समाराध्यं राष्ट्रम्
(शिखरिणी)
अहिंसायाः स्रोतः प्रवहति विशालं प्रतिपलं
समेषां धर्माणां प्रचलति विधानं च विशदम् ।
समाराध्या वृत्तिः सुजनचरिता विश्वविदिता
समाराध्यं राष्ट्रं सकलगुणहृद्यं च सततम् ॥ १॥
समाराध्या गीता भगवदनुगीता सुविदिता
समाराध्या सीता जनकदुहिता प्रेममहिता ।
समाराध्या दुर्गा जनितशुभसर्गा सुरनुता
समाराध्यं राष्ट्रं सकलगुणहृद्यं च सततम् ॥ २॥
समाराध्यो रामो दशरथतनूजो रिपुजयी
समाराध्यः कृष्णो यदनुचरितं भारतमिदम् ।
समाराध्यो गान्धी जनक इव मान्यो ननु नृणां
समाराध्यं राष्ट्रं सकलगुणहृद्यं च सततम् ॥ ३॥
महावीरो बुद्धोऽखिलजनहितो नानकगुरुः
कबीरो मीरा नो युगपुरुषधीराः सुकृतिनः ।
कलाकाव्यादीनाममृतमधुरं रम्यवचनं
समाराध्यं राष्ट्रं सकलगुणहृद्यं च सततम् ॥ ४॥
अखण्डं सद्रूपं प्रसरतु सदा वैभवयुतं
समृद्धं सौभाग्यं सुखयतु च लोकं प्रतिदिशम् ।
स्वराज्यं सम्प्रीतं प्रभवतु सुराज्यं च विशदं
समाराध्यं राष्ट्रं सकलगुणहृद्यं च सततम् ॥ ५॥
समाख्यानं यत्र प्रचलति विशेषेण विधिना
चतुर्णां वेदानां निखिलजनवन्द्यं सुविदितम् ।
पुराणानां गाथा सुखयति च चित्तं जनिमतां
समाराध्यं राष्ट्रं सकलगुणहृद्यं च सततम् ॥ ६॥
ऋतूनां सर्वेषां विलसति च शोभा विकसिता
सुचित्राणां सृष्टिः सकलसुखदृष्टिश्च सुभगा ।
मनःप्रीतां प्रीतिं जनयति च चित्ते प्रमुदिते
समाराध्यं राष्ट्रं सकलगुणहृद्यं च सततम् ॥ ७॥
निदानं भावानां सुजनगणवन्द्यं सुखकरं
प्रधानं राष्ट्राणां विकिरति च सौख्यं बहुविधम् ।
प्रियागारं रम्यं भुवनरमणीयं प्रणयवत्
समाराध्यं राष्ट्रं सकलगुणहृद्यं च सततम् ॥ ८॥
वितानं सौराज्यं प्रसरति च देशेऽत्र महिते
न कः प्रीतिं यातः कथयतु च तथ्यं न वितथम् ।
सदा रक्ष्यं लक्ष्यं भरतवसुधाया अहरहः
समाराध्यं राष्ट्रं सकलगुणहृद्यं च सततम् ॥ ९॥
कलारत्नं गीतं गगनतलरत्नं दिनमणिः
श्रुतौ भक्तीरत्नं श्रवणपुटरत्नं हरिकथा ।
``समाराध्यं राष्ट्रं'' समवचनरत्नं च कथनं
समाराध्यं राष्ट्रं सकलगुणहृद्यं च सततम् ॥ १०॥
रचयिता - डाॅ राजदेव मिश्र
प्राक् कुलपति, सम्पूर्णानन्द विश्वविद्यालय वारणसी आलोकपुरी
फैजाबाद, उत्तरप्रदेश (चलभाष ९२३५४२१६८१)
Encoded and proofread by Nikhil Kancharlawar