.. vālmīki rāmāyaṇa - araṇyakāṇḍa ..
sarga - 69
nidarśayitvā rāmāya sītāyāḥ pratipādane .
vākyamanvarthamarthajñaḥ kabandhaḥ punarabravīt .. 1..
eṣa rāma śivaḥ panthā yatraite puṣpitā drumāḥ .
pratīcīṃ diśamāśritya prakāśante manoramāḥ .. 2..
jambūpriyālapanasāḥ plakṣanyagrodhatindukāḥ .
aśvatthāḥ karṇikārāśca cūtāścānye ca pādapāḥ .. 3..
tānāruhyāthavā bhūmau pātayitvā ca tānbalāt .
phalānyamṛtakalpāni bhakṣayantau gamiṣyathaḥ .. 4..
caṅkramantau varāndeśāñśailācchailaṃ vanādvanam .
tataḥ puṣkariṇīṃ vīrau pampāṃ nāma gamiṣyathaḥ .. 5..
aśarkarāmavibhraṃśāṃ samatīrthamaśaivalām .
rāma sañjātavālūkāṃ kamalotpalaśobhitām .. 6..
tatra haṃsāḥ plavāḥ krauñcāḥ kurarāścaiva rāghava .
valgusvarā nikūjanti pampāsalilagocarāḥ .. 7..
nodvijante narāndṛṣṭvā vadhasyākovidāḥ śubhāḥ .
ghṛtapiṇḍopamānsthūlāṃstāndvijānbhakṣayiṣyathaḥ .. 8..
rohitānvakratuṇḍāṃśca nalamīnāṃśca rāghava .
pampāyāmiṣubhirmatsyāṃstatra rāma varānhatān .. 9..
nistvakpakṣānayastaptānakṛśānekakaṇṭakān .
tava bhaktyā samāyukto lakṣmaṇaḥ sampradāsyati .. 10..
bhṛśaṃ te khādato matsyānpampāyāḥ puṣpasañcaye .
padmagandhi śivaṃ vāri sukhaśītamanāmayam .. 11..
uddhṛtya sa tadākliṣṭaṃ rūpyasphaṭikasaṃnibham .
atha puṣkaraparṇena lakṣmaṇaḥ pāyayiṣyati .. 12..
sthūlāngiriguhāśayyānvarāhānvanacāriṇaḥ .
apāṃ lobhādupāvṛttānvṛṣabhāniva nardataḥ .
rūpānvitāṃśca pampāyāṃ drakṣyasi tvaṃ narottama .. 13..
sāyāhne vicaranrāma viṭapī mālyadhāriṇaḥ .
śītodakaṃ ca pampāyāṃ dṛṣṭvā śokaṃ vihāsyasi .. 14..
sumanobhiścitāṃstatra tilakānnaktamālakān .
utpalāni ca phullāni paṅkajāni ca rāghava .. 15..
na tāni kaścinmālyāni tatrāropayitā naraḥ .
mataṅgaśiṣyāstatrāsannṛṣayaḥ susamāhitaḥ .. 16..
teṣāṃ bhārābhitaptānāṃ vanyamāharatāṃ guroḥ .
ye prapeturmahīṃ tūrṇaṃ śarīrātsvedabindavaḥ .. 17..
tāni mālyāni jātāni munīnāṃ tapasā tadā .
svedabindusamutthāni na vinaśyanti rāghava .. 18..
teṣāmadyāpi tatraiva dṛśyate paricāriṇī .
śramaṇī śabarī nāma kākutstha cirajīvinī .. 19..
tvāṃ tu dharme sthitā nityaṃ sarvabhūtanamaskṛtam .
dṛṣṭvā devopamaṃ rāma svargalokaṃ gamiṣyati .. 20..
tatastadrāma pampāyāstīramāśritya paścimam .
āśramasthānamatulaṃ guhyaṃ kākutstha paśyasi .. 21..
na tatrākramituṃ nāgāḥ śaknuvanti tamāśramam .
ṛṣestasya mataṅgasya vidhānāttacca kānanam .. 22..
tasminnandanasaṅkāśe devāraṇyopame vane .
nānāvihagasaṅkīrṇe raṃsyase rāma nirvṛtaḥ .. 23..
ṛṣyamūkastu pampāyāḥ purastātpuṣpitadrumaḥ .
suduḥkhārohaṇo nāma śiśunāgābhirakṣitaḥ .
udāro brahmaṇā caiva pūrvakāle vinirmitaḥ .. 24..
śayānaḥ puruṣo rāma tasya śailasya mūrdhani .
yatsvapne labhate vittaṃ tatprabuddho.adhigacchati .. 25..
na tvenaṃ viṣamācāraḥ pāpakarmādhirohati .
tatraiva praharantyenaṃ suptamādāya rākṣasāḥ .. 26..
tato.api śiśunāgānāmākrandaḥ śrūyate mahān .
krīḍatāṃ rāma pampāyāṃ mataṅgāraṇyavāsinām .. 27..
siktā rudhiradhārābhiḥ saṃhatya paramadvipāḥ .
pracaranti pṛthakkīrṇā meghavarṇāstarasvinaḥ .. 28..
te tatra pītvā pānīyaṃ vimalaṃ śītamavyayam .
nivṛttāḥ saṃvigāhante vanāni vanagocarāḥ .. 29..
rāma tasya tu śailasya mahatī śobhate guhā .
śilāpidhānā kākutstha duḥkhaṃ cāsyāḥ praveśanam .. 30..
tasyā guhāyāḥ prāgdvāre mahāñśītodako hradaḥ .
bahumūlaphalo ramyo nānānagasamāvṛtaḥ .. 31..
tasyāṃ vasati sugrīvaścaturbhiḥ saha vānaraiḥ .
kadā cicchikhare tasya parvatasyāvatiṣṭhate .. 32..
kabandhastvanuśāsyaivaṃ tāvubhau rāmalakṣmaṇau .
sragvī bhāskaravarṇābhaḥ khe vyarocata vīryavān .. 33..
taṃ tu khasthaṃ mahābhāgaṃ kabandhaṃ rāmalakṣmaṇau .
prasthitau tvaṃ vrajasveti vākyamūcaturantikāt .. 34..
gamyatāṃ kāryasiddhyarthamiti tāvabravīcca saḥ .
suprītau tāvanujñāpya kabandhaḥ prasthitastadā .. 35..
sa tatkabandhaḥ pratipadya rūpaṃ
vṛtaḥ śriyā bhāskaratulyadehaḥ .
nidarśayanrāmamavekṣya khasthaḥ
sakhyaṃ kuruṣveti tadābhyuvāca .. 36..
This page uses Unicode utf-8 encoding for devanagari/sanskrit transliteration. Please set the fonts and languages setting in your web browser to display the correct Unicode font. Some help is available at Notes on Viewing and Creating Devanagari Documents with Unicode Support. Some Unicode fonts for Devanagari are linked at http://devanaagarii.net. Some Unicode fonts for Sanskrit Transliteration are available at IndUni Fonts. Questions, comments? Write to (sanskrit at cheerful dot c om).