मन्त्रगर्भ मृत्युञ्जयस्तोत्रम्
त्र्यङ्घोहरः । शलङ्गात्मा । दत् तेष्टो । मृत्तिकावृतः ।
बलेड्भीमो । रीतिकर्ता । तापसो । युञ्जनप्रियः ॥ १॥
कन्दाशनो । रेफहर्ता । त्रेधाभूतो । जनार्दनः ।
यन्ता । मायाजनिः साक्षी । यज्ञेशो । यज्ञभावनः ॥ २॥
जात्यो । निर्जरसां त्राता । हठयोगी । महाबलः ।
महानन्दो । रीतिभाक् चोर्ध्व- । रेता । हानिसूदनः ॥ ३॥
हेमाङ्गश्चावि- । भूतिघ्नो । कृष्टदैन्यश्च । देवराट् ।
सुखदुःखसमस् । तेजोदो । णडागार- । वत्सलः ॥ ४॥
गङ्गास्नायी । व्याधिहर्ता । उन्निद्रस् । त्रासवर्जितः ।
धिन्धिन्नादं । धियन्धूर्तो । मत्स्यशिष्यो । हिरण्मयः ॥ ५॥
पुष्कराक्षो । ग्रस्तसर्वस् । तापनो । मांसलः स्वराट् ।
टिप्पणीकृच्च । तेजस्वी । नन्ददः । शत्रुजित्पुमान् ॥ ६॥
वर्णज्येष्ठः । ककुब्वासा । दर्शनीयो । रजस्वलः ।
धनधान्यादि- । लेखश्च । दानशूरश्च । णाटकः ॥ ७॥
नन्दनः । पावनः शान्तो । यजमानो । गणेश्वरः ।
उर्वीधवो । रेचकज्ञः । कर्मकारश्च । तन्द्रिहा ॥ ८॥
वाग्दण्डी च क । औदार्य- । दिनेशो । जन्मकर्मवित् ।
रुग्णमित्रं । षदःसारो । गम्भीरो । मतिमानृषिः ॥ ९॥
कर्माध्यक्षश्च । धं कुर्वन् । बलभीमश्च । मृत्युराट् ।
मिताहारी । जागरूको । रणशूरो । युगान्तकः ॥ १०॥
वप्ता । मध्याह्न-भिक्षुश्च । मुनीशश्च । जनाधिपः ।
बम्धूरो । वीकयानश्च । नेदिष्ठो । राजसारसः ॥ ११॥
धनुर्विद्या । कृतोत्साहो । बालरूपः सुदुःसहः ।
नात्यागेन् । यं गच्छेद्ध । लघ्वाशी । खरमर्दनः ॥ १२॥
मृत्योर्मृत्युर् । वैद्यराजः । पिनाकी । संहतिप्रियः ।
योर् कप्रभावो । योगी च । शाकाहारी च । सारदः ॥ १३॥
मुकुन्दो । नयनारामश् । चन्द्रार्काक्षो । रणाजितः ।
क्षीणाप्तो । राजराजेन्द्रो । ज्ञाताज्ञातो । भसूचकः ॥ १४॥
यक्षाधिपो । यक्ष्महन्ता । नर्मदो । यतमानसः ।
मालाधरो । णोदधर्मा । सागरो । नागरः शुचिः ॥ १५॥
मृगाङ्कितो । हरः साक्षाद् । गलनीलः । शशाङ्कभृत ।
तात्काद्ध- । रिःसदा पायाद् । रङ्गनाथो । नराकृतिः ॥ १६॥
मृत्युञ्जयस्तोत्रमिदं समन्त्रं यो वै पठेन्नित्यमतन्द्रितः सन् ।
भक्त्या भवेदाशु स वज्रदेही फलानुप्राप्तिः खलु निश्चयेन ॥ १७॥
भग्ने सुतन्तौ प्रभवेन्न वैद्यो रसायनं यच्छिवभक्तिशून्यम् ।
त्रीशाच्छिवान्नान्य ईहास्ति त्राता नानाकृतेर्मृत्युमुखात् प्रमोक्ता ॥ १८॥
इति श्रीदत्तपादारविन्दमिलिन्द ब्रह्मचारि -पाण्डुरङ्ग (रङ्गावधूत) महाराज विरचितं मन्त्रगर्भ-मृत्युञ्जय स्तोत्रं सम्पूर्णम् ।
आ स्तोत्रमां पंक्तिनो १लो, ५मो, ९मो अने १३मो अक्षर ऊभा
वांचतां नीचेना मंत्रो गूंथेला मालूम पडशे.
The stotra has starting letter and start of separated letters after । read vertically constitute the following four mantra-shlokas.
त्र्यम्बकं यजामहे सुगन्धिं पुष्टिवर्धनम् ।
उर्वारुकमिव बन्धनात् मृत्योर्मुक्षीय मामृतात् ॥ १॥
शरीरे जर्जरीभूते व्याधिग्रस्ते कलेवरे ।
औषधं जाह्नवीतोयं वैद्यो नारायणो हरिः ॥ २॥
दत्तात्रेय हरे कृष्ण उन्मत्तानन्ददायक ।
दिगम्बर मुने बाल पिशाच ज्ञानसागर ॥ ३॥
मृत्युञ्जय महादेव त्राहि मां शरणागतम् ।
जन्ममृत्यु-जरा-दुःख- संसारभयनाशन ॥ ४॥
Stotra without split
मन्त्रगर्भमृत्युञ्जयस्तोत्रम् ।
त्र्यङ्घोहरः शलङ्गात्मा दत् तेष्टो मृत्तिकावृतः ।
बलेड्भीमो रीतिकर्ता तापसो युञ्जनप्रियः ॥ १॥
कन्दाशनो रेफहर्ता त्रेधाभूतो जनार्दनः ।
यन्ता मायाजनिः साक्षी यज्ञेशो यज्ञभावनः ॥ २॥
जात्यो निर्जरसां त्राता हठयोगी महाबलः ।
महानन्दो रीतिभाक् चोर्ध्व- रेता हानिसूदनः ॥ ३॥
हेमाङ्गश्चावि- भूतिघ्नो कृष्टदैन्यश्च देवराट् ।
सुखदुःखसमस् तेजोदो णडागार- वत्सलः ॥ ४॥
गङ्गास्नायी व्याधिहर्ता उन्निद्रस् त्रासवर्जितः ।
धिन्धिन्नादं धियन्धूर्तो मत्स्यशिष्यो हिरण्मयः ॥ ५॥
पुष्कराक्षो ग्रस्तसर्वस् तापनो मांसलः स्वराट् ।
टिप्पणीकृच्च तेजस्वी नन्ददः शत्रुजित्पुमान् ॥ ६॥
वर्णज्येष्ठः ककुब्वासा दर्शनीयो रजस्वलः ।
धनधान्यादि- लेखश्च दानशूरश्च णाटकः ॥ ७॥
नन्दनः पावनः शान्तो यजमानो गणेश्वरः ।
उर्वीधवो रेचकज्ञः कर्मकारश्च तन्द्रिहा ॥ ८॥
वाग्दण्डी च क औदार्य- दिनेशो जन्मकर्मवित् ।
रुग्णमित्रं षदःसारो गम्भीरो मतिमानृषिः ॥ ९॥
कर्माध्यक्षश्च धं कुर्वन् बलभीमश्च मृत्युराट् ।
मिताहारी जागरूको रणशूरो युगान्तकः ॥ १०॥
वप्ता मध्याह्न-भिक्षुश्च मुनीशश्च जनाधिपः ।
बम्धूरो वीकयानश्च नेदिष्ठो राजसारसः ॥ ११॥
धनुर्विद्या कृतोत्साहो बालरूपः सुदुःसहः ।
नात्यागेन् यं गच्छेद्ध लघ्वाशी खरमर्दनः ॥ १२॥
मृत्योर्मृत्युर् वैद्यराजः पिनाकी संहतिप्रियः ।
योर् कप्रभावो योगी च शाकाहारी च सारदः ॥ १३॥
मुकुन्दो नयनारामश् चन्द्रार्काक्षो रणाजितः ।
क्षीणाप्तो राजराजेन्द्रो ज्ञाताज्ञातो भसूचकः ॥ १४॥
यक्षाधिपो यक्ष्महन्ता नर्मदो यतमानसः ।
मालाधरो णोदधर्मा सागरो नागरः शुचिः ॥ १५॥
मृगाङ्कितो हरः साक्षाद् गलनीलः शशाङ्कभृत ।
तात्काद्धरिःसदा पायाद् रङ्गनाथो नराकृतिः ॥ १६॥
मृत्युञ्जयस्तोत्रमिदं समन्त्रं यो वै पठेन्नित्यमतन्द्रितः सन् ।
भक्त्या भवेदाशु स वज्रदेही फलानुप्राप्तिः खलु निश्चयेन ॥ १७॥
भग्ने सुतन्तौ प्रभवेन्न वैद्यो रसायनं यच्छिवभक्तिशून्यम् ।
त्रीशाच्छिवान्नान्य ईहास्ति त्राता नानाकृतेर्मृत्युमुखात् प्रमोक्ता ॥ १८॥
इति श्रीदत्तपादारविन्दमिलिन्द ब्रह्मचारि-पाण्डुरङ्ग (रङ्गावधूत) महाराज विरचितं मन्त्रगर्भ-मृत्युञ्जय स्तोत्रं सम्पूर्णम् ।
मन्त्रगर्भ मृत्युंजय स्तोत्रनो गुजरातीमां अर्थ
(१) सङ्घोहर - (त्रि) त्रणे (अंघस्) पापने (हरः) हरनार.
(शारीरिक, वाचिक अने मानसिक त्रण रीते थतां पाप).
(२) शलङ्गात्मा - (शलंग) राजाओना (आत्मा) प्राण.
(३) दत्तेष्टः - (ईष्टः) ईच्छित (दत्त) आपनार.
(४) मृतिकावृतः - (कृतिका) माटीथी (आवृतः) खरडायेला.
(५) बलेड् - (बल) बळवानोथी (ईड्) स्तुति करायेला.
(६) भीमः - (भीम) भयंकर.
(७) रीतिकर्ता - (रीति) रीत रिवाजने (कर्ता) उत्पन्न करनार.
(८) तापसः - तपस्वी, तप करनार.
(९) युञ्जनप्रिय -(युंजन) ध्यान (प्रियः) प्रिय, रिसायेलाओने जोडनार
(१०) कन्दाशनः - (कंद) कंदमूळ (अशनः) खानार.
(११) रेफहर्ता - (रेफ) विषयवासना (हर्ता) हरनार.
(१२) त्रेधाभूतो - (त्रेधा) त्रण प्रकारना (भूतः) स्वरूपवाळो
(१३) जनार्दनः - (जन) दुष्ट जनने (अर्दनः) पीडनार, मारनार.
(१४) यन्ता - संयमी.
(१५) मायाजनिः - मायाने (जनिः) उत्पन्न करनार.
(१६) साक्षी - साक्षी स्वरूप.
(१७) यज्ञेशः - यज्ञनो ईश
(१८) यज्ञभावनः - यज्ञनो (भावनः) उत्पत्ति कर्ता.
(१९) जात्यः - अभिजात (सारां कुटुंबमां जन्मेला)
(२०) निर्जरसां त्राता - (निर्जरसां) देवोनुं (त्राता) रक्षण करनार.
(देवो घडपण-जरा-वगरना होय छे। तेथी निर्जर कहेवाय छे।)
(२१) हठयोगी - हठयोग आचरनार.
(२२) महाबलः - अत्यंत बळवान.
(२३) महानन्दः - (महा) परम (आनंदः) आनंद स्वरूप
(२४) रीतिभाक् च - (रीति) विवेकने (भाक्) भजनार, सेवनार, पाळनार (च) अने.
(२५) ऊर्ध्वरेता - (ऊर्ध्व) ऊंचे (रेतस्) वीर्य लई जनार। (योगी)
(२६) हानिसूदनः - हानिनो (सूदनः) नाश करनार.
(२७) हेमाङ्ग च - (हेम) सुवर्ण समान (अंगः) अंगवाळा।(च) अने.
(२८) अविभूतिघ्न - (अविभूति) अनैश्वर्यनो (घ्न) नाश करनार। (जेमके शत्रुनो नाश करनार -शत्रुघ्न) ः
(२९) कृष्ट दैन्यः च - दैन्यने (कृष्ट ) खेंची जनार। (दूर करनार) (च) अने
(३०) देवराट - देवोना (राष्ट्र) राजा (जेमकेः यतिरात् यतिओना राजा)
(३१) सुखदुःखसमः - सुख-दुःखने समान गणनार.
(३२) तेजोदः - तेज (दः) आपनार.
(३३) णडागार वत्सलः - (णड -नड) करांठानी (आगा२) झूंपडी,
(निवास स्थान) जे छे ते। (वत्सलः) प्रिय
(३४) गङ्गास्नायी - गंगामां (स्नायी) स्नान करवाना स्वभाववाळा.
(३५) व्याधिहर्ता - (व्याधि) रोग (हर्ता) हरनार.
(३६) उन् निद्रस् - निद्रा (उन्) रहित.
(३७) त्रासवर्जितः - त्रास (वर्जितः) वगरना.
(३८) धिं धिं नादं धियन् - धिं धिं एवा (नाद) अवाजथी (धियन्) खुश थता.
(३९) धूर्तः - गठिया
(४०) मत्स्यशिष्यः - (मत्स्य) मत्स्येन्द्रनाथ जेनो शिष्य छे ते.
(अथवा माछलाना शिष्य - माछलाने गुरु माननार।)
(४१) हिरण्मयः - हिरण्मय, सोनाथी बन्या होय एवा (शरीरवाळा)
(४२) पुष्कराक्षः - (पुष्कर) कमळ समान (अक्षः) आंखवाळा.
(४३) ग्रस्त-सर्व - सर्वने (ग्रस्त) ग्रसी लेनार.
(४४) तापनः - सूर्यनी माफक तपावनार.
(४५) मांसलः - हृष्टपुष्ट, मांसल.
(४६) स्वराट् - (स्व) सार्वभौम (रा) राजा.
(४७) टिप्पणीकृत् च - (टिप्पणी) ज्ञानचर्चा (कृत्) करनार, (च) अने
(४८) तेजस्वी - तेजस्वी
(४९) नन्ददः - (नंद) आनंद (द) आपनार.
(५०) शत्रुजित् - शत्रुने जितनार.
(५१) पुमान् - (मूळ) पुरुषरूप.
(५२) वर्णज्येष्ठः - वर्णोमां (ज्येष्ठ) मोटो (ब्राह्मण वर्ण)
(५३) ककुब्वासा - (ककुब्) दिशाओनुं (वास) वस्त्र धारण करनार (दिगंबर)
(५४ ) दर्शनीयः - दर्शन करवायोग्य
(५५) रजस्वलः - (रजस्) धूळथी (वलः) खरडायेला.
(५६) धनधान्यादिलेखः - धनधान्यादिना (लेखः) देव.
(५७) च दानशूरः - (च) अने, दान आपवामां शूरा.
(५८) णाटकः (नाटक) - नचावनार.
(५९) नन्दनः - आनंद आपनार.
(६०) पावनः - पावनकारी.
(६१) शान्तः - शांत
(६२) यजमानः - यजमान (यज्ञ करनार ऋत्विज)
(६३) गणेश्वरः - गणोना ईश (स्वामी)
(६४) उर्वीधवः - (उर्वी) पृथ्वीना (धवः) पति.
(६५) रेचकज्ञः - (रेचक) प्राणायामना (ज्ञ) जाणकार.
(६६) कर्मकारः च - कर्म करनार। (च) अने
(६७) तन्द्रिहा - तंद्राने (हा) हरी लेनार.
(६८) वाक् दण्डी च - (वाक्) वाणीने (दण्डी) नियमनमां राखनार। (च) अने
(६९) क - सुख स्वरूप (क= सुख, अक = दुःख।)
(७०) औदार्य-दिनेशः - उदारतामां (दिनेशः) सूर्य समान.
(७१) जन्मकर्मवित - जन्म अने कर्मने (वित्) जाणनार.
(७२) रुग्णमित्रं - (रुग्ण) रोगीना मित्र.
(७३) षदः - (ष) मोक्ष (द) आपनार.
(७४) सारः - सार स्वरूप.
(७५) गम्भीरः - गंभीर.
(७६) मतिमान् - मतिवाळा (मति + मत् (वाळा) नुं प्रथमा एकवचन)
(७७) ॠषिः - ऋषि.
(७८) कर्माध्यक्षः - कर्मना अध्यक्ष.
(७९) धङ्कुर्वन् - (१) (धं) धन (कुर्वन) उत्पन्न करनार,
(२) धं धं अवाज करनार
(८०) बलभीमः च - बळमां (भीमः) भयंकर। (च) अने
(८१) मृत्युराट् - मृत्युना राजा.
(८२) मिताहारी - (मित) मापसर (आहारी) खावाना स्वभाववाळा.
(८३) जागरूकः - जाग्रत.
(८४) रणशूरः - रणमां शूरवीर.
(८५) युगान्तकः - युगोनो (अन्तकः) अंत करनार.
(८६) वप्ता - वप्ता, (जगतनां) बीज वावनार.
(८७) मध्याह्नभिक्षुः च - मध्याह्ने - बपोरे भिक्षा मांगनार, (च) अने.
(८८) मुनीशः च - मुनिओना ईश। (च) अने
(८९) जनाधिपः - (जन) लोकोना (अधिपः) ईश.
(९०) बन्धूरः - सुंदर.
(९१) वीकयानः च - (वीक) वायु जेनुं (यान) वाहन छे ते (च) अने.
(९२) नेदिष्ठः - अत्यंत नजीक रहेनार.
(९३) राजसारसः - राजाओमां सारस जेवो (शोभनार)
(९४) धनुर्विद्या कृतोत्साहः - धनुर्विद्यामां उत्साह दाखवनार.
(९५) बालरूपः - बालरूप.
(९६) सुदुःसहः - (सु) अत्यंत (दुःसह) जेनो प्रभाव सहन करवो ते अघरूं छे एवो.
(९७) नात्यागेन यं - (१) (अत्यागेन) त्याग कर्या सिवाय (इ) जेनी पासे. गच्छेत् ह (ह) खरेखर (न गच्छेत्) जई शकाय नहि तेवो. (२) (ना) मनुष्य (त्यागेन) दान वडे (इ) जेने (ह) खरेखर (गच्छेतु) पामी शके एवो
(९८) लघ्वाशी - (लघु) थोडो (आशी) आहार करनार, थोडुं खावाना स्वभाववाळा.
(९९) खरमर्दनः - (खर) कठोरने (मर्दनः) मारनार.
(१००) मृत्योर्मृत्युः - मृत्युना पण मृत्यु (मोतने मारनार - अजर, अमर)
(१०१) वैद्यराजः - वैद्योना राजा.
(१०२) पिनाकी - पिनाक नामना धनुषने धारण करनार (शिव स्वरूप)
(१०३) संहतिप्रियः - (संहति) संप, ऐक्य जेने प्रिय छे ते (संप करावनार) (जेमकेः युंजनप्रियः )
(१०४) यः अर्क प्रभावः - ७(यः) जे (अर्कः) सूर्य जेवा प्रभाववाळो छे ते (अर्क = सूर्य)
(१०५) योगी च - योगी (योग सिद्ध करनार) । (च) अने
(१०६) शाकाहारी - शाक खाईने जीवनार। (मांसहारी नहि)
(१०७) सारदः - सार (द) आपनार.
(१०८) मुकुन्दः - (मुकुन्) मोक्ष (द) आपनार.
(१०९) नयनारामः - नयनोने (आरामः) गमे तेवा (सुख आपनार)
(११०) चन्द्रार्काक्षः - चंद्र अने (अर्क) सूर्य जेनी आंखो छे ते.
(१११) रणाजितः - रणमां अजित.
(११२) क्षीणाप्तः - (क्षीण) गरीबनो आप्तजन.
(११३) राजराजेन्द्र - (राजराज) कुबेरनो (ईन्द्रः) स्वामी.
(११४) ज्ञाताज्ञातः - ज्ञात अने अज्ञातरूप.
(११५) भसूचकः - (भ) ग्रहो अंगे (सूचकः) सूचवनार, महाज्योतिषी। (भ = २४) चोवीस गुरुनो सूचक.
(११६) यक्षाधिपः - यक्षोना (अधिपः) राजा.
(११७) यक्ष्महन्ता - (यक्ष्म) क्षय रोगने (हन्ता) हणनार.
(११८) नर्मदः - (नर्म) आनंद (द) आपनार.
(११९) यतमानसः - (यत) संयमी (मानसः) मनवाळा.
(१२०) मालाधरः - माळा धारण करनार.
(१२१) णोदधर्मा - (णो -नः) गणेश स्वरूप अने (६) दान, दया, दमन (धर्म) रूप
(१२२) सागरः - सागर स्वरूप, (करुणानो) सागर.
(१२३) नागरः - नागर (अत्यंत सुसंस्कृत)
(१२४) शुचिः - पवित्र.
(१२५) मृगाङ्कितः - (१) (मृग) पशुओथी (अंकितः) वींटळायेला.
(२) (मृगांक) मस्तकमां चन्द्रवाळा
(१२६) हरः साक्षात् - साक्षात् हर.
(१२७) गलनीलः - नील (गल) कंठ.
(१२८) शशाङ्कभृत - (शशांक) चंद्रमाने (भृत्) धारण करनार.
(१२९) तात् कात् - विषयाध्यासथी अने दुःखथी.
(१३०) हरिः - हरि। (ते परमात्मा)
(१३१) सदा - (अमारुं) हंमेशां
(१३२) पायात् - रक्षण करो.
(१३३) रङ्गनाथो - (रंग) अवधूतनो अथवा संसारनो नाथ.
(१३४) नराकृतिः - नरनी आकृतिवाळो। (नररूप)
(१३५) मृत्युञ्जय स्तोत्रम् - मृत्युने जीतनार स्तोत्र.
(१३६) ईदं - आ
(१३७) समन्त्रं - मंत्रवाळा (मंत्रो गूंथाएला)
(१३८) यः - जे.
(१३९) वै - जरूर, चोक्कस.
(१४०) पठेतु - पाठ करशे.
(१४१) नित्यम् - नित्य.
(१४२) अतन्द्रितः - तंद्रा वगरनो, तंद्रा (अ) रहित.
(१४३) सन् - थईने.
(१४४) भक्त्या - भक्तिथी.
(१४५) भवेद् - थशे, बनशे.
(१४६) आशु - जलदी, तरत। (शंकर जलदी संतोष पामी रीझे छे माटे ते आशुतोष कहेवाय छे।)
(१४७) सः - ते.
(१४८) वज्रदेही - वज्र जेवा शरीरवाळो.
(१४९) फलानुप्राप्तिः - फळ मेळववुं.
(१५०) खलु - खरेखर.
(१५१) निश्चयेन - निश्चयपूर्वक.
(१५२) भग्ने - कपाई जाय, तूटी जाय त्यारे.
(१५३) असुतन्तौ - (असु) प्राणनो (तंतौ) तांतणो.
(१५४) प्रभवेत् - प्रभाव पडवो, समर्थ थवुं.
(१५५) न - नहि, ना.
(१५६) वैद्यः - वैद्य
(१५७) रसायनं - रसायण.
(१५८) यत् - जे.
(१५९) शिवभक्ति शून्यम् = शिवनी भक्ति विनानुं.
(१६०) त्रीशात - (त्रि) त्रणे लोकना (ईश) ईश्वर, (दत्तरूपी)
(१६१) शिवात् - शिवथी.
(१६२) न - नहि.
(१६३) अन्यः - बीजो कोई.
(१६४) ईह - अहीं.
(१६५) अस्ति - छे.
(१६६) त्राता - रक्षण करनार, बचावनार.
(१६७) नानाकृतेः - (नाना) जुदा जुदा (आकृति) आकारवाळा। (प्रकारना)
(१६८) मृत्युमुखात् - मृत्युना मुखमांथी.
(१६९) प्रमोक्ता - तारणहार, छोडावनार.
(१७०) मन्त्रगर्भ - गर्भित रीते मंत्र वणी लेवाया छे (गर्भ -ढंकायेला)
(१७१) पादारविन्द - (पाद) चरण (अरविंद) कमळ.
(१७२) मिलिन्द - भमरो.
Encoded and proofread by Mandar Kulkarni