आदिशेषकृतं शिवसहस्रनामस्तोत्रम्
(शिवरहस्यान्तर्गते सदाशिवाख्ये)
- जैगीषव्यस्कन्दसंवादे स्कन्दप्रोक्तम् -
स्कन्दः उवाच ।
(शेषाशेषमुखोद्गीतां नामसारावलीमिमाम् ।
हाटकेशोरुकटकभूतेनकहीन(न्द्र)केण तु ॥ १॥
सहस्रनाम यत्प्रोक्तं तत्ते वक्ष्याम्यहं शृणु ।
धन्यं मान्यं महामन्युप्रीतिदायकमुत्तमम् ॥ २॥
नान्येषु दापनीयं ते न देयं वेदमीदृशम् ।
पञ्चास्य हृदयाशास्यमनुशास्यामि ते हृदि ॥ ३॥)
ऋषिरस्यादिशेषो वै देवो देवोमहेश्वरः ।
सर्वत्र विनियोगोऽस्य कर्मस्वपि सदा द्विज ।
ध्यानं तस्यानुवक्ष्यामि त्वमेकाग्रमनाः श्रृणु ॥ ४॥
- -
अथ ध्यानम् ।
ध्यायेदिन्दुकलाधरं गिरिधनुं सोमाग्निभालोज्ज्वलं
वैकुण्ठोरुविपाठबाणसुकरं देवं रथेऽधिष्ठितम् ।
(वैकुण्ठोरुविपाठबाणसुकरं ह्युर्वीरथाधिष्ठतम्) ।
वेदाश्वं विधिसारथिं गिरिजया चित्तेऽनुसन्दध्महे
नानाकारकलाविलासजगदान्ददिसम्पूर्तये ॥ ५॥
- -
जपोपदेशम् ।
एवं ध्यात्वा महादेवं नाम्नां साहस्रमुत्तमम् ।
प्रजपेन्नियतो मन्त्री भस्मरुद्राक्षभूषणः ॥ ६॥
लिङ्गमभ्यर्चयन्वापि बिल्वकोमलपल्लवैः ।
पङ्कजैरुत्पलैर्वापि प्रसादाय महेशितुः ॥ ७॥
अष्टम्यां वा चतुर्दश्यां पर्वस्वपि विशेषतः ।
यं यं कामं सदाचित्ते भावयेत्तं तमाप्नुयात् ॥ ८॥
- -
अथ शिवसहस्रनामस्तोत्रम् ।
ॐ गङ्गाधरोऽन्धकरिपुः पिनाकी प्रमथाधिपः ।
भव ईशान आतार्योऽनेकधन्यो महेश्वरः ॥ ९॥
महादेवः पशुपतिः स्थाणुः सर्वज्ञ ईश्वरः ।
विश्वाधिकः शिवः शान्तो विश्वात्मा गगनान्तरः ॥ १०॥
परावरोऽम्बिकानाथः शरदिन्दुकलाधरः ।
गणेशतातो देवेशो भववैद्यः पितामहः ॥ ११॥
तरणस्तारकस्ताम्रो प्रपञ्चरहितो हरः ।
विनायकस्तुतपदः क्ष्मारथो नन्दिवाहनः ॥ १२॥
गजान्तको धनुर्धारी वीरघोषः स्तुतिप्रियः ।
प्रजासहो रणोच्चण्डताण्डवो मन्मथान्तकः ॥ १३॥
शिपिविष्टः शाश्वतात्मा मेघवाहो दुरासदः ।
आनन्दपूर्णो वर्षात्मा रुद्रः संहारकारकः ॥ १४॥
भगनेत्रप्रमथनो नित्यजेताऽपराजितः ।
महाकारुणिकः श्वभ्रुः प्रसन्नास्यो मखान्तकः ॥ १५॥
घनाभकण्ठो गरभुक् बभ्रुशो वीर्यवर्धनः ।
प्रकटस्तवनो मानी मनस्वी ज्ञानदायकः ॥ १६॥
कन्दर्पसर्पदर्पघ्नो विषादी नीललोहितः ।
कालान्तको युगावर्तः सङ्क्रन्दनसुनन्दनः ॥ १७॥
दीनपोषः पाशहन्ता शान्तात्मा क्रोधवर्धनः ।
कन्दर्पो विसलच्चन्द्रो लिङ्गाध्यक्षो गजान्तकः ॥ १८॥
वैकुण्ठपूज्यो विश्वात्मा त्रिणेत्रो वृषभध्वजः ।
जह्नुजापतिरीशानः स्मशाननिलयो युवा ॥ १९॥
पार्वतीजानिरूह्याढ्यो नाट्यविद्यापरायणः ।
सामवेदप्रियो वैद्यो विद्याधिपतिरीश्वरः ॥ २०॥
कुमारजनको मारमारको वीरसत्तमः ।
कम्बलाश्वतरोद्गारिसुफणोत्कृष्टकुण्डलः ॥ २१॥
आनन्दवनवासोऽथ अविमुक्तमहेश्वरः ।
ओङ्कारनिलयो धन्वी केदारेशोऽमितप्रभः ॥ २२॥
नर्मदालिङ्गनिलयो निष्पापजनवत्सलः ।
महाकैलासलिङ्गात्मा वीरभद्रप्रसादकृत् ॥ २३॥
कालाग्निरुद्रोऽनन्तात्मा भस्माङ्गो गोपतिप्रियः ।
वेदाश्वः कञ्जजाजानिनेत्रपूजितपादुकः ॥ २४॥
जलन्धरवधोद्युक्तदिव्यचक्रप्रदायकः ।
वामनो विकटो मुण्डस्तुहुण्डकृतसंस्तुतिः ॥ २५॥
फणीश्वरमहाहारो रुद्राक्षकृतकङ्कणः ।
वीणापाणिर्गानरतो ढक्कावाद्यप्रियो वशी ॥ २६॥
विशालवक्षाः शैलेन्द्रजामाताऽमरसत्तमः ।
हृत्तमोनाशको बुद्धो जगत्कन्दार्दनो बली ॥ २७॥
पलाशपुष्पपूज्याङ्घ्रिः पलाशनवरप्रदः ।
सागरान्तर्गतो घोरः सद्योजातोऽम्बिकासखः ॥ २८॥
वामदेवः सामगीतः सोमः सोमकलाधरः ।
निःसीम महिमोदारो दू(दा)रिताखिलपातकः ॥ २९॥
तपनान्तर्गतो धाता धेनुपुत्रवरप्रदः ।
बाणहस्तप्रदो नेता नमुचेर्वीर्यवर्धनः ॥ ३०॥
नागाजिनाङ्गो नागेशो नागेशवरभूषणः ।
अगेशशायी भूतेशो गणकोलाहलप्रियः ॥ ३१॥
प्रसन्नास्योऽनेकबाहुः शूलधृक् कालतापनः ।
कोलप्रमथनः कूर्ममहाखर्पटधारकः ॥ ३२॥
मारसिह्माजिनधरो महालाङ्गलधृग्बली ।
ककुदुन्मथनो हेतुरहेतुः सर्वकारणः ॥ ३३॥
कृशानुरेताः सोत्फुल्लभालनेत्रोऽमरारिहा ।
मृगबालधरो धन्वी शक्रबाहुविभञ्जकः ॥ ३४॥
दक्षयज्ञप्रमथनः प्रमथाधिपतिः शिवः ।
शतावर्तो युगावर्तो मेघावर्तो दुरासदः ॥ ३५॥
मनोजवो जातजनो वेदाधारः सनातनः ।
पाण्डरागोः(ङ्गो)गोऽजिनाङ्गः कर्मन्दिजनवत्सलः ॥ ३६॥
चातुर्होत्रो वीरहोता शतरुद्रीयमध्यगः ।
भीमो रुद्र उदावर्तो विषमाक्षोऽरुणेश्वरः ॥ ३७॥
यक्षराजनुतो नाथो नीतिशास्त्रप्रवर्तकः ।
कपालपाणिर्भगवान्वैयाघ्रत्वगलङ्कृतः ॥ ३८॥
मोक्षसारोऽध्वराध्यक्ष ध्वजजीवो मरुत्सखः ।
आरुणेयस्त्वगध्यक्षो कामनारहितस्तरुः ॥ ३९॥
बिल्वपूज्यो बिल्वनीशो हरिदश्वोऽपराजितः ।
बृहद्रथन्तरस्तुत्यो वामदेव्यस्तवप्रियः ॥ ४०॥
अघोरतर रोचिष्णुर्गम्भीरो मन्युरीश्वरः ।
कलिप्रवर्तको योगी साङ्ख्यमायाविशारदः ॥ ४१॥
विधारको धैर्यधुर्यः सोमधामान्तरस्थितः ।
शिपिविष्टो गह्वरेष्टो ज्येष्ठो देवः कनिष्ठकः ॥ ४२॥
पिनाकहस्तोऽवरजो वर्षहरीश्वरः ।
कवची च निषङ्गी च रथघोषोऽमितप्रभः ॥ ४३॥
कालञ्जरो दन्दशूको विदर्भेशो गणातिगः ।
गभस्तीशो मुनिश्रेष्ठो महर्षिः संशितव्रतः ॥ ४४॥
कर्णिकारवनावासी करवीरसुमप्रियः ।
नीलोत्पलमहास्रग्वी करहाटपुरेश्वरः ॥ ४५॥
शतर्चनः परानन्दो ब्राह्मणार्च्योपवीतवान् ।
बली बालप्रियो धर्मो हिरण्यपतिरप्पतिः ॥ ४६॥
यमप्रमथनोष्णीषी चक्रहस्तः पुरान्तकः ।
वसुषेणोऽङ्गनादेहः कौलाचारप्रवर्तकः ॥ ४७॥
तन्त्राध्यक्षो मन्त्रमयो गायत्रीमध्यगः शुचिः ।
वेदात्मा यज्ञसम्प्रीतो गरिष्ठः पारदः कली ॥ ४८॥
ऋग्यजुःसामरूपात्मा सर्वात्मा क्रतुरीश्वरः ।
हिरण्यगर्भजनको हिरण्याक्षवरप्रदः ॥ ४९॥
दमिताशेषपाषण्डो दण्डहस्तो दुरासदः ।
दूर्वार्चनप्रियकरो रन्तिदेवोऽमरेश्वरः ॥ ५०॥
अमृतात्मा महादेवो हरः संहारकारकः ।
त्रिगुणो विखना वाग्मी त्वङ्मांसरुधिरांशकः ॥ ५१॥
वत्सप्रियोऽथ सानुस्थो विष्णू रक्तप्रियो गुरुः ।
किरातवेषः शोणात्मा रत्नगर्भोऽरुणेक्षणः ॥ ५२॥
सुरासवबलिप्रीतस्तत्पूर्षोऽगन्धदेहवान् ।
व्योमकेशः कोशहीनः कल्पनारहितोऽक्षमी ॥ ५३॥
सहमानश्च विव्याधी स्फटिकोपलनिर्मलः ।
मृत्युञ्जयो दुराध्यक्षो भक्तिप्रीतो भयापहः ॥ ५४॥
गन्धर्वगानसुप्रीतो विष्णुगर्भोऽमितद्युतिः ।
ब्रह्मस्तुतः सूर्यनेत्रो वीतिहोत्रोऽर्जुनान्तकः ॥ ५५॥
गर्वापहारको वाग्मी कुम्भसम्भवपूजितः ।
मलयो विन्ध्यनिलयो महेन्द्रो मेरुनायकः ॥ ५६॥
पार्वतीनायकोऽजय्यो जङ्गमाजङ्गमाश्रयः ।
कुरुविन्दोऽरुणो धन्वी अस्थिभूषो निशाकरः ॥ ५७॥
(कुरुविन्दारुणो धन्वी अस्थिभूषो निशाकरः) ॥ ५७॥
समुद्रमथनोद्भूतकालकूटविषादनः ।
सुरासुरेन्द्रवरदो दयामूर्तिः सहस्रपात् ॥ ५८॥
कारणो वीरणः पुत्री जन्तुगर्भे गरादनः ।
श्रीशैलमूलनिलयः श्रीमदभ्रसभापतिः ॥ ५९॥
दक्षिणामूर्तिरनघो जलन्धरनिपातनः ।
दक्षिणो यजमानात्मा दीक्षितो दैत्यनाशनः ॥ ६०॥
कल्माषपादपूज्याङ्घ्रिरतिदो तुरगप्रियः ।
उमाधवो दीनदयो दाता दान्तो दयापरः ॥ ६१॥
श्रीमद्दक्षिणकैलासनिवासो जनवत्सलः ।
दर्भरोमा बलोन्नेता तामसोऽन्नविवर्धनः ॥ ६२॥
नमस्कारप्रियो नाथ आनन्दात्मा सनातनः ।
तमालनीलसुगलः कुतर्कविनिवारकः ॥ ६३॥
कामरूपः प्रशान्तात्मा कारणानां च कारणः ।
तृणपाणिः कान्तिपरो मणिपाणिः कुलाचलः ॥ ६४॥
कस्तूरीतिलकाक्रान्तभालो भस्मत्रिपुण्ड्रवान् ।
वारणाङ्गालङ्कृताङ्गो महापापनिवारणः ॥ ६५॥
प्रकाशरूपो गुह्यात्मा बालरूपो बिलेशयः ।
भिक्षुप्रियो भक्ष्यभोक्ता भरद्वाजप्रियो वशी ॥ ६७॥
कर्मण्यस्तारकोभूत कारणो यानहर्षदः ।
(कर्मण्योनारकोद्भूत कारणो यानहर्षदः) ।
वृषगामी धर्मगोप्ता कामी कामाङ्गनाशनः ॥ ६८॥
कारुण्यो वाजरूपात्मा निर्धर्मो ग्रामणीः प्रभुः ।
अरण्यः पशुहर्षश्च सौनिको मेघवाहनः ॥ ६९॥
कुमारगुरूरानन्दो वामनो वाग्भवो युवा ।
स्वर्धुनीधन्यमौलिश्च तरुराजो महामनाः ॥ ७०॥
कणाशनस्ताम्रघनो मयप्रीतोऽजरामरः ।
कौणपारिः भालनेत्रो वर्णाश्रमपरायणः ॥ ७१॥
पुराणवृन्दसम्प्रीत इतिहासविशारदः ।
समर्थो नमिताशेषदेवो द्योतकरः फणी ॥ ७२॥
कर्षको लाङ्गलेशश्च मेरुधन्वा प्रजापतिः ।
उग्रः पशुपतिर्गोप्ता पवमानो विभावसुः ॥ ७३॥
उदावसुर्वीतराग उर्वीशो वीर्यवर्धनः ।
ज्वालमालोऽजिताङ्गश्च वैद्युदग्निप्रवर्तकः ॥ ७४॥
कमनीयाकृतिः पाता आषाढो(ढः)षण्ढवर्जितः ।
पुलिन्दरूपः पुण्यात्मा पुण्यपापफलप्रदः ॥ ७५॥
गार्हपत्यो दक्षिणाग्निः सभ्यो वसथभृत्कविः ।
द्रुम आहवनीयश्च तस्करोऽथ मयस्करः ॥ ७६॥
शाङ्करो वारिदोऽवार्यो वातचक्रप्रवर्तकः ।
कुलिशायुधहस्तश्च विकृतो जटिलः शिखी ॥ ७७॥
सौराष्ट्रवासी देवेड्यः सह्यजातीरसंस्थितः ।
महाकायो वीतभयो गणगीतो विशारदः ॥ ७८॥
तपस्वी तापसाचार्यो द्रुमहस्तोज्ज्वलत्प्रभुः ।
किन्दमो मङ्कणः प्रीतो जातुकर्णिस्तुतिप्रियः ॥ ७९॥
वेनो वैन्यो विशाखश्चाऽकम्पनः सोमधारकः ।
उपायदो दारिताङ्गो नानागमविशारदः ॥ ८०॥
काव्यालापैककुशलो मीमांसावल्लभो ध्रुवः ।
तालमूलनिकेन्तश्च बिल्वमूलप्रपूजितः ॥ ८१॥
वेदाङ्गो गमनोऽगम्यो गव्यः प्रातः फलादनः ।
गङ्गातीरस्थितो लिङ्गी अलिङ्गो रूपसंश्रयः ॥ ८२॥
श्रान्तिहा पुण्यनिलयः पललाशोऽर्कपूजितः ।
महेन्द्रविष्णुजनको ब्रह्मतातस्तुतोऽव्ययः ॥ ८३॥
कर्दमेशो मतङ्गेशो विश्वेशो गन्धधारकः ।
विशालो विमलो जिष्णुर्जयशीलो जयप्रदः ॥ ८४॥
दारिद्र्यमथनो मन्त्री शम्भुः शशिकलाधरः ।
शिंशुमारः शौनकेज्यः श्वानपः श्वेतजीवदः ॥ ८५॥
मुनिबालप्रियोऽगोत्रो मिलिन्दो मन्त्रसंस्थितः ।
काशीशः कामिताङ्गश्च वल्लकीवादनप्रियः ॥ ८६॥
हल्लीसलास्यनिपुणः सल्लीलो वल्लरीप्रियः ।
महापारद संवीर्यो वह्निनेत्रो जटाधरः ॥ ८७॥
आलापोऽनेकरूपात्मा पुरुषः प्रकृतेः परः ।
स्थाणुर्वेणुवनप्रीतो रणजित्पाकशासनः ॥ ८८॥
नग्नो निराकृतो धूम्रो वैद्युतो विश्वनायकः ।
विश्वाधिकः शान्तरवः शाश्वतः सुमुखो महान् ॥ ८९॥
अणोरणुः श्वभ्रगतः (तोह्य) अवटेशो नटेश्वरः ।
चित्रधामा चित्रभानुर्विचित्राकृतिरीश्वरः ॥ ९०॥
इन्द्रोऽजोऽमूर्तिरूपात्मा(ह्य)अमूर्तो वह्निधारकः ।
अपस्मारहरो गुप्तो योगिध्येयोऽखिलादनः ॥ ९१॥
नक्षत्ररूपः क्षत्रात्मा क्षुत्तृष्णाश्रमवर्जितः ।
असङ्गो भूतहृदयो वालखिल्यो मरीचिपः ॥ ९२॥
पञ्चप्रेतासनासीनो योगिनीगणसेवितः ।
नानाभाषानुचतो (नुवचनो) नानादेशसमाश्रयः ॥ ९३॥
वृन्दारकगणस्तुत्यः पुरन्दरनतिप्रियः ।
प्रघसो विघसाशी च (चाप्य) अन्नाधिपतिरन्नदः ॥ ९४॥
पन्नगाभरणो योगी गुरुर्लौकिकनायकः ।
विराजो (विरजो, विरजा) विश्वतोधर्मी बभ्रुशो बाहुकप्रियः ॥ ९५॥
प्रधाननिपुणो मित्रो ह्यूर्ध्वरेता महातपाः ।
कुरुजाङ्गलवासी च नित्यतृप्तो निरञ्जनः ॥ ९६॥
हिरण्यगर्भो भूतादिस्वराट् सम्राराड्विराड्वटुः ।
पटहध्वनिसम्प्रीतो नतमुक्तिप्रदायकः ॥ ९७॥
फलप्रदः भालनेत्रः फणीश्वरमहाङ्गधृक् ।
वास्तुपो वासवो वात्यो वर्मभिद्वसनोज्ज्वलः ॥ ९८॥
मीढुष्टमः शिवतमो वसुः शिवतरो बली ।
निधनेशो निधानेशः पुरुजिद्राष्ट्रवर्धनः ॥ ९९॥
अयुतायुः शतायुश्च प्रमितायुः शताध्वरः ।
सहस्रशृङ्गो वृषभ उरुगायोरुमीढुकः ॥ १००॥
गन्ता गमयिता गाता गरुत्मान् गीतवर्धनः ।
रागरागिणिकाप्रीतस्तालपाणिर्गदापहः ॥ १०१॥
देवेशः खण्डपरशुः प्रचण्डतरविक्रमः ।
उरुक्रमो महाबाहुर्हेतिधृक्पावकादनः ॥ १०२॥
गणिकानाट्यनिरतो विमर्शो वावदूककः ।
कलिप्रमथनो धीरो धीरोदात्तो महाहनुः ॥ १०३॥
क्षयद्वीरोमुञ्जि(मञ्जु)केश कल्मलीकः(की) सुरोत्तमः ।
वज्राङ्गो वायुजनको ह्यष्टमूर्तिः कृपाकरः ॥ १०४॥
प्रहूतः परमोदारः पञ्चाक्षरपरायणः ।
कर्कन्धुः कामदहनो मलिनाक्षो जडाजडः ॥ १०५॥
कुबेरपूजितपदो महातक्षककङ्कणः ।
शङ्खणो मधुरारावो मृङः सस्पिञ्जरोऽजरः ॥ १०६॥
मार्गो मार्गप्रदो मुक्तो विजितारिः परोऽवरः ।
प्रणवार्थो वेदमयो वेदान्ताम्बुज भास्करः ॥ १०७॥
सर्वविद्याधिपः सौम्यो यज्ञेशः क्षेत्रनायकः ।
पापनाशकरो दिव्यो गोभिलो गोपरो गणः ॥ १०८॥
गणेशपूजितपदो ललिताम्बामनोहरः ।
कक्षवासो महोक्षाङ्को निस्तमस्तोमवर्जितः ॥ १०९॥
निःसीममहिमोदारः प्रभामूर्तिः प्रसन्न(दृ)क् ।
स्तोभप्रीतो भारभूतो भूभारहरणः स्थिरः ॥ ११०॥
क्षराक्षरोधरो धर्ता सागरान्तर्गतो वशी ।
रम्यो रस्यो रजस्योऽथ प्रवाह्यो वैद्युतोऽनलः ॥ १११॥
सिकत्यो वाद्य उर्वर्यो मेध्य ईध्रिय वाक्पटुः ।
प्रपञ्चमायारहितः कीर्तिदो वीर्यवर्धनः ॥ ११२॥
कालचक्रान्तरहितो नित्यानित्योऽथ चेतनः ।
गर्वोन्नतो भटाकारो मृगयुर्भवहा भवः ॥ ११३॥
शङ्गः शताङ्गः शीताङ्गो नागाङ्गो भस्मभूषणः ।
त्रियम्बकोऽम्बिकाभर्ता नन्दिकेशः प्रसादकृत् ॥ ११४॥
चण्डीशवरदो दिव्यो मायाविद्याविशारदः ।
मृगाङ्कशेखरो भव्यो गौरीपूज्यो दयामयः ॥ ११५॥
प्रमाथनोऽविकथनो गर्गो वीणाप्रियः पटुः ।
वर्णी वनस्थो यतिराट् गूढगर्भो विरोचनः ॥ ११६॥
शबरो बर्बरो धौम्यो विराड्रूपः स्थितिप्रदः ।
महाकारुणिको भ्रान्तिनाशकः शोकहा प्रभुः ॥ ११७॥
अशोकपुष्पपूज्याङ्घ्रिर्मणिभद्रो धनेश्वरः ।
अमृतेशोद्रुतगतिस्तगरोऽर्जुनमध्यगः ॥ ११८॥
दमो विरोधहृत्कान्तो नीतिज्ञो विष्णुपूजितः ।
सुमप्रियो वातमयो वरीयान्कर्मठो यमः ॥ ११९॥
दिगम्बरो(रः) शममयो धूमपः शुक्रगर्भकः ।
अट्टहासोऽतल्पशय आसीनो धावमानकः ॥ १२०॥
तुराषाण्मेघमध्यस्थो विपाशातीरसंस्थितः ।
कुलोन्नतः कुलीनश्च व्यवहारप्रवर्तकः ॥ १२१॥
केतुमालो हरिद्राङ्गो द्रावि(वी) पुष्पमयो भृगुः ।
विशोषकोर्वीनिरतस्त्वग्जातो रुधिक(र)प्रियः ॥ १२२॥
अकैतक(व)हृदावासः क्षपानाथकलाधरः ।
नक्तञ्चरोदिवाचारी दिव्यदेहो विनाशकः ॥ १२३॥
कदम्बवनमध्यस्थो हरिद्रागोर्मिमध्यगः ।
यमुनाजलमध्यस्थो जालकोऽजमखो वसुः ॥ १२४॥
वसुप्रदो वीरवर्यः शूलहस्तः प्रतापवान् ।
खड्गहस्तो मण्डलात्मा मृत्युर्मृत्युजिदीश्वरः ॥ १२५॥
लङ्कावासो मेघमालो गन्धमादनसंस्थितः ।
भैरवो भरणो भर्ता भ्रातृव्यो नामरूपगः ॥ १२६॥
अव्याकृतात्मा भूतात्मा पञ्चभूतान्तरोऽस्मयः ।
अहनन्यः शब्दमय कालाधरः कलाधरः ॥ १२७॥
भृगुतुङ्गश्चीरवासी(साः) कैवर्तोऽनायकोऽर्धकः ।
करेणुपो गन्धमदश्चाम्पेयकुसुमप्रियः ॥ १२८॥
भद्रदश्चर्मवसनो वैराजस्तोत्रकारकः ।
सुमप्रीतः सामगीती उर्जो वर्चः कुलेश्वरः ॥ १२९॥
ककुद्मान् पीतवसनो वध्येशो नारदःपिता ।
क्रव्यादनो नीतिमयो धर्मचक्रप्रवर्तकः ॥ १३०॥
शष्यः फेन्यो विनीर्णेता कङ्कणोऽनासिकोऽचलः ।
एणाङ्कः शलभाकारः शालूरो ग्रामसंस्थितः ॥ १३१॥
महाविशेषकथनो वारितीरास्थितोऽचलः ।
कृपीटयोनिः शान्तात्मा गुणवान् ज्ञानवाञ्छुचिः ॥ १३२॥
सर्वपापहरोऽलिङ्गो भगमालोऽप्रतारणः ।
आनन्दधन आतार्य इरिण्योऽथप्रपथ्यकः ॥ १३३॥
गङ्गातीरस्थितो देवो ह्यविमुक्तसमाश्रयः ।
महाश्मशाननिलयोऽवलयो वालिपूजितः ॥ १३४॥
करन्धमो व्रात्यवर्यो मानवो जीवकोऽशठः ।
कर्मदेवमयो ब्रह्मा ऋतं सत्यं महेश्वरः ॥ १३५॥
सुमङ्गलः सुखमयो ज्ञानानन्दोऽमिताशनः ।
मनोमयः प्राणमयो विज्ञानात्मा प्रसादनः ॥ १३६॥
आनन्दमयकोशात्मा धर्मसीमाथ भूमकः ।
सदाशिवो विशिष्टात्मा वसिष्ठार्चितपादुकः ॥ १३७॥
नीलग्रीवः सैन्यपालो दिशानाथो नतिप्रियः ।
केशवोन्मथनो मौनी मधुसूदनसूदनः ॥ १३८॥
उदुम्बरकरो डिम्भो बम्भरः पिञ्छिलातलः ।
मूलस्तालकरो वर्ण्योऽपर्णादः प्राणमाश(ष)कः ॥ १३९॥
अपर्णापतिरीशास्योऽसम्पूर्णः पूर्णरूपवान् ।
दीपमालो जाङ्गलिको वैतुण्डस्तुण्डकः प्रियः ॥ १४०॥
ऊलूकः कलविङ्कोऽथ शुकनादप्रसादकृत् ।
जैगीषव्यतपःप्रीतो रावणेन्द्रबलार्दनः ॥ १४१॥
मार्कण्डेयमहामृत्युनाशको ज्ञानधारकः ।
अहर्गणक्रियातीतः सर्पप्रीतोऽनिलाशनः ॥ १४२॥
वेगाधारो धैर्यधनो धनधान्यप्रदायकः ।
नाद्यो वैद्यो वाद्यरतो गद्यपद्यस्तुतो द्युकः ॥ १४३॥
भेरीभाङ्कारनिरतो मृगचर्मविधायकः ।
पुण्यकीर्तिः पुण्यलभ्यो मोहनास्त्रविशारदः ॥ १४४॥
कैलासशिखरावासः पारिजातवनाश्रयः ।
ईला(डा)दिरवसम्प्रीतो माहेन्द्रस्तुतिहर्षितः ॥ १४५॥
यूपवाटो भार वह कोमलाङ्गो जनाश्रयः ।
विश्वामित्रप्रियो बालः पाकयज्ञरतः सुखी ॥ १४६॥
वामाचारप्रियोन्नेता शक्तिहस्तो दुरासदः ।
सर्वाकारः शाश्वतत्मा वाङ्मनोदूरगो हरः ॥ १४७॥
- -
फलश्रुतिः ।
इत्येतन्नामसाहस्रं शेषाशेषमुखोद्गतम् ।
शम्भोर्दिव्यं मुनिश्रेष्ठ श्रवणात्पापनाशनम् ॥ १४८॥
सर्वान्कामानवाप्नोति शिवार्चनपरायणः ।
त्वमेभिर्मुनिमुख्यैश्च शृण्वन्भक्तिमवाप्नुयाः ॥ १४९॥
कुमारी पतिमाप्नोति निर्धनो धनवान्भवेत् ।
जयार्थी जयमाप्नोति क्षयद्वीरप्रसादतः ॥ १५०॥
॥ इति शिवरहस्यान्तर्गते आदिशेषकृतं शिवसहस्रनामस्तोत्रं सम्पूर्णम् ॥
- ॥ श्रीशिवरहस्यम् । सदाशिवाख्यः नवमांशः । अध्यायः २ सहस्रनामकथनम् । १-१५०॥
- .. shrIshivarahasyam . sadAshivAkhyaH navamAMshaH . adhyAyaH 2 sahasranAmakathanam . 1-150..
Notes:
Skanda स्कन्द narrates to Jaigīṣavya जैगीषव्य; the ŚivaSahasranāma शिवसहस्रनाम composed by ĀdiŚeṣa आदिशेष.
He mentions about the specific time periods for the ŚivaSahasranāma Japa शिवसहस्रनाम जप; viz. Aṣṭamī अष्टमी, Caturdaśī चतुर्दशी and the Parva-s पर्वाणि. The latter imply Pañcaparva-s पञ्चपर्वाणि; that include Sūrya Saṅkrānti सूर्य सङ्क्रान्ति, Amāvasyā अमावस्या, Pūrṇimā पूर्णिमा, Kṛṣṇa Aṣṭami कृष्ण अष्टमी and Kṛṣṇa Caturdaśī कृष्ण चतुर्दशी.
Proofread by Ruma Dewan