अत इनिठनौ ५।२।११५

अकारान्तात् प्रातिपदिकातिनिठनौ प्रत्ययौ भवतः। दण्डी, दण्डिकः। छन्त्री, च्नत्रिकः। अन्यतरस्याम् इत्यधिकारान् मतुबपि भवति। दण्डवान्। छत्रवान्। तपरकरणं किम्? श्रद्धावान्। एकाक्षरात् कृतो जातेः सप्तम्यां च न तौ स्मृतौ। एकाक्षरात् तावत् स्ववान्। खवान्। कृतः कारकवान्। जातेः व्याघ्रवान्। सिंहवान्। सप्तम्याम् दन्डा अस्यां सन्ति दण्डवती शाला इति। इतिकरणो विषयनियमार्थः सर्वत्र सम्बध्यते इत्युक्तम्, तेन क्वचिद् भवत्यपि, कार्यी, हार्यी, तण्डुली, तण्दुलिकः इति।

अत इनिठनौ ११९४, ५।२।११४

दण्डी। दण्डिकः॥

अत इनिठनौ। , ५।२।११४

अत इत्यकारस्तपरो गृह्रते। अत एवाह--"अकारान्तात्()" इत्यादि। अथाच्छब्दस्य स्वरूपग्रहणं कस्मान्न विज्ञायते--अच्छब्दात्? प्रातिपदिकादिति? अदित्ययुक्तं स्वरूपग्रहणं भवितुम्(); स्वरूपग्रहणे हि रसादिभ्यो मतुपो विधानमनर्थकं स्यात्()। स हीनिठनोर्बाधनार्थं विधीयते। न चेह स्वरूपग्रहणे तेभ्यस्तौ प्रत्ययौ प्राप्नुत इति किं तद्विधानार्थेन मतुपो विधानेन! "तपरकरणं किम्()? श्रद्धावान्()" (इति)। ननु च व्रीह्रादिषु मालादय आकारान्ताः पठ()न्ते, ते च नियमार्था भविष्यन्ति--एतेब्य एवाकारान्तेभ्य इति? नैतदस्ति; तुल्यजातीयस्यैवं नियमः स्यात्(), डाप्चाबन्ताभ्यां स्यातामेवेतीनिठनौ। तस्मादकारस्तपरः कत्र्तव्यः। "कार्यी, इति। कृत इनिः। "तण्डुलिकः" इति। जातेरिनिठनौ॥

अत इनिठनौ १८९६, ५।२।११४

अत इनिठनौ। अदन्तान्मत्वर्थे इनि ठन् एतौ स्त इत्यर्थः। समुच्चयार्थकान्यतरस्याङ्ग्रहणानुवृत्तेर्मतुलपि भवति। एकाक्षरात्कृतो जातेः सप्तम्यां च न तौ स्मृतौ" इति भाष्यम्। एकाक्षरात्-स्बवान्, कृतः-कारकवान्, जातेः-वृक्षकवान्, सप्तम्यां--दण्जा अस्यां शालायां सन्ति दण्डवती। इदं प्रायिकम्। तेन कार्यी कार्यिकः, तण्डुली तण्डुलिक इत्यादि सिद्धमिति भाष्ये स्पष्टम्।

अत इनिठनौ १४५८, ५।२।११४

अत इनिठनौ। तपरकरणं किम्()। खट्वावान्। "एकाक्षरात्कृतोजातेः सप्तम्यां च न तौ स्मृतौ"। एकाक्षरात्---स्ववान्। कृतः---कारकवान्। जातेः ----व्याघ्रवान्, सिंहवान्। सप्तम्यां--- दण्ड अस्यां सन्ति दण्डवती शाला। "तदस्यास्ती"ति सूत्रस्थेतिकरणो विषयनियमार्थः सर्वत्रापि संबध्यत इति। क्वचित्कृतोऽपि भवति---कार्यी। कार्यिकः। क्वचित्तु जातेरपि---तण्डुली। तण्डुलिकः। एतच्च काशिकादौ स्पष्टम्ष