|| ṛgvedaḥ vaidikasvaravirahitaḥ maṇḍalaṁ 5 ||
abodhyagniḥ samidhā janānāṁ prati dhenumivāyatīmuṣāsam |
yahvā iva pra vayāmujjihānāḥ pra bhānavaḥ sisrate nākamaccha || 5.001.01
abodhi hotā yajathāya devānūrdhvo agniḥ sumanāḥ prātarasthāt |
samiddhasya ruśadadarśi pājo mahāndevastamaso niramoci || 5.001.02
yadīṁ gaṇasya raśanāmajīgaḥ śuciraṅkte śucibhirgobhiragniḥ |
āddakṣiṇā yujyate vājayantyuttānāmūrdhvo adhayajjuhūbhiḥ || 5.001.03
agnimacchā devayatāṁ manāṁsi cakṣūṁṣīva sūrye saṁ caranti |
yadīṁ suvāte uṣasā virūpe śveto vājī jāyate agre ahnām || 5.001.04
janiṣṭa hi jenyo agre ahnāṁ hito hiteṣvaruṣo vaneṣu |
damedame sapta ratnā dadhāno'gnirhotā ni ṣasādā yajīyān || 5.001.05
agnirhotā nyasīdadyajīyānupasthe mātuḥ surabhā u loke |
yuvā kaviḥ puruniṣṭha ṛtāvā dhartā kṛṣṭīnāmuta madhya iddhaḥ || 5.001.06
pra ṇu tyaṁ vipramadhvareṣu sādhumagniṁ hotāramīḻate namobhiḥ |
ā yastatāna rodasī ṛtena nityaṁ mṛjanti vājinaṁ ghṛtena || 5.001.07
mārjālyo mṛjyate sve damūnāḥ kavipraśasto atithiḥ śivo naḥ |
sahasraśṛṅgo vṛṣabhastadojā viśvā agne sahasā prāsyanyān || 5.001.08
pra sadyo agne atyeṣyanyānāviryasmai cārutamo babhūtha |
īḻenyo vapuṣyo vibhāvā priyo viśāmatithirmānuṣīṇām || 5.001.09
tubhyaṁ bharanti kṣitayo yaviṣṭha balimagne antita ota dūrāt |
ā bhandiṣṭhasya sumatiṁ cikiddhi bṛhatte agne mahi śarma bhadram || 5.001.10
ādya rathaṁ bhānumo bhānumantamagne tiṣṭha yajatebhiḥ samantam |
vidvānpathīnāmurvantarikṣameha devānhaviradyāya vakṣi || 5.001.11
avocāma kavaye medhyāya vaco vandāru vṛṣabhāya vṛṣṇe |
gaviṣṭhiro namasā stomamagnau divīva rukmamuruvyañcamaśret || 5.001.12
kumāraṁ mātā yuvatiḥ samubdhaṁ guhā bibharti na dadāti pitre |
anīkamasya na minajjanāsaḥ puraḥ paśyanti nihitamaratau || 5.002.01
kametaṁ tvaṁ yuvate kumāraṁ peṣī bibharṣi mahiṣī jajāna |
pūrvīrhi garbhaḥ śarado vavardhāpaśyaṁ jātaṁ yadasūta mātā || 5.002.02
hiraṇyadantaṁ śucivarṇamārātkṣetrādapaśyamāyudhā mimānam |
dadāno asmā amṛtaṁ vipṛkvatkiṁ māmanindrāḥ kṛṇavannanukthāḥ || 5.002.03
kṣetrādapaśyaṁ sanutaścarantaṁ sumadyūthaṁ na puru śobhamānam |
na tā agṛbhrannajaniṣṭa hi ṣaḥ paliknīridyuvatayo bhavanti || 5.002.04
ke me maryakaṁ vi yavanta gobhirna yeṣāṁ gopā araṇaścidāsa |
ya īṁ jagṛbhurava te sṛjantvājāti paśva upa naścikitvān || 5.002.05
vasāṁ rājānaṁ vasatiṁ janānāmarātayo ni dadhurmartyeṣu |
brahmāṇyatrerava taṁ sṛjantu ninditāro nindyāso bhavantu || 5.002.06
śunaścicchepaṁ niditaṁ sahasrādyūpādamuñco aśamiṣṭa hi ṣaḥ |
evāsmadagne vi mumugdhi pāśānhotaścikitva iha tū niṣadya || 5.002.07
hṛṇīyamāno apa hi madaiyeḥ pra me devānāṁ vratapā uvāca |
indro vidvā anu hi tvā cacakṣa tenāhamagne anuśiṣṭa āgām || 5.002.08
vi jyotiṣā bṛhatā bhātyagnirāvirviśvāni kṛṇute mahitvā |
prādevīrmāyāḥ sahate durevāḥ śiśīte śṛṅge rakṣase vinikṣe || 5.002.09
uta svānāso divi ṣantvagnestigmāyudhā rakṣase hantavā u |
made cidasya pra rujanti bhāmā na varante paribādho adevīḥ || 5.002.10
etaṁ te stomaṁ tuvijāta vipro rathaṁ na dhīraḥ svapā atakṣam |
yadīdagne prati tvaṁ deva haryāḥ svarvatīrapa enā jayema || 5.002.11
tuvigrīvo vṛṣabho vāvṛdhāno'śatrvaryaḥ samajāti vedaḥ |
itīmamagnimamṛtā avocanbarhiṣmate manave śarma yaṁsaddhaviṣmate manave śarma yaṁsat || 5.002.12
tvamagne varuṇo jāyase yattvaṁ mitro bhavasi yatsamiddhaḥ |
tve viśve sahasasputra devāstvamindro dāśuṣe martyāya || 5.003.01
tvamaryamā bhavasi yatkanīnāṁ nāma svadhāvanguhyaṁ bibharṣi |
añjanti mitraṁ sudhitaṁ na gobhiryaddampatī samanasā kṛṇoṣi || 5.003.02
tava śriye maruto marjayanta rudra yatte janima cāru citram |
padaṁ yadviṣṇorupamaṁ nidhāyi tena pāsi guhyaṁ nāma gonām || 5.003.03
tava śriyā sudṛśo deva devāḥ purū dadhānā amṛtaṁ sapanta |
hotāramagniṁ manuṣo ni ṣedurdaśasyanta uśijaḥ śaṁsamāyoḥ || 5.003.04
na tvaddhotā pūrvo agne yajīyānna kāvyaiḥ paro asti svadhāvaḥ |
viśaśca yasyā atithirbhavāsi sa yajñena vanavaddeva martān || 5.003.05
vayamagne vanuyāma tvotā vasūyavo haviṣā budhyamānāḥ |
vayaṁ samarye vidatheṣvahnāṁ vayaṁ rāyā sahasasputra martān || 5.003.06
yo na āgo abhyeno bharātyadhīdaghamaghaśaṁse dadhāta |
jahī cikitvo abhiśastimetāmagne yo no marcayati dvayena || 5.003.07
tvāmasyā vyuṣi deva pūrve dūtaṁ kṛṇvānā ayajanta havyaiḥ |
saṁsthe yadagna īyase rayīṇāṁ devo martairvasubhiridhyamānaḥ || 5.003.08
ava spṛdhi pitaraṁ yodhi vidvānputro yaste sahasaḥ sūna ūhe |
kadā cikitvo abhi cakṣase no'gne kadā ṛtacidyātayāse || 5.003.09
bhūri nāma vandamāno dadhāti pitā vaso yadi tajjoṣayāse |
kuviddevasya sahasā cakānaḥ sumnamagnirvanate vāvṛdhānaḥ || 5.003.10
tvamaṅga jaritāraṁ yaviṣṭha viśvānyagne duritāti parṣi |
stenā adṛśranripavo janāso'jñātaketā vṛjinā abhūvan || 5.003.11
ime yāmāsastvadrigabhūvanvasave vā tadidāgo avāci |
nāhāyamagnirabhiśastaye no na rīṣate vāvṛdhānaḥ parā dāt || 5.003.12
tvāmagne vasupatiṁ vasūnāmabhi pra mande adhvareṣu rājan |
tvayā vājaṁ vājayanto jayemābhi ṣyāma pṛtsutīrmartyānām || 5.004.01
havyavāḻagnirajaraḥ pitā no vibhurvibhāvā sudṛśīko asme |
sugārhapatyāḥ samiṣo didīhyasmadryaksaṁ mimīhi śravāṁsi || 5.004.02
viśāṁ kaviṁ viśpatiṁ mānuṣīṇāṁ śuciṁ pāvakaṁ ghṛtapṛṣṭhamagnim |
ni hotāraṁ viśvavidaṁ dadhidhve sa deveṣu vanate vāryāṇi || 5.004.03
juṣasvāgna iḻayā sajoṣā yatamāno raśmibhiḥ sūryasya |
juṣasva naḥ samidhaṁ jātaveda ā ca devānhaviradyāya vakṣi || 5.004.04
juṣṭo damūnā atithirduroṇa imaṁ no yajñamupa yāhi vidvān |
viśvā agne abhiyujo vihatyā śatrūyatāmā bharā bhojanāni || 5.004.05
vadhena dasyuṁ pra hi cātayasva vayaḥ kṛṇvānastanve svāyai |
piparṣi yatsahasasputra devāntso agne pāhi nṛtama vāje asmān || 5.004.06
vayaṁ te agna ukthairvidhema vayaṁ havyaiḥ pāvaka bhadraśoce |
asme rayiṁ viśvavāraṁ saminvāsme viśvāni draviṇāni dhehi || 5.004.07
asmākamagne adhvaraṁ juṣasva sahasaḥ sūno triṣadhastha havyam |
vayaṁ deveṣu sukṛtaḥ syāma śarmaṇā nastrivarūthena pāhi || 5.004.08
viśvāni no durgahā jātavedaḥ sindhuṁ na nāvā duritāti parṣi |
agne atrivannamasā gṛṇāno'smākaṁ bodhyavitā tanūnām || 5.004.09
yastvā hṛdā kīriṇā manyamāno'martyaṁ martyo johavīmi |
jātavedo yaśo asmāsu dhehi prajābhiragne amṛtatvamaśyām || 5.004.10
yasmai tvaṁ sukṛte jātaveda u lokamagne kṛṇavaḥ syonam |
aśvinaṁ sa putriṇaṁ vīravantaṁ gomantaṁ rayiṁ naśate svasti || 5.004.11
susamiddhāya śociṣe ghṛtaṁ tīvraṁ juhotana |
agnaye jātavedase || 5.005.01
narāśaṁsaḥ suṣūdatīmaṁ yajñamadābhyaḥ |
kavirhi madhuhastyaḥ || 5.005.02
īḻito agna ā vahendraṁ citramiha priyam |
sukhai rathebhirūtaye || 5.005.03
ūrṇamradā vi prathasvābhyarkā anūṣata |
bhavā naḥ śubhra sātaye || 5.005.04
devīrdvāro vi śrayadhvaṁ suprāyaṇā na ūtaye |
prapra yajñaṁ pṛṇītana || 5.005.05
supratīke vayovṛdhā yahvī ṛtasya mātarā |
doṣāmuṣāsamīmahe || 5.005.06
vātasya patmannīḻitā daivyā hotārā manuṣaḥ |
imaṁ no yajñamā gatam || 5.005.07
iḻā sarasvatī mahī tisro devīrmayobhuvaḥ |
barhiḥ sīdantvasridhaḥ || 5.005.08
śivastvaṣṭarihā gahi vibhuḥ poṣa uta tmanā |
yajñeyajñe na udava || 5.005.09
yatra vettha vanaspate devānāṁ guhyā nāmāni |
tatra havyāni gāmaya || 5.005.10
svāhāgnaye varuṇāya svāhendrāya marudbhyaḥ |
svāhā devebhyo haviḥ || 5.005.11
agniṁ taṁ manye yo vasurastaṁ yaṁ yanti dhenavaḥ |
astamarvanta āśavo'staṁ nityāso vājina iṣaṁ stotṛbhya ā bhara || 5.006.01
so agniryo vasurgṛṇe saṁ yamāyanti dhenavaḥ |
samarvanto raghudruvaḥ saṁ sujātāsaḥ sūraya iṣaṁ stotṛbhya ā bhara || 5.006.02
agnirhi vājinaṁ viśe dadāti viśvacarṣaṇiḥ |
agnī rāye svābhuvaṁ sa prīto yāti vāryamiṣaṁ stotṛbhya ā bhara || 5.006.03
ā te agna idhīmahi dyumantaṁ devājaram |
yaddha syā te panīyasī samiddīdayati dyavīṣaṁ stotṛbhya ā bhara || 5.006.04
ā te agna ṛcā haviḥ śukrasya śociṣaspate |
suścandra dasma viśpate havyavāṭ tubhyaṁ hūyata iṣaṁ stotṛbhya ā bhara || 5.006.05
pro tye agnayo'gniṣu viśvaṁ puṣyanti vāryam |
te hinvire ta invire ta iṣaṇyantyānuṣagiṣaṁ stotṛbhya ā bhara || 5.006.06
tava tye agne arcayo mahi vrādhanta vājinaḥ |
ye patvabhiḥ śaphānāṁ vrajā bhuranta gonāmiṣaṁ stotṛbhya ā bhara || 5.006.07
navā no agna ā bhara stotṛbhyaḥ sukṣitīriṣaḥ |
te syāma ya ānṛcustvādūtāso damedama iṣaṁ stotṛbhya ā bhara || 5.006.08
ubhe suścandra sarpiṣo darvī śrīṇīṣa āsani |
uto na utpupūryā uktheṣu śavasaspata iṣaṁ stotṛbhya ā bhara || 5.006.09
evā agnimajuryamurgīrbhiryajñebhirānuṣak |
dadhadasme suvīryamuta tyadāśvaśvyamiṣaṁ stotṛbhya ā bhara || 5.006.10
sakhāyaḥ saṁ vaḥ samyañcamiṣaṁ stomaṁ cāgnaye |
varṣiṣṭhāya kṣitīnāmūrjo naptre sahasvate || 5.007.01
kutrā cidyasya samṛtau raṇvā naro nṛṣadane |
arhantaścidyamindhate saṁjanayanti jantavaḥ || 5.007.02
saṁ yadiṣo vanāmahe saṁ havyā mānuṣāṇām |
uta dyumnasya śavasa ṛtasya raśmimā dade || 5.007.03
sa smā kṛṇoti ketumā naktaṁ ciddūra ā sate |
pāvako yadvanaspatīnpra smā minātyajaraḥ || 5.007.04
ava sma yasya veṣaṇe svedaṁ pathiṣu juhvati |
abhīmaha svajenyaṁ bhūmā pṛṣṭheva ruruhuḥ || 5.007.05
yaṁ martyaḥ puruspṛhaṁ vidadviśvasya dhāyase |
pra svādanaṁ pitūnāmastatātiṁ cidāyave || 5.007.06
sa hi ṣmā dhanvākṣitaṁ dātā na dātyā paśuḥ |
hiriśmaśruḥ śucidannṛbhuranibhṛṣṭataviṣiḥ || 5.007.07
śuciḥ ṣma yasmā atrivatpra svadhitīva rīyate |
suṣūrasūta mātā krāṇā yadānaśe bhagam || 5.007.08
ā yaste sarpirāsute'gne śamasti dhāyase |
aiṣu dyumnamuta śrava ā cittaṁ martyeṣu dhāḥ || 5.007.09
iti cinmanyumadhrijastvādātamā paśuṁ dade |
ādagne apṛṇato'triḥ sāsahyāddasyūniṣaḥ sāsahyānnṝn || 5.007.10
tvāmagna ṛtāyavaḥ samīdhire pratnaṁ pratnāsa ūtaye sahaskṛta |
puruścandraṁ yajataṁ viśvadhāyasaṁ damūnasaṁ gṛhapatiṁ vareṇyam || 5.008.01
tvāmagne atithiṁ pūrvyaṁ viśaḥ śociṣkeśaṁ gṛhapatiṁ ni ṣedire |
bṛhatketuṁ pururūpaṁ dhanaspṛtaṁ suśarmāṇaṁ svavasaṁ jaradviṣam || 5.008.02
tvāmagne mānuṣīrīḻate viśo hotrāvidaṁ viviciṁ ratnadhātamam |
guhā santaṁ subhaga viśvadarśataṁ tuviṣvaṇasaṁ suyajaṁ ghṛtaśriyam || 5.008.03
tvāmagne dharṇasiṁ viśvadhā vayaṁ gīrbhirgṛṇanto namasopa sedima |
sa no juṣasva samidhāno aṅgiro devo martasya yaśasā sudītibhiḥ || 5.008.04
tvamagne pururūpo viśeviśe vayo dadhāsi pratnathā puruṣṭuta |
purūṇyannā sahasā vi rājasi tviṣiḥ sā te titviṣāṇasya nādhṛṣe || 5.008.05
tvāmagne samidhānaṁ yaviṣṭhya devā dūtaṁ cakrire havyavāhanam |
urujrayasaṁ ghṛtayonimāhutaṁ tveṣaṁ cakṣurdadhire codayanmati || 5.008.06
tvāmagne pradiva āhutaṁ ghṛtaiḥ sumnāyavaḥ suṣamidhā samīdhire |
sa vāvṛdhāna oṣadhībhirukṣito'bhi jrayāṁsi pārthivā vi tiṣṭhase || 5.008.07
tvāmagne haviṣmanto devaṁ martāsa īḻate |
manye tvā jātavedasaṁ sa havyā vakṣyānuṣak || 5.009.01
agnirhotā dāsvataḥ kṣayasya vṛktabarhiṣaḥ |
saṁ yajñāsaścaranti yaṁ saṁ vājāsaḥ śravasyavaḥ || 5.009.02
uta sma yaṁ śiśuṁ yathā navaṁ janiṣṭāraṇī |
dhartāraṁ mānuṣīṇāṁ viśāmagniṁ svadhvaram || 5.009.03
uta sma durgṛbhīyase putro na hvāryāṇām |
purū yo dagdhāsi vanāgne paśurna yavase || 5.009.04
adha sma yasyārcayaḥ samyaksaṁyanti dhūminaḥ |
yadīmaha trito divyupa dhmāteva dhamati śiśīte dhmātarī yathā || 5.009.05
tavāhamagna ūtibhirmitrasya ca praśastibhiḥ |
dveṣoyuto na duritā turyāma martyānām || 5.009.06
taṁ no agne abhī naro rayiṁ sahasva ā bhara |
sa kṣepayatsa poṣayadbhuvadvājasya sātaya utaidhi pṛtsu no vṛdhe || 5.009.07
agna ojiṣṭhamā bhara dyumnamasmabhyamadhrigo |
pra no rāyā parīṇasā ratsi vājāya panthām || 5.010.01
tvaṁ no agne adbhuta kratvā dakṣasya maṁhanā |
tve asuryamāruhatkrāṇā mitro na yajñiyaḥ || 5.010.02
tvaṁ no agna eṣāṁ gayaṁ puṣṭiṁ ca vardhaya |
ye stomebhiḥ pra sūrayo naro maghānyānaśuḥ || 5.010.03
ye agne candra te giraḥ śumbhantyaśvarādhasaḥ |
śuṣmebhiḥ śuṣmiṇo naro divaścidyeṣāṁ bṛhatsukīrtirbodhati tmanā || 5.010.04
tava tye agne arcayo bhrājanto yanti dhṛṣṇuyā |
parijmāno na vidyutaḥ svāno ratho na vājayuḥ || 5.010.05
nū no agna ūtaye sabādhasaśca rātaye |
asmākāsaśca sūrayo viśvā āśāstarīṣaṇi || 5.010.06
tvaṁ no agne aṅgiraḥ stutaḥ stavāna ā bhara |
hotarvibhvāsahaṁ rayiṁ stotṛbhyaḥ stavase ca na utaidhi pṛtsu no vṛdhe || 5.010.07
janasya gopā ajaniṣṭa jāgṛviragniḥ sudakṣaḥ suvitāya navyase |
ghṛtapratīko bṛhatā divispṛśā dyumadvi bhāti bharatebhyaḥ śuciḥ || 5.011.01
yajñasya ketuṁ prathamaṁ purohitamagniṁ narastriṣadhasthe samīdhire |
indreṇa devaiḥ sarathaṁ sa barhiṣi sīdanni hotā yajathāya sukratuḥ || 5.011.02
asammṛṣṭo jāyase mātroḥ śucirmandraḥ kavirudatiṣṭho vivasvataḥ |
ghṛtena tvāvardhayannagna āhuta dhūmaste keturabhavaddivi śritaḥ || 5.011.03
agnirno yajñamupa vetu sādhuyāgniṁ naro vi bharante gṛhegṛhe |
agnirdūto abhavaddhavyavāhano'gniṁ vṛṇānā vṛṇate kavikratum || 5.011.04
tubhyedamagne madhumattamaṁ vacastubhyaṁ manīṣā iyamastu śaṁ hṛde |
tvāṁ giraḥ sindhumivāvanīrmahīrā pṛṇanti śavasā vardhayanti ca || 5.011.05
tvāmagne aṅgiraso guhā hitamanvavindañchiśriyāṇaṁ vanevane |
sa jāyase mathyamānaḥ saho mahattvāmāhuḥ sahasasputramaṅgiraḥ || 5.011.06
prāgnaye bṛhate yajñiyāya ṛtasya vṛṣṇe asurāya manma |
ghṛtaṁ na yajña āsye supūtaṁ giraṁ bhare vṛṣabhāya pratīcīm || 5.012.01
ṛtaṁ cikitva ṛtamiccikiddhyṛtasya dhārā anu tṛndhi pūrvīḥ |
nāhaṁ yātuṁ sahasā na dvayena ṛtaṁ sapāmyaruṣasya vṛṣṇaḥ || 5.012.02
kayā no agna ṛtayannṛtena bhuvo navedā ucathasya navyaḥ |
vedā me deva ṛtupā ṛtūnāṁ nāhaṁ patiṁ saniturasya rāyaḥ || 5.012.03
ke te agne ripave bandhanāsaḥ ke pāyavaḥ saniṣanta dyumantaḥ |
ke dhāsimagne anṛtasya pānti ka āsato vacasaḥ santi gopāḥ || 5.012.04
sakhāyaste viṣuṇā agna ete śivāsaḥ santo aśivā abhūvan |
adhūrṣata svayamete vacobhirṛjūyate vṛjināni bruvantaḥ || 5.012.05
yaste agne namasā yajñamīṭṭa ṛtaṁ sa pātyaruṣasya vṛṣṇaḥ |
tasya kṣayaḥ pṛthurā sādhuretu prasarsrāṇasya nahuṣasya śeṣaḥ || 5.012.06
arcantastvā havāmahe'rcantaḥ samidhīmahi |
agne arcanta ūtaye || 5.013.01
agneḥ stomaṁ manāmahe sidhramadya divispṛśaḥ |
devasya draviṇasyavaḥ || 5.013.02
agnirjuṣata no giro hotā yo mānuṣeṣvā |
sa yakṣaddaivyaṁ janam || 5.013.03
tvamagne saprathā asi juṣṭo hotā vareṇyaḥ |
tvayā yajñaṁ vi tanvate || 5.013.04
tvāmagne vājasātamaṁ viprā vardhanti suṣṭutam |
sa no rāsva suvīryam || 5.013.05
agne nemirarā iva devāstvaṁ paribhūrasi |
ā rādhaścitramṛñjase || 5.013.06
agniṁ stomena bodhaya samidhāno amartyam |
havyā deveṣu no dadhat || 5.014.01
tamadhvareṣvīḻate devaṁ martā amartyam |
yajiṣṭhaṁ mānuṣe jane || 5.014.02
taṁ hi śaśvanta īḻate srucā devaṁ ghṛtaścutā |
agniṁ havyāya voḻhave || 5.014.03
agnirjāto arocata ghnandasyūñjyotiṣā tamaḥ |
avindadgā apaḥ svaḥ || 5.014.04
agnimīḻenyaṁ kaviṁ ghṛtapṛṣṭhaṁ saparyata |
vetu me śṛṇavaddhavam || 5.014.05
agniṁ ghṛtena vāvṛdhuḥ stomebhirviśvacarṣaṇim |
svādhībhirvacasyubhiḥ || 5.014.06
pra vedhase kavaye vedyāya giraṁ bhare yaśase pūrvyāya |
ghṛtaprasatto asuraḥ suśevo rāyo dhartā dharuṇo vasvo agniḥ || 5.015.01
ṛtena ṛtaṁ dharuṇaṁ dhārayanta yajñasya śāke parame vyoman |
divo dharmandharuṇe seduṣo nṝñjātairajātā abhi ye nanakṣuḥ || 5.015.02
aṅhoyuvastanvastanvate vi vayo mahadduṣṭaraṁ pūrvyāya |
sa saṁvato navajātastuturyātsiṅhaṁ na kruddhamabhitaḥ pari ṣṭhuḥ || 5.015.03
māteva yadbharase paprathāno janaṁjanaṁ dhāyase cakṣase ca |
vayovayo jarase yaddadhānaḥ pari tmanā viṣurūpo jigāsi || 5.015.04
vājo nu te śavasaspātvantamuruṁ doghaṁ dharuṇaṁ deva rāyaḥ |
padaṁ na tāyurguhā dadhāno maho rāye citayannatrimaspaḥ || 5.015.05
bṛhadvayo hi bhānave'rcā devāyāgnaye |
yaṁ mitraṁ na praśastibhirmartāso dadhire puraḥ || 5.016.01
sa hi dyubhirjanānāṁ hotā dakṣasya bāhvoḥ |
vi havyamagnirānuṣagbhago na vāramṛṇvati || 5.016.02
asya stome maghonaḥ sakhye vṛddhaśociṣaḥ |
viśvā yasmintuviṣvaṇi samarye śuṣmamādadhuḥ || 5.016.03
adhā hyagna eṣāṁ suvīryasya maṁhanā |
tamidyahvaṁ na rodasī pari śravo babhūvatuḥ || 5.016.04
nū na ehi vāryamagne gṛṇāna ā bhara |
ye vayaṁ ye ca sūrayaḥ svasti dhāmahe sacotaidhi pṛtsu no vṛdhe || 5.016.05
ā yajñairdeva martya itthā tavyāṁsamūtaye |
agniṁ kṛte svadhvare pūrurīḻītāvase || 5.017.01
asya hi svayaśastara āsā vidharmanmanyase |
taṁ nākaṁ citraśociṣaṁ mandraṁ paro manīṣayā || 5.017.02
asya vāsā u arciṣā ya āyukta tujā girā |
divo na yasya retasā bṛhacchocantyarcayaḥ || 5.017.03
asya kratvā vicetaso dasmasya vasu ratha ā |
adhā viśvāsu havyo'gnirvikṣu pra śasyate || 5.017.04
nū na iddhi vāryamāsā sacanta sūrayaḥ |
ūrjo napādabhiṣṭaye pāhi śagdhi svastaya utaidhi pṛtsu no vṛdhe || 5.017.05
prātaragniḥ purupriyo viśaḥ stavetātithiḥ |
viśvāni yo amartyo havyā marteṣu raṇyati || 5.018.01
dvitāya mṛktavāhase svasya dakṣasya maṁhanā |
induṁ sa dhatta ānuṣakstotā citte amartya || 5.018.02
taṁ vo dīrghāyuśociṣaṁ girā huve maghonām |
ariṣṭo yeṣāṁ ratho vyaśvadāvannīyate || 5.018.03
citrā vā yeṣu dīdhitirāsannukthā pānti ye |
stīrṇaṁ barhiḥ svarṇare śravāṁsi dadhire pari || 5.018.04
ye me pañcāśataṁ daduraśvānāṁ sadhastuti |
dyumadagne mahi śravo bṛhatkṛdhi maghonāṁ nṛvadamṛta nṛṇām || 5.018.05
abhyavasthāḥ pra jāyante pra vavrervavriściketa |
upasthe māturvi caṣṭe || 5.019.01
juhure vi citayanto'nimiṣaṁ nṛmṇaṁ pānti |
ā dṛḻhāṁ puraṁ viviśuḥ || 5.019.02
ā śvaitreyasya jantavo dyumadvardhanta kṛṣṭayaḥ |
niṣkagrīvo bṛhaduktha enā madhvā na vājayuḥ || 5.019.03
priyaṁ dugdhaṁ na kāmyamajāmi jāmyoḥ sacā |
gharmo na vājajaṭharo'dabdhaḥ śaśvato dabhaḥ || 5.019.04
krīḻanno raśma ā bhuvaḥ saṁ bhasmanā vāyunā vevidānaḥ |
tā asya sandhṛṣajo na tigmāḥ susaṁśitā vakṣyo vakṣaṇesthāḥ || 5.019.05
yamagne vājasātama tvaṁ cinmanyase rayim |
taṁ no gīrbhiḥ śravāyyaṁ devatrā panayā yujam || 5.020.01
ye agne nerayanti te vṛddhā ugrasya śavasaḥ |
apa dveṣo apa hvaro'nyavratasya saścire || 5.020.02
hotāraṁ tvā vṛṇīmahe'gne dakṣasya sādhanam |
yajñeṣu pūrvyaṁ girā prayasvanto havāmahe || 5.020.03
itthā yathā ta ūtaye sahasāvandivedive |
rāya ṛtāya sukrato gobhiḥ ṣyāma sadhamādo vīraiḥ syāma sadhamādaḥ || 5.020.04
manuṣvattvā ni dhīmahi manuṣvatsamidhīmahi |
agne manuṣvadaṅgiro devāndevayate yaja || 5.021.01
tvaṁ hi mānuṣe jane'gne suprīta idhyase |
srucastvā yantyānuṣaksujāta sarpirāsute || 5.021.02
tvāṁ viśve sajoṣaso devāso dūtamakrata |
saparyantastvā kave yajñeṣu devamīḻate || 5.021.03
devaṁ vo devayajyayāgnimīḻīta martyaḥ |
samiddhaḥ śukra dīdihyṛtasya yonimāsadaḥ sasasya yonimāsadaḥ || 5.021.04
pra viśvasāmannatrivadarcā pāvakaśociṣe |
yo adhvareṣvīḍyo hotā mandratamo viśi || 5.022.01
nyagniṁ jātavedasaṁ dadhātā devamṛtvijam |
pra yajña etvānuṣagadyā devavyacastamaḥ || 5.022.02
cikitvinmanasaṁ tvā devaṁ martāsa ūtaye |
vareṇyasya te'vasa iyānāso amanmahi || 5.022.03
agne cikiddhyasya na idaṁ vacaḥ sahasya |
taṁ tvā suśipra dampate stomairvardhantyatrayo gīrbhiḥ śumbhantyatrayaḥ || 5.022.04
agne sahantamā bhara dyumnasya prāsahā rayim |
viśvā yaścarṣaṇīrabhyāsā vājeṣu sāsahat || 5.023.01
tamagne pṛtanāṣahaṁ rayiṁ sahasva ā bhara |
tvaṁ hi satyo adbhuto dātā vājasya gomataḥ || 5.023.02
viśve hi tvā sajoṣaso janāso vṛktabarhiṣaḥ |
hotāraṁ sadmasu priyaṁ vyanti vāryā puru || 5.023.03
sa hi ṣmā viśvacarṣaṇirabhimāti saho dadhe |
agna eṣu kṣayeṣvā revannaḥ śukra dīdihi dyumatpāvaka dīdihi || 5.023.04
agne tvaṁ no antama uta trātā śivo bhavā varūthyaḥ || 5.024.01
vasuragnirvasuśravā acchā nakṣi dyumattamaṁ rayiṁ dāḥ || 5.024.02
sa no bodhi śrudhī havamuruṣyā ṇo aghāyataḥ samasmāt || 5.024.03
taṁ tvā śociṣṭha dīdivaḥ sumnāya nūnamīmahe sakhibhyaḥ || 5.024.04
acchā vo agnimavase devaṁ gāsi sa no vasuḥ |
rāsatputra ṛṣūṇāmṛtāvā parṣati dviṣaḥ || 5.025.01
sa hi satyo yaṁ pūrve ciddevāsaścidyamīdhire |
hotāraṁ mandrajihvamitsudītibhirvibhāvasum || 5.025.02
sa no dhītī variṣṭhayā śreṣṭhayā ca sumatyā |
agne rāyo didīhi naḥ suvṛktibhirvareṇya || 5.025.03
agnirdeveṣu rājatyagnirmarteṣvāviśan |
agnirno havyavāhano'gniṁ dhībhiḥ saparyata || 5.025.04
agnistuviśravastamaṁ tuvibrahmāṇamuttamam |
atūrtaṁ śrāvayatpatiṁ putraṁ dadāti dāśuṣe || 5.025.05
agnirdadāti satpatiṁ sāsāha yo yudhā nṛbhiḥ |
agniratyaṁ raghuṣyadaṁ jetāramaparājitam || 5.025.06
yadvāhiṣṭhaṁ tadagnaye bṛhadarca vibhāvaso |
mahiṣīva tvadrayistvadvājā udīrate || 5.025.07
tava dyumanto arcayo grāvevocyate bṛhat |
uto te tanyaturyathā svāno arta tmanā divaḥ || 5.025.08
evā agniṁ vasūyavaḥ sahasānaṁ vavandima |
sa no viśvā ati dviṣaḥ parṣannāveva sukratuḥ || 5.025.09
agne pāvaka rociṣā mandrayā deva jihvayā |
ā devānvakṣi yakṣi ca || 5.026.01
taṁ tvā ghṛtasnavīmahe citrabhāno svardṛśam |
devā ā vītaye vaha || 5.026.02
vītihotraṁ tvā kave dyumantaṁ samidhīmahi |
agne bṛhantamadhvare || 5.026.03
agne viśvebhirā gahi devebhirhavyadātaye |
hotāraṁ tvā vṛṇīmahe || 5.026.04
yajamānāya sunvata āgne suvīryaṁ vaha |
devairā satsi barhiṣi || 5.026.05
samidhānaḥ sahasrajidagne dharmāṇi puṣyasi |
devānāṁ dūta ukthyaḥ || 5.026.06
nyagniṁ jātavedasaṁ hotravāhaṁ yaviṣṭhyam |
dadhātā devamṛtvijam || 5.026.07
pra yajña etvānuṣagadyā devavyacastamaḥ |
stṛṇīta barhirāsade || 5.026.08
edaṁ maruto aśvinā mitraḥ sīdantu varuṇaḥ |
devāsaḥ sarvayā viśā || 5.026.09
anasvantā satpatirmāmahe me gāvā cetiṣṭho asuro maghonaḥ |
traivṛṣṇo agne daśabhiḥ sahasrairvaiśvānara tryaruṇaściketa || 5.027.01
yo me śatā ca viṁśatiṁ ca gonāṁ harī ca yuktā sudhurā dadāti |
vaiśvānara suṣṭuto vāvṛdhāno'gne yaccha tryaruṇāya śarma || 5.027.02
evā te agne sumatiṁ cakāno naviṣṭhāya navamaṁ trasadasyuḥ |
yo me girastuvijātasya pūrvīryuktenābhi tryaruṇo gṛṇāti || 5.027.03
yo ma iti pravocatyaśvamedhāya sūraye |
dadadṛcā saniṁ yate dadanmedhāmṛtāyate || 5.027.04
yasya mā paruṣāḥ śatamuddharṣayantyukṣaṇaḥ |
aśvamedhasya dānāḥ somā iva tryāśiraḥ || 5.027.05
indrāgnī śatadāvnyaśvamedhe suvīryam |
kṣatraṁ dhārayataṁ bṛhaddivi sūryamivājaram || 5.027.06
samiddho agnirdivi śociraśretpratyaṅṅuṣasamurviyā vi bhāti |
eti prācī viśvavārā namobhirdevā īḻānā haviṣā ghṛtācī || 5.028.01
samidhyamāno amṛtasya rājasi haviṣkṛṇvantaṁ sacase svastaye |
viśvaṁ sa dhatte draviṇaṁ yaminvasyātithyamagne ni ca dhatta itpuraḥ || 5.028.02
agne śardha mahate saubhagāya tava dyumnānyuttamāni santu |
saṁ jāspatyaṁ suyamamā kṛṇuṣva śatrūyatāmabhi tiṣṭhā mahāṁsi || 5.028.03
samiddhasya pramahaso'gne vande tava śriyam |
vṛṣabho dyumnavā asi samadhvareṣvidhyase || 5.028.04
samiddho agna āhuta devānyakṣi svadhvara |
tvaṁ hi havyavāḻasi || 5.028.05
ā juhotā duvasyatāgniṁ prayatyadhvare |
vṛṇīdhvaṁ havyavāhanam || 5.028.06
tryaryamā manuṣo devatātā trī rocanā divyā dhārayanta |
arcanti tvā marutaḥ pūtadakṣāstvameṣāmṛṣirindrāsi dhīraḥ || 5.029.01
anu yadīṁ maruto mandasānamārcannindraṁ papivāṁsaṁ sutasya |
ādatta vajramabhi yadahiṁ hannapo yahvīrasṛjatsartavā u || 5.029.02
uta brahmāṇo maruto me asyendraḥ somasya suṣutasya peyāḥ |
taddhi havyaṁ manuṣe gā avindadahannahiṁ papivā indro asya || 5.029.03
ādrodasī vitaraṁ vi ṣkabhāyatsaṁvivyānaścidbhiyase mṛgaṁ kaḥ |
jigartimindro apajargurāṇaḥ prati śvasantamava dānavaṁ han || 5.029.04
adha kratvā maghavantubhyaṁ devā anu viśve adaduḥ somapeyam |
yatsūryasya haritaḥ patantīḥ puraḥ satīruparā etaśe kaḥ || 5.029.05
nava yadasya navatiṁ ca bhogānsākaṁ vajreṇa maghavā vivṛścat |
arcantīndraṁ marutaḥ sadhasthe traiṣṭubhena vacasā bādhata dyām || 5.029.06
sakhā sakhye apacattūyamagnirasya kratvā mahiṣā trī śatāni |
trī sākamindro manuṣaḥ sarāṁsi sutaṁ pibadvṛtrahatyāya somam || 5.029.07
trī yacchatā mahiṣāṇāmagho māstrī sarāṁsi maghavā somyāpāḥ |
kāraṁ na viśve ahvanta devā bharamindrāya yadahiṁ jaghāna || 5.029.08
uśanā yatsahasyairayātaṁ gṛhamindra jūjuvānebhiraśvaiḥ |
vanvāno atra sarathaṁ yayātha kutsena devairavanorha śuṣṇam || 5.029.09
prānyaccakramavṛhaḥ sūryasya kutsāyānyadvarivo yātave'kaḥ |
anāso dasyūramṛṇo vadhena ni duryoṇa āvṛṇaṅmṛdhravācaḥ || 5.029.10
stomāsastvā gaurivīteravardhannarandhayo vaidathināya piprum |
ā tvāmṛjiśvā sakhyāya cakre pacanpaktīrapibaḥ somamasya || 5.029.11
navagvāsaḥ sutasomāsa indraṁ daśagvāso abhyarcantyarkaiḥ |
gavyaṁ cidūrvamapidhānavantaṁ taṁ cinnaraḥ śaśamānā apa vran || 5.029.12
katho nu te pari carāṇi vidvānvīryā maghavanyā cakartha |
yā co nu navyā kṛṇavaḥ śaviṣṭha predu tā te vidatheṣu bravāma || 5.029.13
etā viśvā cakṛvā indra bhūryaparīto januṣā vīryeṇa |
yā cinnu vajrinkṛṇavo dadhṛṣvānna te vartā taviṣyā asti tasyāḥ || 5.029.14
indra brahma kriyamāṇā juṣasva yā te śaviṣṭha navyā akarma |
vastreva bhadrā sukṛtā vasūyū rathaṁ na dhīraḥ svapā atakṣam || 5.029.15
kva sya vīraḥ ko apaśyadindraṁ sukharathamīyamānaṁ haribhyām |
yo rāyā vajrī sutasomamicchantadoko gantā puruhūta ūtī || 5.030.01
avācacakṣaṁ padamasya sasvarugraṁ nidhāturanvāyamicchan |
apṛcchamanyā uta te ma āhurindraṁ naro bubudhānā aśema || 5.030.02
pra nu vayaṁ sute yā te kṛtānīndra bravāma yāni no jujoṣaḥ |
vedadavidvāñchṛṇavacca vidvānvahate'yaṁ maghavā sarvasenaḥ || 5.030.03
sthiraṁ manaścakṛṣe jāta indra veṣīdeko yudhaye bhūyasaścit |
aśmānaṁ cicchavasā didyuto vi vido gavāmūrvamusriyāṇām || 5.030.04
paro yattvaṁ parama ājaniṣṭhāḥ parāvati śrutyaṁ nāma bibhrat |
ataścidindrādabhayanta devā viśvā apo ajayaddāsapatnīḥ || 5.030.05
tubhyedete marutaḥ suśevā arcantyarkaṁ sunvantyandhaḥ |
ahimohānamapa āśayānaṁ pra māyābhirmāyinaṁ sakṣadindraḥ || 5.030.06
vi ṣū mṛdho januṣā dānaminvannahangavā maghavansaṁcakānaḥ |
atrā dāsasya namuceḥ śiro yadavartayo manave gātumicchan || 5.030.07
yujaṁ hi māmakṛthā ādidindra śiro dāsasya namucermathāyan |
aśmānaṁ citsvaryaṁ vartamānaṁ pra cakriyeva rodasī marudbhyaḥ || 5.030.08
striyo hi dāsa āyudhāni cakre kiṁ mā karannabalā asya senāḥ |
antarhyakhyadubhe asya dhene athopa praidyudhaye dasyumindraḥ || 5.030.09
samatra gāvo'bhito'navanteheha vatsairviyutā yadāsan |
saṁ tā indro asṛjadasya śākairyadīṁ somāsaḥ suṣutā amandan || 5.030.10
yadīṁ somā babhrudhūtā amandannaroravīdvṛṣabhaḥ sādaneṣu |
puraṁdaraḥ papivā indro asya punargavāmadadādusriyāṇām || 5.030.11
bhadramidaṁ ruśamā agne akrangavāṁ catvāri dadataḥ sahasrā |
ṛṇaṁcayasya prayatā maghāni pratyagrabhīṣma nṛtamasya nṛṇām || 5.030.12
supeśasaṁ māva sṛjantyastaṁ gavāṁ sahasrai ruśamāso agne |
tīvrā indramamamanduḥ sutāso'ktorvyuṣṭau paritakmyāyāḥ || 5.030.13
aucchatsā rātrī paritakmyā yā ṛṇaṁcaye rājani ruśamānām |
atyo na vājī raghurajyamāno babhruścatvāryasanatsahasrā || 5.030.14
catuḥsahasraṁ gavyasya paśvaḥ pratyagrabhīṣma ruśameṣvagne |
gharmaścittaptaḥ pravṛje ya āsīdayasmayastamvādāma viprāḥ || 5.030.15
indro rathāya pravataṁ kṛṇoti yamadhyasthānmaghavā vājayantam |
yūtheva paśvo vyunoti gopā ariṣṭo yāti prathamaḥ siṣāsan || 5.031.01
ā pra drava harivo mā vi venaḥ piśaṅgarāte abhi naḥ sacasva |
nahi tvadindra vasyo anyadastyamenāścijjanivataścakartha || 5.031.02
udyatsahaḥ sahasa ājaniṣṭa dediṣṭa indra indriyāṇi viśvā |
prācodayatsudughā vavre antarvi jyotiṣā saṁvavṛtvattamo'vaḥ || 5.031.03
anavaste rathamaśvāya takṣantvaṣṭā vajraṁ puruhūta dyumantam |
brahmāṇa indraṁ mahayanto arkairavardhayannahaye hantavā u || 5.031.04
vṛṣṇe yatte vṛṣaṇo arkamarcānindra grāvāṇo aditiḥ sajoṣāḥ |
anaśvāso ye pavayo'rathā indreṣitā abhyavartanta dasyūn || 5.031.05
pra te pūrvāṇi karaṇāni vocaṁ pra nūtanā maghavanyā cakartha |
śaktīvo yadvibharā rodasī ubhe jayannapo manave dānucitrāḥ || 5.031.06
tadinnu te karaṇaṁ dasma viprāhiṁ yadghnannojo atrāmimīthāḥ |
śuṣṇasya citpari māyā agṛbhṇāḥ prapitvaṁ yannapa dasyūrasedhaḥ || 5.031.07
tvamapo yadave turvaśāyāramayaḥ sudughāḥ pāra indra |
ugramayātamavaho ha kutsaṁ saṁ ha yadvāmuśanāranta devāḥ || 5.031.08
indrākutsā vahamānā rathenā vāmatyā api karṇe vahantu |
niḥ ṣīmadbhyo dhamatho niḥ ṣadhasthānmaghono hṛdo varathastamāṁsi || 5.031.09
vātasya yuktānsuyujaścidaśvānkaviścideṣo ajagannavasyuḥ |
viśve te atra marutaḥ sakhāya indra brahmāṇi taviṣīmavardhan || 5.031.10
sūraścidrathaṁ paritakmyāyāṁ pūrvaṁ karaduparaṁ jūjuvāṁsam |
bharaccakrametaśaḥ saṁ riṇāti puro dadhatsaniṣyati kratuṁ naḥ || 5.031.11
āyaṁ janā abhicakṣe jagāmendraḥ sakhāyaṁ sutasomamicchan |
vadangrāvāva vediṁ bhriyāte yasya jīramadhvaryavaścaranti || 5.031.12
ye cākananta cākananta nū te martā amṛta mo te aṁha āran |
vāvandhi yajyūruta teṣu dhehyojo janeṣu yeṣu te syāma || 5.031.13
adardarutsamasṛjo vi khāni tvamarṇavānbadbadhānā aramṇāḥ |
mahāntamindra parvataṁ vi yadvaḥ sṛjo vi dhārā ava dānavaṁ han || 5.032.01
tvamutsā ṛtubhirbadbadhānā araṁha ūdhaḥ parvatasya vajrin |
ahiṁ cidugra prayutaṁ śayānaṁ jaghanvā indra taviṣīmadhatthāḥ || 5.032.02
tyasya cinmahato nirmṛgasya vadharjaghāna taviṣībhirindraḥ |
ya eka idapratirmanyamāna ādasmādanyo ajaniṣṭa tavyān || 5.032.03
tyaṁ cideṣāṁ svadhayā madantaṁ miho napātaṁ suvṛdhaṁ tamogām |
vṛṣaprabharmā dānavasya bhāmaṁ vajreṇa vajrī ni jaghāna śuṣṇam || 5.032.04
tyaṁ cidasya kratubhirniṣattamamarmaṇo vidadidasya marma |
yadīṁ sukṣatra prabhṛtā madasya yuyutsantaṁ tamasi harmye dhāḥ || 5.032.05
tyaṁ ciditthā katpayaṁ śayānamasūrye tamasi vāvṛdhānam |
taṁ cinmandāno vṛṣabhaḥ sutasyoccairindro apagūryā jaghāna || 5.032.06
udyadindro mahate dānavāya vadharyamiṣṭa saho apratītam |
yadīṁ vajrasya prabhṛtau dadābha viśvasya jantoradhamaṁ cakāra || 5.032.07
tyaṁ cidarṇaṁ madhupaṁ śayānamasinvaṁ vavraṁ mahyādadugraḥ |
apādamatraṁ mahatā vadhena ni duryoṇa āvṛṇaṅmṛdhravācam || 5.032.08
ko asya śuṣmaṁ taviṣīṁ varāta eko dhanā bharate apratītaḥ |
ime cidasya jrayaso nu devī indrasyaujaso bhiyasā jihāte || 5.032.09
nyasmai devī svadhitirjihīta indrāya gāturuśatīva yeme |
saṁ yadojo yuvate viśvamābhiranu svadhāvne kṣitayo namanta || 5.032.10
ekaṁ nu tvā satpatiṁ pāñcajanyaṁ jātaṁ śṛṇomi yaśasaṁ janeṣu |
taṁ me jagṛbhra āśaso naviṣṭhaṁ doṣā vastorhavamānāsa indram || 5.032.11
evā hi tvāmṛtuthā yātayantaṁ maghā viprebhyo dadataṁ śṛṇomi |
kiṁ te brahmāṇo gṛhate sakhāyo ye tvāyā nidadhuḥ kāmamindra || 5.032.12
mahi mahe tavase dīdhye nṝnindrāyetthā tavase atavyān |
yo asmai sumatiṁ vājasātau stuto jane samaryaściketa || 5.033.01
sa tvaṁ na indra dhiyasāno arkairharīṇāṁ vṛṣanyoktramaśreḥ |
yā itthā maghavannanu joṣaṁ vakṣo abhi prāryaḥ sakṣi janān || 5.033.02
na te ta indrābhyasmadṛṣvāyuktāso abrahmatā yadasan |
tiṣṭhā rathamadhi taṁ vajrahastā raśmiṁ deva yamase svaśvaḥ || 5.033.03
purū yatta indra santyukthā gave cakarthorvarāsu yudhyan |
tatakṣe sūryāya cidokasi sve vṛṣā samatsu dāsasya nāma cit || 5.033.04
vayaṁ te ta indra ye ca naraḥ śardho jajñānā yātāśca rathāḥ |
āsmāñjagamyādahiśuṣma satvā bhago na havyaḥ prabhṛtheṣu cāruḥ || 5.033.05
papṛkṣeṇyamindra tve hyojo nṛmṇāni ca nṛtamāno amartaḥ |
sa na enīṁ vasavāno rayiṁ dāḥ prāryaḥ stuṣe tuvimaghasya dānam || 5.033.06
evā na indrotibhirava pāhi gṛṇataḥ śūra kārūn |
uta tvacaṁ dadato vājasātau piprīhi madhvaḥ suṣutasya cāroḥ || 5.033.07
uta tye mā paurukutsyasya sūrestrasadasyorhiraṇino rarāṇāḥ |
vahantu mā daśa śyetāso asya gairikṣitasya kratubhirnu saśce || 5.033.08
uta tye mā mārutāśvasya śoṇāḥ kratvāmaghāso vidathasya rātau |
sahasrā me cyavatāno dadāna ānūkamaryo vapuṣe nārcat || 5.033.09
uta tye mā dhvanyasya juṣṭā lakṣmaṇyasya suruco yatānāḥ |
mahnā rāyaḥ saṁvaraṇasya ṛṣervrajaṁ na gāvaḥ prayatā api gman || 5.033.10
ajātaśatrumajarā svarvatyanu svadhāmitā dasmamīyate |
sunotana pacata brahmavāhase puruṣṭutāya prataraṁ dadhātana || 5.034.01
ā yaḥ somena jaṭharamapipratāmandata maghavā madhvo andhasaḥ |
yadīṁ mṛgāya hantave mahāvadhaḥ sahasrabhṛṣṭimuśanā vadhaṁ yamat || 5.034.02
yo asmai ghraṁsa uta vā ya ūdhani somaṁ sunoti bhavati dyumā aha |
apāpa śakrastatanuṣṭimūhati tanūśubhraṁ maghavā yaḥ kavāsakhaḥ || 5.034.03
yasyāvadhītpitaraṁ yasya mātaraṁ yasya śakro bhrātaraṁ nāta īṣate |
vetīdvasya prayatā yataṁkaro na kilbiṣādīṣate vasva ākaraḥ || 5.034.04
na pañcabhirdaśabhirvaṣṭyārabhaṁ nāsunvatā sacate puṣyatā cana |
jināti vedamuyā hanti vā dhunirā devayuṁ bhajati gomati vraje || 5.034.05
vitvakṣaṇaḥ samṛtau cakramāsajo'sunvato viṣuṇaḥ sunvato vṛdhaḥ |
indro viśvasya damitā vibhīṣaṇo yathāvaśaṁ nayati dāsamāryaḥ || 5.034.06
samīṁ paṇerajati bhojanaṁ muṣe vi dāśuṣe bhajati sūnaraṁ vasu |
durge cana dhriyate viśva ā puru jano yo asya taviṣīmacukrudhat || 5.034.07
saṁ yajjanau sudhanau viśvaśardhasāvavedindro maghavā goṣu śubhriṣu |
yujaṁ hyanyamakṛta pravepanyudīṁ gavyaṁ sṛjate satvabhirdhuniḥ || 5.034.08
sahasrasāmāgniveśiṁ gṛṇīṣe śatrimagna upamāṁ ketumaryaḥ |
tasmā āpaḥ saṁyataḥ pīpayanta tasminkṣatramamavattveṣamastu || 5.034.09
yaste sādhiṣṭho'vasa indra kratuṣṭamā bhara |
asmabhyaṁ carṣaṇīsahaṁ sasniṁ vājeṣu duṣṭaram || 5.035.01
yadindra te catasro yacchūra santi tisraḥ |
yadvā pañca kṣitīnāmavastatsu na ā bhara || 5.035.02
ā te'vo vareṇyaṁ vṛṣantamasya hūmahe |
vṛṣajūtirhi jajñiṣa ābhūbhirindra turvaṇiḥ || 5.035.03
vṛṣā hyasi rādhase jajñiṣe vṛṣṇi te śavaḥ |
svakṣatraṁ te dhṛṣanmanaḥ satrāhamindra pauṁsyam || 5.035.04
tvaṁ tamindra martyamamitrayantamadrivaḥ |
sarvarathā śatakrato ni yāhi śavasaspate || 5.035.05
tvāmidvṛtrahantama janāso vṛktabarhiṣaḥ |
ugraṁ pūrvīṣu pūrvyaṁ havante vājasātaye || 5.035.06
asmākamindra duṣṭaraṁ puroyāvānamājiṣu |
sayāvānaṁ dhanedhane vājayantamavā ratham || 5.035.07
asmākamindrehi no rathamavā puraṁdhyā |
vayaṁ śaviṣṭha vāryaṁ divi śravo dadhīmahi divi stomaṁ manāmahe || 5.035.08
sa ā gamadindro yo vasūnāṁ ciketaddātuṁ dāmano rayīṇām |
dhanvacaro na vaṁsagastṛṣāṇaścakamānaḥ pibatu dugdhamaṁśum || 5.036.01
ā te hanū harivaḥ śūra śipre ruhatsomo na parvatasya pṛṣṭhe |
anu tvā rājannarvato na hinvangīrbhirmadema puruhūta viśve || 5.036.02
cakraṁ na vṛttaṁ puruhūta vepate mano bhiyā me amateridadrivaḥ |
rathādadhi tvā jaritā sadāvṛdha kuvinnu stoṣanmaghavanpurūvasuḥ || 5.036.03
eṣa grāveva jaritā ta indreyarti vācaṁ bṛhadāśuṣāṇaḥ |
pra savyena maghavanyaṁsi rāyaḥ pra dakṣiṇiddharivo mā vi venaḥ || 5.036.04
vṛṣā tvā vṛṣaṇaṁ vardhatu dyaurvṛṣā vṛṣabhyāṁ vahase haribhyām |
sa no vṛṣā vṛṣarathaḥ suśipra vṛṣakrato vṛṣā vajrinbhare dhāḥ || 5.036.05
yo rohitau vājinau vājinīvāntribhiḥ śataiḥ sacamānāvadiṣṭa |
yūne samasmai kṣitayo namantāṁ śrutarathāya maruto duvoyā || 5.036.06
saṁ bhānunā yatate sūryasyājuhvāno ghṛtapṛṣṭhaḥ svañcāḥ |
tasmā amṛdhrā uṣaso vyucchānya indrāya sunavāmetyāha || 5.037.01
samiddhāgnirvanavatstīrṇabarhiryuktagrāvā sutasomo jarāte |
grāvāṇo yasyeṣiraṁ vadantyayadadhvaryurhaviṣāva sindhum || 5.037.02
vadhūriyaṁ patimicchantyeti ya īṁ vahāte mahiṣīmiṣirām |
āsya śravasyādratha ā ca ghoṣātpurū sahasrā pari vartayāte || 5.037.03
na sa rājā vyathate yasminnindrastīvraṁ somaṁ pibati gosakhāyam |
ā satvanairajati hanti vṛtraṁ kṣeti kṣitīḥ subhago nāma puṣyan || 5.037.04
puṣyātkṣeme abhi yoge bhavātyubhe vṛtau saṁyatī saṁ jayāti |
priyaḥ sūrye priyo agnā bhavāti ya indrāya sutasomo dadāśat || 5.037.05
uroṣṭa indra rādhaso vibhvī rātiḥ śatakrato |
adhā no viśvacarṣaṇe dyumnā sukṣatra maṁhaya || 5.038.01
yadīmindra śravāyyamiṣaṁ śaviṣṭha dadhiṣe |
paprathe dīrghaśruttamaṁ hiraṇyavarṇa duṣṭaram || 5.038.02
śuṣmāso ye te adrivo mehanā ketasāpaḥ |
ubhā devāvabhiṣṭaye divaśca gmaśca rājathaḥ || 5.038.03
uto no asya kasya ciddakṣasya tava vṛtrahan |
asmabhyaṁ nṛmṇamā bharāsmabhyaṁ nṛmaṇasyase || 5.038.04
nū ta ābhirabhiṣṭibhistava śarmañchatakrato |
indra syāma sugopāḥ śūra syāma sugopāḥ || 5.038.05
yadindra citra mehanāsti tvādātamadrivaḥ |
rādhastanno vidadvasa ubhayāhastyā bhara || 5.039.01
yanmanyase vareṇyamindra dyukṣaṁ tadā bhara |
vidyāma tasya te vayamakūpārasya dāvane || 5.039.02
yatte ditsu prarādhyaṁ mano asti śrutaṁ bṛhat |
tena dṛḻhā cidadriva ā vājaṁ darṣi sātaye || 5.039.03
maṁhiṣṭhaṁ vo maghonāṁ rājānaṁ carṣaṇīnām |
indramupa praśastaye pūrvībhirjujuṣe giraḥ || 5.039.04
asmā itkāvyaṁ vaca ukthamindrāya śaṁsyam |
tasmā u brahmavāhase giro vardhantyatrayo giraḥ śumbhantyatrayaḥ || 5.039.05
ā yāhyadribhiḥ sutaṁ somaṁ somapate piba |
vṛṣannindra vṛṣabhirvṛtrahantama || 5.040.01
vṛṣā grāvā vṛṣā mado vṛṣā somo ayaṁ sutaḥ |
vṛṣannindra vṛṣabhirvṛtrahantama || 5.040.02
vṛṣā tvā vṛṣaṇaṁ huve vajriñcitrābhirūtibhiḥ |
vṛṣannindra vṛṣabhirvṛtrahantama || 5.040.03
ṛjīṣī vajrī vṛṣabhasturāṣāṭ chuṣmī rājā vṛtrahā somapāvā |
yuktvā haribhyāmupa yāsadarvāṅmādhyaṁdine savane matsadindraḥ || 5.040.04
yattvā sūrya svarbhānustamasāvidhyadāsuraḥ |
akṣetravidyathā mugdho bhuvanānyadīdhayuḥ || 5.040.05
svarbhānoradha yadindra māyā avo divo vartamānā avāhan |
gūḻhaṁ sūryaṁ tamasāpavratena turīyeṇa brahmaṇāvindadatriḥ || 5.040.06
mā māmimaṁ tava santamatra irasyā drugdho bhiyasā ni gārīt |
tvaṁ mitro asi satyarādhāstau mehāvataṁ varuṇaśca rājā || 5.040.07
grāvṇo brahmā yuyujānaḥ saparyankīriṇā devānnamasopaśikṣan |
atriḥ sūryasya divi cakṣurādhātsvarbhānorapa māyā aghukṣat || 5.040.08
yaṁ vai sūryaṁ svarbhānustamasāvidhyadāsuraḥ |
atrayastamanvavindannahyanye aśaknuvan || 5.040.09
ko nu vāṁ mitrāvaruṇāvṛtāyandivo vā mahaḥ pārthivasya vā de |
ṛtasya vā sadasi trāsīthāṁ no yajñāyate vā paśuṣo na vājān || 5.041.01
te no mitro varuṇo aryamāyurindra ṛbhukṣā maruto juṣanta |
namobhirvā ye dadhate suvṛktiṁ stomaṁ rudrāya mīḻhuṣe sajoṣāḥ || 5.041.02
ā vāṁ yeṣṭhāśvinā huvadhyai vātasya patmanrathyasya puṣṭau |
uta vā divo asurāya manma prāndhāṁsīva yajyave bharadhvam || 5.041.03
pra sakṣaṇo divyaḥ kaṇvahotā trito divaḥ sajoṣā vāto agniḥ |
pūṣā bhagaḥ prabhṛthe viśvabhojā ājiṁ na jagmurāśvaśvatamāḥ || 5.041.04
pra vo rayiṁ yuktāśvaṁ bharadhvaṁ rāya eṣe'vase dadhīta dhīḥ |
suśeva evairauśijasya hotā ye va evā marutasturāṇām || 5.041.05
pra vo vāyuṁ rathayujaṁ kṛṇudhvaṁ pra devaṁ vipraṁ panitāramarkaiḥ |
iṣudhyava ṛtasāpaḥ puraṁdhīrvasvīrno atra patnīrā dhiye dhuḥ || 5.041.06
upa va eṣe vandyebhiḥ śūṣaiḥ pra yahvī divaścitayadbhirarkaiḥ |
uṣāsānaktā viduṣīva viśvamā hā vahato martyāya yajñam || 5.041.07
abhi vo arce poṣyāvato nṝnvāstoṣpatiṁ tvaṣṭāraṁ rarāṇaḥ |
dhanyā sajoṣā dhiṣaṇā namobhirvanaspatīroṣadhī rāya eṣe || 5.041.08
tuje nastane parvatāḥ santu svaitavo ye vasavo na vīrāḥ |
panita āptyo yajataḥ sadā no vardhānnaḥ śaṁsaṁ naryo abhiṣṭau || 5.041.09
vṛṣṇo astoṣi bhūmyasya garbhaṁ trito napātamapāṁ suvṛkti |
gṛṇīte agniretarī na śūṣaiḥ śociṣkeśo ni riṇāti vanā || 5.041.10
kathā mahe rudriyāya bravāma kadrāye cikituṣe bhagāya |
āpa oṣadhīruta no'vantu dyaurvanā girayo vṛkṣakeśāḥ || 5.041.11
śṛṇotu na ūrjāṁ patirgiraḥ sa nabhastarīyā iṣiraḥ parijmā |
śṛṇvantvāpaḥ puro na śubhrāḥ pari sruco babṛhāṇasyādreḥ || 5.041.12
vidā cinnu mahānto ye va evā bravāma dasmā vāryaṁ dadhānāḥ |
vayaścana subhva āva yanti kṣubhā martamanuyataṁ vadhasnaiḥ || 5.041.13
ā daivyāni pārthivāni janmāpaścācchā sumakhāya vocam |
vardhantāṁ dyāvo giraścandrāgrā udā vardhantāmabhiṣātā arṇāḥ || 5.041.14
padepade me jarimā ni dhāyi varūtrī vā śakrā yā pāyubhiśca |
siṣaktu mātā mahī rasā naḥ smatsūribhirṛjuhasta ṛjuvaniḥ || 5.041.15
kathā dāśema namasā sudānūnevayā maruto acchoktau praśravaso maruto acchoktau |
mā no'hirbudhnyo riṣe dhādasmākaṁ bhūdupamātivaniḥ || 5.041.16
iti cinnu prajāyai paśumatyai devāso vanate martyo va ā devāso vanate martyo vaḥ |
atrā śivāṁ tanvo dhāsimasyā jarāṁ cinme nirṛtirjagrasīta || 5.041.17
tāṁ vo devāḥ sumatimūrjayantīmiṣamaśyāma vasavaḥ śasā goḥ |
sā naḥ sudānurmṛḻayantī devī prati dravantī suvitāya gamyāḥ || 5.041.18
abhi na iḻā yūthasya mātā smannadībhirurvaśī vā gṛṇātu |
urvaśī vā bṛhaddivā gṛṇānābhyūrṇvānā prabhṛthasyāyoḥ || 5.041.19
siṣaktu na ūrjavyasya puṣṭeḥ || 5.041.20
pra śaṁtamā varuṇaṁ dīdhitī gīrmitraṁ bhagamaditiṁ nūnamaśyāḥ |
pṛṣadyoniḥ pañcahotā śṛṇotvatūrtapanthā asuro mayobhuḥ || 5.042.01
prati me stomamaditirjagṛbhyātsūnuṁ na mātā hṛdyaṁ suśevam |
brahma priyaṁ devahitaṁ yadastyahaṁ mitre varuṇe yanmayobhu || 5.042.02
udīraya kavitamaṁ kavīnāmunattainamabhi madhvā ghṛtena |
sa no vasūni prayatā hitāni candrāṇi devaḥ savitā suvāti || 5.042.03
samindra ṇo manasā neṣi gobhiḥ saṁ sūribhirharivaḥ saṁ svasti |
saṁ brahmaṇā devahitaṁ yadasti saṁ devānāṁ sumatyā yajñiyānām || 5.042.04
devo bhagaḥ savitā rāyo aṁśa indro vṛtrasya saṁjito dhanānām |
ṛbhukṣā vāja uta vā puraṁdhiravantu no amṛtāsasturāsaḥ || 5.042.05
marutvato apratītasya jiṣṇorajūryataḥ pra bravāmā kṛtāni |
na te pūrve maghavannāparāso na vīryaṁ nūtanaḥ kaścanāpa || 5.042.06
upa stuhi prathamaṁ ratnadheyaṁ bṛhaspatiṁ sanitāraṁ dhanānām |
yaḥ śaṁsate stuvate śambhaviṣṭhaḥ purūvasurāgamajjohuvānam || 5.042.07
tavotibhiḥ sacamānā ariṣṭā bṛhaspate maghavānaḥ suvīrāḥ |
ye aśvadā uta vā santi godā ye vastradāḥ subhagāsteṣu rāyaḥ || 5.042.08
visarmāṇaṁ kṛṇuhi vittameṣāṁ ye bhuñjate apṛṇanto na ukthaiḥ |
apavratānprasave vāvṛdhānānbrahmadviṣaḥ sūryādyāvayasva || 5.042.09
ya ohate rakṣaso devavītāvacakrebhistaṁ maruto ni yāta |
yo vaḥ śamīṁ śaśamānasya nindāttucchyānkāmānkarate siṣvidānaḥ || 5.042.10
tamu ṣṭuhi yaḥ sviṣuḥ sudhanvā yo viśvasya kṣayati bheṣajasya |
yakṣvā mahe saumanasāya rudraṁ namobhirdevamasuraṁ duvasya || 5.042.11
damūnaso apaso ye suhastā vṛṣṇaḥ patnīrnadyo vibhvataṣṭāḥ |
sarasvatī bṛhaddivota rākā daśasyantīrvarivasyantu śubhrāḥ || 5.042.12
pra sū mahe suśaraṇāya medhāṁ giraṁ bhare navyasīṁ jāyamānām |
ya āhanā duhiturvakṣaṇāsu rūpā mināno akṛṇodidaṁ naḥ || 5.042.13
pra suṣṭutiḥ stanayantaṁ ruvantamiḻaspatiṁ jaritarnūnamaśyāḥ |
yo abdimā udanimā iyarti pra vidyutā rodasī ukṣamāṇaḥ || 5.042.14
eṣa stomo mārutaṁ śardho acchā rudrasya sūnūryuvanyūrudaśyāḥ |
kāmo rāye havate mā svastyupa stuhi pṛṣadaśvā ayāsaḥ || 5.042.15
praiṣa stomaḥ pṛthivīmantarikṣaṁ vanaspatīroṣadhī rāye aśyāḥ |
devodevaḥ suhavo bhūtu mahyaṁ mā no mātā pṛthivī durmatau dhāt || 5.042.16
urau devā anibādhe syāma || 5.042.17
samaśvinoravasā nūtanena mayobhuvā supraṇītī gamema |
ā no rayiṁ vahatamota vīrānā viśvānyamṛtā saubhagāni || 5.042.18
ā dhenavaḥ payasā tūrṇyarthā amardhantīrupa no yantu madhvā |
maho rāye bṛhatīḥ sapta vipro mayobhuvo jaritā johavīti || 5.043.01
ā suṣṭutī namasā vartayadhyai dyāvā vājāya pṛthivī amṛdhre |
pitā mātā madhuvacāḥ suhastā bharebhare no yaśasāvaviṣṭām || 5.043.02
adhvaryavaścakṛvāṁso madhūni pra vāyave bharata cāru śukram |
hoteva naḥ prathamaḥ pāhyasya deva madhvo rarimā te madāya || 5.043.03
daśa kṣipo yuñjate bāhū adriṁ somasya yā śamitārā suhastā |
madhvo rasaṁ sugabhastirgiriṣṭhāṁ caniścadadduduhe śukramaṁśuḥ || 5.043.04
asāvi te jujuṣāṇāya somaḥ kratve dakṣāya bṛhate madāya |
harī rathe sudhurā yoge arvāgindra priyā kṛṇuhi hūyamānaḥ || 5.043.05
ā no mahīmaramatiṁ sajoṣā gnāṁ devīṁ namasā rātahavyām |
madhormadāya bṛhatīmṛtajñāmāgne vaha pathibhirdevayānaiḥ || 5.043.06
añjanti yaṁ prathayanto na viprā vapāvantaṁ nāgninā tapantaḥ |
piturna putra upasi preṣṭha ā gharmo agnimṛtayannasādi || 5.043.07
acchā mahī bṛhatī śaṁtamā gīrdūto na gantvaśvinā huvadhyai |
mayobhuvā sarathā yātamarvāggantaṁ nidhiṁ dhuramāṇirna nābhim || 5.043.08
pra tavyaso namauktiṁ turasyāhaṁ pūṣṇa uta vāyoradikṣi |
yā rādhasā coditārā matīnāṁ yā vājasya draviṇodā uta tman || 5.043.09
ā nāmabhirmaruto vakṣi viśvānā rūpebhirjātavedo huvānaḥ |
yajñaṁ giro jarituḥ suṣṭutiṁ ca viśve ganta maruto viśva ūtī || 5.043.10
ā no divo bṛhataḥ parvatādā sarasvatī yajatā gantu yajñam |
havaṁ devī jujuṣāṇā ghṛtācī śagmāṁ no vācamuśatī śṛṇotu || 5.043.11
ā vedhasaṁ nīlapṛṣṭhaṁ bṛhantaṁ bṛhaspatiṁ sadane sādayadhvam |
sādadyoniṁ dama ā dīdivāṁsaṁ hiraṇyavarṇamaruṣaṁ sapema || 5.043.12
ā dharṇasirbṛhaddivo rarāṇo viśvebhirgantvomabhirhuvānaḥ |
gnā vasāna oṣadhīramṛdhrastridhātuśṛṅgo vṛṣabho vayodhāḥ || 5.043.13
mātuṣpade parame śukra āyorvipanyavo rāspirāso agman |
suśevyaṁ namasā rātahavyāḥ śiśuṁ mṛjantyāyavo na vāse || 5.043.14
bṛhadvayo bṛhate tubhyamagne dhiyājuro mithunāsaḥ sacanta |
devodevaḥ suhavo bhūtu mahyaṁ mā no mātā pṛthivī durmatau dhāt || 5.043.15
urau devā anibādhe syāma || 5.043.16
samaśvinoravasā nūtanena mayobhuvā supraṇītī gamema |
ā no rayiṁ vahatamota vīrānā viśvānyamṛtā saubhagāni || 5.043.17
taṁ pratnathā pūrvathā viśvathemathā jyeṣṭhatātiṁ barhiṣadaṁ svarvidam |
pratīcīnaṁ vṛjanaṁ dohase girāśuṁ jayantamanu yāsu vardhase || 5.044.01
śriye sudṛśīruparasya yāḥ svarvirocamānaḥ kakubhāmacodate |
sugopā asi na dabhāya sukrato paro māyābhirṛta āsa nāma te || 5.044.02
atyaṁ haviḥ sacate sacca dhātu cāriṣṭagātuḥ sa hotā sahobhariḥ |
prasarsrāṇo anu barhirvṛṣā śiśurmadhye yuvājaro visruhā hitaḥ || 5.044.03
pra va ete suyujo yāmanniṣṭaye nīcīramuṣmai yamya ṛtāvṛdhaḥ |
suyantubhiḥ sarvaśāsairabhīśubhiḥ krivirnāmāni pravaṇe muṣāyati || 5.044.04
saṁjarbhurāṇastarubhiḥ sutegṛbhaṁ vayākinaṁ cittagarbhāsu susvaruḥ |
dhāravākeṣvṛjugātha śobhase vardhasva patnīrabhi jīvo adhvare || 5.044.05
yādṛgeva dadṛśe tādṛgucyate saṁ chāyayā dadhire sidhrayāpsvā |
mahīmasmabhyamuruṣāmuru jrayo bṛhatsuvīramanapacyutaṁ sahaḥ || 5.044.06
vetyagrurjanivānvā ati spṛdhaḥ samaryatā manasā sūryaḥ kaviḥ |
ghraṁsaṁ rakṣantaṁ pari viśvato gayamasmākaṁ śarma vanavatsvāvasuḥ || 5.044.07
jyāyāṁsamasya yatunasya ketuna ṛṣisvaraṁ carati yāsu nāma te |
yādṛśmindhāyi tamapasyayā vidadya u svayaṁ vahate so araṁ karat || 5.044.08
samudramāsāmava tasthe agrimā na riṣyati savanaṁ yasminnāyatā |
atrā na hārdi kravaṇasya rejate yatrā matirvidyate pūtabandhanī || 5.044.09
sa hi kṣatrasya manasasya cittibhirevāvadasya yajatasya sadhreḥ |
avatsārasya spṛṇavāma raṇvabhiḥ śaviṣṭhaṁ vājaṁ viduṣā cidardhyam || 5.044.10
śyena āsāmaditiḥ kakṣyo mado viśvavārasya yajatasya māyinaḥ |
samanyamanyamarthayantyetave vidurviṣāṇaṁ paripānamanti te || 5.044.11
sadāpṛṇo yajato vi dviṣo vadhīdbāhuvṛktaḥ śrutavittaryo vaḥ sacā |
ubhā sa varā pratyeti bhāti ca yadīṁ gaṇaṁ bhajate suprayāvabhiḥ || 5.044.12
sutambharo yajamānasya satpatirviśvāsāmūdhaḥ sa dhiyāmudañcanaḥ |
bharaddhenū rasavacchiśriye payo'nubruvāṇo adhyeti na svapan || 5.044.13
yo jāgāra tamṛcaḥ kāmayante yo jāgāra tamu sāmāni yanti |
yo jāgāra tamayaṁ soma āha tavāhamasmi sakhye nyokāḥ || 5.044.14
agnirjāgāra tamṛcaḥ kāmayante'gnirjāgāra tamu sāmāni yanti |
agnirjāgāra tamayaṁ soma āha tavāhamasmi sakhye nyokāḥ || 5.044.15
vidā divo viṣyannadrimukthairāyatyā uṣaso arcino guḥ |
apāvṛta vrajinīrutsvargādvi duro mānuṣīrdeva āvaḥ || 5.045.01
vi sūryo amatiṁ na śriyaṁ sādorvādgavāṁ mātā jānatī gāt |
dhanvarṇaso nadyaḥ khādoarṇāḥ sthūṇeva sumitā dṛṁhata dyauḥ || 5.045.02
asmā ukthāya parvatasya garbho mahīnāṁ januṣe pūrvyāya |
vi parvato jihīta sādhata dyaurāvivāsanto dasayanta bhūma || 5.045.03
sūktebhirvo vacobhirdevajuṣṭairindrā nvagnī avase huvadhyai |
ukthebhirhi ṣmā kavayaḥ suyajñā āvivāsanto maruto yajanti || 5.045.04
eto nvadya sudhyo bhavāma pra ducchunā minavāmā varīyaḥ |
āre dveṣāṁsi sanutardadhāmāyāma prāñco yajamānamaccha || 5.045.05
etā dhiyaṁ kṛṇavāmā sakhāyo'pa yā mātā ṛṇuta vrajaṁ goḥ |
yayā manurviśiśipraṁ jigāya yayā vaṇigvaṅkurāpā purīṣam || 5.045.06
anūnodatra hastayato adrirārcanyena daśa māso navagvāḥ |
ṛtaṁ yatī saramā gā avindadviśvāni satyāṅgirāścakāra || 5.045.07
viśve asyā vyuṣi māhināyāḥ saṁ yadgobhiraṅgiraso navanta |
utsa āsāṁ parame sadhastha ṛtasya pathā saramā vidadgāḥ || 5.045.08
ā sūryo yātu saptāśvaḥ kṣetraṁ yadasyorviyā dīrghayāthe |
raghuḥ śyenaḥ patayadandho acchā yuvā kavirdīdayadgoṣu gacchan || 5.045.09
ā sūryo aruhacchukramarṇo'yukta yaddharito vītapṛṣṭhāḥ |
udnā na nāvamanayanta dhīrā āśṛṇvatīrāpo arvāgatiṣṭhan || 5.045.10
dhiyaṁ vo apsu dadhiṣe svarṣāṁ yayātarandaśa māso navagvāḥ |
ayā dhiyā syāma devagopā ayā dhiyā tuturyāmātyaṁhaḥ || 5.045.11
hayo na vidvā ayuji svayaṁ dhuri tāṁ vahāmi prataraṇīmavasyuvam |
nāsyā vaśmi vimucaṁ nāvṛtaṁ punarvidvānpathaḥ puraeta ṛju neṣati || 5.046.01
agna indra varuṇa mitra devāḥ śardhaḥ pra yanta mārutota viṣṇo |
ubhā nāsatyā rudro adha gnāḥ pūṣā bhagaḥ sarasvatī juṣanta || 5.046.02
indrāgnī mitrāvaruṇāditiṁ svaḥ pṛthivīṁ dyāṁ marutaḥ parvatā apaḥ |
huve viṣṇuṁ pūṣaṇaṁ brahmaṇaspatiṁ bhagaṁ nu śaṁsaṁ savitāramūtaye || 5.046.03
uta no viṣṇuruta vāto asridho draviṇodā uta somo mayaskarat |
uta ṛbhava uta rāye no aśvinota tvaṣṭota vibhvānu maṁsate || 5.046.04
uta tyanno mārutaṁ śardha ā gamaddivikṣayaṁ yajataṁ barhirāsade |
bṛhaspatiḥ śarma pūṣota no yamadvarūthyaṁ varuṇo mitro aryamā || 5.046.05
uta tye naḥ parvatāsaḥ suśastayaḥ sudītayo nadyastrāmaṇe bhuvan |
bhago vibhaktā śavasāvasā gamaduruvyacā aditiḥ śrotu me havam || 5.046.06
devānāṁ patnīruśatīravantu naḥ prāvantu nastujaye vājasātaye |
yāḥ pārthivāso yā apāmapi vrate tā no devīḥ suhavāḥ śarma yacchata || 5.046.07
uta gnā vyantu devapatnīrindrāṇyagnāyyaśvinī rāṭ |
ā rodasī varuṇānī śṛṇotu vyantu devīrya ṛturjanīnām || 5.046.08
prayuñjatī diva eti bruvāṇā mahī mātā duhiturbodhayantī |
āvivāsantī yuvatirmanīṣā pitṛbhya ā sadane johuvānā || 5.047.01
ajirāsastadapa īyamānā ātasthivāṁso amṛtasya nābhim |
anantāsa uravo viśvataḥ sīṁ pari dyāvāpṛthivī yanti panthāḥ || 5.047.02
ukṣā samudro aruṣaḥ suparṇaḥ pūrvasya yoniṁ piturā viveśa |
madhye divo nihitaḥ pṛśniraśmā vi cakrame rajasaspātyantau || 5.047.03
catvāra īṁ bibhrati kṣemayanto daśa garbhaṁ carase dhāpayante |
tridhātavaḥ paramā asya gāvo divaścaranti pari sadyo antān || 5.047.04
idaṁ vapurnivacanaṁ janāsaścaranti yannadyastasthurāpaḥ |
dve yadīṁ bibhṛto māturanye iheha jāte yamyā sabandhū || 5.047.05
vi tanvate dhiyo asmā apāṁsi vastrā putrāya mātaro vayanti |
upaprakṣe vṛṣaṇo modamānā divaspathā vadhvo yantyaccha || 5.047.06
tadastu mitrāvaruṇā tadagne śaṁ yorasmabhyamidamastu śastam |
aśīmahi gādhamuta pratiṣṭhāṁ namo dive bṛhate sādanāya || 5.047.07
kadu priyāya dhāmne manāmahe svakṣatrāya svayaśase mahe vayam |
āmenyasya rajaso yadabhra ā apo vṛṇānā vitanoti māyinī || 5.048.01
tā atnata vayunaṁ vīravakṣaṇaṁ samānyā vṛtayā viśvamā rajaḥ |
apo apācīraparā apejate pra pūrvābhistirate devayurjanaḥ || 5.048.02
ā grāvabhirahanyebhiraktubhirvariṣṭhaṁ vajramā jigharti māyini |
śataṁ vā yasya pracaransve dame saṁvartayanto vi ca vartayannahā || 5.048.03
tāmasya rītiṁ paraśoriva pratyanīkamakhyaṁ bhuje asya varpasaḥ |
sacā yadi pitumantamiva kṣayaṁ ratnaṁ dadhāti bharahūtaye viśe || 5.048.04
sa jihvayā caturanīka ṛñjate cāru vasāno varuṇo yatannarim |
na tasya vidma puruṣatvatā vayaṁ yato bhagaḥ savitā dāti vāryam || 5.048.05
devaṁ vo adya savitārameṣe bhagaṁ ca ratnaṁ vibhajantamāyoḥ |
ā vāṁ narā purubhujā vavṛtyāṁ divedive cidaśvinā sakhīyan || 5.049.01
prati prayāṇamasurasya vidvānsūktairdevaṁ savitāraṁ duvasya |
upa bruvīta namasā vijānañjyeṣṭhaṁ ca ratnaṁ vibhajantamāyoḥ || 5.049.02
adatrayā dayate vāryāṇi pūṣā bhago aditirvasta usraḥ |
indro viṣṇurvaruṇo mitro agnirahāni bhadrā janayanta dasmāḥ || 5.049.03
tanno anarvā savitā varūthaṁ tatsindhava iṣayanto anu gman |
upa yadvoce adhvarasya hotā rāyaḥ syāma patayo vājaratnāḥ || 5.049.04
pra ye vasubhya īvadā namo durye mitre varuṇe sūktavācaḥ |
avaitvabhvaṁ kṛṇutā varīyo divaspṛthivyoravasā madema || 5.049.05
viśvo devasya neturmarto vurīta sakhyam |
viśvo rāya iṣudhyati dyumnaṁ vṛṇīta puṣyase || 5.050.01
te te deva netarye cemā anuśase |
te rāyā te hyāpṛce sacemahi sacathyaiḥ || 5.050.02
ato na ā nṝnatithīnataḥ patnīrdaśasyata |
āre viśvaṁ patheṣṭhāṁ dviṣo yuyotu yūyuviḥ || 5.050.03
yatra vahnirabhihito dudravaddroṇyaḥ paśuḥ |
nṛmaṇā vīrapastyo'rṇā dhīreva sanitā || 5.050.04
eṣa te deva netā rathaspatiḥ śaṁ rayiḥ |
śaṁ rāye śaṁ svastaya iṣaḥstuto manāmahe devastuto manāmahe || 5.050.05
agne sutasya pītaye viśvairūmebhirā gahi |
devebhirhavyadātaye || 5.051.01
ṛtadhītaya ā gata satyadharmāṇo adhvaram |
agneḥ pibata jihvayā || 5.051.02
viprebhirvipra santya prātaryāvabhirā gahi |
devebhiḥ somapītaye || 5.051.03
ayaṁ somaścamū suto'matre pari ṣicyate |
priya indrāya vāyave || 5.051.04
vāyavā yāhi vītaye juṣāṇo havyadātaye |
pibā sutasyāndhaso abhi prayaḥ || 5.051.05
indraśca vāyaveṣāṁ sutānāṁ pītimarhathaḥ |
tāñjuṣethāmarepasāvabhi prayaḥ || 5.051.06
sutā indrāya vāyave somāso dadhyāśiraḥ |
nimnaṁ na yanti sindhavo'bhi prayaḥ || 5.051.07
sajūrviśvebhirdevebhiraśvibhyāmuṣasā sajūḥ |
ā yāhyagne atrivatsute raṇa || 5.051.08
sajūrmitrāvaruṇābhyāṁ sajūḥ somena viṣṇunā |
ā yāhyagne atrivatsute raṇa || 5.051.09
sajūrādityairvasubhiḥ sajūrindreṇa vāyunā |
ā yāhyagne atrivatsute raṇa || 5.051.10
svasti no mimītāmaśvinā bhagaḥ svasti devyaditiranarvaṇaḥ |
svasti pūṣā asuro dadhātu naḥ svasti dyāvāpṛthivī sucetunā || 5.051.11
svastaye vāyumupa bravāmahai somaṁ svasti bhuvanasya yaspatiḥ |
bṛhaspatiṁ sarvagaṇaṁ svastaye svastaya ādityāso bhavantu naḥ || 5.051.12
viśve devā no adyā svastaye vaiśvānaro vasuragniḥ svastaye |
devā avantvṛbhavaḥ svastaye svasti no rudraḥ pātvaṁhasaḥ || 5.051.13
svasti mitrāvaruṇā svasti pathye revati |
svasti na indraścāgniśca svasti no adite kṛdhi || 5.051.14
svasti panthāmanu carema sūryācandramasāviva |
punardadatāghnatā jānatā saṁ gamemahi || 5.051.15
pra śyāvāśva dhṛṣṇuyārcā marudbhirṛkvabhiḥ |
ye adroghamanuṣvadhaṁ śravo madanti yajñiyāḥ || 5.052.01
te hi sthirasya śavasaḥ sakhāyaḥ santi dhṛṣṇuyā |
te yāmannā dhṛṣadvinastmanā pānti śaśvataḥ || 5.052.02
te syandrāso nokṣaṇo'ti ṣkandanti śarvarīḥ |
marutāmadhā maho divi kṣamā ca manmahe || 5.052.03
marutsu vo dadhīmahi stomaṁ yajñaṁ ca dhṛṣṇuyā |
viśve ye mānuṣā yugā pānti martyaṁ riṣaḥ || 5.052.04
arhanto ye sudānavo naro asāmiśavasaḥ |
pra yajñaṁ yajñiyebhyo divo arcā marudbhyaḥ || 5.052.05
ā rukmairā yudhā nara ṛṣvā ṛṣṭīrasṛkṣata |
anvenā aha vidyuto maruto jajjhatīriva bhānurarta tmanā divaḥ || 5.052.06
ye vāvṛdhanta pārthivā ya urāvantarikṣa ā |
vṛjane vā nadīnāṁ sadhasthe vā maho divaḥ || 5.052.07
śardho mārutamucchaṁsa satyaśavasamṛbhvasam |
uta sma te śubhe naraḥ pra syandrā yujata tmanā || 5.052.08
uta sma te paruṣṇyāmūrṇā vasata śundhyavaḥ |
uta pavyā rathānāmadriṁ bhindantyojasā || 5.052.09
āpathayo vipathayo'ntaspathā anupathāḥ |
etebhirmahyaṁ nāmabhiryajñaṁ viṣṭāra ohate || 5.052.10
adhā naro nyohate'dhā niyuta ohate |
adhā pārāvatā iti citrā rūpāṇi darśyā || 5.052.11
chandaḥstubhaḥ kubhanyava utsamā kīriṇo nṛtuḥ |
te me ke cinna tāyava ūmā āsandṛśi tviṣe || 5.052.12
ya ṛṣvā ṛṣṭividyutaḥ kavayaḥ santi vedhasaḥ |
tamṛṣe mārutaṁ gaṇaṁ namasyā ramayā girā || 5.052.13
accha ṛṣe mārutaṁ gaṇaṁ dānā mitraṁ na yoṣaṇā |
divo vā dhṛṣṇava ojasā stutā dhībhiriṣaṇyata || 5.052.14
nū manvāna eṣāṁ devā acchā na vakṣaṇā |
dānā saceta sūribhiryāmaśrutebhirañjibhiḥ || 5.052.15
pra ye me bandhveṣe gāṁ vocanta sūrayaḥ pṛśniṁ vocanta mātaram |
adhā pitaramiṣmiṇaṁ rudraṁ vocanta śikvasaḥ || 5.052.16
sapta me sapta śākina ekamekā śatā daduḥ |
yamunāyāmadhi śrutamudrādho gavyaṁ mṛje ni rādho aśvyaṁ mṛje || 5.052.17
ko veda jānameṣāṁ ko vā purā sumneṣvāsa marutām |
yadyuyujre kilāsyaḥ || 5.053.01
aitānratheṣu tasthuṣaḥ kaḥ śuśrāva kathā yayuḥ |
kasmai sasruḥ sudāse anvāpaya iḻābhirvṛṣṭayaḥ saha || 5.053.02
te ma āhurya āyayurupa dyubhirvibhirmade |
naro maryā arepasa imānpaśyanniti ṣṭuhi || 5.053.03
ye añjiṣu ye vāśīṣu svabhānavaḥ srakṣu rukmeṣu khādiṣu |
śrāyā ratheṣu dhanvasu || 5.053.04
yuṣmākaṁ smā rathā anu mude dadhe maruto jīradānavaḥ |
vṛṣṭī dyāvo yatīriva || 5.053.05
ā yaṁ naraḥ sudānavo dadāśuṣe divaḥ kośamacucyavuḥ |
vi parjanyaṁ sṛjanti rodasī anu dhanvanā yanti vṛṣṭayaḥ || 5.053.06
tatṛdānāḥ sindhavaḥ kṣodasā rajaḥ pra sasrurdhenavo yathā |
syannā aśvā ivādhvano vimocane vi yadvartanta enyaḥ || 5.053.07
ā yāta maruto diva āntarikṣādamāduta |
māva sthāta parāvataḥ || 5.053.08
mā vo rasānitabhā kubhā krumurmā vaḥ sindhurni rīramat |
mā vaḥ pari ṣṭhātsarayuḥ purīṣiṇyasme itsumnamastu vaḥ || 5.053.09
taṁ vaḥ śardhaṁ rathānāṁ tveṣaṁ gaṇaṁ mārutaṁ navyasīnām |
anu pra yanti vṛṣṭayaḥ || 5.053.10
śardhaṁśardhaṁ va eṣāṁ vrātaṁvrātaṁ gaṇaṁgaṇaṁ suśastibhiḥ |
anu krāmema dhītibhiḥ || 5.053.11
kasmā adya sujātāya rātahavyāya pra yayuḥ |
enā yāmena marutaḥ || 5.053.12
yena tokāya tanayāya dhānyaṁ bījaṁ vahadhve akṣitam |
asmabhyaṁ taddhattana yadva īmahe rādho viśvāyu saubhagam || 5.053.13
atīyāma nidastiraḥ svastibhirhitvāvadyamarātīḥ |
vṛṣṭvī śaṁ yorāpa usri bheṣajaṁ syāma marutaḥ saha || 5.053.14
sudevaḥ samahāsati suvīro naro marutaḥ sa martyaḥ |
yaṁ trāyadhve syāma te || 5.053.15
stuhi bhojānstuvato asya yāmani raṇangāvo na yavase |
yataḥ pūrvā iva sakhīranu hvaya girā gṛṇīhi kāminaḥ || 5.053.16
pra śardhāya mārutāya svabhānava imāṁ vācamanajā parvatacyute |
gharmastubhe diva ā pṛṣṭhayajvane dyumnaśravase mahi nṛmṇamarcata || 5.054.01
pra vo marutastaviṣā udanyavo vayovṛdho aśvayujaḥ parijrayaḥ |
saṁ vidyutā dadhati vāśati tritaḥ svarantyāpo'vanā parijrayaḥ || 5.054.02
vidyunmahaso naro aśmadidyavo vātatviṣo marutaḥ parvatacyutaḥ |
abdayā cinmuhurā hrādunīvṛtaḥ stanayadamā rabhasā udojasaḥ || 5.054.03
vyaktūnrudrā vyahāni śikvaso vyantarikṣaṁ vi rajāṁsi dhūtayaḥ |
vi yadajrā ajatha nāva īṁ yathā vi durgāṇi maruto nāha riṣyatha || 5.054.04
tadvīryaṁ vo maruto mahitvanaṁ dīrghaṁ tatāna sūryo na yojanam |
etā na yāme agṛbhītaśociṣo'naśvadāṁ yannyayātanā girim || 5.054.05
abhrāji śardho maruto yadarṇasaṁ moṣathā vṛkṣaṁ kapaneva vedhasaḥ |
adha smā no aramatiṁ sajoṣasaścakṣuriva yantamanu neṣathā sugam || 5.054.06
na sa jīyate maruto na hanyate na sredhati na vyathate na riṣyati |
nāsya rāya upa dasyanti notaya ṛṣiṁ vā yaṁ rājānaṁ vā suṣūdatha || 5.054.07
niyutvanto grāmajito yathā naro'ryamaṇo na marutaḥ kabandhinaḥ |
pinvantyutsaṁ yadināso asvaranvyundanti pṛthivīṁ madhvo andhasā || 5.054.08
pravatvatīyaṁ pṛthivī marudbhyaḥ pravatvatī dyaurbhavati prayadbhyaḥ |
pravatvatīḥ pathyā antarikṣyāḥ pravatvantaḥ parvatā jīradānavaḥ || 5.054.09
yanmarutaḥ sabharasaḥ svarṇaraḥ sūrya udite madathā divo naraḥ |
na vo'śvāḥ śrathayantāha sisrataḥ sadyo asyādhvanaḥ pāramaśnutha || 5.054.10
aṁseṣu va ṛṣṭayaḥ patsu khādayo vakṣassu rukmā maruto rathe śubhaḥ |
agnibhrājaso vidyuto gabhastyoḥ śiprāḥ śīrṣasu vitatā hiraṇyayīḥ || 5.054.11
taṁ nākamaryo agṛbhītaśociṣaṁ ruśatpippalaṁ maruto vi dhūnutha |
samacyanta vṛjanātitviṣanta yatsvaranti ghoṣaṁ vitatamṛtāyavaḥ || 5.054.12
yuṣmādattasya maruto vicetaso rāyaḥ syāma rathyo vayasvataḥ |
na yo yucchati tiṣyo yathā divo'sme rāranta marutaḥ sahasriṇam || 5.054.13
yūyaṁ rayiṁ marutaḥ spārhavīraṁ yūyamṛṣimavatha sāmavipram |
yūyamarvantaṁ bharatāya vājaṁ yūyaṁ dhattha rājānaṁ śruṣṭimantam || 5.054.14
tadvo yāmi draviṇaṁ sadyaūtayo yenā svarṇa tatanāma nṝrabhi |
idaṁ su me maruto haryatā vaco yasya tarema tarasā śataṁ himāḥ || 5.054.15
prayajyavo maruto bhrājadṛṣṭayo bṛhadvayo dadhire rukmavakṣasaḥ |
īyante aśvaiḥ suyamebhirāśubhiḥ śubhaṁ yātāmanu rathā avṛtsata || 5.055.01
svayaṁ dadhidhve taviṣīṁ yathā vida bṛhanmahānta urviyā vi rājatha |
utāntarikṣaṁ mamire vyojasā śubhaṁ yātāmanu rathā avṛtsata || 5.055.02
sākaṁ jātāḥ subhvaḥ sākamukṣitāḥ śriye cidā prataraṁ vāvṛdhurnaraḥ |
virokiṇaḥ sūryasyeva raśmayaḥ śubhaṁ yātāmanu rathā avṛtsata || 5.055.03
ābhūṣeṇyaṁ vo maruto mahitvanaṁ didṛkṣeṇyaṁ sūryasyeva cakṣaṇam |
uto asmā amṛtatve dadhātana śubhaṁ yātāmanu rathā avṛtsata || 5.055.04
udīrayathā marutaḥ samudrato yūyaṁ vṛṣṭiṁ varṣayathā purīṣiṇaḥ |
na vo dasrā upa dasyanti dhenavaḥ śubhaṁ yātāmanu rathā avṛtsata || 5.055.05
yadaśvāndhūrṣu pṛṣatīrayugdhvaṁ hiraṇyayānpratyatkā amugdhvam |
viśvā itspṛdho maruto vyasyatha śubhaṁ yātāmanu rathā avṛtsata || 5.055.06
na parvatā na nadyo varanta vo yatrācidhvaṁ maruto gacchathedu tat |
uta dyāvāpṛthivī yāthanā pari śubhaṁ yātāmanu rathā avṛtsata || 5.055.07
yatpūrvyaṁ maruto yacca nūtanaṁ yadudyate vasavo yacca śasyate |
viśvasya tasya bhavathā navedasaḥ śubhaṁ yātāmanu rathā avṛtsata || 5.055.08
mṛḻata no maruto mā vadhiṣṭanāsmabhyaṁ śarma bahulaṁ vi yantana |
adhi stotrasya sakhyasya gātana śubhaṁ yātāmanu rathā avṛtsata || 5.055.09
yūyamasmānnayata vasyo acchā niraṁhatibhyo maruto gṛṇānāḥ |
juṣadhvaṁ no havyadātiṁ yajatrā vayaṁ syāma patayo rayīṇām || 5.055.10
agne śardhantamā gaṇaṁ piṣṭaṁ rukmebhirañjibhiḥ |
viśo adya marutāmava hvaye divaścidrocanādadhi || 5.056.01
yathā cinmanyase hṛdā tadinme jagmurāśasaḥ |
ye te nediṣṭhaṁ havanānyāgamantānvardha bhīmasaṁdṛśaḥ || 5.056.02
mīḻhuṣmatīva pṛthivī parāhatā madantyetyasmadā |
ṛkṣo na vo marutaḥ śimīvā amo dudhro gauriva bhīmayuḥ || 5.056.03
ni ye riṇantyojasā vṛthā gāvo na durdhuraḥ |
aśmānaṁ citsvaryaṁ parvataṁ giriṁ pra cyāvayanti yāmabhiḥ || 5.056.04
uttiṣṭha nūnameṣāṁ stomaiḥ samukṣitānām |
marutāṁ purutamamapūrvyaṁ gavāṁ sargamiva hvaye || 5.056.05
yuṅgdhvaṁ hyaruṣī rathe yuṅgdhvaṁ ratheṣu rohitaḥ |
yuṅgdhvaṁ harī ajirā dhuri voḻhave vahiṣṭhā dhuri voḻhave || 5.056.06
uta sya vājyaruṣastuviṣvaṇiriha sma dhāyi darśataḥ |
mā vo yāmeṣu marutaściraṁ karatpra taṁ ratheṣu codata || 5.056.07
rathaṁ nu mārutaṁ vayaṁ śravasyumā huvāmahe |
ā yasmintasthau suraṇāni bibhratī sacā marutsu rodasī || 5.056.08
taṁ vaḥ śardhaṁ ratheśubhaṁ tveṣaṁ panasyumā huve |
yasminsujātā subhagā mahīyate sacā marutsu mīḻhuṣī || 5.056.09
ā rudrāsa indravantaḥ sajoṣaso hiraṇyarathāḥ suvitāya gantana |
iyaṁ vo asmatprati haryate matistṛṣṇaje na diva utsā udanyave || 5.057.01
vāśīmanta ṛṣṭimanto manīṣiṇaḥ sudhanvāna iṣumanto niṣaṅgiṇaḥ |
svaśvāḥ stha surathāḥ pṛśnimātaraḥ svāyudhā maruto yāthanā śubham || 5.057.02
dhūnutha dyāṁ parvatāndāśuṣe vasu ni vo vanā jihate yāmano bhiyā |
kopayatha pṛthivīṁ pṛśnimātaraḥ śubhe yadugrāḥ pṛṣatīrayugdhvam || 5.057.03
vātatviṣo maruto varṣanirṇijo yamā iva susadṛśaḥ supeśasaḥ |
piśaṅgāśvā aruṇāśvā arepasaḥ pratvakṣaso mahinā dyaurivoravaḥ || 5.057.04
purudrapsā añjimantaḥ sudānavastveṣasaṁdṛśo anavabhrarādhasaḥ |
sujātāso januṣā rukmavakṣaso divo arkā amṛtaṁ nāma bhejire || 5.057.05
ṛṣṭayo vo maruto aṁsayoradhi saha ojo bāhvorvo balaṁ hitam |
nṛmṇā śīrṣasvāyudhā ratheṣu vo viśvā vaḥ śrīradhi tanūṣu pipiśe || 5.057.06
gomadaśvāvadrathavatsuvīraṁ candravadrādho maruto dadā naḥ |
praśastiṁ naḥ kṛṇuta rudriyāso bhakṣīya vo'vaso daivyasya || 5.057.07
haye naro maruto mṛḻatā nastuvīmaghāso amṛtā ṛtajñāḥ |
satyaśrutaḥ kavayo yuvāno bṛhadgirayo bṛhadukṣamāṇāḥ || 5.057.08
tamu nūnaṁ taviṣīmantameṣāṁ stuṣe gaṇaṁ mārutaṁ navyasīnām |
ya āśvaśvā amavadvahanta uteśire amṛtasya svarājaḥ || 5.058.01
tveṣaṁ gaṇaṁ tavasaṁ khādihastaṁ dhunivrataṁ māyinaṁ dātivāram |
mayobhuvo ye amitā mahitvā vandasva vipra tuvirādhaso nṝn || 5.058.02
ā vo yantūdavāhāso adya vṛṣṭiṁ ye viśve maruto junanti |
ayaṁ yo agnirmarutaḥ samiddha etaṁ juṣadhvaṁ kavayo yuvānaḥ || 5.058.03
yūyaṁ rājānamiryaṁ janāya vibhvataṣṭaṁ janayathā yajatrāḥ |
yuṣmadeti muṣṭihā bāhujūto yuṣmatsadaśvo marutaḥ suvīraḥ || 5.058.04
arā ivedacaramā aheva prapra jāyante akavā mahobhiḥ |
pṛśneḥ putrā upamāso rabhiṣṭhāḥ svayā matyā marutaḥ saṁ mimikṣuḥ || 5.058.05
yatprāyāsiṣṭa pṛṣatībhiraśvairvīḻupavibhirmaruto rathebhiḥ |
kṣodanta āpo riṇate vanānyavosriyo vṛṣabhaḥ krandatu dyauḥ || 5.058.06
prathiṣṭa yāmanpṛthivī cideṣāṁ bharteva garbhaṁ svamicchavo dhuḥ |
vātānhyaśvāndhuryāyuyujre varṣaṁ svedaṁ cakrire rudriyāsaḥ || 5.058.07
haye naro maruto mṛḻatā nastuvīmaghāso amṛtā ṛtajñāḥ |
satyaśrutaḥ kavayo yuvāno bṛhadgirayo bṛhadukṣamāṇāḥ || 5.058.08
pra vaḥ spaḻakransuvitāya dāvane'rcā dive pra pṛthivyā ṛtaṁ bhare |
ukṣante aśvāntaruṣanta ā rajo'nu svaṁ bhānuṁ śrathayante arṇavaiḥ || 5.059.01
amādeṣāṁ bhiyasā bhūmirejati naurna pūrṇā kṣarati vyathiryatī |
dūredṛśo ye citayanta emabhirantarmahe vidathe yetire naraḥ || 5.059.02
gavāmiva śriyase śṛṅgamuttamaṁ sūryo na cakṣū rajaso visarjane |
atyā iva subhvaścāravaḥ sthana maryā iva śriyase cetathā naraḥ || 5.059.03
ko vo mahānti mahatāmudaśnavatkaskāvyā marutaḥ ko ha pauṁsyā |
yūyaṁ ha bhūmiṁ kiraṇaṁ na rejatha pra yadbharadhve suvitāya dāvane || 5.059.04
aśvā ivedaruṣāsaḥ sabandhavaḥ śūrā iva prayudhaḥ prota yuyudhuḥ |
maryā iva suvṛdho vāvṛdhurnaraḥ sūryasya cakṣuḥ pra minanti vṛṣṭibhiḥ || 5.059.05
te ajyeṣṭhā akaniṣṭhāsa udbhido'madhyamāso mahasā vi vāvṛdhuḥ |
sujātāso januṣā pṛśnimātaro divo maryā ā no acchā jigātana || 5.059.06
vayo na ye śreṇīḥ papturojasāntāndivo bṛhataḥ sānunaspari |
aśvāsa eṣāmubhaye yathā viduḥ pra parvatasya nabhanūracucyavuḥ || 5.059.07
mimātu dyauraditirvītaye naḥ saṁ dānucitrā uṣaso yatantām |
ācucyavurdivyaṁ kośameta ṛṣe rudrasya maruto gṛṇānāḥ || 5.059.08
īḻe agniṁ svavasaṁ namobhiriha prasatto vi cayatkṛtaṁ naḥ |
rathairiva pra bhare vājayadbhiḥ pradakṣiṇinmarutāṁ stomamṛdhyām || 5.060.01
ā ye tasthuḥ pṛṣatīṣu śrutāsu sukheṣu rudrā maruto ratheṣu |
vanā cidugrā jihate ni vo bhiyā pṛthivī cidrejate parvataścit || 5.060.02
parvataścinmahi vṛddho bibhāya divaścitsānu rejata svane vaḥ |
yatkrīḻatha maruta ṛṣṭimanta āpa iva sadhryañco dhavadhve || 5.060.03
varā ivedraivatāso hiraṇyairabhi svadhābhistanvaḥ pipiśre |
śriye śreyāṁsastavaso ratheṣu satrā mahāṁsi cakrire tanūṣu || 5.060.04
ajyeṣṭhāso akaniṣṭhāsa ete saṁ bhrātaro vāvṛdhuḥ saubhagāya |
yuvā pitā svapā rudra eṣāṁ sudughā pṛśniḥ sudinā marudbhyaḥ || 5.060.05
yaduttame maruto madhyame vā yadvāvame subhagāso divi ṣṭha |
ato no rudrā uta vā nvasyāgne vittāddhaviṣo yadyajāma || 5.060.06
agniśca yanmaruto viśvavedaso divo vahadhva uttarādadhi ṣṇubhiḥ |
te mandasānā dhunayo riśādaso vāmaṁ dhatta yajamānāya sunvate || 5.060.07
agne marudbhiḥ śubhayadbhirṛkvabhiḥ somaṁ piba mandasāno gaṇaśribhiḥ |
pāvakebhirviśvaminvebhirāyubhirvaiśvānara pradivā ketunā sajūḥ || 5.060.08
ke ṣṭhā naraḥ śreṣṭhatamā ya ekaeka āyaya |
paramasyāḥ parāvataḥ || 5.061.01
kva vo'śvāḥ kvābhīśavaḥ kathaṁ śeka kathā yaya |
pṛṣṭhe sado nasoryamaḥ || 5.061.02
jaghane coda eṣāṁ vi sakthāni naro yamuḥ |
putrakṛthe na janayaḥ || 5.061.03
parā vīrāsa etana maryāso bhadrajānayaḥ |
agnitapo yathāsatha || 5.061.04
sanatsāśvyaṁ paśumuta gavyaṁ śatāvayam |
śyāvāśvastutāya yā dorvīrāyopabarbṛhat || 5.061.05
uta tvā strī śaśīyasī puṁso bhavati vasyasī |
adevatrādarādhasaḥ || 5.061.06
vi yā jānāti jasuriṁ vi tṛṣyantaṁ vi kāminam |
devatrā kṛṇute manaḥ || 5.061.07
uta ghā nemo astutaḥ pumā iti bruve paṇiḥ |
sa vairadeya itsamaḥ || 5.061.08
uta me'rapadyuvatirmamanduṣī prati śyāvāya vartanim |
vi rohitā purumīḻhāya yematurviprāya dīrghayaśase || 5.061.09
yo me dhenūnāṁ śataṁ vaidadaśviryathā dadat |
taranta iva maṁhanā || 5.061.10
ya īṁ vahanta āśubhiḥ pibanto madiraṁ madhu |
atra śravāṁsi dadhire || 5.061.11
yeṣāṁ śriyādhi rodasī vibhrājante ratheṣvā |
divi rukma ivopari || 5.061.12
yuvā sa māruto gaṇastveṣaratho anedyaḥ |
śubhaṁyāvāpratiṣkutaḥ || 5.061.13
ko veda nūnameṣāṁ yatrā madanti dhūtayaḥ |
ṛtajātā arepasaḥ || 5.061.14
yūyaṁ martaṁ vipanyavaḥ praṇetāra itthā dhiyā |
śrotāro yāmahūtiṣu || 5.061.15
te no vasūni kāmyā puruścandrā riśādasaḥ |
ā yajñiyāso vavṛttana || 5.061.16
etaṁ me stomamūrmye dārbhyāya parā vaha |
giro devi rathīriva || 5.061.17
uta me vocatāditi sutasome rathavītau |
na kāmo apa veti me || 5.061.18
eṣa kṣeti rathavītirmaghavā gomatīranu |
parvateṣvapaśritaḥ || 5.061.19
ṛtena ṛtamapihitaṁ dhruvaṁ vāṁ sūryasya yatra vimucantyaśvān |
daśa śatā saha tasthustadekaṁ devānāṁ śreṣṭhaṁ vapuṣāmapaśyam || 5.062.01
tatsu vāṁ mitrāvaruṇā mahitvamīrmā tasthuṣīrahabhirduduhre |
viśvāḥ pinvathaḥ svasarasya dhenā anu vāmekaḥ pavirā vavarta || 5.062.02
adhārayataṁ pṛthivīmuta dyāṁ mitrarājānā varuṇā mahobhiḥ |
vardhayatamoṣadhīḥ pinvataṁ gā ava vṛṣṭiṁ sṛjataṁ jīradānū || 5.062.03
ā vāmaśvāsaḥ suyujo vahantu yataraśmaya upa yantvarvāk |
ghṛtasya nirṇiganu vartate vāmupa sindhavaḥ pradivi kṣaranti || 5.062.04
anu śrutāmamatiṁ vardhadurvīṁ barhiriva yajuṣā rakṣamāṇā |
namasvantā dhṛtadakṣādhi garte mitrāsāthe varuṇeḻāsvantaḥ || 5.062.05
akravihastā sukṛte paraspā yaṁ trāsāthe varuṇeḻāsvantaḥ |
rājānā kṣatramahṛṇīyamānā sahasrasthūṇaṁ bibhṛthaḥ saha dvau || 5.062.06
hiraṇyanirṇigayo asya sthūṇā vi bhrājate divyaśvājanīva |
bhadre kṣetre nimitā tilvile vā sanema madhvo adhigartyasya || 5.062.07
hiraṇyarūpamuṣaso vyuṣṭāvayaḥsthūṇamuditā sūryasya |
ā rohatho varuṇa mitra gartamataścakṣāthe aditiṁ ditiṁ ca || 5.062.08
yadbaṁhiṣṭhaṁ nātividhe sudānū acchidraṁ śarma bhuvanasya gopā |
tena no mitrāvaruṇāvaviṣṭaṁ siṣāsanto jigīvāṁsaḥ syāma || 5.062.09
ṛtasya gopāvadhi tiṣṭhatho rathaṁ satyadharmāṇā parame vyomani |
yamatra mitrāvaruṇāvatho yuvaṁ tasmai vṛṣṭirmadhumatpinvate divaḥ || 5.063.01
samrājāvasya bhuvanasya rājatho mitrāvaruṇā vidathe svardṛśā |
vṛṣṭiṁ vāṁ rādho amṛtatvamīmahe dyāvāpṛthivī vi caranti tanyavaḥ || 5.063.02
samrājā ugrā vṛṣabhā divaspatī pṛthivyā mitrāvaruṇā vicarṣaṇī |
citrebhirabhrairupa tiṣṭhatho ravaṁ dyāṁ varṣayatho asurasya māyayā || 5.063.03
māyā vāṁ mitrāvaruṇā divi śritā sūryo jyotiścarati citramāyudham |
tamabhreṇa vṛṣṭyā gūhatho divi parjanya drapsā madhumanta īrate || 5.063.04
rathaṁ yuñjate marutaḥ śubhe sukhaṁ śūro na mitrāvaruṇā gaviṣṭiṣu |
rajāṁsi citrā vi caranti tanyavo divaḥ samrājā payasā na ukṣatam || 5.063.05
vācaṁ su mitrāvaruṇāvirāvatīṁ parjanyaścitrāṁ vadati tviṣīmatīm |
abhrā vasata marutaḥ su māyayā dyāṁ varṣayatamaruṇāmarepasam || 5.063.06
dharmaṇā mitrāvaruṇā vipaścitā vratā rakṣethe asurasya māyayā |
ṛtena viśvaṁ bhuvanaṁ vi rājathaḥ sūryamā dhattho divi citryaṁ ratham || 5.063.07
varuṇaṁ vo riśādasamṛcā mitraṁ havāmahe |
pari vrajeva bāhvorjaganvāṁsā svarṇaram || 5.064.01
tā bāhavā sucetunā pra yantamasmā arcate |
śevaṁ hi jāryaṁ vāṁ viśvāsu kṣāsu joguve || 5.064.02
yannūnamaśyāṁ gatiṁ mitrasya yāyāṁ pathā |
asya priyasya śarmaṇyahiṁsānasya saścire || 5.064.03
yuvābhyāṁ mitrāvaruṇopamaṁ dheyāmṛcā |
yaddha kṣaye maghonāṁ stotṝṇāṁ ca spūrdhase || 5.064.04
ā no mitra sudītibhirvaruṇaśca sadhastha ā |
sve kṣaye maghonāṁ sakhīnāṁ ca vṛdhase || 5.064.05
yuvaṁ no yeṣu varuṇa kṣatraṁ bṛhacca bibhṛthaḥ |
uru ṇo vājasātaye kṛtaṁ rāye svastaye || 5.064.06
ucchantyāṁ me yajatā devakṣatre ruśadgavi |
sutaṁ somaṁ na hastibhirā paḍbhirdhāvataṁ narā bibhratāvarcanānasam || 5.064.07
yaściketa sa sukraturdevatrā sa bravītu naḥ |
varuṇo yasya darśato mitro vā vanate giraḥ || 5.065.01
tā hi śreṣṭhavarcasā rājānā dīrghaśruttamā |
tā satpatī ṛtāvṛdha ṛtāvānā janejane || 5.065.02
tā vāmiyāno'vase pūrvā upa bruve sacā |
svaśvāsaḥ su cetunā vājā abhi pra dāvane || 5.065.03
mitro aṁhościdāduru kṣayāya gātuṁ vanate |
mitrasya hi pratūrvataḥ sumatirasti vidhataḥ || 5.065.04
vayaṁ mitrasyāvasi syāma saprathastame |
anehasastvotayaḥ satrā varuṇaśeṣasaḥ || 5.065.05
yuvaṁ mitremaṁ janaṁ yatathaḥ saṁ ca nayathaḥ |
mā maghonaḥ pari khyataṁ mo asmākamṛṣīṇāṁ gopīthe na uruṣyatam || 5.065.06
ā cikitāna sukratū devau marta riśādasā |
varuṇāya ṛtapeśase dadhīta prayase mahe || 5.066.01
tā hi kṣatramavihrutaṁ samyagasuryamāśāte |
adha vrateva mānuṣaṁ svarṇa dhāyi darśatam || 5.066.02
tā vāmeṣe rathānāmurvīṁ gavyūtimeṣām |
rātahavyasya suṣṭutiṁ dadhṛkstomairmanāmahe || 5.066.03
adhā hi kāvyā yuvaṁ dakṣasya pūrbhiradbhutā |
ni ketunā janānāṁ cikethe pūtadakṣasā || 5.066.04
tadṛtaṁ pṛthivi bṛhacchravaeṣa ṛṣīṇām |
jrayasānāvaraṁ pṛthvati kṣaranti yāmabhiḥ || 5.066.05
ā yadvāmīyacakṣasā mitra vayaṁ ca sūrayaḥ |
vyaciṣṭhe bahupāyye yatemahi svarājye || 5.066.06
baḻitthā deva niṣkṛtamādityā yajataṁ bṛhat |
varuṇa mitrāryamanvarṣiṣṭhaṁ kṣatramāśāthe || 5.067.01
ā yadyoniṁ hiraṇyayaṁ varuṇa mitra sadathaḥ |
dhartārā carṣaṇīnāṁ yantaṁ sumnaṁ riśādasā || 5.067.02
viśve hi viśvavedaso varuṇo mitro aryamā |
vratā padeva saścire pānti martyaṁ riṣaḥ || 5.067.03
te hi satyā ṛtaspṛśa ṛtāvāno janejane |
sunīthāsaḥ sudānavoṁ'hościdurucakrayaḥ || 5.067.04
ko nu vāṁ mitrāstuto varuṇo vā tanūnām |
tatsu vāmeṣate matiratribhya eṣate matiḥ || 5.067.05
pra vo mitrāya gāyata varuṇāya vipā girā |
mahikṣatrāvṛtaṁ bṛhat || 5.068.01
samrājā yā ghṛtayonī mitraścobhā varuṇaśca |
devā deveṣu praśastā || 5.068.02
tā naḥ śaktaṁ pārthivasya maho rāyo divyasya |
mahi vāṁ kṣatraṁ deveṣu || 5.068.03
ṛtamṛtena sapanteṣiraṁ dakṣamāśāte |
adruhā devau vardhete || 5.068.04
vṛṣṭidyāvā rītyāpeṣaspatī dānumatyāḥ |
bṛhantaṁ gartamāśāte || 5.068.05
trī rocanā varuṇa trīruta dyūntrīṇi mitra dhārayatho rajāṁsi |
vāvṛdhānāvamatiṁ kṣatriyasyānu vrataṁ rakṣamāṇāvajuryam || 5.069.01
irāvatīrvaruṇa dhenavo vāṁ madhumadvāṁ sindhavo mitra duhre |
trayastasthurvṛṣabhāsastisṛṇāṁ dhiṣaṇānāṁ retodhā vi dyumantaḥ || 5.069.02
prātardevīmaditiṁ johavīmi madhyaṁdina uditā sūryasya |
rāye mitrāvaruṇā sarvatāteḻe tokāya tanayāya śaṁ yoḥ || 5.069.03
yā dhartārā rajaso rocanasyotādityā divyā pārthivasya |
na vāṁ devā amṛtā ā minanti vratāni mitrāvaruṇā dhruvāṇi || 5.069.04
purūruṇā ciddhyastyavo nūnaṁ vāṁ varuṇa |
mitra vaṁsi vāṁ sumatim || 5.070.01
tā vāṁ samyagadruhvāṇeṣamaśyāma dhāyase |
vayaṁ te rudrā syāma || 5.070.02
pātaṁ no rudrā pāyubhiruta trāyethāṁ sutrātrā |
turyāma dasyūntanūbhiḥ || 5.070.03
mā kasyādbhutakratū yakṣaṁ bhujemā tanūbhiḥ |
mā śeṣasā mā tanasā || 5.070.04
ā no gantaṁ riśādasā varuṇa mitra barhaṇā |
upemaṁ cārumadhvaram || 5.071.01
viśvasya hi pracetasā varuṇa mitra rājathaḥ |
īśānā pipyataṁ dhiyaḥ || 5.071.02
upa naḥ sutamā gataṁ varuṇa mitra dāśuṣaḥ |
asya somasya pītaye || 5.071.03
ā mitre varuṇe vayaṁ gīrbhirjuhumo atrivat |
ni barhiṣi sadataṁ somapītaye || 5.072.01
vratena stho dhruvakṣemā dharmaṇā yātayajjanā |
ni barhiṣi sadataṁ somapītaye || 5.072.02
mitraśca no varuṇaśca juṣetāṁ yajñamiṣṭaye |
ni barhiṣi sadatāṁ somapītaye || 5.072.03
yadadya sthaḥ parāvati yadarvāvatyaśvinā |
yadvā purū purubhujā yadantarikṣa ā gatam || 5.073.01
iha tyā purubhūtamā purū daṁsāṁsi bibhratā |
varasyā yāmyadhrigū huve tuviṣṭamā bhuje || 5.073.02
īrmānyadvapuṣe vapuścakraṁ rathasya yemathuḥ |
paryanyā nāhuṣā yugā mahnā rajāṁsi dīyathaḥ || 5.073.03
tadū ṣu vāmenā kṛtaṁ viśvā yadvāmanu ṣṭave |
nānā jātāvarepasā samasme bandhumeyathuḥ || 5.073.04
ā yadvāṁ sūryā rathaṁ tiṣṭhadraghuṣyadaṁ sadā |
pari vāmaruṣā vayo ghṛṇā varanta ātapaḥ || 5.073.05
yuvoratriściketati narā sumnena cetasā |
gharmaṁ yadvāmarepasaṁ nāsatyāsnā bhuraṇyati || 5.073.06
ugro vāṁ kakuho yayiḥ śṛṇve yāmeṣu saṁtaniḥ |
yadvāṁ daṁsobhiraśvinātrirnarāvavartati || 5.073.07
madhva ū ṣu madhūyuvā rudrā siṣakti pipyuṣī |
yatsamudrāti parṣathaḥ pakvāḥ pṛkṣo bharanta vām || 5.073.08
satyamidvā u aśvinā yuvāmāhurmayobhuvā |
tā yāmanyāmahūtamā yāmannā mṛḻayattamā || 5.073.09
imā brahmāṇi vardhanāśvibhyāṁ santu śaṁtamā |
yā takṣāma rathā ivāvocāma bṛhannamaḥ || 5.073.10
kūṣṭho devāvaśvinādyā divo manāvasū |
tacchravatho vṛṣaṇvasū atrirvāmā vivāsati || 5.074.01
kuha tyā kuha nu śrutā divi devā nāsatyā |
kasminnā yatatho jane ko vāṁ nadīnāṁ sacā || 5.074.02
kaṁ yāthaḥ kaṁ ha gacchathaḥ kamacchā yuñjāthe ratham |
kasya brahmāṇi raṇyatho vayaṁ vāmuśmasīṣṭaye || 5.074.03
pauraṁ ciddhyudaprutaṁ paura paurāya jinvathaḥ |
yadīṁ gṛbhītatātaye siṁhamiva druhaspade || 5.074.04
pra cyavānājjujuruṣo vavrimatkaṁ na muñcathaḥ |
yuvā yadī kṛthaḥ punarā kāmamṛṇve vadhvaḥ || 5.074.05
asti hi vāmiha stotā smasi vāṁ saṁdṛśi śriye |
nū śrutaṁ ma ā gatamavobhirvājinīvasū || 5.074.06
ko vāmadya purūṇāmā vavne martyānām |
ko vipro vipravāhasā ko yajñairvājinīvasū || 5.074.07
ā vāṁ ratho rathānāṁ yeṣṭho yātvaśvinā |
purū cidasmayustira āṅgūṣo martyeṣvā || 5.074.08
śamū ṣu vāṁ madhūyuvāsmākamastu carkṛtiḥ |
arvācīnā vicetasā vibhiḥ śyeneva dīyatam || 5.074.09
aśvinā yaddha karhi cicchuśrūyātamimaṁ havam |
vasvīrū ṣu vāṁ bhujaḥ pṛñcanti su vāṁ pṛcaḥ || 5.074.10
prati priyatamaṁ rathaṁ vṛṣaṇaṁ vasuvāhanam |
stotā vāmaśvināvṛṣiḥ stomena prati bhūṣati mādhvī mama śrutaṁ havam || 5.075.01
atyāyātamaśvinā tiro viśvā ahaṁ sanā |
dasrā hiraṇyavartanī suṣumnā sindhuvāhasā mādhvī mama śrutaṁ havam || 5.075.02
ā no ratnāni bibhratāvaśvinā gacchataṁ yuvam |
rudrā hiraṇyavartanī juṣāṇā vājinīvasū mādhvī mama śrutaṁ havam || 5.075.03
suṣṭubho vāṁ vṛṣaṇvasū rathe vāṇīcyāhitā |
uta vāṁ kakuho mṛgaḥ pṛkṣaḥ kṛṇoti vāpuṣo mādhvī mama śrutaṁ havam || 5.075.04
bodhinmanasā rathyeṣirā havanaśrutā |
vibhiścyavānamaśvinā ni yātho advayāvinaṁ mādhvī mama śrutaṁ havam || 5.075.05
ā vāṁ narā manoyujo'śvāsaḥ pruṣitapsavaḥ |
vayo vahantu pītaye saha sumnebhiraśvinā mādhvī mama śrutaṁ havam || 5.075.06
aśvināveha gacchataṁ nāsatyā mā vi venatam |
tiraścidaryayā pari vartiryātamadābhyā mādhvī mama śrutaṁ havam || 5.075.07
asminyajñe adābhyā jaritāraṁ śubhaspatī |
avasyumaśvinā yuvaṁ gṛṇantamupa bhūṣatho mādhvī mama śrutaṁ havam || 5.075.08
abhūduṣā ruśatpaśurāgniradhāyyṛtviyaḥ |
ayoji vāṁ vṛṣaṇvasū ratho dasrāvamartyo mādhvī mama śrutaṁ havam || 5.075.09
ā bhātyagniruṣasāmanīkamudviprāṇāṁ devayā vāco asthuḥ |
arvāñcā nūnaṁ rathyeha yātaṁ pīpivāṁsamaśvinā gharmamaccha || 5.076.01
na saṁskṛtaṁ pra mimīto gamiṣṭhānti nūnamaśvinopastuteha |
divābhipitve'vasāgamiṣṭhā pratyavartiṁ dāśuṣe śambhaviṣṭhā || 5.076.02
utā yātaṁ saṁgave prātarahno madhyaṁdina uditā sūryasya |
divā naktamavasā śaṁtamena nedānīṁ pītiraśvinā tatāna || 5.076.03
idaṁ hi vāṁ pradivi sthānamoka ime gṛhā aśvinedaṁ duroṇam |
ā no divo bṛhataḥ parvatādādbhyo yātamiṣamūrjaṁ vahantā || 5.076.04
samaśvinoravasā nūtanena mayobhuvā supraṇītī gamema |
ā no rayiṁ vahatamota vīrānā viśvānyamṛtā saubhagāni || 5.076.05
prātaryāvāṇā prathamā yajadhvaṁ purā gṛdhrādararuṣaḥ pibātaḥ |
prātarhi yajñamaśvinā dadhāte pra śaṁsanti kavayaḥ pūrvabhājaḥ || 5.077.01
prātaryajadhvamaśvinā hinota na sāyamasti devayā ajuṣṭam |
utānyo asmadyajate vi cāvaḥ pūrvaḥpūrvo yajamāno vanīyān || 5.077.02
hiraṇyatvaṅmadhuvarṇo ghṛtasnuḥ pṛkṣo vahannā ratho vartate vām |
manojavā aśvinā vātaraṁhā yenātiyātho duritāni viśvā || 5.077.03
yo bhūyiṣṭhaṁ nāsatyābhyāṁ viveṣa caniṣṭhaṁ pitvo rarate vibhāge |
sa tokamasya pīparacchamībhiranūrdhvabhāsaḥ sadamittuturyāt || 5.077.04
samaśvinoravasā nūtanena mayobhuvā supraṇītī gamema |
ā no rayiṁ vahatamota vīrānā viśvānyamṛtā saubhagāni || 5.077.05
aśvināveha gacchataṁ nāsatyā mā vi venatam |
haṁsāviva patatamā sutā upa || 5.078.01
aśvinā hariṇāviva gaurāvivānu yavasam |
haṁsāviva patatamā sutā upa || 5.078.02
aśvinā vājinīvasū juṣethāṁ yajñamiṣṭaye |
haṁsāviva patatamā sutā upa || 5.078.03
atriryadvāmavarohannṛbīsamajohavīnnādhamāneva yoṣā |
śyenasya cijjavasā nūtanenāgacchatamaśvinā śaṁtamena || 5.078.04
vi jihīṣva vanaspate yoniḥ sūṣyantyā iva |
śrutaṁ me aśvinā havaṁ saptavadhriṁ ca muñcatam || 5.078.05
bhītāya nādhamānāya ṛṣaye saptavadhraye |
māyābhiraśvinā yuvaṁ vṛkṣaṁ saṁ ca vi cācathaḥ || 5.078.06
yathā vātaḥ puṣkariṇīṁ samiṅgayati sarvataḥ |
evā te garbha ejatu niraitu daśamāsyaḥ || 5.078.07
yathā vāto yathā vanaṁ yathā samudra ejati |
evā tvaṁ daśamāsya sahāvehi jarāyuṇā || 5.078.08
daśa māsāñchaśayānaḥ kumāro adhi mātari |
niraitu jīvo akṣato jīvo jīvantyā adhi || 5.078.09
mahe no adya bodhayoṣo rāye divitmatī |
yathā cinno abodhayaḥ satyaśravasi vāyye sujāte aśvasūnṛte || 5.079.01
yā sunīthe śaucadrathe vyauccho duhitardivaḥ |
sā vyuccha sahīyasi satyaśravasi vāyye sujāte aśvasūnṛte || 5.079.02
sā no adyābharadvasurvyucchā duhitardivaḥ |
yo vyaucchaḥ sahīyasi satyaśravasi vāyye sujāte aśvasūnṛte || 5.079.03
abhi ye tvā vibhāvari stomairgṛṇanti vahnayaḥ |
maghairmaghoni suśriyo dāmanvantaḥ surātayaḥ sujāte aśvasūnṛte || 5.079.04
yacciddhi te gaṇā ime chadayanti maghattaye |
pari cidvaṣṭayo dadhurdadato rādho ahrayaṁ sujāte aśvasūnṛte || 5.079.05
aiṣu dhā vīravadyaśa uṣo maghoni sūriṣu |
ye no rādhāṁsyahrayā maghavāno arāsata sujāte aśvasūnṛte || 5.079.06
tebhyo dyumnaṁ bṛhadyaśa uṣo maghonyā vaha |
ye no rādhāṁsyaśvyā gavyā bhajanta sūrayaḥ sujāte aśvasūnṛte || 5.079.07
uta no gomatīriṣa ā vahā duhitardivaḥ |
sākaṁ sūryasya raśmibhiḥ śukraiḥ śocadbhirarcibhiḥ sujāte aśvasūnṛte || 5.079.08
vyucchā duhitardivo mā ciraṁ tanuthā apaḥ |
nettvā stenaṁ yathā ripuṁ tapāti sūro arciṣā sujāte aśvasūnṛte || 5.079.09
etāvadveduṣastvaṁ bhūyo vā dātumarhasi |
yā stotṛbhyo vibhāvaryucchantī na pramīyase sujāte aśvasūnṛte || 5.079.10
dyutadyāmānaṁ bṛhatīmṛtena ṛtāvarīmaruṇapsuṁ vibhātīm |
devīmuṣasaṁ svarāvahantīṁ prati viprāso matibhirjarante || 5.080.01
eṣā janaṁ darśatā bodhayantī sugānpathaḥ kṛṇvatī yātyagre |
bṛhadrathā bṛhatī viśvaminvoṣā jyotiryacchatyagre ahnām || 5.080.02
eṣā gobhiraruṇebhiryujānāsredhantī rayimaprāyu cakre |
patho radantī suvitāya devī puruṣṭutā viśvavārā vi bhāti || 5.080.03
eṣā vyenī bhavati dvibarhā āviṣkṛṇvānā tanvaṁ purastāt |
ṛtasya panthāmanveti sādhu prajānatīva na diśo mināti || 5.080.04
eṣā śubhrā na tanvo vidānordhveva snātī dṛśaye no asthāt |
apa dveṣo bādhamānā tamāṁsyuṣā divo duhitā jyotiṣāgāt || 5.080.05
eṣā pratīcī duhitā divo nṝnyoṣeva bhadrā ni riṇīte apsaḥ |
vyūrṇvatī dāśuṣe vāryāṇi punarjyotiryuvatiḥ pūrvathākaḥ || 5.080.06
yuñjate mana uta yuñjate dhiyo viprā viprasya bṛhato vipaścitaḥ |
vi hotrā dadhe vayunāvideka inmahī devasya savituḥ pariṣṭutiḥ || 5.081.01
viśvā rūpāṇi prati muñcate kaviḥ prāsāvīdbhadraṁ dvipade catuṣpade |
vi nākamakhyatsavitā vareṇyo'nu prayāṇamuṣaso vi rājati || 5.081.02
yasya prayāṇamanvanya idyayurdevā devasya mahimānamojasā |
yaḥ pārthivāni vimame sa etaśo rajāṁsi devaḥ savitā mahitvanā || 5.081.03
uta yāsi savitastrīṇi rocanota sūryasya raśmibhiḥ samucyasi |
uta rātrīmubhayataḥ parīyasa uta mitro bhavasi deva dharmabhiḥ || 5.081.04
uteśiṣe prasavasya tvameka iduta pūṣā bhavasi deva yāmabhiḥ |
utedaṁ viśvaṁ bhuvanaṁ vi rājasi śyāvāśvaste savitaḥ stomamānaśe || 5.081.05
tatsaviturvṛṇīmahe vayaṁ devasya bhojanam |
śreṣṭhaṁ sarvadhātamaṁ turaṁ bhagasya dhīmahi || 5.082.01
asya hi svayaśastaraṁ savituḥ kaccana priyam |
na minanti svarājyam || 5.082.02
sa hi ratnāni dāśuṣe suvāti savitā bhagaḥ |
taṁ bhāgaṁ citramīmahe || 5.082.03
adyā no deva savitaḥ prajāvatsāvīḥ saubhagam |
parā duṣṣvapnyaṁ suva || 5.082.04
viśvāni deva savitarduritāni parā suva |
yadbhadraṁ tanna ā suva || 5.082.05
anāgaso aditaye devasya savituḥ save |
viśvā vāmāni dhīmahi || 5.082.06
ā viśvadevaṁ satpatiṁ sūktairadyā vṛṇīmahe |
satyasavaṁ savitāram || 5.082.07
ya ime ubhe ahanī pura etyaprayucchan |
svādhīrdevaḥ savitā || 5.082.08
ya imā viśvā jātānyāśrāvayati ślokena |
pra ca suvāti savitā || 5.082.09
acchā vada tavasaṁ gīrbhirābhiḥ stuhi parjanyaṁ namasā vivāsa |
kanikradadvṛṣabho jīradānū reto dadhātyoṣadhīṣu garbham || 5.083.01
vi vṛkṣānhantyuta hanti rakṣaso viśvaṁ bibhāya bhuvanaṁ mahāvadhāt |
utānāgā īṣate vṛṣṇyāvato yatparjanyaḥ stanayanhanti duṣkṛtaḥ || 5.083.02
rathīva kaśayāśvā abhikṣipannāvirdūtānkṛṇute varṣyā aha |
dūrātsiṁhasya stanathā udīrate yatparjanyaḥ kṛṇute varṣyaṁ nabhaḥ || 5.083.03
pra vātā vānti patayanti vidyuta udoṣadhīrjihate pinvate svaḥ |
irā viśvasmai bhuvanāya jāyate yatparjanyaḥ pṛthivīṁ retasāvati || 5.083.04
yasya vrate pṛthivī nannamīti yasya vrate śaphavajjarbhurīti |
yasya vrata oṣadhīrviśvarūpāḥ sa naḥ parjanya mahi śarma yaccha || 5.083.05
divo no vṛṣṭiṁ maruto rarīdhvaṁ pra pinvata vṛṣṇo aśvasya dhārāḥ |
arvāṅetena stanayitnunehyapo niṣiñcannasuraḥ pitā naḥ || 5.083.06
abhi kranda stanaya garbhamā dhā udanvatā pari dīyā rathena |
dṛtiṁ su karṣa viṣitaṁ nyañcaṁ samā bhavantūdvato nipādāḥ || 5.083.07
mahāntaṁ kośamudacā ni ṣiñca syandantāṁ kulyā viṣitāḥ purastāt |
ghṛtena dyāvāpṛthivī vyundhi suprapāṇaṁ bhavatvaghnyābhyaḥ || 5.083.08
yatparjanya kanikradatstanayanhaṁsi duṣkṛtaḥ |
pratīdaṁ viśvaṁ modate yatkiṁ ca pṛthivyāmadhi || 5.083.09
avarṣīrvarṣamudu ṣū gṛbhāyākardhanvānyatyetavā u |
ajījana oṣadhīrbhojanāya kamuta prajābhyo'vido manīṣām || 5.083.10
baḻitthā parvatānāṁ khidraṁ bibharṣi pṛthivi |
pra yā bhūmiṁ pravatvati mahnā jinoṣi mahini || 5.084.01
stomāsastvā vicāriṇi prati ṣṭobhantyaktubhiḥ |
pra yā vājaṁ na heṣantaṁ perumasyasyarjuni || 5.084.02
dṛḻhā cidyā vanaspatīnkṣmayā dardharṣyojasā |
yatte abhrasya vidyuto divo varṣanti vṛṣṭayaḥ || 5.084.03
pra samrāje bṛhadarcā gabhīraṁ brahma priyaṁ varuṇāya śrutāya |
vi yo jaghāna śamiteva carmopastire pṛthivīṁ sūryāya || 5.085.01
vaneṣu vyantarikṣaṁ tatāna vājamarvatsu paya usriyāsu |
hṛtsu kratuṁ varuṇo apsvagniṁ divi sūryamadadhātsomamadrau || 5.085.02
nīcīnabāraṁ varuṇaḥ kavandhaṁ pra sasarja rodasī antarikṣam |
tena viśvasya bhuvanasya rājā yavaṁ na vṛṣṭirvyunatti bhūma || 5.085.03
unatti bhūmiṁ pṛthivīmuta dyāṁ yadā dugdhaṁ varuṇo vaṣṭyādit |
samabhreṇa vasata parvatāsastaviṣīyantaḥ śrathayanta vīrāḥ || 5.085.04
imāmū ṣvāsurasya śrutasya mahīṁ māyāṁ varuṇasya pra vocam |
māneneva tasthivā antarikṣe vi yo mame pṛthivīṁ sūryeṇa || 5.085.05
imāmū nu kavitamasya māyāṁ mahīṁ devasya nakirā dadharṣa |
ekaṁ yadudnā na pṛṇantyenīrāsiñcantīravanayaḥ samudram || 5.085.06
aryamyaṁ varuṇa mitryaṁ vā sakhāyaṁ vā sadamidbhrātaraṁ vā |
veśaṁ vā nityaṁ varuṇāraṇaṁ vā yatsīmāgaścakṛmā śiśrathastat || 5.085.07
kitavāso yadriripurna dīvi yadvā ghā satyamuta yanna vidma |
sarvā tā vi ṣya śithireva devādhā te syāma varuṇa priyāsaḥ || 5.085.08
indrāgnī yamavatha ubhā vājeṣu martyam |
dṛḻhā citsa pra bhedati dyumnā vāṇīriva tritaḥ || 5.086.01
yā pṛtanāsu duṣṭarā yā vājeṣu śravāyyā |
yā pañca carṣaṇīrabhīndrāgnī tā havāmahe || 5.086.02
tayoridamavacchavastigmā didyunmaghonoḥ |
prati druṇā gabhastyorgavāṁ vṛtraghna eṣate || 5.086.03
tā vāmeṣe rathānāmindrāgnī havāmahe |
patī turasya rādhaso vidvāṁsā girvaṇastamā || 5.086.04
tā vṛdhantāvanu dyūnmartāya devāvadabhā |
arhantā citpuro dadheṁ'śeva devāvarvate || 5.086.05
evendrāgnibhyāmahāvi havyaṁ śūṣyaṁ ghṛtaṁ na pūtamadribhiḥ |
tā sūriṣu śravo bṛhadrayiṁ gṛṇatsu didhṛtamiṣaṁ gṛṇatsu didhṛtam || 5.086.06
pra vo mahe matayo yantu viṣṇave marutvate girijā evayāmarut |
pra śardhāya prayajyave sukhādaye tavase bhandadiṣṭaye dhunivratāya śavase || 5.087.01
pra ye jātā mahinā ye ca nu svayaṁ pra vidmanā bruvata evayāmarut |
kratvā tadvo maruto nādhṛṣe śavo dānā mahnā tadeṣāmadhṛṣṭāso nādrayaḥ || 5.087.02
pra ye divo bṛhataḥ śṛṇvire girā suśukvānaḥ subhva evayāmarut |
na yeṣāmirī sadhastha īṣṭa ā agnayo na svavidyutaḥ pra syandrāso dhunīnām || 5.087.03
sa cakrame mahato nirurukramaḥ samānasmātsadasa evayāmarut |
yadāyukta tmanā svādadhi ṣṇubhirviṣpardhaso vimahaso jigāti śevṛdho nṛbhiḥ || 5.087.04
svano na vo'mavānrejayadvṛṣā tveṣo yayistaviṣa evayāmarut |
yenā sahanta ṛñjata svarociṣaḥ sthāraśmāno hiraṇyayāḥ svāyudhāsa iṣmiṇaḥ || 5.087.05
apāro vo mahimā vṛddhaśavasastveṣaṁ śavo'vatvevayāmarut |
sthātāro hi prasitau saṁdṛśi sthana te na uruṣyatā nidaḥ śuśukvāṁso nāgnayaḥ || 5.087.06
te rudrāsaḥ sumakhā agnayo yathā tuvidyumnā avantvevayāmarut |
dīrghaṁ pṛthu paprathe sadma pārthivaṁ yeṣāmajmeṣvā mahaḥ śardhāṁsyadbhutainasām || 5.087.07
adveṣo no maruto gātumetana śrotā havaṁ jariturevayāmarut |
viṣṇormahaḥ samanyavo yuyotana smadrathyo na daṁsanāpa dveṣāṁsi sanutaḥ || 5.087.08
gantā no yajñaṁ yajñiyāḥ suśami śrotā havamarakṣa evayāmarut |
jyeṣṭhāso na parvatāso vyomani yūyaṁ tasya pracetasaḥ syāta durdhartavo nidaḥ || 5.087.09
Last updated July 2, 2013
Special mention : Initial processing and help by Avinash and Shashi Sathaye,
Avinash Chopde, Shree Devi Kumar, Sunder Hattangadi, John Gardner.
Reprocessed from Original in final form by Detlef Eichler with additional corrections.
See Detlef's site http://www.detlef108.de/Rigveda.htm
for other details and formats.
The text is shown without accents (Anudattas, dependent Svaritas,
and independent Svaritas including Kampas). Words are connected (agnimILe).
Ch is doubled as in gachChati according to the rules of Rigveda-Pratishakhya.
At the end of a word m is replaced by Anusvara M if the initial letter of the
following word is a labial stop consonant (p, ph, b, bh, m).
Visarga H before sh, Sh or s followed by a voiceless consonant has been restored.
Source : The Aufrecht/van Nooten/Holland (Samhita) version
of the Rigveda (http://www.people.fas.harvard.edu/~witzel/onlineRV.htm).
In this text accented vowels have Udatta or 'independent Svarita' markers.
Kampas are not shown. Words are separated (agnim ILe).
Ch is not doubled as in gaChati. At the end of a word we find m before
a following labial stop consonant (p, ph, b, bh, m).
Visarga H before sh, Sh or s followed by a voiceless consonant has
been dropped according to a rule of Rigveda-Pratishakhya.
Send corrections to : detlefeichler@googlemail.com, sanskrit@cheerful.com
The text is to be used for personal studies and research only.
Any use for commercial purpose is prohibited as a `gentleman's' agreement.