\documentstyle[11pt,multicol,itrans]{iarticle} #include=ijag.inc #endwordvowel=.h \portraitpage \parindent=0pt % no indents \let\usedvng=\normaldvng % \Largedvng \pagestyle{headings} \begin{document} #indian \centerline{\hugedvng .. vaalmiiki raamaayaNa..}\medskip ##\setcounter{section}{5}## ##\begin{center}## \section{yuddhakaaNDa} ##\end{center}## \medskip 59 svabala.n vyathita.n dR^iShTvA tumulaM lomaharShaNam . bhrAtR^IMshcha nihatAndR^iShTvA shakratulyaparAkramAn .. 1..\\ pitR^ivyau chApi sandR^ishya samare saMniShUditau . mahodaramahApArshvau bhrAtarau rAkShasarShabhau .. 2..\\ chukopa cha mahAtejA brahmadattavaro yudhi . atikAyo.adrisa~NkAsho devadAnavadarpahA .. 3..\\ sa bhAskarasahasrasya sa~NghAtamiva bhAsvaram . rathamAsthAya shakrArirabhidudrAva vAnarAn .. 4..\\ sa visphArya mahachchApa.n kirITI mR^iShTakuNDalaH . nAma vishrAvayAmAsa nanAda cha mahAsvanam .. 5..\\ tena si.nhapraNAdena nAmavishrAvaNena cha . jyAshabdena cha bhImena trAsayAmAsa vAnarAn .. 6..\\ te tasya rUpamAlokya yathA viShNostrivikrame . bhayArtA vAnarAH sarve vidravanti disho dasha .. 7..\\ te.atikAya.n samAsAdya vAnarA mUDhachetasaH . sharaNya.n sharaNa.n jagmurlakShmaNAgrajamAhave .. 8..\\ tato.atikAya.n kAkutstho rathasthaM parvatopamam . dadarsha dhanvina.n dUrAdgarjantaM kAlameghavat .. 9..\\ sa ta.n dR^iShTvA mahAtmAna.n rAghavastu suvismitaH . vAnarAnsAntvayitvA tu vibhIShaNamuvAcha ha .. 10..\\ ko.asau parvatasa~NkAsho dhanuShmAnharilochanaH . yukte hayasahasreNa vishAle syandane sthitaH .. 11..\\ ya eSha nishitaiH shUlaiH sutIkShNaiH prAsatomaraiH . archiShmadbhirvR^ito bhAti bhUtairiva maheshvaraH .. 12..\\ kAlajihvAprakAshAbhirya eSho.abhivirAjate . AvR^ito rathashaktIbhirvidyudbhiriva toyadaH .. 13..\\ dhanU.nsi chAsya sajyAni hemapR^iShThAni sarvashaH . shobhayanti rathashreShTha.n shakrapAtamivAmbaram .. 14..\\ ka eSha rakShaH shArdUlo raNabhUmi.n virAjayan . abhyeti rathinA.n shreShTho rathenAdityatejasA .. 15..\\ dhvajashR^i~NgapratiShThena rAhuNAbhivirAjate . sUryarashmiprabhairbANairdisho dasha virAjayan .. 16..\\ triNataM meghanirhrAda.n hemapR^iShThamala~NkR^itam . shatakratudhanuHprakhya.n dhanushchAsya virAjate .. 17..\\ sadhvajaH sapatAkashcha sAnukarSho mahArathaH . chatuHsAdisamAyukto meghastanitanisvanaH .. 18..\\ viMshatirdasha chAShTau cha tUNIrarathamAsthitAH . kArmukANi cha bhImAni jyAshcha kA~nchanapi~NgalAH .. 19..\\ dvau cha khaDgau rathagatau pArshvasthau pArshvashobhinau . chaturhastatsaruchitau vyaktahastadashAyatau .. 20..\\ raktakaNThaguNo dhIro mahAparvatasaMnibhaH . kAlaH kAlamahAvaktro meghastha iva bhAskaraH .. 21..\\ kA~nchanA~NgadanaddhAbhyAM bhujAbhyAmeSha shobhate . shR^i~NgAbhyAmiva tu~NgAbhyA.n himavAnparvatottamaH .. 22..\\ kuNDalAbhyA.n tu yasyaitadbhAti vaktra.n shubhekShaNam . punarvasvantaragataM pUrNabimbamivaindavam .. 23..\\ AchakShva me mahAbAho tvamena.n rAkShasottamam . ya.n dR^iShTvA vAnarAH sarve bhayArtA vidrutA dishaH .. 24..\\ sa pR^iShTho rAjaputreNa rAmeNAmitatejasA . AchachakShe mahAtejA rAghavAya vibhIShaNaH .. 25..\\ dashagrIvo mahAtejA rAjA vaishravaNAnujaH . bhImakarmA mahotsAho rAvaNo rAkShasAdhipaH .. 26..\\ tasyAsIdvIryavAnputro rAvaNapratimo raNe . vR^iddhasevI shrutadharaH sarvAstraviduShA.n varaH .. 27..\\ ashvapR^iShThe rathe nAge khaDge dhanuShi karShaNe . bhede sAntve cha dAne cha naye mantre cha saMmataH .. 28..\\ yasya bAhu.n samAshritya la~NkA bhavati nirbhayA . tanaya.n dhAnyamAlinyA atikAyamima.n viduH .. 29..\\ etenArAdhito brahmA tapasA bhAvitAtmanA . astrANi chApyavAptAni ripavashcha parAjitAH .. 30..\\ surAsurairavadhyatva.n dattamasmai svayambhuvA . etachcha kavacha.n divya.n rathashchaiSho.arkabhAskaraH .. 31..\\ etena shatasho devA dAnavAshcha parAjitAH . rakShitAni cha rakShAmi yakShAshchApi niShUditAH .. 32..\\ vajra.n viShTambhitaM yena bANairindrasya dhImataH . pAshaH salilarAjasya yuddhe pratihatastathA .. 33..\\ eSho.atikAyo balavAnrAkShasAnAmatharShabhaH . rAvaNasya suto dhImAndevadanava darpahA .. 34..\\ tadasminkriyatA.n yatnaH kShipraM puruShapu~Ngava . purA vAnarasainyAni kShayaM nayati sAyakaiH .. 35..\\ tato.atikAyo balavAnpravishya harivAhinIm . visphArayAmAsa dhanurnanAda cha punaH punaH .. 36..\\ taM bhImavapuSha.n dR^iShTvA rathastha.n rathinAM varam . abhipeturmahAtmAno ye pradhAnAH plava~NgamAH .. 37..\\ kumudo dvivido maindo nIlaH sharabha eva cha . pAdapairgirishR^i~Ngaish cha yugapatsamabhidravan .. 38..\\ teShA.n vR^ikShAMshcha shailAMshcha sharaiH kA~nchanabhUShaNaiH . atikAyo mahAtejAshchichchhedAstravidA.n varaH .. 39..\\ tAMshchaiva sarAnsa harI~nsharaiH sarvAyasairbalI . vivyAdhAbhimukhaH sa~Nkhye bhImakAyo nishAcharaH .. 40..\\ te.arditA bANabarSheNa bhinnagAtrAH plava~NgamAH . na shekuratikAyasya pratikartuM mahAraNe .. 41..\\ tatsainya.n harivIrANA.n trAsayAmAsa rAkShasaH . mR^igayUthamiva kruddho hariryauvanamAsthitaH .. 42..\\ sa rAShasendro harisainyamadhye nAyudhyamAnaM nijaghAna ka.n chit . upetya rAma.n sadhanuH kalApI sagarvita.n vAkyamidaM babhAShe .. 43..\\ rathe sthito.aha.n sharachApapANir na prAkR^ita.n kaM chana yodhayAmi . yasyAsti shaktirvyavasAya yuktA dadAtuM me kShipramihAdya yuddham .. 44..\\ tattasya vAkyaM bruvato nishamya chukopa saumitriramitrahantA . amR^iShyamANashcha samutpapAta jagrAha chApa.n cha tataH smayitvA .. 45..\\ kruddhaH saumitrirutpatya tUNAdAkShipya sAyakam . purastAdatikAyasya vichakarSha mahaddhanuH .. 46..\\ pUrayansa mahI.n shailAnAkAshaM sAgara.n dishaH . jyAshabdo lakShmaNasyograstrAsayanrajanIcharAn .. 47..\\ saumitreshchApanirghoSha.n shrutvA pratibhaya.n tadA . visiShmiye mahAtejA rAkShasendrAtmajo balI .. 48..\\ athAtikAyaH kupito dR^iShTvA lakShmaNamutthitam . AdAya nishitaM bANamida.n vachanamabravIt .. 49..\\ bAlastvamasi saumitre vikrameShvavichakShaNaH . gachchha ki.n kAlasadR^ishaM mA.n yodhayitumichchhasi .. 50..\\ na hi madbAhusR^iShTAnAmastrANA.n himavAnapi . soDhumutsahate vegamantarikShamatho mahI .. 51..\\ sukhaprasupta.n kAlAgniM prabodhayitumichchhasi . nyasya chApaM nivartasva mA prANA~njahi madgataH .. 52..\\ atha vA tvaM pratiShTabdho na nivartitumichchhasi . tiShTha prANAnparityajya gamiShyasi yamakShayam .. 53..\\ pashya me nishitAnbANAnaridarpaniShUdanAn . IshvarAyudhasa~NkAshA.nstaptakA~nchanabhUShaNAn .. 54..\\ eSha te sarpasa~NkAsho bANaH pAsyati shoNitam . mR^igarAja iva kruddho nAgarAjasya shoNitam .. 55..\\ shrutvAtikAyasya vachaH saroShaM sagarvita.n sa.nyati rAjaputraH . sa sa~ncukopAtibalo bR^ihachchhrIr uvAcha vAkya.n cha tato mahArtham .. 56..\\ na vAkyamAtreNa bhavAnpradhAno na katthanAtsatpuruShA bhavanti . mayi sthite dhanvini bANapANau vidarshayasvAtmabala.n durAtman .. 57..\\ karmaNA sUchayAtmAnaM na vikatthitumarhasi . pauruSheNa tu yo yuktaH sa tu shUra iti smR^itaH .. 58..\\ sarvAyudhasamAyukto dhanvI tva.n rathamAsthitaH . sharairvA yadi vApyastrairdarshayasva parAkramam .. 59..\\ tataH shiraste nishitaiH pAtayiShyAmyaha.n sharaiH . mArutaH kAlasampakva.n vR^intAttAlaphalaM yathA .. 60..\\ adya te mAmakA bANAstaptakA~nchanabhUShaNAH . pAsyanti rudhira.n gAtrAdbANashalyAntarotthitam .. 61..\\ bAlo.ayamiti viGYAya na mAvaGYAtumarhasi . bAlo vA yadi vA vR^iddho mR^ityu.n jAnIhi sa.nyuge .. 62..\\ lakShmaNasya vachaH shrutvA hetumatparamArthavat . atikAyaH prachukrodha bANa.n chottamamAdade .. 63..\\ tato vidyAdharA bhUtA devA daityA maharShayaH . guhyakAshcha mahAtmAnastadyuddha.n dadR^ishustadA .. 64..\\ tato.atikAyaH kupitashchApamAropya sAyakam . lakShmaNasya prachikShepa sa~NkShipanniva chAmbaram .. 65..\\ tamApatantaM nishita.n sharamAshIviShopamam . ardhachandreNa chichchheda lakShmaNaH paravIrahA .. 66..\\ taM nikR^itta.n shara.n dR^iShTvA kR^ittabhogamivoragam . atikAyo bhR^isha.n kruddhaH pa~nchabANAnsamAdade .. 67..\\ tA~nsharAnsamprachikShepa lakShmaNAya nishAcharaH . tAnaprAptA~nsharaistIkShNaishchichchheda bharatAnujaH .. 68..\\ sa tAMshchhittvA sharaistIkShNairlakShmaNaH paravIrahA . Adade nishitaM bANa.n jvalantamiva tejasA .. 69..\\ tamAdAya dhanuH shreShThe yojayAmAsa lakShmaNaH . vichakarSha cha vegena visasarja cha sAyakam .. 70..\\ pUrNAyatavisR^iShTena shareNAnata parvaNA . lalATe rAkShasashreShThamAjaghAna sa vIryavAn .. 71..\\ sa lalATe sharo magnastasya bhImasya rakShasaH . dadR^ishe shoNitenAktaH pannagendra ivAhave .. 72..\\ rAkShasaH prachakampe cha lakShmaNeShu prakampitaH . rudrabANahataM bhIma.n yathA tripuragopuram .. 73..\\ chintayAmAsa chAshvasya vimR^ishya cha mahAbalaH . sAdhu bANanipAtena shvAghanIyo.asi me ripuH .. 74..\\ vichAryaiva.n vinamyAsyaM vinamya cha bhujAvubhau . sa rathopasthamAsthAya rathena prachachAra ha .. 75..\\ eka.n trInpa~ncha sapteti sAyakAnrAkShasarShabhaH . Adade sandadhe chApi vichakarShotsasarja cha .. 76..\\ te bANAH kAlasa~NkAshA rAkShasendradhanushchyutAH . hemapu~NkhA raviprakhyAshchakrurdIptamivAmbaram .. 77..\\ tatastAnrAkShasotsR^iShTA~nsharaughAnrAvaNAnujaH . asambhrAntaH prachichchheda nishitairbahubhiH sharaiH .. 78..\\ tA~nsharAnyudhi samprekShya nikR^ittAnrAvaNAtmajaH . chukopa tridashendrArirjagrAha nishita.n sharam .. 79..\\ sa sandhAya mahAtejAstaM bANa.n sahasotsR^ijat . tataH saumitrimAyAntamAjaghAna stanAntare .. 80..\\ atikAyena saumitristADito yudhi vakShasi . susrAva rudhira.n tIvraM madaM matta iva dvipaH .. 81..\\ sa chakAra tadAtmAna.n vishalyaM sahasA vibhuH . jagrAha cha shara.n tIShNamastreNApi samAdadhe .. 82..\\ Agneyena tadAstreNa yojayAmAsa sAyakam . sa jajvAla tadA bANo dhanushchAsya mahAtmanaH .. 83..\\ atikAyo.atitejasvI sauramastra.n samAdade . tena bANaM bhuja~NgAbha.n hemapu~Nkhamayojayat .. 84..\\ tatasta.n jvalitaM ghora.n lakShmaNaH sharamAhitam . atikAyAya chikShepa kAladaNDamivAntakaH .. 85..\\ AgneyenAbhisa.nyukta.n dR^iShTvA bANaM nishAcharaH . utsasarja tadA bANa.n dIpta.n sUryAstrayojitam .. 86..\\ tAvubhAvambare bANAvanyonyamabhijaghnatuH . tejasA sampradIptAgrau kruddhAviva bhuja.n gamau .. 87..\\ tAvanyonya.n vinirdahya petaturdharaNItale . nirarchiShau bhasmakR^itau na bhrAjete sharottamau .. 88..\\ tato.atikAyaH sa~NkruddhastvastramaiShIkamutsR^ijat . tatprachichchheda saumitrirastramaindreNa vIryavAn .. 89..\\ aiShIkaM nihata.n dR^iShTvA kumAro rAvaNAtmajaH . yAmyenAstreNa sa~Nkruddho yojayAmAsa sAyakam .. 90..\\ tatastadastra.n chikShepa lakShmaNAya nishAcharaH . vAyavyena tadastra.n tu nijaghAna sa lakShmaNaH .. 91..\\ athaina.n sharadhArAbhirdhArAbhiriva toyadaH . abhyavarShata sa~Nkruddho lakShmaNo rAvaNAtmajam .. 92..\\ te.atikAya.n samAsAdya kavache vajrabhUShite . bhagnAgrashalyAH sahasA peturbANA mahItale .. 93..\\ tAnmoghAnabhisamprekShya lakShmaNaH paravIrahA . abhyavarShata bANAnA.n sahasreNa mahAyashAH .. 94..\\ sa varShyamANo bANaughairatikAyo mahAbalaH . avadhyakavachaH sa~Nkhye rAkShaso naiva vivyathe .. 95..\\ na shashAka ruja.n kartu.n yudhi tasya narottamaH . athainamabhyupAgamya vAyurvAkyamuvAcha ha .. 96..\\ brahmadattavaro hyeSha avadhya kavachAvR^itaH . brAhmeNAstreNa bhindhyenameSha vadhyo hi nAnyathA .. 97..\\ tataH sa vAyorvachanaM nishamya saumitririndrapratimAnavIryaH . samAdade bANamamoghavegaM tadbrAhmamastra.n sahasA niyojya .. 98..\\ tasminvarAstre tu niyujyamAne saumitriNA bANavare shitAgre . dishaH sachandrArkamahAgrahAsh cha nabhashcha tatrAsa rarAsa chorvI .. 99..\\ taM brahmaNo.astreNa niyujya chApe shara.n supu~NkhaM yamadUtakalpam . saumitririndrArisutasya tasya sasarja bANa.n yudhi vajrakalpam .. 100..\\ ta.n lakShmaNotsR^iShTamamoghavegaM samApatanta.n jvalanaprakAsham . suvarNavajrottamachitrapu~NkhaM tadAtikAyaH samare dadarsha .. 101..\\ taM prekShamANaH sahasAtikAyo jaghAna bANairnishitairanekaiH . sa sAyakastasya suparNavegas tadAtivegena jagAma pArshvam .. 102..\\ tamAgataM prekShya tadAtikAyo bANaM pradIptAntakakAlakalpam . jaghAna shaktyR^iShTigadAkuThAraiH shUlairhalaishchApyavipannacheShTaH .. 103..\\ tAnyAyudhAnyadbhutavigrahANi moghAni kR^itvA sa sharo.agnidIptaH . prasahya tasyaiva kirITajuShTaM tadAtikAyasya shiro jahAra .. 104..\\ tachchhiraH sashirastrANa.n lakShmaNeShuprapIDitam . papAta sahasA bhUmau shR^i~Nga.n himavato yathA .. 105..\\ praharShayuktA bahavastu vAnarA prabuddhapadmapratimAnanAstadA . apUjaya.NllakShmaNamiShTabhAginaM hate ripau bhImabale durAsade .. 106..\\ ##\end{multicols}## ## \medskip\hrule\medskip The files in this directory are revised versions of the digital files produced by Professor Muneo Tokunaga, Kyoto University, and copyrighted by him. I am grateful to Professor Tokunaga for his agreement to this use of his original files and for permitting the revised versions to be made publicly available. \\ Dr J. D. Smith ; email: jds10@cam.ac.uk ; http://bombay.oriental.cam.ac.uk/index.html \medskip\hrule\medskip ITRANS conversion questions to: Avinash Chopde \medskip\hrule\medskip Last updated on \today ; Send corrections to sanskrit@cheerful.com \end{document}