श्रीगायत्रीसहस्रनामस्तोत्रम् पूर्वपीठिका फलश्रुतिसहितम्
श्रीगणेशाय नमः ।
ध्यानम् -
रक्तश्वेतहिरण्यनीलधवलैर्युक्तां त्रिनेत्रोज्ज्वलां
रक्तारक्तनवस्रजं मणिगणैर्युक्तां कुमारीमिमाम् ।
गायत्री कमलासनां करतलव्यानद्धकुण्डाम्बुजां
पद्माक्षीं च वरस्रजं च दधतीं हंसाधिरूढां भजे ॥
॥ अथ सहस्रनामस्य पूर्वपीठिका ॥
ॐ कैलासे सुखमासीनं तुषारकर शेखरम् ।
बद्धाञ्जलिर्नमस्कृत्वाऽभ्यर्च्य पृच्छति पार्वती ॥ १॥
पार्वत्युवाच ।
किं विन्यस्तं त्वया देवस्वशरीरे निरन्तरम् ।
कथमेतादृशी कान्तिः कथन्तेष्टाः समृद्धयः ॥ २॥
सर्वतत्त्वप्रभुत्वं च कथङ्कार मदाश्रयेत् ।
कृपया ब्रूहि देवेश प्रसन्नोसि यदि प्रभो ॥ ३॥
भगवन् विविधा विद्याः श्रोतुमिच्छामि ते प्रभो ।
यद्यहं प्रेयसी भार्या यद्यहं प्राणवल्लभा ॥ ४॥
इदानीं श्रोतुमिच्छामि गायत्र्या महिमोज्ज्वलम् ।
नाम्नां सहस्रं देवेश कृपया वक्तुमर्हसि ॥ ५॥
इति श्रुत्वा वचो देव्याः प्रसन्नः प्रभुरीश्वरः ।
श्रूयतामितिचाभाष्य जगाद जगदम्बिकाम् ॥ ६॥
ईश्वर उवाच -
शृणुदेवि रहस्यं मे कस्याप्यग्रे न वाचयेत् ।
गोपितं सर्वतन्त्रेषु सिद्धितं स्तोत्रमुत्तमम् ॥ ७॥
सर्वसौभाग्य जनकं सर्वसम्पत्ति दायकम् ।
सर्ववश्यकरं लोके सर्व प्रत्यूहनाशनम् ॥ ८॥
सर्वव्याधि मुखस्तम्भि निर्गहाजग्रह क्षमम् ।
त्वत्प्रीत्या कथयिष्यामि सुगोप्यमपि दुर्लभम् ॥ ९॥
सर्वपाप क्षयकरं सर्वज्ञान मयं शिवम् ।
पारायणानां परमा परब्रह्मस्वरूपिणी ॥ १०॥
परा च परमेशानी परब्रह्मात्मिका मता ।
सा देवी च वरारोहा चेतसा चिन्तयाम्यहम् ॥ ११॥
ऐश्वर्यपद निश्रेणिः वरदाखिल रूपिणी ।
गायत्र्या दिव्य साहस्रं स्वप्ने चाप्तं मम प्रियम् ॥ १२॥
ऋषिरस्य समाख्यातो महादेवो महेश्वरः ।
देवता वेदजननी छन्दःसामादि कीर्तितम् ॥ १३॥
धर्मार्थकाममोक्षार्थे विनियोग उदाहृतः ।
सर्वभूतान्तरीं ध्यात्वा पद्मासन गतांशुचिः ॥ १४॥
ततस्सहस्त्रनामेदं पठितव्यं मुमुक्षुभिः ।
सर्वकार्यकरं पुण्यं महापातक नाशनम् ॥ १५॥
॥ अथ सहस्रनाम पूर्वपीठिका ॥
श्री गायत्री नामससहस्र प्रारम्भः ।
ॐ तत्काररूपा तत्त्वज्ञा तत्पदार्थस्वरूपिणि ।
तपस्स्व्याध्यायनिरता तपस्विजननन्नुता ॥ १॥
तत्कीर्तिगुणसम्पन्ना तथ्यवाक्च तपोनिधिः ।
तत्त्वोपदेशसम्बन्धा तपोलोकनिवासिनी ॥ २॥
तरुणादित्यसङ्काशा तप्तकाञ्चनभूषणा ।
तमोपहारिणि तन्त्री तारिणि ताररूपिणि ॥ ३॥
तलादिभुवनान्तस्था तर्कशास्त्रविधायिनी ।
(तलादिभुवनानःतस्था तारिणि ताररूपिणि ।
तमोपहारिणि तन्त्री तन्निपातनिवारिणी ॥ ३
तलादिभुवनान्तस्था तारिणि ताररूपिणि ।
तर्करूपितकोषादि तर्कशास्त्रविदारिणी ॥ ४
तन्त्रवादिमिखास्तम्भाराज्ञां च परिपालिनी ।)
तन्त्रसारा तन्त्रमाता तन्त्रमार्गप्रदर्शिनी ॥ ४॥
(तन्त्री तन्त्रविधानज्ञा तन्त्रस्था तन्त्रसाक्षिणी ।)
तत्त्वा तन्त्रविधानज्ञा तन्त्रस्था तन्त्रसाक्षिणि ।
तदेकध्याननिरता तत्त्वज्ञानप्रबोधिनी ॥ ५॥
तन्नाममन्त्रसुप्रीता तपस्विजनसेविता ।
साकाररूपा सावित्री सर्वरूपा सनातनी ॥ ६॥ (ओङ्काररूपा)
संसारदुःखशमनी सर्वयागफलप्रदा ।
सकला सत्यसङ्कल्पा सत्या सत्यप्रदायिनी ॥ ७॥ (सफला)
सन्तोषजननी सारा सत्यलोकनिवासिनी ।
समुद्रतनयाराध्या सामगानप्रिया सती ॥ ८॥
समानी सामदेवी च समस्तसुरसेविता । (समाना सामिधेनी)
सर्वसम्पत्तिजननी सद्गुणा सकलेष्टदा ॥ ९॥
(सर्वोत्तुङ्गातुङ्गहीना सद्वणासकलेष्टदा ॥ ११)
सनकादिमुनिध्येया समानाधिकवर्जिता ।
साध्या सिद्धा सुधावासा सिद्धिस्साध्यप्रदायिनी ॥ १०॥
सद्युगाराध्यनिलया समुत्तीर्णा सदाशिवा । (सम्यगारा)
सर्ववेदान्तनिलया सर्वशास्त्रार्थगोचरा ॥ ११॥ (शास्त्रार्थवादिनी)
सहस्रदलपद्मस्था सर्वज्ञा सर्वतोमुखी ।
समया समयाचारा सदसद्ग्रन्थिभेदिनी ॥ १२॥ (सत्याषड्ग्रन्थिभेदिनी)
सप्तकोटिमहामन्त्रमाता सर्वप्रदायिनी ।
सगुणा सम्भ्रमा साक्षी सर्वचैतन्यरूपिणी ॥ १३॥
सत्कीर्तिस्सात्विका साध्वी सच्चिदानन्दरूपिणी ।
सङ्कल्परूपिणी सन्ध्या सालग्रामनिवासिनी ॥ १४॥
सर्वोपाधिविनिर्मुक्ता सत्यज्ञानप्रबोधिनी ।
विकाररूपा विप्रश्रीर्विप्राराधनतत्परा ॥ १५॥
विप्रप्रीर्विप्रकल्याणी विप्रवाक्यस्वरूपिणी । (विप्रिणी विप्रकल्याणी)
(विप्रकैवल्यशयनी विप्री विप्रप्रसादिनी ।)
विप्रमन्दिरमध्यस्था विप्रवादविनोदिनी ॥ १६॥
विप्रोपाधिविनिर्भेत्री विप्रहत्याविमोचनी ।
विप्रत्राता विप्रगोत्रा विप्रगोत्रविवर्धिनी ॥ १७॥
विप्रभोजनसन्तुष्टा विष्णुरूपा विनोदिनी ।
विष्णुमाया विष्णुवन्द्या विष्णुगर्भा विचित्रिणी ॥ १८॥
वैष्णवी विष्णुभगिनी विष्णुमायाविलासिनी ।
विकाररहिता विश्वविज्ञानघनरूपिणी ॥ १९॥
(विश्वसाक्षी विश्वयोनिर्विश्वामित्रप्रसादिनी ॥ २२)
विबुधा विष्णुसङ्कल्पा विश्वामित्रप्रसादिनी ।
विष्णुचैतन्यनिलया विष्णुस्वा विश्वसाक्षिणी ॥ २०॥
विवेकिनी वियद्रूपा विजया विश्वमोहिनी ।
विद्याधरी विधानज्ञा वेदतत्त्वार्थरूपिणी ॥ २१॥
विरूपाक्षी विराड्रूपा विक्रमा विश्वमङ्गला ।
विश्वम्भरासमाराध्या विश्वभ्रमणकारिणी ॥ २२॥
विनायकी विनोदस्था वीरगोष्ठीविवर्धिनी ।
विवाहरहिता विन्ध्या विन्ध्याचलनिवासिनी ॥ २३॥
विद्याविद्याकरी विद्या विद्याविद्याप्रबोधिनी ।
विमला विभवा वेद्या विश्वस्था विविधोज्ज्वला ॥ २४॥
वीरमध्या वरारोहा वितन्त्रा विश्वनायिका ।
वीरहत्याप्रशमनी विनम्रजनपालिनी ॥ २५॥
वीरधीर्विविधाकारा विरोधिजननाशिनी । (वीरधा विविधाकारा)
तुकाररूपा तुर्यश्रीस्तुलसीवनवासिनी ॥ २६॥
(तुलस्यामातुला तुल्या तुल्यगोत्री तुलेश्वरी ।)
तुरङ्गी तुरगारूढा तुलादानफलप्रदा ।
(तुरङ्गी तुरगारूढा तुरङ्गरयमोदिनी ॥ ३०
तुरङ्गरदनामोहा तुलादानफलप्रदा ।)
तुलामाघस्नानतुष्टा तुष्टिपुष्टिप्रदायिनी ॥ २७॥
तुरङ्गमप्रसन्तुष्टा तुलिता तुल्यमध्यगा ।
तुङ्गोत्तुङ्गा तुङ्गकुचा तुहिनाचलसंस्थिता ॥ २८॥
तुम्बुरादिस्तुतिप्रीता तुषारशिखरीश्वरी ।
तुष्टा च तुष्टिजननी तुष्टलोकनिवासिनी ॥ २९॥
तुलाधारा तुलामध्या तुलस्था तुर्यरूपिणी ।
तुरीयगुणगम्भीरा तुर्यनादस्वरूपिणी ॥ ३०॥
तुर्यविद्यालास्यतुष्टा तूर्यशास्त्रार्थवादिनी ।
तुरीयशास्त्रतत्त्वज्ञा तूर्यनादविनोदिनी ॥ ३१॥
तूर्यनादान्तनिलया तूर्यानन्दस्वरूपिणी ।
तुरीयभक्तिजननी तुर्यमार्गप्रदर्शिनी ॥ ३२॥
वकाररूपा वागीशी वरेण्या वरसंविधा ।
वरा वरिष्ठा वैदेही वेदशास्त्रप्रदर्शिनी ॥ ३३॥
विकल्पशमनी वाणी वाञ्छितार्थफलप्रदा । (वैकल्पश्रमणी वाणी)
वयस्था च वयोमध्या वयोवस्थाविवर्जिता ॥ ३४॥
वन्दिनी वादिनी वर्या वाङ्मयी वीरवन्दिता ।
वानप्रस्थाश्रमस्था च वनदुर्गा वनालया ॥ ३५॥
वनजाक्षी वनचरी वनिता विश्वमोहिनी ।
वसिष्ठावामदेवादिवन्द्या वन्द्यस्वरूपिणी ॥ ३६॥
(वाल्मिकी वाक्करी वाचा वारुनी वरुणप्रिया ।)
वैद्या वैद्यचिकित्सा च वषट्कारी वसुन्धरा ।
वसुमाता वसुत्राता वसुजन्मविमोचनी ॥ ३७॥
वसुप्रदा वासुदेवी वासुदेव मनोहरी ।
वासवार्चितपादश्रीर्वासवारिविनाशिनी ॥ ३८॥
वागीशी वाङ्मनस्थायी वशिनी वनवासभूः ।
वामदेवी वरारोहा वाद्यघोषणतत्परा ॥ ३९॥
वाचस्पतिसमाराध्या वेदमाता विनोदिनी ।
रेकाररूपा रेवा च रेवातीरनिवासिनी ॥ ४०॥
राजीवलोचना रामा रागिणिरतिवन्दिता ।
रमणीरामजप्ता च राज्यपा राजताद्रिगा ॥ ४१॥
राकिणी रेवती रक्षा रुद्रजन्मा रजस्वला ।
रेणुकारमणी रम्या रतिवृद्धा रता रतिः ॥ ४२॥
रावणानन्दसन्धायी राजश्री राजशेखरी ।
(रावणादित्यदानन्दा रजश्री राजशेखरा ॥ ४६)
रणमद्या रथारूढा रविकोटिसमप्रभा ॥ ४३॥
रविमण्डलमध्यस्था रजनी रविलोचना ।
रथाङ्गपाणि रक्षोघ्नी रागिणी रावणार्चिता ॥ ४४॥
रम्भादिकन्यकाराध्या राज्यदा राज्यवर्धिनी ।
रजताद्रीशसक्थिस्था रम्या राजीवलोचना ॥ ४५॥
रम्यवाणी रमाराध्या राज्यधात्री रतोत्सवा ।
रेवती च रतोत्साहा राजहृद्रोगहारिणी ॥ ४६॥ (रेतोवती रथोत्साहा)
रङ्गप्रवृद्धमधुरा रङ्गमण्डपमध्यगा ।
रञ्जिता राजजननी रम्या राकेन्दुमध्यगा ॥ ४७॥
राविणी रागिणी रञ्ज्या राजराजेश्वरार्चिता ।
राजन्वती राजनीती रजताचलवासिनी ॥ ४८॥
राघवार्चितपादश्री राघवा राघवप्रिया ।
रत्ननूपुरमध्याढ्या रत्नद्वीपनिवासिनी ॥ ४९॥
रत्नप्राकारमध्यस्था रत्नमण्डपमध्यगा ।
रत्नाभिषेकसन्तुष्टा रत्नाङ्गी रत्नदायिनी ॥ ५०॥
निकाररूपिणी नित्या नित्यतृप्ता निरञ्जना ।
निद्रात्ययविशेषज्ञा नीलजीमूतसन्निभा ॥ ५१॥
नीवारशूकवत्तन्वी नित्यकल्याणरूपिणी ।
नित्योत्सवा नित्यपूज्या नित्यानन्दस्वरूपिणी ॥ ५२॥
निर्विकल्पा निर्गुणस्था निश्चिन्ता निरुपद्रवा ।
निस्संशया निरीहा च निर्लोभा नीलमूर्धजा ॥ ५३॥
(निर्भवाभवपाशघ्नी नीतिशास्त्रविचारिणी ॥ ५७)
निखिलागममध्यस्था निखिलागमसंस्थिता ।
नित्योपाधिविनिर्मुक्ता नित्यकर्मफलप्रदा ॥ ५४॥
नीलग्रीवा निराहारा निरञ्जनवरप्रदा ।
नवनीतप्रिया नारी नरकार्णवतारिणी ॥ ५५॥
नारायणी निरीहा च निर्मला निर्गुणप्रिया । (निराहारा)
निश्चिन्ता निगमाचारनिखिलागम च वेदिनी ॥ ५६॥
(निर्मला निर्गमाचारा निखिला निखिलागमवेदिनी ॥ ६०)
निमेषा निमिषोत्पन्ना निमेषाण्डविधायिनी । (निमिषा)
निवातदीपमध्यस्था निर्विघ्ना नीचनाशिनी ॥ ५७॥
नीलवेणी नीलखण्डा निर्विषा निष्कशोभिता ।
नीलांशुकपरीधाना निन्दघ्नी च निरीश्वरी ॥ ५८॥
निःश्वासोच्छ्वासमध्यस्था नित्ययानविलासिनी ।
(निःष्वासाश्वासमध्यस्था मिथोयाननिवासिनी ।)
यङ्काररूपा यन्त्रेशी यन्त्री यन्त्रयशस्विनी ॥ ५९॥
यन्त्राराधनसन्तुष्टा यजमानस्वरूपिणी ।
योगिपूज्या यकारस्था यूपस्तम्भनिवासिनी ॥ ६०॥ (यशस्विनी यकारस्था)
यमघ्नी यमकल्पा च यशःकामा यतीश्वरी ।
यमादीयोगनिरता यतिदुःखापहारिणी ॥ ६१॥
(यमादिर्योगनिरता यतिनिस्रापहारिनी ॥ ६५)
यज्ञा यज्वा यजुर्गेया यज्ञेश्वरपतिव्रता ।
(यातायज्ञ्या यज्ञिया च यज्ञेश्वरपतिव्रता ।
यज्ञयज्ञा यजुर्यज्वा यज्ञीनिकरकारिणी ॥ ६६)
यज्ञसूत्रप्रदा यष्ट्री यज्ञकर्मफलप्रदा ॥ ६२॥ (यज्ञसूत्रप्रदाज्येष्ठा)
यवाङ्कुरप्रिया यन्त्री यवदघ्नी यवार्चिता ।
(यवाङ्कुरप्रिया यामा यवनी यवनाधिपा ॥ ६७॥)
यज्ञकर्ती यज्ञभोक्त्री यज्ञाङ्गी यज्ञवाहिनी ॥ ६३॥
यज्ञसाक्षी यज्ञमुखी यजुषी यज्ञरक्षिणी ।
भकाररूपा भद्रेशी भद्रकल्याणदायिनी ॥ ६४॥
भक्तप्रिया भक्तसखा भक्ताभीष्टस्वरूपिणी ।
भगिनी भक्तसुलभा भक्तिदा भक्तवत्सला ॥ ६५॥
भक्तचैतन्यनिलया भक्तबन्धविमोचनी ।
भक्तस्वरूपिणी भाग्या भक्तारोग्यप्रदायिनी ॥ ६६॥ (भर्ग्या भाग्यारोग्यप्रदायिनी ॥ ७१)
भक्तमाता भक्तगम्या भक्ताभीष्टप्रदायिनी ।
भास्करी भैरवी भोग्या भवानी भयनाशिनी ॥ ६७॥
(भास्वरी भैरवी भोगी भवानी भयनाशिनी ।)
भद्रात्मिका भद्रदायी भद्रकाली भयङ्करी ।
भगनिष्यन्दिनी भूम्नी भवबन्धविमोचनी ॥ ६८॥
भीमा भवसखा भङ्गीभङ्गुरा भीमदर्शिनी । (भिमा भीमनभा)
भल्ली भल्लीधरा भीरुर्भेरुण्डा भीमपापहा ॥ ६९॥
भावज्ञा भोगदात्री च भवघ्नी भूतिभूषणा ।
भूतिदा भूमिदात्री च भूपतित्वप्रदायिनी ॥ ७०॥
भ्रामरी भ्रमरी भारी भवसागरतारिणी । (भवसंसारतारिणी)
भण्डासुरवधोत्साहा भाग्यदा भावमोदिनी ॥ ७१॥ (भाण्डवा भाविनोदिनी)
गोकाररूपा गोमाता गुरुपत्नी गुरुप्रिया ।
गोरोचनप्रिया गौरी गोविन्दगुणवर्धिनी ॥ ७२॥
गोपालचेष्टासन्तुष्टा गोवर्धनविवर्धिनी ।
गोविन्दरूपिणी गोप्त्री गोकुलानांविवर्धिनी ॥ ७३॥ (गोप्ता गोप्तागोत्रविवर्धिनी)
गीता गीतप्रिया गेया गोदा गोरूपधारिणी । (गोका गोकुलवर्धिनी ॥ ७८)
गोपी गोहत्यशमनी गुणिनी गुणिविग्रहा ॥ ७४॥ (गुणा च गुणविग्रहा)
गोविन्दजननी गोष्ठा गोप्रदा गोकुलोत्सवा ।
गोचरी गौतमी गङ्गा गोमुखी गुणवासिनी ॥ ७५॥ (गोप्त्री गोमुखी गुरुवासिनी)
गोपाली गोमया गुम्भा गोष्ठी गोपुरवासिनी । (गोपाली गोमयी गुण्ठा)
गरुडा गमनश्रेष्ठा गारुडा गरुडध्वजा ॥ ७६॥
(गरुडी गरुडश्रेष्ठा गारुडी गरुडध्वजा ।)
गम्भीरा गण्डकी गुण्डा गरुडध्वजवल्लभा । (गण्डकी गङ्गा)
गगनस्था गयावासा गुणवृत्तिर्गुणोद्भवा ॥ ७७॥ (गुडोद्भवा)
देकाररूपा देवेशी दृग्रूपा देवतार्चिता । (देवेशी दृशिनी)
देवराजेश्वरार्धाङ्गी दीनदैन्यविमोचनी ॥ ७८॥
देशकालपरिज्ञाना देशोपद्रवनाशिनी ।
देवमाता देवमोहा देवदानवमोहिनी ॥ ७९॥
देवेन्द्रार्चितपादश्री देवदेवप्रसादिनी ।
देशान्तरी देशरूपा देवालयनिवासिनी ॥ ८०॥ (देवरूपा)
देशभ्रमणसन्तुष्टा देशस्वास्थ्यप्रदायिनी । (देशभ्रमणकृद्देवी)
देवयाना देवता च देवसैन्यप्रपालिनी ॥ ८१॥
वकाररूपा वाग्देवी वेदमानसगोचरा । (गोचरी)
वैकुण्ठदेशिका वेद्या वायुरूपा वरप्रदा ॥ ८२॥ (वैकुण्ठदेशिनी)
वक्रतुण्डार्चितपदा वक्रतुण्डप्रसादिनी । (वक्रतुण्डप्रदायिनी ॥ ८७)
वैचित्र्यरूपा वसुधा वसुस्थाना वसुप्रिया ॥ ८३॥
(वैचित्री च वसुमतिर्वसुस्थाना वसुप्रिया ।)
वषट्कारस्वरूपा च वरारोहा वरासना ।
(वषट्कारा च चामुण्डा वरारोहा वरावरी ॥ ८८)
वैदेहीजननी वेद्या वैदेहीशोकनाशिनी ॥ ८४॥
वेदमाता वेदकन्या वेदरूपा विनोदिनी ।
वेदान्तवादिनी चैव वेदान्तनिलयप्रिया ॥ ८५॥ (वेदा वेदान्तनिलयामरा)
वेदश्रवा वेदघोषा वेदगीता विनोदिनी । (वेदाणी विनोदिनी)
वेदशास्त्रार्थतत्त्वज्ञा वेदमार्गप्रदर्शिनी ॥ ८६॥
वैदिकीकर्मफलदा वेदसागरवाडवा । (वेदसागरतारिणी)
वेदवन्द्या वेदगुह्या वेदाश्वरथवाहिनी ॥ ८७॥
(वेदवादी वेदगृह्या वेदाश्वरथवाहिनी ।)
वेदचक्रा वेदवन्द्या वेदाङ्गी वेदवित्कविः ।
सकाररूपा सामन्ता सामगान विचक्षणा ॥ ८८॥
(स्यकाररूपा श्यामाङ्गी श्यामा श्यामसरोरुहा ।
श्यामाका श्यालवृक्षा च शतपत्रनिकेतना ॥ ९३)
साम्राज्ञी नामरूपा च सदानन्दप्रदायिनी ।
सर्वदृक्सन्निविष्टा च सर्वसम्प्रेषिणीसहा ॥ ८९॥ (सर्वसम्प्रेमणी सदा)
सव्यापसव्यदा सव्यासध्रीची च सहायिनी ।
सकला सागरा सारा सार्वभौमस्वरूपिणी ॥ ९०॥ (सर्वभौमस्वभाविनी)
सन्तोषजननी सेव्या सर्वेशी सर्वरञ्जनी ।
सरस्वती समाराद्या सामदा सिन्धुसेविता ॥ ९१॥ (समाराध्या)
सम्मोहिनी सदामोहा सर्वमाङ्गल्यदायिनी ।
समस्तभुवनेशानी सर्वकामफलप्रदा ॥ ९२॥
सर्वसिद्धिप्रदा साध्वी सर्वज्ञानप्रदायिनी ।
सर्वदारिद्र्यशमनी सर्वदुःखविमोचनी ॥ ९३॥
सर्वरोगप्रशमनी सर्वपापविमोचनी ।
समदृष्टिस्समगुणा सर्वगोप्त्री सहायिनी ॥ ९४॥ (सर्वसाक्षी सहायिनी)
सामर्थ्यवाहिनि साङ्ख्या सान्द्रानन्दपयोधरा ।
(सामर्थ्यवाहिनी सङ्ख्या सान्द्रानन्दपयोधरी ॥ ९९)
सङ्कीर्णमन्दिरस्थाना साकेतकुलपालिनी ॥ ९५॥ (मन्दिरस्थायी)
संहारिणी सुधारूपा साकेतपुरवासिनी । (संहारी शङ्करीगौरी)
सम्बोधिनी समस्तेशी सत्यज्ञानस्वरूपिणी ॥ ९६॥
(सम्बोधनी समुत्तिष्ठा सम्यग्ज्ञानस्वरूपिणी ।)
सम्पत्करी समानाङ्गी सर्वभावसुसंस्थिता ।
(सम्बोधिनी समानन्दा सन्मार्गकुलपालिनी ।)
सन्ध्यावन्दनसुप्रीता सन्मार्गकुलपालिनी ॥ ९७॥
सञ्जीविनी सर्वमेधा सभ्या साधुसुपूजिता । (सभ्या सम्पत्प्रदायिनी)
समिद्धा सामिघेनी च सामान्या सामवेदिनी ॥ ९८॥ (समिद्धा समिधासीना)
समुत्तीर्णा सदाचारा संहारा सर्वपावनी । (संहारा सर्वपावनी)
सर्पिणी सर्पमाता च समादानसुखप्रदा ॥ ९९॥ (च सर्पदष्टविमोचनी)
सर्वरोगप्रशमनी सर्वज्ञत्वफलप्रदा । (सर्पयागप्रशमनी)
सङ्क्रमा समदा सिन्धुः सर्गादिकरणक्षमा ॥ १००॥
(सङ्क्रमा सङ्क्रमासिन्धुः सर्गा सङ्ग्रामपूजिता ॥ १०५)
सङ्कटा सङ्कटहरा सकुङ्कुमविलेपना ।
सुमुखा सुमुखप्रीता समानाधिकवर्जिता ॥ १०१॥
(सुमुखा सुमुखस्थायी साङ्गोपाङ्गार्चनप्रिया ॥ १०६)
संस्तुता स्तुतिसुप्रीता सत्यवादी सदास्पदा ।
(संस्तुता संस्तुतिप्रीटिः सत्यवादी सदासुखी ।
धीकाररूपा धीमाता धीरा धीरप्रसादिनी ॥ १०२॥
धीरोत्तमा धीरधीरा धीरस्था धीरशेखरा ।
(स्थितिधर्या स्थविष्ठा च स्थपतिः स्थलविग्रहा ॥ १०८)
धृतिरूपा धनाढ्या च धनपा धनदायिनी ॥ १०३॥
धीरूपा धीरवन्द्या च धीप्रभा धीरमानसा ।
(धीराधारा धीरवन्द्या धीपति धीरमानसा ।)
धीगेया धीपदस्था च धीशाना धीप्रसादिनी ॥ १०४॥
(धीपदा धीपस्थायी धीशाना धीप्रदासखी ॥ १०९)
मकाररूपा मैत्रेया महामङ्गलदेवता ।
मनोवैकल्यशमनी मलयाचलवासिनी ॥ १०५॥
मलयध्वजराजश्रीर्मायामोहविभेदिनी । (श्रीर्मानाक्षी मधुरालया)
महादेवी महारूपा महाभैरवपूजिता ॥ १०६॥
मनुप्रीता मन्त्रमूर्तिर्मन्त्रवश्या महेश्वरी । (मनुविद्या मन्त्रमाता मन्त्रवश्या)
मत्तमातङ्गगमना मधुरा मेरुमण्टपा ॥ १०७॥ (मण्डपा)
महागुप्ता महाभूता महाभयविनाशिनी ।
महाशौर्या मन्त्रिणी च महावैरिविनाशिनी ॥ १०८॥
(महागौरी महामन्त्री महावैरिविनाशिनी ॥ ११३)
महालक्ष्मीर्महागौरी महिषासुरमर्दिनी ।
मही च मण्डलस्था च मधुरागमपूजिता ॥ १०९॥
(महेश मण्डलस्था च मधुरागमवर्जिता ॥ ११४)
मेधा मेधाकरी मेध्या माधवी मधुमर्धिनी ।
मन्त्रा मन्त्रमयी मान्या माया माधवमन्त्रिणी ॥ ११०॥ (माया महिममन्त्रिणी)
मायादूरा च मायावी मायाज्ञा मानदायिनी ।
(मायारूपी मायधारी मायस्था मायवादिनी ।)
मायासङ्कल्पजननी मायामायविनोदिनी ॥ १११॥
माया प्रपञ्चशमनी मायासंहाररूपिणी ।
(मायाप्तपञ्चजननी मायासंहाररूपिणी ।)
मायामन्त्रप्रसादा च मायाजनविमोहिनी ॥ ११२॥
महापथा महाभोगा महविघ्नविनाशिनी ।
(महापरा महारूपा महविघ्नविनाशिनी ।)
महानुभावा मन्त्राढ्या महमङ्गलदेवता ॥ ११३॥ (महानुभावा मन्त्रेशी)
हिकाररूपा हृद्या च हितकार्यप्रवर्धिनी । (हिकारस्था हृषीक्षी)
हेयोपाधिविनिर्मुक्ता हीनलोकविनाशिनी ॥ ११४॥
(हीनोपाधिविनिर्मुक्ता हीनलोकविमोचनी ॥ ११९)
ह्रीङ्कारी ह्रीमती हृद्या ह्रीं देवी ह्रीं स्वभाविनी ।
(ह्रीङ्कारा ह्रीमती ह्रींह्रीं ह्रीं देवी ह्रीं स्वभाविनी ।)
ह्रीं मन्दिरा हितकरा हृष्टा च ह्रीं कुलोद्भवा ॥ ११५॥
(ह्रीमती ह्रींवती हृत्स्वा हृं शिवा हृं कुलोद्भवा ॥ १२०)
हितप्रज्ञा हितप्रीता हितकारुण्यवर्धिनी । (हितवादी हितप्रीता)
हितासिनी हितक्रोधा हितकर्मफलप्रदा ॥ ११६॥ (हिताशनी हितक्रोधा)
हिमा हैमवती हैम्नी हेमाचलनिवासिनी । (हिमा हिमसुता हेमा)
हिमागजा हितकरी हितकर्मस्वभाविनी ॥ ११७॥
(हेती हिमप्रदा हारा होत्रा होतृ ह्रतप्रदा ॥ १२२
हिमस्था हिमजा हेमा हितकर्मस्वभाविनी ॥ १२३)
धीकाररूपा धिषणा धर्मरूपा धनेश्वरी ।
धनुर्धरा धराधारा धर्मकर्मफलप्रदा ॥ ११८॥
धर्माचारा धर्मसारा धर्ममध्यनिवासिनी ।
धनुर्विद्या धनुर्वेदा धन्या धूर्तविनाशिनी ॥ ११९॥ (धनुर्वेदी धनुर्वादी)
धनधान्या धेनुरूपा धनाढ्या धनदायिनी ।
धनेशी धर्मनिरता धर्मराजप्रसादिनी ॥ १२०॥
धर्मस्वरूपा धर्मेशी धर्माधर्मविचारिणी ।
धर्मसूक्ष्मा धर्मगेहा धर्मिष्ठा धर्मगोचरा ॥ १२१॥ (धर्मसूक्ष्मा धर्मसाक्षी)
योकाररूपा योगेशी योगस्था योगरूपिणी ।
योग्या योगीशवरदा योगमार्गनिवासिनी ॥ १२२॥
(योगा योगोपमाराध्या योगमार्गनिवासिनी ॥)
योगासनस्था योगेशी योगमायाविलासिनी ।
योगिनी योगरक्ता च योगाङ्गी योगविग्रहा ॥ १२३॥
योगवासा योगभाग्या योगमार्गप्रदर्शिनी । (योगवासी योगभोगी)
योकाररूपा योधाढ्यायोध्री योधसुतत्परा ॥ १२४॥
योगिनी योगिनीसेव्या योगज्ञानप्रबोधिनी ।
योगेश्वरप्राणानाथा योगीश्वरहृदिस्थिता ॥ १२५॥
योगा योगक्षेमकर्त्री योगक्षेमविधायिनी ।
योगराजेश्वराराध्या योगानन्दस्वरूपिणी ॥ १२६॥
नकाररूपा नादेशी नामपारायणप्रिया ।
नवसिद्धिसमाराध्या नारायणमनोहरी ॥ १२७॥
नारायणी नवाधारा नवब्रह्मार्चिताङ्घ्रिका ।
नगेन्द्रतनयाराध्या नामरूपविवर्जिता ॥ १२८॥
नरसिंहार्चितपदा नवबन्धविमोचनी ।
नवग्रहार्चितपदा नवमीपूजनप्रिया ॥ १२९॥
नैमित्तिकार्थफलदा नन्दितारिविनाशिनी ।
नवपीठस्थिता नादा नवर्षिगणसेविता ॥ १३०॥
नवसूत्राविधानज्ञा नैमिशारण्यवासिनी ।
नवचन्दनदिग्धाङ्गी नवकुङ्कुमधारिणी ॥ १३१॥
नववस्त्रपरीधाना नवरत्नविभूषणा ।
नव्यभस्मविदग्धाङ्गी नवचन्द्रकलाधरा ॥ १३२॥
प्रकाररूपा प्राणेशी प्राणसंरक्षणीपरा ।
प्राणसञ्जीविनी प्राच्या प्राणिप्राणप्रबोधिनी ॥ १३३॥
प्रज्ञा प्राज्ञा प्रभापुष्पा प्रतीची प्रभुदा प्रिया ।
प्राचीना प्राणिचित्तस्था प्रभा प्रज्ञानरूपिणी ॥ १३४॥
प्रभातकर्मसन्तुष्टा प्राणायामपरायणा ।
प्रायज्ञा प्रणवा प्राणा प्रवृत्तिः प्रकृतिः परा ॥ १३५॥
प्रबन्धा प्रथमा चैव प्रगा प्रारब्धनाशिनी ।
प्रबोधनिरता प्रेक्ष्या प्रबन्धा प्राणसाक्षिणी ॥ १३६॥
प्रयागतीर्थनिलया प्रत्यक्षपरमेश्वरी ।
प्रणवाद्यन्तनिलया प्रणवादिः प्रजेश्वरी ॥ १३७॥
चोकाररूपा चोरघ्नी चोरबाधाविनाशिनी ।
चैतन्यचेतनस्था च चतुरा च चमत्कृतिः ॥ १३८॥
चक्रवर्तिकुलाधारा चक्रिणी चक्रधारिणी ।
चित्तचेया चिदानन्दा चिद्रूपा चिद्विलासिनी ॥ १३९॥
चिन्ताचित्तप्रशमनी चिन्तितार्थफलप्रदा ।
चाम्पेयी चम्पकप्रीता चण्डी चण्डाट्टहासिनी ॥ १४०॥
चण्डेश्वरी चण्डमाता चण्डमुण्डविनाशिनी ।
चकोराक्षी चिरप्रीता चिकुरा चिकुरालका ॥ १४१॥
चैतन्यरूपिणी चैत्री चेतना चित्तसाक्षिणी ।
चित्रा चित्रविचित्राङ्गी चित्रगुप्तप्रसादिनी ॥ १४२॥
चलना चक्रसंस्था च चाम्पेयी चलचित्रिणी ।
चन्द्रमण्डलमध्यस्था चन्द्रकोटिसुशीतला ॥ १४३॥
चन्द्रानुजसमाराध्या चन्द्रा चण्डमहोदरी ।
चर्चितारिश्चन्द्रमाता चन्द्रकान्ता चलेश्वरी ॥ १४४॥
चराचरनिवासी च चक्रपाणिसहोदरी ।
दकाररूपा दत्तश्रीदारिद्र्यच्छेदकारिणी ॥ १४५॥
दत्तात्रेयस्य वरदा दर्या च दीनवत्सला ।
दक्षाराध्या दक्षकन्या दक्षयज्ञविनाशिनी ॥ १४६॥
दक्षा दाक्षायणी दीक्षा दृष्टा दक्षवरप्रदा ।
दक्षिणा दक्षिणाराध्या दक्षिणामूर्तिरूपिणी ॥ १४७॥
दयावती दमस्वान्ता दनुजारिर्दयानिधिः ।
दन्तशोभनिभा देवी दमना दाडिमस्तना ॥ १४८॥
दण्डा च दमयत्री च दण्डिनी दमनप्रिया ।
दण्डकारण्यनिलया दण्डकारिविनाशिनी ॥ १४९॥
दंष्ट्राकरालवदना दण्डशोभा दरोदरी ।
दरिद्रारिष्टशमनी दम्या दमनपूजिता ॥ १५०॥
दानवार्चित पादश्रीर्द्रविणा द्राविणी दया ।
दामोदरी दानवारिर्दामोदरसहोदरी ॥ १५१॥
दात्री दानप्रिया दाम्नी दानश्रीर्द्विजवन्दिता ।
दन्तिगा दण्डिनी दूर्वा दधिदुग्धस्वरूपिणी ॥ १५२॥
दाडिमीबीजसन्दोहा दन्तपङ्क्तिविराजिता ।
दर्पणा दर्पणस्वच्छा द्रुममण्डलवासिनी ॥ १५३॥
दशावतारजननी दशदिग्दैवपूजिता ।
दमा दशदिशा दृश्या दशदासी दयानिधिः ॥ १५४॥
देशकालपरिज्ञाना देशकालविशोधिनी ।
दशम्यादिकलाराध्या दशकालविरोधिनी ।
दशम्यादिकलाराध्य दशग्रीवविरोधिनी ॥ १५५॥
दशापराधशमनी दशवृत्तिफलप्रदा ।
यात्काररूपिणी याज्ञी यादवी यादवार्चिता ॥ १५६॥
ययातिपूजनप्रीता याज्ञिकी याजकप्रिया ।
यजमाना यदुप्रीता यामपूजाफलप्रदा ॥ १५७॥
यशस्विनी यमाराध्या यमकन्या यतीश्वरी ।
यमादियोगसन्तुष्टा योगीन्द्रहृदया यमा ॥ १५८॥
यमोपाधिविनिर्मुक्ता यशस्यविधिसन्नुता ।
यवीयसी युवप्रीता यात्रानन्दा यतीश्वरी ॥ १५९॥
योगप्रिया योगगम्या योगध्येया यथेच्छगा ।
योगप्रिया यज्ञसेनी योगरूपा यथेष्टदा ॥ १६०॥
फलश्रुतिः -
यमोपाधिविनिर्मुक्ता यशस्य विधिच्युता ।
यातनायातनादेहा यात्रा पापादि वर्जिता ॥ १६१॥
इत्येतत्कथितं देवि रहस्यं सर्वकामदम् ।
सर्वपापप्रशमनं सर्वतीर्थफलप्रदम् ॥ १६२॥
सर्वरोगहरं पुण्यं सर्वज्ञानमयं शिवम् ।
सर्वसिद्धिप्रदं देवि सर्वसौभाग्यवर्द्धनम् ॥ १६३॥
आयुष्यं वर्द्धते नित्यं विहितं यत्र तिष्ठति ।
न नोराग्निभयं तस्य न च भूतभयं क्वचित् ॥ १६४॥
किं पुनः श्रवणोक्तेन तथापि च वदाम्यहम् ।
सकृत् श्रवण मात्रेण कोटि जन्माघनाशनम् ॥ १६५॥
महापातक कोटीनां यज्ञं स्मृतिमात्रतः ।
अपवादक दौर्भाग्यशमनं भुक्तिमुक्तिदम् ॥ १६६॥
विषरोगादिदारिद्र्यमृत्युसंहारकारणम् ।
सप्तकोटिमहामन्त्रपारायणफलप्रदम् ॥ १६७॥
शतरुद्रीयकोटीनां जपयज्ञफलप्रदम् ।
चतुःसमुद्रपर्यन्त भूतानां तत्फलं शिवो ॥ १६८॥
सहस्रकोटिगोदानफलदं स्मृतिमात्रतः ।
कोट्यश्वमेधफलदं जरामृत्युनिवारणम् ॥ १६९॥
कन्याकोटिप्रदानेन यत्फलं लभते नरः ।
तत्फलं लभते सम्यक् नाम्नां दशशती जपात् ॥ १७०॥
यः शृणोति महाविद्यां श्रावयेत् वा समाहितः ।
सोपि मुक्तिमवाप्नोति यत्र गत्वा न शोचति ॥ १७१॥
ब्रह्महत्यादि पापानां नाशःस्यात् श्रवणेन च ।
किं पुनः पठनादस्य मुक्तिः स्यादनपायिनी ॥ १७२॥
इदं रहस्यं परमं पुरा स्वस्त्ययनं महत् ।
यः सकृद्वा पठेत् स्तोत्रं शृणुयाद् वा समाहितः ॥ १७३॥
लभते च ततः कामानन्ते ब्रह्मपदं व्रजेत् ।
स च शत्रूञ्जयेत् सद्यो मातङ्गानिव केसरी ॥ १७४॥
इति श्रीमद्रुद्रयामले शिवपार्वतीसंवादे ब्रह्मप्रोक्तं
श्रीगायत्र्याः मन्त्रवर्णात्मकं दिव्यसहस्रनामस्तोत्रं सम्पूर्णम् ॥
This version is with pUrvipIThikA and
phalashrutiH found in Tamil version as
is supposed to be in Rudrayamala tantra.
This extended version has variations also.
Proofread by Ravin Bhalekar ravibhalekar@hotmail.com, Aruna Narayanan