌப⁴த்³ரப்ரமுகா²ந்ரதா²ந் ॥ 6-79-33 (42196) அபி⁴யாத்வா ததை²வான்யான்ரதா²ம்ʼஸ்தான்ஸூர்யவர்சஸ: । அவித்⁴யன்ஸமரே(அ)ன்யோன்யம்ʼ ஸம்ʼரம்பா⁴த்³யுத்³த⁴து³ர்மதா³: ॥ 6-79-34 (42197) து³ர்முக²: ஶ்ருதகர்மாணம்ʼ வித்³த்⁴வா ஸப்தபி⁴ராஶுகை³: । த்⁴வஜமேகேன சிச்சே²த³ ஸாரதி²ம்ʼ சாஸ்ய ஸப்தமி: ॥ 6-79-35 (42198) அஶ்வாஞ்ஜாம்பூ³நதை³ர்ஜாலை: ப்ரச்ச²ன்னான்வாதரம்ʼஹஸ: । ஜகா⁴ந ஷங்பி⁴ராஸாத்³ய ஸாரதி²ம்ʼ சாப்⁴யபாதயத் ॥ 6-79-36 (42199) ஸ ஹதாஶ்வே ரதே² திஷ்ட²ஞ்ஶ்ருதகர்மா மஹாரத²: । ஶக்திம்ʼ சிக்ஷேப ஸங்க்ருத்³தோ⁴ மஹோல்காம்ʼ ஜ்வலிதாமிவ ॥ 6-79-37 (42200) ஸா து³ர்முக²ஸ்ய விமலம்ʼ வர்ம பி⁴த்த்வா யஶஸ்வின: । விதா³ர்ய ப்ராவிஶத்³பூ⁴பி⁴ம்ʼ தீ³ப்யமானா ஸ்வதேஜஸா ॥ 6-79-38 (42201) து³ர்முகோ² விஹ்வலஸ்தத்ர நிஷஸாத³ ரணே விபோ⁴। விஸஞ்ஜ்ஞம்ʼ ப்ரேக்ஷ்ய தே ஸர்வே ப்⁴ராதர: பர்யவாரயன் ॥ 6-79-39 (42202) தம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா விரத²ம்ʼ தத்ர ஸுதஸோமோ மஹாரத²: । பஶ்யதாம்ʼ ஸர்வஸைன்யானாம்ʼ ரத²மாரோபயத்ஸ்வகம் ॥ 6-79-40 (42203) ஶ்ருதகீர்திஸ்ததா² வீரோ ஜயத்ஸேனம்ʼ ஸுதம்ʼ தவ। அப்⁴யயாத்ஸமரே ராஜன்ஹந்துகாமோ யஶஸ்வினம் ॥ 6-79-41 (42204) தஸ்ய விக்ஷிபதஶ்சாபம்ʼ ஶ்ருதகீர்தேர்மஹாஸ்வனம்। சிச்சே²த³ ஸமரே தூர்ணம்ʼ ஜயத்ஸேன: ஸுதஸ்தவ ॥ 6-79-42 (42205) க்ஷுரப்ரேண ஸுதீக்ஷ்ணேன ப்ரஹஸன்னிவ பா⁴ரத। தம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா ச்சி²ந்னத⁴ன்வானம்ʼ ஶதானீக: ஸஹோத³ரம் ॥ 6-79-43 (42206) அப்⁴யபத்³யத தேஜஸ்வீ ஸிம்ʼஹவன்னினத³ன்முஹு: । ஶதானீகஸ்து ஸமரே த்³ருʼட⁴ம்ʼ விஸ்பார்ய கார்முகம் ॥ 6-79-44 (42207) விவ்யாத⁴ த³ஶபி⁴ஸ்தூர்ணம்ʼ ஜயத்ஸேனம்ʼ ஶிலீமுகை²: । நனாத³ ஸுமஹானாத³ம்ʼ ப்ரபி⁴ந்ன இவ வாரண: ॥ 6-79-45 (42208) அதா²ந்யேன ஸுதீக்ஷ்ணேன ஸர்வாவரணபே⁴தி³நா । ஶதானீகோ ஜயத்ஸேனம்ʼ விவ்யாத⁴ ஹ்ருʼத³யே ப்⁴ருʼஶம் ॥ 6-79-46 (42209) ததா² தஸ்மின்வர்தமானே து³ஷ்கர்ணோ ப்⁴ராதுரந்திகே । முமோசாஸ்மைஶிதான்பா³ணாம்ʼஸ்தீக்ஷ்ணானாஶீவிஷோபமான் சிச்சே²த³ ஸமரே சாபம்ʼ நாகுலே: க்ரோத⁴மூர்ச்சி²த: ॥ 6-79-47 (42210) அதா²ந்யத்³த⁴னுராதா³ய பா⁴ரஸாஹமனுத்தமம் । ஸமாத³த்த ஶரான்கோ⁴ராஞ்ஶதானீகோ மஹாப³ல: ॥ 6-79-48 (42211) திஷ்ட²திஷ்டே²தி சாமந்த்ர்ய து³ஷ்கர்ணம்ʼ ப்⁴ராதுரக்³ரத:। முமோசாஸ்மை ஶிதான்பா³ணாஜ்ஜ்வலிதான்பன்னகா³நிவ ॥ 6-79-49 (42212) ததோ(அ)ஸ்ய த⁴னுரேகேன த்³வாப்⁴யாம்ʼ ஸூதம்ʼ ச மாரிஷ । சிச்சே²த³ ஸமரே தூர்ணம்ʼ தம்ʼ ச விவ்யாத⁴ ஸப்தபி⁴: ॥ 6-79-50 (42213) அஶ்வான்மனோஜவாம்ʼஸ்தஸ்ய கர்பு³ரான்வாதரம்ʼஹஸ: । ஜகா⁴ந நிஶிதைஸ்தூர்ணம்ʼ ஸர்வாந்த்³வாத³ஶபி⁴: ஶரை: ॥ 6-79-51 (42214) அதா²பரேண ப⁴ல்லேன ஸுயுக்தேனாஶுபாதினா। து³ஷ்கர்ணம்ʼ நாகுலி: க்ருத்³தோ⁴ விவ்யாத⁴ ஹ்ருʼத³யே ப்⁴ருʼஶம் ॥ 6-79-52 (42215) ஸ பபாத ததோ பூ⁴மௌ வஜ்ராஹத இவ த்³ரும: । து³ஷ்கர்ணம்ʼ வ்யதி²தம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா பஞ்ச ராஜன்மஹாரதா²: ॥ 6-79-53 (42216) தி³கா⁴ம்ʼஸந்த: ஶதானீகம்ʼ ஸர்வத: பர்யவாரயன்। சா²த்³யமானம்ʼ ஶரவ்ரதை: ஶதானீகம்ʼ யஶஸ்வினம் ॥ 6-79-54 (42217) அப்⁴யதா⁴வந்த ஸங்க்ருத்³தா⁴: கேகயா: பஞ்ச ஸோத³ரா: । தானப்⁴யாபதத: ப்ரேக்ஷ்ய தவ புத்ரா மஹாரதா²: ॥ 6-79-55 (42218) ப்ரத்யுத்³யயுர்மஹாராஜ க³ஜானிவ மஹாக³ஜா: । து³ர்முகோ² து³ர்ஜயஶ்சைவ ததா² து³ர்மர்ஷணோ யுவா ॥ 6-79-56 (42219) ஶத்ருஞ்ஜய: ஸத்ருஸஹ: ஸர்வே க்ருத்³தா⁴ யஶஸ்வின: । ப்ரத்யுத்³யாதா மஹாராஜ கேகயான்ப்⁴ராதர: ஸமம் ॥ 6-79-57 (42220) ரதை²ர்னக³ரஸங்காஶைர்ஹயைர்யுக்தைர்மனோஜவை: । நானாவர்ணவிசித்ராபி⁴: பதாகாபி⁴ரலங்க்ருʼதை: ॥ 6-79-58 (42221) ஶரசாபத⁴ரா வீரா விசித்ரகவசத்⁴வஜா: । விவிஶுஸ்தே பரம்ʼ ஸைன்யம்ʼ ஸிம்ʼஹா இவ வனாத்³வனம் ॥ 6-79-59 (42222) தேஷாம்ʼ ஸுதுமுலம்ʼ யுத்³த⁴ம்ʼ வ்யதிஷக்தரத²த்³விபம்। அவர்தத மஹாரௌத்³ரம்ʼ நிக்⁴நதாமிதரேதரம் ॥ 6-79-60 (42223) அன்யோன்யாக³ஸ்க்ருʼதாம்ʼ ராஜன்யமராஷ்ட்ரவிவர்த⁴னம் । முஹூர்தாஸ்தமிதே ஸூர்யே சக்ருர்யுத்³த⁴ம்ʼ ஸுதா³ருணம் ॥ 6-79-61 (42224) ரதி²ந: ஸாதி³நஶ்சாத² வ்யகீர்யந்த ஸஹஸ்ரஶ: । தத: ஶாந்தனவ: க்ருத்³த⁴: ஶரை: ஸன்னதபர்வபி⁴: ॥ 6-79-62 (42225) நாஶயாமாஸ ஸேனாம்ʼ தாம்ʼ பீ⁴ஷ்மஸ்தேஷாம்ʼ மஹாத்மனாம் । பஞ்சாலானாம்ʼ ச ஸைன்யானி ஶரைர்னின்யே யமக்ஷயம் ॥ 6-79-63 (42226) ஏவம்ʼ பி⁴த்த்வா மஹேஷ்வாஸ: பாண்ட³வானாமனீகினீம்। க்ருʼத்வா(அ)வஹாரம்ʼ ஸைன்யானாம்ʼ யயௌ ஸ்வஶிபி³ரம்ʼ ந்ருʼப ॥ 6-79-64 (42227) நாஶயாமாஸதுர்வீரௌ த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னவ்ருʼகோத³ரௌ। கரவாணாமனீகானி ஶரை: ஸன்னதபர்வபி⁴: ॥ 6-79-65 (42228) த⁴ர்மராஜோ(அ)பி ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னவ்ருʼகோத³ரௌ । மூர்த்⁴நி சைதாவுபாக்⁴ராய ப்ரஹ்ருʼஷ்ட: ஶிபி³ரம்ʼ யயௌ ॥ 6-79-66 (42229) ` அர்ஜுனோ வாஸுதே³வஶ்ச கௌரவாணாமனீகினீம் ।' ஹத்வா வித்³ராவ்ய ச ஶரை: ஶிபி³ராயைவ ஜக்³மது: ॥ ॥ 6-79-67 (42230) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி ஷஷ்ட²தி³வஸயுத்³தே⁴ ஏகோனாஶீதிதமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-80-0 (42231) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-80-0x (4155) க்ஷத்ரியாஸ்தே மஹாராஜ பரஸ்பரக்ருʼதாக³ஸ:। ஜக்³மு: ஸ்வஶிபி³ராண்யேவ ருதி⁴ரேண ஸமுக்ஷிதா: ॥ 6-80-1 (42232) விஶ்ரம்ய ச யதா²ந்யாயம்ʼ பூஜயித்வா பரஸ்பரம் । ஸன்னத்³தா⁴: ஸமத்³ருʼஶ்யந்த பூ⁴யோ யுத்³த⁴சிகீர்ஷவ: ॥ 6-80-2 (42233) ததஸ்தவ ஸுதோ ராஜம்ʼஶ்சிந்தயாபி⁴பரிப்லுத: । விஸ்ரவச்சோ²ணிதாக்தாங்க³: பப்ரச்சே²த³ம்ʼ பிதாமஹம் ॥ 6-80-3 (42234) ஸைன்யானி ரௌத்³ராணி ப⁴யானகானி வ்யூடா⁴நி ஸம்யக்³ப³ஹுலத்⁴வஜானி। விதா³ர்ய ஹத்வா ச நிபீட்³ய ஶூராம்ʼ- ஸ்தே பாண்ட³வா லப்³த⁴ஜயா: ப்ரஹ்ருʼஷ்டா: ॥ 6-80-4 (42235) ஸம்ʼமோஹ்ய ஸர்வான்யுதி⁴ கீர்திமந்தோ வ்யூஹம்ʼ ச தம்ʼ மகரம்ʼ ம்ருʼத்யுகல்பம் । ப்ரவிஶ்ய பீ⁴மேன ரணே ஹதோ(அ)ஸ்மி கோ⁴ரை: ஶரைர்ம்ருʼத்யுத³ண்ட³ப்ரகாஶை: ॥ 6-80-5 (42236) க்ருத்³த⁴ம்ʼ தமுத்³வீக்ஷ்ய ப⁴யேன ராஜ- ந்ஸம்ʼமூர்ச்சி²தோ ந லபே⁴ ஶாந்திமத்³ய । இச்சே² ப்ரஸாதா³த்தவ ஸத்யஸந்த⁴ ப்ராப்தும்ʼ ஜயம்ʼ பாண்ட³வேயாம்ʼஶ்ச ஹந்தும் ॥ 6-80-6 (42237) தேனைவமுக்த: ப்ரஹஸன்மஹாத்மா து³ர்யோத⁴னம்ʼ மன்யுக³தம்ʼ விதி³த்வா। தம்ʼ ப்ரத்யுவாசாவிமனா மனஸ்வீ க³ங்கா³ஸுத: ஸஸ்த்ரப்⁴ருʼதாம்ʼ வரிஷ்ட²: ॥ 6-80-7 (42238) பரேண யத்னேன விகா³ஹ்ய ஸேனாம்ʼ ஸர்வாத்மனா(அ)ஹம்ʼ தவ ராஜபுத்ர। இச்சா²மி தா³தும்ʼ விஜயம்ʼ ஸுக²ம்ʼ ச ந சாத்மானம்ʼ சா²த³யே(அ)ஹம்ʼ த்வத³ர்தே² ॥ 6-80-8 (42239) ஏதே து ரௌத்³ரா ப³ஹவோ மஹாரதா² யஶஸ்வின: ஶூரதமா: க்ருʼதாஸ்த்ரா: । யே பாண்ட³வானாம்ʼ ஸமரே ஸஹாயா ஜிதக்லமா ரோஷவிஷம்ʼ வமந்தி ॥ 6-80-9 (42240) கேனேஹ ஶக்யா: ஸஹஸா விஜேதும்ʼ வீர்யோத்³த⁴தா: க்ருʼதவைராஸ்த்வயா ச। அஹம்ʼ ஹ்யேதான்ப்ரதியோத்ஸ்யாமி ராஜ- ந்ஸர்வாத்மனா ஜீவிதம்ʼ த்யஜ்ய வீர ॥ 6-80-10 (42241) ரணே தவார்தா²ய மஹானுபா⁴வ ந ஜீவிதம்ʼ ரக்ஷிதவ்யம்ʼ மமாத்³ய। ஸர்வாம்ʼஸ்தவார்தா²ய ஸதே³வதை³த்யாம்̐- ல்லோகாந்த³ஹேயம்ʼ கிமு ஶத்ருஸேனாம் ॥ 6-80-12aதான்பாண்ட³வான்யோத⁴யிஷ்யாமி ராஜன் ப்ரியம்ʼ ச தே ஸர்வமஹம்ʼ கரிஷ்யே। 6-80-11 (42242) ஸஞ்ஜய உவாச। ஶ்ருத்வா பிதுஸ்தே வசனம்ʼ ப்ரதீதோ து³ர்யோத⁴ன: ப்ரீதமனா ப³பூ⁴வ ॥ 6-80-12x (4156) ஸர்வாணி ஸைன்யானி தத: ப்ரஹ்ருʼஷ்டோ நிர்க³ச்ச²தேத்யாஹ ந்ருʼபாம்ʼஶ்ச ஸர்வான்। ததா³க்ஷயா தானி வினிர்யயுர்த்³ருதம்ʼ க³ஜாஶ்வபாதா³தரதா²யுதானி ॥ 6-80-13 (42243) ப்ரஹர்ஷயுக்தானி து தானி ராஜ- ந்மஹாந்தி நானாவித⁴ஶஸ்த்ரவந்தி। ஸ்தி²தானி நாகா³ஶ்வபதா³திமந்தி விரேஜுராஜௌ தவ ராஜன்ப³லானி ॥ 6-80-14 (42244) ஶஸ்த்ராஸ்த்ரவித்³பி⁴ர்னரவீரயோதை⁴- ரதி⁴ஷ்டி²தா: ஸைன்யக³ணாஸ்த்வதீ³யா:। ரதௌ²க⁴பாதா³தக³ஜாஶ்வஸங்கை⁴: ப்ரயாத்³பி⁴ராஜௌ விதி⁴வத்ப்ரணுன்னை: ॥ 6-80-15 (42245) ஸமுத்³த⁴தம்ʼ வை தருணார்கவர்ணம்ʼ ரஜோ ப³பௌ⁴ ச்சா²த³யத்ஸூர்யஶ்மீன்। ரேஜு: பதாகா ரத²த³ந்திஸம்ʼஸ்தா² வாதேரிதா ப்⁴ராம்யமாணா: ஸமந்தாத் ॥ 6-80-16 (42246) நானாலிங்கை³: ஸமரே தத்ர ராஜன் மேகை⁴ர்யுதா வித்³யுத: கே² யதை²வ। வ்ருʼந்தை³: ஸ்தி²தாஶ்சாபி ஸுஸம்ப்ரயுக்தா- ஶ்சகாஶிரே த³ந்திக³ணா: ஸமந்தாத் ॥ 6-80-17 (42247) த⁴னூம்ʼஷி விஷ்பா²ரயதாம்ʼ ந்ருʼபாணாம்ʼ ப³பூ⁴வ ஶப்³த³ஸ்துமுலோ(அ)திகோ⁴ர:। விமத்²யதோ தே³வமஹாஸுரௌகை⁴- ர்யதா²ர்ணவஸ்யாதி³யுகே³ ததா³நீம் ॥ 6-80-18 (42248) தது³க்³ரனாக³ம்ʼ ப³ஹுரூபவர்ணம்ʼ தவாத்மஜானாம்ʼ ஸமுதீ³ர்ணகோபம் । ப³பூ⁴வ ஸைன்யம்ʼ ரிபுஸைன்யஹந்த- யுகா³ந்தமேகௌ⁴க⁴னிப⁴ம்ʼ ததா³நீம் ॥ ॥ 6-80-19 (42249) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி ஸப்தமதி³வஸயுத்³தே⁴ அஶீதிதமோ(அ)த்³யாய: ॥

6-81-0 (42250) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-81-0x (4157) அதா²த்மஜம்ʼ தவ புனர்கா³ங்கே³யோ த்⁴யானமாஸ்தி²தம் । அப்³ரவீத்³ப⁴ரதஶ்ரேஷ்ட²: ஸம்ப்ரஹர்ஷகர வச: ॥ 6-81-1 (42251) பீ⁴ஷ்ம உவாச। 6-81-2x (4158) அஹம்ʼ த்³ரோணஶ்ச ஶல்யஶ்ச க்ருʼதவர்மா ச ஸாத்வத:। அஶ்வத்தா²மா விகர்ணஶ்ச ப⁴க³த³த்தோ(அ)த² ஸௌப³ல: ॥ 6-81-2 (42252) விந்தா³நுவிந்தா³வாவந்த்யௌ பா³ஹ்லீக: ஸஹ பா³ஹ்லிகை: । த்ரிக³ர்தராஜோ ப³லவான்மாக³த⁴ஶ்ச ஸுது³ர்ஜய: ॥ 6-81-3 (42253) ப்³ருʼஹத்³ப³லஶ்ச கௌஸல்யஶ்சித்ரஸேனோ விவிம்ʼஶதி: । `க்ருʼபஶ்ச ஸஹ ஸோத³ர்யைஸ்தவ ராஜன்பதா³நுகா³:।' ரதா²ஶ்ச ப³ஹுஸாஹஸ்ரா: ஶோப⁴னாஶ்ச மஹாத்⁴வஜா: ॥ 6-81-4 (42254) தே³ஶஜாஶ்ச ஹயா ராஜன்ஸ்வாரூடா⁴ ஹயஸாதி³பி⁴: । க³ஜேந்த்³ராஶ்ச மதோ³த்³வ்ருʼத்தா: ப்ரபி⁴ந்னகரடாமுகா²: ॥ 6-81-5 (42255) பாதா³தாஶ்ச ததா² ஶூரா நானாப்ரஹரணா யுதி⁴। நானாதே³ஶஸமுத்பன்னாஸ்த்வத³ர்தே² யோத்³து⁴முத்³யதா: ॥ 6-81-6 (42256) ஏதே சான்யே ச ப³ஹவஸ்த்வத³ர்தே² த்யக்தஜீவிதா:। தே³வானபி ரணே ஜேதும்ʼ ஸமர்தா² இதி மே மதி: ॥ 6-81-7 (42257) அவஶ்யம்ʼ ஹி மயா ராஜம்ʼஸ்தவ வாச்யம்ʼ ஹிதம்ʼ ஸதா³। அஶக்யா: பாண்ட³வா ஜேதும்ʼ தே³வைரபி ஸவாஸவை: ॥ 6-81-8 (42258) வாஸுதே³வஸஹாயாஶ்ச மஹேந்த்³ரஸமவிக்ரமா: । ஸர்வதா²(அ)ஹம்ʼ து ராஜேந்த்³ர கரிஷ்யே வசனம்ʼ தவ ॥ 6-81-9 (42259) பாண்ட³வாம்ʼஶ்ச ரணே ஜேஷ்யே மாம்ʼ வா ஜேஷ்யந்தி பாண்ட³வா: । 6-81-10 (42260) ஸஞ்ஜய உவாச। ஏவமுக்த்வா த³தா³வஸ்மை விஶல்யகரணீம்ʼ ஶுபா⁴ம் ॥ 6-81-10x (4159) ஓஷதீ⁴ம்ʼ வீயஸம்பன்னாம்ʼ விஶல்யஶ்சாப⁴வத்ததா³ । தத: ப்ரபா⁴தே விமலே ஸ்வேன ஸைன்யேன வீர்யவான் ॥ 6-81-11 (42261) அவ்யூஹத ஸ்வயம்ʼ வ்யூஹம்ʼ பீ⁴ஷ்மோ வ்யூஹவிஶாரத³: । மண்·ட³லம்ʼ மனுஜஶ்ரேஷ்டோ² நானாஶஸ்த்ரஸமாகுலம் ॥ 6-81-12 (42262) ஸம்பூர்ணம்ʼ யோத⁴முக்²யைஶ்ச ததா² த³ந்திபதா³திபி⁴: । ரதை²ரனேகஸாஹஸ்ரை: ஸமந்தத்பரிவாரிதம் ॥ 6-81-13 (42263) அஶ்வவ்ருʼந்தை³ர்மஹத்³பி⁴ஶ்ச ரிஷ்டிதோமரதா⁴ரிபி⁴: । நாகே³நாகே³ ரதா²: ஸப்த ஸப்த சாஶ்வா ரதே²ரதே² ॥ 6-81-14 (42264) அன்வஶ்வம்ʼ த³ஶ தா⁴நுஷ்கா தா⁴நுஷ்கே த³ஶ சர்மிண:। ஏவம்ʼ வ்யூஹம்ʼ மஹாராஜ தவ ஸைன்யஸ்ய த³ம்ʼஶிதம் ॥ 6-81-15 (42265) ஸ்தி²தம்ʼ ரணாய மஹதே பீ⁴ஷ்மேண யுதி⁴ பாலிதம் । த³ஶாஶ்வானாம்ʼ ஸஹஸ்ராணி த³ந்தினாம்ʼ ச ததை²வ ச ॥ 6-81-16 (42266) ரதா²நாமயுதம்ʼ சாபி புத்ராஶ்ச தவ த³ம்ʼஶிதா:। சித்ரஸேனாத³ய: ஶூரா அப்⁴யரக்ஷந்திதாமஹம் ॥ 6-81-17 (42267) ரக்ஷ்யமாணா: ஸ தை: ஶூரைர்கோ³ப்யமானாஶ்ச தேன தே। ஸன்னத்³தா⁴: ஸமத்³ருʼஶ்யந்த ராஜானஶ்ச மஹாப³லா: ॥ 6-81-18 (42268) து³ர்யோத⁴னஸ்து ஸமரே த³ம்ʼஶிதோ ரத²மாஸ்தி²த: । வ்யராஜத ஶ்ரியா ஜுஷ்டோ யதா² ஶக்ரஸ்த்ரிவிஷ்டபே ॥ 6-81-19 (42269) தத: ஶப்³தோ³ மஹானாஸீத்புத்ராணாம்ʼ தவ பா⁴ரத । ரத²கோ⁴ஷஶ்ச விபுலோ வாதி³த்ராணாம்ʼ ச நி:ஸ்வன: ॥ 6-81-20 (42270) பீ⁴ஷ்மேண தா⁴ர்தராஷ்ட்ராணாம்ʼ வ்யூட⁴: ப்ரத்யங்பு⁴கோ² யுதி⁴। மண்ட³ல: ஸ மஹாவ்யூஹோ து³ர்பே⁴த்³யோ(அ)மித்ரகா⁴தன: ॥ 6-81-21 (42271) ஸர்வத: ஶுஶுபே⁴ ராஜன்ரணே(அ)ரீணாம்ʼ து³ராஸத³: । மண்ட³லம்ʼ து ஸமாலோக்ய வ்யூஹம்ʼ பரமது³ர்யயம் ॥ 6-81-22 (42272) ஸ்வயம்ʼ யுதி⁴ஷ்டி²ரோ ராஜா வஜ்ரம்ʼ வ்யூஹமதா²கரோத்। ததா² வ்யூடே⁴ஷ்வனீகேஷு யதா²ஸ்தா²நமவஸ்தி²தா: ॥ 6-81-23 (42273) ரதி²ந: ஸாதி³ந: ஸர்வே ஸிம்ʼஹனாத³மதா²நத³ன் । பி³பி⁴த்ஸவஸ்ததோ வ்யூஹம்ʼ நிர்யயுர்யுத்³த⁴காங்க்ஷிண: ॥ 6-81-24 (42274) இதரேதரத: ஶூரா: ஸஹஸைன்யா: ப்ரஹாரிண: । பா⁴ரத்³வாஜோ யயௌ மத்ஸ்யம்ʼ த்³ரௌணிஶ்சாபி ஸிக²ண்டி³நம் ॥ 6-81-25 (42275) ஸ்வயம்ʼ து³ர்யோத⁴னோ ராஜா பார்ஷதம்ʼ ஸமுபாத்³ரவத் । நகுல: ஸஹதே³வஶ்ச மத்³ரராஜானமீயது: ॥ 6-81-26 (42276) விந்தா³நுவிந்தா³வாவந்த்யௌ யுயுதா⁴நமபி⁴த்³ருதௌ । ஸர்வே ந்ருʼபாஸ்து ஸமரே த⁴னஞ்ஜயமயோத⁴யன் ॥ 6-81-27 (42277) பீ⁴மஸேனோ ரணே யாந்தம்ʼ ஹார்தி³க்யம்ʼ ஸமவாரயத்। சித்ரஸேனம்ʼ விகர்ணம்ʼ ச ததா² து³ர்மர்ஷணம்ʼ விபு⁴: ॥ 6-81-28 (42278) ஆர்ஜுனி: ஸமரே ராஜம்ʼஸ்தவ முத்ரானயோத⁴யத் । ப்ராக்³ஜ்யோதிஷோ மஹேஷ்வாஸோ ஹைடி³ம்ப³ம்ʼ ராக்ஷஸோத்தமம் ॥ 6-81-29 (42279) அபி⁴து³த்³ராவ வேகே³ந மத்தோ மத்தமிவ த்³விபம் । அலம்பு³ஸஸ்ததா³ ராஜன்ஸாத்யகிம்ʼ யுத்³த⁴து³ர்மத³ம் ॥ 6-81-30 (42280) ஸஸைன்யம்ʼ ஸமரே க்ருத்³தோ⁴ ராக்ஷஸ: ஸமுபாத்³ரவத்। பூ⁴ரிஶ்ரவா ரணே யத்தோ த்⁴ருʼஷ்டகேதுமயோத⁴யத் ॥ 6-81-31 (42281) ஶ்ருதாயுஷம்ʼ ச ராஜானம்ʼ த⁴ர்மபுத்ரோ யுதி⁴ஷ்டி²ர: । சேகிதானஶ்ச ஸமரே க்ருʼபமேவான்வயோத⁴யத் ॥ 6-81-32 (42282) ஶேஷா: ப்ரதியயுர்யத்தா பீ⁴ஷ்மமேவ மஹாரத²ம் । ததோ ராஜஸமூஹாஸ்தே பரிவவ்ருர்த⁴னஞ்ஜயம் ॥ 6-81-33 (42283) ஶக்திதோமரனாராசக³தா³பரிக⁴பாணய:। அர்ஜுனோ(அ)த² ப்⁴ருʼஶம்ʼ க்ருத்³தோ⁴ வார்ஷ்ணேயமித³மப்³ரவீத்॥ 6-81-34 (42284) பஶ்ய மாத⁴வ ஸைன்யானி தா⁴ர்தராஷ்ட்ரஸ்ய ஸம்ʼயுகே³। வ்யூடா⁴நி வ்யூஹவிது³ஷா கா³ங்கே³யேன மஹாத்மனா ॥ 6-81-35 (42285) யுத்³தா⁴பி⁴காமாஞ்ஶூராம்ʼஶ்ச பஶ்ய மாத⁴வ த³ம்ʼஶிதான் । த்ரிக³ர்தராஜம்ʼ ஸஹிதம்ʼ ப்⁴ராத்ருʼபி⁴: பஶ்ய கேஶவ ॥ 6-81-36 (42286) அத்³யைதான்னாஶயிஷ்யாமி பஶ்யதஸ்தே ஜனார்த³ன । ய இமே மாம்ʼ யது³ஶ்ரேஷ்ட² யோத்³து⁴காமா ரணாஜிரே ॥ 6-81-37 (42287) ஏதது³க்த்வா து கௌந்தேயோ த⁴னுர்ஜ்யாமவம்ருʼத்³ய ச । வவர்ஷ ஶரவர்ஷாணி நராதி⁴பக³ணான்ப்ரதி ॥ 6-81-38 (42288) தே(அ)பி தம்ʼ பரமேஷ்வாஸா: ஶரவர்ஷைரபூரயன் । தடாகம்ʼ வாரிதா⁴ராபி⁴ர்யதா² ப்ராவ்ருʼஷி தோயதா³: ॥ 6-81-39 (42289) ஹாஹாகாரோ மஹானாஸீத்தவ ஸைன்யே விஶாம்பதே । சா²த்³மமானௌ ரணே க்ருʼஷ்ணௌ ஶரைர்த்³ருʼஷ்ட்வா மஹாரணே ॥ 6-81-40 (42290) தே³வா தே³வர்ஷயஶ்சைவ க³ந்த⁴ர்வாஶ்ச ஸஹோரகை³: । விஸ்மயம்ʼ பரமம்ʼ ஜக்³முர்த்³ருʼஷ்ட்வா க்ருʼஷ்ணௌ ததா²(அ)(அ)க³தௌ ॥ 6-81-41 (42291) தத: க்ருத்³தோ⁴(அ)ர்ஜுனோ ராஜன்னைந்த்³ரமஸ்த்ரமுதை³ரயத் । தத்ராத்³பு⁴தமபஶ்யாம விஜயஸ்ய பராக்ரமம் ॥ 6-81-42 (42292) ஶஸ்த்ரவ்ருʼஷ்டிம்ʼ பரைர்முக்தாம்ʼ ஶரௌகை⁴ர்யத³வாரயத் । ந ச தத்ராப்யனிர்பி⁴ந்ன: கஶ்சிதா³ஸீத்³விஶாம்பதே ॥ 6-81-43 (42293) தேஷாம்ʼ ராஜஸஹஸ்ராணாம்ʼ ஹயானாம்ʼ த³ந்தினாம்ʼ ததா²। த்³வாப்⁴யாம்ʼ த்ரிபி⁴: ஶரைஶ்சான்யான்பார்தோ² விவ்யாத⁴ மாரிஷ ॥ 6-81-44 (42294) தே ஹன்யமானா: பார்தே²ந பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஶாந்தனவம்ʼ யயு: । அகா³தே⁴ மஞ்ஜமானானாம்ʼ பீ⁴ஷ்ம: போதோ(அ)ப⁴வத்ததா³ ॥ 6-81-45 (42295) ஆபதத்³பி⁴ஸ்து தைஸ்தத்ர ப்ரப⁴க்³நம்ʼ தாவகம்ʼ ப³லம் । ஸஞ்சுக்ஷுபே⁴ மஹாராஜ வாதைரிவ மஹார்ணவ: ॥ ॥ 6-81-46 (42296) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி ஸப்தமதி³வஸயுத்³தே⁴ ஏகாஶீதிதமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-82-0 (42297) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-82-0x (4160) ப்ரவ்ருʼத்தமாத்ரே ஸங்க்³ராமே நிவ்ருʼத்தே ச ஸுஶர்மணி । ப⁴க்³நேஷு சாபி வீரேஷு பாண்ட³வேன மஹாத்மனா ॥ 6-82-1 (42298) க்ஷுப்⁴யமாணே ப³லே தூர்ணம்ʼ ஸாக³ரப்ரதிமே தவ। ப்ரத்யுத்³யாதே ச கா³ங்கே³யே த்வரிதம்ʼ விஜயம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-82-2 (42299) த்³ருʼஷ்ட்வா து³ர்யோத⁴னோ ராஜா ரணே பார்த²ஸ்ய விக்ரமம் । த்வரமாண: ஸமப்⁴யேத்ய ஸர்வாம்ʼஸ்தானப்³ரவீன்ன்ருʼபான் ॥ 6-82-4aதேஷாம்ʼ து ப்ரமுகே² ஶூரம்ʼ ஸுஶர்மாணம்ʼ மஹாப³லம் । மத்⁴யே ஸர்வஸ்ய ஸைன்யஸ்ய ப்⁴ருʼஶம்ʼ ஸம்ʼஹர்ஷயன்னிவ॥ 6-82-3 (42300) ஏஷ பீ⁴ஷ்ம: ஶாந்தனவோ யோத்³து⁴காமோ த⁴னஞ்ஜயம் । ஸர்வாத்மனா குருஶ்ரேஷ்ட²ஸ்த்யக்த்வா ஜீவிதமாத்மன: ॥ 6-82-5 (42301) தம்ʼ ப்ரயாந்தம்ʼ ரணே வீரம்ʼ ஸர்வஸைன்யேன பா⁴ரதம் । ஸம்ʼயத்தா: ஸமரே ஸர்வே பாலயத்⁴வம்ʼ பிதாமஹம் ॥ 6-82-6 (42302) பா³ட⁴மித்யேவமுக்த்வா து தான்யனீகானி ஸர்வஶ: । நரேந்த்³ராணாம்ʼ மஹாராஜ ஸமாஜக்³மு: பிதாமஹம் ॥ 6-82-7 (42303) தத: ப்ரயாத: ஸஹஸா பீ⁴ஷ்ம: ஶாந்தனவோ(அ)ர்ஜுனம் । ரணே பா⁴ரதமாயாந்தமாஸஸாத³ மஹாப³ல: ॥ 6-82-8 (42304) மஹாஶ்வேதாஶ்வயுக்தேன பீ⁴மவானரகேதுனா । மஹதா மேக⁴னாதே³ந ரதே²நாதிவிராஜதா ॥ 6-82-9 (42305) ஸமரே ஸர்வஸைன்யானாமுபயானம்ʼ த⁴னஞ்ஜயம்। அப⁴வத்துமுலோ நாதோ³ ப⁴யாத்³த்³ருʼஷ்ட்வா கிரீடினம் ॥ 6-82-10 (42306) அபீ⁴ஶுஹஸ்தம்ʼ க்ருʼஷ்ணம்ʼ ச த்³ருʼஷ்ட்வாதி³த்யமிவாபரம் । மத்⁴யந்தி³நக³தம்ʼ ஸங்க்²யே ந ஶேகு: ப்ரதிவீக்ஷிதும் ॥ 6-82-11 (42307) ததா² ஶாந்தனவம்ʼ பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஶ்வேதாஶ்வம்ʼ ஶ்வேதகார்முகம் । ந ஶேகு: பாண்ட³வா த்³ரஷ்டும்ʼ ஶ்வேதம்ʼ க்³ரஹமிவோதி³தம் ॥ 6-82-12 (42308) ஸ ஸர்வத: பரிவ்ருʼதஸ்த்ரிக³ர்தை: ஸுமஹாத்மபி⁴: । ப்⁴ராத்ருʼபி⁴: ஸஹ புத்ரைஶ்ச ததா²(அ)ன்யைஶ்ச மஹாரதை²: ॥ 6-82-13 (42309) பா⁴ரத்³வாஜஸ்து ஸமரே மத்ஸ்யம்ʼ விவ்யாத⁴ பத்ரிணா। த்⁴வஜம்ʼ சாஸ்ய ஶரேணாஜௌ த⁴னுஶ்சைகேன சிச்சி²தே³ ॥ 6-82-14 (42310) தத³பாஸ்ய த⁴னுஶ்சி²ந்னம்ʼ விராடோ வாஹினீபதி: । அன்யதா³த³த்த வேகே³ந த⁴னுர்பா⁴ரஸஹம்ʼ த்³ருʼட⁴ம் ॥ 6-82-15 (42311) ஶராம்ʼஶ்சாஶீவிஷாகாராஜ்ஜ்வலிதான்பன்னகா³நிவ । த்³ரோணம்ʼ த்ரிபி⁴ஶ்ச விவ்யாத⁴ சதுர்பி⁴ஶ்சாஸ்ய வாஜின: ॥ 6-82-16 (42312) த்⁴வஜமேகேன விவ்யாத⁴க ஸாரதி²ம்ʼ சாஸ்ய பஞ்சபி⁴: । த⁴னுரேகேஷுணா(அ)வித்⁴யத்தத்ராக்ருத்⁴யத்³த்³விஜர்ஷப⁴: ॥ 6-82-17 (42313) தஸ்ய த்³ரோணோ(அ)வதீ⁴த³ஶ்வாஞ்ஶரை: ஸன்னதபர்வபி⁴:। அஷ்டாபி⁴ர்ப⁴ரதஶ்ரேஷ்ட² ஸூதமேகேன பத்ரிணா ॥ 6-82-18 (42314) ஸ ஹதாஶ்வாத³வப்லுத்ய ஸ்யந்த³னாத்³த⁴தஸாரதி²:। ஆருரோஹ ரத²ம்ʼ தூர்ணம்ʼ புத்ரஸ்ய ரதி²நாம்ʼ வர: ॥ 6-82-19 (42315) ததஸ்து தௌ பிதாபுத்ரௌ பா⁴ரத்³வாஜம்ʼ ரதே² ஸ்தி²தௌ । மஹதா ஶரவர்ஷேண வாரயாமாஸஸதுர்ப³லாத் ॥ 6-82-20 (42316) பா⁴ரத்³வாஜஸ்தத: க்ருத்³த⁴: ஶரமாஶீவிஷோபமம் । சிக்ஷேப ஸமரே தூர்ணம்ʼ ஶங்க²ம்ʼ ப்ரதி ஜனேஶ்வர: ॥ 6-82-21 (42317) ஸ தஸ்ய ஹ்ருʼத³யம்ʼ பி⁴த்த்வா பீத்த்வா ஶோணிதமாஹவே। ஜகா³ம த⁴ரணீம்ʼ பா³ணோ லோஹிதார்த்³ரவரச்ச²த³: ॥ 6-82-22 (42318) ஸ பபாத ரணே தூர்ணம்ʼ பா⁴ரத்³வாஜஶராஹத:। த⁴னுஸ்த்யக்த்வா ஶராம்ʼஶ்சைவ பிதுரேவ ஸமீபத: ॥ 6-82-23 (42319) ஹதம்ʼ தமாத்மஜம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா விராட: ப்ராத்³ரவத்³ப⁴யாத்। உத்ஸ்ருʼஜ்ய ஸமரே த்³ரோணம்ʼ வ்யாத்தானநமிவாந்தகம் ॥ 6-82-24 (42320) பா⁴ரத்³வாஜஸ்ததஸ்தூர்ணம்ʼ பாண்ட³வானாம்ʼ மஹாசமூம்। தா³ரயாமாஸ ஸமரே ஶதஶோ(அ)த² ஸஹஸ்ரஶ: ॥ 6-82-25 (42321) ஶிக²ண்டீ³ து மஹாராஜ த்³ரௌணிமாஸாத்³ய ஸம்ʼயுகே³। ஆஜகா⁴ந ப்⁴ரவோர்மத்⁴யே நாராசைஸ்த்ரிபி⁴ராஶுகை³: ॥ 6-82-26 (42322) ஸ ப³பௌ⁴ ரத²ஶார்தூ³லோ லலாடே ஸம்ʼஸ்தி²தைஸ்த்ரிபி⁴: । ஶிக²ரை: காஞ்சனமயைர்மேருஸ்த்ரிபி⁴ரிவோச்ச்²ரிதை: ॥ 6-82-27 (42323) அஶ்வத்தா²ம தத: க்ருத்³தோ⁴ நிமேஷார்தா⁴ச்சி²க²ண்டி³ந: । த்⁴வஜம்ʼ ஸூதமதோ² ராஜம்ʼஸ்துரகா³நாயுதா⁴நி ச ॥ 6-82-28 (42324) ஶரைர்ப³ஹுபி⁴ராச்சி²த்³ய பாதயாமாஸ ஸம்ʼயுகே³ ஷ। ஸ ஹதாஶ்வாத³வப்லுத்ய ரதா²த்³வை ரதி²நாம்ʼ வர: ॥ 6-82-29 (42325) க²ங்க³மாதா³ய ஸுஶிதம்ʼ விமலம்ʼ ச ஶராவரம் । ஶ்யேனவத்³வ்யசரத்க்ருத்³த⁴: ஶிக²ண்டீ³ ஶத்ருதாபன: ॥ 6-82-30 (42326) ஸக²ங்க³ஸ்ய மஹாராஜ சரதஸ்தஸ்ய ஸம்ʼயுகே³ । நாந்தரம்ʼ த³த்³ருʼஶே த்³ரௌணிஸ்தத³த்³பு⁴தமிவாப⁴வத் ॥ 6-82-31 (42327) தத: ஶரஸஹஸ்ராணி ப³ஹூனி ப⁴ரதர்ஷப⁴ । ப்ரேஷயாமாஸ ஸமரே த்³ரௌணி: பரமகோபன: ॥ 6-82-32 (42328) தாமாபதந்தீம்ʼ ஸமரே ஶரவ்ருʼஷ்டிம்ʼ ஸுதா³ருணாம்। அஸினா தீக்ஷ்ணதா⁴ரேண சிச்சே²த³ ப³லினாம்ʼ வர: ॥ 6-82-33 (42329) ததோ(அ)ஸ்ய விமலம்ʼ த்³ரௌணி: ஶதசந்த்³ரம்ʼ மனோரமம்। சர்மாச்சி²நத³ஸிம்ʼ சாஸ்த² க²ண்ட³யாமாஸ ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-82-34 (42330) ஶிதைஸ்து ப³ஹுஶோ ராஜம்ʼஸ்தம்ʼ ச விவ்யாத⁴ பத்ரிபி⁴: । ஶிக²ண்டீ³ து தத: க²ங்க³ம்ʼ க²ண்டி³தம்ʼ தேன ஸாயகை: ॥ 6-82-35 (42331) ஆவித்⁴ய வ்யஸ்ருʼஜத்தூர்ணம்ʼ ஜ்வலந்தமிவ பன்னக³ம் । தமாபதந்தம்ʼ ஸஹஸா காலானலஸமப்ரப⁴ம் ॥ 6-82-36 (42332) சிச்சே²த³ ஸமரே த்³ரௌணிர்த³ர்ஶயன்பாணிலாக⁴வம் । ஶிக²ண்டி³நம்ʼ ச விவ்யாத⁴ ஶரைர்ப³ஹுபி⁴ராயஸை: ॥ 6-82-37 (42333) ஶிக²ண்டீ³ து ப்⁴ருʼஶம்ʼ ராஜம்ʼஸ்தட்³யமான: ஶிதை: ஶரை: । ஆருரோஹ ரத²ம்ʼ தூர்ணம்ʼ மாத⁴வஸ்ய மஹாத்மன: ॥ 6-82-38 (42334) ஸாத்யகிஶ்சாபி ஸங்க்ருத்³தோ⁴ ராக்ஷஸம்ʼ க்ரூரமாஹவே। அலம்பு³ஸம்ʼ ஶரைஸ்தீக்ஷ்ணைர்விவ்யாத⁴ ப³லினாம்ʼ வர: ॥ 6-82-39 (42335) ராக்ஷஸேந்த்³ரஸ்ததஸ்தஸ்ய த⁴னுஶ்சிச்சே²த³ பா⁴ரத। அர்த⁴சந்த்³ரேண ஸமரே தம்ʼ ச விவ்யாத⁴ ஸாயகை: ॥ 6-82-40 (42336) மாயாம்ʼ ச ராக்ஷஸீம்ʼ க்ருʼத்வா ஶரவர்ஷைரவாகிரத்। தத்ராத்³பு⁴தமபஶ்யாம ஶைனேயஸ்ய பராக்ரமம் ॥ 6-82-41 (42337) அஸம்ப்⁴ரமஸ்து ஸமரே வத்⁴யமான: ஶிதை: ஶரை: । ஐந்த்³ரமஸ்த்ரம்ʼ ச வார்ஷ்ணேயோ யோஜயாமாஸ பா⁴ரத ॥ 6-82-42 (42338) விஜயாத்³யத³னுப்ராப்தம்ʼ மாத⁴வேன யஶஸ்வினா। தத³ஸ்த்ரம்ʼ ப⁴ஸ்மாஸாத்க்ருʼத்வா மாயாம்ʼ தாம்ʼ ராக்ஷஸீம்ʼ ததா³ ॥ 6-82-43 (42339) அலம்பு³ஸம்ʼ ஶரைரன்யைரப்⁴யாகிரத ஸர்வத:। பர்வதம்ʼ வாரிதா⁴ராபி⁴: ப்ராவ்ருʼஷீவ ப³லாஹக: ॥ 6-82-44 (42340) தத்ததா² பீடி³தம்ʼ தேன மாத⁴வேன யஶஸ்வினா । ப்ரது³த்³ராவ ப⁴யாத்³ரக்ஷஸ்த்யக்த்வா ஸாத்யகிமாஹவே ॥ 6-82-45 (42341) ........ மாக⁴வதா ஜித்வா பா⁴ரத ஸாத்யகி:। ஶைனேய: ப்ராணத³·ஜ்ஜித்வா யோதா⁴நாம்ʼ தவ பஶ்யதாம் ॥ 6-82-46 (42342) ந்யஹனத்தாவகாம்ʼஶ்சாபி ஸாத்யகி: ஸத்யவிக்ரம: । நிஶிதைர்ப³ஹுபி⁴ர்பா³ணைஸ்தே(அ)த்³ரவந்த ப⁴யார்தி³தா: ॥ 6-82-47 (42343) ஏதஸ்மின்னேவ காலே து த்³ருபத³ஸ்யாத்மஜோ ப³லீ। த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னோ மஹாராஜ புத்ரம்ʼ தவ ஜனேஶ்வரம் ॥ 6-82-48 (42344) சா²த³யாமாஸ ஸமரே ஶரை: ஸன்னதபர்வபி⁴: । ஸ ச்சா²த்³யமானோ விஶிகை²ர்த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னேன பா⁴ரத ॥ 6-82-49 (42345) விவ்யதே² ந ச ராஜேந்த்³ர தவ புத்ரோ ஜனேஶ்வர । த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னம்ʼ ச ஸமரே தூர்ணம்ʼ விவ்யாத⁴ பத்ரிபி⁴:க ॥ 6-82-50 (42346) ஷஷ்ட்யா ச த்ரிம்ʼஶதா சைவ தத³த்³பு⁴தமிவாப⁴வத் । தஸ்ய ஸேனாபதி: க்ருத்³தோ⁴ த⁴னுஶ்சிச்சே²த³ மாரிஷ ॥ 6-82-51 (42347) ஹயாம்ʼஶ்ச சதுர: ஶீக்⁴ரம்ʼ நிஜகா⁴ந மஹாப³ல: । ஶரைஶ்சைனம்ʼ ஸுனிஶிதை: க்ஷிப்ரம்ʼ விவ்யாத⁴ ஸப்தபி⁴: ॥ 6-82-52 (42348) ஸ ஹதாஶ்வான்மஹாபா³ஹுரவப்லுத்ய ரதா²த்³ப³லீ । பதா³திரஸிமுத்³யம்ய ப்ராத்³ரவத்பார்ஷதம்ʼ ப்ரதி॥ 6-82-53 (42349) ஶகுனிஸ்தம்ʼ ஸமப்⁴யேத்ய ராஜக்³ருʼத்³தீ⁴ மஹாப³ல: । ராஜானம்ʼ ஸர்வலோகஸ்ய ரத²மாரோபயத்ஸ்வகம் ॥ 6-82-54 (42350) ததோ ந்ருʼபம்ʼ பராஜித்ய பார்ஷத: பரவீரஹா । ந்யஹனத்தாவகம்ʼ ஸைன்யம்ʼ வஜ்ரபாணிரிவாஸுரான் ॥ 6-82-55 (42351) க்ருʼதவர்மா ரணே பீ⁴மம்ʼ ஶரைரார்ச்ச²ன்மஹாரத²: । ப்ரச்சா²த³யாமாஸ ச தம்ʼ மஹாமேகோ⁴ ரவிம்ʼ யதா² ॥ 6-82-56 (42352) தத: ப்ரஹஸ்ய ஸமரே பீ⁴மஸேன: பரந்தப: । ப்ரேஷயாமாஸ ஸங்க்ருத்³த⁴: ஸாயங்கான்க்ருʼதவர்மணே ॥ 6-82-57 (42353) தைரர்த்³யமானோ(அ)திரத²: ஸாத்வத: ஶஸ்த்ரகோவித³: । நாகம்பத மஹாராஜ பீ⁴மம்ʼ சார்ச்ச²ச்சி²தை: ஶரை: ॥ 6-82-58 (42354) தஸ்யாஶ்வாம்ʼஶ்சதுரோ ஹத்வா பீ⁴மஸேனோ மஹாரத²: । ஸாரதி²ம்ʼ பாதயாமாஸ ஸத்⁴வஜம்ʼ ஸுபரிஷ்க்ருʼதம் ॥ 6-82-59 (42355) ஶரைர்ப³ஹுவிதை⁴ஶ்சைனமாசினோத்பரவீரஹா । ஶகலீக்ருʼதஸர்வாங்க³: ஶ்வாவித்து ஶலலைர்யதா² ॥ 6-82-60 (42356) ஹதாஶ்வஶ்ச ததஸ்தூர்ணம்ʼ ஸுப³லஸ்ய ரத²ம்ʼ யயௌ। ஸ்வாலஸ்ய தே மஹாராஜ தவ புத்ரஸ்ய பஶ்யத: ॥ 6-82-61 (42357) பீ⁴மஸேனோ(அ)பி ஸங்க்ருத்³த⁴ஸ்தவ ஸைன்யமுபாத்³ரவத்। நிஜகா⁴ந ச ஸங்க்ருத்³தோ⁴ த³ண்ட³பாணிரிவாந்தக: ॥ ॥ 6-82-62 (42358) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி ஸப்தமதி³வஸயுத்³தே⁴ த்³வஶீதிதமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-82-60 ஸர்வாங்கோ³ ஹதாஶ்வ: ப்ரத்யத்³ருʼஶ்யதேதி ஜ²o பாட²: ॥

6-83-0 (42359) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। 6-83-0x (4161) ப³ஹூனி ஹி விசித்ராணி த்³வைரதா²நி ஸ்ம ஸஞ்ஜய। பாண்டூ³நாம்ʼ மாமகை: ஸார்த⁴மஶ்ரௌஷம்ʼ தவ ஜல்பத: ॥ 6-83-1 (42360) ந சைவ மாமகம்ʼ கிஞ்சித்³த்⁴ருʼஷ்டம்ʼ ஶம்ʼஸஸி ஸஞ்ஜய । நித்யம்ʼ பாண்டு³ஸுதான்ஹ்ருʼஷ்டானப⁴க்³நான்ஸம்ப்ரஶம்ʼஸஸி ॥ 6-83-2 (42361) ஜீயமானான்விமனஸோ மாமகான்விக³தௌஜஸ: । வத³ஸே ஸம்ʼயுகே³ ஸூத தி³ஷ்டமேதன்ன ஸம்ʼஶய: ॥ 6-83-3 (42362) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-83-4x (4162) யதா²ஶக்தி யதோ²த்ஸாஹம்ʼ யுத்³தே⁴ சேஷ்டந்தி தாவகா:। த³ர்ஶயானா: பரம்ʼ ஶக்த்யா பௌருஷம்ʼ புருஷர்ஷப⁴ ॥ 6-83-4 (42363) க³ங்கா³யா: ஸுரனத்³யா வை ஸ்வாது³பூ⁴தம்ʼ யதோ²த³கம் । மஹோத³தி⁴ஸமப்⁴யாஶே லவணத்வம்ʼ நிக³ச்ச²தி ॥ 6-83-5 (42364) ததா² தத்பௌருஷம்ʼ ராஜம்ʼஸ்தாவகானாம்ʼ பரந்தப । ப்ராப்ய பாண்டு³ஸுதான்வீரான்வ்யர்த²ம்ʼ ப⁴வதி ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-83-6 (42365) க⁴டமானான்யதா²ஶக்தி குர்வாணான்கர்ம து³ஷ்கரம் । ந தோ³ஷேண குருஶ்ரேஷ்ட² கௌரவான்க³ந்துமர்ஹஸி ॥ 6-83-7 (42366) தவாபராதா⁴த்ஸுமஹான்ஸபுத்ரஸ்ய விஶாம்பதே । ப்ருʼதிவ்யா: ப்ரக்ஷயோ கோ⁴ரோ யமராஷ்ட்ரவிவர்த⁴ன: ॥ 6-83-8 (42367) ஆத்மதோ³ஷாத்ஸமுத்பன்னம்ʼ ஶோசிதும்ʼ நார்ஹஸே ந்ருʼப । ந ஹி ரக்ஷந்தி ராஜான: ஸர்வதா²(அ)த்ராபி ஜீவிதம் ॥ 6-83-9 (42368) யுத்³தே⁴ ஸுக்ருʼதினாம்ʼ லோகானிச்ச²ந்தோ வஸுதா⁴தி⁴பா:। சமூம்ʼ விகா³ஹ்ய யுத்³த்⁴யந்தே நித்யம்ʼ ஸ்வர்க³பராயணா: ॥ 6-83-10 (42369) பூர்வாஹ்ணே து மஹாராஜ ப்ராவர்தத ஜனக்ஷய:। தம்ʼ த்வமேகமனா பூ⁴த்வா ஶ்ருʼணு தே³வாஸுரோபமம் ॥ 6-83-11 (42370) ஆவந்த்யௌ து மஹேஷ்வாஸௌ மஹாஸேனௌ மஹாப³லௌ । யுதா⁴மன்யுமபி⁴ப்ரேக்ஷ்ய ஸமேயதா ரணோத்கடௌ ॥ 6-83-12 (42371) தேஷாம்ʼ ப்ரவவ்ருʼதே யுத்³த⁴ம்ʼ ஸமுஹத்³ரோணஹர்ஷணம் । யுதா⁴மன்யு: ஸுஸங்க்ருத்³தோ⁴ ப்⁴ராதரௌ தே³வரூபிணௌ ॥ 6-83-13 (42372) விவ்யாத⁴ நிஶிதைஸ்தூர்ணம்ʼ ஶரை: ஸன்னதபர்வபி⁴:। தாவேனம்ʼ ப்ரத்யவித்⁴யேதாம்ʼ ஸமரே சித்ரயோதி⁴நௌ ॥ 6-83-14 (42373) யுத்⁴யதாம்ʼ ஹி ததா² ராஜன்விஶேஷோ ந வ்யத்³ருʼஶ்யத । யததாம்ʼ ஶத்ருனாஶாய க்ருʼதப்ரதிக்ருʼதைஷிணாம் ॥ 6-83-15 (42374) யுதா⁴மன்யுஸ்ததோ ராஜன்னநுவிந்த³ஸ்ய ஸாயகை: । சதுர்பி⁴ஶ்சதுரோ வாஹானநயத்³யமஸாத³னம் ॥ 6-83-16 (42375) ப⁴ல்லாப்⁴யாம்ʼ ச ஸுதீக்ஷ்ணாப்⁴யாம்ʼ த⁴னு: கேதும்ʼ ச மாரிஷ । சிச்சே²த³ ஸமரே ராஜம்ʼஸ்தத³த்³பு⁴தமிவாப⁴வத் ॥ 6-83-17 (42376) த்யக்த்வா(அ)னுவிந்தோ³(அ)த² ரத²ம்ʼ விந்த³ஸ்ய ரத²மாஸ்தி²த:। த⁴னுர்க்³ருʼஹீத்வா பரமம்ʼ பா⁴ரஸாத⁴னமுத்தமம் ॥ 6-83-18 (42377) தாவேகஸ்தௌ² ரணே வீராவாவந்த்யௌ ரதி²நாம்ʼ வரௌ। ஶரான்முமுசதுஸ்தூர்ணம்ʼ யுதா⁴மன்யௌ மஹாத்மனி ॥ 6-83-19 (42378) தாப்⁴யாம்ʼ முக்தா மஹாவேகா³: ஶரா: காஞ்சனபூ⁴ஷணா: । தி³வாகரபத²ம்ʼ ப்ராப்ய ச்சா²த³யாமாஸுரம்ப³ரம் ॥ 6-83-20 (42379) யுதா⁴மன்யூ ரணே க்ருத்³தோ⁴ ப்⁴ராதரௌ தௌ மஹாரதௌ² । வவர்ஷ ஶரவர்ஷேண ஸாரதி²ம்ʼ சாப்யபாதயத் ॥ 6-83-21 (42380) தஸ்மிம்ʼஸ்து பதிதே பூ⁴மௌ க³தஸத்வே து ஸாரதௌ² । ரத²: ப்ரது³த்³ராவ தி³ஶ: ஸமுத்³தா⁴ந்தஹயஸ்தத: ॥ 6-83-22 (42381) தௌ ஸ ஜித்வா மஹாராஜ யஜ்ஞஸேனஸுத: ப்ரபு⁴:। பௌருஷம்ʼ க்²யாபயம்ʼஸ்தூர்ணம்ʼ வ்யத⁴மத்தவ வாஹினீம் ॥ 6-83-23 (42382) ஸா வத்⁴யமானா ஸமரே தா⁴ர்தராஷ்ட்ரீ மஹாசமூ: । வேகா³ந்ப³ஹுவிதா⁴ம்ʼஶ்சக்ரே விஷம்ʼ பீத்வேன மானவ: ॥ 6-83-24 (42383) ஹைடி³ம்போ³ ராக்ஷஸேந்த்³ரஸ்து ப⁴க³த³த்தம்ʼ ஸமாத்³ரவத்। ரதே²நாதி³த்யவர்ணேன ஸத்⁴வஜேன மஹாப³ல: ॥ 6-83-25 (42384) தத: ப்ராக்³ஜ்யோதிஷோ ராஜா நாக³ராஜம்ʼ ஸமாஸ்தி²த:க । யதா² வஜ்ரத⁴ர: பூர்வம்ʼ ஸங்க்³ராமே தாரகாமயே ॥ 6-83-26 (42385) தத்ர தே³வா: ஸக³ந்த⁴ர்வா ருʼஷயஶ்ச ஸமாக³தா: । விஶேஷம்ʼ ந ஸ்ம விவிது³ர்ஹைடி³ம்ப³ப⁴க³த³த்தயோ: ॥ 6-83-27 (42386) யதா² ஸுரபதி: ஶக்ரஸ்த்ராஸயாமாஸ தா³நவான்। ததை²வ ஸமரே ராஜா த்³ராவயாமாஸ பாண்ட³வான் ॥ 6-83-28 (42387) தேன வித்³ராவ்யமாணாஸ்தே பாண்ட³வா: ஸர்வதோ தி³ஶம்। த்ராதாரம்ʼ நாப்⁴யக³ச்ச²ந்த: ஸ்வேஷ்வனீகேஷு பா⁴ரத ॥ 6-83-29 (42388) பை⁴மஸேனிம்ʼ ரத²ஸ்த²ம்ʼ து தத்ராபஶ்யாம பா⁴ரத । ஶேஷா விமனஸோ பூ⁴த்வா ப்ராத்³ரவந்த மஹாரதா²: ॥ 6-83-30 (42389) நிவ்ருʼத்தேஷு து பாண்டூ³நாம்ʼ புன: ஸைன்யேஷு பா⁴ரத । ஆஸீன்னிஷ்டா²நகோ கோ⁴ரஸ்தவ ஸைன்யஸ்ய ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-83-31 (42390) க⁴டோத்கசஸ்ததோ ராஜன்ப⁴க³த³த்தம்ʼ மஹாரணே। ஶரை: ப்ரச்சா²த³யாமாஸ மேரும்ʼ கி³ரிமிவாம்பு³த³: ॥ 6-83-32 (42391) நிஹத்ய தாஞ்ஶரான்ராஜா ராக்ஷஸஸ்ய த⁴னுஶ்ர்யுதான்। பை⁴மஸேனிம்ʼ ரணே தூர்ணம்ʼ ஸர்வமர்மஸ்வதாட³யத் ॥ 6-83-33 (42392) ஸ தாட்³யமானோ ப³ஹுபி⁴: ஶரை: ஸன்னதபர்வபி⁴: । ந விவ்யதே² ராக்ஷஸந்த்³ரோ பி⁴த்³யமான இவாசல: ॥ 6-83-34 (42393) தஸ்ய ப்ராக்³ஜ்யோதிஷ: க்ருத்³த⁴ஸ்தோமராம்ʼஶ்ச சதுர்த³ஶ । ப்ரேஷயாமாஸ ஸமரே தாம்ʼஶ்சிச்சே²த³ ஸ ராக்ஷஸ: ॥ 6-83-35 (42394) ஸ தாம்ʼஶ்சி²த்த்வா மஹாபா³ஹுஸ்தோமரான்னிஶிதை: ஶரை: । ப⁴க³த³த்தம்ʼ ச விவ்யாத⁴ ஸப்தத்யா கங்கபத்ரிபி⁴: ॥ 6-83-36 (42395) தத: ப்ராக்³ஜ்யோதிஷோ ராஜா ப்ரஹஸன்னிவ பா⁴ரத। தஸ்யாஶ்வாம்ʼஶ்சதுர: ஸங்க்²யே பாதயாமாஸ ஸாயகை: ॥ 6-83-37 (42396) ஸ ஹதாஶ்வே ரதே² திஷ்ட²ன்ராக்ஷஸேந்த்³ர: ப்ரதாபவான் । ஶக்திம்ʼ சிக்ஷேப வேகே³ந ப்ரக்³ஜ்யோதிஷக³ஜம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-83-38 (42397) தாமாபதந்தீம்ʼ ஸஹஸா ஹேமத³ண்டா³ம்ʼ ஸுவேகி³நீம் । த்ரிதா⁴ சிச்சே²த³ ந்ருʼபதி: ஸா வ்யகீர்யத மேதி³நீம்ʼ ॥ 6-83-39 (42398) ஶக்திம்ʼ வினிஹதாம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா ஹைடி³ம்ப³: ப்ராத்³ரவத்³ப⁴யாத் । யதே²ந்த்³ரஸ்ய ரணாத்பூர்வம்ʼ நமுசிர்தை³த்யஸத்தம: ॥ 6-83-40 (42399) தம்ʼ விஜித்ய ரணே ஶூரம்ʼ விக்ராந்தம்ʼ க்²யாதபௌருஷம் । அஜய்யம்ʼ ஸமரே வீரம்ʼ யமேன வருணேன ச ॥ 6-83-41 (42400) பாண்ட³வீம்ʼ ஸமரே ஸேனாம்ʼ ஸம்ʼமமர்த³ ஸ குஞ்ஜர: । யதா² வனக³ஜோ ராஜன்ம்ருʼத்³க³ஶ்சரதி பத்³மினீம் ॥ 6-83-42 (42401) மத்³ரேஶ்வரஸ்து ஸமரே யமாப்⁴யாம்ʼ ஸமஸஞ்ஜத । ஸ்வஸ்த்ரீயௌ சா²த³யாஞ்சக்ரே ஶரௌகை⁴: பாண்டு³நந்த³னௌ ॥ 6-83-43 (42402) ஸஹதே³வஸ்து ஸமரே மாதுலம்ʼ த்³ருʼஶ்ய ஸங்க³தம் । அவாரயச்ச²ரௌகே⁴ண மேகோ⁴ யத்³வத்³தி³வாகரம் ॥ 6-83-44 (42403) சா²த்³யமான: ஶரௌகே⁴ண ஹ்ருʼஷ்டரூபதரோ(அ)ப⁴வத் । தயோஶ்சாப்யப⁴வத்ப்ரீதிரதுலா மாத்ருʼகாரணாத் ॥ 6-83-45 (42404) தத: ப்ரஹஸ்ய ஸமரே நகுலஸ்ய மஹாரத²:। ` த்⁴வஜம்ʼ சிச்சே²த³ பா³ணேன த⁴னுஶ்சைகேன மாரிஷ ॥ 6-83-46 (42405) அதை²நம்ʼ சி²ந்னத⁴ன்வானம்ʼ சா²த³யாமாஸ பா⁴ரத। நிஜகா⁴ந ரணே தம்ʼ து ஸூதம்ʼ சாஸ்ய ந்யபாதயத் ॥ 6-83-47 (42406) தத: ப்ரஸஹ்ய ஸமரே நகுலஸ்ய மஹாரத²: । அஶ்வாம்ʼஶ்ச சதுரோ ராஜம்ʼஶ்சதுர்பி⁴: ஸாயகோத்தமை: ॥ 6-83-48 (42407) ப்ரேஷயாமாஸ ஸமரே யமஸ்ய ஸத³னம்ʼ ப்ரதி। ஹதாஶ்வாத்து ரதா²த்தூர்ணமவப்லுத்ய மஹாரத²: ॥ 6-83-49 (42408) ஆருரோஹ ததோ யானம்ʼ ப்⁴ராதுரேவ யஶஸ்வின: । ஏகஸ்தௌ² து ரணே ஶூரௌ த்³ருʼடே⁴ விக்ஷிப்ய கார்முகே ॥ 6-83-50 (42409) மத்³ரராஜரத²ம்ʼ தூர்ணம்ʼ ச்சா²த³யாமாஸது: க்ஷணாத்। ஸ ச்சா²த்³யமானோ ப³ஹுபி⁴: ஶரை: ஸன்னதபர்வபி⁴: ॥ 6-83-51 (42410) ஸ்வஸ்த்ரீயாப்⁴யாம்ʼ நரவ்யாக்⁴ரோ நாகம்பத யதா²(அ)சல:। ப்ரஹஸன்னிவ தாம்ʼ சாபி ஶஸ்த்ரவ்ருʼஷ்டிம்ʼ ஜகா⁴ந ஹ ॥ 6-83-52 (42411) ஸஹதே³வஸ்தத: க்ருத்³த⁴: ஶரமுத்³க்³ருʼஹ்ய வீர்யவான்। மத்³ரராஜமபி⁴ப்ரேக்ஷ்ய ப்ரேஷயாமாஸ பா⁴ரத ॥ 6-83-53 (42412) ஸ ஶர: ப்ரேஷிதஸ்தேன க³ருடா³நிலவேக³வான் । மத்³ரராஜம்ʼ வினிர்பி⁴த்³ய நிபபாத மஹீதலே ॥ 6-83-54 (42413) ஸ கா³ட⁴வித்³தோ⁴ வ்யதி²தோ ரதோ²பஸ்தே² மஹாரத²: । நிஷஸாத³ மஹாராஜ கஶ்மலம்ʼ ச ஜகா³ம ஹ ॥ 6-83-55 (42414) தம்ʼ விஸஞ்ஜ்ஞம்ʼ நிபதிதம்ʼ ஸூத: ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய ஸம்ʼயுகே³। அபோவாஹ ரதே²நாஜௌ யமாப்⁴யாமபி⁴பீடி³தம் ॥ 6-83-56 (42415) த்³ருʼஷ்ட்வா மத்³ரேஶ்வரரத²ம்ʼ தா⁴ர்தராஷ்ட்ரா: பராங்பு⁴க²ம்। ஸர்வே விமனஸோ பூ⁴த்வா நேத³மஸ்தீத்யசிந்தயன் ॥ 6-83-57 (42416) நிர்ஜித்ய மாதுலம்ʼ ஸங்க்²யே மாத்³ரீபுத்ரௌ மஹாரதௌ² । த³த்⁴யதுர்முதி³தௌ ஶங்கௌ² ஸிம்ʼஹனாத³ம்ʼ ச நேத³து: ॥ 6-83-58 (42417) அபி⁴து³த்³ருவதுர்ஹ்ருʼஷ்டௌ தவ ஸைன்யம்ʼ விஶாம்பதே । யதா² தை³த்யசமூம்ʼ ராஜன்னிந்த்³ரோபேந்த்³ராவிவாமரௌ ॥ ॥ 6-83-59 (42418) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி ஸப்தமதி³வஸயுத்³தே⁴ த்ர்யஶீதிதமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-83-12 இராவந்தமபி⁴ப்ரேக்ஷ்ய இதி ஜ²o பாட²: ॥ 6-83-13 இராவாம்ʼஸ்து ஸுஸங்க்ருத்³த⁴ இதி ஜ²o பாட²: ॥ 6-83-16 இராவாம்ʼஸ்து ததம்ʼ இதி ஜ²o பாட²: ॥ 6-83-19 இராவதி மஹாத்மனீதி ஜ²o பாட²: ॥ 6-83-21 இராவாம்ʼஸ்து ரணே இதி ஜ²o பாட²: ॥ 6-83-23 நாக³ராஜஸுதாஸுத இதி ஜ²o பாட²: । தத்ர நாக³ராஜ: கௌரவ்யஸ்தஸ்ய ஸுதா உலூபீ தஸ்யா: ஸுத இராவானித்யர்த²: ॥ 6-83-31 நிஷ்டா²நக: ஸவ்யத²: கஶப்³த³: ॥

6-84-0 (42419) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-84-0x (4163) ததோ யுதி⁴ஷ்டி²ரோ ராஜா மத்⁴யம்ʼ ப்ராப்தே தி³வாகரே। ஶ்ருதாயுபமபி⁴ப்ரேக்ஷ்ய ப்ரேஷயாமாஸ வாஜின: ॥ 6-84-1 (42420) ததஸ்து த்வரிதோ ராஜஞ்ஶ்ருதாயுஷமரிந்த³மன் । நிஜக்⁴நே ஸாயகைஸ்தீக்ஷ்ணைர்னவபி⁴ர்னதபர்வபி⁴:க ॥ 6-84-2 (42421) ஸ ஸம்ʼவார்ய ரமே ராஜா ப்ரேஷிதாந்த⁴ர்மஸூனுனா । ஶரான்ஸப்த மஹேஷ்வாஸ: கௌந்தேயாயா ஸமார்ஷயத்॥ 6-84-3 (42422) தே தஸ்வ கவசம்ʼ பி⁴த்த்வா பபு: ஶோணிதமாஹவே। அஸூனிவ விசின்வந்தோ தே³ஹே தஸ்ய மஹாத்மன: ॥ 6-84-4 (42423) பாண்ட³வஸ்து ப்⁴ருʼஶம்ʼ க்ருத்³தோ⁴ வித்³த⁴ஸ்தேன மஹாத்மனா । ரணே வராஹகர்ணேன ராஜானம்ʼ ஹ்ருʼத்³யவித்⁴யதா ॥ 6-84-5 (42424) அதா²பரேண ப⁴ல்லேன கேதும்ʼ தஸ்ய மஹாத்மன: । ரத²ஶ்ரேஷ்டோ² ரதா²த்தூர்ணம்ʼ பூ⁴மௌ பார்தோ² ந்யபாதயத் ॥ 6-84-6 (42425) கேது நிபதிதம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா ஶ்ருதாயு: ஸ து பார்தி²வ: । பாண்ட³வம்ʼ விஶிகை²தீக்ஷ்ணை ராஜன்விவ்யாத⁴ ஸப்தபி⁴: ॥ 6-84-7 (42426) தத: க்ரோகா⁴த்ப்ரஜஜ்வல த⁴ர்மபுத்ரோ யுதி⁴ஷ்டி²ர: । யதா² யுகா³ந்தே பூ⁴தானி தி³த⁴க்ஷுரிவ பாவக: ॥ 6-84-8 (42427) க்ருத்³த⁴ம்ʼ து பாண்ட³வம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா தே³வக³ந்த⁴ர்வராக்ஷஸா: । ப்ரவிவ்யது⁴ர்மஹாராஜ வ்யாகுலம்ʼ ஜாப்யபூ⁴ஜ்ஜக³த் ॥ 6-84-9 (42428) ஸர்வேஷாம்ʼ சைவ பூ⁴தானாமித³மாஸீன்மனோக³தம் । த்ரீம்ʼல்லோகான்ம ஸங்க்ருத்³தோ⁴ ந்ருʼபோ(அ)யம்ʼ த⁴க்ஷ்யதீதி வை ॥ 6-84-10 (42429) ருʼஷ..... தே³வாஶ்ச சக்ரு: ஸ்வஸ்த்யயனம்ʼ மஹத்। லோகானாம்ʼ ந்ருʼபாஶாந்த்யர்த²ம்ʼ க்ரோதி⁴தே பாண்ட³வே ததா³ ॥ 6-84-11 (42430) ஸ ச க்ரோத⁴ஸமாவிஷ்ட: ஸ்ருʼக்விணீ பரிஸம்ʼலிஹன । இவாராத்ஸவபுர்கோ⁴ரம்ʼ யுகா³ந்தாதி³த்யஸன்னிப⁴ம் ॥ 6-84-12 (42431) தத: ஸைன்யானி ஸர்வாணி தாவகானி விஶாம்பதே । நிராஶான்யப⁴வம்ʼஸ்தத்ர ஜீவிதம்ʼ ப்ரதி பா⁴ரத ॥ 6-84-13 (42432) ஸ து தை⁴ர்யேண தம்ʼ கோபம்ʼ ஸன்னிவார்ய மஹாயஶா: । ஶ்ருதாயுஷ: ப்ரசிச்சே²த³ முஷ்டிதே³ஶே மஹாத⁴னு: ॥ 6-84-14 (42433) அதை²நம்ʼ சி²ந்னத⁴ன்வானம்ʼ நாராசேன ஸ்தனாந்தரே । நிர்பி³பே⁴த³ ரணே ராஜா ஸர்வஸைன்யஸ்ய பஶ்யத: ॥ 6-84-15 (42434) ஸத்வரம்ʼ ச ரணே ராஜம்ʼஸ்தஸ்ய வாஹான்மஹாத்மன: । நிஜகா⁴ந ஶரை: க்ஷிப்ரம்ʼ ஸூதம்ʼ ச ஸுமஹாப³ல: ॥ 6-84-16 (42435) ஹதாஶ்வம்ʼ து ரத²ம்ʼ த்யக்த்வா த்³ருʼஷ்ட்வா ராஜ்ஞோ(அ)ஸ்ய பௌருஷம் । விப்ரது³த்³ராவ வேகே³ந ஶ்ருதாயு: ஸமரே ததா³॥ 6-84-17 (42436) தஸ்மிஞ்ஜிதே மஹேஷ்வாஸே த⁴ர்மபுத்ரேண ஸம்ʼயுகே³। து³ர்யோத⁴னப³லம்ʼ ராஜன்ஸர்வமாஸீத்பராங்பு⁴க²ம் ॥ 6-84-18 (42437) ஏவம்ʼ ஜித்வா மஹாராஜ த⁴ர்மபுத்ரோ யுதி⁴ஷ்டி²ர: । வ்யாத்தானநோ யதா² காலஸ்தவ ஸைன்யம்ʼ ஜகா⁴ந ஹ ॥ 6-84-19 (42438) சேகிதானஸ்து வார்ஷ்ணேயோ கௌ³தமம்ʼ ரதி²நாம்ʼ வரம் । ப்ரேக்ஷதாம்ʼ ஸர்வஸைன்யானாம்ʼ சா²த³யாமாஸ ஸாயகை: ॥ 6-84-20 (42439) ஸம்ʼநிவார்ய ஶராம்ʼஸ்தாம்ʼஸ்து க்ருʼப: ஶாரத்³வதோ யுதி⁴। சேகிதானாம்ʼ ரணே யத்தம்ʼ ராஜன்விவ்யாத⁴ பத்ரிபி⁴: ॥ 6-84-21 (42440) அதா²பரேண ப⁴ல்லேன த⁴னுஶ்சிச்சே²த³ மாரிஷ । ஸாரதி²ம்ʼ சாஸ்ய ஸமரே க்ஷிப்ரஹஸ்தோ ந்யபாதயத் ॥ 6-84-22 (42441) அஶ்வாம்ʼஸ்சா²ஸ்யாவதீ⁴த்³ராஜன்னுபௌ⁴ தௌ பார்ஷ்ணிஸாரதீ² । அவப்லுத்ய ரதா²த்தூர்ணம்ʼ க³தா³ம்ʼ ஜக்³ராஹ ஸாத்வத: ॥ 6-84-23 (42442) ஸ தயா வீரகா⁴தின்யா க³த³யா க³தி³நாம்ʼ வர: । கௌ³தமஸ்ய ஹயான்ஹத்வா ஸாரதி²ம்ʼ ச ந்யபாதயத் ॥ 6-84-24 (42443) பூ⁴மிஷ்டோ² கௌ³தமஸ்தஸ்ய ஶராம்ʼஶ்சிக்ஷேப ஷோட³ஶக । ஶராஸ்தே ஸாத்வதம்ʼ பி⁴த்த்வா ப்ராவிஶந்த⁴ரணீதலம் ॥ 6-84-25 (42444) சேகிதானஸ்தத: க்ருத்³த⁴: புனஶ்சிக்ஷேப தாம்ʼ க³தா³ம் । கௌ³தமஸ்ய வதா⁴காங்க்ஷீ வ்ருʼத்ரஸ்யேவ புரந்த³ர: ॥ 6-84-26 (42445) தாமாபதந்தீம்ʼ விமலாமஶ்யமக³ர்பா⁴ம்ʼ மஹாக³தா³ம்। ஶரைரனேகஸாஹஸ்த்ரைர்வாரயாமாஸ கௌ³தம: ॥ 6-84-27 (42446) சேகிதானஸ்தத: க²ங்க³ம்ʼ க்ரோதா⁴து³த்³த்⁴ருʼத்ய பா⁴ரத। லாக⁴வம்ʼ பரமாஸ்தா²ய கௌ³தமம்ʼ ஸமுபாத்³ரவத் ॥ 6-84-28 (42447) கௌ³தமோ(அ)பி த⁴னுஸ்த்யக்த்வா ப்ரக்³ருʼஹ்யாஸிம்ʼ ஸுஸம்ʼயத: । வேகே³ந மஹதா ராஜம்ʼஶ்சேகிதானமுபாத்³ரவத் ॥ 6-84-29 (42448) தாவுபௌ⁴ ப³லஸம்பன்னௌ நிஸ்த்ரிம்ʼஶவரதா⁴ரிணௌ । நிஸ்த்ரிம்ʼஶாப்⁴யாம்ʼ ஸுதீக்ஷ்ணாப்⁴யாமன்யோன்யம்ʼ ஸந்ததக்ஷது: ॥ 6-84-30 (42449) நிஸ்த்ரிம்ʼஶவேகா³பி⁴ஹதௌ ததஸ்தௌ புருஷர்ஷபௌ⁴ । த⁴ரணீம்ʼ ஸமனுப்ராப்தௌ ஸர்வபூ⁴தனிஷேவிதாம் ॥ 6-84-31 (42450) மூர்ச²யா(அ)பி⁴பரீதாங்கௌ³ வ்யாயாமேன து மோஹிதௌ । ததோ(அ)ப்⁴யதா⁴வத்³வேகே³ந பீ⁴மஸேன: ஸுஹ்ருʼத்தயா ॥ 6-84-32 (42451) சேகிதானம்ʼ ததா²பூ⁴தம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா ஸமரது³ர்மத³: । ரத²மாரோபயச்சைனம்ʼ ஸர்வஸைகன்யஸ்ய பஶ்யத: ॥ 6-84-33 (42452) ததை²வ ஶகுனி ஶூர: ஸ்யாலஸ்தவ விஶாம்பதேக । ஆரோபயத்³ரத²ம்ʼ தூர்ணம்ʼ கௌ³தமம்ʼ ரதி²நாம்ʼ வரம் ॥ 6-84-34 (42453) ஸௌமத³த்திம்ʼ தத: க்ருத்³தோ⁴ த்⁴ருʼஷ்டகேதுர்மஹாப³ல: । நவத்யா ஸாயகை: க்ஷிப்ரம்ʼ ராஜன்விவ்யாத⁴ வக்ஷஸி ॥ 6-84-35 (42454) ஸௌமத³த்திருரஸ்தை²ஸ்தைர்ப்⁴ருʼஶம்ʼ பா³ணைரஶோப⁴த । மத்⁴யந்தி³நே மஹாராஜ ரஶ்மிபி⁴ஸ்தபனோ யதா² ॥ 6-84-36 (42455) பூ⁴ரிஶ்ரவாஸ்து ஸமரே த்⁴ருʼஷ்டகேதும்ʼ மஹாரத²ம் । ஹதஸூதஹயம்ʼ சக்ரே விரத²ம்ʼ ஸாயகோத்தமை: ॥ 6-84-37 (42456) விரத²ம்ʼ தம்ʼ ஸமாலோக்ய ஹதாஶ்வம்ʼ ஹதஸாரதி²ம் । மஹதா ஶரவர்ஷேண ச்சா²த³யாமாஸ ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-84-38 (42457) ஸ து தம்ʼ ரத²முத்ஸ்ருʼஜ்ய த்⁴ருʼஷ்டகேதுர்மஹாமனா: । ஆருரோஹ ததோ யானம்ʼ ஶதானீகஸ்ய மாரிஷ ॥ 6-84-39 (42458) சித்ரஸேனோ விகர்ணஶ்ச ராஜந்து³ர்மர்ஷணஸ்ததா²। ரதி²நோ ஹேமஸன்னாஹா: ஸௌப⁴த்³ரமபி⁴து³த்³ருவு: ॥ 6-84-40 (42459) அபி⁴மன்யோஸ்ததஸ்தைஸ்து கோ⁴ரம்ʼ யுத்³த⁴மவர்தத। ஶரீரஸ்ய யதா² ராஜன்வாதபித்தகபை²ஸ்த்ரிபி⁴: ॥ 6-84-41 (42460) விரதா²ம்ʼஸ்தவ புத்ராம்ʼஸ்து க்ருʼத்வா ராஜன்மஹாஹவே । ந ஜகா⁴ந நரவ்யாக்⁴ர: ஸ்மரன்பீ⁴மவசஸ்ததா³ ॥ 6-84-42 (42461) ததோ ராஜ்ஞாம்ʼ ப³ஹுஶதைர்க³ஜாஶ்வரத²யாயிபி⁴: । ஸம்ʼவ்ருʼதம்ʼ ஸமரே பீ⁴ஷ்மம்ʼ தே³வைரபி து³ராஸத³ம் ॥ 6-84-43 (42462) ப்ரயாந்தம்ʼ ஶீக்⁴ரமுத்³வீக்ஷ்ய பரித்ராதும்ʼ ஸுதாம்ʼஸ்தவ । அபி⁴மன்யும்ʼ ஸமுத்³தி³ஶ்ய பா³லமேகம்ʼ மஹாரத²ம் ॥ 6-84-44 (42463) வாஸுதே³வமுவாசேத³ம்ʼ கௌந்தேய: ஶ்வேதவாஹன: । சோத³யாஶ்வான்ஹ்ருʼஷீகேஶ யத்ரைதே ப³ஹுலா ரதா²: ॥ 6-84-45 (42464) ஏதே ஹி ப³ஹவ: ஶூரா: க்ருʼதாஸ்த்ரா யுத்³த⁴து³ர்மதா³:। யதா² ஹன்யுர்ன ந: ஸேனாம்ʼ ததா² மாத⁴வ சோத³ய ॥ 6-84-46 (42465) ஏவமுக்த: ஸ வார்ஷ்ணேய: கௌந்தேயேனாமிதௌஜஸா । ரத²ம்ʼ ஶ்வேதஹயைர்யுக்தம்ʼ ப்ரேஷயாமாஸ ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-84-47 (42466) நிஷ்டா²நகோ மஹானாஸீத்தவ ஸைன்யஸ்ய மாரிஷ । யத³ர்ஜுனோ ரணே க்ருத்³த⁴: ஸம்ʼயாதஸ்தாவகான்ப்ரதி ॥ 6-84-48 (42467) ஸமாஸாத்³ய து கௌந்தேயோ ராஜ்ஞஸ்தான்பீ⁴ஷ்மரக்ஷிண: । ஸுஶர்மாணமதோ² ராஜன்னித³ம்ʼ வசனமப்³ரவீத் ॥ 6-84-49 (42468) ஜானாமி த்வாம்ʼ யுதா⁴ம்ʼ ஶ்ரேஷ்ட²மத்யந்தம்ʼ பூர்வவைரிணம் । அனயஸ்யாத்³ய ஸம்ப்ராப்தம்ʼ ப²லம்ʼ பஶ்ய ஸுதா³ருணம் ॥ 6-84-50 (42469) அத்³ய தே த³ர்ஶயிஷ்யாமி பூர்வப்ரேதான்பிதாமஹான் । ஏவம்ʼ ஸஞ்ஜல்பதஸ்தஸ்ய பீ³ப⁴த்ஸோ: ஶத்ருகா⁴தின: ॥ 6-84-51 (42470) ஶ்ருத்வாபி பருஷம்ʼ வாக்யம்ʼ ஸுஶர்மா ரத²யூத²ப: । ந சைனமப்³ரவீத்கிஞ்சிச்சு²ப⁴ம்ʼ வா யதி³ வா(அ)ஶுப⁴ம் ॥ 6-84-52 (42471) அபி⁴க³ம்யார்ஜுனம்ʼ வீரம்ʼ ராஜபி⁴ர்ப³ஹுபி⁴ர்வ்ருʼத:। புரஸ்தாத்ப்ருʼஷ்ட²தஶ்சைவ பார்ஶ்வதஶ்சைவ ஸர்வத: ॥ 6-84-53 (42472) பரிவார்யார்ஜுனம்ʼ ஸங்க்²யே தவ புத்ரைர்மஹாரத²: । ஶரை: ஸஞ்சா²த³யாமாஸ மேகை⁴ரிவ தி³வாகரம் ॥ 6-84-54 (42473) 6-84-55 (42474) தத: ப்ரவ்ருʼத்த: ஸுமஹான்ஸங்க்³ராம: ஶோணிதோத³க:। தாவகானாம்ʼ ச ஸமரே பாண்ட³வானாம்ʼ ச பா⁴ரத ॥

6-85-0 (42475) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-85-0x (4164) ஸ தாட்³யமானஸ்து ஶரைர்த⁴னஞ்ஜய: பதா³ஹதோ நாக³ இவ ஶ்வஸன்ப³லீ । பா³ணாம்ʼஶ்ச பா³ணேன மஹாரதா²நாம்ʼ சிச்சே²த³ சாபானி ரணே ப்ரஸஹ்ய ॥ 6-85-1 (42476) ஸஞ்சி²த்³ய சாபானி ச தானி ராஜ்ஞாம்ʼ தேஷாம்ʼ ரணே வீர்யவதாம்ʼ க்ஷணேன। விவ்யாத⁴ பா³ணைர்யுக³பன்மஹாத்மா நி:ஶேஷதாம்ʼ தேஷ்வத² மன்யமான: ॥ 6-85-2 (42477) நிபேதுராஜௌ ருதி⁴ரப்ரதி³க்³தா⁴- ஸ்தே தாடி³தா: ஶக்ரஸுதேன ராஜன்। விபி⁴ந்னகா³த்ரா: பதிதோத்தமாங்கா³ க³தாஸவஶ்சி²ந்னதனுக்ரகாயா: ॥ 6-85-3 (42478) மஹீம்ʼ க³தா: பர்த²ப³லாபி⁴பூ⁴தா விசித்ரரூபா யுக³பத்³வினேஶு:। த்³ருʼஷ்ட்வா ஹதாம்ʼஸ்தான்யுதி⁴ ராஜபுத்ராம்ʼ- ஸ்த்ரிக³ர்தராஜ: ப்ரயயௌ ரதே²ந ॥ 6-85-4 (42479) தேஷாம்ʼ ரதா²நாமத² ப்ருʼஷ்ட²கோ³பா த்³வாத்ரிம்ʼஶத³ன்யே(அ)ப்⁴யபதந்த பார்த²ம்। ததை²வ தே தம்ʼ பரிவார்ய பார்த²ம்ʼ விக்ருʼஷ்ய சாபானி மஹாரவாணி ॥ 6-85-5 (42480) அவீவ்ருʼஷன்பா³ணமஹௌக⁴வ்ருʼஷ்ட்யா யதா² கி³ரிம்ʼ தோயத⁴ரா ஜலௌகை⁴:। ஸம்பீட்³யமானஸ்து ஶரௌக⁴வ்ருʼஷ்ட்யா த⁴னஞ்ஜயஸ்தான்யுதி⁴ ஜாதரோஷ: ॥ 6-85-6 (42481) ஷஷ்ட்யா ஶரை: ஸம்ʼயதி தைலதௌ⁴தை- ர்ஜகா⁴ந தானப்யத² ப்ருʼஷ்ட²கோ³பான்। ரதா²ம்ʼஶ்ச தாம்ʼஸ்தனவஜித்ய ஸங்க்²யே த⁴னஞ்ஜய: ப்ரீதமனா யஶஸ்வீ॥ 6-85-7 (42482) அதா²த்வரத்³பீ⁴ஷ்மவதா⁴ய ஜிஷ்ணு- ர்ப³லானி ராஜன்ஸமரே நிஹத்ய। த்ரிக³ர்தராஜோ நிஹதான்ஸமீக்ஷ்ய மஹாத்மனா தானத² ப³ந்து⁴வர்கா³ந் ॥ 6-85-8 (42483) ரணே புரஸ்க்ருʼத்ய நராதி⁴பாம்ʼஸ்தான் ஜகா³ம பார்த²ம்ʼ த்வரிதோ வதா⁴ய அபி⁴த்³ருதம்ʼ சாஸ்த்ரப்⁴ருʼதாம்ʼ வரிஷ்ட²ம்ʼ த⁴னஞ்ஜயம்ʼ வீக்ஷ்ய ஶிக²ண்டி³முக்²யா: ॥ 6-85-9 (42484) அப்⁴யத்³யயுஸ்தே ஶிதஶஸ்த்ரஹஸ்தா ரிரக்ஷிஷந்தோ ரத²மர்ஜுனஸ்ய। பார்தோ²(அ)பி தானாபதத: ஸமீக்ஷ்ய த்ரிக³ர்தராஜ்ஞா ஸஹிதான்ன்ருʼவீரான ॥ 6-85-10 (42485) வித்⁴வம்ʼஸயித்வா ஸமரே த⁴னுஷ்மான் கா³ண்டீ³வமுக்தைர்னிஶிதை: ப்ருʼஷத்கை: । பீ⁴ஷ்மம்ʼ யியாஸுர்யுதி⁴ ஸந்த³த³ர்ஶ து³ர்யோத⁴னம்ʼ ஸைந்த⁴வாதீ³ம்ʼஶ்ச ராஜ்ஞ: ॥ 6-85-11 (42486) ஸம்ʼவாரயிஷ்ணூனபி⁴வாரயித்வா முஹூர்தமாயோத்⁴ய ப³லேன வீர:। உத்ஸ்ருʼஜ்ய ராஜானமனந்தவீர்யோ ஜயத்³ரதா²தீ³ம்ʼஶ்ச ந்ருʼபான்மஹௌஜா:। யயௌ ததோ பீ⁴மப³லோ மனஸ்வீ கா³ங்கே³யமாஜௌ ஶரசாபபாணி: ॥ 6-85-12 (42487) பீ⁴ஷ்மோ(அ)பி த்³ருʼஷ்ட்வா ஸமரே க்ருʼதாஸ்த்ரான் ஸ பாண்ட³வானாம்ʼ ரதி²நோ(அ)ப்⁴யுதா³ரான்। விஹாய ஸங்க்³ராமமுகே² த⁴னஞ்ஜயம்ʼ ஜவேன பார்த²ம்ʼ புனராஜகா³ம॥ 6-85-13 (42488) யுதி⁴ஷ்டி²ரஶ்ச ப்ரப³லோ மஹாத்மா ஸமாயயௌ த்வரிதோ ஜாதகோப:। மத்³ராதி⁴பம்ʼ ஸமபி⁴த்யஜ்ய ஸங்க்²யே ஸ்வபா⁴க³மாப்தம்ʼ தமனந்தகீர்தி:। ஸார்த⁴ம்ʼ ஸ மாத்³ரீஸுதபீ⁴மஸேனை- ர்பீ⁴ஷ்மம்ʼ யயௌ ஶாந்தனவம்ʼ ரணாய ॥ 6-85-14 (42489) தை: ஸம்ப்ரயுக்தை: ஸ மஹாரதா²க்³ர்யை- ர்க³ங்கா³ஸுத: ஸமரே சித்ரயோதீ⁴। ந விவ்யதே⁴ ஶாந்தனவோ மஹாத்மா ஸமாக³தை: பாண்டு³ஸுதை: ஸமஸ்தை: ॥ 6-85-15 (42490) அதை²த்ய ராஜா யுதி⁴ ஸத்யஸந்தோ⁴ ஜயத்³ரதோ²(அ)த்யுக்³ரப³லோ மனஸ்வீ। சிச்சே²த³ சாபானி மஹாரதா²நாம்ʼ ப்ரஸஹ்ய தேஷாம்ʼ த⁴னுஷா வரேண ॥ 6-85-16 (42491) யுதி⁴ஷ்டி²ரம்ʼ பீ⁴மஸேனம்ʼ யமௌ ச பார்த²ம்ʼ க்ருʼஷ்ணம்ʼ யுதி⁴ ஸஞ்ஜாதகோப: । து³ர்யோத³ன: க்ரோத⁴விஷோ மஹாத்மா ஜகா⁴ந பா³ணைரனலப்ரகாஶை: ॥ 6-85-17 (42492) க்ருʼபேண ஶல்யேன ஶலேன சைவ ததா² விபோ⁴ சித்ரஸேனேன சௌஜௌ। வித்³தா⁴: ஶரைஸ்தே(அ)திவிவ்ருʼத்³த⁴கோபை- ர்தே³வா யதா² தை³த்யக³ணை: ஸமேதை: ॥ 6-85-18 (42493) சி²ந்னாயுத⁴ம்ʼ ஶாந்தனவேன ராஜா ஶிக²ண்டி³நம்ʼ ப்ரேக்ஷ்ய ச ஜாதகோப:। அஜாதஶத்ரு: ஸமரே மஹாத்மா ஶிக²ண்டி³நம்ʼ க்ருத்³த⁴ உவாச வாக்யம் ॥ 6-85-19 (42494) உக்த்வா ததா² த்வம்ʼ பிதுரக்³ரதோ மா- மஹம்ʼ ஹனிஷ்யாமி மஹாவ்ரதம்ʼ தம்। பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஶரௌகை⁴ர்விமலார்கவர்ணை: ஸத்யம்ʼ வதா³மீதி க்ருʼதா ப்ரதிஜ்ஞா ॥ 6-85-20 (42495) த்வயா ச நைனாம்ʼ ஸப²லாம்ʼ கரோஷி தே³வவ்ரதம்ʼ யன்ன நிஹம்ʼஸி யுத்³தே⁴। மித்²யாப்ரதிஜ்ஞோ ப⁴வ மாத்ர வீர ரக்ஷஸ்வ த⁴ர்மம்ʼ ஸ்வகுலம்ʼ யஶஶ்ச॥ 6-85-21 (42496) ப்ரேக்ஷஸ்வ பீ⁴ஷ்மம்ʼ யுதி⁴ பீ⁴மவேக³ம்ʼ ஸர்வாம்ʼஸ்தபந்தம்ʼ மம ஸைன்யஸங்கா⁴ந்। ஶரௌக⁴ஜாலைரதிதிக்³மவேகை³: காலம்ʼ யதா² காலக்ருʼதம்ʼ க்ஷணேன ॥ 6-85-22 (42497) நிக்ருʼத்தசாப: ஸமரே(அ)னபேக்ஷ: பராஜித: ஶாந்தனவேன சாஜௌ । விஹாய ப³ந்தூ⁴நத² ஸத³ராம்ʼஶ்ச க்வ யாஸ்யஸே நானுரூபம்ʼ தவேத³ம் ॥ 6-85-23 (42498) த்³ருʼஷ்ட்வா ஹி பீ⁴ஷ்மம்ʼ தமனந்தவீர்யம்ʼ ப⁴க்³நம்ʼ ச ஸைன்யம்ʼ த்³ரவமாணமேவம் । பீ⁴தோ(அ)ஸி நூனம்ʼ த்³ருபத³ஸ்ய புத்ர ததா² ஹி தே முக²வர்ணோ(அ)ப்ரஹ்ருʼஷ்ட: ॥ 6-85-24 (42499) அஜ்ஞாயமானே ச த⁴னஞ்ஜயே து மஹாஹாவே ஸம்ப்ரஸக்தே ந்ருʼவீரே। கத²ம்ʼ ஹி பீ⁴ஷ்மாத்ப்ரதி²த: ப்ருʼதி²வ்யாம்ʼ ப⁴யம்ʼ த்வமத்³ய ப்ரகரோஷி வீர ॥ 6-85-25 (42500) ஸ த⁴ர்மராஜஸ்ய வசோ நிஶம்ய 6-85-26bரூக்ஷாக்ஷரம்ʼ விப்ரலாபானுப³த்³த⁴ம் । ப்ரத்யாதே³ஶம்ʼ மன்யமானோ மஹாத்மா ப்ரதத்வரே பீ⁴ஷ்மவதா⁴ய ராஜன் ॥ 6-85-26 (42501) தமாபதந்தம்ʼ மஹதா ஜவேன ஶிக²ண்டி³நம்ʼ பீ⁴ஷ்மமபி⁴த்³ரவந்தம்। நிவாரயாமாஸ ஹி ஶல்ய ஏன- மஸ்த்ரேண கோ⁴ரேண ஸுது³ர்ஜயேன ॥ 6-85-27 (42502) ஸ சாபி த்³ருʼஷ்ட்வா ஸமுதீ³ர்யமாண- மஸ்த்ரம்ʼ யுகா³ந்தாக்³நிஸமப்ரகாஶம்। ந ஸம்ʼமுமோஹ த்³ருபத³ஸ்ய புத்ரோ ராஜன்மஹேந்த்³ரப்ரதிமப்ரபா⁴வ: । தஸ்தௌ² ச தத்ரைவ மஹாத⁴னுஷ்மான் ஶரைஸ்தத³ஸ்த்ரம்ʼ ப்ரதிபா³த⁴மான: ॥ 6-85-28 (42503) அதா²த³தே³ வாருணமன்யத³ஸ்த்ரம்ʼ ஶிக²ண்ட்³யதோ²(அ)க்³ரம்ʼ ப்ரதிகா⁴தமஸ்ய। தத³ஸ்த்ரமஸ்த்ரேண விதா³ர்யமாணம்ʼ க²ஸ்தா²: ஸுரா த³த்³ருʼஶு: பார்தி²வாஶ்ச ॥ 6-85-29 (42504) பீ⁴ஷ்மஸ்து ராஜன்ஸமரே மஹாத்மா த⁴னுஶ்ச சித்ரம்ʼ த்⁴வஜமேவ சாபி। சி²த்த்வா(அ)னத³த்பாண்டு³ஸுதஸ்ய வீரோ யுதி⁴ஷ்டி²ரஸ்யாஜமீட⁴ஸ்ய ராஜ்ஞ: ॥ 6-85-30 (42505) தத: ஸமுத்ஸ்ருʼஜ்ய த⁴னு: ஸபா³ணம்ʼ யுதி⁴ஷ்டி²ரம்ʼ வீக்ஷ்ய ப⁴யாபி⁴பூ⁴தம்। க³தா³ம்ʼ ப்ரக்³ருʼஹ்யாபி⁴பபாத ஸங்க்²யே ஜயத்³ரத²ம்ʼ பீ⁴மஸேன: பதா³தி: ॥ 6-85-31 (42506) தமாபதந்தம்ʼ ஸஹஸா ஜவேன ஜயத்³ரத²: ஸக³த³ம்ʼ பீ⁴மஸேனம்। விவ்யாத⁴ கோ⁴ரைர்யமத³ண்ட³கல்பை: ஶிதை: ஶரை: பஞ்சஶரை: ஸமந்தாத் ॥ 6-85-32 (42507) அசிந்தயித்வா ஸ ஶராம்ʼஸ்தரஸ்வீ வ்ருʼகோத³ர: க்ரோத⁴பரீதசேதா: । ஜகா⁴ந வாஹான்ஸமரே ஸமந்தாத் ஸுஸம்ʼமதான்ஸிந்து⁴ராஜஸ்ய ஸங்க்²யே ॥ 6-85-33 (42508) ததோ(அ)பி⁴வீக்ஷ்யாப்ரதிமப்ரபா⁴வ- ஸ்தவாத்மஜஸ்த்வரமாணோ ரதே²ந அப்⁴யாயௌ பீ⁴மஸேனம்ʼ நிஹந்தும்ʼ ஸமுத்³யதாஸ்த்ர: ஸுரராஜகல்ப: ॥ 6-85-34 (42509) ஜயத்³ரதோ² ப⁴க்³ரவாஹம்ʼ ரத²ம்ʼ த த்யக்த்வா யயௌ யத்ர ராஜா குரூணாம் । ப⁴யேன பீ⁴மஸ்ய ஸமூட⁴சேதா: ஸஸௌப³லஸ்தத்ர யுத்³த⁴ஸ்ய பீ⁴த: ॥ 6-85-35 (42510) பீ⁴மோ(அ)ப்யதை²நம்ʼ ஸஹஸா வினத்³ய ப்ரத்யுத்³யயௌ க³த³யா தர்ஜயான:। ஸமுத்³யதாம்ʼ தாம்ʼ யமத³ண்ட³கல்பாம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா க³தா³ம்ʼ தே குரவ: ஸமந்தாத் ॥ 6-85-36 (42511) விஹாய ஸர்வே தவ புத்ரமுக்³நம்ʼ 6-85-37 (42512) பாதம்ʼ க³தா³யா: பரிஹர்துகாமா:। அபக்ராந்தாஸ்துமுலே ஸம்ப்ரமர்தே³ ஸுதூ³ருணே பா⁴ரத மோஹனீயே ॥ 6-85-37 (42513) அமூட⁴சேதாஸ்த்வத² சித்ரஸேனோ மஹாக³தா³மாபதந்தீம்ʼ நிரீக்ஷ்ய। ரத²ம்ʼ ஸமுத்ஸ்ருʼஜ்ய பதா³திராஜௌ ப்ரக்³ருʼஹ்ய க²ங்க³ம்ʼ விபுலம்ʼ ச சர்ம। அவப்லுத: ஸிம்ʼஹ உவாசலாக்³ரா- ஜ்ஜகா³மான்யம்ʼ ப்⁴ரமப பூ⁴மிதே³ஶம் ॥ 6-85-38 (42514) க³தா³பி ஸா ப்ராப்ய ரத²ம்ʼ ஸுசித்ரம்ʼ ஸாஶ்வ ஸஸூதம்ʼ வினிஹத்ய ஸங்க்²யே। ஜகா³ம பூ⁴மிம்ʼ ஜ்வலிதா மஹோல்க ப்⁴ரஷ்டா(அ)ம்ப³ராத்³கா³மிவ ஸம்பதந்தீ ॥ 6-85-39 (42515) ஆஶ்சர்யபூ⁴தம்ʼ ஸுமஹத்த்வதீ³யா த்³ருʼஷ்ட்வைவ தத்³பா⁴ரத ஸம்ப்ரஹ்ருʼஷ்டா:। ஸர்வே வினேது³: ஸஹிதா: ஸமந்தா- த்புபூஜிரே தவ புத்ரஸ்ய ஶௌர்யம் ॥ ॥ 6-85-40 (42516) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி ஸப்தமதி³வஸயுத்³தே⁴ பஞ்சாஶீதிதமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-85-25 அஜ்ஞாயமானே பஶ்சாத்ஸ்தி²தே ॥ 6-85-26 ப்ரத்யாதே³ஶம்ʼ ப⁴ர்த்ஸனம்ʼ ॥

6-86-0 (42517) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-86-0x (4165) விரத²ம்ʼ தம்ʼ ஸமாஸாத்³ய சித்ரஸேனம்ʼ யஶஸ்வினம் । ரத²மாரோபயாமாஸ விகர்ணஸ்தனயஸ்தவ ॥ 6-86-1 (42518) தஸ்மிம்ʼஸ்ததா² வர்தமானே துமுலே ஸங்குலே ப்⁴ருʼஶம்। பீ⁴ஷ்ம: ஶாந்தனவஸ்தூர்ணம்ʼ யுதி⁴ஷ்டி²ரமுபாத்³ரவத் ॥ 6-86-2 (42519) தத: ஸரத²னாகா³ஶ்வா: ஸமகம்பந்த ஸ்ருʼஞ்ஜயா: । ம்ருʼத்யோராஸ்யமனுப்ராப்தம்ʼ மேனிரே ச யுதி⁴ஷ்டி²ரம் ॥ 6-86-3 (42520) யுதி⁴ஷ்டி²ரோ(அ)பி கௌரவ்யோ யமாப்⁴யாம்ʼ ஸஹித: ப்ரபு⁴: । மஹேஷ்வாஸம்ʼ நரவ்யாக்⁴ரம்ʼ பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஶாந்தனவம்ʼ யயௌ ॥ 6-86-4 (42521) தத: ஶரஸஹஸ்ராணி ப்ரமுஞ்சன்பாண்ட³வோ யுதி⁴ । பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஸஞ்சா²த³யாமாஸ யதா² மேகோ⁴ தி³வாகரம் ॥ 6-86-5 (42522) தேன ஸம்யக்ப்ரணீதானி ஶரஜாலானி மாரிஷ । ப்ரதிஜக்³ராஹ கா³ங்க³ய: ஶதஶோ(அ)த² ஸஹஸ்ரஶ: ॥ 6-86-6 (42523) ததை²வ ஶரஜாலானி பீ⁴ஷ்மோணாஸ்தானி மாரிஷ । ஆகாஶே ஸமத்³ருʼஶ்யந்த ஸ்வக³மானாம்ʼ வ்ரஜா இவ ॥ 6-86-7 (42524) நிமேஷார்தே⁴ந கௌந்தேயம்ʼ பீ⁴ஷ்ம: ஶாந்தனவோ யுதி⁴ । அத்³ருʼஶ்யம்ʼ ஸமரே சக்ரே ஶரஜாலேன பா⁴ரத ॥ 6-86-8 (42525) ததோ யுதி⁴ஷ்டி²ரே ராஜா கௌரவ்யஸ்ய மஹாத்மன: । நாராசம்ʼ ப்ரேஷயாமாஸ க்ருத்³த⁴ ஆஶீவிஷோபமம் ॥ 6-86-9 (42526) அஸம்ப்ராப்தம்ʼ ததஸ்தம்ʼ து க்ஷுரப்ரேண மஹாரத²: । சச்சே²த³ ஸமரே ராஜன்பீ⁴ஷ்மஸ்தஸ்ய த⁴னுஶ்ச்யுதம் ॥ 6-86-10 (42527) தம்ʼ து ச்சி²த்வா ரணே பீ⁴ஷ்மோ நாராசம்ʼ கலஸம்ʼமிதம் । நஜக்⁴நே கௌரவேந்த்³ரஸ்ய ஹயான்காஞ்சனபூ⁴ஷணான் ॥ 6-86-11 (42528) ஹதாஶ்வம்ʼ து ரத²ம்ʼ த்யக்த்வா த⁴ர்மபுத்ரோ யுதி⁴ஷ்டி²ர:। ஆருரோஹ ரத²ம்ʼ தூர்ணம்ʼ நகுலஸ்ய மஹாத்மன:க ॥ 6-86-12 (42529) யமாவபி ஹி ஸங்க்ருத்³த⁴: ஸமாஸாத்³ய ரணே ததா³ । ஶரை: ஸஞ்சா²த³யாமாஸ பீ⁴ஷ்ம: பரபுரஞ்ஜய: ॥ 6-86-13 (42530) தௌ து த்³ருʼஷ்ட்வா மஹாராஜ பீ⁴ஷ்மபா³ணப்ரபீடி³தௌ। ஜகா³ம பரமாம்ʼ சிந்தாம்ʼ பீ⁴ஷ்மஸ்ய வத⁴காங்க்ஷயா ॥ 6-86-14 (42531) ததோ யுதி⁴ஷ்டி²ரோ வஶ்யான்ராஜ்ஞஸ்தான்ஸமசோத³யத் । பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஶாந்தனவம்ʼ ஸர்வே நிஹதேதி ஸுஹ்ருʼத்³க³ணான் ॥ 6-86-15 (42532) ததஸ்தே பார்தி²வா: ஸர்வே ஶ்ருத்வா பார்த²ஸ்ய பா⁴ஷிதம் । மஹதா ரத²வம்ʼஶேன பரிவவ்ரு: பிதாமஹம் ॥ 6-86-16 (42533) ஸ ஸமந்தாத்பரிவ்ருʼத: பிதா தே³வவ்ரதஸ்தவ। சிக்ரீட³ த⁴னுஷா ராஜன்பாதயானோ மஹாரதா²ந் ॥ 6-86-17 (42534) தம்ʼ சரந்தம்ʼ ரணே பார்தா² த³த்³ருʼஶு: கௌரவம்ʼ யுதி⁴। ம்ருʼக³மத்⁴யம்ʼ ப்ரவிஶ்யேவ யதா² ஸிம்ʼஹஶிஶும்ʼ வனே ॥ 6-86-18 (42535) தர்ஜயானம்ʼ ரமே வீராம்ʼஸ்த்ராஸயானம்ʼ ச ஸாயகை: । த்³ருʼஷ்ட்வா த்ரேஸுர்மஹாராஜ ஸிம்ʼஹம்ʼ ம்ருʼக³க³ணா இவ ॥ 6-86-19 (42536) ரணே பா⁴ரத ஸிம்ʼஹஸ்ய த³த்³ருʼஶு: க்ஷத்ரியா க³திம்। அக்³நேர்வாயுஸஹாயஸ்ய யதா² கக்ஷம்ʼ தி³த⁴க்ஷத: ॥ 6-86-20 (42537) ஶிராம்ʼஸி ரதி²நாம்ʼ பீ⁴ஷ்ம: பாதயாமாஸ ஸம்ʼயுகே³। தாலேப்⁴ய: பரிபக்வானி ப²லானி குஶலோ நர: ॥ 6-86-21 (42538) பதத்³பி⁴ஶ்ச மஹாராஜ ஶிரோபி⁴ர்த⁴ரணீதலே। ப³பூ⁴வ துமுல: ஶப்³த³: பததாமஶ்மனாமிவ ॥ 6-86-22 (42539) தஸ்மின்ஸுதுமுலே யுத்³தே⁴ வர்தமானே ப⁴யானகே। ஸர்வேஷாமேவ ஸைன்யானாமாஸீத்³வ்யதிகரோ மஹான் ॥ 6-86-23 (42540) பி⁴ந்னேஷு தேஷு வ்யூஹேஷு க்ஷத்ரியா இதரேதரம் । ஏகமேகம்ʼ ஸமாஹூய யுத்³தா⁴யைவாவதஸ்தி²ரே ॥ 6-86-24 (42541) ஶிக²ண்டீ³ து ஸமாஸாத்³ய ப⁴ரதானாம்ʼ பிதாமஹம் । அபி⁴து³த்³ராவ வேகே³ந திஷ்ட²திஷ்டே²தி சாப்³ரவீத் ॥ 6-86-25 (42542) அனாத்³ருʼத்ய ததோ பீ⁴ஷ்மஸ்தம்ʼ ஶிக²ண்டி³நமாஹவே । ப்ரயயௌ ஸ்ருʼஞ்ஜயான்க்ருத்³த⁴: ஸ்த்ரீத்வம்ʼ தஸ்ய விசிந்தயன் ॥ 6-86-26 (42543) ஸ்ருʼஞ்ஜயாஸ்து ததோ த்³ருʼஷ்ட்வா ஹ்ருʼஷ்டம்ʼ பீ⁴ஷ்ம மஹாரணே । ஸிம்ʼஹனாதா³ம்ʼஶ்ச விவிதா⁴ம்ʼஶ்சக்ரு: ஶங்க²விமிஶ்ரிதான் ॥ 6-86-27 (42544) தத: ப்ரவவ்ருʼதே யுத்³த⁴ம்ʼ வ்யதிஷக்தரத²த்³விபம் । பஶ்சிமாம்ʼ தி³ஶமாஸாத்³ய ஸ்தி²தே ஸவிதரி ப்ரபோ⁴ ॥ 6-86-28 (42545) த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னோ(அ)த² பாஞ்சால்ய: ஸாத்யகிஶ்ச மஹாரத²: । பீட³யந்தௌ ப்⁴ருʼஶம்ʼ ஸைன்யம்ʼ ஶக்திதோமரவ்ருʼஷ்டிபி⁴: ॥ 6-86-29 (42546) ஶஸ்த்ரைஶ்ச ப³ஹுபீ⁴ ராஜஞ்ஜக்⁴நதுஸ்தாவகான்ரணே । தே ஹன்யமானா: ஸமரே தாவகா ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-86-30 (42547) ஆர்யாம்ʼ யுத்³தே⁴ மதிம்ʼ க்ருʼத்வா ந த்யஜந்தி ஸ்ம ஸம்ʼயுக³ம்। யதோ²த்ஸாஹம்ʼ து ஸமரே நிஜக்⁴நுஸ்தாவகா ரணே ॥ 6-86-31 (42548) தத்ராக்ரந்தோ³ மஹானாஸீத்தாவகானாம்ʼ மஹாத்மானாம் । வத்⁴யதாம்ʼ ஸமரே ராஜன்பார்ஷதேன மஹாத்மனா ॥ 6-86-32 (42549) தம்ʼ ஶ்ருத்வா நினத³ம்ʼ கோ⁴ரம்ʼ தாவகானாம்ʼ மஹாரதௌ² । விந்தா³நுவிந்தா³வாவந்த்யௌ பார்ஷதம்ʼ ப்ரத்யுபஸ்தி²தௌ ॥ 6-86-33 (42550) தௌ தஸ்ய துரகா³ந்ஹத்வா த்வரமாணௌ மஹாரதௌ² । சா²த³யாமாஸதுருபௌ⁴ ஶரவர்ஷேண பார்ஷதம் ॥ 6-86-34 (42551) அவப்லுத்யாத² பாஞ்சால்யோ ரதா²த்தூர்ணம்ʼ மஹாப³ல: । ஆருரோஹக ரத²ம்ʼ தூர்ணம்ʼ ஸாத்யகேஸ்து மஹாத்மன: ॥ 6-86-35 (42552) ததோ யுதி⁴ஷ்டி²ரோ ராஜா மஹத்யா ஸேனயா வ்ருʼத:। ஆவந்த்யௌ ஸமரே க்ருத்³தா⁴வப்⁴யயாத்ஸ பரந்தபௌ ॥ 6-86-36 (42553) ததை²வ தவ புத்ரோ(அ)பி ஸர்வோத்³யோகே³ந மாரிஷ । விந்தா³நுவிந்தௌ³ ஸமரே பரிவார்யாவதஸ்தி²வான் ॥ 6-86-37 (42554) அர்ஜுனஶ்சாபி ஸங்க்ருத்³த⁴: க்ஷத்ரியான்க்ஷத்ரியர்ஷப⁴: । அயோத⁴யத ஸங்க்³ராமே வஜ்ரபாணிரிவாஸுரான் ॥ 6-86-38 (42555) த்³ரோணாஸ்து ஸமரே க்ருத்³த⁴: புத்ரஸ்ய ப்ரியக்ருʼத்தவ । வ்யத⁴மத்ஸர்வபாஞ்சாலாம்ʼஸ்தூலராஶிமிவானல: ॥ 6-86-39 (42556) து³ர்யோத⁴னபுரோகா³ஸ்து புத்ராஸ்தவ விஶாம்பதே । பரிவார்ய ரணே பீ⁴ஷ்மம்ʼ யுயுது⁴: பாண்ட³வை: ஸஹ ॥ 6-86-40 (42557) ததோ து³ர்யோத⁴னோ ராஜா லோஹிதாயதி பா⁴ஸ்கரே। அப்³ரவீத்தாவகான்ஸர்வாம்ʼஸ்த்வரத்⁴வமிதி பா⁴ரத ॥ 6-86-41 (42558) யுத்⁴யதாம்ʼ து ததா² தேஷாம்ʼ குர்வதாம்ʼ கர்ம து³ஷ்கரம்। அஸ்தம்ʼ கி³ரிமதா²ரூடே⁴ அப்ரகாஶதி பா⁴ஸ்கரே ॥ 6-86-42 (42559) ப்ராவர்தத நதீ³ கோ⁴ரா ஶோணிதௌக⁴தரங்கி³ணீ । கோ³மாயுக³ணஸங்கீர்ணா க்ஷணேன க்ஷணதா³முகே² ॥ 6-86-43 (42560) ஶிவாபி⁴ரஶிவாபி⁴ஶ்ச ருவத்³பி⁴ர்பை⁴ரவம்ʼ ரவம்। கோ⁴ரமாயோத⁴னம்ʼ ஜஜ்ஞே பூ⁴தஸங்கை⁴: ஸமாகுலம் ॥ 6-86-44 (42561) ராக்ஷஸாஶ்ச பிஶாசாஶ்ச ததா²ந்யே பிஶிதாஶின: । ஸமந்ததோ வ்யத்³ருʼஶ்யந்த ஶதஶோ(அ)த² ஸஹஸ்ரஶ: ॥ 6-86-45 (42562) அர்ஜுனோ(அ)த² ஸுஶர்மாதீ³ந்ராஜ்ஞஸ்தான்ஸபதா³நுகா³ந்। விஜித்ய ப்ருʼதனாமத்⁴யே யயௌ ஸ்வஶிபி³ரம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-86-46 (42563) யுதி⁴ஷ்டி²ரோ(அ)பி கௌரவ்யோ ப்⁴ராத்ருʼப்⁴யாம்ʼ ஸஹிதஸ்ததா²। யயௌ ஸ்வஶிபி³ரம்ʼ ராஜா நிஶாயாம்ʼ ஸேனயா வ்ருʼத: ॥ 6-86-47 (42564) பீ⁴மஸேனோ(அ)பி ராஜேந்த்³ர து³ர்யோத⁴னமுகா²ந்ரதா²ந் । அவஜித்ய தத: ஸங்க்²யே யயௌ ஸ்வஶிபி³ரம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-86-48 (42565) து³ர்யோத⁴னோ(அ)பி ந்ருʼபதி: பரிவார்ய மஹாரணே। பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஶாந்தனவம்ʼ தூர்ணம்ʼ ப்ரயாத: ஶிபி³ரம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-86-49 (42566) த்³ரோணோ த்³ரௌணி: க்ருʼப: ஶல்ய: க்ருʼதவர்மா ச ஸாத்வத: । பரிவார்ய சமூம்ʼ ஸர்வா: ப்ரயயு: ஶிபி³ரம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-86-50 (42567) ததை²வ ஸாத்யகீ ராஜந்த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஶ்ச பார்ஷத:। பரிவார்ய ரணே யோதா⁴ந்யயது: ஶிபி³ரம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-86-51 (42568) ஏவமேதே மஹாராஜ தாவகா: பாண்ட³வை: ஸஹ। பர்யவர்தந்த ஸஹிதா நிஶாகாலே பரந்தப ॥ 6-86-52 (42569) தத: ஸ்வஶிபி³ரம்ʼ க³த்வா பாண்ட³வா: குரவஸ்ததா² । ந்யவஸந்த மஹாராஜ பூஜயந்த: பரஸ்பரம் ॥ 6-86-53 (42570) ரக்ஷாம்ʼ க்ருʼத்வா தத: ஶூரா ந்யஸ்ய கு³ல்மான்யதா²விதி⁴। அபனீய ச ஶல்யானி ஸ்னாத்வா ச விவிதை⁴ர்ஜலை: ॥ 6-86-54 (42571) க்ருʼதஸ்வஸ்த்யயனா: ஸர்வே ஸ்தூயமானாஶ்ச ப³ந்தி³பி⁴: । கீ³தவாதி³த்ரஶப்³தே³ந வ்யக்ரீட³ந்த யஶஸ்வின: ॥ 6-86-55 (42572) முஹூர்தாதி³வ தத்ஸர்வமப⁴வத்ஸ்வர்க³ஸன்னிப⁴ம் । ந ஹி யுத்³த⁴கதா²ம்ʼ காஞ்சித்தத்ராகுர்வன்மஹாரதா²: ॥ 6-86-56 (42573) தே ப்ரஸுப்தே ப³லே தத்ர பரிஶ்ராந்தஜனே ந்ருʼப । ஹஸ்த்யஶ்வப³ஹுலே ராத்ரௌ ப்ரேக்ஷணீயே ப³பூ⁴வது: ॥ ॥ 6-86-57 (42574) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி ஸப்தமதி³வஸயுத்³தே⁴ ஷட³ஶீதிதமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-87-0 (42575) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-87-0x (4166) பரிணாம்ய நிஶாம்ʼ தாம்ʼ து ஸுக²ஸுப்தா ஜனேஶ்வரா:। குரவ: பாண்ட³வாஶ்சைவ புனர்யுத்³தா⁴ய நிர்யயு: ॥ 6-87-1 (42576) தத: ஶப்³தோ³ மஹானாஸீத்ஸேனயோருப⁴யோர்ன்ருʼப । நிர்க³ச்ச²மானயோ: ஸங்க்²யே யதா² ஸாக³ரயோரிவ ॥ 6-87-2 (42577) ததோ து³ர்யோத⁴னோ ராஜா சித்ரஸேனோ விவிம்ʼஶதி:। பீ⁴ஷ்மஶ்ச ரதி²நாம்ʼ ஶ்ரேஷ்டோ² பா⁴ரத்³வாஜஶ்ச வை த்³விஜ: ॥ 6-87-3 (42578) ஏகீபூ⁴தா: ஸுஸம்ʼயத்தா: கௌரவாணாம்ʼ மஹாசமூம் । வ்யூஹாய வித³தூ⁴ ராஜன்பாண்ட³வான்ப்ரதித³ம்ʼஶிதான் ॥ 6-87-4 (42579) கூர்மவ்யூஹம்ʼ தத: க்ருʼத்வா பிதா தவ விஶாம்பதே । ஸாக³ரப்ரதிமம்ʼ கோ⁴ரம்ʼ வாஹனோர்மிதரங்கி³ணம் ॥ 6-87-5 (42580) அக்³ரத: ஸர்வஸைன்யானாம்ʼ பீ⁴ஷ்ம: ஶாந்தனவோ யயௌ । மாலவைர்தா³க்ஷிணாத்யைஶ்ச ஆவந்த்யைஶ்ச ஸமன்வித: ॥ 6-87-6 (42581) ததோ(அ)னந்தரமேவாஸீத்³பா⁴ரத்³வாஜ: ப்ரதாபவான । புலிந்தை³: பாரதை³ஶ்சைவ ததா² க்ஷுத்³ரகமாலவை: ॥ 6-87-7 (42582) த்³ரோணாத³னந்தரம்ʼ யத்தோ ப⁴க³த³த்த: ப்ரதாபவான் । மக³தை⁴ஶ்ச கலிங்கை³ஶ்ச பிஶாசைஶ்ச விஶாம்பதே ॥ 6-87-8 (42583) ப்ராக்³ஜ்யோதிஷாத³னு ந்ருʼப: கௌஸல்யோ(அ)த² ப்³ருʼஹத்³ப³ல: । மேகலை: குருவிந்தை³ஶ்ச த்ரைபுரைஶ்ச ஸமன்விதா: ॥ 6-87-9 (42584) ப்³ருʼஹத்³ப³லாத³னு ந்ருʼபஸ்த்ரிக³ர்த: ப்ரஸ்த²லாதி⁴ப:। காம்போ⁴ஜைர்ப³ஹுபி⁴: ஸார்த⁴ம்ʼ யவனைஶ்ச ஸஹஸ்ரஶ: ॥ 6-87-10 (42585) த்³ரௌணிஸ்து ரப⁴ஸ: ஶூரஸ்த்ரைக³ர்தாத³னு பா⁴ரத। ப்ரயயௌ ஸிம்ʼஹனாதே³ந நாத³யானோ த⁴ராதலம் ॥ 6-87-11 (42586) ததா² ஸர்வேண ஸைன்யேன ராஜா து³ர்யோத⁴னஸ்ததா³। த்³ரௌணேரனந்தரம்ʼ ப்ராயாத்ஸோத³ர்யை: பரிவாரித: ॥ 6-87-12 (42587) து³ர்யோத⁴னாத³னு தத: க்ருʼப: ஶாரத்³வதோ யயௌ। ஏவமேஷ மஹாவ்யூஹ: ப்ரயயௌ ஸாக³ரோபம: ॥ 6-87-13 (42588) ரேஜுஸ்தத்ர பதாகாஶ்ச ஶ்வேதச்ச²த்ராணி பா⁴ரத । அங்க³தா³ந்யத்ர சித்ராணி மஹார்ஹாணி த⁴னூம்ʼஷி ச ॥ 6-87-14 (42589) தம்ʼ து த்³ருʼஷ்ட்வா மஹாவ்யூஹம்ʼ தாவகானாம்ʼ மஹாரத²: । யுதி⁴ஷ்டி²ரோ(அ)ப்³ரவீத்தூர்ணம்ʼ பார்ஷதம்ʼ ப்ருʼதனாபதிம் ॥ 6-87-15 (42590) பஶ்ய வ்யூஹம்ʼ மஹேஷ்வாஸ நிர்மிதம்ʼ ஸாக³ரோபமம் । ப்ரதிவ்யூஹம்ʼ ரணே ஶூர குரு க்ஷிப்ரம்ʼ மஹாரத² ॥ 6-87-16 (42591) தத: ஸ பார்ஷத: க்ரூரோ வ்யூஹம்ʼ சக்ரே ஸுதா³ருணம் । ஶ்ர்ருʼங்கா³டகம்ʼ மஹாராஜ பரவ்யூஹவினாஶனம் ॥ 6-87-17 (42592) ஶ்ர்ருʼங்கா³ப்⁴யாம்ʼ பீ⁴மஸேனஶ்ச ஸாத்யகிஶ்ச மஹாரத²: । ரதை²ரனேகஸாஹஸ்ரைஸ்ததா² ஹயபதா³திபி⁴: ॥ 6-87-18 (42593) நாபா⁴வபூ⁴ந்னரஶ்ரேஷ்ட²: ஶ்வேதாஶ்வ: க்ருʼஷ்ணஸாரதி²: । மத்⁴யே யுதி⁴ஷ்டி²ரோ ராஜா மாத்³ரீபுத்ரௌ ச பாண்ட³வௌ ॥ 6-87-19 (42594) அதே²தரே மஹேஷ்வாஸா: ஸஹஸைன்யா நராதி⁴பா: । வ்யூஹம்ʼ தம்ʼ பூரயாமாஸுர்வ்யூஹஶாஸ்த்ரவிஶாரதா³: ॥ 6-87-20 (42595) ஏவமேதம்ʼ மஹாவ்யூஹம்ʼ வ்யூஹ்ய பா⁴ரத பாண்ட³வா: । அதிஷ்ட²ன்ஸமரே ஶூரா யோத்³து⁴காமா ஜயைஷிண: ॥ 6-87-21 (42596) பே⁴ரீஶப்³தை³ஶ்ச விமலைர்விமிஶ்ரை: ஶங்க²னி:ஸ்வனை: । க்ஷ்வேடி³தாஸ்போ²டிதோத்க்ருஷ்டைர்னாதி³தா: ஸர்வதோ தி³ஶ: ॥ 6-87-22 (42597) தத: ஶூரா: ஸமாஸாத்³ய ஸமரே தே பரஸ்பரம। நேத்ரைரனிமிஷை ராஜன்னவைக்ஷந்த பரஸ்பரம் ॥ 6-87-24a`மனோபி⁴ஸ்தே மனுஷ்யேந்த்³ர யுத்³த⁴ம்ʼ யோதா⁴: ப்ரசக்ரிரே ।' புனராஹூய தே(அ)ன்யோன்யம்ʼ ஶரீரைரபி சக்ரிரே ॥ 6-87-23 (42598) தத: ப்ரவவ்ருʼதே யுத்³த⁴ம்ʼ கோ⁴ரரூபம்ʼ ப⁴யாவஹம் । தாவகானாம்ʼ பரேஷாம்ʼ ச நிக்⁴நதாமிதரேதரம் ॥ 6-87-25 (42599) நாராசா நிஶிதா: ஸங்க்²யே ஸம்பதந்தி ஸ்ம பா⁴ரத । வ்யாத்தானநா ப⁴யகரா உரகா³ இவ ஸங்க⁴ஶ: ॥ 6-87-26 (42600) நிஷ்பேதுர்விமலா: ஶக்த்யஸ்தைலதௌ⁴தா: ஸுதேஜனா: । அம்பு³தே³ப்⁴யோ யதா² ராஜன்ப்⁴ராஜமானா: ஶதஹ்ரதா³: ॥ 6-87-27 (42601) க³தா³ஶ்ச விமலை: பட்டை: பினத்³தா⁴: ஸ்வர்ணபூ⁴ஷிதா:। பதந்த்யஸ்தத்ர த்³ருʼஸ்யந்தே கி³ரிஶ்ருʼங்கோ³பமா: ஶுபா⁴: ॥ 6-87-28 (42602) நிஸ்த்ரிம்ʼஶாஶ்ச வ்யத்³ருʼஶ்யந்த விமலாம்ப³ரஸன்னிபா⁴: । ஆர்ஷபா⁴ணி ச சர்மாணி ஶதசந்த்³ராணி பா⁴ரதத ॥ 6-87-29 (42603) அஶோப⁴ந்த ரணே ராஜன்பாத்யமானானி ஸர்வஶ: । தே(அ)ன்யோன்யம்ʼ ஸமரே ஸேனே யுத்⁴யமானே நராதி⁴ப ॥ 6-87-30 (42604) அஶோபே⁴தாம்ʼ யதா² தே³வதை³த்யஸேனே ஸமுத்³யதே। அப்⁴யத்³ரவந்த ஸமரே தே(அ)ன்யோன்யம்ʼ வை ஸமந்தத: ॥ 6-87-31 (42605) ரதா²ஸ்து ரதி²பி⁴ஸ்தூர்ணம்ʼ ப்ரேஷிதா: பரமாஹவே। யுகை³ர்யுகா³நி ஸம்ʼஶ்லிஷ்ய யுயுது⁴: பார்தி²வர்ஷபா⁴: ॥ 6-87-32 (42606) த³ந்தினாம்ʼ யுத்⁴யமானானாம்ʼ ஸங்க⁴ர்ஷாத்பாவகோ(அ)ப⁴வத் । த³ந்தேஷு ப⁴ரதஶ்ரேஷ்ட² ஸதூ⁴ம: ஸர்வதோ தி³ஶம் ॥ 6-87-33 (42607) ப்ராஸைரபி⁴ஹதா: கேசித்³க³ஜயோதா⁴: ஸமந்தத: । பதமானா: ஸ்ம த்³ருʼஶ்யந்தே கி³ரிஶ்ருʼங்கா³ந்னகா³ இவ ॥ 6-87-34 (42608) பாதா³தாஶ்சாப்யத்³ருʼஶ்யந்த நிக்⁴நந்தோ(அ)த² பரஸ்பரம் । சித்ரரூபத⁴ரா: ஶூரா நக²ரப்ராஸயோதி⁴ந: ॥ 6-87-35 (42609) அன்யோன்யம்ʼ தே ஸமாஸாத்³ய குருபாண்ட³வஸைனிகா: । அஸ்த்ரைர்னானாவிதை⁴ர்கோ⁴ரை ரணே நின்யுர்யமக்ஷயம் ॥ 6-87-36 (42610) தத: ஶாந்தனவோ பீ⁴ஷ்மோ ரத²கோ⁴ஷேண நாத³யன் । அப்⁴யாக³மத்³ரணே பார்தா²ந்த⁴னு:ஶப்³தே³ந மோஹயன் ॥ 6-87-37 (42611) பாண்ட³வானாம்ʼ ரதா²ஶ்சாபி நத³ந்தோ பை⁴ரவம்ʼ ஸ்வனம் । அப்⁴யத்³ரவந்த ஸம்ʼயத்தா த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னபுரோக³மா: ॥ 6-87-38 (42612) தத: ப்ரவவ்ருʼதே யுத்³த⁴ம்ʼ தவ தேஷாம்ʼ ச பா⁴ரத। நராஶ்வரத²னாகா³நாம்ʼ வ்யதிஷக்தம்ʼ பரஸ்பரம் ॥ ॥ 6-87-39 (42613) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி அஷ்டமதி³வஸயுத்³தே⁴ ஸப்தாஶீதிதமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-88-0 (42614) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-88-0x (4167) பீ⁴ஷ்மம்ʼ து ஸமரே க்ருத்³த⁴ம்ʼ ப்ரதபந்தம்ʼ ஸமந்தத:। ந ஶேகு: பாண்ட³வா த்³ரஷ்டும்ʼ தபந்தமிவ பா⁴ஸ்கரம் ॥ 6-88-1 (42615) தத: ஸர்வாணி ஸைன்யானி த⁴ர்மபுத்ரஸ்ய ஶாஸனாத்। அப்⁴யத்³ரவந்த கா³ங்கே³யம்ʼ மர்த³யந்தம்ʼ ஶிதை: ஶரை: ॥ 6-88-2 (42616) ஸ து பீ⁴ஷ்மோ ரணஶ்லாகீ⁴ தோமகான்ஸஹஸ்ருʼஜ்ஜயான் । பாஞ்சாலாம்ʼஶ்ச மஹேஷ்வாஸான்பாதயாமாஸ ஸாயகை: ॥ 6-88-3 (42617) தே வத்⁴யமானா பீ⁴ஷ்மேண பாஞ்சாலா: பாண்ட³வை: ஸஹ। பீ⁴ஷ்மமேவாப்⁴யயுஸ்தூர்ணம்ʼ த்யக்த்வா ம்ருʼத்யுக்ருʼதம்ʼ ப⁴யம் ॥ 6-88-4 (42618) ஸ தேஷாம்ʼ ரதி²நாம்ʼ வீரோ பீ⁴ஷ்ம: ஶாந்தனவோ யுதி⁴ । சிச்சே²த³ ஸஹஸா ராஜன்பா³ஹூனத² ஶிராம்ʼஸி ச ॥ 6-88-5 (42619) விரதா²ந்ரதி²நஶ்சக்ரே பிதா தே³வவ்ரதஸ்தவ। பதிதான்யுத்தமாங்கா³நி ஹயேப்⁴யோ ஹயஸாதி³நாம் ॥ 6-88-6 (42620) நிர்மனுஷ்யாம்ʼஶ்ச மாதங்கா³ஞ்ஶயானான்பர்வதோபமான் । அபஶ்யாம மஹாராஜ பீ⁴ஷ்மாஸ்த்ரேண ப்ரமாதி²தான் ॥ 6-88-7 (42621) ந தத்ராஸீத்புமான்கஶ்சித்பாண்ட³வானாம்ʼ விஶாம்பதே। அன்யத்ர ரதி²நாம்ʼ ஶ்ரேஷ்ட²த்³பீ⁴மஸேனான்மஹாப³லாத் ॥ 6-88-8 (42622) ஸ ஹி பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஸமாஸாத்³ய சா²த³யாமாஸ ஸாயகை: । ததோ நிஷ்டானகோ கோ⁴ரோ பீ⁴ஷ்மபீ⁴மஸமாக³மே ॥ 6-88-9 (42623) ப³பூ⁴வ ஸர்வஸைன்யானாம்ʼ கோ⁴ரரூபோ ப⁴யானக: । ததை²வ பாண்ட³வா ஹ்ருʼஷ்டா: ஸிம்ʼஹனாத³மதா²நத³ன் ॥ 6-88-10 (42624) ததோ து³ர்யோத⁴னோ ராஜா ஸோத³ர்யை: பரிவாரித:। பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஜுகோ³ப ஸமரே வர்தமானே ஜனக்ஷயே ॥ 6-88-11 (42625) பீ⁴மஸ்து ஸாரதி²ம்ʼ ஹத்வா பீ⁴ஷ்மஸ்ய ரதி²நாம்ʼ வர:। ப்ரத்³ருதாஶ்வே ரதே² தஸ்மிந்த்³ரவமாணே ஸமந்தத: ॥ 6-88-12 (42626) ஸுனாப⁴ஸ்ய ஶரேணாஶு ஶிரஶ்சிச்சே²த³ பா⁴ரத । க்ஷுரப்ரேண ஸுதீக்ஷ்ணேன ஸ ஹதோ ந்யபதத்³பு⁴வி ॥ 6-88-13 (42627) ஹதே தஸ்மின்மஹாராஜ தவ புத்ரே மஹாரதே² । நாம்ருʼஷ்யந்த ரணே ஶூரா: ஸோத³ரா: ஸப்த ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-88-14 (42628) ஆதி³த்யகேதுர்ப³ஹ்வாஶீ குண்ட³தா⁴ரோ மஹோத³ர: । அபராஜித: பண்டி³தகோ விஶாலாக்ஷ: ஸுது³ர்ஜய: ॥ 6-88-15 (42629) பாண்ட³வம்ʼ சித்ரஸன்னாஹா விசித்ரகவசத்⁴வஜா: । அப்⁴யத்³ரவந்த ஸங்க்³ராமே யோத்³து⁴காமாரிமர்த³னா: ॥ 6-88-16 (42630) மஹோத³ரஸ்து ஸமரே பீ⁴மம்ʼ விவ்யாத⁴ பத்ரிபி⁴: । நவபி⁴ர்வத்³ரஸங்காஶைர்னமுசிம்ʼ வ்ருʼத்ரஹா யதா² ॥ 6-88-17 (42631) ஆதி³த்யகேது: ஸப்தத்யா ப³ஹ்வாஶீ சாபி பஞ்சபி⁴: । நவத்யா குண்ட³தா⁴ரஶ்ச விஶாலாக்ஷஶ்ச பஞ்சபி⁴: ॥ 6-88-18 (42632) அபராஜிதோ மஹாராஜ பராஜிஷ்ணுர்மஹாரத²ம் । ஶரைர்ப³ஹுபி⁴ரானர்ச்ச²த்³பீ⁴மஸேனம்ʼ மஹாப³லம் ॥ 6-88-19 (42633) ரணே பண்டி³தகஶ்சைனம்ʼ த்ரிபி⁴ர்பா³ணை: ஸமார்பயத்। ஸ தம்ʼ ந மம்ருʼஷே பீ⁴ம: ஶத்ருபி⁴ர்வத⁴மாஹவே॥ 6-88-20 (42634) த⁴னு: ப்ரபீட்³ய வாமேன கரேணாமித்ரகர்ஸன: । ஶிரஶ்சிச்சே²த³ ஸமரே ஶரேணானதபர்வணா ॥ 6-88-21 (42635) அபராஜிதஸ்ய ஸுனஸம்ʼ தவ புத்ரஸ்ய ஸம்ʼயுகே³ । பராஜிதஸ்ய பீ⁴மேன க்ருʼத்தம்ʼ கா³மபதச்சி²ர: ॥ 6-88-22 (42636) அதா²பரேண ப⁴ல்லேன குண்ட³தா⁴ரம்ʼ மஹாரத²ம் । ப்ராஹிணோன்ம்ருʼத்யுலோகாய ஸர்வலோகஸ்ய பஶ்யத: ॥ 6-88-23 (42637) தத: புனரமேயாத்மா ப்ரஸந்தா⁴ய ஶிலீமுக²ம் । ப்ரேஷயாமாஸ ஸமரே பண்டி³தம்ʼ ப்ரதி பா⁴ரத॥ 6-88-24 (42638) ஸ ஶர: பண்டி³தம்ʼ ஹத்வா விவேஶ த⁴ரணீதலம் । யதா² நரம்ʼ நிஹத்யாஶு பு⁴ஜக³: காலசோதி³த: ॥ 6-88-25 (42639) விஶாலாக்ஷஶிரஶ்சி²த்த்வா பாதயாமாஸ பூ⁴தலே। த்ரிபி⁴: ஶரைரதீ³நாத்மா ஸ்மரன்க்லேஶம்ʼ புராதனம் ॥ 6-88-26 (42640) மஹோத³ரம்ʼ மஹேஷ்வாஸம்ʼ நாராசேன ஸ்தனாந்தரே । விவ்யாத⁴ ஸமரே ராஜன்ஸ ஹதோ ந்யபதத்³பு⁴வி ॥ 6-88-27 (42641) ஆதி³த்யகேதோ: கேதும்ʼ ச ச்சி²த்த்வா பா³ணேன ஸம்ʼயுகே³ । ப⁴ல்லேன ப்⁴ருʼஶதீக்ஷ்ணேன ஶிரஶ்சிச்சே²த³ பா⁴ரத ॥ 6-88-28 (42642) ப³ஹ்வாஶினம்ʼ தத பீ⁴ம: ஶரேணானதர்வணா । ப்ரேஷயாமாஸ ஸங்க்ருத்³தோ⁴ யமஸ்ய ஸத³னம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-88-29 (42643) ப்ரது³த்³ருவுஸ்ததஸ்தே(அ)ன்யே புத்ராஸ்தவ விஶாம்பதே । மன்யமானா ஹி தத்ஸத்யம்ʼ ஸபா⁴யாம்ʼ தஸ்ய பா⁴ஷிதம் ॥ 6-88-30 (42644) ததோ து³ர்யோத⁴னோ ராஜா ப்⁴ராத்ருʼவ்யஸனகர்ஶித:। அப்³ரவீத்தாவகான்யோதா⁴ந்பீ⁴மோ(அ)யம்ʼ வத்⁴யதாமிதி ॥ 6-88-31 (42645) ஏவமேதே மஹேஷ்வாஸா: புத்ராஸ்த்வ விஶாம்பதே । ப்⁴ராத்ரூʼன்ஸந்த்³ருʼஶ்ய நிஹதான்ப்ரஸ்மரம்ʼஸ்தே ஹி தத்³வச: ॥ 6-88-32 (42646) யது³க்தவான்மஹாப்ராஜ்ஞ: க்ஷத்தா ஹிதமனாமயம் । ததி³த³ம்ʼ ஸமனுப்ராப்தம்ʼ வசனம்ʼ தி³வ்யத³ர்ஶின: ॥ 6-88-33 (42647) லோப⁴மோஹஸமாவிஷ்ட: புத்ரப்ரீத்யா ஜனாதி⁴ப। ந பு³த்⁴யஸே புரா யத்தத்தத்²யமுக்தம்ʼ வசோ மஹத் ॥ 6-88-34 (42648) ததை²வ ச வதா⁴ர்தா²ய புத்ராணாம்ʼ பாண்ட³வோ ப³லீ। நூனம்ʼ ஜாதோ மஹாபா³ஹுர்யதா² ஹந்தி ஸ்ம கௌரவான் ॥ 6-88-35 (42649) ததோ து³ரயோத⁴னோ ராஜா பீ⁴ஷ்மமாஸாத்³ய ஸம்ʼயுகே³। து³:கே²ந மஹதா(அ)(அ)விஷ்டோ விலலாப ஸுது³:கி²த: ॥ 6-88-36 (42650) நிஹதா ப்⁴ராதர: ஶூரா பீ⁴மஸேனேன மே யுதி⁴। யதமானாஸ்ததா²ந்யே(அ)பி ஹன்யந்தே ஸர்வஸைனிகா: ॥ 6-88-37 (42651) ப⁴வாம்ʼஶ்ச மத்⁴யஸ்த²தயா நித்யமஸ்மானுபேக்ஷதே। ஸோ(அ)ஹம்ʼ குபத²மாரூட⁴: பஶ்ய தை³வமித³ம்ʼ மம ॥ 6-88-38 (42652) ஏதச்ச்²ருத்வா வச: க்ரூரம்ʼ பிதா தே³வவ்ரதஸ்தவ। து³ர்யோத⁴னமித³ம்ʼ வாக்யமப்³ரவீத்ஸமாஶ்ருலோசன: ॥ 6-88-39 (42653) உக்தமேதன்மயா பூர்வம்ʼ த்³ரோணேன விது³ரேண ச । கா³ந்தா⁴ர்யா ச யஶஸ்வின்யா தத்த்வம்ʼ தாத ந பு³த்³த⁴வான் ॥ 6-88-40 (42654) ஸமயஶ்ச மயா பூர்வம்ʼ க்ருʼதோ வை ஶத்ருகர்ஶன । நாஹம்ʼயுதி⁴ நியோக்தவ்யோ நாப்யாசார்ய: கத²ஞ்சனா ॥ 6-88-41 (42655) யய ஹி த⁴ர்தராஷ்ட்ராணாம்ʼ பீ⁴மோ த்³ரக்ஷ்யதி ஸம்ʼயுகே³। ஹனிஷ்யதி ரணே நித்யம்ʼ ஸத்யமேதத்³ப்³ரவீமி தே ॥ 6-88-42 (42656) ஸ த்வம்ʼ ராஜன்ஸ்தி²ரோ பூ⁴த்வா ரணே க்ருʼத்வா த்³ருʼடா⁴ம்ʼ மதிம் । யோத⁴யஸ்வ ரணே பார்தா²ந்ஸ்வர்க³ம்ʼ க்ருʼத்வா பராயணம் ॥ 6-88-43 (42657) ந ஶக்ய: பாண்ட³வா ஜேதும்ʼ ஸேந்த்³ரைரபி ஸுராஸுரை: । தஸ்மாத்³யுத்³தே⁴ ஸ்தி²ராம்ʼ க்ருʼத்வா மதிம்ʼ யுத்³த்⁴யஸ்வ பா⁴ரத ॥ ॥ 6-88-44 (42658) இதி ஶ்ரீமன்மஹாப⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி அஷ்டமதி³வஸயுத்³தே⁴ அஷ்டாஶீதிதமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-89-0 (42659) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। 6-89-0x (4168) த்³ருʼஷ்ட்வா மே நிஹதான்புத்ரான்ப³ஹூனேகேன ஸஞ்ஜய । பீ⁴ஷ்மோ த்³ரோண: க்ருʼபஶ்சைவ கிமகுர்வத ஸம்ʼயுகே³॥ 6-89-1 (42660) அஹன்யஹனி மே புத்ரா: க்ஷயம்ʼ க³ச்ச²ந்தி ஸஞ்ஜய । மன்யே(அ)ஹம்ʼ ஸர்வதா² புத்ராந்தை³வேனோபஹதான்ப்⁴ருʼஶம் ॥ 6-89-2 (42661) யத்ர மே தனயா: ஸர்வே ஜீயந்தே ந ஜயந்த்யுத । யத்ர பீ⁴ஷ்மஸ்ய த்³ரோணஸ்ய க்ருʼபஸ்ய ச மஹாத்மன: ॥ 6-89-3 (42662) ஸௌமத³த்தேஶ்ச வீரஸ்ய ப⁴க³த³த்தஸ்ய சோப⁴யோ: । அஶ்வத்தா²ம்னஸ்ததா² தாத ஶூராணாமனிவர்தினாம் ॥ 6-89-4 (42663) அன்யேஷாம்ʼ சைவ ஶூராணாம்ʼ மத்⁴யகா³ஸ்தனயா மம । யத³ஹன்யந்த ஸங்க்³ராமே கிமன்யத்³பா⁴க³தே⁴யத: ॥ 6-89-5 (42664) ந ஹி து³ர்யோத⁴னோ மந்த³: புரா ப்ரோக்தமபு³த்⁴யத । வார்யமாணோ மயா தாத பீ⁴ஷ்மேண விது³ரேண ச ॥ 6-89-6 (42665) க³ந்தா⁴ர்யா சைவ து³ர்மேதா⁴: ஸததம்ʼ ஹிதகாம்யயா । நாபு³த்⁴யத புரா மோஹாத்தஸ்ய ப்ராப்தமித³ம்ʼ ப²லம் ॥ 6-89-7 (42666) யத்³பீ⁴மஸேன: ஸமரே புத்ரான்மம விசேதஸ: । அஹன்யஹனி ஸங்க்ருத்³தோ⁴ நயதே யமஸாத³னம் ॥ 6-89-8 (42667) இத³ம்ʼ தத்ஸமனுப்ராப்தம்ʼ க்ஷத்துர்வசனமுத்தமம் । ந பு³த்³த⁴வானஸ்மி விபோ⁴ ப்ரோச்யமானமித³ம்ʼ ததா³ ॥ 6-89-9 (42668) நிவாரய ஸுதம்ʼ த்³யூதாத்பாண்ட³வான்மா த்³ருஹேதி ச । ஸுஹ்ருʼதா³ம்ʼ ஹிதகாமானாம்ʼ ப்³ருவதாம்ʼ தத்ததே³வ ச ॥ 6-89-10 (42669) ந ஶ்ருʼணோமி புரா வாக்யம்ʼ மர்த்ய: பத்²யமிவௌஷத⁴ம் । ததி³த³ம்ʼ ஸமனுப்ராப்தம்ʼ வசனம்ʼ ஸாது⁴ பா⁴ஷிதம் ॥ 6-89-11 (42670) விது³ரத்³ரோணபீ⁴ஷ்மாணாம்ʼ ததா²(அ)ன்யேஷாம்ʼ ஹிதைஷிணாம் । அக்ருʼத்வா வசனம்ʼ பத்²யம்ʼ க்ஷயம்ʼ க³ச்ச²ந்தி கௌரவா: ॥ 6-89-12 (42671) ததே³தத்ஸமதிக்ராந்தம்ʼ பூர்வமேவ ஹி ஸஞ்ஜய। தஸ்மான்மே வத³ தத்த்வேன யதா² யுத்³த⁴மவர்தத ॥ 6-89-13 (42672) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-89-14x (4169) மத்⁴யாஹ்னே முமஹாரௌத்³ர: ஸங்க்³ராம: ஸமுபத்³யத। லகக்ஷயகரோ ராஜம்ʼஸ்தன்மே நிக³த³த: ஶ்ருʼணு ॥ 6-89-14 (42673) தத: ஸர்வாணி ஸைன்யானி த⁴ர்மபுத்ரஸ்ய ஶாஸனாத்। ஸம்ʼரப்³தா⁴ந்யப்⁴யவர்தந்த பீ⁴ஷ்மமேவ ஜிகா⁴ம்ʼஸயா ॥ 6-89-15 (42674) த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்ன: ஶிக²ண்டீ³ ச ஸாத்யகிஶ்ச மஹாரத²: । யுக்தானீகா மஹாராஜ பீ⁴ஷ்மமேவ ஸமப்⁴யயு: ॥ 6-89-16 (42675) விராடோ த்³ருபத³ஶ்சைவ ஸஹிதா: ஸர்வஸோமகை: । அப்⁴யத்³ரவந்த ஸங்க்³ராமே பீ⁴ஷ்மமேவ மஹாரத²ம் ॥ 6-89-17 (42676) கேகயா த்⁴ருʼஷ்டகேதுஶ்ச குந்திபோ⁴ஜஶ்ச த³ம்ʼஶித: । ஶுக்தானீகா மஹாராஜ பீ⁴ஷ்மமேவ ஸமப்⁴யயு: ॥ 6-89-18 (42677) அர்ஜுனோ த்³ரௌபத³ஶ்சைவ குந்திபோ⁴ஜஶ்ச த³ம்ʼஶித: । து³ர்யோத⁴னஸமாதி³ஷ்டான்ராஜ்ஞ: ஸர்வான்ஸமப்⁴யயு: ॥ 6-89-19 (42678) அபி⁴மன்யுஸ்ததா² ஶூரோ ஹைடி³ம்ப³ஶ்ச மஹாரத²: । பீ⁴மஸேனஶ்ச ஸங்க்ருத்³த⁴ஸ்தே(அ)ப்⁴யதா⁴வந்த கௌரவான் ॥ 6-89-20 (42679) த்ரிதா⁴பூ⁴தைரவத்⁴யந்த பாண்ட³வை: கௌரவா யுதி⁴। ததை²வ கௌரவை ராஜன்னவத்⁴யந்த பரே ரணே ॥ 6-89-21 (42680) த்³ரோணஸ்து ரதி²நாம்ʼ ஶ்ரேஷ்ட²: ஸோமகான்ஸ்ருʼஞ்ஜயை: ஸஹ । அப்⁴யதா⁴வத ஸங்க்ருத்³த⁴: ப்ரேஷயிஷ்யன்யமக்ஷயம் ॥ 6-89-22 (42681) தத்ராக்ரந்தோ³ மஹானாஸீத்ஸ்ருʼஞ்ஜயானாம்ʼ மஹாத்மானாம் । வத்⁴யதாம்ʼ ஸமரே ராஜன்பா⁴ரத்³வாஜேன த⁴ன்வினா ॥ 6-89-23 (42682) த்³ரோணேன நிஹதாஸ்தத்ர க்ஷத்ரியா ப³ஹவோ ரணே। விசேஷ்டந்தோ ஹ்ருʼத்³ருʼஶ்யந்த வ்யாதி⁴க்லிஷ்டா வரா இவ ॥ 6-89-24 (42683) கூஜதாம்ʼ க்ரந்த³தாம்ʼ சைவ ஸ்தனதாம்ʼ சைவ பா⁴ரத। அனிஶம்ʼ ஶுஶ்ருவே ஶப்³த³: க்ஷுத்க்லிஷ்டானாம்ʼ ந்ருʼணாமிவ ॥ 6-89-25 (42684) ததை²வ கௌரவேயாணாம்ʼ பீ⁴மஸேனோ மஹாப³ல: । சகார கத³னம்ʼ கோ⁴ரம்ʼ க்ருத்³த⁴: கால இவாபர: ॥ 6-89-26 (42685) வத்⁴யதாம்ʼ தத்ர ஸைன்யானாமன்யோன்யேன மஹாரணே । ப்ராவர்தத நதீ³ கோ⁴ரா ருதி⁴ரௌக⁴பரவாஹினீ ॥ 6-89-27 (42686) ஸ ஸங்க்³ராமோ மஹாராஜ கோ⁴ரரூபோ(அ)ப⁴வன்மஹான் । குரூணாம்ʼ பாணட³வானாம்ʼ ச யமராஷ்ட்ரவிவர்த⁴ன: ॥ 6-89-28 (42687) ததோ பீ⁴மோ ரணே க்ருத்³தோ⁴ ரப⁴ஸஶ்ச விஶேஷத:। க³ஜானீகம்ʼ ஸமாஸாத்³ய ப்ரேஷயாமாஸ ம்ருʼத்யவே ॥ 6-89-29 (42688) தத்ர பா⁴ரத பீ⁴மேன நாராசாபி⁴ஹதா க³ஜா: । பேதுர்னேது³ஶ்ச ஸேது³ஶ்ச தி³ஶஶ்ச பரிப³ப்⁴ரமு: ॥ 6-89-30 (42689) சி²ந்னஹஸ்தா மஹானாகா³ஶ்சி²ந்னகா³த்ராஶ்ச மாரிஷ । க்ரௌஞ்சவத்³வ்யனத³ன்பீ⁴தா: ப்ருʼதி²வீமதி⁴ஶேரதே ॥ 6-89-31 (42690) நகுல: ஸஹதே³வஶ்ச ஹயானீகமபி⁴த்³ருதௌ। தே ஹயா: காஞ்சனாபீடா³ ருக்மபா⁴ண்ட³பரிச்ச²தா³: ॥ 6-89-32 (42691) வத்⁴யமானா வ்யத்³ருʼஶ்யந்த ஶதஶோ(அ)த² ஸஹஸ்ரஶ:। பதித்³பி⁴ஸ்துரகை³ ராஜன்ஸமாஸ்தீர்யத மேதி³நீ ॥ 6-89-33 (42692) நிர்ஜிஹ்வைஶ்ச ஶ்வஸத்³பி⁴ஶ்ச கூஜத்³பி⁴ஶ்ச க³தாஸுபி⁴: । ஹயைர்ப³பௌ⁴ நரஶ்ரேஷ்ட² நானாரூபத⁴ரைர்த⁴ரா ॥ 6-89-34 (42693) அர்ஜுனேன ஹதை: ஸங்க்²யே ததா² பா⁴ரத ராஜபி⁴: । ப்ரப³பௌ⁴ வஸுதா⁴ கோ⁴ரா தத்ரதத்ர விஶாம்பதே ॥ 6-89-35 (42694) ரதை²ர்ப⁴க்³நைர்த்⁴வஜைஶ்சி²ந்னைர்னிக்ருʼத்தைஶ்ச மஹாயுதை⁴: । சாமரைர்வ்யஜனைஶ்சைவ ச்ச²த்ரைஶ்ச ஸுமஹாப்ரபை⁴: ॥ 6-89-36 (42695) ஹரைர்னிஷ்கை: ஸகேயூரை: ஶிரோபி⁴ஶ்ச ஸகுண்ட³லை: । உஷ்ணீஷைரபவித்³தை⁴ஶ்ச பதாகாபி⁴ஶ்ச ஸர்வஶ: ॥ 6-89-37 (42696) அனுகர்ஷை: ஶுபை⁴ ராஜன்யோக்ரைஶ்சைவ ஸரஶ்மிபி⁴: । ஸங்கீர்ணா வஸுதா⁴ பா⁴தி வஸந்தே குஸுமைரிவ ॥ 6-89-38 (42697) ஏவமேஷ க்ஷயோ வ்ருʼத்த: பாண்டூ³நாமபி பா⁴ரத। க்ருத்³தே⁴ ஶாந்தனவே பீ⁴ஷ்மே த்³ரோணே ச ரத²ஸத்தமே ॥ 6-89-39 (42698) அஶ்வத்தா²ம்னி க்ருʼபே சைவ ததை²வ க்ருʼதவர்மணி। ததே²தரேஷு க்ருத்³தே⁴ஷு தாவகானாமபி க்ஷய: ॥ ॥ 6-89-40 (42699) இதி ஶ்ரீமன்மஹாப⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி அஷ்டமதி³வஸயுத்³தே⁴ ஏகோனநவதிதமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-89-25 கூஜதாம்ʼ அவ்யக்தம்ʼ த்⁴வனதாம்। ஸ்தனதாம்ʼ உச்சை: ஶப்³தா³யமானானாம் ॥ 6-89-37 நிஷ்கைருரோபூ⁴ஷணை: ॥ 6-89-38 யோக்ரைரீஷாயோஜனரஜ்ஜுபி⁴: ரஶ்மிபி⁴ரஶ்வப³ந்த⁴னரஜ்ஜுபி⁴: ॥

6-90-0 (42700) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-90-0x (4170) வர்தமானே ததா² ரௌத்³ரே ராஜன்வீரவரக்ஷயே। ஶகுனி: ஸௌப³ல: ஶ்ரீமான்பாண்ட³வான்ஸமுபாத்³ரவத் ॥ 6-90-1 (42701) ததை²வ ஸாத்வதோ ராஜன்ஹார்தி³க்ய: பரவீரஹா। அப்⁴யத்³ரவத ஸங்க்³ராமே பாண்ட³வானாம்ʼ வரூதி²நீம் ॥ 6-90-2 (42702) தத: காம்போ⁴ஜமுக்²யானாம்ʼ நதீ³ஜானாம்ʼ ச வாஜினாம் । ஆரட்டானாம்ʼ மஹீஜானாம்ʼ ஸிந்து⁴ஜானாம்ʼ ச ஸர்வஶ: ॥ 6-90-3 (42703) வனாயுஜானாம்ʼ ஶுப்⁴ராணாம்ʼ ததா² பர்வதவாஸினாம் । வாஜினாம்ʼ ப³ஹுபி⁴: ஸங்க்²யே ஸமந்தாத்பரிவாரயன் ॥ 6-90-4 (42704) யே சாபரே தித்திரிஜா ஜவனா வாதரம்ʼஹஸ: । ஸுவர்ணாலங்க்ருʼதைரேதைர்வர்மவத்³பி⁴: ஸுகல்பிதை: ॥ 6-90-5 (42705) ஹயைர்வாதஜவைர்முக்²யை: பாண்ட³வஸ்ய ஸுதோ ப³லீ । அப்⁴யவர்தத தத்ஸைன்யம்ʼ ஹ்ருʼஷ்டரூப: பரந்தபா: ॥ 6-90-6 (42706) அர்ஜுனஸ்ய ஸுத: ஶ்ரீமானிராவான்னாம வீர்யவான் । ஸுதாயாம்ʼ நாக³ராஜஸ்ய ஜாத: பார்தே²ந தீ⁴மதா ॥ 6-90-7 (42707) ஐராவதேன ஸா த³த்தா அனபத்யா மஹாத்மனா । பத்யௌ ஹதே ஸுபர்ணேன க்ருʼபணா தீ³நசேதனா ॥ 6-90-8 (42708) கார்யார்த²ம்ʼ தாம்ʼ ச ஜக்³ராஹ பார்த²: காமவஶானுகா³ம் । ஏவமேஷ ஸமுத்பன்ன: பரக்ஷேத்ரே(அ)ர்ஜுனாத்மஜ: ॥ 6-90-9 (42709) ஸ நாக³லோகே ஸம்ʼவ்ருʼத்³தோ⁴ மாத்ரா ச பரிரக்ஷித: । பித்ருʼவ்யேண பரித்யக்த: பார்த²த்³வேஷாத்³து³ராத்மனா ॥ 6-90-10 (42710) க²முத்பத்ய மஹாராஜ நாக³ராட் ஸத்யவிக்ரம: । இந்த்³ரலோகம்ʼ ஜகா³மாஶு ஶ்ருத்வா தத்ரார்ஜுனம்ʼ க³தம் ॥ 6-90-11 (42711) ஸோ(அ)பி⁴க³ம்ய மஹாபா³ஹு: பிதரம்ʼ ஸத்யவிக்ரம: । அப்⁴யவாத³யத³வ்யக்³ரோ வினயேன க்ருʼதாஞ்ஜலி: ॥ 6-90-12 (42712) ந்யவேத³யத சாத்மானமர்ஜுனஸ்ய மஹாத்மன: । இராவானஸ்மி ப⁴த்³ரம்ʼ தே புத்ரஶ்சாஹம்ʼ தவ ப்ரபோ⁴ ॥ 6-90-13 (42713) மாது: ஸமாக³மோ யஶ்ச தத்ஸர்வம்ʼ ப்ரத்யவேத³யத் । தச்ச ஸர்வம்ʼ யதா²வ்ருʼத்தமனுஸஸ்மார பாண்ட³வ: ॥ 6-90-14 (42714) பரிஷ்வஜ்ய ஸுதம்ʼ சாபி ஆத்மன: ஸத்³ருʼஶம்ʼ கு³ணை: । ப்ரீதிமானநயத்பார்தோ² தே³வராஜனிவேஶனம் ॥ 6-90-15 (42715) ஸோ(அ)ர்ஜுனேன ஸமாஜ்ஞப்தோ தே³வலோகே ததா³ ந்ருʼப । ப்ரீதிபூர்வம்ʼ மஹாபா³ஹு: ஸ்வகார்யம்ʼ ப்ரதி பா⁴ரத ॥ 6-90-16 (42716) `ஸ சாபி நரஶார்தூ³ல: ஶார்தூ³லஸமவிக்ரம:।' அப்³ரவீச்ச ததா³ பார்த²மயமஸ்மி தவானக⁴ ॥ 6-90-17 (42717) ஸ்தி²த: ப்ரேஷ்யஶ்ச புத்ரஶ்ச ஸர்வதா² த்வம்ʼ ப்ரஶாதி⁴ மாம் । கம்ʼ கரோமி ச தே காமம்ʼ கம்ʼ ச காமம்ʼ த்வமிச்ச²ஸி ॥ 6-90-18 (42718) பரிஷ்வஜ்ய ஸுதம்ʼ ப்ரேம்ணா வாஸவி: ப்ரத்யுவாச தம்। ப்ரீதிபூர்வம்ʼ ச கார்யம்ʼ ச கார்யா ப்ரீதிஶ்ச மானத³: ॥' 6-90-19 (42719) யுத்³த⁴காலே து ஸாஹாய்யம்ʼ தா³தவ்யம்ʼ நோ ப⁴வேதி³தி । பா³ட⁴மித்யேவமுக்த்வா து யுத்³த⁴கால இஹாக³த: ॥ 6-90-20 (42720) காமவர்ணஜவைரஶ்வை: ஸர்வத: ஶுஶுபே⁴ வ்ருʼத: । தே ஹயா: காஞ்சனாபீடா³ நானாவர்ணா மனோஜவா: ॥ 6-90-21 (42721) உத்பேது: ஸஹஸா ராஜன்ஹம்ʼஸா இவ மஹோத³தௌ⁴ । தே த்வதீ³யான்ஸமாஸாத்³ய ஹயஸங்கா⁴ந்மனோஜவான் ॥ 6-90-22 (42722) க்ரோடை³: க்ரோடா³நபி⁴க்⁴நந்தோ கோ⁴ணாபி⁴ஶ்ச பரஸ்பரம் । நிபேது: ஸஹஸா ராஜன்ஸுவேகா³பி⁴ஹதா பு⁴வி ॥ 6-90-23 (42723) நிபதத்³பி⁴ஸ்ததா² தைஶ்ச ஹயஸங்கை⁴: பரஸ்பரம் । ஶுஶ்ருவே தா³ருண: ஶப்³த³: ஸுபர்ணபதனே யதா² ॥ 6-90-24 (42724) ததை²வ தாவகா ராஜன்ஸமேத்யான்யோன்யமாஹவே । பரஸ்பரவத⁴ம்ʼ கோ⁴ரம்ʼ சக்ருஸ்தே ஹயஸாதி³ந: ॥ 6-90-25 (42725) தஸ்மிம்ʼஸ்ததா² வர்தமானே ஸங்குலே துமுலே ப்⁴ருʼஶம் । உப⁴யோரபி ஸம்ʼஶாந்தா ஹயஸங்கா⁴: ஸமந்தத: ॥ 6-90-26 (42726) ப்ரக்ஷீணஸாயகா: ஶூரா நிஹதாஶ்வா: ஶ்ரமாதுரா: । விலயம்ʼ ஸமனுப்ராப்தாஸ்தக்ஷமாணா: பரஸ்பரம் ॥ 6-90-27 (42727) தத: க்ஷீணே ஹயானிகே கிஞ்சிச்சே²ஷே ச பா⁴ரத । ஸௌப³லஸ்யானுஜா: ஶூரா நிர்க³தா ரணமூர்த⁴னி ॥ 6-90-28 (42728) வாயுவேக³ஸமஸ்பர்ஶாஞ்ஜவே வாயுஸமாம்ʼஶ்ச தே। ஆருஹ்ய ப³லஸம்பன்னான்வய:ஸ்தா²ம்ʼஸ்துரகோ³த்தமான் ॥ 6-90-29 (42729) க³ஜோ க³வாக்ஷோ வ்ருʼஷகஶ்சர்மவானார்ஜய: ஶுக:। ஷடே³தே ப³லஸம்பன்னா நிர்யயுர்மஹதோ ப³லாத் ॥ 6-90-30 (42730) வார்யமாணா: ஶகுனினா ஸ்வைஶ்ச யோதை⁴ர்மஹாப³லை: । ஸன்னத்³தா⁴ யுத்³த⁴குஶலா ரௌத்³ரரூபா மஹாப³லா: ॥ 6-90-31 (42731) தத³னீகம்ʼ மஹாப³ஹோ பி⁴த்த்வா பரமது³ர்ஜயம் । ப³லேன மஹதா யுக்தா: ஸ்வர்கா³ய விஜயைஷிண: ॥ 6-90-32 (42732) விவிஶுஸ்தே ததா³ ஹ்ருʼஷ்டா கா³ந்தா⁴ரா யுத்³த⁴து³ர்மதா³: । தான்ப்ரவிஷ்டாம்ʼஸ்ததா³ த்³ருʼஷ்ட்வா இராவானபி வீர்யவான் ॥ 6-90-33 (42733) அப்³ரவீத்ஸமரே யோதா⁴ந்ஸ்வான்விசித்ரஹயஸ்தி²தான் । யதை²தே தா⁴ர்தராஷ்ட்ரஸ்ய யோதா⁴: ஸானுக³வாஹனா: ॥ 6-90-34 (42734) ஹன்யந்தே ஸமரே ஸர்வே ததா² நீதிர்விதீ⁴யதாம் । பா³ட⁴மித்யேவமுக்த்வா தே ஸர்வே யோதா⁴ இராவத: ॥ 6-90-35 (42735) ஜக்⁴நுஸ்தேஷாம்ʼ ப³லானீகம்ʼ து³ர்ஜயம்ʼ ஸமரே பரை: । தத³னீகமனீகேன ஸமரே வீக்ஷ்ய பாதிதம் ॥ 6-90-36 (42736) அம்ருʼஷ்யமாணாஸ்தே ஸர்வே ஸுப³லஸ்யாத்மஜா ரணே । இராவந்தமபி⁴த்³ருத்ய ஸர்வத: பர்யவாரயன் ॥ 6-90-37 (42737) தாட³யந்த: ஶிதை: ப்ராஸைஶ்சோத³யந்த: பரஸ்பரம்। தே ஶூரா: பர்யதா⁴வந்த குர்வந்தோ மஹதா³குலம் ॥ 6-90-38 (42738) இராவானத² நிர்பி⁴ந்ன: ப்ராஸைஸ்தீக்ஷ்ணைர்மஹாத்மபி⁴: । ஸ்ரவதா ருதி⁴ரேணாக்தஸ்தோத்ரைர்வித்³த⁴ இவ த்³விப: ॥ 6-90-39 (42739) உரஸ்யபி ச ப்ருʼஷ்டே² ச பார்ஶ்வயோஶ்ச ப்⁴ருʼஶாஹத: । ஏகோ ப³ஹுபி⁴ரத்யர்த²ம்ʼ தை⁴ர்யாத்³ராஜன்ன விவ்யதே² ॥ 6-90-40 (42740) இராவானபி ஸங்க்ருத்³த⁴: ஸர்வாஸ்தான்னிஶிதை: ஶரை: । மோஹயாமாஸ ஸமரே வித்³த்⁴வா பரபுரஞ்ஜய: ॥ 6-90-41 (42741) ப்ராஸானுத்க்ருʼஷ்ய தரஸா ஸ்வஶரீராத³ரிந்த³ம: । தைரேவ தாட³யாமாஸ ஸுப³லஸ்யாத்மஜான்ரணே ॥ 6-90-42 (42742) விக்ருʼஷ்ய ச ஶிதம்ʼ க²ங்க³ம்ʼ க்³ருʼஹீத்வா ச ஶராவரம் । பதா³திர்த்³ருதமாக³ச்ச²ஜ்ஜிகா⁴ம்ʼஸு: ஸௌப³லான்யுதி⁴ ॥ 6-90-43 (42743) தத: ப்ரத்யாக³தப்ராணா: ஸர்வே தே ஸுப³லாத்மஜா: । பூ⁴ய: க்ரோத⁴ஸமாவிஷ்டா இராவந்தமபி⁴த்³ருதா: ॥ 6-90-44 (42744) இராவானபி க²ங்கே³ந த³ர்ஶயன்பாணிலாக⁴வம் । அப்⁴யவர்தத தே³வாம்ʼஶ்ச மானுஷாம்ʼஶ்சைவ ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-90-45 (42745) லாக⁴வேனாத² சரத: ஸர்வே தே ஸுப³லாத்மஜா: । அந்தரம்ʼ நாப்⁴யக³ச்ச²ந்த சரந்த: ஶீக்⁴ரகை³ர்ஹயை: ॥ 6-90-46 (42746) பூ⁴மிஷ்ட²மத² தம்ʼ ஸஹ்க்²யே ஹ்யந்தரிக்ஷாத³வப்லுதம் । பரிவார்ய ப்⁴ருʼஶம்ʼ ஸர்வே க்³ரஹீதுமுபசக்ரமு: ॥ 6-90-47 (42747) அதா²ப்⁴யாஶக³தானாம்ʼ தேஷாம்ʼ கா³த்ராண்யக்ருʼந்தத । அஸிஹஸ்தோ(அ)ஸ்த்ரஹஸ்தானாம்ʼ தேஷாம்ʼ கா³த்ராண்யக்ருʼந்தத ॥ 6-90-48 (42748) ஆயுதா⁴நி ச ஸர்வேஷாம்ʼ பா³ஹூனபி விபூ⁴ஷிதான்। அபதந்த நிக்ருʼத்தாங்கா³ ம்ருʼதா பூ⁴மௌ க³தாஸவ: ॥ 6-90-49 (42749) வ்ருʼஷகஸ்து மஹாராஜ ப³ஹுதா⁴ விபரிக்ஷத:। அமுச்யத மஹாரௌத்³ராத்தஸ்மாத்³வீராவகர்தனாத் ॥ 6-90-50 (42750) தான்ஸர்வான்பதிதாந்த்³ருʼஷ்ட்வா பீ⁴தோ து³ர்யோத⁴னஸ்தத:। அப்⁴யதா⁴வத ஸங்க்ருத்³தோ⁴ ராக்ஷஸம்ʼ கோ⁴ரத³ர்ஶனம் ॥ 6-90-51 (42751) ஆர்ஶ்யஶ்ருʼங்கி³ம்ʼ மஹேஷ்வாஸம்ʼ மாயாவினமரிந்த³மம்। வைரிணம்ʼ பீ⁴மஸேனஸ்ய பூர்வம்ʼ ப³கவதே⁴ந வை ॥ 6-90-52 (42752) பஶ்ய வீர யதா² ஹ்யேஷ ப²ல்கு³நஸ்ய ஸுதோ ப³லீ। மாயாவீ விப்ரியம்ʼ கர்துமகார்ஷீன்மே ப³லக்ஷயம் ॥ 6-90-53 (42753) த்வம்ʼ ச காமக³மஸ்தாத மாயாஸ்த்ரே ச விஶாரத³: । க்ருʼதவைரஶ்ச பார்தே²ந தஸ்மாதே³நம்ʼ ரணே ஜஹி ॥ 6-90-54 (42754) பா³ட⁴மித்யேவமுக்த்வா து ராக்ஷஸோ கோ⁴ரத³ர்ஶன: । ப்ரயயௌ ஸிம்ʼஹனாதே³ந யத்ரார்ஜுனஸுதோ யுவா ॥ 6-90-55 (42755) ஸ யோதை⁴ர்யுத்³த⁴குஶலைர்விமலப்ராஸயோதி⁴பி⁴: । வீரை: ப்ரஹாரிபி⁴ர்யுக்தை: ஸ்வைரனீகை: ஸமாவ்ருʼத: ॥ 6-90-56 (42756) [ஹதஶேஷைர்மஹாராஜ த்³விஸாஹஸ்த்ரைர்ஹயோத்தமை:] நிஹந்துகாம: ஸமரே இராவந்தம்ʼ மஹாப³லம் ॥ 6-90-57 (42757) இராவானபி ஸங்க்ருத்³த⁴ஸ்த்வரமாண: பராக்ரமீ ஹந்துகாமமயித்ரக்⁴நோ ராக்ஷஸம்ʼ ப்ரத்யவாரயத் ॥ 6-90-58 (42758) தமாபதந்தம்ʼ ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய ராக்ஷஸ: ஸுமஹாப³ல:। த்வரமாணஸ்ததோ மாயாம்ʼ ப்ரயோக்துமுபசக்ரமே ॥ 6-90-59 (42759) தேன மாயாமயா: ஸ்ருʼஷ்டா ஹயாஸ்தாவந்த ஏவ ஹி। ஸ்வாரூடா⁴ ராக்ஷஸைர்கோ⁴ரை: ஶூலபட்டஸதா⁴ரிபி⁴: ॥ 6-90-60 (42760) தே ஸம்ʼரப்³தா⁴: ஸமாக³ம்ய த்³விஸாஹஸ்ரா: ப்ரஹாரிண:। அசிராத்³க³மயாமாஸு: ப்ரேதலோகம்ʼ பரஸ்பரம் ॥ 6-90-61 (42761) தஸ்மிம்ʼஸ்து நிஹதே ஸைன்யே தாவுபௌ⁴ யுத்³த⁴து³ர்மதௌ³। ஸங்க்³ராமே ஸமதிஷ்டே²தாம்ʼ யதா² வை வ்ருʼத்ரவாஸவௌ ॥ 6-90-62 (42762) ஆத்³ரவந்தமபி⁴ப்ரேக்ஷ்ய ராக்ஷஸம்ʼ யுத்³த⁴து³ர்மத³ம் । இராவாத² ஸம்ʼரப்³த⁴: ப்ரத்யதா⁴வன்மஹாப³ல: ॥ 6-90-63 (42763) ஸமப்⁴யாஶக³தஸ்யாஜௌ தஸ்ய க²ங்கே³ந து³ர்மத³: । சிச்சே²த³ கார்முகம்ʼ தீ³ப்தம்ʼ ஶரவாபம்ʼ ச கஞ்சுகம் ॥ 6-90-64 (42764) ஸ நிக்ருʼத்தம்ʼ த⁴னுர்த்³ருʼஷ்ட்வா க²ம்ʼ ஜவேன ஸமாவிஶத்। இராவந்தமபி⁴க்ருத்³த⁴ம்ʼ மோஹயன்னிவ மாயயா ॥ 6-90-65 (42765) ததோ(அ)ந்தரிக்ஷமுத்பத்ய இராவானபி ராக்ஷஸம்। விமோஹயித்வா மாயாபி⁴ஸத்ஸ்ய கா³த்ராமி ஸாயகை: ॥ 6-90-66 (42766) சிச்சே²த³ ஸர்வமர்மஜ்ஞ: காமரூபோ து³ராஸத³: । ததா² ஸ ராக்ஷஸஶ்ரேஷ்ட²: ஶரை: க்ருʼத்த: புன: புன: ॥ 6-90-67 (42767) ஸம்ப³பூ⁴வ மஹாராஜ ஸமவாப ச யௌவனம் । மாயா ஹி ஸஹராஜ ஸமவாப ச யௌவனம் ॥ 6-90-68 (42768) ஏவம்ʼ தத்³ராக்ஷஸஸ்யாங்க³ம்ʼ சி²ந்னஞ்சி²ந்னம்ʼ வ்யரோஹத । இராவானபி ஸங்க்ருத்³தோ⁴ ராக்ஷஸம்ʼ த மஹாப³லம் ॥ 6-90-69 (42769) பரஶ்வதே²ந தீக்ஷ்ணேன சிச்சே²த³ ச புன: புன: । ஸ தேன ப³லினா வீரஶ்சி²த்³யமான இவ த்³ரும: ॥ 6-90-71aராக்ஷஸோ வ்யனத³த்³தோ⁴ரம்ʼ ஸ ஶப்³த³ஸ்துமுலோ(அ)ப⁴வத்। பரஶ்வத²க்ஷதம்ʼ ரக்ஷ: ஸுஸ்ராவ ப³ஹுஶோணிதம் ॥ 6-90-70 (42770) ததஶ்ருக்ரோத⁴ ப³லவாம்ʼஶ்சக்ரே வேக³ம்ʼ ச ஸம்ʼயுகே³। ஆர்ஶ்யஶ்ருʼங்கி³ஸ்ததோ த்³ருʼஷ்ட்வா ஸமரே ஶத்ருமூர்சிதம் ॥ 6-90-72 (42771) க்ருʼத்வா கோ⁴ரம்ʼ மஹத்³ரூபம்ʼ க்³ரஹீதுமுபசக்ரமே । அர்ஜுனஸ்ய ஸுதம்ʼ வீரமிராவந்தம்ʼ யஶஸ்வினம் ॥ 6-90-73 (42772) ஸங்க்³ராமஶிரஸோ மத்⁴யே ஸர்வேஷாம்ʼ தத்ர பஶ்யதாம்। தாம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா தாத்³ருʼஶீம்ʼ மாயாம்ʼ ராக்ஷஸஸ்ய து³ராத்மன: ॥ 6-90-74 (42773) இராவானபி ஸங்க்ருத்³தோ⁴ மாயாம்ʼ ஸ்ரஷ்டும்ʼ ப்ரசக்ரமே। தஸ்ய க்ரோதா⁴பி⁴பூ⁴தஸ்ய ஸமரேஷ்வனிவர்தின: ॥ 6-90-75 (42774) யோ(அ)ன்வயோ மாத்ருʼகஸ்தஸ்ய ஸ ஏனமபி⁴பேதி³வான்। ஸ நாகை³ர்ப³ஹுபீ⁴ ராஜன்னிராவான்ஸம்ʼவ்ருʼதோ ரணே ॥ 6-90-76 (42775) த³தா⁴ர ஸுமஹத்³ரூபமனந்த இவ போ⁴க³வான்। ததோ ப³ஹுவிதை⁴ர்னாகை³ஶ்சா²த³யாமாஸ ராக்ஷஸம் ॥ 6-90-77 (42776) சா²த்³யமானஸ்து நாகை³: ஸ த்⁴யாத்வா ராக்ஷஸபுங்க³வ:। ஸௌபர்ணம்ʼ ரூபமாஸ்தா²ய ப⁴க்ஷயாமாஸ பன்னக³ம் ॥ 6-90-78 (42777) மாயயா ப⁴க்ஷிதே தஸ்மின்னந்வயே தஸ்ய மாத்ருʼகே । விமோஹிதமிராவந்தம்ʼ ந்யஹனத்³ராக்ஷஸோ(அ)ஸினா ॥ 6-90-79 (42778) ஸகுண்ட³லம்ʼ ஸமுகுடம்ʼ பத்³மேந்து³ஸத்³ருʼஶப்ரப⁴ம் । இராவத: ஶிரோ ரக்ஷ: பாதயாமாஸ பூ⁴தலே ॥ 6-90-80 (42779) தஸ்மிம்ʼஸ்து நிஹதே வீரே ராக்ஷஸேனார்ஜுனாத்மஜே। விஶோகா: ஸமபத்³யந்த தா⁴ர்தராஷ்ட்ரா: ஸராஜகா: ॥ 6-90-81 (42780) தஸ்மின்மஹதி ஸங்க்³ராமே தாத்³ருʼஶே பை⁴ரவே புன:। மஹான்வ்யதிகரோ கோ⁴ர: ஸேனயோ: ஸமபத்³யத ॥ 6-90-82 (42781) க³ஜா ஹயா: பதா³தாஶ்ச விமிஶ்ரா த³ந்திபி⁴ர்ஹதா: । ரதா²ஶ்வா த³ந்தினஶ்சைவ பத்திபி⁴ஸ்தத்ர ஸூதி³தா: ॥ 6-90-83 (42782) ததா² பத்திரதௌ²கா⁴ஶ்ச ஹயாஶ்ச ப³ஹவோ ரணே। ரதி²பி⁴ர்னிஹதா ராஜம்ʼஸ்தவ தேஷாம்ʼ ச ஸங்குலே ॥ 6-90-84 (42783) அஜானந்னர்ஜுனஶ்சாபி நிஹதம்ʼ புத்ரமௌரஸம்। ஜகா⁴ந ஸமரே ஶூரான்ராஜ்ஞஸ்தான்பீ⁴ஷ்மரக்ஷிண: ॥ 6-90-85 (42784) ததை²வ தாவகா ராஜன்ஸ்ருʼஞ்ஜயாஶ்ச ஸஹஸ்ரஶ:। ஜுஹ்வத: ஸமரே ப்ராணான்னிஜக்⁴ருரிதரேதரம் ॥ 6-90-86 (42785) முக்தகேஶா விகவசா விரதா²ஶ்சி²ந்னகார்முகா: । பா³ஹுபி⁴: ஸமயுத்⁴யந்த ஸமவேதா: பரஸ்பரம் ॥ 6-90-87 (42786) ததா² மர்மாதிகை³ர்பீ⁴ஷ்மோ நிஜகா⁴ந மஹாரதா²ந்। கம்பயன்ஸமரே ஸேனாம்ʼ பாண்ட³வானாம்ʼ பரந்தப: ॥ 6-90-88 (42787) தேன யௌதி⁴ஷ்டி²ரே ஸைன்யே ப³ஹவோ மானவா ஹதா:। த³ந்தின: ஸாதி³நஶ்சைவ ரதி²நோ(அ)த² ஹயாஸ்ததா² ॥ 6-90-89 (42788) தத்ர பா⁴ரத பீ⁴ஷ்மஸ்ய ரணே த்³ருʼஷ்ட்வா பராக்ரமம் । அத்யத்³பு⁴தமபஶ்யாம ஶக்ரஸ்யேவ பராக்ரமம் ॥ 6-90-90 (42789) ததை²வ பீ⁴மஸேனஸ்ய பார்ஷதஸ்ய ச பா⁴ரத। ரௌத்³ரமாஸீத்³ரணே யுத்³த⁴ம்ʼ ஸாத்யகஸ்ய ச த⁴ன்வின: ॥ 6-90-91 (42790) த்³ருʼஷ்ட்வா த்³ரோணஸ்ய விக்ராந்தம்ʼ பாண்ட³வான்ப⁴யமாவிஶத் । ஏக ஏவ ரணே ஶக்தோ நிஹந்தும்ʼ ஸர்வஸைனிகான் ॥ 6-90-92 (42791) கிம்ʼ புன: ப்ருʼதி²வீஶூரைர்யோத⁴வ்ராதை: ஸமாவ்ருʼத:। இத்யப்³ருவன்மஹாராஜ ரணே த்³ரோணேன பீடி³தா:॥ 6-90-93 (42792) வர்தமானே ததா² ரௌத்³ரே ஸங்க்³ராமே ப⁴ரதர்ஷப⁴ । உப⁴யோ: ஸேனயோ: ஶூரா நாம்ருʼஷ்யந்த பரஸ்பரம் ॥ 6-90-94 (42793) ஆவிஷ்டா இவ யுத்⁴யந்தே ரக்ஷோபூ⁴தைர்மஹாப³லை: । தாவகா: பாண்ட³வேயாஶ்ச ஸம்ʼரப்³தா⁴ஸ்தாத த⁴ன்வின: ॥ 6-90-95 (42794) ந ஸ்ம பஶ்யாமஹே கஞ்சித்ப்ராணான்ய: பரிரக்ஷதி। தை³வாஸுராபே⁴ ஸமரே தஸ்மின்யோதா⁴ நராதி⁴ப ॥ ॥ 6-90-96 (42795) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி அஷ்டமதி³வஸயுத்³தே⁴ நவதிதமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-90-3 வாஜினாம்ʼ வேக³வதாம்ʼ வாஜினாமஶ்வானாம்ʼ ப³ஹுபி⁴ர்க³ணை: பரிவாரயன்னிதி க³ணஶப்³தா³த்⁴யாஹாரேண த்³வயோ: ஸம்ப³ந்த⁴: ॥ 6-90-6 பாண்ட³வஸ்யார்ஜுனஸ்ய ஸுத இராவான் ॥ 6-90-7 நாக³ராஜஸ்ய ஐராவதஸ்ய ॥ 6-90-10 பித்ருʼவ்யேண அஶ்வஸேனேன ॥ 6-90-57 அயமர்த⁴: ஶ்லோகோ தா³க்ஷிணாத்யகோஶேஷு நாஸ்தி க²o ஜ²o புஸ்தகயோரஸ்தி ॥ 6-90-95 ஆவிஷ்டா: க்³ரஹாத்³யாவிஷ்டா: ॥

6-91-0 (42796) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। 6-91-0x (4171) இராவந்தம்ʼ து நிஹதம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா பார்தா² மஹாரதா²: । ஸங்க்³ராமே கிமகுர்வந்த தன்மமாசக்ஷ்வ ஸஞ்ஜய ॥ 6-91-1 (42797) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-91-2x (4172) இராவந்தம்ʼ து நிஹதம்ʼ ஸங்க்³ராமே வீக்ஷ்ய ராக்ஷஸ:। வ்யனத³த்ஸுமஹானாத³ம்ʼ பை⁴மஸேனிர்க⁴டோத்கச: ॥ 6-91-2 (42798) நத³தஸ்தஸ்ய ஶப்³தே³ந ப்ருʼதி²வீ ஸாக³ராம்ப³ரா । ஸபர்வதவனா ராஜம்ʼஶ்சசால ஸுப்⁴ருʼஶம்ʼ ததா³ ॥ 6-91-3 (42799) அந்தரிக்ஷம்ʼ தி³ஶஶ்சைவ ஸர்வாஶ்ச ப்ரதி³ஶஸ்ததா² । `சேலுஶ்ச ஸஹஸா தத்ர தேன நாதே³ந நாதி³தா:' 6-91-4 (42800) தம்ʼ ஶ்ருத்வா ஸுமஹானாத³ம்ʼ தவ ஸைன்யஸ்ய பா⁴ரத ॥ ஊருஸ்தம்ப⁴: ஸமப⁴வத்³வேபது²: ஸ்வேத³ ஏவ ச। 6-91-5 (42801) ஸர்வ ஏவ மஹாராஜ தாவகா தீ³நசேதஸ: ॥ ஸர்வத: ஸமசேஷ்டந்த ஸிம்ʼஹபீ⁴தா க³ஜா இவ । 6-91-6 (42802) நர்தி³த்வா ஸுமஹானாத³ம்ʼ நிர்கா⁴தமிவ ராக்ஷஸ: ॥ ஜ்வலிதம்ʼ ஶூலமுத்³யம்ய ரூபம்ʼ க்ருʼத்வா விபீ⁴ஷணம் । 6-91-7 (42803) நானாரூபப்ரஹரணைர்வ்ருʼதோ ராக்ஷஸபுங்க³வை: ॥ ஆஜகா⁴ந ஸுஸங்க்ருத்³த⁴: காலாந்தகயமோபப⁴: । 6-91-8 (42804) தமாபதந்தம்ʼ ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய ஸங்க்ருத்³த⁴ம்ʼ பீ⁴மத³ர்ஶனம் ॥ ஸ்வப³லம்ʼ ச ப⁴யாத்தஸ்ய ப்ராயஶோ விமுகீ²க்ருʼதம் । 6-91-9 (42805) ததோ து³ர்யோத⁴னோ ராஜா க⁴டோத்கசமுபாத்³ரவத் ॥ ப்ரக்³ருʼஹ்ய விபுலம்ʼ சாபம்ʼ ஸிம்ʼஹவத்³வினத³ன்முஹு: । 6-91-10 (42806) ப்ருʼஷ்ட²தோ(அ)னுயயௌ சைனம்ʼ ஸ்ரவத்³பி⁴: பர்வதோபமை: ॥ குஞ்ஜரைர்த³ஶஸாஹஸ்ரைர்வங்கா³நாமதி⁴ப: ஸ்வயம் ॥ 6-91-11 (42807) புத்ரம்ʼ தவ மஹாராஜ சுகோப ஸ நிஶாசர: । தத: ப்ரவவ்ருʼதே யுத்³த⁴ம்ʼ துமுலம்ʼ ரோமஹர்ஷணம் ॥ 6-91-12 (42808) ராக்ஷஸானாம்ʼ ச ராஜேந்த்³ர து³ர்யோத⁴னப³லஸ்ய ச। க³ஜானீகம்ʼ ச ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய மேக⁴ப்³ருʼந்த³மிவோதி³தம் ॥ 6-91-13 (42809) அப்⁴யதா⁴வந்த ஸங்க்ருத்³தா⁴ ராக்ஷஸா: ஶஸ்த்ரபாணய: । நத³ந்தோ விவிதா⁴ந்னாதா³ந்மேகா⁴ இவ ஸவித்³யுத: ॥ 6-91-14 (42810) ஶரஶக்த்ய்ருʼஷ்டினாராசைர்னிக்⁴நந்தோ க³ஜயோதி⁴ந: । பி⁴ண்டி³பாலைஸ்ததா² ஶூலைர்முத்³க³ரை: ஸபரஶ்வதை²: ॥ 6-91-15 (42811) பர்வதாக்³ரைஶ்ச வ்ருʼக்ஷைஶ்ச நிஜக்⁴நுஸ்தே மஹாக³ஜான் । பி⁴ந்னகும்பா⁴ந்விருதி⁴ரான்பி⁴ந்னகா³த்ராம்ʼஶ்ச வாரணான் ॥ 6-91-16 (42812) அபஶ்யாம மஹாராஜ வத்⁴யமானான்னிஶாசரை: । தேஷு ப்ரக்ஷீயமாணேஷு ப⁴க்³நேஷு க³ஜயோதி⁴ஷு ॥ 6-91-17 (42813) து³ர்யோத⁴னோ மஹாராஜ ராக்ஷஸான்ஸமுபாத்³ரவத்। அமர்ஷவஶமாபன்னஸ்த்யக்த்வா ஜீவிதாத்மன: ॥ 6-91-18 (42814) முமோச நிஶிதான்பா³ணான்ராக்ஷஸேஷு பரந்தப । ஜகா⁴ந ச மஹேஷ்வாஸ: ப்ரதா⁴நாம்ʼஸ்தத்ர ராக்ஷஸான் ॥ 6-91-19 (42815) ஸங்க்ருத்³தோ⁴ ப⁴ரதஶ்ரேஷ்ட² புத்ரோ து³ர்யோத⁴னஸ்தவ । வேக³வந்தம்ʼ மஹாரௌத்³ரம்ʼ வித்³யுஜ்ஜிஹ்வம்ʼ ப்ரமாதி²நம் ॥ 6-91-20 (42816) ஶரைஶ்சதுர்பி⁴ஶ்சதுரோ நிஜகா⁴ந மஹாப³ல: । தத: புனரமேயாத்மா ஶரவர்ஷம்ʼ து³ராஸத³ம் ॥ 6-91-21 (42817) முமோச ப⁴ரதஶ்ரேஷ்டோ² நிஶாசரப³லம்ʼ ப்ரதி। தத்து த்³ருʼஷ்ட்வா மஹத்கர்ம புத்ரஸ்ய தவ மாரிஷ ॥ 6-91-22 (42818) க்ரோதே⁴நாபி⁴ப்ரஜஜ்வால பை⁴மஸேனிர்மஹாப³ல: । ஸ விஷ்பா²ர்ய மஹச்சாபமிந்த்³ராஶனிஸமப்ரப⁴ம் ॥ 6-91-23 (42819) அபி⁴து³த்³ராவ வேகே³ந து³ர்யோத⁴னமரிந்த³மம் । தமாபதந்தமுத்³வீக்ஷ்ய காலஸ்ருʼஷ்டமிவாந்தகம் ॥ 6-91-24 (42820) ந விவ்யதே² மஹாராஜ புத்ரோ து³ர்யோத⁴னஸ்தவ। அதை²நமப்³ரவீத்க்ருத்³த⁴: க்ரூர: ஸம்ʼரக்தலோசன: ॥ 6-91-25 (42821) க⁴டோத்கச உவாச। 6-91-26x (4173) அத்³யான்ருʼண்யம்ʼ க³மிஷ்யாமி பித்ரூʼணாம்ʼ மாதுரேவ ச। யே த்வயா ஸுன்ருʼஶம்ʼஸேன தீ³ர்க⁴காலம்ʼ ப்ரவாஸிதா: ॥ 6-91-26 (42822) யச்ச தே பாண்ட³வா ராஜம்ʼஶ்ச²லத்³யூதே பராஜிதா: । யச்சைவ த்³ரௌபதீ³ க்ருʼஷ்ணா ஏவவஸ்த்ரா ரஜஸ்வலா ॥ 6-91-27 (42823) ஸபா⁴மானீய து³ர்பு³த்³தே⁴ ப³ஹுதா⁴ க்லேஶிதா த்வயா। தவ ச ப்ரியகாமேன ஆஶ்ரமஸ்தா² து³ராத்மனா ॥ 6-91-28 (42824) ஸைந்த⁴வேன பராம்ருʼஷ்டா பரிபூ⁴ய பித்ரூʼன்மம । ஏதேஷாமபமானானாமன்யேஷாம்ʼ ச குலாத⁴ம ॥ 6-91-29 (42825) அந்தமத்³ய க³மிஷ்யாமி யதி³ நோத்ஸ்ருʼஜஸே ரணம்। ஏவமுக்த்வா து ஹைடி³ம்போ³ மஹத்³விஷ்பா²ர்ய கார்முகம் ॥ 6-91-30 (42826) ஸந்த³ஶ்ய த³ஶனைரோஷ்ட²ம்ʼ ஸ்ருʼகிணீ பரிஸம்ʼலிஹன்। ஶரவர்ஷேண மஹதா து³ர்யோத⁴னமவாகிரத்। பர்வதம்ʼ வாரிதா⁴ராபி⁴: ப்ராவ்ருʼஷீவ ப³லாஹக: ॥ ॥ 6-91-31 (42827) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி அஷ்டமதி³வஸயுத்³தே⁴ ஏகனவதிதமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-92-0 (42828) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-92-0x (4174) ததஸ்தத்³பா³ணவர்ஷம்ʼ து து³:ஸஹம்ʼ தா³நவைரபி। த³தா⁴ர யுதி⁴ ராஜேந்த்³ரோ யதா² வர்ஷம்ʼ மஹாத்³விப: ॥ 6-92-1 (42829) தத: க்ரோத⁴ஸமாவிஷ்டோ நி:ஶ்வஸன்னிவ பன்னக³: । ஸம்ʼஶயம்ʼ பரமம்ʼ ப்ராப்த: புத்ரஸ்தே ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-92-2 (42830) முமோச நிஶிதாம்ʼஸ்தீக்ஷ்ணான்னாராசான்பஞ்சவிம்ʼஶதிம்। தே(அ)பதன்ஸஹஸா ராஜம்ʼஸ்தஸ்மின்ராக்ஷஸபுங்க³வே ॥ 6-92-3 (42831) ஆஶீவிஷா இவ க்ருத்³தா⁴: பர்வதே க³ந்த⁴மாத³னே । ஸ தைர்வித்³த⁴: ஸ்ரவன்ரக்தம்ʼ ப்ரபி⁴ந்ன இவ குஞ்ஜர: ॥ 6-92-4 (42832) த³த்⁴ரே மதிம்ʼ வினாஶாய ராஜ்ஞ: ஸ பிஶிதாஶன:। ஜக்³ராஹ ச மஹாஶக்திம்ʼ கி³ரீணாமபி தா³ரிணீம் ॥ 6-92-5 (42833) ஸம்ப்ரதீ³ப்தாம்ʼ மஹோல்காபா⁴மஶனிம்ʼ ஜ்வலிதாமிவ । தமாக³ச்ச²ன்மஹாபா³ஹுர்ஜிகா⁴ம்ʼஸுஸ்தனயம்ʼ தவ॥ 6-92-6 (42834) தாமுத்³யதாமபி⁴ப்ரேக்ஷ்ய வங்கா³நாமதி⁴பஸ்த்வரன் । குஞ்ஜரம்ʼ கி³ரிஸங்காஶம்ʼ ராக்ஷஸம்ʼ ப்ரத்யசோத³யத் ॥ 6-92-7 (42835) ஸ நாக³ப்ரவரேணாஜௌ ப³லினா ஶீக்⁴ரகா³மினா । யதோ து³ர்யோத⁴னரத²ஸ்தம்ʼ மார்க³ம்ʼ ப்ரத்யஷேத⁴யத் ॥ 6-92-8 (42836) பந்தா²நம்ʼ வாரயாமாஸ குஞ்ஜரேண ஸுதஸ்ய தே। மார்க³மாவாரிதம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா ராஜ்ஞா வங்கே³ந தீ⁴மதா ॥ 6-92-9 (42837) க⁴டோத்கசோ மஹாராஜ க்ரோத⁴ஸம்ʼரக்தலோசன: । உத்³யதாம்ʼ தாம்ʼ மஹாஶக்திகம்ʼ தஸ்மிம்ʼஶ்சிக்ஷேப வாரணே ॥ 6-92-10 (42838) ஸ தயா(அ)பி⁴ஹதோ ராஜம்ʼஸ்தேன பா³ஹுப்ரமுக்தயா। ஸஞ்ஜாதருதி⁴ரோத்பீட³: பபாத ச மமார ச ॥ 6-92-11 (42839) பதத்யத² க³ஜே சாபி வங்கா³நாமீஶ்வரோ ப³லீ। ஜவேன ஸமபி⁴த்³ருத்ய ஜகா³ம த⁴ரணீதலம் ॥ 6-92-12 (42840) து³ர்யோதோ⁴(அ)பி ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய பதிதம்ʼ வரவாரணம் । ப்ரப⁴க்³நம்ʼ ச ப³லம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா ஜகா³ம பரமாம்ʼ வ்யதா²ம் ॥ 6-92-13 (42841) `அஶக்த: ப்ரதியோத்³து⁴ம்ʼ வை த்³ருʼஷ்ட்வா தஸ்ய பராக்ரமம்।' க்ஷத்ரத⁴ர்மம்ʼ புரஸ்க்ருʼத்ய ஆத்மனஶ்சாதிமானிதாம்। ப்ராப்தே(அ)பக்ரனயே ராஜா தஸ்தௌ² கி³ரிரிவாசல: ॥ 6-92-14 (42842) ராதா⁴ந ச ஶிதம்ʼ பா³ணம்ʼ காலாக்³நிஸமதேஜஸம்। ஸுயோச த⁴ரமக்ருத்³த⁴ஸ்தஸ்மின்கோ⁴ரே நிஶாசரே ॥ 6-92-15 (42843) தமாபதந்தம்ʼ ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய வணிமிந்த்³ராஶனிப்ரப⁴ம் । லாக⁴வான்மோசயாமாஸ மஹாத்மா வை க⁴டோத்கச: ॥ 6-92-16 (42844) பூ⁴யஶ்ச நினநாதோ³ஷம்ʼ க்ரோத⁴ஸம்ʼரக்தலோசன: । த்ராஸயாமாஸ ரௌன்யானி யுக³ந்தே ஜலதோ³ யதா² ॥ 6-92-17 (42845) தம்ʼ ஶ்ருத்வா நினித³ம்ʼ கோ⁴ரம்ʼ தஸ்வ பீ⁴மஸ்ய ரக்ஷஸ:। ஆசார்யமுஸங்க³ம்ய பீ⁴ஷ்ம: ஶாந்தனவோ(அ)ப்³ரவீத் ॥ 6-92-18 (42846) யதை²வ நினந்தோ³ கோ⁴ர: ஶ்ரூயதே ராக்ஷஸேரித: । ஹைடி³ம்போ³ யுத்⁴யதே நூனம்ʼ ராஜ்ஞா து³ர்யோத⁴னேன ச ॥ 6-92-19 (42847) நைஷ ஶக்யோ ஹி ஸங்க்³ராமே ஜேதும்ʼ பூ⁴தேன கேனசித் । தத்ர க³ச்ச²த ப⁴த்³ரம்ʼ வோ ராஜானம்ʼ பரிரக்ஷிதும் ॥ 6-92-20 (42848) அபி⁴த்³ருத்ய மஹாபா³ஹும்ʼ ராக்ஷஸேன ப்ரபீடி³தம்। ஏதத்³தி⁴ பரமம்ʼ க்ருʼத்யம்ʼ ஸர்வேஷாம்ʼ ந: பரந்தபா: ॥ 6-92-21 (42849) பிதாமஹவச: ஶ்ருத்வா த்வரமாணா மஹாரதா²: । உத்தமம்ʼ ஜவமாஸ்தா²ய ப்ரயயுர்யத்ர கௌரவ: ॥ 6-92-22 (42850) த்³ரோணஶ்ச ஸோமத³த்தஶ்ச பா³ஹ்லீகோ(அ)த² ஜயத்³ரத²: । க்ருʼபோ பி⁴ரிஶ்ரவா: ஶல்ய ஆவந்த்ய: ஸ ப்³ருʼஹத்³ப³ல: ॥ 6-92-23 (42851) அஶ்வத்தா²மா விகர்ணஶ்ச சித்ரஸேனோ விவிம்ʼஶதி:। ரதா²ஶ்சானேகஸாஹஸ்ரா யே தேஷாமனுயாயின: ॥ 6-92-24 (42852) அபி⁴த்³ருதம்ʼ பரீப்ஸந்த: புத்ரம்ʼ து³ர்யோத⁴னம்ʼ தவ। தத³னீகமனாத்⁴ருʼஷ்யம்ʼ பாலிதம்ʼ து மஹாரதை²: ॥ 6-92-25 (42853) பாததாயினமாயாந்தம்ʼ ப்ரேக்ஷ்ய ராக்ஷஸஸத்தம: । ...கம்பத மஹாபா³ஹுர்மைனாக இவ பர்வத:க ॥ 6-92-26 (42854) ப்ரக்³ருʼஹ்ய விபுலம்ʼ சாபம்ʼ ஜ்ஞாதிபி⁴: பரிவாரித: । ஶூலமுத்³க³ரஹஸ்தைஶ்ச நானாப்ரஹரணைரபி ॥ 6-92-27 (42855) தத: ஸமப⁴வத்³யுத்³த⁴ம்ʼ துமுலம்ʼ ரோமஹர்ஷணம் । ராக்ஷஸானாம்ʼ ச முக்²யஸ்ய து³ர்யோத⁴னப³லஸ்ய ச ॥ 6-92-28 (42856) த⁴னுஷாம்ʼ கூஜதாம்ʼ ஶப்³த³: ஸர்வதஸ்துமுலோ ரணே । அஶ்ரூயத மஹாராஜ வம்ʼஶானாம்ʼ த³ஹ்யதாமிவ ॥ 6-92-29 (42857) ஶஸ்த்ராணாம்ʼ பாத்யமானானாம்ʼ கவசேஷு ஶரீரிணாம்। ஶப்³த³: ஸமப⁴வத்³ராஜன்கி³ரீணாமிவ பி⁴த்³யதாம் ॥ 6-92-30 (42858) வீரபா³ஹுவிஸ்ருʼஷ்டானாம்ʼ தோமராணாம்ʼ விஶாம்பதே । ரூபமாஸீத்³வியத்ஸ்தா²நாம்ʼ ஸர்பாணாமிவ ஸர்பதாம் ॥ 6-92-31 (42859) தத: பரமஸங்க்ருத்³தோ⁴ விஷ்பா²ர்ய ஸுமஹத்³த⁴னு: । ராக்ஷஸந்த்³ரோ மஹாபா³ஹுர்வினத³ன்பை⁴ரவ ரவம் ॥ 6-92-32 (42860) ஆசார்யஸ்யார்த⁴சந்த்³ரேண க்ருத்³த⁴ஶ்சிச்சே²த³ கார்முகம் । ஸோமத³த்தஸ்ய ப⁴ல்லேன த்⁴வஜம்ʼ சோன்மத்²ய சானத³த் ॥ 6-92-33 (42861) பா³ஹ்லீகம்ʼ ச த்ரிபி⁴ர்பா³ணை: ப்ரத்யவித்⁴யத்ஸ்தனாந்தரே। க்ருʼபமேகேன விவ்யாத⁴ சித்ரஸேனம்ʼ த்ரிபி⁴: ஶரை: ॥ 6-92-34 (42862) பூர்ணாயதவிஸ்ருʼஷ்டேன ஸம்யக்ப்ரணிஹிதேன ச। ஜத்ருதே³ஶே ஸமாஸாத்³ய விகர்ணம்ʼ ஸமதாட³யத் ॥ 6-92-35 (42863) ந்யஷீத³த்ஸ்வரதோ²பஸ்தே² ஶோணிதேன பரிப்லுத: । தத: புனரமேயாத்மா நாராசாந்த³ஶ பஞ்ச ச ॥ 6-92-36 (42864) பூ⁴ரிஶ்ரவஸி ஸங்க்ருத்³த⁴: ப்ராஹிணோத்³ப⁴ரதர்ஷப⁴ । தே வர்ம பி⁴த்த்வா தஸ்யாஶு விவிஶுர்த⁴ரணீதலம் ॥ 6-92-37 (42865) விவிம்ʼஶதேஶ்ச த்³ரௌணேஶ்ச யந்தாரௌ ஸமதாட³யத்। தௌ பேததூ ரதோ²பஸ்தே² ரஶ்மீனுத்ஸ்ருʼஜ்ய வாஜினாம் ॥ 6-92-38 (42866) ஸிந்து⁴ராஜ்ஞோ(அ)ர்த⁴சந்த்³ரேண வாராஹம்ʼ ஸ்வர்ணபூ⁴ஷிதம் । உன்மமாத² மஹாராஜ த்³விதீயேனாச்சி²நத்³த⁴னு: ॥ 6-92-39 (42867) சதுர்பி⁴ரத² நாராசைராவந்த்யஸ்ய மஹாத்மன: । ஜகா⁴ந சதுரோ வாஹான்க்ரோத⁴ஸம்ʼரக்தலோசன: ॥ 6-92-40 (42868) பூர்ணாயதவிஸ்ருʼஷ்டேன பீதேன நிஶிதேன ச । நிர்பி³பே⁴த³ மஹாராஜ ராஜபுத்ரம்ʼ ப்³ருʼஹத்³ப³லம் ॥ 6-92-41 (42869) ஸ கா³ட⁴வித்³தோ⁴ வ்யதி²தோ ரதோ²பஸ்த² உபாவிஶத்। ப்⁴ருʼஶம்ʼ க்ரோதே⁴ந சாவிஷ்டோ ரத²ஸ்தோ² ராக்ஷஸாதி⁴ப: ॥ 6-92-42 (42870) சிக்ஷேப நிஶிதாம்ʼஸ்தீக்ஷ்ணாஞ்ச²ரானாஶீவிஷோபமான்। பி³பி⁴து³ஸ்தே மஹாராஜ ஶல்யம்ʼ யுத்³த⁴விஶாரத³ம் ॥ ॥ 6-92-43 (42871) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி அஷ்டமதி³வஸயுத்³தே⁴ த்³வினவதிதமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-93-0 (42872) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-93-0x (4175) விமுகீ²க்ருʼத்ய வர்ஸாம்ʼஸ்து தாவகான்யுதி⁴ ராக்ஷஸ:। ஜிகா⁴ம்ʼஸுப⁴ரதஶ்ரேஷ்ட² து³ர்யோத⁴னமுபாத்³ரவத் ॥ 6-93-1 (42873) தமாபதந்தம்ʼ ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய ராஜானம்ʼ ப்ரதி வேகி³தம் । அப்⁴யதா⁴வஞ்ஜிகா⁴ம்ʼஸந்தஸ்தாவகா யுத்³த⁴து³ர்மதா³:க ॥ 6-93-2 (42874) தாலமாத்ராணி சாபானி விகர்ஷந்தோ மஹாரதா²: । தமேகமப்⁴யதா⁴வந்த நத³ந்த: ஸிம்ʼஹஸங்க⁴வத் ॥ 6-93-3 (42875) அதை²நம்ʼ ஶரவர்ஷேண ஸமந்தாத்பர்யவாகிரன் । பர்வதம்ʼ வாரிதா⁴ராபி⁴: ஶரதீ³வ வலாஹகா: ॥ 6-93-4 (42876) ஸ கா³ட⁴வித்³தோ⁴ வ்யதி²தஸ்தோத்ரார்தி³த இவ த்³விப: । உத்பபாத ததா³(அ)(அ)காஶம்ʼ ஸமந்தாத்³வைனதேயவத் ॥ 6-93-5 (42877) வ்யனத³த்ஸுமஹானாத³ம்ʼ ஜீமூத இவ ஶாரத³: । தி³ஶ: க²ம்ʼ விதி³ஶஶ்சைவ நாத³யன்பை⁴ரவஸ்வன: ॥ 6-93-6 (42878) ராக்ஷஸஸ்ய து தம்ʼ ஶப்³த³ம்ʼ ஶ்ருத்வா ராஜா யுதி⁴ஷ்டி²ர: । உவாச ப⁴ரதஶ்ரேஷ்ட² பீ⁴மஸேனமரிந்த³மம் ॥ 6-93-7 (42879) யுத்⁴யதே ராக்ஷஸோ நூனம்ʼ தா⁴ர்தராஷ்ட்ரைர்மஹாரதை²: । யதா²(அ)ஸ்ய ஶ்ரூயதே ஶப்³தோ³ நத³தோ பை⁴ரவம்ʼ ஸ்வனம் ॥ 6-93-8 (42880) அதிபா⁴ரம்ʼ ச பஶ்யாமி தஸ்மின்ராக்ஷஸபுங்க³வே । பிதாமஹஶ்ச ஸங்க்ருத்³த⁴: பாஞ்சாலான்ஹந்துமுத்³யத: ॥ 6-93-9 (42881) தேஷாம்ʼ ச ரக்ஷணார்தா²ய யுத்⁴யதே ப²ல்கு³ந: பரை:। ஏதஜ்ஜ்ஞாத்வா மஹாபா³ஹோ கார்யத்³வயமுபஸ்தி²தம் ॥ 6-93-10 (42882) க³ச்ச² ரக்ஷஸ்வ ஹைடி³ம்ப³ம்ʼ ஶம்ʼஶயம்ʼ பரமம்ʼ க³தம் । ப்⁴ராதுர்வசனமாஜ்ஞாய த்வரமாணோ வ்ருʼகோத³ர: ॥ 6-93-11 (42883) ப்ரயயௌ ஸிம்ʼஹனாதே³ந த்ராஸயன்ஸர்வபார்தி²வான் । வேகே³ந மஹதா ராஜன்பர்வகாலே யதோ²த³தி⁴:க ॥ 6-93-12 (42884) தமன்வகா³த்ஸத்யத்⁴ருʼதி: ஸௌசித்திர்யுத்³த⁴து³ர்மத³: । ஶ்ரேணிமான்வஸுதா³நஶ்ச புத்ர: காஶ்யஸ்ய சாபி⁴பூ⁴: ॥ 6-93-13 (42885) அபி⁴மன்யுமுகா²ஶ்சைவ த்³ரௌபதே³யா மஹாரதா²: । க்ஷத்ரதே³வஶ்ச விக்ரந்த: க்ஷத்ரத⁴ர்மா ததை²வ ச ॥ 6-93-14 (42886) அனூபாதி⁴பதிஶ்சைவ நீல: ஸ்வப³லமாஸ்தி²த: । மஹதா ரத²வம்ʼஶேன ஹைடி³ம்ப³ம்ʼ பர்யவாரயன் ॥ 6-93-15 (42887) குஞ்சரைஶ்ச ஸதா³ மத்தை: ஷட்ஸஹஸ்ரை: ப்ரஹாரிபி⁴:க । அப்⁴யரக்ஷந்த ஸஹிதா ராக்ஷஸேந்த்³ரம்ʼ க⁴டோத்கசம் ॥ 6-93-16 (42888) ஸிம்ʼஹனாதே³ந மஹதா நேமிகோ⁴ஷேண சைவ ஹ। கு²ரஶப்³த³னிபாதைஶ்ச கம்பயந்தோ வஸுந்த⁴ராம் ॥ 6-93-17 (42889) தேஷாமாபததாம்ʼ ஶ்ருத்வா ஶப்³த³ம்ʼ தம்ʼ தாவகம்ʼ ப³லம் । பீ⁴மஸேனப⁴யோத்³விக்³நம்ʼ விவர்ணவத³னம்ʼ ததா² ॥ 6-93-18 (42890) பரிவ்ருʼத்ய மஹாராஜ பரித்யஜ்ய க⁴டோத்கசம் । தத: ப்ரவவ்ருʼதே யுத்³த⁴ங்க தத்ர தேஷாம்ʼ மஹாத்மனாம் ॥ 6-93-19 (42891) தாவகானாம்ʼ பரேஷாம்ʼ ச ஸங்க்³ராமேஷ்வனிவர்தினாம் । நானாரூபாணி ஶஸ்த்ராணி விஸ்ருʼஜந்தோ மஹாரதா²: ॥ 6-93-20 (42892) அன்யோன்யமபி⁴தா⁴வந்த: ஸம்ப்ரஹாரம்ʼ ப்ரசக்ரிரே । வ்யதிஷ்யக்தம்ʼ மஹாரௌத்³ரம்ʼ யுத்³த⁴ம்ʼ பீ⁴ருப⁴யாவஹம் ॥ 6-93-21 (42893) ஹயா ஹயை: ஸமாஜக்³மு: பாதா³தாஶ்ச பதா³திபி⁴: । `ரதா² ரதை²: ஸமாக³ச்ச²ன்னாகா³ நாகை³ஶ்ச ஸம்ʼயுகே³' அன்யோன்யம்ʼ ஸமரே ராஜன்ப்ரார்த²யானா: ஸமப்⁴யயு: ॥ 6-93-22 (42894) ஸஹஸா சாப⁴வத்தீவ்ரம்ʼ ஸன்னிபாதன்மஹத்³ரஜ:। க³ஜாஶ்வரத²பத்தீனாம்ʼ பாத³னேமிஸமுத்³த⁴தம் ॥ 6-93-23 (42895) தூ⁴ம்ராருணம்ʼ ரஜஸ்தீவ்ரம்ʼ ரணபூ⁴மிம்ʼ ஸமாவ்ருʼணோத்। நைவ ஸ்வே ந பரே ராஜன்ஸமஜானந்பரஸ்பரம் ॥ 6-93-24 (42896) பிதா புத்ரம்ʼ ந ஜானீதே புத்ரோ வா பிதரம்ʼ ததா² । நிர்மர்யாதே³ ததா²பூ⁴தே வைஶஸே ரோமஹர்ஷணே ॥ 6-93-25 (42897) ஶஸ்த்ராணாம்ʼ ப⁴ரதஶ்ரேஷ்ட² மனுஷ்யாணாம்ʼ ச ர்ஜதாம் । ஸுமஹானப⁴வச்ச²ப்³த³: ப்ரேதானாமிவ பா⁴ரத ॥ 6-93-26 (42898) க³ஜவாஜிமனுஷ்யாணாம்ʼ ஶோணிதான்ரதரங்கி³ணீ । ப்ராவவர்தத நதீ³ தத்ர கேஶஶைவலஶாத்³வலா ॥ 6-93-27 (42899) நராணாம்ʼ சைவ காயேப்⁴ய: ஶிரஸாம்ʼ பததாம்ʼ ரணே। ஶுஶ்ருவே ஸுமஹாஞ்ச²ப்³த³: பததாமஶ்மனாமிவ ॥ 6-93-28 (42900) விஶிரஸ்கைர்மனுஷ்யைஶ்ச சி²ந்னகா³த்ரைஶ்ச வாரணை: । அஶ்வை: ஸம்பி⁴ந்னதே³ஹைஶ்ச ஸங்கீர்ணா(அ)பூ⁴த்³வஸுந்த⁴ரா ॥ 6-93-29 (42901) நானாவிதா⁴நி ஶஸ்த்ராணி விஸ்ருʼஜந்தோ மஹாரதா²: । அன்யோன்யமபி⁴தா⁴வந்த: ஸம்ப்ரஹாரார்த²முத்³யதா: ॥ 6-93-30 (42902) ஹயா ஹயான்ஸமாஸாத்³ய ப்ரேஷிதா ஹயஸாதி³பி⁴: । ஸமாஹத்ய ரணே(அ)ன்யோன்யம்ʼ நிபேதுர்க³தஜீவிதா: ॥ 6-93-31 (42903) நரா நரான்ஸமாஸாத்³ய க்ரோத⁴ரக்தேக்ஷணா ப்⁴ருʼஶம் । உராம்ʼஸ்யுரோபி⁴ரன்யோன்யம்ʼ ஸமாஶ்லிஷ்ய நிஜக்⁴நிரே ॥ 6-93-32 (42904) ப்ரேஷிதாஶ்ச மஹாமாத்ரைர்வாரணா: பரவாரணை: । அப்⁴யக்⁴நந்த விஷணாக்³ரைர்வாரணானேவ ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-93-33 (42905) தே ஜாதருதி⁴ரோத்பீடா³: பதாகாபி⁴ரலங்க்ருʼதா: । ஸம்ʼஸக்தா: ப்ரத்யத்³ருʼஶ்யந்த மேகா⁴ இவ ஸவித்³யுத: ॥ 6-93-34 (42906) கேசித்³பி⁴ந்னா விஷாணாக்³ரைர்பி⁴ந்னகும்பா⁴ஶ்ச தோமரை: । வினத³ந்தோ(அ)ப்⁴யதா⁴வந்த க³ர்ஜமானா த⁴னா இவ ॥ 6-93-35 (42907) கேசித்³த⁴ஸ்தைர்த்³விதா⁴ச்சி²ந்னைஶ்சி²ந்னகா³த்ராஸ்ததா²(அ)பரே । நிபேதுஸ்துமுலே தஸ்மிம்ʼஶ்சி²ந்னபக்ஷா இவாத்³ரய: ॥ 6-93-36 (42908) பார்ஶ்வைஸ்து தா³ரிதைரன்யே வாரணைர்வரவாரணா: । முமுசு: ஶோணிதம்ʼ பூ⁴ரி தா⁴தூனிவ மஹீத⁴ரா: ॥ 6-93-37 (42909) நாராசனிஹதாஸ்த்வன்யே ததா² வித்³தா⁴ஶ்ச தோமரை: । வினத³ந்தோ(அ)ப்⁴யதா⁴வந்த விஶ்ருʼங்கா³ இவ பர்வதா: ॥ 6-93-38 (42910) கேசித்க்ரோத⁴ஸமாவிஷ்டா மதா³ந்தா⁴ நிரவக்³ரஹா: । ரதா²ந்ஹயான்பதா³தீம்ʼஶ்ச மம்ருʼது³: ஶதஶோ ரணே ॥ 6-93-39 (42911) ததா² ஹயா ஹயாரோஹைஸ்தாடி³தா: ப்ராஸதோமரை: । தேன தேனாப்⁴யவர்தந்த குர்வந்தோ வ்யாகுலா தி³ஶ: ॥ 6-93-40 (42912) ரதி²நோ ரதி²பி⁴: ஸார்த⁴ம்ʼ குலபுத்ராஸ்தனுத்யஜ:। பராம்ʼ ஶக்திம்ʼ ஸமாஸ்தா²ய சக்ரு: கர்மாண்யபீ⁴தவத் ॥ 6-93-41 (42913) ஸ்வயம்ʼவர இவாமர்தே³ ப்ரஜஹ்ருரிதரேதரம் । ப்ரார்த²யானா யஶோ ராஜன்ஸ்வர்க³ம்ʼ வா யுத்³த⁴ஶாலின: ॥ 6-93-42 (42914) தஸ்மிம்ʼஸ்ததா² வர்தமானே ஸங்க்³ராமே ரோமஹர்ஷணே। தா⁴ர்தராஷ்ட்ரம்ʼ மஹத்ஸைன்யம்ʼ ப்ரயயௌ விமுகீ²க்ருʼதம் ॥ ॥ 6-93-43 (42915) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி அஷ்டமதி³வஸயுத்³தே⁴ த்ரினவதிதமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-94-0 (42916) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-94-0x (4176) ஸ்வஸைன்யம்ʼ நிஹதம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா ராஜா து³ர்யோத⁴ன: ஸ்வயம்। அப்⁴யதா⁴வத்ஸுஸங்க்ருத்³தோ⁴ பீ⁴மஸேனமரிந்த³மம் ॥ 6-94-1 (42917) ப்ரக்³ருʼஹ்ய ஸுமஹச்சாபமிந்த்³ராஶனிஸமஸ்வனம் । மஹதா ஶரவர்ஷேண பாண்ட³வம்ʼ ஸமவாகிரத் ॥ 6-94-2 (42918) அர்த⁴சந்த்³ரம்ʼ ச ஸந்தா⁴ய ஸுதீக்ஷ்ணம்ʼ லோமவாபினம் । பீ⁴மஸேனஸ்ய சிச்சே²த³ சாபம்ʼ க்ரோத⁴ஸமன்வித: ॥ 6-94-3 (42919) தத³ந்தரம்ʼ ச ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய த்வரமாமோ மஹாரத²: । ப்ரஸந்த³தே⁴ ஶிதம்ʼ பா³ணம்ʼ கி³ரீணாமபி தா³ரணம் ॥ 6-94-4 (42920) தேனோரஸி மஹாராஜ பீ⁴மஸேனமதாட³யத் । ஸ கா³ட⁴வித்³தோ⁴ வ்யதி²த: ஸ்ருʼக்விணீ பரிஸம்ʼலிஹன் ॥ 6-94-5 (42921) ஸமாலலம்பே³ தேஜஸ்வீ த்⁴வஜம்ʼ ஹேமபரிஷ்க்ருʼதம்। ததா² விமனஸம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா பீ⁴மஸேனம்ʼ க⁴டோத்கச: ॥ 6-94-6 (42922) க்ரோதே⁴நாபி⁴ப்ரஜஜ்வால தி³த⁴க்ஷன்னிவ பாவக:। அபி⁴மன்யுமுகா²ஶ்சாபி பாண்ட³வானாம்ʼ மஹாரதா²: ॥ 6-94-7 (42923) ஸமப்⁴யதா⁴வன்க்ரோஶந்தோ ராஜானம்ʼ ஜாதஸம்ப்⁴ரமா: । ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய தான்ஸம்பதத: ஸங்க்ருத்³தா⁴ஞ்ஜாதஸம்ப்⁴ரமான் ॥ 6-94-8 (42924) பா⁴ரத்³வாஜோ(அ)ப்³ரவீத்³வாக்யம்ʼ தாவகானாம்ʼ மஹாரதா²ந் । க்ஷிப்ரம்ʼ க³ச்ச²த ப⁴த்³ரம்ʼ வோ ராஜானம்ʼ பரிரக்ஷத ॥ 6-94-9 (42925) ஸம்ʼஶயம்ʼ பரமம்ʼ ப்ராப்தம்ʼ மஞ்ஜந்தம்ʼ வ்யஸனார்ணவே। ஏதே க்ருத்³தா⁴ மஹேஷ்வாஸா: பாண்ட³வானாம்ʼ மஹாரதா²: ॥ 6-94-10 (42926) பீ⁴மஸேனம்ʼ புரஸ்க்ருʼத்ய து³ர்யோத⁴னமுபாத்³ரவன்। நானாவிதா⁴நி ஶஸ்த்ராணி விஸ்ருʼஜந்தோ மஹாரதா²: ॥ 6-94-11 (42927) நத³ந்தோ பை⁴ரவான்னாதா³ம்ʼஸ்த்ராஸயந்தஶ்ச பூ⁴மிபான் । ததா³(அ)(அ)சார்யவச: ஶ்ருத்வா ஸௌமத³த்திபுரோக³மா: ॥ 6-94-12 (42928) தாவகா: ஸமவர்தந்த பாம்ட³வானாமனீகினீம் । க்ருʼபோ பூ⁴ரிஶ்ரவா: ஶல்யோ த்³ரோணபுத்ரோ விவிம்ʼஶதி: ॥ 6-94-13 (42929) சித்ரஸேனோ விகர்ணஶ்ச ஸைந்த⁴வோ(அ)த² ப்³ருʼஹத்³ப³ல: । ஆவந்த்யௌ ச மஹேஷ்வாஸௌ கௌரவம்ʼ பர்யவாரயன் ॥ 6-94-14 (42930) தே விம்ʼஶதிபத³ம்ʼ க³த்வா ஸம்ப்ரஹாரம்ʼ ப்ரசக்ரிரே । பாண்·ட³வா தா⁴ர்தராஷ்ட்ராஶ்ச பரஸ்பரஜிகா⁴ம்ʼஸவ:க ॥ 6-94-15 (42931) ஏவமுக்த்வா மஹாபா³ஹுர்மஹத்³விஷ்பா²ர்ய கார்முகம் । பா⁴ரத்³வாஜஸ்ததோ பீ⁴மம்ʼ ஷட்³விம்ʼஶத்யா ஸமார்பயத் ॥ 6-94-16 (42932) பூ⁴யஶ்சைனம்ʼ மஹாபா³ஹு: ஶரை: ஶீக்⁴ரமவாகிரத் । பர்வதம்ʼ வாரிதா⁴ராபி⁴: ப்ராவ்ருʼஷீவ வலாஹக:॥ 6-94-17 (42933) தம்ʼ ப்ரத்யவித்⁴யத்³த³ஶபி⁴ர்பீ⁴மஸேன: ஶிலீமுகை²: । த்வரமாணோ மஹேஷ்வாஸ: ஸவ்யே பார்ஶ்வே மஹாப³ல: ॥ 6-94-18 (42934) ஸ கா³ட⁴வித்³தோ⁴ வ்யதி²தோ வயோவ்ருʼத்³த⁴ஶ்ச பா⁴ரத। ப்ரனஷ்டஸஞ்ஜ்ஞ: ஸஹஸா ரதோ²பஸ்த² உபாவிஶத்॥ 6-94-19 (42935) கு³ரும்ʼ ப்ரவ்யதி²தம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா ராஜா து³ர்யோத⁴ன: ஸ்வயம் । த்³ரௌணாயனிஶ்ச ஸங்க்ருத்³தௌ⁴ பீ⁴மஸேனமபி⁴த்³ருதௌ ॥ 6-94-20 (42936) தாவாபதந்தௌ ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய காலாந்தகயமோபமௌ । பீ⁴மஸேனோ மஹாபா³ஹுர்க³தா³மாதா³ய ஸத்வரம் ॥ 6-94-21 (42937) அவப்லுத்ய ரதா²த்தூர்ணம்ʼ தஸ்தௌ² கி³ரிரிவாசல:। ஸமுத்³யம்ய க³தா³ம்ʼ கு³ர்வீ யமத³ண்டோ³பமாம்ʼ ரணே। 6-94-22 (42938) தமுத்³யதக³த³ம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா கைலாஸமிவ ஶ்ருʼங்கி³ணம்। கௌரவோ த்³ரோணபுத்ரஶ்ச ஸஹிதாவப்⁴யதா⁴வதாம் ॥ 6-94-23 (42939) தாவாபதந்தௌ ஸஹிதௌ த்வரிதௌ ப³லினாம்ʼ வரௌ। அப்⁴யதா⁴வத வேகே³ந த்வரமாணோ வ்ருʼகோத³ர: ॥ 6-94-24 (42940) தமாபதந்தம்ʼ ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய ஸங்க்ருத்³த⁴ம்ʼ பீ⁴மத³ர்ஶனம் । ஸமப்⁴யதா⁴வம்ʼஸ்த்வரிதா: கௌரவாணாம்ʼ மஹாரதா²: ॥ 6-94-25 (42941) பா⁴ரத்³வாஜமுகா²: ஸர்வே பீ⁴மஸேனஜிகா⁴ம்ʼஸயா । நானாவிதா⁴நி ஶஸ்த்ராணி பீ⁴மஸ்யோரஸ்யபாதயன் ॥ 6-94-26 (42942) ஸஹிதா: பாண்ட³வம்ʼ ஸர்வே பீட³யந்த: ஸமந்தத:। தம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா ஸம்ʼஶயம்ʼ ப்ராப்தம்ʼ பீட்³யமானம்ʼ மஹாரத²ம் ॥ 6-94-27 (42943) அபி⁴மன்யுப்ரப்⁴ருʼதய: பாண்·ட³வானாம்ʼ மஹாரதா²:க । அப்⁴யதா³வன்பரீப்ஸந்த: ப்ராணாம்ʼஸ்த்யக்த்வா ஸுது³ஸ்த்யஜான் 6-94-28 (42944) அனூபாதி⁴பதி: ஶூரோ பீ⁴மஸ்ய த³யித: ஸகா² । நீலோ நீலாம்பு³த³ப்ரக்²ய: ஸங்க்ருத்³தோ⁴ த்³ரௌணிமப்⁴யாத் ॥ 6-94-29 (42945) ஸ்பர்த⁴தே ஹி மஹேஷ்வாஸோ நித்யம்ʼ த்³ரோணஸுதேன ஸ:। ஸ விஷ்பா²ர்ய மஹச்சாபம்ʼ த்³ரௌணிம்ʼ விவ்யாத⁴ பத்ரிணா ॥ 6-94-30 (42946) யதா² ஶக்ரோ மஹாராஜ புரா விவ்யாத⁴ தா³நவம் । விப்ரசித்திம்ʼ து³ராத⁴ர்ஷம்ʼ தே³வதானாம்ʼ ப⁴யங்கரம் ॥ 6-94-31 (42947) யேன லோகத்ரயம்ʼ க்ரோதா⁴த்ராஸிதம்ʼ ஸ்வேன தேஜஸாக । 6-94-32b`ஸ ருத்³ரேண ஜித: பூர்வம்ʼ நிஹதோ மாதரிஶ்வனா' ததா² நீலேன நிர்பி⁴ந்ன: ஸம்யங்பு⁴க்தேன பத்ரிணா ॥ 6-94-32 (42948) ஸஞ்ஜாதருதி⁴ரோத்பீடோ³ த்³ரௌணி: க்ரோத⁴ஸமன்வித: । ஸ விஷ்பா²ர்ய த⁴னுஶ்சித்ரமிந்த்³ராஶனிஸமஸ்வனம் ॥ 6-94-33 (42949) த³த்⁴ரே நீலவினாஶாய மதிம்ʼ மதிமதாம்ʼ வர:। தத: ஸந்தா⁴ய விமலான்ப⁴ல்லான்கர்மாரமார்ஜிதான் ॥ 6-94-34 (42950) ஜகா⁴ந சதுரோ வாஹான்பாதயாமாஸ ச த்⁴வஜம்। `ஸூதம்ʼ சைகேன ப⁴ல்லேன ரத²னீடா³த³பாஹரத்' ஸப்தமேன ச ப⁴ல்லேன நீலம்ʼ விவ்யாத⁴ வக்ஷஸி ॥ 6-94-35 (42951) ஸ கா³ட⁴வித்³தோ⁴ வ்யதி²தோ ரதோ²பஸ்த² உபாவிஶத்। மோஹிதம்ʼ வீக்ஷ்ய ராஜானம்ʼ நீலமஶ்மசயோபமம் ॥ 6-94-36 (42952) க⁴டோத்கசோ(அ)பி⁴ஸங்க்ருத்³தோ⁴ ஜ்ஞாதிபி⁴: பரிவாரித: । அபி⁴து³த்³ராவ வேகே³ந த்³ரௌணிமாஹவஶோபி⁴நம் । ததே²தரே சாப்⁴யதா⁴வன்ராக்ஷஸா யுத்³த⁴து³ர்மதா³: ॥ 6-94-38a` பீ⁴மஸேனோ மஹாபா³ஹுர்னீலம்ʼ நீலாஞ்ஜனப்ரப⁴ம்।' ஆரோப்ய ஸ்வரத²ம்ʼ வீரோ து³ர்யோத⁴னமபாத்³ரவத் ॥ 6-94-37 (42953) க⁴டோத்கசம்ʼ ச ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய ராக்ஷஸம்ʼ கோ⁴ரத³ர்ஶனம் ॥ அப்⁴யதா⁴வத தேஜஸ்வீ பா⁴ரஜ்வாஜாத்மஜஸ்த்வரன் ॥ 6-94-39 (42954) நிஜகா⁴ந ச ஸங்க்ருத்³தோ⁴ ராக்ஷஸான்பீ⁴மத³ர்ஶனான்। யோ(அ)ப⁴வன்னக்³ரத: க்ருத்³தா⁴ ராக்ஷஸஸ்ய புர:ஸரா: । விமுகா²ம்ʼஶ்சைவ தாந்த்³ருʼஷ்ட்வா த்³ரௌணிசாபச்யுதை: ஶரை: ॥ 6-94-40 (42955) அக்ருத்³த்⁴யத மஹாகாயோ பை⁴மஸேனிர்க⁴டோத்கச:। ப்ராது³ஶ்சக்ரே ததோ மாயாம்ʼ கோ⁴ரரூபாம்ʼ ஸுதா³ருணாம் ॥ 6-94-41 (42956) மோஹயன்ஸமரே த்³ரௌணிம்ʼ மாயாவீ ராக்ஷஸாதி⁴ப:। ததஸ்தே தாவகா: ஸர்வே மாயயா விமுகீ²க்ருʼதா:க ॥ 6-94-42 (42957) அன்யோன்யம்ʼ ஸமபஶ்யந்த நிக்ருʼத்தா மேதி³நீதலே। விசேஷ்டமானா: க்ருʼபணா: ஶோணிதேன பரிப்லுதா: ॥ 6-94-43 (42958) த்³ரோணம்ʼ து³ர்யோத⁴னம்ʼ ஶல்யமஶ்வத்தா²மானமேவ ச। ப்ராயஶஶ்ச மஹேஷ்வாஸா யே ப்ரதா⁴நா: ஸ்ம கௌரவா: ॥ 6-94-44 (42959) வித்⁴வஸ்தா ரதி²ந: ஸர்வே க³ஜாஶ்ச வினிபாதிதா:। ஹயாஶ்சைவ ஹயாரோஹா: ஸன்னிக்ருʼத்தா: ஸஹஸ்ரஶ: ॥ 6-94-45 (42960) தத்³த்³ருʼஷ்ட்வா தாவகம்ʼ ஸைன்யம்ʼ வித்³ருதம்ʼ ஶிபி³ரம்ʼ ப்ரதி। மம ப்ராக்ரோஶதோ ராஜம்ʼஸ்ததா² தே³வவ்ரதஸ்ய ச ॥ 6-94-46 (42961) யுத்⁴யத்⁴வம்ʼ மா பலாயத்⁴வம்ʼ மாயைஷா ராக்ஷஸீ ரணே। க⁴டோத்கசப்ரமுக்தேதி நாதிஷ்ட²ந்த விமோஹிதா: ॥ 6-94-47 (42962) நைவ தே ஶ்ரத்³த³து⁴ர்பீ⁴தா வத³தோராவயோர்வச: । தாம்ʼஶ்ச ப்ரத்³ரவதோ த்³ருʼஷ்ட்வா ஜயம்ʼ ப்ராப்தாஶ்ச பாண்ட³வா: ॥ 6-94-48 (42963) க⁴டோத்கசேன ஸஹிதா: ஸிம்ʼஹனாதா³ந்ப்ரசக்ரிரே । ஶங்க²து³ந்து³பி⁴நிர்கோ⁴ஷை: ஸமந்தான்னேதி³ரே ப்⁴ருʼஶம் ॥ 6-94-49 (42964) ஏவம்ʼ தவ ப³லம்ʼ ஸர்வம்ʼ ஹைடி³ம்பே³ந மஹாத்மனா। ஸூர்யாஸ்தமனவேலாயாம்ʼ ப்ரப⁴க்³நம்ʼ வித்³ருதம்ʼ தி³ஶ: ॥ ॥ 6-94-50 (42965) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி அஷ்டமதி³வஸயுத்³தே⁴ சதுர்னவதிதமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-94-44 த்³ரோணாத்³ரீம்ʼஶ்சாபஶ்யந்தேதி ஸம்ப³ந்த⁴: ॥

6-95-0 (42966) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-95-0x (4177) தஸ்மின்மஹதி ஸங்க்ரந்தே³ ராஜா து³ர்யோத⁴னஸ்ததா³। `பராஜயம்ʼ ராக்ஷஸேன நாம்ருʼஷ்யத பரந்தப:।' கா³ங்கே³யமுபஸங்க³ம்ய வினயேனாபி⁴வாத்³ய ச ॥ 6-95-1 (42967) தஸ்ய ஸர்வம்ʼ யதா²வ்ருʼத்தமாக்²யாதுமுபசக்ரமே। க⁴டோத்கசஸ்ய விஜயமாத்மனஶ்ச பராஜயம் ॥ 6-95-2 (42968) கத²யாமாஸ து³ர்த⁴ர்ஷோ வினி:ஶ்வஸ்ய புன:புன: । அப்³ரவீச்ச ததா³ ராஜன்பீ⁴ஷ்மம்ʼ குருபிதாமஹம் ॥ 6-95-3 (42969) ப⁴வந்தம்ʼ ஸமுபாஶ்ரித்ய த்³ரோணம்ʼ சைவ பிதாமஹ । பாண்ட³வைர்விக்³ரஹோ கோ⁴ர: ஸமாரப்³தோ⁴ மயா ப்ரபோ⁴ ॥ 6-95-4 (42970) ஏகாத³ஶ ஸமாக்²யாதா அக்ஷௌஹிண்யஶ்ச யா மம। நிதே³ஶே தவ திஷ்ட²ந்தி மயா ஸார்த⁴ம்ʼ பரந்தப ॥ 6-95-5 (42971) ஸோ(அ)ஹம்ʼ ப⁴ரதஶார்தூ³ல பீ⁴மஸேனபுரோக³மை: । க⁴டோத்கசம்ʼ ஸமாஶ்ரித்ய பாண்ட³வைர்யுதி⁴ நிர்ஜித: ॥ 6-95-6 (42972) தன்மே த³ஹதி கா³த்ராணி ஶுஷ்கவ்ருʼக்ஷமிவானல: । ததி³ச்சா²மி மஹாபா⁴க³ த்வத்ப்ரஸாதா³த்பரந்தப ॥ 6-95-7 (42973) ராக்ஷஸாபஶத³ம்ʼ ஹந்தும்ʼ ஸ்வயமேவ பிதாமஹ । த்வாம்ʼ ஸமாஶ்ரித்ய து³ர்த⁴ர்ஷம்ʼ தன்மே கர்தும்ʼ த்வமர்ஹஸி ॥ 6-95-8 (42974) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-95-9x (4178) ஏதச்ச்²ருத்வா து வசனம்ʼ ராஜ்ஞோ ப⁴ரதஸத்தம। து³ர்யோத⁴னமித³ம்ʼ வாக்யம்ʼ பீ⁴ஷ்ம: ஶாந்தனவோ(அ)ப்³ரவீத் ॥ 6-95-9 (42975) ஶ்ருʼணு ராஜன்மம வசோ யத்த்வாம்ʼ வக்ஷ்யாமி கௌரவ। யதா² த்வயா மஹாராஜ வர்திதவ்யம்ʼ பரந்தப ॥ 6-95-10 (42976) ஆத்மா ரக்ஷ்யஸ்த்வயா தாத ஸர்வாவஸ்தா²ஸ்வரிந்த³ம। த⁴ர்மராஜேன ஸங்க்³ராமஸ்த்வயா கார்ய: ஸதா³(அ)னக⁴ ॥ 6-95-11 (42977) அர்ஜுனேன யமாப்⁴யாம்ʼ வா பீ⁴மஸேனேன வா புன: । அன்யைர்வா ப்ருʼதி²வீபாலை ராஜா ராஜானம்ருʼச்ச²தி ॥ 6-95-12 (42978) ந து கார்யஸ்த்வயா ராஜன்ஹைடி³ம்பே³ந து³ராத்மா। அஹம்ʼ த்³ரோண: க்ருʼபோ த்³ரௌணி: க்ருʼதவர்மா ச ஸாத்வத:। ஶல்யஶ்ச வ்ருʼஷஸேனஶ்ச விகர்ணஶ்ச மஹாரத²: ॥ 6-95-13 (42979) ஶேஷாஶ்ச ப்⁴ராதரஸ்த்வன்யே து³:ஶாஸனபுரோக³மா:। த்வத³ர்தே² ப்ரதியோத்ஸ்யாமோ ராக்ஷஸம்ʼ தம்ʼ மஹாப³லம் ॥ 6-95-14 (42980) ரௌத்³ரே தஸ்மின்ராக்ஷஸேந்த்³ரே யதி³ தே ஹ்ருʼச்ச²யோ மஹான் । அயமாக³ச்ச²து ரணம்ʼ தஸ்ய யுத்³தா⁴ய து³ர்மதே: ॥ 6-95-15 (42981) ப⁴க³த³த்தோ மஹீபால: புரந்த³ரஸமோ யுதி⁴ । ஏதாவது³க்த்வா ராஜானம்ʼ ப⁴க³த³த்தமதா²ப்³ரவீத் ॥ 6-95-16 (42982) ஸமக்ஷம்ʼ பார்தி²வேந்த்³ரஸ்ய வாக்யம்ʼ வாக்யவிஶாரத³:। க³ச்ச² ஶீக்⁴ரம்ʼ மஹாராஜ ஹைடி³ம்ப³ம்ʼ யுத்³த⁴து³ர்மத³ம் ॥ 6-95-17 (42983) வாரயஸ்வ ரணே யத்தோ மிஷதாம்ʼ ஸர்வத⁴ன்வினாம் । ராக்ஷஸம்ʼ க்ரூரகர்மாணம்ʼ யதே²ந்த்³ரஸ்தாரகம்ʼ புரா ॥ 6-95-18 (42984) தவ தி³வ்யானி சாஸ்த்ராணி விக்ரமஶ்ச பரந்தப । ஸமாக³மஶ்ச ப³ஹுபி⁴: புரா(அ)பூ⁴த³மரை: ஸஹ ॥ 6-95-19 (42985) த்வம்ʼ தஸ்ய ந்ருʼபஶார்தூ³ல ப்ரதியோத்³தா⁴ மஹாஹவே । ஸ்வப³லேனாவ்ருʼதோ க³ச்ச² ஜஹி ராக்ஷஸபுங்க³வம் ॥ 6-95-20 (42986) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-95-21x (4179) ஏதச்ச்²ருத்வா து வசனம்ʼ பீ⁴ஷ்மஸ்ய ப்ருʼதனாபதே:। ப்ரயயௌ ஸிம்ʼஹனாதே³ந பரானபி⁴முக²கோ த்³ருதம் ॥ 6-95-21 (42987) தமாபதந்தம்ʼ ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய க³ர்ஜந்தமிவ தோயத³ம் । அப்⁴யவர்தந்த ஸங்க்ருத்³தா⁴: பாண்ட³வானாம்ʼ மஹாரதா²: ॥ 6-95-22 (42988) பீ⁴மஸேனோ(அ)பி⁴மன்யுஶ்ச ராக்ஷஸஶ்ச க⁴டோத்கச: । த்³ரௌபதே³யா: ஸத்யத்⁴ருʼதி: க்ஷத்ரதே³வஶ்ச பா⁴ரத ॥ 6-95-23 (42989) சேதி³போ வஸுதா³நஶ்ச த³ஶார்ணாதி⁴பதிஸ்ததா² । ஸுப்ரதீகேன தாம்ʼஶ்சாபி ப⁴க³த³த்தோ(அ)ப்யுபாத்³ரவத் ॥ 6-95-24 (42990) தத: ஸமப⁴வத்³யுத்³த⁴ம்ʼ கோ⁴ரரூபம்ʼ ப⁴யானகம்। பாண்டூ³நாம்ʼ ப⁴க³த³த்தேன யமராஷ்ட்ரவிவர்த⁴னம் ॥ 6-95-25 (42991) ப்ரயுக்தா ரதி²பி⁴ர்பா³ணா பீ⁴மவேகா³: ஸுதேஜனா: । தே நிபேதுர்மஹாராஜ நாகே³ஷு ச ரதே²ஷு ச ॥ 6-95-26 (42992) ப்ரபி⁴ந்னாஶ்ச மஹானாகா³ வினீதா ஹஸ்திஸாதி³பி⁴: । பரஸ்பரம்ʼ ஸமாஸாத்³ய ஸம்ʼநிபேதுரபீ⁴தவத் ॥ 6-95-27 (42993) மதா³ந்தா⁴ ரோஷஸம்ʼரப்³தா⁴ விஷாணாக்³ரைர்மஹாஹவே । பி³பி⁴து³ர்த³ந்தமுஸலை: ஸமாஸாத்³ய பரஸ்பரம் ॥ 6-95-28 (42994) ஹயாஶ்ச சாமராபீடா³: ப்ராஸபாணிபி⁴ராஸ்தி²தா: । சோதி³தா: ஸாதி³பி⁴: க்ஷிப்ரம்ʼ நிஜக்⁴ருரிதரேதரம் ॥ 6-95-29 (42995) பாதா³தாஶ்ச பதா³த்யோகை⁴ஸ்தாடி³தா: ஶக்திதோமரை:। ந்யபதந்த ததா³ பூ⁴மௌ ஶதஶோ(அ)த² ஸஹஸ்ரஶ: ॥ 6-95-30 (42996) ரதி²நஶ்ச ரதா²கம்ʼஶ்சித்ரான்கர்ணினாலீகதோமரை: । நிஹத்ய ஸமரே வீரான்ஸிம்ʼஹனாதா³ந்வினேதி³ரே ॥ 6-95-31 (42997) தஸ்மிம்ʼஸ்ததா² வர்தமானே ஸங்க்³ராமே ரோமஹர்ஷணே । ப⁴க³தத்தோ மஹேஷ்வாஸோ பீ⁴மஸேனமதா²த்³ரவத் ॥ 6-95-32 (42998) குஞ்ஜரேண ப்ரபி⁴ந்னேன ஸப்ததா⁴ ஸ்ரவதா மத³ம்। பர்வதேன யதா² தோயம்ʼ ஸ்ரவமாணேன ஸர்வஶ: ॥ 6-95-33 (42999) கிரஞ்ச²ரஸஹஸ்ராணி ஸுப்ரதீகஶிரோக³த: । ஐராவதஸ்தோ² மக⁴வான்வாரிதா⁴ரா இவானக⁴ ॥ 6-95-34 (43000) ஸ பீ⁴மம்ʼ ஶரதா⁴ராபி⁴ஸ்தாஜயாமாஸ பார்தி²வ: । பர்வதம்ʼ வாரிதா⁴ராபி⁴ஸ்தபாந்தே ஜலதோ³ யதா² ॥ 6-95-35 (43001) பீ⁴மஸேனஸ்து ஸங்க்ருத்³த⁴: பாத³ரக்ஷான்பர:ஶதான்। நிஜகா⁴ந மஹேஷ்வாஸ: ஸம்ʼரப்³த⁴: ஶரவ்ருʼஷ்டிபி⁴: ॥ 6-95-36 (43002) தாந்த்³ருʼஷ்ட்வா நிஹதான்க்ருத்³தோ⁴ ப⁴க³த³த்த: ப்ரதாபவான் । சோத³யாமாஸ நாகே³ந்த்³ரம்ʼ பீ⁴மஸேனரத²ம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-95-37 (43003) ஸ நாக³: ப்ரேஷிதஸ்தேன பா³ணோ ஜ்யாசோதி³தோ யதா²। அப்⁴யதா⁴வத வேகே³ந பீ⁴மஸேனபுரோக³மா: ॥ 6-95-38 (43004) தமாபதந்தம்ʼ ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய பாண்ட³வானாம்ʼ மஹாரதா²:। அப்⁴யவர்தந்த வேகே³ந பீ⁴மஸேனபுரோக³மா: ॥ 6-95-39 (43005) கேகயாஶ்சாபி⁴மன்யுஶ்ச த்³ரௌபதே³யாஶ்ச ஸர்வஶ:। த³ஶார்ணாதி⁴பதி: ஶூர: க்ஷத்ரதே³வஶ்ச மாரிஷ ॥ 6-95-40 (43006) சேதி³போ த்⁴ருʼஷ்டகேதுஶ்ச ஸம்ʼரப்³தா⁴: ஸர்வ ஏவ தே। உத்தமாஸ்த்ராணி தி³வ்யானி த³ர்ஶயந்தோ மஹாப³லா: ॥ 6-95-41 (43007) தமேகம்ʼ குஞ்ஜரம்ʼ க்ருத்³தா⁴: ஸமந்தாத்பர்யவாரயன் । ஸ வித்³தோ⁴ ப³ஹுபி⁴ர்பா³ணைர்வ்யரோசத மஹாத்³விப: ॥ 6-95-42 (43008) ஸஞ்ஜாதருதி⁴ரோத்பீடோ³ தா⁴துசித்ர இவாத்³ரிராட்। த³ஶார்ணாதி⁴பதிஶ்சா(அ)பி க³ஜம்ʼ பூ⁴மித⁴ரோபமம் ॥ 6-95-43 (43009) ஸமாஸ்தி²தோ(அ)பி⁴து³த்³ராவ ப⁴க³த³த்தஸ்ய வாரணம்। தமாபதந்தம்ʼ ஸமரே ஜக³ம்ʼ ஜக³பதி: ஸ ச ॥ 6-95-44 (43010) த³தா⁴ர ஸுப்ரதீகோ(அ)பி வேலேவ மகராலயம் । வாரிதம்ʼ ப்ரேக்ஷ்ய நாகே³ந்த்³ரம்ʼ த³ஶார்ணஸ்ய மஹாத்மன: ॥ 6-95-45 (43011) ஸாது⁴ஸாத்⁴விதி ஸைன்யானி த்வதீ³யான்யப்⁴யபூஜயன் । தத: ப்ராக்³ஜ்யோதிஷ: க்ருத்³த⁴ஸ்தோமரான்வை சதுர்த³ஶ ॥ 6-95-46 (43012) ப்ராஹிணோத்தஸ்ய நாக³ஸ்ய ப்ரமுகே² ந்ருʼபஸத்தம। தஸ்ய கும்ப⁴பரித்ராணாம்ʼ ஶாதகும்ப⁴பரிஷ்க்ருʼதம் ॥ 6-95-47 (43013) விதா³ர்ய ப்ராவிஶன்க்ஷிப்ரம்ʼ வல்மீகமிவ பன்னகா³:। ஸ கா³ட⁴வித்³தோ⁴ வ்யதி²தோ நாகோ³ ப⁴ரதஸத்தம ॥ 6-95-48 (43014) உபாவ்ருʼத்தமத³: க்ஷிப்ரமப்⁴யவர்தத வேகி³ந: । ஸ ப்ரது³த்³ராவ வேகே³ந ப்ரணத³ன்பை⁴ரவம்ʼ ரவம் ॥ 6-95-49 (43015) ஸம்ʼமர்த³மான: ஸ்வப³லம்ʼ வாயுர்வ்ருʼக்ஷானிவௌஜஸா । தஸ்மின்பராஜிதே நாகே³ பாண்ட³வானாம்ʼ மஹாரதா²: ॥ 6-95-50 (43016) ஸிம்ʼஹனாத³ம்ʼ வினத்³யோச்சைர்யுத்³தா⁴யைவாவதஸ்தி²ரே । ததோ பீ⁴மம்ʼ புரஸ்க்ருʼத்ய ப⁴க³த³த்தமுபாத்³ரவன் ॥ 6-95-51 (43017) கிரந்தோ விவிதா⁴ந்பா³ணாஞ்ஶஸ்த்ராணி விவிதா⁴நி ச। தேஷாமாபததாம்ʼ ராஜன்ஸங்க்ருத்³தா⁴நாமமர்ஷிணாம் ॥ 6-95-52 (43018) ஶ்ருத்வா ஸ நினத³ங்க கோ⁴ரமமர்ஷாத்³க³தஸாத்⁴வஸ: । ப⁴க³த³த்தோ மஹேஷ்வாஸ: ஸ்வனாக³ம்ʼ ப்ரத்யசோத³யத் ॥ 6-95-53 (43019) அங்குஶாங்கு³ஷ்ட²னுதி³த: ஸ க³ஜப்ரவரோ யுதி⁴। தஸ்மின்க்ஷணே ஸமப⁴வத்ஸாம்ʼவர்தக இவானல: ॥ 6-95-54 (43020) ரத²ஸங்கா⁴ம்ʼஸ்ததா² நாகா³ந்ஹயாம்ʼஶ்ச ஹயஸாதி³ந: । பாதா³தாம்ʼஶ்ச ஸுஸங்க்ருத்³த⁴: ஶதஶோ(அ)த² ஸஹஸ்ரஶ:க ॥ 6-95-55 (43021) அம்ருʼத்³கா³த்ஸமரே நாக³: ஸம்ப்ரதா⁴வம்ʼஸ்ததஸ்தத:। தேன ஸம்ʼலோட்³யமானம்ʼ து பாண்ட³வானாம்ʼ ப³லம்ʼ மஹத் ॥ 6-95-56 (43022) ஸஞ்சுகோச மஹாராஜ சர்மேவாக்³நௌ ஸமாஹிதம் । ப⁴க்³நம்ʼ து ஸ்வப³லம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா ப⁴க³த³த்தேன தீ⁴மதா ॥ 6-95-57 (43023) க⁴டோத்கசோ(அ)த² ஸங்க்ருத்³தோ⁴ ப⁴க³த³த்தமுபாத்³ரவத்। விகட: பருஷோ ராஜந்தீ³ப்தாஸ்யோ தீ³ப்தலோசன: ॥ 6-95-58 (43024) ரூபம்ʼ விபீ⁴ஷணம்ʼ க்ருʼத்வா ரோஷேண ப்ரஜ்வலன்னிவ । ஜக்³ராஹ விமலம்ʼ ஶூலம்ʼ கி³ரீணாமபி தா³ரணம் ॥ 6-95-59 (43025) நாக³ம்ʼ ஜிகா⁴ம்ʼஸு: ஸஹஸா சிக்ஷேப ச மஹாப³ல:। ஸ விஸ்பு²லிங்க³மாலாபி⁴: ஸமந்தாத்பரிவேஷ்டிதம் ॥ 6-95-60 (43026) தமாபதந்தம்ʼ ஸஹஸா த்³ருʼஷ்ட்வா ப்ராக்³ஜ்யோதிஷோ ந்ருʼப: । சிக்ஷேப ருசிரம்ʼ தீக்ஷ்ணமர்த⁴சந்த்³ரம்ʼ ஸுதா³ருணம் ॥ 6-95-61 (43027) சிச்சே²த³ தன்மஹச்சூ²லம்ʼ தேன பா³ணேன வேக³வான் । உத்பபாத த்³விதா⁴ ச்சி²ந்னம்ʼ ஶூலம்ʼ ஹேமபரிஷ்க்ருʼதம் ॥ 6-95-62 (43028) மஹாஶனிர்யதா² ப்⁴ரஷ்டா ஶக்ரமுக்தா நபோ⁴க³தா । ஶூலம்ʼ நிபதிதம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா த்³விதா⁴ க்ருʼத்தம்ʼ ச பார்தி²வ: ॥ 6-95-63 (43029) ருக்மத³ண்டா³ம்ʼ மஹாஶக்திம்ʼ ஜக்³ராஹாக்³நிஶிகோ²பமான் । சிக்ஷேப தாம்ʼ ராக்ஷஸஸ்ய திஷ்டி²திஷ்டே²தி சாப்³ரவீத் ॥ 6-95-64 (43030) தாமாபதந்தீம்ʼ ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய வியத்ஸ்தா²மஶனீமிவ । உத்பத்ய ராக்ஷஸஸ்தூர்ணம்ʼ ஜக்³ராஹ ச நனாத³ ச ॥ 6-95-65 (43031) ப³ப⁴ஞ்ஜ சைனாம்ʼ த்வரிதோ ஜானுன்யாரோப்ய பா⁴ரத। பஶ்யத: பார்தி²வேந்த்³ரஸ்ய தத³த்³பு⁴தமிவாப⁴வத் ॥ 6-95-66 (43032) தத³வேக்ஷ்ய க்ருʼதம்ʼ கர்ம ராக்ஷஸேன ப³லீயஸா। தி³வி தே³வா: ஸக³ந்த⁴ர்வா முனயஶ்சாபி விஸ்மிதா: ॥ 6-95-67 (43033) பாண்ட³வாஶ்ச மஹாராஜ பீ⁴மஸேனபுரோக³மா: । ஸாது⁴ஸாத்⁴விதி நாதே³ந ப்ருʼதி²வீமன்வனாத³யன் ॥ 6-95-68 (43034) தம்ʼ து ஶ்ருத்வா மஹானாத³ம்ʼ ப்ரஹ்ருʼஷ்டானாம்ʼ மஹாத்மனாம் । நாம்ருʼஷ்யத மஹேஷ்வாஸோ ப⁴க³த³த்த: ப்ரதாபவான் ॥ 6-95-69 (43035) ஸ விஷ்பா²ர்ய மஹச்சாபமிந்த்³ராஶானிஸமப்ரப⁴ம் । அபி⁴து³த்³ராவ வேகே³ந பாண்ட³வானாம்ʼ மஹாரதா²ந் ॥ 6-95-70 (43036) விஸ்ருʼஜன்விமலாம்ʼஸ்தீக்ஷ்ணான்னாராசாஞ்ஜ்வலனப்ரபா⁴ந் । பீ⁴மமேகேன விவ்யாத⁴ ராக்ஷஸம்ʼ நவபி⁴: ஶரை: ॥ 6-95-71 (43037) அபி⁴மன்யும்ʼ த்ரிபி⁴ஶ்சைவ கேகயான்பஞ்ச பஞ்சபி⁴: । பூர்ணாயதவிஸ்ருʼஷ்டேன ஶரேணானதபர்வணா ॥ 6-95-72 (43038) பி³பே⁴த³ த³க்ஷிணம்ʼ பா³ஹும்ʼ க்ஷத்ரேத³வஸ்ய சாஹவே । பபாத ஸஹஸா தஸ்ய ஸஶரம்ʼ த⁴னுருத்தமம் ॥ 6-95-73 (43039) த்³ரௌபதே³யாம்ʼஸ்தத: பஞ்ச பஞ்சபி⁴: ஸமதாட³யத் । பீ⁴மஸேனஸ்ய ச க்ரோதா⁴ந்னிஜகா⁴ந துரங்க³மான் ॥ 6-95-74 (43040) த்⁴வஜம்ʼ கேஸரிணம்ʼ சாஸ்ய சிச்சே²த³ விஶிகை²ஸ்த்ரிபி⁴: । நிர்பி³பே⁴த³ த்ரிபி⁴ஶ்சான்யை: ஸாரதி²ம்ʼ சாஸ்ய பத்ரிபி⁴: ॥ 6-95-75 (43041) ஸ கா³ட⁴வித்³தோ⁴ வ்யதி²தோ ரதோ²பஸ்த² உபாவிஶத் । விஶோகோ ப⁴ரதஶ்ரேஷ்ட² ப⁴க³த³த்தேன ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-95-76 (43042) ததோ பீ⁴மோ மஹாபா³ஹுர்விரதோ² ரதி²நாம்ʼ வர: । க³தா³ம்ʼ ப்ரக்³ருʼஹ்ய வேகே³ந ப்ரசஸ்கந்த³ ரதோ²த்தமாத் ॥ 6-95-77 (43043) தமுத்³யதக³த³ம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா ஸஶ்ருʼங்க³மிவ பர்வதம் । தாவகானாம்ʼ ப⁴யம்ʼ கோ⁴ரம்ʼ ஸமபத்³யத பா⁴ரத ॥ 6-95-78 (43044) ஏதஸ்மின்னேவ காலே து பாண்ட³வ: க்ருʼஷ்ணஸாரதி²: । ஆஜகா³ம மஹாராஜ நிக்⁴நஞ்ஶத்ரூன்ஸமந்தத: ॥ 6-95-79 (43045) யத்ர தௌ புருஷவ்யாக்⁴ரௌ பிதாபுத்ரௌ மஹாப³லௌ । ப்ராக்³ஜ்யோதிஷேண ஸம்ʼயுக்தௌ பீ⁴மஸேனக⁴டோத்கசௌ ॥ 6-95-80 (43046) த்³ருʼஷ்ட்வா ச பாண்ட³வோ ப்⁴ராத்ரூʼன்யுத்⁴யமானான்மஹாரதா²ந் । த்வரிதோ ப⁴ரதஶ்ரேஷ்ட² தத்ராயுத்⁴யத்கிரஞ்ச²ரான் ॥ 6-95-81 (43047) ததோ து³ர்யோத⁴னோ ராஜா த்வரமாணோ மஹாரத²: । ஸேனாமசோத³யத்க்ஷிப்ரம்ʼ ரத²னாகா³ஶ்வஸங்குலாம் ॥ 6-95-82 (43048) தாமாபதந்தீம்ʼ ஸஹஸா கௌரவாணாம்ʼ மஹாசமூம் । அபி⁴து³த்³ராவ வேகே³ந பாண்ட³வ: ஶ்வேதவாஹன: ॥ 6-95-83 (43049) ப⁴க³த³த்தஶ்ச ஸமரே தேன நாகே³ந பா⁴ரத। விம்ருʼத்³க³ன்பாண்ட³வப³லம்ʼ யுதி⁴ஷ்டி²ரமுபாத்³ரவத் ॥ 6-95-84 (43050) ததா³ஸீத்ஸுமஹத்³யுத்³த⁴ம்ʼ ப⁴க³த³த்தஸ்ய மாரிஷ। பாஞ்சாலை: பாண்ட³வேயைஶ்ச கேகயைஶ்சோத்³யதாயுதை⁴: ॥ 6-95-85 (43051) பீ⁴மஸேனோ(அ)பி ஸமரே தாவுபௌ⁴ கேஶவார்ஜினௌ । அஶ்ராவயத்³யதா²வ்ருʼத்தமிராவத்³வத⁴துத்தமம் ॥ ॥ 6-95-86 (43052) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி அஷ்டமதி³வஸயுத்³தே⁴ பஞ்சனவதிதமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-95-4 ப⁴வந்தம்ʼ ஸமுபாஶ்ரித்ய வாஸுதே³வம்ʼ யதா² பரை: இதி ஜ²o பாட²:। ட³ பாடே² அயமர்த²ஶ்லோகோ நாஸ்தி॥ 6-95-15 அனுஶய இதி பாடே² பஶ்சாத்தாப: ॥ 6-95-77 ப்ரசஸ்கந்த³ அவததார ॥

6-96-0 (43053) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-96-0x (4180) புத்ரம்ʼ வினிஹதம்ʼ ஶ்ருத்வா இராவந்தம்ʼ த⁴ன·ஞ்ஜய:। து³:கே²ந மஹதா(அ)(அ)விஷ்டோ நி:ஶ்வஸன்பன்னகோ³ யதா² ॥ 6-96-1 (43054) அப்³ரவீத்ஸமரே ராஜன்வாஸுதே³வமித³ம்ʼ வச:। இத³ம்ʼ நூனம்ʼ மஹாப்ராஜ்ஞோ விது³ரோ த்³ருʼஷ்டவான்புரா ॥ 6-96-2 (43055) குரூணாம்ʼ பாண்ட³வானாம்ʼ ச க்ஷயம்ʼ கோ⁴ரம்ʼ மஹாமதி:க । ஸ ததோ நிவாரிதவாந்த்⁴ருʼதராஷ்ட்ரம்ʼ ஜனேஶ்வரம் ॥ 6-96-3 (43056) அன்யே ச ப³ஹவோ வீரா: ஸங்க்³ராமே மது⁴ஸூத³ன। நிஹதா: கௌரவை: ஸங்க்²யே ததா²(அ)ஸ்மாபி⁴ஶ்ச கௌரவா: ॥ 6-96-4 (43057) அர்த²ஹேதோர்னரஶ்ரேஷ்ட² க்ரியதே கர்ம குத்ஸிதம்। தி⁴க³ர்தா²ந்யத்க்ருʼதே ஹ்யேவம்ʼ க்ரியதே ஜ்ஞாதிஸங்க்ஷய: ॥ 6-96-5 (43058) அத⁴னஸ்ய ம்ருʼதம்ʼ ஶ்ரேயோ ந ச ஜ்ஞாதிவதா⁴த்³வனம் । கிம்ʼ நு ப்ராப்ஸ்யாமஹே க்ருʼஷ்ண ஹத்வா ஜ்ஞாதீன்ஸமாக³தான் ॥ 6-96-6 (43059) து³ர்யோத⁴னாபராதே⁴ந ஶகுனே: ஸௌப³லஸ்ய ச। க்ஷத்ரியா நித⁴னம்ʼ யாந்தி கர்ணது³ர்மந்த்ரிதேன ச ॥ 6-96-7 (43060) இதா³நீம்ʼ ச விஜானாமி ஸுக்ருʼதம்ʼ மது⁴ஸூத³ன। க்ருʼதம்ʼ ராஜ்ஞா மஹாபா³ஹோ யாசதா த ஸுயோத⁴னம் ॥ 6-96-8 (43061) ராஜ்யார்த⁴ம்ʼ பஞ்ச வா க்³ராமான்னாகார்ஷீத்ஸ ச து³ர்மதி:க । த்³ருʼஷ்ட்வா ஹி க்ஷத்ரியாஞ்ஶூராஞ்ஶயானாந்த⁴ரணீதலே ॥ 6-96-9 (43062) நிந்தா³மி ப்⁴ருʼஶமாத்மானம்ʼ தி⁴க³ஸ்து க்ஷத்ரிஜீவிகாம் । அஶக்தமிதி மாமேதே ஜ்ஞாஸ்யந்தே க்ஷத்ரியா ரணே ॥ 6-96-10 (43063) ஏதத³ர்த²ம்ʼ மயா யுத்³த⁴ம்ʼ ரோசிதம்ʼ மது⁴ஸூத³ன। ஸஞ்சோத³ய ஹயாஞ்ஶீக்⁴ரம்ʼ தா⁴ர்தராஷ்ட்ரசமூம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-96-11 (43064) ப்ரதரிஷ்யே மஹாபாரம்ʼ பு⁴ஜாப்⁴யாம்ʼ ஸமரோத³தி⁴ம் । நாயம்ʼ க்லீபா³யிதும்ʼ காலோ வித்³யதே மாத⁴வ க்வசித் ॥ 6-96-12 (43065) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-96-13x (4181) ஏவமுக்தஸ்து பார்தே²ந கேஶவ: பரவீரஹா। சோத³யாமாஸ தானஶ்வான்பாண்டு³ரான்வாதரம்ʼஹஸ: ॥ 6-96-13 (43066) அத² ஶப்³தோ³ மஹானாஸீத்தவ ஸைன்யஸ்ய பா⁴ரத। மாருதோத்³தூ⁴தவேக³ஸ்ய ஸாக³ரஸ்யேவ பர்வணி ॥ 6-96-14 (43067) அபராஹ்ணே மஹாராஜ ஸங்க்³ராம: ஸமபத்³யத । பர்ஜன்யஸமனிர்கோ⁴ஷோ பீ⁴ஷ்மஸ்ய ஸஹ பாண்ட³வை: ॥ 6-96-15 (43068) ததோ ராஜம்ʼஸ்தவ ஸுதா பீ⁴மஸேனமுபாத்³ரவன் । பரிவார்ய ரணே த்³ரோணம்ʼ வஸவோ வாஸவம்ʼ யதா² ॥ 6-96-16 (43069) தத: ஶாந்தனவோ பீ⁴ஷ்ம: க்ருʼபஶ்ச ரதி²நாம்ʼ வர:। ப⁴க³த³த்த: ஸுஶர்மா ச த⁴னஞ்ஜயமுபாத்³ரவன் ॥ 6-96-17 (43070) ஹார்தி³க்யோ பா³ஹ்லிகஶ்சைவ ஸாத்யகிம்ʼ ஸமபி⁴த்³ருதௌ । அம்ப³ஷ்ட²கஸ்து ந்ருʼபதிரபி⁴மன்யுமவஸ்தி²த: ॥ 6-96-18 (43071) ஶேஷாஸ்த்வன்யே மஹாராஜ ஶேஷானேவ மஹாரதா²ந் । தத: ப்ரவவ்ருʼதே யுத்³த⁴ம்ʼ கோ⁴ரரூபம்ʼ ப⁴யாவஹம் ॥ 6-96-19 (43072) `பீ⁴மஸேனஸ்து ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய புத்ராம்ʼஸ்தவ விஶாம்பதே'। ப்ரஜஜ்வால ரணே க்ருத்³தோ⁴ ஹவிஷா ஹவ்யவாடி³வ ॥ 6-96-20 (43073) புத்ராஸ்து தவ கௌந்தேயம்ʼ சா²த³யாஞ்சக்ரிரே ஶரை:। ப்ராவ்ருʼஷீவ மஹாராஜ ஜலதா³ இவ பர்வதம் ॥ 6-96-21 (43074) ஸ ச்சா²த்³யமானோ ப³ஹுதா⁴ புத்ரைஸ்தவ விஶாம்பதே । ஸ்ருʼக்விணீ ஸம்ʼலிஹன்வீர: ஶார்தூ³ல இவ த³ர்பித: ॥ 6-96-22 (43075) வ்யூடோ⁴ரஸ்கஸ்ததோ பீ⁴ம: போத²யாமாஸ பார்தி²வம் । க்ஷுரப்ரேண ஸுதீக்ஷ்ணேன ஸுமுக்தேன மஹாரணே ॥ 6-96-23 (43076) தாட³யாமாஸ ஸங்க்ருத்³த⁴: ஸோ(அ)ப⁴வத்³வ்யதி²தேந்த்³ரிய: । அபரேண து ப⁴ல்லேன பீதேன நிஶிதேன து। அபாதயத்குண்ட³லிதம்ʼ ஸிம்ʼஹ: க்ஷுத்³ரம்ருʼக³ம்ʼ யதா² ॥ 6-96-24 (43077) தத: ஸுனிஶிதான்பா³ணான்பீ⁴மஸேன: ஶிலாஶிதான் । ஸ ஸப்த ஸந்த³தே⁴ ஹந்தும்ʼ புத்ராஸ்தே ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-96-25 (43078) ப்ரேஷிதா பி⁴மஸேனேன ஶராஸ்தே த்³ருʼட⁴த⁴ன்வனா । அபாதயந்த புத்ராம்ʼஸ்தே ரதே²ப்⁴ய: ஸுமஹாரதா²ந் ॥ 6-96-26 (43079) அனாத்⁴ருʼஷ்டிம்ʼ குண்ட³பே⁴தி³ம்ʼ விராஜம்ʼ தீ³ப்தலோசனம் । தீ³ர்க⁴பா³ஹும்ʼ ஸுபா³ஹும்ʼ ச ததை²வ மகரத்⁴வஜம் ॥ 6-96-27 (43080) ப்ரபதந்திஸ்ம வீராஸ்தே விரேஜுர்ப⁴ரதர்ஷப⁴। வஸந்தே புஷ்பஶப³லா: கிம்ʼஶுகா: பதிதா இவ ॥ 6-96-28 (43081) தத: ப்ரது³த்³ருவு: ஶேஷாஸ்தவ புத்ரா மஹாஹவே । தம்ʼ காலமிவ மன்யந்தோ பீ⁴மஸேனம்ʼ மஹாப³லம் ॥ 6-96-29 (43082) த்³ரோணஸ்து ஸமரே வீரம்ʼ நிர்த³ஹனக்தம்ʼ ஸுதாம்ʼஸ்தவ । யதா²த்³ரிம்ʼ வாரிதா⁴ராபி⁴: ஸமந்தாத்³வ்யகிரச்ச²ரை: ॥ 6-96-30 (43083) தத்ராத்³பு⁴தமபஶ்யாம குந்தீபுத்ரஸ்ய பௌருஷம் । த்³ரோணேன வார்யமாணோ(அ)பி நிஜக்⁴நே யத்ஸுதாம்ʼஸ்தவ ॥ 6-96-31 (43084) யதா² கோ³வ்ருʼஷபோ⁴ வர்ஷம்ʼ ஸந்தா⁴ரயதி ஸ்வாத்பதத் । பீ⁴மஸ்ததா² த்³ரோணமுக்தம்ʼ ஶரவர்ஷமதீ³த⁴ரத் ॥ 6-96-32 (43085) அத்³பு⁴தம்ʼ ச மஹாராஜ தத்ர சக்ரே வ்ருʼகோத³ர: । யத்புத்ராம்ʼஸ்தே(அ)வதீ⁴த்ஸங்க்²யே த்³ரோணம்ʼ சைவ ந்யவாரயத் ॥ 6-96-33 (43086) புத்ரேஷு தவ வீரேஷு சிக்ரீடா³ர்ஜுனபூர்வஜ: । ம்ருʼகே³ஷ்விவ மஹாராஜ சரன்வ்யாக்⁴ரோ மஹாப³ல: ॥ 6-96-34 (43087) யதா² ஹி பஶுமத்⁴யஸ்தோ² த்³ராவயேத பஶூன்வ்ருʼக: । வ்ருʼகோத³ரஸ்தவ ஸுதாம்ʼஸ்ததா² வ்யத்³ராவயத்³ரணே ॥ 6-96-35 (43088) கா³ங்கே³யோ ப⁴க³த³த்தஶ்ச கோ³தமஶ்ச மஹாரதா²: । பாண்ட³வம்ʼ ரப⁴ஸம்ʼ யுத்³தே⁴ வாரயாமாஸுரர்ஜுனம் ॥ 6-96-36 (43089) அஸ்த்ரைரஸ்த்ராணி ஸம்ʼவார்ய தேஷாம்ʼ ஸோ(அ)திரதோ² ரணே ப்ரவீராம்ʼஸ்தவ ஸைன்யேஷு ப்ரேஷயாமாஸ ம்ருʼத்யவே ॥ 6-96-37 (43090) அபி⁴மன்யுஸ்து ராஜானமம்ப³ஷ்ட²ம்ʼ லோகவிஶ்ருதம் । விரத²ம்ʼ ரதி²நாம்ʼ ஶ்ரேஷ்ட²ம்ʼ காரயாமாஸ ஸாயகை: ॥ 6-96-38 (43091) விரதோ² வத்⁴யமானஸ்து ஸௌப⁴த்³ரேண யஶஸ்வினா । அவப்லுத்ய ரதா²த்தூர்ணமம்ப³ஷ்டோ² வஸுதா⁴தி⁴ப: ॥ 6-96-39 (43092) அஸிம்ʼ சிக்ஷேப ஸமரே ஸௌப⁴த்³ரஸ்ய மஹாத்மன: । ஆருரோஹ ரத²ம்ʼ சைவ ஹார்தி³க்யஸ்ய மஹாப³ல: ॥ 6-96-40 (43093) ஆபதந்தம்ʼ து நிஸ்த்ரிம்ʼஶம்ʼ யுத்³த⁴மார்க³விஶாரத³: । லாக⁴வாத்³வ்யம்ʼஸயாமாஸ ஸௌப⁴த்³ர: பரவீரஹா ॥ 6-96-41 (43094) வ்யம்ʼஸிதம்ʼ வீக்ஷ்ய நிஸ்த்ரிம்ʼஶம்ʼ ஸௌப⁴த்³ரேண ரணே ததா³। ஸாது⁴ஸாத்⁴விதி ஸைன்யானாம்ʼ ப்ரணாதோ³(அ)பூ⁴த்³விஶாம்பதே ॥ 6-96-42 (43095) த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னமுகா²ஸ்த்வன்யே தவ ஸைன்யமயோத⁴யன்। ததை²வ தாவகா: ஸர்வே பாண்டு³ஸைன்யமயோத⁴யன் ॥ 6-96-43 (43096) தத்ராக்ரந்தோ³ மஹானாஸீத்தவ தேஷாம்ʼ ச பா⁴ரத। நிக்⁴நதாம்ʼ த்³ருʼட⁴மன்யோன்யம்ʼ குர்வதாம்ʼ கர்ம து³ஷ்கரம் ॥ 6-96-44 (43097) அன்யோன்யம்ʼ ஹி ரணே ஶூரா: கேஶேஷ்வாக்ஷிஷ்ய மானின:। நக²த³ந்தைரயுத்⁴யந்த முஷ்டிபி⁴ர்ஜானுபி⁴ஸ்ததா² ॥ 6-96-45 (43098) தலைஶ்சைவாத² நிஸ்த்ரிம்ʼஶைர்பா³ஹுபி⁴ஶ்ச ஸுஸம்ʼஸ்தி²தை:। விவரம்ʼ ப்ராப்ய சான்யோன்யமனயன்யமஸாத³னம் ॥ 6-96-46 (43099) ந்யஹனச்ச பிதா புத்ரம்ʼ புத்ரஶ்ச பிதரம்ʼ ததா²। வ்யாகுலீக்ருʼதஸங்கல்பா யுயுது⁴ஸ்தத்ர மானவா: ॥ 6-96-47 (43100) ரணே சாரூணி சாபானி ஹேமப்ருʼஷ்டா²நி மாரிஷ । ஹதானாமபவித்³தா⁴நி கலாபாஶ்ச மஹாத⁴னா: ॥ 6-96-48 (43101) ஜாதரூபமயை: புங்கை² ராஜதைர்னிஶிதா: ஶரா:। தைலதௌ⁴தா வ்யராஜந்த நிர்முக்தபு⁴ஜகோ³பமா: ॥ 6-96-49 (43102) க²ங்கா³ஶ்ச தா³ந்தத்ஸரவோ ஜாதரூபபரிஷ்க்ருʼதா: । சர்மாணி சாபவித்³தா⁴நி ருக்மசித்ராணி த⁴ன்வினாம்ʼ ॥ 6-96-50 (43103) ஸுவர்ணாவிக்ருʼதா: ப்ராஸா: ப்ரப⁴க்³நா ஹேமபூ⁴ஷிதா:। ஜாதரூபமயா யஷ்ட்ய: ஶக்த்யஶ்ச கனகோஜ்ஜ்வலா: ॥ 6-96-51 (43104) அவஸ்கந்தா³ஶ்ச பதிதா முஸலானி கு³ரூணி ச । பரிகா⁴: பட்டஸாஶ்சைவ பி⁴ண்டி³பாலாஶ்ச மாரிஷ ॥ 6-96-52 (43105) பதிதா விவிதா⁴ஶ்சாபாஶ்சித்ரா ஹேமபரிஷ்க்ருʼதா: । குதா² ப³ஹுவிதா⁴காராஶ்சாமரா வ்யஜனானி ச ॥ 6-96-53 (43106) நானாவிதா⁴நி ஶஸ்த்ராணி ப்ரக்³ருʼஹ்ய பதிதா நரா:। ஜீவந்த இவ த்³ருʼஶ்யனதே க³தஸத்த்வா மஹாரதா²: ॥ 6-96-54 (43107) க³ஜாவிமதி²தைர்கா³த்ரைர்முஸலைர்பி⁴ந்னமஸ்தகா:। க³ஜாவாஜிரத²க்ஷுண்ணா: ஶேரதே ஸ்ம நரா: க்ஷிதௌ ॥ 6-96-55 (43108) ததை²வாஶ்வன்ருʼனாகா³நாம்ʼ ஶரீரைர்விப³பௌ⁴ ததா³। ஸஞ்ச²ன்னா வஸுதா⁴ ராஜன்பர்வதைரிவ ஶாதிதை: ॥ 6-96-56 (43109) ஸமரே பதிதைஶ்சைவ ஶக்த்ய்ருʼஷ்டிஶரதோமரை:। நிஸ்த்ரிம்ʼஶை: பட்டஸை: ப்ராஸைரவஸ்கந்தை³: பரஶ்வதை²: ॥ 6-96-57 (43110) பரிகை⁴ர்பி⁴ண்டி³பாலைஶ்ச ஶதக்⁴நீபி⁴ஶ்ச மாரிஷ। ஶரீரை: ஶஸ்த்ரனிர்பி⁴ந்னை: ஸமாஸ்தீர்யத மேதி³நீ ॥ 6-96-58 (43111) விஶப்³தை³ரல்பஶப்³தை³ஶ்ச ஶோணிதௌக³பரிப்லுதை:। க³தாஸுபி⁴ரமித்ரக்⁴ந விப³பௌ⁴ நிசிதா மஹீ ॥ 6-96-59 (43112) ஸதலத்ரை: ஸகேயூரைர்பா³ஹுபி⁴ஶ்சந்த³னோக்ஷிதை: । ஹஸ்திஹஸ்தோபமைஶ்சி²ந்னைரூருபி⁴ஶ்ச தரஸ்வினாம் ॥ 6-96-60 (43113) ப³த்³த⁴சூஜாமணிவரை: ஶிரோபி⁴ஶ்ச ஸகுண்ட³லை: । பாதிதை ருʼஷபா⁴க்ஷாணாம்ʼ ப³பௌ⁴ பா⁴ரத மேதி³நீ ॥ 6-96-61 (43114) கவசை: ஶோணிதாதி³க்³தை⁴ர்விப்ரகீர்ணைஶ்ச காஞ்சனை: । ரராஜ ஸுப்⁴ருʼஶம்ʼ பூ⁴மி: ஶாந்தார்சிர்பி⁴ரிவானலை: ॥ 6-96-62 (43115) விப்ரவித்³தை⁴: கலாபைஶ்ச பதிதைஶ்ச ஶராஸனை: । விப்ரகீர்ணை: ஶரைஶ்சைவ ருக்மபுங்கை²: ஸமந்தத: ॥ 6-96-63 (43116) ரதை²ஶ்ச ஸர்வதோ ப⁴க்³நை: கிங்கிணீஜாலபூ⁴ஷிதை: । வாஜிபி⁴ஶ்ச ஹதைர்பா³ணை: ஸ்ரஸ்தஜிஹ்வை: ஸஶோணிதை: ॥ 6-96-64 (43117) அனுகர்ஷை: பதாகாபி⁴ருபாஸங்கை³ர்த்⁴வஜைரபி । ப்ரவீராணாம்ʼ மஹாஶங்கை²ர்விப்ரகீர்ணைஶ்ச பாண்டு³ரை: ॥ 6-96-65 (43118) ஸ்ரஸ்தஹஸ்தைஶ்ச மாதங்கை³: ஶயானைர்விப³பௌ⁴ மஹீ । நானாரூபேரலங்காரை: ப்ரமதே³வாப்⁴யலங்க்ருʼதா॥ 6-96-66 (43119) த³ந்திபி⁴ஶ்சாபரைஸ்தத்ர ஸப்ராணைர்கா³ட⁴வேத³னை: । கரை: ஶப்³த³ம்ʼ விமுஞ்சத்³பி⁴: ஶீகரம்ʼ ச முஹுர்முஹு: ॥ 6-96-67 (43120) விப³பௌ⁴ தத்³ரணஸ்தா²நம்ʼ ஸ்யந்த³மானைரிவாசலை:। நானாராகை³: கம்ப³லைஶ்ச பரிஸ்தோமேஶ்ச த³ந்தினாம் ॥ 6-96-68 (43121) வைதூ³ர்யமணித³ண்டை³ஶ்ச பதிதைரங்குஶை: ஶுபை⁴:। க⁴ண்டாபி⁴ஶ்ச க³ஜேந்த்³ராணாம்ʼ பதிதாபி⁴: ஸமந்தத: ॥ 6-96-69 (43122) விபாடிதவிசித்ராபி⁴: குதா²பி⁴ரங்குஶைஸ்ததா²। க்³ரைவேயைஶ்சித்ரரூபைஶ்ச ருக்மகக்ஷ்யாபி⁴ரேவ ச ॥ 6-96-70 (43123) யந்த்ரைஶ்ச ப³ஹுதா⁴ ச்சி²ந்னைஸ்தோமரைஶ்சாபி காஞ்சனை:। `ரராஜ ஸுப்⁴ருʼஶம்ʼ பூ⁴மிஸ்தத்ரதத்ர விஶாம்பதே' அஶ்வானாம்ʼ ரேணுகபிலை ருக்மச்ச²ன்னைருரஶ்ச²தை³:॥ 6-96-71 (43124) ஸாதி³நாம்ʼ ச பு⁴ஜைஶ்சி²ந்னை: பதிதை: ஸாங்க³தை³ஸ்ததா²। ப்ராஸைஶ்ச விமலைஸ்தீக்ஷ்ணைர்விமலாபி⁴ஸ்தத²ர்ஷ்டிபி⁴:॥ 6-96-72 (43125) உஷ்ணீஷைஶ்ச ததா² சித்ரைர்விப்ரவித்³தை⁴ஸ்ததஸ்தத:। விசித்ரைர்பா³ணவர்ஷைஶ்ச ஜாதரூபபரிஷ்க்ருʼதை: ॥ 6-96-73 (43126) அஶ்வாஸ்தரபரிஸ்தோமை ராங்கவைர்ம்ருʼதி³தைஸ்ததா²। நரேந்த்³ரசூடா³மணிபி⁴ர்விசித்ரைஶ்ச மஹாத⁴னை: ॥ 6-96-74 (43127) ச²த்ரைஸ்ததா²பவித்³தை⁴ஶ்ச சாமரைர்வ்யஜனைரபி । பத்³மேந்து³த்³யுதிபி⁴ஶ்சைவ வத³னைஶ்சாருகுண்ட³லை: ॥ 6-96-75 (43128) க்ல்ருʼப்தஶ்மஶ்ருபி⁴ரத்யர்த²ம்ʼ வீராணாம்ʼ ஸமலங்க்ருʼதை: । அபவித்³தை⁴ர்மஹாராஜ ஸுவர்ணாஜ்ஜ்வலகுண்ட³லை: ॥ 6-96-76 (43129) க்³ரஹனக்ஷத்ரஶப³லா த்³யௌரிவாஸீத்³வஸுந்த⁴ரா। ஏவமேதே மஹாஸேனே ம்ருʼதி³தே தத்ர பா⁴ரத ॥ 6-96-77 (43130) பரஸ்பரம்ʼ ஸமாஸாத்³ய தவ தேஷாம்ʼ ச ஸம்ʼயுகே³ । தேஷு ஶ்ராந்தேஷு ப⁴க்³நேஷு ம்ருʼதி³தேஷு ச பா⁴ரத ॥ 6-96-78 (43131) ராத்ரி: ஸமப⁴வத்தத்ர நாபஶ்யாம ததோ(அ)னுகா³ந் । ததோ(அ)வஹாரம்ʼ ஸைகன்யானாம்ʼ ப்ரசுக்ரு: குருபாண்ட³வா: ॥ 6-96-79 (43132) கோ⁴ரே நிஶாமுகே² ரௌத்³ரே வர்தமானே மஹாப⁴யே। அவஹாரம்ʼ தத: க்ருʼத்வா ஸஹிதா: குருபாணட்³வா: । ந்யவிஶந்த நிஶாகாலே க³த்வா ஸ்வஶிபி³ரம்ʼ ததா³ ॥ ॥ 6-96-80 (43133) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி அஷ்டமதி³வஸயுத்³தே⁴ ஷண்ணவதிதமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-96-23 வ்யூடோ⁴ரஸ்கம்ʼ இதி ஜ²o பாட²: ॥ 6-96-48 அபவித்³தா⁴நி பதிதானி ॥

6-97-0 (43134) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-97-0x (4182) ததோ து³ர்யோத⁴னோ ராஜா ஶகுனிஶ்சாபி ஸௌப³ல:। து³:ஶாஸனஶ்ச புத்ரஸ்தே ஸூதபுத்ரஶ்ச து³ர்ஜய: ॥ 6-97-1 (43135) ஸமாக³ம்ய மஹாராஜ மந்த்ரம்ʼ சக்ருர்விவக்ஷிதம் । கத²ம்ʼ பாண்டு³ஸுதா: ஸங்க்²யே ஜேதவ்யா: ஸக³ணா இதி॥ 6-97-2 (43136) ததோ து³ர்யோத⁴னோ ராஜா ஸர்வாம்ʼஸ்தானாஹ மந்த்ரிண: । ஸூதபுத்ரம்ʼ ஸமாபா⁴ஷ்ய ஸௌப³லம்ʼ ச மஹாப³லம் ॥ 6-97-3 (43137) த்³ரோணோ பீ⁴ஷ்ம க்ருʼப: ஶல்ய: ஸௌமத³த்திஶ்ச ஸம்ʼயுகே³। ந பார்தா²ந்ப்ரதி பா³த⁴ந்தே ந ஜானே கிம்ʼநு காரணம் ॥ 6-97-4 (43138) அவத்⁴யமானாஸ்தே சாபி க்ஷபயந்தி ப³லம்ʼ மம। ஸோ(அ)ஸ்மி க்ஷீணப³ல: கர்ண க்ஷீணஶஸ்த்ரஶ்ச ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-97-5 (43139) `த்³ரோணஸ்ய ப்ரமுகே² வீரா ஹதாஸ்தே ப்⁴ராதரோ மம। பீ⁴மஸேனேன ராதே⁴ய மம சைவ ச பஶ்யத: '॥ 6-97-6 (43140) நிக்ருʼத: பாண்ட³வை: ஶூரைரவத்⁴யைர்தை³வதைரபி । ஸோ(அ)ஹம்ʼ ஸம்ʼஶயமாபன்ன: ப்ரகரிஷ்யே கத²ம்ʼ ரணம் ॥ 6-97-7 (43141) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-97-8x (4183) தமப்³ரவீன்மஹாராஜ ஸூதபுத்ரோ நராதி⁴பம் । மா ஶோச ப⁴ரதஶ்ரேஷ்ட² கரிஷ்யே(அ)ஹம்ʼ ப்ரியம்ʼ தவ ॥ 6-97-8 (43142) பீ⁴ஷ்ம: ஶாந்தனவஸ்தூர்ணமபயாது மஹாரணாத் । நிவ்ருʼத்தே யுதி⁴ கா³ங்கே³யே ந்யஸ்தஶஸ்த்ரே ச பா⁴ரத ॥ 6-97-9 (43143) அஹம்ʼ பார்தா²ந்ஹனிஷ்யாமி ஸஹிதான்ஸர்வஸோமகை: । பஶ்யதோ யுதி⁴ பீ⁴ஷ்மஸ்ய ஶபே ஸத்யேன தே ந்ருʼப ॥ 6-97-10 (43144) பாண்ட³வேஷு த³யாம்ʼ நித்யம்ʼ ஸ ஹி பீ⁴ஷ்ம: கரோதி வை। அஶக்தஶ்ச ரணே பீ⁴ஷ்மோ ஜேதுமேதான்மஹாரதா²ந் ॥ 6-97-11 (43145) அபி⁴மானீ ரணே பீ⁴ஷ்மோ நித்யம்ʼ சாபி ரணப்ரிய: । ஸ கத²ம்ʼ பாண்ட³வான்யுத்³தே⁴ ஜேஷ்யதே தாத ஸங்க³தான் ॥ 6-97-12 (43146) ஸ த்வம்ʼ ஶீக்⁴ரமிதோ க³த்வா பீ⁴ஷ்மஸ்ய ஶிபி³ரம்ʼ ப்ரதி । அனுமான்ய கு³ரும்ʼ வ்ருʼத்³த⁴ம்ʼ ஶஸ்த்ரம்ʼ ந்யாஸய பா⁴ரத ॥ 6-97-13 (43147) ந்யஸ்தஶஸ்த்ரே ததோ பீ⁴ஷ்மே நிஹதான்பஶ்ய பாண்ட³வான் । மயைகேன ரணே ராஜன்ஸஸுஹ்ருʼத்³க³ணபா³ந்த⁴வான் ॥ 6-97-14 (43148) ஏவமுக்தஸ்து கர்ணேன புத்ரோ து³ர்யோத⁴னஸ்தவ । அப்³ரவீத்³ப்⁴ராதரம்ʼ தத்ர து³:ஶாஸனமித³ம்ʼ வச: ॥ 6-97-15 (43149) அனுயாத்ரம்ʼ யதா² ஸர்வம்ʼ ஸஜ்ஜீப⁴வதி ஸர்வஶ: । து³:ஶாஸன ததா² க்ஷிப்ரம்ʼ ஸர்வமேவோபபாத³ய ॥ 6-97-16 (43150) ஏவமுக்த்வா ததோ ராஜன்கர்ணமாஹ ஜனேஶ்வர: । அனுமான்ய ரணே பீ⁴ஷ்மமேஷோ(அ)ஹம்ʼ த்³விபதா³ம்ʼ வரம் ॥ 6-97-17 (43151) ஆக³மிஷ்யே தத: க்ஷிப்ரம்ʼ த்வத்ஸகாஶமரிந்த³ம। அபக்ராந்தே ததோ பீ⁴ஷ்மே ப்ரஹரிஷ்யஸி ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-97-18 (43152) நிஷ்பபாத ததஸ்தூர்ணம்ʼ புத்ரஸ்தவ விஶாம்பதே । ஸஹிதோ ப்⁴ராத்ருʼபி⁴ஸ்தைஸ்து தே³வைரிவ ஶதக்ரது: ॥ 6-97-19 (43153) ததஸ்தம்ʼ ந்ருʼபஶார்தூ³லம்ʼ ஶார்தூ³லஸமவிக்ரமம் । ஆரோபயத்³த⁴யம்ʼ தூர்ணம்ʼ ப்⁴ராதா து³:ஶாஸனஸ்ததா³ ॥ 6-97-20 (43154) அங்க³தீ³ ப³த்³த⁴முகுடோ ஹஸ்தாப⁴ரணவான்ன்ருʼப । தா⁴ர்தராஷ்ட்ரோ மஹாராஜ விப³பௌ⁴ ஸ பதி² வ்ரஜன் ॥ 6-97-21 (43155) ப⁴ண்டீ³புஷ்பனிகாஶேன தபனீயனிபே⁴ந ச। அனுலிப்த: பரார்த்³த்⁴யேன சந்த³னேன ஸுக³ந்தி⁴நா ॥ 6-97-22 (43156) அரஜோம்ப³ரஸம்ʼவீத: ஸிம்ʼஹகே²லக³திர்ன்ருʼப । ஶுஶுபே⁴ விமலார்சிஷ்மான்னப⁴ஸீவ தி³வாகர: ॥ 6-97-23 (43157) தம்ʼ ப்ரயாந்தம்ʼ நரவ்யாக்⁴ரம்ʼ பீ⁴ஷ்மஸ்ய ஶிபி³ரம்ʼ ப்ரதி । அனுஜக்³முர்மஹேஷ்வாஸா: ஸர்வலோகஸ்ய த⁴ன்வின: । ப்⁴ராதரஶ்ச மஹேஷ்வாஸாஸ்த்ரித³ஶா இவ வாஸவம் ॥ 6-97-24 (43158) ஹயானந்யே ஸமாருஹ்ய க³ஜானந்யே ச பா⁴ரத । ரதா²நன்யே நரஶ்ரேஷ்ட²ம்ʼ பரிவவ்ரு: ஸமந்தத: ॥ 6-97-25 (43159) `பதா³தயஶ்ச த்வரிதா நக²ரப்ராஸயோதி⁴ந:। பரிவவ்ருர்மஹேஷ்வாஸம்ʼ தா⁴ர்தராஷ்ட்ரம்ʼ மஹாரத²ம் ॥' 6-97-26 (43160) ஆத்தஶஸ்த்ராஶ்ச ஸுஹ்ருʼதோ³ ரக்ஷணார்த²ம்ʼ மஹீபதே: । ப்ராது³ர்ப³பூ⁴வு: ஸஹிதா: ஶக்ரஸ்யேவாமரா தி³வி ॥ 6-97-27 (43161) ஸ பூஜ்யமான: குருபி⁴: கௌரவாணாம்ʼ மஹாப³ல: । ப்ரயயௌ ஸத³னம்ʼ ராஜா கா³ங்கே³யஸ்ய யஶஸ்வின: । அன்வீயமான: ஸததம்ʼ ஸோத³ரை: பரிவாரித: ॥ 6-97-28 (43162) த³க்ஷிணம்ʼ த³க்ஷிண: காலே ஸம்ப்⁴ருʼத்ய ஸ்வபு⁴ஜம்ʼ ததா³। ஹஸ்திஹஸ்தோபமம்ʼ ஸௌம்யம்ʼ ஸர்வஶத்ருனிப³ர்ஹணம் ॥ 6-97-29 (43163) ப்ரக்³ருʼஹ்ணன்னஞ்ஜலீன்ன்ரூʼணாமுத்³யதான்ஸர்வதோ தி³ஶ:। ஶுஶ்ராவ மது⁴ரா வாசோ நானாதே³ஶனிவாஸினாம் ॥ 6-97-30 (43164) ஸம்ʼஸ்தூயமான: ஸூதைஶ்ச மாக³தை⁴ஶ்ச மஹாயஶா:। பூஜயானஶ்ச தான்ஸர்வான்ஸர்வலோகேஶ்வரேஶ்வர:॥ 6-97-31 (43165) ப்ரதீ³பை: காஞ்சனைஸ்தத்ர க³ந்த⁴தைலாவஸேசிதை: । பரிவவ்ருர்மஹாராஜம்ʼ ப்ரஜ்வலத்³பி⁴: ஸமந்தத: ॥ 6-97-32 (43166) ஸ தை: பரிவ்ருʼதோ ராஜா ப்ரதீ³பை: காஞ்சனைர்ஜ்வலன்। ஶுஶுபே⁴ சந்த்³ரமாயுக்தோ தீ³ப்தைரிவ மஹாக்³ரஹை: ॥ 6-97-33 (43167) கஞ்சுகோஷ்ணீஷிணஸ்தத்ர வேத்ரஜ²ர்ஜ²ரபாணய:। ப்ரோத்ஸாரயந்த: ஶனகைஸ்தம்ʼ ஜனம்ʼ ஸர்வதோ தி³ஶம் ॥ 6-97-34 (43168) ஸம்ப்ராப்ய து ததோ ராஜா பீ⁴ஷ்மஸ்ய ஸத³னம்ʼ ஶுப⁴ம் । அவதீர்ய ஹயாச்சாபி பீ⁴ஷ்மம்ʼ ப்ராப்ய ஜனேஶ்வர: ॥ 6-97-35 (43169) அபி⁴வாத்³ய ததோ பீ⁴ஷ்மம்ʼ நிஷண்ண: பரமாஸனே। காஞ்சனே ஸர்வதோப⁴த்³ரே ஸ்பர்த்³த்⁴யாஸ்தரணஸம்ʼவ்ருʼதே। உவாச ப்ராஞ்ஜலிர்பீ⁴ஷ்மம்ʼ பா³ஷ்பகண்டோ²(அ)ஶ்ருலோசன: ॥ 6-97-36 (43170) த்வாம்ʼ வயம்ʼ ஹி ஸமாஶ்ரித்ய ஸம்ʼயுகே³ ஶத்ருஸூத³ன । உத்ஸஹேம ரணே ஜேதும்ʼ ஸேந்த்³ரானபி ஸுராஸுரான் । கிமு பாண்டு³ஸுதான்வீரான்ஸஸுஹ்ருʼத்³க³ணபா³ந்த⁴வான் ॥ 6-97-37 (43171) தஸ்மாத³ர்ஹஸி கா³ங்கே³ய க்ருʼபாம்ʼ கர்தும்ʼ மயி ப்ரபோ⁴। ஜஹி பாணடு³ஸுதான்வாரான்மஹேந்த்³ர இவ தா³நவான் ॥ 6-97-38 (43172) பூர்வமுக்தம்ʼ மஹாபா³ஹோ ஹனிஷ்யாமி ஸஸோமகான் । பாஞ்சாலான்கேகயை: ஸார்த⁴ம்ʼ கரூபாம்ʼஶ்சேதி பா⁴ரத ॥ 6-97-39 (43173) த்வத்³வச: ஸத்யமேவாஸ்து ஜஹி பார்தா²ந்ஸமாக³தான் । ஸோமகாம்ʼஶ்ச மஹேஷ்வாஸான்ஸத்யவாக்³ப⁴வ பா⁴ரத ॥ 6-97-40 (43174) த³யயா யதி³ வா ராஜந்த்³வேஷ்யபா⁴வான்மம ப்ரபோ⁴ । மந்த³பா⁴க்³யதயா வாபி மம ரக்ஷஸி பாண்ட³வான் ॥ 6-97-41 (43175) அனுஜானீஹி ஸமரே கர்ணமாஹவஶோபி⁴நம் । ஸ ஜேஷ்யதி ரணே பார்தா²ந்ஸஸுஹ்ருʼத்³க³ணபா³ந்த⁴வான் ॥ 6-97-42 (43176) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-97-43x (4184) ஸ ஏவமுக்த்வா ந்ருʼபதி: புத்ரோ து³ர்யோத⁴னஸ்தவ। நோவாச வசனம்ʼ கிஞ்சித்³பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஸத்யபராக்ரமம் ॥ ॥ 6-97-43 (43177) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி ஸப்தனவதிதமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-97-21 ப⁴ண்டீ³புஷ்பம்ʼ மஞ்ஜிஷ்டா²புஷ்பம் ॥ 6-97-29 த³க்ஷிணம்ʼ ஸ்வபு⁴ஜம்ʼ ஸம்ப்⁴ருʼத்ய ஸமுத்³த்⁴ருʼத்ய ॥

6-98-0 (43178) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-98-0x (4185) வாக்ஶல்யைஸ்தவ புத்ரேண ஸோ(அ)திவித்³தோ⁴ மஹாமனா: । நோவாச து³:கோ²பஹதோ ஹ்யப்ரியம்ʼ ப்ரியமண்வபி ॥ 6-98-1 (43179) ஸ த்⁴யாத்வா ஸுசிரம்ʼ காலம்ʼ து³:க²ரோஷஸமன்வித: । ஶ்வஸன்னிவ மஹானாக³: ப்ரணுன்னோ வாக்ஶலாகயா ॥ 6-98-2 (43180) உத்³வ்ருʼத்ய சக்ஷுஷீ லோபான்னிர்த³ஹன்னிவ பா⁴ரத। ஸதே³வாஸுரக³ந்த⁴ர்வம்ʼ லோகம்ʼ கால இவாபர: ॥ 6-98-3 (43181) அப்³ரவீத்தவ புத்ரம்ʼ ச ஸாமபூர்வமித³ம்ʼ வச:। கிம்ʼ த்வம்ʼ து³ர்யோத⁴னைவம்ʼ மாம்ʼ வாக்ஶல்யைரபக்ருʼந்தஸி ॥ 6-98-4 (43182) க⁴டமானம்ʼ யதா²ஶக்திம்ʼ குர்வாணம்ʼ ச தவ ப்ரியம் । ஜுஹ்வானம்ʼ ஸமரே ப்ராணாம்ʼஸ்தவ வை ப்ரியகாம்யயா ॥ 6-98-5 (43183) யதா³ து பாண்ட³வ: ஶூர: கா²ண்ட³வே(அ)க்³நிமதர்பயத் । பராஜித்ய ரணே ஶக்ரம்ʼ பர்யாப்தம்ʼ தன்னித³ர்ஶனம் ॥ 6-98-6 (43184) யதா³ ச த்வாம்ʼ மஹாபா³ஹோ க³ந்த⁴ர்வைர்ஹ்ருʼதமோஜஸா । அமோசயத்பாண்டு³ஸுத: பர்யாப்தம்ʼ தன்னித³ர்ஶனம் ॥ 6-98-7 (43185) த்³ரவமாணேஷு ஶூரேஷு ஸோத³ரேஷு தவ ப்ரபோ⁴ । ஸூதபுத்ரே ச ராதே⁴யே பர்யாப்தம்ʼ தன்னித³ர்ஶனம் ॥ 6-98-8 (43186) யச்ச ந: ஸஹிதான்ஸர்வான்விராடனக³ரே ததா³ । ஏக ஏவாஜயத்பார்த²: பர்யாப்தம்ʼ தன்னித³ர்ஶனம் ॥ 6-98-9 (43187) த்³ரோணம்ʼ ச யுதி⁴ ஸம்ʼரப்³த⁴ம்ʼ மாம்ʼ ச நிர்ஜித்ய ஸம்ʼயுகே³। வாஸாம்ʼஸி ஸ ஸமாத³த்த பர்யாப்தம்ʼ தன்னித³ர்ஶனம் ॥ 6-98-10 (43188) ததா² த்³ரௌணிம்ʼ மஹேஷ்வாஸம்ʼ ஶாரத்³வதமதா²பி ச । கோ³க்³ரஹே ஜிதவான்பூர்வம்ʼ பர்யாப்தம்ʼ தன்னித³ர்ஶனம் ॥ 6-98-11 (43189) விஜித்ய ச யதா³ கர்ணம்ʼ ஸதா³ புருஷமானினம் । உத்தராயை த³தௌ³ வஸ்த்ரம்ʼ பர்யாப்தம்ʼ தன்னித³ர்ஶனம் ॥ 6-98-12 (43190) நிவாதகவசான்யுத்³தே⁴ வாஸவேனாபி து³ர்ஜயான்। ஜிதவான்ஸமரே பார்த²: பர்யாப்தம்ʼ தன்னித³ர்ஶனம் ॥ 6-98-13 (43191) கோ ஹி ஶக்தோ ரணே ஜேதும்ʼ பாண்ட³வம்ʼ ரப⁴ஸம்ʼ ததா³। யஸ்ய கோ³ப்தா ஜக³த்³கோ³ப்தா ஶங்க²சக்ரக³தா³த⁴ர: ॥ 6-98-14 (43192) வாஸுதே³வோ(அ)னந்தஶக்தி: ஸ்ருʼஷ்டிஸம்ʼஹாரகாரக: । ஸர்வேஶ்வரோ தே³வதே³வ: பரமாத்மா ஸனாதன: ॥ 6-98-15 (43193) உக்தோ(அ)ஸ்தி ப³ஹுஶோ ராஜன்னாரதா³த்³யைர்மஹர்ஷிபி⁴: । த்வம்ʼ து மோஹான்ன ஜானீஷே வாச்யாவாச்யம்ʼ ஸுயோத⁴ன ॥ 6-98-16 (43194) முமூர்ஷுர்ஹி நர: ஸர்வான்வ்ருʼக்ஷான்பஶ்யதி காஞ்சனான்। ததா² த்வமபி கா³ந்தா⁴ரே விபரீதானி பஶ்யஸி ॥ 6-98-17 (43195) ஸ்வயம்ʼ வைரம்ʼ மஹத்க்ருʼத்வா பாண்ட³வை: ஸஹ ஸ்ருʼஞ்ஜயை: । யுத்³த்⁴யஸ்வ தானத்³ய ரணே பஶ்யாம: புருஷோ ப⁴வ। `அஶக்யா: பாண்ட³வா ஜேதும்ʼ தே³வைரபி ஸவாஸவை: ॥' 6-98-18 (43196) அஹம்ʼ து ஸோமகான்ஸர்வான்பாஞ்சாலாம்ʼஶ்ச ஸமாக³தான்। நிஹனிஷ்யே நரவ்யாக்⁴ர வர்ஜயித்வா ஶிக²ண்டி³நம் ॥ 6-98-19 (43197) தைர்வா(அ)ஹம்ʼ நிஹத: ஸங்க்²யே க³மிஷ்யே யமஸாத³னம் । தான்வா நிஹத்ய ஸமரே ப்ரீதிம்ʼ தா³ஸ்யாம்யஹம்ʼ தவ ॥ 6-98-20 (43198) பூர்வ ஹி ஸ்த்ரீ ஸமுத்பன்னா ஶிக²ண்டீ³ ராஜவேஶ்மனி । வரதா³நாத்புமாஞ்ஜாத: ஸைஷா வே ஸ்த்ரீ ஶிக²ண்டி³நீ ॥ 6-98-21 (43199) தமஹம்ʼ ந ஹனிஷ்யாமி ப்ராணத்யாகே³(அ)பி பா⁴ரத। யா(அ)ஸௌ ப்ராங்வர்மிதா தா⁴த்ரா ஸைஷா வை ஸ்த்ரீ ஶிக²ண்டி³நீ॥ 6-98-22 (43200) ஸுக²ம்ʼ ஸ்வபிஹி கா³ந்தா⁴ரே ஶ்வோ(அ)ஸ்மி கர்தா மஹாரணம்। யம்ʼ ஜனா: கத²யிஷ்யந்தி யாவத்ஸ்தா²ஸ்யதி மேதி³நீ ॥ 6-98-23 (43201) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-98-24x (4186) ஏவமுக்தஸ்தவ ஸுதோ நிர்ஜகா³ம ஜனேஶ்வர। அபி⁴வாத்³ய கு³ரும்ʼ மூர்த்⁴நா ப்ரயயௌ ஸ்வம்ʼ நிவேஶனம் ॥ 6-98-24 (43202) ஆக³ம்ய து ததோ ராஜா விஸ்ருʼஜ்ய ச மஹாஜனம் । ப்ரவிவேஶ ததஸ்தூர்ணம்ʼ க்ஷயம்ʼ ஶத்ருக்ஷயங்கர: ॥ 6-98-25 (43203) ப்ரஹ்ருʼஷ்ட: ஸ நிஶாம்ʼ தாம்ʼ ச க³மயாமாஸ பார்தி²வ:। ப்ரபா⁴தாயாம்ʼ ச ஶர்வர்யாம்ʼ ப்ராதருத்தா²ய தான்ன்ருʼப: ॥ 6-98-26 (43204) ராஜ்ஞ: ஸமாஜ்ஞாபயத ஸேனாம்ʼ யோஜயதேதி ஹ। அத்³ய பீ⁴ஷ்மோ ரணே க்ரத்³தோ⁴ நிஹனிஷ்யதி ஸோமகான் ॥ 6-98-27 (43205) து³ர்யோத⁴னஸ்ய தச்ச்²ருத்வா ராத்ரௌ விலபிதம்ʼ ப³ஹு। மன்யமான: ஸ தம்ʼ ராஜன்ப்ரத்யாதே³ஶமிவாத்மன: ॥ 6-98-28 (43206) நிர்வேத³ம்ʼ பரமம்ʼ க³த்வா வினிந்த்³ய பரவஶ்யதாம் । தீ³ர்க⁴ம்ʼ த³த்⁴யௌ ஶாந்தனவோ யோத்³து⁴காமோ(அ)ர்ஜுனம்ʼ ரணே ॥ 6-98-29 (43207) இங்கி³தேன து தஜ்ஜ்ஞாத்வா கா³ங்கே³யேன விசிந்திதம் । து³ர்யோத⁴னோ மஹாராஜ து³:ஶாஸனமசோத³யத் ॥ 6-98-30 (43208) து³:ஶாஸன ரதா²ஸ்தூர்ணம்ʼ யுஜ்யந்தாம்ʼ பீ⁴ஷ்மரக்ஷிண: । த்³வாவிம்ʼஶதிமனீகானி ஸர்வாண்யேவாபி⁴சோத³ய ॥ 6-98-31 (43209) அயம்ʼ ஹி ஸமனுப்ராப்தோ வர்ஷபூகா³பி⁴சிந்தித: । பாண்ட³வானாம்ʼ ஸஸைன்யானாம்ʼ வதோ⁴ ராஜ்யஸ்ய சாக³ம: ॥ 6-98-32 (43210) தத்ர கார்யமஹம்ʼ மன்யே பீ⁴ஷ்மஸ்யைவாபி⁴ரக்ஷணம்। ஸ நோ கு³ப்த: ஸஹாய: ஸ்யாத்³த⁴ன்யாத்பார்தா²ம்ʼஶ்ச ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-98-33 (43211) அப்³ரவீத்³தி⁴ விஶுத்³தா⁴த்மா நாஹம்ʼ ஹன்யாம்ʼ ஶிக²ண்டி³நம் । ஸ்த்ரீபூர்வகோ ஹ்யஸௌ ராஜம்ʼஸ்தஸ்மாத்³வர்ஜ்யோ மயா ரணே ॥ 6-98-34 (43212) லோகஸ்தத்³வேத³ யத³ஹம்ʼ பிது: ப்ரியசிகீர்ஷயா । ராஜ்யம்ʼ ஸ்பீ²தம்ʼ மஹாபா³ஹோ ஸ்த்ரியஶ்ச த்யக்தவான்புரா ॥ 6-98-35 (43213) நைவ சாஹம்ʼ ஸ்த்ரியம்ʼ ஜாது ந ஸ்த்ரீபூர்வம்ʼ கத²ஞ்சன । ஹன்யாம்ʼ யுதி⁴ நரஶ்ரேஷ்ட² ஸத்யமேதத்³ப்³ரவீமி தே ॥ 6-98-36 (43214) அயம்ʼ ஸ்த்ரீபூர்வகோ ராஜஞ்சி²க²ண்டீ³ யதி³ தே ஶ்ருத:। உத்³யோகே³ கதி²தம்ʼ ஸர்வம்ʼ யதா² ஜாதா ஶிக²ண்டி³நீ ॥ 6-98-37 (43215) கன்யா பூ⁴த்வா புமாஞ்ஜாத: ஸ ச யோத்ஸ்யதி பா⁴ரத । தஸ்யாஹம்ʼ ப்ரமுகே² பா³ணான்ன முஞ்சேயம்ʼ கத²ஞ்சன ॥ 6-98-38 (43216) யுத்³தே⁴ ஹி க்ஷத்ரியாம்ʼஸ்தாத பாண்ட³வானாம்ʼ ஜயைஷிண: । ஸர்வானந்யான்ஹனிஷ்யாமி ஸம்ப்ராப்தான்ரணமூர்த⁴னி ॥ 6-98-39 (43217) ஏவம்ʼ மாம்ʼ ப⁴ரதஶ்ரேஷ்ட² கா³ங்கே³ய: ப்ராஹ ஶாஸ்த்ரவித் । தத்ர ஸர்வாத்மனா மன்யே கா³ங்கே³யஸ்யைவ பாலனம் ॥ 6-98-40 (43218) அரக்ஷ்யமாணம்ʼ ஹி வ்ருʼகோ ஹன்யாத்ஸிம்ʼஹம்ʼ மஹாஹவே । மா வ்ருʼகேணேவ கா³ங்கே³யம்ʼ கா⁴தயேம ஶிக²ண்டி³நா ॥ 6-98-41 (43219) மாதுல: ஶகுனி: ஶல்ய: க்ருʼபோ த்³ரோணோ விவிம்ʼஶதி:। யத்தா ரக்ஷந்து கா³ங்கே³யம்ʼ தஸ்மின்கு³ப்தே த்⁴ருவோ ஜய: ॥ 6-98-42 (43220) ஏதச்ச்²ருத்வா து தே ஸர்வே து³ர்யோத⁴னவசஸ்ததா³ । ஸர்வதோ ரத²வம்ʼஶேன கா³ங்கே³யம்ʼ பர்யவாரயன் ॥ 6-98-43 (43221) புத்ராஶ்ச தவ கா³ங்கே³யம்ʼ பரிவார்ய யயுர்முதா³ । கம்பயந்தோ பு⁴வம்ʼ த்³யாம்ʼ ச க்ஷோப⁴யந்தஶ்ச பாண்ட³வான் ॥ 6-98-44 (43222) தே ரதை²: ஸுப்ரஸம்ʼயுக்தைர்த³ந்திபி⁴ஶ்ச மஹாரதா²: । பரிவார்ய ரணே பீ⁴ஷ்மம்ʼ த³ம்ʼஶிதா: ஸமவஸ்தி²தா: ॥ 6-98-45 (43223) யதா² தே³வாஸுரே யுத்³தே⁴ த்ரித³ஶா வஜ்ரதா⁴ரிணம்। ஸர்வே தே ஸ்ம வ்யதிஷ்ட²ந்த ரக்ஷந்தஸ்தம்ʼ மஹாரத²ம் ॥ 6-98-46 (43224) ததோ து³ர்யோத⁴னோ ராஜா புனர்ப்⁴ராதரமப்³ரவீத் । ஸவ்யம்ʼ சக்ரம்ʼ யுதா⁴மன்யுருத்தமௌஜாஶ்ச த³க்ஷிணம்। கோ³ப்தாராவர்ஜுனஸ்யைதாவர்ஜுனோ(அ)பி ஶிக²ண்டி³ந: ॥ 6-98-47 (43225) ரக்ஷ்யமாண: ஸ பார்தே²ந ததா²ஸ்மாபி⁴ர்விவர்ஜித: । யதா² பீ⁴ஷ்மம்ʼ ந நோ ஹன்யாத்³து³:ஶாஸன ததா² குரு ॥ 6-98-48 (43226) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-98-49x (4187) ப்⁴ராதுஸ்தத்³வசனம்ʼ ஶ்ருத்வா புத்ரோ து³:ஶாஸனஸ்தவ। பீ⁴ஷ்மம்ʼ ப்ரமுக²த: க்ருʼத்வா ப்ரயயௌ ஸஹ ஸேனயா ॥ 6-98-49 (43227) பீ⁴ஷ்மம்ʼ து ரத²வம்ʼஶேன த்³ருʼஷ்ட்வா ஸமபி⁴ஸம்ʼவ்ருʼதம்। அர்ஜுனோ ரதி²நாம்ʼ ஶ்ரேஷ்டோ² த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னமுவாச ஹ ॥ 6-98-50 (43228) ஶிக²ண்டி³நம்ʼ நரவ்யாக்⁴ரம்ʼ பீ⁴ஷ்மஸ்ய ப்ரமுகே² ந்ருʼப। ஸ்தா²பயஸ்வாத்³ய பாஞ்சால்ய தஸ்ய கோ³ப்தா(அ)ஹமித்யுத ॥ ॥ 6-98-51 (43229) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி நவமதி³வஸயுத்³தே⁴ அஷ்டனவதிதமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-98-25 மஹாஜனம்ʼ ஜனஸமூஹம் । க்ஷயம்ʼ க்³ருʼஹம் ॥ 6-98-28 ப்ரத்யாதே³ஶம்ʼ நிராகரம் ॥ 6-98-29 நிர்வேத³ம்ʼ கே²த³ம் ॥ 6-98-37 உத்³யோகே³ யுத்³தா⁴த்ப்ராக் ॥

6-99-0 (43230) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-99-0x (4188) தத: ஶாந்தனவோ பீ⁴ஷ்மோ நிர்யயௌ ஸஹ ஸேனயா। வ்யூஹம்ʼ சாவ்யூஹத மஹத்ஸர்வதோப⁴த்³ரமாத்மன: ॥ 6-99-1 (43231) க்ருʼபஶ்ச க்ருʼதவர்மா ச ஶைப்³யஶ்சைவ மஹாரத²: । ஶகுனி: ஸைந்த⁴வஶ்சைவ காம்போ⁴ஜஶ்ச ஸுத³க்ஷிண: ॥ 6-99-2 (43232) பீ⁴ஷ்மேண ஸஹிதா: ஸர்வே புத்ரைஶ்ச தவ பா⁴ரத । அக்³ரத: ஸர்வஸைன்யானாம்ʼ வ்யூஹஸ்ய ப்ரமுகே² ஸ்தி²தா: ॥ 6-99-3 (43233) த்³ரோணோ பூ⁴ரிஶ்ரவா: ஶல்யோ ப⁴க³த³த்தஶ்ச மாரிஷ । த³க்ஷிணம்ʼ பக்ஷமாஶ்ரித்ய ஸ்தி²தா வ்யூஹஸ்ய த³ம்ʼஶிதா: ॥ 6-99-4 (43234) அஶ்வத்தா²மா ஸோமத³த்தஶ்சாவந்த்யௌ ச மஹாரதௌ² । மஹத்யா ஸேனயா யுக்தா வாமம்ʼ பக்ஷமபாலயன் ॥ 6-99-5 (43235) து³ர்யோத⁴னோ மஹாராஜ த்ரிக³ர்தை: ஸர்வதோ வ்ருʼத: । வ்யூஹமத்⁴யே ஸ்தி²தோ ராஜன்பாண்ட³வான்ப்ரதி பா⁴ரத ॥ 6-99-6 (43236) அலம்பு³ஸோ ரத²ஶ்ரேஷ்ட²: ஶ்ருதாயுஶ்ச மஹாரத²: । ப்ருʼஷ்ட²த: ஸர்வஸைன்யானாம்ʼ ஸ்தி²தௌ வ்யூஹஸ்ய த³ம்ʼஶிதௌ ॥ 6-99-7 (43237) ஏவம்ʼ ச தம்ʼ ததா³ வ்யூஹம்ʼ க்ருʼத்வா பா⁴ரத தாவகா:। ஸன்னத்³தா⁴: ஸமத்³ருʼஶ்யந்த ப்ரதபந்த இவாக்³நய: ॥ 6-99-8 (43238) ததோ யுதி⁴ஷ்டி²ரோ ராஜா பீ⁴மஸேனஶ்ச பாண்ட³வ:। நகுல: ஸஹதே³வஶ்ச மாத்³ரீபுத்ராவுபா⁴வபி ॥ 6-99-9 (43239) அக்³ரத: ஸர்வஸைன்யானாம்ʼ ஸ்தி²தா வ்யூஹஸ்ய த³ம்ʼஶிதா: । த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னோ விராடஶ்ச ஸாத்யகிஶ்ச மஹாரத²: ॥ 6-99-10 (43240) ஸ்தி²தா: ஸைன்யேன மஹதா பரானீகவினாஶனா: । ஶிக²ண்டீ³ விஜயஶ்சைவ ராக்ஷஸஶ்ச க⁴டோத்கச: ॥ 6-99-11 (43241) சேகிதானோ மஹாபா³ஹு: குந்திபோ⁴ஜஶ்ச வீர்யவான் । ஸ்தி²தா ரணே மஹாராஜ மஹத்யா ஸேனயா வ்ருʼதா: ॥ 6-99-12 (43242) அபி⁴மன்யுர்மஹேஷ்வாஸோ த்³ருபத³ஶ்ச மஹாப³ல: । யுயுதா⁴நோ மஹேஷ்வாஸோ யுதா⁴மன்யுஶ்ச வீர்யவான் ॥ 6-99-13 (43243) கேகயா ப்⁴ராதரஶ்சைவ ஸ்தி²தா யுத்³தா⁴ய த³ம்ʼஶிதா: । ஏவம்ʼ தே(அ)பி மஹாவ்யூஹம்ʼ ப்ரதிவ்யூஹ்ய ஸுது³ர்ஜயம் ॥ 6-99-14 (43244) பாண்ட³வா: ஸமரே ஶூரா: ஸ்தி²தா யுத்³தா⁴ய த³ம்ʼஶிதா: । தாவகாஸ்து ரணே யத்தா: ஸஹஸேனா நராதி⁴பா: ॥ 6-99-15 (43245) அப்⁴யுத்³யயூ ரணே பார்தா²ந்பீ⁴ஷ்மம்ʼ க்ருʼத்வா(அ)க்³ரதோ ந்ருʼப। ததை²வ பாண்ட³வா ராஜன்பீ⁴மஸேனபரோக³மா: ॥ 6-99-16 (43246) பீ⁴ஷ்மம்ʼ யோத்³து⁴மபீ⁴ப்ஸந்த: ஸங்க்³ராமே விஜயைஷிண: । க்ஷ்வேலா: கிலகிலா: ஶங்கா²ந்க்ரகசான்கோ³விஷாணிகா: ॥ 6-99-17 (43247) பே⁴ரீம்ருʼத³ங்க³பணவான்னாத³யந்தஶ்ச புஷ்கரான்। பாண்ட³வா அப்⁴யவர்தந்த நத³ந்தோ பை⁴ரவான்ரவான் ॥ 6-99-18 (43248) பே⁴ரீம்ருʼத்³க³ஶங்கா²நாம்ʼ து³ந்து³பீ⁴நாம்ʼ ச நி:ஸ்வனை: । உத்க்ருʼஷ்டஸிம்ʼஹனாதை³ஶ்ச வல்கி³தைஶ்ச ப்ருʼத²க்³விதை⁴: ॥ 6-99-19 (43249) வயம்ʼ ப்ரதினத³ந்தஸ்தானக³ச்சா²ம த்வரான்விதா: । ஸஹஸைவாபி⁴ஸங்க்ரத்³தா⁴ஸ்ததா³ஸீத்துமுலம்ʼ மஹத் ॥ 6-99-20 (43250) ததோ(அ)ன்யோன்யம்ʼ ப்ரதா⁴வந்த: ஸம்ப்ரஹாரம்ʼ ப்ரசக்ரிரே । தத: ஶப்³தே³ந மஹதா ப்ரசகம்பே வஸுந்த⁴ரா ॥ 6-99-21 (43251) பக்ஷிணஶ்ச மஹாகோ⁴ரம்ʼ வ்யாஹரந்தோ விப³ப்⁴ரமு: । ஸப்ரப⁴ஶ்சோதி³த: ஸூர்யோ நிஷ்ப்ரப⁴: ஸமபத்³யத ॥ 6-99-22 (43252) வவுஶ்ச வாதாஸ்துமுலா: ஶம்ʼஸந்த: ஸுமஹத்³ப⁴யம் । கோ⁴ராஶ்ச கோ⁴ரனிர்ஹ்ராதா³: ஶிவாஸ்தத்ர வவாஶிரே ॥ 6-99-23 (43253) வேத³யந்த்யோ மஹாராஜ மஹத்³வைஶஸமாக³தம்। தி³ஶ: ப்ரஜ்வலிதா ராஜன்பாம்ʼஸுவர்ஷம்ʼ பபாத ச ॥ 6-99-24 (43254) ருதி⁴ரேண ஸமுன்மிஶ்ரமஸ்தி²வர்ஷம்ʼ பபாத ச । ருத³தாம்ʼ வாஹனானாம்ʼ ச நேத்ரேப்⁴ய: ப்ராபதஞ்ஜலம் ॥ 6-99-25 (43255) ஸுஸ்ருவுஶ்ச ஶக்ருʼன்மூத்ரம்ʼ ப்ரத்⁴யாயந்தோ விஶாம்பதே । அந்தர்ஹிதா மஹானாதா³: ஶ்ரூயந்தே ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-99-26 (43256) ரக்ஷஸாம்ʼ புருஷாதா³நாம்ʼ நத³தாம்ʼ பை⁴ரவான்ரவான் । ஸம்பதந்தஶ்ச த்³ருʼஶ்யந்தே கோ³மாயப³லவாயஸா: ॥ 6-99-27 (43257) ஶ்வானஶ்ச விவிதை⁴ர்னாதை³ர்ப⁴ஷந்தஸ்தத்ர மாரிஷ । ஜ்வலிதாஶ்ச மஹோல்கா வை ஸமாஹத்ய தி³வாகரம் । நிபேது: ஸஹஸா பூ⁴மௌ வேத³யந்த்யோ மஹத்³ப⁴யம் ॥ 6-99-28 (43258) மஹாந்த்யனீகானி மஹாஸமுச்ச்²ரயே ததஸ்தயோ: பாண்ட³வதா⁴ர்தராஷ்ட்ரயோ:। சகம்பிரே ஶங்க²ம்ருʼத³ங்க³னி:ஸ்வனை: ப்ரகம்பிதானீவ வனானி வாயுனா ॥ 6-99-29 (43259) நரேந்த்³ரனாகா³ஶ்வஸமாகுலானா- மப்⁴யாயதீனாமஶிவே முஹூர்தே। ப³பூ⁴வ கோ⁴ஷஸ்துமுலஶ்சமூனாம்ʼ வாதோத்³து⁴தானாமிவ ஸாக³ராணாம் ॥ ॥ 6-99-30 (43260) இதி ஶ்ரீமன்மஹாப⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி நவமதி³வஸயுத்³தே⁴ ஏகோனஶததமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-99-27 ப³லவாயஸா: ப³லோத³க்³ரா: காகா: ॥ 6-99-29 மஹாஸமுச்ச்²ரயே மஹதி யுத்³தே⁴ ॥ 6-99-30 அப்⁴யாயதீனாமபி⁴முக²மாக³ச்ச²ந்தீனாம் ॥

6-100-0 (43261) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-100-0x (4189) அபி⁴மன்யூ ரதோ²தா³ர: பிஶங்கை³ஸ்துரகோ³த்தமை:। அபி⁴து³த்³ராவ தேஜஸ்வீ து³ர்யோத⁴னப³லம்ʼ மஹத் ॥ 6-100-1 (43262) விகிரஞ்ஶரவர்ஷாணி வாரிதா⁴ரா இவாம்பு³த³:। ந ஶேகு: ஸமரே க்ருத்³த⁴ம்ʼ ஸௌப⁴த்³ரமரிஸூத³னம் ॥ 6-100-2 (43263) ஶஸ்த்ரௌகி⁴ணம்ʼ கா³ஹமானம்ʼ ஸேனாஸாக³ரமக்ஷயம்। நிவாரயிதுமப்யாஜௌ த்வதீ³யா: குருனந்த³ன ॥ 6-100-3 (43264) தேன முக்தா ரணே ராஜஞ்ஶரா: ஶத்ருனிப³ர்ஹணா:। க்ஷத்ரியானநயஞ்ஶூரான்ப்ரேதராஜனிவேஶனம் ॥ 6-100-4 (43265) யமத³ண்டோ³பமான்கோ⁴ராஞ்ஜ்வலிதாஶீவிஷோபமான் । ஸௌப⁴த்³ர: ஸமரே க்ருத்³த⁴: ப்ரேஷயாமாஸ ஸாயகான் ॥ 6-100-5 (43266) ஸரதா²ந்ரதி²நஸ்தூர்ணம்ʼ ஹயாம்ʼஶ்சைவ ஸஸாதி³ந: । க³ஜாரோஹாம்ʼஶ்ச ஸக³ஜாந்தா³ரயாமாஸ பா²ல்கு³நி: ॥ 6-100-6 (43267) தஸ்ய தத்குர்வத: கர்ம மஹத்ஸங்க்²யே மஹீப்⁴ருʼத:। பூஜயாஞ்சக்ரிரே ஹ்ருʼஷ்டா: ப்ரஶஶம்ʼஸுஶ்ச பா²ல்கு³நிம் ॥ 6-100-7 (43268) தான்யனீகானி ஸௌப⁴த்³ரோ த்³ராவயாமாஸ பா⁴ரத। தூலராஶீனிவாகாஶே மாருத: ஸர்வதோ தி³ஶம் ॥ 6-100-8 (43269) தேன வித்³ராவ்யமாணானி தவ ஸைன்யானி பா⁴ரத । த்ரதாரம்ʼ நாத்⁴யக³ச்ச²ந்த பங்க்தே மக்³நா இவ த்³வீபா: ॥ 6-100-9 (43270) வித்³ராவ்ய ஸர்வஸைன்யானி தாவகானி நரோத்தம । அபி⁴மன்யு: ஸ்தி²தோ ராஜன்விதூ⁴மோ(அ)க்³நிரிவ ஜ்வலன் ॥ 6-100-10 (43271) ந சைனம்ʼ தாவகா ராஜன்விஷேஹுரரிகா⁴தினம் । ப்ரதீ³ப்தம்ʼ பாவகம்ʼ யத்³வத்பதங்கா³: காலசோதி³தா: ॥ 6-100-11 (43272) ப்ரஹரன்ஸர்வஶத்ருப்⁴ய: பாண்ட³வானாம்ʼ மஹாரத²: । அத்³ருʼஶ்யத மஹேஷ்வாஸ: ஸவஜ்ர இவ வாஸவ: ॥ 6-100-12 (43273) ஹேமப்ருʼஷ்ட²ம்ʼ த⁴னுஶ்சாஸ்ய த³த்³ருʼஶே விசரத்³தி³ஶ: । தோயதே³ஷு யதா² ராஜன்ராஜமானா ஶதஹ்ரதா³ ॥ 6-100-13 (43274) ஶராஶ்ச நிஶிதா: பீதா நிஶ்சரந்தி ஸ்ம ஸம்ʼயுகே³ । வனாத்பு²ல்லத்³ருமாத்³ராஜன்ப்⁴ரமராணாமிவ வ்ரஜா: ॥ 6-100-14 (43275) ததை²வ சரதஸ்தஸ்ய ஸௌப⁴த்³ரஸ்ய மஹாத்மன: । ரதே²ந காஞ்சனாங்கே³ந த³த்³ருʼஶுர்னாந்தரம்ʼ ஜனா: ॥ 6-100-15 (43276) மோஹயித்வா க்ருʼபம்ʼ த்³ரோணம்ʼ த்³ரௌணிம்ʼ ச ஸப்³ருʼஹத்³ப³லம்। ஸைந்த⁴வம்ʼ ச மஹேஷ்வாஸோ வ்யசரல்லகு⁴ ஸுஷ்டு² ச ॥ 6-100-16 (43277) மண்ட³லீக்ருʼதமேவாஸ்ய த⁴னு: பஶ்யாம பா⁴ரத। ஸூர்யமண்ட³லஸங்காஶம்ʼ த³ஹதஸ்தவ வாஹினீம் ॥ 6-100-17 (43278) தம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா க்ஷத்ரியா: ஶுரா: ப்ரதபந்தம்ʼ தரஸ்வினம் । த்³விப²ல்கு³நமிமம்ʼ லோகம்ʼ மேனிரே தஸ்ய கர்மபி⁴: ॥ 6-100-18 (43279) தேனார்தி³தா மஹாராஜ பா⁴ரதீ ஸா மஹாசமூ: । வ்யப்⁴ரமத்தத்ரதத்ரைவ யோஷின்மத³வஶாதி³வ ॥ 6-100-19 (43280) த்³ராவயித்வா மஹாஸைன்யம்ʼ கம்பயித்வா மஹாரதா²ந் । நந்த³யாமாஸ ஸுஹ்ருʼதோ³ மயம்ʼ ஜித்வேவ வாஸவ: ॥ 6-100-20 (43281) தேன நித்³ராவ்யமாணானி தவ ஸைன்யானி ஸம்ʼயுகே³। சக்ருரார்தஸ்வனம்ʼ கோ⁴ரம்ʼ பர்ஜன்யனினதோ³பமம் ॥ 6-100-21 (43282) தம்ʼ ஶ்ருத்வா நினத³ம்ʼ கோ⁴ரம்ʼ தவ ஸைன்யஸ்ய பா⁴ரத। மாருதோத்³தூ⁴தவேக³ஸ்ய ஸாக³ரஸ்யேவ பர்வணி ॥ 6-100-22 (43283) து³ர்யோத⁴னஸ்ததா³ ராஜன்னார்ஶ்யஶ்ருʼங்கி³மபா⁴ஷத। ஏஷ கார்ஷ்ணிர்மஹாபா³ஹோ த்³விதீய இவ ப²ல்கு³ந: ॥ 6-100-23 (43284) சமூம்ʼ த்³ராவயதே க்ரோதா⁴த்³வ்ருʼத்ரோ தே³வசமூமிவ । தஸ்ய சான்யத்ர பஶ்யாமி ஸம்ʼயுகே³ பே⁴ஷஜம்ʼ மஹத் ॥ 6-100-24 (43285) ருʼதே த்வாம்ʼ ராக்ஷஸஶ்ரேஷ்ட²ம்ʼ ஸர்வவித்³யாஸு பாரக³ம் । ஸ க³த்வா த்வரிதம்ʼ வீரம்ʼ ஜஹி ஸௌப⁴த்³ரமாஹவே ॥ 6-100-25 (43286) வயம்ʼ பார்த²ம்ʼ ஹனிஷ்யாமோ பீ⁴ஷ்மத்³ரோணபுரோக³மா: । ஸ ஏவமுக்தோ ப³லவான்ராக்ஷஸேந்த்³ர: ப்ரதாபவான் ॥ 6-100-26 (43287) ப்ரயயௌ ஸமரே தூர்ணம்ʼ தவ புத்ரஸ்ய ஶாஸனாத்। நர்த³மானோ மஹானாத³ம்ʼ ப்ராவ்ருʼஷீவ ப³லாஹக: ॥ 6-100-27 (43288) தஸ்ய ஶப்³தே³ந மஹதா பாண்ட³வானாம்ʼ ப³லம்ʼ மஹத் । ப்ராசலத்ஸர்வதோ ராஜன்வாதோத்³தூ⁴த இவார்ணவ: ॥ 6-100-28 (43289) ப³ஹவஶ்ச மஹாராஜ தஸ்ய நாதே³ந பீ⁴ஷிதா:। ப்ரியான்ப்ராணான்பரித்யஜ்ய நிபேதுர்த⁴ரணீதலே ॥ 6-100-29 (43290) கார்ஷ்ணிஶ்சாபி முதா³ யுக்த: ப்ரக்³ருʼஹ்ய ஸஶரம்ʼ த⁴னு: । ந்ருʼத்யன்னிவ ரதோ²பஸ்தே² தத்³ரக்ஷ: ஸமுபாத்³ரவத் ॥ 6-100-30 (43291) தத: ஸ ராக்ஷஸ: க்ருத்³த⁴: ஸம்ப்ராப்யைவார்ஜுனம்ʼ ரணே। நாதிதூ³ரே ஸ்தி²தாம்ʼ தஸ்ய த்³ராவயாமாஸ வை சமூம் ॥ 6-100-31 (43292) தாம்ʼ வத்⁴யமானாம்ʼ ச ததா² பாண்ட³வானாம்ʼ மஹாசமூம்। ப்ரத்யத்³யயௌ ரணே ரக்ஷோ தே³வஸேனாம்ʼ யதா² ப³ல: ॥ 6-100-32 (43293) விமர்த³: ஸுமஹானாஸீத்தஸ்ய ஸைன்யஸ்ய மாரிஷ । ரக்ஷஸா கோ⁴ரரூபேண வத்⁴யமானஸ்ய ஸம்ʼயுகே³॥ 6-100-33 (43294) தத: ஶரஸஹஸ்த்ரைஸ்தாம்ʼ பாண்ட³வானாம்ʼ மஹாசமூம்। வ்யத்³ராவயத்³ரணே ரக்ஷோ த³ர்ஶயதத்ஸ்வபராக்ரமம் ॥ 6-100-34 (43295) ஸா வத்⁴யமானா ச ததா² பாண்ட³வானாமனீகினீ । ரக்ஷஸா கோ⁴ரரூபேண ப்ரது³த்³ராவ ரணே ப⁴யாத் ॥ 6-100-35 (43296) ப்ரம்ருʼத்³ய ச ரணே ஸேனாம்ʼ பத்³மினீம்ʼ வாரணோ யதா²। ததோ(அ)பி⁴த்³ரத்³ராவ ரணே த்³ரௌபதே³யான்மஹாப³லான் ॥ 6-100-36 (43297) தே து க்ருத்³தா⁴ மஹேஷ்வாஸா த்³ரௌபதே³யா: ப்ரஹாரிண:। ராக்ஷஸம்ʼ து³த்³ருவு: ஸங்க்²யே க்³ரஹா: பஞ்ச ரவிம்ʼ யதா² ॥ 6-100-37 (43298) வீர்யவத்³பி⁴ஸ்ததஸ்தைஸ்து பீடி³தோ ராக்ஷஸோத்தம: । யதா² யுக³க்ஷயே கோ⁴ரே சந்த்³ரமா: பஞ்சபி⁴ர்க்³ரஹை: ॥ 6-100-38 (43299) ப்ரதிவிந்த்⁴யஸ்ததோ ரக்ஷோ பி³பே⁴த³ நிஶிதை: ஶரை: । ஸர்வபாரஶவைஸ்தூர்ணமகுண்டா²க்³ரைர்மஹாப³ல: ॥ 6-100-39 (43300) ஸ தைர்பி⁴ந்னதனுத்ராண: ஶுஶுபே⁴ ராக்ஷஸோத்தம: । மரீசிபி⁴ரிவார்கஸ்ய ஸம்ʼஸ்யூதோ ஜலதோ³ மஹான் ॥ 6-100-40 (43301) விஷக்தை: ஸஶரைஶ்சாபி தபனீயபரிச்ச²தை³: । ஆர்ஶ்யஶ்ருʼங்கி³ர்ப³பௌ⁴ ராஜந்தீ³ப்தஶ்ருʼங்க³ இவாசல: ॥ 6-100-41 (43302) ததஸ்தே ப்⁴ராதர: பஞ்ச ராக்ஷஸேந்த்³ரம்ʼ மஹாஹவே। விவ்யது⁴ர்னிஶிதைர்பா³ணைஸ்தபனீயவிபூ⁴ஷிதை: । 6-100-42 (43303) ஸ நிர்பி⁴ந்ன: ஶரைர்கோ⁴ரைர்பு⁴ஜகை³: கோபிதைரிவ । அலம்பு³ஸோ ப்⁴ருʼஶம்ʼ ராஜன்னாகே³ந்த்³ர இவ சுக்ருதே⁴ ॥ 6-100-43 (43304) ஸோ(அ)திவித்³தோ⁴ மஹாராஜ முஹூர்தமத² மாரிஷ । ப்ரவிவேஶ தமோ தீ³ர்க⁴ம்ʼ பீடி³தஸ்தைர்மஹாரதை²: ॥ 6-100-44 (43305) ப்ரதிலப்⁴ய தத: ஸஞ்ஜ்ஞாம்ʼ க்ரோதே⁴ந த்³விகு³ணீக்ருʼத: । சிச்சே²த³ ஸாயகைஸ்தேஷாம்ʼ த்⁴வஜாம்ʼஶ்சைவ த⁴னூம்ʼஷி ச ॥ 6-100-45 (43306) ஏகைகம்ʼ பஞ்சபி⁴ர்பா³ணைராஜகா⁴ந ஸ்மயன்னிவ । அலம்பு³ஸோ ரதோ²பஸ்தே² ந்ருʼத்யன்னிவ மஹாரத²: ॥ 6-100-46 (43307) த்வரமாண: ஸுஸம்ப³த்³தோ⁴ ஹயாம்ʼஸ்தேஷாம்ʼ மஹாத்மனாம் । ஜகா⁴ந ராக்ஷஸ: க்ருத்³த⁴: ஸாரதீ²ம்ʼஶ்ச ஸஹஸ்ரஶ: ॥ 6-100-47 (43308) பி³பே⁴த³ ச ஸுஸம்ʼரப்³த⁴: புனஶ்சைனான்ஸுதாம்ʼஶிதை:। ஶரைர்ப³ஹுவிதா⁴காரை: ஶதஶோ(அ)த² ஸஹஸ்ரஶ: ॥ 6-100-48 (43309) விரதா²ம்ʼஶ்ச மஹேஷ்வாஸான்க்ருʼத்வா தத்ர ஸ ராக்ஷஸ: । அபி⁴து³த்³ராவ வேகே³ந ஹந்துகாமோ நிஶாசர: ॥ 6-100-49 (43310) தானர்தி³தான்ரணே தேன ராக்ஷஸேன து³ராத்மனா । த்³ருʼஷ்ட்வா(அ)ர்ஜுனஸுத: ஸங்க்²யே ராக்ஷஸம்ʼ ஸமுபாத்³ரவத் ॥ 6-100-50 (43311) தயோ: ஸமப⁴வத்³யுத்³த⁴ம்ʼ வ்ருʼத்ரவாஸவயோரிவ। த³த்³ருʼஶுஸ்தாவகா: ஸர்வே பாண்ட³வாஶ்ச பரஸ்பரம் ॥ 6-100-51 (43312) தௌ ஸமேதௌ மஹாயுத்³தே⁴ க்ரோத⁴தீ³ப்தௌ பரஸ்பரம்। மஹாப³லௌ மஹாராஜ க்ரோத⁴ஸம்ʼரக்தலோசனௌ ॥ 6-100-52 (43313) பரஸ்பரமவேக்ஷேதாம்ʼ காலானலஸமௌ யுதி⁴। `ஆஶீவிஷாவிவ க்ருத்³தௌ⁴ நேத்ராப்⁴யாமிதரேதரம் ।' தயோ: ஸமாக³மோ கோ⁴ரோ ப³பூ⁴வ கடுகோத³ய: ॥ 6-100-53 (43314) யதா² தே³வாஸுரே யுத்³தே⁴ ஶக்ரஶம்ப³ரயோ: புரா ॥ ॥ 6-100-54 (43315) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி நவமதி³வஸயுத்³தே⁴ ஶததமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-100-16 லகு⁴ ஸுஷ்டு² ச ஶீக்⁴ரம்ʼ ஶோப⁴னம்ʼ ச யதா² ஸ்தாத்ததா² ॥ 6-100-23 ஆர்ஷ்யஶ்ருʼங்கி³மலம்பு³ஸம் ॥ 6-100-39 ஸர்வபாரஶவை: ஸர்வலோஹமயை: ॥ 6-100-40 ஸம்ʼஸ்யூதோ க்³ரதி²த: ॥

6-101-0 (43316) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। 6-101-0x (4190) ஆர்ஜுனம்ʼ ஸமரே ஶூரம்ʼ வினிக்⁴நந்தம்ʼ மஹாரதா²ந்। அலம்பு³ஸ: கத²ம்ʼ யுத்³தே⁴ ப்ரத்யயுத்⁴யத ஸஞ்ஜய ॥ 6-101-1 (43317) ஆர்ஶ்யஶ்ருʼங்கி³ம்ʼ கத²ம்ʼ சைவ ஸௌப⁴த்³ர: பரவீரஹா। தன்மமாசக்ஷ்வ தத்த்வேன யதா²வ்ருʼத்தம்ʼ ஸ்ம ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-101-2 (43318) த⁴னஞ்ஜயஶ்ச கிம்ʼ சக்ரே மம ஸைன்யேஷு ஸம்ʼயுகே³ । பீ⁴மோ வா ரதி²நாம்ʼ ஶ்ரேஷ்டோ² ராக்ஷஸோ வா க⁴டோத்கச: ॥ 6-101-3 (43319) நகுல: ஸஹதே³வோ வா ஸாத்யகிர்வா மஹாரத²: । ஏததா³சக்ஷ்வ மே ஸத்யம்ʼ குஶலோ ஹ்யஸி ஸஞ்ஜய ॥ 6-101-4 (43320) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-101-5x (4191) ஹந்தே தே(அ)ஹம்ʼ ப்ரவக்ஷ்யாமி ஸங்க்³ராமம்ʼ ரோமஹர்ஷணம்। யதா²(அ)பூ⁴த்³ராக்ஷஸேந்த்³ரஸ்ய ஸௌப⁴த்³ரஸ்ய ச மாரிஷ ॥ 6-101-5 (43321) அர்ஜுனஶ்ச யதா² ஸங்க்²யே பீ⁴மஸேனஶ்ச பாண்ட³வ: । நகுல: ஸஹதே³வஶ்ச ரணே சக்ரு: பராக்ரமம்॥ 6-101-6 (43322) ததை²வ தாவகா: ஸர்வே பீ⁴ஷ்மத்³ரோணபுர:ஸரா:। அத்³பு⁴தானி விசின்ராணி சக்ரு: கர்மாண்யபீ⁴தவத் ॥ 6-101-7 (43323) அலம்பு³ஸஸ்து ஸமரே அபி⁴மன்யும்ʼ மஹாரத²ம் । வினத்³ய ஸுமஹானாத³ம்ʼ தர்ஜயித்வா முஹுர்முஹு: ॥ 6-101-8 (43324) அபி⁴து³த்³ராவ வேகே³ந திஷ்ட²திஷ்டே²தி சாப்³ரவீத் । அபி⁴மன்யுஶ்ச வேகே³ந ஸிம்ʼஹவத்³வினத³ன்முஹு: ॥ 6-101-9 (43325) ஆர்ஶ்யஶ்ருʼங்கி³ம்ʼ மஹேஷ்வாஸி பிதுரத்யந்தவைரிணம் । தத: ஸமீபது: ஸங்க்²யே த்வரிதௌ நரராக்ஷஸௌ ॥ 6-101-10 (43326) ரதா²ப்⁴யாம்ʼ ரதி²நௌ ஶ்ரேஷ்டௌ² யதா² வை தே³வதா³நவௌ । மாயாவா ராக்ஷஸஶ்ரேஷ்டோ² தி³வ்யாஸ்த்ரஶ்சைவ பா²ல்கு³நி: ॥ 6-101-11 (43327) தத: கர்ஷ்ணிர்மஹாராஜ நிஶிதை: ஸாயகைஸ்த்ரிபி⁴:। ஆர்ஶ்யஶ்ருʼங்கி³ம்ʼ ரணே வித்³த்⁴வா புனர்விவ்யாவ பஞ்சபி⁴: ॥ 6-101-12 (43328) அலம்பு³ரோ(அ)பி ஸங்க்ருத்³த⁴: கார்ஷ்ணி நவபி⁴ராஶுகை³: । ஹ்ருʼதி³ விவ்யாத⁴ வேகே³ந தோத்ரைரிவ மஹாத்³விபம் ॥ 6-101-13 (43329) தத: ஶரஸஹஸ்ரேண க்ஷிப்ரகாரீ நிஶாசர: । அர்ஜுனாஸ ஸுதம்ʼ ஸங்க்²யே பீட³யாமாஸ பா⁴ரத ॥ 6-101-14 (43330) அபி⁴மன்யுஸ்தத: க்ருத்³தோ⁴ நவபி⁴ர்னதபர்வபி⁴: । பி³பே⁴த³ நிஶிஸைர்பா³ணை ராக்ஷஸேந்த்³ரம்ʼ மஹோரஸி ॥ 6-101-15 (43331) தே தஸ்ய விவிஶுஸ்தூர்ணம்ʼ காயம்ʼ நிர்பி⁴த்³ய மர்மஸு। ஸ தைர்விபி⁴ந்னஸர்வாங்க³: ஶுஶுபே⁴ ராக்ஷஸோத்தம: ॥ 6-101-16 (43332) புஷ்பிதை: கிம்ʼஶுகை ராஜன்ஸம்ʼஸ்தீர்ண இவ பர்வத: । ஸ ஸந்த³தா⁴நஶ்ச ஶரான்ஹேமபுங்கா²ந்மஹாப³ல: ॥ 6-101-17 (43333) விப³பௌ⁴ ராக்ஷஸஶ்ரேஷ்ட²: ஸஜ்வால இவ பர்வத: । தத: க்ருத்³தோ⁴ மஹாராஜ ஆர்ஶ்யஶ்ருʼங்கி³ரமர்ஷண: ॥ 6-101-18 (43334) மஹேந்த்³ரப்ரதிமம்ʼ கார்ஷ்ணி சா²த³யாமாஸ பத்ரிபி⁴: । தேன தே விஶிகா² முக்தா யமத³ண்டோ³பமா: ஶிதா: ॥ 6-101-19 (43335) அபி⁴மன்யும்ʼ வினிர்பி⁴த்³ய ப்ராவிஶந்த த⁴ராதலம் । ததை²வார்ஜுனினா முக்தா: ஶரா: கனகபூ⁴ஷணா: ॥ 6-101-20 (43336) அலம்பு³ஸம்ʼ வினிர்பி⁴த்³ய ப்ராவிஶந்த த⁴ராதலம் । ஸௌப⁴த்³ரஸ்து ரணே ரக்ஷ: ஶரை: ஸன்னதபர்வபி⁴: ॥ 6-101-21 (43337) சக்ரே விமுக²மாஸாத்³ய ப³லம்ʼ ஶக்ர இவாஹவே । விமுக²ம்ʼ ச ரணே ரக்ஷோ வத்⁴யமானம்ʼ ரணே(அ)ரிணா ॥ 6-101-22 (43338) ப்ராது³ஶ்சக்ரே மஹாமாயாம்ʼ தாமஸீமரிகா⁴தினீம் । ததஸ்தே தமஸா ஸர்வே வ்ருʼதாஶ்சாஸன்மஹீபதே ॥ 6-101-23 (43339) நாபி⁴மன்யுமபஶ்யந்த நைவ ஸ்வான்ன பரான்ரணே । அபி⁴மன்யுஶ்ச தத்³ருʼஷ்ட்வா கோ⁴ரரூபம்ʼ மஹத்தம: ॥ 6-101-24 (43340) ப்ராது³ஶ்சக்ரே(அ)ஸ்த்ரமத்ஸுக்³ரம்ʼ பா⁴ஸ்கரம்ʼ குருனந்த³ன: । தத: ப்ரகாஶமப⁴வஜ்ஜக³த்ஸர்வம்ʼ மஹீபதே ॥ 6-101-25 (43341) தாம்ʼ சாபி⁴ஜக்⁴நிவான்மாயாம்ʼ ராக்ஷஸஸ்ய து³ராத்மன: । ஸங்க்ருத்³த⁴ஶ்ச மஹாவீர்யோ ராக்ஷஸேந்த்³ரம்ʼ நரோத்தம: ॥ 6-101-26 (43342) சா²த³யாமாஸ ஸமரே ஶரை: ஸன்னதபர்வபி⁴:। ப³ஹ்வீஸ்ததா²(அ)ன்யா மாயாஶ்ச ப்ரயுக்தாஸ்தேன ரக்ஷஸா ॥ 6-101-27 (43343) ஸர்வாஸ்த்ரவித³மேயாத்மா வாரயாமாஸ பா²ல்கு³நி:। ஹதமாயம்ʼ ததோ ரக்ஷோ வத்⁴யமானம்ʼ ச ஸாயகை: ॥ 6-101-28 (43344) ரத²ம்ʼ தத்ரைவ ஸந்த்யஜ்ய ப்ராத்³ரவன்மஹதோ ப⁴யாத்। தஸ்மின்வினிர்ஜிதே தூர்ணம்ʼ கூடயோதி⁴நி ராக்ஷஸே ॥ 6-101-29 (43345) ஆர்ஜுனி: ஸமரே ஸைன்யம்ʼ தாவகம்ʼ ஸம்ʼமமர்த³ ஹ। மதா³ந்தோ⁴ வன்யனாகே³ந்த்³ர: ஸபத்³மாம்ʼ பத்³மினீமிவ ॥ 6-101-30 (43346) தத: ஶாந்தனவோ பீ⁴ஷ்ம: ஸைன்யம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா(அ)பி⁴வித்³ருதம்। மஹதா ஶரவர்ஷேண ஸௌப⁴த்³ரம்ʼ பர்யவாரயத் ॥ 6-101-31 (43347) கோஷ்டீ²க்ருʼத்ய ச தம்ʼ வீரம்ʼ தா⁴ர்தராஷ்ட்ரா மஹாரத²: । ஏவம்ʼ ஸுப³ஹவோ யுத்³தே⁴ ததக்ஷு: ஸாயகைர்த்³ருʼட⁴ம் ॥ 6-101-32 (43348) ஸ தேஷாம்ʼ ரதி²நாம்ʼ வீர: பிதுஸ்துல்யபராக்ரம: । ஸத்³ருʼஶோ வாஸுதே³வஸ்ய விக்ரமேண ப³லேன ச ॥ 6-101-33 (43349) உப⁴யோ: ஸத்³ருʼஶம்ʼ கர்ம ஸ பிதுர்மாதுலஸ்ய ச । ரணே ப³ஹுவித⁴ம்ʼ சக்ரே ஸர்வஶஸ்த்ரப்⁴ருʼதாம்ʼ வர: ॥ 6-101-34 (43350) ததோ த⁴னஞ்ஜயோ வீரோ வினிக்⁴நம்ʼஸ்தவ ஸைனிகான் । ஆஸஸாத³ ரணே பீ⁴ஷ்மம்ʼ புத்ரப்ரேப்ஸுரமர்ஷண: ॥ 6-101-35 (43351) ததை²வ ஸமரே ராஜன்பிதா தே³வவ்ரதஸ்தவ । ஆஸஸாத³ ரணே பார்த²ம்ʼ ஸ்வர்பா⁴நுரிவ பா⁴ஸ்கரம் ॥ 6-101-36 (43352) தத: ஸரத²னாகா³ஶ்வா: புத்ராஸ்தவ ஜனேஶ்வர । பரிவவ்ரூ ரணே பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஜுகு³புஶ்ச ஸமந்தத: ॥ 6-101-37 (43353) ததை²வ பாண்ட³வா ராஜன்பரிவார்ய த⁴னஞ்ஜயம் । ரணாய மஹதே யுக்தா த³ம்ʼஶிதா ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-101-38 (43354) ஶாரத்³வதஸ்ததோ ராஜன்பீ⁴ஷ்மஸ்ய ப்ரமுகே² ஸ்தி²தம் । அர்ஜுனம்ʼ பஞ்சவிம்ʼஶத்யா ஸாயகானாம்ʼ ஸமாசினோத் ॥ 6-101-39 (43355) ப்ரத்யுத்³க³ம்யாத² விவ்யாத⁴ ஸாத்யகிஸ்தம்ʼ ஶிதை: ஶரை: । பாண்ட³வப்ரியகாமார்த²ம்ʼ ஶார்தூ³ல இவ குஞ்ஜரம் ॥ 6-101-40 (43356) கௌ³தமோ(அ)பி த்வராயுக்தோ மாத⁴வம்ʼ நவபி⁴: ஶரை: । ஹ்ருʼதி³ விவ்யாத⁴ ஸங்க்ருத்³த⁴: கங்கபத்ரபரிச்ச²தை³: ॥ 6-101-41 (43357) ஶைனேயோ(அ)பி தத: க்ருத்³த⁴ஶ்சாபமானம்ய வேக³வான் । கௌ³தமாந்தகரம்ʼ தூர்ணம்ʼ ஸமாத⁴த்த ஶிலீமுக²ம் ॥ 6-101-42 (43358) தமாபதந்தம்ʼ வேகே³ந ஶக்ராஶனிஸமத்³யுதிம் । த்³விதா⁴ சிச்சே²த³ ஸங்க்ருத்³தோ⁴ த்³ரௌணி: பரமகோபன: ॥ 6-101-43 (43359) ஸமுத்ஸ்ருʼஜ்யாத² ஶைனேயோ கௌ³தமம்ʼ ரதி²நாம்ʼ வர: । அப்⁴யத்³ரவத்³ரணே த்³ரௌணிம்ʼ ராஹு: கே² ஶஶினம்ʼ யதா² ॥ 6-101-44 (43360) தஸ்ய த்³ரோணஸுதஶ்சாபம்ʼ த்³விதா⁴ சிச்சே²த³ பா⁴ரத। அதை²நம்ʼ சி²ந்னத⁴ன்வானம்ʼ தாட³யாமாஸ ஸாயகை: ॥ 6-101-45 (43361) ஸோ(அ)ன்யத்கார்முகமாதா³ய ஶத்ருக்⁴நம்ʼ பா⁴ரஸாத⁴னம் । த்³ரௌணிம்ʼ ஷஷ்ட்யா மஹாராஜ பா³ஹ்வோருரஸி சார்பயத் ॥ 6-101-46 (43362) ஸ வித்³தோ⁴ வ்யதி²தஶ்சைவ முஹூர்தம்ʼ கஶ்மலாயுத:। நிஷஸாத³ ரதோ²பஸ்தே² த்⁴வஜயஷ்டிம்ʼ ஸமாஶ்ரித: ॥ 6-101-47 (43363) ப்ரதிலப்⁴ய தத: ஸஞ்ஜ்ஞாம்ʼ த்³ரோணபுத்ர: ப்ரதாபவான் । வார்ஷ்ணேயம்ʼ ஸமரே க்ருத்³தோ⁴ நாராசேன ஸமார்பயத் ॥ 6-101-48 (43364) ஶைனேயம்ʼ ஸ து நிர்பி⁴த்³ய ப்ராவிஶத்³த⁴ரணீதலம் । வஸந்தகாலே ப³லவான்பி³லம்ʼ ஸர்பஶிஶுர்யதா² ॥ 6-101-49 (43365) அதா²பரேண ப⁴ல்லேன மாத⁴வஸ்ய த்⁴வஜோத்தமம் । சிச்சே²த³ ஸமரே த்³ரௌணி: ஸிம்ʼஹனாத³ம்ʼ முமோச ஹ ॥ 6-101-50 (43366) புனஶ்சைனம்ʼ ஶரைர்கோ⁴ரைஶ்சா²த³யாமாஸ பா⁴ரத। நிதா³கா⁴ந்தே மஹாராஜ யதா² மேகோ⁴ தி³வாகரம் ॥ 6-101-51 (43367) ஸாத்யகோ(அ)பி மஹாராஜ ஶரஜாலம்ʼ நிஹத்ய தத்। த்³ரௌணிமப்⁴யாகிரத்தூர்ணம்ʼ ஶரஜாலைரனேகதா⁴ ॥ 6-101-52 (43368) தாபயாமாஸ ச த்³ரௌணிம்ʼ ஶைனேய: பரவாரஹா । விமுக்தோ மேக⁴ஜாலேன யதை²வ தபனஸ்ததா² ॥ 6-101-53 (43369) ஶராணாம்ʼ ச ஸஹஸ்ரேண புனரேவ ஸமுத்³யத: । ஸாத்யகிஶ்சா²த³யாமாஸ நனாத³ ச மஹாப³ல: ॥ 6-101-54 (43370) த்³ருʼஷ்ட்வா புத்ரம்ʼ ச தம்ʼ க்³ரஸ்தம்ʼ ராஹுணேவ நிஶாகரம் । அப்⁴யத்³ரவத ஶைனேயம்ʼ பா⁴ரத்³வாஜ: ப்ரதாபவான் ॥ 6-101-55 (43371) விவ்யாத⁴ ச ஸுதீக்ஷ்ணேன ப்ருʼஷத்கேன மஹாம்ருʼதே⁴ । பரீப்ஸன்க²ஸுதம்ʼ ராஜன்வார்ஷ்ணேயேனாபி⁴பீடி³தம் ॥ 6-101-56 (43372) ஸாத்யகிஸ்து ரணே ஹித்வா கு³ருபுத்ரம்ʼ மஹாரத²ம் । த்³ரோணம்ʼ விவ்யாத⁴ விம்ʼஶத்யா ஸர்வபாரஶவை: ஶரை: ॥ 6-101-57 (43373) தத³ந்தரமமேயாத்மா கௌந்தேய: ஶத்ருதாபன: । அப்⁴யத்³ரவத்³ரணே க்ருத்³தோ⁴ த்³ரோணம்ʼ ப்ரதி மஹாரத²: ॥ 6-101-58 (43374) ததோ த்³ரோணஶ்ச பார்த²ஶ்ச ஸமேயாதாம்ʼ மஹாம்ருʼதே⁴ । யதா² பு³த⁴ஶ்ச ஶுக்ரஶ்ச மஹாராஜ நப⁴ஸ்தலே ॥ ॥ 6-101-59 (43375) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி நவமதி³வஸயுத்³தே⁴ ஏகாதி⁴கஶததமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-102-0 (43376) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। 6-102-0x (4192) கத²ம்ʼ த்³ரோணோ மஹேஷ்வாஸ: பாண்ட³வஶ்ச த⁴னஞ்ஜய: । ஸமீயதூ ரணே யத்தௌ தாவுபௌ⁴ புருஷர்ஷபௌ⁴ ॥ 6-102-1 (43377) ப்ரியோ ஹி பாண்ட³வோ நித்யம்ʼ பா⁴ரத்³வாஜஸ்ய தீ⁴மத: । ஆசார்யஶ்ச ரணே நித்யம்ʼ ப்ரிய: பார்த²ஸ்ய ஸஞ்ஜய ॥ 6-102-2 (43378) தாவுபௌ⁴ ரதி²நோ ஸங்க்²யே ஹ்ருʼஷ்டௌ ஸிம்ʼஹாவிவோத்கடௌ । கத²ம்ʼ ஸமீயதுர்யத்தௌ பா⁴ரத்³வாஜத⁴னஞ்ஜயௌ ॥ 6-102-3 (43379) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-102-4x (4193) ந த்³ரோண: ஸமரே பார்த²ம்ʼ ஜானீதே ப்ரியமாத்மன: । க்ஷத்ரத⁴ர்மம்ʼ புரஸ்க்ருʼத்ய பார்தோ² வா கு³ருமாஹவே ॥ 6-102-4 (43380) ந க்ஷத்ரியா ரணே ராஜன்வர்ஜயந்தி பரஸ்பரம் । நிர்மர்யாத³ம்ʼ ஹி யுத்⁴யந்தே பித்ருʼபி⁴ர்ப்⁴ராத்ருʼபி⁴: ஸஹ ॥ 6-102-5 (43381) ரணே பா⁴ரத பார்தே²ந த்³ரோணோ வித்³த⁴ஸ்த்ரிபி⁴: ஶரை: । நாசிந்தயச்ச தான்பா³ணான்பார்த²சாபச்யுதான்யுதி⁴ ॥ 6-102-6 (43382) ஶரவ்ருʼஷ்ட்யா புன: பார்த²ஶ்சா²த³யாமாஸ தம்ʼ ரணே । ஸ ப்ரஜஜ்வால ரோஷேண க³ஹனே(அ)க்³நிரிவோர்ஜித: ॥ 6-102-7 (43383) ததோ(அ)ர்ஜுனம்ʼ ரணே த்³ரோண: ஶரை: ஸன்னதபர்வபி⁴: । சா²த³யாமாஸ ராஜேந்த்³ர நசிராதே³வ பா⁴ரத ॥ 6-102-8 (43384) ததோ து³ர்யோத⁴னோ ராஜா ஸுஶர்மாணமசோத³யத் । த்³ரோணஸ்ய ஸமரே ராஜன்பார்ஷ்ணிக்³ரஹணகாரணாத் ॥ 6-102-9 (43385) த்ரிக³ர்தராட³பி க்ருத்³தோ⁴ ப்⁴ருʼஶமாயம்ய கார்முகம் । சா²த³யாமாஸ ஸமரே பார்த²ம்ʼ பா³ணைரயோமுகை²: ॥ 6-102-10 (43386) தாப்⁴யாம்ʼ முக்தா: ஶரா ராஜன்னந்தரிக்ஷே விரேஜிரே । ஹம்ʼஸா இவ மஹாராஜ ஶரத்காலே நப⁴ஸ்தலே ॥ 6-102-11 (43387) தே ஶரா: ப்ராப்ய கௌந்தேயம்ʼ ஸமந்தாத்³விவிஶு: ப்ரபோ⁴ । ப²லபா⁴ரனதம்ʼ யத்³வத்ஸ்வாது³வ்ருʼக்ஷம்ʼ விஹங்க³மா: ॥ 6-102-12 (43388) அர்ஜுனஸ்து ரணே நாத³ம்ʼ வினத்³ய ரதி²நாம்ʼ வர:। த்ரிக³ர்தராஜம்ʼ ஸமரே ஸபுத்ரம்ʼ விவ்யதே⁴ ஶரை: ॥ 6-102-13 (43389) தே வத்⁴யமானா: பார்தே²ந காலேனேவ யுக³க்ஷயே । பார்த²மேவாப்⁴யவர்தந்த மரணே க்ருʼதனிஶ்சயா: । முமுசு: ஶரவ்ருʼஷ்டிம்ʼ ச பாண்ட³வஸ்ய ரத²ம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-102-14 (43390) ஶரவ்ருʼஷ்டிம்ʼ ததஸ்தாம்ʼ து ஶரவர்ஷை: ஸமந்தத: । ப்ரதிஜக்³ராஹ ராஜேந்த்³ர தோயவ்ருʼஷ்டிமிவாசல:॥ 6-102-15 (43391) தத்ராத்³பு⁴தமபஶ்யாம பீ³ப⁴த்ஸோர்ஹஸ்தலாக⁴வம் । விமுக்தாம்ʼ ப³ஹுபி⁴ர்யோதை⁴: ஶஸ்த்ரவ்ருʼஷ்டிம்ʼ து³ராஸதா³ம் ॥ 6-102-16 (43392) யதே³கோ வாரயாமாஸ மாருதோ(அ)ப்⁴ரக³ணானிவ । கர்மணா தேன பார்த²ஸ்ய துதுஷுர்தே³வதா³நவா: ॥ 6-102-17 (43393) அத² க்ருத்³தோ⁴ ரணே பார்த²ஸ்த்ரிக³ர்தான்ப்ரதி பா⁴ரத। முமோசாஸ்த்ரம்ʼ மஹாராஜ வாயவ்யம்ʼ ப்ருʼதனாமுகே² ॥ 6-102-18 (43394) ப்ராது³ராஸீத்ததோ வாயு: க்ஷோப⁴யாணோ நப⁴ஸ்தலம் । பாதயன்வை தருக³ணான்வினிக்⁴நம்ʼஶ்சைவ ஸைனிகான் ॥ 6-102-19 (43395) ததோ த்³ரோணோ(அ)பி⁴வீக்ஷ்யைவ வாயவ்யாஸ்த்ரம்ʼ ஸுதா³ருணம்। ஶைலமன்யன்மஹாராஜ கோ⁴ரமஸ்த்ரம்ʼ முமோச ஹ ॥ 6-102-20 (43396) த்³ரோணேன யுதி⁴ நிர்முக்தே தஸ்மின்னஸ்த்ரே நராதி⁴ப। ப்ரஶஶாம ததோ வயு: ப்ரஸன்னாஶ்ச தி³ஶோ த³ஶ ॥ 6-102-21 (43397) தத: பாண்டு³ஸுதோ வீரஸ்த்ரிக³ர்தஸ்ய ரத²வ்ரஜான் । நிருத்ஸாஹான்ரணே சக்ரே விமுகா²ந்விபராக்ரமான் ॥ 6-102-22 (43398) ததோ து³ர்யோத⁴னஶ்சைவ க்ருʼபஶ்ச ரதி²நாம்ʼ வர:। அஶ்வத்தா²மா ததா² ஶல்ய: காம்போ⁴ஜஶ்ச ஸுத³க்ஷிண: ॥ 6-102-23 (43399) விந்தா³நுவிந்தா³வாவந்த்யௌ பா³ஹ்லிக: ஸஹ பா³ஹ்லிகை: । மஹதா ரத²வம்ʼஶேன பார்த²ஸ்யாவாரயந்தி³ஶ: ॥ 6-102-24 (43400) ததை²வ ப⁴க³த³த்தஶ்ச ஶ்ரதாயுஶ்ச மஹாப³ல:। க³ஜானீகேன பீ⁴மஸ்ய தாவவாரயதாம்ʼ தி³ஶ: ॥ 6-102-25 (43401) பூ⁴ரிஶ்ரவா: ஶலஶ்சைவ ஸௌப³லஶ்ச விஶாம்பதே । ஶரௌகை⁴ர்விமலைஸ்தீக்ஷ்ணைர்மாத்³ரீபுத்ராவவாரயன் ॥ 6-102-26 (43402) பீ⁴ஷ்மஸ்து ஸம்ʼஹத: ஸங்க்²யே தா⁴ர்தராஷ்ட்ரை: ஸஸைனிகை: । யுதி⁴ஷ்டி²ரம்ʼ ஸமாஸாத்³ய ஸர்வத: பர்யவாரயத் ॥ 6-102-27 (43403) ஆபதந்தம்ʼ க³ஜானீகம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா பார்தோ² வ்ருʼகோத³ர:। லோலிஹன்ஸ்ருʼக்கிணீ வீரோ ம்ருʼக³ராடி³வ கானநே ॥ 6-102-28 (43404) பீ⁴மஸ்து ரதி²நாம்ʼ ஶ்ரேஷ்டோ² க³தா³ம்ʼ க்³ருʼஹ்ய மஹாஹவே । அவப்லுத்ய ரதா²த்தூர்ணம்ʼ தவ ஸைன்யான்யபீ⁴ஷயத் ॥ 6-102-29 (43405) தமுத்³வீக்ஷ்ய க³தா³ஹஸ்தம்ʼ ததஸ்தே க³ஜஸாதி³ந: । பரிவவ்ரூ ரணே யத்தா பீ⁴மஸேனம்ʼ ஸமந்தத: ॥ 6-102-30 (43406) க³ஜமத்⁴யமனுப்ராப்த: பாண்ட³வ: ஸ வ்யராஜத। மேக⁴ஜாலஸ்ய மஹதோ யதா² மத்⁴யக³தோ ரவி: ॥ 6-102-31 (43407) வ்யத⁴மத்ஸ க³ஜானீகம்ʼ க³த³யா பாண்ட³வர்ஷப⁴: । மஹாப்⁴ரஜாலமதுலம்ʼ மாதரிஶ்வேவ ஸந்ததம் ॥ 6-102-32 (43408) தே வத்⁴யமானா ப³லினா பீ⁴மஸேனேன த³ந்தின: । ஆர்தனாத³ம்ʼ ரணே சக்ருர்க³ர்ஜந்தோ ஜலதா³ இவ ॥ 6-102-33 (43409) ப³ஹுதா⁴ தா³ரிதஶ்சைவ விஷாணைஸ்தத்ர த³ந்திபி⁴: । பு²ல்லாஶோகனிப⁴: பார்த²: ஶுஶுபே⁴ ரணமூர்த⁴னி ॥ 6-102-34 (43410) `ஸாதி³நாம்ʼ ஶஸ்த்ரவ்ருʼஷ்டிம்ʼ ச வ்யத⁴மத்³க³த³யா தத:।' வாயுவேக³ஸமாயுக்தோ வ்யசரத்பாண்ட³வோ யுதி⁴ ॥ 6-102-35 (43411) விஷாணோல்லிகி²தைர்கா³த்ரௌர்விஷாணாபி⁴ஹதோ ப்⁴ருʼஶம்। விஷாணே த³ந்தினம்ʼ க்³ருʼஹ்ய நிர்விஷாணமதா²கரோத் ॥ 6-102-36 (43412) விஷாணேன ச தேனைவ கும்போ⁴(அ)ப்⁴யாஹத்ய த³ந்தினம் । பாதயாமாஸ ஸமரே த³ண்ட³ஹஸ்த இவாந்தக: ॥ 6-102-37 (43413) ஶோணிதாக்தாம்ʼ க³தா³ம்ʼ பி³ப்⁴ரன்மேதோ³ப⁴ஞ்ஜாக்ருʼதச்ச²வி: । க்ருʼதாப்⁴யங்க³: ஶோணிதேன ருத்³ரவத்ப்ரத்யத்³ருʼஶ்யத ॥ 6-102-38 (43414) ஏவம்ʼ கே வத்⁴யமானாஶ்ச ஹதஶேஷா மஹாக³ஜா: । ப்ராத்³ரவந்த தி³ஶோ ராஜன்விம்ருʼத்³க³ந்த: ஸ்வகம்ʼ ப³லம் ॥ 6-102-39 (43415) த்³ரவத்³பி⁴ஸ்தைர்மஹானாகை³: ஸமந்தாத்³ப⁴ரதர்ஷப⁴। து³ர்யோத⁴னப³லம்ʼ ஸர்வம்ʼ புனராஸீத்பராங்பு⁴க²ம் ॥ 6-102-40 (43416) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி நவமதி³வஸயுத்³தே⁴ த்³வ்யதி⁴கஶததமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-103-0 (43417) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-103-0x (4194) மத்⁴யந்தி³நோ மஹாராஜ ஸங்க்³ராம: ஸமபத்³யத। லோகக்ஷயகரோ ரௌத்³ரோ பீ⁴ஷ்மஸ்ய ஸஹ ஸோமகை: ॥ 6-103-1 (43418) கா³ங்கே³யோ ரதி²நாம்ʼ ஶ்ரேஷ்ட²: பாண்ட³வானாமனீகினீம் । வ்யத⁴மன்னிஶிதைர்பா³ணை: ஶதஶோ(அ)த² ஸஹஸ்ரஶ:॥ 6-103-2 (43419) ஸம்ʼமமர்த³ ச தத்ஸைன்யம்ʼ பிதா தே³வவ்ரதஸ்தவ। மர்த³யேச்ச யதா² ராஜன்ஸிம்ʼஹ: ப்ராப்ய ம்ருʼக³வ்ரஜம் ॥ 6-103-3 (43420) த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்ன: ஶிக²ண்டீ³ ச விராடோ த்³ருபத³ஸ்ததா²। பீ⁴ஷ்மமாஸாத்³ய ஸமரே ஶரைர்ஜக்⁴நுர்மஹாரத²ம் ॥ 6-103-4 (43421) த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னம்ʼ ததோ வித்³த்⁴வா விராடம்ʼ ச ஶரைஸ்த்ரிபி⁴: । த்³ருபத³ஸ்ய ச நாராசம்ʼ ப்ரேஷயாமாஸ பா⁴ரத ॥ 6-103-5 (43422) தேன வித்³தா⁴ மஹேஷ்வாஸா பீ⁴ஷ்மேணாமித்ரகர்ஶினா । சுக்ருது⁴: ஸமரே ராஜன்பாத³ஸ்ப்ருʼஷ்டா இவோரகா³: ॥ 6-103-6 (43423) ஶிக²ண்டீ³ தம்ʼ ச விவ்யாத⁴ ப⁴ரதானாம்ʼ பிதாமஹம் । ஸ்த்ரீமயம்ʼ மனஸா த்⁴யாத்வா நாஸ்மை ப்ராஹரத³ச்யுத: ॥ 6-103-7 (43424) த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஸ்து ஸமரே க்ரோதே⁴நாக்³நிரிவ ஜ்வலன் । பிதாமஹம்ʼ த்ரிபி⁴ர்பா³ணைர்பா³ஹ்வோருரஸி சார்பயத் ॥ 6-103-8 (43425) த்³ருபத³: பஞ்சவிம்ʼஶத்யா விராடோ த³ஶமி: ஶரை:। ஶிக²ண்டீ³ பஞ்சவிம்ʼஶத்யா பீ⁴ஷ்மம்ʼ விவ்யாத⁴ ஸாயகை: ॥ 6-103-9 (43426) ஸோ(அ)திவித்³தோ⁴ மஹாராஜ ஶோணிதௌக⁴பரிப்லுத:। வஸந்தே புஷ்பஶப³லோ ரக்தாஶோக இவாப³பௌ⁴ ॥ 6-103-10 (43427) தான்ப்ரத்யவித்⁴யத்³கா³ங்கே³யஸ்த்ரிபி⁴ஸ்த்ரிபி⁴ரஜிஹ்மகை³: । த்³ருபத³ஸ்ய ச ப⁴ல்லேன த⁴னுஶ்சிச்சே²த³ மாரிஷ ॥ 6-103-11 (43428) ஸோ(அ)ன்யத்கார்முகமாதா³ய பீ⁴ஷ்மம்ʼ விவ்யாத⁴ பஞ்சபி⁴: । ஸாரதி²ம்ʼ ச த்ரிபி⁴ர்பா³ணை: ஸுஶிதை ரணமூர்த⁴னி ॥ 6-103-12 (43429) ததா² பீ⁴மோ மஹாராஜ த்³ரௌபத்³யா: பஞ்ச சாத்மஜா: । கேகயா ப்⁴ராதர: பஞ்ச ஸாத்யகிஶ்சைவ ஸாத்வத: ॥ 6-103-13 (43430) அப்⁴யத்³ரவந்த கா³ங்கே³யம்ʼ யுதி⁴ஷ்டி²ரஸமாஜ்ஞயா । ப்ரதி ரக்ஷணகார்யார்த²ம்ʼ த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னமுகா²ந்ரணே ॥ 6-103-14 (43431) ததை²வ தாவகா: ஸர்வே பீ⁴ஷ்மரக்ஷார்த²முத்³யதா: । ப்ரத்யுத்³யயு: பாண்டு³ஸேனாம்ʼ ஸஹஸைன்யா நராதி⁴ப ॥ 6-103-15 (43432) தத்ராஸீத்ஸுமஹத்³யுத்³த⁴ம்ʼ தவ தேஷாம்ʼ ச ஸங்குலம் । நராஶ்வரத²னாகா³நாம்ʼ யமராஷ்ட்ரவிவர்த⁴னம் ॥ 6-103-16 (43433) ரதீ² ரதி²நமாஸாத்³ய ப்ராஹிணோத்³யமஸாத³னம்। ததே²தரான்ஸமாஸாத்³ய நரனாகா³ஶ்வஸாதி³ந: ॥ 6-103-17 (43434) அனயன்பரலோகாய ஶரை: ஸன்னதபர்வபி⁴: । ஶரைஶ்ச விவிதை⁴ர்கோ⁴ரைஸ்தத்ரதத்ர விஶாம்பதே ॥ 6-103-18 (43435) ரதா²ஸ்து ரதி²பி⁴ர்ஹீனா ஹதஸாரத²யஸ்ததா² । விப்ரத்³ருதாஶ்வா: ஸமரே தி³ஶோ ஜக்³மு: ஸமந்தத: ॥ 6-103-19 (43436) ம்ருʼத்³க³ந்தஸ்தே நரான்ராஜன்ஹயாம்ʼஶ்ச ஸுப³ஹூன்ரணே। வாதாயமானா த்³ருʼஶ்யந்தே க³ந்த⁴ர்வனக³ரோபமா: ॥ 6-103-20 (43437) ரதி²நஶ்ச ரதை²ர்ஹீனா வர்மிணஸ்தேஜஸா யுதா:। குண்ட³லோஷ்ணீஷிண: ஸர்வே நிஷ்காங்க³த³விபூ⁴ஷணா: ॥ 6-103-21 (43438) தே³வபுத்ரஸமா: ஸர்வே ஶௌர்யே ஶக்ரஸமா யுதி⁴। ருʼத்³த்⁴யா வைஶ்ரவணாம்ʼ சாதி நயேன ச ப்³ருʼஹஸ்பதிம் ॥ 6-103-22 (43439) ஸர்வலோகேஶ்வரா: ஶூராஸ்தத்ரதத்ர விஶாம்பதே। விப்ரத்³ருதா வ்யத்³ருʼஶ்யந்த ப்ராக்ருʼதா இவ மானவா: ॥ 6-103-23 (43440) த³ந்தினஶ்ச நரஶ்ரேஷ்ட² ஹீனா: பரமஸாதி³பி⁴: । ம்ருʼத்³க³ந்த: ஸ்வான்யனீகானி நிபேது: ஸர்வஶப்³த³கா³: ॥ 6-103-24 (43441) சர்மபி⁴ஶ்சாமரைஶ்சித்ரை: பதாகாபி⁴ஶ்ச மாரிஷ । ச²த்ரை: ஸிதைர்ஹேமத³ண்டை³ஶ்சாமரைஶ்ச ஸமந்தத: ॥ 6-103-25 (43442) விஶீர்ணைர்விப்ரதா⁴வந்தோ த்³ருʼஶ்யந்தே ஸ்ம தி³ஶோ த³ஶ। நவமேக⁴ப்ரதீகாஶா ஜலதோ³பமனி:ஸ்வனா: ॥ 6-103-26 (43443) ததை²வ த³ந்திபி⁴ர்ஹீனா க³ஜாரோஹா விஶாம்பதே। ப்ரதா⁴வந்தோ(அ)ன்வத்³ருʼஶ்யந்த தவ தேஷாம்ʼ ச ஸங்குலே ॥ 6-103-27 (43444) நானாதே³ஶஸமுத்தா²ம்ʼஶ்ச துரகா³ந்ஹேமபீ⁴ஷிதான் । வாதாயமானானத்³ராக்ஷம்ʼ ஶதஶோ(அ)த² ஸஹஸ்ரஶ: ॥ 6-103-28 (43445) அஶ்வாரோஹான்ஹதைரஶ்வைர்க்³ருʼஹீதாஸன்ஸமந்தத: । த்³ரவமாணானபஶ்யாம த்³ராவ்யமாணாம்ʼஶ்ச ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-103-29 (43446) க³ஜோ க³ஜம்ʼ ஸமாஸாத்³ய த்³ரவமாணம்ʼ மஹாஹவே । யயௌ ப்ரம்ருʼத்³ய தரஸா பாதா³தான்வாஜினஸ்ததா² । ததை²வ ச ரதா²ந்ராஜன்ப்ரமமர்த³ ரணே க³ஜ: ॥ 6-103-30 (43447) ரதா²ஶ்சைவ ஸமாஸாத்³ய பதிதாம்ʼஸ்துரகா³ந்பு⁴வி। வ்யம்ருʼத்³க³ன்ஸமரே ராஜம்ʼஸ்துரகா³ம்ʼஶ்ச நரான்ரமே ॥ 6-103-31 (43448) ஏவம்ʼ தே ப³ஹுதா⁴ ராஜன்ப்ரத்யம்ருʼத்³க³ன்பரஸ்பரம்। `த்³ருʼஶ்யந்தேஸ்ம மஹாபா³ஹோ தத்ரதத்ர மஹாப³லா: ॥' 6-103-32 (43449) தஸ்மின்ரௌத்³ரே ததா² யுத்³தே⁴ வர்தமானே மஹாப⁴யே। ப்ராவர்தத நதீ³ கோ⁴ரா ஶோமிதாந்த்ரதரங்கி³ணீ ॥ 6-103-33 (43450) அஸ்தி²ஸங்கா⁴தஸம்பா³தா⁴ கேஶஶைவலாத்³வலா । ரத²ஹ்ரதா³ ஶராவர்தா ஹயமீனா து³ராஸதா³॥ 6-103-34 (43451) ஶீர்ஷோபலஸமாகீர்ணா ஹஸ்திக்³ராஹஸமாகுலா । கவசோஷ்ணீஷபே²நௌகா⁴ த⁴னுர்வேகா³ஸிகச்ச²பா ॥ 6-103-35 (43452) ` ஶங்க²னக்ரௌக⁴ஸங்கீர்ணா ச²த்ரகூர்மரதோ²டு³பா।' பதாகாத்⁴வஜவ்ருʼக்ஷாட்⁴யா மர்த்யகூலாபஹாரிணீ । க்ரவ்யாத³ஹம்ʼஸஸங்கீர்ணா யமராஷ்ட்ரவிவர்த⁴னீ ॥ 6-103-36 (43453) தாம்ʼ நதீ³ம்ʼ க்ஷத்ரியா: ஶூரா ரத²னாக³ஹயப்லவை: । ப்ரதேருர்ப³ஹவோ ராஜன்ப⁴யம்ʼ த்யக்த்வா மஹாரதா²: ॥ 6-103-37 (43454) அபோவாஹ ரணே பீ⁴ரூன்கஶ்மலேனாபி⁴ஸம்ʼவ்ருʼதான்। யதா² வைதரணீ ப்ரேதான்ப்ரேதராஜபுரம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-103-38 (43455) ப்ராக்ரோஶன்க்ஷத்ரியாஸ்தத்ர த்³ருʼஷ்ட்வா தத்³வைஶஸம்ʼ மஹத்। து³ர்யோத⁴னாபராதே⁴ந க³ச்ச²ந்தி க்ஷத்ரியா: க்ஷயம் ॥ 6-103-39 (43456) கு³ணவத்ஸு கத²ம்ʼ த்³வேஷம்ʼ த்⁴ருʼதராஷ்ட்ரோ ஜனேஶ்வர: । க்ருʼதவான்பாண்டு³புத்ரேஷு பாபாத்மா லோப⁴மோஹித: ॥ 6-103-40 (43457) ஏவம்ʼ ப³ஹுவிதா⁴ வாச: ஶ்ரூயந்தே ஸ்ம பரஸ்பரம் । பாண்ட³வஸ்தவஸம்ʼயுக்தா: புத்ராணாம்ʼ தே ஸுதா³ருணா: ॥ 6-103-41 (43458) தா நிஶம்ய ததோ வாச: ஸர்வயோதை⁴ருதா³ஹ்ருʼதா:। ஆக³ஸ்க்ருʼத்ஸர்வலோகஸ்ய புத்ரோ து³ர்யோத⁴னஸ்தவ ॥ 6-103-42 (43459) பீ⁴ஷ்மம்ʼ த்³ரோணம்ʼ க்ருʼபம்ʼ சைவ ஶல்யம்ʼ சோவாச பா⁴ரத। யுத்⁴யத்⁴வமனஹங்கரா: கிம்ʼ சிரம்ʼ குருதே²தி ச ॥ 6-103-43 (43460) `இதி து³ர்யோத⁴னோத்ஸ்ருʼஷ்டா: ஸர்வே யுயுதி⁴ரே ந்ருʼபா:' தத: ப்ரவவ்ருʼதே யுத்³த⁴ம்ʼ குரூணாம்ʼ பாண்ட³வை: ஸஹ। அக்ஷத்³யூதக்ருʼதம்ʼ ராஜன்ஸுகோ⁴ரம்ʼ வைஶஸம்ʼ ததா³ ॥ 6-103-44 (43461) யத்புரா ந நிக்³ருʼஹ்ணாஸி வார்யமாணோ மஹாத்மபி⁴: । வைசித்ரவீர்ய தஸ்யேத³ம்ʼ ப²லம்ʼ பஶ்ய ஸுதா³ருணம் ॥ 6-103-45 (43462) ந ஹி பாண்டு³ஸுதா ராஜன்ஸஸைன்யா: ஸபதா³நுகா³: । ரக்ஷந்தி ஸமரே ப்ராணான்கௌரவா வாபி ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-103-46 (43463) 6-103-47 (43464) ஏதஸ்மாத்காரணாத்³தோ⁴ரோ வர்ததே ஸ்வஜனக்ஷய: । தை³வாத்³வா புருஷவ்யாக்⁴ர தவ சாபனயான்ன்ருʼப ॥ ॥ இதி ஶ்ராமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி நவமதி³வஸயுத்³தே⁴ த்ர்யதி⁴கஶததமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-103-7 ஸ்த்ரீமயம்ʼ அயம்ʼ பீ⁴ஷ்ம: ஸ்த்ரீம்ʼ த்⁴யாத்வா சிந்தயித்வா। யத்³வா ஸ்த்ரீமயம்ʼ ஸ்வார்தே² மயட் ॥ 6-103-22 வைஶ்ரவணம்ʼ குபே³ரம்ʼ சாதி அதிக்ராந்தா ॥ 6-103-28 அத்³ராக்ஷமஹம்ʼ ஸஞ்ஜய: ॥ 6-103-42 ஆக³ஸ்க்ருʼத³பராதீ⁴ ॥

6-104-0 (43465) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-104-0x (4195) அர்ஜுனஸ்தான்னரவ்யாக்⁴ர: ஸுஶர்மானுசரான்ன்ருʼபான் । அனயத்ப்ரேதராஜஸ்ய ஸத³னம்ʼ ஸாயகை: ஶிதை: ॥ 6-104-1 (43466) ஸுஶர்மாபி ததோ பா³ணை: பார்த²ம்ʼ விவ்யாத⁴ ஸம்ʼயுகே³। வாஸுதே³வம்ʼ ச ஸப்தத்யா பார்த²ம்ʼ ச நவபி⁴: புன: ॥ 6-104-2 (43467) தம்ʼ நிவார்ய ஶரௌகே⁴ண ஸக்ருஸூனுர்மஹாரத²: । ஸுஶர்மணோ ரணே யோதா⁴ந்ப்ராஹிணோத்³யமஸாத³னம் ॥ 6-104-3 (43468) தே வத்⁴யமானா: பார்தே²ந காலேனேவ யுக³க்ஷயே। வ்யத்³ரவந்த ரணே ராஜன்ப⁴யே ஜாதே மஹாரதா²: ॥ 6-104-4 (43469) உத்ஸ்ருʼஜ்ய துரகா³ந்கேசித்³ரதா²ந்கேசிச்ச மாரிஷ। க³ஜானந்யே ஸமுத்ஸ்ருʼஜ்ய ப்ராத்³ரவந்த தி³ஶோ த³ஶ ॥ 6-104-5 (43470) அபரே து ததா³தா³ய வாஜினாக³ரதா²ந்ரணே । த்வரயா பரயா யுக்தா: ப்ராத்³ரவந்த விஶாம்பதே ॥ 6-104-6 (43471) பாதா³தாஶ்சாபி ஶஸ்த்ராணி ஸமுத்ஸ்ருʼஜ்ய மஹாரணே । நிரபேக்ஷா வ்யதா⁴வந்த தேனதேன ஸ்ம பா⁴ரத॥ 6-104-7 (43472) வார்யமாணா: ஸுப³ஹுஶஸ்த்ரைக³ர்தேன ஸுஶர்மணா । ததா²ந்யை: பார்தி²வஶ்ரேஷ்டை²ர்ன வ்யதிஷ்ட²ந்த ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-104-8 (43473) தத்³ப³லம்ʼ ப்ரத்³ருதம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா புத்ரோ து³ர்யோத⁴னஸ்தவ। புரஸ்க்ருʼத்ய ரணே பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஸர்வஸைன்யபுரஸ்க்ருʼத: ॥ 6-104-9 (43474) ஸர்வோத்³யோகே³ந மஹதா த⁴னஞ்ஜயமுபாத்³ரவத் । த்ரிக³ர்தாதி⁴பதேரர்தே² ஜீவிதஸ்ய விஶாம்பதே ॥ 6-104-10 (43475) ஸ ஏக: ஸமரே தஸ்தௌ² கிரன்ப³ஹுவிதா⁴ஞ்ஶரான்। ப்⁴ராத்ருʼபி⁴: ஸஹித: ஸர்வை: ஶேஷா ஹி ப்ரத்³ருதா நரா: ॥ 6-104-11 (43476) ததை²வ பாண்ட³வா ராஜன்ஸர்வோத்³யோகே³ந த³ம்ʼஶிதா:। ப்ரயயு: ப²ல்கு³நார்தா²ய யத்ர பீ⁴ஷ்மோ வ்யதிஷ்ட²த ॥ 6-104-12 (43477) ஜ்ஞாயமானா ரணே வீர்யம்ʼ கோ⁴ரம்ʼ கா³ண்டீ³வத⁴ன்வன:। ஹாஹாகாரக்ருʼதோத்ஸாஹா பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஜக்³மு: ஸமந்தத: ॥ 6-104-13 (43478) ததஸ்தாலத்⁴வஜ: ஶூர: பாண்ட³வானாம்ʼ வரூதி²நீம்। சா²த³யாமாஸ ஸமரே ஶரை: ஸன்னதபர்வபி⁴: ॥ 6-104-14 (43479) ஏகீபூ⁴தாஸ்தத: ஸர்வே குரவ: ஸஹ பாண்ட³வை: । அயுத்⁴யந்த மஹாராஜ மத்⁴யம்ʼ ப்ராப்தே தி³வாகரே ॥ 6-104-15 (43480) ஸாத்யகி: க்ருʼதவர்மாணம்ʼ வித்³த்⁴வா பஞ்சபி⁴ராஶுகை³: । அதிஷ்ட²தா³ஹவே ஶூர: கிரன்பா³ணான்ஸஹஸ்ரஶ: ॥ 6-104-16 (43481) ததை²வ த்³ருபதோ³ ராஜா த்³ரோணம்ʼ வித்³த்⁴வா ஶிதை: ஶரை: । புனர்விவ்யாத⁴ ஸப்தத்யா ஸாரதி²ம்ʼ சாஸ்ய பஞ்சபி⁴: ॥ 6-104-17 (43482) பீ⁴மஸேனஸ்து ராஜானம்ʼ பா³ஹ்லீகம்ʼ ப்ரபிதாமஹம் । வித்³த்⁴வா நத³ன்மஹானாத³ம்ʼ ஶார்தூ³ல இவ கானநே ॥ 6-104-18 (43483) ஆர்ஜுனிஶ்சித்ரஸேனேன வித்³தோ⁴ ப³ஹுபி⁴ரஶுகை³: । அதிஷ்ட²தா³ஹவே ஶூர: கிரன்பா³ணான்ஸஹஸ்ரஶ:। சித்ரஸேனம்ʼ த்ரிபி⁴ர்பா³ணைர்விவ்யாத⁴ ஸமரே ப்⁴ருʼஶம் ॥ 6-104-19 (43484) ஸமாக³தௌ தௌ து ரணே மஹாமாத்ரௌ வ்யரோசதாம்। யதா² தி³வி மஹாகோ⁴ரௌ ராஜன்பு³த⁴ஶனைஶ்சரௌ ॥ 6-104-20 (43485) தஸ்யாஶ்வாம்ʼஶ்சதுரோ ஹத்வா ஸூதம்ʼ ச நவபி⁴: ஶரை:। நனாத³ ப³லவான்னாத³ம்ʼ ஸௌப⁴த்³ர: பரவீரஹா ॥ 6-104-21 (43486) ஹதாஶ்வாத்து ரதா²த்தூர்ணம்ʼ ஸோ(அ)வப்லுத்ய மஹாரத²: । ஆருரோஹ ரத²ம்ʼ தூர்ணம்ʼ து³ர்முக²ஸ்ய விஶாம்பதே ॥ 6-104-22 (43487) த்³ரோணஶ்ச த்³ருபத³ம்ʼ பி⁴த்த்வா ஶரை: ஸன்னதபர்வபி⁴:। ஸாரதி²ம்ʼ சாஸ்ய விவ்யாத⁴ த்வரமாண: பராக்ரமீ ॥ 6-104-23 (43488) பீட்³யமானஸ்ததோ ராஜா த்³ருபதோ³ வாஹினீமுகே²। அபாயாஜ்ஜவனைரஶ்வை: பூர்வவைரமனுஸ்மரன் ॥ 6-104-24 (43489) பீ⁴மஸேனஸ்து ராஜானம்ʼ முஹூர்தாதி³வ பா³ஹ்லிகம் । வ்யஶ்வஸூதரத²ம்ʼ சக்ரே ஸர்வஸைன்யஸ்ய பஶ்யத: ॥ 6-104-25 (43490) ஸஸம்ப்⁴ரமோ மஹாராஜ ஸம்ʼஶயம்ʼ பரமம்ʼ க³த: ॥ 6-104-26 (43491) அவப்லுத்ய ததோ வாஹாத்³பா³ஹ்லீக: புருஷோத்தம:। ஆருரஹ ரத²ம்ʼ தூர்ணம்ʼ லக்ஷ்மணஸ்ய மஹாரணே ॥ 6-104-27 (43492) ஸாத்யகி: க்ருʼதவர்மாணம்ʼ வாரயித்வா மஹாரணே । ஶரைர்ப³ஹுவிதை⁴ ராஜன்னாஸஸாத³ பிதாமஹம் ॥ 6-104-28 (43493) ஸ வித்³த்⁴வா பா⁴ரதம்ʼ ஷஷ்ட்யா நிஶிதை ரோமவாஹிபி⁴:। ந்ருʼத்யன்னிவ ரதோ²பஸ்தே² விது⁴ந்வானோ மஹத்³த⁴னு: ॥ 6-104-29 (43494) தஸ்யாயஸீம்ʼ மஹாஶக்திம்ʼ சிக்ஷேபாத² பிதாமஹ: । ஹேமசித்ராம்ʼ மஹாவேகா³ம்ʼ நாக³கன்யோபமாம்ʼ ஶுபா⁴ம் ॥ 6-104-30 (43495) தாமாபதந்தீம்ʼ ஸஹஸா ம்ருʼத்யுகல்பாம்ʼ ஸுது³ர்ஜயாம்। வ்யம்ʼஸயாமாஸ வார்ஷ்ணேயோ லாக⁴வேன மஹாயஶா: ॥ 6-104-31 (43496) அனாஸாத்³ய து வார்ஷ்ணேயம்ʼ ஶக்தி: பரமதா³ருணா । ந்யபதத்³த⁴ரணீப்ருʼஷ்டே² மஹோல்கேவ மஹாப்ரபா⁴ ॥ 6-104-32 (43497) வார்ஷ்ணேயஸ்து ததோ ராஜன்ஸ்வாம்ʼ ஶக்திம்ʼ கனகப்ரபா⁴ம் । வேக³வத்³க்³ருʼஹ்ய சிக்ஷேப பிதாமஹரத²ம்ʼ ப்ரதி॥ 6-104-33 (43498) வார்ஷ்ணேயபு⁴ஜவேகே³ந ப்ரணுன்னா ஸா மஹாஹவே । அபி⁴து³த்³ராவ வேகே³ந காலராத்ரிர்யதா² நரம் ॥ 6-104-34 (43499) தாமாபதந்தீம்ʼ ஸஹஸா த்³விதா⁴ சிச்சே²த³ பா⁴ரத: । க்ஷுரப்ராப்⁴யாம்ʼ ஸுதீக்ஷ்ணாப்⁴யாம்ʼஸா வ்யஶீர்யத மேதி³நீம் ॥ 6-104-35 (43500) சி²த்த்வா ஶக்திம்ʼ து கா³ங்க³ய: ஸாத்யகிம்ʼ நவபி⁴: ஶரை: । ஆஜகா⁴நோரஸி க்ருத்³த⁴: ப்ரஹஸஞ்ச²த்ருகர்ஶன: ॥ 6-104-36 (43501) தத: ஸரத²னாகா³ஶ்வா: பாண்ட³வா: பாண்டு³பூர்வஜ। பரிவப்³ரூ ரணே பீ⁴ஷ்மம்ʼ மாத⁴வத்ராணகாரணாத் ॥ 6-104-37 (43502) தத: ப்ரவவ்ருʼதே யுத்³த⁴ம்ʼ துமுலம்ʼ ரோமஹர்ஷணம் । பாண்ட³வானாம்ʼ குரூணாம்ʼ ச ஸமரே விஜயைஷிணாம் ॥ ॥ 6-104-38 (43503) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி நவமதி³வஸயுத்³தே⁴ சதுரதி⁴கஶததமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-104-7 தேனதேன பதா² ॥ 6-104-20 மஹாமாத்ரௌ ஶ்ரேஷ்டௌ² ॥ 6-104-29 பா⁴ரத பீ⁴ஷ்மம் । ரோமவாஹிபி⁴: ரோமச்சே²த³கை: ॥ 6-104-35 மேதி³நீம்ʼ ப்ராப்யேதி ஶேஷ: ॥ 6-104-37 மாத⁴வ: ஸாத்யகி: ॥

6-105-0 (43504) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-105-0x (4196) த்³ருʼஷ்ட்வா பீ⁴ஷ்மம்ʼ ரணே யுத்³த⁴ம்ʼ பாண்ட³வைரபி⁴ஸம்ʼவ்ருʼதம்। யதா² மேகை⁴ர்மஹாராஜ தபாந்தே தி³வி பா⁴ஸ்கரம் ॥ 6-105-1 (43505) து³ர்யோத⁴னோ மஹாராஜ து³:ஶாஸனமபா⁴ஷத। ஏஷ ஶூரோ மஹேஷ்வாஸோ பீ⁴ஷ்ம: ஶூரனிஷூத³ன: ॥ 6-105-2 (43506) சா²தி³த: பாண்ட³வை: ஶூரை: ஸமந்தாத்³ப⁴ரதர்ஷப⁴ । தஸ்ய கார்யம்ʼ த்வயா வீர ரக்ஷணம்ʼ ஸுமஹாத்மன: ॥ 6-105-3 (43507) ரக்ஷ்யமாணோ ஹி ஸமரே பீ⁴ஷ்மோ(அ)ஸ்மாகம்ʼ பிதாமஹ: । நிஹன்யாத்ஸமரே யத்தான்பாஞ்சாலான்பாண்ட³வை: ஸஹ ॥ 6-105-4 (43508) தத்ர கார்யதமம்ʼ மன்யே பீ⁴ஷ்மஸ்யைவாபி⁴ரக்ஷணம் । கோ³ப்தா ஹ்யேஷ மஹேஷ்வாஸோ பீ⁴ஷ்மோ(அ)ஸ்மாகம்ʼ மஹாவ்ரத: ॥ 6-105-5 (43509) ஸ ப⁴வான்ஸர்வஸைன்யேன பரிவார்ய பிதாமஹம் । ஸமரே கர்ம குர்வாணம்ʼ து³ஷ்கரம்ʼ பரிரக்ஷது ॥ 6-105-6 (43510) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-105-7x (4197) ஸ ஏவமுக்த: ஸமரே புத்ரோ து³:ஶாஸனஸ்தவ। பரிவார்ய ஸ்தி²தோ பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஸைன்யேன மஹதா வ்ருʼத: ॥ 6-105-7 (43511) தத: ஶதஸஹஸ்ராணாம்ʼ ஹயானாம்ʼ ஸுப³லாத்மஜ: । விமலப்ராஸஹஸ்தானாம்ருʼஷ்டிதோமரதா⁴ரிணாம் ॥ 6-105-8 (43512) த³ர்பிதானாம்ʼ ஸுவேகா³நாம்ʼ ப³லஸ்தா²நாம்ʼ பதாகினாம் । ஶிக்ஷிதைர்யுத்³த⁴குஶலைருபேதானாம்ʼ நரோத்தமை: ॥ 6-105-9 (43513) நகுலம்ʼ ஸஹதே³வம்ʼ ச த⁴ர்மராஜம்ʼ ச பாண்ட³வம் । ந்யவாரயன்னரஶ்ரேஷ்டா²ந்பரிவார்ய ஸமந்தத: ॥ 6-105-10 (43514) ததோ து³ர்யோத⁴னோ ராஜா ஶூராணாம்ʼ ஹயஸாதி³நாம் । அயுதம்ʼ ப்ரேஷயாமாஸ பாண்ட³வானாம்ʼ நிவாரணே ॥ 6-105-11 (43515) தை: ப்ரவிஷ்டைர்மஹாவேகை³ர்க³ருத்மத்³பி⁴ரிவாஹவே। கு²ராஹதா த⁴ரா ராஜம்ʼஶ்சகம்பே ச நனாத³ ச ॥ 6-105-12 (43516) கு²ரஶப்³த³ஶ்ச ஸுமஹான்வாஜினாம்ʼ ஶுஶ்ருவே ததா³। மஹாவம்ʼஶவனஸ்யேவ த³ஹ்யமானஸ்ய பர்வதே ॥ 6-105-13 (43517) உத்பதத்³பி⁴ஶ்ச தைஸ்தத்ர ஸமுத்³தூ⁴தம்ʼ மஹத்³ரஜ:। தி³வாகரரத²ம்ʼ ப்ராப்ய ச்சா²த³யாமாஸ பா⁴ஸ்கரம் ॥ 6-105-14 (43518) வேக³வத்³பி⁴ர்ஹயைஸ்தைஸ்து க்ஷோபி⁴தா பாண்ட³வீக சமூ:। நிபதத்³பி⁴ர்மஹாவேகை³ர்ஹம்ʼஸைரிவ மஹத்ஸர: ॥ 6-105-15 (43519) ஹேஷதாம்ʼ சைவ ஶப்³தே³ந ந ப்ராஜ்ஞாயத கிஞ்சன । `அந்தர்த³தே⁴ மஹாஞ்ஶப்³த³ஸ்தேன ஶப்³தே³ந மோஹித:॥' 6-105-16 (43520) ததோ யுதி⁴ஷ்டி²ரோ ராஜா மாத்³ரீபுத்ரௌ ச பாண்ட³வௌ। ப்ரத்யக்⁴நம்ʼஸ்தரஸா வேக³ம்ʼ ஸமரே ஹயஸாதி³நாம் ॥ 6-105-17 (43521) உத்³வ்ருʼத்தஸ்ய மஹாராஜ ப்ராவ்ருʼட்காலே(அ)திபூர்யத:। பௌர்ணமாஸ்யாமம்பு³வேக³ம்ʼ யதா² வேலா மஹோத³தே⁴: ॥ 6-105-18 (43522) ததஸ்தே ரதி²நோ ராஜஞ்ஶரை: ஸன்னதபர்வபி⁴:। ந்யக்ருʼந்தன்னுத்தமாங்கா³நி ஶரேண ஹயஸாதி³நாம் ॥ 6-105-19 (43523) தே நிபேதுர்மஹாராஜ நிஹதா த்³ருʼட⁴த⁴ன்விபி⁴: । நாகை³ரிவ மஹானாகா³ யதா²வத்³கி³ரிக³ஹ்வரே ॥ 6-105-20 (43524) தே(அ)பி ப்ராஸை: ஸுனிஶிதை: ஶரை: ஸன்னதபர்வபி⁴: । ந்யக்ருʼந்தன்னுத்தமாங்கா³நி விசரந்தோ தி³ஶோ த³ஶ ॥ 6-105-21 (43525) அப்⁴யாஹதா ஹயாரோஹா ருʼஷ்டிபி⁴ர்ப⁴ரதர்ஷப⁴ । அத்யஜன்னுத்தமாங்கா³நி ப²லானீவ மஹாத்³ருமா: ॥ 6-105-22 (43526) ஸமாதி³நோ ஹயா ராஜம்ʼஸ்தத்ரதத்ர நிஷூதி³தா:। பதிதா: பாத்யமானாஶ்ச ப்ரத்யத்³ருʼஶ்யந்த ஸர்வஶ: ॥ 6-105-23 (43527) வத்⁴யமானா ஹயாஶ்சைவ ப்ராத்³ரவந்த ப⁴யார்தி³தா:। யதா² ஸிம்ʼஹம்ʼ ஸமாஸாத்³ய ம்ருʼகா³: ப்ராணபராயணா: ॥ 6-105-24 (43528) பாண்ட³வாஶ்ச மஹாராஜ ஜித்வா ஶத்ரூன்மஹாம்ருʼதே⁴ । த³த்⁴மு: ஶங்கா²ம்ʼஶ்ச பே⁴ரீஶ்ச தாட³யாமாஸுராஹவே ॥ 6-105-25 (43529) ததோ து³ர்யோத⁴னோ தீ³நோ த்³ருʼஷ்ட்வா ஸைன்யம்ʼ பராஜிதம் । அப்³ரவீத்³ரதஶ்ரேஷ்ட² மத்³ரராஜமித³ம்ʼ வச: ॥ 6-105-26 (43530) ஏஷ பாண்டு³ஸுதோ ஜ்யேஷ்டோ² யமாப்⁴யாம்ʼ ஸஹிதோ ரணே । பஶ்யதாம்ʼ வோ மஹாபா³ஹோ ஸேனாம்ʼ த்³ராவயதி ப்ரபோ⁴ ॥ 6-105-27 (43531) தம்ʼ வாரய மஹாபா³ஹோ வேலேவ மகராலயம் । த்வம்ʼ ஹி ஸம்ʼஶ்ரூயஸே(அ)த்யர்த²மஸஹ்யப³லவிக்ரம: ॥ 6-105-28 (43532) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-105-29x (4198) புத்ரஸ்ய தவ தத்³வாக்யம்ʼ ஶ்ருத்வா ஶல்ய: ப்ரதாபவான்। ஸ யயௌ ரத²வம்ʼஶேன யத்ர ராஜா யுதி⁴ஷ்டி²ர: ॥ 6-105-29 (43533) ததா³பதத்³வை ஸஹஸா ஶல்யஸ்ய ஸுமஹத்³ப³லம் । மஹௌக⁴வேக³ம்ʼ ஸமரே வாரயாமாஸ பாண்ட³வ: ॥ 6-105-30 (43534) மத்³ரராஜம்ʼ ச ஸமரே த⁴ர்மராஜோ மஹாரத²:। த³ஶபி⁴: ஸாயகைஸ்தூர்ணமாஜகா⁴ந ஸ்தனாந்தரே । நகுல: ஸஹதே³வஶ்ச தம்ʼ ஸப்தபி⁴ரஜிஹ்னகை³: ॥ 6-105-31 (43535) மத்³ரராஜோ(அ)பி தான்ஸர்வானாஜகா⁴ந த்ரிபி⁴ஸ்த்ரிபி⁴: । யுதி⁴ஷ்டி²ரம்ʼ புன: ஷஷ்ட்யா விவ்யாத⁴ நிஶிதை: ஶரை: ॥ 6-105-32 (43536) மாத்³ரீபுத்ரௌ ச ஸம்ப்⁴ராந்தௌ த்³வாப்⁴யாம்ʼ த்³வாப்⁴யாமதாட³யத்। ததோ பீ⁴மோ மஹாப³ஹுர்த்³ருʼஷ்ட்வா ராஜனமாஹவே॥ 6-105-33 (43537) மத்³ரராஜவஶம்ʼ ப்ராப்தம்ʼ ம்ருʼத்யோராஸ்யக³தம்ʼ யதா²। அப்⁴யபத்³யத ஸங்க்³ராமே யுதி⁴ஷ்டி²ரமமித்ரஜித் ॥ 6-105-34 (43538) `ஆபதன்னேவ பீ⁴மஸ்து மத்³ரராஜமதாட³யத்।' ஸர்வபாரஶவைஸ்தீக்ஷ்ணைர்னாராசைர்மர்மபே⁴தி³பி⁴: ॥ 6-105-35 (43539) ததோ பீ⁴ஷ்மஶ்ச த்³ரோணஶ்ச ஸைன்யேன மஹதா வ்ருʼதௌ। ராஜானமப்⁴யபத்³யேதாமஞ்ஜஸா ஶரவர்ஷிணௌ ॥ 6-105-36 (43540) ததோ யுத்³த⁴ம்ʼ மஹாகோ⁴ரம்ʼ ப்ராவர்தத ஸுதா³ருணம்। அபராம்ʼ தி³ஶமாஸ்தா²ய த்³யோதமானே தி³வாகரே ॥ ॥ 6-105-37 (43541) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி நவமதி³வஸயுத்³தே⁴ பஞ்சாதி⁴கஶததமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-105-8 தத இதி। ஸைன்யேனேதி பூர்வஸ்மாத³னுக்ருʼஷ்யதே। ஹயானாம்ʼ ஸைன்யேன பரிவார்ய ந்யவாரயதி³தி த்ருʼதீயேனான்வய: ॥

6-106-0 (43542) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-106-0x (4199) தத: பிதா தவ க்ருத்³தோ⁴ நிஶிதை: ஸாயகோத்தமை:। ஆஜகா⁴ந ரணே பார்தா²ந்ஸஹஸேனான்ஸமந்தத: ॥ 6-106-1 (43543) பீ⁴மம்ʼ த்³வாத³ஶபி⁴ர்வித்³த்⁴வா ஸாத்யகிம்ʼ நவபி⁴: ஶரை: । நகுலம்ʼ ச த்ரிபி⁴ர்வித்³த்⁴வா ஸஹதே³வம்ʼ ச ஸப்தபி⁴: ॥ 6-106-2 (43544) யுதி⁴ஷ்டி²ரம்ʼ த்³வாத³ஶபி⁴ர்பா³ஹ்வோருரஸி சார்பயத்। த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னம்ʼ ததோ வித்³த்⁴வா நனாத³ ஸுமஹாப³ல: ॥ 6-106-3 (43545) தம்ʼ த்³வாத³ஶாக்²யைர்னகுலோ மாத⁴வஶ்ச த்ரிபி⁴: ஶரை: । த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஶ்ச ஸப்தத்யா பீ⁴மஸேனஶ்ச ஸப்தபி⁴: । யுதி⁴ஷ்டி²ரோ த்³வாத³ஶபி⁴: ப்ரத்யவித்⁴யத்பிதாமஹம் ॥ 6-106-4 (43546) த்³ரோணஸ்து ஸாத்யகிம்ʼ வித்³த்⁴வா பீ⁴மஸேனமவித்⁴யத । ஏகைகம்ʼ பஞ்சபி⁴ர்பா³ணைர்யமத³ண்டோ³பமை: ஶிதை: ॥ 6-106-5 (43547) தௌ ச தம்ʼ ப்ரத்யவித்⁴யேதாம்ʼ த்ரிபி⁴ஸ்த்ரிபி⁴ரஜிஹ்மகை³: । தோத்ரைரிவ மஹானாக³ம்ʼ த்³ரோணம்ʼ ப்³ராஹ்மணபுங்க³வம் ॥ 6-106-6 (43548) ஸௌவீரா கிதவா: ப்ராச்யா: ப்ரதீச்யோதீ³ச்யமாலவா: । அபீ⁴ஷாஹா: ஶூரஸேனா: ஶிப³யோ(அ)த² வஸாதய:। ஸங்க்³ரமே நாஜஹுர்பீ⁴ஷ்மம்ʼ வத்⁴யமானா: ஶிதை: ஶரை: ॥ 6-106-7 (43549) ததை²வான்யே மஹீபாலா நானாதே³ஶஸமாக³தா: । பாண்ட³வானப்⁴யவர்தந்த விவிதா⁴யுத⁴பாணய: । ததை²வ பாண்ட³வா ராஜன்பரிவவ்ரு: பிதாமஹம் ॥ 6-106-8 (43550) ஸ ஸமந்தாத்பரிவ்ருʼதோ ரதௌ²கை⁴ரபராஜித: । க³ஹனே(அ)க்³நிரிவோத்ஸ்ருʼஷ்ட: ப்ரஜஜ்வால த³ஹன்பரான் ॥ 6-106-9 (43551) ரதா²க்³ந்யகா³ரஶ்சாபார்சிரஸிஶக்திக³ஜேந்த⁴ன: । ஶரஸ்பு²லிங்கோ³ பீ⁴ஷ்மாக்³நிர்த³தா³ஹ க்ஷத்ரியர்ஷபா⁴ந் ॥ 6-106-10 (43552) ` யதா² ஹி ஸுமஹானக்³நி: கக்ஷே சரஸி ஸானில: ।' ததா² பீ⁴ஷ்மோ மஹாராஜ தி³வ்யமஸ்த்ரமுதீ³ரயன் ॥ 6-106-11 (43553) ஸுவர்ணபுங்கை²ரிஷுபி⁴ர்கா³ர்த்⁴ரபக்ஷை: ஸுதேஜனை: । கர்ணினாலீகனாராசைஶ்சா²த³யாமாஸ தத்³ப³லம் ॥ 6-106-12 (43554) அபாதயத்³த்⁴வஜாம்ʼஶ்சைவ ரதி²நஶ்ச ஶிதை: ஶரை: । முண்ட³தாலவனானீவ சகார ஸ ரத²வ்ரஜான் ॥ 6-106-13 (43555) நிர்மனுஷ்யான்ரதா²ந்ராஜன்க³ஜானஶ்வாம்ʼஶ்ச ஸம்ʼயுகே³। அகரோத்ஸ மஹாபா³ஹு: ஸர்வஶஸ்த்ரப்⁴ருʼதாம்ʼ வர: ॥ 6-106-14 (43556) தஸ்ய ஜ்யாதலனிர்கோ⁴ஷம்ʼ விஸ்பூ²ர்ஜிதமிவாஶனே:। நிஶம்ய ஸர்வபூ⁴தானி ஸமகம்பந்த பா⁴ரத ॥ 6-106-15 (43557) அமோகா⁴ ஹ்யபத்னபா³ணா: பிதுஸ்தே ப⁴ரதர்ஷப⁴। நாஸஜ்ஜந்த தனுத்ரேஷு பீ⁴ஷ்மசாபச்யுதா: ஶரா: ॥ 6-106-16 (43558) ஹதவீரான்ரதா²ந்ராஜன்ஸம்ʼயுக்தாஞ்ஜவனைர்ஹயை: । அபஶ்யாம மஹாராஜ ஹ்ரியமாணான்ரணாஜிரே ॥ 6-106-17 (43559) சேதி³காஶிகரூஷாணாம்ʼ ஸஹஸ்ராணி சதுர்த³ஶ । மஹாரதா²: ஸமாக்²யாதா: கலபுத்ராஸ்தனுத்யஜ: । அபராவர்தின: ஸர்வே ஸுவர்ணவிக்ருʼதத்⁴வஜா:॥ 6-106-18 (43560) ஸங்க்³ராமே பீ⁴ஷ்மமாஸாத்³ய வ்யாதி³தாஸ்யமிவாந்தகம்। நிமக்³நா: பரலோகாய ஸவாஜிரத²குஞ்ஜரா: ॥ 6-106-19 (43561) ப⁴க்³நாக்ஷோபஸ்கரான்காம்ʼஶ்சித்³ப⁴க்³நசக்ராம்ʼஶ்ச பா⁴ரத। அபஶ்யாம மஹாராஜ ஶதஶோ(அ)த² ஸஹஸ்ரஶ: ॥ 6-106-20 (43562) ஸவரூதை² ரதை²ர்ப⁴க்³நை ரதி²பி⁴ஶ்ச நிபாதிதை: । ஶரை: ஸுகவசைஶ்சி²ந்னை: பட்டஸைஶ்ச விஶாம்பதே ॥ 6-106-21 (43563) க³தா³பி⁴ர்பி⁴ண்டி³பாலைஶ்ச நிஶிதைஶ்ச ஶிலீமுகை²: । அனுகர்ஷைருபாஸங்கை³ஶ்சக்ரைர்ப⁴க்³நைஶ்ச மாரிஷ ॥ 6-106-22 (43564) பா³ஹுபி⁴: கார்முகை: க²ங்கை³: ஶிரோபி⁴ஶ்ச ஸகுண்ட³லை:। தலத்ரைரங்கு³லித்ரைஶ்ச த்⁴வஜைஶ்ச வினிபாதிதை:। சாபைஶ்ச ப³ஹுதா⁴ ச்சி²ந்னை: ஸமாஸ்தீர்யத மேதி³நீ ॥ 6-106-23 (43565) க³ஜாரோஹா க³ஜான்ராஜன்ஹயாம்ʼஶ்ச ஹயஸாதி³ந: । அபி⁴பேதுர்த்³ருதம்ʼ தத்ர ஶதஶோ(அ)த² ஸஹஸ்ரஶ: ॥ 6-106-24 (43566) யதமானாஶ்ச தே வீரா த்³ரவமாணான்மஹாரதா²ந்। நாஶக்னுவன்வாரயிதும்ʼ பீ⁴ஷ்மபா³ணப்ரபீடி³தான் ॥ 6-106-25 (43567) மஹேந்த்³ரஸமவீர்யேண வத்⁴யமானா மஹாசமூ: । அப⁴ஜ்யத மஹாராஜ ந ச த்³வௌ ஸமதா⁴வதாம் ॥ 6-106-26 (43568) ஆவித்³த⁴ரத²னாகா³ஶ்வம்ʼ பதிதத்⁴வஜஸங்குலம் । அனீகம்ʼ பாண்டு³புத்ராணாம்ʼ ஹாஹாபூ⁴தமசேதனம் ॥ 6-106-27 (43569) ஜகா⁴நாத்ர பிதா புத்ரம்ʼ புத்ரஶ்ச பிதரம்ʼ தத²। ப்ரியம்ʼ ஸகா²ய சாக்ரந்தே³ ஸகா² தை³வப³லாத்க்ருʼத: ॥ 6-106-28 (43570) விமுச்ய கவசானந்யே பாண்டு³புத்ரஸ்ய ஸைனிகா: । ப்ரகீர்ய கேஶாந்தா⁴வந்த: ப்ரத்யத்³ருʼஶ்யந்த ஸர்வஶ: ॥ 6-106-29 (43571) தத்³கோ³குலமிவோத்³ப்⁴ராந்தமுத்³பா⁴ந்தரத²கூப³ரம் । த³த்³ருʼஶே பாண்டு³புத்ரஸ்ய ஸைன்யமார்தஸ்வரம்ʼ ததா³ ॥ 6-106-30 (43572) ப்ரப⁴ஜ்யமானம்ʼ ஸைன்யம்ʼ து த்³ருʼஷ்ட்வா யாத³வனந்த³ன: । உவாச பார்த²ம்ʼ பீ³ப⁴த்ஸும்ʼ நிக்³ருʼஹ்ய ரத²முத்தமம் ॥ 6-106-31 (43573) ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச। 6-106-32x (4200) அயம்ʼ ஸ கால: ஸம்ப்ராப்த: பார்த² ய: காங்க்ஷிதஸ்தவ। ப்ரஹராஸ்மை நரவ்யாக்⁴ர பீ⁴ஷ்மாயாஹவஶோபி⁴நே ॥ 6-106-32 (43574) யத்புரா கதி²தம்ʼ வீர த்வயா ராஜ்ஞாம்ʼ ஸமாக³மே। விராடனக³ரே தாத ஸஞ்ஜயஸ்ய ஸமீபத: ॥ 6-106-33 (43575) பீ⁴ஷ்மத்³ரோணமுகா²ந்ஸர்வாந்தா⁴ர்தராஷ்ட்ரஸ்ய ஸைனிகான் । ஸானுப³ந்தா⁴ந்ஹனிஷ்யாமி யே மாம்ʼ யோத்ஸ்யந்தி ஸங்க³ரே ॥ 6-106-34 (43576) இதி தத்குரு கௌந்தேய ஸத்யம்ʼ வாக்யமரிந்த³ம। க்ஷத்ரத⁴ர்மமனுஸ்ம்ருʼத்ய யுத்⁴யஸ்வ விக³தஜ்வர: ॥ 6-106-35 (43577) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-106-36x (4201) இத்யுக்தோ வாஸுதே³வேன திர்யக்³த்³ருʼஷ்டிரதோ⁴முக²:। அகாம இவ பீ³ப⁴த்ஸுரித³ம்ʼ வசனமப்³ரவீத் ॥ 6-106-36 (43578) அவத்⁴யானாம்ʼ வத⁴ம்ʼ க்ருʼத்வா ராஜ்யம்ʼ வா நரகோத்தரம் । து³:கா²நி வனவாஸே வா கிம்ʼ நு மே ஸுக்ருʼதம்ʼ ப⁴வேத் ॥ 6-106-37 (43579) சோத³யாஶ்வான்யதோ பீ⁴ஷ்ம: கரிஷ்யே வசனம்ʼ தவ। பாதயிஷ்யாமி து³ர்த⁴ர்ஷம்ʼ பீ⁴ஷ்மம்ʼ குருபிதாமஹம் ॥ 6-106-38 (43580) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-106-39x (4202) ஸ சாஶ்வான்ரஜதப்ரக்²யாம்ʼஶ்சோத³யாமாஸ மாத⁴வ:। யதோ பீ⁴ஷ்மஸ்ததோ ராஜந்து³ஷ்ப்ரேக்ஷ்யோ ரஶ்மிவானிவ । 6-106-39 (43581) ததஸ்தத்புனராவ்ருʼத்தம்ʼ யுதி⁴ஷ்டி²ரப³லம்ʼ மஹத்। த்³ருʼஷ்ட்வா பார்த²ம்ʼ மஹாபா³ஹும்ʼ பீ⁴ஷ்மாயோத்³யதமாஹவே ॥ 6-106-40 (43582) ததோ பீ⁴ஷ்ம: குருஶ்ரேஷ்ட²: ஸிம்ʼஹவத்³வினத³ன்முஹு: । த⁴னஞ்ஜயரத²ம்ʼ ஶீக்⁴ரம்ʼ ஶரவர்ஷைரவாகிரத் ॥ 6-106-41 (43583) க்ஷணேன ஸ ரத²ஸ்தஸ்ய ஸஹய: ஸஹஸாரதி²: । ஶரவர்ஷேண மஹதா ந ப்ராஜ்ஞாயத பா⁴ரத ॥ 6-106-42 (43584) வாஸுதே³வஸ்த்வஸம்ப்⁴ராந்தோ தை⁴ர்யமாஸ்தா²ய ஸத்வர: । சோத³யாமாஸ தானஶ்வான்வினுன்னான்பீ⁴ஷ்மஸாயகை: ॥ 6-106-43 (43585) தத: பார்தோ² த⁴னுர்க்³ருʼஹ்ய தி³வ்யம்ʼ ஜலத³னி:ஸ்வனம் । பாதயாமாஸ பீ⁴ஷ்மஸ்ய த⁴னுஶ்சி²த்த்வா ஶிதை: ஶரை: ॥ 6-106-44 (43586) ஸ ச்சி²ந்னத⁴ன்வா கௌரவ்ய: புனரன்யன்மஹத்³த⁴னு: । நிமேஷாந்தரமாத்ரேண ஸஜ்யம்ʼ சக்ரே பிதா தவ ॥ 6-106-45 (43587) சகர்ஷ ச ததோ தோ³ர்ப்⁴யாம்ʼ த⁴னுர்ஜலத³னி:ஸ்வனம் । அதா²ஸ்ய தத³பி க்ருத்³த⁴ஶ்சிச்சே²த³ த⁴னுரர்ஜுன: । தஸ்ய தத்பூஜயாமாஸ லாக⁴வம்ʼ ஶந்தனோ: ஸுத: ॥ 6-106-46 (43588) கா³ங்கே³யஸ்த்வப்³ரவீத்பார்த²ம்ʼ த⁴ன்விஶ்ரேஷ்ட²மரிந்த³ம। ஸாது⁴ஸாது⁴ மஹாபா³ஹோ ஸாது⁴ குந்தீஸுதேதி ச ॥ 6-106-47 (43589) ஸமாபா⁴ஷ்யைவமபரம்ʼ ப்ரக்³ருʼஹ்ய ருசிரம்ʼ த⁴னு:। முமோச ஸமரே பீ⁴ஷ்ம: ஶரான்பார்த²ரத²ம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-106-48 (43590) அத³ர்ஶயத்³வஸுதே³வோ ஹயயானே பரம்ʼ ப³லம்। மோகா⁴ந்குர்வஞ்ஶராம்ʼஸ்தஸ்ய மண்ட³லானி நித³ர்ஶயன் ॥ 6-106-49 (43591) ஶுஶுபா⁴தே நரவ்யாக்⁴ரௌ தௌ பீ⁴ஷ்மஶரவிக்ஷதௌ । கோ³வ்ருʼஷாவிவ ஸம்ʼரப்³தௌ⁴ விஷாணோல்லிகி²தாங்கிதௌ ॥ 6-106-50 (43592) வாஸுதே³வஸ்து ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய பார்த²ஸ்ய ம்ருʼது³யுத்³த⁴தாம் । பீ⁴ஷ்மம்ʼ ச ஶரவர்ஷாணி ஸ்ருʼஜந்தமனிஶம்ʼ யுதி⁴ ॥ 6-106-51 (43593) ப்ரதபந்தமிவாதி³த்யம்ʼ மத்⁴யமாஸாத்³ய ஸேனயோ: । வரான்வரான்வினிக்⁴நந்தம்ʼ பாண்டு³புத்ரஸ்ய ஸைனிகான் ॥ 6-106-52 (43594) யுகா³ந்தமிவ குர்வாணம்ʼ பீ⁴ஷ்மம்ʼ யௌதி⁴ஷ்டி²ரே ப³லே । நாம்ருʼஷ்யத மஹாபா³ஹுர்மாத⁴வ: பரவீரஹா ॥ 6-106-53 (43595) உத்ஸ்ருʼஜ்ய ரஜதப்ரக்²யான்ஹயான்பார்த²ஸ்ய மாரிஷ । வாஸுதே³வஸ்ததோ யோகீ³ ப்ரசஸ்கந்த³ மஹாரதா²த் ॥ 6-106-54 (43596) அபி⁴து³த்³ராவ பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஸ பு⁴ஜப்ரஹரணோ ப³லீ। ப்ரதோத³பாணிஸ்தேஜஸ்வீ ஸிம்ʼஹவத்³வினத³ன்முஹு: ॥ 6-106-55 (43597) தா³ரயன்னிவ பத்³ப்⁴யாம்ʼ ஸ ஜக³தீம்ʼ ஜக³தீ³ஶ்வர: । க்ரோத⁴தாம்ரேக்ஷண: க்ருʼஷ்ணோ ஜிகா⁴ம்ʼஸுரமிதத்³யுதி: ॥ 6-106-56 (43598) க்³ரஸன்னிவ ச தேஜாம்ʼஸி தாவகானாம்ʼ மஹாஹவே । த்³ருʼஷ்ட்வா மாத⁴வமாக்ரந்தே³ பீ⁴ஷ்மாயோத்³யதமந்திகே ॥ 6-106-57 (43599) ஹதோ பீ⁴ஷ்மோ ஹதோ பீ⁴ஷ்ம இதி தத்ரஸ்ம ஸைனிகா: । க்ரோஶந்த: ப்ராத்³ரவன்ஸர்வே வாஸுதே³வப⁴யாதுரா: ॥ 6-106-58 (43600) பீதகௌஶேயஸம்ʼவீதோ மணிஶ்யாமோ ஜனார்த³ன: । ஶுஶுபே⁴ வித்³ரவன்பீ⁴ஷ்மம்ʼ வித்³யுன்மாலீ யதா²ம்பு³த³: ॥ 6-106-59 (43601) ஸ ஸிம்ʼஹ இவ மாதங்க³ம்ʼ யத²ர்ஷப⁴ இவர்ஷப⁴ம் । அபி⁴து³த்³ராவ வேகே³ந வினத³ன்யாத³வர்ஷப⁴: ॥ 6-106-60 (43602) தமாபதந்தம்ʼ ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய புண்ட³ரீகாக்ஷமாஹவே। அஸம்ப்⁴ரமம்ʼ ரணே பீ⁴ஷ்மோ விசகர்ஷ மஹத்³த⁴னு: । உவாச சைவ கோ³விந்த³மஸம்ப்⁴ராந்தேன சேதஸா ॥ 6-106-61 (43603) ஏஹ்யேஹி புண்ட³ரீகாக்ஷ தே³வதே³வ நமோஸ்து தே । மாமத்³ய ஸாத்வதஶ்ரேஷ்ட² தாபயஸ்த மஹாஹவே ॥ 6-106-62 (43604) த்வயா ஹி தே³வ ஸங்க்³ராமே ஹதஸ்யாபி மமானக⁴ । ஶ்ரேய ஏவ பரம்ʼ க்ருʼஷ்ண லோகே ப⁴வதி ஸர்வத: ॥ 6-106-63 (43605) ஸம்பா⁴விதோ(அ)ஸ்மி கோ³விந்த³ த்ரைலோக்யேனாத்³ய ஸம்ʼயுகே³। ப்ரஹரஸ்வ யதே²ஷ்டம்ʼ வை தா³ஸோ(அ)ஸ்மி தவ சானக⁴ ॥ 6-106-64 (43606) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-106-65x (4203) அன்வகே³வ தத: பார்த²: ஸமபி⁴த்³ருத்ய கேஶவம் । நிஜக்³ராஹ மஹாபா³ஹுர்பா³ஹுப்⁴யாம்ʼ பரிக்³ருʼஹ்ய வை ॥ 6-106-65 (43607) நிக்³ருʼஹ்யமாண: பார்தே²ந க்ருʼஷ்ணோ ராஜீவலோசன: । ஜகா³மைவைனமாதா³ய வேகே³ந புருஷோத்தம: ॥ 6-106-66 (43608) பார்த²ஸ்து விஷ்டப்⁴ய ப³லாச்சரணௌ பரவீரஹா । நிஜக்³ராஹ ஹ்ருʼஷீகேஶம்ʼ கத²ஞ்சித்³த³ஶமே பதே³ ॥ 6-106-67 (43609) தத ஏவமுவாசார்த: க்ரோத⁴பர்யாகுலேக்ஷணம் । நி:ஶ்வஸந்தம்ʼ யதா² நாக³மர்ஜுன: ப்ரணயாத்ஸகா² ॥ 6-106-68 (43610) நிவர்தஸ்வ மஹாபா³ஹோ நான்ருʼதம்ʼ கர்துமர்ஹஸி । யத்த்வயா கதி²தம்ʼ பூர்வம்ʼ ந யோத்ஸ்யாமீதி கேஶவ ॥ 6-106-69 (43611) மித்²யாவாதீ³தி லோகாஸ்த்வாம்ʼ கத²யிஷ்யந்தி மாத⁴வ । மமைஷ பா⁴ர: ஸர்வோ ஹி ஹனிஷ்யாமி பிதாமஹம் ॥ 6-106-70 (43612) ஶபே கேஶவ ஶஸ்த்ரேண ஸத்யேன ஸுக்ருʼதேன ச। அந்தம்ʼ யதா² க³மிஷ்யாமி ஶத்ரூணாம்ʼ ஶத்ருஸூத³ன ॥ 6-106-71 (43613) அத்³யைவ பஶ்ய து³ர்த⁴ர்ஷம்ʼ பாத்யமானம்ʼ மஹாரத²ம் । தாராபதிமிவாபூர்ணமந்தகாலே யத்³ருʼச்ச²யா ॥ 6-106-72 (43614) மாத⁴வஸ்து வச: ஶ்ருத்வா ப²ல்கு³நஸ்ய மஹாத்மன:। `அப⁴வத்பரமப்ரீதோ த்³ருʼஷ்ட்வா பார்த²ஸ்ய விக்ரமம்'। ந கிஞ்சிது³க்த்வா ஸக்ரோத⁴ ஆருரோஹ ரத²ம்ʼ புன: ॥ 6-106-73 (43615) தௌ ரத²ஸ்தௌ² நரவ்யாக்⁴ரௌ பீ⁴ஷ்ம: ஶாந்தனவ: புன:। வவர்ஷ ஶரவர்ஷேண மேகோ⁴ வ்ருʼஷ்ட்யா யதா²(அ)சலௌ ॥ 6-106-74 (43616) ப்ராணானாத³த்த யோதா⁴நாம்ʼ பிதா தே³வவ்ரதஸ்தவ। க³ப⁴ஸ்திபி⁴ரிவாதி³த்யஸ்தேஜாம்ʼஸி ஶிஶிராத்யயே ॥ 6-106-75 (43617) யதா² குரூணாம்ʼ ஸைன்யானி ப³ப⁴ஞ்ஜுர்யுதி⁴ பாண்ட³வா: । ததா² பாண்ட³வஸைன்யானி ப³ப⁴ஞ்ஜ யுதி⁴ தே பிதா ॥ 6-106-76 (43618) ஹதவித்³ருதஸைன்யாஸ்து நிருத்ஸாஹா விசேதஸ: । நிரீக்ஷிதும்ʼ ந ஶேகுஸ்தே பீ⁴ஷ்மமப்ரதிமம்ʼ ரணே ॥ 6-106-77 (43619) மத்⁴யம்ʼ க³தமிவாதி³த்யம்ʼ ப்ரதபந்தம்ʼ ஸ்வதேஜஸா । தே வத்⁴யமானா பீ⁴ஷ்மேண ஶதஶோ(அ)த² ஸஹஸ்ரஶ: ॥ 6-106-78 (43620) குர்வாணம்ʼ ஸமரே கர்மாண்யதிமானுஷவிக்ரமம்। வீக்ஷாஞ்சக்ருர்மஹாராஜ பாண்ட³வா ப⁴யபீடி³தா: ॥ 6-106-79 (43621) ததா² பாண்ட³வஸைன்யானி த்³ராவ்யமாணானி பா⁴ரத। த்ராதாரம்ʼ நாத்⁴யக³ச்ச²ந்த கா³வ: பங்கக³தா இவ। பிபீலிகா இவ க்ஷுண்ணா து³ர்ப³லா ப³லினா ரணே ॥ 6-106-80 (43622) ததை²வ யோதா⁴ ராஜேந்த்³ர பீ⁴ஷ்மேணாமித்ரகா⁴தினா। ஸமரே ம்ருʼதி³தா: ஸர்வே பாண்ட³வா: ஸஹ ஸ்ருʼஞ்ஜயை: ॥ 6-106-81 (43623) மஹாரத²ம்ʼ பா⁴ரத து³ஷ்ப்ரகம்பம்ʼ ஶரௌகி⁴ணம்ʼ ப்ரதபந்தம்ʼ நரேந்த்³ரான்। பீ⁴ஷ்மம்ʼ ந ஶேகு: ப்ரதிவீக்ஷிதும்ʼ தே ஶரார்சிஷம்ʼ ஸூர்யமிவாதபந்தம் ॥ 6-106-82 (43624) விம்ருʼத்³க³தஸ்தஸ்ய து பாண்டு³ஸேனா- மஸ்தம்ʼ ஜகா³மாத² ஸஹஸ்ரரஶ்மி:। ததோ ஹி பீ⁴ஷ்ம: ஸப³லான்ஸஸைன்யா- ந்ன்யவாரயத்பாண்டு³ஸுதாஞ்ஶரௌகை⁴: ॥ 6-106-83 (43625) ஜகா⁴ந சைதான்ஸுப்⁴ருʼஶம்ʼ மஹாப³லோ மஹாவ்ரத: பாண்டு³ஸுதான்மஹாஸ்த்ரை: । ரணே கரூணாதி⁴பசேதி³பைர்ப³லை- ர்வ்ருʼதான்ஸதா³ சக்ரத⁴ரஸ்ய பஶ்யத:। ததோ ப³லானாம்ʼ ஶ்ரமகர்ஶிதானாம்ʼ 6-106-84 (43626) 6-106-84f" மனோ(அ)வஹாரம்ʼ ப்ரதி ஸம்ப³பூ⁴வ ॥ ॥ இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி நவமதி³வஸயுத்³தே⁴ ஷட³தி⁴கஶததமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

6-107-0 (43627) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-107-0x (4204) யுத்⁴யதாமேவ தேஷாம்ʼ து பா⁴ஸ்கரே(அ)ஸ்தமுபாக³தே। ஸந்த்⁴யா ஸமப⁴வத்³தோ⁴ரா நாபஶ்யாம ததோ ரணம் ॥ 6-107-1 (43628) ததோ யுதி⁴ஷ்டி²ரோ ராஜா ஸந்த்⁴யாம்ʼ ஸந்த்³ருʼஶ்ய பா⁴ரத। வத்⁴யமானம்ʼ ச பீ⁴ஷ்மேண த்யக்தாஸ்த்ரம்ʼ ப⁴யவிஹ்வலம் ॥ 6-107-2 (43629) ஸ்வஸைன்யம்ʼ ச பராவ்ருʼத்தம்ʼ பலாயனபராயணம்। பீ⁴ஷ்மம்ʼ ச யுதி⁴ ஸம்ʼரப்³த⁴ம்ʼ பீட³யந்தம்ʼ மஹாரத²ம் ॥ 6-107-3 (43630) ஸோமகாம்ʼஶ்ச ஜிதாந்த்³ருʼஷ்ட்வா நிருத்ஸாஹான்மஹாரதா²ந்। ` நிஶாமுக²ம்ʼ ச ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய கோ⁴ரரூபம்ʼ ப⁴யானகம்।' சிந்தயித்வா ததோ ராஜ்ஞாமபஹாரமகாரயத் ॥ 6-107-4 (43631) ததோ(அ)பஹாரம்ʼ ஸைன்யானாம்ʼ சக்ரே ராஜா யுதி⁴ஷ்டி²ர: । ததை²வ தவ ஸைன்யானாமபஹாரே ஹ்யபூ⁴த்ததா³ ॥ 6-107-5 (43632) ததோ(அ)பஹாரம்ʼ ஸைன்யானாம்ʼ க்ருʼத்வா தத்ர மஹாரதா²: । ந்யவிஶந்த குருஶ்ரேஷ்ட² ஸங்க்³ராமே க்ஷதவிக்ஷதா: ॥ 6-107-6 (43633) பீ⁴ஷ்மஸ்ய ஸமரே கர்ம சிந்தயானாஸ்து பாண்ட³வா: । நாலப⁴ந்த ததா³ ஶாந்திம்ʼ பீ⁴ஷ்மபா³ணப்ரபீடி³தா: ॥ 6-107-7 (43634) பீ⁴ஷ்மோ(அ)பி ஸமரே ஜித்வா பாண்ட³வான்ஸஹ ஸ்ருʼஞ்ஜயான்। பூஜ்யமானஸ்தவ ஸுதைர்வந்த்³யமானஶ்ச பா⁴ரத ॥ 6-107-8 (43635) ந்யவிஶத்குருபி⁴: ஸார்த⁴ம்ʼ ஹ்ருʼஷ்டரூபை: ஸமந்தத: । ததோ ராத்ரி: ஸமப⁴வத்ஸர்வபூ⁴தப்ரமோஹினீ ॥ 6-107-9 (43636) தஸ்மின்ராத்ரிமுகே² கோ⁴ரே பாண்ட³வா வ்ருʼஷ்ணிபி⁴: ஸஹ । ஸ்ருʼஞ்ஜயாஶ்ச து³ராத⁴ர்ஷா மந்த்ராய ஸமுபாவிஶன் ॥ 6-107-10 (43637) ஆத்மனி:ஶ்ரேயஸம்ʼ ஸர்வே ப்ராப்தகாலம்ʼ மஹாப³லா:। மந்த்ரயாமாஸுரவ்யக்³ரா மந்த்ரனிஶ்சயகோவிதா³: ॥ 6-107-11 (43638) ததோ யுதி⁴ஷ்டி²ரோ ராஜா மந்த்ரயித்வா சிரம்ʼ ந்ருʼப । வாஸுதே³வம்ʼ ஸமுத்³வீக்ஷ்ய வசனம்ʼ சேத³மாத³தே³ ॥ 6-107-12 (43639) க்ருʼஷ்ண பஶ்ய மாஹாத்மானம்ʼ பீ⁴ஷ்மம்ʼ பீ⁴மபராக்ரமம் । க³ஜம்ʼ நலவனானீவ விம்ருʼத்³க³ந்தம்ʼ ப³லம்ʼ மம ॥ 6-107-13 (43640) ந சைவைனம்ʼ மஹாத்மானமுத்ஸஹாமோ நிரீக்ஷிதும் । லேலிஹ்யமானம்ʼ ஸைன்யேஷு ப்ரவ்ருʼத்³த⁴மிவ பாவகம் ॥ 6-107-14 (43641) யதா² கோ⁴ரோ மஹானாக³ஸ்தக்ஷகோ வை விஷோல்ப³ண:। ததா² பீ⁴ஷ்மோ ரணே க்ருத்³த⁴ஸ்தீக்ஷ்ணஶஸ்த்ர: ப்ரதாபவான் ॥ 6-107-15 (43642) க்³ருʼஹீதசாப: ஸமரே ப்ரமுஞ்சன்னிஶிதாஞ்ச²ரான்। ஶக்யோ ஜேதும்ʼ யம: க்ருத்³தோ⁴ வஜ்ரபாணிஶ்ச தே³வராட் ॥ 6-107-16 (43643) வருண: பாஶப்⁴ருʼச்சாபி ஸக³தோ³ வா த⁴னேஶ்வர: । ந து பீ⁴ஷ்ம: ஸுஸங்க்ருத்³த⁴: ஶக்யோ ஜேதும்ʼ மஹாஹவே ॥ 6-107-17 (43644) ஸோ(அ)ஹமேவம்ʼ க³தே க்ருʼஷ்ண நிமக்³ந: ஶோகஸாக³ரே। ஆத்மனோ பு³த்³தி⁴தௌ³ர்ப³ல்யாத்³பீ⁴ஷ்மமாஸாத்³ய ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-107-18 (43645) வனம்ʼ யாஸ்யாமி து³ர்த⁴ர்ஷ ஶ்ரேயோ வை தத்ர மே க³தம் । ந யுத்³த⁴ம்ʼ ரோசதே க்ருʼஷ்ண ஹந்தி பீ⁴ஷ்மோ ஹி ந: ஸதா³ ॥ 6-107-19 (43646) யதா² ப்ரஜ்வலிதம்ʼ வஹ்னிம்ʼ பதங்க³: ஸமபி⁴த்³ரவன்। ஏகதோ ம்ருʼத்யுமப்⁴யேதி ததா²(அ)ஹம்ʼ பீ⁴ஷ்மமேயிவான் ॥ 6-107-20 (43647) க்ஷயம்ʼ நீதோ(அ)ஸ்மி வார்ஷ்ணேய ராஜ்யஹேதோ: பராக்ரமீ । ப்⁴ராதரஶ்சைவ மே ஶுரா: ஸாயகைர்ப்⁴ருʼஶபீடி³தா: ॥ 6-107-21 (43648) மத்க்ருʼதே ப்⁴ராத்ருʼஸௌஹார்தா³த்³ராஜ்யப்⁴ரஷ்டா வனம்ʼ க³தா:। பரிக்லிஷ்டா ததா² க்ருʼஷ்ணா மத்க்ருʼதே மது⁴ஸூத³ன ॥ 6-107-22 (43649) ஜீவிதம்ʼ ப³ஹு மன்யே(அ)ஹம்ʼ ஜீவிதம்ʼ ஹ்யத்³ய து³ர்லப⁴ம்। ஜீவிதஸ்யாத்³ய ஶேஷேண சரிஷ்யே த⁴ர்மமுத்தமம் ॥ 6-107-23 (43650) யதி³ தே(அ)ஹமனுக்³ராஹ்யோ ப்⁴ராத்ருʼபி⁴: ஸ கேஶவ । ஸ்வத⁴ர்மஸ்யாவிரோதே⁴ந ஹிதம்ʼ வ்யாஹர கேஶவ ॥ 6-107-24 (43651) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-107-25x (4205) ஏவம்ʼ ஶ்ருத்வா வசஸ்தஸ்ய காருண்யாத்³ப³ஹுவிஸ்தரம்। ப்ரத்யுவாச தத: க்ருʼஷ்ண: ஸாந்த்வயானோ யுதி⁴ஷ்டி²ரம் ॥ 6-107-25 (43652) ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச । 6-107-26x (4206) த⁴ர்மபுத்ர விஷாத³ம்ʼ த்வம்ʼ மா க்ருʼதா²: ஸத்யஸங்க³ர । யஸ்ய தே ப்⁴ராதர: ஶூரா து³ர்ஜயா: ஸத்ருஸூத³னா: ॥ 6-107-26 (43653) அர்ஜுனோ பீ⁴மஸேனஶ்ச வாய்வக்³நிஸமதேஜஸௌ। மாத்³ரீபுத்ரௌ ச விக்ராந்தௌ த்ரித³ஶானாமிவிஶ்வரௌ ॥ 6-107-27 (43654) மாம்ʼ வா நியுங்க்ஷ்வ ஸௌஹார்தா³த்³யோத்ஸ்யே பீ⁴ஷ்மேண பாண்ட³வ । த்வப்ரயுக்தோ மஹாராஜ கிம்ʼ ந குர்யாம்ʼ மஹாஹவே ॥ 6-107-28 (43655) ஹனிஷ்யாமி ரணே பீ⁴ஷ்மமாஹூய புருஷர்ஷப⁴ம் । பஶ்யதாம்ʼ தா⁴ர்தராஷ்ட்ராணாம்ʼ யதி³ நேச்ச²தி ப²ல்கு³ந: ॥ 6-107-29 (43656) யதி³ பீ⁴ஷ்மே ஹதே வீரே ஜயம்ʼ பஶ்யஸி பண்ட³வ। ஹந்தாஸ்ம்யேகரதே²நாத்³ய குருவ்ருʼத்³த⁴ம்ʼ பிதாமஹம் ॥ 6-107-30 (43657) பஶ்ய மே விக்ரமம்ʼ ராஜன்மஹேந்த்³ரஸ்யேவ ஸம்ʼயுகே³। விமுஞ்சந்தம்ʼ மஹாஸ்த்ராமி பாதயிஷ்யாமி தம்ʼ ரதா²த் ॥ 6-107-31 (43658) ய: ஶத்ரு: பாண்டு³புத்ராணாம்ʼ மச்ச²த்ரு: ஸ ந ஸம்ʼஶய:। மத³ர்தா² ப⁴வத³ர்தா² யே யே மதீ³யாஸ்தவைவ தே ॥ 6-107-32 (43659) தவ ப்⁴ராதா மம ஸகா² ஸம்ப³ந்தீ⁴ ஶிஷ்ய ஏவ ச । மாம்ʼஸான்யுத்க்ருʼத்ய தா³ஸ்யாமி ப²ல்கு³நார்தே² மஹீபதே ॥ 6-107-33 (43660) ஏஷ சாபி நரவ்யாக்⁴ரோ மத்க்ருʼதே ஜீவிதம்ʼ த்யஜேத்। ஏஷ ந: ஸமயஸ்தாத தாரயேம பரஸ்பரம் ॥ 6-107-34 (43661) ஸ மாம்ʼ நியுங்க்ஷ்வ ராஜேந்த்³ர யாவத்ஸஜ்ஜோ ப⁴வாம்யஹம் । ப்ரதிஜ்ஞாதமுபப்லாவ்யே யத்தத்பார்தே²ந பூர்வத: ॥ 6-107-35 (43662) பாதயிஷ்யாமி கா³ங்கே³யமித்யுலூகஸ்ய ஸம்ʼநிதௌ⁴। பரிரக்ஷ்யமித³ம்ʼ தாவத்³வச: பார்த²ஸ்ய தீ⁴மத: ॥ 6-107-36 (43663) அனுஜ்ஞாதேன பார்தே²ந மயா கார்யம்ʼ ந ஸம்ʼஶய:। அத²வா ப²ல்கு³நஸ்யைஷ பா⁴ர: பரிமிதோ ரணே ॥ 6-107-37 (43664) ஸ ஹனிஷ்யதி ஸங்க்³ராமே பீ⁴ஷ்மம்ʼ பரபுரஞ்ஜயம் । அஶக்யமபி குர்யாத்³தி⁴ ரணே பார்த²: ஸமுத்³யத: ॥ 6-107-38 (43665) த்ரித³ஶான்வா ஸமுத்³யுக்தான்ஸஹிதாந்தை³த்யதா³நவை: । நிஹந்த்யாத³ர்ஜுன: ஸங்க்²யே கிமு பீ⁴ஷ்மம்ʼ நராதி⁴ப ॥ 6-107-39 (43666) விபரீதோ மஹாவீர்யோ க³தஸத்வோ(அ)ல்பஜீவன: । பீ⁴ஷ்ம: ஶாந்தனவோ நூனம்ʼ கர்தவ்யம்ʼ நாவபு³த்⁴யதே ॥ 6-107-40 (43667) யுதி⁴ஷ்டி²ர உவாச। 6-107-41x (4207) ஏவமேதன்மஹாபா³ஹோ யதா² வத³ஸி மாத⁴வ। ஸர்வே ஹ்யேதே ந பர்யாப்தாஸ்தவ வேக³விதா⁴ரணே ॥ 6-107-41 (43668) நியதம்ʼ ஸமாவாப்ஸ்யாமி ஸர்வமேதத்³யதே²ப்ஸிதம் । யஸ்ய மே புருஷவ்யாக்⁴ர ப⁴வான்பக்ஷே வ்யவஸ்தி²த: ॥ 6-107-42 (43669) ஸேந்த்³ரானபி ரணே தே³வாஞ்ஜயேயம்ʼ ஜயதாம்ʼ வர। த்வயா நாதே²ந கோ³விந்த³ கிமு பீ⁴ஷ்மம்ʼ மஹாரத²ம் ॥ 6-107-43 (43670) ந து த்வாமன்ருʼதம்ʼ கர்துமுத்ஸஹே ஸ்வாத்மகௌ³ரவாத்। அயுத்⁴யமானா: ஸஹாய்யம்ʼ யதோ²க்தம்ʼ குரு மாத⁴வ ॥ 6-107-44 (43671) ஸமயஸ்து க்ருʼத: கஶ்சின்மம பீ⁴ஷ்மேண ஸம்ʼயுகே³। மந்த்ரயிஷ்யே தவார்தா²ய ந து யோத்ஸ்யே கத²ஞ்சன ॥ 6-107-45 (43672) து³ர்யோத⁴னார்த²ம்ʼ யோத்ஸ்யாமி ஸத்யமேததி³தி ப்ரபோ⁴। ஸ ஹி ராஜ்யஸ்ய மே தா³தா மந்த்ரஸ்யைவ ச மாத⁴வ ॥ 6-107-46 (43673) தஸ்மாத்³தே³வவ்ரதம்ʼ பூ⁴யோ வதோ⁴பாயார்த²மாத்மன: । ப⁴வதா ஸஹிதா: ஸர்வே ப்ரயாம மது⁴ஸூத³ன ॥ 6-107-47 (43674) தத்³வயம்ʼ ஸஹிதா க³த்வா பீ⁴ஷ்மமாஶு நரோத்தமம் । ருசிதே தவ ப்ருʼச்சா²மி மந்த்ரம்ʼ வார்ஷ்ணேய மாசிரம் ॥ 6-107-48 (43675) ஸ வக்ஷ்யதி ஹிதம்ʼ வாக்யம்ʼ ஸத்யமஸ்மாஜ்ஜனார்த³ன। யதா² ச வக்ஷ்யதே க்ருʼஷ்ண ததா² கர்தாஸ்மி ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-107-49 (43676) ஸ நோ ஜயஸ்ய தா³தா ஸ்யான்மந்த்ரஸ்ய ச த்³ருʼட⁴வ்ரத: । பா³லா: பித்ரா விஹீனாஶ்ச தேன ஸம்ʼவர்தி⁴தா வயம் ॥ 6-107-50 (43677) தம்ʼ சேத்பிதாமஹம்ʼ வ்ருʼத்³த⁴ம்ʼ ஹந்துமிச்சா²மி மாத⁴வ। பிது: பிதரமிஷ்டம்ʼ ச தி⁴க³ஸ்து க்ஷத்ரஜீவிகாம் ॥ 6-107-51 (43678) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-107-52x (4208) ததோ(அ)ப்³ரவீன்மஹாராஜ வார்ஷ்ணேய: குருனந்த³னம் । ரோசதே மே மஹாப்ராஜ்ஞ ராஜேந்த்³ர தவ பா⁴ஷிதம் ॥ 6-107-52 (43679) தே³வவ்ரத: க்ருʼதீ பீ⁴ஷ்ம: ப்ரேக்ஷிதேனாபி நிர்த³ஹேத்। க³ம்யதாம்ʼ ஸ்வவதோ⁴பாயம்ʼ ப்ரஷ்டும்ʼ ஸாக³ரகா³ஸுதம் ॥ 6-107-53 (43680) வக்தமர்ஹதி ஸத்யம்ʼ ஸ த்வயா ப்ருʼஷ்டோ விஶேஷத: । தே வயம்ʼ தத்ர க³ச்சா²ம: ப்ரஷ்டும்ʼ குருபிதாமஹம் ॥ 6-107-54 (43681) க³த்வா ஶாந்தனவம்ʼ வ்ருʼத்³த⁴ம்ʼ மந்த்ரம்ʼ ப்ருʼச்சா²ம பா⁴ரத । ஸ நோ தா³ஸ்யதி மந்த்ரம்ʼ யம்ʼ தேன யோத்ஸ்யாமஹே பரான் ॥ 6-107-55 (43682) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-107-56x (4209) ஏவமாமந்த்ர்ய தே வீரா: பாண்ட³வா: பாண்டு³பூர்வஜ। ஜக்³முஸ்தே ஸஹிதா: ஸர்வே வாஸுதே³வஶ்ச வீர்யவான் ॥ 6-107-56 (43683) விமுக்தஶஸ்த்ரகவசா பீ⁴ஷ்மஸ்ய ஸத³னம்ʼ ப்ரதி। ப்ரவிஶ்ய ச ததா³ பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஶிரோபி⁴: ப்ரணிபேதி³ரே ॥ 6-107-57 (43684) பூஜயந்தோ மஹாராஜ பாண்ட³வா ப⁴ரதர்ஷப⁴ம் । ப்ரணம்ய ஶிரஸா சைனம்ʼ பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஶரணமப்⁴யயு: ॥ 6-107-58 (43685) தானுவாச மஹாபா³ஹுர்பீ⁴ஷ்ம: குருபிதாமஹ: । ஸ்வாக³தம்ʼ தவ வார்ஷ்ணேய ஸ்வாக³தம்ʼ தே த⁴னஞ்ஜய ॥ 6-107-59 (43686) ஸ்வாக³தம்ʼ த⁴ர்மபுத்ராய பீ⁴மாய யமயோஸ்ததா²। கிம்ʼ வா கார்யம்ʼ கரோம்யத்³ய யுஷ்மாகம்ʼ ப்ரீதிவர்த⁴னம்ʼ ॥ 6-107-60 (43687) `யுத்³தா⁴த³ன்யத்ர ஹே வத்ஸா: ப்ரீயந்தாம்ʼ மா விஶங்கத² ।' ஸர்வாத்மனாபி கர்தாஸ்மி யத³பி ஸ்யாத்ஸது³ஷ்கரம் । ததா² ப்³ருவாணம்ʼ கா³ங்கே³யம்ʼ ப்ரீதியுக்தம்ʼ புன:புன: ॥ 6-107-61 (43688) உவாச ராஜா தீ³நாத்மா ப்ரீதியுக்தமித³ம்ʼ வச:। கத²ம்ʼ ஜயேம ஸர்வஜ்ஞ கத²ம்ʼ ராஜ்யம்ʼ லபே⁴மஹி ॥ 6-107-62 (43689) ப்ரஜானாம்ʼ ஸம்ʼஶயோ ந ஸ்யாத்கத²ம்ʼ தன்மே ப³த³ ப்ரபோ⁴ । ப⁴வான்ஹி நோ வதோ⁴பாயம்ʼ ப்³ரவீது ஸ்வயமாத்மன: ॥ 6-107-63 (43690) ப⁴வந்தம்ʼ ஸமரே வீர விஷஹேம கத²ம்ʼ வயம்। ந ஹி தே ஸூக்ஷ்மமப்யஸ்தி ரந்த்⁴ரம்ʼ குருபிதாமஹ ॥ 6-107-64 (43691) மண்ட³லேனைவ த⁴னுஷா த்³ருʼஶ்யஸே ஸம்ʼயுகே³ ஸதா³। ஆத³தா³நம்ʼ ஸந்த³தா⁴நம்ʼ விகர்ஷந்தம்ʼ த⁴னுர்ன ச ॥ 6-107-65 (43692) பஶ்யாமஸ்த்வாம்ʼ மஹாபா³ஹோ ரதே² ஸூர்யமிவாபரம் । ரதா²ஶ்வனரனாகா³நாம்ʼ ஹந்தாரம்ʼ பரவீரஹன் ॥ 6-107-66 (43693) கோ(அ)த²வோத்ஸஹதே ஜேதும்ʼ வாம்ʼ புமான்ப⁴ரதர்ஷப⁴ । வர்ஷதா ஶரவர்ஷாணி மஹாந்தி புருஷர்ஷப⁴ ॥ 6-107-67 (43694) க்ஷயம்ʼ நிதா ஹி ப்ருʼதனா ஸம்ʼயுகே³ மஹதீ மம। யதா² யுதி⁴ ஜயேம த்வாம்ʼ யதா² ராஜ்யம்ʼ ப்⁴ருʼஶம்ʼ மம ॥ 6-107-68 (43695) மம ஸைன்யஸ்ய ச க்ஷேமம்ʼ தன்மே ப்³ரூஹி பிதாமஹ । 6-107-69xஸஞ்ஜய உவாச। ததோ(அ)ப்³ரவீச்சா²ந்தனவ: பாண்ட³வான்பாண்டு³பூர்வஜ ॥ 6-107-69 (43696) ந கத²ஞ்சன கௌந்தேய மயி ஜீவதி ஸம்ʼயுகே³। ஜயோ ப⁴வதி ஸர்வஜ்ஞ ஸத்யமேதத்³ப்³ரவீமி தே ॥ 6-107-70 (43697) நிர்ஜிதே மயி யுத்³தே⁴ந ரணே ஜேஷ்யத² பாண்ட³வா: । க்ஷிப்ரம்ʼ மயி ப்ரஹரத யதீ³ச்ச²த² ரணே ஜயம் ॥ 6-107-71 (43698) அனுஜானாமி வ: பார்தா²: ப்ரஹரத்⁴வம்ʼ யதா²ஸுக²ம் । ஏவம்ʼ ஹி ஸுக்ருʼதம்ʼ மன்யே ப⁴வதாம்ʼ விதி³தோ ஹ்யஹம் । ஹதே மயி ஹதம்ʼ ஸர்வம்ʼ தஸ்மாதே³வம்ʼ விதீ⁴யதாம் ॥ 6-107-72 (43699) யுதி⁴ஷ்டி²ர உவாச। 6-107-73x (4210) ப்³ரூஹி தஸ்மாது³பாயம்ʼ நோ யதா² யுத்³தே⁴ ஜயேமஹி। ப⁴வந்தம்ʼ ஸமரே க்ருத்³த⁴ம்ʼ த³ண்ட³ஹஸ்தமிவாந்தகம் ॥ 6-107-73 (43700) ஶக்யோ வஜ்ரத⁴ரோ ஜேதும்ʼ வருணோ(அ)த² யமஸ்ததா²। ந ப⁴வான்ஸமரே ஶக்ய: ஸேந்த்³ரைரபி ஸுராஸுரை: ॥ 6-107-74 (43701) பீ⁴ஷ்ம உவாச। 6-107-75x (4211) ஸத்யமேதன்மஹாபா³ஹோ யதா² வத³ஸி பாண்ட³வ ॥ 6-107-75 (43702) நாஹம்ʼ ஜேதும்ʼ ரணே ஶக்ய: ஸேந்த்³ரைரபி ஸுராஸுரை:। ஆத்தஶஸ்த்ரோ ரணே யத்தோ க்³ருʼஹீதவரகார்முக: । ததோ மாம்ʼ ந்யஸ்தஶஸ்த்ரம்ʼ து ஏதே ஹன்யுர்மஹாரதா²: ॥ 6-107-76 (43703) நிக்ஷிப்தஶஸ்த்ரே பதிதே விமுக்தகவசத்⁴வஜே । த்³ரவமாணே ச பீ⁴தே ச தவாஸ்மீதி ச வாதி³நி ॥ 6-107-77 (43704) `ஸ்த்ரீஜிதே ஸ்த்ரீப்ரதா⁴நே ச ஸ்த்ரீப்ரதா⁴யினி த⁴ர்மஜ' ஸ்த்ரியாம்ʼ ஸ்த்ரீனாமதே⁴யே ச விகலே சைகபுத்ரிணி । அப்ரஸூதே ச ஷண்டே³ ச ந யுத்³த⁴ம்ʼ ரோசதே மம ॥ 6-107-78 (43705) இமம்ʼ மே ஶ்ருʼணு ராஜேந்த்³ர ஸங்கல்பம்ʼ பூர்வசிந்திதம் । அஸங்கல்பத்⁴வஜம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா ந யுத்⁴யேயம்ʼ கதா³சன ॥ 6-107-79 (43706) ய ஏஷ த்³ரௌபதோ³ ராஜம்ʼஸ்தவ ஸைன்யே மஹாரத²: । ஶிக²ண்டீ³ ஸமராமர்ஷீ ஶூரஶ்ச ஸமிதிஞ்ஜய: ॥ 6-107-80 (43707) யதா²(அ)ப⁴வச்ச ஸ்த்ரீபூர்வம்ʼ பஶ்சாத்பும்ʼஸ்த்வம்ʼ ஸமாக³த:। ஜானந்தி ச ப⁴வந்தோ(அ)பி ஸர்வமேதத்³யதா²தத²ம் ॥ 6-107-81 (43708) அர்ஜுன: ஸமரே ஶூர: புரஸ்க்ருʼத்ய ஶிக²ண்டீ³நம் । மாமேவ விஶிகை²ஸ்தீக்ஷ்ணைரபி⁴த்³ரவது த³ம்ʼஶித: ॥ 6-107-82 (43709) அஸங்கல்பத்⁴வஜே தஸ்மின்ஸ்த்ரீபூர்வே ச விஶேஷத: । ந ப்ரஹர்துமபீ⁴ப்ஸாமி க்³ருʼஹீதேஷு கத²ஞ்சன ॥ 6-107-83 (43710) தத³ந்தரம்ʼ ஸமாஸாத்³ய பாண்ட³வோ மாம்ʼ த⁴னஞ்ஜய:। ஶரைர்கா⁴தயது க்ஷிப்ரம்ʼ ஸமந்தாத்³ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-107-84 (43711) ந தம்ʼ பஶ்யாமி லோகேஷ மாம்ʼ ஹன்யாத்³ய: ஸமுத்³யதம்। ருʼதே க்ருʼஷ்ணான்மஹாபா⁴கா³த்பாண்ட³வாத்³வா த⁴னஞ்ஜயாத் ॥ 6-107-85 (43712) பார்ஷதம்ʼ து புரோதா⁴ய க்லீப³மத்³ய மமாக்³ரத: । ஆத்தஶஸ்த்ரோ ரணே யத்தோ க்³ருʼஹீதவரகார்முக: । மாம்ʼ பாதயது பீ³ப⁴த்ஸுரேவம்ʼ தவ ஜயோ த்⁴ருவம் ॥ 6-107-86 (43713) ஏதத்குருஷ்வ கௌந்தேய யதோ²க்தம்ʼ மம ஸுவ்ரத । ததோ ஜேஷ்வஸி ஸங்க்³ராமே தா⁴ர்தராஷ்ட்ரான்ஸமாக³தான் ॥ 6-107-87 (43714) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-107-88x (4212) தே(அ)னுஜ்ஞாதாஸ்தத: பார்தா² ஜக்³மு: ஸ்வஶிபி³ரம்ʼ ப்ரதி। அபி⁴வாத்³ய மஹாத்மானம்ʼ பீ⁴ஷ்மம்ʼ குருபிதாமஹம் ॥ 6-107-88 (43715) ததோ²க்தவதி கா³ங்கே³யே பரலோகாய தீ³க்ஷிதே। அர்ஜுனோ து³:க²ஸந்தப்த: ஸவ்ரீட³மித³மப்³ரவீத் ॥ 6-107-89 (43716) கு³ருணா குருவ்ருʼத்³தே⁴ந க்ருʼதப்ரஜ்ஞேன தீ⁴மதா । பிதாமஹேன ஸங்க்³ராமே கத²ம்ʼ யோத்³தா⁴ஸ்மி மாத⁴வ ॥ 6-107-90 (43717) க்ரீட³தா ஹி மயா பா³ல்யே வாஸுதே³வ மஹாமனா: । பாம்ʼஸுரூஷிதகா³த்ரேண மஹாத்மா பருஷீக்ருʼத:॥ 6-107-91 (43718) யஸ்யாஹமதி⁴ருஹ்யாங்கம்ʼ வால: கில க³தா³க்³ரஜ । தாதேத்யவோசம்ʼ பிதரம்ʼ பிது: பாண்டோ³ர்மஹாத்மன: ॥ 6-107-92 (43719) நாஹம்ʼ தாதஸ்தவ பிதுஸ்தாதோ(அ)ஸ்மி தவ பா⁴ரத । இதி மாமப்³ரவீத்³பா³ல்யே ய: ஸ வத்⁴ய: கத²ம்ʼ மயா ॥ 6-107-93 (43720) காமம்ʼ வத்⁴யது ஸைன்யம்ʼ மே நாஹம்ʼ யோத்ஸ்யே மஹாத்மனா । ஜயோ வாஸ்து வதோ⁴ வா மே கத²ம்ʼ வா க்ருʼஷ்ண மன்யஸே ॥ 6-107-94 (43721) ` கத²மஸ்மாத்³வித⁴: க்ருʼஷ்ண ஜானந்த⁴ர்மம்ʼ ஸனாதனம் । ந்யஸ்தஶஸ்த்ரே ச வ்ருʼத்³தே⁴ ச ப்ரஹரேத்³தி⁴ பிதாமஹே ॥' 6-107-95 (43722) ஶ்ரீவாஸுதே³வ உவாச। 6-107-96x (4213) ப்ரதிஜ்ஞாய வத⁴ம்ʼ ஜிஷ்ணோ புரா பீ⁴ஷ்மஸ்ய ஸம்ʼயுகே³। க்ஷத்ரத⁴ர்மே ஸ்தி²த: பார்த² கத²ம்ʼ நைனம்ʼ ஹனிஷ்யஸி ॥ 6-107-96 (43723) பாதயைனம்ʼ ரதா²த்பார்த² க்ஷத்ரியம்ʼ யுத்³த⁴து³ர்மத³ம் । நாஹத்வா யுதி⁴ கா³ங்கே³யம்ʼ விஜயஸ்தே ப⁴விஷ்யதி ॥ 6-107-97 (43724) த்³ருʼஷ்டமேதத்புரா தே³வைர்ப⁴விஷ்யத்யவஶஸ்ய தே। யத்³த்³ருʼஷ்டம்ʼ ஹி புரா பார்த² தத்ததா² ந தத³ன்யதா² ॥ 6-107-98 (43725) ந ஹி பீ⁴ஷ்மம்ʼ து³ராத⁴ர்ஷம்ʼ வ்யாத்தானநமிவாந்தகம் । த்வத³ன்ய: ஶக்னுயாத்³யோத்³து⁴மபி வஜ்ரத⁴ர: ஸ்வயம் ॥ 6-107-99 (43726) ஜஹி பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஸ்தி²ரோ பூ⁴த்வா ஶ்ருʼணு சேத³ம்ʼ வசோ மம। யதோ²வாச புரா ஶக்ரம்ʼ மஹாபு³த்³தி⁴ர்ப்³ருʼஹஸ்பதி: ॥ 6-107-100 (43727) ஜ்யாயாம்ʼஸமபி சேத்³வ்ருʼத்³த⁴ம்ʼ கு³ணைரபி ஸமன்விதம் । ஆததாயினமாயாந்தம்ʼ ஹன்யாத்³தா⁴தகமாத்மன: ॥ 6-107-101 (43728) ஶாஶ்வதோ(அ)யம்ʼ ஸ்தி²தோ த⁴ர்ம: க்ஷத்ரியாணாம்ʼ த⁴னஞ்ஜய । யோத்³த⁴வ்யம்ʼ ரக்ஷிதவ்யம்ʼ ச யஷ்டவ்யம்ʼ சானஸூயுபி⁴: ॥ 6-107-102 (43729) அர்ஜுன உவாச। 6-107-103x (4214) ஶிக²ண்டீ³ நித⁴னம்ʼ க்ருʼஷ்ண பீ⁴ஷ்மஸ்ய ப⁴விதா த்⁴ருவம் । த்³ருʼஷ்ட்வைவ ஹி ஸதா³ பீ⁴ஷ்ம: பாஞ்சால்யம்ʼ வினிவர்ததே ॥ 6-107-103 (43730) தே வயம்ʼ ப்ரமுகே² தஸ்ய புரஸ்க்ருʼத்ய ஶிக²ண்டி³நம்। கா³ங்கே³யம்ʼ பாதயிஷ்யாம உபாயேனேதி மே மதி: ॥ 6-107-104 (43731) அஹமன்யான்மஹேஷ்வாஸான்வாரயிஷ்யாமி ஸாயகை: । ஶிக²ண்ட்³யபி யுதா⁴ம்ʼ ஶ்ரேஷ்ட²ம்ʼ பீ⁴ஷ்மமேவாபி⁴யோத⁴யேத் ॥ 6-107-105 (43732) ஶ்ருதம்ʼ ஹி குருமுக்²யஸ்ய நாஹம்ʼ ஹன்யாம்ʼ ஶிக²ண்டி³நம் । கன்யா ஹ்யேஷா புரா பூ⁴த்வா புருஷ: ஸமபத்³யத ॥ 6-107-106 (43733) `அர்ஜுனஸ்ய வச: ஶ்ருத்வா பீ⁴ஷ்மஸ்ய வத⁴ஸம்ʼயுதம்। ஜஹ்ருʼஷுர்ஹ்ருʼஷ்டரோமாண: ஸக்ருʼஷ்ணா: பாண்ட³வாஸ்ததா³॥' 6-107-107 (43734) இத்யேவம்ʼ நிஶ்சயம்ʼ க்ருʼத்வா பாண்ட³வா: ஸஹமாத⁴வா:। அனுமான்ய மஹாத்மானம்ʼ ப்ரயயுர்ஹ்ருʼஷ்டமானஸா:। ஶயனானி யதா² ஸ்வானி பே⁴ஜிரே புருஷர்ஷபா⁴: ॥ ॥ 6-107-108 (43735) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி ஸப்தாதி⁴கஶததமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-107-20 ஏகத இதி த்³விதீயாந்தாத்தஸி:। ஏகம்ʼ கேவலம்ʼ ம்ருʼத்யுமேவாப்⁴யேதீத்யர்த²: ॥ 6-107-40 விபரீத: க்ஷுத்³ரேஷு பராக்ரமீ । க³தஸத்வோ க³தபு³த்³தி⁴: ॥ 6-107-61 யுத்³தா⁴த³ன்யத்ரேத்யர்த⁴ம்ʼ க: புஸ்தக ஏவ த்³ருʼஶ்யதே ॥ 6-107-91 பருஷீக்ருʼத: ரூக்ஷீக்ருʼத: ॥ 6-107-97 யுத்³த⁴து³ர்மத³ம்ʼ யுத்³தோ⁴த்ஸுகம் ॥ 6-107-98 க³மிஷ்யாதி யமக்ஷயம்ʼ இதி பாடே² பீ⁴ஷ்ம இதி ஶேஷ: ॥ 6-107-101 ஆததாயினமித்யஸ்ய கா⁴தகமிதி விஶேஷணமன்யேப்⁴ய ஆததாயிப்⁴யோ வ்யவச்சே²தா³யோக்தம் ॥ 6-107-103 நித⁴னம்ʼ நித⁴னஹேது: ॥

6-108-0 (43736) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। 6-108-0x (4215) கத²ம்ʼ ஶிக²ண்டீ³ கா³ங்கே³யமப்⁴யவர்தத ஸம்ʼயுகே³। பாண்ட³வாஶ்ச கத²ம்ʼ பீ⁴ஷ்மம்ʼ தன்மமாசக்ஷ்வ ஸஞ்ஜய ॥ 6-108-1 (43737) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-108-2x (4216) தத: ப்ரபா⁴தே விமலே ஸூர்யஸ்யோத³யனம்ʼ ப்ரதி। தாட்³யமானாஸு பே⁴ரீஷு ம்ருʼத³ங்கே³ஷ்வானகேஷு ச ॥ 6-108-2 (43738) த்⁴மாயமானேஷு ஶங்கே²ஷு பாண்ட³ரேஷு ஸமந்தத: । ஶிக²ண்டி³நம்ʼ புரஸ்க்ருʼத்ய நிர்யாப்தா: பாண்ட³வா யுதி⁴ ॥ 6-108-3 (43739) க்ருʼத்வா வ்யூஹம்ʼ மஹாராஜ ஸர்வஶத்ருனிப³ர்ஹணம் । ஶிக²ண்டீ³ ஸர்வஸைன்யானாமக்³ர ஆஸீத்³விஶாம்பதே ॥ 6-108-4 (43740) சக்ரரக்ஷௌ ததஸ்தஸ்ய பீ⁴மஸேனத⁴னஞ்ஜயௌ । ப்ருʼஷ்ட²தோ த்³ரௌபதே³யாஶ்ச ஸௌப⁴த்³ரஶ்சைவ வீர்யவான் ॥ 6-108-5 (43741) ஸாத்யகிஶ்சேகிதானஶ்ச தேஷாம்ʼ கோ³ப்தா மஹாரத²:। த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஸ்தத: பஶ்சாத்பாஞ்சாலைரபி⁴ரக்ஷித: ॥ 6-108-6 (43742) ததோ யுதி⁴ஷ்டி²ரோ ராஜா யமாப்⁴யாம்ʼ ஸஹித: ப்ரபு⁴:। ப்ரயயௌ ஸிம்ʼஹனாதே³ந நாத³யன்ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-108-7 (43743) விராடஸ்து தத: பஶ்சாத்ஸ்வேன ஸைன்யேன ஸம்ʼவ்ருʼத்த: । த்³ருபத³ஶ்ச மஹாபா³ஹோ தத: பஞ்சாது³பாத்³ரவத் ॥ 6-108-8 (43744) கேகயா ப்⁴ராதர: பஞ்ச த்⁴ருʼஷ்டகேதுஶ்ச வீர்யவான் । ஜக⁴னம்ʼ பாலயாமாஸு: பாண்ட³வேயஶ்ச ராக்ஷஸ: ॥ 6-108-9 (43745) ஏவம்ʼ வ்யூஹ்ய மஹாஸைன்யம்ʼ பாண்ட³வாஸ்தவ வாஹினீம் । அப்⁴யத்³ரவந்த ஸங்க்³ராமே த்யக்த்வா ஜீவிதமாத்மன: ॥ 6-108-10 (43746) ததை²வ குரவோ ராஜன்பீ⁴ஷ்மம்ʼ க்ருʼத்வா மஹாரத²ம் । அக்³ரத: ஸர்வஸைன்யானாம்ʼ ப்ரயயு: பாண்ட³வான்ப்ரதி ॥ 6-108-11 (43747) புத்ரைஸ்தவ து³ராத⁴ர்ஷோ ரக்ஷித: ஸுமஹாப³லை: । ததோ த்³ரோணோ மஹேஷ்வாஸ: புத்ரஶ்சாஸ்ய மஹாப³ல: ॥ 6-108-12 (43748) ப⁴க³த³த்தஸ்தத: பஶ்சாத்³க³ஜானீகேன ஸம்ʼவ்ருʼத: । க்ருʼபஶ்ச க்ருʼதவர்மா ச ப⁴க³த³த்தமனுவ்ரதௌ ॥ 6-108-13 (43749) காம்போ⁴ஜராஜோ ப³லவாம்ʼஸ்தத: பஶ்சாத்ஸுத³க்ஷிண: । மாக³த⁴ஶ்ச ஜயத்ஸேன: ஸௌப³லஶ்ச ப்³ருʼஹத்³ப³ல: ॥ 6-108-14 (43750) ததை²வான்யே மஹேஷ்வாஸா: ஸுஶர்மப்ரமுகா² ந்ருʼபா: । ஜக⁴னம்ʼ பாலயாமாஸுஸ்தவ ஸைன்யஸ்ய பா⁴ரத ॥ 6-108-15 (43751) தி³வஸேதி³வஸே ப்ராப்தே பீ⁴ஷ்ம: ஶாந்தனவோ யுதி⁴। ஆஸுரானகரோத்³வ்யூஹான்பைஶாசானத² ராக்ஷஸான் ॥ 6-108-16 (43752) தத: ப்ரவவ்ருʼதே யுத்³த⁴ம்ʼ தவ தேஷாம்ʼ ச பா⁴ரத। அன்யோன்யம்ʼ நிக்⁴நதாம்ʼ ராஜன்யமராஷ்ட்ரவிவர்த⁴னம் ॥ 6-108-17 (43753) அர்ஜுனப்ரமுகா²: பார்தா²: புரஸ்க்ருʼத்ய ஶிக²ண்டி³நம்। பீ⁴ஷ்மம்ʼ யுத்³தே⁴(அ)ப்⁴யவர்தந்த கிரந்தோ விவிதா⁴ஞ்ஶரான்॥ 6-108-18 (43754) தத்ர பா⁴ரத பீ⁴மேன தாடி³தாஸ்தாவகா: ஶரை:। ருதி⁴ரௌக⁴பரிக்லின்னா: பரலோகம்ʼ யயுஸ்ததா³ ॥ 6-108-19 (43755) நகுல: ஸஹதே³வஶ்ச ஸாத்யகிஶ்ச மஹாரத²: । தவ ஸைனயம்ʼ ஸமாஸாத்³ய பீட³யாமாஸுரோஜஸா ॥ 6-108-20 (43756) தே வத்⁴யாமானா: ஸமரே தாவகா ப⁴ரதர்ஷப⁴ । நாஶக்னுவன்வாரயிதும்ʼ பாண்ட³வானாம்ʼ மஹத்³ப³லம் ॥ 6-108-21 (43757) ததஸ்து தாவகம்ʼ ஸைன்யம்ʼ வத்⁴யமானம்ʼ ஸமந்தத:। ஸம்ப்ராத்³ரவத்³த³ஶ: தி³ஶ: கால்யமானம்ʼ மஹாரதை²: ॥ 6-108-22 (43758) த்ராதாரம்ʼ நாத்⁴யக³ச்ச²ந்த தாவகா ப⁴ரதர்ஷப⁴ । வத்⁴யமானா: ஶிதைர்பா³ணை: பாண்ட³வை: ஸஹ ஸ்ருʼஞ்ஜயை: ॥ 6-108-23 (43759) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। 6-108-24x (4217) பீட்³யமானம்ʼ ப³லம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா பார்தை²ர்பீ⁴ஷ்ம: பராக்ரமீ । யத³கார்ஷீத்³ரணே க்ருத்³த⁴ஸ்தன்மமாசக்ஷ்வ ஸஞ்ஜய ॥ 6-108-24 (43760) கத²ம்ʼ வா பாண்ட³வா யுத்³தே⁴ ப்ரத்யுத்³யாதா: பரந்தபா: । நிக்⁴நந்தோ மாமகான்வீராம்ʼஸ்தன்மமாசக்ஷ்வ ஸஞ்ஜய ॥ 6-108-25 (43761) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-108-26x (4218) ஆசக்ஷே தே மஹாராஜ யத³கார்ஷீத்பிதா தவ। பீடி³தே தவ புத்ரஸ்ய ஸைன்யே பாண்ட³வ ஸ்ருʼஞ்ஜயை: ॥ 6-108-26 (43762) ப்ரம்ʼஹ்ருʼஷ்டமனஸ: ஶூரா: பாண்ட³வா: பாண்டு³பூர்வஜ । அப்⁴யவர்தந்த நிக்⁴நந்தஸ்தவ புத்ரஸ்ய வாஹினீம் ॥ 6-108-27 (43763) தம்ʼ வினாஶம்ʼ மனுஷ்யேந்த்³ர நரவாரணவாஜினாம் । நாம்ருʼஷ்யத ததா³ பீ⁴ஷ்ம: ஸைன்யகா⁴தம்ʼ ரணே பரை: ॥ 6-108-28 (43764) ஸ பாணட³வான்மஹேஷ்வாஸ: பஞ்சாலாம்ʼஶ்சைவ ஸ்ருʼஞ்ஜயான் । நாராசைர்வத்ஸத³ந்தைஶ்ச ஶிதைரஞ்ஜலிகைஸ்ததா² ॥ 6-108-29 (43765) அப்⁴யவர்ஷத து³ர்த⁴ர்ஷஸ்த்யக்த்வா ஜீவிதமாத்மன: । ஸ பாண்ட³வானாம்ʼ ப்ரவரான்பஞ்ச ராஜன்மஹாரதா²ந் ॥ 6-108-30 (43766) ஆத்தஶஸ்த்ரோ ரணே யத்னாத்³வாரயாமாஸ ஸாயகை: । நானாஶஸ்த்ராஸ்த்ரவர்ஷைஸ்தான்வீர்யாமர்ஷப்ரவேரிதை: ॥ 6-108-31 (43767) நிஜக்⁴நே ஸமரே க்ருத்³தோ⁴ ஹஸ்த்யஶ்வம்ʼ சாமிதம்ʼ ப³ஹு। ரதி²நோ(அ)பாதயத்³ராஜன்ரதே²ப்⁴ய: புருஷர்ஷப⁴ ॥ 6-108-32 (43768) ஸாதி³நஶ்சாஶ்வப்ருʼஷ்டே²ப்⁴ய: பாதா³தாம்ʼஶ்ச ஸமாக³தான் ॥ 6-108-33 (43769) க³ஜாரோஹான்க³ஜேப்⁴யஶ்ச பரேஷாம்ʼ ஜயகாரிண: । தமேகம்ʼ ஸமரே பீ⁴ஷ்மம்ʼ த்வரமாணம்ʼ மஹாரத²ம் ॥ 6-108-34 (43770) பாண்ட³வா: ஸமவர்தந்த வஜ்ரஹஸ்தமிவாஸுரா:। ஶக்ராஶனிஸமஸ்பர்ஶான்விமுஞ்சன்னிஶிதாஞ்ச²ரான் ॥ 6-108-35 (43771) தி³க்ஷ்வத்³ருʼஶ்யத ஸர்வாஸு கோ⁴ரம்ʼ ஸந்தா⁴ரயன்வபு:। மண்ட³லீபூ⁴தமேவாஸ்ய நித்யம்ʼ த⁴னுரத்³ருʼஶ்யத ॥ 6-108-36 (43772) ஸங்க்³ராமே யுத்⁴யமானஸ்ய ஶக்ரசாபோபமம்ʼ மஹத் ॥ தத்³ருʼஷ்ட்வா ஸமரே கர்ம புத்ராஸ்தவ விஶாம்பதே ॥ 6-108-37 (43773) விஸ்மாயம்ʼ பரமம்ʼ க³த்வா பிதாமஹமபூஜயன் । பார்தா² விமனஸோ பூ⁴த்வா ப்ரைக்ஷந்த பிதரம்ʼ தவ ॥ 6-108-38 (43774) யுத்⁴யமானம்ʼ ரணே ஶூரம்ʼ விப்ரசித்திமிவாமரா: । ந சைனம்ʼ வாரயாமாஸுர்வ்யாத்தானநமிவாந்தகம் ॥ 6-108-39 (43775) த³ஶமே(அ)ஹனி ஸம்ப்ராப்தே ரதா²நீகம்ʼ ஶிக²ண்டி³ந: । அத³ஹன்னிஶிதைர்பா³ணை: க்ருʼஷ்ணவர்த்மேவ கானநம் ॥ 6-108-40 (43776) தம்ʼ ஶிக²ண்டீ³ த்ரிபி⁴ர்பா³ணைரப்⁴யவித்⁴யத்ஸனாந்தரே । ஆஶீவிஷமிவ க்ருத்³த⁴ம்ʼ காலஸ்ருʼஷ்டமிவாந்தகம் ॥ 6-108-41 (43777) ஸ தேனாதிப்⁴ருʼஶம்ʼ வித்³த⁴: ப்ரேக்ஷ்ய பீ⁴ஷ்ம: ஶிக²ண்டி³நம் । புனர்னாலோகயத்க்ருத்³த⁴: ப்ரஹஸன்னித³மப்³ரவீத் ॥ 6-108-42 (43778) காமம்ʼ ப்ரஹர வா மா வா ந த்வாம்ʼ யோத்ஸ்யே கத²ஞ்சன । யைவ ஹி த்வம்ʼ க்ருʼதா தா⁴த்ரா ஸைவ ஹி த்வம்ʼ ஶிக²ண்டி³நீ ॥ 6-108-43 (43779) தஸ்ய தத்³வசனம்ʼ ஶ்ருத்வா ஶிக²ண்டீ³ க்ரோத⁴மூர்ச்சி²த: । உவாச பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஸமரே ஸ்ருʼக்விணீ பரிலேலிஹன் ॥ 6-108-44 (43780) ஜானாமி த்வாம்ʼ மஹாபா³ஹோ க்ஷத்ரியாணாம்ʼ ப⁴யங்கரம் । மயா ஶ்ருதம்ʼ ச தே யுத்³த⁴ம்ʼ ஜாமத³க்³ந்யேன வை ஸஹ ॥ 6-108-45 (43781) தி³வ்யஶ்ச தே ப்ரபா⁴வோ(அ)யம்ʼ மயா ச ப³ஹுஶ: ஶ்ருத: । ஜனந்னபி ப்ரபா⁴வம்ʼ தே யோத்ஸ்யே(அ)த்³யாஹம்ʼ த்வயா ஸஹ ॥ 6-108-46 (43782) பாண்ட³வானாம்ʼ ப்ரியம்ʼ குர்வன்னாத்மனஶ்ச நரோத்தம ॥ அத்³ய த்வாம்ʼ யோத⁴யிஷ்யாமி ரணே புருஷஸத்தம ॥ 6-108-47 (43783) த்⁴ருவம்ʼ ச த்வாம்ʼ ஹனிஷ்யாமி ஶபே ஸத்யேன தே(அ)க்³ரத: । ஏதச்ச்²ருத்வா ச மத்³வாக்யம்ʼ யத்க்ருʼத்யம்ʼ தத்ஸமாசர ॥ 6-108-48 (43784) காமம்ʼ யுத்⁴யஸ்வ வா மா வா ந மே ஜீவன்ப்ரமோக்ஷ்யஸே । ஸுத்³ருʼஷ்ட: க்ரியதாம்ʼ பீ⁴ஷ்ம லோகோ(அ)யம்ʼ ஸமிதிஞ்ஜய ॥ 6-108-49 (43785) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-108-50x (4219) ஏவமுக்த்வா ததோ பீ⁴ஷ்மம்ʼ பஞ்சபி⁴ர்னதபர்வபி⁴:। அவித்⁴யத ரணே பீ⁴ஷ்மம்ʼ ப்ரதுத³ன்வாக்யஸாயகை: ॥ 6-108-50 (43786) தஸ்ய தத்³வசனம்ʼ ஶ்ருத்வா ஸவ்யஸாசீ மஹாரத²: । காலோ(அ)யமிதி ஸஞ்சிந்த்ய ஶிக²ண்டி³நமசோத³யத் ॥ 6-108-51 (43787) அஹம்ʼ த்வாமனுயாஸ்யாமி பரான்வித்³ராவயஞ்ஶரை: । அபி⁴த்³ரவ ஸுஸம்ʼரப்³தோ⁴ பீ⁴ஷ்மம்ʼ பீ⁴மபராக்ரமம் ॥ 6-108-52 (43788) ந ஹி தே ஸம்ʼயுகே³ பீடா³ம்ʼ ஶக்தா: கர்தும்ʼ மஹாப³லா: । தஸ்மாத³த்³ய மஹாபா³ஹோ யத்னாத்³பீ⁴ஷ்யமபி⁴த்³ரவ ॥ 6-108-53 (43789) அஹத்வா ஸமரே பீ⁴ஷ்ம யதி³ யாஸ்யஸி மாரிஷ । அவஹாஸ்யோ(அ)ஸ்ய லோகஸ்ய ப⁴விஷ்யஸி மயா ஸஹ ॥ 6-108-54 (43790) நாவஹாஸ்யா யதா² வீர ப⁴வேம பரமாஹவே । ததா² குரு ரணே யத்னம்ʼ ஸாத⁴யஸ்வ பிதாமஹம் ॥ 6-108-55 (43791) குரூம்ʼஶ்ச ஸஹிதான்ஸர்வான்யதமானான்மஹாரதா²ந் । அஹமாவாரயிஷ்யாமி ஸாவயஸ்வ பிதாமஹம் ॥ 6-108-56 (43792) த்³ரோணம்ʼ ச த்³ரோணபுத்ரம்ʼ ச க்ருʼபம்ʼ சாத² ஸுயோத⁴னம் । சித்ரஸேனம்ʼ விகர்ணம்ʼ ச ஸைந்த⁴வம்ʼ ச யஜத்³ரத²ம் ॥ 6-108-57 (43793) விந்தா³நுவிந்தா³வாவந்த்யௌ காம்போ⁴ஜம்ʼ ச ஸுத³க்ஷிணம் । ப⁴க³த³த்தம்ʼ ததா² ஶூரம்ʼ மாக³த³ம்ʼ ச மஹாப³லம் ॥ 6-108-58 (43794) ஸௌமத³த்திம்ʼ ததா² ஶூரமார்ஶ்யஶ்ருʼங்கி³ம்ʼ ச ராக்ஷஸம் । த்ரிக³ர்தராஜம்ʼ ச ரணே ஸஹ ஸர்வைர்மஹாரதை²: ॥ 6-108-59 (43795) அஹமாவாரயிஷ்யாமி வேலேவ மகராலயம் । குரூம்ʼஶ்ச ஸஹிதான்ஸர்வான்யுத்⁴யமானான்மஹாப³லான் । நிவாரயிஷ்யாமி ரணே ஸாத⁴யஸ்வ பிதாமஹம் ॥ ॥ 6-108-60 (43796) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி த³ஶமதி³வஸயுத்³தே⁴ அஷ்டாதி⁴கஶததமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-108-43 காமம்ʼ ஸ்வச்ச²ந்த³ம்। அப்⁴யஸ இதி பாடே² ப்ரக்ஷிப ॥ 6-108-49 ஸுத்³ருʼஷ்ட: க்ரியதாம்ʼ ந புனர்த்³ரக்ஷ்யஸி லோகமிமமிதி பா⁴வ: ॥ 6-108-55 ஸாத⁴யஸ்வஸ்வீகுரு ஜஹி வா ॥

6-109-0 (43797) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। 6-109-0x (4220) கத²ம்ʼ ஶிக²ண்டீ³ கா³ங்கே³யமப்⁴யதா⁴வத்பிதாமஹம் । பாஞ்சால்ய: ஸமரே க்ருத்³தோ⁴ த⁴ர்மாத்மானம்ʼ யதவ்ரதம் ॥ 6-109-1 (43798) கே(அ)ரக்ஷன்பாண்ட³வானீகே ஶிக²ண்டி³நமுதா³யுதா⁴:। த்வரமாணாஸ்த்வராகாலே ஜிகீ³ஷந்தோ மஹாரதா²: ॥ 6-109-2 (43799) கத²ம்ʼ ஶாந்தனவோ பீ⁴ஷ்ம: ஸ தஸ்மிந்த³ஶமே(அ)ஹனி। அயுத்⁴யத மஹாவீர்ய: பாண்ட³வை: ஸஹ ஸ்ருʼஞ்ஜயை: ॥ 6-109-3 (43800) ந ம்ருʼஷ்யாமி ரணே பீ⁴ஷ்மம்ʼ ப்ரத்யுத்³யாதம்ʼ ஶிக²ண்டி³நா । கச்சின்ன ரத²மத்³கோ³(அ)ஸ்வ த⁴னுர்வா(அ)ஶீர்யதாஸ்த²த: ॥ 6-109-4 (43801) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-109-5x (4221) நாஶீர்யத த⁴னுஶ்சாஸ்ய ரத²ப⁴ங்கோ³ ந சாப்யபூ⁴த்। யுத்⁴யமானஸ்ய ஸங்க்³ராமே பீ⁴ஷ்மஸ்ய ப⁴ரதர்ஷப⁴। நிக்⁴நத: ஸமரே ஶத்ரூன்ஶரை: ஸன்னதபர்வபி⁴:॥ 6-109-5 (43802) அனேகஶதஸாஹஸ்ராவகானாம்ʼ மஹாரதா²: । ததா² த³ந்திக³ணா ராஜன்ஹாயஶ்சைவ ஸுஸஞ்ஜிதா:॥ 6-109-6 (43803) அப்⁴யவர்தந்த யுத்³தா⁴ய புரஸ்க்ருʼத்ய பிதாமஹம் ॥ 6-109-7 (43804) யதா²ப்ரதிஜ்ஞம்ʼ கௌரவ்ய ஸ சாபி ஸமிர்திஜய: । பார்யானாமகரோத்³பீ⁴ஷ்ம: ஸததம்ʼ ஸமிதி க்ஷயம் ॥ 6-109-8 (43805) யுத்⁴யமானம்ʼ மஹேஷ்வாஸம்ʼ வினிக்⁴நந்தம்ʼ பராஞ்ஶரை: । பாஞ்சாலா: பாண்ட³வை: ஸார்த⁴ ஸர்வத: பர்யவாரயன் ॥ 6-109-9 (43806) த³ஶமே(அ)ஹனி ஸம்ப்ராப்தே ததஸ்தாம்ʼ ரிபுவாஹினீம் । கீர்யமாணாம்ʼ ஶிதைர்பா³ணை: ஶதஶோ(அ)த² ஸஹஸ்ரஶ: ॥ 6-109-10 (43807) ந ஹி பீ⁴ஷ்மம்ʼ மஹேஷ்வாஸம்ʼ பாண்ட³வா: பாண்டு³பூர்வஜ । அஶக்னுவன்ரணே ஜேதும்ʼ பாஶஹஸ்தமிவானதகம் ॥ 6-109-11 (43808) அதோ²பாயான்மஹாராஜ ஸவ்யஸாசீ த⁴னஞ்ஜய: । த்ராஸயன்ரதி²ந: ஸர்வான்பீ³ப⁴த்ஸுரபராஜித: ॥ 6-109-12 (43809) ஸிம்ʼஹவத்³வினத³ன்னுச்சைர்த⁴னுர்ஜ்யாம்ʼ விக்ஷிபன்முஹு: । ஶரௌகா⁴ந்விஸ்ருʼஜன்பார்தோ² வ்யசரத்காலவத்³ரணே ॥ 6-109-13 (43810) தஸ்ய ஶப்³தே³ந வித்ரஸ்தாஸ்தாவகா பா⁴ரதர்ஷப⁴ । ஸிம்ʼஹஸ்யேவ ம்ருʼகா³ ராஜன்வ்யத்³ரவந்த மஹாப⁴யாத் ॥ 6-109-14 (43811) ஜயந்தம்ʼ பாண்ட³வம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா த்வத்ஸைன்யம்ʼ சாபி⁴பீடி³தம் । து³ர்யோத⁴னஸ்ததோ பீ⁴ஷ்மமப்³ரவீத்³ப்⁴ருʼஶபீடி³த: ॥ 6-109-15 (43812) ஏஷ பாண்டு³ஸுதஸ்தாத ஶ்வேதாஶ்வ: க்ருʼஷ்ணஸாரதி²:। த³ஹதே மாமகான்ஸர்வான்க்ருʼஷ்ணவர்த்மேன கானநம் ॥ 6-109-16 (43813) பஶ்ய ஸைன்யானி கா³ங்கே³ய த்³ரவமாணானி ஸர்வஶ: । பண்ட³வேன யுதா⁴ம்ʼ ஶ்ரேஷ்ட² கால்யமானானி ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-109-17 (43814) யதா² பஶுக³ணான்பால: ஸங்காலயதி கானநே । ததே²த³ம்ʼ மாமகம்ʼ ஸைன்யம்ʼ கால்யதே ஶத்ருதாபன ॥ 6-109-18 (43815) த⁴னஞ்ஜயஶரைர்ப⁴க்³நம்ʼ த்³ரவமாணம்ʼ ததஸ்தத: । பீ⁴மோ(அ)ப்யேவம்ʼ து³ராத⁴ர்போ வித்³ராவயதி மே ப³லம் ॥ 6-109-19 (43816) ஸாத்யகிஶ்சேகிதானஶ்ச மாத்³ரீபுத்ரௌ ச பாண்ட³வௌ। அபி⁴மன்யு: ஸுவிக்ராந்தோ வாஹினீம்ʼ த்³ரவதே மம ॥ 6-109-20 (43817) த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஸ்ததா² ஶூரோ ராக்ஷஸஶ்ச க⁴டோத்கச: । வ்யத்³ராவயேதாம்ʼ ஸஹஸா ஸைன்யம்ʼ மம மஹாரணே ॥ 6-109-21 (43818) வத்⁴யமானஸ்ய ஸைன்யஸ்ய ஸர்வைரேதைர்மஹாரதை²: । நான்யாம்ʼ க³திம்ʼ ப்ரபஶ்யாமி ஸ்தா²நே யுத்³தே⁴ ச பா⁴ரத ॥ 6-109-22 (43819) ருʼதே த்வாம்ʼ புருஷவ்யாக்⁴ர தே³வதுல்யபராக்ரமம்। பர்யாப்தஸ்து ப⁴வாஞ்ஶீக்⁴ரம்ʼ பீடி³தானாம்ʼ க³திர்ப⁴வ ॥ 6-109-23 (43820) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-109-24x (4222) ஏவமுக்தோ மஹாராஜ பிதா தே³வவ்ரதஸ்தவ। சிந்தயித்வா முஹூர்தம்ʼ து க்ருʼத்வா நிஶ்சயமாத்மன: ॥ 6-109-24 (43821) தவ ஸந்தா⁴ரயன்புத்ரமப்³ரவீச்ச²ந்தனோ: ஸுத:। து³ர்யோத⁴ன விஜானீஹி ஸ்தி²ரோ பூ⁴த்வா விஶாம்பதே ॥ 6-109-25 (43822) `பாதயிஷ்யே ரிபூனந்யான்பாண்ட³வான்ப்ரதிபாலயன் । ப்ரதிஜ்ஞாதோ ஜயோ ஹ்யத்³ய பாண்ட³வானாம்ʼ மஹாத்மனாம் ॥' 6-109-26 (43823) பூர்வகாலம்ʼ தவ மயா ப்ரதிஜ்ஞானம்ʼ மஹாப³ல । ஹத்வா த³ஶஸஹஸ்ராணி க்ஷத்ரியாணாம்ʼ மஹாத்மனாம் ॥ 6-109-27 (43824) ஸங்க்³ராமாத³பயாஸ்யாமி ஹ்யேதத்கர்ம ஸமாஹிதம் । இதி தத்க்ருʼதவாம்ʼஶ்சாஹம்ʼ யதோ²க்தம்ʼ ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-109-28 (43825) அத்³ய சாபி மஹத்கர்ம ப்ரகரிஷ்யே யதா²ப³லம் । அஹம்ʼ வா(அ)த்³ய ஹத: ஶேஷ்யே ஹனிஷ்யே வா(அ)த்³ய பாண்ட³வான் ॥ 6-109-29 (43826) `அஶக்யா: பாண்ட³வா ஜேதும்ʼ தே³வைரபி ஸவாஸவை:।' கிம்ʼ புனர்மர்த்யத⁴ர்மேண க்ஷத்ரியேண மஹாப³லா: ॥ 6-109-30 (43827) அத்³ய தே புருஷவ்யாக்⁴ர ப்ரதரிஷ்யே ருʼணம்ʼ தவ। ப⁴ர்த்ருʼபிண்ட³க்ருʼதம்ʼ ராஜன்னிஹதா: ப்ருʼதனாமுகே² ॥ 6-109-31 (43828) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-109-32x (4223) இத்யுக்த்வா ப⁴ரதஶ்ரேஷ்ட² க்ஷத்ரியான்ப்ரவபஞ்ச²ரை:। ஆஸஸாத³ து³ராத⁴ர்ஷ: பாண்ட³வானாமனீகினீம் ॥ 6-109-32 (43829) அனீகமத்⁴யே திஷ்ட²ந்தம்ʼ கா³ங்கே³யம்ʼ பா⁴ரதர்ஷப⁴ । ஆஶீவிஷமிவ க்ருத்³த⁴ம்ʼ பாண்ட³வா: ப்ரத்யவாரயன் ॥ 6-109-33 (43830) த³ஶமே(அ)ஹனி பீ⁴ஷ்மஸ்து த³ர்ஶயஞ்ஶக்திமாத்மன: । ராஜஞ்ஶதஸஹஸ்ராணி ஸோ(அ)வதீ⁴த்குருனந்த³ன ॥ 6-109-34 (43831) பாஞ்சாலானாம்ʼ ச யே ஶ்ரேஷ்டா² ராஜபுத்ரா மஹாரதா²: । தேஷாமாத³த்த தேஜாம்ʼஸி ஜலம்ʼ ஸூர்ய இவாம்ʼஶுபி⁴: ॥ 6-109-35 (43832) ஹத்வா த³ஶஸஹஸ்ராணி குஞ்ஜராணாம்ʼ தரஸ்வினாம் । ஸாரோஹாணாம்ʼ மஹாராஜ ஹயானாம்ʼ சாயுதம்ʼ ததா² ॥ 6-109-36 (43833) பூர்ணே ஶதஸஹஸ்ரே த்³வே பாதா³தானாம்ʼ நரோத்தம: । ப்ரஜஜ்வால ரணே பீ⁴ஷ்மோ விதூ⁴ம இவ பாவக: ॥ 6-109-37 (43834) ந சைவம்ʼ பாண்ட³வேயானாம்ʼ கேசிச்சே²குர்னிரீக்ஷிதும் । உத்தரம்ʼ மார்க³மாஸ்தா²ய தபந்தமிவ பா⁴ஸ்கரம் ॥ 6-109-38 (43835) தே பாண்ட³வேவா: ஸம்ʼரப்³தா⁴ மஹேஷ்வாஸேன பீடி³தா: । வதா⁴யாப்⁴யத்³ரவன்பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஸ்ருʼஞ்ஜயாஶ்ச மஹாரதா²: ॥ 6-109-39 (43836) ஸ வத்⁴யமானோ ப³ஹுபி⁴ர்பீ⁴ஷ்ம: ஶாந்தனவஸ்ததா² । அவகீர்ணோ மஹேஷ்வாஸை: ஶைலோ மேகை⁴ரிவாவ்ருʼத: ॥ 6-109-40 (43837) புத்ராஸ்து தவ கா³ங்கே³யம்ʼ ஸமந்தாத்பர்யவாரயன் । மஹத்யா ஸேனயா ஸார்த⁴ம்ʼ ததோ யுத்³த⁴மவர்தத ॥ ॥ 6-109-41 (43838) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி த³ஶமதி³வஸயுத்³தே⁴ நவாதி⁴கஶததமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-109-8 ஸமிதிஞ்ஜய: ஸங்க்³ராமஜித்। ஸமிதி யுத்³தே⁴ ॥ 6-109-20 த்³ரவதே த்³ராவயதி ॥ 6-109-22 க³திம்ʼ தா⁴ம। ஆஶ்ரயமிதி யாவத்। ஸ்தா²நே அவஸ்தா²நே ॥ 6-109-29 ஶேஷ்யே ஸ்வப்ஸ்யாமி ॥

6-110-0 (43839) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-110-0x (4224) அர்ஜுனஸ்து ரணே ராஜந்த்³ருʼஷ்ட்வா பீ⁴ஷ்மஸ்ய விக்ரமம் । ஶிக²ண்டி³நமதோ²வாச ஸமப்⁴யோஹி பிதாமஹம் ॥ 6-110-1 (43840) ந சாபி பீ⁴ஸ்த்வயா கார்யா பீ⁴ஷ்மாத³த்³ய கத²ஞ்சன । அஹமேனம்ʼ ஶரைஸ்தீக்ஷ்ணை: பாதயிஷ்யே ரதோ²த்தமாத் ॥ 6-110-2 (43841) ஸஞ்ஜய உவச। 6-110-3x (4225) ஏவமுக்தஸ்து பார்தே²ந ஶிக²ண்டீ³ ப⁴ரதர்ஷப⁴ । அப்⁴யத்³ரவத கா³ங்கே³யம்ʼ ஶ்ருத்வா பார்த²ஸ்ய பா⁴ஷிதம் ॥ 6-110-3 (43842) த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஸ்ததா² ராஜன்ஸௌப⁴த்³ரஶ்ச மஹாரத²: । ஹ்ருʼஷ்டாவாத்³ரவதாம்ʼ பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஶ்ருத்வா பார்த²ஸ்ய பா⁴ஷிதம் ॥ 6-110-4 (43843) விராடத்³ருபதௌ³ வ்ருʼத்³தௌ⁴ குந்திபோ⁴ஜஸ்ய த³ம்ʼஶித:। அப்⁴யத்³ரவத கா³ங்கே³யம்ʼ புத்ரஸ்ய தவ பஶ்யத: । நகுல: ஸஹதே³வஶ்ச த⁴ர்மராஜஶ்ச வீர்யவான் ॥ 6-110-5 (43844) ததே²தராணி ஸைன்யானி ஸர்வாம்யேவ விஶாம்பதே । ஸமாத்³ரவந்த கா³ங்கே³யம்ʼ ஶ்ருத்வா பார்த²ஸ்ய பா⁴ஷிதம் ॥ 6-110-6 (43845) ப்ரத்யுத்³யயுஸ்தாவகாஶ்ச ஸமேதாம்ʼஸ்தான்மஹாரதா²ந் । யதா²ஶக்தி யதோ²த்ஸாஹம்ʼ தன்மே நிக³த³த: ஶ்ருʼணு ॥ 6-110-7 (43846) சித்ரஸேனோ மஹாராஜ சேகிதானம்ʼ ஸமப்⁴யாயாத் । பீ⁴ஷ்மப்ரேப்ஸும்ʼ ரணே யாந்தம்ʼ வ்ருʼஷம்ʼ வ்யாக்⁴ரஶிஶுர்யதா² ॥ 6-110-8 (43847) த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னம்ʼ மஹாராஜ பீ⁴ஷ்மாந்திகமுபாக³தம் । த்வரமாணம்ʼ ரணே யத்தம்ʼ க்ருʼதவர்மா ந்யவராயத் ॥ 6-110-9 (43848) பீ⁴மஸேனம்ʼ ஸுஸங்க்ருத்³த⁴ம்ʼ கா³ங்கே³யஸ்ய வதை⁴ஷிணம் । த்வரமாணோ மஹாராஜ ஸௌமத³த்திர்ன்யவாரயத் ॥ 6-110-10 (43849) ததை²வ நகுலம்ʼ ஶூரம்ʼ கிரந்தம்ʼ ஸாயகான்ப³ஹூன் । விகர்ணோ வாரயாமாஸ இச்ச²ன்பீ⁴ஷ்மஸ்ய ஜீவிதம் ॥ 6-110-11 (43850) ஸஹதே³வம்ʼ ததா² ராஜன்யாந்தம்ʼ பீ⁴ஷ்மரத²ம்ʼ ப்ரதி। வாரயாமாஸ ஸங்க்ருத்³த⁴: க்ருʼப: ஶாரத்³வதோ யுதி⁴ ॥ 6-110-12 (43851) ராக்ஷஸம்ʼ க்ரூரகர்மாணம்ʼ பை⁴மஸேனிம்ʼ மஹாப³லம் । பீ⁴ஷ்மஸ்ய நித⁴னப்ரேப்ஸும்ʼ து³ர்முகோ²(அ)ப்⁴யஜ்ரவத்³ப³லீ ॥ 6-110-13 (43852) ஸாத்யகிம்ʼ ஸமரே க்ருத்³த⁴மார்ஸ்யஶ்ருʼங்கி³வாரயத் । `பீ⁴ஷ்மஸ்ய வத⁴மிச்ச²ந்தம்ʼ பாண்ட³வப்ரீதிகாம்யயா' 6-110-14 (43853) அபி⁴மன்யும்ʼ மஹாராஜ யாந்தம்ʼ பீ⁴ஷ்மரத²ம்ʼ ப்ரதி। ஸுத³க்ஷிணோ மஹாராஜ காம்போ⁴ஜ ப்ரத்யவாரயத் ॥ 6-110-15 (43854) விராடத்³ருபதௌ³ வ்ருʼத்³தௌ⁴ ஸமேதாவரிமர்த³னௌ । அஶ்வத்தா²மா தத: க்ருத்³தோ⁴ வாரயாமாஸ பா⁴ரத ॥ 6-110-16 (43855) ததா² பாண்டு³ஸுதம்ʼ ஜ்யேஷ்ட²ம்ʼ பீ⁴ஷ்மஸ்ய வத⁴காங்க்ஷிணம் । பா⁴ரத்³வாஜோ ரணே யத்தோ த⁴ர்மபுத்ரமவாரயத் ॥ 6-110-17 (43856) அர்ஜுனம்ʼ ரப⁴ஸம்ʼ யுத்³தே⁴ புரஸ்க்ருʼத்ய ஶிக²ண்டி³நம் । பீ⁴ஷ்மப்ரேப்ஸும்ʼ மஹாராஜ பா⁴ஸயந்தம்ʼ தி³ஶோ த³ஶ ॥ 6-110-18 (43857) து³:ஶாஸனோ மஹேஷ்வாஸோ வாரயாமாஸ ஸம்ʼயுகே³। அன்யே ச தாவகா யோதா⁴: பாண்ட³வானாம்ʼ மஹாரதா²ந் ॥ 6-110-19 (43858) பீ⁴ஷ்மஸ்யாபி⁴முகா²ந்யாதான்வாரயாமாஸுராஹவே । த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஸ்து ஸைன்யானி ப்ராக்ரோஶம்ʼஸ்து புன: புன: ॥ 6-110-20 (43859) அப்⁴யத்³ரவத ஸம்ʼரப்³தோ⁴ பீ⁴ஷ்மமேகம்ʼ மஹாரத²: । ஏஷோ(அ)ர்ஜுனோ ரணே பீ⁴ஷ்மம்ʼ ப்ரயாதி குருனந்த³ன: ॥ 6-110-21 (43860) அப்⁴யத்³ரவத மாபை⁴ஷ்ட பீ⁴ஷ்மோ ஹி ப்ராப்ஸ்யதே ந வ: । அர்ஜுனம்ʼ ஸமரே யோத்³து⁴ம்ʼ நோத்ஸஹேதாபி வாஸவ: ॥ 6-110-22 (43861) கிமு பீ⁴ஷ்மோ ரணே வீரா க³தஸத்வோ(அ)ல்பஜீவித:। இதி ஸேனாபதே: ஶ்ருத்வா பாண்ட³வானாம்ʼ மஹாரதா²: ॥ 6-110-23 (43862) அப்⁴யத்³ரவந்த ஸம்ʼஹ்ருʼஷ்டா கா³ங்கே³யஸ்ய ரத²ம்ʼ ப்ரதி। ஆக³ச்ச²தஸ்தான்ஸமரே வார்யோகா⁴நசலா இவ ॥ 6-110-24 (43863) அவாரயந்த ஸம்ʼஹ்ருʼஷ்டாஸ்தாவகா: புருஷர்ஷபா⁴: । து³:ஶாஸனோ மஹாராஜ ப⁴யம்ʼ த்யக்த்வா மஹாரத²: ॥ 6-110-25 (43864) பீ⁴ஷ்மஸ்ய ஜீவிதாகாங்க்ஷீ த⁴னஞ்ஜயமுபாத்³ரவத் । 6-110-26bததை²வ பாண்ட³வா: ஶூரா கா³ங்கே³யஸ்ய ரத²ம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-110-26 (43865) அப்⁴யத்³ரவந்த ஸங்க்³ராமே தவ புத்ரான்மஹாரதா²: । தத்ராத்³பு⁴தமபஶ்யாம சித்ரரூபம்ʼ விஶாம்பதே ॥ 6-110-27 (43866) து³:ஶாஸனரத²ம்ʼ ப்ராப்ய யத்பார்தோ² நாத்யவர்தத । யதா² வாரயதே வேலா க்ஷுப்³த⁴தோயம்ʼ மஹார்ணவம் ॥ 6-110-28 (43867) ததை²வ பாண்ட³வம்ʼ க்ருத்³த⁴ம்ʼ தவ புத்ரோ ந்யவாரயத்। உபௌ⁴ தௌ ரதி²நாம்ʼ ஶ்ரேஷ்டா²வுபௌ⁴ பா⁴ரதது³ர்ஜயௌ ॥ 6-110-29 (43868) உபௌ⁴ சந்த்³ரார்கஸத்³ருʼஶௌ காந்த்யா தீ³ப்த்யா ச பா⁴ரத। ததா² தௌ ஜாதஸம்ʼரம்பா⁴வன்யோன்யவத⁴காங்க்ஷிணௌ ॥ 6-110-30 (43869) ஸமீயதுர்மஹாஸங்க்²யே மயஶக்ரௌ யதா² புரா। து³:ஶாஸனோ மஹாராஜ பாண்ட³வம்ʼ விஶிகை²ஸ்த்ரிபி⁴: ॥ 6-110-31 (43870) வாஸுதே³வம்ʼ ச விம்ʼஶத்யா தாட³யாமாஸ ஸம்ʼயுகே³। ததோ(அ)ர்ஜுனோ ஜாதமன்யுர்வார்ஷ்ணேயம்ʼ வீக்ஷ்ய பீடி³தம் ॥ 6-110-32 (43871) து³:ஶாஸனம்ʼ ஶதேனாஜௌ நாராசானாம்ʼ ஸமார்பயத்। தே தஸ்ய கவசம்ʼ பி⁴த்த்வா பபு: ஶோணிதமாஹவே ॥ 6-110-33 (43872) ` யதை²வ பன்னகா³ ராஜம்ʼஸ்தடாகம்ʼ த்ருʼஷிதாஸ்ததா²।' து³:ஶாஸனஸ்த்ரிபி⁴: க்ருத்³த⁴: பார்த²ம்ʼ விவ்யாத⁴ பத்ரிபி⁴:। லலாடே ப⁴ரதஶ்ரேஷ்ட² ஶரை: ஸன்னதபர்வபி⁴: ॥ 6-110-34 (43873) லலாடஸ்தை²ஸ்து தைர்பா³ணை: ஶுஶுபே⁴ பாண்ட³வோ ரணே। யதா² மேருர்மஹாராஜ ஶ்ருʼங்கை³ரத்யர்த²முச்ச்²ரிதை: ॥ 6-110-35 (43874) ஸோ(அ)திவித்³தோ⁴ மஹேஷ்வாஸ: புத்ரேண தவ த⁴ன்வினா। வ்யராஜத ரணே பார்த²: கிம்ʼஶுக: புஷ்பவானிவ ॥ 6-110-36 (43875) து³:ஶாஸனம்ʼ தத: க்ருத்³த⁴: பீட³யாமாஸ பாண்ட³வ:। பர்வணீவ ஸுஸங்க்ருத்³தோ⁴ ராஹு: பூர்ணம்ʼ நிஶாகரம் ॥ 6-110-37 (43876) பீட்³யமானோ ப³லவதா புத்ரஸ்தவ விஶாம்பதே । விவ்யாத⁴ ஸமரே பார்த²ம்ʼ கங்கபத்ரை: ஶிலாஶிதை: ॥ 6-110-38 (43877) தஸ்ய பார்தோ² த⁴னுஶ்சி²த்வா ரத²ம்ʼ சாஸ்ய த்ரிபி⁴: ஶரை: । ஆஜகா⁴ந தத: பஶ்சாத்புத்ரம்ʼ தே நிஶிதை: ஶரை: ॥ 6-110-39 (43878) ஸோ(அ)ன்யத்கார்முகமாதா³ய பீ⁴மஸ்ய ப்ரமுகே² ஸ்தி²த:। அர்ஜுனம்ʼ பஞ்சாவிம்ʼஶத்யா பா³ஹ்வோருரஸி சார்பயத் ॥ 6-110-40 (43879) தஸ்ய க்ருத்³தோ⁴ மஹாராஜ பாண்ட³வ: ஶத்ருதாபன: । அப்ரைஷீத்³விஶிகா²ந்கோ⁴ரான்யமத³ண்டோ³பமான்ப³ஹூன் ॥ 6-110-41 (43880) அப்ராப்தானேவ தான்பா³ணாம்ʼஶ்சிச்சே²த³ தனயஸ்தவ । யதமானஸ்ய பார்த²ஸ்ய தத³த்³பு⁴தமிவாப⁴வத் ॥ 6-110-42 (43881) பார்த²ம்ʼ ச நிஶிதைர்பா³ணைரவித்⁴யத்தனயஸ்தவ । தத: க்ருத்³தோ⁴ ரணே பார்த²: ஶரான்ஸந்தா⁴ய கார்முகே ॥ 6-110-43 (43882) ப்ரேஷயாமாஸ ஸமரே ஸ்வர்ணபுங்கா²ஞ்சி²லாஶிதான் । ந்யமஞ்ஜம்ʼஸ்தே மஹாராஜ தஸ்ய காயே மஹாத்மன: ॥ 6-110-44 (43883) யதா² ஹம்ʼஸா மஹாராஜ தடாகம்ʼ ப்ராப்ய பா⁴ரத। பீடி³தஶ்சைவ புத்ரஸ்தே பாண்ட³வேன மஹாத்மனா ॥ 6-110-45 (43884) ஹித்வா பார்த²ம்ʼ ரணே தூர்ணம்ʼ பீ⁴ஷ்மஸ்ய ரத²மாவ்ரஜத்। அகா³தே⁴ மஞ்ஜதஸ்தஸ்ய த்³வீபோ பீ⁴ஷ்மோ(அ)ப⁴வத்ததா³ ॥ 6-110-46 (43885) ப்ரதிலப்⁴ய தத: ஸஞ்ஜ்ஞாம்ʼ புத்ரஸ்தவ விஶாம்பதே । அவாரயத்தத: ஶூரோ பூ⁴ய ஏவ பராக்ரமீ ॥ 6-110-47 (43886) ஶரை: ஸுனிஶிதை: பார்த²ம்ʼ யதா² வ்ருʼத்ரம்ʼ புரந்த³ர:। நிர்பி³பே⁴த³ மஹாகாயோ விவ்யதே² நைவ சார்ஜுன: ॥ ॥ 6-110-48 (43887) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி த³ஶமதி³வஸயுத்³தே⁴ த³ஶாதி⁴கஶததமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-110-18 ரப⁴ஸம்ʼ க்ருʼதோத்ஸாஹம் ॥ 6-110-24 ப்ரலயானிவ இதி பாடே² ப்ரலயாகாலீனானிவ॥ 6-110-27 அத்³பு⁴தம்ʼ அபூ⁴தபூர்வம் ॥ 6-110-31 யமஶக்ரௌ இதி பாடா²ந்தரம் ॥ 6-110-41 அப்ரைஷீத்। உபஸர்கா³த்பூர்வோ(அ)ட³கா³மஸ்து சா²ந்த³ஸ:। ஏவமன்யத்ராபி ॥ 6-110-46 த்³வீப ஆஶ்ரய: ॥

6-111-0 (43888) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-111-0x (4226) ஸாத்யகிம்ʼ த³ம்ʼஶிதம்ʼ யுத்³தே⁴ பீ⁴ஷ்மாயாப்⁴யுத்³யதம்ʼ ரணே। ஆர்ஶ்யஶ்ருʼங்கி³ர்மஹேஷ்வாஸோ வாரயாமாஸ ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-111-1 (43889) மாத⁴வஸ்து ஸுஸங்க்ருத்³தோ⁴ ராக்ஷஸம்ʼ நவபி⁴: ஶரை: । ஆஜகா⁴ந ரணே ராஜன்ப்ரஹஸன்னிவ பா⁴ரத ॥ 6-111-2 (43890) ததை²வ ராக்ஷஸோ ராஜன்மாத⁴வம்ʼ நவபி⁴: ஶரை: । அர்த³யாமாஸ ராஜேந்த்³ர ஸங்க்ருத்³த⁴: ஶினிபுங்க³வம் ॥ 6-111-3 (43891) ஶைனேய: ஶரஸங்க⁴ம்ʼ து ப்ரேஷயாமாஸ ஸம்ʼயுகே³ । ராக்ஷஸாய ஸுஸங்க்ருத்³தோ⁴ மாத⁴வ: பரவீரஹா ॥ 6-111-4 (43892) ததோ ரக்ஷோ மஹாபா³ஹும்ʼ ஸாத்யகிம்ʼ ஸத்யவிக்ரமம் । விவ்யாத⁴ விஶிகை²ஸ்தீக்ஷ்ணை: ஸிம்ʼஹனாத³ நனாத³ ச ॥ 6-111-5 (43893) மாத⁴வஸ்து ப்⁴ருʼஶம்ʼ வித்³தோ⁴ ராக்ஷஸேன ரணே ததா³। தை⁴ர்யமாலம்ப்³ய தேஜஸ்வீ ஜஹாஸ ச நனாத³ ச ॥ 6-111-6 (43894) ப⁴க³த³த்தஸ்தத: க்ருத்³தோ⁴ மாத⁴வம்ʼ நிஶிதை: ஶரை: । தாட³யாமாஸ ஸமரே தோத்ரைரிவ மஹாக³ஜம் ॥ 6-111-7 (43895) விஹாய ராக்ஷஸம்ʼ யுத்³தே⁴ ஶைனேயோ ரதி²நாம்ʼ வர: । ப்ராக்³ஜ்யோதிஷாய சிக்ஷேப ஶரான்ஸம்ʼநதபர்வண: ॥ 6-111-8 (43896) தஸ்ய ப்ராக்³ஜ்யோதிஷோ ராஜா மாத⁴வஸ்ய மஹத்³த⁴னு: । சிச்சே²த³ ஶததா⁴ரேண ப⁴ல்லேன க்ருʼதஹஸ்தவத் ॥ 6-111-9 (43897) அதா²ந்யத்³த⁴னுராதா³ய வேக³வத்பரவீரஹா । ப⁴க³த³த்தம்ʼ ரணே க்ருத்³த⁴ம்ʼ விவ்யாத⁴ நிஶிதை: ஶரை: ॥ 6-111-10 (43898) ஸோ(அ)திவித்³தோ⁴ மஹேஷ்வாஸ: ஸ்ருʼக்கிணீ பரிஸம்ʼலிஹன் । ஶக்திம்ʼ கனகவைடூ³ர்யபூ⁴ஷிதாமாயஸீம்ʼ த்³ருʼடா⁴ம் ॥ 6-111-11 (43899) யமத³ண்டோ³பமாம்ʼ கோ⁴ராம்ʼ சிக்ஷேப பரமாஹவே। தாமாபதந்தீம்ʼ ஸஹஸா தஸ்ய பா³ஹுப³லேரிதாம் ॥ 6-111-12 (43900) ஸாத்யகி: ஸமரே ராஜந்த்³விதா⁴ சிச்சே²த³ ஸாயகை: । தத: பபாத ஸஹஸா ஸஹோல்கேவ ஹதப்ரபா⁴ ॥ 6-111-13 (43901) ஶக்திம்ʼ வினிஹதாம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா புத்ரஸ்தவ விஶாம்பதே । மஹதா ரத²வம்ʼஶேன வாரயாமாஸ மாத⁴வம் ॥ 6-111-14 (43902) ததா² பரிவ்ருʼதம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா வார்ஷ்ணேயானாம்ʼ மஹாரத²ம்। து³ர்யோத⁴னோ ப்⁴ருʼஶம்ʼ க்ருத்³தோ⁴ ப்⁴ராத்ரூʼன்ஸர்வானுவாச ஹ ॥ 6-111-15 (43903) ததா² குருத கௌரவ்யா யதா²: வ: ஸாத்யகோ யுதி⁴ । ந ஜீவன்ப்ரதினிர்யாதி மஹதோ(அ)ஸ்மாத்³ரத²வ்ரஜாத் ॥ 6-111-16 (43904) தஸ்மின்ஹதே ஹதம்ʼ மன்யே பாண்ட³வானாம்ʼ மஹத்³ப³லம் । ததே²தி ச வசஸ்தஸ்ய பரிக்³ருʼஹ்ய மஹாரதா²: ॥ 6-111-17 (43905) ஶைனேயம்ʼ யோத⁴யாமாஸர்பீ⁴ஷ்மாயாப்⁴யுத்³யதம்ʼ ரணே। `அபி⁴மன்யும்ʼ ததா³(அ)(அ)யாந்தம்ʼ பீ⁴ஷ்மஸ்யாப்⁴யுத்³யதம்ʼ வதே⁴।' காம்போ⁴ஜராஜோ ப³லவான்வாரயாமாஸ ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-111-18 (43906) ஆர்ஜுனிம்ʼ ந்ருʼபதிர்வித்³த்⁴வா ஶரை: ஸன்னதபர்வபி⁴:। புனரேவ சது:ஷஷ்ட்யா ராஜன்விவ்யாத⁴ தம்ʼ ந்ருʼப ॥ 6-111-19 (43907) ஸுத³க்ஷிணஸ்து ஸமரே புனர்விவ்யாத⁴ தம்ʼ பஞ்சபி⁴: । ஸாரதி²ம்ʼ சாஸ்ய நவபி⁴ரிச்ச²ன்பீ⁴ஷ்மஸ்ய ஜீவிதம் ॥ 6-111-20 (43908) தத்³யுத்³த⁴மாஸீத்ஸுமஹத்தயோஸ்தத்ர ஸமாக³மே। யதா³ப்⁴யதா⁴வத்³கா³ங்கே³யம்ʼ ஶிக²ண்டீ³ ஶத்ருகர்ஶன: ॥ 6-111-21 (43909) விராடத்³ருபதௌ³ வ்ருʼத்³தௌ⁴ வாரயனதௌ மஹாசமூம் । பீ⁴ஷ்மம்ʼ ச யுதி⁴ ஸம்ʼரப்³தா⁴வாத்³ரவந்தௌ மஹாரதௌ² ॥ 6-111-22 (43910) அஶ்வத்தா²மா ரணே க்ருத்³த⁴: ஸமியாத்³ரத²ஸத்தம:। தத: ப்ரவவ்ருʼதே யுத்³த⁴ம்ʼ தயோஸ்தஸ்ய ச பா⁴ரத ॥ 6-111-23 (43911) விராடோ த³ஶபி⁴ர்ப⁴ல்லைராஜகா⁴ந பரந்தப । யதமானம்ʼ மஹேஷ்வாஸம்ʼ த்³ரௌணிமாஹவஶோபி⁴நம் ॥ 6-111-24 (43912) த்³ருபத³ஶ்ச த்ரிபி⁴ர்பா³ணைர்விவ்யாத⁴ நிஶிதைஸ்ததா³। கு³ருபுத்ரம்ʼ ஸமாஸாத்³ய ப்ரஹரந்தௌ மஹாப³லௌ ॥ 6-111-25 (43913) அஶ்வத்தா²மா ததஸ்தௌ து விவ்யாத⁴ ப³ஹுபி⁴: ஶரை:। விராடத்³ருபதௌ³ வீரௌ பீ⁴ஷ்மம்ʼ ப்ரதி ஸமுத்³யதௌ ॥ 6-111-26 (43914) தத்ராத்³பு⁴தமபஶ்யாம வ்ருʼத்³த⁴யோஶ்சரிதம்ʼ மஹத்। யத்³த்³ரௌணிஸாயகான்கோ⁴ரான்ப்ரத்யவாரயதாம்ʼ யுதி⁴ ॥ 6-111-27 (43915) ஸஹதே³வம்ʼ ததா²(அ)(அ)யாந்தம்ʼ க்ருʼப: ஶாரத்³வதோ(அ)ப்⁴யயாத்। யதா² நாகோ³ வனே நாக³ம்ʼ மத்தோ மத்தமுபாத்³ரவத் ॥ 6-111-28 (43916) க்ருʼபஶ்ச ஸமரே ஶூரோ மாத்³ரீபுத்ரம்ʼ மஹாரத²ம் । ஆஜகா⁴ந ஶரைஸ்தூர்ணம்ʼ ஸப்தத்யா ருக்மபூ⁴ஷணை: ॥ 6-111-29 (43917) தஸ்ய மாத்³ரீஸுதஶ்சாபம்ʼ த்³விதா⁴ சிச்சே²த³ ஸாயகை: । அதை²நம்ʼ சி²ந்னத⁴ன்வானம்ʼ விவ்யாத⁴ நவபி⁴: ஶரை: ॥ 6-111-30 (43918) ஸோ(அ)ன்யத்கார்முகமாதா³ய ஸமரே பா⁴ரஸாத⁴னம் । மாத்³ரீபுத்ரம்ʼ ஸுஸம்ʼஹ்ருʼஷ்டோ த³ஶபி⁴ர்னிஶிதை: ஶரை: ॥ 6-111-31 (43919) ஆஜகா⁴நோரஸி க்ருத்³த⁴ இச்ச²ன்பீ⁴ஷ்மஸ்ய ஜீவிதம் । ததை²வ பாண்ட³வோ ராஜஞ்சா²ரத்³வதமமர்ஷணம் ॥ 6-111-32 (43920) ஆஜகா⁴நோரஸி க்ருத்³தோ⁴ பீ⁴ஷ்மஸ்ய வத⁴காங்க்ஷயா । தயோர்யுத்³த⁴ம்ʼ ஸமப⁴வத்³தோ⁴ரரூபம்ʼ ப⁴யாவஹம் ॥ 6-111-33 (43921) நகுலம்ʼ து ரணே க்ருத்³தோ⁴ விகர்ண: ஶத்ருதாபன: । விவ்யாத⁴ ஸாயகை: ஷஷ்ட்யா ரக்ஷன்பீ⁴ஷ்மம்ʼ மஹாப³லம் ॥ 6-111-34 (43922) நகுலோ(அ)பி ப்⁴ருʼஶம்ʼ வித்³த⁴ஸ்தவ புத்ரேண தீ⁴மதா। விகர்ணம்ʼ ஸப்தஸப்தத்யா நிர்பி³பே⁴த³ ஶிலீமுகை²: ॥ 6-111-35 (43923) தத்ர தௌ நரஶார்தூ³லௌ பீ⁴ஷ்மஹேதோ: பரந்தபௌ । அன்யோன்யம்ʼ ஜக்⁴நுதுர்வீரௌ கோ³ஷ்டே² கோ³வ்ருʼஷபா⁴விவ ॥ 6-111-36 (43924) க⁴டோத்கசம்ʼ ரணே யாந்தம்ʼ நிக்⁴நந்தம்ʼ தவ வாஹினீம் । து³ர்முக²: ஸமரே ப்ராயாத்³பீ⁴ஷ்யஹேதோ: பராக்ரமீ ॥ 6-111-37 (43925) ஹைடி³ம்ப³ஸ்து ரணே ராஜந்து³ர்முக²ம்ʼ ஶத்ருதாபனம் । ஆஜகா⁴நோரஸி க்ருத்³த⁴: ஶரேணானதபர்வணா ॥ 6-111-38 (43926) பீ⁴மஸேனஸுதம்ʼ சாபி து³ர்முக²: ஸுமுகை²: ஶரை:। ஷஷ்ட்யா வீரோ நத³ன்ஹ்ருʼஷ்டோ விவ்யாத⁴ ரணமூர்த⁴னி ॥ 6-111-39 (43927) த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னம்ʼ ததா²(அ)(அ)யாந்தம்ʼ பீ⁴ஷ்மஸ்ய வத⁴காங்க்ஷிணம் । ஹார்தி³க்யோ வாரயாமாஸ ரத²ஶ்ரேஷ்ட²ம்ʼ மஹாரத²: ॥ 6-111-40 (43928) ஹார்தி³க்ய: பார்ஷதம்ʼ சாபி வித்³த்⁴வா பஞ்சபி⁴ராயஸை: । புன: பஞ்சாஶதா தூர்ணம்ʼ திஷ்ட²திஷ்டே²தி சாப்³ரவீத் ॥ 6-111-41 (43929) ஆஜகா⁴ந மஹாபா³ஹு: பார்ஷதம்ʼ தம்ʼ மஹாரத²ம் । தம்ʼ சைவ பார்ஷதோ ராஜன்ஹார்தி³க்யம்ʼ நவபி⁴: ஶரை: ॥ 6-111-42 (43930) விவ்யாத⁴ நிஶிதைஸ்தீக்ஷ்ணை: கங்கபத்ரைரஜிஹ்னகை³: । தயோ: ஸமப⁴வத்³யுத்³த⁴ம்ʼ பீ⁴ஷ்மஹேதோர்மஹாஹவே ॥ 6-111-43 (43931) அன்யோன்யாதிஶயே யுக்தம்ʼ யதா² வ்ருʼத்ரமஹேந்த்³ரயோ: । பீ⁴மஸேனம்ʼ ததா²(அ)(அ)யாந்தம்ʼ பீ⁴ஷ்மம்ʼ ப்ரதி மஹாரத²ம் ॥ 6-111-44 (43932) பூ⁴ரிஶ்ரவாப்⁴யயாத்தூர்ணம்ʼ திஷ்ட²திஷ்டே²தி சாப்³ரவீத் । ஸௌமத³த்திரதோ² பீ⁴மமாஜகா⁴ந ஸ்தனாந்தரே ॥ 6-111-45 (43933) நாராசேன ஸுதீக்ஷ்ணேன ருக்மபுங்கே²ந ஸம்ʼயுகே³। உர:ஸ்தே²ந ப³பௌ⁴ தேன பீ⁴மஸேன: ப்ரதாபவான் ॥ 6-111-46 (43934) ஸ்கந்த³ஶக்த்யா யதா² க்ரௌஞ்ச: புரா ந்ருʼபதிஸத்தம। தௌ ஶரான்ஸூர்யஸங்காஶான்கர்மாரபரிமார்ஜிதான் ॥ 6-111-47 (43935) அன்யோன்யஸ்ய ரணே க்ருத்³தௌ⁴ சிக்ஷிபதே நரர்ஷபௌ⁴ । பீ⁴மோ பீ⁴ஷ்மவதா⁴காங்க்ஷீ ஸௌமத³த்திம்ʼ மஹாரத²ம் ॥ 6-111-48 (43936) ததா² பீ⁴ஷ்மஜயே க்³ருʼத்⁴நு: ஸௌமத³த்திஸ்தூ பாண்ட³வம் । க்ருʼதப்ரதிக்ருʼதே யத்தௌ யோத⁴யாமாஸதூ ரணே ॥ 6-111-49 (43937) யுதி⁴ஷ்டி²ரம்ʼ து கௌந்தேயம்ʼ மஹத்யா ஸேனயா வ்ருʼத்தம்। பீ⁴ஷ்மாபி⁴முக²மாயாந்தம்ʼ பா⁴ரத்³வாஜோ ந்யவாரயத் ॥ 6-111-50 (43938) த்³ரோணஸ்ய ரத²னிர்கோ⁴ஷம்ʼ பர்ஜன்யனினதோ³பமம் । ஶ்ருத்வா ப்ரப⁴த்³ரகா ராஜன்ஸமகம்பந்த மாரிஷ ॥ 6-111-51 (43939) ஸா ஸேனா மஹதீ ராஜன்பாண்டு³புத்ரஸ்ய ஸம்ʼயுகே³। த்³ரோணேன வாரிதா யத்தா ந சசால பதா³த்பத³ம் ॥ 6-111-52 (43940) சேகிதான ரணே யத்தம்ʼ பீ⁴ஷ்மம்ʼ ப்ரதி ஜனேஶ்வர । சித்ரஸேனஸ்தவ ஸுத: க்ருத்³த⁴ரூபமவாரயத் ॥ 6-111-53 (43941) பீ⁴ஷ்மஹேதோ: பராக்ராந்தஶ்சித்ரஸேன: பராக்ரமீ । சேகிதானம்ʼ பரம்ʼ ஶக்த்யா யோத⁴யாமாஸ பா⁴ரத ॥ 6-111-54 (43942) ததை²வ சேகிதானோ(அ)பி சித்ரஸேனமவாரயத் । தத்³யுத்³த⁴மாஸீத்ஸுமஹத்தயோஸ்தத்ர ஸமாக³மே ॥ 6-111-55 (43943) அர்ஜுனோ வார்யமாணஸ்து ப³ஹுஶஸ்தத்ர பா⁴ரத । விமுகீ²க்ருʼத்ய புத்ரம்ʼ தே ஸேனாம்ʼ தவ மமர்த³ ஹ ॥ 6-111-56 (43944) து³:ஶாஸனோ(அ)பி பரயா ஶக்த்யா பார்த²மவாரயத்। கத²ம்ʼ பீ⁴ஷ்மம்ʼ ந நோ ஹன்யாதி³தி நிஶ்சித்ய பா⁴ரத ॥ 6-111-57 (43945) ஸா வத்⁴யமானா ஸமரே புத்ரஸ்ய தவ வாஹினீ । லோட்³யதே ரதி²பி⁴: ஶ்ரேஷ்டை²ஸ்தத்ரதத்ரைவ பா⁴ரத ॥ ॥ 6-111-58 (43946) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி த³ஶதி³வஸயுத்³தே⁴ ஏகாத³ஶாதி⁴கஶததமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-111-58 லோட்³யதே ஆகுலீக்ரியதே ॥

6-112-0 (43947) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-112-0x (4227) அத² வீரோ மஹேஷ்வாஸோ மத்தவாரணவிக்ரம:। ஸமாதா³ய மஹச்சாபம்ʼ மத்தவாரணவாரணம் ॥ 6-112-1 (43948) விது⁴ந்வானோ நரஶ்ரேஷ்டோ² த்³ராவயாணோ வரூதி²நீம் । ப்ருʼதனாம்ʼ பாண்ட³வேயானாம்ʼ கா³ஹமானோ மஹாப³ல: ॥ 6-112-2 (43949) நிமித்தானி நிமித்தஜ்ஞ: ஸர்வதோ வீக்ஷ்ய வீர்யவான் । ப்ரதபந்தமனீகானி த்³ரோண: புத்ரமபா⁴ஷத ॥ 6-112-3 (43950) த்³ரோண உவாச। 6-112-4x (4228) அயம்ʼ ஹி தி³வஸஸ்தாத யத்ர பார்தோ² மஹாப³ல:। ஜிகா⁴ம்ʼஸு: ஸமரே பீ⁴ஷ்மம்ʼ பரம்ʼ யத்னம்ʼ கரிஷ்யதி ॥ 6-112-4 (43951) உத்பதந்தி ஹி மே பா³ணா த⁴னு: ப்ரஸ்பு²ரதீவ ச । யோக³மஸ்த்ராணி நேச்ச²ந்தி க்ரூரம்ʼ மே வர்ததே மன: ॥ 6-112-5 (43952) தி³க்ஷ்வஶாந்தானி கோ⁴ராணி வ்யாஹரந்தி ம்ருʼக³த்³விஜா: । நீசைர்க்³ருʼத்⁴ரா நிலீயந்தே பா⁴ரதானாம்ʼ சமூம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-112-6 (43953) நஷ்டப்ரப⁴ இவாதி³த்ய: ஸர்வதோ லோஹிதா தி³ஶ: । ரஸதே வ்யத²தே பூ⁴மி: கம்பதீவ ச ஸர்வஶ: ॥ 6-112-7 (43954) கங்கக்³ருʼத்⁴ரா ப³லாகாஶ்ச வ்யாஹரந்தி முஹுர்முஹு: । ஶிவாஶ்சைவாஶிவா கோ⁴ரா வேத³யந்த்யோ மஹத்³ப⁴யம் ॥ 6-112-8 (43955) பபாத மஹதீ சோல்கா மத்⁴யேனாதி³த்யமண்ட³லாத்। ஸகப³ந்த⁴ஶ்ச பரிகோ⁴ பா⁴நுமாவ்ருʼத்ய திஷ்ட²தி ॥ 6-112-9 (43956) பரிவேஷஸ்ததா² கோ⁴ரஶ்சந்த்³ரபா⁴ஸ்கரயோரபூ⁴த்। வேத³யானோ ப⁴யம்ʼ கோ⁴ரம்ʼ ராஜ்ஞாம்ʼ தே³ஹாவகர்தனம் ॥ 6-112-10 (43957) தே³வதாயதனஸ்தா²ஶ்ச கௌரவேந்த்³ரஸ்ய தே³வதா: । கம்பந்தே ச ஹஸந்தே ச ந்ருʼத்யந்தி ச ருத³ந்தி ச ॥ 6-112-11 (43958) அபஸவ்யம்ʼ க்³ரஹாஶ்சக்ருரலக்ஷ்மாணம்ʼ தி³வாகரம் । அவாக்ஶிராஶ்ச ப⁴க³வானுபாதிஷ்ட²த சந்த்³ரகமா: ॥ 6-112-12 (43959) வபூம்ʼஷி ச நரேந்த்³ராணாம்ʼ விக³தாபா⁴நி லக்ஷயே । தா⁴ர்தராஷ்ட்ரஸ்ய ஸைன்யேஷு ந ச ப்⁴ராஜந்தி த³ம்ʼஶிதா:க ॥ 6-112-13 (43960) ஸேனயோருப⁴யோஶ்சாபி ஸமந்தாச்ச்²ரூயதே மஹான்। பாஞ்சஜன்யஸ்ய நிர்கோ⁴ஷோ கா³ண்டீ³வஸ்ய ச நி:ஸ்வன: ॥ 6-112-14 (43961) த்⁴ருவமாஸ்தா²ய பீ³ப⁴த்ஸுருத்தமாஸ்த்ராணி ஸம்ʼயுகே³। அபாஸ்யான்யான்ரணே யோதா⁴நப்⁴யேஷ்யதி பிதாமஹம் ॥ 6-112-15 (43962) ஹ்ருʼஷ்யந்தி ரோமகூபாணி ஸீத³தீவ ச மே மன: । சிந்தயித்வா மஹாபா³ஹோ பீ⁴ஷ்மார்ஜுனஸமாக³மம் ॥ 6-112-16 (43963) தம்ʼ சேஹ நிக்ருʼதிப்ரஜ்ஞம்ʼ பாஞ்சால்யம்ʼ பாபசேதஸம் । புரஸ்க்ருʼத்ய ரணே பார்தோ² பீ⁴ஷ்மஸ்யாயோத⁴னம்ʼ க³த:॥ 6-112-17 (43964) அப்³ரவீச்ச புரா பீ⁴ஷ்மோ நாஹம்ʼ ஹன்யாம்ʼ ஶிக²ண்டி³நம் । ஸ்த்ரீ ஹ்யேஷா விஹிதா தா⁴த்ரா தை³வாச்ச ஸ புன: புமான் ॥ 6-112-18 (43965) அஸங்கல்பத்⁴வஜஶ்சைவ யாஜ்ஞஸேனிர்மஹாப³ல: । ந சாமங்க³லிகே தஸ்மின்ப்ரஹரேதா³பகா³ஸுத: ॥ 6-112-19 (43966) ஏதத்³விசிந்தயானஸ்ய ப்ரஜ்ஞா ஸீத³தி மே ப்⁴ருʼஶம் । அப்⁴யுத்³யதோ ரணே பார்த²: குருவ்ருʼத்³த⁴முபாத்³ரவத் ॥ 6-112-20 (43967) யுதி⁴ஷ்டி²ரஸ்ய ச க்ரோதோ⁴ பீ⁴ஷ்மஶ்சார்ஜுனஸங்க³த: । மம சாஸ்த்ரஸமாரம்ப⁴: ப்ரஜானாமஶிவம்ʼ த்⁴ருவம் ॥ 6-112-21 (43968) மனஸ்வீ ப³லவாஞ்ஶூர: க்ருʼதாஸ்த்ரோ(அ)லகு⁴விக்ரம: । தூ³ரபாதீ த்³ருʼடே⁴ஷுஶ்ச நிமித்தஜ்ஞஶ்ச பாண்ட³வ: ॥ 6-112-22 (43969) அஜேய: ஸமரே சாபி தே³வைரபி ஸவாஸவை: । ப³லவான்பு³த்³தி⁴மாம்ʼஶ்சைவ ஜிதக்லேஶோ யுதா⁴ம்ʼ வர: ॥ 6-112-23 (43970) விஜயீ ச ரணே நித்யம்ʼ பை⁴ரவாஸ்த்ரஶ்ச பாண்ட³வ: । 6-112-24b`அப்⁴யுத்³யதம்ʼ ரணே த்³ருʼஷ்ட்வா பை⁴ரவாஸ்த்ரம்ʼ ச பாண்ட³வம் ।' தஸ்ய மார்க³ம்ʼ பரிஹரந்த்³ருதம்ʼ க³ச்ச² யதவ்ரத ॥ 6-112-24 (43971) பஶ்யாத்³யைதன்மஹாகோ⁴ரே ஸம்ʼயுகே³ வைஶஸம்ʼ மஹத்। ஹேமசித்ராணி ஶூரணாம்ʼ மஹாந்தி ச ஶுபா⁴நி ச ॥ 6-112-25 (43972) கவசான்யவதீ³ர்யந்தே ஶரை: ஸன்னதபர்வபி⁴: । சி²த்³யந்தே ச த்⁴வஜாக்³ராணி தோமராஶ்ச த⁴னூம்ʼஷி ச ॥ 6-112-26 (43973) ப்ராஸாஶ்ச விமலாஸ்தீக்ஷ்ணா: ஶக்த்யஶ்ச கனகோஜ்ஜ்வலா: । வைஜயந்த்யஶ்ச நாகா³நாம்ʼ ஸங்க்ருத்³தே⁴ந கிரீடினா ॥ 6-112-27 (43974) நாயம்ʼ ஸம்ʼரக்ஷிதும்ʼ கால: ப்ராணான்புத்ரோபஜீவிபி⁴: । யாஹி ஸ்வர்க³ம்ʼ புரஸ்க்ருʼத்ய யஶஸே விஜயாய ச ॥ 6-112-28 (43975) ரத²னாக³ஹயாவர்தாம்ʼ மஹாகோ⁴ராம்ʼ ஸுது³ர்க³மாம் । ரதே²ந ஸங்க்³ராமனதீ³ம்ʼ தரத்யேஷ கபித்⁴வஜ: ॥ 6-112-29 (43976) ப்³ரஹ்மண்யதா த³மோ தா³நம்ʼ தபஶ்ச சரிதம்ʼ மஹத்। இஹைவ த்³ருʼஶ்யதே பார்தே² ப்⁴ராதா யஸ்ய த⁴னஞ்ஜய: ॥ 6-112-30 (43977) பீ⁴மஸேனஶ்ச ப³லவான்மாத்³ரீபுத்ரௌ ச பாண்ட³வௌ । வாஸுதே³வஶ்ச வார்ஷ்ணேயோ யஸ்ய நாதோ² வ்யவஸ்தி²த: ॥ 6-112-31 (43978) தஸ்யைஷ மன்யுப்ரப⁴வோ தா⁴ர்தராஷ்ட்ரஸ்ய து³ர்மதே: । தபோபா⁴விததே³ஹஸ்ய கோபோ த³ஹதி வாஹினீம் ॥ 6-112-32 (43979) ஏஷ ஸந்த்³ருʼஶ்யதே பார்தோ² வாஸுதே³வவ்யபாஶ்ரய: । தா³ரயன்ஸர்வஸைன்யானி தா⁴ர்தராஷ்ட்ராணி ஸர்வஶ: ॥ 6-112-33 (43980) ஏததா³லோக்யதே ஸைன்யம்ʼ க்ஷோப்⁴யமாணம்ʼ கிரீடினா । மஹோர்மினத்³த⁴ம்ʼ ஸுமஹத்திமினேவ மஹாஜலம் ॥ 6-112-34 (43981) ஹாஹாகிலகிலாஶப்³தா³: ஶ்ரூயந்தே ச சமூமுகே² । யாஹி பாஞ்சாலதா³யாத³மஹம்ʼ யாஸ்யே யுதி⁴ஷ்டி²ரம் ॥ 6-112-35 (43982) து³ர்க³மம்ʼ ஹ்யந்தரம்ʼ ராஜ்ஞோ வ்யூஹஸ்யாமிததேஜஸ: । ஸமுத்³ரகுக்ஷிப்ரதிமம்ʼ ஸர்வதோ(அ)திரதை²: ஸ்தி²தை: ॥ 6-112-36 (43983) ஸாத்யகிஶ்சாபி⁴மன்யுஶ்ச த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னவ்ருʼகோத³ரௌ । பர்யரக்ஷந்த ராஜானம்ʼ யமௌ ச மனுஜேஶ்வரம் ॥ 6-112-37 (43984) உபேந்த்³ரஸத்³ருʼஶஶ்யாமோ மஹாஶால இவோத்³க³த: । ஏஷ க³ச்ச²த்யனீகாக்³ரே த்³விதீய இவ ப²ல்கு³ந: ॥ 6-112-38 (43985) உத்தமாஸ்த்ராணி சாத⁴த்ஸ்வ க்³ருʼஹீத்வா ச மஹத்³த⁴னு: । பார்ஷதம்ʼ யாஹி ராஜானம்ʼ யுத்⁴யஸ்வ ச வ்ருʼகோத³ரம் ॥ 6-112-39 (43986) கோ ஹி நேச்சே²த்ப்ரியம்ʼ புத்ரம்ʼ ஜீவந்தம்ʼ ஶாஶ்வதீ: ஸமா: । க்ஷத்ரத⁴ர்மம்ʼ து ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய ததஸ்த்வாம்ʼ நியுனஜ்ம்யஹம் ॥ 6-112-40 (43987) ஏஷ சாதிரணே பீ⁴ஷ்மோ த³ஹதே வை மஹாசமூம் । யுத்³தே⁴ஷு ஸத்³ருʼஶஸ்தாத யமஸ்ய வருணஸ்ய ச ॥ 6-112-41 (43988) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-112-42x (4229) புத்ரம்ʼ ஸமனுஶாஸ்யைவம்ʼ பா⁴ரத்³வாஜ: ப்ரதாபவான்। மஹாரணே மஹாராஜ த⁴ர்மராஜமயோத⁴யத் ॥ ॥ 6-112-42 (43989) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி த³ஶமதி³வஸயுத்³தே⁴ த்³வாத³ஶாதி⁴கஶததமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-112-6 கோ⁴ராணி ப⁴யங்கராணி । அஶாந்தானி அனுபரதானி॥ 6-112-7 ரஸதே ஶப்³தா³யதே। வ்யத²தே பி³பே⁴தீவ கம்பத இவ ச ॥ 6-112-12 அலக்ஷ்மாணம்ʼ ப்ரசண்ட³லக்ஷணலக்ஷிதம் । அவாக்ஶிரா அதோ⁴முக²கோடித்³வய: ॥ 6-112-15 ஆஸ்தா²ய ஆலம்ப்³ய ॥ 6-112-21 அஸ்த்ரஸமாரம்ப⁴: உத்³யமமாத்ரம்ʼ நது பூர்வவத³ஸ்த்ராணாமுபஸ்தி²தி: ॥ 6-112-28 ஹே புத்ர உபஜீவிபி⁴ரனுக³தை: ॥ 6-112-30 பார்த²ஏ யுதி⁴ஷ்டி²ரே ॥ 6-112-32 தஸ்ய த⁴ர்மஸ்ய। மன்யுர்தை³ந்யம்। பா⁴ரதீமிதி பாடே² ஸேனாமிதி ஶேஷ: ॥

6-113-0 (43990) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-113-0x (4230) ப⁴க³த³த்த: க்ருʼப: ஶல்ய: க்ருʼதவர்தா ததை²வ ச। விந்தா³நுவிந்தா³வாவந்த்யௌ ஸைந்த⁴வஶ்ச ஜயத்³ரத²: ॥ 6-113-1 (43991) சித்ரஸேனோ விகர்ணஶ்ச ததா² து³ர்மர்ஷணோ யுவா। த³ஶைதே தாவகா யோதா⁴ பீ⁴மஸேனமயோத⁴யன் ॥ 6-113-2 (43992) மஹத்யா ஸேனயா யுக்தா நானாதே³ஶஸமுத்த²யா । பீ⁴ஷ்மஸ்ய ஸமரே ராஜன்ப்ரார்த²யானா மஹத்³யஶ: ॥ 6-113-3 (43993) ஶல்யஸ்து நவபி⁴ர்பா³ணைர்பீ⁴மஸேனமதாட³யத் । க்ருʼதவர்மா த்ரிபி⁴ர்பா⁴ணை: க்ருʼபஶ்ச நவபி⁴: ஶரை: ॥ 6-113-4 (43994) சித்ரஸேனோ விகர்ணஶ்ச ப⁴க³த³த்தஶ்ச மாரிஷ । த³ஶபி⁴ர்த³ஶபி⁴ர்பா³ணைர்பீ⁴மஸேனமதாட³யன் ॥ 6-113-5 (43995) ஸைந்த⁴வஶ்ச த்ரிபி⁴ர்பா³ணைர்பீ⁴மஸேனமடா³யத் । விந்தா³நுவிந்தா³வாவந்த்யௌ பஞ்சபி⁴: பஞ்சபி⁴: ஶரை: ॥ 6-113-6 (43996) து³ர்மர்ஷணஸ்து விம்ʼஶத்யா பாண்ட³வம்ʼ நிஶிதை: ஶரை:। ஸ தான்ஸர்வான்மஹாராஜ ராஜமானான்ப்ருʼத²க்ப்ருʼத²க் ॥ 6-113-7 (43997) ப்ரவீரான்ஸர்வலோகஸ்ய தா⁴ர்தராஷ்ட்ரான்மஹாரதா²ந் । ஜகா⁴ந ஸமரே வீர: பாண்ட³வ: பரவீரஹா ॥ 6-113-8 (43998) ஸப்தபி⁴: ஶல்யமாவித்⁴யத்க்ருʼதவர்மாணமஷ்டபி⁴: । க்ருʼபஸ்ய ஸஶரம்ʼ சாபம்ʼ மத்⁴யே சிச்சே²த³ பா⁴ரத ॥ 6-113-9 (43999) அதை²நம்ʼ ச்சி²ந்னத⁴ன்வானம்ʼ புனர்விவ்யாத⁴ ஸப்தபி⁴: । விந்தா³நுவிந்தௌ³ ச ததா² த்ரிபி⁴ஸ்த்ரிபி⁴ரதாட³யத் ॥ 6-113-10 (44000) து³ர்மர்ஷணம்ʼ ச விம்ʼஶத்யா சித்ரஸேனம்ʼ ச பஞ்சபி⁴: । விகர்ணம்ʼ த³ஶபி⁴ர்பா³ணை: பஞ்சபி⁴ஶ்ச ஜயத்³ரத²ம் ॥ 6-113-11 (44001) வித்³த்⁴வா பீ⁴மோ(அ)னத³த்³த்⁴ருʼஷ்ட: ஸைந்த⁴வம்ʼ ச புனஸ்த்ரிபி⁴: । அதா²ந்யத்³த⁴னுராதா³ய கௌ³தமோ ரதி²நாம்ʼ வர: ॥ 6-113-12 (44002) பீ⁴மம்ʼ விவ்யாத⁴ ஸம்ʼரப்³தோ⁴ த³ஶபி⁴ர்னிஶிதை: ஶரை:। ஸ வித்³தோ⁴ த³ஶபி⁴ர்பா³ணைஸ்தோத்ரைரிவ மஹாத்³விப: ॥ 6-113-13 (44003) தத: க்ருத்³தோ⁴ மஹாராஜ பீ⁴மஸேன: ப்ரதாபவான் । கௌ³தமம்ʼ தாட³யாமாஸ ஶரைர்ப³ஹுபி⁴ராஹவே ॥ 6-113-14 (44004) ஸைந்த⁴வஸ்ய ததா²(அ)ஶ்வாம்ʼஶ்ச ஸாரதி²ம்ʼ ச த்ரிபி⁴: ஶரை: । ப்ராஹிணோன்ம்ருʼத்யுலோகாய காலாந்தகஸமத்³யுதி: ॥ 6-113-15 (44005) ஹதாஶ்வாத்து ரதா²த்தூர்ணமவப்லுத்ய மஹாரத²: । ஶராம்ʼஶ்சிக்ஷேப நிஶிதான்பீ⁴மஸேனஸ்ய ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-113-16 (44006) தஸ்ய பீ⁴மோ த⁴னுர்மத்⁴யே த்³வாப்⁴யாம்ʼ சிச்சே²த³ மாரிஷ । ப⁴ல்லாப்⁴யாம்ʼ ப⁴ரதஶ்ரேஷ்ட² ஸைந்த⁴வஸ்ய மஹாத்மன: ॥ 6-113-17 (44007) ஸ ச்சி²ந்னத⁴ன்வா விரதோ² ஹதாஶ்வோ ஹதஸாரதி²: । சித்ரஸேனரத²ம்ʼ ராஜன்னாருரோஹ த்வரான்வித: ॥ 6-113-18 (44008) அத்யத்³பு⁴தம்ʼ ரணே கர்ம க்ருʼதவாம்ʼஸ்தத்ர பாண்ட³வ: । மஹாரதா²ஞ்ஶரைர்வித்³த்⁴வா வாரயித்வா ச மாரிஷ ॥ 6-113-19 (44009) விரத²ம்ʼ ஸைந்த⁴வம்ʼ சக்ரே ஸர்வலோகஸ்ய பஶ்யத: । ததா³ ந மம்ருʼஷே ஶல்யோ பீ⁴மஸேஸ்ய விக்ரமம் ॥ 6-113-20 (44010) ஸ ஸந்தா⁴ய ஶராம்ʼஸ்தீக்ஷ்ணான்கரமாரபரிமார்ஜிதான் । பீ⁴மம்ʼ விவ்யாத⁴ ஸமரே திஷ்டி²திஷ்டே²தி சாப்³ரவீத் ॥ 6-113-21 (44011) க்ருʼபஶ்ச க்ருʼதவர்மாச ப⁴க³த³த்தஶ்ச வீர்யவான் । விந்தா³நுவிந்தா³வாவந்த்யௌ சித்ரஸேனஶ்ச ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-113-22 (44012) து³ர்மர்ஷணோ விகர்ணஶ்ச ஸிந்து⁴ராஜஶ்ச வீர்யவான்। பீ⁴மம்ʼ தே விவ்யது⁴ஸ்தூர்ணம்ʼ ஶல்யஹேதோரரிந்த³மா: ॥ 6-113-23 (44013) ஸ ச தான்ப்ரதி விவ்யாத⁴ பஞ்சபி⁴: பஞ்சபி⁴: ஶரை:க । ஶல்யம்ʼ விவ்யாத⁴ ஸப்தத்யா புனஶ்ச த³ஶபி⁴: ஶரை: ॥ 6-113-24 (44014) தம்ʼ ஶல்யோ நவபி⁴ர்பி⁴த்த்வா புனர்விவ்யாத⁴ பஞ்சபி⁴: । ஸாரதி²ம்ʼ சாஸ்ய ப⁴ல்லேன கா³ட⁴ம்ʼ விவ்யாத⁴ மர்மணி ॥ 6-113-25 (44015) விஶோகம்ʼ ப்ரேக்ஷ்ய நிர்பி⁴ந்னம்ʼ பீ⁴மஸேன: ப்ரதாபவான் । மத்³ரராஜம்ʼ த்ரிபி⁴ர்பா³ணைர்பா³ஹ்வோருருஸி சார்பயத் ॥ 6-113-26 (44016) ததே²தரான்மஹேஷ்வாஸாம்ʼஸ்த்ரிபி⁴ஸ்த்ரிபி⁴ரஜிஹ்மகை³: । தாஜயாமாஸ ஸமரே ஸிம்ʼஹவாத்³வினநாத³ ச ॥ 6-113-27 (44017) தே ஹி யத்தா மஹேஷ்வாஸா: பாண்ட³வம்ʼ யுத்³த⁴கோவித³ம் । த்ரிபி⁴ஸ்த்ரிபி⁴ரகுண்டா²க்³ரைர்ப்⁴ருʼஶம்ʼ மர்மஸ்வதாட³யன் ॥ 6-113-28 (44018) ஸோ(அ)திவித்³தோ⁴ மஹேஷ்வாஸோ பீ⁴மஸேனோ ந விவ்யதே² । பர்வதோ வாரிதா⁴ராபி⁴ர்வர்ஷமாணைரிவாம்பு³தை³: ॥ 6-113-29 (44019) ஸ து க்ரோத⁴ஸமாவிஷ்ட: பாண்ட³வானாம்ʼ மஹாரத²: । மத்³ரேஶ்வரம்ʼ த்ரிபி⁴ர்பா³ணைர்ப்⁴ருʼஶம்ʼ வித்³த்⁴வா மஹாயஶா: ॥ 6-113-30 (44020) க்ருʼபம்ʼ ச நவபி⁴ர்பா³ணைர்ப்⁴ருʼஶம்ʼ வித்³த்⁴வா ஸமந்தத: । ப்ரக்³ஜ்யோதிஷம்ʼ ஶதைராஜௌ ராஜன்விவ்யாத⁴ ஸாயகை: ॥ 6-113-31 (44021) ததஸ்து ஸஶரம்ʼ சாபம்ʼ ஸாத்வதஸ்ய மஹாத்மன: । க்ஷுரப்ரேண ஸுதீக்ஷ்ணேன சிச்சே²த³ க்ருʼதஹஸ்தவத் ॥ 6-113-32 (44022) ததா²ந்யத்³த⁴னுராதா³ய க்ருʼதவர்மா வ்ருʼகோத³ரம் । ஆஜகா⁴ந ப்⁴ருவோர்மத்⁴யே நாராசேன பரந்தப: ॥ 6-113-33 (44023) பீ⁴மஸ்து ஸமரே வித்³த்⁴வா ஶல்யம்ʼ நவபி⁴ராயஸை: । ப⁴க³த³த்தம்ʼ த்ரிபி⁴ஶ்சைவ க்ருʼதவர்மாணமஷ்டபி⁴: ॥ 6-113-34 (44024) த்³வாப்⁴யாம்ʼ த்³வாப்⁴யாம்ʼ து விவ்யாத⁴ கௌ³தமப்ரப்⁴ருʼதீன்ரதா²ந் । தே(அ)பி தம்ʼ ஸமரே ராஜன்விவ்யது⁴ர்னிஶிதை: ஶரை: ॥ 6-113-35 (44025) ஸ ததா² பீட்³யமானோ(அ)பி ஸர்வஶஸ்த்ரைர்மஹாரதை²: । மத்வா த்ருʼணேன தாம்ʼஸ்துல்யான்விசசார க³தவ்யத²: ॥ 6-113-36 (44026) தே சாபி ரதி²நாம்ʼ ஶ்ரேஷ்டா² பீ⁴மாய நிஶிதாஞ்ஶரான் । ப்ரேஷயாமாஸுரவ்யாக்³ரா: ஶதஶோ(அ)த² ஸஹஸ்ரஶ: ॥ 6-113-37 (44027) தஸ்ய ஶக்திம்ʼ மஹாவேகா³ம்ʼ ப⁴க³த³த்தோ மஹாரத²:। சிக்ஷேப ஸமரே வீர: ஸ்வர்ணத³ண்டா³ம்ʼ மஹமதே ॥ 6-113-38 (44028) தோமரம்ʼ ஸைந்த⁴வோ ராஜா பட்டஸம்ʼ ச மஹாபு⁴ஜ: । ஶதக்⁴நீம்ʼ ச க்ருʼபோ ராஜஞ்ச²ரம்ʼ ஶல்யஶ்ச ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-113-39 (44029) அதே²தரே மஹேஷ்வாஸா: பஞ்ச பஞ்ச ஶிலீமுகா²ந் । பீ⁴மஸேனம்ʼ ஸமுத்³தி³ஶ்ய ப்ரேஷயமாஸுரோஜஸா ॥ 6-113-40 (44030) தோமரம்ʼ ச த்³விதா⁴ சக்ரே க்ஷுரப்ரேணானிலாத்மஜ: । பட்டஸம்ʼ ச த்ரிபி⁴ர்பா³ணைஶ்சிச்சே²த³ திலகாண்ட³வத் ॥ 6-113-41 (44031) ஸ பி³பே⁴த³ ஶதக்⁴நீம்ʼ ச நவபி⁴: கங்கபத்ரிபி⁴: । மத்³ரராஜப்ரயுக்தம்ʼ ச ஶரம்ʼ சி²த்த்வா மஹாரத²: ॥ 6-113-42 (44032) ஶக்திம்ʼ சிச்சே²த³ ஸஹஸா ப⁴க³த³த்தேரிதாம்ʼ ரணே। ததே²தராஞ்ஶரான்கோ⁴ராஞ்ஶரை: ஸன்னதபர்வபி⁴: ॥ 6-113-43 (44033) பீ⁴மஸேனோ ரணஶ்லாகீ⁴ த்ரிதை⁴கைகம்ʼ ஸமாச்சி²நத்। தாம்ʼஶ்ச ஸர்வான்மஹேஷ்வாஸாம்ʼஸ்த்ரிபி⁴ஸ்த்ரிபி⁴ரதாட³யத் ॥ 6-113-44 (44034) ததோ த⁴னஞ்ஜயஸ்தத்ர வர்தமானே மஹாரணே । ஆஜகா³ம ரதே²நாஜௌ பீ⁴மம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா மஹாரத²ம் ॥ 6-113-45 (44035) நிக்⁴நந்தம்ʼ ஸமரே ஶத்ரூன்யோத⁴யானம்ʼ ச ஸாயகை: । தௌ து தத்ர மஹாத்மானௌ ஸமேதௌ வீக்ஷ்ய பாண்ட³வௌ ॥ 6-113-46 (44036) ந ஶஶம்ʼஸுர்ஜயம்ʼ தத்ர தாவகா: புருஷர்ஷபா⁴: । அதா²ர்ஜுனோ ரணே பீ⁴மம்ʼ யோத⁴யந்தம்ʼ மஹாரதா²ந் ॥ 6-113-47 (44037) பீ⁴ஷ்மஸ்ய நித⁴னாகாங்க்ஷீ புரஸ்க்ருʼத்ய ஶிக²ண்டி³நம்। ஆஸஸாத³ ரணே வீராம்ʼஸ்தாவகாந்த³ஶ பா⁴ரத ॥ 6-113-48 (44038) யே ஸ்ம பீ⁴மம்ʼ ரணே ராஜன்யோத⁴யந்தோ வ்யவஸ்தி²தா:। பீ³ப⁴த்ஸுஸ்தானதா²வித்⁴யத்³பீ⁴மஸ்ய ப்ரியகாம்யயா ॥ 6-113-49 (44039) ததோ து³ர்யோத⁴னோ ராஜா ஸுஶர்மாணமசோத³யத் । அர்ஜுனஸ்ய வதா⁴ர்தா²ய பீ⁴மஸேனஸ்ய சோப⁴யோ: ॥ 6-113-50 (44040) ஸுஶர்மன்க³ச்ச² ஶீக்⁴ரம்ʼ த்வம்ʼ ப³லௌகை⁴: பரிவாரித: । ஜஹி பாண்டு³ஸுதாவேதௌ த⁴னஞ்ஜயவ்ருʼகோத³ரௌ ॥ 6-113-51 (44041) தச்ச்²ருத்வா வசனம்ʼ தஸ்ய த்ரைக³ர்த: ப்ரஸ்த²லாதி⁴ப: । அபி⁴த்³ருத்ய ரணே பீ⁴மமர்ஜுனம்ʼ சைவ த⁴ன்வினௌ ॥ 6-113-52 (44042) ரதை²ரனேகஸாஹஸ்ரை: ஸமந்தாத்பர்யவாரயத் । தத: ப்ரவவ்ருʼதே யுத்³த⁴மர்ஜுனஸ்ய பரை: ஸஹ ॥ ॥ 6-113-53 (44043) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி த³ஶமதி³வஸயுத்³தே⁴ த்ரயோத³ஶாதி⁴கஶததமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-113-21 கர்மாரம்ʼ ஶஸ்த்ரோல்லேக²னயந்த்ரம் ॥ 6-113-32 ஸாத்வதஸ்ய க்ருʼதவர்மண: ॥

6-114-0 (44044) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-114-0x (4231) அர்ஜுனஸ்து ரணே ஶல்யம்ʼ யதமானம்ʼ மஹாரத²ம்। சா²த³யாமாஸ ஸமரே ஶரை: ஸன்னதபர்வபி⁴: ॥ 6-114-1 (44045) ஸுஶர்மாணம்ʼ க்ருʼபம்ʼ சவ த்ரிபீ⁴ஸ்த்ரிபி⁴ரவித்⁴யத। ப்ராக்³ஜ்யோதிஷம்ʼ ச ஸமரே ஸைந்த⁴வம்ʼ ச ஜயத்³ரத²ம் ॥ 6-114-2 (44046) சித்ரஸேனம்ʼ விகர்ணம்ʼ ச க்ருʼதவர்மாணமேவ ச । து³ர்மர்ஷணம்ʼ ச ராஜேந்த்³ர ஹ்யாவந்த்யௌ ச மஹாரதௌ² ॥ 6-114-3 (44047) ஏகைகம்ʼ த்ரிபி⁴ரானர்ச்ச²த்கங்கப³ர்ஹிணவாஜிதை: । ஶரைரதிரதோ² யுத்³தே⁴ பீட³யன்வாஹினீம்ʼ தவ॥ 6-114-4 (44048) ஜயத்³ரதோ² ரணே பார்த²ம்ʼ வித்³த்⁴வா பா⁴ரத ஸாயகை: । பீ⁴மம்ʼ விவ்யாத⁴ தரஸா சித்ரஸேனரதே² ஸ்தி²த: ॥ 6-114-5 (44049) ஶல்யஶ்ச ஸமரே ஜிஷ்ணும்ʼ க்ருʼபஶ்ச ரதி²நாம்ʼ வர: ॥ விவ்யாதா⁴தே மஹாராஜ ப³ஹுதா⁴ மர்மமேதி³பி⁴: ॥ 6-114-6 (44050) சித்ரஸேனாத³யஶ்சைவ புத்ராஸ்தவ விஶாம்பதே । பஞ்சாபி⁴: பஞ்சபி⁴ஸ்தூர்ணம்ʼ ஸும்ʼயுகே³ நிஶிதை: ஶரை: ॥ 6-114-7 (44051) ஆஜக்⁴நுரர்ஜுனம்ʼ ஸங்க்²யே பீ⁴மஸேனம்ʼ ச மாரிஷ । தௌ தத்ர ரதி²நாம்ʼ ஶ்ரேஷ்டௌ² கௌந்தேயௌ ப⁴ரதர்ஷபௌ⁴ ॥ 6-114-8 (44052) அபீட³யேதாம்ʼ ஸமரே த்ரிக³ர்தானாம்ʼ மஹத்³ப³லம் । ஸுஶர்மாணி ரணே பார்த²ம்ʼ ஶரைர்னவபி⁴ராஶுகை³: ॥ 6-114-9 (44053) நனாத³ ப³லவன்னாத³ம்ʼ த்ராஸயானோ மஹத்³ப³லம் । அன்யே ச ரதி²ந: ஶூரா பீ⁴மஸேனத⁴னஞ்ஜயௌ ॥ 6-114-10 (44054) விவ்யது⁴ர்னிஶிதைர்பா³ணை ருக்மபுங்கை²ரஜிஹ்மகை³: । தேஷாம்ʼ ச ரதி²நாம்ʼ மத்⁴யே கௌந்தேயௌ ப⁴ரதர்ஷபௌ⁴ ॥ 6-114-11 (44055) க்ரீட³மானௌ ரதோ²தா³ரௌ சித்ரரூபௌ வ்யத்³ருʼஶ்யதாம் । ஆமிஷேப்ஸூ க³வாம்ʼ மத்⁴யே ஸிம்ʼஹாவிவ மதோ³த்கடௌ ॥ 6-114-12 (44056) சி²த்த்வா த⁴னூம்ʼஷி ஶூராணாம்ʼ ஶராம்ʼஶ்ச ப³ஹுதா⁴ ரணே । பாதயாமாஸதுர்வீரௌ ஶிராம்ʼஸி ஶதஶோ ந்ருʼணாம் ॥ 6-114-13 (44057) ரதா²ஶ்ச ப³ஹவோ ப⁴க்³நா ஹயாஶ்ச ஶதஶோ ஹதா:। க³ஜாஶ்ச ஸக³ஜாரோஹா: பேதுருர்வ்யாம்ʼ மஹாஹவே ॥ 6-114-14 (44058) ரதி²ந: ஸாதி³நஶ்சாபி தத்ரதத்ர நிஷூதி³தா:। த்³ருʼஶ்யந்தே ப³ஹவோ ராஜன்வேஷமானா: ஸமந்தத: ॥ 6-114-15 (44059) ஹதைர்க³ஜபதா³த்யோகை⁴ர்வாஜிபி⁴ஶ்ச நிஷூதி³தை:। ரதை²ஶ்ச ப³ஹுதா⁴ ப⁴க்³நை: ஸமாஸ்தீர்யத மேதி³நீ ॥ 6-114-16 (44060) ச²த்ரைஶ்ச ப³ஹுதா⁴ ச்சி²ந்னைர்த்⁴வஜைஶ்ச வினிபாதிதை: । அங்குஶைரபவித்³தை⁴ஶ்ச பரிஸ்தோமைஶ்ச பா⁴ரத ॥ 6-114-17 (44061) கேயூரைரங்க³தை³ர்ஹாரை ராங்கவைர்ம்ருʼதி³தைஸ்ததா² । உஷ்ணீஷைர்ருʼஷ்டிபி⁴ஶ்சைவ சாமரவ்யஜனைரபி ॥ 6-114-18 (44062) தத்ரதத்ராபவித்³தை⁴ஶ்ச பா³ஹுபி⁴ஶ்சந்த³னோக்ஷிதை: । ஊருபி⁴ஶ்ச நரேந்த்³ராணாம்ʼ ஸமாஸ்தீர்யத மேதி³நீ ॥ 6-114-19 (44063) தத்ராத்³பு⁴தமபஶ்யாம ரணே பார்த²ஸ்ய விக்ரமம் । ஶரை: ஸம்ʼவார்ய தான்வீரான்யஜ்ஜகா⁴ந மஹாப³ல: ॥ 6-114-20 (44064) புத்ரஸ்து தவ தம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா பீ⁴மார்ஜுனபராக்ரமம் । கா³ங்கே³யஸ்ய ரதா²ப்⁴யாஶமுபஜக்³மே மஹாப³ல: ॥ 6-114-21 (44065) க்ருʼபஶ்ச க்ருʼதவர்மா ச ஸைந்த⁴வஶ்ச ஜயத்³ரத²: । விந்தா³நுவிந்தா³வாவந்த்யௌ நாஜஹு: ஸம்ʼயுக³ம்ʼ ததா³ ॥ 6-114-22 (44066) ததோ பீ⁴மோ மஹேஷ்வாஸ: ப²ல்கு³நஶ்ச மஹாரத²: । கௌரவாணாம்ʼ சமூம்ʼ கோ⁴ராம்ʼ ப்⁴ருʼஶம்ʼ து³த்³ருவதூ ரணே ॥ 6-114-23 (44067) ததோ ப³ர்ஹிணவாஜானாமயுதான்யர்பு³தா³நி ச। த⁴னஞ்ஜயரதே² தூர்ணம்ʼ பாதயந்தி ஸ்ம பூ⁴மிபா: ॥ 6-114-24 (44068) ததஸ்தஞ்ஶரஜாலேன ஸன்னிவார்ய மஹாரதா²ந் । பார்த²: ஸமந்தாத்ஸமரே ப்ரேஷயாமாஸ ம்ருʼத்யவே ॥ 6-114-25 (44069) ஶல்யஸ்து ஸமரே ஜிஷ்ணும்ʼ க்ரீட³ன்னிவ மஹாரத²: । ஆஜகா⁴நோரஸி க்ருத்³தோ⁴ ப⁴ல்லை: ஸன்னதபர்வபி⁴: ॥ 6-114-26 (44070) தஸ்ய பார்தோ² த⁴னுஶ்சி²த்த்வா ஹஸ்தாவாபம்ʼ ச பஞ்சபி⁴: । அதை²நம்ʼ ஸாயகைஸ்தீக்ஷ்ணைர்ப்⁴ருʼஶம்ʼ விவ்யாத⁴ மர்மணி ॥ 6-114-27 (44071) அதா²ந்யத்³த⁴னுராதா³ய ஸமரே பா⁴ரஸாத⁴னம் । மத்³ரேஶ்வரோ ரணே ஜிஷ்ணும்ʼ தாட³யாமாஸ ரோஷித: ॥ 6-114-28 (44072) த்ரிபி⁴: ஶரைர்மஹாராஜ வாஸுதே³வம்ʼ கச பஞ்சபி⁴: । பீ⁴மஸேனம்ʼ ச நவபி⁴ர்பா³ஹ்வோருரஸி சார்பயத் ॥ 6-114-29 (44073) ததோ த்³ரோணோ மஹாராஜ மாக³த⁴ஶ்ச மஹாரத²: । து³ர்யோத⁴னஸமாதி³ஷ்டௌ தம்ʼ தே³ஶமுபஜக்³மது:॥ 6-114-30 (44074) யத்ர பார்தோ² மஹாராஜ பீ⁴மஸேனஶ்ச பாண்ட³வ: । கௌரவ்யஸ்ய மஹாஸேனாம்ʼ ஜக்⁴நுது: ஸுமஹாரதௌ² ॥ 6-114-31 (44075) ஜயத்ஸேனஸ்து ஸமரே பீ⁴மம்ʼ பீ⁴மாயுத⁴ம்ʼ யுதி⁴। விவ்யாத⁴ நிஶிதைர்பா³ணைரஷ்டபி⁴ர்ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-114-32 (44076) தம்ʼ பீ⁴மோ த³ஶபி⁴ர்வித்³தா⁴ புனர்வீவ்யாத⁴ பஞ்சபி⁴: । ஸாரதி²ம்ʼ சாஸ்ய ப⁴ல்லேன ரத²னீடா³த³பாதயத் ॥ 6-114-33 (44077) உத்³ப்⁴ராந்தைஸ்துரகை³: ஸோ(அ)த² த்³ரவமாணை: ஸமந்தத: । மாக³தோ⁴(அ)பஸ்ருʼதோ ராஜா ஸர்வஸைன்யஸ்ய பஶ்யத: ॥ 6-114-34 (44078) த்³ரோணஶ்ச விவரம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா பீ⁴மஸேனம்ʼ ஶிலீமுகை²: । விவ்யாத⁴ பா³ணைர்னிஶிதை: பஞ்சஷஷ்டிபி⁴ராயஸை: ॥ 6-114-35 (44079) தம்ʼ பீ⁴ம: ஸமரஶ்லாகீ⁴ கு³ரும்ʼ பித்ருʼஸமம்ʼ ரணே। விவ்யாத⁴ பஞ்சபி⁴ர்ப⁴ல்லைஸ்ததா² ஷஷ்ட்யா ச பா⁴ரத ॥ 6-114-36 (44080) அர்ஜுனஸ்து ஸுஶர்மாணம்ʼ வித்³த்⁴வா ப³ஹுபி⁴ராயஸை:। வ்யத⁴மத்தஸ்ய தத்ஸைன்யம்ʼ மஹாப்⁴ராணி யதா²(அ)னில: ॥ 6-114-37 (44081) ததோ பீ⁴ஷ்மஶ்ச ராஜ ச கௌஸல்யஶ்ச ப்³ருʼஹத்³ப³ல: । ஸமவர்தந்த ஸங்க்ருத்³தா⁴ பீ⁴மஸேனத⁴னஞ்ஜயௌ ॥ 6-114-38 (44082) ததை²வ பாண்ட³வா: ஶூரா த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஶ்ச பார்ஷத: । அப்⁴யத்³ரவன்ரணே பீ⁴ஷ்மம்ʼ வ்யாதி³தாஸ்யமிவாந்தகம் ॥ 6-114-39 (44083) ஶிக²ண்டீ³ து ஸமாஸாத்³ய ப⁴ரதானாம்ʼ பிதாமஹம் । அப்⁴யத்³ரவத ஸம்ʼஹ்ருʼஷ்டோ ப⁴யம்ʼ த்யக்த்வா மஹாரதா²த் ॥ 6-114-40 (44084) யுதி⁴ஷ்டி²ரமுகா²: பார்தா²: புரஸ்க்ருʼத்ய ஶிக²ண்டி³நம் । அயோத⁴யன்ரணே பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஸஹிதா: ஸர்வஸ்ருʼஞ்ஜயை: ॥ 6-114-41 (44085) ததை²வ தாவகா: ஸர்வே புரஸ்க்ருʼத்ய யதவ்ரதம் । ஶிக²ண்டி³ப்ரமுகா²ந்பார்தா²ந்யோத⁴யந்தி ஸ்ம ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-114-42 (44086) தத: ப்ரவவ்ருʼதே யுத்³த⁴ம்ʼ கௌரவாணாம்ʼ ப⁴யாவஹம்। தத்ர பாண்டு³ஸுதை: ஸார்த⁴ம்ʼ பீ⁴ஷ்மஸ்ய விஜயம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-114-43 (44087) தாவகானாம்ʼ ஜயே பீ⁴ஷ்மோ க்³லஹ ஆஸீத்³விஶாம்பதே । தத்ர ஹி த்³யூதமாஸக்தம்ʼ விஜயாயேதராய வா ॥ 6-114-44 (44088) த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஸ்து ராஜேந்த்³ர ஸர்வஸைன்யான்யசோத³யத்। அப்⁴யத்³ரவத கா³ங்கே³யம்ʼ மா பை⁴ஷ்ட ரத²ஸத்தமா: ॥ 6-114-45 (44089) ஸேனாபதிவச: ஶ்ருத்வா பாண்ட³வானாம்ʼ வரூதி²நீ । பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஸமப்⁴யயாத்தூர்ணம்ʼ ப்ராணாம்ʼஸ்த்யக்த்வா மஹாஹவே ॥ 6-114-46 (44090) பீ⁴ஷ்மோ(அ)பி ரதி²நாம்ʼ ஶ்ரேஷ்ட²: ப்ரதிஜக்³ராஹ தாம்ʼ சமூம் । ஆபதந்தீம்ʼ மஹாராஜ வேலாமிவ மஹோத³தி⁴: ॥ ॥ 6-114-47 (44091) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி த³ஶமதி³வஸயுத்³தே⁴ சதுர்த³ஶாதி⁴கஶததமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-114-24 ப³ர்ஹிணவாஜானாம்ʼ மயூரபக்ஷவதாம்ʼ பா³ணானாம் ॥ 6-114-30 மாக³தோ⁴ ஜயத்ஸேன: ॥ 6-114-34 அபஸ்ருʼத: பலாயித: ॥

6-115-0 (44092) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। 6-115-0x (4232) கத²ம்ʼ ஶாந்தனவோ பீ⁴ஷ்மோ த³ஶமே(அ)ஹனி ஸஞ்ஜய। அயுத்⁴யத மஹாவீர்ய: பாண்ட³வை: ஸஹ ஸ்ருʼஜ்ஜயை: ॥ 6-115-1 (44093) குரவஶ்ச கத²ம்ʼ யுத்³தே⁴ பாண்ட³வான்ப்ரத்யவாரயன்। ஆசக்ஷ்வ மே மஹாயுத்³த⁴ம்ʼ பீ⁴ஷ்மஸ்யாஹவஶோபி⁴ந: ॥ 6-115-2 (44094) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-115-3x (4233) குரவ: பாண்ட³வை: ஸார்த⁴ம்ʼ யத³யுத்⁴யந்த பா⁴ரத। யதா² ச தத³பூ⁴த்³யுத்³த⁴ம்ʼ தத்து வக்ஷ்யாமி ஸாம்ப்ரதம் ॥ 6-115-3 (44095) க³மிதா: பரலோகாய பரமாஸ்த்ரை: கிரீடினா । அஹன்யஹனி ஸம்ப்ராப்தே தாவகானாம்ʼ மஹாரதா²: ॥ 6-115-4 (44096) யதா²ப்ரதிஜ்ஞம்ʼ கௌரவ்ய: ஸ சாபி ஸமிதிஞ்ஜய: । பார்தா²நாமகரோத்³பீ⁴ஷ்ம: ஸததம்ʼ ஸமிதி க்ஷயம் ॥ 6-115-5 (44097) குருபி⁴: ஸஹிதம்ʼ பீ⁴ஷ்மம்ʼ யுத்⁴யமானம்ʼ பரந்தப । அர்ஜுனம்ʼ ச ஸபாஞ்சால்யம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா ஸம்ʼஶயிதா ஜனா: ॥ 6-115-6 (44098) த³ஶமே(அ)ஹனி தஸ்மிம்ʼஸ்து பீ⁴ஷ்மார்ஜுனஸமாக³மே । அவர்தத மஹாரௌத்³ர: ஸததம்ʼ ஸமிதி க்ஷய: ॥ 6-115-7 (44099) தஸ்மின்னயுதஶோ ராஜன்பூ⁴யஶஶ்ச பரந்தப: । பீ⁴ஷ்ம: ஶாந்தனவோ யோதா⁴ஞ்ஜகா⁴ந பராமாஸ்த்ரவித் ॥ 6-115-8 (44100) யேஷாமஜ்ஞாதகல்பானி நாமகோ³த்ராணி பார்தி²வ । தே ஹதாஸ்தத்ர பீ⁴ஷ்மேண ஶூரா: ஸர்வே(அ)னிவர்தின: ॥ 6-115-9 (44101) த³ஶாஹானி ததா² தப்த்வா பீ⁴ஷ்ம: பாண்ட³வவாஹினீம் । நிரவித்³யத த⁴ர்மாத்மா ஜீவிதே ஸ பரந்தப: ॥ 6-115-10 (44102) ஸ க்ஷிப்ரம்ʼ வத⁴மன்விச்ச²ன்னாத்மனோ(அ)பி⁴ஸுக²ம்ʼ ரணே। ந ஹன்யாம்ʼ மானவஶ்ரேஷ்டா²ந்ஸங்க்³ராமே(அ)பி⁴முகா²நிதி ॥ 6-115-11 (44103) சிந்தயித்வா மஹாபா³ஹு: பிதா தே³வவ்ரதஸ்தவ । அப்⁴யாஶஸ்த²ம்ʼ மஹாராஜ பாண்ட³வம்ʼ வாக்யமப்³ரவீத் ॥ 6-115-12 (44104) பீ⁴ஷ்ம உவாச। 6-115-13x (4234) யுதி⁴ஷ்டி²ர மஹாப்ராஜ்ஞ ஸர்வஶாஸ்த்ரவிஶாரத³ । ஶ்ருʼணுஷ்வ வசனம்ʼ தாத த⁴ர்ம்யம்ʼ ஸ்வர்க்³யம்ʼ ச ஜல்பத: ॥ 6-115-13 (44105) நிர்விஷ்ணோ(அ)ஸ்மி ப்⁴ருʼஶம்ʼ தாத தே³ஹேனானேன பா⁴ரத । க்⁴நதஶ்ச மே க³த: கால: ஸுப³ஹூன்ப்ராணினோ ரணே ॥ 6-115-14 (44106) தஸ்மாத்பார்த²ம்ʼ புரோதா⁴ய பாஞ்சாலான்ஸ்ருʼஜ்ஜயாம்ʼஸ்ததா² । மத்³வதே⁴ க்ரியதாம்ʼ யத்னோ மம சேதி³ச்ச²ஸி ப்ரியம் ॥ 6-115-15 (44107) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-115-16x (4235) தஸ்ய தன்மதமாஜ்ஞாய பாண்ட³வ: ஸத்யத³ர்ஶன: । பீ⁴ஷ்மம்ʼ ப்ரதி யயௌ ராஜா ஸங்க்³ராமே ஸஹ ஸ்ருʼஞ்ஜயை: ॥ 6-115-16 (44108) த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஸ்ததோ ராஜன்பாண்ட³வஶ்ச யுதி⁴ஷ்டி²ர: । ஶ்ருத்வா பீ⁴ஷ்மஸ்ய தாம்ʼ வாசம்ʼ சோத³யாமாஸதுர்ப³லம் ॥ 6-115-17 (44109) அபி⁴த்³ரவத்⁴யம்ʼ யுத்³த்⁴யத்⁴வம்ʼ பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஜயத ஸம்ʼயுகே³ । ரக்ஷிதா: ஸத்யஸந்தே⁴ந ஜிஷ்ணுனா ரிபுஜிஷ்ணுனா ॥ 6-115-18 (44110) அயம்ʼ சாபி மஹேஷ்வாஸ: பார்ஷதோ வாஹினீபதி: । பீ⁴மஸேனஶ்ச ஸமரே பாலயிஷ்யதி வோ த்⁴ருவம் ॥ 6-115-19 (44111) மா வோ பீ⁴ஷ்மாத்³ப⁴யம்ʼ கிஞ்சித³ஸ்த்வத்³ய யுதி⁴ ஸ்ருʼஞ்ஜயா:। த்⁴ருவம்ʼ பீ⁴ஷ்மம்ʼ விஜேஷ்யாம: புரஸ்க்ருʼத்ய ஶிக²ண்டி³நம் ॥ 6-115-20 (44112) தே ததா² ஸமயம்ʼ க்ருʼத்வா த³ஶமே(அ)ஹனி பாண்ட³வா:। ப்³ரஹ்மலோகபரா பூ⁴த்வா ஸஞ்ஜக்³மு: க்ரோத⁴மூர்ச்சி²தா: ॥ 6-115-21 (44113) ஶிக²ண்டி³நம்ʼ புரஸ்க்ருʼத்ய பாண்ட³வம்ʼ ச த⁴னஞ்ஜயம் । பீ⁴ஷ்மஸ்ய பாதனே யத்னம்ʼ பரமம்ʼ தே ஸமாஸ்தி²தா: ॥ 6-115-22 (44114) ததஸ்த்வ ஸுதாதி³ஷ்டா நானாஜனபதே³ஶ்வரா:। த்³ரோணேன ஸஹபுத்ரேண ஸஹஸேனா மஹாப³லா: ॥ 6-115-23 (44115) து³:ஶாஸனஶ்ச ப³லவான்ஸஹ ஸர்வை: ஸஹோத³ரை: । பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஸமரமத்⁴யஸ்த²ம்ʼ பாலயாஞ்சக்ரிரே ததா³ ॥ 6-115-24 (44116) ததஸ்து தாவகா: ஶூரா: புரஸ்க்ருʼத்ய மஹாவ்ரதம்। ஶிக²ண்டி³ப்ரமுகா²ந்பார்தா²ந்யோத⁴யந்தி ஸ்ம ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-115-25 (44117) சேதி³பி⁴ஸ்து ஸபாஞ்சாலை: ஸஹிதோ வானரத்⁴வஜ: । யயௌ ஶாந்தனவம்ʼ பீ⁴ஷ்மம்ʼ புரஸ்க்ருʼத்ய ஶிக²ண்டி³நம் ॥ 6-115-26 (44118) த்³ரோணபுத்ரம்ʼ ஶினேர்னப்தா த்⁴ருʼஷ்டகேதுஸ்து பௌரவம் । அபி⁴மன்யு: ஸஹாமாத்யம்ʼ து³ர்யோத⁴மயோத⁴யத் ॥ 6-115-27 (44119) விராடஸ்து ஸஹானீக: ஸஹஸேனம்ʼ ஜயத்³ரத²ம் । வ்ருʼத்³த⁴க்ஷத்ரஸ்ய தா³யாத³மாஸஸாத³ பரந்தப ॥ 6-115-28 (44120) மத்³ரராஜம்ʼ மஹேஷ்வாஸம்ʼ ஸஹஸைன்யம்ʼ யுதி⁴ஷ்டி²ர: । பீ⁴மஸேனோ(அ)பி⁴கு³ப்தஸ்து நாகா³நீகமுபாத்³ரவத் ॥ 6-115-29 (44121) அப்ரத்⁴ருʼஷ்யமனாவார்யம்ʼ ஸர்வஶஸ்த்ரப்⁴ருʼதாம்ʼ வரம் । த்³ரோணம்ʼ ப்ரதி யயௌ யத்த: பாஞ்சால்ய: ஸஹ ஸோத³ரை: ॥ 6-115-30 (44122) கர்ணிகாரத்⁴வஜம்ʼ சைவ ஸிம்ʼஹகைதுரரிந்த³ம: । ப்ரத்யுஜ்ஜகா³ம ஸௌப⁴த்³ரம்ʼ ராஜபுத்ரோ ப்³ருʼஹத்³ப³ல: ॥ 6-115-31 (44123) ஶிக²ண்டி³நம்ʼ ச புத்ராஸ்தே பாண்ட³வம்ʼ ச த⁴னஞ்ஜயம் । ராஜபி⁴: ஸமரே பார்த²மபி⁴பேதுர்ஜிகா⁴ம்ʼஸவ: ॥ 6-115-32 (44124) தஸ்மின்னதிமஹாபீ⁴மே ஸேனயோர்வை பராக்ரமே । ஸம்ப்ரதா⁴வத்ஸ்வனீகேஷு மேதி³நீ ஸமகம்பத ॥ 6-115-33 (44125) தான்யனீகான்யனீகேஷு ஸமயுத்⁴யந்த பா⁴ரத । தாவகானாம்ʼ பரேஷாம்ʼ ச த்³ருʼஷ்ட்வா ஶாந்தனவம்ʼ ரணே ॥ 6-115-34 (44126) ததஸ்தேஷாம்ʼ ப்ரயததாமன்யோன்யமபி⁴தா⁴வதாம் । ப்ராது³ராஸீன்மஹாஶப்³தோ³ தி³க்ஷு ஸர்வாஸு பா⁴ரத ॥ 6-115-35 (44127) ஶங்க²து³ந்து³பி⁴கோ⁴ஷஶ்ச வாரணானாம்ʼ ச ப்³ருʼம்ʼஹிதை: । ஸிம்ʼஹனாத³ஶ்ச ஸைன்யானாம்ʼ தா³ருண: ஸமபத்³யத ॥ 6-115-36 (44128) ஸா ச ஸர்வனரேந்த்³ராணாம்ʼ சந்த்³ரார்கஸத்³ருʼஶீ ப்ரபா⁴ । ஹாராங்க³த³கிரீடேஷு நிஷ்ப்ரபா⁴ ஸமபத்³யத ॥ 6-115-37 (44129) ரஜோமேகா⁴ஸ்து ஸஞ்ஜஜ்ஞு: ஶஸ்த்ரவித்³யுத்³பி⁴ராவ்ருʼதா: । த⁴னுஷாம்ʼ சாபி நிர்கோ⁴ஷோ தா³ருண: ஸமபத்³யத ॥ 6-115-38 (44130) பா³ணஶங்க²ப்ரணாதா³ஶ்ச பே⁴ரீணாம்ʼ ச மஹாஸ்வனா: । ரத²கோ⁴ஷஶ்ச ஸஞ்ஜஜ்ஞே ஸேனயோருப⁴யோரபி ॥ 6-115-39 (44131) ப்ராஸஶக்த்ய்ருʼஷ்டிஸங்கை⁴ஶ்ச பா³ணௌகை⁴ஶ்ச ஸமாகுலம் । நிஷ்ப்ரகாஶமிவாகாஶம்ʼ ஸேனயோ: ஸமபத்³யத ॥ 6-115-40 (44132) அன்யோன்யம்ʼ ரதி²ந: பேதுர்வாஜினஶ்ச மஹாஹவே । குஞ்ஜரான்குஞ்ஜரா ஜக்⁴நு: பாதா³தாம்ʼஶ்ச பதா³தய: ॥ 6-115-41 (44133) தத்ராஸீத்ஸுமஹத்³யுத்³த⁴ம்ʼ குரூணாம்ʼ பாண்ட³வை: ஸஹ। பீ⁴ஷ்மஹேதோர்னரவ்யாக்⁴ர ஶ்யேனயோராமிஷே யதா² ॥ 6-115-42 (44134) தயோ: ஸமாக³மோ கோ⁴ரோ ப³பூ⁴வ யுதி⁴ பா⁴ரத। அன்யோன்யஸ்ய வதா⁴ர்தா²ய ஜிகீ³ஷூணாம்ʼ மஹாஹவே ॥ ॥ 6-115-43 (44135) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி த³ஶமதி³வஸயுத்³தே⁴ பஞ்சாத³ஶாதி⁴கஶததமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-115-10 நிரவித்³யத நிர்வேத³ம்ʼ ஜகா³ம ॥ 6-115-14 நிர்விண்யோ விரக்த: ॥ 6-115-21 ப்³ரஹ்மலோகபரா: ப்³ருʼஹத்த்வான்மஹாந்தம்ʼ லோகம்ʼ ப்ரதி யதமானா: ॥

6-116-0 (44136) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-116-0x (4236) அபி⁴மன்யுர்மஹாராஜ தவ புத்ரமயோத⁴யத்। மஹத்யா ஸேனயா யுக்தம்ʼ பீ⁴ஷ்மஹேதோ: பராக்ரமீ ॥ 6-116-1 (44137) து³ர்யோத⁴னோ ரணே கார்ஷிம்ʼ நவபி⁴ர்னதபர்வபி⁴:। ஆஜகா⁴நோரஸி க்ருத்³த⁴: புனஶ்சைனம்ʼ த்ரிபி⁴: ஶரை: ॥ 6-116-2 (44138) தஸ்ய ஶக்திம்ʼ ரணே கார்ஷ்ணிர்ம்ருʼத்யோர்ஜிஹ்வாமிவாயஸீம்। ப்ரேஷயாமாஸ ஸங்க்ருத்³தோ⁴ து³ர்யோத⁴னரத²ம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-116-3 (44139) தாமாபதந்தீம்ʼ ஸஹஸா கோ⁴ரரூபாம்ʼ விஶாம்பதே । த்³விதா⁴ சிச்சே²த³ தே புத்ர: க்ஷுரப்ரேண மஹாரத²: ॥ 6-116-4 (44140) தாம்ʼ ஶக்திம்ʼ பதிதாம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா கார்ஷ்ணி: பரமகோபன: । து³ர்யோத⁴னம்ʼ த்ரிபி⁴ர்பா³ணைர்பா³ஹ்வோருரஸி சார்பயத் ॥ 6-116-5 (44141) புனஶ்சைனம்ʼ ஶரைர்கோ⁴ரைராஜகா⁴ந ஸ்தனாந்தரே । த³ஶபி⁴ர்ப⁴ரதஶ்ரேஷ்ட² து³ர்யோத⁴னமமர்ஷணம் ॥ 6-116-6 (44142) தத்³யுத்³த⁴மப⁴வத்³தோ⁴ரம்ʼ சித்ரரூபம்ʼ ச பா⁴ரத। ஈக்ஷித்ருʼப்ரீதிதஜனநம்ʼ ஸர்வபார்தி²வபூஜிதம் ॥ 6-116-7 (44143) பீ⁴ஷ்மஸ்ய நித⁴னார்தா²ய பார்த²ஸ்ய விஜயாய ச। யுயுதா⁴தே ரணே வீரௌ ஸௌப⁴த்³ரகுருபுங்க³வௌ ॥ 6-116-8 (44144) ஸாத்யகிம்ʼ ரப⁴ஸம்ʼ யுத்³தே⁴ த்³ரௌணிர்ப்³ராஹ்மணபுங்க³வ: । ஆஜகா⁴நோரஸி க்ருத்³தோ⁴ நாராசேன பரந்தப: ॥ 6-116-9 (44145) ஶைனேயோ(அ)பி கு³ரோ: புத்ரம்ʼ ஸர்வமர்மஸு பா⁴ரத। அதாட³யத³மேயாத்மா நவபி⁴: கங்கபத்ரிபி⁴: ॥ 6-116-10 (44146) அஶ்வத்தா²மா து ஸமரே ஸாத்யகிம்ʼ நவபி⁴: ஶரை: । த்ரிம்ʼஶதா ச புனஸ்தூர்ணம்ʼ பா³ஹ்வோருரஸி சார்பயத் ॥ 6-116-11 (44147) ஸோ(அ)திவித்³தோ⁴ மஹேஷ்வாஸோ த்³ரோணபுத்ரேண ஸாத்யகி: । த்³ரோணபுத்ரம்ʼ த்ரிபி⁴ர்பா³ணைராஜகா⁴ந மஹாயஶா: ॥ 6-116-12 (44148) பௌரவோ த்⁴ருʼஷ்டகேதும்ʼ ச ஶரைராச்சா²த்³ய ஸம்ʼயுகே³ । ப³ஹுதா⁴ தா³ரயாஞ்சக்ரே மஹேஷ்வாஸம்ʼ மஹாரத²: ॥ 6-116-13 (44149) ததை²வ பௌரவம்ʼ யுத்³தே⁴ த்⁴ருʼஷ்டகேதுர்மஹாரத²:। த்ரிம்ʼஶதா நிஶிதைர்பா³ணைர்விவ்யாதா⁴ஶு மஹாபு⁴ஜ: ॥ 6-116-14 (44150) பௌரவஸ்து த⁴னுஶ்சி²த்த்வா த்⁴ருʼஷ்டகேதோர்மஹாரத²: । நனாத³ ப³லவன்னாத³ம்ʼ விவ்யாத⁴ ச ஶிதை: ஶரை: ॥ 6-116-15 (44151) ஸோ(அ)ன்யத்கார்முகமாதா³ய பௌரவம்ʼ நிஶிதை: ஶரை: । ஆஜகா⁴ந மஹாராஜ த்ரிஸப்தத்யா ஶிலீமுகை²: ॥ 6-116-16 (44152) தௌ து தத்ர மஹேஷ்வாஸௌ மஹாமாத்ரௌ மஹாரதௌ² । மஹதா ஶரவர்ஷேண பரஸ்பரமவர்ஷதாம் ॥ 6-116-17 (44153) அன்யோன்யஸ்ய த⁴னுஶ்சி²த்த்வா ஹயான்ஹத்வா ச பா⁴ரத। விரதா²வஸியுத்³தா⁴ய ஸமீயதுரமர்ஷணௌ ॥ 6-116-18 (44154) ஆர்ஷபே⁴ சர்மணீ சித்ரே ஶதசந்த்³ரபுரஸ்க்ருʼதே । தாரகாஶதசித்ரே ச நிஸ்த்ரிம்ʼஶௌ ஸுமஹாப்ரபௌ⁴ ॥ 6-116-19 (44155) ப்ரக்³ருʼஹ்ய விமலௌ ராஜம்ʼஸ்தாவன்யோன்யமபி⁴த்³ருதௌ । வாஸிதாஸங்க³மே யத்தௌ ஸிம்ʼஹாவிவ மஹாவனே ॥ 6-116-20 (44156) மண்ட³லானி விசித்ராணி க³தப்ரத்யாக³தானி ச। சேரதுர்த³ர்ஶயந்தௌ ச ப்ரார்த²யந்தௌ பரஸ்பரம் ॥ 6-116-21 (44157) பௌரவோ த்⁴ருʼஷ்டகேதும்ʼ து ஶங்க²தே³ஶே மஹாஸினா । தாட³யாமாஸ ஸங்க்ருத்³த⁴ஸ்திஷ்ட²திஷ்டே²தி சாப்³ரவீத் ॥ 6-116-22 (44158) சேதி³ராஜோ(அ)பி ஸமரே பௌரவம்ʼ புருஷர்ஷப⁴ம் । ஆஜகா⁴ந ஶிதாக்³ரேண ஜத்ருதே³ஶே மஹாஸினா ॥ 6-116-23 (44159) தாவன்யோன்யம்ʼ மஹாராஜ ஸமாஸாத்³ய மஹாஹவே । அன்யோன்யவேகா³பி⁴ஹதௌ நிபேததுரரிந்த³மௌ ॥ 6-116-24 (44160) தத: ஸ்வரத²மாரோப்ய பௌரவம்ʼ தனயஸ்தவ । ஜயத்ஸேனோ ரதே²நாஜாவபோவாஹ ரணாஜிராத் ॥ 6-116-25 (44161) த்⁴ருʼஷ்டகேது து ஸமரே மாத்³ரீபுத்ர: ப்ரதாபவான் । அபோவாஹ ரணே க்ருத்³த⁴: ஸஹதே³வ: பராக்ரமீ ॥ 6-116-26 (44162) சித்ரஸேன: ஸுஶர்மாணம்ʼ வித்³த்⁴வா ப³ஹுபி⁴ராயஸை: । புனர்விவ்யாத⁴ தம்ʼ ஷஷ்ட்யா புனஶ்ச நவபி⁴ ஶரை: ॥ 6-116-27 (44163) ஸுஶர்மா து ரணே க்ருத்³த⁴ஸ்தவ புத்ரம்ʼ விஶாம்பதே । த³ஶமிர்த³ஶபி⁴ஶ்சைவ விவ்யாத⁴ நிஶிதை: ஶரை: ॥ 6-116-28 (44164) சித்ரஸேனஶ்ச தம்ʼ ராஜம்ʼஸ்த்ரிம்ʼஶதா நதபர்வபி⁴: । ஆஜகா⁴ந ரமே க்ருத்³த⁴: ஸ ச தம்ʼ ப்ரத்யவித்⁴யத ॥ 6-116-29 (44165) பீ⁴ஷ்மஸ்ய ஸமரே ராஜன்யஶோ மானம்ʼ ச வர்த⁴யன் । ஸௌப⁴த்³ரோ ராஜபுத்ரம்ʼ து ப்³ருʼஹத்³ப³லமயோத⁴யத் ॥ 6-116-30 (44166) பார்த²ஹேதோ: பராக்ராந்தோ பீ⁴ஷ்மஸ்ய நித⁴னம்ʼ ப்ரதி। ஆர்ஜுனிம்ʼ கோஸலேந்த்³ரஸ்து வித்³த்⁴வா பஞ்சபி⁴ராயஸை: ॥ 6-116-31 (44167) புனர்விவ்யாத⁴ விம்ʼஶத்யா ஶரை: ஸன்னதபர்வபி⁴: । ஸௌப⁴த்³ர: கோஸலேந்த்³ரம்ʼ து விவ்யாதா⁴ஷ்டபி⁴ராயஸை: ॥ 6-116-32 (44168) நாகம்பயத ஸங்க்³ராமே விவ்யாத⁴ ச புன: ஶரை: । கௌஸல்யஸ்ய த⁴னுஶ்சாபி புனஶ்சிச்சே²த³ பா²ல்கு³நி: ॥ 6-116-33 (44169) ஆஜகா⁴ந ஶரைஶ்சாபி த்ரிம்ʼஶதா கங்கபத்ரிபி⁴: । ஸோ(அ)ன்யத்கார்முகமாதா³ய ராஜபுத்ரோ ப்³ருʼஹத்³ப³ல: ॥ 6-116-34 (44170) பா²ல்கு³நிம்ʼ ஸமரே க்ருத்³தோ⁴ விவ்யாத⁴ ப³ஹுபி⁴: ஶரை: । தயோர்யுத்³த⁴ம்ʼ ஸமப⁴வத்³பீ⁴ஷ்மஹேதோ: பரந்தப ॥ 6-116-35 (44171) ஸம்ʼரப்³த⁴யோர்மஹாராஜ ஸமரே சித்ரயோதி⁴நோ: । யதா² தே³வாஸுரே யுத்³தே⁴ ப³லிவாஸவயோரபூ⁴த் ॥ 6-116-36 (44172) பீ⁴மஸேனோ க³ஜானீகம்ʼ யோத⁴யன்ப³ஹ்வஶோப⁴த । யதா² ஶக்ரோ வஜ்ரபாணிர்தா³ரயன்பர்வதோத்தமான் ॥ 6-116-37 (44173) தே வத்⁴யமானா பீ⁴மேன மாத்கா³ கி³ரிஸன்னிபா⁴: । நிபேதுருர்வ்யாம்ʼ ஸஹிதா நாத³யந்தோ வஸுத⁴ராம் ॥ 6-116-38 (44174) கி³ரிமாத்ரா ஹி தே நாகா³ பி⁴ந்னாஞ்ஜனசயோபமா: । விரேஜுர்வஸுதா⁴ம்ʼ ப்ராப்தா விகீர்ணா இவ பர்வதா: ॥ 6-116-39 (44175) யுதி⁴ஷ்டி²ரோ மஹேஷ்வாஸோ மத்³ரராஜானமாஹவே । மஹத்யா ஸேனயா கு³ப்தம்ʼ பீட³யாமாஸ ஸங்க³தம் ॥ 6-116-40 (44176) மத்³ரேஶ்வரஶ்ச ஸமரே த⁴ர்மபுத்ரம்ʼ மஹாரத²ம் । பீட³யாமாஸ ஸம்ʼரப்³தோ⁴ பீ⁴ஷ்மஹேதோ: பராக்ரமீ ॥ 6-116-41 (44177) விராடம்ʼ ஸைந்த⁴வோ ராஜா வித்³த்⁴வா ஸன்னதபர்வபி⁴: । நவபி⁴: ஸாயகைஸ்தீக்ஷ்ணைஸ்த்ரிம்ʼஶதா புனரார்பயத் ॥ 6-116-42 (44178) விராடஶ்ச மஹாராஜ ஸைந்த⁴வம்ʼ வாஹினீபதி: । த்ரிம்ʼஶத்³பி⁴ர்னிஶிதைர்பா³ணைராஜகா⁴ந ஸ்தனாந்தரே ॥ 6-116-43 (44179) சித்ரகார்முகனிஸ்த்ரிம்ʼஶௌ சித்ரவர்மாயுத⁴த்⁴வஜௌ । ரேஜதுஶ்சித்ரரூபௌ தௌ ஸங்க்³ராமே மத்ஸ்யஸைந்த⁴வௌ ॥ 6-116-44 (44180) த்³ரோண: பாஞ்சாலபுத்ரேண ஸமாக³ம்ய மஹாரணே । மஹாஸமுத³யம்ʼ சக்ரே ஶரை: ஸன்னதபர்வபி⁴: ॥ 6-116-45 (44181) ததோ த்³ரோணோ மஹாராஜ பார்ஷதஸ்ய மஹத்³த⁴னு: । சி²த்த்வா பஞ்சாஶதேஷூம்ʼஶ்ச பார்ஷதம்ʼ ப்ரதி ஸ்ருʼஷ்டவான் ॥ 6-116-46 (44182) ஸோ(அ)ன்யத்கார்முகமாதா³ய பார்ஷத: பரவீரஹா। த்³ரோணஸ்ய மிஷதோ யுத்³தே⁴ ப்ரேஷயாமாஸ ஸாயகான் ॥ 6-116-47 (44183) தாஞ்ச²ராஞ்ச²ரகா⁴தேன சிச்சே²த³ ஸ மஹாரத²: । த்³ரோணோ த்³ருபத³புத்ராய ப்ராஹிணோத்பஞ்ச ஸாயகான் ॥ 6-116-48 (44184) தத: க்ருத்³தோ⁴ மஹாராஜ பார்ஷத: பரவீரஹா । த்³ரோணாய சிக்ஷேப க³தா³ம்ʼ யமத³ண்டோ³பமாம்ʼ ரணே ॥ 6-116-49 (44185) தாமாபதந்தீம்ʼ ஸஹஸா ஹேமபட்டவிபூ⁴ஷிதாம்। ஶரை: பஞ்சாஶதா த்³ரோணோ வாரயாமாஸ ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-116-50 (44186) ஸா சி²ந்னா ப³ஹுதா⁴ ராஜந்த்³ரோக³சாபச்யுதை: ஶரை: । சூர்ணீக்ருʼதா விஶீர்யந்தீ பபாத வஸுதா⁴தலே ॥ 6-116-51 (44187) க³தா³ம்ʼ வினிஹதாம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா பார்ஷத: ஶத்ருதாபன: । த்³ரோணாய ஶக்திம்ʼ சிக்ஷேப ஸர்வபாரஶவீம்ʼ ஶுபா⁴ம் ॥ 6-116-52 (44188) தாம்ʼ த்³ரோணோ நவபி⁴ர்பா³ணைஶ்சிச்சே²த³ யுதி⁴ பா⁴ரத। பார்ஷதம்ʼ ச மஹேஷ்வாஸம்ʼ பீஜயாமாஸ ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-116-53 (44189) ஏவமேதன்மஹாயுத்³த⁴ம்ʼ த்³ரோணபார்ஷதயோரபூ⁴த்। பீ⁴ஷ்மம்ʼ ப்ரதி மஹாராஜ கோ⁴ரரூபம்ʼ ப⁴யானகம் ॥ 6-116-54 (44190) அர்ஜுன: ப்ராப்ய கா³ங்கே³யம்ʼ பீட³யன்னிஶிதை: ஶரை: । அப்⁴யத்³ரவத ஸம்ʼயத்தோ வனே மத்தமிவ த்³விபம் ॥ 6-116-55 (44191) ப்ரத்யுத்³யயௌ ச தம்ʼ ராஜா ப⁴க³த³த்த: ப்ரதாபவான் । த்ரிதா⁴ பி⁴ந்னேன நாகே³ந மதா³ந்தே⁴ந மஹாப³ல: ॥ 6-116-56 (44192) தமாபதந்தம்ʼ ஸஹஸா மஹேந்த்³ரக³ஜஸன்னிப⁴ம் । பரம்ʼ யத்னம்ʼ ஸமஸ்தா²ய பீ³ப⁴த்ஸு: ப்ரத்யபத்³யத ॥ 6-116-57 (44193) ததோ க³ஜக³தோ ராஜா ப⁴க³த³த்த: ப்ரதாபவான் । அர்ஜுனம்ʼ ஶரவர்ஷேண வாரயாமாஸ ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-116-58 (44194) அர்ஜுனஸ்து ததோ நாக³மாயாந்தம்ʼ ரஜதோபமை: । விமலைராயஸைஸ்தீக்ஷ்ணைரவித்⁴யத மஹாரணே ॥ 6-116-59 (44195) ஶிக²ண்டி³நம்ʼ ச கௌந்தேயோ யாஹியாஹீத்யசோத³யத்। பீ⁴ஷ்மம்ʼ ப்ரதி மஹாராஜ ஜஹ்யேனமிதி சாப்³ரவீத் ॥ 6-116-60 (44196) ப்ராக்³ஜ்யோதிஷஸ்ததோ ஹித்வா பாண்ட³வம்ʼ பாண்டு³பூர்வஜ। ப்ரயயௌ த்வரிதோ ராஜந்த்³ருபத³ஸ்ய ரத²ம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-116-61 (44197) ததோ(அ)ர்ஜுனோ மஹாராஜ பீ⁴ஷ்மமப்⁴யத்³ரவத்³த்³ருதம்। ஶிக²ண்டி³நம்ʼ புரஸ்க்ருʼத்ய ததோ யுத்³த⁴மவர்தத । 6-116-62 (44198) ததஸ்தே தாவகா: ஶூரா: பாண்ட³வம்ʼ ரப⁴ஸம்ʼ யுதி⁴ । ஸமப்⁴யதா⁴வன்க்ரோஶந்தஸ்தத³த்³பு⁴தமிவாப⁴வத் ॥ 6-116-63 (44199) நானாவிதா⁴ந்யனீகானி புத்ராணாம்ʼ தே ஜனாதி⁴ப । அர்ஜுனோ வ்யத⁴மத்காலே தி³வீவாப்⁴ராணி மாருத: ॥ 6-116-64 (44200) ஶிக²ண்டீ³ து ஸமாஸாத்³ய ப⁴ரதானாம்ʼ பிதாமஹம்। இஷுபி⁴ஸ்தூர்ணமவ்யக்³ரோ ப³ஹுபி⁴: ஸ ஸமாசினோத் ॥ 6-116-65 (44201) ரதா²க்³ந்யகா³ரஶ்சாபார்சிரஶிஶக்திக³தே³ந்த⁴ன: । ஶரஸங்க⁴மஹாஜ்வால: க்ஷத்ரியான்ஸமரே(அ)த³ஹத் ॥ 6-116-66 (44202) யதா²(அ)க்³நி: ஸுமஹானித்³த⁴: கக்ஷே சரதி ஸானில:। ததா² ஜஜ்வால பீ⁴ஷ்மோ(அ)பி தி³வ்யான்யஸ்த்ராண்யுதீ³ரயன் ॥ 6-116-67 (44203) ஸோமகாம்ʼஶ்ச ரணே பீ⁴ஷ்மோ ஜக்⁴நே பார்த²பதா³நுகா³ந் । ந்யவாரயத தத்ஸைன்யம்ʼ பாண்ட³வஸ்ய மஹாரத²: ॥ 6-116-68 (44204) ஸுவர்ணபுங்கை²ரிஷுபி⁴: ஶிதை: ஸன்னதபர்வபி⁴: । நாத³யன்ஸ தி³ஶோ பீ⁴ஷ்ம: ப்ரதி³ஶஶ்ச மஹாஹவே ॥ 6-116-69 (44205) பாதயன்ரதி²நோ ராஜன்ஹயாம்ʼஶ்ச ஸஹ ஸாதி³பி⁴: । முண்ட³தாலவனானீவ சகார ஸ ரத²வ்ரஜான் ॥ 6-116-70 (44206) நிர்மனுஷ்யான்ரதா²ந்ராஜன்க³ஜானஶ்வாம்ʼஶ்ச ஸம்ʼயுகே³ । சகார ஸமரே பீ⁴ஷ்ம: ஸர்வஶஸ்த்ரப்⁴ருʼதாம்ʼ வர: ॥ 6-116-71 (44207) தஸ்ய ஜ்யாதலனிர்கோ⁴ஷம்ʼ விஸ்பூ²ர்ஜிதமிவாஶனே: । நிஶம்ய ஸர்வதோ ராஜன்ஸமகம்பந்த ஸைனிகா: ॥ 6-116-72 (44208) அகோ⁴மா ந்யபதன்பா³ணா: பிதுஸ்தே மனுஜேஶ்வர । நாஸஞ்ஜந்த ஶரீரேஷு பீ⁴ஷ்மசாபச்யுதா: ஶரா: ॥ 6-116-73 (44209) நிர்மனுஷ்யான்ரதா²ந்ராஜன்ஸுயுக்தாஞ்ஜவனைர்ஹயை: । வாதாயமானானத்³ராக்ஷம்ʼ த்⁴ரியமாணான்விஶாம்பதே ॥ 6-116-74 (44210) சேதி³காஶிகரூஶானாம்ʼ ஸஹஸ்ராணி சதுர்த³ஶ । மஹாரதா²: ஸமாக்²யாதா: குலபுத்ராஸ்தனுத்யஜ: ॥ 6-116-75 (44211) அபராவர்தின: ஶூரா: ஸுவர்ணவிக்ருʼதத்⁴வஜா: । ஸங்க்³ராமே பீ⁴ஷ்மமாஸாத்³ய ஸவாஜிரத²குஞ்ஜரா: ॥ 6-116-76 (44212) ஜக்³முஸ்தே பரலோகாய வ்யாதி³தாஸ்யமிவாந்தகம்। ந தத்ராஸீத்³ரணே ராஜன்ஸோமகானாம்ʼ மஹாரத²: ॥ 6-116-77 (44213) ய: ஸம்ப்ராப்ய ரணே பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஜீவிதே ஸ்ம மனோ த³தே⁴ । தாம்ʼஶ்ச ஸர்வான்ரணே யோதா⁴ந்ப்ரேதராஜபுரம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-116-78 (44214) நீதானமன்யந்த ஜனா த்³ருʼஷ்ட்வா பீ⁴ஷ்மஸ்ய விக்ரமம் । ந கஶ்சிதே³நம்ʼ ஸமரே ப்ரத்யுத்³யாதி மஹாரத²: ॥ 6-116-79 (44215) ருʼதே பாண்டு³ஸுதம்ʼ வீரம்ʼ ஶ்வேதாஶ்வம்ʼ க்ருʼஷ்ணஸாரதி²ம் । ஶிக²ண்டி³நம்ʼ ச ஸமரே பாஞ்சால்யமமிதௌஜஸம் ॥ ॥ 6-116-80 (44216) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி த³ஶமதி³வஸயுத்³தே⁴ ஷோட³ஶாதி⁴கஶததமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-116-27 சித்ரஸேன இதி। பாண்ட³வபக்ஷீய: ஸுஶர்மாயமபரோ வார்த⁴க்ஷேமிர்னது த்ரைக³ர்த: ॥ 6-116-45 ஸமுத³யம்ʼ ஸங்க்³ராமம்। ப⁴வேத்ஸமுத³ய: ஸங்கே⁴ ஸம்ʼயுகே³ ச ஸமுத்³ரமே இதி மேதி³நீ ॥

6-117-0 (44217) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-117-0x (4237) ஶிக²ண்டீ³ து ரணே பீ⁴ஷ்மமாஸாத்³ய புருஷர்ஷப⁴ம் । த³ஶபி⁴ர்னிஶிதைர்ப⁴ல்லைராஜகா⁴ந ஸ்தனாந்தரே ॥ 6-117-1 (44218) ஶிக²ண்டி³நம்ʼ து கா³ங்கே³ய: க்ரோத⁴தீ³ப்தேன சக்ஷுஷா । ஸம்ப்ரேக்ஷத கடாக்ஷேண நிர்த³ஹன்னிவ பா⁴ரத ॥ 6-117-2 (44219) ஸ்த்ரீத்வம்ʼ தஸ்ய ஸ்மரன்ராஜன்ஸர்வலோகஸ்ய பஶ்யத:। நாஜகா⁴ந ரணே பீ⁴ஷ்ம: ஸ ச தன்னாவபு³த்³த⁴வான் ॥ 6-117-3 (44220) அர்ஜுனஸ்து மஹாராஜ ஶிக²ண்டி³நமபா⁴ஷத । அபி⁴த்வரஸ்வாஸ்ய வதே⁴ ஶிக²ண்டி³ந்ரத²ஸத்தம ॥ 6-117-4 (44221) கிம்ʼ தே விவக்ஷயா வீர ஜஹி பீ⁴ஷ்மம்ʼ மஹாரத²ம் । ந ஹ்யன்யமனுபஶ்யாமி கஞ்சித்³யௌதி⁴ஷ்டி²ரே ப³லே ॥ 6-117-5 (44222) ய: ஶக்த: ஸமரே பீ⁴ஷ்மம்ʼ யோத⁴யேத பிதாமஹம் । ருʼதே த்வாம்ʼ புருஷவ்யாக்⁴ர ஸத்யமேதத்³ப்³ரவீமி தே ॥ 6-117-6 (44223) ஏவமுக்தஸ்து பார்தே²ந ஶிக²ண்டீ³ ப⁴ரதர்ஷப⁴ । ஶரைர்னானாவிதை⁴ஸ்தூர்ணம்ʼ பிதாமஹமுபாத்³ரவத் ॥ 6-117-7 (44224) அசிந்தயித்வா தான்பா³ணான்பிதா தே³வவ்ரதஸ்தவ । அர்ஜுனம்ʼ ஸமரே க்ருத்³த⁴ம்ʼ வாரயாமாஸ ஸாயகை: ॥ 6-117-8 (44225) ததை²வ ச சமூம்ʼ ஸர்வாம்ʼ பாண்ட³வானாம்ʼ மஹாரத²: । அப்ரைஷீத்ஸ ஶரைஸ்தீக்ஷ்ணை: பரலோகாய மாரிஷ ॥ 6-117-9 (44226) ததை²வ பாண்ட³வா ராஜன்ஸைன்யேன மஹதா வ்ருʼதா: । பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஸஞ்சா²த³யாமாஸுர்மேகா⁴ இவ தி³வாகரம் ॥ 6-117-10 (44227) ஸ ஸமந்தாத்பரிவ்ருʼதோ பீ⁴ஷ்மோ ஹி ப⁴ரதர்ஷப⁴ । நிர்த³தா³ஹ ரணே ஶூரான்வனே வஹ்னிரிவ ஜ்வலன் ॥ 6-117-11 (44228) தத்ராத்³பு⁴தமபஶ்யாம தவ புத்ரஸ்ய பௌருஷம் । அயோத⁴யச்ச யத்பார்த²ம்ʼ ஜுகோ³ப ச பிதாமஹம் ॥ 6-117-12 (44229) கர்மணா தேன ஸமரே தவ புத்ரஸ்ய த⁴ன்வின: । து³:ஶாஸனஸ்ய துதுஷு: ஸர்வே லோகா மஹாத்மன: ॥ 6-117-13 (44230) யதே³க: ஸமரே பார்தா²ந்ஸானுகா³ந்ஸமயோத⁴யத் । ந சைனம்ʼ பாண்ட³வா யுத்³தே⁴ வாரயாமாஸுருல்ப³ணம் ॥ 6-117-14 (44231) து³:ஶாஸனேன ஸமரே ரதி²நோ விரதீ²க்ருʼதா: । ஸாதி³நஶ்ச மஹேஷ்வாஸா ஹஸ்தினஶ்ச மஹாப³லா: ॥ 6-117-15 (44232) வினிர்பி⁴ந்னா: ஶரைஸ்தீக்ஷ்ணைர்னிபேதுர்வஸுதா⁴தலே । ஶராதுராஸ்ததை²வான்யே த³ந்தினோ வித்³ருதா தி³ஶ: ॥ 6-117-16 (44233) யதா²க்³நிரிந்த⁴னம்ʼ ப்ராப்ய ஜ்வலேத்³தீ³ப்தார்சிருல்ப³ணம் । ததா² ஜஜ்வால புத்ரஸ்தே பாண்டு³ஸேனாம்ʼ வினிர்த³ஹன் ॥ 6-117-17 (44234) தம்ʼ பா⁴ரதமஹாமாத்ரம்ʼ பாண்ட³வானாம்ʼ மஹாரத²: । ஜேதும்ʼ நோத்ஸஹதே கஶ்சின்னாப்⁴யுத்³யாதும்ʼ கத²ஞ்சன ॥ 6-117-18 (44235) ருʼதே மஹேந்த்³ரதனயாச்ச்²வேதாஶ்வாத்க்ருʼஷ்ணஸாரதே²: । ஸ ஹி தம்ʼ ஸமரே ராஜன்னிர்ஜித்ய விஜயோ(அ)ர்ஜுன: ॥ 6-117-19 (44236) பீ⁴ஷ்மமேவாபி⁴து³த்³ராவ ஸர்வஸைன்யஸ்ய பஶ்யத: । விஜிதஸ்தவ புத்ரோ(அ)பி பீ⁴ஷ்மபா³ஹுவ்யபாஶ்ரய: ॥ 6-117-20 (44237) புன: புன: ஸமாஶ்வஸ்ய ப்ராயுத்⁴யத மதோ³த்கட: । அர்ஜுனஸ்து ரணே ராஜன்யோத⁴யன்ஸம்ʼவ்யராஜத ॥ 6-117-21 (44238) ஶிக²ண்டீ³ து ரணே ராஜன்விவ்யாதை⁴வ பிதாமஹம் । ஶரைரஶனிஸம்ʼஸ்பர்ஶைஸ்ததா² ஸர்பவிஷோபமை: ॥ 6-117-22 (44239) ந ச ஸ்ம தே ருஜம்ʼ சக்ரு: பிதுஸ்தவ ஜனேஶ்வர । ஸ்மய்ரமானஸ்து கா³ங்கே³யஸ்தான்பா³ணாஞ்ஜக்³ருʼஹே ததா³ ॥ 6-117-23 (44240) உஷ்ணார்தோ ஹி நரோ யத்³வஜ்ஜலதா⁴ரா: ப்ரதீச்ச²தி । ததா² ஜக்³ராஹ கா³ங்கே³ய: ஶரதா⁴ரா: ஶிக²ண்டி³ந: ॥ 6-117-24 (44241) தம்ʼ க்ஷத்ரியா மஹாராஜ த³த்³ருʼஶுர்கோ⁴ரமாஹவே। பீ⁴ஷ்மம்ʼ த³ஹந்தம்ʼ ஸைன்யானி பாண்ட³வானாம்ʼ மஹாத்மனாம்ʼ ॥ 6-117-25 (44242) ததோ(அ)ப்³ரவீத்தவ ஸுத: ஸர்வஸைன்யானி மாரிஷ । அபி⁴த்³ரவத ஸங்க்³ராமே ப²ல்கு³நம்ʼ ஸர்வதோ ரணே ॥ 6-117-26 (44243) பீ⁴ஷ்மோ வ: ஸமரே ஸர்வான்பாயிஷ்யதி த⁴ர்மவித்। தத்³ப⁴யம்ʼ ஸுமஹத்த்யக்த்வா பாண்ட³வான்ப்ரதி யுத்⁴யத ॥ 6-117-27 (44244) ஏஷ தாலேன மஹதா பீ⁴ஷ்மஸ்திஷ்ட²தி பாலயன்। ஸர்வேஷாம்ʼ தா⁴ர்தராஷ்ட்ராணாம்ʼ ஸமரே ஶர்ம வர்ம ச ॥ 6-117-28 (44245) தே³வா அபி ஸமுத்³யுக்தா நாலம்ʼ பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஸமாஸிதும் । கிமு பார்தா² மஹாத்மானம்ʼ மர்த்யபூ⁴தா மஹாப³லா: ॥ 6-117-29 (44246) தஸ்மாத்³த்³ரவத மா யோதா⁴: ப²ல்கு³நம்ʼ ப்ராப்ய ஸம்ʼயுகே³ । அஹமத்³ய ரணே யத்தோ யோத⁴யிஷ்யாமி பாண்ட³வம் ॥ 6-117-30 (44247) ஸஹித: ஸர்வதோ யத்தைர்ப⁴வத்³பி⁴ர்வஸுதா⁴தி⁴பை: । தச்ச்²ருத்வா து வசோ ராஜம்ʼஸ்தவ புத்ரஸ்ய த⁴ன்வின: ॥ 6-117-31 (44248) அர்ஜுனம்ʼ ப்ரதி ஸம்ʼயத்தா ப³லவந்தோ மஹாப³லா: । தே விதே³ஹா: கலிங்கா³ஶ்ச தா³ஸேரகக³ணாஶ்ச ஹ ॥ 6-117-32 (44249) அபி⁴பேதுர்னிஷாதா³ஶ்ச ஸௌவீராஶ்ச மஹாரணே । பா³ஹ்லீகா த³ரதா³ஶ்சைவ ப்ரதீச்யோதீ³ச்யமாலவா: ॥ 6-117-33 (44250) அபீ⁴ஷாஹா: ஶூரஸேனா: ஶிப³யோ(அ)த² வஸாதய: । ஸால்வ: ஶகாஸ்த்ரிக³ர்தாஶ்ச அம்ப³ஷ்டா²: கேகயௌ: ஸஹ ॥ 6-117-34 (44251) அபி⁴பேதூ ரணே பார்த²ம்ʼ பதங்கா³ இவ பாவகம் । ஸ தான்ஸர்வான்ஸஹானீகான்மஹாராஜ மஹாரதா²ந் ॥ 6-117-35 (44252) தி³வ்யான்யஸ்த்ராணி ஸஞ்சிந்த்ய ப்ரஸந்தா⁴ய த⁴னஞ்ஜய: । ஸ தைரஸ்த்ரைர்மஹாவேகை³ர்த³தா³ஹ ஸுமஹாப³ல: ॥ 6-117-36 (44253) ஶரப்ரதாபைர்பீ³ப⁴த்ஸு: பதங்கா³நிவ பாவக: । தஸ்ய பா³ணஸஹஸ்ராணி ஸ்ருʼஜதோ த்³ருʼட⁴த⁴ன்வின: ॥ 6-117-37 (44254) தீ³ப்யமானமிவாகாஶே கா³ண்டீ³வம்ʼ ஸமத்³ருʼஶ்யத। தே ஶரார்தா மஹாராஜ விப்ரகீர்ணமஹாத்⁴வஜா: ॥ 6-117-38 (44255) நாப்⁴யவர்தந்த ராஜான: ஸஹிதா வானரத்⁴வஜம் । ஸத்⁴வஜா ரதி²ந: பேதுர்ஹயாரோஹா ஹயை: ஸஹ ॥ 6-117-39 (44256) ஸக³ஜாஶ்ச க³ஜாரோஹா: கிரீடிஶரதாடி³தா: । ததோ(அ)ர்ஜுனபு⁴ஜோத்ஸ்ருʼஷ்டைராவ்ருʼதா(அ)(அ)ஸீத்³வஸுந்த⁴ரா ॥ 6-117-40 (44257) வித்³ருதம்ʼ தி³க்ஷு ஸர்வாஸு ஶரைர்ப³லமத்³ருʼஶ்யத । அத² பார்தோ² மஹாராஜ த்³ராவயித்வா வரூதி²நீம் ॥ 6-117-41 (44258) து³:ஶாஸனாய ஸுப³ஹூன்ப்ரேஷயாமாஸ ஸாயகான் । தே து பி⁴த்த்வா தவ ஸுதம்ʼ து³:ஶாஸனமயோமுகா²: ॥ 6-117-42 (44259) த⁴ரணீம்ʼ விவிஶு: ஸர்வே வல்மீகமிவ பன்னகா³: । ஹயாம்ʼஶ்சாஸ்ய ததோ ஜக்⁴நே ஸாரதி²ம்ʼ ச ந்யபாதயத் ॥ 6-117-43 (44260) விவிம்ʼஶதிம்ʼ ச விம்ʼஶத்யா விரதீ²க்ருʼதவான்ப்ரபு⁴: । ஆஜகா⁴ந ப்⁴ருʼஶம்ʼ சைவ பஞ்சபி⁴ர்னதபர்வபி⁴: ॥ 6-117-44 (44261) க்ருʼபம்ʼ விகர்ணம்ʼ ஶல்யம்ʼ ச வித்³த்⁴வா ப³ஹுபி⁴ராயஸை: । சகார விரதா²ம்ʼஶ்சைவ கௌந்தேய: ஶ்வேதவாஹன: ॥ 6-117-45 (44262) ஏவம்ʼ தே விரதா²: ஸர்வே க்ருʼப: ஶல்யஶ்ச மாரிஷ । து³:ஶாஸனோ விகர்ணஶ்ச ததை²வ ச விவிம்ʼஶதி: ॥ 6-117-46 (44263) ஸம்ப்ராத்³ரவந்த ஸமரே நிர்ஜிதா: ஸவ்யஸாசினா । பூர்வாஹ்ணே ப⁴ரதஶ்ரேஷ்ட² பராஜித்ய மஹாரதா²ந் ॥ 6-117-47 (44264) ப்ரஜஜ்வால ரணே பார்தோ² விதூ⁴ம இவ பாவக: । ததை²வ ஶரவர்ஷேண பா⁴ஸ்கரோ ரஶ்மிவானிவ ॥ 6-117-48 (44265) அன்யானபி மஹாராஜ தாபயாமாஸ பார்தி²வான் । பராங்முகீ²க்ருʼத்ய ததா² ஶரவர்ஷைர்மஹாரதா²ந் ॥ 6-117-49 (44266) ப்ராவர்தயத ஸங்க்³ராமே ஶோணிதோதா³ம்ʼ மஹானதீ³ம் । மத்⁴யேன குருஸைன்யானாம்ʼ பாண்ட³வானாம்ʼ ச பா⁴ரத ॥ 6-117-50 (44267) தஸ்மின்னதிமஹாபீ⁴மே ராஜன்வீரவரக்ஷயே । பீ⁴ஷ்மம்ʼ ப்ரதி பராக்ராந்தா: பாண்ட³வா: ஸஹ ஸ்ருʼஞ்ஜயை: ॥ 6-117-51 (44268) தே பராக்ராந்தமாலோக்ய யுதி⁴ ராஜன்பிதாமஹம் । ந ந்யவர்தந்த தே புத்ரா ப்³ரஹ்மலோகபுரஸ்க்ருʼதா: ॥ 6-117-52 (44269) இச்ச²ந்தோ நித⁴னம்ʼ யுத்³தே⁴ ஸ்வர்க³லோகபராயணா: । பாண்ட³வானப்⁴யவர்தந்த தாவகா யுத்³த⁴து³ர்மதா³: ॥ 6-117-53 (44270) பாண்ட³வாஶ்ச மஹாராஜ ஸ்மரந்தோ விவிதா⁴ந்ப³ஹூன் । க்லேஶான்க்ருʼதான்ஸபுத்ரேண த்வயா பூர்வம்ʼ நராதி⁴ப ॥ 6-117-54 (44271) ப⁴யம்ʼ த்யக்த்வா ரணே ஶூரா: ஸ்வர்க³லோகபுரஸ்க்ருʼதா:। தாவகாம்ʼஸ்தவ புத்ராம்ʼஶ்ச யோத⁴யந்தி ஸ்ம ஹ்ருʼஷ்டவத் ॥ 6-117-55 (44272) க³ஜாஶ்ச ரத²ஸங்கா⁴ஶ்ச ப³ஹுதா⁴ ரதி²பி⁴ர்ஹதா: । ரதா²ஶ்ச நிஹதா நாகை³ர்ஹயாஶ்சைவ பதா³திபி⁴: ॥ 6-117-56 (44273) அந்தரா ச்சி²த்³யமானானி ஶரீராணி ஶிராம்ʼஸி ச । நிபேதுர்தி³க்ஷு ஸர்வாஸு க³ஜாஶ்வரத²யோதி⁴நாம் ॥ 6-117-57 (44274) ச²ன்னமாயோத⁴னம்ʼ ராஜன்குண்ட³லாங்க³த³தா⁴ரிபி⁴:। பதிதை: பாத்யமானைஶ்ச ராஜபுத்ரைர்மஹாரதை²: ॥ 6-117-58 (44275) ரத²னேமினிக்ருʼத்தைஶ்ச க³ஜைஶ்சைவாவபோதி²தை: । பாதா³தஶ்சாப்யதா⁴வந்த ஸாஶ்வாஶ்ச ஹயயோதி⁴ந: ॥ 6-117-59 (44276) க³ஜாஶ்ச ரத²யோதா⁴ஶ்ச பரிபேது: ஸமந்தத: । விகீர்ணாஶ்ச ரதா² பூ⁴மௌ ப⁴க்³ரசக்ரயுக³த்⁴வஜா: ॥ 6-117-60 (44277) தத்³க³ஜாஶ்வரதௌ²கா⁴நாம்ʼ ருதி⁴ரேண ஸமுக்ஷிதம । ச²ன்னமாயோத⁴னம்ʼ ரேஜே ரக்தாப்⁴ரமிவ ஶாரத³ம் ॥ 6-117-61 (44278) ஶ்வான: காகாஶ்ச க்³ருʼத்⁴ராஶ்ச வ்ருʼகா கோ³மாயுபி⁴: ஸஹ । ப்ரணேர்து³ர்ப⁴க்ஷ்யமாஸாத்³ய விக்ருʼதாஶ்ச ஸக³த்³விஜா: ॥ 6-117-62 (44279) வவுர்ப³ஹுவித⁴ஶ்சைவ தி³க்ஷு ஸர்வாஸு மாருதா:। த்³ருʼஶ்யமானேஷு ரக்ஷ:ஸு பூ⁴தேஷு ச நத³த்ஸு ச ॥ 6-117-63 (44280) காஞ்சனானி ச தா³மானி பதாகாஶ்ச மஹாத⁴னா: । தூ⁴யமானா வ்யத்³ருʼஶ்யந்த ஸஹஸா மாருதேரிதா: ॥ 6-117-64 (44281) ஶ்வேதச்ச²த்ரஸஹஸ்ராணி ஸத்⁴வஜாஶ்ச மஹாரதா²: । விகீர்ணா: ஸமத்³ருʼஶ்யந்த ஶதஶோ(அ)த² ஸஹஸ்ரஶ: ॥ 6-117-65 (44282) ஸபதாகாஶ்ச மாதங்கா³ தி³ஶோ ஜக்³மு: ஶராதுரா:। க்ஷத்ரியாஶ்ச மனுஷ்யேந்த்³ர க³தா³ஶக்தித⁴னுர்த⁴ரா: ॥ 6-117-66 (44283) ஸமந்ததஶ்ச த்³ருʼஶ்யந்தே பதிதா த⁴ரணீதலே । 6-117-67b`இஷுபி⁴ஸ்தாட்³யமானாஶ்ச நாராசைஶ்ச ஸஹஸ்ரஶ:।' பேதுரார்தஸ்வரம்ʼ க்ருʼத்வா தத்ரதத்ர மஹாக³ஜா: ॥ 6-117-67 (44284) ஸேனாபதிஸ்து ஸமரே ப்ராஹ ஸேனாம்ʼ மஹாரத²: । அப்⁴யத்³ரவத கா³ங்கே³யம்ʼ ஸைனிகா: கிம்ʼ க்ருʼதேன வ: ॥ 6-117-68 (44285) ஸேனாபதிவச: ஶ்ருத்வா ஸோமகா: ஸஹ ஸ்ருʼஞ்ஜயை: । அப்⁴யத்³ரவந்த கோ³ங்கே³யம்ʼ ஶஸ்த்ரவ்ருʼஷ்ட்யா ஸமந்தத: ॥ 6-117-69 (44286) ததோ பீ⁴ஷ்மோ மஹாராஜ தி³வ்யமஸ்த்ரமுதீ³ரயன் । அப்⁴யதா⁴வத கௌந்தேயம்ʼ மிஷதாம்ʼ ஸர்வத⁴ன்வினாம் ॥ 6-117-70 (44287) தம்ʼ ஶிக²ண்டீ³ ரணே யாந்தமப்⁴யத்³ரவத த³ம்ʼஶித: । தத: ஸமாஹரத்³பீ⁴ஷ்மஸ்தத³ஸ்த்ரம்ʼ பாவகோபமம் ॥ 6-117-71 (44288) ஏதஸ்மின்னேவ காலே து கௌந்தேய: ஶ்வேதவாஹன:। நிஜக்⁴நே தாவகம்ʼ ஸைன்யம்ʼ மோஹயித்வா பிதாமஹம் ॥ ॥ 6-117-72 (44289) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி த³ஶமதி³வஸயுத்³தே⁴ ஸப்தத³ஶாதி⁴கஶததமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-117-5 விவக்ஷயா விசாரேண ஸம்ʼஶயேன வா ॥ 6-117-9 தீக்ஷ்ணைஸ்ததா³ ஶரை: ப்ரைஷீத் இதி ட³o பாட²: ॥ 6-117-14 உல்ப³ணமுக்³ரம் ॥ 6-117-18 பா⁴ரதமஹாமாத்ரம்ʼ ப⁴ரதவம்ʼஶஶ்ரேஷ்ட²ம் ॥ 6-117-28 ஶர்ம ஸுக²ஹேதுத்வாத்। வர்ம ரக்ஷாஹேதுத்வாத் ॥ 6-117-29 ஸமாஸிதும்ʼ உபஸர்பிதும்ʼ நாஶயிதும்ʼ வா। மர்த்யபூ⁴தா: மர்த்யஸ்வரூபா: ॥ 6-117-30 தஸ்மாத்³த்³ரவத ஹே யோதா⁴: இதி கo பாட²: ॥ 6-117-63 பூ⁴தேஷு ப்ரேதேஷு ॥ 6-117-64 மஹாத⁴னா: ப³ஹுமூல்யா: ॥

6-118-0 (44290) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-118-0x (4238) அஸம்ʼவ்யூடே⁴ஷ்வனீகேஷு பூ⁴யிஷ்ட²மனுவர்திஷு । ப்³ரஹ்மலோகபரா: ஸர்வே ஸமபத்³யந்த பா⁴ரத ॥ 6-118-1 (44291) ச ஹ்யனீகமனீகேஷு ஸமஸஞ்ஜத ஸங்கலே । ரதா² ந ரதி²பி⁴: ஸார்த⁴ம்ʼ பாதா³தா ந பதா³திபி⁴: ॥ 6-118-2 (44292) அஶ்வா நாஶ்வைரயுத்⁴யந்த க³ஜா ந க³ஜயோதி⁴பி⁴: । உன்மத்தவன்மஹாராஜ யுத்⁴யந்தே தத்ர பா⁴ரத ॥ 6-118-3 (44293) மஹான்வ்யதிகரோ ரௌத்³ர: ஸேனயோ: ஸமபத்³யத । நரனாக³க³ணேஷ்வேவம்ʼ விகீர்ணேஷு ச ஸர்வஶ: ॥ 6-118-4 (44294) க்ஷயே தஸ்மின்மஹாரௌத்³ரே நிர்விஶேஷமஜாயத । தத: ஶல்ய: க்ருʼபஶ்சைவ சித்ரஸேனஶ்ச பா⁴ரத ॥ 6-118-5 (44295) து³:ஶாஸனோ விகர்ணஶ்ச ரதா²நாஸ்தா²ய பா⁴ஸ்வரான் । பாண்ட³வானாம்ʼ ரணே ஶூரா த்⁴வஜினீம்ʼ ஸமகம்பயன் ॥ 6-118-6 (44296) ஸா வத்⁴யமானா ஸமரே பாண்டு³ஸேனா மஹாத்மபி⁴: । த்ராதாரம்ʼ நாத்⁴யக³ச்ச²த்³வை மஞ்ஜமானேவ நௌர்ஜம்ʼலே ॥ 6-118-7 (44297) யதா² ஹி ஶைஶிர: காலோ க³வாம்ʼ மர்மாணி க்ருʼந்ததி। ததா² பாண்டு³ஸுதானாம்ʼ வை பீ⁴ஷ்மோ மர்மாணி க்ருʼந்ததி 6-118-8 (44298) ததை²வ தவ ஸைன்யஸ்ய பார்தே²ந ச மஹாத்மனா। நவமேக⁴ப்ரதீகாஶா: பாதிதா ப³ஹுதா⁴ க³ஜா: ॥ 6-118-9 (44299) ம்ருʼத்³யமானாஶ்ச த்³ருʼஶ்யந்தே பார்தே²ந நரயூத²பா: । இஷுபி⁴ஸ்தாட்³யமானாஶ்ச நாராசைஶ்ச ஸஹஸ்ரஶ: ॥ 6-118-10 (44300) பேதுரார்தஸ்வரம்ʼ கோ⁴ரம்ʼ க்ருʼத்வா தத்ர மஹாக³ஜா: । ஆனத்³தா⁴ப⁴ரணை: காயைர்னிஹதானாம்ʼ மஹாத்மனாம் ॥ 6-118-11 (44301) ச²ன்னமாயோத⁴னம்ʼ ரேஜே ஶிரோபி⁴ஶ்ச ஸகுண்ட³லை: । 6-118-12bதஸ்மின்னேவ மஹாராஜ மஹாவீரவரக்ஷயே ॥ 6-118-12 (44302) பீ⁴ஷ்மே ச யுதி⁴ விக்ராந்தே பாண்ட³வே ச த⁴னஞ்ஜயே । தே பராக்ராந்தமாலோக்ய ராஜன்யுதி⁴ பிதாமஹம் ॥ 6-118-13 (44303) அப்⁴யவர்தந்த தே புத்ரா: ஸர்வே ஸைன்யபுரஸ்க்ருʼதா: । இச்ச²ந்தோ நித⁴னம்ʼ யுத்³தே⁴ ஸ்வர்க³ம்ʼ க்ருʼத்வா பராயணம் ॥ 6-118-14 (44304) பாண்ட³வானப்⁴யவர்தந்த தஸ்மின்வீரவரக்ஷயே । பாண்ட³வாபி மஹாராஜ ஸ்மரந்தோ விவிதா⁴ந்ப³ஹூன் ॥ 6-118-15 (44305) க்லேஶான்க்ருʼதான்ஸபுத்ரேண த்வயா பூர்வம்ʼ நராதி⁴ப । ப⁴யம்ʼ த்யக்த்வா ரணே ஶூரா ப்³ரஹ்மலோகாய தத்பரா: ॥ 6-118-16 (44306) தாவகாம்ʼஸ்தவ புத்ராம்ʼஶ்ச யோத⁴யந்தி ப்ரஹ்ருʼஷ்டவத்। ஸேனாபதிஸ்து ஸமரே ப்ராஹ ஸேனாம்ʼ மஹாரத²: ॥ 6-118-17 (44307) அபி⁴த்³ரவத கா³ங்கே³யம்ʼ ஸோமகா: ஸ்ருʼஞ்ஜயை: ஸஹ । ஸேனாபதிவச: ஶ்ருத்வா ஸோமகா: ஸ்ருʼஞ்ஜயாஶ்ச தே ॥ 6-118-18 (44308) அப்⁴யத்³ரவந்த கா³ங்கே³யம்ʼ ஶரவ்ருʼஷ்ட்யா ஸமாஹதா: । வத்⁴யமானஸ்ததோ ராஜன்பிதா ஶாந்தனவஸ்தவ ॥ 6-118-19 (44309) அமர்ஷவஶமாபன்னோ யோத⁴யாமாஸ ஸ்ருʼஞ்ஜயான்। தஸ்ய கீர்திமதஸ்தாத புரா ராமேண தீ⁴மதா॥ 6-118-20 (44310) ஸம்ப்ரத³த்தா(அ)ஸ்த்ரஶிக்ஷா வை பரானீகவினாஶனீ । ஸ தாம்ʼ வித்³யாமதி⁴ஷ்டா²ய குர்வந்தபரப³லக்ஷயம் ॥ 6-118-21 (44311) அஹன்யஹனி பார்தா²நாம்ʼ வ்ருʼத்³த⁴: குருபிதாமஹ: । பீ⁴ஷ்மோ த³ஶஸஹஸ்ராணி ஜகா⁴ந பரவீரஹா ॥ 6-118-22 (44312) தஸ்மிம்ʼஸ்து த³ஶமே ப்ராப்தே தி³வஸே ப⁴ரதர்ஷப⁴ । ஏகோ பீ⁴ஷ்மோ ஹி மத்ஸ்யேஷு பாஞ்சாலேஷு ச ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-118-23 (44313) க³ஜாஶ்வமமிதம்ʼ ஹத்வா ஹத்வா ஸப்த மஹாரதா²ந் । ஹத்வா பஞ்சஸஹஸ்ராணி ரதா²நாம்ʼ ப்ரதிபாமஹ: ॥ 6-118-24 (44314) நராணாம்ʼ ச மஹாயுத்³தே⁴ ஸஹஸ்ராணி சதுர்த³ஶ । த³ந்தினாம்ʼ ச ஸஹஸ்ராணி ஹயானாமயுதம்ʼ புன: ॥ 6-118-25 (44315) ஶிக்ஷப³லேன ந்யஹனத்பிதா தவ விஶாம்பதே । தத: ஸர்வமஹீபானாம்ʼ க்ஷபயித்வா வரூதி²நீம் ॥ 6-118-26 (44316) விராடஸ்ய ப்ரியோ ப்⁴ராதா ஶதானீகோ நிபாதித:। ஶதானீகம்ʼ ச ஸமரே ஹத்வா பீ⁴ஷ்ம: ப்ரதாபவான் ॥ 6-118-27 (44317) ஸஹஸ்ராணி மஹாராஜ ராஜ்ஞாம்ʼ ப⁴ல்லைரபாதயத்। உத்³விக்³நா: ஸமரே யோதா⁴ விக்ரோஶந்தி த⁴னஞ்ஜயம் ॥ 6-118-28 (44318) யே ச கேசன பார்தா²நாமபி⁴யாதா த⁴னஞ்ஜயம் । ராஜானோ பீ⁴ஷ்மமாஸாத்³ய க³தாஸ்தே யமஸாத³னம் ॥ 6-118-29 (44319) கிரந்த³ஶ தி³ஶோ பீ⁴ஷ்ம: ஶரஜாலை: ஸமந்தத: । அதீத்ய ஸேனாம்ʼ பார்தா²நாமவதஸ்தே² சமூமுகே² ॥ 6-118-30 (44320) ஸ க்ருʼத்வா ஸுமஹத்கர்ம தஸ்மின்வை த³ஶமே(அ)ஹனி। ஸேனயோரந்தரே திஷ்ட²ன்ப்ரக்³ருʼஹீதஶராஸன: ॥ 6-118-31 (44321) ந சைனம்ʼ பார்தி²வா: கேசிச்ச²க்தா ராஜன்னிரீக்ஷிதும் । மத்⁴யம்ʼ ப்ராப்தம்ʼ யதா² க்³ரீஷ்மே தபந்தம்ʼ பா⁴ஸ்கரம்ʼ தி³வி ॥ 6-118-32 (44322) யதா² தை³த்யசமூம்ʼ ஶக்ரஸ்தாபயாமாஸ ஸம்ʼயுகே³ । ததா² பீ⁴ஷ்ம: பாண்ட³வேயாம்ʼஸ்தாபயாமாஸ பா⁴ரத ॥ 6-118-33 (44323) ததா² சைனம்ʼ பராக்ராந்தமாலோக்ய மது⁴ஸூத³ன:। உவாச தே³வகீபுத்ர: ப்ரீயமாணோ த⁴னஞ்ஜயம் ॥ 6-118-34 (44324) ஏஷ ஶாந்தனவோ பீ⁴ஷ்ம: ஸேனயோரந்தரே ஸ்தி²த: । ஸன்னிஹத்ய ப³லாதே³நம்ʼ விஜயஸ்தே ப⁴விஷ்யதி ॥ 6-118-35 (44325) ப³லாத்ஸம்ʼஸ்தம்ப⁴யஸ்வைனம்ʼ யத்ரைஷா பி⁴த்³யதே சமூ: । ந ஹி பீ⁴ஷ்மஶரானந்ய: ஸோடு⁴முத்ஸஹதே விபோ⁴ ॥ 6-118-36 (44326) ததஸ்தஸ்மின்க்ஷணே ராஜம்ʼஶ்சோதி³தோ வானரத்⁴வஜ: । ஸத்⁴வஜம்ʼ ஸரத²ம்ʼ ஸாஶ்வம்ʼ பீ⁴ஷ்மமந்தர்த³தே⁴ ஶரை: ॥ 6-118-37 (44327) ஸ சாபி குருமுக்²யானாம்ருʼஷப⁴: பாண்ட³வேரிதான்। ஸரவ்ரதை: ஶரவ்ராதான்ப³ஹுதா⁴ விது³தா⁴வ தான் ॥ 6-118-38 (44328) தத: பாஞ்சாலராஜஶ்ச த்⁴ருʼஷ்டகேதுஶ்ச வீர்யவான் । பாண்ட³வோ பீ⁴மஸேனஶ்ச த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஶ்ச பார்ஷத: ॥ 6-118-39 (44329) யமௌ ச சேகிதானஶ்ச கேகயா: பஞ்ச சைவ ஹ । ஸாத்யகிஶ்ச மஹாபா³ஹு: ஸௌப⁴த்³ரோ(அ)த² க⁴டோத்கச: ॥ 6-118-40 (44330) த்³ரௌபதே³யா: ஶிக²ண்டீ³ ச குந்திபோ⁴ஜஶ்ச வீர்யவான் । விராடஶ்ச மஹாராஜ பாண்ட³வேயா மஹாப³லா: ॥ 6-118-41 (44331) ஏதே சான்யே ச ப³ஹவ: பீடி³தா பீ⁴ஷ்மஸாயகை: । ஸமுத்³த்⁴ருʼதா: ப²ல்கு³நேன நிமக்³நா: ஶோகஸாக³ரே ॥ 6-118-42 (44332) தத: ஶிக²ண்டீ³ வேகே³ந ப்ரக்³ருʼஹ்ய பரமாயுத⁴ம்। பீ⁴ஷ்மமேவாபி⁴து³த்³ராவ ரக்ஷ்யமாண: கிரீடினா ॥ 6-118-43 (44333) ததோ(அ)ஸ்யானுசரான்ஹத்வா ஸர்வான்ரணவிபா⁴க³வித் । பீ⁴ஷ்மமேவாபி⁴து³த்³ராவ பீ³ப⁴த்ஸுரபராஜித: ॥ 6-118-44 (44334) ஸாத்யகிஶ்சேகிதானஶ்ச த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஶ்ச பார்ஷத: । விராடோ த்³ருபத³ஶ்சைவ மாத்³ரீபுத்ரௌ ச பாண்ட³வௌ ॥ 6-118-45 (44335) து³த்³ருவுர்பீ⁴ஷ்மமேவாஜௌ ரக்ஷிதா த்³ருʼட⁴த⁴ன்வனா । அபி⁴மன்யுஶ்ச ஸமரே த்³ரௌபத்³யா: பஞ்ச சாத்மஜா: ॥ 6-118-46 (44336) த³த்³ருʼஶு: ஸமரே பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஸமுத்³யதமஹாயுத⁴ம் । தே ஸர்வே த்³ருʼட⁴த⁴ன்வான: ஸம்ʼயுகே³ஷ்வபலாயின: ॥ 6-118-47 (44337) ப³ஹுதா⁴ பீ⁴ஷ்மமானர்ச்சு²ர்மார்க³ணை: க்ஷதமார்க³ணை: । விதூ⁴ய தான்பா³ணக³ணான்யே முக்தா: பார்தி²வோத்தமை: ॥ 6-118-48 (44338) பாண்ட³வானாமதீ³நாத்மா வ்யகா³ஹத வரூதி²நீம் । சக்ரே ஶரவிகா⁴தம்ʼ ச க்ரீட³ன்னிவ பிதாமஹ: ॥ 6-118-49 (44339) நாபி⁴ஸந்த⁴த்த பாஞ்சால்யே ஸ்மயமானோ முஹுர்முஹு: । ஸ்த்ரீத்வம்ʼ தஸ்யானுஸம்ʼஸ்ம்ருʼத்ய பீ⁴ஷ்மோ பா³ணாஞ்ஶிக²ண்டி³நே ॥ 6-118-50 (44340) ஜகா⁴ந த்³ருபதா³நீகே ரதா²ந்ஸப்த மஹாரத²: । தத: கிலகிலாஶப்³த³: க்ஷணேன ஸமபூ⁴த்ததா³ ॥ 6-118-51 (44341) மத்ஸ்யபாஞ்சாலசேதீ³நாம்ʼ தமேகமபி⁴தா⁴வதாம் । தே நராஶ்வரத²வ்ராதைர்மார்க³ணைஶ்ச பரந்தப ॥ 6-118-52 (44342) தமேகம்ʼ சா²த³யாமாஸுர்மேகா⁴ இவ தி³வாகரம் । பீ⁴ஷ்மம்ʼ பா⁴கீ³ரதீ²புத்ரம்ʼ ப்ரதபந்தம்ʼ ரணே ரிபூன் ॥ 6-118-53 (44343) ததஸ்தஸ்ய ச தேஷாம்ʼ ச யுத்³தே⁴ தே³வாஸுரோபமே । கிரீடீ பீ⁴ஷ்மமானர்ச்ச² புரஸ்க்ருʼத்ய ஶிக²ண்டி³நம் ॥ ॥ 6-118-54 (44344) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி த³ஶமதி³வஸயுத்³தே⁴ அஷ்டாத³ஶாதி⁴கஶததமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-118-1 அனிவர்திஷு இதி ஜ²o பாட²: ॥ 6-118-4 வ்யதிகர: க்ஷோப⁴: ॥ 6-118-49 அதீ³நாத்மா அக்ஷீணஸ்வபா⁴வ: ॥

6-119-0 (44345) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-119-0x (4239) ஏவம்ʼ தே பாண்ட³வா: ஸர்வே புரஸ்க்ருʼத்ய ஶிக²ண்டி³நம் । விவ்யது⁴: ஸமரே பீ⁴ஷ்மம்ʼ பரிவார்ய ஸமந்தத: ॥ 6-119-1 (44346) ஶதக்⁴நீபி⁴: ஸுகோ⁴ராபி⁴: பரிகை⁴ஶ்ச பரஶ்வதை²: । முத்³க³ரைர்முஸலை: ப்ராஸை: க்ஷேபணீயைஶ்ச ஸர்வஶ: ॥ 6-119-2 (44347) ஶரை: கனகபுங்கை²ஶ்ச ஶக்திதோமரகம்பனை: । நாராசைர்வத்ஸத³ந்தைஶ்ச பு⁴ஶுண்டீ³பி⁴ஶ்ச ஸர்வஶ: ॥ 6-119-3 (44348) அதாட³யன்ரணே பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஸஹிதா: ஸர்வஸ்ருʼஞ்ஜயா: । ஸ விஶீர்ணதனுத்ராமா: பீடி³தோ ப³ஹுபி⁴ஸ்ததா³ ॥ 6-119-4 (44349) ந விவ்யதே² ததா³ பீ⁴ஷ்மோ பி⁴த்³யமானேஷு மர்மஸு । ஸந்தீ³ப்தஶரசாபாக்³நிரஸ்த்ரப்ரஸ்ருʼதமாருத: ॥ 6-119-5 (44350) நேமினிர்ஹ்ராத³ஸந்தாபோ மஹாஸ்த்ரோத³யபாவக: । சித்ரசாபமஹாஜ்வாலோ வீரக்ஷயமஹேந்த⁴ன: ॥ 6-119-6 (44351) யுகா³ந்தாக³னிஸமப்ரக்²ய: பரேஷாம்ʼ ஸமபத்³யத । நிவ்ருʼத்ய ரத²ஸங்கா⁴நாமந்தரேண வினி:ஸ்ருʼத:॥ 6-119-7 (44352) த்³ருʼஶ்யதே ஸ்ம நேரந்த்³ராணாம்ʼ புனர்மத்⁴யக³தஶ்சரன் । தத: பாஞ்சாலராஜம்ʼ ச த்⁴ருʼஷ்டகேதுமதீத்ய ச ॥ 6-119-8 (44353) பாண்ட³வானீகினீமத்⁴யமாஸஸாத³ விஶாம்பதே। தத: ஸாத்யகிபீ⁴மௌ ச பாண்ட³வம்ʼ ச த⁴னஞ்ஜயம் ॥ 6-119-9 (44354) த்³ருபத³ம்ʼ ச விராடம்ʼ ச த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னம்ʼ ச பார்ஷதம் । பீ⁴மகோ⁴ஷைர்மஹாவேகை³ர்மர்மாவரணபே⁴தி³பி⁴: ॥ 6-119-10 (44355) ஷடே³தான்னிஶிதைர்பீ⁴ஷ்ம: ப்ரவிவ்யாதோ⁴த்தகை: ஶரை: । தஸ்ய தே நிஶிதான்பா³ணாத்ஸன்னிவார்ய மஹாரதா²: ॥ 6-119-11 (44356) த³ஶபி⁴ர்த³ஶபி⁴ர்பீ⁴ஷ்மமர்த³யாமாஸுரோஜஸா । ஶிக²ண்டீ³ து மஹாபா³ணான்யான்முமோச மஹாரத²: ॥ 6-119-12 (44357) ந சக்ருஸ்தே ருஜம்ʼ தஸ்ய ஸ்வர்மபுங்கா²: ஶிலாஶிதா:। தத: கிரீடீ ஸம்ʼரப்³தோ⁴ பீ⁴ஷ்மமேவாப்⁴யதா⁴வத ॥ 6-119-13 (44358) ஶிக²ண்டி³நம்ʼ புரஸ்க்ருʼத்ய த⁴னுஶ்சாஸ்ய ஸமாச்சி²நத்। பீ⁴ஷ்மஸ்ய த⁴னுஷஶ்சே²த³ம்ʼ நாம்ருʼஷ்யந்த மஹாரதா²: ॥ 6-119-14 (44359) த்³ரோணஶ்ச க்ருʼதவர்மா ச ஸைந்த⁴வஶ்ச ஜயத்³ரத²: । பூ⁴ரிஶ்ரவா: ஶல: ஶல்யோ ப⁴க³த³த்தஸ்ததை²வ ச ॥ 6-119-15 (44360) ஸப்தைதே பரமக்ருத்³தா⁴: கிரீடினமபி⁴த்³ருதா: । தத்ர ஶஸ்த்ராணி தி³வ்யானி த³ர்ஶயந்தோ மஹாரதா²: ॥ 6-119-16 (44361) அபி⁴பேதுர்ப்⁴ருʼஶம்ʼ க்ருத்³தா⁴ஶ்சாத³யந்தஶ்ச பாண்ட³வம் । தேஷாமாபததாம்ʼ ஶப்³த³: ஶுஶ்ருவே ப²ல்கு³நம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-119-17 (44362) உத்³தூ⁴தானாம்ʼ யதா² ஶப்³த³: ஸமுத்³ராணாம்ʼ யுக³க்ஷயே । க்⁴நத த்வரத க்³ருʼஹ்ணீத வித்³த்⁴யத்⁴வமவகர்தத ॥ 6-119-18 (44363) இத்யாஸீத்துமுல: ஶப்³த³: ப²ல்கு³நஸ்ய ரத²ம்ʼ ப்ரதி । தம்ʼ ஶப்³த³ம்ʼ துமுலம்ʼ ஶ்ருத்வா பாண்ட³வானாம்ʼ மஹாரதா²: ॥ 6-119-19 (44364) அப்⁴யதா⁴வன்பரீப்ஸந்த: ப²ல்கு³நம்ʼ ப⁴ரதர்ஷப⁴ । ஸாத்யகிர்பீ⁴மஸேனஶ்ச த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஶ்ச பார்ஷத: ॥ 6-119-20 (44365) விராடத்³ருஷதௌ³ சோபௌ⁴ ராக்ஷஸஶ்ச க⁴டோத்கச: । அபி⁴மன்யுஶ்ச ஸங்க்ருத்³த⁴: ஸப்தைதே க்ரோத⁴மூர்ச்சி²தா: ॥ 6-119-21 (44366) ஸமப்⁴யதா⁴வம்ʼஸ்த்வரிதாஶ்சித்ரகார்முகதா⁴ரிண: । தேஷாம்ʼ ஸமப⁴வத்³யுத்³த⁴ம்ʼ துமுலம்ʼ ரோமஹர்ஷணம் ॥ 6-119-22 (44367) ஸங்க்³ரமே ப⁴ரதஶ்ரேஷ்ட² தே³வானாம்ʼ தா³நவைரிவ । ஶிக²ண்டீ³ து ரணே ஶ்ரேஷ்டோ² ரக்ஷ்மமாண: கிரீடினா ॥ 6-119-23 (44368) அவித்⁴யத்³த³ஶபி⁴ர்பீ⁴ஷஅமம்ʼ சி²ந்னத⁴ன்வானமாஹவே। ஸாரதி²ம்ʼ த³ஶபி⁴ஶ்சாஸ்ய த்⁴வஜம்ʼ சைகேன சிச்சி²தே³ ॥ 6-119-24 (44369) ஸோ(அ)ன்யத்கார்முகமாதா³ய கா³ங்கே³யோ வேக³வத்தரம்। தத³ப்யஸ்ய ஶிதைர்பா³ணைஸ்த்ரிபி⁴ஶ்சிச்சே²த³ ப²ல்கு³ந: ॥ 6-119-25 (44370) ஏவம்ʼ ஸ பாண்ட³வ: க்ருத்³த⁴ ஆத்தமாத்தம்ʼ புன: புன: । த⁴னுஶ்சிச்சே²த³ பீ⁴ஷ்மஸ்ய ஸவ்யஸாசீ பரந்தப: ॥ 6-119-26 (44371) ஸ ச்சி²ந்னத⁴ன்வா ஸங்க்ருத்³தா⁴: ஸ்ருʼக்கிணீ பரிஸம்ʼலிஹன் । ஶக்திம்ʼ ஜக்³ராஹ தரஸா கி³ரீணாமபி தா³ரணீம் ॥ 6-119-27 (44372) தாம்ʼ ச சிக்ஷேப ஸங்க்ருத்³த⁴: ப²ல்கு³நஸ்ய ரத²ம்ʼ ப்ரதி । தாமாபதந்தீம்ʼ ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய ஜ்வலந்தீமஶனீமிவ ॥ 6-119-28 (44373) ஸமாத³த்த ஶிதான்ப⁴ல்லான்பஞ்ச பாண்ட³வனந்த³ன: । தஸ்ய சிச்சே²த³ தாம்ʼ ஶக்திம்ʼ பஞ்சதா⁴ பஞ்சபி⁴: ஶரை: ॥ 6-119-29 (44374) ஸங்க்ருத்³தோ⁴ ப⁴ரதஶ்ரேஷ்ட² பீ⁴ஷ்மவாஹுப்ரவேரிதாம் । ஸா பபாத ததா² ச்சி²ந்னா ஸங்க்ருத்³தே⁴ந கிரீடினா ॥ 6-119-30 (44375) மேக⁴ப்³ருʼந்த³பரிப்⁴ரஷ்டா விச்சி²ந்னேவ ஶதஹ்ரதா³ । சி²ந்னாம்ʼ தாம்ʼ ஶக்திமாலோக்ய பீ⁴ஷ்ம: க்ரோத⁴ஸமன்வித: । 6-119-31 (44376) அசிந்தயத்³ரணே வீரோ பு³த்³த்⁴யா பரபுரஞ்ஜய:। ஶக்தோ(அ)ஹம்ʼ த⁴னுஷைகேன நிஹந்தும்ʼ ஸர்வபாண்ட³வான் ॥ 6-119-32 (44377) யத்³யேஷாம்ʼ ந ப⁴வேத்³கோ³ப்தா விஷ்வக்ஸேனோ மஹாப³ல: । `அஜய்யஶ்சைவ ஸர்வேஷாம்ʼ லோகானாமிதி மே மதி: ।' காரணத்³வயமாஸ்தா²ய நாஹம்ʼ யோத்ஸ்யாமி பாண்ட³வான் ॥ 6-119-33 (44378) அவத்⁴யத்வாச்ச பாண்டூ³நாம்ʼ ஸ்த்ரீபா⁴வாச்ச ஶிக²ண்டி³ந:। பித்ரா துஷ்டேன மே பூர்வம்ʼ யதா³ காலீமுத³வஹம் ॥ 6-119-34 (44379) ஸ்வச்ச²ந்த³மரணம்ʼ த³த்தமவத்⁴யத்வம்ʼ ரணே ததா² । தஸ்மான்ம்ருʼத்யுமஹம்ʼ மன்யே ப்ராப்தகாலமிவாத்மன: ॥ 6-119-35 (44380) ஏவம்ʼ ஜ்ஞாத்வா வ்யவஸிதம்ʼ பீ⁴ஷ்மஸ்யாமிததேஜஸ: । ருʼஷயோ வஸவஶ்சைவ வியத்ஸ்தா² பீ⁴ஷ்மமப்³ருவன் ॥ 6-119-36 (44381) யத்தே வ்யவஸிதம்ʼ தாத தத³ஸ்மாகமபி ப்ரியம் । தத்குருஷ்வ மஹாராஜ யுத்³தே⁴ பு³த்³தி⁴ம்ʼ நிவர்தய ॥ 6-119-37 (44382) அஸ்ய வாக்யஸ்ய நித⁴னே ப்ராது³ஸாஸீச்சி²வோ(அ)னில: । அனுலோம: ஸுக³ந்தீ⁴ ச ப்ருʼஷதைஶ்ச ஸமன்வித: ॥ 6-119-38 (44383) தே³வது³ந்து³ப⁴யஶ்சைவ ஸம்ப்ரணேது³ர்மஹாஸ்வனா:। பபாத புஷ்பவ்ருʼஷ்டிஶ்ச பீ⁴ஷ்மஸ்யோபரி மாரிஷ ॥ 6-119-39 (44384) ந ச தா: ஶுஶ்ருவே கஶ்சித்தேஷாம்ʼ ஸம்ʼவத³தாம்ʼ கி³ர:। ருʼதே பீ⁴ஷ்மம்ʼ மஹாபா³ஹும்ʼ மாம்ʼ சாபி முனிதேஜஸா ॥ 6-119-40 (44385) ஸம்ப்⁴ரமஶ்ச மஹானாஸீத்ரித³ஶானாம்ʼ விஶாம்பதே । பதிஷ்யதி ரதா²த்³பீ⁴ஷ்மே ஸர்வலோகப்ரியே ததா³ ॥ 6-119-41 (44386) இதி தே³வக³ணானாம்ʼ ச வாக்யம்ʼ ஶ்ருத்வா மஹாதபா:। தத: ஶாந்தனவோ பீ⁴ஷ்மோ பீ³ப⁴த்ஸும்ʼ நாப்⁴யவர்தத ॥ 6-119-42 (44387) பி⁴த்³யமான: ஶிதைர்பா³ணை: ஸர்வாவரணபே⁴தி³பி⁴: । ஶிக²ண்டீ³ து மஹாராஜ ப⁴ரதானாம்ʼ பிதாமஹம் ॥ 6-119-43 (44388) ஆஜகா⁴நோரஸி க்ருத்³தோ⁴ நவபி⁴ர்னிஶிதை: ஶரை: । ஸ தேனாபி⁴ஹத: ஸங்க்²யே பீ⁴ஷ்ம: குருபிதாமஹ: ॥ 6-119-44 (44389) நாகம்பத மஹாராஜ க்ஷிதிகம்பே யதா²(அ)சல: । தத: ப்ரஹஸ்ய பீ³ப⁴த்ஸுர்வ்யாக்ஷிபன்கா³ண்டி³வம்ʼ த⁴னு: ॥ 6-119-45 (44390) கா³ங்கே³யம்ʼ பஞ்சவிம்ʼஶத்யா க்ஷுத்³ரகாணாம்ʼ ஸமார்பயத்। புன: புன: ஶதைரேனம்ʼ த்வரமாணோ த⁴னஞ்ஜய: ॥ 6-119-46 (44391) ஸர்வகா³த்ரேஷு ஸங்க்ருத்³த⁴ஸ்ததா² மர்மஸ்வதாட³யத் । ஏவமன்யைரபி ப்⁴ருʼஶம்ʼ வித்³த்⁴யமான: ஸஹஸ்ரஶ: ॥ 6-119-47 (44392) தானப்யாஶு ஶரைர்பீ⁴ஷ்ம: ப்ரவிவ்யாத⁴ மஹாரத²: । தைஶ்ச முக்தாஞ்ச²ரான்பீ⁴ஷ்மோ யுதி⁴ ஸத்யபராக்ரம: ॥ 6-119-48 (44393) நிவாரயாமாஸ ஶரை: ஸமம்ʼ ஸன்னதபர்வபி⁴: । ஶிக²ண்டீ³ து ரணே பா³ணான்யான்முமோச மஹாரத²: ॥ 6-119-49 (44394) ந சக்ருஸ்தே ருஜம்ʼ தஸ்ய ருக்மபுங்கா²: ஶிலாஸிதா: । தத: கிரீடீ ஸங்க்ருத்³தோ⁴ பீ⁴ஷ்மமேவாப்⁴யவர்தத ॥ 6-119-50 (44395) ஶிக²ண்டி³நம்ʼ புரஸ்க்ருʼத்ய த⁴னுஶ்சாஸ்ய ஸமாச்சி²நத்। அதை²நம்ʼ நவபி⁴ர்வித்³த்⁴வா த்⁴வஜமேகேன சிச்சி²தே³ ॥ 6-119-51 (44396) ஸாரதி²ம்ʼ விஶிகை²ஶ்சாஸ்ய த³ஶபி⁴: ஸமகம்பயத் । ஸோ(அ)ன்யத்கார்முகமாதா³ய கா³ங்கே³யோ ப³லவத்தரம் ॥ 6-119-52 (44397) தத³ப்யஸ்ய ஶிதைர்ப⁴ல்லைஸ்த்ரிதா⁴ த்ரிபி⁴ரகா⁴தயத் । நிமேஷார்தே⁴ந கௌந்தேய ஆத்தமாத்தம்ʼ மஹாரணே ॥ 6-119-53 (44398) ஏவமஸ்ய த⁴னூம்ʼஷ்யாஜௌ சிச்சே²த³ ஸுப³ஹூன்யத²। தத: ஶாந்தனவோ பீ⁴ஷ்மோ பீ³ப⁴த்ஸும்ʼ நாத்யவர்தத ॥ 6-119-54 (44399) அதை²நம்ʼ பஞ்சவிம்ʼஶத்யா க்ஷுத்³ரகாணாம்ʼ ஸமார்பயத்। ஸோ(அ)திவித்³தோ⁴ மஹேஷ்வாஸோ து³:ஶாஸனமபா⁴ஷத ॥ 6-119-55 (44400) ஏஷ பார்தோ² ரணே க்ருத்³த⁴: பாண்ட³வானாம்ʼ மஹாரத²: । ஶரைரனேகஸாஹஸ்த்ரைர்மாமேவாப்⁴யபதத்³ரணே ॥ 6-119-56 (44401) ந சைஷ ஸமரே ஶக்யோ ஜேதும்ʼ வஜ்ரப்⁴ருʼதா அபி। ந சாபி ஸஹிதா வீரா தே³வதா³நவராக்ஷஸா: ॥ 6-119-57 (44402) மாம்ʼ சாபி ஶக்தா நிர்ஜேதும்ʼ கிமு மர்த்யா மஹாரதா²: । 6-119-58b`ருʼதே(அ)ர்ஜுனம்ʼ ஸுஸங்க்ருத்³த⁴மேதத்ஸத்யம்ʼ ப்³ரவீமி தே ॥' 6-119-58 (44403) ஏவம்ʼ தயோ: ஸம்ʼவத³தோ: ப²ல்கு³நோ நிஶிதை: ஶரை:। ஶிக²ண்டி³நம்ʼ புரஸ்க்ருʼத்ய பீ⁴ஷ்மம்ʼ விவ்யாத⁴ ஸம்ʼயுகே³ ॥ 6-119-59 (44404) ததோ து³:ஶாஸனம்ʼ பீ⁴ஷ்ம: ஸ்மயமான இவாப்³ரவீத் । அர்தி³தோ நிஶிதைர்பா³ணைர்ப்⁴ருʼஶம்ʼ கா³ண்டீ³வத⁴ன்வனா ॥ 6-119-60 (44405) வஜ்ராஶனிஸமஸ்பர்ஶா: ஸுபுங்கா²: ஸுப்ரதேஜனா: । ஸுமுக்தா அவ்யவச்சி²ந்னா நேமே பா³ணா:ஶிக²ண்டி³ந: ॥ 6-119-61 (44406) நிக்ருʼந்தமானா மர்மாணி த்³ருʼடா⁴வரணபே⁴தி³ந: । ஸுஸலா இவ மே த்⁴நந்தி நேமே பா³ண: ஶிக²ண்டி³ந: ॥ 6-119-62 (44407) வஜ்ரத³ண்ட³ஸமஸ்பர்ஶா வஜ்ரவேக³து³ராஸதா³: । மம ப்ராணானாருஜந்தி நேமே பா³ணா: ஶிக²ண்டி³ந: ॥ 6-119-63 (44408) நாஶயந்தீவ மே ப்ராணான்யமதூ³தா இவாக³தா: । க³தா³பரிக⁴ஸம்ʼஸ்பர்ஶா நேமே பா³ணா: ஶிக²ண்டி³ந: ॥ 6-119-64 (44409) பு⁴ஜகா³ இவ ஸங்க்ருத்³தா⁴ லேலிஹானா விஷோல்ப³ணா:। ஸமாவிஶந்தி மர்மாணி நேமே பா³ணா: ஶிக²ண்டி³ந: ॥ 6-119-65 (44410) அர்ஜுனஸ்ய இமே பா³ணா நேமே பா³ணா: ஶிக²ண்டி³ந: । க்ருʼந்தந்தி மம கா³த்ராணி மாக⁴மாம்ʼ ஸேக³வா இவ ॥ 6-119-66 (44411) ஸர்வே ஹ்யபி ந மே து³:க²ம்ʼ குர்யுரன்யே நராதி⁴பா:க । வீரம்ʼ கா³ண்டீ³வத⁴ன்வானம்ருʼதே ஜிஷ்ணும்ʼ கபித்⁴வஜம் ॥ 6-119-67 (44412) இதி ப்³ருவஞ்சா²ந்தனவோ தி³த⁴க்ஷுரிவ பாண்ட³வம் । ஶக்திம்ʼ பீ⁴ஷ்ம: ஸ பார்தா²ய ததஶ்சிக்ஷேப பா⁴ரத ॥ 6-119-68 (44413) தாமஸ்ய விஶிகை²ஶ்சி²த்த்வா த்ரிதா⁴ த்ரிபி⁴ரபாதயத்। பஶ்யதாம்ʼ குருவீராணாம்ʼ ஸர்வேஷாம்ʼ தத்ர பா⁴ரத ॥ 6-119-69 (44414) சர்மாதா²த³த்த கா³ங்கே³யோ ஜாதரூபபரிஷ்க்ருʼதம் । க²ங்க³ம்ʼ சான்யதரப்ரேப்ஸுர்ம்ருʼத்யோரக்³ரே ஜயாய வா ॥ 6-119-70 (44415) தஸ்ய தச்ச²ததா⁴ சர்ம வ்யத⁴மத்ஸாயகைஸ்ததா² । ரதா²த³னவரூட⁴ஸ்ய தத³த்³பு⁴தமிவாப⁴வத் ॥ 6-119-71 (44416) ததோ யுதி⁴ஷ்டி²ரோ ராஜா ஸ்வான்யனீகான்யசோத³யத்। அபி⁴த்³ரவத கா³ங்கே³யம்ʼ மா வோ(அ)ஸ்து ப⁴யமண்வபி ॥ 6-119-72 (44417) அத² தே தோமரை: ப்ராஸைர்பா³ணௌகை⁴ஶ்ச ஸமந்தத:। பட்டஸைஶ்ச ஸுனிஸ்த்ரிம்ʼஶைர்னாராசைஶ்ச ததா² ஶிதை: ॥ 6-119-73 (44418) வத்ஸத³ந்தைஶ்ச ப⁴ல்லைஶ்ச தமேகமபி⁴து³த்³ருவு: । ஸிம்ʼஹனாத³ஸ்ததோ கோ⁴ர: பாண்ட³வானாமபூ⁴த்ததா³ ॥ 6-119-74 (44419) ததை²வ தவ புத்ராஶ்ச நேது³ர்பீ⁴ஷ்மஜயைஷிண:। தமேகமப்⁴யரக்ஷந்த ஸிம்ʼஹனாதா³ம்ʼஶ்ச சக்ரிரே ॥ 6-119-75 (44420) தத்ராஸீத்துமுலம்ʼ யுத்³த⁴ம்ʼ தாவகானாம்ʼ பரை: ஸஹ। த³ஶமே(அ)ஹனி ராஜேந்த்³ர பீ⁴ஷ்மார்ஜுனஸமாக³மே ॥ 6-119-76 (44421) ஆஸீத்³தோ⁴ர இவாவர்தோ முஹூர்தமுத³தே⁴ரிவ । ஸைன்யானாம்ʼ யுத்⁴யமானானாம்ʼ நிக்⁴நதாமிதரேதரம் ॥ 6-119-77 (44422) அஸௌம்யரூபா ப்ருʼதி²வீ ஶோணிதாக்தா(அ)ப⁴வத்ததா³। ஸமம்ʼ ச விஷமம்ʼ சைவ ந ப்ராஜ்ஞாயத கிஞ்சன ॥ 6-119-78 (44423) யோதா⁴நாமயுதம்ʼ ஹத்வா தஸ்மின்ஸ த³ஶமே(அ)ஹனி । அதிஷ்ட²தா³ஹவே பீ⁴ஷ்மோ பி⁴த்³யமானேஷு மர்மஸு ॥ 6-119-79 (44424) தத: ஸேனாமுகே² தஸ்மின்ஸ்தி²த: பார்தோ² த⁴னுர்த⁴ர:। மத்⁴யேன குருஸைன்யானாம்ʼ த்³ராவயாமாஸ வாஹினீம் ॥ 6-119-80 (44425) `தத்ராத்³பு⁴தமபஶ்யாம பாண்ட³வானாம்ʼ பராக்ரமம்। த்³ராவயாமாஸுரிஷுபி⁴: ஸர்வான்பீ⁴ஷ்மபதா³நுகா³ந் ॥' 6-119-81 (44426) வயம்ʼ ஶ்வேதஹயாத்³பீ⁴தா: குந்தீபுத்ராத்³த⁴னஞ்ஜயாத்। பீட்³யமானா: ஶிதை: ஶஸ்த்ரை: ப்ராத்³ரவாம ரணே ததா³ ॥ 6-119-82 (44427) `பாண்ட³வை: பஞ்சபி⁴: ஸார்த⁴ம்ʼ ஸாத்யகேன ச த⁴ன்வினா। த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னஸுகை²: ஸர்வை: பாஞ்சாலைஶ்ச ஸமந்தத:க ॥ 6-119-83 (44428) பி⁴த்³யமானா: ஶரைஸ்தீக்ஷ்ணை: ஸர்வே கார்ஷ்ணிபுரோக³மை:। த்³ரோணத்³ரௌணிக்ருʼதை: ஸார்த⁴ம்ʼ ஸர்வே ஶல்யஶலாத³ய:। தாவகா: ஸமரே ராஜஞ்ஜஹுர்பீ⁴ஷ்மம்ʼ மஹாம்ருʼதே⁴ ॥' 6-119-84 (44429) ஸௌவீரா: கிதவா: ப்ராச்யா:ப்ரதீச்யோதீ³ச்யமாலவா:। அபீ⁴ஷாஹா: ஶூரஸேனா: ஶிப³யோ(அ)த² வஸாதய: ॥ 6-119-85 (44430) ஸால்வாஶ்ரயாஸ்த்ரிக³ர்தாஶ்ச அம்ப³ஷ்டா²: கேகயை: ஸஹ। த்³வாத³ஶைதே ஜனபதா³: ஶரார்தா வ்ரணபீடி³தா:। ஸங்க்³ராமே ப்ரஜஹுர்பீ⁴ஷ்மம்ʼ யுத்⁴யமானா: கிரீடினா ॥ 6-119-86 (44431) ததஸ்தமேகம்ʼ ப³ஹவ: பரிவார்ய ஸமந்தத: । பரிகால்ய குரூன்ஸர்வாஞ்ஶரர்ஷைரவாகிரன் ॥ 6-119-87 (44432) நிபாதயத க்³ருʼஹ்ணீத யுத்⁴யத்⁴வமவக்ருʼந்தத। இத்யாஸீத்துமுல: ஶப்³தோ³ ராஜன்பீ⁴ஷ்மரத²ம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-119-88 (44433) நிஹத்ய ஸமரே ராஜஞ்ஶதஶோ(அ)த² ஸஹஸ்ரஶ: । ந தஸ்யாஸீத³னிர்பி⁴ந்னம்ʼ கா³த்ரே த்³வ்யங்கு³லமந்தரம் ॥ 6-119-89 (44434) ஏவம்பூ⁴தஸ்தவ பிதா ஶரைர்விஶகலீக்ருʼத:। ஶிதாக்³ரை: ப²ல்கு³நேனாஜௌ ப்ராக்ஶிரா: ப்ராபதத்³ரதா²த் ॥ 6-119-90 (44435) கிஞ்சிச்சே²ஷே தி³நகரே புத்ராணாம்ʼ தவ பஶ்யதாம் । ஹாஹேதி தி³வி தே³வானாம்ʼ பார்தி²வானாம்ʼ ச பா⁴ரத ॥ 6-119-91 (44436) பதமானே ரதா²த்³பீ⁴ஷ்மே ப³பூ⁴வ ஸுமஹாஸ்வன: । ஸம்பதந்தமபி⁴ப்ரேக்ஷ்ய மஹாத்மானம்ʼ பிதாமஹம் ॥ 6-119-92 (44437) ஸஹ பீ⁴ஷ்மேண ஸர்வேஷாம்ʼ ப்ராபதன்ஹ்ருʼத³யானி ந: । ஸ பபாத மஹாபா³ஹுர்வஸுதா⁴மனுனாத³யன் ॥ 6-119-93 (44438) இந்த்³ரத்⁴வஜ இவோத்ஸ்ருʼஷ்ட: கேது: ஸர்வத⁴னுஷ்மதாம் । த⁴ரணீம்ʼ ந ஸ பஸ்பர்ஶ ஶரஸங்கை⁴: ஸமாவ்ருʼத: ॥ 6-119-94 (44439) ஶலதல்பே மஹேஷ்வாஸம்ʼ ஶயானம்ʼ புருஷர்ஷப⁴ம்। ரதா²த்ப்ரபதிதம்ʼ சைனம்ʼ தி³வ்யோ பா⁴வ: ஸமாவிஶத் ॥ 6-119-95 (44440) அப்⁴யவர்ஷச்ச பர்ஜன்ய: ப்ராகம்பத ச மேதி³நீ । பதன்ஸ த³த்³ருʼஶே சாபி த³க்ஷிணேன தி³வாகரம் ॥ 6-119-96 (44441) ஸஞ்ஜ்ஞாம்ʼ சோபாலப⁴த்³வீர: காலம்ʼ ஸஞ்சிந்த்ய பா⁴ரத । அந்தரிக்ஷே ச ஶுஶ்ராவ தி³வ்யா வாச: ஸமந்தத: ॥ 6-119-97 (44442) கத²ம்ʼ மஹாத்மா கா³ங்கே³ய: ஸர்வஶஸ்த்ரப்⁴ருʼதாம்ʼ வர: । காலகர்தா நரவ்யாக்⁴ர: ஸம்ப்ராப்தே த³க்ஷிணாயனே ॥ 6-119-98 (44443) ஸ்தி²தோ(அ)ஸ்மீதி ச கா³ங்கே³யஸ்தச்ச்²ருத்வா வாக்யமப்³ரவீத்। தா⁴ரயிஷ்யாம்யஹம்ʼ ப்ராணான்பதிதி(அ)பி மஹீதலே ॥ 6-119-99 (44444) உத்தராயணமன்விச்ச²ன்ஸுக³திப்ரதிகாங்க்ஷயா। தஸ்ய தன்மதமாஜ்ஞாய க³ஹ்கா³ ஹிமவத: ஸுதா: ॥ 6-119-100 (44445) மஹர்ஷீன்ஹம்ʼஸரூபேண ப்ரேஷயாமாஸ தத்ர வை। ததஸ்தம்ʼ ப்ரதி தே ஹம்ʼஸாஸ்த்வரிதா மானஸௌகஸ: ॥ 6-119-101 (44446) ஆஜக்³மு: ஸஹிதா த்³ரஷ்டும்ʼ பீ⁴ஷ்மம்ʼ குருபிதாமஹம்। யத்ர ஶேதே நரஶ்ரேஷ்ட²: ஶரதல்பே பிதாமஹ: ॥ 6-119-102 (44447) தே து பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஸமாஸாத்³ய ருʼஷயோ ஹம்ʼஸரூபிண: । அபஶ்யஞ்ச²ரதல்பஸ்த²ம்ʼ பீ⁴ஷ்மம்ʼ குருகுலோத்³வஹம் ॥ 6-119-103 (44448) தே தம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா மஹாத்மானம்ʼ க்ருʼத்வா சாபி ப்ரத³க்ஷிணம்। கா³ங்கே³யம்ʼ ப⁴ரதஶ்ரேஷ்ட²ம்ʼ த³க்ஷிணேன ச பா⁴ஸ்கரம் ॥ 6-119-104 (44449) இதரேதரமாமந்த்ர்ய ப்ராஹுஸ்தத்ர மனீஷிண: । பீ⁴ஷ்ம: கத²ம்ʼ மஹாத்மா ஸன்ஸம்ʼஸ்தா²தா த³க்ஷிணாயனே ॥ 6-119-105 (44450) இத்யுக்த்வா ப்ரஸ்தி²தா ஹம்ʼஸா த³க்ஷிணாமபி⁴தோ தி³ஶம்। ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய வை மஹாபு³த்³தி⁴ஶ்சிந்தயித்வா ச பா⁴ரத ॥ 6-119-106 (44451) தானப்³ரவீச்சா²ந்தனவோ நாஹம்ʼ க³ந்தா கத²ஞ்சன । த³க்ஷிணாவர்த ஆதி³த்யே ஏதன்மே மனஸி ஸ்தி²தம் ॥ 6-119-107 (44452) க³மிஷ்யாமி ஸ்வகம்ʼ ஸ்தா²நமாஸீத்³யன்மே புராதனம் । உத³கா³யன ஆதி³த்யே ஹம்ʼஸா: ஸத்யம்ʼ ப்³ரவீமி வ: ॥ 6-119-108 (44453) தா⁴ரயிஷ்யாம்யஹம்ʼ ப்ராணானுத்தராயணகாங்க்ஷயா। ப்ராணானாம்ʼ ச ஸமுத்ஸர்க³ ஐஶ்வர்யம்ʼ நியதம்ʼ மம ॥ 6-119-109 (44454) தஸ்மாத்ப்ராணாந்தா⁴ரயிஷ்யே முமூர்ஷுருத³கா³யனே। யஶ்ச த³த்தோ வரோ மஹ்யம்ʼ பித்ரா தேன மஹாத்மனா ॥ 6-119-110 (44455) ச²ந்த³தஸ்தே ப⁴வேன்ம்ருʼத்யுரிதி தத்ஸத்யமஸ்து மே। தா⁴ரயிஷ்யே தத: ப்ராணானுத்ஸர்கே³ நியதே ஸதி ॥ 6-119-111 (44456) இத்யுக்த்வா தாம்ʼஸ்ததா³ ஹம்ʼஸான்ஸ ஶேதே ஶரதல்பக³: । ஏவம்ʼ குரூணாம்ʼ பதிதே ஶ்ருʼங்கே³ பீ⁴ஷ்மே மஹௌஜஸி ॥ 6-119-112 (44457) பாண்ட³வா: ஸ்ருʼஞ்ஜயாஶ்சைவ ஸிம்ʼஹனாத³ம்ʼ ப்ரசக்ரிரே । தஸ்மின்ஹதே மஹாஸத்வே ப⁴ரதானாம்ʼ பிதாமஹே ॥ 6-119-113 (44458) ந கிஞ்சித்ப்ரத்யபத்³யந்த புத்ராஸ்தே ப⁴ரதர்ஷப⁴ । ஸம்ʼமோஹஶ்சைவ துமுல: கரூணாமப⁴வத்ததா³ ॥ 6-119-114 (44459) க்ருʼபது³ர்யோத⁴னமுகா² நி:ஶ்வஸ்ய ருருது³ஸ்தத: । விஷாதா³ச்ச சிரம்ʼ காலமதிஷ்ட²ன்விக³தேந்த்³ரியா: ॥ 6-119-115 (44460) த³த்⁴யுஶ்சைவ மஹாராஜ ந யுத்³தே⁴ த³தி⁴ரே மன: । ஊருக்³ராஹக்³ருʼஹீதாஶ்ச நாப்⁴யதா⁴வந்த பாண்ட³வான் ॥ 6-119-116 (44461) அவத்⁴யே ஶந்தனோ: புத்ரே ஹதே பீ⁴ஷ்மே மஹௌஜஸி। `து³:கா²ர்தாஸ்தே ததோ ராஜன்குரூணாம்ʼ பதயோ(அ)ப⁴வன் ।' அபா⁴வ ஸஹஸா ராஜன்குருராஜஸ்ய தர்கித: ॥ 6-119-117 (44462) ஹதப்ரவீராஸ்து வயம்ʼ நிக்ருʼத்தாஶ்ச ஶிதை: ஶரை: । கர்தவ்யம்ʼ நாபி⁴ஜானீமோ நிர்ஜிதா: ஸவ்யஸாசினா ॥ 6-119-118 (44463) பாணட³வாஶ்ச ஜயம்ʼ லப்³த்⁴வா பரத்ர ச பராம்ʼ க³திம் । ஸர்வே த³த்⁴யுர்மஹாஶங்க²ஞ்ஶூரா: பரிக⁴வாஹவ: ॥ 6-119-119 (44464) ஸோமகாஶ்ச ஸபாஞ்சாலா: ப்ராஹ்ருʼஷ்யந்த ஜனேஶ்வர । ததஸ்தூர்யஸஹஸ்ரேஷு நத³த்ஸு ஸ மஹாப³ல: ॥ 6-119-120 (44465) ஆஸ்போ²டயாமாஸ ப்⁴ருʼஶம்ʼ பீ⁴மஸேனோ நனாத³ ச। ஸேனயோருப⁴யோஶ்சாபி கா³ங்கே³யே நிஹதே விபௌ⁴ ॥ 6-119-121 (44466) ஸம்ʼந்யஸ்ய விரா: ஶஸ்த்ராணி ப்ராத்⁴யாயந்த ஸமந்தத: । ப்ராக்ரோஶன்ப்ராத்³ரவம்ʼஶ்சான்யே ஜக்³முர்மோஹம்ʼ ததா²(அ)பரே ॥ 6-119-122 (44467) க்ஷத்ரம்ʼ சான்யே(அ)ப்⁴யனிந்த³ந்த பீ⁴ஷ்மம்ʼ சான்யே(அ)ப்⁴யபூஜயன்। ருʼஷய: பிதரஶ்சைவ ப்ரஶஶஸுர்மஹாவ்ரதம் ॥ 6-119-123 (44468) ப⁴ரதானாம்ʼ ச யே பூர்வே தே சைனம்ʼ ப்ரஶஶம்ʼஸிரே । மஹோபனிஷத³ம்ʼ சைவ யோக³மாஸ்தா²ய விர்யவான் ॥ 6-119-124 (44469) ஜபஞ்ஶாந்தனவோ தீ⁴மான்காலாகாங்க்ஷீ ஸ்தி²தோ(அ)ப⁴வத் ॥ ॥ 6-119-125 (44470) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி த³ஶமதி³வஸயுத்³தே⁴ ஏகோனவிம்ʼஶத்யதி⁴கஶததமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-119-26 ஆத்தமாத்தம்ʼ க்³ருʼஹீதம்ʼ க்³ருʼஹீதம் ॥ 6-119-37 வ்யவஸிதம்ʼ நிஶ்சிதம் ॥ 6-119-38 நித⁴னே ஸமாப்தௌ ॥ 6-119-40 முனிதேஜஸா வ்யாஸப்ரபா⁴வேன ॥ 6-119-61 அவ்யவச்சி²ந்னா: ஸந்ததா:ச ॥ 6-119-66 மாக⁴மா கர்கடீ ப்ரோக்தா தத³பத்யம்ʼ து ஸேக³வா । யதா² மாக⁴மாம்ʼ கர்கடீ மாதரம்ʼ ஸேக³வாஸ்தத³பத்யானி க்ருʼந்தந்தி உத³ரஸ்தா²ந்யபத்யானி ப்ருʼஷ்ட²ம்ʼ விதா³ர்ய வஹிர்னர்க³ச்ச²ந்தி தத்³வதி³த்யர்த²: । தேன ப்ராணாபஹாரிவேத³னாஜனகத்வம்ʼ பா³மானாம்ʼ நேத³ம்ʼ ஶிக²ண்டி³பா³ணேஷு ஸம்ப⁴வதி । தேஷாம்ʼ மத³ங்கே³ புஷ்பதுல்யத்வாத்॥ 6-119-70 அக்³ரே தேஷாம்। ம்ருʼத்யோரிதி சதுர்த்²யர்தே² ஷஷ்டீ² । ம்ருʼத்யவே இத்யர்த²: ॥ 6-119-86 ப்ராணபீடி³தா இதி கo க⁴o பாட²: ॥ 6-119-97 காலம்ʼ ம்ருʼத்யும் ॥ 6-119-104 த³க்ஷிணேன த³க்ஷிணமார்க³ஸ்த²ம்ʼ பா⁴ஸ்கரம்ʼ ச த்³ருʼஷ்ட்வேத்யன்வய: ॥ 6-119-105 ஸம்ʼஸ்தா²தா மரிஷ்யதி ॥ 6-119-109 ஐஶ்வர்யம்ʼ ஸ்வஸாமர்த்²யம்ʼ ஸ்வச்ச²ந்த³ம்ருʼத்யுத்வாத் ॥

6-120-0 (44471) த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச। 6-120-0x (4240) கத²மாஸம்ʼஸ்ததா³ யோதா⁴ ஹீனா பீ⁴ஷ்மேண ஸஞ்ஜய । ப³லினா தே³வகல்பேன கௌமாரப்³ரஹ்மசாரிணா ॥ 6-120-1 (44472) ததை³வ நிஹதான்மன்யே குரூனந்யாம்ʼஶ்ச பாண்ட³வை: । ந ப்ராஹரத்³யதா³ பீ⁴ஷ்மோ க்⁴ருʼணித்வாத்³த்³ருபதா³த்மஜம் ॥ 6-120-2 (44473) ததோ து³:க²தரம்ʼ மன்யே கிமன்யத்ப்ரப⁴விஷ்யதி । அத்³யைவ நிஹதம்ʼ ஶ்ருத்வா பிதரம்ʼ மம து³ர்மதே: ॥ 6-120-3 (44474) அஶ்மஸாரமயம்ʼ நூனம்ʼ ஹ்ருʼத³யம்ʼ மம ஸஞ்ஜய । ஶ்ருத்வா வினிஹதம்ʼ பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஶததா⁴ யன்ன தீ³ர்யதே ॥ 6-120-4 (44475) யத³ன்யன்னிஹதேனாஜௌ பீ⁴ஷ்மேண ஜயமிச்ச²தா । சேஷ்டிதம்ʼ குருஸிம்ʼஹேன தன்மே கத²ய ஸுவ்ரத ॥ 6-120-5 (44476) புன:புனர்ன ம்ருʼஷ்யாமி ஹதம்ʼ தே³வவ்ரதம்ʼ ரணே। ந ஹதோ ஜாமத³க்³ந்யேன தி³வ்யைரஸ்த்ரைஶ்ச ய: புரா ॥ 6-120-6 (44477) ஸ ஹதோ த்³ரௌபதே³யேன பாஞ்சால்யேன ஶிக²ண்டி³நா । 6-120-7 (44478) ஸஞ்ஜய உவாச। ஸாயாஹ்னே ந்யபதத்³பூ⁴மௌ தா⁴ர்தராஷ்ட்ரான்விஷாத³யன் ॥ 6-120-7x (4241) பாஞ்சாலான்ஹர்ஷயம்ʼஶ்சைவ பீ⁴ஷ்ம: குருபிதாமஹ: । ஸ ஶேதே ஶரதல்பஸ்தோ² மேதி³நீமஸ்ப்ருʼஶம்ʼஸ்ததா³ ॥ 6-120-8 (44479) பீ⁴ஷ்மோ ரதா²த்ப்ரபதித: ஸஞ்சி²ந்னோ ப³ஹுபி⁴: ஶரை: । ஹாஹேதி துமுல: ஶப்³தோ³ பூ⁴தானாம்ʼ ஸமபத்³யத ॥ 6-120-9 (44480) ஸீமாவ்ருʼக்ஷே நிபதிதே குரூணாம்ʼ ஸமிதிஞ்ஜயே । ஸேனயோருப⁴யோ ராஜன்க்ஷத்ரியான்ப⁴யமாவிஶத் ॥ 6-120-10 (44481) பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஶாந்தனவம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா விஶீர்ணகவசத்⁴வஜம் । குரவ: பர்யவர்தந்த பாண்ட³வாஶ்ச விஶாம்பதே ॥ 6-120-11 (44482) க²ம்ʼ தம:ஸம்ʼவ்ருʼதமபூ⁴தா³ஸீத்³பா⁴நுர்க³தப்ரப⁴: । ரராஸ ப்ருʼதி²வீ சைவ பீ⁴ஷ்மே ஶாந்தனவே ஹதே ॥ 6-120-12 (44483) அயம்ʼ ப்³ரஹ்மவிதா³ம்ʼ ஶ்ரேஷ்டோ² க³திர்ப்³ரஹ்மவிதா³ம்ʼ ஸதா³। இத்யபா⁴ஷந்த பூ⁴தானி ஶயானம்ʼ புருஷர்ஷப⁴ம் ॥ 6-120-13 (44484) அயம்ʼ பிதரமாஜ்ஞாய காமார்தம்ʼ ஶந்தனும்ʼ புரா । ஊர்த்⁴வரேதஸமாத்மானம்ʼ சகார புருஷர்ஷப⁴: ॥ 6-120-14 (44485) இதி ஸ்ம ஶரதல்பஸ்த²ம்ʼ ப⁴ரதானாம்ʼ பிதாமஹம் । ருʼஷயஸ்த்வப்⁴யபா⁴ஷந்த ஸஹிதா: ஸித்³த⁴சாரணை: ॥ 6-120-15 (44486) ஹதே ஶாந்தனவே பீ⁴ஷ்மே ப⁴ரதானாம்ʼ பிதாமஹே । ந கிஞ்சித்ப்ரத்யபத்³யந்த புத்ராஸ்தவ ஹி மாரிஷ ॥ 6-120-16 (44487) விஷண்ணவத³னாஶ்சாஸன்ஹதஶ்ரீகாஶ்ச பா⁴ரத । அதிஷ்ட²ன்வ்ரீடி³தாஶ்சைவ ஹ்ரியா யுக்தா ஹ்யதோ⁴முகா²: ॥ 6-120-17 (44488) பாண்ட³வாஶ்ச ஜயம்ʼ லப்³த்⁴வா ஸங்க்³ராமஶிரஸி ஸ்தி²தா: । ஸர்வே த³த்⁴யுர்மஹாஶங்கா²ந்ஹேமஜாலபரிஷ்க்ருʼதான் ॥ 6-120-18 (44489) ஹர்ஷாத்தூர்யஸஹஸ்ரேஷு வாத்³யமானேஷு சானக⁴ । அபஶ்யாம மஹாராஜ பீ⁴மஸேனம்ʼ மஹாப³லம் ॥ 6-120-19 (44490) விக்ரீட³மானம்ʼ கௌந்தேயம்ʼ ஹர்ஷேண மஹதா யுதம்। நிஹத்ய தரஸா ஶத்ரும்ʼ மஹாப³லஸமன்விதம் ॥ 6-120-20 (44491) ஸம்ʼமோஹஶ்சாபி துமுல: குரூணாமப⁴வத்தத: । கர்ணது³ர்யோத⁴னௌ சாபி நி:ஶ்வஸேதாம்ʼ முஹுர்முஹு: ॥ 6-120-21 (44492) ததா² நிபாதிதே பீ⁴ஷ்மே கௌரவாணாம்ʼ பிதாமஹே । ஹாஹாபூ⁴தமபூ⁴த்ஸர்வம்ʼ நிர்மர்யாத³மவர்தத ॥ 6-120-22 (44493) த்³ருʼஷ்ட்வா ச பதிதம்ʼ பீ⁴ஷ்மம்ʼ புத்ரோ து³:ஶாஸனஸ்தவ। உத்தமம்ʼ ஜவமாஸ்தா²ய த்³ரோணானீகபு⁴பாத்³ரவத் ॥ 6-120-23 (44494) ப்⁴ராத்ரா ப்ரஸ்தா²பிதோ வீர: ஸ்வேனானீகேன த³ம்ʼஶித:। ப்ரயயௌ புருஷவ்யாக்⁴ர: ஸ்வஸைன்யமபி⁴ஹர்ஷயன் ॥ 6-120-24 (44495) தமாயாந்தமபி⁴ப்ரேக்ஷ்ய குரவ: பர்யவாரயன்। து³:ஶாஸனம்ʼ மஹாராஜ கிமயம்ʼ வக்ஷ்யதீதி ச ॥ 6-120-25 (44496) ததோ த்³ரோணாய நிஹதம்ʼ பீ⁴ஷ்மமாசஷ்ட கௌரவ: । த்³ரோணஸ்ததா³(அ)ப்ரியம்ʼ ஶ்ருத்வா முமோஹ ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 6-120-26 (44497) ஸ ஸஞ்ஜ்ஞாமுபலப்⁴யாஶு பா⁴ரத்³வாஜ: ப்ரதாபவான் । நிவாரயாமாஸ ததா³ ஸ்வான்யனீகானி மாரிஷ ॥ 6-120-27 (44498) வினிவ்ருʼத்தான்குரூந்த்³ருʼஷ்ட்வா பாண்ட³வாபி ஸ்வஸைனிகான்। ரதை²: ஶீக்⁴ராஶ்வஸம்ʼயுக்தை: ஸமந்தாத்பர்யவாரயன் ॥ 6-120-28 (44499) நிவ்ருʼத்தேஷு ச ஸைன்யேஷு பாரம்பர்யேண ஸர்வஶ: । நிர்முக்தகவசா: ஸர்வே பீ⁴ஷ்மமீயுர்னராதி⁴பா: ॥ 6-120-29 (44500) வ்யுபரம்ய ததோ யுத்³தா⁴த்³யோதா⁴: ஶதஸஹஸ்ரஶ: । உபதஸ்து²ர்மஹாத்மானம்ʼ ப்ரஜாபதிமிவாமரா: ॥ 6-120-30 (44501) தே து பீ⁴ஷ்மம்ʼ ஸமாஸாத்³ய ஶயானம்ʼ ப⁴ரதர்ஷப⁴ம் । அபி⁴வாத்³யாவதிஷ்ட²ந்த பாண்ட³வா: குருபி⁴: ஸஹ ॥ 6-120-31 (44502) அத² பாண்டூ³ந்குரூம்ʼஶ்சைவ ப்ரணிபத்யாக்³ரத: ஸ்தி²தான் । அப்⁴யபா⁴ஷத த⁴ர்மாத்மா பீ⁴ஷ்ம: ஶாந்தனவஸ்ததா³ ॥ 6-120-32 (44503) ஸ்வாக³தம்ʼ வோ மஹாபா⁴கா³: ஸ்வாக³தம்ʼ வோ மஹாரதா²: । துஷ்யாமி த³ர்ஶனாச்சாஹம்ʼ யுஷ்மாகமமரோபமா: ॥ 6-120-33 (44504) அபி⁴நந்த்³ய ஸ தானேவம்ʼ ஶிரஸா லம்ப³தா(அ)ப்³ரவீத் । `பரபார்ஶ்வே தவ ஸுதான்ஸ்தி²தானுத்³வீக்ஷ்ய பா⁴ரத।' ஶிரோ மே லம்ப³தே(அ)த்யர்த²முபதா⁴நம்ʼ ப்ரதீ³யதாம் ॥ 6-120-34 (44505) ததோ ந்ருʼபா: ஸமாஜஹ்ருஸ்தனூனி ச ம்ருʼதூ³நி ச । உபதா⁴நானி முக்²யானி நைச்ச²த்தானி பிதாமஹ: ॥ 6-120-35 (44506) அதா²ப்³ரவீன்னரவ்யாக்⁴ர: ப்ரஸஹன்னிவ தான்ன்ருʼபான் । நைதானி வீரஶய்யாஸு யுக்தரூபாணி பார்தி²வா: ॥ 6-120-36 (44507) ததோ வீக்ஷ்ய நரஶ்ரேஷ்ட²மப்⁴யபா⁴ஷத பாண்ட³வம் । த⁴னஞ்ஜயம்ʼ தீ³ர்க⁴பா³ஹும்ʼ ஸர்வலோகமஹாரத²ம் ॥ 6-120-37 (44508) த⁴னஞ்ஜய மஹாபா³ஹோ ஶிரோ மே தாத லம்ப³தே। தீ³யதாமுபதா⁴நம்ʼ வை யத்³யுக்தமிஹ மன்யஸே ॥ 6-120-38 (44509) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-120-39x (4242) ஸமாரோப்ய மஹச்சாபமபி⁴வாத்³ய பிதாமஹம்। நேத்ராப்⁴யாமஶ்ருபூர்ணாப்⁴யாமித³ம்ʼ வசனமப்³ரவீத் ॥ 6-120-39 (44510) ஆஜ்ஞாபய குருஶ்ரேஷ்ட² ஸர்வஶஸ்த்ரப்⁴ருʼதாம்ʼ வர। ப்ரேஷ்யோ(அ)ஹம்ʼ தவ து³ர்த⁴ர்ஷ க்ரியதாம்ʼ கிம்ʼ பிதாமஹ ॥ 6-120-40 (44511) தமப்³ரவீச்சா²ந்தனவ: ஶிரோ மே தாத லம்ப³தே । 6-120-41b`தீ³யதாமுபதா⁴நம்ʼ மே யத்³யுக்தமிஹ மன்யஸே' உபதா⁴நம்ʼ குருஶ்ரேஷ்ட² உபதே⁴ஹி மமார்ஜுன ॥ 6-120-41 (44512) வீரஶய்யானுரூபம்ʼ வை ஶீக்⁴ரம்ʼ வீர ப்ரயச்ச² மே । த்வம்ʼ ஹி பார்த² ஸமர்தோ² வை ஶ்ரேஷ்ட²: ஸர்வத⁴னுஷ்மதாம் ॥ 6-120-42 (44513) க்ஷத்ரத⁴ர்மஸ்ய வேத்தா ச பு³த்³தி⁴ஸத்வகு³ணான்வித: । ப²ல்கு³நோ(அ)பி ததே²த்யுக்த்வா வ்யவஸாயம்ʼ பரஞ்ஜய: ॥ 6-120-43 (44514) க்³ருʼஹ்யானுமந்த்ர்ய கா³ண்டீ³வம்ʼ ஶரான்ஸன்னதபர்வண: । அனுமான்ய மஹாத்மானம்ʼ ப⁴ரதானாம்ʼ மஹாரத²ம் ॥ 6-120-44 (44515) த்ரிபி⁴ஸ்தீக்ஷ்ணைர்மஹாவேகை³ருத³க்³ருʼஹ்ணாச்சி²ர: ஶரை: । அபி⁴ப்ராயே து விதி³தே த⁴ர்மாத்மா ஸ்வயஸாசினா ॥ 6-120-45 (44516) அதுஷ்யத்³ப⁴ரதஶ்ரேஷ்டோ² பீ⁴ஷ்மோ த⁴ர்மார்த²தத்த்வவித் । உபதா⁴நேன த³த்தேன ப்ரத்யனந்த³த்³த⁴னஞ்ஜயம் ॥ 6-120-46 (44517) ப்ராஹ ஸர்வான்ஸமுத்³வீக்ஷ்ய ப⁴ரதான்பா⁴ரதம்ʼ ப்ரதி। குந்தீபுத்ரம்ʼ யுதா⁴ம்ʼ ஶ்ரேஷ்ட²ம்ʼ ஸுஹ்ருʼதா³ம்ʼ ப்ரீதிவர்த⁴னம் ॥ 6-120-47 (44518) ஶயனஸ்யானுரூபம்ʼ மே பாண்ட³வோபஹிதம்ʼ த்வயா। யத்³யன்யதா² ப்ரபத்³யேதா²: ஶபேயம்ʼ த்வாமஹம்ʼ புரா ॥ 6-120-48 (44519) ஏவமேவ மஹாபா³ஹோ த⁴ர்மேஷு பரிதிஷ்ட²தா। ஸ்வப்தவ்யம்ʼ க்ஷத்ரியேணாஜௌ ஶரதல்பக³தேன வை ॥ 6-120-49 (44520) ஏவமுக்த்வா து பீ³ப⁴த்ஸும்ʼ ஸர்வாம்ʼஸ்தானப்³ரவீத்³வச: । ராஜ்ஞஶ்ச ராஜபுத்ராம்ʼஶ்ச பாண்ட³வைரபி⁴ஸம்ʼவ்ருʼதான் ॥ 6-120-50 (44521) பஶ்யத்⁴வமுபதா⁴நம்ʼ மே பாணட³வேனாபி⁴ஸந்தி⁴தம் । ஶயேயமஸ்யாம்ʼ ஶய்யாயாம்ʼ யாவதா³வர்தனம்ʼ ரவே: ॥ 6-120-51 (44522) யே ததா³ தா⁴ரயிஷ்யந்தி தே ச ப்ரேக்ஷ்யந்தி மாம்ʼ ந்ருʼபா:। தி³ஶம்ʼ வைஶ்ரவணாக்ராந்தாம்ʼ யதா³ க³ந்தா தி³வாகர: ॥ 6-120-52 (44523) நூனம்ʼ ஸப்தாஶ்வயுக்தேன ரதே²நோத்தமதேஜஸா । ரக்ஷ்யே(அ)ஹம்ʼ வை மம ப்ராணான்ஸுஹ்ருʼத³: ஸுப்ரியானிவ ॥ 6-120-53 (44524) பரிகா²: க²ன்யதாமத்ர மமாவஸத³னே ந்ருʼபா: । உபாஸிஷ்யே விவஸ்வந்தமேவம்ʼ ஶரஶதாசித: । உபாரமத்⁴வம்ʼ ஸங்க்³ராமாத்³வைரமுத்ஸ்ருʼஜ்ய பார்தி²வா: ॥ 6-120-54 (44525) ஸ·ஞ்ஜய உவாச। 6-120-55x (4243) உபாதிஷ்ட²ன்னதோ² வைத்³யா: ஶல்யோத்³த⁴ரணகோவிதா³:। ஸர்வோபகரணைர்யுக்தா: குஶலை: ஸாது⁴ஶிக்ஷிதா: ॥ 6-120-55 (44526) தாந்த்³ருʼஷ்ட்வா ஜாஹ்னவீபுத்ர: ப்ரோவாச தனயம்ʼ தவ । த³த்ததே³யா விஸ்ருʼஜ்யந்தாம்ʼ பூஜயித்வா சிகித்ஸகா: ॥ 6-120-56 (44527) ஏவங்க³தே மயேதா³நீம்ʼ வைத்³யை: கார்யமிஹாஸ்தி கிம்। க்ஷத்ரத⁴ர்மே ப்ரஶஸ்தாம்ʼ ஹி ப்ராப்தோ(அ)ஸ்மி பரமாம்ʼ க³திம் ॥ 6-120-57 (44528) நைஷ த⁴ர்மோ மஹீபாலா: ஶரதல்பக³தஸ்ய மே । ஏபி⁴ரேவ ஶரைஶ்சாஹம்ʼ த³க்³த⁴வ்யோ(அ)க்³நௌ நராதி⁴பா: ॥ 6-120-58 (44529) தச்ச்²ருத்வா வசனம்ʼ தஸ்ய புத்ரோ து³ர்யோத⁴னஸ்தவ। வைத்³யான்விஸர்ஜயாமாஸ பூஜயித்வா யதா²ர்ஹத: ॥ 6-120-59 (44530) ததஸ்தே விஸ்மயம்ʼ ஜக்³முர்னானாஜனபதே³ஶ்வரா: । ஸ்தி²திம்ʼ த⁴ர்மே பராம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா பீ⁴ஷ்மஸ்யாமிததேஜஸ: ॥ 6-120-60 (44531) உபதா⁴நம்ʼ ததோ த³த்த்வா பிதுஸ்தே மனுஜேஶ்வரா: । ஸஹிதா: பாண்ட³வா: ஸர்வே குரவஶ்ச மஹாரதா²: ॥ 6-120-61 (44532) உபக³ம்ய மஹாத்மானம்ʼ ஶயானம்ʼ ஶயனே ஶுபே⁴ ॥ 6-120-62 (44533) தே(அ)பி⁴வாத்³ய ததோ பீ⁴ஷ்மம்ʼ க்ருʼத்வா ச த்ரி:ப்ரத³க்ஷிணம்। விதா⁴ய ரக்ஷாம்ʼ பீ⁴ஷ்மஸ்ய ஸர்வ ஏவ ஸமந்தத: ॥ 6-120-63 (44534) வீரா: ஸ்வஶிபி³ராண்யேவ த்⁴யாயந்த: பரமாதுரா: । நிவேஶாயாப்⁴யுபாக³ச்ச²ன்ஸாயாஹ்னே ருதி⁴ரோக்ஷிதா: ॥ 6-120-64 (44535) நிவிஷ்டான்பாண்ட³வாம்ʼஶ்சைவ ப்ரீயமாணான்மஹாரதா²ந் । பீ⁴ஷ்மஸ்ய பதனம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா உபக³ம்ய மஹாப³ல: ॥ 6-120-65 (44536) உவாச மாத⁴வ: காலே த⁴ர்மபுத்ரம்ʼ யுதி⁴ஷ்டி²ரம் । தி³ஷ்ட்யா ஜயஸி கௌரவ்ய தி³ஷ்ட்யா பீ⁴ஷ்மோ நிபாதித: ॥ 6-120-66 (44537) அவத்⁴யோ மானுஷைரேவ ஸத்யஸந்தோ⁴ மஹாரத²: । அத²வா தை³வதை: ஸார்த⁴ம்ʼ ஸர்வஶாஸ்த்ரஸ்ய பாரக³: ॥ 6-120-67 (44538) த்வாம்ʼ து சக்ஷுர்ஹணம்ʼ ப்ராப்ய த³க்³தோ⁴ கோ⁴ரேண சக்ஷுஷ । 6-120-68 (44539) ஸஞ்ஜய உவாச। ஏவமுக்தோ த⁴ர்மராஜ: ப்ரத்யுவாச ஜனார்த³னம் ॥ 6-120-68x (4244) தவ ப்ரஸாதா³த்³விஜய: க்ரோதா⁴த்தவ பராஜய: । த்வம்ʼ ஹி ந: ஶரணம்ʼ க்ருʼஷ்ண ப⁴க்தானாமப⁴யங்கர: ॥ 6-120-69 (44540) அனாஶ்சர்யோ ஜயஸ்தேஷாம்ʼ யேஷாம்ʼ த்வமஸி கேஶவ । ரக்ஷிதா ஸமரே நித்யம்ʼ நித்யம்ʼ சாபி ஹிதே ரத: ॥ 6-120-70 (44541) ஸர்வதா² த்வாம்ʼ ஸமாஸாத்³ய நாஶ்சர்யமிதி மே மதி:। 6-120-71 (44542) ஸஞ்ஜய உவாச। ஏவமுக்த: ப்ரத்யுவாச ஸ்மயமானோ ஜனார்த³ன:। தவைவைதத்³யுக்தரூபம்ʼ வசனம்ʼ பார்தி²வோத்தம ॥ ॥ 6-120-71x (4245) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி த³ஶமதி³வஸே விம்ʼஶத்யதி⁴கஶததமோ(அ)த்⁴யாய: ॥

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-120-11 பர்யவர்தந்த பரிவ்ருʼதவந்த: ॥ 6-120-17 வ்ரீடி³தா: வ்ரீடா³வந்த: । வ்ரீடா³ சான்யத:। ஹ்ரீஶ்சாகார்யகரணாத் ॥ 6-120-29 பாரம்பர்யேண க்ரமேண॥ 6-120-34 உபதா⁴நம்ʼ உபப³ர்ஹம் ॥ 6-120-38 இஹ வீரஶய்யாயாம் ॥ 6-120-43 வ்யவஸாயமுசிதோத்³யோக³ம் ॥ 6-120-45 அன்வக்³ருʼஹ்ணாத் அவதஷ்டம்பே⁴ ॥ 6-120-48 உபஹிதம்ʼ உபதா⁴நீயம்ʼ த³த்தம்॥ 6-120-53 விமோக்ஷ்யே(அ)ஹம்ʼ ததா³ ப்ராணான் இதி ஜ²o பாட²: ॥ 6-120-54 மமாவஸத³னே மன்னிவாஸஸ்தா²நே ॥ 6-120-68 சக்ஷுஷா ஹந்தீதி ததா² தம்। த்³ருʼஷ்டிமாத்ரேண ஹனநக்ஷமம் ॥

6-121-0 (44543) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-121-0x (4246) வ்யுஷ்டாயாம்ʼ து மஹாராஜ ஶர்வர்யாம்ʼ ஸர்வபார்தி²வா:। பாண்ட³வா தா⁴ர்தராஷ்ட்ராஶ்ச உபாதிஷ்ட²ன்பிதாமஹம் ॥ 6-121-1 (44544) தம்ʼ வீரஶயனே வீரம்ʼ ஶயானம்ʼ குருஸத்தம। அபி⁴வாத்³யோபதஸ்து²ர்வை க்ஷத்ரியா: க்ஷத்ரியர்ஷப⁴ம் ॥ 6-121-2 (44545) கன்யாஶ்சந்த³னசூர்ணைஶ்ச லாஜைர்மால்யைஶ்ச ஸர்வஶ: । அவாகிரஞ்சா²ந்தனவம்ʼ தத்ர க³த்வா ஸஹஸ்ரஶ: ॥ 6-121-3 (44546) ஸ்த்ரியோ வ்ருʼத்³தா⁴ஸ்ததா² பா³லா: ப்ரேக்ஷகாஶ்ச ப்ருʼத²க்³ஜனா: । ஸமப்⁴யயு: ஶாந்தனவம்ʼ பூ⁴தானீவ தமோனுத³ம் ॥ 6-121-4 (44547) தூர்யாணி ஶதஸங்க்²யானி ததை²வ நடனர்தகா:। ஶில்பினஶ்ச ததா²(அ)(அ)ஜக்³மு: குருவ்ருʼத்³த⁴ம்ʼ பிதாமஹம் ॥ 6-121-5 (44548) உபாக³ம்ய ச ராஜேந்த்³ர ஸன்னஹான்விப்ரமுச்ய தே। ஆயுதா⁴நி ச நிக்ஷிப்ய ஸஹிதா: குருபாண்ட³வா: ॥ 6-121-6 (44549) அன்வாஸந்த து³ராத⁴ர்ஷம்ʼ தே³வவ்ரதமரிந்த³மம்। அன்யோன்யம்ʼ ப்ரீதிமந்தஸ்தே யதா²பூர்வம்ʼ யதா²வய: ॥ 6-121-7 (44550) ஸா பார்தி²வஶதாகீர்ணா ஸமிதிர்பீ⁴ஷ்மஶோபி⁴தா। ஶுஶுபே⁴ பா⁴ரதீ தீ³ப்தா தி³வீவாதி³த்யமண்ட³லம் ॥ 6-121-8 (44551) விப³பௌ⁴ ச ந்ருʼபாணாம்ʼ ஸா க³ங்கா³ஸுதமுபாஸதாம்। தே³வானாமிவ தே³வேஶம்ʼ பிதாமஹமுபாஸதாம் ॥ 6-121-9 (44552) பீ⁴ஷ்மஸ்து வேத³னாம்ʼ தை⁴ர்யான்னிக்³ருʼஹ்ய ப⁴ரதர்ஷப⁴ । அபி⁴தப்த: ஶரைஶ்சைவ நாதிஹ்ருʼஷ்டமனா(அ)ப்³ரவீத் ॥ 6-121-10 (44553) ஶராபி⁴தப்தகாயோ ஹி ஶஸ்த்ரஸம்பாதமூர்ச்சி²த: । பானீயமித ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய ராஜ்ஞஸ்தான்ப்ரத்யபா⁴ஷத ॥ 6-121-11 (44554) ததஸ்தே க்ஷத்ரியா ராஜன்னுபாஜஹ்ரு: ஸமந்தத: । ப⁴க்ஷ்யானுச்சாவசான்ராஜன்வாரிகும்பா⁴ம்ʼஶ்ச ஶீதலான் ॥ 6-121-12 (44555) உபானீதம்ʼ து பானீயம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா ஶாந்தனவோ(அ)ப்³ரவீத்। ந மே(அ)த்³ய ஸேவிதும்ʼ யோக்³யா போ⁴கா³: கேவலமானுஷா: ॥ 6-121-13 (44556) அபக்ராந்தோ மனுஷ்யேப்⁴ய: ஶரஶய்யாம்ʼ க³தோ ஹ்யஹம்। ப்ரதீக்ஷமாணஸ்திஷ்டா²மி நிவ்ருʼத்திம்ʼ ஶஶிஸூர்யயோ: ॥ 6-121-14 (44557) ` ஸஞ்ஜய உவாச। 6-121-15x (4247) ஏவமுக்த்வா ததோ³வாச பீ⁴ஷ்ம: ஶரஶதைஶ்சித:। பய: பாஸ்யாமி கோ³பாலா கோ³மயம்ʼ ந து கோ³மயம்। கோ³பயேனாக்³நிவர்ணேன கோ³மயம்ʼ ந து கோ³மயம் ॥' 6-121-15 (44558) ஏவமுக்த்வா ஶாந்தனவோ நிந்த³ன்வாக்யேன பார்தி²வான்। அர்ஜுனம்ʼ த்³ரஷ்டுமிச்சா²மீத்யப்⁴யபா⁴ஷத பா⁴ரத ॥ 6-121-16 (44559) அதோ²பேத்ய மஹாபா³ஹுரபி⁴வாத்³ய பிதாமஹம் । அதிஷ்ட²த்ப்ராஞ்ஜலி: ப்ரஹ்வ: கிம்ʼ கரோமீதி சாப்³ரவீத் ॥ 6-121-17 (44560) தம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா பாண்ட³வம்ʼ ராஜன்னபி⁴வாத்³யாக்³ரத: ஸ்தி²தம்। அப்⁴யபா⁴ஷத த⁴ர்மாத்மா பீ⁴ஷ்ம: ப்ரீதோ த⁴னஞ்ஜயம் ॥ 6-121-18 (44561) த³ஹ்யதீவ ஶரீர மே ஸம்ʼவ்ருʼதஸ்ய தவேஷுபி⁴:। மர்மாணி பரிதூ³யந்தே முக²ம்ʼ ச பரிஶுஷ்யதி ॥ 6-121-19 (44562) வேத³னார்தஶரீரஸ்ய ப்ரயச்சா²போ மமார்ஜுன। த்வம்ʼ ஹி ஶக்தோ மஹேஷ்வாஸ தா³துமாபோ யதா²விதி⁴ ॥ 6-121-20 (44563) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-121-21x (4248) அர்ஜுனஸ்து ததே²த்யுக்த்வா ரத²மாருஹ்ய வீர்யவான்। அதி⁴ஜ்யம்ʼ ப³லவத்க்ருʼத்வா கா³ண்டீ³வம்ʼ வ்யாக்ஷிபத்³த⁴னு: ॥ 6-121-21 (44564) தஸ்ய ஜ்யாதலனிர்கோ⁴ஷம்ʼ விஸ்பூ²ர்ஜிதமிவாஶனே: । வித்ரேஸு: ஸர்வபூ⁴தானி ஸர்வே ஶ்ருத்வா ச பார்தி²வா: ॥ 6-121-22 (44565) தத: ப்ரத³க்ஷிணம்ʼ க்ருʼத்வா ரதே²ந ரதி²நாம்ʼ வர:। ஶயானம்ʼ ப⁴ரதஶ்ரேஷ்ட²ம்ʼ ஸர்வஶஸ்த்ரப்⁴ருʼதாம்ʼ வரம் ॥ 6-121-23 (44566) ஸந்தா⁴ய ச ஶரம்ʼ தீ³ப்தமபி⁴மந்த்ர்ய ஸ பாண்ட³வ:। பர்ஜன்யாஸ்த்ரேண ஸம்ʼயோஜ்ய ஸர்வலோகஸ்ய பஶ்யத:॥ 6-121-24 (44567) அவித்⁴யத்ப்ருʼதி²வீம்ʼ பார்த²: பார்ஶ்வே பீ⁴ஷ்மஸ்ய த³க்ஷிணே । உத்பபாத ததோ தா⁴ரா வாரிணோ விமலா ஶுபா⁴ ॥ 6-121-25 (44568) ஶீதஸ்யாம்ருʼதகல்பஸ்ய தி³வ்யக³ந்த⁴ரஸஸ்ய ச । அதர்பயத்தத: பார்த²: ஶீதயா ஜலதா⁴ரயா ॥ 6-121-26 (44569) பீ⁴ஷ்மம்ʼ குரூணாம்ருʼஷப⁴ம்ʼ தி³வ்யம்ʼ தி³வ்யபராக்ரமம் । கர்மணா தேன பார்த²ஸ்ய ஶக்ரஸ்யேவ விகுர்வத: ॥ 6-121-27 (44570) விஸ்மயம்ʼ பரமம்ʼ ஜக்³முஸ்ததஸ்தே வஸுதா⁴தி⁴பா: । தத்கர்ம ப்ரேக்ஷ்ய பீ³ப⁴த்ஸோரதிமானுஷவிக்ரமம் ॥ 6-121-28 (44571) ஸம்ப்ராவேபந்த குரவோ கா³வ: ஶீதார்தி³தா இவ। விஸ்மயாச்சோத்தரீயாணி வ்யாவித்⁴யன்ஸர்வதோ ந்ருʼபா: ॥ 6-121-29 (44572) ஶங்க²து³ந்து³பி⁴நிர்கோ⁴ஷஸ்துமுல: ஸர்வதோ(அ)ப⁴வத்। த்ருʼப்த: ஶாந்தனவஶ்சாபி ராஜன்பீ³ப⁴த்ஸுமப்³ரவீத் ॥ 6-121-30 (44573) ஸர்வபார்தி²வவீராணாம்ʼ ஸன்னிதௌ⁴ பூஜயன்னிவ । நைதச்சித்ரம்ʼ மஹாபா³ஹோ த்வயி கௌரவனந்த³ன ॥ 6-121-31 (44574) கதி²தோ நாரதே³நாஸி பூர்வர்ஷிரமிதத்³யுதே । வாஸுதே³வஸஹாயஸ்த்வம்ʼ மஹத்கர்ம கரிஷ்யஸி ॥ 6-121-32 (44575) யன்னோத்ஸஹதி தே³வேந்த்³ர: ஸஹ தே³வைரபி த்⁴ருவம் । விது³ஸ்த்வாம்ʼ நித⁴னம்ʼ பார்த² ஸர்வக்ஷத்ரஸ்ய தத்³வித³: ॥ 6-121-33 (44576) த⁴னுர்த⁴ராணாமேகஸ்த்வம்ʼ ப்ருʼதி²வ்யாம்ʼ ப்ரவரோ ந்ருʼஷு ॥ 6-121-34 (44577) மனுஷ்யா ஜக³தி ஶ்ரேஷ்டா²: பக்ஷிணாம்ʼ பதகே³ஶ்வர:। ஸரிதம்ʼ ஸாக³ர: ஶ்ரேஷ்டோ² கௌ³ர்வரிஷ்டா² சதுஷ்பதா³ம் ॥ 6-121-35 (44578) ஆதி³த்யஸ்தேஜஸாம்ʼ ஶ்ரேஷ்டோ² கி³ரீணாம்ʼ ஹிமவான்வர: । ஜாதீனாம்ʼ ப்³ராஹ்மண: ஶ்ரேஷ்ட²: ஶ்ரேஷ்ட²ஸ்த்வமஸி த⁴ன்வினாம்ʼ ॥ 6-121-36 (44579) ந வை ஶ்ருதம்ʼ தா⁴ர்தராஷ்ட்ரேண வாக்யம்ʼ மயோச்யமானம்ʼ விது³ரேண சைவ। த்³ரோணேன ராமேண ஜனார்த³னேன முஹுர்முஹு: ஸஞ்ஜயேனாபி சோக்தம் ॥ 6-121-37 (44580) பரீதபு³த்³தி⁴ர்ஹி விஸஞ்ஜ்ஞகல்போ து³ர்யோத⁴னோ ந ச தச்ச்²ரத்³த³தா⁴தி। ஸ ஶேஷ்யதே வை நிஹதஶ்சிராய ஶாஸ்த்ராதிகோ³ பீ⁴மப³லாபி⁴பூ⁴த: ॥ 6-121-38 (44581) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-121-39x (4249) ஏதச்ச்²ருத்வா தத்³வச: கௌரவேந்த்³ரோ து³ர்யோத⁴னோ தீ³நமனா ப³பூ⁴வ। தமப்³ரவிச்சா²ந்தனவோ(அ)பி⁴வீக்ஷ்ய நிபோ³த⁴ ராஜன்ப⁴வ வீதமன்யு: ॥ 6-121-39 (44582) த்³ருʼஷ்டம்ʼ து³ர்யோத⁴னைதத்தே யதா² பார்தே²ந தீ⁴மதா। ஜலஸ்ய தா⁴ரா ஜனிதா ஶீதஸ்யாம்ருʼதக³ந்தி⁴ந: ॥ 6-121-40 (44583) ஏதஸ்ய கர்தா லோகே(அ)ஸ்மின்னான்ய: கஶ்சன வித்³யதே। ஆக்³நேயம்ʼ வாருணம்ʼ ஸௌம்யம்ʼ வாயவ்யமத² வைஷ்ணவம் ॥ 6-121-41 (44584) ஐந்த்³ரம்ʼ பாஶுபதம்ʼ ப்³ரஹ்மம்ʼ பாரமேஷ்ட்²யம்ʼ ப்ரஜாபதே: । தா⁴துஸ்த்வஷ்டுஶ்ச ஸவிதுர்வைவஸ்வதமதா²பி வா॥ 6-121-42 (44585) ஸர்வஸ்மின்மானுஷே லோகே வேத்த்யேகோ ஹி த⁴னஞ்ஜய:। க்ருʼஷ்ணோ வா தே³வகீபுத்ரோ நான்யோ வேதே³ஹ கஶ்சன ॥ 6-121-43 (44586) அஶக்ய: பாண்ட³வஸ்தாத யுத்³தே⁴ ஜேதும்ʼ கத²ஞ்சன । அமானுஷாணி கர்மாணி யஸ்யைதானி மஹாத்மன: ॥ 6-121-44 (44587) தேன ஸத்வவதா ஸங்க்²யே ஶூரேணாஹவஶோபி⁴நா । ஜிஷ்ணுனா ஸமரே ராஜன்ஸந்தி⁴ர்ப⁴வது மா சிரம் ॥ 6-121-45 (44588) யாவத்க்ருʼஷ்ணோ மஹாபா³ஹு: ஸ்வாதீ⁴ந: குருஸத்தம। தாவத்பார்தே²ந ஶூரேண ஸந்தி⁴ஸ்தே தாத யுஜ்யதாம் ॥ 6-121-46 (44589) யாவன்ன தே சமூ: ஸர்வா: ஶரை: ஸன்னதபர்வபி⁴: । நாஶயத்யர்ஜுனஸ்தாவத்ஸந்தி⁴ஸ்தே தாத ய்ருஜ்யதாம் ॥ 6-121-47 (44590) யாவத்திஷ்ட²ந்தி ஸமரே ஹதஶேஷா: ஸஹோத³ரா: । ந்ருʼபாஶ்ச ப³ஹவோ ராஜம்ʼஸ்தாவத்ஸந்தி⁴: ப்ரயுஜ்யதாம் ॥ 6-121-48 (44591) ந நிர்த³ஹதி தே யாவத்க்ரோத⁴தீ³ப்தேக்ஷணஶ்சமூம் । யுதி⁴ஷ்டி²ரோ ரணே தாவத்ஸந்தி⁴ஸ்தே தாத யுஜ்யதாம் ॥ 6-121-49 (44592) நகுல: ஸஹதே³வஶ்ச பீ⁴மஸேனஶ்ச பாண்ட³வ:। யாவச்சமூம்ʼ மஹாராஜ நாஶயந்தி ந ஸர்வஶ: ॥ 6-121-50 (44593) தாவத்தே பாண்ட³வைர்வீரை: ஸௌஹார்த³ம்ʼ மம ரோசதே। யுத்³த⁴ம்ʼ மத³ந்தமேவாஸ்து தாத ஸம்ʼஶாம்ய பாண்ட³வை: ॥ 6-121-51 (44594) ஏதத்தே ரோசதாம்ʼ வாக்யம்ʼ யது³க்தோ(அ)ஸி மயா(அ)னக⁴। ஏதத்க்ஷமமஹம்ʼ மன்யே தவ சைவ குலஸ்ய ச ॥ 6-121-52 (44595) த்யக்த்வா மன்யும்ʼ வ்யுபஶாம்யஸ்வ பார்தை²: பர்யாப்தமேதத்³யத்க்ருʼதம்ʼ ப²ல்கு³நேன । பீ⁴ஷ்மஸ்யாந்தாத³ஸ்து வ: ஸௌஹ்ருʼத³ம்ʼ ச ஜீவந்து ஶேஷா: ஸாது⁴ ராஜன்ப்ரஸீத³ ॥ 6-121-53 (44596) ராஜ்யஸ்யார்த³ம்ʼ தீ³யதாம்ʼ பாண்ட³வானா- மிந்த்³ரப்ரஸ்த²ம்ʼ த⁴ரமராஜோ(அ)பி⁴யாது। மா மித்ரத்⁴ருக்பார்தி²வானாம்ʼ ஜக⁴ன்ய: பாபாம்ʼ கீர்திம்ʼ ப்ராப்ஸ்யஸே கௌரவேந்த்³ர॥ 6-121-54 (44597) மமாவஸானாச்சா²ந்திரஸ்து ப்ரஜானாம்ʼ ஸங்க³ச்ச²ந்தாம்ʼ பாண்ட³வா: ப்ரீதிமந்த:। பிதா புத்ரம்ʼ மாதுலம்ʼ பா⁴கி³நேயோ ப்⁴ராதா சைவ ப்⁴ராதரம்ʼ ப்ரைது ராஜன் ॥ 6-121-55 (44598) ந சேதே³வம்ʼ ப்ராப்தகாலம்ʼ வசோ மே மோஹாவிஷ்ட: ப்ரதிபத்ஸ்யஸ்யபு³த்³த்⁴யா । தப்ஸ்யஸ்யந்தே ஏதத³ந்தா: ஸ்த² ஸர்வே ஸத்யாமேதாம்ʼ பா⁴ரதீமீரயாமி ॥ 6-121-56 (44599) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-121-57x (4250) ஏதத்³வாக்யம்ʼ ஸௌஹ்ருʼதா³தா³பகே³யோ மத்⁴யே ராஜ்ஞாம்ʼ பா⁴ரதம்ʼ ஶ்ராவயித்வா। தூஷ்ணீமாஸீச்ச²ல்யஸந்தப்தமர்மா யோஜ்யாத்மானம்ʼ வேத³னாம்ʼ ஸம்ʼநியம்ய ॥ 6-121-57 (44600) த⁴ர்மார்த²ஸஹிதம்ʼ வாக்யம்ʼ ஶ்ருத்வா ஹிதமனாமயம் । நாரோசயத புத்ரஸ்தே முமூர்ஷுரிவ பே⁴ஷஜம் ॥ ॥ 6-121-58 (44601) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி ஏகவிம்ʼஶத்யதி⁴கஶததமோ(அ)த்⁴யாய: ।

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-121-4 ப்ருʼத⁴க்³ஜனா: ப்ராக்ருʼதா ஜனா:। பூ⁴தானி ப்ராணினோ க³ந்த⁴ர்வாதீ³நி வா। தமோனுத³ம்ʼ ஸூர்யம் ॥ 6-121-19 பரிதூ³யந்தே பரிதப்யந்தே ॥ 6-121-27 விகுர்வதோ விஶேஷேண குர்வத: ॥ 6-121-29 வ்யாவித்⁴யன்ப்⁴ராமிதவந்த: ॥ 6-121-33 நித⁴னம்ʼ நித⁴னஹேது:। தத்³விதோ³ தே³வரஹஸ்யஜ்ஞா: ॥ 6-121-35 ஜக³தி பூ⁴லோகே ॥ 6-121-52 க்ஷேமமிதி பாடே² ஹிதம்ʼ ॥ 6-121-53 ப²ல்கு³நேன யத்க்ருʼதம்ʼ ஏததே³தாவதே³வ பர்யாப்தமஸ்து। சஶப்³தா³தே³தாவதாம்ʼ ப்⁴ராத்ரூʼணாமந்தாத³பீதி ॥ 6-121-57 யோஜ்யயோக³தா⁴ரணாயுக்தம்ʼ க்ருʼத்வா ॥ 6-121-58 த⁴ர்மார்தே²தி ஶ்லோக: ஜ²o புஸ்த ஏவாஸ்தி ॥

6-122-0 (44602) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-122-0x (4251) ததஸ்தே பார்தி²வா: ஸர்வே ஜக்³மு: ஸ்வானாலயான்புன: । தூஷ்ணீம்பூ⁴தே மஹாராஜ பீ⁴ஷ்மே ஶந்தனுனந்த³னே ॥ 6-122-1 (44603) ஶ்ருத்வா து நிஹதம்ʼ பீ⁴ஷ்மம்ʼ ராதே⁴ய: புருஷர்ஷப⁴: । ஈஷதா³க³தஸந்த்ராஸஸ்த்வரயோபஜகா³ம ஹ ॥ 6-122-2 (44604) ஸ த³த³ர்ஶ மஹாத்மானம்ʼ ஶரதல்பக³தம்ʼ ததா³। ஜன்மஶய்யாக³தம்ʼ வீரம்ʼ கார்திகேயமிவ ப்ரபு⁴ம் ॥ 6-122-3 (44605) நிமீலிதாக்ஷம்ʼ தம்ʼ வீரம்ʼ ஸாஶ்ருகண்ட²ஸ்ததா³ வ்ருʼஷா । அப்⁴யேத்ய பாத³யோஸ்தஸ்ய நிபபாத மஹாத்³யுதி: ॥ 6-122-4 (44606) ராதே⁴யோ(அ)ஹம்ʼ குருஶ்ரேஷ்ட² நித்யமக்ஷிக³தஸ்தவ । த்³வேப்⁴யோ(அ)த்யந்தமனாகா³: ஸன்னிதி சைனமுவாச ஹ ॥ 6-122-5 (44607) தச்ச்²ருத்வா குருவ்ருʼத்³தோ⁴ ஹி ஶரை: ஸம்ʼவ்ருʼதலோசன:। ரஹிதம்ʼ தி⁴ஷ்ண்யமாலோக்ய ஸமுத்ஸார்ய ச ரக்ஷிண: ॥ 6-122-6 (44608) பிதேவ புத்ரம்ʼ கா³ங்கே³ய: பரிரப்⁴யைகபாணினா । ஶனைருத்³வீக்ஷ்ய ஸஸ்னேஹமித³ம்ʼ வசனமப்³ரவீத் ॥ 6-122-7 (44609) ந விப்ரியம்ʼ மமைவேஹ யத்ஸ்பர்தே⁴தா² மயா ஸஹ । யதி³ மாம்ʼ நாதி⁴க³ச்சே²தா² ந தே ஶ்ரேயோ த்⁴ருவம்ʼ ப⁴வேத் ॥ 6-122-8 (44610) கௌந்தேயஸ்த்வம்ʼ ந ராதே⁴யோ ந தவாதி⁴ரத²: பிதா। ஸூர்யஜஸ்த்வம்ʼ மஹாபா³ஹோ விதி³தோ நாரதா³ந்மயா ॥ 6-122-9 (44611) க்ருʼஷ்ணத்³வைபாயனாச்சைவ தேஜஸா ச ந ஸம்ʼஶய: । ந ச த்³வேஷோஸ்தி மே தாத த்வயி ஸத்யம்ʼ ப்³ரவீமி தே ॥ 6-122-10 (44612) தேஜோவத⁴னிமித்தம்ʼ து பருஷம்ʼ த்வாஹமப்³ருவம்। அகஸ்மாத்பாண்ட³வான்ஹி த்வம்ʼ த்³விஷஸீதி மதிர்மம ॥ 6-122-11 (44613) யேனாஸி ப³ஹுஶோ ராஜ்ஞா சோதி³த: ஸூதனந்த³ன । ஜாதோ(அ)ஸி த⁴ர்மலோபேன ததஸ்தே பு³த்³தி⁴ரீத்³ருʼஶீ ॥ 6-122-12 (44614) நீசாஶ்ரயான்மத்ஸரேண த்³வேஷிணீ கு³மினாமபி । தேனாஸி ப³ஹுஶோ ரூக்ஷம்ʼ ஶ்ராவித: குருஸம்ʼஸதி³ ॥ 6-122-13 (44615) ஜானாமி ஸமரே வீர்யம்ʼ ஶத்ருபி⁴ர்து³:ஸஹம்ʼ பு⁴வி । ப்³ரஹ்மண்யதாம்ʼ ச ஶௌர்யம்ʼ ச தா³நே ச பரமாம்ʼ ஸ்தி²திம் ॥ 6-122-14 (44616) ந த்வயா ஸத்³ருʼஶ: கஶ்சித்புருஷேஷ்வமரோபம। குலபே⁴த³ப⁴யாச்சாஹம்ʼ ஸதா³ பருஷமுக்தவான் ॥ 6-122-15 (44617) இஷ்வஸ்த்ரே பா⁴ரஸந்தா⁴நே லாக⁴வே(அ)ஸ்த்ரப³லே ததா² । ஸத்³ருʼஶ: ப²ல்கு³நேனாஸி க்ருʼஷ்ணேன ச மஹாத்மனா ॥ 6-122-16 (44618) கர்ண காஶிபுரம்ʼ க³த்வா த்வயைகேன த⁴னுஷ்மதா । கன்யார்தே² குருராஜஸ்ய ராஜானோ ம்ருʼதி³தா யுதி⁴ ॥ 6-122-17 (44619) ததா² ச ப³லவான்ராஜா ஜராஸந்தோ⁴ து³ராஸத³:। ஸமரே ஸமரஶ்லாகி⁴ந்ன த்வயா ஸத்³ருʼஶோ(அ)ப⁴வத்॥ 6-122-18 (44620) ப்³ரஹ்மண்ய: ஸத்த்வயோதீ⁴ ச தேஜஸா ச ப³லேன ச । தே³வக³ர்ப⁴ஸம: ஸங்க்²யே மனுஷ்யைரதி⁴கோ யுதி⁴ ॥ 6-122-19 (44621) வ்யபனீதோ(அ)த்³ய மன்யுர்மே யஸ்த்வாம்ʼ ப்ரதி புரா க்ருʼத: । தை³வம்ʼ புருஷகாரேண ந ஶக்யமதிவர்திதும் ॥ 6-122-20 (44622) ஸோத³ர்யா: பாண்ட³வா வீரா ப்⁴ராதரஸ்தே(அ)ரிஸூத³ன। ஸங்க³ச்ச² தைர்மஹாபா³ஹோ மம சேதி³ச்ச²ஸி ப்ரியம் ॥ 6-122-21 (44623) மயா ப⁴வது நிர்வ்ருʼத்தம்ʼ வைரமாதி³த்யனந்த³ன । ப்ருʼதி²வ்யாம்ʼ ஸர்வராஜானோ ப⁴வந்த்வத்³ய நிராமயா: ॥ 6-122-22 (44624) கர்ண உவாச। 6-122-23x (4252) ஜானாம்யேவ மஹாபா³ஹோ ஸர்வமேதன்ன ஸம்ʼஶய:। யதா² வத³ஸி மே பீ⁴ஷ்ம கௌந்தேயோ(அ)ஹம்ʼ ந ஸூதஜ: ॥ 6-122-23 (44625) அவகீர்ணஸ்த்வஹம்ʼ குந்த்யா ஸூதேன ச விவர்தி⁴த:। பு⁴க்த்வா து³ர்யோத⁴னைஶ்வர்யம்ʼ ந மித்²யா கர்துமுத்ஸஹே ॥ 6-122-24 (44626) வஸுதே³வஸுதோ யத்³வத்பாண்ட³வாய த்³ருʼட⁴வ்ரத: । வமு சைவ ஶரீரம்ʼ ச புத்ரதா³ரம்ʼ ததா² யஶ: ॥ 6-122-25 (44627) ஸர்வம்ʼ து³ர்யோத⁴னஸ்யார்தே² த்யக்தம்ʼ மே பூ⁴ரித³க்ஷிண । மா சைதத்³வ்யாதி⁴மரணம்ʼ க்ஷத்ரம்ʼ ஸ்யாதி³தி கௌரவ ॥ 6-122-26 (44628) கோபிதா: பாண்ட³வா நித்யம்ʼ மயா(அ)ஶ்ரித்ய ஸுயோத⁴னம் । அவஶ்யபா⁴வீ ஹ்யர்தோ²(அ)யம்ʼ யோ ந ஶக்யோ நிவர்திதும் ॥ 6-122-27 (44629) தை³வம்ʼ புருஷகாரேண கோ விவர்திதுமுத்ஸஹேத்। ப்ருʼதி²வீக்ஷயஸம்ʼஶீனி நிமித்தானி பிதாமஹ ॥ 6-122-28 (44630) ப⁴வத்³பி⁴ருபலப்³தா⁴நி கதி²தானி ச ஸம்ʼஸதி³ । பாண்ட³வா வாஸுதே³வஶ்ச விதி³தா மம ஸர்வஶ:॥ 6-122-29 (44631) அஜேயா: புருஷைரன்யைரிதி தம்ʼஶ்சோத்ஸஹாமஹே। விஜயிஷ்யே ரணே பாண்டூ³நிதி மே நிஶ்சித: மன: ॥ 6-122-30 (44632) ந ச ஶக்யமவஸ்ரஷ்டும்ʼ வைரமேதத்ஸுதா³ருணம் । த⁴னஞ்ஜயேன யோத்ஸ்யே(அ)ஹம்ʼ ஸ்வத⁴ர்மப்ரீதமானஸ: ॥ 6-122-31 (44633) அனுஜானீஷ்வ மாம்ʼ தாத யுத்³தா⁴ய க்ருʼதனிஶ்சயம் । அனுஜ்ஞாதஸ்த்வயா வீர யுத்⁴யேயமிதி மே மதி: ॥ 6-122-32 (44634) து³ருக்தம்ʼ விப்ரதீபம்ʼ வா ரப⁴ஸாச்சாபலாத்ததா² । யன்மயேஹ க்ருʼதம்ʼ கிஞ்சித்தன்மே த்வம்ʼ க்ஷந்துமர்ஹஸி ॥ 6-122-33 (44635) பீ⁴ஷ்ம உவாச। 6-112-34x (4253) ந சேச்ச²க்யமவஸ்ரஷ்டும்ʼ வைரமேதத்ஸுதா³ருணம்। அனுஜானாமி கர்ண த்வாம்ʼ யுத்⁴யஸ்வ ஸ்வர்க³காம்யயா ॥ 6-122-34 (44636) நிர்மன்யுர்க³தஸம்ʼரம்ப⁴: க்ருʼதகர்மா ரணே ஸ்ம ஹ। யதா²ஶக்தி யதோ²த்ஸாஹம்ʼ ஸதாம்ʼ வ்ருʼத்தேஷு வ்ருʼத்தவான் ॥ 6-122-35 (44637) அஹம்ʼ த்வாமனுஜானாமி யதி³ச்ச²ஸி ததா³ப்னுஹி । க்ஷத்ரத⁴ர்மஜிதாம்̐ல்லோகானவாப்ஸ்யஸி த⁴னஞ்ஜயாத் ॥ 6-122-36 (44638) யுத்⁴யஸ்வ நிரஹங்காரோ ப³லவீர்யவ்யபாஶ்ரய: । த⁴ர்ம்யாத்³தி⁴ யுத்³தா⁴த³தி⁴கம்ʼ க்ஷத்ரியஸ்ய ந வித்³யதே ॥ 6-122-37 (44639) ப்ரஶமே ஹி க்ருʼதோ யத்ன: ஸுமஹான்ஸுசிரம்ʼ மயா। ந சைவ ஶகித: கர்தும்ʼ யதோ த⁴ர்மஸ்ததோ ஜய: ॥ 6-122-38 (44640) ஸஞ்ஜய உவாச। 6-122-39x (4254) இத்யுக்தவதி கா³ங்கே³யே அபி⁴வாத்³யோபமந்த்ர்ய ச। ராதே⁴யோ ரத²மாருஹ்ய ப்ராயாத்தவ ஸுதம்ʼ ப்ரதி ॥ 6-122-39 (44641) ` வைஶம்பாயன உவாச। 6-122-40x (4255) இத்யேதத்³ப³ஹுவ்ருʼத்தாந்தம்ʼ பீ⁴ஷ்மபர்வாகி²லம்ʼ மயா। ஶ்ருʼண்வதே தே மஹாராஜ ப்ரோக்தம்ʼ பாபஹரம்ʼ ஶுப⁴ம் ॥ 6-122-40 (44642) ய: ஶ்ராவயேத்ஸதா³ ராஜன்ப்³ராஹ்மணான்வேத³பாரகா³ந் । ஶ்ரத்³தா⁴வந்தஶ்ச யே சாபி ஶ்ரோஷ்யந்தி மனுஜா பு⁴வி ॥ 6-122-41 (44643) விதூ⁴ய ஸர்வபாபானி விஹாயாந்தே கலேவரம் । ப்ரயாந்தி தத்பத³ம்ʼ விஷ்ணோர்யத்ப்ராப்ய ந நிவர்ததே ॥ 6-122-42 (44644) தஸ்மாத்ஸர்வப்ரயத்னேன பா⁴ரதம்ʼ ப⁴ரதர்ஷப⁴। ஶ்ருʼணுயாத்ஸித்³தி⁴மன்விச்ச²ன்னிஹ வாமுத்ர மானவ: ॥ 6-122-43 (44645) போ⁴ஜனம்ʼ போ⁴ஜயேத்³விப்ரான்க³ந்த⁴மால்யைரலங்க்ருʼதான் । பீ⁴ஷ்மபர்வணி ராஜேந்த்³ர த³த்³யாத்பானீயமுத்தமம் ॥' ॥ 6-122-44 (44646) இதி ஶ்ரீமன்மஹாபா⁴ரதே ஶதஸாஹஸ்த்ர்யாம்ʼ ஸம்ʼஹிதாயாம்ʼ வையாஸிக்யாம்ʼ பீ⁴ஷ்மபர்வணி பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வணி த்³வாவிம்ʼஶத்யதி⁴கஶததமோ(அ)த்⁴யாய: ॥ ॥ ஸமாப்தம்ʼ பீ⁴ஷ்மவத⁴பர்வ பீ⁴ஷ்மபர்வ ச । ------------

Mahabharata - Bhishma Parva - Chapter Footnotes

6-122-1xa அஸ்யானந்தரம்ʼ த்³ரோணபர்வ ப⁴விஷ்யதி। 6-122-1xb தஸ்யாயமாத்³ய: ஶ்லோக:। 6-122-1xc தமப்ரதிமஸத்வௌஜோப³லவீர்யபராக்ரமம்। 6-122-1xb ஹதம்ʼ தே³வவ்ரதம்ʼ ஶ்ருத்வா பாஞ்சால்யேன ஶிக²ண்டி³ந ॥ 6-122- 6-122-3 ஜன்மஶய்யாக³தம்ʼ ஜன்மகாலே ஶரஶய்யாக³தம்। ஶரஜன்மத்வாத் ॥ 6-122-12 யேனாஸீதி ஸார்த⁴ஶ்லோக: ஜ²o புஸ்தக ஏவாஸ்தி ॥ 6-122-15 புருஷேஷு மானுஷேஷு ॥ 6-122-18 த்வயா ஸத்³ருʼஶோ நாப⁴வத் த்வயா ஜித இத்யர்த²: । இயம்ʼ கதா² ராஜத⁴ர்மே। அனேன நாகா³யுதப³லத்வம்ʼ கர்ணஸ்ய ஸூசிதம் ॥ 6-122-19 யுதி⁴ ஸம்ப்ரஹாரே ॥ 6-122-22 நிர்வ்ருʼத்தம்ʼ ஸமாப்தம் ॥ 6-122-24 அவகீர்ணஸ்த்யக்த: ॥ 6-122-28 நிவர்திதும்ʼ நிவர்தயிதும் ॥ 6-122-30 பாண்டூ³நர்ஜுனம்ʼ விஹாய சதுர: । அர்ஜுனேன யோத்ஸ்யே அன்யான்விஜேஷ்யே இதி பா⁴வ: ॥ 6-122-33 விப்ரதீபம்ʼ விருத்³த⁴ம் ॥ இத³ம்ʼ பீ⁴ஷ்மபர்வ கும்ப⁴கோ⁴ணஸ்தே²ந டீo ஆர்o க்ருʼஷ்ணாசார்யேண டீo ஆர்o வ்யாஸாசார்யேண ச மும்ப³ய்யாம்ʼ நிர்ணயஸாக³ரமுத்³ராயந்த்ரே முத்³ராபிதம் । ஶகாப்³தா³: 1829 ஸன 1907