.. vālmīki rāmāyaṇa - bālakāṇḍa ..

sarga - 4

prāptarājyasya rāmasya vālmīkirbhagavānṛṣiḥ .
cakāra caritaṃ kṛtsnaṃ vicitrapadamātmavān .. 1..

kṛtvā tu tanmahāprājñaḥ sabhaviṣyaṃ sahottaram .
cintayāmāsa ko nvetatprayuñjīyāditi prabhuḥ .. 2..

tasya cintayamānasya maharṣerbhāvitātmanaḥ .
agṛhṇītāṃ tataḥ pādau muniveṣau kuśīlavau .. 3..

kuśīlavau tu dharmajñau rājaputrau yaśasvinau .
bhrātarau svarasampannau dadarśāśramavāsinau .. 4..

sa tu medhāvinau dṛṣṭvā vedeṣu pariniṣṭhitau .
vedopabṛhmaṇārthāya tāvagrāhayata prabhuḥ .. 5..

kāvyaṃ rāmāyaṇaṃ kṛtsnaṃ sītāyāścaritaṃ mahat .
paulastya vadhamityeva cakāra caritavrataḥ .. 6..

pāṭhye geye ca madhuraṃ pramāṇaistribhiranvitam .
jātibhiḥ saptabhiryuktaṃ tantrīlayasamanvitam .. 7..

hāsyaśṛṅgārakāruṇyaraudravīrabhayānakaiḥ .
bībhatsādirasairyuktaṃ kāvyametadagāyatām .. 8..

tau tu gāndharvatattvajñau sthāna mūrcchana kovidau .
bhrātarau svarasampannau gandharvāviva rūpiṇau .. 9..

rūpalakṣaṇasampannau madhurasvarabhāṣiṇau .
bimbādivoddhṛtau bimbau rāmadehāttathāparau .. 10..

tau rājaputrau kārtsnyena dharmyamākhyānamuttamam .
vāco vidheyaṃ tatsarvaṃ kṛtvā kāvyamaninditau .. 11..

ṛṣīṇāṃ ca dvijātīnāṃ sādhūnāṃ ca samāgame .
yathopadeśaṃ tattvajñau jagatustau samāhitau .
mahātmānau mahābhāgau sarvalakṣaṇalakṣitau .. 12..

tau kadā citsametānāmṛṣīṇāṃ bhāvitātmanām .
āsīnānāṃ samīpasthāvidaṃ kāvyamagāyatām .. 13..

tacchrutvā munayaḥ sarve bāṣpaparyākulekṣaṇāḥ .
sādhu sādhvitytāvūcatuḥ paraṃ vismayamāgatāḥ .. 14..

te prītamanasaḥ sarve munayo dharmavatsalāḥ .
praśaśaṃsuḥ praśastavyau gāyamānau kuśīlavau .. 15..

aho gītasya mādhuryaṃ ślokānāṃ ca viśeṣataḥ .
ciranirvṛttamapyetatpratyakṣamiva darśitam .. 16..

praviśya tāvubhau suṣṭhu tadā bhāvamagāyatām .
sahitau madhuraṃ raktaṃ sampannaṃ svarasampadā .. 17..

evaṃ praśasyamānau tau tapaḥślāghyairmaharṣibhiḥ .
saṃraktataramatyarthaṃ madhuraṃ tāvagāyatām .. 18..

prītaḥ kaścinmunistābhyāṃ saṃsthitaḥ kalaśaṃ dadau .
prasanno valkalaṃ kaściddadau tābhyāṃ mahāyaśāḥ .. 19..

āścaryamidamākhyānaṃ muninā samprakīrtitam .
paraṃ kavīnāmādhāraṃ samāptaṃ ca yathākramam .. 20..

praśasyamānau sarvatra kadā cittatra gāyakau .
rathyāsu rājamārgeṣu dadarśa bharatāgrajaḥ .. 21..

svaveśma cānīya tato bhrātarau sakuśīlavau .
pūjayāmāsa pūjārhau rāmaḥ śatrunibarhaṇaḥ .. 22..

āsīnaḥ kāñcane divye sa ca siṃhāsane prabhuḥ .
upopaviṣṭaiḥ sacivairbhrātṛbhiśca parantapaḥ .. 23..

dṛṣṭvā tu rūpasampannau tāvubhau vīṇinau tataḥ .
uvāca lakṣmaṇaṃ rāmaḥ śatrughnaṃ bharataṃ tathā .. 24..

śrūyatāmidamākhyānamanayordevavarcasoḥ .
vicitrārthapadaṃ samyaggāyatormadhurasvaram .. 25..

imau munī pārthivalakṣmaṇānvitau
kuśīlavau caiva mahātapasvinau .
mamāpi tadbhūtikaraṃ pracakṣate
mahānubhāvaṃ caritaṃ nibodhata .. 26..

tatastu tau rāmavacaḥ pracoditāv
agāyatāṃ mārgavidhānasampadā .
sa cāpi rāmaḥ pariṣadgataḥ śanair
bubhūṣayāsaktamanā babhūva .. 27..





This devanagari etext of Valmiki Ramayana is based on Prof John Smith's revised CSX version of the original digital files produced by Professor Muneo Tokunaga of Kyoto University. In 1998, the files were converted from CSX to Devnag to ITRANS to XDVNG font for devanagari display on the web. In 2009 the ITRANS version was converted to unicode devanagari.

This page uses Unicode utf-8 encoding for devanagari/sanskrit transliteration. Please set the fonts and languages setting in your web browser to display the correct Unicode font. Some help is available at Notes on Viewing and Creating Devanagari Documents with Unicode Support. Some Unicode fonts for Devanagari are linked at http://devanaagarii.net. Some Unicode fonts for Sanskrit Transliteration are available at IndUni Fonts.

Questions, comments? Write to (sanskrit at cheerful dot c om).