.. vālmīki rāmāyaṇa - araṇyakāṇḍa ..

sarga - 54

sā tathoktā tu vaidehī nirbhayā śokakarṣitā .
tṛṇamantarataḥ kṛtvā rāvaṇaṃ pratyabhāṣata .. 1..

rājā daśaratho nāma dharmaseturivācalaḥ .
satyasandhaḥ parijñāto yasya putraḥ sa rāghavaḥ .. 2..

rāmo nāma sa dharmātmā triṣu lokeṣu viśrutaḥ .
dīrghabāhurviśālākṣo daivataṃ sa patirmama .. 3..

ikṣvākūṇāṃ kule jātaḥ siṃhaskandho mahādyutiḥ .
lakṣmaṇena saha bhrātrā yaste prāṇāṃ hariṣyati .. 4..

pratyakṣaṃ yadyahaṃ tasya tvayā syāṃ dharṣitā balāt .
śayitā tvaṃ hataḥ saṅkhye janasthāne yathā kharaḥ .. 5..

ya ete rākṣasāḥ proktā ghorarūpā mahābalāḥ .
rāghave nirviṣāḥ sarve suparṇe pannagā yathā .. 6..

tasya jyāvipramuktāste śarāḥ kāñcanabhūṣaṇāḥ .
śarīraṃ vidhamiṣyanti gaṅgākūlamivormayaḥ .. 7..

asurairvā surairvā tvaṃ yadyavadho.asi rāvaṇa .
utpādya sumahadvairaṃ jīvaṃstasya na mokṣyase .. 8..

sa te jīvitaśeṣasya rāghavo.antakaro balī .
paśoryūpagatasyeva jīvitaṃ tava durlabham .. 9..

yadi paśyetsa rāmastvāṃ roṣadīptena cakṣuṣā .
rakṣastvamadya nirdagdho gaccheḥ sadyaḥ parābhavam .. 10..

yaścandraṃ nabhaso bhūmau pātayennāśayeta vā .
sāgaraṃ śoṣayedvāpi sa sītāṃ mocayediha .. 11..

gatāyustvaṃ gataśrīko gatasattvo gatendriyaḥ .
laṅkā vaidhavyasaṃyuktā tvatkṛtena bhaviṣyati .. 12..

na te pāpamidaṃ karma sukhodarkaṃ bhaviṣyati .
yāhaṃ nītā vinā bhāvaṃ patipārśvāttvayā vanāt .. 13..

sa hi daivatasaṃyukto mama bhartā mahādyutiḥ .
nirbhayo vīryamāśritya śūnye vasati daṇḍake .. 14..

sa te darpaṃ balaṃ vīryamutsekaṃ ca tathāvidham .
apaneṣyati gātrebhyaḥ śaravarṣeṇa saṃyuge .. 15..

yadā vināśo bhūtānāṃ dṛśyate kālacoditaḥ .
tadā kārye pramādyanti narāḥ kālavaśaṃ gatāḥ .. 16..

māṃ pradhṛṣya sa te kālaḥ prāpto.ayaṃ rakṣasādhama .
ātmano rākṣasānāṃ ca vadhāyāntaḥpurasya ca .. 17..

na śakyā yajñamadhyasthā vediḥ srugbhāṇḍa maṇḍitā .
dvijātimantrasampūtā caṇḍālenāvamarditum .. 18..

idaṃ śarīraṃ niḥsaṃjñaṃ bandha vā ghātayasva vā .
nedaṃ śarīraṃ rakṣyaṃ me jīvitaṃ vāpi rākṣasa .
na hi śakṣyāmyupakrośaṃ pṛthivyāṃ dātumātmanaḥ .. 19..

evamuktvā tu vaidehī kroddhātsuparuṣaṃ vacaḥ .
rāvaṇaṃ maithilī tatra punarnovāca kiṃ cana .. 20..

sītāyā vacanaṃ śrutvā paruṣaṃ romaharṣaṇam .
pratyuvāca tataḥ sītāṃ bhayasandarśanaṃ vacaḥ .. 21..

śṛṇu maithili madvākyaṃ māsāndvādaśa bhāmini .
kālenānena nābhyeṣi yadi māṃ cāruhāsini .
tatastvāṃ prātarāśārthaṃ sūdāśchetsyanti leśaśaḥ .. 22..

ityuktvā paruṣaṃ vākyaṃ rāvaṇaḥ śatrurāvaṇaḥ .
rākṣasīśca tataḥ kruddha idaṃ vacanamabravīt .. 23..

śīghramevaṃ hi rākṣasyo vikṛtā ghoradarśanāḥ .
darpamasyā vineṣyantu māṃsaśoṇitabhojanāḥ .. 24..

vacanādeva tāstasya vikṛtā ghoradarśanāḥ .
kṛtaprāñjalayo bhūtvā maithilīṃ paryavārayan .. 25..

sa tāḥ provāca rājā tu rāvaṇo ghoradarśanaḥ .
pracālya caraṇotkarṣairdārayanniva medinīm .. 26..

aśokavanikāmadhye maithilī nīyatām iti .
tatreyaṃ rakṣyatāṃ gūḍhamuṣmābhiḥ parivāritā .. 27..

tatraināṃ tarjanairghoraiḥ punaḥ sāntvaiśca maithilīm .
ānayadhvaṃ vaśaṃ sarvā vanyāṃ gajavadhūm iva .. 28..

iti pratisamādiṣṭā rākṣasyo rāvaṇena tāḥ .
aśokavanikāṃ jagmurmaithilīṃ parigṛhya tām .. 29..

sarvakāmaphalairvṛkṣairnānāpuṣpaphalairvṛtām .
sarvakālamadaiścāpi dvijaiḥ samupasevitām .. 30..

sā tu śokaparītāṅgī maithilī janakātmajā .
rākṣasī vaśamāpannā vyāghrīṇāṃ hariṇī yathā .. 31..

na vindate tatra tu śarma maithilī
virūpanetrābhiratīva tarjitā .
patiṃ smarantī dayitaṃ ca devaraṃ
vicetanābhūdbhayaśokapīḍitā .. 32..

This page uses Unicode utf-8 encoding for devanagari/sanskrit transliteration. Please set the fonts and languages setting in your web browser to display the correct Unicode font. Some help is available at Notes on Viewing and Creating Devanagari Documents with Unicode Support. Some Unicode fonts for Devanagari are linked at http://devanaagarii.net. Some Unicode fonts for Sanskrit Transliteration are available at IndUni Fonts.

Questions, comments? Write to (sanskrit at cheerful dot c om).