.. vālmīki rāmāyaṇa - araṇyakāṇḍa ..
sarga - 8
sutīkṣṇenābhyanujñātaṃ prasthitaṃ raghunandanam .
vaidehī snigdhayā vācā bhartāramidamabravīt .. 1..
ayaṃ dharmaḥ susūkṣmeṇa vidhinā prāpyate mahān .
nivṛttena ca śakyo.ayaṃ vyasanātkāmajādiha .. 2..
trīṇyeva vyasanānyatra kāmajāni bhavantyuta .
mithyā vākyaṃ paramakaṃ tasmādgurutarāvubhau .
paradārābhigamanaṃ vinā vairaṃ ca raudratā .. 3..
mithyāvākyaṃ na te bhūtaṃ na bhaviṣyati rāghava .
kuto.abhilaṣaṇaṃ strīṇāṃ pareṣāṃ dharmanāśanam .. 4..
tacca sarvaṃ mahābāho śakyaṃ voḍhuṃ jitendriyaiḥ .
tava vaśyendriyatvaṃ ca jānāmi śubhadarśana .. 5..
tṛtīyaṃ yadidaṃ raudraṃ paraprāṇābhihiṃsanam .
nirvairaṃ kriyate mohāttacca te samupasthitam .. 6..
pratijñātastvayā vīra daṇḍakāraṇyavāsinām .
ṛṣīṇāṃ rakṣaṇārthāya vadhaḥ saṃyati rakṣasām .. 7..
etannimittaṃ ca vanaṃ daṇḍakā iti viśrutam .
prasthitastvaṃ saha bhrātrā dhṛtabāṇaśarāsanaḥ .. 8..
tatastvāṃ prasthitaṃ dṛṣṭvā mama cintākulaṃ manaḥ .
tvadvṛttaṃ cintayantyā vai bhavenniḥśreyasaṃ hitam .. 9..
na hi me rocate vīra gamanaṃ daṇḍakānprati .
kāraṇaṃ tatra vakṣyāmi vadantyāḥ śrūyatāṃ mama .. 10..
tvaṃ hi bāṇadhanuṣpāṇirbhrātrā saha vanaṃ gataḥ .
dṛṣṭvā vanacarānsarvānkaccitkuryāḥ śaravyayam .. 11..
kṣatriyāṇāmiha dhanurhutāśasyendhanāni ca .
samīpataḥ sthitaṃ tejobalamucchrayate bhṛśam .. 12..
purā kila mahābāho tapasvī satyavākṣuciḥ .
kasmiṃścidabhavatpuṇye vane ratamṛgadvije .. 13..
tasyaiva tapaso vighnaṃ kartumindraḥ śacīpatiḥ .
khaḍgapāṇirathāgacchadāśramaṃ bhaṭa rūpadhṛk .. 14..
tasmiṃstadāśramapade nihitaḥ khaḍga uttamaḥ .
sa nyāsavidhinā dattaḥ puṇye tapasi tiṣṭhataḥ .. 15..
sa tacchastramanuprāpya nyāsarakṣaṇatatparaḥ .
vane tu vicaratyeva rakṣanpratyayamātmanaḥ .. 16..
yatra gacchatyupādātuṃ mūlāni ca phalāni ca .
na vinā yāti taṃ khaḍgaṃ nyāsarakṣaṇatatparaḥ .. 17..
nityaṃ śastraṃ parivahankrameṇa sa tapodhanaḥ .
cakāra raudrīṃ svāṃ buddhiṃ tyaktvā tapasi niścayam .. 18..
tataḥ sa raudrābhirataḥ pramatto.adharmakarṣitaḥ .
tasya śastrasya saṃvāsājjagāma narakaṃ muniḥ .. 19..
snehācca bahumānācca smāraye tvāṃ na śikṣaye .
na kathaṃ cana sā kāryā hṛhītadhanuṣā tvayā .. 20..
buddhirvairaṃ vinā hantuṃ rākṣasāndaṇḍakāśritān .
aparādhaṃ vinā hantuṃ lokānvīra na kāmaye .. 21..
kṣatriyāṇāṃ tu vīrāṇāṃ vaneṣu niyatātmanām .
dhanuṣā kāryametāvadārtānāmabhirakṣaṇam .. 22..
kva ca śastraṃ kva ca vanaṃ kva ca kṣātraṃ tapaḥ kva ca .
vyāviddhamidamasmābhirdeśadharmastu pūjyatām .. 23..
tadāryakaluṣā buddhirjāyate śastrasevanāt .
punargatvā tvayodhyāyāṃ kṣatradharmaṃ cariṣyasi .. 24..
akṣayā tu bhavetprītiḥ śvaśrū śvaśurayormama .
yadi rājyaṃ hi saṃnyasya bhavestvaṃ nirato muniḥ .. 25..
dharmādarthaḥ prabhavati dharmātprabhavate sukham .
dharmeṇa labhate sarvaṃ dharmasāramidaṃ jagat .. 26..
ātmānaṃ niyamaistaistaiḥ karṣayitvā prayatnataḥ .
prāpyate nipuṇairdharmo na sukhāllabhyate sukham .. 27..
nityaṃ śucimatiḥ saumya cara dharmaṃ tapovane .
sarvaṃ hi viditaṃ tubhyaṃ trailokyamapi tattvataḥ .. 28..
strīcāpalādetadudāhṛtaṃ me
dharmaṃ ca vaktuṃ tava kaḥ samarthaḥ .
vicārya buddhyā tu sahānujena
yadrocate tatkuru mācireṇa .. 29..
This page uses Unicode utf-8 encoding for devanagari/sanskrit transliteration. Please set the fonts and languages setting in your web browser to display the correct Unicode font. Some help is available at Notes on Viewing and Creating Devanagari Documents with Unicode Support. Some Unicode fonts for Devanagari are linked at http://devanaagarii.net. Some Unicode fonts for Sanskrit Transliteration are available at IndUni Fonts. Questions, comments? Write to (sanskrit at cheerful dot c om).